Tagalog - Ecclesiasticus

1...AnglahatngkarununganaynagmumulasaPanginoon,at kasamaniyamagpakailanman

2Sinoangmabibilangangbuhanginsadagat,atangmga patakngulan,atangmgaarawngwalanghanggan?

3Sinoangmakaaalamngtaasnglangit,atngluwangnglupa, atngkalaliman,atngkarunungan?

4Angkarununganaynilikhabagoanglahatngmgabagay,at angpagkaunawangkasinopanmulasawalanghanggan

5AngsalitangDiyosnakataas-taasanaybukalng karunungan;atangkanyangmgadaanaywalanghanggang mgautos

6Kaninonahayagangugatngkarunungan?osinong nakaalamngkaniyangmatalinongmgapayo?

7Kaninonahayagangkaalamanngkarunungan?atsinoang nakaunawasakanyangdakilangkaranasan?

8Mayisangmatalinoatlubhangdapatkatakutan,ang Panginoonaynakauposakaniyangluklukan

9Nilikhaniyasiya,atnakitasiya,atbinilangsiya,atibinuhos siyasalahatngkaniyangmgagawa.

10Siyaaykasamanglahatnglamanayonsakaniyangkaloob, atibinigayniyasiyasamgaumiibigsakaniya

11AngpagkatakotsaPanginoonaykarangalan,at kaluwalhatian,atkagalakan,atisangkoronangkagalakan 12AngpagkatakotsaPanginoonaynagpapasayasapuso,at nagbibigaykagalakan,atkasiyahan,atmahabangbuhay.

13SinumangmaytakotsaPanginoon,magigingmabutisa kanyasawakas,atmakakatagposiyanglingapsaarawng kanyangkamatayan

14AngpagkatakotsaPanginoonaypasimulangkarunungan: atitoaynilikhakasamangmgatapatsabahay-bata

15Nagtayosiyangwalanghanggangpundasyonkasamang mgatao,atmagpapatuloysiyasakanilangmgabinhi

16AngpagkatakotsaPanginoonaykapuspusanng karunungan,atpinupunoangmgataongkaniyangmgabunga 17Pinunoniyaangbuongbahaynilangmgabagaynakanaisnais,atangmgabanganngkaniyangani

18AngpagkatakotsaPanginoonaykoronangkarunungan, nanagpapaunladngkapayapaanatganapnakalusugan;na kapuwamgakaloobngDiyos:atpinalalawaknitoang kanilangkagalakannaumiibigsakanya

19Angkarununganaynagpapaulanngkasanayanat kaalamansapag-unawa,atitinataassilasakarangalanna humahawaksakaniya

20AngugatngkarununganayangpagkatakotsaPanginoon, atangmgasanganitoaymahabangbuhay.

21AngpagkatakotsaPanginoonaynagtataboyngmga kasalanan:atkungsaannaroroon,aynagpapawingpoot

22Angtaonggalitnagalitayhindimaaringmatuwid; sapagka'tangugoyngkaniyangkapusukanaymagiging kaniyangkapahamakan

23Angtaongmatiyagaayiiyaksaisangpanahon,at pagkataposaybubuosakaniyaangkagalakan

24Kaniyangitatagoangkaniyangmgasalitasaisang panahon,atangmgalabingmaramiaymagpapahayagng kaniyangkarunungan

25Angmgatalinghagangkaalamanaynasamgakayamanan ngkarunungan:ngunitangkabanalanaykasuklamsuklamsa makasalanan

26Kungnaismongkarunungan,sundinangmgakautusan,at ibibigaysiyasaiyongPanginoon

27Sapagka'tangpagkatakotsaPanginoonaykarununganat turo:atangpananampalatayaatkaamuanaykaniyang kaluguran.

28MagtiwalasapagkatakotsaPanginoonpagkaikaway dukha:athuwagkanglumapitsakaniyanamaydalawang puso.

29Huwagkangmagingmapagkunwarisapaninginngmga tao,atingatanmongmabutiangiyongsinasalita

30Huwagmongitataasangiyongsarili,bakaikaway mabuwal,atmagdalangkahihiyansaiyongkaluluwa,atsa gayonayibunyagngDiyosangiyongmgalihim,atibagsak kasagitnangkapisanan,sapagkathindikapumuntasa katotohanansapagkatakotsaPanginoon,bagkusangiyong pusoaypunongpandaraya

KAPITULO2

1Anakko,kungpupuntakaupangmaglingkodsaPanginoon, ihandamoangiyongkaluluwaparasatukso

2Iayosmoangiyongpuso,atmagtiisnapalagi,athuwag kangmagmamadalisapanahonngkabagabagan.

3Kumapitkasakaniya,athuwagkanghumiwalay,upang ikawaylumagosaiyonghulingwakas

4Anumanangiharapsaiyoaytanggapinmonamay kagalakan,atmagingmatiyagakapagikawaynabagosaisang mababangkalagayan

5Sapagka'tanggintoaysinusuboksaapoy,atangmgataong kalugud-lugodsahurnongkahirapan

6Manaligkasakanya,attutulungankaniya;ayusinmoang iyongdaan,atmagtiwalakasakanya.

7KayongnangatatakotsaPanginoon,maghintaysakaniyang awa;athuwagkayonglumihis,bakakayo'ymahulog

8KayongmaytakotsaPanginoon,maniwalakayosakanya; atangiyonggantimpalaayhindimagkukulang

9KayongmaytakotsaPanginoon,umasasakabutihan,atsa walanghanggangkagalakanatawa.

10Masdanninyoangmgasalinlahinguna,attingnanninyo; maynagtiwalabasaPanginoon,atnalito?omayroonbang nanatilisakanyangtakot,atpinabayaan?osinongkaniyang hinamak,natumawagsakaniya?

11Sapagka'tangPanginoonaypusposnghabagatawa, mahabangpagtitiis,atlubhangmahabagin,atnagpapatawad ngmgakasalanan,atnagliligtassapanahonngkapighatian 12Saabangmatatakutinnapuso,atnanglulupaypaynamga kamay,atangmakasalanannalumalakadsadalawangdaan! 13Saabaniyanamahinaangpuso!sapagkathindisiya naniniwala;kayangahindisiyaipagtatanggol.

14Saabaninyonanawalanngpasensya!atanoanggagawin ninyokapagdinalawkayongPanginoon?

15SilananatatakotsaPanginoonayhindisusuwaysa kanyangSalita;atsilangumiibigsakaniyaayiingatanang kaniyangmgadaan

16SilananatatakotsaPanginoonayhahanapinangmabuti, nanakalulugodsakanya;atangmgaumiibigsakanyaay mapupusposngkautusan

17SilanamaytakotsaPanginoonaymaghahandang kanilangmgapuso,atmagpapakumbabangkanilangmga kaluluwasakanyangpaningin,

18Nanagsasabi,Tayoaymahuhulogsamgakamayng Panginoon,athindisamgakamayngmgatao:sapagka'tkung paanoangkaniyangkamahalan,gayonangkaniyangawa

KAPITULO3

1Dingginninyoakonainyongama,Ohmgaanak,atgawin ninyopagkatapos,upangkayo'ymagingligtas

2SapagkatbinigyanngPanginoonangamangkarangalansa mgaanak,atpinagtibayangawtoridadnginasamgaanak.

3Angsinumanggumagalangsakanyangamaaygumagawa ngkatubusanparasakanyangmgakasalanan:

4Atanggumagalangsakaniyanginaaygayangnag-iimbak ngkayamanan

5Angsinumanggumagalangsakanyangamaay magkakaroonngkagalakansakanyangsarilingmgaanak;at kapagsiyaaynagdarasal,siyaaydidinggin

6Anggumagalangsakanyangamaaymagkakaroonng mahabangbuhay;atsiyanamasunurinsaPanginoonay magigingkaaliwansakanyangina

7AngmaytakotsaPanginoonaypararangalanangkaniyang ama,atmaglilingkodsakaniyangmgamagulang,gayangsa kaniyangmgapanginoon

8Igalangmoangiyongamaatinakapwasasalitaatsagawa, upangangisangpagpapalaaydumatingsaiyomulasakanila.

9Sapagkatangpagpapalangamaaynagtatatagngmgabahay ngmgaanak;ngunitangsumpanginaaynagbubunotngmga pundasyon.

10Huwagmongipagmalakiangkahihiyanngiyongama; sapagka'tangkahihiyanngiyongamaayhindikaluwalhatian saiyo.

11Sapagkatangkaluwalhatianngtaoaymulasakarangalan ngkanyangama;atanginasakahihiyanaykadustaansamga anak.

12Anakko,tulunganmoangiyongamasakanyang katandaan,athuwagmosiyangpighatiinhabangsiyaay nabubuhay.

13Atkungangkanyangpang-unawaaymabigo,magkaroon ngpagtitiissakanya;athuwagmosiyanghamakinkapag ikawaynasaiyongbuonglakas

14Sapagka'tangpagpapagaansaiyongamaayhindi malilimutan:atsahalipnamgakasalananayidaragdagito upangitayoka.

15Saarawngiyongkapighatianayaalalahanin;angiyong mgakasalananaymatutunawdin,gayangyelosamagandang mainitnapanahon

16Angumiiwansakaniyangamaaygayangkalapastanganan; atanggumagalitsakaniyanginaaysusumpain:ngDios

17Anakko,magpatuloykasaiyonggawainsakaamuan; kaya'tikawaymamahalinniyanasinasang-ayunan 18Kungmasdakilaka,masmapagpakumbabaka,at makakatagpokanglingapsaharapanngPanginoon

19Maramiangnasamataasnadako,atkilala:ngunitangmga hiwagaaynahahayagsamaamo.

20Sapagka'tangkapangyarihanngPanginoonaydakila,at siya'ypinararangalanngmababa

21Huwagmonghanapinangmgabagaynanapakahirappara saiyo,nihanapinmanangmgabagaynahigitsaiyonglakas

22Datapuwa'tanginiutossaiyo,ayisipinmonangmay paggalang,sapagkathindimokailangangmakitangiyong mgamataangmgabagaynanasalihim

23Huwagkangmag-usisasamgabagaynahindikailangan: sapagka'thigitnamaramingbagayangipinakitasaiyokaysa sanauunawaanngmgatao

24Sapagka'tmaramiangnalinlangngkanilangsariling palagay;atangisangmasamanghinalaaybumagsaksa kanilangkahatulan

25Kungwalangmgamataaymangangailangankang liwanag:huwagmongangipahayagangkaalamannawalaka.

26Angmatigasnapusoaymapapahamaksawakas;atang umiibigsapanganibaymapapahamakdoon

27Angmatigasnapusoaymapupunongmgakalungkutan;at angmasamangtaoaymagbubuntonngkasalanansaibabaw ngkasalanan

28Saparusasamayabangaywalanglunas;sapagkatang halamanngkasamaanaynag-ugatsakanya

29Angpusongmasinopaymakakaunawangtalinghaga;at angtaingananakikinigaynaisinngpantasnatao

30Papatayinngtubigangnagniningasnaapoy;atanglimos aynagbabayad-salaparasamgakasalanan

31Atsiyanagumagantingmabubutingpagbabalikaynagaalalasamangyayaripagkataposnito;atkapagsiyaay bumagsak,siyaaymakakahanapngmatitirhan

KAPITULO4

1Anakko,huwagmongdayainangdukhasakaniyang kabuhayan,athuwagmongpaghintayinnangmatagalang mganangangailangan

2Huwagmongpalungkotinanggutomnakaluluwa;ni mungkahiinangisangtaosakaniyangkabagabagan.

