Ilocano - The Gospels and the Acts of the Apostles

DagitiEbanghelioken dagitiAramiddagiti

Apostol

ListaantiLinaon

Mateo

KAPITULO1

1TilibrotikaputotanniJesu-Cristo,anakniDavid,anak niAbraham.

2NiAbrahampinutotnaniIsaac;ketniIsaacniJacob;ket niJacobpinutotnaniJudaskendagitikakabsatna; 3KetniJudaspinutotnadaFareskenZaraataga-Tamar; ketniFarespinutotnaniEsrom;ketniEsrompinutotnani Aram; 4KetniAramniAminadab;ketniAminadabpinutotnani Naasson;ketniNaassonpinutotnaniSalmon; 5KetniSalmonniBooztiRacab;ketniBoozniObedni Ruth;ketniObedpinutotnaniJesse; 6KetniJessepinutotnaniDavidngaari;ketniDavidnga aripinutotnaniSolomonitiasawaniUrias; 7KetniSolomonpinutotnaniRoboam;ketniRoboam pinutotnaniAbia;ketniAbiapinutotnaniAsa; 8KetniAsapinutotnaniJosafat;ketniJosafatpinutotna niJoram;ketniJorampinutotnaniOzias; 9KetniOziaspinutotnaniJoatam;ketniJoatampinutotna niAcaz;ketniAcazpinutotnaniEzekias; 10KetniEzekiaspinutotnaniManases;ketniManases pinutotnaniAmon;ketniAmonpinutotnaniJosias; 11KetniJosiaspinutotnaniJeconiaskendagiti kakabsatna,idiagarupatiempoanaipandaidiayBabilonia 12KetkalpasananaipandaidiayBabilonia,niJeconias pinutotnaniSalatiel;ketniSalatielpinutotnaniZorobabel; 13KetniZorobabelniAbiud;ketniAbiudpinutotnani Eliakim;ketniEliakimpinutotnatiAzor; 14KetniAzorpinutotnaniSadoc;ketniSadocpinutotna niAquim;ketniAquimniEliud; 15KetniEliudpinutotnaniEleazar;ketniEleazar pinutotnaniMatan;ketniMatanpinutotnaniJacob; 16KetniJacobinyanaknaniJosengaasawaniMaria,a nakaipasngayanniJesus,anaawaganitiKristo.

17Isuasangapuloketuppatakaputotandagitiamina kaputotanmanipudkenAbrahamaginggakenDavid;ket manipudkenDavidaginggaitipannakayakaridiay Babiloniasangapuloketuppatakaputotan;ketmanipuditi pannakayakaridiayBabiloniaaginggakenCristoadda sangapuloketuppatakaputotan.

18ItatipannakayanakniJesu-Cristoketkastoy:Idikasni inanaaMariaketnaasawaankenJose,sakbaya naggigiddanda,isuketnasarakanamasikogtiEspiritu Santo

19IdinniJosengaasawana,gaputanalintegatao,ken saannaakayatapagbalinenngaulidanitipubliko, inkeddengnangaiyadayoasililimed

20Ngembayattipanangpampanunotnakadagitoyabanag, adtoy,nagparangkenkuanatiangheltiApoititagtagainep, akunkunana,NiJose,anakniDavid,dikaagbutenga mangalakenMariangaasawam,tadaydiaynasikog kenkuanaketaddatiEspirituSanto.

21Ketmangipasngaytoitimaysangaanakalalaki,ket awaganmontotinagannaitiJesus:taisalakannantodagiti tattaonamanipudkadagitibasbasolda.

22Itanaaramidamindagitoy,tapnomatungpaltisinao maipapanitiApobabaentimammadto

23Adtoy,agsikogtotimaysaabirhen,ketmangipasngayto itimaysangaanakalalaki,ketawagandantotinagannaiti Emmanuel,atipannakaipatarusket,Diosakaduatayo.

24IdinagungarniJoseititurog,inaramidnatikasiti imbilintiangheltiApo,ketinnalanatiasawana

25Ketsaannangaam-ammoaginggaanangipasngayiti inaunangaanakna:ketpinanaganannaitiJESUS

KAPITULO2

1IdinaipasngayniJesusidiayBetlehemtiJudeaidi kaaldawanniHerodesngaari,adtoy,immaydagitimasirib alallakimanipuddayaidiayJerusalem

2Kinunana,SadinotiayantinayanakngaAridagitiJudio? tanakitamitibituennaitidaya,ketimmaykaminga agdayawkenkuana

3IdinangngegniHerodesngaaridagitoy,nariribukanken tiinteroaJerusalem.

4Ketidiinummongnaamindagitipanguloenapapadiken eskribadagititao,dinamagnakadakuadanosadinoti pakaipasngayanniCristo.

5Ketkinunadakencuana,IdiayBetlehemtiJudea:ta castoytiinsurattimammadto.

6KetsikatiBetlehem,itidagatiJuda,saanmoa kabassitankadagitiprinsipetiJuda:tamanipudkenka rummuartotimaysaaGobernador,amangiturayitiiliknga Israel.

7IdinniHerodes,idisililimedngainayabannadagiti masirib,sinaludsodnaasipipingetkadakuadanoanianga orastipanagparangtibituen

8KetimbaonnaidaidiayBetlehem,ketkinunana,Inkayo sapulenasipipingettiubing;ketintonmasarakanyonisuna, iyegyomanenkaniaktidamag,tapnoumayakmet agdayawkenkuana

9Idinangngegdatiari,pimmanawda;ket,adtoy,tibituen, anakitadaitidaya,napanitiimmun-unakadakuada, aginggaadimtengkennagtakderitiayantiubing 10Idinakitadatibituen,nagrag-odaitikastaunayarag-o. 11Ketidisimrekdaitibalay,nakitadatiubingakaduana niMariangainana,ketnagruknoyda,ketnagdaydayawda kenkuana:ketidilinuktandadagitigamengda, nangidatagdakenkuanakadagitisagut;balitok,ken insienso,kenmirra

12KetidinapakdaarantiDiosititagtagainepdaasaanda ngaagsublikenHerodes,pimmanawdaitisabaliadalan idiaydagada

13Ketidipimmanawda,adtoy,nagparangtiangheltiApo kenJoseititagtagainep,akunkunana,Bumangonka,alaem tiubingkeninana,ketagtalawkaidiayEgipto,ketaddaka sadiayaginggangaiyegkokenkatisao:taSapulentoni Herodestiubingamangdadaelkenkuana

14Idibimmangon,innalanatiubingkentiinanaitirabii, ketpimmanawidiayEgipto.

15KetaddasadiayaginggaitiipapatayniHerodes:tapno matungpaltisinaomaipapanitiApobabaentiprofeta,a kunkunana,ManipudEgiptoinayabaktianakko.

16IdinniHerodes,idinakitanangaisuketinuyawdagiti masirib,napalalotipungtotna,ketnangibaon,ket pinapataynaamindagitiubbingngaaddaidiayBetlehem, kenitiaminabeddengna,manipuditiduatitawennaken nababbaba,sigunitititiempoasigagagetadinamagna kadagitimasiribalallaki.

17Kalpasanna,natungpaltisinaoniJeremyamammadto, akunkunana.

18IdiRamaaddanangngegatimek,dung-aw,ken panagsangit,kendakkelapanagleddaang,niRaquelnga agsangsangitgapukadagitiannakna,ketsaanakayata maliwliwa,gaputasaanda

19NgemidinatayenniHerodes,adtoy,nagparangti angheltiApoititagtagainepkenJoseidiayEgipto.

20Kinunana,Bumangonka,alaemtiubingkentiinana,ket mapankaitidagatiIsrael:tanataydananangsapsapuliti biagtiubing

21Kettimmakder,ketinnalanatiubingkentiinana,ket immayitidagatiIsrael.

22NgemidinadamagnangaagturayniArquelaoidiay JudeaitisiledniHerodesngaamana,nagbutengamapan sadiay:nupaynapakdaarantiDiosititagtagainep, nagturongitilugartiGalilea

23Ketimmayketnagnaeditimaysaasiudadanaawagan Nazaret:tapnomatungpaltisinaodagitimammadto, “MaawagantoitiNazareno”

KAPITULO3

1KadagidingaaldawimmayniJuanaMammautisar,a mangaskasabaidiaylet-angtiJudea.

2Ketkinunana,Agbabawikayo:taasidegentiPagarianti langit

3TadaytoytisinaoniprofetaIsaias,akunkunana,Ti timektimaysangaagpukpukkawidiaylet-ang,Isaganayo tidalantiApo,ilintegyodagitidalanna

4KetisumetlaengaJuanaddaanitikawesnaadutdotti kamelio,kenmaysaalalatabarikesitilomona;ketti karnenaketdudonkenatapadiro

5Kalpasanna,rimmuarkencuanatiJerusalem,kentiintero aJudea,kentiinteroarehionitiaglawlawtiJordan

6KetnabautisarandakencuanaidiayJordan,nga impudnodadagitibasbasolda.

7NgemidinakitanatiaduaFariseokenSaduceonga umayitipanagbuniagna,kinunanakadakuada,Okaputotan dagitiuleg,siasinotinangpakdaarkadakayonga agtalawkayoitipungtotngaumay?

8Mangpataudkayongarudkadagitibungaamaipaayiti panagbabawi.

9Ketdikaypanunotenakunaenitiunegyo,‘Adda kadatayoniAbrahamitiamatayo:taibagakkadakayoa kabaelantiDiosamangpatanorkadagitiannakniAbraham kadagitoyabato

10Ketitamettiwasaynaikabilitiramutdagitikayo: ngarudtunggalkayoasaanngaagbungaitinaimbagket mapukan,ketmaipuruakitiapuy

11Pudnoabuniagankayoitidanumngaagturongiti panagbabawi:ngemtiumayasumurotkaniaknabilbileg ngemsiak,adiakmaikaringaawitendagitisapatosna: buniagannakaytoitiEspirituSantokenitiapuy

12Tibentiladornaaddaitiimana,ketdalusannaanaananaytisuelona,keturnongennatitrigonaitipagurnongan titrigo;ngempuorannantotitaepitidimaiddepngaapuy.

13Kalpasanna,immayniJesusmanipudGalileanga agturongidiayJordankenniJuan,tapnomabautisaran kenkuana.

14NgempinaritniJuan,akunkunana,Kasapulanti mabautisarankenka,ketumaykakadikaniak?

15KetniJesussimmungbatkencuana,Bay-amacastaita, tacastoytirebbengnaatungpalentayotiisuamina kinalintegKalpasanna,sinagabana

16KetniJesus,idinabautisaran,simmang-atadagus manipuditidanum:ket,adtoy,dagitilangitnaluktan kencuana,ketnakitanatiEspiritutiDiosabumabbabaa caskalapati,kenagsilsilnagkencuana

17Ketadtoytitimekmanipudlangit,akunkunana,Daytoy tidungdungnguekngaAnak,apakaragsakanakunay

KAPITULO4

1Kalpasanna,inturongtiEspirituniJesusidiaylet-ang tapnomasulisogtiDiablo

2Ketidianagayunaritiuppatapulongaaldawkenuppat apuloarabii,kalpasanna,mabisinisuna.

3Ketidiimmaytimanangsulisogkencuana,kinunana,No sikatiAnaktiDios,ibilinmoapagbalinenatinapay dagitoyabato.

4Ngemsimmungbatketkinunana,Naisurat,Saannga agbiagtitaoititinapaylaeng,nodiketbabaentitunggal saongaagtauditingiwattiDios.

5Kalpasanna,ipantidiabloitinasantoanasiudad,ket iparabawnaitimaysaapantoktitemplo

6Ketkinunanakencuana,NosikatiAnaktiDios, ibellengmotibagim:tanaisurat,‘Itednantodagitianghelna maipapankenca:ketcadagitiim-imadaibaklaydacanto,di lakettauraykaanomanadusaemtisakammaibusoriti maysaabato

7KinunaniJesuskenkuana,Naisuratmanen,Saanmoa suotentiApoaDiosmo.

8Manen,ipangatotidiabloitinangatounayabantay,ket ipakitanakenkuanadagitiaminapagariantilubong,kenti dayagda;

9Ketkinunanakencuana,Amindagitoyabanbanagitedco kenca,noagruknoykaketagdayawcaniac

10Kalpasanna,kinunaniJesuskenkuana,Pumanawka ditoy,Satanas,taaddaitiNasantoanaSurat, AgdaydayawkaitiApoaDiosmo,ketisulaengti pagserbiam.

11Kalpasanna,pinanawantidiablo,ket,adtoy,immay dagitianghelketnagserbidakenkuana

12IdinangngegniJesusanaibaludniJuan,pimmanaw idiayGalilea;

13KetpimmanawitiNazaret,immayketnagnaedidiay Capernaum,ngaaddaitiigidtibaybay,itibeddengti ZabulonkenNeftalim

14TapnomatungpaltisinaoniprofetaIsaias.

15TidagatiZabulon,kentidagatiNeftalim,itidalanti baybay,itiballasiwtiJordan,GalileadagitiHentil;

16Nakitadagititattaoanagtugawitisipngettidakkela lawag;ketkadagitinagtugawitirehionkenanniniwanni pataytimmaudtilawag

17ManipuditidaytaatiemporinugianniJesusti nangasabakenkinunana,Agbabawikayo,taasidegenti Pagariantilangit

18KetniJesus,magmagnaitiigidtibaybaytiGalilea, nakitanatiduaakakabsatalallaki,daSimonanaawagan Pedro,kenniAndresakabsatna,amangipurruakitiiketiti baybay:tamangngalapda.

19Kinunanakadakuada,Sumurotendak,ket pagbalinenkaytoamangngalapkadagititattao

20Dagusapinanawandadagitiiketdaketsimmurotda kenkuana.

21Ketidinagnamanipudsadiay,nakitanatisabalipaya duaakakabsat,daSantiagongaanakniZebedeo,kenni Juanakabsatna,itibarkoakaduadaniZebedeongaamada, ngaagtartarimaankadagitiiketda;ketinayabannaida 22Dagusapinanawandatibarkokentiamadaket simmurotdakenkuana.

23NaglikmutniJesusitiinteroaGalilea,amangisursuro kadagitisinagogada,keninkasabanatinaimbagadamagti Pagarian,keninagasannatiaminakitatisakitkenamina kitatisakitkadagititattao

24KettikinalataknanagrairaitienteroaSiria:ketinyegda kencuanaaminamasakitatattaoanaalaitinadumadumaa sakitkenpanagtutuok,kendagidiayaddaankadagitisairo, kendagidiaynauyong,kendagidiayaddaanitiparalis;ket pinaimbagnaida

25Ketsimmurotkenkuanadagitiaduatattaomanipud Galilea,manipudDecapolis,manipudJerusalem,ken manipudJudea,kenmanipuditiballasiwtiJordan

KAPITULO5

1Ketidinakitanadagitiaduatattao,simmang-atitimaysa abantay:ketidinaisaad,dagitiadalannaimmayda kencuana

2Ketlinuktannatingiwatnaketinsuronaida,akunkunana

3Nagasatdagitinapanglawitiespiritu:takukuadati Pagariantilangit

4Nagasatdagitiagladladingit,tamaliwliwadanto

5Nagasatdagitinaemma:tatawidendantotidaga.

6Nagasatdagitiagbisinkenmawawitikinalinteg:ta mapnekdanto

7Nagasatdagitimanangngaasi:tamagun-oddantotiasi.

8Nagasatdagitinadalustipusoda:tamakitadantotiDios

9Nagasatdagitimannakikappia:tamaawagandantoiti annaktiDios.

10Nagasatdagitimaidadanesgapuitikinalinteg:ta kukuadatiPagariantilangit

11Nagasatkayo,intonumsiennakayodagititao,ken idadanesdakayo,kensawendantotiaminakitatikinadakes amaibusorkadakayoitiulbod,gapukaniak

12Agrag-okayo,ketagrag-okayounay:tadakkelti gunggonayoidiaylangit:takastatipanangidadanesda kadagitiprofetangaimmun-unangemdakayo

13Dacayotiasintidaga:ngemnotiasinnapukawnati ramanna,aniatipakaasinan?manipudidinawanserserbina, noditimaibelleng,kenmaidaplititisidongdagitisaka dagititattao

14DakayotisilawtilubongSaanamailemmengtisiudad anaikabilititurod

15Saanmetamangsindidagititattaoitikandelero,ken ikabildaitisiroktikaldero,nodiketitikandelero;ket mangteditilawagkadagitiaminngaaddaitibalay

16Agsilnagkomatilawagyoitisangoanandagititattao, tapnomakitadadagitinaimbagngaaramidyo,ket maidaydayawdaniAmayongaaddasadilangit.

17DiyopanunotenngaimmayaktapnodadaelentiLinteg wennodagitiprofeta:Saanakngaimmaytapnodadaelen, nodikettapnotungpalek.

18Tapudnokunakkadakayo,Aginggaalumabastilangit kendaga,saantoalumabasitiLintegtimaysaabassit wennomaysaabassitaginggaamatungpaltiamin

19Siasinomanngarudamangsalungasingitimaysa kadagitoykabassitanabilin,ketmangisurokadagititattao itikasta,maawagantoitikabassitanitiPagariantilangit: ngemsiasinomanamangaramidkenmangisurokadagitoy, maawagantoitinaindaklanitiPagariantilangit.

20Takunakkadakayo,malaksidnotikinalintegyoket malab-awantikinalintegdagitieskribakenFariseo, saankaytoasumrekitiPagariantilangit

21Nangngegyoakinunadagitinagkaunaapanawen,Dika pumatay;ketsiasinomanamangpapatay,agpeggadtoiti pannakaukom

22Ngemkunakcadacayo,atisiasinomanamakapungtot itikabsatnangaawantigapuna,agpeggadtoiti pannakaukom:ketsiasinomanamangibagaitikabsatna, Raca,agpeggadtoitikonseho:ngemsiasinomana mangibaga,‘Magka,agpeggadtoitiapuytiimpierno.

23Ngarudnoiyegmotisagutmoitialtar,ketsadiay laglagipematikabsatmoaddapakaigapuankenka; 24Bay-amsadiaytisagutmoitisangotialtar,ketinka; umunaamakikappiaitikabsatmo,ketkalpasannaumayka ketidatonmotisagutmo

25Umanamongkaadagusitikabusormo,bayatngaaddaka kenkuanaitidalan;dilakettauraykaanongaitednakati kabusoritiukom,kettiukomiyawatnakaitiofisial,ket maibaludka.

26Pudnokunakkenka,Dikantopulosrummuarsadiay aginggaamabayadamtinaan-anayagatad

27Nangngegyoakinunadagitinagkaunaapanawen,Dika makikamalala

28Ngemkunakkadakayo,asiasinomanamangmatmatiti maysaababaingaagtarigagaykenkuana,nakikamalala kenkuanaitipusona

29Ketnotimakannawanamatamtimangsalungasing kenca,ikkatem,ketibellengmokenca:tamakagunggona kencaamadadaeltimaysacadagiticamcamengmo,ket saanatiinteroabagimmaitapuakitiimpierno

30Ketnotimakannawanngaimamtimangsalungasing kenca,putdem,ketibellengmokenca:tamakagunggona kencaamadadaeltimaysacadagiticamcamengmo,ket saanatiinteroabagimmaitapuakitiimpierno.

31Naibaga,Siasinomanamangilaksiditiasawana, ikkannakomaitisurattidiborsio

32Ngemibagakcadacayo,atisiasinomanamangisinaiti asawana,malaksidgapuitipannakiabig,isuti makikamalala.

33Manen,nangngegyoakinunadagitinagkaunaa panawen,Dikaagsapata,nodikettungpalemdagiti sapatamitiApo

34Ngemkunakkadakayo,Dikayagsapataapulos;saan metababaentilangit;taisutitronotiDios:

35Saanmetababaentidaga;taisutipagbatayantisakana: urayitiJerusalem;taisutisiudadtinaindaklanngaAri

36Saankametngaagsapataitiulom,agsipudtasaanmoa mapapudawwennonangisittimaysaabuok.

37Ngemtipannakisaritayoket,Wen,wen;Saan,saan:ta tianiamanngaad-adungemdagitoyketaggapuitidakes

38Nangngegyoanaibaga,Mataitimata,kenngipeniti ngipen

39Ngemkunakcadacayo,Dicasarangtentidakes:nodi ketsiasinomanamangsapsaplitkencaitimakannawana pingpingmo,agsublicametkencuanatisabali

40Ketnosiasinomanamayatamangidarumkenkaiti Linteg,ketalaennatikagaymo,alaennamettikabalmo.

41Siasinomanamangpilitkenkaamapanitimaysaamilia, kumuyogkakenkuanaitidua

42Itedmoitidaydiayagdawatkenca,ketitidaydiay agtarigagayngaumutangkencasaancangaumadayo

43Nangngegyoanaibaga,Ayatemtikaarrubam,ket guraemtikabusormo

44Ngemkunakkadakayo,Ayatenyodagitikabusoryo, bendisionanyodagitimangilunodkadakayo,aramidenyoti naimbagkadagitimanggurgurakadakayo,kenikararagyo dagitisiuulpitamangus-usarkadakayokenmangidadanes kadakayo;

45TapnoagbalinkayongaannakniAmayongaaddasadi langit:tapagsilnagannatiinitnakadagitinadangkesken kadagitinaimbag,kenmangitudoititudokadagitinalinteg kenkadagitinakillo

46Tanoay-ayatenyodagitiagayatkadakayo,aniati gunggona?saankadiakastameturaydagitiagsingsingir itibuis?

47Ketnoagsaludokayolaengkadagitikakabsatyo,aniati ad-addangaaramidenyongemdagitidadduma?saankadia kastauraydagitiagsingsingiritibuis?

48Agbalinkayongarudanaan-anayakasitinaan-anaynga Amayongaaddasadilangit.

KAPITULO6

1Agannadkayoasaanyongaaramidendagitilimosyoiti sangoanandagititattao,tapnomakitayoida:tanosaan, awantigunggonaniAmayongaaddasadilangit.

2Ngarudnoagaramidkakadagitilimosmo,dikaagpukkaw ititrumpetaitisanguanam,kasitiar-aramidendagiti managinsisingpetkadagitisinagogakenkadagitikalsada, tapnomaaddaandaitidayagkadagititattaoPudnokunak kadakayo,Addaandaitigunggona

3Ngemintonaglimoska,saankomangaammuenti makannigidngaimamtiar-aramidentimakannawannga imam

4Tapnodagitilimosmoaddadaitinalimed:ketniAmama makakitaitinalimedamismogunggonaannakantoa silalawag

5Ketnoagkararagca,saancantongaagbalinacascadagiti managinsisingpet:tapagay-ayatdatiagkararagasitatakder cadagitisinagogakencadagitisulidagitikalsada,tapno makitaidadagititattaoPudnokunakkadakayo,Addaanda itigunggona

6Ngemsika,noagkararagka,sumrekkaitiaparadormo,ket intoninrikepmotiridawmo,agkararagkaitiAmamnga addaitinalimed;ketniAmamamakakitaitinalimed gunggonaannakantoitisipapanayag

7Ngemnoagkararagkayo,dikayagusarkadagitiawan mamaaynaapanangulit-ulit,kasitiar-aramidendagiti nasion:taipagarupdaamangngegdantogapuitiadua panagsasaoda

8Saankayongarudakaskadakuada:taammoniAmayo noaniadagitibanagakasapulanyo,sakbayadumawatkayo kenkuana

9Kastoyngarudngaikararagyo:Amamingaaddasadi langit,Nasantoankomatinaganmo.

10UmaytipagariamMaaramidkomatipagayatamditoy daga,kasitimaaramididiaylangit.

11Itedmokadakamiitangaaldawtitinapaymiitiinaldaw. 12Ketpakawanennakamikadagitiutangmi,kasiti panangpakawanmikadagitinakabasolkadakami 13Saannakamingaiturongitisulisog,nodiket ispalennakamiitidakes:Takukuamtipagarian,kenti pannakabalin,kentidayag,itiagnanayonAmen

14Tanopakawanenyodagititattaokadagitibasolda, pakawanennakaytomettinailangitanngaAmayo

15Ngemnosaanyoapakawanendagititattaodagiti basolda,saanmetapakawanenniAmayodagitibasolyo 16Kanayonanna,intonagayunokayo,dikayagbalinakas kadagitimanaginsisingpet,analidaytirupada:ta dadaelendatirupada,tapnoagparangdakadagititattaonga agayunarPudnokunakkadakayo,Addaandaitigunggona 17Ngemsika,intonagayunoka,sapusamtiulom,ket bugguamtirupam;

18Tapnosaankanngaagparangkadagititattaonga agayuno,nodiketitiAmamngaaddaitinalimed:ketni Amam,amakakitaitinalimed,gunggonaannakantoa silalawag

19Dikayagurnongkadagitigamengamaipaayiti bagbagiyoditoydaga,asadiaytikutonkenrugitti mangdadael,kensadiaydagitimannanakawserkenken agtakaw.

20Ngemagurnongkayokadagitigamengamaipaayiti bagbagiyoidiaylangit,asadiaysaanadadaelentikuton wennorust,kensadiaydagitimannanakawsaandanga agserrekwennoagtakaw

21Tanosadinotiayantigamengmo,ayantomettipusom 22Tilawagtibagiisutimata:nongarudtimatam agmaymaysa,tiinteroabagimketnapnoitilawag

23Ngemnodakestimatam,mapnontotisipngettiinteroa bagim.Nongarudsipngettilawagngaaddakenka,aniana dakkeldaytaasipnget!

24Awantitaoamakapagserbiitiduangaappo:ta guraennatimaysa,ketayatennatisabali;wennonosaan, tenglennantotimaysa,ketumsiennatisabaliDikay makapagserbiitiDioskenitikinabaknang

25Ngarudkunakkadakayo,Dikaypanunotentibiagyono aniatikanenyowennonoaniatiinumenyo;wennouray paymaipaayitibagiyo,noaniatiisuotyoSaankadiati biagketad-adungemtikarne,kentibagingemtikawes?

26Kitaenyodagititumatayabititangatang:tasaandanga agmula,wennoagapit,wennoagurnongkadagitikamalig; kaskasdiatinailangitanngaAmayotimangpakan kadakuadaSaankayokadianasaysayaatngaamangngem kadakuada?

27Siasinokadakayotimakainayonitimaysaakasikoiti katayagnababaentipanagpanunot?

28Ketapayapinampanunotyotipagan-anay?Usigem dagitilirioititalon,nokasanotipanagdakkelda;saanda ngaagbannog,wennoagtulidtulid:

29Ketkaskasdikunakkadakayo,ngaurayniSolomoniti aminadayagnasaananakawesanakasitimaysa kadagitoy

30Ngarud,nokastatikawesantiDiosdagitiruotititalon, ngaaddaitangaaldaw,kenintonbigatmaitapuakitiurno,

saankadingaad-addaakawesannakayo,Odakayoabassit tipammati?

31Ngarud,dikayagpanunot,akunaenyo,Aniati kanentayo?wenno,Aniatiinumentayo?wenno,Aniati pagkawestayo?

32(Takalpasanamindagitoyabanbanagsapsapulendagiti Gentil:)taammotinailangitanngaAmayoakasapulanyo amindagitoy.

33NgemsapulenyongaumunatipagariantiDios,kenti kinalintegna;ketamindagitoyabanbanagmainayonto cadacayo

34Ngarud,dikaypanunotentibigat:tatibigat panunotennantodagitibambanagabukodna.Umdaseniti aldawtikinadakesna

KAPITULO7

1Dikayukomen,tapnosaankayoamaukom

2Tanoaniaapanangukomtipanangukomyo, maukomkayto:ketnoaniaarukodtirukodyo,marukodto manenkadakayo

3Ketapayakitkitaemtibassitngaaddaitimatati kabsatmo,ngemsaanmongausigentisilpongaaddaiti bukodmoamatam?

4Wennokasanotipanangibagamitikabsatmo,Bay-am ngairuarkotimurdongmanipudmatam;ket,adtoy,adda silnagitibukodmoamatam?

5Sikaamanaginsisingpet,ibellengmongaumunatisilnag manipuditibukodmoamatam;ketkalpasannamakitamto analawagtapnoibellengmotirugitmanipuditimatati kabsatmo.

6Diyoitedtinasantoankadagitiaso,wennoibellengyo dagitiperlasyoitisanguanandagitibaboy,dilaketta lapdandaidaitisirokdagitisakada,ketagsublidaketripakenkayo

7Dumawatkayo,ketmaitedkadakayo;sapulenyo,ket masarakanyonto;agtuktokka,ketmalukatantokadakayo:

8Tatunggalagdawatumawat;kettiagsapsapulmakasarak; ketitidaydiayagtuktokmalukatanto

9Wennoaniatitaokadakayo,anodumawattianaknaiti tinapay,itednantoitibato?

10Wennonodumawatitiikan,ikkannakadiitiuleg?

11Nokasta,nodacayo,ammoyotimangteditinaimbaga sagutkadagitiannakyo,anianngaad-addangaitedni Amayongaaddasadilangitkadagitinaimbagabanbanag kadagitiagdawatkenkuana?

12Ngarud,aminabanagakayatyongaaramiden kadakayodagititattao,aramidenyometkadakuada:ta daytoytiLintegkendagitimammadto

13Sumrekkayoitinailetaruangan:tanalawatiruangan, kennalawatidalanngaagturongitipannakadadael,ket adutisumrekitidayta.

14Agsipudtanailettiruangan,kenakikidtidalannga agturongitibiag,ketmanmanotimakasarakitidayta

15Agannadkayokadagitiulbodamammadto,ngaumay kadakayoanakakawesitikarnero,ngemitiuneg, narungsotdaalobo.

16Maammuamtoidababaenkadagitibungada Mangurnongkadidagititattaokadagitiubasmanipud kadagitisiit,wennodagitihigosmanipudkadagitisiit?

17Kastametatunggalnaimbagakayoagbungaiti nasayaat;ngemtinadadaelakayomangyegitidakesa bunga

18Tikayoanasayaatketsaanamakapatauditidakesa bunga,wennotinadadaelakayoketsaanamakapatauditi nasayaatabunga

19Tunggalkayoasaanngaagbungaitinaimbagket mapukan,ketmaibellengitiapuy.

20Gapunababaenkadagitibungadamaammuanyontoida

21Saantoasumrekitipagariantilangittitunggalmaysa ngaagkunakaniak,Apo,Apo;ngemtiagaramiditi pagayatanniAmakngaaddasadilangit

22Aduntotiagkunakaniakitidaytangaaldaw,Apo,Apo, saankamikadianagipadtoitinaganmo?ketitinaganmo pinaruarmodagitisairo?ketitinaganmonakaaramiditi aduanakaskasdaawngaaramid?

23Ketkalpasanna,ibagaktokadakuada,Diakpulosnaamammo:umadayokayokaniak,dakayongaagar-aramiditi kinadakes.

24Ngarud,siasinomanadumngegkadagitoyasasaokken mangtungpalkadagitoy,ipadiskontoitimasiribataoa nangibangonitibalaynaitirabawtibato.

25Ketbimmabatitudo,ketdimtengdagitilayus,ket nagpuyotdagitiangin,ketdimmakkelitidaytaabalay;ket saananatnag:agsipudtanabangonitimaysaabato.

26Kettunggalmaysaadumngegkadagitoyasasaok,ket saannangaagtungpal,mayarigtoitimaysaamaagatao,a nangibangonitibalaynaitirabawtidarat.

27Ketbimmabatitudo,ketdimtengdagitilayus,ket nagpuyotdagitiangin,ketdimmakkelitidaytaabalay;ket natnag:ketdakkeltipannakatnagna.

28KetnaaramidngaidinalpasniJesusdagitoyasasao, nasdaawdagititattaoitipannursurona

29Tainsuronaidaakasmaysangaaddaanautoridad,ket saanakaskadagitieskriba

KAPITULO8

1Idibimmabamanipuditibantay,simmurotkenkuana dagitiaduatattao.

2Ket,adtoy,immaytimaysangaagkukutelket nagdaydayawkenkuana,akunkunana,Apo,nokayatmo, mabalinnakadalusan.

3InyunnatniJesustiimanaketsinagidna,akunkunana, Kayatko;agbalinkaanadalusKetdagusanadalusanti kukutelna.

4KetniJesuskinunanakencuana,Kitaem,dikaibagaiti siasinoman;ngemmapanka,ipakitamtibagimitipadi,ket idatonmotisagutngaimbilinniMoises,kaspammaneknek kadakuada

5IdisimrekniJesusidiayCapernaum,immaykencuanati maysaasenturion,anagpakpakaasikenkuana.

6Ketkinunana,Apo,agid-iddatiadipenkoitipagtaengan amasakititiparalis,anapalalotipannakatutuokna

7KinunaniJesuskenkuana,Umayakketpaimbagenisuna

8Simmungbattisenturionketkinunana,Apo,saanaka maikaringaumaykaitiunegtiatepko:ngemsawemlaeng tisao,ketumimbagtotiadipenko

9Tamaysaakataongaaddaitisidongtituray,ngaaddaan kadagitisoldadoitisidongko:ketkunakitidaytoyatao, Inka,ketmapan;ketitisabali,Umayka,ketumay;ketiti adipenko,Aramidemdaytoy,ketaramidennadayta

10IdinangngegniJesus,nasdaawketkinunanakadagiti simmaruno,Pudnokunakkadakayo,diaknakasarakiti kastaakadakkeltipammati,saan,urayidiayIsrael

11Ketkunakkadakayo,Aduntotiumaymanipuddayaken laud,ketmakitugawkadaAbraham,kenIsaac,kenJacob, itipagariantilangit

12Ngemdagitiannaktipagarianmaibellengdantoitiruara sipnget:addantopanagsangitkenpanagngaretngetdagiti ngipen

13KetniJesuskinunanaitisenturion,Inka;ketkasiti panamatika,kastakomatimaaramidkenkaKetnaimbagan tiadipennaitiisumetlaengngaoras

14IdisimrekniJesusitibalayniPedro,nakitanatiinati asawanaanakaidda,kenagsakittigurigor

15Ketsinagidnatiimana,ketpinanawantigurigor:ket timmakder,ketnagserbikadakuada.

16Ididimtengtirabii,inyegdakencuanatiadua naluganandagitisairo:ketpinaruarnadagitiespiritu babaentisaona,ketpinaimbagnaamindagitimasakit.

17TapnomatungpaltisinaoniprofetaIsaias,akinunana, Innalanadagitisakittayoketinawitnadagitisakittayo

18ItaidinakitaniJesusdagitiaduatattaoitiaglawlawna, imbilinnaapumanawitibangir

19Immaytimaysangaeskriba,ketkinunanakencuana, Maestro,sumurotkaitisadinomanapapanam.

20KetniJesuskinunanakencuana,Addaabutdagitisora, kenaddaumokdagititumatayabititangatang;ngemti Anaktitaoawantipangikabilannaitiulona.

21Kinunakenkuanatisabalipayngaadalanna,Apo, palubosannakngaumunaamapanitabonniamak

22NgemkinunaniJesuskenkuana,Surotennak;ketbayanyongaitabondagitinataydagitinatayda

23Idinakaluganitibarko,simmurotkenkuanadagiti adalanna.

24Ket,adtoy,timmaudtidakkelabagyoitibaybay,iti kastatibarkonaabbungotankadagitidalluyon:ngemisu matmaturog.

25Immasidegkenkuanadagitiadalannaketriniingda,a kunkunada,Apo,isalakannakami:madadaelkami

26Ketkinunanacadacuada,Apayamabutengcayo,O dacayoabassittipammati?Kalpasanna,timmakder,ket binabalawnadagitianginkentibaybay;ketaddadakkela kinatalna.

27Ngemnagsiddaawdagitilallaki,akunkunada,Aniaa kitatitaodaytoy,ngauraydagitianginkenbaybay agtulnogdakenkuana!

28Idinakadanonitisabaliabangiritidagadagiti Gergeseno,sinabattiduangaaddaankadagitisairo,a rumrummuarmanipudkadagititanem,anarungsotunay, tapnoawantitaoalumasatitidaytaadalan

29Ket,adtoy,impukkawda,akunkunada,Aniati pakainaiganmikenka,Jesus,sikangaAnaktiDios? immaykakadiditoytapnoparigatennakamisakbayti tiempo?

30Ketaddanasayaatadalanmanipudkadakuadatipangen tiaduababoyamangmangan

31Gapuna,nagpakaasidagitisairokenkuana,akunkunada, Noibellengnakami,palubosannakamiamapanitipangen dagitibaboy

32Ketkinunanakadakuada,Inkayo.Ketidirimmuarda, napandaitipangendagitibaboy:ket,adtoy,tienteroa

pangentibaboyketnagtaraydaasipipigsaitinarangkisa dissongaagturongitibaybay,ketnataydaitidandanum.

33Ketdagitimangbanbantaycadacuadanagtalawda,ket napandaitiili,ketinsaodatiaminabanag,kennoaniati napasamakcadagitinaglugandagitisairo.

34Ket,adtoy,rimmuartienteroasiudadtapnosabtennani Jesus:ketidinakitadaisuna,nagpakaasidakencuanaa pumanawitidagada.

KAPITULO9

1Ketsimrekitibarko,ketlimmasat,ketdimtengiti bukodnaasiudad.

2Ket,adtoy,inyegdakencuanatimaysaalalakiamasakit itiparalis,anakaiddaitikama:ketidinakitaniJesusti pammatidakinunanaitimasakitaparalis;Anak, agragsakka;mapakawankencadagitibasbasolmo

3Ket,adtoy,daddumakadagitieskribatinagkunaitiuneg tibagbagida,Daytoyataoagtabbaaw.

4IdiammoniJesustipampanunotda,kinunana,Apaya pampanunotenyotidakesitipusoyo?

5Tanonalaklaka,tipanangibaga,Mapakawankadagiti basbasolmo;wennotipanangibaga,Tumakderka,ket magnaka?

6Ngemtapnomaammuanyongaaddapannakabalinti AnaktiTaoditoydagaamangpakawankadagitibasbasol, (kalpasannakunanaitimasakitaparalis,)Tumakderka, alaemtipagiddaam,ketmapankaitibalaymo.

7Kettimmakder,ketpimmanawitibalayna

8Ngemidinakitadagititattao,nagsiddaawda,ket indaydayawdatiDios,anangteditikastaapannakabalin kadagititattao

9IdilumabasniJesusmanipudsadiay,nakitanatimaysaa lalaki,ngaagnaganitiMateo,asitutugawitipagayusanti buetanKettimmakder,ketsimmurotkenkuana

10Ketnaaramid,bayattipanagtugawniJesusiti pannanganitibalay,adtoy,adungaagsingsingiritibuis kenmanagbasoltiimmayketnakitugawkenkuanaken dagitiadalanna

11IdinakitadagitiFariseo,kinunadakadagitiadalanna, ApayamangantiMaestroyoakaduadagitiagsingsingiriti buiskenmanagbasol?

12NgemidinangngegniJesusdayta,kinunanakadakuada, Saanakasapulandagitinasalun-attimangngagas,nodiket dagitimasakit

13Ngeminkayoketsursuruenyonoaniatikayatnaa sawen,Kaasiak,ketsaanngaagsakripisio:tasaanaknga immayamangayabkadagitinalinteg,nodiketdagiti managbasolngaagbabawi

14ImmasidegkenkuanadagitiadalanniJuan,akunkunada, ApayamasansanngaagayunarkamikendagitiFariseo, ngemsaanngaagayunardagitiadalam?

15KinunaniJesuskadakuada,Agladingitkadidagiti annakitisiledtinobianolakettaaddakadakuadatinobio? ngemdumtengtodagitialdaw,intonmaikkattinobio kadakuada,ketkalpasannaagayunardanto

16Awantiasinomanamangikabilitimaysaapedasoti baroalupotitidaanakawes,tatimaikabilamangpunno itidaytaalaennamanipuditikawes,ketkumaroti pannakapisangna.

17Saanmetngaikabildagititattaotibarongaarak kadagitidaanabotelia:tanosaan,agrupsadagitibotelia,

ketmaibustiarak,ketmadadaeldagitibiberko:nodiket ikabildatibarongaarakkadagitibaroabotelia,ketagpada amaitalimeng

18Bayattipanangisaonakadagitoyabanbanagkadakuada, adtoy,immaytimaysangaagturayketnagdaydayaw kenkuana,akunkunana,Natayentibalasangko:ngem umaykaketiparabawmotiimamkenkuana,ketagbiagto

19TimmakderniJesusketsimmurotkenkuana,kenkasta metdagitiadalanna

20Ket,adtoy,maysaababai,anagsakititidaraiti sangapuloketduaatawen,immayitilikudanna,ket sinagidnatimurdongtikawesna

21Takinunanaitiunegna,Nomabalinkoasagidenti kawesna,umimbagakto

22NgemtimmaliawniJesus,ketidinakitana,kinunana, Anakko,maliwliwam;tipammatimpinaimbagnaka.Ket naimbagantibabaimanipuditidaytangaoras

23KetidisimrekniJesusitibalaytiagturay,ketnakitana dagitiagtokarkendagititattaongaagar-ariwawa.

24Kinunanakadakuada,Mangtedkayoitilugar,tasaana nataytiadipenababai,nodiketmatmaturogKet kinatawaandaisunaamanglais.

25Ngemidinairuardagititattao,simrek,ketiniggamanna tiimana,kettimmakdertiadipenababai

26Kettikinalatakdaytoynagsaknapitiamindaytaadaga.

27IdipimmanawniJesussadiay,duaabulsektisimmurot kenkuana,ngaagpukpukkaw,ketkinunada,“Sikanga AnakniDavid,kaasiannakami.”

28Idisimrekitibalay,immaydagitibulsekalallaki:ket kinunaniJesuskadakuada,Mamatikayokadiakabaelak ngaaramidendaytoy?Kinunadakenkuana,Wen,Apo.

29Kalpasanna,sinagidnadagitimatada,akunkunana, Maitunositipammatiyo

30Ketnaluktandagitimatada;ketnaingetabinilinni Jesuskadakuada,akunkunana,Kitaenyongaawanti makaammoitidaytoy

31Ngemidipimmanawda,insaknapdatikinalataknaiti amindaytaapagilian

32Bayatarumrummuarda,adtoy,inyegdakenkuanati maysangaumelngaaddaanitisairo.

33Ketidinapapanawtisairo,nagsaotiumel:ket nagsiddaawdagititattao,akunkunada,“Saanapulosa nakitaitiIsrael.”

34NgemkinunadagitiFariseo,“Pagtalawnadagitisairo babaentiprinsipedagitisairo”

35NaglikmutniJesuskadagitiaminasiudadkenpurok,a mangisursurokadagitisinagogada,keninkasabanati naimbagadamagtiPagarian,keninagasannatitunggal sakitkenaminasakitkadagititattao

36Ngemidinakitanadagitibunggoy,naasianida,agsipud tanalidayda,kennaiwarasda,kaskadagitikarneronga awanpastor.

37KinunaniJesuskadagitiadalanna,Pudnongaadutiapit, ngemmanmanodagititrabahador;

38IkararagyongaruditiApotipanagani,amangibaon kadagititrabahadoritipanaganina

KAPITULO10

1Ketidiinayabannadagitisangapuloketduangaadalanna, inikkannaidaitipannakabalinamaibusorkadagitinarugit

ngaespiritu,amangpapanawkadakuada,kenmangagasiti aminakitatisakitkenaminakitatisakit.

2Ita,dagitoytinagandagitisangapuloketduangaapostol; Tiimmuna,niSimon,anaawaganPedro,kenniAndresa kabsatna;NiSantiagongaanakniZebedeo,kenniJuana kabsatna;

3Felipe,kenBartolome;Tomas,kenMateoamanagbuis; NiSantiagongaanakniAlfeo,kenniLebaeo,ati apelyidonaketTadeo;

4NiSimonaCanaanita,kenniJudasIscariote,anangliput metkenkuana

5DagitoysangapuloketduaimbaonniJesusketbinilinna ida,akunkunana,DikaymapanitidalandagitiGentil,ken itianiamanasiudaddagitiSamaritanodikaysumrek

6Ngemmapankayoketdikadagitinapukawakarneroiti balaytiIsrael.

7Ketbayattipanagdaliasatyo,mangasabakayo,a kunkunayo,AsidegentiPagariantilangit

8Paimbagenyodagitimasakit,dalusanyodagitiagkukutel, pagungarenyodagitinatay,paruarenyodagitisairo: siwayawayangainawatyo,siwayawayangaitedyo

9Dikaymangipaayitibalitok,pirak,gambangkadagiti pitaka,

10Wennotibasbadoamaipaayitipanagdaliasatyo,uray duaabado,uraysapatos,wennouraysarukod:tati trabahadormaikariititaraonna

11Ketitianiamanasiudadwennoiliasumrekka, saludsodenyonosiasinotimaikariitidayta;ket agtalinaedkayosadiayaginggaamapankayosadiay

12Ketnosumrekkayoitimaysaabalay,agsaludokayo 13Ketnomaikaritibalay,umaykomatitalnakencuana: ngemnosaanamaikari,agsublikomacadacayotitalna 14Ketsiasinomanasaanngaumawatkadakayo,wenno dumngegkadagitibalikasyo,intonpumanawkayoitidayta abalaywennosiudad,ikkatenyotitapokdagitisakayo 15Pudnokunakkadakayo,Ad-addaamaanusantidagati SodomakenGomorraitialdawtipanangukom,ngemiti daytaasiudad

16Adtoy,ibaoncayoacaskarneroititengngadagitilobo: agbalinkayongarudamasiribakaskadagitiuleg,kenawan pagdaksannaakaskadagitikalapati

17Ngemagannadkayokadagititattao:taiteddakayto kadagitikonseho,ketsaplitdakaytokadagitisinagogada; 18Ketmaiyegkaytoitisangoanandagitigobernadorken ar-arigapukaniak,kaspammaneknekamaibusor kadakuadakenkadagitiGentil.

19Ngemintoniyawatdakayo,dikaypanunotennokasano wennoaniatisawenyo:tamaitedtokadakayoitidaytamet langaorasnoaniatisawenyo

20Tasaanadakayotiagsasao,nodikettiEspirituni Amayotiagsasaokadakayo

21Kettikabsatiyawatnantotikabsatitiipapatay,kenti amatiubing:ketdagitiannaktumakderdantoamaibusor kadagitidadakkelda,ketpapatayendaida

22Ketguraendacaytotiaminatattaomaigapuitinaganco: ngemtiagibturaginggaitipanungpalanmaisalacanto

23Ngemintonidadanesdakayoitidaytoyasiudad, agtalawkayoitisabali:tapudnokunakkadakayo,dikayto limmasatkadagitisiudadtiIsrael,aginggangaumayti AnaktiTao.

24Tiadalansaananangatngatongemitiapona,wennoti adipenanangatngatongemitiapona

25Umdasentiadalanakasitiapona,kentiadipenakasiti apona.NoinawagandatiapotibalayitiBeelzebub,kasano payngaawagandaidaitisangakabbalayanna?

26Dicangarudagbutengida:taawantinaabbungotana saanamaipalgak;kennailemmeng,asaantoamaammuan.

27Tiibagakkadakayoitisipnget,sawenyoitilawag:kenti mangngegyoitilapayag,ikasabayoitirabawdagiti balbalay.

28Ketdikayagbutengkadagitimangpapatayitibagi, ngemdidakabaelanapatayentikararua:nodiket agbutengkayoitimakabaelamangdadaelagpadpadaiti kararuakenbagiidiayimpierno

29Saankadiamailakotiduaabillit-tulengitimaysaa litro?ketsaantoamatnagtimaysakadakuadaitidagano awanniAmayo

30Ngemnabilangamindagitibuoktiuloyo.

31Dikayngarudagbuteng,napatpategkayongemitiadua billit-tuleng

32Siasinomanngarudamangipudnokaniakitisanguanan dagititattao,ipudnoktometitisangoananniAmaknga addasadilangit

33Ngemsiasinomanamangilibakkaniakitisanguanan dagititattao,ilibakkontometitisangoananniAmaknga addasadilangit

34Diyopanunotenngaimmayakamangibaonititalna ditoydaga:saanakngaimmaytapnomangibaonititalna, nodiketmaysaakampilan

35Taimmayakamangsupiatitimaysaalalakimaibusor kenamana,kentibalasangmaibusoritiinana,kenti manugangababaimaibusoritikatuganganna

36Ketdagitikabusortimaysaataoisudantodagiti bukodnaasangakabbalayan

37Tiad-addangaagayatitiamawennoinangemsiakket saanamaikarikaniak:kettimangayatitianakalalaki wennobabaingaad-addangemsiakketsaanamaikari kaniak

38Kettisaanamangalaitikrusnakensumurotkaniak, saanamaikarikaniak

39Timakasarakitibiagnamapukawnanto:ketti mapukawnatibiagnagapukaniakmasarakannantodayta.

40Tiumawatkadakayoawatennak,kettiumawatkaniak awatennatinangibaonkaniak

41Tiumawatitimammadtoitinagantiprofeta,umawatto itigunggonaamammadto;kettiumawatitinalintegatao itinagantinalintegatao,umawattoitigunggonati nalintegatao.

42Ketsiasinomanamangteditiinumenitimaysa kadagitoyababassititimaysaakopatinalamiisadanum itinaganlaengtimaysangaadalan,pudnokunakkadakayo, saannaamapukawtigunggona

KAPITULO11

1Ketnapasamak,idinalpasniJesustipanangibilinna kadagitisangapuloketduangaadalanna,pimmanaw sadiaytapnomangisurokenmangasabakadagitisiudadda 2IdinangngegniJuanidiaypagbaludandagitiar-aramid niCristo,imbaonnatiduangaadalanna

3Ketkinunanakencuana,Sikakaditiumay,wenno sapsapulenmitisabali?

4SimmungbatniJesusketkinunanakadakuada,Inkayo ipakitamanenkenJuandagitibanbanagamangngegken makitayo

5Dagitibulsekumawatdaitipanagkitada,ketmagmagna dagitipilay,madalusandagitiagkukutel,kendumngeg dagitituleng,mapagungardagitinatay,ketnaikasaba kadakuadatinaimbagadamagkadagitinapanglaw

6Ketnabendisionanisu,siasinomanasaanamakasair kaniak

7Ketbayattiipapanawda,rinugianniJesusngaimbaga kadagititattaomaipapankenJuan,Aniatirimmuarkayo idiaylet-angtapnokitaenyo?Maysaarunoanagkintayeg itiangin?

8Ngemaniatirimmuarkayotapnokitaenyo?Maysaatao anakawesanitinalamuyotakawes?adtoy,dagitiagkawes itinalamuyotakawesaddadakadagitibalbalaydagitiari.

9Ngemaniatirimmuarkayotapnokitaenyo?Maysaa propeta?wen,kunakkadakayo,kenad-addangemiti maysaapropeta.

10Taisudaytoy,anaisuratmaipapankenkuana,Adtoy, ibaonkotimensaherokitisangoanantirupam,a mangisaganaitidalanmoitisanguanam.

11Pudnokunakkadakayo,Kadagidiaynayanakkadagiti babbaiawantitimmakderadakdakkelngemniJuana Mammautisar:nupaytikabassitanitipagariantilangit dakdakkelngemisu

12KetmanipudkaaldawanniJuanaMammautisar aginggaitatipagariantilangitagsagsagabaitikinaranggas, ketdagitinaranggasalaendadaytababaentipuersa

13AgipadtodagitiaminaprofetakentiLintegagingga kenJuan.

14Ketnokayatyongaawaten,daytoyniElias,ngaumay koma

15Tiaddaanlapayagadumngeg,dumngegkoma.

16Ngemaniatipangyarigkoitidaytoyakaputotan? Umaspingdaytoykadagitiubbingasitutugawkadagiti tiendaan,kenumaw-awagkadagitipadada.

17Ketkinunana,Nagtubokamikadakayo,ketsaankayoa nagsala;nagdung-awkamikadakayo,ketsaankayoa nagdung-aw.

18TaimmayniJuanasaanamangmanganwennoumininum,ketkunada,Addasairona

19ImmaytiAnaktiTaoamangmangankenumin-inum, ketkunada,Adtoytimaysaataoanabuslon,ken managinumitiarak,gayyemdagitiagsingsingiritibuisken managbasol.Ngemnainkalintegantisiribkadagitiannakna. 20Kalpasanna,rinugiannaabinabalawdagitisiudada nakaaramidantikaaduankadagitinabilegngaaramidna, agsipudtasaandaanagbabawi

21Asikapay,Corazin!asi-kapay,Betsaida!tanodagiti naindaklanngaaramid,anaaramidkadakayo,naaramidda komaidiayTirokenSidon,nabayagenanagbabawidaa nakasuotitinakersangalupotkendapo 22Ngemkunakkadakayo,Ad-addaamaanusantiTiroken Sidonitialdawtipanangukomngemkadakayo 23Ketsika,Capernaum,anaitan-okidiaylangit, maipababantoidiayimpierno:tanodagitinaindaklannga aramid,anaaramidkenka,ketnaaramididiaySodoma, nagtalinaedkomaaginggaitangaaldaw 24Ngemkunakkadakayo,ngaad-addaamaanusantidaga tiSodomaitialdawtipanangukom,ngemkadakayo

MATEO

25ItidaytaatiemposimmungbatniJesusketkinunana, “Agyamanakkenka,Ama,Apotilangitkendaga,agsipud tainlemmengmodagitoyabanbanagkadagitimasiribken masirib,ketimpalgakmoidakadagitimaladaga.”

26Uraycasta,Ama:tacastaticastanaimbagiti imatangmo

27AminabanbanagnaitedcaniacniAmac:ketawanti asinomanamakaam-ammoitiAnak,noditiAma;awan mettimakaam-ammoitiAma,malaksiditiAnak,keniti siasinomanakayattiAnakngaipalgak

28Umaykayokaniak,dakayoaminngaagtartrabahoken madagdagsenan,ketikkankayoitipanaginana

29Alaemtisangolko,ketsursuruemkaniak;tanaemmaak kennapakumbabatipusok:ketmakasarakkaytoiti panaginanakadagitikararuayo

30Tanalakatisangolko,kennalag-antiawitko.

KAPITULO12

1Itidaytaatiempo,napanniJesusitialdawapanaginana itimais;ketmabisindagitiadalanna,ketrinugiandati nagpukankadagitidawatimais,kennangan.

2NgemidinakitadagitiFariseo,kinunadakenkuana, Adtoy,ar-aramidendagitiadalamtisaananainkalintegan ngaaramidenitialdawapanaginana.

3Ngemkinunanakadakuada,Diyokadinabasatiinaramid niDavididimabisinkendagitikaduana

4NokasanoasimrekitibalaytiDios,ketnanganiti tinapayamaipakita,asaananainkalinteganakanenna, wennokadagitinaikuyogkenkuana,nodiketparalaeng kadagitipapadi?

5WennosaanyokadianabasaitiLinteg,nokasanongaiti aldawapanaginanadagitipapadiititemplorugitandati AldawaPanaginana,ketawanpakababalawanda?

6Ngemkunakkadakayo,ngaitidaytoyalugaraddamaysa adakdakkelngemtitemplo

7Ngemnoammoyokomanoaniatikaipapanandaytoy, kaasiak,ketsaanadaton,saanyokomaapinabasoldagiti awanbasolna

8TatiAnaktiTaoisutiApourayitialdawapanaginana. 9Idipimmanawidiay,napanitisinagogada

10Ket,adtoy,addamaysaataoanalaylaytiimanaKet sinaludsoddakenkuana,akunkunada,Nainkalintegankadi timangagaskadagitialdawapanaginana?tapno mapabasoldaisuna

11Ketkinunanacadacuada,Aniantotitaocadacayonga addaanitimaymaysaakarnero,ketnomatnagitiabutiti aldawapanaginana,saannantokadingaiggamanken iruarna?

12Kasanongarudanasaysayaattitaongemitikarnero?

Ngarudnainkalintegantiagaramiditinaimbagkadagiti aldawapanaginana.

13Kalpasanna,kinunanaitilalaki,IyunnatmotiimamKet inyunnatna;ketnaisubliasibubukel,kasitisabali

14Kalpasanna,rimmuardagitiFariseoketnangangaydaiti maysaakonsiliomaibusorkenkuana,nokasanoa dadaelendaisuna.

15NgemidinaammuanniJesus,immadayoisunaidiay: ketdagitiaduatattaosimmurotkencuana,ketpinaimbagna idaamin;

16Binilinnaidaasaandangaipakaammokenkuana 17TapnomatungpaltisinaoniprofetaIsaias

18Adtoytiadipenko,apinilik;ay-ayatek,amaay-ayo unaytikararuak:ikabilkontotiespiritukkenkuana,ket ipakitanantotipanangukomkadagitiGentil

19Saantongaagriri,wennoagsangit;saantometa mangngegtisiasinomantitimeknakadagitikalsada.

20Tinaburakarunodinantoburaken,kentiumas-asuka linodinantoiddepen,aginggangaibaonnatipanangukom ngaagturongitiballigi.

21KetitinagannaagtalektodagitiGentil

22Kalpasanna,naiyegkencuanatimaysangaaddaaniti sairo,bulsek,kenumel:ketpinaimbagnaisuna,itikastati bulsekkenumelnagsaokennakakitada

23Nasdaawdagitiaminatattao,ketkinunada,Saankadi ngaanakniDaviddaytoy?

24NgemidinangngegdagitiFariseo,kinunada,Daytoya taosaannaapapanawendagitisairo,nodiketbabaenken Beelzebubaprinsipedagitisairo

25KetniJesusnaammuannatipampanunotda,ket kinunanacadacuada,Tunggalpagariananasinasinaa maibusoritibagina,maiyegitilangalang;kettunggal siudadwennobalayanasinasinaamaibusoritibagina saantoatumakder.

26KetnoniSatanaspinaruarnaniSatanas,masisinaa maibusoritibagina;kasanontongarudngaagtakderti pagarianna?

27KetnosiakbabaenkenBeelzebubtimangpapanaw kadagitisairo,siasinotipangparuarandagitiannakyo kadakuada?ngarudisudantodagitiukommo.

28NgemnoparuarekdagitisairobabaentiEspiritutiDios, dimtengenkadakayotiPagariantiDios

29Wennokasanoamakastrektimaysaitibalaytinapigsa ataoketsamsamennadagitisanikuana,nosaanngaumuna agalutannatinabilegatao?ketkalpasanna, samsamennantotibalayna.

30Tisaanakaduak,bumusorkaniak;kettisaana makiummongkaniak,agwarasitiballasiw-taaw

31Gapunakunakkadakayo,Aminakitatibasolken panagtabbaawketmapakawantokadagititattao:ngemti panagtabbaawitiEspirituSantosaantoamapakawan kadagititattao.

32Ketsiasinomanngaagsaoitimaysaasaoamaibusoriti Anaktitao,mapakawantokenkuana:ngemsiasinomannga agsaoamaibusoritiEspirituSanto,saantoamapakawan kenkuana,urayitidaytoyalubongwennoitilubongnga umay

33Nasayaatmantikayo,ketnasayaattibungana;wenno nosaan,agrupsatikayo,kettibunganaagrupsa:tatikayo mabigbigbabaentibungana.

34Okaputotandagitiuleg,kasanoamakasaokayoiti naimbagabanag,gaputadakeskayo?tamanipuditi kinaruaytipusoagsaotingiwat

35Tinaimbagataomanipuditinaimbagagamengtipuso mangyegitinaimbagabanbanag:kettidakesatao manipuditidakesagamengpataudennatidakesa banbanag

36Ngemkunakkadakayo,atunggalawanserserbinaasao ngaibagadagititattao,sungbatandantodaytaitialdawti panangukom

37Tababaenkadagitibalikasmomaibilangkantoanalinteg, ketbabaenkadagitibalikasmomakondenarkanto.

38Kalpasanna,simmungbattisumagmamanongaeskriba kenFariseo,akunkunada,Maestro,kayatmiamakitati pagilasinanmanipudkenka

39Ngemsimmungbatketkinunanakadakuada,Timaysaa nadangkeskenmannakikamalalaakaputotanagsapsapuliti pagilasinan;ketawantotimaitedapagilasinan,noditi pagilasinanniprofetaJonas

40TakaskenJonasititallongaaldawkentalloarabiiiti tiantibalyena;kastametngaaddantotiAnaktiTaoiti tallongaaldawkentalloarabiiitipusotidaga

41DagititattaotiNinevetumakderdantoitipanangukoma kaduadadaytoyakaputotan,ketkondenarendantodaytoy: agsipudtanagbabawidaitipanangasabaniJonas;ket, adtoy,addaditoytidakdakkelngemniJonas

42Tireynatiabagatantumakdertoitipanangukoma kaduanadaytoyakaputotan,ketkondenarennantodaytoy: taimmayisunamanipuditiungtotidagatapnodumngeg itisiribniSolomon;ket,adtoy,addaditoytidakdakkel ngemniSolomon.

43Norummuartinarugitngaespirituitimaysaatao, magnakadagitinamagaadisso,ngaagsapsapuliti panaginana,ketawantimasarakanna.

44Kalpasanna,kinunana,Agsubliakitibalaykoa rimmuarak;ketintonumay,masarakannangaawantitao, nawalisan,kennaarkosan.

45Kalpasanna,mapan,ketalaennatipitopayngaespiritu anadangkesngemisu,ketsumrekdaketagtaengdasadiay: kettimaudiakasasaaddaytaataonakarkarongemti immunaKastametitidaytoynadangkesakaputotan

46Bayattipannakisarsaritanakadagititattao,adtoy, sitatakdertiinanakendagitikakabsatnaitiruar,a tarigagayandatimakisaritakenkuana

47Kalpasanna,kinunatimaysakenkuana,Adtoy, agtaktakdertiinamkendagitikakabsatmoitiruar,a tarigagayandatimakisaritakenka

48Ngemsimmungbatketkinunanaitinangibagakenkuana, Siasinotiinak?ketsiasinodagitikakabsatko?

49Ketinyunnatnatiimanakadagitiadalanna,ketkinunana, Adtoyniinakkendagitikakabsatko!

50TasiasinomanamangaramiditipagayatanniAmaknga addasadilangit,isumetlaengtikabsatkoalalaki, kabsatkoababai,keninak

KAPITULO13

1Itidaytametlangaaldaw,rimmuarniJesusitibalay,ket nagtugawitiigidtibaybay

2Ketnaguummongdagitiaduatattaokencuana,isua simrekitimaysaabarko,ketnagtugaw;kettisibubukela bunggoynagtakderdaitiigidtibaybay

3Ketinsaonacadacuadatiaduabanbanagbabaenkadagiti pangngarig,akinunana,Adtoy,maysaamanagmulati napannagmula;

4Ketidinagmula,nagtinnagtisumagmamanoabukeliti igidtidalan,ketimmaydagititumatayabketinalun-onda ida

5Natnagtidaddumakadagitinabatoadisso,asadiayawan tiaduadaga:ketdagusatimmakderda,agsipudtaawanti kaadalemtidaga

6Ketidisumingisingtiinit,nauramda;ketgaputaawanti ramutda,nalaylayda

7Ketdaddumanatinnagititengngadagitisiit;kettimmaud dagitisiit,ketinleppesdaida.

8Ngemnagtinnagtidaddumaitinasayaatadaga,ket nagbunga,addamaminsangagasut,mamin-innemapulo, mamin-tallopulo.

9Tiaddaanlapayagadumngeg,dumngegkoma 10Immasidegdagitiadalanketkinunadakenkuana,Apay ngaagsasaokakadakuadakadagitipangngarig?

11Simmungbatketkinunanakadakuada,Agsipudtanaited kadakayoamangammokadagitipalimedtiPagarianti langit,ngemkadakuadasaananaited

12Tasiasinomanngaaddaan,maitedtokencuana,ketadaduntotikinawadwadna:ngemsiasinomanngaawanan, maikkattokencuanauraytiaddakencuana

13Ngarud,agsaoakkadakuadababaenkadagitipangngarig: agsipudtasaandaamakakita;ketnodumngegdasaandaa dumngeg,kensaandametamaawatan

14KetcadacuadanatungpaltipadtoniIsaias,akunana, Babaentipanagdengngegdumngegcayto,ketsaancatoa maawatan;ketnomakitayontomakitayonto,ketdikayto madlaw

15Tatipusodaytoyatattaonarurod,kendagitilapayagda nakudrepdaitipanagdengngeg,kendagitimatada inrikepda;dilakettaitianiamanakanitomakitadababaen kadagitimatada,kendumngegdababaenkadagiti lapayagda,kenmakaawatdaitipusoda,ketmakomberteda, ketpaimbagekida

16Ngemnabendisionandagitimatam,tamakakitada:ken dagitilapayagmo,tadumngegda

17Tapudnokunakkadakayongaaduaprofetaken nalintegatattaotinagtarigagayamakakitakadagitibanag amakitayo,ngemdidanakitaida;kentapnomangngegyo dagitibanbanagamangngegyo,ngemsaanyoanangngeg 18Denggenyongarudtipangngarigmaipapaniti agmulmula

19Nodumngegtisiasinomanitisaotipagarian,ketdina maawatan,umaytinadangkesketalaennatinaimulaiti pusonaDaytoytiimmawatitibin-iitiigidtidalan

20Ngemtinangawatitibin-ikadagitinabatoadisso,isu metlaengtidumngegitisao,ketanonbuyogentirag-o umawatitidayta;

21Kaskasdiasaananairamutitibagina,nodiketagpaut itiapagbiit:tanotumaudtirigatwennopannakaidadanes gapuitisao,in-inutamasair

22Isumettiimmawatitibin-iititengngadagitisiitisuti dumngegitisao;kettipanangaywanitidaytoyalubong, kentipanangallilawitikinabaknang,lapdannatisao,ket isuagbalinadiagbunga.

23Ngemtiimmawatitibin-iitinasayaatadagaisuti dumngegitisaokenmakaawatitidayta;ngaagbungamet, ketagbunga,tidaddumamaminsangagasut,dadduma innemapulo,tidaddumatallopulo.

24Maysapayapangngarigtinangiparangkadakuada,a kunkunana,TiPagariantilangitketnayarigitimaysaatao anangimulaitinasayaatabukelititalonna

25Ngembayatamatmaturogdagititattao,immayti kabusornaketnagmulakadagitiruotititengngatitrigo,ket pimmanaw

26Ngemidinagtubotitademkennagbunga,nagparang metdagitiruot.

27Isungaimmaydagitiadipentibumalayketkinunada kenkuana,Apo,saankadianakaimulakaitinasayaata bukelititalonmo?sadinongarudtinaggapuantiruot?

28Kinunanakadakuada,Maysaakabusortinangaramiditi daytoy.Kinunadagitiadipenkenkuana,Kayatmokadia mapankamiurnongenida?

29Ngemkinunana,Saan;dilakettabayatti panagurnongyokadagitiruot,ramutyomettitrigoa kaduada

30Bay-anyongaagpadangaagtuboaginggaitipanagani: ketintontiempotipanaganikunaktocadagitimanagani, Urmongenyongaumunadagitiruot,ketgalutyoidaiti bunggoytapnomapuoranida:ngemurnongenyotitrigoiti kamaligko

31Maysapayapangngarigtiintednakadakuada,a kunkunana,Tipagariantilangitketumaspingitibukelti mustasa,ngainnalatimaysaataoketimmulanaititalonna

32Pudnongaisutikabassitankadagitiaminabukel:ngem intondumakkel,isutikadakkelankadagitiruot,ketagbalin akayo,itikastaumaydagititumatayabititangatangket agdagusdakadagitisangana

33Sabalipayapangngarigtiinsaonakadakuada;Ti pagariantilangitketumaspingitilebadura,ngainnalati maysaababai,ketinlemmengnaititalloarukodtitaraon, aginggaanalebaduraantiintero.

34AmindagitoyabanbanagketsinaoniJesusitibunggoy babaenkadagitipangngarig;ketsaananagsaokadakuada ngaawantipangngarig.

35Tapnomatungpaltisinaotimammadto,akunkunana, Luktaktotingiwatkokadagitipangngarig;Ibalikaskonto dagitibanaganalimedmanipudidipannakabangonti lubong

36Kalpasanna,pinapanawniJesustibunggoy,ketsimrek itibalay:ketdagitiadalannaimmaydakenkuana,a kunkunada,Ipakaammomkadakamitipangngarig maipapankadagitiruotititalon

37Simmungbatketkinunanakadakuada,Tiagmulaiti nasayaatabukelisutiAnaktitao;

38Titalonisutilubong;dagitinaimbagabin-iisudadagiti annaktipagarian;ngemdagitiruotketannakdaydiay nadangkes;

39TikabusoranangimulakadakuadaisutiDiablo;ti panaganiisutipanungpalantilubong;ketdagitiagani isudadagitianghel

40Kasngarudmaurnongdagitiruotkenmapuoranitiapuy; kastantometitipanungpalandaytoyalubong.

41TiAnaktiTaoibaonnantodagitianghelna,ket urnongendantomanipuditipagariannaaminabanaga makasalungasing,kendagitiagar-aramiditikinadakes;

42Ketipuruaknantoidaitiurnongaapuy:addanto panagdung-awkenpanagngaretngetdagitingipen

43Kalpasanna,agsilnagtodagitinalintegakasitiinititi pagariantiAmadaTiaddaanlapayagadumngeg, dumngegkoma

44Manen,tipagariantilangitketumaspingitigamenga nailemmengititalon;anonakasaraktimaysaatao, ilemmengna,ketgapuitirag-onamapannailakoaminnga addakenkuana,ketgatangennadaytaatalon

45Manen,tiPagariantilangitumaspingitimaysaa komersiante,ngaagsapsapulkadagitinasayaataperlas.

46Idinakasarakitimaysaaperlasadakkeltigatadna, napaninlakonaaminngaaddakenkuanaketginatangna

47Manen,tiPagariantilangitumaspingitiiket,a naitapuakitibaybay,kennaurnongititunggalkita.

48Idinapunno,immaydaititakdang,ketnagtugawda,ket inummongdadagitinaimbagkadagitibanga,ngem imbellengdadagitidakes.

49Kastatimapasamakitipanungpalantilubong: rummuartodagitianghel,ketpagsisinaendadagiti nadangkesmanipudkadagitinalinteg,.

50Ketibellengdantoidaitiurnotiapuy:addanto panagdung-awkenpanagngaretngetdagitingipen

51KinunaniJesuskadakuada,Naawatanyokadiamin dagitoy?Kunadakenkuana,Wen,Apo

52Kalpasanna,kinunanakadakuada,“Ngarudtitunggal eskribaanasursuruanitiPagariantilangitketumaspingiti maysaabumalay,amangiruarkadagitibarokendaan manipuditigamengna.”

53KetnaaramidngaidinalpasniJesusdagitoya pangngarig,pimmanawidiay

54Ketidisimmangpetitidagana,insuronaidaiti sinagogada,itikastanasdaawda,ketkinunada,Sadinoti naggapuandaytoyataodaytoyakinasiribkendagitoya nabilegngaaramid?

55Saankadingaanakdaytoytikarpintero?saankadiani Mariatinaganna?kendagitikakabsatna,daSantiago,Jose, kenSimon,kenJudas?

56Ketdagitikakabsatnaababbai,saankadiakaduada amin?Sadinongarudtinaggapuandaytoyataoamin dagitoyabanbanag?

57NasairdakenkuanaNgemkinunaniJesuskadakuada, Saanngaawananitidayawtiprofeta,malaksiditibukodna apagiliankenitibukodnaabalay.

58Ketsaanngaadutiinaramidnaanabilegngaaramid sadiaygapuitisaandaapanamati

KAPITULO14

1ItidaytaatiemponangngegniHerodesatetrarkati kinalatakniJesus

2Ketkinunanacadagitiadipenna,DaytoyniJuana Mammautisar;isuketnagungarmanipudkadagitinatay; ketngaruddagitinaindaklanngaaramidiparangdati bagbagidakenkuana

3TaniHerodesiniggamannaniJuan,ketbinaludanna,ken inkabilnaitipagbaludanmaigapukenHerodias,asawani Felipeakabsatna

4TakinunaniJuankenkuana,Saananainkalintegana maaddaankakenkuana

5Ketidikayatnaapatayen,nagbutengitibunggoy, agsipudtaimbilangdaisunakasmaysaapropeta

6NgemidinaselebrarantikasangayniHerodes,nagsalati anakniHerodiasitisanguanandaketpinaragsaknani Herodes.

7Itikastainkarinababaentisapatangaitednakenkuanati aniamanakiddawenna

8Ketisu,idinaibilinidiniinana,kinunana,Itedmoditoyti uloniJuanBautistaitikaldero

9Kettiarinagladingit:nupaykastagapuitisapata,ken dagitinakitugawkencuanaitipannangan,imbilinnaa maitedkencuana

10Ketnangibaon,ketpinutolnatiuloniJuanidiay pagbaludan

11Ketnaiyegtiulonaitikaldero,ketnaiteditibalasang: ketinyegnakeninana.

12Ketimmaydagitiadalannaketinnaladatibangkayket intabonda,ketnapandaketimbagadakenJesus.

13IdinangngegniJesustimaipapanitidayta,pimmanaw sadiaybabaentibarkongaagturongitimaysaadissoa naisinaitilet-ang:ketidinangngegdagititattaoti maipapanitidayta,simmurotdakenkuanaamagmagna manipudkadagitisiudad

14KetniJesusrimmuar,ketnakitanatiaduatattao,ket naasiancadacuada,ketpinaimbagnadagitimasakitda

15Idirumabiin,immasidegkenkuanadagitiadalanna,a kunkunada,Daytoyketmaysaadissoalet-ang,ketti tiempoketnapalabasen;ibaonmotibunggoy,tapno mapandakadagitipurok,ketgumatangdaititaraon

16NgemkinunaniJesuskadakuada,Saandaakasapulana pumanaw;itedyoidaakanen

17Ketkunadakencuana,Limalaengatinapaykenduanga ikantiaddakadatayoditoy.

18Kinunana,Iyegyoidaditoykaniak

19Ketbinilinnatibunggoyngaagtugawdaitiruot,ket innalanadagitilimaatinapay,kentiduangaikan,ket timmangaditilangit,binendisionanna,ketpinigisna,ket intednadagititinapaykadagitiadalanna,kendagitiadalan itibunggoy.

20Ketnangandaamin,ketnabsogda:ketinurnongdadagiti nabatiitisangapuloketduaabasket

21Agaruplimaribualallakidagitinangan,malaksid kadagitibabbaikenubbing

22KetdagusapinilitniJesusdagitiadalannaasumrekiti barko,kenumun-unadakenkuanangaagturongitibangir, bayatapinapanawnadagititattao

23Ketidipinapanawnadagitibunggoy,simmang-atiti maysaabantayanaisinatapnoagkararag:ketididimteng tirabii,addaisunangaagmaymaysasadiay

24Ngemtibarkoaddaitanititengngatibaybay,a naiwaraskadagitidalluyon:tatianginketbumusbusor.

25KetitimaikapatapanagbantaytirabiinapanniJesus kadakuada,amagmagnaitibaybay

26Idinakitadagitiadalanamagmagnaitibaybay, nariribukanda,akunkunada,“Espiritudayta;ket nagikkisdagapuitibuteng

27NgemdagusanagsaoniJesuskadakuada,akunkunana, Agragsakkayosiakdayta;dikayagbuteng

28SimmungbatniPedrokenkuanaketkinunana,Apo,no sika,bilinennakngaumaykenkaitidanum.

29Ketkinunana,UmaykaKetidibimmabaniPedroiti barko,nagnaitirabawtidanum,tapnomapankenniJesus.

30Ngemidinakitanaanaariwawatiangin,nagbuteng;ket nangruginalumned,impukkawna,akunkunana,Apo, isalakannak

31KetdagusngainyunnatniJesustiimana,kettiniliwna, ketkinunanakencuana,Osikaabassittipammatina,apay anagduaduaka?

32Ketidisimrekdaitibarko,nagsardengtiangin

33Idindagitiaddaitibarkoimmayketnagdaydayawda kenkuana,akunkunada,Pudno,sikatiAnaktiDios.

34Ketidimakaballasiwda,dimtengdaitidagatiGenesaret

35Ketidinaammuandagititattaoitidaytaalugar, nangibaondaitiaminadagaitiaglawlaw,ketinyegda kenkuanaaminngaagsakit;

36Ketnagpakaasikencuanaasagidendalaengtimurdong tipagan-anayna:ketaminasinagidnaimbagdaanaan-anay.

KAPITULO15

1Kalpasanna,immaykenJesusdagitieskribakenFariseo, taga-Jerusalem,akunkunada

2Apayasalungasingendagitiadalamtitradisiondagiti panglakayen?tasaandaabugguandagitiimadano mangandaititinapay

3Ngemsimmungbatketkinunanakadakuada,Apaya salungasingenyomettibilintiDiosbabaenititradisionyo?

4TaimbilintiDios,akunkunana,Padayawamniamam keninam:ket,Timangilunoditiamawennoina,matay koma

5Ngemkunayo,Siasinomanamangibagaitiamanawenno itiinana,Sagutdayta,babaenitianiamana pakagunggonaankakaniak;

6Ketdikaydayawenniamanawennoniinana, mawayawayaantoItikastapinagbalinyongaawanserserbi tibilintiDiosbabaenititradisionyo

7Dakayoamanaginsisingpet,nasayaattiimpadtoniIsaias maipapankadakayo,akunkunana

8Umasidegdaytoyataokaniakbabaentingiwatda,ket dayawendakbabaenkadagitibibigda;ngemadayokaniak tipusoda

9Ngemawanmamaaynatipanagdaydayawdakaniak,nga isursurodadagitibilindagititattaogapuitidoktrina.

10Inayabannatibunggoy,ketkinunanakadakuada, Denggenyo,ketmaawatanyo

11Saanatisumrekitingiwattimangtulawititao;ngemti rumrummuaritingiwat,daytoytimangtulawititao

12Idinimmaydagitiadalannaketkinunadakencuana, AmmomkadianasakitdagitiFariseo,kalpasana nangngegdadaytoyasasao?

13Ngemsimmungbatketkinunana,Tunggalmula,asaan ngaimmulatinailangitanngaAmak,mairamutto.

14Bay-amida:agbalindaabulsekamangidadaulo kadagitibulsekKetnoiturongtibulsektibulsek,agpadaa matnagitikanal.

15Kalpasanna,insungbatniPedroketkinunanakenkuana, Ipakaammomkadakamidaytoyapangngarig

16KinunaniJesus,Awanpaykaditipannakaawatyo?

17Saanyoayapayamaawatan,atianiamanasumrekiti ngiwat,mapanititian,ketmaibellengitiruartiayus?

18Ngemdagitibanbanagarummuaritingiwatagtauditi puso;ketrugitandatitao

19Agtauditipusodagitidakesapampanunot, pammapatay,pannakikamalala,pannakiabig,panagtakaw, ulbodasaksi,panagtabbaaw

20Dagitoydagitibanbanagamangtulawititao:ngemti pannanganadinabugguandagitiimasaannaarugitanti tao

21Kalpasanna,napanniJesussadiay,ketpimmanawiti igidtiTirokenSidon

22Ket,adtoy,rimmuartimaysaababaiataga-Canaan manipudcadagidiaymetlaengngaasideg,ketimpukkawna, akunkunana,Kaasiannak,OApo,sikangaAnakniDavid; tibalasangkoketnakarotipannakariribuknaitimaysaa diablo.

23Ngemsaanasimmungbatkenkuanaitiuraymaysaasao Ketimmaydagitiadalannaketnagpakaasidakenkuana,a

kunkunada,Pabaenyoisuna;taagpukpukkawasumurot kadatayo.

24Ngemsimmungbatketkinunana,Saanakanaibaonno diketkadagitinapukawakarneroitibalaytiIsrael.

25Kalpasanna,immaytibabaiketnagdaydayawkenkuana, akunkunana,Apo,tulongannak

26Ngemsimmungbatketkinunana,Saanamaitutopnga alaentitinapaydagitiubbingketibellengkadagitiaso.

27Ketkinunana,Pudno,Apo:kaskasdiamangandagiti asokadagitirugitamatnagmanipuditilamisaandagiti appoda

28Kalpasanna,simmungbatniJesusketkinunana kenkuana,Obabai,dakkeltipammatim.Ketnaimbaganti balasangnamanipuditidaytametlaengngaoras

29PimmanawniJesussadiay,ketimmasidegitibaybayti Galilea;ketsimmang-atitimaysaabantay,ketnagtugaw sadiay

30Ketdagitiaduatattaoimmaykencuana,akaduada dagitipilay,bulsek,umel,baldado,kenaduasabsabali,ket intapuakdaidaitisakaniJesus;ketpinaimbagnaida:

31Itikastanagsiddaawtibunggoy,idinakitadadagiti umelngaagsao,dagitibaldadongaagsasao,dagitipilaya magna,kendagitibulsekamakakita:ketindaydayawdati DiostiIsrael

32Kalpasanna,inayabanniJesusdagitiadalanna,ket kinunana,Maasianakitibunggoy,agsipudtatallonga aldawngaagtalinaeddakaniak,ketawantikanenda

33Ketdagitiadalannakinunadakencuana,Sadinoti paggapuantayoitikastaakaadutitinapayidiaylet-ang,a mangpunnoitikastaunayabunggoy?

34KinunaniJesuskadakuada,Manoatinapaytiadda kadakayo?Ketkinunada,Pito,kensumagmamanoa babassitngaikan

35Ketbinilinnatibunggoyngaagtugawdaitidaga.

36Ketinnalanadagitipitoatinapaykenikan,ket nagyaman,ketpinispisinaida,ketintednakadagiti adalanna,kendagitiadalankadagititattao.

37Ketnangandaamin,ketnabussogda:ketinnaladati naburakakarneanabatiitipitoabasketanapno

38Uppataribualallakidagitinangan,malaksidkadagiti babbaikenubbing

39Pinapanawnatibunggoy,ketnagluganitibarko,ket dimtengkadagitibeddengtiMagdala.

KAPITULO16

1ImmaymetdagitiFariseoakaduadagitiSaduceo,ket tinarigagayandangaipakitanakadakuadatipagilasinan manipudlangit

2Simmungbatketkinunanakadakuada,Intonrumabiin, kunaenyo,Napintastotipaniempo,tanalabagatilangit

3Ketitibigat,Narugittipaniempoitangaaldaw:tati langitnalabagakennalidayOdakayoamanaginsisingpet, mailasinyotirupatilangit;ngemsaanyokadiamailasin dagitipagilasinandagitipanawen?

4Tinadangkeskenmannakikamalalaakaputotanagsapul itipagilasinan;ketawantotimaitedapagilasinan,noditi pagilasinanniprofetaJonasKetpinanawannaida,ket pimmanaw

5Ketidinakadanondagitiadalannaitibangir,nalipatandan tinangalaititinapay

6KinunaniJesuskadakuada,Agannadkayoken agannadkayoitilebaduradagitiFariseokenSaduceo.

7Nagsusupiatda,akunkunada,Agsipudtaawanti innalamiatinapay.

8IdinadlawniJesus,kinunanacadacuada,Dacayoabassit tipammatina,apayngaagsusupiatkayo,agsipudtaawanti inyegyoatinapay?

9Saanyoayapayamaawatan,wennomalagipyotilimaa tinapaytilimaribu,kenmanoabaskettiinurnongyo?

10Uraytipitoatinapayitiuppataribu,kenmanoabasket tiinurnongyo?

11Kasanoasaanyoamaawatanadiakimbagakadakayo maipapanititinapay,ngaagannadkayoitilebaduradagiti FariseokenSaduceo?

12Kalpasanna,naawatandanokasanongaimbilinna kadakuadangaagannaditilebaduratitinapay,nodiketiti pannursurodagitiFariseokendagitiSaduceo

13IdidimtengniJesusitiasidegtiCesareaaFilipos, sinaludsodnakadagitiadalanna,akunkunana,Siasinoti ibagbagadagititattaoasiakngaAnaktiTao?

14Ketkinunada,DaddumatiagkunaasikaniJuana Mammautisar.kendadduma,niJeremias,wennomaysa kadagitipropeta

15Kinunanakadakuada,Ngemsiasinoaktiibagbagayo?

16SimmungbatniSimonPedroketkinunana,Sikati Cristo,AnaktisibibiagaDios

17KetniJesussimmungbatketkinunanakencuana, Benditoca,SimonBarjona:tasaanatilasagkendarati nangipalgackenca,nodiketniAmacngaaddasadilangit

18Ketkunakmetkenka,SikaniPedro,ketitirabaw daytoyabatobangonektotiiglesiak;ketdagitiruanganti impiernosaandantongaagballigiitidaytoy

19Ketitedkokencadagititulbektipagariantilangit:ketti aniamanngaigalutmoditoydagamagaluttoidiaylangit: ketaniamanalukatamtoditoydagamalukatantoidiay langit

20Kalpasanna,binilinnadagitiadalannaadidaibagaiti asinomanngaisuniJesusaKristo

21ManipuditidaytaatiemporinugianniJesusngaipakita kadagitiadalanna,nokasanoamasapulamapanidiay Jerusalem,ketagsagabaitiaduabanbanagkadagiti panglakayenkenpanguluenapapadikeneskriba,ket mapapatay,kenmaungarmanenitimaikatlongaaldaw.

22Kalpasanna,innalaniPedro,ketrinugiannaatubngaren, akunkunana,Adayokomakenka,Apo:saantoa mapasamakdaytoykenka.

23Ngemtimmaliaw,ketkinunanakenPedro,Umadayoka itilikudak,Satanas:maysakaanakabasolkaniak:ta saanmoanasam-itdagitibanaganagtauditiDios,nodi ketdagidiaynagtaudititao

24Kalpasanna,kinunaniJesuskadagitiadalanna,No siasinomanamayatasumurotkaniak,tallikudannakomati baginaketibaklaynatikrusnaketsumurotkaniak

25Tasiasinomanamayatamangisalakanitibiagna mapukawnanto:kettisiasinomanamangpukawitibiagna gapukaniakmasarakannantodayta

26Taaniatimagunggonatitao,nomagun-odnatiinteroa lubong,ketmapukawnatibukodnaakararua?wennoania tiitedtitaoakasukattikararuana?

27TaumaytotiAnaktiTaoitidayagniAmanaakaduana dagitianghelna;ketkalpasannagunggonaannantoti tunggalmaysaamaitunoskadagitiaramidna

28Pudnokunakkadakayo,addadagitiagtaktakderditoy,a saanamakaramanitiipapatay,aginggaamakitadatiAnak tiTaongaumayitipagarianna

KAPITULO17

1Ketkalpasantiinnemngaaldaw,innalaniJesusda Pedro,SantiagokenJuanakabsatna,ketinsang-atnaidaiti nangatoabantayanagsisina

2Ketnagbaliwtilanganaitisanguanda:kettirupana nagsilnagacasitiinit,kentikawesnanapudawacasiti lawag

3Ket,adtoy,nagparangkadakuadadaMoiseskenEliasa makisarsaritakenkuana

4Kalpasanna,insungbatniPedro,ketkinunanakenJesus, Apo,nasayaatparakadakamingaaddaditoy:nokayatmo, mangaramidkamiditoyititalloatabernakulo;maysapara kenka,kenmaysaparakenMoises,kenmaysaparaken Elias.

5Bayatngaagsasaopaylaeng,adtoy,maysaanaraniag ngauleptinanglinongkadakuada:ketadtoytitimek manipuditiulep,anagkuna,Daytoytidungdungngueknga Anak,apakaragsakanakunay;denggenyoisuna

6Ketidinangngegdagitiadalan,nagrukobda,ket nagbutengdaunay.

7ImmasidegniJesusketsinagidnaidaketkinunana, Bumangonkayo,ketdikayagbuteng

8Ketidiintangaddadagitimatada,awantinakitadanodi laengniJesus

9Idisumalogdamanipuditibantay,binilinidaniJesus,a kunkunana,Diyoibagatisirmataitiasinoman,aginggaa mapagungartiAnaktiTaomanipudkadagitinatay

10Insaludsoddagitiadalannakenkuana,akunkunada, Apayngarudngaibagadagitieskribaamasapulngaumuna ngaumayniElias?

11SimmungbatniJesusketkinunanakadakuada,Pudno ngaumunangaumayniEliasketisublinatiaminabanag.

12NgemibagakkadakayongaimmayenniElias,ket saandangaam-ammo,nodiketinaramiddakenkuanati aniamanngainlistada.KastametngaagsagabatiAnakti Taogapukadakuada

13NaawatandagitiadalananiJuanaMammautisarket nagsaokadakuada.

14Idinakadanondaitiumariwekwek,immaykencuanati maysaalalakianagparintumengkenkuanaketkinunana

15Apo,kaasiamtianakko:tamauyong,kenmariribukan: tamasansanamatnagitiapuy,kenmasansanitidanum

16Ketinyegkoisunacadagitiadalam,ketsaandaa naagasan

17SimmungbatniJesusketkinunana,Oawanpammati kennakilloakaputotan,kasanokabayagtikaaddak kadakayo?kasanokabayagngaipaluboskokenka?iyegmo ditoykaniak

18KetbinabalawniJesustisairo;ketpimmanaw kencuana:kettiubingnaagasanmanipuditidaytamet laengngaoras

19Kalpasanna,immaydagitiadalankenniJesus,ket kinunada,Apayasaanmiamailaksid?

20KetniJesuskinunanacadacuada,Gapuitisaanyoa panamati:tapudnokunakcadacayo,Noaddapammatiyoa casmaysaabukeltimustasa,ibagayontoitidaytoya

bantay,Umadayocaditoyditoyketikkatennanto;ket awantotiimposiblekadakayo.

21Nupaykasta,saanarummuardaytoyakitanodiket babaentikararagkenpanagayunar.

22KetbayatngaagnanaeddaidiayGalilea,kinunaniJesus kadakuada,TiAnaktiTaomailiputtokadagitiim-ima dagititattao

23Ketpatayendanto,ketitimaikatlongaaldaw mapagungartomanenKetnalabestipanagladingitda

24IdinakadanondaidiayCapernaum,immaykenPedro dagitiumaw-awatitibuis,ketkinunada,“Saankadinga agbayadtiapoyoitibuis?”

25Kinunana,Wen.Ketidisimrekitibalay,linapdanni Jesus,akunkunana,Aniatimakunam,Simon?siasinoti alaendagitiaritidagaitiugaliwennobuis?dagitibukodda ngaannak,wennodagitiganggannaet?

26KinunaniPedrokenkuana,GanggannaetKinunani Jesuskenkuana,Nawayadagitiubbing

27Nupaykasta,dilakettamakasairtayoida,mapankaiti baybay,ketmangikabilkaitikawit,ketalaemtiikannga umunaasumang-at;ketintonluktamtingiwatna, makasarakkaitimaysaapirasotikuarta:amangala,ken mangtedkadakuadamaipaaykaniakkenkenka

KAPITULO18

1Itidaytametlaatiempoimmaydagitiadalankenni Jesus,akunkunada,Siasinotikatan-okanitiPagarianti langit?

2InayabanniJesustimaysangaubing,ketinsaadnaiti tengngada.

3Ketkinunana,Pudnokunakcadacayo,Nosaancayonga agbaliw,kenagbalincayoacasbabassitngaubbing, saancayoasumrekitipagariantilangit.

4Siasinomanngarudamangpakumbabaitibaginaakasiti daytoybassitngaubing,isumetlaengtikatan-okaniti Pagariantilangit.

5Ketsiasinomanngaumawatitimaysaacastangaubing itinaganco,awatennac

6Ngemsiasinomanamangsalungasingitimaysa kadagitoyababassitamamatikaniak,nasaysayaatno maibitintimaysaagilinganabatoititengngedna,ket mailumlomitikaunggantibaybay.

7Asipaytilubonggapukadagitibasol!tamasapula kasapulanngaumaydagitibasol;ngemasipaydaydiaytao ababaenkenkuanadumtengtibasol!

8Ngarudnotiimamwennosakamtimangsalungasing kenka,putdemida,ketibellengmoidamanipudkenka: nasaysayaatnosumrekkaitibiagasitasardengwenno baldado,imbesngaaddaduangaimamwennoduaa sakamamaitapuakitiagnanayonngaapuy

9Ketnotimatammakabasolkenca,ikkatem,ket ibellengmokenca:nasaysayaatnosumrekkaitibiagnga addaanitimaymaysaamatam,imbesngaaddaduaa matamamaitapuakitiapuytiimpierno

10Agannadkayoadikayumsiitiuraymaysakadagitoya babassit;takunakkadakayo,ngaidiaylangit,kanayona kitkitaendagitiangheldatirupaniAmakngaaddaidiay langit

11TaimmaytiAnaktitaotapnoisalakannatinapukaw. 12Kasanotipanagpanunotyo?notimaysaataoaddaaniti sangagasutakarnero,ketmaysakadakuadatinayaw-awan,

saannaayaapanawantisiamapuloketsiam,ketmapan kadagitibantay,ketsapulennatinayaw-awan?

13Ketnokastaamasarakanna,pudnokunakkadakayo, ad-addangaagrag-oitidaytaakarnero,ngemkadagiti siamapuloketsiamasaananayaw-awan.

