Quechua - Wisdom of Solomon

Page 1


CAPÍTULO 1 1 Kay pachapi juezkuna, chanin kayta munakuychis. 2 Paytaqa mana wateqaq runakunan tarinqaku. Paypi mana confiaqkunamanmi rikuchikun. 3 Qhelli yuyaykunaqa Diosmantan t'aqakun, atiyninpas pruebasqa kaqtinmi mana yuyayniyoqkunata anyan. 4 Millay runamanqa manan yachayqa haykunqachu. Amataq huchaman kasukuq cuerpopi tiyaychischu. 5 Waqaychaq santo espirituqa q'otuymanta ayqekunqa, mana yuyayniyoq yuyaykunamantapas ayqekunqa, mana chanin ruwaykuna haykumuqtintaq mana takyanqachu. 6 Yachayniyoq kayqa munakuq espiritun. Diosqa mana allin rimaq runataqa manan kacharichinqachu, Diosqa hap'isqanpa testigonmi, sonqontapas cheqaqta qhawaqmi, qalluntapas uyariqmi. 7 Wiraqochaq Espiritunqa kay pachatan hunt'aykushan, tukuy imapi kaqpas kunkamanta yachayniyoqmi. 8 Chhaynaqa, mana chanin rimaq runaqa manan pakasqachu kanman, manataqmi muchuchiqtinqa vengakuypas pasanqachu. 9 Diosta mana manchakuq runakunaq yuyaykusqanman hinan t'aqwirikunqa, rimasqanpa t'oqyayninmi Señorman hamunqa millay ruwasqankunata rikuchinanpaq. 10 Envidiakuq ninriqa tukuy imatan uyarin, ch'aqwaypa qapariyninpas manan pakasqachu. 11 Chhaynaqa, mana imapaq valeq quejakuymanta cuidakuychis. qalluykitapas ama q'otuychischu, manan kanchu chay hina pakasqa simiqa yanqapaq, llullakuq simipas almatan wañuchin. 12 Ama kawsayniykichispi pantaspa wañuyta maskhaychischu, amataq makiykichispa ruwasqanwanqa chinkachiychischu. 13 Diosqa manan wañuytaqa kamarqanchu, manataqmi kusikunchu kawsaq runakunata ch'usaqyachinankupaq. 14 Paymi tukuy imaymanata kamarqan, paykunaq kawsanankupaq. Paykunapiqa manan kanchu chinkachiq venenopas, nitaq kay pachapi wañuy qhapaq suyupas kanchu. 15 (Chanin kawsayqa mana wañuqmi). 16 Diosta mana manchakuq runakunan ichaqa, ruwasqankuwan rimasqankuwan ima, paykunaman waqyarqanku, amigonku kananpaq yuyaykuspankun yanqapaq tukupurqanku, paywantaq rimanakurqanku. CAPÍTULO 2 1 Diosta mana manchakuq runakunaqa, paykuna kikinkumanta rimaspa, ichaqa mana allintachu rimaspa: Kawsayniykuqa pisilla, sayk'uchikuqmi, runa wañuqtinqa manan ima hampipas kanchu. 2 Ñoqanchisqa nacesqanchismi, mana hayk'aq rikusqanchis hinaraqmi kasunchis.

3 Chay wañuchisqa kaspataq cuerponchis usphaman tukupunqa, espiritunchispas llamp'u wayra hina chinkapunqa. 4 Sutinchistaq tiempowan qonqasqa kanqa, manataqmi pipas ruwasqanchiskunata yuyarinqachu, kawsayninchistaq puyu hina chinkapunqa, ch’eqerisqataqmi kanqa phuyu hina, chaymi ch’eqesqa kanqa intita, chaypa ruphayninwan atipasqa. 5 Tiemponchisqa pasaq llanthun hinan. Tukukuyniyku qhepamanpas manañan kutimunmanñachu, sellasqañan kashan, manataqmi pipas kutimunmanñachu”, nispa. 6 Chhaynaqa, hamuychis, chaypi kaq allin kaqkunawan kusikusun, wayna-sipas kashaspa hina usqhaylla kawsasunchis. 7 Ancha chaninniyoq vinowan q'apaykunawan hunt'aykusun, amataq pukyu t'ikapas pasawasunchu. 8 Rosas t'ikakunawan coronakusun, manaraq ch'akipushaqtin. 9 Ama mayqenninchispas munapayayninchista saqesunchu, tukuy cheqaspi kusikuyninchismanta señalkunata saqesun, kaymi ñoqanchispaq, kaytaqmi suertenchispas. 10 Wakcha chanin runata sarunchasun, ama viudatapas khuyapayasunchu, nitaq yuyaq runakunaq ñawpaq yuraq chukchankunatapas respetasunchu. 11 Kallpanchis chanin kamachikuy kachun, pisi kallpa kaqpas mana imapaq valeqmi. 12 Chhaynaqa, chanin runakunata suyakusun. mana turnonchispaqchu kasqanrayku, ruwasqanchiskunaq contranpi ch'uya kasqanraykutaq, kamachikuy simita huchallikusqanchiswan k'amiwanchis, educacionninchis p'akisqanchiskunatataq k'amiwanchis. 13 Payqa ninmi Diosta reqsisqanta, Señor Diospa wawan nispataq sutichakun. 14 Payqa kamasqa karqan yuyaykusqanchista anyananpaq. 15 Rikunanchispaqpas sinchi llakiwanchis, kawsayninqa manan huk runakunaq kawsaynin hinachu, kawsayninpas hukniraymi. 16 Ñoqaykuqa llulla runakunata hinan qhawariwanchis, qhelli ruwaykunata hinan ñanninchismanta karunchakun, chanin runakunaq tukukuynintan willan saminchasqa kanankupaq, Diosqa taytan kasqanmantan alabakun. 17 Qhawarisunchis rimasqan cheqaqchus icha manachus chayta. 18 Chanin runa Diospa churin kaqtinqa, paytan yanapanqa, awqankunaq makinmantataq qespichinqa. 19 Llamp'u sonqo kasqanta reqsinanchispaq, pacienciakuq kasqanta reparananchispaq, k'amikuspa, ñak'arichisqawan ima t'aqwirisunchis. 20 P'enqay wañuywan huchachasun, pay kikinpa rimasqanwanmi respetasqa kanqa. 21 Chay hinatan yuyaykurqanku, q'otusqataq karqanku, millay ruwayninkupas ñawsayachisqanrayku.


22 Diospa pakasqa yachayninkunataqa manan yacharqankuchu, manan chanin kaymanta qolqeta suyarqankuchu, manataqmi repararqankuchu mana huchayoq runakunaq premionta. 23 Diosqa runatan kamarqan mana wañuq kananpaq, wiñay-wiñaypaq rikch'akuq kananpaqtaq kamarqan. 24 Supaypa envidiakusqanraykun kay pachaman wañuy hamurqan, paypa ladonpi hap'ipakuqkunan chayta tarinku. CAPÍTULO 3 1 Chanin runakunaq almanmi ichaqa Diospa makinpi kashan, manataqmi ima ñak’ariypas llamiykunqachu. 2 Mana yachayniyoq runakunaq qayllanpiqa wañunkuman hinan karqanku. 3 Noqanchismanta ripusqankupas ch'usaqmi, paykunan ichaqa thak-kaypi kashanku. 4 Runakunaq qayllanpi muchuchisqaña kanku chaypas, suyakuyninkuqa mana wañuq kawsaywanmi hunt'a kashan. 5 Aslla castigasqa kaspankupas, anchatan premiasqa kanqaku, Diosmi paykunata pruebaspa pay kikinpaq allinpaq qhawarirqan. 6 Hornopi qori hinan chaykunata pruebaspa ruphachina sacrificiota hina chaskirqan. 7 Watukusqanku tiempopin k'ancharinqaku, k'aspikuna ukhupi chispakuna hina phawaykachanqaku. 8 Paykunan nacionkunata juzganqaku, runakunatapas kamachikunqaku, Wiñay-wiñaypaqtaq Señorninku kamachikunqa. 9 Paypi hap'ipakuqkunaqa cheqaq kaqtan entiendenqaku, munakuypi hunt'aq kaqkunapas paywan kuskan kanqaku, ch'uya runakunapaq khuyapayakuywan khuyapayakuywanmi, akllasqankunatapas cuidan. 10 Diosta mana manchakuq runakunan ichaqa yuyaykusqankuman hina muchuchisqa kanqaku, chanin runakunata mana saqespa Señorta saqerpariq. 11 Pipas yachayta, uywayta pisichaqqa, llakisqallan, suyakuyninkupas yanqapaqmi, llank'asqankupas mana ruruqmi, ruwayninkupas mana allinpaqmi. 12 Warminkupas mana yuyayniyoqmi kanku, wawankunapas millay runakunan. 13 Mirayninkuqa ñakasqañam. Chayraykun kusisamiyoq mana qhellichakuq mana qhellichakuq warmiqa, huchallikuq puñunanta mana reqsiq. 14 Saminchasqan eunuco, makinwan mana huchallikuq, manataq Dios contra millay ruwaykunata yuyaq, paymanmi qosqa kanqa iñiy qokuy, Señor Diospa yupaychana wasinpi herenciata, aswan allin yuyayninpaq. 15 Sumaq llank'aypa rurunmi k'ancharishaq, yachaypa saphinqa manan hayk'aqpas urmanqachu. 16 Wasanchakuq runakunaq wawankunamantaqa manan hunt'asqañachu kanqaku, mana chanin puñuna muhupas saphichasqan kanqa.