3Huwagmonangdagdaganngkabagabaganangpusong nababagabag;athuwagipagpalibanangpagbibigaysakanya nanangangailangan.

4Huwagtanggihanangdaingngnagdadalamhati;niihiwalay moangiyongmukhasaisangdukha

5Huwagmongihiwalayangiyongmatasamapagkailangan, athuwagmosiyangbigyanngpagkakataonnasumpainka:

6Sapagka'tkungsumpainkaniyasakapaitanngkaniyang kaluluwa,angkaniyangdalanginaydidingginnglumikhasa kaniya

7Kuninmoparasaiyongsariliangpagibigngkapisanan,at iyukomoangiyongulosaisangdakilangtao.

8Huwagkangmagdalamhatinaiyukomoangiyongtaingasa dukha,atbigyanmosiyangmagiliwnasagotnamay kaamuan

9Iligtasmoangnagdurusangkasamaansakamayngmangaapi;athuwagkangmawalanngloobkapagikawaynakaupo sakahatulan.

10Magingparangamasaulila,atkahalilingasawasa kanilangina:gayonikawaymagiginggayanganakng Kataastaasan,atmamahalinkaniyanghigitkaysaiyongina 11Itinataasngkarununganangkaniyangmgaanak,at humahawaksanagsisihanapsakaniya

12Angumiibigsakaniyaayumiibigsabuhay;atsilang nagsisihanapsakanyanangmaagaaymapupusposng kagalakan.

13Anghumahawaksakaniyaaymagmamanang kaluwalhatian;atsaanmansiyapumasok,pagpapalainng Panginoon.

14Silananaglilingkodsakanyaaymagsisipangasiwasa Banal:atangumiibigsakanyaayiniibigngPanginoon

15Angnakikinigsakaniyaayhahatolsamgabansa:atsiyang nakikinigsakaniyaaytatahangtiwasay

16Kungangisangtaoayipagkatiwalaangkaniyangsarilisa karunugan,kaniyangmamanahinsiya;atangkaniyanglahiay aariinsiyasapag-aari

17Sapagka'tsaunaaylalakadsiyanakasamaniyasamga likongdaan,atmagdadalangtakotatpangambasakaniya,at pahihirapansiyangkaniyangdisiplina,hanggangsa mapagtiwalaanniyaangkaniyangkaluluwa,atsubukinsiya sapamamagitanngkaniyangmgabatas.

18Kungmagkagayo'ybabaliksiyasakaniyangmatuwidna daan,ataaliwinsiya,atipahahayagsakaniyaangkaniyang mgalihim.

19Nguni'tkungsiya'ymagkamali,iiwanniyasiya,atibibigay siyasakaniyangsarilingkapahamakan

20Masdanangpagkakataon,atmag-ingatsakasamaan;at huwagkangmahiyakungtungkolsaiyongkaluluwa

21Sapagkatmaykahihiyannanagdudulotngkasalanan;at mayroongkahihiyannakaluwalhatianatbiyaya.

22Huwagtumanggapngtaolabansaiyongkaluluwa,at huwagmonghayaangangpaggalangsasinumangtaoang magingdahilanngiyongpagkahulog.

23Athuwagmongpigilinnamagsalita,pagkamay pagkakataonnagumawangmabuti,athuwagmongikubliang iyongkarunungansakaniyangkagandahan.

24Sapagka'tsapananalitaaymakikilalaangkarunungan:at angpagkatutosapamamagitanngsalitangdila

25Saanumangparaanayhuwagmagsalitalabansa katotohanan;ngunitmahiyakasakamalianngiyong kamangmangan

26Huwagkangmahiyangipagtapatangiyongmgakasalanan; athuwagpilitinangagosngilog

27Huwagmongiilalimangiyongsarilisaisangtaong mangmang;nitanggapinangkatauhanngmakapangyarihan.

28Pagsikapanmoangkatotohananhanggangsakamatayan, atangPanginoonaymakikipaglabanparasaiyo

29Huwagkangmagmamadalisaiyongdila,atsaiyongmga gawaaytamadatwalanghumpay

30Huwagkangmagingparangleonsaiyongbahay,ni mabalisamansaiyongmgalingkod.

31Huwagmongiunatangiyongkamayupangtumanggap,at isarakungikawaymagbabayad

KAPITULO5

1Huwagmongituonangiyongpusosaiyongmgapag-aari; athuwagsabihin,mayroonakongsapatparasaakingbuhay

2Huwagmongsundinangiyongsarilingpag-iisipatang iyonglakas,upanglumakadsamgadaanngiyongpuso:

3Athuwagmongsabihin,Sinongkokontrolsaakindahilsa akingmgagawa?sapagkattiyaknaipaghihiganting Panginoonangiyongkayabangan.

4Huwagmongsabihin,Akoaynagkasala,atanongkasamaan angnangyarisaakin?sapagka'tangPanginoonay mapagpahinuhod,saanomangparaanayhindikaniya pakakawalan

5Tungkolsapagpapalubag-loob,huwagkangwalangtakotna magdagdagngkasalanansakasalanan:

6AthuwagmongsabihingdakilaangKanyangawa;siyaay mananahimiksakaramihanngakingmgakasalanan:sapagka't angkahabaganatpootaynagmumulasakaniya,atang kaniyangpootaynananahansamgamakasalanan

7HuwagkangmaghintaynabumaliksaPanginoon,athuwag mongipagpalibanangaraw-araw:sapagka'tbiglanglalabas angpootngPanginoon,atsaiyongkatiwasayanay mawawasakka,atmalilipolsaarawngpaghihiganti.

8Huwagmongilagakangiyongpusosamgapag-aangkinna hindimakatarungangnakuha,sapagka'thindimo mapapakinabanganangmgaitosaarawngkapahamakan.

9Huwagkangmagpahanginsabawa'thangin,athuwag lumakadsabawa'tdaan:sapagka'tgayondinang makasalanangmaydalawangdila.

10Magingmatatagkasaiyongpang-unawa;atangiyong salitaaymagingpareho

11Magingmatulinsapakikinig;atmagingtapatangiyong buhay;atmaypagtitiismagbigayngsagot

12Kungikawaymayunawa,sagutinmoangiyongkapuwa; kunghindi,ilagaymoangiyongkamaysaiyongbibig.

12Kungikawaymayunawa,sagutinmoangiyongkapuwa; kunghindi,ilagaymoangiyongkamaysaiyongbibig

13Karangalanatkahihiyanaynasapananalita:atangdilang taoayangkaniyangpagkahulog

14Huwagkangtatawagingtsismosa/tsismoso,athuwagkang maghintaygamitangiyongdila:sapagka'tisang

karumaldumalnakahihiyanaynasamagnanakaw,atisang masamangkahatulansadalawangdila(sinungaling)

15Huwagkangmangmangsaanumangbagaysamalaking bagayomaliit

KAPITULO6

1Sahalipnakaibiganayhuwagmagingkaaway;sapagka'tsa gayonaymagmamanakangmasamangpangalan,kahihiyan, atkadustaan:gayondinangmakasalanangmaydalawangdila (sinungaling)

2Huwagkangmagmalakisapayongiyongsarilingpuso;na angiyongkaluluwaayhindimagkapira-pirasogayangtorona naliligawnamag-isa

3Iyongkakaininangiyongmgadahon,atmawawalaang iyongbunga,atiiwanmoangiyongsarilinaparangtuyong puno

4Angisangmasamangkaluluwaaysisirainangnagtataglay nito,atgagawinsiyangkatatawanansakaniyangmgakaaway

5Angmatamisnasalitaaymagpaparamingmgakaibigan:at angmakatarungangdilaaymagpaparamingmabaitna pagbati

6Makipagpayapaansamarami:gayonma'ymayroonlamang isangtagapayosaisanglibo.

7Kungnaismongmakakuhangisangkaibigan,subukinmo munasiyaathuwagmagmadalingpurihinsiya

8Sapagka'tangibangtaoaykaibiganlamangparasa kaniyangsarilingpagkakataon,athinditatahansaarawng iyongkabagabagan

9Atmayroongisangkaibigan,nanababalingsaalitan,atang pagtataloaykikilalaninangiyongkadustaan

10Muli,angilangkaibiganaykasamasahapag,athindi magpapatuloysaarawngiyongkapighatian.

11Nguni'tsaiyongkasaganaanaymagiginggayangiyong sarili,atmagigingmatapangsaiyongmgalingkod.

12Kungikawayibababa,siya'ymagiginglabansaiyo,at magkukublisaiyongmukha

13Ihiwalaymoangiyongsarilisaiyongmgakaaway,at ingatanmoangiyongmgakaibigan

14Angtapatnakaibiganaymatibaynadepensa:atang nakasumpongnggayonaynakasumpongngkayamanan.

15Walangmakakapalitsaisangtapatnakaibigan,atang kanyangkahusayanaynapakahalaga

16Angtapatnakaibiganaygamotngbuhay;atsilana natatakotsaPanginoonaymakakasumpongsakanya

17AngsinumangmaytakotsaPanginoonaymagtuturong kanyangpakikipagkaibigansawastongparaan:sapagka'tkung anosiya,gayondinangkaniyangkapuwa

18Anakko,ipuninmoangturomulasaiyongkabataan:sa gayo'ymakakatagpokangkarununganhanggangsaiyong katandaan

19Lumapitkasakaniyanaparangnag-aararoatnaghahasik, athintayinmoangkaniyangmabubutingbunga;

20Siyaaylubhanghindikasiya-siyasahindinag-aral:ang walangunawaayhindimananatilisakanya

21Siyaayhihigasakanyabilangisangmakapangyarihang batongpagsubok;atitataponniyasiyamulasakanyabago magtagal

22Sapagka'tangkarununganayayonsakaniyangpangalan, atsiya'yhindinahahayagsamarami

23Dingginmo,anakko,tanggapinmoangakingpayo,at huwagmongtanggihanangakingpayo,

24Atilagaymoangiyongmgapaasakaniyangmgatanikala, atangiyongleegsakaniyangtanikala

25Iyukomoangiyongbalikat,atpasaninmosiya,athuwag kangmagdalamhatisakaniyangmgatanikala

26Lumapitkasakanyanangbuongpusomo,atingatanmo angkanyangmgalakadnangbuongkapangyarihanmo

27Saliksikinmo,athanapin,atsiya'yipakikilalasaiyo:at kapagnahawakanmonasiya,huwagmosiyangpabayaan

28Sapagkatsawakasaymasusumpunganmoangkanyang kapahingahan,atiyonaymagigingiyongkagalakan.

29Kungmagkagayo'yangkaniyangmgatanikalaay magigingisangmatibaynadepensaparasaiyo,atang kaniyangmgakadenaayisangbalabalngkaluwalhatian.

30Sapagka'tmayhiyasnagintosakaniya,atangkaniyang mgapanaliaykulay-ubenapuntas

31Iyongisusuotsiyanaparangbalabalngkarangalan,at ilalagaymosiyasapaligidmonaparangkoronangkagalakan

32Anakko,kungibigmo,ikawaytuturuan:atkungiyong gagawinangiyongpag-iisip,ikawaymagigingmasinop.

