Mikanda ya Paulo Apostolo epai ya Sénéque, elongo na oyo ya Sénéka epai ya Paulo MOKAPO YA 1 Annæus Seneca epai ya Paulo Mbote. 1 Nakanisi, Paulo, bayebisaki yo lisolo wana, oyo elekaki lobi kati na ngai na Lusilius na ngai, na ntina ya bokosi mpe makambo mosusu; mpo ezalaki na bayekoli na yo mosusu elongo na biso; 2 Mpo ntango tozwaki pansiɔ na bilanga ya Salustien, oyo bango mpe bazalaki koleka, mpe balingaki kokende nzela mosusu, na nzela ya kondimisa biso, basangisaki elongo na biso. 3 Nazali na mposa ete bóndima ete tozali na mposa makasi ya lisolo na bino. 4 Tosepelaki mingi na buku na yo ya Mikanda mingi, oyo okomeli bingumba mosusu mpe bingumba minene ya bitúká, mpe ezali na malako ya kokamwa mpo na bizaleli malamu. 5 Mayoki ya boye, lokola nakanisi ete ozalaki mokomi na yango te, kasi kaka esaleli ya kopesa, atako ntango mosusu ezala mokomi mpe esaleli. 6 Mpo boye ezali lokumu ya malongi maye, mpe bonene bwa yango, ete nakanisi ete mibu mya moto mikoki mingi te mpo ya koteyama mpe kokoka na boyebi bwa yango. Na souhaiter bolamu na yo, ndeko na ngai. Mbote ya nsuka. MOKAPO YA 2 Paul na Sénéca Mbote. 1 Nazwaki mokanda na yo lobi na esengo: oyo nakokaki mbala moko kokoma eyano, soki elenge mobali yango azalaki na ndako, oyo nakanisaki kotindela yo. 2 Mpo boyebi ntango nini mpe na nzela ya nani, na bileko nini mpe nani nasengeli kopesa ye eloko nyonso oyo nakotinda. 3 Na yango, nazali na mposa ete ofunda ngai te mpo na kozanga likebi, soki nazali kozela moto oyo abongi. 4 Nazali komimona ete nazali na esengo mingi mpo na kozwa etumbu ya moto ya motuya mingi, yango wana bosepeli na Mikanda na ngai. 5 Mpo ete olingaki kotángama te lokola mokambi ya makambo, moto ya filozofe, to kozala molakisi ya mokonzi monene boye, mpe nkolo ya makambo nyonso, soki ozalaki na motema sembo te. Nazali kozela bino bomengo ya seko. MOKAPO YA 3 Annæus Seneca epai ya Paulo Mbote. 1 Nasilisi mwa bavolimi, mpe nakabolaki yango na biteni na yango. 2 Nazali na ekateli ya kotánga yango epai ya Kaisare, mpe soki libaku moko ya malamu ekómeli yo, yo mpe okozala wana, ntango bakotánga yango; 3 Kasi soki yango ekoki kosalema te, nakopona mpe nakoyebisa bino mokolo moko, ntango tokotanga elongo na lisano. 4 Nazwaki ekateli, soki nakokaki na libateli, liboso ya kozwa likanisi na yo mpo na yango, liboso ya koyebisa yango epai ya Kaisare, mpo ete ondimisa bolingo na ngai epai na yo. Adieu, Paul ya bolingo mingi.