17 Unayña kawsanqaku chaypas, manan imatapas qhawarinqakuchu. 18 Usqhaylla wañunkuman chayqa, manan ima suyakuyniyoqpaschu kanku, prueba p'unchaypiqa manan sonqochaypas kanchu. 19 Mana chanin runakunaq tukukuyninqa manchaymi. CAPÍTULO 4 1 Aswan allinmi mana wawayoq kay, allin kawsayniyoq kaypas, yuyariyqa mana wañuqmi, Diospas runakunaq reqsisqan kasqanrayku. 2 Chaypi kaqtinqa, runakunaqa ejemplon kanku; Ripuqtintaq, munapayanku, coronata churakuspa wiñaypaq atipan, atipayta chaskispa, mana qhellichasqa premiokunata maskhaspa. 3 Ichaqa mana manchakuq runakunaq mirariq mirayninkunaqa manan allintachu wiñanqaku, nitaqmi saphichakunqakuchu q’omer llik’ukunamanta, nitaqmi ima cimientotapas churanqakuchu. 4 Huk tiempoña k'allmakunapi t'ikarishanku chaypas. ichaqa mana qhepapi sayashaspa, wayrawan chhaphchisqa kanqaku, wayrakunaq kallpanwantaq saphichasqa kanqaku. 5 Mana hunt’asqa k’allmakunan p’akisqa kanqa, rurunkuna mana allinpaqchu, mana puqusqañachu mikhunankupaq, ari, yanqapaqmi. 6 Mana kamachisqa puñunamanta naceq wawakunaqa juzgasqa kaspankun tayta-mamankuq contranpi millay ruwasqankuta testigo kanku. 7 Chanin runaqa wañuywan hark'asqaña kanman chaypas, samarinqapunin. 8 Imaraykuchus hatunchasqa edadqa manan unay tiempopichu, nitaq hayk'a watakunawanpas tupusqachu. 9 Runakunapaq yachayqa yuraq chukchan, mana qhelli kawsaytaq machuyay. 10 Payqa Diostan kusichirqan, munakusqantaq karqan, chaymi huchasapakunaq chawpinpi kawsarqan. 11 Ari usqhaylla apasqa karqan, mana chay millay ruway yuyayninta t’ikrananpaq, otaq q’otukuy almanta q’otunanpaq. 12 Millay runakunaq layqakuyqa cheqaq kaqtan tutayachin. munapayaypa puriyninqa, sasan yuyayta pisiyachin. 13 Paymi pisi tiempollapi hunt'asqaña kaspa, unay tiempo hunt'arqan. 14 Paypa almanqa Señortan kusichirqan, chayraykun payqa usqhaylla millay runakunamanta apapurqan. 15 Runakunaqa chayta rikuspanku mana entienderqankuchu, manataqmi yuyayninkupichu churarqanku: Paypa khuyapayakuyninwan khuyapayakuyninwan ch'uya runakunawan kashasqanmanta, akllasqankunatapas respetasqanmantawan. 16 Chhaynatan wañusqa chanin runaqa huchachanqa mana manchakuq runakunata. wayna-sipas kaypas


pisi tiempollamantan hunt’asqa kanqa mana chanin runakunaq askha watakunan, machuyayninpas. 17 Yachayniyoq runakunaq tukukuynintan rikunqaku, manataqmi entiendenqakuchu Diospa yuyaykusqanta, imapaqchus Wiraqocha payta allinpaq churasqanmantawan. 18 Paykunata rikuspa pisichanqaku. Diosmi ichaqa paykunata asikuspa asikunqa, qhepamantaq millay aya, wañusqakuna ukhupi wiñaypaq k'amisqa kanqaku, nispa. 19 Paykunataqa llik’irqospan umallanmanta wikch’upunqa, chhaynapi mana rimayniyoq kanankupaq. teqsimantapachan paykunata chhaphchinqa; llapanpitaq ch’usaqyachisqa kanqaku, llakikuypitaq kanqaku; Yuyariyninkutaq chinkapunqa. 20 Huchankumanta willaqtinkutaq, mancharisqa hamunqaku, mana allin ruwasqankutaq paykunata uyankupi convencechinqa. CAPÍTULO 5 1 Chanin runaqa sinchi mana manchakuspan ñak'arichiqkunaq ñawpaqenpi sayarinqa, manataqmi ima llank'asqanmantapas cuentata qonqachu. 2 Chayta rikuspataq, manchay mancharikuywan mancharisqa kanqaku, qespichikuyninpa mana reqsisqa kayninmantataq admirasqa kanqaku, llapan suyasqankumantapas. 3 Hinaqtinmi Diosman kutirikuspa waqaspanku, sonqonkupi ninqaku: “Kaymi karqan mayninpi burlakuwaqniyku, k’amikuq rimaypas”, nispa. 4 Noqaykuqa mana yuyayniyoqkunan qhawarirqayku kawsayninta loco hina, tukukuynintapas mana hatunchasqa kananpaq. 5 ¡Imaynatataq Diospa wawankuna ukhupi yupasqa kashan, suertentaq ch'uya runakuna ukhupi! 6 Chayraykun cheqaq-kaq ñanmanta pantarqanchis, chanin kaypa k’anchayninpas manan k’anchariwarqanchischu, chanin kaypa intipas manan ñoqanchis pataman lloqsimurqanchu. 7 Sayk'uchikurqayku millay ñanpi, thuñiypiwan, ari, ch'in pampakunatan rirqayku, maypichus mana ñan karqanchu. 8 ¿Imapaqtaq hatunchakuyninchikqa yanapawarqanchik? Icha, ¿ima allintataq qhapaq kayri hatunchakuyninchikwan apamuwarqanchik? 9 Tukuy chaykunaqa paskapunmi llantuy hina, usqhaylla pasaq k'aspi hina. 10 Unuq ola patanta pasaq barco hinan, chay barco pasaqtinqa manan tariyta atikunmanchu, nitaq olakunapi quillaq ñannintapas. 11 P'isqupas wayrapi phawariqtinpas, manan ima señalpas kanchu, aswanpas raphranpa kuyuriyninwan maqasqa llamp'u wayrata, sinchi qapariywan, kuyuriyninwan ima t'aqakuspa, chayninta pasapun. Chay qhepamantaq mana ima señalpas tarikunchu maymanchus risqanmanta;

12 Otaq, imaynan huk flechata huk marcata t'oqyachispa wayrata t'aqapun, chaymi hukmanta huñukun, chhaynapin runaqa mana yachayta atinchu maypi pasasqanta. 13 Chhaynallataqmi ñoqanchispas, nacesqanchis qhepallaman, tukukuyninchisman asuykamuyta qallarirqanchis, manataqmi ima señalpas karqanchu allin kaymanta rikuchinaykupaq; aswanqa millay ruwayniykupi tukusqaña karqayku. 14 Diosta mana manchakuq runakunaq suyakuyninqa wayrawan apasqa hallp'a hinan. wayra-parawan qarqosqa llañu espuma hina; imaynan q’osñi hina kaypi chaypi ch’eqesqa wayra-parawan, hinaspa huk p’unchaylla qhepaq invitadoq yuyariynin hina pasaq hina. 15 Chanin runakunan ichaqa wiñaypaq kawsanku. paykunaq premionkupas Wiraqochawanmi, paykunata cuidayqa Ancha Hatun Kamachiqwanmi. 16 Chayraykun Señorpa makinmanta sumaq qhapaq suyuta, sumaq coronatawan chaskinqaku, paña makinwanmi paykunata qataykunqa, makinwantaq paykunata waqaychanqa. 17 Envidiakuynintan hap'inqa hunt'asqa armadurata churaspa, chay unanchatataq awqankunaq vengakunanpaq armanman tukuchinqa. 18 Chanin kawsaytan churakunqa pecho p'achata hina, cheqaq juzgaytataqmi churakunqa casconpa rantinpi. 19 Ch'uya kaytan hap'inqa mana atipay atina escudota hina. 20 Sinchi phiñakuynintan espadata hina filoykunqa, kay pachaq paywan maqanakunqa mana yachayniyoq runakunawan. 21 Hinaqtinmi paña apuntaq rayokuna hawaman ripunqa. Puyukunamantapas, allin aysasqa arcomanta hina, chay marcaman phawarinqaku. 22 Phiñakuywan hunt'a rit'i rumikuna rumi arcomanta hina wikch'uykusqa kanqa, lamar-qocha unutaq paykuna contra phiñarinqa, unupas millay millay unuwan unuwan chinkachinqa. 23 Ari, sinchi wayra paykunaq contranpi sayarinqa, wayra-para hinataq paykunata wayrachinqa, chhaynatan mana allin ruwayqa llapa hallp’ata thuñichinqa, mana allin ruwaykunataq atiyniyoq runakunaq tiyanankunata thuñichinqa. CAPÍTULO 6 1 Chhaynaqa, reykuna, uyariychis, hinaspa entiendeychis. yachaychis, kay pachaq k'uchunpi juezkuna, nispa. 2 Llaqta kamachikuqkuna, uyariychis, askha suyukunapi hatunchakuychis. 3 Señor Diosmi atiyta qosunkichis, Ancha Hatun Diosmantataq kamachikuq kayta qosunkichis, paymi ruwasqaykichista pruebasunkichis, yuyaychakuyniykichistapas t'aqwirinqa. 4 Paypa gobiernonpi serviq kaspaykichisqa, manan allintachu juzgarqankichis, manataqmi kamachikuy


