Pashto Persian - Ecclesiasticus

Page 1


‫څپرکی‪1‬‬ ‫‪1‬د سیراچ زوی عیسی د حکمت وړاندیز ‪.‬په داسې حال کې چې موږ ته د قانون او پیغمبرانو لخوا ډیری او لوی شیان سپارل شوي ‪،‬او د نورو لخوا چې د‬ ‫دوی ګامونه یې تعقیب کړي ‪،‬د هغه شیانو لپاره چې اسراییل باید د زده کړې او حکمت لپاره ستاینه وشي؛ او چیرې چې نه یوازې لوستونکي باید پخپله مهارت‬ ‫ولري ‪ ،‬بلکه هغه څوک چې د زده کړې لیوالتیا لري د خبرو او لیکلو له لرې پرته د دوی ګټه پورته کولی شي ‪:‬زما نیکه عیسی ‪ ،‬کله چې هغه ځان د قانون‬ ‫لوستلو ته ډیر ورکړی و ‪.‬او زموږ د پلرونو پیغمبران او نور کتابونه ‪،‬او په هغه کې یې ښه قضاوت کړی و ‪،‬پخپله هم د زده کړې او حکمت په اړه یو څه‬ ‫ولیکي؛ په دې نیت چې هغه کسان چې د زده کړې لیواله دي او په دې شیانو روږدي دي ممکن د قانون سره سم ژوند کولو کې ډیره ګټه پورته کړي ‪.‬له همدې‬ ‫امله اجازه راکړئ چې تاسو ته دا په مهربانۍ او پاملرنې سره ولولئ ‪،‬او موږ ته بښنه وکړئ ‪،‬په کوم کې چې موږ داسې ښکاري چې موږ د ځینو کلمو کمښت‬ ‫لرو ‪،‬چې موږ یې د تفسیر لپاره کار کړی دی ‪.‬ځکه چې هماغه شیان چې په عبراني کې ویل شوي او په بله ژبه ژباړل شوي ‪ ،‬په دوی کې ورته ځواک نشته ‪:‬‬ ‫او نه یوازې دا شیان ‪ ،‬بلکه پخپله قانون ‪ ،‬پیغمبرانو او نورو کتابونو کې لږ توپیر شتون نلري ‪.‬دوی په خپله ژبه خبرې کیږي ‪.‬ځکه چې مصر ته د راتګ په اته‬ ‫دېرش کلنۍ کې ‪،‬کله چې یورجیتس پاچا و ‪،‬او یو څه وخت هلته پاتې شوم ‪،‬ما یو کوچنی کتاب وموند چې هیڅ ډول زده کړې نلري ‪:‬نو ما د دې لپاره خورا‬ ‫اړین فکر وکړ چې د هغه د تفسیر لپاره یو څه لیوالتیا او زحمت ورکړم ‪.‬په هغه ځای کې د ډیر احتیاط او مهارت څخه کار اخیستل ترڅو کتاب پای ته ورسوي‬ ‫او د دوی لپاره یې هم چمتو کړي ‪،‬کوم چې په یو اجنبی هیواد کې زده کړې ته لیواله دي ‪،‬مخکې له دې چې د قانون سره سم ژوند وکړي ‪.‬ټول حکمت د څښتن‬ ‫څخه راځي ‪،‬او د تل لپاره د هغه سره دی‪.‬‬ ‫‪۲‬څوک د سمندر شګې ‪،‬د باران څاڅکي او د ابدیت ورځې شمېرلی شي؟‬ ‫‪۳‬څوک د آسمان لوړوالی ‪،‬د زمکې پراخوالی ‪،‬ژور او حکمت معلومولی شی؟‬ ‫‪ ٤‬ححکمت دد هر څیز نه مخکښې پیدا شوى دى ‪،‬او د هوښیارى پوهه د تل نه پیدا شوى دى‪.‬‬ ‫‪۵‬د خخدائ پاک کلم د ححکمت سرچینه ده ‪.‬او د هغې لرې تل پاتې حکمونه دي‪.‬‬ ‫‪۶‬د ححکمت ریښه چا ته ښکاره شوې ده؟ یا څوک د هغې هوښیارې مشورې پیژني؟‬ ‫‪۷‬د ححکمت پوهه چا ته ښکاره شوې ده؟ او څوک د هغې عالي تجربه درک کړې؟‬ ‫‪۸‬یو هوښیار او د وېرې وړ سړی دی ‪،‬څښتن په خپل تخت ناست دی‪.‬‬ ‫‪۹‬هغۀ هغه پېدا کړه ‪،‬هغه یې ولیده ‪،‬شمېره یې ورکړه او په خپلو ټولو کارونو یې تویه کړه‪.‬‬ ‫‪۱۰‬هغه د هغه د ډالۍ په مطابق د ټولو غوښې سره ده ‪،‬او هغه هغه چا ته ورکړه چې د هغه سره مینه لري‪.‬‬ ‫‪۱۱‬د ما حلک خخدائ وېره د عزت ‪،‬جلل ‪،‬خوشحالۍ او د خوشحالۍ تاج دے‪.‬‬ ‫‪۱۲‬د ما حلک خخدائ وېره خوشحاله زړۀ کوى ‪،‬خوشحالى ‪،‬خوشحالى او اوږد عمر ورکوى‪.‬‬ ‫‪۱۳‬څوک چې د ما حلک خخدائ نه ووېرېږى ‪،‬نو په اخرت کښې به د هغۀ سره ښۀ وى ‪،‬او د مرګ په ورځ به د هغۀ فضل حاصل شى‪.‬‬ ‫‪14‬د څښتن څخه ویره کول د حکمت پیل دی ‪:‬او دا په رحم کې د وفادارانو سره رامینځته شوی‪.‬‬ ‫‪۱۵‬هغې د سړو سره یو ابدي بنیاد جوړ کړے دے او د هغوئ د نسل سره به دوام کوى‪.‬‬ ‫‪۱۶‬د ما حلک خخدائ نه وېرېدل د ححکمت ډک دے ‪،‬او خلق د هغې په مېوو ډکوی‪.‬‬ ‫‪۱۷‬هغې د هغوئ ټول کور د خوښې وړ څیزونو نه ډک کړو ‪،‬او حاصلت یې د هغې په زیاتولو سره‪.‬‬ ‫‪۱۸‬د ما حلک خخدائ وېره د ححکمت تاج دے ‪،‬امن او کامل صحت رامینځته کوى ‪.‬دواړه د خدای ډالۍ دي ‪:‬او دا د دوی خوښي زیاتوي چې له هغه سره مینه لري‪.‬‬ ‫‪19‬حکمت د پوهه او پوهه مهارت او پوهه باران کوي ‪،‬او هغوئ ته عزت ورکوي چې د هغې سره ټینګ وي‪.‬‬ ‫‪۲۰‬د ححکمت ریښه د ما حلک خخدائ نه وېرېدل دي ‪،‬او د هغې څانګې اوږد عمر لري‪.‬‬ ‫‪۲۱‬د ما حلک خخدائ وېره ګناهونه لېرې کوى ‪،‬او چرته چې دا موجود وي ‪،‬غضب لرې کوى‪.‬‬ ‫‪22‬یو غوصه سړی نشي توجیه کیدی ‪.‬ځکه چې د هغه غضب به د هغه تباهي وي‪.‬‬ ‫‪ ۲۳‬صابر سړے به دد یو وخت دد پاره اوښکلے شى ادؤ ورستو به دد هغۀ دد پاره خوشحالى راشى‪.‬‬ ‫‪۲۴‬هغه به د یو وخت دپاره خپلې خبرې پټې کړى ‪،‬او د ډېرو په شونډو به د هغۀ ححکمت بیان کړى‪.‬‬ ‫‪۲۵‬د پوهې مثالونه د ححکمت په خزانو کښې دي ‪،‬خو د ګناهګار دپاره د خخدائ پاک نه نفرت دے‪.‬‬ ‫‪۲۶‬کۀ تۀ ححکمت غواړې نو خحکمونه ومنئ ‪،‬نو ما حلک خخدائ به هغه تاته درکړى‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬ځکه چې د ما حلک خخدائ وېره حکمت او لرښونه ده ‪،‬او ایمان او عاجزى د هغۀ خوښى دى‪.‬‬ ‫‪۲۸‬د ما حلک خخدائ په وېره باندې بېباورې مۀ کوه ‪،‬کله چې تۀ غریب یې ‪،‬او هغه ته په دوه زړۀ کښې مۀ راځه‪.‬‬ ‫‪ ۲۹‬دد سړو په نظر خمنافحق مۀ یئ ادؤ چه څۀ وائى هغه ته ښه پام کوه‪.‬‬ ‫‪۳۰‬نو خپل ځان مه لوړوه ‪،‬داسې مه کوه چې ته سقوط وکړې او په خپل نفس به بې عزته شې ‪،‬نو خدای به ستا رازونه معلوم کړي او د جماعت په منځ کې دې‬ ‫راښکته کړي ‪،‬ځکه چې ته په رښتیا د څښتن د وېرې لپاره نه ‪،‬بلکې د خپل زړه له لرې راغلی یې ‪.‬له فریب څخه ډک دی‪.‬‬ ‫څپرکی‪2‬‬ ‫‪۱‬زما زویه ‪،‬که تۀ د ما حلک خخدائ حخدمت کولو ته راشې ‪،‬نو خپل روح د امتحان دپاره تیار کړه‪.‬‬ ‫‪2‬خپل زړه سم کړئ ‪،‬تل صبر وکړئ ‪،‬او د مصیبت په وخت کې بیړه مه کوئ‪.‬‬ ‫‪۳‬دد هغۀ سره ونښتئ ادؤ مه ځئ ‪،‬دد دے دد پاره چه تاسو په اخرى احختیار کښے زیات شى‪.‬‬ ‫‪۴‬هر څۀ چې په تا باندې راوړلے شى په خوشالۍ سره واخله ‪،‬او کله چې ته په کم مال بدل شې نو صبر وکړه‪.‬‬ ‫‪۵‬ځکه چې سره زر په اور کښې آزمېښتے شى ‪،‬او د قبول وړ سړى د مصیبت په کوټه کښې‪.‬‬ ‫‪6‬په هغه باور وکړه ‪،‬هغه به ستاسو سره مرسته وکړي ‪.‬خپله لره سمه کړه ‪،‬او په هغه باور وکړه‪.‬‬ ‫‪۷‬تاسو چې د ما حلک خخدائ نه وېرېږئ ‪،‬د هغۀ د رحمت انتظار کوئ ‪.‬او په څنګ کې مه ځئ ‪،‬داسې مه کوئ چې سقوط وکړئ‪.‬‬ ‫‪۸‬تاسو څوک چې د ما حلک خخدائ نه وېرېږئ ‪،‬په هغۀ باور وکړئ ‪.‬او ستاسو اجر به ضایع نشي‪.‬‬ ‫‪۹‬تاسو چې د ما حلک خخدائ نه وېرېږئ ‪،‬د خیر او د تل پاتې خوشحالۍ او رحمت اخمید لرئ‪.‬‬ ‫‪10‬زړو نسلونو ته وګوره او وګوره ‪.‬ایا کله هم په څښتن باندې توکل وکړ او شرمنده شو؟ یا کوم یو د هغه په ​ ​ ویره کې پاتې شو ‪،‬او پریښودل شو؟ یا هغه‬ ‫چا ته سپکاوی کړی چې هغه یې بللی؟‬ ‫‪۱۱‬ځکه چې ما حلک خخدائ د رحم او رحم نه ډک دے ‪،‬صبر کوونکى او ډېر رحم کوى ‪،‬ګناهونه معاف کوى او د مصیبت په وخت کښې بچ کوى‪.‬‬ ‫‪۱۲‬افسوس د وېرېدلو زړونو ‪،‬کمزورو لسونو او هغه ګناهګار چې په دوه لرو روان دے!‬ ‫‪13‬افسوس په هغه چا چې بې زړه وي !ځکه چې هغه باور نه کوي ‪.‬نو د هغه نه به دفاع وشي‪.‬‬ ‫‪14‬افسوس په تاسو چا چې صبر له لسه ورکړی دی !او تاسو به څه کوئ کله چې څښتن تاسو ته راشي؟‬ ‫‪۱۵‬هغه څوک چې د ما حلک خخدائ نه وېرېږى د هغۀ د کلم نافرمانى به نۀ کوى ‪.‬او هغه څوک چې د هغه سره مینه لري د هغه لرې ساتي‪.‬‬


‫‪16‬څوک چې د څښتن څخه ویره لري هغه به د هغه څه په لټه کې وي چې د هغه خوښ وي ‪.‬او هغه څوک چې د هغه سره مینه لري د قانون سره به ډک شي‪.‬‬ ‫‪۱۷‬څوک چې د ما حلک خخدائ نه وېرېږى نو زړونه به تیار کړى او خپل روحونه به د هغۀ په وړاندې عاجز کوى‪،‬‬ ‫سونو کښے خ‬ ‫سونو ‪،‬ځکه چه لکه څنګه چه دد هغۀ لوئى دى ‪،‬نو دد هغۀ رحم هم دے‪.‬‬ ‫شو ‪،‬نه دد خلقو په ل خ‬ ‫‪ ۱۸‬وائى چه خمونږ به دد ما حلک په ل خ‬ ‫څپرکی‪3‬‬ ‫‪۱‬ادئے بچو ‪،‬زما د پلر خبره واورئ ادؤ دد هغۀ نه پس عمل وکړئ ‪،‬ترڅو تاسو محفوظ اوسئ‪.‬‬ ‫‪۲‬ځکه چې ما حلک خخدائ پلر ته په زامنو باندې عزت ورکړے دے او په زامنو باندې یې د مور اختیار ثابت کړے دے‪.‬‬ ‫‪3‬څوک چې د خپل پلر عزت کوي د خپلو ګناهونو کفاره ورکوي‪:‬‬ ‫‪۴‬ادؤ څوک چه دد خپلے مور عزت کوى هغه دد هغه چا په شان دے چه خزانه جمع کړى‪.‬‬ ‫‪5‬څوک چې د خپل پلر عزت کوي هغه به د خپلو اولدونو څخه خوشحاله وي ‪.‬او کله چې هغه دعا وکړي نو هغه به اوریدل کیږي‪.‬‬ ‫‪6‬هغه څوک چې د خپل پلر عزت کوي هغه به اوږد عمر ولري ‪.‬او هغه څوک چې د څښتن اطاعت کوي د خپلې مور لپاره به آرام وي‪.‬‬ ‫‪۷‬څوک چې د ما حلک خخدائ نه وېرېږى هغه به د خپل پلر عزت کوى او د خپل مور او پلر خدمت به کوى ‪،‬لکه د خپلو بادارانو‪.‬‬ ‫‪۸‬د خپل مور او پلر عزت په کلم او عمل کښې وکړه ‪،‬چې د هغوئ نه په تا باندې برکت نازل شى‪.‬‬ ‫‪۹‬ځکه چې د پلر برکت د ماشومانو کورونه جوړوي ‪.‬مګر د مور لعنت بنسټونه له مینځه وړي‪.‬‬ ‫‪۱۰‬د خپل پلر په بې عزتۍ کښې مۀ عزت کوئ ‪.‬ځکه چې ستا د پلر سپکاوی تا ته هیڅ ویاړ نه دی‪.‬‬ ‫‪۱۱‬ځکه چې د یو سړے عزت د هغۀ د پلر عزت دے ‪.‬او د مور بې عزتي د ماشومانو لپاره ملمتي ده‪.‬‬ ‫‪۱۲‬زما زویه ‪،‬د خپل پلر سره د هغه په عمر کې مرسته وکړه او تر څو چې هغه ژوندی وي هغه مه غمجن کړه‪.‬‬ ‫‪۱۳‬ادؤ که چرے دد هغۀ پوهه ناکامه شى نو صبر وکړه ‪.‬او کله چې تاسو په خپل بشپړ ځواک کې یاست هغه ته سپکاوی مه کوئ‪.‬‬ ‫‪14‬ځکه چې ستاسو د پلر خلصون به هیر نشي ‪ ،‬او د ګناهونو په ځای به دا اضافه شي چې تا ته وده ورکړي‪.‬‬ ‫‪15‬ستا د تکلیف په ورځ به دا په یاد وي ‪.‬ستاسو ګناهونه به هم د ګرمې هوا په څیر د یخ په څیر وچ شي‪.‬‬ ‫‪ ۱٦‬هغه څوک چه خپل پلر پریږدي هغه کفر کونکى دى ‪.‬او هغه څوک چې خپله مور غوسه کړي د خدای لعنت دی‪.‬‬ ‫‪۱۷‬زما زویه ‪،‬په عاجزۍ سره خپل کاروبار ته لړ شه ‪.‬نو ته به د هغه چا سره مینه ولري چې منظور شوی وي‪.‬‬ ‫‪۱۸‬څومره چې ته لوی شې ‪،‬هغومره به ډېر عاجز شې او د څښتن په وړاندې به مهربانې شې‪.‬‬ ‫‪19‬ډیری په لوړ مقام او شهرت کې دي ‪ ،‬مګر په نرمو خلکو باندې رازونه څرګندیږي‪.‬‬ ‫‪۲۰‬ځکه چې د ما حلک خخدائ قخدرت لوئ دے ‪،‬او هغه د کمو خلقو عزت کوى‪.‬‬ ‫‪۲۱‬هغه شیان مه لټوه چې ستا لپاره ډیر سخت دي او نه هغه شیان لټوه چې ستا له قوت څخه پورته دي‪.‬‬ ‫‪ ۲۲‬خو څۀ چې تا ته خحکم شوى دى په هغه باندې په درنښت فکر وکړه ‪،‬ځکه چې دا ضروري نۀ ده چې په خپلو سترګو هغه څیزونه وګورى چې په پټو کښې‬ ‫دي‪.‬‬ ‫‪ ۲۳‬په بې ضرورته څیزونو کښې لېوالتیا مه کوه ‪،‬ځکه چې تا ته د خلقو نه زیات څیزونه ښودلے شى‪.‬‬ ‫‪ ۲٤‬ځکه چې ډېرى د خپلو باطلو خیالونو په وجه دوکه شوى دى ‪.‬او یو بد شک د دوی قضاوت ړنګ کړ‪.‬‬ ‫‪۲۵‬د سترګو نه بغېر ته به رڼا غواړې ‪،‬نو د هغه علم اقرار مه کوه چې نه لرې‪.‬‬ ‫‪ ۲٦‬یو سخت زړۀ به په آخر کښې بدى کوى ‪.‬او هغه څوک چې د خطر سره مینه لري په هغه کې به هلک شي‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬یو مضطرب زړه به له غمونو ډک وي ‪.‬او بدکار سړی به په ګناه باندې د ګناه ډډې وکړي‪.‬‬ ‫‪۲۸‬د مغرور په سزا کښې هیڅ علج نشته ‪.‬ځکه چې د بدکارۍ بوټي په هغه کې ریښه نیولې ده‪.‬‬ ‫‪۲۹‬د هوښیار زړه به په یو مثال پوه شي ‪.‬او پام لرونکی غوږ د هوښیار سړی هیله ده‪.‬‬ ‫‪30‬اوبه به د اور لمبې مړاوې کړي ‪.‬او صدقه د ګناهونو کفاره ده‪.‬‬ ‫‪31‬او هغه څوک چې ښه بدله ورکوي د هغه څه په اړه فکر کوي چې وروسته به راشي ‪.‬او کله چې هغه راښکته شي ‪،‬هغه به د استوګنې ځای ومومي‪.‬‬ ‫څپرکی‪4‬‬ ‫‪۱‬زما زویه ‪،‬د غریبانو د ژوند نه دوکه مۀ کوه ‪،‬او د محتاجو سترګو د انتظار د پاره مه ګرځه‪.‬‬ ‫‪2‬د وږي نفس غم مه کوه ‪.‬او نه هم یو سړی د هغه په ​ ​ تکلیف کې هڅوي‪.‬‬ ‫‪3‬په هغه زړه کې نور مصیبت مه زیاتوئ کوم چې ناراض دی ‪.‬او هغه چا ته مه ورکوئ چې اړ وي‪.‬‬ ‫‪۴‬ـ د مظلوم دعا مه ردوه؛ خپل مخ د یو غریب سړي څخه مه واړوه‪.‬‬ ‫‪۵‬د ضرورتمند نه سترګې مه واړوه او هغه ته د لعنت کولو موقع مه ورکوه‪.‬‬ ‫‪۶‬ځکه چې که هغه د خپل روح په تنګوالي کې تا ته لعنت ووایې ‪،‬نو د هغه دعا به اورېدل کېږي چې هغه یې جوړ کړ‪.‬‬ ‫‪ ۷‬دد جماعت سره مینه پیدا کړه ادؤ یو لوئ سړے ته سر ټیټ کړه‪.‬‬ ‫‪ ۸‬دا به تا خفه نۀ کوى چې خپل غوږونه غریبانو ته ټیټ کړى ‪،‬او هغه ته په نرمۍ سره دوستانه جواب ورکړى‪.‬‬ ‫‪9‬هغه څوک چې د ظالم د لس نه په ظلم اخته وي وژغوري ‪.‬او کله چې تاسو په قضاوت کې ناست یاست زړه مه کوئ‪.‬‬ ‫‪10‬د یتیمانو لپاره د پلر په څیر اوسئ ‪ ،‬او د میړه پرځای د دوی مور ته؛ نو ته به د لوی خدای زوی په څیر اوسې ‪ ،‬او هغه به له تا سره د مور څخه ډیر مینه‬ ‫وکړي‪.‬‬ ‫‪11‬حکمت خپل ماشومان لوړوي ‪،‬او هغه څوک نیسي چې د هغې په لټه کې دي‪.‬‬ ‫‪12‬هغه څوک چې د هغې سره مینه لري ژوند سره مینه لري ‪.‬او هغه څوک چې د هغې په لټه کې وي د خوښۍ څخه ډک شي‪.‬‬ ‫‪13‬هغه څوک چې د هغې سره وتښتي هغه به د ویاړ وارث شي ‪.‬او هر چیرې چې هغه ننوځي ‪،‬څښتن به برکت ورکړي‪.‬‬ ‫‪14‬هغه څوک چې د هغې خدمت کوي د مقدس خدای خدمت کوي ‪،‬او هغه څوک چې د هغې سره مینه لري د څښتن سره مینه لري‪.‬‬ ‫‪15‬څوک چې هغې ته غوږ نیسي هغه به د قومونو قضاوت وکړي او څوک چې هغې ته غوږ نیسي هغه به په امن کې اوسیږي‪.‬‬ ‫‪۱۶‬کۀ یو سړے هغې ته ځان تسلیم کړى نو هغه به د هغې میراث شى ‪.‬او د هغه نسل به هغه په قبضه کې وساتي‪.‬‬ ‫‪۱۷‬ځکه چې په لومړي سر کې به هغه د هغه سره په خړ لرو وګرځي ‪،‬په هغه باندې به ویره او ویره راولي ‪،‬او هغه به په خپل نظم سره عذابوي ‪،‬تر څو چې‬ ‫هغه د هغه په ​ ​ روح باور وکړي او د هغه په ​ ​ قوانینو به یې و ازمویي‪.‬‬ ‫‪ ۱۸‬بیا به هغه هغه ته نېغ په نېغه لر راګرځى ‪،‬هغه ته به تسلي ورکوى او خپل رازونه به ورته په ډاګه کړى‪.‬‬ ‫‪۱۹‬خو کۀ چرې هغه غلط شى ‪،‬نو هغې به هغه پرېږدى او د خپل تباهۍ دپاره به یې وسپارى‪.‬‬ ‫‪۲۰‬موقع ته پام کوه او د بدۍ نه ځان ساته ‪.‬او شرم مه کوئ کله چې دا ستاسو په روح پورې اړه لري‪.‬‬


‫‪۲۱‬ځکه چې د شرم خبره ده چې ګناه راوړي ‪.‬او یو شرم دی چې جلل او فضل دی‪.‬‬ ‫‪۲۲‬هیڅ څوک د خپل نفس په مقابل کې مه منئ او د هیچا احترام دې د دې لمل نه شي چې تاسو له مینځه یوسي‪.‬‬ ‫‪ ۲۳‬ادؤ کله چه دد ښۀ کار کولو موقع راشى نو دد خبرو کولو نه مۀ ځئ ‪،‬او خپل ححکمت دد هغۀ په ښائست کښې مه پټوئ‪.‬‬ ‫‪۲۴‬ځکه چې حکمت به د خبرو په وسیله پېژني ‪،‬او د ژبې په کلم به زده کړه کوي‪.‬‬ ‫‪25‬په هیڅ صورت کې د حق خلف خبرې مه کوئ ‪.‬مګر د خپل ناپوهۍ له خطا څخه لیرې شه‪.‬‬ ‫‪۲۶‬د خپلو ګناهونو په اعتراف کولو کې مه شرمېږه ‪.‬او د سیند په لره کې زور مه کوئ‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬خپل ځان د یو کم عقل سړے ځائے مه جوړوه ‪.‬او نه د زورور سړی نه مني‪.‬‬ ‫‪۲۸‬د حق دپاره تر مرګه کوشش وکړه ‪،‬او ما حلک خخدائ به ستا دپاره جنګ کوى‪.‬‬ ‫‪۲۹‬په خپله ژبه کې عجلت مه کوه ‪،‬او په خپلو کارونو کې سستي او سستي کوه‪.‬‬ ‫‪۳۰‬په خپل کور کې د زمري په شان مه کېږه او په خپلو نوکرانو کې مه وېرېږه‪.‬‬ ‫‪۳۱‬خپل لس دې د اخستلو دپاره پورته مه کوه ‪،‬او کله چې ته پور ورکوې هغه دې وتړل شې‪.‬‬ ‫څپرکی‪5‬‬ ‫‪1‬خپل زړه په خپلو مالونو مه ږده ‪.‬او مه وایه ‪،‬زه د خپل ژوند لپاره کافي لرم‪.‬‬ ‫‪2‬د خپل عقل او خپل قوت پیروي مه کوه ‪،‬د خپل زړه په لرو تګ‪.‬‬ ‫کارونو په وجه خمقرر کړى؟ ځکه چې څښتن به خامخا ستاسو د غرور غچ واخلي‪.‬‬ ‫‪۳‬ادؤ دا مه وایئ چه څوک به زما دد خ‬ ‫‪۴‬دا مه وایئ چې ما ګناه کړې ده او ما ته څۀ نقصان شوى دى؟ ځکه چې څښتن صبر کوونکی دی ‪،‬هغه به په هیڅ صورت کې تاسو پریږدي‪.‬‬ ‫‪5‬د کفارې په اړه ‪،‬په ګناه کې د ګناه اضافه کولو څخه ویره مه کوئ‪:‬‬ ‫‪۶‬ادؤ دا مه وایئ چه دد هغۀ رحم لوئ دے ‪.‬هغه به زما د ډیری ګناهونو لپاره پاک شي ‪:‬ځکه چې رحمت او غضب د هغه څخه راځي ‪،‬او د هغه قهر په‬ ‫ګناهګارانو باندې پاتې کیږي‪.‬‬ ‫‪۷‬ما حلک خخدائ ته په رجوع کولو کښې هیڅ ځنډ مه کوئ او د ورځې نه مۀ مۀ ځئ ‪،‬ځکه چې ناڅاپه به د ما حلک خخدائ غضب راښکته شى ‪،‬او ستا په سلمتۍ‬ ‫سره به تباه شې او د انتقام په ورځ به تباه شې‪.‬‬ ‫‪۸‬په ناحقه ترلسه شوي مالونو باندې خپل زړه مه لگوه ‪،‬ځکه چې د مصیبت په ورځ به هغه تاته ګټه ونه رسوي‪.‬‬ ‫‪۹‬د هر باد سره مه مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مځه ‪،‬ځکه چې هغه ګناهګار چې دوه ګونې ژبه لرى‪.‬‬ ‫‪۱۰‬په خپل عقل ثابت اوسه ‪.‬او اجازه راکړئ چې ستاسو خبره همداسې وي‪.‬‬ ‫‪11‬په اوریدلو کې ګړندي اوسئ ‪.‬او خپل ژوند دې مخلصانه وي ‪.‬او په صبر سره ځواب ورکړئ‪.‬‬ ‫‪12‬که تاسو پوهه لرئ ‪،‬خپل ګاونډي ته ځواب ورکړئ ‪.‬که نه ‪،‬خپل لس په خوله کېږده‪.‬‬ ‫‪13‬عزت او شرم په خبرو کې دی ‪،‬او د انسان ژبه د هغه زوال دی‪.‬‬ ‫‪14‬د خندا وړ مه وایئ ‪،‬او د خپلې ژبې په انتظار کښې مۀ ځئ ‪،‬ځکه چې په غله باندې بد شرم او په دوه ژبه بده سزا ده‪.‬‬ ‫‪۱۵‬ـــ په لوی او وړه خبره کې مه ناخبره کېږئ‪.‬‬ ‫څپرکی‪6‬‬ ‫‪۱‬ـ د دوست پر ځای دښمن مه کیږه ځکه چې په دې توګه به تاسو د بد نوم ‪،‬شرم او ملمتۍ په میراث کې یاست ‪:‬همداسې یو ګناهکار چې دوه ګونی ژبه لري‪.‬‬ ‫‪۲‬د خپل زړه په مشوره خپل ځان مه ګڼه ‪.‬تر څو ستا روح ټوټه ټوټه نه شي لکه یو غویي چې یواځي ګمراه کیږي‪.‬‬ ‫‪۳‬تاسو خپلې پاڼې وخورئ ‪،‬خپلې مېوې له لسه ورکړئ او ځان د وچې ونې په شان پرېږدئ‪.‬‬ ‫‪۴‬بدکاره نفس به هغه تباه کوى څوک چې دا لرى ‪،‬او هغه به د خپلو دښمنانو د خندا وړ وګرځى‪.‬‬ ‫‪۵‬ـــ خوږه ژبه دوستان ډېروي ‪،‬او خوږه ژبه به ښه راغلست زیاتوي‪.‬‬ ‫‪۶‬ـ د ډېرو سره په امن کې اوسئ ‪،‬خو د زرګونو کسانو نه یوازې یو مشاور ولرئ‪.‬‬ ‫‪ ۷‬که چرے ته یو ملګرے پیدا کوى نو اول هغه ثابت کړه او بیړه مه کوه هغه ته اعتبار ورکړو‪.‬‬ ‫‪۸‬ځکه چې یو سړے د خپل ځان دپاره ملګرے دے ‪،‬او ستا د مصیبت په ورځ کښې به پاتې نۀ شى‪.‬‬ ‫‪ ۹‬ادؤ یو ملګرے دے چه په دشمنى کښے بدل شى ادؤ شخړه به ستا ملمتى معلوم کړى‪.‬‬ ‫‪۱۰‬یو ځل بیا ‪،‬یو ملګری په مېز کې ملګری دی او ستا د مصیبت په ورځ به هم دوام ونه کړي‪.‬‬ ‫‪۱۱‬خو ستا په خوشحالۍ کې به هغه ستا په شان وي ‪،‬او ستا په نوکرانو به زړور وي‪.‬‬ ‫‪۱۲‬کۀ تۀ ښکته کړے شې ‪،‬نو هغه به ستا خلف وى ‪،‬او ستا د مخ نه به پټ شى‪.‬‬ ‫‪۱۳‬د خپلو دښمنانو نه ځان جدا کړه ‪،‬او د خپلو ملګرو خیال ساته‪.‬‬ ‫‪14‬یو وفادار ملګری یو پیاوړی دفاع دی ‪،‬او هغه څوک چې دا ډول ملګری موندلی دی هغه یوه خزانه موندلې ده‪.‬‬ ‫‪15‬هیڅ شی د یو وفادار ملګري سره مقابله نه کوي ‪،‬او د هغه عظمت د ارزښت وړ دی‪.‬‬ ‫‪16‬یو وفادار ملګری د ژوند درمل دی ‪.‬او هغه څوک چې د څښتن څخه ویره لري هغه به ومومي‪.‬‬ ‫‪۱۷‬څوک چې د ما حلک خخدائ نه وېرېږى نو هغه به د هغۀ ملګرتیا سمه وى ‪،‬ځکه چې لکه څنګه چې هغه دى ‪،‬نو د هغۀ ګاونډي به هم وى‪.‬‬ ‫‪۱۸‬زما زویه ‪،‬د خپل ځوانۍ نه تعلیم حاصل کړه ‪،‬نو ته به تر خپل زوړوالي پورې حکمت پیدا کوې‪.‬‬ ‫‪19‬هغې ته د هغه چا په څیر راشئ چې کوره او کري ‪،‬او د هغې د ښو میوو انتظار وکړئ ‪،‬ځکه چې تاسو به د هغې په اړه ډیر کار ونه کړئ ‪،‬مګر ژر به د‬ ‫هغې میوه وخورئ‪.‬‬ ‫‪۲۰‬هغه ناپوهانو ته ډېره ناخوښه ده ‪:‬هغه څوک چې بې عقله وي د هغې سره به پاتې نشي‪.‬‬ ‫‪۲۱‬هغې به په هغه باندې د ازمېښت د یوې زورورې تیږې په شان پروت وي ‪.‬او هغه به هغه له هغه څخه وباسي مخکې لدې چې اوږده شي‪.‬‬ ‫‪۲۲‬ځکه چې ححکمت د هغې د نوم مطابق دے ‪،‬او هغه ډېرو ته ښکاره نۀ ده‪.‬‬ ‫‪۲۳‬زما زویه غوږ شه ‪،‬زما نصیحت قبول کړه او زما مشوره مه منه‪،‬‬ ‫‪۲۴‬او خپل پښې د هغې په زنځیرونو کې واچوه او خپله غاړه د هغې په زنځیرونو کې واچوه‪.‬‬ ‫‪ ۲٥‬خپل اوږه ټیټ کړه او هغه یې ودروه او د هغې په بندونو غم مه کوه‪.‬‬ ‫‪26‬په خپل ټول زړه سره هغې ته راشئ او په خپل ټول ځواک سره د هغې لرې وساتئ‪.‬‬ ‫‪۲۷‬لټوئ ‪،‬لټون وکړئ ‪،‬هغه به تا ته وپېژندل شي ‪،‬او کله چې تا هغه ونیوله ‪،‬هغه مه پرېږده‪.‬‬ ‫‪۲۸‬ځکه چې په اخر کښې به تاسو د هغې آرام ومومئ او دا به ستاسو په خوشحالۍ بدله شي‪.‬‬