MOKAPO YA 4 Paul na Sénéca Mbote. 1 Mbala nyonso oyo nazali kotánga mikanda na yo, nakanisaka ete ozali kozala elongo na ngai; mpe solo nakanisi mosusu te, longola se ete ozali ntango nyonso elongo na biso. 2 Na yango, ntango kaka bokobanda koya, tokomonana. Na souhaiter bino nionso bomengo. MOKAPO YA 5 Annæus Seneca epai ya Paulo Mbote. 1 Tozali komitungisa mingi mpo na kozanga na yo ntango molai mingi epai na biso. 2 Nini, to makambo nini ezali, oyo ezali kopekisa koya na yo? 3 Soki ozali kobanga nkanda ya Kaisare, + mpamba te otiki lingomba na yo ya kala, + mpe okómisi mpe bato mosusu baprozelite, ozali na likambo oyo ya kobondela, ete mosala na yo eutaki na kozanga kokangama te, kasi na kosambisa. Mbote ya nsuka. MOKAPO YA 6 Paul na Sénèque na Lucilius Mbote. 1 Na ntina na makambo maye bokomeli ngai, ebongi te mpo na ngai kolobela eloko moko na mokanda na kalamu mpe na enki: moko na yango etikaka bilembo, mpe mosusu esakoli makambo. 2 Mingimingi lokola nayebi ete ezali pene na yo, lokola ngai, baoyo bakososola ndimbola na ngai. 3 Limemya esengeli kopesama na bato nyonso, mpe mingi koleka, mpamba te bazali na likoki mingi ya kozwa mabaku ya koswana. 4 Mpe soko tomonisi nkanda ya botosi, tokolonga malamu na makambo manso, soki ezali bongo, baye bazali na makoki ya komona mpe kondima ete bazalaki na libunga. Mbote ya nsuka. MOKAPO YA 7 Annæus Seneca epai ya Paulo Mbote. 1 Nazali koloba ete nasepeli mingi na kotánga mikanda na yo epai ya Bagalatia, Bakolinti, mpe bato ya Akaya. 2 Mpo Molimo Mosantu apesi kati na bango mayoki wana ya lokumu mingi, ya lokumu, oyo ebongi na limemya nyonso, mpe oyo eleki mayele na yo moko. 3 Na yango, nakoki kolinga ete ntango bozali kokoma makambo ya kokamwa boye, ekoki kozala na bozangi ya elengi ya maloba oyo esepelisaka bonene na bango te. 4 Mpe nasengeli kozala na ndeko mobali wa ngai, ete nakoka mbala moko te kobomba eloko moko na bozangi bosembo epai ya bino, mpe kozala sembo te epai ya lisosoli lya ngaimei, ete mokonzi asepeli mpenza na mayoki ma Mikanda na bino; 5 Pamba té, tango ayokaki ebandeli na bango etangami, asakolaki boye: "Akamwaki komona makanisi ya ndenge wana epai ya moto, oyo atángaki kelasi mbala na mbala te. 6 Na yango nayanolaki ete, Ete Banzambe bazalaki ntango mosusu kosalela bato ya mabe oyo basali eloko te mpo na koloba na bango, mpe bapesaki ye ndakisa ya likambo oyo epai ya moto moko ya mboka ya mabe, nkombo na ye Vatienus, oyo, ntango azalaki na mboka Reate, azalaki na bato mibale oyo babimaki epai na ye, abengamaki Castor mpe Pollux, mpe azwaki emoniseli uta na banzambe. Mbote ya nsuka. MOKAPO YA 8 Paul na Sénéca Mbote. 1 Atako nayebi ete amperɛrɛ azali moto oyo asepelaka na losambo na biso mpe asepelisaka ngai, kasi pesá ngai ndingisa ya kopesa yo toli mpo na kozoka na yo te, na komonisáká biso boboto. 2 Nakanisi solo bomipesaki na komeka ya likama mpenza, ntango bokosakola epai ya mokonzi oyo ezali mpenza kokesana na lingomba na ye, mpe lolenge ya losambo; lokola azali mosambeli ya banzambe ya bapakano. 3 Nayebi te makambo oyo okanisaki mpenza ntango oyebisaki ye likambo yango; kasi nakanisi ete osalaki yango mpo na limemya mingi mpo na ngai.
