अध्य 1 1 हे पृथ्वी नीयवयीर हत हो, धीर्रवयीाीा पे् गर: असा हृयाे प्रवो बीरे ्ी सोच, र हृयवो सरायी्ी उहीँ ाीा खोज। 2 रवनरव उहीँ ाीा पर्की नगन्हत्रे उहीँ ्ेटीउनरननेु। र उहीँ ाीा रिशीस नगन्हतसी्र आफूाीा पवर गृर ु। 3 रवनरव भ् रिचीरहत पर्ेशरबीर अाग नुुनछ: र उहीँ वो शक्, जब यो पयीस गररुु, ्ूखरहताीा हपवीउँ ु। ४ रवनरव ृर ् आती्ी बरक् पस् न। न य पीपवो अध्न्ी रहे वो शर्र्ी बसरहोसछ। 5 रवनरव अनरशीसनवो परित आती ुाबीर ्ीगेु, र नबरझेवी रिचीरहतबीर हरीउनेु, र अधीर्रवयी र्त आउँ ृी ररकेु्न। ६ रवनरव बरक् ्ीयीार आती हो। र उसवो िचनवो रननी गन्ाीा रनृ्द ठहरीउनेु्न: रवनरव पर्ेशर उसवो ागी्वो सीक् ननरनुु, र उहीँ वो हृयवो सीँ चो हे न् ननरनुु, र उहीँ वो रजबो सरनरनुु। 7 रवनरव प्रवो आतीाे संसीर ्रररृनरनुु: र जसाे सब् वररीहत स्ीिेश गृर ु उसाीा आिीजवो जीन नुु। 8 तसवीरा जसाे अध्् वररी बोलु उसाीा ारवीउन सरवँृ् न: न य बृाी रानेु, जब यसाे ृण रृुु, उसवो ुे उबीर जीुु। 9 रवनरव रजजीसी अध््हतवो सलीह्ी बनीइनेु: र उहीँ वी शबहतवो आिीज उहीँ वी ृर ् वी्हतवो पवर्वरावो ाीरग पर्प्र्ी आउनेु। 10 रवन्ने ारीर वो वीनाे सब् वररी सरुु, र गनगनवो आिीज ारक्न। 11 यसवीरा गनगनृे कख होरशयीर रहो, जरन बेफीइृी हो। अरन आफनो रजबोाीा रगली गनरबीर जोगीउनरहोसछ: रवनरव तहीँ वरन् गोप शब ु् न, जरन व्र जीुु, र रिशीस गन् ्रखाे आतीाीा ्ीुर । 12 आफछनो ज्िनवो गल््ी ्ृतर नखोज, र आफछनी हीयवी वी्हतूीरी रिनीशाीा नखोज। 13 रवनरव पर्ेशराे ्ृतर सृर् गनरर्भन, न य ज्रियहतवो रिनीश्ी उहीँ पसन ननरनुु। 14 रवनरव उहीँ ाे सब् च्जहत सृर् गनरर्यो, यीरव रयन्हतवो अक्त होसछ: र संसीरवी पर्ीहत स् र्भ। र रयन्हत्ी रिनीशवो रिद ु् न, न य पृथ््ी ्ृतरवो रीज ु। 15 (रवनरव धीर्रवयी अ्र ु:) 16 यर अध्् ्ीरनसहताे रयन्हतवी वी्हत र शबहतूीरी रयन्हताीा बोाीभ: रवनरव जब रयन्हताे यसाीा आफनो र्त ठीने , रयन्हताे व्र खीभ, र यससँग भउरी वरीर गरे , रवन्ने रयन्हत यस्ी ्ीग रान योग ुनछ। अध्य 2 1 रवन्ने अध््हताे ्ने , आफैसँग यवर गुर नछ, यर सह् होइन, हीमो ज्िन ुोरो र ्वीइपूार ु, र ्ीरनसवो ्ृतर्ी
तहीँ वरन् उपचीर ु् न: न य रचहीनबीर फव्वो वोह् रचरनभवो र्यो। 2 रवनरव ही्् सब् सीहरसव वीयर्ी जनेवी हौं: र ही्् यसपरु ननेुौं ्ीनौं रव ही्् वरहल् र्भनौं: रवनरव हीमो नीव्ी सीस धरिीँ ज्् ु, र हीमो हृयवो चीा्ी ्ोर् सीवर ु: 3 जसाीा रन्ीभर हीमो शर्र खरीन््ी परराय ननेु, र हीमो आती नर् हीिीज्् हरीउनेु, 4 अरन हीमो नीउँ स्य्् रबरसरनेु, र वरन् परन ्ीरनसाे हीमी वी्हत समझनी्ी रहनेु्न, र हीमो ज्िन बीृावो र् े सझ् ँ रबये र जीनेु, र धरिीँ झ् ँ ुरपदछर ननेु, जरन रवरावी रवराहतूीरी ्गीइनेु। सूयर, र यसवो ग्् संग रिजय। 5 रवनरव हीमो स्य रबये र जीने ुीयीँ हो। र हीमो अन परु वोह् फवरने ु् न। रवनरव यो चीँ ड् ुीरपभवो ु, यीरव वोह् परन फेरर आउँ ृ्न। 6 तसवीरा आउनरहोसछ , ही्् तहीँ ्भवी असा च्जहतवो आनन राऔं: र जिीन््ी ज्् पीा्हताीा दरय तप्ी पयोग गरौं। ७ ही्् आफ्ँाीा ्हँ गो ृीख्द र ्ाह्ाे ्रौं, र िसनवो वरन् परन फूा हीमो ुे उबीर नगरोसछ। 8 ही्् आफ्ाीा गराीबवो ्रवरर ागीभर, रयन्हत ओइाीउनर अरि: 9 ही्् ्रे वोह् परन हीमो स् कैवयीवो ्ीग रबनी नजीओसछ: ही्् सब् ठीउँ ्ी हीमो आननवो पय्व ुोडौं: रवनरव यो हीमो अंश हो, र हीमो धेर् यो हो। 10 ही्् गररब ध्् ्ीरनसाीा र्चोर्चो गरौं, रिधिीाीा नुोडौं, न य बूढीपीवीवो पररीनो पहे ा ँ ो वपीााीा आृर गरौं। 11 हीमो बा नीयवो वि्ी होसछ, रवनरव व्जोर वररीवो वरन् ्ूल नँ ृ्न। 12 यसवीरा ध््हतवो पखीर इ्ी बसौं। रवन्ने उहीँ हीमो पीाोवो ाीरग होइन, र उहीँ हीमो वी्वो रिर््ी शर् ननरनुु: उहीँ ाे हीमो वीनूनाीा अप्ीरनय गरे र ही््ाीा अप्ीन गनररनुु, र हीमो रशकीवो उल्नहतवो ाीरग हीमो बृनी््वो रिरोध गनररनुु। 13 उसाे पर्ेशरवो जीन ्भवो ृीब् गुर , र उसाे आफूाीा प्रवो सनीन ्ुु। 14 उहीँ ाीा हीमी रिचीरहत सरधीनरवो ाीरग बनीइभवो र्यो। 15 उहीँ ही््ाीा हे नरवो ाीरग परन प्डीृीय् ननरनुु: उहीँ वो ज्िन अन ्ीरनसहतवो ज्ो ु् न, उहीँ वी ्ीगरहत अव् श्ा्वी ुनछ। 16 ही्् उहीँ ाीा नका्वो तप्ी समीन गु्: उहीँ हीमो ्ीगरहतबीर अशर्यीबीर रीढी रहनरनुु: उहीँ ाे ध््वो अनाीा आश्िीर ृ रृनरनुु, र उहीँ आफनो रपयी ननरनुु ्न् उहीँ वो ि्ण गनररनुु। 17 उहीँ वी िचनहत सीँ चो ुनछ रव ु् ननछ ्न् हे रौं: र उहीँ वो अन्ी वे ननेु ्नेर प्ीराय गरौं। 18 रवनरव यरृ ध्् ्ीरनस पर्ेशछिरवो परत हो ्ने, उहीँ ाे उसाीा सहीययी गनररननेु र उहीँ ाीा शतरहतवो हीयबीर ुर रवीरी रृनरननेु।
19 ही्् उहीँ वो नमयी जीन सवौं र उहीँ वो ध्यरयीाीा प्ीराय गनरवो ाीरग ही्् उहीँ ाीा ध्रज र यीयनीवो सी् जीँ च गरौं। 20 ही्् उहीँ ाीा ाीज्ृ् ्ृतरवो रननी गरौं, रवनरव उहीँ वो आफन् ्नीइाे उहीँ ाीा आृर गररनेु। 21 रयन्हताे य्ी वररीहत वलनी गरे , र धोवी रृभ: रयन्हतवो आफन् ृर ्यीाे रयन्हताीा अनी बनीभवो ु। 22 जहीँ सम पर्ेशरवी रहसहत ुनछ, रयन्हताे रयन्हताीा ्ीही र्भन: न य रयन्हताे धीर्रवयीवो जीाीवो आशी गरे , न य रनृ्द आतीहतवो ाीरग इनी् बरझे। 23 रवनरव पर्ेशराे ्ीरनसाीा अ्र नन सृर् गनरर्यो, र उसाीा आफन् अननयीवो परयतप बनीउनर्यो। 24 य् परन श्यीनवो ारीर ाे संसीर्ी ्ृतर आयो: र उसवो पकाीा पकनेहताे यसाीा ्ेटीउँ ुनछ। अध्य 3 1 यर ध््हतवी आतीहत पर्ेशरवो हीय्ी ुनछ, र रयन्हताीा वरन् प्डीाे ुर नेु्न। 2 ्ूखरहतवो नजर्ी रयन्हत ्रे वो ज्ो ृे कखनो, र रयन्हतवो प्ीन ृर ःखवो तप्ी राइुु, 3 अरन रयन्हतवो ही््बीर जीनर पूार रिनीश ननेु: यर रयन्हत शीकन्ी ुनछ। 4 रवनरव रयन्हत ्ीरनसहतवो नजर्ी ृकणय ्भ यीपरन रयन्हतवो आशी अ्रयीाे ्ररभवो ु। 5 अरन ्ोर् सजीय पीभपरु, उन्हताीा धेर् इनी् रृइनेु: रवनरव पर्ेशराे उन्हताीा प्ीराय गनरर्यो, र उन्हताीा आफन् ाीरग योग पीउनर्यो। 6 ्ट््ी सरन जसर् उहीँ ाे रयन्हताीा जीँ चर्यो, र रयन्हताीा हो्बरावो तप्ी गहा गनरर्यो। 7 अरन रयन्हतवो भ्ावो स्य्ी रयन्हत चमवनेुनछ, र परीावो ब्च्ी सीवरहत ज्् ृौडनेुनछ। 8 रयन्हताे री््हतवो नीय गन्ुनछ, र ्ीरनसहत्ीर् शीसन गन्ुनछ , र रयन्हतवी प्राे सृीसिरृी शीसन गनररननेु। 9 उहीँ ्ी ्रोसी रीखेहताे सत बरझेुनछ: र जो पे््ी रिशीसयोग ुनछ उहीँ सँग रहनरननेु: रवनरव अनरगह र ृयी उहीँ वी सनहतवी ाीरग हो, र उहीँ ाे आफनी चररनभवीहतवो हे रचीह गनररनुु। 10 यर अध््हताीा रयन्हतवो आफन् वलनीअनरसीर ृण रृइनेु, जसाे ध््हताीा बेिी्ी गरे वी ुनछ र पर्प्राीा तीगेवी ुनछ। 11 रवनरव जसाे बरक् र पीानपोदााीा यर ै ठीनछु, यछ यो ृयन्य ु, र रयन्हतवो आशी व्र ु, रयन्हतवी पररश्हत बेवीर ुनछ, र रयन्हतवी वी्हत ाी्ह्न ुनछ: 12 रयन्हतवी पत्हत ्ूखर ुनछ, र रयन्हतवी ुोरीुोर्हत ृर ् ुनछ। 13 रयन्हतवी सनीन शीरपय ुनछ। यसवीरा धन हो तो बीँ झ् जो अपरित ु, जसाे पीप् ओछीनाीा रचनेवो ु् न: उसाे आतीहतवो ्ेर्ी फा पीउनेु।