14KastametasaanapagayatantiAmayongaaddasadi langit,amapukawtimaysakadagitoyababassit

15Maysapaynoagsalungasingkenkatikabsatmo,inka ibagamkenkuanatibasolnaitinagbaetanmokenisulaeng: nodenggennaka,nagun-odmotikabsatmo

16Ngemnosaannakaadenggen,ikuyogmotimaysa wennoduapay,tapnoitingiwattiduawennotalloasaksi mapatalgedtitunggalsao.

17Ketnoliwayannaadumngegida,ibagamitiiglesia: ngemnoliwayannaadumngegitiiglesia,agbalinkoma kenkaakasmaysaapaganokenagsingsingiritibuis.

18Pudnokunakcadacayo,Aniamanngaigalutyoditoy dagamagaluttoidiaylangit:kettianiamanalukatanyo ditoydagamalukatantoidiaylangit.

19Ibagakmanenkadakayo,anoduakadakayotiagtutunos ditoydagamaipapanitianiamanabanagadawatenda, maaramidtodaytaparakadakuadatiAmakngaaddasadi langit

20Tanosadinotiduawennotalloanaguummongiti naganko,addaakititengngada.

21IdinimmayniPedrokencuanaketkinunana,Apo, mamin-anongaagbasolkaniaktikabsatkoketpakawanek? aginggaitimamimpito?

22KinunaniJesuskenkuana,Diakibagakenka,Agingga itimamimpitoadaras:ngem,Aginggaitipitopuloa maminpito.

23Ngarudnayarigtipagariantilangititimaysangaari,a mangkuentakadagitiadipenna

24Ketidirinugiannatinagkuenta,naiyegtimaysa kencuana,ngautangnaitisangapuloaribuatalento

25Ngemgaputasaanamasapulabayadan,imbilinti aponaamailako,kentiasawana,kendagitiannakna,ken aminngaaddakenkuana,kenmasapulamabayadan

26Nagruknoyngarudtiadipenketnagdaydayawkenkuana, akunkunana,Apo,anusannak,ketbayadaktoamin.

27Kalpasanna,naasiantiapodaytangaadipen,ket inukradna,ketpinakawannatiutangna

28Ngemisumetlaengngaadipenrimmuar,ketnakasarak itimaysacadagitipadanangaadipen,ngautangna kencuanaitisangagasutapisos:ketinyawatnadagitiimana, ketiniggamannatikarabukobna,akunkunana,Bayadamti utangmo

29Nagruknoytipadanangaadipenitisakana,ket nagpakaasikenkuana,akunkunana,Anusannak,ket bayadakamin

30Ketsaannaakayat:ngemnapanketimpuluannaiti pagbaludan,aginggaamabayadannatiutang.

31Gapunaidinakitadagitipadanangaadipenti napasamak,nagladingitdaunay,ketimmaydaketimbagada itiapodatiaminanapasamak

32Kalpasanngainayabannatiapona,kinunanakencuana, Osikaanadangkesngaadipen,pinakawankoamindayta ngautang,agsipudtatinarigagayannak

33Saankadiarebbengamaasiankametitipadamnga adipen,akasitikaasiakkenka?

34Nakapungtottiapona,ketinyawatnakadagiti manangparparigat,aginggaamabayadannaamina maiparbengkenkuana

35Kastametngaaramidentometkadakayotinailangitan ngaAmak,nosaanyoapakawanentitunggalmaysaiti kabsatnadagitibasolda

KAPITULO19

1KetnaaramidngaidinalpasniJesusdagitoyasasao, pimmanawidiayGalilea,ketdimtengkadagitibeddengti JudeaitiballasiwtiJordan;

2Ketsimmurotkenkuanadagitiaduatattao;ket pinaimbagnaidasadiay

3ImmasidegmetkenkuanadagitiFariseo,sinulisogda,ket kinunadakenkuana,Maikalintegankaditilalakia mangikkatitiasawanagapuititunggalrason?

4Ketsimmungbatketkinunanacadacuada,Dicayokadi nabasa,atinangaramidcadacuadaididamoinaramidnaida alalakikenbabai

5Ketkinunana,Gapuitoytimaysaalalakipanawannanto tiamakenina,ketkumpettoitiasawana:ketisudaadua agbalindantoamaymaysaalasag?

6Gapunasaandanadua,nodiketmaymaysaalasagTi ngarudpinagtipontiDios,saankomaapagsisinaentitao.

7Kinunadakenkuana,ApayngarudngaimbilinniMoises ngaitedtisurattidiborsiokenibbatanna?

8Kinunanakadakuada,Gapuitikinatangkentipusoyo, pinalubosankayoniMoisesamangikkatkadagitiassawayo 9Ketkunakkadakayo,Siasinomanamangikkatiti asawana,malaksiditipannakiabig,ketmangasawaiti sabali,makikamalala:ketsiasinomanamangasawaiti daydiaynailaksidmakikamalala

10Kunadagitiadalannakenkuana,Nokastatikasoti lalakiitiasawana,saananasayaattimakiasawa 11Ngemkinunanakadakuada,Saanamabalinngaawaten tiaminatattaodaytoyasao,malaksidkadagidiaynaited.

12Taaddasumagmamanongaeunuko,anayanakitikasta manipuditiaanakantiinada:kenaddasumagmamanonga eunuko,anapagbalinngaeunukodagititattao:kenadda dagitieunuko,anangaramiditibagbagidangaeunuko maigapuitipagariantilangitTimakabaelngaumawat, awatennakoma.

13Kalpasanna,naiyegkencuanadagitibabassitngaubbing, tapnoikabilnadagitiimanakadakuada,ketagkararag:ket tinubngaridadagitiadalan.

14NgemkinunaniJesus,Ipalubosyodagitiubbing,ket diyoiparitidangaumaykaniak.

15Ketimpataynadagitiimanacadacuada,ketpimmanaw idiay

16Ket,adtoy,immaytimaysaketkinunanakencuana, NaimbagngaMaestro,aniatinaimbagngaaramidek, tapnomaaddaanakitibiagngaagnanayon?

17Ketkinunanakencuana,Apayngaawagannaka naimbag?awantinaimbagnoditimaymaysa,kayatnaa sawen,tiDios:ngemnokayatmotisumrekitibiag, tungpalemdagitibilin.

18Kinunanakenkuana,Ania?KinunaniJesus,Dika agaramiditipammapatay,Dikamakikamalala,Dika agtakaw,Saankaamangsaksiitiulbod,. 19Padayawamniamamkenniinam:ket,Ayatemti padamataoacasitibagim

20Kinunatiagtutubokenkuana,Amindagitoyabanbanag inlemmengkomanipudkinaubingko:aniapaytikurangko?

21KinunaniJesuskenkuana,Nokayatmotiagbalina naan-anay,inkailakotiaddakenka,ketitedmokadagiti napanglaw,ketmaaddaankantoitigamengidiaylangit:ket umaykaketsumurotkaniak

22Ngemidinangngegtiagtutuboasao,nagladingita pimmanaw:taadutisanikuana.

23Kalpasanna,kinunaniJesuskadagitiadalanna,Pudno kunakkadakayo,atinabaknangataoketnarigattoa makastrekitiPagariantilangit

24Ibagakmanenkadakayo,Nalaklakaalumasattikamelio itimatatidagumngemtisumrektinabaknangataoiti pagariantiDios

25Idinangngegdagitiadalanna,napalaloti panagsiddaawda,akunkunada,Siasinongarudti makaisalakan?

26NgemkinitanaidaniJesusketkinunanakadakuada, Kadagititattaoimposibledaytoy;ngemitiDiosposibleti amin

27IdinsimmungbatniPedroketkinunanakencuana, Adtoy,binaybay-anmiamin,ketsimmurotkamikenka;ania ngarudtiaddakadatayo?

28KetniJesuskinunanacadacuada,Pudnokunak cadacayo,Dacayoasimmurotcaniac,itipannacapabaro intonagtugawtotiAnaktiTaoititronotidayagna, agtugawcaytometitisangapuloketduaatrono,a mangukomitisangapuloketduaatributiIsrael.

29Kettunggalmaysaanangbaybay-akadagitibalbalay, wennokakabsat,wennokakabsatababbai,wennoama, wennoina,wennoasawa,wennoannak,wennodaga, maigapuitinaganko,umawatitimaminsangagasut,ket agtawiditibiagngaagnanayon

30Ngemadudagitiimmunaamaudi;ketumunantoti maudi

KAPITULO20

1TatiPagariantilangitumaspingitimaysaabumalay,a rimmuaritibigattapnomangtangdankadagititrabahador itikaubasan

2Ketidinakitulagkadagititrabahadoritimaysaasentimo itiinaldaw,imbaonnaidaitikaubasan.

3Ketrimmuaritiagarupmaikatlongaoras,ketnakitana dagitidaddumangaagtaktakderngaawanaramiditi tiendaan.

4Ketkinunanakadakuada;Mapankayometitikaubasan, ketitedkokadakayotianiamananalinteg.Ketnapandaiti dalanda

5Rimmuarmanenitiagarupmaikanemkenmaikasiamnga oras,ketinaramidnamettikasta

6Ketidiagarupmaikasangapuloketmaysangaoras rimmuar,ketnakitanadagitidaddumangaagtaktakdernga awanaramidna,ketkinunanakadakuada,Apaynga agtaktakderkayoditoyitiinterongaaldawngaawan serserbina?

7Kunadakenkuana,Agsipudtaawantinangtangdan kadakamiKinunanakadakuada,Mapankayometiti kaubasan;keturayaniaanalinteg,isutiawatenyonto

8Isungaidimalem,kinunatiapotikaubasaniti mayordomona,Ayabamdagititrabahadorketitedmoidaiti tangdan,mangrugimanipuditimaudiaginggaitiumuna

9Ketididimtengdaanatangdananitiagarup maikasangapuloketmaysangaoras,inawatdatitunggal maysaitimaysaasentimo

10Ngemidiimmaydagitiimmuna,impagarupdangaadadukomatinaawatda;ketinawatdamettitunggalmaysa itimaysaasentimo

11Ketidinaawatda,nagtanabutobdamaibusoritiagayaywanitibalay.

12Kinunana,“Dagitoymaudinagtrabahodaitimaysa laengngaoras,ketpinagbalinmoidaakapadakadakami,a nangawititidadagsenkenpudottialdaw”

13Ngemsimmungbatitimaysakadakuada,ketkinunana, Gayyem,awantidakesngaar-aramidekkenka:saankadi ngaimmanamongkakaniakitiuraymaysaasentimo?

14Alaemtiaddakenka,ketinka:itedkoitidaytoymaudi, kasmetlaengkenka.

15Saankadianainkalinteganngaaramidektikayatko kadagitikukuak?Dakeskaditimatam,gaputanaimbagak?

16Isungaumunadagitimaudi,kenmaudidagitiumuna:ta adutinaayaban,ngemmanmanodagitinapili

17Idisimmang-atniJesusidiayJerusaleminsinanadagiti sangapuloketduangaadalanitidalan,ketkinunana kadakuada

18Adtoy,sumang-atkamiidiayJerusalem;kettiAnakti Taomailiputtokadagitipanguloenapapadikenkadagiti eskriba,ketmadusadantoitiipapatay,

19KetiyawatnantocadagitiGentiltapnouyawenda, saplitda,kenilansadaitikrus:ketitimaikatlongaaldaw agungartomanen

20Kalpasanna,immaykenkuanatiinatiannakniZebedeo akaduanadagitiannaknaalallaki,ngaagdaydayaw kenkuana,kentinarigagayannatimaysaabanagkenkuana 21Ketkinunanakencuana,Aniatikayatmo?Kinunana kenkuana,Ipalubosmongaagtugawdagitoyduanga annakko,timaysaitimakannawanmo,kentisabaliiti makannigid,itipagariam

22NgemsimmungbatniJesusketkinunana,Diyoammo noaniatidawatenyoKabaelamkaditiuminumitikopa ngainumekto,kenmabuniaganitibautismoanabuniagak? Kunadakenkuana,Kabaelanmi.

23Ketkinunanacadacuada,Pudnongauminumcaytoiti kopac,ketmabautisaranyoitibautismoanabautisarac: ngemtipanagtugawitimakannawankenkannigidco,saan acucuacngaited,nodiketmabautisarantonaited kadakuadangainsagananiAmakparakadakuada

24Ketidinangngegdagitisangapulo,nakapungtotda kadagitiduangaagkakabsat

25NgeminayabanidaniJesusketkinunana,Ammoyonga iturturayandagitiprinsipedagitiHentil,ketdagiti naindaklantimangituraykadakuada

26Ngemsaantoacastacadacayo:ngemsiasinomana mayatngaagbalinanaindaklancadacayo,isucomaa ministroyo;

27Siasinomanngaagtarigagayngaagbalinapanguluen kadakayo,isukomatiadipenyo

28KasitiAnaktiTaosaanngaimmaytapnoagserbi,nodi kettapnoagserbi,kentapnoitednatibiagnakassubbotti adu

29IdipumanawdaidiayJerico,simmurotkenkuanatiadu atattao.

MATEO

30Ket,adtoy,duaabulsekasitutugawitiigidtidalan,idi nangngegdaalumabasniJesus,impukkawda,akunkunada, Kaasiannakami,OApo,AnakniDavid”

31Kettinubngaridatibunggoy,agsipudtaagulimekda: ngemad-addangaimpukkawda,akunkunada, Kaasiannakami,OApo,sikangaAnakniDavid”

32NagtakderniJesusketinayabannaidaketkinunana, Aniatikayatyongaaramidekkadakayo?

33Kunadakencuana,Apo,tapnomaluktandagitimatami

34IticastaniJesuskinaasiannaida,ketsinagidnadagiti matada:ketdagusanakitadagitimatada,ketsimmurotda kencuana

KAPITULO21

1IdiasidegdaidiayJerusalem,ketdimtengdaidiayBetfage, itibantaytiOlibo,nangibaonniJesusitiduangaadalan

2Ibagamcadacuada,Incayoitipurokitiballasiwyo,ket dagusamakasaracaytoitimaysangaasnoanaigalut,ken maysangaurbonngaasnoakaduana

3Ketnotiasinomanamangibagaitinaskenkadakayo, kunaenyo,KasapulantiApoida;ketdagusngaibaonnaida.

4Naaramidamindagitoytapnomatungpaltisinaoti mammadto:

5IbagamitianacababainiSion,Adtoy,umaykenkatiAri, naemma,kennakatugawitiasno,kenmaysangaurbonnga urbonngaasno

6NapandagitiadalanketinaramiddatiimbilinniJesus kadakuada

7Ketinyegdatiasno,kentiurbon,ketinkabilda kadakuadadagitikawesda,ketinkabildakenkuana.

8Ketdakkelunayabunggoytinangiwaraskadagiti kawesdaitidalan;dagitidaddumanagpukandakadagiti sangamanipudkadagitikayo,ketin-garamidaidaitidalan.

9Ketdagitibunggoyngaimmun-una,kendagiti simmaruno,impukkawda,akunkunada,HosannaitiAnak niDavid:BenditotiumayitinagantiApo;Hosannaiti kangatuan

10IdisimmangpetidiayJerusalem,natignaytiinteroa siudad,akunkunada,Siasinodaytoy?

11Kinunatibunggoy,“DaytoyniJesusamammadtoti NazaretitiGalilea”

12KetniJesussimrekititemplotiDios,ketpinaruarna dagitiaminngaaglaklakokengimmatangititemplo,ket rinebbanadagitilamisaandagitiagsuksukatitikuarta,ken dagititugawdagitiaglaklakokadagitikalapati.

13Kinunanakadakuada,NaisuratitiNasantoanaSurat, Maawagantibalaykoitibalaytikararag;ngem pinagbalinyoakuebadagitimannanakaw

14Ketdagitibulsekkenpilayimmaydakencuanaidiay templo;ketpinaimbagnaida

15Ketidinakitadagitipanguluenapapadikeneskriba dagitinakaskasdaawngainaramidna,kendagitiubbingnga agpukpukkawititemplo,ketkunkunada,HosannaitiAnak niDavid;nakarotidipannakaay-ayoda, 16Ketkinunanakencuana,Mangngegmokaditiibagbaga dagitoy?KetkinunaniJesuskadakuada,Wen;dikaykadi pulosnabasa,Manipuditingiwatdagitimaladagaken agpaspasuso,naan-anaymotipanagdayaw?

17Ketpinanawannaida,ketrimmuaritisiudadidiay Betania;ketnagdagussadiay

18Itaitibigatbayattipanagsublinaitisiudad,mabisin

19Ketidinakitanatikayongaigositidalan,dimtengiti dayta,ketawantinasarakannaitidayta,nodilaengbulong, ketkinunanakenkuana,Awankomatiagtubokenkaa bungaitiagnanayon.”Ketitiagdama,nalaylaytikayoa higos.

20Ketidinakitadagitiadalan,nagsiddaawda,akunkunada, Aniananabiitanalaylaytikayoahigos!

21SimmungbatniJesusketkinunanakadakuada,Pudno kunakkadakayo,Noaddapammatiyo,ketsaankayonga agduadua,saanyolaengngaaramidendaytoyamaararamiditikayoahigos,nodiketnokunaenyopayiti daytoyabantay,‘Agadayoka,ketmaibellengkaniti baybay;maaramidtodayta.

22Ketaminabanbanag,aniamanadawatenyoitikararag, amamati,awatenyonto

23Ketidisimrekititemplo,immaykenkuanadagiti panguluenapapadikendagitipanglakayendagititattao bayattipanangisurona,ketkinunada,“Babaenitianianga autoridadngaar-aramidemdagitoyabanag?ketsiasinoti nangtedkenkaitidaytoyaturay?

24SimmungbatniJesusketkinunanakadakuada, Damagekmetkadakayotimaysaabanag,anoibagayo kaniak,ibagaktokadakayonoaniatiturayngaaramidek dagitoyabanag

25TibautismoniJuan,sadinotinaggapuan?manipud langit,wennokadagititattao?Ketnagrirasondaiti bagbagida,akunkunada,Nokunaentayo,Manipudlangit; kunanacadatayo,Apayasaanyongarudanamatikenkuana?

26Ngemnokunaentayo,Tattao;kabutengtayodagititattao; taaminketibilangdaniJuanakasmaysaapropeta

27SimmungbatdakenJesus,ketkinunada,Dimimaibaga. Ketkinunanakadakuada,Diakmetibagakadakayonoania titurayngaar-aramidekdagitoy

28Ngemaniatimakunayo?Maysaalalakitiaddaaniti duangaannakalallaki;ketimmayitiimmuna,ket kinunana,Anac,inkaagtrabahoitangaaldawitikaubasak 29Simmungbatketkinunana,Diakkayat:ngem kalpasannanagbabawi,ketnapan

30Ketimmayisunaitimaikadua,ketkinunanametKet simmungbatketkinunana,Mapanak,apo:ketsaananapan.

31Siasinokadakuadaaduatinangaramiditipagayatanni amana?Kunadakenkuana,TiimmunaKinunaniJesus kadakuada,Pudnokunakkadakayoadagitiagsingsingiriti buiskendagitibalangkantismapandaitiPagariantiDios ngaumun-unangemdakayo

32TaimmaycadacayoniJuanitidalantikinalinteg,ket saancayoanamatikencuana:ngemdagitiagsingsingiriti buiskendagitibalangkantispinatidakencuana:ketdacayo, idinakitayo,saancayoanagbabawikalpasanna,tapno mamatikayokenkuana

33Dumngegkayoitisabalipayapangngarig:Addamaysa abumalay,anagmulaitikaubasan,ketnangaladiti aglawlawna,ketnagkaliitipagpespesanitiubasitidayta, ketnangibangonititorre,ketimpaayannakadagiti mannalon,ketnapanitiadayoapagilian

34Ketidiumas-asidegtitiempotibunga,imbaonnadagiti adipennakadagitiagtaltalon,tapnomaawatdadagitibunga.

35Ketdagitimannaloninnaladadagitiadipenna,ket kinabildatimaysa,ketpinapataydatisabali,ken binutoandatisabali.

36Manen,nangibaonitisabsabalingaadipenngaad-adu ngemdagitiimmuna:ketinaramiddametkadakuada

37Ngemmaudi,imbaonnakadakuadatianakna,a kunkunana,Raemendantotianakko.

38Ngemidinakitadagitimannalontianak,kinunadaiti maysakenmaysa,Daytoytiagtawid;umaytayo, patayentayoisuna,ketalaentayotitawidna.

39Kettiniliwda,ketpinaruardamanipuditikaubasan,ket pinatayda

40Intonumaytiapotikaubasan,aniantotiaramidenna kadagitangaagtaltalon?

41Kunadakencuana,Nakalkaldaangadadaelenna dagidiaynadangkesatattao,ketibukboknantotikaubasan kadagitidaddumaamannalon,isudatimangtedkenkuana kadagitibungaitipanawenda.

42KinunaniJesuskadakuada,Diyokadipulosnabasaiti NasantoanaSurat,Tibatongainlaksiddagiti managibangon,isumetlaengtinagbalinngaulotisuli.

43Ngarudkunakkadakayo,TipagariantiDiosket maikkattokadakayo,ketmaiteditimaysaanasiona mangibungakadagitibungana.

44Ketsiasinomanamatnagitidaytoyabatomaburakto: ngemsiasinomanamatnag,gilingennantoisunanga agbalinapulbos.

45Ketidinangngegdagitipanguloenapapadikendagiti Fariseodagitipangngarigna,nabigbigdaanagsao maipapankadakuada.

46Ngemidiinkagumaandangaitedtiimadakenkuana, nagbutengdaitibunggoy,agsipudtaimbilangdaapropeta

KAPITULO22

1KetsimmungbatniJesusketnagsaomanenkadakuada babaenkadagitipangngarig,ketkinunana

2TiPagariantilangitumaspingitimaysangaari,a nangaramiditikasarparaitianakna.

3Ketimbaonnadagitiadipennaamangayabcadagiti naawisitikasar:ketsaandangaimmay

4Manen,nangibaonkadagitidaddumangaadipen,a kunkunana,Ibagayokadagitinaawis,Adtoy,insaganakon tipangrabii:dagitibakakkendagitinalukmegngaurbonko napapatayda,ketnakasaganantiamin:umaykayoitikasar.

5Ngempinagbalindaanalag-an,ketnapanda,timaysaiti talonna,tisabaliititagilakona

6Ketdagitinatdainnaladadagitiadipenna,ketnagpakaasi kadakuadaasiuulpit,ketpinataydaida

7Ngemidinangngegtiari,nakapungtot:ketimbaonna dagitibuyotna,ketdinadaelnadagidiayamammapatay,ket pinuorannatisiudadda

8Kalpasanna,kinunanakadagitiadipenna,“Nakasaganan tikasar,ngemsaanamaikaridagitinaawis”

9Mapankayongarudkadagitidalanadalan,ketnokasano timasarakanyo,agbiddutkayoitikasar

10Iticastadagidiayngaadipenrimmuardacadagitidalan, ketinummongdatiaminanakasarakda,agpadpadaiti dakeskennaimbag:kettikasarnaarkosankadagitisangaili

11Ketidisimrektiaritapnokitaennadagitisangaili, nakitanasadiaytimaysaalalakiasaananakasuotiti kawestikasar.

12Kinunanakenkuana,Gayyem,kasanoasimrekkaditoy ngaawantikawestikasar?Ketawantimakasao

13Kalpasanna,kinunatiarikadagitiadipen,Galutenyoti imakensakana,ketalaenyo,ketibellengyoitiruara

sipnget;addantopanagsangitkenpanagngaretngetdagiti ngipen.

14Taadutinaayaban,ngemmanmanotinapili

15Kalpasanna,napandagitiFariseo,ket nakipagnunumuandanokasanodaamaigalutkenkuanaiti panagsasaona

16Ketimbaondakencuanadagitiadalandaakaduadagiti tagaHerodes,akunkunada,Maestro,ammomiapudnoka, kenisursuromtidalantiDiositikinapudno,kensaanmoa maseknanitiasinoman:tasaanmongaipatpategtikinatao dagititattao

17Ibagamngarudkadakami,Aniatimakunam? NainkalintegankaditimangteditibuiskenCesar,wenno saan?

18NgemnadlawniJesustikinadakesda,ketkinunana, Apayasuotendak,dakayoamanaginsisingpet?

19IpakitamkaniaktikuartaabuisKetnangiyegda kenkuanaitimaysaasentimo

20Ketkinunanacadacuada,Siasinotikukuadaytoya ladawankensursurat?

21Kunadakenkuana,KukuaniCesarKalpasanna, kinunanakadakuada,ItedyongarudkenCesardagiti banbanagakukuaniCesarkenitiDiosdagitibanbanaga kukuatiDios

22Idinangngegdadagitoyasasao,nagsiddaawda,ket pinanawandaisunaketpimmanawda

23Itidaytametlangaaldawimmaykenkuanadagiti Saduceo,amangibagbagangaawantipanagungar,ket dinamagdakenkuana

24Kinunana,Maestro,kinunaniMoises,Nomatayti maysaalalaki,ngaawantiannakna,asawaentikabsatnati asawanaketmangpatauditibin-iitikabsatna

25Itaaddapitoakakabsatalallakiakaduami:ketti immuna,idinangasawaitiasawa,natay,ket,gaputaawan tianakna,pinanawannatiasawanaitikabsatna

26Kastamettimaikadua,kentimaikatlo,aginggaiti maikapito.

27Ketmaudiitiaminnataymettibabai

28Ngarud,intonpanagungar,siasinotiasawanakadagiti pito?taaddaandaaminkenkuana.

29SimmungbatniJesusketkinunanakadakuada, AgbiddutkayogaputadiyoammodagitiNasantoanaSurat wennotipannakabalintiDios.

30Taintonpanagungar,saandangaagkasar,wennomaited itipanagasawa,nodiketkaskadagitiangheltiDiosidiay langit.

31Ngemnomaipapanitipanagungardagitinatay,saanyo kadianabasatisinaokadakayotiDiosakunkunana.

32SiaktiDiosniAbraham,kenDiosniIsaac,kenDiosni Jacob?TiDiosketsaanaDiosdagitinatay,nodiketdagiti sibibiag

33Ketidinangngegdagititattaodaytoy,nasdaawdaiti pannursurona

34NgemidinadamagdagitiFariseoapinagulimekna dagitiSaduceo,naguummongda

35Kalpasanna,sinaludsodtimaysakadakuada,nga abogadotilinteg,ketsinulisognakenkinunana.

36Maestro,aniatinaindaklanabilinitiLinteg?

37KinunaniJesuskenkuana,AyatemtiApoaDiosmoiti aminapusom,kenitiaminakararuam,kenitiamina panunotmo

38Daytoytiumunakennaindaklanabilin

39Kettimaikaduaumaspingitidaytoy,Ayatemti kaarrubamakasitibagim.

40Kadagitoyduaabilin,nakabitintiaminaLintegken dagitimammadto.

41BayatanaguummongdagitiFariseo,sinaludsodni Jesuskadakuada

42Kinunana,AniatimakunayomaipapankenCristo? siasinotianakna?Kunadakenkuana,“AnakniDavid.”

43Kinunanakadakuada,Kasanongarudngainawaganni DaviditiespiritungaApo,akunkunana

44KinunaniYahwehitiApok,Agtugawkaiti makannawankoaginggangaaramidekdagitikabusormoa pagbatayantisakam?

45NoawaganniDavidngaApo,kasanongaanakna?

46Ketawantitaoamakasungbatkencuanaitiuraymaysa asao,wennouraysiasinomananaituredtiasinoman manipuditidaytangaaldawngaagsaludsodpaykenkuana

KAPITULO23

1Kalpasanna,nagsaoniJesuskadagititattaokenkadagiti adalanna.

2Kinunana,DagitieskribakendagitiFariseo agtugtugawdaititugawniMoises

3Ngarud,aminngaibilindakadakayoatungpalen, tungpalenyokenaramidenyo;ngemdikayaramidentiararamidda:taibagbagada,ngemsaandangaaramiden

4Taigalutdadagitinadagsenadadagsenkennarigatnga awiten,ketipabaklaydaidakadagitiabagadagititattao; ngemisudaamismosaandaatignayenidababaentimaysa aramayda.

5Ngemaminngaar-aramiddaar-aramidendatapno makitadadagititattao:palawaendadagitipagkawesanda, kenpalawaendadagitibeddengdagitikawesda,.

6Ketayatenyodagitimakinngatoasiledkadagitipiesta, kendagitikangrunaanatugawkadagitisinagoga

7Kenkablaawkadagititiendaan,kentapnomaawagan dagititattao,Rabbi,Rabbi

8NgemdikaymaawaganitiRabbi:tamaymaysati Maestroyo,niCristo;ketagkakabsatkayoamin.

9Ketdikayawagantiasinomanngaamayoditoydaga:ta maymaysatiAmayongaaddasadilangit

10Saankayometamaawaganngaappo:tamaymaysati Maestroyo,niCristo

11Ngemtikatan-okankadakayoketagbalintonga adipenyo.

12Ketsiasinomanamangitan-okitibaginamaibabato;ket timangipakumbabaitibaginamaitan-okto.

13Ngemasikayopay,ngaeskribakenFariseo,a managinsisingpet!taiserraenyotipagariantilangit maibusorkadagititattao:tadikaymetsumrekamismo, kendiyoipalubosasumrekdagitisumsumrek.

14Asikayopay,eskribakenFariseo,managinsisingpet!ta alun-onenyodagitibalbalaydagitibaloababbai,ket agpammarangkayongaagkararag:gapunaawatenyontoti dakdakkelapannusa

15Asikayopay,eskribakenFariseo,managinsisingpet!ta likmutenyotibaybaykendagatapnopagbalinenyoti maysaaproselita,ketintonmaaramid,maminduangaadaddangaanaktiimpiernongemdakayo.

16Asikayopay,dakayoabulsekamangidaulo,a mangibagbaga,Siasinomanngaagsapataititemplo,awan

serserbina;ngemsiasinomanngaagsapataitibalitokti templo,isuketnakautang!

17Dakayoamaagkenbulsek:tadakdakkelkadi,tibalitok, wennotitemploamangsantipikaritibalitok?

18Ket,Siasinomanngaagsapataitialtar,awanserserbina; ngemsiasinomanngaagsapataitisagutngaaddaiti rabawna,nakabasol

19Dakayoamaagkenbulsek:tadakdakkelkadi,tisagut wennotialtaramangsantipikaritisagut?

20Siasinomanngarudngaagsapataitialtar,agsapataiti daytakenitiaminabanagngaaddaitidayta

21Ketsiasinomanngaagsapataititemplo,agsapataiti daytakenitiagnanaedsadiay.

22Kettiagsapataitilangit,agsapataititronotiDiosken itisitutugawitidayta

23Asikayopay,eskribakenFariseo,managinsisingpet!ta agbayadkayoitiapagkapulloitimintkenaniskencummin, ketinikkatyodagitinadagdagsenabanagitiLinteg, panangukom,asi,kenpammati:dagitoyrebbengnga inaramidyo,ketsaanyoabaybay-anadimaaramidtisabali 24Dakayoabulsekamangiturturong,amangsagiditi ngilaw,kenmangalun-onitikamelio.

25Asikayopay,eskribakenFariseo,managinsisingpet!ta dalusanyotiruartikopakentipinggan,ngemitiuneg napnodaitipanagsamsamkenpanaglablabes.

26SikaabulsekaFariseo,dalusamngaumunatiaddaiti unegtikopakenpinggan,tapnonadalusmettiruardagitoy

27Asikayopay,eskribakenFariseo,aginsisingpet!ta umaspingkayokadagitinapudawatanem,apudnonga agparanganapintasitiruar,ngemitiunegnapnoda kadagititulangdagitinatayatattao,kenitiamina kinarugit

28Kastametitiruaragparangkayoanalintegkadagiti tattao,ngemitiunegnapnokayoitipanaginsisingpetken kinadakes

29Asikayopay,eskribakenFariseo,managinsisingpet! agsipudtabangonenyodagititanemdagitimammadto,ken arkosyodagititanemdagitinalinteg,

30Ketibagam,Noaddatayokomaidikaaldawandagidi ammatayo,saantayokomaanakipasetkadakuadaitidara dagitiprofeta

31Ngarud,agbalinkayoasaksiitibagbagiyo,nga annakkayodagidiaynangpapataykadagitipropeta.

32Punnuenyongarudtirukoddagidiammayo

33Dakayongauleg,dakayoakaputotandagitiuleg, kasanoamakalisikayoitipannakakondenartiimpierno?

34Ngarud,adtoy,mangibaonakkadakayokadagiti mammadto,kenmasiribalallaki,keneskriba:ketdadduma kadakuadapapatayenyokenilansayontoitikrus;ket saplityontotidaddumakadakuadakadagitisinagogayo,ket idadanesyoidaitimaysaasiudadaginggaitisiudad

35Tapnodumtengkadakayotiaminanalintegadaraa naibukbokitidaga,manipuditidaraninalintegngaAbel aginggaitidaraniZacariasngaanakniBarakias,a pinatayyoitinagbaetantitemplokentialtar

36Pudnokunakkadakayo,Dumtengtoamindagitoya banagitidaytoyakaputotan.

37OJerusalem,Jerusalem,sikaamangpapataykadagiti propeta,kenmangbatokadagitinaibaonkenka,kasano kamin-anoakayatkongaummongendagitiannakmo,akas itipanangummongtimanokkadagitimanoknaitisirok dagitipayakna,ketdikaykayat!

38Adtoy,nabaybay-antibalayyoalangalang

39Takunakkadakayo,Saannaktoamakitamanipudita, aginggangaibagayo,BenditotiumayitinagantiApo

KAPITULO24

1KetniJesusrimmuar,ketpimmanawititemplo:ket dagitiadalannaimmaykencuanatapnoipakitadakencuana dagitipatakdertitemplo

2KinunaniJesuskadakuada,Diyomakitaamindagitoya banag?pudnokunakkadakayo,Saantoamabatiditoyti maysaabatoitisabali,asaanamaitumba

3KetbayattipanagtugawnaitibantaytiOlibo,immay dagitiadalankenkuanaasililimed,akunkunada,Ibagam kadakami,kaanoamapasamakdagitoy?ketaniantoti pagilasinantiyaaymo,kentipanungpalantilubong?

4SimmungbatniJesusketkinunanakadakuada, Agannadkayotapnoawantiasinomanamangallilaw kadakayo.

5Taaduntotiumayitinaganko,akunkunada,Siakni Cristo;ketallilawennantotiadu

6Ketmangngegyontodagitigubatkendamagmaipapaniti gubat:kitaenyoasaankayoamariribukan:taamindagitoy abanbanagmasapulamapasamak,ngemsaanpayati panungpalan.

7Tatumakdertotinasionamaibusoritinasion,kenti pagarianmaibusoritipagarian:ketaddantodagitibisin, kenangol,kenginggined,itinadumadumaadisso.

8Amindagitoytipangrugiandagitiladingit

9Kalpasanna,iyawatdacaytoamarigatan,ket papatayendacayto:ketguraendacaytodagitiaminanasion maigapuitinaganco

10Ketkalpasannaaduntotimasair,ketagliliputdantoiti maysakenmaysa,ketagginnuradantoitimaysakenmaysa.

11Kettumakdertotiadungaulbodamammadto,ket mangallilawdantoitiadu

12Ketgaputaumadutikinadakes,lumamiistotiayatti adu

13Ngemtiagibturaginggaitipanungpalan,isumetlaeng timaisalakan.

14Ketmaikasabadaytoyngaebangheliotipagarianiti aminalubongakassaksikadagitiaminanasion;ket kalpasannadumtengtotipanungpalan.

15Intonmakitayontotimakarimonalangalang,ngainsao niDanielapropeta,ngaagtaktakderitinasantoanadisso, (siasinomanngaagbasa,maawatannakoma:)

16Kalpasanna,agtalawkomadagitiaddaidiayJudea kadagitibantay.

17Saankomaabumabatiaddaitituktoktibalaytapno alaennatianiamanabanagmanipuditibalayna

18Saankomangaagsublitiaddaititalontapnoalaenna dagitikawesna.

19Asipaydagitimasikog,kendagitiagpasusokadagidi ngaaldaw!

20Ngemikararagyoatipanagtalawyoketsaanngaiti panawentilam-ekwennoitialdawapanaginana

21Taintondumtengtotidakkelarigat,akasitisaana napasamakmanipudidipunganaytilubongaginggaiti daytoyatiempo,saan,wennosaantoapulos

22Ketnosaanamapaababadagitangaal-aldaw,awantoti maisalakanalasag:ngemmaigapukadagitinapili mapaababantodagitangaaldaw

23Nosiasinomanamangibagakadakayo,AdtoyniCristo wennosadiay.saanapatiendayta.

24TatumaudtodagitiulbodaCristo,kenulboda mammadto,ketmangipakitadantokadagitinaindaklana pagilasinankendatdatlag;itikasta,nomabalin, allilawendantodagitimismoanapili

25Adtoy,imbagakkadakayoidi

26Ngarudnokunadakadakayo,Adtoy,addaitilet-ang; dikayrummuar:adtoy,addaisunakadagitinalimedasiled; saanapatiendayta

27Takasitikimatarummuaritidaya,ketagsilnag aginggaitilaud;kastamettiyaaytiAnaktiTao

28Tasadinomantiayantibangkay,sadiaymaurnongto dagitiagila

29Kalpasanadagustirigatkadagidingaaldaw, sumipngettotiinit,ketsaantonngaikkantibulanti lawagna,ketagtinnagtodagitibituenmanipudlangit,ket agkintayegtodagitipannakabalintilanglangit

30KetkalpasannaagparangtotipagilasinantiAnaktiTao idiaylangit:ketkalpasannaagladladingitdagitiamina tribuitidaga,ketmakitadantotiAnaktiTaongaumay kadagitiuleptilangitbuyogentipannakabalinkendakkel adayag

31Ketibaonnantodagitianghelnangaaddaanitidakkel ngaunititrumpeta,ketummongendantodagitipinilina manipuditiuppatngaangin,manipuditimaysaapungtoti langitaginggaitisabali

32Ita,sursuruemtipangngarigmaipapanitikayoahigos; Intonnaluknengpaylaengtisangana,ketagtubodagiti bulongna,ammoyongaasidegentikalgaw

33Kastamet,intonmakitayoamindagitoyabanbanag, ammoyongaasidegen,uraykadagitiruangan

34Pudnokunakkadakayo,Saantoalumabasdaytoya kaputotanaginggaamatungpalamindagitoy.

35Aglabastotilangitkendaga,ngemsaantongaaglabas dagitisasaok

36Ngemitidaytangaaldawkenorasawantimakaammo, uraydagitiangheltilangit,nodilaengniAmak

37NgemkasitikaaldawanniNoe,kastamettiyaayti AnaktiTao.

38Takaskadagidial-aldawsakbaytilayusket mangmangankenininumda,mangasawakenmangasawada, aginggaitialdawaiseserrekniNoeitidaong.

39Ketsaannangaammoaginggaadimtengtilayus,ket innalanaidaamin;kastamettiyaaytiAnaktiTao

40Kalpasanna,addantoduaititalon;alaentimaysa,ket mabaybay-antisabali

41Duaababbaitiaggilingitigilingan;alaentimaysa,ket mabaybay-antisabali

42Agbantaykayongarud:tadiyoammonoaniangaoras ngaumaytiApoyo

43Ngemammoyodaytoy,anoammotiakinkukuaiti balaynoaniangaorastiidadatengtimannanakaw, nasiputannakoma,ketdinakomaimpalubosamaburakti balayna

44Ngarud,sisasaganakayomet:taitiorasasaanyonga ipagarupumaytiAnaktiTao.

45Siasinongarudtinapudnokenmasiribngaadipen,nga inaramidtiaponangaagturayitisangakabbalayanna,tapno ikkannaidaititaraonitiumisoatiempo?

46Nagasatdaydiadipen,ngaintonumaytiapona masarakannangaagar-aramiditikasta

47Pudnokunakkadakayo,Pagbalinennantongaagturay kadagitiaminasanikuana.

48Ngemnoibagadaytadakesngaadipenitipusona, ‘Itantantiapoktiyaayna;

49Ketrugiannantoakabilendagitipadanangaadipen,ken makipangankenuminumkadagitinabartek;

50Umaytotiapodaytangaadipenitialdawasaannaa birbiroken,kenitiorasadinaammo.

51Ketputdennantokencuanatibingaynacadagiti managinsisingpet:addantopanagsangitken panagngaretngetdagitingipen

KAPITULO25

1Kalpasanna,mayarigtotipagariantilangititisangapuloa birhen,anangalakadagitilamparada,ketrimmuardatapno sabtentinobio

2Ketlimakadakuadatimasirib,kenlimatimaag

3Dagitimaaginnaladadagitipagsilawanda,ketawanti intugotdaalana

4Ngemdagitimasiribinnaladatilanakadagitibangada agramandagitilamparada.

5Bayatngaagtaltalinaedtinobio,naturogdaaminket naturogda

6Ketititengngatirabii,naikkis,Adtoy,umaytinobio; rummuarkayoasumabatkenkuana

7Kalpasanna,timmakderamindagidiayabirhen,ket rinepdadagitilamparada.

8Ketkinunadagitimaagkadagitimasirib,Ikkannakamiiti lana;tanaiddependagitilamparatayo

9Ngemsimmungbatdagitimasirib,akunkunada,Saana kasta;dilakettaawantiumdasamaipaaykadakamiken kadakayo:ngemmapankayoketdikadagitiaglaklako,ket gumatangkayoparaitibagbagiyo.

10Ketbayatamapandagumatang,immaytinobio;ket dagitisisasaganasimrekdakencuanaitikasar:ketnaiserra tiruangan.

11Kalpasannaimmaymetdagitidaddumaabirhen,a kunkunada,Apo,Apo,luktannakami

12Ngemsimmungbatketkinunana,Pudnokunak kadakayo,diakam-ammo

13Agbantaykayongarud,tadiyoammotialdawwenno orasngaumaytiAnaktiTao.

14Tatipagariantilangitketkasitimaysaataonga agdaldaliasatitiadayoapagilian,ngainayabannadagiti bukodnangaadipenna,ketinyawatnakadakuadadagiti sanikuana

15Ketitimaysaintednatilimaatalento,itisabaliitidua, kenitisabaliitimaysa;ititunggaltaosiguniti sumagmamanoakabaelanna;ketdagusanagdaliasat

16Kalpasanna,tiimmawatitilimaatalentonapanket nagnegosioitidayta,ketintednaidaitisabalipayalimaa talento

17Kastamettiimmawatitidua,nagun-odnamettidua pay

18Ngemtiimmawatitimaysanapannagkaliitidaga,ket inlemmengnatikuartatiapona.

19Kalpasantinabayagapanawen,umaytiapodagidiay ngaadipenketagkuentakadakuada

20Ketiticastaimmaytiimmawatitilimaatalentoket nangiyegitisabalipayalimaatalento,akunkunana,Apo,

intedmokaniaktilimaatalento:adtoy,nakagun-odakiti sabalipayalimaatalento.

21Kinunakenkuanatiapona,Nasayaattiinaramidmo, naimbagkennapudnongaadipen:napudnokaiti sumagmamanoabanag,pagbalinenkangaagturayitiadua banag:sumrekkaitirag-otiapom

22Immaymettiimmawatitiduaatalentoketkinunana, Apo,intedmokaniaktiduaatalento.

23Kinunakenkuanatiapona,Nasayaattiinaramidmo, naimbagkennapudnongaadipen;napudnocaiti sumagmamanoabanag,pagbalinencantongaagturayiti aduabanag:sumrekkaitirag-otiapom

24Idindaydiayimmawatitimaysaatalentoimmayket kinunana,Apo,am-ammokaanatangkentiulom,nga aganiitisaanmoanakaimulaan,kenagur-urnongiti saanmoanakaimulaan.

25Ketnagbutengak,ketnapanakinlemmengtitalentomiti daga:adtoy,addakenkadaydiaykukuam

26Simmungbattiaponaketkinunanakencuana,Sikaa nadangkeskennasadutngaadipen,ammomngaagapititi saankoanamulaan,kenagurnongakitidiaknakaimulaan

27Rumbengngarudngaikabilmotikuartakkadagiti agsuksukat,ketkalpasannaitiyaaykoinawatkokomati kukuakabuyogentigatad

28Alaemngarudtitalento,ketitedmoitiaddaaniti sangapuloatalento

29Taititunggalmaysangaaddaanmaitedto,ket maaddaantoitikinawadwad:ngemitiawananmaikkatto uraytiaddakenkuana

30Ketipuruakyotiawanserserbinangaadipeniti makinruarasipnget:addantopanagsangitken panagngaretngetdagitingipen

31IntonumaytotiAnaktiTaoitidayagna,kenamindagiti nasantuanngaanghel,agtugawtoititronotidayagna.

32Ketitisanguanannamaummongtodagitiaminanasion: ketpagsisinaennantoidaitimaysakenmaysa,akasiti maysaapastorbingayennadagitikarneronamanipud kadagitikalding

33Ketikabilnantodagitikarneroitimakannawanna,ngem dagitikaldingitimakannigid.

34Kalpasanna,kunaentotiArikadakuadaiti makannawanna,Umaykayo,dakayoabinendisionanni Amak,tawidenyotipagariananaisaganaparakadakayo manipudidipunganaytilubong

35Tamabisinanak,ketintedyokaniaktitaraon:mawawak, ketininumdak.

36Lamolamo,ketinkawesdak:Nasakitak,ket sinarungkarandak:Addaakitipagbaludan,ketimmaykayo kaniak

37Kalpasanna,sungbatantokenkuanadagitinalinteg,a kunkunada,Apo,kaanoanakitamikaamabisinket pinakannaka?wennomawaw,ketininumnaka?

38Kaanoanakitamikaaganggannaet,ketinserrekdaka? wennolamolamo,ketinkawesmo?

39Wennokaanoanakitamiamasakitwennoaddaiti pagbaludan,ketimmaykamikenka?

40KettiArisumungbattoketkunanacadacuada,Pudno kunakcadacayo,Nokasanongainaramidyodaytoyiti maysacadagitoykabassitancadagitoycacabsatco, inaramidyocaniac.

41Kalpasanna,kunaennantometkadakuadaitimakannigid, Pumanawkayokaniak,dakayoanailunod,itiagnanayon ngaapuy,anaisaganaparaitiDiablokenkadagitianghelna 42Tamabisinanak,ketawantiintedyokaniakataraon: mawawak,ketawantiinumennak.

43Ganggannaetakidi,ketdidakinserrek:lamolamo,ket didakinkawes:masakit,kennaibalud,ketsaandaka sinarungkaran.

44Kalpasanna,sungbatandantometkenkuana,a kunkunada,Apo,kaanoanakitamikenkaamabisin, mawaw,wennoganggannaet,lamolamowennomasakit, wennoaddaitipagbaludan,ketsaananagserbikenka?

45Kalpasanna,sungbatannantoida,akunkunana,Pudno kunakkadakayo,Nupaysaanyongainaramiddaytaiti maysakadagitikabassitankadagitoy,saanyongainaramid daytakaniak.

46Ketdagitoymapandantoitiagnanayonadusa:ngem dagitinalintegitibiagngaagnanayon

KAPITULO26

1IdinalpasniJesusamindagitoyasasao,kinunana kadagitiadalanna

2AmmoyoakalpasantiduangaaldawketpiestatiPaskua, ketmaliputantiAnaktiTaotapnomailansaitikrus.

3Kalpasanna,naguummongdagitipanguluenapapadi, dagitieskriba,kendagitipanglakayentiumili,itipalasioti nangatoapadi,anaawaganCaifas.

4KetnagtulagdatapnoalaendaniJesusbabaenti kinasikapketpapatayenda

5Ngemkinunada,Saanngaitialdawtipiesta,amanganno addariribukkadagititattao

6IdiaddaniJesusidiayBetania,itibalayniSimonnga agkukutel.

7Immaykencuanatimaysaababaingaaddaanitikahon ngaalabastroanaglaonitinapategunayasapsapo,ket imbukboknaitiulona,bayattipanagtugawnaitipannangan.

8Ngemidinakitadagitiadalanna,nakapungtotda,a kunkunada,Aniatipanggepdaytoyapannakadadael?

9Tamabalinanailakodaytoyasapsapoitiadu,kennaited kadagitinapanglaw

10IdinaawatanniJesus,kinunanakadakuada,Apaya riribukenyotibabai?tainaramidnatinaimbagngaaramid kaniak

11Takanayonngaaddakadakayodagitinapanglaw;ngem siaksaanyoakanayon.

12Taitipanangibukboknaitidaytoyasapsapoitibagik, inaramidnadaytaparaitipannakaitabonko.

13Pudnokunakkadakayo,Sadinomantipakaikasabaan daytoyngaebanghelioitiinteroalubong,maibagantomet daytoy,ngainaramiddaytoyababai,kaspakalaglagipan kenkuana.

14Kalpasanna,napankadagitipanguloenapapaditimaysa kadagitisangapuloketduaamanaganJudasIscariote

15Ketkinunanacadacuada,Aniatiitedyocaniac,ket itedcocadacayo?Ketnakitulagdakenkuanaititallopuloa pedasotipirak.

16Ketmanipuditidaytaatiemponagsapulitigundawaya mangliputkenkuana

17Itiumunangaaldawtipiestatitinapayngaawan lebadurana,immaydagitiadalankenniJesus,ketkinunada

kenkuana,Sadinotikayatmoapangisaganaanmipara kenkaapannanganitiPaskua?

18Ketkinunana,Mapankaitisiudaditikastaatao,ket ibagamkenkuana,KunatiMaestro,Asidegentitiempok; RambakankontotiPaskuaitibalaymoakaduakdagiti adalak

19InaramiddagitiadalantiintudingniJesuskadakuada; ketinsaganadatipaskua.

20Ididimtengentirabii,nakitugawkadagitisangapuloket dua

21Ketbayattipannanganda,kinunana,Pudnokunak kadakayo,atimaysakadakayotimangliputkaniak

22Ketnaladingitdaunay,ketrinugiandatitunggalmaysa kadakuadaanagkunakenkuana,Apo,siakkadi?

23Ketsimmungbatketkinunana,Timangisawsawiti imanakaniakitipinggan,isumetlaengtimangliputkaniak.

24TiAnaktiTaomapanacasitinaisuratmaipapan kencuana:ngemasipaydaydiaytaoagapukencuana naliputantiAnaktiTao!nasayaatkomadaytaataono saananayanak

25Kalpasanna,simmungbatniJudasanangliputkenkuana ketkinunana,Maestro,siakkadi?Kinunanakenkuana, Kinunam

26Ketbayattipannanganda,innalaniJesustitinapay,ket binendisionanna,ketpinigisna,ketintednakadagitiadalan, ketkinunana,Alaenyo,kanenyo;daytoytibagik

27Ketinnalanatikopa,ketnagyaman,ketintedna cadacuada,akunkunana,Inumencayoamin.

28Tadaytoytidarakitibaroatulag,amaibukbokparaiti aduamaipaayitipannakapakawandagitibasbasol

29Ngemkunakkadakayo,diaktouminummanipuditaiti daytoyabungatiubas,aginggaitidaytangaaldawinton inumekabaroakaduayoitipagarianniAmak

30Idinagkantadaitihimno,rimmuardaitibantaytiOlibo.

31Kalpasanna,kinunaniJesuskadakuada, Agsalungasingkaytoamingapukaniakitaarabii:agsipud tanaisurat,“Kabilektotipastor,ketdagitikarnerotiarban maiwarasdanto”

32Ngemkalpasantipanagungarko,umun-unaaktoidiay Galilea.

33SimmungbatniPedroketkinunanakencuana,Uray masalungasingtotiaminatattaogapukenka,saanaktoa pulosmasuron.

34KinunaniJesuskenkuana,Pudnokunakkenka,iti daytoyarabii,sakbayngaagngaretngettimanok,mamitlo ngailibaknak.

35KinunaniPedrokenkuana,Uraymatayakakaduam, diaktoilibak.Kastamettikinunadagitiaminngaadalan.

36Kalpasanna,immasidegniJesuskadakuadaitimaysaa dissoamaawaganGetsemani,ketkinunanakadagitiadalan, Agtugawkayoditoybayatamapanakagkararag

37InkuyognaniPedrokentiduangaannakniZebedeo, ketnangrugianaladingitkennadagsenunay

38Kalpasanna,kinunanakadakuada,Naladingitunayti kararuakaginggakenpatay

39Ketimmadayobassit,ketnagruknoyitirupana,ket nagkararag,akunkunana,OAmak,nomabalin,lumabas komakaniakdaytoyakopa:nupaykastasaanakasiti kayatko,nodiketkasitikayatmo

40Ketimmayisunakadagitiadalan,ketnasarakannaidaa matmaturog,ketkinunanakenPedro,Ania,saanyoa mabalinamakipagbantaykaniakitimaysangaoras?

41Agannadkenagkararag,tapnosaankayoasumrekiti sulisog:tiespiritupudnoakayatna,ngemtilasagnakapuy.

42Pimmanawmanenitimaikaduaadaras,ketnagkararag, akunkunana,OAmak,nosaanalumabaskaniakdaytoya kopa,malaksidnoinumek,matungpaltipagayatam.

43Ketimmayketnasarakanidaamatmaturogmanen:ta nadagsendagitimatada

44Ketpinanawannaida,ketpimmanawmanen,ket nagkararagitimaikatloadaras,asinaonadagitiisumet laengasasao

45Kalpasanna,immayisunakadagitiadalanna,ket kinunanakadakuada,Maturogkayoita,ketaginanakayo: adtoy,asidegentioras,kettiAnaktiTaomailiputkadagiti im-imadagitimanagbasol

46Bumangonkayo,mapantayo:adtoy,asidegenti mangliputkaniak.

47Ketbayatngaagsasaopaylaeng,adtoy,immayniJudas, maysakadagitisangapuloketdua,ketnakikuyogkenkuana tiaduatattaongaaddaankadagitikampilankensarukod, manipudkadagitipanguluenapapadikenpanglakayen dagititattao

48Ita,tinangliputkencuanainikkannaidaitipagilasinan, akunkunana,Siasinomanngaagenak,isumetlaeng

49KetdagusngaimmaykenJesus,ketkinunana,Hail,apo; ketinagkanna.

50KinunaniJesuskenkuana,Gayyem,apayngaimmayka? Kalpasanna,immayda,ketinkabildaniJesus,ketinnalada 51Ket,adtoy,inyunnattimaysacadagitikaduaniJesusti imana,ketinguyodnatikampilanna,ketkinabilnatimaysa ngaadipentinangatoapadi,ketkinabilnatilapayagna

52Kalpasanna,kinunaniJesuskenkuana,Ikabilmomanen tikampilanmoitilugarna:taaminngaagaw-awititi kampilanmataydantobabaentikampilan

53Panunotemkadiadiakmabalintiagkararagitaken Amak,ketitednantokaniakitinasursurokngemsangapulo ketduaalehiondagitianghel?

54Ngemkasanongarudamatungpaldagitinasantuana kasuratan,akastoytimasapulamapasamak?

55ItidaytametlangaoraskinunaniJesuskadagitiadua tattao,Rimmuarkayokadiakaslamaibusoriti mannanakawngaaddaankadagitikampilankensarukod tapnoalaendak?Inaldawanakitugawakkadakayoa mangisursuroititemplo,ketsaandakanatengngel.

56Ngemnaaramidamindagitoytapnomatungpaldagiti kasuratandagitiprofetaKalpasanna,binaybay-andagiti aminngaadalan,ketnagtalawda.

57KetdagitinangtengngelkenJesusinturongdaken Caifasanangatoapadi,anaguummongandagitieskriba kendagitipanglakayen

58NgemsinurotniPedroitiadayoaginggaitipalasioti nangatoapadi,ketsimrek,ketnakitugawkadagitiadipen, tapnokitaennatipanungpalan.

59Itadagitipanguluenapapadi,kenpanglakayen,kenti aminakonseho,nagsapuldaitiulbodasaksimaibusorken Jesus,tapnomapapatayda;

60Ngemawantinasarakanda:wen,nupayadudagiti ulbodasaksingaimmay,ngemawantinasarakanda.Iti maudidimtengtiduangaulbodasaksi, 61Kinunana,Kinunadaytoyatao,Kabaelakadadaelenti templotiDioskenbangonekititallongaaldaw.

62Kettimmakdertinangatoapadiketkinunanakencuana, Awankaditisungbatmo?aniatisaksidagitoymaibusor kenka?

63NgemnagulimekniJesus.Ketsimmungbattikangatoan apadiketkinunanakencuana,Isapatakkenkababaenti sibibiagaDios,ngaibagamkadakaminosikatiCristo, AnaktiDios

64KinunaniJesuskencuana,Kinunam:nupaycastakunak cadaca,MakitayontotiAnaktiTaoasitutugawiti makannawantipannakabalin,kenumaycadagitiulepti langit

65Kalpasanna,pinigistinangatoapadidagitikawesna,a kunkunana,Nagsaoitipanagtabbaaw;aniapayti kasapulantayokadagitisaksi?adtoy,itanangngegyoti panagtabbaawna

66Aniatimakunayo?Simmungbatdaketkinunada,Isuket nakabasolitiipapatay

67Kalpasanna,intupradatirupana,ketsinaplitda;ket dagitidaddumakinabildaisunababaenkadagitipaladti imada,

68Kinunana,Agipadtokakadakami,sikaaCristo,Siasino tinangkabilkenka?

69NagtugawniPedroitiruartipalasio:ketimmay kencuanatimaysaabalasang,akunkunana,Nakikuyogka metkenJesusatagaGalilea.

70Ngeminlibaknaitiimatangdaamin,akunkunana,Diak ammotiibagbagam

71Idirimmuaritiberanda,nakitatisabalingaadipena babai,ketkinunanakadagitiaddasadiay,Daytoyalalaki ketkaduanametniJesusatagaNazaret

72Ketinlibaknamanenbabaentisapata,Diakam-ammoti tao

73Ketkalpasantiapagbiitimmaykencuanadagiti agtaktakder,ketkinunadakenPedro,Pudnoamaysakamet cadacuada;agsipudtatipanagsaomketagsasaokenka 74Kalpasanna,rinugiannatinaglunodkennagsapata,a kunkunana,Diakam-ammotilalaki.Ketdagusa nagkullayawtimanok

75NalagipniPedrotisaoniJesus,anangibagakenkuana, Sakbayngaagkullayawtimanok,mamitlongailibaknak. Ketrimmuar,ketnagsangititinapait

KAPITULO27

1Ididumtengtibigat,amindagitipanguluenapapadiken panglakayentiumilinakipagnunumuandamaibusorken Jesustapnopapatayenda

2Ketidinaigalutdaisuna,inturongda,ketinyawatdaken PoncioPilatoagobernador

3IdinniJudas,anangliputkenkuana,idinakitanaa nasentensiaan,nagbabawi,ketinsublinadagititallopuloa pedasotipirakkadagitipanguluenapapadiken panglakayen

4Kinunana,Nagbasolaktainliputkotiawanbasolnaadara Ketkinunada,Aniadaytakadakami?kitaemdayta 5Ketimbellengnadagitipedasotipirakititemplo,ket pimmanaw,ketnapanketnagbitay.

6Ketdagitipanguluenapapadiinnaladadagitipedasoti pirakketkinunada,Saananainkalinteganngaikabil dagitoyitipagidulinanitigameng,agsipudtagataddaytati dara

7Nagtulagda,ketgimmatangdaititalontiagdamdamili, tapnoitabonandadagitiganggannaet.

8Gapuna,naawagandaytaatalon,Talontidara,agingga itangaaldaw.

9KalpasannanatungpaltisinaoniJeremyamammadto,a kunkunana,Ketinnaladatitallopuloapedasotipirak,ti gataddaydiaynapatpateg,ngainpategdagitiannactiIsrael; 10Ketintednaidaamaipaayititalontiagdamdamili,kas intudingkaniaktiApo

11NagtakderniJesusitisanguanantigobernador:ket dinamagtigobernadorkenkuana,akunkunana,Sikakaditi AridagitiJudio?KetniJesuskinunanakencuana,Kunam 12Ketidinaakusarandagitipanguluenapapadiken panglakayen,awantiinsungbatna

13Kalpasanna,kinunaniPilatokenkuana,Dimokadi mangngegnokasanokaadudagitibanbanagasaksianda kenka?

14Ketsimmungbatkenkuanaitiuraymaysaasao;itikasta nagsiddaawunaytigobernador.

15Itaitidaytaapiesta,nairuamtigobernadora mangwayawayakadagititattaoitimaysaabalud,akayatda 16Ketaddaandaidinitimaysaanatan-okabalud,nga agnaganitiBarrabbas

17Gapunaidinaguummongda,kinunaniPilatokadakuada, Siasinotikayatyoapalubosakkadakayo?Barrabas,wenno niJesusamaawaganitiCristo?

18Taammonaagapuitiapalinispalda 19Idinakatugawititugawtipanangukom,nangibaonti asawanakenkuana,akunkunana,“Awantipakainaigamiti daytaanalintegalalaki:taadutisinagabakitangaaldaw ititagtagainepgapukenkuana.”

20Ngemdagitipanguluenapapadikenpanglakayen inallukoydatibunggoyadumawatdakenBarrabasket dadaelendaniJesus.

21Simmungbattigobernadorketkinunanakadakuada, Siasinokadagitiduatikayatyoapalubosakkadakayo? Kinunada,Barabas.

22KinunaniPilatokadakuada,Aniangarudtiaramidek kenniJesusamaawaganitiCristo?Kunadaamin kenkuana,Mailansakomaisunaitikrus.

23Ketkinunatigobernador,Apay,aniaadakesti inaramidna?Ngemad-addangaimpukkawda,akunkunada, Mailansakomaisunaitikrus.

24IdinakitaniPilatongaawantimaparmekna,nodiket addariribuk,nangalaitidanum,ketbinugguannadagiti imanaitisanguanantiaduatattao,akunkunana,Awan basolkoitidaradaytoynalintegatao:kitaenyodayta 25Kalpasannainsungbatdagitiaminatattao,ketkinunada, Tidaranaaddakomakadatayokenkadagitiannaktayo

26Kalpasanna,winayawayaanniBarrabascadacuada:ket idisinaplitnaniJesus,inyawatnatapnomailansaitikrus

27Kalpasanna,impandagitisoldadotigobernadorniJesus itipagyanan,ketinummongdakenkuanatiinteroa bunggoydagitisoldado

28Ketinuksobda,ketinkawesdaitieskarlataabado

29Ketidinabungondatikoronaasiit,inkabildaitiulona, kenmaysaarunoitimakannawanngaimana:ket inruknoydatitumengitisanguananna,ketinuyawda,a kunkunada,AridagitiJudio!

30Ketintupradaisuna,ketinnaladatiruno,ketkinabildati ulona

31Ketkalpasantipananguyawdakenkuana,inuksobdati badokenkuana,ketinkawesdatibukodnaakawes,ket inturongdatapnoilansa

32Ketidirumrummuarda,nakasarakdaitimaysaalalakia tagaCirene,tinagannaaSimon.

33Ketidinakadanondaitimaysaadissoamaawaganiti Golgota,kayatnaasawen,maysaalugartikalasag

34Inteddakencuanatisukangainumenanalaokaniti apdo:ketidinaramanannadayta,saannaakayattiuminum

35Ketinlansadaitikrus,ketbiningaydadagitikawesna,a nagbibinnunotda:tapnomatungpaltisinaotimammadto, Biningaydadagitikaweskokadakuada,ketitikawesko nagbibinnunotda.

36Ketitipanagtugawda,binuybuyadaisunasadiay;

37Ketinsaadnaitirabawtiulonatipammabasolnaa naisurat,DAYTOYniJESUSARIDAGITIJudio.

38Kalpasanna,addaduaamannanakawanailansaitikrus akaduana,maysaitimakannawan,kenmaysaiti makannigid.

39Ketdagitilumabasinsasaodaisuna,ngainwagwagda dagitiuloda

40Ketkinunana,Sicaamangdadaelititemploken mangbangonitidaytaititallongaaldaw,isalakanmoti bagimNosikatiAnaktiDios,bumabakamanipuditikrus

41Kastametngainuyawdagitipanguluenapapadi, agramandagitieskribakenpanglakayen,kinunada

42Insalakannadagitidadduma;tibaginadinamaisalakan NoisutiAritiIsrael,bumabakomaitanmanipuditikrus, ketmamatitayokenkuana

43NagtalekisunaitiDios;isalakannakomaita,nokayatna: takinunana,SiaktiAnaktiDios.

44Dagitimetmannanakaw,anailansaakaduana, inkabildametdaytakadagitingipenna

45Itamanipuditimaikanemngaoras,nasipngetitiinteroa dagaaginggaitimaikasiamngaoras

46IdiagarupmaikasiamngaorasimpukkawniJesusiti napigsaatimek,akunkunana,Eli,Eli,lamasabactani? kayatnaasawen,Diosko,Diosko,apayabinaybay-annak?

47Idinangngegdadayta,kinunatidaddumakadagiti nakatakdersadiay,“Aw-awagdaytoyataoniElias.”

48Ketdagusanagtaraytimaysakadakuada,ketnangala itimaysangaespongha,ketpinunnonaitisuka,ket inkabilnaitiruno,ketininumna.

49Kinunadagitidadduma,Bay-am,kitaentayonoumayni Eliasamangisalakankenkuana

50NiJesus,idinagikkismanenitinapigsaatimek, inyawatnatiespiritu

51Ket,adtoy,napigistibelotitemplomanipudngato aginggaitibaba;ketnagkintayegtidaga,ketnapigisdagiti bato;

52Ketnaluktandagititanem;kettimmakdertiadua bangkaydagitisasantoamatmaturog,.

53Ketrimmuarkadagititanemkalpasantipanagungarna, ketnapanitinasantoanasiudad,ketnagparangkadagiti adu

54Itaidinakitatisenturionkendagitikaduana,a mangbuybuyakenJesus,tigingginedkendagitibanaga napasamak,nagbutengdaunay,akunkunada,Pudnonga AnaktiDiosdaytoy

55Aduababbaitikumitkitaitiadayo,asumursurotken JesusmanipudGalilea,ngaagserserbikenkuana

56KaramankadagitoyniMariaMagdalena,kenMarianga inadaSantiagokenJose,keninadagitiannakniZebedeo.

57Ididimtengtirabii,immaytimaysaanabaknanga lalakiataga-Arimatea,ngaagnaganJose,ngaisumetlaeng tiadalanniJesus.

58NapankenPilatoketnagpakaasiitibangkayniJesus Kalpasanna,imbilinniPilatoamaisalakantibangkay

59KetidiinnalaniJosetibangkay,inbalkotnaitinadalus aliensoalupot

60Ketinkabilnaitibukodnaabaroatanem,ngainkitikitna itibato:ketintulidnatidakkelabatoitiruangantitanem, ketpimmanaw

61AddaidiniMariaMagdalena,kentisabalipayaMaria, asitutugawitisangotitanem

62Itikabigatanna,asimmarunoitialdawtipanagsagana, naguummongdagitipanguluenapapadikendagitiFariseo kenPilato

63Kinunana,Apo,malagipmiakinunadaytaa manangallilawbayatasibibiagpay,Kalpasantitallonga aldawagungartomanen

64Ibilinngarudamasiguradotitanemaginggaitimaikatlo ngaaldaw,dilakettaumaydagitiadalannaitirabiiket takawenda,ketkunaendakadagititattao,Nagungarisuna manipudkadagitinatay:itikastatimaudiabiddutket nakarkarongemtiimmuna.

65KinunaniPilatokadakuada,Addarentayo:inkayo, siguradoasiguradoaginggaakabaelanyo

66Gapunanapanda,ketpinatalgeddatitanem,a sinelioandatibato,kennangikabildaitipagbantay

KAPITULO28

1Itingudotisabbath,idimangruginngaagsapaitiumuna ngaaldawtilawas,immayniMariaMagdalenakenti sabalipayaMariatapnokitaendatitanem

2Ket,adtoy,addadakkelaginggined:tabimmabati angheltiApomanipudlangit,ketimmayketinsublinati batomanipuditiruangan,ketnagtugawitirabawna

3Kaslakimattirupana,ketnapudawtikawesnaakasiti niebe.

4Ketgapuitibutengkenkuananagkintayegdagitiagayaywan,ketnagbalindaakaslanatayatao

5Ketsimmungbattianghelketkinunanacadagitibabbai, Dicayoagbuteng,taammocasapsapulenyoniJesusa nailansaitikrus

6Awanditoy:tanagungar,kaskinunana.Umaykayo, kitaenyotilugaranakaiddaantiApo

7Ketinkaalisto,ketibagamkadagitiadalannangaisuket nagungarmanipudkadagitinatay;ket,adtoy,umun-una ngemcadacayoidiayGalilea;sadiayamakitayonto:adtoy, imbagakkadakayo

8Ketpimmanawdaadagusmanipudititanembuyogenti butengkendakkelarag-o;ketnagtarayanangiyegitisao kadagitiadalanna

9Idimapandaibagakadagitiadalanna,adtoy,sinabatida niJesus,akunkunana,“Arawkayoamin”Ketimmayda ketiniggamandagitisakana,ketnagdaydayawdakenkuana. 10Kalpasanna,kinunaniJesuskadakuada,Dikay agbuteng:inkayoibagakadagitikakabsatkoamapanda idiayGalilea,ketsadiaymakitadakto.

11Itaidimapanda,adtoy,immaytidaddumaaparabantay itisiudadketimpakaammodakadagitipanguluenapapadi tiaminabanaganapasamak

12Ketidinaguummongdaakaduadagitipanglakayen,ket nakitulagda,nangteddaitidakkelakuartakadagitisoldado.

13Kinunana,Ibagayo,Immaydagitiadalannaitirabiiket tinakawdabayatamatmaturogkami

14Ketnodumtengdaytoyitilapayagtigobernador, allukoyenmikentalgedankayo

15Gapunainnaladatikuarta,ketinaramiddatikasiti naisurokadakuada:ketdaytoyasasaogagangaya naisawangkadagitiJudioaginggaitangaaldaw

16Kalpasanna,napandagitisangapuloketmaysanga adalanidiayGalilea,itimaysaabantayanangitudingan kadakuadaniJesus

17Ketidinakitadaisuna,nagdaydayawdakenkuana:ngem addadagitinagduadua

18ImmayniJesusketnagsaokadakuada,akinunana, Naitedkaniaktiaminapannakabalinidiaylangitkenditoy daga

19Inkayongarud,ketisuroyodagitiaminanasion,a buniagyoidaitinagantiAmakentiAnakkentiEspiritu Santo

20Isuroyoidaamangtungpalitiaminabanagnga imbilinkokadakayo:ket,adtoy,addaakkadakayoa kanayon,aginggaitipanungpalantilubongAmen

TiEbanghelioni Marcos

KAPITULO1

1TipangrugiantiebanghelioniJesu-CristongaAnakti Dios;

2Kasnaisuratkadagitiprofeta,Adtoy,ibaonkoti mensaherokitisangoananmo,amangisaganaitidalanmo itisanguanam

3Titimektimaysangaagpukpukkawidiaylet-ang, IsaganayotidalantiApo,ilintegyodagitidalanna

4PudnoanabuniaganniJuanidiaylet-ang,ketinkasabana tibuniagtipanagbabawiparaitipannakapakawandagiti basol

5KetrimmuarkencuanatiisuaminadagatiJudea,ken dagititagaJerusalem,ketnabautisarandaaminkencuana idiaykarayantiJordan,ngaimpudnodadagitibasbasolda.

6KetniJuannakawesanitidutdottikamelio,ken nakabarikesalalatitilomona;ketnangankadagitidudon kenatapadiro;

7Ketinkasabana,akunkunana,Umaytimaysaa nabilbilegngemsiakasumarunokaniak,adiakmaikari ngaagruknoykenluktantirikeptisapatosna

8Pudnoabinautisarannakayoitidanum:ngem buniagannakaytoitiEspirituSanto.

9Ketnaaramidkadagidingaaldaw,immayniJesus manipudNazarettiGalilea,ketnabautisaranniJuanidiay Jordan.

10Ketdagusasimmang-atmanipuditidanum,nakitanati langitanaluktan,kentiEspirituakaslakalapatia bumabbabakenkuana.

11Ketimmaytitimekmanipudlangit,akunkunana,Sica tidungdungnguekngaAnak,apakaragsakanakunay 12KetdagusngainturongtiEspirituitilet-ang.

13Ketaddaidiaylet-angitiuppatapulongaaldaw,a sinulisogniSatanas;ketkaduanadagitiatapngaanimal; ketnagserbikenkuanadagitianghel.

14KalpasantipannakaibaludniJuan,immayniJesusidiay Galilea,ngainkaskasabanatinaimbagadamagmaipapan itiPagariantiDios.

15Ketkinunana,Natungpalentitiempo,ketasidegenti pagariantiDios:agbabawikayoketmamatikayoiti ebanghelio.

16IdimagmagnaitiigidtibaybaytiGalilea,nakitanada SimonkenAndresakabsatnaamangipuruakitiiketiti baybay:tamangngalapda.

17KinunaniJesuskadakuada,Sumurotkayokaniak,ket pagbalinenkaytoamangngalapkadagititattao.

18Ketdagusabinaybay-andadagitiiketda,ket simmurotdakencuana

19Ketidiimmadayobassitsadiay,nakitanadaSantiago ngaanakniZebedeokenniJuanakabsatna,ngaaddamet itibarkongaagtartarimaankadagitiiketda

20Ketdagusngainayabannaida:ketpinanawandati amadaaniZebedeoitibarkoakaduadadagitinatangdanan ngaadipen,ketsimmurotdakenkuana

21KetnapandaidiayCapernaum;ketitialdawa panaginana,simrekitisinagoga,ketnangisuro

22Nasdaawdaitipannursurona:tainsuronaidaakas maysangaaddaanturay,ketsaanakaskadagitieskriba 23Addaidiitisinagogadatimaysaalalakingaaddaaniti narugitngaespiritu;ketimpukkawna, 24Kinunana,Bay-antayo;aniatipakainaiganmikenka, sikaaJesusatagaNazaret?immaykakaditapno dadaelennakami?Am-ammokanosiasinoka,Daydiay SantotiDios

25TinubngarniJesus,akunkunana,Agulimekkaket rummuarkakenkuana

26Ketidipinigistinarugitngaespiritu,ketimpukkawna itinapigsaatimek,rimmuarkenkuana.

27Nasdaawdaamin,isuanagsalsaludsoddaitimaysaken maysa,akunkunada,Aniadaytoy?aniaabaroadoktrina daytoy?tabuyogentiturayibilinnauraydagitinarugitnga espiritu,ketagtulnogdakenkuana

28Ketdagusanagsaknaptikinalataknaitiinteroarehion itiaglawlawtiGalilea.

29Ketdagus,idirimmuardaitisinagoga,simrekdaiti balaydaSimonkenAndres,agramandaSantiagokenJuan 30NgemtiinatiasawaniSimonketnakaiddaa masaksakititigurigor,ketanonibagadakenkuanati maipapankenkuana.

31Ketimmayketiniggamannatiimana,ketintag-ayna; ketdagusapinanawantigurigor,ketnagserbikadakuada

32Ketitimalem,idilumnektiinit,inyegdakenkuana aminngaaddaansakit,kendagitinaluganandagitisairo.

33Naguummongtiinteroasiudaditiruangan

34Ketpinaimbagnatiaduamasakititinadumadumaa sakit,kenpinaruarnatiaduasairo;ketsaandanga impalubosngaagsaodagitisairo,gaputaam-ammoda isuna.

35Ketitibigat,bimmangonitinabayagsakbaytialdaw, rimmuar,ketpimmanawitiagsolsoloalugar,ketsadiay nagkararag.

36SimmurotniSimonkendagitikaduana.

37Ketidinasarakandaisuna,kinunadakencuana, Sapsapulenkadagitiaminatattao.

38Ketkinunanacadacuada,Mapantayocadagiti sumaganadngaili,tapnomakasabaacmetsadiay:ta gapunaarimmuarak.

39KetnangasabakadagitisinagogadaitiinteroaGalilea, ketpinaruarnadagitisairo

40Ketaddamaysangaagkukutelngaimmaykencuana, ngaagpakpakaasikennagparintumengkencuana,ket kinunanakencuana,Nokayatmo,madalusannak

41KetniJesus,naasian,inyunnatnatiimana,ketsinagidna, ketkinunanakencuana,Kayatko;agbalinkaanadalus

42Ketapamananagsao,dagusapimmanawtikukutel kenkuana,ketnadalusan.

43Ketnaingetabinilinna,ketdagusapinapanawna; 44Ketkinunanakencuana,Kitaem,dikaagsaoitianiaman itisiasinoman:ngemmapanka,ipakitamtibagimitipadi, ketidatonmomaipaayitipannakadalusmodagitibanbanag ngaimbilinniMoises,kaspammaneknekkadakuada 45Ngemrimmuar,ketrinugiannangainwaragawagitiadu, keninraniagtibanag,itikastasaanenamakastrekniJesus itisiudad,nodiketaddaitiruarkadagitilangalangadisso: ketimmaydakenkuanamanipudititunggalmaysaapaset.

KAPITULO2

1KetsimrekmanenidiayCapernaumkalpasanti sumagmamanongaaldaw;ketnaariwawangaaddaisuna itibalay.

2Ketdagusngaadutinaguummong,itikastaawantilugar amangawatkadakuada,uray,urayitiasidegtiruangan:ket inkasabanatisaokadakuada.

3Ketimmaydakencuana,ngainyegdatimaysaamasakit itiparalis,anaipasngayitiuppat

4Ketidisaandaamakaasidegkencuanagapuiti panagpigket,inukraddatiatepngaayanna:ketidi naburakda,imbabadatikamaanakaiddaantimasakita paralis

5IdinakitaniJesustipammatida,kinunanaitimasakita paralis,Anak,mapakawankenkadagitibasbasolmo.

6Ngemaddadagitisumagmamanongaeskribaasitutugaw sadiay,kenagsusupiatitipusoda

7Apayngaagsasaodaytoyataokadagitipanagtabbaaw? asinotimakakawankadagitibasolnoditiDioslaeng?

8DagusngaidinabigbigniJesusitiespiritunaakastati panagsusupiatdaitiunegtibagbagida,kinunanakadakuada, Apayngaikalinteganyodagitoyabanagitipusoyo?

9Nalaklakakadiakunaenitimasakitaparalis, Mapakawankadagitibasbasolmo;wennotipanangibaga, Tumakderka,ketalaemtipagiddaam,ketmagnaka?

10Ngemtapnomaammuanyongaaddapannakabalinti AnaktiTaoditoydagaamangpakawankadagitibasbasol.

11Kunakkenka,Bumangonka,ketalaemtipagiddaam, ketsumrekkaitibalaymo

12Ketdagusatimmakder,innalanatikama,ketrimmuar itisanguananidaamin;itikastanasdaawdaamin,ket indaydayawdatiDios,akunkunada,Dimipulosnakitaiti kastoyawagas.

13Ketrimmuarmanenitiigidtibaybay;ketaminti bunggoyimmaydakencuana,ketinsuronaida

14Idilumabas,nakitananiLevingaanakniAlfeoa nakatugawitipagbatayan,ketkinunanakenkuana, SumurotkakaniakKettimmakderketsimmurotkenkuana

15Ketnaaramidnga,bayattipanagtugawniJesusiti pannanganitibalayna,adumetdagitiagsingsingiritibuis kenmanagbasolanakitugawkenniJesuskendagiti adalanna:taaduda,ketsimmurotdakenkuana.

16IdinakitadagitieskribakenFariseoamakipangan kenkuanaakaduadagitiagsingsingiritibuisken managbasol,kinunadakadagitiadalanna,Kasanoa makipangankenuminumakaduanadagitiagsingsingiriti buiskenmanagbasol?

17IdinangngegniJesus,kinunanakadakuada,Dagiti nasalun-atketsaandaakasapulantimangngagas,nodiket dagitimasakit

18KetdagitiadalanniJuankendagitiFariseoket agayunaridi:ketimmaydaketkinunadakencuana,Apay ngaagayunardagitiadalanniJuankendagitiFariseo, ngemsaanngaagayunardagitiadalam?

19KinunaniJesuskadakuada,“Mabalinkadinga agayunodagitiannakitisiledtinobiobayatngaadda kadakuadatinobio?nolakettaaddakaduadatinobio, saandaamakaayunar

20Ngemdumtengtodagitialdaw,intonmaikkattinobio kadakuada,ketkalpasannaagayunardantokadagitanga aldaw

21Awanmettiagdaititimaysaapedasotibaroalupotiti daanakawes:tanosaan,tibaroapedasoanangpunnoiti daytaikkatennatidaan,ketkumarotipannakapisangna 22Ketawantiasinomanamangikabilitibarongaarak kadagitidaanabotelia:tanosaan,tibarongaarak burakennadagitibotelia,ketmaibukboktiarak,ket madadaeltodagitibotelia:ngemmasapulamaikabiltibaro ngaarakkadagitibaroabotelia.

23Ketnaaramidalimmasatkadagititalontimaisitialdaw apanaginana;ketdagitiadalannarinugianda,bayatti panagdaliasatda,amangpukankadagitidawatimais

24KetdagitiFariseokinunadakencuana,Adtoy,apaynga aramidendaitialdawapanaginanatisaananainkalintegan?

25Ketkinunanacadacuada,Dicayopayayanabasati inaramidniDavididiagkasapulankenmabisin,isuken dagitikaduana?

26KasanoasimrekitibalaytiDiosidikaaldawanni Abiatarakangatoanapadi,ketnanganititinapaya maipakita,asaananainkalinteganakanennodipara kadagitipapadi,ketintednametkadagitikaduana?

27Ketkinunanacadacuada,Naaramidtisabbatha maipaayititao,ketsaanatitaomaipaayitisabbath.

28NgarudtiAnaktiTaoisumettiApotiAldawa Panaginana

KAPITULO3

1Ketsimrekmanenitisinagoga;ketaddamaysaatao sadiayngaaddaanitinagangongaima

2Ketsiniputdanopaimbagennaitialdawapanaginana; tapnomapabasoldaisuna.

3Ketkinunanaitilalakingaaddaanitinagangongaima, Agtakderka

4Ketkinunanakadakuada,Maipaluboskaditiagaramiditi naimbagkadagitialdawapanaginana,wennoagaramiditi dakes?tapnomaisalakantibiag,wennomangpapatay? Ngemnagulimekda.

5Ketidikinitanaidaitiaglawlawbuyogentipungtot,gapu itikinatangkentipusoda,kinunanaitilalaki,Iyunnatmoti imam.Ketinyunnatna:kettiimananapaimbagakasiti sabali

6PimmanawdagitiFariseo,ketdagusanakiumankadagiti tagaHerodesmaibusorkenkuana,nokasanoadadaelenda isuna

7NgemimmadayoniJesusakaduanadagitiadalanna idiaybaybay:ketsimmurotkenkuanatiaduatattao manipudGalileakenmanipudJudea

8KetmanipudJerusalem,kenitiIdumaea,kenmanipuditi labestiJordan;ketisudaitiaglawlawtiTirokenSidon,ti dakkelabunggoy,idinangngegdanoaniadagiti naindaklanngainaramidna,immaydakenkuana

9Ketimbaganakadagitiadalanna,ngaaddabassitabarko ngaagur-uraykenkuanagapuitiaduatattao,dilaketta agdudupudopdakenkuana

10Taadutipinaimbagna;itikastainkabildakenkuana tapnosagidenna,kaskaadutiaddaankadagitisaplit

11Ketdagitinarugitngaespiritu,idinakitadaisuna, nagruknoydaitisanguananna,ketimpukkawda,a kunkunada,SikatiAnaktiDios

12Ketnaingetabinilinnaidaasaandangaipakaammo kenkuana

13Ketsumang-atitibantay,ketumawagitisiasinomana kayatna:ketimmaydakencuana.

14Ketnangordenanitisangapuloketdua,tapno makikaduadakenkuana,kentapnoibaonnaidaa mangasaba.

15Kenmaaddaanitipannakabalinamangagaskadagiti sakit,kenmangpapanawkadagitidemonio

16KetniSimonpinanaganannaitiPedro;

17KetniSantiagongaanakniZebedeo,kenniJuana kabsatniSantiago;ketpinanaganannaidaitiBoanerges, ngaisuti,Dagitiannaktigurruod;

18DaAndres,Felipe,Bartolome,Mateo,Tomas,Santiago ngaanakniAlfeo,Tadeo,kenSimonaCanaanita.

19KetniJudasIscariote,anangliputmetkencuana:ket napandaitimaysaabalay

20Ketagtitiponmanentibunggoy,isuasaandaa makapanganititinapay

21Ketidinadamagdagitigagayyemna,rimmuardaa mangtengngelkencuana:takinunada,Isuketnaliday.”

22KinunadagitieskribaabimmabamanipudJerusalem, “AddakenkuananiBeelzebub,ketbabaentiprinsipedagiti sairo,papanawennadagitisairo.”

23Inayabannaidaketkinunanakadakuadababaenkadagiti pangngarig,KasanoamaparuarniSatanasniSatanas?

24Ketnomabingaytimaysaapagarianamaibusoriti bagina,saanamakatakderdaytaapagarian

25Ketnomabingaytimaysaabalayamaibusoritibagina, saanamakatakderdaytaabalay.

26KetnotumakderniSatanasamaibusoritibagina,ket mabingaybingay,saanamakatakder,nodiketadda panungpalanna.

27Awantitaoamakastrekitibalaytinapigsaatao,ket samsamennadagitisanikuana,nosaanngaumunaa galutannatinapigsaatao;ketkalpasanna,samsamennanto tibalayna

28Pudnokunakkadakayo,Mapakawantotiamina basbasolkadagitiannaktitao,kendagitipanagtabbaawiti aniamanapangtabbaawda

29NgemtiagtabbaawitiEspirituSantoketsaanapulosa mapakawan,nodiketagpegpeggaditiagnanayona pannakadusa

30Gaputakinunada,“Addanarugitngaespirituna”

31Dimtengidindagitikakabsatnakeninana,ket, sitatakderdaitiruar,nangibaondakenkuana,nga inayabanda

32Ketnagtugawdagititattaoitiaglawlawna,ketkinunada kencuana,Adtoy,tiinamkendagitikakabsatmoitiruar sapsapulendaka.

33Insungbatnaida,akunkunana,Siasinotiinakwenno dagitikakabsatko?

34Ketkinitanaitiaglawlawdagitinagtugawiti aglawlawna,ketkinunana,Adtoyniinakkendagiti kakabsatko!

35TasiasinomanngaagtungpalitipagayatantiDios,isu metlaengtikabsatko,kabsatkoababai,kenina

KAPITULO4

1Ketrinugiannamanentinangisuroitiigidtibaybay:ket naguummongkencuanatiaduatattao,isuasimrekiti barko,ketnagtugawitibaybay;kettisibubukelabunggoy addadaitiigidtibaybayitidaga

2Insuronaidaitiaduabanbanagbabaenkadagiti pangngarig,ketkinunanakadakuadaitipannursurona.

3Dumngegkayo;Adtoy,rimmuartimaysaamanagmula tapnoagmula.

4Ketnapasamak,bayattipanagmulana,daddumati natinnagitiigidtidalan,ketimmaydagititumatayabiti tangatangketinalun-ondadayta

5Ketdaddumanatinnagitinabatoadaga,asadiayawan unaytidagana;ketdagusatimmakder,agsipudtaawanti kaadalemnaadaga

6Ngemidisumingisingtiinit,nauram;ketgaputaawanti ramutna,nalaylay

7Ketnagtinnagtidaddumaititengngadagitisiit,ket dimmakkeldagitisiit,ketinleppesda,ketawantibungana 8Kettidaddumanatinnagitinasayaatadaga,ket nagbungadaanagtubokenimmadu;ketnangipasngay, daddumatallopulo,keninnemapulo,kendadduma sangagasut

9Kinunanakadakuada,Tiaddaanlapayagadumngeg, dumngegkoma

10Idiagmaymaysa,dagitiaddaitiaglawlawnaakaduana dagitisangapuloketduaindawatdakenkuanatipangngarig.

11Ketkinunanacadacuada,Naitedcadacayoamangammo itipalimedtipagariantiDios:ngemcadagitiaddaitiruar, maaramidamindagitoyabanbanagcadagitipangngarig.

12Tapnomakakitadaitipannakakitada,ketsaandaa madlaw;ketitipanagdengngegmabalindaamangngeg,ket didamaawatan;amangannoitianiamanakanito makomberteda,ketmapakawankadakuadadagiti basbasolda

13Kinunanakadakuada,Diyokadiammodaytoya pangngarig?ketkasanongarudamaammuanyoamina pangngarig?

14Tiagmulmulaimulanatisao.

15Ketdagitoyisudaitiigidtidalan,anakaimulaantisao; ngemintonnangngegda,umayadagusniSatanas,ket ikkatennatisaoanaimulaitipusoda.

16Ketdagitoymetdagitinaimulaitinabatoadaga;nga, intonnangngegdatisao,dagusngaawatendadayta buyogentirag-o;

17Ketawantiramutdaitibagbagida,ketiticasta agibturdanodiitiapagbiit:kalpasanna,notumaudtirigat wennopannakaidadanesmaigapuitisao,dagusamasairda.

18Ketdagitoydagitinaimulaititengngadagitisiit;kasiti dumngegitisao,

19Ketdagitipakaseknanitidaytoyalubong,kenti panangallilawitikinabaknang,kendagitiderrepti daddumaabanbanagasumsumrek,timangleppesitisao, ketagbalinadiagbunga

20Ketdagitoydagitinaimulaitinasayaatadaga;kas kadagitidumngegitisao,ketumawat,kenmangpatauditi bunga,daddumaititallopulo,daddumainnemapulo,ken daddumaitisangagasut

21Ketkinunanacadacuada,Naiyegkaditimaysaa kandelatapnomaikabilitisiroktikalderowennoitisirokti kama?kensaanamaikabilitikandelero?

22Taawantinailemmengasaanamaiparangarang;saan metanalimedtianiamanabanag,nodikettapnodumteng daytaitiballasiw-taaw

23Noaddalapayagtiasinomanadumngeg,dumngeg koma

24Ketkinunanacadacuada,Agannadcayonoaniati mangngegyo:noaniatirukodyo,marukodtocadacayo:ket cadacayoadumngegmaitedtotiad-adupay

25Tatiaddaan,maitedtokenkuana:kettiawanan, maikkattokenkuanatiaddakenkuana.

26Ketkinunana,KastamettipagariantiDios,akasla mangipuruaktimaysaataoitibukelitidaga;

27Ketnomaturog,kenbumangonitirabiikenaldaw,ket tibukelagtubokendumakkel,dinaammonokasano

28Tatidagaagbungaitibagina;umunatitadem, kalpasannatilapayag,kalpasannatinapnoamaisiti lapayag

29Ngemintonmairuartibunga,dagusngaikabilnati kawar,agsipudtadimtengentipanagani

30Ketkinunana,AniatipangyarigtayoitipagariantiDios? wennoitianiaapanangidiligitipangidiligtayo?

31Kaslabukeltimustasa,anomaimulaitidaga,basbassit ngemitiaminabukelngaaddaitidaga

32Ngemnomaimula,dumakkel,ketagbalinadakdakkel ngemitiaminaruot,kenagtubokadagitidadakkelasanga; tapnodagititumatayabititangatangagdagusdaitisirokti anniniwanna.

33Ketbabaenitiaduakakastaapangngariginsaonatisao kadakuada,kasitikabaelandaamangngeg

34Ngemsaananagsaokadakuadangaawantipangngarig: ketidiagmaymaysada,inlawlawagnaaminabanag kadagitiadalanna

35Itidaytametlangaaldaw,ididimtengentirabii, kinunanakadakuada,Bumallasiwtayoitibangir

36Ketidipinapanawdatibunggoy,innaladaisunabayatti kaaddanaitibarko.Ketaddametdagitidaddumaababassit abarkoakaduana

37Kettimmaudtidakkelabagyotiangin,ketdagiti dalluyontinangdungparitibarko,isuanapnoitan.

38Ketaddaidiitilikudtibarko,matmaturogitiunan:ket riniingda,ketkinunadakencuana,Maestro,saanmokadia maseknanamadadaelkami?

39Kettimmakder,kettinubngarnatiangin,ketkinunana itibaybay,Kappia,agtalnakayoKetnagsardengtiangin, ketaddadakkelakinatalna.

40Ketkinunanacadacuada,Apayamabutengcayounay? kasanongaawantipammatiyo?

41Nagbutengdaunay,ketnagkinnaawatanda,Aniaakitati taodaytoy,ngauraytianginkenbaybayagtulnogda kenkuana?

KAPITULO5

1Ketdimtengdaitibangirtibaybay,itidagadagiti Gadareno

2Ketidirimmuaritibarko,dagusasinabattimaysaatao ngaaddaanitinarugitngaespiritumanipudkadagititanem.

3Isutinagnaedannaititengngadagititanem;ketawanti taoamakaigalutkenkuana,saan,asaanababaenkadagiti kawar

4Agsipudtamasansananaigalutisunakadagitikawarken kawar,ketdagitikawarnapigisda,ketnaburakdagitikawar: awanmettiasinomanamakaamokenkuana

5Ketkanayon,itirabiikenaldaw,isuketaddakadagiti bantay,kenkadagititanem,ngaagsangsangit,ken mangputeditibaginababaenkadagitibato

6NgemidinakitananiJesusitiadayo,timmarayken nagdaydayawkenkuana.