‫‪۲۹‬نو بیا به د هغې زنځیرونه ستا د پاره قوي دفاع وي ‪،‬او د هغې زنځیرونه به د جلل جامې وي‪.‬‬ ‫‪۳۰‬ځکه چې په هغې باندې د سرو زرو زیور دی او د هغې بندونه د ارغواني فیت دي‪.‬‬ ‫‪۳۱‬ته به هغې ته د عزت جامې اغوستې او د خوشحالۍ د تاج په شان به یې په تا باندې واچوه‪.‬‬ ‫‪32‬زما زویه ‪،‬که ته غواړې ‪،‬نو تا ته به زده کړه ورکړل شي ‪،‬او که ته خپل عقل پلي کړه ‪،‬ته به هوښیار اوسه‪.‬‬ ‫‪۳۳‬که ته د اورېدلو سره مینه لرې ‪،‬نو پوه به شې ‪،‬او که غوږونه پرې کړه ‪،‬نو هوښیار به شې‪.‬‬ ‫‪۳۴‬د مشرانو په ډله کې ودریږه ‪.‬او د هغه چا سره وصل شه چې هوښیار دی‪.‬‬ ‫‪35‬د هر خدای خبرو اوریدو ته لیواله اوسئ ‪.‬او د پوهیدو مثالونه دې له تا نه وتښتي‪.‬‬ ‫‪۳۶‬ادؤ که چرے تۀ یو پوه سړے ووینى نو دد هغۀ نه مخکښے لړ شه ادؤ ستا پښه دد هغۀ دد دروازې په پښو ودروه‪.‬‬ ‫‪۳۷‬پرېږده چې خپل ذهن د څښتن په حکمونو باندې ولګوه او په دوامداره توګه د هغه په حکمونو کې مراعت وکړه ‪:‬هغه به ستا زړه ټینګ کړي ‪،‬او تاسو ته به‬ ‫د خپلې خوښې حکمت درکړي‪.‬‬ ‫څپرکی‪7‬‬ ‫‪1‬هیڅ بد مه کوه ‪،‬نو تاسو ته به هیڅ زیان ونه رسیږي‪.‬‬ ‫‪2‬د ظالمانو نه لرې شه ‪،‬او ګناه به له تا څخه لرې شي‪.‬‬ ‫‪۳‬زما زویه ‪،‬د بې انصافۍ په دښتو باندې مه کره ‪،‬او ته یې اوه چنده مه کرې‪.‬‬ ‫‪۴‬د ما حلک خخدائ فوځ مه لټوئ ‪،‬نۀ د بادشاهۍ د مقام‪.‬‬ ‫‪۵‬د ما حلک خخدائ په وړاندې خپل ځان مۀ ثابتوئ ‪.‬او د پاچا په وړاندې په خپل حکمت فخر مه کوه‪.‬‬ ‫‪۶‬ـ د قضاوت په لټه کې مه اوسئ ‪،‬د ګناه د لرې کولو توان مه لرئ ‪.‬داسې مه کوه چې هر وخت ته د هغه ځواکمن کس څخه ویره کوې ‪،‬چې ستاسو د صداقت‬ ‫په لره کې یو خنډ جوړیږي‪.‬‬ ‫‪۷‬د یو ښار د ګڼې ګوڼې خلف مه کوه او بیا خپل ځان د خلکو په منځ کې مه غورځوه‪.‬‬ ‫‪۸‬ـ یوه ګناه په بل باندې مه ږدئ ‪.‬ځکه چې تاسو به په یوه کې بې سزا نه شئ‪.‬‬ ‫‪۹‬دا مه وایئ ‪،‬چې خخدائ پاک به زما د نذرانې ګڼه ګوڼه وګورى ‪،‬او کله چې زۀ لوى خخدائ ته پېش وکړم نو هغه به قبوله کړى‪.‬‬ ‫‪10‬کله چې تاسو خپل دعا کوئ نو زړه مه مه کوئ او د خیرات ورکولو څخه مه هیروئ‪.‬‬ ‫‪ ۱۱‬هیڅوک مه خندا کوئ چې د خپل روح په تنګوالي کې سپکاوى وکړي ‪،‬ځکه چې یو څوک دى چې عاجز او لوړ دى‪.‬‬ ‫‪۱۲‬د خپل ورور په خلف دروغ مه جوړوه ‪.‬نه هم د خپل ملګري سره مینه وکړئ‪.‬‬ ‫‪13‬د هر ډول دروغ نه کار واخلئ ‪،‬ځکه چې د هغې رواج ښه نه دی‪.‬‬ ‫‪۱۴‬د مشرانو په ګڼه ګوڼه کښې زیاتې خبرې مه کوه او د دعا په وخت کښې زیاتې خبرې مه کوه‪.‬‬ ‫‪۱۵‬د سخت کار نه نفرت کوه ‪،‬نه د مالدارۍ نه ‪،‬چې لوئ څښتن ورته حکم کړی دی‪.‬‬ ‫‪۱۶‬ځان د ګناهګارانو په ډله کښې مه شمېرئ ‪،‬خو په یاد ولرئ چې غضب به ډېر وخت پاتې نۀ شى‪.‬‬ ‫‪17‬خپل ځان ډیر عاجز کړه ‪:‬ځکه چې د بدکارانو انتقام اور او چینج دی‪.‬‬ ‫‪۱۸‬ـــ په هېڅ صورت د خیر لپاره دوست مه بدلوه ‪.‬نه د اوفیر د سرو زرو لپاره یو وفادار ورور‪.‬‬ ‫‪19‬هوښیاره او ښه ښځه مه پریږدئ ‪،‬ځکه چې د هغې فضل د سرو زرو څخه پورته دی‪.‬‬ ‫‪۲۰‬په داسې حال کې چې ستا بنده رښتیني کار کوي ‪،‬د هغه بدي مه کوه او نه د هغه مزدور چې خپل ځان ستا لپاره بشپړوي‪.‬‬ ‫‪21‬خپل روح د یو ښه خدمتګار سره مینه وکړئ او د هغه د آزادۍ څخه دوکه مه کوئ‪.‬‬ ‫‪۲۲‬آیا ته څاروی لری؟ دوی ته پام کوه او که دوی ستاسو د ګټې لپاره وي ‪،‬نو له تاسو سره یې وساتئ‪.‬‬ ‫‪۲۳‬آیا ته ماشومان لرې؟ هغوی ته لرښوونه وکړه ‪،‬او د دوی د ځوانۍ څخه د دوی غاړه ټیټ کړه‪.‬‬ ‫‪۲۴‬آیا ته لوڼې لرې؟ د هغوئ د بدن خیال ساته ‪،‬او د هغوئ په وړاندې ځان خوشحاله مه کوه‪.‬‬ ‫‪ ۲٥‬خپله لور وادۀ کړه ‪،‬نو تا به یوه غټه خبره وکړه ‪،‬خو هغه یو پوه سړى ته ورکړه‪.‬‬ ‫‪26‬ایا ته د خپل ذهن وروسته ښځه لرې؟ هغه مه پریږده ‪:‬مګر خپل ځان سپکې ښځې ته مه ورکوه‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬د خپل پلر عزت په خپل ټول زړۀ وکړه او د خپلې مور غم مه هېروه‪.‬‬ ‫‪۲۸‬په یاد ولرئ چې ته له هغو څخه زېږېدلي یې ‪.‬او ته څنګه کولی شې چې هغوی ته د هغه څه بدله ورکړي چې هغوی ستا لپاره کړي دي؟‬ ‫‪۲۹‬د خپل ټول روح سره د ما حلک خخدائ نه ووېرېږئ او د هغۀ د احمامانو احترام کوئ‪.‬‬ ‫‪۳۰‬له هغه چا سره مینه وکړه چې تا یې په خپل ټول قوت پیدا کړی او د هغه خدمتګاران مه پرېږده‪.‬‬ ‫‪۳۱‬د ما حلک خخدائ نه ووېرېږئ او د احمام عزت کوئ ‪.‬او هغه ته د هغه برخه ورکړئ لکه څنګه چې تاسو ته امر شوی دی ‪.‬اوله میوه ‪،‬د ګناه نذرانه ‪،‬د اوږو‬ ‫سوغات ‪،‬د مقدسیت قرباني ‪،‬او د مقدس شیانو لومړۍ میوه‪.‬‬ ‫‪۳۲‬ادؤ خپل لس غریبانو ته وغزوه چه ستا برکت کامل شى‪.‬‬ ‫‪33‬ډالۍ د هر ژوندي انسان په نظر کې فضل لري ‪.‬او د مړو لپاره دا نه توقیف کوي‪.‬‬ ‫‪۳۴‬د هغوئ سره مه کېږه چې ژاړي ‪،‬او د هغوئ سره غمجن کېږه‪.‬‬ ‫‪35‬د ناروغ په لیدو کې سست مه کوئ ځکه چې دا به تاسو محبوب کړي‪.‬‬ ‫‪۳۶‬ـــ هر څه چې په لس کې اخلئ ‪،‬پای یې په یاد ساتئ او هېڅکله به تېروتنه مه کوئ‪.‬‬ ‫څپرکی‪8‬‬ ‫‪۱‬د زورور سړي سره جنګ مه کوه ‪،‬کنه نو د هغه لس ته ولوېد‪.‬‬ ‫‪۲‬د مالدار سړي سره مۀ مۀ اختلف کوه ‪،‬کنه نو هغه به په تا باندې غالب شې ‪،‬ځکه چې سرو زرو ډېر تباه کړل او د بادشاهانو زړونه یې خراب کړل‪.‬‬ ‫‪۳‬د هغه سړے سره جنګ مه کوه چې ژبه یې ډکه وي او په اور باندې د لرګي ډنډ مه کوئ‪.‬‬ ‫‪۴‬د بې ادبه سړى سره ټوکې مه کوه ‪،‬کنه نو ستا پلر نیکۀ به بدنامه شى‪.‬‬ ‫‪۵‬په هغه چا ملمت مه کوئ چې د ګناه څخه مخ واړوي ‪،‬بلکې په یاد ولرئ چې موږ ټول د سزا وړ یو‪.‬‬ ‫‪ ٦‬په زړۀ کښې د یو سړے بې عزتي مه کوه ‪،‬ځکه چې ځنې هم زړۀ کیږى‪.‬‬ ‫‪۷‬د خپل ستر دښمن په مړینه خوشحالی مه کوه ‪،‬بلکې په یاد ولره چې مونږ ټول مړه کیږو‪.‬‬ ‫‪۸‬د هوښیارانو خبرو ته سپکاوی مه کوه ‪،‬بلکې د هغوی له متلونو څخه ځان وپېژنه ‪،‬ځکه چې تاسو به له هغوی څخه لرښوونه زده کړئ ‪،‬او څنګه به د لویو‬ ‫خلکو خدمت په اسانۍ سره وکړئ‪.‬‬


‫‪۹‬د مشرانو خبرې مه هېروئ ‪،‬ځکه چې هغوی هم د خپلو پلرونو څخه زده کړل ‪،‬او تاسو به د دوی څخه پوهه زده کړئ او د اړتیا سره سم ځواب ورکړئ‪.‬‬ ‫‪10‬د ګناهګار سکاره مه سوځوئ ‪،‬نو د هغه د اور په لمبو کې به وسوځول شي‪.‬‬ ‫‪۱۱‬د زخمى سړى په حضور کښې په غوسه مۀ مۀ پاڅېږه ‪،‬داسې نه ده چې هغه ستا په خبرو کښې راګېر شى‪.‬‬ ‫‪12‬هغه چاته پور مه ورکوه چې له ځانه زورور وي ‪.‬ځکه چې که تاسو هغه ته پور ورکوئ ‪،‬حساب یې کړئ مګر ورک شوی‪.‬‬ ‫‪13‬د خپل ځواک څخه لوړ ضامن مه اوسئ ‪ ،‬ځکه چې که تاسو ضامن یاست ‪ ،‬نو د هغې ادا کولو ته پام وکړئ‪.‬‬ ‫‪14‬د قاضي سره قانون ته مه ځئ ‪.‬ځکه چې دوی به د هغه د عزت سره سم قضاوت وکړي‪.‬‬ ‫‪۱۵‬د خپل زړور ملګري سره په لره مه سفر کوه ‪،‬داسې نه ده چې هغه تا ته غمجن شي ‪،‬ځکه چې هغه به د خپلې خوښې سره سم عمل وکړي ‪،‬او ته به د هغه‬ ‫سره د هغه د حماقت له امله هلک شې‪.‬‬ ‫‪۱۶‬د غضبناک سړي سره جنګ مه کوئ ‪،‬او د هغه سره یو ځای ته مه ځئ ‪،‬ځکه چې وینه د هغه په ​ ​ نظر کې هیڅ شی نه ده ‪،‬او چیرې چې هیڅ مرسته نه‬ ‫وي ‪،‬هغه به تاسو وغورځوي‪.‬‬ ‫‪۱۷‬له ناپوه سره مشوره مه کوه ‪.‬ځکه چې هغه مشوره نشي کولی‪.‬‬ ‫‪18‬د پردیو په وړاندې هیڅ پټ کار مه کوئ ‪.‬ځکه چې ته نه پوهېږې چې هغه به څه راوړي‪.‬‬ ‫‪۱۹‬خپل زړونه د هر سړي په وړاندې مه خلصوه ‪،‬داسې نه ده چې هغه تاته په هوښیارۍ بدله درکړي‪.‬‬ ‫څپرکی‪9‬‬ ‫‪1‬د خپلې ګېډې ښځې سره حسد مه کوه او هغې ته د خپل ځان په وړاندې بد سبق مه ورکوه‪.‬‬ ‫‪2‬خپل روح یوې ښځې ته مه ورکوه چې خپله پښه ستا په مال کې واچوي‪.‬‬ ‫خ‬ ‫‪۳‬د فاحشې سره مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ مۀ م ‪ প‬مۀ خدائے کوه‪.‬‬ ‫‪۴‬د سندرغاړي ښځي سره ډېره استفاده مه کوه ‪،‬هسې نه چې ته د هغې په هڅه کې شې‪.‬‬ ‫‪ ٥‬نوکرۍ ته مه ګوره ‪،‬چې په هغو څیزونو باندې ونه غولېږي چې په هغې کې دي‪.‬‬ ‫‪۶‬خپل روح فاحشانو ته مه ورکوئ ‪،‬ترڅو خپل میراث له لسه ورنکړي‪.‬‬ ‫‪۷‬د ښار په کوڅو کې خپل شاوخوا مه ګوره او د هغه په یوازیتوب ځای کې مه ګرځه‪.‬‬ ‫‪ ۸‬د ښکلے ښځے نه خپله سترګه وګرځوه او د بل ښۀ ښۀ ته مه ګوره ‪.‬ځکه چې ډیری د یوې میرمنې ښکل لخوا دوکه شوي؛ ځکه چې له دې سره مینه د اور‬ ‫په څیر روښانه کیږي‪.‬‬ ‫‪۹‬د بل سړي د ښځې سره هیڅکله مه کېږه ‪،‬نه د هغې سره په غېږ کې کېناست ‪،‬او خپلې پیسې د هغې سره په شرابو مه مصرفوه ‪.‬داسې نه چې ستا زړه هغې‬ ‫ته راښکته شي ‪،‬او په دې توګه د خپل خواهش په واسطه تباه کېږئ‪.‬‬ ‫‪۱۰‬زوړ ملګری مه پریږده ‪.‬ځکه چې نوی د هغه سره د پرتلې وړ نه دی ‪:‬یو نوی ملګری د نوي شراب په څیر دی ‪.‬کله چې دا زوړ شي ‪،‬تاسو به یې په‬ ‫خوښۍ سره وڅښئ‪.‬‬ ‫‪11‬د ګناهګار په شان سره حسد مه کوئ ‪،‬ځکه چې تاسو نه پوهیږئ چې د هغه پای به څه وي‪.‬‬ ‫‪12‬په هغه شیانو کې مه خوښیږئ چې بدکاران خوښ وي ‪.‬مګر په یاد ولرئ چې دوی به خپل قبر ته بې سزا نه ځي‪.‬‬ ‫‪۱۳‬د هغه چا نه ځان لرې ساته چې د وژلو طاقت لري ‪.‬نو ته د مرګ په ویره کې شک مه کوه ‪:‬او که تاسو هغه ته ورشئ ‪،‬هیڅ ګناه مه کوئ ‪،‬که نه نو هغه به‬ ‫په دې وخت کې ستاسو ژوند واخلي ‪:‬په یاد ولرئ چې تاسو د جالونو په مینځ کې ځئ او د ښار په جنګونو کې ګرځئ‪.‬‬ ‫‪14‬څومره چې تاسو کولی شئ نږدې شئ ‪،‬د خپل ګاونډی په اړه اټکل وکړئ او د هوښیارانو سره مشوره وکړئ‪.‬‬ ‫‪۱۵‬ستا خبرې دې د هوښیارانو سره وي ‪،‬او ستاسو ټولې خبرې د لوى څښتن په شریعت کې وي‪.‬‬ ‫‪۱۶‬ادؤ صادحق سړى ستا سره خوراک څښاک کوى ‪.‬او ستا جلل دې د څښتن په ویره کې وي‪.‬‬ ‫‪17‬د هنرمند د لس کار به د ستاینې وړ وي ‪،‬او د خلکو هوښیار حاکم د هغه د خبرو لپاره‪.‬‬ ‫‪18‬د بد ژبې سړی په خپل ښار کې خطرناک دی ‪.‬او هغه څوک چې په خپلو خبرو کې بېړه کوي کرکه کیږي‪.‬‬ ‫څپرکی‪10‬‬ ‫‪1‬یو هوښیار قاضي به خپلو خلکو ته لرښوونه وکړي ‪.‬او د هوښیار سړي حکومت ښه تنظیم شوی دی‪.‬‬ ‫‪2‬لکه څنګه چې د خلکو قاضي پخپله دی ‪،‬نو د هغه افسران هم دي ‪.‬او د ښار حاکم څه ډول سړی دی ‪،‬دا ټول هغه څوک دي چې هلته اوسیږي‪.‬‬ ‫‪۳‬بې عقله بادشاه خپل خلق تباه کوى ‪.‬مګر د دوی د هوښیارتیا له لرې چې په واک کې دي ښار به آباد شي‪.‬‬ ‫‪۴‬د زمکې واک د ما حلک خخدائ په لس کښې دے ‪،‬او په مناسب وخت کښې به هغه په هغې باندې د فائدې وړ یو څوک مقرر کړى‪.‬‬ ‫‪۵‬د انسان خوشحالي د خخدائ پاک په لس کښې ده ‪،‬او هغه به خپل عزت د کاتب په سر کېږدى‪.‬‬ ‫‪۶‬د خپل ګاونډي سره د هرې بدۍ په وجه نفرت مه کوئ ‪.‬او د زیانمنو کړنو په واسطه هیڅ شی مه کوئ‪.‬‬ ‫‪ ۷‬غرور د خخدائ پاک او احنسان په نزد کرکه کوى ‪،‬او د دواړو په وسیله یو څوک ګناه کوى‪.‬‬ ‫‪۸‬د غلطو معاملو ‪،‬زخمونو او د فریب په وسیله د مالدارۍ په وجه بادشاهى د یو خلقو نه بل ته بدله شوې ده‪.‬‬ ‫‪ ۹‬ولې زمکه او ایرې فخر کوي؟ د للچي سړي څخه بل بد کار نشته ‪:‬ځکه چې دا ډول سړی خپل ځان پلوري ‪.‬ځکه چې تر هغه وخته چې هغه ژوند کوي هغه‬ ‫خپل معدې لرې کوي‪.‬‬ ‫‪10‬طبیب یوه اوږده ناروغي له منځه وړي ‪.‬او هغه څوک چې نن ورځ پاچا وي هغه به مړ شي‪.‬‬ ‫‪ ۱۱‬ځکه چه کله یو سړے مړ شى نو هغه ته به چرګى څیزونه ‪،‬ځناور او چینجى په میراث ورکوى‪.‬‬ ‫‪12‬د غرور پیل هغه وخت دی چې یو څوک د خدای څخه لیرې شي ‪،‬او زړه یې د هغه جوړونکي څخه لیرې شي‪.‬‬ ‫‪۱۳‬ځکه چې غرور د ګناه پېل دے ‪،‬او هغه څوک چې دا وي هغه به ناپاکۍ راوباسي ‪،‬نو په دې وجه ما حلک خخدائ په هغوئ باندې عجیبه آفتونه راوستل ‪،‬او په‬ ‫بشپړه توګه یې تباه کړل‪.‬‬ ‫‪۱۴‬ما حلک خخدائ د مغرور بادشاهانو تختونه راپرېوتل ‪،‬او د هغوئ په ځائې عاجزان مقرر کړل‪.‬‬ ‫‪۱۵‬ما حلک خخدائ د مغرور قومونو ریښې وخورلې او د هغوئ په ځائې یې بې وزله خلق کړل‪.‬‬ ‫‪۱۶‬ما حلک خخدائ د قومونو خملکونه تباه کړل او د زمکې د بنیادونو پورې یې تباه کړل‪.‬‬ ‫‪۱۷‬هغۀ د هغوئ ځنې واخستل او تباه یې کړل او د هغوئ یادګار یې د زمکې نه ختم کړو‪.‬‬ ‫‪ ۱۸‬غرور د سړو دپاره نۀ خوو او نۀ د هغوئ د پاره د خ‬ ‫غصې ډک خوو چې د ښځې نه پېدا شوى دى‪.‬‬ ‫‪19‬هغه څوک چې د څښتن څخه ویره لري یو ډاډمن تخم دی ‪،‬او هغه څوک چې د هغه سره مینه لري یو عزتمند بوټی دی ‪:‬هغه څوک چې قانون ته پام نه کوي‬ ‫د بې عزته تخم دی ‪.‬هغه څوک چې د حکمونو څخه سرغړونه کوي د فریب وړ تخم دی‪.‬‬


‫‪20‬د وروڼو په منځ کې هغه څوک چې مشر وي عزتمند وي ‪.‬دا هغه څوک دي چې د څښتن په سترګو کې ویره لري‪.‬‬ ‫‪۲۱‬د ما حلک خخدائ وېره د اختیار تر لسه کولو نه مخکښې ځي ‪،‬خو تکبر او غرور د هغې له لسه ورکول دي‪.‬‬ ‫‪۲۲‬کۀ هغه مالداره وي ‪،‬عزتمند وي یا غریب ‪،‬د هغوئ جلل د ما حلک خخدائ ویره ده‪.‬‬ ‫‪ ۲۳‬د هغه غریب سړے نه سپکاوے کول مناسب نۀ دى چه عقل لرى ‪.‬او نه هم د ګناهګار سړي لوی کول اسانه دي‪.‬‬ ‫‪24‬لوی سړي ‪،‬قاضیان ‪،‬او زورواکان به درناوی وشي؛ بیا هم په دوی کې هیڅوک د هغه څخه لوی نشته چې د څښتن څخه ویره لري‪.‬‬ ‫‪ ۲٥‬د هوښیار نوکر دپاره به هغه څوک خدمت کوى څوک چې آزاد دى ‪،‬او څوک چې پوهه لرى نو هغه به خپه نۀ شى کله چې هغه اصلح شى‪.‬‬ ‫‪ ۲٦‬په خپل کار کښې بې غوري مه کوه ‪.‬او د خپل مصیبت په وخت کې په ځان فخر مه کوه‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬هغه څوک چه زحمت کوى ادؤ په هر څیز کښے بډاى شى ‪،‬دد هغه چا نه چه په خپل ځان فخر کوى ادؤ دد ډوډئ غواړى ښه دى‪.‬‬ ‫‪۲۸‬زما زویه ‪،‬خپل روح ته په عاجزۍ سره جلل راکړه او د هغې د وقار په مطابق عزت ورکړه‪.‬‬ ‫‪۲۹‬څوک به هغه ته انصاف ورکوى څوک چې د خپل نفس خلف ګناه کوى؟ او څوک به د هغه عزت وکړي چې د خپل ژوند بې عزتي کوي؟‬ ‫‪۳۰‬غریب سړے د خپل مهارت په وجه عزتمند کیږى ‪،‬او مالدار د خپل مال په وجه عزتمند کیږى‪.‬‬ ‫‪31‬هغه څوک چې په غریبۍ کې عزتمند وي هغه په شتمنۍ کې څومره نور؟ او هغه څوک چې په شتمنۍ کې بې عزته وي ‪،‬څومره په فقر کې؟‬ ‫څپرکی‪11‬‬ ‫‪۱‬حکمت د هغه چا سر پورته کوي چې د ټیټې درجې وي ‪،‬او هغه د لویو خلکو په منځ کې کښېنوي‪.‬‬ ‫‪۲‬ـ د انسان د ښکل په خاطر ستاینه مه کوه ‪.‬او نه د یو سړي د ظاهري بڼه لپاره کرکه کوي‪.‬‬ ‫‪3‬مچۍ د مچیو په منځ کې وړه ده ‪.‬مګر د هغې میوه د خوږو شیانو سردار دی‪.‬‬ ‫‪۴‬په خپلو جامو او جامو باندې فخر مه کوه او د عزت په ورځ خپل ځان لوړ مه کوه ‪،‬ځکه چې د څښتن کارونه عجیب دي او د هغه کارونه د انسانانو په منځ‬ ‫کې پټ دي‪.‬‬ ‫‪۵‬ډېر پادشاهان په ځمکه ناست دي ‪.‬او هغه څوک چې هیڅکله یې فکر نه کاوه تاج یې اغوستی دی‪.‬‬ ‫‪۶‬ډېر زورور سړى ډېر ذلیل شوى دى ‪.‬او عزتمندان د نورو سړو لسونو ته وسپارل شول‪.‬‬ ‫‪7‬مخکې له دې چې تاسو حقیقت وڅیړئ ملمت مه کوئ ‪:‬لومړی پوه شئ او بیا ملمت کړئ‪.‬‬ ‫‪۸‬ـ مخکې له دې چې دلیل مو اورېدلی وي ځواب مه ورکوئ ‪،‬نه د سړي د خبرو په منځ کې مداخله کوئ‪.‬‬ ‫‪۹‬ـ په هغه څه کې مبارزه مه کوه چې ستا په اړه نه وي ‪.‬او د ګناهکارانو سره قضاوت مه کوئ‪.‬‬ ‫‪۱۰‬زما زویه ‪،‬په ډېرو مسایلو کې مداخله مه کوه ‪،‬ځکه که ډېر لسوهنه وکړې ‪،‬بې ګناه نه شې ‪.‬او که تاسو تعقیب کړئ نو تاسو به نه ترلسه کوئ او نه به‬ ‫تاسو په تیښته وتښتئ‪.‬‬ ‫‪۱۱‬داسې څوک شته چې زحمتونه کوى ‪،‬دردونه اخلى ‪،‬تېزى کوى ‪،‬او د هغه نه ډېر شاته دى‪.‬‬ ‫‪12‬بیا یو بل دی چې سست دی ‪،‬مرستې ته اړتیا لري ‪،‬د وړتیا غوښتونکي او له بې وزلۍ څخه ډک دي ‪.‬بیا هم د څښتن سترګې هغه ته په ښه توګه وکتل او‬ ‫هغه یې د خپل ټیټ ملکیت څخه وټاکه‪،‬‬ ‫‪۱۳‬او خپل سر یې د غم نه پورته کړو ‪.‬نو ډیرو چا چې دا ولیدل حیران شول‪.‬‬ ‫‪14‬خوشحالي او مصیبت ‪،‬ژوند او مرګ ‪،‬غربت او شتمني د څښتن څخه راځي‪.‬‬ ‫‪۱۵‬حکمت ‪،‬پوهه او د شریعت پوهه د ما حلک خخدائ له طرفه ده ‪:‬مینه او د ښو کارونو لره د هغۀ له طرفه ده‪.‬‬ ‫‪16‬خطا او تیاره د ګناهکارانو سره یوځای پیل شوې وه ‪:‬او بد به د دوی سره زوړ شي چې په دې کې ویاړ لري‪.‬‬ ‫‪۱۷‬د ما حلک خخدائ تحفه د خدائ پاک سره پاتې شى ‪،‬او د هغۀ فضل د تل دپاره خوشحالى راوړى‪.‬‬ ‫‪۱۸‬داسې څوک شته چې د خپل هوښیارۍ او په چټلو سره شتمن شي ‪،‬او دا د هغه د اجر برخه ده‪:‬‬ ‫‪۱۹‬کله چې هغه وایی چې ما آرام موندلی دی او اوس به په دوامداره توګه خپل مال وخورم ‪.‬او بیا هم هغه نه پوهیږي چې څه وخت به په هغه راشي ‪،‬او هغه‬ ‫باید دا شیان نورو ته پریږدي ‪،‬او مړ شي‪.‬‬ ‫‪۲۰‬په خپل لوظ باندې ثابت اوسئ ‪،‬او په هغه باندې پوه شئ ‪،‬او په خپل کار کې زوړ شئ‪.‬‬ ‫‪۲۱‬د ګناهکارانو په کارونو باندې حیرانتیا مه کوه ‪.‬خو په ما حلک خخدائ باندې توکل وکړه ‪،‬او په خپل کار کښې پاتې شه ‪،‬ځکه چې د ما حلک خخدائ په نظر کښې‬ ‫دا یو اسانه کار دے چې ناڅاپه یو غریب مالدار شى‪.‬‬ ‫‪۲۲‬د ما حلک خخدائ برکت د خخدائ پاک په احجر کښې دے ‪،‬او ناڅاپه د هغۀ برکت راښکته کېږى‪.‬‬ ‫‪۲۳‬دا مه وایئ ‪،‬زما د خدمت نه څۀ فائده ده؟ او زه به په آخرت کې کوم ښه شیان ولرم؟‬ ‫‪ ۲٤‬بیا دا مه وایئ ‪،‬چې زما سره کافي دي او ډېر څیزونه لرم ‪،‬او په آخرت کې به څه بد وي؟‬ ‫‪25‬د خوشحالۍ په ورځ د تکلیف هېرول دي ‪:‬او د مصیبت په ورځ کې نور د خوشحالي یادونه نشته‪.‬‬ ‫‪۲۶‬ځکه چې دا ما حلک خخدائ ته د مرګ په ورځ آسانه خبره ده چې یو سړى ته د هغه د لرې په مطابق اجر ورکړي‪.‬‬ ‫‪27‬د یو ساعت مصیبت یو سړی خوښي هیروي ‪،‬او په پای کې به د هغه عملونه وموندل شي‪.‬‬ ‫‪۲۸‬د خپل مرګ نه مخکښې د هیچا قضاوت وکړئ ‪،‬ځکه چې یو سړے به په خپلو بچو پېژندل کېږي‪.‬‬ ‫‪۲۹‬هر سړی خپل کور ته مه راوړئ ‪،‬ځکه چې د دوکه ورکوونکی ډېر اورګاډی لري‪.‬‬ ‫‪۳۰‬لکه د طوطي په شان چې په پنجره کې ساتل کېږي ‪،‬هماغسې د مغرور زړه دی ‪.‬او لکه د جاسوس په څیر ‪،‬هغه ستاسو د سقوط لپاره ګوري‪:‬‬ ‫‪31‬ځکه چې هغه په ​ ​ انتظار کې پروت دی ‪،‬او ښه په بدۍ بدلوي ‪،‬او په هغه شیانو کې چې د ستاینې وړ وي په تاسو باندې تور لګوي‪.‬‬ ‫‪۳۲‬د اور د څراغ څخه د سکرو ټوټی راښکاره کیږی ‪،‬او یو ګناهکار سړی د وینی په انتظار کیږدی‪.‬‬ ‫‪۳۳‬د بدکاره سړى پام کوه ‪،‬ځکه چې هغه بد کار کوى ‪.‬داسې نه چې هغه په تا باندې د تل لپاره داغ راوړي‪.‬‬ ‫‪۳۴‬یو پردی سړی خپل کور ته ورسوه ‪،‬هغه به تا ګډوډ کړي او له خپل ځانه به یې وباسي‪.‬‬ ‫څپرکی‪12‬‬ ‫‪1‬کله چې تاسو ښه کار کوئ نو پوه شئ چې چا ته یې کوئ؛ نو تاسو به ستاسو د ګټو لپاره مننه وکړئ‪.‬‬ ‫‪2‬د خدائ پاک سړي سره ښه وکړه ‪،‬نو تاسو به بدله ومومئ ‪.‬او که د هغه څخه نه وي ‪،‬بیا هم د لوی لوړ څخه‪.‬‬ ‫‪۳‬هغه چاته هیڅ خیر نه رسیږى څوک چې همېشه په بدو کښې مشغول وي او نۀ هغه چا ته چې خیرات نه ورکوى‪.‬‬ ‫‪ ٤‬دد خخدائے خلقو ته ورکړه ادؤ دد خګناهګاره مدد مه کوه‪.‬‬ ‫‪5‬د هغه چا سره ښه وکړه چې بې وزله وي ‪،‬مګر بې دینانو ته مه ورکوئ ‪:‬خپله ډوډۍ بنده کړئ او هغه ته یې مه ورکوئ ‪،‬که نه نو هغه به په تا باندې غالب‬ ‫شي ‪،‬ځکه چې تاسو به د ټولو نیکیو په پرتله دوه چنده ډیر بد ترلسه کړئ ‪.‬له هغه سره وکړل‪.‬‬


‫‪۶‬ځکه چې لوئ پاک د ګناهکارانو نه نفرت کوى ‪،‬او د بدکارانو نه به انتقام اخلى ‪،‬او د هغوئ د سزا د سختې ورځې په وړاندې به یې ساتى‪.‬‬ ‫‪ ۷‬نېکانو ته ورکړئ ‪،‬او د ګناهګار سره مرسته مه کوئ‪.‬‬ ‫‪8‬دوست په خوشحالۍ کې نه شي پیژندل کیدی او دښمن په مصیبت کې پټ نشي‪.‬‬ ‫‪۹‬د انسان په خوشحالۍ کښې به دښمنان غمجن وي ‪،‬خو د هغۀ په بدحالت کښې به هم یو دوست لړ شى‪.‬‬ ‫‪۱۰‬هیڅکله په خپل دښمن باور مه کوه ‪،‬ځکه لکه څنګه چې اوسپنه زنګ وهي ‪،‬هماغومره د هغه شرارت دی‪.‬‬ ‫‪11‬که څه هم هغه خپل ځان عاجز کړي او په کټ کې وګرځي ‪،‬مګر ښه پام وکړئ او د هغه څخه محتاط اوسئ ‪،‬او تاسو به د هغه لپاره داسې شئ لکه څنګه‬ ‫چې تا د عینکې مسح کړې وي ‪،‬او تاسو به پوه شئ چې د هغه زنګ په بشپړه توګه نه دی پاک شوی‪.‬‬ ‫‪12‬هغه د خپل ځان سره مه ټاکئ ‪،‬داسې نه چې کله چې هغه تاسو له منځه یوسي ‪،‬هغه ستاسو په ځای کې ودریږي ‪.‬او نه هم هغه ستا ښي لس ته کېناستئ ‪،‬نه‬ ‫دا چې هغه ستا د څوکۍ په لټه کې شي ‪،‬او په پای کې زما خبرې په یاد ولرئ ‪،‬او په دې سره به یې وخورئ‪.‬‬ ‫‪۱۳‬څوک به په هغه جادوګر باندې رحم وکړي چې د مار په وسیله مړ شوى وي ‪،‬یا داسې کوم ځناور چې د ځنګلي ځناورو سره نږدې وي؟‬ ‫‪ ۱٤‬نو څوک چه دد خګناهګار سره لړ شى ادؤ دد هغۀ سره په خپلو خګناهخونو ناپاک شى نو څوک به رحم کوى؟‬ ‫‪۱۵‬هغه به د یو څه مودې دپاره ستا سره پاتې شي ‪،‬خو که ته په زوال پیل وکړې ‪،‬نو هغه به نه پاتې کېږي‪.‬‬ ‫‪۱۶‬دخښمن په شونډو خوږې خبرې کوى ‪،‬خو په زړۀ کښې دا خیال کوى چې څنګه تا په کندې کښې غورځولى شى ‪،‬هغه به په خپلو سترګو ژاړى ‪،‬خو که موقع‬ ‫ورته پیدا شى نو په وینو به یې نۀ وى شى‪.‬‬ ‫‪۱۷‬کۀ په تا باندې تکلیف راشى ‪،‬نو اول به هغه هلته پیدا کوى ‪.‬او که څه هم هغه ستا سره د مرستې کولو ښکارندویي کوي ‪،‬خو هغه به تا کمزوری کړي‪.‬‬ ‫‪ ۱۸‬هغه به خپل سر وخوځى ‪،‬لسونه به تاڼه وخوري ‪،‬ډېر چغې به وهى او خپل مخ به بدل کړى‪.‬‬ ‫څپرکی‪13‬‬ ‫‪1‬هغه څوک چې کندې ته لس اچوي هغه به ناپاک شي ‪.‬او هغه څوک چې د مغرور سړي سره ملګرتیا لري د هغه په څیر وي‪.‬‬ ‫‪2‬تر هغه وخته چې تاسو ژوند کوئ خپل ځان د خپل ځواک څخه پورته مه مه کوئ ‪.‬او له هغه چا سره ملګرتیا مه کوه چې له ځانه ډیر ځواکمن او بډایه وي ‪:‬‬ ‫ځکه چې کیتلی او د خاورې لوښي څنګه سره موافق دي؟ ځکه چې که یو په بل باندې ووهل شي ‪،‬هغه به مات شي‪.‬‬ ‫‪3‬مالدار سړی ظلم کړی دی ‪،‬خو بیا هم هغه ته ګواښ کوی ‪:‬په غریب سره ظلم کیږی او هغه هم باید بخښنه وکړی‪.‬‬ ‫‪۴‬که ته د هغه د فائدې دپاره وې نو هغه به تا استعمال کړې ‪،‬خو که ته هیڅ نه لرې نو هغه به تا پرېږدي‪.‬‬ ‫‪۵‬کۀ ستا سره څۀ وى ‪،‬نو هغه به ستا سره ژوند کوى ‪،‬هو ‪،‬هغه به تا وزګار کړى ‪،‬او په هغې به پښېمانه نۀ شى‪.‬‬ ‫‪6‬که هغه تا ته اړتیا ولري ‪،‬هغه به تا دوکه کړي ‪،‬او په تا به موسکا کوي ‪،‬او تاسو ته امید درکړي ‪.‬هغه به تاته عادلنه خبرې وکړي او ووایي ‪،‬ته څه غواړې؟‬ ‫‪۷‬او هغه به تا د خپلو غوښو په ذریعه شرمېږى ‪،‬تر څو چې دوه یا درې ځله تا وچ کړے نۀ شى ‪،‬او په اخر کښې به تا په خندا وخندل ‪،‬چې بیا به تا ووینى ‪،‬نو‬ ‫هغه به تا پریږدى او په تا به سر وخوځى‪.‬‬ ‫‪۸‬خبردار اوسئ چې دوکه نه شئ او په خوشالۍ کې راښکته شئ‪.‬‬ ‫‪ ۹‬که چرے تا ته د یو زورور سړى بلنه درکولے شى نو خپل ځان پریږده او هغومره به هغه تاته بلنه درکوى‪.‬‬ ‫‪10‬په هغه باندې فشار مه کوه ‪،‬داسې نه چې ته شاته شي ‪.‬لرې مه ودرېږه ‪،‬داسې نه چې ته هېر شي‪.‬‬ ‫‪11‬په خبرو اترو کې د هغه سره مساوي مه کوئ ‪ ،‬او د هغه په ​ ​ ډیرو خبرو باور مه کوئ ‪ ،‬ځکه چې هغه به په ډیرو خبرو اترو سره تاسو وخوري او‬ ‫په تا باندې مسکا به ستاسو رازونه په ګوته کړي‪:‬‬ ‫‪۱۲‬خو هغه به په بې رحمۍ سره ستا خبرې پټې کړي ‪،‬او تا ته به د زیان رسولو او په زندان کې د اچولو لپاره به هیڅ هم ونه سپموي‪.‬‬ ‫‪13‬پام وکړئ او ښه پام وکړئ ‪،‬ځکه چې تاسو د خپل ړنګیدو په خطر کې یاست ‪:‬کله چې تاسو دا شیان واورئ ‪،‬په خوب کې ویښ شئ‪.‬‬ ‫‪۱۴‬د خپل ټول عمر د ما حلک خخدائ سره مینه کوه ‪،‬او د خپل خلصون دپاره هغه ته غږ کوه‪.‬‬ ‫‪۱۵‬هر ځناور د خپل ګاونډى سره مینه کوى ‪،‬او هر سړے د خپل ګاونډى سره مینه کوى‪.‬‬ ‫‪۱۶‬ټول غوښه د خپل قسم سره یوځاى کیږى ‪،‬او یو سړے به د هغۀ په شان ټینګ وى‪.‬‬ ‫‪17‬د لیوه د پسه سره څه ملګرتیا لري؟ نو ګناهګار د خدای سره‪.‬‬ ‫‪18‬د هاینا او سپي تر مینځ کوم تړون شتون لري؟ او د شتمنو او بې وزلو ترمنځ کومه سوله؟‬ ‫‪۱۹‬لکه څنګه چې ځنګلي خر په دښته کې د زمري ښکار دی ‪،‬هماغسې مالداران غریبان خوري‪.‬‬ ‫‪۲۰‬لکه څنګه چې مغرور د عاجزۍ نه کرکه کوي ‪،‬نو مالداره هم د غریب نه کرکه کوي‪.‬‬ ‫‪ ۲۱‬یو مالدار سړے د خپلو ملګرو په لس راپریوتولے شى ‪،‬خو غریب سړے د خپلو ملګرو په زور غورځولے شى‪.‬‬ ‫‪۲۲‬کله چې یو مالدار سړی راپرېوځي ‪،‬ډېر مرستندویان یې لري ‪،‬هغه داسې خبرې کوي ‪،‬چې باید ونه ویل شي ‪،‬خو بیا هم خلک هغه ته توجیه کوي ‪،‬بې وزله‬ ‫سړی غلی شو ‪،‬خو هغوی هم هغه ملمت کړ ‪.‬هغه په هوښیارۍ سره خبرې کولې ‪،‬او هیڅ ځای یې نه درلود‪.‬‬ ‫‪۲۳‬کله چې یو مالدار سړے خبرې کوى نو هر سړے خپله ژبه نیولے دے او وګوره چې څۀ وائى نو بیا به یې ورېځو ته وائى ‪،‬خو که غریب سړے خبرې‬ ‫کوى نو ووائى چې دا څۀ سړے دے؟ او که چیرې هغه ودریږي ‪،‬نو دوی به د هغه په نیولو کې مرسته وکړي‪.‬‬ ‫‪ ۲٤‬شتمني د هغه چا دپاره ښه ده چې ګناه نه لري ‪،‬او بېوزلي د بدکار په خوله کې بده ده‪.‬‬ ‫‪ ۲٥‬د یو سړے زړۀ خپل مخ بدلوي ‪،‬که هغه د ښۀ وي او که بد ‪،‬او خوشحاله زړۀ خوشحالى کوى‪.‬‬ ‫‪26‬خوشحاله مخ د هغه زړه نښه ده چې خوشحاله وي ‪.‬او د مثالونو موندل د ذهن یو ستړی کوونکی کار دی‪.‬‬ ‫څپرکی‪14‬‬ ‫‪ ۱‬بختور دے هغه سړے چه دد خخلخسے نه یخچلے شوے دے ادؤ دد خګناهخونو په ګڼه ګوڼه کښے نه کښے شوى‪.‬‬ ‫‪ ۲‬بختور دى هغه څوک چې ضمیر یې ملمت نۀ دى کړى ‪،‬او هغه څوک چې په ما حلک خخدائ کښې د خپل اخمید نه بېبرخې شوى دى‪.‬‬ ‫‪۳‬ـ د بخیل لپاره شتمني په زړه پورې نه ده ‪،‬او حسد سړی باید په پیسو څه وکړي؟‬ ‫‪۴‬څوک چې د خپل نفس په خیانت سره راغونډیږي د نورو د پاره راغونډیږي نو خپل مال به په زوره مصرفوي‪.‬‬ ‫‪۵‬څوک چې خپل ځان ته بد ګڼي ‪،‬هغه به د چا سره ښه وي؟ هغه به په خپلو مالونو خوښ نه وي‪.‬‬ ‫‪6‬د هغه چا نه بد بل څوک نشته چې خپل ځان حسد کړي ‪.‬او دا د هغه د شرارت بدله ده‪.‬‬ ‫‪ ۷‬او که هغه ښه کار وکړي ‪،‬نو په خپله خوښه یې کوي ‪.‬او په پای کې به هغه خپله ګناه اعلن کړي‪.‬‬ ‫‪8‬د حسد سړی بد سترګې لري ‪.‬هغه خپل مخ واړوي او د خلکو سپکاوی کوي‪.‬‬ ‫‪۹‬د للچي سړى سترګې په خپله برخه نه مطمئنېږى ‪.‬او د بدکاره ګناه د هغه روح وچوي‪.‬‬ ‫‪10‬بد سترګې د خپلې ډوډۍ سره حسد کوي ‪،‬او هغه په ​ ​ خپل میز کې یو بخیل دی‪.‬‬