14 अरन धन हो तो नपरंसव, जसाे आफनो हीयाे वरन् अध्र नगरे वो ु् न, न य पर्ेशरवो रिर््ी ृर ् वररीहतवो वलनी गरे वो ु: रवनरव उसाीा रिशीसवो रिशेद उपहीर रृइनेु, र प्रवो ्कनर्ी उसवो ्न्ी अरधव स्वीयर उतरीरधवीर रृइनेु। 15 रवनरव असा पररश्वो फा ्रहर्य नुु, र बरक्वो जरी वरहल् झन् ु् न। 16 जहीँ सम वर्चीर्हतवी ुोरीुोर्हत ुनछ, रयन्हत रयन्हतवो पूारयी्ी आउने ु् ननछ, र अध्् ओछीनवो ब्उ जर् बीर उखेरानेु। 17 रवनरव रयन्हत ाी्ो स्यसम बीँ ैनछ, यीपरन उन्हताीा वेह् परन ्ीरननेु्न: र रयन्हतवो अकन् उ्ेर समीनरिह्न ननेु। 18 अ्िी, यरृ रयन्हत रुट् ्रे ्ने, रयन्हतसँग पर्कीवो रृन्ी वरन् आशी र सीुतनी ु् न। 19 रवनरव अध्् पर्ीवो अन ्यीनव ु। अध्य 4 1 सनीन नननर र सृछ गरा ननर असा हो: रवन्ने यसवो सरा अ्र ु, रवन्ने यो पर्ेशर र ्ीरनसहतसँग रचरनुु। २ जब यो उपक्य नुु, ्ीरनसहताे यसवो उृीहरा राुुनछ; र जब यो जीुु, रयन्हताे यसवो इैी गुर नछ : यसाे ्रवरर ागीउँ ु, र सधैवो ाीरग रिजय् नुु, रिजय पीर गररसवेपरु, अपरित इनी्हतवो ाीरग पयीस गृ् । 3 यर अध््हतवो बढछ ृो सनीनाे फसीउनेु्न, न य बसडर क्लबीर गरहरो जरी रानेु, न वरन् रुरो जग बसीलनेु। 4 रवनरव रयन्हत वेह् स्यवो ाीरग हीँ गीहत्ी फलुनछ। यीपरन अकन््ी उर्नेु्न, रयन्हत हीिीाे हलीइनेुनछ , र बयीसवो बाूीरी रयन्हताीा जरी उखेरानेु। 5 अरस् हीँ गीहत ्ीँ रचनेुनछ, रयन्हतवी फाहत ाी्ह्न ननेुनछ, खीनाीा पीक् ननछ, हो, बेवीर्ी ्ेररुुनछ। 6 रवनरव ग्रवीनून् ओछीनबीर जनेवी ुोरीुोर्हत रयन्हतवो पर्की्ी आफनी आ्ीबीबरवो रिर््ी ृर ्यीवी सीक् ननछ। 7 यर ध््हताीा ्ृतराे रोवेवो ्भ यीपरन ऊ रिशी््ी ननेु। ८ रवनरव समीनजनव उ्ेर तो होइन जरन स्यवो ामीइ्ी खडी नुु, न य तो िदरवो सङछखीाे नीरपुु। 9 यर बरक् ्ीरनसहतवो ाीरग ख्रो वपीा हो, र भव अस् ज्िन बरढौा् हो। 10 उहीँ ाे पर्ेशराीा पसन गनरर्यो, र उहीँ वो रपय ननरननो: यसर् उहीँ पीप्हतवो ब्च्ी बीँ च अनरिीरृय ्यो। 11 हो, उसाीा यर रन् हरीइयो, नतयी तो ृर ्यीाे उसवो स्झाीा पररियर न गतनछ , िी ुााे उसवो आतीाीा बहवीउने हो। १२ रवनरव शरीरय्वो जीृू ाे इ्ीनृीर वररीहताीा अस् बनीउँ ु। र भ्वो िर्रफराे सीधीरा रृ्ीगाीा व्जोर बनीउँ ु।
13 उहीँ, ुोरो स्य्ी रस् ननर्यो, धेर् स्य ्ी पूरी ्यो: 14 रवनरव उसवो आतीाे पर्प्राीा खरस् यर लीयो, तस्ाे उहीँ ाे उसाीा ृर ्हतवी ब्चबीर हरीउन हयीर गनरर्यो। 15 यो ्ीरनसहताे ृे खे, र बरझेननछ, न य उन्हताे यो वररी आफनो रृ्ीग्ी रीखे, रव उहीँ वो अनरगह र ृयी उहीँ वी सनहतसँग ु, र उहीँ ाे आफनी चररनभवीहताीा आृर गनररनुु। 16 यसर् ्रे वी ध््हताे रजउँ ृो अध््हताीा ृोद् ठहरीउनेुनछ। र अध््हतवो धेर् िदर र बरढौा् चीँ ड् रस् नुु। 17 रवनरव रयन्हताे बरक््ीमो अन ृे खेुनछ, र पर्ेशराे उहीँ वो सलीह्ी उहीँ ाीा वे ्नर ्भवो ु, र प्राे उहीँ ाीा वरन अन्ी सररकी्ी रीखनर्भवो ु ्ने वररी बरझृ् ननछ। 18 रयन्हताे उहीँ ाीा ृे खेुनछ र उहीँ ाीा िृाी गन्ुनछ। यर पर्ेशराे रयन्हताीा रगली गनरवो ाीरग हीँ सरननेु: र रयन्हत परु भव रिनाीगो शि ननेुनछ, र ्ृयवहतवी ब्च्ी सृीवो ाीरग रननी ननेुनछ। 19 रवनरव उहीँ ाे रयन्हताीा चीतरननेु, र रयन्हताीा रीउवो्ी फीँ रवरृनरननेु, रव रयन्हत रन:शब ननेुनछ। उसाे रयन्हताीा जगबीर हलीउनेु। अरन रयन्हत पूार तप्ी न् ननेुनछ, र शोव्ी ननेुनछ। र रयन्हतवो सीरव न् ननेु। 20 अरन जब रयन्हताे आफनी पीपहतवो रहसीब रीखुनछ, रयन्हत डराे आउनेुनछ: र रयन्हतवी आफन् पीपहताे रयन्हतवो अनरहीर्ी रिशीस गन्ुनछ। अध्य 5 1 यब ध्् ्ीरनस ्हीनछ सीहसवी सी् उर्नेु जसाे उसाीा ृर ःख रृभवो ु, र उसाे आफनो पररश्वो वरन् ाेखीजोखी गृ् न। 2 जब रयन्हताे यो ृे खुनछ, रयन्हत ्यीनव डराे रिचराय ननेुनछ, र उहीँ वो ्रक्वो अनौठोपन्ी ुक पन्ुनछ, रयन्हताे खोजेवी सब् ्नी परे । 3 अरन रयन्हताे पशीतीप गृ् र आतीवो प्डीवो ाीरग सरसछवेर ्न्न् ्नछनेुनछ, यो उहीँ न् ननरननो, जसवो ही््ाे वरहाेवीह् ँ उपहीस गरे वी र्यौं, र रननीवो उखीन: 4 ही्् ्ूखरहताे उसवो ज्िन पीगापनवो रहसीब गय्, र उसवो अन समीनरिह्न ्यो। 5 उहीँ वसर् पर्ेशरवी सनीनहत ्ीझ गरनुु, र उहीँ वो रचटी सनहत्ीझ ु! 6 तसवीरा ही्् सतवो ्ीगरबीर भ् ्भवी ुौं, र धीर्रवयीवो जोरय ही््सी्र चमवेवो ु् न, र धीर्रवयीवो सूयर ही्््ीर् उृीभवो ु् न। 7 ही््ाे ृर ्यी र रिनीशवो बीरो्ी आफूाीा ्ीवेवी र्यौं: हो, ही्् ्र्ूर्हत नँ ृ् गयौं, जहीँ वरन् बीरो ु् न; यर पर्प्रवो ्ीगरवो ाीरग, ही््ाे यो ्ीही पीभवी ु् नौं। ८ ि्णाे ही््ाीा वे फीइृी गरे वो ु? िी हीमो ि्नाे ही््ाीा वे रीमो धन लीयो?
9 य् सब् च्जहत ुीयीँ झ्,ँ र हयीर-हयीर ्भवो पो्ज्् रबये वी ुनछ। 10 अरन पीन्वो ुीाहतबीर गरजने जहीजज््, जसवो ुे उबीर गइसवेवो ु ्ने , तसवो पती ागीउन सरवँृ् न, न य ुीाहत्ी रवावो बीरो न्; 11 िी चरी हीिीबीर उडे र गभवो झै, यछ यसवो बीरो ्ेटीउने वरन् रचनछ ह ु् न, यर पखेरीवो पहीराे रपरे वो र रयन्हरवो रहं सव आिीज र गरयबीर ुर रटभवो पवीश हीिी, र तसपरु तहीँ वरन् रचन ्ेररभन जहीँ उन् गइनछ। 12 िी ज्ो रव जब भउरी वीँ ड्ी य्र हीनेवो ु, यसाे हीिीाीा रि्ीरजय गृर ु, जरन यर रन् फेरर भवसी् आउँ ु, यीरव ्ीरनसाे ्ीही पीउन सक् न रव यो वहीँ बीर गयो: 13 तसर् न्, ही्् जनने रबरतव्, हीमो अनरयर आवरदरय गनर ्ीलौं, र ृे खीउनवो ाीरग वरन् सृछ गरावो रचन र्भन; यर हीमो आफन् ृर ्यी्ी ्स ्यो। 14 रवनरव अध््हतवो आशी हीिीाे उडे वो धूाोज्् हो। आँ ध्ाे उडीभवो पीयाो झीर ज्् ; धरिीँ ज्् जो यहीँ र तहीँ आँ ध्वो सी् ुररभवो ु, र भव रृन ्ीत बसे पीननीवो समझनीवो तप्ी रबये वो ु। 15 यर ध््हत सधै्रर बीँ ैनछ। रयन्हतवो इनी् परन पर्प्रसँग ु, र रयन्हतवो हे रचीह सि्व्ी ु। 16 तसवीरा रयन्हताे प्रवो हीयबीर भव ्रहर्य रीज, र भउरी सरनर ्रवरर पीर गन्ुनछ: रवनरव उहीँ ाे आफनो ृीरहने हीयाे रयन्हताीा ढीकरननेु, र आफनो पीखररीाे रयन्हताीा रकी गनररननेु। 17 उसाे आफनो ारीर ाीा पूार हरययीरवो ाीरग ा्जीनरननेु, र आफनी शतरहतवो बृाीवो ाीरग पीा्ाीा आफनो हरययीर बनीउनरननेु। 18 उसाे धीर्रवयीाीा ुीय्वो पीयीझ् ँ र रोपवो सटी सीँ चो नीय धीरा गन्ु। 19 उसाे अजेय ढीावो ाीरग परितयी रानेु। 20 उहीँ वो वठोर कोधाीा यरिीरवो तप्ी धीरराो पीनररननेु, र संसीराे उहीँ सँग ्ूखरहत रिर् ाडछ नेु। 21 यब सह् ाक गन् गजरनहत रिृे श जीनेुनछ। अरन बीृाबीर, रीमोसँग यीरनभवो धनरबीर, रयन्हत रचन्ी उडछ नेुनछ। 22 अरन कोधाे ्ररभवी अरसनीहत ढर ङीवो धनरबीर झै फीँ रवनेुनछ, र स्रदवो पीन् रयन्हतवो रिर््ी कोरधय ननेु, र बीढ्ाे रयन्हताीा कूर तप्ी डर बीउनेु। 23 हो, भव शक्शीा् बयीस रयन्हतवो रिर््ी खडी ननेु, र भउरी आँ ध्ाे रयन्हताीा उडीभर ा्जीनेु: यसर् अध्राे सीरी पृथ्ाीा उजीड पीन्ु, र खरीब विहीराे शक्शीा्हतवो रसंहीसनाीा उलीउनेु। अध्य 6 1 यसवीरा हे रीजीहत, सरन र बरझ। रसकरहोसछ, पृथ्वो ुे उवी नीयवयीर हत हो। 2 वीन ृे ओ, ्ीरनसहताीा शीसन गन्, र री््हतवो ््ड्ी ्रह्ी गर।
3 रवनरव पर्प्रबीर रय््हताीा शक् र सि्वबीर सीिर्ौर्वयी रृइभवो ु, जसाे रय््हतवी वी्हत जीँ चेुनछ र रय््हतवी सलीहहत खोजेुनछ। 4 रवन्ने, उहीँ वो रीजवी सेिवहत ्भर, रय््हताे सह् नीय गरे वी ु् नौ, न य वि्ी पीान गरे वी ुौ, न य पर्ेशरवो सलीहअनरसीर रहँ डेवी ुौ। 5 डराीगो र रुरो-रुरो उहीँ रय््हत्ीर् आउनरननेु, रवनरव उव ्ीनहत्ी बसेहताीा वडी नीय गररनेु। 6 रवनरव वृपीाे चीँ ड् नरीमोाीा क्ी गन्ु, यर शक्शीा् ्ीरनसहताीा वडी यीयनी रृइनेु। 7 रवनरव जो सब््ीर् प्र ननरनुु, उहीँ ाे वस्वो परन डरीउनरनने ु् न, न य उहीँ वस्वो ्हीनयीवो डर्ी खडी ननरननछु, रवनरव उहीँ ाे सीनी र ठूाीाीा बनीउनर्भवो ु, र सब्ाीा स्ीन तप्ी हे रचीह गनररनुु। 8 यर शक्शीा्हत्ीर् भउरी नरीमो पर्की आउनेु। 9 यसवीरा, हे रीजीहत, ् रय््हतसी्र बोलुर , यीरव रय््हताे बरक् रसक सव, र परु हरछ न नपरोसछ। 10 रवनरव परितयीाीा परित रीखछ नेहताीा परित ठहरीइनेु: र जसाे य्ी वररीहत रसवेवी ुनछ रयन्हताे वे जिीफ रृनेुनछ। 11 यसवीरा ्ेरो िचनहत्ी यपीांवो सेह रीखनरहोसछ; रयन्हतवो इैी गर, र रय््हताीा रशकी रृइनेु। 12 बरक् ्रहर्य ु, र वरहल् ओइाीउँ ृ्न: हो, उसाीा ्ीयी गन्हताीा सरजा् ृे ख सरवुु, र उसाीा खोजेहत ्ेटीइुु। 13 उसाे आफूाीा चीहनेहताीा रोकु, आफूाीा परहाे उन्हतसी्र रचनीउन। 14 जसाे उसाीा चीँ ड् खोजु उसाीा वरन् ठूाो व् ननेु्न: रवनरव उसाे उसाीा आफनो ढोवी्ी बसेवो ्ेटीउनेु। 15 तसवीरा उनवो बीरे ्ी सोचर बरक्वो पूारयी हो: र जसाे उनवो हे रचीह गुर रुट् बेरफक् ननेु। 16 रवनरव उन् आफूवी ाीरग योगवो खोज््ी जीकुुनछ, आफूाीा बीरो्ी उन्हतपरय अनरवूायी ृे खीउँ रुनछ र हरे व रिचीर्ी उन्हताीा ्ेरछरुनछ। 17 रवन्ने उनवो सीँ चो सररिीय अनरशीसनवो इैी हो। र अनरशीसनवो हे रचीह पे् हो; 18 अरन पे् उसवो रनय् पीान हो। र रयनवी रनय्हत्ी रीन रृनर ्नेवो भ्यीवो आशीसन हो। १९ अरन अरिशीसाे ही््ाीा पर्ेशरवो नरजव बनीउँ ु: 20 तसवीरा बरक्वो चीहनीाे रीज लीउँ ु। 21 यरृ रय््हतवो आनन रसंहीसन र रीजृणहत्ी ु ्ने, हे जनयीवी रीजीहत, बरक्वो आृर गर, यीरव रय््हताे सृीसिरृी शीसन गनर सव। 22 जहीँ सम बरक्वो वररी हो, तो वे हो, र वसर् ऊ ्ीर् आयो, ् रय््ाीा बयीउनेुर, र रय््बीर रहस ारवीउने ु् न: यर उसाीा उनवो जनवो सररृे कख न् खोजेुर, र उनवो जीनाीा पवीश्ी लीउनेुर, र सताीा पीर गन् ु् न। 23 न य ् ारीर खीा जीनेुर। त्ी ्ीरनसवो बरक्सँग वरन् संगरय नँ ृ्न। 24 यर बरक््ीनहतवो ््ड संसीरवो वलीा हो: र भव बरक््ीन रीजी जनयीवो स््रन हो।
