Swahili - Ecclesiasticus

1DibajiyaHekimayaYesuMwanawaSirach Ijapokuwamambomenginamakubwayametolewa kwetunatoratinamanabii,nanawenginewaliofuata nyayozao,mamboambayoIsraeliyapasakusifiwakwa elimunahekima;nasilazimawasomajituwawe wastadiwaowenyewe,balinawalewanaotaka kujifunzawawezekuwanufaishawalionje,kwakunena nakuandika:babuyanguYesu,alipokuwaamejitolea sanakatikakusomatorati,namanabii,navitabuvingine vyababazetu,nawalikuwawamepatandaniyake uamuzimzuri,alivutwajuuyakemwenyewepia kuandikakitukinachohusiananaelimunahekima;ili walewanaotakakujifunzanakuzoeamambohayo wafaidikezaidikuishikwakufuatasheria.Kwahiyo nikusihiuisomekwaupendeleonauangalifu,na utusamehe,tunapoonekanakuwatumepungukiwana baadhiyamanenoambayotumejitahidikuyafasiri. MaanamanenoyaleyaleyaliyonenwakwaKiebraniana kutafsiriwakatikalughanyinginehayanamaanasawa ndaniyake;walasihayotu,balitoratiyenyewe,na manabii,navitabuvinginevyote,havinatofautikubwa zinazungumzwakwalughayaowenyeweKwamaana katikamwakawathelathininananewakujaMisri, wakatiEuergetesalipokuwamfalme,nakuendeleahuko kwamudafulani,nilipatakitabuchaelimuisiyondogo: kwahiyonilionanimuhimusanakwangukuwekabidii nataabuilikutafsiri;akitumiauangalifumwingina ustadikatikanafasihiyokukimalizakitabu,na kuwaelezawaopia,ambaokatikanchiyakigeniwako tayarikujifunza,wakiwawamejitayarishahapoawali kwaadabukuishikufuatananasheriaHekimayote hutokakwaBwananayupamojanayemilele

2Ninaniawezayekuhesabumchangawabahari,na matoneyamvua,nasikuzamilele?

3Ninaniawezayekuupataurefuwambingu,naupana wanchi,navilindi,nahekima?

4Hekimaimeumbwakablayavituvyote,naufahamu wabusaratangumilele

5NenolaMungualiyejuunichemchemiyahekima;na njiazakeniamrizamilele.

6Shinalahekimalimefunuliwakwanani?Auninani aliyejuamashauriyakeyahekima?

7Ninaniujuziwahekimaumedhihirishwa?naninani ameelewauzoefuwakemkuu?

8Kunamwenyehekimanawakuogopwasana,Bwana ameketikatikakitichakechaenzi.

9Alimuumba,akamwona,akamhesabu,nakumwaga juuyakazizakezote.

10Yeyeyupamojanawotewenyemwilikulinganana zawadiyake,nayeamewapawalewampendao.

11KumchaBwananiheshima,nautukufu,nafuraha,na tajiyashangwe.

12KumchaBwanahuchangamshamoyo; 13AnayemchaMwenyezi-Mungumamboyatamendea vyemahatimaye,nayeatapatakibalisikuyakufakwake.

14KumchaBwananimwanzowahekima,Nailiumbwa pamojanawaaminifutumboni.

15Amejengamsingiusionamwishonawanadamu,na ataendeleanauzaowao.

16KumchaBwananiutimilifuwahekima,Nahuwajaza wanadamumatundayake.

17Anaijazanyumbayaoyotevituvinavyotamanika,na maghalakwamazaoyake.

18KumchaBwananitajiyahekima,Husitawishaamani naafyakamilifu;vyoteviwiliambavyonikaramaya Mungu:nakuwafanyawampendaokuwanafurahazaidi.

19Hekimahunyesheaustadinamaarifayaufahamu wenyemsimamo;

20ShinalahekimanikumchaBwana,namatawiyake nimaishamarefu.

21KumchaBwanahufukuzadhambi;

22Mtuwahasirahawezikuhesabiwahaki;kwamaana nguvuyaghadhabuyakeitakuwauharibifuwake.

23Mwenyesubiraatararuakwamuda,nabaadaye furahaitamwagikia

24Atafichamanenoyakekwamuda,namidomoya wengiitatangazahekimayake.

25Mifanoyamaarifaimokatikahazinazahekima, lakiniutauwanichukizokwamwenyedhambi

26Ukitakahekima,zishikeamri,naBwanaatakupa kwako

27MaanakumchaBwananihekimanaadabu,Naimani naupolendiofurahayake

28UsimtumainieBwanaukiwamaskini;

29Usiwemnafikimachonipawatu,nashikamacho unayosema

30Usijitukuze,usijeukaanguka,nakuletaaibujuuya nafsiyako,nahivyoMunguakafunuasirizako,na kukutupachinikatikatiyakusanyiko,kwasababu hukujiakatikahofuyaBwana,lakinimoyowako imejaaudanganyifu

SURA2

1Mwanangu,ukijakumtumikiaBwana,tayarishanafsi yakokwamajaribu

2Uelekezemoyowako,ukavumiliedaima,wala usifanyeharakawakatiwataabu

3Shikamananaye,walausiondoke,iliupate kuongezekamwishowako.

4Nachochoteunacholetewakifurahie,nasubiriunapo dhinishwa.

5Kwamaanadhahabuhujaribiwamotoni,nawatu wanaokubalikakatikatanuruyataabu.

6Mwaminiyeye,nayeatakusaidia;itengenezenjiayako, naumtumaini.

7NinyimnaomchaBwana,zingojeenifadhilizake;wala msiendekando,msijemkaanguka.

8NinyimnaomchaBwana,mwaminini;nathawabu yenuhaitakwisha.

9NinyimnaomchaBwana,tumaininimema,nafuraha yamilelenafadhili.

10Tazamenivizazivyakale,mkaone;Je!kunamtuye yotealiyemtumainiBwana,nakufadhaika?Aukuna yeyotealiyekaakatikahofuyakenakuachwa?Auni nanialiyewahikumdharau,aliyemwita?

11KwamaanaBwananimwingiwarehemanarehema, simstahimilivu,nimwingiwarehema,nayehusamehe dhambi,nakuokoawakatiwataabu

12Olewaomioyoiliyonahofu,namikonoiliyozimia, namkosajiaendayenjiambili!

13Olewakealiyekatatamaa!kwamaanahaamini;kwa hiyohatatetewa.

14Olewenuninyimliokosasubira!namtafanyanini Bwanaatakapowajilia?

15WamchaoBwanahawataliasinenolake;nao wampendaowatashikanjiazake.

16WamchaoBwanawatatafutayaliyomema,ya kumpendeza;nawalewampendaowatajazwanasheria.

17WamchaoBwanawataitengenezamioyoyao,na kujinyenyekezambelezake;

18wakisema,TutaangukakatikamikonoyaBwana, walasikatikamikonoyawanadamu;

SURA3

1Enyiwana,nisikienimimibabayenu,nafanyeni baadayahayo,ilimpatekuwasalama

2KwaniBwanaamempababaheshimajuuyawatoto, naamethibitishamamlakayamamajuuyawana

3Anayemheshimubabayakehufanyaupatanishokwa ajiliyadhambizake

4Nayeamheshimuyemamayenikamamtuajiwekeaye hazina

5Anayemheshimubabayakeatakuwanafurahaya watotowakemwenyewe;naaombapo,atasikiwa

6Anayemheshimubabayakeatakuwanamaishamarefu; naamtiiBwanaatakuwafarajakwamamayake

7AnayemchaBwanaataheshimubabayake,na atawatumikiawazaziwakekamabwanawake

8Waheshimubabayakonamamayakokwanenona kwatendo,ilibarakaikujiekutokakwao

9Kwanibarakayababahuimarishanyumbazawatoto; lakinilaanayamamahung'oamisingi

10Usijisifukwaaibuyababayako;kwamaanaaibuya babayakosiutukufukwako

11Kwamaanautukufuwamtuhutokakatikaheshima yababayake;namamaasiyenaheshimaniaibukwa watoto.

12Mwanangu,msaidiebabayakokatikauzeewake, walausimhuzunishesikuzoteanapokuwahai.

13Naakiliyakeikipungukiwa,mvumilie;wala usimdharauwakatiungalikatikanguvuzakozote.

14Kwamaanamsamahawababayakohautasahauliwa, nabadalayadhambiutaongezwailikukujengawewe.

15Katikasikuyataabuyakolitakumbukwa;dhambi zakonazozitayeyuka,kamabarafuwakatiwajoto.

16Amwachayebabayenikamamtukanaji;na amkasirishayemamayakeamelaaniwa.

17Mwanangu,endeleanashughulizakokwaupole; ndivyoutakavyopendwanayeyealiyekubaliwa.

18Kadiriulivyomkuu,ndivyoutakavyozidi kujinyenyekeza,naweutapatakibalimbelezaBwana.

19Wengiwakomahalipajuunawenyesifa,lakinisiri zinafunuliwakwawapole.

20KwamaanauwezawaBwananimkuu,Naye huheshimiwanawanyenyekevu.

21Usitafutemamboyaliyomagumukwako,wala usichunguzemamboyaliyojuuyauwezowako.

22Lakiniyaleunayoamriwayafikiriekwaunyenyekevu, kwamaanasilazimakwakokuonakwamachoyako mamboyaliyofichika.

23Usiwemdadisiwamamboyasiyoyalazima; 24Kwamaanawengiwamedanganyikakwamawazo yaoyaubatili;nadhanambayaimepinduahukumuyao. 25Bilamachoutatakanuru;

26Moyomkaidiutapatwanamabayahatimaye;na apendayehatariataangamiahumo.

27Moyomgumuutajazwanahuzuni;namtumwovu atalundikadhambijuuyadhambi.

28Katikaadhabuyamwenyekiburihakunadawa;kwa maanammeawauovuumetiamizizindaniyake.

29Moyowamwenyebusarautaelewamithali;nasikio lisikivunitamaayamwenyehekima.

30Majiyatazimamotouwakao;nasadakahufanya upatanishowadhambi

31Naanayerudishanyumamemaanakumbuka yatakayokujaAkheranaakiangukaatapatamahalipa kusimama

SURA4

1Mwanangu,usimdhulumumaskinikatikarizikiyake, Walausiyafanyemachoyamhitajikungojeamuda mrefu

2Usiihuzunishenafsiyenyenjaa;walausimkasirishe mtukatikadhikiyake

3Usiuongezeetaabumoyoulionahuzuni;wala msikawiekumgawiamhitaji

4Usikataeduayamtualiyeonewa;walausimgeuziemtu maskiniusowako

5Usimgeuziemhitajijicholako,walausimpesababuya kukulaani;

6Kwamaanaakikulaanikatikauchunguwanafsiyake, maombiyakeyatasikiwakwayeyealiyemuumba

7Jipatieupendowamkutano,ukainamishekichwa chakombeleyamtumkuu.

8Usihuzunikekumtegamaskinisikiolako,nakumpa jibulakirafikikwaupole.

9Mkomboeyeyealiyedhulumiwanamkonowa mdhulumu;walausikatetamaauketipokatikahukumu.

10Uwekamababakwayatima,nabadalayamumekwa mamayao;

11Hekimahuwainuawatotowake,nakuwashika wamtafutao.

12Ampendayehupendauzima;naowamtafutao mapemawatajazwafuraha.

13Anayemshikiliasanaataurithiutukufu;napopote aingiapo,Bwanaatambariki.

14WalewanaomtumikiawatamtumikiaMtakatifu,na walewampendaoBwanaanawapenda.

15Anayemsikilizaatawahukumumataifa,na anayemsikilizaatakaasalama.

16Mwanamumeakijikabidhikwake,atarithi;nakizazi chakekitammiliki

17Maanahapomwanzoatakwendapamojanayekatika njiazilizopotoka,nakuletahofunawogajuuyake,na kumtesakwanidhamuyake,hataatakapoitumainianafsi yake,nakumjaribukwasheriazake.

18Kishaatamrudishianjiailiyonyooka,nakumfariji,na kumwonyeshasirizake.

19Lakiniakikosa,huyomwanamkeatamwacha,na kumtiakatikamaangamiziyakemwenyewe.

20Angaliafursa,najihadharinauovu;walausionehaya inapoihusunafsiyako.

21Maanaikoaibuiletayodhambi;nakunaaibuambayo niutukufunaneema.

22Usikubalimtuyeyotedhidiyanafsiyako,nauchoyo wamtuyeyoteusiufanyeuanguke.

23Walausijizuiekunenapanaponafasiyakutenda mema,walausifichehekimayakokatikauzuriwake.

24Maanakwamanenohekimaitajulikana,nakujifunza kwanenolaulimi

25Msisemekinyumechakwelikwavyovyote;bali ufedhehekenakosalaujingawako.

26Usionehayakuziungamadhambizako;na usilazimishemkondowamto

27Usijifanyekuwamtuwachinikwampumbavu;wala msikubalinafsiyamwenyenguvu

28Jitahidiniukwelihatakufa,naBwanaatakupigania

29Usiwenaharakakatikaulimiwako,nakatikavitendo vyakokuwamlegevunamlegevu

30Usiwekamasimbanyumbanimwako,walausiwena hofukatiyawatumishiwako

31Usinyoshemkonowakoilikupokea,naufunge wakatiutakapolipa

SURA5

1Usiwekemoyowakojuuyamaliyako;walausiseme, Ninayoyakunitoshakwamaishayangu

2Usizifuateakilizakomwenyewenanguvuzako, Uziendeenjiazamoyowako;

3Walausiseme,Ninaniatakayenitiamoyokwa matendoyangu?kwakuwaBwanahakikaatalipiza kisasikiburichako

4Usiseme,Nimetendadhambi,naniubayagani ulionipata?kwakuwaBwananimvumilivu,hatakuacha uendezako.

5Kwahabariyaupatanisho,usiogopekuongezadhambi juuyadhambi.

6Walamsisemerehemayakenikubwa;atasuluhishwa kwaajiliyawingiwadhambizangu;kwamaanarehema naghadhabuhutokakwake,naghadhabuyakehuwajuu yawakosaji.

7UsingojeekumrudiaBwana,walausiachesikubaada yasiku;

8Usiuwekemoyowakojuuyamaliiliyopatikanakwa udhalimu,kwamaanahaitakufaakitusikuyamsiba.

9Usipepetekwakilaupepo,walausiendekatikakila njia;

10Uwethabitikatikaakilizako;nanenolakoliwesawa.

11Uwemwepesiwakusikia;namaishayakoyawesafi; najibukwasubira.

12Ukiwanaufahamu,mjibujiraniyako;kamasivyo, wekamkonowakojuuyakinywachako.

13Heshimanaaibunikatikamazungumzo,Naulimiwa mwanadamuniangukolake.

14Usiitwemchongezi,walausiviziekwaulimiwako;

15Usikosekujuajambololotekatikajambokubwaau dogo.

SURA6

1Badalayarafikiusiweadui;maanakwanjiahiyo utarithijinabaya,aibunalawama;

2Usijisifukatikashaurilamoyowako;ilinafsiyako isiraruliwevipande-vipandekamang'ombeapoteaye pekeyake.

3Utakulamajaniyako,nakupotezamatundayako,na kujiachakamamtimkavu.

4Nafsimbayaitamwangamizayeyealiyenayo,Na kumfanyakuwamzahanaaduizake.

5Lughatamuitaongezamarafiki;nalughayaupole itaongezasalamu

6Uwenaamaninawatuwengi,lakiniuwenamshauri mmojatukatiyaelfu

7Ikiwaungependakupatarafiki,mthibitishekwanza, walausiharakishekumpamkopo

8Maanamtufulaninirafikikwaajiliyatukiolake mwenyewe,walahatakaakatikasikuyataabuyako

9Nayukorafikiambayeamegeuzwakuwauadui,na ugomviutafunuaaibuyako

10Tena,rafikifulaninimshirikiwamezani,na hatadumukatikasikuyataabuyako

11Lakinikatikakufanikiwakwakoatakuwakamawewe mwenyewe,naatakuwajasirijuuyawatumishiwako

12Ukinyenyekezwa,atakuwajuuyako,naatajificha usonipako

13Jitengenaaduizako,najihadharinarafikizako 14Rafikimwaminifuningomeimara;

15Rafikimwaminifuhawezikumshindakitu,naukuu wakehaufaikitu

16Rafikimwaminifunidawayauzima;naowamchao Bwanawatamwona

17AmchayeBwanaatauongozaurafikiwakesawasawa; 18Mwanangu,kusanyamafundishotanguujanawako, naweutapatahekimahatauzeewako.

19Njoonikwakekamamtualimayenakupanda,na kungojeamatundayakemema;

20Hapendezwisananaasiyenaelimu;asiyena ufahamuhatakaanaye.

21Atalalajuuyakekamajiwekuulamajaribio;naye atamtupakablayamudamrefu.

22Kwanihekimanikulingananajinalake,na haijulikanikwawengi.

23Sikia,mwanangu,pokeashaurilangu,Walausikatae shaurilangu;

24Nautiemiguuyakokatikapinguzake,nashingo yakokatikaminyororoyake.

25Uinamishebegalako,umchukue,walausihuzunike kwavifungovyake.

26Njookwakekwamoyowakowote,nauzishikenjia zakekwauwezowakowote

27Tafuta,utafute,nayeatajulikanakwako;nawe ukishamshika,usimwacheaendezake.

28Kwamaanamwishoweutapatarahayake,nahiyo itageuzwakuwafurahayako.

29Ndipopinguzakezitakuwangomeimarakwako,na minyororoyakevazilautukufu.

30Kwamaanakunapamboladhahabujuuyake,na pindozakenikambazazambarau.

31Utamvikakamavazilaheshima,naweutamvika kamatajiyafurahapandezote.

32Mwanangu,ukitaka,utafundishwa;nakamautaweka akiliyako,utakuwanabusara.

33Ukipendakusikia,utapataufahamu;ukitegasikio utakuwanahekima;

34Simamakatikawingiwawazee;nashikamanenina mwenyehekima.

35Muwetayarikusikiakilanenolakimungu;namifano yaufahamuisikuepuke

36Ukimwonamtumwenyeufahamu,mwendee mapema,namguuwakouvaengazizamlangowake.

37AchaniayakoiwejuuyamaagizoyaBwanana kutafakaridaimakatikaamrizake;

SURA7

1Usitendeubaya,usipateubaya

2Ondokananawasiohaki,nauovuutakugeukiawewe

3Mwanangu,usipandekwenyemiferejiyaudhalimu,na usiivunemarasaba

4UsimtafutieBwanaukuu,walamfalmekitichaenzi

5UsijifanyekuwamwenyehakimbelezaBwana;wala usijisifukwahekimayakombeleyamfalme

6Msitafutekuwamwamuzi,msiwenauwezowa kuondoauovu;usijeukamwogopamwenyenguvu, Kikwazokatikanjiayaunyofuwako

7Usiudhikejuuyawingiwawatuwamji,kishausijitie chinikatiyawatu

8Msifungedhambimojajuuyamwingine;kwamaana katikamtummojahutakosakuadhibiwa

9Usiseme,Munguatatazamawingiwamatoleoyangu, naminikimtoleaMunguAliyejuu,atanikubali

10Usikatetamaaunapoomba,walausiachekutoa sadaka.

11Usimchekemtukwadharaukatikauchunguwanafsi yake;

12Usimwazienduguyakouongo;walausifanyekama kwarafikiyako.

13Msifanyeuongowanamnayoyote,kwamaana desturiyakesinjema.

14Usitumiemanenomengikatikakundilawazee,wala usisememanenomengiunaposali.

15Msichukiekazingumu,walashambaambaloAliye Juuameamuru.

16Usijihesabumiongonimwawingiwawenyedhambi, lakinikumbukakwambaghadhabuhaitakawia.

17Nyenyekeasana;maanakisasichawaovunimotona wadudu.

18Usimbadilisherafikikwawemawowote;walandugu mwaminifukwadhahabuyaOfiri.

19Usimwachemwanamkemwenyehekimanamzuri, kwamaanafadhilizakenizaidiyadhahabu.

20Ijapokuwamtumishiwakoanafanyakazikwa uaminifu,usimdhulumu,walamtuwamshahara anayejitoleakabisakwaajiliyako.

21Moyowakoumpendemtumwamwema,wala usimdhulumukwauhuru.

22Unang'ombe?yaangalieni,nayakiwakwafaidayenu, yawekekwenu.