7Ketimpukkawnaitinapigsaatimek,ketkinunana,Ania tipakainaigakkenka,Jesus,sikangaAnaktiKangatuana Dios?IkarkararagkokenkababaentiDios,adinak parigaten

8Takinunanakencuana,Rummuarkaititao,narugitnga espiritu.

9Insaludsodnakenkuana,Aniatinaganmo?Ket simmungbat,akunkunana,TinagankoketLegion:ta adukami

10Nagpakaasiunaykenkuanaasaannaidaapapanawen manipuditiaway.

11Itaaddaidiitiasidegdagitibantaytidakkelapangen dagitibaboyngaagtartaraken

12Ketamindagitisaironagpakaasidakenkuana,a kunkunada,Ibaonnakamikadagitibaboy,tapno makastrekkamikadakuada

13KetdagusngaimpalubosniJesusida.Ketdagitinarugit ngaespiriturimmuarda,ketsimrekdacadagitibaboy:ketti pangennagtaraydaasipipigsaitinarangkisadissonga agturongitibaybay,(agarupduaribuda;)ketnalemmengda itibaybay

14Ketdagitimangtartarakenkadagitibaboynagtalawda, ketinsalaysaydadaytaidiaysiudadkenitiaway.Ket rimmuardatapnokitaendanoaniadaytaanaaramid

15KetimmaydakenJesus,ketnakitadadaydiaynaluganan tisairo,kenaddaanitilegion,asitutugaw,kennakawesan, kennalintegtipanunotna:ketnagbutengda

16Ketdagitinakakitaitidaytoyimbagadakadakuadano kasanotinapasamakitidaydiaynaluganantisairo,ken kastametmaipapankadagitibaboy

17Ketrinugiandangaikararagkenkuanaapumanawiti igidtibaybayda.

18Idisimrekitibarko,inkararagtinaluganantisairotapno makikaduakomakenkuana

19Nupaykasta,saanapinalubosanniJesus,ngem kinunanakenkuana,Agawidkakadagitigagayyemmo,ket ibagamkadakuadanokasanokadakkeltiinaramidtiApo parakenka,kennaasiankenka.

20Ketpimmanaw,ketrinugiannangaipakaammoidiay Decapolisnokasanodagitinaindaklanabanbanagnga inaramidniJesusparakenkuana:ketaminatattao nagsiddaawda

21KetidilimmasatmanenniJesusbabaentibarkonga agturongitibangir,aduatattaotinaguummongkenkuana: ketasidegisunaitibaybay

22Ket,adtoy,umaytimaysakadagitiagtuturayiti sinagoga,niJairongaagnagan;ketidinakitanaisuna, natinnagitisakana,

23Ketnagpakaasikencuanaitikastaunay,akunkunana, Tibassitngaanakkoababaiagid-iddaitipungtoti ipapatay:pangngaasim,umaykaketiparabawmodagiti imamkenkuana,tapnoumimbagisuna;ketagbiagtoisuna

24KetniJesusnakikuyogkencuana;ketaduatattaoti simmurotkencuana,ketpinagdudupudopda

25Ketmaysaababai,ngaaddaanitidaraitisangapuloket duaatawen

26Ketnagsagabaitiaduabanaggapuitiadua mangngagas,ketbinusbosnaaminngaaddakenkuana,ket awantisimmayaat,nodiketkimmaro,

27IdinangngegnatimaipapankenJesus,immayiti pagkargaanitilikudanketsinagidnatikawesna. 28Takinunana,Nosagidenkolaengtikawesna, umimbagakto.”

29Ketdagusanagmagatiubbogtidarana;ketnariknana itibaginaanaagasanitidaytaasaplit

30KetniJesus,adagusngaammonaitibaginaarimmuar kenkuanatikinaimbag,inturongnaisunaitipagkargaan, ketkinunana,Siasinotinangsagidkadagitikawesko?

31Ketdagitiadalannakinunadakencuana,Makitamti bunggoyngaagdudupudopkenca,ketibagbagam,Siasino tinangsagidcaniac?

32Kettimmaliawitiaglawlawtapnomakitanati nangaramiditidaytoyabanag

33Ngemtibabaiamabutengkenagpigpigerger,ta ammonatinapasamakkenkuana,immayketnagruknoyiti sanguananna,ketimbaganakenkuanatiaminakinapudno

34Ketkinunanakencuana,Anac,tipammatimti nangpaimbagkencuana;mapankaasitatalna,ket agpaimbagkaitisaplitmo

35Bayatngaagsasaopaylaeng,addasumagmamanoa naggapuitiagturayitibalaytisinagogaanagkuna, Natayentianakmoababai:apayngaad-addapaya riribormotiMaestro?

36ApamananangngegniJesustisaoanaisao,kinunana itiagturayitisinagoga,Dikaagbuteng,mamatilaeng

37Ketawantipinalubosannaasumurotkenkuana, malaksidkadaPedro,Santiago,kenJuanakabsatni Santiago

38Ketimmayitibalaytiagturayitisinagoga,ketnakitana tiriribuk,kendagidiayagsangsangitkenagsangsangititi kastaunay

39Ketidisimrek,kinunanacadacuada,Apayngaagsangit kenagsangsangitcayo?saananataytibalasang,nodiket matmaturog

40KetkinatawaandaisunaamanglaisNgemidiinruarna aminida,alaennatiamakentiinatibalasang,kendagiti kaduana,ketsumrekitinakaiddaantibalasang

41Ketiniggamannatiimatibalasangketkinunana kencuana,Talitacumi;akayatnaasawen,“Balasang, kunakkenka,tumakderka”

42Ketdagusatimmakdertibalasang,ketnagna;ta agtawenisunaitisangapuloketdua.Ketnasdaawdaiti dakkelapanagsiddaaw

43Ketbinilinnaidaanaingetngaawantitaoamakaammo itidayta;ketimbilinnangaaddamaitedkenkuanaa kanenna

KAPITULO6

1Ketrimmuarmanipudsadiay,ketimmayitibukodnaa pagilian;ketsumurotkenkuanadagitiadalanna.

2Ketididimtengtialdawapanaginana,rinugiannati mangisuroitisinagoga:ketaduadumngegkencuana nagsiddaawda,akunkunada,“Sadinotinaggapuandaytoy ataodagitoyabanag?ketaniaakinasiribdaytoyanaited kenkuana,ngauraydagitikastaanaindaklanngaaramid ketinaramidbabaenkadagitiimana?

3Saankadiadaytoytikarpintero,anakniMaria,kabsatda Santiago,Jose,Juda,kenSimon?ketsaankadiakaduatayo ditoydagitikakabsatnaababbai?Ketnasakitdakenkuana

4NgemkinunaniJesuskadakuada,Timammadtosaan ngaawananitidayaw,nodiketitibukodnaapagilian, kadagitikabagianna,kenitibukodnaabalay

5Ketawantimaaramidannasadiayanabilegngaaramid, malaksidnoinkabilnadagitiimanaitisumagmamanoa masakitatattao,ketpinaimbagnaida

6KetnagsiddaawgapuitisaandaapanamatiKet naglikmutkadagitipurok,amangisursuro.

7Ketinayabannadagitisangapulo-ket-dua,ketrinugianna ngaibaonidaitisagdudua;ketinikkannaidaiti pannakabalinkadagitinarugitngaespiritu;

8Ketbinilinnaidangaawantialaendaitipanagdaliasatda, malaksiditisarukodlaeng;awantiscrip,awantinapay, awankuartaitipitakada:

9Ngemagsapatoskayoitisandalias;kensaanngaagkawes itiduaakabal.

10Ketkinunanakadakuada,Itianiamanalugara sumrekkaitimaysaabalay,agtalinaedkayosadiayagingga apumanawkayoitidaytaalugar.

11Ketsiasinomanasaanngaumawatkadakayo,wenno dumngegkadakayo,intonpumanawkayosadiay,ikkatenyo titapokitisirokdagitisakayokaspammaneknekmaibusor kadakuadaPudnokunakkadakayo,Ad-addaamaanusanti SodomakenGomorraitialdawtipanangukom,ngemiti daytaasiudad.

12Ketrimmuarda,ketinkasabadangaagbabawidagititao 13Ketpinaruardatiaduasairo,ketpinulotandaitilanati aduamasakit,ketpinaimbagdaida.

14KetnangngegniariHerodestimaipapankenkuana;(ta nasaknaptinaganna:)ketkinunana,NiJuana Mammautisarketnagungarmanipudkadagitinatay,ket ngaruddagitinaindaklanngaaramidiparangarangda kenkuana

15Kinunatidadduma,NiElias.Ketdagitidadduma kinunada,Amaysadaytoyaprofeta,wennokasmaysa kadagitiprofeta

16NgemidinangngegniHerodes,kinunana,NiJuan,a pinutolko

17TaniHerodesmetlaengtinangibaonkettiniliwnani Juan,ketingalutnaisunaitipagbaludanmaigapuken Herodias,asawaniFelipeakabsatna:tainkallaysanaisuna 18TakinunaidiniJuankenHerodes,Saana nainkalinteganamaaddaankaitiasawatikabsatmo.

19Gapuna,nagririniHerodiaskenkuana,ketkayatna komaapatayen;ngemdinakabaelan:

20TanagbutengniHerodeskenniJuan,taammonanga isuketnalintegataokennasantuan,ketsalimetmetanna isuna;ketidinangngegnaisuna,adutiinaramidna,ket siraragsakanangngegna

21Ketididimtengtinasayaatngaaldaw,inaramidni Herodesitialdawtipanagkasangaynaitipangrabiikadagiti appona,nangatoakapitan,kenpanguluentiGalilea; 22KetidisimrektianakababaitinasaoaHerodias,ket nagsala,ketnaay-ayoniHerodeskendagitinakitugaw kenkuana,kinunatiariitibalasang,Dawatemkaniakti aniamanakayatmo,ketitedkokenka

23Ketinsapatanakencuana,Aniamantidawatemcaniac, itedcokenca,aginggaitikaguduatipagariac

24Rimmuar,ketkinunanakenniinana,Aniatidawatek? Ketkinunana,TiuloniJuanaMammautisar.

25Nagdardarasasimrekitiari,ketindawatna,a kunkunana,KayatkongaitedmokaniaktiuloniJuana Mammautisar

26Ketnagladingitunaytiari;kaskasdigapuitisapatana, kengapukadakuadaanakitugawkenkuana,dinainlaksid isuna

27Dagusanangibaontiariitimaysaaberdugo,ket imbilinnaamaiyegtiulona:ketnapanketpinugotnati ulonaidiaypagbaludan

28Ketinyegnatiulonaitikaldero,ketintednaitibalasang: kettibalasangintednakeninana

29Ketidinangngegdagitiadalanna,immaydaketinnalada tibangkayna,ketinkabildaititanem.

30NaguummongdagitiapostolkenniJesus,ketimbagada kenkuanatiaminabanag,noaniatiinaramiddakenno aniatiinsuroda.

31Ketkinunanacadacuada,Umaycayometlaengiti langalangadisso,ketaginanakayoitiapagbiit:taaduti umaykenmapan,ketawantipaglinglingayandaamangan.

32Ketpimmanawdaitimaysaadesiertoadissobabaenti barkoapribado

33Ketnakitadagititaoidaapumanaw,ketadutinaamammokenkuana,ketnagtaraydasadiaymanipuditiamina siudad,ketnaparmekdaida,ketnaguummongdakenkuana

34KetniJesus,idirimmuar,nakitanatiaduatattao,ket naasiancadacuada,agsipudtakasladakarnerongaawanan pastor:ketrinugiannangainsuroidaitiaduabanbanag

35Ketidinalpasentialdaw,immaydagitiadalanna kencuanaketkinunada,Daytoyketmaysaalet-ang,ketita titiempoadayon

36Papanawenida,tapnomapandaitiawayitiaglawlaw, kenkadagitipurok,ketgumatangdaititinapay:taawanti kanenda

37Simmungbatketkinunanakadakuada,Itedyoidaa manganKetkinunadakenkuana,Mapantayokadi gumatangitiduagasutasensilioatinapayketitedtayoida akanenda?

38Kinunanakadakuada,Manoatinapaytiaddakadakayo? inkakitaenKetidinaammuanda,kunada,Lima,kendua ngaikan.

39Ketbinilinnaidaapagtugawendaaminabunggoyiti rabawtiberdearuot

40Ketnagtugawdaanagsasaruno,ginasut,kenlimapulo.

41Ketidiinnalanadagitilimaatinapaykentiduanga ikan,timmangaditilangit,ketbinendisionanna,ken pinispisinadagititinapay,ketintednaidakadagitiadalanna tapnoikabildaitisangoanda;ketdagitiduangaikan biningaynakadakuadaamin.

42Ketnangandaamin,ketnabsogda

43Nangurnongdaitisangapuloketduaabasketanapno kadagitipirsaykenikan

44Agaruplimaribualallakidagitinanganititinapay.

45Ketdagusapinilitnadagitiadalannaasumrekitibarko, kenmapanitibangirngaumun-unangaagturongidiay Betsaida,bayatapinapanawnadagititattao

46Ketidipinapanawnaida,pimmanawitimaysaabantay tapnoagkararag.

47Ketidirumabiin,tibarkoaddaititengngatibaybay,ket isulaengtiaddaitidaga

48Ketnakitanaidangaagbambannogitipanaggaud;tati anginsimmusorcadacuada:ketitiagarupmaikapata

panagbantaytirabiiumaycadacuada,amagmagnaiti baybay,ketkayatnakomaalumabascadacuada.

49Ngemidinakitadaisunaamagmagnaitirabawti baybay,impagarupdangaespiritudayta,ketimpukkawda.

50Tanakitadaaminisuna,ketnariribukda.Ketdagusa nakisaritacadacuada,ketkinunanacadacuada,Agragocayo:siacdikayagbuteng

51Ketsimmang-atkadakuadaitibarko;ketnagsardengti angin:ketnagsiddaawdaunayitibagbagida,ken nagsiddaawda

52Tasaandangainkonsiderartimilagrodagititinapay:ta natangkentipusoda

53Ketidilimmabasda,dimtengdaitidagatiGenesaret,ket immaydaitiigidtibaybay

54Ketidirimmuardaitibarko,dagusanaam-ammoda isuna.

55Ketnagtaraydaitiinteroarehionitiaglawlaw,ket rinugiandangaawitendagitimasaksakitkadagitikama,iti nangngegdangaayanna.

56Ketsadinomantiiseserrekna,kadagitipurok,wenno siudad,wennoaway,impaiddadadagitimasakitkadagiti kalsada,ketimpakaasidakencuanaasagidendanodayta laengtibeddengtikawesna:ketaminanangsagid kencuananapaimbagda

KAPITULO7

1Kalpasanna,naguummongkenkuanadagitiFariseoken sumagmamanongaeskriba,anaggapuidiayJerusalem 2Ketidinakitadatisumagmamanongaadalannaa mangmanganititinapaybabaenkadagitinarugit,kayatnaa sawen,babaenkadagitidinabugguan,ngaima, nasarakandatibiddut

3TadagitiFariseokenaminaJudio,malaksidno masansanabugguandadagitiimada,saandaamangan,a salimetmetandatitradisiondagitipanglakayen

4Ketnoaggapudaititiendaan,malaksidnoagbuggoda, saandaamanganKetadupayabanagngainawatdanga iggaman,kasitipanagbuggokadagitikopa,kenbanga, gambangabanga,kendagitilamisaan.

5Kalpasanna,sinaludsoddagitiFariseokeneskriba kenkuana,Apayadidamagnadagitiadalamamaitunositi tradisiondagitipanglakayen,nodiketmangandaiti tinapaybabaenkadagitidinabugguanngaima?

6Simmungbatketkinunanakadakuada,Nasayaatti panangipadtoniIsaiasmaipapankadakayonga aginsisingpet,kasnaisurat,Daytoyngailidayawendak babaenkadagitibibigda,ngemadayokaniaktipusoda.

7Nupaykasta,awanmamaaynatipanagdaydayawda kaniak,ngaisursurodadagitibilindagititattaogapu kadagitidoktrina

8TainlaksidyotibilintiDios,salimetmetanyotitradision dagititattao,akasitipanagbuggokadagitibangakenkopa: kenadupayakastoytiar-aramidenyo

9Ketkinunanakadakuada,Naan-anayalaksidenyotibilin tiDios,tapnosalimetmetanyotibukodyoatradision

10TakinunaniMoises,Padayawamniamamkenniinam; ken,Siasinomanamangilunoditiamawennoina,matay koma

11Ngemkunayo,Notimaysaataokunaennaitiamana wennoinana,NiCorban,kayatnaasawen,sagut,babaeniti

aniamanamagunggonaankakaniak;mawayawayaanto isuna.

12Ketsaanyongaipalubosngaagaramiditinaskenparaiti amanawennoitiinana;

13PagbalinenyongaawanserserbitisaotiDiosbabaeniti tradisionyo,ngaintedyo:ketaduakastoytiar-aramidenyo

14Ketidiinayabannaamindagititattaokencuana, kinunanacadacuada,Dumngegcaniactunggalmaysa cadacayo,ketmaawatanyo

15Awantianiamanngaaggapuitiruartitao,atiiseserrek kenkuanaketmabalinamangrugitkenkuana:ngemdagiti banbanagarummuarkenkuana,isudatimangtulawititao

16Noaddalapayagtiasinomanadumngeg,dumngeg koma

17Idisimrekitibalaymanipudkadagititattao,dinamag dagitiadalannamaipapanitipangngarig.

18Ketkinunanacadacuada,Awancadacayometayati pannakaawat?Saanyokadiamadlawatianiamanabanag manipudruarasumrekititao,saannaamabalinarugitan; 19Agsipudtasaanasumrekitipusona,nodiketititian, ketrummuaritidanum,amangdalusitiaminataraon?

20Ketkinunana,Daydiayrummuarititao,isuti mangtulawititao

21Tamanipuditiuneg,itipusodagititattao,rummuar dagitidakesapampanunot,pannakikamalala,pannakiabig, pammapatay

22Dagitipanagtakaw,kinaagum,kinadakes,panangallilaw, kinadakes,dakesamata,panagtabbaaw,kinatangsit, kinamaag

23Amindagitoyadakesabanbanagketaggapuitiuneg, ketmangrugitdaititao.

24Ketmanipudsadiaytimmakder,ketnapanitibeddengti TirokenSidon,ketsimrekitimaysaabalay,ketkayatna ngaawantitaoamakaammoitidayta:ngemsaana mabalinamailemmeng

25Tamaysaababai,ngaaddaanitinarugitngaespirituti ubingababai,nangngegnatimaipapankenkuana,ket immayketnagruknoykadagitisakana

26TibabaiketmaysaaGriego,maysaatagaSirofenicia itinasion;ketimpakaasinakenkuanangaibellengnatisairo manipuditibalasangna

27NgemkinunaniJesuskenkuana,Umunakomaa mapnekdagitiubbing,tasaanamaitutopngaalaenti tinapaydagitiubbingketibellengkadagitiaso

28Ketsimmungbatketkinunanakencuana,Wen,Apo: kaskasdiadagitiasoitisiroktilamisaanmangandaitirugit dagitiubbing

29Ketkinunanakencuana,Gapuitidaytoyasasaoinka; rimmuartidiabloitianakmoababai

30Ketidinakadanonitibalayna,nasarakannatisairoa rimmuar,kentibalasangnaanakaiddaitikama

31Ketmanen,apimmanawmanipuditiaplayatiTiroken Sidon,dimtengitibaybaytiGalilea,ititengngadagiti aplayatiDecapolis

32Ketinyegdakencuanatimaysaatuleng,kenadda lappeditipanagsaona;ketagpakaasidakenkuananga ikabilnatiimanakenkuana.

33Ketinyadayonaisunamanipuditibunggoy,ket inkabilnadagitiramaynakadagitilapayagna,ketintuprana, kensinagidnatidilana;

34Kettimmangaditilangit,nagsennaay,ketkinunana kencuana,Efata,kayatnaasawen,Lumakadka

35Ketdagusanaluktandagitilapayagna,ketnaluktanti talitidilana,ketnagsaoanalawag.

36Ketbinilinnaidaasaandangaibagaitisiasinoman: ngemnoad-addaabinilinnaida,ad-addangaad-addanga impablaakdadayta;

37Nagsiddaawda,akunkunada,Nasayaattiinaramidna aminabanag:pagdengngegnadagititulengkenagsao dagitiumel.

KAPITULO8

1Kadagidingaaldawgaputaaduunaytibunggoy,ket awantimakan,inayabanniJesusdagitiadalannaket kinunanakadakuada

2Maasianakitibunggoy,agsipudtatallongaaldawena nakikaduakaniak,ketawantikanenda.

3Ketnopapanawekidangaagayunongaagturong kadagitibukoddaabalbalay,mabannogdantoitidalan:ta immaydagitinadumadumakadakuadamanipudadayo.

4Insungbatdagitiadalanna:“Sadinotipakapennekanti maysaataokadagitoyalallakiititinapayditoylet-ang?

5Insaludsodnakadakuada,Manoatinapaytiadda kadakayo?Ketkinunada,Pito

6Ketbinilinnadagititattaongaagtugawdaitidaga:ket innalanadagitipitoatinapay,ketnagyaman,ket pinisangna,ketintednacadagitiadalannatapnoikabildaiti sangoanda;ketinsaaddaidaitisangoanandagititao

7Addaandaitisumagmamanoababassitngaikan:ket binendisionanna,ketimbilinnangaikabildametidaiti sanguananda

8Iticastananganda,ketnabussogda:ketinnaladatipitoa baskettinabatiakarne

9Agarupuppataribudagitinangan:ketpinapanawnaida 10Ketdagusasimrekitibarkoakaduanadagitiadalanna, ketdimtengkadagitipasettiDalmanuta

11KetrimmuardagitiFariseo,ketrinugiandatinakipatang kencuana,ngaagsapsapuldakenkuanaitipagilasinan manipudlangit,amangsulisogkenkuana

12Ketnagsennaayitinaunegitiespirituna,ketkinunana, Apayasapsapulendaytoyakaputotantipagilasinan? pudnokunakkadakayo,Awantotimaitedapagilasinaniti daytoyakaputotan

13Pinanawannaida,ketsimrekmanenitibarko pimmanawitibangir

14Ita,nalipatandagitiadalantimangalaititinapay,ken saandaanaikuyogitibarkoitinasursurokngemmaysaa tinapay

15Binilinnaida,akinunana,Agannadkayo,agannadkayo itilebaduradagitiFariseokenitilebaduraniHerodes

16Nagsusupiatda,akunkunada,Gaputaawantitinapaymi 17KetidinaammuanniJesus,kinunanacadacuada,Apay ngaagrasoncayo,agsipudtaawantitinapayyo?saanyopay amadlaw,wennomaawatan?timmangkenpaykaditi pusom?

18Gaputaaddamatayo,saanyokadiamakita?ketno addalapayagyo,saanyoadumngeg?ketsaanyokadia malagip?

19Idipinigiskotilimaatinapayitilimaribu,manoa basketanapnokadagitipirsaytiinurnongyo?Kunada kenkuana,Sangapuloketdua.

20Ketididagitipitoititengngatiuppataribu,manoa basketanapnokadagitipirsaytiinurnongyo?Ketkinunada, Pito

21Kinunanakadakuada,Kasanoasaanyoamaawatan?

22KetimmayisunaidiayBetsaida;ketinyegdakenkuana timaysaabulsek,ketnagpakaasidakenkuanaasagidenna

23Ketiniggamannatiimatibulsek,ketinturongnaitiruar tiili;ketidinatupranadagitimatana,ketinkabilnadagiti imanakenkuana,dinamagnakenkuananoaddamakitana

24Kettimmangadketkinunana,Makitakdagititattaoa kaslakayo,amagmagna

25Kalpasandaytainkabilnamanendagitiimanakadagiti matana,ketpinagtangadna:ketnapaimbag,ketnakitanaa nalawagtitunggalmaysa

26Ketpinapanawnaisunaitibalayna,akunkunana,Dika mapanitiili,wennoibagaitiasinomanitiili.

27KetniJesusrimmuarkendagitiadalanna,cadagitiiliti CesareaaFilipos:ketitidalandinamagnacadagiti adalanna,akinunanacadacuada,Siasinotiibagbagadagiti tattaoasiac?

28Insungbatda,JuanaMammautisar:ngemkunati dadduma,Elias;kendadduma,Maysakadagitiprofeta.

29Ketkinunanacadacuada,Ngemsiasinotiibagbagayo?

KetniPedrosimmungbatketkinunanakencuana,Sikati Cristo.

30Ketbinilinnaidaasaandangaibagaitiasinomanti maipapankenkuana

31Ketrinugiannangainsuroida,amasapulngaagsagaba tiAnaktitaoitiaduabanbanag,ketlaksidendagiti panglakayen,kendagitipanguluenapapadi,keneskriba, ketmapapatay,ketkalpasantitallongaaldawagungar.

32KetimbaganadaytaasasaoasipapanayagKetinnalani Pedro,ketrinugiannaatubngaren

33Ngemiditimmaliawkenkinitanadagitiadalanna, tinubngarnaniPedro,akunkunana,“Umangankaiti likudak,Satanas,tasaanmoananam-aydagitibanaga nagtauditiDios,nodiketdagitibambanaganagtauditi tao”

34Ketidiinayabannadagititattaokencuanaagraman dagitiadalanna,kinunanacadacuada,Siasinomanamayata sumurotcaniac,tallikudannatibagina,ketalaennati krusnaketsumurotcaniac

35Tasiasinomanamayatamangisalakanitibiagna mapukawnanto;ngemsiasinomanamapukawnatibiagna gapukaniakkenitiebanghelio,isumetlaengti mangisalakanitidaytoy.

36Taaniatimagunggonatitao,nomagun-odnatiinteroa lubong,ketmapukawnatibukodnaakararua?

37Wennoaniatiitedtitaoakasukattikararuana?

38Siasinomanngarudamabainkaniakkenkadagitisasaok itidaytoymannakikamalalakenmanagbasolakaputotan; gapumetkenkuanamabaintotiAnaktiTao,intonumayiti dayagniAmanaakaduanadagitinasantoanngaanghel

KAPITULO9

1Ketkinunanacadacuada,Pudnokunakcadacayo,adda sumagmamanocadacuadangaagtaktakderditoy,a saandantoamakaramanitiipapatay,aginggaadidamakita tipagariantiDiosngaumaybuyogentipannakabalin.

2Ketkalpasantiinnemngaaldaw,inkuyogniJesusda Pedro,Santiago,kenJuan,ketinturongnaidaitinangatoa

bantayanagsisinada:ketisunabaliwantilanganaiti sanguanda.

3Ketnagsilnagtikawesna,anapudawunayakasitiniebe; isungaawantifullerditoydagaamakapudawkadakuada.

4KetnagparangkadakuadaniEliasakaduaniMoises:ket makisarsaritadakenJesus

5SimmungbatniPedroketkinunanakenJesus,Maestro, nasayaatnoaddatayoditoy:ketmangaramidtayoititalloa tabernakulo;maysaparakenka,kenmaysaparaken Moises,kenmaysaparakenElias

6Tadinaammonoaniatiibagana;tanakarotibutengda 7Ketaddaulepananglinongkadakuada:ketrimmuarti timekmanipuditiulep,akunkunana,Daytoyti dungdungnguekngaAnak:denggemisuna

8Ketkellaat,idikimmitadaitiaglawlaw,awanenti nakitadaatao,malaksidlaengkenJesusakaduada.

9Ketbayattipanagbabadamanipuditibantay,binilinna idaasaandangaibagaitiasinomannoaniadagitibanaga nakitada,aginggaanagungartiAnaktiTaomanipud kadagitinatay

10Ketinsalimetmetandadaytaasasaoitibagbagida,nga agsinnumbangirdanoaniatirumbengakaipapananti panagungarmanipudkadagitinatay

11Insaludsoddakenkuana,akunkunada,Apayngaibaga dagitieskribaamasapulngaumunangaumayniElias?

12Ketsimmungbatketkinunanacadacuada,Pudnonga umayngaumunaniEliasketisublinaaminabanbanag;ket nokasanoanaisuratmaipapanitiAnaktitao,amasapul ngaagsagabaitiaduabanbanag,kenmadadael

13Ngemkunakkadakayo,PudnongaimmayniElias,ket inaramiddakenkuanatianiamananailistada,kasnaisurat maipapankenkuana

14Ketididimtengkadagitiadalanna,nakitanatiadua tattaoitiaglawlawda,kendagitieskribaamakipagsusupiat kadakuada

15Dagusngaamindagititattao,idinakitadaisuna, nasdaawdaunay,ketnagtaraydangaimmasidegkenkuana. 16Insaludsodnakadagitieskriba,Aniatisaludsodyo kadakuada?

17Ketsimmungbattimaysakadagitibunggoyket kinunana,Maestro,inyegkokenkatianakko,ngaaddaaniti umelngaespiritu;

18Ketsadinomanngaalaennaisuna,rugitanna:ketagbura, kenagngaretngetkadagitingipenna,kenagpigket;ketdida kabaelan

19Simmungbatkenkuana,ketkinunana,Oawan pammatinaakaputotan,kasanokabayagtikaaddak kadakayo?kasanokabayagngaipaluboskokenka?iyegmo kaniak

20Ketinyegdakencuana:ketidinakitanaisuna,dagusa rinugitiespiritu;ketnatnagitidaga,ketnagkullayawnga agburak.

21Insaludsodnakenamana,Kasanokabayagadimteng daytoykenkuana?Ketkinunana,Maipapanitimaysanga ubing

22Ketmamin-adungaintapuaknaisunaitiapuy,keniti dandanum,tapnodadaelenna:ngemnokabaelamnga aramidentianiaman,kaasiannakami,kettulongannakami 23KinunaniJesuskenkuana,Nomakamatika,posibleti aminamamati.

24Ketdagusngaimpukkawtiamatiubing,ketkinunanaa buyogentilulua,Apo,mamatiak;tulongamtisaankoa panamati

25IdinakitaniJesusngaagtartarayasangsangkamaysa dagititattao,binabalawnatinarugitngaespiritu,a kinunanakenkuana,Umelkentulengngaespiritu,ibilinka, rummuarkakenkuana,ketsaanenasumrekkenkuana

26Kettiespirituimpukkawna,ketpinigisnaisuna,ket rimmuarkencuana:ketisucaslamaysaanatay;isungaadu tinagkuna,Isuketnatayen

27NgeminiggamanniJesustiimanaketintag-ayna;ket timmakder

28Idisimrekisunaitibalay,sinaludsoddagitiadalanna kenkuanaasililimed,Apayasaanmiamaparuar?

29Ketkinunanacadacuada,Daytoyakitamabalina rummuarbabaentianiaman,nodiketbabaentikararag kenpanagayunar

30Ketpimmanawdasadiay,ketlimmasatdaitiGalilea;ket dinakayatamaammuandaytatiasinomanatao.

31Tainsuronadagitiadalanna,ketkinunanakadakuada,Ti AnaktiTaonayawatkadagitiim-imadagititattao,ket patayendanto;ketkalpasantipannakapapatayna,agungarto itimaikatlongaaldaw

32Ngemsaandaanaawatandaytaasasao,ket nagbutengdaanagsaludsodkenkuana.

33KetdimtengidiayCapernaum:ketidiaddaitibalay dinamagnacadacuada,Aniatinagsusupiatanyoitidalan?

34Ngemnagulimekda:tababaenitidalannagsusupiatda, nosiasinotirumbengakatan-okan

35Ketnagtugaw,ketinayabannadagitisangapuloketdua, ketkinunanakadakuada,Notiasinomanagtarigagaynga umuna,isuntotimaudiitiamin,kenadipentiamin

36Ketinnalanatimaysangaubing,ketinsaadnaiti tengngada:ketidiinarakupnaisuna,kinunanacadacuada.

37Siasinomanngaumawatitimaysacadagitangaannak itinaganco,awatennac:ketsiasinomanngaumawatcaniac, saannacngaawaten,nodiketdaydiaynangibaoncaniac.

38KetniJuansimmungbatkencuana,akunkunana, Maestro,nakitamitimaysaamangparuarkadagitisairoiti naganmo,ketsaannakamiasursuroten.

39NgemkinunaniJesus,Diyoiparit,taawantitaonga agaramiditimilagroitinaganko,analag-anamakasaoiti dakeskaniak.

40Tatisaanabumusorkadatayo,addaitibiangtayo

41Tasiasinomanamangtedkadakayoitimaysaakopati danumngainumenitinaganko,gaputakukuakayoni Cristo,pudnokunakkadakayo,saannaamapukawti gunggona.

42Ketsiasinomanamangsalungasingitimaysakadagitoy ababassitamamatikaniak,nasaysayaatnomaibitinti gilinganabatoititengngedna,ketmaitapuakitibaybay

43Ketnotiimamtimangsalungasingkenka,putdem: nasaysayaatnosumrekkaitibiagabaldado,ngemtidua ngaimamamapanidiayimpierno,itiapuyadintopulos maiddep

44Nosadinoasaanamataytiiggesda,kensaanamaiddep tiapuy.

45Ketnotisakamtimangsalungasingkenca,putdem: nasaysayaatnosumrekkaasisasardengitibiag,ngemti duaasakamamaitapuakitiimpierno,itiapuyadinto pulosmaiddep

46Nosadinoasaanamataytiiggesda,kensaana maiddeptiapuy.

47Ketnotimatamtimangsalungasingkenka,ikkatem: nasaysayaatnosumrekkaitipagariantiDiosbabaenti maymaysaamatam,ngemtiduaamatamamaitapuakiti apuytiimpierno

48Nosadinoasaanamataytiiggesda,kensaana maiddeptiapuy.

49Tatunggalmaysamaasinanitiapuy,kentunggaldaton maasinanitiasin

50Nasayaattiasin:ngemnonapukawtiasinti kinaapgadna,aniatipangitemplanyo?Addaankayoitiasin itibagbagiyo,ketmaaddaankayoititalnaitimaysaken maysa

KAPITULO10

1Kettimmakderisunamanipudsadiay,ketdimteng cadagitibeddengtiJudeaitiadayoabangirtiJordan:ket dagitiumiliagsaluddamanenkencuana;ket,kasiti nakairuamanna,insuronamanenida

2ImmasidegkenkuanadagitiFariseoketdinamagda kenkuana,Maikalintegankaditilalakiamangikkatiti asawana?mangsulisogkenkuana

3Simmungbatketkinunanakadakuada,Aniatiimbilinni Moiseskadakayo?

4Ketkinunada,PinalubosanniMoisesamangisuratiti papeldediborsio,kenibbatannaisuna.

5SimmungbatniJesusketkinunanakadakuada,Gapuiti kinatangkentipusoyo,insuratnakadakayodaytoyabilin 6Ngemmanipudidipunganaytipanamarsua,inaramidida tiDiosalalakikenbabai

7Gapuitoytimaysaalalakipanawannantotiamanaken inana,ketkumpetitiasawana;

8Ketisudaaduaagbalindantoamaymaysaalasag:iti kastasaandantoadua,nodiketmaymaysaalasag

9TingarudpinagtipontiDios,saankomaapagsisinaenti tao

10Ketitibalaydinamagdamanenkenkuanadagiti adalannamaipapanitiisumetlaengabanag.

11Ketkinunanakadakuada,Siasinomanamangikkatiti asawanakenmangasawaitisabali,makikamalalakenkuana 12Ketnotimaysaababaiikkatennatiasawana,ket makiasawaitisabali,makikamalala

13Ketinyegdadagitibabassitngaubbingkencuana,tapno sagidennaida:ketbinabalawdagitiadalannadagidiay nangiyegcadacuada

14NgemidinakitaniJesus,saanunayanaay-ayo,ket kinunanakadakuada,Bay-anyongaumaykaniakdagiti ubbing,ketsaanyoidangaiparit

15Pudnokunakkadakayo,Siasinomanasaanngaumawat itipagariantiDiosakasitiubing,saantoasumrekitidayta.

16Ketinnalanaidaititakiagna,inkabilnadagitiimana kadakuada,ketbinendisionannaida

17Idirimmuaritidalan,immaytimaysangaagtartaray, ketnagparintumengkenkuana,ketdinamagnakenkuana, NaimbagngaMaestro,aniatiaramidektapnotawidekti biagngaagnanayon?

18KinunaniJesuskenkuana,Apayngaawagannaka naimbag?awantinaimbagnoditimaymaysa,kayatnaa sawen,tiDios

19Ammomdagitibilin,Dikamakikamalala,Dikapumatay, Dikaagtakaw,Dikaagsaksiitiulbod,Dikaallilaw, Raememtiamamkeninam

20Ketsimmungbatketkinunanakencuana,Maestro,amin dagitoynasalimetmetacmanipudkinaubingco.

21IdinakitaniJesusisunainayatna,ketkinunana kencuana,Maymaysatikurangmo:inka,ilakomtianiaman ngaaddakenka,ketitedmokadagitinapanglaw,ket maaddaankantoitigamengidiaylangit:ketumayka,alaem tikrus,ketsumurotkaniak

22Ketnaladingitisunaitidaytaasasao,ketpimmanawa naladingit:taadutisanikuana

23KettimmaliawniJesusitiaglawlaw,ketkinunana kadagitiadalanna,Aniananarigattisumrekitipagarianti Diosdagitiaddaankinabaknang!

24Nasdaawdagitiadalankadagitisasaona.Ngem simmungbatmanenniJesus,ketkinunanakadakuada, Annak,anianarigatdagitiagtalekitikinabaknanga sumrekitipagariantiDios!

25Nalaklakaalumasattikamelioitimatatidagum,ngem tisumrektinabaknangataoitipagariantiDios

26Nasdaawda,akinunadaitimaysakenmaysa,Siasino ngarudtimakaisalakan?

27KetniJesusakitkitaennaidakinunana,Kadagititattao imposible,ngemsaanngaitiDios:taitiDiosposibleti amin

28Kalpasanna,rinugianniPedrongaimbagakenkuana, Adtoy,pinanawanmiaminketsimmurotkamikenka.

29KetsimmungbatniJesusketkinunana,Pudnokunak kadakayo,Awantitaoanangpanawitibalay,wenno kakabsat,wennokakabsatababbai,wennoama,wennoina, wennoasawa,wennoannak,wennodaga,gapukaniakken itiebanghelio,

30Ngemumawattoitimaminsangagasutitaitidaytoya panawen,dagitibalbalay,kenkakabsatalallaki,ken kakabsatababbai,keninna,kenannak,kendagdaga,nga addaanitipannakaidadanes;kenitiumayalubongnga agnanayonabiag

31Ngemadudagitiimmunaamaudi;kentimaudinga umuna.

32Ketaddadaitidalanasumang-atidiayJerusalem;ket napanniJesusitiimmun-unakadakuada:ketnasdaawda; ketbayattipanangsurotda,nagbutengda.Ketinnalana manendagitisangapuloketdua,ketrinugiannangaimbaga kadakuadanoaniatimapasamakkenkuana

33Kinunana,Adtoy,sumang-atkamiidiayJerusalem;ketti AnaktiTaomaitedtokadagitipanguloenapapadi,ken kadagitieskriba;ketdusaendantokenpatay,ketiteddanto kadagitiHentil

34Uyawendanto,ketsaplitenda,kentupraandaken patayenda:ketitimaikatlongaaldawagungartomanen

35KetdaSantiagokenJuan,annakniZebedeo,immayda kencuana,akunkunada,Maestro,kayatmingaaramidem kadakamitianiamanatarigagayanmi

36Kinunanakadakuada,Aniatikayatyongaaramidek parakadakayo?

37Kinunadakenkuana,Ikkannakamingaagtugaw,ti maysaitimakannawanmo,kentisabaliitimakannigidmo, itidayagmo

38NgemkinunaniJesuskadakuada,Diyoammoti dawatenyoketmabuniaganitibautismoa nakabautisaranak?

39Ketkinunadakencuana,KabaelantayoKetkinunani Jesuskadakuada,Pudnongauminumkaytoitikopanga inumek;ketbuyogentibautismoanabuniagakbabaeniti dayta,mabuniagankayto.

40Ngemtipanagtugawitimakannawanngaimakkeniti makannigidngaimaksaanakukuaktimangted;ngem maitedtokadagitinakaisaganaanna

41Ketidinangngegdagitisangapulo,rinugiandaanarurod unaykadaSantiagokenJuan

42NgeminayabanidaniJesuskencuana,ketkinunana kadakuada,Ammoyoadagitimaibilangngaagturay kadagitiHentilketagturaydakadakuadaketdagiti naindaklandaiwayatdatituraykadakuada.

43Ngemsaantoacastacadacayo:nodiketsiasinomana mayatngaagbalinanaindaklancadacayo,isuntoti ministroyo.

44Siasinomankadakayongaagtarigagayngaagbalina kangrunaan,agbalintongaadipentiamin

45TauraytiAnaktiTaoketsaanngaimmaytapno pagserbian,nodikettapnoagserbi,kentapnoitednati biagnakassubbotparaitiadu

46KetdimtengdaidiayJerico:ketbayatarumrummuar idiayJericoagramandagitiadalannakentiaduatattao,ni bulsekaniBartimeo,ngaanakniTimeo,nagtugawitiigid tidalanngaagpalpalimos.

47IdinangngegnangaisuniJesusatagaNazaret, rinugiannatinagpukkaw,ketkinunana,“Jesus,sikanga AnakniDavid,kaasiannak.”

48Ketadutinangibilinkencuanangaagulimek:ngemadaddangaimpukkawna,SikaAnakniDavid,kaasiannak”

49NagtakderniJesusketimbilinnaamaayaban.Ket inayabandatibulsek,akunkunadakencuana,Liwliwaem, bumangonka;awagannaka

50Ketisu,ngainwaksinatikawesna,timmakder,ket immaykenJesus

51SimmungbatniJesusketkinunanakenkuana,Aniati kayatmongaaramidekkenka?Kinunatibulsekkenkuana, Apo,tapnomaawatkotipanagkitak

52KetniJesuskinunanakencuana,Inka;tipammatim pinaimbagnaka.Ketdagusngainawatnatipanagkitana,ket sinurotnaniJesusitidalan

KAPITULO11

1KetidiimmasidegdaidiayJerusalem,idiayBetfageken Betania,itibantaytiOlibo,imbaonnatiduangaadalanna. 2Ketkinunanacadacuada,Incayoitipurokitiballasiwyo: ketapamanamakastrekkayoitidayta,makasaracaytoiti maysangaurbonngaasnoanaigalut,asaanapulosa nagtugaw;luktamisuna,ketiyegmoisuna

3Ketnoaddaagkunakadakayo,Apayngaar-aramidenyo daytoy?ibagayoakasapulantiApokenkuana;ketdagus ngaibaonnaditoy

4Ketnapanda,ketnasarakandatiurbonngaurbona naigalutitiruanganitiruaritilugaranagsasabatantiduaa dalan;ketluk-atandanisuna

5Ketdagitisumagmamanongaagtaktakdersadiay kinunadacadacuada,Aniatiar-aramidenyo,amanglukat itiurbon?

6KetkinunadacadacuadaacasimbilinniJesus:ket pinalubosandaida

7KetinyegdatiurbonngaasnokenniJesus,ketinkabilda dagitikawesdakenkuana;ketnagtugawkenkuana.

8Ketadutinangiwarasitipagan-anaydaitidalan:ket dagitidaddumanangpukankadagitisangakadagitikayo, ketbinalipisdaidaitidalan.

9Ketdagitiimmun-unakendagitisimmaruno, impukkawda,akunkunada,Hosanna;Benditotiumayiti nagantiApo.

10BenditokomatipagarianniamatayoaDavid,ngaumay itinagantiApo:Hosannaitikangatoan

11KetniJesussimrekidiayJerusalem,kenititemplo:ket idikinitanaaminabanbanag,ketitadimtengentirabii, rimmuarisunaidiayBetaniaakaduanadagitisangapulo ketdua

12Itikabigatanna,idinaggapudaidiayBetania,mabisin isuna.

13Ketidinakitanatimaysaakayoahigositiadayonga addaanbulong,immay,nomabalinamakasarakiti aniamanabanagitidayta:ketididimtengitidayta,awanti nasarakannanodidagitibulbulong;tasaanpayidia tiempotihigos

14KetniJesussimmungbatketkinunanakencuana,Awan tisiasinomanamanganitibungakencaitiagnanayonKet nangngegdaytadagitiadalanna

15KetdimtengdaidiayJerusalem:ketniJesussimrekiti templo,ketrinugiannaapinaruardagitiaglaklakoken gimmatangititemplo,ketrinebbanadagitilamisaandagiti agsuksukatitikuarta,kendagititugawdagitiaglaklako kadagitikalapati;

16Ketsaannangaipalubosngaawitentisiasinomanti aniamanabasehasititemplo.

17Insurona,akinunanakadakuada,Saankadianaisurat, Maawagantibalaykoitibalaytikararagdagitiamina nasion?ngempinagbalinyodaytoyakuebadagiti mannanakaw

18Nangngegdagitieskribakenpanguluenapapadi,ket inkagumaandanokasanoadadaelendaisuna:ta nagbutengdakenkuana,agsipudtanasdaawdagitiamina tattaoitisursurona

19Ididimtengentirabii,rimmuaritisiudad.

20Ketitiagsapa,bayatalumabasda,nakitadatikayoa higosanagmagamanipudkadagitiramutna

21KetniPedroanangipalagip,kinunanakencuana, Maestro,adtoy,tikayoahigosngainlunodmoketnalaylay

22KinunaniJesuskadakuada,“MamatikayoitiDios”

23Tapudnokunakkadakayo,Siasinomanamangibagaiti daytoyabantay,‘Mayadayoka,ketmaibellengkaniti baybay;ketsaantongaagduaduaitipusona,nodiket mamatiamapasamaktodagidiaybanagngaibagbagana; maaddaantoitianiamanngaibagana

24Ngarudkunakkadakayo,Aniamanabanaga tarigagayanyo,noagkararagkayo,patienyongaawatenyo ida,ketmaaddaankaytokadagitoy

25Ketnoagtakderkayongaagkarkararag,pakawanenyo, noaddapakaigapuantiasinoman:tapnopakawanennakayo metniAmayongaaddasadilangitdagitibasolyo

26Ngemnodikaypakawanen,saanmetapakawanenti Amayongaaddasadilangitdagitibasolyo

27KetimmaydamanenidiayJerusalem:ketbayata magmagnaititemplo,dimtengkencuanadagitipanguluen apapadikendagitieskriba,kendagitipanglakayen

28Ketkunaemkencuana,Babaenitianiaaturaynga aramidemdagitoyabanbanag?ketsiasinotinangtedkenka itidaytoyaturayamangaramidkadagitoyabanag?

29SimmungbatniJesusketkinunanakadakuada, “Saludsodekmetkadakayotimaysaasaludsod,ket sungbatannak,ketibagakkadakayonoaniatiturayngaararamidekdagitoy”

30TibautismoniJuan,naggapukadiidiaylangit,wenno dagititattao?sungbatannak

31Ketnagsusupiatdaitibagbagida,akunkunada,No kunaentayo,Naggapuidiaylangitkunaennanto,Apay ngarudadikaynamatikenkuana?

32Ngemnokunaentayo,Tattao;nagbutengdakadagiti tattao:taaminatattaoimbilangdaniJuan,ngaisuket maysaamammadtoapudno

33SimmungbatdaketkinunadakenJesus,Dimimaibaga. KetkinunaniJesuskadakuada,Diakmetibagakadakayo noaniatiturayngaar-aramidekdagitoy

KAPITULO12

1Ketrinugiannatinagsaokadakuadababaenkadagiti pangngarigMaysaataotinagmulaitikaubasan,ket nangikabilitialaditiaglawlawna,ketnagkaliitilugara pagyananitiarak,ketnangibangonititorre,ket impalubosnadaytoykadagitiagtaltalon,ketnapanitiadayo apagilian

2Ketitipanawen,nangibaonkadagitiagtaltalonitimaysa ngaadipen,tapnoumawatkadagitiagtaltalonitibungati kaubasan

3Kettiniliwda,ketkinabilda,ketpinapanawdangaawanti kargana

4Ketnangibaonmanenkadakuadaitisabalipaynga adipen;ketkenkuananangipuruakdakadagitibato,ket sinugatdaitiulona,ketpinapanawdaanakababainti pannakatamingna

5Ketnangibaonmanenitisabali;ketisupinapatayda,ken adupay;panangkabilitidadduma,kenpanangpapatayiti dadduma

6Gaputaaddaanpayitimaysangaanakalalaki,ti dungdungnguennaunay,imbaonnametitimaudi kadakuada,akunkunana,Raemendantotianakko

7Ngemdagitimannalonkinunadaitimaysakenmaysa, Daytoytiagtawid;umaykayo,patayentayoisuna,ket kukuatayontotitawid

8Ketinnalada,ketpinapatayda,ketimbellengdamanipud itikaubasan

9Aniangarudtiaramidentiapotikaubasan?umaytoket dadaelennadagitiagtaltalon,ketitednantotikaubasan kadagitisabsabali

10Ketsaanyokadianabasadaytoyanasantuana kasuratan;Tibatongainlaksiddagitiagibangbangonket nagbalinngaulotisuli

11DaytoytiinaramidtiApo,ketnakaskasdaawdaytaiti imatangtayo?

12Ketinkagumaandaatenglen,ngemnagbutengda kadagititattao:taammodaasinaonatipangngarig maibusorkadakuada:ketpinanawanda,ketnapanda

13KetnangibaondakencuanaitisumagmamanoaFariseo kenHerodes,tapnomatiliwdaisunaitisasaona.

14Ketididimtengda,kinunadakencuana,Maestro, ammomiapudnoka,ketawantimaseknanititao:ta

saanmongaipatpategtikinataodagititattao,nodiket isurotidalantiDiositikinapudno:Maikalintegankaditi mangtedbuiskenCesar,wennosaan?

15Mangtedtayokadi,wennosaantayoamangted?Ngem idiammonatipanaginsisingpetda,kinunanakadakuada, Apayasulisogennak?iyegkokaniaktimaysaasentimo, tapnomakitakdayta

16Ketinyegda.Ketkinunanacadacuada,Siasinotikukua daytoyaladawankensuperskripto?Ketkinunada kenkuana,"KukuaniCesar"

17KetniJesuskinunanacadacuada,ItedyokenCesar dagitibanbanagakukuaniCesar,kenitiDiosdagiti banbanagakukuatiDios.Ketnagsiddaawdakenkuana.

18Kalpasanna,umaydakenkuanadagitiSaduceo,a mangibagbagangaawantipanagungar;ketsinaludsodda kenkuana,akunkunada,.

19Maestro,insuratniMoiseskadakami,Nomatayti kabsattimaysaalalakiketbaybay-annatiasawana,ket awantiibatinangaannak,tikabsatnaalaennatiasawana ketmangbukelitibin-iitikabsatna

20Itaaddapitoakakabsatalallaki:kettiimmuna nangasawaitiasawa,ketidimatayawantinabatiabin-i.

21Kettimaikaduainnalanaisuna,ketnatay,ketsaannaa nangibatiitiuraymaysaabin-i:kentimaikatlocastamet

22Ketdagitipitonaaddaankencuana,ketawantiimbatida abin-i:itiaminnataymettibabai

23Itipanagungar,intonagungardan,siasinotiasawa kadakuada?tanaasawaandagitipito.

24KinunaniJesuskadakuada,“Saankayokadinga agbiddutgaputadiyoammodagitiNasantoanaSurat wennotipannakabalintiDios?

25Taintonagungardancadagitinatay,saandantoa mangasawa,wennomaitedamakiasawa;ngemkasda kadagitianghelngaaddaidiaylangit.

26Ketnomaipapankadagitinatay,ngaagungarda:saanyo kadianabasaitilibroniMoises,nokasanoitikaruotanti Diosnagsaokenkuana,akunkunana,SiaktiDiosni Abraham,kenDiosniIsaac,kenDiosniJacob?

27SaanngaisutiDiosdagitinatay,nodiketDiosdagiti sibibiag.

28Immaytimaysakadagitieskriba,ketidinangngegnaida ngaagsusupiat,kennabigbignaanasayaatti panangsungbatnakadakuada,dinamagnakenkuana,Aniati umunaabilinitiamin?

29InsungbatniJesus:“Tiumunakadagitiaminabilinket: Denggem,OIsrael;MaymaysangaApotiApoaDiostayo: 30KetayatemtotiApoaDiosmoitiaminapusom,keniti aminakararuam,kenitiaminapanunotmo,kenitiamina pigsam:daytoytiumunaabilin

31Kettimaikaduaketkasitidaytoy,Ayatemtikaarrubam akasitibagimAwantisabaliabilinadakdakkelngem dagitoy.

32Kettieskribakinunanakencuana,Bueno,Maestro, imbagamtipudno:tamaymaysatiDios;ketawansabali nodiisuna:

33Kettipanangayatkenkuanaitiaminapuso,kenitiamin apannakaawat,kenitiaminakararua,kenitiaminapigsa, kenpanangayatitikaarrubanaakasitibagina,ad-adda ngemitiaminasibubukeladatonamapuorankendaton

34IdinakitaniJesusasimmungbatanainsiriban,kinunana kenkuana,SaankangaadayoitipagariantiDiosKetawan titaokalpasandaytaanakaituredanagsaludsodkenkuana

35SimmungbatniJesusbayattipanangisuronaidiay templo,“KasanongaibagadagitieskribaaniCristoket AnakniDavid?

36TaniDavidmetlaengkinunanababaentiEspiritu Santo,KinunaniJehovaitiApok,Agtugawkaiti makannawankoaginggangaaramidekdagitikabusormoa pagbatayantisakam

37NimetDavidawagannaisunangaApo;ketsadino ngarudtinaggapuannangaanakna?Ketsiraragsaka dimngegdagitigagangayatattaokenkuana

38Ketkinunanacadacuadaitipannursurona,Agannadca cadagitiescriba,apagay-ayatdatimapanngaagkawesiti atiddogkenagayatitipanagsaludocadagitipaglakuan.

39Kendagitikangrunaanatugawkadagitisinagoga,ken dagitimakinngatoasiledkadagitipiesta

40Dagidimangalun-onitibalbalaydagitibaloababbai, kenagpammarangngaagkararagdaitiatiddog:dagitoy umawatdantoitidakdakkelapannakakondenar

41KetnagtugawniJesusitisangotipagidulinaniti gameng,ketkinitananokasanotipanangibellengdagiti tattaoitikuartaitipagidulinanitigameng:ketadua nabaknangtinangibellengitiadu.

42Ketimmaytimaysaanapanglawabaloababai,ket nangipuruakitiduaagatad,amangteditimaysaagatad

43Ketinayabannadagitiadalannaketkinunanacadacuada, Pudnokunakcadacayo,adaytoynakurapayabaload-adu tiintednangemdagitiaminanangibellengitipagidulinan itigameng.

44Taaminngainaramiddaintapuakdaitikinaruayda; ngemisugapuitikinakirangnainbellengnaaminngaadda kenkuana,uraytiaminapanagbiagna.

KAPITULO13

1Idirumrummuarititemplo,kinunakenkuanatimaysa kadagitiadalanna,Maestro,kitaemnoaniaakitatibato kennoaniadagitipatakderditoy!

2KinunaniJesuskenkuana,Makitamkadidagitoy dadakkelapasdek?saantoamabatitimaysaabatoiti sabali,asaanamaitumba.

3KetbayattipanagtugawnaitibantaytiOliboitisangoti templo,daPedrokenSantiagokenJuankenAndres nagsaludsodkenkuanaitipribado.

4Ibagamkadakami,kaanontoamapasamakdagitoy?ket aniantotipagilasinanintonmatungpalamindagitoya banag?

5SimmungbatniJesuskadakuadarinugiannaakinuna, Agannadkayodilakettaaddamangallilawkadakayo.

6Taaduntotiumayitinaganko,akunkunada,Siakni Cristo;ketallilawennantotiadu

7Ketintonmangngegyodagitigubatkendamagmaipapan itigubat,dikaymariribukan:tamasapulakasapulandagiti kastaabanag;ngemsaanpayadumtengtipanungpalan

8Tatumakdertotinasionamaibusoritinasion,kenti pagarianmaibusoritipagarian:ketaddantogingginediti nadumadumaadisso,ketaddantobisinkenriribuk: dagitoytipangrugiandagitiladingit.

9Ngemagannadkayoitibagbagiyo:taiyawatdakayto kadagitikonseho;ketcadagitisinagogamasapsaplitcayto: ketmaisagcaytoitisanguanandagitiagtuturaykenar-ari maigapucaniac,maipaayitipammaneknekamaibusor cadacuada

10Ketmasapulngaumunaamaipablaaktiebanghelio kadagitiaminanasion.

11Ngemintoniturongdacayto,ketiteddacayto,dicayo panunotenanasaksakbaynoaniatisawenyo,kensaanyo ngaikeddeng:nodiketaniamanamaitedkadakayoiti daytangaoras,agsaokayo:tasaanadakayotiagsao,nodi kettiEspirituSanto

12Itatikabsatliputannatikabsataginggakenpatay,kenti amatianak;kettumakdertodagitiannakamaibusor kadagitinagannakda,ketmapapataydantoida

13Ketguraendacaytodagitiaminatattaomaigapuiti naganco:ngemtiagibturaginggaitipanungpalan,isumet laengtimaisalakan.

14Ngemintonmakitayotimakarimonalangalang,nga insaoniDanielapropeta,asitatakderitisaanarebbeng,(ti agbasbasaketmaawatannakoma,)kalpasannadagitiadda idiayJudeaagtalawdakomangaagturongkadagitibantay

15Kettiaddaitituktoktibalaysaannakomaabumabaiti balay,wennosumrekitidayta,tapnomangalaitianiamana banagmanipuditibalayna

16Kettiaddaititalonsaankomangaagsublitapno alaennatikawesna.

17Ngemasipaydagitimasikog,kendagitiagpasuso kadagidingaaldaw!

18Ketikararagyoasaanngaitikalam-eknati panagtalawyo

19Takadagidingaaldawaddantotirigat,akasitisaana napasamakmanipudidipunganaytipanamarsuaapinarsua tiDiosaginggaitidaytoyapanawen,ketsaantometa mapasamak

20KetnosaanapinababatiApodagidingaaldaw,awanti lasagamaisalakan:ngemgapukadagitinapili,apinilina, pinababanadagitialdaw

21Ketnoaddaasinomanamangibagakadakayo,Adtoyni Cristo;wenno,adtoy,addaisunasadiay;dikaymamati kenkuana:

22TatumakdertodagitiulbodaCristokenulbodapropeta, ketmangipakitadantokadagitipagilasinankendatdatlag, tapnoallukoyenda,nomabalin,uraydagitinapili

23Ngemagannadcayo:adtoy,impadtococadacayoamina banbanag

24Ngemkadagidingaal-aldaw,kalpasandaytaarigat, sumipngettotiinit,ketsaantonngaikkantibulan.

25Ketagtinnagtodagitibituentilangit,ketagkintayegto dagitipannakabalinngaaddaidiaylangit

26KetkalpasannamakitadantotiAnaktitaongaumay kadagitiulepngaaddaanitidakkelapannakabalinken dayag.

27Ketkalpasannaibaonnantodagitianghelna,ket ummongennantodagitipinilinamanipuditiuppatnga angin,manipuditiungtotidagaaginggaitiungtotilangit

28Ita,sursuruemtipangngarigmaipapanitikayoahigos; Nonaluknengpaylaengtisangana,kenagbulong, ammoyongaasidegentikalgaw

29Kastamet,intonmakitayoamapaspasamakdagitoy, ammoyongaasidegen,uraykadagitiruangan

30Pudnokunakkadakayo,asaantoalumabasdaytoya kaputotan,aginggaamaaramidamindagitoyabanag

31Aglabastotilangitkendaga:ngemsaantongaaglabas dagitisasaok.

32Ngemitidaytangaaldawkenitidaytangaorasawanti makaammo,uraydagitianghelngaaddasadilangit,urayti Anak,noditiAma

33Agannadkayo,agannadkayokenagkararagkayo:ta dikayammonokaanotitiempo.

34TatiAnaktiTaoketkasitimaysaataonga agdaldaliasatitiadayo,apinanawannatibalayna,ket nangteditiautoridadkadagitiadipenna,kenititunggal maysaititrabahona,ketbinilinnatiagay-aywanitiruangan ngaagbantay

35Agridamkayongarud:tadiyoammonokaanongaumay tiapotibalay,itirabii,wennotengngatirabii,wennoiti panagngaretngettimanok,wennoitibigat.

36Dilakettabumallatngaumay,masarakannakaa matmaturog

37Kettiibagakkadakayoibagakkadagitiamin, Agbantaykayo

KAPITULO14

1Kalpasantiduangaaldaw,piestatiPaskua,kenti tinapayngaawanlebadurana:ketdagitipanguloena papadikendagitieskribasinapuldanokasanodangaalaen isunababaentikinasikapketpapatayenda

2Ngemkinunada,Saanngaitialdawtipiesta,amanganno addariribukdagititattao

3IdiaddaidiayBetaniaitibalayniSimonngaagkukutel, bayatasitutugawitipannangan,immaytimaysaababai ngaaddaanitialabastroakahontisapsapoanatangkenti spikenard;ketinburaknatikahon,ketimbukboknaiti ulona.

4Addasumagmamanoanarungsotitiunegtibagida,ket kinunada,Apayanaaramiddaytoyapannakasayangti sapsapo?

5Tamabalinanailakoitinasurokatallogasutasensilio, ketnaitedkadagitinapanglawKetnagtanabutobdaa maibusorkenkuana.

6KetkinunaniJesus,Bay-amisuna;apayariribukenyo isuna?inaramidnatinasayaatngaaramidkaniak

7Takanayonngaaddakadakayodagitinapanglaw,ket kaanomanakayatyomabalinyongaaramidentinaimbag kadakuada:ngemsiaksaanyoakanayon

8Inaramidnatikabaelanna:immayanasaksakbaya mangpulotitibagikitipannakaitabon

9Pudnokunakkadakayo,Sadinomanamaikasabadaytoy ngaebanghelioitiinteroalubong,maisaometdaytoynga inaramidnakaspakalaglagipankenkuana

10KetniJudasIscariote,maysacadagitisangapuloketdua, napancadagitipanguloenapapadi,tapnoliputanna cadacuada

11Ketidinangngegda,naragsakanda,ketinkaridanga ikkandaitikuarta.Ketsinapulnanokasanoakombeniente aliputanna

12Ketitiumunangaaldawtitinapayngaawanlebadurana, idipinataydatiPaskua,kinunadagitiadalannakenkuana, Sadinotikayatmoapapananmingaisaganatapnokanemti Paskua?

13Ketimbaonnatiduacadagitiadalanna,ketkinunana cadacuada,Incayoitiili,ketsadiaymasabetcayotimaysaa lalakingaagaw-awititiburnaytidanum:surotenyoisuna.

14Sadinomanapagserkanna,kunaenyoitiagtagtagibalay, ‘KunanatiMaestro,Sadinotiayantisiledtisangaili,a pannangankoitiPaskuaakaduakdagitiadalak?

15Ketipakitanantokadakayotidakkelamakinngatoa siledanaarkosankennaisagana:sadiayisaganayopara kadakami

16Ketdagitiadalannarimmuarda,ketimmaydaitisiudad, ketnasarakandaacasitiimbaganacadacuada:ket insaganadatiPaskua

17Ketitimalemumayakaduanadagitisangapuloketdua

18Ketbayattipanagtugawdakenmangmangan,kinunani Jesus,Pudnokunakkadakayo,Maysakadakayoa makipangankaniaktimangliputkaniak.

19Ketnangrugidangaagladladingit,kensaggaysaa kunkunadakenkuana,Siakkadi?ketkinunatisabali,Siak kadi?

20Ketsimmungbatketkinunanacadacuada,Maysa cadagitisangapulo-ket-dua,akaduacngaagdissuoriti pinggan.

21PudnoamapantiAnaktiTao,kasitinaisuratmaipapan kenkuana:ngemasipaydaydiaytaoababaenkenkuana naliputantiAnaktiTao!nasayaatkomadaytaataonosaan apulosanayanak

22Ketbayattipannanganda,innalaniJesustitinapay,ket binendisionanna,ketpinigisna,ketintednakadakuada,ket kinunana,Alaenyo,kanenyo:daytoytibagik

23Ketinnalanatikopa,ketidinagyaman,intedna cadacuada:ketimminumdaaminitidayta.

24Kinunanakadakuada,Daytoytidarakitibaroatulag,a maibukbokparaitiadu

25Pudnokunakkadakayo,diaktonuminumitibungati ubas,aginggaitidaytangaaldawngainumekabaroiti pagariantiDios

26Idinagkantadaitihimno,rimmuardaitibantaytiOlibo.

27KetniJesuskinunanacadacuada,Agsalungasingcayo amingapucaniacitaarabii:taaddaitiNasantoanaSurat, Kabilektotipastor,ketmaiwarawaradagitikarnero.

28Ngemkalpasananagungarak,umun-unaaktoidiay Galilea

29NgemkinunaniPedrokencuana,“Uray masalungasingtotiamin,diaktomasuron”

30KetniJesuskinunanakencuana,Pudnokunakkenca, Itangaaldaw,urayitidaytoyarabii,sakbayamamindua ngaagngaretngettimanok,mamitlongailibaknak

31Ngemad-addaasipipingettipanagsaona,Nomatayaka kaduam,diaktoilibak.Kastamettikinunadaamin.

32Ketdimtengdaitimaysaadissoanapanagananiti Getsemane:ketkinunanacadagitiadalanna,Agtugawcayo ditoy,bayatngaagkararagac

33KetinkuyognadaPedrokenSantiagokenJuan,ket nangrugiamasmasdaawunay,kennadagsenunay;

34Ketkinunanacadacuada,Agladladingitunayticararuac aginggakenpatay:agtalinaedcayoditoy,ketagsiputkayo

35Ketimmadayobassit,ketnagdissoitidaga,ket inkararagnaa,nomabalin,lumabastiorasmanipud kenkuana

36Ketkinunana,Abba,Ama,aminabanbanagmabalin kenca;ikkatemkaniakdaytoyakopa:nupaykastasaanati kayatko,nodikettikayatmo

37Immay,ketnasarakannaidaamatmaturog,ketkinunana kenPedro,Simon,matmaturogkakadi?saanmokadia mabalinngaagbantayitimaysangaoras?

38Agridamkenagkararagkayo,amangannosumrekkayo itisulisog.Pudnoanakasaganatiespiritu,ngemnakapuyti lasag

39Ketmanenpimmanaw,ketnagkararag,ketinsaona dagitiisumetlaengabalikas.

40Ketidinagsubli,nasarakannamanenidaamatmaturog, (tanadagsendagitimatada,)ketdidaammonoaniati sungbatdakenkuana.

41Ketimmayitimaikatloadaras,ketkinunanakadakuada, Maturogkayoita,ketaginanakayo:umdasen,dimtengenti oras;adtoy,tiAnaktitaomailiputkadagitiimadagiti managbasol

42Bumangonkayo,mapantayo;adtoy,asidegenti mangliputkaniak

43Ketdagus,bayatngaagsasaopaylaeng,immayniJudas, maysakadagitisangapuloketdua,kenkaduanatiadua tattaongaaddaankadagitikampilankensarukod,manipud kadagitipanguluenapapadikenkadagitieskribakendagiti panglakayen.

44Kettinangliputkencuanainikkannaidaitipagilasinan, akunkunana,Siasinomanngaagenak,isumetlaeng; alaenyo,ketiturongyoasitatalged.

45Ketapamanasimmangpet,napanadaguskencuana,ket kinunana,Maestro,apo;ketinagkanna

46Ketimpataydadagitiimadakenkuana,ketinnalada.

47Ketmaysacadagitiagtaktakderitiasidegtinangguyod itikampilan,ketkinabilnatimaysangaadipentinangatoa padi,ketpinutednatilapayagna.

48KetniJesussimmungbatketkinunanacadacuada, Rimmuarcayokadi,acasmaibusoritimannanakaw,nga addaancampilankensarukodtapnoalaennak?

49Inaldawanakikuyogakkadakayoidiaytemploa mangisursuro,ketsaandakngainnala:ngemmasapula matungpaldagitiNasantoanaSurat.

50Ketbinaybay-andaamin,ketnagtalawda

51Ketsimmurotkenkuanatimaysangaagtutuboalalaki, ngaaddaanitiliensoalupotanaibellengitilamolamoa bagina;ketiniggamandagitiagtutuboalallaki

52Ketpinanawannatiliensoalupot,ketnagtalaw kadakuadaalamolamo.

53KetinturongdaniJesusitinangatoapadi:ket naguummongkenkuanadagitiaminapanguluenapapadi kendagitipanglakayenkendagitieskriba.

54KetniPedrosimmurotkencuanaitiadayo,aginggaiti palasiotinangatoapadi:ketnakitugawkadagitiadipen, ketpinapudotnatibaginaitiapuy.

55Nagsapuldagitipanguluenapapadikentiamina konsehoitipammaneknekmaibusorkenJesustapno mapapatayda;ketawantinasarakanda

56Adutiulbodasaksimaibusorkenkuana,ngemsaana nagtutunostisaksida

57Kettimmakdertisumagmamano,ketnagsaksidaiti ulbodmaibusorkenkuana,akunkunada

58Nangngegmiakinunana,Dadaelektodaytoyatemploa naaramidbabaenkadagitiima,ketitilas-udtitallonga aldaw,mangbangonaktoitisabalianaaramidngaawanti ima.”

59Ngemsaanmetanagtutunostisaksida

60Tinangatoapaditimmakderititengnga,ket sinaludsodnakenJesus,akunkunana,Awankaditi sungbatmo?aniatisaksidagitoymaibusorkenka?

61Ngemnagulimek,ketawantiinsungbatnaSinaludsod manentinangatoapadikenkuana,ketkinunanakenkuana, SikakaditiCristo,AnaktiNabendisionan?

62KinunaniJesus,Siak:ketmakitayontotiAnaktiTao ngaagtugtugawitimakannawantipannakabalin,kenumay kadagitiuleptilangit

63Kalpasanna,pinigistinangatoapadidagitipagananaynaketkinunana,Aniatikasapulantayopayasaksi?

64Nangngegyotipanagtabbaaw:aniatimakunayo?Ket kinondenardaaminisunaanakabasolitiipapatay

65Ketdagitidaddumarinugiandangaituprakencuana,ken abbongantirupana,kensinaplit,kenkinunadakencuana, Agipadtoka:ketdagitiadipenkinabildaisunababaen kadagitidakulapdagitiimada

66IdiaddaniPedroitibabaitipalasio,immaytimaysa kadagitiadipenababbaitinangatoapadi.

67KetidinakitananiPedroanabaratibagina,kinitana, ketkinunana,KetnakikaduakametkenniJesusataga Nazaret.

68Ngeminlibakna,akunkunana,Diakammo,kendiak maawatantiibagbagamKetrimmuarisunaitiberanda; kentitripulantetimanok.

69Nakitamanentimaysangaadipenababai,ket rinugiannaakunaenkadagitiagtaktakder,Maysadaytoy kadakuada.”

70KetinlibaknamanenKetdinagbayag,dagiti agtaktakderitiasidegkinunadamanenkenPedro,Pudnoa maysakacadacuada:tamaysakaatagaGalilea,ketti panagsasaomketumanamongitidayta

71Ngemrinugiannatinaglunodkennagsapata,a kunkunana,Diakam-ammodaytoyataoapagsasaritaanyo.

72Ketitimaikaduaagundawaynagkullayawtimanok KetlinagipniPedrotisaongaimbaganiJesuskenkuana, Sakbayngaagkullayawtimanokitimamindua,ilibaknak itimamitloKetidinapanunotnadayta,nagsangit

KAPITULO15

1Ketdagusngaitibigatnakikonsultadagitipanguloena papadikadagitipanglakayenkeneskribakentiinteroa konseho,ketingalutdaniJesus,ketinnalada,ketinyawatda kenPilato

2InsaludsodniPilatokenkuana,SikakaditiAridagiti Judio?Ketsimmungbatkenkuanakinunanakencuana,Sika tiibagbagana

3Ketdagitipanguluenapapadiindarumdaisunaitiadua banbanag:ngemawantisimmungbat

4InsaludsodmanenniPilatokenkuana,akunkunana, Awankaditisungbatmo?adtoynokasanokaadudagiti banbanagamangsaksidaamaibusorkenka

5NgemawanpaytiinsungbatniJesus;isuanagsiddaaw niPilato.

6Itaitidaytaapiesta,winayawayaannakadakuadati maysaabalud,siasinomanatarigagayanda

7KetaddamaysangaagnaganBarrabas,anaigalut kadagitinakilunodkenkuana,anangaramiditipammapatay itipanagalsa.

8Ketnangrugiatinarigagayandagititattaonga agpukpukkawitinapigsangaaramidennatikasiti inaramidnakadakuada.

9NgeminsungbatniPilatokadakuada,akunkunana, KayatyokadiapalubosakkadakayotiAridagitiJudio?

10Taammonangainyawatdagitipanguluenapapadigapu itiapal.

11Ngemtinignaydagitipanguluenapapadidagititattao,a palubosannaketdiniBarrabaskadakuada.

12SimmungbatniPilatoketkinunanamanenkadakuada, AniangarudtikayatyongaaramidekitiawaganyongaAri dagitiJudio?

13Ketimpukkawdamanen,Ilansamitikrus.

14Kalpasanna,kinunaniPilatokadakuada,Apay,aniaa dakestiinaramidna?Ketad-addangaimpukkawda, Ilansamisunaitikrus

15KetngarudniPilato,akayatnaamapnekdagititao, winayawayaanniBarrabaskadakuada,ketinyawatnani Jesus,idisinaplitnaisuna,tapnomailansaitikrus

16Ketdagitisoldadointurongdaisunaitisalas,a maawaganitiPraetorium;ketpagtitiponendatiinteroa bunggoy

17Ketinkawesdaitipurpura,keninkabildaitikoronaasiit, ketinkabildaitiulona.

18Ketrinugiannaakinablaawan,Hail,AridagitiJudio!

19Ketkinabildatiulonaitiruno,ketintupradakenkuana, ketnagruknoydadagititumengdakenkuana.

20Ketidiinuyawdaisuna,inuksobdakenkuanatipurpura, ketinkawesdatibukodnaakawes,ketinturongdaisuna tapnoilansadaitikrus.

21KetpilitendatimaysaaSimonatagaCirene,a limmabas,arimmuaritiaway,ngaamadaAlejandroken Rufo,amangawititikrusna.

22KetimpandaisunaitidissoaGolgota,akaipapananna, Tilugartikalasag

23Ketimpainumdaitiarakanalaokanitimirra:ngem saannangainawat

24Ketidiinlansadaisunaitikrus,biningaydadagiti kawesna,anagbibinnunotda,noaniatirumbengngaalaen titunggalmaysa

25Ketmaikatlongaoras,ketinlansadaisunaitikrus

26Ketnaisurattirabawtipammabasolna,TIARIDAGITI JUDIO

27Ketkaduanangainlansadatiduaamannanakaw;ti maysaitimakannawanna,kentisabaliitimakannigidna.

28KetnatungpaltiNasantoanaSurat,akunana,Ket naibilangisunaakaduadagitimanagsalungasing

29Ketdagitilumablabasinlablabesda,ngainwagwagda dagitiuloda,ketkinunada,A,sikaamangdadaelititemplo kenmangbangonitidaytoyititallongaaldaw

30Isalakanmotibagim,ketbumabakamanipuditikrus.

31Kastametdagitipanguluenapapadiamanguyaw, kinunadaitinagbaetandagitieskriba,Insalakannati sabsabali;tibaginadinamaisalakan

32BumabakomaniCristongaAritiIsraelmanipuditi krus,tapnomakitatayokenmamatitayoKetdagitinailansa akaduanainsasaodaisuna.

33Ketididimtengtimaikanemngaoras,nasipngetti interoadagaaginggaitimaikasiamngaoras

34KetitimaikasiamngaorasimpukkawniJesusiti napigsaatimek,akunkunana,Eloi,Eloi,lamasabactani?a kaipapananna,tiDiosko,Diosko,apayabinaybay-annak?

35Idinangngegdadayta,kinunatisumagmamanokadagiti agtaktakder,Adtoy,awagannaniElias

36Kettimaysatinagtarayketpinunnonatimaysanga esponghaanapnoitisuka,ketinkabilnaitimaysaaruno,

ketininumna,akunkunana,Awanpay;kitaentayonoumay niEliasamangibabakenkuana.

37KetimpukkawniJesusitinapigsaatimek,ketinsukona tiespiritu.

38Napigistibelotitemplomanipudngatoaginggaitibaba.

39Ketidinakitatisenturion,anagtakderitisangona,nga isut’ikkisnakeninsukotiespirituna,kinunana,Pudnonga AnaktiDiosdaytoyatao.

40Addametdagitibabbaiakumitkitaitiadayo:karaman kadakuadaniMariaMagdalena,kenMariangainani Santiagoaub-ubingkenniJose,kenSalome;

41(IdiaddaidiayGalilea,simmurotdakenkuana,ken nagserbikenkuana;)kenadupayababbaianakikuyog kenkuanaidiayJerusalem

42Ketitaididimtengentirabii,gaputaisutipanagsagana, kayatnaasawen,tialdawsakbaytipanaginana,

43NiJoseatagaArimatea,maysaanadayawa mamalbalakad,ngaagur-uraymetitipagariantiDios, immay,ketsituturedasimrekkenPilato,ket tinarigagayannatibaginiJesus

44KetnagsiddaawniPilatononatayen:ketinayabannati senturion,dinamagnakenkuananonatayen.

45Ketidinaammuannadaytaitisenturion,intednati bangkaykenJose

46Ketgimmatangitinapinoalienso,ketinbabana,ket binalkotnaitilienso,ketinkabilnaitimaysaatanema nakitikititibato,ketintukkolnatibatoaginggaitiruangan titanem.

47NakitadaMariaMagdalenakenMariangainaniJose nosadinotinakaiddaanna

KAPITULO16

1Ketidinalpasentisabbath,gimmatangdaMaria MagdalenakenMariangainaniSantiagokenSalomeiti nasam-itarekado,tapnoumaydapulotan

2Ketitinasapaunayabigatitiumunangaaldawtilawas, dimtengdaititanemidisumingisingtiinit

3Ketkinunadaitinagbaetantimaysakenmaysa,Siasinoti mangyadayocadatayoitibatomanipuditiruangantitanem?

4Ketidikimmitada,nakitadaatibatoketnalukneng:ta dakkelunaydayta

5Ketidisimrekdaititanem,nakitadatimaysanga agtutuboalalakianakatugawitimakannawan,a nakawesanitiatiddogapurawakawes;ketnagbutengda

6Ketkinunanacadacuada,Dicamabuteng:Sapsapulenyo niJesusatagaNazaret,anailansaitikrusawanditoy: adtoytilugaranangikabilandakenkuana.

7Ngeminkayo,ibagayokadagitiadalannakenniPedro ngaumun-unakadakayoidiayGalilea:sadiaymakitayonto isuna,kasimbaganakadakayo

8Ketnapardasarimmuarda,ketnagtalawdamanipuditi tanem;tanagpigergerdakenmasmasdaawda:uraydida nagsaoitianiamanitiasinoman;tanagbutengda

9IdinasapaanagungarniJesusitiumunangaaldawti lawas,immunaanagparangkenMariaMagdalena,a nangparuarkenkuanaitipitoademonio.

10Ketnapanketimbaganakadagitinakikaduakenkuana, bayatngaagladladingitkenagsangsangitda

11Ketidinangngegdaasibibiagkennakitadakenkuana, saandaanamati

12Kalpasanna,nagparangitisabalialangaitidua kadakuada,bayatamagmagnada,kenmapandaitiaway.

13Ketnapandaketimbagadacadagitinatda:kensaandaa namaticadacuada.

14Kalpasannanagparangisunakadagitisangapuloket maysabayattipanagtugawdaitipannangan,ket binabalawnaidaitidipanamatikenkinatangkentipusoda, agsipudtasaandaanamatikadagidiaynakakitakenkuana kalpasantipanagungarna

15Ketkinunanacadacuada,Incayoitienteroalubong,ket ikasabayotinaimbagadamagititunggalparsua

16Timamatikenmabuniaganketmaisalakanto;ngemti saanamamatimakondenanto.

17Ketdagitoyapagilasinansumurotdantokadagiti mamati;Itinagankopagtalawendantodagitisairo; agsaodantokadagitibaroapagsasao; 18Mangaladantokadagitiuleg;ketnouminumdaiti aniamanamakapapatayabanag,saantoamakadangran kadakuada;ipataydantodagitiimadakadagitimasakit,ket umimbagdanto

19Kalpasanna,kalpasantipanagsaotiApokadakuada,isu ketnaipangatoidiaylangit,ketnagtugawitimakannawan tiDios

20Ketrimmuarda,ketnangasabadaitisadinoman,a nakipagtrabahotiApokadakuada,kenpinatalgedannati saobabaenkadagitipagilasinanasumursurotAmen

Lucas

KAPITULO1

1Agsipudtaadutinangalaitiimaamangisaganaiti deklarasionmaipapankadagidiaysiguradoapatien kadatayo

2Uraypaynoinyawatdaidakadakami,amanipudidi punganay,nakasaksikenministrotisao;

3Kaslanasayaatmetkaniak,tanaan-anayti pannakaawatkokadagitiaminabanagmanipudpayidi damo,tipanagsuratkokenkangaagsasaruno,natan-ok unayaTeofilo

4Tapnomaammuamtikinapudnodagitibanbanaga nakaisurokenka

5AddaidikaaldawanniHerodes,ngaaritiJudea,maysaa padingaagnaganZacarias,itikursoniAbia:kettiasawana ketnagtauditiannakababbainiAaron,kettinagannaket Elisabet

6KetagpadadaanalintegitisangoanantiDios,anagnada itiaminabilinkenordinansatiApongaawan pakababalawanna

7Awantianakda,agsipudtalupesniElisabet,ketagpada itananasayaattitawenda

8Ketnapasamak,bayatngaintungpalnatiakemtipadiiti sanguanantiDiossigunitipanagsasarunona.

9Maitunositikaugaliantiopisinatipadi,tigasatnaket agpuoritiinsiensonosumrekititemploniJehova

10Kettiinteroabunggoydagititattaoagkarkararagdaiti ruariditiempotiinsenso

11NagparangkenkuanatimaysangaangheltiApoa sitatakderitimakannawantialtartiinsienso.

12KetidinakitaniZacarias,nariribuk,ketnagbuteng kenkuana.

13Ngemkinunatianghelkenkuana,Dikaagbuteng, Zacarias,tanangngegtikararagmo;ketnibaketmonga Elisabetipasngaynantokenkatimaysangaanakalalaki, ketawaganmontotinagannaitiJuan.

14Ketmaaddaankantoitirag-okenrag-o;ketaduntoti agrag-oitipannakayanakna

15TanaindaklantoitiimatangtiApo,ketsaannga uminumitiarakwennoinumen;ketmapnontoitiEspiritu Santo,uraypaymanipuditiaanakantiinana.

16KetadukadagitiannactiIsraeltiagsublintoitiApoa Diosda

17Ketumun-unantokenkuanaitiespirituken pannakabalinniElias,tapnoiturongnatipusodagitiamma kadagitiannak,kendagitinasukiritisiribdagitinalinteg; tapnomangisaganaitiilianaisaganaparaitiApo.

18KetniZacariaskinunanaitianghel,“Ayantoti panangammokitidaytoy?talakayak,kettiasawakket nasayaattipannakasaplitnaititawtawen.

19Ketsimmungbattianghelkencuana,SiakniGabriel, ngaagtaktakderitisangoanantiDios;ketnaibaonaknga agsaokenca,kenmangipakitakencacadagitoynaragsaka damag

20Ket,adtoy,umelkanto,ketsaankantoamakasao, aginggaitialdawapannakaaramiddagitoyabanag,gapu tasaanmoapatiendagitibalikasko,amatungpaltoiti panawenda

21Inur-uraydagititattaoniZacarias,ketnasdaawdata nagbayagisunaidiaytemplo

22Ketidirimmuar,saannaamakasaocadacuada:ket nadlawdaanakitanatisirmataidiaytemplo:tainseniasna ida,ketnagtalinaedadimakasao

23Ketnaaramidnga,apamananalpasdagitialdawti panagserbina,pimmanawitibukodnaabalay

24Kalpasandagitangaaldawnagsikognibaketnanga Elisabet,ketnaglemmengitilimaabulan,akunkunana.

25KastoytiinaramidtiApokaniakkadagidial-aldawa kinitananak,tapnoikkatennatipannakaumsikokadagiti tattao.

26KetitimaikanemabulanimbaonnianghelGabriel manipuditiDiositimaysaasiudadtiGalilea,a napanagananitiNazaret.

27Itimaysaabirhenanaasawaanitimaysaalalakinga agnaganJose,itibalayniDavid;ketMariatinaganti birhen.

28Ketsimrektianghelkencuana,ketkinunana,Hail,sika anaparaburunay,addakencatiApo:nabendisionanca cadagitibabbai.

29Ketidinakitanaisuna,nariribukanitipanagsaona,ket pinampanunotnanoaniaakitatipanagsaludodaytoy.

30Kettianghelkinunanakencuana,Dicaagbuteng,Maria, tanasaracancatiparaburitiDios

31Ket,adtoy,agsikogkantoititianmo,ket mangipasngaykaitimaysangaanakalalaki,ket awaganmontotinagannaitiJESUS

32Naindaklanto,ketmaawagantoitiAnaktiKangatuan: kettiApoaDiositednantokencuanatitrononiamanaa David

33KetisuagturaytoitibalayniJacobitiagnanayon;ketti pagariannaawantotipanungpalan

34KinunaniMariaitianghel,Kasanontodaytoy,taawan tiam-ammokatao?

35Ketsimmungbattianghelketkinunanakencuana,Ti EspirituSantoumaytokenca,kettipannacabalinti Kangatuantimanglinongkenca:ngaruddaydiaynasantuan abanagamayanakkencamaawagantoitiAnaktiDios

36Ket,adtoy,nikasinsinmoaniElisabet,nagsikogmetiti maysangaanakalalakiitikinalakayna:ketdaytoyti maikanemabulanakaduana,anaawaganalupes

37TaitiDiosawantotiimposible

38KetkinunaniMaria,AdtoytiadipentiApo;agbalin komakaniakamaibatayitisaomKetpimmanawtianghel kenkuana

39KettimmakderniMariakadagidingaaldaw,ketnapan itikabambantayanadagaasidadarasudos,itimaysaa siudadtiJuda;

40KetsimrekitibalayniZacarias,ketkinablaawannani Elisabet

41Ketnaaramidnga,idinangngegniElisabettikablaaw niMaria,timaladaganagluganitiaanakanna;ketnapnoni ElisabetitiEspirituSanto

42Ketnagsaoitinapigsaatimek,ketkinunana,Benditoka kadagitibabbai,ketnabendisionantibungatitianmo.

43Ketsadinotinaggapuandaytoykaniak,ngaumay kaniaktiinatiApok?

44Ta,adtoy,apamananaguniitilapayagkotitimekti panagsaludom,naglugantimaladagaititiankogapuitirago

45Ketnabendisionandaydiaynamati:taaddanto pannakatungpaldagitibanbanaganaibagakenkuana manipuditiApo

46KinunaniMaria,Itan-oktikararuaktiApo.

47Kettiespirituknagrag-oitiDiosaMangisalakankaniak.

48Taimbilangnatinababaakasasaadtiadipennaababai: ta,adtoy,manipudita,aminakaputotanawagandaktoa nabendisionan.

49Tatimannakabalininaramidnakaniakdagitinaindaklan abanbanag;ketnasantuantinaganna

50Kettiasinaaddakadagitiagbutengkenkuanamanipud kaputotanaginggaitikaputotan

51Impakitanatipigsababaentitakiagna;inwarasnadagiti natangsititiimahinasiontipusoda

52Pinababanadagitimannakabalinmanipudkadagiti tugawda,ketintan-oknaidaanababa.

53Pinunnonadagitimabisinkadagitinaimbagabanag;ket dagitinabaknangpinapanawnangaawantitao

54Pinalag-annatiadipennangaIsrael,kaspanglaglagipiti asina;

55Kasitiimbaganakadagidiammatayo,kenAbraham, kenkadagitikaputotannaitiagnanayon.

56NagnaedniMariakenkuanaitiagaruptalloabulan,ket nagsubliitibukodnaabalay

57Itadimtengtinaan-anayatiemponiElisabettapno maipasngay;ketnangipasngayitimaysangaanakalalaki

58Ketnangngegdagitikaarrubanakendagitikakasinsinna nokasanotipanangipakitatiApoitidakkelngaasi kenkuana;ketnakipagrag-odakenkuana

59Ketnaaramidngaitimaikawalongaaldawimmaydaa mangkugititiubing;ketinawagandaisunaitiZacarias,iti naganniamana

60Simmungbattiinanaketkinunana,Saanakasta;ngem maawagantoitiJuan.

61Ketkinunadakencuana,Awancadagitikakabagiama naawaganitidaytoyanagan

62Ketnangaramiddakadagitipagilasinankenamana,no kasanoakayatnaamaayaban

63Ketnagkiddawitilamisaanapagsuratan,ketinsuratna, “Juantinaganna.”Ketnagsiddaawdaamin.

64Naluktanadagustingiwatna,ketnaluk-atantidilana, ketnagsaokenindaydayawnatiDios

65Ketdimtengtibutengdagitiaminngaagnanaediti aglawlawda:ketamindagitoyasasaonaariwawaitiintero akaturturodantiJudea

66Ketamindagitinakangngegkadagitoyinurnongdaida itipusoda,akunkunada,Aniantoakitatiubingdaytoy! KettiimatiApoaddaidikenkuana.

67NapnoniamanaaZacariasitiEspirituSantoket nagipadto,akunkunana

68MadaydayawkomatiApoaDiostiIsrael;ta sinarungkarankensinubbotnadagititattaona,.

69Ketnangibangonitisaratipannakaisalakanpara kadatayoitibalayniadipennaaniDavid;

70Kasinsaonababaentingiwatdagitinasantoana mammadtona,nanipudidipunganaytilubong

71Tapnomaisalakantayokadagitikabusortayo,kenitiima dagitiaminamanggurgurakadatayo;

72Tapnotungpalentayotiasianaikarikadagitiammatayo, kenlaglagipentayotinasantoanatulagna;

73TisapatangainsapatanakenAbrahamngaamatayo

74Ngaitednakadatayo,tapnomaisalakantayoitiima dagitikabusortayo,agserbitayokenkuanangaawan butengna

75Itikinasantokenkinalintegitisanguananna,itiamin ngaaldawtipanagbiagtayo.

76Ketsika,ubing,maawagankantoapropetatiKangatuan: tamapankantoitisangoanantirupatiApotapnoisagana dagitidalanna;

77Tapnomangteditipannakaammomaipapaniti pannakaisalakankadagititattaonababaenti pannakapakawandagitibasbasolda

78BabaentinadungngongaasitiDiostayo;itikastati ubbogtial-aldawmanipuditingatosinarungkarannakami,.

79Tapnomangteditilawagkadagitiagtugtugawitisipnget kenitianniniwannipatay,tapnoiturongdagitisakatayoiti dalantitalna.

80Ketdimmakkeltiubing,ketpimmigsatiespirituna,ket addakadagitilet-angaginggaitialdawtipanangiparangna itiIsrael.

KAPITULO2

1Ketnapasamakkadagidingaaldaw,rimmuartibilin manipudkenCesarAugusto,amabuistiaminalubong

2(Ketdaytoyapanagbuisimmunaanaaramididi gobernadorniCireniotiSiria)

3Ketnapandaamintapnomabuis,tunggalmaysaiti bukodnaasiudad.

4Ketsimmang-atmetniJosemanipudGalilea,manipuditi siudadtiNazaret,idiayJudea,aginggaitisiudadniDavid, amaawaganitiBetlehem;(agsipudtaisuketnagtauditi balaykenkaputotanniDavid:)

5TapnomabuiskenMariangaasawana,anataenganiti sikog.

6Ketkasta,a,bayattikaaddadasadiay,nalpasdagiti aldawamaipasngayisuna

7Ketimpasngaynatiinaunangaanaknaalalaki,ket binalkotnaitipagan-anay,ketimpaiddanaitikulluong; gaputaawantilugarparakadakuadaitipagdagusan

8Ketaddaidiitiisumetlaengadagadagitipastornga agnanaedititalon,amangbanbantaykadagitiarbandaiti rabii

9Ket,adtoy,immaykadakuadatiangheltiApo,ketti dayagtiAponagsilnagitiaglawlawda:ketnagbutengda unay

10Kettianghelkinunanacadacuada,Dicayoagbuteng:ta adtoy,iyegcocadacayoitinaimbagadamaganaindaklana rag-o,amaipaaytoitiaminatattao.