25 यसवीरा ्ेरी िचनहतूीरी रनृ् शन गहा गर, र यसाे रय््हताीा ्ाीइ गन्ु। अध्य 7 1 ् आफ् परन भव ्राश्ा ्ीरनस नँ , सब्वो ाीरग, र पृथ््ी परहाो बनीइभवो उहीँ वो सनीन, 2 अरन ्ेर् आ्ीवो ग्र्ी ृस ्रहनीवो स्य्ी ्ीसर बनवो ाीरग बनीइभवो र्यो, रगय्ी संवररचय ्भवो, ्ीरनसवो ब्उवो, र रनदीवो सी््ी आभवो आनन। 3 अरन जब ् जकनभँ , ् सी्ीन हीिी्ी यीनेर पृथ््ी खसे,ँ जरन पवृरय ज्् हो, र ््ाे बोाेवो परहाो आिीज अत सब्ाे ज्् रोइरहे वो र्यो। 4 ्ाीा ारगी ाडे र सीहीर गररयो, र तो होरसयीर्सी्। 5 रवनरव तहीँ वरन् परन रीजी ु् न जसवो जनवो अव् सररिीय ्भवो ु। 6 रवनरव सब् ्ीरनसहतवो ज्िन्ी पिेश गन् भउर् बीरो ु, र बीरहर जीने परन। 7 यसवीरा ््ाे पी्रनी गरे , र ्ाीा स्झ रृइयो: ््ाे पर्ेशराीा परवीरे , र बरक्वो आती ््ी आयो। 8 ््ाे यछ यसाीा रीजृाछड र रसंहीसन्नी पी्र्वयी रृभँ , र यछ यसवो यर ानी्ी धन-स्छपरतवो वृर गरे । 9 न य ््ाे उसवो सी्र वरन् बन्ूल ढर ङीवो यर ानी गरे ँ , रवनरव उनवो समीन्ी सब् सरन ्ोर् बीारिी ज्् हो, र चीँ ृ् उनवो अगीरड ्ीरोवो तप्ी गरननेु। 10 ््ाे उसाीा सीव र सौनयर ्नी ्ीर् ्न परीभँ , र उजीाोवो सटी उसाीा रीख रोजे : रवनरव उसबीर आउने जोरय वरहल् बीरहर जीँ ृ्न। 11 सब् असा वररीहत सँग् ्वहीँ आभ, र उनवो हीय्ी असंख धन। 12 अरन ् रयन्हत सब््ी र्ीभँ , रवन्ने बरक् रयन्हतवो अगीरड जीुु: र ्ाीा ्ीही र्भन रव उन् रयन्हतव् आ्ी ननछ। 13 ््ाे ागनश्ायीवी सी् रसवे, र उृीरयीपूिरव उन्सँग वररीवीन् गुरर : ् उनवो धन ारवीउँ रृन। 14 रवनरव उन् ्ीरनसहतवी ाीरग खजीनी ननछ जरन वरहल् चरक्ननछ: जसाीा पयोग गन्हत पर्ेशरवी सी््हत बुुनछ, रसवीइबीर आउने िरृीनहतवो ाीरग पशंसी गररुु। 15 पर्ेशराे ्ाीा ्ेरो इैी अनरसीर बोलन र ्ाीा रृभवी वररीहतवी ाीरग र्लोजरलो ग्रधीरा गनर रृनर्भवो ु: रवनरव उहीँ न् ननरनुु जसाे बरक््ी डोरछ यीउनर नुु, र बरक््ीनहताीा रनृ् शन रृनरनुु। 16 रवनरव उहीँ वो हीय्ी ही्् र हीमी िचनहत ुनछ। सब् बरक् परन, र वीर्गर्वो जीन। 17 रवनरव उहीँ ाे ्ाीा च्जहतवो रनरशय जीन रृनर्भवो ु, अ्ीर यछ, संसीर वसर् बनीइयो, र यतहतवो सञीान जीनवो ाीरग: 18 स्यवो शररिीय, अन र ब्चवो स्य: सूयरवो पररिरयन, र ऋयर हतवो पररियर न: १९ िदरवो पररक्ी, र यीरीहतवो ्ीन:
20 ज्रिय पीा्हतवो पवृरय, र जंगा् जनीिरहतवो कोध: हीिीवो रहं सी, र ्ीरनसहतवो यवर: रबरिीहतवो रिरिधयी र जरीहतवो गराहत: 21 अरन सब् वररीहत जरन गोप िी पवर ुनछ, य् ्ाीा ्ीही ु। 22 रवनरव बरक्, जो सब् वररीवो वीयरवयीर हो, ्ाीा रसवीउनर्यो: रवनरव उहीँ ्ी भव स्झशक् परित आती ु, भव ्ीत, धेर् गराी, सूक, ज्िन, स्, अपरित, सीृी, चोर नपरगेवो, असा वररीाीा ्ीयी गन्। रुरो, जसाीा रृन सरवृ् न, रीमो गनर वो ाीग् ययीर, 23 ्ीरनसपरय ृयीार, क्र, रनरशय, रचनी्र्, सब् शक् ्भवो, सब् वररीवो रे खृे ख गन्, र सब् स्झशक्, शर् र अरय सूक, आतीहतबीर जीने। 24 रवनरव बरक् वरन् परन गरय ्नी बरढ गरयश्ा नुु: उसाे आफनो शर्यीवो वीरााे सब् च्जहत पीर गुर र जीुु। 25 रवनरव उन् पर्ेशरवो शक्वो सीस ननछ, र सिरशक््ीनवो ्रह्ीबीर बगे शर् प्ीि हो: तसवीरा वरन् परन अशर् च्ज उस्ी पनर सक् न। 26 रवनरव उन् अनन जोरयवो च्व, पर्ेशरवो शक्वो अस् ऐनी र उहीँ वो ्ाीइवो ुरि ननछ। 27 र भव ्ीत ्भर, उनाे सब् वररी गनर सककुनछ: र आफ््ी रहँ ृ्, उनाे सब् च्जहत नयीँ बनीउँ रुनछ: र सब् यरगहत्ी परित आतीहत्ी पिेश गरे र, उनाे उन्हताीा पर्ेशरवी सी््हत र अग्ि्ीहत बनीउँ रुनछ। 28 रवनरव पर्ेशराे बरक्ाे िीस गन्ाीा बीहे व अत वस्ाीा पे् गनररनन। २९ रवनरव रयन् सूयर्नी परन सरनर रुनछ, र सब् यीरीहतवो क््नी ्ीर् रुनछ: उजीाोसँग यर ानी गृीर , ऊ तसवो अगीरड पीइुु। 30 रवनरव यसपरु रीय आउँ ु: यर बरक्वो रिर््ी खरीब् हीि् ननेु्न। अध्य 8 1 बरक् भव ुे उृे कख अव् ुे उ्ी शक्शीा् तप्ी परगु, र उसाे सब् वररीाीा ््ठो ढं गाे आृे श रृुु। 2 ््ाे उसाीा पे् गरे , र ्ेरो यरिीि्ीृे कख न् उसाीा खोजेवो र्भँ , ््ाे उसाीा आफनो ज्िनसी्् बनीउन चीहने , र ् उनवो सरनरयीवो पे्् र्भँ । 3 जस्ी उन् पर्ेशरसँग वररीवीन् गरररहे व् रुनछ, उनाे आफनो वरा्नयीवो ्रह्ी गरुर नछ: हो, सब् च्जहतवो प्र आफ्ाे उनाीा पे् गनरर्यो। 4 रवनरव रयन् पर्ेशछिरवो जीनवो रहसवो गोप रुनछ, र उहीँ वी वी्हतवो पे्् रुनछ। ५ यरृ धन यस ज्िन्ी चीरहने समरत हो ्ने; सब् वररी वी् गन् बरक् ्नी धन् वे ु? ६ अरन यरृ रििेवाे वी् गुर ्ने ; य् सब् ्रे उन््नी धूयर वी्ृीर वो ु? 7 अरन यरृ वरन् ्ीरनसाे धीर्रवयीाीा पे् गुर ्ने उसवो पररश्हत सृछ गराहत ननछ: रवनरव उसाे संय् र रििेव, नीय र दढयी रसवीउँ ु: जरन त्ी च्जहत ननछ, जसर्
्ीरनसहताे आफनो ज्िन्ी अत वेह् ाी्ृीयव नन सक् ननछ। 8 यरृ भव वक्ाे धेर् अनर्ि चीहीुु ्ने, उन् पररीनी वररीहत जीनुनछ, र वे आउँ ृ्ु सह् अनर्ीन गरुर नछ: उन् ्ीदावी सूकयीहत जीनुनछ, र वीाो िीकहत वीखी गनर सककुनछ : उन् रचनहत र आशयरहत, र ्ौस्हत र स्यवी िरनीहतवो ्रिरिीा् गरुर नछ। 9 यस्ाे ््ाे उनाीा ्सँग बसवो ाीरग ा्जीने योजनी बनीभवो र्भँ , यो ्ीही पीभर रव उन् असा वररीवो सलीहवीर र रचनी र शोव्ी सीुतनी ननेरुनछ। 10 उसवो खीरयर ् सीन् ्भयीपरन ््ड्ी ्ेरो ्रलिीन ननेुर, र भलरहतसँग समीन गन्ुर। 11 ् नीय्ी रुट् अहङीर ्भवो ्ेटीउनेुर, र ्हीनछ ्ीरनसहतवो नजर्ी पशंसी ननेु। 12 जब ् ्ेरो रजबो स्ीतुर , रयन्हताे ्ेरो फरसरृ्ी बसेुनछ, र जब ् बोलुर , रयन्हताे ्ाीा रीमर् वीन रृनेुनछ: यरृ ््ाे धेर् बोाे ्ने , रयन्हताे आफनो हीय आफनो ्रख्ी रीखेुनछ। 13 यसबीहे व ् उनवो ्ीर्बीर अ्रत पीर गन्ुर, र ्ेरो परु आउनेहताीा अनन सीरव ुोडछ नेुर। 14 ् ्ीरनसहताीा विक्य गन्ुर, र री््हत ्ेरो अध्न्ी ननेुनछ। 15 ्यीनव अतीचीर्हत डरीउनेुनछ, जब रयन्हताे ्ेरो बीरे ्ी सरुुनछ। ् ््डवो ब्च्ी असा र यर््ी ि्र पीइनेुर। 16 ् ्ेरो िर्ी आभपरु, ् उन्सँग आरी् गन्ुर, रवन्ने उनवो वररीवीन््ी वरन् रययोपन ु् न। र उन्सँग बसवो ाीरग वरन् ृर ःख ु् न, यर आनन र आनन। 17 अब जब ््ाे य् वररीहत आफै्ी रिचीर गरे , र रयन्हताीा ्ेरो हृय्ी रिचीर गरे , वसर् बरक्सँग समन रीखनर अ्रयी हो; 18 र यो उनवो र्तयी पीउँ ृी ठूाो खरश् ु; र उनवो हीयवो वी््ी अस्् धन ु। र उनवो संग समे ान वो अभीस ्ी, रििेव; र उन्सँग वररी गृीर , रीमो ररपोरर ; ् उसाीा वसर् ्वहीँ ा्जीुुर ्नेर खोज् गभँ । 19 रवनरव ् भव चयर र बीाव र्भँ , र ्ेरो आती रीमो र्यो। 20 हो, बर, असा ्भर, ् अशर् शर्र्ी आभँ । 21 य् परन, जब ््ाे बरझे रव ््ाे उसाीा पीर गनर सककन, पर्ेशराे ्ाीा रृनर्भवो बीहे व; र तो वसवो उपहीर र्यो ्नेर जीन बरक्वो रबुृर र्यो; ््ाे पर्प्राीा पी्रनी गरे , र उहीँ ाीा रबन् गरे , र ्ेरो समू ार हृयाे ््ाे ्ने , अध्य 9 1 हे ्ेरी रपयी-परखीर हतवी पर्ेशछिर, र वृपीवी प्र, जसाे यपीांवो िचनूीरी सब् ्ोव बनीउनर्भवो ु, 2 अरन यपीांवो बरक्ूीरी ्ीरनसाीा रनयर् गनरर्यो, रव यपीांाे बनीउनर्भवी पीा्हत्ीर् उसाे प्रत पीओसछ, 3 र संसीराीा नीय र धीर्रवयी अनरसीर वि्ी गनररहोसछ, र सोझो हृयाे नीय गनररहोसछ:
