ESSUULA 1
1 Kopi y'ebbaluwa, Yeremi gye yaweereza abo abaali bagenda okutwalibwa mu buwambe e Babulooni kabaka w'Abababulooni, okubakakasa, nga Katonda bwe yamulagira.
2 Olw'ebibi bye mwakola mu maaso ga Katonda, Nabukadonosori kabaka w'Abababulooni mulitwalibwa mu buwambe mu Babulooni.
3 Kale bwe munaatuuka e Babulooni, munaabeera eyo emyaka mingi, n'emirembe musanvu: n'oluvannyuma ndibaggyayo mu mirembe.
4 Kaakano mulilaba mu Babulooni bakatonda aba ffeeza, ne zaabu, n'embaawo, nga basituddwa ku bibegabega, abaleetera amawanga okutya.
5 ( B ) Kale mwegendereze n’akatono temufaanana bannamawanga, wadde mmwe ne ku bo, bwe mulaba ekibiina ky’abantu mu maaso gaabwe n’emabega waabwe nga babasinza.
6 Naye mmwe mugambe mu mitima gyammwe nti, Ai Mukama, tulina okukusinza.
7 ( B ) Kubanga malayika wange ali nammwe, nange nfaayo kummeeme zammwe.
8 Ate olulimi lwabwe, lusiimuula omukozi, era nazo zisiigibwa zaabu ne ziteekebwako ffeeza; naye balimba bokka,era tebasobola kwogera.
9 ( B ) Ne baddira zaabu, ng’ayagala embeerera, ayagala ennyo okuzaala, ne bakolera emitwe gya bakatonda baabwe engule.
10 ( B ) Oluusi bakabona ne batuusa ku bakatonda baabwe zaabu ne ffeeza, ne babigabira bo bennyini.
11 Weewaawo, baliwa bamalaaya aba bulijjo, ne babayooyoota ng’abantu n’ebyambalo, nga bakatonda baffeeza,nebakatondabazaabun’emiti.
12 ( B ) Naye bakatonda bano tebayinza kwewonya busa n’enseenene, newankubadde nga babikkiddwa engoye eza kakobe.
13 ( B ) Basiimuula amaaso gaabwe olw’enfuufu ey’omuyeekaalu,songawaliwo bingi ku bo.
14 Atayinza kutta amusobya aba akutte omuggo, ng'alinga omulamuzi w'ensi.
15 Era alina ekitala n'embazzi mu mukono gwe ogwa ddyo: naye tayinza kwenunula mu lutalo n'ababbi.
16 Bwe batyo bamanyibwa nga si bakatonda: n'olwekyo temubatya.
17 Kubanga ng'ekibya omuntu ky'akozesa, bwe kimenyese, tekirina mugaso; bwe kityo bwe kiri ne bakatonda baabwe: bwe bayimirizibwa mu yeekaalu, amaaso gaabwe gajjula enfuufu mu bigere by'abo abayingira.
18 Era nga enzigi bwe zikakasibwa buli njuyi ku oyo asobya kabaka, ng'alekeddwa okufa: ne bakabona bwe batyo ne basiba yeekaalu zaabwe n'enzigi, n'ebizibiti n'emiguwa, bakatonda baabwe baleme okunyagibwa n'abanyazi.
19 Babakoleeza emimuli, weewaawo, okusinga ku bo bennyini,gyebatasobolakulaban’omu.
20 ( B ) Baling’ekimukubikondobyayeekaalu,naye bagamba nti emitima gyabwe girumye ebintu ebikulukutira mu nsi; era bwe bazirya n’engoye zaabwe, tebawulira.
21 Amaaso gaabwe gaddugala olw’omukka ogufuluma mu yeekaalu.
22 Ku mibiri gyazo ne ku mitwe gyazo kutudde enkwale, n’ensowera, n’ebinyonyi, n’embwa n’embwa.
23 Muyinza okutegeera kino nga si bakatonda: n'olwekyo temubatya.
24 Newaakubadde nga zaabu ababeetoolodde okuzirabika obulungi, bwe batasiimuula obusagwa, tebaliyaka: kubanga bwe baasaanuuka tebaawulira.