23Unawatoto?waelekeze,nauziinamisheshingozao tanguujanawao.

24Unabinti?itunzemiiliyao,walausijifanyekuwa mchangamfu.

25Mwoebintiyako,naweutafanyajambozito,lakini mpemtumwenyeufahamu.

26Je,unamkekamaniayako?usimwache,lakini usijitoekwamwanamkemwepesi.

27Mheshimubabayakokwamoyowakowote,wala usisahauhuzuniyamamayako.

28Kumbukakwambaulizaliwanao;naunawezaje kuwalipawaliyokufanyia?

29McheBwanakwarohoyakoyote,nauwastahi makuhaniwake

30Mpendeyeyealiyekuumbakwanguvuzakozote, walausiwaachewatumishiwake

31McheniBwana,nakumheshimukuhani;ukampe sehemuyake,kamaulivyoamriwa;malimbuko,na sadakayahatia,nasadakayamabega,nadhabihuya utakaso,namalimbukoyavituvitakatifu

32Naunyooshemkonowakokwamaskini,ilibaraka yakoikamilishwe

33Karamainaneemamachonipakilamtualiyehai;na kwaajiliyawafuusiyazuie

34Usikosekuwapamojanawalewanaolia,na kuombolezapamojanawalewanaoomboleza

35Usichelewekuwatembeleawagonjwa,kwamaana hiyoitakufanyauwempendwa

36Chochoteutakachoshikamkononi,kumbukamwisho, walahutakosakamwe

SURA8

1Usishindanenashujaausijeukaangukamikononi mwake.

2Usishindanenatajiri,asijeakakulemea;maana dhahabuimeharibuwengi,nakuipotoshamioyoya wafalme.

3Usishindanenamtualiyejaaulimi,Walausirundike kunijuuyamotowake.

4Usichezeanenamtumkorofi,Wazaziwakowasije wakaaibishwa.

5Usimtukanemtuanayeachadhambi,lakinikumbuka kwambasisisotetunastahiliadhabu.

6Usimdharaumtukatikauzeewake,kwamaanahata baadhiyetutunazeeka.

7Usifurahieaduiyakomkuuakiwaamekufa,lakini kumbukakwambatunakufasote.

8Usidharaumazungumzoyawenyehekima,baliuzijue vizurimithalizao;maanakwaoutajifunzamafundisho, najinsiyakuwatumikiawakuukwaurahisi

9Usikosemazungumzoyawazee,kwamaanawaopia walijifunzakutokakwababazao,nakutokakwao utajifunzaufahamu,nakujibukamainavyotakiwa 10Usiwashemakaayamwenyedhambi,Usije ukateketezwakwamwaliwamotowake.

11Usiinukekwahasirambeleyamtumwovu,Asije akaviziailiakunasekatikamanenoyako.

12Usimkopeshealiyenanguvukulikowewe;kwani ukimkopesha,basihesabukuwaimepotea.

13Usiwemdhaminijuuyauwezowako;kwamaana ikiwawewenimdhamini,angaliakulipa.

14Usiendemahakamaninamwamuzi;kwamaana watamhukumukwautukufuwake.

15Usitembeenjianipamojanamtujasiri,asije akakuhuzunisha;

16Usishindanenamtualiyenahasira,walausiende nayemahalipasipowatu;

17Usishaurianenampumbavu;maanahawezikushika shauri.

18Usifanyejambolasirimbeleyamgeni;kwamaana hujuiatakachokitoa

19Usimfunguliekilamtumoyowako,Asijeakakulipa zamuyawerevu

SURA9

1Usimhusudumkewakifuanimwako,wala usimfundishesomobayajuuyakomwenyewe

2Usimpemwanamkenafsiyakokuuwekamguuwake juuyamaliyako

3Usikutanenakahaba,Usijeukaangukakatikamitego yake

4Usitumiesanaushirikawamwanamkemwimbaji, Usijeukakamatwanamajaribioyake

5Usimwangaliekijakazi,usijeukaangukakwavituvya thamanivilivyomondaniyake

6Usiwapemakahabanafsiyako,Usijeukapotezaurithi wako

7Usiangaliehukunahukukatikanjiakuuzamji,wala usitanga-tangakatikamahalipakepasipokuwanawatu 8Ugeuzejicholakombalinamwanamkemzuri,Wala usiutazameuzuriwamwingine;maanawengi wamedanganywanauzuriwamwanamke;kwamaana upendohuwashwakamamoto.

9Usiketihatakidogonamkewamtumwingine,wala usiketipamojanayemikononimwako,walausitumie pesazakokwadivai;Moyowakousijeukaelekeakwake, Nakwatamaayakoukaangukakatikauharibifu.

10Usimwacherafikiwazamani;kwamaanampyasi kamayeye;rafikimpyanikamadivaimpya; ikishazeekautakunywakwaraha.

11Usihusuduutukufuwamwenyedhambi,kwamaana hujuimwishowakeutakuwaje.

12Usipendezwenawanachofurahiawaovu;lakini kumbukahawatakwendabilakuadhibiwakwenyekaburi lao.

13Jitengenamtuyulealiyenauwezowakuua;basi usiwenashakajuuyahofuyamauti,naukimjia usimkosee,asijeakakuondoleauhaiwakomaramoja;

14Kadiriuwezavyo,mfikiriejiraniyako,Ushaurianena wenyehekima.

15Mazungumzoyakonayawenahekima,Namaneno yakoyoteyawekatikasheriayakeAliyejuu.

16Nawatuwenyehakinawalenakunywapamoja nawe;nafahariyakoiwekatikakumchaBwana.

17Kwamaanamkonowafundiutasifiwa,namtawala mwenyehekimawawatukwausemiwake.

18Mtuwaulimimbayanihatarikatikamjiwake;na mwenyekusemabilakufikiriatachukiwa.

SURA10

1Mwamuzimwenyehekimaatawafundishawatuwake; naserikaliyamtumwenyebusaraniyenyeutaratibu mzuri.

2Kamavilemwamuziwawatuniyeyemwenyewe, ndivyowasimamiziwakewalivyo;namkuuwamjini mtuwanamnagani,ndivyowalivyowotewakaaondani yake.

3Mfalmeasiyenahekimahuwaangamizawatuwake; lakinimjiutakaliwanawatukwahekimayaowenye mamlaka

4NguvuzaduniazimomkononimwaBwana,nayekwa wakatiwakeatawekajuuyakemtumwenyekufaa

5MkononimwaMungundikokufanikiwakwa mwanadamu,najuuyausowamwandishiataweka heshimayake

6Usichukuechukikwajiraniyakokwakilaubaya;wala usifanyelolotekwamatendomabaya

7KiburinichukizombelezaMungunambeleza wanadamu;

8Kwasababuyashughulizisizozauadilifu,majeraha, namalizilizopatikanakwaudanganyifu,ufalme unahamishwakutokakwawatummojahadikwa mwingine

9Kwaninidunianamajivunifahari?Hakunaneno bayakulikomtumwenyetamaa;kwamaanawakatiyu haihuutupamatumboyake

10Tabibuhukatizaugonjwamrefu;nayeyealiye mfalmeleokeshoatakufa

11Kwamaanamtuakifa,atarithiviumbevitambaavyo, wanyamawamwitunafunza.

12Mwanzowakiburiniwakatimtuanapomwacha Mungu,namoyowakeumegeuzwambalinaMuumba wake.

13Kwamaanakiburinimwanzowadhambi,nayeye aliyenachoatamwagamachukizo;

14Bwanaamevitupavitivyaenzivyawakuuwenye kiburi,nakuwawekawapolebadalayao.

15Bwanaameing'oamiziziyamataifayenyekiburi, Amewapandawanyongemahalipao.

16Bwanaalizipinduanchizamataifa,akaziangamiza hatamisingiyadunia.

17Amewachukuabaadhiyaonakuwaangamiza,na ameukomeshaukumbushowaoduniani.

18Kiburihakikufanywakwaajiliyawanaume,wala hasirakalihaikufanywakwawalewaliozaliwana mwanamke.

19WamchaoBwananimbeguiliyoimara,nawao wampendaonimmeawaheshima;walewavunjaoamri nimbeguidanganyikayo

20Miongonimwandugualiyemkuunimwenye kuheshimiwa;ndivyowalivyowamchaoBwana machonipake.

21KumchaBwanahutanguliakupatamamlaka;Bali ukalinakiburinihasarayake.

22Awetajiri,mtukufu,aumaskini,utukufuwaoni kumchaBwana.

23Haifaikumdharaumaskinialiyenaufahamu;wala haifaikumtukuzamtumwenyedhambi.

24Watuwakuu,nawaamuzi,nawenyeuwezo, wataheshimiwa;lakinihakunahatammojawaoaliye mkuukulikoyeyeamchayeBwana.

25Kwamtumwaaliyenahekimawaliohuru watatumikia;

26Usiwenahekimakupitakiasikatikashughulizako; walausijisifuwakatiwataabuyako.

27Afadhaliafanyayekazinakufanikiwakatikamambo yote,kulikoyeyeajisifuyenakukosachakula

28Mwanangu,itukuzenafsiyakokwaupole,nauipe heshimakulingananaadhamayake

29Ninaniatakayemhesabiahakiyeyeatendayedhambi juuyanafsiyakemwenyewe?naninani atakayemheshimuyeyeasiyeheshimunafsiyake?

30Maskinihuheshimiwakwaustadiwake,natajiri huheshimiwakwamaliyake

31Anayeheshimiwakatikaumaskini,sizaidisana katikamali?naasiyeheshimikakatikamali,sizaidisana katikaumaskini?

SURA11

1Hekimahuinuakichwachakealiyeduni,na kumketishakatiyawakuu

2Usimsifumtukwauzuriwake;walamsimchukiemtu kwasurayakeyanje

3Nyukinimdogomiongonimwakamainzi;lakini matundayakenichanjoyavituvitamu

4Usijisifukwamavaziyakonamavaziyako,wala usijisifusikuyautukufu;kwamaanakazizaBwanani zaajabu,nakazizakekatiyawanadamuzimefichwa.

5Wafalmewengiwameketichini;nayuleambaye hajawahikufikiriwaamevaataji.

6Watuwengiwenyenguvuwamefedheheshwasana;na mheshimiwaakakabidhiwamikononimwawatu wengine.

7Usilaumukablayakuuchunguzaukweli:fahamu kwanza,kishakemea.

8Usijibukablahujasikianenohilo;walausikatishe watukatikatiyamazungumzoyao.

9Usishindanekatikajambolisilokuhusu;walausikae katikahukumupamojanawenyedhambi.

10Mwanangu,usijiingizekatikamambomengi;na ukifuata,hutapata,walahutaokokakwakukimbia.

11Kunamtuafanyayekazinakutaabika,nakufanya haraka,nayukonyumazaidi.

12Tena,kunamwingineambayenimwepesi,na anahitajimsaada,asiyenauwezo,naamejaaumaskini;

lakinijicholaBwanalilimwonakwamema,akamwinua kutokakatikaunyongewake;

13Akainuakichwachakekutokakatikataabu;hata wengiwaliomwonawakastaajabu.

14Ufanisinataabu,uzimanakifo,umaskininautajiri, hujakwaBwana.

15Hekima,maarifanaufahamuwasheria,vyatokakwa Bwana;upendonanjiayamatendomemahutokakwake.

16Upotovunagizavilianzapamojanawakosaji,na uovuutachakaapamojanahaowajisifuo.

17KaramayaBwanahukaakwawachaMungu,Na neemayakehuletakufanikiwamilele.

18Kunamtuatajitajirishakwabidiiyakenakujibana, nahuyondiyefungulaujirawake.

19Kwakuwahusema,Nimepataraha,nasasanitakula vituvyangusikuzote;nabadohajuiniwakatigani utafikajuuyake,nakwambalazimaawaachiewengine vituhivyo,nakufa

20Uwethabitikatikaaganolako,ukaekatikahilo, ukazeekekatikakaziyako.

21Usistaajabiematendoyawakosaji;baliumtumaini Bwana,ukaekatikataabuyako;maananijambojepesi machonipaBwanakumtajirishamaskinimaramoja

22BarakayaBwanaikatikaujirawamchaMungu,Na ghaflahusitawishabarakazake

23Usiseme,Kunafaidaganiyautumishiwangu?na jemaganinitapatabaadayahapo?

24Tena,usiseme,Ninayoyakutosha,naninavituvingi, naniubayaganinitapatabaadaye?

25Sikuyakufanikiwakunakusahaulikakwataabu,na sikuyataabuhakunakumbukumbulakufanikiwatena 26KwaninijambojepesikwaBwanasikuyakufa kumlipamtusawasawananjiazake

27Taabuyasaamojahumsahaulishamturaha,Na mwishowakematendoyakeyatafunuliwa

28Usimhukumualiyebarikiwakablayakufakwake; kwamaanamtuatajulikanakatikawatotowake

29Usimletekilamtunyumbanikwako,kwamaanamtu mdanganyifuanamafunzomengi

30Kamakwareiliyotwaliwanakuwekwandaniya ngome,ndivyoulivyomoyowamwenyekiburi;na kamampelelezianakeshakwakuangukakwako;

31Kwaniyeyehuvizia,nakugeuzamemakuwamabaya, nakatikamamboyanayostahilisifaitakulaumuwewe.

32Mwaliwamotorundolamakaahuwashwa;Namtu mwenyedhambihuoteadamu.

33Jihadharininamtumpotovu,maanahutendamaovu; asijeakaletajuuyakodoayamilele.

34Mpokeemgeninyumbanikwako,nayeatakusumbua, nakukutoakatikanyumbayako.

SURA12

1Unapotakakutendamemajuaninaniunayemtendea; hivyoutashukurukwawemawako.

2MtendeememamchaMungu,naweutapatamalipo;na ikiwahaikutokakwake,basikutokakwakeAliyejuu.

3Jemahaliwezikumjiayeyeajishughulishayenamaovu sikuzote,walayeyeasiyetoasadaka.

4MpemtumchaMungu,walausimsaidiemwenye dhambi.

5Mtendeememamtuwahaliyachini,lakiniusimpe asiyemchaMungu;mzuiemkatewako,walausimpe, asijeakakushindakwahuo;kufanyikakwake.

6KwamaanaAliyejuuzaidihuwachukiawenye dhambi,nayehulipakisasikwawaovu,nakuwalinda hadisikukuuyaadhabuyao.

7Wapewatuwema,walausimsaidiemwenyedhambi.

8Rafikihawezikujulikanakatikakufanikiwa,naadui hawezikufichwakatikataabu.

9Katikakufanikiwakwamtuaduihuhuzunika;Bali katikashidayakehatarafikiataondoka.

10Usimwaminiaduiyako;

11Ijapokuwaatajinyenyekesha,nakwendakujikunyata, hatahivyojihadharisananaye,naweutakuwakwake kamavileumepangusakioo,nautajuakwambakutu yakehaijafutikakabisa

12Usimwekekaribunawe,asijeakakupindua,asimame mahalipako;walaasiketimkonowakowakuume,asije akatafutakuketi,nawemwishouyakumbukemaneno yangu,ukachomwanacho

13Ninaniatakayemhurumiamgangaaliyeumwana nyoka,aumtuyeyoteanayekaribiahayawani-mwitu?

14Basimtuamwendeayemwenyedhambinakutiwa unajisinayekatikadhambizake,ninani atakayemhurumia?

15Kwamudaatakaanawekwamuda,lakiniukianza kuangukahatakawia

16Aduihunenamanenomatamukwamidomoyake, lakinimoyonimwakeanawazajinsiyakukutupa shimoni;

17Ukiwanataabu,utamkutahukokwanza;naingawa atajifanyakukusaidia,lakiniatakudhoofisha

18Atatikisakichwa,nakupigamakofi,nakunong'ona sana,nakubadilishausowake

SURA13

1Agusayelamiatatiwaunajisikwahiyo;naaliyena ushirikanamwenyekiburiatafanananaye

2Usijitwikemzigokupitauwezowakowakatiungali hai;walausishirikianenamtualiyehodarinatajiri kulikonafsiyako;kwamaanammojaakipigwadhidiya mwingine,atavunjika.

3Tajiriamekosa,lakinianatisha; 4Ukiwakwafaidayake,atakutumia;lakiniukiwahuna kitu,atakuacha.

5Ukiwanakitu,ataishinawe,naam,atakuwekawazi, walahatasikitikakwaajiliyake.

6Ikiwaanakuhitaji,atakudanganya,naatakutabasamu, nakukuwekakatikamatumaini;atakusemavizuri,na kusema,Watakanini?

7Nayeatakuaibishakwavyakulavyake,hata atakapokuvutamkavumarambiliautatu,namwisho atakuchekakwadharau,atakapokuona,atakuacha,na kutikisakichwachakekwaajiliyako.

8Jihadhariniusijeukadanganywanakushushwakatika furahayako.

9Ukialikwanamtushujaa,jiondokee,nayeatakualika zaidisana.

10Usimkandamize,usijeukarudishwanyuma; usisimamembali,usijeukasahauliwa.

11Usikubalikujilinganishanayekwamaneno,wala usiyaaminimanenoyakemengi;

12Lakiniatayawekamanenoyakokwaukali,wala hatakuachakukudhurunakukuwekagerezani.

13Angalia,nauangaliesana,kwamaanaunaenenda katikahatariyakuangamizwakwako;

14MpendeBwanamaishayakoyote,naumitekwaajili yawokovuwako.

15Kilamnyamahupendamfanowake,nakilamtu humpendajiraniyake.

16Wotewenyemwilihuunganakwajinsiyake,namtu ataambatananamfanowake.

17Mbwa-mwituanaushirikaganinamwana-kondoo? vivyohivyomwenyedhambipamojanawachaMungu

18Kunamapatanoganikatiyafisinambwa?naamani ganikatiyamatajirinamaskini?

19Kamavilepunda-mwitualivyomawindoyasimba nyikani;kadhalikamatajirihulamaskini

20Kamavilewenyekiburiwanavyochukia unyenyekevu,ndivyotajirianavyomchukiamaskini

21Tajiriakianzakuangukahushikwanarafikizake; lakinimaskiniakiwachinihutupwambalinarafikizake

22Tajiriakiangukahuwanawasaidiziwengi; alizungumzakwabusara,nahakuwezakuwananafasi

23Tajirianenapo,kilamtuhushikiliaulimiwake;na akijikwaa,watamsaidiakumwangusha

24Utajirinimzurikwakeasiyenadhambi,naumaskini niuovukinywanimwawasiohaki

25Moyowamtuhubadilishausowakeikiwanikwa memaaumabaya,namoyouliochangamka huchangamshauso

26Usouliochangamkaniisharayamoyouliokatika kufanikiwa;nakutafutakatikamifanonikaziya kuchoshayaakili

SURA14

1Herimtuyuleambayehakutelezakwakinywachake, walahakuchomwakwawingiwadhambi.

2Herimtuambayedhamiriyakehaikumhukumu,na ambayehakuangukakutokakatikatumainilakekatika Bwana.

3Utajirihaumfaimtuasiyenakitu;namtumwenye wivuafanyeninikwafedha?

4Akusanyayenafsiyakekwahilahujikusanyiawengine, watakaotumiamaliyakekwaudhalimu.

5Aliyemwovunafsinimwake,atakuwamwemakwa nani?hatapendezwanamaliyake.

6Hakunambayazaidikulikoyeyeanayejihusudu mwenyewe;nahayanimalipoyauovuwake.

7Naakifanyawema,bilakupenda;namwisho atatangazauovuwake.

8Mwenyehusudaanajichobaya;hugeuzausowake,na kuwadharauwanadamu.

9Jicholamtumwenyetamaahalishibisehemuyake;na uovuwamtumbayahuikaushanafsiyake

10Jicholaovuhuhusuduchakulachake,Nayenimtu mnyongemezanipake.

11Mwanangu,kulingananauwezowako,jitendee mema,naumtoleeBwanasadakayakeinayostahili.

12Kumbukakwambakifohakitachukuamudamrefu kuja,nakwambaaganolakaburihalijaonyeshwakwako.

13Mfanyiewemarafikiyakokablahujafa,nakwa kadiriyauwezowakounyooshemkonowakonakumpa. 14Usijidhulumusikunjema,Walausiruhusutamaa nzuriikupite.

15Je!Hutamwachiamwinginetaabuzako?nakazizako kugawanywakwakura?

16Toa,utwae,nakuitakasanafsiyako;maanahakuna kutafutakaburikaburini.