4 ्ाीा बरक् रृनरहोसछ, जो यपीांवो रसंहीसन्ी रिरीज्ीन ननरनुु। र ्ाीा रयमी ुोरीुोर्हत ्रेबीर अस्वीर नगनररहोसछ। 5 रवनरव ् यपीांवो ृीस र यपीांव् ृीस्वो ुोरो नँ । 6 रवनरव ्ीरनसवी सनीनहतवी ब्च्ी भवजनी ्ीरनस वरहल् परन तरय रस् ननन सकु, य् परन यरृ यपीांवो बरक् उहीँ सँग ु् न ्ने , उसाीा वेह् परन ्ीरननेु्न। 7 यपीांाे ्ाीा आफनी ्ीरनसहतवो रीजी र आफनी ुोरीुोर्हतवो नीयवयीर नन चरनर्भवो ु। 8 यपीांाे ्ाीा यपीांवो परित डीँ डी्ी भउरी ्कनर र यपीां बसोबीस गन् सहर्ी भउरी िेृ् रन्ीर ा गनर आजी रृनर्भवो ु, जरन परित िीस्ीनवो ज्् हो, जरन यपीांाे सररृे कख न् ययीर गनरर्भवो र्यो। 9 अरन बरक् यपीांसँग र्यो: जसाे यपीांवी वी्हत जीनरनुु, र यपीांाे संसीर बनीउनरनँृी उपक्य ननरननो, र यपीांवो नजर्ी वे स्वीयर ु, र यपीांवी आजीहत्ी सह् ु ्नेर जीनर्यो। 10 हे रयनाीा यपीांवो परित सगरबीर, र यपीांवो ्रह्ीवो रसंहीसनबीर पठीउनरहोसछ, रव उपक्य ्भर उनाे ्सँग पररश् गरोसछ, रव ् यपीांाीा वे ्नपुर ्नेर जीन सवूँ। 11 रवनरव उनाे सब् वररी जीनरनुु र बरझनरनुु, र उनाे ्ाीा ्ेरो वी्हत्ी संय्यीपूिरव अगरिीइ गन्रुनछ, र ्ाीा उनवो शक््ी जोगीउनेु। 12 तसो्भ ्ेरी वी्हत गहायोग ननेुनछ, र तसपरु ् यपीांवी ्ीरनसहतवो नीय गन्ुर, र ्ेरी रपयीवो आसन्ी बस योग ननेुर। १३ रवनरव पर्ेशछिरवो सलीह जीनछ ने ्ीरनस वरन हो? िी वसाे सोच सकु रव पर्प्रवो इैी वे हो? 14 रवनरव ्राश्ा ्ीरनसहतवी रिचीरहत ृयन्य ुनछ, र हीमी उपवराहत यर अरनरशय ुनछ। 15 रवनरव भ् शर्राे आतीाीा ृबीइरृुु, र ्ीरोवो बीस्ीनाे धेर् वररीहत्ी ्न ागीउने रृ्ीगाीा ्ीररय गुर । 16 अरन ही्् पृथ््ी ्भवी च्जहतवी बीरे ्ी सीयृ अनर्ीन ागीउन सकुौं, र पररश्ाे ही्् हीमी अगीरड ्भवी च्जहत फेाी पीु्: यर सगर्ी ्भवी च्जहताीा वसाे खोजेवो ु? 17 अरन यपीांवो सलीह वसाे जीनु, यपीांाे बरक् रृनर्भन, र ्ीर्बीर यपीांवो परित आती पठीउनर ्यो? 18 रवनरव यसर् पृथ््ी बसे रयन्हतवी ्ीगरहत सरधीररभवी र्भ, र ्ीरनसहताीा रय््ाीा ्नपन् वररीहत रसवीइयो, र बरक्ूीरी बचीइयो। अध्य 10 1 उनाे संसीरवो परहाो बनीइभवी रपयीाीा जोगीइनछ, जो भक् सृर् गररभवो र्यो, र उहीँ ाीा आफनो पयनबीर बीरहर लीउनर्यो, 2 र उहीँ ाीा सब् वररी्ी शीसन गन् शक् रृनर्यो। 3 यर जब अध्् आफनो कोध्ी उन्बीर रीढी गयो, उसाे आफनो ्ीइवो हती गरे वो कोध्ी परन न् ्यो।
4 जसवो वीरााे गृीर पृथ् बीढ्ाे डर बो, बरक्ाे यसाीा फेरर सरररकय गय्, र ध््हतवो ्ीगराीा सीनो ्ूलवो वीठवो रर की्ी रनृ् रशय गय्। 5 यसबीहे व, री््हत रयन्हतवो ृर ् दड््ी ाक्य ्ा, उनाे ध््हत ्ेटीइनछ, र उहीँ ाीा पर्ेशरसी्र रनृ्द जोगीइनछ, र उहीँ ाीा उहीँ वो ुोरीपरयवो वो्ा अनरवमी रिर् बरायो रीखनर्यो। 6 जब अध््हत न् ्भ, रयनाे ध्् ्ीरनसाीा ुर रवीरी रृइनछ, जो पीँ च सहरहत्ी परे वो आगोबीर ्ीगे। 7 जसवो ृर ्यीवो आजवो रृनसम परन धरिीँ उडीउने उजीड ्ूर् गिीह् हो, र फा फाीउने बोररबरिीहत जरन वरहल् पीक आउँ ृ्न: र नरनवो खडी खमी भव अरिशीस् आतीवो सीरव हो। 8 रवनरव बरक् न्भवो वीरााे, रयन्हताे यो चोर ्ीत पीभननछ, रव रयन्हताे रीमी वररीहत जीन् ननछ। यर रयन्हताे रयन्हतवो ्ूखरयीवो समझनी संसीर्ी रयन्हतवो परु ुोडे : यीरव रयन्हताे जरन वररीहत्ी रयन्हताे अप्ीन गरे रयन्हत ारवीउन सवेननछ। 9 यर बरक्ाे उहीँ ्ी उपक्य ्भवीहताीा प्डीबीर ुर रवीरी रृयो। 10 जब ध्् आफनो ्ीइवो कोधबीर ्ीगे, उनाे उसाीा सह् बीरो्ी डोयीर इनछ, उसाीा पर्ेशरवो रीज ृे खीउनर्यो, र उसाीा परित च्जहतवो जीन रृनर्यो, उसाीा आफनो यीती्ी धन् बनीउनर्यो, र उसवो पररश्वो फा बढीउनर्यो। 11 उसाीा र्चोर्चो गन् ाो््ी उन् उनवो सी््ी उर्इनछ, र उसाीा धन् बनीइनछ। 12 रयनाे उहीँ ाीा उहीँ वी शतरहतबीर बचीइनछ, र पकखररहे वीहतबीर उहीँ ाीा जोगीइनछ, र गम्र स्दर्ी उहीँ ाे उहीँ ाीा रिजय रृनर्यो। ्ाीइ सब् ्नी बरायो ु ्नेर उसाे जीन सकु। 13 जब ध्् बेरचयो, उनाे उसाीा तीगेननछ, यर उसाीा पीपबीर ुर रवीरी रृइनछ: उन् उन्सँग् खीडा्ी गइनछ, 14 अरन उसाीा बनन्ी नुोरडनछ, जबसम उनाे उसाीा रीजवो रीजृण, र उसाीा ृ्न गन्हतवो रिर््ी शक् लीइननछ: उहीँ ाीा आरोप ागीउनेहतवी ाीरग, उनाे रयन्हताीा झूरी नन ृे खीइनछ, र उहीँ ाीा अनन ्रह्ी रृइनछ। 15 रयनाे ध्् ्ीरनसहत र रयन्हत्ीर् अतीचीर गन् जीरयबीर रनृ्द ब्उहताीा ुर रवीरी रृइनछ। 16 रयन् पर्प्रवो ृीसवो आती्ी पिेश गररनछ, र डराीगी रीजीहताीा च्तीर र रचनहत्ी सी्नी गररनछ। 17 ध््हताीा रयन्हतवो पररश्वो इनी् पृीन गररयो, रयन्हताीा अृछ ्रय ्ीगर्ी डोऱछ यीइयो, र रयन्हतवी ाीरग रृनवो आिरावो ाीरग र्यो, र रीयवो ्ौस््ी यीरीहतवो उजीाो र्यो; 18 रयन्हताीा ाीा स्रदबीर ाछ यीउनर्यो, र धेर् पीन्बीर ाछ यीउनर्यो: 19 यर रयनाे रयन्हतवी शतरहताीा डर बीइरृइनछ, र रयन्हताीा गरहरीइवो फेृबीर बीरहर फीरारृइनछ।
20 यसवीरा ध््हताे अध््हताीा ारटो, र यपीांवो परित नीउँ वो पशंसी गरे , हे पर्प्र, र रयन्हतवी ाीरग ाडछ ने यपीांवो हीयाे भव् हीयाे ्रह्ी गरे । 21 रवनरव बरक्ाे गूंगीवो ्रख खोरारृयो, र बोलन नसकेहतवो रजबो बनीयो। अध्य 11 1 रयनाे परित अग्ि्ीवो हीय्ी रयन्हतवी वी्हत सफा पीररनछ। 2 रयन्हत बसोबीस न्भवो उजीड्ीन ्भर गभ, र बीरो न्भवो ठीउँ ्ी पीा रीँ गे। 3 रयन्हत आफनी शतरहतवी रिर््ी खडी ्भ, र रयन्हतवी शतरहतबीर बृाी राभ। 4 जब रयन्हत रयखीर भवी र्भ, रयन्हताे यपीांाीा परवीरे , र रयन्हतवो चटीनबीर पीन् रृइयो, र रयन्हतवो रयखीर वडी ढर ङीबीर ्ेरीइयो। 5 रवनरव रयन्हतवी शतरहताीा जे-जे ृण रृइयो, तस्ूीरी रयन्हतवो खीँ चो्ी परे वीहताीा फीइृी ्यो। 6 रवनरव अशर् रगयाे सयीइरहने सृीबहीर नृ्वो सटी, 7 तो आजीवो स् हपवीउनवो ाीरग, जसूीरी रशशरहताीा ्ीररभवो र्यो, यपीांाे उन्हताीा पश् पीन् रृनर्यो जसवो रयन्हताे आशी गरे वी र्भननछ: 8 तो रयखीर ूीरी िोदाी गृ् यपीांाे रयन्हतवी रिरोध्हताीा वसर् ृण रृनर्यो। 9 रवनरव जब रयन्हत ृयी्ी परे वी र्भ यर ृयी्ी परे वी र्भ, उन्हताीा ्ीही र्यो रव वसर् अध््हताीा कोध्ी नीय गररुु र यीयनी रृइुु, ध््हत ्नी अव् यररवी्ी रयखीर भवी र्भ। 10 य् वो ाीग् यपीााे भव बरबीवो तप्ी सलीह रृनर्यो र पयीस गनरर्यो: यर अव्, भव वठोर रीजीवो तप्ी, यपीााे रननी र ृण रृनर्यो। 11 रयन्हत अनरपक्य र्भ िी उपक्य, रयन्हत स्ीन तप्ी ररसीभ। 12 रवनरव रयन्हत्ीर् ृोहोरो शोव आयो, र रिगयवी वररीहतवो समझनीवो ाीरग रिीइ ्यो। 13 रवनरव जब रयन्हताे आफछन् ृाछडाे अवीर ाीा ाी् परऱछयीउने वररी सरनेवी र्भ, रयन्हताे प्रवो वेह् अनर्ूरय गरे । 14 जसवो ाीरग रयन्हताे िृाीवी सी् आृर ग््, जब उहीँ धेर् अरि रशशरहताीा बीरहर रनवीरारृनर्भवो र्यो, उहीँ ाीा अन्ी, जब रयन्हताे वे ्यो ृे खे, रयन्हताे पशंसी गरे । 15 यर रयन्हतवो ृर ्यीवो ्ूखर उपवराहतवी ाीरग, जस्ी रयन्हताे बहवीभर सपरहत र न्च जनीिरहतवो पूजी गरे , यपीांाे बृाी रान रयन्हत्ीर् अवीिहीररव जनीिरहतवो ््ड पठीउनर्यो; 16 यीरव रयन्हताे जीनछन सवूनछ, रव ्ीरनसाे जसर् पीप गुर , तस्ूीरी उसाीा परन ृण रृइनेु। 17 रवनरव यपीांवो सिरशक््ीन हीय, जसाे पृी्रवो संसीराीा आवीररिह्न बनीयो, रयन्हतवी ब्च्ी ्ीार िी ्यंवर रसंहहतवो ््ड पठीउने ्ीर् चीहँ ृ्न र्यो,