‫‪۱۱‬زما زویه ‪،‬د خپل توان په مطابق د خپل ځان سره ښه وکړه او ما حلک خخدائ ته د هغه حقدار نذرانه ورکړه‪.‬‬ ‫‪12‬په یاد ولرئ چې مرګ به په راتلو کې ډیر اوږد نه وي ‪ ،‬او دا چې د قبر تړون تاسو ته ندی ښودل شوی‪.‬‬ ‫‪13‬د مرګ نه وړاندې د خپل ملګري سره نیکي وکړه او د خپل توان سره سم خپل لس اوږد کړه او هغه ته یې ورکړه‪.‬‬ ‫‪14‬د ښې ورځې څخه ځان مه دوکه کوه ‪،‬او مه پرېږده چې د نیکمرغۍ برخه په تاسو باندې تېر شي‪.‬‬ ‫‪۱۵‬آیا تاسو خپل زحمتونه بل ته نه پریږدئ؟ او ستا مزدوري به په لوټه تقسیم شي؟‬ ‫‪16‬خپل روح ورکړئ ‪،‬واخلئ او پاک کړئ ‪.‬ځکه چې په قبر کې د ښایستونو لټون نشته‪.‬‬ ‫‪17‬ټول غوښه د جامو په څیر زوړ کیږي ‪:‬ځکه چې د پیل څخه تړون دا دی چې تاسو به په مرګ مړ شئ‪.‬‬ ‫‪ ۱۸‬لکه څنګه چې د یوې ونې د شنو پاڼو په شان ځنې پرېوځي او ځینې لویېږي ‪.‬همداسې د غوښې او وینې نسل دی ‪،‬یو پای ته رسیږي ‪،‬او بل زیږیدلی‪.‬‬ ‫‪۱۹‬هر کار سړے او له منځه ځي ‪،‬او کار کوونکی به ورسره لړ شي‪.‬‬ ‫‪۲۰‬بختور دی هغه سړے چې په حکمت سره په ښو څیزونو غور کوى ‪،‬او د پاکو څیزونو په حقله د عقل په ذریعه سوچ کوى‪.‬‬ ‫‪۲۱‬هغه څوک چې د هغې لرې په خپل زړه کې غور کوي د هغې په رازونو کې به پوهه ولري‪.‬‬ ‫‪۲۲‬د هغې پسې لړ شه او د هغې په لره کښې په انتظار کښې ولړ شه‪.‬‬ ‫‪۲۳‬هغه څوک چې د هغې په کړکۍ کې پادشاهي کوي د هغې په دروازو کې هم غوږ نیسي‪.‬‬ ‫‪۲۴‬څوک چې د هغې کور ته نزدې اوسېږى هغه دې هم د هغې په دېوالونو کښې ګېډى ولګوى‪.‬‬ ‫‪۲۵‬هغه به خپله خېمه هغې ته نېږدې ودروي او په هغه ځای کې به اوسېږي چې ښه شیان پکې وي‪.‬‬ ‫‪۲۶‬هغه به خپل ماشومان د هغې د سرپناه لندې وټاکى او د هغې د څانګو لندې به اوسېږى‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬د هغې په وسیله به هغه د تودوخې نه پټ شى او د هغې په جلل کښې به اوسېږى‪.‬‬ ‫څپرکی‪15‬‬ ‫‪۱‬څوک چې د ما حلک خخدائ نه وېرېږى هغه به ښۀ کوى ‪،‬او هغه څوک چې د شریعت پوهه لرى هغه به ترلسه کړى‪.‬‬ ‫‪۲‬ادؤ دد مور په حیث به دد هغۀ سره ملقات کوى ادؤ دد هغۀ دد ښځے په شان چه دد کنجرى سره واده کوى‪.‬‬ ‫‪۳‬هغۀ به د عقل په ډوډئ سره هغه ته خوراک ورکوى ‪،‬او د ححکمت اوبه به ورته ورکوى‪.‬‬ ‫‪4‬هغه به په هغې باندې پاتې شي او نه به حرکت وکړي ‪.‬او په هغې به تکیه وکړي او شرمنده نه شي‪.‬‬ ‫‪۵‬هغې به هغه د خپلو ګاونډیانو نه لوړ کړي او د جماعت په مینځ کې به د هغه خوله خلصه کړي‪.‬‬ ‫‪۶‬هغه به د خوشحالۍ او د خوشحالۍ تاج ومومي او هغه به هغه ته د تل پاتې نوم میراث ورکړي‪.‬‬ ‫‪ ۷‬خو کم عقل سړى به هغې ته نۀ رسىږى ‪،‬او ګناهګاران به هغې ته نۀ ګورى‪.‬‬ ‫‪۸‬ځکه چې هغه د غرور نه لرې ده ‪،‬او هغه سړى چې دروغجن دى هغه نه شي یادولى‪.‬‬ ‫‪۹‬د ګناهګار په خوله کښې ستاینه نۀ ښۀ ده ‪،‬ځکه چې هغه د ما حلک نه رالېږلے شوى دى‪.‬‬ ‫‪۱۰‬ځکه چې ستاینه به په ححکمت سره ویلے شى ‪،‬او ما حلک خخدائ به هغه کامیاب کوى‪.‬‬ ‫‪۱۱‬ته داسې مه وایه چې زه د څښتن په وسیله له منځه تللی یم ‪،‬ځکه چې تاسو باید هغه کارونه ونه کړئ چې هغه ترې کرکه لري‪.‬‬ ‫‪12‬ته مه وایه چې هغه ما ګمراه کړی دی ځکه چې هغه د ګناهکار سړي اړتیا نلري‪.‬‬ ‫‪۱۳‬ما حلک خخدائ د ټولو کرکې نه نفرت کوى ‪.‬او هغه څوک چې د خدای څخه ویره لري هغه نه خوښوي‪.‬‬ ‫‪ ۱٤‬هغۀ دد شروع نه احنسان جوړ کړو ادؤ دد هغۀ په لس ئے پریښودو‪.‬‬ ‫‪۱۵‬کۀ تۀ غواړې نو خحکمونه مراعت کړه او د منلو وړ وفا وکړه‪.‬‬ ‫‪۱۶‬هغۀ ستا په وړاندې اور او اوبه رابللى دى ‪،‬خپل لس دې ته وغځوه چې ته غواړې‪.‬‬ ‫‪17‬د انسان په وړاندې ژوند او مرګ دی ‪.‬او که هغه خوښه وي هغه ته به ورکړل شي‪.‬‬ ‫‪۱۸‬ځکه چې د ما حلک خخدائ ححکمت ډېر لوئ دے ‪،‬هغه په قدرت کښې تکړه دے او هر څۀ وینئ‪.‬‬ ‫‪۱۹‬ادؤ دد هغۀ نظر په هغوئ کښے دے څوک چه دد هغۀ نه ویریږى ادؤ هغه دد انسان په هر کار خبر دے‪.‬‬ ‫‪۲۰‬هغۀ چا ته د بدکارۍ امر نۀ دے کړے ‪،‬نۀ یې چا ته د ګناه کولو جواز ورکړے دے‪.‬‬ ‫څپرکی‪16‬‬ ‫‪1‬د زیاتو بې کاره اولدونو خواهش مه کوه ‪،‬او نه د بدکارو زامنو خوښېږه‪.‬‬ ‫‪ ۲‬که څه هم هغوئ زیات شى ‪،‬خو په هغوئ خوشحالى مه کوه ‪،‬مګر د ما حلک خخدائ ویره د هغوئ سره وي‪.‬‬ ‫‪۳‬ـ د هغوی په ژوند باور مه کوه ‪،‬نه د هغوی د ګڼې ګوڼې درناوی ‪،‬ځکه چې عادل یو له زرو څخه غوره دی ‪.‬او دا غوره ده چې بې اولده مړ شي ‪،‬د دې په‬ ‫پرتله چې بې اولده وي‪.‬‬ ‫‪4‬ځکه چې د یو چا لخوا به ښار ډک شي ‪،‬مګر د بدکارانو کورنۍ به په چټکۍ سره ویجاړ شي‪.‬‬ ‫‪۵‬داسې ډېر څیزونه ما په خپلو سترګو لیدلي دي ‪،‬او زما غوږونو د دې نه لوئ څیزونه اورېدلي دي‪.‬‬ ‫‪6‬د بې دینانو په جماعت کې به اور بل شي ‪.‬او په سرکشه ملت کې د غضب اور سوځول کیږي‪.‬‬ ‫‪۷‬هغه د هغو زړو جنانو په مقابل کې ارام نه شو ‪،‬چې د خپل حماقت په زور له منځه ولړل‪.‬‬ ‫‪۸‬هغۀ هغه ځائ نه بچ کړو چرته چې لوط اوسېده ‪،‬بلکې د هغوئ د غرور په وجه یې کرکه وکړه‪.‬‬ ‫‪۹‬هغۀ په هغو تباهى خلقو باندې رحم ونه کړ ‪،‬چې په خپلو ګناهونو ګېر شوى خوو‪:‬‬ ‫‪۱۰‬او نه هم هغه شپږ سوه زره پیاده چې د زړونو په سختۍ کښې راغونډ شوي وو‪.‬‬ ‫‪11‬او که چیرې د خلکو په مینځ کې یو سخت وي ‪،‬نو دا د حیرانتیا خبره ده چې هغه بې سزا وتښتي ‪،‬ځکه چې رحم او غضب ورسره وي ‪.‬هغه د بښلو او د‬ ‫ناراضۍ د تویولو ځواکمن دی‪.‬‬ ‫‪12‬لکه څنګه چې د هغه رحمت لوی دی ‪،‬د هغه اصلح هم دی ‪:‬هغه د هغه د کار په اساس د یو سړي قضاوت کوي‬ ‫‪۱۳‬ګناهګار به د خپلو مالونو نه بچ کیږى ‪،‬او د خدائ پاک صبر به نه خفه کېږى‪.‬‬ ‫‪14‬د رحم د هر کار لپاره لره پیدا کړئ ‪،‬ځکه چې هر سړی به د هغه د کارونو سره سم ومومي‪.‬‬ ‫‪۱۵‬ما حلک خخدائ فحرعون سخت کړو ‪،‬چې هغه وپېژنى ‪،‬چې د هغۀ طاقتور کارونه دخنیا ته معلوم شى‪.‬‬ ‫‪16‬د هغه رحمت په هر مخلوق باندې څرګند دی ‪.‬او هغه خپله رڼا له تیاره څخه جل کړې ده‪.‬‬ ‫‪۱۷‬ته داسې مه وایه چې زه به خپل ځان د څښتن څخه پټ کړم ‪،‬ایا څوک به ما له پورته څخه یادوي؟ زه به د ډیرو خلکو په مینځ کې یاد نه کړم ‪:‬زما روح د‬ ‫دومره بې شمیره مخلوقاتو په مینځ کې څه شی دی؟‬


‫‪۱۸‬وګورئ ‪،‬آسمان ‪،‬د آسمان آسمان ‪،‬ژور ‪،‬زمکه او ټول هغه څه چې په هغه کې دي ‪،‬کله چې هغه لیدنه وکړي نو حرکت وکړي‪.‬‬ ‫‪۱۹‬کله چې ما حلک خخدائ په هغوئ باندې نظر وکړى نو غرونه او د زمکې بنیادونه هم په لړزېدو سره ولړزېدل‪.‬‬ ‫‪20‬هیڅ زړه د دې شیانو په اړه ښه فکر نشي کولی ‪:‬او څوک د دې توان لري چې د هغه لرې تصور کړي؟‬ ‫‪۲۱‬دا یو طوفان دی چې هیڅوک یې نشي لیدلی ‪،‬ځکه چې د هغه ډیری کارونه پټ دي‪.‬‬ ‫‪۲۲‬څوک د خپل عدالت کارونه بیانولی شي؟ یا څوک یې زغملی شي؟ ځکه چې د هغه تړون لرې دی ‪،‬او د ټولو شیانو محاکمه په پای کې ده‪.‬‬ ‫‪۲۳‬څوک چې پوهه غواړي هغه به په فضول فکرونو باندې فکر کوي ‪،‬او یو احمق سړی چې غلط فکر کوي د حماقتونو تصور کوي‪.‬‬ ‫‪۲۴‬زما زویه ‪،‬ما ته غوږ ونیسه ‪،‬پوهه زده کړه او زما خبرې په خپل زړۀ نښه کړه‪.‬‬ ‫‪۲۵‬زۀ به په وزن کښې عقیده بیان کړم او د هغه علم به بیان کړم‪.‬‬ ‫‪۲۶‬د ما حلک خخدائ کارونه د شروع نه په عدالت کښې سرته رسیدلے دے ‪،‬او د هغه وخت نه چې هغۀ د هغوئ جوړ کړے دے نو د هغې برخې یې منحل کړې‪.‬‬ ‫‪27‬هغه خپل کارونه د تل لپاره ګنډلي ‪،‬او د هغه په لس کې د ټولو نسلونو مشر دی ‪:‬دوی نه کار کوي ‪،‬نه ستړي کیږي ‪،‬او نه د خپلو کارونو څخه ډډه کوي‪.‬‬ ‫‪۲۸‬د هغوئ نه هیڅوک د بل نه منع کوى ‪،‬او هیڅکله به د هغۀ د کلم نافرمانى نۀ کوى‪.‬‬ ‫‪۲۹‬د دې نه پس ما حلک خخدائ زمکه ته وکتل او دا یې د خپلو برکتونو نه ډکه کړه‪.‬‬ ‫‪30‬هغه د هر ډول ژوندیو شیانو سره د هغه مخ پټ کړی دی ‪.‬او هغوئ به بیا هغه ته ورشى‪.‬‬ ‫څپرکی‪17‬‬ ‫‪۱‬ما حلک خخدائ د زمکې نه احنسان پېدا کړو او بیا یې په هغې بدل کړو‪.‬‬ ‫‪۲‬هغۀ هغوئ ته لږې ورځې او لږ وخت ورکړو او د دې په څیزونو باندې یې قدرت هم ورکړو‪.‬‬ ‫‪۳‬هغۀ هغوئ د خپل ځان په زور ختم کړل او د خپل شکل مطابق یې جوړ کړل‪،‬‬ ‫‪ ٤‬ادؤ دد احنسان ویره ئے په ټولو خلقو کښے واچوله ادؤ هغۀ ته ئے په ځناورو ادؤ مرغانو بادشاهى ورکړه‪.‬‬ ‫‪۵‬هغوئ د ما حلک خخدائ د پنځو عملونو نه ګټه واخسته ‪،‬او په شپږم ځائ کښې هغۀ هغوئ ته پوهه ورکړه ‪،‬او په اوومه وینا کښې یې د هغې د مفاهمې ترجمان‬ ‫خوو‪.‬‬ ‫‪۶‬هغوی ته مشوره ‪،‬ژبه ‪،‬سترګې ‪،‬غوږونه او زړه ورکړل ‪،‬چې پوه شي‪.‬‬ ‫‪۷‬هغۀ دد هغوئ سره دد پوهه دد معرفت نه ډک کړل ادؤ هغوئ ته ئے ښۀ او بد ښکاره کړل‪.‬‬ ‫‪۸‬هغۀ د هغوئ په زړونو باندې سترګې ولګېدې ‪،‬د دې دپاره چې هغوئ ته د خپلو کارونو عظمت وښائى‪.‬‬ ‫‪۹‬هغۀ هغوئ ته د تل دپاره په خپلو عجیبو کارونو کښے جلل ورکړو چې هغوئ د هغۀ کارونه په عقل سره بیان کړى‪.‬‬ ‫‪۱۰‬او غوره شوي کسان به د هغه د مقدس نوم ستاینه وکړي‪.‬‬ ‫‪ ۱۱‬دد دے نه علوه هغۀ هغوئ ته علم ورکړو ادؤ دد ژوندون قانون دد میراث دپاره‪.‬‬ ‫‪۱۲‬هغۀ د هغوئ سره یو ابدى لوظ وکړو او هغوئ ته یې خپل قضاوت وښودلو‪.‬‬ ‫‪۱۳‬د هغوئ سترګو د هغۀ د جلل جلل ولیدلو او غوږونو د هغۀ د جلل آواز واورېد‪.‬‬ ‫‪۱۴‬هغۀ هغوئ ته ووئیل” ‪،‬د ټولو بدعملو نه خبر اوسئ ‪.‬او هر سړي ته یې د خپل ګاونډي په اړه حکم ورکړ‪.‬‬ ‫‪۱۵‬د هغوئ لرې تل د هغۀ په وړاندې دي ‪،‬او د هغۀ د سترګو نه به پټې نۀ شى‪.‬‬ ‫‪16‬هر سړی د خپل ځوانۍ څخه بد ته سپارل کیږي ‪.‬او نه یې د خپل ځان لپاره غوښې زړونه د ډبرو لپاره جوړ کړل‪.‬‬ ‫‪۱۷‬ځکه چې د ټولې زمکې د قومونو په وېش کښې هغۀ په ټولو خلقو باندې یو خحکمران مقرر کړو ‪.‬مګر اسراییل د څښتن برخه ده‪:‬‬ ‫‪ ۱۸‬څوک چه دد خپل اولني زوئ په حیث دد تعلیم په ذریعه روزي ادؤ دد هغۀ دد مینے رڼا ورکوى نو هغه به نۀ پریږدي‪.‬‬ ‫‪۱۹‬نو د هغوئ ټول کارونه د هغۀ په مخکښې د لمر په شان دى ‪،‬او د هغۀ سترګې تل په خپلو لرو ولړې دى‪.‬‬ ‫‪۲۰‬د هغوئ هیڅ یو بد عمل د هغۀ نه پټ نۀ دے ‪،‬بلکې د هغوئ ټول ګناهونه د ما حلک خخدائ په وړاندې دي‪.‬‬ ‫‪ ۲۱‬خو ما حلک خخدائ رحم وکړ او د هغۀ په کار پوهېدو ‪،‬نۀ یې پرېښودل او نۀ یې پرېښودل بلکې هغوئ یې بچ کړل‪.‬‬ ‫‪ ۲۲‬د سړے خیرات دد هغۀ سره دد یوے نښان په شان دے ادؤ هغه به دد احنسان نی خکونه دد سترګو دد حمڼى په شان ساتى ادؤ خپلو زامنو او لوڼو ته به توبه وباسي‪.‬‬ ‫‪۲۳‬وروسته به هغه پاڅېږى او هغوئ ته به انعام ورکوى او د هغوئ بدله به د هغوئ په سر ورکوى‪.‬‬ ‫‪ ۲٤‬خو هغوئ ته چه توبه وباسى نو هغۀ هغوئ ته واپسى ورکړو ادؤ هغوئ ته ئے تسلي ورکړه چه په صبر کښے ناکام شول‪.‬‬ ‫‪۲۵‬ما حلک خخدائ ته ورشئ ‪،‬خپل ګناهونه پرېږدئ ‪،‬د هغۀ د مخ په وړاندې خپله دعا وکړئ ‪،‬او لږ خفه شئ‪.‬‬ ‫‪ ۲٦‬لوئے لوئ ته ورشئ او د ګناه نه مخ واړوئ ‪،‬ځکه چې هغه به تاسو د تیارې نه د صحت رڼا ته بوځي ‪،‬او تاسو به د نفرت نه سخت نفرت کوئ‪.‬‬ ‫‪27‬څوک به په قبر کې د لوی خدای ستاینه وکړي ‪،‬د هغه په ځای چې ژوندي دي او شکر کوي؟‬ ‫‪ ۲۸‬خ‬ ‫شکر ګذار د مړو نه ورک شى لکه د چا نه چې نه وي ‪:‬ژوندى او روغ زړۀ به د ما حلک خخدائ ثنا کوى‪.‬‬ ‫‪۲۹‬زمونږ د ما حلک خخدائ رحم او شفقت په هغوئ باندې څومره لوئ دے چې په پاکۍ کښې هغۀ ته رجوع کوى!‬ ‫‪۳۰‬ځکه چې هر څۀ په خلقو کښې نۀ شى کېدے ‪،‬ځکه چې د احنسان زوئ تل پاتې نۀ شى‪.‬‬ ‫‪31‬څه شی د لمر څخه روښانه دی؟ بیا هم د هغې رڼا ورکه شوه ‪.‬او غوښه او وینه به د بد تصور وکړي‪.‬‬ ‫‪32‬هغه د آسمان د لوړوالي ځواک ګوري ‪.‬او ټول انسانان دي مګر ځمکه او ایرو‪.‬‬ ‫څپرکی‪18‬‬ ‫‪1‬هغه څوک چې د تل لپاره ژوندی دی ټول شیان یې په عمومي ډول جوړ کړي دي‪.‬‬ ‫‪۲‬ما حلک خخدائ صادحق دے ‪،‬د هغۀ نه بغېر بل څوک نشته‪،‬‬ ‫‪3‬هغه څوک چې د خپل لس په لس د نړۍ حکومت کوي ‪،‬او ټول شیان د هغه اطاعت کوي ‪،‬ځکه چې هغه د ټولو پاچا دی ‪،‬په خپل قدرت سره مقدس شیان د‬ ‫دوی ترمنځ د ناپاکۍ څخه ویشي‪.‬‬ ‫‪۴‬هغۀ چا ته د خپلو کارونو د بیانولو واک ورکړے دے؟ او څوک به د هغه نیک عملونه ومومي؟‬ ‫‪5‬څوک به د هغه د عظمت ځواک شمیري؟ او څوک به خپل رحم بیان کړي؟‬ ‫‪۶‬د ما حلک خخدائ د عجائبو کارونو په حقله به د هغوئ نه هیڅ شى واخستلے نۀ شى ‪،‬نۀ به هغوئ ته هیڅ څیز ورکړے شى ‪،‬او نۀ به د هغوئ زمکه معلومه شى‪.‬‬ ‫‪۷‬کله چې یو سړى دا کار وکړى نو هغه شروع کوى ‪.‬او کله چې هغه پریږدي ‪،‬نو هغه به شکمن شي‪.‬‬ ‫‪8‬انسان څه شی دی او د کوم ځای خدمت کوي؟ د هغه ښه څه دی ‪،‬او بد څه دی؟‬ ‫‪9‬د یو سړي د ورځو زیات شمېر سل کاله دي‪.‬‬ ‫‪۱۰‬لکه د اوبو د څاڅکو په شان سمندر ته ‪،‬او د شګو په پرتله د جغل ډبره ‪.‬همداسې زر کاله تر ابدي ورځو پورې‪.‬‬


‫‪ ۱۱‬نو ځکه خخدائے دد هغوئ سره صبر کوى ادؤ خپل رحم په هغوئ نازلوى‪.‬‬ ‫‪۱۲‬هغۀ ولیدل چې د هغوئ انجام بد دى ‪.‬له دې امله هغه خپل رحم څو چنده کړ‪.‬‬ ‫‪13‬د انسان رحم د خپل ګاونډي په وړاندې دی ‪.‬مګر د څښتن رحمت په ټولو انسانانو باندې دی ‪:‬هغه ملمتوي ‪،‬پالنه کوي ‪،‬ښوونه کوي او بیا راوړي ‪،‬لکه‬ ‫څنګه چې د خپل رمې شپون‪.‬‬ ‫‪ ۱٤‬هغه په هغوئ رحم کوى څوک چه دصبخون ترلسه کوى ادؤ په زړۀ کښے دد هغۀ دد فیصلے لټوى‪.‬‬ ‫‪۱۵‬زما زویه ‪،‬په خپلو نیکونو کې عیب مه کوه ‪،‬او کله چې ته څه ورکوي نو ناخوښه خبرې مه کوه‪.‬‬ ‫‪ ۱٦‬آایا زمکه به تودوخه ونړوى؟ نو یوه کلمه د ډالۍ څخه غوره ده‪.‬‬ ‫‪۱۷‬ګوره ‪،‬آیا یوه کلمه د ډالۍ نه غوره ده؟ خو دواړه د مهربان سړي سره دي‪.‬‬ ‫‪ ۱۸‬یو کم عقل به په زړۀ پورې خ‬ ‫غصه کوى ‪،‬او د حسد خکومه سترګه خوروى‪.‬‬ ‫‪19‬مخکې له دې چې تاسو خبرې وکړئ زده کړئ ‪،‬او فزیکي کار واخلئ یا هیڅکله ناروغه شئ‪.‬‬ ‫‪20‬د عدالت نه مخکښې خپل ځان وڅېړئ او د زیارت په ورځ به تاسو رحم ومومئ‪.‬‬ ‫‪21‬د ناروغ کیدو نه مخکی خپل ځان عاجزی وکړه او د ګناهونو په وخت کې توبه وښیه‪.‬‬ ‫‪22‬هیڅ شی به تاسو ته د خپل نذر په ټاکلو وخت کې د ورکولو مخه ونلري او تر مرګ پورې مه مه ځنډوئ ترڅو صادق شي‪.‬‬ ‫‪۲۳‬مخکې له دې چې ته دعا وکړي ‪،‬ځان چمتو کړه ‪.‬او د هغه چا په څیر مه کیږه چې څښتن ازموي‪.‬‬ ‫‪۲۴‬د هغه غضب په باره کښې سوچ وکړه چې په آخر کښې به وي او د غچ اخستلو په وخت کښې چې هغه به خپل مخ واړوي‪.‬‬ ‫‪25‬کله چې تاسو کافي وي ‪،‬د لوږې وخت په یاد ولرئ ‪،‬او کله چې تاسو شتمن شئ ‪،‬د فقر او اړتیا په اړه فکر وکړئ‪.‬‬ ‫‪۲۶‬د سهار نه تر ماښامه پورې وخت بدلېږي او هر څه ژر د څښتن په حضور کې کېږي‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬هوښیار سړے به په هر کار کښے ویریږى ‪،‬او دد خګناه کولو په ورځ به دد خګناه نه ځان ساتى ‪،‬خو کم عقل به وخت نۀ وائى‪.‬‬ ‫‪ ۲۸‬هر یو پوه سړے په ححکمت پوهیږى ادؤ دد هغۀ ثنا به ورکوى څوک چه هغه پیدا کړى‪.‬‬ ‫‪ ۲۹‬هغوئ چه په خبرو کښے پوه خوو هغوئ په خپله هم هوښیار شول ادؤ ښۀ مثالونه ئے بیانول‪.‬‬ ‫‪۳۰‬په خپلو خواهشاتو پسې مه ځئ ‪،‬بلکې د خپلو خواهشاتو نه ځان وساتئ‪.‬‬ ‫‪۳۱‬که ته خپل روح ته هغه خواهشات ورکوې چې هغې ته خوشالېږي ‪،‬نو هغه به ستا د دښمنانو لپاره د خندا وړ وګرځي چې تا ته سپکاوی کوي‪.‬‬ ‫‪۳۲‬ـــ په ډېر ښه خوشالۍ نه خوند اخلئ او نه هم د هغه په لګښت پورې تړلی کېږئ‪.‬‬ ‫‪۳۳‬کله چې ستا په کڅوړه کې هیڅ هم نه وي ‪،‬په پور اخیستلو سره د میلمانه کولو سره سوالګر مه جوړوه ‪،‬ځکه چې تاسو به د خپل ژوند په انتظار کې پروت‬ ‫یاست ‪،‬او خبرې به وشي‪.‬‬ ‫څپرکی‪19‬‬ ‫‪1‬هغه کارګر سړی چې په شرابو کې ورکول کیږي هغه به شتمن نشي او هغه څوک چې د کوچنیو شیانو سپکاوی کوي لږ او لږ به راټیټ شي‪.‬‬ ‫‪۲‬شراب او ښځې به د عقل خاوندان له مینځه یوسي ‪،‬او هغه څوک چې د فاحشو سره لس او ګریوان وي هغه به بې ادبه شي‪.‬‬ ‫‪۳‬مغز او حشرات به هغه په میراث کښې پاتې شى ‪،‬او یو زړور سړے به ترې اخستلے شى‪.‬‬ ‫‪4‬هغه څوک چې د اعتبار ورکولو لپاره ګړندی وي سپک ذهن دی ‪.‬او هغه څوک چې ګناه کوي د خپل ځان په وړاندې به ګناه وکړي‪.‬‬ ‫‪۵‬څوک چې په بدۍ خوښ وي هغه به محکوم شي ‪،‬مګر هغه څوک چې د لذتونو سره مخالفت کوي د هغه د ژوند تاج دی‪.‬‬ ‫‪6‬هغه څوک چې په خپله ژبه حکومت کولی شي بې له جنګه ژوند وکړي ‪.‬او هغه څوک چې د ببر کولو څخه نفرت کوي هغه به لږ بد وي‪.‬‬ ‫‪7‬بل ته هغه څه مه وایه چې تاسو ته ویل شوي ‪ ،‬او تاسو به هیڅکله بدتر نشئ‪.‬‬ ‫‪8‬که د دوست او دښمن په اړه وي ‪،‬د نورو د ژوند په اړه خبرې مه کوئ ‪.‬او که تاسو د جرم پرته کولی شئ ‪،‬دوی مه ښکاره کوئ‪.‬‬ ‫‪۹‬ځکه چې هغه تا واورېدل او څارلې یې ‪،‬او کله چې وخت راشي هغه به له تا څخه کرکه وکړي‪.‬‬ ‫‪۱۰‬که تا یوه خبره اورېدلې وي ‪،‬هغه دې له تا سره مړ شي ‪.‬او زړور اوسئ ‪،‬دا به تاسو مات نه کړي‪.‬‬ ‫‪ ۱۱‬کم عقل په کلمے زمزمه کوى ‪،‬لکه ښځه چه دد بچى په وزګارى‪.‬‬ ‫‪۱۲‬لکه څنګه چې د یو انسان په ران کښې یو تیر لګیږي ‪،‬همدغسې خبره د کم عقل په ګېډه کښې ده‪.‬‬ ‫‪13‬یو ملګري ته نصیحت وکړئ ‪،‬کیدای شي هغه دا کار نه وي کړی ‪،‬او که هغه دا کار کړی وي ‪،‬نو نور یې مه کوئ‪.‬‬ ‫‪14‬خپل ملګري ته نصیحت وکړه ‪،‬کیدای شي هغه دا نه وي ویلي ‪،‬او که هغه لري ‪،‬نو بیا یې مه وایه‪.‬‬ ‫‪15‬ملګري ته نصیحت وکړئ ‪:‬ډیری وختونه دا سپکاوی دی ‪ ،‬او په هر کیسې باور مه کوئ‪.‬‬ ‫‪ ۱٦‬داسې څوک شته چې په خپلو خبرو کښې خوارى کوى خو د زړۀ نه ‪.‬او هغه څوک دی چې په خپله ژبه یې بده نه وي کړې؟‬ ‫‪ ۱۷‬خپل گاونډي ته نصیحت وکړه ‪،‬او غوسه مه کوه ‪،‬د لوی لوی قانون ته ځای ورکړئ‪.‬‬ ‫‪ ۱۸‬د ما حلک خخدائ ویره د هغۀ د قبولولو وړومبى ګام دى ‪،‬او ححکمت د هغۀ مینه حاصلوي‪.‬‬ ‫‪19‬د ما حلک خخدائ د خحکمونو پوهه د ژوند نظریه ده ‪،‬او هغه څوک چې هغه کارونه کوي چې هغه خوښوي هغه به د ابدي ونې میوه ترلسه کړي‪.‬‬ ‫‪۲۰‬د ما حلک خخدائ نه وېرېدل ټول حکمت دے ‪.‬او په ټول حکمت کې د قانون اجرا کول ‪،‬او د هغه د قدرت پوهه ده‪.‬‬ ‫‪۲۱‬کۀ یو نوکر خپل ما حلک ته ووائى ‪،‬زۀ به هغه څۀ نۀ کوى چې ستا خوښه وي ‪.‬که څه هم وروسته هغه دا کار کوي ‪،‬هغه په ​ ​ غوسه کوي چې هغه یې‬ ‫تغذیه کوي‪.‬‬ ‫‪ ۲۲‬د بدکارۍ پوهه حکمت نه دے او نه د ګناهکارانو د هوښیارۍ مشوره ده‪.‬‬ ‫‪ ۲۳‬یو شرارت هم شته او همدومره کرکه ‪.‬او یو احمق هم شته چې د هوښیارۍ غوښتونکی دی‪.‬‬ ‫‪۲۴‬هغه څوک چې لږ عقل لري او د خدای څخه ویره لري ‪،‬د هغه چا څخه غوره دی چې ډیر حکمت لري او د لوی لوی قانون څخه سرغړونه کوي‪.‬‬ ‫‪25‬په دې کې یو غوره فرعونیت دی ‪،‬او هماغه بې انصافي ده ‪.‬او یو څوک دی چې د قضاوت څرګندولو لپاره شاته ځي ‪.‬او یو هوښیار سړی دی چې په‬ ‫قضاوت کې توجیه کوي‪.‬‬ ‫‪ ۲٦‬یو بدکاره سړے دے چه خپل سر په خفګان سره ځړولے دے ‪.‬خو په باطن کې له دوکې ډک دی‬ ‫‪ ۲۷‬خپل مخ ټیټ کړو او داسې جوړ کړو لکه چې نۀ یې اورېدلى ‪،‬چرته چې هغه نۀ پېژنى ‪،‬مخکې له دې چې تا خبر شى ‪،‬هغه به تاته بدکارى وکړې‪.‬‬ ‫‪ ۲۸‬ادؤ که دد قدرت دد پاره هغه دد خګناه کولو نه منع کړے شى ‪،‬خو کله چه موقع پیدا شى نو بد کولے شى‪.‬‬ ‫‪ ۲۹‬یو سړے د هغه په شکل پیژندلے شى ‪،‬او هغه څوک چه د هغه په شکل پوه شى ‪،‬کله چه ته ورسره مخامخ کیږى‪.‬‬ ‫‪30‬د یو سړي جامې ‪،‬ډیره خندا ‪،‬او چلول ‪،‬دا ښکاره کوي چې هغه څه دی‪.‬‬