17Wotewenyemwilihuchakaakamavazi;kwamaana aganotangumwanzonihili,Utakufakifo.

18Kamavilemajanimabichikwenyemtimnene, mengineyanaangukanamenginehukua;ndivyovivyo hivyokizazichadamunanyama,mmojahufikamwisho namwinginehuzaliwa.

19Kilakaziinaozanakuharibika,namtendakaziyake atakwendapamoja

20Herimtuyuleanayetafakarimambomemakwa hekima,naanayefikirimambomatakatifukwaufahamu wake

21Yeyeazitafakariyenjiazakemoyonimwakeatakuwa naufahamukatikasirizake

22Mfuatekamamtuafuatiliaye,nakuviziakatikanjia zake

23Yeyeapenyayemadirishanimwakeatasikiliza milangonimwake

24Yeyeaketiyekaribunanyumbayakeatafungapini katikakutazake

25Atapigahemayakekaribunaye,nakulalakatika makaomema

26Atawawekawatotowakechiniyamaskaniyake,Na kulalachiniyamatawiyake

27Kwakeatafunikwanajoto,nakatikautukufuwake atakaa

SURA15

1AmchayeBwanaatafanyamema,nayeyeaijuaye sheriandiyeatakayeipata.

2Nakamamamaatakutananaye,nakumpokeakama mkealiyeolewanabikira.

3Atamlishachakulachaakili,nakumpamajiyahekima anywe.

4Atategemezwajuuyake,walahatatikisika;naye atamtegemea,walahatatahayarika.

5Atamwinuajuuyajiranizake,nakatikatiya kusanyikoatafunguakinywachake.

6Atapatashangwenatajiyashangwe,naye atamrithishajinalamilele.

7Lakiniwatuwapumbavuhawatamfikia,nawenye dhambihawatamwona.

8Kwamaanayukombalinakiburi,nawatuwaongo hawawezikumkumbuka.

9Sifanjemakatikakinywachamwenyedhambi,kwa maanahaikutumwanaBwana

10Kwamaanasifaitasemwakwahekima,naBwana ataifanikisha.

11Usiseme,NimeangukakwaBwana; 12Usiseme,Yeyeamenikosesha;kwamaanahamhitaji mtumwenyedhambi.

13Bwanaanachukiamachukizoyote;nawamchao Munguhawapendi.

14Yeyemwenyewealiumbamtutangumwanzo,na kumwachakatikamkonowashaurilake;

15Ukipendakuzishikaamri,nakutendauaminifu unaokubalika.

16Amewekamotonamajimbeleyako; 17Mbeleyamwanadamukunauzimanamauti;na kamaapendavyoatapewa.

18KwamaanahekimayaBwananikuu,nayenimkuu katikauweza,nayehuonayote;

19Namachoyakehuwaelekeawalewanaomcha,naye anajuakilakaziyamwanadamu

20Hakumamurumtuyeyotekutendauovu,wala hakumpamtuyeyoteruhusayakutendadhambi.

SURA16

1Usitamaniwatotowengiwasiofaa,walausipendezwe nawatotowasiomchaMungu

2Ingawawataongezeka,usiwafurahie,isipokuwa kumchaMwenyezi-Mungukuwapamojanao

3Usiyatumainiemaishayao,walausiwaangaliewingi wao;maanamwenyehakiniborakulikoelfu;na afadhalikufabilawatoto,kulikokuwanawatu wasiomchaMungu

4Kwamaanamjiutajazwanamtualiyenaufahamu; 5Mambomengikamahayonimeyaonakwamacho yangu,nasikiolangulimesikiamambomakuukuliko haya

6Motoutawashwakatikakusanyikolawasiohaki;na katikataifalenyekuasighadhabuhuwashwamoto

7Hakutulizwakuelekeamajituyakale,ambayo yaliangukakwanguvuzaupumbavuwao

8WalahakuiachiliamahaliambapoLutualikaa,bali aliwachukiakwasababuyakiburichao

9Hakuwahurumiawatuwakuangamizwa, waliochukuliwakatikadhambizao;

10Walawalewaendaokwamiguumiasitaelfu, waliokusanyikapamojakatikaugumuwamioyoyao.

11Naikiwakunamtumwenyeshingongumukatiya watu,niajabukamamtuhuyoameokokabila kuadhibiwa;nihodariwakusamehe,nakumwaga ghadhabu.

12Kamavilerehemazakezilivyonyingi,ndivyona kurudikwake;Humhukumumtukwakadiriyamatendo yake

13Mwenyedhambihataokokapamojanamatekayake; 14Fanyeninjiakwakilakaziyarehema,kwamaana kilamtuatapatakwakadiriyamatendoyake.

15BwanaakamfanyaFaraokuwamgumu,asimjue,ili miujizayakeijulikanekwaulimwengu.

16Rehemazakezikowazikwakilakiumbe;naye ametenganuruyakenagizakwaadamu.

17Usiseme,NitajifichambelezaBwana;kunamtu atakayenikumbukakutokajuu?Sitakumbukwakatiya watuwengi:kwanirohoyangunininikatiyaidadiisiyo nakikomoyaviumbe?

18Tazama,mbingunambinguzambingu,vilindi,na nchi,navyotevilivyomo,vitatikisikawakati atakapozuru.

19Milimanamisingiyaduniainatetemeka,wakati Bwanaanapoitazama.

20Hakunamoyounaowezakuwazajuuyamambohaya ipasavyo;

21Nitufaniambayohakunamtuawezayekuiona,kwa maanasehemukubwayakazizakezimefichwa.

22Ninaniawezayekutangazamatendoyahakiyake? auninaniawezayekustahimili?kwamaanaaganolake likombali,nakujaribiwakwavituvyotekunamwisho.

23Asiyenaakiliatawaziamamboyaubatili; 24Mwanangu,nisikilize,ujifunzemaarifa,nauyaweke manenoyangumoyonimwako.

25Nitaonyeshamafundishokwauzani,nami nitatangazamaarifayakesawasawa

26MatendoyaBwanayanafanywakwahukumutangu mwanzo;

27Amepambakazizakemilele,namkononimwakezi kuukulikozotehatavizazivyote;

28Hakunahatammojawaoanayemzuiamwenziwe, walahawataliasinenolake

29BaadayahayaBwanaalitazamajuuyadunia,na kuijazakwabarakazake

30Kwakilaainayaviumbehaiameufunikausowake; naowatarudindaniyaketena

SURA17

1Bwanaaliumbamtuwanchi,akamgeuzakuwandani yaketena

2Akawapasikuchache,namudamfupi,namamlaka piajuuyavituvilivyomo

3Akawatianguvupekeyao,Akawafanyakwamfano wake;

4Akawatiahofuwanadamuwotewenyemwili,akampa mamlakajuuyawanyamanandege.

5WalipokeamatumiziyashughulitanozaBwana,na katikanafasiyasitaakawapaufahamu,nakatikahotuba yasaba,mkalimaniwamawazoyake.

6Akawapashauri,naulimi,namacho,namasikio,na moyo.

7Kishaakawajazaujuziwaufahamu,akawaonyesha memanamabaya.

8Aliwekajicholakejuuyamioyoyao,Iliawaonyeshe ukuuwakazizake.

9Akawafanyawatukuzwekatikamatendoyakeyaajabu milele,Wapatekuyatangazamatendoyakekwaufahamu.

10Nawateulewatalisifujinalaketakatifu.

11Zaidiyahayoaliwapamaarifa,nasheriayauzima kuwaurithi.

12Alifanyanaoaganolamilele,akawaonyeshahukumu zake.

13Machoyaoyalionaukuuwautukufuwake,na masikioyaoyakasikiasautiyakeyautukufu

14Akawaambia,Jihadharininaudhalimuwote;naye akatoaamrikilamtukuhusujiraniyake.

15Njiazaozikombelezakedaima,Walahazitafichwa machonipake.

16Kilamtutanguujanawakeametendamaovu;wala hawakuwezakujifanyiamioyoyanyamabadalaya mawe.

17Kwamaanakatikamgawanyikowamataifayadunia yoteamewekamkuujuuyakilakabila;baliIsraelini sehemuyaBwana;

18Ambaye,kwakuwanimzaliwawakewakwanza, humlishakwaadabu,walahammwachinuruyaupendo wake.

19Kwahiyokazizaozotenikamajuambelezake,na machoyakeyanaangalianjiazaodaima.

20Hakunahatamojayamatendoyaomaovuambayo yamefichwambelezake,lakinidhambizaozoteziko mbelezaYehova

21LakiniBwanakwakuwaalikuwamwenyeneema,na alijuakaziyake,hakuwaachawalahakuwaacha,bali aliwaachilia

22Sadakayamwanadamunikamamuhurikwake,naye atawekamatendomemayamwanadamukamamboniya jicho,nakuwapawanawenabintizaketoba

23Baadayeatasimamanakuwalipa,nakulipamalipo yaojuuyavichwavyao

24Lakinikwawalewaliotubu,aliwajaliamarejeo,na kuwafarijiwalewalioshindwanasubira

25RudikwaBwana,nauachedhambizako,fanya maombiyakombelezausowake,naupunguze machukizo

26MgeukietenaAliyejuu,naweuuacheuovu;

27NinaniatakayemsifuAliyejuukuzimu,badalaya haowanaoishinakushukuru?

28Shukranihupoteakutokakwawafu,kamakutoka kwamtuambayehayupo;

29JinsizilivyokuufadhilizaBwana,Munguwetu,na rehemazakekwaowamgeukiaokwautakatifu!

30Kwamaanavituvyotehaviwezikuwandaniya wanadamu,kwasababuMwanawaAdamuhawezikufa 31Nininichenyeangavukulikojua?lakininuruyake haizimiki;nanyamanadamuzitawaziamabaya.

32Hutazamauwezowakilelechambinguni;nawatu woteniudongonamajivutu.

SURA18

1YeyeaishiyemileleAmeviumbavituvyotekwa ujumlawake.

2Bwanapekeyakendiyemwenyehaki,walahapana mwingineilayeye;

3Yeyeautawalayeulimwengukwakiganjachamkono wake,navituvyotehutiimapenziyake;

4Amempananiuwezowakutangazakazizake?Nani naniatakayejuamatendoyakemakuu?

5Ninaniawezayekuzihesabunguvuzaukuuwake? Nayeninaniatakayezisimuliarehemazake?

6KwahabariyamatendoyaajabuyaBwana, isiondolewekitukwao,walaisiwezekuwekwakitucho chote,walaardhiyakehaiwezikugundulika

7Mtuakiishakufanya,ndipohuanza;naakiachabasi atakuwanashaka.

8Mwanadamuninini,nayehutumikiakwanjiagani? wemawakeninini,naubayawakeninini?

9Hesabuyasikuzamtuhatazaidinimiakamiamoja.

10Kamatonelamajibaharini,nachangarawekwa kulinganishanamchanga;ndivyoilivyomiakaelfuhata sikuzamilele.

11KwahiyoMwenyeziMunguhuwavumiliana anawamiminiarehemazake.

12Alionanakuuonamwishowaokuwambaya;kwa hiyoakazidishahurumazake.

13Rehemayamwanadamuikokwajiraniyake;bali rehemazaBwanazijuuyawotewenyemwili;

14Yeyehuwahurumiawalewanaopokeanidhamu,na walewanaotafutahukumuzakekwabidii.

15Mwanangu,usitiedoamatendoyakomema,wala usitumiemanenoyakuudhiunapotoakituchochote 16Je!umandehautapunguzajoto?vivyohivyonenoni borakulikozawadi.

17Tazama,je!nenosiborakulikozawadi?lakiniwote wawiliwakopamojanamtumwenyeneema

18Mpumbavuatakemeakwaupuuzi;

19Jifunzekablayakuongea,nautumiephysickauhata uwemgonjwa

20Kablayahukumujichunguzemwenyewe,nasikuya kujiliwautapatarehema

21Nyenyekeakablayakuwamgonjwa,nawakatiwa dhambionyeshatoba

22Usiruhusukituchochotekukuzuiekutekelezanadhiri yakokwawakatiwake,nausikawiempakakifo kihalalishwe

23Kablayakuomba,jitayarishe;walamsiwekamamtu amjaribuyeBwana

24Fikirijuuyaghadhabuyamwisho,nawakatiwa kisasi,wakatiyeyeatageuzausowake

25Unapokuwanazakutosha,kumbukawakatiwanjaa;

26Tanguasubuhihadijioniwakatiunabadilika,na mamboyoteyanafanyikaupesimbelezaBwana

27Mwenyehekimaataogopakilajambo,nasikuya kufanyadhambiatajilindanakosa;lakinimpumbavu hatakiiwakati.

28Kilamwenyeufahamuhuijuahekima,Nayehumsifu yeyealiyeikuta.

29Walewaliokuwanaufahamuwakusemanao wakawanahekima,wakatoamifanomizuri.

30Usizifuatetamaazako,baliujiepushenatamazako.

31Ukiipanafsiyakomatamanioyanayompendeza, atakufanyakuwakichekokwaaduizako wanaokusingizia.

32Msifurahieuchangamfumwingi,walamsijifungena matumiziyake.

33Usifanywekuwamwombajikwakufanyakaramu wakatiwakukopa,wakatihunakitumfukonimwako;

SURA19

1MtumtendakaziambayeAlewahatakuwatajiri;na yeyeadharauyemambomadogoataangukakidogo kidogo

2Mvinyonawanawakewatawapotoshawatuwenye ufahamu;

3Nondonafunzawatamrithi,Namtujasiri atanyang’anywa.

4Anayefanyaharakakutoasifahanaakili;naatendaye dhambiatajikoseanafsiyakemwenyewe.

5Anayependezwanauovuatahukumiwa;

6Awezayekuutawalaulimiwakeataishibilaugomvi; naanayechukiakusemamanenoatapungukiwanauovu.

7Usimsomeemwingineyaleuliyoambiwa,nahutapata mabayazaidi.

8Ikiwanirafikiauadui,usizungumzejuuyamaishaya watuwengine;nakamaunawezabilakosa,usiyafichue.

9Kwanialikusikianakukutunza,nawakatiukifika atakuchukia.

10Ikiwaumesikianeno,nalifepamojanawe;nauwena ujasiri,haitakupasuka.

11Mpumbavuhuzaakwaneno,kamamwanamkekatika utunguwamtoto.

12Kamamshaleunavyoingiakwenyepajalamtu, Ndivyolilivyonenotumbonimwampumbavu

13Mwonyerafiki,labdahakufanya;

14Mwonyerafikiyako,labdahakusema;ikiwaanayo, asisemetena

15Mwonyerafiki;maanamaranyinginikashfa;

16Kunamtuanayetelezakatikausemiwake,lakinisi kutokamoyonimwake;naninaniambayehajakosea kwaulimiwake?

17Mwonyejiraniyakokablahujamtisha;walausiwena hasira,iachienisheriayakeAliyejuunafasi

18KumchaBwanandiyohatuayakwanzaya kukubaliwanaye,nahekimahupataupendowake

19KujuaamrizaBwananifundisholauzima;

20KumchaBwananihekimayote;nakatikahekima yotekunautimilifuwasheria,naujuziwauwezawake

21Mtumwaakimwambiabwanawake,Sitafanya upendavyo;ingawabaadayeanafanyahivyo, humkasirishayeyeanayemlisha

22Maarifayauovusihekima,walawakatiwowote shaurilawakosajisibusara

23Kunauovu,nahuohuonichukizo;nakuna mpumbavuamepungukiwanahekima.

24Yeyealiyenaufahamumdogo,nayeamchaMungu, niborakulikomwenyehekimanyingi,nakuiasisheria yakeAliyejuu.

25Kunaujanjamwingi,nahuonidhuluma;nayuko ageukayeilikufanyahukumuionekane;nayukomtu mwenyehekimaatendayehakikatikahukumu.

26Kunamtumwovuameinamishakichwachakekwa huzuni;lakinindaniamejaahila.

27akiinamishausowake,nakujifanyakamahasikii; asipojulikanaatakufanyiauharibifukablahujajua.

28Naikiwakwakukosauwezoalizuiliwaasitende dhambi,lakiniakipatanafasiatatendamabaya.

29Mtuawezakujulikanakwasurayake,namtualiyena ufahamukwausowake,unapokutananaye.

30Mavaziyamtu,nakichekochakupitakiasi,na mwendowake,huonyeshaalivyo.

1Kunamaonyoyasiyopendeza;tenamtuauzuieulimi wake,nayeanahekima.

2Niafadhalikukemeakulikokuwanahasirakwasiri;

3Jinsiilivyovema,unapokemewa,kuonyeshatoba! maanandivyoutakavyoepukadhambiyamakusudi.

4Kamailivyotamaayatowashikumharibu mwanamwali;ndivyoalivyoyeyeatendayehukumu kwajeuri.

5Kunaanyamazaye,lakinihupatikanakuwanahekima;

6Mtufulanihushikiliaulimiwakekwasababuhanala kujibu;

7Mwenyehekimaatauzuiaulimiwakempaka atakapoonafursanzuri;

8Atumiayemanenomengiatachukiwa;naanayejitwalia mamlakandaniyakeatachukiwa.

9Kunamwenyedhambiambayehufanikiwakatika mambomabaya;nakunafaidainayogeukakuwahasara.

10Kunazawadiambayohaitakufaa;nakunazawadi ambayomalipoyakenimaradufu

11Kunafedhehakwasababuyautukufu;nakunamtu anayeinuakichwachakekutokaunyonge

12Kunaanunuayevingikwakidogo,nakurudishamara saba

13Mwenyehekimahumpendakwamanenoyake,Bali neemazawapumbavuzitamiminwa

14Zawadiyampumbavuhaitakufaakituukiwanayo; walamwenyewivukwahitajilake;

15Hutoakidogo,nakukemeasana;hufumbuakinywa chakekamamlia;leoamekopesha,nakeshoataomba tena;mtukamahuyoanapaswakuchukiwanaMunguna wanadamu

16Mpumbavuhusema,Sinarafiki,sishukurukwa matendoyanguyotemema,nawalaomkatewangu hunisemavibaya

17Nimarangapi,naniwangapiatachekwakwadharau! kwanihajuisawasawakuwaninini;nayotenimoja kwakekanakwambahana

18Kutelezakwenyesakafuniafadhalikulikokuteleza kwaulimi;Basiangukolawaovulitakujaupesi

19Hadithiyaupumbavudaimaitakuwakinywanimwa wasionahekima.

20Hukumuyahekimaitakataliwaitokapokatika kinywachampumbavu;kwamaanahatanenakwa wakatiwake.

21Kunamtuambayeamezuiwaasitendedhambikwa uhitaji;

22Kunaaiharibuyenafsiyakekwaaibu,nakwa kuwapendeleawatuhujipinduamwenyewe.

23Kunamtuaahidiyekwaaibukwarafikiyake,na kumfanyakuwaaduiyakebure.

24Uongonidoambayandaniyamwanadamu,lakini huwakatikakinywachaasiyefundishwa.

25Mwiviniborakulikomtualiyezoeakusemauongo; 26Mwelekeowamwongoniaibu,naaibuyakehuwa nayodaima.

27Mwenyehekimaatajitukuzakwamanenoyake,na mwenyeufahamuatawapendezawakuu.

28Alimayeshambalakeataongezalundolake;

29Zawadinazawadihupofushamachoyamwenye hekima,nakuzibakinywachakeasiwezekukemea. 30Hekimailiyofichwa,nahazinailiyohifadhiwa,yana faidaganikatikavyoteviwili?

31Afadhaliafichayeupumbavuwakekulikomtu afichayehekimayake.

32UvumilivuwalazimakatikakumtafutaBwanani borakulikoyuleanayeishimaishayakebilakiongozi.

SURA21

1Mwanangu,umetendadhambi?usifanyehivyotena, baliombamsamahakwadhambizakozakwanza.

2Ikimbiedhambikamausowanyoka;kwamaana ukiikaribiasana,itakuuma;menoyakenikamamenoya simba,anayeuarohozawatu.

