يڪيجنافرطنيٻ۽،يهآويووياچهپيعيرذيجنيبن۽نوناقيکناسانويشميظع۽يئنويرتيڪهتنهڏج.نايبوجتمڪحيجيسيعٽپيجچاريس1 يکنڙدنهڙپوڳرهنِلنهنج۽؛يجرهگڻرڪههاراسيجتمڪح۽ڻکسيکليئارسايڪيجِليجنيشنهنا،نهآايڪلمعيتنمدقيجنهنا يجڻکل۽ڻئاهلاڳ،نهآريغبيڪيج،نڃويٿلباقيجڻرڪلصاحودئافيکنهنا،اٿنيهاچڻکسيڪيجهبيهارپ،نيٿرهامهبڻاپوههتيجرهگ ولصيفوٺس۾نا۽،نباتڪنيٻ۽نيبنيجنڏاڏنبايجناسا۽.وهونڏههجڪوڻهگِلڻهڙپيجنوناقيکڻاپنهنهڏج،ىسيعوڏاڏوجنهنم:يعيرذ اجنيشنهنا۽،نهآدنمشهاوخاجڻکسوهڻاميڪيجهتِلدصقمِيهنا؛ليپاڳلناستمڪح۽ڻکسههجڪهتويٿهجوتمنهناڏڻاپڻپ،وهويڪلصاح ناسهجوت۽ِينابرهميکناهتنايرڪوٿشراذگيکناهوتناميرڪنانڪلصاحودئافوڻهگ۾ڻراذگيگدنزقباطميجنوناقيس،نهآيداع هتڻاڪاڇ.يهآيئڪتنحمناسا۾ڻرڪحيرشتيجنج،يٿيچارظنيئاتٽهگيجنظفلههجڪيکناسا۾نهنج،ِلڻرڪفاعميکناسا۽،وهڙپ رپ،نويشيهاوڳرهن۽:يهآهنيئاڙهجڪه۾نهنا،نهآنويونويڪومجرت۾نابزيئٻ۽،نهآنويونويڪنايب۾يناربعيڪيجنويشنويڳاسيها نهڏج،۾لاسنيهيٽ۽نٺايجڻچا۾رصمهتوڇنهآايهريئاهلاڳ۾يلوٻيجنهنپيهانهڏج،يهآهنقرفوڙڍننهبوڪ،۾نباتڪنيٻ۽نيبن،نوناقدوخ تنحمههجڪِلڻرڪريبعتيجنايکنوميرڪنهنت،ويلمهنباتڪوڙڍننهبوڪيکنوم،ويهريراجتقوههجڪيتا۽،وهههاشدابEuergetes ،ويڪشيپڻپِلنهنايکنا۽،وياچهپنيئاتِيڻاڄپيکباتڪيدنڪلامعتسايکتراهم۽يرايشوهيڏو۾ِاجناويهجمسيرورضِلڻيڏقشم۽ يهآڏگسڻاسِلهشيمه۽،يٿيچاناکبرتمڪحڀسنهآرايتيئيڳاِلڻرڪيوريپيجنوناق،نهآرايتِلڻکس۾ڪلمبيجعڪهيڪيج ؟ودنهگسيئاڻڳريڪنهنيڏاجہشيمه۽اڙڦاجنهنيم۽ڻريجڊنمس2 ؟وٿيهگسيلوڳريڪيکپهاڏ۽يئاهنوا،يئارڪيويجنيمز،يئاچوايجنامسآ3 يٺوناکلزاههجمسيجيرايشوه۽،يهآيئويئڪاديپڳاناکنيشينڀسپهاڏ4 .نهآمڪحيمئاداقيرطاجنه۽.يهآومشچوجتمڪحيلعامامتملڪوجادخ5 ؟يهآويڻاڄيکنحلصيراوتمڪحيجنهريڪاي؟يهآيئويئڪرهاظڙاپيجپهاڏيتنهنڪ6 ؟يهآوڪچيهجمسيکيبرجتميظعيجنهريڪ۽؟يهآويوويڪرهاظملعوجتمڪحيتنهنڪ7 .يهآوٺيويتتختيجنهنپدنوادخ،يهآوراوڻڄڊوڻهگمامت۽رايشوهوڙڪه8 ويراهيتنمڪينڀسيجنهنپيکنا۽،ويڻڳيکنا،وٺڏيکنا،ويڪاديپيکنانه9 .اٿنڪرايپسڻاسيڪيجيهآونڏيکنهناوهانه۽،يهآناسنمسجينڀسبجومششخبيجنهنپِوه10 .يهآجاتوجيشوخ۽يشوخ،للج،تزعفوخوجدنوادخ11 وٿيئڏرمعيڏو۽يشوخ،يشوخ۽،وٿيکرشوخيکلدفوخوجدنوادخ12 ودنڪلصاحلضفنهنيڏيجتوميجنهنپوها۽،ودنڪيئاڱچ۾ترخآِلِيهناوها،ودنڄڊناکدنوادخهبوڪيج13 .يهآويوويڪاديپناسنرادافو۾ٽيپوها۽:يهآتاعورشيجتمڪحڻڄڊناکدنوادخ14 يدنهرڏگناسجٻيجنهناوه۽،يهآويهاٺداينبيمئادوڙڪهڏگناسنهڻامنه15 يهآودنيرڀناسيويميجنهنپيکنهڻام۽،يهآروپرڀيجتمڪحڻڄڊناکدنوادخ16 ڏگناسڌاويجنهنپيکنهنا۽،يهآودنيرڀناسنيشڙدنڻويکنرهگينڀسنهناوها17 وٿيئاڌويکنيشوخيجنهناوها۽:نهآافحتاجادخيڪيجيئٻوٿيرڪاديپتحصلمڪم۽نماوڪيج،يهآجاتوجتمڪحفوخوجدنوادخ18
.نهآادنڪرايپناسنهيڪيج نهآمئاقيتِيطوبضميجنهيڪيجيٿيرڪدنلبِلڻيڏتزعيکنهنا۽،يٿيهرمئاقناستڪربيجملع۽تراهمپهاڏ19 نهآنويهگڊنوخاشنوجنا۽،يهآڻڄڊناکبرڙاپيجپهاڏ20 .وٿيرڪروديکبضغوها،يهآدوجوموهايتج۽،وٿيرڪروديکنهانگفوخوجدنوادخ21 .ودنوهيهابتيجنهرثاوجبضغيجنههتڻاڪاڇ.يجهگسيئڏوٿنفاصنايکِوهڻامليڙواڪ22 نويدنيٿاديپنويشوخِلنهِوپناکنا۽،ودنيڙاڳاهڙوڳِلتقويڙڪهوهڻامڙدنڪربصوڙڪه23 .ادنڪنلعاوجپهاڏسدنسپچاجنڻهگ۽،ودنيڏڇيئاڪلنيئاتتقويڙڪهنويهلاڳنوجنهنپوه24 يهآترفنِلراگهنگِيرادنيدرپ،نهآ۾ننازخيجتمڪحنولاثمنوجملع25 ودنيڏيکوتوهادنوادخ۽،رڪلمعيتنمڪح،نيهآشهاوخيجِيئانادنوتنهڏڪيج26 .نهآتذلسدنسيمرن۽ناميا۽:يهآتحيصن۽تمڪحفوخوجدنوادخوجِلاڇ27 چاہنٽونهناسلدِيٻ۽،رڪہنيدامتعايبيتفوخيجدنوادخنهڏتنيهآبيرغنوتنهڏج28 يڏنايڌيتنهنتوٿناياهلاڳيڪيج۽،ويٿہنراڪاير۾رظنيجنهڻام29 تعامجيکناهوت۽،يرڪمولعمزاراجناهوتادخحرطِيڙها۽،يڻآيتزعيبيتحوريجنهنت۽نيرڪنوتناتم،رڪہننيهاٿميکڻاپوجنهنپ30 يهآليرڀناسبيرفلديجنهنترپ،نيهآويآهنناسفوخيجدنوادخناسيئاچسنوتوجِلاڇ،يئلڇا۾چويج
2باب رڪرايتِلشئامزآيکحوريجنهنپ،نيهآويآڻرڪتمدخيجدنوادخنوتنهڏڪيج،ٽپاجنهنم1 .رڪهنيدلج۾تقويجتبيصم۽،رڪربصلسلسم۽،رڪڪيٺيکلديجنهنپ2 يڃويڌويتِيڻاڄپيرخآيجنهنپنوتهتِلِيهنا،وڃوهنيرپ۽وهريڪلناسنه3 يهآتيڪلمٽهگيجلدبيتوتنهڏجرڪربص۽،ڻکناسِيشوخهاسيچايتوتہباڪيج4 .۾يٽهبيجتبيصموهڻاملوبقلباق۽،يهآودنيوويامزآ۾ہهابيکنوسوجِلاڇ5 ويرڪوسورڀسٿم۽،ويڏبيترتحيحصيکٽاويجنهنپودنڪددميجنهنتوه۽،ويڻآنامياسٿم6 يوپيرڪناتم،وڃوهنيرپ۽ويرڪراظتناوجمحرسدنس،وڄڊناکدنوادخيا7 .ودنيٿهنماڪانرجاوجناهوت۽.ويڻآنامياسٿم،وڄڊناکدنوادخيا8 ِلمحر۽يشوخيمئاد۽،وکرديمايجِيئاڱچ،وڄڊناکدنوادخيڪيجنيهوا9 ترفننهڏڪنهيکنهنجاي؟ويويڏڇ۽،ويهر۾پڊسدنسوڪاي؟ويٿراسمرش۽،ويڪوسورڀيتبرنهڏڪاڇوسڏ۽،وسڏيکنلسننڻارپ10 ؟ويڏسسيکنهنج،يئڪ وٿيئاچبتقويجتبيصم۽وٿيشخبيکنهانگ۽،يهآڙدنڪمحروڍاڏ۽وراوڻرڪربص،يهآروپرڀناسهجاٻ۽محردنوادخوجِلاڇ11 !وٿيلهناکنفرطيهنٻوڪيج،ِلراگهنگ۽،ِلنٿهرازيب۽،ِلنيلدڙدنڄڊيهآسوسفا12 .يڃوويڪهنعافدوجنهيرڪنهنت.يهآودنيڃمهنوههتڻاڪاڇ!يهآلديبوڪيجِلِيهنايهآسوسفا13 ؟ودنڪترايزيجناهوتدنوادخنهڏجنيدنڪاڇنوت۽!يهآويڪربصنجِلناهوايهآسوسفا14
ادنيلاڀنسنوٽاوسدنسيسنهآادنڪرايپناسنهيڪيج۽ادنڪهنينامرفانيجملڪسدنسيسنهآادنڄڊناکدنوادخيڪيج15 يجرڀناستعيرشيسادنڪرايپسڻاسيڪيج۽ِلڻرڪيضارسيک،يهآحرطِيڱچيڪيجنهآادنيلوڳوهايسنهآادنڄڊناکدنوادخيڪيج16 .ادنيو ،ادنڪزجاع۾رظنسدنسيکنحورنجنهنپ۽،ادنڪرايتيکنيلدنجنهنپيها،اٿنڄڊناکدنوادخيڪيجيها17 يهآهجاٻسدنسنئيت،يهآناشسدنسنئيجوجِلاڇ،نٿهيجنهڻامہن،نيسادنيويٿ۾نٿهيجدنوادخنيسا”ہتاٿنوچ18
.وهرظوفحمنيهوانئيجہت،ويرڪِوپناکنا۽وڌٻِيپاجنهنپيکنوم،دلوايا1 يهآويڪتباثيتنٽپيکرايتخايجِام۽يهآينڏتزعيتدلوايکِيپدنوادخوجِلاڇ2 يئڏوٿورافڪوجنهانگيجنهنپوسوٿيرڪتزعيجِيپيجنهنپوڪيج3
.وٿيرڪڏگونازخوڪيجيهآوهاوسوٿيرڪتزعيجِاميجنهنپوڪيج۽4 وبڌٻوها،ودنڪاعديجنهنپوهنهڏج۽نويدنلمنويشوخنوجنراٻنجنهنپيکنهنتودنڪتزعيجِيپيجنهنپوڪيج5 ودنيٿمارآِلِاميجنهنپوهايهآرادربنامرفوجدنوادخوڪيجوها۽يلمرامڄيڏويکنهنتودنڪتزعيجِيپيجنهنپوڪيج6 .يجنڪلاميجنهنپنئيج،ودنڪتمدخيجِيپِاميجنهنپ۽،ودنڪتزعيجِيپيجنهنپيهآودنڄڊناکدنوادخوڪيجوها7 يئٿلزانتڪربيتوتنامنهنانئيجہت،رڪتزع۾مڪ۽ملڪيجِام۽ِيپيجنهنپ8 وٿيرڪمتخيکنداينبتنعليجِامرپيٿيرڪمئاقرهگاجنراٻتمعنيجِيپوجِلاڇ9 .يهانناشاڪِليجنهنتيتزعيبيجِيپيجنهنتوجِلاڇ.رڪہنيتزعيبيجِيپيجنهنپ10 يهآتملمِلنراٻِام۾يتزعيب۽يهآنامتزعيجِيپسدنسناشوجِوهڻاموجِلاڇ11 رڪهنکڏسيکنيئاتسيتيهآورئيجوهنيئاتسيج۽،رڪددم۾رمعسدنسيکِيپيجنهنپ،ٽپاجنهنم12 .ويهآ۾تقاطيروپيجنهنپناهوتنهڏجوهجمسهنريقحيکنا۽.رڪربصناسنا،يٿماڪان۾هجمسيجنهنهڏڪيج۽13 ودنيوويڪلماشِلڻئاڌويکناهواوهاناردبيجنهانگ۽:ودنيوہنويراسويکتحاريجِيپيجنهنتوجِلاڇ14
.فرب۾مسوممرگنئيج،ادنيويجرهگپهبههانگاجنهنت.ودنيوويڪدايوها۾نهنيڏيجتبيصميجنهنت15 .وجادخ:يهآتنعليتناوٿيرڪضارانيکِاميجنهنپوڪيج۽.يهآڙدنڪرفڪوسوٿيڏڇيکِيپيجنهنپوڪيج16 يهآليٿروظنموڪيجؤدنيٿورايپوجنانوتيرڪنهنت!ٽپاجنهنم17 ودنلملضفوڏآيجدنوادخيکناهوت۽،نيهآوراويزجاعڪيڌوورتوا،نيهآوڏوورتيجنوت18 .نهآادنيٿرهاظزاريتنهڻامميلحرپ،نهآرومان۽ماقميلعايئارتيڪ19 يهآوراوتزعنامنيٽهگوه۽،يهآيڏوتردقيجدنوادخوجِلاڇ20 نهآڪيڌوناکتقاطيجناهوتيڪيجويرڪلوڳيجنيشنهنايڪن،نهآيکڏمامتِلناهوتيڪيجويرڪهنلوڳيجنيشنهنا21 نهآاهجڳيڪيجناسنيکانيجنهنپيکوتوجيهآہنيرورضوهاوجِلاڇ،رڪروغناستديقعيتنهنت،يهآويوونڏمڪحوڪيجيکوترپ22 نسڏيس .نهآادنهجمسوهڻاميڪيجنهآايوايراکيڏنويشڪيڌويکناهوتوجِلاڇ،رڪهنسسجت۾نلماعميرورضريغ23 يهآويڏڇيرڪمتخيکيلصيفندنسڪشيڙڇبڪه۽نڃواٿويڳٺيرڪيجِاريئاجايجنهنپيئاڻهگوجِلاڇ24 يهآہنٽووتوجرڪہنرارقاوجملعِيهنايرڪنهنت،نيدنرهگينشورنوتِاوسناکنيکا25 .ودنيويٿههابت۾ناوٿيرڪرايپناسيرطخوڪيج۽.يدنڪتشادربيکِيئاڙڇب۾رخآلديدض26 .ودنڳلريڍوجههانگيتنهانگوهڻاموڙڇب۽.يدنوهليرڀناسنکڏلديدضڪه27 نهآنويڏڇيٽپنوڙاپ۾نهيٽوٻيجِيئاڙڇبوجِلاڇيهنوڪجلعہبوڪ۾ازسيجرورغم28 .يهآشهاوخيجناسنادنملقعنڪوراونايڌ۽.يدنهجمسلاثموڙڪهلديجرادهجمس29 وٿيئانبورافڪوجنهانگتاريخ۽ودنيڏڇيئاسويکهابڙدنرٻيڻاپ30 ودنهروها،ودنرڪوهنهڏج۽نهآاراوڻچايتهيڪيجڙوماڱچوٿيئڏولدبوڪيجوها۽31
4باب
.يڏہنڻرڪراظتنايروپنويکايکنجاتحم۽،ہنيڳٺنامِيتايحيجنهنپيکنبيرغ،ٽپاجنهنميا1 ويراڀا۾تبيصميجنهنپيکناسنايئهنرڪهننيگمغيکحورلياکب2 يهآجاتحموڪيجويرڪهنريد۾ڻيڏيکنا۽يهآليڙواڪاڪيج،وڌوہنفيلڪتڪيڌو۾لدِيهنا3 .وياريڦناکِوهڻامبيرغنهنڪنهنموجنهنپيڪن؛ويرڪهندريکاعديجنتبيصم4 يرڪتنعليکوتهتويڏهنوعقومہبوڪسيک۽،ويڙومهنناکِيجاتحمرظنيجنهنت5 وياڻبسيکنهنجيدنيويڌٻِلِيهنااعدسدنسہت،يرڪتنعليکوت۾ِيخلتيجحوريجنهنپوهنهڏڪيجوجِلاڇ6 .وياڪهجيکِوهڻامميظعيڙڪهرسوجنهنپ۽،ويرڪلصاحتبحميجتعامجيکڻاپ7 يڏباوجناسِيمرنسيک۽يڪهجنهناڏنبيرغنڪوجنهنپوجيئٿہننيگمغيکوتوها8 ويهآاٺيو۾يلصيفناهوتنهڏجويٿهنفوقويب۽وياڏڇنامٿهيجملاظيکناوٿيرڪتشادربملظوڪيج9 .ودنڪرايپڪيڌوناکِاميجنهنتيکوتوها۽،نيهآٽپوجِنيهاٿممامتنوتحرطِيڙها:ِلِامندنسناردبيجسڙم۽،ِيٿرگناوِيپِلميتي10 نهآايهريلوڳسيکيڪيجيٿيڙڪپيکنهنا۽،يٿيرڪدنلبيکنراٻيجنهنپپهاڏ11 ادنيويجرڀناسيشوخيسنهآادنيلوڳوجحبصسيکيڪيج۽وٿيرڪرايپناسيگدنزوها،وٿيرڪرايپناسنهوڪيج12 .ودنيڏتڪرببر،يدنيٿلخادِوههبيتج۽.ودنيٿثراووجتزعوسودنيڙڪپناسِيطوبضميکنهوڪيج13 نهآادنڪرايپيکدنوادخيسنهآادنڪرايپناسنهيڪيج۽،نهآادنڪتمدخيجادخيسنهآادنڪتمدخيجنهيڪيجيها14 ودنهرظوفحموسودنيٿرضاحنهناڏنهوڪيج۽،ودنڪولصيفوجنموقوسوٿيڌٻنهناڏنهوڪيج15 .ودنکر۾يضبقسيکلسنسدنس۽.ودنڪثراوسيکوها،وٿيرڪيلاوحيجنهيکڻاپوهڻاموڪنهڏڪيج16 سدنسِوهنيئاتسيت،يدنيڏباذعسيکناسطبضومظنيجنهنپ۽،يدنيڻآپڊ۽فوخسٿم،يدنلهيتنٽاوليهڙيوڏگسڻاسِوهنيئايرهپوجِلاڇ17 يدنيئامزآناسننوناقيجنهنپسيک،يدنڪوسورڀيتحور
يهآتبابحوريجناهوتوهانهڏجويٿهنراسمرش۽وچبناکِيئاڙڇب۽وسڏيکيعقوم20 يهآلضف۽للجوڪيجيهآمرشوڙڪهيتا۽يهآودنيڻآهانگوڪيجيهآمرشوڙڪهوجِلاڇ21 .يئٿببسوجلاوزيجنهنتتزعيجِوهڻامنهنڪہن۽وجڪہنلوبقفلخيجناجيجنهنپيکِوهڻامنهنڪ22 وياڪل۾ِيتروصبوخيجنهيکپهاڏيجنهنپ۽،رڪوساپناکڻئاهلاڳنهڏتيلموعقوموجڻرڪيئاڱچنهڏج۽23 يدنيويراکيسناسملڪيجنابز۽،يدنيٿمولعمناسڻئاهلاڳپهاڏوجِلاڇ24 .ويٿرازيبناکيطلغيجِيئاڻاڄڻايجنهنپرپ.وياهلاڳہنفلخيجچسہبنهڏڪ25 ويڏهنروزيکيرڪهويجِايرد۽رڪہنمرشيدنڪرارقاوجنهانگنجنهنپ26 ويرڪلوبقيکصخشيجبلاغيئهنِاڻبہنناٺيهيجِوهڻامفوقويبيکڻاپوجنهنپ27 .ودنهڙوِلناهوادنوادخ۽،نيئاتتومويرڪششوڪِلچس28 رڪتلفغ۽يتسس۾مڪيجنهنپ۽،رڪہنڙڪت۾نابزيجنهنپ29 ويٿرازيب۾نهناٻنجنهنپيڪن۽،هرہنرگناونهنيش۾رهگيجنهنت30 .رڪدنبهتيوپوڻيڏضرقيکوتنهڏج۽،رڪهنوهگڊٿهوجنهنپِلڻٺو31
5باب
يهآيفاڪِليگدنزيجنهنمٽونوم،وئچهن۽وکرهنيتلاميجنهنپيکلديجنهنپ1 ِلڻلهيتنقيرطيجلديجنهنپ،رڪهنيرادعباتيجتقاطيجنهنپ۽غامديجنهنپ2 .ودنٺوولدبوجرورغيجنهنترورضبروجِلاڇ؟نينمْملالوقينماولوقتلو3 ہنڻڃويکناهوت۾تروصہبنهنڪوه،يهآڙدنڪربصدنوادخوجِلاڇ؟يهآويٿناصقنوڙهڪيکنوم۽يهآويڪہهانگنومہتوئچہننيئا4 ودنيڏ :ڻرڪلماشههانگ۾نهانگويٿهنفوخيب،۾يرابيجقيفوت5 بضغوجنه۽،وٿيچابضغ۽محرناکنههتڻاڪاڇ:ودنيوويڪڪاپِلترثڪيجنهانگيجنهنميکنهميظعلانمًمحرهلاولوقتلو6 .يهآيتنراگهنگ هابتنوت۾ِيتملسيجنهنت۽،ودنيٿلزانبضغوجدنوادخيئوتچواوجِلاڇ،ويڪورهننهنيڏناکنهنيڏ۽،رڪهنريداڪ۾ڻٽومنهناڏدنوادخ7 نيدنيٿسان۾نهنيڏيجماقتنا۽ِدنيويٿ ادنيڏهنودئاف۾نهنيڏيجتفآيکناهوايهاہتڻاڪاڇ،وياڳلهنيتلامليڪلصاحقحانيکلديجنهنپ8 .يهآنابزہٻيجنهنجيهآراگهنگيئنيئاوجِلاڇ،ڃوہن۾يتسرره۽وهجوہنِاوناسِاوره9 يجهويڳاسظفلوجناهوت۽هرمدقتباث۾هجمسيجنهنپ10 ويڏباوجناسربص۽يجهصلخميگدنزيجناهوت۽؛رڪيدلج۾ڻڌٻ11 کريتتاويجنهنپٿهوجنهنپ،هننهڏڪيجيڏباوجيکيرسيڙاپيجنهنپ،يهآهجمسيکناهوتنهڏڪيج12 يهآلاوزسدنسنابزيجِوهڻام۽،يهآ۾هلاڳمرش۽تزع13 .هبباذعلاوموقلاتمحلايفهللعجيل،هللعجيللعجتلو،روفوسو14 ۾يڍنناييڏونهنڪوجهرہنربخيبناکہهلاڳہبنهنڪ15
6باب نهنجيهآراگهنگوڙڪهيئنيئا:تملم۽مرش،ولانبارخؤدنلم۾يثرو۾يثروناهوتيرڪيجِيهناوجِلاڇويٿهننمشدناردبيجتسود1 .يهآنابزيٽٻيک يڃويجلڀوليڪانئيجيئٿهنارڪٽارڪٽحوروجناهوتنئيجهتهنويهاراسيکڻاپوجنهنپ۾يروشميجلديجنهنپ2 نيدنيڏيڏڇرگناوڻولڪسيکڻاپ۽نيدنيئاڃووويموجنهنپ۽،نيدنيئاکنپاجنهنپنوت3 .نيڏانعطيکننمشدسدنسہتِلِيهنا،ودنڪنويلوٺٺسٿم۽،يهآوهاٽونهنجودنيڏڇيرڪسانيکِيهناوهڻاموڙڇبوڙڪه4 يدنيئاڌوملسيرڪينابرهميلوٻڙدنيئاهلاڳيٺس۽:يدنيئاڌويکنتسوديلوٻيٺم5 يهآراڪحلصيئوڙڪهوجنيرازهرپ،وهر۾حلصناسنڻهگ6 .رڪہنيدلج۾ڻڃمسيک۽رڪتباثسيکنيئايرهپہت،ودنلمتسودوڪيکوتنهڏڪيج7 ودنهرہن۾نهنيڏيجتبيصميجنهنت۽يهآتسودِليعقوميجنهنپوهڻاموڪوجِلاڇ8 ودنيلوڳيکتملميجنهنتوڙيهج۽،وٿيرڦنهناڏينمشدوڪيج،يهآتسودوڙڪه۽9 .ودنهرهنيراج۾نهنيڏيجتبيصميجناهوت۽،يتزيميهآيٿاسوڙڪهتسودوڙڪه،يرو10 ودنوهريلديتنهناٻيجنهنت۽،ودنوهوڙهجوتوه۾ِيلاحشوخيجنهنترپ11 ودنيڏڇيئاڪلناکنهنميجنهنتيکڻاپوجنهنپ۽ودنيٿفلخيجنهنتوههت،ودنيوويڪٽهگيکوتنهڏڪيج12 .وجکرلايخوجنتسودنجنهنپ۽رڪراڌناکننمشدنجنهنپيکڻاپ13 يهآويلمونازخوڙڪهيکنهنتيهآويلموهايکنهنج۽،يهآِاچبطوبضموڙڪهتسودرادافووڙڪه14 يهآلومناتمظعسدنس۽،يئڏوٿهنناصقنهبهجڪيکتسودرادناميا15 .ادنيلوڳسيکيسنهآادنڄڊناکدنوادخيڪيج۽.يهآاوديجيگدنزتسودرادافوڪه16 ودنوهڻپيرسيڙاپوجنهنت،يهآوهاوجِلاڇ،ودنيراکيڏوتسروڌسيکيتسوديجنهنپيکنهنتيهآودنڄڊناکدنوادخوڪيج17 يدنلميئانادنيئاتپئاهڙوپيجنهنپيکوتيرڪنهنت،رڪڏگتيادهناکِيناوجيجنهنپ،ٽپاجنهنم18 .نيئاکاويماجنهيئدلجرپ،نيدنڪهنتنحميڻهگِلنهنوتوجِلاڇ،رڪراظتناوجيويميٺسيجنه۽،ڙدنجٻ۽ڙدنلهنئيجوچاٽونه19 ودنهرهنڏگسڻاسوسيهآليهڙپڻاوڪيج:يهآهديدنسپانيڍاڏِلليهڙپڻاِوه20 ودنيٿوهگڊوهاڳاناکناودنيڏڇيئلڇاناکنايکناوها۽يٿيڙوڪرگناورٿپتسدربزيجشئامزآسٿمِوه21 .يهآويٿہنرهاظيتنڻهگوها۽،يهآقباطميجيلانسدنسپهاڏوجِلاڇ22 ،رڪہندريکتحيصنيجنهنم۽رڪلوبقتحيصنيجنهنم،ٽپاجنهنميا23 ۾ريجنزيجنهيکِيچڳيجنهنپ۽،يهجو۾نريجنزيجنهريپوجنهنپ۽24 .ويٿهننيگمغناسندنبيجنه۽،ڻکيکنا،يڪهجيهلڪيجنهنپ25 ويلاڀنسيکنٽاويجنهناستقاطيڄسيجنهنپ۽،چاٽونهناسلديروپيجنهنپ26
ويڏهنڻڃويکنههت،ويڙڪپيکنهوتنهڏج۽،يدنيويئڪرهاظيکوتِوهِوپ،ويهلوڳ،ويهلوڳ27 ودنٽومنهناڏيشوخيجنهنتوها۽،نيدنلممارآيکنهنوت۾رخآوجِلاڇ28 .يدنوهرداچيجللجريجنزسدنس۽،ادنيٿِاچبطوبضمِليجنهنتاٺيباجنهِوپ29 نهآلٽاڦيئاڻڱاويتندنبسدنس۽يهآرويزيرهنوسسٿميجنهوجِلاڇ30 نايرهپرگناوجاتيجيشوخيراڌوچيجنهنپيکنه۽،نايرهپرگناوڪاشوپيجتزعيکنهنوت31 .يٿرايشوهنوت،نيدنڪوڳليکغامديجنهنپنوتنهڏڪيج۽:ودنيوويراکيسيکوت،نيهاچنوتنهڏڪيج،ٽپاجنهنم32 نيدنيٿدنملقعنوتهت،نيدنيلهجيکننڪنوتنهڏڪيج۽،يدنلمہهجمسيکوتنهڏت،نيهآنيقوشوجڻڌٻنوتنهڏڪيج33 يهآدنملقعوڪيجويڙجناسنا۽وٺيب۾ڙيميجنگرزب34 .ويڏهنڻچبناکناهوتيکنلاثميجلقع۽؛وهررايتِلڻڌٻهلوٻهلاڳيئادخره35 رڪريسيجيزاوردسدنسيکنريپيجنهنت۽،چايٺويئيڳاناکنهنت،نيدنسڏيکِوهڻامرادهجمسنهنڪنوتنهڏڪيج۽36 ناهوتيکناهوت۽،ودنڪمئاقيکلديجناهوتوها:ويرڪروغيتنمڪحسدنسلسلسم۽يجرهگڻلهيتنمڪحيجدنوادخيکغامديجناهوت37 .ودنيڏيئاناديتيضرميجنهنپيج
7باب
ودنچهپهنناصقنہبوڪيکوتيرڪنهنت،رڪهنوڙڇب1 يدنيويرڦناکوتيئاڙڇب۽،رڪوساپناکِيفاصنايب2 .ِدنڻلاريڀتسيکنهنايڪن۽،يکوپہنيتنڙاپيجِيفاصنايب،ٽپاجنهنم3 تختوجتزعيجههاشدابيڪن،ويرڪلوڳيجتزعيجبرهن4 رڪهنرخفيتتمڪحيجنهنپنايڳايجههاشداب۽رڪهنتباثنايڳايجدنوادخيکڻاپوجنهنپ5 يجنهنتوڪيج،نڄڊناکِوهڻاميجروتقاطتقوهبنهنڪنوتناتم.يهآهنلباقيجڻرڪمتخيکيفاصنايب،ويرڪهنششوڪيجڻيٿجج6 يجڻبببسوجِيڳٺ۾ههاريجِيئاچس