simitapas hunt'arqankichischu, nitaq Diospa yuyaychasqanman hinachu purirqankichis. 5 Manchakuypaqmi usqhaylla hamusunkichis, alto cheqaskunapi kaqkunapaqqa sinchi juzgasqa kanqa. 6 Pisi tiempollamantan khuyapayakuyqa millay runakunata pampachanqa, atiyniyoq runakunan ichaqa sinchita ñak'arichisqa kanqaku. 7 Llapallanpa Señorninqa manan pitapas manchakunqachu, nitaqmi piqpa hatun kaynintapas mancharikunqachu, paymi huch'uytapas hatuntapas kamarqan, llapantataqmi khuyapayan. 8 Ichaqa atiyniyoq runakunamanmi sinchi prueba chayamunqa. 9 Chhaynaqa, reykuna, qankunamanmi rimapayaykichis, yachayniyoq kayta yachanaykichispaq, manataq urmaychischu. 10 Ch'uya kayta waqaychaqkunaqa ch'uyata chaninchasqa kanqaku. 11 Chayrayku, rimasqayman munakuyniykichista churaychis; paykunata munaychis, yachachisqa kankichis, nispa. 12 Yachayqa k'anchariqmi, manataqmi hayk'aqpas chinkanchu, ari, payta munakuqkunamantaqa facilllatan rikun, maskhaqkunapas tarinku. 13 Payta munakuqkunatan hark'an, pay kikinta ñawpaqta reqsichikuspa. 14 Pipas temprano maskhaqqa manan sinchi llakisqachu kanqa, punkunkunapi tiyashaqta tarinqa. 15 Chay hinaqa, paypi yuyaykuyqa allin yachayniyoq kaymi, pipas payta qhawaq runaqa usqhayllan mana imamanta llakisqa kanqa. 16 Payqa purishanmi payman hina kaq runakunata maskhaspa, ñankunapipas sumaqta qhawarikun, tukuy yuyaypipas paykunawan tupan. 17 Paypa cheqaq qallariyninmi, wanachiyta munapayaynin. wanachiyta cuidayqa munakuymi; 18 Munakuyqa kamachikuyninkunata hunt’aymi; kamachikuyninkunata uyariyqa mana ismuyniyoq kaymi; 19 Mana ismuq kaymi Diosman asuykachiwanchis. 20 Chayraykun yachay munapayayqa huk qhapaq suyuman apamun. 21 Llaqta reykunan, kamachikuy tiyanakunapi, varakunapipas kusikunkichis chayqa, yachayniyoq kayta yupaychaychis, wiñaypaq kamachinaykichispaq. 22 Yachaymanta, imachus kasqanmanta, imayna wicharisqanmantawan, willasqaykichik, manataqmi pakasqa kaqkunata pakasqaykichikchu, aswanqa nacesqanmantapachan maskhasaq, paymanta yachaytataq k'anchayman apamusaq, hinallataq manataqmi cheqaq kaqpa hawanpiqa pasanqachu. 23 Manataqmi millay envidiawanqa risaqchu. Chayna runaqa manam yachaywanqa hukllawakunqachu. 24 Yachayniyoq runakunaq askha kasqanmi ichaqa kay pachaq allinninpaq, yachayniyoq reyqa runakunaq allinninpaqmi. 25 Chay hinaqa, rimasqaywan yachachikuychis, chaymi allinniykichista ruwasunkichis.

CAPÍTULO 7 1 Ñoqapas wañuq runan kani, llapa runa hina, kay pachamanta ñawpaq kamasqa runaq mirayninpas. 2 Mamaypa wiksanpitaq chunka killamanta aychaman tukusqa, runaq miraynin, puñuywan kusikuywan ima. 3 Naceqtiytaq, común wayrata aysaspa, kay pachaman urmaykurqani, chaytaq rikch’akuq, ñawpaq rimasqay kunkataq qaparirqan, llapan wakinkuna hina. 4 P’achawan p’achawan ñuñuchiwarqanku, chaytaq llakikuywan. 5 Manan kanchu huk rey nacesqanmantapacha. 6 Llapa runan kawsayman haykuy atiyqa, chayman rikch'akuq lloqsimuqpas. 7 Chayraykun Diosta mañakurqani, yuyayniy qowarqan, Diosta waqyarqani, yachay espiritutaq hamuwarqan. 8 Ñoqaqa paytan aswan allinpaq qhawarirqani varakunamanta, kamachikuy tiyanakunamantapas, qhapaq kaykunatapas manan imatapas qhawarirqanichu. 9 Manataqmi ima valorniyoq rumitapas tupachirqanichu, paymanta llapa qoriqa rit'i rit'i hinan, qolqetaq t'uru hina yupasqa kanqa. 10 Ñoqaqa qhali kaymanta, sumaq kaymantawan aswanta munakurqani, k'anchaypa rantinpitaq payta munakurqani, paymanta hamuq k'anchayqa manan hayk'aqpas wañunchu. 11 Llapa allin kaqkunapas paywan kuskan hamuwarqan, mana yupay atina qhapaq kaykunapas. 12 Llapallankupin kusikurqani yachayqa paykunaq ñawpaqenpi purisqanrayku. 13 Ñoqaqa tukuy sonqowanmi yacharani, paywantaqmi rimapayani, manan pakanichu qhapaq kayninta. 14 Payqa mana tukukuq runakunapaqqa qhapaq kaymi, chaywan yanapachikuqkunaqa Diospa amigon kapunku. 15 Diosmi qowarqan munasqayman hina rimanaypaq, qowasqaykunata chaskinaypaq hina wiksallikunaypaq, yachayman pusaq, yachayniyoq runakunata pusaq kasqanrayku. 16 Paypa makinpin kashanchis noqanchispas rimasqanchispas. tukuy yachaytapas, llamk'ay yachaytapas. 17 Paymi yachayta qowarqan imakunachus kashasqanmanta, chaymi yachanaypaq kay pacha imayna kamasqa kasqanmanta, hinallataq imakunachus kawsasqanmantawan. 18 Tiempoq qallariynin, tukukuynin, chawpinpas, intiq t'ikrakuynin, pachaq t'ikrakuyninpas. 19 Watakunaq muyuynin, ch'askakunaq maypi kasqanpas. 20 Kawsaq animalkunaq imayna kaynin, salqa animalkunaq phiñakuyninpas: wayrakunaq k’arak phiñakuyninpas, runakunaq yuyaykusqanpas, imaymana yurakunaq, saphikunaq allin kayninpas.


21 Llapa pakasqa otaq sut’i rikukuq kaqkunatan yachani. 22 Tukuy imapi llank’aq yachaymi yachachiwarqan, paypin ch’uya entiendeq espirituqa ch’uya, huklla, imaymana, mana yuyayniyoq, kawsaq, sut’i, mana qhelli, sut’i, mana k’irisqa, allin kaqta munakuq utqaylla, mana saqisqa, allin ruwanapaq listo, . 23 Runapaq sumaq sonqo, mana kuyuriq, mana manchakuq, mana cuidakuq, tukuy atiyniyoq, tukuy imata qhawaq, tukuy yuyayniyoq, ch'uya, aswan sut'i espiritukunaq chawpinta puriq. 24 Yachayqa ima kuyuymantapas aswan kallpayoqmi, ch'uya kayninraykun tukuy imaymanata pasaspa purin. 25 Payqa Diospa atiyninpa samayninmi, tukuy atiyniyoq Diospa k'anchariyninmanta ch'uya atiyninmi, chayraykun mana ima qhellipas payman urmaykunmanchu. 26 Paymi wiñay k'anchaypa k'anchaynin, Diospa atiyninpa mana qhellichasqa espejon, sumaq kayninpa rikch'ayninpas. 27 Huklla kaspanmi tukuy imata ruwayta atin, pay kikinpi qhepakuspan tukuy imatapas mosoqyachin, ch'uya almakunaman haykuspataq Diospa amigonkunata profetakunatapas tukuchin. 28 Diosqa manan pitapas munakunchu, aswanpas yachaywan tiyaqllatan. 29 Intimantapas aswan sumaqmi, ch'askakunamantapas aswan sumaqmi. 30 Chay qhepamanmi tuta hamunqa, mana allin ruwaykunan ichaqa mana atipanqachu yachayta. CAPÍTULO 8 1 Yachayqa kallpawanmi huk k'uchumanta huk k'uchukama chayan, misk'illatataqmi tukuy imatapas ordenan. 2 Paytaqa munakurqanin, wayna kasqaymantapachan maskharqani, esposayman churayta munarqani, sumaq kaynintapas munakuqmi karqani. 3 Dioswan reqsinakusqanraykun hatunchakushan, tukuy imaq Señorninmi payta munakurqan. 4 Paymi Diosta reqsispa pakasqa yachaykunata yachan, paypa ruwasqankunatapas munakuqmi. 5 Qhapaq kay kay kawsaypi munapayay kaqtinqa; ¿Imataq yachaymanta aswan qhapaq, tukuy imata ruwaq? 6 Yuyayniyoq kay llank'anman chayqa; ¿Pitaq paymanta aswan q'otukuq llank'aqri? 7 Chanin kawsayta munakuqtinqa llank'asqankunaqa allin ruwaykunan, payqa yachachinmi mana manchakuq kayta, allin yuyayniyoq kayta, chanin kayta, mana manchakuq kaytapas. 8 Qharipas askha experienciata munaspaqa, ñawpaq kawsaykunatan yachan, hamunantapas allintan yuyaykun, rimaykunaq sut'inchaynintan yachan, tutayaq rimaykunatapas sut'inchayta atinmi, ñawpaqmantaraqmi rikun señalkunata, musphana

ruwaykunata, pachakunapi, pachakunapi ima sucedenakunatapas. 9 Chayraykun ñoqawan kuska tiyananpaq pusayta yuyaykurqani, allin kaqkunamanta yuyaychaq kananta yachaspa, llakikuykunapi llakikuykunapipas sonqochawananta. 10 Payraykun askha runakuna ukhupi allinpaq qhawarisqa kasaq, kurak runakunapas hatunchasqa kasaq, waynaña kashaspaypas. 11 Ñoqaqa taripaypiqa usqhayllan hatunchakusaq, hatun runakunaq ñawpaqenpin admirasqa kasaq. 12 Qalluyta hap'iptiyqa kusirikuyniytan suyawanqaku, rimaqtiytaq allinta uyariwanku, askha rimaqtiyqa siminkumanmi makinkuta churanqaku. 13 Paypa yanapayninwanmi mana wañuq kawsayta tarisaq, qhepaypi hamuq runakunatataq wiñaypaq yuyarinaypaq saqesaq. 14 Llaqtakunatan ordenpi churasaq, nacionkunataq kamachiwanqaku. 15 Manchakuypaq kamachikuq runakunaqa mancharikunqakun, ñoqamanta uyarispalla. Achka runakunapa chawpinpim allinpaq hapisqa kasaq, guerrapipas kallpasapam kasaq. 16 Wasiyman haykusqay qhepamanmi paywan samarisaq, manataqmi k'arak sonqoyoqchu. Paywan tiyaypas manan llakikuyniyoqchu, aswanpas kusikuymi kusikuymi. 17 Kay imaymanakunata ñoqa kikiypi yuyaymanaspa, sonqoypi yuyaymanaspa, yachaywan hukllachasqa kayqa mana wañuq kaymi; 18 Ancha kusikuymi paypa amistadnin; makinpa ruwayninkunapitaq mana tukukuq qhapaq kaykunaqa kashan; hinaspa paywan conferencia ruwaypi, prudencia; hinaspa paywan rimaspa, allin willakuy; Imaynatachus pusawasaq chayta maskhaspa purirqani. 19 Ñoqaqa allin yuyayniyoq wawa karqani, allin espirituyoqtaqmi karqani. 20 Aswanpas allin kaspaymi mana qhellichasqa cuerpoman hamurqani. 21 Chaywanpas, mana huk hinata chaskiyta atisqayta musyakuspay, manachus Dios qowarqan chayqa; chaytaq yachaypa punton karqan piqpa qokuynin kasqanmanta yachanapaq; Señor Diosta mañakuspaymi payta ruegakurqani, tukuy sonqoywanmi nirqani. CAPÍTULO 9 1 Ñawpa taytaykunaq Diosnin, khuyapayakuq Señorniy, tukuy imaymanata simiykiwan kamaq. 2 Runatataq yachayniykiwan churarqanki, kamasqayki kamasqakunata kamachinanpaq. 3 Kay pachata chanin kayman hina, chanin-kayman hina, chanin sonqowan juzgaychis. 4 Kamachikuy tiyanaykipi tiyaq yachayta qoway. Ama wawaykikunamanta wikch'uwaychu.