33Kungibigmongmakinig,ikawaytatanggapngunawa:at kungiyongiyukoangiyongtainga,ikawaymagiging matalino,

34Tumayosakaramihanngmatatanda;atkumapitsakanya namarunong

35Maginghandangmakinigsabawatmaka-Diyosna pananalita;athuwaghayaangmakatakassaiyoangmga talinghagangpang-unawa

36Atkungmakakitakangisangtaongmayunawa,humarap kasakaniyanangmaaga,athayaangmasuotngiyongpaaang mgahakbangngkaniyangpintuan

37Hayaangangiyongpag-iisipaynasamgaordenansang Panginoon,atmagbulay-bulaynapalagisakaniyangmgautos: kaniyangitatatagangiyongpuso,atbibigyankang karununganayonsaiyongsarilingnaisin

KAPITULO7

1Huwagkanggagawangmasama,upangwalang kapahamakannadumatingsaiyo.

2Lumayokasamasama,atangkasamaanaylalayosaiyo

3Anakko,huwagkangmaghasiksamgalupainngkasamaan, athindimosilaaanihinngpitongbeses

4HuwagmonghanapinangpagkadakilasaPanginoon,nisa harimanangluklukanngkarangalan

5Huwagmongbigyang-katwiranangiyongsarilisaharapng Panginoon;athuwagmongipagmalakiangiyongkarunungan saharapnghari

6Huwaghangaringmaginghukom,nahindikayamakapagalisngkasalanan;bakasaanumangorasaymatakotkasa katauhanngmakapangyarihan,isangkatisuransadaanng iyongkatuwiran.

7Huwagkangmagkasalalabansakaramihanngisanglunsod, nangsagayonayhindimoibababaangiyongsarilisamgatao

8Huwagmongitaliangisangkasalanansaisa;sapagka'tsa isaayikawaysiguradongmapaparusahan

9Huwagsabihin,titingnanngDiyosangkaramihanngaking mgaalay,atkapagnag-aalayakosakataas-taasangDiyos, tatanggapinniyaito

10Huwagkangmawalanngloobkapagikawaynananalangin, athuwagmongkaliligtaanangpagbibigaynglimos.

11Huwagtawananangsinomangtaoupangtuyainsa kapaitanngkaniyangkaluluwa:sapagka'tmay nagpapakumbabaatnagtataas.

12Huwagkangmag-isipngkasinungalinganlabansaiyong kapatid;nigawinangkatuladsaiyongkaibigan

13Huwagkanggumamitnganumangparaanng kasinungalingan:sapagka'tangkaugalianniyaonayhindi mabuti

14Huwagkanggumamitngmaramingsalitasakaramihanng matatanda,athuwagkanggumawangmaramingdaldalkapag ikawaynananalangin.

15Huwagmongkapootanangmatrabahonggawain,niang pagsasakaman,naitinalagangKataastaasan

16Huwagmongibilangangiyongsarilisakaramihanngmga makasalanan,ngunitalalahaninnaangpootayhindi magtatagal

17Magpakumbabangmaigiangiyongsarili:sapagka'tang paghihigantingmasamaayapoyatuod

18Huwagmongbaguhinangisangkaibiganparasaanumang kabutihansaanumangparaan;niisangtapatnakapatidpara sagintongOphir

19Huwagmongpabayaanangisangmatalinoatmabuting babae:sapagka'tangkaniyangkagandahang-loobayhigitsa ginto

20Yamangangiyonglingkodaygumagawangtapat,huwag mosiyangtratuhinngmasama,oangupahannanagbibigay nglubosparasaiyo

21Mahalinngiyongkaluluwaangisangmabutinglingkod,at huwagmosiyangdayainsakalayaan.

22Mayroonkabangmgabaka?tingnanmosila:atkungpara saiyongkapakinabangan,ingatanmosila

23Mayroonkabangmgaanak?turuanmosila,atiyukoang kanilangleegmulasakanilangkabataan

24Mayroonkabangmgaanaknababae?ingatanmoang kanilangkatawan,athuwagkangmagpakitanggalaksakanila.

25Ipakasalmoangiyonganaknababae,atsagayonay gagawinmoangisangdakilanabagay:nguni'tibigaymosiya salalakingmayunawa

26Mayroonkabangasawaayonsaiyongpagiisip?huwag mosiyangpabayaan:nguni'thuwagmongibigayangiyong sarilisaisangmagaannababae.

27Igalangmoangiyongamangiyongbuongpuso,athuwag mongkalimutanangmgakalungkutanngiyongina.

28Alalahaninnaikawayisinilangsakanila;atpaanomosila masusukliansamgabagaynakanilangginawaparasaiyo?

29MatakotkasaPanginoonnangbuongkaluluwamo,at igalangmoangkaniyangmgasaserdote

30Ibiginmosiyanagumawasaiyongbuonglakasmo,at huwagmongpabayaanangkaniyangmgaministro.

31MatakotkasaPanginoon,atparangalanmoangsaserdote; atibigaymosakaniyaangkaniyangbahagi,gayanginiutos saiyo;angmgaunangbunga,atanghandogdahilsa pagkakasala,atangkaloobngmgabalikat,atanghainng pagpapakabanal,atangmgaunangbungangmgabanalna bagay.

32Atiunatangiyongkamaysamahihirap,upangangiyong pagpapalaaymagingganap

33Angregaloaymaybiyayasapaninginngbawattaong nabubuhay;atparasamgapatayayhuwagmongpigilan

34Huwagkangmagkukulangnamakapilingsakanilana tumatangis,atmakidalamhatisakanilananagdadalamhati.

35Huwagkangmabagalsapagdalawsamaysakit:sapagka't dahildiyanikawayiibigin

36Anumanangkuninmosakamay,alalahaninangwakas,at hindikakailanmangagawangmali

KAPITULO8

1Huwagkangmakikipagtalosaisangmakapangyarihangtao, bakamahulogkasakaniyangmgakamay

2Huwagkangmakipag-alitansaisangmayaman,bakaikaw aykaniyangapiin:sapagka'tanggintoaysumisirangmarami, atnagpaligawngmgapusongmgahari.

3Huwagkangmakipagtalosataongpunongdila,athuwag kangmagbuntonngkahoysakaniyangapoy

4Huwagkangmakipagbiruansataongbastos,bakamapahiya angiyongmganinuno

5Huwagmongpagalitanangisangtaonatumalikodsa kasalanan,ngunitalalahaninnatayonglahataykarapat-dapat sakaparusahan

6Huwagmonghamakinangisangtaosakaniyangkatandaan: sapagka'tangilansaatinaytumatandana.

7Huwagmagalaksapagkamatayngiyongpinakamalaking kaaway,ngunitalalahaninnatayonglahataymamamatay

8Huwagmonghamakinangsalitangpantas,kundikilalanin moangkanilangmgakawikaan:sapagka'tsakanilaka matututongturo,atkungpaanomaglingkodsamgadakilang taonamaykagaanan.

9Huwagmongpalampasinangpananalitangmatatanda: sapagka'tsilarinaynatutosakanilangmgaama,atsakanila aymatututokangpagkaunawa,atupangmagbigayngsagot ayonsapangangailangan

10Huwagmongsindihanangmgabagangmakasalanan, bakaikawaymasunogngningasngkaniyangapoy.

11Huwagkangbumangonsagalitsaharapanngtaong nananakit,bakasiya'ymag-abangupangmahulikasaiyong mgasalita.

12Huwagkangmagpahiramsakaniyanahigitna makapangyarihankaysasaiyo;sapagkatkungikaway magpapahiramsakanya,ituringmonaitonanawala.

13Huwagkangmagingpanatagnahigitsaiyong kapangyarihan:sapagka'tkungikawaymananagot, siguraduhinmongmagbayad

14Huwaghumarapsabataskasamaangisanghukom; sapagka'thahatulannilasiyaayonsakaniyangkarangalan

15Huwagkangmaglakbaysadaannakasamangmagalitinna tao,bakasiyaaymagingpabigatsaiyo:sapagka'tgagawasiya ngayonsakaniyangsarilingkalooban,atikawaymamamatay nakasamaniyasakaniyangkamangmangan

16Huwagkangmakikipagtalosataonggalit,athuwagkang sumamasakaniyasaisangdakongnag-iisa:sapagka'tang dugoaywalanganomansakaniyangpaningin,atkungsaan walangtulong,ibabagsakkaniya

17Huwagkangsumanggunisamangmang;sapagka'thindi siyamakapanatilingpayo

18Huwagkanggagawanglihimnabagaysaharapng dayuhan;sapagka'thindimonalalamankunganoang kaniyangilalabas

19Huwagmongbuksanangiyongpusosabawa'ttao,baka siyaaygumantisaiyongisangtusongpagliko.

KAPITULO9

1Huwagkangmainggitsaasawangiyongsinapupunan,at huwagmosiyangturuanngmasamangarallabansaiyong sarili.

2Huwagmongibigayangiyongkaluluwasaisangbabae upangitapakangkaniyangpaasaiyongpag-aari

3Huwagkangmakipagkitasaisangpokpok,bakaikaway mahulogsakaniyangmgapatibong

4Huwagkamasyadongsumamasaisangbabaenamangaawit,bakaikawaymadalasakanyangmgapagtatangka.

5Huwagkangtumitigsaisangdalaga,upanghuwagkang mahulogsamgabagaynamahalagasakaniya

6Huwagmongibigayangiyongkaluluwasamgapokpok, upanghindimomawalaangiyongmana

7Huwagkangtuminginsapalibotmosamgalansanganng bayan,nigumalakamansaisanglugarniyaon.

8Ilayomoangiyongmatasamagandangbabae,athuwag kangtuminginsakagandahanngiba;sapagkatmaramiang nalinlangsakagandahanngisangbabae;sapagka'tdito'y nagniningasangpag-ibignaparangapoy

9Huwagkangmaupokasamangasawangibanglalaki,ni maupokasamaniyasaiyongmgabisig,athuwagmong gugulinangiyongsalapinakasamaniyasaalak;bakaang iyongpusoaymahiligsakaniya,atsapamamagitanngiyong pagnanasaaymahulogkasakapahamakan.

10Huwagmongpabayaanangmatandangkaibigan;sapagka't angbagoayhindimaihahambingsakaniya:angbagong kaibiganayparangbagongalak;kapagitoaylumana,iyong iinuminnangmaykasiyahan

11Huwagkangmaiinggitsakaluwalhatianngmakasalanan: sapagka'thindimonalalamankunganoangkaniyangwakas.

12Huwagkangmatuwasabagaynakinalulugdanngmasama; ngunitalalahaninnasilaaymapaparusahanhanggangsa kanilanglibingan.

13Lumayokasataongmaykapangyarihangpumatay;sa gayo'yhindikamag-aalinlangansatakotsakamatayan:at kungikawaylalapitsakaniya,huwagkangmagkamali,baka agadniyangbawiinangiyongbuhay:alalahaninmonaikaw aypumapasoksagitnangmgapatibong,atikawaylumalakad samgakutangbayan.

14Saabotngiyongmakakaya,hulaanmoangiyongkapuwa, atsumanggunisapantas

15Nawa'yangiyongpananalitaaysapantas,atanglahatng iyongpakikipag-usapsakautusanngKataastaasan

16Athayaangkumainatuminomangmgamakatarungang taokasamamo;atangiyongpagmamapuriaynasapagkatakot saPanginoon

17Dahilsakamayngmanggagawaaypupurihinanggawa:at angpantasnapinunongbayandahilsakaniyangpananalita.