.يئلڇاهن۾چويجنهڻاميکڻاپِوپ۽،رڪهنضارانفلخيجڙيميجرهش7 .يدنلمهنازسيکناهوت۾يڙڪهوجِلاڇ.وڙڪجہنيتيئٻيکهانگيڙڪه8 ودنڪلوبقوها،سدنڪشيپيکادخنيهاٿمناکڀسِآنهڏج۽،ودنسڏيکترثڪيجنرذنيجنهنمادخ،وئچہننيئا9 رڪهنتلفغ۾ڻيڏتاريخ۽،ويٿهنلديبنهڏتنيرهگاعديجنهنپنوتنهڏج10 .وٿيرڪدنلب۽ليلذوڪيجيهآوڙڪهوجِلاڇ،ويلههنِلڻرڪيلوٺٺ۾ِيخلتيجحوريجنهنپيکِوهڻامنهنڪ11 ويرڪدنسپيکتسوديجنهنپيئهن،هاٺہنڙوڪيتِاڀيجنهنپ12 يهآہنوڱچجاوروجِيهناوجِلاڇ،ويهاٺہنڙوڪوجمسقہبنهنڪ13 ويرڪہنڙبڙبنويڻهگہتورهگاعدنيهوانهڏج۽وجڪہنلامعتساظفلاڻهگ۾ڙيميجنگرزب14 يهآويڪررقميلاعتادخيکنهنج،ڻلاپيڪن،ويرڪترفنناکمڪيتنحمهن15 .ودنڪهنريدوڻهگبضغهتوکردايرپ،ويرڪهنرامش۾ڙيميجنراگهنگيکڻاپ16 نهآاڙيڪ۽هابماقتناوجنراڪدبوجِلاڇ،رڪزجاعوڻهگمامتيکڻاپوجنهنپ17 ِاڀرادافوڪهِلنوسيجريفوايئهنوياٽمهنتسودِلِيئلڀهبنهنڪناسحرطهبنهنڪ18 .يهآيٿمناکنوسلضفسدنسوجِلاڇ،ويراسوهنيکتروعيٺس۽دنملقع19 .ِليجنهنتيرڪوروپيکڻاپوجنهنپوڪيجوجِيرودزمِيهنايڪن،جڪہنيئاڙڇبسئناکنهڏت،وٿيرڪمڪچپچسرڪونوجناهوتنهڏج20 ويرڪهنمورحمناکِيدازآيکنا۽،يجرهگڻرڪرايپناسيهناٻڪينيکحوريجنهنت21 .وکرٽوناهوتيکنهنا،نهآِليدئافيجناهوتيهانهڏڪيج۽:وکررظنيتنهنا؟نهآروڍٽووتاڇ22 ويلهجناکِيناوجيجنهنپيکِيچڳيجنهنا۽،ويڏتيادهيکنهنا؟يهآدلوايکناهوتاڇ23 يراکيڏهنشوخيکڻاپوجنهنپنهناڏنهنا۽،وجکرلايخوجمسجيجنهنا؟نهآنورئيڌيکوتاڇ24 .رڪيلاوحيجِوهڻامرادهجمسنهنڪيکِيهنارپ،يهآيئڪهلاڳيڏواڪوتِوپہت،رڪيداشناسِيڌيجنهنپ25 ويرڪهنيلاوحيجتروعيڪلهيکڻاپوجنهنپرپ:ويڏيڏڇهنيکنه؟يهآلازيجغامديجنهنپيکناهوتاڇ26 يراسوہنکڏاجِاميجنهنپ۽رڪتزعناسلديروپيجِيپيجنهنپ27 ؟يهآويڪِلوتنهنايڪيجوجنمڪنهناوٿنيهگسيئڏولدبنئيڪيکنهنانوت۽.نيهآويٿاديپنامنهنانوتهتوکرداي28 ويرڪتزعيجنيرداپسدنس۽،وڄڊناکدنوادخناسناجيڄسيجنهنپ29 يڏڇہنيکنراگتمدخسدنس۽وياڻبناستقاطيروپيجنهنپيکوتنهنجرڪرايپناسِيهنا30 وجنهلڪ۽،ينابرقيجهانگ۽،وويمنويرهپ.يهآويوونڏمڪحيکوتنئيج،يڏوصحسدنسسيک۽.ويرڪتزعيجِيرداپ۽،وڄڊناکدنوادخ31 وويمنويرهپوجنيشسدقم۽،ينابرقيجيئاڪاپ۽،وفحت يئٿيروپتڪربيجنهنتنئيجہت،رڪوهگڊنهناڏنبيرغٿهوجنهنپ۽32 .ويڪورهنيکناِللئم۽.يهآلضفوفحتوڙڪه۾رظنيجناسنايرئيجڪهره33 ناسنهنااٿنڪمتام۽اٿنئوريڪيجوهرہنناسنهنا34 ودنيئاڻبورايپيکوتوهاوجِلاڇ،رڪہنريد۾ڻرڪتدايعيجنراميب35 .وجڪهنهارمگهبنهڏڪناهوت۽،وکرداييکيڻاڄپيجنا،ؤدنڻک۾ٿهناهوتهبهجڪوڪيج36
8باب
ؤدنيويجئپ۾نٿهسدنسناتم،جڪہنگنجناسِوهڻامروتقاطنهنڪ1 ويڙاگبيکنيلديجنهاشداب۽،يهآويڏڇيرڪسانيکنڻهگنوسوجِلاڇ،يچابلاغيتوتوهاناتم،رڪہنرارڪتناسِوهڻامريمانهنڪ2 .يهآ ريڍاجٺاڪيتہهابسدنسيڪن۽يهآليرڀنابزيجنهنجوجڪہنوڙيهجناسِوهڻاميڙها3 يئٿيتزعيبيجنڏاڏنبايجنهنتناتم،رڪہنقاذمناسِوهڻامزيمتدب4 .نويهآقئليجازسڀسنيساہتوکردايرپ،يرڦناکہهانگوڪيجويرڪہنتملميکِوهڻامِيهنا5 نهآايويٿاجِيهڙوپيڪنامناساوجِلاڇ،ويرڪہنيتزعيب۾ِيهڙوپسدنسيکِوهڻامنهنڪ6
نيسادنيويرمڀسنيساہتوکردايرپ،ويٿہنشوخيتڻرميجنمشديڏوناکڀسيجنهنپ7 يجنهڻامنڏو۽نيدنڪلصاحتحيصننامنهنانوتوجِلاڇ،رڪفقاويکڻاپناکنيڻوچيجنهنارپ،ويٿهنرازيبناکنيهلاڳيجندنملقع8 .نيدنيويکسڻرڪتمدخناسِيناسآ نيدنٺويکسڻيڏباوجبجومترورض۽،نيدنهجمسنوتناکنهنا۽،يهآويکسناکنڏاڏنبانجنهنپڻپنهناوجِلاڇ،وياڃوهنوگتفگيجنگرزب9 يدنيويڙسناسنلعشيجهابسدنسنوتهتهن،ويراٻهنيکيلئوڪيجراگهنگ10 .يرڪديڪاتيجڻئاساڦ۾نيهلاڳيجنهنتيکوتوهاناتم،ويٿاہن۾ڙواڪ۾ِيگدوجوميجِوهڻاميمخزنهنڪ11 ويويٿمگرپويڻڳيکنا،ويڏضرقسيکناهوتنهڏڪيجهتوڇيهآروتقاطڪيڌوناکڻاپوڪيجويڏهنضرقيکنا12 وجکرلايخوجڻرڪادايکنا،ويهآنماضناهوتنهڏڪيجوجِلاڇ،ويٿهننماضڪيڌوناکتقاطيجنهنپ13 .ادنڪولصيفقباطمتزعيجنهِلنهيهاهتڻاڪاڇ.وڃوهننهناڏنوناقٽوجج14 سدنسڏگناسنهنوت۽،ودنڪمڪبجومِيضرميجنهنپوهوجِلاڇ،يئٿوراکڏِلوتوهاناتم،ڃوہن۾يتسرناسِوهڻامرداهبنهنڪ15 نيدنيٿدابربيرڪيجِيفوقويب ہبوڪيتج۽،يهآہنہبہهجڪ۾رظنيجنهتروجِلاڇ،ڃوہن۾ِيئليڪانهنڪڏگناسِيهنا۽،رڪہنوڙيهجناسِوهڻامليڙواڪ16 ودنيڏڇيئاساڦيکوتوهيتا،ودنوهہنراگددم يهگسيکروٿهنحلصوههتڻاڪاڇويرڪهنحلصناسفوقويب17 .ودنيڻآاڇوهہتيهآہنربخيکناهوتوجِلاڇ.وجڪہنہهلاڳيهجڳاڪنايڳايجيسيدرپ18 يئڏولدبناسِيڪلاچيکوتوهناتم،لوکہنلدوجنهنپِلِوهڻامنهنڪره19
9باب راکيسهنقبسوڙڇبفلخيجنهنپيکنه۽،رڪهندسحيتلازيجينيسيجنهنپ1 .يکريتلاميجنهنپريپوجنهنپهتويڏهنيکتروعنهنڪحوروجنهنپ2 يوپيساڦ۾ندنڦسدنسناتم،لمهنناسينافنهنڪ3 .يڃوويڪراتفرگيکوتناسششوڪيجنهناتم،جڪہنلامعتساوڻهگوجتگنسيجتروعيڻئاڳنهنڪ4 .نهآيتميق۾نهيڪيج،رڪہنيتنيشنهناناتم،راهننهناڏِيرڪوننهنڪ5 وياڃوہنثاريميجنهنپناتم،رڪہنيلاوحيجنيڻايبسڪحوروجنهنپ6 يمهگ۾ِيئليڪايجنايڪن،سڏہن۾نيٽهگيجرهشيراڌوچيجنهنت7 .يهآويوويڳٺناسيتروصبوخيجتروعيئنرتيڪهتوڇ.سڏهننهناڏيتروصبوخيجيئٻنهنڪ۽،وياريڦرظنيجنهنپناکتروعتروصبوخ8 يهآيدنرٻرگناوهابڪهتبحمناسناهتوڇ هتيئٿهننيئارڪهنچرخيتبارشڏگناسنهاسئپاجنهنپ۽،يهيو۾نهناٻيجنهنپڏگناسنهيڪن،يهيوہنہبنهڏڪناسلازيجيئٻنهنڪ9 نيڃو۾يهابتنوتيرڪيجنشهاوخيجنهنتحرطِيڙها۽،يئٿلئامنهناڏنهلديجنهنت يشوخيکناناهوت،يهآوڻارپوهانهڏجيهآرگناوبارشنيئنتسودنوئنڪه:يهآهن۾يلباقميجنهنوئنهتڻاڪاڇوجڏڇهنتسوداڻارپ10 .ادنئيپناس يدنيٿاڇيڙاڇپسدنسہتيهآہنربخيکوتوجِلاڇ،رڪہندسح۾ناشيجراگهنگ11 ادنيوهنازسريغبنهناڏربقيجنهنپيهاهتوکردايرپيهآيشوخيکنيديب۾نهنجويٿہنشوخ۾ِيشِيهنا12 هبوڪهتنيچاسٽونوتنهڏڪيج۽:رڪهنڪش۾فوخيجتومنوتِوپ.يهآتقاطيجڻراميکنهنجيکريرپناکِوهڻامِيهنايکوت13 .ِنيدنلهيتنيگنجيجرهشنوتهتوها۽،وٿنيڃو۾چويجندنڦنوتهترڪداي،يڏڇيٺوتقونهناجيجنهنتوههتهن،رڪهنروصق رڪحلصناسندنملقع۽رڪوزادناوجِيرسيڙاپيجنهنپ،نيهگسيٿوهجيونوتورتيج14 .يجه۾نوناقيجادخوطبارورومسوجناهوت۽،يجهناسندنملقعهلوٻهلاڳيجنهنت15 ۾فوخيجبريجه۾ناشيجنهنت۽وئيپ۽وئاکناسوتيکنهڻاموڳر۽16 ِلڻئاهلاڳيجنهنپمڪاحدنملقعوجنهڻام۽:ودنيوويهاراسيکمڪيجٿهيجرگيراڪ17 .ودنيوويڪترفنوها،يهآوڙڪت۾ڻئاهلاڳيجنهنپوڪيج۽.يهآڪانرطخ۾رهشيجنهنپوهڻاموراونابزراميب18
10باب
يهآلنڏبيترتحرطِيڱچتموڪحيجِوهڻامرايشوه۽ودنيراکيسيکموقيجنهنپججدنملقع1 اٿنهريتايڪيجنهآوهڻاميئڀسيها،يهآوهڻاموڙهڪنارمڪحوجرهش۽نهآرسيفآسدنسنئيت،يهآڻاپججوجنهڻامنئيج2 .ودنيٿدابآرهشوها،نهآ۾رايتخايڪيجناسِيدنملقعيجنهنارپ.وٿيرڪدابربيکموقيجنهنپہهاشدابفوقويبوڙڪه3 ودنڪررقموراويعفنوڙڪهسٿميتتقوبسانموه۽،يهآ۾ٿهيجدنوادختقاطيجنيمز4 يکرناٿميجڙدنکلتزعيجنهنپوه۽،يهآيلاحشوخيجِوهڻام۾ٿهيجادخ5 .ويرڪهنهبهجڪناسنلمعراڪناصقن۽.رڪہنترفنيرڪيجِيطلغرهناسِيرسيڙاپيجنهنپ6 وٿيرڪيراهوڏوڙڪهيرڪيجيهنٻنهنا۽،يهآڙدنڪترفننايڳايجناسنا۽ادخرورغ7 يئيويجلدب۾نهڻامِيٻناکموقيڙڪهتهاشداب،يرڪيجتلودليلمناسِيڳٺ۽نناصقن،نمڪيجِيراڪدب8 يرڪرايتِلڻڻڪويکناجيجنهنپوڪيجِلِوهڻاميڙها:يهآهنهباڪيٻِيشيڙڇبڪيڌوناکِوهڻاميچلل؟نهآرورغموڇڪاخ۽نيمز9 يهآودنيڏڇيئلڇايکٽيپيجنهنپوههتيهآورئيجوهنهڏجهتڻاڪاڇوٿ ودنيويرميڻاڀسہهاشدابوڙڪهيهآڄاوڪيجوها۽يڏڇيرڪمتخيراميبيهگڊڪهبيبط10 .ادنلم۾يثرواڙيڪ۽روناج،نيشڙدنرچسيکنهڏت،ودنيويرموهڻامنهڏجوجِلاڇ11 يٿيڃويرڦناکقلاخيجنهنپلدسدنس۽وٿيڃويٿيرپناکادخوهڻاموڪنهڏجيهآوهاتاعورشيجرخف12 لڪلبيکنهنا۽،نويڪلزاننوتفآبيجعنٿمدنوادخيرڪنهنت۽،وٿيجئارٻهگوهايهآوهاٽونهنج۽،يهآتاعورشيجهانگرخفوجِلاڇ13 .ويڏڇيرڪمتخ يهآويڪررقميکميلحيتِاجيجنهنا۽نهآايڏڇيئاريڪتختاجندازهشرورغمدنوادخ14 يهآويکوپيکنبيرغيتِاجيجنهنا۽نهآنويڏڇيٽپنوڙاپنوجنموقرورغمدنوادخ15 .ويڏڇيرڪساننيئاتنداينبيجنيمزيکنهنا۽،ويڏڇيرڪمتخيکنڪلميجنموقريغدنوادخ16 ويڏڇيرڪمتخناتنيمزيکراگداييجنهنا۽،ويڏڇيرڪسانيکنهنا،ايويڻکيڪنامنهنانه17
اٿنيٿاديپنامتروعيڪيجيهآڙواڪتخسِلنهنايڪن،ويوويڪہنرخفِلنهڻامنڙها18 يبيس،نيڃماٿنيکنوناقيڪيج،نهآجٻوراوتزعوڙڪهيها،اٿنڪرايپسڻاسيڪيج۽،نهآجٻوڪپوڙڪهيها،اٿنڄڊناکدنوادخيڪيج19 .يهآجٻوراوِيڳٺڪهاٿنڪيڙڪڃڀيجنمڪحيڪيجيها.نهآجٻاراويتزع ۾نيکاسدنساٿنڄڊناکدنوادخيڪيجنهآيهاوسيهآوراوتزعوسيهآرادرسوڪيج۾نرئاڀ20 يهآناصقنوجنارورغ۽يمحريبرپ،وٿيڃو۾ڳاناکڻرڪلصاحرايتخافوخوجدنوادخ21 .يهآفوخوجدنوادخ۾ناشيجنهنا،بيرغايريما،ريماوهاڇ22 ڻرڪوڏويکناسناراگهنگڪههتيهآناسآوهايئهن۽يهآهنبسانمڻهجمسريقحيکبيرغدنملقع23 يڄڊناکبروڪيجيهانوڏوناکناهبوڪنامنهناهبيدنوهنهنتيدنيوينڏتزعيکنروتقاط۽نجج،نهڻامنڏو24 .ودنکرہنضغبنهڏت،ودنيوويرڌسنهڏجيکنهنت،يهآملعيکنهنج۽،نهآدازآيڪيج،ادنڪتمدخيسنهآاڻايسيڪيجِليجرڪونِيهنا25 رڪهنرخفيتتقويجتبيصميجنهنپ۽ويٿهنهاورپيب۾ڻرڪيڌنڌيجنهنپ26 يرهگينام۽يرڪرخفيتڻاپوڪيجيهآرتهبناکِيهنا،يئٿوڻهگ۾ِيشره۽يرڪتنحموڪيجيهآرتهبوها27 .يڏتزعيکنا۽،ويهاراس۾ِيمرنيکحوريجنهنپ،ٽپاجنهنم28 ؟ودنڪيتزعيبيجناجيجنهنپوڪيجودنڪتزعيجناريڪ۽؟ودنڪراچسريڪيکنهنتيرڪہهوڏوجناجيجنهنپوڪيج29 يٿيلمتزعيرڪيجتلوديجنهنپيکِوهڻامريما۽،يٿيلمتزعيرڪيجتراهميجنهنپيکِوهڻامبيرغ30 ؟ورتيڪ۾تبرغڪيڌووس،وٿيرڪيتزعيب۾تلودوڪيج۽؟ڪيڌوورتيڪ۾تلودوس،وٿيڻامتزع۾ِيبيرغوڪيج31
11باب
وٿيراهيو۾چويجنهڻامنڏوسيک۽،يهآوراويجردٽهگوڪيج،وٿيرڪيٿموٿموجِيهناپهاڏ1 ترفنِلڻرڪرهاظسدنسيکِوهڻامنهنڪيڪنويڏهنہهاراسيجِيتروصبوخسدنسيکِوهڻام2 .يهآرادرسوجنيشيٺموويموجنهرپ.يهآيدنوهيڍننرگناوِيکام۾چويجِيکام3 نهڻاممڪسدنس۽،نهآبيجعمڪاجدنوادخوجِلاڇ،رڪہنيئاڏويکڻاپوجنهنپ۾نهنيڏيجتزع۽،رڪہنرخفيتڪاشوپ۽نڙپڪنجنهنپ4 .نهآلياڪل۾ .يهآڻئاپجاتوهاوهويوويچوسهنهبنهڏڪ۾يرابيجنهنج۽.نهآاٺيويتنيمزهاشدابيئارتيڪ5 وياچهپ۾نٿهيجنهڻامنيٻززعم۽يهآيئويئڪيتزعيبيڍاڏيکنهڻامروتقاطيئنرتيڪ6 ويرڪتملمِوپ۽وهجمسنيئايرهپ:رڪهنتملمڳاناکنانيکرپيکچسنوتوجڳاناکنا7 .ويرڪتلخادم۾چويجنيهلاڳيجنهنايکنهڻاميڪن:يهآوڌٻليلدناهوتوجڳاناکناويڏهنباوج8 هيوهن۾فاصناناسنراگهنگ۽يهآہنوطساووجناهوتناسنهنجرڪہنداهج۾يلماعمِيهنا9 ،ؤدنلهنايٺپناهوتنهڏڪيج۽نيدنيٿهنهانگيبنوت،نيدنڪتلخادموڻهگنوتنهڏڪيجہتڻاڪاڇ،رڪهنتلخادم۾نلماعمنڻهگ،ٽپاجنهنم10 ادنهگسيڄڀناسڻڄڀناهوتيئهن۽،ودنيٿهنلصاحيکناهوت يهآيتئوپوڻهگمامت۽،وٿيرڪڙڪت۽يهآودنڻکدرد،وٿيرڪتنحموڪيجيهآوڙڪهوڙڪه11 نهرظنيجبرهبيدنوهنهنت.يهآليرڀناستبرغ۽يهآترورضيجتيلباق،يهآترورضيجددم۽،يهآتسسوڪيجيهآويٻوڙڪه،يرو12 ،ويڪررقمنامتيڪلميڙڍننيجنهنپيکنه۽،يئآرظنِليئاڱچيت ايويٿناريحيسڏيکنهيئنرتيڪيرڪنهنج؛ويڪيٿمناکتبيصموٿموجنهنپ۽13 .وٿيچانافرطيجدنوادخ،تلود۽تبرغ،توم۽يگدنز،تبيصم۽يلاحشوخ14 .يهآناٽوِيهنا،وتسروجنمڪنڱچ۽رايپ:يهآنافرطيجدنوادخهجمسيجتعيرش۽ملع،يئاناد15 نهآادنڪللج۾نايڪيجيدنيويٿيڻارپڏگناسنهنايئاڙڇب۽،يئهڏگناسنراگهنگتاعورشيجنيهادنوا۽يطلغ16 .يهآودنيڻآيلاحشوخِلهشيمهلضفسدنس۽،يهآودنهرڏگناسرادنيدوفحتوجدنوادخ17 :وصحوجماعناسدنسيهآوهاوها۽،وٿيئٿلاملامناسڪمچ۽ِيرايشوهيجنهنپوڪيجيهآوهاوها18 يکنه۽،ودنياتقووڙهڪيتنههتيهانربخيکنهنيئاتناڃا۽سدنيئاکلاموجنهنپهشيمهيڻاه۽،يهآويلممارآيکنوم،وٿيوچوهنهڏج19 .يجرهگڻرم۽،نجرهگڻڏڇنهناڏنيٻنويشيها موميڻارپ۾مڪيجنهنپ۽،وڻاڄ۾نا۽،هرمدقتباث۾دهعيجنهنپ20 يکِوهڻامبيرغوتچوا۾رظنيجدنوادخوهاوجِلاڇ،وهر۾تنحميجنهنپ۽،رڪوسورڀيتدنوادخرپيتنمڪيجنراگهنگرڪهنبجع21
.يهآناسآڻئانبريما
وٿيئاڌويکتمعنيجنهنپوهايئوتچوا۽،يهآ۾يلدبيجرادنيدتڪربيجادخ22 ؟نويدنلمنويشنويٺسنويڙهڪ۾ترخآيکنوم۽؟ودئافوڙهڪنامتمدخيجنهنمہتوئچہننيئا23 ؟ودنيٿناصقنوڙهڪ۾ترخآيکنومِوپ،نهآنويشنويڻهگ۽يهآيفاڪٽونوم،وئچهننيئايرو24 يهآيدنهرهندايڪيڌواڪيجِيلاحشوخ۾نهنيڏيجتبيصم۽:يهآودنيوويراسويکتبيصم۾نهنيڏيجِيلاحشوخ25 بجوميقيرطسدنسڻيڏولدبيکِوهڻامنهنيڏيجتومِلدنوادخوڪيجيهآمڪولوسوڙڪهوهاوجِلاڇ26 .ادنيٿارڌپمڪسدنس۾رخآ۽،يهآودنيڏڇيراسويکنيشوخيکِوهڻامکڏوجڪلڪڪه27 يهآودنيووتاڃس۾دلوايجنهنپوهڻاموجِلاڇ،ويڪہنولصيفوراوتڪربہبنهنڪڳاناکتوميجنهنپ28 نهآاتسراڻهگٽوِوهڻامبيرفوجِلاڇ،ويڻآہن۾رهگيجنهنپيکِوهڻامنهنڪره29 :وٿيسڏِللاوزيجناهوتوه،رگناوسوساجڪه۽.يهآلديجرورغمنئيت،يهآليکر۾يرجنپيڻکرتتحرطِيڙهج30 ودنيوويهڙممازلايتوت۾نيشقئليجفيرعت۽،وٿيئلدب۾ِيئاربيکِيئاڱچ۽يوچوٿڙوڪ۾راظتناوهوجِلاڇ31 يهآودنهر۾راظتنايجتروهڻامراگهنگوڙڪه۽،يهآودنيوويراٻريڍوجنلئوڪنامڪمچيجهاب32 .يڻآغاديمئاديتوتوههتيئٿهننيئا.وٿيرڪمڪوجِيئاڙڇبوهاوجِلاڇ،وجهررادربخناکِوهڻامراڪدب33 ودنيڏڇيڍڪنامرهگيجنهنپيکناهوت۽ودنڪناشيرپيکوتوها،ويرڪلوبق۾رهگيجنهنپيکيبنجايڙڪه34
12باب
ودنيوويڪونارڪشِليدئافيجناهوتيکناهوتيرڪنهنتِنيدنڪناسنهنجِنيدنڻاڄِنيدنڪيئاڱچنوتنهڏج1 .ناکيلعامامتنيئاتاڃا،هنناکنهنهڏڪيج۽.ودنلمولدبيکوت۽،رڪيئاڱچناسِوهڻامرادنيد2 يئڏوٿہنتاريخوڪيجيکِيهنايڪن۽يهگسيٿہنيچايئاڱچاڪيکنهنتيهرلوغشم۾ِيئاڙڇبہشيمهوڪيج3
ويرڪہنددميجراگهنگ۽ويڏيکرادنيد4 يٻوجِلاڇ،يڃويٿبلاغيتناهواوهاناتم،ويڏهنيکنا۽وکريناميجنهنپ:ويڏہنيکنيديبرپ،رڪوڱچناسنهنتيهآبيرغوڪيج5 .ويڪناسنه.يهآٽووتاڪيج،يدنلميئاربوڻيٻيکوت۾تروص ناکنهنيڏتسدربزيجازسيجنهنايکنهنا۽،ودنيڏولدبوجماقتنايکنراڪدب۽،وٿيرڪترفنناکنراگهنگنيهاٿمناکڀسوجِلاڇ6 ودنيئاچب .ويرڪهنددميجراگهنگ۽،ويڏيکڪين7 يجهگسوٿنيئاڪل۾تبيصميکنمشد۽،يجهگسوٿنيڻاڃس۾ِيلاحشوخيکتسود8 ودنيوويلهہبتسودوڙڪه۾کڏسدنسرپ،ادنيويٿنيگمغنمشد۾ِيلاحشوخيجِوهڻام9 .يهآيئاڙڇبسدنسنئيت،يهآودنڳلگنزيکهولنئيجہتڻاڪاڇ،رڪہنوسورڀہبنهڏڪيتنمشديجنهنپ10 ڙدنيئوڌوتڪڻڄنيدنيٿنيئاِلنهنوت۽،جٿرايشوهسئناک۽رڪنايڌحرطِيڱچرپ،وٿيئاڪهجڌنڪ۽،وٿيرڪزجاعيکڻاپوهڪيڻوتيج11 يهآويوهنيئوڌلڪلبگنزوجنههتيدنوپربخيکوت۽،يهآويڏڇيئوڌيکيمشچ يتٿهيڄاسيجناهوتيکنههتهن.وٺيبيٿايتِاجيجنهنتوهنهڏت،يرڪمتخيکوتوهنهڏجناتم،ويرڪررقمہننافرطيجنهنپيکنه12 يڃووياڪڇناسنا۽،يڃوويڪداييکنظفليجنهنميکناهوت۾رخآ۽،يرڪششوڪيجڻٺوٽيسيجناهوتوههتهن،ڻهيو ؟وٿيچاوهجيويجروناجيلگنهجنهنڪاي،يهآويگنڏگنانيکنهنج،ودنڪمحرريڪيتريلدِيهنا13 ؟ودنڪمحرريڪيتنهنت،يئٿتيلپڏگناسنا۾نهانگسدنس۽يڃوٽوراگهنگنهنڪوڪيجيرڪنهنت14 ودنڪہنريدِوهہتنيدنڳلڻرڪنوتنهڏڪيجرپ،ودنهرڏگناسوتنيئاتتقوهجڪوه15 وعقومسيکنهڏڪيجرپ،ودنئورناسنيکانيجنهنپوه:يجئلڇا۾ِيڙهڪيکوتهتوٿيچوسوها۾لدرپ،وٿيئاهلاڳنويٺمناسنپچنجنهنپنمشد16
.هنوڪيئودنئيپترنهڏت،ودنلم يکناهوتوهرپ،وٿيرڪورهاظموجڻرڪددميجناهوتوهڪيڻوتيج۽نيدنهليتانيئايرهپسيکنهڏت،يچاتبيصماڪيتوتنهڏڪيج17 ودنيئاٽهگ .ودنيئلدبنهنموجنهنپ،ودنيئاڳوڻهگ،ودنيئاڄونويڙات،ودنيئلهوٿموجنهنپوه18
13باب
ودنوهوڙهجناوهايهآتقافرناسِوهڻامرورغميڙڪهيکنهنجوها۽ودنيٿڪاپانناسناوسودنوهڇيکنهنج1 ۽يلٽيڪهتِلاڇ،وجکرهنتقافرهباڪناسدنمتلود۽روتقاطڪيڌوناکڻاپ۽ويٿهننوهناٿمناکتقاطيجنهنپنيئاتسيت،نيهآورئيجنوتنيئاتسيج2 .ودنوپيٽٽوهاہتودنڳلڪڌيتيئٻوڙڪهنهڏڪيجوجِلاڇ؟نيٿڏگنئيڪ۾ڻاپوناٿوجِيٽم يجرهگڻرهگاعدہبسيک۽،يهآويٿملظيتبيرغ:وٿيئڏنويڪمڌوهہبِوپرپ،يهآويڪمڪطلغِوهڻامريما3 ودنيڏيڏڇيکناهوتوها،يهآهنههجڪناهوتنهڏڪيجرپ،ودنڪلامعتسايکناهوتوها،ويهآِليدئافيجنهناهوتنهڏڪيج4 ودنڪهنسوسفايتنا۽،ودنڪاگننيکوتوه،وئاه:ودنهرڏگناسوتوها،يهآِيشاڪٽووتنهڏڪيج5 وٿاڇنوت،”ودنوچ۽ودنڪفاصناناسوتوهودنکرديمايکوت۽،ودنيئارڪسميتوت۽،ودنيڳٺيکوتوها،يهآترورضيجناهوتيکنهنهڏڪيج6 ؟نيهاچ وهنهڏجِوپ،ودنلکِلڻلکيکوتوه۾رخآ۽،ودنهگسهنيڪساريڀيٽايهٻيکوتوهنيئاتسيج،ودنڪراسمرشناسيناميجنهنپيکناهوتوها۽7 ودنيئلهِلوتوٿموجنهنپ۽،ودنيڏيڏڇيکوت،ودنسڏيکوت .وڃويهلٺيه۾شوجيجنهنپ۽ويڳٺناتم،وجٿرادربخ8 .ودنيڏتوعديکوتوهڪيڌويئورتيا۽،ڃوويلهيتئوپنهڏت،يهآيئيوينڏتوعديجِوهڻامتسدربزنهنڪيکوتنهڏڪيج9 ودنيوويراسويکوتناتم،وٺيبهنيرپيڃوويڪڌيتئوپيکوتناتم،وجئاٻدهنسٿم10 ۽،ودنيئامزآناسڻئاهلاڳيڻهگمامتيکناهوتوهوجِلاڇ،ويرڪهنرابتعايتنيهلاڳنڻهگسدنس۽،ويرڪهنرثايتڻيٿرباربيجنه۾ڻئاهلاڳ11 ادنيٿارڌپزاراجناهوتيدنيئارڪسميتناهوت ودنيڏہنورافڪہبوڪناکڻهجو۾ليج۽ڻئاسرِاذيايکوت۽ودنيٽليکنيهلاڳيجنهنتناسِيمحريبوهرپ12 .يڳاج۾ڊنننهڏت،نيڌٻنويهلاڳيهانوتنهڏج،نيهآ۾يرطخيجِيهابتيجنهنپنوتوجِلاڇ،رڪنايڌحرطِيڱچ۽،سڏ13 ويڏسسيکِليراڪٽوڇيجنهنپ۽،ويرڪرايپناسدنوادخيگدنزيڄسيجنهنپ14 يرڪوٿرايپناسِيرسيڙاپيجنهنپوهڻامره۽وٿيرڪرايپيڙهجيجنهنپروناجره15 .ودنهرليهٺناسيڙهجيجنهنپوهڻاموڙڪه۽،اٿنيٿڏگقباطميجمسقتشوگيئيڀس16 ڏگناسيئادخراگهنگيرڪنهنت؟يهآتقافريڙهڪناسيٽيهگيجڙهگب17 ؟نماوڙهڪ۾چويجبيرغ۽ريما۽؟يهآودهاعموڙهڪ۾چويجيتڪ۽انيه18 .وٿيئاکيکنبيرغريمانئيت،يهآادگيلگنهجراڪشوجنهنيش۾ناتسگيرنئيج19 وٿيرڪترفنناکنبيرغريمانئيت،يهآترفنناکيزجاعيکرورغمنئيج20 سدنسيکنهنت،يڃووٿيهلٺيهيکِوهڻامبيرغرپ،يڃووٿويڀنکناٿهنيٿاسسدنسيکنهنت،وٿيئٿعورشڻرگوجِوهڻامدنمتلوديڙڪه21 .وٿيلهجتسود سيکوهڻامرپ،يهآودنوهہنِلڻوچوج،يهآودنڪنويهلاڳنويڙهاوه:نهآادنوهراگددماڻهگاجنهنهڏت،يهآودنرڪوهڻامريماوڪنهڏج22 يهگسيٿهنِاجهباڪ۽،وياهلاڳناسيدنملقعنهوهودنوهويراهوڏسيکنهنارپ،وهودنساڦوهڻامبيرغ:نهآادنڪتباثاچس نهڏڪيجرپ،اٿنيهاراسيکنرڪڪيها،يوچوٿاڇوها،وسڏ۽،وٿيڙڪپيکنابزيجنهنپوهڻامرهنهڏت،وٿيئاهلاڳوهڻامريماوڪنهڏج23 ادنڪددم۾ڻرڪمتخسيکيها،يوپيجڪٿوهنهڏڪيج۽؟يهآوهڻاموڙهڪوهاہتاٿنوچيها،وٿيئاهلاڳوهڻامبيرغ يهآيراڪدب۾تاويجِيبيرغ۽،يهآہنهانگہبوڪٽونهنجيهآيئاڱچِلِيهناتلود24 .يهآيدنيڙومنهنمناسِيشوخلد۽،ِلِيدباييجهِلِيئاڱچوهاِوپ،يٿيئاريڦنهنموجنهنپلديجِوهڻام25 يهآتنحميجغامدڻهلوڳنامنلاثم۽يهآ۾يلاحشوخاڪيجيهآيناشنيجلدڪهنهنمراوگشوخڪه26
يهآويڙبنچناسِيئاڻهگيجنهانگيئہن۽يهآوياساڦہنناستاويجنهنپنهنج،وهڻاموهايهآوڳاڀس1 .يهآہنيراڪناناکڻرڪديما۾دنوادخوڪيج۽يهآويڪہنتملمسٿمريمضوجنهنجوهايهآوڳاڀس2 ؟يجرهگڻرڪاڇناسنسئپيکِوهڻامدساح۽،يهآهنوهجوسِلِوهڻامدنمتلود3