11Tanaipasngaykadakayoitangaaldawitisiudadni DavidtiMangisalakan,ngaisuniCristongaApo

12Ketdaytoytotipagilasinankadakayo;Masarakamtoti maladagaanabalkotitipagan-anay,anakaiddaitikulluong.

13Ketkellaatngaaddakaduatiangheltibunggoydagiti nailangitanabuyotamangidaydayawitiDiosken kunkunada

14GloriatiDiositikangatoan,kenditoydagatalna, naimbaganakemkadagititattao.

15Ketnapasamak,bayatngaumadayodagitianghel manipudkadakuadaidiaylangit,nagkinnaawatandagiti pastor,IntayoitaidiayBetlehem,ketkitaentayodaytoya napasamak,ngaimpakaammoniYahwehsitayo

16Nagdardarasdangaimmay,ketnasarakandadaMaria, kenJose,kentimaladagaanakaiddaitikulluong.

17Ketidinakitada,impakaammodaitiballasiw-taawtisao anaibagakadakuadamaipanggepitidaytoyngaubing.

18Nasdaawdagitiaminanakangngegitidaytagapuiti imbagadagitipastorkadakuada

19NgemtinaginayonniMariaamindagitoyabanbanag, ketpinampanunotnaidaitipusona.

20Nagsublidagitipastor,ngaindaydayawken indaydayawdatiDiosgapuitiaminabanaganangngeg kennakitada,kasnaibagakadakuada

21Ketidinalpasentiwalongaaldawparaitipannakakugit tiubing,tinagannanapanagananitiJESUS,ngainnaganti anghelsakbaytipannakasikognaitiaanakan

22Ketidinalpasdagitialdawtipannakadalusnaa maibatayitilintegniMoises,impandaisunaidiay Jerusalem,tapnoidatagdaitiApo;

23(KasnaisuratitiLintegtiApo,“Tunggallalakia manglukatitiaanakanmaawagantoanasantoanitiApo;)

24Kenmangidatonitidatonamaitunositinaibagaiti LintegtiApo,Maysaaparisakalapati,wennoduanga urbonakalapati.

25Ket,adtoy,addamaysaataoidiayJerusalem,nga agnaganSimeon;ketisumetlaengataonalintegken napeklan,ngaagur-urayitiliwliwatiIsrael:kettiEspiritu Santoaddakenkuana

26KetnaipalgakkenkuanababaentiEspirituSanto,a saannaamakitatiipapatay,sakbayanakitanatiCristoti Apo

27KetimmayisunaititemplobabaentiEspiritu:ketidi inserrekdagitinagannakniJesusngaubing,tapno aramidendaakasitikaugaliantiLinteg

28Kalpasanna,inarakupna,ketbinendisionannatiDios, ketkinunana.

29Apo,bay-amitanapumanawtiadipenmoasitatalna, kasmayannurotitisaom

30Tadagitimataknakitadatipannakaisalakanmo.

31Insaganamitisangoanantiaminatao;

32MaysaasilawamanglawagkadagitiGentil,kenti dayagtiilimngaIsrael.

33KetnagsiddaawdaJosekentiinanacadagitibanbanag anaisaomaipapankencuana

34KetniSimeonbinendisionannaida,ketkinunanaken Mariangainana,Adtoy,daytoyngaubingketnaisagana paraitipannakatnagkenpanagungardagitiaduidiayIsrael; kenparaitipagilasinanamaisaoamaibusor;

35(Wen,tikampilantimangtubtubngaritibukodmoa kararuam,)tapnomaipalgakdagitipampanunottiadua puso

36KetaddamaysangaAna,maysaamammadto,anaka babainiFanuel,ititribuniAser:isuketnataenganen,ken nakipagnaeditiasawanaitipitoatawenmanipuditi kinabirhenna;

37Ketisuketmaysaabalongaagtawenitiagarupuppata puloketuppatatawen,asaanapimmanawititemplo,no diketnagserbiitiDiosbabaenkadagitipanagayunarken panagkararagitirabiikenaldaw.

38Ketimmayisunaitidaytaakanito,nagyamanmetiti Apo,ketnagsaomaipapankenkuanakadagitiaminnga agur-urayitipannakasubbotidiayJerusalem.

39Ketidinaaramiddaaminabanbanagamaitunositi LintegtiApo,nagsublidaidiayGalilea,itibukoddaa siudadaNazaret

40Ketdimmakkeltiubing,ketpimmigsaitiespiritu, napnoitisirib:kettiparaburtiDiosaddakencuana.

41TinawenamapandagitinagannaknaidiayJerusalemiti piestatiPaskua

42Ketidiagtawenitisangapuloketdua,simmang-atda idiayJerusalemsigunitikaugaliantipiesta

43Ketidinalpasdandagitialdaw,bayattipanagsublida, nagtalinaedtiubinganiJesusidiayJerusalem;ketsaan ngaammoniJosekentiinana

44Ngemimpagarupdangaisuketaddaitibunggoy, nagdaliasatdaitimaysangaaldaw;ketsinapuldaisuna kadagitikakabagiandakenam-ammoda

45Ketidisaandaanasarakan,nagsublidaidiayJerusalem, amangsapsapulkenkuana

46Ketnaaramidakalpasantitallongaaldawnasarakanda isunaidiaytemplo,asitutugawititengngadagitidoktor, ngaagpadaadumdumngegkadakuadakenagsalsaludsod kadakuada

47Nasdaawdagitiaminanakangngegkenkuanaiti pannakaawatkensungbatna

48Ketidinakitadaisuna,nasdaawda:ketniinana kinunanakencuana,Anac,apayacastoytiinaramidmo cadacami?adtoy,siakkenniamamsinapuldakaa naladingit

49Ketkinunanakadakuada,Kasanoabinirokdak?saanyo kadianaskenngaaddaititrabahoniAmak?

50Ketsaandaanaawatantisaongaimbaganakadakuada

51Ketsimmalogakaduada,ketimmayidiayNazaret,ket nagpasakupkadakuada:ngemniinanapinagtalinaedna amindagitoyasasaoitipusona

52KetdimmakkelniJesusitisiribkenkatayag,ken naparaburitiDioskenititao

KAPITULO3

1Itaitimaikasangapuloketlimaatawentipanagturayni TiberioCesar,niPoncioPilatotigobernadortiJudea,ken niHerodestitetrarkotiGalilea,kenniFelipeakabsatnaa tetrarkotiIturaeakenitirehiontiTraconitis,kenni LisaniastitetrarkotiAbilena.

2DaAnnaskenCaifastinangatoapapadi,dimtengtisao tiDioskenJuanngaanakniZacariasidiaylet-ang 3KetimmayitiaminadagaitiaglawlawtiJordan,nga inkasabanatibuniagtipanagbabawiparaiti pannakapakawandagitibasol;

4KasnaisuratitilibrotisasaoniprofetaIsaias,a kunkunana,Titimektimaysangaagpukpukkawidiayletang,IsaganayotidalanniJehova,ilintegyodagitidalanna 5Mapunnototitunggalginget,ketmaibabatotitunggal bantaykenturod;ketmailintegtodagitinakillo,ketdagiti narangkisadalanmapagbalindantoanalannas; 6KetmakitantotiaminalasagtipanangisalakantiDios 7Kalpasanna,kinunanaitibunggoyarimmuartapno mabautisarankenkuana,Okaputotandagitiuleg,siasinoti nangpakdaarkadakayongaagtalawkayomanipuditiumay apungtot?

8Mangpataudkayongarudkadagitibungaamaikariiti panagbabawi,ketdiyorugianngaibagaitiunegyo,‘Adda kadatayoniAbrahamitiamatayo:takunakkadakayo,a

kabaelantiDiosamangpadakkelkadagitiannakken Abraham.

9Ketitamettiwasaynaikabilitiramutdagitikayo: tunggalkayongarudasaanngaagbungaitinaimbagket mapukan,ketmaipuruakitiapuy.

10Insaludsoddagititattaokenkuana,akunkunada,Ania ngarudtiaramidentayo?

11Simmungbatketkinunanakadakuada,Tiaddaanitidua abado,ikkannakomaitiawanan;kettiaddaanititaraon, aramidennakomamettikasta

12Immaymetdagitiagsingsingiritibuistapno agpabautisarketkinunadakenkuana,Maestro,aniati aramidenmi?

13Ketkinunanacadacuada,Dicaagsingiritiad-adungem itinaitudingcadacayo

14Ketdagitisoldadodinamagdametkenkuana,a kunkunada,Ketaniatiaramidentayo?Ketkinunana cadacuada,Dicayoranggasitisiasinoman,wennoulbod ngaakusarentisiasinoman;ketmapnekkayoititangdanyo.

15Ketkasitipanagin-inanamadagititao,kenaminatao pinampanunotdaitipusodakenniJuan,noisutiCristo, wennosaan;

16SimmungbatniJuan,akinunanakadakuadaamin, Pudnoabuniagankayoitidanum;ngemumaytimaysaa nabilbilegngemsiak,adiakmaikarialuktantirikepdagiti sapatosna:buniagannakaytoitiEspirituSantokenitiapuy

17Tibentiladornaaddaitiimana,ketdalusannaanaananaytisuelona,keturnongennantotitrigoiti pagurnonganna;ngemtitaeppuorannantoitiapuyadi maiddep

18Ketadupayabanagngainkasabanakadagititaoiti panangparegtana

19NgemniHerodesatetrarka,tinubngarnagapuken HerodiasngaasawaniFelipeakabsatna,kengapuitiamin akinadakesngainaramidniHerodes

20Innayonnapaydaytoykangrunaanitiamin,nga inserrananiJuanitipagbaludan.

21Itaidinabautisarandagitiaminatattao,napasamaka nabautisaranmetniJesuskenagkarkararag,naluktanti langit.

22KetbimmabatiEspirituSantoitisukogtibagiakasla kalapati,ketimmaytitimekmanipudlangit,anagkuna, SikatidungdungnguekngaAnak;kenkamaragsakanak unay

23KetniJesusamismonangrugingaagtawenitiagarup tallopulo,ngaanakniJose,ngaanakniHeli.

24AnakniMattat,ngaanakniLevi,ngaanakniMelqui, ngaanakniJanna,ngaanakniJose.

25AnakniMatatias,ngaanakniAmos,ngaanakniNaum, ngaanakniEsli,ngaanakniNagge

26AnakniMaat,ngaanakniMatatias,ngaanakniSemei, ngaanakniJose,ngaanakniJuda.

27AnakniJuana,ngaanakniResa,ngaanakniZorobabel, ngaanakniSalatiel,ngaanakniNeri

28AnakniMelqui,ngaanakniAdi,ngaanakniCosam, ngaanakniElmodam,ngaanakniEr

29AnakniJose,ngaanakniEliezer,ngaanakniJorim, ngaanakniMathat,ngaanakniLevi

30AnakniSimeon,ngaanakniJuda,ngaanakniJose, ngaanakniJonan,ngaanakniEliakim.

31AnakniMelea,ngaanakniMenan,ngaanakniMatata, ngaanakniNatan,ngaanakniDavid

32AnakniJesse,ngaanakniObed,ngaanakniBooz,nga anakniSalmon,ngaanakniNaason.

33AnakniAminadab,ngaanakniAram,ngaanakni Esrom,ngaanakniFares,ngaanakniJuda.

34AnakniJacob,anakniIsaac,anakniAbraham,anakni Tara,anakniNacor

35AnakniSaruc,ngaanakniRagau,ngaanakniFalec, ngaanakniHeber,ngaanakniSala.

36AnakniCainan,ngaanakniArfaxad,ngaanakniSem, ngaanakniNoe,ngaanakniLamec

37AnakniMatusala,ngaanakniEnoc,ngaanakniJared, ngaanakniMaleleel,ngaanakniCainan

38AnakniEnos,ngaanakniSet,ngaanakniAdan,nga anaktiDios

KAPITULO4

1IdinapnoniJesusitiEspirituSantonagsublimanipud Jordan,ketinturongtiEspirituidiaylet-ang.

2GaputauppatapulongaaldawasinulisogtidiabloKet kadagidingaal-aldawawantikinnanna:ketidi nagpatinggada,nagbisinkalpasanna.

3Ketkinunatidiablokencuana,NosikatiAnaktiDios, ibilinmodaytoyabatoapagbalinennaatinapay

4KetniJesussimmungbatkencuana,akunkunana, Naisurat,Daytatitaosaantongaagbiagititinapaylaeng, nodiketbabaentitunggalsaotiDios

5Kettidiablo,insang-atnaitinangatoabantay, impakitanakencuanadagitiaminapagariantilubongiti apagkanito

6Kettidiablokinunanakencuana,Amindaytoya pannakabalinitedkokencakentidayagda:tanaitedcaniac; ketitisiasinomanakayatkoitedko

7Nongarudagdayawkakaniak,kukuamtoamin.

8KetniJesussimmungbatketkinunanakencuana, Umadayoka,Satanas:taaddaitiNasantoanaSurat, AgdaydayawkaitiApoaDiosmo,ketisulaengti pagserbiam

9KetimpanisunaidiayJerusalem,ketinsaadnaitimaysaa pantoktitemplo,ketkinunanakencuana,NosikatiAnakti Dios,ibellengmotibagimmanipudditoy

10TaaddaitiNasantoanaSurat,Itednantodagitianghelna amangaywankenka,tapnosalimetmetandaka.

11Ketitiim-imadaibaklaydacanto,dilakettaitianiaman akanitomaidungparmotisakamitimaysaabato

12KetniJesussimmungbatkencuana,Naibaga,Dicanto suotentiApoaDiosmo

13Ketidinalpasentidiablotiaminasulisog,pimmanaw kenkuanaitiapagbiit

14KetniJesusnagsubliidiayGalileabuyogentibilegti Espiritu:ketrimmuartikinalataknaitiinteroarehioniti aglawlaw.

15Nangisuroisunakadagitisinagogada,anaipadayagti isuamin

16KetdimtengisunaidiayNazaret,anakaipadakkelanna: ket,kasitikaugalianna,simrekitisinagogaitialdawa panaginana,kettimmakdertapnoagbasa.

17KetnaitedkencuanatilibroniprofetaIsaiasKetidi linuktannatilibro,nasarakannatidissoanakaisuratanna 18AddakaniaktiEspiritutiApo,gaputapinulotannaka mangikasabaitinaimbagadamagkadagitinapanglaw; imbaonnakamangagaskadagitinadunortipusona,a

mangikasabaitipannakaispalkadagitinakautibo,ken panagsublitipanagkitakadagitibulsek,tapnowayawayaak dagitinasugatan,

19Tapnomaikasabatimakaay-ayoatawentiApo.

20Inrikepnatilibro,ketintednamanenitiministro,ket nagtugawKetdagitimatadagitiaminngaaddaiti sinagoganaikapetdakenkuana

21Ketrinugiannaakinunakadakuada,Itangaaldaw natungpaldaytoyanasantuanakasuratankadagiti lapayagyo

22Ketsaksiaminisuna,ketnagsiddaawdakadagiti naparaburasasaoarimmuaritingiwatnaKetkinunada, SaankadingaanakniJosedaytoy?

23Ketkinunanacadacuada,Pudnongaibagayontocaniac daytoyaproverbio,Mangagas,agasamtibagim

24Ketkinunana,Pudnokunakkadakayo,Awanti mammadtoamaawatitibukodnaapagilian

25Ngempudnongaibagakkadakayo,aduabaloababbai tiaddaidiayIsraelidikaaldawanniElias,idinaserraanti langitititalloatawenkeninnemabulan,idinakarotibisin itiinteroadaga;

26NgemawankadakuadatinaibaonniElias,malaksid idiaySarepta,maysaasiudadtiSidon,itimaysaababaia balo

27AdudagitiagkukutelitiIsraeliditiemponimammadto Eliseo;ketawankadakuadatinadalusan,malaksidkenni NaamanatagaSiria

28Ketaminngaaddaitisinagoga,idinangngegdadagitoy abanbanag,napnodaitipungtot

29Kettimmakder,ketpinaruarnaisunaitiruartisiudad, ketinturongnaisunaitimurdongtiturodanakaibangonan tisiudadda,tapnoisut’ibellengdaasitutulok

30Ngemlimmasatititengngada,

31KetsimmalogidiayCapernaum,maysaasiudadti Galilea,ketinsuronaidakadagitialdawapanaginana

32Ketnasdaawdaitipannursurona:tatisaonabuyogenti pannakabalin.

33Ketitisinagogaaddamaysaalalaki,ngaaddaaniti espiritutinarugitadiablo,ketnagikkisitinapigsaatimek

34Kinunana,Bay-antayo;aniatipakainaiganmikenka, sikaaJesusatagaNazaret?immaykakaditapno dadaelennakami?Am-ammokanosiasinoka;tiSantoti Dios.

35TinubngarniJesus,akunkunana,Agulimekkaket rummuarkakenkuanaKetidiintapuaktisairoititengnga, rimmuarkenkuana,ketsaananangdangrankenkuana.

36Nasdaawdaamin,ketnagsasaritadaitinagbaetan,a kunkunada,Anianasaodaytoy!tabuyogentiturayken pannakabalinbilinennadagitinarugitngaespiritu,ket rummuarda

37Kettikinalatakkenkuananagrairaitiaminadissoiti aglawlaw.

38Kettimmakderisunamanipuditisinagoga,ketsimrek itibalayniSimonKettiinatiasawaniSimonnaalaiti dakkelagurigor;ketnagpakaasidakenkuanamaipaay kenkuana

39Ketnagtakderitirabawna,ketbinabalawnatigurigor; ketpinanawanna:ketdagusatimmakderketnagserbi kadakuada

40Itaidilumnektiinit,aminngaaddaanitiagsakititi nadumadumaasakitinyegdaidakenkuana;ketimpatayna

dagitiimanaititunggalmaysakadakuada,ketpinaimbagna ida.

41Ketrimmuarmetdagitisairomanipuditiadu,nga agpukpukkawkenkunkunada,SikaniCristongaAnakti Dios.Kettinubngarnaidaadinapinalubosanidangaagsao: taammodangaisuniCristo

42Ketidiagmalmalem,pimmanawkennapanitimaysaa let-angadisso:ketdagititattaosinapulda,ketimmayda kencuana,ketpinasardengda,tapnosaanapumanaw cadacuada

43Ketkinunanacadacuada,Naskenngaikasabacti PagariantiDioscadagitisabsabaliasiudad

44KetnangasabakadagitisinagogatiGalilea.

KAPITULO5

1Ketnaaramidnga,bayattipanangirurumendagititattao kenkuanatapnodumngegitisaotiDios,nagtakderisunaiti asidegtidanawtiGenesaret.

2Ketnakitanatiduaabarkongaagtaktakderitiigidtidanaw:ngemdagitimangngalaprimmuardakadakuada,ket agbugbuggodakadagitiiketda.

3Ketsimrekitimaysakadagitibarko,akukuaniSimon, ketinkararagnakenkuanangaiduronnabassitmanipuditi daga.Ketnagtugaw,ketinsuronadagititattaomanipuditi barko

4Idinalpasenngaagsao,kinunanakenSimon: “Ipalladawyoitikaadalem,ketibabayodagitiiketyopara itipanagayus”

5KetsimmungbatniSimonkencuana,Maestro, nagbannogkamiitiinteroarabii,ketawantiinnalami: nupaykastagapuitisaomibabaektotiiket

6Ketidinaaramiddadaytoy,inserrekdatinakaad-adunga ikan:ketnaburaktiiketda.

7Ketinseniasdadagitikakaduada,ngaaddaitisabalia barko,ngaumaydakettulonganidaKetimmayda,ket pinunnodatiagpadaabarko,isuanangrugidaalumned.

8IdinakitaniSimonPedro,nagruknoyititulangniJesus, akunkunana,Pumanawkakaniak;tamaysaaka managbasolatao,OApo.

9Tanasdaawkenaminanakikuyogkenkuana,gapuiti panagayusdagitiikanngainnalada

10KastametdaSantiago,kenJuan,annakniZebedeo,a nakikaduakenSimonKetniJesuskinunanakenSimon, Dikaagbuteng;manipudita,matiliwmontodagititattao 11Ketidinaisangpetdadagitibarkodaitidaga,binaybayandaamin,ketsimmurotdakenkuana

12Ketnapasamak,idiaddaitimaysaasiudad,adtoyti maysaataoanapnoitikukutel:idinakitananiJesus nagruknoy,ketnagpakaasikenkuana,akunkunana,Apo, nokayatmo,mabalinnakadalusan

13Ketinyunnatnatiimana,ketsinagidna,akinunana, Kayatko:nadaluscaKetdagusapimmanawkenkuanati kukutel

14Ketbinilinnakencuanangaawantiibaganaiti siasinoman:ngemmapanka,ketipakitamtibagimitipadi, ketidatonmoamaipaayitipannakadalusmo,kasimbilinni Moises,kaspammaneknekkadakuada

15Ngemad-addaadimmakkeltikinalatakkenkuana:ket naguummongdagitiaduatattaotapnodumngeg,kentapno maagasankencuanakadagitisakitda

16Ketnagsubliitilet-ang,ketnagkararag

17Ketnaaramiditimaysangaaldaw,bayatti panangisurona,addadagitiFariseokendoktortiLintega situtugawitiasideg,arimmuarititunggalilitiGalilea,ken Judea,kenJerusalem:kentipannakabalintiApoaddaidi tapnoagasanida.

18Ket,adtoy,dagitilallakiinyegdaitimaysaakamati maysaalalakianaalaitiparalis:ketnagsapuldaitipamayanamangiserrekkenkuana,kenmangikabilkenkuanaiti sanguananna

19Ketidisaandaanabirokannoaniaadalanti pangiserrekdakenkuanagapuitiaduatattao,napandaiti tuktoktibalay,ketimbabadaisunaitibaldosaakaduanati sopanaititengngaitisanguananniJesus.

20Ketidinakitanatipammatida,kinunanakencuana,Tao, napakawankencadagitibasbasolmo

21KetdagitieskribakendagitiFariseorinugiandati nagrason,akunkunada,Siasinodaytoyngaagsasaoiti panagtabbaaw?Siasinotimakakawankadagitibasol,nodi laengtiDios?

22NgemidinadlawniJesustipampanunotda,insungbatna kadakuada,Aniatirasonyoitipusoyo?

23Nonalaklaka,tipanangibaga,Mapakawankenkadagiti basbasolmo;wennotipanangibaga,Tumakderkaket magnaka?

24Ngemtapnomaammuanyongaaddapannakabalinti AnaktiTaoditoydagaamangpakawankadagitibasbasol, (kinunanaitimasakitaparalis,)Kunakkenka, Bumangonka,ketalaemtisopam,ketsumrekkaiti balaymo

25Ketdagusatimmakderitisanguanda,ketinnalana daydiaynakaiddaanna,ketpimmanawitibukodnaabalay, ngaindaydayawnatiDios

26Nasdaawdaamin,ketindaydayawdatiDios,ket napnodaitibuteng,akunkunada,Nakitamidagitikarkarna abanagitangaaldaw

27Ketkalpasandagitoyabanbanag,rimmuar,ketnakitana timaysangaagsingsingiritibuis,ngaagnaganLevi,a situtugawitipagayusantibuis:ketkinunanakenkuana, Surotennak

28Ketpinanawannaamin,timmakder,ketsimmurot kenkuana

29KetniLevinangaramidkencuanaitidakkelapiestaiti bukodnaabalay:ketaddadakkelabunggoydagiti agsingsingiritibuiskendagitidaddumaanakitugaw kadakuada

30NgemnagtanabutobdagitieskribakenFariseoda maibusorkadagitiadalanna,akunkunada,Apaya makipangankenumin-inumkayoakaduadagiti agsingsingiritibuiskenmanagbasol?

31KinunaniJesuskadakuada,“Saanakasapulanti mangngagasdagitinasalun-at;ngemdagitimasakit

32Saanakngaimmaytapnoawagandagitinalinteg,nodi ketdagitimanagbasolngaagbabawi

33Ketkinunadakencuana,Apayamasansanngaagayunar dagitiadalanniJuankenagkararagkenkastametdagiti adalandagitiFariseo;ngemtikukuammanganken uminum?

34Ketkinunanakadakuada,Mabalinkadingaagayuno dagitiannakitisiledtinobiabayatngaaddakadakuadati nobio?

35Ngemdumtengtodagitialdaw,intonmaikkattinobio kadakuada,ketkalpasannaagayunardantokadagitanga aldaw

36Ketnagsaopayitipangngarigkadakuada;Awanti mangikabilitimaysaapedasotibaroakawesitidaan;no saan,ngarudagpadangaabangtibaro,kettipedasoa naalaitibaroketsaanngaumanamongitidaan

37Ketawantiasinomanamangikabilitibarongaarak kadagitidaanabotelia;nosaan,tibarongaarak burakennantodagitibotelia,ketmaibukbok,ket madadaeltodagitibotelia

38Ngemmasapulamaikabiltibarongaarakkadagitibaro abotelia;ketagpadaanapreserba.

39Awanmettitaongaimminumitidaanngaarakadagus ngaagtarigagayitibaro:takunana,Nasaysayaattidaan

KAPITULO6

1Ketnaaramiditimaikaduaasabbathkalpasantiumuna,a limmasatkadagititalontimais;ketdagitiadalanna tinukkoldadagitilapayagtimais,ketnanganda,nga inkuskusendagitoykadagitiimada.

2KinunakadakuadatisumagmamanoaFariseo,Apaynga ar-aramidenyotisaananainkalinteganngaaramideniti aldawapanaginana?

3KetniJesussimmungbatkadakuadakinunana,“Saanyo kadianabasatikastoy,tiinaramidniDavididimabisin kendagitinakikuyogkenkuana;

4NokasanoasimrekitibalaytiDios,ketinnalanaken nanganititinapayamaipakita,kenintednametkadagiti kakaduana;asaananainkalinteganakanennodiket agpaaylaengkadagitipapadi?

5Kinunanakadakuada,TiAnaktiTaoisumettiApoti AldawaPanaginana.

6Ketnapasamakmetitisabaliasabbath,simrekisunaiti sinagogaketnangisuro:ketaddamaysaataoanalaylayti makannawanngaimana.

7KetdagitieskribakenFariseosiniputdanoagpaimbagiti aldawapanaginana;tapnomakasarakdaitipammabasol maibusorkenkuana.

8Ngemnaammuannatipampanunotda,ketkinunanaiti lalakingaaddaanitinalaylayngaima,Tumakderkaket tumakderkaititengnga.Kettimmakderkettimmakder.

9KinunaniJesuskadakuada,“Maysatisaludsodek kadakayo;Nainkalintegankadiitialdawapanaginanati agaramiditinaimbag,wennoagaramiditidakes?tapno maisalakantibiag,wennotapnodadaelennadayta?

10Ketkinitanaidaamin,kinunanaitilalaki,Iyunnatmoti imamKetinaramidnatikasta:kettiimananapaimbaga kasitisabali

11Ketnapnodaitikinamauyong;ketnakikomunikardaiti maysakenmaysanoaniatimabalinngaaramidendakenni Jesus

12Ketnapasamakkadagidingaaldaw,rimmuaritibantay tapnoagkararag,ketnagmalmalemngaagkararagitiDios 13Ketidiagmalmalem,inayabannadagitiadalanna:ket cadacuadapinilinatisangapulo-ket-dua,apinanaganaanna metngaapostol;

14NiSimon,(apinanaganannametitiPedro)kenni Andresakabsatna,daSantiagokenJuan,Felipeken Bartolome

15DaMateokenTomas,niSantiagongaanakniAlfeo, kenniSimonanaawaganZelotes.

16KetniJudasakabsatniSantiago,kenniJudasIscariote, anangtraidormet.

17Ketsimmalogakaduada,ketnagtakderititanap,kenti bunggoydagitiadalanna,kentiaduatattaomanipuditi interoaJudeakenJerusalem,kenmanipuditibaybayti TirokenSidon,ngaimmaydumngegkenkuana.kentapno maagasankadagitisakitda;

18Ketdagitinapalaloitinarugitngaespiritu:ket napaimbagda

19Ketinkagumaantiaminatattaoasagiden,tarimmuarti kinaimbagkenkuana,ketpinaimbagnaidaamin.

20Ketintangadnadagitimatanacadagitiadalanna,ket kinunana,Benditocayoanapanglaw:takukuayoti pagariantiDios.

21Nagasatkayongaagbisinita,tamapnekkayonto Nagasatkayongaagsangsangitita,taagkatawakayto 22Nagasatkayo,intonguraennakayodagititattao,ken intonisinakayoitibunggoyda,ketumsiendakayo,ken ibellengdatinaganyoakasdakes,maigapuitiAnaktitao

23Agrag-okayoitidaytangaaldaw,ketagluksawkayoiti rag-o:taadtoy,dakkeltigunggonayoidiaylangit:takasta mettiinaramiddagitiammadakadagitiprofeta

24Ngemasipaykadakayoanabaknang!tainawatyoti liwliwayo

25Asikayopayanapno!tamabisinkaytoAsikayopaynga agkatawaita!taagladladingitkenagsangitkayto.

26Asikayopay,intonagsaotiaminatattaoitinaimbag maipapankadakayo!takastamettiinaramiddagiti ammadakadagitiulbodapropeta.

27Ngemkunakkadakayoadumdumngeg,Ayatenyodagiti kabusoryo,aramidenyotinaimbagkadagitimanggurgura kadakayo.

28Bendisionamdagidiaymangilunodkenka,ken ikararagmodagidiaysiuulpitamangus-usarkenka

29Ketitimangsapsaplitkenkaitimaysaapingping idatonmomettisabali;kettimangalaitikabalmo,saanna ngaiparitngaalaennamettikabalmo

30Itedmoititunggaltaongaagdawatkenka;ketiti siasinomanamangagawitisanikuam,saanmoadumawat manenkadakuada

31Ketkasitikayatyongaaramidendagititattaokadakayo, aramidenyometkadakuada

32Tanoay-ayatenyodagitiagayatkadakayo,aniati pagyamananyo?tadagitimanagbasolay-ayatendamet dagidiaymangay-ayatkadakuada

33Ketnoagaramidkayoitinaimbagkadagitiagar-aramid itinaimbagkadakayo,aniatipagyamanyo?tadagiti managbasolar-aramidendameturayisumetlaeng

34Ketnoagpautangkayokadagitinamnamaenyonga umawat,aniatipagyamanyo?tadagitimanagbasol agpautangdametkadagitimanagbasol,tapnoumawatda manenitikasta

35Ngemayatenyodagitikabusoryo,ketagaramidkayoiti naimbag,kenagpautangkayo,ngaawanentinamnamayo; ketdakkeltotigunggonayo,ketagbalinkaytongaannakti Kangatuan:tanaasiisunakadagitisaanamanagyamanken kadagitidakes

36Agbalinkayongarudamanangngaasi,akasmetti Amayoamanangngaasi

37Saankayongaukomen,ketsaankayoamaukom:dikay kondenaren,ketdikaytomakondenar:pakawanenyo,ket mapakawankayto

38Mangtedkayo,ketmaitedtokadakayo;nasayaatarukod, naipit,kennapagkintayeg,kenagtaray,itedtodagititattao itibarukongmoTaitiisumetlaengarukodarukodyo, marukodtomanenkadakayo

39Insaonatipangngarigkadakuada,Maiturongkaditi bulsektibulsek?saandakadingaagpadaamatnagitikanal?

40Tiadalansaananangatngatongemitiapona:ngem tunggalmaysaanaan-anayagbalintoakasitiapona

41Ketapayakitkitaemtibassitngaaddaitimatati kabsatmo,ngemsaanmoamadlawtisilnagngaaddaiti bukodmoamatam?

42Uraynokasanoamaibagamitikabsatmo,Kabsatmo, bay-amngairuarkotimurdongngaaddaitimatam,idinto tasaanmoamakitatisilpongaaddaitibukodmoamatam?

Sikaamanaginsisingpet,ibellengmongaumunatibileg manipuditibukodmoamatam,ketkalpasannamakitamto analawagamangguyoditirugitngaaddaitimatati kabsatmo

43Tatinasayaatakayosaannangaagbungaitiagrupsaa bunga;saanmetngaagbungatinadadaelakayo

44Tatunggalkayoketpagaammobabaentibukodnaa bunga.Takadagitisiitsaanngaagurnongdagititattao kadagitihigos,wennoitikaruotanngaubas

45Tinaimbagataomanipuditinasayaatagamengti pusonairuarnatinaimbag;kettinadangkesataomanipud itidakesagamengtipusonairuarnatidakes:taitikinaruay tipusoagsaotingiwatna

46KetapayngaawagannakitiApo,Apo,ketsaanyonga aramidendagitibanagngaibagak?

47Siasinomanngaumaykaniak,ketdumngegkadagiti sasaok,kettungpalennaida,ipakitaktokadakayonosiasino tikaaspingna

48Mayarigisunaitimaysaataoanangbangonitibalay, ketnagkaliitinauneg,ketnangikabilitipundasionitibato: ketiditimmakdertilayus,tiwaigtinapigsaitidaytaa balay,ketdinamapagkintayeg:tanabangondaytaitirabaw tibato.

49Ngemtidumngeg,ketsaanngaagaramid,umaspingiti taongaawanpundasionnaanangibangonitibalayiti rabawtidaga;amaibusoritidaytatikarayannagpitikiti napigsa,ketdagusanatnag;ketdakkeltipannakadadael daytaabalay

KAPITULO7

1Itaidinalpasnaaminasasaonaitidumdumngegdagiti tattao,simrekidiayCapernaum

2Kettimaysangaadipentimaysaasenturion,nga ipatpategna,ketmasakit,kensisasaganaamatay.

3KetidinangngegnatimaipapankenJesus,imbaonna kenkuanadagitipanglakayendagitiJudio,nga agpakpakaasikenkuanangaumayketpaimbagennati adipenna

4KetididimtengdakenniJesus,nagpakaasidaadagus kenkuana,akunkunada,Maikaringaaramidennadaytoy 5Taay-ayatennatinasiontayo,ketnangibangonkadatayo itisinagoga.

6Kalpasanna,nakikuyogniJesuskadakuadaKetidi saanenngaadayoitibalay,nangibaontisenturionkadagiti

gagayyemnakenkuana,akunkunanakenkuana,Apo,dika riribukentibagim:tasaanakamaikariasumrekkaitibaba tiatepko

7Gapunadiakmetimpagarupamaikariakngaumaykenca: nodiketagsaokayoitimaysaasao,ketumimbagtoti adipenko

8Tamaysaakmetataoanaikabilitisidongtituray,nga addaankadagitisoldadoitisidongko,ketkunakitimaysa, Inka,ketmapan;ketitisabali,Umayka,ketumay;ketiti adipenko,Aramidemdaytoy,ketaramidennadayta

9IdinangngegniJesusdagitoy,nagsiddaawkenkuana,ket insublina,ketkinunanakadagititattaoasimmurot kenkuana,Ibagakkadakayo,Diaknakasarakitikastaa kadakkeltipammati,saan,urayidiayIsrael

10Ketdagitinaibaon,idinagsublidaitibalay,nasarakanda anasalun-attiadipen.

11Ketnapasamakitisumarunongaaldaw,anapaniti maysaasiudadanaawaganNain;ketadukadagiti adalannatinakikuyogkenkuana,kenaduatattao.

12Itaidiimmasidegitiruangantisiudad,adtoy,adda natayalalakianaipan,tikakaisunangaanakniinana,ket maysaabalo:ketaduatattaoitisiudadtikaduana.

13KetidinakitatiApo,naasiankencuana,ketkinunana kencuana,Dicaagsangit

14Ketimmayketsinagidnatibangkay:ketdagiti nangawitkencuananagtakderdaKetkinunana,Agtutubo, kunakkenka,Bumangonka

15Nagtugawtinatay,ketrinugiannatinagsao.Ket inyawatnakeninana

16Ketdimtengtibutengitiamin:ketindaydayawdati Dios,akunkunada,Timaysaanaindaklanamammadto timmakdercadatayo;ken,AsinarungkarantiDiosdagiti tattaona

17Nagsaknapdaytoyadamagmaipapankenkuanaiti interoaJudea,kenitiinteroarehionitiaglawlaw

18KetdagitiadalanniJuanimpakitadakenkuanaamin dagitoyabanbanag.

19IdiinayabanniJuantiduangaadalanna,imbaonnaida kenJesus,akunkunada,Sikakaditiumay?wenno agsapultayoitisabali?

20Ididimtengdagitilallakikencuana,kinunada, ImbaonnakaminiJuanMammautisarkenka,a mangibagbaga,Sikakaditiumay?wennoagsapultayoiti sabali?

21Ketitidaytametlaengngaorasinagasannatiadu kadagitisakitkensaplitda,kenkadagitidakesngaespiritu; ketkadagitiaduabulsekintednatipanagkita

22Kalpasanna,simmungbatniJesuskadakuada,Inkayo, ketibagayokenJuannoaniadagitinakitakennangngegyo; nokasanoamakakitadagitibulsek,magmagnadagitipilay, madalusandagitiagkukutel,dumngegdagitituleng, mapagungardagitinatay,maikaskasabatiebanghelio kadagitinapanglaw

23Ketnabendisionantisiasinomanasaanamakasair kaniak

24IdipimmanawdagitimensaheroniJuan,rinugiannati nagsaokadagititattaomaipanggepkenJuan,Aniati rimmuaryoidiaylet-angtapnokitaenyo?Maysaarunoa nagkintayegitiangin?

25Ngemaniatirimmuarkayotapnokitaenyo?Maysaatao anakawesanitinalamuyotakawes?Adtoy,dagitinapintas

tikawesda,kenagbibiagdaanasayaat,addadakadagiti paraangandagitiari.

26Ngemaniatirimmuarkayotapnokitaenyo?Maysaa propeta?Wen,kunakkadakayo,kenad-adungaamang ngemitimaysaapropeta.

27Isudaytoy,anaisuratmaipapankenkuana,Adtoy, ibaonkotimensaherokitisangoanantirupam,a mangisaganaitidalanmoitisanguanam.

28Takunakkadakayo,Kadagitinayanakitibabbaiawanti dakdakkelamammadtongemniJuanaMammautisar: ngemtikabassitanitipagariantiDiosdakdakkelngemisu 29Ketamindagititattaoadumngegkenkuanakendagiti agsingsingiritibuis,inlintegdatiDios,anabautisaran babaentibautismoniJuan

30NgeminlaksiddagitiFariseokenabogadotibalakadti Diosmaibusoritibagbagida,tasaandaanabautisaran kenkuana

31KetkinunatiApo,Aniangarudtipangyarigkokadagiti tattaoitidaytoyakaputotan?ketaniatikaaspingda?

32Umaspingdakadagitiubbingasitutugawititiendaan, ketumaw-awagitimaysakenmaysa,ketkunkunada, Nagtubokamikadakayo,ngemsaankayoanagsala; nagdung-awkamikadakayo,ketsaankayoanagsangit

33TaimmayniJuanaMammautisarasaana mangmanganititinapaywennoumin-inumitiarak;ket kunayo,Addasairona

34ImmaytiAnaktitaoamangmangankenumin-inum; ketkunayo,Adtoymaysaanabuklisatao,kenmanaginum itiarak,gayyemdagitiagsingsingiritibuiskenmanagbasol!

35Ngemnainkalintegantikinasiribdagitiaminnga annakna.

36KiniddawtimaysakadagitiFariseoamakipangan kenkuanaKetsimrekisunaitibalaytiFariseo,ket nagtugawanangan.

37Ket,adtoy,timaysaababaiidiaysiudad,amanagbasol, idinaammuannaaniJesusketagtugtugawitipannanganiti balaytiFariseo,nangiyegitialabastroakahontisapsapo.

38Ketnagtakderitisakanaitilikudannangaagsangsangit, ketrinugiannaabinugguandagitisakanababaenkadagiti lulua,ketpinunasnaidakadagitibuoktiulona,ket inagkannadagitisakana,kensinapsapoannaidaitisapsapo 39ItaidinakitatiFariseoanangawiskenkuana,nagsaoiti unegna,akinunana,Daytoyalalaki,nomaysaapropeta, ammonakomanosiasinokennoaniaakitatibabaidaytoy amangsagidkenkuana:taisuketmanagbasol

40KinunaniJesuskenkuana,Simon,addaibagakkenka. Ketkinunana,Maestro,itultuloymo

41Addamaysaanagpautangngaaddaanitiduangautang: timaysaketnakautangitilimagasutapisos,kentisabali ketlimapulo

42Ketidiawantibayadda,sipaprangkaapinakawannaida adua.Ibagamngarudkaniak,siasinokadakuadati mangayatunaykenkuana?

43SimmungbatniSimonketkinunana,Ipagarupkongaisu tikaaduanapinakawannaKetkinunanakencuana, Siuumisotipanangukommo

44Kettimmaliawitibabai,ketkinunanakenSimon, Makitamkadidaytoyababai?Simrekakitibalaymo,awan tiintedmokaniakadanumamaipaaykadagitisakak:ngem binugguannadagitisakakbabaenkadagitilulua,ket pinunasnaidababaenkadagitibuoktiulona

45Awantiintedmongaagek:ngemdaytoyababai manipudidisimrekaksaananagsardengngaagekkadagiti sakak

46Saanmoasinapsapoantiulokitilana:ngemdaytoya babaipinulotannadagitisakakitisapsapo.

47Gapunakunakkenka,Napakawanendagitibasbasolna, ngaadu;taadutiinayatna:ngemitibassitamapakawan, bassittiayatna.

48Ketkinunanakencuana,Napakawanendagiti basbasolmo

49Ketdagitinakitugawanakipangankencuanarinugianda anagkunaitiunegtibagida,Siasinodaytoya mangpakawanmetkadagitibasbasol?

50Ketkinunanaitibabai,Tipammatimtinangisalakan kenka;mapankayoasitatalna

KAPITULO8

1Ketnaaramidacalpasan,anagnaitiaminasiudadken purok,ngainkasabakenimpakaammonatinaragsaka damagtipagariantiDios:ketdagitisangapuloketdua addadakenkuana.

2Ketsumagmamanoababbai,anaagasankadagitidakes ngaespiritukenkinakapuy,niMariaanaawaganiti Magdalena,arimmuarkenkuanatipitoasairo.

3KetniJuanangaasawaniCuzaamayordomoniHerodes, kenniSusana,kenaduasabsabalipay,anagserbi kenkuanaitisanikuada.

4Ketidinaguummongtiaduatattao,ketimmayda kenkuanamanipudititunggalsiudad,nagsaobabaenti pangngarig.

5Rimmuartimaysaamanagmulatapnoimulanatibin-ina: ketbayattipanagmulana,natinnagtidaddumaitiigidti dalan;ketnaidda,ketinalun-ondagititumatayabiti tangatang

6Ketnatinnagtidaddumaitimaysaabato;ketapamana nagtubo,nalaylay,gaputaawananitiagneb.

7Ketdaddumanatinnagititengngadagitisiit;kettimmaud dagitisiitakaduana,ketinleppesdadayta

8Kettidaddumanatinnagitinasayaatadaga,kettimmaud, ketnagbungaitimaminsangagasutKetidinaibagana dagitoy,impukkawna,Tiaddaanlapayagadumngeg, dumngegkoma.”

9Insaludsoddagitiadalannakenkuana,akunkunada,Ania ngatadaytoyapangngarig?

10Ketkinunana,Naitedcadacayoamangammocadagiti palimedtiPagariantiDios:ngemcadagitisabsabalibabaen kadagitipangngarig;tapnoitipannakakitadasaandaa makakita,kenitipannakangngegdasaandaamaawatan 11Ita,kastoytipangngarig:Tibin-iisutisaotiDios

12Dagidiayaddaitiigidtidalanisudadagitidumdumngeg; kalpasannaumaytisairo,ketikkatennatisaomanipuditi pusoda,amangannomamatidakenmaisalakanda

13Isudaitirabawtibatoisuda,anodumngegda, umawatdaitisaobuyogentirag-o;ketdagitoyawanti ramutda,ngaitiapagbiitmamatida,ketititiempotisulisog agtinnagda.

14Ketdagidiaynagdissoititengngadagitisiitisuda,nga, nonangngegda,rummuarda,ketnalemmengdakadagiti pakaseknankenkinabaknangkenragragsakitidaytoya biag,ketawantiiyegnaabungaitikinaan-anay

15Ngemaddaitinaimbagadaga,isuda,ngaitinapudno kennaimbagapuso,anangngegdatisao,tungpalenda dayta,ketagbungadabuyogentikinaanus

16Awantiasinoman,nosinindiannatipagsilawan,a mangabbongitibanga,wennomangikabilitisiroktikama; ngemikabilnadaytoyitikandelero,tapnodagitisumrek makitadatilawag

17Taawantinalimedasaanamaiparangarang;awanmet tianiamananailemmeng,asaantoamaammuankenumay itiballasiw-taaw

18Agannadkayongarudnokasanotipanagdengngegyo:ta siasinomanngaaddaan,maitedtokenkuana;ketsiasinoman ngaawan,maikkattokenkuanauraytikaslaaddakenkuana.

19Kalpasanna,immaykenkuanatiinanakendagiti kakabsatna,ketsaandaamakaumaykenkuanagapuiti panagkarkarayam.

20Ketnaibagakencuanatimaysaanagkuna,Tiinamken dagitikakabsatmoagtaktakderdaitiruar,atarigagayandaka amakita.

21Ketsimmungbatketkinunanacadacuada,Niinacken dagiticacabsatcoisudadagitidumdumngegitisaotiDios kenagtungpalitidaytoy.

22Itimaysangaaldaw,napanitimaysaabarkoakaduana dagitiadalanna:ketkinunanakadakuada,Bumallasiwtayo itibangirtidan-aw.Ketnaglansada.

23Ngembayattipanaglayagdanaturog:ketbimmabati bagyotianginitidan-aw;ketnapnodaitidanum,ket agpeggadda.

24Ketimmaydakencuanaketriniingda,akunkunada, Maestro,apo,madadaelkamiKalpasanna,timmakder,ket tinubngarnatianginkentirimmang-aytidanum:ket nagsardengda,ketaddatikinatalna

25Kinunanakadakuada,Sadinotiayantipammatiyo?Ket mabutengdaanagsiddaaw,akunkunadaitimaysaken maysa,Aniaakitatitaodaytoy!taibilinnauraydagiti anginkendanum,ketagtulnogdakenkuana

26KetnakadanondaitidagadagitiGadareno,ngaaddaiti ballasiwtiGalilea

27Ketidinapanitidaga,addasinabatnamanipuditi siudadtimaysaatao,ngaaddaankadagitisairoiti nabayagen,kenawantikawesna,wennonagnaediti aniamanabalay,nodiketkadagititanem

28IdinakitananiJesus,impukkawna,ketnagrukobiti sanguananna,ketitinapigsaatimekkinunana,Aniati pakainaigakkenka,Jesus,sikangaAnaktiDiosa kangatoan?Agpakaasiakkenka,dinakparigaten.

29(Taimbilinnatinarugitngaespirituarummuarititao Tamasansanatiniliwnaisuna:ketnaigalutisunababaen kadagitikawarkenkawar,ketbinigketnadagitibenneg,ket intaraytiDiabloidiaylet-ang)

30InsaludsodniJesuskenkuana,akunkunana,Aniati naganmo?Ketkinunana,Legion:gaputaaduasairoti simrekkenkuana

31Ketnagpakaasidakenkuanaadinakomabilinenidaa rummuaritikaadalem

32Addasadiaytipangentiaduababoyngaagtartaraken itibantay:ketimpakaasidakenkuanaapalubosannaidaa sumrekkadakuadaKetsinagabanaida

33Kalpasanna,rimmuardagitisairomanipudititao,ket simrekdakadagitibaboy:kettipangennagtaraydaa sipipigsaitinarangkisadissongaagturongitidan-aw,ket nalemmengda

34Idinakitadagitimangtartarakenkadakuadati napasamak,nagtalawda,ketnapandainsalaysaydaytaiti siudadkenitiaway

35Kalpasanna,rimmuardatapnokitaendanoaniati napasamak;ketimmaykenJesus,ketnasarakandatitao,a pimmanawdagitisairo,asitutugawitisakaniJesus,a nakawesan,kennalintegtipanunotna:ketnagbutengda

36Imbagametdagitinakakitaitidaytanoaniaapamay-an anaagasantinaglugandagitisairo

37IdintiinteroabunggoydagitiGadarenoitiaglawlaw nagpakaasidakenkuanaapumanawkadakuada;tanaalada buyogentidakkelabuteng:ketsimmang-atitibarko,ket nagsublimanen.

38Itatitaoapimmanawdagitisaironagpakaasikencuana amakikaduakencuana:ngempinapanawniJesus,a kunkunana.

39Agsublikaitibukodmoabalay,ketipakitamnokasano kadakkeltiinaramidtiDioskenkaKetnapanisuna,ket impakaammonaitienteroasiudadnokasanodagiti dadakkelabanbanagngainaramidniJesuskenkuana

40Ketnaaramidnga,idinagsubliniJesus,siraragsaknga inawatdagititattao:taagur-uraydaaminkenkuana.

41Ket,adtoy,immaytimaysaalalakingaagnaganJairo, ketmaysangaagturayitisinagoga:ketnagruknoyitisaka niJesus,ketnagpakaasikenkuanangaumayitibalayna.

42Taaddamaymaysangaanaknaababai,agarup sangapuloketduatitawenna,ketmatmatayNgembayatti panagdaliasatna,pinagdudupudopdagititattao.

43Kettimaysaababaingaaddaanitidaraitisangapulo ketduaatawen,anangbusbositiaminapanagbiagna kadagitimangngagas,ketawantinaagasanitiasinoman.

44Immayitilikudanna,ketsinagidnatibeddengtipagananayna:ketdagusanagsardengtidarana

45KinunaniJesus,Siasinotinangsagidkaniak?Idi inlibakdaamin,kinunaniPedrokendagitikaduana, “Maestro,tiumariwekwekketipis-itdaka,ketkunaem, Siasinotinangsagidkaniak?”

46KinunaniJesus,Addanangsagidkaniak,tamadlawkoa rimmuarkaniaktikinaimbag

47Ketidinakitatibabaiasaananailemmeng,immaynga agpigpigerger,ketnagruknoyitisanguananna, impakaammonakenkuanaitisanguanandagitiamina tattaonoaniatigapunaasinagidnakenkuana,kenno kasanoanaimbaganadagus

48Ketkinunanakencuana,Anac,liwliwaem:tipammatim pinaimbagnaca;mapankayoasitatalna.

49Bayatngaagsasaopaylaeng,immaytimaysamanipud itiagturayitibalaytisinagoga,akunkunanakenkuana, Natayentibalasangmo;riribuksaanatiMaestro

50NgemidinangngegniJesus,simmungbatkenkuana,a kunkunana,Dikaagbuteng:mamatilaeng,ket mapaimbagto.

51Ketidisimrekitibalay,awantiimpalubosnaasumrek, malaksidkadaPedro,Santiago,kenJuan,kentiamaken inatibalasang

52Nagsangitdagitiaminketnagdung-awdakenkuana: ngemkinunana,Dikaagsangit;saananatay,nodiket matmaturog

53Ketkinatawaandangaumsi,taammodaanatayen

54Inruarnaidaamin,ketiniggamannatiimana,ket inawaganna,“Katulonganababai,bumangonka”

55Kettiespiritunaimmaymanen,kettimmakderadagus: ketimbilinnangaikkannaititaraon.

56Nasdaawdagitidadakkelna:ngembinilinnaidaadida ibagaitiasinomantinapasamak.

KAPITULO9

1Kalpasanna,inayabannadagitisangapuloketduanga adalanna,ketinikkannaidaitipannakabalinkenturay kadagitiaminasairo,kenmangagaskadagitisakit

2KetimbaonnaidaamangikasabaitiPagariantiDios,ken mangagaskadagitimasakit

3Ketkinunanacadacuada,Dicayomangalaitianiamana maipaayitipanagdaliasatyo,uraydagitibaston,wenno baston,wennotinapaywennokuarta;awanmettiduaa kabaltitunggalmaysa.

4Ketaniamanabalayasumrekkayo,agtalinaedkayo sadiay,ketpumanawkayosadiay

5Ketsiasinomanasaanngaumawatkadakayo,inton rummuarkayoitidaytaasiudad,ikkatenyotimismoa tapokmanipudkadagitisakayokaspammaneknek maibusorkadakuada.

6Ketpimmanawda,ketnagdaliasatdakadagitiili,nga inkasabadatinaimbagadamag,kenmangagasdaiti sadinoman.

7ItanangngegniHerodesatetrarkatiaminnga inaramidna:ketnariribuk,gaputanaibagamaipapaniti dadduma,aniJuannagungarmanipudkadagitinatay; 8Ketitisumagmamano,anagparangniElias;kenkadagiti dadduma,anagungartimaysakadagitidaanapropeta

9KetniHerodeskinunana,“NiJuanpinutotkotiulok: ngemsiasinodaytoy,amangngegkotikastaabanbanag?” Kettinarigagayannaamakita

10Ketdagitiapostol,idinagsublida,imbagadakenkuanati aminngainaramiddaKetinnalanaida,ketnapana sibubukelitimaysaadissoitilet-angakukuatisiudada naawaganBetsaida.

11Ketdagititattao,idinaammuanda,simmurotda kencuana:ketinawatnaida,ketsinaonacadacuadati PagariantiDios,ketpinaimbagnadagitiagkasapulaniti pannakaagas

12Ketidinangruginamabusbostialdaw,immaydagiti sangapuloketduaketkinunadakencuana,Pabaenyoti bunggoy,tapnomapandakadagitiilikenawayitiaglawlaw, ketagdagusdakenmangalaititaraon:taaddatayoditoyiti adisiertoalugar.

13Ngemkinunanakadakuada,IkkanyoidaamanganKet kinunada,Awanentiaddakadatayonoditilimaatinapay kenduangaikan;malaksidnomapantayogumatangiti karneparakadagitoyaminatattao

14TaagaruplimaribudaalallakiKetkinunanakadagiti adalanna,Ipatugawyoidaitisangapuloketlimapulo.

15Ketinaramiddaticasta,ketpinagtugawdaamin

16Kalpasanna,innalanatilimaatinapaykentiduanga ikan,kettimmangaditilangit,binendisionannaida,ket binispisina,kenintednakadagitiadalantapnoidatagdaiti sanguanantiaduatattao.

17Ketnanganda,ketnabsogdaamin:ketnaurnongdagiti pirsayanabaticadacuadasangapuloketduaabasket

18Ketnapasamak,bayatngaagmaymaysanga agkarkararag,kaduanadagitiadalanna:ketsinaludsodna

kadakuada,akunkunada,Siasinotiibagbagadagititattaoa siak?

19Simmungbatdaakinunada,JuanaMammautisar;ngem kunatidadduma,Elias;ketkunadagitidadduma,a nagungartimaysakadagitidaanapropeta.

20Kinunanakadakuada,Ngemsiasinoaktiibagbagayo? SimmungbatniPedrokinunana,TiCristotiDios 21Ketnaingetabinilinnaida,ketbinilinnaidaadida ibagadaytaitiasinoman;

22Kinunana,MasapulngaagsagabatiAnaktiTaoitiadu abanbanag,ketlaksidendagitipanglakayenkenpanguluen apapadikeneskriba,ketmapapataykenmapagungariti maikatlongaaldaw.

23Ketkinunanacadacuadaamin,Notiasinomanamayat asumurotcaniac,tallikudannatibagina,ketibaklaynati krusnaitiinaldaw,ketsumurotcaniac.

24Tasiasinomanamayatamangisalakanitibiagna mapukawnanto:ngemsiasinomanamangpukawitibiagna gapukaniak,isumettimangisalakanitidayta.

25Taaniatipagimbagantimaysaatao,nomagun-odnati interoalubong,ketmapukawnatibagina,wenno maibelleng?

26Tasiasinomanamabainkaniakkenkadagitisasaok, mabaintokenkuanatiAnaktiTao,intonumayitidayagna, kenitidayagniAmana,kenkadagitinasantoanngaanghel.

27Ngempudnongaibagakkadakayo,addadagiti agtaktakderditoy,asaanamakaramanitiipapatay, aginggaamakitadatipagariantiDios.

28Ketnaaramidngaagarupwalongaaldawkalpasan dagitoyasasao,innalanadaPedrokenJuankenSantiago, ketsimmang-atitibantaytapnoagkararag.

29Ketbayattipanagkararagna,nabaliwantiusotirupana, ketnapudawkennaraniagtikawesna

30Ket,adtoy,nakisaritakencuanatiduaalallaki,da MoiseskenElias

31Nagparanganadayag,ketnagsaomaipapaniti ipapataynaarumbengngaitungpalnaidiayJerusalem.

32NgemnadagsentiturogniPedrokendagitikaduana, ketidimakariingda,nakitadatidayagnakendagitiduaa lallakianakipagtakderkenkuana.

33Ketnaaramidnga,bayattiipapanawdakencuana, kinunaniPedrokenJesus,Maestro,nasayaatnoaddatayo ditoy:ketmangaramidtayoititalloatabernakulo;maysa parakenka,kenmaysaparakenMoises,kenmaysapara kenElias:adinaammotiimbagana

34Bayattipanagsaona,immaytimaysangaulep,ket inlinongnaida:ketnagbutengdabayattiiseserrekdaitiulep

35Ketimmaytitimekmanipuditiulep,akunkunana, DaytoytidungdungnguekngaAnak:denggenyoisuna

36Ketidilimmabastitimek,nasarakanniJesusnga agmaymaysaKetpinagtalinaeddaanasinged,ketawanti imbagadaitiasinomankadagidingaaldawitianiaman kadagitaabanaganakitada

37Ketnaaramidngaitikabigatanna,idibimmabada manipudititurod,aduatattaotisinabatkenkuana

38Ket,adtoy,impukkawtimaysaalalakiitibunggoy,a kunkunana,Maestro,ipakpakaasikkenka,kitaemtianakko: taisutibugbugtongngaanakko

39Ket,adtoy,alaentimaysangaespiritu,ketkellaatnga agpukkaw;ketmangpisangkencuanangaagburamanen, kettipanangsugatkencuanasaanapulosapumanaw kencuana

40Ketnagpakaasiakkadagitiadalamngaibellengdaisuna; ketdidakabaelan.

41SimmungbatniJesus,“Oawanpammatikennakilloa kaputotan,kasanokabayagtikaaddakkadakayoken ipaluboskokadakayo?Iyegmoditoytianakmo.

42Ketbayatngaumaypay,imbellengtidiablo,ket rineknaKetbinabalawniJesustinarugitngaespiritu,ket pinaimbagnatiubing,ketinyawatnamanenkenamana.

43KetnasdaawdaaminitinabilegapannakabalintiDios Ngembayatamasmasdaawdaititunggalmaysakadagiti aminngainaramidniJesus,kinunanakadagitiadalanna 44Aglemmengkomadagitoyasasaokadagitilapayagyo: tatiAnaktiTaomaitedtokadagitiim-imadagititattao.

45Ngemsaandaanaawatandaytoyasasao,ket nailemmengkadakuada,tapnosaandaanabigbig:ket nagbutengdaamangsaludsodkenkuanamaipapanitidayta asao

46Kalpasanna,timmaudtipanagsusupiatkadakuadano siasinokadakuadatikatan-okan.

47IdinabigbigniJesustipampanunottipusoda,innalana timaysangaubingketinsaadnaitisibayna

48Ketkinunanacadacuada,Siasinomanamangawatiti daytoyngaubingitinagancoawatennac:ketsiasinoman ngaumawatcaniacawatennatinangibaoncaniac:ta daydiaykabassitancadacayoamin,isumetlaengti naindaklan

49SimmungbatniJuanketkinunana,Maestro,nakitamiti maysaamangparuarkadagitisairoitinaganmo;ket pinaritmiisuna,agsipudtasaanasumurotkadakami

50KetniJesuskinunanakencuana,Dimoiparit,tatisaan abumusorcadatayo,addacadatayo.

51Ketnaaramidngaididimtengtitiempoamaawat, sipipingetngainturongnatirupanaamapanidiay Jerusalem.

52Ketnangibaonkadagitimensaheroitisangoanan:ket napanda,ketsimrekdaitimaysaapurokdagitiSamaritano, tapnoisaganadaparakencuana.

53Saandangainawat,agsipudtakaslamapanidiay Jerusalemtirupana

54KetidinakitadagitiadalannaadaSantiagokenJuan, kinunada,Apo,kayatmokadingaibilintayoabumabati apuymanipudlangitketpuorannaida,kasitiinaramidni Elias?

55Ngemtimmaliaw,kettinubngarnaidaketkinunana, Diyoammonoaniaakitatiespiritutinakaigapuankayo

56TasaanngaimmaytiAnaktiTaotapnodadaelennati biagdagititattao,nodikettapnoisalakannaidaKet napandaitisabaliapurok.

57Ketnaaramidnga,bayattipanagdaliasatdaitidalan, kinunatimaysaalalakikenkuana,Apo,surotenkantoiti sadinomanapapanam

58KinunaniJesuskenkuana,Addaabutdagitisora,ken umokdagititumatayabititangatang;ngemtiAnaktitao awantipangikabilannaitiulona

59Ketkinunanaitisabali,SumurotcaniacNgemkinunana, Apo,palubosannakngaumunaamapanmangitabonkenni tatangko.

60KinunaniJesuskenkuana,Bay-amngaitabondagiti nataydagitinatayda

61Kinunamettisabali,Apo,sumurotka;ngembay-anyo ngaumunaamapannakagpakadakadakuada,ngaaddaiti pagtaenganitibalayko

LUCAS

62KetniJesuskinunanakencuana,Awantiasinoman,a nangikabilitiimanaitiarado,kenkumitaitinapalabas,a maikariitipagariantiDios

KAPITULO10

1Kalpasandagitoyabanbanag,dinutokantiApoti daddumapayapitopulo,ketimbaonnaidaaduakenduaiti sangotirupanaititunggalsiudadkendisso,ngaisumet laengtiumay

2Gapunakinunanacadacuada,Pudnoadakkeltiapit, ngembassitdagititrabahador:ikararagyongaruditiApoti panagani,amangibaonkomakadagititrabahadoriti panaganina

3Inkayo:adtoy,ibaonkayoakaskadagitikorderoiti tengngadagitilobo.

4Dikayawit-awittipitaka,wennobasura,wennosapatos: ketdikayagsaludoitiasinomanitidalan

5Ketitianiamanabalayasumrekkayo,umunanga ibagayo,Talnakomadaytoyabalay

6Ketnoaddasadiaytianaktitalna,agtaengtotitalna kencuana:nosaan,agsublintocadacayo.

7Ketagtalinaedkayoitiisumetlaengabalay,amangan kenuminumkadagitibanbanagngaitedda:tatitrabahador maikariititangdanna.Saanamapanitibinalaybalay.

8Ketitianiamanasiudadasumrekka,ketawatendakayo, kanenyodagitibanbanaganailanadkadakayo

9Ketpaimbagemdagitimasakitngaaddasadiay,ket ibagamkadakuada,TipagariantiDiosumasidegen kadakayo

10Ngemitianiamanasiudadasumrekkayo,ket saandakayongaawaten,rummuarkayokadagitikalsadati isumetlaeng,ketkunaenyo

11Uraytimismoatapoktisiudadyo,ngaagdekket kadakami,punasenmikadakayo:nupaykastasiguradokayo itidaytoy,ngaasidegenkadakayotipagariantiDios

12Ngemibagakkadakayongaad-addaamaanusaniti daytangaaldawtiSodomangemitidaytaasiudad

13Asikapay,Corazin!asi-kapay,Betsaida!tano naaramidkomadagitinabilegngaaramididiayTiroken Sidon,anaaramidkadakayo,nabayagenanagbabawida,a nakatugawdaitinakersangalupotkendapo

14Ngemad-addaamaanusantiTirokenSidoniti panangukom,ngemkadakayo

15Ketsika,Capernaum,anaitan-okidiaylangit, maipababakantoidiayimpierno.

16Tidumngegkadakayodumngegkaniak;ketti mangumsikadakayoumsiennak;kettimangumsikaniak umsiennatinangibaonkaniak

17Nagsublimanendagitipitopuloasiraragsak,a kunkunada,Apo,uraydagitisairoagpasakupdakadakami babaenitinaganmo.

18Kinunanakadakuada,NakitakniSatanasakaslakimat ngaagtinnagmanipudlangit

19Adtoy,itedkokadakayotibilegamangsagidkadagiti ulegkenmanggagama,kenitiaminapannakabalinti kabusor:ketawantianiamanamangdangrankadakayo.

20Nupaykasta,dikayagrag-ogaputaagpasakup kadakayodagitiespiritu;ngemketdiagrag-okayo,agsipud tanaisuratdagitinaganyoidiaylangit.

21Itidaytangaorasnagrag-oniJesusitiespiritu,ket kinunana,Agyamanakkenka,OAma,Apotilangitken

daga,tainlemmengmodagitoyabanbanagkadagitimasirib kenmasirib,ketimpalgakmoidakadagitimaladaga:kasta met,Ama;takastaakaslanasayaatdaytaitiimatangmo 22AminabanbanaginyawatnacaniacniAmac:ketawan timakaammonosiasinotiAnak,noditiAma;kenno siasinotiAma,nodikettiAnak,kendaydiayipalgakti Anakkenkuana

23Ketinturongnaisunakadagitiadalannaketkinunanaa sibubukel,Nagasatdagitimataamakakitakadagitibanaga makitkitayo

24Taibagakkadakayongaaduamammadtokenar-ariti nagtarigagayamakakitakadagitibanagamakitayo,ngem didanakitaida;kentapnomangngegyodagitibanbanaga mangngegyo,ngemsaanyoanangngeg

25Ket,adtoy,timmakdertimaysangaabogadoitilinteg, ketsinulisogna,akunkunana,Maestro,aniatiaramidek tapnomatawidkotibiagngaagnanayon?

26Kinunanakenkuana,AniatinaisuratitiLinteg?kasano tipanagbasam?

27Ketsimmungbatkinunana,AyatemtiApoaDiosmoiti aminapusom,kenitiaminakararuam,kenitiamina pigsam,kenitiaminapanunotmo;kentikaarrubamakas itibagim

28Ketkinunanakencuana,Simmungbatcangaumiso: aramidemdaytoy,ketagbiagcanto.

29Ngemisu,akayatnangailintegtibagina,kinunanaken Jesus,Ketsiasinotikaarrubak?

30KetniJesussimmungbatkinunana,“Addalalakia bimmabamanipudJerusalemngaagturongidiayJerico,ket natnagititengngadagitimannanakaw,ketinuksobdadagiti kawesna,kensinugatda,ketpimmanawda,ket pinanawandaakaguduatinatay

31Ketnaiparnaabimmabatimaysaapadiitidaytaa dalan:ketidinakitana,limmasatitibangir.

32KetkastamettimaysaaLevita,idiaddanitidaytaa lugar,immayketkimmitakenkuana,ketlimmasatiti bangir.

33NgemaddamaysaaSamaritano,bayatti panagdaliasatna,dimtengitiayanna:ketidinakitana, naasiankenkuana.

34Ketnapankencuana,ketingalutnadagitisugatna,a nangibukbokitilanakenarak,ketinsaadnaitibukodnanga animal,ketimpanisunaitimaysaapagdagusan,ket inaywananna

35Ketitikabigatannaidipumanaw,nangiruaritiduaa pisos,ketintednadagitoyitibuyot,ketkinunanakencuana, Aywanamisuna;ketaniamanngaad-adutimagastosmo, intonumayak,subadkanto.

36Siasinoitakadagitoyatallo,itipanagkunam,tikaarruba daydiaynatnagititengngadagitimannanakaw?

37Ketkinunana,DaydiaynangipakitakencuanaKinuna niJesuskenkuana,Inka,aramidemmet.

38Itanapasamak,bayattipanagdaliasatda,simrekiti maysaapurok:ketmaysaababaingaagnaganMartati nangawatkencuanaitibalayna

39AddakabsatnaababaingaagnaganMaria,anagtugaw metitisakaananniJesus,ketdimngegitisaona.

40NgemmarigatanniMartaitiaduapanagserbi,ket immasidegkenkuana,ketkinunana,Apo,saankadia maseknantikabsatkoababaiapinanawannakngaagserbi ngaagmaymaysa?ibilinmongarudkenkuanaa tulongannak

41SimmungbatniJesusketkinunanakenkuana,Marta, Marta,naannadkakenmariribukankaitiaduabanag. 42Ngemmaysaabanagtikasapulan:ketpiniliniMaria daydiaynaimbagapaset,asaantoamaikkatkenkuana.

KAPITULO11

1Ketnaaramidnga,bayatngaagkarkararagitimaysaa lugar,idinagsardeng,kinunakenkuanatimaysakadagiti adalanna,Apo,isuronakamingaagkararag,kasitiinsuro metniJuankadagitiadalanna

2Kinunanakadakuada,Noagkararagkayo,kunaenyo, Amamingaaddasadilangit,Nasantuankomatinaganmo. UmaytipagariamMaaramidkomatipagayatam,kasidiay langit,kastametditoydaga

3Inaldawngaitedmokadakamititinapaymiitiinaldaw.

4Ketpakawanennakamikadagitibasbasolmi;ta pakawanenmimettitunggalmaysanganakautang kadakami.Ketsaannakamingaiturongitisulisog;ngem ispalennakamiitidakes

5Ketkinunanakadakuada,Siasinokadakayotimaaddaan itigayyem,ketmapankenkuanaititengngatirabii,ket kunaennakenkuana,Gayyem,ipabulodnakititalloa tinapay;

6Taimmaykaniaktimaysaagayyemkoiti panagdaliasatna,ketawantimaitedkokenkuana?

7Ketisumanipuditiunegsumungbattoketkunana,Dica riribuken:tiruangannaserraanitan,ketdagitiannakko addadacaniacitiidda;Diakmabalintitumakderkenited kenka

8Kunakkadakayo,Nupaysaanabumangonkenited kenkuana,agsipudtagayyemna,kaskasdiabumangonto kenitednakenkuanatikaadutikasapulanna

9Ketkunakkadakayo,Dumawatkayo,ketmaitedto kadakayo;sapulenyo,ketmasarakanyonto;agtuktokka,ket malukatantokadakayo

10Tatunggalagdawatumawat;kettiagsapsapul makasarak;ketitidaydiayagtuktokmalukatanto

11Nodumawattimaysangaanakalalakiititinapayiti siasinomankadakayongaama,itednakadikenkuanati bato?wennonodumawatitiikan,ikkannakadikenkuanati uleg?

12Wennonodumawatitiitlog,idatonnakadikenkuanati manggagama?

13Nokasta,nodacayo,ammoyotimangteditinaimbaga sagutcadagitiannacyo:anianngaad-addangaitedti nailangitanngaAmayotiEspirituSantocadagitiagdawat kencuana?

14Pinaruarnatimaysaasairo,ketumeldaytaKet naaramidngaidirimmuartisairo,nagsaotiumel;ket nagsiddaawdagititattao

15Ngemkinunatidaddumacadacuada,“Pagtalawnadagiti sairobabaenkenniBeelzebubapanguluendagitisairo”

16Ketdagitidadduma,anangsulisogkenkuana, nagsapuldakenkuanaitipagilasinanmanipudlangit

17Ngemidiammonatipampanunotda,kinunana kadakuada,Tunggalpagariananasinasinaitibagina, nalangalang;kettimaysaabalayanabingayitimaysaa balaymatnag

18NomasisinametniSatanasmaibusoritibagina, kasanontongaagtakdertipagarianna?gaputaibagbagayo aparuarekdagitisairobabaenkenBeelzebub

19KetnosiakbabaenkenBeelzebubtimangpapanaw kadagitisairo,siasinotipangparuarkadakuadadagiti annakyo?ngarudisudantodagitiukommo

20NgemnosiakbabaentiramaytiDiosparuarekdagiti sairo,awanduaduaadimtengkadakayotiPagariantiDios.

21Notimaysaanapigsaataongaaddaanarmas saluadannatipalasiona,sitatalnatisanikuana

22Ngemnotinabilbilegngemisuumaytokencuana,ket parmekenna,alaennakencuanatiaminakabalnaa nagtalekanna,ketbingayennadagitisamsamna

23Tisaanakaduakbumusorcaniac:kettisaana makiummongcaniaciwarawarana

24Norummuartinarugitngaespirituitimaysaatao, magnakadagitinamagaadisso,ngaagsapsapuliti panaginana;ketgaputaawantimasarakanna,kunana, Agsubliakitibalaykoarimmuarak.

25Ketintonumay,masarakannaanawalisanken naarkosan

26Kalpasanna,mapan,ketalaennakencuanatipitopay ngaespirituanadangdakesngemisu;ketsumrekda,ket agtaengdasadiay:kettimaudiakasasaaddaytaatao nakarkarongemtiimmuna.

27Ketnapasamak,bayatngaibagbaganadagitoya banbanag,maysaababaiakamengtibunggoyti nangipangatoititimekna,ketkinunanakencuana,Bendito tiaanakananangipasngaykenka,kendagitisusonga insusom

28Ngemkinunana,Wenketdi,nagasatdagitidumngegiti saotiDioskenmangtungpalitidayta

29Ketidinaummongdagititattaoanapuskol,rinugiannaa kinuna,Daytoyketdakesakaputotan:agsapsapuldaiti pagilasinan;ketawantotimaitedapagilasinan,noditi pagilasinanniJonasapropeta

30TanokasanoaniJonasketmaysaapagilasinan kadagititagaNineve,kastamettiAnaktiTaoitidaytoya kaputotan

31Tireynatiabagatantumakdertoitipanangukoma kaduanadagititattaoitidaytoyakaputotan,ket kondenarennaida:taimmayisunamanipuditiungtoti dagatapnodumngegitisiribniSolomon;ket,adtoy,adda ditoytidakdakkelngemniSolomon

32DagititattaotiNinevetumakderdantoitipanangukoma kaduadadaytoyakaputotan,ketkondenarendantodaytoy: tanagbabawidaitipanangasabaniJonas;ket,adtoy,adda ditoytidakdakkelngemniJonas

33Awantiasinoman,nosinindiannatikandelero,a mangikabilitidaytaitinalimedalugar,urayitisirokti kaldero,nodiketitikandelero,tapnomakitadagitisumrek tilawag

34Tilawagtibagiisutimata:ngarudintonagsolsoloti matam,napnomettisilawtiinteroabagim;ngemno dakestimatam,napnomettibagimitisipnget.

35Agannadkangarudtapnosaanasipngettilawagnga addakenka

36Nongarudtiinteroabagimnapnoitilawag,ngaawanti pasetnaanasipnget,tiinteroketnapnoitilawag,akasnoti naraniagasilnagtikandelatimangtedkenkaitilawag.

37Ketbayattipanagsasaona,maysaaFariseoti nagpakaasikencuanaamakipangankencuana:ketsimrek, ketnagtugawamangan.

38IdinakitatiFariseo,nasdaawtasaanngaimmunaa nagbuggosakbaytipangrabii

39KetkinunatiApokencuana,Ita,dacayoaFariseo dalusanyotiruartikopakentipinggan;ngemtimakinunegapasetmonapnoitipanagrautkenkinadakes

40Dakayoamaag,saankadiatinangaramiditiaddaiti ruarinaramidnamettiaddaitiuneg?

41Ngemketdi,mangtedkayoitilimoskadagitibambanag ngaaddakadakayo;ket,adtoy,aminabanagnadalusda kadakayo.

42Ngemasikayopay,Fariseo!taapagkapulloyotimint kenruekenaminakitatiruot,ketlumasatkayoiti panangukomkentiayatitiDios:dagitoytirumbengkoma ngainaramidyo,ketsaanyoabaybay-anadimaaramidti sabali.

43Asikayopay,Fariseo!taay-ayatenyodagitiakinngatoa tugawkadagitisinagoga,kendagitikablaawkadagiti tiendaan.

44Asikayopay,eskribakenFariseo,managinsisingpet!ta kaslakayokadagititanemasaanngaagparang,ketdagiti tattaoamagmagnaitirabawdasaandangaammoida.

45Kalpasanna,insungbattimaysakadagitiabogado,ket kinunanakenkuana,Maestro,kastoytipanangibagam, umsiennakamimet.

46Ketkinunana,Asikayomet,dakayongaabogado!ta ibaklayyodagititattaokadagitidadagsenanarigatnga awiten,ketsaanyoasagidendagitidadagsenbabaenti maysaaramayyo

47Asikayopay!tabangonenyodagititanemdagitiprofeta, ketpinapatayidadagitiammayo.

48Pudnoasaksianyongaipalubosyodagitiaramiddagidi ammayo:tapudnoapinataydaida,ketbangonenyodagiti tanemda.

49GapunakinunamettisiribtiDios,Ibaonkontoida kadagitiprofetakenapostol,ketdaddumakadakuadati papatayendakenidadanesda.

50Tapnomakalikagumanitidaytoyakaputotantidara dagitiaminamammadto,anaibukbokmanipuditi pannakabangontilubong;

51ManipuditidaraniAbelaginggaitidaraniZacarias,a nadadaelitinagbaetantialtarkentitemplo:pudnokunak kadakayo,Makalikagumantoitidaytoyakaputotan.

52Asikayopay,dagitiabogado!tainikkatyotitulbekti pannakaammo:saankayoasimrekitibagbagiyo,ketdagiti sumsumrekketlinapdanyo.

53Ketbayattipanangisaonakadagitoyabanbanag kadakuada,dagitieskribakendagitiFariseorinugiandaa sipipingetngaindagadag,kenrurodkenkuanangaagsao maipapanitiaduabanag

54Agur-uraydakenkuana,kenagsapsapuldaamangtiliw itimaysaabanagmanipuditingiwatna,tapno mapabasolda

KAPITULO12

1Kabayatanna,idinaguummongtidimabilangabunggoy dagititattao,aginggaanagpipinnadakesda,rinugiannanga imbagakadagitiadalannangaumunaitiamin, AgannadkayoitilebaduradagitiFariseo,ngaisuti panaginsisingpet

2Taawantinaabbungotanasaanamaipalgak;wenno nailemmeng,asaantoamaammuan.

3Ngarudtianiamanngaimbagayoitisipngetmangngegto itilawag;kettiimbagayoitilapayagkadagitiaparador maiwaragawagtokadagitituktoktibalay

4Ketkunakkadakayogagayyemko,Dikayagbuteng kadagitimangpapatayitibagi,ketkalpasandaytaawanenti maaramidanda

5Ngemnasaksakbayapakdaarakkayonosiasinoti pagbutnganyo:Agbutengkayokenkuana,akalpasanti panangpapataynaaddaanitipannakabalinamangipuruak itiimpierno;wen,kunakkadakayo,Agbutengkayo kenkuana

6Saankadiamailakotilimaabillit-tulengitiduaagatad, ketawanuraymaysakadagitoytimalipatanitisanguanan tiDios?

7Ngemuraydagitimismoabuoktiuloyonabilangdaamin Dikayngarudagbuteng:napatpategkayongemitiadua billit-tuleng

8Kastametkunakkadakayo,Siasinomanamangipudno kaniakitisanguanandagititattao,ipudnontomettiAnakti TaoitisanguanandagitiangheltiDios

9Ngemtimangilibakkaniakitisangoanandagititattao, mailibaktoitisangoanandagitiangheltiDios.

10SiasinomanngaagsaoitimaysaasaomaibusoritiAnak titao,mapakawantokenkuana:ngemitisiasinomana mangtabbaawitiEspirituSantosaantoamapakawan.

11Ketintonipandakayokadagitisinagoga,kenkadagiti mahistrado,kenpannakabalin,dikaypanunotennokasano wennoaniaabanagtisungbatanyo,wennonoaniati ibagayo

12TatiEspirituSantoisuronakaytoitiisumetlaengnga orasnoaniatirumbengngaibagayo.

13Kinunakenkuanatimaysakadagitibunggoy,Maestro, kasaritamtikabsatkoabingayennakaniaktitawid

14Ketkinunanakencuana,Tao,siasinotinangaramid caniacngaukomwennomangbingbingaycadacayo?

15Kinunanakadakuada,Agannadkayokenagannadkayo itikinaagum:tatibiagtitaoketsaanamaibatayiti kinaruaydagitisanikuana

16Ketnagsaoisunaitipangngarigcadacuada,a kunkunana,Tidagatimaysaanabaknangataoket nangyegitinawadwad

17Ketpinampanunotnaitiunegna,akunkunana,Aniati aramidek,agsipudtaawantilugarkoapangitedkadagiti bungak?

18Ketkinunana,Daytoytiaramidek:Rebbaektodagiti kamaligko,ketmangbangonakitidakdakkel;ketsadiay ngaitedkontoaminabungakensanikuak

19Ketibagaktoitikararuak,Kararuak,adutinaurnongmo asanikuaitiaduatawen;aglak-amka,manganka, uminumka,kenagragsakka

20NgemtiDioskinunanakencuana,Maag,itaarabiiti cararruammacalikagumankenca:siasinontongaruddagiti banbanagngaintedmo?

21Kastamettiagurnongitigamengparaitibagina,ken saananabaknangitiDios

22Ketkinunanacadagitiadalanna,Ngarudkunak cadacayo,Dicayopampanunotennoaniatikanenyo; wennoparaitibagi,noaniatiisuotyo

23Tibiagad-adungemtikarne,kentibagiad-adungemti kawes.

24Panunotenyodagitiuwak:tasaandangaagmulawenno agapit;ngaawantipagidulinanwennokamalig;kettiDios

pagtaraonannaida:anianngaad-addaanasaysayaatkayo ngemdagititumatayab?

25Siasinokadakayotimakainayonitikatayagnaitimaysa akasiko?

26Nosaanyongarudakabaelanngaaramidentikabassitan, apayapampanunotenyotinabati?

27Utobenyodagitilirionokasanotipanagdakkelda: saandangaagbannog,saandangaagtulid;ketkaskasdi kunakkadakayo,aniSolomonitiaminadayagnasaana nakawesanakasitimaysakadagitoy

28NokastatiDioskawesannatiruot,ngaaddaitanga aldawititalon,ketintonbigat,maibellengitiurno;kasano payngaad-addaakawesannakayo,Odakayoabassitti pammati?

29Ketdicayosapulennoaniatikanenyo,wennonoaniati inumenyo,wennoagduaduakayo.

30Taamindagitoyabanbanagsapsapulendagitinasioniti lubong:ketammoniAmayoakasapulanyodagitoya banbanag.

31NgemketdisapulenyotipagariantiDios;ketamin dagitoyabanbanagmainayontocadacayo

32Dikayagbuteng,bassitngaarban;tapagay-ayatni Amayongaitedkadakayotipagarian

33Ilakoyotiaddakadakayo,ketitedyotilimos;ipaayyoti bagbagiyokadagitisupotasaanalumakay,maysaa gamengidiaylangitasaanngaagkupas,nosadinonga awantimannanakawngaumasideg,wennotikutonsaana mangdadael.

34Tanosadinotiayantigamengmo,ayantomettipusom

35Nabarikeskomadagitilomoyo,ketsumsumgeddagiti silawyo;

36Ketcadacayometlaengcadagititattaongaagur-urayiti apoda,intonagsublintomanipuditikasar;tapnointon umaykenagtuktok,mailukatdaadaguskenkuana.

37Nagasatdagitiadipen,atiapointonumaymasaracanna ngaagbambantay:pudnokunakcadacayo,abarikesnantoti bagina,ketpagtugawennaidaamangan,ketrummuartoket agserbikadakuada

38Ketnoumaytoitimaikaduaapanagbantay,wenno umayitimaikatloapanagbantay,ketmasarakannaidaa kasta,nabendisionandagidiayngaadipen

39Ketammoyodaytoy,anoammotiagtagtagibalayno aniangaorastiidadatengtimannanakaw,nagbantaykoma, ketsaannakomangaimpalubosamaburaktibalayna

40Agsaganakayometasisasagana:taumaytiAnaktiTao itiorasasaanyoapampanunoten.

41Kalpasanna,kinunaniPedrokenkuana,Apo,sawem kadidaytoyapangngarigkadakamiwennouraykadagiti amin?

42KetkinunatiApo,Siasinongaruddaytanapudnoken masiribamayordomo,apagbalinentiaponangaagturayiti sangakabbalayanna,tapnoitednaidaitibingaydaititaraon itiumisoatiempo?

43Nagasatdaydiadipen,ngaintonumaytiapona masarakannangaagar-aramiditikasta

44Pudnokunakkadakayo,ngaaramidennantongaagturay itiaminngaaddakenkuana.

45Ngemnokunaendaytangaadipenitipusona,‘Itantanti apoktiyaayna;ketrugiannantoakabilendagitiadipena lallakikenbabbai,kenmangankenuminum,kenmabartek; 46Umaytotiapodaytangaadipenitialdawasaannaa birbiroken,kenitiorasadinamapupuotan,ketputdennanto

isuna,ketitudingnantokenkuanatibingaynakadagitisaan amamati.

47Ketdaytangaadipen,ngaammonatipagayatanti apona,ketsaananangisaganaitibagina,wennosaana nangaramidmaitunositipagayatanna,masapsaplittoitiadu asaplit

48Ngemtisaanamakaammokennangaramidkadagiti banbanagamaikariitipannakasaplit,masapsaplittoiti bassitapannakasaplitTaitisiasinomananaiteditiadu, aduntotikasapulankenkuana:ketnoasinomanngainted dagititattaoitiadu,ad-aduntotikiddawendakenkuana 49Immayakamangibaonitiapuyitidaga;ketaniati aramidek,nonasindien?

50Ngemaddabautismoapagbuniagak;ketaniana naingpisaginggaamaibanagdayta!

51Ipagarupyongaimmayaktapnomangtedititalnaditoy daga?Ibagakkadakayo,Saan;ngemketdi pannakabingaybingay:

52Tamanipuditaaddantolimaitimaysaabalaya mabingaybingay,tallomaibusoritidua,kenduamaibusor ititallo

53Tiamamabingaytoamaibusoritianak,kentianak maibusoritiama;tiinamaibusoritianakababai,kenti anakababaimaibusoritiina;tikatugangganababai maibusoritimanugangna,kentimanugangnamaibusoriti katuganganna

54Ketkinunanapaykadagititattao,Nomakitayotiulepa tumakdermanipuditilaud,dagusakunaenyo,Umayti tudo;ketkastamet

55Ketnomakitayotianginngaagtaytayabitiabagatan, kunayo,Addantopudot;ketmapasamakdayta.

56Dakayoamanaginsisingpet,mailasinyotirupatilangit kentidaga;ngemkasanoasaanyoamailasindaytoya panawen?

57Wen,ketapayngaurayitibagbagiyosaanyonga ukomennoaniatinalinteg?

58Nomapankaakaduatikabusormoitimahistrado,kasiti kaaddamitidalan,igagetmotapnomaisalakankakenkuana; dilakettaipandacaitiukom,kettiukomiyawatnakaiti ofisial,kettiofisialesibaludnaka.

59Ibagakkenka,saankantoapumanawsadiay,aginggaa mabayadamtimaudiunayagatad

KAPITULO13

1Addadagitiaddaitidaytaapanawenanangibaga kenkuanamaipapankadagititagaGalilea,atidarada inlaokniPilatokadagitisakripisioda.

2KinunaniJesuskadakuada,Ipagarupyoamanagbasol dagitoyatagaGalileangemkadagitiaminatagaGalilea, agsipudtanagsagabadaitikasta?

3Ibagakkadakayo,Saan:ngem,malaksidno agbabawikayo,mapukawkaytometamin

4Wennodagidiaysangapuloketwalo,anatinnagtitorre idiaySiloamkennangpapataykadakuada,ipagarupyoa managbasoldangemitiaminatattaongaagnanaedidiay Jerusalem?

5Ibagakkadakayo,Saan:ngem,malaksidno agbabawikayo,mapukawkaytometamin

6Insaonametdaytoyapangngarig;Maysaataotiaddaan itikayoahigosanaimulaitikaubasan;ketimmayket nagsapulitibungaitidayta,ketawantinasarakanna

7Kalpasanna,kinunanaitiagay-aywanitikaubasan,Adtoy, dagitoytalloatawenumayakngaagsapsapulitibungaiti daytoyakayoahigos,ketawantimasarakak:putdem daytoy;apayapakarigatannatidaga?

8Ketsimmungbatisunakencuana,Apo,bay-amitaa tawen,aginggangaagkaliakitiaglawlawkenibleng

9Ketnoagbunga,naimbag:ketnosaan,kalpasanna, kalpasandaytaputdemto.

10Mangisursuroisunaitimaysakadagitisinagogaiti AldawaPanaginana

11Ket,adtoy,addamaysaababaingaaddaanitiespirituti kinakapuyitisangapuloketwaloatawen,ketnagruknoya sangsangkamaysa,ketsaanamakaitag-ayitibagina.

12IdinakitaniJesus,inayabannakencuana,ketkinunana kencuana,Babai,nawayakanitisakitmo

13Ketimpataynadagitiimanakenkuana:ketdagusa nalinteg,ketindaydayawnatiDios

14Kettiagturaytisinagogasimmungbatbuyogenti pungtot,agsipudtapinaimbagniJesusitialdawa panaginana,ketkinunanakadagititattao,Addainnemnga aldawarebbengngaagtrabahodagititattaoaldawti sabbath.

15SimmungbatngarudtiApokenkuana,ketkinunana, Sikaamanaginsisingpet,saankadiatitunggalmaysa kadakayoitiAldawaPanaginana,wayawayaannatibakana wennoasnonamanipuditikulongan,ketiturongnaisunaiti pagsibug?

16Ketsaankadiarumbengamawayawayaandaytoya babai,ngaanakababainiAbraham,ngaingalutniSatanas, adtoy,kadagitoysangapuloketwaloatawen,manipuditi daytoyasinggalutitialdawapanaginana?

17Ketidinaibaganadagitoyabanbanag,nabainanamin dagitikabusorna:ketamindagititattaonagrag-odagapuiti aminanadayagabanbanagngainaramidna.

18Kalpasanna,kinunana,Aniatikaaspingtipagarianti Dios?ketaniatipakaipadaakitidaytoy?

19Kaslabukeltimustasa,ngainnalatimaysaataoket imbellengnaitiminuyonganna;ketdimmakkel,ket nagbalinadakkelakayo;ketdagititumatayabititangatang nagdagusdakadagitisangana.

20Ketkinunanamanen,Aniatipangyarigkoitipagarianti Dios?

21Mayarigdaytaitilebadura,ngainnalatimaysaababai ketinlemmengnaititalloarukodakarne,aginggaa nalebaduraantiintero

22Nagdaliasatisunakadagitisiudadkenpurok,a mangisursuro,kennagdaliasatngaagturongidiay Jerusalem.

23Kinunatimaysakenkuana,Apo,manmanokaditi maisalakan?Ketkinunanakadakuada, 24Ikagumaamtisumrekitinailetaruangan:taadu,kunak kadakayo,tiagsapsapulasumrek,ketsaandantoa makastrek

25Nomaminsanatimmakdertiapotibalay,ketinrikepna tiridaw,ketmangrugikayongaagtakderitiruar,ken agtuktokitiruangan,akunkunayo,Apo,Apo, luktannakami;ketsungbatannantokenkunanakadakayo, Diakam-ammonosadinotinaggapuanyo

26Kalpasanna,rugiamtongaibaga,Nanganken imminumkamiitisanguanam,ketnangisurokakadagiti kalsadami

27Ngemkunaennanto,Ibagakkadakayo,diakam-ammo nosadinotinaggapuanyo;umadayokayokaniak,dakayo aminngaagar-aramiditikinadakes

28Addantopanagsangitkenpanagngaretngetdagitingipen, intonmakitayodaAbraham,kenIsaac,kenJacob,ken aminamammadto,itiPagariantiDios,ketdakayoa mismoanairuar

29Ketumaydantomanipuddaya,kenitilaud,ken manipuditiamianan,kenmanipuditiabagatan,ket agtugawdantoitipagariantiDios

30Ket,adtoy,addadagitimaudingaumuna,kenadda dagitiumunaamaudi

31Itidaytametlangaaldawimmaytisumagmamanoa Fariseo,akunkunadakenkuana,Rummuarkaket pumanawkaditoy:tapatayennakaniHerodes

32Ketkinunanakadakuada,Inkayo,ketibagayoitidaytaa sora,Adtoy,paruarekdagitisairo,ketagaramidakiti panangagasitangaaldawkenintonbigat,ketitimaikatlo ngaaldaw,naan-anayakto.

33Nupaykasta,masapulamagnaakitangaaldaw,ken intonbigat,kenitisumaganadngaaldaw:tasaanamabalin amapukawtimaysaamammadtomanipudJerusalem.

34OJerusalem,Jerusalem,anangpapataykadagiti mammadto,kennangbatokadagitinaibaonkenka;aniana kasansanakayatkongaummongendagitiannakmo,akas itipanangummongtimanokkadagitiannaknaitisirok dagitipayakna,ketdikaykayat!

35Adtoy,tibalayyonabaybay-ancadacayoalangalang: ketpudnokunakcadacayo,Saancantoamakita,aginggaa dumtengtitiempoakunaenyo,Benditodaydiayumayiti nagantiApo.