5 Ñoqa kamachiyki, kamachiykiq churinpas pisi kallpayoqmi kani, pisi tiempollayoqtaqmi kani, juzgaykunata kamachikuykunatapas entiendenaypaq. 6 Runakunaq wawankuna ukhupi mana hayk'aqpas chhayna hunt'asqa kaqtinpas, yachayniyki mana paywan kaqtinqa, manan imapaqpas valenqachu. 7 Qanmi akllawarqanki llaqtaykipi rey kanaypaq, churiykiq ususiykikunaq jueznin kanaypaq. 8 Qanmi kamachiwarqanki ch'uya orqoykipi templota ruwanaypaq, tiyasqayki llaqtapi altartawan ruwanaypaq, ch'uya karpaman rikch'akuq, qallariymantapacha wakichisqayki. 9 Yachayqa qanwanmi kasharqan, paymi yacharqan ruwasqaykikunata, kay pachata kamashaqtiykipas chaypi kasharqan, yacharqantaqmi imachus allin qhawarisqa kaqta, kamachikuyniykikunapipas. 10 Ch'uya hanaq pachaykimanta, k'anchariy tiyananmantawan kachamuy, chaypi kashaspa noqawan llank'ananpaq, imachus kusichisusqaykita yachanaypaq. 11 Paymi tukuy imaymanata yachan, entienden ima, allin yuyaywanmi ruwasqaykunapi pusawanqa, atiyninpitaq waqaychawanqa. 12 Chay hinatan ruwasqaykunaqa allinpaq qhawarisqa kanqa, chhaynapin llaqtaykita chaninpi juzgasaq, taytaypa tiyananpi tiyanaypaq hinataq kasaq. 13 ¿Ima runataq Diospa yuyaychasqanta yachayta atinman? icha, ¿pitaq yuyaykunman imachus Señorpa munaynin kasqanpi? 14 Wañuq runakunaq yuyaykusqankuqa sinchi llakikunapaqmi, yuyaykusqanchispas manan sut'ichu. 15 Ismuq cuerpoqa almatan sarunchan, hallp'amanta ruwasqa karpataq askha imaymanapi yuyaymanaq yuyayta llasaykuchin. 16 Yaqapaschá kay pachapi kaqkunata allinta yuyaykunchis, llank'aywantaq ñawpaqenchispi kaqkunata tarinchis, aswanpas hanaq pachapi kaqkunata maskhaq? 17 ¿Pitaq yachaq yuyaychasqaykita, mana yachayta qospa, hanaq pachamanta Santo Espirituykita mana kachamunkichu? 18 Kay pachapi kawsaq runakunaq imayna kawsasqankupas mosoqyachisqan karqan, runakunaq kusichisusqayki imaymanakunata yachachisqa karqanku, yachaywantaq qespichisqa karqanku. CAPÍTULO 10 1 Paymi kay pachaq ñawpaq kaq taytanta waqaycharqan, payqa sapallan kamasqa karqan, urmasqanmantataq horqomurqan. 2 Paymanmi atiyta qorqan tukuy imaymanata kamachinanpaq. 3 Ichaqa mana chanin runakuna phiñakuspa chay warmimanta karunchakuqtinmi, wawqenta wañuchispa phiñakuspa wañupurqan. 4 Payraykun kay pacha unuwan unuwan chinkaykurqan, chaymi yachayqa wakmanta

waqaycharqan, chanin runakunaq puriynintataq pusarqan pisi chaniyoq k'aspiwan. 5 Chaymantapas, nacionkunapas millay rimanakuyninkupi p’enqachisqa kaspankun, chanin runata tarirqan, hinaspan Diospa ñawpaqenpi mana huchayoqta waqaycharqan, churinta khuyapayakuyninmantataq kallpawan waqaycharqan. 6 Diosta mana manchakuq runakuna wañupuqtintaq, chanin runata qespichirqan, paymi phisqa llaqtakunaman urmaykuq ninamanta ayqekurqan. 7 Kunankamapas q'osñiq ch'usaq hallp'anpas sut'inchakunmi, mana hayk'aq puquq ruruq yurakunapas. 8 Mana yachayniyoq kaymantaqa, manan kay k’irisqallachu gat, allin kaqkunata mana yachasqankurayku; ichaqa, mana yuyayniyoq kayninkuta yuyarinankupaqmi kay pachaman saqerqanku, chhaynapin huchallikusqankupi mana pakayta atirqankuchu. 9 Yachayniyoqmi ichaqa chay warmita ñak’ariq runakunata nanaymanta qespichirqan. 10 Chanin runa wawqenpa phiñakuyninmanta ayqekuqtinmi allin ñankunata pusarqan, Diospa qhapaqsuyunta rikuchirqan, ch'uya kaqkunatataq yachayta qorqan, puriyninpi qhapaqyachirqan, llank'asqan rurukunatapas mirachirqan. 11 Sarunchaq runakunaq munapayasqanwanmi paypa ladonpi sayasharqan, hinaspan qhapaqyachirqan. 12 Payqa awqankunamantan defienderqan, hark'arqantaqmi suyakuqkunamanta, sinchi maqanakuypitaq atiparqan; ahinapin yachanman allin kay llapamanta aswan kallpayoq kasqanta. 13 Chanin runata vendeqtinkutaq, mana saqerparirqanchu, aswanpas huchamanta qespichirqan. 14 Manataqmi wisq'asqata saqerparirqanchu, qhapaq suyupa k'aspinta, sarunchaqninkunaq contranpi atiytawan apamunankama. 15 Paymi chanin runakunata, mana huchayoq miraykunatapas sarunchakuq nacionmanta qespichirqan. 16 Paymi Señor Diospa kamachinpa almanman haykurqan, hinaspan manchakuypaq reykunata atiparqan milagrokunawan señalkunawan ima. 17 Chanin runakunaman llank’asqankumanta premiota qorqan, admirakuypaq ñanpi pusarqan, p’unchaypitaq paykunapaqqa pakasqa karqan, tutataq ch’askakunaq k’anchaynin karqan. 18 Puka lamar-qochata pusarqan, askha unu ukhuntataq pusarqan. 19 Ichaqa enemigonkuta unuwan unuwan wikch'uykuspan ukhu ukhumanta wikch'upurqan. 20 Chayraykun chanin runakunaqa mana manchakuq runakunata suwarqanku, ch'uya sutiykitataq yupaycharqanku, paykunarayku maqanakuq makiykitapas. 21 Yachayniyoq kaymi upa runakunaq siminta kicharirqan, mana rimay atiq runakunaq qalluntataq allin rimaqman tukuchirqan.


CAPÍTULO 11 1 Paymi ch'uya profetaq makinpi paykunaq ruwasqankuta allinta wiñachirqan. 2 Mana runaq tiyasqan ch'inneqnintan purirqanku, mana ñanniyoq cheqaskunapitaq karpakunata sayarichirqanku. 3 Awqankuq contranpi sayarirqanku, awqankumanta vengakurqanku. 4 Ch'akisqa kashaspankun qaparisurqanki, hinan unu qaqamanta paykunaman haywarirqan, sinchi rumimantataq ch'akiyninku chinkapurqan. 5 Imaraykuchus awqanku castigasqa karqanku, chaywantaq paykunapas yanapasqa karqanku. 6 Wiñaypaq puriq mayupa rantinpi, qhelli yawar ch'aqwasqa. 7 Wawakunata wañuchisqa kamachikuymanta sut'ita k'amispaykiqa, mana suyasqankuwan askha unuta qorqanki. 8 Chay ch'akiywan willaspa awqankuta muchuchisqaykita. 9 Juzgasqa kaspankupas, khuyapayakuywan muchuchisqa kaspankupas, yacharqankun Diosta mana manchakuq runakunata juzgasqa kasqankuta, ñak’arichisqa kasqankutapas. 10 Chaykunatan taytayki hina yuyaycharqanki, pruebarqankipas, huknintataq sinchi k'arak rey hina huchacharqanki, muchuchirqankipas. 11 Manaña kashaspapas, chaypiña kaspapas, kaqllatan llakisqa karqanku. 12 Paykunataqa iskay kutitan llakikurqanku, ñawpaq kawsayta yuyarisqankuraykun waqarqanku. 13 Paykuna kikinkumanta muchuchisqankuwan uyarispanku, hukkunata allinpaq qhawarisqa kanankupaq. 14 Pitachus pisichaspa respetarqanku, unayña wawakunata wikch'usqa kashaspa, payta, qhepaman imachus pasasqanmanta rikuspa, admirakurqanku. 15 Ichaqa millay ruwayninkupa mana yuyayniyoq yuyayninkurayku, q’otusqa kaspanku mana yuyayniyoq mach’aqwaykunata, millay animalkunatawan yupaychasqankurayku, askha mana yuyayniyoq animalkunata paykunaman kacharqanki vengakunankupaq; 16 Chay hinapin yachanqaku pipas huchallikusqanta, chaywantaq muchuchisqa kananta. 17 Tukuy-atiyniyoq makiykiqa, kay pachata mana rikch'ayniyoqman tukuchiq, manan munarqanchu askha osokunata otaq sinchi leonkunata paykunaman kachamunanpaq. 18 Mana reqsisqa sallqa animalkuna, phiñakuywan hunt'a, mosoq kamasqa, nina rawrayta, ch'eqesqa q'osñi qhelli q'apaykunata, ñawinkumanta manchay llimp'ikunata t'oqyachiq. 19 Chaytaqa manan mana allinkunallachu paykunata huk kutillapi kachachinman, aswanqa manchay rikuypas llapantan chinkachinman.