18Angtaongmaymasamangwikaaymapanganibsa kaniyangbayan;atsiyanapadalus-dalossakanyang pananalitaaykapopootan

KAPITULO10

1Angmatalinonghukomaymagtuturosakanyangbayan;at angpamahalaanngisangmasinopnataoaymaayos.

2Kungpaanonganghukomngbayanaysiyarin,gayondin angkaniyangmgatauhan;atkunganonguringtaoang pinunongbayan,gayonsilanglahatnatumatahandoon.

3Angmasamanghariaysumisirasakaniyangbayan;nguni't sapamamagitanngkasinopanngmganasakapangyarihanay tatahanananglungsod.

4AngkapangyarihannglupaaynasakamayngPanginoon,at satakdangpanahonayilalagayniyasaibabawnitoangisang kapakipakinabang.

5NasakamayngDiyosangkasaganaanngtao:atsapagkatao ngeskribaayilalagayniyaangkanyangkarangalan

6Huwagkangmagtatanimnggalitsaiyongkapuwasabawa't kasamaan;athuwagkanggagawangnakapipinsalanggawain 7AngkayabanganaykasuklamsuklamsaharapngDiosatng tao:atsakapuwagumagawaangisangkasamaan.

8Dahilsahindimatuwidnapakikitungo,pinsala,at kayamanannanakuhasapamamagitanngpanlilinlang,ang kaharianaynailipatmulasaisangtaopatungosaisapa.

9Bakitmayabanganglupaatabo?Walananghigitna masamakaysasataongsakim:sapagka'tipinagbibiling ganyanangkaniyangsarilingkaluluwa;sapagka'thabang siya'ynabubuhayayitinataboyniyaangkaniyangbituka 10Angmanggagamotaypumuputolngmahabangsakit;at siyanangayonayisangharibukasaymamamatay.

11Sapagkatkapagangisangtaoaynamatay,siyaay magmamanangmgagumagapang,mgahayop,atmgauod

12Angsimulangpagmamataasaykapagangisangtaoay humiwalaysaDiyos,atangkanyangpusoaylumayosa kanyangMaylalang

13Sapagka'tangkayabanganaypasimulangkasalanan,at siyangnagtataglaynitoaymagbubuhosngkasuklamsuklam: atkaya'tdinalangPanginoonsakanilaangkakaibangmga kapahamakan,atibinagsaksilanglubos.

14IbinagsakngPanginoonangmgatronongmgamayabang naprinsipe,atinilagayangmaamosakanilangkahalili

15BinunotngPanginoonangmgaugatngmayabangnamga bansa,atitinanimangmababasakanilanglugar

16IbinagsakngPanginoonangmgabansangmgapagano,at winasaksilahanggangsamgapundasyonnglupa.

17Kaniyangkinuhaangilansakanila,atnilipolsila,at pinatigilangkanilangalaalasalupa

18Angkayabanganayhindiginawaparasamgatao,niang matindinggalitparasakanilanaipinanganakngisangbabae

19SilangnangatatakotsaPanginoonayisangmatibayna binhi,atsilangnagsisiibigsakaniyaayisangmarangalna halaman:silangwalangpakialamsakautusanayisangbinhing walangpuri;silanglumalabagsamgautosaybinhingnadaya

20Samgakapatid,angpinunoaymarangal;gayonang nangatatakotsaPanginoonsakaniyangpaningin

21AngpagkatakotsaPanginoonaynauunasapagtatamong kapamahalaan:nguni'tangkagaspanganatkayabanganayang pagkawalaniyaon

22Mayamanmansiya,marangal,omahirap,angkanilang kaluwalhatianayangpagkatakotsaPanginoon

23Hindimarapatnahamakinangdukhanamayunawa;ni maginhawanaitaasangisangmakasalanangtao

24Angmgadakilangtao,atmgahukom,atmga makapangyarihan,aypararangalan;gayonma'ywalasakanila angdakilakaysasamaytakotsaPanginoon.

25Saalipinnapantas,silanamalayaaymaglilingkod:at siyangmaykaalamanayhindimagdaramdamkapagsiyaay binago

26Huwagmagingmayabangsapaggawangiyongnegosyo; athuwagmongipagmalakiangiyongsarilisapanahonng iyongkabagabagan.

27Higitnamabutiangnagpapagal,atsumasaganasalahatng bagay,kaysasanagmamalakisakaniyangsarili,at nagkukulangngtinapay.

28Anakko,luwalhatiinmoangiyongkaluluwasakaamuan, atbigyanmoitongkarangalanalinsunodsadignidadnito

29Sinoangmagpapawalang-salasakanyananagkakasala labansakanyangsarilingkaluluwa?atsinoang magpaparangalsahumahamaksakaniyangsarilingbuhay?

30Angdukhaaypinarangalandahilsakanyanghusay,atang mayamanaypinarangalandahilsakanyangkayamanan

31Siyanapinararangalansakahirapan,gaanopakayasamga kayamanan?atsiyanawalangpurisakayamanan,gaanopa kayasakahirapan?

KAPITULO11

1Itinataasngkarunungananguloniyanamababa,atpinaupo siyasagitnangmgadakilangtao.

2Huwagmongpurihinangtaodahilsakaniyangkagandahan; nikasuklamanangtaodahilsakanyangpanlabasnaanyo

3Angbubuyogaymaliitsamgalumilipad;nguni'tang kaniyangbungaaypinakapangunasamatatamisnabagay

4Huwagmongipagmalakiangiyongpananamit,athuwag mongipagmalakiangiyongsarilisaarawngkarangalan:

sapagka'tangmgagawangPanginoonaykamangha-mangha, atangkaniyangmgagawasagitnangmgataoaynakatago 5Maraminghariangnauposalupa;atisanahindikailanman naisipaynagsuotngkorona

6Maramingmakapangyarihanglalakianglubhangnahiya;at angmarangalayibinigaysamgakamayngibangtao.

7Huwagkangmanisibagomomasuriangkatotohanan: unawainmomuna,atpagkataposaysawayinmo

8Huwagkangsumagotbagomomarinigangdahilan:ni pigilinangmgataosagitnangkanilangpag-uusap

9Huwagmakipagtalosabagaynawalakangkinalaman;at huwagumuposapaghatolkasamangmgamakasalanan.

10Anakko,huwagkangmakialamsamaramingbagay: sapagka'tkungikawaymakikialamngmarami,hindika magigingwalangsala;atkungikawaysunodngsunod,hindi momakukuha,nihindikamakakatakas

11Mayisangnagpapagal,atnagsusumikap,atnagmamadali, athigitnanahuhuli.

12Muli,mayisanamabagal,atnangangailanganngtulong, kulangsakakayahan,atpusposngkahirapan;gayonma'yang matangPanginoonaytuminginsakaniyaparasakabutihan, atitinaassiyamulasakaniyangmababangkalagayan,

13Atitinaasangkaniyangulomulasapaghihirap;kaya't nagtakasakanyaangmaramingnakakita.

14Angkasaganaanatkahirapan,buhayatkamatayan, kahirapanatkayamanan,aynagmumulasaPanginoon

15Angkarunungan,kaalaman,atpagkaunawasakautusanay saPanginoon:angpag-ibig,atangdaanngmabubutinggawa, aymulasakaniya

16Angkamalianatkadilimanaynagsimulangkasamang mgamakasalanan:atangkasamaanaytatandasakanilana nagmamapuridoon

17AngkaloobngPanginoonaynananatilisamgabanal,at angkaniyangpaglingapaynagdudulotngkasaganaan magpakailanman.

18Mayyumamansapamamagitanngkaniyangpagkabalisa atpagkurot,atitoangkaniyangbahagingkaniyang gantimpala:

19Sapagka'tkaniyangsinasabi,Ako'ynakasumpongng kapahingahan,atngayo'ykakainnapalagingakingmgapagaari;atgayonma'yhindiniyaalamkunganongorasang daratingsakanya,atdapatniyangiwanangmgabagayna iyonsaiba,atmamatay

20Magingmatatagkasaiyongtipan,atmakipagkasundoka doon,attumandakasaiyongtrabaho

21Huwagkangmamanghasamgagawangmgamakasalanan; kundimagtiwalakasaPanginoon,atmanatilisaiyong pagpapagal:sapagka'tisangmadalingbagaysapaninginng Panginoonnabiglangyumamanangisangmahirap 22AngpagpapalangPanginoonaynasagantimpalang makadiyos,atbiglaniyangpinalalagoangkanyangpagpapala 23Huwagmongsabihin,Anongpakinabangngaking paglilingkod?atanongmabubutingbagayangmatatamoko pagkatapos?

24Muli,huwagsabihin,Akoaymaysapat,atnagtataglayng maramingbagay,atanongkasamaanangmagkakaroonako pagkataposnito?

25Saarawngkasaganaanaymaypagkalimotsakapighatian: atsaarawngkapighatianaywalanangalaalangkasaganaan. 26SapagkatisangmadalingbagaysaPanginoonsaarawng kamatayannagantimpalaanangisangtaoayonsakanyang mgaparaan

27Angkapighatianngisangorasaynakakalimutanngtao angkasiyahan:atsakaniyangwakasaymalilitawang kaniyangmgagawa.

28Huwaghumatolsasinumangpinagpalabagosiyamamatay: sapagka'tangtaoaymakikilalasakaniyangmgaanak

29Huwagninyongipasokangbawa'ttaosaiyongbahay: sapagka'tangtaongmagdarayaaymaymaramingpagsasanay 30Kungpaanoangisangpartrido(uringibon)nakinuhaat iniingatansaisanghawla,gayonangpusongmayabang;at gayangisangespiya,nagbabantaysiyasaiyongpagkahulog:

31Sapagka'tsiya'ynagbabantay,atginagawangmasamaang mabuti,atsamgabagaynakarapat-dapatnapapuriay sisisihinka

32Saisangkislapngapoy,isangbuntonngmgabagaay nagniningas:atangmakasalanangtaoaynaghihintayparasa dugo

33Mag-ingatsaisangtaongmasama,sapagka'tsiya'y gumagawangkasamaan;bakamagdalasiyasaiyongwalang hanggangdungis

34Tanggapinmoangisangestrangherosaiyongbahay,at guguluhinkaniya,atiiwanankasaiyongsarili.

KAPITULO12

1Kapagikawaygagawangmabuti,alaminmokungkanino moitoginagawa;atikawaypasasalamatansaiyongmga pakinabang.

2Gumawakangmabutisataongmakadiyos,at makakasumpongkanggantimpala;atkunghindimulasa kanya,gayonpamanmulasaKataas-taasan.