‫څپرکی‪20‬‬ ‫‪1‬یو ملمت دی چې په زړه پورې نه دی ‪:‬یو ځل بیا یو سړی خپله ژبه نیسي او هوښیار دی‪.‬‬ ‫‪2‬دا ډیره غوره ده چې ملمت کړئ ‪،‬په پټه کې په غصه کې ‪،‬او هغه څوک چې په خپله ګناه اعتراف کوي د زیان څخه به خوندي وي‪.‬‬ ‫‪3‬څومره ښه خبره ده ‪،‬کله چې تاسو ملمت شئ ‪،‬توبه وښایاست !ځکه چې تاسو به په قصدي توګه د ګناه څخه بچ شئ‪.‬‬ ‫‪۴‬لکه څنګه چې د هجران خواهش وي چې د یوې پېغلې پېغلې له مینځه یوسي ‪.‬نو هغه څوک دی چې په تاوتریخوالي سره قضاوت کوي‪.‬‬ ‫‪ ٥‬یو څوک خچپ پاتي کیږى او هوښیار معلومیږي ‪،‬او بل د ډیرو خبرو په وجه کرکه کوى‪.‬‬ ‫‪۶‬ځکه چې ځنې خپله ژبه بنده ساتى ‪،‬ځکه چې ځواب نه ورکوى ‪،‬او ځنې د خپل وخت په پوهېدو سره غلى کېږى‪.‬‬ ‫‪ ۷‬هوښیار سړے به خپله ژبه تر هغه وخته پورې نیولې وي چې موقع یې نه وي لیدلې ‪،‬خو بخل کوونکى او کم عقل وخت ته پام نۀ کوى‪.‬‬ ‫‪۸‬هغه څوک چې ډېرې خبرې کوى ‪،‬هغه به کرکه کوى ‪.‬او هغه څوک چې خپل ځان ته واک په لس کې اخلي هغه به کرکه وکړي‪.‬‬ ‫‪9‬یو ګناهکار دی چې په بدو کارونو کې بریالی وي ‪.‬او داسې ګټه شته چې په تاوان بدلیږي‪.‬‬ ‫‪10‬داسې ډالۍ شته چې تاسو ته ګټه نه رسوي ‪.‬او داسې ډالۍ ده چې اجر یې دوه چنده دی‪.‬‬ ‫‪۱۱‬د جلل په وجه ذلت دی ‪.‬او هلته شته چې خپل سر له ټیټې شتمنۍ څخه پورته کوي‪.‬‬ ‫‪۱۲‬داسې شته چې د لږ څه په بدل کې ډېر پېري او اووه چنده بېرته ورکوي‪.‬‬ ‫‪ ۱۳‬هوښیار سړے د خپلو خبرو په وسیله محبوب ګرځوى ‪،‬خو د احمقانو فضل به تویول شى‪.‬‬ ‫‪14‬د احمق ډالۍ به تاسو ته هیڅ ګټه ونه رسوي کله چې تاسو یې لرئ ‪.‬نه تر اوسه د هغه د اړتیا لپاره حسد؛ ځکه چې هغه د یو لپاره ډیری شیان ترلسه کولو‬ ‫په لټه کې دي‪.‬‬ ‫‪15‬هغه لږ ورکوي او ډیر سپکاوی کوي ‪.‬هغه خپله خوله د اوریدونکي په څیر پرانیزي ‪.‬نن ورځ هغه قرض ورکوي ‪،‬او سبا به هغه بیا وغواړي ‪:‬دا د خدای‬ ‫او انسان څخه کرکه لري‪.‬‬ ‫‪ ۱٦‬کم عقل ورته وائى چه زما هیڅ ملګرے نشته ‪،‬زما د ټولو نی خکونو شکر نۀ دے ادؤ څوک چه زما ډوډئ خوري زما بدى وائى‪.‬‬ ‫‪17‬هغه به څومره وخندل او څومره به یې سپکاوی وکړي !ځکه چې هغه په سمه توګه نه پوهیږي چې څه شی دی ‪.‬او دا ټول د هغه لپاره یو دي لکه څنګه‬ ‫چې هغه یې نه درلود‪.‬‬ ‫‪۱۸‬په فرش باندې چپه کېدل د ژبې د چپه کېدو نه غوره دي ‪،‬نو د بدکارانو زوال به په چټکۍ سره راشي‪.‬‬ ‫‪19‬بې موسمه کیسه به تل د ناپوهانو په خوله کې وي‪.‬‬ ‫‪20‬یو هوښیار جمله به رد شي کله چې د احمق له خولې راوځي ‪.‬ځکه چې هغه به په مناسب وخت کې دا خبرې ونه کړي‪.‬‬ ‫‪۲۱‬داسې شته چې د ګناه کولو نه منع کوى ‪،‬او کله چې هغه آرام شى نو هغه به خفه نۀ شى‪.‬‬ ‫‪۲۲‬داسې شته چې خپل نفس د شرم په ذریعه تباه کوى ‪،‬او د خلقو په منلو سره خپل ځان تباه کوى‪.‬‬ ‫‪۲۳‬داسې شته چې شرمنده د خپل ملګري سره وعده كوي ‪،‬او بې ګټې یې دښمن جوړوي‪.‬‬ ‫‪ ۲٤‬دروغ په یو سړے کښے یو ناپاک داغ دے ‪،‬خو د ناپوهانو په خوله کښے تل پاتې وي‪.‬‬ ‫‪ ۲٥‬غل د هغه سړى نه غوره دى چې د دروغو عادت وى ‪،‬خو دوئ به په میراث کښې تباهى وى‪.‬‬ ‫‪۲۶‬د درواغجن چلند بې عزتي ده ‪،‬او د هغه شرم تل د هغه سره وي‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬یو هوښیار سړے به په خپلو خبرو سره خپل عزت ته وده ورکوى ‪،‬او هغه څوک چه پوهه لرى هغه به لوئ سړى خوشحاله کوى‪.‬‬ ‫‪28‬هغه څوک چې خپله ځمکه کري هغه به د هغې ډډې زیاتې کړي ‪،‬او هغه څوک چې لوی خلک خوښوي د ګناه لپاره به معاف شي‪.‬‬ ‫‪۲۹‬سوغاتونه او سوغاتونه د هوښیار سترګې ړندې کوي ‪،‬او د هغه خوله بندوي چې هغه نشي کولی ملمت کړي‪.‬‬ ‫‪۳۰‬حکمت چې پټ دی ‪،‬او هغه خزانه چې جمع شوې ده ‪،‬په دې دواړو کې څه ګټه ده؟‬ ‫‪۳۱‬هغه څوک چې خپل حماقت پټوي د هغه سړى نه غوره دى چې خپل حکمت پټوي‪.‬‬ ‫‪32‬د څښتن په لټه کې صبر د هغه چا څخه غوره دی چې د لرښود پرته خپل ژوند تیروي‪.‬‬ ‫څپرکی‪21‬‬ ‫‪۱‬زما زویه ‪،‬تا ګناه کړې ده؟ نور داسې مه کوئ ‪،‬بلکې د خپلو پخوانیو ګناهونو بخښنه وغواړئ‪.‬‬ ‫‪2‬له ګناه څخه لکه د مار د مخ څخه وتښتئ ‪،‬ځکه چې که تاسو ورته نږدې راشئ ‪،‬دا به تاسو وخوري ‪،‬د هغې غاښونه د زمري غاښونو په څیر دي ‪،‬د انسان‬ ‫روحونه وژني‪.‬‬ ‫‪۳‬ټوله ګناه د دوه مخي تورې په شان ده ‪،‬هغه زخمونه چې روغ نۀ شي‪.‬‬ ‫‪4‬د ډارولو او غلط کار کول به شتمني ضایع کړي ‪،‬په دې توګه د مغرورانو کور به وران شي‪.‬‬ ‫‪۵‬د غریب دد خولې نه دخعا دد خخدائ پاک غوږونو ته رسېږى او دد هغۀ فېصله په چټکۍ سره کوى‪.‬‬ ‫‪۶‬هغه څوک چې د ملمتولو نه نفرت کوى هغه د ګناهګارانو په طریقه دى ‪،‬خو هغه څوک چې د ما حلک خخدائ نه وېرېږى نو د زړۀ نه به توبه وباسى‪.‬‬ ‫‪7‬یو هوښیار سړی لرې او نږدې پیژندل کیږي ‪.‬خو هوښیار سړی پوهیږي چې کله چپ شي‪.‬‬ ‫‪۸‬څوک چې خپل کور د نورو په پیسو جوړ کړي د هغه چا په شان دى چې د خپل قبر د قبر دپاره تیږې راټولوي‪.‬‬ ‫‪۹‬د بدکارانو ډله داسې ده لکه چې په یو بل باندې تړل شوې ده ‪،‬او د هغوئ د ختمولو دپاره د اور لمبې دي‪.‬‬ ‫‪10‬د ګناهکارانو لره په تیږو روښانه ده ‪،‬مګر د هغې په پای کې د دوزخ کنده ده‪.‬‬ ‫‪۱۱‬هغه څوک چې د ما حلک خخدائ په قانون عمل کوى هغه د هغۀ په حقله پوهېږى ‪،‬او د ما حلک خخدائ د وېرې کمال حکمت دے‪.‬‬ ‫‪12‬هغه څوک چې هوښیار نه وي هغه ته به تعلیم نه ورکول کیږي ‪،‬مګر یو حکمت دی چې تریخوالی ډیروي‪.‬‬ ‫‪13‬د هوښیار سړى پوهه به د سیلب په شان پراخه شي ‪،‬او د هغه مشوره د ژوند د پاک چینې په شان ده‪.‬‬ ‫‪۱۴‬د احمق داخلي برخې د مات شوي لوښي په شان وي ‪،‬تر څو چې ژوندے وي هغه به هیڅ علم نۀ ساتي‪.‬‬ ‫‪۱۵‬کۀ یو تکړه سړے یو هوښیار کلم واوري ‪،‬نو هغه به یې ستاینه وکړي او په هغې کښې به زیاتوالى راولي ‪،‬خو کله چې بې عقله څوک دا خبره واوري ‪،‬نو‬ ‫هغه به ناخوښه شي او هغه یې شاته وغورځوي‪.‬‬ ‫‪۱۶‬د کم عقل خبرې کول په لره کښې د بار په شان دی ‪،‬خو د هوښیارانو په شونډو کښې به فضل پیدا شي‪.‬‬ ‫‪۱۷‬هغوئ په جماعت کښې د هوښیار سړے د خولې نه پوښتنه کوى او د هغۀ په خبرو به په زړۀ کښې غور کوى‪.‬‬ ‫‪۱۸‬لکه څنګه چې تباه شوی کور دی ‪،‬هماغسې د احمق لپاره حکمت دی ‪،‬او د ناپوهانو پوهه د بې عقله خبرو په شان ده‪.‬‬ ‫‪۱۹‬کم عقلو ته عقیده په پښو کې د بندونو په شان ده ‪،‬او په ښي لس کې د نریو په شان ده‪.‬‬ ‫‪۲۰‬یو احمق په خندا خپل غږ پورته کوي ‪.‬خو هوښیار سړی لږ موسکا کوي‪.‬‬ ‫‪ ۲۱‬زده کړه د هوښیار سړي لپاره د سرو زرو د زیور په شان ده ‪،‬او په ښي لس کې د زنګون په شان ده‪.‬‬


‫‪ ۲۲‬د ناپوه سړے پښه د خپل ګاونډى په کور کښے ډیر ژر راځى ‪،‬خو تجربه لرونکى سړے په هغه شرمیږي‪.‬‬ ‫‪۲۳‬احمق به د کور دروازې ته ننوځي ‪،‬خو هغه څوک چې ښه روزل شوی وي هغه به د کور دننه ولړ وي‪.‬‬ ‫‪ ۲٤‬دا د یو سړے بې ادبى ده چې په دروازه کښے غوږ ونیسى ‪،‬خو هوښیار سړے به په ذلت خفه شى‪.‬‬ ‫‪۲۵‬د خبرې کوونکو شونډې به داسې خبرې کوى چې د هغوئ سره تعلق نۀ لرى ‪،‬خو د هغوئ خبرې په ترازو کښې وزنېږى‪.‬‬ ‫‪۲۶‬د احمقانو زړه د هغوی په خوله کې دی ‪،‬خو د هوښیارانو خوله د هغوی په زړه کې ده‪.‬‬ ‫‪۲۷‬کله چې بې دین په شیطان لعنت ووایې ‪،‬نو هغه په خپل نفس لعنت وایي‪.‬‬ ‫‪ ۲۸‬وسواس کوونکى خپل نفس ناپاک کوى ‪،‬او هر چرته چې اوسېږى نو نفرت کوى‪.‬‬ ‫څپرکی‪22‬‬ ‫‪1‬سست سړی د ناپاک ډبرې سره پرتله کیږي ‪،‬او هر څوک به د هغه د ذلت لپاره په چغې وهي‪.‬‬ ‫‪ ۲‬یو سست سړی د کوټې د ناپاکۍ سره پرتله کیږي ‪:‬هر څوک چې دا پورته کوي خپل لس به وخوري‪.‬‬ ‫‪۳‬یو بد پالنه شوی سړی د خپل پلر بې عزتي ده چې هغه یې زیږیدلی دی ‪،‬او یوه ناپوهه لور د هغه له لسه زیږیدلې ده‪.‬‬ ‫‪ ٤‬هوښیاره لور به خپل مېړه ته په میراث ورشى ‪،‬خو هغه څوک چې بې ایمانه ژوند کوى هغه د خپل پلر سخته ده‪.‬‬ ‫‪۵‬هغه څوک چې زړور وي د خپل پلر او خاوند دواړو بې عزتي کوي ‪،‬خو هغوی دواړه به هغې ته سپکاوی وکړي‪.‬‬ ‫‪6‬د موسم څخه وتلې کیسه د ماتم موسیقۍ په څیر ده ‪،‬مګر د حکمت پټول او اصلح هیڅکله د وخت څخه تیریږي‪.‬‬ ‫‪۷‬څوک چې احمق ته درس ورکوی د هغه په شان دی چې یو لوښی یو بل سره چپه کړی او د هغه په شان دی چې یو څوک له خوبه راویښ کړی‪.‬‬ ‫‪۸‬هغه څوک چې کم عقل ته کیسه کوی هغه په خوب کې له یوه سره خبرې کوی ‪،‬کله چې هغه خپله کیسه بیان کړی نو ووایی چې څه خبره ده؟‬ ‫‪9‬که ماشومان په صادقانه توګه ژوند وکړي ‪،‬او هغه څه چې ولري ‪،‬نو دوی به د مور او پالر بې عزتي پټه کړي‪.‬‬ ‫‪۱۰‬خو ماشومان ‪،‬چې متکبر وي ‪،‬د بې عزتۍ او پالنې له لرې د خپلو خپلوانو عزت ته داغ ورکوي‪.‬‬ ‫‪۱۱‬د مړو دپاره ژاړئ ‪،‬ځکه چې هغه رڼا ورکه کړې ده ‪،‬او د کم عقل دپاره ژاړئ ‪،‬ځکه چې هغه پوهه غواړي ‪،‬د مړو دپاره لږ وژاړئ ‪،‬ځکه چې هغه په آرام‬ ‫کې دی ‪،‬خو د احمق ژوند د مرګ نه بدتر دی‪.‬‬ ‫‪۱۲‬سړی اوه ورځې د هغه په مړینه ماتم کوی ‪.‬مګر د یو احمق او بې دین انسان لپاره د هغه ټول عمر‪.‬‬ ‫‪۱۳‬د احمق سره ډېرې خبرې مه کوه او د هغه چا سره مه ځه چې پوهه نه لري ‪،‬له هغه څخه مه وېرېږه ‪،‬داسې مه کوه چې ته په تکلیف کې شې او د هغه له‬ ‫احمقانو سره به هیڅکله ناپاکه نه شې ‪،‬له هغه څخه لړ شه ‪،‬ته به آرام شې او هیڅکله به نه ‪.‬په لیونتوب خفه شوی‬ ‫‪14‬د لیډ څخه ډیر دروند څه دی؟ او د هغه نوم څه دی ‪،‬مګر یو احمق؟‬ ‫‪۱۵‬شګه ‪،‬مالګه او د اوسپنې یوه اندازه ‪،‬د هغه سړي په پرتله چې بې عقله ده برداشت کول اسانه دي‪.‬‬ ‫‪16‬لکه څنګه چې د لرګیو ګنډل او په ودانۍ کې یو ځای تړل شوي په ټکان سره نه خلصیږي ‪ ،‬نو هغه زړه چې د مشورې په واسطه ثابت شوی وي هیڅکله‬ ‫به ویره ونه لري‪.‬‬ ‫‪۱۷‬هغه زړه چې د عقل په فکر باندې ولړ وي د ګالرۍ په دېوال باندې د ښکلو پلستر په شان دی‪.‬‬ ‫‪18‬په لوړ ځای کې ناست پالس به هیڅکله د باد په مقابل کې ودریږي ‪ ،‬نو د احمق په تصور کې ویره لرونکی زړه د هیڅ ویرې پروړاندې نشي ودریدلی‪.‬‬ ‫‪19‬څوک چې سترګې ټکوي هغه به اوښکې تویوي ‪،‬او څوک چې زړه ټکوي هغه د خپلې پوهې څرګندولو لپاره جوړوي‪.‬‬ ‫‪20‬څوک چې په مرغانو باندې تیږه اچوي هغه یې له مینځه وړي ‪،‬او څوک چې خپل ملګري ته سپکاوی کوي دوستي ماتوي‪.‬‬ ‫‪۲۱‬که څه هم تا په خپل ملګري توره راکش کړه ‪،‬خو مه ناهیلي کېږه ‪،‬ځکه چې د احسان بیرته ستنیدل ممکن وي‪.‬‬ ‫‪۲۲‬که تا د خپل ملګري په خلف خپله خوله خلصه کړې وي ‪،‬مه وېرېږه ‪.‬د دې لپاره چې پخلینه شتون ولري ‪:‬پرته له سپکاوي ‪ ،‬یا غرور ‪ ،‬یا د رازونو افشا‬ ‫کولو ‪ ،‬یا خیانت زخم ‪:‬د دې شیانو لپاره هر ملګری به لړ شي‪.‬‬ ‫‪۲۳‬د خپل ګاونډى سره د هغه په فقر کښې وفادار اوسه ‪،‬چې د هغۀ په خوشحالى کښې خوشحالى کوه ‪،‬د هغه د تکلیف په وخت کښې د هغۀ سره ثابت قدم‬ ‫اوسېږى ‪،‬چې د هغۀ په میراث کښې د هغۀ وارث شى ‪،‬ځکه چې د مالداره مال تل د سپکاوے وړ نۀ دے ‪. :‬او نه هم هغه بډایه چې احمق وي د ستاینې وړ وي‪.‬‬ ‫‪۲۴‬لکه څنګه چې د کوټې بخارۍ او لوګي د اور په مخکې ځي ‪.‬نو د وینو په وړاندې توهین کول‪.‬‬ ‫‪25‬زه به د خپل ملګري په دفاع کې نه شرمېږم ‪.‬نه به زه د هغه څخه ځان پټ کړم‪.‬‬ ‫‪ ۲٦‬ادؤ که دد هغۀ په وسیله زما سره کومه بدى راشى نو هر څوک چه دا واوري نو دد هغۀ نه به خبر شى‪.‬‬ ‫‪۲۷‬څوک به زما د خولې په وړاندې ساعت او زما په شونډو باندې د حکمت مهر ولګوي چې زه ناڅاپه د دوی په واسطه ونه غورځېږم او زما ژبه مې تباه نه‬ ‫کړي؟‬ ‫څپرکی‪23‬‬ ‫‪۱‬اے ما حلکه خخدایه ‪،‬پلره او زما د ټول ژوند خحکمرانه ‪،‬ما د هغوئ مشورې ته مه پرېږده ‪،‬او ما د هغوئ په لس کښې مه پرېږده‪.‬‬ ‫‪۲‬څوک به زما په فکرونو باندې کورې او د ححکمت نظم زما په زړۀ باندې ولګوى؟ چې دوی زما د ناپوهۍ لپاره ما نه پریږدي ‪،‬او دا زما د ګناهونو له امله نه‬ ‫تیریږي‪:‬‬ ‫‪۳‬داسې نه چې زما ناپوهي نوره هم زیاته شي ‪،‬او زما ګناهونه زما د تباهۍ خواته لړ شي ‪،‬او زه د خپلو دښمنانو په وړاندې راښکته شم ‪،‬او زما دښمن په ما‬ ‫خوشحاله شي ‪،‬چې د هغه هیله ستا د رحمت څخه لرې ده‪.‬‬ ‫‪۴‬اے ما حلکه خخدایه ‪،‬پلره او زما د ژوند خخدایه ‪،‬ما ته مغرور نظر مه راکوه ‪،‬خو د خپلو بندګانو نه تل د مغرورو ذهن لرې کړه‪.‬‬ ‫‪5‬زما څخه بې ځایه امیدونه او لیوالتیا لرې کړه ‪،‬او هغه څوک چې تل ستاسو د خدمت کولو لیواله وي ‪،‬ونیسه‪.‬‬ ‫‪۶‬د ګېډې للچ او د غوښې للچ دې زما په لس کښې نۀ دے ‪.‬او خپل بنده په ما باندې مه پرېږده چې بې عقله ذهن ته راشي‪.‬‬ ‫‪۷‬ادئے بچو ‪،‬دد خخلے دد خحکمت خبره واورئ ‪،‬هغه څوک چه دد هغۀ تابع وى هغه به هیڅکله په شونډو نۀ شى اخستلے شى‪.‬‬ ‫‪۸‬ګناهګار به په خپل حماقت کښې پاتې شى ‪،‬بدوائى کوونکى او مغرور دواړه به په دې سره زوال وى‪.‬‬ ‫‪ ۹‬په خپله خوله د قسم خوړلو عادت مه کوه ‪.‬او نه هم د سپیڅلي نوم په نوم خپل ځان مه کاروئ‪.‬‬ ‫‪۱۰‬ځکه چې د یو نوکر په شان چې پرله پسې وهل کېږى هغه به بې رنګه نخښه نۀ شى ‪،‬نو هغه څوک چې قسم خوري او د خخدائ پاک نوم تل بې ګناه نۀ وى‪.‬‬ ‫‪۱۱‬څوک چې ډېر قسمونه خوري نو هغه به د ګناه نه ډک شي ‪،‬او وبا به هیڅکله د خپل کور نه بهر نه وځي ‪،‬که هغه ګناه وکړي ‪،‬د هغه ګناه به د هغه په غاړه‬ ‫وي ‪،‬او که هغه خپله ګناه ونه مني ‪،‬هغه دوه ځله ګناه کوي ‪.‬که هغه بې ګټې قسم وخوري ‪،‬نو هغه به بې ګناه نه وي ‪،‬مګر د هغه کور به له مصیبتونو ډک وي‪.‬‬ ‫‪12‬دلته یوه کلمه ده چې د مرګ سره پوښل شوې ده ‪:‬خدای دې وکړي چې دا د یعقوب په میراث کې ونه موندل شي ‪.‬ځکه چې دا ټول شیان به د خدای څخه‬ ‫لرې وي ‪،‬او دوی به په خپلو ګناهونو کې ډوب نشي‪.‬‬ ‫‪13‬خپله خوله د قسم خوړلو دپاره مه استعمالوه ‪،‬ځکه چې په دې کښې د ګناه کلمه ده‪.‬‬


‫‪14‬خپل پلر او مور په یاد ولرئ ‪،‬کله چې تاسو د لویو خلکو په مینځ کې ناست یاست ‪.‬د دوی په وړاندې مه هېره کیږه ‪،‬نو ته د خپل دود له مخې احمق شو ‪،‬او‬ ‫کاش چې ته پیدا شوی نه وای ‪،‬او د دوی د زیږون په ورځ لعنت وایه‪.‬‬ ‫‪۱۵‬هغه سړے چې په بدو خبرو عادت وى هغه به د ژوند په ټولو ورځو کښې هیڅکله اصلح نۀ شى‪.‬‬ ‫‪16‬دوه ډوله انسانان ګناهونه ډیروي ‪،‬او دریم به غضب راولي ‪:‬یو ګرم ذهن د اور سوځولو په څیر دی ‪،‬دا به هیڅکله نه مړ شي تر څو چې هغه وسوځول‬ ‫شي ‪:‬د هغه په ​ ​ بدن کې یو زناکار به هیڅکله پای ته ورسیږي ترڅو چې هغه اور لګوي ‪.‬اور‬ ‫‪۱۷‬د بدکاره دپاره ټوله ډوډۍ خوږه ده ‪،‬هغه به تر مرګه نه پرېږدي‪.‬‬ ‫‪ ۱۸‬یو سړے چه واده مات کړى ادؤ په زړۀ کښے دا وائى چه ما څوک وینى؟ زه په تیاره کې راګیر یم ‪،‬دېوالونه ما پوښلي ‪،‬او هیڅ بدن ما نه ویني ‪.‬زه څه ته‬ ‫اړتیا لرم چې ویره وکړم؟ لوی خدای به زما ګناهونه نه یادوي‪:‬‬ ‫‪۱۹‬داسې سړے صرف د خلقو د سترګو نه وېرېږى ‪،‬او نۀ پوهیږى چې د ما حلک خخدائ سترګې د لمر نه لس زره چنده روښانه دى ‪،‬چې د خلقو ټولې لرې‬ ‫څارى او په پټو څیزونو غور کوى‪.‬‬ ‫‪20‬هغه په ​ ​ هر څه پوهیده چې له هغه وخته چې دوی پیدا شوي دي ‪.‬نو وروسته له دې چې دوی بشپړ شول هغه ټولو ته وکتل‪.‬‬ ‫‪۲۱‬دا سړے به د ښار په کوڅو کښې سزا ورکولے شى او چرته چې شک نۀ وى نو هغه به بوتلل شى‪.‬‬ ‫‪۲۲‬نو دا به د هغې ښځې سره هم لړ شي چې خپل میړه پریږدي او د بل وارث په توګه راوړي‪.‬‬ ‫‪۲۳‬لومړی ‪،‬هغې د لوی څښتن له قانون څخه سرغړونه کړې ده ‪.‬او دوهم ‪،‬هغې د خپل میړه په وړاندې سرغړونه کړې ده ‪.‬او دریم دا چې هغې په زنا کې زنا‬ ‫کړې ده ‪،‬او د بل سړي لخوا ماشومان راوړي‪.‬‬ ‫‪۲۴‬هغه به په جماعت کښې راوستلے شى او د هغې د بچو نه به پوښتنه کوى‪.‬‬ ‫‪۲۵‬د هغې اولدونه به ریښه ونه نیسي ‪،‬او د هغې ښاخونه به میوه نه راوړي‪.‬‬ ‫‪۲۶‬هغه به خپله حافظه د لعنت په توګه پرېږدي ‪،‬او د هغې ملمتي به نه پټېږي‪.‬‬ ‫‪27‬او هغه څوک چې پاتې دي هغه به پوه شي چې د څښتن له ویرې څخه غوره بل هیڅ نشته ‪ ،‬او دا چې د څښتن حکمونو ته د پام کولو پرته بل څه خوږ نشته‪.‬‬ ‫‪۲۸‬د ما حلک پیروى کول د لوئ جلل خبره ده ‪،‬او د هغۀ نه حملوېدل اوږد عمر دے‪.‬‬ ‫څپرکی‪24‬‬ ‫‪۱‬حکمت به د خپل ځان ستاینه کوى ‪،‬او د خپلو خلقو په مینځ کښې به ویاړ کوى‪.‬‬ ‫‪2‬هغه به د لوی څښتن په جماعت کې خپله خوله پرانیزي او د هغه د قدرت په وړاندې به بریا ترلسه کړي‪.‬‬ ‫‪۳‬زۀ د لوئے خخدائ پاک د خولې نه راووتلم او زمکه مې د وریځې په شان پټه کړه‪.‬‬ ‫‪۴‬زۀ په لوړو ځایونو کښې اوسېدم او زما تخت د وریځو په ستن کښې دے‪.‬‬ ‫‪۵‬ما په یوازیتوب کې د اسمان په ګرداب کې راګیر شوم او د ژورې لندې په لور روان شوم‪.‬‬ ‫‪۶‬د سمندر په څپو او په ټوله زمکه او په ټولو خلقو او قومونو کښې ما قبضه وکړه‪.‬‬ ‫‪۷‬د دې ټولو سره ما د آرام په لټه کښې شوم او د چا په میراث کښې پاتې شم؟‬ ‫‪۸‬نو د هر څیز خالق ما ته خحکم راکړو او هغه چا چې ما جوړ کړ زما خېمه یې آرام کړه او ویې فرمایل” ‪:‬ستا اوسېدل په یعقوب کښې او په بنى احسرائیلو کښې‬ ‫دې میراث شى‪.‬‬ ‫‪۹‬هغۀ زۀ دد شروع نه دد دخنیا په مخکښے خلق کړم ادؤ زد ۀ به هیڅ کله ناکام نۀ شم‪.‬‬ ‫‪۱۰‬ما په مقدس خېمه کښې د هغۀ په وړاندې خدمت وکړ ‪.‬او په دې توګه زه په سیون کې تاسیس شوم‪.‬‬ ‫‪۱۱‬همدارنګه په ګران ښار کښې هغۀ ما ته آرام راکړو ‪،‬او په یروشلم کښې زما قوت وو‪.‬‬ ‫‪۱۲‬ادؤ ما په عزتمند خلقو کښے ریښه کښله ‪،‬حتا د ما حلک خخدائ په میراث کښے‪.‬‬ ‫‪۱۳‬زۀ په لبانوس کښې د دیودار په شان او د حرمون په غرونو کښې د صنوبر د ونې په شان لوړ شوم‪.‬‬ ‫‪۱۴‬زۀ په عین ګدي کښې د کجور د ونې په شان او په یریحو کښې د ګلب د بوټې په شان ‪،‬په خوندور میدان کښې د زیتونو د ونې په شان لوړ شوم او د اوبو د‬ ‫پاسه د ونې په شان لوئ شوم‪.‬‬ ‫‪۱۵‬ما د دارچینی او اسپالتوس په شان خوږ بوی راکړی او ما ته د تر ټولو ښه بوی په شان د ګالبانم ‪،‬اونکس او د خوږې بوی په شان او په خیمه کې د لوبان د‬ ‫بوی په څیر خوندور بوی راکړل‪.‬‬ ‫‪۱۶‬د تورپین ونې په شان ما خپلې څانګې غځولې ‪،‬او زما څانګې د عزت او فضل څانګې دي‪.‬‬ ‫‪17‬لکه څنګه چې د انګورو د انګورو خوندور بوی راوړی ‪،‬او زما ګلونه د عزت او شتمنۍ میوه ده‪.‬‬ ‫‪18‬زه د عادلنه مینې ‪،‬ویره ‪،‬پوهه ‪،‬او مقدس امید مور یم ‪:‬زه د ابدي په توګه ‪،‬زما ټولو ماشومانو ته ورکړم چې د هغه په نوم یادیږي‪.‬‬ ‫‪19‬تاسو ټول هغه څوک چې زما خواږه یاست ما ته راشئ او زما له میوو ډک کړئ‪.‬‬ ‫‪۲۰‬ځکه چې زما یادګار د شاتو نه خوږ دے ‪،‬او زما میراث د شاتو د چت نه زیات دے‪.‬‬ ‫‪۲۱‬څوک چې ما خوري هغه به ل وږې وي ‪،‬او څوک چې ما څښي هغه به ل تږي وي‪.‬‬ ‫‪ ۲۲‬هغه څوک چه زما اطاعت کوى هغه به هیڅکله خفه نۀ شى ‪،‬ادؤ څوک چه زما په وسیله کار کوى هغه به هیڅکله خفه نۀ شى‪.‬‬ ‫موسى د یعقوب د جماعتونو دپاره د میراث دپاره حکم کړى خوو‪.‬‬ ‫‪۲۳‬دا ټول څیزونه د لوئے خخدائ پاک د لوظ کتاب دى ‪،‬حتا هغه شریعت چې‬ ‫ى‬ ‫‪ ۲٤‬په ما حلک خخدائ کښې د مضبوطېدو نه ستړى کېږئ ‪.‬د دې لپاره چې هغه تاسو تایید کړي ‪،‬هغه ته ودریږي ‪،‬ځکه چې رب العالمین یوازې خدای دی ‪،‬او د‬ ‫هغه پرته بل ژغورونکی نشته‪.‬‬ ‫‪25‬هغه ټول شیان په خپل حکمت سره ډکوي ‪،‬لکه د فیسون او د دجلې په څیر د نویو میوو په وخت کې‪.‬‬ ‫‪۲۶‬هغۀ پوهه د فرات په شان او د اخردن په شان د فصل په وخت کښې پراخه کړه‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬هغه دد علم نظریه دد رڼا په شان ښکاره کوى ادؤ دد زړۀ په زمانه کښے جیون‪.‬‬ ‫‪28‬لومړی سړی هغه په ​ ​ بشپړ ډول نه پیژني ‪:‬نور به وروستی هغه ونه موندل شي‪.‬‬ ‫‪۲۹‬ځکه چې د هغې فکرونه د سمندر نه زیات دي ‪،‬او د هغې مشورې د لویو ژورو نه ژورې دي‪.‬‬ ‫‪ ۳۰‬زد ۀ هم دد سیند نه دد سیند په شان راووتم ادؤ باغ ته دد نلکے په شان راووتم‪.‬‬ ‫‪۳۱‬ما وویل ‪،‬زه به خپل تر ټولو ښه باغ ته اوبه ورکوم ‪،‬او زما د باغ بستر به په ډیره اندازه اوبه کړم ‪،‬او وګورئ ‪،‬زما سیند یو سیند شو او زما سیند په سمندر‬ ‫بدل شو‪.‬‬ ‫‪ ۳۲‬زد ۀ به بیا هم دد سحر په شان دد رڼا کولو تعلیم ورکړم ادؤ دد هغے رڼا به ئے لیږدوم‪.‬‬ ‫‪۳۳‬زۀ به بیا هم د پېغمبرۍ په توګه عقیده وړاندې کړم او د تل دپاره به یې پرېږدم‪.‬‬ ‫‪۳۴‬وګوره چې ما یوازې د خپل ځان لپاره کار نه دی کړی ‪،‬بلکې د ټولو هغو کسانو لپاره چې د حکمت په لټه کې دي‪.‬‬


‫څپرکی‪25‬‬ ‫‪۱‬په درې شیانو کې زه ښکلی شوی وم ‪،‬او د خدای او سړی دواړو په وړاندې ښکلی ودریدم ‪:‬د وروڼو یووالی ‪،‬د ګاونډیانو مینه ‪،‬یو سړی او ښځه چې یو بل‬ ‫سره موافق وي‪.‬‬ ‫‪۲‬د درې قسمه خلقو نه زما روح نفرت کوى ‪،‬او د هغوئ په ژوند کښې زۀ ډېر خفه یم ‪:‬یو غریب سړے چې مغرور دے ‪،‬یو مالدار سړے چې دروغجن دے ‪،‬‬ ‫او یو زوړ زناکار چې بدکار دے‪.‬‬ ‫‪3‬که تا په ځوانۍ کې هیڅ شی نه وي راټول کړي ‪،‬نو په خپل عمر کې به څنګه پیدا شي؟‬ ‫‪۴‬ادؤ د سپینو ویښتانو د پاره څومره ښایسته قضاوت دى ‪،‬او د پخوانیو خلقو د پاره چې نصیحت پېژنى!‬ ‫‪۵‬ادئے دد زړو خلقو ححکمت څومره ښائسته دے ‪،‬ادؤ دد عزتمندانو دد پاره پوهه ادؤ نصیحت‪.‬‬ ‫‪ ٦‬ډیره تجربه د زړو سړو تاج دے او د خخدائے ویره د هغوئ جلل دے‪.‬‬ ‫‪7‬دلته نهه شیان دي چې ما په خپل زړه کې د خوښۍ لپاره پریکړه کړې ده ‪،‬او لسم به زه په خپله ژبه ووایم ‪:‬هغه سړی چې د خپلو ماشومانو خوشحاله وي ‪.‬او‬ ‫هغه څوک چې ژوند کوي د خپل دښمن سقوط وګوري‪:‬‬ ‫‪ ۸‬ښۀ هغه څوک دے چې د عقلمندې ښځې سره اوسېږى ‪،‬او ژبه یې نه ده چپه کړې ‪،‬او د خپل ځان نه یې د ډېر بې وسه سړى خدمت نۀ دى کړى‪.‬‬ ‫‪9‬ښه دی هغه څوک چې هوښیار یې موندلی دی او هغه څوک چې د دوی په غوږونو کې خبرې کوي څوک چې اوري‪:‬‬ ‫‪۱۰‬ادئے هغه څوک څومره لوئ دے چه ححکمت پیدا کوى !بیا هم د هغه څخه پورته هیڅوک نشته چې د څښتن څخه ویره ولري‪.‬‬ ‫‪۱۱‬خو د ما حلک خخدائ مینه ټول څیزونه د روښانتیا دپاره تیرى ‪،‬هغه څوک چې دا ونۀ ساتى ‪،‬هغه به چرته وى؟‬ ‫‪12‬د څښتن ویره د هغه د مینې پیل دی ‪،‬او ایمان د هغه سره د تړلو پیل دی‪.‬‬ ‫‪13‬ماته کوم آفت راکړئ مګر د زړونو آفت ‪:‬او کوم شرارت مګر د یوې میرمنې بدۍ‪:‬‬ ‫‪۱۴‬ادؤ هر قسم تکلیف خو دد هغوئ نه چه زما نه نفرت کوى ‪،‬ادؤ دد هر غچ نه بلکه دد دشمنانو انتقام‪.‬‬ ‫‪15‬د مار د سر څخه پورته هیڅ سر نشته ‪.‬او د دښمن له غضب نه لوړ غضب نشته‪.‬‬ ‫‪۱۶‬ما د زمری او اژدها سره اوسېدل د بدکارې ښځې سره د کور د ساتلو نه غوره وو‪.‬‬ ‫‪۱۷‬د ښځې شرارت د هغې مخ بدلوي ‪،‬او د هغې مخ د ټوټۍ په شان توروي‪.‬‬ ‫‪18‬د هغې میړه دې د ګاونډیانو په مینځ کې ناست وي ‪.‬او کله چې هغه واوري نو په ژړا سره به ساه واخلي‪.‬‬ ‫‪۱۹‬ټول شرارت د ښځې د شرارت نه لږ دی ‪:‬د ګناهګار برخه دې په هغې باندې راشی‪.‬‬ ‫‪۲۰‬لکه څنګه چې په شګلنه لره پورته کېدل د زړو خلکو پښو ته تلل دي ‪،‬همدغسې ښځه هم د ارام سړي لپاره له خبرو ډکه ده‪.‬‬ ‫‪۲۱‬د ښځې په ښایست باندې مه غولږه او د هغې د خوښې خواهش مه کوه‪.‬‬ ‫‪ ۲۲‬ښځه که د خپل مېړه ساتنه وکړي ‪،‬نو له غصې ‪،‬بې ادبۍ او ډېر ملمتۍ څخه ډکه ده‪.‬‬ ‫‪۲۳‬بدکاره ښځه زړورتیا کموي ‪،‬سخت مخ او زخمي زړه جوړوي ‪:‬هغه ښځه چې خپل خاوند ته په مصیبت کې تسلي نه ورکوي ‪،‬کمزوري لسونه او‬ ‫زنګونونه کمزوري کوي‪.‬‬ ‫‪ ۲٤‬دد ښځے نه دد خګناه شروع شوه ادؤ دد هغے په وسیله مونږ ټول مري‪.‬‬ ‫‪25‬اوبه مه ورکوئ او نه هم بدکاره ښځه په بهر کې د ګدۍ لپاره آزادي لري‪.‬‬ ‫‪۲۶‬که چېرې هغه داسې نه لړه لکه څنګه چې ستا خوښه ده ‪،‬نو د هغې غوښه دې پرې کړه او د طلق بل ورکړه او هغه پرېږده‪.‬‬ ‫څپرکی‪26‬‬ ‫‪1‬بختور دی هغه سړی چې نیکه ښځه ولري ځکه چې د هغه د ورځو شمیر دوه چنده کیږي‪.‬‬ ‫‪ ۲‬یوه نیکمرغه ښځه د خپل میړه سره خوشحاله وي ‪،‬او هغه به د خپل ژوند کلونه په سوله کې تیر کړي‪.‬‬ ‫‪۳‬ښه ښځه یوه ښه برخه ده چې د هغوئ په برخه کې ورکول کیږي چې د څښتن څخه ویره لري‪.‬‬ ‫‪۴‬کۀ یو سړے مالداره وى یا غریب ‪،‬کۀ هغه د ما حلک خخدائ په وړاندې نیکۀ زړۀ لرى ‪،‬نو هغه به هر وخت په خوشحالى او خوشحالى سره وى‪.‬‬ ‫‪5‬زما په زړه کې درې شیان دي او د څلورم لپاره زه ډیر ویره لرم ‪:‬د ښار بدمرغي ‪،‬د ناقانونه خلکو راټولول ‪،‬او یو غلط تور ‪:‬دا ټول د مرګ څخه بدتر دي‪.‬‬ ‫‪۶‬خو د زړه غم او غم هغه ښځه ده چې د بلې ښځې په وړاندې حسد کوي ‪،‬او د ژبې عذاب چې د ټولو سره خبرې کوي‪.‬‬ ‫‪ ۷‬بدکاره ښځه هغه خجوړه ده چې په غېږ کې راښکته کېږى ‪،‬هغه څوک چې د هغې په نیولو لس پورې کړى داسې دى لکه مارغى‪.‬‬ ‫‪۸‬د شرابو نه ډکه ښځه او د بهر نه د خ‬ ‫غصه کوونکې ښځه ډېر غصه کوى ‪،‬او هغه به خپل شرم نه پټوی‪.‬‬ ‫‪۹‬د ښځے زنا د هغې په تکبرو شکلونو او پلکونو کښے معلوم شى‪.‬‬ ‫‪۱۰‬که ستا لور بې شرمه وي ‪،‬نو هغه په سختۍ کې وساتئ ‪،‬داسې نه وي چې هغه د خپل ځان څخه د زیاتې آزادۍ څخه ناوړه ګټه پورته کړي‪.‬‬ ‫‪ ۱۱‬د ناپوهو سترګو ته پام کوه ‪،‬او که هغه ستا په خلف خیانت وکړ نو حیرانه نشئ‪.‬‬ ‫‪۱۲‬هغې به د تږې مسافر په شان خپله خوله خلصه کړه ‪،‬کله چې هغه یوه چینه وموندله ‪،‬او د هغې سره نږدې هر اوبه به وڅښل شي ‪،‬هغه به په هر څنډه کې‬ ‫کښېني او د هر تیر په مقابل کې به خپله لمبه پرانیزي‪.‬‬ ‫‪۱۳‬د ښځې فضل د هغې مېړه خوښوي ‪،‬او د هغې هوښیارتیا به د هغه هډوکي غوړوي‪.‬‬ ‫‪14‬خاموشه او مینه ناک ښځه د څښتن ډالۍ ده ‪.‬او هیڅ شی دومره ارزښت نلري لکه څنګه چې یو ذهن ښه لرښوونه کوي‪.‬‬ ‫‪15‬یوه شرمنده او وفاداره ښځه دوه چنده فضل دی ‪،‬او د هغې براعظم ذهن ارزښت نشي کولی‪.‬‬ ‫‪۱۶‬لکه د لمر په شان کله چې په آسمان کې راښکته شي ‪.‬همدا ډول د یوې ښې ښځې ښکل د خپل کور په ترتیب کې ده‪.‬‬ ‫‪17‬لکه څنګه چې روښانه رڼا په مقدس شمع باندې ده؛ په عمر کې د مخ ښکل هم همداسې ده‪.‬‬ ‫‪۱۸‬لکه څنګه چې د سرو زرو ستنې د سپینو زرو په ساکټونو باندې دي ‪.‬همداسې عادلنه پښې د ثابت زړه سره دي‪.‬‬ ‫‪19‬زما زویه ‪،‬د خپل عمر ګل اواز وساته ‪.‬او خپل زور پردیو ته مه ورکوئ‪.‬‬ ‫‪۲۰‬کله چې تاسو په ټول پټي کې میوه لرونکی ملکیت ترلسه کړئ ‪ ،‬نو د خپل تخم سره یې وکرئ ‪ ،‬د خپل ذخیره په نیکۍ باور وکړئ‪.‬‬ ‫‪۲۱‬نو ستا نسل چې ته پریږدې د هغوئ د ښه نسل په یقین سره به لوړ شي‪.‬‬ ‫‪۲۲‬یوه فاحشه به د سپکو په شان حسابیږي ‪.‬مګر واده شوې ښځه د خپل میړه د مرګ په وړاندې برج دی‪.‬‬ ‫‪۲۳‬بدکاره ښځه بدکار سړي ته د برخې په توګه ورکول کیږي ‪،‬مګر د خدای ښځه هغه چا ته ورکول کیږي چې د څښتن څخه ویره لري‪.‬‬ ‫‪ ۲٤‬بې ایمانه ښځه د شرم سپکاوى کوى ‪،‬خو صادقه ښځه به د خپل مېړه احترام کوى‪.‬‬ ‫‪۲۵‬بې شرمه ښځه به د سپي په شان شمېرل کېږي ‪.‬مګر هغه څوک چې شرمیږي هغه به د څښتن څخه ویره ولري‪.‬‬ ‫‪۲۶‬هغه ښځه چې د خپل مېړه عزت کوي ‪،‬د ټولو نه به هوښیار وګڼل شي ‪.‬مګر هغه څوک چې په خپل غرور کې د هغه بې عزتي کوي هغه به د ټولو څخه‬ ‫بې دینه وګڼل شي‪.‬‬