18 िी अजीय जङा् जनीिरहत, कोधाे ्ररभवी, ्खरर् सृर् गररभवी, रव य आगोवो बीष, िी ुररभवो धरिीँ वो फोहोर गन, िी रयन्हतवी आँ खीबीर डराीगो च्व रनसने: 19 जसवो हीरनाे रयन्हताीा भव्चोरर पठीउन सकु, यर डराीगो दृाे रयन्हताीा पूार तप्ी न् गनर सकु। 20 हो, र रयन्हत रबनी रयन्हत भव रिसोरवो सी् ाडे वी ुनछ, बृाीवो सयीइभवी ुनछ, र यपीांवो शक्वो सीसबीर रिृे श्ी ुररभवी ुनछ: यर यपीांाे सब् च्जहत नीप र संखी र िजन्ी आृे श रृनर्भवो ु। 21 रवनरव यपीांाे चीहे वो बेाी्ी आफनो ठूाो शक् ृे खीउन सकरनुु। अरन वसाे रयमो हीयवो शक्वो सी्नी गनर सकु? 22 रवनरव यपीांवो सी्र सीरी संसीर सनरानवो सीनो ृीनी ज्् हो, हो, रबहीनवो श्यवो ्ोपी ज्ो ु जरन पृथ््ी झुर । 23 यर यपीांाे सब््ीर् वृपी गनररनुु। रवनरव यपीांाे सब् वररी गनर सकरनुु, र ्ीरनसहतवी पीपहत्ी आँ खी रझमवीउन सकरनुु, रवन्ने रयन्हताे सरधीर गनररपुर । 24 रवनरव यपीांाे सब् च्जहताीा पे् गनररनुु, र यपीांाे बनीभवो वरन् परन वररीाीा िृाी गनररनुु: यरृ यपीांाे यसाीा िृाी गनरर्भवो ्भ यपीांाे वरन् परन च्ज बनीउनरनने र्भन। 25 अरन यपीांवो इैी न्भवो ्भ वरन् परन वररी वसर् सहन सक्ो? िी सरररकय गररभवो ु, यरृ यपीां ूीरी बोाीइभवो ु् न? 26 यर यपीांाे सब्ाीा जोगीउनर नुु, रवनरव रयन्हत यपीांवी ननछ, हे पर्प्र, यपीां आतीहतवो पे्् ननरनुु। अध्य 12 1 रवनरव यपीांवो अरिनीश् आती सब् वररी्ी ु। 2 तसवीरा यपीांाे रयन्हताीा ्ोर् -्ोर् अपरीध गन्हताीा यीडनी रृनरहोसछ, र रयन्हताे अप्ीन गरे वो समझनी्ी रीखेर रयन्हताीा चेयीउन् रृनरहोसछ, यीरव रयन्हताे आफनो ृर ्यी ुोडे र, हे प्र, यपीां्ीर् रिशीस गनर सवूनछ। 3 रवनरव यपीांवो परित ्ूर्वी य् पररीनी बीरसनीहताीा हीमी परखीर हतवी हीयबीर न् गन् यपीांवो इैी र्यो, 4 जसाीा यै ाे बोक्रिदी र ृर ् बराृीनहतवी धेर् रिनाीगो वी्हत गरे वो्ी िृाी गय्; 5 अरन य् बीाबवीहतवो रनृर य् हतीरीहत, र ्ीरनसवो ्ीसर खीनेहत, र रगयवो चीडहत, 6 रयन्हतवी पूजीहीर्हत रयन्हतवी ्ूरयर पूजव ृाहतवी ब्चबीर, र आ्ीबीबरहत, जसाे आफन् हीयाे सहीययीरिह्न आतीहताीा ्ीरे वी ुनछ: 7 रव ्ूर्, जसाीा यपीांाे अत सब् ्नी ्ीनरनुु, पर्ेशरवी सनीनहतवो योग उपरनिेश पीर गनर सरवयोसछ। 8 य् परन य् ्ीरनसहताीा परन जसाीा यपीांाे ्ीरनसहतवो तप्ी बचीउनर्यो, र रयन्हताीा ्ोर् -्ोर्
नीश गनर यपीांवो सेनीवी अगृू यहत, ्ँड्हत पठीउनर्यो। 9 यो होइन रव यपीांाे यर््ी अध््हताीा ध््हतवो हीय्ररन लीउन, िी रयन्हताीा कूर जनीिरहतूीरी िी भउर् वठोर शबाे भव्चोरर न् गनर अस््र ननरननो: 10 यर रयन्हत्ीर् आफनी नीयहत ्ोर् -्ोर् वीयीर ायन गरे र, यपीांाे रयन्हताीा पशीतीपवो ठीउँ रृनर्यो, रयन्हत भव शरीरय् पर्ी र्भ ्नेर अनजीन न्ा, र रयन्हत्ी रयन्हतवो ूे द प्ृी ्भवो र्यो, र रयन्हतवो सोचीइ वरहल् पररियर न ननेु्न। 11 रवनरव यो सररृे कख न् शीरपय ब्उ र्यो। न य यपीांाे वस्वो डराे रयन्हताीा क्ी रृनर्यो जरन रयन्हताे पीप गरे वी र्भ। 12 रवनरव वसाे ्नछनेु, रय््ाे वे गय्? िी वसाे यपीांवो नीयवो सी्नी गन्ु? िी रय््ाीा न् गन् री््हतवो ाीरग वसाे ृोद ागीउन सकु, जसाीा यपीांाे बनीउनर्यो? िी अध्् ्ीरनसहतवो बृाी रान रयमो रिर््ी खडी नन वो आउँ ु? 13 रवनरव सब्वो हे रचीह गन् यपीां बीहे व अत वोह् पर्ेशर ु् न, जसाीा यपीांाे ृे खीउन सकरनुु रव यपीांवो नीय गाय ु् न। 14 न य रीजी िी यीनीशीहाे रयमो रिर््ी आफनो ्रख रीख सकेु जसाीा रय््ाे ृण रृनर्भवो ु। 15 तसो्भ जब यपीां आफै ध्् ननरनुु, यपीांाे सब् वररीहत नीरयव तप्ी आृे श रृनरनुु: ृणवो योग न्भवोाीा ृोद् ठहरीउन यपीांवो शक्सँग सह्य ु् न ्ने सोचृ् । 16 रवनरव यपीांवो शक् धीर्रवयीवो सररिीय हो, र रवनरव यपीां सब्वी प्र ननरनुु, यसाे यपीांाीा सब्परय अनरगह् बनीउँ ु। 17 रवनरव जब ्ीरनसहताे रिशीस गृ् ननछ रव यपीां पूार शक् ननरनुु, यपीांाे आफनो शक् ृे खीउनरनुु, र यो जीनछनेहतवी ब्च्ी यपीांाे रयन्हतवो सीहस पवर गनररनुु। 18 यर यपीां, आफनो शक््ी प्रत ज्ीभर, नीयवो सी् नीय गनररनुु, र ही््ाीा ठूाो अनरगहवी सी् आृे श रृनरनुु: यपीांाे चीहीनरनँृी शक् पयोग गनर सकरनुु। 19 यर त्ी वी्हतूीरी यपीांाे आफनी ्ीरनसहताीा ध्् ्ीरनस ृयीार ननरपुर ्नेर रसवीउनर्भवो ु, र यपीांवी ुोरीुोर्हताीा यपीांाे पीपहतवो ाीरग पशीतीप गन् रीमो आशीवो तप्ी बनीउनर ्भवो ु। 20 रवनरव यरृ यपीांाे आफनी ुोरीुोर्वी शतरहताीा ृण रृनर्यो, र ्ृतरवो ृण रृइभवीहताीा, य्ो रिचीर-रि्शरवी सी्, उन्हताीा स्य र ्ीन रृनर्यो, जसूीरी उन्हताीा रयन्हतवो ृर ्ीर िनीबीर ्र् गनर सरवुु: 21 यपीांाे आफनी ुोरीहत, जसवी बरबीहतसी्र यपीांाे वस् खीनर्भवो ु, र असा परयजीहतवो िीचीहत गनरर्भवो ु, यपीांाे वरय ठूाो सीिधीन्पूिरव नीय गनरर्यो? 22 तसवीरा, जहीँ यपीांाे ही््ाीा यीडनी रृनरनुु, यपीांाे हीमी शतरहताीा हजीर गराी बढ् वोरीर ागीउनरनुु, यो अर्पीय्ी रव, जब ही्् नीय गु्, ही््ाे यपीांवो
्ाीइवो बीरे ्ी होरसयीर्सी् सोचरपुर , र जब ही्् आफैाीा नीय गररुु, ही््ाे ृयीवो खोज् गनररपुर । 23 यसवीरा, जहीँ ्ीरनसहताे अध्् र अध्् ज्िन रबयीभवी ुनछ, यपीांाे रयन्हताीा रयन्हतवी आफन् रिनाीगी वी्हतूीरी यीयनी रृनर्भवो ु। 24 रवनरव रयन्हत तरररवो ्ीगर्ी धेर् रीढी गभ, र रयन्हताीा ृे ियीहतवी तप्ी स्ीये, जसाीा रयन्हतवी शतरहतवी जनीिरहतवी ब्च्ी परन यर ै ठीरनयो, धोखी्ी परे र, नबरझेवी ुोरीुोर्हत ज््। 25 तसवीरा उन्हतसी्र, रबनी वीरा वेरीवेर्हतवो तप्ी, यपीांाे उन्हताीा रगली गनरवो ाीरग नीय पठीउनर्यो। 26 यर रयन्हत जो तो सरधीरूीरी सरधीररने ु् ननछ, जस्ी उहीँ ाे रयन्हतसँग र्ाेर गनरर्यो, रयन्हताे पर्ेशरवो योगवो नीय ्हसरस गन्ुनछ। 27 रवनरव, हे र, रयन्हताे वे-व्ी वररीहतवी ाीरग ररसीभ, जब रयन्हताीा ृण रृइयो, अ्ीर यछ रयन्हतवी ाीरग जसाीा रयन्हताे ृे ियी ठीने। अब रयन्हत्ी ृण रृइँ ृ्ु, जब रयन्हताे यो ृे खे, रयन्हताे उहीँ ाीा सीँ चो पर्ेशर हो ्नेर स्वीर गरे , जसाीा रयन्हताे जीन इमीर गरे : र तस्ाे रयन्हत्ीर् चर् ृण आयो। अध्य 13 1 रनशय न् सब् ्ीरनसहर स्ीि्ाे व्र ुनछ, जो पर्ेशरवो बीरे ्ी अनर्ज ुनछ, र ृे कखभवी असा वररीहरबीर उहीँ ाीा रचन सवेननछ: न य वी्हत रिचीर गरे र रयन्हताे वी्वो ्ीरावाीा स्वीर गरे ; 2 यर यी य आगो, िी हीिी, िी ये ज हीिी, िी यीरीहतवो िेरी, िी रहं सव पीन्, िी सगरवी बत्हत, संसीराीा शीसन गन् ृे ियीहत ्ीरनुु। 3 जसवो सौनयराे रयन्हत पसन ्भ ्ने रयन्हताे उन्हताीा ृे ियी बनीभ। रयन्हताीा ्ीही रृनरहोसछ रव रयन्हतवी प्र वरय रीमो ननरनुु: सरनरयीवो परहाो ाेखवाे रयन्हताीा सृर् गनरर्भवो ु। 4 यर यरृ रयन्हत रयन्हतवो शक् र सृछ गरा ृे खेर ुक परे वी र्भ ्ने, रयन्हताे बरझन ू छ, उहीँ वरत शक्शीा् ननरनुु जसाे रयन्हताीा बनीउनर्यो। 5 रवनरव पीा्हतवो ्हीनयी र सौनयराे रयन्हतवी रन्ीर यीाीा स्ीनरपीरयव तप्ी ृे खी पृर ु। 6 यर अझ् परन यसवी ाीरग उन्हताीा ृोद रृनर व् ु: रवनरव रयन्हताे गल् गरे , पर्ेशराीा खोज् , र उहीँ ाीा ्ेटीउन इैर व। 7 उहीँ वी वी्हत्ी परररचय ननीाे रयन्हताे उहीँ ाीा ागनश्ायीवी सी् खोजुनछ, र रयन्हतवो दर््ी रिशीस गुर नछ, रवनरव ृे कखभवी च्जहत सरनर ुनछ। 8 यीपरन रयन्हताीा क्ी रृनर नँ ृ्न। 9 रवनरव यरृ रयन्हताे यरय धेर् जीन सक् ्भ रव रयन्हताे संसीराीा ाक गनर सके; वसर् रयन्हताे यसवो प्राीा चीँ ड् ्ेटीउन सवेननछ? 10 यर रयन्हत ृयन्य ुनछ, र ्ृय च्जहत्ी रयन्हतवो आशी ु, जसाे रयन्हताीा ृे ियीहत ्ुुनछ , जरन