3Walangmabutingdaratingsakanyanalagingabalasa kasamaan,nisakanyanahindinagbibigaynglimos

4Magbigaysataongmakadiyos,athuwagtumulongsa makasalanan

5Gumawakangmabutisamapagkumbaba,nguni'thuwag kangmagbigaysamasama:ingatanmoangiyongtinapay,at huwagmongibigaysakaniya,bakamadaigkaniyasa pamamagitannito:tatanggapkangdoblengkasamaansalahat ngkabutihannaiyongginawasakanya

6Sapagka'tangKataastaasanaynapopootsamga makasalanan,atgagantisamasama,atikukulongsilalabansa makapangyarihangarawngkanilangkaparusahan

7Magbigaysamabuti,athuwagtulunganangmakasalanan

8Angkaibiganayhindimakikilalasakasaganaan:atang kaawayayhindimaikukublisakahirapan

9Sakasaganaanngisangtaoaymagdadalamhatiangmga kaaway:nguni'tsakaniyangkagipitanangisangkaibiganay hihiwalay

10Huwagkailanmanmagtiwalasaiyongkaaway:sapagka't kungpaanongkinakalawangangbakal,gayonangkaniyang kasamaan

11Bagama'tsiyaaynagpakumbaba,atyumuko,gayonma'y mag-ingatkasakanya,atikawaymagigingparangnagpunas ngsalamin,atiyongmalalamannaangkanyangkalawangay hindipanapupunasnanglubusan

12Huwagmosiyangilagaysatabimo,bakapagkanabagsak kaniya,aytumayosiyasaiyongdako;nihayaansiyang mauposaiyongkanangkamay,atbakahangarinniyang mauposaiyongupuan,atsahuliaymaalaalamoangaking mgasalita,atmatusokdoon

13Sinongmaaawasaisangmang-aakitnanakagatngahas,o sasinumanglumalapitsamababangisnahayop?

14Kaya'tangpumupuntasaisangmakasalanan,at nadungisansakaniyangmgakasalanan,sinoangmahahabag?

15Sandalisiyangmananatilisaiyo,ngunitkungikaway magsisimulangmahulog,hindisiyamagtatagal

16Angkaawayaynagsasalitangmatamissakaniyangmga labi,nguni'tsakaniyangpusoayiniisipniyakungpaanoka ihahagissahukay:siya'yiiyaksakaniyangmgamata,nguni't

kungsiya'ymakasumpongngpagkakataon,hindisiya mabubusogngdugo

17Kungdumatingsaiyoangkahirapan,doonmosiyaunang mahahanap;atbagama'tsiya'ynagkunwaringtinutulunganka, gayonma'ykaniyangsisirainka

18Ipapailingniyaangkaniyangulo,atipapalakpakang kaniyangmgakamay,atbubulongngmarami,atbabaguhin angkaniyangmukha

KAPITULO13

1Siyanghumiposaaspaltoaymadudumihanniyaon;atsiya namaypakikisamasaisangmapagmataasnataoaymagiging katuladniya

2Huwagmongpabigatinangiyongsarilinanghigitsaiyong kapangyarihanhabangikawaynabubuhay;athuwagkang makisamasaisanalalongmakapangyarihanatlalong mayamankaysasaiyo:sapagka'tpaanongnagkakasundoang takureatangpalayoknalupa?sapagkatkungsilaay paghampasin,itoaymawawasak

3Angmayamanaygumawangmasama,atgayonma'y nananakotsiya:angdukhaayinaapi,atsiya'ydapatding magmakaawa

4Kungikawayparasakaniyangkapakinabangan,kaniyang gagamitinka:nguni'tkungwalaka,ayiiwankaniya

5Kungmayroonkanganomangbagay,siya'ymaninirahansa iyo:oo,huhubarankaniya,athindisiyamagsisisi.

6Kungsiyaaynangangailangansaiyo,kaniyangdadayainka, atngingitianka,atilalagaykasapag-asa;siyaaymagsasalita saiyongmabuti,atsasabihin,Anoangkailanganmo?

7Atihihiyakaniyasapamamagitanngkaniyangmga pagkain,hanggangsamatuyokaniyangdalawangbeseso tatlongbeses,atsahuliaypagtatawanankaniya,kapagnakita kaniya,ayiiwankaniya,atiilingangkaniyangulosaiyo 8Mag-ingatnahuwagkangmalinlangatmahulogsaiyong kagalakan

9Kunganyayahankangisangmakapangyarihangtao, lumayoka,atlalokapaniyangaanyayahan

10Huwagmongsiyangpilitin,bakaikawayitaboy;huwag kangtumayosamalayo,bakaikawaymakalimutan

11Huwagkangmagpapantaysakaniyasapananalita,at huwagkangmaniwalasakaniyangmaramingsalita:sapagka't samaramingpakikipag-usapaytutuksuhinkaniya,at ngumingitisaiyoayilalabasangiyongmgalihim:

12Nguni'tsakalupitanayihahayagniyaangiyongmgasalita, athindimagtitiisnasaktanka,atilalagaykasabilangguan

13Magmasidka,atmag-ingatnamabuti,sapagka'tikaway lumalakadsapanganibngiyongpagkabagsak:pagkaiyong narinigangmgabagaynaito,gumisingkasaiyongpagtulog 14MahalinmoangPanginoonsabuongbuhaymo,at tumawagkasakanyaparasaiyongkaligtasan

15Iniibigngbawa'thayopangkaniyangkatulad,atang bawa'ttaoayumiibigsakaniyangkapuwa.

16Anglahatnglamanaymagkakasamaayonsauri,atang isangtaoaymakikisamasakanyangkatulad

17Anongpakikisamamayroonanglobosatupa?gayondin angmakasalanankasamangmakadiyos

18Anongkasunduanangmayroonsapagitannghyenaat isangaso?atanongkapayapaansapagitanngmayamanat mahirap?

19Kungpaanongangmabangisnaasnoaybiktimangleonsa ilang:gayonkinakainngmayamanangdukha

20Kungpaanongangmayabangaynapopootsa pagpapakumbaba:gayonangmayamanaynasusuklamsa dukha.

21Angtaongmayamannanagsisimulangmabuwalay itinataguyodngkaniyangmgakaibigan:nguni'tangdukhana nahuhulogayitinataboyngkaniyangmgakaibigan.

22Pagkaangisangmayamanaynabuwal,siya'ymay maramingkatulong:siya'ynagsasalitangmgabagaynahindi dapatsabihin,atgayonma'yinaaring-ganapsiyangmgatao: angdukhaaynadulas,atgayonma'ysinawaydinnilasiya; siya'ynagsalitanangmatalino,athindimagkaroonnglugar

23Pagkaangisangtaongmayamanaynagsasalita,angbawa't taoaynagpipigilngkaniyangdila,at,tingnanmo,kungano angkaniyangsinasabi,kanilangitinataassamgaalapaap: datapuwa'tkungangdukhaaymagsalita,aykanilang sasabihin,Sinongtaoito?atkungsiya'ymatisod,sila'y tutulongsapagpapabagsaksakaniya

24Angkayamananaymabutisakaniyanawalangkasalanan, atangkaralitaanaymasamasabibigngmasama

25Angpusongtaoaynagbabagongkaniyangmukha, magingitoayparasamabutiomasama:atangmasayang pusoaygumagawangmasayangmukha

26Angmasayangmukhaaytandangpusongnasakasaganaan; atangpaghahanapngmgatalinghagaaynakakapagodna paggawangisip

KAPITULO14

1Mapaladangtaonahindinadulassakaniyangbibig,athindi natusokngkaramihanngmgakasalanan.

2Mapaladsiyanahindihinatulanngkaniyangkonsensiya,at hindinahulogmulasakanyangpag-asasaPanginoon

3Angkayamananayhindikarapat-dapatsaisangmadamotna tao:atanoanggagawinngtaongmainggitinsasalapi?

4Siyananagiiponsapamamagitanngpagdarayasakanyang sarilingkaluluwaaynagiiponparasaiba,nagumugugolng kanyangmgapag-aarinamaykaguluhan

5Siyanamasamasakanyangsarili,kaninosiyamagiging mabuti?hindisiyamasisiyahansakanyangmgapag-aari

6Walangmasmasaholpakaysasanaiinggitsakanyangsarili; atitoaykabayaranngkanyangkasamaan

7Atkunggagawasiyangmabuti,ginagawaniyaitonang hindisinasadya;atsawakasayipahahayagniyaangkanyang kasamaan.

8Angtaongmainggitinaymaymasamangmata;kaniyang itinatalikodangkaniyangmukha,athinahamakangmgatao

9Angmatangtaongsakimayhindinasisiyahansakaniyang bahagi;atangkasamaanngmasamaaytumutuyosakaniyang kaluluwa

10Angmasamangmataaynaninibughosakaniyangtinapay, atsiya'ymadamotsakaniyanghapag

11Anakko,ayonsaiyongkakayahanaygumawakang mabutisaiyongsarili,atibigaymosaPanginoonang kaniyangnararapatnahandog

12Alalahaninmonaangkamatayanayhindimagtatagal,at angtipansalibinganayhindiipapakitasaiyo.

13Gumawakangmabutisaiyongkaibiganbagokamamatay, atayonsaiyongkakayahanayiunatmoangiyongkamayat magbigaysakanya.

14Huwagmongdayainangiyongsarilisamabutingaraw,at huwagmonghayaangmalampasankangbahagingmabuting naisin.

15Hindimobaiiwanangiyongmgapaghihirapsaiba?atang iyongmgapinaghirapanayhahatiinsapamamagitanng palabunutan?

16Magbigay,atkumuha,atpakabanalinangiyongkaluluwa; sapagka'twalangnaghahanapngkasarapansalibingan

17Lahatnglamanaynalumanaparangdamit:sapagka'tang tipansasimulaay,Ikawaymamamataysakamatayan

18Gayangmgaberdengdahonsamakapalnapuno,angiba aynalalagas,atangiba'ytumutubo;gayundinanglahing lamanatdugo,angisaaynagwawakas,atangisaay ipinanganak

19Bawa'tgawaaynabubulokatnatutunaw,atang manggagawaniyaonayhahayo.

20Mapaladangtaonanagbubulay-bulayngmabubuting bagaysakarunungan,atnangangatuwiranngmgabanalna bagaysapamamagitanngkaniyangpagkaunawa.

21Siyangnagiisipngkaniyangmgalakadsakaniyangpuso aymagkakaroondinngunawasakaniyangmgalihim

22Sumunodkasakaniyanaparangsumusubaybay,at maghintaykasakaniyangmgadaan

23Siyanananunurisakaniyangmgadungawanaymakikinig dinsakaniyangmgapintuan.

24Siyangnanunuluyanmalapitsakaniyangbahayay maglalagaydinngisangpalawitsakaniyangmgapader

25Atsiya'ymagtatayongkaniyangtoldamalapitsakaniya,at maninirahansaisangtuluyannakinaroroonanngmabubuting bagay

26Kaniyangilalagayangkaniyangmgaanaksailalimng kaniyangkanlungan,attatahansailalimngkaniyangmga sanga

27Sapamamagitanniya'ymatatakpansiyasainit,atsa kaniyangkaluwalhatianaytatahansiya

KAPITULO15

1SiyananatatakotsaPanginoonaygagawangmabuti,at siyanamaykaalamansabatasaymakakamitniya

2Atgayangisanginaaysasalubunginniyasiya,at tatanggapinsiyabilangisangasawangisangbirhen

3Siya'ypapakaininniyangtinapayngkaunawaan,at bibigyansiyangtubigngkarunungan

4Siya'ymananatilisakaniya,athindimakikilos;at magtitiwalasakanya,athindimalilito

5Itataasniyasiyasakaniyangmgakapitbahay,atsagitnang kapisananayibubukaniyaangkaniyangbibig

6Siyaaymakakatagpongkagalakanatisangkoronang kagalakan,atkaniyangipapamanasakaniyaangpangalang walanghanggan.

7Nguni'thindisiyamaaabotngmgamangmang,athindisiya makikitangmgamakasalanan

8Sapagka'tsiya'ymalayosakayabangan,atangmgataong sinungalingayhindimakaalaalasakaniya

9Angpapuriayhindinararapatsabibigngisang makasalanan,sapagkathindiitoipinadalasakanyang Panginoon

10Sapagka'tangpapuriaybibigkasinsakarunungan,atang Panginoonangmagpapaunladnito.