‫‪ ۲۷‬د دښمنانو د شړلو دپاره به په زوره ژړا کوونکې ښځه او ملمتول پکار وى‪.‬‬ ‫‪28‬دلته دوه شیان دي چې زما زړه غمجن کوي ‪.‬او دریم زه په غوسه کړم ‪:‬یو جنګی سړی چې غربت سره مخ دی ‪.‬او د پوهه سړي چې له خوا نه ټاکل شوي؛‬ ‫او هغه څوک چې د نیکۍ څخه ګناه ته راستون کیږي؛ څښتن داسې یو د تورې لپاره چمتو کوي‪.‬‬ ‫‪۲۹‬یو سوداګر به په سختۍ سره ځان د غلط کار څخه وساتي ‪.‬او ځناور به له ګناه نه خلصیږي‪.‬‬ ‫څپرکی‪27‬‬ ‫‪1‬ډیری خلکو د یوې کوچنۍ مسلې لپاره ګناه کړې ده ‪.‬او هغه څوک چې د کثرت په لټه کې وي خپلې سترګې به واړوي‪.‬‬ ‫‪2‬لکه څنګه چې د تیږو د یوځای کیدو په مینځ کې میخ ګړندۍ وي ‪.‬نو ګناه د پېر او پلور تر منځ تړلې ده‪.‬‬ ‫‪۳‬که چرې یو سړے د ما حلک خخدائ په ویره کښې په زړۀ پورې نۀ وى ‪،‬نو د هغۀ کور به ډېر ژر تباه شى‪.‬‬ ‫‪۴‬لکه څنګه چې یو څوک په چاڼۍ سره وخوري ‪،‬کثافات پاتې وي ‪.‬نو د هغه په خبرو کې د انسان کثافات‪.‬‬ ‫‪5‬کوټه د کمهارو لوښي ثابتوي ‪.‬نو د انسان محاکمه د هغه په استدلل کې ده‪.‬‬ ‫‪6‬میوه اعالن کوي که ونې جامې کړې وي؛ همداسې د انسان په زړه کې د غرور خبره ده‪.‬‬ ‫‪۷‬مخکې له دې چې د هغه خبرې واورئ د هیچا ستاینه مه کوئ ‪.‬ځکه چې دا د نارینه وو محاکمه ده‪.‬‬ ‫‪۸‬کۀ تۀ د صداقت تابعدار شې ‪،‬نو هغه به ونۀ واخله او د یو لوئ اوږى کالى په شان به یې اغوستل‪.‬‬ ‫‪9‬مرغان به د دوی په څیر ځای نیسي ‪.‬نو حقیقت به هغو ته بیرته راستانه شي چې په هغې کې عمل کوي‪.‬‬ ‫‪۱۰‬لکه څنګه چې زمری د ښکار په انتظار کې پروت وي ‪.‬نو د هغوئ دپاره ګناه وکړه څوک چې بد کار کوي‪.‬‬ ‫‪11‬د یو دیندار سړي خبرې تل په حکمت سره وي ‪.‬مګر احمق د سپوږمۍ په څیر بدلیږي‪.‬‬ ‫‪12‬که تاسو د ناپوهانو په منځ کې یاست ‪،‬وخت وګورئ ‪.‬مګر تل د پوهانو په مینځ کې اوسئ‪.‬‬ ‫‪۱۳‬د احمقانو خبرې د خندا وړ دي ‪،‬او د هغوئ سپورټ د ګناه بې عزتي ده‪.‬‬ ‫‪14‬د هغه چا خبرې چې ډیر قسمونه خوري ‪،‬ویښتان یې سیده کوي ‪.‬او د دوی جنګونه د هغه غوږونه بندوي‪.‬‬ ‫‪۱۵‬د مغرورانو لنجه د وینې تویولو ده ‪،‬او د هغوئ د ملمتۍ غوږونه دردناک دي‪.‬‬ ‫‪16‬څوک چې رازونه کشف کړي خپل اعتبار له لسه ورکوي ‪.‬او هیڅکله به خپل ذهن ته دوست ونه موند‪.‬‬ ‫‪17‬د خپل ملګري سره مینه وکړئ او د هغه سره وفادار اوسئ ‪،‬مګر که تاسو د هغه رازونه خیانت کوئ ‪،‬نو د هغه تعقیب مه کوئ‪.‬‬ ‫‪۱۸‬ځکه چې یو سړى خپل دښمن تباه کړى دى ‪.‬نو تا د خپل ګاونډي مینه له لسه ورکړه‪.‬‬ ‫‪۱۹‬لکه څنګه چې یو مرغۍ د خپل لس نه پرېږدي ‪،‬هماغسې دې خپل ګاونډي پرېږدي ‪،‬چې بیا یې ونه نیسي؟‬ ‫‪۲۰‬نور د هغه پسې مه ځئ ‪،‬ځکه چې هغه ډېر لرې دی ‪.‬هغه لکه د جال څخه وتښتیده‪.‬‬ ‫‪21‬لکه څنګه چې زخم پورې تړلی وي ‪.‬او د ملمتولو وروسته پخلینه کیدی شي ‪:‬مګر هغه څوک چې رازونه خیانت کوي بې امید دی‪.‬‬ ‫‪ ۲۲‬هغه څوک چه په سترګو کښے بد کار کوى ادؤ څوک چه هغه پیژنى هغه به دد هغۀ نه لیري شى‪.‬‬ ‫‪۲۳‬کله چې ته حاضر شې نو هغه به خوږې خبرې کوې او ستا د خبرو ستاینه به کوې ‪،‬خو په اخره کښې به هغه خپله خوله ولګوى او ستا خبرې به سپکاوى‬ ‫کوى‪.‬‬ ‫‪ ۲٤‬زۀ د ډېرو څیزونو نه کرکه کوم خو د هغۀ په شان هیڅ څۀ نه ‪.‬ځکه چې څښتن به له هغه څخه کرکه وکړي‪.‬‬ ‫‪ ۲٥‬څوک چې تیږه په لوړو څوکو ږدي ‪،‬هغه په خپل سر ږدي ‪.‬او یو درواغجن ګوزار به زخمونه جوړ کړي‪.‬‬ ‫‪۲۶‬څوک چې کنده وخوري په هغه کې به راپرېوځي او څوک چې جال جوړ کړي هغه به په هغه کې ونیول شي‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬څوک چه بدکارى کوى نو په هغۀ به راشى ادؤ هغه به نۀ پوهیږى چه چرته راځى‪.‬‬ ‫‪28‬ملنډې او ملمتي د مغرورانو څخه دي ‪.‬مګر انتقام به د زمري په څیر د دوی په انتظار کې وي‪.‬‬ ‫‪۲۹‬هغه څوک چې د صادحقانو په زوال خوشحالېږى هغوئ به په جال کښې ونیولے شى ‪.‬او د مرګ نه مخکې به هغوی وخوري‪.‬‬ ‫‪۳۰‬کرکه او غضب ‪،‬حتی دا هم ناوړه کارونه دي ‪.‬او ګناهګار سړی به دا دواړه ولري‪.‬‬ ‫څپرکی‪28‬‬ ‫‪۱‬څوک چې انتقام واخلى هغه به د ما حلک خخدائ نه انتقام واخلى ‪،‬او هغه به خامخا خپل ګناهونه په یاد کښې ساتى‪.‬‬ ‫‪2‬خپل ګاونډي ته هغه ضرر وبخښه چې تاته یې کړې وي ‪،‬نو ستا ګناهونه به هم وبخښل شي کله چې ته دعا کوې‪.‬‬ ‫‪۳‬یو سړی د بل په وړاندې کرکه لري او ایا هغه د څښتن څخه بخښنه غواړي؟‬ ‫‪ ٤‬هغه د خپل ځان په شان په یو سړے رحم نۀ کوى ‪،‬او د خپلو ګناهونو بخښنه وغواړى؟‬ ‫‪ ٥‬که هغه څوک چه دد بدن نه نفرت کوى نو څوک به دد هغۀ دد خګناهخونو بخښنه وغواړى؟‬ ‫‪۶‬خپل آخرت په یاد ساته او دښمني پرېږده ‪.‬فساد او مرګ په یاد ساته ‪،‬او په احکامو عمل کوه‪.‬‬ ‫‪۷‬حکمونه په یاد ساته ‪،‬او خپل ګاونډی ته بد مه ورکوه ‪،‬د لوی څښتن عهد یاد کړه ‪،‬او په ناپوهۍ سترګې پټوه‪.‬‬ ‫‪۸‬د شخړو نه ځان وساته ‪،‬او خپل ګناهونه کم کړه ‪،‬ځکه چې په قهر سړے به شخړه راوپاروى‪،‬‬ ‫‪ ۹‬یو ګناهګار سړے دوستان خفه کوى ادؤ دد هغوئ په مینځ کښے په صلحه باندے بحث کوى‪.‬‬ ‫‪10‬لکه څنګه چې د اور خبره ده ‪،‬هماغسې سوزېږي ‪،‬او لکه څنګه چې د انسان ځواک دی ‪،‬د هغه قهر هم دی ‪.‬او د هغه د شتمنۍ سره سم د هغه قهر راپورته‬ ‫کیږي ‪.‬او هرڅومره قوي وي چې مقابله وکړي ‪ ،‬هومره به یې سوزیږي‪.‬‬ ‫‪ ۱۱‬ګړندى شخړه اور بلوي ‪،‬او بېړه جنګ وینه تویوي‪.‬‬ ‫‪۱۲‬کۀ چرې چرګ ووهې نو هغه به سوزے شى ‪،‬کۀ چرې په هغې باندې توږى نو هغه به مړۀ شى ‪،‬او دا دواړه ستا د خولې نه راووځى‪.‬‬ ‫‪13‬لعنت ووایه په ګستاخانه او دوه ګوني ژبي ‪،‬ځکه چې داسې ډېر تباه شوي دي چې په امن کې وو‪.‬‬ ‫‪14‬غیبت کوونکې ژبې ډېر نارامه کړل او د یو قوم نه بل قوم ته یې بوتلل ‪،‬قوي ښارونه یې ونړول او د لویو خلکو کورونه یې ړنګ کړل‪.‬‬ ‫‪15‬غیبت کوونکې ژبه نیکې ښځې راویستلې او د هغوئ د کار نه یې محروم کړل‪.‬‬ ‫‪۱۶‬څوک چې دې ته غوږ ونیسى هغه به هیڅکله آرام ونه مومي ‪،‬او هیڅکله به په ارامه کې پاتې نه شي‪.‬‬ ‫‪ ۱۷‬دد خچوغه مار په بدن کښې نخښې پېدا کوى ‪،‬خو دژبې ضربه هډوکي ماتوي‪.‬‬ ‫‪۱۸‬ډېر د تورې په وسیله وژل شوي دي ‪،‬خو دومره نه دي چې د ژبې په زور راپرېوتې دي‪.‬‬ ‫‪19‬ښه دی هغه څوک چې د هغې د زهر په واسطه دفاع کیږي ‪.‬چا چې د هغې جوا نه ده راښکته کړې او نه یې په بندونو کې تړلي دي‪.‬‬ ‫‪۲۰‬ځکه چې د هغې خجوا د اوسپنې خجوا ده ‪،‬او د هغې بندونه د پیتلونو بندونه دي‪.‬‬ ‫‪ ۲۱‬د هغه مرګ بد مرګ دى ‪،‬قبر تر دې غوره وى‪.‬‬


‫‪۲۲‬دا به په هغوئ باندې حکومت نۀ کوى څوک چې د خخدائ پاک نه وېرېږى ‪،‬او نۀ به هغوئ د هغې په اور کښې سوځولے شى‪.‬‬ ‫‪23‬لکه څنګه چې څښتن پریږدي هغه به په هغه کې راشي ‪.‬او دا به په دوی کې وسوځول شي او نه به مړ شي ‪.‬دا به په هغوئ باندې د زمري په شان واستول‬ ‫شي ‪،‬او هغوئ به د پړانګ په شان وخوري‪.‬‬ ‫‪۲۴‬وګوره چې خپل ملکیت په اغزو سره پټ کړئ او خپل سره زر او سپین زر وتړئ‪.‬‬ ‫‪۲۵‬ادؤ خپل کلم په توازون سره وزن کړه او دد خخلے دد پاره دروازه او بار جوړ کړه‪.‬‬ ‫‪۲۶‬خبردار اوسه چې په هغې باندې مه غورځېږه ‪،‬داسې نه چې د هغه په وړاندې راپرېږدې څوک چې په انتظار کښې پروت دے‪.‬‬ ‫څپرکی‪29‬‬ ‫‪1‬هغه څوک چې مهربانه وي خپل ګاونډي ته به پور ورکړي ‪.‬او هغه څوک چې خپل لس پیاوړی کوي حکمونه ساتي‪.‬‬ ‫‪۲‬خپل ګاونډی ته د اړتیا په وخت کې پور ورکړئ او په مناسب وخت کې خپل ګاونډی ته پور ورکړئ‪.‬‬ ‫‪3‬خپله خبره ومنئ او د هغه سره په وفادارۍ سره معامله وکړئ ‪،‬او تاسو به تل هغه شیان ومومئ چې ستاسو لپاره اړین دي‪.‬‬ ‫‪۴‬ادؤ ډیرو خلقو چه کله یو څیز په قرض ورکړو نو هغه به ئے موندلے وى ادؤ هغوئ به دد هغوئ په مدد کښے په تکلیف کښے واچول‪.‬‬ ‫‪5‬تر څو چې هغه ترلسه کړي ‪،‬هغه به د یو سړي لس ښکل کړي ‪.‬او د خپل ګاونډي د پیسو لپاره به هغه په ​ ​ تسلیت سره خبرې کوي ‪:‬مګر کله چې هغه‬ ‫بیرته ورکړي ‪،‬هغه به وخت اوږد کړي ‪،‬او د غم خبرې بیرته راولي ‪،‬او د وخت شکایت کوي‪.‬‬ ‫‪6‬که هغه غالب شي ‪،‬هغه به په سختۍ سره نیمایي ترلسه کړي ‪،‬او هغه به حساب کړي لکه څنګه چې هغه یې موندلي دي ‪:‬که نه ‪،‬هغه یې د هغه پیسې بې‬ ‫برخې کړې ‪،‬او هغه یې پرته له دې چې هغه یې دښمن کړی وي ‪،‬هغه په لعنت او لعنت سره ورکوي ‪.‬پټلۍ او د عزت په خاطر به هغه ته ذلت ورکوي‪.‬‬ ‫‪۷‬نو له دې امله ډېرو د نورو سړو د بدې معاملې لپاره د پور ورکولو نه ډډه کړې ده ‪،‬د دې وېرې چې دوکه شي‪.‬‬ ‫‪۸‬خو بیا هم د یو غریب مال سره صبر وکړه او په هغه رحم کولو کښې ځنډ مه کوه‪.‬‬ ‫‪۹‬د خحکم په خاطر د غریبانو سره مدد کوه ‪،‬او د هغه د غریبۍ په وجه هغه مه اړوه‪.‬‬ ‫‪۱۰‬د خپل ورور او د خپل ملګري په خاطر خپلې پیسې له لسه ورکړئ او د کاڼي لندې زنګ مه کوئ چې ورک شي‪.‬‬ ‫‪۱۱‬د لوئ څښتن د خحکمونو په مطابق خپله خزانه کېږده ‪،‬او دا به تا ته د سرو زرو نه زیات فائدے درکړى‪.‬‬ ‫‪12‬په خپلو خزانو کې خیرات بند کړئ او دا به تاسو له هر ډول مصیبت څخه خلص کړي‪.‬‬ ‫‪۱۳‬دا به ستا د دښمنانو په مقابل کې د یو پیاوړي ډال او پیاوړې نېزې څخه ښه جنګ وکړي‪.‬‬ ‫‪ ۱٤‬یو صادق سړے د خپل ګاونډى ضامن دے ‪،‬خو هغه څوک چې بې ادبه وى هغه به پرېږدى‪.‬‬ ‫‪۱۵‬د خپل ضامن دوستي مه هېروئ ‪،‬ځکه چې هغه ستا دپاره خپل ژوند قربان کړی دی‪.‬‬ ‫‪16‬یو ګناهګار به د خپل امانت ښه ملکیت له منځه یوسي‪:‬‬ ‫‪17‬او هغه څوک چې د ناشکري ذهن وي هغه به په خطر کې پریږدي چې هغه یې وژغوره‪.‬‬ ‫‪18‬د بادارۍ ډیرې ښې شتمنۍ له مینځه وړي او د سمندر د څپې په څیر یې ولړزول ‪:‬زورور خلک یې د خپلو کورونو څخه ایستلي دي ‪،‬ترڅو دوی د پردیو‬ ‫هیوادونو په منځ کې وګرځي‪.‬‬ ‫‪19‬یو بدکار سړی چې د څښتن د حکمونو څخه سرغړونه کوي هغه به په ضمانت کې راشي ‪،‬او هغه څوک چې د ګټې لپاره د نورو خلکو تجارت کوي او‬ ‫پیروي کوي هغه به محاکمه شي‪.‬‬ ‫‪۲۰‬د خپل طاقت په مطابق د خپل ګاونډى سره مدد کوه ‪،‬او خبردار اوسې چې په خپله هم دغسي نه نشئ‪.‬‬ ‫‪ ۲۱‬د ژوند مهم څیز اوبه ‪،‬ډوډۍ ‪،‬کالي او د شرم د پټولو کور دى‪.‬‬ ‫‪ ۲۲‬د یو غریب سړے ژوند د بل سړى په کور کښے د مزدخور قیمت نه ښه دى‪.‬‬ ‫‪ ۲۳‬که لږ وي که ډېر ‪،‬قناعت کوه ‪،‬چې د خپل کور ملمت و نه اورې‪.‬‬ ‫‪۲۴‬ځکه چې د کور نه کور ته تلل ډېر بد ژوند دے ‪،‬ځکه چې چرته چې ته پردي یاست ‪،‬نو د خولې د خلصولو جرات نه کوې‪.‬‬ ‫‪25‬تاسو به تفریح ​ ​ او میلمستیا وکړئ او هیڅ شکر مه کوئ ‪ ،‬سربیره پردې تاسو به ترخې خبرې واورئ‪:‬‬ ‫‪ ۲٦‬ته راشه ‪،‬ته یو پردینه راشه ‪،‬یو مېز راکړه او له هغه څه څخه چې تا تیار کړې دي ماته راکړه‪.‬‬ ‫‪27‬ای پردیو ‪،‬یو عزتمند سړي ته ځای ورکړئ ‪.‬زما ورور راځي چې د اوسیدو لپاره راشي ‪،‬او زه خپل کور ته اړتیا لرم‪.‬‬ ‫‪ ۲۸‬دا څیزونه د پوه سړى د پاره دردناک دى ‪.‬د کور د خونې لوړول ‪،‬او د پور ورکوونکي ملمتول‪.‬‬ ‫څپرکی‪30‬‬ ‫‪1‬هغه څوک چې د خپل زوی سره مینه لري هغه په ​ ​ زړه پوري د لټۍ احساس کوي ‪،‬ترڅو په پای کې د هغه څخه خوشحاله وي‪.‬‬ ‫‪2‬هغه څوک چې خپل زوی ته سزا ورکوي په هغه کې به خوشحاله وي ‪،‬او د هغه د آشنایانو په مینځ کې به د هغه څخه خوشحاله وي‪.‬‬ ‫‪3‬هغه څوک چې خپل زوی ته تعلیم ورکوي دښمن غمجن کوي ‪،‬او د خپلو ملګرو په وړاندې به هغه خوشحاله کړي‪.‬‬ ‫‪۴‬که څه هم د هغه پلر مړ شو ‪،‬خو هغه داسې دی لکه مړ شوی نه دی ‪،‬ځکه چې هغه د خپل ځان په شان یو څوک پریښی دی‪.‬‬ ‫‪ ٥‬کله چه هغه ژوندے وو نو هغۀ په هغۀ کښے ولیدل ادؤ خوشحاله شو ادؤ کله چه مړ شو نو هغه غمژن نۀ خوو‪.‬‬ ‫‪۶‬هغۀ خپل شاته د خپلو دښمنانو په خلف یو غچ اخستونکى او د خپلو ملګرو سره د احسان بدله واخستو‪.‬‬ ‫‪7‬هغه څوک چې د خپل زوی څخه ډیر څه کوي د هغه زخمونه به وتړي ‪.‬او د هر ژړا په وخت کې به د هغه کولمو ته تکلیف وي‪.‬‬ ‫‪۸‬هغه آس چې مات شوی نه وي هغه به په سر زوره شي او یو ماشوم چې ځان ته پریږدي هغه به هوښیار وي‪.‬‬ ‫‪9‬خپل ماشوم ته کوژده کړه ‪،‬هغه به تا ډاروي ‪،‬د هغه سره لوبې وکړه ‪،‬او هغه به تا د سختۍ سره راولي‪.‬‬ ‫‪۱۰‬د هغۀ سره خندا مه کوه ‪،‬کنه نو د هغۀ سره به غمجن شې ‪،‬او په آخر کښې به خپل غاښونه ووینځى‪.‬‬ ‫‪۱۱‬په ځوانۍ کې هغه ته آزادي مه ورکوئ او د هغه په حماقتونو باندې سترګې مه پټوئ‪.‬‬ ‫‪۱۲‬کله چې هغه ځوان وى د هغۀ غاړه ټیټ کړه ‪،‬او د ماشومتوب په وخت کښې یې په اړخونو ووهه ‪،‬داسې نه دى چې هغه سخت وځى او ستا نافرمانه شى او‬ ‫په دې توګه ستا په زړۀ کښې غم راوپارى‪.‬‬ ‫‪۱۳‬خپل زوی ته سزا ورکړئ او هغه په کار کولو لس پورې کړئ ‪،‬داسې نه وي چې د هغه ناوړه چلند تاسو ته د ګناه سبب شي‪.‬‬ ‫‪ ۱٤‬دد هغه مالدار سړے نه چه په بدن کښے تکلیف ولرى دد غریب سړے د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د‬ ‫د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د‬ ‫‪15‬روغتیا او د بدن ښه ملکیت د ټولو زرو څخه لوړ دی ‪،‬او یو پیاوړی بدن د بې پایه شتمنۍ څخه لوړ دی‪.‬‬ ‫‪ ۱٦‬د یو سالم بدن نه لوړ مال نشته او د زړۀ د خوشحالۍ نه لوړ هیڅ خوشحالى نشته‪.‬‬ ‫‪17‬مرګ د یو تریخ ژوند یا دوامداره ناروغۍ څخه غوره دی‪.‬‬


‫‪18‬په خوله کې اچول شوي خوندور د غوښې د غوښې په څیر دي چې په قبر کې ایښودل شوي‪.‬‬ ‫‪۱۹‬بخت ته د نذرانې څۀ ګټه دے؟ ځکه چې دا نه خوري او نه بوی کولی شي ‪،‬نو هغه څوک دی چې د څښتن لخوا ځورول کیږي‪.‬‬ ‫‪۲۰‬هغه په خپلو سترګو ویني او ژړا کوي ‪،‬لکه یو هجره چې پېغله غېږ نیسي او ساه اخلي‪.‬‬ ‫‪ ۲۱‬خپل عقل د سختۍ په لس کې مه ورکوه او په خپله مشوره کې ځان مه ځوروه‪.‬‬ ‫‪ ۲۲‬د زړۀ خوشحالى د انسان ژوند دے ‪،‬او د انسان خوشحالى د هغۀ عمر اوږده کړى‪.‬‬ ‫‪۲۳‬د خپل ځان سره مینه وکړه او خپل زړه ته تسلي ورکړه ‪،‬غم له ځانه لرې کړه ‪،‬ځکه چې غم ډېر وژلي دي او هیڅ ګټه نه لري‪.‬‬ ‫‪24‬حسد او قهر ژوند لنډوي ‪،‬او احتیاط د وخت څخه مخکې عمر راوړي‪.‬‬ ‫‪25‬یو هوښیار او ښه زړه به د هغه غوښې او خوراک ته پام وکړي‪.‬‬ ‫څپرکی‪31‬‬ ‫‪1‬د شتمنۍ په لټه کې غوښه خوري ‪،‬او د هغې پاملرنه خوب له منځه وړي‪.‬‬ ‫‪2‬د څارنې څارنه به د انسان خوب ته نه پرېږدي ‪،‬لکه څنګه چې د درد ناروغي خوب خرابوي‪،‬‬ ‫‪۳‬بډایه د شتمنو په راټولولو کې لوی کار لري ‪.‬او کله چې هغه استراحت کوي ‪،‬هغه د خپلو نازکو شیانو څخه ډک شوی‪.‬‬ ‫‪4‬غریب په خپل غریب ملکیت کې کار کوي ‪.‬او کله چې هغه پریږدي ‪،‬هغه لهم محتاج دی‪.‬‬ ‫‪5‬هغه څوک چې د سرو زرو سره مینه لري هغه به عادل نه وي ‪،‬او څوک چې د فساد پیروي کوي هغه به د هغې لپاره کافي وي‪.‬‬ ‫‪۶‬سره زر د ډېرو خلقو تباهى وکړه او د هغوئ تباهى موجوده وه‪.‬‬ ‫‪ ۷‬دا د هغوئ د پاره یو ګوزار دے څوک چه ورته قربانى ورکوى ادؤ هر احمق به ورسره اخستلے شى‪.‬‬ ‫‪۸‬بختور دی هغه مالداره چې بې عیب موندلی شی او د سرو زرو په لټه کې نه وی‪.‬‬ ‫‪9‬هغه څوک دی؟ او موږ به هغه ته مبارک ووایو ‪:‬ځکه چې هغه د خپلو خلکو په مینځ کې ډیر ښه کارونه کړي دي‪.‬‬ ‫‪۱۰‬څوک په دې وسیله آزمایل شوى او کامل یې موندلى دى؟ بیا یې ویاړو ‪.‬څوک کولی شي سرغړونه وکړي ‪،‬او څوک یې نه دی کړی؟ یا بد کار کړی او نه‬ ‫دی کړی؟‬ ‫‪۱۱‬د هغۀ مال به قائم شى ‪،‬او جماعت به د هغۀ خیرات اعلن کړى‪.‬‬ ‫‪۱۲‬کۀ تۀ په یو لوئ مېز کښې کښېنئ ‪،‬نو په هغې باندې للچ مۀ کوه او دا مه وایه چې په دې کښې ډېره غوښه ده‪.‬‬ ‫‪13‬په یاد ولرئ چې بد نظر یو بد شی دی ‪:‬او د سترګو څخه ډیر بد کار څه شی رامینځته شوی؟ نو په هر موقع ژاړي‪.‬‬ ‫‪ ۱٤‬خپل لس چرته چه چرته ګورى هغه مه اوږدوه او په لوښي کې یې مه اچوه‪.‬‬ ‫‪15‬د خپل ګاونډي په اړه په خپله قضاوت مه کوه ‪،‬او په هره خبره کې هوښیار اوسه‪.‬‬ ‫‪16‬لکه څنګه چې د انسان په څیر وخورئ ‪،‬هغه شیان چې تاسو ته وړاندې شوي دي ‪.‬او پام وکړئ ‪،‬داسې نه چې تاسو نفرت وکړئ‪.‬‬ ‫‪17‬د آداب لپاره لومړی پریږده؛ او د قناعت وړ مه کیږه ‪،‬که نه نو تاسو به ناراضه یاست‪.‬‬ ‫‪۱۸‬کله چې ته د ډېرو په مینځ کښې کښېنئ ‪،‬نو د ټولو نه اول خپل لس مه پورته کوه‪.‬‬ ‫‪۱۹‬د یو سړے د پاره ډېر لږ څیزونه کافي دي ‪،‬او هغه په خپل کټ کښې خپل باد نه کموي‪.‬‬ ‫‪20‬په اعتدال خوړلو ښه خوب راځي ‪:‬هغه ژر پاڅیږي ‪ ،‬او عقل یې ورسره وي ‪ ،‬مګر د لید درد ‪ ،‬کولر او د خیټې دردونه د ناخوښ سړي سره وي‪.‬‬ ‫‪ ۲۱‬ادؤ که چرے تۀ د خوراک کولو مجبور شوى وے ‪،‬نو پاڅېږه ‪،‬بهر لړ شه ‪،‬کانګې وکړه او آرام وکړه‪.‬‬ ‫‪۲۲‬زما زویه ‪،‬زما غوږ ونیسه او ما ته سپکاوی مه کوه ‪،‬او په اخر کې به هغه څه ومومئ لکه څنګه چې ما تاسو ته ویلي وو ‪:‬په خپل ټول کار کې چټک شه ‪،‬‬ ‫نو هیڅ ناروغي به درته راشي‪.‬‬ ‫‪ ۲۳‬څوک چې د خپلې غوښې نه ازاد وي ‪،‬نو خلک به د هغه په اړه ښه خبرې وکړي ‪.‬او د هغه د ښه کور ساتنې راپور به باور ولري‪.‬‬ ‫‪۲۴‬خو د هغه چا خلف چې د خپلې غوښې سپکاوی کوي ټول ښار به چغې وهي ‪.‬او د هغه د بخل په شهادتونو کې به شک ونه شي‪.‬‬ ‫‪۲۵‬په شرابو کې خپل زړورتیا مه ښکاره کوئ ‪.‬ځکه چې شراب ډېر له منځه وړي دي‪.‬‬ ‫‪۲۶‬کوټه د ډوبېدو سره څنډه ثابتوي ‪،‬په دې توګه د مغرورو زړونه په شرابو شرابو کوي‪.‬‬ ‫‪27‬شراب د یو سړي لپاره د ژوند په څیر ښه دی ‪ ،‬که چیرې په اعتدال سره وڅښل شي ‪:‬نو د هغه سړي ژوند به څه وي چې شراب نلري؟ ځکه چې دا د سړي‬ ‫خوشحاله کولو لپاره جوړ شوی و‪.‬‬ ‫‪28‬شراب د اندازې په اندازه څښل کیږي او په موسم کې د زړه خوشحالي او د ذهن خوشحالي راوړي‪:‬‬ ‫‪ ۲۹‬خو د شرابو په زوره مستى کول د زړۀ تنګوالى او په شخړو او شخړو سره‪.‬‬ ‫‪۳۰‬شراب د کم عقل غوسه زیاتوي تر څو چې هغه بد نه کړي ‪،‬قوت کموي او زخمونه جوړوي‪.‬‬ ‫‪۳۱‬خپل ګاونډي ته په شرابو مه ملمتوه ‪،‬او د هغه په خوښۍ کې هغه ته سپکاوی مه کوه ‪،‬هغه ته د بې مانا خبرې مه کوه ‪،‬او د څښلو لپاره یې په زور مه‬ ‫اچوه‪.‬‬ ‫څپرکی‪32‬‬ ‫‪1‬که تاسو د یو میلمستون مشر جوړ شئ ‪،‬نو ځان مه پورته کوئ ‪،‬مګر د نورو په څیر د دوی په مینځ کې اوسئ ‪.‬د هغوی لپاره په زړه پورې پاملرنه وکړئ ‪،‬‬ ‫او همداسې کښیناست‪.‬‬ ‫‪۲‬کله چې تا خپل ټول دفتر سرته رسولو ‪،‬خپل ځای کېږده چې د هغوی سره خوشحاله شې ‪،‬او د اختر د ښه ترتیب لپاره تاج ترلسه کړه‪.‬‬ ‫‪3‬ته ووایه چې ته لوی یې ‪ ،‬ځکه چې دا تاسو کیږي مګر په سم قضاوت سره ‪.‬او د موسیقۍ مخه نه نیسي‪.‬‬ ‫‪ ٤‬چرته چې سندرغاړي وي نو خبرې مه کوئ او د وخت نه حکمت مه ښکاره کوئ‪.‬‬ ‫‪5‬د شرابو په ضیافت کې د موسیقۍ کنسرت د کاربنکل د لسلیک په توګه دی چې په سرو زرو کې ایښودل شوی‪.‬‬ ‫‪۶‬لکه د زمرد نښه چې د سرو زرو په کار کې ایښودل شوې ده ‪،‬همدغسې د موسیقۍ سندره د خوندور شراب سره ده‪.‬‬ ‫‪7‬ای ځوانه ‪،‬که تاسو ته اړتیا وي ‪،‬خبرې وکړئ ‪:‬او بیا هم ډیر لږ کله چې تاسو دوه ځله وپوښتئ‪.‬‬ ‫‪۸‬ـ ستا خبرې دې لنډې او په لږو الفاظو ډېر درک کوه ‪.‬د هغه چا په څیر اوسئ چې پوهیږي او بیا هم خپله ژبه نیسي‪.‬‬ ‫‪۹‬که ته د لویو خلکو په ډله کې یې ‪،‬نو د هغوی سره ځان برابر مه کوه ‪.‬او کله چې زاړه خلک په ځای وي ‪،‬ډیری کلمې مه کاروئ‪.‬‬ ‫‪10‬مخکې له دې چې تندر راښکته شي او مخکې له دې چې د شرم وړ سړی په لور لړ شي‪.‬‬ ‫‪11‬کله کله پاڅېږه ‪،‬او وروستی مه کېږه ‪.‬خو بې له ځنډه کور ته راځه‪.‬‬ ‫‪12‬هلته خپل تفریح وکړئ ‪،‬او هغه څه وکړئ چې تاسو یې غواړئ ‪،‬مګر په غرور سره ګناه مه کوئ‪.‬‬ ‫‪13‬او د دې شیانو لپاره هغه ته برکت ورکړئ چې تاسو یې جوړ کړی او تاسو یې د خپلو ښو شیانو سره ډک کړي دي‪.‬‬


‫‪۱۴‬څوک چې د ما حلک خخدائ نه وېرېږى هغه به د هغۀ تابعدارى ترلسه کړى ‪.‬او هغه څوک چې د هغه په‬ ‫‪۱۵‬څوک چې د شریعت په لټه کې وي د هغې نه به ډک شي ‪،‬مګر منافق به په دې سره ناراضه شي‪.‬‬ ‫‪۱۶‬څوک چې د ما حلک خخدائ نه وېرېږى هغوئ به قضاوت پېدا کړى ‪،‬او عدالت به د رڼا په شان روښانه کوى‪.‬‬ ‫‪ ۱۷‬یو ګناهګار سړے به ملمت نۀ شى ‪،‬خو د خپلى ارادې مطابق بهانه لټوى‪.‬‬ ‫‪18‬یو مشاور سړی به پام وکړي ‪.‬مګر یو عجیب او مغرور سړی په ویره کې نه وي حتی کله چې هغه د مشورې پرته ترسره کړی وي‪.‬‬ ‫‪۱۹‬ـ له نصیحت پرته هیڅ مه کوئ ‪.‬او کله چې تاسو یو ځل ترسره کړي ‪،‬توبه مه کوئ‪.‬‬ ‫‪۲۰‬په داسې لره مه ځئ چې راپرېږدئ او د کاڼو په منځ کې مه غورځئ‪.‬‬ ‫‪21‬په ښکاره ډول باور مه کوئ‪.‬‬ ‫‪ ۲۲‬ادؤ دد خپلو بچو نه ځان ساته‪.‬‬ ‫‪23‬په هر ښه کار کې په خپل ځان باور وکړئ ‪.‬ځکه چې دا د حکمونو ساتل دي‪.‬‬ ‫‪ ۲٤‬څوک چه په ما حلک ایمان لرى هغه خحکم ته پام کوى ‪.‬او هغه څوک چې په هغه باور لري هیڅکله به بدتر نشي‪.‬‬