ودنڪچرخيتروطيداسفيکلاميجنهنپوڪيج،وٿيرڪڏگِلنيٻوس،وٿيرڪڏگناسِيڳٺيکناجيجنهنپوڪيج4 ودنيٿهنشوخ۾ناماسيجنهنپوه؟ودنيٿوڱچِلنهنڪوس،يهآوڙڇبِلڻاپوڪيج5 .يهآولدبوجِيئاڙڇبسدنسوها۽.يرڪدسحيتڻاپوڪيج،يهنوڪوڙڇبہبوڪڪيڌوناکِيهنا6 ودنڪنلعاوجيئاربيجنهنپوه۾رخآ۽وٿيرڪهديدنسپانوهاوها،وٿيرڪيئاڱچوهانهڏڪيج۽7 يرڪوٿيتزعيبيکنهڻام۽،وٿيئاريڦنهنموجنهنپوهيهآيڙڇبکايجِوهڻامڙدنڪدسح8 .وٿيڪسيکحورسدنسيراڪدبيجنڙڇب۽.يهانيضاريتيصحيجنهنپکايجِوهڻاميچلل9 يهآرازيبيتناوخرتسديجنهنپوه۽،يٿيرڪدسحيتِيناميجنهنپکايڙڇب10 ويڏونارذنبسانمسدنسيکدنوادخ۽،رڪيئاڱچناسڻاپوجنهنپقباطميجتيلباقيجنهنپ،ٽپاجنهنم11 .يهآويوويڪہنرهاظيکوتدهعوجربق۽،ودنوهہنتقووڻهگ۾ڻچاتومہتوکرداي12 يڏسيکيرڪوهگڊٿهوجنهنپبجومتيلباقيجنهنپ۽،رڪيئاڱچناستسوديجنهنپڳاناکڻرم13 يچابلاغيتوتوصحوجشهاوخِيڱچنهنڪيڪن۽،ِارهٺہننهنيڏوجِيڳٺحرطِيڱچيکڻاپ14 ؟يڃووياهروناسٽوليکتنحميجناهوت۽؟نيدنيڏڇہننهناڏيئٻنهنڪنوفيلڪتنوجنهنپنوتاڇ15 يهنوڪبلطيجترشعشيع۾ربقوجِلاڇويرڪڪاپيکحوريجنهنپ۽،وٺو،ويڏ16 نيدنرمتومنوت”ہتيهآودعاووهاناکنيرهپوجِلاڇ،نهآادنيويٿاڻارپرگناواڙپڪتشوگيئيڀس17 اديپويٻ۽وٿيئٿمتخوڙڪه،يهآلسنوجتر۽تشوگحرطِيڙها.نهآادنرڀايڪ۽نهآادنرڪيڪنامننپيئاسيتڻويٽاهگحرطِيڙهج18
وٿيئٿ ودنلهڙدنڪمڪوجنا۽،ودنيويٿانف۽ودنيويڙسمڪره19 .يرڪروغيتنيشڪاپناسہهجمسيجنهنپ۽يرڪروغناسپهاڏيتنيهلاڳنيڱچوڪيج،وهڻاموهايهآوڳاڀس20 يدنلمہهجمسہب۾نزاريجنهيکنهنت،ودنڪروغيتنقيرطيجنه۾لديجنهنپوڪيج21 هريهيب۾راظتنا۾نٽاوسدنس۽،يهليلوڳيکنهنڪنئيج،لهنايٺپيجِيهنا22 .ودنڌٻہبيتنزاوردسدنسوسوٿيڙهگ۾نراٻرديجنهوڪيج23 ودنيئاڳلهبنپوڙڪه۾نراويديجنهوس،ودنهروهجيويجرهگيجنهوڪيج24 .نويدنوهنويشنويٺسيتجودنهريتا۽،ودنهجووهجيويجنهوميخوجنهنپوه25 .ودنهرناٺيهنخاشسدنس۽،ودنکر۾ههانپيجنهيکنراٻنجنهنپوه26 ودنهر۾ناشسدنس۽،ودنيويجڪڍناکِيمرگوهيرڪيجنه27
15باب ودنڪلصاحسيکوس،يهآڻاڄيجتعيرشيکنهنج۽،ودنڪيئاڱچوسودنڄڊناکدنوادخوڪيج1 يدنڪلوبقرگناولازيراويداشيجيراونڪيڙڪهسيک۽،ودنلمسڻاسوهرگناوِاميڙڪه۽2 يدنيڏِلڻئيپيڻاپوجلقعسيک۽يدنيئاراکسيکِوهناسِيناميجلقع3 .ودنيٿهنراسمرش۽،ودنڪوسورڀيتنا۽.ودنيوہنيڏل۽،ودنهريهيبسٿموه4 يدنيلوکتاوسدنس۾چويجتعامج۽،يدنڪنيهاٿمناکنيرسيڙاپيجنهنپسيکِوه5 ودنيئاڻبثراووجيلانيدبايڙڪهسيکوها۽،ودنلمجاتوجيشوخ۽يشوخيکنه6
.ادنسڏهنسيکراگهنگ۽،ادنهگسهنيچهپنيئاتنهوهڻامفوقويبرپ7 .نهگساٿہنيرڪدايسيکوهڻاماڙوڪ۽يهآيرپناکرخفِوهوجِلاڇ8 وهويوويلڪومہننافرطيجدنوادخسيکوهاوجِلاڇ،يهآيدنيٿهنرهاظہهاراس۾تاويجراگهنگ9 .ودنڪشوخيکنادنوادخ۽،يدنيويڻڳناسپهاڏہهاراسوجِلاڇ10 وٿيرڪترفنوهناکنجيجرهگہنڻرڪمڪيهايکوتوجِلاڇ،نايهآويپيرڪيئيرڪيجدنوادخِآہتوئچهننيئا11 يهآہنترورضاڪيجِوهڻامراگهنگيکنهوجِلاڇ،يهآويڪہهارمگيکنومنهہتوئچہننيئا12 .نهآادنڪهندنسپيکنايسنهآادنڄڊناکادخيڪيج۽.وٿيرڪترفنناکنترفنينڀسبر13 ويڏڇ۾ٿهيجحلصيجنهنپسيک۽،ويهاٺناکعورشيکناسنايئڻاپنه14 ويرڪلمعناسِيرادافولوبقلباق۽ويرڪلمعيتنمڪحہتويهاچناهوتنهڏڪيج15 .اٿويهاچناهوتاڇ،رڪوهگڊٿهوجنهنپ:يهآويڏڇيکريڻاپ۽هابنايڳايجناهوتنه16 ودنيوونڏسيکودنڪدنسپوهااڇ۽يهآتوم۽يگدنزنايڳايجناسنا17 وٿيسڏيکِيشره۽،يهآتسدربز۾تردقوه۽،يهآيڏوپهاڏيجدنوادخوجِلاڇ18 .وٿيڻاڄيکمڪرهيجِوهڻاموه۽،نهآادنڄڊسئناکيڪيجنهآيتنهنانويکانوجنه۽19 يهآونڏزاوجوجڻرڪہهانگيکِوهڻامنهنڪنهيڪن،يهآونڏہنمڪحوجِيئاڙڇبيکِوهڻامنهنڪنه20
16باب
وهرشوخ۾نٽپنيديبيڪن،رڪہنانمتيجڙيميجنراٻراڪيب1 .يجهنڻاسفوخوجدنوادخوجيجِيهناِاوس،وجڪہنيشوخ۾نهنانهڏت،اٿنڌويهاڪيڻوتيج2 دلوايبهتيهآرتهبوها۽يهآرتهبناکنرازهوڙڪهہتڻاڪاڇ،رڪمارتحاوجڙيميجنهنايڪن،رڪهنوسورڀيتِيگدنزيجنهنانوت3 نهآراڪيبيڪيجهتناکِيهنا،ڻرم .ودنيويٿناريويدلجنادناخوجنراڪدبرپ،ودنيوويرڀرهشوراوڻهجمسوڙڪهوجِلاڇ4 نهآنويڌٻنويهلاڳنويڏوناکنهنانڪيجنهنم۽نهآنويٺڏناسنيکانيجنهنپنومنويهلاڳيئنويرتيڪنويڙها5 يهآيئوينڏههابيکبضغ۾موقيغابڪه۽يدنرٻہهاب۾تعامجيجنراڪدب6 .ايويڄڀيتروزيجِيفوقويبيجنهنپيڪيج،ويراهہننهناڏنيويدنڻارپنهناوه7 نيئايڪترفنيرڪيجرورغندنسيکنهناڪلب،وهويهرطوليتج،ويڏڇيکِاجِيهنانهيڪن۽8 ايويسک۾نهانگنجنهنپيڪيج،ويڪہنمحريتنهڻامنراوِيهابتنه9 .ائهايٿڏگ۾ِيتخسيجنيلديجنهنپيڪيج،ادايپکلههڇيڪن۽10
فاعموهنهآڏگسڻاسبضغ۽محرہتڻاڪاڇ،يڃويچبناکازسريغبوهانهڏڪيجيهآبجعوها،يهآتخسوڙڪه۾نهڻامنهڏڪيج۽11 يهآرداقيتڻهجويگضاران۽،ڻرڪ يئڏوٿفاصنابجومنمڪسدنسيکِوهڻاموه:يهآہبحلصاسدنسنئيت،يهآيڏوهجاٻسدنسحرطِيڙهج12 ودنيٿهنسوياميکربصيجادخ۽،ودنهگسهنيڄڀناسٽلرڦيجنهنپراگهنگ13 ودنلمقباطميجمڪيجنهنپيکِوهڻامنهنڪرهوجِلاڇ،ويهاٺوتسرِلمڪرهيجمحر14 .نيٿمولعممڪاجتردقسدنسيکايندہتِلِيهنا،يڻاڃسہنسيکوهہتِلِيهنا،يئڪيتخسيتنوعرفدنوادخ15 يهآويڏڇيرڪراڌناکنيهادنوايکينشوريجنهنپنه۽يهآرهاظيتقولخمرهتمحرسدنس16 حوريجنهنم:ودنيوويڪهنداي۾نهڻاميئنرتيڪيکنوم؟ودنڪدايناکيٿميکنوموڪاڇ،سدنيڏڇيئاڪلناکدنوادخيکڻاپنام،وئچهننيئا17 ؟يهآاڇ۾تاقولخم۾دادعتدودحمليڙهايج ودنڪورودوهنهڏجادنيويڏليس،يهآ۾ناهجڪيڪيج۽نيمز۽ہهنوا،نامسآوجننامسآ۽نامسآ،سڏ18 وٿيراهننٿمدنوادخنهڏج،اٿنڃويجزرلداينباجنيمز۽لبجنهڏج19 ؟يهگسيهجمسيکنقيرطسدنسوجيهآريڪ۽،يهگسوٿہنيچوسحرطِيڱچيتنيهلاڳنهنالدہبوڪ20 يهآويووياڪلوصحوڻهگوجمڪسدنسوجِلاڇ،يهگسوٿنيسڏوهڻاموڪيکنهنجيهآنافوطوڙڪهوها21 يجنيشينڀس۽،يهآيرپدهعوجنههتڻاڪاڇ؟وٿيهگسيرڪتشادربيکنهناريڪاي؟وٿيهگسيرڪنايبمڪاجفاصناسدنسريڪ22 .يهآ۾رخآشئامزآ يهآلايخوجِيهارمگوجِوهڻامفوقويب۽،ودنيچوسيتنيهلاڳيئاجاوسوٿيرهگڻهجمسوڪيج23 وياڳلناشنناسلديجنهنپيکنيهلاڳيجنهنم۽،وکسملع،ڌٻہهلاڳيجنهنم،ٽپاجنهنم24 .سدنڪنايبناسِيئاچسيکملعسدنس۽،سدنڪنايب۾نزويکيديقعِيهناِآ25 ويهاٺاصحاجنهناوها،يهآويهاٺيکنهنانهناکتقونهنج۽،نهآايوايڪ۾تلادعناکعورشمڪاجدنوادخ26 يڪن۽،نهآلڪٿيڪن،اٿنڪتنحمهنيها:ِلنلسنينڀسيهآرادرسوجنهنا۾ٿهسدنس۽،يهآويراگنيسِلہشيمهيکنمڪنجنهنپنه27 .اٿنهرزابناکنمڪنجنهنپ ادنڪهنينامرفانيجملڪسدنسهبنهڏڪيها۽،ودنيڪوريکيئٻہبوڪنامنهنا28 .ويپويرڀناسنتڪربنيجنهنپيکنا۽ويراهننهناڏنيمزدنوادخِوپناکنه29 .ادنٽوم۾نايرويها۽.يهآويڪڍنهنموجنانهناسنيشرادناجيجمسقره30
17باب
وياريڦ۾نايروسيک۽،ويڪاديپيکناسنانامنيمزدنوادخ1 ينڏڻپتردقيتنيشنهنا۽ونڏتقووروٿ۽نهنيڏاروٿيکنهنانه2 ،ويڪقباطميجلڪشيجنهنپيکنهنا۽،ويڪتشادربناستقاطيجنهنپيکنهنانه3 ينڏتموڪحيتنيکپ۽نروناجسيک۽،يهجويتنمسجينڀسفوخوجناسنا۽4 .نامجرتوجيڻاهجمسيجنهنا،۾ريرقتنيتس۽،وياهجمسيکنهنانهيتِاجنيهڇ۽،ويلملامعتساوجنلمعنجنپيجدنوادخيکنهنا5 نيئانڏِلڻهجمسيکنهنا،لد۽نڪ،نويکا،نابز،حلص6 نيئايراکيڏيئارب۽يئاڱچيکنهنا۽،ويرڀناسملعيجہهجمسيکنهنانهڏگناسِيهنا7 .يراکيڏتمظعيجنمڪنجنهنپنيکوهہتِلِيهنا،يکررظنيتنيلديجنهنانه8 .نڪنايبمڪسدنسناسہهجمسيهاہتِلِيهنا،يشخبتزعِلہشيمهيرڪيجنمڪرادناشيجنهنپيکنهنانه9 ادنڪڻاکاويجيلانڪاپسدنسليڊنوچ۽10 .ِليثروتعيرشوجِيگدنز۽،ونڏملعيکنهنانهِاوسناکنا11 ايراکيڏلصيفاجنهنپيکنهنا۽ويڪودعاووراوهشيمهوڙڪهناسنهنانه12 وڌٻزاوآوراوللجسدنسننڪندنس۽وٺڏوولجوجللجسدنسنيکايجنهنا13 .ونڏمڪحتبابيرسيڙاپيجنهنپيکوهڻامرهنه۽.وچبناکِيفاصنايبينڀس:”هللاقف14 ادنهرہنلڪلناکنيکاسدنس۽،نهآنايڳايجنههشيمهاتسراجنهنا15 ايهگسيهاٺنويلدوليرٿپِلڻاپيهاهتهنيهآويوويڪيلاوحيجِيئاربيئناکِيناوجيجنهنپيکِوهڻامره16 :يهآوصحوجبرليئارسارپ.ويڪررقممڪاحوڙڪهيتموقره۾يڱاهرويجنموقيجنيمزيڄسنهوجِلاڇ17 يڏڇوٿهنسيک،يئڏينشوريجرايپيجنهنپسيک۽،وٿيلاپناسِيٽپيتيرهپيجنهنپيکنهنج18 يهآيتنتسريجنهناهشيمهرظنسدنس۽،نايڳاسدنسنهآاڙهججسمڪڀساجننهيرڪنهنت19 .نهآوڏآيجدنوادخہهانگڀساجنهنارپ،نهآہنلڪلناکنهمڪاڙڇباجنهنا20 وياچبيکنهنارپ،ويڏڇيڪن۽ويڏڇيڪنيکنهنا،يدنڻاڄيکراڪمڪيجنهنپ۽وهنابرهمدنوادخرپ21 ودنيڏہهبوتيکنرئيڌ۽نٽپنجنهنپ۽ودنکررگناويراتيجنيکايکنمڪنڱچيجِوهڻاموه۽،يهآيناشنڪهٽونهتاريخيجِوهڻام22 .ودنيڏيتنرسندنسولدبوجنهنا۽ودنيڏرجانيک۽ودنيٿوڙکيٿاوهِوپناکنا23 ينڏيلستيکنتايٿماڪان۾ربصيڪيج۽،ينڏيئاٽوميکنهنا،يئڪہهبوتنجرپ24 وياٽهگٽهگ۽،رڪنايڳايجنهاعديجنهنپ،ويڏيڏڇيکنهانگنجنهنپ۽،ويٽومنهناڏبر25 ناکترفنيکوت۽،ودنيڻآ۾ِينشوريجتحصيڍڪنامِيهادنوايکوتوهوجِلاڇ،ڙومنهنمناکِيئاڙڇب۽ڃويٽومنهناڏِنيهاٿمناکڀس26 يهآترفنتخس ؟ودنڪريڪڻاکاويجِنيهاٿمناکڀس۾ربقناردبيجنت،اٿنڪرڪش۽نهآارئيجيڪيج27 .ودنڪڻاکاويجدنوادخ۾لدوچس۽ورئيج:يهآهنيئوڙڪهنئيج،يهآيدنيويٿمتخنامنلئميراذگرڪش28 اٿنرڦسٿم۾ِيئاڪاپيڪيجيهآوڏوہنورتيڪِلنهنامحر۽تقفشيجادخيجناسادنوادخ29 يهآہنيدبامدآنباوجِلاڇ،نهگسنويٿہنيٿ۾نهڻامنويشڀسوجِلاڇ30 .ودنڪروصتوجيئاربتر۽تشوگ۽.يهآيئويٿمتخينشوريجنانيئاتناڃا؟يهآاڇنشورڪيڌوناکجس31 ڪاخ۽نيمزوڳرنهآوهڻامڀس۽وٿيسڏيکتقاطيجِيدنلبيجنامسآوه32
.يهآويقلخحرطماعيکنيشينڀسنهنت،ودنهرورئيجہشيمهوڪيج1 ،يهآہنہبوڪويٻِاوسناکنا،يهآليرڌسيئدنوادخوڳر2 يجنهنپ،يهآہهاشدابوجينڀسوهوجِلاڇ،نهآقباطميضرمسدنسنويشڀس۽،وٿيرڪتموڪحيتايندناسٿهيجٿهيجنهنپوڪيج3 .وٿيئاهرونويشڪاپ۾نهناناستقاط ؟ودنيلوڳيکنمڪميظعسدنسريڪ۽؟يرڪنايبمڪاجنهنپہتيهآونڏرايتخايکنهنڪنه4 ؟محرسدنسودنيئاڌٻهبريڪ۽؟ودنيڻڳريڪيکتقاطيجتمظعسدنس5 يلوڳيکنيمزيجنهنايڪن،يڃوينڏِيشاڪيکنهنايڪن،يڃووتروہنہبہهجڪناکنهنا،۾يرابيجنمڪبيجعيجدنوادخردقيرتيج6 يجهگس
ودنيٿ۾ڪشنهڏتودنرڪننهڏج۽وٿيرڪعورشوهانهڏت،وٿيرڪمڪوهڻاموڪنهڏج7 ؟يهآاڇيئاربيجنه۽،يهآاڇيئاڱچيجنه؟يرڪتمدخوٿيٿڪوه۽يهآاڇوهڻام8 يهآلاسْسڌو۾ڌودادعتوجنهنيڏيجِوهڻام9 نهآنهنيڏاجتيدباناکنلاسرازهڪهحرطِيڙهارٿپوڙڪه۾يلباقميجڻر۽،وڙڦوجِيڻاپنهناڏڊنمسنئيج10 .يئڪلزاننٿمهجاٻيجنهنپ۽ويڪربصناسنهناادخيرڪنهنت11 وياڌويکتقفشيجنهنپنهيرڪنهنتيهآوڙڇبماجناوجنهناہتويهجمس۽وٺڏنه12 ،وٿيڻآيرو۽وٿيراکيس۽،وٿيلاپ،وٿيرڪتملموه:يهآيتنناسناينڀستمحريجدنوادخرپيهآنهناڏيرسيڙاپيجنهنپمحروجِوهڻام13 .رگناوراڍيريکنڍريجنهنپ اٿنڪلوڳيجنلصيفسدنسناسِيريگلديڪيج۽،اٿنڪلصاحطبضومظنيڪيجوٿيرڪمحريتنهناوها14 رڪلامعتساظفلڙدنڻوڻانهڏت،نيئڏِيشاڪنوتنهڏج۽،رڪہنبارخيکنمڪنڱچيجنهنپ،ٽپاجنهنميا15 .يهآرتهبناکافحتظفلڪهيرڪنهنت؟ودنڪهنمتخيکِيمرگمنبشاڇ16 نهآڏگناسناسنانابرهمڪهيئٻرپ؟يهآہنرتهبناکيفحتظفلوڙڪهاڇ،سڏ17 .وٿيئاکيکنيکاونارذنوجدساح۽،ودنڪنويلوٺٺناسِيرورغمفوقويب18 .وڃويٿراميبهبنهڏڪايويرڪلامعتساينامسج۽،ويکسڳاناکڻئاهلاڳ19 ودنلممحريکوتيتنهنيڏيجازس۽،چناجيکڻاپوجنهنپڳاناکيلصيف20 يراکيڏہهبوت۾تقويجنهانگ۽،رڪيزجاعيکڻاپڳاناکڻيٿراميب21 .ويرڪهنريدنيئاتڻيٿتباثيئاچسيکتوم۽،ويڏهنٽواڪرهباڪ۾ڻرڪوروپيتتقوررقميکيدعاويجنهنپيکناهوت22 وٿيئامزآيکبروڪيجويٿهننيئا۽رڪرايتيکڻاپ،ڳاناکڻرڪاعدنوت23 ودنيڏڇيئاريڦنهنموجنهنپوهنهڏج،يتتقويجماقتنا۽،ودنيٿ۾رخآوڪيجويچوس۾يرابيجبضغِيهنا24 ويچوسيتترورض۽تبرغ،ويهآرادلامناهوتنهڏج۽:ويرڪداييکتقويجکب،يهآيفاڪٽوناهوتنهڏج25 نهآنويدنيويٿنايڳايجدنوادخيئدلجنويشڀس۽،وٿيجلدبتقونيئاتماشناکحبص26 .ودنڪہنينارگنيجتقوفوقويبرپ،ودنهررايشوهناکهوڏوه۾نهنيڏيجهانگ۽،ودنڄڊ۾ِيشرهوهڻامدنملقعوڙڪه27 ويلمسيکنهنجودنيڏہهاراسيکِيهنا۽،وٿيڻاڄپهاڏوهڻاموراولقعڪهره28 نوئايڪنايبلاثمبيجع۽ايويٿاڻايسہبڻاپيسائهاراوڻهجمسنويهلاڳيڪيج29 .رڪوساپناکنشهاوخنيجنهنپرپ،ڃوہننايٺپيجنڌسنجنهنپ30 يکوتيڪيج،يدنيئاڻبنويلوٺٺِلننمشديجنهنتيکوتِوههت،نڪشوخيکنهيڪيج،نيئڏنوشهاوخنويڙهايکحوريجنهنپنوتنهڏڪيج31 اٿنڪماندب
.ويڍنڳناسِيچرخيجنايڪن،وجڪہنيشوخ۾ِيشوخيڻهگ32 يهآيدنيويئاهلاڳ۽،نيدنهريهيب۾راظتنايجناجيجنهنپنوتهتوڇ،يهانهبهجڪٽووتنهڏج،وجڻبهنريقفيرڪتفايضيتڻٺوضرق33
19باب ودنيٿٽهگوڙروٿوسيهآودنڪتراقحيجنيهلاڳنيڍننوڪيج۽،ودنيٿهنريماوها،يهآودنيوونڏبارشيکنهنجوهڻامڙدنڪتنحموڙڪه1 .ودنيٿفوقويبوسودنهرهتسباوناسنيڻايبسڪوڪيج۽،ادنيڏڇيرڪهارمگيکنهڻامدنملقعنوتروع۽بارش2 ودنيويسکوهڻامريلدوڙڪه۽،ادنلم۾يثروسيکاڙيڪ۽اڏيڪ3 ودنڪهوڏفلخيجناجيجنهنپوهاودنڪہهانگوڪيجوها۽يهآوڪلهوسوٿيرڪڙڪت۾ڻيڏضرقوڪيج4 .وٿيکرجاتوجناجيجنهنپوس،وٿيرڪتفلاخميجتذلوڪيجرپ،يدنيوينڏازسيکنهنت،وٿيئٿشوخ۾ِيئاڙڇبوڪيج5 يهآيئاڙڇبٽهگ۾ناوٿيرڪترفنناکِيئاڙڇبوڪيج۽ودنهريجيڙيهجريغبوسوٿيهگسيرڪينارمڪحيتنابزيجنهنپوڪيج6 نيدنيٿهنبارخهبنهڏڪنوت۽،ِاڌٻهنِلِيٻيکنهنتيهآويووياڌٻيکوتوڪيج7 .ويرڪهنرهاظيکنهنا،اٿوهگسيرڪريغبريغبناهوتنهڏڪيج۽.وجڪهنههلاڳيجنيگدنزيجنيٻ،نمشداييجهيتسوديهاچ8 ودنڪترفنناکوتہتودنياتقونهڏج۽،وٺڏ۽وڌٻيکوتنهوجِلاڇ9 ودنڃڀهنيکوتوها،رڪتئرج۽ويڏڻرمڏگناسناهوتوها،يهآوڌٻظفلوڙڪهناهوتنهڏڪيج10 .۾ٽيپيجراٻتروعحرطِيڙهج،يهآودنڳلنيئا۾ڻئاهلاڳفوقويب11 يهآظفل۾ٽيپيجفوقويبنئيت،وٿيڪل۾ناريجِوهڻامريتوڙهج12 ودنڪهنڪيڌووهاهت،يهآويڪوهانهڏڪيج۽:يهآويڪهنوهاوهاوٿيهگسيٿ،رڪتحيصنيکتسوديڙڪه13 .يئاهلاڳهنيرووههت،يهآوهانهڏڪيج۽،وهويچہنوهاوهاوٿيهگسيٿ،رڪتحيصنيکتسوديجنهنپ14 ويرڪهننيقييتهلاڳيڙڪهره۽،يهآيڳٺوڙڪهوهااريڀاڻهگ:ويرڪتحيصنيکتسوديڙڪه15 ؟يهآويڪهنضارانناسنابزيجنهنپنهنجيهآريڪوها۽هنناملديجنهنپرپ،وٿيچهپ۾ڻئاهلاڳيجنهنپوڪيجيهآوڙڪه16 .ويڏِاجيکنوناقيجيلعاناکڀس،يٿهنضاران۽.يڏنويڪمڌسيکنوتوجڳاناکنارڪتحيصنيکيرسيڙاپيجنهنپ17 يٿيرڪلصاحرايپسدنستمڪح۽،يڃوويڪلوبقيکنهنجيهآمدقنويرهپوهافوخوجدنوادخ18 ادنڪلصاحوويموجڻويدبايها،اٿنڪيضارسيکيڪيجاٿنڪمڪيهايڪيج۽:يهآميلعتيجيگدنزڻاڄيجنمڪحيجدنوادخ19 .يهآملعوجomnipotencyسدنس۽،يگدرڪراڪيجنوناق۾تمڪحينڀس۽.يهآتمڪحڀسفوخوجدنوادخ20
وٿيرڪضارانيکناوه،وٿيرڪوهاوه۾دعبڪيڻوتيجودنڻويکوتنئيجسدنڪہننيئاِآہتودنوچيکڪلاميجنهنپرڪونوڪنهڏڪيج21 وٿيلاپيکنهوڪيج .حلصيجنراگهنگتقوہبنهنڪيڪن،يهآپهاڏ،ڻاڄيجِيئاڙڇب22 يهآفوقويب۾لقع۽يهآترفنوڙڪهحرطِيڳاس۽،يهآيئاڙڇبيڙڪه23 وٿيرڪيڙڪڃڀيجنوناقيجادخ۽يهآيئاناديڻهگٽونهنجيهآرتهبناکِيهناوها،وٿيڄڊناکادخ۽يهآهجمسيروٿٽونهنجوها24 يلصيفوڪيجيهآوهڻامدنملقعوڙڪه۽.يهآودنيڙومنهنمِلڻرڪولصيفوڪيجيهآوڙڪه۽.يهآيفاصناانيئوها۽،يهآتلذرادناشوڙڪه25
وٿيرڪفاصنا۾ ،يهآليرڀناسبيرفوه۾ردنارپوٿيئاڪلوٿموجنهنپناسسوسفاوڪيجيهآوهڻاموڙڇبوڙڪه26 .ودنڪبارخيکناهواڳاناکربخيجنهنتوها،يهآهنلتاڃسوهيتج:يهآهنيئوڌٻنههتڻڄڻرڪنيئا۽،يرڪٺيهيکنهنميجنهنپ27 ودنڪيئاربوهاهتودنلموعقوموهانهڏجرپ،يڃوويڪورناکڻرڪهانگيکنههتيهآلبرهگيجتقاطنهڏڪيج۽28 نلمسڻاسنوتنهڏج،وٿيجهگسيڻاڃسنامتروصسدنسيکنهنت،يهآهجمسيکنهنج۽،وٿيجهگسيڻاڃسنامتروصسدنسيکِوهڻام29 .يهآاڇوهاهتاٿنيراکيڏ،ڻله۽ڻلکوڻهگ،سابلوجِوهڻام30
20باب
يهآدنملقعوه۽،وٿيڙڪپيکنابزيجنهنپوهڻاموڪيرو:يهآہنليهٺاڪيج،يهآہهوڏِيه1 ودنيووياچبناککڏيکنهنتوٿيرڪرارقاوجہهوڏيجنهنپوڪيج۽،ناکڻيٿضارانيهجڳ،ڻرڪتملمهتيهآرتهبوها2 .نيدنيويچبناکههانگيڻاويڻاڄنوتهتوڇ!ويراکيڏہهبوت،يڃوويڪتملميکناهوتنهڏج،يهآوٺسورتيڪوها3 وٿيرڪولصيفناسددشتوڪيجيهآوهاوهايهآشهاوخيجڻڏڇيڙوٻيکِيراونڪحرطِيڙهج4 ڙدنڪترفنيرڪڪبڪباڻهگيهآويٻ۽،يهآدنملقعويٻ۽،وٿيهرشوماخوڪيجيهآوڙها5 .يهرشوماخيڻاڃسيکتقويجنهنپيڪ۽،يهنوڪيئوڻيڏباوجيکنهوجِلاڇ،نهآادنکرٿهنابزيجنهنپوهڻاميڪ6 ودنڪہنهاورپيجتقوفوقويب۽ڙدنڪساوڪبرپ،ودنسڏہنوعقومنيئاتسيج،ودنيلهجنيئاتسيتنابزيجِوهڻامدنملقع7 .يدنيويئڪترفن۾ناوٿيٺورايتخاٽوڻاپوڪيج۽.يدنيٿترفنيکنهنت،ودنڪلامعتساظفلاڻهگوڪيج8 .يهآودنٽومنهناڏناصقنوڪيجيهآودئافوڙڪه۽.وٿيرڪلصاحيبايماڪيٺس۾نمڪنڙڇبوڪيجيهآراگهنگوڙڪه9 يهآوڻيٻولدبوجنهنجيهآوفحتوڙڪه۽ودنيڏهنودئافيکناهوتوڪيجيهآوفحتوڙڪه10 وٿيرڪيٿمنامنيمزٽهگيکرسيجنهنپوڪيجيهآوها۽يهآتلذيرڪيجللج11 .وٿيئاٽوماريڀتسيکنا۽وٿيرڪديرخوڻهگ۾يڙروٿوڪيجيهآوها12 نهآنويدنيويهجونوتمعننوجنفوقويبرپ،يهآودنيئاڻبورايپسيکناسنظفليجنهنپوهڻامدنملقع13 نويڻهگِلڪهوههتڻاڪاڇ:يهآهندسحِلترورضيجنهنيئاتاڃايهآٽوناهوتنهڏجودنيڏهنودئافوڪيکناهوتوفحتوجفوقويب14 وٿيهاچڻرڪلصاحنويش ۽ادخناکصخشيڙها:ودنڇپرهيٻوهيڻاڀس۽،وٿيئڏضرقوهڄاوٿيلوکرگناوڙدنيلوکتاووجنهنپنهوٿيرڪوڻهگ۽وٿيئڏوڙروٿوها15