KAPITULO14

1Ketnaaramid,bayatasimrekitibalaytimaysakadagiti panguluenaFariseotapnomanganititinapayitiAldawa Panaginana,siniputdaisuna.

2Ket,adtoy,addamaysaalalakiitisanguanannanga addaanitidropsy

3KetsimmungbatniJesuskadagitiannurotentilintegken Fariseo,akunkunana,Maipaluboskaditimangagasiti aldawapanaginana?

4Ketnagulimekda.Ketinnalana,ketpinaimbagna,ket pinalubosanna;

5Simmungbatkadakuada,akunkunana,Siasinokadakayo tiaddaanitiasnowennobakaanatnagitiabut,ketsaana dagusamangguyodkenkuanaitialdawapanaginana?

6Ketsaandaamasungbatanmanenkadagitoyabanbanag.

7Ketnangidatagitipangngarigcadagitinaawis,idi namarkaannokasanoapinilidadagitikangrunaanasiled; kinunanakadakuada,

8Noawisennakaitikasartisiasinoman,dikaagtugawiti kangatuanasiled;dilakettamaawiskenkuanati nadaydayawataongemsika;

9Kettinangawiskenkakenkenkuanaumayketkunaenna kenka,Ikkamdaytoyataoitilugar;ketmangrugikaitibain amangalaitikababaanasiled.

10Ngemintonmaawiskan,inkaagtugawitikababaana siled;tapnointonumaytinangawiskenka,kunaennakenka, Gayyem,sumang-atkaitinangatngato:kalpasanna agdayawkantoitiimatangdagitimakipangankenka

11Tasiasinomanamangitan-okitibaginamaibabato;ket tiagpakumbabamaitan-okto.

12Kalpasanna,kinunanametitinangawiskenkuana,No agaramidkaitipangrabiiwennopangrabii,dimoawagan dagitigagayyemmo,wennokakabsatmo,uraydagiti kakabagiam,wennodagitinabaknangakaarrubam;dila kettaawisennakamanen,ketmaitedkenkatisupapak 13Ngemnomangaramidkaitipadaya,awagamdagiti napanglaw,dagitibaldado,dagitipilay,dagitibulsek

14Ketmabendisionankanto;tasaandakaasupapak:ta masupapakantointonpanagungardagitinalinteg

15Ketidinangngegtimaysacadagitinakitugawkencuana dagitoyabanbanag,kinunanakencuana,Benditodaydiay manganititinapayitipagariantiDios

16Kalpasanna,kinunanakencuana,Maysaataoti nangaramiditinaindaklanapangrabii,ketadutinangawis. 17Imbaonnatiadipennaitiorastipangrabiitapnoibagana kadagitinaawis,Umaykayo;tanakasaganaitantiamina banag.

18Ketisudaaminbuyogentimaymaysaapanagtutunos rinugiandatinagpambarKinunatiimmunakenkuana, Gimmatangakitimaysaapedasotidaga,ketmasapula mapanakketkitaek

19Kinunatisabali,“Ginatangkotilimaasangolabaka, ketmapanaksubokenida:Idawatkokenkaa mapakawannak”

20Kinunatisabali,Nakiasawaakitiasawa,ketngarud saanakamakaumay.”

21Isungaimmaydaytangaadipenketimpakaammonaiti aponadagitoyabanbanagKalpasanna,nakapungtottiapo tibalay,kinunanaitiadipenna,Rummuarkaadagus kadagitikalsadakendalantisiudad,ketiyegmoditoy dagitinapanglaw,dagitibaldado,kendagitipagsardengan, kendagitibulsek.

22Kinunatiadipen,Apo,naaramidkasimbilinmo,ket kaskasdingaaddalugar

23Ketkinunatiapoitiadipen,Rummuarkakadagitidalan kenalad,ketpilitemidaasumrek,tapnomapnotibalayko

24Takunakkadakayo,Awantimangramanitipangrabii kaniak.

25Ketaddadagitiaduatattaoanakikuyogkencuana:ket timmaliaw,ketkinunanacadacuada

26Notisiasinomanngaumaykaniak,ketsaannaaguraen tiamana,keninana,kenasawana,kendagitiannakna,ken kakabsatna,kenkakabsatnaababbai,wen,kentibukodna abiagmet,saannaamabalintiagbalinngaadalak.

27Ketsiasinomanasaanamangawititikrusna,ken sumurotkaniak,saanamabalinngaagbalinngaadalak.

28Tasiasinokadakayo,apanggepnatimangbangoniti torre,tisaanngaumunangaagtugawkenmangbilangiti gatadna,noaddaumdasamangileppasitidayta?

29Dilaketta,kalpasanngainkabilnatipundasion,ket saannaakabaelanngairingpas,amindagitimakakitaiti daytamangrugidangauyawenkenkuana

30Kinunana,Rinugiandaytoyataotinagbangon,ket saannaanaturpos

31Wennoaniangaari,amapanmakigubatitisabalinga ari,asaanngaumunangaagtugaw,ketmakiumanno kabaelannaasabtentisangapuloaributiumayabumusor kenkuanangaaddaanitiduapuloaribu?

32Wennonosaan,bayatngaadayopaytisabali, mangibaonitiembahasio,kettarigagayannadagiti kasasaadtitalna

33Kastamet,siasinomankadakayoasaanamangbaybayaitiaminngaaddakenkuana,saanamabalinngaagbalin ngaadalak

34Nasayaattiasin:ngemnotiasinnapukawnatiramanna, aniatipakatemplaanna?

35Saanamaitutopdaytaitidaga,wennosaanpaya maipaayitiibleng;ngemdagititattaoibellengdadaytaTi addaanlapayagadumngeg,dumngegkoma

KAPITULO15

1Kalpasanna,immasidegkenkuanadagitiaminnga agsingsingiritibuiskenmanagbasoltapnodumngegda kenkuana

2NagtanabutobdagitiFariseokeneskriba,akunkunada, Umawatdaytoyataokadagitimanagbasolketmakipangan kadakuada

3Ketinsaonacadacuadadaytoyapangngarig,a kunkunana.

4Siasinokadakayo,ngaaddaanitisangagasutakarnero, nomapukawnatimaysakadakuada,saannaabaybay-anti siamapuloketsiamidiaylet-ang,ketsumurotitinapukaw aginggaamasarakanna?

5Ketintonmasarakanna,iparabawnakadagitiabagana, ngaagrag-o.

6Ketintonmakaawid,ayabannadagitigagayyemken kaarrubana,akunanakadakuada,Agrag-okayokaniak;ta nasarakaktikarnerokanapukaw.

7Ibagakkadakayo,akastamettirag-oidiaylangitgapuiti maysaamanagbasolngaagbabawi,ad-adungemitisiama puloketsiamanalintegatao,asaanakasapulanti panagbabawi

8Asinoababaingaaddaanitisangapuloapedasotipirak, nomapukawnatimaysaapedaso,saanamangsindiiti kandela,ketagwalisitibalay,ketagsapulasipapasnek aginggaamasarakanna?

9Ketintonmasarakanna,inayabannadagitigagayyemna kendagitikaarrubana,akunkunana,Agrag-okayokaniak; tanasarakaktipedasoanapukawko

10Kastamet,kunakkadakayo,addarag-oitisangoanan dagitiangheltiDiosgapuitimaysaamanagbasolnga agbabawi

11Ketkinunana,Addaduangaannakalallaki.

12Kettiub-ubingkadakuadakinunanakenamana,Ama, itedmokaniaktibingaydagitisanikuaamaipaaykaniak. Ketbiningaynakadakuadatipagbiagna

13Ketsaanngaadungaaldawkalpasantiub-ubingnga anakinummongnaamin,ketnagdaliasatitiadayoadaga, ketsadiayasinayangtisanikuanaitinariribukapanagbiag.

14Ketidinabusbosnaamin,timmaudtinapigsaabisiniti daytaadaga;ketnangruginngaagkurang

15Ketnapanketnakikaduaitimaysangaumiliitidaytaa pagilian;ketimbaonnaisunakadagititalonnatapno agpakankadagitibaboy.

16Ketkayatnakomaapunnuentitiannakadagitiukisa kinnandagitibaboy:ketawantinangtedkencuana

17Ketidinapanunotna,kinunana,“Manoatangdannga adipenniamaktiaddaanitiumdasatinapaykennabati, ketmadadaelakgapuitibisin!

18Bumangonaktoketmapanakkenamak,ketkunaekto kenkuana,Ama,nagbasolakitilangitkenitisanguanam.

19Ketdiakmaikariamaawaganitianakmo: pagbalinennakakasmaysakadagititangdanngaadipenmo.

20Kettimmakder,ketimmaykenamana.Ngemidiadda payadayo,nakitaniamana,ketnaasian,ketnagtaray,ket nagtinnagititengngedna,ketinagkanna 21Kettianakkinunanakencuana,Ama,nagbasolakiti langitkenitiimatangmo,ketsaanenamaikariamaawagan ngaanakmo

22Ngemkinunatiamakadagitiadipenna,Iruaryoti kasayaatanabadoketisuotyokenkuana;ketnangikabiliti singsingitiimana,kensapatoskadagitisakana.

23Ketiyegyoditoytinalukmegabaka,ketpatayenyo;ket mangantayo,ketagrag-otayo:

24Tanatayendaytoyngaanakko,ketsibibiagmanen;isu ketnayaw-awan,ketmasarakanKetnangrugidanga agragsak

25Itatiinaunangaanaknaaddaidiaytalon:ketbayatnga umas-asidegitibalay,nangngegnatimusikakenpanagsala

26Inayabannatimaysakadagitiadipen,ketdinamagnano aniatikaipapanandagitoy.

27Ketkinunanakencuana,Immaytikabsatmo;ketpinatay niamamtinalukmegabaka,agsipudtainawatnaa sitatalgedkennasalun-at.

28Nagpungtot,ketsaanakayattisumrek:gapunaa rimmuarniamanaketnagpakaasikenkuana

29Ketsimmungbatkinunanakenamana,Adtoy,dagitoy aduatawenagserserbiakkenca,kendiaksinalungasingiti aniamanakanitotibilinmo:ketkaskasdiadikapulos nangtedkaniakitimaysangaurbon,tapnomakipagrag-oak kadagitigagayyemko

30Ngemapamanadimtengdaytoyngaanakmo,a nangbusbositipagbiagmoakaduadagitibalangkantis, pinapataymontinalukmegabaka

31Ketkinunanakencuana,Anac,kanayonkaakaduak,ket aminngaaddakaniakketkukuam.

32Naskenngaagrag-okenagrag-okami:tanataydaytoya kabsatmo,ketsibibiagmanen;ketnapukaw,ketmasarakan

KAPITULO16

1Ketkinunanapaykadagitiadalanna,Addamaysaa nabaknangalalaki,ngaaddaanitimayordomo;ketisumet laengtinaakusarankenkuanaasinayangnadagiti sanikuana.

2Ketinayabanna,ketkinunanakencuana,Kasanoa mangngegkodaytoymaipapankenca?ikkamtisalaysay maipapanitikinamayordomo;tamabalinasaankannga agbalinamayordomo

3Kalpasanna,kinunatimayordomoitiunegna,Aniati aramidek?taikkatenkaniaktiapoktikinamayordomo: Diakmakakali;ngaagpakaasimabainak

4Naikeddengaknoaniatiaramidek,tapnointon mailaksidakitikinamayordomo,awatendakkadagiti balbalayda

5Gapunainayabannatitunggalmaysakadagitinakautang itiapona,ketkinunanaitiimmuna,Manotiutangmoiti apok?

6Ketkinunana,Sangagasutarukodtilana.Ketkinunana kencuana,Alaemtipapelesmo,ketagtugawkaadagus,ket isuratmotilimapulo

7Kalpasanna,kinunanaitisabali,Ketmanotiutangmo? Ketkinunana,Sangagasutarukodtitrigo.Ketkinunana kencuana,Alaemtipapelesmo,ketisuratmotiuppatapulo

8Kettiapokinomendarannatinakilloamayordomo, agsipudtanainsiribantiinaramidna:tadagitiannakdaytoy alubongnasirsiribdaitikaputotandangemdagitiannakti lawag

9Ketkunakkadakayo,Mangaramidkayokadagiti bagbagiyoagagayyemitikinabaknangtikinakillo;tapno, intonagkurangkayo,awatendakayokadagitiagnanayona pagnaedan

10Tinapudnoitikabassitanmapagtalkanmetitiadu:ketti nakilloitikabassitanketnakillometitiadu.

11Nosaankayoanapudnoitinakilloasanikua,siasinoti mangiteditipanagtalekyokadagitipudnoakinabaknang?

12Ketnosaankayoanapudnoitikukuatisabali,siasinoti mangtedkadakayoitikukuayo?

13Awantiadipenamakapagserbiitiduangaappo:ta guraennatimaysa,ketayatennatisabali;wennonosaan, tenglennantotimaysa,ketumsiennatisabaliDikay makapagserbiitiDioskenitikinabaknang

14KetdagitiFariseo,anaagum,nangngegdaamindagitoy abanbanag

15Ketkinunanacadacuada,Dacayodagitimangipalinteg itibagbagiyoitisangoanandagititattao;ngemtiDiosamammonadagitipuspusoyo:tatinatan-okititengngadagiti tattaoketmakarimonitiimatangtiDios

16TiLintegkendagitimammadtoaddadaaginggaken Juan:manipuditidaytaatiempomaikaskasabatiPagarian tiDios,kettunggalmaysaagdardarasasumrekitidayta

17Ketnalaklakaalumabastilangitkendaga,ngemti pannakapaaytimaysaasangkabassitapasettiLinteg

18Siasinomanamangilaksiditiasawana,ketmangasawa itisabali,makikamalala:ketsiasinomanamangasawaiti asawana,makikamalala

19Addaidimaysaanabaknangalalaki,anakawesaniti lilakennapinoalienso,keninaldawngaagtartrabahoiti narang-ay

20AddaidimaysaamakilimlimosngaagnaganLazaro,a naiparabawitiruanganna,anapnoitisugat.

21Ketgaputatarigagayandatimapakancadagitirugita nagdissomanipuditilamisaantinabaknang:ad-addapay ngaimmaydagitiasoketdildilpatandadagitisugatna.

22Ketnaaramidanataytiagpalpalimos,ketimpandagiti anghelitibarukongniAbraham:nataymettinabaknang, ketnaitabon;

23Ketidiayimpiernointangadnadagitimatana,ngaadda itipanagtutuok,ketmakitananiAbrahamitiadayo,kenni Lazaroitibarukongna

24Ketimpukkawnaketkinunana,AmaAbraham, kaasiannak,ketibaonmoniLazaro,tapnoisawsawnati murdongtiramaynaitidanum,ketpalamiisennatidilak;ta matutuokitidaytoyagil-ayab

25NgemkinunaniAbraham,Anac,laglagipemngaiti panagbiagmoinawatmodagitinaimbagabambanagmo, kenkastametniLazaroitidakesabambanag:ngemita naliwliwa,ketmatutuokkan.

26Ketmalaksiditiamindagitoy,itinagbaetanmiken kadakayoaddadakkelagingetanaipasdek:isuadagiti agtarigagayalumabasmanipudditoyngaagturong kadakayo,saandaamabalin;saandametamakalabas kadakami,ngaumaykomamanipudsadiay

27Kalpasanna,kinunana:Idawatkongarudkenka,ama, ngaibaonmoitibalayniamak.

28Taaddaanakitilimaakakabsat;tapnopaneknekanna ida,amangannoumaydametitidaytoyadissoa pagtutuokan.

29KinunaniAbrahamkenkuana,AddaandakenMoises kendagitiprofeta;denggenkomaida 30Ketkinunana,Saan,amaAbraham:ngemnotimaysa napancadacuadacadagitinatay,agbabawidanto 31Ketkinunanakencuana,NosaandaadenggenniMoises kendagitimammadto,saandametamaguyugoy,nupay nagungartimaysamanipudkadagitinatay

KAPITULO17

1Idinkinunanacadagitiadalan,Imposibleadumtengto dagitibasol:ngemasipaydaydiayababaenkenkuana umayda!

2Nasaysayaatparakenkuananomaibitintigilinganabato ititengngedna,ketibellengnaitibaybay,ngemti panangsairitimaysakadagitoyababassit

3Agannadkayoitibagbagiyo:Noagsalungasingkadakayo tikabsatyo,tubngarenyo;ketnoagbabawi,pakawanem 4Ketnoagsalungasingkenkaitimamimpitoitimaysanga aldaw,ketmamimpitoitimaysangaaldawagsublikenka, akunkunana,agbabawiak;pakawanemtoisuna

5KinunadagitiapostolitiApo,Paaduemtipammatimi

6KetkinunatiApo,Noaddapammatiyoakasitibukelti mustasa,mabalinyoakunaenitidaytoyakayoasicamine, Agpukankayoitiramutna,ketmaimulakanitibaybay;ket rumbengngaagtulnogkenka.

7Ngemsiasinokadakayo,ngaaddaanitiadipenngaagararadowennomangpakpakankadagitibaka,amangibaga kenkuanaitiintonumaymanipudititalon,Inkaagtugawa mangan?

8Ketdintokayatakunaenkencuana,Isaganamti pangrabii,ketbarikesmotibagim,kenagserbikaniak, aginggaamangankenuminumak;ketkalpasannamangan kenuminumkanto?

9Agyamyamankadiitidaytangaadipengaputa inaramidnadagitibanaganaibilinkenkuana?Itrowsaan

10Kastametcadacayo,intonmaaramidyoamindagidiay naibilincadacayo,kunayo,‘Adi-adipenmingaawan serserbina

11Ketnaaramid,bayattipanagturongnaidiayJerusalem, limmasatititengngatiSamariakenGalilea.

12Idisimrekitimaysaapurok,sinabattisangapuloa lallakingaagkukutel,ngaagtaktakderitiadayo.

13Ketinngatodatitimekda,ketkinunada,Jesus,Maestro, kaasiannakami

14Idinakitanaida,kinunanakadakuada,Inkayoipakitati bagbagiyokadagitipapadi.Ketnaaramida,bayatti panagdaliasatda,nadalusanda

15Kettimaysakadakuada,idinakitanaanaimbagan, nagsubli,ketbuyogentinapigsaatimekindaydayawnati Dios

16Ketnagruknoyitirupanaitisakana,ngaagyaman kencuana:ketmaysaisunaaSamaritano

17InsungbatniJesus,Saankadiasangapulotinadalusan? ngemsadinotiayandagitisiam?

18AwantinasarakananagsubliamangidaydayawitiDios, malaksiditidaytoyganggannaet

19Ketkinunanakencuana,Bumangonka,inka:ti pammatimpinaimbagnaka.

20KetididinamagdagitiFariseo,nokaanongaumayti pagariantiDios,simmungbatkadakuadaketkinunana,Ti pagariantiDiossaanngaumayabuyogentipanangpaliiw.

21Saandametakunaen,Adtoy!wenno,adtoy!ta,adtoy, addaitiunegyotipagariantiDios

22Ketkinunanacadagitiadalan,Dumtengtodagitialdawa tarigagayanyoamakitatimaysacadagitialdawtiAnakti Tao,ketsaanyontoamakita

23Ketkunadantokadakayo,Kitaemditoy;wenno, kitaenyosadiay:dikaysurotenida,wennosurotenida

24Takasitikimat,ngaagsilnagmanipuditimaysaapaset itibabatilangit,agsilnagaginggaitisabaliapasetitibaba tilangit;kastamettiAnaktiTaoitialdawna

25Ngemumunaamasapulngaagsagabaitiadua banbanag,ketlaksidendaytoyakaputotan

26KetkasidikaaldawanniNoe,kastametitialdawti AnaktiTao.

27Nangnanganda,imminumda,nangasawadaitiassawa, naiteddaitipanagasawa,aginggaitialdawasimrekniNoe itidaong,ketdimtengtilayus,ketdinadaelnaidaamin.

28KastametakasidikaaldawanniLot;nanganda, imminumda,gimmatangda,inlakoda,nagmulada, nagbangonda;

29NgemitialdawarimmuarniLotidiaySodomanagtudo itiapuykenasupremanipudlangit,ketdinadaelnaidaamin

30Kastamettimapasamakitialdawintonmaipalgakti AnaktiTao

31Itidaytangaaldaw,daydiayaddantoitituktoktibalay, kendagitisanikuanaitibalay,saankomaabumabatapno alaenna:kettiaddaititalon,saankomangaagsubli

32LaglagipenyotiasawaniLot

33Siasinomanamangsapsapulamangisalakanitibiagna mapukawna;ketsiasinomanamapukawtibiagna italimengnantodayta

34Ibagakkadakayo,itidaytaarabiiaddantoduaalallaki itimaymaysaapagiddaan;alaentimaysa,ketmabaybayantisabali

35Duaababbaitiaggilingtoasangsangkamaysa;alaenti maysa,ketmabaybay-antisabali

36Duaalallakitiaddantoititalon;alaentimaysa,ket mabaybay-antisabali.

37Ketsimmungbatdaketkinunadakencuana,Sadino,Apo?

Ketkinunanakadakuada,Sadinomantiayantibangkay, sadiaytipakaurnongandagitiagila.

KAPITULO18

1Ketnagsaoitipangngarigkadakuadaitidaytoya panggep,adagititaoketnaskenakanayonngaagkararag, kensaanamabannog;

2Kinunana,“Addaitimaysaasiudadtimaysangaukom, asaananagbutengitiDioskensaananangibilangititao

3Ketaddabaloitidaytaasiudad;ketimmasidegkenkuana, akunkunana,Balesemkaniaktikabusorko

4Ketsaannaakayatitiapagbiit:ngemkalpasanna kinunanaitiunegna,NupaydiakagbutengitiDios,wenno ibilangtitao;

5Kaskasdigaputariribukennakdaytoyabalo,ibaleskonto, dilakettamabannognakgapuitiagtultuloynga iyuumayna

6KetkinunatiApo,Denggemtiibagbagatinakillonga ukom.

7KetsaankadingaibalestiDiosdagitibukodnaapinilina, ngaagpukpukkawkenkuanaitialdawkenrabii,nupay mabayagamangan-anuskadakuada?

8IbagakkadakayoadagusngaibalesnaidaNupaykasta intonumaytiAnaktiTao,masarakannantokaditipammati ditoydaga?

9Ketinsaonadaytoyapangngarigkadagitisumagmamano anagtalekitibagbagidaanalintegda,kenumsidakadagiti sabsabali

10Duaalallakitisimmang-atititemplotapnoagkararag; timaysaketFariseo,kentisabaliketagsingsingiritibuis.

11NagtakdertiFariseoketnagkararagitibagina,Dios, agyamanakkenka,tasaanakakasitidaddumaatattao, manangsamsam,dinainkalintegan,mannakikamalala, wennouraykasitidaytoyagsingsingiritibuis

12Maminduangaagayunoakitimakalawas,itedkoti apagkapulloitiaminakukuak.

13Kettiagsingsingiritibuis,ngaagtaktakderitiadayo, dinakayatngaintangaduraydagitimatanaidiaylangit,no diketkinabilnatibarukongna,akunkunana,Dios kaasiannakamanagbasol

14Ibagakkadakayo,daytoyataosimmalogitibalaynaa nalintegimbesatisabali:tatunggalmaysaamangitan-ok itibaginamaibabato;kettiagpakumbabamaitan-okto 15Ketinyegdakencuanadagitimaladaga,tapnosagidenna ida:ngemidinakitadagitiadalanna,binabalawdaida.

16NgeminayabanidaniJesuskencuana,ketkinunana, Bay-amngaumaykaniakdagitiubbing,ketsaanmoida ngaiparit.

17Pudnokunakkadakayo,Siasinomanasaanngaumawat itipagariantiDiosakasitibassitngaubing,saantoa sumrekitidayta.

18Insaludsodtimaysangaagturaykenkuana,akunkunana, NaimbagngaMaestro,aniatiaramidektapnomatawidkoti biagngaagnanayon?

19KinunaniJesuskenkuana,Apayngaawagannaka naimbag?awantinasayaat,malaksiditimaysa,kayatnaa sawen,tiDios.

20Ammomdagitibilin,Dikamakikamalala,Dikapumatay, Dikaagtakaw,Dikaagsaksiitiulbod,Raememtiamam kenniinam.

21Ketkinunana,Amindagitoyinlemmengkomanipud kinaubingko

22ItaidinangngegniJesusdagitoyabanbanag,kinunana kencuana,Maymaysatiagkurangkenka:ilakomaminnga addakenka,ketiwarasmokadagitinapanglaw,ket maaddaankantoitigamengidiaylangit:ketumayka, sumurotkaniak

23Ketidinangngegnadaytoy,naladingitunay,ta nabaknangunay.

24KetidinakitaniJesusanaladingitunay,kinunana, AniananarigattisumrekitipagariantiDiosdagitiaddaan kinabaknang!

25Tanalaklakaalumasattikamelioitimatatidagum, ngemtiiseserrektinabaknangataoitipagariantiDios.

26Kinunadagitinakangngeg,Siasinongarudtimaisalakan?

27Ketkinunana,Dagitibanagngaimposiblekadagiti tattaoketposibleitiDios.

28Kalpasanna,kinunaniPedro,Adtoy,pinanawanmiamin ketsimmurotkamikenka

29Ketkinunanakadakuada,Pudnokunakkadakayo,Awan titaoanangpanawitibalay,wennonagannak,kakabsat, asawa,wennoannak,maigapuitipagariantiDios

30Saantongaumawatitiadupayitidaytoyagdamaa panawen,kenitilubongngaumayabiagngaagnanayon.

31Kalpasanna,innalanadagitisangapuloketduaket kinunanakadakuada,Adtoy,sumang-atkamiidiay Jerusalem,ketmatungpaltotiaminngainsuratdagiti mammadtomaipapanitiAnaktiTao

32TamaitedtoisunakadagitiGentil,ketmauyawto,ken sipupungtot,kenmatupra

33Saplitdantokenpapatayenda:ketitimaikatlongaaldaw agungartomanen.

34Ketsaandaanaawatantiuraymaysakadagitoya banbanag:ketdaytoyasaonailemmengcadacuada,ket didametammodagitibanbanaganaisao.

35Ketnaaramidngaidiumas-asidegidiayJerico,adda bulsekalalakiasitutugawitiigidtidalannga agpalpalimos.

36Ketidinangngegnatibunggoyalumabas,dinamagna noaniatikaipapanandayta

37Ketimbagadakencuana,alumabasniJesusataga Nazaret

38Ketimpukkawna,akunkunana,Jesus,sikangaAnakni David,kaasiannak.

39Ketdagitiimmun-unakettinubngardaisuna,tapno agulimek:ngemad-addangaimpukkawna,SikangaAnak niDavid,kaasiannak.”

40NagtakderniJesusketimbilinnaamaiyegkencuana

41Kinunana,Aniatikayatmongaaramidekkenka?Ket kinunana,Apo,tapnomaawatkotipanagkitak.

42KetniJesuskinunanakencuana,Awatemtipanagkitam: tipammatimtinangisalakankenca

43Ketdagusngainawatnatipanagkitana,ketsimmurot kencuana,ngaindaydayawnatiDios:ketamindagititattao, idinakitada,indaydayawdatiDios

KAPITULO19

1KetsimrekniJesusketlimmasatitiJerico.

2Ket,adtoy,addamaysaalalakingaagnaganZaqueo,isu tipanguluenkadagitiagsingsingiritibuis,ketisu nabaknang.

3KetinkagumaannaakitaenniJesusnosiasinoisuna;ket saanamakabaelgapuitiprensa,gaputabassittikatayagna

4Ketnagtarayngaimmun-una,ketsimmang-atitimaysaa kayoasikomorotapnokitaenna:talumasatitidaytaa dalan.

5KetididimtengniJesusitilugar,timmangad,ket nakitana,ketkinunanakencuana,Zaqueo,agdardaraskaket bumaba;taitangaaldawmasapulngaagtalinaedakiti balaymo.

6Ketnagdardaras,ketbimmaba,ketinawatnaisunaa siraragsak

7Ketidinakitada,nagtanabutobdaamin,akunkunada, Napannakipasangailiitimaysaataoamanagbasol”

8KetnagtakderniZaqueo,ketkinunanaitiApo;Adtoy, Apo,tikaguduatisanikuakitedkokadagitinapanglaw;ket noinnalaktianiamanabanagmanipuditisiasinoman babaentiulbodapammabasol,isublikitimamimpat.

9KinunaniJesuskenkuana,Itangaaldaw,dimtengti pannakaisalakanitidaytoyabalay,taisumetketanakni Abraham

10TaimmaytiAnaktiTaotapnobirokenkenisalakanna tinapukaw.

11Ketbayatanangngegdadagitoyabanbanag,innayon kennagsaoitipangngarig,gaputaasidegisunaiti Jerusalem,kengaputaimpagarupdaadagusngaagparang tiPagariantiDios

12Kinunanangarud,Maysaanatan-okataotinapaniti adayoapagiliantapnoumawatitipagariankenagsubli

13Inayabannatisangapulongaadipenna,ketintedna kadakuadatisangapuloakilo,ketkinunanakadakuada, Sakupenkayoaginggangaumayak

14Ngemginuradagitiumilina,ketnangipatuloddaiti mensaheasumurotkenkuana,akunkunada,“Saantayoa kayatngaagturaykadatayodaytoyatao”

15Ketnapasamak,ngaidinagsubli,idiinawatnati pagarian,idinbinilinnadagitoyngaadipenamaayaban kenkuana,anangtedannaitikuarta,tapnomaammuannano kasanokaadutinagun-odtitunggalmaysababaenti panagnegosio.

16Idinimmaytiimmuna,akunkunana,Apo,nagun-odti libramitisangapuloakilo

17Ketkinunanakencuana,Bueno,naimbagngaadipen: agsipudtanapudnocaitibassitunay,addaancaititurayiti sangapuloasiudad

18Ketimmaytimaikadua,akunkunana,Apo,limaakilo tinagun-odtilibram

19Ketkinunanametkencuana,Agbalinkameta mangimatonitilimaasiudad.

20Ketimmaytisabali,akunkunana,Apo,adtoy,adtoyti ponmo,ngaindulinkoitinapkin

21Tanagbutengakkenka,agsipudtamaysakaanaingeta tao:alaemtisaanmongaimpaidda,ketapitemtisaanmo ngaimmula

22Ketkinunanakencuana,Manipuditibukodmoangiwat ukomenkanto,sikaanadangkesngaadipenAmmoma maysaakanaingetatao,amangal-alaitisaankongainidda, kenagapititisaankongaimmula.

23Apayngarudasaanmongaintedtikuartakitibanko, tapnoitiyaaykokiddawektikukuakabuyogentigata?

24Ketkinunanacadagitinagtacderitiasideg,Alaenyoti libra,ketitedyoitiaddaanitisangapuloakilo

25(Ketkinunadakenkuana,Apo,addaanitisangapuloa kilo.)

26Takunakkadakayo,Maitedtoititunggalmaysanga addaan;ketmanipuditiawanan,uraytiaddakenkuana maikkattokenkuana

27Ngemdagidiaykabusorko,asaanakayatngaagturayak kadakuada,iyegdaditoy,ketpatayenidaitisanguanak

28Ketidinaisaonatikastoy,immun-unaasimmang-at idiayJerusalem

29IdiasidegitiBetfagekenBetania,itibantaya maawaganitibantaytiOlibo,nangibaonitiduanga adalanna

30Kinunana,Mapankayoitipurokitiballasiwyo;itidayta itiiseserrekyomakasarakkaytoitimaysangaurbona naigalut,asaanpayapulosanagtugawitidayta: wayawayaanyoketiyegyoditoy.

31Ketnoaddaagsaludsodkadakayo,Apayaluk-atanyo isuna?kastoytikunayokenkuana,Agsipudtakasapulanti Apo

32Ketdagitinaibaonnapanda,ketnasarakandaakasiti imbaganakadakuada.

33Ketbayattipanangluk-atdaitiurbon,kinunakadakuada dagitimakinkukuaitidayta,Apayaluk-atanyotiurbon?

34Ketkinunada,KasapulantiApokenkuana.

35KetinyegdakenJesus:ketinwarasdadagitikawesdaiti urbonngaasno,ketinkabildaniJesusitirabawna

36Ketbayattipanagturongna,inwarasdadagitikawesda itidalan

37Ketidiimmasideg,urayitaitipanagsalogtibantayti Olibo,nangrugingaagrag-okenindaydayawtiDiositi napigsaatimekdagitiaminamannakabalinngaaramida nakitada;

38Kinunana,BenditokomatiAringaumayitinaganti Apo:talnaidiaylangit,kendayagitikangatoan

39KetdagitisumagmamanoaFariseomanipudititengnga tibunggoykinunadakencuana,Maestro,tubngaremdagiti adalam

40Simmungbatketkinunanakadakuada,Ibagakkadakayo anoagulimekdagitoy,dagusngaagpukkawdagitibato 41Idiasideg,nakitanatisiudadketnagsangitgapuiti dayta.

42Kinunana,Noammomkoma,uraypayitidaytoynga aldawmo,dagitibambanagakukuatitalnam!ngemita nailemmengdakadagitimatam.

43Tadumtengtodagitial-aldawadagitikabusormo mangipuruakdantoititrinseraitiaglawlawmo,ket likmutendakanto,ketsalimetmetannakaitiaminabangir.

44Ketiparabawnakantoitidaga,kendagitiannakmoiti unegmo;ketsaandantongaibatikenkatimaysaabatoiti sabali;gaputadimoammotitiempotiisasarungkarmo.

45Ketsimrekisunaititemplo,ketrinugiannaapinaruar dagitiaglaklakosadiay,kendagitigumatang;

46Kinunanakadakuada,NaisuratitiNasantoanaSurat,Ti balaykoisutibalaytikararag

47InaldawanangisuroititemploNgeminkagumaan dagitipanguluenapapadikendagitieskribakendagiti panguluendagititattaoadadaelen

48Ketsaandaanasarakantimabalindangaaramiden:ta amindagititattaonapalausdaadumngegkencuana.

KAPITULO20

1Ketnapasamakngaitimaysakadagidingaaldaw,bayat tipanangisuronakadagititattaoititemplo,ken panangikaskasabanaitinaimbagadamag,dagitipanguluen apapadikendagitieskribaimmaydakenkuanaakaduana dagitipanglakayen

2Ketnagsaokencuana,akinunana,Ibagamkadakami, babaenitianiaaturayngaaramidemdagitoyabanbanag? wennosiasinotinangtedkenkaitidaytoyaturay?

3Ketsimmungbatketkinunanakadakuada,Saludsodek metkadakayotimaysaabanag;ketsungbatannak: 4TibautismoniJuan,naggapukadiidiaylangit,wenno dagititattao?

5Ketnagsusupiatdaitibagbagida,akunkunada,No kunaentayo,Manipudlangit;kunaennanto,Apayngaruda dikaynamatikenkuana?

6Ngemketnokunaentayo,Dagititattao;amindagititattao ketbatoendatayto:tamaguyugoydaaniJuanketmaysaa propeta

7Ketsimmungbatda,adidamailasinnosadinoti naggapuanna.

8KinunaniJesuskadakuada,Diakmetibagakadakayono aniatiturayngaar-aramidekdagitoy

9Kalpasanna,rinugiannangainsaokadagititattaodaytoya pangngarig;Maysaalalakitinagmulaitikaubasan,ket inyawatnakadagitiagtaltalon,ketnapanitiadayoa pagilianitinabayag

10Ketititiempo,nangibaonitimaysangaadipenkadagiti agtaltalon,tapnoiteddakenkuanatibungatikaubasan: ngemdagitiagtaltalonkinabildaisuna,ketpinapanawda ngaawantitao

11Ketnangibaonmanenitisabalingaadipen:ket kinabildamet,ketnagpakaasidakenkuanaasibabain,ket pinapanawdangaawantianiaman

12Ketnangibaonmanenitimaikatlo:ketsinugatdamet, ketpinaruarda

13Kalpasanna,kinunatiapotikaubasan,Aniatiaramidek?

Ibaonkontotidungdungnguekngaanak:mabalina raemendantointonmakitada

14Ngemidinakitadagitiagtaltalon,nagsusupiatda,a kunkunada,Daytoytiagtawid.

15Gapuna,pinaruardaitikaubasan,ketpinapataydaAnia ngarudtiaramidentiapotikaubasankadakuada?

16Umaytoketdadaelennadagitoyamannalon,ket itednantotikaubasankadagitisabsabaliKetidi nangngegda,kinunada,IparittiDios”

17Ketkinitanaidaketkinunana,Aniangaruddaytoya naisurat,Tibatongainlaksiddagitiagibangbangon,isu metlaengtinagbalinngaulotisuli?

18Siasinomanamatnagitidaytaabatomaburakto;ngem siasinomanamatnag,gilingennantongaagbalinapulbos

19Ketdagitipanguluenapapadikendagitieskribaitiisu metlaengngaorasinkagumaandangaikabildagitiima kenkuana;ketnagbutengdakadagititao:tanabigbigdanga insaonadaytoyapangngarigmaibusorkadakuada

20Ketbinuybuyadaisuna,ketnangibaondakadagitiespia, ngaagpammarangatattaoanalinteg,tapnotenglenda dagitibalikasna,tapnoitikastamaiyawatdaisunaiti pannakabalinkenturaytigobernador.

21Insaludsoddakenkuana,akunkunada,Maestro, ammomingaumisotipanagsaokenpanangisuroka,ken saanmongaawatentikinataotisiasinoman,nodiket pudnongaisursuromtidalantiDios

22NainkalintegankadingaagbayadtayoitibuiskenCesar, wennosaan?

23Ngemnadlawnatikinasikapda,ketkinunanakadakuada, Apayasulisogennak?

24Ipakitamkaniaktimaysaasentimo.Siasinotiaddaaniti ladawankensuperskripsion?Simmungbatdaketkinunada, KukuaniCesar

25Ketkinunanacadacuada,ItedyongarudkenCesardagiti banbanagakukuaniCesar,kenitiDiosdagitibanbanaga kukuatiDios.

26Ketsaandaanaiggamandagitibalikasnaitisangoanan dagititattao:ketnagsiddaawdaitisungbatna,ket nagulimekda.

27Kalpasannaimmaykenkuanatisumagmamanoa Saduceo,amangilibakngaaddaaniamanapanagungar; ketdinamagdakenkuana,

28Kinunana,Maestro,insuratniMoiseskadakami,No mataytikabsattilalaki,ngaaddaanitiasawa,ketmatay ngaawantiannakna,tikabsatnaalaennatiasawanaket mangbukelitibin-iitikabsatna

29Addangarudpitoakakabsatalallaki:kettiimmuna nangasawaitiasawa,ketnatayngaawantiannakna

30Inasawatimaikadua,ketnatayngaawananakna

31Kettimaikatloinnalana;ketcastametdagitipito:ket awantiimbatidangaannak,ketnatayda

32Kamaudianannanataymettibabai.

33Ngarudintonpanagungarsiasinotiasawakadakuada? tapitotinangasawakenkuana

34KetniJesussimmungbatcadacuada,Dagitiannaciti daytoyalubongketmangasawada,ketmaiteddaniti panagasawa

35Ngemdagitimaibilangamaikariamanggun-oditi daytaalubong,kentipanagungarmanipudkadagitinatay, saandangaagasawawennomaiteditipanagasawa

36Saandametamataypay:takapadadadagitianghel;ket annakdatiDios,ngaannakdatipanagungar

37Itatanagungardagitinatay,impakitaniMoisesiti karuotan,idiinawagannatiApoaDiosniAbraham,ken DiosniIsaac,kenDiosniJacob

38TasaanaDiosdagitinatay,nodiketdagitisibibiag:ta sibibiagaminkenkuana.

39Kalpasanna,simmungbattisumagmamanokadagiti eskriba,“Maestro,nasayaattiimbagam”

40Ketkalpasandaytasaandaapulosanaituredti agsaludsodkenkuana

41Kinunanakadakuada,“KasanongaibagadaaniCristo ketanakniDavid?

42KetniDavidamismokinunanaitilibrotiSalmo, KinunaniJehovaitiApok,Agtugawkaitimakannawanko 43Aginggangaaramidekdagitikabusormoapagbatayanti sakam

44Ngarud,awaganniDavidngaApo,kasanongarudnga anakna?

45Itipanagdengngegtiaminatattao,kinunanakadagiti adalanna

46Agannadkayokadagitieskriba,ngaagtarigagayamagna kadagitiatiddogapagan-anay,kenagayatitikablaaw kadagititiendaan,kendagitikangatuanatugawkadagiti sinagoga,kenkadagitikangrunaanasiledkadagitipiesta; 47Dagidimangalun-onkadagitibalbalaydagitibaloa babbai,kenagkararagdaitiatiddogakararag:isumetti umawatitidakdakkelapannakakondenar

KAPITULO21

1Kettimmangad,ketnakitanadagitinabaknangalallakia mangibellengkadagitisagutdaitipagidulinanitigameng 2Ketnakitanamettimaysaanapanglawabaloababaia mangikabilitiduaagatad

3Ketkinunana,Pudnongaibagakkadakayo,ngaad-aduti inteddaytoynapanglawabalongemkadakuadaamin 4Taamindagitoyintednatikinaruaydacadagitidatonti Dios:ngemtikinapanglawnaimbellengnaaminasibibiag ngaaddakencuana

5Ketkasitipanagsasaotidaddumamaipapanititemplo, nokasanoanaarkosandaytoykadagitinapintasabatoken sagut,kinunana

6Nomaipapankadagitoyabanagakitkitaenyo,dumtengto dagitial-aldaw,asaantoamabatitimaysaabatoitisabali, asaantoamaibelleng

7Insaludsoddakenkuana,akunkunada,Maestro,ngem kaanontoamapasamakdagitoy?ketaniantotipagilasinan intonmapasamakdagitoyabanbanag?

8Ketkinunana,Agannadkayotapnosaankayoamaallilaw: taaduntotiumayitinaganko,akunkunada,SiakniCristo; ketumas-asidegtitiempo:dikayngarudsumurot kadakuada.

9Ngemintonmangngegyotigubatkenriribuk,dikay agbuteng:tamasapulngaumunaamapasamakdagitoy; ngemsaanasagpaminsantipanungpalan.

10Kalpasanna,kinunanakadakuada,“Tinasion tumakdertoamaibusoritinasion,kentipagarianmaibusor itipagarian.

11Ketdumtengtodagitidadakkelagingginediti nadumadumaadisso,kenbisin,kenangol;ketaddanto dagitinakabutbutengabuyakendadakkelapagilasinan manipudlangit

12Ngemsakbayamindagitoy,ipabaklaydantodagiti imadakadakayo,ketidadanesdakayto,ngaiteddakayo kadagitisinagoga,kenkadagitipagbaludan,a maidatagdakayoitisanguanandagitiarikenagtuturay maigapuitinaganko.

13Ketagsublintokadakayokaspammaneknek

14Ikeddengyongaruditipuspusoyo,asaanyongautoben noaniatisungbatyo.

15Taitedkontokenkatingiwatkensirib,asaantoa masupiatwennosarangtendagitiaminakabusormo

16Ketliputankaytoagpadpadadagitinagannak,kakabsat, kenkakabagian,kengagayyem;ketmapapataytoti daddumakadakayo

17Ketguraendacaytotiaminataomaigapuitinaganco.

18Ngemawantotimapukawabuoktiuloyo

19Itipanaganusyo,tagikuaenyodagitikararuayo

20KetintonmakitayontotiJerusalemanalikmutkadagiti buyot,ammoyongarudngaasidegenti pannakalangalangna

21Kalpasanna,agtalawkomadagitiaddaidiayJudea kadagitibantay;ketpumanawkomadagitiaddaiti tengngana;ketsaankomaasumreksadiaydagitiadda kadagitipagilian.

22Tadagitoydagitialdawtipanagibales,tapnomatungpal tiaminanaisurat.

23Ngemasipaydagitimasikogkendagitiagpasuso, kadagidingaaldaw!taaddantodakkelarigatitidaga,ken pungtotkadagitoyatao

24Ketmatnagdantobabaentitademtikampilan,ket maiturongdantoabaluditiaminanasion:kettiJerusalem ketsarupentodagitiHentil,aginggaamatungpaldagiti panawendagitiHentil

25Ketaddantodagitipagilasinanitiinit,kenitibulan,ken kadagitibituen;ketitidagarigatdagitinasion,buyogenti pannakariro;tibaybaykendagitidalluyonnga agngarngaretnget;

26Dagitipusodagititattaoagkurangdagapuitibuteng, kenitipanangasikasokadagitibambanagngaumayditoy daga:taagkintayegtodagitipannakabalintilangit

27KetkalpasannamakitadantotiAnaktitaongaumayiti ulepngaaddaanpannakabalinkendakkeladayag.

28Ketintonmangruginamapasamakdagitoyabanbanag, timmangad,ketitag-ayyodagitiuloyo;taasidegenti pannakasubbotyo.

29Ketnagsaocadacuadaitipangngarig;Kitaenyotikayoa higos,kenaminakayo;

30Intonagputokdaitan,makitayokenammoyoiti bagbagiyongaasidegentikalgaw

31Kastamet,intonmakitayoamapaspasamakdagitoy, ammoyongaasidegentiPagariantiDios

32Pudnokunakkadakayo,Saantongaaglabasdaytoya kaputotanaginggaamatungpaltiamin.

33Aglabastotilangitkendaga:ngemsaantongaaglabas dagitisasaok

34Ketagannadkayoitibagbagiyo,dilakettaaglablabesti puspusoyoitipanaglablabes,kenpanagbartek,ken pakaseknanitidaytoyabiag,ketitikastadumteng kadakayodaytangaaldawadimapupuotan.

35Takaslasilodumtengtokadagitiaminngaagnanaediti rabawtiinteroadaga

36Agridamkayongarud,ketagkararagkayoakanayon, tapnomaibilangkayoamaikariamakalisiitiamindagitoy abanagamapasamak,kenagtakderkayoitisangoananti AnaktiTao.

37Ketitialdaw,mangisursuroisunaititemplo;ketitirabii rimmuar,ketnagnaeditibantayamaawaganitibantay dagitiOlibo.

38Ketamindagititattaoimmaydakenkuanaitinasapaa bigatidiaytemplo,tapnodumngegdakenkuana

KAPITULO22

1Itaasidegentipiestatitinapayngaawanlebadurana,a maawaganitiPaskua

2Ketdagitipanguluenapapadikeneskribasinapuldano kasanoamapapataydaisuna;tanagbutengdakadagiti tattao

3Kalpasanna,simrekniSatanaskenJudasngaagnagan Iscariot,akaramankadagitisangapuloketdua.

4Ketnapan,ketnakisaritakadagitipanguloenapapadiken kapitan,nokasanoaliputannaisunakadakuada

5Nagrag-oda,ketnakitulagdangaikkandaitikuarta.

6Ketinkarina,ketnagsapulitigundawayamangliput kenkuanakadakuadaitikaawantibunggoy

7Kalpasanna,dimtengtialdawtitinapayngaawan lebadurana,amasapulamapapataytiPaskua

8KetimbaonnadaPedrokenJuan,akunkunana,Inkayo isaganatiPaskuatapnomangankami

9Kinunadakenkuana,Sadinotikayatmoa pangisaganaanmi?

10Ketkinunanakadakuada,Adtoy,intonmakastrekkaiti siudad,addantomaysaalalakiasumabatkadakayo,nga agaw-awititiburnaytidanum;sumurotkenkuanaitibalay apagserkanna

11Ketkunaenyontoitiagay-aywanitibalay,‘Kunana kenkatiMaestro,Sadinotiayantisiledtisangaili,a pannangankoitiPaskuaakaduakdagitiadalak?

12Ketipakitanacadacayotimaysaadakkelasilediti ngatoanaarkosan:sadiayngaisaganayo.

13Ketnapanda,ketnakasarakdaacasitiimbagana cadacuada:ketinsaganadatiPaskua

14Ididimtengtioras,nagtugawisunakendagitisangapulo ketduangaapostol.

15Ketkinunanakadakuada,Buyogentitarigagaya tinarigagayaktimakipangankadakayoitidaytoyaPaskua sakbayngaagsagabaak.

16Takunakkadakayo,diaktonmanganitidaytaaginggaa matungpaldaytaitipagariantiDios

17Ketinnalanatikopa,ketnagyaman,ketkinunana, Alaenyodaytoyketbingayenyoitinagbaetanyo

18Takunakkadakayo,diaktouminumitibungatiubas, aginggangaumaytipagariantiDios

19Ketinnalanatitinapay,ketnagyaman,ketpinigisna,ket intednacadacuada,akunkunana,Daytoytibagikanaited maipaaycadacayo:aramidenyodaytoyapanglaglagip caniac

20Kastamettikopakalpasantipangrabii,akunkunana, Daytoyakopatibaroatulagitidarak,amaibukbok maipaaykadakayo

21Ngem,adtoy,tiimatimangliputkaniakaddakaniakiti lamisaan

22KetpudnoamapantiAnaktiTao,kasitinaikeddeng: ngemasipaydaydiaytaoababaenkenkuananaliputan!

23Ketrinugiandatinagsaludsoditinagbaetan,nosiasino kadakuadatimangaramiditidaytoyabanag

24Ketaddametpanagsusupiatitinagbaetanda,nosiasino kadakuadatimaibilangakadakkelan

25Ketkinunanacadacuada,DagitiaridagitiHentilket agturaycadacuada;ketdagidiaymangalagaditituray kadakuadamaawagandaamanangparabur

26Ngemdikaytoagbalinakasta:ngemtikatan-okan kadakayo,agbalinkomaakasitiub-ubing;kenti mangidadaulo,kasitiagserserbi

27Tanodakdakkel,daydiayagtugawitipannanganwenno tiagserserbi?saankadiadaydiayagtugawitipannangan? ngemaddaakkadakayoakasitiagserserbi

28Dakayodagitinakipagnaedkaniakkadagitisulisogko

29Ketmangitudingakkadakayoitimaysaapagarian,akas itiintudingniAmakkaniak;

30Tapnomangankenuminumkayoitilamisaankoiti pagariak,kenagtugawkayokadagititronoamangukom kadagitisangapuloketduaatributiIsrael

31KetkinunatiApo,Simon,Simon,adtoy, tinarigagayannakaniSatanastapnomasalaannakaakas trigo

32Ngeminkararagkokenca,tapnosaanngaagkurangti pammatim:ketintonagbaliwkan,pabilgemdagiti kakabsatmo

33Ketkinunanakencuana,Apo,sisasaganaacakumuyog kenca,agpadpadaitipagbaludankenkenpatay

34Kinunana,Ibagakkenka,Pedro,saanngaagkullayawti manokitangaaldaw,sakbayamamitlongailibakmonga am-ammonak.

35Ketkinunanacadacuada,Idiimbaoncacayongaawanti pitaka,basura,kensapatos,nagkurangkayokadi?Ket kinunada,Awan

36Idinkinunanacadacuada,Ngemita,tiaddaanitipitaka, alaennakomadayta,kencastamettibasurana:kettiawan kampilanna,ilakonatikawesnaketgumatangitimaysa

37Takunakkadakayo,adaytoyanaisuratmasapulpaya matungpalkaniak,Ketisunaibilangkadagiti managsalungasing:tadagitibanbanagmaipapankaniakket addaanitipanungpalan

38Ketkinunada,Apo,adtoy,addaduaakampilanKet kinunanakadakuada,Umdasendayta.

39Ketrimmuar,ketnapan,kasitinakairuamanna,iti bantaytiOlibo;ketsimmurotmetkenkuanadagiti adalanna.

40Idiaddaitilugar,kinunanakadakuada,Ikararagyotapno saankayoasumrekitisulisog

41Ketisunaisinakadakuadaitiagarupmaysaabato,ket nagparintumeng,ketnagkararag

42Kinunana,Ama,nokayatmo,ikkatemkaniakdaytoya kopa:nupaykastasaanamatungpaltipagayatak,nodiket tipagayatam”

43Nagparangkenkuanatimaysangaanghelmanipud langit,amangpabilegkenkuana

44Ketidiagsagsagabaad-addaanagkararag:kettilingetnakasladadakkelatedtedtidarangaagtinnagitidaga.

45Ketiditimmakdermanipudpanagkararagketimmay kadagitiadalanna,nasarakannaidaamatmaturoggapuiti ladingit.

46Ketkinunanakadakuada,Apayamaturogkayo? tumakderkayoketagkararagkayo,dilakettasumrekkayo itisulisog.

47Ketbayatngaagsasaopaylaeng,adtoytimaysaa bunggoy,ketdaydiaynaawaganJudas,maysakadagiti sangapuloketdua,napanitiimmun-unakadakuada,ket immasidegkenJesustapnoagepanna

48NgemkinunaniJesuskenkuana,Judas,liputamkaditi AnaktiTaobabaentiagek?

49Idinakitadagitiaddaitiaglawlawnanoaniati sumaruno,kinunadakenkuana,Apo,kabiltayokaditi kampilan?

50Kettimaysakadakuadakinabilnatiadipentinangatoa padi,ketpinutednatimakannawanalapayagna

51SimmungbatniJesusketkinunana,Ipalubosyoagingga itaKetsinagidnatilapayagna,ketpinaimbagna

52Kalpasanna,kinunaniJesuskadagitipanguluena papadikenkapitantitemplokendagitipanglakayennga immaykenkuana,Rimmuarkayokadiakasiti mannanakawngaaddaankadagitikampilankensarukod?

53Idiinaldawakaduakititemplo,saankayongainyunnat dagitiimayoamaibusorkaniak:ngemdaytoytiorasyo, kentibilegtisipnget

54Kalpasanna,innalada,ketinturongda,ketinserrekdaiti balaytinangatoapadiKetsimmurotniPedroitiadayo

55Ketidinapasgedandatiapuyititengngatisalas,ket nagtugawdaasangsangkamaysa,nagtugawniPedroiti tengngada

56Ngemnakitatimaysangaadipenababaibayatnga agtugtugawitiasidegtiapuy,ketsipapasnekakinitana,ket kinunana,Daytoyalalakiketkaduanamet

57Ketinlibakna,akunkunana,Babai,diakam-ammo 58Kalpasantiapagbiit,nakitatisabali,ketkinunana, MaysakametkadakuadaKetkinunaniPedro,Lalaki, saanak

59Ketitiagarupmaysangaoraskalpasantimaysanga oras,sitatalgedapinatalgedantisabali,akunkunana, Pudnoakaduanametdaytoyatao:tatagaGalilea.

60KinunaniPedro,Lalaki,diakammotiibagbagamKet dagus,bayatngaagsasaopaylaeng,nagkullayawtimanok

61KettiApotimmaliaw,ketkinitananiPedro.Nalagipni PedrotisaotiApo,nokasanotipanangibaganakenkuana, Sakbayngaagkullayawtimanok,mamitlongailibaknak

62KetniPedrorimmuar,ketnagsangititinapait

63KetdagitilallakianangtengngelkenJesusinuyawda, ketkinabildaisuna

64Ketidinabedbeddatimatana,kinabildatirupanaket sinaludsoddakenkuana,akunkunada,Agipadtoka,siasino tinangkabilkenka?

65Ketadupayabanbanagasitabbaawtiinsasaodaa maibusorkencuana.

66Ketapamanngaagmalmalem,naguummongdagiti panglakayendagititattaokendagitipanguloenapapadi kendagitieskriba,ketinturongdakenkuanaitikonsehoda, akunkunada

67SikakaditiCristo?ibagamkadakami.Ketkinunana kadakuada,Noibagakkadakayo,saankaytoamamati

68Ketnodamagenkometkadakayo,saandakasungbatan, wennopalubosannak.

69KalpasandaytoyagtugawtotiAnaktitaoiti makannawantipannakabalintiDios

70Kalpasanna,kinunadaamin,SikakadingarudtiAnakti Dios?Ketkinunanakadakuada,Ibagbagayoasiak 71Kinunada,Aniatikasapulantayopayasaksi?ta nangngegtayoamismotingiwatna.

KAPITULO23

1Kettimmakdertisibubukelabunggoy,ketinturongda kenPilato

2Ketrinugiandangaakusaran,akunkunada,Nasarakanmi daytoyataoamangballikugitinasion,kenmangiparita mangteditibuiskenCesar,akunkunanangaisuamismoti KristongaAri.

3KetsinaludsodniPilatokenkuana,akunkunana,Sika kaditiAridagitiJudio?Ketsimmungbatkenkuanaket kinunana,Sikatimangibagbagaitidaytoy.

4Kalpasanna,kinunaniPilatokadagitipanguluenapapadi kenkadagititattao,“Awantimasarakakabasolitidaytoya tao.”

5Ketad-addaanarungsotda,akunkunada:“Isuti mangtignaykadagititattao,amangisursuroitiinteroa Judio,mangrugimanipudGalileaaginggaitidaytoya disso”

6IdinadamagniPilatotimaipapanitiGalilea,dinamagna notagaGalileatilalaki.

7KetapamananaammuannaakukuatisakupniHerodes, imbaonnakenHerodes,ngaisumetlaengtiaddaidiay Jerusalemitidaytaatiempo.

8KetidinakitaniHerodesniJesus,napalalotiragsakna: tanabayagenatarigagayannaamakita,agsipudtaaduti nangngegnamaipapankenkuana;ketninamnamanaa nakitanatisumagmamanoamilagrongainaramidna

9Kalpasanna,nagsaludsodkenkuanaitiaduasasao;ngem awantiinsungbatnakenkuana.

10Nagtakderdagitipanguluenapapadikeneskribaket sipipingetngaindarumdaisuna

11KetniHerodesagramandagititattaonaamannakigubat pinagsalungasingda,ketinuyawda,ketinkawesdaiti napintasapagan-anay,ketimbaonnamanenkenPilato.

12Ketitidaytametlangaaldaw,naggayyemdaPilatoken Herodes,tasakbaypayanagsusupiatda

13KetniPilato,idiinayabannadagitipanguluenapapadi kendagitiagtuturaykendagitiumili

14Kinunanakadakuada,Inyegyokaniakdaytoyatao,a kasmaysaamangballikugkadagititattao:ket,adtoy,siak, idiinusigkoisunaitisanguananyo,awantinasarakaka basolitidaytoyataoamangsagidkadagidiaybanbanaga pabasolyokenkuana.

15Saan,kenniHerodes,taimbaonkakencuana;ket,adtoy, awantimaaramidkenkuanaamaikariitiipapatay 16Dusaektongarud,ketwayawayaak.

17(Takasapulanapalubosannatimaysakadakuadaiti piesta)

18Nagpukkawdaanamimpinsan,akunkunada,Ikkatenyo daytoyatao,ketwayawayaanyokadakaminiBarrabas

19(Isugapuitimaysaasedisionanaaramiditisiudad,ken gapuitipammapatay,naibalud)

20Gapuna,situtulokniPilatoamangwayawayakenJesus, nagsaomanenkadakuada.

21Ngemimpukkawda,akunkunada,Lansaem,lansaemiti krus

22Ketkinunanakadakuadaitimaikatloagundaway,Apay, aniaadakestiinaramidna?Awantinasarakaka pakaigapuantiipapataykenkuana:Dusaektongarud,ket palubosakto.

23Dagusdaanapigsatitimekda,akiniddawdaamailansa itikrusKetnaparmekdagititimekdakendagitipanguluen apapadi.

24KetnangtedniPilatoitisentensiaakasiti kalikagumanda

25Ketpinalubosannacadacuadadaydiaygapuitisedision kenpammapataynaipupokitipagbaludan,a tinarigagayanda;ngeminyawatnaniJesusitipagayatanda 26Ketbayatngainturongdaisuna,tiniliwdatimaysaa Simon,maysaatagaCirene,arumrummuaritiaway,ket kenkuanainkabildatikrus,tapnoawitennadaytoykalpasan niJesus.

27Ketsimmurotkenkuanatidakkelabunggoydagiti tattao,kendagitibabbai,anagdungdung-awken nagdungdung-awmetkenkuana.

28NgemtimmaliawniJesuskadakuadakinunana,Annak ababbaitiJerusalem,dikayagsangitgapukaniak,nodiket agsangitkayomaipaayitibagbagiyokenkadagitiannakyo. 29Ta,adtoy,umaydagitial-aldaw,akunaendanto, “Nagasatdagitilupes,kendagitiaanakanadipulos nagpasngay,kendagitiaanakanadipulosnagsuso.”

30Kalpasanna,rugiandantoakunaenkadagitibantay, Matnagdatayo;ketaginggakadagititurod,Kalubannakami 31Tanoaramidendadagitoyitiberdeakayo,aniati maaramiditinamaga?

32Addametduapay,amanagdakdakes,anaituronga kaduanaamapapatay

33Ketidinakadanondaitidisso,amaawaganitiCalvario, sadiayinlansadaitikrus,kendagitimanagdakdakes,maysa itimakannawan,kentisabaliitimakannigid.

34KinunaniJesus,Ama,pakawanemida;tasaandanga ammotiar-aramidendaKetbiningaynadagitipagananayna,ketnagbibinnunotda

35KetnagtakderdagititattaoamangmatmatmatKet dagitiagtuturayakaduadainuyawdakencuana,a kunkunada,Insalakannatisabsabali;isalakannakomati bagina,noisuniCristo,pinilitiDios

36Inuyawmetdagitisoldado,ngaimmaydakenkuana,ket indatondakenkuanatisuka

37Ketkinunana,NosikatiaridagitiJudio,isalakanmoti bagim.

38NaisuratmetitirabawnaitiletratiGriego,Latin,ken Hebreo,DAYTOYTIARIDAGITIJudio.

39Ketmaysakadagitimanagdakdakesanabitayti nangrabrabakkenkuana,akunkunana,NosikaniCristo, isalakanmotibagimkenkadakami

40Ngemtinubngartisabaliasimmungbat,akunkunana: “SaanayangaagbutengkaitiDios,taaddakaitiisumet laengapannakakondenar?

41Ketpudnoanainkalintegantayo;taumawattayoiti maiparbengagunggonadagitiaramidtayo:ngemawanti dakesngainaramiddaytoyatao.

42KetkinunanakenJesus,Apo,laglagipennakinton dumtengkaitipagariam

43KetniJesuskinunanakencuana,Pudnokunakkenca, Itangaaldawmakipagnacancantocaniacidiayparaiso

44Ketagarupmaikanemngaoras,ketaddasipngetiti interoadagaaginggaitimaikasiamngaoras.

45Ketnasipngettiinit,ketnapigistibelotitemploiti tengnga

46KetidinagikkisniJesusitinapigsaatimek,kinunana, Ama,kadagitiimamitedkotiespirituk:ketidinaibaganati kastoy,insukonatiespiritu

47Idinakitatisenturiontimapaspasamak,indaydayawna tiDios,akunkunana,Pudnoanalintegdaytoyatao

48Ketamindagititattaoanaguummongitidaytaabuya, idinakitadadagitibanaganapasamak,kinabildadagiti barukongda,ketnagsublida

49Ketaminngaam-ammona,kendagitibabbaia simmurotkenkuanamanipudGalilea,nagtakderdaitiadayo, amangmatmatmatkadagitoyabanag

50Ket,adtoy,addamaysaalalakingaagnaganJose, maysaamamalbalakad;ketnaimbagatao,kennalinteg:

51(Saanmetngaimmanamongitipammagbagaken aramidda;)isukettaga-Arimatea,maysaasiudaddagiti Judio:ngaisumetlaengtinagur-urayitipagariantiDios.

52NapandaytoyataokenPilatoketnagpakaasiiti bangkayniJesus

53Ketinbabana,ketbinalkotnaitilienso,ketinkabilnaiti maysaatanemanakitikititibato,asaanapulosa nakaikabilantitao

54Ketdaytangaaldawtipanagsagana,ketumad-adaninti sabbath

55Simmurotmetdagitibabbaianakikuyogkenkuana manipudGalilea,ketkinitadatitanemkennokasanoti pannakaikabiltibangkayna

56Ketnagsublida,ketnangisaganadakadagitirekadoken sapsapo;ketnaginanaitialdawapanaginanakas mayannurotitibilin

KAPITULO24

1Itaitiumunangaaldawtilawas,itinasapaunayabigat, immaydaititanem,ngainyegdadagitirekadonga insaganada,kendaddumapay

2Ketnakitadatibatoanaiyasidegmanipudititanem.

3Ketsimrekda,ketsaandaanasarakantibangkayniApo Jesus

4Ketnapasamak,bayatamariribukandaunaymaipapaniti dayta,adtoy,duaalallakitiagtaktakderitisibaydaa nakasuotitinasilengakawes

5Ketbayattipanagbutengda,kenpanagruknoydaitidaga, kinunadakadakuada,Apayasapsapulendagitisibibiagiti tengngadagitinatay?

6Awanditoy,nodiketnagungar:laglagipenyonokasano tipanagsaonakadakayoidiaddapaylaengidiayGalilea.

7Kinunana,MasapulamaiyawattiAnaktiTaokadagiti imadagitimanagbasolatattao,ketmailansaitikrus,ket agungarmanenitimaikatlongaaldaw.”

8Ketnalagipdadagitisasaona, 9Nagsublimanipudititanem,ketimbaganaamindagitoy abanbanagkadagitisangapuloketmaysa,kenkadagiti aminadadduma

10DaMariaMagdalena,Juanana,kenMariangainani Santiago,kendaddumapayababbaiakaduada,ti nangibagakadagitoykadagitiapostol

11Kaslaawanserserbinaasarsaritatisasaoda,ketsaanda apinati

12Kalpasanna,timmakderniPedro,ketnagtarayanapan ititanem;ketnagruknoy,nakitanadagitiliensoakawesa naiparabaw,ketpimmanaw,amasmasdaawitibaginaiti napasamak

13Ket,adtoy,duakadakuadatinapanitidaytametlanga aldawitimaysaapurokanaawaganEmaus,ngaaggapu idiayJerusalemitiagarup65akilometro

14Ketnagsaritadaasangsangkamaysamaipapan kadagitoyaminabanaganapasamak

15Ketnaaramidnga,bayattipanagsasaritaken panagrason,niJesusmetlaengimmasideg,ketnakikuyog kadakuada

16Ngemnakapetpetdagitimatadatapnosaandaamaamammo.

17Ketkinunanacadacuada,Aniaakitatikomunikasionyo itimaysakenmaysa,bayattipannagnayokennaliday?

18Kettimaysakadakuada,ngaagnaganCleopas, simmungbatkencuana,Ganggannaetkalaengayaidiay Jerusalem,ketsaanmoanaammuandagitimapaspasamak sadiaykadagitoyngaaldaw?

19Ketkinunanacadacuada,Aniadagitibanbanag?Ket kinunadakencuana,MaipapankenJesusataga-Nazaret,a maysaamammadtoanabilegitiaramidkensaoiti sangoanantiDioskendagitiaminngaumili

20Ketnokasanongainyawatdagitipanguluenapapadi kendagitiagtuturaytayotapnomaukomitiipapatay,ket inlansadaisunaitikrus

21Ngemnagtalekkamingaisutirumbenganangsubbotiti Israel:ketmalaksiditiamindagitoy,itangaaldawti maikatlongaaldawmanipudpannakaaramiddagitoya banbanag.

22Wen,ketsumagmamanometababbaiitibunggoymi pinagsiddaawdakami,anasapangaaddaititanem; 23Ketidisaandaanasarakantibangkayna,immayda,a kunkunada,anakakitadametitisirmatadagitianghel,a nangibagangaisuketsibibiag

24Napanititanemtisumagmamanoakaduami,ket nasarakandaakasitikinunadagitibabbai:ngemsaandaa nakita

25Kalpasanna,kinunanakadakuada,Dakayoamaag,ken nabannayattipanagpuspusonaamamatiitiaminnga imbagadagitiprofeta

26SaankadiarebbengasinagabaniCristodagitoya banbanag,ketsumrekitidayagna?

27KetnangrugikenMoiseskenaminaprofeta, inlawlawagnakadakuadaitiaminanasantuanakasuratan dagitibanbanagmaipapankenkuana

28Ketimmasidegdaitipurok,anapananda:ket pinagbalinnaakaslaad-addakomaamapan.

29Ngempinilitdaisuna,akunkunada,Agtalinaedka kadakami:tadandaninmalem,ketadayoanabusbosti aldaw.Ketsimrektapnomakipagnaedkadakuada.

30Ketnaaramid,bayattipannagtugawnaitipannangana kaduada,nangalaititinapay,ketbinendisionanna,ket pinigisna,ketintednakadakuada

31Ketnaluktandagitimatada,ketnaam-ammodaisuna; ketnagpukawitiimatangda.

32Ketkinunadaitimaysakenmaysa:“Saankadia nagpuortipusomibayattipannakisarsaritanakadakamiiti dalankenbayatngainlukatnakadakamidagitiNasantuana Kasuratan?

33Kettimmakderdaitiisumetlaengngaoras,ket nagsublidaidiayJerusalem,ketnakitadadagitisangapulo ketmaysaanaguummongkendagitikakaduada

34Kinunana,PudnoanagungartiApoketnagparangken Simon.

35Ketimbagadanoaniadagitibanbanaganapasamakiti dalan,kennokasanoanaam-ammokadakuadaiti panagburakititinapay.

36Ketbayattipanagsasaodaitikastoy,nagtakderamismo niJesusititengngadaketkinunanakadakuada,Kappia komakadakayo.

37Ngemnagbutengdakennagbutengda,ketimpagarupda anakakitadaitiespiritu

38Kinunanakadakuada,Apayamariribukankayo?ket apayatumauddagitipampanunotitipusoyo?

39Kitaemdagitiimakkensakak,asiakamismo: iggamannak,ketkitaem;taawantilasagkentulangti espiritu,akasitimakitayongaaddakaniak

40Ketidinaisaonadaytoy,impakitanacadacuadadagiti imanakensakana.

41Ketbayatasaandapayanamatigapuitirag-o,ken masmasdaaw,kinunanakadakuada,Addakaditaraonyo ditoy?

42Ketinteddakenkuanatimaysaapedasotinailutonga ikan,kentimaysangaukistidiro

43Ketinnalana,ketnanganitisangoananda.

44Ketkinunanakadakuada,Dagitoydagitisasaonga imbagakkadakayobayattikaaddakpaykadakayo,a masapulamatungpaltiaminabanag,anaisuratitiLinteg niMoiseskenkadagitimammadtokenkadagitisalmo maipapankaniak.

45Kalpasanna,linuktannatipannakaawatda,tapno maawatandadagitiNasantoanaSurat

46Kinunanakadakuada,Kastoytinaisurat,ketkastoyti rebbengniCristongaagsagabakenagungarmanipud kadagitinatayitimaikatlongaaldaw

47Kettipanagbabawikenpannakapakawandagitibasol ketmaikasabaitinagannakadagitiaminanasion,a mangrugiidiayJerusalem

48Ketsaksikayokadagitoyabanbanag.

49Ket,adtoy,ibaonkokadakayotikariniAmak:ngem agtalinaedkayoitisiudadtiJerusalem,aginggaa maipaayankayoitipannakabalinmanipudngato.

50InturongnaidaaginggaidiayBetania,ketintag-ayna dagitiimanaketbinendisionannaida

51Ketnapasamak,bayattipanangbendisionnakadakuada, naisinakadakuada,ketnaipanidiaylangit.

52Nagdaydayawdakenkuana,ketnagsublidaidiay Jerusalembuyogentidakkelarag-o.

53Kanayonngaaddadaititemplo,ngaindaydayawken binendisionandatiDiosAmen

KAPITULO1

1IdidamoaddatiSao,ketaddatiSaoitiDios,kentiSao ketDios.

2KastametlaengididamotiDios

3Aminabanbanagketnaaramidbabaenkenkuana;ket awankenkuanaawantinaaramidabanaganaaramid

4Kenkuanaaddatibiag;kettibiagisutisilawdagititao

5Ketagsilnagtilawagitisipnget;ketsaananaawatanti sipnget

6AddamaysaalalakingaimbaontiDios,ngaagnagan Juan.

7Immayisumetlaengamangsaksi,tapnomangsaksiiti Lawag,tapnomamatidagitiaminatattaobabaenkenkuana

8SaanngaisutiLawag,nodiketnaibaonamangsaksiiti daytaaLawag

9DaytaiditipudnoaLawag,amangsilnagititunggaltao ngaumayditoylubong.

10Addaisunaditoylubong,kettilubongpinarsuana,ket saanngaam-ammotilubong

11Immayisunaitibukodna,ketsaanngainawatdagiti bukodna

12Ngemdagitiaminanangawatkencuana,inikkannati pannakabalinngaagbalinngaannaktiDios,uraydagidiay mamatiitinaganna

13Nayanakda,saanagapuitidara,wennoitipagayatanti lasag,wennoitipagayatantitao,nodiketitiDios.

14KettiSaonagbalinalasag,ketnagnaedkadakami,(ket nakitamitidayagna,tidayagakasitibugbugtongngaanak tiAma,)napnoitiparaburkenkinapudno.

15PinaneknekanniJuantimaipapankenkuana,ket impukkawna,akunkunana,Daytoytiimbagak,Daydiay sumarsarunokaniakketnatantan-okngemsiak.

16Ketgapuitikinapunnonainawattayoamin,kenparabur itiparabur.

17TaintedtiLintegbabaenkenMoises,ngemdimtengti paraburkenkinapudnobabaenkenJesu-Cristo

18AwantitaoanakakitaitiDios;tibugbugtongngaAnak, ngaaddaitibarukongtiAma,indeklaranaisuna

19KetdaytoytipammaneknekniJuan,idinangibaon dagitiJudiokadagitipapadikenLevitamanipudJerusalem tapnodamagendakenkuana,Siasinoka?

20Ketimpudnona,ketsaannangainlibak;ngem impudnona,SaanasiaktiCristo.

21Insaludsoddakenkuana,Aniangarud?SikakadiniElias? Ketkinunana,SaanakakastaSikakadidaytaaprofeta? Ketinsungbatna,Saan.

22Kinunadakenkuana,Siasinoka?tapnomaitedmiti sungbatkadagitinangibaonkadakamiAniatiibagbagam maipapanitibagim?

23Kinunana,Siaktitimektimaysangaagpukpukkaw idiaylet-ang,IlintegmotidalantiApo,kaskinunani profetaIsaias.

24KetdagitinaibaonketnagtaudkadagitiFariseo 25Ketsinaludsoddakencuana,ketkinunadakencuana, Apayngarudabumuniagca,nosaancaaniCristo,wenno niElias,wennodaydimammadto?

26SimmungbatniJuankadakuada,akunkunana, Mabuniagakitidanum:ngemaddamaysakadakayoadiyo am-ammo;

27Isutiumayasumurotkaniakanatantan-okngemsiak,a saanakamaikarialuktantipagkargaantisapatosna

28NaaramiddagitoyidiayBetabaraitilabestiJordan,a pagbautisaranniJuan

29Itisumunongaaldaw,nakitaniJuanngaumas-asideg niJesuskenkuana,ketkinunana,AdtoytiKorderotiDios, amangikkatitibasoltilubong

30Daytoytiimbagakmaipapankenkuana,Sumarsaruno kaniakumaytimaysaataoanatantan-okngemsiak:taisu ketimmun-unangemsiak

31Ketdiakam-ammo:ngemtapnomaiparangarangiti Israel,ngarudimmayakamangbuniagitidanum.

32KetniJuanintednatipammaneknek,akinunana, NakitaktiEspirituabumabbabamanipudlangitakasiti kalapati,ketnagnaedkenkuana.

33Ketdiakam-ammo:ngemtinangibaonkaniaka mangbuniagitidanum,isumettikinunanacaniac,Iti pannacakitamtotiEspirituabumabakenagtalinaed kencuana,isumetlaengtimangbautisaritiEspirituSanto

34Ketnakitak,ketintedkotipammaneknekadaytoyti AnaktiDios.

35Itikabigatanna,nagtakdermanenniJuankentiduanga adalanna

36KetkinitananiJesusbayattipannagnana,kinunana, AdtoytiKorderotiDios!

37Nangngegdagitiduangaadalantipanagsaona,ket simmurotdakenJesus

38IdintimmaliawniJesus,ketnakitanaidaasumursurot, ketkinunanakadakuada,Aniatisapsapulenyo?Kinunada kenkuana,Rabbi,(kayatnaasawen,maipatarus,Maestro,) sadinotipagnanaedam?

39Kinunanakadakuada,Umaykayokitaen.Immaydaket nakitadatinagnaedanna,ketnakipagnaeddakenkuanaiti daytangaaldaw:taagarupmaikasangapulongaoras

40MaysakadagitiduaanakangngegitipanagsaoniJuan kensimmurotkenkuana,isuniAndresakabsatniSimon Pedro

41NasarakannangaumunatibukodnaakabsataSimon, ketkinunanakenkuana,NasarakanmitiMesias,ngaisuti Cristo

42KetimpannakenJesus.KetidinakitaniJesus, kinunana,SicaniSimonngaanakniJona

43Itisimmaganadngaaldaw,mapanniJesusidiayGalilea, ketnasarakannaniFelipe,ketkinunanakenkuana, Sumurotkakaniak

44ItaniFelipetaga-Betsaida,tisiudaddaAndresken Pedro.

45NasarakanniFelipeniNatanaelketkinunanakenkuana, NasarakanmitiinsuratniMoisesitiLintegkendagiti profeta,niJesusatagaNazaretngaanakniJose.

46KetniNatanaelkinunanakencuana,Addakadinaimbag abanagarummuaritiNazaret?KinunaniFelipekenkuana, Umaykaketkitaem.

47NakitaniJesusniNatanaelngaumas-asidegkenkuana, ketkinunanamaipapankenkuana,Adtoytipudnonga Israelita,ngaawantipanangallilawkenkuana!

48KinunaniNatanaelkenkuana,“Sadinoti pakaammoannak?”SimmungbatniJesusketkinunana kenkuana,SakbayngainayabannakaniFelipe,idiaddaka itisiroktikayongaigos,nakitaka

JUAN

49SimmungbatniNatanaelketkinunanakencuana,Rabbi, sikatiAnaktiDios;sikatiAritiIsrael.

50SimmungbatniJesusketkinunanakenkuana,Gaputa kinunakkenka,Nakitakaitisiroktikayongaigos, mamatikakadi?makitamtodagitidakdakkelabanbanag ngemdagitoy

51Ketkinunanakencuana,Pudno,pudno,kunakcadacayo, Kalpasandaytoymakitayontotilangitasilulukat,ken dagitiangheltiDiosngaagpangatokenbumabaitiAnakti tao

KAPITULO2

1KetitimaikatlongaaldawaddapanagasawaidiayCana tiGalilea;ketaddasadiaytiinaniJesus:

2NaayabanniJesuskendagitiadalannaitipanagasawa.

3Idiagkurangdaitiarak,kinunakenkuanatiinaniJesus, Awantiarakda

4KinunaniJesuskenkuana,Babai,aniatipakainaigak kenka?saanpayadimtengtiorasko

5Kinunaniinanakadagitiadipen,Aniamanngaibagana kadakayo,aramidenyodayta.

6Naisaadsadiaytiinnemakalderoabato,kasitiwagasti pannakadalusdagitiJudio,anaglaonitiduawennotalloa firkintitunggalmaysa.

7KinunaniJesuskadakuada,Punnuenyodagitikalderoiti danumKetpinunnodaidaaginggaitiungto

8Ketkinunanacadacuada,Rummuarkayoita,ketitedyoiti gobernadortipiestaKetinbukbokdadayta

9Idinaramanantiagturayitipiestatidanumanaaramid ngaarak,ketdinaammonosadinotinaggapuanna:(ngem ammodagitiadipenngaagay-ayusitidanum;)inayabanti gobernadortipiestatinobio

10Ketkinunanakencuana,Tunggalmaysaataoiti punganay,mangteditinaimbagngaarak;ketintondagiti tattaonainumdananaimbag,ngarudtinakarkaro:ngem sinalimetmetamtinasayaatngaarakaginggaita.

11Daytoyapangrugiandagitimilagrongainaramidni JesusidiayCanatiGalilea,ketimparangarangnatidayagna; ketnamatikenkuanadagitiadalanna.

12KalpasandaytoysimmalogisunaidiayCapernaum,isu kenniinana,kendagitikakabsatna,kendagitiadalanna: ketnagdagusdasadiayitisaanngaadungaaldaw.

13AsidegentiPaskuadagitiJudio,ketsimmang-atni JesusidiayJerusalem

14Ketnasarakandaititemplodagitiaglaklakokadagiti bakakenkarnerokenkalapati,kendagitiagsuksukatiti kuartaasitutugaw.

15Ketidinaaramidnatisaplititibabassitatali, pinapanawnaidaaminmanipudititemplo,kendagiti karnero,kenbaka;ketimbukboknatikuartadagiti agsuksukat,ketrinebbanadagitilamisaan;

16Ketkinunanacadagitiaglaklakoitikalapati,Alaenyo dagitoyabanbanagditoy;saanmongaaramidentibalayni Amakabalaytitagilako

17Nalagipdagitiadalannaanaisurat,“Tikinaregtati balaymokinnannak.”

18KalpasannainsungbatdagitiJudioketkinunada kenkuana,Aniaapagilasinantiipakitamkadakami,noararamidemdagitoyabanbanag?

19SimmungbatniJesusketkinunanakadakuada, Rebbaenyodaytoyatemplo,ketititallongaaldaw, ibangonkontodaytoy

20KinunadagitiJudio:Uppatapuloketinnematawenti pannakabangondaytoyatemplo,ketibangonmontokadiiti tallongaaldaw?

21Ngemnagsaomaipapanititemplotibagina

22Idinagungarisunacadagitinatay,nalagipdagiti adalannangaimbaganacadacuada;ketnamatidaiti nasantuanakasuratan,kentibalikasngaimbaganiJesus 23IdiaddaidiayJerusalemitiPaskua,itialdawtipiesta, adutinamatiitinaganna,idinakitadadagitimilagronga inaramidna.

24NgemsaanngainkumitniJesustibaginakadakuada, agsipudtaam-ammonatiaminatattao

25Ketsaanakasapulantiasinomanamangpaneknek maipapanititao:taammonatiaddaititao

KAPITULO3

1AddaidimaysaalalakikadagitiFariseo,ngaagnagan Nicodemo,maysangaagturaykadagitiJudio.

2ImmasidegmetkenJesusitirabii,ketkinunanakenkuana, Rabbi,ammomiamaysakaamannursuroanaggapuiti Dios:taawantimakaaramidkadagitoyamilagrongaararamidem,malaksidnoaddatiDioskenkuana

3SimmungbatniJesusketkinunanakencuana,Pudno, pudno,kunakkenka,Nosaanamayanakmanentitao, saannaamakitatipagariantiDios

4KinunaniNicodemokenkuana,Kasanoamayanaktitao intonlakayen?mabalinnakaditisumrekitimaikaduaa gundawayitiaanakantiinana,ketmayanak?

5SimmungbatniJesus,Pudno,pudno,kunakkenka,No saanamayanaktitaoitidanumkenEspiritu,saannaa mabalintisumrekitipagariantiDios

6Tinayanakitilasagketlasag;kettinayanakitiEspiritu ketespiritu.

7Dikamasdaawtakinunakkenka,Masapulamayanakka manen

8Agpuyottianginnosadinotikayatna,ketmangngegmo tiuni,ngemdimomailasinnosadinotinaggapuannaken nosadinotipapananna:kastamettitunggalmaysaa nayanakitiEspiritu.

9SimmungbatniNicodemoketkinunanakenkuana, Kasanoamapasamakdagitoy?

10SimmungbatniJesusketkinunanakenkuana,Maysaka kadingaapotiIsrael,ketsaanmokadingaammodagitoy?

11Pudno,pudno,kunakkenka,Agsasaokamingaammomi, kenpaneknekanmianakitami;ketsaanyongaawatenti saksimi

12Noimbagakkadakayodagitinaindagaanabanbanag, ngemsaankayoamamati,kasanoamamatikayo,noibagak kadakayodagitinailangitanabanbanag?

13Ketawantisiasinomanasimmang-atidiaylangit,nodi tibimmabamanipudlangit,uraytiAnaktiTaongaadda idiaylangit

14Ketkasitipanangitag-ayniMoisesitiserpienteidiay let-ang,kastametamasapulamaitag-aytiAnaktiTao 15Tapnotisiasinomanamamatikenkuanasaana mapukaw,nodiketmaaddaanitibiagngaagnanayon.

16TakastaunaytipanagayattiDiositilubong,nga intednatibugbugtongngaAnakna,tapnotisiasinomana

mamatikenkuanasaanamapukaw,nodiketmaaddaaniti biagngaagnanayon.

17TasaanngaimbaontiDiostiAnaknaditoylubong tapnokondenarennatilubong;ngemtapnomaisalakanti lubongbabaenkenkuana.

18Timamatikencuanasaananasentensiaan:ngemtisaan amamatiketnasentensiaan,agsipudtasaananamatiiti nagantibugbugtongngaAnaktiDios.

19Ketdaytoytipannakakondenar,ngaimmaytilawag ditoylubong,ketinayatdagititaotisipngetimbesati lawag,gaputadakesdagitiaramidda

20Tatunggalmaysangaagar-aramiditidakeskaguranati lawag,kensaanngaumayitilawag,amanganno matubngardagitiaramidna

21Ngemtiagaramiditikinapudnoumayitilawag,tapno maiparangarangdagitiaramidna,anaaramiddaitiDios.

22Kalpasandagitoy,immayniJesuskendagitiadalanna itidagatiJudea;ketsadiayanakipagnaedkadakuada,ket nabuniagan.

23KetniJuanagbuniagmetidiidiayAenonitiasidegti Salim,agsipudtaadutidanumsadiay:ketimmayda,ket nabautisaranda.

24TasaanpayanaibaludniJuan

25Idin,timmaudtipanagsusupiatitinagbaetanti sumagmamanongaadalanniJuankendagitiJudio maipapanitipanagdalus

26KetdimtengdakenJuan,ketkinunadakencuana,Rabbi, daydiaykaduamitilabestiJordan,anangsaksiam,adtoy, isumetlaengtimangbautisar,ketumaykenkuanaamina tattao

27SimmungbatniJuanketkinunana,Awantimaawatti taonosaanamaitedkenkuanamanipudlangit

28Dakayoamismotimangsaksikaniak,akinunak, SaanakaniCristo,nodiketnaibaonakngaumun-una ngemisu

29Tiaddaanitinobiaisutinobio:ngemtigayyemtinobio, atumakderkendumngegkenkuana,agrag-ounaygapuiti timektinobio:daytoyngarudtirag-oknatungpal

30Masapulngaumadu,ngemmasapulabumassitak

31Tiaggapuitingatoketnangatngatongemitiisuamin:ti agtauditidagaketnaindagaan,kenagsasaomaipapaniti daga:Daydiayaggapuidiaylangitketnangatngatongemiti isuamin.

32Ketnoaniatinakitakennangngegna,paneknekanna; ketawantisiasinomanngaumawatitipammaneknekna

33Tiimmawatitipammanekneknainselionaapudnoti Dios

34TatiimbaontiDiossawennadagitisasaotiDios:ta saanngaitedtiDiostiEspiritukenkuana

35Ay-ayatentiAmatiAnak,ketintednaaminabanagiti imana

36TimamatiitiAnakaddaanitibiagngaagnanayon:ketti saanamamatiitiAnaksaannantoamakitatibiag;ngemti pungtottiDiosagtalinaedkenkuana

KAPITULO4

1IdinaammuantiAponokasanoanangngegdagiti Fariseongaad-adutiinaramidniJesuskenbinautisaranna ngaadalanngemniJuan.

2(NupaysaananiJesusamismotinangbautisar,nodiket dagitiadalanna)

3PinanawannatiJudea,ketpimmanawmanenidiay Galilea.

4KetmasapulalumasatitiSamaria

5Kalpasanna,dimtengitimaysaasiudadtiSamaria,a maawaganSicar,itiasidegtidagangaintedniJacobiti anaknaaniJose

6Ita,addasadiaytibubonniJacobNabannogniJesusiti panagdaliasatna,nagtugawakastoyitibubon:ketagarup maikanemngaoras

7ImmaytimaysaababaiatagaSamariatapnoagalaiti danum:KinunaniJesuskenkuana,Ikkannakitiinumen 8(Tanapandagitiadalannaidiaysiudadtapnogumatangda ititaraon).

9Kalpasanna,kinunakenkuanatibabaiatagaSamaria, “KasanoasikaaJudio,dumawatkakaniakngainumen,a maysaakababaiatagaSamaria?taawantipannakilangen dagitiJudiokadagitiSamaritano

10SimmungbatniJesusketkinunanakenkuana,No ammomtisaguttiDios,kennosiasinotiagkunkunakenka, Ikkannakitiinumen;kiniddawmokomakenkuana,ket ikkannakakomaitisibibiagadanum

11Kinunatibabaikencuana,Apo,awantipaggubonam, ketnaunegtibubon:sadinongarudtinaggapuamdaydi sibibiagadanum?

12DakdakkelkakadingemniJacobngaamami,anangted kadakamiitibubon,kenimminumitidaytaamismo,ken dagitiannakna,kendagitiannakna?

13SimmungbatniJesusketkinunanakenkuana, Siasinomanngauminumitidaytoyadanummawawto manen

14Ngemsiasinomanngauminumitidanumngaitedko kenkuana,saantoawawapulos;ngemtidanumngaitedko kenkuanaagbalintokenkuanaabubontidanumngaagtubo ngaagturongitibiagngaagnanayon.

15Kinunatibabaikencuana,Apo,ikkannakitidaytoya danum,tapnodiakmawaw,wennoumayditoytapno aguyoden.

16KinunaniJesuskenkuana,Inka,ayabamnilakaymo, ketumaykaditoy

17Simmungbattibabaiketkinunana,Awantiasawak. KinunaniJesuskenkuana,Naimbagtiimbagam,Awanti asawak

18Tanaaddaankaitilimangaassawa;kettiaddakenkaita saanngaasawam:itidaytaimbagamapudno

19Kinunatibabaikenkuana,Apo,madlawkoamaysakaa propeta.

20Nagdaydayawdagitiammamiitidaytoyabantay;ket kunayo,ngaidiayJerusalemtilugararebbenga pagdaydayawandagititattao

21KinunaniJesuskenkuana,Babai,patiennak,umayti orasadikaytoagdayawitiAmaitidaytoyabantaywenno idiayJerusalem.

22Agdaydayawkayodiyoammonoania:ammominoania tipagdaydayawanmi:tatipannakaisalakanketagtaud kadagitiJudio

23Ngemdumtengtioras,ketitan,intondagitipudnonga agdaydayawagdayawdantoitiAmaitiespirituken kinapudno:tasapsapulentiAmadagitikastangaagdayaw kenkuana

24TiDiosketmaysangaEspiritu:ketdagitiagdaydayaw kenkuanamasapulngaagdayawdakenkuanaitiespiritu kenkinapudno

25Kinunatibabaikenkuana,AmmokngaumaytiMesias, amaawaganitiCristo.

26KinunaniJesuskenkuana,Siakngaagsasaokenka

27Ketitidaytoyimmaydagitiadalanna,ketnasdaawdaa nakisarsaritaitibabai:ngemawantitaoanagkuna,Aniati sapsapulem?wenno,Apayamakisarsaritakakenkuana?

28Kalpasanna,pinanawantibabaitibangana,ketnapaniti siudadketkinunanakadagitilallaki.

29Umaykayo,kitaenyotimaysaatao,anangibagakaniak kadagitiaminngainaramidko:saankadiadaytoytiCristo?

30Kalpasanna,rimmuardaitisiudad,ketimmayda kenkuana

31Kabayatanna,inkararagdagitiadalanna,akunkunada, Maestro,manganka

32Ngemkinunanakadakuada,Addataraonkoadiyo ammo.

33Gapuna,kinunadagitiadalanitimaysakenmaysa, Addakaditaoanangiyegkenkuanaarumbengamangan?

34KinunaniJesuskadakuada,Titaraonkoketti panangaramiditipagayatantinangibaonkaniak,kentapno maileppastitrabahona

35Saankadingaibagayo,Addapayuppatabulan,ket kalpasannaumaytipanagani?adtoy,kunakkadakayo, Itangadyodagitimatayo,ketkumitakayokadagititalon;ta napudawdanasigudngaagapit.

36Kettiaganiumawatititangdan,ketagurnongitibunga itibiagngaagnanayon:tapnoagpadangaagrag-otiagmula kentiagani.

37Ketditoypudnotisao,Timaysaagmula,kettisabali apit

38Imbaoncayoamangapititisaanyoanagbannog: nagbannogtidaddumaatattao,ketsimrekkayoiti panagbannogda

39AdukadagitiSamaritanoitidaytaasiudadtinamati kenkuanagapuitikinunatibabai,anangpaneknek, “Imbaganakaniaktiaminngainaramidko”

40IticastaidiimmaydagitiSamaritanokencuana, nagpakaasidakencuanaamakipagnaedcadacuada:ket nagnaedisunasadiayitiduangaaldaw

41Ketadupaytinamatigapuitibukodnaabalikas;

42Ketkinunanaitibabai,Ita,mamatikami,saanagapuiti saom:tanangngegmiamismoisuna,ketammomiapudno adaytoytiCristo,tiMangisalakanitilubong.