‫​ ​ لټون کې ژر تر ژره فضل ومومي‪.‬‬

‫څپرکی‪33‬‬ ‫‪1‬د هغه چا سره به هیڅ بد پېښ نشي څوک چې د څښتن څخه ویریږي ‪.‬مګر په ازمایښت کې به هغه بیا وژغوري‪.‬‬ ‫‪ ۲‬هوښیار سړے دد شریعت نه نفرت نۀ کوى ‪.‬مګر هغه څوک چې په دې کې منافق وي په طوفان کې د کښتۍ په څیر وي‪.‬‬ ‫‪۳‬پوه سړی په شریعت باور لري ‪.‬او قانون هغه ته وفادار دی ‪،‬د اوریکل په توګه‪.‬‬ ‫‪ ٤‬تیار کړه چه څۀ ووائى نو تاسو به واوریدل شى ‪،‬ادؤ لرښونه وتړئ ادؤ بیا جواب ورکوئ‪.‬‬ ‫‪۵‬د کم عقل زړه د ګاډۍ په شان دی ‪.‬او د هغه افکار لکه د څرخیدونکي محور په څیر دي‪.‬‬ ‫‪ ٦‬آس د ملګرى په شان ملګرى دى ‪،‬هغه د هر چا لندې ناست دى‪.‬‬ ‫‪۷‬ولې یوه ورځ له بلې څخه غوره ده ‪،‬لکه څنګه چې د کال د هرې ورځې رڼا د لمر ده؟‬ ‫‪۸‬د ما حلک خخدائ د پوهې په وسیله هغوئ فرق وکړى ‪،‬او هغۀ فصلونه او اخترونه بدل کړل‪.‬‬ ‫‪ ۹‬په هغوئ کښے د د ځنو نه د د د خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ د د خ خ د د د د خ د د د د خ د د د‬ ‫د د خ د د خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ خ د د خ د خ د خ د خ د خ د خ خ د د خ خ د د خ د د خ د د خ د د د د د د د د د د د د د د‬ ‫د د د د د د د خ د خ د خ د خ خ‬ ‫‪۱۰‬او ټول انسانان د زمکې نه دي ‪،‬او ادم د زمکې نه پېدا شوى دى‪.‬‬ ‫‪۱۱‬ما حلک خخدائ هغوئ په ډېر علم سره تقسیم کړل او د هغوئ لرې یې متفاوت کړې‪.‬‬ ‫‪12‬په هغوئ کې ځینې هغه برکت او لوړ کړي او ځینې یې پاک کړي او ځان ته یې نږدې کړي ‪،‬مګر په دوی کې ځینې یې لعنت کړي او ټیټ کړي او د خپلو‬ ‫ځایونو څخه وتلي دي‪.‬‬ ‫‪13‬لکه څنګه چې خټه د کمان په لس کې ده ‪،‬ترڅو د هغه په ​ ​ خوښۍ سره جوړ کړي؛ نو انسان د هغه په ​ ​ لس کې دی چې هغه یې جوړ کړی ‪،‬‬ ‫ترڅو دوی ته د هغه په ​ ​ څیر ښه ورکړي‪.‬‬ ‫‪14‬ښه د بدۍ په مقابل کې او ژوند د مرګ په مقابل کې ټاکل شوی دی ‪،‬همدغسې خدای د ګناهګار په وړاندې دی او ګناهکار د خدای په وړاندې‪.‬‬ ‫‪۱۵‬نو د لوی څښتن ټولو کارونو ته وګورئ ‪.‬او دوه او دوه دي ‪،‬یو د بل په مقابل کې‪.‬‬ ‫‪۱۶‬زۀ په اخر کښې له خوبه راپاڅېدم ‪،‬لکه څنګه چې د انګورو په ټولولو پسې راغونډېږى ‪،‬د ما حلک خخدائ په برکت ما فائده وکړه ‪،‬او د انګورو د راټولوونکى‬ ‫په شان مې د انګورو د حوض په شان وڅېړل‪.‬‬ ‫‪ ۱۷‬پام کوه چه ما یواځي دد خپل ځان دپاره کار نۀ دے کړے بلکه دد ټولو هغوئ دد پاره چه زده کړه کوى‪.‬‬ ‫‪۱۸‬ادئے دد خلقو مشرانو ‪،‬زما غوږ ونیسئ ادؤ په خپلو غوږونو غوږ ونیسئ ‪،‬اے دد جماعت مشرانو‪.‬‬ ‫‪۱۹‬خپل زوی او ښځه ‪،‬خپل ورور او ملګري ته د ژوند تر وخته واک مه ورکوئ ‪،‬او خپل مالونه بل چا ته مه ورکوئ ‪،‬که نه دا به تا توبه وکړي او ته به بیا د‬ ‫هغه لپاره دعا وکړي‪.‬‬ ‫‪20‬تر څو چې ته ژوندی یې او په تا کې ساه ده ‪،‬خپل ځان هیچا ته مه ورکوه‪.‬‬ ‫‪ ۲۱‬ځکه ښه دا ده چې ستا اولدونه تا پسې ولټوى ‪،‬د دې نه چې ته د هغوئ احترام کوې‪.‬‬ ‫‪ ۲۲‬په خپلو ټولو کارونو کښې د خپل ځان مخکښ اوسئ ‪.‬په خپل عزت کې داغ مه پریږده‪.‬‬ ‫‪۲۳‬په هغه وخت کې چې تاسو خپل ژوند پای ته ورسوئ او خپل ژوند پای ته ورسوئ ‪،‬خپل میراث وویشئ‪.‬‬ ‫‪24‬د خره لپاره څاڅکي ‪،‬لښته او بارونه دي ‪.‬او د نوکر لپاره ډوډۍ ‪،‬اصلح او کار‪.‬‬ ‫‪ ۲٥‬کۀ تۀ خپل نوکر په کار واچوې ‪،‬نو آرام به شې ‪،‬خو کۀ تۀ هغه بې کاره پرېږدې ‪،‬نو هغه به ازادى ولټوى‪.‬‬ ‫‪ ۲٦‬یو خجوړه او زنګون غاړه ټیټ کړى ‪،‬همدغسې د بدو نوکرانو دپاره عذابونه او عذابونه دي‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬هغه مزدورۍ ته ولېږه ‪،‬چې بې کاره نه شې ‪.‬ځکه چې سستي ډیر بد درس ورکوي‪.‬‬ ‫‪28‬هغه کار ته وټاکئ ‪،‬لکه څنګه چې د هغه لپاره مناسب دی ‪:‬که هغه اطاعت نه کوي ‪،‬نور درانه بیرغونه واچوئ‪.‬‬ ‫‪۲۹‬خو د هیچا په وړاندې زیاتی مه کوه ‪.‬او پرته له امتیازه هیڅ نه کوي‪.‬‬ ‫‪30‬که تاسو یو نوکر لرئ ‪،‬هغه تاسو ته د خپل ځان په څیر وي ‪،‬ځکه چې تاسو هغه په ​ ​ بیه اخیستی دی‪.‬‬ ‫‪۳۱‬که ستا یو نوکر وي نو د هغه سره د ورور په توګه مینه وکړه ‪،‬ځکه چې ته د خپل ځان په څیر هغه ته اړتیا لرې ‪،‬که ته هغه ته بده دعا وکړه او هغه له تا‬ ‫څخه وتښتید ‪،‬نو ته به د هغه په لټه کې په کومه لره لړ شې؟‬ ‫څپرکی‪34‬‬ ‫‪1‬د بې عقله انسان امیدونه باطل او دروغ دي ‪:‬خوبونه احمقان راپورته کوي‪.‬‬ ‫‪2‬څوک چې خوبونه ګوري هغه د هغه چا په څیر دی چې سیوري نیسي او په باد پسې ګرځي‪.‬‬ ‫‪3‬د خوبونو لید د یو شی سره د بل شی سره مشابهت دی ‪،‬حتی د یو مخ سره ورته والی‪.‬‬ ‫‪ ٤‬د ناپاک څیز نه څۀ پاک کیدے شى؟ او د هغه څه څخه چې دروغ وي کوم حقیقت راوتلی شي؟‬ ‫‪۵‬قیاسونه ‪،‬خرافات او خوبونه بې ځایه دي ‪،‬او زړه د یوې ښځې زړه په درد اخته دی‪.‬‬ ‫‪ ٦‬که چرے هغوئ ستا په دربار کښے د لوئے لوئے نه رالیږلے شوى وى نو خپل زړۀ په هغوئ مه کښئ‪.‬‬ ‫‪۷‬ځکه چې خوبونو ډېر غولولى دى ‪،‬او هغوئ چې په هغوئ باور کوى هغه ناکام شوى دى‪.‬‬ ‫‪ ۸‬شریعت به د دروغو نه بغیر کامل معلوم شى ‪،‬او ححکمت د ایماندارى خولى کامل دے‪.‬‬


‫‪9‬یو سړی چې سفر کړی وي په ډیرو شیانو پوهیږي ‪.‬او هغه څوک چې ډیر تجربه لري د حکمت اعلن کوي‪.‬‬ ‫‪10‬هغه څوک چې هیڅ تجربه نلري لږ پوهیږي ‪،‬مګر هغه څوک چې سفر کړی وي د هوښیارۍ څخه ډک دی‪.‬‬ ‫‪11‬کله چې ما سفر وکړ ‪،‬ما ډیر شیان ولیدل ‪.‬او زه د بیان کولو څخه ډیر پوهیږم‪.‬‬ ‫‪۱۲‬زۀ کله کله د مرګ په خطر کښې وم خو د دې څیزونو په وجه بچ شوم‪.‬‬ ‫‪۱۳‬د هغوئ روح چې د ما حلک خخدائ نه وېرېږى ژوندى پاتې شى ‪.‬ځکه چې د دوی امید په هغه دی چې دوی یې وژغوري‪.‬‬ ‫‪۱۴‬څوک چې د ما حلک خخدائ نه وېرېږى هغه به نه وېرېږى او نه به وېرېږى ‪.‬ځکه چې هغه د هغه امید دی‪.‬‬ ‫‪15‬بختور دی د هغه چا روح چې د څښتن څخه ویره لري ‪:‬هغه چا ته ګوري؟ او د هغه ځواک څوک دی؟‬ ‫‪۱۶‬ځکه چې د ما حلک خخدائ سترګې په هغوئ باندې دى چې د هغۀ سره مینه کوى ‪،‬هغه د هغوئ د مضبوط حفاظت او مضبوط پاتې کېدو ‪،‬د تودوخې نه د‬ ‫حفاظت او په غرمه کښې د لمر نه د پټېدو ‪،‬د لوېدو نه د بچ کېدو او د لوېدو نه مدد دے‪.‬‬ ‫‪17‬هغه روح لوړوي او سترګې روښانه کوي ‪:‬هغه روغتیا ‪،‬ژوند او برکت ورکوي‪.‬‬ ‫‪۱۸‬هغه څوک چې په غلطه توګه ترلسه شوی څیز قرباني کوي ‪،‬د هغه نذرانه مسخره ده ‪.‬او د ظالمانو ډالۍ نه منل کیږي‪.‬‬ ‫‪19‬لوی څښتن د بدکارانو په نذرانو راضي نه دی ‪.‬او نه هم هغه د ډیری قربانیو په واسطه د ګناه لپاره پاک شوی دی‪.‬‬ ‫‪۲۰‬څوک چې د بې وزلو مالونو نذرانه راوړي هغه داسې کوي چې زوی یې د خپل پلر د سترګو په وړاندې ووژني‪.‬‬ ‫‪۲۱‬د مسکینانو ډوډۍ د هغوئ ژوند دے ‪،‬څوک چې د هغې نه خیانت کوي هغه د وینې خاوند دے‪.‬‬ ‫‪۲۲‬هغه څوک چې د خپل ګاونډي ژوند اخلي هغه وژني ‪.‬او هغه څوک چې د خپل مزدور سره خیانت کوي هغه وینه تویونکی دی‪.‬‬ ‫‪۲۳‬کله چې یو جوړوى او بل راښکته کوى ‪،‬نو هغوئ ته د محنت نه بغیر څۀ فائده ده؟‬ ‫‪۲۴‬کله چې یو دعا کوي او بل لعنت وایي ‪،‬څښتن به د چا غږ واوري؟‬ ‫‪ ۲٥‬هغه څوک چې د مړي د لمس کولو نه وروستو ځان ومینځي ‪،‬که هغه بیا هغه ته لس وروړي نو د هغه مینځل څه فائده لري؟‬ ‫‪ ۲٦‬نو ایا د یو سړے سره دا حال دے چه د خپلو ګناهونو د پاره روژه ونیسي او بیا لړ شى ادؤ هم ورته عمل وکړى ‪،‬څوک به د هغۀ دعا واوري؟ یا د هغه‬ ‫عاجزۍ هغه ته څه ګټه رسوي؟‬ ‫څپرکی‪35‬‬ ‫‪1‬هغه څوک چې د قانون اطاعت کوي کافي نذرانې راوړي ‪:‬هغه څوک چې حکم ته پام کوي د سولې نذرانه وړاندې کوي‪.‬‬ ‫‪2‬هغه څوک چې ښه بدله ورکوي ښه اوړه وړاندې کوي ‪.‬او هغه څوک چې زکات ورکوي هغه ستاینه کوي‪.‬‬ ‫‪۳‬د بدکارۍ نه ځان ساتل د ما حلک خخدائ خوښ دے ‪.‬او د بې انصافۍ پریښودل کفاره ده‪.‬‬ ‫‪۴‬تاسو د ما حلک خخدائ په وړاندې خالي مۀ ښکاره کوئ‪.‬‬ ‫‪ ٥‬ځکه چه دا ټول کارونه دد خحکم په وجه ترے کیږى‪.‬‬ ‫‪۶‬د صادحقانو نذرانې د قربانګاه غوړوى ‪،‬او د هغې خوږ بوى د لوى څښتن په وړاندې دى‪.‬‬ ‫‪7‬د عادل انسان قرباني قبوله ده ‪.‬او د هغه یادګار به هیڅکله هیر نشي‪.‬‬ ‫‪۸‬ما حلک خخدائ ته د هغۀ عزت په ښۀ سترګه ورکړه ‪،‬او د خپلو لسونو اولنۍ مېوه مه کموه‪.‬‬ ‫‪ ۹‬ستا په ټولو سوغاتو کښې خوشحالى ښکاره کړه او خپله لسمه برخه په خوشحالۍ وقف کړه‪.‬‬ ‫‪10‬لوئ څښتن ته په هغه ډول ورکړئ لکه څنګه چې هغه تا غني کړی دی ‪.‬او لکه څنګه چې تاسو ترلسه کړي ‪،‬په خوشحاله سترګو سره ورکړئ‪.‬‬ ‫‪۱۱‬ځکه چې ما حلک خخدائ بدله ورکوى او تا ته به اوه چنده درکړى‪.‬‬ ‫‪12‬په ډالیو سره د فساد کولو فکر مه کوئ ‪.‬ځکه چې هغه به ترلسه نکړي ‪:‬او په ناحقه قربانیو باور مه کوئ ‪.‬ځکه چې څښتن قاضي دی ‪،‬او د هغه سره د‬ ‫خلکو درناوی نشته‪.‬‬ ‫‪۱۳‬هغه به د یو غریب په مقابل کښې هیڅ څوک قبول نۀ کړى ‪،‬بلکې د مظلوم دعا به واوري‪.‬‬ ‫‪ ۱٤‬هغه به د بې پلره دعا نه نفرت کوى ‪.‬او نه کونډه ‪،‬کله چې هغه خپل شکایت بیانوي‪.‬‬ ‫‪۱۵‬آیا د کونډې په مخونو اوښکې نه بهیږي؟ او د هغې ژړا د هغه په وړاندې نه ده چې د دوی د سقوط لمل کیږي؟‬ ‫‪۱۶‬هغه څوک چې د ما حلک خخدائ حخدمت کوى هغه به په فضل سره قبول شى ‪،‬او د هغۀ دعا به وریځو ته رسېږى‪.‬‬ ‫‪17‬د عاجز دعا ورېځې سوري کوي ‪،‬او تر څو پورې چې نږدې نه وي ‪،‬هغه به آرام نشي ‪.‬او نه به لړ شي ‪،‬تر هغه چې لوی لوی وګوري چې په سمه توګه‬ ‫قضاوت وکړي ‪،‬او قضاوت وکړي‪.‬‬ ‫‪۱۸‬ځکه چې ما حلک خخدائ به سست نۀ وى ‪،‬او نۀ به غالب د هغوئ په وړاندې صبر کوى ‪،‬تر څو چې هغه د بې رحمه خلقو په غېږ کښې راګېر کړى نۀ وى او‬ ‫د قومونو نه به انتقام اخلى ‪.‬تر څو چې هغه د مغرورانو ګڼه ګوڼه نه وي نیولې ‪،‬او د ظالمانو تخت یې مات کړی دی‪.‬‬ ‫‪19‬تر څو چې هغه هر سړي ته د هغه د عملونو او د خلکو کارونو ته د دوی د وسایلو مطابق بدله ورکړي ‪.‬تر څو چې هغه د خپلو خلکو په اړه قضاوت‬ ‫وکړي ‪،‬او دوی یې په خپل رحم کې خوشحاله کړي‪.‬‬ ‫‪۲۰‬ـــ رحمت د مصیبت په وخت کې داسې دی لکه د وچکالۍ په وخت کې د باران ورېځې‪.‬‬ ‫څپرکی‪36‬‬ ‫‪۱‬اے د ټولو ما حلک خخدایه ‪،‬په مونږ رحم وکړه او مونږ وګوره‪:‬‬ ‫‪۲‬او خپله وېره په هغو ټولو قومونو باندې ولېږه چې ستا په لټه کې نه دي‪.‬‬ ‫‪۳‬د پردیو قومونو په خلف خپل لس اوچت کړه او هغوئ ته خپل طاقت ووینه‪.‬‬ ‫‪۴‬لکه څنګه چې ته په مونږ کښې د هغوئ په وړاندې مقدس شوى یې ‪،‬همدومره زمونږ په وړاندې د هغوئ په مینځ کښې عزتمند اوسه‪.‬‬ ‫‪۵‬ادؤ هغوئ ته تا وپیژنى لکه څنګه چه خمونږ تا پیژندلى دى چه دد خخدائے نه بغیر بل خخدائے نشته‪.‬‬ ‫‪۶‬نوې نښې وښایاست او نورې عجیبې معجزې وکړئ ‪:‬خپل لس او خپل ښي لس ته جلل ورکړئ چې دوی ستاسو حیرانونکي کارونه وړاندې کړي‪.‬‬ ‫‪۷‬غصه راپاڅوه ‪،‬غضب راوپاروه ‪،‬دښمن لرې کړه او دښمن تباه کړه‪.‬‬ ‫‪۸‬د لږ وخت دپاره ‪،‬لوظ یاد کړه او هغوئ ته دې ستا عجیبه کارونه بیان کړه‪.‬‬ ‫‪9‬هغه څوک چې وتښتي د اور د غضب په واسطه وسوزول شي ‪.‬او هغوئ له منځه یوسي چې په خلکو ظلم کوي‪.‬‬ ‫‪۱۰‬د قومونو د حاکمانو په سرونو باندې ووهئ چې زمونږ نه بل څوک نشته‪.‬‬ ‫‪۱۱‬د یعقوب ټولې قبیلې سره راغونډ کړه او د هغوئ میراث دې لکه د شروع نه‪.‬‬ ‫‪۱۲‬اے ما حلکه خخدایه ‪،‬په هغو خلقو رحم وکړه چې ستا په نوم یادیږي او په بنى احسرائیلو باندې چې تا خپل اولني زوئ نوم کړے دے‪.‬‬ ‫‪۱۳‬ادئے په یروشلم باندې رحم وکړه ‪،‬ستا مقدس ښار ‪،‬ستا د آرام ځای‪.‬‬


‫‪14‬صیون د خپل غیر بیان شوي کلم سره ډک کړئ ‪،‬او خپل خلک په خپل جلل سره ډک کړئ‪:‬‬ ‫‪15‬د هغه چا شاهدي ورکړئ چې تاسو د پیل څخه نیولي یاست ‪ ،‬او هغه پیغمبران راپورته کړئ چې ستاسو په نوم شوي دي‪.‬‬ ‫‪ ۱٦‬هغوئ ته اجر ورکړئ څوک چې ستا انتظار کوى ‪،‬او ستا پېغمبران دې وفادار وى‪.‬‬ ‫‪۱۷‬اے ما حلکه خخدایه ‪،‬د خپلو خلقو د پاره د هارون د برکت په خمطابق د خپلو حخدمتګارانو دعا واورئ ‪،‬د دې دپاره چې د زمکې ټول اوسېدونکو ته پته ولګى چې‬ ‫تۀ ما حلک خخدائ ‪،‬ابدى خخدائ پاک یې‪.‬‬ ‫‪ ۱۸‬ګېډه ټوله غوښه خوري ‪،‬خو یوه غوښه د بلې غوښې نه غوره ده‪.‬‬ ‫‪۱۹‬لکه څنګه چې تالو د مختلفو قسمونو غوښې خوند اخلی ‪،‬همدغسې د دروغو خبرو درک کوونکی زړه هم لری‪.‬‬ ‫‪20‬یو بې رحمه زړه د درد لمل کیږي ‪،‬مګر یو تجربه لرونکی سړی به هغه بدل کړي‪.‬‬ ‫‪۲۱‬ښځه به هر سړے قبوله کړى ‪،‬خو یوه لور د بل نه غوره ده‪.‬‬ ‫‪ ۲۲‬د ښځے ښکلے مخ ته خوشحالى ورکوى ‪،‬او سړے د بل څیز سره مینه نۀ لرى‪.‬‬ ‫‪۲۳‬که د هغې په ژبه مهربانه ‪،‬عاجزۍ او سکون وي ‪،‬نو د هغې مېړه د نورو سړو په شان نۀ دے‪.‬‬ ‫‪ ۲٤‬هغه څوک چه ښځه پیدا کوى هغه دد خپل ځان په شان یو مال او دد آرام دد ستن په شان شروع کوى‪.‬‬ ‫‪ ۲٥‬چرته چې څادر نۀ وي ‪،‬هلته مال خرابېږي ‪،‬او څوک چې ښځه نۀ لري هغه به په ماتم پسې ګرځى‪.‬‬ ‫‪۲۶‬څوک به په داسې غله باندې باور وکړي چې د ښار نه بل ښار ته تښتي؟ نو څوک به په هغه سړي باور وکړي چې کور نه لري او په هر ځای کې چې د‬ ‫شپې تیریږي؟‬ ‫څپرکی‪37‬‬ ‫‪1‬هر ملګری وایي چې زه هم د هغه ملګری یم ‪،‬مګر یو ملګری شتون لري چې یوازې په نوم کې ملګری وي‪.‬‬ ‫‪2‬آیا دا د مرګ غم نه دی ‪،‬کله چې ملګری او دوست په دښمن بدل شي؟‬ ‫‪۳‬اې د بدې خیاله ‪،‬ته له کومه راغلې یې چې په زمکه په فریب پټې کړې؟‬ ‫‪ ٤‬یو ملګرے دے چه دد ملګرے په خوشحالى خوشحالى کوى ‪،‬خو دد مصیبت په وخت کښے دد هغۀ خلف وى‪.‬‬ ‫‪5‬یو ملګری شته چې د خپل ملګري سره د خیټې لپاره مرسته کوي ‪،‬او د دښمن په مقابل کې بټۍ اخلي‪.‬‬ ‫‪۶‬خپل دوست په خپل ذهن کې مه هېروه او په خپل مال کې د هغه څخه بې پروا کېږه مه‪.‬‬ ‫‪7‬هر مشاور د مشورې ستاینه کوي ‪.‬خو ځینې شته چې د ځان لپاره مشوره ورکوي‪.‬‬ ‫‪8‬د مشاور څخه ځان وساتئ او د هغه څه څخه دمخه پوه شئ چې هغه څه اړتیا لري ‪.‬ځکه چې هغه به د خپل ځان لپاره مشوره وکړي ‪.‬داسې نه چې هغه تا‬ ‫باندې لوټ واچوي‪،‬‬ ‫‪۹‬او تا ته ووایه ‪،‬چې ستا لره ښه ده ‪،‬او وروسته هغه بلې غاړې ته ودرېد ‪،‬ترڅو وګوري چې په تا څه تېرېږي‪.‬‬ ‫‪10‬د هغه چا سره مشوره مه کوئ چې په تاسو شک لري ‪،‬او خپل مشوره د هغه چا څخه پټه کړئ چې تاسو یې حسد کوئ‪.‬‬ ‫‪11‬د هغې ښځې سره مشوره مه کوئ چې هغې ته یې لمس کوي چې هغه یې حسد کوي ‪.‬نه د جنګ په مسایلو کې له بزدل سره او نه هم د تبادلې په اړه د‬ ‫سوداګر سره؛ او نه د پلورونکي پیرودونکي سره؛ او نه هم د حسد او منکر سړي سره؛ او نه د بې رحمه سړي سره مهربانۍ ته لس اچوي ‪.‬او نه د کوم کار‬ ‫لپاره د سستۍ سره؛ او نه هم د کار پای ته رسولو لپاره د یو کال لپاره ګمارل؛ او نه د بې کاره نوکر سره چې ډیر کار کوي ‪:‬د مشورې په اړه دې ته غوږ مه‬ ‫نیسه‪.‬‬ ‫‪۱۲‬خو د یو خدائ پرست سړے سره تل پاتې شه ‪،‬چې ته پوهیږې چې د ما حلک خخدائ په خحکمونو باندې عمل کوى ‪،‬د هغۀ ذهن ستاسو د خیال مطابق دے ‪،‬او کۀ‬ ‫تۀ سقط شى نو غم به درسره کوى‪.‬‬ ‫‪۱۳‬ادؤ دد خپل زړۀ نصیحت ودریږه ‪،‬ځکه چه ستا نه دد هغۀ نه زیات وفادار بل څوک نشته‪.‬‬ ‫‪۱۴‬ځکه چې کله کله د یو سړے ذهن دا نۀ وائى چې هغه ته د اووۀ نه زیات چوکىداران ووائى چې په یو لوړ برج کښې ناست دى‪.‬‬ ‫‪۱۵‬ادؤ دد دے نه علوه لوئے خخدائے ته دخعا وکړه چه هغه به ستا لر په حقیقت کښے وښائى‪.‬‬ ‫‪۱۶‬ـــ د هر کار په وړاندې عقل او له هر کار مخکې مشوره پرېږدئ‪.‬‬ ‫‪17‬مخ د زړه د بدلون نښه ده‪.‬‬ ‫‪۱۸‬څلور څیزونه ښکاره کیږى ‪:‬ښه او بد ‪،‬ژوند او مرګ ‪،‬خو ژبه تل په هغو باندې حکومت کوى‪.‬‬ ‫‪۱۹‬داسې یو څوک دى چې هوښیار دى او ډېرو ته ښوونه کوى ‪،‬خو بیا هم د ځان لپاره بې ګټې دى‪.‬‬ ‫‪20‬یو څوک دی چې په خبرو کې د حکمت څرګندونه کوي او د هغه څخه کرکه کیږي ‪:‬هغه به د ټولو خوړو څخه بې برخې وي‪.‬‬ ‫‪۲۱‬ځکه چې د ما حلک خخدائ نه په هغۀ باندې فضل نۀ دے شوى ‪،‬ځکه چې هغه د ټولو ححکمت نه محروم دے‪.‬‬ ‫‪22‬بل د خپل ځان سره هوښیار دی ‪.‬او د پوهې میوه د هغه په خوله کې د ستاینې وړ ده‪.‬‬ ‫‪۲۳‬هوښیار سړی خپلو خلکو ته لرښوونه کوي ‪.‬او د هغه د پوهې میوه به ناکامه شي‪.‬‬ ‫‪ ۲٤‬هوښیار سړے به د برکت نه ډک وي ‪.‬او ټول هغه څوک چې هغه وویني هغه به خوشحاله وګڼل شي‪.‬‬ ‫‪۲۵‬د انسان د ژوند ورځې به شمېرلې شي ‪،‬خو د اسرائیلو ورځې بې شمېره دي‪.‬‬ ‫‪۲۶‬هوښیار سړے به د خپلو خلقو په مینځ کښې د عزت خاوندان شى ‪،‬او د هغۀ نوم به تل پاتې شى‪.‬‬ ‫‪۲۷‬زما زویه ‪،‬خپل روح په خپل ژوند کښې ثابت کړه ‪،‬او وګوره چې د دې دپاره څه بد دي او هغه ته یې مه ورکوه‪.‬‬ ‫‪۲۸‬ځکه چې ټول څیزونه د ټولو خلقو د فائدې وړ نۀ دى ‪،‬او نۀ هم د هر څۀ نه د هر نفس خوښى شته‪.‬‬ ‫‪29‬په هیڅ خوندور شی کې مه خفه کیږئ او په غوښو کې للچ مه کوئ‪.‬‬ ‫‪30‬ځکه چې د غوښې ډیروالی ناروغی راولي ‪،‬او سرفنګ کول به په کولر بدل شي‪.‬‬ ‫‪31‬په سرفنګ کولو سره ډیری له منځه تللي دي ‪.‬مګر هغه څوک چې پام کوي خپل عمر اوږدوي‪.‬‬ ‫څپرکی‪38‬‬ ‫‪1‬د یو طبیب درناوی وکړئ د هغه لپاره د هغه کار لپاره چې تاسو یې له هغه څخه لرئ ‪،‬ځکه چې څښتن هغه پیدا کړی دی‪.‬‬ ‫‪2‬ځکه چې د لوی خدای څخه شفا راځي ‪،‬او هغه به د پاچا عزت ترلسه کړي‪.‬‬ ‫‪3‬د طبیب مهارت به خپل سر پورته کړي ‪،‬او د لویو خلکو په نظر کې به هغه د ستاینې وړ وي‪.‬‬ ‫‪۴‬ما حلک خخدائ د زمکې نه دواګانې پېدا کړې دي ‪.‬او هغه څوک چې هوښیار دی د دوی څخه به کرکه ونه کړي‪.‬‬ ‫‪۵‬آیا اوبه د لرګیو نه خوږې نه وې چې د هغې فضیلت معلوم شي؟‬ ‫‪ ٦‬ادؤ هغۀ خلقو ته مهارت ورکړے دے دد دے دد پاره چه هغه په خپلو عجیبو کارونو کښے عزتمند شى‪.‬‬


‫‪ ۷‬په دې سره هغه سړى روغ کوى او د هغوئ دردونه لرې کوى‪.‬‬ ‫‪8‬د دې ډول څخه اپوتیکري کنفیکشن جوړوي ‪.‬او د هغه د کارونو پای نشته ‪.‬او له هغه څخه په ټوله ځمکه کې سوله ده‪،‬‬ ‫‪۹‬زما زویه ‪،‬په خپله بیمارۍ کښې غفلت مه کوه ‪،‬خو ما حلک خخدائ ته دعا وکړه ‪،‬هغه به تا روغ کړى‪.‬‬ ‫‪10‬ګناه پریږده ‪،‬خپل لسونه سم کړه ‪،‬او خپل زړه د ټولو بدیو څخه پاک کړه‪.‬‬ ‫‪11‬یو خوږ بوی ورکړئ او د ښه اوړو یادونه وکړئ ‪.‬او د غوړ نذرانه وکړئ ‪،‬لکه څنګه چې نه وي‪.‬‬ ‫‪12‬بیا طبیب ته ځای ورکړئ ځکه چې څښتن هغه پیدا کړی دی ‪:‬هغه له تاسو څخه مه پریږدئ ځکه چې تاسو ورته اړتیا لرئ‪.‬‬ ‫‪۱۳‬ـــ داسې وخت راځي ‪،‬چې د دوی په لس کې ښه بریا وي‪.‬‬ ‫‪۱۴‬ځکه چې هغوئ به هم ما حلک خخدائ ته دا دعا کوى چې هغه به هغه کامیابه شى ‪،‬کوم چې هغوئ د ژوند د اوږدولو د آسانتیا او علج دپاره ورکوى‪.‬‬ ‫‪۱۵‬څوک چې د خپل جوړونکي په وړاندې ګناه وکړي ‪،‬هغه دې د طبیب په لس کې راشي‪.‬‬ ‫‪۱۶‬زما زویه ‪،‬په مړو باندې اوښکې تویوې او په ژړا پیل وکړه ‪،‬لکه تا چې خپل ځان ته لوی زیان رسولی وي ‪.‬او بیا د هغه جسد د رواج سره سم پټ کړئ ‪،‬او‬ ‫د هغه دفن کولو کې غفلت مه کوئ‪.‬‬ ‫‪17‬په ژړا ژاړئ ‪،‬لوی چیغې وکړئ ‪،‬او د ژړا څخه کار واخلئ ‪،‬لکه څنګه چې د هغه وړ دی ‪،‬او دا چې یوه یا دوه ورځې به تاسو ته بد ویل کیږي ‪،‬او بیا د‬ ‫خپل درد څخه ځان آرام کړئ‪.‬‬ ‫‪18‬ځکه چې د سختۍ څخه مرګ راځي ‪،‬او د زړه سختۍ قوت ماتوي‪.‬‬ ‫‪19‬په مصیبت کې هم غم پاتې دی ‪:‬او د غریب ژوند د زړه لعنت دی‪.‬‬ ‫‪20‬په زړه کې سخته مه کوئ ‪،‬هغه لرې کړئ او وروستی پای یې وخورئ‪.‬‬ ‫‪۲۱‬دا مه هېروئ ‪،‬ځکه چې بیا هیڅ راګرځېدل نشته ‪،‬د هغه سره ښه کار مه کوئ ‪،‬بلکې خپل ځان ته زیان رسوئ‪.‬‬ ‫‪22‬زما قضاوت په یاد ولرئ ‪،‬ځکه چې ستاسو هم همداسې وي ‪.‬پرون زما لپاره او نن ستا لپاره‪.‬‬ ‫‪۲۳‬کله چې مړی په آرام شي ‪،‬نو د هغه یاد دې آرام شي ‪.‬او د هغه لپاره آرام اوسئ ‪،‬کله چې د هغه روح له هغه څخه لړ شي‪.‬‬ ‫‪24‬د یو پوه سړی حکمت د فرصت په واسطه راځي ‪،‬او هغه څوک چې لږ کاروبار لري هغه به هوښیار شي‪.‬‬ ‫غوئے چلوى ادؤ دد هغوئ په مزدورى کښے لګیا دے ادؤ دد چا خبره دد‬ ‫‪ ۲٥‬هغه څۀ ححکمت ترلسه کولے شى څوک چه جوار ونیسى ادؤ په زمکه فخر کوى ‪،‬چه د‬ ‫غویانو خبره ده؟‬ ‫د‬ ‫‪ ۲٦‬هغه خپل عقل ورکوي چه دد خړوبولو دپاره او د غوښې د خوړو د ورکولو لپاره لیواله دی‪.‬‬ ‫‪۲۷‬نو هر ترکاڼ او کارګر چې شپه او ورځ کار کوي ‪،‬او هغه څوک چې مهرونه پرې کوي او قبرونه پرې کوي ‪،‬او د مختلفو ډولونو جوړولو ته لیواله دي ‪،‬او‬ ‫خپل ځان جعلي انځورونو ته ورکوي او د کار پای ته رسیدو ته ګوري‪.‬‬ ‫‪ ۲۸‬نوکر هم د نرۍ په غاړه ناست وى او د اوسپنې د کار په نظر کښې نیولو سره د اور لمبه د هغۀ غوښه تباه کوى ‪،‬او د کوټې د تودوخې سره جنګ کوى ‪،‬د‬ ‫هخودو او نرۍ شور د هغۀ په غوږونو کښې اورى ‪.‬سترګې د هغه شیانو نمونې ته ګوري چې هغه یې جوړوي ‪.‬هغه خپل فکر د خپل کار د پای ته رسولو لپاره‬ ‫چمتو کوي ‪،‬او په بشپړ ډول یې پالش کوي‪:‬‬ ‫‪۲۹‬نو کمهار په خپل کار کې ناست دی او په خپلو پښو څرخ ګرځوي ‪،‬څوک چې تل په خپل کار کې بوخت وي او خپل ټول کارونه د شمېر له مخې کوي‪.‬‬ ‫‪30‬هغه په خپل لس خټه جوړه کړه ‪،‬او خپل قوت د خپلو پښو په وړاندې ټیټ کړ ‪.‬هغه خپل ځان د هغه د رهبري کولو لپاره کاروي ‪.‬او هغه د کوټې پاکولو‬ ‫لپاره لیواله دی‪:‬‬ ‫‪۳۱‬دا ټول په خپلو لسونو باور لري او هر یو په خپل کار کې هوښیار دی‪.‬‬ ‫‪۳۲‬د دې نه بغېر یو ښار هم نۀ شى اوسېدلى ‪،‬او هغوئ به چرته چې خوښه نۀ شى اوسیږى او نۀ به پورته کوى‪.‬‬ ‫‪33‬دوی به په عامه مشوره کې نه وي ‪،‬او نه به په جماعت کې لوړ ناست وي ‪،‬دوی به د قاضیانو په څوکۍ کې ناست نه وي ‪،‬نه د قضاوت په سزا پوهیږي ‪:‬‬ ‫دوی نشي کولی د عدالت او قضاوت اعلن کړي ‪.‬او دوی به ونه موندل شي چیرې چې مثالونه ویل کیږي‪.‬‬ ‫‪ ۳٤‬خو هغوئ به دد دخنیا حالت ساتى ادؤ دد هغوئ ټول خواهشات دد هغوئ په کار دى‪.‬‬ ‫څپرکی‪39‬‬ ‫‪۱‬خو هغه څوک چې خپل عقل د لوى څښتن په قانون باندې لګوي او د هغه په خیال کښې به مشغول وي ‪،‬هغه به د ټولو لرغونو حکمتونو په لټه کښې وي او په‬ ‫نبوتونو کښې به مشغول وي‪.‬‬ ‫‪ ۲‬هغه به د مشهورو سړو خبرو ته غاړه کېږدى ‪،‬او چرته چې وړومبى مثالونه وى نو هغه به هم هلته وى‪.‬‬ ‫‪3‬هغه به د قبرونو رازونه لټوي ‪،‬او په تیاره مثالونو کې به خبرې وکړي‪.‬‬ ‫‪4‬هغه به د لویو خلکو په مینځ کې خدمت وکړي او د ټولواکانو په وړاندې به حاضر شي ‪،‬هغه به د پردیو هیوادونو څخه سفر وکړي ‪.‬ځکه چې هغه په‬ ‫​ ​انسانانو کې د ښه او بد هڅه کړې‪.‬‬ ‫‪۵‬هغه به خپل زړۀ د هغه ما حلک خخدائ ته چې هغه یې جوړ کړے دے ‪،‬د زړۀ په تله کښېناستى ‪،‬او د لوى څښتن په وړاندې به دعا کوى ‪،‬او په دعا کښې به خپله‬ ‫خوله پرانیزي او د خپلو ګناهونو د پاره به دعاګانې کوى‪.‬‬ ‫‪6‬کله چې لوی څښتن وغواړي ‪،‬هغه به د عقل له روح څخه ډک شي ‪:‬هغه به هوښیار جملې وویشي ‪،‬او په دعا کې به د څښتن شکر ادا کړي‪.‬‬ ‫‪۷‬هغه به خپله مشوره او پوهه رابرسېره کوى ‪،‬او د هغۀ په رازونو به غور کوى‪.‬‬ ‫‪۸‬هغه به هغه څه ښکاره کړي چې هغه زده کړي دي ‪،‬او د څښتن د لوظ په قانون کې به ویاړ وکړي‪.‬‬ ‫‪۹‬ډېر خلک به د هغه د پوهې ستاینه وکړي ‪.‬او تر څو چې دا نړۍ پاتې وي ‪،‬دا به له مینځه لړ نشي ‪.‬د هغه یادګار به له منځه لړ نشي او د هغه نوم به نسل‬ ‫نسل ژوندی وي‪.‬‬ ‫‪۱۰‬قومونه به د هغۀ ححکمت ښکاره کوى ‪،‬او جماعت به د هغۀ ستاینه کوى‪.‬‬ ‫‪ ۱۱‬که هغه مړ شى نو هغه به د زرو نه لوئ نوم پریږدى او کۀ چرے ژوندى وى نو هغه به زیات کړى‪.‬‬ ‫‪12‬زه ل نور څه ووایم چې ما فکر کړی دی ‪.‬ځکه چې زه د سپوږمۍ په څیر ډک شوی یم‪.‬‬ ‫‪۱۳‬اے پاکو بچو ‪،‬زما خبره واورئ او د ګلب په شان د ګلب په څنډه کښې راښکته شئ‪:‬‬ ‫‪۱۴‬او د لونګۍ په شان خوږ بوی ورکړئ ‪،‬د ګلنو په شان خوند واخلئ ‪،‬بوی ورکړئ او د ثناء سندرې ووایاست ‪،‬څښتن ته د هغه په ټولو کارونو کې برکت‬ ‫ورکړئ‪.‬‬ ‫‪۱۵‬د هغۀ نوم لوئ ‪،‬او د خپلو شونډو په سندرو او بربطانو سره د هغۀ ثنا بیان کړئ ‪،‬او د هغۀ په ثنا کولو کښې داسې ووایئ‪:‬‬ ‫‪۱۶‬د ما حلک خخدائ ټول کارونه بې حده ښۀ دى ‪،‬او د هر څۀ چې خحکم دے هغه به په مناسب وخت کښې سرته رسى‪.‬‬ ‫‪ ۱۷‬ادؤ هیڅوک نۀ وائى چه دا څۀ دى؟ دا ولې دی؟ ځکه چې په مناسب وخت کې به دوی ټول لټول شي ‪:‬د هغه په ​ ​ حکم کې اوبه د ډنډ په څیر ولړې‬ ‫وې ‪،‬او د هغه د خولې په خبرو کې د اوبو ذخیرې‪.‬‬ ‫‪18‬د هغه په خحکم سره هر هغه څه ترسره کیږي چې هغه خوښوي ‪.‬او هیڅوک نشي منع کولی ‪،‬کله چې هغه وژغوري‪.‬‬