25 ( B ) Ebintu ebitaliimu mukka bigulibwa ku bbeeyi ya waggulu nnyo.
26 Basitulibwa ku bibegabega, nga tebalina bigere bye bategeeza abantu ntitebalina mugaso.
27 N'abo ababiweereza bakwatibwa ensonyi: kubanga bwe bagwa wansi ekiseera kyonna, tebayinza kusituka nate ku bo bennyini: so omuntu bw'aba bagolodde, tebayinza kusenguka bokka: so ne bwe bafukamidde, . basobola okwegolola: naye ne bateeka ebirabo mu maaso gaabwe ng'abafu.
28 Ate ebyo ebibaweebwayo, bakabona baabwe be batunda ne babivuma; mu ngeri y'emu bakazi baabwe batereka ekitundu kyakyo mu munnyo; naye abaavu n'abatalina maanyi tebagaba kintu kyonna ku kyo.
29 Abakazi abali mu nsonga n'abakazi abali mu kitanda balya ssaddaaka zaabwe: mu ebyo bye muyinza okutegeera nga si bakatonda: temubatya.
30 Kubanga bayinza batya okuyitibwa bakatonda? kubanga abakazi bateekanga emmere mu maaso ga bakatondabaffeeza,nezaabu,n’embaawo.
31 Bakabona ne batuula mu yeekaalu zaabwe, nga bakutuse engoye zaabwe, nga bamwese emitwe n’ebirevu, nga tebalina kintu kyonna ku mitwe gyabwe.
32 Bawuuma ne bakaaba mu maaso ga bakatonda baabwe, ng’abantu bwe bakola ku mbaga ng’omuntu afudde.
33 Bakabona nabo baggyamu ebyambalo byabwe, ne bambaza bakazibaabwen’abaanabaabwe.
34 Omuntu bw'aba akola kibi oba kirungi, tebasobola kusasula: tebayinza kuteekawo kabaka wadde okumussa wansi.
35(B)Mungeriy’emu,tebayinzakuwaayobugagga wadde ssente: omuntu bw’aba asuubiza n’atakituukiriza,tebajjakukisaba.
36 Tebayinza kulokola muntu mu kufa, newakubadde okununula abanafumu bazira.
37 Tebayinza kuzza muzibe mu maaso ge, wadde okuyamba omuntu yenna mu nnaku ye.
38 ( B ) Tebayinza kusaasira nnamwandu wadde okukola ebirungi eri bamulekwa.
39 Bakatonda baabwe ab'emiti, ne babikkibwako zaabu ne ffeeza, balinga amayinja agatemebwa okuva ku lusozi: aboababasinza banaakwatibwa ensonyi.
40 ( B ) Omuntu yandirowoozezza atya n’agamba nti bakatonda, ng’ate n’Abakaludaaya bennyini babaswaza?
41 ( B ) Bwe balaba omusiru atasobola kwogera, bamuleeta ne beegayirira Beri ayogere, ng’alinga asobola okutegeera.
42 Naye ekyo bo bennyini tebasobola kukitegeera, ne babaleka: kubanga tebalina kumanya.
43 Abakazi n'emiguwa, nga batudde mu makubo, bookya obuwoowo olw'akawoowo: naye omuntu yenna ku bo bw'asendebwa omulala ayitawo n'agalamira naye, avumirira munne, n'atalowoozebwa nti asaanira nga ye , wadde omuguwa gwe ogwamenyeka.
44 Buli ekikolebwa mu bo kya bulimba: kale kiyinza kitya okulowoozebwa oba okugambibwa nti bakatonda?
45(B)Zikoleddwamubaweesin’abaweesibazaabu: teziyinza kuba kintu kirala okuggyako abakozi bwe banaayagala.
46 Era bo bennyini abaazikola tebayinza kuwangaala; kale ebintu ebikoleddwa mu byo bisaanidde bitya okuba bakatonda?
47 ( B ) Kubanga baaleka obulimba n’okuvuma eri abo abajja.
48 ( B ) Kubanga olutalo oba kawumpuli bwe wabatuukako, bakabona beebuuza bokka, gye bayinza okukwekebwa nabo.