11Huwagmongsabihin,SapamamagitanngPanginoonako'y nahulog:sapagka'thindimodapatgawinangmgabagayna kaniyangkinapopootan.

12Huwagmongsabihin,Iniligawniyaako:sapagka'thindi niyakailanganangtaongmakasalanan

13NapopootangPanginoonsalahatngkasuklamsuklam;at silananatatakotsaDiyosayhindiitoiniibig

14Siyarinanggumawangtaomulasapasimula,atiniwan siyasakamayngkaniyangpayo;

15Kungibigmo,sundinangmgakautusan,atmagsagawang katanggap-tanggapnakatapatan

16Naglagaysiyangapoyattubigsaharapmo:iunatmoang iyongkamaykunganongibigmo

17Saharapngtaoaybuhayatkamatayan;atkunganong magustuhanniyaayibibigaysakanya.

18Sapagka'tangkarununganngPanginoonaydakila,atsiya aymakapangyarihansakapangyarihan,atminamasdanang lahatngbagay:

19Atangkaniyangmgamataaynasakanilananatatakotsa kaniya,atnalalamanniyaangbawa'tgawangtao

20Siyaayhindinag-utossasinumanggumawangmasama, nihindiniyabinigyannglisensyaangsinumangtaona magkasala

KAPITULO16

1Huwagmonghangarinangmaraminganaknawalang pakinabang,niikalugodmanangmgaanaknamasama

2Bagama'tsila'ydumami,huwagkangmagalaksakanila, malibannaangpagkatakotsaPanginoonaysumasakanila.

3Huwagkangmagtiwalasakanilangbuhay,niigalangmo manangkanilangkaramihan:sapagka'tangisangmatuwiday maigikaysaisanglibo;atmabutipangmamataynawalang anak,kaysamagkaroonngmgamasasama

4Sapagka'tsapamamagitanngisangmayunawaaypupunan angbayan:nguni'tangmgaangkanngmasamaaymadaling masisira

5Maramingganyangbagayangnakitangakingmgamata,at angakingtaingaaynakarinignghigitpangmgabagaykaysa dito

6Sakapisananngmgamasamaaymagniningasangapoy;at saisangmapanghimagsiknabansaaynagniningasangpoot.

7Hindisiyanapatahimiksamgamatandanghigante,na nahulogsalakasngkanilangkamangmangan

8HindirinniyapinalampasanglugarnatinirahanniLot, kundikinapootansiladahilsakanilangkayabangan

9Hindisiyanaawasamgataongkapahamakan,nainalis dahilsakanilangmgakasalanan:

10Nianganimnaraanglibongsundalo,nasama-samang natiponsakatigasanngkanilangmgapuso.

11Atkungmayisangmatigasangulosagitnangmgatao,ay kamangha-manghakungsiya'ymakatakasnahindi pinarusahan:sapagka'tangawaatpootaysumasakaniya;siya aymakapangyarihangmagpatawad,atmagbuhosngsamang loob

12Kungpaanongangkaniyangkagandahang-loobaydakila, gayondinnamanangkaniyangpagsaway:hinahatulanniya angtaoayonsakaniyangmgagawa

13Angmakasalananayhindimakakatakaskasamang kaniyangmgasamsam:atangpagtitiisngbanalayhindi mabibigo

14Gumawakangparaanparasabawatgawangawa: sapagka'tangbawattaoaymakakatagpongayonsakanyang mgagawa

15PinatigasngPanginoonsiFaraon,upanghindiniyasiya makilala,upangangkaniyangmgamakapangyarihanggawa aymakilalasasanglibutan

16Angkanyangawaayhayagsabawatnilalang;atkanyang inihiwalayangkanyangliwanagmulasakadilimansa pamamagitanngisangadamant(uringbato)

17Huwagmongsabihin,MagkukubliakosaPanginoon: maaalaalabaakongsinomanmulasaitaas?Hindinaako aalalahaninsanapakaramingtao:sapagka'tanoangaking kaluluwasanapakaramingnilalang?

18Masdan,anglangit,atanglangitngmgalangit,ang kalaliman,atanglupa,atlahatngnariyan,aymagagalaw kapagsiyaaydumalaw

19Angmgabundokdinatangmgapundasyonnglupaay nayayanigsapanginginig,kapagminamasdansilang Panginoon.

20Walangpusoangmakapag-iisipngmgabagaynaitonang karapat-dapat:atsinongmakapagiisipngkaniyangmgadaan?

21Itoayisangunosnahindinakikitangsinoman:sapagka't angkaramihansakaniyangmgagawaaynakatago

22Sinongmakapaghahayagngmgagawangkaniyang katarungan?osinoangmakatitiissakanila?sapagka'tang kaniyangtipanaymalayo,atangpagsuboksalahatngmga bagayaynasawakas

23Siyangnagkukulangngunawaaymag-iisipngmga walangkabuluhangbagay:atangmangmangnataona nagkakamaliaynag-iisipngmgakamangmangan

24Anakko,dingginmoako,atmatutokangkaalaman,at tandaanmoangakingmgasalitangiyongpuso

25Ipahahayagkoangaralnangmaytimbang,atipahahayag angkaniyangkaalamannangwasto.

26AngmgagawangPanginoonayginawasapaghatolmula sapasimula:atmulasapanahonnaginawaniyaangmgaito ayinayosniyaangmgabahaginiyaon.

27Kaniyangginayakanangkaniyangmgagawamagpakailan man,atnasakaniyangkamayangpinakamataassakanilasa lahatngsali'tsalinglahi:sila'yhindinagsisigawa,ni napapagodman,nihumihintosakanilangmgagawa

28Walasakanilaanghumahadlangsaiba,atkailanma'y hindinilasusuwayinangkanyangsalita.

29PagkataposnitoaytuminginangPanginoonsalupa,at pinuspositongkanyangmgapagpapala

30Salahatnguringmgabagaynamaybuhayaytinakpan niyaangmukhaniyaon;atsilaaybabalikdoonmuli

KAPITULO17

1NilalangngPanginoonangtaosalupa,atmulingbinalik siyadoon.

2Binigyanniyasilangilangaraw,atmaiklingpanahon,at kapangyarihandinsamgabagaynanaroroon.

3Binigyanniyasilanglakassakanilangsarili,atginawasila ayonsakanyanglarawan,

4Atinilagayangtakotsataosalahatnglaman,atbinigyan siyangkapangyarihansamgahayopatmgaibon

5Natanggapnilaangpaggamitnglimanggawainng Panginoon,atsaikaanimnalugaraybinigyanniyasilang pang-unawa,atsaikapitopananalita,isangtagapagpaliwanag ngmgaisipannito

6Payo,atisangdila,atmgamata,mgatainga,atisangpuso, ayibinigayniyasakanilaupangmakaunawa

7Atsila'ypinusposniyangkaalamanngpagkaunawa,at ipinakitasakanilaangmabutiatmasama.

8Itinuonniyaangkaniyangmatasakanilangmgapuso, upangmaipakitaniyasakanilaangkadakilaanngkaniyang mgagawa.

9Ibinigayniyasilasakaluwalhatiansakaniyangkagilagilalas namgagawamagpakailanman,upangkanilangmaipahayag angkaniyangmgagawanamaypang-unawa.

10Atpupurihinngmgahinirangangkanyangbanalna pangalan

11Bukoddito'ybinigyanniyasilangkaalaman,atang kautusanngbuhaybilangisangmana

12Siya'ygumawangwalanghanggangtipansakanila,at ipinakitasakanilaangkaniyangmgakahatulan.

13Nakitangkanilangmgamataangkamahalanngkaniyang kaluwalhatian,atnarinigngkanilangmgataingaang kaniyangmaluwalhatingtinig

14Atsinabiniyasakanila,Mag-ingatsalahatngkalikuan;at binigyanniyaangbawattaongutostungkolsakanyang kapwa.

15Angkanilangmgalakadaylagingnasaharapniya,athindi maikukublisakaniyangmgamata

16Bawa'ttaomulasakaniyangkabataanaybigaysa kasamaan;nihindinilamagawasakanilangsariliangmga pusonglamanbilangmabato

17Sapagkatsapaghahati-hatingmgabansasabuongmundo aynaglagaysiyangisangtagapamahalasabawattao;ngunit angIsraelaybahagingPanginoon:

18Nasiya,palibhasa'ykaniyangpanganay,ayinaalagaan niyangdisiplina,athindisiyapinababayaanngpagbibigaysa kaniyangliwanagngkaniyangpag-ibig

19Kaya'tanglahatngkanilangmgagawaayparangarawsa harapniya,atangkanyangmgamataaypalagingnasa kanilangmgalakad

20Walangnalilihimsakanyasakanilangmgakasamaan, ngunitanglahatngkanilangmgakasalananaynasaharapng Panginoon

21Datapuwa'tangPanginoonaymapagbiyayaatnalalaman angkaniyanggawa,nihindisilainiwanopinabayaan,kundi pinatawadsila

22Anglimosngisangtaoayparangisangpantatakna kasamaniya,atkaniyangiingatanangmgamabubutinggawa ngtaonagayangmansanasngmata,atmagbibigayng pagsisisisakaniyangmgaanaknalalakiatbabae.

23Pagkataposaybabangonsiyaatgagantimpalaansila,at ibibigayangkanilanggantimpalasakanilangmgaulo

24Datapuwa'tsakanilananagsisisi,ayipinagkaloobniyasa kanilaangpagbabalik,atinaliwangmganabigosapagtitiis

25Magbalik-loobsaPanginoon,attalikuranangiyongmga kasalanan,manalanginsaharapngkanyangmukha,at bawasanangpagkakasala

26BumalikkasaKataastaasan,atlumayokasakasamaan: sapagka'tdadalhinkaniyamulasakadilimantungosa liwanagngkagalingan,atkapootanmongmatindiang kasuklamsuklam.

27SinongmagpupurisaKataastaasansalibingan,sahalipng mganabubuhayatnagpapasalamat?

28Angpasasalamataynawawalamulasamgapatay,na parangmulasaisanawala:angbuhayatmatipunoangpuso aymagpupurisaPanginoon

29Kaydakilaangkagandahang-loobngPanginoonnating Diyos,atangkanyanghabagsamganagbabaliksakanyasa kabanalan!

30Sapagkatanglahatngmgabagayayhindimaaaringnasa tao,sapagkatanganakngtaoayhindiimortal

31Anoangmasmaliwanagkaysasaaraw?gayonma'yang liwanagnitoaynawawala;atanglamanatdugoaymag-iisip ngmasama

32Nakikitaniyaangkapangyarihanngkaitaasannglangit;at anglahatngtaoaylupaatabolamang.

KAPITULO18

1Siyananabubuhaymagpakailanmanaylumikhanglahatng bagaysapangkalahatan

2AngPanginoonlamangangmatuwid,atwalangibakundi siya,

3Nasiyangnamamahalasasanglibutansapamamagitanng paladngkaniyangkamay,atlahatngmgabagayay sumusunodsakaniyangkalooban:sapagka'tsiyaangHaring lahat,sapamamagitanngkaniyangkapangyarihanay naghahatisamgabanalnabagaysakanilamulasamarumi

4Kaninoniyabinigyanngkapangyarihangipahayagang kanyangmgagawa?atsinoangmakaaalamngkaniyang marangalnamgagawa?