3Uovuwotenikamaupangaukataokuwili,jerahazake ambazohaziwezikuponywa

4Kutishanakutendauovukutaharibumali;

5Maombiyatokayokatikakinywachamaskinihufika masikionimwaMungu,nahukumuyakehujaupesi

6Achukiayekukemewayukatikanjiayawakosaji;Bali yeyeamchayeBwanaatatubukwamoyowake

7Mtumwenyeufasahahujulikanambalinakaribu;bali mwenyeufahamuhujuaatelezapo

8Yeyeajengayenyumbayakekwafedhazawatu wenginenikamamtuakusanyayemawekwaajiliya kaburilakelakuzikwa

9Kusanyikolawaovunikamakambailiyofungwa pamoja,namwishowaonimwaliwamotoili kuwaangamiza

10Njiayawakosajihuwekwawazikwamawe,lakini mwishowakenishimolakuzimu

11YeyeaishikayesheriayaBwanahupataufahamu wake;naukamilifuwakumchaBwananihekima

12Asiyenahekimahatafundishwa;

13Maarifayamwenyehekimayatakuwamengikama mafuriko;Nashaurilakenikamachemchemisafiya uzima

14Sehemuzandanizampumbavunikamachombo kilichovunjika;

15Mtustadiakisikianenolahekima,atalipongezana kuliongeza;

16Manenoyampumbavunikamamzigonjiani,lakini neemahupatikanakatikamidomoyawenyehekima.

17Huulizakwakinywachamwenyehekimakatika kusanyiko,naowatayatafakarimanenoyakemioyoni mwao.

18Kamanyumbailivyobomolewa,ndivyohekima ilivyokwampumbavu;

19Mafundishokwawapumbavunikamapingumiguuni, nakamapinguzamkonowakuume.

20Mpumbavuhupazasautiyakekwakicheko;lakini mwenyehekimahatabasamukidogo.

21Elimunikamapamboladhahabukwamwenye hekima,nakamabangilikatikamkonowakewakuume. 22Mguuwampumbavuhuingianyumbanikwajirani yakeupesi;

23Mpumbavuatachunguliamlangonindaniyanyumba, lakinialiyetunzwavizuriatasimamanje

24Kusikizalangoninikukosaadabu;Balimwenye hekimaatahuzunishwanaaibu.

25Midomoyawanenajiitasemayasiyowahusu;lakini manenoyawenyeufahamuhupimwakatikamizani.

26Moyowawapumbavuukovinywanimwao,lakini kinywachawenyehekimakimomioyonimwao.

27MtuasiyemchaMunguanapomlaaniShetani, anailaaninafsiyakemwenyewe.

28Mnong’onohuitiaunajisinafsiyake,nayehuchukiwa popoteanapokaa.

SURA22

1Mtumvivuhufananishwanajiwechafu,nakilamtu atamtoleanjeaibuyake.

2Mtumvivuhufananishwanauchafuwajaa;kilamtu aitwayeatatikisamkonowake.

3Mtualiyetunzwamabayaniaibuyababayake aliyemzaa;nabintimpumbavuhuzaliwakwahasara yake.

4Bintimwenyehekimaatamleteamumeweurithi; 5Mwanamkemwenyeujasirihuwadharaubabayakena mumewe,lakiniwotewawiliwatamdharau

6Hadithiisiyofaanikamamuzikikatikamaombolezo, lakinimapigonamaonyoyahekimahayapoteiwakati

7Amfundishayempumbavunikamamtuashikayekigae, nakamayeyeamwamshayemtukatikausingizimzito 8Ahadithiayempumbavuhusemanamtuusingizini;

9Ikiwawatotowanaishikwauaminifu,nawanamali, watafunikauovuwawazaziwao

10Lakiniwatoto,wakiwanakiburi,kwakudharauliwa nakukosamalezi,hutiadoawaungwanawajamaazao

11Mlilieniwafu,maanaamepotezanuru;mlilieni mpumbavu,kwakuwahanaakili;mlilieniwafukidogo, maanaamestarehe;

12Sikusabawatuwataombolezakwaajiliyamaiti;bali kwampumbavunamtuasiyemchaMungusikuzoteza maishayake

13Usisememanenomenginampumbavu,Wala usimwendeeasiyenaakili;Jihadharinaye,usijeukapata taabu,walahutapataunajisikwaupumbavuwakemilele; Ondokakwake,naweutapataraha,walakamwe kuhangaikanawazimu.

14Nininikizitokulikorisasi?najinalakeninani,ila mpumbavu?

15Mchanga,nachumvi,nachuma,nirahisikubeba, kulikomtuasiyenaakili.

16Kamavileuziwambaonakufungwandaniyajengo hauwezikulegeakwakutetemeka; 17Moyouliotuliajuuyawazolaufahamunikama plastanzurijuuyaukutawanyumbayasanaa.

18Mipakailiyowekwamahalipajuuhaitasimama kamwedhidiyaupepo;Vivyohivyomoyowahofu katikamawazoyampumbavuhauwezikusimamadhidi yahofuyoyote.

19Atoboayejichoatafanyamachoziyaanguke; 20Anayemtupiandegejiwehuwafukuza; 21Ijapokuwaumemchomoarafikiyakoupanga,usikate tamaa;

22Ikiwaumefunguakinywachakodhidiyarafikiyako, usiogope;kwamaanakunawezakuwanaupatanisho: isipokuwakwamatukano,aukiburi,aukufichuasiri,au jerahalahiana;kwaajiliyamambohayokilarafiki ataondoka.

23Uwemwaminifukwajiraniyakokatikaumaskini wake,iliufurahiekufanikiwakwake;ukaethabitikwake wakatiwataabuyake,iliuwemrithipamojanayekatika urithiwake;maanamalidunisiyakudharauliwasiku zote.:walatajirialiyempumbavukustaajabishwa.

24Kamavilemvukenamoshiwatanuruunavyopita mbeleyamoto;hivyokutukanambeleyadamu.

25Sitaonahayakumtetearafiki;walasitajifichakwake. 26Nalikinipataovukwanjiayake,kilamtuasikiaye atahadharinaye.

27Ninaniatakayewekamlinzimbeleyakinywachangu, namuhuriwahekimamidomonimwangu,nisianguke naoghafla,Naulimiwanguusiniangamize?

SURA23

1EeBwana,BabanaGavanawamaishayanguyote, usiniachekwamashauriyao,nanisiangukenao

2Ninaniatakayewekamapigojuuyamawazoyangu, Nanidhamuyahekimajuuyamoyowangu?ili wasiniachiliekwaujingawangu,Walazisipitekwa dhambizangu;

3Usijeukaongezekaujingawangu,nadhambizangu zikazidikuharibika,nikaangukambeleyawatesiwangu, naaduiyanguakafurahijuuyangu,ambayetumainilake likombalinafadhilizako

4EeBwana,BabanaMunguwamaishayangu,usinipe surayakiburi,lakiniugeukembalinawatumishiwako daimaakiliyakiburi

5Geuzakutokakwangumatumainiyaubatilinatamaa, naweutamshikiliayeyeambayeanatakakukutumikia daima

6Usinishiketamaayatumbo,walatamaayamwili; walausinitiemtumwawakokatikaakiliisiyonaakili 7Sikieni,enyiwana,adabuyakinywa; 8Mwenyedhambiataachwakatikaupumbavuwake; Msemajimbayanamwenyekiburiwataangukakwahuo upumbavu.

9Usizoeakinywachakokuapa;walausijishughulishena jinalakealiyeMtakatifu.

10Kwamaanakamavilemtumwaaliyepigwadaima hatakosachapa;

11Mtuatumiayekiapokingiatajazwamaovu,wala taunihaitaondokanyumbanimwakekamwe;kama akikosa,dhambiyakeitakuwajuuyake;naikiwa hataikiridhambiyake,amefanyakosamaradufu;akiapa bure,atakuwahanahatia,balinyumbayakeitajaa misiba.

12Kunanenoambalolimevikwamauti:Mungualijalie lisionekanekatikaurithiwaYakobo;maanamambo hayoyoteyatakuwambalinawachaMungu,wala hawatagaagakatikadhambizao.

13Usitumiekinywachakokwakuapakwakiasi,maana ndaniyakekunanenoladhambi.

14Mkumbukebabayakonamamayako,Uketipokati yawakuu.Usiwemsahaulifumbeleyao,naweuwe mpumbavukwadesturiyako,naungetamani usingezaliwa,nawalaanisikuyakuzaliwakwako.

15Mtuambayeamezoeamanenoyadharau hatarekebishwasikuzotezamaishayake.

16Watuwanamnambilihuzidishadhambi,nawatatu huletaghadhabu;niayamotonikamamotouwakao, hautazimikahatakuteketezwa;mwasheratikatikamwili wanyamayakehatakomahataawashamoto.moto.

17Mkatewotenimtamukwakahaba,hataachakamwe mpakaafe.

18Mtuavunjayendoa,akisemamoyonimwake,Ninani anionaye?Nimezungukwanagiza,kutazimenifunika, walahakunaanionaye;ninahitajikuogopanini?Aliye juuhatazikumbukadhambizangu.

19Mtuwanamnahiihuogopatumachoyawanadamu, walahajuiyakuwamachoyaBwanayananurumara elfukumikulikojua,huzitazamanjiazotezawanadamu, nakuzitafakarizilesiri.

20Alijuavituvyotekablayakuumbwa;hivyopiabaada yawaokukamilishwaakawatazamawote

21Mtuhuyuataadhibiwakatikanjiakuuzamji,na asiposhuku,atakamatwa

22Ndivyoitakavyokuwakwamkeanayemwacha mumewenakuletamrithikwanjiayamwingine

23MaanakwanzaameiasisheriayakeAliyejuu;napili, amekosamumewakemwenyewe;natatu,amezinina kuzaawatotonamwanamumemwingine

24Atatolewanjekatikamkutano,nawatotowake wataulizwa

25Watotowakehawatatiamizizi,namatawiyake hayatazaamatunda

26Ataachakumbukumbulakelilaaniwe,nafedheha yakehaitafutika

27Nawalewaliosaliawatajuakwambahakunakitu borakulikokumchaBwana,nakwambahakunakitu kitamukulikokutiiamrizaBwana

28NiutukufumkuukumfuataBwana,nakupokelewa kwakenimaishamarefu

SURA24

1Hekimaitajisifu,nakujisifukatikatiyawatuwake.

2KatikakusanyikolakeAliyejuuatafumbuakinywa chake,Nayeatashangiliambeleyauwezowake.

3NilitokakatikakinywachakeAliyejuu,nakuifunika duniakamawingu.

4Nilikaamahalipajuu,nakitichanguchaenzikiko katikanguzoyamawingu.

5Mimipekeyanguniliuzungukamzungukowambingu, nakutembeachiniyavilindi.

6Katikamawimbiyabaharinakatikaduniayote,na katikakilawatunataifa,nilipatamilki.

7Pamojanahayoyotenalitafutaraha,naminitakaa katikaurithiwanani?

8Basi,Muumbawavituvyotealiniamuru,nayeye aliyenifanyaniwekehemayangu,akasema,Makaoyako nayawekatikaYakobo,naurithiwakokatikaIsraeli.

9Aliniumbatangumwanzokablayaulimwengu,na sitashindwakamwe.

10Katikahematakatifunalitumikiambelezake;na ndivyonilivyoimarikakatikaSayuni.

11Vivyohivyokatikamjiuliopendwaaliniparaha,na katikaYerusalemukulikuwananguvuzangu.

12Naminikatiamizizikatikawatuwenyeheshima, katikasehemuyaurithiwaBwana.

13NiliinuliwakamamwerezikatikaLebanoni,nakama mberoshijuuyamilimayaHermoni.

14NaliinuliwakamamtendekatikaEn-gadi,nakama mchewawaridikatikaYeriko,kamamzeitunimzuri katikashambalakupendeza,nakumeakamamsonobari kandoyamaji.

15Nikatoaharufunzurikamamdalasininaaspalathus, naminikatoaharufuyakupendezakamamanemane iliyoborazaidi,kamagalibano,nashohamu,nautomvu wakitamu,nakamamoshiwaubanikatikahema

16Kamamtiwatapentaininilinyooshamatawiyangu, namatawiyangunimatawiyaheshimananeema.

17Kamavilemzabibuulivyotoaharufuyakupendeza, Namauayangunimatundayaheshimanautajiri

18Miminimamawaupendomzuri,nahofu,naujuzi, natumainitakatifu;

19Njoonikwangu,ninyinyotemnaotamani,namjaze matundayangu

20Maanakumbukumbulangunitamukulikoasali,na urithiwangukulikosega

21Walaokunilawatakuwananjaabado,nawale wanaokunywamimiwatakuwanakiu

22Yeyeanayenitiihatatahayarishwakamwe,nawale wanaofanyakazikupitiakwanguhawatakosa

23MambohayayotenikitabuchaaganolaMungu Aliyejuu,sheriaambayoMusaaliamuruiweurithikwa makutanikoyaYakobo

24UsikatetamaakuwahodarikatikaBwana;ili awafanyeninyikuwathibitisha,shikamaneninaye;kwa kuwaBwanaMwenyeNguvuZotendiyeMungupeke yake,nazaidiyakehakunaMwokozimwingine

25Anajazavituvyotekwahekimayake,kamaFisonina kamaTigrikatikawakatiwamatundamapya

26HuzifanyafahamukuwanyingikamaFrati,nakama Yordaniwakatiwamavuno.

27Hufanyamafundishoyamaarifayaonekanekama nuru,nakamaGeoniwakatiwamavuno.

28Mwanamumewakwanzahakumjuakikamilifu; 29Maanamawazoyakenimengikulikobahari,na mashauriyakeniyakinakulikovilindivikuu.

30Pianilitokakamakijitokutokamtoni,nakama mferejikuingiabustanini.

31Nilisema,Nitainyweshabustaniyanguiliyobora,na kumwagiliakwawingikitandachanguchabustani;na tazama,kijitochangukikawamto,namtowanguukawa bahari.

32Badonitafanyamafundishoing'aekamaasubuhi, naminitatumanuruyakembalisana.

33Badonitamiminamafundishokamaunabii,na kuyaachavizazivyotehatamilele.

34Tazamakwambasikujitaabishakwaajiliyangutu, balikwaajiliyawotewanaotafutahekima

1Katikamambomatatunilipambwa,nikasimama nikiwamzurimbelezaMungunawanadamu:umojawa ndugu,upendowajirani,mwanamumenamke wanaopatanapamoja.

2Watuwanamnatatunafsiyanguinawachukia,nami nimechukizwasananamaishayao:mtumaskini mwenyekiburi,tajirialiyemwongo,namzinzimzee atendayetamaa.

3Ikiwahukukusanyakitukatikaujanawako,wawezaje kupatakitukatikaumriwako?

4Jinsililivyovyemahukumukwamvi,nakwawatuwa kalekujuashauri!

5Eejinsiinavyopendezahekimayawazee,naufahamu nashaurikwawatuwaheshima.

6Uzoefumwinginitajiyawazee,nakumchaMunguni utukufuwao

7Kunamambotisaambayonimeyahukumumoyoni mwangukuwayafuraha,nayakuminitayatamkakwa ulimiwangu:Mtuawafurahiayewatotowake;nayeye aliyehaikuonaangukolaaduiyake;

8Heriakaayenamkemwenyeakili,ambayehakuteleza kwaulimiwake,naambayehajamtumikiamtu asiyestahilikulikonafsiyake

9Heriyulealiyepatabusara,nayeyeanenayemasikioni mwaowanaosikia

10Eejinsialivyomkuuyeyeapatayehekima!lakini hakunaaliyejuuyakeamchayeBwana

11LakiniupendowaBwanahupitavituvyotekwanuru;

12KumchaBwananimwanzowaupendowake,na imaninimwanzowakushikamananaye

13Nipepigololote,ilapigolamoyo,nauovuwowote, ilauovuwamwanamke;

14Nadhikiyoyote,ilamatesokutokakwawale wanaonichukia,nakisasichochote,lakinikisasichaadui 15Hakunakichwajuuyakichwachanyoka;nahakuna ghadhabukulikoghadhabuyaadui

16Niafadhalikukaanasimbanajoka,kulikokukaana mwanamkemwovu

17Uovuwamwanamkehugeuzausowake,Nauso wakekuwamweusikamagunia.

18Mumewakeataketikatiyajiranizake;na atakapoisikiaatauguakwauchungu.

19Uovuwotenimdogokwauovuwamwanamke; 20Kamavilekupandakwenyenjiayenyemchangakwa miguuyawazee,ndivyomkeanavyojaamanenokwa mtumtulivu.

21Usijikwaenauzuriwamwanamke,walausitamani anasa.

22Mwanamkeakimtunzamumewe,amejaahasira,jeuri nalawamanyingi.

23Mwanamkemwovuhuachaushujaa,huufanyauso mizitonamoyouliojeruhiwa; 24Mwanzowadhambiulitokakwamwanamke,nakwa huyosisisotetunakufa.

25Usiruhusumajikupita;walamwanamkemwovu uhuruwakwendanjeyanchi.

26Ikiwahaendikamautakavyo,mkatenamwiliwako, nakumpahatiyatalaka,nakumwachaaendezake

SURA26

1Herimtualiyenamkemwema,maanahesabuyasiku zakeitakuwamaradufu.

2Mwanamkemwemahumfurahishamumewe,naye atatimizamiakayamaishayakekwaamani.

3Mkemwemanifungujema,ambalohutolewakatika sehemuyawalewanaomchaBwana.

4Ikiwamtunitajiriaumaskini,akiwanamoyomwema kwaBwana,atafurahisikuzotekwausowafuraha.

5Kunamambomatatuambayomoyowanguunaogopa; nakwaajiliyannenaliogopasana;matukanoyamji,na mkutanowaumatiwawatuwalioasi,namashitakaya uongo;hayayotenimabayakulikomauti.

6Lakinihuzuniyamoyonahuzuninimwanamke mwenyewivujuuyamwanamkemwingine,napigola ulimiambalohuwasiliananawote.

7Mkembayaninirainayotikiswahukunahuku;

8Mwanamkemlevinamzururajihuletahasiranyingi, walahataifunikaaibuyakemwenyewe.

9Uzinziwamwanamkeunawezakujulikanakatikasura yakeyakiburinakopezake

10Bintiyakoakikosahaya,mzuie,asijeakajidhulumu kwauhurumwingi

11Mlindejicholisilonakiburi;

12Atafumbuakinywachake,kamamsafirimwenyekiu, apatapochemchemi,nakunywamajiyotekaribunaye;

13Neemayamkehumfurahishamumewe,nabusara yakeitanenepeshamifupayake

14Mwanamkemkimyanamwenyeupendonizawadi yaBwana;nahakunakituchenyethamanikubwakama akiliiliyofundishwavyema

15Mwanamkemwenyeusowaaibunamwaminifuni neemamaradufu,naakiliyakeyabarahaiwezi kuthaminiwa

16Kamajualinapochomozajuumbinguni;ndivyo ulivyouzuriwamkemwemakatikautaratibuwa nyumbayake

17Kamavilemwangaulivyowazijuuyakinara kitakatifu;ndivyoulivyouzuriwausokatikauzee

18Kamavilenguzozadhahabuzilivyojuuyavikalio vyafedha;kadhalikanamiguuyahakinamoyothabiti.

19Mwanangu,lishikeualazamazako;walausiwape wageninguvuzako.

20Ukiishakujipatiamalikatikashambalote,panda mbeguzako,ukitumainiawemawambeguzako.

21Basikizazichakoulichokiachakitatukuzwa,kwa kuwanauhakikawakushukakwao.

22Kahabaatahesabiwakuwanimate;lakinimwanamke aliyeolewanimnaradhidiyakifokwamumewe.

23Mwanamkemwovuhupewamtumwovukamafungu lake;BalimwanamkemchaMunguhupewaamchaye Bwana.

24Mwanamkeasiyehakihudharauaibu;Bali mwanamkemwadilifuhumchamumewe.

25Mwanamkeasiyenahayaatahesabiwakuwambwa; balimwenyeusowahayaatamchaBwana.

26Mwanamkeamheshimuyemumeweatahukumiwa kuwanahekimanawatuwote;baliyeyeasiyemheshimu kwakiburichakeatahesabiwakuwaasiyemchaMungu

27Mwanamkeanayeliakwasautikubwanakaripio vitatafutwailikuwafukuzamaadui.

28Kunavituviwilivinavyohuzunishamoyowangu;na watatuananikasirisha:mtuwavitaanayetesekakwa umaskini;nawatuwaufahamuwasiowekwana;namtu airudiayehakinakutendadhambi;Bwanahumwandalia mtukamahuyokwaupanga.

29Nivigumukwamfanyabiasharakujizuiaasitende mabaya;namchungajihatawekwahurukutokanana dhambi.

SURA27

1Wengiwamefanyadhambikwajambodogo;na anayetafutawingiatageuzamachoyakembali.