يکنوميسنهآادنيئاکيناميجنهنميڪيج۽،يهنوڪونارڪشوڪوجنمڪنڱچينڀسيجنهنم،يهنوڪتسودوڪوجنهنم،وٿيوچفوقويب16 نوچاٿنوياڙڇب ههجڪڀسوها۽.يهآاڇوهاہتيڻاڄوٿنحرطِيڱچوهوجِلاڇ!نويدنيٿنويلوٺٺحرطِيڙهڪ۽نويدنيونويڪنويلوٺٺسٿمحرطِيڙهڪ17 .يهانٽونههتڻڄيهآڪهِلنه ودنيادلجلاوزوجنراڪدبيرڪنهنت،يهآرتهبناکڻپچناسنابز،ڻپليترطفف18 .يدنهر۾تاويجلقعيبہشيمهہهلاڳڙدنڻوڻايڙڪه19 ودنيئاهلاڳهن۾مسومررقميکناوههتڻاڪاڇيهآودنرڪننامتاويجفوقويبوڙڪهوهانهڏجودنيوويڪدرولمجدنملقعوڙڪه20 ودنيٿهنناشيرپوها،ودنڪمارآوهنهڏج۽،يهآويوويڪورناکڻرڪهانگيرڪيجيئاتٽهگوڪيجيهآوها21 .وٿيرڪمتخيکڻاپناسڻرڪلوبقيکنهڻام۽،وٿيرڪدابربناسِيڪانمرشيکناجيجنهنپوڪيجيهآوها22 وٿيئاڻبنمشدوجنهنپسيک۽وٿيرڪودعاوناستسوديجنهنپِلِيراسمرشوڪيجيهآوها23 يهآودنهر۾تاويجليهڙپڻاهشيمهوهارپ،يهآودنوهغادوڙڇب۾لديجِوهڻامڙوڪ24 .يدنيٿيهابت۾يثرويجيهنٻنهنارپ،يهآيداعوجڻئاهلاڳڙوڪوڪيج،يهآرتهبناکِوهڻامِيهناروچ25 يهآڏگسڻاسهشيمهڄلسدنس۽،يهآوراويتزعيبوهڻاموڙوڪ26 ودنڪشوخيکنهڻامنڏووهايهآهجمسيکنهنجوها۽،ودنيڏتزعيکڻاپناسنظفليجنهنپوهڻامدنملقعوڙڪه27 .يدنلميفاعميجهانگيکنهنتوٿيرڪشوخيکنهڻامنڏووڪيجوها۽،ودنيئاڌويکريڍيجنهنپوهاودنيکوپيکنيمزيجنهنپوڪيجوها28 يرڪوٿنيتملموهيکنهنجنهآادنيڏڇيرڪدنبيکتاوسدنس۽،نهآادنيڏڇيرڪوڌنايکنيکايجدنملقعافحت۽افحت29 ؟ودئافوڙهڪناميهنٻنهنا،يهآليٿڏگوڪيجونازخ۽يهآلياڪلاڪيجيئاناد30 .يئاڪليکپهاڏيجنهنپوڪيجناکِوهڻامِيهناودنيئاڪليکِيفوقويبيجنهنپوڪيجيهآرتهبوها31 يراذگِاوسناکتيادهيگدنزيجنهنپوڪيجيهآرتهبناکِيهنا،يهآيرورضڻرڪربص۾لوڳيجدنوادخ32
21باب
ورهگيفاعميجنهانگيڻوڳايجنهنپرپ،ويرڪهنڪيڌو؟يهآويڪهانگوتاڇ،ٽپاجنهنم1 اڙهجدنڏاجنهنيشدنڏاجِيهنا،ودنيڙاٻچيکوتوهاہتنيدنياوهجيويجِيهنانوتنهڏڪيجوجِلاڇ،ناکنهنميجگناننئيجوڄڀنيئاناکهانگ2 نهآادنيراميکنناجيجنهڻاميڪيج،نهآ ادنهگسہنيجرڀمخزاجنهنج،يهآرگناوراولتيراهدنٻيئاڙڇبڀس3 .ودنيويٿناريورهگوجنهڻامرورغمحرطِيڙها،يدنيٿدابربتلودِلڻرڪمڪطلغ۽ڻڄڊ4 ودنچهپوڙڪتولصيفسدنس۽يٿيچهپنيئاتننڪيجادخاعدڙدنرڪننامتاويجِوهڻامبيرغ5 ودنڪہهبوتناکلديجنهنپوسوٿيڄڊناکدنوادخوڪيجرپ،يهآ۾ٽاويجنراگهنگوها،وٿيرڪترفنناکڻرڪترفنوڪيج6 .وٿيساڦوهنهڏجوٿيڻاڄوهڻاموراوهجمسرپ.وٿيڃووتاڃسوهجيو۽يرپوهڻامحيصفڪه7 يرڪڏگرٿپِلربقيجنهنپوڪيج،يهآوڙهجِوهڻامِيهناوسوٿيهاٺناسنسئپيجنهڻامنيٻرهگوجنهنپوڪيج8
يهآہلعشوجهابِلڻرڪدابربيکنهنا۾ِيڙاڇپيجنهنا۽،يهآرگناوراتليهڙيويڙڪهتعامجيجنراڪدب9 يهآوڙکوجخزود۾رخآيجنارپ،يهآودنيوويڪفاصناسنرٿپوتسروجنراگهنگ10 .يهآتمڪحلامڪيجفوخيجدنوادخ۽،وٿيهجمسوها،وٿيرڪلمعيتنوناقيجدنوادخوڪيج11 يٿيئاڌويکڙڪڪاڪيج،يهآتمڪحاهارپ،وٿہنيئويراکيسيکنهنتيهآہندنملقعوڪيج12 يهآرگناويمشچڪاپيجِيگدنزحلصسدنس۽،ودنڌورگناوبليسملعوجِوهڻامدنملقع13 .يدنوپہنربخہباڪسيکنيئاتسيت،ودنهرورئيجوهنيئاتسيج۽،نهآرگناوِناٿلٽٽارڪٽنويردنااجفوقويب14 وها،يڌٻوهارادهجمسوڪيئنئيجرپ،ودنڪوفاضا۾نا۽ودنڪفيرعتيجناوهاهت،ودنڌٻظفلوراوتمڪحاڪوهڻامرايشوهوڪنهڏڪيج15
وٿيئلڇانايٺپِيٺپيجنهنپوها۽،وٿيرڪضارانسيک .ودنلملضفيتنپچيجرادهجمسرپ،يهآرگناوراب۾يتسرڻئاهلاڳيجفوقويب16 ادنيچوس۾لدنويهلاڳسدنس۽ادنڇپناکتاويجِوهڻاميراوِاناد۾تعامجيها17 يهآرگناوہهلاڳيجِيهجمسيب،ڻاڄيجلقعيب۽،يهآپهاڏِليجفوقويبنئيت،يهآرهگليٿسانحرطِيڙهج18 .يهآرگناونرٿچ۾ٿهيڄاس۽يٺيب۾نريپميلعتِلنفوقويب19 يهآودنڪٽهارڪسميڙروٿوهڻامدنملقعرپوٿيرڪدنلبزاوآوجنهنپناسڻلکفوقويبوڙڪه20 يهآرگناوڻگنڪيتنهناٻيڄاس۽رويزيجنوسِلِوهڻامدنملقعڻراکيس21 .يهآودنمرشناکِوهڻامراڪيبرجترپ،يهآودنچهپرهگيجِيرسيڙاپيجنهنپيئدلجريپوجِوهڻامفوقويب22 ودنهريهيبريغبوسيهآليلاپحرطيڱچوڪيجوهارپ،ودنڪناهجردنايتيزاورديجرهگفوقويبوڙڪه23 يٿيئٿيتزعيبيجِوهڻامدنملقعرپ،يهآيمحريبيجِوهڻامڻڌٻيتيزاورد24 .نهآينزو۾وزارتنويهلاڳنوجنراوهجمسرپ،ودنوههنوطساوناسنهناوجنج،ادنڪنويهلاڳنويڙهاپچاجنڙدنيئاهلاڳ25 يهآ۾لدندنستاووجندنملقعرپ،يهآ۾تاوندنسلديجفوقويب26 يهآودنڪتنعليتناجيجنهنپوهنهڏت،يهآودنڪتنعليکناطيشنيديبنهڏج27 .باتجلانملعجتلوَاباوسوسو28
22باب
ودنڪيتزعيبسدنسوهڻاموڪره۽،يٿيڃوينڏہهيبشتناسرٿپيدنگيکِوهڻامليهاڪ1 ودنيئلهٿهوجنهنپوسودنڻکيکناوڪيجوهڻاموڪره:يٿيڃوينڏہهيبشتناسيگدنگيجيڳڍيکِوهڻامتسس2 .يٿيئٿاديپيرڪيجناصقنسدنسِيڌفوقويبوڙڪه۽،يهآونڏمنجسيکنهنجيهآيتزعيبيجِيپيجنهنپوهڻاموڙڇبوڙڪه3 يهآيدنوپ۾ِيچڳيجِيپيجنهنپاس،يهآيدنيراذگيگدنزناميايباڪيجرپ،يدنيڻآ۾تثارويکسڙميجنهنپِيڌدنملقع4 ادنهجمسريقحيکنهيئٻيهارپ،يٿيرڪيتزعيبيجسڙم۽ِيپيجنهنپاس،يهآريلداڪيج5 يهآهنرهاٻناکتقوهبنهڏڪحلصايجيئاناد۽يئانادرپ،يهآرگناويقيسوميجمتاموصقوجمسوم6 يئاڳاجنامڊننيکنهنڪوڪيجيهآوڙهج۽وٿيڍنڳ۾ڻاپيکِناٿوڪيجيهآوڙهجِيهناوس،وٿيراکيسيکفوقويبوڪيج7 ؟ويٿاڇ”ہتودنوچہتودنيئاڌٻوصقوجنهنپوهنهڏج،وٿيئاهلاڳيئ۾هدنواوسوٿيئاڌٻوصقيکفوقويبوڪيج8 ادنيڪڍيکِيتزعيبيجِيپِاميجنهنپيهاہتيهآہهجڪنٽو۽اٿنهرناسيرادنامياراٻنهڏڪيج9 نڪاٿرادغاديکتزعيجنٽئامنجنهنپناستهاچيجشرورپ۽ِيتمرحيب،يرڪِيئاڏوراٻرپ10 ،ِوروروٿِلنلئم:وٿيرهگڻهجمسوهوجِلاڇ،ِورِلفوقويب۽،يهآويڏڇيئاڃويکِينشورنهوجِلاڇ،ِورِلنلئم11 .يهآرتهبناکتوميگدنزيجفوقويبرپ،يهآ۾مارآوهوجِلاڇ يگدنزيڄسِلِوهڻامنيديب۽فوقويبڪهرپنهآادنڪمتامنهنيڏتسوهڻامِلنهنتنهآايويرميڪيج12 ناسنفوقويبيجنهنوت۽،يئٿفيلڪتيکوتناتم،وجهررادربخناکِيهنا،يهآہنہهجمسيکنهنج،ڃوهنٽوِيهنا۽،ِاهلاڳوڻهگناسفوقويب13 ناشيرپناسنونجهنهبنهڏڪ۽،ِدنلممارآِوپ،ڃوويلهناکنه:نيئٿہنتيلپہبنهڏڪ ؟فوقويبڪهرپ،يهآاڇولانوجنا۽؟يهآاڇورڳڪيڌوناکڊيل14 .يهآناسآڻڻک،ناکِوهڻامهجمسيب،وداموڙڪهوجهول۽ڻول،لير15 ،يهآليهٺناسيروشماڪيجلدنئيت،يجهگسيرڪوٿهنيلاخناسڻڪڙٿيکنرهلليڙڪج۾ترامعيڙڪه۽ٺليجِيٺاڪحرطِيڙهج16 يئٿوٿهنفوخهبنهڏڪيکنهنت .يرٿسفاصليهٺيتراويديجيرلئگنئيجيهآنيئااس،يهآمئاقيتههجمسلديجنهنج17 ۾يلباقميجفوخهبنهنڪلدهدزفوخ۾روصتيجفوقويبيرڪنهنت،ادنهگسيهيبهننوهماسيجِاوهبنهڏڪسليپليهريهيويتِاجنيهاٿم18 يهگسيٿهنيهيب
.وٿيرڪرهاظيکملعيجنهنپوسوٿيڪڇيکلدوڪيج۽،ودنيڙاڳاهڙوڳوسوٿيڀنڇکاوڪيج19 وٿيڙوٽيکيتسود،وٿيڳٺيکتسوديجنهنپوڪيج۽،وٿيئاڄڀيکنهناوها،وٿيئلڇارٿپيتنيکپوڪيج20 يٿيهگسيٿٽوميجناسحايتاوجِلاڇ،ويٿهنديماانرپ،يئلهراولتيتتسوديجنهنپناهوتڪيڻوتيج21 اي،ڻرڪرخفِاوس:يٿيهگسيٿتحلاصمڪهيتاهتڻاڪاڇ.رڪهنفوخ،يهآويڏڇيلوکتاووجنهنپفلخيجتسوديجنهنپوتنهڏڪيج22 ودنيٿوناورتسودرهِلنيشنهنا:مخزرادغاي،ڻرڪاشفايجزاراي،رخف ،هرمدقتباثناسنه۾تقويجکڏسدنس:نيئٿشوخ۾ِيلاحشوخسدنسنوتهتِلِيهنا،هررادافو۾ِيبيرغسدنسناسِيرسيڙاپيجنهنپ23 فوقويبوڪيجريمايئهن۽.:يهآهنريقحهشيمهيکتيڪلمبيرغيڙڪهہتڻاڪاڇ،نيهگسيٿثراو۾يثروسدنسڏگناسنهنوتهتِلِيهنا يڃويئڪههاراسيجنايهآ ماندبڳاناکنوخيرڪنهنتوٿيڃونايڳايجہهابنوهنود۽رهاٻيجہهابحرطِيڙهج24 .سدنيئاڪلناکنهيکڻاپناميئهن.ڻرڪعافدوجتسودڪهودنيٿهنمرشيکنوم25 ودنهررادربخسئناکوسودنڌٻوڪيجوڪرههت،يٿيئٿيئاڙڇباڪناسنوميرڪيجنهنهڏڪيج۽26 ہندابربيکنومنابزيجنهنم۽نايرڪہنيرڪيجنهناوتچواِآوج،يکررهميجپهاڏيتنپچيجنهنم۽نيئايرهپنايڳايجتاويجنهنمريڪ27 ؟يرڪ
23باب ڻوپہن۾ٿهيجنهنايکنوم۽،يڏڇہنيتنحلصيجنهنايکنوم،مڪاحوجِيتايحِيڄسيجنهنم۽ِيپ،راهڻلاپيا1
يجنهنموها۽،نهآادنيڏڇهنِلنڻاڄڻايجنهنميکنوميهاهت؟ودنيئاڳلريڪيتلديجنهنممڪحوجِيئاناد۽،ودنڻهوڊنڇيتنچوسيجنهنمريڪ2 :وٿهنيرذگناکنهانگ نهنج،يئٿشوخيتنومنمشدوجنهنم۽،نايرڪنايڳايجنفلاخمنجنهنپِآ۽،نڌونهناڏِيهابتيجنهنمهانگاجنهنم۽،نڌونويناداننوجنهنمناتم3 يهآيرپناکهجاٻيجنهنتديمايج يرڦغامدرورغمهشيمهناکنهناٻيجنهنپرپ،يڏهنرظنرورغميکنوم،ادخاجيگدنزيجنهنم۽ِيپ،راهڻلاپيا4 .وٿيرهگڻرڪتمدخيجناهوتهشيمهوڪيجنيدنيلاڀنسيکنانوت۽،وياريڦلايخ۽نوديمايئاجاناکنوم5 ويڏهن۾نهذفوقويبيکيهناٻيجنهنپيکنوم۽ويڏهننشهاوخيجمسج۽چلليجٽيپيکنوم6 ودنيووتروهن۾نپچيجنهنپهبنهڏڪوس،ودنيلاڀنسيکناوڪيج،مظنوجتاو،اڙراٻيا،وڌٻ7 .ادنيٿرگيرڪِيهنايئٻرورغم۽ڙدنيئاهلاڳوڙڇب:ودنيوونڏيڏڇ۾ِيفوقويبيجنهنپيکراگهنگ8 ويرڪلامعتسا۾يلانيجتاذڪاپيکڻاپوجنهنپيئهنرڪهنتداعيجڻڻکمسقيکتاويجنهنپ9 وس،ودنٺوولانوجادخلسلسم۽ودنڻکمسقوڪيجيرڪنهنت،يدنوهہنناشنيرينيتنهنت،يهآودنيوويرامهشيمهيکرڪوننهنجوجِلاڇ10 .ودنيٿہنبيعيب نا،ودنڪيراهوڏوهانهڏڪيج،يدنيٿهنهبنهڏڪنامرهگيجنهنوعاط۽،ودنيويجرڀناسيراڪدبيهآودنڻکمسقاڻهگوڪيجوهڻاموڙڪه11 نهرپ،ودنوههنههانگيبوههتودنڻکمسقراڪيبوهنهڏڪيجودنڪهانگوڻيٻوها،ودنڪهنميلستيکهانگيجنهنپوهنهڏڪيج۽،ودنوهسٿمهانگوج
.ودنوهليرڀناسنتفآرهگوج يرپناکِيرادنيدنويشڀسنويڙهاوجِلاڇيلمهن۾يثرويجبوقعيوهاهتيرڪاطعادخ:يهآليڪڍناستوموڪيجيهآظفلوڙڪهيتا12 ادنيئارٻهگهن۾نهانگنجنهنپيها۽،نويدنوه .يهآملڪوجہهانگ۾ِيهناوجِلاڇ،رڪلامعتساہنتاووجنهنپِلڻڻکمسق13 ويهاچ۽،يجڻبفوقويبناسجاوريجنهنپناهوتِوپ۽،ويراسوهننايڳايجنهنانهريهيو۾نهڻامنڏونوتنهڏج،رڪداييکِام۽ِيپيجنهنپ14 ويرڪتنعليتنهنيڏيراوشئاديپيجناهوت۽،اهيئٿهناديپناهوتهت .يدنيٿہنحلصاہبنهڏڪيگدنزيڄسيجنهنت،يهآيداعوجنيهلاڳطلغوهڻاموڪيج15 ودنهجبهننهڏڪہبنهڏڪوها،يهآرگناوهابڙدنرٻوڙڪهغامدمرگوڙڪه:ودنيڻآبضغنويٽ۽،نهآادنيئاڌويکهانگوهڻاماجنمسقنٻ16 ههاب.يهآودنرٻوهانيئاتسيج،ودنيٿهنمتخهبنهڏڪ۾مسجيجمسجيجنهنپڙدنڪانز:ودنهگسهنيڙسيکنانيئاتسيج .ودنيڏہنيڏڇنيئاتڻرموه،يهآيٺمِلراڪانزينامينڀس17 ويڏڇيڪڍيکنومنيتڀ،يهآويوويڪوريهگ۾يهادنوايکنوم؟يسڏوٿريڪيکنوم”ہتوڳلڻوچنيئا۾لد،يڙوٽحاڪنوجِوهڻاميڙڪه18 :ودنڪهندايههانگاجنهنمڪيڌوناکڀس؟يهآترورضيڙهڪيجڻڄڊيکنوميسڏوٿنيکنوممسجهبوڪ۽،يهآ يجنهڻاميڪيج،نهآنشورڪيڌواريڀرازههڏناکجسنويکانوجدنوادخہتيڻاڄوٿہنوها۽،يهآودنڄڊناکنيکايجنهڻاموڳروهڻاموها19 نهآادنڪروغيتنصحيهجڳناکڀس۽،نهآادنسڏيکنقيرطينڀس وٺڏنهناڏينڀسنهنانهِوپناکڻيٿلمڪميجنهناحرطِيڙهانهآنويٿاديپناکنهڏجنويشڀسهتيئهربخيکنه20 ودنيووترووس،ودنوهہنڪشيکنهيتج۽،يدنيوينڏازس۾نيٽهگيجرهشيکِوهڻامنه21 يدنيئاڻبثراويکيئٻنهنڪيڏڇيکسڙميجنهنپاڪيج،ودنلهڏگناسلازِيهناحرطِيڙها22 يئويڏيکيبنڪ۾ڻرڪانزِوه،نويٽ۽؛يهآيئڪتواغبفلخيجسڙميجنهنپنه،ويٻ۽.يهآيئڪينامرفانيجنوناقيجادخنه،نيئايرهپ23 يهآيئڪاديپراٻناٿهيجدرميئٻنهنڪ۽،يهآ يدنيويئڪتاقيقحتيجنراٻسدنس۽،ودنيوويڍڪ۾تعامجيکنه24 .ادنيڻآهنوويمنوخاشسدنس۽،ادنڍڪهنڙورراٻاجنه25 .يدنيوہنيجٽيمتملمسدنس۽،يجهتنعليڏڇيکِيريگداييجنهنپِوه26 دنوادخوڪيجيهنوڪوٺمههجڪويٻوها۽،يهنوڪرتهبههجڪويٻڪيڌوناکفوخيجدنوادخہتنهآادنڻاڄيسنهآادنهريقابيڪيجيها۽27 .يهآڪيڌوناکڻيڏنايڌيتنمڪحيج يهآرمعيڏوڻيٿلصاحنامِيهنا۽يهآهلاڳيجناشيڏوڻلهنايٺپيجدنوادخ28
24باب
يدنڪرخف۾چويجموقيجنهنپ۽،يدنڪههاراسيجڻاپيئاناد1 .يدنيٿحتفنايڳايجتقاطسدنس۽،يدنيلوکتاووجنهنپِوه۾تعامجيجيلعاڪيڌوناکڀس2 ميڏڇيڪڍرگناورڪڪيکنيمز۽سيآيرڪننامتاويجيلاعتادخِآ3 يهآ۾نڀنٿيجرڪڪتختوجنهنم۽،سيهريتنياجنيهاٿمِآ4 .سيهرودنمهگڻمهگ۽،سيهرودنمهگيراڌوچيجنامسآرسيليڪانام5 يئڪلصاحتيڪلميڙڪهيکنوم،۾موق۽موقيڙڪهره۽،۾نيمزيڄس،۾جوميجڊنمس6 ؟سدنهر۾ثاريميجنهنڪ۽،يئڪلوڳيجمارآنومناسينڀسنهنا7 ۾بوقعيشئاهريجنهنت،هتويچ۽،ڻرڪمارآيکيميخيجنهنمويهاٺيکنومنهنجوها۽،ونڏمڪحوڙڪهيکنومقلاخيجِيشرهيرڪنهنت8 ۾ليئارساينبثاريميجنهنت۽،يجه سدنيٿہنماڪانہبنهڏڪِآ۽يهآويڪاديپنايڳايجاينديٺوناکعورشيکنومنه9 .ويوويڪمئاق۾نويسيکنوميئنيئا۽.يئڪتمدخسدنس۾يميخسدقمنوم10 يئهتقاطيجنهنم۾ملشوري۽ونڏمارآ۾رهشيرايپيکنومنهحرطِيڙها11 ۾يصحيجثاريميجدنوادخڪيڻوتيج،وترويڙج۾موقززعميڙڪهنوم۽12 .ويوويڪدنلبرگناوڻويجربونصيتنلبجيجنومرح۽رگناورادويد۾سنبليکنوم13 وڏورگناوڻوڙدنرٻيتيرانڪيجِيڻاپ،رگناونڻويجنوتيز۾ناديمڙدنڻو،رگناويٽوٻيجبلگ۾وحيري،رگناوڻويجِيجک۾يداگنعِآ14 سيٿ رهاٻيجنابول۾يميخ۽وڙهجstoraxيٺم،ملس،منبلگ،رمنيرتهبوڙهجِوبنيرتهبيکنوم۽،ينڏِوبيٺميڙهجسٿلاپسا۽ينيچراديکنوم15 وڙهج نهآنوخاشنوجلضف۽تزعنويراٽنوجنهنم۽،نويڪنويهگڊنويراٽنويجنهنپنومنامڻويجنيپراتحرطِيڙهج16 .نهآوويموجتلود۽تزعلگاجنهنم۽،يٿاديپوبشوخڙدنڻونامڻويجنروگناحرطِيڙهج17
ولانسدنسيکنج،نهآنويونوينڏيکنراٻينڀسيجنهنم،يدنهرهشيمهنام،يرڪنهنت:نايهآِاميجديماڪاپ۽،ملع،فوخ،رايپحيحصنام18 يهآويوونڏ
.ويرڀناسيويميجنهنميکڻاپ۽،اٿويهاچيکنوميڪيجيئيڀس،وچاٽونوم19 يهآوٺمڪيڌوناکتڇيجِيکاموثرووجنهنم۽،يهآوٺمڪيڌوناکِيکامراگدايوجنهنموجِلاڇ20 ادنيٿاڃااڃايسادنئيپيکنوميڪيج۽ادنهرايکباڃايسنيئاکيکنوميڪيج21 .ادنيٿهنهارمگهبنهڏڪيس،اٿنڪمڪناکنوميڪيج۽،ودنيٿهنيڄلهبنهڏڪوسوٿيرڪيرادربنامرفيجنهنموڪيج22 يلم۾يثرويکنتعامجيجبوقعيہتوهونڏمڪحيسوموجتعيرشوهايتح،نهآباتڪوجدهعيجادخنيهاٿمناکڀسنويشڀسيها23 ويٻِاوسناکنا۽،يهآادخوليڪانيملاعلابرهتوڇ،ويڍنڳناسنه،يرڪقيدصتيجناهوتوهنئيجهتويٿهنسويبِلڻيٿطوبضم۾دنوادخ24 .يهانڙدنيڏتاجنهبوڪ رگناويلجد۽نسيف۾ينامزيجيويمنيئننئيج،يهآودنيرڀيکِيشرهناسپهاڏيجنهنپوه25 رگناوندرا۾تقويجلصف۽يهآودنڌورگناوتارفيکہهجمسوه26 .رگناونويج۾ينامزيڻارپ۽وٿيرڪرهاظرگناوِينشوريکييرظنيجملعوه27 ودنهگسهنيلوڳيکنهِوهڻاميرخآيڻاه:يهنوڪيئوتاڄحرطِيڱچيکنهِوهڻامنيرهپ28 نهآنيرتهبناکِيئاهنوايڏونوتحيصنسدنس۽،نهآڪيڌوناکڊنمسلايخاجنهوجِلاڇ29 .هنڙدنرڪن۾غاب۽ڙدنرڪننامِايردنئيجنايهآويآيرڪنرهاٻہبِآ30 ِايردوجنهنم۽ويويجڻبِايردولانوجنهنم،سڏ۽،سدنيڏيڻاپوڻهگيکيرتسبيجغابيجنهنپ۽،سدنيڏيڻاپيکغابنيرتهبيجنهنپِآ”ہتويچنوم31 ويويجڻبڊنمس
.سدنيلڪوميرپيرپينشورسدنس۽،سدنيڏميلعتِلڻئاڪمچوجحبصاڃاِآ32 سدنيڏڇِلہشيمهيکنا۽،سدنيڏڇيرڪيٿڪڳايکيديقعِيهنانيئاتاڃاِآ33 نهآراگبلطاجپهاڏيڪيج،ِلينڀسنهنارپ،يهآيئڪہنتنحمِليجنهنپوڳرنوم،وسڏ34
25باب لازيڙڪه۽سڙموڙڪه،رايپوجيرسيڙاپ،داحتاوجنرئاڀ:نايهآوٺيبتروصبوخنايڳايجنهڻام۽ادخ۽،ويوويراگنيسيکنوم۾نيشنٽ1 نهآقفتم۾ڻاپيڪيج وڙڪه،يهآرورغموڪيجوهڻامبيرغوڙڪه:وٿيئٿکڏوڍاڏيکنوميتِيگدنزيجنهنا۽،يٿيرڪترفنلديجنهنمناکنهڻاميجنمسقنٽ2 .يهآشاعمدبوڪيجڙدنڪانزوڏووڙڪه۽يهآوڙوڪوڪيجوهڻامريما ؟نيدنلمنئيڪِيشاڪ۾رامڄِيجنهنپِوپہت،يهآويڪہنڏگہهجڪ۾ِيناوجيجنهنپوتنهڏڪيج3 !ِلڻڻاڄحلصِلنهڻامنڻارپ۽ِلنراويڪسولصيفوجيهآڙدنڻوهنوڏيڪيا4 ِلنراوڻيڏحلص۽ڻهجمس۽،يهآڙدنڻوهنيرتيڪپهاڏيجنگرزبيا5 يهآناشندنسفوخوجادخ۽يهآجاتوجنهڙوپوبرجتوڻهگ6 يجنهنپيکنهنجوهڻاموڙڪه:سدنوچناسنابزيجنهنپنامنوهڏ۽،يهآويڪولصيفوجڻرڪشوخ۾لديجنهنپنوميکنجنهآنويشوناڙها7
:ِلڻسڏيکلاوزيجنمشديجنهنپيهآورئيجوڪيجوها۽يهآيشوخيجنراٻ هنتمدخيجِوهڻاميڙڪهڪيڌوناکيجنهنپنهنج۽،يهآويڪوڦهنناسنابزيجنهنپنهنج۽،وٿيهرناسلازيراوهجمسوڪيجيهآوڱچوها8
.يهآيئڪ :نهآادنڌٻيڪيجوٿيئاهلاڳ۾ننڪيجنهناوڪيجيهآوها۽،يهآيلميڻاهجمسيکنهنجيهآوهاوڱچ9 يڄڊناکبروڪيجيهآهنهبوڪيٿمناکنههبيدنوهنهنت!يلمپهاڏيکنهنجوهايهآوڏووڏيڪيا10 ؟يڃوويٽيڀناسنهنڪيکنهنت،وٿيلاڀنسيکناوڪيج:يٿيرڪوساپيکِيشنهنڪڀسِلِينشورتبحميجدنوادخرپ11 يهآتاعورشيجيگتسباوناسنهناميا۽:يهآتاعورشيجرايپسدنسفوخوجدنوادخ12 يئاڙڇبيجتروعرپ،يئاڙڇباڪ۽،تفآيجلدِاوس،يڏتفآاڪيکنوم13 .ماقتناوجننمشدرپ،ماقتناوڪ۽:اٿنڪترفنناکنوميڪيجتبيصميجنهنارپ،تبيصماڪ۽14 يهآهنبضغهبوڪيٿمناکبضغيجنمشد۽يهنوڪوٿموڪيٿمناکيٿميجگنان15 ويڪدنسپڻهرڏگناساهدزا۽نهنيشِاجبيجڻهرڏگناستروعيڙڇبيکنوم16 .وٿيئاهدنوارگناويڙپڪلٽٽنهنمسدنس۽،وٿيئلدبنهنمسدنسِيئاڙڇبيجتروع17 ودنسسناسِيخلتوهاهتودنڌٻوهانهڏج۽ودنهيو۾نيرسيڙاپيجنهنپسڙموجنه18 يوپسٿموصحوجراگهنگ:يهآيڙروٿ۾ٽيڀيجِيئاڙڇبيجتروعِاوسناکِيئاڙڇبينڀس19 .يهآليرڀناسظفللازِلِوهڻاميراوِيشوماخنئيت،يهآرباربڻچهپنيئاتنريپيجرمعِيڏوڻهڙچوجِيٽستيرِيڙهج20 رڪہنشهاوخيجتذليجِيهنا۽،ہنيڳٺيتِيتروصبوخيجتروع21 يهآليرڀناستملميڻهگ۽يلديب،ڙواڪنهڏت،يٿيکريلاڀنسيکسڙميجنهنپتروعنهڏڪيج22 روزمڪ،يدنڪهنمارآ۾فيلڪتيکسڙميجنهنپاڪيجتروعاها:يٿيهاٺلديمخز۽نهنمتخس،يٿيئاٽهگيکتئرجتروعراڪدبڪه23 يٿيرڪروزمڪيکنڏوگ۽نٿه اٿنورمڀسنيسايئيرڪيجِيهنا۽يٿتاعورشيجہهانگيئنامتروعِيهنا24 .ناسِيداگ۾ههيڏرپيجِيدازآتروعيڙڇباڪيڪن.ويڏهنوساپيکِيڻاپ25 ويڏڻڃوسيک۽ويڏلبوجقلطسيک۽،ويڏڇيڍومسجوجنهنپيکنهہت،يهآويرهگيکوتنئيجيڃويٿہننيئاِوهنهڏڪيج26
ودنيٿوڻيٻدادعتوجنهنيڏيجنهوجِلاڇ،يهآلازڪينيکنهنجوهڻاموهايهآوڳاڀس1 .ودنڪوروپناسنمالاساجيگدنزيجنهنپوه۽،يٿيرڪشوخيکسڙميجنهنپتروعڪينيڙڪه2 اٿنڄڊناکدنوادخيڪيجودنيوونڏ۾يصحيجنهناوڪيج،يهآوصحوٺسوڙڪهلازيٺس3 ودنهرشوخناسِيشوختقورهوهہت،يهآڪينِلدنوادخلدوجنهنهڏڪيج،بيرغاييجهريماہهاوخوهڻام4 يها:مازلاوڙوڪ۽،ڻجڏگوجڙيمبيترتيبڪه،يشاعمدبيجرهش:وهپڊوڍاڏيکنومِلنيٿوچ۽.يٿيڄڊلديجنهنمناکنجنهآنويشيٽ5 نهآرتدبهبناکتومڀس