20 Ari, mana chaykuna kaqtinqa, huk phatayllawanmi urmaykurqanku, vengakuywan qatiykachasqa kaspanku, atiyniykiq samayninwantaq ch'eqesqa karqanku, ichaqa qanmi tukuy imaymanata t'aqarqanki tupuypi, yupaypi, llasayninpiwan. 21 Qanmi tukuy tiempo munasqaykiman hina hatun kallpaykita rikuchiyta atinki. ¿Pitaq makiykiq atiyninta atipanman? 22 Llapan kay pacha ñawpaqeykipiqa balanzapi huk huch’uy granu hinan, ari, kay pachaman urmamuq tutamanta runtuq sut’uynin hina. 23 Qanmi ichaqa llapa runakunata khuyapayakunki. Qanmi tukuy imata ruwayta atiwaq, runakunaq huchankunatapas ñawiykita k'irinki, paykuna allichanankurayku. 24 Qanqa tukuy ima kaqkunata munakunki, manataqmi ima ruwasqaykitapas millakunkichu, manan hayk'aqpas imatapas ruwawaqchu karqan cheqnikuwaq karqan chayqa. 25 ¿Imaynataq imapas aguantanman karqan, mana munasqayki kaqtinqa? icha waqaychasqachu, mana waqyasqa kaspaqa? 26 Qanmi ichaqa llapa runakunata khuyapayaykunki, paykunan qanpa kanku, Señor Diosníy, almakunata munakuq. CAPÍTULO 12 1 Mana ismuq Espirituykiqa tukuy imapin kashan. 2 Chhaynaqa, pisi-pisimantan huchallikuqkunata muchuchinki, huchallikusqankuta yuyarispataq willanki, millay ruwasqankuta saqespa qanpi iñinankupaq, Señor Diosníy. 3 Munayniykin karqan ñawpa taytanchiskunaq makinwan ch'uya hallp'aykipi tiyaq iskay runakunata chinkachinaykipaq. 4 Payta cheqnikunki layqa ruwaykunata, millay sacrificiokunata ima ruwasqanmanta. 5 Hinallataq chay mana khuyapayakuq wawakuna wañuchiqkuna, hinallataq runaq aychanta mikhuqkuna, hinallataq yawar raymikuna. 6 Sacerdotenkuwan, tayta-mamakunata yupaychaq soldadokunaq chawpinmanta, tayta-mamankuwan, paykunan mana yanapayniyoq almakunata makinkuwan wañuchirqanku. 7 Llapamanta aswan allinpaq qhawarisqayki hallp'a, Diospa wawankunaq allin colonianta chaskinanpaq. 8 Runakuna hina khuyapayasqayki runakunatapas, ejercitoykiq ñawpaqninpi kaq avispaskunata pisi pisimanta wañuchinankupaq kacharqanki. 9 Manan Diosta mana manchakuq runakunata maqanakuypi chanin runakunaq makinman apayta atisqaykiraykuchu, nitaq millay animalkunawanpas, huk k'arak simillawanpas ch'ullalla wañuchiyta atirqankichu. 10 Ichaqa pisi pisimanta paykunaman taripayniykikunata hunt’aspa, yuyayman kutirimunankupaq cheqasta qorqanki, mana yachaq


kaspa, millay miray kasqankuta, hinallataq millay kayninku paykunapi uywasqa kasqanmanta, yuyayninkupas mana hayk’aqpas t’ikrakunanta. 11 Qallariymantapachan ñakasqa muhu karqan. manataqmi pitapas manchakuspaykiqa huchallikusqankumanta pampacharqankichu. 12 ¿Pitaq ninman: ¿Imatan ruwarqanki? Icha, ¿pitaq juzgasqaykita atipanman? Icha, ¿pitaq huchachasunkiman wañuq nacionkunamanta? Icha, ¿pitaq hamunqa contraykipi sayarinanpaq, mana chanin runakunamanta vengakunanpaq? 13 Manan pipas Diosqa kanchu, aswanpas qanllan llapa runakunamanta llakikuq, paymanmi willawaq juzgasqayki mana allin kasqanta. 14 Manan reypas nitaq kamachikuq runapas uyanta churasunkimanchu pitapas castigasqaykimanta. 15 Chay hinaqa, qan kikiyki chanin runa kasqaykiman hinan, tukuy imatapas chaninpi churanki. 16 Atiyniykiqa chanin kaypa qallariyninmi, llapanpa Señornin kasqaykiraykutaq llapapaq khuyapayakuq kanki. 17 Runakuna hunt'asqa atiyniyoq kasqaykita mana creeqtinkuqa, kallpaykitan rikuchinki, chayta yachaqkunaq chawpinpin mana manchakuq kasqankuta rikuchinki. 18 Qanmi ichaqa atiyniykita allinta yachaspa chaninpi juzgawankiku, ancha munakuywanmi kamachiwankiku, munaspaykipas atiyniyoqmi kanki. 19 Ichaqa chhayna llank’aykunawanmi llaqtaykiman yachachirqanki chanin runa khuyapayakuq kananta, wawaykikunatapas allin suyakuyniyoqta ruwarqanki huchakunamanta yuyayman kutirikuyta qonaykipaq. 20 Wawaykikunaq awqankunata, wañuyman huchachasqakunatapas chhaynata yuyaykuspa muchuchiwaq, chaywantaq millay munayninkumanta qespichisqa kanankupaq tiempota, maypi kasqankutapas qowaq. 21 ¿May allin yuyaywantaq qan kikiyki churiykikunata juzgarqanki? 22 Chhaynaqa, castigawashaspaykichispas, awqanchiskunatan waranqa kutitawan maqawankichis, juzgaspayku allin kaypi yuyaykunaykupaq, ñoqaykupas juzgasqa kashaspayku khuyapayakuyta suyakunaykupaq. 23 Chhaynaqa, runakuna qhellipi mana chaninpi kawsashaspankupas, millay millay ruwayninkukunawanmi paykunata ñak’arichirqanki. 24 Paykunaqa pantasqa ñankunapin sinchita pantarqanku, hinaspan dioskunata hap’irqanku, awqankuq animalninkuna ukhupipas pisichasqa karqanku, q’otusqa kaspanku, mana yuyayniyoq wawakuna hina. 25 Chayraykun paykunaman, mana yuyayniyoq wawakunaman hina, paykunata burlakunaykipaq juiciota apachirqanki. 26 Pikunachus mana allinyachisqa kanankuta munaqkuna, paykunawan kusichikusqanwan, Diospa chanin juzgasqa kasqankuta yuyaykunqaku.

27 Qhawariychis, castigasqa kaspanku, dios kanankupaq yuyaykusqanku runakunamanta, imakunatachus phiñakurqanku. kunanqa paykunapi muchuchisqa kaspanku, chayta rikuspa, cheqaq Dios kasqanmanta reqsikurqanku, paytan manaraq reqsiyta negarqankuchu. CAPÍTULO 13 1 Cheqaqtapunin llapa runakunaqa yanqalla kanku, Diosmanta mana yachaq, manataqmi rikukuq allin kaqkunamanta reqsiyta atirqankuchu, manataqmi llank’aykunata qhawarispapas llank’aq runataqa reqsirqankuchu; 2 Ichaqa ninatapas, wayratapas, usqhaylla wayratapas, ch'askakunaq muyuynintapas, sinchi unutapas, hanaq pacha k'anchaykunatapas, kay pachata kamachikuq dioskuna hina qhawarisqa. 3 Paykunaq sumaq kayninwan kusikuspankutaq dioskunaman hap’irqanku; paykunaq Señornin aswan allin kasqanta yachachunku, sumaq kaypa ñawpaq kaq kamaqninmi paykunata kamarqan. 4 Ichaqa atiyninkumanta, allin kayninkumantawan admirakurqanku chayqa, paykunaq kamaqnin aswan atiyniyoq kasqanta entiendechunku. 5 Kamasqakunaq hatun kayninwan sumaq kayninwanmi chaykuna ruwaq runaqa tupan. 6 Chaywanpas manan huchachasqachu kanku, Diosta maskhaspa pantaspa tariyta munaspanku. 7 Paypa ruwasqankunata allinta yachaspankun allinta t'aqwirinku, rikusqankupitaq creenku. 8 Ichaqa manan paykunapas pampachasqachu kanku. 9 Anchata yachayta atispankuqa, kay pachaman apuntankuman. ¿imaynataq mana chayllachu chaypa Wiraqochanta tarirurqaku? 10 Ichaqa llakikuypaqmi kanku, wañusqakunapitaqmi suyakuyninkupas, paykunan dios nispa sutichanku, chaykunaqa runakunaq makinpa ruwasqanmi, qori qolqepas, animalkunaman rikch’akuqta, otaq mana imapaq valeq rumitapas rikuchinankupaq ñawpa makimanta. 11 Huk carpintero k'aspikunata rutuq sach'ata sach'asach'ata kuchuspa, muyuriqpi llapa kurkunta q'ewispa, sumaqllata k'utuspa, runaq kawsayninpaq hina vasota ruwaspa. 12 Llank'asqan q'opakunata mikhunanta allichananpaq tukuspataq, pay kikinta hunt'aykusqa; 13 Mana imapaqpas valeq runakunaq chawpinpi q’opallata hap’ispa, k’uyusqa k’aspi hina, nudo hunt’a kashaspa, allinta tallarqan, mana ima ruwanan kashaqtin, hinaspataq hamut’ay yachayninwan ruwarqan, hinaspa runaq rikch'ayninman hina ruwarqan; 14 Otaq millay animalman rikch'achirqan, vermilionwan llusiykuspa, puka llimp'iwan, tukuy ch'iqchikunata qataspa. 15 Chaypaq allin cuartota ruwaspataq, perqaman churaspa fierrowan allinta takyachirqan.