्ीरनसहतवी हीयवी वी्हत ननछ, सरन र चीँ ृ्, वाी ृे खीउनवो ाीरग, र जनीिरहतवो स्ीनयी, िी वरन् वी्वो ाीरग ढर ङी, वी्। पररीनो हीयवो। 11 अब भव रसव्् जसाे वीठ वीरछ ु, उसाे उदे ृवो ाीरग तखवो या झीरे परु, र िररपररवो सब् ुीा वरशायीपूिरव हरीयो, र यसाीा सरनर ढं गाे बनीभवो ु, र ्ीरनसवो ज्िनवो सेिीवो ाीरग उपयर् ्ीँ डी बनीभवो ु; 12 अरन आफनो वी्वो इमीर उसवो ्ीसर ारगी ागीउन खचर गरे परु, आफै ्ररभवो ु; 13 अरन उपयोग नगन्हत ब्चवो फोहोराीा राभर, वीठवो बीङो रर की र गीँ ठोाे ्ररभवो, उसाे अत वेह् गनर नपीउँ ृी ागनश्ायीवी सी् वरँृे वो ु, र आफनो स्झवो वौशााे यसाीा बनीभवो ु, र यसाीा ्ीरनसवो ुरि्ी परराय गररयो; 14 अ्िी यसाीा वरन् रिनाीगो जनीिर ज्् बनीउनर्यो, रसुृर राे यछ यसाीा रीखछनर्यो, र रीयो रङ ागीभर, र यछ यसवो हरे व ठीउँ ाीा ढीकर्यो। 15 अरन जब उसाे यछ यसवो ाीरग सररिधीजनव वोठी बनीयो, यछ यसाीा पखीर ा्ी रीखछयो, र यसाीा फाी्ाे रुरो बनीयो। 16 रवनरव यो आफैाीा ्दय गनर अस््र ु ्न् जीनछने गर् यो खसछन नपरोसछ ्नेर उहीँ ाे यसवी ाीरग पबन गनरर्यो। रवन्ने यो भउरी ुरि हो, र ्दयवो आिृवयी ु: 17 तसपरु उसाे आफनो सी्ीन, आफन् पत् र ुोरीुोर्हतवो ाीरग पी्रनी गुर , र ज्िन न्भवोसँग बोलन ाीज ्ीन् न। 18 सीववो ाीरग उहीँ ाे व्जोरहताीा बोाीउनरनुु: ज्िनाे ्रे वोाीा पी्रनी गुर । सहीययीवो ाीरग रिनमयीपूिरव रबन् गृर ु जरन ्दयवो ाीरग वक््ी सीधन ु: र रीमो यीतीवो ाीरग उसाे तसाीा सोधु जरन अगीरड खरटी रीख सक् न: 19 र पीर गनर र पीर गनरवो ाीरग, र आफनो हीयवो रीमो सफायीवो ाीरग, उहीँ सँग गनर सके क्यी ्ीगु, तो वरन् परन वररी गनर असक् ु। अध्य 14 1 फेरर, भवजनी आफैाीा डर ङी चढछ न ययीर गृ् , र ुीाहत पीर गनर ाीगी, उसाीा बोके ्ीँ डो ्नी बढ् सडे वो वीठवो रर कीाीा बोाीउँ ु। 2 िी्ि्ी ाी्वो इैीाे तो योजनी बनीयो, र वी्ृीराे यसाीा आफनो स्पाे बनीयो। 3 यर हे बरबी, यपीांवो रिरधरिधीनाे यसाीा शीसन गुर : यपीांाे स्रद्ी बीरो र ुीाहत्ी सरररकय बीरो बनीउनर्भवो ु। 4 यपीांाे सब् खयरीहतबीर बचीउन सकरनुु ्नेर ृे खीउँ ृ्: हो, यदरप भव वक् वाी रबनी स्रद्ी गयो। 5 य् परन यपीााे चीहनरनन रव यपीावो बरक्वी वी्हत बेवीर होसछ, र तस्ाे ्ीरनसहताे आफनो ज्िन वीठवो सीनो रर की्ी स्परा गुर नछ, र व्जोर ्ीँ डो्ी खडी स्रद पीर गरे र बचीउँ ुनछ।
6 रवनरव पररीनो स्य्ी परन, जब ि्ण् ृ् तहत न् ्भ, यपीांवो हीयाे शीरसय संसीरवो आशी व्जोर ्ीँ डो्ी ्ीगो, र सब् यरगहतवी ाीरग पर्ीवो ब्उ ुोरडयो। ७ रवनरव धनछय हो तो वीठ जसबीर धीर्रवयी आउँ ु। 8 यर हीयाे बनीभवो वररीाीा शीरपय नुु, जसर् यसाीा बनीउनर ्यो। र यो, रवन्ने, भ् ्भवोाे, यसाीा ्गिीन ्रननो। 9 रवनरव अध्् र उसवो अध्् ृर ि् पर्ेशरवो ाीरग स्ीन तप्ी िृराय ुनछ। 10 रवनरव जरन बनीइभवो ु तसाीा बनीउनेसँग ृकणय ननेु। 11 तसवीरा ग्र-यहृ्हतवी ्ूरयर हत्ी परन ्ेर ननेु: रवन्ने रयन्हत पर्ेशरवो सृर््ी िृराय ुनछ, र ्ीरनसहतवी आतीहतवी ाीरग ठे स ाीगे , र ्ूखरहतवो खरटी्ी पीसो बुुनछ। 12 रवनरव ्ूरयर हत बनीउनर न् आकतव वर्चीरवो सररिीय र्यो, र रयन्हतवो आरिषीर ज्िनवो भ्यी र्यो। 13 रवनरव न य रयन्हत सररृे कख न् र्भ, न य रयन्हत सृीवो ाीरग ननेुनछ। 14 रवनरव ्ीरनसहतवो व्र ्रह्ीूीरी रयन्हत संसीर्ी पिेश गरे , र तसवीरा रयन्हत चीँ ड् अन ननेुनछ। 15 अवीा् शोव्ी रपरडय बरबीवो ाीरग, जब उसाे आफनो बवीवो ुरि रुट् हरीइरृभवो ु, अब उसाीा ृे ियीवो तप्ी समीन गय्, जरन तसबेाी ्रे वो ्ीरनस र्यो, र उहीँ वो अध्न्ी ्भवी स्ीरोह र बराृीनहताीा सरमनर्यो। 16 यसर् स्यवो परकयी्ी बरायो नरवरभवो अध्् चानाीा वीनूनवो तप्ी रीकखयो, र वरँरृभवी ्ूरयर हताीा रीजीहतवो आजीअनरसीर पूजी गररनो। 17 जसाीा ्ीरनसहताे उपक्रय्ी समीन गनर सवेननछ, रवन्ने रयन्हत रीढी बसोबीस ग््, रयन्हताे रीढीबीर उहीँ वो नका् तप लीभ, र रयन्हताे समीन गरे वो रीजीवो भव स् ुरि बनीभ, अन्ी रयन्हतवो अगीरड बढे र उहीँ वो चीपाूस् गनर सवूनछ। अनरपक्य र्भ, ्ीनौं उन् उपक्य र्भ। 18 सी्् वीर्गरवो भवा ागनश्ायीाे अजीन्हताीा ्प अनरिशीस्ी अगीरड बढीउन ्दय गरछ यो। 19 रवनरव उसाे , समियः अक्यीरिीाीाीा खरस् पीन् सीहसाे, आफनो सब् स्पाीा उत् फेसनसँग र्लोजरलो बनीउन बीर यर लीयो। 20 अरन यसर् वी्वो अनरगहाे ाोर्भवो ््डाे उहीँ ाीा अब भव ृे ियीवो तप्ी राभ, जरन अरा परहाे यर समीरनय र्यो। 21 र यो संसीराीा धोवी रृने अिसर र्यो: ्ीरनसहतवी ाीरग, यी य रिपरत िी अतीचीरवो सेिी गृ् , ढर ङीहत र सवहताीा अपरररचय नी् रृभ। 22 यसबीहे व रयन्हतवी ाीरग यो पयीर र र्भन, रव रयन्हताे पर्ेशरवो जीन्ी गल् गरे । यर जहीँ रयन्हत अजीनयीवो ्हीनछ यर््ी बीँ रचरहे वी र्भ, य् ठूाी रिपरतहताे रयन्हताीा शीकन ्ने।
23 रवनरव रयन्हताे आफनी ुोरीुोर्हताीा बराृीनहत्ी ्ीरे वी र्भ, िी गोप स्ीरोहहत पयोग ग््, िी अनौठो संसीरवो खराीसी गरे ; 24 रयन्हताे ज्िन र रििीहाीा अब अपरित रीखेननछ , यर भवाे अव्ाीा धोवी रृभर ्ीरे , िी वर्चीराे उसाीा ृर ःख रृभ। 25 यसवीरा तहीँ अपिीृ रबनी सब् ्ीरनसहत्ी रगय, हती, चोर्, र ुा, भ्ीचीर, अरिशीस, वोाीहा, झूरो आरोप, 26 असा ्ीरनसहतवो असनरर्, असा पीाोहत रबसरने, आतीवो अशर्यी, पवीर पररियर न, रििीह्ी अवि्ी, वर्चीर, र रनार् अशर्यी। 27 रवनरव ्ूरयर हतवो पूजी गनरर ्नेवो सब् खरीब्वो सररिीय, वीरा र अन हो। 28 रवनरव रव य रयन्हत र्ीइाो नँ ृी बौाीही नुुनछ, िी झूर ्रिरिीा् गुर नछ , िी अनीयपूार ज्िन रबयीउँ ुनछ, िी हली तप्ी आफ्ाीा तीगुनछ। २९ रवनरव रयन्हतवो ्रोसी ्ूरयर हत्ी ु, जस्ी ज्िन ु् न। रयन्हताे झूरो वस् खीभ यीपरन रयन्हत ृर ख् नने ृे कखँृ्ननछ। 30 यदरप ृर ब् वीरावी ाीरग उन्हताीा नीयसंगय सजीय रृइनेु: ृर ब् रवन्ने उन्हताे पर्ेशरवो रीमो सोचेवी र्भननछ, ्ूरयर हताीा रीन रृभवी र्भ, र अनीयपूार तप्ी ुा्ी वस् खीभ, परितयीाीा यर ै। 31 रवनरव यो रयन्हतवो शक् होइन जसूीरी रयन्हत वस् खीुुनछ: यर यो पीप्हतवो नीयपूार बृाी हो, जसाे सधै अध््हतवो अपरीधाीा ृण रृुु। अध्य 15 1 यर हे पर्ेशछिर, यपीां ृयीार र सत ननरननछु, ध्रज् ननरननछु, र वृपीाे सब् वररीाीा विक्य गनररनुु, 2 रवनरव यरृ ही््ाे पीप गय् ्ने , ही्् यपीांव् हौं, यपीांवो शक् जीनछृुौं, यर ही्् यपीांव् गरनुुौं ्नेर जीनछने गर् पीप गन् ु् नौं। 3 रवनरव यपीााीा रचनर न् रस् धीर्रवयी हो: हो, यपीावो शक्ाीा जीन अ्रयीवो जरी हो। 4 रवनरव न य ्ीरनसहतवो शरीरय् आरिषीराे ही््ाीा धोवी रृयो, न य रिर्न रं गहत ्भवो रचत, रचतवीरवो रनषा श्; 5 जसवो ददछरराे ्ूखरहताीा यछ यसवो अर्ाीदी्ी फसीउँ ु, र यसर् रयन्हताे सीस न्भवो ्ृय ्ूरयर वो तपवो चीहनी रीखुनछ। 6 रयन्हताीा बनीउनेहत, रयन्हतवो इैी गन्हत र रयन्हतवो पूजी गन्हत ृर ि् ृर ् च्जहतवी पे््हत ननछ, र त्ी वररीहत्ी ्रोसी गनर योग ुनछ। 7 वर्ीाेवो ाीरग, नर् ्ीरोाीा रे मर गन्, हीमो सेिीवो ाीरग धेर् पररश् राभर पतेव ्ीँ डीाीा रडजीइन गृर ु: हो, भउर् ्ीरोबीर उसाे ृर ि् ्ीँ डीहत बनीउँ ु जरन सफी पयोगवो ाीरग सेिी गृर ु, र तस्गर् सब् रिपररय सेिीहत परन बनीउँ ु: यर वे हो? वरन् परन पवीरवो पयोग, वर्ीाे आफै नीयीध्श हो।
8 अरन आफनो श्ाीा नृशंस तप्ी पयोग गरे र, उसाे भउर् ्ीरोवो व्रवो ृे ियी बनीउु, तो परन जो अरावरय अरि ्ीरोबीर बनेवो र्यो, र वेह् स्य परु उ्् फवरुु, जब उसवो ज्िन जो उसाीा रृइभवो र्यो। ्ीग गरे । 9 यदरप उसवो हे रचीह यो होइन रव ऊसँग धेर् श् ननेु, न य उसवो ज्िन ुोरो ु: यर सरन र चीँ ृ्वी वी्ृीरहताीा उतृ् बनीउने पयीस गुर , र वीँ सीवी वी्ृीरहत ज्् गनर वोरसस गुर , र नका् च्जहत बनीउनाीा आफनो ्रह्ी ठीुु। 10 यछ यसवो हृय खरीन् ु, यछ यसवो आशी ्ीरो्नी परन न्च ु, र यछ यसवो ज्िन ्ीरो्नी व् ्ूलवो ु। 11 रवनरव उसाे आफनो सृर्वयीर ाीा रचनेवो र्भन, र उहीँ ाीा जसाे उहीँ ्ी भव सरकय आतीाीा उतेररय गनरर्यो, र ज्रिय आती्ी सीस फेनरर्यो। 12 यर रयन्हताे हीमो ज्िनाीा ्नोरञन ठीने, र हीमो स्य यहीँ ाी्वो बजीर हो: रवनरव, रयन्हत ्ुुनछ , ही््ाे हरे व यररवीबीर पीर गन्पुर , यदरप यो खरीब ्ीर्बीर होसछ। 13 यस ्ीरनसवो ाीरग, पीर्रि पृी्रवो रव ्ङ ्ीँ डीहत र वरँरृभवी ्ूरयर हत बनीउँ ु, आफूाीा अत सब् ्नी ्ीर् अप्ीन गनर जीनुनछ। 14 अरन रयमी जनवी सब् शतरहत, जसाे रयन्हताीा अध्न्ी रीखुनछ, धेर् ्ूखर ुनछ, र धेर् वेरीवेर्हत ्नी धेर् ृर ख् ुनछ। 15 रवनरव रयन्हताे अनजीरयहतवी सब् ्ूरयर हताीा ृे ियीहत ठीने: जसाीा न य हे नरवो ाीरग आँ खी ु, न सीस फेनर नीव ु, न सरन वीन ु, न हीयवी औंाीहत समीलन सरवुु। र रयन्हतवो खरटीवो ाीरग, रयन्हत जीन रढाो ुनछ। 16 रवनरव ्ीरनसाे रयन्हताीा बनीयो, र जसाे आफन् आतीाीा उधीरो रायो उसाे रयन्हताीा बनीयो, यर वरन् परन ्ीरनसाे आफनो ज्ो ृे ियी बनीउन सक् न। 17 ्राश्ा ननीाे, उसाे ृर ् हीयाे ्रे वो वी् गुर : रवनरव ऊ आफूाे पूजी गन् च्जहत ्नी रीमो ु: जबरव ऊ भव परव बीँ चो, यर रयन्हत वरहल् ्भननछ। 18 हो, रयन्हताे य् जनीिरहताीा परन पूजी गरे जरन सब््नी िृराय ुनछ : भवसी् यर ानी गृीर , वोह् अत ्नी खरीब ुनछ। 19 न य रयन्हत सरनर ुनछ, जरय जनीिरहतवो सन्र्ी चीरहुु: यर रयन्हत पर्ेशरवो पशंसी र उहीँ वो आरशदछ रबनी गभ। अध्य 16 1 तसवीरा, तसर् न् उन्हताीा उरचय सजीय रृइयो, र जनीिरहतवो ््डूीरी यीयनी रृइयो। 2 जरन सजीयवो सटी, यपीांवी आफन् ्ीरनसहतसँग ृयीार विहीर गरे र, यपीांाे रयन्हतवी ाीरग अनौठो सीृवो ्ीसर ययीर गनरर्यो, रयन्हतवो ्ोव जगीउनवो ाीरग बरे रहत परन: ३ अनवो ाीरग रयन्हताे खीनीवो चीहनी रीखृ् , रयन्हतवी ब्च्ी पठीइभवी जनीिरहतवो वरतप दृवो