يٿيئاهلاڳناسينڀساڪيج،يهآڙوکوجنابز۽،يٿيرڪدسحيتتروعِيٻاڪيجتروعيڙڪهيهآکڏ۽مغوجلدرپ6 وهليڙڇوڪڻڄ،ويڙڪپسيکنهنج،يهآيئوجليلهلازيڙڇب7 .يدنهگسهنيڪڍيکمرشيجنهنپ۽،يهآثعابوجبضغيڏوڻپڪلاٻ۽تروعيبارش8 يٿيهگسيٿمولعمنامنڪلپ۽نيلڪشرورغمسدنسيئايحيبيجتروع9 يرڪلامعتساطلغيکڻاپناسِيدازآڪيڌوناکدحوهناتم،وکر۾ِيگنتسيکہت،يهآمرشيبِيڌيجنهنتنهڏڪيج10 .يرڪتنايخفلخيجناهوتوهانهڏڪيجويرڪهنتريح۽،وکررظنيتنيکاراڪيب11 ۽،يٺيوٽوڪاهڙيورهِوه:ودنئيپيڻاپرهناسرڀيجنه۽،يهآويلمومشچڪهيکنهنهڏج،رگناورفاسملياڃا،يدنيلوکتاووجنهنپِوه12 يدنيلوکڪرتيجنهنپفلخيجريتره .ودنيڏڇيئاڪٿيکنڏهسدنسرادهجمسسدنس۽،وٿيرڪشوخيکسڙمسدنسلضفوجلاز13 يڃويئڪتيادهحرطِيڱچيجنهذورتيجيهآهنردقيرتياِيشهباڪ۽يهآوفحتوجبرتروعڙدنڪرايپ۽شوماخ14 يجهگسيرڪوٿنردقوجغامديمظعاربيجنه۽،يهآلضفوڻيٻوڙڪهتروعرادافو۽راسمرشيڙڪه15 .يهآ۾بيترتيجرهگيجنهيتروصبوخيجلازيٺسڪهحرطيڙها.يهآودنرڀا۾نامسآنئيججس16 يهآنسحوجنهنم۾رمعيتخپحرطِيڙهايهآيتنادعمشسدقمينشورفاصنئيج17 نهآناسلدلقتسمريپاٺسحرطِيڙهانهآيتنڪاسيجِيدناچاڀنٿاجنوسنئيج18 .ويڏهنتقاطيجنهنپيکيبنجا۽.ڻهسيکنلگيجرمعيجنهنپ،ٽپاجنهنم19 يرڪوسورڀيتيئاڱچيجينازخيجنهنپ،ويکوپجٻوجنهنپيکنانهڏت،يڃويلمتيڪلمراديويم۾نيمزيڄسيکوتنهڏج20 ناسدامتعايجلسنيٺسيجنهنا،يدنيٿيڏو،نيدنيڏڇنوتاڪيجلسنيجناهوتيرڪنهنت21
.يهآجربڪهفلخيجتومِلسڙميجنهنپتروعهدشيداشڪهرپ.ودنيوويهجمسلڪٿيکيشحافيڙڪه22 يڄڊناکدنوادخوڪيجيهآيئوينڏيکناتروعرادنيديڙڪهرپ،يهآويوونڏوصحوڙڪهيکِوهڻاميڙڇبيڙڪهتروعراڪدبيڙڪه23 وٿ .يدنڪتزعيجسڙميجنهنپتروعرادناميارپ،يٿيرڪيتزعيبتروعناميايب24 يدنڄڊناکبراسيٿيئٿراسمرشاڪيجرپيدنيٿرامشيتڪتروعمرشيب25 يتزعيب۾رورغيجنهاڪيجِوهرپ.ودنيوونڏرارقدنملقعڪيڌوناکينڀسيکنا،يٿيرڪتزعيجسڙميجنهنپاڪيجتروعيڙڪه26
.يدنيٿرامشنيديبناکينڀساهايٿيرڪ
ادنيوايلوڳِلڻڄڀيکننمشديڍڪنويراگ۽تروعڙدنڪڙريڏويڙڪه27 ۽يهآراڪشوجتبرغوڪيجوهڻاموجگنجڪه:وٿيرڪضارانيکنومنويٽ۽نويٿنڪنيگمغيکلديجنهنميڪيجنهآنويشهٻيتا28 .وٿيرڪرايتِلراولتيکصخشيڙهابر.وٿيٽومنهناڏههانگناکِيڪينوڪيج۽؛نهآايوايڪهنررقميڪيجوهڻاماراولقع ودنيوويڪهندازآناکههانگيکڙڪڪ۽ودنيئاچبناکڻرڪمڪطلغيکڻاپناسلڪشمرگادوسوڙڪه29
27باب
.نويدنيويرڦنويکانوجنا،ودنڪلوڳيجيئاڻهگوڪيج۽.يهآويڪهانگِليلماعميڙروٿنڻهگ1 يهآوهجيو۾چويجڻڻڪو۽ڻرڪديرخههانگيرڪنهنتوٿيڪلناسِيزيتلين۾چويجنيڍنڳيجرٿپنئيج2 ودنيوويهاڊيئدلجرهگسدنسنيئاتسيت،ودنکرہنيلاڀنسحرطِيڱچيکڻاپ۾فوخيجادخوهڻاموڪنيئاتسيج3 .يگدنگيجناسنا۾نيهلاڳسدنسيرڪنهنت.وٿيهريئورچڪنهڏت،وٿينڇناسنروناچوڪنهڏجحرطِيڙهج4 .يهآ۾للدتساسدنسشئامزآيجناسنايرڪنهنت.يٿيرڪتباثيکنتربيجراونڪ،يٽڀ5 يهآراهظاوجرورغڪه۾لديجناسنايئنيئا؛يهآويوويڪرايتڻونهڏڪيجهتوٿيرڪنلعاوويم6 .يهآشئامزآيجنهڻاموهاهتوڇ.يئاهلاڳسيکنوتوجڳاناکنا،جڪہنہهاراسيجِوهڻامنهنڪ7 رگناورداچيهگڊرادناشيڙڪه،نيئايرهپيکِيهنا۽،نيدنڪلصاحيکنهنهڏت،نيدنلهنايٺپيجِيئاچسنوتنهڏڪيج8 نهآادنڪقشم۾نهيڪيجودنٽومنهناڏنهناچسيرڪنهنتادنيلهجيکنناهجنجنهنپهبيکپ9 .اٿنڪيراڪدبيڪيجيهآہهانگِلنهنايرڪنهنت.يهآوٺيب۾راظتنايجراڪشنهنيشحرطِيڙهج10 وٿيجلدبرگناوڊنچفوقويبرپيهآودنوهناسلقعهشيمهملڪوجِوهڻامرادنيد11 وهرهشيمه۾چويجنهڻامنراوهجمسرپرڪينارگنيجتقو،نيهآنامنڻاڄڻانوتنهڏڪيج12 .يهآيفوقويبيجنهانگدناريجنهنا۽،نهآڙدنيئوکڏنويهلاڳنوجنفوقويب13 نهآادنيڏڇيرڪدنبيکننڪيجنهاڙيهجندنس۽نهآنويدنيويٿاڌسراونويهلاڳنوجنهنت،يهآودنڻکمسقاڻهگوڪيج14 نهآڙدنيئوکڏ۾ننڪنويراگنوجنهنا۽،يهآيزيرنوخوڙيهجوجرورغم15
.ودنلمهنتسود۾نهذيجنهنپهبنهڏڪ۽.وٿيئاڃوٿاسوجنهنپوسوٿيهلوڳوهجڳوڪيج16 ڃوهنڪيڌونايٺپيجناهت،نيرڪتنايخيکنزارسدنسنوتنهڏڪيجرپ،هررادافوسڻاس۽،رڪرايپناستسوديجنهنپ17 يهآويڏڇيئاڃورايپوجيرسيڙاپيجنهنپوتيهآويڏڇيرڪسانيکنمشديجنهنپوهڻاموڙڪهہتڻاڪاڇ18 .نيدنڪہنلصاحسيکيروِوپ،يئاڏڇيکِيرسيڙاپيجنهنپنوتنئيت،يجئاڏڇنامٿهيجنهنپيکِيکپنهنڪحرطِيڙهج19 يهآرگناوڻرڙدنرڪنيڄڀناميدنڦوهيهآيرپمامتوهوجِلاڇ،ويلهہننايٺپيجنه20 يهآديمايبوسوٿيئڏاغديکنزاروڪيجوهارپ:وٿيهگسيٿحلصِوپناکڻيڏنويراگ۽وٿيهگسيٿدنبوها،ِلمخزنئيج21 .ودنيويٿيرپسئناکوسوٿيڻاڄسيکوڪيج۽،وٿيرڪمڪوڙڇبوسوٿيٽوٻنويکاوڪيج22 ماندبيکنيهلاڳيجناهوت۽ودنيئلکيکتاويجنهنپوه۾رخآرپ،ودنڪهاراسيجنظفليجناهوت۽،ودنيئاهلاڳوٺموها،نيدنيٿرضاحنوتنهڏج23 ودنڪ
.ودنڪترفنناکنهبرهتڻاڪاڇ.هنهبهجڪوڙهجنهرپ،يهآترفنناکنيشيئنيرتيڪيکنوم24 ودنڪمخزڪڌوراوِيڳٺ۽وٿيئلڇايتيٿميجنهنپوها،وٿيئلڇايتنيهاٿميکرٿپوڪيج25 ودنيوويڙڪپسهجنموسويپيساڦوڪيج۽،ودنوپيرڪسهجنموسودنيٽوکوڙکوڪوڪيج26 .يدنياناٿڪاهاہتيدنوپہنربخسيک۽،ودنوپسٿموس،ودنڪمڪوجِيئاڙڇبوڪيج27 ودنوه۾راظتنايجنهنا،رگناونهنيش،ماقتنارپنهآنامرورغمنويتملم۽نويلوٺٺ28 ادنيويئاکڳاناکڻرمنيککڏ۽ودنيووياساڦ۾ِيساڦيکنت،اٿنيٿشوخيتلاوزيجراچسيڪيج29
.ادنوهيئٻيهايکناسناراگهنگ۽.نهآاڻهگيهاڪيڻوتيج،بضغ۽يئاڙڇب30
.ودنکر۾داييکنهانگنجنهنپرورضوه۽،ودنلمماقتناناکدنوادخيکنهنتودنٺوماقتناوڪيجوها1 نيدنڪاعدنوتنهڏجادنيوايڪفاعمهبہهانگاجنهنتنئيت،يهآويڪيکوتنهوڪيج،شخبِاذياوهايکِيرسيڙاپيجنهنپ2 ؟يهآودنرهگيفاعمناکبروهاڇ،يرڪوٿترفنفلخيجيئٻوهڻاموڙڪه3 ؟وٿيرهگيفاعميجنهانگنجنهنپوهاڇ۽،يهآوڙهجڻاپوڪيج،يرڪوٿہنمحريتِوهڻامنهنڪوه4 ؟ودنرهگاعدِليفاعميجنهانگسدنسريڪ،وٿيلاپيکترفن،يهآينامسجوڳروڪيجيهآوهانهڏڪيج5 وهر۾نمڪح۽،ويرڪداييکتوم۽داسفويڏيڏڇيکينمشد۽،رڪدايماجناوجنهنپ6 .وياريڦرظنيتِيربخيب۽،ويرڪداييکدهعيجنيرتميظع:وکرهنضغبهباڪناسِيرسيڙاپيجنهنپ۽،رڪداييکنمڪح7 ،ودنڪوڙڳهجوهڻامليڙواڪوڙڪهوجِلاڇ،نيدنيئاٽهگهانگاجنهنپنوت۽،رڪوساپناکيڙڳهج8 نهآ۾حلصيڪيجوٿيرڪوثحابمثحب۾نهنا۽وٿيرڪناشيرپيکنتسودوهڻامراگهنگوڙڪه9 ارتيج۽.يرڀاڙواڪسدنسبجومتلودسدنس۽.يهآبضغسدنسنئيت،يهآتقاطيجِوهڻامنئيج۽،وٿيڙاسنئيت،يهآولماعموجهابنئيج10
ادنيويڙسيهاڪيڌوورتوا،ادنهڙويهاادنوهطوبضم وٿيئاهوترڻهڙو۾ڙڪت۽،وٿيراٻہهابوڙڳهج۾ڙڪت11 .ادنرڪننامتاويجنهنتيئٻيها۽،يدنوپيڙسهتنيدنيڪوهتسٿمنوتنهڏڪيج،يدنيويڙسهتنيدنيڪوڦڪمچنوتنهڏڪيج12 ائه۾نمايڪيجيهآويڏڇيرڪسانيکنڻهگننهوجِلاڇ،اراوڻلوٻنوهناٻ۽ڙدنڪنعطنعل13 ۽،يهآويڏڇيهاڊيکنرهشطوبضم:يهآويڏڇيڪڌنهناڏموقيٻناکموقڪهيکنهنا۽،يهآويڏڇيرڪناشيرپيکنڻهگنابزڙدنڪتبيغ14
.يهآويهاڊيکنرهگيجنهڻامنڏو يهآويڏڇيرڪمورحمناکنمڪندنسيکنهنا۽يهآويڏڇيڍڪيکنتروعڪيننابزڙدنڪتبيغيڙڪه15 ودنهرشوماخهبنهڏڪ۽ودنلمهنمارآهبنهڏڪوسوٿيڌٻوهاوڪيج16
.وٿيڃڀاڏهڪڌوجنابزرپ،يئاڻبوٿناشن۾ندبراووجبوچ17
نهآايوايرڪناسنابزيج،نهآہنہبارتيارپ،نهآايوايرڪناسٿهيجراولتيئاڻهگ18 .يهآليڙڪج۾ندنبيجنهيئهن۽يهآويڪڇيکِوجيجناهننهنج.يڃوويڪيعيرذرهزيجناِاچبوجنهنجيهآوهاوڱچ19 .نهآنوجلتيپنوڙاپنوجِيهنا۽يهآوجهولوڙوجوجِيهناوجِلاڇ20 يئهرتهبناکناربق،يهآتوموڙڇبتوموجنا21 ودنيوويڙاسناسهابيجنايکنهنايڪن،ودنڪہنينارمڪحوهايتنتنهآادنڄڊناکادخيڪيج22 يئاکرگناويتيچيکنهنا۽،ودنيوويلڪومرگناونهنيشيتنهناوها.وبهجبهن۽،ودنيويڙس۾نهناوها۽.وٿيوپوڻيڏيڏڇيکبرحرطِيڙهج23 ودنيو ،يڍنڳيکنوس۽ِيدناچيجنهنپ۽،يڪڍناسنڊنڪيکتيڪلميجنهنپنوت،سڏ24 ويهاٺراب۽وزاوردِلتاويجنهنپ۽،رڪنزو۾وزارتيکنظفليجنهنپ۽25 يهآ۾راظتناوڪيج،نيرڪنايڳايجِيهناناتم،ساڦہنفرطِيهنانوترادربخ26
29باب
.وٿيرڪلمعيتنمڪحوهاوٿيرڪطوبضميکٿهيجنهنپوڪيج۽.ودنيڏضرقيکيرسيڙاپيجنهنپيهآنابرهموڪيجوها1 .ويرڪادارهيٻيتتقوبسانميکيرسيڙاپيجنهنپ۽،ويڏضرقتقويجترورضسدنسيکيرسيڙاپيجنهنپ2 يهآيرورضِلناهوتوڪيجودنلموهاہشيمهيکناهوت۽،رڪڪولسناسِيرادافوسڻاس۽رڪلمعيتہهلاڳيجنهنپ3 .يرڪددمندنساڪيج،نيئايڏڇيهجو۾نتبيصمنهنا۽،يئيويلميهجمساهانهڏت،يئهينڏ۾ضرقنيکِيشاڪنهڏج،نڻهگ4 يکنهنهڏجرپ:ودنيئاهلاڳناسِيرادربنامرفوهِلنسئپيجيرسيڙاپيجنهنپ۽ودنيمچيکٿهيجِوهڻاميڙڪهوها،يرڪلصاحوهنيئاتسيج5 ودنڪتياڪشيجتقو۽،ودنڪسپاوظفلاجمغ۽،ودنڪوهگڊيکتقووه،ودنوپوڻيڏسپاو ناکوسئپيجنهنپسيکنه،هننهڏڪيج:وهويلموهاڪڻڄودنيوويڻڳوها۽،ودنهگسيرڪلصاحڌاناسلڪشموها،وٿيئٿبلاغوهنهڏڪيج6 ودنيڏتلذسيکِلتزع۽گنليروٿيرڪاداناستنعل۽تنعلسيکوها،يهآويڏڇيئاڻبنمشدببسانبسيکنه۽،يهآويڪمورحم ناکپڊيجڻيٿبيرفوجِلاڇ،ِلِيراڪدبيجنهڻامنيٻيهآويڏڇيرڪراڪناناکڻيڏضرقيکنهڻاميئنرتيڪيرڪنهنت7 .رڪہنريد۾ڻرڪمحرسٿم۽رڪربصناسِوهڻامبيرغنهنڪہبيدنوهنهنت8 وياريڦهنسيکيرڪيجتبرغسدنس۽،رطاخيجمڪحويرڪددميجبيرغ9 ويڏڻڳلہنگنزناٺيهيجرٿپيکنا۽وياڃوِليجتسوديجنهنپ۽ِاڀيجنهنپاسئپاجنهنپ10 .ودنيڻآوعفنڪيڌوناکنوسيکناهواوها۽،وکرقباطميجنمڪحيجادخيکينازخيجنهنپ11 ودنيئاچبناکنتبيصمينڀسيکناهواوها۽،ويرڪدنبتاريخ۾نمادوگنجنهنپ12 رتهبناکيرينطوبضم۽لاڍروتقاطوڙڪهودنهڙوناسننمشديجناهوتِلناهوتوها13 .ودنيڏيڏڇسيکوسيهآيفوقويبوڪيجرپ،يهآنماضوجِيرسيڙاپيجنهنپوهڻامرادناميا14 يهآينڏناجيجنهنپِليجنهنتنهوجِلاڇ،ويراسوهنيکيتسوديجتنامضيجنهنپ15 :ودنيڏڇيرڪمتخيکتيڪلميٺسيجتنامضيجنهنپراگهنگوڙڪه16 .وياچبسيکنهنجودنيڏيڏڇ۾يرطخسيکوهايهآغامدورڪشانوڙڪهوڪيجوها۽17 نرهگيجنهنايکنهڻامروتقاط:يهآويڏڇيڪڇرگناوجوميجڊنمسيکنهنا۽،يهآويڏڇيرڪمتخيکنتيڪلمنيٺسيئنرتيڪپشيٽرويس18 اڳلڻڄڀ۾چويجنموقنيراڌيهايرڪنهنت،يهآويڏڇيڍڪنام يجنهڻامنيٻِليدئاف۽وٿيرڪمڪوڪيجوها۽،ودنهرگ۾تنامضوسوٿيرڪيڙڪڃڀيجنمڪحيجدنوادخوڪيجوهڻاموڙڇبوڙڪه19 ودنيويجئپ۾ٽوسوسوٿيرڪيوريپ يوپهن۾ِيهناهبڻاپنوتهتوجٿرادربخ۽،رڪددمبجومتقاطيجنهنپيجِيرسيڙاپيجنهنپ20 .يهآرهگِلڻئاڪلمرش۽اڙپڪ،ينام،يڻاپِيشيڏوناکڀسيجِيگدنز21 يهآرتهبناکِيڄاڀڪزانيجرهگيجِوهڻاميئٻنهنڪ،ِيگدنزيجِوهڻامبيرغنهنڪ22 يڌٻيتزعيبيجرهگيجنهنپناتم،هريضارنوت،وڻهگاييجهٽهگ23 .ِنيدنيلوکتاووجنهنپيتانيهآيسيدرپنوتيتجوجِلاڇ،يهآيگدنزڙدنيئوکڏوڙڪهڻڃورهگرهگوجِلاڇ24 :ادنڌٻظفلخلتيکناهوتِاوسناکنا،ويرڪهنرڪشوڪ۽،ويڏتوعد۽حيرفتيکوت25
يهآرايتٽووتوڪيج،وياراکيکنوم۽،يڏلبيٽ۽وچا،يبنجايا26 يهآترورضيجرهگيجنهنپيکنوم۽،يهآويهريچاِاڀوجنهنميڏِاجيکِوهڻامززعم،يبنجايا27 .تملميجڙدنيڏضرق۽،شرورپيجنرمڪيجرهگ.نهآڙدنيئوکڏِلِوهڻاميراوڻهجمسنويهلاڳيها28 30باب
يئٿشوخِلنه۾رخآوهہتِلِيهنا،وٿيرڪسوسحمرابرابسيکوها،وٿيرڪرايپناسٽپيجنهنپوڪيجوها1 ودنيٿشوخِلنه۾تيفقاويجنهنپ۽،ودنيٿشوخ۾نهوها،ودنيڏازسيکٽپيجنهنپوڪيجوها2 .ودنيٿشوخوهانايڳايجنتسوديجنهنپ۽،وٿيرڪنيگمغيکنمشديهآودنيراکيسيکٽپيجنهنپوڪيجوها3 يهآوڙهجڻاپوڪيجيهآويويڏڇوڙڪهنايٺپيجنهنپنهوجِلاڇ،يهآہنيئوئمہتڻڄيهآنيئاوهرپ،يهآويويرمِيپوجنهڪيڻوتيج4 ويٿہننيگمغنهڏت،ويويرموهنهڏج۽،ويٿشوخ۽وٺڏسيکنهنهڏت،ويهرورئيجوهنهڏج5 .يهآوراوڻرڪناسحاناسنتسوديجنهنپوڪيجوڙڪه۽،وراوڻٺوماقتنافلخيجننمشديجنهنپنايٺپيجنهنپنه6 ادنيويٿناشيرپٽيپسدنسيتڻئورره۽ودنيڪڍيکمخزيجنهنپوها،وٿيرڪوڻهگيکٽپيجنهنپوڪيجوها7 يهآودنوهليڏڇِليجنهنپراٻوڙڪه۽،يهآودنيويٿطوبضموها،يهآهنلٽٽوڪيجوڙوهگوڙڪه8 .وٿيرڳيکوتوها۽،رڪدنارناسنه:ودنيڏڇيڄڊيکوتوها۽،رڪڙڪڪيکراٻيجنهنپ9 ويٽرڪدنڏاجنهنپ۾رخآ۽،ؤدنهرنيگمغڏگناسنهناتم،لهہنناسنه10 ڀنڇکايتِيفوقويبسدنسيڪن۽يڏہنيدازآ۾ِيناوجيجنهنپيکنه11 کڏ۾لديجنهنتيرڪنهنت،يرڪينامرفانيجنهنت۽يڃويٿيدضوهناتم،رامناکنساپسيکنهڏت،يهآراٻوهنهڏج،ِاڪهجيکِيچڳسدنس12 يئاچهپ يئٿيراهوڏِلناهوايراڪدبسدنسناتم،ويڙڪپِلڻرڪتنحمسيک۽ويڏازسيکٽپيجنهنپ13 .يهآتبيصم۾ندبيجنهنج،يهآرتهبناکِوهڻامدنمتلودِيهنا،ڻجهطوبضم۽طوبضموجِوهڻامبيرغ14 يهآيٿمناکتلوددودحملندبطوبضم۽،يهآيٿمناکنوسينڀستيڪلميٺسيجندب۽تحص15 .يهآڪيڌوناکِيشوخيجلديشوخاڪيڪن۽،يهآهنتلودهباڪنوهناٿمناکِيشوخيجلد16 .يهآولڀتومناکِيراميبلسلسماييگدنزخلت17 نهآرگناوتشوگليکريتربقنويشذيذلليراهيتتاوليٿدنبتاو18 يهآويووياتسنافرطيجدنوادخوڪيجيهآوهاوها،ِوبيڪن۽وٿيهگسيئاکہنوهاوجِلاڇ؟ودئافوڙهڪونارذننايڳايجتب19 .ناسڻئاپرڪاڀيکِيراونڪحرطِيڙهج،وٿيرڪڙر۽ويهرودنسڏناسنيکانيجنهنپوه20 ويڏهنفيلڪتيکڻاپ۾يروشميجنهنپ۽،رڪهنيلاوحيجِيتخسيکغامدنجنهنپ21 يٿيرڪيهگڊيکنهنيڏسدنسيشوخيجِوهڻام۽،يهآيگدنزيجِوهڻاميشوخيجلد22 يهنوڪودئافوڪ۾نا۽،يهآويراميکنڻهگکڏوجِلاڇ،رڪيرپناکوتيککڏ،يڏيلستيکلديجنهنپ۽رڪرايپناسناجيجنهنپ23 يهآودنيڻآرمعڳاناکتقوطايتحا۽،وٿيئاٽهگيکيگدنزبضغ۽دسح24 .ودنکرلايخوجاذغ۽تشوگيجنهنپلدڪين۽جازمشوخ25
31باب
.يٿيرڪروديکڊننهاورپيجنا۽،وٿيئاکتشوگناسڻکرانمتيجتلود1 يهآيدنيڏڇيڃڀڊننيراميبحرطِيڙهج،يدنياہنڊننيکِوهڻامناسڻکرلايخ2 .يهآليرڀناسنيشڪزانيجنهنپوه،وٿيرڪمارآوهنهڏج۽.يهآتنحميڏو۾ڻرڪڏگتلوديکندنمتلود3 يهآجاتحمنيئاتاڃاوه،وٿيڏڇوهنهڏج۽وٿيرڪتنحم۾ريگاجيبيرغيجنهنپبيرغ4 يهآيفاڪوهاوها،وٿيرڪيوريپيجداسفوڪيج۽،ودنيٿهنراچسوسوٿيرڪرايپناسنوسوڪيج5 .يئهدوجوميهابتيجنهنا۽،يهآيڪچيٿيدابربيجنرتيڪنوس6 ودنيووتروڏگناسنافوقويبره۽،اٿنڪينابرقِلِيهنايڪيج،يهآرڪٺِلنهنااها7 يهآويوهننايٺپيجنوس۽يهآليلمبيعيبوڪيجدنمتلودوهايهآوڳاڀس8 .نهآنويڪنويشرادناش۾چويجنهڻاميجنهنپنههتڻاڪاڇ:نيسادنيڏسوراوتڪربسيکناسا۽؟يهآريڪوها9 مڪوڙڇباي؟يهآويڪهنضارانريڪ۽،وٿيهگسيٿضارانريڪيڏتزعيکنهِوپ؟يهآويلملماڪ۽يهآويوويامزآيکنهنڪناسِيهنا10 ؟ويڪهن۽،ويڪ .يدنڪنلعاوجتاريخسدنستعامج۽،ودنيوويڪمئاقناماسسدنس11 يهآتشوگوڻهگ۾نا”ہتوئچہننيئا۽رڪہنچلليتناہتنيهيويتناوخرتسديڏونوتنهڏڪيج12 وٿيئوريتيعقومرهوهايرڪنهنت؟يهآويٿاديپوڙهڪوڙڇبڪيڌوناکنيکا۽:يهآِيشيڙڇبکايڙڇبهتوکرداي13 .يئلڇاهن۾تاويکنا۽،يچارظناهانهناڏيج،رڪهنوهگڊٿهاجنهنپ14 هررادهجمس۾هلاڳره۽،رڪہنولصيف۾ڻاپوجِيرسيڙاپيجنهنپ15 يڃويئڪترفنناکناهوتناتم،وئاکٽون۽نهآليکرنايڳايجناهوتيڪيجنويشيها،يئٿوهڻاموهانئيجوئاک16 .يٿضاراننوتهتهن،ويٿهنشوخان۽؛ويڏيڏڇنايرهپرطاخيجبادآ17 ڍڪہنٿهوجنهنپنيئايرهپناکڀسنهڏت،نيهيو۾چويجنڻهگنوتنهڏج18 يرڪوٿہنٽهگِاويتيرتسبيجنهنپوه۽،يهآيفاڪوڙروٿمامتِلِوهڻامليلاپيڱچ19 ڪه،درديجٽيپ۽،رلڪ،فيلڪتيجڻسڏرپ:يهآڏگناسنهلقعيجنه۽،يهآودنٿاوجحبصوه:يهآيدنياناسڻئاکيجلادتعاڊننيٺس20 نهآڏگناسناسناشخبيلستريغ رڪمارآ۽،رڪيٽلا،يرڪنرهاٻ،ٿا،يهآويوويڪروبجميتڻئاکيکوتنهڏڪيج۽21 يرڪنهنت،رڪيدلج۾نمڪينڀسيجناهوت:يهآويچيکوتنومنئيجنيدنهلنوت۾رخآ۽،رڪہنيتزعيبيکنوم،ڌٻہهلاڳيجنهنم،ٽپاجنهنم22 يدنياهنيراميباڪيکناهوت ودنيوويڃميکٽروپريجگنسوئاهيٺسيجنه۽نهآادنوچحرطيڱچسيکوهڻام،يهآدازآ۾يرابيجتشوگيجنهنپوڪيج23 .ودنيوويڪهنڪشيتنيدهاشيجلخبسدنس۽.ودنڪڙوگرهشوڄسفلخيجنهنتيهآرازيبناکتشوگيجنهنپوڪيجرپ24 يهآويڪههابتيکنرتيڪبارشهتڻاڪاڇيراکيڏهنيرداهبيجنهنپ۾بارش25
وٿيٿيبارشيکنيلديجرورغمحرطِيڙها،وٿيرڪتباثناسڻڙوٻيکنرانڪيجِيٽڀ26 ؟يهآہنبارشيکنهنجيهآيگدنزيڙهڪِلِوهڻامِيهناِوپہت،يڃويئيپناسلادتعااهانهڏڪيج،يهآيٺسيرتيجِيگدنزِلِوهڻامبارش27
.وهويوويهاٺِلڻرڪشوخيکنهڻاموهاهتڻاڪاڇ يدنيڻآيشوخيجغامد۽يشوخيجلد۾مسوم۽يئيپيپاميجبارش28 وٿيرڪخلتيکغامدناسِيڙيهج۽يڙڳهج،تپتل۾يشنڪيڌوناکدحوجبارشرپ29 .وٿيرڪمخز۽وٿيئاٽهگتقاطوها:يرڪوٿهنهوڏوهانيئاتسيج،يهآودنيئاڌونيئاتسيايکڙواڪيجفوقويبيبارش30 ہنناسروزِلڻئيپسيک۽ويڏہنڻئاهلاڳناسِيربخيبسيک،وهجمسريقح۾يشوخسدنسسيکيڪن،ويڙوٻهنيتبارشيکِيرسيڙاپيجنهنپ31
وياٻد
32باب يهيوِوپ۽،وکرلايخيتنحمِلنهنا.وڙڪهنامنيٻنئيجيجهنامنهنارپ،رڪہنيٿميکڻاپنهڏت،جڻبڪلاموجديعنهنڪنوتنهڏڪيج1
ويهر ِلڻيڏبيترتحرطِيڱچيجديع۽،نيئٿشوخناسنهنانوتنئيجہت،وڃويٺوِاجيجنهنپ،ويهآاڪچيرڪمڪورومسوجنهنپناهوتنهڏج۽2
.رڪلصاحجات
هنويڪوريکيقيسوم۽ناسيلصيفحيحصرپ،وٿنيئٿنوتوهاوجِلاڇ،نيهآگرزبنوت،رڪهلاڳ3
ويراکيڏہنپهاڏنيئايرهپناکتقو۽ِاڌٻہننويهلاڳيتا،يجهراقيسوموڪيتج4 .يهآرگناويناشنيجلڪنبراڪليکر۾نوسلفحميجِيقيسوم۾لفحميجبارش5 ڳاروجِيقيسومڏگناسبارشيٺميئنئيت،ناشنوجدرمزمئاق۾مڪيجنوسنئيج6 يڃوويڇپاريڀهٻناکوتنهڏجناسلڪشمهباڃا۽:يجهترورضيجنهنتنهڏڪيج،وهڻامناوج،ِاهلاڳ7 .وٿيکرنابزيجنهنپنيئاتاڃا۽وٿيڻاڄنئيج.يهجمسوڻهگ۾نظفلنروٿ،يجهرصتخمههلاڳيجنهنت8 ويرڪلامعتساهنظفلاڻهگ،نهآيتِاجيجنهنپوهڻامميدقنهڏج۽رڪهنرباربناسنهنايکڻاپ،نيهآنامنهڻامنڏونوتنهڏڪيج9
.ودنيٿناسحاوجِوهڻامراسمرشوجڳاناکنا۽.يئٿڙوگجگوجڳاناکنا10 .ڃورهگريدانبرپ.ويٿهنيرخآ۽،وٿاوٿا11
رڪہنہهانگناسِيئاڏورپ،ويرڪوسورهگيڪيج۽وٺووزموجنهنپيتا12 ويڪوروپيکوتناسنيشنيٺسنيجنهنپ۽وياڻبيکوتنهنج،يڏتڪربيکِيهناِلنيهلاڳنهنا۽13 .ادنلملضفيسنهآادنيلوڳيدلجسيکيڪيج۽.ودنلممظنسدنسيکنهنتيهآودنڄڊناکدنوادخوڪيج14 ودنيٿضارانناسناراڪايررپ،ودنيويجرڀناسناوسودنيلوڳيکتعيرشوڪيج15 ودنڪنشوررگناوِينشوريکفاصنا۽،ودنلمفاصنايکنتنهآادنڄڊناکدنوادخيڪيج16 يهآودنيلوڳرذعبجومِيضرميجنهنپرپ،يدنيٿہنتملميکِوهڻامراگهنگ17 يهآويڪمڪناکيروشمِاوسناکڻاپنهڪيڻوتيج،وٿهنيڄڊناکفوخوهڻامرورغم۽بيجعوڙڪهرپودنڪروغوهڻامروهشموڙڪه18
.ويرڪهنهبوت،يهآويڪوريڀڪهناهوتنهڏج۽.ويرڪهنهبهجڪِاوسناکيروشم19 يڪٽاہن۾نرٿپ۽نيرڪنوت۾نهنجڃوہنحرطِيڙها20 وکرهننيقييتروطفاص21
.هررادربخناکنراٻنجنهنپ۽22
.ڻرڪلمعيتنمڪحيهآِلنه.رڪوسورڀيتناجيجنهنپ۾مڪيڱچره23 ودنيٿهنبارخڪيڌوناکناوٿيکروسورڀسٿموڪيج۽وٿيئڏنايڌيتمڪحوها،وٿيڻآناميايتدنوادخوڪيجوها24