43Itakalpasantiduangaaldaw,pimmanawidiay,ket napanidiayGalilea

44TaniJesusmetlaengtinangpaneknekngaawanti dayawtimammadtoitibukodnaapagilian

45IdinakadanonidiayGalilea,inawatdagititagaGalilea, tanakitadatiaminngainaramidnaidiayJerusalemiti piesta:tanapandametitipiesta

46Gapuna,immaymanenniJesusidiayCanatiGalilea,a nangaramidannaitiaraktidanum.Ketaddamaysaanatanokalalaki,atianaknaketmasakitidiayCapernaum

47IdinangngegnaarimmuarniJesusmanipudJudeaidiay Galilea,napankencuanaketimpakaasinaabumabaken paimbagennatianakna:tadandaninmatay

48KinunaniJesuskenkuana,Nosaankayoamakakita kadagitipagilasinankendatdatlag,saankaytoamamati

49Kinunakenkuanatinatan-ok,Apo,bumabakayosakbay amataytianakko.

50KinunaniJesuskenkuana,Inka;sibibiagtianakmoKet namatitilalakiitisaongaimbaganiJesuskenkuana,ket pimmanaw

51Ketbayatabumabbabaitan,sinabatdagitiadipennaket imbagadakenkuana,akunkunada,Sibibiagtianakmo.

52Kalpasanna,dinamagnakadakuadatiorasa panangruginaamangbalbaliwKetkinunadakenkuana,Idi kalmanitimaikapitongaoras,pinanawantigurigor.

53Gapunanaammuantiamangaitiisumetlaengngaoras akinunaniJesuskenkuana,Sibibiagtianakmo

54Daytoymanentimaikaduaamilagrongainaramidni JesusidirimmuaridiayJudeaidiayGalilea

KAPITULO5

1KalpasandaytoyaddapiestadagitiJudio;ketsimmang-at niJesusidiayJerusalem

2ItaaddaidiayJerusalemitiasidegtipaglakuankadagiti karnerotimaysaapagurnongantidanum,amaawaganiti HebreoapagsasaoitiBetesda,ngaaddaanitilimaa beranda

3Kadagitoyaddanakaad-adungaawangawaynaatattao, bulsek,nagsardeng,nalaylay,ngaagur-urayitipanaggaraw tidanum

4Tamaysangaanghelbimmabaitimaysaapanaweniti dan-aw,ketpinagriribuknatidanum:siasinomanidinga immunaasimrekkalpasantipannakariribuktidanum, napaimbagtianiamanasakitna.

5Addasadiaytimaysaalalakianagsakitititallopuloket waloatawen

6IdinakitaniJesusngaagid-idda,ketnaammuannaa nabayagenngaaddaitikasta,kinunanakenkuana, “Kayatmokadiamapaimbag?

7Simmungbattiawangawaynaalalaki,Apo,awantitao, nomariribukantidanum,amangikabilkaniakitidan-aw: ngembayatngaumayak,sabalitibumabaitisanguanak

8KinunaniJesuskenkuana,Bumangonka,alaemti pagiddaamketmagnaka

9Ketdagusanaimbagantilalaki,ketinnalanati pagiddaanna,ketnagna:ketitiisumetlaengngaaldawti sabbath

10KinunangaruddagitiJudioitinaagasan,Aldawti Panaginana:saananainkalinteganngaawitemti pagiddaam

11Insungbatnakadakuada,Tinangpaimbagkaniak, kinunanakaniak,Alaemtipagiddaamketmagnaka.

12Kalpasannasinaludsoddakenkuana,Aniatitaoa nagkunakenka,‘Ibaklaymotipagiddaamketmagnaka?

13Kettinapaimbagsaannaanaammuannosiasino daydiay,tanaidanonniJesustibagina,ngaaddadagitiadu atattaoitidaytaadisso

14Kalpasanna,nasarakanniJesusisunaidiaytemplo,ket kinunanakencuana,Adtoy,napaimbagka:dikaagbasol,di lakettadumtengkenkatinakarkaropay

15PimmanawtilalakiketimbaganakadagitiJudioani Jesustinangpaimbagkenkuana

16KetngaruddagitiJudioindadanesdaniJesus,ket inkagumaandaapapatayen,gaputainaramidnadagitoya banagitialdawapanaginana

17NgeminsungbatniJesuskadakuada,Agtartrabahoni Amakaginggaita,ketsiakngaagtartrabaho

18Gapunaad-addangainkagumaandagitiJudioti panangpapataykenkuana,agsipudtasaanlaenga sinalungasingnatiAldawaPanaginana,nodiketkinunana payatiDiosketAmana,apinagbalinnatibaginaakapada tiDios.

19IdinsimmungbatniJesusketkinunanacadacuada, Pudno,pudno,kunakcadacayo,TiAnakawanti maaramidannaitibagina,nodikettimakitanangaararamidentiAma

20TatiAmaay-ayatennatiAnak,ketipakitanakenkuana tiaminngaar-aramidenna:ketipakitanantokenkuana dagitidadakkelngaaramidngemkadagitoy,tapno masdaawkayo.

21TakasitipanangpagungartiAmakadagitinatay,ken pagbiagnaida;kastametatiAnakpagbiagnatikayatna 22TaawantipanangukomtiAmaitiasinoman,nodiket inyawatnatiaminapanangukomitiAnak 23TapnoaminatattaodayawendakomatiAnak,kasiti panangpadayawdaitiAma.Tisaanamangpadayawiti Anak,saannaadayawentiAmaanangibaonkenkuana 24Pudno,pudno,kunakkadakayo,Tidumngegitisaok, kenmamatiitinangibaonkaniak,addaanitibiagnga agnanayon,ketsaantongaumayitipannakakondenar; ngemmaipasamanipudkenpatayngaagturongitibiag 25Pudno,pudno,kunakkadakayo,Umaytioraskenita, intonmangngegdagitinataytitimektiAnaktiDios:ket dagitimakangngegagbiagdanto

26TakasitiAmaaddaanbiagitibagina;kastametnga intednaitiAnaktapnoaddabiagnaitibagina;

27Ketinikkannaititurayamangipatungpalmetiti panangukom,agsipudtaisutiAnaktitao.

28Dikayagsiddaawitidaytoy:taumaytiorasa mangngegtotitimeknadagitiaminngaaddakadagiti tanem.

29Ketrummuarto;dagitinagaramiditinaimbag,iti panagungartibiag;kendagitinagaramiditidakes,agingga itipanagungartipannakakondenar.

30Awantimaaramidkoitibagik:kasmangngegko, ukomek:ketnalintegtipanangukomko;agsipudtasaanko asapsapulentibukodkoapagayatan,nodikettipagayatan tiAmaanangibaonkaniak

31Nomangsaksiakitibagik,saanapudnotisaksik

32Addasabaliamangsaksimaipapankaniak;ketammok apudnotisaksinamaipapankaniak

33NangibaonkayokenJuan,ketinsaksinatikinapudno

34Ngemdiakumawatitipammaneknekmanipudititao: ngemdagitoyabanagibagak,tapnomaisalakankayo

35Isuketmaysaasumsumgedkenagsilsilnagasilaw:ket situtulokkayoitimaysaapanawenngaagrag-oitilawagna

36NgemdakdakkeltipammaneknekkongemniJuan:ta dagitiaramidngaintedkaniaktiAmatapnomaileppasko, isumetlaengngaaramidngaar-aramidek,paneknekandak, ngaimbaonnaktiAma

37KettiAmaanangibaonkaniak,tinangsaksikaniak Saanyoanangngegtitimeknaitianiamanakanito,wenno nakitatisukogna

38Ketawancadacayotisaonangaagtalinaedcadacayo:ta tiimbaonna,isusaancayoapatien

39Sukisokendagitinasantuanakasuratan;tacadacuada ipagarupyongaaddaancayoitibiagngaagnanayon:ket isudadagitimangpaneknekcaniac

40Ketsaankayongaumaykaniak,tapnomaaddaankayoiti biag.

41Saanakngaumawatitidayawmanipudkadagititattao 42Ngemam-ammodakayo,ngaawankadakayotiayatti Dios.

43ImmayakitinaganniAmak,ketsaandakngaawaten: noumaytisabaliitinaganna,isuawatenyonto

44Kasanoamamatikayo,ngaumawatitidayawitimaysa kenmaysa,kensaanamangsapsapulitidayawngaaggapu laengitiDios?

45DiyopanunotenngaakusarennakayoitiAma:adda maysaamangak-akusarkadakayo,niMoises,a pagtaltalkanyo.

46TanonamatikayokenMoises,namatikayokomakaniak: tainsuratnamaipapankaniak

47Ngemnodikaymamatikadagitisinuratna,kasanoa patienyodagitibalikasko?

KAPITULO6

1Kalpasandagitoy,limmasatniJesusitibaybaytiGalilea, ngaisutibaybaytiTiberias.

2Ketaduatattaotisimmurotkencuana,agsipudta nakitadadagitimilagrongainaramidnakadagitimasakit

3Ketsimmang-atniJesusitimaysaabantay,ket nagtugawsadiayakaduanadagitiadalanna

4AsidegentiPaskua,maysaapiestadagitiJudio

5IdiintangadniJesusdagitimatana,ketnakitanatiadua bunggoyngaumas-asidegkenkuana,kinunanakenFelipe, “Sadinotipaggatangantayoititinapaytapnokanen dagitoy?

6Ketimbaganadaytoytapnopaneknekanna:taisumet laengtiammonanoaniatiaramidenna

7SimmungbatkenkuananiFelipe,Saanngaumdastidua gasutasensilioatinapay,tapnomakaalatitunggalmaysa itibassit

8Kinunakenkuanatimaysakadagitiadalanna,niAndresa kabsatniSimonPedro

9Addamaysangaubingalalakiditoy,ngaaddaanitilima atinapayasebadakenduaababassitngaikan:ngemania dagitoyitinakaad-adu?

10KinunaniJesus,PagtugawenyodagitilallakiIta,aduti ruotitidaytaalugar.Isuanagtugawdagitilallaki,agarup limaributibilangda

11KetinnalaniJesusdagititinapay;ketidinagyaman, inwarasnakadagitiadalan,kendagitiadalankadagiti nagtugaw;kenkastametkadagitiikanakasitikayatda

12Idimapnekda,kinunanakadagitiadalanna, Urmongenyodagitinabatiapirsay,tapnoawanti mapukaw

13Gapunainummongdaida,ketpinunnodatisangapulo ketduaabasketkadagitipirsaytilimaatinapayasebada, anabatiitingatokadagitinangan

14IdinakitadatimilagrongainaramidniJesus,kinunada, Pudnodaytoyamammadtongaumayditoylubong

15IdinabigbigniJesusngaumaydaketalaendaisunaa sipipinget,tapnopagbalinendangaari,pimmanawmanen itimaysaabantayngaagmaymaysa

16Ididimtengentirabii,simmalogdagitiadalannaiti baybay.

17Ketsimrekitibarko,ketlimmasatitibaybaynga agturongidiayCapernaum.Ketnasipngetenitan,ketsaan ngaimmayniJesuskadakuada

18Kettimmaudtibaybaygapuitinapigsangaangin.

19Itikastaidinaggauddaitiagarupduapulokettallopulo ngaestadio,nakitadaniJesusamagmagnaitibaybay,ken umas-asidegitibarko:ketnagbutengda

20Ngemkinunanakadakuada,Siak;dikayagbuteng.

21Kalpasanna,situtulokdangainawatdaisunaitibarko: ketdagusanakadanontibarkoitidagaapapananda

22Itisimmaganadngaaldaw,idinakitadagititattaonga agtaktakderitibangirtibaybayngaawansabaliabangka sadiay,malaksiditidaydiaynakaserkandagitiadalanna, kensaananakikuyogniJesuskadagitiadalannaitibangka, nodikettikukuanadagitiadalanpimmanawdanga agmaymaysa;

23(Nupaykasta,immaydagitidaddumaabilogmanipud Tiberiasitiasidegtilugaranangandaititinapay,kalpasan anagyamantiApo.)

24IdinakitadagititattaongaawansadiayniJesus,uray dagitiadalanna,naglugandametitibarkoketdimtengda idiayCapernaum,sapsapulenniJesus.

25Ketidinasarakandaisunaitibangirtibaybay,kinunada kenkuana,Rabbi,kaanongaimmaykaditoy?

26SimmungbatniJesuskadakuadaketkinunana,Pudno, pudno,kunakkadakayo,sapsapulennak,saanagaputa nakitayodagitimilagro,nodiketgaputanangankayo kadagititinapayketnabsogkayo.

27Saanngaagtrabahoparaititaraonamadadael,nodiket gapuititaraonngaagnanayonaginggaitibiagnga agnanayon,ngaitedtokadakayotiAnaktiTao:taisuti nangselioitiDiosAma

28Kinunadakenkuana,Aniatiaramidentayotapno maaramidtayodagitiaramidtiDios?

29SimmungbatniJesusketkinunanakadakuada,Daytoy tiaramidtiDios,tapnomamatikayoitiimbaonna

30Kinunadangarudkenkuana,Aniangarudtipagilasinan ngaipakitamtapnomakitamikenmamatikamikenka?ania tiar-aramidem?

31Nangandagitiammamiitimannaidiaylet-ang;kas naisurat,Intednaidaititinapaymanipudlangittapno kanenda

32KinunaniJesuskadakuada,Pudno,pudnokunak kadakayo,SaanngaintedniMoiseskadakayodaytaa tinapaymanipudlangit;ngemitedniAmaktipudnoa tinapaymanipudlangit.

33TatitinapaytiDiosisutibumabamanipudlangitken mangtedbiagitilubong.

34Kinunadakenkuana,Apo,kanayonngaitedmo kadakamidaytoyatinapay

35KetniJesuskinunanacadacuada,Siactitinapaytibiag: tiumaycaniacsaantoapulosmabisin;kettimamatikaniak saantoawawapulos

36Ngemkinunakkadakayo,Nakitadakmet,ngemdikay mamati

37AminngaitedkaniaktiAmaumaytokaniak;ketti umaykaniakdiaktopulosibelleng.

38Tabimmabaakmanipudlangit,saanatapnoaramidekti bukodkoapagayatan,nodikettipagayatantinangibaon kaniak.

39KetdaytoytipagayatantiAmaanangibaonkaniak,nga itiaminngaintednakaniakawankomatimapukawko,no diketibangonkomanenitimaudingaaldaw

40Ketdaytoytipagayatantinangibaoncaniac,tapno tunggalmaysaamakakitaitiAnakkenmamatikencuana, maaddaanitibiagngaagnanayon

41NagtanabutobdagitiJudiokenkuana,agsipudta kinunana,Siaktitinapayabimmabamanipudlangit.

42Ketkinunada,SaankadiadaytoyniJesus,anakniJose, ngaam-ammotayotiamanakeninana?kasanongaruda kunana,Bimmabaakmanipudlangit?

43SimmungbatngarudniJesusketkinunanakadakuada, Dikayagtanabutobitinagbaetanyo.

44Awantimakaumaycaniac,noditiAmaanangibaon caniactimangguyodkencuana

45Naisuratcadagitiprofeta,KetisudaamintiDios.Umay kaniaktitunggaltaoanakangngegkennakasursuroiti Ama

46SaanatiasinomananakakitaitiAma,malaksiditi nagtauditiDios,nakitanatiAma

47Pudno,pudno,kunakkadakayo,Timamatikaniak addaanitibiagngaagnanayon.

48Siakdaytatinapaytibiag

49Nangnangandagidiammayoitimannaidiaylet-ang,ket natayda.

50Daytoytitinapayabumabamanipudlangit,tapno kanentimaysaataoketsaanamatay

51Siaktisibibiagatinapayabimmabamanipudlangit:no siasinomanamanganitidaytoyatinapay,agbiagtonga agnanayon:kettitinapayngaitedkoisutilasagko,nga itedkoamaipaayitibiagtilubong.

52NagsusupiatngaruddagitiJudio,akunkunada,“Kasano ngaiteddaytoyataotilasagnaakanentayo?

53IdinniJesuskinunanacadacuada,Pudno,pudno,kunak cadacayo,NosaancayoakanentilasagtiAnaktiTao,ken inumentidarana,awantibiagyo

54Siasinomanamanganitilasagko,kenuminumitidarak, addaanitibiagngaagnanayon;ketisupagungarentoiti maudingaaldaw

55Tatilasagkopudnoataraon,kettidarakpudnonga inumen

56Timanganitilasagko,kenuminumitidarak,agtaeng kaniak,ketsiakkencuana.

57KasimbaonnaktisibibiagngaAma,ketagbiagak babaentiAma:kastamettimangankaniak,agbiagto babaenkaniak.

58Daytoytitinapayabimmabamanipudlangit:saanakas itipannangandagidiammayoitimanna,ketnatayda:ti manganitidaytoyatinapayagbiagtongaagnanayon

59Dagitoyabanbanagtikinunanaidiaysinagoga,bayatti panangisuronaidiayCapernaum

60Adungarudkadagitiadalanna,idinangngegdadaytoy, kinunada,Narigatdaytoyasao;siasinotimakangngegiti dayta?

61IdinaammuanniJesusitibaginaanagtanabutobdagiti adalanna,kinunanakadakuada,Masalungasingkayokadi daytoy?

62AniakennomakitayotiAnaktiTaongaagpangatoiti ayannaidi?

63Isutiespirituamangpabiag;awantimagunggonati lasag:dagitisasaongaibagakkadakayo,espirituda,ken biagda

64Ngemaddasumagmamanokadakayoasaanamamati TaammoniJesusmanipudidipunganaynosiasinodagiti saananamati,kennosiasinotirumbengamangliput kenkuana.

65Ketkinunana,Ngarudkinunakkadakayo,ngaawanti taoamakaumaykaniak,malaksidnointedkenkuanani Amak

66Manipuditidaytaatiempo,adukadagitiadalannati nagsubli,ketsaanenanakipagnakenkuana

67Kalpasanna,kinunaniJesuskadagitisangapuloketdua, Pumanawkayometkadi?

68SimmungbatniSimonPedrokenkuana,Apo,siasinoti papanantayo?addakenkadagitibalikastibiagnga agnanayon

69KetmamatikamikensiguradokamiasikadaytaaCristo, tiAnaktisibibiagaDios.

70InsungbatniJesuskadakuada,Saankadiapinilikkayoa sangapuloketdua,ketmaysakadakayoketmaysaadiablo?

71NagsaomaipapankenJudasIscariotengaanakni Simon:taisutimangliputkenkuana,tamaysakadagiti sangapuloketdua

KAPITULO7

1KalpasandagitoyabanbanagnagnaniJesusidiayGalilea: tadinakayattimagnaitiJudio,agsipudtainkagumaan dagitiJudioapatayen

2AsidegentipiestadagitiJudiokadagititabernakulo.

3Kinunangarudkenkuanadagitikakabsatna,Pumanawka ditoyketmapankaidiayJudea,tapnomakitametdagiti adalamdagitiaramidngaar-aramidem.

4Taawantitaongaagaramiditianiamanabanagiti nalimed,ketisumetlaengtiagsapsapulamaam-ammoa silalawag.Noaramidemdagitoy,ipakitamtibagimiti lubong

5Tasaanmetanamatikenkuanadagitikakabsatna 6Kalpasanna,kinunaniJesuskadakuada,Saanpaya dimtengtitiempok

7Saannakaaguraentilubong;ngemsiakguraenna, agsipudtapaneknekakdaytoy,adakesdagitiaramidna.

8Sumang-atkayoitidaytoyapiesta:Diakpaysumang-at itidaytoyapiesta;tasaanpayanaan-anaytitiempok dimteng.

9Idinaibaganadagitoyasasaokadakuada,nagnaedpay laengidiayGalilea

10Ngemidisimmang-atdagitikakabsatna,simmang-at metitipiesta,saanasipapanayag,nodiketkaslanalimed 11Kalpasanna,sinapuldagitiJudioidipiestaketkinunada, Sadinotiayanna?

12Ketadutipanagtanabutobcadagititattaomaipanggep kencuana:tadaddumatinagkuna,Isuketnaimbagatao ngemallilawennadagititattao.

13Nupaykasta,awantisiasinomananagsaoa sipapanayagmaipapankenkuanagapuitipanagbuteng kadagitiJudio

14Idiagarupkatengngaantipiesta,simmang-atniJesusiti temploketnangisuro.

15NagsiddaawdagitiJudio,akunkunada,“Kasanoa makaammodaytoyataokadagitiletra,adinapulos nasursuro?

16SimmungbatniJesuskadakuada,ketkinunana,Ti pannursurokketsaanakukuak,nodiketkukuanati nangibaonkaniak

17Nosiasinomanakayatnangaaramidentipagayatanna, maammuannantotisursuro,nonagtauditiDioswenno agsasaoakitibagik

18Tiagsaoitibaginasapulennatibukodnaadayag:ngem tiagsapsapulitidayagnaanangibaonkenkuana,isumet laengtipudno,ketawantikinakillokenkuana

19SaankadingaintedniMoiseskadakayotiLinteg,ngem kaskasdingaawankadakayotimangtungpalitiLinteg? Apayamapankayoamangpapataykaniak?

20Simmungbatdagititattaoketkinunada,Addasairo: siasinotimangpapataykenka?

21SimmungbatniJesusketkinunanakadakuada, Maymaysatiinaramidko,ketmasmasdaawkayoamin.

22IntedngarudniMoiseskadakayotipannakakugit;(saan agaputanagtaudkenMoises,nodiketnagtaudkadagiti amma;)ketagkugitkayoitimaysaataoitiAldawa Panaginana

23Notimaysaataoitialdawapanaginanaumawatiti pannakakugit,tapnosaanamasalungasingtiLintegni Moises;makapungtotkayokadikaniak,gaputa pinaimbagkotimaysaataoitialdawapanaginana?

24Saanngaukomensigunitilanga,nodiketukomenyoti nalintegapanangukom

25KinunatidaddumakadakuadaatagaJerusalem:“Saan kadiadaytoytisapsapulendaapatayen?”

26Ngem,adtoy,agsaoasitutured,ketawantiibagada kenkuanaPudnokadingaammodagitiagtuturayadaytoy timismoaKristo?

27Nupaykasta,am-ammotayodaytoyataonosadinoti naggapuanna:ngemintonumayniCristo,awanti makaammonosadinotinaggapuanna.

28IdinimpukkawniJesusidiaytemplobayatti panangisurona,akunkunana,Am-ammodak,kenammoyo nosadinotinaggapuak.

29Ngemam-ammokisuna:tanaggapuakkenkuana,ket imbaonnak

30Kalpasanna,inkagumaandangaalaen:ngemawanti asinomananangikabilkenkuana,agsipudtasaanpaya dimtengtiorasna

31Adukadagititattaotinamatikencuana,ketkinunada, IntonumayniCristo,ad-adungatangaaramidennadagiti milagrongemdagitoyngainaramiddaytoyatao?

32NangngegdagitiFariseongaintanabutobdagititattao dagitikastaabanbanagmaipanggepkenkuana;ketdagiti Fariseokendagitipanguluenapapadinangibaonda kadagitiopisialamangalakenkuana

33Kalpasanna,kinunaniJesuskadakuada,Itiapagbiit, addaakkadakayo,ketkalpasannamapanakitinangibaon kaniak.

34Birokendakto,ketdidaktomasarakan:ketnosadinoti ayanko,saankayoamakaumaysadiay

35Kalpasanna,kinunadagitiJudioitimaysakenmaysa, Sadinotipapanannatapnosaantayoamasarakan?mapanto ngatakadagitinaiwaraskadagitiGentil,ketisuronadagiti Gentil?

36Aniaakitatipanagsaodaytoyakinunana, ‘Birokennakto,ketdidaktomasarakan:ketnosadinoti ayanko,dikaymabalintiumaysadiay?

37Itimaudingaaldaw,daydinaindaklanngaaldawti piesta,nagtakderniJesusketimpukkawna,akunkunana, Notiasinomanamawaw,umaykomakaniakketuminum

38Timamatikaniak,kaskinunatiNasantoanaSurat, agayustodagitikarayantisibibiagadanummanipuditi tianna

39(NgemimbaganadaytoytiEspiritu,arebbengnga awatendagitimamatikenkuana:tasaanpayanaitedti EspirituSanto,agsipudtasaanpayanaipadayagniJesus)

40Adukadagititattao,idinangngegdadaytoyasasao, kinunada,PudnoadaytoytiPropeta

41Kinunatidadduma,DaytoytiCristoNgemkinunati dadduma,RummuartokadiniCristomanipudGalilea?

42SaankadingaimbagatiNasantoanaSurat,“Umayni CristomanipuditikaputotanniDavid,kenmanipuditiiliti Betlehem,ngaayanniDavid?”

43Gapuna,addapanagsisinadagititattaogapukenkuana

44Ketkayatkomangaalaentidaddumakadakuada;ngem awantitaoanangikabilkenkuana.

45Kalpasanna,immaydagitiofisialeskadagitipanguluena papadikenFariseo;ketkinunadakadakuada,Apayadiyo inyegisuna?

46Insungbatdagitiofisiales,“Awantitaoanagsaoakas itidaytoyatao”

47InsungbatdagitiFariseo,“Naallilawkayometkadi?

48Addakadinamatikenkuanakadagitiagtuturaywenno Fariseo?

49Ngemmailunoddagitoyatattaoasaanamakaammoiti Linteg

50KinunaniNicodemokadakuada,(Daydiayimmayken Jesusitirabii,maysakadakuada).

51Ukomenkaditilintegtayotisiasinoman,sakbaya dumngegkenkuana,kenammonatiar-aramidenna?

52Simmungbatdaketkinunadakenkuana,Taga-Galileeka metkadi?Sukimatenyo,ketkitaenyo:taawantitumauda profetamanipudGalilea

53Napantitunggalmaysaitibukodnaabalay.

KAPITULO8

1NapanniJesusitibantaydagitiOlibo

2Ketitinasapaabigatimmaymanenititemplo,ketamin dagititattaoimmaydakenkuana;ketnagtugaw,ket insuronaida

3KetdagitieskribakenFariseoinyegdakencuanatimaysa ababaianatiliwamakikamalala;ketidiinsaaddaisunaiti tengnga,

4Kunadakencuana,Maestro,natiliwdaytoyababaiiti pannakikamalala,itimismongaaramidna

5ItaniMoisesitiLintegimbilinnacadacami,adagiticasta mabatoanda:ngemaniatikunam?

6Daytoytiimbagadaanangsulisogkenkuana,tapno masapulngaakusarandaisunaNgemnagruknoyniJesus, ketbabaentiramaynainsuratnaitidaga,akasladina nangngegida

7Isungaidiintuloydatinagsaludsodkenkuana, timmakderketkinunanakadakuada,Tiawanbasolna kadakayo,ipuruaknangaumunatibatokenkuana

8Ketnagruknoymanen,ketnagsuratitidaga

9Ketdagitinakangngegitidaytoy,idipinabasoldababaen tibukoddaakonsiensia,rimmuardaasaggaysa,mangrugi

itiinauna,aginggaitimaudi:ketniJesusnabatinga agmaymaysa,kentibabaiasitatakderititengnga.

10IditimmakderniJesus,ketawantinakitananoditi babai,kinunanakenkuana,Babai,sadinotiayandagidiay mangak-akusarkenka?awankadititaoanangkondenar kenka?

11Kinunana,Awantitao,ApoKetniJesuskinunana kencuana,Saancametakondenaren:inca,ketsaancanga agbasol

12Kalpasanna,nagsaomanenniJesuskadakuada,a kunkunana,Siaktisilawtilubong

13KinunangarudkenkuanadagitiFariseo, Mangpaneknekkamaipapanitibagim;saanapudnoti rekordmo

14SimmungbatniJesusketkinunanacadacuada,Uray paneknekactibagic,pudnolattatipammaneknekko:ta ammocnosadinotinaggapuackennosadinotipapanak; ngemsaanyoamaibaganosadinotinaggapuak,kenno sadinotipapanak.

15Ukomyotikasitilasag;Awantitaongaukomek

16Ketkaskasdinomangukom,pudnotipanangukomko:ta saanakngaagmaymaysa,nodiketsiakkentiAmaa nangibaonkaniak

17NaisuratmetitiLintegyoapudnotipammaneknekti duaatao.

18Siaktimangsaksiitibagik,kettiAmaanangibaon kaniaktimangsaksikaniak

19Kinunadakenkuana,SadinotiayanniAmam? SimmungbatniJesus,Saandakngaam-ammowennoni Amak

20DagitoyasasaosinaoniJesusitipagidulinanitigameng, bayattipanangisuronaidiaytemplo:ketawantiasinoman anangikabilkenkuana;tasaanpayadimtengtiorasna

21Kalpasanna,kinunamanenniJesuskadakuada, Mapanak,ketbirokennakto,ketmataykaytokadagiti basbasolyo

22KinunadagitiJudio,“Patayennakaditibagina?”gapu takunana,Nosadinotipapanak,saankayoamakaumay

23Ketkinunanacadacuada,Nagtaudcayoitibaba; Naggapuakitingato:taga-maysakayoitidaytoyalubong; Saanakatagadaytoyalubong

24Kinunakngarudkadakayoamataykaytokadagiti basbasolyo:tanodikaymamatiasiakisuna,mataykayto kadagitibasbasolyo

25Kinunadakenkuana,Siasinoka?KetniJesuskinunana cadacuada,Uraytiimbagaccadacayomanipudidi punganay

26Adutiibagakkenpanangukomkomaipapankadakayo: ngemtinangibaonkaniakpudno;ketibagakitilubong dagitibanaganangngegkokenkuana

27Saandaanaawatananagsaokadakuadamaipapaniti Ama.

28Kalpasanna,kinunaniJesuskadakuada,IntonintagayyotiAnaktiTao,maammuanyontoasiakisuna,ket awantiar-aramidekabukbukodko;ngemkasinsuro kaniakniAmak,ibagbagakdagitoyabanbanag

29Kettinangibaoncaniacaddacaniac:tiAmasaannaca binaybay-an;takanayonngaaramidekdagidiaymakaayayokenkuana

30Bayattipanangisaonakadagitoyasasao,adutinamati kenkuana

JUAN

31KinunaniJesuskadagidiayJudioanamatikenkuana, Noagtultuloykayoitisaok,pudnoadakayotiadalak.

32Ketmaammuanyontotikinapudno,kettikinapudno wayawayaannakayto.

33Insungbatdakencuana,KaputotanminiAbraham,ket saankamiapulosanaadipenitiasinoman

34SimmungbatniJesuskadakuada,Pudno,pudnokunak kadakayo,Siasinomanngaagaramiditibasolketadipenti basol

35Kettiadipensaanngaagtalinaeditibalayitiagnanayon: ngemtiAnakagtalinaeditiagnanayon

36NowayawayaannakaytotiAnak,pudnoa mawayawayaankayto.

37Ammokabin-iniAbraham;ngemsapsapulennaka patayen,agsipudtaawantilugartisaokkadakayo

38SarsaritaektinakitakkenAmak:ketar-aramidenyoti nakitayokenamayo

39Simmungbatdaketkinunadakenkuana,NiAbrahamti amami.KinunaniJesuskadakuada,NoannakniAbraham, aramidenyokomadagitiaramidniAbraham

40Ngemita,sapsapulennakapatayen,maysaataoa nangibagakadakayoitikinapudno,anangngegkoitiDios: saanadaytoytiinaramidniAbraham

41AramidenyodagitiaramidniamayoKalpasanna, kinunadakenkuana,Saankamianayanakitipannakiabig; maymaysatiAmatayo,uraypaytiDios

42KinunaniJesuskadakuada,NotiDiosAmayo, ayatennakkoma.saanakmetanaggapuitibagik,nodiket imbaonnak

43Apayadiyomaawatantipanagsaok?uraygaputa saanyoamangngegtisaok.

44Nagtaudkayoitiamayoadiablo,ketaramidenyonto dagitiderrepniamayoIsuketmammapataymanipudidi punganay,kensaananagnaeditikinapudno,agsipudta awantikinapudnokenkuanaNoagsasaoitiulbod,agsasao itibukodna:taisuketulbod,kenamadaytoy

45Ketgaputaibagaktipudnokadakayo,saandakapatien.

46Siasinokadakayotimangkombinsirkaniakitibasol? Ketnoibagaktipudno,apayadikaymamatikaniak?

47TinagtauditiDiosdenggennadagitisasaotiDios: saanyongarudadenggenida,agsipudtasaankayoa nagtauditiDios

48Kalpasanna,insungbatdagitiJudio,ketkinunada kenkuana,“Saanmianasayaattipanangibagamiamaysaka aSamaritano,ketaddaankaitisairo?

49InsungbatniJesus,Awantisairo;ngemdayawekni Amak,ketdakayoibabainnak

50Ketdiaksapsapulentibukodkoadayag:addamaysaa mangsapsapulkenmangukom

51Pudno,pudno,kunakkadakayo,Notungpalentimaysa ataotisaok,saannantoapulosmakitatiipapatay

52KinunadagitiJudiokenkuana,Ita,ammomingaadda sairoNatayenniAbraham,kendagitiprofeta;ketkunam, Notungpalentimaysaataotisaok,saannantoapulosa maramanantiipapatay

53DakdakkelkakadingemniAbrahamngaamami,a natayen?ketnatayendagitiprofeta:siasinotiaramidema bagim?

54InsungbatniJesus,Nodayawektibagik,awanti dayawko.maipapankenkuana,ibagbagayo,ngaisuti Diosyo

55Kaskasdisaanyongaam-ammo;ngemam-ammokisuna: ketnokunaek,Diakam-ammo,agbalinaktongaulboda kaskadakayo:ngemam-ammokisuna,kettungpalekti saona.

56Nagrag-oniamayongaAbrahamamakakitaiti aldawko:ketnakitanadayta,ketnaragsakan

57Kalpasanna,kinunadagitiJudiokenkuana,Saankapay ngaagtawenitilimapulo,ketnakitamkadiniAbraham?

58KinunaniJesuskadakuada,Pudno,pudno,kunak kadakayo,SakbayanaaddaniAbraham,addaak

59Kalpasannanangaladakadagitibatotapnoipuruakda kenkuana:ngemnaglemmengniJesus,ketrimmuariti templo,alimmasatititengngada,ketitikastalimmasat.

KAPITULO9

1IdilumabasniJesus,nakitanatimaysaalalakiabulsek manipudpannakayanakna

2Insaludsoddagitiadalannakenkuana,akunkunada, Maestro,siasinotinagbasol,daytoyataowennodagiti nagannakna,anayanakabulsek?

3InsungbatniJesus,Saananagbasoldaytoyataowenno dagitidadakkelna,nodikettapnomaiparangarang kenkuanadagitiaramidtiDios

4Masapulngaaramidekdagitiaramidtinangibaonkaniak, bayatngaaldaw:dumtengtirabii,intonawantitaoa makatrabaho

5Nolakettaaddaakditoylubong,siaktisilawtilubong.

6Idinaisaonadaytoy,intupranatidaga,ketinaramidnati damiliititupra,ketpinulotannadagitimatatibulsekiti damili.

7Ketkinunanakencuana,Inka,agdiguskaitidan-awti Siloam,(atikaipapananna,Naibaon)Napanngarud,ket nagdigus,ketimmaynakita.

8Kinunangaruddagitikaarruba,kendagitiimmun-unaa nakakitakenkuanaabulsek,Saankadiadaytoyti nagtugawkennagpakaasi?

9Daddumatinagkuna,Daytoyisuna:dagitidadduma kinunada,Isuketkaskenkuana:ngemkinunana,Siakisuna 10Gapuna,kinunadakencuana,Kasanoanaluktandagiti matam?

11Simmungbatketkinunana,Maysaataoanaawagan Jesustinangaramiditidamili,ketpinulotannadagitimatak, ketkinunanakaniak,Inkaitidan-awtiSiloam,ket agbuggoka:ketnapanaknagdigus,ketnakitak

12Kinunadakenkuana,Sadinotiayanna?Kinunana,Diak ammo

13InsangpetdakadagitiFariseodaydinagbulsek.

14AldawasabbathidiinaramidniJesustidamili,ken linuktannadagitimatana

15Kalpasanna,sinaludsodmetdagitiFariseonokasanoa nakitanatipanagkitana.Kinunanakadakuada,Inkabilnati damilikadagitimatak,ketnagbuggoak,ketmakitak

16Gapuna,kinunatidaddumaaFariseo,Saananagtauditi Diosdaytoyatao,agsipudtasaannaasalimetmetanti AldawaPanaginanaKinunadagitidadduma,Kasanoa makaaramidtitaoamanagbasolkadagitikastaamilagro?

Ketaddapanagsisinaitinagbaetanda

17Kinunadamanenitibulsek,Aniatiibagammaipapan kenkuana,alinuktannadagitimatam?Kinunana,Isuket maysaapropeta

18NgemsaananamatidagitiJudiomaipanggepkenkuana, ngaisuketbulsek,ketinawatnatipanagkitana,agingga ngainayabandadagitinagannakdaydiaynakakita kenkuana.

19Ketsinaludsoddakadakuada,akunkunada,Daytoykadi tianakyo,akunayoanayanakabulsek?kasanongaruda makitanaita?

20Simmungbatdagitinagannaknakadakuadaketkinunada, Ammomiadaytoytianakmi,kennayanakabulsek

21Ngemnoaniatimakitanaita,saantayongaammo; wennotinanglukatkadagitimatana,saantayongaammo: isuketnataenganen;damagemkenkuana:agsaoisunapara itibagina.

22Dagitoyasasaoinsaodagitidadakkelna,agsipudta kabutengdadagitiJudio:tanapagnunumuandagitiJudio,a notiasinomanamangipudnongaisuniCristo,maparuar itisinagoga

23Gapunakinunadagitidadakkelna,Nataenganen; saludsodemkenkuana.

24Kalpasannainayabandamanentitaoabulsekket kinunadakenkuana,ItedmotiDiositidayaw:ammomia managbasoldaytoyatao.

25Simmungbatketkinunana,Uraymanagbasolwenno saan,diakammo:maysaabanagtiammok,idintotabulsek idi,makitakitan.

26Kalpasanna,kinunadamanenkenkuana,Aniati inaramidnakenka?kasanoalinuktannadagitimatam?

27Insungbatnakadakuada,Naibagakonkadakayo,ngem saankayoanangngeg:apayakayatyoadenggenmanen? agbalinkayometkadingaadalanna?

28Kalpasanna,inlaisda,ketkinunada,Sikatiadalanna; ngemdatayoketadalanniMoises

29AmmomianagsaotiDioskenMoises:nomaipapaniti daytoyatao,saanmingaammonosadinotinaggapuanna.

30Simmungbattilalakiketkinunanakadakuada,Apay ngaaddanakaskasdaawabanag,adikayammonosadino tinaggapuanna,ngemkaskasdialinuktannadagitimatak.

31ItaammotayoasaanadumngegtiDioskadagiti managbasol:ngemnotiasinomanagdaydayawitiDiosket aramidennatipagayatanna,isutidenggenna.

32Nanipudidinangrugitilubong,saanpayanangngeg ngaaddataoananglukatkadagitimatatimaysaanayanak abulsek.

33NosaananagtauditiDiosdaytoyatao,awanti maaramidanna

34Simmungbatdaketkinunadakenkuana,Nayanakkaa naan-anaykadagitibasol,ketisuronakamikadi?Ket pinaruardaisuna.

35NangngegniJesusapinaruarda;ketidinasarakanna isuna,kinunanakenkuana,MamatikakadiitiAnaktiDios?

36Insungbatnaketkinunana,Siasinoisuna,Apo,tapno mamatiakkenkuana?

37KetniJesuskinunanakencuana,Agpadaanakitam isuna,ketisutimakisarsaritakenka

38Ketkinunana,Apo,mamatiakKetnagdaydayaw kenkuana

39KetkinunaniJesus,Paraitipanangukomimmayak ditoylubong,tapnomakakitadagitisaanamakakita;ken tapnomabulsekdagitimakakita

40NangngegtisumagmamanoaFariseoakaduanadagitoy asasao,ketkinunadakenkuana,Bulsektayometkadi?

41KinunaniJesuskadakuada,Nobulsekkayo,awankoma tibasolyo.ngarudagtalinaedtibasolyo.

KAPITULO10

1Pudno,pudno,kunakkadakayo,Daydiaysaanasumrek itiruanganitipagyanandagitikarnero,ngemsumang-atiti sabaliadalan,isumetlaengtimannanakawken mannanakaw

2Ngemtisumrekitiruanganisutipastordagitikarnero

3Kenkuanatiagay-aywanitiruanganaglukat;ketdagiti karneromangngegdatitimekna:ketawagannadagiti bukodnaakarneroitinaganna,ketitulodnaidaarummuar.

4Ketnoiruarnadagitibukodnaakarnero,umun-una kadakuada,ketsumurotkenkuanadagitikarnero:ta ammodatitimekna.

5Kettiganggannaetsaandantoasuroten,nodiket agtalawdantokenkuana:tasaandangaammotitimek dagitiganggannaet.

6DaytoyapangngariginsaonacadacuadaniJesus:ngem saandaanaawatannoaniadagitibanbanagngaimbagana cadacuada.

7KinunamanenniJesuskadakuada,Pudno,pudno,kunak kadakayo,Siaktiruangandagitikarnero

8Aminngaimmun-unangemsiakketmannanakawken mannanakaw:ngemsaanidaanangngegdagitikarnero

9Siaktiruangan:babaenkaniaknosumrektisiasinoman, maisalakanto,ketsumrekkenrummuar,ketmakasarakiti pagpastoran

10Timannanakawsaanngaumay,nodikettapno agtakaw,kenmangpapatay,kenmangdadael:Immayak tapnomaaddaandaitibiag,kentapnoad-addaa maaddaandaitidayta

11Siaktinaimbagapastor:tinaimbagapastoritednati biagnamaipaaykadagitikarnero

12Ngemtiagtangtangdan,ketsaanapastor,asaana kukuadagitikarnero,makitanatilobongaumay,ket panawannadagitikarnero,ketagtalaw:kettilobo tiliwennaida,ketiwarasnadagitikarnero

13Tiagtangtangdanagtaray,agsipudtaisukettangdanan, ketsaannaamaseknankadagitikarnero

14Siaktinaimbagapastor,ketam-ammokdagitikarnerok, kenam-ammokdagitikarnerok.

15Kaspanangam-ammokaniaktiAma,kastametngaamammoktiAma:ketitedkotibiagkomaipaaykadagiti karnero.

16Addakaniakdagitidaddumaakarnero,asaananagtaud itidaytoyngaarban:masapulmetngaiyegko,ket mangngegdantotitimekko;ketaddantomaymaysaa pangen,kenmaysaapastor

17Gapuna,ay-ayatennakniAmak,agsipudtaintedkoti biagko,tapnoalaekmanen.

18Awantiasinomanamangalakaniak,nodiketitedkoa bukbukodkoAddapannakabalinkoamangikabilitidayta, kenaddapannakabalinkoamangalamanenitidayta NaawatkodaytoyabilinmanipudkenAmak

19AddamanenpanagsisinadagitiJudiogapukadagitoya sasao

20Adukadakuadatinagkuna,Addasairona,ketnauyong; apayadumngegkayokenkuana?

21Kinunatidadduma,Saanasasaodagitoytiaddaaniti sairo.Mabalinkadialuktantidiablodagitimatadagiti bulsek?

22KetidiayJerusalemtipiestatidedikasion,ketkalamekna.

23NagnaniJesusititemploitiberandaniSolomon 24KalpasannaimmaydagitiJudioitiaglawlawna,ket kinunadakenkuana,Kasanokabayagnga pagduaduaannakami?NosikatiCristo,ibagamkadakamia nalawag

25InsungbatniJesuskadakuada,Imbagakkadakayo, ngemsaankayoanamati

26Ngemsaankayoamamati,agsipudtasaankayoa karamankadagitikarnerok,kasitikinunakkadakayo

27Mangngegdagitikarneroktitimekko,ketam-ammok ida,ketsumurotdakaniak.

28Ketitedkokadakuadatibiagngaagnanayon;ket saandantoapulosmadadael,wennouraysiasinomana mangpukankadakuadamanipuditiimak.

29NiAmak,anangtedkaniak,dakdakkelngemitiamin; ketawantitaoamakabaelamangtubtubngarkadagitoy manipuditiimaniAmak.

30MaymaysakamikenniAmak

31Kalpasanna,nangalamanendagitiJudiokadagiti batbatotapnobato.

32InsungbatniJesuskadakuada,Aduanaimbagnga aramidtiimpakitakkadakayomanipudkenAmak;gapuiti aniakadagitangaaramidtibatbatoendak?

33SimmungbatdagitiJudiokenkuana,akunkunada,Gapu itinaimbagngaaramidsaanmiabatongemgapuiti panagtabbaaw;ketgaputasika,kasmaysaatao, pagbalinemtibagimaDios

34InsungbatniJesuskadakuada,Saankadianaisuratiti Lintegyo,‘Kinunak,Dioskayo?

35Noinawagannaidaadidiosen,anakaigapuantisaoti Dios,ketsaanamadadaeltinasantuanakasuratan;

36Ibagayomaipapanitidaydiay,apinagsantipikartiAma kenimbaonnaditoylubong,Agtabbaawka;gaputakinunak, SiaktiAnaktiDios?

37NodiakaramidendagitiaramidniAmak,dinakpatien.

38Ngemnoaramidek,nupaydikaymamatikaniak, patienyodagitiaramid:tapnomaammuanyoken mamatikayongaaddakaniaktiAma,kensiakmet kenkuana

39Gapunainkagumaandamanenatiliwen:ngemnakalibas itiimada,.

40KetpimmanawmanenitilabestiJordanaginggaiti lugaranagbautisaranniJuanididamo;ketsadiayti nagnaedanna

41Ketadutiimmaykencuana,ketkinunada,Awanti inaramidniJuanamilagro:ngemaminabanbanagnga imbaganiJuanmaipapanitidaytoyataopudnoda. 42Ketadutinamatikencuanasadiay

KAPITULO11

1NasakittimaysaalalakingaagnaganLazaro,taga Betania,itiilidaMariakentikabsatnaaniMarta 2(IsuniMariaanangpulotitiApoitisapsapo,ken pinunasnadagitisakanababaentibuokna,atikabsatnaani Lazaroketmasakit)

3Gapuna,nangibaondagitikakabsatnaababbaikenkuana, akunkunada,Apo,adtoy,tiay-ayatemketmasakit.

4IdinangngegniJesusdayta,kinunana,Daytoyasakit saanngaagpaaykenpatay,nodiketmaipaayitidayagti Dios,tapnomaidaydayawtiAnaktiDiosgapuitidayta. 5Ita,inayatniJesusdaMarta,kentikabsatnaababaiken niLazaro

6Idinangngegnangaisuketmasakit,nagnaedpaylaeng itiduangaaldawitiisumetlaengalugarngaayanna

7Kalpasanna,kinunanakadagitiadalanna,“Mapantayo manenidiayJudea”

8Kunadagitiadalannakenkuana,Maestro, inkagumaannakaabatoendagitiJudio;ketmapankakadi manensadiay?

9InsungbatniJesus,Saankadingaaddasangapuloketdua ngaorasitialdaw?Nomagmagnaitialdaw,saana maitibkol,agsipudtamakitanatilawagdaytoyalubong 10Ngemnomagmagnatitaoitirabii,maitibkol,agsipud taawantilawagkenkuana.

11Dagitoyabanbanagkinunana:ketkalpasandayta kinunanacadacuada,MaturogniLazaroagayyemtayo; ngemmapanak,tapnomapukawkoisunamanipudturog.

12Kinunadagitiadalanna,Apo,nomaturog,nasayaattoti aramidenna

13Nupaykasta,nagsaoniJesusmaipapanitiipapatayna: ngemimpagarupdaanagsaoisunamaipapanitipanaginana itipannaturog

14Kalpasanna,silalawagakinunaniJesuskadakuada, NatayenniLazaro

15Ketmaragsakanakgapukadakayotaawanaksadiay,iti panggepamamatikayo;nupaykastamapantayokenkuana.

16KinunaniTomas,amaawaganitiDidimo,kadagiti padanangaadalan,Intayomettapnomataytayoakaduana 17IdiimmayniJesus,nasarakannangauppatngaaldawen anakaiddaititanem

18AsidegiditiBetaniaitiJerusalem,agarupsangapuloket limangaestadiotikaadayona.

19AdukadagitiJudiotiimmaykadaMartakenMaria, tapnoliwliwaendaidamaipapanitikabsatda

20IdinniMarta,apamananangngegnangaumayniJesus, napannasinabat,ngemnagtugawniMariaitibalay

21KinunaniMartakenniJesus,Apo,noaddakakoma ditoy,saankomaanataytikabsatko.

22Ngemammok,ngaurayita,aniamanadawatemitiDios, itedtokenkatiDios

23KinunaniJesuskenkuana,Agungartotikabsatmo.

24KinunaniMartakenkuana,Ammokngaagungarto intonpanagungaritimaudingaaldaw.

25KinunaniJesuskenkuana,Siaktipanagungarkenti biag:timamatikaniak,nupaynatayen,agbiagtopaylaeng

26Kettisiasinomanngaagbiagkenmamatikaniak,saanto apulosmatay.Mamatikakadiitidaytoy?

27Kinunanakenkuana,Wen,Apo:Mamatiakasikati Cristo,AnaktiDios,ngaumaykomaditoylubong

28Ketidinaibaganadaytoy,napan,ketinayabannani Mariaakabsatnaababaiasililimed,akunkunana,Immay tiMaestroketumawagkenka.

29Apamananangngegnadayta,timmakderadagusket napankenkuana

30Ita,saanpayadimtengniJesusitiili,nodiketaddaiti daytaalugarasinabatniMarta

31DagitiJudioakaduanaitibalay,kennangliwliwa kenkuana,idinakitadaniMariaatimmakdera sidadarasudosketrimmuar,simmurotdakenkuana,a kunkunada,“Mapanititanemtapnoagsangitsadiay.”

32IdinakadanonniMariaitiayanniJesusketnakitana, nagruknoyitisakana,akunkunanakenkuana,Apo,no addakakomaditoy,saankomaanataytikabsatko

33IdinakitaniJesusngaagsangsangitkenagsangsangit metdagitiJudioanakikuyogkenkuana,nagsennaayiti espiritunaketnariribukan

34Ketkinunana,Sadinotinangikabilanyokenkuana? Kinunadakenkuana,Apo,umaykaketkitaem 35NagsangitniJesus.

36KinunadagitiJudio,Adtoytipanagayatnakenkuana!

37Kinunatidaddumakadakuada,“Saankadiamabalina daytoyataoananglukatkadagitimatatibulsek,saankoma anatayuraydaytoyatao?

38ImmasidegmanenniJesusititanemMaysadaytaa kueba,ketaddabatoanaiparabawitidayta.

39KinunaniJesus,IkkatenyotibatoKinunaniMartaa kabsatababaitinatay,kinunanakenkuana,Apo,itidaytoy atiempo,nabangsitnan,tauppatngaaldawenanatayen.

40KinunaniJesuskenkuana,Saankadingaimbagak kenkaanomamatika,makitamtidayagtiDios?

41Kalpasanna,inikkatdatibatomanipuditilugara nakaikabilandagitinatayKetintangadniJesusdagiti matanaketkinunana,Ama,agyamanakkenkata nangngegnak.

42Ketammokakanayonadumdumngegcaniac:ngem gapucadagititattaongaaddaitiasidegimbagac,tapno patiendaasicatinangibaoncaniac.

43Ketidinaisaonadaytoy,impukkawnaitinapigsaa timek,Lazaro,rummuarka

44Kettinatayrimmuar,anaigaluttiimakensakanaiti pagan-anayatanem:kettirupananaigalutitinapkin KinunaniJesuskadakuada,Luk-atanyoisunaket palubosanyo.

45Kalpasanna,adukadagitiJudiongaimmaykenMaria kennakakitakadagitiinaramidniJesus,namatida kenkuana.

46NgemdaddumakadakuadatinapankadagitiFariseo, ketimbagadakadakuadatiinaramidniJesus

47Kalpasanna,inummongdagitipanguluenapapadiken dagitiFariseoitimaysaakonseho,ketkinunada,Aniati aramidenmi?taaduamilagrotiar-aramidennadaytoyatao

48Nopalubosantayoisunaitikasta,mamatitokenkuanati amin:ketumaytodagitiRomanoketalaendatilugarken nasiontayo.

49Kettimaysakadakuada,ngaagnaganCaifas,kas nangatoapadiitidaytametlaatawen,kinunana kadakuada,Awantiammoyo

50Saanmetapanunotenamaitutopkadatayo,atimaysaa taomataymaipaaykadagititattao,ketsaanamadadaelti interoanasion

51Ketsaannaasinaonadaytoygapuitibagina:ngemgapu tanangatoapadiitidaytaatawen,impadtonaamatayni Jesusmaipaayitidaytaanasion; 52Ketsaanlaengaparaitidaytaanasion,nodikettapno ummongennametitimaysadagitiannaktiDiosanaiwaras itiballasiw-taaw.

53Kalpasanna,manipuditidaytangaaldawnagtulagdaa mapapatay

54SaanngarudanagnaniJesusasipapanayagkadagiti Judio;ngemnapanmanipudsadiayitimaysaadaganga asidegitilet-ang,itimaysaasiudadanaawaganEfraim, ketsadiaynagtultuloyakaduanadagitiadalanna.

55AsidegentiPaskuadagitiJudio:ketadutirimmuariti awayidiayJerusalemsakbaytiPaskua,tapnodalusandati bagbagida

56Kalpasanna,binirokdaniJesus,ketnagsasaritadaiti nagbabaetanbayatngaagtaktakderdaititemplo,Aniati pagarupyoasaanngaumayitipiesta?

57Ita,agpadpadaanangteddagitipanguluenapapadiken dagitiFariseoitibilin,anoaddamakaammonosadinoti ayanna,ipakitanadaytatapnoalaenda.

KAPITULO12

1Kalpasanna,innemngaaldawsakbaytiPaskuadimteng idiayBetania,ngaayanniLazaroanatayen,a pinagungarnamanipudkadagitinatay.

2Sadiayngainaramiddakenkuanatipangrabii;ket nagserbiniMarta:ngemniLazarotimaysakadagiti nakitugawkenkuanaitilamisaan.

3Kalpasanna,innalaniMariatisangalibraasapsapoa nabanglo,ananginaunay,ketpinunasannadagitisakani Jesus,ketpinunasnadagitisakanababaentibuokna:ketti balaynapnoitiangottisapsapo

4Kinunatimaysakadagitiadalanna,niJudasIscariot,nga anakniSimon,amangliputkenkuana.

5Apayasaananailakodaytoyasapsapoititallogasuta pisos,ketnaitedkadagitinapanglaw?

6Daytoytiimbagana,saanagaputamaseknankadagiti napanglaw;ngemgaputamannanakaw,ketaddaaniti supot,ketawitennatinaikabilitidayta

7Kalpasanna,kinunaniJesus,Bay-am.

8Takanayonngaaddakadakayodagitinapanglaw;ngem siaksaanyoakanayon

9NakaammongarudtiaduatattaokadagitiJudiongaadda isunasadiay:ketimmaydasaanlaengagapukenJesus,no dikettapnomakitadametniLazaro,apinagungarna manipudkadagitinatay.

10Ngemnagtulagdagitipanguluenapapaditapno mapapataydametniLazaro;

11Gaputagapukencuana,aduaJudiotipimmanaw,ket namatidakenJesus

12Itisimmaganadngaaldawaduatattaongaimmayiti piestaidinangngegdangaumayniJesusidiayJerusalem.

13Nangalakadagitisangatikayoapalma,ketrimmuarda anangsabatkenkuana,ketimpukkawda,Hosanna:Bendito tiAritiIsraelngaumayitinagantiApo

14KetniJesus,idinakasarakitiurbonngaasno,nagtugaw itirabawna;kasnaisurat,

15Dikaagbuteng,anakababainiSion:adtoy,umaytiAri, asitutugawitiurbontiasno

16Dagitoyabanbanagsaandaanaawatandagitiadalanna ididamo:ngemidinapadayawanniJesus,nalagipdaa naisuratdagitoyabanagmaipapankenkuana,ken inaramiddadagitoyabanbanagkenkuana.

17DagititattaoakaduanaidiinayabannaniLazaro manipudititanemna,kenpinagungarnamanipudkadagiti natay,nangipaaydaitipammaneknek.

18Gapuitoyasinabatdagititattao,gaputanangngegda ngainaramidnadaytoyamilagro

19Gapuna,kinunadagitiFariseoitimaysakenmaysa, Makitayokadinokasanongaawantimaparmekyo?adtoy, napanentilubongasumurotkenkuana

20AddasumagmamanoaGriegoakaramankadakuadaa simmang-atngaagdayawitipiesta.

21ImmasidegmetkenFelipeataga-BetsaidaitiGalilea ketkiniddawnakenkuana,akunkunana,“Apo,kayatmia makitaniJesus.”

22ImmayniFelipeketibaganakenAndres:ketmanenda AndreskenFelipeibagadakenJesus

23SimmungbatniJesuskadakuada,akunkunana, DimtengentiorasamaidaydayawtiAnaktiTao

24Pudno,pudno,kunakkadakayo,Malaksidtimaysaa bukeltitrigoamatnagitidagaketmatay,agtalinaednga agmaymaysa:ngemnomatay,mangteditiaduabunga

25Tiagayatitibiagnamapukawnanto;kettimanggurgura itibiagnaitidaytoyalubongsalimetmetannadaytoyiti biagngaagnanayon

26Nosiasinomanngaagserbikaniak,surotennakkoma; ketnosadinotiayanko,addantomettiadipenko:no asinomantiagserbikaniak,isutipadayawanniAmak

27Itamariribukantikararuak;ketaniatiibagak?Ama, isalakannakitidaytoyngaoras:ngemgapuitoynga immayakitidaytoyngaoras

28Ama,itan-okmotinaganmo.Kalpasanna,dimtengti timekmanipudlangit,akunkunana,Indaydayawkoken itan-okkontomanen

29Dagititattaongaagtaktakderkennakangngegitidayta, kinunadaanaggurruoddaytoy

30SimmungbatniJesusketkinunana,Saanagapukaniak daytoyatimek,nodiketgapukadakayo.

31Itatipanangukomitidaytoyalubong:itamaibellengto tiprinsipedaytoyalubong

32Ketsiak,nomaipangatoakmanipuditidaga, iyasidegkontoaminataokaniak

33Daytoytiimbagana,amangipasimudaagnoanianga ipapataytirumbengamatay.

34Simmungbatdagititattaokencuana,Nangngegmi manipuditiLintegngaagtalinaedniCristoitiagnanayon siasinodaytoyngaAnaktitao?

35Kalpasanna,kinunaniJesuskadakuada,Itiapagbiit, addakadakayotilawagMagnakayobayatngaadda kadakayotilawag,dilakettadumtengkadakayotisipnget, tatimagmagnaitisipngetdinaammonosadinoti papananna

36Bayatngaaddalawagyo,mamatikayoitilawag,tapno agbalinkayongaannaktilawagDagitoyabanbanag kinunaniJesus,ketpimmanaw,ketinlemmengnatibagina kadakuada

37Ngemnupayadutiinaramidnaamilagroitisanguanda, saandaanamatikenkuana

38TapnomatungpaltisasaoniprofetaIsaiasnga imbagana,Apo,siasinotinamatiitidamagmi?ketsiasino tinakaiparangantitakiagtiApo?

39Gapunasaandaanamati,agsipudtakinunamanenni Isaias

40Pinabulseknadagitimatada,kenpinatangkennati pusoda;tapnosaandaamakakitakadagitimatada,wenno maawatandababaentipusoda,kenmakomberteda,ket paimbagekida.

41DagitoyabanbanagkinunaniIsaiasidinakitanati dayagnaketnagsaomaipapankenkuana

42Nupaykastakadagitikangrunaanngaagtuturayadumet tinamatikencuana;ngemgapukadagitiFariseosaandanga impudnoisuna,dilakettamairuardaitisinagoga

43Taad-addangainayatdatipanangidayawkadagititattao ngemtipanangidayawitiDios.

44ImpukkawniJesusketkinunana,Timamatikaniak, saannaamamatikaniak,nodiketitinangibaonkaniak

45Kettimakakitakaniakmakitanatinangibaonkaniak.

46Immayakasilawditoylubong,tapnotisiasinomana mamatikaniaksaanngaagtalinaeditisipnget

47Ketnodumngegtisiasinomankadagitisasaok,ketsaan amamati,diakukomenisuna:tasaanakngaimmaytapno ukomentilubong,nodikettapnoisalakantilubong.

48Timangilaksidkaniak,ketsaanngaumawatkadagiti balikasko,addaanitimangukomkenkuana:tisaonga insaok,isumetlaengtimangukomkenkuanaitimaudinga aldaw

49Tadiaknagsaomaipapanitibagik;ngemtiAmaa nangibaonkaniak,inikkannakitibilin,noaniatisawek, kennoaniatisawek

50Ketammokatibilinnaisutibiagngaagnanayon: aniamanngaibagakngarud,kasitikinunakaniaktiAma, kastamettisawek

KAPITULO13

1ItasakbaytiFiestatiPaskua,idinaammuanniJesusa dimtengentiorasnaapumanawitidaytoyalubongnga agturongitiAma,gaputainayatnadagitibukodnanga addaitilubong,inayatnaidaaginggaitipanungpalan 2Ketnalpasentipangrabii,tidiabloinkabilnaitanitipuso niJudasIscariote,ngaanakniSimon,tapnoliputanna; 3AmmoniJesusngaintedtiAmatiaminabanbanag kadagitiimana,ketnaggapuitiDios,ketnapanitiDios; 4Bumangonmanipudpangrabii,ketinyadayonadagiti kawesna;ketnangalaitituwalya,ketinbarikesnatibagina 5Kalpasanna,imbukboknatidanumitibasno,ket rinugiannaabugguandagitisakadagitiadalan,ken pinunasnaidababaentituwalyaanakabarikanna 6Kalpasanna,immaykenSimonPedro:ketkinunani Pedrokenkuana,Apo,bugguamkadidagitisakak?

7SimmungbatniJesusketkinunanakencuana,Saanmo ngaammoitatiar-aramidek;ngemmaammuamtokalpasan daytoy

8KinunaniPedrokenkuana,Dikantopulosbugguandagiti sakak.SimmungbatniJesuskenkuana,Nodiakbugguan, awantibingaymokaniak

9KinunaniSimonPedrokenkuana,Apo,saanlaenga dagitisakak,nodiketdagitiimakkenulok

10KinunaniJesuskenkuana,Tinabugguansaannaa kasapulantimangbuggokadagitisakana,nodiketnadalus ititunggalsangkabassit:ketnadaluskayo,ngemsaannga amin

11Taammonanosiasinotimangliputkenkuana;ngarud kinunana,Saankayoaminanadalus

12Kalpasananabugguandagitisakada,keninnalana dagitikawesna,ketnagtugawmanen,kinunanakadakuada, Ammoyokaditiinaramidkokadakayo?

13AwagandakngaMaestrokenApo:ketibagayoti naimbag;takastatikasasaadko.

14Nosiakngarud,tiApomkenMaestrom,binugguak dagitisakam;rebbengyometabugguandagitisakati maysakenmaysa

15Taintedkokadakayotipagwadantapnoaramidenyoti kasitiinaramidkokadakayo.

16Pudno,pudno,kunakkadakayo,Tiadipensaana dakdakkelngemitiapona;uraytinaibaonadakdakkel ngemdaydiaynangibaonkenkuana.

17Noammoyodagitoy,naragsakkayonoaramidenyo dagitoy

18Saankongaagsasaomaipapankadakayoamin:Ammok nosiasinotipinilik:ngemtapnomatungpaltinasantuana kasuratan,‘Timakipangankaniakititinapayintag-aynati mukodnamaibusorkaniak

19Itaibagakkadakayosakbayngaumay,tapno,inton mapasamak,mamatikayoasiakisuna.

20Pudno,pudno,kunakkadakayo,Tiumawatiti siasinomanngaibaonko,awatennak;kettiumawatkaniak awatennatinangibaonkaniak.

21IdinaibaganiJesusdaytoy,nariribuktiespirituna,ket nagsaksi,ketkinunana,Pudno,pudno,kunakkadakayo,a maysakadakayotimangliputkaniak.

22Kalpasanna,nagkikinnitadagitiadalan,ngaagduadua nosiasinotiimbagana

23NakasadagitibarukongniJesustimaysakadagiti adalanna,ngaay-ayatenniJesus

24InseniasngarudniSimonPedro,adamagennano siasinotisiasinomananagsaoanna.

25IsuanakaiddaitibarukongniJesus,kinunanakenkuana, Apo,siasinodayta?

26SimmungbatniJesus,“Isutimangtedakitisopinton isawsawko”Ketidinaisawsawnatitobo,intednakenni JudasIscariotngaanakniSimon 27KalpasantisopsimrekkenkuananiSatanas. Kalpasanna,kinunaniJesuskenkuana,Tiaramidem, aramidemadagus

28Itaawantitaongaaddaitilamisaanamakaammono aniatipanggepnangaimbaganakenkuanadaytoy

29Taimpagaruptidaddumakadakuada,gaputaaddani Judasitisupot,kinunaniJesuskenkuana,Gatangemdagiti banagakasapulanmiamaibusoritipiesta;wenno,nga addakomaitednakadagitinapanglaw

30Idiinawatnatisop,rimmuaradagus:ketrabiin.

31Gapuna,idirimmuar,kinunaniJesus,Ita,naipadayagti AnaktiTao,ketmaidaydayawtiDioskenkuana

32NomaidaydayawtiDioskenkuana,itan-oktometti Diositibagina,ketidaydayawnaadagus

33Bassitngaubbing,apagbiitlaengatiempoaddaak kadakayoSapulennakto:ketkasitikinunakkadagitiJudio, Nosadinotipapanak,saankayoamakaumay;isungaita kunakkadakayo

34Maysaabaroabilintiitedkokadakayo,nga agiinnayatkayo;kasitipanagayatkokadakayo,nga agiinnayatkayomet

35Babaenitidaytoymaammoantodagitiaminatattaonga adalakkayo,noaddaayatyoitimaysakenmaysa

36KinunaniSimonPedrokenkuana,Apo,sadinoti papanam?SimmungbatniJesuskenkuana,Nosadinoti papanak,saannakamasurotita;ngemsumurotkantokaniak kalpasanna.

37KinunaniPedrokenkuana,Apo,apayadiakmakasurot kenkaita?Itedkontotibiagkogapukenka

38InsungbatniJesus,Itedmokaditibiagmomaigapu kaniak?Pudno,pudno,kunakkenka,Saanngaagkullayaw timanok,aginggaamamitlongailibaknak

KAPITULO14

1Saankomaamariribukantipusoyo:mamatikayoitiDios, mamatikayometkaniak.

2ItibalayniAmakadutipagnaedan:nosaanakasta, imbagakkomakadakayoMapanakmangisaganaitilugar parakenka

3Ketnomapanakketmangisaganaitilugarparakadakayo, umayaktomanen,ketawatenkayoitibagik;tapnoiti ayanko,addakayometsadiay

4Ketnosadinotipapanakammoyo,kentidalanammoyo 5KinunaniTomaskenkuana,Apo,saanmingaammono sadinotipapanam;ketkasanotayoamaammuantidalan?

6KinunaniJesuskenkuana,Siaktidalan,tikinapudno, kentibiag:awantiasinomanngaumayitiAmanodi babaenkaniak

7Noam-ammodakkoma,naam-ammoyometkomani Amak:ketmanipuditaam-ammoyokennakitayonisuna.

8KinunaniFelipekenkuana,Apo,ipakitamkadakamiti Ama,ketumdasenkadakami

9KinunaniJesuskenkuana,Nabayagenkadia nakikaduaakkenka,ngemsaannakkadingaam-ammo, Felipe?tinakakitakaniaknakitanatiAma;ketkasano ngarudakunaem,IpakitamkadakamitiAma?

10SaanmokadiamamatingaaddaakitiAma,kentiAma addakaniak?dagitisasaongaibagakkadakayosaankonga ibagbagatibagik:ngemtiAmangaagnanaedkaniak, aramidennadagitiaramid

11PatiendakngaaddaakitiAma,kentiAmaaddakaniak: wennopatiennakgapuitimismongaaramid.

12Pudno,pudno,kunakkadakayo,Timamatikaniak, aramidennantometdagitiaramidngaaramidek;ketdagiti dakdakkelngaaramidngemdagitoytiaramidenna;gaputa mapanakkenAmak

13Ketaniamanadawatenyoitinaganko,aramidektodayta, tapnomaidaydayawtiAmaitiAnak.

14Nodumawatkayoitianiamanabanagitinaganko, aramidektodayta

15Noay-ayatennak,tungpalenyodagitibilinko.

16KetikararagkontoitiAma,ketikkannakayoitisabalia Mangliwliwa,tapnomakipagnaedkadakayoitiagnanayon; 17UraytiEspiritutikinapudno;asaanamabalinnga awatentilubong,agsipudtasaannaamakita,kensaanna ngaam-ammo:ngemam-ammoyoisuna;tamakipagnaed kadakayo,ketaddantokadakayo

18Saankaabaybay-anngaawantiliwliwa:Umayak kenka

19Itiapagbiit,ketsaannakamakitatilubong;ngem makitadak:agsipudtasibibiagak,agbiagkaytomet

20Itidaytangaaldaw,maammuanyontongaaddaakiti Amak,kendakayoaddakaniak,kensiakkadakayo

21Tiaddaankadagitibilbilinko,kenmangtungpal kadagitoy,isutimangay-ayatkaniak:kettimangay-ayat kaniakketayatentoniAmak,ketayatektoisuna,ket iparangarangkotibagikkenkuana

22KinunaniJudaskenkuana,saanngaIscariote,Apo, kasanoamaiparangarangmotibagimkadakami,ketsaan ngaitilubong?

23SimmungbatniJesusketkinunanakencuana,Noti maysaataoayatennac,tungpalennadagitisasaok:ket ayatennantoniAmac,ketumaytayokencuana,ket agtaengtayokencuana.

24Tisaanamangayatkaniakdinatungpalendagitisasaok: kettisaoamangngegyosaanakukuak,nodiketkukuati Amaanangibaonkaniak

25Dagitoyabanbanagtisinaokkadakayo,ngaaddapay laengkadakayo

26NgemtiMangliwliwa,ngaisutiEspirituSanto,nga ibaontotiAmaitinaganko,isuronantokadakayoamina banag,kenipalagipnakayoaminabanag,aniamanti imbagakkadakayo.

27Titalnaibaticcadacayo,titalnacitedcocadacayo:saan acasitiitedtilubong,itedcocadacayoSaankomaa mariribukantipusom,kensaankomangaagbuteng.

28Nangngegyonokasanotipanangibagakkadakayo, Pumanawak,ketumayakmanenkadakayoNoinayatdak, agrag-okayokoma,agsipudtakinunak,MapanakitiAma: tadakdakkelniAmakngemsiak

29Ketitaimbagakkadakayosakbayamapasamak,tapno, intonmapasamak,mamatikayo.

30Kalpasandaytoysaanaktounayamakisaritakadakayo: taumaytiprinsipedaytoyalubong,ketawantianiaman kaniak.

31Ngemtapnomaammuantilubongngaay-ayatektiAma; ketkasitipanangtedtiAmakaniakitibilin,kastamettiararamidek.Tumakderkayo,mapantayoditoy.

KAPITULO15

1Siaktipudnoapuontiubas,ketniAmaktiagtaltalon

2Tunggalsangakaniakasaanngaagbungaikkatenna:ket tunggalsangangaagbunga,dalusanna,tapnoad-aduti bungana

3Ita,nadaluskayobabaentisaongainsaokkadakayo

4Agtalinaedkayokaniak,ketsiakkadakayo.Kasitisanga asaanamakapagbungaitibagina,malaksidnoagtalinaed itipuontiubas;awanentimabalinyo,malaksidno agtalinaedkayokaniak.

5Siaktipuontiubas,dacayodagitisanga:Tiagtalinaed kaniak,ketsiakkencuana,isumettimangteditiadua bunga:tanoawankaniakawantimaaramidyo.

6Notimaysaataosaanngaagtalinaedkaniak,maibelleng akaslasanga,ketmalaylay;ketummongenidadagititattao, ketibellengdaidaitiapuy,ketmapuoranda.

7Noagtalinaedkayokaniak,ketagtalinaedkadakayodagiti balikasko,dawatenyontonoaniatikayatyo,ket maaramidtokadakayo

8DaytoytipakaidayawanniAmak,amangtedkayoitiadu abunga;kastametngaagbalinkayongaadalak

9KasitipanagayattiAmakaniak,kastametngainayatko kadakayo:agtultuloykayoitiayatko

10Notungpalenyodagitibilinko,agtalinaedkaytoiti ayatko;kasitipanangsalimetmetkokadagitibilinniAmak, kenagtalinaeditiayatna

11Dagitoyabanagsinaokkadakayo,tapnoagtalinaedti rag-okkadakayo,kentapnonaan-anaytirag-oyo

12Daytoytibilinko,Agpipinnategkayoakasiti panagayatkokadakayo.

13Awantidakdakkelngaayatngemitidaytoy,ngaitedti taotibiagnamaipaaykadagitigagayyemna

14Gagayyemkayo,noaramidenyotiibilinkokadakayo 15Manipudita,diakawagankayongaadipen;tasaannga ammotiadipennoaniatiar-aramidentiapona:ngem inawagakkadakayoagagayyem;taaminabanaga nangngegkokenAmakimpakaammokkadakayo.

16Saandakapinili,nodiketpinilidakayo,ket inordenankayo,tapnomapankayoketagbunga,kentapno agtalinaedtibungayo:tapnoaniamanadawatenyoitiAma itinaganko,itednakadakayo

17Dagitoyabanagibilinkokadakayo,ngaagiinnayatkayo 18Noguraennakayotilubong,ammoyoaginuranak sakbayaguraennakayo

19Notaga-lubongcayo,ayatentilubongdagitikukuana: ngemgaputasaankayoataga-lubong,nodiketpinilikkayo manipuditilubong,guraennakayotilubong

20Laglagipenyotisaongaimbagakkadakayo,Saana dakdakkeltiadipenngemitiaponaNoindadanesdak, idadanesdakaytomet;notinungpaldatisaok, salimetmetandamettisasaom.

21Ngemamindagitoyabanbanagaramidendanto kadakayomaigapuitinaganko,agsipudtadidaam-ammo tinangibaonkaniak.

22Nosaanakkomangaimmayketnakisaritakadakuada, saandakomaanaaddaanitibasol:ngemitaawanenti kabaldaitibasolda.

23Timanggurakaniak,guraennametniAmak

24Nodiakinaramidcadacuadadagitiar-aramidngaawan tisabalingainaramidna,saandakomaanaaddaanitibasol: ngemita,nakitadakenguraendakkenniAmak

25Ngemmapasamakdaytoy,tapnomatungpaltisaoa naisuratitiLintegda,“Ginuradakngaawanrason.”

26NgemintondumtengtiManangliwliwa,ngaibaonko kadakayomanipuditiAma,tiEspiritutikinapudnonga agtauditiAma,paneknekannantotimaipapankaniak.

27Ketdacayomettimangsaksi,agsipudtanakikuyogkayo kaniakmanipudidipunganay

KAPITULO16

1Dagitoyabanbanagtisinaokcadacayo,tapnosaancayoa masuron

2Ilaksiddacaytocadagitisinagoga:wen,dumtengtitiempo, atisiasinomanamangpapataycadacayoipagarupnanto ngaagserserbiitiDios

3Ketaramidendantodagitoyabanagkadakayo,gaputa saandangaam-ammotiAma,wennosiak.

4Ngemimbagakkadakayodagitoytapnointondumtengti tiempo,laglagipenyongaimbagakkadakayo.Ketdagitoya banbanagsaankongaimbagakadakayoididamo,gaputa addaakkadakayo

5Ngemita,mapanakitidaydiaynangibaonkaniak;ket awankadakayotiagsalsaludsodkaniak,Sadinotipapanam?

6Ngemgaputaimbagakdagitoykadakayo,napunnoti ladingititipusom

7Nupaykasta,ibagakkadakayotipudno;Nasayaat kadakayongaumadayoak:tanodiakpumanaw,saannga umaykadakayotiManangliwliwa;ngemnopumanawak, ibaonkontokadakayo

8Ketintonumay,tubngarennantotilubongmaipapaniti basol,kenkinalinteg,kenpanangukom.

9Maipapanitibasol,agsipudtasaandaamamatikaniak;

10Maipapanitikinalinteg,agsipudtamapanakkenAmak, ketsaandakamakita; 11Tipanangukom,agsipudtamaukomtiprinsipedaytoya lubong.

12Adupaytiibagakkadakayo,ngemsaanyoamaibturan ita

13Nupaykasta,intonumayisuna,tiEspiritutikinapudno, iturongnakaytoitiisuaminakinapudno:tasaannantonga agsaoitibagina;ngemtiaminamangngegna,isuti sawenna:ketipakitanantokadakayodagitibambanagnga umay

14Idaydayawnakto:taumawattoitikukuak,ket ipakitanantokadakayo.

15AminabanbanagngaaddaitiAmacucuac:ngarud kinunac,ngaalaennaticucuac,ketipakitanacadacayo

16Itiapagbiit,ketsaandaktoamakita:ketmanen,itibassit apanawen,ketmakitadakto,agsipudtamapanakitiAma 17Kalpasanna,kinunatisumagmamanongaadalannaiti maysakenmaysa,Aniadaytoyakinunanakadakami,Iti bassitatiempo,ketsaandaktoamakita:ketmanen,iti bassitatiempo,ketmakitadakto:ken,Agsipudtamapanak itiTatang?

18Kinunadangarud,Aniadaytoyakunana,Itiapagbiit laeng?ditaymaibaganoaniatiibagbagana

19ItanaammoanniJesusatarigagayandatiagsaludsod kenkuana,ketkinunanakadakuada,Agsaludsodkayokadi itinagbaetanyomaipapanitikinunak,Itiapagbiit,ket saandaktoamakita?

20Pudno,pudno,kunakkadakayo,Agsangitkenagdungawkayo,ngemagrag-otilubong:ketagladingitkayto, ngemtiladingityoagbalintoarag-o.

21Tibabainoagpasngayaddaladingit,agsipudta dimtengentiorasna:ngemapamanamaipasngayitiubing, saannanamalagiptirigat,gapuitirag-oamayanakti maysaalalakiditoylubong

22Ketita,agladladingitcayo:ngemmakitacayontomanen, ketagrag-ontotipusoyo,kettirag-oyoawantiasinomana mangalacadacayo

23Ketitidaytangaaldawawantotidawatenyokaniak Pudno,pudno,kunakkadakayo,Aniamantidawatenyoiti Amaitinaganko,itednantokadakayo

24Aginggaitaawantikiniddawyoitinaganko: dumawatkayo,ketumawatkayo,tapnonaan-anaytiragoyo

25Dagitoyabanbanagsinaokcadacayobabaenkadagiti proverbio:ngemdumtengtitiempo,intondiactonagsao cadacayoitiproverbio,nodiketipakitaccadacayoa silalawagmaipapanitiAma.

26Itidaytangaaldawdumawatkaytoitinaganko:ketdiak ibagakadakayo,ngaikararagkotiAmamaipaaykadakayo

27Taay-ayatennakayotiAmaamismo,agsipudta inayatdakkennamatikayoarimmuarakitiDios.

28RimmuarakitiAma,ketimmayakditoylubong:manen, panawaktilubong,ketmapanakitiAma

29Kinunakenkuanadagitiadalanna,Adtoy,agsasaokaitan itinalawag,ketawantiproverbiongaagsasao

30Ita,siguradokamikadingaammomaminabanag,ket saanakasapulanngaagsaludsodkenkatiasinoman

31InsungbatniJesuskadakuada,Mamatikayokadiita?

32Adtoy,umaytioras,wen,dimtengitan,amaiwaraskayo, tunggalmaysaitibukodna,ketbaybay-annak:ketkaskasdi adiakagmaymaysa,gaputaaddakaniaktiAma

33Dagitoyabanbanagtisinaokcadacayo,tapnoadda talnacayocaniac.Itilubongmaaddaankaytoitirigat:ngem agrag-okayo;Naparmekkotilubong

KAPITULO17

1DagitoyasasaosinaoniJesus,ketintangadnadagiti matanaidiaylangit,ketkinunana,Ama,dimtengentioras; dayawemtiAnakmo,tapnomaidaydayawnakametti Anakmo

2Kasintedmokenkuanatipannakabalinitiisuaminalasag, tapnomaitednatibiagngaagnanayonkadagitikaaduti intedmokenkuana.

3Ketdaytoytibiagngaagnanayon,tapnomaammuandaka amaymaysaapudnoaDios,kenniJesu-Cristo,nga imbaonmo.

4Indaydayawkaditoydaga:Nalpaskotiaramidnga intedmongaaramidek

5Ketita,OAma,itan-oknakitibukodmoabagibabaenti dayagngaaddakaniakkenkasakbayanaaddatilubong

6Imparangarangkotinaganmocadagititattaongaintedmo caniacmanipuditilubong:kukuamidi,ketintedmocaniac; kettinungpaldatisaom

7Ita,naammuandangaaminabanbanagngaintedmo kaniakketnagtaudkenka.

8Taintedkokadakuadadagitibalikasngaintedmokaniak; ketinawatdaida,ketsiguradongaammodaarimmuarak manipudkenka,ketnamatidaasikatinangibaonkaniak.

9Ikararagkoida:Saanngaikararagkotilubong,nodiket kadagitiintedmokaniak;takukuamdagitoy

10Ketaminakukuakkukuam,kenkukuamkukuak;ket maidaydayawakkadakuada

11Ketitaawanakditoylubong,ngemdagitoyaddaditoy lubong,ketumayakkenka.SantoAma,salimetmetam babaentibukodmoanagandagitiintedmokaniak,tapno agbalindaamaymaysa,akaskadakami

12Bayattikaaddakkadakuadaditoylubong, tinaginayonkoidaitinaganmo:dagitiintedmokaniak intalimengko,ketawankadakuadatimapukaw,noditi anaktipannakadadael;tapnomatungpaltinasantuana kasuratan

13Ketitaumayakkenka;ketdagitoyabanagibagbagak ditoylubong,tapnomatungpaldatiragsakkoitibagbagida.

14Intedkokadakuadatisaom;ketginuraidatilubong, gaputasaandaataga-lubong,akasitisaanakatagalubong.

15Saankongaikararagngaikkatemidaitilubong,nodi ketsalaknibamidamanipuditikinadakes.

16Saandaatagalubong,nokasanoasaanakatagalubong

17Santituemidababaentikinapudnom:tisaomket kinapudno

18Kasitipanangibaonmokaniakditoylubong,kastamet ngaimbaonkoidaditoylubong

19Ketgapukadakuadasantipikarektibagik,tapno masantipikardametbabaentikinapudno

20Saanakmetngaikararagdagitoylaeng,nodiket maipaaymetkadagidiaymamatikaniakbabaenitisaoda; 21Tapnomaymaysadaamin;acassika,Ama,addacaniac, kensiackenca,tapnoisudametagmaymaysacadatayo: tapnopatientilubongasicaimbaonnak.

22Kettidayagngaintedmokaniakintedkokadakuada; tapnoagmaymaysada,kasitipanagmaymaysatayo

JUAN

23Siakaddakadakuada,kensikaaddakaniak,tapno agbalindaanaan-anayitimaymaysa;kettapnomaammuan tilubongasicaimbaonnak,keninayatmoida,akasiti panagayatmokaniak.

24Ama,kayatkoakaduadamet,ngaintedmokaniak, addadakaniakitiayanko;tapnomakitadatidayagko,nga intedmokaniak:tainayatnaksakbaytipannakabangonti lubong.

25OnalintegngaAma,saannakangaam-ammotilubong: ngemnaam-ammoka,ketnaammuandagitoyasica imbaonnak

26Ketimpakaammoccadacuadatinaganmo,ket ideklaracto:tapnotiayatngainayatmocaniacadda cadacuada,ketsiacaddacadacuada

KAPITULO18

1IdinaisaoniJesusdagitoyasasao,rimmuarakaduana dagitiadalannaitiwaigtiCedron,ngaayantimaysaa minuyongan,asimrekannakendagitiadalanna

2KetniJudas,anangliputkencuana,ammonatidisso:ta masansananakipagdaliasatniJesussadiayakaduana dagitiadalanna

3NiJudas,idiinawatnatibunggoydagitilallakiken ofisialesmanipudkadagitipanguloenapapadikenFariseo, immaysadiayngaaddaankadagitiparolkenpagsilawan kenarmas

4Gapuna,idiammoniJesustiaminamapasamak kenkuana,rimmuarketkinunanakadakuada,Siasinoti sapsapulenyo?

5Insungbatdakenkuana,“JesusatagaNazaret.”Kinunani Jesuskadakuada,SiakisunaKetniJudas,anangliput kenkuana,nakipagtakderkadakuada

6Apamanakinunanakadakuada,Siakisuna,nagsublida, ketnatinnagdaitidaga

7Insaludsodnamanenkadakuada,Siasinotisapsapulenyo? Ketkinunada,JesusatagaNazaret.

8SimmungbatniJesus,Imbagakkadakayoasiakisuna:no birokendak,bay-anyodagitoy

9Tapnomatungpaltisasaongaimbagana,“Awanti napukawkokadagitiintedmokaniak”

10IdinniSimonPedrongaaddaanitikampilan,inguyodna daytoy,ketkinabilnatiadipentinangatoapadi,ket pinutednatimakannawanalapayagnaMalcotinaganti adipen

11KinunaniJesuskenPedro,Ikabilmotikampilanmoiti kalub:tikopangaintedkaniakniAmak,diakkadiinumen?

12Kalpasanna,tibunggoytibunggoykentikapitanken dagitiofisialesdagitiJudioinnaladaniJesusketingalutda

13KetinturongnangaimmunakenAnas;taisuket katuganganniCaifas,ngaisutinangatoapadiitidayta metlaatawen.

14NiCaifasisutinangbalakadkadagitiJudio,anaskena mataytimaysaataomaipaaykadagititattao

15KetniSimonPedrosimmurotkenJesus,kentisabali payngaadalan:daytangaadalannaam-ammotinangatoa padi,ketsimrekakaduaniJesusitipalasiotinangatoa padi

16NgemnagtakderniPedroitiruanganitiruar Kalpasanna,rimmuardaydisabalingaadalan,ngaamammotinangatoapadi,ketnakisaritaitiagay-aywaniti ruangan,ketinserreknaniPedro

17Kinunatibalasangamangbanbantayitiruanganken Pedro,“Saankakadimetamaysakadagitiadalandaytoya tao?Kunana,Saanakakasta

18Nagtakdersadiaydagitiadipenkenofisiales,a nangaramiditiapuyitikarbon;tanalamiisidi:ket pinapudotdatibagbagida:ketniPedronakipagtakder kadakuada,ketpinapudotnatibagina

19Kalpasanna,dinamagtinangatoapadikenJesus maipapankadagitiadalanna,kentidoktrinana

20SimmungbatniJesuskenkuana,“Sipapanayaga nagsaoakitilubong;Nangisuroakidiitisinagoga,keniti templo,akanayonapagserkandagitiJudio;ketitinalimed awantiimbagak.

21Apayngaagsaludsodkakaniak?damagemcadagiti nakangngegcaniac,noaniatiimbagaccadacuada:adtoy, ammodatiimbagac.

22Ketidinaisaonadaytoy,maysakadagitiopisialnga agtaktakderitiasidegtinangkabilkenJesusbabaenti paladtiimana,akunkunana,Sungbatamkaditinangatoa padiakastoy?

23SimmungbatniJesuskenkuana,Nonagsaoakitidakes, saksiamtidakes:ngemnonasayaat,apayakabilennak?

24Ita,imbaonniAnnasanaigalutkenCaifasakangatoan apadi

25KetnagtakderniSimonPedroketpinapudotnatibagina. Kinunadangarudkenkuana,Saankadiamaysakamet kadagitiadalanna?Inlibakna,ketkinunana,Saanak

26Maysakadagitiadipentinangatoapadi,akabagiannaa pinutedniPedrotilapayagna,kinunana,Saankakadia nakitaitiminuyonganakaduana?

27Kalpasanna,inlibakmanenniPedro:ketdagusa nagkullayawtimanok

28Kalpasanna,inturongdaniJesusmanipudCaifas aginggaitibalaytipanangukom.ketisudametlaengsaana napanitipag-ukom,amangannomatulawanda;ngem tapnokanendatiPaskua

29Kalpasanna,rimmuarniPilatokadakuadaketkinunana, Aniatipammabasolngaitedyomaibusoritidaytoyatao?

30Simmungbatdaketkinunadakenkuana,Nosaana managdakdakes,saanmikomangainyawatkenka.

31Kalpasanna,kinunaniPilatokadakuada,Alaenyo,ket ukomenyokasmayannurotitilintegyoKinunangarud kenkuanadagitiJudio,Saananainkalinteganapatayentayo tisiasinoman

32TapnomatungpaltisasaoniJesus,ngaimbagana,a mangipasimudaagnoaniangaipapataytiipapatayna.

33Kalpasanna,simrekmanenniPilatoitipagukom,ket inayabannaniJesus,ketkinunanakenkuana,Sikakaditi AridagitiJudio?

34SimmungbatniJesuskenkuana,Ibagamkadidaytoya banagitibagim,wennodagitisabsabalitinangibagakenka maipapankaniak?

35InsungbatniPilato,Judioakkadi?Tibukodmoanasion kendagitipanguloenapapadiinyawatdakakaniak:aniati inaramidmo?

36InsungbatniJesus,Tipagariaksaananagtauditidaytoy alubong:notipagariakketnagtauditidaytoyalubong, makirangetkomadagitiadipenkotapnosaanakamaited kadagitiJudio:ngemitatipagariaksaananaggapuditoy

37KinunangarudniPilatokenkuana,Maysakakadinga ari?InsungbatniJesus,IbagamngaariakItidaytoya panggepnayanak,ketgapuitoyngaimmayakditoylubong,

JUAN

tapnosaksiaktikinapudnoTunggalmaysangaagtauditi kinapudnodenggennatitimekko.

38KinunaniPilatokenkuana,Aniatikinapudno?Ketidi naibaganadaytoy,rimmuarmanenkadagitiJudioket kinunanakadakuada,Awanapulostimasarakakabasol kenkuana

39Ngemaddakaugalianyo,amangwayawayaakkadakayo itimaysaitipaskua:wayawayaanyokadikadakayotiAri dagitiJudio?

40Kalpasanna,impukkawdamanenamin,akunkunada, Saanadaytoyatao,nodiketniBarrabasIta, mannanakawniBarrabas

KAPITULO19

1Kalpasanna,innalaniPilatoniJesusketkinabilna.

2Ketdagitisoldadonangikabildaitikoronaasiit,ket inkabildaitiulona,ketinkawesdakenkuanatipurpuraa bado,2.

3Ketkinunana,Hail,AridagitiJudio!ketkinabildaisuna babaenkadagitiimada

4RimmuarmanenniPilatoketkinunanakadakuada, Adtoy,iruarkokadakayo,tapnomaammuanyongaawanti masarakakabasolkenkuana

5Kalpasanna,rimmuarniJesus,anakasuotitikoronaasiit, kenitipurpuraabadoKetkinunaniPilatokadakuada, Adtoytitao!

6Idinakitadagitipanguloenapapadikendagitiofisiales, impukkawda,akunkunada,Ilansamitikrus,ilansamiti krusKinunaniPilatokadakuada,Alaenyoketilansayo isunaitikrus,taawantimasarakakabasolkenkuana.

7SimmungbatdagitiJudiokenkuana,“Addalintegtayo, ketbabaenitilintegtayorebbengamatay,agsipudta pinagbalinnatibaginangaAnaktiDios.”

8IdinangngegniPilato,ad-addaanagbuteng;

9Napanmanenitipagukom,ketkinunanakenJesus, Sadinotinaggapuam?NgemawantisungbatniJesus kenkuana

10Kalpasanna,kinunaniPilatokenkuana,Saankadinga agsasaokakaniak?saanmokadingaammongaadda pannakabalinkoamangilansakenka,kenadda pannakabalinkoamangwayawayakenka?

11SimmungbatniJesus,Awanapulostimabalinmoa bumusorcaniac,nosaananaitedkencamanipudngato: gapunatinangiyawatcaniackencaaddaanitidakdakkela basol.

12KetmanipudidininkagumaanniPilatoawayawayaan: ngemimpukkawdagitiJudio,akunkunada,Nopalubosam daytoyatao,saankanagayyemniCesar:siasinomana mangaramiditibaginangaariagsaomaibusorkenCesar

13IdinangngegniPilatodaytaasasao,inruarnaniJesus, ketnagtugawititugawtipanangukomitilugara maawaganitiSementado,ngemitiHebreo,Gabbata 14KetisutipanangisaganaitiPaskua,kenagarup maikanemngaoras:ketkinunanacadagitiJudio,Adtoyti Ariyo!

15Ngemimpukkawda,Ikkatenyo,ikkatenyo,ilansayoiti krusKinunaniPilatokadakuada,IlansaktokaditiAriyo? Insungbatdagitipanguloenapapadi,Awantiariminodini Cesar.