16 Mana urmananpaqmi yanaparan, mana yanapayta atisqanta yachaspa. Imaymana rikch'akuqmi, yanapaytan necesitan. 17 Hinaqtinmi payqa Diosta mañakun kapuqninkunapaq, warminpaq, wawankunapaqwan, manataqmi p'enqakunchu mana kawsayniyoq runaman rimananpaq. 18 qhali kananpaqmi pisi kallpata waqyan, kawsayqa wañusqatan mañakun. Yanapakuyqa huch'uyyaykukuspan mañakun pisi qolqeyoq runakunata, allin purinapaqtaq mana chakinta ñawpaqman churayta atiqkunamanta mañakun. 19 Ganananpaqpas, ganananpaqpas, makinpa allin ruwasqanpaqpas, mana ima ruway atiq runamantan atiyta mañakun. CAPÍTULO 14 1 Pipas barcopi purinanpaq alistakuspa, sinchi olakunata pasananpaqña kashaqtinmi, apaq mankamanta aswan ismusqa k'aspita waqyan. 2 Cheqaqtapunin chayta yuyaykurqan ganayta munaspa, llank'aq runaqa yachayninwanmi chayta hatarichirqan. 3 Yayay, qhawarisqaykin ichaqa kamachin, lamarqochapi ñanta ruwarqanki, olakunapitaq allin ñanta ruwarqanki. 4 Tukuy imamantapas qespichikuyta atisqaykita rikuchispa, ari, pipas lamar-qochaman mana hap'ispa rirqan chaypas. 5 Chaywanpas manan munankichu yachayniykiq ruwayninkuna yanqa kananta, chayraykutaq runakuna kawsayninkuta huk huch’uy k’aspiman qonku, pisi kallpa mankapi k’ullu lamar-qochata pasaspataq qespichisqa kanku. 6 Ñawpa tiempopipas hatunchakuq hatunkaray runakuna wañupuqtinkun, makiykiwan kamachisqa kay pachaq suyakuyninqa pisi kallpayoq mankapi ayqekurqan, hinaspan wiñaypaq miray mirayta saqerqan. 7 Kusisamiyoqmi chanin kayman hamun yantaqa. 8 Makiwan ruwasqapas ñakasqa kashan, hinallataq kamaqpas ñakasqa. Chaytaq, ismuq kasqanrayku, dios sutichasqa kasqanrayku. 9 Diosta mana manchakuq runapas, mana manchakuq runapas Diospa cheqnisqanmi kanku. 10 Imapas kamasqa runaqa muchuchisqan kanqa. 11 Chayraykun mana judío runakunaq taytachamamachankupas wachuchisqa kanqa, Diospa kamasqankunaqa millay millaymanmi tukupun, runakunaq almanpaq urmachiq, mana yachayniyoq runakunaq chakinpaqpas toqllamanmi tukupun. 12 idolokunata yuyaykuspaqa, espiritualpi qhelli huchapi puriy qallarirqan, chay idolokunata paqarichispataq kawsayta waqllichirqan. 13 Qallariymantapachan mana karqankuchu, manataqmi wiñaypaqchu kanqaku.

14 Runakunaq yanqa k'anchariyninwanmi kay pachaman haykurqanku, chayraykun pisi tiempollamanta tukukapunqaku. 15 Mana tiemponpi waqaq taytan wawanpa rikch'ayninta ruwaspa, kunanqa diosta hina hatuncharqan, chaypachaqa wañusqa runan karqan, hinaspan kamachisqankunaman qorqan ceremoniakunata sacrificiokunatawan. 16 Chhaynapin tiempoq pasasqanman hina Diosta mana manchakuq costumbre kallpachasqa kasharqan, reykunaq kamachikuyninman hinataqmi grabasqa idolokunata yupaycharqanku. 17 Pitachus runakuna mana respetayta atirqankuchu, karupi tiyasqankurayku, karumantan uyanta llullakuqta hap’irqanku, hinaspan hatunchasqanku reypa sut’i rikch’ayninta ruwarqanku, chhaynapi ñawpaqman purisqankuwan payta alabanankupaq mana chaypichu kasharqan, chaypi kashanmanpas hina. 18 Hinaspapas chay ruwaqpa sapallan kallpachakusqanmi yanaparqan mana yachaq runakunata aswan yanqa iñiyman apanankupaq. 19 Ichapas kamachikuq runata kusichiyta munaspan, tukuy yachayninta kallpacharqan aswan allin modaman rikch’akunanpaq. 20 Chay hinata, askha runakuna, chay llank’aypa khuyapayakuyninwan aysasqa, kunanqa payta huk diosta hina hap’irqanku, ñawpaqtaqa hatunchasqaraqmi karqan. 21 Kay pachata q'otunankupaqmi karqan, runakunapas, hatun llakimanpas, hatun kamachikuymanpas servispa, rumikunaman, q'aytukunamanpas mana rimay atina sutita churarqanku. 22 Paykunapaqqa manan ayparqanchu, Diosta reqsispa pantasqankuqa. ichaqa, mana yachaq hatun maqanakuypi kawsashaqtinkutaq, chay hatun muchuykunaqa thak kay nispa suticharqanku. 23 Wawankuta sacrificiokunapi wañuchishaqtinku, pakallapi ceremoniakunata ruwaqku, mana reqsisqa costumbrekunata ruwashaqtinkupas. 24 Manañan kawsayninkutapas, casarakuykunatapas mana qhellichasqatachu waqaycharqanku, aswanpas huk runata qhellichakuspa wañuchirqanku, otaq wasanchay huchapi llakichirqanku. 25 Llapa runakunapin kamachikurqan yawar, mana yuyaypi wañuchiy, suwakuy, q'otukuy, waqlliy, mana hunt'aq kay, ch'aqway, llulla juramento. 26 Allin runakunata llakichiy, allin kawsayta qonqay, almakunata qhellichay, sumaq sonqo kay, casado kawsaypi ch'aqway, wasanchay hucha, mana p'enqakuq qhelli kay ima. 27 Mana sutichasqa idolokunata yupaychayqa, tukuy mana allinkunaq qallariyninmi, kausayninmi, tukukuyninpas. 28 Kusikuspa, llullakuspa, llullakuspa, mana chaninpi kawsaspa, locoyanku, mana chayqa, mana allintachu juranku.


29 Mana kawsayniyoq taytacha-mamachakunapin confiashanku. llullakuspa juraspankupas, mana k’irisqa kanankupaqmi qhawarinku. 30 Ichaqa iskayninmantan chaninpi muchuchisqa kanqaku, Diosta mana allinta yuyaykusqankurayku, idolokunata uyarisqankurayku, ch'uya kayta pisichaspa q'otuspa mana chanin jurasqankurayku. 31 Manan jurasqanku runakunaq atiyninchu, aswanpas huchasapakunaq chanin vengakuyninmi, Diosta mana manchakuq runakunaq huchallikusqantapuni muchuchin. CAPÍTULO 15 1 Diosníy, qanmi ichaqa khuyapayakuq, cheqaqpuni, pacienciakuq, khuyapayakuq, tukuy imatapas ordenan. 2 Huchallikuqtiykuqa qanpa kayku atiyniykita yachaspayku, ichaqa manan huchallikusaqkuchu qanpaq yupasqa kasqaykuta yachaspa. 3 Qanta reqsikuyqa hunt'asqa chanin kaymi, atiyniykita reqsiyqa mana wañuq kawsaypa saphinmi. 4 Runakunaq millay yuyaykusqanpas manan q’otuwarqanchischu, nitaq imaymana llimp’ikunawan qhellichasqa rikch’aypas, pintorpa mana ruruq llank’asqanpas. 5 Chayta rikuspaqa mana yuyayniyoq runakunatan munapayanku, chaymi mana samayniyoq wañusqa rikch'ayta munanku. 6 Chaykunata ruwaqkuna, munapayaqkuna, yupaychaqkunapas, mana allin ruwaykunata munakuqmi kanku, chaykunapi confianankupaq hinan kanku. 7 Manka ruwaqqa llamp'u hallp'ata ch'uyanchaspa, llapa mankakunata anchata llank'aspa serviwanchis, arí, t'urumantan ruwan ch'uyapaq serviq vasokunatapas, hinallataq llapan contrariota serviqkunatapas, ichaqa imachus kashan mayqin rikchaqtapas llamk’achiptinkuqa, kikin manka ruwaqmi juez. 8 Llank’asqankunata qhellichakuspataq, t’urumanta yanqa diosta ruwan, ñawpaq hallp’amanta ruwasqa diosta, pisi tiempollapitaq chayman kutipun, maypachachus manusqa kawsaynin tukupunqa nispa mañakusqa. 9 Chaywanpas manan askha llank'anayoqchu, nitaq kawsayninpas pisichu, aswanpas kallpachakun qori ruwaqkunamanta qolqe ruwaqkunamantapas aswan allin kananpaq, kallpachakuntaqmi broncepi llank'aqkunata hina ruwananpaq, llulla kaqkunata ruwaytapas hatunchananpaqmi qhawarin. 10 Sonqonqa uspha hinan, suyakuyninpas kay pachamanta aswan millaymi, t'urumantapas pisi valorniyoqmi kawsayninpas. 11 Payqa manan reqsirqanchu kamaqninta, hinallataq kawsaq espirituta samaykuqta. 12 Paykunan ichaqa kawsayniykuta kusirikuyman hina qhawarirqanku, kaypi tiempoykutataq gananaykupaq qhatuta hina qhawarirqanku, ninku,