4 Kasi nazali na mposa ete mpo na mikolo mizali koya osala bongo te; mpo ozalaki na mposa ya kokeba, noki okosilikisa nkolo na yo na komonisáká bolingo na yo mpo na ngai. 5 Nkanda na ye ya solo ekosala biso mabe te, soki akobaki lokola bapakano; kosilika na ye te ekosalisa biso te. 6 Mpe soko mokonzi-mwasi asali oyo ebongi na bizaleli na ye, akosilika te; kasi soki asali lokola mwasi, bakofinga ye. Mbote ya nsuka. MOKAPO YA 9 Annæus Seneca epai ya Paulo Mbote. 1 Nayebi ete mokanda na ngai, oyo nayebaki bino, oyo natangaki na Amperɛrɛ Mikanda na bino, ezali na bopusi mingi te lokola lolenge ya makambo mazali kati na yango, 2 Oyo esalaka mpenza kopengwisa makanisi ya bato uta na bizaleli mpe misala na bango ya kala, ete nakamwaki ntango inso, mpe nandimisamaki mobimba na yango na maloba mingi kino sikawa. 3 Yango wana, tiká tóbanda sika; mpe soki likambo moko kino sikawa esalemaki na bozangi mayele, olimbisi. 4 Natindeli bino buku de copia verborum. Adieu, Paul ya bolingo mingi. MOKAPO YA 10 Paul na Sénéca Mbote. 1 Mbala nyonso oyo nakomelaka yo, mpe nazali kotya nkombo na ngai liboso ya oyo ya yo, nasalaka likambo oyo esepelisaka ngai te; mpe na bokeseni na lingomba na biso: 2 Mpo nasengeli, lokola nasakolaki mbala mingi, kokoma biloko nyonso mpo na bato banso, mpe kozala na botali yango na ezaleli na bino, oyo mobeko ya Loma ekumisi basénateurs nionso na yango; elingi koloba, kotia nkombo na ngai na nsuka na makomi ya Mokanda, ete nakoka te na ntango molai na kozanga kimia mpe na nsoni kozala na mokumba ya kosala oyo ezalaki ntango nyonso mposa na ngai ya kosala. Adieu, maître oyo azali na respect mingi. Ekomamaki na mokolo ya mitano ya calendrier ya sanza ya nsambo, na consul ya minei ya Néron, mpe Messala. MOKAPO YA 11 Annæus Seneca epai ya Paulo Mbote. 1 Esengo nyonso mpo na yo, Paulo na ngai ya bolingo. 2 Soki moto monene boye, mpe na ndenge nyonso oyo andimami lokola yo, akomi kaka moninga ya bato mingi te, kasi moninga ya penepene mingi mpo na ngai, esengo mingi ekozala na likambo ya Sénèque! 3 Na yango, yo oyo ozali na lokumu mingi, mpe otombwami mosika koleka banso, kutu oyo eleki monene, omimoni te ete obongi te mpo na kotanga nkombo ya yambo na makomi ya Mokanda; 4 Noki te nakanisa ete ozali na mokano ya komeka ngai mingi te, kasi kosɛka ngai; mpo omiyebi ete ozali mwana-mboka ya Loma. 5 Mpe nakokaki kolinga kozala na ezalela to esika wana oyo bozali, mpe ete bozalaki na ndenge moko na ngai. Adieu, Paul ya bolingo mingi. Daté le xth ya calends ya avril, na consul ya Aprianus na Capito. MOKAPO YA 12 Annæus Seneca epai ya Paulo Mbote. 1 Esengo nyonso mpo na yo, Paulo na ngai ya bolingo. Okanisi te ete namitungisi mingi mpe nazali na mawa ete kozanga mbeba na yo esengeli komema yo na bampasi? 2 Mpe ete bato banso bakanisa bino bakristu bato ya mabe boye, mpe bokanisa mawa nyonso oyo ekómeli engumba, mpo na bino? 3 Kasi tika komema efundeli na nkanda ya motema molai, kosenga bozangi mbeba na biso na esambiselo ya likolo, oyo ezali bobele moko oyo bozwi na biso ya makasi ekopesa biso nzela ya kotalela, kino na nsuka mawa na biso ekosuka na esengo oyo ekoki kobongwana te.