16Kalpasanna,inyawatnakadakuadatapnomailansaiti krusKetinnaladaniJesus,ketinturongda

17Isuanangawititikrusnarimmuaritilugaramaawagan itilugartikalasag,anaawaganitiHebreoaGolgota.

18Sadiayngainlansadaitikrus,kenduapayakaduana,iti agsumbangirtimaysa,kenniJesusititengnga.

19NagsuratniPilatoitititulo,ketinkabilnaitikrus.Ketti naisuratket,niJESUSNAZARETHARIDAGITIJUDIO

20DaytoyatituloketmabasaiditiadukadagitiJudio:tati lugaranakailansaanniJesusketasidegitisiudad:ket naisuratdaytoyitiHebreo,Griego,kenLatin

21Kalpasanna,kinunadagitipanguluenapapadidagiti JudiokenPilato:“Dikaagsurat,TiAridagitiJudio;ngema kinunana,SiakngaAridagitiJudio

22InsungbatniPilato,Insuratkotiinsuratko.

23Kalpasanna,dagitisoldado,idiinlansadaniJesusiti krus,innaladadagitikawesna,ketpinagbalindatiuppata paset,ititunggalsoldado;kenkastamettiamerikanana:ita tiamerikanaawantipagdaitanna,anaabelmanipuditi ngatoaginggaitiintero

24Kinunadangaruditinagbabaetan,Saantayokomaa pipisang,nodiketagbibinnunotnosiasinotikukuana: tapnomatungpaltinasantuanakasuratan,akunana, Biningaydadagitikaweskokadakuada,ketgapuiti kaweskonagbibinnunotdaDagitoyngarudinaramiddagiti soldado

25Ita,sitatakdertikrusniJesusngainana,kentikabsatni inana,niMariangaasawaniCleofakenniMaria Magdalena

26IdinakitaniJesustiinanakentiadalanasitatakderiti abayna,ngainayatna,kinunanaitiinana,Babai,adtoyti anakmo!

27Kalpasanna,kinunanaitiadalan,Adtoyniinam!Ket manipuditidaytangaoras,impandaytangaadalaniti pagtaenganna

28Kalpasandaytoy,idiammoniJesusanatungpalenti aminabanag,tapnomatungpaltiNasantoanaSurat, kinunana,Mawawak

29Itaaddanaikabilabangaanapnoitisuka:ket pinunnodatimaysangaesponghaitisuka,ketinkabildaiti hisopo,ketinkabildaitingiwatna

30IdiinawatniJesustisuka,kinunana,Nalpasen.

31DagitiJudiongarud,gaputaisutipanagsagana,tapno saanngaagtalinaeddagitibangkayitikrusitialdawa panaginana,(tadaytangaaldawtipanaginanaketnangato ngaaldaw,)nagpakaasidakenPilatoamaburakdagiti sakada,kentapnoagbalindanaala

32Kalpasanna,immaydagitisoldado,ketpinasang-atda dagitisakatiimmuna,kentisabalianailansaakaduana

33NgemididimtengdakenJesus,ketnakitadaanatayen, saandaanaburakdagitisakana

34Ngemmaysakadagitisoldadongaaddaanitipikati nangtubtubngaritisikiganna,ketdagusarimmuarsadiayti darakendanum.

35Kettinakakitaitidaytoyketnangteditipammaneknek, kettipammanekneknapudno:ketammonaapudnoti saona,tapnomamatikayo

36Tanaaramiddagitoyabanbanagtapnomatungpalti NasantoanaSurat,“Saanamaburaktimaysaatulangna.”

37Kunamanentisabalianasantuanakasuratan, “Kitaendantodaydiaytinukkolda”

38Kalpasandaytoy,niJoseataga-Arimatea,maysanga adalanniJesus,ngemsililimedgapuitibutengnakadagiti Judio,nagpakaasikenPilatongaalaennatibangkayni

JUAN

Jesus:ketpinalubosniPilatoImmayngarud,ketinnalana tibangkayniJesus.

39ImmaymetniNicodemo,ngaimmunangaimmayken Jesusitirabii,ketnangiyegitinaglaokamirrakenaloe, ngaagarupsangagasutakilotikadagsenna.

40Kalpasanna,innaladatibangkayniJesus,ketsinuyotda itiliensoapagan-anayagramandagitirekado,kasitiwagas tipanangitabondagitiJudio.

41Itaitilugaranakailansaanna,addaminuyongan;ketiti minuyonganaddabaroatanem,asaanpayanaikabiltitao

42SadiayngainkabildaniJesusgapuitialdawti panagsaganadagitiJudio;taasidegentitanem

KAPITULO20

1Itiumunangaaldawtilawas,nasapangaumayniMaria Magdalena,idinasipngetpay,ititanem,ketmakitanati batoanaikkatmanipudititanem

2Kalpasanna,nagtaray,ketimmaykenSimonPedroken itisabalingaadalan,ngainayatniJesus,ketkinunana kadakuada,InikkatdatiApomanipudititanem,ketdimi ammonosadinotinangikabilandakenkuana.

3RimmuarngarudniPedrokendaytaasabalipaynga adalan,ketimmaydaititanem

4Isuanagtaraydaaduaadua:kettisabalingaadalan linab-awannaniPedro,ketimmunangaimmayititanem

5Ketnagruknoy,kettimmaliawitiuneg,nakitanadagiti liensoakawesanakaidda;kaskasdianapanisusaana simrek

6KalpasannaimmayniSimonPedroasimmurotkenkuana, ketsimrekititanem,ketnakitanaanakaiddadagitiliensoa pagan-anay

7Kettinapkin,ngaaddaitiaglawlawtiulona,saana naiddaitiliensoakawes,nodiketnabalkotitimaysaa lugarabukodna

8Kalpasanna,simrekmetdaydisabalingaadalan,nga immunangaimmayititanem,ketnakitanaketnamati.

9TasaandapayngaammotiNasantoanaSuratamasapul ngaagungarmanipudkadagitinatay

10Kalpasanna,napanmanendagitiadalaniti pagtaenganda

11NgemniMarianagtakderitiruartitanemnga agsangsangit:ketbayatngaagsangsangit,nagruknoy,ket kimmitaititanem

12Nakitanatiduangaanghelanakapurawanakatugaw,ti maysaitiulo,kentisabaliitisaka,anakaiddaantibagini Jesus

13Kinunadakenkuana,Babai,apayngaagsangsangitka?

Kinunanakadakuada,AgsipudtainnaladatiApok,ketdiak ammonosadinotinangikabilandakenkuana

14Ketidinaibaganadaytoy,nagsubli,ketnakitanani Jesusanakatakder,ketdinaammoaniJesus.

15KinunaniJesuskenkuana,Babai,apaynga agsangsangitka?siasinotisapsapulem?Isu,nga impagarupnangaisutihardinero,kinunanakenkuana,Apo, nosikatinangibaklaykenkuanaditoy,ibagamkaniakno sadinotinangikabilamkenkuana,ketalaekisuna.

16KinunaniJesuskenkuana,MariaNagsubli,ket kinunanakencuana,Rabboni;kayatnaasawen,Maestro 17KinunaniJesuskenkuana,Dinaksagiden;tasaanakpay asimmang-atkenniAmak:ngemmapankakadagiti

kakabsatko,ketibagamkadakuada,Um-uligakitiAmak, kenAmayo;kenitiDiosko,kenitiDiosyo.

18ImmayniMariaMagdalenaketimbaganakadagiti adalananakitanatiApo,kenimbaganadagitoykenkuana.

19Itidaytametlangaaldawitimalem,idiumunanga aldawtilawas,idinaserraandagitiruangana naguummongandagitiadalangapuitibutengkadagiti Judio,immayniJesusketnagtakderititengngaket kinunanakadakuada,Kappiakomakadakayo

20Ketidinaibaganaticasta,impakitanacadacuadadagiti imanakentibakrangnaKalpasanna,naragsakandagiti adalan,idinakitadatiApo

21KinunamanenniJesuskadakuada,Talnakoma kadakayo:kasitipanangibaonniAmak,kastametnga ibaonkokadakayo

22Idinaibaganadaytoy,inlang-abnaidaketkinunana kadakuada,AwatenyotiEspirituSanto

23Siasinomanapakawanenyodagitibasbasolda, mapakawandakadakuada;ketnosiasinomandagiti basbasoldaapagtalinaedenyo,mataginayonda

24NgemniTomas,maysakadagitisangapuloketdua,a naawaganDidimo,ketawankadakuadaidiimmayniJesus.

25Kinunangarudkenkuanadagitidaddumangaadalan, NakitamitiApoNgemkinunanakadakuada,Malaksidno diaktomakitakadagitiimanatimurdongdagitikuko,ket ikabilkotiramaykoitimurdongdagitikuko,kenikabilkoti imakitisikiganna,diaktomamati

26Ketkalpasantiwalongaaldaw,addamanendagiti adalannaitiuneg,kenniTomasakaduada:kalpasanna immayniJesus,anaserraandagitiruangan,ketnagtakder ititengnga,ketkinunana,Kappiakomakadakayo.

27Kalpasanna,kinunanakenTomas,Iyawatmoditoyti ramaymo,ketkitaemdagitiimak;ketiyunnatmoditoyti imam,ketiduronmoitisikigac:ketsaancangaawanan pammati,nodiketmamati

28KetniTomassimmungbatketkinunanakencuana, ApockenDiosco.

29KinunaniJesuskenkuana,Tomas,agsipudtanakitanak, namatikan

30AdupayapagilasinanapudnongainaramidniJesusiti imatangdagitiadalanna,asaananaisuratitidaytoyalibro 31Ngemnaisuratdagitoy,tapnomamatikayoaniJesusisu tiCristo,AnaktiDios;kentapnoitipanamatiket maaddaankayoitibiagbabaentinaganna

KAPITULO21

1Kalpasandagitoyabanbanag,impakitamanenniJesusti baginakadagitiadalanidiaybaybaytiTiberias;ketiti daytoyanainsiribanimpakitanatibagina

2AddaididaSimonPedro,kenTomasanaawagan Didimo,kenNatanaelataga-CanaidiayGalilea,kendagiti annakniZebedeo,kenduapayngaadalanna

3KinunaniSimonPedrokadakuada,Mapanakagkalap Kunadakenkuana,KumuyogkamimetkenkaRimmuarda, ketsimrekdaadagusitimaysaabarko;ketitidaytaarabii awantinatiliwda.

4Ngemidiagsapa,nagtakderniJesusitiigidtibaybay, ngemsaanngaammodagitiadalanngaisuniJesus

5Kalpasanna,kinunaniJesuskadakuada,Annak,adda kaditaraonyo?Insungbatdakenkuana,Saan

6Ketkinunanakadakuada,Ibellengyotiiketiti makannawantibarko,ketmasarakanyonto.Imbatoda ngarud,ketitasaandaakabaelanaguyodengapuiti kinaadudagitiikan.

7Gapuna,tiadalanngainayatniJesus,kinunanaken Pedro,IsutiApoItaidinangngegniSimonPedrongaisu tiApo,inbarikesnakenkuanatibadotimangngalap,(ta lamolamo,)ketintapuaknatibaginaitibaybay.

8Ketimmaydagitidaddumangaadalanitibassitabarko; (tasaandangaadayoitidaga,ngemkasladuagasuta kasiko,)amangguyguyoditiiketbabaenkadagitiikan

9Apamananakagtengdaitidaga,nakitadasadiaytiapuyti karbon,kendagitiikananaikabilitirabawna,kentinapay.

10KinunaniJesuskadakuada,Mangyegkayokadagitiikan anakalapkayoita

11Simmang-atniSimonPedro,ketinguyodnatiiketiti dagaanapnoitidadakkelngaikan,sangagasutket limapulokettallo:ketgapuitiamin,aduunay,ngemsaan anaburaktiiket.

12KinunaniJesuskadakuada,UmaykayomanganKet awankadagitiadalantinakaituredanagsaludsodkenkuana, Siasinoka?ammonaaniApodayta.

13UmayngarudniJesus,ketmangalaititinapay,ket itednaida,kenikanmet

14MaikatlodaytoyagundawayngaimpakitaniJesusti baginakadagitiadalanna,kalpasananagungar

15Gapunaidinangalada,kinunaniJesuskenSimonPedro, Simon,anakniJonas,ad-addakadingaay-ayatennakngem dagitoy?Kinunanakenkuana,Wen,Apo;ammomngaayayatenkaKinunanakenkuana,Pakanemdagitikorderoko 16Kinunanamanenkenkuanaitimaikaduaagundaway, “Simon,anakniJonas,ay-ayatennakkadi?”Kinunana kenkuana,Wen,Apo;ammomngaay-ayatenkaKinunana kenkuana,Pakanemdagitikarnerok.

17Kinunanakenkuanaitimaikatloagundaway,“Simon, anakniJonas,ay-ayatennakkadi?”NagladingitniPedro gaputakinunanakenkuanaitimaikatloagundaway,Ayayatennakkadi?Ketkinunanakencuana,Apo,ammom aminabanbanag;ammomngaay-ayatenkaKinunani Jesuskenkuana,Pakanemdagitikarnerok.

18Pudno,pudno,kunakkenka,Idiubingkapay,barikesmo tibagim,ketmagmagnakaitikayatmo:ngeminton lumakaykan,iyunnatmontodagitiimam,kettisabali barikesennakanto,ketawitennakaitisadinomanwouldest not

19Daytoytiimbagana,ngaipasimudaagnanoanianga ipapataytirumbengngaidaydayawnaitiDiosKetidi naisaonadaytoy,kinunanakencuana,Sumurotcaniac.

20IdinagsubliniPedro,nakitanatiadalanngainayatni Jesusasumursurotanagsandigmetitibarukongnaiti pangrabii,ketkinunana,Apo,siasinotimangliputkenka?

21IdinakitaniPedro,kinunanakenJesus,Apo,ketaniati aramidendaytoyatao?

22KinunaniJesuskenkuana,Nokayatkongaagtalinaed aginggangaumayak,aniadaytakenka?sumurotkakaniak 23Kalpasanna,naiwarasdaytoyasaokadagitikakabsat, tapnosaanamataydaytangaadalan.ngem,Nokayatko ngaagtalinaedaginggangaumayak,aniadaytakenka?

24Daytoytiadalanamangpaneknekkadagitoyabanbanag kennangisuratkadagitoyabanbanag:ketammotayoa pudnotipammaneknekna

25Ketadupaytidaddumapayabanagngainaramidni Jesus,a,nomaisurattitunggalmaysa,pagarupekngauray tilubongamismoketsaanamakalaonkadagitilibroa naskenamaisurat.Amen.

Aramiddagiti Apostol

KAPITULO1

1Tiimmunaatratadoinaramidko,OTeofilo,maipapaniti aminngainruginiJesusngaaramidenkeninsuro

2Aginggaitialdawapannakaipangatona,kalpasanti panangtednakadagitibilinbabaentiEspirituSanto kadagitiapostolapinilina

3Isumetngaimpakitanatibaginaasibibiagkalpasanti panagsagabanababaenkadagitiaduadiagkamalia pammaneknek,idinakitanakadakuadatiuppatapulonga aldaw,kennagsasaomaipapankadagitibanbanag maipapanitiPagariantiDios

4Ket,idinaguummongdaakaduada,binilinnaidaa saandaapumanawitiJerusalem,nodiketurayendatikari tiAma,a,kunana,nangngegyomaipapankaniak.

5TapudnoanabautisaranniJuanitidanum;ngem mabuniagankaytoitiEspirituSantoitisaanpayngaadu ngaaldaw

6Idinaguummongda,dinamagdakenkuana,akunkunada, Apo,isublimkadiitidaytoyatiempotipagarianitiIsrael?

7Ketkinunanacadacuada,Saanamaipaaycadacayoa mangammocadagititiempowennodagitipanawen,nga intedtiAmaitibukodnaapannacabalin.

8Ngemumawatcaytoitibileg,intonumaycadacayoti EspirituSanto:ketsaksicaytoagpadpadaidiayJerusalem, kenitienteroaJudea,kenitiSamaria,kenaginggaiti ungtotidaga

9Ketidinaisaonadagitoyabanag,bayattipanagkitada, naipangato;ketmaysangauleptinangawatkenkuana manipuditiimatangda

10Ketbayattipanagkitadaasititibkerngaagturongiti langitbayattiisasang-atna,adtoy,duaalallakiti agtaktakderitisibaydaanakapurawakawes;

11Daytoymettinagkuna,DakayoatattaotiGalilea,apay ngaagtaktakderkayoamangmatmatmatitilangit?daytoy metlaengaJesus,anaipangatomanipudkadakayoidiay langit,umaytoakasitinakitayoamapanidiaylangit 12Kalpasanna,nagsublidaidiayJerusalemmanipuditi bantayamaawaganitiOlibo,anaggapuidiayJerusalemiti maysangaaldawapanaginana

13Idisimrekda,simmang-atdaitimakinngatoasiled,a nagnaedandaPedro,Santiago,Juan,Andres,Felipe, Tomas,Bartolome,Mateo,SantiagongaanakniAlfeo,ken SimonZelotes.kenniJudasakabsatniSantiago.

14Nagtultuloydagitoyaminasangsangkamaysaiti kararagkenpanagpakaasi,agramandagitibabbai,kenni MariangainaniJesus,kenkadagitikakabsatna.

15KetkadagidingaaldawtimmakderniPedroititengnga dagitiadalan,ketkinunana,(tibilangdagitinagana sangsangkamaysaketagarupsangagasutketduapulo; 16Lallakikenkakabsat,naskenanatungpaldaytoya nasantuanakasuratan,ngainsaotiEspirituSantobabaenti ngiwatniDavidsakbaynamaipapankenJudas,a nangiwanwankadagidiaynangalakenJesus

17Tanabilangkadakami,ketnagun-odnatipasetdaytoya ministerio

18Itagimmatangdaytoyataoititalonbabaentigunggona tikinadakes;ketnagtinnaganatangkentiulona,bimtakiti tengnga,ketnagdissotiaminabitukana.

19Ketnaammuandagitiaminngaagnanaedidiay Jerusalem;aginggaamaawagandaytaatalonitiumnoa pagsasaoda,Aceldama,kayatnaasawen,Titalontidara.

20TanaisuratitilibrotiSalmo,Langalangkomati pagnanaedanna,ketawankomatiagnaeditidayta:ketti kinaobisponaalaennakomatisabali.

21Gapunakadagitoyalallakianakikaduakadakamiiti aminatiempoasimrekkenrimmuarniApoJesus kadakami.

22MangrugimanipuditipannakabuniagniJuan,agingga itidaytametlaengngaaldawapannakaipangatona kadatayo,masapulamaordenantimaysangaagbalina saksikadatayomaipapanitipanagungarna

23Nangdutokdaitidua,daJoseanaawaganBarsabas,a naanaganJusto,kenMatias.

24Ketnagkararagda,ketkinunada,Sika,Apo,a makaammoitipusodagitiaminatattao,ipakitamno kadagitoyaduatipinilim.

25Tapnomakipasetitidaytoyaministeriokenkinaapostol, anaggapuanniJudasgapuitisalungasing,tapnomapaniti bukodnaalugar.

26Ketinteddadagitibin-igda;kettipanagbibinnunot natnagkenniMatias;ketnabilangisunaakaduanadagiti sangapuloketmaysangaapostol.

KAPITULO2

1Ketidinaan-anayadimtengtialdawtiPentecostes, nagmaymaysadaaminitimaymaysaalugar.

2Ketkellaatadimtengtiunimanipudlangitakasla agdardarasanapigsangaangin,ketpinunnonatiamina balayanagtugawanda.

3Ketnagparangkadakuadadagitinagsisinaadilaakasla apuy,ketnagtugawdaytaititunggalmaysakadakuada

4KetnapnodaaminitiEspirituSanto,ketrinugiandati nagsaoitisabaliapagsasao,kasitipanangtedtiEspiritu kadakuadaitipanagsao

5NagnaedidiayJerusalemdagitiJudio,napeklanalallaki, manipudititunggalnasionitibabatilangit

6Itaidinaariwawadaytoy,naguummongtibunggoy,ket nariroda,agsipudtanangngegtitunggalmaysaidanga agsasaoitibukodnaapagsasao

7Nasdaawkennasdaawdaamin,akinunadaitimaysaken maysa,Adtoy,saankadiatagaGalileaamindagitoynga agsasao?

8Ketkasanoamangngegtayotitunggalmaysaiti bukodtayoapagsasao,anakaipasngayantayo?

9DagitiPartiano,Medo,Elamita,kendagitiagnanaed idiayMesopotamia,Judea,Capadocia,Ponto,kenAsia 10TiFrigia,kenPamfilia,idiayEgipto,kenkadagitipaset tiLibiaitiasidegtiCirene,kendagitiganggannaetidiay Roma,dagitiJudiokenproselita

11CretakenArabo,mangngegtayoidangaagsasao kadagitipagsasaotayokadagitinakaskasdaawngaaramidti Dios

12Nasdaawdaamin,ketnagduaduada,anagsasaritaiti maysakenmaysa,Aniatikayatasawendaytoy?

13Dagitidaddumaamanguyawkinunada,Napnodagitoy atattaoitibarongaarak.

14NgemniPedro,atimmakderakaduanadagiti sangapuloketmaysa,inngatonatitimekna,ketkinunana kadakuada,DakayoalallakitiJudea,kendakayoaminnga agnanaedidiayJerusalem,maammuanyodaytoy,ket dumngegkayokadagitisasaok.

15Tasaananabartekdagitoy,kasipagarupyo,tamaikatlo laengngaorastialdaw

16NgemdaytoytisinaoniprofetaJoel; 17Ketmapasamaktokadagitimaudingaal-aldaw,kunati Dios,ibukbokkontotiEspirituakitiaminalasag:ketdagiti annakyoalallakikenbabbaiagipadtodanto,ketdagiti agtutuboyoalallakimakakitadantokadagitisirmata,ket dagitilallakayyoagtagtagainepdantokadagititagtagainep:

18Ketkadagitiadipenkokenkadagitiadipenkoababbai ibukbokkontokadagidingaaldawtiEspirituk;ket agipadtodanto:

19Ketipakitaktodagitidatdatlagidiaylangititingato,ken dagitipagilasinanitidagaitibaba;dara,kenapuy,ken alingasawtiasuk:

20Tiinitagbalintoasipnget,kentibulanagbalintoadara, sakbayngaumaydaytanaindaklankennatan-okngaaldaw tiApo.

21Ketmapasamaktoamaisalakantotisiasinomannga umawagitinagantiApo

22DakayoalallakitiIsrael,denggenyodagitoyasasao;Ni JesusatagaNazaret,maysaataongainanamongantiDios kadakayobabaenkadagitimilagrokendatdatlagken pagilasinan,ngainaramidtiDiosbabaenkenkuanaiti tengngayo,kasammoyomet

23Isu,gaputanaisalakanbabaentinaikeddenga pammagbagakennasakbayapannakaammotiDios, innalayon,ketbabaenkadagitinadangkesngaimainlansa kenpinapatayyo

24IsupinagungartiDios,alinuktannadagitiut-otnipatay: agsipudtasaanamabalinatenglendayta

25TaagsaoniDavidmaipapankenkuana,Nakitaka nasaksakbaytiApoakanayonitisangotirupak,taaddaiti makannawanko,tapnosaanakamatignay

26Ngarudnagrag-otipusok,ketnaragsaktidilak;ad-adda payatilasagkoaginanantoitinamnama.

27Gaputasaanmoabaybay-antikararuakidiayimpierno, kendimoipalubosamakitatiNasantuanmotipanagrupsa

28Impakaammomkaniakdagitiwagastipanagbiag; pagbalinennakanapnoitirag-obabaentirupam

29Kakabsatkenkakabsat,siwayawayangaibagak kadakayotimaipapankennipatriarkaDavid,ngaisuket natayenkennaitabon,kettitanemnaaddakadatayo aginggaita.

30Ngarud,gaputamaysaamammadto,kenammonaati Diosinsapatanakenkuana,ngaitibungadagitilomona,kas mayannurotitilasag,ibangonnaniCristotapnoagtugawiti tronona;

31Idinakitanadaytoysakbayna,nagsaomaipapaniti panagungarniCristo,atikararuanasaananabatiidiay impierno,wennotilasagnasaananakakitaitipanagrupsa

32DaytoyaJesuspinagungartiDios,asaksitayoamin

33Ngarudgaputanaitan-okitimakannawanngaimati Dios,keninawatnamanipuditiAmatikaritiEspiritu Santo,inbukboknadaytoy,amakitakenmangngegyoita

34Tasaanasimmang-atniDaviditilanglangit:ngem kunanaitibagina,KinunaniJehovaitiApok,Agtugawka itimakannawanko

35Aginggangaaramidekdagitikabusormoapagbatayanti sakam.

36Gapuna,siguraduenkomaamaammuantiaminabalay tiIsraelatiDiospinagbalinnangaApokenKristodaydi Jesus,ngainlansamitikrus.

37Itaidinangngegdadaytoy,natudoktipusoda,ket kinunadakenPedrokenkadagitidaddumangaapostol, Lalakikenkakabsat,aniatiaramidentayo?

38KinunaniPedrokadakuada,Agbabawikayo,ket mabuniagankayotunggalmaysakadakayoitinaganni Jesu-Cristoparaitipannakapakawandagitibasbasol,ket awatenyontotisaguttiEspirituSanto

39Tatikariketmaipaaykadakayo,kenkadagitiannakyo, kenkadagitiaminngaaddaitiadayo,uraypaytikaaduti awagantiApoaDiostayo

40Ketitiaduasabsabalipayabalikaspinaneknekanna kenindagadagna,akinunana,Isalakanyotibagbagiyo manipuditidaytoynadangkesakaputotan

41Kalpasanna,nabautisarandagitisiraragsakanangawat itisaona:ketitidaytametlangaaldaw,nainayon kadakuadatiagaruptalloribuakararua

42Ketnagtultuloydaasititibkeritidoktrinaken pannakilangendagitiapostol,kenitipanagburakititinapay kenpanagkararag

43Ketdimtengtibutengititunggalkararua:ketadua datdatlagkenpagilasinantiinaramiddagitiapostol

44Ketamindagitinamatinagtitinnulongda,ken naggigiddandaaminabanbanag;

45Inlakodadagitisanikuakensanikuada,ketinbingayda idaitiaminatattao,kaskasapulantitunggalmaysa

46Ketisuda,ngainaldawanagtultuloya sangsangkamaysaititemplo,kennagburakdaititinapayiti binalaybalay,nangandaititaraondabuyogentirag-oken kinamaymaysatipusoda.

47IdaydayawtiDios,kenpaborkadagitiaminatattaoKet inaldawngainnayontiApoitiiglesiadagitirumbenga maisalakan.

KAPITULO3

1Ita,naggigiddanasimmang-atdaPedrokenJuaniti temploitiorastikararag,amaikasiamngaoras 2Kettimaysaalalakiapilaymanipuditiaanakantiinana naibaklay,ngainaldawngaipaiddadaitiruangantitemplo anaawaganNapintas,tapnodumawatitilimoskadagiti simrekititemplo;

3IdinakitanadaPedrokenJuanngaasidegenasumrekiti templo,nagkiddawitilimos.

4KetniPedro,ngainkabilnadagitimatanakenkuanaa kaduananiJuan,kinunana,Kitaennakami

5Ketimpangagnaida,anamnamaennangaumawatiti maysaabanagkadakuada.

6KinunaniPedro:“Awankaniaktipirakkenbalitok; ngemdagitiaddakaniakitedkokenka:ItinaganniJesuCristoatagaNazarettumakderkaketmagnaka

7Ketiniggamannatimakannawanngaimana,ketintagayna:ketdagusadagitisakanakentulangtigurongna immawatdaitipigsa

8Kettimmakderatimmakder,ketnagna,ketsimreka kaduadaititemplo,amagmagna,kenaglukluksaw,ken mangidaydayawitiDios

9Nakitadagitiaminatattaoamagmagnaken mangidaydayawitiDios.

10KetammodangaisutinagtugawitilimositiNapintasa ruangantitemplo:ketnapnodaitipanagsiddaawken panagsiddaawitinapasamakkenkuana.

11Ketbayatngaiggemtipilayalalakianapaimbagda PedrokenJuan,nagtaraydagitiaminatattaoitiberandaa maawaganniSolomon,anasdaawunay.

12IdinakitaniPedro,insungbatnakadagititattao,Dakayo alallakitiIsrael,apayamasdaawkayoitidaytoy?wenno apayasipapasnektipanangmatmatyokadakami,akasla babaenitibukodmiapannakabalinwennokinasanto pinagnamidaytoyatao?

13TiDiosniAbraham,kenIsaac,kenniJacob,tiDios dagidiammatayo,indaydayawnatiAnaknaaniJesus;isu ngainyawatyo,ketinlibakyoitiimatangniPilato,idi determinadoapalubosanna

14NgeminlibakyotiNasantuankenNalinteg,ket tinarigagayyoamaitedkadakayotimammapatay;

15PinataynatiPrinsipetibiag,apinagungartiDios manipudkadagitinatay;asaksikamiitidayta

16Kettinagannababaentipammatiitinaganna pinapigsanadaytoyatao,amakitayokenam-ammoyo: wen,tipammatingaaddakenkuanaintednakenkuana daytoynaan-anayakinasalun-atitiimatangyoamin.

17Ketita,kakabsat,ammokababaenitikinaignorante inaramidyo,kasmetitiinaramiddagitiagtuturayyo 18NgemdagitibanbanagngaimpakaammoiditiDios babaenitingiwatdagitiaminamammadtona,ngaagsagaba niCristo,intungpalnaitikasta

19Agbabawikayongarud,ketagbaliwkayo,tapno mapunasdagitibasbasolyo,intondumtengtodagiti panawentipanagbang-armanipuditisangoanantiApo;

20KetibaonnantoniJesu-Cristo,ngaimmun-unaa naikasabakadakayo

21Isuanaskenngaawatentilangitaginggaitipanawenti pannakaisublitiaminabanag,ngainsaotiDiosbabaenti ngiwatdagitiaminanasantoanamammadtonamanipudidi nangrugitilubong

22TapudnoakinunaniMoisescadagitiamma, MangbangontocadacayotiApoaDiosyoitimaysaa mammadtocadagiticacabsatyo,acaskaniak;isu mangngegyontoitiaminabanagngaibaganakadakayo.

23Ketmapasamakto,atunggalkararua,asaanadumngeg itidaytaapropeta,madadaeltomanipudkadagititao

24Wen,ketamindagitimammadtomanipudkenSamuel kendagidiaysumurot,kasitikaadudagitinagsao, impadtodametdagitoyngaaldaw.

25Dacayotiannakdagitimammadto,kentitulagnga inaramidtiDioskadagidiammatayo,akinunanaken Abraham,Ketgapuitibin-im,mabendisionantodagiti aminakabagiantidaga.

26UmunakadakayotiDios,idipinagungarnatiAnaknaa niJesus,imbaonnaabendisionannakayo,iti panangtallikudnaititunggalmaysakadakayomanipud kadagitikinadakesna

KAPITULO4

1Ketbayattipanagsasaodakadagititattao,dagitipapadi, kentikapitantitemplo,kendagitiSaduceo,immayda kadakuada

2Naladingitdatainsurodadagititattao,keninkasabada babaenkenJesustipanagungarmanipudkadagitinatay.

3Ketinkabildaidadagitiimada,ketinkabildaidaagingga itisumunongaaldaw:tamalemitan.

4Nupaykasta,aducadagitinakangngegitisaotinamati; ketagaruplimaributibilangdagitilallaki

5Ketnapasamakitikabigatanna,dagitiagtuturayda,ken panglakayen,keneskriba,.

6KetniAnasakangatoanapadi,kenniCaifas,kenJuan, kenAlejandro,kenaminakakabagiantinangatoapadi, naguummongdaidiayJerusalem

7Ketidiinsaaddaidaititengnga,sinaludsodda,Babaeniti aniaapannakabalin,wennoitianiaanagan,nga inaramidyodaytoy?

8Kalpasanna,napnoniPedroitiEspirituSanto,kinunana kadakuada,Dakayongaagtuturaykadagititattaoken panglakayentiIsrael

9Nomausigtayoitangaaldawmaipapanitinaimbagnga aramidanaaramiditiawangawaynaatao,noaniaa pamay-antipannakapaimbagna;

10Maipakaammokomakadakayoamin,kenkadagitiamin ngaumilitiIsrael,ababaentinaganniJesu-Cristoataga Nazaret,ngainlansayo,apinagungartiDiosmanipud kadagitinatay,babaenkenkuanaagtaktakderdaytoyatao ditoysanguananyoanasalun-at.

11Daytoytibatbatongaawanserserbinakadakayonga agibangbangon,anagbalinngaulotisuli

12Awanmettipannakaisalakanitisabali:taawantisabali anaganitibabatilangitanaitedkadagititattao,amasapul amaisalakantayo

13ItaidinakitadatikinatureddaPedrokenJuan,ket nabigbigdaasaandaanasursurokenignorante, nagsiddaawda;ketnaammuandaida,anakikaduadakenni Jesus.

14Ketidinakitadatitaoanaagasanasitatakderakaduada, awantimaisaodaamaibusoritidaytoy

15Ngemidibinilindaidaapumanawdaitikonseho, nakisaritadaitinagbaetanda

16Kinunana,Aniatiaramidentayokadagitoyalallaki?ta timaysaanakadkadlawamilagrongainaramiddaket naiparangarangkadagitiaminngaagnanaedidiay Jerusalem;ketditaymailibakdayta

17Ngemtapnosaanngaad-addangaagsaknapkadagiti tattao,sipapasnekkomaapangtaantayoida,tapnosaandan ngaagsaoitiasinomanitidaytoyanagan

18Ketinayabandaida,ketbinilindaidaasaandangaagsao wennomangisuroitinaganniJesus

19NgemsimmungbatdaPedrokenJuanketkinunada kadakuada,NonalintegitiimatangtiDiosadumngeg kadakayongaad-addangemitiDios,ukomenyo 20Taditaymabalinadiagsaokadagitibanaganakitaken nangngegtayo.

21Isungaidiad-addapayabinutbutengdaida, pinalubosandaida,adidanasarakantianiamannokasano tipanangdusadakadakuada,gapukadagititattao:taamina tattaoindaydayawdatiDiosgapuitinapasamak 22Tanasurokngauppatapulotitawentilalaki,a naipakitakenkuanadaytoyamilagroapanangpaimbag 23Ketidinawayawayaanda,napandaitibukoddaa bunggoy,ketimpadamagdaaminngaimbagakadakuada dagitipanguluenapapadikenpanglakayen

24Ketidinangngegdadayta,intag-aydatitimekdaitiDios asangsangkamaysa,ketkinunada,Apo,sikatiDios,a nangaramiditilangit,daga,kenbaybay,kenaminngaadda kadakuada.

25SiasinobabaentingiwatniadipenmoaDavidti nangibaga,Apayanagpungtotdagitinasion,ketdagiti tattaopinampanunotdadagitiawanmamaayna?

26Timmakderdagitiaritidaga,ketnaguummongdagiti agtuturayamaibusoritiApo,kenmaibusoritiCristona

27Tapudnoamaibusoritinasantuanngaanakmoani Jesus,apinulotam,daHerodeskenPoncioPilato,agraman dagitiHentilkendagititattaotiIsrael,naguummongdaa sangsangkamaysa.

28Taaramidemtianiamanngainkeddengtiimamkenti balakadmoidi

29Ketita,Apo,kitaemdagitipangtada:ketitedmo kadagitiadipenmo,tapnobuyogentiaminakinatured maisaodatisaom

30Babaentipanangyunnatmoitiimamamangagas;ket tapnomaaramiddagitipagilasinankendatdatlagbabaenti nagantinasantoanngaanakmoaniJesus

31Ketidinagkararagda,nagkintayegtidissoa naguummonganda;ketnapnodaaminitiEspirituSanto,ket insaodatibalikastiDiosasitutured

32Kettibunggoydagitinamatiketmaymaysatipusoken kararua:ketawantinagsaongaaddaankadagitibanaga kukuanaakukuana;ngemaddaaminabanaga paggigiddiatanda.

33Ketbuyogentidakkelapannakabalininteddadagiti apostoltipanagungarniApoJesus:ketdakkelaparabur addakadakuadaamin.

34Awanmettiasinomankadakuadangaagkurang:ta inlakodaidatikaadudagitiagtagikuaitidagawenno balbalay,ketinyegdadagitigataddagitinailako.

35Ketimpaiddanaidaitisakaanandagitiapostol:ket naiwarasititunggalmaysasigunitikasapulanna

36KetniJose,ababaenkadagitiapostolnapanagananiti apelyidoaBernabe,(akaipapananna,Tianaktiliwliwa,) maysaaLevita,kentaga-Chipre

37Gaputaaddaanitidaga,inlakona,ketinyegnatikuarta, ketinkabilnaitisakaanandagitiapostol

KAPITULO5

1NgemtimaysaalalakingaagnaganAnanias,kaduanani Safirangaasawana,inlakodatimaysaasanikua.

2Ketinlemmengnatipasettigatad,atiasawanaammona metdayta,ketinyegnatimaysaapaset,ketimpaiddanaiti sakaanandagitiapostol

3NgemkinunaniPedro,Ananias,apayapinunnoni SatanastipusomtapnoagulboditiEspirituSanto,ken tapnoagtalinaedtipasettigatadtidaga?

4Bayattipanagtalinaedna,saankadiakukuam?ket kalpasantipannakailakona,saankadingaitibukodmoa pannakabalin?apayngainsikogmodaytoyabanagiti pusom?saanmoanagulbodkadagititattao,nodiketiti Dios.

5KetniAnaniasidinangngegnadagitoyasasao, nagruknoy,ketinsukonatiespiritu:ketdakkelabuteng dimtengdagitiaminanakangngegkadagitoyabanbanag.

6Kettimmakderdagitiagtutuboalallaki,sinugatda,ket inruarda,ketintabonda

7Ketagaruptallongaoraskalpasanna,idisimrekti asawana,adinaammotinapasamak.

8InsungbatniPedrokenkuana,Ibagamkaniaknoinlakoyo tidagaitikastaagatad?Ketkinunana,Wen,gapuitikasta unay.”

9Kalpasanna,kinunaniPedrokenkuana,Kasanoa nagtutulagkayoamangsulisogitiEspiritutiApo?adtoy, dagitisakadagitinangitabonitiasawamaddadaitiruangan, ketiruardakanto

10Kalpasanna,natnagadagusitisakana,ketinyawatnati espiritu:ketsimrekdagitiagtutuboalallaki,ket nasarakandaanatay,ket,innaladaisuna,intabondaiti sibaynilakayna.

11Ketdimtengtidakkelabutengitiaminngaiglesia,ken itiaminanakangngegkadagitoyabanag

12Ketbabaenkadagitiimadagitiapostoladuapagilasinan kendatdatlagtinaaramidkadagititao;(ketnagtutunosda aminitiberandaniSolomon

13Ketcadagitidaddumaawantinaituredamakitimpuyog cadacuada:ngemdagititattaointan-okdaida

14Ketad-addaanainayondagitinamatiitiApo,dagiti bunggoyagpadpadadagitilallakikenbabbai.

15Itikastainruardadagitimasakitkadagitikalsada,ket impaiddadaidakadagitipagiddaankensopa,tapnourayla tianniniwanniPedroalumabasketmanglinongiti daddumakadakuada

16Dimtengmettibunggoymanipudkadagitisiudaditi aglawlawtiJerusalem,anangiyegkadagitimasakitatattao, kendagidiaynariribukankadagitinarugitngaespiritu:ket napaimbagdatunggalmaysa

17Kalpasanna,timmakdertinangatoapadi,kendagiti aminanaikuyogkenkuana,(asektadagitiSaduceo)ket napnodaitipungtot

18Ketimpataydadagitiimadakadagitiapostol,ket inkabildaidaitigagangayapagbaludan

19NgemtiangheltiApoitirabiilinuktannadagitiruangan tipagbaludanketinruarnaidaketkinunana.

20Inka,agtakderkaketsawemititemplokadagititattaoti aminasasaoitidaytoyabiag

21Ketidinangngegdadayta,simrekdaititemploitinasapa abigatketnangisurodaNgemimmaytinangatoapadi, kendagitikaduana,ketinayabannatikonseho,kentiamin asenadodagitiannactiIsrael,ketnangibaoniti pagbaludantapnomaiyegida

22Ngemidiimmaydagitiofisiales,ketsaandaanasarakan idaitipagbaludan,nagsublidaketimbagada.

23Kinunana,Pudnoanasarakanmitipagbaludana naserraanasitatalged,kendagitiagay-aywanasitatakder itiruaritisangodagitiruangan:ngemidilinuktanmi,awan tinasarakanmiataoitiuneg

24Itaidinangngegtikangatoanapadikentikapitanti templokendagitipanguluenapapadidagitoyabanag, nagduaduadakadakuadanoaniatidumakkeldaytoy

25Idin,immaytimaysaketimbaganakadakuada,a kunkunana,Adtoy,dagitilallakingainkabilyoiti pagbaludanketagtaktakderdaititemplokenmangisursuro kadagititattao.

26Kalpasanna,napantikapitanakaduanadagitiofisiales, ketinyegnaidangaawantikinaranggasna:tanagbutengda kadagititattao,dilakettamabatoanda.

27Ketidiinyegdaida,insaaddaidaitisangoananti Konseho:ketsinaludsodtinangatoapadikadakuada

28Kinunana,Saankadianaingetngaimbilinmikadakayo asaankayoamangisuroitidaytoyanagan?ket,adtoy, pinunnoyotiJerusalemitidoktrinayo,ketpanggepyonga iyegtidaradaytoyataokadakami.

29SimmungbatniPedrokendagitidaddumangaapostol ketkinunada,RebbengngaagtulnogkamiitiDiosimbesa kadagititattao

30TiDiosdagidiammatayopinagungarnaniJesus,a pinatayyokeninbitayyoitikayo

31Isutiintan-oktiDiosbabaentimakannawanngaimana ngaagbalinaPrinsipekenMangisalakan,amangtediti panagbabawiitiIsrael,kenpannakapakawandagitibasol

32Ketdakamidagitisaksinakadagitoyabanag;ketkasta mettiEspirituSanto,ngaintedtiDioskadagitiagtulnog kenkuana

33Idinangngegdadayta,napalalotipusoda,ket nakipagpanunotdaamangpapataykadakuada

34Kalpasanna,timmakdertimaysaitikonseho,maysaa Fariseo,ngaagnaganGamaliel,maysaadoktoritiLinteg, addaanitireputasionkadagitiaminngaumili,ketbinilinna ngaikabildadagitiapostolitibassitngaespasio;

35Kinunanakadakuada,DakayoalallakitiIsrael, agannadkayonoaniatipanggepyongaaramidenno maipapankadagitoyatattao

36TasakbaydagitoyngaaldawtimmakderniTeudas,nga agpasindayagamaysaatao;anakikaduatisumagmamano alallaki,agarupuppatagasut:anapapatay;ketamin,amin anagtulnogkencuana,naiwarasda,ketnadadaelda.

37KalpasandaytoyataotimmakderniJudastiGalileaidi al-aldawtipanagbuis,ketinyadayonatiaduatattaoa simmurotkenkuana:isunataymet;ketamin,uraypayti kaadudagitinagtulnogkenkuana,naiwarasda

38Ketitakunakcadacayo,Liklikanyodagitoyatattao,ket bay-anyoida:tanodaytoyapammagbagawennodaytoy ngaaramidketnagtaudititao,awanserserbina

39NgemnonagtauditiDios,saanyoamabalina parmeken;dilakettamasarakancayourayamakirangetiti Dios

40Ketkenkuanaimmanamongda:ketidiinayabandadagiti apostolketkinabkabildaida,imbilindaasaandangaagsao itinaganniJesus,ketpalubosandaida

41Ketpimmanawdaitisangoanantikonseho,anagragodatanaibilangdaamaikaringaagsagabaiti pannakaibabaingapuitinaganna

42Ketinaldawititemplo,kenititunggalbalay,saandanga insardengtimangisurokenmangikasabakenJesu-Cristo.

KAPITULO6

1Kadagidingaaldaw,idiimmadutibilangdagitiadalan, timmaudtipanagtanabutobdagitiGriegomaibusor kadagitiHebreo,gaputanabaybay-andagitibalodaa babbaiitiinaldawapanagserbida

2Kalpasanna,inayabandagitisangapuloketduati bunggoydagitiadalan,ketkinunada,Saanarasona baybay-antayotisaotiDiosketagserbitayokadagiti lamisaan.

3Ngarud,kakabsat,kitaenyoititengngayotipitoalallaki anapudnotipanagsasaoda,anapnoitiEspirituSantoken sirib,amabalinmiadutokanamangimatonitidaytoya trabaho

4Ngemkanayonngaitedtayotibagbagitayoitikararag kenitiministeriotisao.

5Kettisasaonaay-ayotiinteroabunggoy:ketpinilidani Esteban,maysaataoanapnoitipammatikenEspiritu Santo,kenFelipe,kenProcoro,kenNicanor,kenTimon, kenParmenas,kenNicolasaproselitatiAntioquia

6Insaaddaitisangoanandagitiapostol:ketidi nagkararagda,impataydadagitiimadacadacuada.

7KetimmadutisaotiDios;ketimmadutibilangdagiti adalanidiayJerusalemitikastaunay;ketnatulnogti dakkelabunggoydagitipapadiitipammati

8KetniEsteban,anapnoitipammatikenbileg, inaramidnadagitidadakkeladatdatlagkenmilagro kadagititao

9Kalpasanna,timmakdertidaddumaitisinagoga,a maawaganitisinagogadagitiLibertino,kentagaCirenio, tagaAlejandria,kentagaCiliciakenAsia,amakisuppiat kenEsteban

10Ketsaandaanabaelanasinarangettisiribkenespiritua nagsaoanna

11Kalpasanna,sinupiatdadagititattao,anagkuna: “Nangngegmingaagsasaoitimakatabbaawasasao maibusorkenMoiseskenmaibusoritiDios”

12Ketpinagkigtotdadagititattao,kendagitipanglakayen, kendagitieskriba,ketdimtengdakenkuana,kettiniliwda, ketimpandaisunaitikonseho

13Ketnangipasdekdakadagitiulbodasaksi,anagkuna, Daytoyataosaannangaagsardengngaagsaoiti natabbaawasasaomaibusoritidaytoynasantoanadisso kenitiLinteg

14TanangngegmiakunanaadaytoyaJesusataga Nazaretdadaelennadaytoyadisso,ketbaliwannantodagiti kaugalianngainispalkadatayoniMoises

15Ketaminasitutugawitikonseho,akumitkitaa sititibkerkenkuana,nakitadatirupanaakaslarupati anghel

KAPITULO7

1Kinunangarudtinangatoapadi,Kastakadidagitoya banag?

2Ketkinunana,Lallaki,kakabsat,kenamma, dumngegkayo;NagparangtiDiostidayagkenAbraham ngaamatayo,idiaddaidiayMesopotamia,sakbaya nagnaedidiayCharran

3Ketkinunanakencuana,Rummuarcaitipagiliam,ken cadagitikakabagiam,ketumaycaitidagangaipakitac kenca.

4Kalpasanna,rimmuarisunaitidagadagitiCaldeo,ket nagnaedidiayCarran:ketmanipudsadiay,idinatayenni amana,inyakarnaisunaitidaytoyadaga,apagnanaedanyo ita.

5Ketawantiintednakencuanaatawiditidayta,uray,uray langaikabilnatisakana:kaskasdingainkarinangaitedna kenkuanakassanikua,kenkadagitibin-inaasumaruno kenkuana,idintotaawanpaytianakna

6KettiDiosnagsaoitidaytoyawagas,Ngaagtaengtibininaitiganggannaetadaga;ketiyegdaidaiti pannakaadipen,kenagpakaasidakadakuadaitidakesiti uppatagasutatawen.

7Kettinasionapakaadipendantoukomekto,kinunati Dios:ketkalpasandaytarummuardanto,ketagserbida kaniakitidaytoyalugar

8Ketintednakencuanatitulagtipanagkugit:ketiticasta niAbrahampinutotnaniIsaac,ketkinakugitnaisunaiti maikawalongaaldaw;ketniIsaacniJacob;ketniJacob pinutotnadagitisangapuloketduaapatriarka

9Ketdagitipatriarka,anaimon,inlakodaniJoseidiay Egipto:ngemtiDiosaddaidikencuana

10Inispalnaitiaminarigatna,ketintednakenkuanati paborkensiribitiimatangniFaraonngaaritiEgipto;ket pinagbalinnaagobernadoritiEgiptokentiinteroabalayna 11ItadimtengtikinakirangitiinteroadagatiEgiptoken Canaan,kendakkelarigat:ketawantinakasarakdagidi ammamiititaraon

12NgemidinadamagniJacobngaaddamaisidiayEgipto, imbaonnangaumunadagitiammatayo

13KetitimaikaduaagundawaynaipakaammoniJose kadagitikakabsatna;ketnaipakaammokenFaraonti kakabagianniJose

14Kalpasanna,imbaonnaniJose,ketinayabannaniJacob ngaamana,kenaminakakabagianna,sangapuloketlimaa kararua

15Itikasta,simmalogniJacobidiayEgipto,ketnatay,isu kendagidiammatayo.

16KetnaipanidaidiaySiquem,ketnaiparabawdaiti tanemaginatangniAbrahamitigatadakuartamanipuditi annakniEmmorngaamaniSiquem.

17Ngemidiasidegentitiempotikari,ngainsapatatiDios kenAbraham,immadudagititattaoidiayEgipto

18Aginggaatimmakdertisabalingaari,asaana makaam-ammokenJose

19Isumettinasikapanakilanglangenkadagiti kakabagianmi,ketnagpakaasiitidakeskadagitiammami, tapnoibellengdadagitiubbingngaannakda,tapnosaanda ngaagbiag

20ItidaytaatiemponaipasngayniMoises,ket napalangguadunay,ketnataraonanitibalayniamanaiti talloabulan

21Ketidinapapanaw,innalatianakababainiFaraon,ket tinarakennaamaipaayitibukodnangaanak

22NasursuruanniMoisesitiaminakinasiribdagiti Egipcio,kennabilegitisasaokenar-aramid.

23Ketidiagtawenitiuppatapulo,simrekitipusonaa sarungkarandagitikakabsatnangaannactiIsrael

24Ketidinakitanatimaysakadakuadangaagsagsagabaiti dakes,indepensanaisuna,ketbinalesnadaydiay nairurumen,ketkinabilnatiEgipcio.

25Taimpagarupnaamaawatankomadagitikakabsatnano kasanongaisalakanidatiDiosbabaentiimana:ngem saandaanaawatan

26Ketitisimmaganadngaaldaw,impakitanatibagina cadacuadabayattipanagsusupiatda,ketkayatnakomaa pagmaymaysaenida,akunkunana,Kakabsat, agkakabsatkayo;apayngaagkikinnabasolkayoitimaysa kenmaysa?

27Ngemtinangaramiditidakesitikaarrubanainyadayona, akunkunana,Siasinotinangaramidkenkangaagturayken ukomkadakami?

28Patayennakkadi,kasitipanangpapataymoitiEgipcio idikalman?

29Kalpasanna,nagtalawniMoisesgapuitidaytoyasasao, ketmaysaaganggannaetidiaydagatiMadian,a nakaipasngayannaitiduangaannakalallaki

30Ketidinalpasentiuppatapuloatawen,nagparang kenkuanaidiaylet-angtibantaySinatimaysangaanghelti Apoitigil-ayabtiapuyitimaysaakaruotan

31IdinakitaniMoises,nagsiddaawitibuya:ketbayatnga umas-asidegamangkitaitidayta,immaykenkuanatitimek niJehova

32Kinunana,SiaktiDiosdagidiammam,Diosni Abraham,DiosniIsaac,kenDiosniJacobKalpasanna, nagpigergerniMoises,ketsaananaituredakimmita

33Kalpasanna,kinunaniJehovakenkuana,“Ikkatem dagitisapatosmokadagitisakam:tatilugara pagtaktakderamketnasantoanadaga”

34Nakitak,nakitaktirigatdagitiilikngaaddaidiayEgipto, ketnangngegkotipanagsennaayda,ketbimmabaaktapno ispalenidaKetitaumayka,ibaonkaidiayEgipto

35DaytoyniMoisesanagkedkedda,akunkunada,Siasino tinangaramidkenkangaagturaykenukom?isumetlaeng tiimbaontiDiosngaagbalinngaagturaykenmanangispal babaentiimatianghelanagparangkenkuanaitikaruotan.

36Inruarnaida,kalpasanngaimpakitanadagitidatdatlag kenpagilasinanitidagatiEgipto,kenitiNalabagaa Baybay,kenitilet-angitiuppatapuloatawen.

37DaytoyniMoises,anagkunakadagitiannactiIsrael, MangbangontotiApoaDiosyokadakayoitimaysaa mammadtokadagitikakabsatyo,akaskaniak;isuti mangngegyonto

38Isudaytoy,ngaaddaidiitiiglesiaidiaylet-anga kaduanatianghelanakisaritakencuanaidiaybantaySina, kenkadagidiammatayo:anangawatkadagitinabiagnga orakulotapnoitednakadatayo

39Isuasaananagtulnogdagitiammatayo,nodiket intalawdaisunamanipudkadakuada,ketitipusoda nagsublidamanenidiayEgipto

40KinunanakenAaron,Aramidennakamikadagiti didiosenngaumun-unakadakami:tanomaipapaniti daytoyaMoises,anangiruarkadakamiitidagatiEgipto, saanmingaammonoaniatinapasamakkenkuana.

41Ketnangaramiddaitiurbonabakakadagidingaaldaw, ketnangidatondaitidatonitididiosen,ketnagrag-oda kadagitiaramidtibukoddangaima.

42Kalpasanna,nagsublitiDiosketinyawatnaidanga agdayawitibuyottilangit;kasnaisuratitilibrodagiti profeta,ObalaytiIsrael,nangidatonkayokadikaniak kadagitinapapatayngaanimalkendatonitilas-udtiuppat apuloatawenidiaylet-ang?

43Wen,innalayotitabernakuloniMoloc,kentibituenti diosyoaniRemfan,dagitipigurangainaramidyoa pagdaydayawankadakuada:ketipandakaytoitilabesti Babilonia.

44Addaididagidiammamiititabernakulotisaksiidiay let-ang,kasintudingna,amakisarsaritakenMoises,tapno aramidennadaytamaitunositiusoanakitana

45Daytoymetdagitiammatayongaimmaykalpasanna inyegdaniJesusitisanikuadagitiGentil,apinapanawti Diositisangoanandagitiammatayo,aginggaitikaaldawan niDavid;

46NakasarakitiparaburitisangoanantiDios,ken tinarigagayannatiagsapulititabernakuloparaitiDiosni Jacob

47NgemnangibangonkenkuananiSolomonitibalay

48NupaykastatiKangatuansaanngaagnanaedkadagiti templongainaramidbabaenkadagitiima;kaskunati profeta,.

49Tilangitisutitronok,kettidagaisutipagbatayanti sakak:aniaabalaytibangonenyokaniak?kunatiApo: wennoaniatilugarapaginanaak?

50Saankadingainaramidtiimakamindagitoyabanag?

51Dakayoanatangkentitengngedkensaananakugitti pusokenlapayag,kanayonasarangtenyotiEspirituSanto: kasitiinaramiddagidiammayo,kastamettiar-aramidenyo

52Aniakadagitiprofetatisaanngaindadanesdagiti ammayo?ketpinapataydadagitinangipakitasakbaytiyaay tiNalinteg;adacayoitatinangliputkenmammapatay

53InawatdatiLintegbabaentikababalindagitianghel, ngemsaandaatinungpaldayta.

54Idinangngegdadagitoyabanbanag,napalalotipusoda, ketnagkidemdakenkuanababaenkadagitingipenda

55NgemnapnoitiEspirituSanto,timmangadasititibker idiaylangit,ketnakitanatidayagtiDios,kenniJesusa sitatakderitimakannawantiDios

56Ketkinunana,Adtoy,makitakanaluktandagitilangit, kentiAnaktiTaoasitatakderitimakannawantiDios

57Kalpasanna,nagpukkawdaitinapigsaatimek,ket insardengdadagitilapayagda,kettimmaraydakenkuanaa sangsangkamaysa

58Ketpinapanawdaisunaitiruartisiudad,ketbinutoanda: ketdagitisaksiimpaiddadagitikawesdaitisakatimaysa ngaagtutuboalalaki,ngaagnaganSaul

59KetbinutoandaniEsteban,ngaimmawagitiDios,ket kinunada,ApoJesus,awatemtiespirituk.

60Ketnagparintumeng,ketimpukkawnaitinapigsaa timek,Apo,saanmongaipaidamdaytoyabasolKetidi naibaganadaytoy,naturog.

KAPITULO8

1KetniSaulimmanamongidiitiipapataynaKetitidayta atiempoaddadakkelapannakaidadanesmaibusoriti iglesiangaaddaidiayJerusalem;ketnaiwarasdaaminiti aminarehiontiJudeakenSamaria,malaksidkadagiti apostol

2KetdagitinapeklanalallakiinnaladaniEstebaniti pannakaitabonna,ketnagdung-awdagapukenkuana

3NomaipapankenSaul,dinadaelnatiiglesia,simrekiti tunggalbalay,ketinkabilnaidadagitilallakikenbabbai.

4Gapunadagitinaiwarasitisabalialugarnapandaiti sadinomananangikasabaitisao.

5Kalpasanna,simmalogniFelipeitisiudadtiSamariaket inkasabanakadakuadatiCristo

6Ketdagititaoasangsangkamaysangaimpangagdadagiti banbanagngainsaoniFelipe,anangngegkennakitada dagitimilagrongainaramidna

7Tadagitinarugitngaespiritu,ngaagpukpukkawiti napigsaatimek,rimmuarmanipuditiaduanaluganan kadakuada:ketaduanaparmekkenpilay,napaimbagda

8Ketaddadakkelarag-oitidaytaasiudad.

9Ngemaddamaysaalalaki,ngaagnaganSimon,ngaidi un-unanaitidaytametlaengasiudad,nagsalamangka,ken nangsalamangkakadagititattaotiSamaria.

10Ipangagdaamin,manipuditikabassitanaginggaiti kadakkelan,akunkunada,Daytoyataotinaindaklana pannakabalintiDios”

11Ketkenkuanainim-imdengda,agsipudtaitinabayagen ngainsalamangannaidababaenkadagitipanagsalamangka. 12NgemidinamatidakenFelipeamangikaskasaba kadagitibambanagmaipapanitiPagariantiDios,kenti naganniJesu-Cristo,nabautisaranda,lallakikenbabbai.

13Kalpasanna,namatimetniSimon:ketidinabautisaran, nakipagnaedkenFelipe,ketnagsiddaaw,amakitanadagiti datdatlagkenpagilasinananaaramid

14IdinangngegdagitiapostolngaaddaidiayJerusalem ngainawattiSamariatisaotiDios,imbaondakadakuada daPedrokenJuan

15Idibimmabada,inkararagnaidatapnoumawatdaiti EspirituSanto.

16(Taaginggaitaawanpaytinatinnagkadakuada:isuda laengtinabautisaranitinaganniApoJesus)

17Kalpasanna,impataydadagitiimadakadakuada,ket inawatdatiEspirituSanto

18KetidinakitaniSimonanaitedtiEspirituSantobabaen tipanangikabilnakadagitiimadagitiapostol,indatonna kadakuadatikuarta

19Kinunana,Ikkannakmetitidaytoyapannakabalin, tapnoitisiasinomanngaiparabawkodagitiimak,umawat itiEspirituSanto

20NgemkinunaniPedrokenkuana,Mapukawtikuartama kaduam,agsipudtaimpagarupmoamagatangtisagutti Diosbabaentikuarta

21Awantibingaymowennobingaymoitidaytoyabanag: tasaanngaumisotipusomitiimatangtiDios.

22Agbabawikangaruditidaytoyakinadakesmo,ket ikararagmoitiDios,nonalabitmapakawankenkati panunottipusom.

23Tamadlawkongaaddakaitiapdotikinapait,keniti singgaluttikinadakes

24Kalpasanna,insungbatniSimon,ketkinunana, IkararagyoitiApoparakaniak,tapnoawankadagitoya banbanagngaimbagayotidumtengkaniak

25KetidinapaneknekandakeninkasabadatisaotiApo, nagsublidaidiayJerusalem,ketinkasabadatinaimbaga damagitiaduapurokdagitiSamaritano

26KettiangheltiAponagsaokenFelipe,akunkunana, Bumangonka,ketmapankaitiabagatanitidalanabumaba manipudJerusalemaginggaitiGaza,alet-ang

27Kettimmakderketnapan:ket,adtoy,maysaalalakia taga-Etiopia,maysangaeunukongaaddaanitinaindaklan ngaautoridaditisidongniCandaceareynadagitiEtiope, ngaaddaanitipanangaywanitiaminagamengna,ket immayidiayJerusalemtapnoagdayaw

28Agsubliidi,ketsitutugawitikaruahenaanagbasaken niIsaiasamammadto.

29Kalpasanna,kinunatiEspiritukenFelipe,Umasidegka ketmakikaduakaitidaytoyakaruahe

30KetnagtarayniFelipengaimmasidegkencuana,ket nangngegnaabinasanatiprofetaIsaias,ketkinunana, Maawatamkaditibasbasaem?

31Ketkinunana,Kasanoamaaramidko,malaksidnoadda taoamangiwanwankaniak?KettinarigagayannaniFelipe asumang-atkenmakitugawkenkuana.

32Tilugartinasantuanakasuratanabinasanaketdaytoy, Naiturongakaskarnerongaagturongitimaparti;ketkas

itimaysaakorderongaumelitisanguanantiagpukis kenkuana,saannaalinuktantingiwatna.

33Itipannakaibabainnanaikkattipanangukomna:ket siasinotimangideklaraitikaputotanna?tanaalatibiagna itidaga.

34SimmungbattieunukokenniFelipe,ketkinunana, Siasinotiibagbagatimammadtodaytoy?itibagina,wenno tisabaliatao?

35Kalpasanna,linuktanniFelipetingiwatna,ketnangrugi itiisumetlaengaNasantoanaSurat,ketinkasabana kenkuananiJesus

36Ketbayattipanagdaliasatda,dimtengdaitimaysaa danum:ketkinunatieunuko,Kitaem,adtoytidanum;ania timanglappedkaniakngaagpabautisar?

37KinunaniFelipe,Nomamatikaitiaminapusom, mabalinmo.Ketinsungbatnaketkinunana,Mamatiakani Jesu-CristoketAnaktiDios

38Ketbinilinnatikaruahengaagtakder:ketagpadaa simmalogdaitidanum,daFelipekentieunuko;ket binautisaranna

39Ketidisimmang-atdaitidanum,tiEspiritutiApo innalananiFelipe,tapnosaanenanakitatieunuko:ket nagtultuloyanagragragsak

40NgemnasarakanniFelipeidiayAzoto:ketlimmasatna nangasabaitiaminasiudad,aginggaadimtengidiay Cesarea

KAPITULO9

1NapanniSaulitinangatoapadi

2Ketkiniddawnakenkuanadagitisuratngaagturongidiay Damascokadagitisinagoga,tapnonomakasarakiti aniamankadagitoyadalan,lallakimanwennobabbai, iyegnaidaanaigalutidiayJerusalem.

3Ketbayattipanagdaliasatna,immasidegitiDamasco:ket kellaatanagsilnagtimaysaalawagmanipudlangititi aglawlawna.

4Ketnagruknoyitidaga,ketnangngegnatitimeka kunkunanakenkuana,Saul,Saul,apayngaidadanesnak?

5Ketkinunana,Siasinoka,Apo?KetkinunatiApo,Siak niJesusngaidaddadanesmo:narigatkenkaasipatendagiti tudok

6Nagpigergerkenmasmasdaawkinunana,Apo,aniati kayatmongaaramidek?KetkinunatiApokencuana, Bumangonka,ketmapankaitisiudad,ketmaibagakenka noaniatimasapulngaaramidem.

7Ketdagitilallakianakipagdaliasatkencuananagtakderda ngaawantimakasao,anakangngegdaititimek,ngem awantinakitada

8KettimmakderniSaulmanipuditidaga;ketidinaluktan dagitimatana,awantinakitanaatao:ngeminturongda isunaitiimana,ketimpandaisunaidiayDamasco.

9Tallongaaldawngaawantipanagkitana,ketsaana nanganwennoimminum

10AddaidiadalanidiayDamasco,ngaagnaganAnanias; ketkinunakenkuanatiApoitimaysaasirmata,niAnanias Ketkinunana,Adtoyakditoy,Apo.

11KetniJehovakinunanakencuana,Bumangonka,ket mapankaitikalsadaamaawaganitiNalinteg,ket agsaludsodkaitibalayniJudasparaitimaysaamanagan Saul,tagaTarso:ta,adtoy,agkarkararag

12Nakitanaitisirmatatimaysaalalakingaagnagan Ananiasasumsumrek,ketinkabilnatiimanakenkuana, tapnomaawatnatipanagkitana

13Kalpasanna,insungbatniAnanias,Apo,aduti nangngegkomaipapanitidaytoyatao,nokasanoti kinadakesngainaramidnakadagitisasantomoidiay Jerusalem

14Ketadtoyaddaanitituraymanipudkadagitipanguloen apapadiamanggalutkadagitiaminngaumawagiti naganmo

15NgemkinunatiApokencuana,Inka:taisuketmaysaa napilingaaruatenparakaniak,amangibaklayitinaganko itisangoanandagitiGentil,ar-ari,kenannactiIsrael.

16Taipakitaktokenkuananokasanokadakkeltimasapula sagabaennamaigapuitinaganko

17KetniAnaniasnapan,ketsimrekitibalay;ketinkabilna dagitiimanakenkuanakinunana,KabsatSaul,tiApo,ni Jesus,anagparangkenkaitidalanbayatngaimmayka, imbaonnak,tapnomaawatmotipanagkitam,ketmapnoka itiEspirituSanto

18Ketdagusanagtinnagmanipudkadagitimatanaakasla timbangan:ketnakitaadagus,kettimmakder,ket nabautisaran

19Ketidinakaawatititaraon,napabilegKalpasanna,adda niSaulitisumagmamanongaaldawakaduanadagiti adalanngaaddaidiayDamasco

20DagusngainkasabananiCristokadagitisinagoga,nga isutiAnaktiDios.

21Ngemnasdaawdagitiaminanakangngegkenkuana,ket kinunada;Saankadiadaytoytinangdadaelkadagiti nangawagitidaytoyanaganidiayJerusalem,kenimmay ditoygapuitidaytaapanggep,tapnoiyegnaidaanaigalut kadagitipanguloenapapadi?

22Ngemad-addaapimmigsaniSaul,ketpinagbabainna dagitiJudiongaagnanaedidiayDamasco,a pinaneknekannaaniCristoamismodaytoy

23Ketkalpasananatungpaltiadungaaldaw,nagtulag dagitiJudioapapatayenda

24NgemnaammuanniSaultipanagur-uraydaKet nagbantaydakadagitiruanganitialdawkenrabiitapno papatayendaisuna

25Kalpasanna,innaladagitiadalanisunaitirabii,ket imbabadaitiabaytipaderitibasket.

26IdinakadanonniSaulidiayJerusalem,pinadasnati makikaduakadagitiadalan:ngemnagbutengdaamin kenkuana,ketsaandaanamatingaisuketmaysanga adalan

27NgeminnalaniBernabe,ketimpannakadagitiapostol, ketimpakaammonakadakuadanokasanoanakitanatiApo itidalan,kentipannakisaritanakenkuana,kennokasanoa situturedanangasabaidiayDamascoitinaganniJesus 28Kaduadaasumsumrekkenrumrummuaridiay Jerusalem

29KetnagsaoasitutureditinaganniApoJesus,ket nakisuppiatkadagitiGriego:ngemnapandaisuna 30Daytoyidinaammuandagitikakabsat,impandaisuna idiayCesarea,ketimbaondaidiayTarso.

31Kalpasanna,pinaginanadagitiiglesiaitiinteroaJudea kenGalileakenSamaria,ketnapabilegda;ketnagnaiti panagbutengitiApo,kenitiliwliwatiEspirituSanto, immaduda

32Ketnapasamak,bayattipanaglabasniPedroitiamina paset,simmalogmetkadagitisasantongaagnanaedidiay Lidda

33NasarakansadiaytimaysaalalakingaagnaganEneas,a waloatawenenanakaiddaitipagiddaanna,ketmasakititi paralisado

34KetniPedrokinunanakencuana,Eneas,niJesucristo paimbagennaca.Kettimmakderadagus.

35KetaminngaagnanaedidiayLidakenSaronnakitada isuna,ketnagturongdakenJehova

36AddaidiidiayJopetimaysangaadalanngaagnagan Tabita,anaawaganitiDorcas:daytoyababainapno kadagitinaimbagngaaramidkenlimosngainaramidna.

37Ketnaaramidkadagidingaal-aldaw,anagsakit,ket natay:ngaidinabugguanda,impaiddanaitimakinngatoa siled.

38KetgaputaasidegiditiLiddaitiJope,ketnangngeg dagitiadalanngaaddasadiayniPedro,nangibaonda kenkuanaitiduaalallaki,akiniddawdakenkuanaasaan ngaaglanganngaumaykadakuada

39Kalpasanna,timmakderniPedroketnakikuyog kadakuada.Idisimmangpet,impandaisunaitimakinngato asiled:ketamindagitibaloababbainagtakderdaiti sibaynangaagsangsangit,kenmangipakpakitadakadagiti kaweskenpagan-anayngainaramidniDorcas,bayatti kaaddanakadakuada

40NgeminruarniPedroidaamin,ketnagparintumeng,ket nagkararag;ketinturongnaitibangkaykinunana,Tabita, tumakderkaKetlinuktannadagitimatana:ketidinakitana niPedro,nagtugaw

41Ketintednakenkuanatiimana,ketintag-ayna,ketidi inayabannadagitisasantokenbalo,indatagnaasibibiag

42KetnaammuanitienteroaJope;ketadutinamatiiti Apo.

43Ketnaaramidngaadungaaldawanagtalinaedidiay JopeakaduanatimaysaaSimonngaagar-aramiditilalat

KAPITULO10

1AddamaysaalalakiidiayCesareangaagnaganCornelio, maysaasenturiontibunggoyamaawaganitibunggoy dagitiItaliano

2Maysaanapeklanatao,kenagbutengitiDiosagramanti interoabalayna,anangteditiadualimoskadagititattao, kenkanayonngaagkararagitiDios

3Nakitanaitisirmataidiagarupmaikasiamngaorasti aldawtimaysangaangheltiDiosasumsumrekkenkuana ketkinunanakenkuana,Cornelio.

4Ketidikinitana,nagbuteng,ketkinunana,Aniadayta, Apo?Ketkinunanakenkuana,Dagitikararagmokendagiti limosmoketsimmang-atapakalaglagipanitisangoananti Dios.

5Ketita,mangibaonkayokadagitilallakiidiayJope,ket umawagkayoitimaysaaSimon,atiapelyidonaketPedro 6AgdagusitimaysaaSimonamanaglatitilalat,ati balaynaaddaitiigidtibaybay:ibaganantonoaniati rebbengngaaramidem.

7KetidipimmanawtianghelanakisaokenCornelio, inayabannatiduangaadipennaitisangakabbalayanna,ken maysaanapeklanasoldadokadagitikanayonngaagururaykenkuana;

8Ketidiimpakaammonaamindagitoyabanbanag, imbaonnaidaidiayJope.

9Itikabigatanna,bayattipanagdaliasatdakenumasasidegdaitisiudad,simmang-atniPedroitituktoktibalay tapnoagkararagitiagarupmaikanemngaoras.

10Ketnagbisinunay,ketkayatnakomatimangan:ngem bayatngaagsagsaganada,isunagtung-ed

11Ketnakitanatilangitanaluktan,kentimaysaabasehas abumabbabakencuana,akaslamaysaadakkelapanida nagalutanitiuppatasuli,ketnaipababaitidaga

12Itikastaaddaaminakitatiuppattisakanangaanimal itidaga,kenatapngaanimal,kenagkarkarayam,ken tumatayabititangatang.

13Ketdimtengtitimekkencuana,Bumangonka,Pedro; patayen,kenmangan

14NgemkinunaniPedro,Saanakasta,Apo;tadiakpulos nanganitianiamanagagangaywennonarugit

15Kettitimeknagsaomanenkencuanaitimaikaduaa gundaway,TidinalusantiDios,saanmongaawagana narugit

16Namitloanaaramiddaytoy:kettibasehasnaipangato manenidiaylangit.

17IdiagduaduaniPedroitibaginanoaniatikaipapanan daytoyasirmataanakitana,adtoy,dagitilallakianaibaon manipudCornelionagsaludsoddamaipapanitibalayni Simon,ketnagtakderdaitisangotiruangan

18Ketimmawag,ketdinamagnanonakadagdagussadiay niSimon,anapanagananitiPedro.

19BayattipanangpampanunotniPedroitisirmata,kinuna tiEspiritukenkuana,Adtoy,talloalallakitimangsapsapul kenka.

20Tumakderkangarudketbumabakaka,ketkumuyogka kadakuada,ngaawantipanagduadua:tasiaktinangibaon kadakuada.

21Kalpasanna,simmalogniPedrokadagitilallakia naibaonkenkuanamanipudCornelio;ketkinunana,Adtoy, siaktisapsapulenyo:aniatimakagapungaimmaykayo?

22Ketkinunada,NiCornelioasenturion,maysaanalinteg atao,kenmaysaamanagbutengitiDios,kennasayaatti panagsasaonaitiaminanasiondagitiJudio,ket pinakdaarantiDiosbabaentinasantuanngaanghela mangibaonkenkaitibalayna,kendumngegsasaokenka 23Kalpasanna,inayabannaida,ketpinagdagusnaida.Ket itikabigatannanakikuyogniPedrokadakuada,ket nakikuyogkenkuanadagitikakabsatalallakimanipudJope 24Ketitikabigatanna,simrekdaidiayCesarea.KetinururayidaniCornelio,ketinayabannadagitikakabagianna kenasidegagagayyemna.

25IdisumsumrekniPedro,sinabatniCornelioket nagruknoykadagitisakanaketnagdaydayawkenkuana 26Ngemintag-ayniPedro,akunkunana,Tumakderka; Siakamismoketmaysametalalaki.

27Ketbayattipannakisarsaritanakenkuana,simrek,ket nakasarakitiaduanaguummong

28Ketkinunanacadacuada,Ammoyoasaanamaiparbeng abanagtimaysaataoaJudioamakikadua,wenno makikaduaitisabalianasion;ngemimpakitakaniakti Diosadiakawagantiasinomanataoagagangaywenno narugit

29Ngarudimmayakkadakayongaawanti panagsalungasingko,apamananaibaonak:Dawatekngarud noaniatipanggeptiimbaonyokaniak?

30KetkinunaniCornelio,Uppatngaaldawtinapalabas ngaagayunoakaginggaitidaytoyngaoras;ketiti maikasiamngaorasnagkararagakidiaybalayko,ket,adtoy, addalalakianagtakderitisanguanakanakasuotiti naraniagakawes.

31Ketkinunana,Cornelio,nangngegantikararagmo,ket dagitilimosmonalaglagipdaitiimatangtiDios

32IbaonmongarudidiayJope,ketayabamditoyniSimon, aPedrotiapelyidona;isunaiyanitibalaytimaysaaSimon amanaglatitilalatitiigidtibaybay:nga,intonumay, agsaokenca

33Dagusngarudanangibaonakkenka;ketnasayaatti inaramidmongaimmayka.Ita,addakamiaminditoyiti sangoanantiDios,tapnodumngegitiaminngaimbilin kenkatiDios

34Kalpasanna,linuktanniPedrotingiwatnaketkinunana, PudnoamadlawkoatiDiossaanamangraemkadagiti tattao

35Ngemititunggalnasion,maawatkenkuanatiagbuteng kenkuanakenagaramiditikinalinteg

36TisaongaimbaontiDioskadagitiannactiIsrael,a mangikaskasabaititalnababaenkenJesu-Cristo.

37Daytaasao,kunak,ammoyo,anaipablaakitiinteroa Judea,kennangrugimanipudGalilea,kalpasantibautismo ngainkasabaniJuan;

38NokasanoapinulotantiDiosniJesusatagaNazaret babaentiEspirituSantokenitipannakabalin:a nagturturongngaagar-aramiditinaimbag,ken nangpaimbagkadagitiaminanairurumentiDiablo;taadda iditiDioskenkuana

39Ketsaksikamiitiaminabanagngainaramidna agpadpadaitidagadagitiJudio,kenidiayJerusalem;a pinataydakeninbitaydaitikayo

40IsupinagungartiDiositimaikatlongaaldaw,ket impakaammonakenkuanaasilalawag;

41Saanakadagitiaminatattao,nodiketkadagitisaksia pinilitiDios,datayo,anakikuyogkenkuanaananganken imminumkalpasantipanagungarna

42Ketbinilinnakamiamangasabakadagititao,ken mangpaneknekngaisutiinordenantiDiosngaagbalinnga Ukomdagitinabiagkennatay

43Saksidagitiaminamammadtokencuana,ababaenti nagannatisiasinomanamamatikenkuana,mapakawanti basbasolna

44IdisawenpaylaengniPedrodagitoyasasao,natinnag tiEspirituSantokadagitiaminanakangngegitisao.

45Nasdaawdagitinakugitanamati,tikaadudagitiimmay akaduaniPedro,agsipudtanaibukbokmetdagitiHentilti saguttiEspirituSanto

46Tanangngegdaidangaagsasaoitisabaliapagsasao, kenindaydayawdatiDiosKalpasanna,insungbatni Pedro,.

47Addakadimakaiparititidanum,tapnosaana mabuniagandagitoy,ngaimmawatitiEspirituSantoakas kadatayo?

48KetimbilinnaidaamabuniaganitinagantiApo Kalpasanna,inkararagdakenkuanangaagtalinaediti sumagmamanongaaldaw

KAPITULO11

1Nangngegdagitiapostolkenkakabsatngaaddaidiay JudeangainawatmetdagitiHentiltisaotiDios.

2Idisimmang-atniPedroidiayJerusalem,nakisuppiat kenkuanadagitinakugit

3Kinunana,Simrekkakadagititattaoadinakugit,ket nakipangankakadakuada.

4NgeminsalaysayniPedrotibanagmanipudidipunganay, ketinlawlawagnakadakuadasigunitibilin,akunkunana

5AddaakidiidiaysiudadtiJopengaagkarkararag:ketiti panaglemmengnakitaktimaysaasirmata,Maysaa basehasabumaba,akasladakkelalupot,anaipababa manipudlangitbabaentiuppatasuli;ketdimtengmet kaniak:

6Itidaytaidiinkapetkodagitimatak,pinampanunotko,ket nakitakdagitiuppattisakanangaanimalitidaga,kenatap ngaanimal,kenagkarkarayam,kentumatayabititangatang

7Ketnangngegkotitimekanagkunakaniak,Bumangonka, Pedro;papatayenkenkanen

8Ngemkinunak,Saanakasta,Apo:taawantianiamana narugitwennonarugitasimrekitingiwatko.

9Ngemsimmungbatmanenkaniaktitimekmanipudlangit, TidinalusantiDios,saanmongaawagananarugit

10Ketnaaramiddaytoyitinamitloadaras:ketamin naguyoddamanenidiaylangit

11Ket,adtoy,dagusngaaddatalloalallakingaimmayiti balayngaayanko,anaibaonmanipudCesareakaniak.

12BinilinnaktiEspirituakumuyogkadakuada,ngaawan tipanagduaduaNakikuyogkaniakdagitoyinnema kakabsat,ketsimrekkamiitibalaytilalaki.

13Ketimpakitanakadakaminokasanoanakitanatimaysa ngaanghelitibalayna,anagtakderkenkinunanakenkuana, MangibaonkakadagititattaoidiayJope,ketumawagken Simon,aPedrotiapelyidona;

14Siasinotimangibagakenkakadagitisasao,a pakaisalakanamkentiaminabalaymo.

15Ketbayattipanangrugikngaagsao,nagtinnagti EspirituSantokadakuada,kaskadatayoididamo

16Kalpasanna,nalagipkotisaotiApo,nokasanoa kinunana,PudnoanabautisaranniJuanitidanum;ngem mabuniagankayoitiEspirituSanto

17GaputaintedtiDioskadakuadatiumaspingasaguta kasitiintednakadatayo,anamatikenApoJesu-Cristo; aniasiak,amakaanduritiDios?

18Idinangngegdadagitoy,nagulimekdaketindaydayawda tiDios,akunkunada,Nokasta,intedtiDioskadagiti Hentiltipanagbabawingaagturongitibiag.

19Itadagitinaiwarasitiballasiw-taawgapuiti pannakaidadanesatimmaudmaipapankenEsteban nagdaliasatdaaginggaidiayFenicia,Chipre,kenAntioquia, ngaawantiinkasabadatisaonodilaengkadagitiJudio.

20KettisumagmamanokadakuadaketlallakitiChipre kenCirene,ngaidinakadanondaidiayAntioquia, nakisaodakadagitiGriego,ngainkasabadaniApoJesus 21KettiimatiApoaddacadacuada:ketaduabilangti namati,ketnagturongdaitiApo.

22Kalpasanna,dimtengtidamagmaipapankadagitoya banbanagitilapayagtiiglesiangaaddaidiayJerusalem: ketimbaondaniBernabe,tapnomapanisunaaginggaidiay Antioquia

23Idiimmay,ketnakitanatiparaburtiDios,naragsakan, ketindagadagnaidaamin,abuyogentipanggeptipuso kumpetdaitiApo

24Taisuketnaimbagatao,kennapnoitiEspirituSanto kenitipammati:ketaduatattaotinainayonitiApo.

25Kalpasanna,pimmanawniBernabeidiayTarso,tapno sapulennaniSaul

26Ketidinasarakannaisuna,impanisunaidiayAntioquia. Ketnapasamak,itiinteroatawennaguummongdaiti iglesia,ketinsurodatiaduatattaoKetdagitiadalan naawagandangaimmunaaKristianoidiayAntioquia

27Ketkadagitoyngaaldawimmaydagitimammadto manipudJerusalemidiayAntioquia.

28KettimmakdertimaysakadakuadangaagnaganAgabo, ketimpasimudaagnababaentiEspiritungaaddantodakkel akinakirangitiinteroalubong:anapasamakidikaaldawan niClaudioCesar

29Idindagitiadalan,tunggalmaysasigunitikabaelanna, inkeddengdatimangipatulodititulongkadagitikakabsat ngaagnanaedidiayJudea

30Inaramiddametdayta,ketimpatuloddakadagiti panglakayenbabaenkadagitiimadaBernabekenSaul.

KAPITULO12

1ItaidiagarupdaytaatiempoinyunnatniHerodesngaari dagitiimanatapnoriribukennatidaddumaakamengti iglesia.

2KetpinataynaniSantiagoakabsatniJuanbabaenti kampilan

3Ketgaputanakitanaanaay-ayodagitiJudio,intuloyna ngainnalametniPedro(Ididagitialdawtitinapaynga awanlebadurana)

4Ketidinatiliwnaisuna,impanitipagbaludan,ket inyawatnaisunaitiuppatakuatroasoldadoamangsaluad kenkuana;panggepnakalpasantiPaskuangaiyegna kadagititattao.

5NaibaludngarudniPedroitipagbaludan:ngemsaana nagsardengtikararagtiiglesiaitiDiosmaipaaykenkuana

6KetidikayatkomangairuarniHerodes,itidaytametla arabii,matmaturogniPedroitinagbaetantiduaasoldado, anaigalutitiduaakawar:ketdagitiagay-aywanitisangoti ruangansaluadantipagbaludan.

7Ket,adtoy,immaykencuanatiangheltiApo,ket nagsilnagtisilawitipagbaludan:ketkinabilnaniPedroiti sikigan,ketintag-ayna,akunkunana,Bumangonkaadagus. Ketnatinnagdagitikawarnamanipudkadagitiimana

8Ketkinunatianghelkencuana,Barikesmotibagim,ket igalutmodagitisandaliasmoKetkastatiinaramidnaKet kinunanakencuana,Ibellengmotikawesmo,ketsumurot caniac

9Ketrimmuar,ketsimmurotkencuana;ketdidaammoa pudnodaytangainaramidtianghel;ngemimpagarupnaa nakakitaitisirmata

10Idinalabsandatiumunakenmaikaduaapagbantay, dimtengdaitilandokaruanganngaagturongitisiudad;a naglukatkadakuadaitibukodnaapagayatan:ket rimmuarda,ketlimmasatdaitimaysaakalsada;ketdagusa pimmanawtianghelkenkuana

11KetidimapanunotniPedro,kinunana,Ita,siguradonga ammokatiApoimbaonnatianghelna,ketinispalnak

manipuditiimaniHerodes,kenmanipuditiamina namnamaendagititattaodagitiJudio.

12Ketidinapanunotnatibanag,immayitibalayniMaria ngainaniJuan,atiapelyidonaketMarcos;asadiayaduti naguummongngaagkarkararag.

13IdiagtuktokniPedroitiruangantiruangan,immay dumngegtimaysaabalasangngaagnaganRoda

14KetidinaammuannatitimekniPedro,saannaa linuktantiruangangapuitiragsakna,nodiketnagtaraya simrek,ketimbagananokasanotipanagtakderniPedroiti sangotiruangan

15Ketkinunadakencuana,NauyongkaNgemkanayona pinatalgedannaakastapayketdi.Kalpasanna,kinunada, Daytatianghelna

16NgemintuloyniPedrotinagtuktok:ketidilinuktandati ridawketnakitadaisuna,nasdaawda.

17Ngemisu,anangsenyaskadakuadababaentiimana tapnoagulimekda,indeklaranakadakuadanokasanoti panangiruartiApokenkuanamanipuditipagbaludan.Ket kinunana,InkaipakitadagitoyabanbanagkenSantiago kenkadagitikakabsatKetpimmanaw,ketnapanitisabali alugar.

18Itaapamanngaagmalmalem,awantibassitariribuk kadagitisoldadonoaniatinapasamakkenPedro

19KetidibirokenniHerodes,ketsaananasarakan, sinukimatnadagitiagay-aywan,ketimbilinnaa mapapataydaKetsimmalogisunamanipudJudeaagingga idiayCesarea,ketnagnaedsadiay.

20KetniHerodesnarurodunaycadagititagaTiroken Sidon:ngemimmaydaasangsangkamaysakencuana,ket, idipinagbalindaagayyemdaniBlastongaagay-aywaniti siledtiari,tinarigagayandatitalna;gaputatipagilianda ketnataraonanitipagiliantiari

21Ketitinaikeddengngaaldaw,niHerodes,nakakawesiti naarianakawes,nagtugawititronona,ketnagsao kadakuada

22Nagpukkawdagitiumili,akunkunada,Titimekti maysaadios,ketsaanatitao

23KetdagusakinabiltiangheltiApo,agsipudtadina intedtidayagitiDios:ketkinnandagitiigges,ketinsukona tiespiritu

24NgemdimmakkelkenimmadutisaotiDios

25KetnagsublidaBernabekenSaulmanipudJerusalem, idinatungpaldatiministerioda,ketinkuyogdaniJuan,a Marcostiapelyidona

KAPITULO13

1Itaaddadagitimammadtokenmannursuroitiiglesianga addaidiayAntioquia;kaskadaBernabe,kenSimeona naawaganNiger,kenLucioatagaCirene,kenManaen,a napadakkelakaduaniHerodesatetrarka,kenniSaul.

2BayattipanagserbidaitiApo,kenpanagayunarda, kinunatiEspirituSanto,PagsisinaendakdaBernabeken Saulparaititrabahoapangawagakkadakuada

3Ketidinaayunarkennagkararagda,kenimpataydadagiti imadakadakuada,pinapanawdaida.

4Gapunaisuda,idiimbaontiEspirituSanto,pimmanawda idiaySeleucia;ketmanipudsadiaynaglayagdaanapan idiayChipre.

5KetidiaddadaidiaySalamis,inkasabadatisaotiDios cadagitisinagogadagitiJudio:ketaddametniJuaniti ministroda

6KetidilimmasatdaitiislaaginggaidiayPafos, nakasarakdaitimaysaamangkukulam,maysangaulboda mammadto,maysaaJudio,ngaagnaganBarjesus

7Kaduanatidiputadotipagilian,niSergioPablo,maysaa masiribatao;anangayabkadaBernabekenSaul,ket tinarigagayannaadenggentisaotiDios

8NgemniElimasamangkukulam(takastatinaganna sigunitipanangipatarusna)sinarangetnaida,nga inkagumaannangaibaw-ingtidiputadomanipuditi pammati.

9Kalpasanna,niSaul,(anaawaganmetitiPablo)anapno itiEspirituSanto,inturongnadagitimatanakenkuana

10Ketkinunana,Onapnoitiaminakinasikapkenamina kinadakes,anaktisairo,kabusortiaminakinalinteg, saanmokadingaagsardengamangballikugkadagiti nalintegadalantiApo?

11Ketita,adtoy,addakenkatiimatiApo,ketbulsekka,a saanamakakitaitiinititimaysaapanawenKetdagusa nagtinnagkenkuanatimaysangaalingasawkensipnget; ketnagturonganagsapulitisumagmamanoamangiturong kenkuanaitiimana

12Idinakitatidiputado,namati,anasdaawitisursuroti Apo

13IdinagluasniPablokentibunggoynamanipudPafo, dimtengdaidiayPergaidiayPamfilia:ketniJuan pimmanawkadakuadanagsubliidiayJerusalem

14NgemidipimmanawdaidiayPerga,dimtengdaidiay AntioquiaidiayPisidia,ketsimrekdaitisinagogaitialdaw apanaginana,ketnagtugawda

15KetkalpasantipannakabasatiLintegkendagiti mammadto,nangibaonkadakuadadagitiagtuturayiti sinagoga,akunkunada,Dakayoalallakikenkakabsat,no addasaoapammaregtakayokadagititattao,itultuloyyo

16Kalpasanna,timmakderniPabloketinseniasnababaen tiimanakinunana,“LallakitiIsrael,kendakayonga agbutengitiDios,dumngegkayo”

17PinilitiDiosdaytoyatattaotiIsraeldagitiammatayo, ketintan-oknadagititattaoidinagnaeddaakas ganggannaetitidagatiEgipto,ketbuyogentinangatoa takiaginruarnaidamanipuditidayta.

18Ketitiagarupapanawentiuppatapuloatawen sinagabanatiugalidaidiaylet-ang

19KetididinadaelnatipitoanasionitidagatiCanaan, biningaynatidagadakadakuadababaentipanagbibinnunot 20Ketkalpasandaytaintednakadakuadadagitiukomiti agarupuppatagasutketlimapuloatawen,aginggakenni Samuelapropeta

21Ketkalpasannanagtarigagaydaitimaysangaari:ketti DiosintednakadakuadaniSaulngaanakniCis,maysaa lalakiititribuniBenjamin,itilas-udtiuppatapuloa tawen

22Ketidiinikkatnaisuna,pinatakdernacadacuadani Davidngaagbalinngaarida;isumettinangtediti pammaneknek,ketkinunana,NasarakakniDavidngaanak niJesse,maysaataoakasitibukodkoapuso,a mangtungpalitiaminapagayatak

23Itikaputotandaytoyatao,tiDiostinangipatakderiti IsraelitimaysaaMangisalakan,niJesus

24IdidamongainkasabaniJuansakbaytiyaaynati bautismotipanagbabawikadagitiaminngaumilitiIsrael. 25KetbayattipanangtungpalniJuanitidalanna,kinunana, Ipagarupyoasiasinoak?Saanngaisu.Ngem,adtoy,umay timaysaasumarunokaniak,adiakmaikariamanglukat kadagitisapatosnakadagitisakana

26Lallakikenkakabsat,annaktikaputotanniAbraham, kensiasinomankadakayongaagbutengitiDios,naibaon kadakayotisaodaytoyapannakaisalakan

27TadagitiagnanaedidiayJerusalemkendagiti agtuturayda,gaputasaandangaam-ammo,wennodagiti timekdagitimammadtoamabasaititunggalaldawa panaginana,tinungpaldaidaitipanangkondenarkenkuana. 28Ketnupayawantinasarakandaapakaigapuanti ipapataykenkuana,indawatdaniPilatoamapapatay

29Ketidinatungpaldaaminanaisuratmaipanggep kencuana,impababadaitikayo,ketinkabildaititanem

30NgempinagungartiDiosmanipudkadagitinatay

31Nakitaisunaitiadungaaldawkadagitinakikuyog kenkuanamanipudGalileangaagturongidiayJerusalem,a saksinakadagititattao

32Ketipakaammomikadakayotinaragsakadamag,no kasanoatikarianaisayangkatkadagitiamma

33IntungpaltiDiostiisumetlaengkadatayongaannakda, itipanangpagungarnamanenkenJesus;kasnaisuratmetiti maikaduaasalmo,SikatiAnakko,itangaaldaw inyanaknaka

34Ketnomaipapanitipanangpagungarnakenkuana manipudkadagitinatay,itasaanenngaagsubliiti panagrupsa,kinunanaitidaytoyapamay-an,“Itedkokenka dagitisiguradongaasiniDavid.”