5Sinoangmagbibilangnglakasngkaniyangkamahalan?at sinorinangmagsasabingkaniyangmgakaawaan?

6KungtungkolsamgakagilagilalasnagawangPanginoon, walangaalisinsakanila,nianumangbagaynamailalagaysa kanila,niangkanilanglupaaymaaaringmatagpuan

7Kapagangisangtaoaynakagawa,kunggayonsiyaay magsisimula;atkapagsiyaayhuminto,siyaaymagaalinlangan

8Anoangtao,atsaansiyanaglilingkod?anoangkaniyang kabutihan,atanoangkaniyangkasamaan?

9Angpinakamaramingarawngisangtaoayisangdaangtaon 10Gayangisangpatakngtubigsadagat,atisangbatokung ihahambingsabuhangin;gayondinangisanglibongtaon hanggangsamgaarawngwalanghanggan

11Kaya'tangDiyosaymatiyagasakanila,atibinubuhosang kanyangawasakanila

12Nakitaniyaatnaunawaanangkanilangwakasnamasama; kaya'tpinaraminiyaangkanyangpagkahabag.

13Angawangtaoaynasakaniyangkapuwa;nguni'tangawa ngPanginoonaynasalahatnglaman:siya'ysumasaway,at nag-aalaga,atnagtuturoatnagbabalik,nagayangisangpastol sakaniyangkawan

14Siyaaymayawasakanilanatumatanggapngdisiplina,at nagsisihanapngmasikapsakaniyangmgakahatulan.

15Anakko,huwagmongkapintasanangiyongmabubuting gawa,athuwagkanggumamitngmgasalitangdi-maginhawa kapagikawaynagbibigaynganumangbagay.

16Hindibamapawinghamoganginit?kayaangisangsalita aymasmahusaykaysasaisangregalo

17Narito,hindibaangisangsalitaayhigitnamabutikaysa isangkaloob?ngunitkapwaaykasamangmapagbiyayangtao

18Angmangmangaymanunumbatngwalangkabuluhan,at angkaloobngnaiinggitaylumalamonsamgamata.

19Mag-aralkabagokamagsalita,atgumamitng manggagamotokailanmanikawaymagkasakit.

20Bagoangpaghatolaysiyasatinmoangiyongsarili,atsa arawngpagdalawaymakakatagpokangawa

21Magpakumbabakabagokamagkasakit,atsapanahonng mgakasalananaymagpakitangpagsisisi

22Huwaghayaananganumangbagaynamakahadlangsaiyo upangtuparinangiyongpanatasatakdangpanahon,athuwag ipagpalibanhanggangsakamatayanupangmagbigaykatwiran

23Bagokamanalangin,ihandamoangiyongsarili;athuwag maginggayangisanatumutuksosaPanginoon

24Isipinmoangpootnadaratingsawakas,atangpanahon ngpaghihiganti,kungkailanihihiwalayniyaangkaniyang mukha

25Kapagikawaymaysapatna,alalahaninangpanahonng kagutuman:atkapagikawaymayaman,isipinmoang kahirapanatpangangailangan

26Mulasaumagahanggangsagabiaynagbabagoangoras, atanglahatngmgabagayaymalapitnangmatapossaharap ngPanginoon

27Angpantasaymatatakotsalahatngbagay,atsakaarawan ngpagkakasalaaymag-iingatsiyasakatitisuran:nguni'tang mangmangayhindinagmamasidngpanahon

28Bawa'ttaongmayunawaaynakakaalamngkarunungan,at papurisakaniyananakasumpongsakaniya.

29Silangmayunawasamgapananalitaaynagingpantasdin naman,atnagbuhosngmgamarangalnatalinghaga

30Huwagkangsumunodsaiyongmgapita,kundipigilinmo angiyongsarilisaiyongmgapita

31Kungibibigaymosaiyongkaluluwaangmganasana nakalulugodsakanya,gagawinkaniyangkatatawanansa iyongmgakaawaynananinirasaiyo

32Huwagkangmalugodsalabisnakagalakan,nimatalisa halaganito

33Huwagkangmagingpulubisapamamagitanngpigingsa paghiram,samantalangikawaywalanganumansaiyong supot:sapagka'tikawaymag-aabangsaiyongsarilingbuhay, atikawaypag-uusapan.

KAPITULO19

1Angtaongnagpapagalnanalalasingayhindiyayaman:at siyanghumahamaksamaliliitnabagayaymabubuwalnang paunti-unti.

2Angalakatmgababaeaymagpapaligawsamgataongmay unawa:atsiyangnakikisamasamgapokpokaymagiging walanghiya.

3Mamanahinsiyangmgagamu-gamoatmgauod,atkukunin angmatapangnatao

4Siyananagmamadalingmagbigayngkreditoaywalang kabuluhan;atsiyananagkakasalaaynagkakasalalabansa kanyangsarilingkaluluwa

5Sinomangnalulugodsakasamaanayhahatulan:nguni'tang sumasalungatsakalayawanaykinokoronahanangkaniyang buhay

6Siyanamakapagpupunosakaniyangdilaaymabubuhayna walangpagtatalo;atsiyananapopootsadaldalay magkakaroonngkauntingkasamaan

7Huwagmongisalaysaysaibaangsinabisaiyo,atikaway hindikailanmanlalala

8Magingitoaysakaibiganokaaway,huwagmagsalita tungkolsabuhayngibangtao;atkungmagagawamonang walangpagkakasala,huwagmongihayagangmgaito

9Sapagkatdininigkaniyaatinobserbahan,atpagdatingng panahonaykapopootankaniya.

10Kungnakarinigkangisangsalita,hayaanmoitong mamataynakasamamo;atmagingmatapang,hindika sasabog

11Angmangmangaynagdurusasaisangsalita,gayang babaesapanganganakngbata

12Gayangpalasonatumutusoksahitangtao,gayonang salitasaloobngtiyanngmangmang

13Payuhanmoangisangkaibigan,marahilayhindiniya ginawa:atkungginawaniya,ayhuwagnaniyanggawin

14Payuhanmoangiyongkaibigan,marahilayhindiniya sinabi:atkungmayroonman,ayhuwagnaniyangsasalitain muli

15Payuhanmoangisangkaibigan:sapagka'tkadalasanitoay paninirang-puri,athuwagmongpaniwalaanangbawa't kuwento

16Maynadudulassakaniyangpananalita,nguni'thindisa kaniyangpuso;atsinosiyanahindinagkasalangkaniyang dila?

17Payuhanmoangiyongkapwabagomosiyapagbabantaan; athindinagagalit,bigyannglugarangbatasngKataastaasan.

18AngpagkatakotsaPanginoonangunanghakbangna tinatanggapniya,atangkarununganaynagtatamongkanyang pag-ibig.

19AngkaalamansamgautosngPanginoonayangdoktrina ngbuhay:atangmgagumagawangmgabagayna nakalulugodsakaniyaaytatanggapngbungangpunong kawalang-kamatayan

20AngpagkatakotsaPanginoonaylahatngkarunungan;at salahatngkarununganayangpagsasagawangbatas,atang kaalamanngkanyangmakapangyarihansalahat

21Kungangisangalipinaymagsabisakaniyangpanginoon, Hindikogagawinangayonsaiyongikalulugod;bagama't

pagkataposaygawinniyaito,ginagalitniyaangnag-aalagasa kaniya

22Angkaalamanngkasamaanayhindikarunungan,niang payomanngmgamakasalananaykarunungan

23Maykasamaan,atsiyaringkarumal-dumal;atmayhangal nakulangsakarunungan.

24Siyanamaymaliitnaunawa,atnatatakotsaDios,ay maigikaysamaymaramingkarunungan,atlumalabagsa kautusanngKataastaasan.

25Mayisangkatangi-tangingdayaan,atanggayonayhindi makatarungan;atmayroongisanglumilikoupangipakitaang kahatulan;atmayisangpantasnataonahumahatol.

26Maymasamangtaonamalungkotnaibinabaangkanyang ulo;ngunitsaloob-loobniyaaypunongpanlilinlang,

27Ibinabaniyaangkaniyangmukha,atginagawangparang hindiniyanarinig:kungsaansiya'yhindinakikilala,ay gagawasiyasaiyongkapahamakanbagomonamamalayan

28Atkungdahilsakawalanngkapangyarihanay nahahadlangansiyangmagkasala,gayonma'ykapag nakasumpongsiyangpagkakataonaygagawasiyang masama.

29Angtaoaymakikilalasapamamagitanngkaniyanganyo, atangmayunawasakaniyangmukha,pagkaiyong nakasalubongsiya.

30Angpananamitngisangtao,atlabisnapagtawa,at paglakad,aynagpapakitakunganosiya

KAPITULO20

1Mayisangsawaynahindimaganda:muli,mayisangtaona nagpipigilngkaniyangdila,atsiyaaypantas

2Lalongmaigiangsawayin,kaysamagalitnglihim:at siyangnagpapahayagngkaniyangkasalananaymaililigtassa kapahamakan

3Kaybutinga,kungikawaysinaway,namagpakitang pagsisisi!sapagka'tsagayonikawaymakakatakassa sinasadyangkasalanan

4Gayangpagnanasangisangeunuchnagalawinangisang birhen;gayonsiyanagumagawangkahatulannamay karahasan

5Mayisanatumahimik,atnasusumpungangpantas:atang ibasapamamagitanngmaramingdaldalaykagagalitan

6Angisangtaoaynagpipigilngkaniyangdila,sapagka'twala siyangmasagot:atangiba'ytumatahimik,nanalalamanang kaniyangpanahon

7Angpantasnataoaypipigilanangkaniyangdilahanggang samakakitasiyangpagkakataon:nguni'tangmadaldalatang mangmangayhindinamimilingpanahon

8Siyanagumagamitngmaramingsalitaaykapopootan;at siyanakumuhasakanyangsarilingkapamahalaandoonay kapopootan

9Mayisangmakasalanannamaymabutingtagumpaysa masasamangbagay;atmaypakinabangnanagigingkawalan. 10Maykaloobnahindimomapapakinabangan;atmay kaloobnadobleangkabayaran

11Maypagkahamakdahilsakaluwalhatian;atmayroong nagtaasngkanyangulomulasamababangkalagayan

12Maybumibilingmaramiparasakaunti,atbinabayaranito ngmakapito.

13Angpantasnataosapamamagitanngkaniyangmgasalita ayiibigin:nguni'tangmgabiyayangmgamangmangay mabubuhos

14Angkaloobngmangmangayhindimakabubutisaiyo kapagmayroonka;nisamainggitindahilsakaniyang pangangailangan:sapagka'tsiya'ytumitinginnamakatanggap ngmaramingbagayparasaisa

15Siyaaynagbibigayngkaunti,atnanunumbatngmarami; ibinubukaniyaangkaniyangbibignaparangsumisigaw; ngayonaynagpapahiramsiya,atbukasayhihinginniyaito muli:angganyanaykapopootanngDiosatngtao

16Sinasabingmangmang,Walaakongmgakaibigan,wala akongpasasalamatsalahatngakingmabubutinggawa,at silangnagsisikainngakingtinapayaynagsasalitangmasama tungkolsaakin

17Gaanokadalas,atkunggaanokaramiangtatawanansiya sapaghamak!sapagkathindiniyaalamnangwastokungano angdapatnamagkaroon;atlahatngitoayisasakanyana parabangwalasiyanito.