2Kamavilemsumariunavyoshikamananamakuchaya mawe;vivyohivyodhambihushikamananakununuana kuuza

3MtuasipojishikiliakwabidiikatikakumchaBwana, nyumbayakeitabomolewaupesi.

4Kamavilemtuapepetapokwaungo,takatakahutulia; hivyouchafuwamtukatikamazungumzoyake

5Tanuruhuvithibitishavyombovyamfinyanzi;kwa hivyomtihaniwamwanadamuukokatikamawazoyake

6Matundahutangazakamamtiumepambwa;ndivyo yalivyomatamshiyamajivunomoyonimwa mwanadamu

7Usimsifumtukablahujamsikiaakisema;maanahilo ndilojaribulawanadamu

8Ukifuatahaki,utampata,nakumvaakamavazirefula utukufu

9Ndegewatakimbiliamfanowao;ndivyokweli itawarudiawalewafanyaokazindaniyake

10Kamavilesimbaaoteavyomawindo;vivyohivyo dhambikwawatendamaovu

11MazungumzoyamchaMungudaimayanahekima; Balimpumbavuhubadilikakamamwezi

12Ukiwamiongonimwawasionaakili,shikawakati; baliuwekatiyawatuwenyeufahamusikuzote

13Mazungumzoyawapumbavuniyakuudhi,na mchezowaoniuchafuwadhambi

14Manenoyakeaapayemengihusitawishanywele;na ugomviwaohufanyamtuazibemasikioyake.

15Ugomviwawenyekiburiniumwagajiwadamu,na matukanoyaonimazitomasikioni.

16Avumbuayesirihupotezasifayake;nahatapata rafikikwaakiliyake.

17Mpenderafikiyakonauwemwaminifukwake,lakini ukizisalitisirizakeusimfuatetena.

18Maanakamavilemtuanavyomharibuaduiyake; ndivyoumepotezaupendowajiraniyako.

19Kamavilemtuamwachayendegeatokemkononi mwake,ndivyoumemwachajiraniyakoaendezake, walahutampatatena.

20Msimfuatetena,kwamaanayumbalisana;yeyeni kamapaaaliyeponyokakatikamtego.

21Najerahalinawezakufungwa;nabaadayakulaani kunawezakuwanaupatanisho,lakiniasalitiyesirihana matumaini.

22Akonyezayekwamachoatendamaovu,naye amjuayeatamwacha.

23Utakapokuwapo,atasemamanenomatamu,na kuyastaajabiamanenoyako;

24Nimechukiavituvingi,lakinihakunakamayeye; kwakuwaBwanaatamchukia.

25Yeyoteatupayejiwejuusanahulitupajuuyakichwa chakemwenyewe;napigolaudanganyifulitafanya majeraha.

26Achimbayeshimoatatumbukiahumo;

27Atendayemaovuyatamwangukia,walahatajua yatokako.

28Dhihakanalaumuhutokakwawenyekiburi;lakini kisasikamasimbakitawavizia.

29Walewanaofurahiaangukolawenyehakiwatanaswa katikamtego;nadhikiitawamalizakablahawajafa.

30Uovunaghadhabu,hayanimachukizo;namwenye dhambiatakuwanazozotembili

SURA28

1Mwenyekulipizakisasiatapatakisasikutokakwa Bwana,nabilashakaataziwekadhambizakekatika ukumbusho

2Msamehejiraniyakoubayaaliokutendea,nadhambi zakopiazitasamehewaunapoomba

3Mtummojahuwanachukidhidiyamwingine,naje, anaombamsamahakutokakwaBwana?

4Yeyehamhurumiimtualiyekamayeye,naje!

5Ikiwayeyealiyewamwilituanakuzachuki,ninani atakayemsihiasamehewedhambizake?

6Kumbukamwishowako,nauaduiukome;kumbukeni uharibifunamauti,nakaenikatikaamri

7Zikumbukeamri,walausimwoneejiraniyakouovu; 8Jiepushenaugomvi,naweutapunguzadhambizako; kwamaanamtumwenyehasirakalihuchocheaugomvi 9Mtumdhambihuwakosesharaharafiki,nakufanya majadilianokatiyawalionaamani

10Kamajambolamotondivyolinavyoteketeza;na kadiriyautajiriwakehasirayakehupanda;nakadiri washindanaowanavyokuwananguvundivyo wanavyozidikuwashwa.

11Ugomviwaharakahuwashamoto,namapiganoya harakahumwagadamu.

12Ukipigachecheitawaka;ukiitemeamate,itazimika; nazotembilizitatokakinywanimwako.

13Mlaanimchongezinamwenyendimimbili;maana watukamahaowamewaangamizawengiwaliokuwa katikaamani.

14Ulimiwakusengenyaumewafadhaishawengi,na kuwafukuzatokataifahatataifa;

15Ulimiwakusengenyaumewatoawanawakewema, naumewanyimakazizao.

16Anayesikilizahatapatarahamilele,walahatakaakwa utulivu.

17Pigolamjeledihutiaalamakatikamwili,lakinipigo laulimihuvunjamifupa.

18Wengiwameangukakwamakaliyaupanga,lakinisi wengiwalioangukakwaulimi.

19Herialiyehifadhiwakwasumuyake;ambaye hakuivutanirayake,walahakufungwakatikavifungo vyake

20Kwamaananirayakeninirayachuma,navifungo vyakenivifungovyashaba.

21Kifochakenikifokibaya,nakaburililikuwabora kulikohilo.

22HaitakuwanamamlakajuuyawamchaoMungu, walahawatateketezwakwamialiyake.

23WamwachaoBwanawataangukandaniyake;nayo itawakandaniyao,walahaitazimika;itatumwajuuyao kamasimba,nakuwalakamachui.

24Angaliakwambauifungemaliyakokwamiiba,na kuifungiafedhayakonadhahabuyako; 25uyapimemanenoyakokwamizani,ukafanyie kinywachakomlangonakomeo.

26Jihadhari,usitembeekaribunayo,Usijeukaanguka mbeleyakeyeyeanayevizia

SURA29

1Mwenyerehemaatamkopeshajiraniyake;nayeye autiayemkonowakehuzishikaamri

2Umkopeshejiraniyakowakatiwahajayake,nawe umlipejiraniyakokwawakatiwake

3Shikanenolako,naushughulikenayekwauaminifu, nautapatadaimakituambachonimuhimukwako

4Wengi,walipokopeshwa,walihesabukuwa wamepatikana,nakuwataabishawaliowasaidia

5Hataatakapoipokea,atabusumkonowamtu;nakwa fedhayajiraniyakeatasemakwautii;lakiniatakapolipa, ataongezawakati,nakurudishamanenoyahuzuni,na kulalamikakwawakati

6Akishinda,itakuwavigumukwakekupokeahiyonusu, nayeatahesabukuwaameipata;kamasivyo, amemnyang’anyafedhayake,nayeamejipatiaaduibila sababu;humlipakwalaananalaanareli;nakwaajiliya heshimaatampafedheha

7Kwahiyowengiwamekataakukopeshawatuwengine kwauovu,wakiogopakunyang'anywa

8Lakiniuwenasubirakwamtualiyemaskini,wala usikawiekumrehemu.

9Msaidiemaskinikwaajiliyaamri,walausimzuiekwa sababuyaumaskiniwake.

10Potezapesazakokwaajiliyanduguyakonarafiki yako,nazisituechiniyajiwenakupotea.

11Jiwekeehazinayakosawasawanamaagizoyake Aliyejuu,nayoitakuleteafaidakulikodhahabu.

12Fungasadakakatikaghalazako,nayoitakuokoana taabuzote.

13Itapiganakwaajiliyakodhidiyaaduizakokuliko ngaokuunamkukihodari.

14Mtumwadilifunimdhaminiwajiraniyake; 15Usisahauurafikiwamdhaminiwako,kwaniametoa maishayakekwaajiliyako.

16Mwenyedhambiatapinduamalinzuriyamdhamini wake.

17Nayeyealiyenaakiliisiyonashukraniatamwacha katikahatariiliyomkomboa.

18Ufadhiliumewaondoleawatuwengiwema,na kuwatikisakamawimbilabahari;

19MtumwovuakiziasiamrizaBwanaataangukakatika mdhamini;

20Msaidiejiraniyakokwakadiriyauwezowako,na jihadhariusijeukaangukandaniyake.

21Jambokuukatikamaishanimaji,namkate,nanguo, nanyumbayakufunikaaibu.

22Afadhalimaishayamaskinikatikanyumbaduni, Kulikonafakakatikanyumbayamtumwingine.

23Iwekidogoaunyingi,jiridhishe,usijeukasikia matukanoyanyumbayako.

24Kwamaananimaishadunikwendanyumbakwa nyumba,kwamaanaukiwamgenihuthubutukufungua kinywachako.

25Utakaribisha,nakaramu,walahakunashukrani;

26Njoo,wewemgeni,uandaemeza,nakunilishavile ulivyotayari

27Ewemgeni,mpenafasimtumwenyeheshima;ndugu yanguanakujakulazwa,namininahajayanyumba yangu

28Mambohayanimazitokwamtumwenyeufahamu; kulaumiwakwanyumba,nalaumuyamkopeshaji

SURA30

1Yeyeampendayemwanawehumfanyaashikefimbo maranyingi,iliapatefurahayakemwisho

2Amrudiyemwanaweatakuwanafurahandaniyake,na kumshangiliakatiyarafikizake

3Amfundishayemwanawehumhuzunishaadui,Na mbeleyarafikizakeatamfurahia

4Ijapokuwababayakeakifa,badoyukokamahakufa, maanaamemwachanyumayakealiyekamayeye

5Alipokuwahaialimwonanakumfurahia,naalipokufa hakuhuzunika

6Alimwachanyumayakemlipizajikisasijuuyaadui zake,naambayeatawaliparafikizakewema

7Anayemzidishiamwanaweatafungajerahazake;na matumboyakeyatafadhaikakwakilakilio

8Farasiasiyevunjwahuwanakichwangumu;

9Mchezemtotowako,nayeatakutiahofu;Chezeanaye, nayeatakuleteahuzuni.

10Usichekenaye,usijeukawanahuzunipamojanaye, nausijeukasagamenomwishowe.

11Usimpeuhurukatikaujanawake;

12Uinamisheshingoyakewakatiangalikijana,na kumpigaubavuniakiwabadomtoto,asijeakawamkaidi, nakuasikwako,nahivyokuletahuzunimoyonimwako.

13Mwadhibumwanao,nakumtiabidii,iliuasherati wakeusiwekosakwako.

14Afadhalimaskinimwenyeafyanjemanamwenye mwilihodari,kulikotajirianayetesekamwilini.

15Afyanahalinzuriyamwilinijuuyadhahabuyote, namwiliwenyenguvujuuyautajiriusionamwisho.

16Hakunautajirijuuyamwilimzima,nahakunafuraha zaidiyafurahayamoyo.

17Kifoniborakulikomaishamachunguauugonjwawa kudumu.

18Vyakulavitamuvilivyomiminwakwenyekinywa kilichofungwanikamamaandaziyanyamailiyowekwa kaburini

19Sadakayasanamuyafaanini?maanahaiwezikula walakunusa;ndivyoalivyoyeyeanayeudhiwana Bwana.

20Yeyehuonakwamachoyakenakuugua,kama towashiamkumbatiayebikiranakuugua.

21Usijitiemoyonimwakonahuzuni,Walausijisumbue katikashaurilakomwenyewe.

22Furahayamoyoniuhaiwamwanadamu,nafuraha yamtuhuongezasikuzake.

23Ipendenafsiyako,nauufarijimoyowako,uondoe huzunimbalinawe;

24Wivunaghadhabuhufupishamaisha,nakuhangaika huletauzeekablayawakatiwake.

25Moyomchangamfunamwemautaitunzanyamana chakulachake

SURA31

1Kutazamiamalihuuharibumwili,Nakujishughulisha sanahuletausingizi

2Kukeshahakutamruhusumtukusinzia,kamavile ugonjwaumfanyavyousingizi

3Tajirihufanyakazinyingikatikakukusanyamali;na akipumzikahushibavyakulavyakevyakupendeza

4Maskinihufanyakazikatikaumaskiniwake;na akiiachabadonimhitaji

5Apendayedhahabuhatahesabiwahaki,nayeye afuatayeuharibifuatatosha

6Dhahabuimekuwauharibifuwawengi,nauharibifu waoulikuwapo

7Nikikwazokwaowaitoleaosadaka,nakila mpumbavuatakamatwakwahayo

8Herimtutajiriambayehupatikanabiladosarina ambayehakufuatadhahabu

9Yeyeninani?nasitutamwitambarikiwa;

10Ninanialiyejaribiwakwahayonakuonekana mkamilifu?basinaatukuzweNinaniawezayekuudhi, nayeasikose?auumefanyaubaya,nahaukufanya?

11Malizakezitaimarishwa,nakusanyikolitatangaza sadakazake.

12Ukikaakatikamezayaukarimu,usiwenachoyojuu yake,walausiseme,Kunavyakulavingijuuyake.

13Kumbukakwambajichobayaniovu;kwahiyohulia kilatukio.

14Usinyoshemkonowakopopoteutazamapo,wala usiutiepamojanayesahanini.

15Usimhukumujiraniyakowewemwenyewe,nauwe nabusarakatikakilajambo.

16Kulavileimpasayomtu,vileviwekwavyombele yako;nakulanoti,usijeukachukiwa.

17Mwachenikwanzakwaajiliyaadabu;walausishibe, usijeukakosea.

18Uketipokatiyawatuwengi,usinyooshemkonowako kwanza.

19Kidogosanachamtoshamtualiyetunzwavyema, walahawezikufupishaupepowakekitandanimwake.

20Usingizimzitohujakwakulachakulachawastani; yeyehuamkamapema,naakilizakehuwapamojanaye;

21Naikiwaumelazimishwakula,simama,nendanje, matapike,naweutapataraha.

22Mwanangu,nisikilize,nausinidharau,namwisho utapatakamanilivyokuambia;

23Yeyotealiyemkarimukatikachakulachake,watu watasemajuuyake;nahabariyautunzajiwakemzuri wanyumbaitasadikiwa.

24Balimjimzimautanung’unikajuuyamtuasiyena chakulachake;nashuhudazaubakhiliwakehazitatiliwa shaka.

25Usionyesheushujaawakokatikadivai;maanadivai imewaangamizawengi.

26Tanuruhuthibitishaukingokwakuchovya;

27Mvinyonikamauhaikwamtu,ikinywewakwakiasi; basimaishayamtuasiyenadivainiyanamnagani? maanailifanywakuwafurahishawatu

28Mvinyoikinywewakwakipimo,nakwawakatiwake, huletafurahayamoyo,nauchangamfuwamoyo;

29Lakinimvinyo,kulewakwakupitakiasi,husababisha uchunguwamoyo,pamojanaugomvinamagomvi 30Ulevihuongezaghadhabuyampumbavuhata akakosa;

31Usimkemeejiraniyakokatikadivai,wala usimdharaukatikafurahayake;

SURA32

1Ukifanywakuwamsimamiziwakaramu,usijinyanyue, baliuwekatiyaokamammojawao;kuwatunzakwa bidii,nahivyoketichini

2Naukimalizakaziyakoyote,chukuamahalipako,ili upatekufurahipamojanao,nakupokeatajikwaajiliya utaratibuwakomzuriwakaramu

3Nena,weweuliyemzee,kwamaanainakupasa,lakini kwabusara;nausizuiemuziki

4Usimiminemanenopaliponamwimbaji,Wala usisemehekimabilawakati

5Tamashalamuzikikatikakaramuyadivainikama muhuriyakabunkiiliyowekwakatikadhahabu

6Kamamuhuriyazumaridiiliyowekwakatikakaziya dhahabu,ndivyoulivyowimbowamuzikipamojana divaiyakupendeza.

7Nena,kijana,ikiwaunahitajika;

8Manenoyakonayawemafupi,yenyekufahamumengi kwamanenomachache;kuwakamamtuajuayenabado anashikiliaulimiwake.

9Ukiwamiongonimwawakuu,usijifanyesawanao;na watuwakalewanapokuwamahali,usitumiemaneno mengi.

10Kablaradihaijaisha;nambeleyamwenyeusowa aibukutakubaliwa.

11Ondokamapema,walausiwewamwisho;lakini urudinyumbanibilakukawia.

12Shikatafrijayakohuko,nafanyaupendavyo;lakini usitendedhambikwamanenoyamajivuno.

13Nakwaajiliyamambohayambarikiyeye aliyekuumba,nakukujazakwavituvyakevyema.

14AmchayeBwanaatapataadhabuyake;nao wamtafutaomapemawatapatakibali.

15Anayetafutasheriaatajazwanayo,lakinimnafiki atachukizwanayo.

16WamchaoBwanawatapatahukumu,naowatawasha hakikamanuru.

17Mwenyedhambihatakemewa,balihupataudhuru sawasawanamapenziyake.

18Mtuwashauriatajali;lakinimtumgeninamwenye kiburihashtukinawoga,hataakifanyabilashaurikwa nafsiyakemwenyewe.

19Usifanyelolotebilakushauriwa;naukiishakufanya maramojausitubu.

20Usiendekatikanjiaunayowezakuanguka,wala usijikwaekatiyamawe.

21Usijiaminikwanjiailiyowazi.

22Najihadharinawatotowako.

23Itegemeenafsiyakokatikakilatendojema;kwani hukundikokuzishikaamri.

24YeyeamwaminiyeBwanahushikaamri;na anayemtumainihatapatamabaya

SURA33

1HatampataovuamchayeBwana;lakinikatika majaribuatamwokoatena

2Mwenyehekimahaichukiisheria;lakinialiyemnafiki humonikamajahazikatikatufani

3Mwenyeufahamuhuitumainiasheria;nasheriani aminikwake,kamanenolaMungu

4Tayarishalakusema,naweutasikiwa;funga mafundisho,kishaujibu

5Moyowampumbavunikamagurudumulakukokotwa; namawazoyakenikamashokainayoviringika

6Farasi-jikenikamarafikimzaha,Huliachiniyakila ampandaye

7Kwaninisikumojainapitasikunyingine,wakati kamavilenuruyoteyakilasikukatikamwakaniyajua?

8KwamaarifayaBwanawalitofautishwa:Naye alibadilimajiranakaramu

9Baadhiyakeamezifanyasikukuu,nakuzitakasa,na baadhiyakeamezifanyasikuzakawaida.

10Nawatuwotewametokananaardhi,naAdamu aliumbwakwaardhi.

11KwamaarifamengiBwanaamewagawanya, Amezitofautishanjiazao.

12Baadhiyaoamewabarikinakuwakwezanabaadhi yaoamewatakasanakuwawekakaribunanafsiyake;

13Kamavileudongoulivyokatikamkonowa mfinyanzi,ilikuutengenezaapendavyo;

14Wemanidhidiyauovu,nauzimadhidiyakifo;

15BasiziangalienikazizotezaAliyeJuu;nawako wawilinawawili,mmojajuuyamwingine.

16Niliamkamwishokabisa,kamamtuakusanyaye baadayawavunajizabibu;

17Fikiriakwambasikujitaabishakwaajiliyangutu,bali kwaajiliyawotewanaotafutaelimu.

18Nisikieni,enyiwakuuwawatu,sikilizenikwa masikioyenu,enyiwakuuwakusanyiko.

19Usimpemwanaonamkeo,nduguyakonarafikiyako, wawemamlakajuuyakowakatiungalihai,walausimpe mtumwinginemaliyako,asijeakatubu,ukamwomba tena.

20Mudawoteuwaponapumzindaniyako,usijikabidhi kwamtuyeyote.

21Kwamaananiafadhaliwatotowakowakutafute, kulikokusimamambeleyaadabuyao.

22Katikakazizakozoteujiwekeeukuu;usiachedoa katikaheshimayako.

23Wakatiutakapomalizasikuzako,nakuyamaliza maishayako,ugawanyeurithiwako.

24Lishe,nafimbo,namizigo,nikwapunda;namkate, marekebisho,nakazi,kwamtumwa.

25Ukimtiamtumwawakokufanyakazi,utapataraha; lakiniukimwachaaendebilakazi,atatafutauhuru.

26Niranakolahuinamishashingo;kadhalikamatesona matesokwamtumwamwovu

27Mtumeafanyekaziiliasiwemvivu;kwamaana uvivuhufundishamabayamengi.