4 Bambula ya kala ebimisi bato ya bokonzi Alesandala mwana ya Filipe, mpe Dionise; oyo ya biso mpe ebimisi Caius César; oyo bamposa na bango ezalaki mibeko na bango bobele moko. 5 Mpo na kotumba mbala na mbala engumba ya Loma, ntina na yango ezali komonana polele; mpe soki moto moko na makambo na ngai ya mabe akoki kopesamela nzela ya koloba, mpe moto akoki kosakola makambo maye ya molili kozanga likama, moto na moto asengeli komona likambo mobimba. 6 Baklisto mpe Bayuda bazwaka mpenza etumbu mpo na mbeba ya kotumba engumba; kasi moto wana ya mabe oyo azangi Nzambe, oyo asepelaka na koboma mpe koboma nyama, mpe abombaka makambo na ye ya mabe na lokuta, aponami na, to abombami tii na ntango na ye oyo ebongi. 7 Mpe lokola bomoi bwa moto nyonso ya malamu mpenza epesameli sikawa mbeka na esika ya moto moko wana oyo azali mokomi ya bobe, boye oyo akopesama mbeka mpo ya bato mingi, mpe akopesama mpo ya kotumbama na moto na esika ya banso. 8 Ndako nkama moko na ntuku misato na mibale (132), mpe bisika minei ya bisanga to bisanga mobimba ezikisamaki na mikolo motoba: + ya nsambo esukisaki kozika. Na souhaiter bino nionso esengo. 9 Ekomamaki na mokolo ya mitano ya calendrier ya sanza ya minei, na consul ya Frigius mpe Bassus. MOKAPO YA 13 Annæus Seneca epai ya Paulo Mbote. 1 Esengo nyonso mpo na yo, Paulo na ngai ya bolingo. 2 Okomi bavolimi mingi na lolenge ya elilingi mpe ya kobombama, mpe na yango makambo ya nguya mpe mombongo motindo wana oyo ezali kopesama epai na yo, esɛngaka te ete obandaki na bofuluki nyonso ya maloba ya rhétorique, kasi kaka na mwa elengi oyo ebongi. 3 Namikundoli mbala mingi olobaka, ete mingi na ko affecter style ya boye basalaka ba injures na ba sujets na bango, pe ba perdre force ya makambo oyo ba traité. 4 Kasi na likambo oyo nalingi ete bótalela ngai, elingi koloba, bózala na limemya na Latin ya solo, mpe bópona maloba ya sembo, mpo ete bókamba malamu koleka elikia ya lokumu oyo etiamaki epai na bino. 5 Mbote ya bopemi. Daté vth ya ba kombo ya juillet, Léon na Savinus ba consuls. MOKAPO YA 14 Paul na Sénéca Mbote. 1 Botalisi na bino ya mozindo ezongisaki na bokutani wana, oyo Moto ya Bonzambe apesi kasi na bato moke. 2 Na bongo nandimisami ete nalona mboto ya makasi koleka na mabele ya malamu, eloko moko te ya mosuni, oyo ezali na kobeba, kasi liloba ya Nzambe ya koumela, oyo ekobakisa mpe ekobota mbuma kino seko. 3 Oyo na bwanya na yo ozwi, ekoumela libela na libela kozanga kopɔla. 4 Ndimá ete osengeli kokima biyambayamba ya Bayuda mpe ya bapakano. 5 Makambo oyo bokomi na mwa moke, bóyebisa na mayele nyonso na amperɛrɛ, na libota na ye, mpe na baninga ya sembo; 6 Mpe ata mayoki ma bino makomonana lokola mazali kosepelisa te, mpe makososolama te na bango, komonaka mingi na bango bakotalela masolo na bino te, nzokande Liloba lya Nzambe mbala moko ekotisama kati na yango, na nsuka ekosala ete bakoma bato ya sika, na mposa epai ya Nzambe. 7 Adieu Sénéca, oyo tolingaka mingi. Daté na Calends ya août, na consul ya Léon na Savinus.