millay ruwaykunawanña tukuy ñanta purishasunman, nispa. 13 Kay pachapi kaq runaqa p'akisqa p'uyñukunata, k'uyusqa rikch'aykunatawan ruwaqmi, pay kikinta yachan llapanmanta aswan huchallikuqta. 14 Llaqtaykiq llapa awqankuna, paykunata kasukuq, mana yuyayniyoq, wawachakunamantapas aswan llakisqa kanku. 15 Paykunan mana judío runakunaq llapa idolokunata dios hina yuparqanku, manataqmi ñawiwanchu, nitaq sinqawanchu samayta hap'inanpaq, nitaq ninriwanchu uyarinanpaq, nitaq maki dedowan hap'inanpaqpas. chakinkumanta rimaspaqa, pisi-pisimantan purinku. 16 Runaqa chaykunataqa kamarqan, espiritunmanta manukuqpas chaykunataqa kamarqan, ichaqa manan pipas payman rikch'akuq diostaqa ruwayta atinmanchu. 17 Wañuq kaspanmi millay makiwan wañusqata ruwan, pay kikinmi aswan allinqa yupaychasqankunamantaqa, huk kutipi kawsashaspan ichaqa mana hayk'aqpas kawsarqanchu. 18 Arí, paykunapas yupaycharqankun aswan cheqnikuq animalkunatapas. 19 Manataqmi sumaq rikch'ayniyoqchu kanku, animalkunaq munapayasqan hinachu, aswanpas Diospa alabasqanmi, mana saminchasqanpas. CAPÍTULO 16 1 Chhaynaqa, chayman rikch'akuqkunawanmi muchuchisqa karqanku, askha animalkunaq ñak'arichisqanwanpas. 2 Chay castigopa rantinpin llaqtaykiwan khuyapayakuspa, mana reqsisqa mikhunata, codornizkunata yanurqanki. 3 Mikhunata munaspanku, paykunaman kachamusqa animalkunata millay rikusqankurayku millakunankupaq. ichaqa kaykunaqa, pisi tiempollapaq pisichasqa kaspanku, huk mana reqsisqa gustomanta mikhuqman tukuchisqa kankuman. 4 Tirano kamachikuq runakunamanmi mana ayqekuyta atirqankuchu, ichaqa paykunamanmi rikuchisqalla kanan karqan awqankunaq ñak'arichisqa kasqankuta. 5 Manchakuypaq animalkunaq k'arak phiñakuynin chaykunaman hamuqtin, q'ewisqa mach'aqwaykunaq k'irisqanwan wañupuqtinkutaq, phiñakuyniykiqa mana wiñaypaqchu tukukurqan. 6 Ichaqa pisi tiempollapaqmi mancharikurqanku, qespichisqa kanankupaq señalniyoq kaspanku, kamachikuy simiykiq kamachikuyninta yuyarinankupaq. 7 Chayman kutiriqqa manan rikusqanwanchu qespichisqa karqan, aswanpas qanwanmi qespichisqa karqan, qanmi llapa runakunata qespichiq kanki. 8 Chaywanmi awqaykikunata willachirqanki tukuy mana allinkunamanta qespichiqniyki kasqaykita.


9 Paykunapaqqa saltamontekunaq, ch'uspikunaq kanisqanpas, manan ima hampipas tarikurqanchu. 10 Churiykikunan ichaqa mana venenoyoq dragonkunaq kirunkunallachu atiparqanku, khuyapayasqaykiraykun paykunata qhaliyachirqanki. 11 Rimasqaykikunata yuyarinankupaqmi k’irisqa karqanku. utqaylla qespichisqa karqanku, mana ukhu qonqayman urmaspa, allin kasqaykita sapa kuti yuyarinankupaq. 12 Manam qurachu nitaq llampuyachiq yesochu paykunata qhaliyachirqa, aswanqa tukuy imata sanoyachiq Simiykim. 13 Qanqa atiyniyoqmi kanki kawsayta wañuytapas, qanmi infierno punkukunaman pusanki, hinaspan wakmanta wicharichinki. 14 Runaqa millay munakuywanmi wañuchin. manataqmi hatarichisqa almapas kutimunchu. 15 Ichaqa manan atiwaqchu makiykimanta ayqeyta. 16 Diosta mana manchakuq runakunaqa, mana reqsisuqniykikunan, makiykiq kallpanwan maqasqa karqanku, mana reqsisqa parakunawan, granizokunawan, parawan ima, qatiykachasqa karqanku, manataqmi ayqeyta atirqankuchu, ninawanmi wañuchisqa karqanku. 17 Ancha admirakunapaq hinan nina unupi aswan kallpayoq karqan, chaymi tukuy imaymanata wañuchin, kay pachaqa chanin runakunaraykun maqanakun. 18 Mayninpiqa nina rawraymi pisiyapurqan, mana manchakuq runakunaq contranpi kachamusqa animalkunata ama ruphachinanpaq. ichaqa paykuna kikinkupas rikuspa reparankumanmi Diospa taripayninwan qatiykachasqa kasqankuta. 19 Huk pachataq nina atiymanta aswan hatun unu chawpipipas rawrarin, mana chanin hallp’aq rurunkunata chinkachinanpaq. 20 Chaypa rantinpin llaqtaykiman angelkunaq mikhunanta mikhuchirqanki, hanaq pachamantataq t'antata apachirqanki, mana llank'asqankuwan yanusqa t'antata, sapanka runaq kusichiyninta hunt'achiyta atispa, tukuy munasqanman hina. 21 Mikhusqaykiqa wawaykikunamanmi misk'i kayniykita willarqan, mikhuqpa munayninman hinataqmi servirqan, sapankankuq munasqanman hinataq. 22 Ichaqa rit’ipas, chiripas ninata aguantarqanku, manataq chullurqankuchu, chiripi nina rawraspa, parapi llimp’ispa, awqakunaq rurunkunata thuñichisqanmanta yachanankupaq. 23 Ichaqa yapamantan qonqapurqan kallpanta, chanin runakuna mikhuchisqa kanankupaq. 24 Qan serviq kamaqmi, mana chanin runakunaq contranpi kallpanta yapan, muchuchisqa kanankupaq, kallpantataq pisiyachin, qanpi hap’ipakuq runakunaq allinninpaq. 25 Chayraykun Diosqa tukuy imaymanaman t'ikrakurqan, khuyapayakuyniykitataq kasukurqan,

chaymi tukuy imaymanata mikhuchisunki, pisichikuqkunaq munasqanman hina. 26 Munasqayki Señor Diosníy, wawaykikuna yachanankupaq, manan rurukunaq wiñayninchu runata mikhuchin, aswanpas simiykin qanpi hap'ipakuqkunata waqaychan. 27 Ninawan mana ch'usaqyachisqa kaqpas, intiq pisi k'anchayninwan q'oñichisqa kaspa, pisi tiempollamanta chullupurqan. 28 Chay hinapin yachakunqa, intiq gracias ninanta hark'ananchista, p'unchaymantataq mañapusunchis, nispa. 29 Mana agradecekuq runakunaq suyakuyninmi chiri tiempopi q’oñi q’omer hina ch’akipunqa, mana allin unu hinataq ayqekunqa. CAPÍTULO 17 1 Juzgasqaykikunaqa hatunmi, manataqmi niyta atikunmanchu, chayraykun mana uywasqa runakunaqa pantarqanku. 2 Mana chanin runakuna ch'uya llaqtata sarunchanankupaq yuyaykushaqtinkun. wasinkupi wisq’asqa kaspanku, tutayaqpi wisq’asqa kaspanku, unay tuta watasqa kaspanku, wiñay qhawariymanta qarqosqa kasharqanku. 3 Pakasqa huchankupi pakasqa puñunankuta yuyaykushaspankun, qonqaymanta tutayaq velo ukhupi ch’eqesqa kasharqanku, manchay musphasqa, mana reqsisqa rikch’aykunawantaq mancharisqa kasharqanku. 4 Paykunata hap'iq k'uchupas manan manchakuymanta hark'ayta atirqanchu, aswanpas unuq t'oqyasqan hina qapariykunan paykunaq muyuriqninkupi uyarikurqan, llakisqa rikuykunataq paykunaman rikhurirqan llasa uyakunawan. 5 Ninaq atiyninpas manan paykunata k'anchanmanchu, ch'askakunaq k'ancharishaq nina rawrayninpas manan aguantanmanchu chay manchay tutata k'ancharinanpaq. 6 Ancha manchay ninallan paykunaman rikhurimurqan, sinchi mancharisqa kaspanku, mana rikusqanku rikusqankumantaqa aswan millay kananpaq yuyaykurqanku. 7 Arte magia nisqa llullakuykunamanta rimaspaqa, pisichasqa karqanku, yachaywan hatunchakusqankupas p’enqaypi k’amisqa karqan. 8 Unqusqa runamanta manchakuykunata, sasachakuykunata qarqonankupaq prometekuqkunaqa, manchakuymantan onqosqa karqanku, asikunapaq hinataqmi karqanku. 9 Manaña ima manchaypas paykunata manchakurqanchu chaypas. Chaywanpas mach'aqwaykunapa qaparisqan animalkunawan mancharisqa kashaspanku. 10 Manchakuspankun wañuranku, wayrata rikusqankuta negaspanku.