28Mfanyenikazikamainavyomfaa;ikiwahatatii, fungenipingunzitozaidi

29Lakinimsiwenakupitakiasikwamtuyeyote;wala pasipobusaramsifanyelolote

30Ukiwanamtumwa,naawekwakokamanafsiyako, kwakuwaumemnunuakwathamani

31Ukiwanamtumwa,msihikamandugu,kwamaana unamhitajikamavilenafsiyako;

SURA34

1Matarajioyamtuasiyenaufahamuniubatilinauongo; Nandotohuwainuawapumbavu

2Anayezingatiandotonikamamtuanayekamatakivuli nakufuataupepo

3Maonoyandotonimfanowakitukimojanakingine, kamamfanowausokwauso

4Nininikinachowezakusafishwakutokakwakitu kichafu?nakutokakwakituhichoambachonicha uwongoukweliupiunawezakutoka?

5Uganga,nakubashiri,nandotoniubatili,namoyo huotakamamoyowamwanamkekatikautunguwake.

6IkiwahawakutumwanaAliyejuukatikakujiliwa kwako,usiwawekeemoyowako.

7Kwamaanandotozimewadanganyawengi,nawale waliozitumainiwameshindwa.

8Sheriaitakuwakamilifupasipouongo,nahekimani ukamilifukwakinywachauaminifu.

9Mtuambayeamesafirianajuamambomengi;naaliye naujuzimwingiatatangazahekima.

10Asiyenauzoefuanajuamachache,lakinialiyesafiri anaakilinyingi.

11Niliposafirinilionamambomengi;naninaelewa zaidiyaninavyowezakujieleza.

12Maranyinginilikuwakatikahatariyakufa,lakini nilikombolewakwaajiliyamambohayo.

13RohoyaowamchaoBwanaitaishi;maanatumaini laolikokwakeyeyeawaokoaye.

14AmchayeBwanahataogopawalahataogopa;maana yeyendiyetumainilake

15HerinafsiyakeamchayeBwana;nanguvuzakeni nani?

16KwamaanamachoyaBwanayakojuuyao wampendao,yeyeniulinziwaomkuunangomeyao imara,ulinziwakatiwahari,nasitarayajuawakatiwa adhuhuri,ulinziwakujikwaa,namsaadawakuanguka.

17Huinuaroho,nakuyatiamachonuru,huwapaafyana uzimanabaraka.

18Atoayedhabihuyakitukilichopatikanakwa udhalimu,sadakayakenimzaha;nazawadizawatu madhalimuhazikubaliwi.

19Aliyejuuzaidihapendezwinamatoleoyawaovu; walahasamehewidhambikwawingiwadhabihu.

20Atoayesadakakatikamaliyamaskininikamamtu amwuayemwanambeleyamachoyababaye.

21Chakulachamhitajiniuhaiwao; 22Anayemnyang’anyajiraniyakemaliyakendiye atakayemwua;nayeamdhulumumfanyakaziwaujira wakenimwagadamu.

23Mtuakijenganamwinginekubomoa,wanafaidagani isipokuwakufanyakazitu?

24Mtuakiomba,namwinginealaani,Bwanaataisikia sautiyanani?

25Mwenyekuoshanafsiyakebaadayakugusamaiti, kamaakiigusatena,kunawafaaninikuoshakwake?

26Ndivyoilivyokwamtuafungayekwaajiliyadhambi zake,nakwendatenanakufanyavivyohivyo;Au kujinyenyekezakwakekunamfaidianini?

SURA35

1Yeyeaishikayesheriahutoasadakazakutosha;

2Yeyealipayezawadinzurihutoaungamwembamba; nayeyeatoayesadakahutoadhabihuzakusifu

3KuachauovunijambolakumpendezaBwana;na kuuachaudhalimuniupatanisho

4UsionekanemtupumbelezaBwana

5Kwanimambohayayoteyatafanyikakwasababuya amri

6Sadakayawenyehakihuipamadhabahumafuta,na harufuyakeyakupendezaimbelezakeAliyejuu

7Dhabihuyamwenyehakiyakubalika.naukumbusho wakehautasahauliwakamwe.

8MpeBwanautukufuwakekwajichojema,wala usipunguzemalimbukoyamikonoyako.

9Katikazawadizakozoteonyeshausowafuraha,na kuwekawakfuzakayakokwafuraha.

10MpeAliyeJuukamaalivyokutajirisha;nakama ulivyopata,toakwajicholafuraha.

11KwakuwaBwanaatakulipa,nayeatakupamarasaba zaidi.

12Msifikiriekuharibikakwavipawa;kwahao hatapokea;walamsizitumainiedhabihuzisizozahaki; kwakuwaBwanandiyemwamuzi,walakwakehakuna upendeleo.

13Hatakubalimtuyeyotedhidiyamaskini,bali atayasikiamaombiyaaliyeonewa.

14Hatadharaukusihikwayatima;walamjane amwagapomalalamikoyake.

15Je!machozihayatiririkimashavunimwamjane?na kiliochakesijuuyayeyeanayewaangusha?

16AnayemtumikiaBwanaatakubaliwakwaupendeleo, namaombiyakeyatafikamawinguni.

17Maombiyamnyenyekevuhupenyamawingu,hata ikakaribia,hatafarijiwa;walahataondoka,hataAliyejuu atakapoonaahukumukwahaki,nakufanyahukumu.

18KwaniBwanahatalegea,walaMwenyezi hatawavumilia,hataatakapovipigaviunovyaowasiona rehema,nakulipakisasikwamataifa;hataatakapokuwa amewaondoawengiwenyekiburi,nakuivunjafimboya enziyaowasiohaki;

19Hataatakapomlipakilamtusawasawanamatendo yake,nakazizawanadamusawasawanafikirazao;hata atakapoihukumuhakiyawatuwake,nakuwafurahisha katikarehemazake.

20Rehemahufaawakatiwataabu,kamamawinguya mvuawakatiwaukame

SURA36

1Utuhurumie,EeBwana,Munguwayote,naututazame 2Naupelekehofuyakojuuyamataifayoteambayo hayakutafutawewe

3Inuamkonowakojuuyamataifayakigeni,naowaone uwezowako

4Kamaulivyotakaswandaniyetumbeleyao;nawe utukuzwekatiyaombeleyetu

5Nawakujuewewe,kamatulivyokujua,kwamba hakunaMunguilaWewe,EeMungu

6Onyeshaisharampya,fanyamaajabumengine; Utukuzemkonowakonamkonowakowakuume, Wapatekuyatangazamatendoyakoyaajabu

7Inuaghadhabunakumwagaghadhabu,mwondoeadui nakumwangamizaadui

8Usiachewakatihuumfupi,ulikumbukeagano, Watangazematendoyakoyaajabu

9Yeyealiyeokokanaateketezwekwaukaliwamoto;na waangamiewalewanaowadhulumuwatu

10Wapigenivichwavyawakuuwamataifa,Wasemao, Hakunamwingineilasisi

11KusanyemakabilayoteyaYakobo,Uwarithikama tangumwanzo.

12EeBwana,uwarehemuwatuwalioitwakwajinalako, najuuyaIsraeli,uliowaitamzaliwawakowakwanza.

13EerehemakwaYerusalemu,mjiwakomtakatifu, mahalipakupumzikakwako.

14UijazeSayunimanenoyakoyasiyoneneka,nawatu wakoutukufuwako;

15Toaushuhudakwawaleuliomilikitangumwanzo,na uwainuemanabiiwaliokuwakwajinalako.

16Wapemalipowalewanaokungoja,namanabiiwako nawaonekanekuwawaaminifu.

17EeBwana,sikiamaombiyawatumishiwako, kulingananabarakayaHarunijuuyawatuwako,ili walewotewakaaojuuyaduniawapatekujuakwamba wewendiweBwana,Munguwamilele.

18Tumbohulavyakulavyote,lakinichakulakimojani borakulikokingine.

19Kamavilekaakaalionjavyomawindombalimbali;

20Moyowaukaidihuletahuzuni;

21Mwanamkeatampokeakilamwanamume,lakinibinti mmojaniborakulikomwingine

22Uzuriwamwanamkehuchangamshauso,na mwanamumehapendilililobora.

23Ikiwakunawema,upole,nafaraja,katikaulimiwake, basimumewakesikamawanaumewengine.

24Apatayemkehuanzamali,Msaadakamayeye mwenyewe,nanguzoyapumziko.

25Pasiponaua,hapomilkihuharibiwa; 26Je!basininaniatakayemwaminimtuasiyena nyumba,nakukaapopoteusikuutakapomchukua?

SURA37

1Kilarafikihusema,Mimipianirafikiyake;lakini yukorafikiambayenirafikikwajinatu.

2Je!sihuzuniyakifo,Rafikinarafikiwanapogeuzwa kuwaadui?

3Ewemwenyemawazomabaya,umetokawapi kuifunikaduniakwahila?

4Kunarafikiambayehufurahiaustawiwarafiki,lakini wakatiwataabuatakuwajuuyake

5Kunarafikiamsaidiayerafikikwatumbo,nakuchukua ngaojuuyaadui

6Usimsahaurafikiyakoakilinimwako,walausimsahau katikamaliyako

7Kilamshaurihusifumashauri;lakinikunawengine wanaojishauri

8Jihadharininamshauri,nakujuakablahajayake; maanaatajishaurimwenyewe;asijeakapigakurajuu yako,

9nakukuambia,Njiayakoninjema; 10Usishaurianenamtuakushukuye;

11Walausishaurianenamwanamkeanayemgusa ambayeanawivujuuyake;walamwogakatikamambo yavita;walanamfanyabiasharakuhusukubadilishana; walanamnunuziwakuuza;walakwamtumwenye wivuwakushukuru;walakwamtuasiyenarehema katikakugusarehema;walamvivukwakaziyoyote; walakwamtuwakuajiriwakwamwakawakaziya kumaliza;walamtumwamvivuwashughulinyingi; usiwasikilizehawakatikashaurilolote.

12LakinidaimauwenamtumchaMungu,ambaye unajuakutiiamrizaBwana,ambayeakiliyakeni kulingananaakiliyako,naatahuzunikanawe,ikiwa utaharibumimba.

13Nashaurilamoyowakonalisimame,kwamaana hakunamtumwaminifukwakokulikohilo.

14Kwamaanawakatifulaniakiliyamtuimezoea kumwambiawalinzizaidiyasaba,wakaaojuukatika mnaramrefu.

15ZaidiyahayoyotemwombeAliyeJuu,iliapate kuinyoshanjiayakokatikakweli.

16Achaakiliitangukembeleyakilabiashara,nashauri kablayakilatendo.

17Usoniisharayakubadilikakwamoyo.

18Mambomanneyanaonekana:memanamabaya, uzimanamauti,lakiniulimihuwatawaladaima.

19Kunaaliyenahekimanakufundishawengi,lakini hanafaidakwanafsiyake.

20Kunamtuasemayehekimakwamaneno,naye huchukiwa,atakosachakula.

21Kwamaanayeyehajapewaneemakutokakwa Bwana,kwamaanaamenyimwahekimayote.

22Mwingineanahekimakwake;namatundaya ufahamuyanasifiwakinywanimwake.

23Mwenyehekimahuwafundishawatuwake;na matundayaufahamuwakehayapungui.

24Mwenyehekimaatajazwabaraka;nawote wamwonaowatamhesabukuwamwenyefuraha.

25Sikuzamaishayamwanadamuzinawezakuhesabiwa, lakinisikuzaIsraelihazihesabika.

26Mwenyehekimaataurithiutukufukatiyawatuwake, najinalakelitakuwamilele.

27Mwanangu,ijaribunafsiyakokatikamaishayako,na uangalieniuovuganikwake,walausiipehiyo

28Kwamaanavituvyotehavifaiwatuwote,walakila nafsihaifurahiikilakitu.

29Usiwemtuwakushibakatikakituchochotekitamu, walausiwemchoyokupitakiasikatikavyakula

30Maanaulajimwingihuletamagonjwa,naulafi utageukakuwakichocho

31Wengiwameangamiakwakujidhulumu;bali mwenyekuangaliahuongezamaishayake

SURA38

1Mheshimutabibukwaheshimainayompasakwaajili yamatumizimtakayopatakutokakwake,kwakuwa Bwanandiyealiyemuumba

2Kwamaanaaliyejuuhujauponyaji,nayeatapata utukufukwamfalme

3Ustadiwatabibuutainuakichwachake;

4Bwanaameumbadawakutokakatikanchi;nayeye aliyenahekimahatazichukia

5Je!majihayakufanywakuwamatamukwamti,ili uzuriwakeujulikane?

6Nayeamewapawatuujuzi,iliatukuzwekatikakazi zakezaajabu

7Kwanamnahiyohuwaponyawatu,nakuwaondolea maumivuyao.

8Mtengenezajiwamanukatohutengenezaungakutoka kwahao;nakazizakehazinamwisho;nakutokakwake niamanijuuyaduniayote.

9Mwanangu,katikaugonjwawakousiwewakuzembea, balimwombeBwana,nayeatakuponya.

10Jitengenadhambi,nauelekezemikonoyakosawa, nakuusafishamoyowakonauovuwote.

11Wapenimanukatomazuri,naukumbushowaunga mwembamba;nakutoasadakayanono,kanakwamba sio.

12Kishampenafasitabibu,kwakuwaBwanandiye aliyemuumba;

13Kunawakatimikononimwaokunamafanikiomazuri.

14KwaniwaopiawatamwombaBwana,kwamba atafanikishakileambachowatatoakwaurahisinatibaili kurefushamaisha.

15AtendayedhambimbeleyaMuumbawake,na aangukekatikamkonowatabibu.

16Mwanangu,achamachoziyaangukejuuyawafu,na uanzekuomboleza,kanakwambaumepatwanamadhara makubwawewemwenyewe;nakuufunikamwiliwake kamailivyokuwadesturi,walausiachekuzikwakwake.

17Liakwauchungu,nakuuguasana,nakufanya maombolezo,kamaastahilivyo,nasikumojaaumbili, usijeukatukanwa;

18Kwamaanauchunguhujakifo,nauchunguwamoyo huvunjanguvu.

19Katikadhikipiahukaahuzuni,namaishayamaskini nilaanayamoyo.

20Usiwekewazitomoyoni;

21Usiisahau,kwamaanahakunakuruditena; usimtendeemema,baliujidhurumwenyewe.

22Kumbukahukumuyangu;janakwangu,naleo kwako

23Wakatiwafuwanapumzika,ukumbushowakena utulie;nakufarijiwakwaajiliyake,Rohoyake itakapomwacha

24Hekimayamtumwenyeelimuhujawakatiwa kupumzika,namwenyebiasharakidogoatakuwana hekima

25Awezajekupatahekimaalishikayejembe,nakujisifu kwamichokoo,aendeshayeng'ombe,nakujishughulisha nakaziyake,naambayemanenoyakeniyang'ombe?

26Hutoaakiliyakekutengenezamifereji;nayeanabidii kuwapang'ombemalisho

27Basikilaseremalanafundiafanyayekaziusikuna mchana;

28Namfuachumaameketikaribunafua,akiitazama kaziyachuma,mvukewamotohuuharibumwiliwake, nayehupigananajotolatanuru;machoyanatazama mfanowakituanachokifanya;huiwekaniayake kuimalizakaziyake,nahukeshailikuing'arisha kikamilifu;

29Ndivyoafanyavyomfinyanziakiketikazinimwake, nakulizungushagurudumukwamiguuyake,yeye afanyayekazikwabidiisikuzote,nakuifanyakaziyake yotekwahesabu;

30Yeyehuumbaudongokwamkonowake,na kuziinamishanguvuzakembeleyamiguuyake; anajitumakuliongoza;nayeanabidiikuitakasatanuru; 31Hawawotehuitumainiamikonoyao,nakilamtuana hekimakatikakaziyake.

32Bilahayamjihauwezikukaliwanawatu; 33Hawatatafutwambeleyawatuwote,walahawataketi katikamkutano;hawataketikatikakitichamajaji,wala hawataelewahukumu;hawawezikutangazahakina hukumu;nahawatapatikanamahaliambapomifano inasemwa.

34Lakiniwatadumishahaliyaulimwengu,nahamuyao yoteikokatikakaziyaufundiwao.

SURA39

1BaliyeyeatiayeniayakekatikasheriayakeAliyejuu, nakushughulikakatikakutafakarikwayo,atatafuta hekimayawazeewote,nakujishughulishanaunabii

2Nayeatayashikamanenoyawatumashuhuri; 3Atatafutasirizamanenomazito,naatajuamifanoya giza

4Atatumikiakatiyawakuu,nakuonekanambeleya wakuu;atasafirikatikanchizakigeni;kwamaana amejaribumemanamabayamiongonimwawanadamu.

5NayeatautoamoyowakekumwelekeaBwana aliyemfanyamapema,nakuombambelezakeAliyejuu, nakufunguakinywachakekwamaombi,nakuomba kwaajiliyadhambizake.

6Bwanamkuuapendapo,atajazwarohoyaufahamu; 7Ataongozamashauriyakenamaarifayake,nakatika sirizakeatatafakari.

8Ataonyeshayalealiyojifunza,naatajisifukatikasheria yaaganolaBwana.

9Wengiwatasifuufahamuwake;namaadamu ulimwenguunadumu,hautafutika;ukumbushowake hautaondoka,najinalakelitaishikizazihatakizazi

10Mataifawatatangazahekimayake,nakusanyiko litatangazasifazake.

11Akifaataachajinakuukulikoelfumoja;nakama akiishi,atazidisha

12Badoninayozaidiyakusema,ambayonimewazia; kwamaananimejazwakamamwezikatikakujaa

13Nisikilizeni,enyiwanawatakatifu,nakuchipuakama waridilinalomeakaribunakijitochashambani

14mpeniharufuyakupendezakamaubani,nakusitawi kamayungi;toeniharufu,nakuimbawimbowasifa, mbarikiniBwanakatikakazizakezote

15Litukuzenijinalake,natangazenisifazakekwa nyimbozamidomoyenu,nakwavinubi,nakatika kumsifumtasemahivi;

16KazizotezaBwananinjemasana,nachochote anachoamurukitatimizwakwawakatiwake

17Walahapanamtuatakayesema,Nininihii?kwanini hiyo?kwamaanakwawakatiunaofaayatafutwayote; kwaamriyakemajiyalisimamakamachungu,nakwa manenoyakinywachakevifunikovyamaji

18Kwaamriyakehufanywaloloteampendezalo;na hakunaawezayekuzuia,atakapookoa

19Kazizawotewenyemwilizikombelezake,wala hakunalinalowezakufichwamachonipake.

20Yeyehuonatangumilelehatamilele;nahakuna jambolaajabumbelezake.

21Hakunahajayamtukusema,Hiininini?kwanini hiyo?kwaniamevifanyavituvyotekwamatumiziyao. 22Barakayakeilifunikanchikavukamamto,na kuinyweshakamagharika.

23Kamavilealivyoyageuzamajikuwachumvi,ndivyo mataifayatakavyorithighadhabuyake.

24Kamanjiazakezilivyowazikwawatakatifu;ndivyo walivyomakwazokwawaovu.

25Kwamaanawemanivituvyemavilivyoumbwa tangumwanzo,kadhalikanauovukwawenyedhambi. 26Mambomakuukwaajiliyamatumiziyoteyamaisha yamwanadamunimaji,moto,chuma,nachumvi,unga wangano,asali,maziwa,nadamuyazabibu,namafuta, nanguo.

27HayayotenikwaajiliyawemakwawachaMungu;

28Kunarohozilizoumbwakwakisasi,ambazokatika ghadhabuyaohulalajuuyamapigomakali;wakatiwa uharibifuhumiminanguvuzao,nakutulizaghadhabu yakeyeyealiyewaumba.

29Moto,namvuayamawe,nanjaa,nakifo,vyotehivi viliumbwakwaajiliyakulipizakisasi;

30Menoyawanyamapori,nange,nyoka,naupanga kuwaadhibuwaovukwauharibifu.

31Watafurahikatikaamriyake,nawatakuwatayari duniani,wakatiuhitajiunapokuwa;nawakatiwao utakapowadia,hawatalihalifunenolake.

32Kwahiyo,tangumwanzoniliazimia,nakuwazajuu yamambohaya,nakuyaachakatikamaandishi.

33MatendoyoteyaBwananimema,Nayeatatoakila kinachohitajikakwawakatiwake.