49 Kale abantu tebayinza batya okutegeera nga si bakatonda, abatayinza kwewonya mu lutalo newakubadde kawumpuli?
50 ( B ) Kubanga nga za mbaawo, era nga zibikkiddwako ffeeza ne zaabu, lunaamanyibwa oluvannyuma ntiza bulimba.
51 Era kirirabikira amawanga gonna ne bakabaka nti si bakatonda, wabula bikolwa bya mikono gya bantu, era nga temuli mulimu gwa Katonda mubo.
52 Kale aniayinza obutamanya nga si bakatonda?
53 Kubanga tebayinza kuteekawo kabaka mu nsi wadde okutonnyesa abantu enkuba.
54 So tebayinza kwesalira musango gwabwe, newakubadde okutereeza ekibi, nga tebasobola: kubanga bali ng'enkookooma wakati w'eggulu n'ensi.
55 Awo omuliro bwe gunaagwa ku nnyumba ya bakatonda ab'enku, oba nga gubikkiddwako zaabu oba ffeeza, bakabona baabwe balidduka ne bawona; naye bo bennyini baliyokebwa ng'emiti.
56 Ate era tebayinza kugumira kabaka yenna oba abalabe: kale kiyinza kitya okulowoozebwa oba okugambibwa nti bakatonda?
57 ( B ) Era ne bakatonda abo ab’enku, abassibwako ffeeza oba zaabu, tebasobola kuwona babbi oba banyazi.
58 Zaabu ne ffeeza n'ebyambalo bye bambadde, ab'amaanyi babitwala ne bagenda nabyo: so tebasobola kweyamba.
59 Noolwekyo kisingako okuba kabaka ayolesa obuyinza bwe, oba ekibya eky'omuganyulo mu
nnyumba, nnannyini kyo ky'anaakozesanga, okusinga bakatonda ab'obulimba ng'abo; oba okuba oluggi mu nnyumba, okukuuma ebintu ng’ebyo, okusinga bakatonda ab’obulimba ng’abo. oba empagi ey’embaawo mu lubiri, okusinga bakatonda ab’obulimbang’abo.
60 Kubanga enjuba, n’omwezi, n’emmunyeenye, bwe bitangalijja, ne batumibwa okukola emirimu gyabyo, bawulize.
61 Mu ngeri y’emu okumyansa bwe kubutukakyangu okulaba;eramungeriy’emuempewoefuuwamubuli nsi.
62 Era Katonda bw’alagira ebire okubuna ensi yonna, bikola nga bwe byalagirwa.
63 N'omuliro ogusindikibwa okuva waggulu okwokya ensozi n'ebibira gukola nga bwe kiragiddwa: naye bino tebifaanana nabyo mu kwolesa newakubadde mu buyinza.
64 Noolwekyo tekiteeberezebwa wadde okwogerwa nti bakatonda, kubanga tebasobola kusala musango wadde okukolera abantuebirungi.
65 Kale nga mumanyi nga si bakatonda,temubatya.
66 Kubanga tebayinza kukolimira bakabaka wadde okuwa omukisa.
67 Era tebayinza kulaga bubonero mu ggulu mu mawanga, newakubadde okwaka ng'enjuba, newakubadde okwaka ng'omwezi.
68 Ensolo zisinga zo: kubanga zisobola okuyingira wansiw’ekibikkanezeeyamba.
69 Kale tetulabika nga bakatonda: n'olwekyo temubatya.
70 ( B ) Kubanga ng’enkazaluggya mu lusuku olw’ebikoola bwe kitakuuma kintu kyonna: bwe batyo bakatonda baabwe ab’enku, ne babikkako ffeeza ne zaabu.
71 Era bwe batyo bakatonda baabwe ab'emiti, ne bateekebwako ffeeza ne zaabu, balinga eggwa eryeru mu lusuku, buli kinyonyi lwe kituulako; nga n'omulambo oguli ebuvanjuba mu kizikiza.
72 Era mulibategeerera nga si bakatonda olw'olugoye olwa kakobe olumasamasa oluvunda ku bo: era bo bennyini oluvannyuma baliliibwa ne babeera ekivume mu nsi.
73 Omuntu omutuukirivu asinga atalina bifaananyi: kubanga aliba wala nnyookuvumibwa.