33باب
.ودنيئاچبسيکهبيرو۾شئامزآرپ.ودنيٿهنوڙڇبوڪناسنهنتيڄڊناکدنوادخوڪيج1 يهآرگناوِيڙيٻ۾نافوطوسيهآقفانم۾ناوڪيجرپيهآہنترفنناکتعيرشيکِوهڻامدنملقع2 رگناوتيآڪه،يهآرادافونهناڏنهنوناق۽وٿيکروسورڀيتتعيرشوهڻاموراوهجمس3 .ويڏباوجِوپ۽رڪدنباپوجتياده۽:ودنيووڌٻيکوتِوپ،يجئچاڇهترڪرايت4 نهآرگناوروحمڙدنرڦڪهلايخاجنه۽يهآرگناوِيڏاگليرلديجفوقويب5 يهآودنوهناٺيهيجنهنتيهآودنهريهيوسٿموڪيج،يهآودنوهرگناوتسودڙدنڪنويلوٺٺوڙوهگوجيڙوهگ6 ؟يهآيججسينشوريجنهنيڏرهيجلاسنهڏج،يهآڪيڌوناکيئٻنهنيڏوڙڪهوڇ7 ويڪليدبتيکنديع۽نمسومنه۽:ايويٿڳلايهاناسڻاڄيجدنوادخ8 نيئايڪنهنيڏماعيکنڪ۽،نيئايڪڪاپيکنهنا،نيئايانبنهنيڏيلعايکنڪنامنهنا9 .ويٿاديپنامنيمزمدآ۽،نهآنامنيمزوهڻامڀس۽10 يهآويڏڇيئاڻبفلتخميکنقيرطيجنهنا۽،يهآوياهرويکنهنادنوادخ۾ڻاڄيڻهگ11 نجنهنپ۽وٿلٺيهيرڪنعطنعليکنڪنامنهنارپ،نيئايڪوهجيويکڻاپ۽نيئايڪڪاپيکنڪ۽نيئايڪدنلب۽تڪربيکنڪنامنهنا12 .ايويرڦناتنڳج ،يهآويهاٺسيکنهنج،يهآ۾ٿهيجِيهناِوهڻامنئيت،ويهاٺناسِيضرميجنهنپيکناهتِلِيهنا،يهآ۾ٿهيجراڀنڪِيٽمحرطِيڙهج13 يئڏوڱچيکنهنانئيجهتِلِيهنا .يهآفلخيجرادنيدراگهنگ۽،يهآفلخيجراگهنگرادنيدحرطِيڙها،فلخيجتوميگدنز۽،فلخيجِيئاربيکِيڪين14 فلخيجيئٻڪه،نهآهٻ۽هٻ۽وسڏيکنمڪينڀسيجادخيرڪنهنت15 يجنروگنا۽،ونڏودئافيکنومناستمعنيجدنوادخ:وٿيرڪڏگنايٺپيجنراوڻرڪڏگيجنروگنانئيج،ويووياڳاج۾رخآناکڀسيکنوم16 .وياڪڇيکضوحيجبارشيجنهنپرگناويراوڻرڪڏگ نهآايهريراکيسيڪيج،يئڪتنحمِلينڀسنهنارپ،هنِليجنهنپوڳرنومهتويرڪروغ17 ونارمڪحاجتعامجيا،وڌٻناسننڪيجنهنپ۽وڌٻيکنوم،وهڻاماڏواجموقيا18 ناکوتوهاناتم،يڏہنيکيئٻنهنڪلاموجنهنپ۽رڪہنرايتخايتنهنت،نيهآورئيجنوتنيئاتسيج،يکتسود۽ِاڀيجنهنپ،يکلاز۽ٽپيجنهنپ19 نيرهگاعدحرطِيڳاسيرونوت۽،يرڪہهبوت
رڪہنيلاوحيجنهنڪيکڻاپ،يهآسناس۾وت۽نيهآورئيجنوتنيئاتسيج20 وهرمئاقيتِينابرهميجنهناہتِاوسناکِيهنا،نيلوڳيکوتراٻاجناهواہتيهآرتهبوهاوجِلاڇ21 .يڏڇهنغادوڪ۾تزعيجنهنپ.يڏتيلوايکڻاپوجنهنپ۾نمڪينڀسنجنهنپ22 ڏڇيئاهرووثرووجنهنپتقونهنت،نيدنڪيروپيگدنزيجنهنپ۽نيدنڪوروپنهنيڏاجنهنپنوتنهڏج23 ِلرڪون،مڪ۽،حلصا،ينام۽نهآِلےهدگ،راب۽ٺل،اراچ24 بلطيجِيدازآوههت،نيدنيڏڇراڪيبسيکنوتنهڏڪيجرپ،ودنلممارآيکوت،نيدنڪررقمِلڻرڪتنحميکرڪونيجنهنپنوتنهڏڪيج25
ودنڪ
نهآباذع۽ِاذياِلرڪونيڙڇبحرطِيڙها،نهآادنيئاڪهجيکِيچڳاڊنڪ۽ِوج26 .وٿيراکيسوڙڇبوڻهگمامتراڪيبوجِلاڇ.يئٿہنراڪيبوهنئيجہت،ويلڪومِلڻرڪتنحميکنه27 وهجونويٺيبيرڳڪيڌوهت،يهآهنرادربنامرفوهانهڏڪيج:يهآبسانمِلنهنئيج،وياڳليتمڪيکنه28 ويرڪهنهبهجڪريغبريغب۽وجڪهنيتدايزهبناسنهنڪرپ29 .يهآويڪديرخناستميقسيکوتوجِلاڇ،يجهوڙهجڻاپوجنهنپوهاہتيجهرڪونوڪٽووتنهڏڪيج30 يئاڙڇبسيکنوتنهڏڪيج،يهآترورضيجناجيجنهنپيجِيهنايکناهوتوجِلاڇ،وهجمسِاڀيکناہتيهآرڪونوڪوجنهنتنهڏڪيج31 ؟نيدنيوفرطيڙهڪِلڻلوڳسيکنوتِوپ،ودنڄڀناکوتوه۽نيدنيڏ
34باب
.نهآادنيراٿايکنفوقويبباوخ۽،نهآاڙوڪ۽راڪيبنوديمانوجِوهڻاميلاخناکلقع1 يهآودنلهنايٺپيجِاو،يڙڪپيکيڇاپوڪيج،يهآوڙهجِيهناوها،وٿيئڏنايڌيتنباوخوڪيج2 نهنموجنهنمڪهحرطِيڙهج،يٿيکرتہباشمناسِيشيٻيجِيشيڙڪهايوريجنباوخ3 ؟وٿيهگسيچاچسوڙهڪنامنا،يهآيڙوڪاڪيجنامِيشنا۽؟وٿيجهگسيرڪڪاپيکِيشيڙهڪنامِيشڪاپان4 يهآ۾کڏلديجتروعنئيج،يٿيئناڀنيئالد۽،نهآاياجا،باوخ۽سايق،يحو5 .کرہنيتنهنالديجنهنپ،۾تاقلميجنهنتناکِنيهاٿمناکڀسنهآايوايلڪومہنيهانهڏڪيج6 .نهآايٿماڪانيس،اٿنکروسورڀيتنهنايڪيج۽،يهآويڳٺيکنڻهگنباوخوجِلاڇ7 يهآلماڪِلتاورادنامياپهاڏ۽،يدنلملماڪِاوسناکڙوڪتعيرش8 ودنڪنلعاوجتمڪحوسودنوهوبرجتوڻهگٽونهنج۽وٿيڻاڄنويشنويڻهگيهآوڪچيرڪرفسوڪيجوهڻاموڙڪه9 .يهآرادهجمسوسيهآويڪرفسنهنجرپ،وٿيڻاڄوڙروٿوهايهآہنوبرجتيکنهنج10 وٿناهگسيرڪنايبنامهتوٿناهجمسنام۽نويٺڏنويشيئنويرتيڪنوميدنڪرفس11 ويووياچبيکنوميرڪيجنيشنهنارپ،وهورطخوجتومرثڪايکنوم12 وٿيئاچبنيکوڪيجيهآ۾ِيهناديمايجنهناوجِلاڇودنهرورئيجحوروجنتنهآادنڄڊناکدنوادخيڪيج13 يهآديماسدنسوههتڻاڪاڇودنڄڊهن۽ودنڄڊهنوسوٿيڄڊناکدنوادخوڪيج14 ؟يهآريڪتقاطسدنس۽؟يراهننهناڏنهنڪ،وٿيڄڊناکدنوادخوڪيجحوروجِيهنايهآوڳاڀس15 جس۽،ِاچبناکِيمرگ،يهآڻهرطوبضم۽تظافحتسدربزِلنهناوها،اٿنڪرايپسڻاسيڪيجنهآيتنهنانورظننوجدنوادخوجِلاڇ16 يهآددمناکڻرڪ۽ِاچبناکِاڪٺ،ڻڪڍيڳويئاڍاناک .وٿيئڏتمعن۽يگدنز،تحصوه:وٿيرڪنشوريکنيکا۽،وٿيرڪدنلبيکحوروها17 .نهآايوايڪهنلوبقافحتاجنهڻامملاظ۽.يهآقاذمينارذنيجنا،وٿيرڪنابرقيکِيشليڪلصاحناسِيطلغوڪيج18 يهآويٿيضارِلههانگناسترثڪيجنينابرقوهيئهنيهآہنيضارناکينارذنيجنراڪدبيلاعتادخ19 .وٿيراميکٽپنايڳانيکايجِيپيجنهنپوڪيج،يرڪوٿنيئاوسوٿيڻکونارذنوجلاميجنبيرغوڪيج20 يهآوهڻامينوخوسوٿيڳٺيکناوڪيج:يهآيگدنزيجنهنايناميجنجاتحم21 يهآيزيرنوخوهاوٿيرڪتنايخيکرودزميجيرودزميجنهنپوڪيج۽وٿيرامسيکوسوٿيڻکناماسوجڻئيجيجِيرسيڙاپيجنهنپوڪيج22 ؟يهآودئافوڙهڪويٻِاوسناکتنحميکنهنانهڏت،وٿيهٺويٻ۽وٿيهٺوڙڪهنهڏج23 ؟ودنڌٻزاوآوجنهنڪدنوادخنهڏت،يرڪتنعلويٻ۽يرهگاعدوڙڪهنهڏج24 ؟ودئافوڙهڪوجڻئوڌيجنهنت،وٿيهڇيرويکنانهڏڪيجوس،وٿيئوڌيکڻاپِوپناکڻڳلٿهيکتيموڪيج25 يزجاعسدنساي؟ودنڌٻريڪاعدسدنس:وٿيرڪيئنيئا۽وٿيڃويرو۽وٿيکروزورِليجنهانگنجنهنپوڪيجيهآوهڻاموڙڪهاڇِوپ26 ؟يهآودئافاڇسيکڻرڪ
35باب
وٿيرڪشيپينابرقيجنماوسوٿيرڪلمعيتمڪحوڪيج:وٿيڻآنوينابرقيفاڪوسوٿيرڪلمعيتتعيرشوڪيج1 .وٿيرڪههاراسوسوٿيئڏتاريخوڪيج۽.وٿيرڪشيپوٽاوٺسوٿيئڏولدبوڪيجوها2 يهآورافڪڪهڻيڏيڏڇيکِيفاصنايب۽يهآِيشڙدنڻويکبرڻرڪوساپناکِيئاڙڇب3 نيدنيٿهنرهاظيلاخنايڳايجدنوادخنوت4 .نهآنويڻيٿيرڪيجمڪحِيهنانويشڀسيهاوجِلاڇ5 يهآنايڳايجادخوقئاذوٺموجِيهنا۽،وٿيئاڻبوهلٿيکہهاگنابرقونارذنوجراچس6 ودنهگسهنيراسوهبنهڏڪيکراگداييجنا۽يهآلوبقينابرقيجِوهڻاملداع7 .رڪہنٽهگيکيويمنيرهپيجنٿهيجنهنپ۽،يڏتزعناسرظنِيڱچيکدنوادخ8 رڪفقوناسِيشوخوصحنوهڏوجنهنپ۽،رڪرهاظجازمشوخوڙڪه۾نفحتينڀسيجناهوت9 ويڏناسههاگنشوخڪه،يهآويڪلصاحناهوتنئيج۽يهآويڪلاملاميکوتنهنئيجويڏيکنيهاٿمناکڀس10 .ودنيڏڪيڌواريڀتسيکوت۽ودنيڏولدبدنوادخوجِلاڇ11 نه۽،يهآججبرهتڻاڪاڇويرڪهنوسورڀيتينابرقيفاصنايب۽:ودنيٿهنلصاحيکنهِلناويرڪهنلايخوجڻرڪبارخناسنفحت12
؟ودنيئاڻبببسوجڻهرگيکنهناوڪيجيهآهنفلخيجناڻئورسدنساڇ۽؟نجهواٿهناهڙوڳاجنڱنرنااڇ15 يدنچهپنيئاتنرڪڪاعدسدنس۽،ودنيوويڪلوبقوها،وٿيرڪتمدخيجدنوادخوڪيجوها16 فاصناودنسڏنيرتيلعانيئاتسيج،ودنرڪنهن۽.يدنيٿهنيلستسيکنيئاتسيت،يچاهنوهجيووهانيئاتسيج۽،يٿيڪڇيکنرڪڪاعديجزجاع17 ودنڪولصيف۽ودنڪولصيفناس يئڏهنولدبوجماقتنايکموق۽،ويرامہن۾ِيچڳيجنمحريبوهنيئاتسيج،ودنڪربصِلنهنابلاغيڪن،ودنيٿهنتسسدنوادخوجِلاڇ18 .يڏڇيڙوٽيکاصعيجنملاظ۽،يئاٽههنيکڙيميجنهڻامرورغموهنيئاتسيج ولصيفوجنببسيجموقيجنهنپنهنيئاتسيجيئڏولدببجومنرازواندنسوجنمڪيجنهڻام۽بجومنمڪسدنسيکِوهڻامرهوهوجنيئاتسيا19
ويڪشوخ۾تمحريجنهنپيکنهنا۽،ويڪ .رڪڪاجنهنيم۾تقويجيڪشخنئيج،يهآيمسوم۾تقويجتبيصمتمحر20
36باب
:وسڏيکناسا۽،ادخاجينڀسدنوادخيا،رڪمحريتناسا1 نهآادنيلوڳهنيکناهوتيڪيجويلڪوميتنموقينڙمنهنافوخوجنهنپ۽2 .يڏڻسڏتقاطيجناهوتيکنهنا۽،وياڌوٿهوجنهنپفلخيجنموقيبنجا3 ويهاراسنايڳايجناسا۾چويجنهنانوتنئيت،نيهآويٿرهاظڪاپ۾ناسانايڳايجنهنانوتحرطِيڙهج4 !هيلِلِهلِليذلانِ،نيقتسملاُيمجنوملعتنلو5 .نڪنايبمڪبيجعاجنهنتيهاہت،رڪڻاکاويجنهناٻيڄاسيجنهنپ۽ٿهيجنهنپ:رڪمڪبيجعبيجعايٻ۽ويراکيڏنويناشننوين6 ويرڪسانيکنمشد۽،وياٽهيکنمشد:وهجوبضغ۽،وڌوڙواڪ7 ويڏڻرڪنايبيکنمڪرادناشيجنهنپيکنهنا۽،رڪداييکدهع،رطاختقويروٿ8 .اٿنڪملظيتنهڻاميڪيجويڏڻرڪههابتيکنهنا۽.يڃويئاک۾بضغيجهابوسيڃويچبوڪيج9 يهنوڪہبوڪويٻِاوسناکناساہتاٿنوچيڪيج،ورامناٺيهوٿميجنرادرسيجنموقريغ10 .يٺوناکعورشنئيج،رڪثراويکنهنا،يرڪڏگيکنليبقينڀسيجبوقعي11 .يهآويکرولانوجٽپنيرهپيجنهنپوتيکنج،يتليئارساينب۽،اٿنڃوايڏسناسيلانيجنهنتيڪيج،رڪمحريتنهڻامنهنا،دنوادخيا12 ِاجيجمارآيجنهنت،رهشڪاپوجنهنت،رڪمحريتملشورييا13 ناسناشيجنهنپيکموقيجنهنپ۽،ويرڀناسنملڪنايبلباقانيجنهنپيکنويس14 .نهآايٿيتيلانيجنهنتيڪيج،يراٿايکنيبننهنا۽،نهآيٺوناکعورشٽووتيڪيج،يڏيدهاشيجنهنا15 نيٿتباثاچسيبناجنهنت۽ويڏرجايکنتاٿنڪراظتنااجنهنتيڪيج16 نهآادنهريتنيمزيڪيج،قباطميجتڪربيجنوراهيتموقيجنهنپ،قباطميجاعديجنهناٻيجنهنپ،يڌٻاعديجنهناٻيجنهنپ،راهڻلاپيا17 نيهآادخيدبا،دنوادخيئنوتهتاٿنڻاڄڀسيس يهآرتهبناکيئٻتشوگوڙڪهرپ،وٿيئاکتشوگوڄسٽيپ18 .يهآلديراوڻهجمسيکنيهلاڳنيڙوڪنئيت،يهآودنکچتشوگاجمسقفلتخمولاتحرطِيڙهج19 ودنيڏولدبسيکوهڻامراڪيبرجترپ،يٿيوپيٿيرڳلدتروصدب20 يهآرتهبناکِيٻناکِيڌيڙڪهرپ،ودنلميکدرمرهيکتروعيڙڪه21 .يهآودنيرايپهنهبهجڪويٻڪيڌوناکنادرم۽،يٿيرڪشوخيکنهنميتروصبوخيجتروع22 .يهآہنوڙهجنهڻامنيٻسڙموجنهِوپہت،يهآمارآ۽ميلح،ينابرهم۾نابزيجنهنهڏڪيج23 يهآنوتسوجمارآ۽ددميڙهجيجنهنپ،تيڪلميڙڪهيکنهنت،يٿيلملازيکنهنج24 .ودنهرودنڪمتاموس،يهنوڪلازيکنهنج۽،وٿيرڦلاميتا،يهآهنڳڍوڪيتج25 يئرهگوڪوجنهنجوجِوهڻامِيهناودنيڃمريڪِوپ؟وٿيرڦرهشيئٻناکرهشوڪيج،ودنڪرابتعاريڪيتروچليهٺحرطِيڱچِيهنا26 ؟يهريتايئٿتاريتج۽يهنوڪ
37باب
.يهآتسود۾يلانوڳروڪيج،يهآتسودوڙڪهرپ،نايهآتسودسدنسہبِآ”ہتيهآودنوچتسودره1 ؟يڃويٿنمشدتسود۽يٿاسوڪنهڏج،يهآهنمغوجتوموهااڇ2 ؟ِلڻڪڍناسِيڳٺيکنيمزنيهآويآناٿڪنوت،روصتاڙڇبيا3 .ودنيٿفلخسدنس۾تقويجتبيصمرپ،وٿيئٿشوخ۾ِيلاحشوخيجتسودوڪيج،يهآيٿاسوڙڪه4 يهآودنڻکلوڪڪبفلخيجنمشد۽،وٿيرڪددميجتسوديجنهنپِليجٽيپيجنهنپوڪيج،يهآيٿاسوڙڪه5 هرهنربخيبناکنا۾تلوديجنهنپ۽،ويراسوهنيکتسوديجنهنپ۾لديجنهنپ6 .اٿنيڏحلصِلڻاپيڪيجنهآههجڪرپ.وٿيهاراسيکحلصراڪحلصوڪره7 ٽوليتوتوههتيئٿهننيئاودنڪحلصِليجنهنپوههتڻاڪاڇيهآترورضيڙهڪسيکهتنيئايرهپناکناهتوڻاڄ۽،وهررادربخناکريشم8 ،يهجو .ودنيٿاڇيکناهوتِلڻسڏ،وٺيبيساپيئٻوهِوپناکنا۽،يهآوٺسوتسروجنهنت،وئچيکوت۽9 يرڪدسحناسوتوڪيج،وياڪلناکِيڙهايکحلصيجنهنپ۽،يجهڪشيتوتيکنهنج،جڪہنحلصناسِيهنا10 يجراپاويئهن۽ناسلدزب۾نلماعميجگنجيئهنيئٿدسحسيکناسنهنج،يڻهٿهيکنهنج،وجڪحلصناستروعيڙهانهنڪيڪن11 يڪن۽.يرڪينابرهمناسِوهڻاممحريبيڪن۽.ناسِوهڻامڙدنڪدسحيجرڪشيڪن۽؛ناسراديرخيجڻڻڪويڪن۽؛ناسراپاوناسيلاوح يجحلص:ناسرڪونراڪيبيجرابوراڪڪيڌويڪن۽؛ناستمزلمِللاسڪهيجڻرڪلمڪممڪيئهن۽ناسِيتسسيجمڪنهنڪ وڌٻهنيکنهنا۾يلماعمهبنهنڪ ،يهآبجومِيضرميجنهنتغامدوجنهنج،يدنڪلمعيتنمڪحيجدنوادخہتوٿنيڻاڄنوتيکنهنج،وهرڏگناسِوهڻامرادنيدِيهناہشيمهرپ12 ودنهرنيگمغناسوتهتِنيويجئپ۾ِيچڳنوتنهڏڪيج۽ يهنوڪرادافوڪيڌوناکوتوهڻامہبوڪويٻوجِلاڇ،وکرمئاقيکحلصيجلديجنهنپ۽13 .نهآاٺيو۾رواٽنيئٿميڪيج،ودنيئاڌٻڪيڌوناکننابهگنتسسيکتقونهنڪغامدوجِوهڻامنهنڪوجِلاڇ14 يراکيڏناسِيئاچسٽاويجنهنتوههت،ورهگاعدناکيلعاڪيڌوناکڀسوها۽15
ويڏحلصڳاناکمڪره۽،يکلقعڳاناکمڪره16 يهآيناشنيجڻجلدبيجلدورهچ17 .يٿيرڪتموڪحهشيمهيتنهنانابزرپ،توم۽يگدنز،اڙڇب۽اڱچ:نويٿنيٿرهاظنويشراچ18 يهآراڪيبِليجنهنپرپ،وٿيراکيسيکنڻهگ۽يهآوڻايسوڪيجيهآوڙڪهوها19 ودنيٿمورحمناکيڌاکڀسوها:يهآترفن۽،وٿيراکيڏتمڪح۾نظفلوڪيجيهآوڙڪه20 .يهآمورحمناکپهاڏيجحرطرهوهوجِلاڇ،يهآويوونڏہنلضفنافرطيجادخيکنهوجِلاڇ21 نهآفيرعتلباق۾تاوسدنساويماجڻهجمس۽يهآدنملقعِلڻاپويٻ22 ودنيٿهنماڪانوويموجهجمسسدنس۽وٿيراکيسيکموقيجنهنپوهڻامدنملقع23 .ادنهجمسشوخسيکيسادنسڏسيکهبيڪيج۽.ودنيويجرڀناستڪربناسنادنملقع24 نهآرامشيبنهنيڏاجليئارساينبرپ،اٿنجهگسيڻڳنهنيڏاجِيگدنزيجِوهڻام25 ودنهرهشيمهولانسدنس۽،ودنيٿثراووجتزع۾موقيجنهنپوهڻامدنملقعوڙڪه26 .ويڏهنيکناوها۽،يهآاڇِلناهتوسڏ۽،رڪتباث۾يگدنزيجنهنپيکناجيجنهنپ،ٽپاجنهنم27 يهآيشوخ۾ِيشرهيکلديجنهنڪرهيڪن،نهآهندنميدئافِلنهڻامينڀسنويشڀسوجِلاڇ28 چلليتِيناميڪن۽وهرہننوڪسيب۾ِيشذيذلهبنهڏڪ29 .ودنيويٿرلڪناسڻرڪگنفرس۽،نهآنويدنيٿاديپنويراميبناسڻئاکتشوگوڻهگوجِلاڇ30 وٿيهگڊيگدنزيجنهنپوس،وٿيٺوتحيصنوڪيجرپنهآايويٿدابربيئارتيڪناسڻرڪگنفرس31
38باب
يهآويڪاديپسيکدنوادخہتڻاڪاڇ،وٿيئٿلصاحودئافنامنهيکناهواوجيهآِلِيهناِليجنهوجِلِيهناويرڪتزعيجبيبط1
.ودنڪلصاحتزعيجہهاشدابوها۽،وٿيچاافشنيهاٿمناکڀسوجِلاڇ2 ودنيوويهاراسوها۾رظنيجنهڻامنڏو۽،يدنڪيٿميکيٿمسدنستراهميجبيبط3 .ودنڪهنترفنناکنهنايهآدنملقعوڪيجوها۽.نهآنويڪاديپنوئاودنامنيمزدنوادخ4 ؟يئٿمولعمتليضفيجِيهناہتِلِيهنا،ويوويڪہنوٺمناسِيٺاڪيکِيڻاپاڇ5 يئٿوراوتزع۾نمڪرادناشيجنهنپوهہتِلِيهنا،يهآينڏتراهميکنهڻامنه۽6 وٿيرڪرودکڏاجنهنا۽يهآودنيڏافشيکنهڻاموهحرطِيڙها7 ،يهآنمايتنيمزيڄسناکنا۽.يهآهنيڙاڇپهباڪيجمڪسدنس۽؛يهآودنيهاٺهاٺيريرڪيٿوپانامنڙها8 ودنيڏافشيکوتوه۽،رڪاعدناکدنوادخرپ،رڪهنتلفغ۾ِيراميبيجنهنپ،ٽپاجنهنم9 رڪفاصناکِيئاڙڇبينڀسيکلديجنهنپ۽،رڪوڌسيکنٿهنجنهنپ۽رڪوساپناکههانگ10 يجههننئيج،ويڏونارذنوجيهلٿ۽؛راگداييجيٽايٺس۽،ويڏوقئاذوٺموڙڪه11 يهآترورضيجنهيکوتوجِلاڇ،يئٿہنيرپناکوتوه،يهآويڪاديپيئراهڻلاپيکنهوجِلاڇ،يڏِاجيکبيبطِوپ12 .يهآيبايماڪيٺس۾نٿهيجنهنانهڏجيهآتقووڙڪه13 يرڪوهگڊيکِيگدنز۽اٿنيڏِلجلع۽ِيناسآوهيڪيج،يرڪبايماڪيکِيهناوهہتادنرهگاعدناکدنوادخہبيهاوجِلاڇ14 يوپ۾ٿهيجبيبطوس،يرڪہهانگنايڳايجڙدنيهاٺيجنهنپوڪيج15 ۽،ويڪڍقباطممسريکشلسدنسِوپ۽.يهآوياچهپناصقنوڏويکڻاپوتهتڻڄ،ويرڪعورشڻرڪمتام۽،يڙاڳاهڙوڳيتڻرم،ٽپاجنهنم16 .ويڪهنتلفغ۾ڻرڪنفدسدنس مارآِلِيچڳيجنهنپِوپ۽،يڃويئڪهلاڳيڙڇبناکوتناتم،نهنيڏهٻڪه۽،يهآقئلوهنئيج،رڪمتام۽،رڪيڪاويڏو،ِور۾ڙڪت17 .رڪ وٿيڙوٽيکتقاطڻيٿورڳوجلد۽،وٿيچاتومنامِييهڙوڳوجِلاڇ18 يهآتنعليجلديگدنزيجبيرغ۽،وٿيهرمغہب۾تبيصم19 .ويرڪلماش۾ِيڙاڇپيرخآ۽،وياٽهيکنا،ويرڪهنيتخسيتلد20 يئاکڏيکڻاپرپ،رڪہنيئاڱچناسنهنوت:يهنوڪڻٽومہبوڪيرووجِلاڇ،ويراسوهنيکنا21 ِليجنهنتڄا۽،ِليجنهنمههلاڪودنيٿيئنيئاہبوجنهنتوجِلاڇ،رڪدايولصيفوجنهنم22 .يڃوويلهسئناکحورسدنسنهڏج،يڃوينڏيلستسيک۽.يڃويچادايسدنسنهڏت،يجه۾مارآلئمنهڏج23 ودنيٿدنملقعوسودنوهرابوراڪوروٿٽونهنج۽،يهآيدنياناسيعقوميجتصرفپهاڏيجِوهڻامليراکيس24 هلاڳيجنهنج۽،يهرلوغشم۾نمڪيجنهنپ،يئلهيکنڳڍوڪيج،يرڪرخف۾ِيداگاڪيج،يئلهيکلهاڪيج،يدنلميئانادنئيڪيکنا25 ؟يجهيجنيرڪٻ يهآيتنحمِلڻيڏيراچيکنئنيڪ۽وٿيئڏِلڻئاٻديکغامديجنهنپوه26 ڻهاٺنومسقنويڏويها۽،نهآاراوڻڍنڳ۽ڻٽڪنورهميڪيجيها۽،وٿيرڪتنحمتارنهنيڏوڪيج،رگيراڪ۽رگيراڪڪهرهيرڪنهنت27 .نهآرايتِلڻرڪوروپيکمڪيڙڪه۽،وٿيرڪيلاوحيجنريوصتيلعجيکڻاپ۽،نهآنيقوشاج ،وٿيهڙوناسيمرگيجيٽهبوه۽،وٿيرڪدابربيکتشوگسدنسراخبوجهاب،يرڪروغيتمڪيجهول۽،يهيوناسرڀيجڙنهبرڪون28 ِلڻرڪوروپيکمڪيجنهنپوهوٿيهاٺوهيڪيجنويٿنسڏيکننومنيجِيشنانيئاتاڃانويکايهآ۾ننڪسدنسهشيمهزاوآوجيڙهن۽نٿه :وٿيسڏِلڻرڪشلاپيتروطلمڪميکنا۽،وٿيئڏبيترتيکنهذيجنهنپ ۽،يهآودنهررايشوهيتمڪيجنهنپہشيمهوڪيج،وٿيئامهگيکيٿيڦناسنريپيجنهنپ۽يهآويهريهيويتمڪيجنهنپراڀنڪحرطِيڙها29 وٿيرڪناسباسحيجددعمڪڀسوجنهنپ وه۽.وٿيرڪوڳليکڻاپِلڻرڪيڻاوڳايجناوه.وٿيڪهجنايڳانريپيجنهنپيکتقاطيجنهنپ۽،وٿيهاٺيکِيٽمناسٿهيجنهنپوه30 :يهآيتنحمِلڻرڪفاصيکيرتهب يهآدنملقع۾مڪيجنهنپوڪره۽،اٿنڪوسورڀيتنٿهيجنهنپيئيڀسيها31 .ادنهڙچيٿميڪن،ادنرهگيتجادنهرهنيها۽،يهگسوٿہنيٿدابآرهشوڪِاوسناکنهنا32 :ادنهجمسيکازسيجيلصيفيڪن۽،ادنهيويتٽيسيجنججهنيها:ادنهيونيهاٿم۾تعامجيڪن،ودنيوويڪهنبلط۾حلصيماوعيکنهنا33 نهآادنيواياهلاڳنولاثميتجادنلمهنيها۽نهگسيرڪاٿننلعاوجيلصيف۽فاصنايها .نهآ۾مڪيجنهنانوشهاوخڀسنوجنهنا۽،ادنکرمئاقيکتلاحيجاينديهارپ34