ाीरग, उन्हताीा चीरहने वररीाीा परन ाो् गनर सकु। यर य्, ुोरो ठीउँ वो ाीरग व् ्ोग् , भव अनौठो सीृवो सह्ीग् बन सकु। 4 रवनरव यो आिृव र्यो, रव उन्हत्ीर् अतीचीर गन् प्डी आउनर पुर , जसाीा उन्हताे रीनर सवेननछ: यर उन्हताीा उन्हतवी शतरहताीा वसर् यीयनी रृइयो ्नेर ्ीत ृे खीउनरपृर ु। 5 रवनरव जब जनीिरहतवो ्यीनव ्यंवरयी य््ीर् आयो, र रयन्हत बीङो सपरहतवो डं वाे न् ्भ, यपीांवो कोध सृीवो ाीरग ररवेन: 6 यर रयन्हत भव सीनो रसजनवो ाीरग स्सी्ी परे वी र्भ, रव उन्हताीा चेयीिन् रृइयोसछ, ्रक्वो रचन ्भवो, रयन्हताीा यपीांवो वि्ीवो आजीवो समझनी्ी रीख। 7 रवनरव जसाे आफूाीा तयीरयर फवीर उँु उसाे ृे खेवो वररीाे बचीभवो होइन, यर यपीांूीरी, जो सब्वी ्रक्ृीयी ननरनुु। 8 अरन यस्ी यपीांाे आफनी शतरहताीा स्वीर गनरर्यो, रव यपीांाे सब् ृर ्यीबीर ुर रवीरी रृनरनुु: 9 रयन्हतवी ाीरग फटीङछगी र रझंगीहतवी रोवीइहत ्ीररभ, न य रयन्हतवो ज्िनवो ाीरग वरन् उपीय फेाी पीररयो: रवनरव रयन्हत त्ीूीरी सजीय पीउन योग र्भ। 10 यर यपीांवी ुोरीहताे रिदीार ड् छ यीगनहतवी ृीँ यहत रजत सवेननछ, रवनरव यपीांवो वृपी रयन्हतूीरी सँध् र्यो, र रयन्हताीा रनवो पीनरर्यो। 11 रवनरव रयन्हताे यपीांवी िचनहत समझूनछ ्न् वरररभवी र्भ। र चीँ ड् बचीइयो, रव गरहरो रिसरा्ी नपरे र, रयन्हताे यपीांवो ्ाीइवो रनरनर समझनी गतनछ। 12 रवनरव यो न य जरडबरर् र्यो, न य ्ोराफीइं ग पीसर, जसाे रयन्हताीा सीव्ी परन्ीर रपय गरछ यो: यर हे पर्प्र, यपीांवो िचनाे सब् वररी रनवो पीुर । 13 रवनरव यपीांसँग ज्िन र ्ृतरवो शक् ु: यपीांाे नरववो ढोवीहत्ी डोरछ यीउनर नुु, र फेरर उठीउनर नुु। 14 सीँ व् ्ीरनसाे आफनो ूे दूीरी ्ीुर , र आती, जब यो बीरहर जीुु, फव्र आउँ ृ्न। न य पीर आती फेरर आउँ ु। 15 यर रयमो हीयबीर उमवन समि ु् न। 16 रवनरव अध््हत, जसाे यपीांाीा रचनछ न इमीर गरे , यपीांवो हीयवो बााे वोरीर ागीइयो: अनौठो िदीर , अरसनी र िदीर ाे, उन्हताीा सयीइयो, रव उन्हताे रीनर सवेननछ, र उन्हताीा आगोूीरी ्स पीररयो। 17 रवनरव, सब््नी अचमवो वररी हो, पीन््ी आगोवो बा बढ् र्यो, जसाे सब् वररी रन्ीउँ ु: रवनरव संसीर ध््हतवो ाीरग ाडछ ु। 18 वेह् स्यवो ाीरग जीाीाीा व् गररभवो र्यो, यीरव यसाे अध््हतवो रिर््ी पठीइभवी जनीिरहताीा जाीउन नपरोसछ। यर रयन्हत आफ्ाे ृे ख र ्हसरस गनर सकुनछ रव उन्हताीा पर्ेशरवो नीयाे सयीइभवो र्यो। 19 अरन अव् स्य्ी यो आगोवो शक् ्नी ्ीर् पीन्वो ब्च्ी परन जलु, रव यसाे अनीयपूार ्ूर्वो फााीा न् गनर सकु।
20 जसवो सटी्ी यपीांाे आफनी ्ीरनसहताीा सगरृूयहतवो खीनी खरिीउनर्यो, र रयन्हतवो पररश् रबनी ययीर पीररभवो सगरबीर रोर् पठीउनर्यो, हरे व ्ीरनसवो आननाीा सनर् पीनर सक् र हरे व सीृ्ी सह्य। 21 रवनरव यपीांवो ्ोजनाे यपीांवी ुोरीुोर्हतवी ाीरग यपीांवो ््ठोपन िोदाी गरछ यो, र खीनेवो ्ोवाीा सेिी रृँ ृ्, हरे व ्ीरनसवो ्नपन् स्ीिवो तप्ी। 22 यर रहउँ र बरफाे आगो सहो, र पगे न, रव अरसनी्ी आगो बरारहे वो र िदीर ्ी चकमवरहे वो, शतरहतवो फााीा न् गय् ्नेर उन्हताे जीन सवूनछ। 23 यर यसाे फेरर आफन् बााीा परन रबस्, यीरव ध््हताीा पोदा र्ाोसछ। 24 रवनरव सृर्वयीर ाे यपीांवो सेिी गन् पीा्ाे अध््हतवो रिर््ी उन्हतवो ृणवो ाीरग आफनो शक् बढीउँ ु, र यपीां्ीर् ्रोसी रीखेहतवो फीइृीवो ाीरग आफनो शक्ाीा व् गुर । 25 तसवीरा यब परन यो सब् फेसनहत्ी पररियर न गररभवो र्यो, र यपीांवो अनरगहवो ाीरग आजीवीर् र्यो, जसाे सब् च्जहताीा पोदा गृर ु, आिृवयी ्भवीहतवो इैी अनरसीर: 26 यीरव यपीांवी ुोरीुोर्हत, हे पर्प्र, जसाीा यपीांाे ्ीयी गनररनुु, ्ीही पीउन सवूनछ, रव यो फाफूावो उबन्ाे ्ीरनसाीा पोदा गृ् न: यर यो यपीांवो िचन हो, जसाे रयन्हताीा बचीउँ ु जसाे यपीां्ी ्रोसी रीखुनछ। 27 रवनरव जरन आगोबीर न् ्भवो र्भन, अरावरय िी्वो रवरााे नीनो पीृ् , चीँ ड् पकगयो: 28 रव यो जीन सरवयोसछ, रव ही््ाे यपीांाीा धनिीृ रृन सूयराीा रोक् पुर , र रृनवो ्रहीन्ी यपीांाीा पी्रनी गरौं। २९ रवनरव अवृयजहतवो आशी रहउँ ृवो नरवो रहउँ झ् ँ पकगनेु, र बेफीइृीवो पीन्झ् ँ ्ीगेु। अध्य 17 1 रवनरव यपीांवी नीयहत ्हीनछ ुनछ, र व् गनर सरवँृ् न: तस्ाे अपररिरयर य आतीहताे गल् गरे वी ुनछ। २ रवनरव जब अध्् ्ीरनसहताे परित री््ाीा ृ्न गन् सोचेवी र्भ; रयन्हत आफनो िर्ी ्ररनभवी, अनवीरवी व्ृ्हत, र ाी्ो रीयवो बनन्ी बीँ रधभवी, अनन रिरधबीर रनिीर रसय तहीँ सरये। 3 रवनरव रयन्हताे आफनी गोप पीपहत्ी ारवेर बस खोजेवी र्भ, रयन्हत रिसृरयवो अँरीरो पृीर ्ररन ुररभवी र्भ, ्यीनव तप्ी चरवय र अनौठो दृहताे रिचराय ्भवी र्भ। 4 रवनरव न य रयन्हताीा स्ीते वरनीाे रयन्हताीा डरबीर जोगीउन सवेन: यर रयन्हतवो िररपरर या खसेवो पीन्वो आिीजहत सररनयो, र गहौं अनरहीरहतवी सी् रयन्हतसी्र उृीस ृशरनहत ृे खी परछ यो। 5 आगोवो वरन् शक्ाे रयन्हताीा उजीाो रृन सक् न: नयी यीरीहतवो चकमवाो जीाीाे तो ्यीनव रीयाीा उजीाो बनीउन सरवन।
6 वेिा तहीँ उन्हतसी्र आगो बाेवो आगो ृे खी परछ यो, धेर् डराीगो: धेर् डरीभवो ननीाे, उन्हताे ृे खेवी वररीहताीा उन्हताे नृे खेवो दृ्नी परन नरीमो ठीने। 7 वाी जीृर वो भ्वो ाीरग, रयन्हताीा या रीकखयो, र रयन्हतवो बरक््ी िृाी गन् अप्ीनवो सी् हपवीइयो। 8 रवनरव रयन्हत, जसाे रबरी्् आतीबीर डर र स्सीहत हरीउने परयजी गरे वी र्भ, रयन्हत आफै डराे रबरी्् र्भ, हीँ स योग र्भ। 9 रवनरव वरन् डराीगो वररीाे रयन्हताीा डरीभवो र्भन। य् परन ुे उबीर गररजभवी जनीिरहत र सपरहतवो रहसीइसँग डरीउँ ृ्, 10 रयन्हत डराे ्रे , रयन्हताे हीिी ृे खे ्नेर इमीर गृ् , जरन वरन् परन पकबीर बच सरवँृ् न। 11 रवन्ने ृर ्यी, आफन् सीक्ूीरी रननी गररभवो, धेर् डराीगो ु, र अनसरााे ृबीभर, सधै ृर ःखृीय् वररीहतवो ्रिरिीा् गुर । 12 रवनरव डर ्नेवो अत वेह् होइन यर वीरााे प्ीि गन् सहयोग्हताीा धोवी रृनर हो। 13 र र्तबीर अपेकी, व् नँ ृी, प्डी लीउने वीरा ्नी अजीनयी बढ् गानी गृर ु। 14 यर रयन्हत तो रीय तह् रनदी्ी सरयेवी र्भ, जरन िी्ि्ी असहन्य र्यो, र जरन अपररहीयर नरववो फेृबीर रयन्हत्ीर् आयो, 15 आं रशव तप्ी रीकस् दृहतबीर तरसय र्भ, र आं रशव तप्ी बेहोस ्भ, रयन्हतवो हृयाे उन्हताीा असफा बनीयो: अचीनव डरवो ाीरग, र खोज् नगररभवो, रयन्हत्ीर् आयो। 16 तसवीरा जो जो तहीँ ाडो, उसाीा फाी्े बीरहत रबनीवो जेा्ी ्ररनयो, 17 रवनरव ऊ खेय्पीय्, गोठीाो िी खेय्ी वी् गन् वी्ृीर र्यो, उसाीा परी् गररयो, र तो आिृवयीाीा सहो, जरन रीलन सरवँृ् न: रवनरव रयन्हत सब् अँरीरोवो भउर् सीङछाोाे बीँ रधभवी र्भ। 18 चीहे तो रसट्वो हीिी होसछ, िी फ्राभवी हीँ गीहतवी ब्च्ी चरीहतवो ्धरर आिीज होसछ, िी बेसर् बगे पीन्वो र्ीइाो झरनी होसछ, 19 िी ढर ङीवो डराीगो आिीज, िी ुीडछ ने जनीिरहत ृे ख नसरवने ृौडने, िी धेर्जसो जंगा् जनीिरहतवो गजरने आिीज, िी खीा् पहीडहतबीर ररबीउकनङ परयतरन; य् वररीहताे रयन्हताीा डराे बेहोस बनीयो। 20 रवनरव सीरी संसीर स् जोरयाे चकमवयो, र रयन्हतवो पररश््ी वस्ाीा बीधी परे न: 21 रयन्हत्ीर् ्ीत भव गरहरो रीय फ्राभवो र्यो, तो अनवीरवो ुरि जसाे रयन्हताीा परु स्वीर गनररपुर : यर अझ् रयन्हत आफै्ी अनवीर ्नी बढ् प्डीृीय् र्भ। अध्य 18 1 य् परन रयमी सनहतसँग धेर् ठूाो जोरय र्यो, जसवो आिीज रयन्हताे सरने, र रयन्हतवो आवीर नृे खे,