‫‪۱۹‬د ټولو خلقو کار د هغۀ په مخکښې دى ‪،‬او هیڅ څیز د هغۀ د سترګو نه پټ نۀ شى‪.‬‬ ‫‪20‬هغه د ابد څخه تر ابد پورې ویني ‪.‬او د هغه په ​ ​ وړاندې هیڅ حیرانتیا نشته‪.‬‬ ‫‪ ۲۱‬یو سړى ته پکار نۀ دى چه ووائى چه دا څۀ دى؟ دا ولې دی؟ ځکه چې هغه ټول شیان د دوی د کارونې لپاره جوړ کړي دي‪.‬‬ ‫‪۲۲‬د هغۀ برکت وچه زمکه د سیند په شان پټه کړه او د سیلب په شان یې اوبه کړل‪.‬‬ ‫‪۲۳‬لکه څنګه چې هغه اوبه په مالګین بدلې کړې ‪،‬هماغسې به قومونه د هغه قهر په میراث کې وي‪.‬‬ ‫‪۲۴‬لکه څنګه چې د هغه لرې مقدساتو ته روښانه دي ‪.‬نو دوی د بدکارانو په وړاندې خنډ ګرځي‪.‬‬ ‫‪25‬ځکه چې ښه شیان د پیل څخه جوړ شوي ښه شیان دي ‪،‬نو د ګناهکارانو لپاره بد شیان‪.‬‬ ‫‪۲۶‬د انسان د ژوند د ټولو کارونو اصلي څیزونه اوبه ‪،‬اور ‪،‬اوسپنه او مالګه ‪،‬د غنمو اوړه ‪،‬شات ‪،‬شیدې ‪،‬د انګورو وینه ‪،‬غوړي او جامې دي‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬دا ټول خ‬ ‫څیزونه دد خخدائے دد پاره دد خیر دے ‪،‬نو دد خګناهګارانو دپاره په بدو بدلے شى‪.‬‬ ‫‪۲۸‬داسې روحونه دي چې د غچ اخیستلو لپاره پیدا شوي دي ‪،‬چې په خپل غضب کې په سختو ټپونو کې پراته دي ‪.‬د تباهۍ په وخت کې دوی خپل ځواک‬ ‫توزیع کوي ‪،‬او د هغه غضب راحت کوي چې دوی یې جوړ کړي‪.‬‬ ‫‪۲۹‬اور ‪،‬ږلۍ ‪،‬قحط او مرګ ‪،‬دا ټول د غچ اخیستلو لپاره پیدا شوي وو‪.‬‬ ‫‪۳۰‬د وحشي ځناورو غاښونه ‪،‬ماران ‪،‬ماران او توره چې بدکارانو ته د هلکت سزا ورکوي‪.‬‬ ‫‪31‬دوی به د هغه په حکم خوشحاله شي ‪،‬او دوی به په ځمکه کې چمتو وي ‪،‬کله چې اړتیا وي ‪.‬او کله چې د دوی وخت راشي ‪،‬نو دوی به د هغه د کلم څخه‬ ‫سرغړونه ونه کړي‪.‬‬ ‫‪۳۲‬نو له پیله مې هوډ شوی و او په دې شیانو مې فکر وکړ او په لیکلو کې مې پرېښودل‪.‬‬ ‫‪۳۳‬د ما حلک خخدائ ټول کارونه ښۀ دي ‪،‬او هغه به د ضرورت په وخت هر څیز ورکوى‪.‬‬ ‫‪۳۴‬نو ځکه چې یو سړی نشي ویلی چې دا د دې څخه بد دی ‪:‬ځکه چې د وخت په تیریدو سره به دا ټول په ښه توګه ومنل شي‪.‬‬ ‫صفت وکړئ او د څښتن په نوم برکت واچوئ‪.‬‬ ‫‪۳۵‬نو په ټول زړه او خوله سره د څښتن ثناء ح‬ ‫څپرکی‪40‬‬ ‫‪1‬د هر انسان لپاره لوی مصیبت رامینځته شوی ‪ ،‬او د آدم په زامنو باندې د هغې ورځې څخه چې دوی د مور له رحم څخه ووځي ‪ ،‬تر هغې ورځې پورې چې‬ ‫دوی د هرڅه مور ته راستون کیږي‪.‬‬ ‫‪2‬د راتلونکو شیانو او د مرګ د ورځې په اړه د دوی تصور د دوی فکرونه ګډوډ کړي او په زړه کې ویره راولي‪.‬‬ ‫‪3‬د هغه چا څخه چې د جلل په تخت ناست دی ‪،‬هغه ته چې په ځمکه او ایرو کې عاجز دی‪.‬‬ ‫‪4‬د هغه چا څخه چې ارغواني او تاج اغوندي ‪،‬هغه چا ته چې د کتان جامې یې اغوستي وي‪.‬‬ ‫‪۵‬ـ غضب ‪،‬حسد ‪،‬تکلیف او بې ثباتي ‪،‬د مرګ وېره ‪،‬قهر او شخړه او د خوب په وخت کې د شپې خوب د هغه په پوهه کې بدلون راولي‪.‬‬ ‫‪۶‬د هغه لږ یا هیڅ شی آرام نه دی ‪،‬او وروسته هغه په خپل خوب کې وي ‪،‬لکه د ورځې د څارنې په وخت کې ‪،‬د هغه د زړه په رویا کې داسې اندیښمن دی لکه‬ ‫څنګه چې هغه د جګړې څخه تښتیدلی وي‪.‬‬ ‫‪۷‬کله چې هر څه خوندي وي ‪،‬هغه راویښ شو او حیران شو چې ویره هیڅ نه وه‪.‬‬ ‫‪۸‬داسې څیزونه د انسان او حیوان په ټولو جنسونو باندې واقع کېږى ‪،‬او دا په ګناهګارانو باندې اووه چنده زیات دے‪.‬‬ ‫‪۹‬مرګ ‪،‬وینه تویه ‪،‬شخړه او توره ‪،‬آفتونه ‪،‬قحطي ‪،‬مصیبتونه او عذابونه‪.‬‬ ‫‪۱۰‬دا خ‬ ‫څیزونه د بدکارانو دپاره پیدا شوى دى ‪،‬او د هغوئ په خاطر سیلب راغلى دى‪.‬‬ ‫د‬ ‫خ‬ ‫‪ ۱۱‬ټول څیزونه چه دد زمکه دے هغه به بیا خملک ته وګرځى ‪،‬اؤ هغه څۀ چه دد اوبو نه دى په بخند کښے واپس شى‪.‬‬ ‫‪12‬ټول رشوت او بې انصافي به له منځه یوړل شي ‪،‬مګر ریښتینې معامله به د تل لپاره پای ته ورسیږي‪.‬‬ ‫‪۱۳‬د ظالمانو مال به د سیند په شان وچ شي ‪،‬او په شور سره به ورک شي ‪،‬لکه په باران کښې د غټ تندر په شان‪.‬‬ ‫‪14‬کله چې هغه خپل لس خلصوي نو هغه به خوشحاله شي ‪،‬داسې به سرغړونکي تباه شي‪.‬‬ ‫‪۱۵‬د بدکارانو اولد به ډېر ښاخونه نۀ پېدا کوى ‪،‬بلکې په سخته تیږه کښې د ناپاکو ریښو په شان دي‪.‬‬ ‫‪۱۶‬هغه زیان رسونکي واښه چې د سیند په هر اوبو او څنډه کې وده کوي باید د ټولو واښو څخه مخکې راوباسي‪.‬‬ ‫‪17‬فضل د یو ډیر میوه لرونکی باغ په څیر دی ‪،‬او رحم د تل لپاره دوام لري‪.‬‬ ‫‪18‬کار کول او په هغه څه راضي کیدل چې یو سړی لري ‪،‬یو خوږ ژوند دی ‪،‬مګر هغه څوک چې خزانه ومومي د دوی دواړو څخه لوړ دی‪.‬‬ ‫‪19‬ماشومان او د ښار ودانۍ د یو سړي نوم دوام لري ‪،‬مګر یوه بې ګناه ښځه د دوی دواړو څخه پورته شمیرل کیږي‪.‬‬ ‫‪20‬شراب او موسیقي زړونه خوشحاله کوي ‪،‬مګر د حکمت مینه د دوی دواړو څخه پورته ده‪.‬‬ ‫‪ ۲۱‬لونګى او زبور خوږ غږى کوى ‪،‬خو د دواړو نه خوندور ژبه ده‪.‬‬ ‫‪22‬ستا سترګه خوښي او ښکل غواړي ‪،‬مګر د دواړو جوارو څخه ډیر دي ‪،‬پداسې حال کې چې شنه وي‪.‬‬ ‫‪۲۳‬ـــ ملګرى او ملګرى هېڅکله په بدو کې نه ویني؛ خو له دواړو څخه پورته ښځه له مېړه سره ده‪.‬‬ ‫‪24‬وروڼه او مرسته د مصیبت په وخت کې دي ‪،‬مګر خیرات به د دوی دواړو څخه ډیر ورکړي‪.‬‬ ‫‪ ۲٥‬سره زر او سپین زر پښه ټینګوي ‪،‬خو مشوره د دواړو نه لوړ ارزښت لري‪.‬‬ ‫‪26‬شتمني او ځواک زړونه پورته کوي ‪،‬مګر د څښتن ویره د دوی دواړو څخه پورته ده ‪:‬د څښتن په ویره کې هیڅ اړتیا نشته او د مرستې غوښتلو ته اړتیا‬ ‫نشته‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬د ما حلک خخدائ ویره یو میوه لرونکى باغ دے ‪،‬او هغه د ټولو لوئى نه پورته پټوي‪.‬‬ ‫‪۲۸‬زما زویه ‪،‬د سوالګر ژوند مه کوه ‪.‬د سوال کولو په پرتله مرګ ښه دی‪.‬‬ ‫‪۲۹‬د هغه چا ژوند چې د بل سړي په مېز پورې تړلی وي د ژوند لپاره نه شمېرل کېږي ‪.‬ځکه چې هغه د نورو خلکو په غوښو ځان ناپاک کوي ‪،‬مګر یو‬ ‫هوښیار سړی چې ښه پالنه کوي له دې څخه خبر وي‪.‬‬ ‫‪۳۰‬د بې شرمه په خوله کې سوال کول خوږ دي ‪،‬خو په خېټه کې به اور سوځي‪.‬‬ ‫څپرکی‪41‬‬ ‫‪1‬اې مرګه ‪،‬د هغه سړي لپاره چې په خپل ملکیت کې په آرامۍ کې ژوند کوي ستا یاد څومره تریخ دی ‪،‬د هغه سړي لپاره چې د هغه د ځورولو لپاره هیڅ شی‬ ‫نلري ‪،‬او په ټولو شیانو کې خوشحالي لري ‪:‬هو ‪،‬د هغه چا لپاره چې ل تر اوسه د ترلسه کولو توان نلري ‪.‬غوښه!‬ ‫‪2‬اے مرګه ‪،‬ستا سزا د ضرورتمندانو او هغه چا ته د منلو وړ ده چې د چا قوت کمزوری شوی ‪،‬چې اوس په وروستي عمر کې دی ‪،‬او په ټولو شیانو ناراض‬ ‫دی ‪،‬او هغه چا ته چې نا امیده شوی او صبر یې له لسه ورکړی دی!‬


‫‪۳‬ـ د مرګ له سزا مه وېرېږه ‪،‬هغه څه په یاد ساته ‪،‬چې له تا نه مخکې وو او وروسته هم ‪.‬ځکه چې دا په ټولو انسانانو باندې د څښتن حکم دی‪.‬‬ ‫‪۴‬او ته ولې د لوی څښتن د رضا خلف یې؟ په قبر کې هیڅ پوښتنه نشته ‪،‬که ته لس ‪،‬سل ‪،‬یا زر کاله ژوند کړی وي‪.‬‬ ‫‪۵‬د ګناهکارانو اولدونه د خندا وړ ماشومان دى ‪،‬او هغه څوک چې د بدکارانو په کور کښې خبرې کوى‪.‬‬ ‫‪6‬د ګناهکارانو د اولد میراث به له منځه لړ شي ‪،‬او د هغوی نسل به د تل لپاره ملمت وي‪.‬‬ ‫‪۷‬ماشومان به د یو بدکاره پلر نه شکایت کوى ‪،‬ځکه چې د هغۀ په خاطر به هغوئ ملمتى شى‪.‬‬ ‫‪۸‬افسوس په تاسو باندې ‪،‬بې دینه خلقو چې د لوئے خخدائ پاک شریعت یې پرېښودو !ځکه چې که تاسو زیات کړئ ‪،‬نو دا به ستاسو تباهي وي‪:‬‬ ‫‪ ۹‬ادؤ که تاسو پیدا یئ نو تاسو به دد لعنت دد پاره پیدا شى ‪،‬ادؤ که تاسو مړ شى نو ستاسو برخه به لعنت وي‪.‬‬ ‫‪۱۰‬ټول چې د زمکې دي هغه به بیا زمکې ته وګرځي ‪،‬نو بې دین به د لعنت نه د تباهۍ طرف ته ځي‪.‬‬ ‫‪11‬د سړو ماتم د هغوئ په بدن دی ‪،‬مګر د ګناهکارانو بد نوم به له منځه یوړل شي‪.‬‬ ‫‪۱۲‬خپل نوم ته پام کوه ‪.‬ځکه چې دا به ستاسو سره د زرو زرو لویو خزانو څخه دوام وکړي‪.‬‬ ‫‪13‬یو ښه ژوند یوازې څو ورځې لري ‪،‬مګر ښه نوم د تل لپاره پاتې کیږي‪.‬‬ ‫‪۱۴‬زما بچو ‪،‬په امن کښې نظم ومنئ ‪،‬ځکه چې هغه حکمت چې پټ دى او هغه خزانه چې نه لیدل کیږي ‪،‬په دې دواړو کې څه ګټه ده؟‬ ‫‪۱۵‬هغه سړے چې خپله حماقت پټوي ‪،‬د هغه سړى نه غوره دى چې خپل عقل پټوي‪.‬‬ ‫‪۱۶‬نو زما د کلم په مطابق شرمنده شه ‪،‬ځکه چې دا ښه کار نه دی چې ټول شرمنده پاتې شي ‪.‬او نه هم دا په بشپړ ډول په هر شی کې تصویب کیږي‪.‬‬ ‫‪17‬د پلر او مور په وړاندې په زناکارۍ شرمېږئ ‪:‬او د یو شهزاده او زورور سړي په وړاندې دروغ‪.‬‬ ‫‪18‬د قاضي او حاکم په وړاندې د جرم په اړه؛ د جماعت او خلکو په وړاندې د ګناه؛ د خپل ملګري او ملګري په وړاندې د ناحقه چلند؛‬ ‫‪19‬او د هغه ځای په اړه چې تاسو اوسیږئ او د خدای او د هغه د تړون د حقیقت په اړه غل کول ‪.‬او په غوښه باندې د خپلې غاړې سره تکیه کول؛ او د‬ ‫ورکولو او اخیستلو لپاره سپکاوی؛‬ ‫‪۲۰‬ادؤ دد هغوئ په وړاندے چه تاته سلمونه کوى ‪،‬خاموشه اوسه ‪.‬او یو فاحشې ته کتل؛‬ ‫‪۲۱‬او د خپل خپلوان نه خپل مخ واړوه ‪.‬یا یوه برخه یا ډالۍ واخیستل؛ یا د بل سړي میرمنې ته کتل‪.‬‬ ‫‪ ۲۲‬یا د خپلي نوکري سره زیات مصروفه وي او د هغې بستر ته نژدي مه کیږئ ‪.‬یا د ملګرو په وړاندې د سپکاوي وینا؛ او وروسته له دې چې تا ورکړي ‪،‬مه‬ ‫خپه کوه‪.‬‬ ‫‪23‬یا د هغه څه تکرار او خبرې کول چې تاسو اوریدلي دي ‪.‬او د رازونو افشا کول‪.‬‬ ‫‪۲۴‬نو ته به په رښتیا هم شرمنده شې او د ټولو خلقو په وړاندې به مهربانه شې‪.‬‬ ‫څپرکی‪42‬‬ ‫‪1‬په دې شیانو مه شرمېږه او هیڅ څوک په دې ډول ګناه مه کوه‪:‬‬ ‫‪2‬د لوی لوی قانون او د هغه تړون؛ او د قضاوت څخه د بې دینانو توجیه کول؛‬ ‫‪3‬د خپلو شریکانو او مسافرینو سره حساب کول؛ یا د ملګرو د میراث ډالۍ؛‬ ‫‪4‬د توازن او وزن دقیقیت؛ یا ډیر یا لږ ترلسه کول‬ ‫‪5‬او د سوداګرو د بې پروایی پلور؛ د ماشومانو ډیر سمون؛ او د بدو نوکر طرف ته د وینې ورکولو لپاره‪.‬‬ ‫‪6‬بې شکه ساتل ښه دي ‪،‬چیرته چې بد ښځه وي ‪.‬او چپ شه ‪،‬چیرته چې ډیری لسونه دي‪.‬‬ ‫‪7‬ټول شیان په شمیر او وزن کې وړاندې کړئ ‪.‬او ټول هغه څه په لیکلو کې وساتئ چې تاسو یې ورکوئ ‪،‬یا یې ترلسه کوئ‪.‬‬ ‫‪۸‬د ناپوهو او ناپوهانو او د زړو زړو خلکو په خبرولو کې مه شرمېږه چې د ځوانو خلکو سره جګړه کوي ‪:‬په دې توګه به تاسو په ریښتیا پوه شئ او د ټولو‬ ‫ژوندیو انسانانو څخه به راضي شئ‪.‬‬ ‫‪9‬پلر د لور لپاره پاڅي ‪،‬کله چې هیڅوک نه پوهیږي ‪.‬او د هغې پالنه خوب له منځه وړي ‪:‬کله چې هغه ځوانه وي ‪،‬داسې نه وي چې د خپل عمر ګل له لسه‬ ‫ورکړي ‪.‬او واده کول ‪،‬داسې نه چې د هغې څخه نفرت وشي‪:‬‬ ‫‪۱۰‬د هغې په کنوارۍ کې ‪،‬داسې نه چې هغه ناپاکه شي او د خپل پلر په کور کې د ماشوم سره پیدا شي ‪.‬او د میړه درلودل ‪،‬داسې نه چې هغه له ځان سره بد‬ ‫چلند وکړي ‪.‬او کله چې هغه واده شوې وي ‪،‬داسې نه وي چې هغه بانډه شي‪.‬‬ ‫‪۱۱‬د یوې بې شرمه لور په خیال ساته ‪،‬داسې نه ده چې هغه ستا د دښمنانو دپاره د خندا او په ښار کې د خندا او د خلکو د سپکاوي سبب وګرځي او د خلکو په‬ ‫وړاندې دې شرمنده شي‪.‬‬ ‫‪۱۲‬ـ د هر بدن ښکل ته مه ګوره او د ښځو په منځ کې مه کېږه‪.‬‬ ‫‪13‬ځکه چې د جامو څخه یو پتنګ راځي ‪،‬او د ښځو څخه بدمرغي‪.‬‬ ‫‪ ۱٤‬زد ۀ وایم چه دد ښځے ښځے نه دد سړى خمناسبى ښۀ ښۀ ده چه دد ښځے دد شرم او رسوا کوى‪.‬‬ ‫‪۱۵‬زۀ به اوس د ما حلک خخدائ کارونه یاد کړم او هغه خ‬ ‫څیزونه به بیان کړم چې ما لیدلے دے ‪:‬د ما حلک خخدائ په کلم کښې د هغۀ کارونه دي‪.‬‬ ‫‪16‬هغه لمر چې رڼا ورکوي هر شی ته ګوري او د هغه کار د څښتن له جلل څخه ډک دی‪.‬‬ ‫‪۱۷‬ما حلک خخدائ پاکانو ته دا طاقت نۀ دے ورکړى چې خپل ټول عجیب کارونه بیان کړى ‪،‬کوم چې ما حلک خخدائ په مضبوطه توګه جوړ کړے دے ‪،‬چې هر څۀ‬ ‫د هغۀ د جلل دپاره قائم شى‪.‬‬ ‫‪18‬هغه د زړونو او زړونو لټون کوي ​ ​ او د هغوئ په مکارۍ غور کوي ‪،‬ځکه چې ما حلک خخدائ هر څۀ پېژنى او هغه د دخنیا نښې ویني‪.‬‬ ‫‪۱۹‬هغه د تیر او راتلونکى څیز بیان کوى او د پټو څیزونو مرحلې ښکاره کوى‪.‬‬ ‫‪۲۰‬د هغۀ نه هیڅ خیال نۀ شى خلصېدلے ‪،‬نۀ هیڅ خبره د هغۀ نه پټه ده‪.‬‬ ‫‪۲۱‬هغۀ د خپل ححکمت له اخوچتو اثار ښائسته کړے دے ‪،‬او هغه د ابد نه تر ابد پورې دے ‪،‬د هغۀ نه هیڅ نۀ شى زیاتولے شى ‪،‬نۀ کمېدلے شى ‪،‬او هغه د هیڅ‬ ‫مشاور ضرورت نۀ لرى‪.‬‬ ‫‪۲۲‬او د هغه ټول کارونه څومره د خوښې وړ دي !او دا چې یو سړی حتی یو څراغ هم لیدلی شي‪.‬‬ ‫‪ ۲۳‬دا ټول خ‬ ‫څیزونه ژوندى دى او د تل دپاره د ټولو احستعمالو دپاره پاتې کیږى ‪،‬او دا ټول فرمانبردار دى‪.‬‬ ‫‪24‬ټول شیان د یو بل په مقابل کې دوه چنده دي ‪:‬او هغه هیڅ شی نیمګړی نه دی کړی‪.‬‬ ‫‪25‬یو شی ښه یا بل څه رامینځته کوي ‪:‬او څوک به د هغه د جلل په لیدو ډک شي؟‬ ‫څپرکی‪43‬‬ ‫‪1‬د لوړوالي غرور ‪،‬روښانه فضا ‪،‬د آسمان ښکل ‪،‬د هغه د عالي شو سره؛‬ ‫‪2‬لمر کله چې راڅرګند شي ‪،‬د هغه د لویدو په وخت کې د لوی لوی کار اعلن کوي‪:‬‬


‫‪۳‬د ماسپښین په وخت کې دا هیواد سوړیږي ‪،‬او څوک به د هغې سوځیدلي تودوخه برداشت کړي؟‬ ‫‪ ٤‬یو سړے د کوټې الوځوى د تودوخې په کار کښې دے ‪،‬خو لمر درې چنده زیات غرونه سوزوي ‪.‬د اور لمبو تنفس کول ‪،‬او د روښانه بیمونو لیږلو سره ‪،‬دا‬ ‫سترګې پټوي‪.‬‬ ‫‪5‬لوی څښتن دی چې دا یې جوړ کړی دی ‪.‬او د هغه په امر په چټکۍ سره منډه کوي‪.‬‬ ‫‪۶‬هغۀ سپوږمۍ هم جوړه کړه چې د هغې په موسم کښې خدمت وکړى چې د زمانې اعلن او د دنیا نښه وى‪.‬‬ ‫‪7‬د سپوږمۍ څخه د اخترونو نښه ده ‪،‬یوه رڼا چې د هغې په کمال کې کمیږي‪.‬‬ ‫‪8‬میاشت د هغې په نوم یادیږي ‪ ،‬د هغې په بدلولو کې په حیرانتیا سره وده کوي ‪ ،‬د پورته لښکرو وسیله ده ‪ ،‬د آسمان په فضا کې ځلیږي‪.‬‬ ‫‪۹‬د آسمان ښایست ‪،‬د ستورو جلل ‪،‬یو زیور چې د ما حلک خخدائ په لوړو ځایونو کښې رڼا ورکوي‪.‬‬ ‫‪ ۱۰‬دد خخدائے دد خحکم سره به هغوئ په خپل خحکم کښے ودریږى ادؤ هیڅکله به دد خپل ځائے نه ستړى کیږى‪.‬‬ ‫‪11‬رینبو ته وګورئ او د هغه ستاینه وکړئ چې دا یې جوړ کړی دی ‪.‬ډیر ښکلی دا د هغې په رڼا کې دی‪.‬‬ ‫‪۱۲‬دا آسمان د یو لوى دایرې سره محاصره کړى دى ‪،‬او د لوى څښتن لسونه یې ټینگ کړى دى‪.‬‬ ‫‪۱۳‬د خپل خحکم په وسیله هغه واوره په ځائې راپرېوى ‪،‬او په چټکۍ سره د خپل عدالت رڼا راولېږى‪.‬‬ ‫‪۱۴‬د دې په ذریعه خزانې خلصېږى او ورېځې د مرغانو په شان پرواز کوى‪.‬‬ ‫‪۱۵‬هغۀ د خپل لوئ طاقت په وسیله وریځې ټینګې کړې ‪،‬او د ږلۍ ډبرې وړې شوې‪.‬‬ ‫‪۱۶‬د هغۀ په لیدلو سره غرونه ولړزېدل ‪،‬او د هغۀ په اراده د جنوبى بادونه روان وى‪.‬‬ ‫‪۱۷‬د تندر غږ زمکه لړزوی ‪،‬د شمال طوفان او طوفان هم داسې دی ‪،‬لکه د مرغانو په شان چې الوتنه کوی ‪،‬هغه واوره خوره کوی ‪،‬او د هغې راپرېوتل د‬ ‫مارانو د رڼا په شان دی‪.‬‬ ‫‪ ۱۸‬سترګے دد هغۀ دد سپینو ښخکلو نه حیرانه شى ‪،‬او دد باران په اوریدو زړۀ حیران شى‪.‬‬ ‫‪19‬د مالګې په توګه هغه یخچال هم په زمکه تویوي او پټیږي ‪،‬د تورو دښتو په سر کې پروت دی‪.‬‬ ‫‪۲۰‬کله چې د شمال یخ باد وخوځیږي او اوبه په یخ کې راټولې شي ‪،‬دا د اوبو په ټولو راټولو کې پاتې کیږي او اوبه د سینې په څیر پوښي‪.‬‬ ‫‪۲۱‬دا غرونه خوري ‪،‬دښتې سوزوي او واښه د اور په شان سوځي‪.‬‬ ‫‪22‬د ټولو اوسنۍ علج هغه دوړه ده چې په چټکۍ سره راځي ‪،‬او د تودوخې وروسته راښکته کیږي‪.‬‬ ‫‪۲۳‬هغۀ د خپلې مشورې په ذریعه ژورو ته سکون ورکوى او په هغې کښې جزیرې کرل کوى‪.‬‬ ‫‪ ۲٤‬هغوئ چه په سمندر کښے سفر کوى نو دد دے خطره خبرى کوى ‪.‬او کله چې موږ دا په خپلو غوږونو اورو ‪،‬موږ حیران یو‪.‬‬ ‫‪۲۵‬ځکه چې په دې کښې عجیبه او عجیبه کارونه وى ‪،‬د هر قسم قسمه ځناور او مېلؤ خلق‪.‬‬ ‫‪ ۲٦‬دد هغۀ په وسیله دد هغوئ دد کامیابى کامیابي ده ادؤ دد هغۀ په کلم کښے ټول څیزونه جوړ دى‪.‬‬ ‫‪27‬موږ کولی شو ډیرې خبرې وکړو ‪،‬مګر بیا هم لنډه راځي ‪:‬ځکه چې په مجموع کې ‪،‬هغه ټول دی‪.‬‬ ‫‪ ۲۸‬خمونږ به څنګه د هغۀ لوئى وکړو؟ ځکه چې هغه د خپلو ټولو کارونو څخه لوی دی‪.‬‬ ‫‪۲۹‬ما حلک خخدائ سخت او ډېر لوئ دے ‪،‬او د هغۀ قدرت عجیب دے‪.‬‬ ‫‪۳۰‬کله چې تاسو د ما حلک خخدائ ثناء کوئ ‪،‬څومره چې تاسو کولی شئ هغه لوړ کړئ ‪.‬ځکه چې تر اوسه به هغه ډیر زیات شي ‪:‬او کله چې تاسو هغه لوړ کړئ ‪،‬‬ ‫خپل ټول ځواک په کار واچوئ او مه ستړی کیږئ ‪.‬ځکه چې تاسو هیڅکله نشئ کولی دومره لرې لړ شئ‪.‬‬ ‫‪ ۳۱‬هغه چا لیدلے دے چه مونږ ته ووایى؟ او څوک کولی شي چې هغه د هغه په څیر لوړ کړي؟‬ ‫‪۳۲‬د دې نه لوئ څیزونه ل پټ پاتې دي ‪،‬ځکه چې مونږ د هغۀ یو څو کارونه لیدلي دي‪.‬‬ ‫‪۳۳‬ځکه چې څښتن ټول شیان جوړ کړي دي ‪.‬او خدای ته یې حکمت ورکړی دی‪.‬‬ ‫څپرکی‪44‬‬ ‫‪۱‬راځئ چې اوس د مشهورو سړو او زمونږ د پلرونو ستاینه وکړو چې مونږ یې پیدا کړي دي‪.‬‬ ‫‪۲‬ما حلک خخدائ د شروع نه د خپل لوئ طاقت په وسیله د هغوئ په وسیله لوئ جلل کړى دى‪.‬‬ ‫‪3‬لکه څنګه چې په خپلو سلطنتونو کې واکمن وو ‪،‬هغه خلک چې د خپل ځواک لپاره مشهور وو ‪،‬د خپل عقل په واسطه مشوره ورکول ‪،‬او د نبوت اعلن‬ ‫کول‪:‬‬ ‫‪۴‬ـ د خلکو مشران په خپلو مشورو او د علم له لرې د خلکو سره ملقات کوي ‪،‬هوښیار او فصیحه یې لرښوونه ده‪:‬‬ ‫‪5‬لکه د موسیقۍ غږونه موندل ‪،‬او په لیکلو کې آیتونه تلوت کول‪:‬‬ ‫‪۶‬بډایه سړي په خپلو ټاټوبو کې په آرامۍ سره ژوند کوي‪:‬‬ ‫‪۷‬دا ټول په خپل نسل کښې عزتمند خوو ‪،‬او د هغوئ د زمانې جلل وو‪.‬‬ ‫‪ ۸‬په هغوئ کښې داسې هم شته چې د هغوئ شاته یو نوم پاتې شوى دى چې د هغوئ ستاینه خبرے شى‪.‬‬ ‫‪۹‬او ځینې داسې هم وي چې هیڅ یادګار نه لري ‪.‬څوک چې له منځه تللي دي ‪،‬لکه چې هیڅکله نه وو؛ او داسې شول لکه چې هېڅکله نه وو زېږېدلي ‪.‬او د دوی‬ ‫ماشومان د دوی وروسته‪.‬‬ ‫‪۱۰‬خو دا هغه مهربان سړى وو چې د هغوئ صداقت نۀ دى هېر شوى‪.‬‬ ‫‪۱۱‬د هغوئ د تخم سره به تل یو ښه میراث پاتې شى ‪،‬او د هغوئ بچى به په لوظ کښې وى‪.‬‬ ‫‪۱۲‬د هغوئ تخم تېز ولړ دى ‪،‬او د هغوئ بچى د هغوئ په خاطر‪.‬‬ ‫‪۱۳‬د هغوئ تخم به د تل دپاره پاتې شى ‪،‬او د هغوئ لوئى به نه ورکه شى‪.‬‬ ‫‪۱۴‬د هغوئ جسدونه په امن کښې ښخ کړل شى ‪.‬مګر د دوی نوم د تل لپاره ژوندی دی‪.‬‬ ‫‪۱۵‬خلک به د خپل ححکمت خبرے کوى ‪،‬او جماعت به د هغوئ ثنا وائى‪.‬‬ ‫‪16‬حنوک ما حلک خخدائ خوښ کړ ‪،‬او د ټولو نسلونو دپاره د توبې مثال و‪.‬‬ ‫‪۱۷‬نوح کامل او صادق و ‪.‬د غضب په وخت کې هغه د نړۍ په بدل کې ونیول شو ‪.‬نو هغه په ځمکه کې د پاتې شونو په توګه پاتې شو ‪،‬کله چې سیلب راغی‪.‬‬ ‫‪ ۱۸‬دد هغۀ سره یو ابدى لوظ شوى خوو چه دد سیلب په وسیله به ټول انسانان تباه نۀ شى‪.‬‬ ‫‪19‬ابراهیم د ډیرو خلکو لوی پلر و ‪،‬په جلل کې هیڅوک د هغه په څیر نه و‪.‬‬ ‫‪۲۰‬هغه څوک چې د لوى څښتن قانون ساتي ‪،‬او د هغه سره په تړون کې و ‪،‬هغه په خپل بدن کې تړون ټینګ کړ ‪.‬او کله چې هغه ثابت شو ‪،‬هغه وفادار وموندل‬ ‫شو‪.‬‬ ‫‪۲۱‬نو هغه د قسم په ذریعه هغه ته یقین ورکړو چې هغه به په خپل نسل کښې قومونو ته برکت ورکړي او هغه به د ځمکې د خاورې په شان زیات کړي او د‬ ‫هغه تخم به د ستورو په شان لوړ کړي او د سمندر نه تر سمندر پورې به یې په میراث کښېږدي ‪.‬او د سیند څخه د ځمکې تر وروستۍ برخې پورې‪.‬‬