نيٿڪڳا۽ودنڪلوڳيجنملعينڀسيجينامزميدقوس،ودنهرلوغشم۾نايڌيجنا۽وٿيئڏنايڌيتتعيرشيجادخيکغامديجنهنپوڪيجوهارپ1 ودنهرلوغشم۾ ودنوهہبوهيتا،نويدنوهنولاثمنيرتهبيتج۽:ودنڪلمعيتنيهلاڳيجنهڻامروهشموه2 .۾نلاثمنيهادنوايٿوهجڳوهجڳ۽،وجنتراهجڳوهجڳوهجڳودنيهلوڳوهجڳوها3 ۽يئاڱچ۾چويجنناسنانههتڻاڪاڇودنڪرفسنامنڪلمبيجعوه:ودنيٿرضاحنايڳايجنرادرس۽،ودنڪتمدخ۾چويجنهڻامنڏووه4 يهآيئڪششوڪيجيئارب نجنهنپ۽ودنيلوکتاووجنهنپ۾اعد،ودنرهگاعدناکِنيهاٿمڪيڌوناکڀس۽،يهآوياڻبسيکنهنج،نيئايرهپنهناڏدنوادخِيهنايکلديجنهنپوه5 ودنرهگاعدِلنهانگ ودنڪاداونارڪشوجبر۾اعديجنهنپ۽،ودنهجولمجوراوتمڪحوه:ودنيويجرڀناسحوريجهجمسوه،ودنرهگبرميظعنهڏج6 .ودنڪروغ۾نزاريجنهنپ۽،ودنيراکيڏوتسروڌسيکملع۽حلصيجنهنپوه7 ودنڪرخف۾تعيرشيجدهعيجادخ۽،يهآويکسنهوڪيجودنڪرهاظوهاوه8 لسنردلسنولانوجنه۽،يدنيٿهنرودراگداييجنهودنيوويڪهنمتخيکنا،يدنهرمئاقايندنيئاتسيج۽ادنڪهاراسيجهجمسسدنسيئاڻهگ9 .ودنهرههدنز يدنڪنايبہهاراسسدنستعامج۽،نويدنيراکيڏپهاڏسدنسنوموق10 ودنيئاڌووهاوها،ودنهرورئيجوهنهڏڪيج۽،ودنيڏڇولانوڏوناکنرازهوڙڪهوهاہتودنيويرموهنهڏڪيج11 .نايهآويويجرڀرگناوڊنچناموجِلاڇ.يهآويچوسنوموڪيج،يهآوڻوچڪيڌويکنوماڃا12 ويرڀا۾يٽوٻيجبلگڻڄويرڀا۽،راٻڪاپيا،وڌٻہهلاڳيجنهنم13 نمڪينڀسسدنسيکبر،وياڳتيگاجههاراس۽ويلڪومِوبشوخ،وڌوِوبشوخرگناويلول۽ويڏِوبشوخرگناوِوبشوخيجِوبشوخيکناهوت۽14 .ويڏتڪرب۾ ناسيقيرطنهناهوت۾ڻرڪڻاکاويجنه۽،ويرڪنايبہهاراسسدنسناسنطبرب۽نتيگيجنپچنجنهنپ۽،ويرڪڻاکاويجيلانيجنه15 :ادنوچ .ودنيٿوروپيتتقوررقموسودنڪمڪحوڪيج۽،نهآاڱچدحيبمڪڀساجدنوادخ16 نه۽،وهوٺيبرگناوريڍڪهيڻاپيتمڪحيجنه:ادنيوايلوڳيئڀسيهايتتقوبسانمهتڻاڪاڇ؟يهآوڇوها؟يهآاڇيه،"ودنوچهنهبوڪ۽17 اريخذاجيڻاپيتنظفليجتاويج .ودنيئاچبوهنهڏج،يهگسوٿنيڪورهبوڪ۽.وٿيئٿوسيڻوسيکوڪيج،بجوممڪحسدنس18 يهگسيٿہنيئاڪلناکنيکاسدنسِيشہباڪ۽نهآنايڳايجنهمڪاجنمسجينڀس19 يهآهنبيجعهبهجڪنايڳايجنه۽وٿيسڏنيئاتدباناکدباوه20 يهآويهاٺِللامعتسايجنهنايکنيشينڀسنههتڻاڪاڇ؟يهآوڇوها؟يهآاڇيه”ہتيجرهگڻوچہنوهايکِوهڻام21 ونڏيڻاپرگناوبليسيکنا۽،ويڏڇيڪڍرگناوهايرديکنيمزيڪستڪربيجنه22 .ادنيٿثراواجبضغسدنسنوموقريغنئيت،يهآويڏڇيئلدب۾ڻوليکِيڻاپنهنئيج23 نهآڳٺِلنڙڇبيهاِوپنهآنويرڌپِلڪاپنوٽاوسدنسنئيج24 نهآاڙڇبِلنراگهنگحرطِيڙها،نهآنويٿاديپيئناکعورشنويشنويٺسوجِلاڇ25 .اڙپڪ۽ليت،تروجروگنا،ريک،يکام،وٽاوجڪڻڪ،ڻول۽هول،هاب،يڻاپنهآنويشمهاِللامعتسايجِيگدنزيڄسيجِوهڻام26 .نويٿنڃويٿاڙڇبِلنراگهنگيهايرڪنهنت،نهآِلِيئاڱچِلنرادنيدنويشڀسيها27 ههدنوايکتقاطيجنهنپيها،۾تقويجيهابتنهآايپيتنمخزتخس۾بضغيجنهنپيڪيج،نهآايوايڪاديپِلماقتنايڪيجنهآحوريها28 .ويهاٺيکنهنانهنجاٿنڪيضاريکبضغيجنا۽،اٿنڪ ايوايڪاديپِلماقتناڀسيها،توم۽راڪڏ۽،وهڙاڳ،هاب29 اٿنيڏازسيجيهابتيکنڙڇبيڪيج،راولت۽گنان،نوڇو،دنڏاجنروناجيلگنهج30 هنيڙڪڃڀيجملڪسدنسيها،ودنيويچاتقووجنهنانهڏج۽.يدنوپترورضنهڏج،ادنوهرايتيتنيمز۽،ادنيٿشوخ۾مڪحسدنسيها31 ادنڪ ونڏيڏڇ۾ڻکليکنهنا۽ميچوسيتنيهلاڳنهنا۽ويڪوداراوڪپيئناکعورشنوميرڪنهنت32 .ودنيڏيتتقوررقمِيشيجترورضرهوه۽،نهآاڱچمڪڀساجدنوادخ33 ادنيوايڃمحرطِيڱچيئيڀسيهاڏگناسڻرذگتقووجِلاڇ،يهآبارخڪيڌوناکِيهنايه”ہتيهگسيئچہنوهڻاموڪہتِلِيهنا34 ويرڪڻاکاويجيلانيجدنوادخ۽ويرڪڻاکاويجدنوادخناستاو۽لديروپيرڪنهنت35
40باب
نامٽيپيجِاميجنهنپيهاناکنهنيڏنهنج،يهآوڙوجورڳوڙڪهيتدلوايجمدآ۽،يهآيئويئڪاديپتبيصميڏوِلِوهڻامڪهره1 ادنٽومنهناڏِاميجنيشينڀسوهنيئاتنهنيڏنهنج،نيئاتنهنيڏِيهنا،ادنرڪن وٿيرڪاديپفوخ۾لد۽،وٿيرڪناشيرپيکنچوسيجنهنا،نهنيڏوجتوم۽،روصتوجنيشڙدنيايکنهنا2 .يهآلڪل۾ڪاخ۽نيمزوڪيج،نهناڏِيهنا،يهآوٺيويتتختيجيولجوڪيجناکفرطيجِيهنا3 نيئايرهپوڙپڪيکنهنج،ِلِيهنا،يهآوراوڻئاپجات۽يئاڻڱاووڪيجناٽوِيهنا4 وٿيرڪليدبتيکملعسدنس،ڊننيجتارسدنستقوڻرڪمارآيتيرتسب۽،اڙيهج۽ڙواڪ۽فوخوجتوم،يمارآيب۽تبيصم،دسح،بضغ5 .وهويويڄڀنامگنجنهنڪڻڄ،ناشيرپ۾ايوريجلد،اترڳاجنهنيڏنئيج،يهآ۾ڊننوهِوپ،يهآہنمارآہبہهجڪاييروٿيکنه6 وههنهبههجڪفوخهتيهآويويٿناريح۽،وٿيڳاجوه،يهآظوفحمههجڪڀسنهڏج7 يهآڪيڌواريڀتسيتنراگهانگوها۽،ناويحيڙوتناسنا،نويٿنيٿناسنناسناينڀسنويهلاڳنويڙها8 .باذع۽تبيصم،راڪڏ،نوتفآ،راولت۽وڙيهج،يزيرنوخ،توم9 يئآڏوٻرطاخيجنهنا۽،نهآنويونويڪاديپِلنراڪدبنويشيها10 اٿنڃويٽوم۾ڊنمسيسنهآنامِيڻاپيڪيج۽،نويدنرڦنهناڏنيمزيرويسنهآنامنيمزيڪيجنويشڀس11
ادنيٿسانيراهوڏيرڪنهنت،ودنيٿشوخوهہتودنيلوکٿهوجنهنپوهنهڏج14 نهآرگناونڙاپڪاپانيترٿپتخسرپ،ادنڍڪهننوخاشنويڻهگراٻاجنراڪدب15 .ودنيوويلڇانايڳايجههاگينڀسيکساهگڙدنرڀايتنرانڪيجِايرد۽ِيڻاپره16 ضرأايفًمحرو،ًيلوملاًلوفلانمتلخف17 يهآيٿمناکيهنٻنهناوسوٿيلمونازخيکنهنجرپ،يهآيگدنزيڻهس،يهآٽوِوهڻامهتڻهريضاريتنا۽ڻرڪتنحم18 .يٿيئٿرامشيٿمناکيهنٻنهنالازبيعيبيڙڪهرپ:يهآيراجناسيلانيجِوهڻاميڙڪهتواڏايجرهش۽راٻ19 يهآيٿمناکيهنٻنهناتبحميجتمڪحرپ،اٿنڪشوخيکلديقيسوم۽بارش20 يهآنابزيٺمناٿميجيهنٻنهنارپ،نهآادنيئاڳڳاروٺموهلٿ۽يڪلن21 .يهآوئاسوهاهتنهڏجيهآڪيڌوناکجانايهنٻرپ،يٿيرهگيتروصبوخ۽يڻهسکايجنهنت22 يهآڏگناسسڙملازيٿمناکيهنٻنهنارپ،نلماٿهنبارخهبنهڏڪيٿاس۽تسود23 ودنيئاچهپڪيڌوناکيهنٻنهناتاريخرپ:نهآفلخيجتقويجتبيصمددم۽رئاڀ24 .يهآيٿمناکيهنٻنهناحلصرپ،وٿيئاڻبطوبضميکنريپيجِيدناچ۽نوس25 يجڻٺوددميکنا۽،يهآهنترورضهباڪ۾فوخيجدنوادخ:يهآناٿميجيهنٻنهنافوخوجدنوادخرپ،اٿنڪدنلبيکلدتقاط۽تلود26 يهآهنترورض
.وٿيڪڍيٿمناکللجينڀسسيک۽،يهآغابراديويموڙڪهفوخوجدنوادخ27 ناکڻڇپهتيهآرتهبناکڻرميراذگهنيگدنزيجريقف،ٽپاجنهنم28 نهڻامنيٻيکڻاپوهوجِلاڇيڃوويڪہنرامش۾ِيگدنزيکِيهنا،يهآيتناوخرتسديجِوهڻاميئٻنهنڪرادمورادوجِيگدنزيجِيهنا29
.ودنچبناکناوهڻامدنملقعوڙڪهرپ،وٿيرڪڪاپانناستشوگيج يدنيويڙاسهاب۾ٽيپيجنهرپ،يهآيٺمڻڇپ۾تاويجمرشيب30
41باب ،يهآہنہبہهجڪيکنهنجِلِوهڻامِيهنا،يهآودنئيجناسمارآ۾لاميجنهنپوڪيج،ِلِوهڻامِيهنايهآيڙهڪنئيڪداييجنهنت،توميا1 تشوگ.وٿيهگسيرڪلصاحاڃاوڪيجِلِيهنا،وئاه:يهآيلاحشوخ۾ِيشرهٽونهنج۽،يئڏفيلڪتيکنهنج ۽،يهآرازيبناکنيشينڀس۽،يهآ۾رمعيرخآيڻاهوڪيج،يهآيٿمتختقاطيجنهنجِلِيهنا۽،ِلننيڪسمازسيجنهنتيهآلوبق،توميا2 يهآوٺيويئاڃوربص۽يهآديماانوڪيجِلِيهنا .يتنهڻامينڀسيهآمڪحوجبروهاوجِلاڇ.اٿنچاهبِوپيڪيج۽نهآايٿڳاناکوتيڪيجرڪداييکنهنا،ڄڊهنناکازسيجتوم3 نيهآورئيجلاسرازهاي،وئسڪه،ههڏنوتاڇ،يهآهناڇاڳاڇپهباڪ۾ربق؟نيهآوڇفلخيجاضريجادخنوت۽4 نهآاراوڻهر۾شئاهريجنراڪدبيڪيجيها۽،نهآراٻاڻهگراٻاجنراگهنگ5 ودنيوويڪماندبِلهشيمهيکلسنيجنهنا۽،يدنيويٿسانثاريميجدلوايجنراگهنگ6 يدنيٿتملمنيکيرڪيجنهوجِلاڇ،ادنڪتياڪشيجِيپينيديبراٻ7 .ودنيٿنهناڏِيهابتيجناهوتوها،ادنڌوناهوتنهڏڪيجوجِلاڇ!يهآونڏيڏڇيکتعيرشيجادخنج،نهڻامنيديبياِلناهوايهآسوسفا8 يهآتنعلوصحوجناهوت،ادنرمنيهوانهڏڪيج۽،ادنيٿاديپناستنعلوڙڪهناهوت،ويهآوئاڄنيهوانهڏڪيج۽9 ادنيونهناڏِيهابتناکتنعلينيديبيرڪنهنت،ادنرڦنهناڏنيمزيرويسنهآاجنيمزيڪيجيئيڀس10 .ودنيويجٽمولانوجنراگهنگرپ،يهآيتنمسجيجنهنامتاموجنهڻام11 .ودنهريراجنيئاتينازخيڏويجنوسيٿمناکنرازهڏگناسناهواوهاوجِلاڇ.وکرلايخوجيلانيجنهنپ12 وٿيهرمئاقہشيمهولانوٺسرپ،نهآنهنيڏاروٿ۾ِيگدنزيٺس13 ؟ودئافوڙهڪناميهنٻنهنا،يچاوٿہن۾ڻسڏوڪيجونازخوها۽يهآيهجڳاڪيجپهاڏوجِلاڇ،وکرمظنناسنانيمطا،راٻاجنهنم14 يهآودنيئاڪليکپهاڏيجنهنپوڪيجناکِوهڻامِيهنايهآرتهبوهايهآودنيئاڪليکيفوقويبيجنهنپوڪيجوهڻاموها15 روطلمڪم۾ِيشرهوهاهتهنيکررارقربيکِيمرشيبِيڄسوجيهآہنوڱچوهاوجِلاڇ،ويٿراسمرشبجومہهلاڳيجنهنميرڪنهنت16
.يهآليٿروظنميت ناکڙوڪنايڳايجناسناروتقاط۽يدازهش۽:ويٿراسمرشناکانزنايڳايجِام۽ِيپ17 ؛ڻرڪولماعمناسيفاصنااننايڳايجتسود۽يٿاسيجناهوت؛يفاصنايبنايڳايجنهڻام۽تعامجڪه؛مرجڪهنوهماسيجنارمڪح۽جج18 ۽؛ڻيڏڪيٽناسيهلڪيجنهنپيتتشوگ۽؛ناسيلاوحيجدهعسدنس۽يئاچسيجادخ۽،وٿنيهرنوتيتجناسيلاوحيجهڳجيجيروچ۽19
؛ترفنِلڻٺو۽ڻيڏ ؛ِلڻسڏيکيشحافڪه۽اٿنڪملسيکوتيڪيجيهآيشوماخنايڳايجنهنا۽20 .ِلڻسڏيکلازيجدرميئٻنهنڪاي؛ڻٺووفحتايوصحڪهاي.ِلڻرڦناکنٽئاميجنهنپنهنموجنهنپ۽21 تملمهن،ِوپناکڻيڏيکوت۽؛وجڻرڪريرقتنايڳايجنتسوداييچاہنوهجيويجيرتسبسدنس۽،يجهلوغشموڻهگناسِيرڪونيجنهنپاي22 رڪ
.ڻرڪورڌپزار۽؛يهآوڌٻوتوڪيجوجڻئاهلاڳ۽ڻئاجرويرواي23 نيدنيٿيضارنايڳايجنهڻامينڀس۽نيدنيٿراسمرشچپچسنوتيرڪنهنت24
42باب
رڪہنلوبقڻرڪہهانگہبيکنهنڪ۽ويٿہنراسمرشنوتيتنيهلاڳنهنا1 ؛وجيلصيفِلڻيڏفاصنايکنيديب۽؛دهعسدنس۽،وجنوناقيجادخ2 ؛وفحتوجيثرويجنتسوداي؛باتڪباسحناسنرفاسم۽نيٿاسيجنهنپ3 ؛ڻرڪلصاحوروٿايوڻهگاي؛يگتسرديجنزو۽نزاوت4 .ِلڻرڪنوخيکيساپيجرڪونيئارب۽؛حلصايڻهگمامتيجنراٻ؛ورڪوههاورپيبيجنيراپاو۽5 نهآٿهيئارتيڪيتج،ويرڪپچ۽يهآلازيڙڇبڪهيتج،يهآوٺسڻکرننيقي6 اٿويرڪلوصواي،اٿويڏناهوتوڪيجوکر۾تکلههجڪڀسوها۽ويڏ۾نزو۽دادعتنويشڀس7 نرئيجينڀس۽نيدنيراکيسچپچسنوتحرطِيڙها،نهآادنهڙوناسنناوجونيڪيج،رڪهنمرش۾ڻيڏربخيکِيهڙوپيئاهتنا۽فوقويب۽فوقويب8 نيدنيٿلوبقمِلنهڻام
يکنلگيجرمعيجنهنپِوههتهن،يهآناوجِوهنهڏج:وٿيرڪروديکڊننلاڀنسيجنه۽يهآهنربخيکنهنڪنهڏج،وٿيڳاجِلِيڌِيپ9 :يڃويئڪترفنيکنهناتم،يڃويئپيئڪيداش۽ويڏڇيئاڃو يداشِوهنهڏج۽.يرڪيڪولسدبناسڻاپِوهناتم،يجهسڙم۽.يئٿاديپراٻ۾رهگيجِيپيجنهنپ۽يئٿڪاپانوهناتم،۾ِيراونڪيجنه10 يهررجنبِوهناتم،يٿيرڪ ۽،يجڻبببسوجتملم۾نهڻام،يئاهلاڳيڙوڪ۾رهش،يئاڻبببسوجيلوٺٺِلننمشديجنهنتيکوتوهاناتم،کرلايخصاخوجِيڌمرشيب11 .يرڪراسمرشيکوتنايڳايجنهڻام وهيوہن۾چويجنتروع۽وسڏيکيتروصبوخيجندبڪهره12 يئاڙڇبنامنتروع۽يهآودنرڪنوڙهڪنامڪاشوپوجِلاڇ13 .يٿيرڪتملم۽يمرشيباڪيج،وٿناوچنام،تروعيڻهس،يهآرتهبناکِيٻرچيجسڙم14 نهآمڪسدنس۾نظفليجدنوادخ:نهآاٺڏنوميڪيجسدنڪنايبيکنيشنهنا۽سدنڪداييکنمڪيجدنوادخِآيڻاه15 يهآليرڀناسللجيجدنوادخمڪوجنا۽،وٿيکررظنيتنيشينڀس،وٿيئڏينشوروڪيججس16 ،يهآويارهٺناسِيطوبضمراهڻلاپقلطمرداقيکنج،نڪنايبيکنمڪبيجعينڙمنجنهنپيهاہتيهآونڏہنرايتخاوهايکنهڻامڪاپدنوادخ17
يئٿمئاقِلللجسدنسوسيهآہهجڪيڪيجہتِلِيهنا وٿيسڏيکنيناشنيجايندوه۽،وٿيڻاڄهجڪڀسدنوادخوجِلاڇ،وٿيرڪروغيتِيڳٺيجنهنا۽،وٿيلوڳلد۽ارہگوه18 .وٿيرڪرهاظمدقاجنيشلياڪل۽،ِلڙدنيا۽نهآيڳايڪيجوٿيرڪنايبيکنيهلاڳنهناوه19 يهآلڪلسئناکهلاڳاڪيڪن،يهآہنلڪلہهلاڳہباڪناکنه20 يجهگسيئاٽهگيڪن،يجهگسيرڪوٿهنلماشهبهجڪِلنه:يهآنيئاتدباناکلزاوها۽،يهآويراگنيسيکنمڪرادناشيجپهاڏيجنهنپنه21 .يهآهنترورضيجراڪحلصنهنڪيکنه۽،وٿ وٿيهگسيسڏهبنيئاتڪمچڪهوهڻامهتوها۽!نهآڙدنڻوهناڏيڪمڪڀسسدنس،هاو22 نهآرادربنامرفيئيڀسيها۽،نويٿنهرِللامعتسايجحرطرهنيئاتہشيمه۽نهآارئيجنويشڀسيها23 .يهآوياڻبہنصقانيکِيشہبنهنڪنه۽:نهآنويڻيٻفلخيجيئٻڪهنويشڀس24 ؟ودنيويجرڀناسڻسڏيکناشسدنسريڪ۽:يٻاييٿيرڪمئاقيکيئاڱچِيشيڙڪه25
43باب
؛ناسشئامنرادناشيجنهنپ،نسحوجنامسآ،نامسآورڌپ،رخفوجنيهاٿم1 .يهآيلعاڪيڌوناکڀس،وٿيرڪنايبرازوارادناشوڙڪهيتڻرڀايجنهنپ،وٿيئٿرهاظنهڏججس2 ؟وٿيهگسيرڪتشادربيکيمرگڙدنرٻيجناريڪ۽،وٿيڪسڪلموجدنهجنم3 ڻلڪوميکنعاعشنشور۽،يدنيڪوڦيکتاراخبڙدنرٻوٿيڙاسڪيڌواريڀيٽيکنلبججسرپ،يهآ۾مڪيجِيمرگيهجويٽهبوهڻاموڙڪه4 وٿيرڪمهدميکنيکاوها،ناس يهآودنڙوڊيدلجيتمڪحسدنس۽وياڻبيکنانهنجبروهايهآميظع5 .ويڏڇيئاڻبيناشنيجايند۽نلعايجتقوِلڻرڪتمدخ۾مسوميجنهنپہبيکڊنچنه6 يٿيجٽهگ۾لامڪسدنساڪيجينشوريڙڪه،يهآيناشنيجديعنامڊنچ7 ۾نامسآيجنامسآ،يهآرازواڪهوجرڪشلنيٿم،يهآويهريڌويتروطبيجع۾ڻجلدبيجنه،وٿيڃوويڏسناسيلانيجنهونيهموها8 .يهآڙدنڪمچ .وٿيئڏينشوريتنياجيلعايجدنوادخوڪيجيهآرويزوڙڪه،وولجوجنرات،نسحوجنامسآ9 ادنڪہنشوههبنهڏڪ۾نچاونيجنهنپ۽،ادنهريهيبيتمڪحيجنهنپيهايتمڪحيجڪاپادخ10 .يهآ۾ينشوريجناتروصبوخمامت.ويهاٺيکنانهنجويرڪهاراسيجنا۽،وراهننهناڏحزقسوق11 يهآويڏڇيڙوميکنانٿهيجادخ۽،وٿيرڪوريهگناسيرئادرادناشيڙڪهيکنامسآوها12 وٿيلڪومناسِيزيتينشوريجيلصيفيجنهنپ۽،وٿيرڪڳلايکفربوهناسمڪحيجنهنپ13 .نهآادنيويماڏارگناونيکپرڪڪ۽نهآادنيوايلوکونازخيعيرذيجنا14 وٿيرڪوڙڍننيکنرڪڪ۽وٿيرڪطوبضميکنرڪڪناستقاطيڏويجنهنپوه15 يهآودنهوِاوهڻکڏناسِيضرميجنه۽،نهآادنيويڏللبج۾رظنيجنه16 ٺيهوجنا۽،يهآودنيڏڇيرڪڙڇوڙڇيکفربوه،نهآادنماڏايکپنئيج،ِاو۽نافوطوراورتايئنيئا،وٿيڏوڌيکنيمززاوآوجڙوگجگ17 يهآرگناوِينشوريجنڙدنڙٽحرطِيڙهجڻرڪ يهآيدنيٿناريحيتتاسربيجنالد۽،نهآنويدنيويجئپ۾بجعنويکايتِيتروصبوخيجتوڇايجنا18 .وٿيهليتيٽوچيجيڙديهلٿ،يٿيهلٿ۽،ويراهيتنيمزرگناوڻوليڙهجرڪڪ19 ٽيلپيجينيسيکِيڻاپ۽،يٿيهريهيبيتِيهڏگيڙڪهرهيجِيڻاپاهانهڏت،وٿيڃويٿمض۾فربيڻاپ۽يٿيهوِاوهيڌٿيجرتانهڏج20 يٿيڪڍرگناو
.وٿيئاکرگناوهابيکساهگ۽،وٿيڙاسيکنابايب،وٿيڙاسيکنلبجوها21 وٿيشخبيگزاتِوپناکِيمرگوڪيجسواوڙڪه،يهآهوڪوراوڻچاناسِيزيتوڪيجيهآوهاجلعهدوجوموڙڪهِلينڀس22 وٿيکوپٽيٻ۾نا۽وٿيرڪيضاريکنيهنواناسيروشميجنهنپوه23 .اٿنوڃويٿناريحيتناناسا،اٿنوڌٻناسننڪنجنهنپيکناناسانهڏج۽.نهآادنيئاڌٻتبابيرطخيجنايسنهآادنلهيتڊنمسيڪيج24 نهآايوايڪاديپاڏيڪ۽روناجاجمسقرهاجمسقره۾نج،نهآمڪبيجع۽بيجع۾ِيهناوجِلاڇ25 نهآليهٺنويشڀسناسملڪسدنس۽،يهآيبايماڪيڱچ۾ِيڻاڄپيجنهنايليسويجنه26 .يهآههجڪڀسوه،يتروطيعومجميرڪنهنت:اٿنوهگسيچارصتخمهباڃارپ،اٿنوهگسيئاهلاڳوڻهگناسا27 يهآميظعناکنمڪينڀسيجنهنپوههتڻاڪاڇ؟يئاڏوسدنساٿنوهگسيرڪنئيڪناسا28 يهآبيجعتردقسدنس۽،يهآوڏومامت۽ڪانفوخدنوادخ29 نهڏج۽:ودنڌويتڳاوڻهگمامتوهنيئاتاڃاوجِلاڇ.ويرڪدنلبسيکاٿوهگسيرڪناهوتورتيج،ويرڪڻاکاويجراهڻلاپيجنهنپنيهوانهڏج30 وهگساٿهنيرپيفاڪهبنهڏڪناهوتهتڻاڪاڇوجڪٿهن۽،يکرتقاطيڄسيجنهنپ،ويرڪدنلبسيکنيهوا ؟يهآوهنئيجوٿيهگسيرڪفيرعتيجنهريڪ۽؟يئاڌٻيکناساوهہتِلِيهنا،يهآوٺڏيکنهنهنڪ31 .نهآاٺڏمڪيئاروٿاجنهناساوجِلاڇ،نهآلياڪلاڃانويشنويڏونويڏوہبناکنهنا32 سٿاونڏلقعيکرادنيد۽يهآويهاٺنويشڀسدنوادخوجِلاڇ33
وتاڄيکناسانجنويرڪڻاکاويجنڏاڏنبانجنهنپ۽نهڻامروهشمنهنايڻاهہتوچا1 يهآويڪللجوڏويليسويجنهنايليسويجتردقيڏويجنهنپيٺوناکعورشدنوادخ2 :ائهادنڪنويٿڪڳا۽،ائهادنيڏنوحلصناسہهجمسيجنهنپ،ائهروهشميرڪيجتقاطيجنهنپ،وهڻامڙدنڪينارمڪح۾تهاشدابيجنهنپنئيج3 :نهآنوتيادهنوجنهناحيصف۽دنملقع،اٿنلمِلنهڻامناسملعيجملعيجنهنپ۽ناسنحلصيجنهنپڻاوڳااجنهڻام4 :نوئايهڙپنوتيآ۾تکل۽،ايڪمولعمرساجِيقيسومهتنئيج5 :نهآادنهرناسنما۾نرهگيجنهنپ،نهآڏگناستيلباقيڪيجوهڻامرادلام6 ائهللجاجتقويجنهنپ۽،ائهاراوتزع۾نلسننجنهنپيئيڀسيها7 يجڪہهاراسندنسہتِلِيهنا،يهآويڏڇولانوڙڪهنايٺپيجنهنپنج،نهآاڙهانامنهنا8 .ائهايٿهنيئاديپنهڏڪيهاهتڻڄنهآايويٿنيئا۽.ائههنهبنهڏڪيهاهتڻڄ،نهآايويٿههابتيڪيج.يهنوڪراگداييکنج،نهآاڙهايڪ۽9 نايٺپندنسدلواندنس۽ يهآويوويراسوہنيکِيئاچسيجنج،ائهوهڻامنابرهميهارپ10 .ادنهر۾دهعدلواندنس۽،ودنهر۾يثرويٺسهشيمهناسجٻيجنهنا11 رطاخندنسدلواندنس۽،يهآويهريهيبناسِيزيتجٻوجنهنا12 ودنيوہنيجٽيميکتڪوشوناشندنس۽،ودنهرمئاقنيئاتہشيمهجٻوجنهنا13 .ودنهرهدنزِلهشيمهولانوجنهنارپ.نهآليٿنفدناسِيتملسشلاجنهنا14 يدنڪنايبہهاراسيجنهنپتعامج۽،ادنيئاڌٻ۾يرابيجپهاڏيجنهنپوهڻام15 ويويجڻبلاثموجهبوتِلنلسنينڀسوڪيج،ويوويڪومجرت۽،ويڪيضاريکدنوادخڪونح16 ڏوٻنهڏج،ليچبيتنيمزنئيجويوونڏيڏڇيکنهيرڪنهنت؛ويووترو۾يلدبيجاينديکنه۾تقويجبضغ.ويلمحلاص۽لماڪيکحون17 يئآ
.ودنيٿهندابربڪيڌوناکبليستشوگيئيڀسوڪيج،ويوويڪودعاووراوهشيمهوڙڪهناسنه18 .وهہنہبوڪويٻ۾ناشسدنس،وهِيپوڏووجنهڻاميئنرتيڪميهاربا19 ويلمرادافووهہتويٿتباثوهنهڏج۽ويڪمئاق۾مسجيجنهنپدهعوها:وهويڪودعاوسڻاس۽،ويلاڀنسيکنوناقيجِنيهاٿمناکڀسنهنج20 رگناونراتيکجٻيجنهنپ،ودنيئاڌورگناوِيٽميجنيمزسيک۽،ودنيڏتڪربيکنموق۾جٻيجنهنپوهہت،ويرايڏنيقييڻکمسقسيکنهيرڪنهنت21 .نيئاتاهتنايجنيمزيٺوناکِيدن۽،ودنيئاڻبثراونيئاتڊنمسناکڊنمسيکنهنا۽،ودنڪدنلب يجنهنپيکنهنهنيئايکريتيٿميجبوقعيوها۽،ويڪمئاقيکدهع۽تڪربيجنهڻامينڀسرطاخيجميهارباِيپيجنهنپنهڏگناسقاحسا22 وياهرويکنهنانهنامنليبقنهراٻ؛يئاهرواصحاجنه۽،ونڏوثروڪهيکنه۽،ويڪميلست۾تمعن
45باب يريگداييجنهنج،يهآورايپوجنهڻام۽ادخوڪيج،يسومينعي،ويوويڪدنسپ۾رظنيجنهڻامينڀسوڪيج،ويڍڪوهڻاملدمحروڙڪهنامنه1 يهآيراوتڪرب .اڳلڻڄڊسيکنمشدسدنسوجيرڪِيهنا،يئڪتمظعسدنس۽ويڏڇيئاڻبوڙهجنگرزبراديولجسيکنه2 ۽،ونڏمڪحوڙڪهِلموقيجنهنپسيک۽،ويڏڇيئاڻبوراويولج۾رظنيجنهاشدابيکنه۽ويڏڇيرڪمتخيکتابئاجعناسنظفليجنهنپنه3 نيئايراکيڏوصحوجناشيجنهنپسيک
.ويڊنوچنامنهڻامينڀسسيک۽نيئايڪڪاپ۾ِيميلح۽ِيرادافويجنهنپيکنه4 يکبوقعيوهہتِلِيهنا،ملع۽نوناقوجِيگدنزينعي،نيئانڏمڪحنوهماسيجنهنپسيک۽،ودنآ۾رڪڪيهادنواسيک،وڌٻزاوآوجنهنپسيکنه5 يراکيسلصيفسدنسيکليئارساينب۽دهعسدنس .ناميليبقيجيول،ِاڀيجنهڪيڻوتيج،وهوهڻامسدقمڪهوڙهجنهوڪيج،ويڪدنلبيکنوراهنه6 ناسرداچيجللجسيک۽،ويراگنيسناستارويزتروصبوخسيکنهينڏِيرداپ۾چويجنهڻامسيک۽ويڪناسنهودعاووراوهشيمهوڙڪه7 ويڪڍ
.ناسدوفا۽رداچيهگڊ،ناسنيچرب،ناسنڙپڪطوبضمسيک۽.ويکرناشلماڪسٿمنه8 يجنهنپ،يڃووڌٻ۾لڪيهوڪيج،ويٿڙوگ۽زاوآوڙڪهيتاويوويلهوهنئيج،ويڪوريهگيراڌوچناسنرٽنهگيجنوسنڻهگ۽راناسيکنه۽9 ِلراگداييجنراٻيجموق