34Hatamtuhawezikusema,Hilinibayakulikohilo; 35NakwahivyomhimidiniBwanakwamoyowotena kinywa,nalibarikijinalaBwana

SURA40

1Taabukubwaimeumbiwakilamtu,nakongwazito likojuuyawanawaAdamu,tangusikuwalipotoka matumbonimwamamazao,hatasikuwatakaporejea kwamamawakilakitu

2Mawazoyaoyamamboyajayo,nasikuyakufa, husumbuamawazoyao,nakusababishahofuyamoyo; 3kutokakwakeyeyeaketiyejuuyakitichautukufu, mpakayeyealiyenyenyekezwakatikanchinamajivu;

4Kutokakwakeyeyealiyevaazambaraunataji,kwa yeyealiyevikwasandayakitani

5Ghadhabu,nahusuda,nataabu,nakutokuwana utulivu,nahofuyamauti,nahasira,naugomvi,na wakatiwakupumzikakitandanimwake,usingiziwake wausikuhubadilimaarifayake

6Kupumzikakwakenikidogoauhakuna,kishahuwa usingizini,kamasikuyakukesha,amefadhaikakatika maonoyamoyowake,kanakwambaameokokavitani 7Kilakitukinapokuwasalama,yeyehuamkana kustaajabukwambahofuhaikuwakitu

8Mambokamahayohuwapatawotewenyemwili, mwanadamunamnyama,nahiyonimarasabazaidi kwawenyedhambi.

9Mauti,naumwagajidamu,naugomvi,naupanga,na balaa,nanjaa,nadhiki,natauni;

10Mambohayayameumbwakwaajiliyawaovu,na gharikailikujakwaajiliyao.

11Vyotevilivyomodunianivitarejeatenakatikanchi, nakilekilichomajinikitaruditenabaharini.

12Rushwayotenaudhalimuvitafutiliwambali,lakini matendoyakweliyatadumumilele.

13Maliyawasiohakiyatakaukakamamto,na itatowekakwakishindo,kamangurumokubwayamvua.

14Akiufunguamkonowakeatafurahi;

15WanawawasiomchaMunguhawatazaamatawi mengi;

16Maguguyanayomeajuuyakilamajinaukingowa mtoyatang'olewambeleyamajaniyote.

17Ukarimunikamabustaniyenyekuzaasana,na fadhilinizamilele

18Kufanyakazinakuridhikanavitualivyonavyomtu nimaishamatamu;

19Watotonaujenziwamjihudumukwajinalamtu; lakinimkemkamilifuhuhesabiwakuwajuuyaowote wawili.

20Mvinyonamuzikihufurahishamoyo,lakinikupenda hekimanijuuyavyoteviwili.

21Filimbinakinandahufanyanyimbozakupendeza, lakiniulimiutamuhupitavyoteviwili.

22Jicholakolatamaniupendeleonauzuri,Balikuliko nafakaikiwambichi.

23Rafikinamwenzihawakosikamwe;lakinijuuya wotewawilinimkenamumewe.

24Ndugunamsaadanijuuyawakatiwataabu;

25Dhahabunafedhahuufanyamguuusimame;Bali shaurinikuukulikovyoteviwili.

26Utajirinanguvuhuuinuamoyo;BalikumchaBwana nijuuyavyoteviwili;kumchaBwanahakupungukiwi, walahakunahajayakutafutamsaada.

27KumchaBwananibustaniyenyekuzaamatunda,na humfunikajuuyautukufuwote

28Mwanangu,usiishimaishayamwombaji;maanani herikufakulikokuomba

29Uhaiwamtuanayetegemeamezayamtumwingine hauhesabiwikuwauzima;maanayeyehujitiaunajisi kwachakulachawatuwengine;

30Kuombanikutamukinywanimwaasiyenahaya, Balitumbonimwakemotoutawaka

SURA41

1Ewemauti,jinsiulivyouchunguukumbushowako kwamtuambayeamestarehekatikamaliyake,kwamtu asiyenakituchakumsumbua,ambayeanafanikiwa katikamamboyote;naam,kwakeyeyeambayebado anawezakupokeanyama!

2Ewemauti,hukumuyakoinakubalikakwawahitaji,na kwayuleambayenguvuzakezinapungua,ambayesasa yukokatikaenziyamwisho,naanahangaikanamambo yote,nakwayuleambayeamekatatamaa,naamepoteza subira!

3Usiogopehukumuyakifo,wakumbukewale waliotangulianawatakaokujabaadayako;kwamaana hiindiyohukumuyaBwanajuuyawotewenyemwili.

4NakwaniniunapingamapenziyakeAliyejuu? hakunauchunguzikatikakaburi,kwambaumeishimiaka kumi,aumia,auelfu.

5Wanawawakosajiniwatotowakuchukiza,na waendaonyumakatikamakaoyawaovu.

6Urithiwawanawawakosajiutaangamia,navizazi vyaovitakuwanaaibuyamilele.

7WatotowatamlalamikiababaasiyemchaMungu,kwa maanawatashutumiwakwaajiliyake.

8Olewenu,watuwasiomchaMungu,ambaommeiacha sheriayaMunguAliyejuu!kwamaanamkiongezeka, itakuwaniuangamivuwenu;

9Namkizaliwa,mtazaliwakwalaana;namkifa,laana itakuwafungulenu.

10Wotewaliowaduniawatarejeadunianitena,na waovuwatatokakatikalaanahadiuharibifu

11Maombolezoyawanadamuyanazungukamiiliyao, lakinijinabayalawakosajilitafutwa.

12Liangaliejinalako;maanahayoyatakaakwakozaidi yahazinaelfukuuzadhahabu.

13Maishamazuriyanasikuchachetu,balijinajema hudumumilele.

14Wanangu,shikeninidhamukwaamani;kwamaana hekimailiyositirika,nahazinaisiyoonekana,yanafaida ganikatikavyoteviwili?

15Mtuafichayeupumbavuwakeniborakulikomtu afichayehekimayake.

16Basi,muwenaaibukulinganananenolangu;wala haikubaliwikabisakatikakilajambo.

17Aibukwauasheratimbeleyababanamama;

18Nikosambeleyahakimunamtawala;yauovumbele yamkutanonawatu;yakutendadhulumambeleya mwenzakonarafikiyako;

19nawizikwahabariyamahaliunapokaaugenini,na kwahabariyakweliyaMungunaaganolake;na kuegemeakwakiwikochakojuuyanyama;nakudharau kutoanakuchukua;

20nakunyamazambeleyahaowakusalimu;na kumwangaliakahaba;

21nakuugeuzausowakousiwembalinajamaayako; aukuchukuasehemuauzawadi;aukumwangaliamke wamtumwingine

22Aukujishughulishasananamjakaziwake,wala usikaribiekitandachake;aumanenoyakukaripiambele yamarafiki;nabaadayakutoausikemee;

23Aukusemanakusematenayaleambayoumesikia; nakufichuasiri

24Basiutakuwanausowaaibunakupatakibalimbele yawatuwote

SURA42

1Usionehayajuuyamambohayo,walausikubalimtu kutendadhambikwayo;

2SheriayakeAliyejuu,naaganolake;najuuya hukumukuwahesabiahakiwaovu;

3Hesabunawashirikawakonawasafiri;auzawadiya urithiwamarafiki;

4yausahihiwamizaninamizani;aukupatavingiau kidogo;

5Najuuyauuzajiusiojaliwawafanyabiashara; marekebishomengiyawatoto;nakuufanyaupandewa mtumishimwovuutokwenadamu.

6Kutunzahakikanivema,alipomkembaya;na nyamazapaleilipomikonomingi.

7Toavituvyotekwahesabunauzani;nauandikekila kituunachotoaaukupokea.

8Usionehayakuwajulishawasionahekimana wapumbavu,nawazeewaliozeekawashindanaona vijana;

9Babahukeshakwaajiliyabinti,wakatihakunamtu ajuaye;Nakumtunzahumwondoleausingizi;naakiwa ameolewa,asijeakachukiwa.

10katikaubikirawake,asijeakatiwaunajisinakupata mimbakatikanyumbayababayake;naakiwanamume,

asijeakatendavibaya;naakiishakuolewa,asijeakawa tasa.

11Umlindesanabintiasiyenahaya,asijeakakufanya kuwakituchakuchekwanaaduizako,nadhihakamjini, naaibukatiyawatu,akakufanyaufedheheshwembele yamkutano.

12Usiangalieuzuriwakilamwili,Walausiketikatikati yawanawake.

13Maanakatikamavazihutokanondo,nauovukatika wanawake.

14Afadhalianasazamwanamumekulikomwanamke mwenyeadabu,nasemamwanamkealetayeaibuna fedheha.

15SasanitakumbukakazizaBwana,nakutangaza mamboambayonimeona:KatikamanenoyaBwanani kazizake.

16Jualitoalonuruhutazamavituvyote,nakaziyake imejaautukufuwaBwana

17Bwanahajawapawatakatifuuwezowakutangaza kazizakezotezaajabu,ambazoBwanaMwenyezi aliziwekaimara,ilichochotekiwekokiimarishwekwa utukufuwake

18Yeyehuvichunguzavilindinamoyo,nakuzifikiria hilazao;

19Yeyehutangazamamboyaliyopita,nayatakayokuja, nakufunuahatuazamamboyaliyofichika

20Hakunawazolinalomshinda,walanenololote limefichwakwake

21Amepambakaziborazahekimayake,nayutangu milelehatamilele;

22Kazizakezotezatamanikakamanini!nakwamba mtuanawezakuonahatacheche

23Vituhivivyotevinaishinakudumumilelekwa matumiziyote,navyotevinatii

24Vituvyotenimaradufu,kilakimojadhidiyakingine; 25Kitukimojahuthibitishakilichokizuriaukingine,na ninaniatakayejazwanakuutazamautukufuwake?

SURA43

1Fahariyamahalipajuu,angaangavu,uzuriwa mbinguni,pamojanamwonekanowautukufuwake;

2Jualinapotokea,linatangazakatikakuchomozakwake chombochaajabu,kaziyakeAliyejuu.

3Wakatiwaadhuhurihukaushanchi,naninani awezayekustahimilijotolakeliwakalo?

4Mtuapuliziayetanurunikatikakazizajoto,lakinijua huchomamilimamaratatuzaidi;Kupumuakwamivuke yamoto,nakutoamialeangavu,kunapunguzamacho.

5Bwanaaliyeifanyanimkuu;nakwaamriyakehupiga mbio.

6Aliufanyamwezikuwamwangawanyakati,naishara yaulimwengu.

7Kutokakwamweziniisharayasikukuu,mwanga unaopunguakatikaukamilifuwake.

8Mwezihuounaitwakwajinalake,ukizidi kustaajabishakatikakubadilikakwake,kuwachombo chamajeshiyajuu,kinachong’aakatikaangalambingu; 9Uzuriwambinguni,utukufuwanyota,Pambolakutoa nurukatikamahalipajuupaBwana

10KwaamriyaAliyeMtakatifuwatasimamakatika utaratibuwao,walahawatazimiakatikazamuzao.

11Utazameniupindewamvua,msifuniyeye aliyeufanya;ninzurisanakatikamwangazawake.

12Huizungukambingukwaduaratukufu,namikono yakeAliyejuuimeinama.

13Kwaamriyakehuiangushatheluji,nakuipeleka upesiumemewahukumuyake.

14Kwanjiahiyohazinahufunguliwa,namawingu hurukakamandege.

15Kwauwezawakemkuuhuyafanyamawingukuwa imara,namaweyamaweyanapasuka.

16Kwamachoyakemilimahutikisika,nakwamapenzi yakeupepowakusihuvuma.

17Mshindowangurumohuitetemeshadunia,ndivyo tufaniyakaskazininatufani;

18Jicholastaajabiauzuriwaweupewake,namoyo hustaajabiakunyeshakwake

19Tenabarafukamachumvihuimwagajuuyanchi, nayoikiganda,hulalajuuyanguzozenyenchakali.

20Upepowabaridiwakaskaziniunapovuma,namaji kugandanakuwabarafu,hukaajuuyakilamkusanyiko wamaji,nakuyavikamajikamadiriiyakifuani

21Hulamilima,nakuchomajangwa,nakuyateketeza majanikamamoto

22Dawayasasayayoteniukunguunaokujaupesi, umandeunaokujabaadayajotokuburudisha

23Kwashaurilakehuvitulizavilindi,nakupandavisiwa ndaniyake

24Wasafiriobahariniwanatangazahatariyake;na tunapoisikiakwamasikioyetu,tunastaajabia

25Kwamaanandaniyakemnamatendoyaajabunaya ajabu,kilaainayawanyamananyangumiwalioumbwa

26Kwayeyemwishowaohufanikiwa,nakwaneno lakekilakituhushikamana

27Tunawezakusemamengi,lakinitukapungukiwa;kwa hiyokwajumla,yeyendiyeyote

28Tutawezajekumtukuza?kwamaanayeyenimkuu kulikokazizakezote

29Bwananiwakutishanamkuusana,nanguvuzakeni zaajabu

30MnapomtukuzaBwana,mtukuzenikadirimwezavyo; kwamaanahatahivyoatazidisana;nawe utakapomwinua,wekanguvuzakozote,walausichoke; kwanihamwezikufikambalivyakutosha.

31Ninanialiyemwona,iliatuambie?naninani awezayekumtukuzakamaalivyo?

32Badokunamambomakubwazaidiyaliyofichwa kulikohaya,kwamaanatumeonakazizakechachetu.

33KwaniBwanaameumbavituvyote;nayeamewapa wachaMunguhekima.

SURA44

1Natuwasifuwatumashuhuri,nababazetuwaliotuzaa.

2Bwanaametendautukufumwingikupitiakwaokwa uwezawakemkuutangumwanzo.

3Walewaliotawalakatikafalmezao,watu waliojulikanakwanguvuzao,wakitoashaurikwaakili zao,nakutangazaunabii;

4Viongoziwawatukwamashauriyao,nakwamaarifa yaoyaelimuhuwafaawatu,wenyehekimanaufasaha nimaagizoyao:

5Kamavilekugunduanyimbozamuziki,nakukariri mistarikwamaandishi:

6Matajiriwaliopewauwezo,wakikaakwaamanikatika makaoyao;

7Hawawotewaliheshimiwakatikavizazivyao,na walikuwafahariyanyakatizao.

8Wapomiongonimwaowalioachajinanyumayao,ili sifazaozitangazwe.

9Nawakowengineambaohawanakumbukumbu; walioangamia,kanakwambahawakuwapokamwe;na wamekuwakanakwambahawajazaliwakamwe;na watotowaobaadayao.

10Lakinihawawalikuwawatuwenyerehema,ambao hakiyaohaikusahauliwa.

11Pamojanauzaowaodaimawatasaliaurithimwema, nawatotowaowamondaniyaagano.

12Wazaowaohusimamaimara,nawatotowaokwa ajiliyao

13Uzaowaoutadumumilele,nautukufuwao hautafutwa

14Miiliyaoimezikwakwaamani;lakinijinalao hudumumilele

15Watuwatatangazahekimayao,nakusanyiko litatangazasifazao

16HenokoalimpendezaBwana,naakabadilishwa, akiwakielelezochatobakwavizazivyote

17Nuhualionekanakuwamkamilifunamwenyehaki; wakatiwaghadhabualichukuliwabadalayaulimwengu; kwahiyoaliachwakamamabakiduniani,gharika ilipokuja

18Aganolamilelelilifanyikapamojanaye,kwamba wotewenyemwiliwasiangamietenakwagharika

19Ibrahimualikuwababamkubwawawatuwengi; 20AliyeishikasheriayakeAliyejuu,nakufanyaagano naye;naalipothibitishwa,alionekanakuwamwaminifu 21Kwahiyoakamhakikishiakwakiapo,kwamba angebarikimataifakatikauzaowake,nakwamba angemzidishakamamavumbiyadunia,nakuwainua wazaowakekamanyota,nakuwarithishakutokabahari hadibahari;nakutokamtonihatamiishoyanchi.

22NayeIsakaakawekavivyohivyokwaajiliya Ibrahimubabayebarakayawatuwote,naagano, akaliwekajuuyakichwachaYakobo.Akamkubali katikabarakazake,akampaurithi,nakugawanya sehemuzake;katiyamakabilakuminamawili aliwagawa.

SURA45

1Kishaakamletakutokakwakemtumwenyerehema, ambayealipatakibalimachonipawotewenyemwili, yaani,Musa,mpenziwaMungunawanadamu,ambaye ukumbushowakeumebarikiwa.

2Akamfanyakuwakamawatakatifuwautukufu, akamtukuza,hataaduizakewakamcha.

3Kwamanenoyakealikomeshamaajabu,naakamfanya kuwamtukufumachonipawafalme,naakampaamri

kwaajiliyawatuwake,naakamwonyeshasehemuya utukufuwake.

4Alimtakasakatikauaminifunaupolewake,na akamchaguakutokakwawanadamuwote.

5Akamfanyaasikiesautiyake,akamletakatikawingu jeusi,naakampaamrimbeleyausowake,naam,sheria yauzimanamaarifa,iliamfundisheYakobomaagano yake,naIsraelihukumuzake.

6AkamwinuaHaruni,mtumtakatifukamayeye,naam, nduguyake,wakabilayaLawi.

7Akafanyaaganolamilelenaye,akampaukuhanikati yawatu;akampambakwamapamboyakupendeza,na kumvikavazilautukufu.

8Aliwekajuuyakeutukufumkamilifu;akamtianguvu kwamavazimazuri,nasuruali,najohorefu,nanaivera.

9Akamzingirakwamakomamanga,nakengelenyingi zadhahabupandezote,ilikwambaalipokuwaakienda kuwenasauti,nasautiiliyosikikahekaluni,kuwa ukumbushokwawanawawatuwake;

10pamojanavazitakatifu,ladhahabu,nahaririya samawi,nazambarau,kaziyamwenyetaraza,nakifuko chakifuanichahukumu,naUrimunaThumimu;

11Kwakitambaacharanginyekunduiliyosokotwa,kazi yafundistadi,maweyathamaniyaliyochongwakama mihuri,nakutiwakatikadhahabu,kaziyasonara,na maandishiyaliyochongwakuwaukumbusho,kwa hesabuyakabilazaIsraeli

12Akawekatajiyadhahabujuuyakilekilemba, ambachondaniyakekilichorwaUtakatifu,pambola utukufu,kaziyathamani,namatamanioyamacho, njemanayakupendeza

13Kablayakehapakuwanawatukamahao,walamgeni hakuvaakamwe,ilawatotowaketunawanawa wanawesikuzote

14Dhabihuzaozitateketezwakabisakilasikumara mbilidaima

15Musaakamwekawakfu,akamtiamafutamatakatifu; huyoaliwekewakwaaganolamilele,yeyenauzao wake,mudawotembinguzitakapokaa,iliwamtumikie, nakutekelezakaziyaukuhani;nakuwabarikiwatukwa jinalake

16Akamchaguamiongonimwawatuwotewaliohaiili amtoleeBwanadhabihu,nauvumba,naharufuya kupendeza,kuwaukumbusho,ilikufanyaupatanisho kwaajiliyawatuwake.

17Akampaamrizake,namamlakakatikaamriza hukumu,iliamfundisheYakoboshuhuda,na kuwajulishaIsraelisheriazake.

18Wageniwakafanyafitinapamojajuuyake, wakamsingiziahukonyikani,watuwaupandewa DathaninaAbironi,nakusanyikolaKora,kwa ghadhabunaghadhabu.

19Bwanaalionajambohili,nalolikamkasirisha,na katikaghadhabuyakewakaangamizwa; 20LakiniakamtukuzaHarunizaidi,akampaurithi, akamgawiamalimbukoyamazaoyake;hasaalitayarisha mikatekwawingi.

21KwamaanawanakulakatikadhabihuzaBwana, alizompayeyenauzaowake.

22Lakinikatikanchiyawatuhaohakuwanaurithi, walahakuwanasehemukatiyahaowatu;kwakuwa Bwanandiyefungulakenaurithiwake

23WatatukwautukufuniFinehasimwanawaEleazari, kwasababualikuwanabidiikatikakumchaBWANA, akasimamakwauhodariwamoyo;watuwaliporudishwa nyumanakufanyaupatanishokwaajiliyaIsraeli.