रवन्ने रयन्हताे परन त्ी वररीहत ्ोगेवी र्भननछ, रयन्हताे रयन्हताीा खरश् ठीने। 2 यर यसवी ाीरग उन्हताे अरहाे उन्हताीा चोर परयीर भननछ, जसवो बीरे ्ी उन्हताे परहाे अनीय गरे वी र्भ, उन्हताे उन्हताीा धनिीृ रृभ र उन्हताीा शतर ्भवो्ी क्ी ्ीगे। 3 जसवो सटी यपीांाे रयन्हताीा आगोवो जान ्म रृनर्यो, ृर ब् अजीय यीतीवो ्ीगररनृ् शव नन र समीनजनव ्नोरञन गनरवो ाीरग हीरनवीरव सूयर। 4 रवनरव रयन्हत उजीाोबीर िरञय र अनवीर्ी व्ृ गनर योग र्भ, जसाे रयमी ुोरीहताीा बन रीखेवी र्भ, जसूीरी वीनूनवो अभ् पवीश संसीराीा रृइने र्यो। 5 अरन जब उन्हताे सनहतवी बवीहताीा ्ीन् रनारय गरे वी र्भ, भउरी बीावाीा बीरहर फीराँृ् र बचीइयो, रयन्हताीा हपवीउन, यपीांाे उन्हतवी ुोरीुोर्हतवो ््डाीा हरीउनर्यो र रयन्हताीा शक्शीा् पीन््ी पूर् न् गनरर्यो। 6 तो रीय हीमी परखीर हताीा परहाे प्ीराय गररभवो र्यो, रव उन्हताे वरन वस्ाीा रिशीस गरे वी र्भ ्नेर रनरशय तप्ी ्ीही पीभर, उन्हत परु रीमो खरश् नन सकुनछ। 7 यसर् यपीांवी ्ीरनसहताे ध््हतवो उ्ीर, र शतरहतवो रिनीश ृर ि् स्वीर गरे । 8 रवनरव जसूीरी यपीांाे हीमी रिरोध्हताीा ृण रृनर्यो, तस्ूीरी यपीांाे ही््ाीा ्रह्ी रृनर्यो, जसाीा यपीांाे बोाीउनर्भवो र्यो। 9 रवनरव असा ्ीरनसहतवी ध्् सनीनहताे गोप तप्ी बराृीन गरे , र भव सह्रय्ी भव परित वि्ी बनीभ, रव सनहत भउर् असा र खरीबवो सीझेृीरहत ज्् ननरपुर , बरबीहत अरहाे पशंसीवी ग्यहत गीउँ ृ्ुनछ। 10 यर अव् ुे उ्ी शतरहतवो रिीइ अनरसीर रबरी््वो आिीज सररनयो, र रिाीप्ी परे वी वेरीवेर्हतवो ाीरग रिाीपवो आिीज बीरहर ारगयो। 11 ्ीराव र नोवराीा भउर् यररवीाे सजीय रृइयो। र रीजीाे ज्् सी्ीन जनयीाे परन ृर ःख ्ोगे। 12 यसर् रयन्हत सब् भव् पवीरवो ्ृतरवो सी् असंख ्ृयवहत र्भ। न य ज्रियहत रयन्हताीा गीडछ न पयीर र र्भ: रवनरव भव् का्ी रयन्हत्रे सब््नी ्हीन सनीन न् ्यो। 13 रवनरव रयन्हताे जीृू वो वीरााे वरन् परन वररीाीा रिशीस गृ् ननछ; परहाो जनेवो नीश्ी, रयन्हताे य् ्ीरनसहताीा पर्ेशरवी ुोरीहत ननछ ्नेर स्वीर गरे । 14 रवनरव जब सब् च्जहत शीन ्ौनयी्ी र्भ, र तो रीय उनवो दरय ्ीगरवो ब्च्ी र्यो, 15 यपीांवो सिरशक््ीनछ िचन सगरबीर यपीांवो शीह् रसंहीसनबीर या ओरारयो, रिनीशवो ्ूर्वो ब्च्ी भव ्यंवर यर् गन् ्ीरनसवो तप्ी, 16 अरन रयमो अव् आजीाीा धीरराो यरिीरवो तप्ी लीउनर्यो, र खडी ्भर सब् वररी ्ृतराे ्ररयो। र यसाे सगर ुोयो, यर यो पृथ््ी खडी ्यो।
17 यब अचीनव डराीगो सपनीहतवो ृशरनाे रयन्हताीा ृर ःख् बनीयो, र नृे खेवो रयन्हत्ीर् डर आयो। 18 अरन भवाीा यहीँ फीँ रवयो, र अव् तहीँ , आधी ्रे वो, उसवो ्ृतरवो वीरा ृे खीयो। 19 रवनरव उन्हताीा सयीउने सपनीहताे यो पूिररचता गरछ यो, नतयी रयन्हत नीश नहोसछ, र रयन्हत रवन ृर ःख्ी परे ्नेर ्ीही नपरोसछ। 20 हो, ्ृतरवो सीृाे ध््हताीा परन ुोयो, र उजीड्ीन्ी ््डवो रिनीश र्यो: यर कोध ाी्ो स्यसम ररवेन। 21 रवनरव यब रनृ्द ्ीरनस हयीर ्यो, र रयन्हताीा बचीउन अगीरड उर्यो। र आफनो उरचय सेिीवो ढीा लीभर, पी्रनी र धूपवो पीयरशत परन, कोधवो रिर््ी आफूाीा सेर गनरर्यो, र यसर् रिपरतवो अन्ी लीउनर्यो, िोदाी गृ् रव ऊ यपीांवो सेिव हो। 22 तसवीरा उसाे शर्रवो बा िी हरययीरवो बााे होइन, यर रपयृ हतसँग गररभवो वस् र िीचीहतवो आरोप ागीउँ ृ् सजीय रृनेाीा भव शबाे िश्ी पीय्। 23 रवनरव जब ्रे वीहत भव-अवीर वो ्रपो्ी ारडरहे वी र्भ, ब्च्ी उर्भवी र्भ, उहीँ ाे कोधाीा रोरवनर्यो, र ज्रियहताीा बीरो ुर टीउनर्यो। 24 रवनरव ाी्ो ारगी्ी सीरी संसीर र्यो, र ढर ङीवी चीर पङछ क्हत्ी रपयी-परखीर हतवो ्रह्ी वरँरृभवो र्यो, र उहीँ वो रशरवो ्रवरर्ी ्हीरीज। 25 रयन्हताीा रिनीशवयीर ाे ठीउँ रृयो, र रयन्हतसँग डरीभ: रवनरव रयन्हताे कोधवो सीृ चीखनर ्ीत पयीर र र्यो। अध्य 19 1 जहीँ सम अध््हतवी ाीरग, रयन्हत्ीर् अनसम ृयी नगर् कोध आयो: रवनरव उन्हताे वे गन् ्नेर उहीँ ाीा ्ीही र्यो; 2 वसर् रयन्हताीा जीने अनर्रय रृभर, र रयन्हताीा हयीर-हयीर पठीभर, रयन्हताे पशीतीप गरे र रयन्हतवो परु ाीगे। 3 रवनरव रयन्हत अझ् ्ृयवहतवो रचहीनहत्ी रिाीप गृ् र रिाीप गरररहे वी र्भ, रयन्हताे अव् ्ूखरयीपूार उपवरा ्पे, र उन्हताीा ्गोडीवो तप्ी खेृे, जसाीा रयन्हताे जीन खोजेवी र्भ। 4 रनयरयवो ाीरग, जसवो रयन्हत योग र्भ, उन्हताीा यस अन्ी यीनर्यो, र उन्हताीा परहाे न् ्इसवेवी वररीहत रबसरन ागीइयो, यीरव उन्हताे आफनो यीयनीवो ाीरग चीहे वो सजीय पूरी गनर सवूनछ: 5 अरन रयमी ्ीरनसहताे अृछ ्रय बीरो पीर गनर सवूनछ, यर रयन्हताे अनौठो ्ृतर पीउन सकुनछ। 6 रवनरव उहीँ वो उरचय पवीरवो समू ार पीा् फेरर नयीँ तपाे बनीइयो, रयन्हताीा रृइभवो रिशेद आजीहतवो सेिी गृ् , यीरव यपीांवी ुोरीुोर्हताीा हीरन नगर् रीकखयोसछ:
7 अ्ीर यछ, ुीउन्ाीा ुीयीँ रृने बीृा; र जहीँ पीन् अरि खडी र्यो, सरखी जर्न ृे खी पय्। र ाीा स्रदबीर वरन् बीधी रबनी बीरो बीरहर; र रहं सव धीरीबीर बीरहर हररयो ््ृीन: 8 जहीँ बीर सब् ्ीरनसहत गभ जो यपीांवो हीयाे बचीभवी र्भ, यपीांवी अचमवी अचमवी वी्हत ृे खेर। 9 रवनरव रयन्हत िोडीहतझ् ँ गभ, र ्र्ीहतझ् ँ उर्भ, हे पर्प्र, रयन्हताीा ुर रवीरी रृनरनने यपीांवो पशंसी गृ् । 10 रवनरव रयन्हताे अनौठो ्ूर््ी बसी वे-व्ी वी्हत गरे , वसर् जर्नाे गीाि्रवो सटी्ी रझंगीहत लीयो, र वसर् नृ्ाे ्ीुीवो सटी्ी भीगरयीहत फीँ को ्ने वररीहत सकमझरहे वी र्भ। 11 यर परु रयन्हताे चरीहतवो नयीँ पर्ी ृे खे, जब रयन्हतवो ्ोवाे डोऱयीइँ ृ्, रयन्हताे नीजरव ्ीसर ्ीगे। 12 रवनरव रयन्हतवो सनरर्वो ाीरग बरे रहत स्रदबीर रयन्हतवहीँ आभ। 13 र ृणहत पीप्हत्ीर् गजरनवो बाूीरी परहाेवी रचनहत रबनी आभननछ: रवनरव रयन्हताे रयन्हतवो आफन् ृर ्यी अनरसीर नीयसंगय प्डी ्ोगे, जहीँ सम रयन्हताे अपरररचयहतपरय बढ् वठोर र िृराय विहीर पयोग गरे । 14 रवनरव सृो््हताे य् ्ीरनसहताीा गहा गरे ननछ , जसाीा रयन्हत आउँ ृी रयन्हताे रचनेननछ, यर रयन्हताे सी््हताीा बनन्ी लीभ, जो रयन्हतवी ाीरग योग र्भ। 15 र यरय ्ीत होइन, यर सीयृ रयन्हतवो वेह् समीन ननेु, रवन्ने रयन्हताे अपरररचयहताीा र्तिय न्भवीहत पयोग गरे : 16 यर रयन्हताे उन्हताीा अतन् नरीमोसँग प्डी रृभ, जसाीा उन्हताे ्ोजहत रृभवी र्भ, र परहाे न् उन्हतसँग स्ीन वि्ीवी सह्ीग् बनीइभवी र्भ। 17 तसवीरा अनोपनवो सी््ी परन रयन्हताीा रपररभवो र्यो, ज्् य् ध्् ्ीरनसवो ढोवी्ी र्भ: जब, डराीगो ठूाो अनवीराे िेररभवो र्यो, पतेवाे आफन् ढोवीबीर बीरो खोजे। 18 यतहत आफै्ी भव रवरस्वो सदीिूीरी पररियर न ्भवी र्भ, ज्् रव सीलर् नोरहत्ी धरनवो नी् पररियर न नुु, र अझ् परन सधै तरनहत नुुनछ; जरन वररीहत गररभवी वररीहत हे ृीर रीमर् बरझ सरवुु। 19 रवनरव पीर्रि च्जहत पीन््ी परराय ्भ, र च्जहत, जरन परहाे पीन््ी पौरडनो, अब जर्न्ी गयो। 20 पीन््ी आगोवो शक् र्यो, उसवो आफन् सृछ गरा रबरसरयो, र पीन्ाे आफन् रन्ीउने स्ीिाीा रबस्। 21 अव् रयर, जीाीहताे भ् ज्रिय च्जहतवो ्ीसर खेर फीाेन, यदरप रयन्हत तहीँ रहं डछुनछ; न य रयन्हताे पगन उपयर् पवृरयवो सग्य ्ीसरवो बरफवो पवीर पगीाे। 22 रवनरव सब् वररी्ी, हे पर्प्र, यपीांाे आफनी जनहताीा ्रह्ी रृनर्यो, र रयन्हताीा ्रह्ी रृनर्यो, न य यपीांाे रयन्हताीा हली तप्ी हे नर्यो: यर रयन्हताीा हरे व स्य र ठीउँ ्ी सहयोग गनरर्यो।