.ناسميمت۽ميروا،ناسيتختيجينيسيجتلادع،مڪوجيئاگنڪ،ناسيئاڻڱاو۽مشيريرين،نوس،ڪاشوپڪاپ10 يجدادعتيجنليبقيجليئارساينبيتنهنج،مڪوجرويز،ليڙج۾نوس۽وڙهجنرهمليهٺناسنرٿپيتميق،مڪوجرگيراڪيجگنرللليڙم11 يهآليکلليکلِلراگداي .نويهليکلنويشتروصبوخ۽نويٺس،نوشهاوخنوجنيکا،مڪيتميق،رويزوجتزع،يگزيڪاپ۾نهنج،ويهاٺجاتوڙڪهوجنوسيتِيٽمنه12 ائهايپِلهشيمهراٻاجنراٻسدنس۽نراٻيجنهوڳررپ،وهويرهپيکنهنايبنجانهنڪيڪن،يهنوڪوڙهاہبوڪڳاناکنه13 نڃوادنيئاکاريڀهٻونازورناسحرطِيروپنوينابرقنوجنهنا14 مئاقنامسآنيئاتسيج،ِلجٻسدنس۽،يهآويوويڪررقميعيرذيجدهعيمئادِلنهوها:ويڪحسمناسليتڪاپسٿم۽،ويڪڪاپسيکيسوم15 يڏتڪربيکنهڻاميتيلانيجنه۽،نيڏماجنايکيدهعيجِيرداپ۽نڪتمدخسدنسيهانيئاتسيت،نهر حلصِلموقيجنهنپ،ِلڻئاڻبراگداي،ِوبشوخيجِوبشوخ۽روخب،ڻرڪنابرقيکدنوادخوڪيج،ويڊنوچنامنهڻامنرئيجينڀسنهناسيکنه16 .ِلڻئارڪ يرڪهاگآ۾ننوناقيجنهنپيکليئارساينب۽،يراکيسنويدهاشيکبوقعيوهہت،نيئانڏرايتخا۾ننوناقيجنمڪح۽مڪحاجنهنپسيکنه17 تعامجيجروڪ۽نهڻامنراويساپيجنوريبا۽نٿادوجردقيرتيا،نوئايڪماندبسيک۾ٽپڻر۽نويڪنوشزاسفلخيجنهيجڏگيبنجا18 .وياڪڙڀناسبضغ۽ڙواڪيک ناسهابيجهابيکنهنا،ويڪمڪبيجعيتنهنانه:ايويٿدابربيها۾بضغيجبضغيجنهنپ۽،ويڪضارانسيکوها۽،وٺڏدنوادخوها19 ويڏڇيڙاس :يئڪرايتيناميرڪوڻهگنهيرڪصاخ.وڌويئاهرو۾نه۽،ونڏوثروسيک۽،وياڻبوراوتزعڪيڌويکنوراهنهرپ20 نهآنوينڏيکجٻسدنس۽سيکنهيڪيج،نهآادنيئاکنامنينابرقيجدنوادخيهاوجِلاڇ21
يهآثاريم۽وصحسدنسڻاپدنوادخوجِلاڇ،وهوصحوڪوجنه۾نهڻاميڪن،يهنوڪثاريمہبوڪيکنه۾ڪلميجنهڻامرپ22 ليئارساينب۽ايويٽوموهڻامنهڏج،وهوٺيبيٿاناسِيريلد۽شوج۾فوخيجدنوادخوهوجِلاڇ،يهآوجرزعلاٽپسينيفربمننويٽ۾للج23 .ويڪحلصِل تزعيجِيرداپِلهشيمهيکلسنسدنس۽وها۽،يئٿرادرسوجموقيجنهنپ۽نمادڪاپوهہت،وهويوويڪودعاووجحلصناسنهيرڪنهنت24 يئٿلصاح ڻپثاريميجنوراهحرطِيڙها،يجرهگڻئهيکلسنسدنسوڳرثاريميجہهاشداب،بجوميدعاوليڪناسيسيٽپدوئاديجيليبقيجهادوهي25 يجرهگڻئهيکلسنسدنس مئاقهشيمهناشندنس۽نيٿہنساننويشنويٺسنوجنهناہتِلِيهنا،رڪولصيفناسِيئاچسوجموقيجنهنپيئڏپهاڏ۾لديجنهنپيکوتادخ26 .يهر
46باب ادخِلڻٺوولدبوجننمشدنهنا۽ڻئاچبيکنهڻامليڊنوچيجادخيکنهنج،وهنيشناجوجيسوم۾نيٿڪڳا۽وهرداهب۾نيگنجيڻاينٽپوجيسيع1 يکر۾ثاريمندنسيکليئارساينبوهنئيجهتوهويووياڻبوڏوِلڻئاچبيکنليڊنوچيج !ويٿوولجہنورتيڪيکنهنهڏت،يئاهگڊراولتفلخيجنرهش۽اينکيٿمٿهاجنهنپنهنهڏج2 ويآيٺونهناڏنهيکننمشديجنهنپڻاپدنوادخوجِلاڇ؟وهوٺيبِلِيهناريڪڳاناکنا3 ؟ائههنهٻنهنيڏڪه۽؟ويوهنسپاورهآسويجنهنپجساڇ4 .وڌٻسيکبرميظع۽.وياٻدناکفرطرهسيکننمشدنهڏج،ويڏسيکبريلعامامتنه5 ندنسيکنموقہتِلِيهنا،ائهادنڪتمحازميڪيج،ويڏڇيرڪسانيکنهنانه۾ِيئاڙليجنوروحتيب۽،نيملاعلاموقنيملاظلانملعجيو6 وڳلنايٺپيجبلاغوه۽،وهويهڙو۾رظنيجدنوادخوهہتڻاڪاڇ،يئٿمولعمتقاطيڄس ڙوگيجنڙڇب۽،ويڪورناکہهانگيکنهڻام۽،ويڪوريکتعامجنهنا۾نهنج،ويڪمڪوجهجاٻبلاڪٽپيجنفي۽نه،ڻپ۾ينامزيجيسوم7 ويڪيضاريکڙدنڪ .نهناڏڪلمڙدنهوناسيکام۽ريکوجردقيرتيا،ويوويڪظوفحمِلڻڻآ۾يثرويکيهنٻنهنا،نهآلدايپيڪيجنامنهڻامکلهڇ۽8 ۾يثرويکناجٻسدنس۽،ويٿلخاديتنيدنلبيجنيمزوهيرڪنهنت،ويهرنيئاتپئاهڙوپسدنسڏگسڻاسوڪيج،ينڏتقاطڻپيکبلاڪدنوادخ9 ويڪلصاح يهآوڱچڻرڪيوريپيجدنوادخہتنسڏليئارساينبيئيڀسنئيجہت10 .يهآوراوتڪربيريگداييجنهنا،يٿادجناکدنوادخيئهن۽،يٿهنانز۾لديجنج،ناسيلانيڙڪهره،۾يرابيجنجج۽11 يهرمئاقيتدلواندنسولانوجنهنا۽،نهرادنرڪنيٽڦناتِاجيجنهنپاڏهاجنهنا12 ويڪحسميکنريمايتموقيجنهنپ۽،يئڪمئاقتهاشدابيڙڪه،ورايپوجراهڻلاپيجنهنپ،يبنوجدنوادخ،ليئومس13 وهودنڪتزعيجبوقعيدنوادخ۽وهودنڪفاصناوجتعامجوهناستعيرشيجدنوادخ14 يهآرادافو۾ايوروهہتويٿمولعميرڪيجملڪسدنس۽ويلميبنوچسسيکيرڪيجِيئاچس15 .ويڪشيپوريهگڙدنيڏريکوهنهڏج،وياٻدناکفرطرهسيکننمشدسدنسنهڏج،ويڏسيکدنوادختسدربزنه16 وڌٻزاوآسدنسناسزاوآيڏو۽،ويڪڙوگنامنامسآدنوادخ۽17 ويڏڇيرڪسانيکنرادرسينڀسيجنيتسلف۽ننارمڪحيجروصنه18 ۽،وڙوجوڙڪهوجردقيرتيا،يهآوتروهنناماسوجِوهڻامنهنڪنوم،ويڪجاجتحاوڏآيجحيسمسدنس۽دنوادخڳاناکڊننيهگڊيجنهنپ۽19
.وڻههنمازلاسٿمِوهڻامنهنڪ ِيئاڙڇبيجنهڻام،ويڪدنلب۾توبننامنيمزيکزاوآيجنهنپ۽،نيئايراکيڏيڻاڄپسدنسيکہهاشداب۽،يئڪيئوگنشيپنهِوپناکڻرميجنه۽20
.ِلڻرڪمتخيک
47باب
يٿاِلڻرڪتوبن۾ينامزيجدؤادنٿانِوپناکنا۽1 وهويوويڊنوچنامنليئارساينبيکدوئادنئيت،يهآيدنيويسکيڄاڀنامِينابرقيجِيتملسحرطِيڙهج2 .ناسنڻهگنئيجناسنڇر۽،ناسنراٻنئيجوهودنڏيکناسنهنيشوه3 ۽،ايراٿاناسرٿپيجِيلگٿهاجنهنپنهنهڏج،يئڪہنمتخيرازيبناکنهڻامنهاڇ۽؟وهناوجاڃاوهنهڏج،ويرامہنيکِيويدنهنڪوهاڇ4 ؟ويراميکرخفيجٿيلوگ مئاقگنيسوجموقيجنهنپ۽،ڻراميکِيهڙيوروتقاطِيهناهتينڏتقاط۾ٿهيڄاسيجنهنپسيکنه۽.ويڏسيکدنوادخنيهاٿممامتنهوجِلاڇ5 يرڪ ونڏجاتوجللجسيکنهوجيرڪِيهنا،نوئايڪہهاراسسدنس۾نتمعنيجدنوادخ۽ينڏتزعناسنرازهنهڏسيکنهڻاميرڪنهنت6 يڙوٽيکڱسيجنهنانيئاتنهنيڏڄا۽،ويڏڇيرڪسانيکننمشديجنهنپيکنيتسلف۽،ويڏڇيرڪسانناکفرطرهيکننمشدنهوجِلاڇ7 ويڏڇ سيکنهنجويڪرايپناسنا۽،اياڳتيگناسلديروپيجنهنپنهيئڪناسنظفليجللجہهاراسيجتاذڪاپيجادخنه۾نمڪينڀسنجنهنپ8 .ويهاٺ نيهاراس۾نتيگنجنهنپزورره۽نيئاڳڳاروٺمناسنزاوآنجنهنپيهانئيجہت،ويڪررقمہبيکنڪئاگنايڳايجہهاگنابرقنه9 ناکحبص۾لڪيه۽نڪہهاراسيجيلانڪاپسدنسيهانئيجہت،نيئايڪررقمتقوصاخنيئاتتقويرخآ۽،ويراگنيسيکنديعيجنهنانه10 .يچازاوآ تختوجللج۾ليئارساينب۽،ونڏودهعوجنهاشدابسيکنه:ويڪدنلبِلهشيمهيکگنيسيجنهنپ۽،ايڏڇيڍڪهانگاجنهدنوادخ11 يهريتِاجِيڏوِوهرطاخيجنه۽،ويٿاديپٽپرايشوهوڙڪهِوپناکنه12 يلانيجنهنپوهہتِلِيهنا،يهآيئڪرايتخايشوماخيراڌوچيجنهادخوجِلاڇ.يئوينڏتزع۽،يئڪتموڪح۾تقويراونماناميلس13 يرڪرايتِاجسدقموجنهنپِلہشيمه۽يهاٺرهگوڙڪهيت !نيئهليرڀناسهجمس،رگناوبليس۽نيئهدنملقعحرطِيڙهڪ۾ِيناوجيجنهنپنوت14 .يهآويرڀناسنلاثمنيهادنوايکناناهوت۽،ويڏڇيڪڍيکنيمزيڄسحوريجنهنت15 نيئهبوبحمنوتِلِيتملسيجنهنت۽ويونهناڏنٽيٻنيئاتيرپولانوجنهنت16
ايويجئپ۾بجعيکوتڪلميتنحيرشت۽نلاثم،نرواحم،نتيگيجنهنت17 وياڌورگناوڊيسيکيدناچ۽ويڪڏگرگناونيٽيکنوسوت،وٿيڃوويڏسادخدنوادخوجليئارساينبوڪيج،ناسيلانيجادخدنوادخوت18 .ويوويڪُباتيکوتيرڪيجمسجيجنهنپ۽،ويڪوڪهجڌنڪوجنهنپنايڳايجنتروعوت19 ويٿنيگمغيتِيفوقويبيجنهنپ۽،ويڪلزانبضغيتنراٻيجنهنپوتيرڪنهنت،ويڪڪاپانيکجٻيجنهنپ۽ويڪرادغاديکتزعيجنهنپوت20 يئڪتموڪحتهاشدابيغابيڙڪهنامميئارفا۽يئويجئاهروتهاشدابيرڪنهنت21 جٻوجِيهنا۽،ودنڪمتخيکلسنليڊنوچيجنهنپيڪن،ودنيٿسانمڪہبوڪوجنهيڪن،ودنيڏہنيڏڇہبنهڏڪيکهجاٻيجنهنپدنوادخرپ22 ڙجنهناڏدوئادنامنا۽ونڏوصحليچبوڙڪهيکبوقعينهيرڪنهنت،ودنڍڪہنہبنهڏڪوس،وٿيرڪرايپسڻاسوڪيج يروشميجنهنپنهنج،ويويڏڇيکِيهجمسيب۽ِيفوقويبيجنهڻام،ماعبارنامدلوايجنهنپ۽،ويهرڏگناسنڏاڏنبايجنهنپناميلسحرطِيڙها23 :ويراکيڏوتسروجههانگيکميارفا۽،ويڪههانگيکليئارساينبوڪيج،وهڻپمابوريٽپوجتابن.ويڏڇيرڦيکنهڻامناس ويوويڍڪنامڪلميکنهنايڪيج،ايويڌووڻهگمامتهانگاجنهنا۽24 ويآماقتنانٿمنيئاتسيج،وهويهريلوڳيکِيئاڙڇبينڀسنهناوجِلاڇ25
48باب
.ويويڙسرگناوائيڏملڪسدنس۽وٺيبيٿارگناوہهابِيبنسايلاِوپ1 ويڏڇيئاٽهگدادعتوجنهناناسشوجيجنهنپ۽ودنآراڪڏتخسيتنهنانه2 وٿلٺيهہهاباعفديٽ۽ويڪدنبيکنامسآنهناسملڪيجدنوادخ3 !وٿيهگسيرڪناشرگناووتريڪ۽!يئوينڏتزعنئيڪ۾نمڪبيجعيجنهنپيکوت،سايلايا4 :ناسملڪيجادخ،ويڪورئيجنامِاجيجنلئميکحورسدنس۽ويڪورئيجنامتوميکِوهڻاملئمڪهنهنج5 ناتيرتسبيجنهنايکنهڻامززعم۽،يهآودنيڻآ۾يهابتيکنهاشدابوڪيج6 :ولصيفوجماقتنا۾بروه۽،يڌٻتملميجدنوادخ۾انيسنهنج7 :وٿيرڪيبنِلڻيٿبايماڪِوپناکنا۽وٿيرڪررقميکنهاشدابِلڻٺوولدبوڪيج8 .۾ٿريجنڙوهگڙدنرٻ۽،ويووينک۾ِاويجہهابيکنهنج9 ۽،يچا۾بضغوهاوجڳاناکنا،يڏٿيکبضغيجيلصيفيجدنوادخهتِلِيهنا،وهويوويڪررقمِلڻرڪتملم۾نتقوندنسيکنج10 يرڪلاحبيکنليبقيجبوقعي۽،يئاٽومنهناڏٽپيکلديجِيپ نيسادنئيجرورضناساهتوڇنويڪنوڊنن۾رايپ۽وٺڏيکوتنجيهانهآاڳاڀس11 ناسِيگدوجوميجيدازهشهبنهنڪوه،ويهرورئيجوهنيئاتسيج،ويويجرڀناسحوريجنهنپسسيليا۽،وهليڪڍناسِاووڪيج،وهسايلاوها12 ويهگسيرڪُباتسيکوڪيڪن،ويوويلههن يئڪتوبنيجمسجيجنهِوپناکتوميجنه۽ويهگسهنيچابلاغسٿمظفلهبوڪ13 ائهرادناشمڪسدنسيتتومسدنس۽ايڪمڪبيجع۾ِيگدنزيجنهنپنه14 يڄس۽ايوايڍڪنامڪلميجنهنپ۽ايويرڦيهانيئاتسيت،ناکنهانگنجنهنپيڪن،يئڪہهبوتناکنهانگنجنهنپہننهڻامِلنيهلاڳينڀسنهنا15 .:ويهرمڪاح۽وهڻاموڙڍننوڙڪه۾يڻارهگيجدوئادرپ،ايويجڙکپ۾ايند ايڏڇيئاڌوہهانگيرونڪ۽وهدنسپيکادخوڪيجويڪمڪوهانڪنامنج16 يهاٺههوکِلِيڻاپ۽،يٽوکرٿپتخسناسههولنه:ويآيڻکيڻاپ۾چويجنا۽،ويڪطوبضميکرهشيجنهنپ17Ezekias .ويچناسرخفيڏو۽،وياڌوفلخيجنويصٿهوجنهنپ۽،ويلڪوميکسسيسبار۽،ويآبيريهنس۾تقويجنه18 .نويپنويپ۾ٽيپنوتروعنئيج،ايپنيئا۾ندرديها۽اڳلڻڪڏٿه۽نويلدنوجنهناِوپ19 ترازويجيسيا۽،وڌٻنامنامسآيکنهناادخڪاپيئوڙڪه۽،ايڪاهگڊنهناڏنهٿهاجنهنپ۽،يهآوراهجاٻوڪيج،ويڏسيکدنوادخنهنارپ20 .وياچبيکنهنايعيرذيج ويڏڇيرڪسانيکنهناڪئلمسدنس۽ويراميکرڪشليجنيروشانه21 يجنهنپوڪيج،ِيبنيسيعنئيج،وهطوبضم۾نقيرطيجدوئادِيپيجنهنپ۽،وهدنسپيکدنوادخوڪيج،وهويڪمڪوهاايقزحوجِلاڇ22
.وهونڏمڪحسيک،وهرادافو۽وڏو۾باوخ يئڪيهگڊرمعيجہهاشدابنه۽،ويوويلهيتئوپجس۾ينامزيجنه23 ائهادنڪمتام۾نويسيڪيج،ينڏيلستيکنهنا۽،يهآوڻيٿاڇرخآہتوٺڏحرطِيڱچنه24 .نويدنيانهڏڪاينويشنويهجڳ۽يهآوڻيٿاڇِلهشيمههتويڪرهاظنه25
49باب
ِيقيسوم۾لفحميجبارش۽يهآيٺمرگناوِيکام۾تاوينڀساها:يٿيهٺناسنفيجرطعاڪيج،يهآليهٺيجرطعنايريگداييجايسوج1 يهآرگناو .نيئايڏڇيڍڪمڪاڻهگاجِيراڪدب۽،ويلهناسِيئاچسيکڻاپ۾ڻجلدبيجنهڻامنه2 ويڪمئاقيکتدابعيجادخ۾ينامزيجنيديب۽،يئڪتيادهنهناڏدنوادخيکلديجنهنپنه3 اجهادوهيوجنيئاتسيا،ونڏيڏڇيکتعيرشيجِنيهاٿمڪيڌوناکڀسنهناوجِلاڇ،ائهرادبيعيئيڀسِاوسناکسايسوي۽سايقزح۽دوئاد4 .ايٿماڪانہهاشداب ونڏيکموقبيجعيڙڪهناشوجنهنا۽،ينڏيکنيٻتقاطيجنهنانهيرڪنهنت5 ويڏڇيرڪناريويکنيٽهگبجوميئوگنشيپيجسايمري۽ويڏڇيڙاسيکرهشليڊنوچيجِاجسدقمنهنا6 ،يٽپڙاپوهہتِلِيهنا،ويوويڪڪاپ۾ٽيپيجِاميجنهنپيکنهنج،وهيبنوڙڪهدوجوابيجناوڪيج،يئڪيئاڙڇبسڻاسننهوجِلاڇ7 يکوپ۽،ويهاٺڻپوها۽يرڪسان۽کڏ وهويوويراکيڏيتٿريجزمبورڪسيکوڪيج،وٺڏايوررادناشوهانهنجوهليقزحيئوها8 .ائهادنلهحرطِيڌسيڪيجيئڪتيادهيکنهنا۽ويڪرڪذوجننمشدٺيهلڪشيجنهنيمنهوجِلاڇ9 نيقييکنهنا۽،ينڏيلستيکبڪيجنهناہتڻاڪاڇ،ويڏڻرڪنرهاٻناکِاجيجنهنپاڏهيجنهنا۽،يڏتڪربيکراگداي،نامنيبننهراٻ۽10 ويرايڏ :وهرگناويناشنڪهيتٿهيڄاسوهڪيڻوتيج؟وياڌونئيڪيکليباوروزناسا11
رايتِلللجيجہشيمهوڪيج،ويارهٺلڪيهسدقموڙڪهِلدنوادخ۽ويهاٺرهگ۾ينامزيجنهنپنهنج،وهڪديسويٽپوجيسيعحرطِيڙها12 وهويوويڪ يجناسا۽ايهاٺراب۽ازاورد۽،نويويهڊيڪيج،نويراڀاِليجناسانهنج،يهآولانوڏووجيلانيجنهنج،وهڻپسايمين۾نهڻامليڊنوچ۽13 نوئايراڀايرويکِيدابرب وهويوويڍڪنامنيمزيکنههتڻاڪاڇويٿہناديپوهڻامہبوڪوڙهجڪونحيتنيمزرپ14 دنوادخاڏهاجنهنج،وهِلشئاهريجنهڻام،وهمڪاحوجنرئاڀيجنهنپوڪيج،وهرنروگوڙهجفسويوڪيج،ويٿاديپناوجہبوڪيتايڪن15
ائهايوايڪيلاوحيج وهرادناجڪيڌوناکڀس۾تاقولخمينڀسمدآحرطِيڙها۽،ائهاراوتزعيڏو۾نهڻامٿيس۽ميس16
50باب .ويڪطوبضميکلڪيه۾نهنيڏيجنهنپ۽يئڪتمرميرويجرهگ۾ِيگدنزيجنهنپنهنج،ٽپوجساينوا،نهاڪرادرسيڏونوعمش1 ويوويهاٺوعلقدنلبوجتڀيراڌوچيجلڪيه،يئاچواوڻيٻناکداينبيجنه۽2 وهليڪڍناسنتختيجلتٽ،۾امنبطقيڙهجڊنمس،ضوحِلڻرڪلصاحيجِيڻاپ۾نهنيڏيجنه3 .ويڪطوبضمِلڻرڪوريهگيکرهش۽،يوپہنيرڪوهاہتويکرلايخوجلڪيهنه4 يٿتزعيرتيڪسدنس۾چويجنهڻاميدنرڪننامسدقم5 وهرگناوڊنچلمڪم۽وراتوجحبص۾چويجرڪڪوه6
.رگناوحزقسوق۾ِينشوريجنرڪڪ۽،وٿيرڀاجسيتردنميجِنيهاٿمناکڀسنئيج7 :رگناونخاشيجڻونابول۾مسوميجيراهنوا۽،رگناونرانڪيجِيڻاپيجنئايرد،رگناونلگيجبلگ۾راهبيجلاسنئيج۽8 ڏگناسنرٿپيتميقيجمسقره،رگناونتربيڙڪهيجنوس۽،روخب۽ہهاب۾روخبنئيج9 .وٿيڌونيئاتنرڪڪوڪيج،رگناوڻويجربونص۽،وٿيئڏوويموڪيجرگناوڻويجنوتيز۽10 تزعيکڪاشوپيجِيڪاپِيهنانهڏت،ويونهناڏہهاگنابرقسدقمنهڏت،نيئايرهپناسلامڪيجللج۽نيئايرهپڪاشوپوجتزعوهنهڏج11 .نيئايشخب ِيرڪٻيجرادويديجسنبليراڌوچيجنهنج،وٺيبيتِيٽوچيجہهاگنابرقڻاپوهنهڏت،ايڍڪنامنٿهيجننهاڪاصحيهانهنهڏج12 ايويرڦيراڌوچسدنسنئيجڻواجنيجک۽ويوويڪوريهگرگناو ائهنايڳايجتعامجيڄسيجليئارساينب،۾نٿهنجنهنپانارذناجدنوادخ۽ائه۾ناشيجنهنپٽپڀساجنوراهحرطِيڙها13 .يراگنيسيکينارذنيجقلطمرداقنيهاٿمناکڀسوهہتِلِيهنا،يرڪمتختمدخيجہهاگنابرق۽14 نهناڏہهاشدابيڏوناکينڀسِوبشوخرادوبشوخوڙڪهيتنريپيجہهاگنابرقِيهنا،ويراهتروجروگنا۽وياڌونهناڏيلايپٿهوجنهنپنه15 ويراه ِلِيريگداييجيلاعتادخہتِلِيهنا،نوئاياڌٻڙوگوڏو۽نوئاياڄواراتوتاجِيدناچ۽ايڪاڪاونٽپيجنوراهِوپ16 ِلڻرڪتدابعيجقلطمرداقادخدنوادخيجنهنپايپيرڪيتنيمزيرڪرڀنهنميچا۾ڙڪتوهڻاميئيڀسنهڏت17 .ويووياڳڳاروٺمڏگناسنزاوآيجمسقفلتخم،اياڳهاراسناسنزاوآيجنهنپڻپنڻئاڳ18 ۽،يئويٿمتخريدقتيجدنوادخنيئاتسيج،ايهرادنرهگاعدنيئاتسيت،يهآنابرهموڪيج،يرهگاعدنايڳايجِيهنا،نيهاٿمناکڀس،دنوادخنهڻام۽19 نهآاڪچيرڪلمڪمتمدخسدنسيها نڪڻاکاويجدنوادخناسنپچنجنهنپوهہتِلِيهنا،نيئايکرناٿميجتعامجيڄسيجنليئارساينبيڻکيٿمٿهاجنهنپ۽ويويهلٺيهوهِوپ20 .نيٿشوخيتيلانسدنس۽ يلمتڪربناکادخيکنهناہتِلِيهنا،نوئايڪهجِلڻرڪودجسيريڀيئٻيها21 ۽،وٿيئاڌونامٽيپيکنهنيڏيجناساوڪيج،ڌنهرهوٿيرڪمڪبيجعفرصوڪيج،ويرڪڻاکاويجادخيجينڀسناهوتيڻاهيرڪنهنت22 وٿيرڪشيپناسناساقباطميجمحريجنهنپ ِلهشيمه۾ليئارسا۾نهنيڏيجناسايهگسيٿنماوها۽،يرڪاطعيشوخيجلديکناساوها23 !يئاچبيکناسايتتقويجنهنپ۽،يرڪقيدصتيجهجاٻيجنهنپناسناساوهہتِلِيهنا24 يهنوڪنوموقنويٽ۽،يٿيرڪترفنلديجنهنميکنجنهآنوموقنوجمسقهٻ25 اٿنهر۾مخيسيڪيجوهڻامفوقويبيها۽،اٿنهر۾نيتسلفيڪيجيها۽،نهآاٺيويتلبجيجہيرماسيڪيجيها26 .يڍڪپهاڏناملديجنهنپنهنج،يهآيکلميلعتيجملع۽ہهجمس۾باتڪنهيسيعٽپيجچاريسيجملشوري27 ودنيويٿوڻايسوٿيکر۾لديجنهنپيکنهناوڪيجوها۽ودنڪلمعيتنيشنهناوڪيجوهايهآوڳاڀس28 وڪيج،يٿيرڪيڻاوڳايجِيهناينشوريجدنوادخوجِلاڇ،ودنيٿطوبضمِلِيشرهوهہتودنڪلمعيتنهناوهنهڏڪيجوجِلاڇ29 .نيمآنيمآ.ِلهشيمهوجبرولانوراوتڪرب.وٿيئڏيئاناديکرادنيد
51باب
ناهوتنام،ڙدنيڏتاجنيجنهنمادخيا،سدنڪهاراسيجناهوت۽،هاشداب۽راهڻلاپيا،سدنڪراذگرڪشوجناهوتناماعديجچاريسٽپيسيع1 :سدنڪهاراسيجيلانيج نفلاخميجنهنم۽،ناکنپچنراوڻهاٺڙوڪ۽،ناکِيلهڦيجنابز۽،ناکِيهابتيکمسجيجنهنم۽،نيهآراگددم۽ظفاحموجنهنمنوتوجِلاڇ2 نيهآراگددموجنهنمفلخيج نهنا۽،ائهرايتِلڻڃويئاکيکنوميڪيجناکندنڏيجنهنا،يرڪيجتمظع۽تمحريجيلانيجنهنت،يرڪيجترثڪيجنهنايکنوم۽3 ؛ويهٽونوم.يئهبلطيجِيگدنزيجنهنميکنج،ناکنتبيصميئنرتيڪنهنا۽،ائه۾لوڳيجناجيجنهنميڪيج،ناکنٿهيج يراٻهننوماڪيجنامچويجهابِيهنا۽،ناکڻجٻديجہهابناکفرطره4 ناکڻئاهلاڳڙوڪ۽ناکنابزيدنگ،ناکيئاهنوايجٽيپيجخزود5 .يئهوهجيويجخزودناٺيهيگدنزيجنهنم،ويويچاوهجيويجتومحوروجنهنم،ناسمازلايجنابزقحانيڙڪهيتہهاشداب6 يهنوڪہبوڪرپ،يئڪلوڳيجددميجنهڻامنوم،يهنوڪوراوڻرڪددميکنوموهڻامہبوڪ۽،ويڪوريهگناکيساپرهيکنومنهنا7 نٿهيجننمشدنيک۽،يهآ۾راظتنايجنهنتيکنج،نيئاچبوٿنئيڪنوت،يتنمڪيڻارپيجنهنت۽،راهڻلاپيا،يتهجاٻيجنهنتهتويچوسنومِوپ8
وهہنددمہبوڪلهمنهنج،۾تقويجرخف۽،۾نهنيڏيجتبيصميجنهنميکنوموههت،ويڏسيکراهڻلاپيجراهڻلاپيجنهنپنوم10 :يئويڌٻاعديجنهنمِوپ۽سدنڪہهاراسسدنسناسِيراذگرڪش۽،سدنڪہهاراسيجيلانيجنهنتہشيمهِآ11 ۽،سدنڪہهاراسيجنهنت۽سدنڪيراذگرڪشيجنهنتِآيرڪنهنت،وياچبناکتقويڙڇبيکنوم۽،وياچبناکِيهابتيکنوموتوجِلاڇ12 دنوادخيا،سدنيڏتڪربيکيلانيجنهنا مٿايئڪبلطيجپهاڏحرطِيرڌپہتسوهودنرهگاعدنهڏت،سوهويوسيدرپنهڏڪايسوهوڍنناڃاِآنهڏج13 .سدنهرودنيلوڳيکنهنيئاترخآ۽،يرهگاعدِلنهنايڳايجلڪيهنوم14 نهنومناکِيناوجيجنهنم،ويلهيتيتسرحيحصريپوجنهنم:يهآيهرشوخ۾نهلديجنهنم،نيئاتڻيٿيکوپيجروگنايٺوناکلگوجنيئاتسيا15 يئڪلوڳيج .ويکسوڻهگمامت۽،ويڪلوبقيکنا۽،ويڪوڪهجوروٿيکننڪنوم16 وٿيئڏپهاڏيکنوموڪيجسدنڪهاراسيجِيهناِآيرڪنهنت،ويٿودئاف۾نايکنوم17 سدنيٿهنراسمرشنامِوپيهآيڱچاڪيج،مٿايئڪيوريپيجِيهناناسلد۽،سدنلهنايٺپيجِيهناہتوهويڪودارانوموجِلاڇ18 .ويڪمتاميتِيربخيبيجنهنپ۽،ايڪاهگڊنهناڏنامسآيٿمٿهاجنهنپنوم:سئهحيحصِآ۾نلمعيجنهنم۽،يهآويهڙوناسنهحوروجنهنم19 يکنوميرڪنهنت،يهآويڪلماشسڻاسيٺوناکعورشلديجنهنپيکنوم:ويلم۾يئاڪاپيکنهيکنوم۽،ويلهنهناڏنهيکحوريجنهنپنوم20 ودنيوويراسوهن .يهآيلمتيڪلميڱچيکنوميرڪنهنت،يئهناشيرپ۾ڻهلوڳيکنهلديجنهنم21 سدنڪهاراسسدنسناسنانام۽،يهآينڏنابزيڙڪهِلماعنايجنهنپيکنومدنوادخ22 وهر۾رهگيجملع۽وچاوهجيويجنهنمليهڙپڻانيهوا23 ؟نهآلياڃاحوراجناهواوجِلاڇ،وئچاٿاڇيکنيهلاڳنهنا۽ويهآايپيٿوڇتسسنيهوا24 ويرڪديرخِلڻاپِاوسناکنسئپيکنه”ہتويچ۽ويلوکتاووجنهنپنوم25 يهآلڪشمڻلوڳ۾ٿهوها:ويڏڻرڪلصاحتيادهيکحوريجنهنپ۽،وهجوناٺيهِيچڳيجنهنپ26 .يهآويلممارآوڻهگيکنوم۽،يهآتنحمٽهگِيڙهڪيکنوم،سڏناسنيکانيجنهنپ27 ويرڪلصاحنوسوڻهگناسددميجنا۽ويرڪلصاحايکسيتينامئپيڏو28 .ہنيجئامرشيدنڪہهاراسسدنس۽يئٿشوخ۾تمحريجنهحوروجنهنت29 .ودنيڏرجاوجنهنپيکناهوايتتقويجنهنپوه۽،ويرڪنيئايرهپمڪوجنهنپ30