24Kwahiyoaganolaamanililifanyikapamojanaye, kwambaatakuwamkuuwapatakatifunawawatuwake, nakwambayeyenawazaowakewatakuwanaheshima yaukuhanimilele;

25SawasawanaaganoalilofanyaDaudi,mwanawa Yese,wakabilayaYuda,kwambaurithiwamfalme utakuwawauzaowakepekeyake;

26Munguakupehekimamoyonimwakoiliuwahukumu watuwakekwauadilifu,ilimemayaoyasiharibiwe,na utukufuwaoupatekudumumilele.

SURA46

1Yesu,mwanawaNave,alikuwahodarikatikavita, nayealikuwamrithiwaMusakatikamanenoyaunabii; ambayekwajinalakealifanywamkuuhatakuwaokoa wateulewaMungu,nakulipizakisasijuuyaadui walioinukajuuyao;ilikuwawekaIsraelikatikaurithi wao

2Jinsiutukufumkuualivyopata,alipoinuamikonoyake, nakunyooshaupangawakedhidiyamiji!

3Ninanialiyesimamambeleyakembeleyake?kwa kuwaBwanamwenyewealiwaletaaduizakekwake

4Je!juahalikurudinyumakwauwezowake?na haikuwasikumojahadimbili?

5AlimwitaBwanaAliyejuu,Maaduiwalipomsonga kilaupande;naBwanamkuuakamsikia

6Nakwamaweyamvuayamaweyanguvukuu, akafanyavitajuuyamataifakwanguvu,nakatika kushukakwaBeth-horonialiwaangamizawale waliopinga,ilimataifawajuenguvuzaozote,kwa sababualipiganamachonipaBwana,naakamfuata Mwenyenguvu

7KatikasikuzaMusapiaalifanyakaziyarehema,yeye naKalebumwanawaYefune,kwakuwawaliwapinga kusanyiko,nakuwazuiawatuwasitendedhambi,na kuwatulizawaovumanung’uniko.

8Nakatiyawatulakisitawaliotembeakwamiguu,hao wawiliwalihifadhiwailikuwaletakatikaurithi,hata katikanchiinayotiririkamaziwanaasali.

9BwanaakamtianguvuKalebu,aliyekaanayehatauzee wake,hataakaingiamahalipajuupanchi,nawazao wakewakapatakuwaurithi;

10iliwanawaIsraeliwotewaoneyakuwanivema kumfuataBwana.

11Nakwahabariyawaamuzi,kilamtukwajina, ambayemoyowaohaukufanyauasherati,wala kumwachaBwana,ukumbushowaonaubarikiwe.

12Mifupayaonaisitawikutokamahalipao,najinala walewalioheshimiwaliendeleejuuyawatotowao.

13Samweli,nabiiwaBwana,mpenziwaBwanawake, aliwekaufalme,akawatiamafutawakuujuuyawatu wake

14KwasheriayaBwanaalilihukumukusanyiko,na BwanaakamtazamaYakobo.

15Kwauaminifuwakealionekanakuwanabiiwakweli, nakwanenolakealijulikanakuwamwaminifukatika maono.

16AlimwitaBwanamwenyenguvu,aduizake walipomsongakilaupande,alipotoamwana-kondoo anyonyaye.

17Bwanaakapigangurumokutokambinguni,nasauti yakeikasikikakwasautikuu.

18NayeakawaangamizawakuuwaWatiro,nawakuu wotewaWafilisti.

19Nakablayakulalausingizimrefuakajiteteambeleya machoyaBwananamtiwa-mafutawake,kwamba sikuchukuamaliyamtuyeyotehatakiatu;walahakuna mtualiyemshitaki.

20Nabaadayakifochakealitoaunabii,na kumwonyeshamfalmemwishowake,naakapazasauti yakekutokadunianikatikaunabii,ilikufutauovuwa watu.

SURA47

1BaadayakeNathaniakainukailikutoaunabiikatika sikuzaDaudi

2Kamavilemafutayanavyoondolewakatikasadakaya amani,ndivyoDaudialivyochaguliwakatiyawanawa Israeli

3Alichezanasimbakamawana-mbuzi,nadubukama wana-kondoo

4Je!siyeyealiyemuuajitu,alipokuwaangalikijana?na je!hakuwaondoleawatulawama,alipoinuamkonowake wenyejiwekatikakombeo,nakuangushamajivunoya Goliathi?

5KwanialimwitaBwanaaliyejuu;nayeakampanguvu katikamkonowakewakuumeiliamwueyuleshujaa shujaa,nakuisimamishapembeyawatuwake

6Basiwatuwakamtukuzakwaelfukumi,wakamsifu katikabarakazaBwana,kwakumpatajiyautukufu

7Kwamaanaaliwaangamizamaaduipandezote,na kuwaangamizaWafilistiaduizake,nakuivunjapembe yaompakaleo.

8KatikakazizakezotealimsifuMtakatifuAliyejuu kwamanenoyautukufu;kwamoyowakewotealiimba nyimbo,nakumpendayeyealiyemuumba.

9Akawawekawaimbajimbeleyamadhabahu,ilikwa sautizaowapatekuimbanyimbozakupendeza,na kuimbasifakilasikukatikanyimbozao.

10Akazipambakaramuzao,akazipanganyakati zilizoamriwahatamwisho,iliwalisifujinalaketakatifu, nahekalulipatesautitanguasubuhi.

11Bwanaaliziondoadhambizake,akaitukuzapembe yakemilele;akampaaganolawafalme,nakiticha utukufukatikaIsraeli.

12Baadayakeakainukamwanamwenyehekima,na kwaajiliyakeakakaamahalipazuri.

13Sulemanialitawalawakatiwaamani,akaheshimiwa; kwamaanaMungualimzungukapandezotezautulivu, iliapatekujenganyumbakwajinalake,nakutengeneza patakatifupakemilele

14Jinsiulivyokuwanahekimakatikaujanawako,na kamamafurikoulijaaufahamu!

15Nafsiyakoiliifunikaduniayote,Ukaijazamafumbo yagiza.

16Jinalakolilieneahatavisiwani;nakwaamaniyako ulikuwampendwa.

17Nchizilikustaajabiakwaajiliyanyimbozako,na methali,namafumbo,natafsirizako.

18KwajinalaBwanaMungu,aitwayeBwana,Mungu waIsraeli,ulikusanyadhahabukamabati,nakuzidisha fedhakamarisasi.

19Uliinamishaviunovyakokwawanawake,nakwa mwiliwakoulitiwakutii.

20Ulitiadoaheshimayako,nauzaowakoumetia unajisi,hataukaletaghadhabujuuyawatotowako,na kuhuzunikakwaajiliyaupumbavuwako.

21Kwahiyoufalmeukagawanyika,nakutokaEfraimu ukatawalaufalmewakuasi

22LakiniBwanahataziacharehemazakekamwe,wala kazizakezotehazitapotea,walahataukomeshauzaowa wateulewake,walahatauondoauzaowayeye ampendaye;kwahiyoalimpaYakobomabaki,na kutokakwakeshinahadikwaDaudi

23BasiSulemaniakalalanababazake,nawauzao wakeakamwachaRehoboamu,hataupumbavuwawatu, mtuasiyenaakili,aliyewapotoshawatukwashaurilake TenakulikuwanaYeroboamu,mwanawaNebati, aliyewakoseshaIsraeli,nakuwaonyeshaEfraimunjiaya dhambi;

24Nadhambizaoziliongezekasana,hatawakafukuzwa kutokakatikanchi

25Kwaniwalitafutauovuwote,mpakakisasi kikawajilia

SURA48

1NdipoEliyanabiiakasimamakamamoto,naneno lakelikawakakamataa

2Aliletanjaakalijuuyao,nakwabidiiyakealipunguza idadiyao

3KwanenolaBwanaalizifungambingu,naakashusha motomaratatu.

4EeEliya,jinsiulivyoheshimiwakwamatendoyakoya ajabu!nananiajisifukamawewe!

5Aliyemfufuamtualiyekufakutokakwawafu,Nanafsi yakekutokakatikakuzimu,kwanenolakeAliyejuu.

6Aliyewaangamizawafalme,Nawatuwenyecheo kitandanimwao;

7AliyesikiamatukanoyaBwanakatikaSinai,nakatika Horebuhukumuyakisasi.

8Aliyewatiawafalmemafutailiwalipizekisasi,Na manabiiwafanikiwebaadayake.

9Aliyepandishwakatikakisulisulichamoto,nakatika garilafarasiwamoto;

10Ambaowalikuwawameamriwakwakaripiokatika nyakatizao,ilikutulizaghadhabuyahukumuyaBwana, kablahaijajaaghadhabu,nakugeuzamoyowababakwa mwana,nakurejeshakabilazaYakobo.

11Heriwaliokuona,wakalalausingizikatikaupendo; maanahakikatutaishi

12Eliyaalikuwaamefunikwanakisulisuli,naElisha akajazwanarohoyake,alipokuwahai,hakushtushwana uwepowamkuuyeyote,walahakunamtualiyeweza kumtiachini.

13Hakunanenolililowezakumshinda;nabaadayakifo chakemwiliwakeulitabiri.

14Alifanyamaajabumaishanimwake,nakatikakifo chakekazizakezilikuwazaajabu.

15Kwaajiliyahayoyotewatuhawakutubu,wala hawakuziachadhambizao,hatawalipokwishanyara,na kuchukuliwanjeyanchiyao,nakutawanywakatika duniayote;:

16Katikahaowenginewalifanyayaliyompendeza Mungu,nawenginewakazidishadhambi.

17Hezekiaakauimarishamjiwake,akaingizamaji ndaniyake;

18WakatiwakeSenakeribuakakwea,akamtuma Rabsake,akainuamkonowakejuuyaSayuni,akajivuna 19Ndipomioyoyaonamikonoyaoikatetemeka, wakawanauchungukamawanawakewenyeutungu.

20LakiniwaowakamwombaBwanaaliyenarehema, wakanyooshamikonoyaokumwelekea;

21AlilipigajeshilaWaashuru,namalaikawake akawaangamiza

22KwamaanaHezekiaalikuwaamefanya yaliyompendezaBwana,naalikuwahodarikatikanjia zaDaudibabayake,kamaEsaynabii,ambayealikuwa mkuunamwaminifukatikamaonoyake, alivyomwamuru

23Katikasikuzake,jualilirudinyuma,nayeakaongeza maishayamfalme

24Alionakwarohonzurimamboyatakayotukiamwisho, akawafarijiwalewanaoombolezakatikaSayuni

25Alionyeshamamboambayoyangetukiamilele,na mamboyasiriambayoyangekuja

SURA49

1UkumbushowaYosianikamamanukato yaliyotengenezwanaufundiwamtengenezamafuta;ni tamukamaasalikatikavinywavyote,nakamamuziki kwenyekaramuyadivai.

2Alitendakwaunyofukatikakuwaongoawatu,na kuyaondoamachukizoyauovu.

3AliuelekezamoyowakekwaBwana,nawakatiwa wasiomchaMungualiithibitishaibadayaMungu.

4Wote,isipokuwaDaudi,naHezekia,naYosia, walikuwawaasi;kwamaanawaliiachasheriayaAliye JuuZaidi,hatawafalmewaYudawalishindwa.

5Kwahiyoakawapawengineuwezowao,nautukufu waokwataifageni.

6Wakauteketezamjiuliochaguliwawapatakatifu,na kuzifanyanjiakuwaukiwa,kamaunabiiwaYeremia.

7Kwamaanawalimtendeamabaya,ambayealikuwa nabii,aliyetakaswatumbonimwamamaye,ilikung'oa, nakutesa,nakuharibu;naapatekujenganakupanda.

8Ezekielindiyealiyeonamaonoyautukufu,ambayo alionyeshwajuuyagarilamakerubi.

9Kwamaanaaliwatajaaduichiniyamfanowamvua, nakuwaelekezawaendaosawa

10Nakatikahaomanabiikuminawawilina ukumbushoubarikiwe,namifupayaoisitawitena kutokamahalipao;

11Je,tutamtukuzajeZorobabeli?hatayeyealikuwa kamamuhurimkonowakuume.

12NdivyoalivyokuwaYesu,mwanawaYehosadaki, ambayekatikasikuzaoalijenganyumba,na kumsimamishaBwanahekalutakatifu,lililowekwa tayarikwautukufuwamilele.

13NamiongonimwawateulealikuwekoNehemia, ambayesifayakenikuu,ambayealiinuakwaajiliyetu kutazilizoanguka,nakuwekamalangonamapingo,na kuinuamagofuyetutena.

14Lakinidunianihakunamtualiyeumbwakama Henoko;kwamaanaalitwaliwakutokaduniani.

15WalahapakuwanakijanaaliyezaliwakamaYusufu, mtawalawanduguze,mtegemeziwawatu,ambaye mifupayakeilionwanaBwana

16SemunaSethiwalikuwanaheshimakubwa miongonimwawanadamu,nahivyohivyoAdamu alikuwajuuyaviumbevyotevilivyohai

SURA50

1Simoni,kuhanimkuu,mwanawaOnia,ambayekatika maishayakealiitengenezatenanyumba,nakuliimarisha hekalusikuzake;

2Napamojanayeilijengwajuuyaurefumarambili, ngomeyajuuyaukutakulizungukahekalu

3Katikasikuzakekisimachamaji,chenyekuzunguka kamabahari,kilifunikwakwamabambayashaba

4Akalitunzahekalulisianguke,akauimarishamji usiuzingire

5Jinsialivyoheshimiwakatiyawatukatikakutoka kwakekutokapatakatifu!

6Alikuwakamanyotayaasubuhikatikatiyawingu,na kamamweziwakatiwakujaa

7KamajualikiangazavyojuuyahekalulaAliyejuu,na kamaupindewamvuauangazavyokatikamawingu angavu

8nakamaualaualawaridiwakatiwamasikaya mwaka,kamayungiyungikandoyamitoyamaji,na kamamatawiyauvumbawakatiwakiangazi;

9kamamotonauvumbandaniyachetezo,nakama chombochadhahabuiliyofuliwa,kilichowekwakila namnayavitovyathamani;

10nakamamzeitunimzuriunaochanuamatunda,na kamamsonobariunaomeahatamawinguni.

11Alipovaavazilaheshima,nakuvikwaukamilifuwa utukufu,alipopandajuuyamadhabahutakatifu, akalifanyavazilautakatifukuwalaheshima.

12Nayealipozitwaazilesehemukatikamikonoya makuhani,yeyemwenyeweakasimamapenyejikola madhabahu,akizungukakamamwerezimchangahuko Lebanoni;nakamamitendeiliyomzunguka.

13NdivyowalivyokuwawanawotewaHarunikatika utukufuwao,namatoleoyaBwanamikononimwao, mbeleyamkutanowotewaIsraeli.

14akamalizautumishiwamadhabahuni,ilikuipamba sadakayakeAliyejuu,

15Akaunyoshamkonowakekwenyekikombe,na kumwagadamuyazabibu,akamiminachiniya madhabahuharufuyakupendezakwaMfalmeMkuuwa wote.

16NdipowanawaHaruniwakapigakelele,wakazipiga tarumbetazafedha,wakafanyasautikuuilikusikilizwa, kuwaukumbushombelezakeAliyejuu.

17Ndipowatuwotekwapamojawakafanyaharaka, wakaangukakifudifudiilikumwabuduBwanawao, MunguMwenyeNguvuZote,AliyeJuuZaidi.

18Waimbajipiawaliimbasifakwasautizao,nakwa sautinyingizanamnanyingizikiwanasautitamu.

19NahaowatuwakamsihiBwana,AliyeJuuZaidi,kwa maombimbelezakeyeyealiyenarehema,hatasikukuu yaBwanailipokwisha,naowakamalizautumishiwake.

20Kishaakashuka,akainuamikonoyakejuuya mkutanowotewawanawaIsraeli,ilikubarikiyaBwana kwamidomoyake,nakulifurahiajinalake

21Wakainamachiniilikuabudumarayapili,iliwapate barakakutokakwaAliyeJuu.

22BasisasamhimidiniMunguwawote,afanyaye mamboyaajabupekeyakekilamahali,ambaye hutukuzasikuzetutangutumbolauzazi,nakututenda kwarehemazake

23Yeyehutupafurahayamoyo,naamaniiwekatika sikuzetukatikaIsraelimilele

24Iliatuthibitishierehemazake,nakutukomboakwa wakatiwake!

25Kunaainambilizamataifaambazomoyowangu unazichukia,nalatatusitaifa

26HaowakaaojuuyamlimawaSamaria,naowakaao katiyaWafilisti,nawatuwapumbavuwakaaoShekemu 27Yesu,mwanawaSirawaYerusalemu,ameandika katikakitabuhikimafundishoyaufahamunamaarifa, ambayealitoahekimakutokamoyonimwake

28Heriatakayezoezwakatikamambohayo;naye ayawekayemoyonimwakeatakuwanahekima

29Kwamaanaakizifanya,atakuwahodarikwamambo yote;JinalaBwanalihimidiwemileleAmina,Amina

SURA51

1MaombiyaYesumwanawaSirach.Nitakushukuru, EeBwananaMfalme,nakukusifu,EeMunguMwokozi wangu,Nalisifujinalako;

2Kwamaanawewendiwemlinziwangunamsaidizi wangu,naweumeulindamwiliwangunauharibifu,na mtegowaulimiwakashfa,namidomoitungayouongo, naweumekuwamsaidiziwangujuuyawatesiwangu;

3Naumenikomboa,kulingananawingiwarehemazao naukuuwajinalako,kutokakwamenoyawaleambao walikuwatayarikunila,nakutokakwamikonoyawale ambaowalitafutamaishayangu,nakutokakwamateso mengiambayonilikuwana;

4kutokakatikakulisongakwamotopandezote,na kutokakatikatiyamotoambaosikuwasha;

5Kutokachiniyatumbolakuzimu,kutokakwaulimi mchafunakutokakwamanenoyauwongo.

6Kwashtakakwamfalmekutokakwaulimiusiowa hakirohoyanguilikaribiahatakufa,maishayangu yalikuwakaribunakuzimuchini

7Walinizungukapandezote,walahapakuwanamtuwa kunisaidia;

8Ndiponikafikirijuuyarehemazako,EeBwana,na juuyamatendoyakoyakale,jinsiunavyowaokoa wakungojao,nakuwaokoanamikonoyaadui.

9Ndiponikainuaduayangukutokaduniani,nikaomba niokolewenamauti.

10NilimwitaBwana,BabawaBwanawangu,kwamba asiniachekatikasikuzataabuyangu,nawakatiwa kiburi,wakatihakunamsaada.

11Nitalisifujinalakodaima,Nitaimbazaburikwa kushukuru;nahivyosalayanguilisikiwa.

12Kwamaanauliniokoanauharibifu,nauliniokoana wakatimbaya;

13Nilipokuwabadomdogo,aunilipowahikwendanje yanchi,nilitamanihekimawaziwazikatikamaombi yangu.

14Nilimwombambeleyahekalu,naminitamtafutahata mwisho

15Tokeauahatazabibuziiva,moyowanguutamfurahia; Mguuwanguuliiendeanjiailiyonyoka;

16Nikategasikiolangukidogo,nikampokea,nikapata elimunyingi

17Nalifaidikandaniyake,kwahiyonitamtukuzayeye anipayehekima

18Kwamaananalikusudiakutendabaadayake,nakwa bidiinikafuatalililojema;hivyositaaibishwa

19Nafsiyanguimeshindananaye,nakatikamatendo yangunilikuwamnyoofu;

20Nalielekezanafsiyangukwake,nikamwonakatika usafi;moyowanguumeunganishwanayetangumwanzo, kwahiyositaachwa

21Moyowanguulifadhaikakatikakumtafuta;kwahiyo nimepatamalinjema

22Bwanaamenipaulimikuwaujirawangu,nami nitamsifukwahuo

23Nikaribieni,ninyimsionaelimu,kaenikatika nyumbayaelimu

24Kwaninimnakawia,namwasemaninikwamambo haya,kwakuwarohozenuzinakiunyingi?

25Nikafumbuakinywachangu,nikasema,Mnunueni yeyemwenyewebilafedha.

26Wekashingoyakochiniyanira,narohoyakoipate mafundisho;nivigumukupatikana.

27Tazamenikwamachoyenu,jinsininakazikidogotu, nakupatapumzikonyingikwangu.

28Jifunzekwakiasikikubwachafedha,naujipatie dhahabunyingikwake.

29Nafsiyakonaishangiliekatikafadhilizake,Wala usionehayakwaajiliyasifazake.

30Fanyakaziyakokwawakati,nakwawakatiwake atakupathawabuyako.