‫سو ‪.‬هغه په خپل نعمت کې ومنله ‪،‬او‬ ‫‪۲۲‬هغۀ د احسحاق سره هم د خپل پلر احبراهیم د پاره د ټولو خلقو برکت او لوظ جوړ کړو او د یعقخوب په سر کښې یې ونی خ‬ ‫هغه ته یې میراث ورکړ ‪،‬او د هغه برخې یې ویشلې؛ هغه د دولسو قبیلو په مینځ کښې جدا کړل‪.‬‬ ‫څپرکی‪45‬‬ ‫وسى د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د‬ ‫‪۱‬ادؤ هغۀ دد هغۀ نه یو مهربان سړے راوویستلو چه دد ټولو خلقو په نظر کښے دد خ خم ى‬ ‫د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د د خ د د د د د د د د د خ د د د د د د خ د د د خ‬ ‫‪۲‬هغۀ هغه د جللتماب مقدسانو په شان جوړ کړو او د هغۀ لوئى یې وکړه ‪،‬چې د هغۀ دشمنان د هغۀ نه وېرېدل‪.‬‬ ‫‪۳‬هغۀ د خپلو خبرو په وسیله عجائبات ختم کړل ‪،‬هغۀ د بادشاهانو په نظر کښې جلل ورکړو ‪،‬هغۀ ته یې د خپلو خلقو د پاره خحکم ورکړو او هغۀ ته یې د خپل‬ ‫جلل برخه وښودله‪.‬‬ ‫‪۴‬هغۀ په خپله وفادارۍ او عاجزۍ کښې مقدس کړ او د ټولو خلقو نه یې غوره کړو‪.‬‬ ‫‪۵‬هغۀ هغه د خپل آواز واوریدلو او په تیاره وریځ کښې یې راوستو او هغۀ ته یې د هغۀ په مخکښې خحکم ورکړو ‪،‬د ژوند قانون او پوهه ‪،‬چې هغه د یعقوب د‬ ‫لوظونو او بنى احسرائیلو ته د خپلو قضاوتونو تعلیم ورکړى‪.‬‬ ‫‪۶‬هغۀ هارون ‪،‬د هغۀ په شان یو مقدس سړے ‪،‬د هغۀ ورور ‪،‬د لیوى د قبیلې نه لوړ کړو‪.‬‬ ‫‪۷‬هغۀ د هغۀ سره یو ابدى لوظ وکړو او هغۀ ته یې د خلقو په مینځ کښې کاهنتوب ورکړو ‪.‬هغه یې په ښکلو زیورونو سینګار کړ ‪،‬او د جلل جامې یې اغوستې‪.‬‬ ‫‪۸‬هغۀ په خپل کامل جلل کښېښودو ‪.‬او هغه یې په بډایه جامو ‪،‬برچونو ‪،‬اوږده جامو او افود سره ټینګ کړ‪.‬‬ ‫‪۹‬هغۀ هغه د انارو او د سرو زرو په ګڼو زنګونو سره محاصره کړو ‪،‬چې څنګه چې هغه لړو نو یو آواز او شور جوړ شو چې په معبد کې اورېدل کېده ‪،‬د‬ ‫هغه د قوم د ماشومانو د یادګار لپاره‪.‬‬ ‫‪۱۰‬د مقدسې جامې سره ‪،‬د سرو زرو ‪،‬آبي ورېښمو او ارغواني جامو سره ‪،‬د ګنډلو کار ‪،‬د قضاوت د سینه تخته او د اوریم او تمیم سره‪.‬‬ ‫‪۱۱‬د غاړکونکي کار په تورو سور رنګونو سره ‪،‬د قیمتي ډبرو سره چې د مهرونو په څیر ګنډل شوي او په سرو زرو کې ایښودل شوي ‪،‬د زیور کار چې د‬ ‫اسراییلو د قبیلو د شمیر وروسته د یادګار لپاره لیکل شوی و‪.‬‬ ‫‪۱۲‬هغۀ په مټر باندې د سرو زرو یو تاج کېښودو چې په هغې کښې تقدس ‪،‬د عزت زیور ‪،‬ګران کار ‪،‬د سترګو خواهشات ‪،‬ښائسته او ښائسته نقش کښے وو‪.‬‬ ‫‪۱۳‬د هغۀ نه مخکښې داسې نۀ خوو ‪،‬نۀ به هیڅکله پردیو باندې اغوستلے شوے وى ‪،‬بلکې صرف د هغۀ بچو او د هغۀ د بچو بچى به تل پاتې وى‪.‬‬ ‫‪۱۴‬د هغوئ قربانۍ دې هره ورځ دوه ځله په پرله پسې توګه وخوړل شي‪.‬‬ ‫وسى هغه خمقدس کړ اؤ په مقدس تېلو یې مسح کړ ‪،‬دا د هغۀ دپاره د تلپاتې لوظ او د هغۀ د نسل دپاره مقرر شوى خوو ‪،‬تر څو چې آسمانونه پاتې شى ‪،‬د هغۀ‬ ‫‪ ۱۵‬خم ى‬ ‫حخدمت کوى او د احمامانو دد دفتر مشرى کوى ‪.‬او د هغه په نوم خلکو ته برکت ورکړئ‪.‬‬ ‫‪۱۶‬هغۀ هغه د ټولو ژوندى خلقو نه غوره کړ چې ما حلک خخدائ ته قربانۍ ‪،‬خوشبویه او خوږ بوى پېش کوى ‪،‬د یادګار دپاره او د خپلو خلقو د پخلینې دپاره‪.‬‬ ‫‪۱۷‬هغۀ هغۀ ته خپل خحکمونه او د قضاوت په قوانینو کښې احختیار ورکړو ‪،‬چې هغه یعقخوب ته د شهادتونو تعلیم ورکړى او بنى احسرائیلو ته په خپلو قوانینو خبر‬ ‫ورکړى‪.‬‬ ‫‪۱۸‬بېګانه خلقو د هغۀ حخلف په ګډه دسیسې وکړې او په صحرا کښې یې د دتان او ابیرون د طرفه سړى او د کور د جماعت سره په قهر او غضب کښې د هغۀ‬ ‫سپکاوے وکړو‪.‬‬ ‫‪۱۹‬ما حلک خخدائ دا ولیدل ‪،‬نو هغه پرې ناخوښه شو ‪،‬او د خپل غضب په وجه هغوئ وسوزول شول ‪،‬هغۀ په هغوئ باندې عجیبه کارونه وکړل چې د اور په‬ ‫لمبو کښې یې وسوزول‪.‬‬ ‫‪۲۰‬خو هغۀ هارون ته نور هم عزت ورکړو ‪،‬هغۀ ته یې په میراث کښې ورکړو او هغه ته یې د حاصلتو اوله مېوه تقسیم کړه ‪.‬په ځانګړي توګه هغه په‬ ‫​ ​کثرت سره ډوډۍ چمتو کړه‪:‬‬ ‫‪۲۱‬ځکه چې هغوئ د ما حلک خخدائ د هغو قخربانیو نه خورى چې هغۀ هغۀ او د هغۀ نسل ته ورکړے وو‪.‬‬ ‫‪۲۲‬خو د خلقو په خملک کښې د هغۀ هیڅ میراث نۀ خوو او نۀ یې د خلقو په مینځ کښې کومه برخه لرله ‪،‬ځکه چې ما حلک خخدائ پخپله د هغۀ برخه او میراث دے‪.‬‬ ‫‪۲۳‬په جلل کښې دریم د احلعازر زوئ فینیس دے ‪،‬ځکه چې هغۀ د ما حلک خخدائ په ویره کښې جوش درلود او د زړۀ په زړۀ پورې ولړ خوو ‪،‬کله چې خلق واپس‬ ‫شول او د بنى احسرائیلو سره یې صلح وکړه‪.‬‬ ‫‪۲۴‬نو د هغۀ سره د صلح تړون وشو چې هغه به د مقدس ځائ او د هغۀ د خلقو مشر وى ‪،‬او د هغۀ او د هغۀ نسل د تل دپاره د پادشاهۍ عزت لرى‪:‬‬ ‫‪۲۵‬د هغه لوظ په مطابق چې د یهوداه د قبیلې د یشى زوئ داؤد سره شوى خوو ‪،‬چې د بادشاه میراث دې د هغۀ نسل ته ورکړے شى ‪،‬نو د هارون میراث هم د‬ ‫هغۀ نسل ته دے‪.‬‬ ‫‪ ۲٦‬خخدائ پاک تاسو ته په زړۀ کښې ححکمت درکړى چې د هغۀ د خلقو سره په صداقت احنصاف وکړى ‪،‬د هغوئ ښۀ خ‬ ‫څیزونه ختم نۀ شى او د هغوئ جلل د تل‬ ‫دپاره پاتې شى‪.‬‬ ‫څپرکی‪46‬‬ ‫وسى جانشین خوو ‪،‬چې د هغۀ د نوم په مطابق د خخدائ پاک د غوره شوو خلقو د بچ کولو‬ ‫‪۱‬عیسى زوئ ناوې په جنګونو کښې تکړه خوو ‪،‬او په پېغمبرانو کښې د خم ى‬ ‫ى‬ ‫او د هغوئ د حخلف د دشمنانو غچ واخستلو ‪.‬چې هغه به اسراییل د دوی په میراث کې وټاکي‪.‬‬ ‫‪۲‬کله چې هغۀ خپل لسونه اوچت کړل او خپله توره یې د ښارونو خلف پورته کړه نو هغه څومره لوئ جلل وو‪.‬‬ ‫‪۳‬د هغۀ نه مخکښې څوک ورته ولړ وو؟ ځکه چې څښتن پخپله هغه ته خپل دښمنان راوستل‪.‬‬ ‫‪۴‬آیا لمر د هغه په وسیله بیرته نه و تللی؟ او یوه ورځ د دوو په څیر اوږده نه وه؟‬ ‫‪۵‬هغۀ لوى څښتن ته غږ وکړ ‪،‬کله چې دښمنان له هر اړخه په هغه باندې فشار راوړي ‪.‬او لوی څښتن هغه واورید‪.‬‬ ‫‪۶‬هغۀ د لوئ طاقت د ږلۍ سره جنګ وکړ چې په قومونو باندې په سخته توګه راپرېوتو ‪،‬او د بیت خحرون په نزد یې هغوئ تباه کړل چې مقاومت یې کاوه ‪،‬د دې‬ ‫دپاره چې قومونه په خپل ټول قوت پوهه شى ‪،‬ځکه چې هغه د ما حلک خخدائ په نظر کښې جنګېدل ‪. ،‬او هغه د غالب پیروي وکړه‪.‬‬ ‫موسى په زمانه کښې هم هغۀ او د یفخون زوئ کالب د رحم یو کار وکړ ‪،‬چې هغوئ د جماعت سره مخالفت وکړو ‪،‬خلق یې د ګناه نه منع کړل او د بدکارانو‬ ‫‪۷‬د‬ ‫ى‬ ‫د ژړا کولو نه یې ځان خلص کړو‪.‬‬ ‫‪۸‬او د شپږو لکو خلقو نه چې په پښو روان خوو ‪،‬هغوئ دوه بچ شول چې هغوئ په میراث کښې راوستلے شى ‪،‬حتا هغه ځمکې ته چې د شیدو او شاتو بهېږى‪.‬‬ ‫‪۹‬ما حلک خخدائ کالب ته هم قوت ورکړ ‪،‬چې د هغۀ سره د خپل زوړ عمر پورې پاتې شو ‪،‬نو هغه د خملک لوړو ځایونو ته ورننوتل او د هغۀ تخم یې د میراث‬ ‫دپاره ترلسه کړو‪:‬‬ ‫‪۱۰‬د دې دپاره چې ټول بنى احسرائیل ووینى چې د ما حلک خخدائ پیروي کول ښۀ دى‪.‬‬ ‫‪۱۱‬او د قاضیانو په باره کښې د هر هغه چا په نوم چې په زړۀ کښې یې زنا نۀ وه کړې او نۀ د ما حلک خخدائ نه وتلے دے ‪،‬د هغوئ یاد دې برکتى وى‪.‬‬ ‫‪۱۲‬د هغوئ هډوکي دې د خپل ځائ نه راښکته شى ‪،‬او د هغوئ نوم دې د هغوئ په بچو باندې تلپاتې شى‪.‬‬


‫‪۱۳‬سموئیل ‪،‬د ما حلک خخدائ پېغمبر چې د خپل ما حلک خخدائ محبوب و ‪،‬بادشاهى یې جوړه کړه او په خپلو خلقو باندې یې بادشاهان مقرر کړل‪.‬‬ ‫‪۱۴‬د ما حلک خخدائ د شریعت په وسیله هغۀ د جماعت احنصاف کول ‪،‬او ما حلک خخدائ د یعقوب احترام کوۀ‪.‬‬ ‫‪۱۵‬د هغۀ د وفادارۍ په وسیله هغه یو رښتینى پېغمبر پیدا شو ‪،‬او د هغۀ د کلم په وسیله هغه په رویا کښې وفادار وپېژندل شو‪.‬‬ ‫‪۱۶‬هغۀ قادر خخدائ پاک ته ووئیل ‪،‬کله چې د هغۀ دښمنان د هر طرف نه په هغۀ باندې فشار راوړو ‪،‬کله چې هغۀ د پسے پسے پېش کړو‪.‬‬ ‫‪۱۷‬بیا ما حلک خخدائ د آسمان نه تندر وواهه او د هغۀ آواز یې په یو لوئ شور جوړ کړو‪.‬‬ ‫‪۱۸‬او هغۀ د طوطیانو بادشاهان او د فلستیانو ټول سرداران تباه کړل‪.‬‬ ‫‪۱۹‬او د خپل اوږده خوب نه مخکښې هغۀ د ما حلک خخدائ او د هغۀ د مسح کولو په باره کښې اعتراضونه وکړل ‪،‬ما د یو سړى نه د بوټانو په شان مال نۀ دى‬ ‫اخستى او نۀ چا په هغۀ تور لګولى دى‪.‬‬ ‫‪۲۰‬او د هغه د مرګ نه پس یې پېشګوئې وكړه او پادشاه ته یې خپل انجام ور وښودلو او په پېغمبرۍ یې د زمكې نه خپل غږ پورته كړو ‪،‬چې د خلقو شرارت له‬ ‫مینځه یوسي‪.‬‬ ‫څپرکی‪47‬‬ ‫‪۱‬او د هغۀ نه پس ناتن د داؤد په زمانه کښې د پېغمبرۍ کولو دپاره راپاڅېدو‪.‬‬ ‫‪۲‬لکه څنګه چې د سلمتۍ د نذرانې نه وازګه لرې کېږي ‪،‬همدغسې داؤد د بنى احسرائیلو نه غوره شوى خوو‪.‬‬ ‫‪۳‬هغۀ به د زمریانو سره لکه د ماشومانو په شان لوبې کولې ‪،‬او د پسونو په شان به یې د پسونو سره لوبې کولې‪.‬‬ ‫‪ ٤‬کله چه هغه ل ځوان وى نو هغه یو لوئى نه وو وژلے؟ او هغه د خلکو څخه هغه ملمتي نه لرې کړه کله چې هغه خپل لس په تیږه کې پورته کړ او د‬ ‫جالوت فخر یې مات کړ؟‬ ‫‪۵‬ځکه چې هغه لوى څښتن ته غږ وکړ ‪.‬او هغه ته یې په خپل ښي لس کې ځواک ورکړ چې هغه تکړه جنګیالي ووژني ‪،‬او د خپل قوم سینګ یې جوړ کړ‪.‬‬ ‫صفت وکړو ‪،‬په دې وجه چې هغۀ هغۀ ته د جلل تاج ورکړو‪.‬‬ ‫‪۶‬نو خلقو هغۀ ته په لس زره عزت ورکړو او د ما حلک خخدائ په برکت یې د هغۀ ثناء ح‬ ‫‪۷‬ځکه چې هغۀ د هر طرف نه دشمنان تباه کړل ‪،‬فلستیانو ته یې خپل دشمنان تباه کړل او د هغوئ سینګ یې تر نن ورځې پورې مات کړل‪.‬‬ ‫‪۸‬هغه په خپلو ټولو کارونو کښې د پاک ذات ثنا د جلل په الفاظو سره وکړه ‪.‬هغه په ​ ​ ټول زړه سره سندرې ویلې ‪،‬او د هغه سره مینه درلوده چې هغه یې‬ ‫جوړ کړ‪.‬‬ ‫صفت ووائى‪.‬‬ ‫ثناء‬ ‫سندرو‬ ‫خپلو‬ ‫د‬ ‫ورځ‬ ‫هره‬ ‫او‬ ‫کړې‬ ‫جوړې‬ ‫سندرې‬ ‫خوږې‬ ‫سره‬ ‫آواز‬ ‫په‬ ‫هغوئ‬ ‫د‬ ‫‪،‬چې‬ ‫ودرول‬ ‫مخکښې‬ ‫په‬ ‫قربانګاه‬ ‫د‬ ‫هم‬ ‫سندرغاړي‬ ‫‪۹‬هغۀ‬ ‫ح‬ ‫د‬ ‫خ‬ ‫صفت وائى ادؤ دد سحر نه به دد خخدائے دد خخدائے ثنا وى‪.‬‬ ‫ثناء‬ ‫وم‬ ‫ن‬ ‫قدس‬ ‫م‬ ‫د‬ ‫هغوئ‬ ‫د‬ ‫ئے‬ ‫پورې‬ ‫آخره‬ ‫تر‬ ‫ؤ‬ ‫ا‬ ‫‪،‬‬ ‫کړل‬ ‫ښائسته‬ ‫اخترونه‬ ‫هغوئ‬ ‫د‬ ‫‪۱۰‬هغۀ‬ ‫د‬ ‫د خ‬ ‫ح‬ ‫‪۱۱‬ما حلک خخدائ د هغۀ ګناهونه واخستل او خپل سینګ یې د تل دپاره اوچت کړو ‪،‬هغۀ ته یې د بادشاهانو لوظ ورکړو او په بنى احسرائیلو کښې یې د جلل تخت‬ ‫ورکړو‪.‬‬ ‫‪۱۲‬د هغۀ نه پس یو هوښیار زوئ راپاڅېدو ادؤ دد هغۀ دد خاطره ئے په خلقو کښے اوسیدلو‪.‬‬ ‫‪۱۳‬سلیمان په سوله ایز وخت کې بادشاهى وکړه او عزتمند شو ‪.‬ځکه چې خدای د هغه په شاوخوا کې ټول خاموشه کړل ‪،‬ترڅو هغه د هغه په ​ ​ نوم یو کور‬ ‫جوړ کړي او د تل لپاره خپل مقدس ځای چمتو کړي‪.‬‬ ‫‪14‬ته په ځوانۍ کې څومره هوښیار یې او د سیلب په څیر له عقل څخه ډکې وې!‬ ‫‪۱۵‬ستا روح ټوله زمکه پټه کړه ‪،‬او تا دا په تورو مثالونو ډکه کړه‪.‬‬ ‫‪16‬ستا نوم لرې ټاپوګانو ته لړ ‪.‬او ستاسو د سولې لپاره تاسو محبوب یاست‪.‬‬ ‫‪۱۷‬ستا په سندرو ‪،‬متلونو ‪،‬تمثیلونو او تعبیرونو باندې د هېوادونو خلک حیران شول‪.‬‬ ‫‪۱۸‬تا د ما حلک خخدائ په نوم ‪،‬چې د بنى احسرائیلو خخدائ پاک په نوم یادېږى ‪،‬تا سره زر د تېلو په شان راټول کړل او سپین زر دې د سر په شان زیات کړل‪.‬‬ ‫‪19‬تا د ښځو په وړاندې خپل مل وتړله ‪،‬او د خپل بدن په واسطه ته تابع شوې‪.‬‬ ‫‪۲۰‬تا خپل عزت خراب کړ او خپل اولد دې ناپاک کړ ‪،‬نو په خپلو بچو دې غضب نازل کړ او په خپل حماقت دې غمجن شو‪.‬‬ ‫‪۲۱‬نو بادشاهي تقسیم شوه او د افرائیم نه یو سرکشه بادشاهى جوړه شوه‪.‬‬ ‫‪۲۲‬خو ما حلک خخدائ به هیڅکله خپل رحم پرې نۀ ږدى ‪،‬نۀ به د هغۀ کوم کار تباه کوى ‪،‬نۀ به د هغۀ د غوره شوو نسلونو نسل له منځه وړى ‪،‬او د هغه نسل چې‬ ‫د هغۀ سره مینه کوى هغه به نۀ شى لېرې کوى ‪،‬نو ځکه هغۀ یعقوب ته یو پاتې شوے ورکړ ‪.‬او د هغه څخه د داود لپاره ریښه‪.‬‬ ‫‪۲۳‬په دې توګه سلیمان د خپلو پلرونو سره آرام کړ او د هغه د نسل څخه یې د هغه شاته ربعام پریښود ‪،‬حتی د خلکو حماقت ‪،‬او هغه څوک چې هیڅ پوهه نه‬ ‫درلوده ‪،‬چې د هغه په ​ ​ مشوره یې خلک وګرځول ‪.‬د نباط زوی یروبعام هم و ‪،‬چې اسراییل یې د ګناه کولو لمل شو او افراییم ته یې د ګناه لره وښودله‪:‬‬ ‫‪۲۴‬او د هغوئ ګناهونه دومره زیات شول چې هغوئ د خملک نه وشړل شول‪.‬‬ ‫‪۲۵‬ځکه چې هغوئ د ټولو بدکارۍ په لټه کښې خوو ‪،‬تر څو چې غچ په هغوئ باندې نازل شو‪.‬‬ ‫څپرکی‪48‬‬ ‫‪۱‬بیا الیاس پېغمبر د اور په شان ودرېد او د هغۀ کلم د څراغ په شان وسوزېدو‪.‬‬ ‫‪۲‬هغۀ په هغوئ باندې سخت قحطى راوسته ‪،‬او په خپل جوش سره یې د هغوئ شمېر کم کړو‪.‬‬ ‫‪۳‬د ما حلک خخدائ په کلم هغۀ آسمان وتړلو او درې ځله یې اور غورځولى خوو‪.‬‬ ‫‪۴‬اې الیاسه ‪،‬ته په خپلو عجیبو کارونو کې څومره عزت کوې !او څوک ستا په شان ویاړ کولی شي!‬ ‫‪۵‬څوک چې یو مړی له مرګه راژوندی کړی او د هغه روح یې د مړی له ځای څخه د لوی خدای په کلم کې راژوندی کړی دی‪:‬‬ ‫‪ ٦‬چا چې بادشاهان تباه کړل ‪،‬او عزتمندان یې د خپل بستر نه راووتل‪:‬‬ ‫‪۷‬چا په سینا کښې د ما حلک خخدائ ملمت او په حورب کښې د انتقام فیصله واورېده‪:‬‬ ‫‪8‬هغه څوک چې د غچ اخیستلو لپاره پاچاان او پیغمبران یې د هغه وروسته بریالي کړي‪:‬‬ ‫‪۹‬څوک چې د اور په توفان او د اور د اسونو په ګاډۍ کې پورته شو‪:‬‬ ‫‪۱۰‬څوک چې په خپلو وختونو کې د ملمتولو لپاره مقرر شوي وو ‪،‬د څښتن د قضاوت د غضب د آرامولو لپاره ‪،‬مخکې له دې چې په قهر شي ‪،‬او د پلر زړه‬ ‫زوی ته واړوي ‪،‬او د یعقوب قبیلې بیرته راولي‪.‬‬ ‫‪ ۱۱‬بختور دى هغوئ چه تا ولیدل ادؤ په مینه ویده شول ‪.‬ځکه چې موږ به خامخا ژوند کوو‪.‬‬ ‫‪12‬الیاس هغه وو چې د طوفان سره پوښل شوی و ‪،‬او الیسیس د هغه له روح څخه ډک شو ‪:‬تر هغه چې هغه ژوند کاوه ‪،‬هغه د هیڅ شهزاده په حضور کې نه‬ ‫وګرځید ‪،‬او نه یې څوک د هغه تابع کړي‪.‬‬ ‫‪13‬هیڅ خبره په هغه غالبه نشوه ‪.‬او د هغه له مړینې وروسته د هغه بدن وړاندوینه وکړه‪.‬‬ ‫‪۱۴‬هغۀ په خپل ژوند کښې عجائبات وکړل ‪،‬او د هغۀ په مرګ د هغۀ کارونه عجیب خوو‪.‬‬


‫‪۱۵‬د دې ټولو په وجه خلقو نه توبه وکړه او نه یې د خپلو ګناهونو نه ځان خلص کړو ‪،‬تر دې چې هغوئ لوټ کړل شول او د خپل خملک نه وشړل شول او په‬ ‫ټوله دخنیا کښې خوارۀ شول ‪،‬خو بیا هم د داؤد په کور کښې یو کم خلق پاتې شو‪. :‬‬ ‫‪ ۱٦‬دد هغوئ نه چا دد خخدائے دد خوښى څۀ وکړل ادؤ ځنو دد خګناهخونو دد زیاتوالي سبب شو‪.‬‬ ‫‪۱۷‬حزقیاس خپل ښار مضبوط کړو او د هغې په مینځ کښې یې اوبه راوړې ‪،‬هغه سخته ډبره د اوسپنې په وسیله کیندله او د اوبو دپاره یې څاه ګانې جوړې‬ ‫کړې‪.‬‬ ‫‪۱۸‬د هغۀ په وخت کښې سنهریب راغے ادؤ راباساس یې ورولېږلو ادؤ دد صیون په خلف ئے لس اخوچت کړو ادؤ په فخر ئے فخر وکړو‪.‬‬ ‫‪۱۹‬بیا د هغوئ زړونه او لسونه لړزېدل ‪،‬او هغوئ په درد کښې د ښځو په شان په تکلیف وو‪.‬‬ ‫‪۲۰‬خو هغوئ هغه ما حلک خخدائ ته راوبلل څوک چې رحیم دے او خپل لسونه یې د هغۀ طرف ته اوچت کړل ‪،‬او سمدستى خخدائ پاک هغوئ د اسمان نه‬ ‫واورېدل او د عیسی د وزارت په ذریعه یې هغوئ خلص کړل‪.‬‬ ‫‪۲۱‬هغۀ د اسوریانو لښکر ووهلو او د هغۀ فرښتې هغوئ تباه کړل‪.‬‬ ‫‪۲۲‬ځکه چې حزقیاس هغه کار کړى خوو چې ما حلک خخدائ خوښ خوو او د خپل پلر داؤد په لره کښې مضبوط وو ‪،‬لکه څنګه چې عیسائى پېغمبر چې په خپله‬ ‫رویا کښې لوئ او وفادار وو ‪،‬هغۀ ته خحکم ورکړے وو‪.‬‬ ‫‪۲۳‬د هغۀ په وخت کښې نمر شاته لړو او هغۀ د بادشاه عمر اوږد کړو‪.‬‬ ‫‪۲۴‬هغۀ د یو غوره روح په وسیله ولیدل چې په آخر کښې به څۀ کیږى ‪،‬او هغوئ ته یې تسلي ورکړه چې په سیون کښې یې ماتم وکړ‪.‬‬ ‫‪۲۵‬هغۀ دا وښودله چې څۀ به د تل دپاره راتلخونکے شى ‪،‬او پټ څیزونه یا کله هم راتلل‪.‬‬ ‫څپرکی‪49‬‬ ‫‪۱‬د یوسیاس یاد د هغه عطر د ترکیب په شان دی چې د عطرو په هنر جوړ شوی دی ‪:‬دا د ټولو په خوله کې د شاتو په څیر خوږ دی او د شرابو په میلمستیا کې‬ ‫د موسیقۍ په څیر دی‪.‬‬ ‫‪۲‬هغۀ د خلقو په بدلولو کښې په خپل ځان صادق خوو ‪،‬او د بدکارۍ څیزونه یې لرې کړل‪.‬‬ ‫‪۳‬هغۀ خپل زړۀ د ما حلک خخدائ طرف ته راوبلۀ ‪،‬او د بدکارۍ په وخت کښې یې د خخدائ پاک حعبادت ټینګ کړو‪.‬‬ ‫‪۴‬د داؤد ‪،‬حزقیاس او یوسیاس نه علوه ټول عیبونه خوو ‪،‬ځکه چې هغوئ د لوئے لوئ قانون پرېښودو ‪،‬د یهوداه بادشاهان هم ناکام شول‪.‬‬ ‫‪ ٥‬نو هغۀ دد هغوئ طاقت نورو ته ورکړو ادؤ دد هغوئ جلل یو عجیبه قوم ته ورکړو‪.‬‬ ‫‪۶‬هغوئ د یرمیاس د پېشګوئې په مطابق د مقدس ځائې غوره شوې ښار وسوزول او کوڅې یې ورانې کړې‪.‬‬ ‫‪۷‬ځکه چې هغوئ د هغۀ سره بد سلوک وکړ ‪،‬څوک چې یو پېغمبر وو ‪،‬د خپلې مور په ګېډه کښې مقدس شوى خوو ‪،‬د دې د پاره چې هغه له مینځه یوسى ‪،‬تباه او‬ ‫تباه کړى ‪.‬او دا چې هغه به هم جوړ کړي او کښت وکړي‪.‬‬ ‫‪۸‬دا حزقیایل وو چې هغه لوئې رویا یې ولیده چې د کروبیانو په ګاډۍ باندې ورته ښودل شوې وه‪.‬‬ ‫‪۹‬ځکه چې هغه د باران د شکل لندې د دښمنانو یادونه وکړه ‪،‬او هغوئ ته یې لرښوونه وکړه چې سم روان وى‪.‬‬ ‫‪۱۰‬او د دولسو پېغمبرانو یادګار دې برکت واچوي او د هغوئ هډوکي دې بیا د خپل ځائ نه راښکته شي ‪،‬ځکه چې هغوئ یعقوب ته تسلي ورکړه او په ډاډمنه‬ ‫امید یې نجات ورکړو‪.‬‬ ‫‪11‬موږ به څنګه زربابیل لوی کړو؟ حتی هغه په ښي لس کې د لسلیک په توګه و‪:‬‬ ‫‪12‬د یوسیدیک زوی عیسی هم همداسې و ‪:‬چا چې د دوی په وخت کې کور جوړ کړ او د څښتن لپاره یې یو مقدس کور جوړ کړ ‪،‬چې د ابدي جلل لپاره چمتو‬ ‫شوی و‪.‬‬ ‫‪۱۳‬او په غوره شوو کسانو کښې نیمیاس هم وو ‪،‬چې د هغۀ شهرت ډېر دے ‪،‬چا زمونږ د پاره هغه دېوالونه اوچت کړل چې ړنګ شول ‪،‬دروازې او بندونه یې‬ ‫جوړ کړل او زمونږ تباهۍ یې بیا پورته کړې‪.‬‬ ‫‪۱۴‬خو په زمکه د حنوک په شان انسان نۀ دے پیدا شوى ‪.‬ځکه چې هغه د ځمکې څخه ایستل شوی و‪.‬‬ ‫‪۱۵‬نه هلته د یوسف په شان یو ځوان پیدا شو ‪،‬چې د خپلو وروڼو والي و ‪،‬د خلکو د استوګنې ځای و ‪،‬چې د هغه هډوکي د څښتن پام و‪.‬‬ ‫‪۱۶‬سم او سیت د انسانانو په منځ کې ډیر عزت درلود ‪،‬او همدا ډول آدم په مخلوق کې د ټولو ژوندیو شیانو څخه لوړ و‪.‬‬ ‫څپرکی‪50‬‬ ‫‪۱‬شمعون مشر کاهن ‪،‬د اونیاس زوی ‪،‬چې په خپل ژوند کې یې کور بیا ترمیم کړ او په خپلو ورځو کې یې د معبد قلعه جوړه کړه‪:‬‬ ‫‪۲‬ادؤ دد هغۀ په وسیله دد بنیاد نه دوه اخوچتى ‪،‬دد خخدائے دد خخدائے دد دےوال لوړ قلعه جوړه شوه‪.‬‬ ‫‪۳‬د هغۀ په زمانه کښې د اوبو د راوړلو حوض د سمندر په شان په کمپاس کښې د تېلو په تختو پوښل شوى خوو‪:‬‬ ‫‪۴‬هغۀ دد خخدائ پاک دد خخدائ پاک خیال وساتلو چې هغه ونړېدلے شى ‪،‬او ښار یې د محاصره کولو خلف مضبوط کړو‪.‬‬ ‫‪۵‬هغه د مقدس ځائ نه د راوتلو په وخت کښې د خلقو په مینځ کښې څنګه عزتمند شو!‬ ‫‪۶‬هغه د ورېځې په مینځ کښې د سهار د ستورو په شان وو او د سپوږمۍ په شان په بشپړه توګه‪.‬‬ ‫‪۷‬لکه څنګه چې لمر د لوی خدای په معبد باندې ځلیږي ‪،‬او لکه د رینبو په څیر چې په روښانه وریځو کې رڼا ورکوي‪:‬‬ ‫‪۸‬او لکه د کال په پسرلی کښې د ګلبو د ګلنو په شان ‪،‬لکه د اوبو د سیندونو د ګلنو په شان ‪،‬او لکه د اوړي په موسم کښې د لوبان د ونې د څانګو په شان‪:‬‬ ‫‪۹‬لکه څنګه چې په طلسم کې د اور او خوشبویۍ ‪،‬او د سرو زرو د لوښي په شان چې هر ډول قیمتي کاڼي پکې وي‪،‬‬ ‫‪۱۰‬ادؤ دد زیتخون دد ښخکلے ونې په شان چه میوه راښکاره کوى ادؤ دد صنوبر دد ونې په شان چه تر وریځو پورې وده کوى‪.‬‬ ‫‪۱۱‬کله چې هغۀ د عزت جامې واغوستلې او د جلل د کمال جامې یې اغوستې وې ‪،‬کله چې هغه مقدس قربانګاه ته لړ ‪،‬نو د مقدسې جامې یې د عزت وړ‬ ‫وګرځولې‪.‬‬ ‫‪۱۲‬کله چې هغه د کاهنانو له لسونو څخه برخه واخستله ‪،‬هغه پخپله د قربانګاه د ښیښې سره ودرېد ‪،‬په لبانوس کې د ځوان دیودار په څیر محاصره شو ‪.‬او لکه‬ ‫د کجورو ونو د هغه په شاوخوا کې محاصره کړه‪.‬‬ ‫‪۱۳‬نو د هارون ټول زامن په خپل جلل او د ما حلک خخدائ د نذرانې نذرانې د بنى احسرائیلو د ټولو خلقو په مخکښې وې‪.‬‬ ‫‪۱۴‬ادؤ په قربانګاه کښے دد حخدمت پخوره کول ‪،‬دد دے دد پاره چه هغه دد لوئے خخدائے دد نذرانى ښائسته کړى‪.‬‬ ‫‪۱۵‬هغه خپل لس پیالې ته وغزاوه او د انګورو وینه یې د قربانګاه په څنډه کې توی کړه او د ټولو نه لوړ پاچا ته یې یو خوږ بوی ورکړ‪.‬‬ ‫‪۱۶‬بیا د هارون زامنو چغې ووهلې او د سپینو زرو سورې یې وغږولې او یو لوی شور یې وکړ چې اوریدل کیږي ‪،‬د لوی څښتن په وړاندې د یادولو لپاره‪.‬‬ ‫‪۱۷‬بیا ټول خلک په تېزۍ سره یو ځای شول او په خپلو مخونو زمکې ته راښکته شول چې د خپل څښتن قادر مطلق خدای عبادت وکړي‪.‬‬ ‫‪۱۸‬نو سندرغاړو هم په خپلو آوازونو سره ثناء وئیل ‪،‬د ډېر قسمه آوازونو سره به خوږې سندرې وې‪.‬‬


‫‪And 19‬خلکو رب ته څښتن بولي ‪،‬تر دې چې رحمت رحم وکړي چې مهربان وي ترهغې چې د څښتن په درنښت پای ته ورسیده او دوی خپل خدمت پای ته‬ ‫ورسوله‪.‬‬ ‫‪۲۰‬بیا هغه ښکته لړو او د بنى احسرائیلو په ټول جماعت باندې یې خپل لسونه پورته کړل چې په خپلو شونډو یې د ما حلک خخدائ برکت ورکړى او د هغۀ په نوم‬ ‫خوشحالى وکړى‪.‬‬ ‫‪۲۱‬ادؤ هغوئ دد دویم ځل دد عبادت دد پاره سجده وکړه ‪،‬دد دے دد پاره چه هغوئ دد لوئے لوئے نه برکت ترلسه کړى‪.‬‬ ‫‪۲۲‬نو اوس تاسو د ټولو خخدائ پاک برکت ووایئ ‪،‬چې په هر ځائ کښې صرف عجیب کارونه کوى ‪،‬چې زمونږ ورځې د رحم نه راژوندى کوى ‪،‬او زمونږ‬ ‫سره د خپل رحم په مطابق چلند کوى‪.‬‬ ‫‪۲۳‬هغۀ مونږ ته د زړۀ خوشحالى راکړه ‪،‬او دا چې په بنى احسرائیلو کښې زمونږ په ورځو کښې د تل دپاره امن وى‪.‬‬ ‫‪۲۴‬دا چې هغه زمونږ سره د خپل رحمت تصدیق وکړى ‪،‬او مونږ ته په خپل وخت نجات راکړى!‬ ‫‪25‬دوه ډوله قومونه دي چې زما زړه ترې کرکه لري او دریم دا چې هیڅ قوم نه دی‪:‬‬ ‫‪۲۶‬هغه څوک چې د سامریه په غره کښې ناست دي ‪،‬او هغه څوک چې د فلستیانو په مینځ کښې اوسیږى او هغه احمقان چې په سیکم کښې اوسېږى‪.‬‬ ‫‪۲۷‬عیسى د یروشلم د سیرخ زوئ په دې کتاب کښې د عقل او معرفت ححکمت لیکلے دے ‪،‬چا چې د هغۀ د زړۀ نه ححکمت راویستلو‪.‬‬ ‫ى‬ ‫‪ ۲۸‬بختور دى هغه څوک چې په دې څیزونو عمل کوى ‪.‬او هغه څوک چې دا په خپل زړه کې ساتي هغه به هوښیار شي‪.‬‬ ‫‪۲۹‬ځکه چې کۀ هغه دا کار وکړى نو هغه به په ټولو څیزونو کښې مضبوط وى ‪،‬ځکه چې د ما حلک خخدائ رڼا د هغۀ مشرى کوى ‪،‬څوک چې دیندارانو ته‬ ‫ححکمت ورکوى ‪.‬د څښتن نوم دې د تل لپاره برکت وي ‪.‬آمین ‪،‬آمین‪.‬‬ ‫څپرکی‪51‬‬ ‫‪1‬د سراچ د زوی عیسی دعا ‪.‬زه به ستا مننه وکړم ‪،‬ای ربه او پاچا ‪،‬او ستا ستاینه کوم ‪،‬ای زما نجات ورکوونکی خدای ‪،‬زه ستا د نوم ستاینه کوم‪:‬‬ ‫‪۲‬ځکه چې ته زما ساتونکی او مدد کوونکی یې ‪،‬او زما بدن د تباهۍ او د بدې ژبې له جال او د دروغو د شونډو څخه ساتلی یې ‪،‬او زما د دښمنانو په مقابل کې‬ ‫زما مرسته کوونکی یې‪.‬‬ ‫‪۳‬او ما د هغوئ د ګڼو رحمتونو او ستا د نوم د عظمت په مطابق ‪،‬د هغو غاښونو نه چې ما خوړلو ته تیار وو ‪،‬او د هغو کسانو نه چې زما د ژوند په لټه کې وو ‪،‬‬ ‫او د هر ډول تکلیفونو څخه یې خلص کړل ‪.‬ما درلود؛‬ ‫‪4‬د اور د هر طرف څخه د اور د ډوبیدو څخه ‪،‬او د اور په مینځ کې چې ما نه دی سوځولی؛‬ ‫‪5‬د دوزخ د ګېډې له ژورو څخه ‪،‬د ناپاکې ژبې او د دروغو خبرو څخه‪.‬‬ ‫‪۶‬په پادشاه باندې د بې انصافه ژبې تور لګولو سره زما روح حتی مرګ ته نږدې شو ‪،‬زما ژوند د دوزخ لندې و‪.‬‬ ‫‪۷‬هغوئ ما له هر اړخه محاصره کړے وو ‪،‬او زما مدد کولو څوک نۀ خوو ‪،‬ما د سړو مدد لټول خو هیڅ نۀ خوو‪.‬‬ ‫‪۸‬نو ما په خپل رحم او ستا د زړو کارونو په اړه فکر وکړ چې ته څنګه داسې کسان وژغورې چې ستا په انتظار کې دي او د دښمنانو له لسونو یې وژغوري‪.‬‬ ‫‪ ۹‬بیا ما دد زمکې نه خپل دعاګانې پورته کړې اؤ د مرګ نه مې د خلصون دپاره دعا وکړه‪.‬‬ ‫‪۱۰‬ما د خپل ما حلک خخدائ پلر ته ووئیل چې هغه به زما د مصیبت په ورځو کښې او د غرور په وخت کښې چې مدد نۀ وى نو ما نه پرېږدى‪.‬‬ ‫صفت وایم او په شکرانه به ثنا وایم ‪.‬نو زما دعا واورېدل شوه‪:‬‬ ‫‪۱۱‬زۀ به په دوامداره توګه ستا د نوم ثناء ح‬ ‫صفت وکړم او د هغوئ نوم به برکت ورکړم ‪،‬اے‬ ‫‪۱۲‬ځکه چې تا ما د تباهۍ نه بچ کړې او د بد وخت نه مې بچ کړې ‪،‬نو زۀ به ستا شکر ادا کړم او ستا ثناء ح‬ ‫ما حلکه خخدایه‪.‬‬ ‫‪۱۳‬کله چې زه ل ځوان وم ‪،‬یا کله هم بهر ته تللی وم ‪،‬ما په خپل دعا کې په ښکاره توګه د حکمت غوښتنه وکړه‪.‬‬ ‫‪ ۱٤‬ما دد خخدائے دد خخدائے په وړاندے دد هغۀ دد پاره دخعا وکړه ادؤ تر آخره پوری به دد هغے لټوم‪.‬‬ ‫‪۱۵‬زما زړه د ګل نه تر انګورو پورې په هغې باندې خوشحاله شوے دے ‪،‬زما پښه په سمه لر روانه وه ‪،‬د ځوانۍ نه مې د هغې په لټه کې وه‪.‬‬ ‫‪۱۶‬ما خپل غوږ لږ راښکته کړو ‪،‬هغه مې قبوله کړه او ډېر څه مې زده کړل‪.‬‬ ‫‪17‬ما په دې کې ګټه وکړه ‪،‬نو زه به هغه ته ستاینه وکړم چې ماته حکمت راکړي‪.‬‬ ‫‪۱۸‬ځکه چې ما د هغې نه پس کولو اراده کړې وه ‪،‬او ما په زړۀ پورې د هغه څۀ پیروي وکړه چې ښه وى ‪.‬نو زه به شرمنده نه شم‪.‬‬ ‫‪19‬زما روح د هغې سره جنګ وکړ ‪،‬او زما په عمل کې زه صادق وم ‪:‬ما خپل لسونه آسمان ته پورته کړل ‪،‬او د هغې په اړه زما په ناپوهۍ ژړل‪.‬‬ ‫‪20‬ما خپل روح هغې ته لرښوونه وکړه ‪،‬او ما هغه په ​ ​ پاکۍ کې وموندله ‪:‬ما د پیل څخه زما زړه د هغې سره یوځای کړی دی ‪،‬نو زه به نه پریږدم‪.‬‬ ‫‪۲۱‬زما زړه د هغې په لټولو کې تنګ شو ‪،‬نو ځکه ما ښه ملکیت ترلسه کړ‪.‬‬ ‫صفت وکړم‪.‬‬ ‫‪ ۲۲‬ما حلک خخدائ ما ته د خپل اجر دپاره ژبه راکړې ده او زۀ به د هغۀ ثناء ح‬ ‫‪۲۳‬ادئے ناپوهه ‪،‬ما ته ورنژدې شئ او د علم په کور کښې اوسېږئ‪.‬‬ ‫‪۲۴‬تاسو ولې سست یئ او دې ته څه وایئ چې ستاسو روحونه ډېر تږي دي؟‬ ‫‪ ۲٥‬ما خپله خوله خلصه کړه ادؤ وئے وئیل چه هغه دد خپل ځان دد پاره بغیر دد پیسو اخیستو‪.‬‬ ‫‪ ۲٦‬خپله غاړه د خجوا لندې کېږده او خپل روح ته لرښوونه وکړه چې هغه په لس کې پیدا کول سخت دي‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬په خپلو سترګو وګوره ‪،‬چې ما څومره لږ مزدوري کړې ده او ما ته یې ډېر آرام راکړى دى‪.‬‬ ‫‪ ۲۸‬په ډیرو پیسو زده کړه وکړه او د هغې په واسطه ډېر زر ترلسه کړه‪.‬‬ ‫‪ ۲۹‬خپل روح د هغۀ په رحمت خوشحاله شى ‪،‬او د هغۀ په ثنا کښې مه شرمېږه‪.‬‬ ‫‪30‬خپل کار په وخت سره کوه ‪،‬او هغه به په خپل وخت ستاسو اجر درکړي‪.‬‬


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.