35Gapuna,kunanametitisabaliasalmo,Dimoipalubosa makitatiNasantuanmoitipanagrupsa

36TaniDavid,kalpasananagserbiitibukodnaa kaputotanbabaentipagayatantiDios,naturog,ketnaidda kadagitiammana,ketnakitanatipanagrupsa

37Ngemisu,apinagungartiDios,awantinakitanaa panagrupsa

38Maipakaammokomakadakayo,lallakikenkakabsat,a babaenitidaytoyatao,naikasabakadakayoti pannakapakawandagitibasbasol

39Ketbabaenkencuanaaminamamatinapalintegda manipuditiaminabanbanag,asaancayoanalintegbabaen itilintegniMoises

40Agannadkayongarud,dilakettadumtengkadakayo,a naisaokadagitiprofeta;

41Adtoy,dakayoamangumsi,kenagsiddaaw,ken madadael:taagar-aramidakitimaysangaaramidkadagiti aldawyo,maysangaaramidasaanyontoapatien,urayno ideklaratimaysaataokadakayo

42KetidirimmuardagitiJudioitisinagoga,impakaasi dagitiGentilamaikasabakadakuadadagitoyasasaoiti sumarunoasabbath

43Itaidinasinasinatikongregasion,adukadagitiJudio kenrelihiosoaproselitatisimmurotkadaPabloken Bernabe:anakisaritakadakuada,nangallukoykadakuada ngaagtultuloyitiparaburtiDios.

44Ketitisimmaganadngaaldawapanaginanaimmayti gistayinteroasiudadtapnodumngegdaitisaotiDios

45NgemidinakitadagitiJudiodagitibunggoy,napnodaiti apal,ketnagsaodaamaibusorkadagitibanbanagnga imbaganiPablo,asinuppiatdakentabbaawenda

46Idin,situtureddaPablokenBernabe,ketkinunada, NaskenngaumunakomaanaisaokadakayotisaotiDios: ngemgaputainikkatyodaytamanipudkadakayo,ken ukomenyotibagbagiyoasaanamaikariitibiagnga agnanayon,adtoy,agsublikamikadagitiHentil.

47TakastatiimbilintiApokadakami,akunkunana, InsaadkangaagbalinasilawdagitiGentil,tapnoagbalinka apannakaisalakanaginggakadagitiungtotidaga.

48KetidinangngegdagitiHentildaytoy,naragsakanda, ketindaydayawdatisaotiApo:ketaminanaordenaniti biagngaagnanayonnamatida

49KetnaiwaragawagtisaotiApoitiinteroarehion

50NgemdagitiJudiorinukkoldadagitinapeklanken nadayawababbai,kendagitipanguluenalallakiitisiudad, ketpinarang-aydatipanangidadaneskadaPabloken Bernabe,ketpinapanawdaidamanipudkadagitidagada.

51Ngeminwagwagdatitapokdagitisakadaamaibusor kadakuada,ketdimtengdaidiayIconio

52Ketnapnodagitiadalanitirag-o,kenitiEspirituSanto.

KAPITULO14

1KetnapasamakidiayIconio,anaggigiddandaanapaniti sinagogadagitiJudio,ketnagsaodaitikasta,anamatiti dakkelabunggoyagpadpadadagitiJudiokenkastamet dagitiGriego

2NgemdagitisaanamamatiaJudiorinukerdadagiti Gentil,ketpinagbalindaadakestipanunotdamaibusor kadagitikakabsat

3Nabayagngarudanagtaengdaasituturedngaagsasaoiti Apo,anangteditipammaneknekitisaotiparaburna,ken nangtedkadagitipagilasinankendatdatlagamaaramid babaenkadagitiimada

4Ngemnagsisinatibunggoytisiudad:kettimaysaapaset nakipagnaedkadagitiJudio,kentimaysaapasetdagiti apostol

5KetidiaddapanagrautngaagpadadagitiGentil,ken kastametdagitiJudioagramandagitiagtuturayda,tapno usarendaidaasipupungtot,kenmabatoandaida

6Nasiputanda,ketnagtalawdaidiayListrakenDerbe, dagitisiudadtiLicaonia,kenitirehionngaaddaiti aglawlaw

7Ketinkasabadasadiaytinaimbagadamag.

8NagtugawidiayListratimaysaalalakiasaana makabael,maysaabaldadomanipuditiaanakanniinana,a saanapulosanagna.

9NangngegnamettipanagsaoniPablo:asipipingeta nangmatmatkenkuana,kennabigbignangaadda pammatinaamapaimbag

10Kinunanaitinapigsaatimek,Agtakderkaanalintegiti sakamKetnaglugankennagna "

12KetinawagandaniBernabe,Jupiter;kenniPablo,ni Mercurio,agsipudtaisutikangrunaanngaagsasao

13KalpasannatipaditiJupiter,ngaaddaitisangoti siudadda,nangiyegkadagitibakakengarlandkadagiti ruangan,ketkayatnakomatiagsakripisioakaduadagiti tattao

14Daytoyidinadamagdagitiapostol,daBernabeken Pablo,pinigisdadagitikawesda,ketnagtaraydaasimrekiti tengngadagititattao,ngaagpukpukkawda

15Ketkinunana,Kakabsat,apayngaar-aramidenyo dagitoy?Dakamimetketlallakingaaddaanitikapadaa tarigagay,ketikasabamikadakayongaagsublikayo manipudkadagitoyakinaubbawngaagturongitisibibiaga Dios,anangaramiditilangit,daga,kenbaybay,kenamina banagngaaddaitidayta

16Idiun-unana,pinalubosannadagitiaminanasiona magnaitibukoddaadalan.

17Nupaykasta,saannaabinaybay-antibaginangaawan saksi,gaputanagaramiditinaimbag,keninikkannatayoiti tudomanipudlangit,kennabungaapanawen,apinunnona dagitipusotayoititaraonkenrag-o

18Ketbabaenkadagitoyasasaomanmanoanatengngelda dagititao,asaandaanagdatonkadakuada

19KetdimtengsadiaytisumagmamanoaJudiomanipud AntioquiakenIconio,anangallukoykadagititattao,ket,idi binutoandaniPablo,pinaruardaitisiudad,nga impagarupdaanatayen

20Nupaykasta,bayatngaagtaktakderdagitiadalaniti aglawlawna,timmakderketimmayitisiudad:ketiti simmaganadngaaldawpimmanawakaduananiBernabe idiayDerbe.

21Ketidiinkasabadatinaimbagadamagitidaytaasiudad, kenadutiinsuroda,nagsublidamanenidiayListra,Iconio, kenAntioquia.

22Patalgedantayotikararuadagitiadalan,ken idagadagtayoidangaagtultuloyitipammati,kenmasapula sumrektayoitipagariantiDiosbabaenitiaduarigat.

23Ketidiinordenandaidaapanglakayenititunggal simbaan,kennagkararagdaabuyogentipanagayunar, inkomendaranidaitiApo,anamatida.

24KetkalpasanalimmasatdaitiinteroaPisidia, dimtengdaidiayPamfilia

25IdiinkasabadatisaoidiayPerga,simmalogdaidiay Atalia

26KetmanipudsadiaynaglayagdaidiayAntioquia,a manipudsadiaynairekomendadaitiparaburtiDiosgapuiti trabahongaintungpalda

27Ketididimtengda,ketinummongdatisimbaan, insalaysaydaaminngainaramidtiDioskadakuada,kenno kasanotipananglukatnaitiruangantipammatikadagiti Gentil

28Nagnaeddasadiayitinabayagakaduadagitiadalan.

KAPITULO15

1KetsumagmamanoalallakiabimmabamanipudJudeati nangisurokadagitikakabsat,ketkinunada,Nosaankayoa makugitakasitiugaliniMoises,saankayoamaisalakan 2Idingarudasaanabassittipanagsusupiatken panagsusupiatdaPablokenBernabekadakuada, inkeddengdaasumang-atdaPablokenBernabe,ken daddumapaykadakuada,idiayJerusalemkadagitiapostol kenpanglakayenmaipapanitidaytoyasaludsod 3Ketidiinsangpetdaitidalandatiiglesia,limmasatdaiti FeniciakenSamaria,ngaindeklaradatipannakakomberte dagitiHentil:ketpinagrag-odatidakkelkadagitiamina kakabsat

4KetidinakadanondaidiayJerusalem,inawatidatiiglesia, kendagitiapostolkenpanglakayen,ketimpakaammoda aminabanagngainaramidtiDioskadakuada

5NgemtimmakdertisumagmamanoasektadagitiFariseo anamati,akunkunada,Naskenamakugitidakenbilinen idaatungpalendatiLintegniMoises

6Ketnaguummongdagitiapostolkenpanglakayentapno usigendadaytoyabanag.

7Ketidiaddatiaduapanagsusupiat,timmakderniPedro, ketkinunanakadakuada,Lallakikenkakabsat,ammoyono kasanoanabayagenapinilitiDioskadatayo,tapnodagiti Hentilbabaenitingiwatkodenggendatisaotiebanghelio kenmamati

8KettiDios,amakaam-ammokadagitipuso, pinaneknekannaida,ngaintednakadakuadatiEspiritu Santo,kasitiinaramidnakadatayo;

9Ketawantipagdumaandaitinagbaetanmikadakuada,a dalusandagitipusodababaentipammati

10Ita,apayngarudasulisogenyotiDios,amangikabiliti sangolititengngeddagitiadalan,asaanakabaelannga ibturandagidiammatayowennodatayo?

11NgempatienmiababaentiparaburniApoJesu-Cristo maisalakantayo,kaskadakuada

12Kalpasanna,nagulimektiaminatattao,ketdimngegda kadaBernabekenPablo,ngaindeklaradanoaniadagiti milagrokendatdatlagngainaramidtiDioskadagitiHentil babaenkadakuada

13Kalpasantipanagulimekda,simmungbatniSantiago,a kinunana,Lalakikenkakabsat,dumngegkayokaniak

14IndeklaraniSimeonnokasanoasinarungkarantiDios ididamodagitiGentil,tapnomangalakadakuadaitiilia maipaayitinaganna

15Ketitidaytoyumanamongdagitibalikasdagiti mammadto;kasnaisurat,.

16Kalpasandaytoyagsubliakto,ketbangonektomanenti tabernakuloniDavid,anarebba;ketbangonektomanen dagitirebba,ketipasdekkonto;

17TapnodagitinabatiataosapulendatiApo,kenamin dagitiGentil,anakaigapuantinaganko,kunatiApo,nga agar-aramidkadagitoyaminabanag.

18Am-ammotiDiosdagitiaminngaaramidnamanipud idipunganaytilubong

19Gapuna,tisentensiakketsaantayoariribukenida,a nagturongitiDiosmanipudkadagitiHentil

20Ngemnosuratenmiida,tapnoadaywandadagitirugit dagitididiosen,kenitipannakiabig,kenkadagitibanbanag anabekkel,kenitidara

21TaniMoisesidiun-unana,addaititunggalsiudaddagiti mangikaskasabakenkuana,amabasakadagitisinagogaiti tunggalaldawapanaginana

22Kalpasanna,pinaragsakdagitiapostolkenpanglakayen, agramantiinterongaiglesia,amangibaonkadagitinapilia lallakiabunggoydaidiayAntioquiaakaduadaPabloken Bernabe;isuda,niJudasanapanagananitiBarsabas,ken Silas,dagitipanguluenalallakikadagitikakabsat.

23Ketnagsuratdakadagitisuratbabaenkadakuada kalpasandaytoyawagas;Dagitiapostolkenpanglakayen kenkakabsatipatuloddatikablaawkadagitikakabsata HentilidiayAntioquiakenSiriakenCilicia

24Gaputanangngegmi,atisumagmamanoarimmuar manipudkadakamirinubognakayobabaenkadagitisasao,a nangballikugkadagitikararuayo,akunkunada,“Masapula makugitkayokensalimetmetanyotiLinteg:asaanminga intedtikastaabilin

25Kaslanasayaatkadakami,gaputanaguummongkamia sangsangkamaysa,ngaibaonmikadakayodagitinapilia lallakiakaduamidaay-ayatenmiaBernabekenPablo

26Dagititattaoanangipeggaditibiagdagapuitinaganni ApotayoaJesu-Kristo.

27ImbaonmingaruddaJudaskenSilas,ngaibagadamet kadakayobabaentingiwat

28TakaslanasayaatitiEspirituSanto,kenkadakami,nga awantidakdakkeladadagsenngaipaaykadakayongem dagitoyakasapulanabanag;

29Ngaadaywanyodagititaraonanaidatonkadagiti didiosen,kenitidara,kenkadagitibanbanaganabekkel, kenitipannakiabig:itidaytanosalimetmetanyoti bagbagiyo,agaramidkayoitinaimbagNasayaatti panagbiagyo

30Iticastaidinailasinda,dimtengdaidiayAntioquia:ket idinaummongdatibunggoy,inyawatdatisurat

31Idinabasada,nagrag-odagapuitiliwliwa

32KetdaJudaskenSilas,amammadtodametlaeng, indagadagdadagitikakabsatbabaentiaduasasao,ket pinatalgedandaida

33Ketkalpasantipanagtalinaeddasadiayitiapagbiit, nawayawayaandaasitatalnamanipudkadagitikakabsat ngaagturongkadagitiapostol

34Nupaykasta,naay-ayoniSilasngaagtalinaedsadiay.

35NagtultuloymetdaPablokenBernabeidiayAntioquia, ngainsurokeninkasabadatisaotiApo,agramantiadua sabsabalipay.

36Kalpasantisumagmamanongaaldaw,kinunaniPablo kenBernabe,Intayomanensarungkarandagiti kakabsattayoititunggalsiudadanangikasabaantayoitisao tiApo,ketkitaentayonokasanotiar-aramidenda

37InkeddengniBernabengaikuyogniJuanaMarcosti apelyidona.

38NgemsaananasayaattiimpagarupniPabloa mangikuyogkenkuana,apimmanawkadakuadaidiay Pamfilia,ketsaananakikuyogkadakuadaititrabaho.

39Ketnatademtipanagsusupiatitinagbaetanda,isua simminadaitimaysakenmaysa:ketiticastainnalani BernabeniMarcos,ketnaglayaganapanidiayChipre; 40PiniliniPabloniSilas,ketpimmanaw,gaputa inrekomendadagitikakabsatitiparaburtiDios

41KetlimmasatitiSiriakenCilicia,apinatalgedanna dagitiiglesia

KAPITULO16

1KalpasannaimmayisunaidiayDerbekenListra:ket, adtoy,addasadiaytimaysangaadalan,ngaagnagan Timoteo,ngaanaktimaysaababai,aJudio,kennamati; ngemGriegoniamana

2Nasayaattiimpadamagdagitikakabsatngaaddaidiay ListrakenIconio

3IsuamasapulamakikuyogkenkuananiPablo;ket innalanakenkinakugitnagapucadagitiJudiongaadda cadagidiayalugar:taammodaaminaGriegoniamana

4Ketbayattipanagdaliasatdakadagitisiudad,intedda kadakuadadagitibilinatungpalenda,ngainordenandagiti apostolkenpanglakayenngaaddaidiayJerusalem

5Ketkastametanatibkerdagitisimbaanitipammati,ken immadutibilangdaitiinaldaw

6IdinapandaitiinteroaFrigiakenitirehiontiGalacia,ket pinarittiEspirituSantoamangikasabaitisaoidiayAsia.

7KalpasantiidadatengdaidiayMisia,pinadasdatimapan idiayBitinia:ngemsaanidangaimpalubostiEspiritu.

8KetlimmasatdaitiMisiasimmalogdaidiayTroas.

9KetaddasirmataanagparangkenPabloitirabii;Addati maysaalalakiatagaMacedonia,ketnagkararagkenkuana, akunkunana,UmaykaidiayMacedonia,ket tulongannakami

10Ketkalpasananakitanatiparmata,inkagumaanmia dagustinapanidiayMacedonia,asiguradonga inummongmingainayabannakamitiApoamangikasaba kadakuadatiebanghelio.

11Gapuna,nagluaskamimanipudTroas,dimtengkamia nalintegadalanidiaySamotracia,ketitisimmarunonga aldawidiayNeapolis;

12KetmanipudsadiayaginggaidiayFilipos,ngaisuti kangrunaanasiudaditidaytaapasettiMacedonia,ken maysaakolonia:ketnagnaedkamiitidaytaasiudaditi sumagmamanongaaldaw

13Ketitialdawapanaginanarimmuarkamiitisiudaditi igidtikarayan,anakairuamantipanagkararag;ket nagtugawkami,ketnakisaritakamikadagitibabbaia nagpatulongsadiay

14KetmaysaababaingaagnaganLidia,aglaklakoiti purpura,itisiudadtiTiatira,ngaagdaydayawitiDios, dimngegkadakami:alinuktantiApotipusona,nga asikasuennadagitibanbanagngaimbaganiPablo.

15Ketidinabautisaran,kentisangakabbalayanna, nagpakaasikadakami,akunkunana,Noinkeddengdaka napudnoitiApo,umaykayoitibalaykoketagtalinaedkayo sadiayKetpinilitnakami

16Ketnaaramidnga,bayatamapankamiagkararag, sinabatnakamitimaysaabalasangngaaddaanitiespirituti panagpadles,anangyegkadagitiapponaitiaduagunggona babaentipanagpadlesna

17IsumetlaengtisimmurotkadakamikenPablo,ket impukkawna,akunkunana,Dagitoyatattaoketadipenti KangatuanaDios,amangipakpakitakadakamiitidalanti pannakaisalakan.

18KetdaytoytiinaramidnaitiadungaaldawNgemidi naladingitniPablo,timmaliawketkinunanaitiespiritu, “IbilinkaitinaganniJesu-Cristoarummuarkakenkuana.” Ketrimmuarisunaitiisumetlaengngaoras

19Ketidinakitadagitiapponangaawanentinamnamaa gunggona,tiniliwdadaPablokenSilas,ketinyasidegdaida itipaglakuankadagitiagtuturay

20Ketimpannaidakadagitimahistrado,akunkunana, Dagitoyalallaki,aJudio,riribukendaunaytisiudadmi

21Isuroyodagitikaugalian,asaananainkalintegannga awatentayo,wennotungpalentayo,gaputaRomanotayo

22Kettibunggoytimmakderdaabumusorcadacuada:ket dagitimahistradopinigisdadagitipagan-anayda,ket imbilindaakabilenida

23Ketidinacabildacadacuadaitiadu,imbellengdaidaiti pagbaludan,abinilindatiagay-aywanitipagbaludana salimetmetannaidaasitatalged.

24Idiinawatnaticastaabilin,inserreknaidaitimakinunegapagbaludan,ketpinatalgednadagitisakadakadagiti baston.

25KetititengngatirabiinagkararagdaPablokenSilas, ketnagkantadaitidaydayawitiDios:ketdimngegida dagitibalud

26Ketkellaatngaaddadakkelaginggined,isua nagkintayegdagitipundasiontipagbaludan:ketdagusa naluktantiaminaruangan,ketnaluk-atandagitibaludoti tunggalmaysa

27Kettiagay-aywanitipagbaludananariingmanipuditi turogna,ketidinakitanaasilulukatdagitiruanganti pagbaludan,inruarnatikampilanna,ketkayatnakomaa papatayentibagina,ngaimpagarupnaanaglibasdagiti balud

28NgemimpukkawniPabloitinapigsaatimek,a kunkunana,Dikaagdangranitibagim,taaddatayoamin ditoy

29Kalpasanna,immawagitisilaw,ketsimrek,ketimmay ngaagpigpigerger,ketnagruknoyitisanguanandaPablo kenSilas

30Inruarnaidaketkinunana,Kakabsat,aniatimasapul ngaaramidektapnomaisalakak?

31Ketkinunada,MamatikakenApoJesu-Cristo,ket maisalakankantokentibalaymo.

32KetinsaodakenkuanatisaotiApo,kenkadagitiamin ngaaddaitibalayna

33Ketinnalanaidaitiisumetlaengngaorastirabii,ket binugguannadagitigaritda;ketnabautisaran,isukenamin akukuana,adagus

34Ketidiinserreknaidaitibalayna,inkabilnatitaraoniti sanguanda,ketnagrag-o,anamatiitiDiosagramanti interoabalayna

35Idiagmalmalem,imbaondagitimahistradodagiti sargento,akunkunada,Bay-amapumanawdagitaalallaki 36Imbagatiagay-aywanitipagbaludandaytoyasasaoken Pablo,Nangibaondagitimahistradotapno palubosandakayo

37NgemkinunaniPablokadakuada,Kabildakamia silalatakadinasentensiaan,gaputaRomanokami,ket imbaluddakami;ketita,ibellengdatayokadiasililimed? saanapudno;ngemumaydaamismoketiruardatayo

38Ketimbagadagitisarhentodagitoyasasaokadagiti mahistrado:ketnagbutengdaidinadamagdaatagaRomada

39Ketimmaydaketnagpakaasidakadakuada,ketinruarda ida,kettinarigagayandaidaapumanawdaitisiudad

40Ketrimmuardaitipagbaludan,ketsimrekdaitibalayni Lidia:ketidinakitadadagitikakabsat,liniwliwadaida,ket pimmanawda

KAPITULO17

1IdilimmasatdaitiAmfipoliskenApolonia,dimtengda idiayTesalonica,ngaayantisinagogadagitiJudio.

2KetniPablo,kasitikababalinna,simrekkadakuada,ket tallongaaldawapanaginananakisaritakadakuada manipudkadagitiNasantoanaSurat

3Inlukatkenibagbaga,amasapulanagsagabaniCristo, ketnagungarmanipudkadagitinatay;ketdaytoyaJesus, ngaikasabakkadakayo,isuniCristo

4Namatitidaddumakadakuada,ketnakikaduakadaPablo kenSilas;kenkadagitinapeklanaGriegotiaduatattao, kenkadagitipanguluenababbaisaanabassit

5NgemdagitiJudioasaananamati,naapalda,innalada cadacuadatisumagmamanoanalulokatattaoitinanumoa kita,ketinummongdatimaysaabunggoy,ket pinagbalindaariribuktiinteroasiudad,ketrinautdati balayniJason,ketinkagumaandangairuaridakadagiti tattao

6Ketidididanasarakanida,inyasidegdaniJasonkenti sumagmamanoakakabsatnakadagitiagtuturayitisiudad, ngaimpukkawda,Dagitoyanangbaliktaditilubong immaydametditoy;

7InawatniJason:ketdagitoyaminagaramiddaa maisuppiatkadagitibilinniCesar,akunkunadangaadda sabalingaari,niJesus.

8Pinagriribukdadagititattaokendagitiagtuturayitisiudad, idinangngegdadagitoyabanbanag

9KetidinaaladantitalgedniJasonkentisabali, pinalubosandaida

10DagusapinapanawdagitikakabsatdaPablokenSilas itirabiiidiayBerea.

11Natantan-okdagitoyngemdagidiayaddaidiay Tesalonica,tainawatdatisaobuyogentiaminasisasagana apanunot,keninaldawasinukimatdadagitinasantuana kasuratan,nopudnodagitaabanag

12Ngarudadukadakuadatinamati;kastametdagiti nadayawababbaiaGriego,kendagitilallaki,saana sumagmamano

13NgemidinaammuandagitiJudiotiTesalonicanga inkasabaniPabloidiayBereatisaotiDios,immaydamet sadiayketrinukerdadagititattao

14Kalpasanna,dagusapinapanawdagitikakabsatniPablo amapanakaslaitibaybay:ngemnagnaedpaylaengda SilaskenTimoteosadiay

15KetdagitinangidaulokenPabloimpandaisunaidiay Atenas:ketinawatdatibilinkadaSilaskenTimoteonga umaydakenkuanaitiaminakapartak,pimmanawda 16Ita,bayatngaur-urayenidaniPabloidiayAtenas, natignaytiespirituna,idinakitanatisiudadanaan-anaya naiteditiidolatria

17Gapuna,inaldawamakisuppiatisunaitisinagoga kadagitiJudiokenkadagitinapeklanatattao,keniti tiendaankadagitimakipagkitakenkuana

18Kalpasanna,nasabattisumagmamanoapilosopodagiti Epicureo,kendagitiEstoico.Ketkinunatidadduma, Aniantotiibagadaytoyamanagsasao?daddumati dadduma,KaslaIsut’mangiballaetkadagitiganggannaeta didiosen:agsipudtainkasabanakadakuadaniJesus,kenti panagungar

19Ketinnalada,ketimpandaidiayAreopago,akunkunada, Maammoantayokadinoaniadaytoybaroasursuro,a sawenmo?

20Taiyegmodagitiganggannaetabanbanagkadagiti lapayagmi:kayatmingarudamaammuannoaniati kaipapanandagitoy

21(TadagitiaminatagaAtenaskendagitiganggannaet ngaaddasadiayketawansabaliabinusbosdatipanawenda, noditimangibagawennomangdengngegitibaroabanag)

22Kalpasanna,nagtakderniPabloititengngatiturodni Marsketkinunana,DakayoatattaotiAtenas,madlawko ngaitiaminabanagketnalabestikinamanagpammatikayo

23Tabayattipanaglabasko,kenkitkitaekdagiti debosionyo,nakasarakakitialtarngaaddaanitidaytoya kitikit,ITIDIAM-ammoaDiosNgarud,isuadi

makaammoapagdaydayawanyo,isutiipakaammok kadakayo.

24TiDiosanangaramiditilubongkenaminabanagnga addaitidayta,gaputaisutiApotilangitkendaga,saan ngaagnanaedkadagititemploanaaramidbabaenkadagiti ima;

25Saanmetamadaydayawbabaenkadagitiimadagiti tattao,akaslakasapulannatianiamanabanag,tamangted isunaitiaminabiag,kenanges,kenaminabanag;

26Ketinaramidnaitimaymaysaadaradagitiamina nasiontitaotapnoagtaengdaitiaminarabawtidaga,ket inkeddengnadagitipanawensakbayanaituding,kendagiti beddengtipagnaedanda;

27TapnobirokendatiApo,nolaketdimariknadati panangsurotdakenkuana,ketmasarakanda,nupaysaannga adayoititunggalmaysakadatayo.

28Tababaenkenkuanaagbiagtayo,kenaggarawtayo,ken addaantayoitikinataotayo;kaskinunametti sumagmamanoamannaniwmo,Takaputotannakamimet.

29GaputakaputotantayotiDios,saantayoarumbenga panunotenatiKinadiosketumaspingitibalitok,wenno pirak,wennobato,akinitikitanbabaentiartekenpanggep titao

30Ketdagitipanawendaytoykinaignorantenagkidemti Dios;ngemitaibilinnaaminatattaoitisadinomannga agbabawi:

31Agsipudtaintudingnatimaysangaaldaw,a panangukomnantoitilubongitikinalintegbabaenitidayta ataongainordenanna;ngaintednatipammatalgedkadagiti aminatattao,itipanangpagungarnakenkuanamanipud kadagitinatay.

32Ketidinangngegdatimaipapanitipanagungardagiti natay,inuyawtidadduma:ketkinunatidadduma, Denggenmimanendaytoyabanag.

33PimmanawngarudniPabloititengngada

34Nupaykasta,addadagitilallakianakidemkencuana, ketnamatida:karamankadakuadaniDionisionga Areopago,kenmaysaababaingaagnaganDamaris,ken daddumapayakaduada

KAPITULO18

1KalpasandagitoypimmanawniPabloidiayAtenasket immayidiayCorinto;

2KetnakasarakitimaysaaJudiongaagnaganAquila,a nayanakidiayPonto,anaggapuidiayItalia,akaduanati asawanaaniPriscila;(agsipudtabinilinniClaudiodagiti aminaJudioapumanawdaidiayRoma:)ketimmay kadakuada

3Ketgaputaisumetlaengtiaramidna,nakipagnaed cadacuada,ketnagtrabaho:tagapuititrabahodaagararamiddaititolda.

4Ketnakirinnasonitisinagogaititunggalsabbath,ket inallukoynadagitiJudiokenGriego

5KetidinaggapudaSilaskenTimoteomanipud Macedonia,nairurumenniPablotiespirituna,ket pinaneknekannakadagitiJudioaniJesusisuniCristo.

6Ketidibinusordatibagbagida,kennagtabbaawda, inyugyognatikawesna,ketkinunanakadakuada,Tidarayo addakomaitibukodyongaulo;Nadalusak:manipudita mapanakkadagitiHentil

7Ketpimmanawidiay,ketsimrekitibalaytimaysaatao, ngaagnaganJusto,maysangaagdaydayawitiDios,ati balaynaketnakikaduaasipipingetitisinagoga

8KetniCrispo,tipanguluenngaagturayitisinagoga, namatiitiApoakaduanatiinteroabalayna;ketadu kadagititagaCorintoanakangngegtinamati,ket nabuniagan

9Kalpasanna,kinunatiApokenPabloitirabiibabaenti sirmata,Dikaagbuteng,nodiketagsao,ketdikaagulimek 10Taaddaakkenca,ketawantotimangsarangetkencaa mangdangrankenca:taadutitattaocitidaytoyasiudad

11Nagtultuloysadiayitimakatawenkeninnemabulan, ngainsuronatisaotiDioskadakuada.

12KetidiniGaliotideputadotiAcaya,dagitiJudio nagsusupiatdaabuyogenniPablo,ketimpandaisunaiti tugawtipanangukom.

13Kinunana,Daytoyataoallukoyennadagititattaonga agdayawitiDiosamaisuppiatitiLinteg

14IdidandaninluktanniPablotingiwatna,kinunani GalionkadagitiJudio,Noaddadakeswennonadangkesa kinadakes,dakayoaJudio,rasonkomangaanusakkayo

15Ngemnomaipapanitisasaokennagan,kentilintegyo, kumitakayoitidayta;tasaanaktongaukomkadagitikasta abanag

16Ketpinapanawnaidamanipudititugawtipanangukom.

17Kalpasanna,innaladagitiaminaGriegoniSostenes,ti panguluenngaagturayitisinagoga,ketkinabildaiti sanguanantitugawtipanangukom.Ketawantiinasikaso niGalliokadagitaabanag

18KetniPablokalpasandaytoynagyansadiayitinabayag payatiempo,ketkalpasannapimmanawnakadagiti kakabsat,ketnaglayagmanipudsadiayidiaySiria,ken nakikuyogkenkuanadaPriscilakenAquila;naputednati ulonaidiayCencrea:taaddakari.

19KetimmayisunaidiayEfeso,ketpinanawannaida sadiay:ngemisumetlaengsimrekitisinagoga,ket nakisaritakadagitiJudio.

20Idikiniddawdangaagtalinaedkadakuadaitinapapaut, saanngaimmanamong;

21Ngemimpakadanaida,akunkunana,Masapula salimetmetakondaytoyapiestangaumayidiayJerusalem: ngemagsubliaktomanenkadakayo,nokayattiDiosKet naglayagmanipudEfeso.

22KetidisimmangladidiayCesarea,ketsimmang-at,ket kinablaawannatiiglesia,simmalogidiayAntioquia

23Ketkalpasananabusbosnatisumagmamanoatiempo sadiay,pimmanaw,ketnagsasarunoalimmasatitiinteroa dagatiGalaciakenFrigia,apinatibkernadagitiaminnga adalan

24KetimmayidiayEfesotimaysaaJudiongaagnagan Apolos,anayanakidiayAlejandria,maysaanalaingnga agsao,kenmannakabalinitiKasuratan.

25NasursuruandaytoyataoitidalantiApo;ketgaputa napasnekitiespiritu,nagsaokeninsuronaasipipinget dagitibanagtiApo,ngaammonalaengtibautismoniJuan

26Ketrinugiannatinagsaoasituturedidiaysinagoga:nga idinangngegdaAquilakenPriscila,innaladaisuna cadacuada,ketad-addangainlawlawagdakencuanati dalantiDios

27KetidikayatnaalumasatidiayAcaya,nagsuratdagiti kakabsat,ngaindagadagdadagitiadalanngaumawatda

kenkuana:isuda,idiimmay,tinulongandaitiaduanamati babaentiparabur.

28TanabilegapinambinsirnadagitiJudio,kendaytaiti publiko,ngaimpakitanababaenkadagitiNasantoanaSurat aniJesusisuniCristo.

KAPITULO19

1Ketnaaramidnga,bayatngaaddaniApolosidiay Corinto,limmasatniPabloidiayEfeso

2Kinunanakadakuada,InawatyokaditiEspirituSanto manipudidinamatikayo?Ketkinunadakenkuana,Saanmi payanangngegnoaddaEspirituSanto.

3Kinunanakadakuada,Aniangarudtinabautisarankayo? Ketkinunada,AginggaitipanagbuniagniJuan

4KinunangarudniPablo,PudnoanabautisaranniJuan babaentibautismoitipanagbabawi,akinunanakadagiti tattaoamamatidaitiumayasumarunokenkuana,kayatna asawen,kenCristoJesus.

5Idinangngegdadaytoy,nabautisarandaitinaganniApo Jesus

6KetidinaipabaklayniPablodagitiimanakadakuada, immaykadakuadatiEspirituSanto;ketnagsaodaitisabali apagsasao,kennagipadtoda

7Agarupsangapuloketduatiaminalallaki.

8Ketsimrekisunaitisinagoga,ketnagsaoasituturediti las-udtitalloabulan,anagsusupiatkennangallukoy kadagitibanbanagmaipapanitipagariantiDios.

9Ngemidinatangkendagitiagdumaduma,ketsaandaa namati,nodiketnagsaodaitidakesmaipapanitidaytaa dalanitisanguanantiaduatattao,pimmanawkadakuada, ketinsinadagitiadalan,ngainaldawamakisuppiatiti eskuelaantimaysaaTirano

10Ketnagtultuloydaytoyitilas-udtiduaatawen;isua dagitiaminngaagnanaedidiayAsianangngegdatisaoni ApoJesus,JudiokenGriego

11NangaramidtiDioskadagitinaisangsangayanamilagro babaenkadagitiimaniPablo

12Itikastamanipuditibaginanaiyegkadagitimasaksakit apanyowennoapron,ketdagitisakitpimmanaw kadakuada,ketdagitidakesngaespiriturimmuar kadakuada

13Kalpasanna,sumagmamanokadagitiagdaldaliasata Judio,amanangparuaritidemonio,innaladaidaa mangawagkadagitiaddaanitidakesngaespirituitinagan niApoJesus,akunkunada,“Isapatamikayobabaenken JesusngaikaskasabaniPablo”

14AddapitongaannaktimaysangaSceva,maysaaJudio, kenpanguluendagitipapadi,anangaramiditikasta

15Simmungbattidakesngaespirituketkinunana,AmammokniJesus,kenniPabloam-ammok;ngem siasinokayo?

16Kettitaoanakaigapuantidakesngaespiritulimmagto kadakuada,ketpinarmeknaida,ketnaparmeknaida,iti kastanagtalawdamanipuditidaytaabalayalamolamoken nasugatan

17KetnaammuandaytoydagitiaminaJudiokenGriego ngaagnanaedmetidiayEfeso;ketnagbutengkadakuada amin,ketnaitan-oktinaganniApoJesus

18Adudagitinamatingaimmay,ketimpudnoda,ken impakaammodadagitiaramidda

19Adumetcadagitiagar-aramatitinasimbengaaramidti nangitiponkadagitilibroda,ketpinuorandaidaiti sangoanandagitiaminatattao:ketbinilangdatigatadda, ketnasarakandaalimapuloaribuapiractipirac.

20KastamettinabilegadimmakkeltisaotiDiosket nagballigi

21Kalpasananalpasdagitoyabanag,pinanggepniPablo itiespiritu,idilimmasatitiMacedoniakenAcaya,amapan idiayJerusalem,akunkunana,Kalpasantikaaddaksadiay, masapulmetakitaektiRoma

22GapunaimbaonnaidiayMacedoniatiduakadagiti nagserbikenkuana,daTimoteokenErasto;ngemisua mismonagtalinaedidiayAsiaitimaysaapanawen.

23Ketitidaytametlaatiempo,timmaudtibassitariribuk maipapanitidaytaadalan

24TamaysaalalakingaagnaganDemetrio,maysanga agpampandayitipirak,ngaagar-aramidkadagitipiraka santuarioparakenDiana,ketsaanabassitagunggona kadagitiartesano;

25Isungainayabannaakaduanadagititrabahadornga umaspingtitrabahoda,ketkinunana,Kakabsat,ammoyoa babaenitidaytoyngaaramid,naaddaantayoiti kinabaknangtayo

26MakitakenmangngegyoasaanlaengngaidiayEfeso, nodiketitidandaniinterongaAsia,daytoyaPabloti nangguyugoykennangtallikuditiaduatattao,a kunkunanaasaandaadidiosen,anaaramidbabaenkadagiti ima.

27Isuasaanlaengadaytoyngaaramidtayoti agpegpeggadamadadael;ngemkastametamaumsiti templotinaindaklanadiosaaniDiana,kenmadadaelti kinatan-okna,apagdaydayawantiaminngaAsiakenti lubong

28Ketidinangngegdadagitoyasasao,napnodaitipungtot, ketimpukkawda,akunkunada,DakkelniDianaatagaEfeso

29Kettiinteroasiudadnapnoitiriribuk:ketidinatiliwda daGayokenAristarco,lallakitiMacedonia,kakaduani Pablongaagdaldaliasat,nagdardarasdaasangsangkamaysa asimrekititeatro.

30KetidikayatniPablotisumrekkadagititattao,saana pinalubosandagitiadalan

31KetsumagmamanokadagitipanguluentiAsia,a gagayyemna,tinangibaonkencuana,akiniddawda kenkuanaasaannangaag-adventureititeatro

32Addangarudnangipukkawitimaysaabanag,ken daddumatisabali:tanariribuktigimong;ketsaannga ammotiad-aduapasetnoapayanagtitiponda.

33KetpinaruardaniAlejandromanipuditibunggoy,dagiti Judioinsang-atdaKetniAlejandronagsenyasbabaenti imana,ketkayatnakomangasalaknibandagititattao

34NgemidinaammuandangaisuketJudio,nagpukkaw aminitimaysaatimekitilas-udtiduangaoras, “NaindaklanniDianaatagaEfeso”

35Ketidinapakalmaticlerkertiilidagititattao,kinunana, DakayoalallakitiEfeso,siasinotitaoadimakaammono kasanoatisiudaddagititagaEfesoketagdaydayawiti naindaklanadiosaaniDiana,kenitiladawananatnag manipudJupiter?

36Gaputasaanamabalinamaisaodagitoyabanbanag, rebbengngaagulimekkayo,kendikayagdardarasnga agaramiditianiaman

37Tainyegyoditoydagitoyalallaki,asaana mannanakawkadagitiiglesia,wennomanagtabbaawiti diosayo

38NgarudnoaddapakainaiganniDemetriokendagiti artesanoakaduana,silulukattilinteg,ketaddadagiti diputado:agpipinnategdakoma

39Ngemnoagsaludsodkayomaipapanitidaddumaa banag,maikeddengdaytaitinainkalinteganataripnong.

40Taagpegpeggadtayoamapagduaduaangapuitiriribuk itangaaldaw,taawantipakaigapuana pakailawlawagantayomaipapanitidaytoya panagtataripnong

41Ketidinaisaonadaytoy,pinapanawnatigimong.

KAPITULO20

1Ketkalpasananaisardengtiriribuk,inayabanniPablo dagitiadalan,ketinarakupnaida,ketpimmanawamapan idiayMacedonia.

2Ketidilimmasatcadagidiapaset,ketintednacadacuada tiaduapammaregta,immayisunaidiayGrecia

3Ketnagnaedsadiayititalloabulan.Ketidiinur-uray dagitiJudio,bayatngaaglayagngaagturongidiaySiria, pinanggepnatiagsubliitiMacedonia

4KetnakikuyogkenkuanaidiayAsianiSopatertiBerea; kenkadagititagaTesalonica,daAristarcokenSecundo; kenniGayotiDerbe,kenniTimoteo;kentiAsia,da TiquicokenTrofimo.

5Dagitoyngaimmun-unaketnagtalinaeddakadakami idiayTroas

6KetnaglayagkamiapimmanawmanipudFilipos kalpasantialdawtitinapayngaawanlebadurana,ket dimtengkamikadakuadaidiayTroasitilas-udtilimanga aldaw;anagnaedanmiitipitongaaldaw.

7Ketitiumunangaaldawtilawas,idinaguummongdagiti adalanamangburakititinapay,nangasabakadakuadani Pablo,asisasaganaapumanawitikabigatanna;ket intuloynatipanagsaonaaginggaititengngatirabii

8Ketadudagitisilawitimakinngatoasiled,a naguummongda.

9Ketnagtugawititawatimaysangaagtutubongaagnagan Eutico,amatmaturogitinauneg:ketbayatanabayagena mangaskasabaniPablo,limnedanakaturog,ketbimmaba manipuditimaikatloaloft,ketnaipangatoanatay

10IdisimmalogniPabloketinruknoyna,ketinarakupna, kinunana,Dikayriribukentibagbagiyo;taaddakenkuana tibiagna

11Idisimmang-atmanen,ketnaburaktitinapay,nangan, kennagsasaritaitinabayag,aginggaitiparbangon,isua pimmanaw

12Ketsibibiagdangainyegtiagtutuboalalaki,ketsaanda analiwliwabassit.

13Ketnapankamingaimmun-unaanaglayag,ket naglayagkamiidiayAssos,sadiayapinanggepmiasaluten niPablo:takastatiintudingna,apinampanunotnatibagina amagna

14KetidisinabatnakamiidiayAssos,insangpetmiisuna, ketdimtengkamiidiayMitilene

15Ketnaglayagkamisadiay,ketdimtengkamiitisumuno ngaaldawitiballasiwtiKios;ketitisumunongaaldaw simmangpetkamiidiaySamos,ketnagdaguskamiidiay

Trogyllium;ketitisumunongaaldawdimtengkamiidiay Mileto.

16TainkeddengniPablotiaglayagitiEfeso,agsipudta dinakayattimangbusbositipanawenidiayAsia,ta dinadarasna,nomabalin,timakadanonidiayJerusalemiti aldawtiPentecostes

17KetmanipudMiletonangibaonidiayEfeso,ket inayabannadagitipanglakayentiiglesia.

"

19AgserbiakitiApobuyogentiaminakinapakumbaba, kenadualuluakensulisog,anapasamakkaniakgapuiti panagulboddagitiJudio

20Ketnokasanoadiakinlimedtianiamana makagunggonakadakayo,nodiketimpakitakkadakayo, keninsurokadakayoitipubliko,kenitibinalaybalay, 21PaneknekamagpadpadakadagitiJudiokenkadagiti Griego,tipanagbabawiitiDioskenpammatikenApotayo aJesu-Kristo

22Ketita,adtoy,mapanakanaigalutitiespirituidiay Jerusalem,adiakammodagitibanbanagamapasamak kaniaksadiay

23MalaksidnosaksitiEspirituSantoititunggalsiudad,a kunkunanangaagtalinaedkaniakdagitipannakagalutken rigat

24Ngemawankadagitoyabanagtimangtignaykaniak, wennoibilangkongaipatpategkotibiagko,tapno maileppaskotidalankoasiraragsak,kentiministerio,nga inawatkokenApoJesus,tapnopaneknekaktiebanghelioti paraburtiDios

25Ketita,adtoy,ammokadakayoamin,anapanaka nangikasabaitipagariantiDios,saantonamakitatirupak. 26Gapuna,alaekkayoamangpaneknekitidaytoynga aldaw,anadalusakmanipuditidaratiaminatattao

27Tadiakliniklikanngaipakaammokadakayotiamina pammagbagatiDios

28Agannadkayongaruditibagbagiyo,kenitiaminnga arban,ngainkabilnakayotiEspirituSantoamanangaywan, amangtaraonitiiglesiatiDios,aginatangnababaenti bukodnaadara

29Taammokdaytoy,akalpasantiipapanawkosumrekto dagitinaulpitaloboititengngayo,adidaasinomantiarban

30Kastametitibagiyotumakdertodagititattao,nga agsasaoitinakilloabambanag,tapnoumadayodakadagiti adalanasumurotkadakuada

31Ngarud,agsiputkayo,ketlaglagipenyo,ngaitilas-udti talloatawendiakinsardengtimangpakdaarititunggal maysaarabiikenaldawabuyogentilulua

32Ketita,kakabsat,itedkokadakayoitiDios,keniti balikastiparaburna,amakabaelamangbangonkadakayo, kenmangtedkadakayoititawidkadagitiamina nasantipikar

33Awantitinarigagayakapirak,balitok,wennokawesti tao

34Wen,ammoyoamismo,adagitoyngaimaketnagserbi kadagitikasapulak,kenkadagitiaddakaniak

35Impakitakkadakayotiaminabanag,nokasanoa rebbengngaagbannogkayoamangsuportakadagiti nakapuy,kenlaglagipenyodagitisasaoniApoJesus,no kasanoakinunana,Nabendisionantimangtedngemti umawat.

36Ketidinaisaonadaytoy,nagparintumeng,ket nakipagkararagkadakuadaamin

37Nagsangitdaamin,ketnatinnagdaititengngedniPablo, ketinagkanda.

38Naladingitunayitiamingapukadagitisasaonga imbagana,tapnosaandantonamakitatirupana.Ket kimmuyogdakenkuanaaginggaitibarko.

KAPITULO21

1Ketnapasamak,akalpasananaalakamicadacuada,ken naglugankami,dimtengkamianalintegadalanidiayCoos, kenitisimmaganadngaaldawidiayRodas,kenmanipud sadiayaginggaidiayPatara

2Ketnakasarakkamiitibarkongaaglaylayagngaagturong idiayFenicia,naglugankami,ketnaglugankami

3ItaidinatakuatanmitiChipre,binaybay-anmidaytoyiti makannigid,ketnaglayagkamiidiaySiria,ket simmangladkamiidiayTiro:tasadiaytibarkotimangikkat itiawitna

4Idinakasarakkamikadagitiadalan,nagyankamisadiayiti pitongaaldaw:anangibagakenPablobabaentiEspiritu,a saanasumang-atidiayJerusalem

5Ketidinalpasmidagitangaaldaw,pimmanawkamiket napankami;ketinsangpetdakamiaminitidalanmi, agramandagitiassawaababbaikenannak,aginggaa nakaruarkamiitisiudad:ketnagparintumengkamiitiigidti baybay,ketnagkararagkami

6Ketidinaglibaskamiitimaysakenmaysa,naglugankami itibarko;ketnagawiddamanen.

7KetidinalpasmitipanagdaliasatmimanipudTiro, dimtengkamiidiayTolemais,ketnagsaludokamikadagiti kakabsat,ketnakipagnaedkamikadakuadaitimaysanga aldaw

8Ketitisimmaganadngaaldaw,pimmanawkamia kakaduaniPablo,ketdimtengkamiidiayCesarea:ket simrekkamiitibalayniFelipengaebanghelista,amaysa kadagitipito;ketnakipagnaedkenkuana

9Kettiisumetlaengalalakiketaddaanitiuppatnga annakababbai,birhen,anagipadto

10Ketbayattipanagtalinaedmisadiayitiadungaaldaw, bimmabatimaysaamammadtomanipudJudea,nga agnaganAgabo

11Ketidiimmaycadatayo,innalanatibarikesniPablo, ketingalutnadagitibukodnangaimakensakana,ket kinunana,KastoytikunatiEspirituSanto,Kastametnga igalutdagitiJudioidiayJerusalemtitaongaaddaaniti daytoyabarikesketiyawatdantoisunadagitiimadagiti Gentil

12Ketidinangngegmidagitoyabanbanag,agpadakami kendagititagadaytaalugar,nagpakaasikamikenkuanaa saanasumang-atidiayJerusalem

13KalpasannainsungbatniPablo,Aniatikayatyoasawen tiagsangitkenmangdadaelitipusok?tasisasaganaaka saanlaengamagalut,nodiketmataymetidiayJerusalem gapuitinaganniApoJesus 14Ketidisaanamaguyugoy,nagsardengkami,a kunkunami,MatungpalkomatipagayatantiApo 15Kalpasandagitangaaldawinluganmidagitikaresonmi, ketsimmang-atkamiidiayJerusalem 16AddametsumagmamanongaadalantiCesareaa nakikuyogkadakami,ketinyegdatimaysaaMnasonataga Chipre,maysaalakayngaadalan,arumbenga pagdagusanmi

17IdinakadanonkamiidiayJerusalem,siraragsaknga inawatdakamidagitikakabsat.

18Itisimmaganadngaaldaw,simrekniPablokadakami kenSantiago;ketaddadagitiaminapanglakayen.

19Ketidisinaludonaida,indeklaranaanangnangrunano aniadagitibanbanagngainaramidtiDioskadagitiHentil babaentiministeriona

20Ketidinangngegda,indaydayawdatiApo,ketkinunada kencuana,Makitam,kabsat,nomanoarinibuaJudioti addamamati;ketnaregtadaaminitiLinteg:

21Ketnaipakaammokadakuadatimaipapankenka,nga isurokakadagitiaminaJudiongaaddakadagitiGentila baybay-andaniMoises,akunkunadaasaandaarebbenga kugitendagitiannakda,wennomagnaamangsurotkadagiti kaugalian

22Aniangaruddayta?masapulngaagtitipontiaduatattao: tamangngegdantongaimmayka

23Aramidemngaruddaytoyngaibagamikenka:Adda uppatalallakingaaddaankarikadakuada; 24Alaenda,ketdalusanmotibagimakaduada,ket makidangdangadangkakadakuada,tapnokiskisdadagiti uloda:ketmaammuandatiaminadagidibanbanag,a naipakaammokadakuadamaipanggepkenca,awan serserbina;ngemsikamettipannagnaanaurnos,ken tungpalemtiLinteg.

25NomaipapankadagitiHentilamamati,insuratken inkonklusionmingaawantitungpalendaakastoyabanag, malaksidlaengitipanangsaluadaitibagbagidamanipud kadagitibanbanaganaidatonkadagitididiosen,kenitidara, kenmanipuditipannakatiliw,kenitipannakiabig

26Kalpasanna,innalaniPablodagitilallaki,ketiti simmaganadngaaldawanadalustibaginaakaduada simrekititemplo,tapnoipasimudaagnatipannakairingpas dagitialdawtipannakadalus,aginggaamaidatontimaysa adatonmaipaayititunggalmaysakadakuada

27Ketididandaninmalpastipitongaaldaw,dagitiJudioa taga-Asia,idinakitadaisunaidiaytemplo,rinukerdadagiti aminngaumiliketinkabildakenkuana

28Ipukkawyo,LallakitiIsrael,tulonganda:Daytoytitao, amangisursurokadagitiaminatattaoitisadinomana maibusorkadagititattao,kentilinteg,kendaytoyadisso: ketad-addapayngainyegnametdagitiGriegoititemplo, ketrinugiannadaytoynasantoanadisso.

29(TanakitadaidiakaduanaidiaysiudadniTrofimoa tagaEfeso,ngaimpagarupdangainserrekniPabloiti templo).

30Kettiisuaminasiudadnagkullayaw,ketdagititattao nagtaraydaasangsangkamaysa:ketinnaladaniPablo,ket inruardaititemplo:ketdagusanaiserradagitiruangan

31Ketbayattipanangpapataydakenkuana,dimtengti damagitipanguluentibunggoy,anariribuktiinteroa Jerusalem.

32Dagusngainnalanadagitisoldadokensenturion,ket nagtaraydaasimmalogkadakuada:ketidinakitadati panguluenakapitankendagitisoldado,pinanawandati panangkabilniPablo

33Kalpasanna,immasidegtipanguluenakapitan,ket innalana,ketimbilinnaamaigalutitiduaakawar;ket kiniddawnanosiasinoisuna,kennoaniatiinaramidna

34Ketdaddumanagpukkawitimaysaabanag,tidadduma sabali,ititengngatibunggoy:ketididinamaammuanti kinasiguradotiriribuk,imbilinnaamaipanitikastilio

35Ketididimtengitiagdan,castatinapasamak,ngaisut’ inawitdagitisoldadogapuitikinaranggasdagititattao.

36Tasimmurottibunggoydagititattao,ngaikkisda, “Ikkatenyo.”

37IdimaiturongniPabloitikastilio,kinunanaiti panguluentikapitan,Mabalinkadingaagsaoakkenka? Siasinotinagkuna,MabalinmokaditiagsaoitiGriego?

38SaankadiasikadaydiEgipcioanangaramiditiriribuk sakbaydagitoyngaal-aldaw,kennangiruaritilet-angiti uppataribualallakiamammapatay?

39NgemkinunaniPablo,“MaysaakataoaJudioataga Tarso,maysaasiudadidiayCilicia,ngaumiliitiawan dakesasiudad:ket,ipakpakaasikkenka,palubosannaka makisaritakadagititattao”

40Ketidiinikkannaitilisensia,nagtakderniPabloiti agdanketinseniasnababaentiimanakadagititattao.Ket idinagulimek,kinunanakadakuadaitipagsasaoaHebreo, akunkunana

KAPITULO22

1Lallaki,kakabsat,kenamma,denggenyoti panangidepensakngaipaaykoitakadakayo

2(IdinangngegdangaagsasaoitiHebreokadakuada,adaddaanagulimekda.

3PudnoamaysaakataoamaysaaJudio,anayanakidiay Tarso,maysaasiudadidiayCilicia,ngemdimmakkeliti daytoyasiudaditisakaananniGamaliel,kennangisuroa maitunositinaan-anayawagastilintegdagitiamma,ken naregtaakDios,kaskadakayoaminitangaaldaw

4Ketindadaneskodaytoyadalanaginggakenpatay,a binaludkeninyawatkokadagitipagbaludanagpadpada dagitilallakikenbabbai

5Kasmettinangatoapadisaksiannak,kenaminasanikua dagitipanglakayen:anaggapuakmetkadagitisurat kadagitikakabsat,ketnapanakidiayDamasco,tapno iyegkodagitinaigalutsadiayidiayJerusalem,tapno madusada

6Ketnaaramidnga,bayattipanagdaliasatko,kenumasasidegidiayDamascoitiagaruptengngatialdaw,kellaata nagsilnagmanipudlangittidakkelalawagitiaglawlawko 7Ketnagtumbaakitidaga,ketnangngegkotitimeka kunkunanakaniak,Saul,Saul,apayngaidadanesnak?

8Ketinsungbatko,Siasinoka,Apo?Ketkinunanakaniak, SiakniJesusatagaNazaret,ngaidaddadanesmo

9Ketdagitiaddakaniaknakitadaapudnotilawag,ket nagbutengda;ngemsaandaanangngegtitimekdaydiay nakisaokaniak.

10Ketkinunak,Aniatiaramidek,Apo?Ketkinunakaniak tiApo,Bumangonka,ketmapankaidiayDamasco;ket sadiaymaibagakenkatiaminabanaganaitudingnga aramidem.

11Ketididiakmakakitagapuitidayagdaytaalawag, gaputainturongtiimadagitinaikuyogkaniak,immayak idiayDamasco

12KetmaysangaAnanias,maysaanapeklanataoa maitunositiLinteg,ngaaddaanitinaimbagadamag maipapankadagitiaminaJudiongaagnanaedsadiay 13Immaykaniak,kettimmakder,ketkinunanakaniak, KabsatSaul,awatemtipanagkitam.Ketitidaytametla ngaorastimmangadakkenkuana

14Ketkinunana,TiDiosdagidiammatayopinilinaca, tapnomaammuamtipagayatanna,ketmakitamdaydiay Nalinteg,ketmangngegmotitimektingiwatna

15Tasikantotisaksinakadagitiaminatattaomaipapaniti nakitamkennangngegmo.

16Ketitaapayngaagtalinaedka?tumakderka,ket mabuniagan,ketbugguamdagitibasbasolmo,ngaumawag itinagantiApo.

17Ketnaaramidnga,idiimmayakmanenidiayJerusalem, uraypaybayattipanagkararagkoidiaytemplo,nalidayak;

18KetnakitananiJesusakunkunanacaniac,Agdardaraska, ketpumanawcaadagusidiayJerusalem:tasaandantonga awatentipammaneknekmomaipanggepcaniac.

19Ketkinunak,Apo,ammodangainbaludken kinabkabilkoititunggalsinagogadagitinamatikenka

20KetidinaibukboktidaranimartirmoaniEsteban,siak mettisitatakderitiasideg,ketimmanamongakiti ipapatayna,ketsinatalgedakdagitikawesdagiti nangpapataykenkuana.

21Ketkinunanacaniac,Pumanawca:taibaoncantoiti adayoditoycadagitiGentil

22Ketimpangagdakencuanadaytoyasao,ketkalpasanna intag-aydatitimekda,ketkinunada,Ikkatenyoticastaatao itidaga:tasaanamaitutopngaagbiag

23Ketbayatngaagpukpukkawda,kenibellengdadagiti kawesda,kennangipuruakdaititapokititangatang

24Binilintipanguluenakapitanamaiserrekitikastilio, ketimbilinnaamausigbabaentisaplit;tapno maammuannanoapayakastatipanagikkisdakenkuana

25Ketbayattipananggalutdakenkuanababaenkadagiti tali,kinunaniPabloitisenturionngaagtaktakder, MaipaluboskadiasaplityotimaysaataoaRomanoken saananasentensiaan?

26Idinangngegtisenturiondayta,napanimbaganaiti panguluentikapitan,akunkunana,Agannadkaitiararamidem,tadaytoyataoketRomano

27Idinimmaytipanguluenakapitanketkinunana kenkuana,Ibagamkaniak,maysakakadiaRomano? Kinunana,Wen

28Ketinsungbattipanguluenakapitan,Buyogentidakkel agatadnagun-odkodaytoyawayawayaKetkinunani Pablo,Ngemsiwayawayaakanayanak

29Idinpimmanawdaadaguskencuanaamangsuksukimat kencuana:ketnagbutengmettipanguluenakapitan, kalpasananaammuannangaisuketmaysaaRomano,ken gaputaingalutna.

30Itikabigatanna,gaputakayatnakomangaammoti siguradoagapunaanaakusarandagitiJudio, winayawayaanisunamanipudkadagitibunggoyna,ket binilinnadagitipanguloenapapadikentiamina konsehodangaagparangda,ketimbabananiPablo,ket insaadnaitisanguanda.

KAPITULO23

1KetniPablo,asipapasnekanangmatmatitikonseho, kinunana,Kakabsat,nagbiagakitiaminanaimbaga konsiensiaitisangoanantiDiosaginggaitangaaldaw

2BinilintinangatoapadianiAnaniasdagitiagtaktakder itisibaynaakabilendatingiwatna.

3IdinkinunaniPablokencuana,TiDioskabilennacanto, sikaanapudawapader:tasicaagtugawcaamangukom

caniacitiLinteg,ketibilinnakamacabilamaisuppiatiti Linteg?

4Ketdagitiagtaktakderitiasidegkinunada,Usaremkaditi kangatoanapaditiDios?

5KinunaniPablo:“Diakammo,kakabsat,ngaisuti kangatoanapadi:tanaisurat,Dikaagsaoitidakesiti agturayitiilim”

6NgemidinadlawniPabloatimaysaapasetketSaduceo, kentidaddumaketFariseo,impukkawnaitikonseho, Lalakikenkakabsat,maysaakaFariseo,anaktimaysaa Fariseomapagduaduaan

7Ketidinaibaganaticasta,timmaudtipanagsusupiatiti nagbaetandagitiFariseokendagitiSaduceo:ketnasinasina tibunggoy

8TakunadagitiSaduceongaawantipanagungar,uray anghel,wennoespiritu:ngemipudnodagitiFariseodagitoy adua

9Kettimmaudtidakkelngaikkis:kettimmakderdagiti eskribaakaramankadagitiFariseo,ketnagsusupiatda,a kunkunada,Awantimasarakanmiadakesitidaytoyatao: ngemnoaddaespirituwennoanghelanakisaritakenkuana, saantayokomaamakirangetDios.

10Ketiditimmaudtidakkelapanagsusupiat,tipanguluen tikapitan,gaputamaamakamangannomaguyodenni Pablo,binilinnadagitisoldadoabumabada,ketalaenda isunababaentipuersamanipudititengngada,ketiyegda isunaitikastilio

11Itisimmarunoarabii,nagtakdertiApoitisibayna,ket kinunana,Agragsakka,Pablo:takasitipanangpaneknekmo maipapankaniakidiayJerusalem,masapulamangsaksika metidiayRoma.

12Ketidiagmalmalem,naguummongtisumagmamanoa Judio,ketingalutdatibagbagidaitisidongtilunod,a kunkunadaasaandaamanganwennouminumaginggaa mapapataydaniPablo

13Ketnasurokngauppatapulodaanangaramiditidaytoy apanagkukumplot.

14Immasidegdakadagitipanguluenapapadiken panglakayenketkinunada:“Nakalunodkamiitidakkela lunod,ngaawantikanenmiaginggaamapapataymini Pablo”

15Itangaruddacayoakaduatikonsehoipasimudaagyoiti panguluenakapitanngaibabanakadakayointonbigat,a kaslakayatyotiagsaludsoditiad-addaanaan-anay maipanggepkenkuana:ketdakami,wennoitikaanoman ngaumasideg,sisasaganakamiamangpapataykenkuana.

16KetidinadamagtianaktikabsatababainiPabloti panagiddada,napanketsimrekitikastilioketimbagana kenPablo

17Kalpasanna,inayabanniPablotimaysakadagiti senturionketkinunana,Iyegyodaytoyngaagtutuboiti panguluentikapitan:taaddaibaganakenkuana.

18Gapuna,innalanaisuna,ketimpannaitipanguluenti kapitan,ketkinunana,InayabannakniPabloabalud,ket inkararagnangaiyegkodaytoyngaagtutubokenka,nga addaibaganakenka

19Kalpasanna,iniggamantipanguluentikapitantiimana, ketnakikuyogkenkuanaitiigid,ketsinaludsodna kenkuana,Aniatimasapulngaibagamkaniak?

20Ketkinunana,ImmannugotdagitiJudioa tarigagayandakangaibabamoniPablointonbigatiti

konseho,akaslaad-addaanaan-anaytipanagsaludsodda kenkuana.

21Ngemdicasumukocadacuada:taaddaagur-uray kencuanacadacuadanasurokngauppatapuloalallaki,a nangigalutitibagbagidaitisapata,asaandantoamangan wennouminumaginggaamapapataydaisuna:ketita nakasaganadan,agsapsapulitikarimanipudkenka 22Gapuna,pinalubosantipanguluentikapitantiagtutubo alalakiketbinilinnakenkuana,Kitaem,dimoibagaiti asinomanngaimpakitamkaniakdagitoyabanag

23Ketinayabannakencuanatiduaasenturion,a kunkunana,Isaganayotiduagasutasoldadoamapanidiay Cesarea,kenpitopuloketsangapuloakumakabalio,ken duagasutapika,itimaikatlongaorastirabii;

24Ketipaayyoidakadagitianimal,tapnopaglugananni PabloketiyegdaasitatalgedkenniFelixagobernador.

25Insuratnatisuratakastoyawagas

26NiClaudioLisiasitikalainganagobernadoraniFelix nangibaonitikablaaw.

27DaytoyataonaaladagitiJudio,ketrumbengkomaa mapapataykadakuada:idiimmayakakaduaktibuyot,ket inispalko,tanaawatakngaisuketmaysaaRomano.

28Ketidikayatkokomangaammuentimakagapunga indarumdakenkuana,inruarkoisunaitikonsehoda

29Isut’nabigbigkoanaakusarankadagitisaludsodti lintegda,ngemawantinaidarumkenkuanaamaikariiti ipapataywennopannakaibalud

30Ketidinaibagakaniaknokasanotipanagur-uraydagiti Judioitilalaki,nagbaonakadaguskenka,ketbinilinkomet kadagitimangak-akusarkenkuanangaibagadaiti sanguanamnoaniatiaddakadakuadamaibusorkenkuana. Pakada

31Kalpasanna,dagitisoldado,kasnaibilinkadakuada, innaladaniPabloketinyegdaitirabiiidiayAntipatris.

32Itikabigatannapinanawandadagitikumakabalioa kumuyogkenkuana,ketnagsublidaitikastilio

33IdidimtengdaidiayCesareaketinyawatdatisuratiti gobernador,indatagdametniPabloitisanguananna 34Ketidinabasatigobernadortisurat,dinamagnanoania aprobinsiatiayanna.Ketidinaawatannaataga-Cilicia; 35Denggenka,kinunana,intondumtengmetdagiti mangak-akusarkenkaKetimbilinnaamaidulinisunaiti pangukomanniHerodes.

KAPITULO24

1KetkalpasantilimangaaldawbimmabaniAnaniasa nangatoapadiakaduanadagitipanglakayen,kenkaduana timaysangaagsasaongaagnaganTertulo,a nangipakaammoitigobernadormaibusorkenPablo 2Ketidinaayaban,rinugianniTertulongaakusaran,a kunkunana,Idimakitanaababaenkenkatagiragsakenmiti dakkelakinaulimek,kendagitimaikariunayngaaramid maaramiditidaytoyanasionbabaenitipanangaywanmo 3Kanayonngaawatenmidayta,kenitiaminalugar,ti natan-okunayaFelix,buyogentiaminapanagyaman 4Nupaykasta,tapnodiakad-addaamakabannogkenka, ikararagkokenkaamangngegmokadakamiti panangngaasimitisumagmamanoasasao

5Nasarakanmidaytoyataoamaysaataongaangol,ken mangtignayitipanagrebeldekadagitiaminaJudioitiintero alubong,kenmangidadauloitisektadagitiNazareno

6Isumettinagdaliasatanangrugitititemplo:isunga innalatayo,ketkayattayokomangaukomensiguniti Lintegtayo

7NgemimmaykadakamitipanguluenakapitananiLisias, ketbuyogentidakkelakinaranggasinnalanaisuna manipudkadagitiimami

8Bilinemdagitimangak-akusarkenkuanangaumayda kenka:babaentipanangusigmonosiasinotimabalinmoa pakaammoanamindagitoyabanbanag,apakabasolanmi kenkuana

9KetimmanamongmetdagitiJudio,akunkunadaakasta dagitoyabanbanag

10IdinniPablo,kalpasanngainseniastigobernador kenkuanangaagsao,insungbatna,Gaputaammoknga adunatawenngaukomkaitidaytoyanasion,ad-addaa siraragsaktisungbatkomaipaayitibagik.

11Agsipudtatapnomaawatanyo,sangapuloketduapay ngaaldawmanipudidisimmang-atakidiayJerusalem tapnoagdayaw.

12Saandakanasarakanidiaytemploamakisuppiatiti siasinoman,wennomangbangonkadagititattaowenno kadagitisinagogawennoitisiudad.

13Saandametamapaneknekandagitibanbanagnga akusarandakita

14Ngemdaytoytiipudnokkenka,akasitidalannga awagandaitierehes,agdaydayawakitiDiosdagidiammak, amamatiakitiaminabanaganaisuratitiLintegken kadagitiprofeta.

15KetmaaddaankayoitinamnamaitiDios,nga ipalubosdamet,ngaaddantopanagungardagitinatay, agpadpadadagitinalintegkennakillo.

16Ketditoyngaaramidektibagik,tapnokanayonnga addaanakitikonsiensiangaawananpannakasairitiDios, kenkadagititattao.

17Itakalpasantiaduatawenimmayakamangiyeg kadagitilimositinasionko,kendaton

18NasarakannaktisumagmamanoaJudiomanipudAsiaa nadalusidiaytemplo,urayitikinaaduwennoriribuk

19Siasinotirumbengkomangaaddaditoyitisanguanam, ketsumuppiatda,noaddarumbengamaibusorkaniak.

20Wennonosaan,ibagakomadagitoyditoy,no nakasarakdaitianiamanadakesngaar-aramidkaniak, bayatngaagtaktakderakitisangotikonseho.

21Malaksiditidaytoymaymaysaatimek,nga impukkawkoasitatakderititengngada,Sinagidkoti panagungardagitinatay,mapagduaduaannakitangaaldaw. 22KetidinangngegniFelixdagitoyabanbanag,gaputa ad-addaanaan-anaytipannakaammonaitidaytaadalan, intantannaida,ketkinunana,IntonbumabaniLisiasa panguluenakapitan,maammuaktotinaan-anayabanagmo 23Ketbinilinnatimaysaasenturionasalimetmetannani Pablo,kenbay-annaamawayawayaan,kensaannanga iparittiasinomankadagitiam-ammonangaagserbiwenno umaykenkuana

24Ketkalpasantisumagmamanongaaldaw,idiimmayni FelixakaduananiDrusilangaasawana,amaysaaJudio, pinaayabannaniPabloketdinengngegnamaipapaniti pammatikenCristo

25Ketbayattipanagrasonnamaipapanitikinalinteg, panagteppel,kenpanangukomngaumay,nagpigergerni Felixketsimmungbat,Inkaitidaytoyapanawen;inton addakombenienteapanawenko,awagankanto

26NinamnamanametngaintedkomatikuartakenPablo kencuana,tapnomaluk-atannaisuna:gapunaamasansana pinaayabannakennakisaritakenkuana

27NgemkalpasantiduaatawenniPorcioFesto,simrekiti siledniFelix:ketniFelix,gaputakayatnangaipakitati ragsakkadagitiJudio,pinanawannaniPabloanaigalut

KAPITULO25

1IdisimmangpetniFestoitiprobinsia,kalpasantitallo ngaaldawsimmang-atmanipudCesareangaagturong idiayJerusalem

2IdintinangatoapadikentipanguluendagitiJudio impakaammodakenkuanamaibusorkenPablo,ket nagpakaasidakenkuana

3Ketkiniddawnatipabormaibusorkencuana,ngaibaonna isunaidiayJerusalem,ngaagur-urayitidalantapno papatayenna

4NgeminsungbatniFesto,amaidulinniPabloidiay Cesarea,ketisumetlaengpumanawidiayapagbiit

5Ngarud,kinunana,amakabaelkadakayo,bumabakoma kaniak,ketpabasoldadaytoyatao,noaddaaniamana kinadakeskenkuana

6Ketidinagyannacadacuadaitinasurokasangapulonga aldaw,simmalogisunaidiayCesarea;ketitisimmaganad ngaaldawanakatugawititugawtipanangukomimbilinna amaiyegniPablo

7Ketididimteng,dagitiJudioabimmabamanipud Jerusalemnagtakderdaitiaglawlaw,ketnangidatagdaiti adukennakaroareklamomaibusorkenPablo,adida mapaneknekan.

8Idintoasimmungbatamaipaayitibagina:“Uray maibusoritilintegdagitiJudiowennomaibusorititemplo wennomaibusorkenCesar,awanapulostinakabasolak.”

9NgemniFesto,akayatnangaaramidendagitiJudio, simmungbatkenPablo,ketkinunana,“Kayatmokaditi sumang-atidiayJerusalemketmaukomkasadiayiti sanguanakmaipapankadagitoy?

10KalpasannakinunaniPablo,“Agtaktakderakititugawti panangukomniCesar,asadiayrebbengamaukomak.

11Tanomaysaakanakabasol,wennonakaaramidakiti aniamanabanagamaikariitiipapatay,saanaknga agkedkedamatay:ngemnoawankadagitoyabanbanaga pakabasolandak,awantiasinomanamakayawatkaniak kadakuadaAgpakaasiakkenCesar

12IdinakiumanniFestoitikonseho,simmungbat: “NagapelarkakadikenCesar?”kenCesartipapanam

13Kalpasantisumagmamanongaaldawimmaydaari AgripakenBerniceidiayCesareatapnokablaawendani Festo

14Kalpasantiadungaaldawakaaddadasadiay, impakaammoniFestoitiaritikasoniPablo,akunkunana, “Addamaysaalalakiabinaybay-anniFelix

15Maipapankenkuana,idiaddaakidiayJerusalem, impakaammokaniakdagitipanguluenapapadikendagiti panglakayendagitiJudio,atarigagayandatipannakaukom maibusorkenkuana.

16Isuasimmungbatak,SaanawagasdagitiRomanoti panangisalakanitisiasinomanataotapnomatay,sakbaya tinaidarumketrupanrupadagitimangak-akusarken addaanitilisensiaamangsungbatmaipaayitikrimena naipabasolkenkuana

17Ngarud,idisimmangpetdaditoy,awantianiamana panagtaktakitikabigatannanagtugawakititugawti panangukom,ketbinilinkoamairuartitao

18Isuiditimmakderdagitimangak-akusar,awanti indatagdaapammabasolmaipapankadagitibanbanagakas itiimpagarupko

19Ngemaddasumagmamanoasaludsoddamaibusor kenkuanamaipapanitibukoddaapatpatien,kentimaysaa Jesus,anatayen,apinatalgedanniPabloasibibiag

20Ketgaputanagduaduaakitikastaakitatisaludsod, dinamagkokenkuananomapanidiayJerusalem,ketsadiay maukomdagitoyabanag

21NgemidinangapelarniPabloitipannakadengngegni Augusto,imbilinkoamaitalimengaginggaamaibaonko kenCesar

22Kalpasanna,kinunaniAgripakenFesto,“Kayatkomet adenggentilalaki”Intonbigat,kinunana,dumngegkanto kenkuana

23Ketitikabigatanna,idiimmaydaAgripa,kenBernice, buyogentidakkelakinaranggas,ketsimrekdaitidissoa pagdengngeg,agramandagitipanguluenakapitan,ken dagitikangrunaanalallakiitisiudad,gapuitibilinniFesto, nairuarniPablo

24KinunaniFesto,“AriAgripa,kenaminatattaonga addaditoyakaduami,makitayodaytoyatao,a nakilanglangenkaniaktiaminabunggoydagitiJudio, agpadpadaidiayJerusalem,kenditoymet,nga agpukpukkawasaanarumbengngaaramidennaagbiag pay

25Ngemidinatakuatakngaawantiinaramidnaamaikari itiipapatay,kenisumetlaengtinangapelarkenAugusto, inkeddengkongaibaon

26AwantisiguradongaisuratkokenapokGapuna, inyegkoisunaitisanguanam,kennangnangrunaiti sanguanam,OariAgripa,tapno,kalpasantipannakausig, addakomaisuratko

27Takaslasaananainkalintegankaniaktimangibaoniti balud,kensaanamangipasimudaagkadagitibasola naipabaklaykenkuana

KAPITULO26

1KinunaniAgripakenPablo,Mapalubosankangaagsao maipaayitibagimKalpasanna,inyunnatniPablotiimana ketsimmungbatamaipaayitibagina

2Ipagarupkoanaragsaktibagik,ariAgripa,agsipudta sungbataktibagikitangaaldawitisanguanammaipapan itiaminabanbanagngaindarumkaniakdagitiJudio.

3Nangnangrunagaputaammokanalaingkaitiamina kaugaliankensaludsodngaaddakadagitiJudio:gapuna ipakpakaasikkenkaadenggennakasiaanus

4Tiwagastipanagbiagkomanipudkinaagtutubok,ngaidi damoititengngatibukodkoanasionidiayJerusalem, ammokdagitiaminaJudio;

5Am-ammodakmanipudidipunganay,nopaneknekanda, ngaagbiagakaFariseoitikaingetanasektatirelihionmi

6Ketitaagtaktakderakketmaukomakgapuitinamnamati karingainaramidtiDioskadagitiammatayo:

7Itidaytaakaridagitisangapuloketduaatributayo,a dagusngaagserserbiitiDiositialdawkenrabii, namnamaendangaumaydaGapuitidaytaanamnama,ari Agripa,akusarannakdagitiJudio

8Apayamaipagarupadimapapatikadakayo,atiDios pagungarennadagitinatay?

9Pudnoapinanunotkoitibagik,arumbengngaaramidek tiaduabanagamaisupadiitinaganniJesusatagaNazaret.

10DaytoytiinaramidkometidiayJerusalem:ketadu kadagitisasantotiinserrakitipagbaludan,idinaawatkoti turaymanipudkadagitipanguloenapapadi;ketidi napapatayda,intedkotitimekkoamaibusorkadakuada.

11Ketmasansanadusaekidaititunggalsinagoga,ket pinilitkoidangaagtabbaaw;ketgaputanauyongakunay kadakuada,indadaneskoidaaginggakadagitiganggannaet asiudad

12Itikasta,idinapanakidiayDamascobuyogenti autoridadkenbilinmanipudkadagitipanguluenapapadi

13Ititengngatialdaw,Oari,nakitakitidalantimaysaa lawagmanipudlangit,itingatuentikinaraniagtiinit,nga agsilsilnagitiaglawlawkokenkadagidiaynakipagdaliasat kaniak

14Idinatnagkamiaminditoydaga,nangngegkotitimeka nagsasaokaniak,ketkunanaitipagsasaoaHebreo,Saul, Saul,apayngaidadanesnak?narigatkenkatimangsipa kadagititudok.

15Ketkinunak,Siasinoka,Apo?Ketkinunana,Siakni Jesusngaidaddadanesmo

16Ngemtumakderka,ketagtakderkakadagitisakam:ta nagparangakkenkagapuitidaytoyapanggep,tapno pagbalinenkaaministrokensaksiagpadpadakadagitoya banaganakitam,kenkadagidiaybanagapagparangakto kenka;

17IspalnakakadagititattaokenkadagitiHentil,a pangibaonankaita.

18Tapnoluktandadagitimatada,kentapnomaiturongida manipuditisipngetngaagturongitilawag,kenmanipuditi pannakabalinniSatanasngaagturongitiDios,tapno umawatdaitipammakawantibasbasol,kentawidkadagiti nasantipikarbabaentipammatingaaddakaniak

19Gapuna,OariAgripa,saanakasinukiritinailangitana sirmata

20NgemimpakitangaumunakadakuadatiDamasco,ken idiayJerusalem,kenitiaminabeddengtiJudea,ken kalpasannakadagitiGentil,ngaagbabawidakenagsublida itiDios,kenagaramiddakadagitiaramidamaitutopiti panagbabawi.

21Gapukadagitoyarason,tiniliwdakdagitiJudioidiay templo,ketpinapataydak

22Gaputanagun-odkotitulongtiDios,agtultuloyak aginggaita,amangsaksaksikadagitibabassitkendadakkel, ngaawansabaliasaweknodidagitiimbagadagitiprofeta kenMoisesadumtengto

23NgaagsagabaniCristo,kenisutiumunangaagungar manipudkadagitinatay,kenmangipakitaitilawagkadagiti tattao,kenkadagitiGentil.

24Ketbayattipanagsaonaitidaytoymaipaayitibagina, kinunaniFestoitinapigsaatimek,Pablo,nalidayka;adua panagsursurotimangpauyongkenka

25Ngemkinunana,Saanakanauyong,natan-okunaya Festo;ngemsawemdagitibalikastikinapudnoken nasimbeng

26Taammotiaridagitoyabanbanag,asiwayawayamet ngaagsaoakitisanguananna:tanaammuakngaawan kadagitoyabanagtinailemmengkenkuana;tasaana naaramiddaytoyabanagitimaysaasuli

27AriAgripa,mamatikakadikadagitiprofeta?Ammoka mamatika.

28KinunaniAgripakenPablo,Dandaniallukoyennaknga agbalinaKristiano.

29KetkinunaniPablo,KayatkoitiDios,asaanlaenga sika,nodiketuraydagitiaminadumdumngegkaniakita ngaaldaw,ketagpadaadandani,kennaan-anayakas kaniak,malaksidkadagitoyasinggalut.

30Ketidinaisaonadaytoy,timmakdertiari,kenti gobernador,kenniBernice,kendagitinakitugaw kadakuada

31Idipimmanawda,nagsasaritadaitinagbaetanda,a kunkunada,Awantiar-aramidendaytoyataoamaikariiti ipapataywennopannakaibalud

32KinunaniAgripakenFesto:“Mawayawayaankoma daytoyataonosaananangapelarkenCesar.”

KAPITULO27

1KetidinaikeddengngaaglayagkamiidiayItalia, inyawatdaniPablokendagitidaddumapayabaluditi maysangaagnaganJulio,maysaasenturionitibunggoyni Augusto

2KetsimrekkamiitimaysaabarkotiAdramitio, naglugankami,kayatnaasawen,aglayagkamiitiigidti baybaytiAsia;maysangaAristarco,maysaaMacedonia tagaTesalonica,akaduami

3Ketitisimmaganadngaaldaw,simmangpetkamiidiay SidonKetsiuulimekanagpakaasiniJuliokenPablo,ket inikkannaitiwayawayaamapankadagitigagayyemna tapnomabang-arantibagina.

4Ketidinaglugankamimanipudsadiay,naglayagkamiiti siroktiChipre,agsipudtaagsumbangirdagitiangin

5KetidinaglayagkamiitibaybaytiCiliciakenPamfilia, dimtengkamiidiayMira,maysaasiudadtiLicia

6Ketsadiayanakasaraktisenturionitimaysaabarkoti AlejandriangaaglaylayagngaagturongidiayItalia;ket inkabilnakamiitidayta

7Ketidinaglayagkamingain-inutitiadungaaldaw,ket manmanoamakaballasiwkamiitiCnido,tiangin saannakamiapinarigat,naglayagkamiitisiroktiCreta,iti ballasiwtiSalmone;

8Ket,narigatalumasatitidayta,dimtengitimaysaalugar amaawaganTinapintasapagkamangan;itiasidegtiayan tisiudadtiLasea

9Itaidinabusbostiaduatiempo,kennapeggaditanti panaglayag,agsipudtanapalabasentipanagayunar, binalakadanidaniPablo.

10Ketkinunanacadacuada,Kakabsat,madlawkoadaytoy apanagdaliasatketaddaantoitipannakadangrankenadua pannakadadael,saanlaengatikargakenbarko,nodipay kettibiagtayo.

11Nupaykasta,ad-addaapinatiticenturiontiapokenti makinkukuaitibarkongemdagidiayinsaoniPablo

12Ketgaputasaananalaingtipagkamanganapaglam-ek, ad-adutinangibalakadapumanawdametsadiay,noiti aniamanapamay-anmakadanondaidiayFenice,ken sadiayngaaglam-ek;amaysaapagkamangantiCreta,ken addaitiabagatanalaudkenamiananalaud

13Ketidinagpuyottianginngaabagatan,nga impagarupdaanagun-oddatipanggepda,anagluasda sadiay,naglayagdaitiasidegtiCreta

14Ngemdinagbayag,timmaudtinadawelngaangina naawaganitiEuroclydon.

15Ketidinalugantibarko,ketsaanamakaibturitiangin, binaybay-anmingaagmaneho.

16Ketagtartaraykamiitisiroktimaysangaislaa maawaganClauda,adutitrabahomingaumaybabaenti bangka

17Ngaidinaaladan,inusardadagitikatulongan,a nangbalkotitibarko;ket,gaputamabutengdaamanganno matnagdakadagitinabiagadarat,naglayagda,ketitikasta naitarayda

18Ketgaputanalaustibagyo,itisumunongaaldaw pinalag-andatibarko;

19Ketitimaikatlongaaldaw,imbellengmibabaen kadagitibukodmingaimadagitipagkargaantibarko

20Ketidisaananagparangtiinitwennobituenitiadunga aldaw,kenawantibassitabagyo,naikkatidintiamina namnamaamaisalakantayo

21Ngemkalpasantinabayagapanagliklikna,timmakder niPabloititengngada,ketkinunana,Kakabsat,rumbeng komangaimpangagyokaniak,ketsaankayokomaasimrek manipudCreta,ketnagun-odyodaytoyapannakadangran kenpannakapukaw

22Ketitaidagadagkokadakayongaagbalinkayoa naimbag:taawantotimapukawtibiagtisiasinoman kadakayo,noditibarko

23TanagtakderitisibaykoitayrabiitiangheltiDios,a kukuakkenpagserserbiak.

24Kinunana,Dikaagbuteng,Pablo;masapulamaiyegca itisangoananniCesar:ket,adtoy,tiDiosintednakenca amindagitiaglayagakaduam.

25Ngarud,appo,agragsakkayo:tamamatiakitiDios,akas itinaibagakaniak

26Nupaykasta,masapulamaitapuaktayoitimaysanga isla

27Ngemididimtengtimaikasangapuloketuppatarabii, bayattipannakaiturongmingaagpangatokenbumabaidiay Adria,itiagaruptengngatirabiiimpagarupdagiti agtartarakenitibarkongaumas-asidegdaitisabalia pagilian;

28Ketnagunida,ketnasarakandaaduapuloakadapan:ket idinapandabassit,nagunidamanen,ketnasarakandaa sangapuloketlimaakadapan.

29Gaputamaamakdaamangannomatnagkamikadagiti bato,nangipuruakdaitiuppatngaangklamanipuditi likudantibarko,kettinarigagayandatialdaw.

30Ketbayatadandaninagtalawdagitibarkomanipuditi barko,idinaibabadatibilogitibaybay,itisiroktimarisa kaslamangipuruakdakadagitiangklamanipuditibarko

31KinunaniPabloitisenturionkenkadagitisoldado,No saanngaagtalinaeddagitoyitibarko,saankayoa maisalakan.

32Kalpasanna,pinuteddagitisoldadodagititalitibilog, ketbinaybay-andaamatnag

33Bayatngaumas-asidegtialdaw,nagpakaasiniPablo kadakuadaaminamanganititaraon,akunkunana,Itanga aldawtimaikasangapuloketuppatngaaldawa nagbayagkayokennagtultuloykayongaagayunar,taawan tiinnalayo

34Gapuna,ikararagkokadakayoamangalakayoititaraon: tadaytoyketagpaayitisalun-atyo:taawantotibuoka matnagmanipuditiulotiasinomankadakayo

35Ketidinaisaonadaytoy,nangalaititinapay,ket nagyamanitiDiositiimatangdaamin:ketidinaburakna, rinugiannatimangan

36Kalpasanna,naragsakdaamin,ketnangaladametiti taraon.

37Addakamiaminitibarkoitiduagasutpitopuloket innemakararua

38Ketidimakandaitiumdas,pinalag-andatibarko,ket imbellengdatitrigoitibaybay

39Ketidiagmalmalem,saandangaammotidaga:ngem nadiskobredatimaysaawaigngaaddaanitiigid,a pampanunotenda,nomabalin,ngaidurontibarko

40Ketidinaisang-atdadagitiangkla,inyawatdati bagbagidaitibaybay,ketinukraddadagitibedbedtitimon, ketintag-aydatikangrunaanalayagaginggaitiangin,ket inturongdangaagturongititakdang.

41Ketnatinnagdaitidissoanagsasabatantiduaabaybay, pinagdissodatibarko;kettisangoapasetnagdekketa naimbag,ketnagtalinaedadimagaraw,ngemti makinlikudapasetnaburakgapuitikinaranggasdagiti dalluyon

42Kettipammagbagadagitisoldadoketpapatayenda dagitibalud,dilakettaaddaasinomankadakuadanga aglangoyarummuar,kenmakalibas

43Ngemtisenturion,akayatnangaisalakanniPablo, inyadayonaidamanipuditipanggepda;ketimbilinnaa dagitimakalangoyipuruakdangaumunatibagbagidaiti baybay,ketmakadanondaitidaga.

44Kettidadduma,addaititabla,kendaddumaitinaburak apedasotibarkoKetitikasta,napasamak,anakalibasda aminasitatalgedanagdisso.

KAPITULO28

1Ketidinakalibasda,idinnaammuandaatiislaket naawaganitiMelita

2Ketdagitibarbaroatattaoimpakitadacadacamiitibassit akinamanangngaasi:tanangsindidaitiapuy,ket inawatdakamiititunggalmaysa,gapuitiagdamaatudo kengapuitilamiis.

3KetidinaurnongniPablotisangabukelasarukodket inkabilnaidaitiapuy,rimmuartimaysangaulegmanipud itipudot,ketinkapetnaitiimana.

4Ketidinakitadagitibarbarotimakasabidongngaanimal anakabitinitiimana,kinunadaitimaysakenmaysa,Awan duaduaamammapataydaytoyatao,anupaynakalibasiti baybay,saanngaipalubostipanagibalesngaagbiag

5Ketinyugyognatinarungsotngaanimalitiapuy,ket awantinariknanaapannakadangran

6Nupaykasta,kimmitadaidintoalumteg,wennonatnaga natayakellaat:ngemkalpasantipanagkitadaitinabayag, ketdidanakitangaawantidakesadumtengkenkuana, binaliwandatipanunotda,ketkinunadangaisuketmaysaa dios

7Itiisumetlaengadissoaddadagitisanikuatipanguluen tiisla,atinagannaketPublio;anangawatkadakami,ken nangidaguskadakamiititallongaaldawanadayaw.

8KetnaaramidatiamaniPublioketagsakititigurigor kenitidara:asimrekniPablo,ketnagkararag,ket impaiddanadagitiimanakenkuana,ketpinaimbagna.

9Isungaidinaaramiddaytoy,immaymetdagitidadduma ngaaddaansakititiisla,ketnaagasanda

10Pinadayawannakamimetitiaduadayaw;ketidi pimmanawkami,inkargadakamikadagitikastoyabanaga kasapulan

11Ketkalpasantitalloabulan,pimmanawkamiitimaysa abarkotiAlejandria,anaglam-ekitiisla,atipagilasinan ketCastorkenPollux

12IdisimmangladkamiidiaySiracusa,nagyankamisadiay ititallongaaldaw.

13Ketmanipudsadiaynangalakamiitikompas,ket dimtengkamiidiayRegio:ketkalpasantimaysangaaldaw nagpuyottiangintiabagatan,ketdimtengkamiiti sumaganadngaaldawidiayPuteoli

14Nasarakanmidagitikakabsat,kettinarigagayanmia makipagnaedkadakuadaitipitongaaldaw:ketitikasta napankamiidiayRoma

15Ketmanipudsadiay,idinangngegdagitikakabsatti maipapankadakami,immaydakamisinabataginggaidiay Apiaforum,kenDagititalloataberna:ngaidinakitani Pablo,nagyamanitiDios,ketnagtured.

16IdidimtengkamiidiayRoma,inyawattisenturiondagiti baluditikapitantiguardia:ngemnapalubosanniPablonga agtaengngaagmaymaysaitimaysaasoldadoa mangbanbantaykenkuana

17Ketnaaramidakalpasantitallongaaldaw,inayabanni PablodagitipanguluendagitiJudio:ketidi naguummongda,kinunanakadakuada,Lalakikenkakabsat, nupayawantiinaramidkoamaibusorkadagititattao wennokaugaliandagidiammatayo,kaskasdianaitedaka baludmanipudJerusalemkadagitiimadagitiRomano

18Idiinusigdak,kayatdakapalubosan,agsipudtaawanti pakaigapuantiipapataykaniak.

19NgemidinagsaodagitiJudiomaibusoritidaytoy, napilitakngaagapelarkenCesar;saanarumbenga pabasolkotinasionkoiti.

20Gapuitoyngainayabancayo,tapnomakitakayo,ken makisaritakadakayo:agsipudtagapuitinamnamatiIsrael naigalutitidaytoyakawar.

21Ketkinunadakencuana,Awantinaawatmiasurat manipudJudeamaipanggepkenca,uraysiasinoman cadagiticacabsatngaimmayanangipakitawennonagsao itianiamanadakesmaipapankenca

22Ngemkayatmiamangngegkencatipampanunotem:ta nomaipapanitidaytoyasekta,ammomiamaisaoitiamin alugar

23Ketidinaitudingdaitimaysangaaldaw,adutiimmay kenkuanaitipagdagusanna;kadakuadainlawlawagnaken pinaneknekannatiPagariantiDios,ngainallukoynaida maipapankenJesus,manipuditiLintegniMoisesken manipudkadagitiprofeta,manipudagsapaaginggaitirabii

24Ketaddadagitinamatikadagitibanbanaganaisao,ket daddumatisaananamati

25Ketidisaandaanagtutulag,pimmanawda,kalpasanti panagsaoniPabloitimaysaasao,“Nasayaattipanagsaoti EspirituSantobabaenkenniIsaiasamammadtokadagiti ammatayo

26Kinunana,Mapankayokadagitoyatattao,ketkunaenyo, Nodumngegdumngegkayto,ketdikaytomaawatan;ketno makitayontomakitayonto,ngemsaanyoamadlaw

27Tatipusodagitoyngailinarurod,kendagitilapayagda natangkentipanagdengngegda,ketdagitimatada inrikepkepda;dilakettamakakitadakadagitimatada,ken

dumngegdababaenkadagitilapayagda,kenmakaawatdaiti pusoda,ketmabaliwanda,ketpaimbagekida.

28Maipakaammokomakadakayoatipanangisalakanti DiosketnaibaonkadagitiHentil,ketdenggendantodaytoy.

29Ketidinaibaganadagitoyasasao,pimmanawdagiti Judio,ketnaaddaanitidakkelapanagsusupiatiti nagbaetanda

30NagnaedniPabloitiduaatawenitibukodnaabalaya natangdanan,ketinawatnaamindagitisimrekkenkuana

31IkaskasabadatiPagariantiDios,keninsurodadagiti bambanagmaipapankenApoJesu-Cristo,buyogentiamin apanagtalek,ngaawantimangiparitkenkuana