11 Mana allin ruwayqa, kikinpa testigonwan huchachasqa, sinchi manchachikuq, conciencianwan ñit'isqa kaspataq, mana allin ruwaykunata ñawpaqmantaraq willan. 12 Manchakuyqa manan imapaschu, aswanpas yuyaypa qosqan yanapayta traicionaymi. 13 Ukhumanta suyakuyqa pisillaña kaqtinpas, mana yachaytan aswanta yupan, ñak'arichiy apamuq huchamantaqa. 14 Ichaqa chay tuta puñuylla puñuspanku, mana aguantay atina, mana qispiy atina infierno ukhumantataq paykunaman hamurqan. 15 Hukninmi sinchi millay rikch'aykunawan phiñasqa karqanku, wakintaq desmayasqa karqanku, sonqonkupas pisiyaspa, qonqayllamanta manchakuymi paykunaman hamurqan, manataq suyasqachu. 16 Chay hinaqa, pipas urmaykamuqqa, mana fierromanta wisq’asqa carcelpin wisq’asqa kasqa. 17 Chakra llank'aqña, michiqña, chakrapi llank'aqña kashaspapas, mana hark'ayta atispa, llapanku huk cadena tutayaqwan watasqa kasqankurayku. 18 Silbakuq wayraña kaqtinpas, mast'arikuq k'allmakuna ukhupi p'isqokunaq sumaq qapariyninña kaqtinpas, unu sinchita phawaykamuqtinpas. 19 Utaq manchay rumikuna wikch’usqa t’uqyay, otaq saltakuq animalkunaq mana rikukuq phaway, otaq aswan sallqa sallqa animalkunaq qapariynin, otaq ch’usaq orqokunamanta kutirimuq eco; chaykunan manchakuymanta desmayachirqan. 20 Lliw kay pachaqa sut'i k'anchaywanmi k'ancharirqan, manataqmi pipas llank'ayninpi hark'asqachu karqan. 21 Paykunallamanmi huk tuta mastarisqa kasharqan, chay tutayaqpa rikch'ayninmi karqan, chay tutayaqmi paykunata chaskinan karqan. CAPÍTULO 18 1 Chaywanpas ch'uya runakunaqa ancha hatun k'anchayniyoqmi karqanku, kunkanta uyarispanku, rikch'ayninta mana rikuspa, paykunapas mana chay hinata ñak'arisqankurayku, kusisqa qhawarirqanku. 2 Ichaqa kunan mana k’irisqankuraykun, ñawpaqpi mana allin ruwasqa kasqankumanta, paykunaman graciasta qorqanku, awqan kasqankumantataq pampachayta mañakurqanku. 3 Chaypa rantinpin paykunaman qorqanki nina rawraq pilarta, mana reqsisqa puriyta pusaq kananpaq, mana ima mana allin intitataq paykunata yupaychaspa kusichinanpaq. 4 Churiykikunata wisq’asqata waqaychaq, paykunawanmi kamachikuy simiq mana ismuq k’anchaynin kay pachaman qosqa kanan karqan. 5 Ch’uya runakunaq wawankunata wañuchinankupaq yuyaykuqtinkutaq, huk wawalla wikch’usqa kaspa qespichisqa kaspa, paykunata anyanankupaq, askha

wawankuta qechurqanki, hinaspan llapanta wañuchirqanki. 6 Ñawpa taytanchiskunaqa chay tutamantan willasqa karanku, ima jurasqankutapas allinta yachaspanku, kusisqa kanankupaq. 7 Llaqtaykipin allinpaq qhawarisqa karqan chanin runakunaq qespichisqan, awqakunaq chinkachisqanpas. 8 Chaywanmi awqaykuta muchuchiwarqanki, chaywantaqmi waqyamuwasqaykikuta hatunchawarqankiku. 9 Allin runakunaq chanin wawankunan pakallapi sacrificiota haywarqanku, huk yuyayllawantaq ch’uya kamachikuy simita ruwarqanku, ch’uya runakuna allin mana allin kaqllata mikhuq hina kanankupaq, kunantaq taytakuna yupaychay takikunata takirqanku. 10 Huk ladomantataq awqakunaq mana allin qapariynin uyarikurqan, waqasqa wawakunapaqtaq llakisqa qapariyta aparqanku. 11 Patronninpas sirvientepas huk hinallata muchuchisqa karqanku. rey hinataqmi común runapas ñak’arirqan. 12 Llapallankum mana yupay atina wañusqakuna huk rikchaq wañuywan karqaku. manataqmi kawsaqkunapas ayparqankuchu p'ampanankupaq, huk ratollapin aswan allin mirayninkupas chinkapurqan. 13 Paykunaqa manan imatapas creeyta munarqankuchu layqakunarayku. phiwi churikuna chinkachisqa kaqtinmi, kay llaqtata reqsikurqanku Diospa wawankuna kasqankuta. 14 Tukuy imapas ch'inlla kashaqtin, chay tutataq usqhaylla purisqan chawpipi. 15 Tukuy-atiyniyoq simiykiqa hanaq pachamantan saltarqan reypa tiyananmanta, sinchi maqanakuq runa hina, thunisqa hallp'a chawpiman. 16 Mana llullakuq kamachikuyniykitataq filo espadata hina apamurqanki, sayarispataq tukuy imaymanata wañuywan hunt'achirqan. Hanaq pachatataq llamiykurqan, ichaqa kay pachapi sayasharqan. 17 Hinaqtinmi qonqayllamanta millay mosqoykunapi rikusqankuqa sinchita llakichirqan, mana piensasqankuman hinan mancharikuykuna paykunaman hamurqan. 18 Huknin kayman wikch'usqa, huktaq chayman, kuskan wañusqa, imarayku wañusqanmanta willakurqan. 19 Paykunata llakichiq mosqoykunaqa ñawpaqmantaraqmi chayta rikuchirqan, mana chayqa wañunkumanmi, manataq yachankumanchu imarayku ñak’arisqa kasqankuta. 20 Arí, wañuy malliyqa chanin runakunatapas llamiykurqanmi, ch'inneqpi askha runakunaq thuñiyninmi karqan, ichaqa manan unaychu phiñakuyqa aguantarqan. 21 Chay mana huchayoq runaqa usqhayllan paykunata defiendenanpaq sayarirqan. hinaspataq allin llank’ayninpa escudonta, mañakuyta, incienso pampachaytapas apamuspa, phiñakuy contra


sayarirqan, chhaynataq chay llakita tukuchirqan, kamachiyki kasqanmanta willaspa. 22 Chaymi wañuchiq runata atiparqan, manan kallpawanchu, nitaq kallpawanchu, aswanpas huk simiwanmi muchuchiqta atiparqan, ñawpaq taytankunawan juramentota ruwaspa rimanakuykunata rimaspa. 23 Wañusqakuna hukkuna huk-hukman urmaykuqtinkutaq, Jesusqa phiñakuyninta hark'arqan, hinaspan kawsaqkunaman ñanta t'aqarqan. 24 Chay suni p'achapin lliw kay pacha, tawa fila rumikunapitaq ñawpaq taytakunaq k'anchariynin k'utusqa kasharqan, Majestadniykitaq umanpa diademan k'uyusqa karqan. 25 Ch'usaqyachiq runaqa paykunata manchachirqan, phiñakuyllata malliykusqankurayku. CAPÍTULO 19 1 Diosta mana manchakuq runakunamantataq, mana khuyapayakuspa phiñakuyqa paykunaman hamurqan, tukuy imatachus ruwanankuta. 2 Ripunankupaq permisota qospa, usqhayllata kachaspa, yuyayman kutirikuspa qatiykachayta munarqanku. 3 Wañusqakunaq sepulturanpi waqashasparaq waqashaqtinkun, huk mana yuyayniyoq yuyayta yaparqanku, ayqekuq runakunata hinataq qatiparqanku. 4 Imaraykuchus paykunaq destinon, chaypaq hina kasqanku, paykunata kayman aysarqan, hinaspataq qonqapurqanña imakunachus pasasqanmanta, ñak'ariyninkumanta pisiyashaq muchuchiyta hunt'anankupaq. 5 Llaqtayki admirakuypaq ñanta pasananpaq, mana reqsisqa wañuyta tarinankupaq. 6 Llapa kawsaqkunaqa mosoqmantan mosoqmanta kamasqa karqanku, paykunaman qosqa sapaq kamachikuykunata servispa, wawaykikuna mana ima k’irisqa kanankupaq. 7 Chay hinaqa, campamentota llanthunpi phuyu; ñawpaqpi unu sayashaqtintaq ch’aki hallp’a rikhurimurqan; Puka mamaqochamantataq mana hark’akuq ñanta lloqsispa; Chay maqanakuy mayumantataq q'omer chakrata lloqsimurqan. 8 Makiykiwan hark'asqa llapa runakunan rirqanku musphana musphana musphanaykikunata rikuspa. 9 Paykunaqa caballokuna hinan lloqsirqanku, cordero hinataq saltarqanku, paykunata qespichiq Señor Diosníy, yupaychaspa. 10 Paykunaqa yuyasharqankuraqmi wak llaqtachapi tiyashaspa imakunachus pasasqanta, imaynatas hallp'api uywakunaq rantinpi ch'uspikunata horqomurqan, mayu challwakunaq rantinpi askha sapokunata wikch'uykusqanmantawan. 11 Chay qhepamanmi ichaqa huk mosoq miray p’isqokunata rikurqanku, chay p’isqokunata munaspataq misk’i mikhunata mañakurqanku.

12 Paykunamanmi codornizkuna lamar-qochamanta hamurqanku kusisqa kanankupaq. 13 Huchasapakunataq mana ñawpaq señalkunayoq t’oqyaykunawan muchuchiykuna hamurqan, millay ruwayninkuman hina chaninpi ñak’arisqankurayku, mana reqsisqa runakunawan aswan sinchita, cheqnikuqtawan. 14 Sodomita runakunaqa manan chaskirqankuchu hamuspa mana reqsisqanku runakunata. 15 Manam chayllachu, aswanqa yaqapaschá chay runakunata respetankuman, mana reqsisqa runakunata mana amistadniyoq kasqankurayku. 16 Ichaqa chay runakunatan sinchita ñak’arichiranku, paykunataqa fiestakunapin chaskiranku. 17 Chayraykun chay runakunaqa ñawsa hinaraq maqasqa karqanku, chanin runaq punkunkunapi hina. 18 Imaraykuchus elementokunaqa kikinkupi huk rikch’aq armoniowanmi cambiasqa karqan, imaynan salteriapi notakuna tonoq sutinta cambianku hinata, chaywanpas sapa kutinmi t’oqyaykuna kanku; chaykunaqa allintan reparakunman ruwasqa kaqkunata rikuspa. 19 Kay pachapi kaqkunapas unumanmi tukupurqan, ñawpaq unupi nadaq kaqkunapas, kunanqa hallp'amanmi tukupurqan. 20 Ninaqa unupi atiyniyoqmi karqan, allin ruwayninta qonqaspa, unutaq qonqapurqan wañuchiq kayninta. 21 Huk ladumanñataqmi nina rawrayqa mana usuchiq kawsaqkunaq aychanta usuchirqanchu, chaypi purirqankuña chaypas. nitaqmi chulluchirqankuchu chullunanpaq hina kaq cielo hina hanaq pacha aychatapas. 22 Señor Diosníy, tukuy imaymanapin llaqtaykita hatuncharqanki, hatuncharqankitaqmi, manataqmi pisipaqchu qhawarirqanki, aswanpas tukuy tiempopin yanaparqanki.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.