18Angmadulassasimentoaymaigikaysamadulassadila: kaya'tangpagkahulogngmasamaaydumaratingnamadali

19Angisanghindinapapanahongkuwentoaypalagingnasa bibignghindimatalino

20Angmatalinonghatolayitatakwilpagkaitoaylumalabas sabibigngmangmang;sapagka'thindiniyaitosasalitainsa takdangpanahon

21Maynahahadlangsapagkakasaladahilsakakulangan: atpagkasiya'ynagpapahinga,siya'yhindi mababagabag

22Maysumisirangkaniyangsarilingkaluluwasa pamamagitanngkahihiyan,atsapamamagitanngpagtanggap samgataoayibinabagsakangkaniyangsarili

23Mayroongdahilsakahihiyanaynangangakosakaniyang kaibigan,atginagawasiyangkaawayparasawala.

24Angkasinungalinganaykarumaldumalnabahidsaisang tao,gayonma'ylagingnasabibignghinditinuruan

25Angmagnanakawaymaigikaysataongsanay magsinungaling:nguni'tsilangdalawaaymagkakaroonng kapahamakansamana

26Angdisposisyonngsinungalingaywalangpuri,atang kanyangkahihiyanaylagingnasakanya

27Angpantasaymapaparangalansapamamagitanng kaniyangmgasalita:atsiyangmayunawaaymagpapalugod samgadakilangtao

28Siyangnagbubukidngkaniyanglupainaydadamiang kaniyangbunton:atsiyangnakalulugodsamgadakilangtao aymagkakamitngkapatawaransakasamaan

29Angmgaregaloatmgakaloobaynagbubulagsamgamata ngpantas,atitinitikomangkaniyangbibigparahindisiya magsaway

30Karunungannanakatago,atkayamanannanakaimbak, anongpakinabangsakanilangdalawa?

31Maigiangnagkukublingkaniyangkamangmangankaysa sataongnagkukublingkaniyangkarunungan.

32AngkinakailangangpagtitiissapaghahanapsaPanginoon aymasmabutikaysasanamumunosakanyangbuhaynang walanggabay.

KAPITULO21

1Anakko,nagkasalakaba?huwagmonanggawin,kundi humingingkapatawaransaiyongmgadatingkasalanan

2Tumakaskasakasalanannaparangsamukhangahas: sapagka'tkunglalapitkarito,kakagatinkanito:angmga ngipinniyaonayparangmgangipinngleon,napumapatayng mgakaluluwangmgatao.

3Lahatngkasamaanayparangtabaknamaydalawangtalim, angmgasugatniyaonayhindimagagamot

4Angmangilabotatgumawangmasamaaymagwawasakng kayamanan:sagayo'yangbahayngmgamayabangnataoay masisira

5Angpanalanginnamulasabibigngdukhaayumaabot hanggangsamgataingangDiyos,atangkanyangkahatulan aydumaratingnamadali.

6Siyangnapopootnasawayinaynasadaanngmga makasalanan:nguni'tsiyangnatatakotsaPanginoonay magsisisakaniyangpuso.

7Angtaongmagalingmagsalitaaykilalasamalayoat malapit;ngunitangtaongmayunawaaynakakaalamkung siyaaynadudulas.

8Angnagtatayongkaniyangbahaysasalapingibangtaoay gayangnag-iiponngmgabatoparasalibinganngkaniyang libing.

9Angkapisananngmasamaayparanghilananakabalot:at angwakasnilaayningasngapoyupanglipulinsila

10Angdaanngmgamakasalananayginawangmalinawsa pamamagitanngmgabato,ngunitsaduloniyaonayang hukayngimpiyerno

11AngnagiingatngkautusanngPanginoonaynakakakuha ngpagkaunawaniyaon:atangkasakdalanngpagkatakotsa Panginoonaykarunungan

12Anghindipantasayhindimagpapaturo:nguni'tmay karunungannanagpaparamingkapaitan

13Angkaalamanngpantasaysasagananaparangbaha:at angkaniyangpayoayparangdalisaynabukalngbuhay.

14Angmgapanloobnabahagingmangmangayparang basagnasisidlan,athindisiyamagtataglayngkaalaman habangsiya'ynabubuhay.

15Kungangisangbihasangtaoaymakarinigngmatalinong salita,kaniyangpupurihinito,atdagdaganpa:nguni't pagkarinigngisangwalangunawa,ayhindinakalulugodsa kaniya,atkaniyangitinataponsakaniyanglikuran

16Angpagsasalitangmangmangayparangpasansadaan: nguni'tangbiyayaaymasusumpungansamgalabingpantas. 17Sila'ynagtatanongsabibigngpantassakapisanan,at kanilangpagbubulay-bulayinangkaniyangmgasalitasa kanilangpuso

18Kungpaanoangbahaynanawasak,gayonangkarunungan samangmang:atangkaalamanngmangmangaygayang pagsasalitanawalangsaysay

19Angturosamgamangmangaygayangmgatanikalasa mgapaa,atparangmgaposassakanangkamay.

20Angmangmangaynagtataasngkaniyangtinigsapagtawa; nguni'tangpantasnataoaykakauntiangngiti

21Angpagkatutoayparasaisangmatalinongtaonaparang palamutingginto,atparangpulserassakanyangkanangbraso

22Angpaangtaonghangalaymadalingnasabahayng kaniyangkapuwa:nguni'tangtaongmaykaranasanay nahihiyasakaniya

23Angmangmangaysisilipsapintuanngbahay:nguni'tang naturuanaytatayosalabas.

24Kawalang-galangngtaoangmakinigsapintuan:nguni't angpantasaymagdadalamhatisakahihiyan

25Angmgalabingmgamadaldalaymagsasabingmga bagaynahindinauukolsakanila:nguni'tangmgasalitang mayunawaaytinitimbangsatimbangan

26Angpusongmgamangmangaynasakanilangbibig: nguni'tangbibigngpantasaynasakanilangpuso

27KapagsinumpangmasamasiSatanas,sinusumpaniyaang sariliniyangkaluluwa.

28Angbumubulongaynagpaparumisakaniyangsariling kaluluwa,atkinapopootansaanmansiyatumatahan

1Angisangtamadnataoayinihahalintuladsaisang marumingbato,atbawatisaaysusutsotsakanyasakanyang kahihiyan

2Angtamadnataoayinihahalintuladsadumingtae:bawat taonakumukuhanitoaypapagpagngkamay

3Anglalakingpinalakingmasamaaykahihiyanngkaniyang ama:atangisangmangmangnaanaknababaeayipinanganak sakaniyangkawalan

4Angpantasnaanaknababaeaymagdadalangmanasa kaniyangasawa:nguni'tangnamumuhayngditapatay kabigatanngkaniyangama

5Siyanamatapangayhumahamaksakaniyangamaatsa kaniyangasawa,nguni'tkapuwanilasiyahahamakin.

6Angsalaysaynahindinapapanahonayparangmusikasa pagdadalamhati:nguni'tangmgahampasatpagtutuwidng karununganaylagingnapapanahon.

7Sinomangnagtuturosamangmangaygayangnagdidikitng mgabubog,atgayanggumigisingsamahimbingna pagkakatulog.

8Siyangnagkukuwentosaisangmangmangaynagsasalitasa isasapagkaidlip:pagkasiya'ynagsaysayngkaniyang kuwento,kaniyangsasabihin,Anoangnangyayari?

9Kungangmgaanakaynamumuhaynangtapat,atmaymga pag-aari,kanilangtatakpanangkasamaanngkanilangmga magulang.

10Ngunitangmgabata,sapagigingmayabang,sa pamamagitanngpaghamakatkawalanngpag-aalagaay nabahiranangkarangalanngkanilangmgakamag-anak

11Iyakanninyoangpatay,sapagka'tsiya'ynawalanng liwanag:atiyakanninyoangmangmang,sapagka'tsiya'y kulangngunawa:umiyakkayongkauntiparasapatay, sapagka'tsiyaaynasakapahingahan:nguni'tangbuhayng hangalaylalongmasamakaysasakamatayan.

12Pitongarawnaitinatangisngmgataoangpatay;ngunit parasaisanghangalatisangtaongmasamasalahatngmga arawngkanyangbuhay

13Huwagkangmagsalitangmaramisaisangmangmang,at huwagkanglumapitsakaniyanawalangunawa:mag-ingat kasakaniya,bakaikawaymagkaroonngkabagabagan,at kailanma'yhindikamadungisanngkaniyangmgakalokohan: lumayokasakaniya,atikawaymakakasumpongng kapahingahan,atkailanma'yhindimabalisasakabaliwan.

14Anoangmasmabigatkaysatingga?atanoangpangalan niyaon,kundiisangmangmang?

15Angbuhangin,atasin,atisanglimpak-limpaknabakal,ay madalingdalhin,kaysasataongwalangunawa

16Kungpaanongangkahoynanabibigkissaisanggusaliay hindimabubuwalngpagyanig:gayonangpusonanatatagsa pamamagitanngpayoayhindimatatakotanomangoras

17Angpusongnag-iisipngkaunawaanaygayang magandangpalitadasadingdingngisanggaleriya.

18Angmgapostesamataasnadakoayhindikailanman tatayolabansahangin:kaya'tangtakotnapusosapag-iisip ngmangmangayhindimakatatayolabansaanumangtakot.

19Siyangtumutusokngmataaymagpapatulongmgaluha:at siyangtumutusoksapusoaymagpapakitangkaniyang kaalaman.

20Sinomangnaghahagisngbatosamgaibonay magpapatakotsakanila:atsiyangsumasawaysakaniyang kaibiganaysumisirangpagkakaibigan

21Bagamanikawaybumunotngtabaksaiyongkaibigan, gayonma'yhuwagkangmawalanngpag-asa:sapagka't maaaringmaypagbabaliksalingap.

22Kungibinukamoangiyongbibiglabansaiyongkaibigan, huwagkangmatakot;sapagka'tmaaaringmagkaroonng pagkakasundo:malibansapagsumbat,opagmamataas,o pagsisiwalatngmgalihim,oisangtaksilnasugat:sapagka't dahilsamgabagaynaitoangbawa'tkaibiganaylalayo

23Magingtapatkasaiyongkapuwasakaniyangkaralitaan, upangikawaymagalaksakaniyangkasaganaan:manatili kangmatatagsakaniyasapanahonngkaniyangkabagabagan, upangikawaymagingtagapagmananakasamaniyasa kaniyangmana:sapagka'tangmasamangkalagayanayhindi laginghinahamak:niangmayamannamangmangnahangaan 24Kungpaanongangsingawatusoknghurnoaynauunasa apoy;gayondinangpanglalaitbagoangdugo

25Hindiakomahihiyangipagtanggolangisangkaibigan;ni hindikoitatagoangsarilikosakanya.

26Atkungmangyarisaakinanganomangkasamaansa pamamagitanniya,angbawa'tmakakarinigaymag-iingatsa kaniya.

27Sinongmaglalagayngbantaysaharapngakingbibig,at ngtatakngkarunungansaakingmgalabi,upanghindiako biglangmabuwalsakanila,atupanghindiakomawasakng akingdila?

KAPITULO23

1OPanginoon,AmaatGobernadorsabuongbuhayko, huwagmoakongipaubayasakanilangmgapayo,athuwag moakonghayaangmahulogsakanila

2Sinongmaglalagayngmgalatigosaakingmgapagiisip,at ngdisiplinangkarunungansaakingpuso?upanghindinila akopalampasindahilsaakingmgakamangmangan,atsa akingmgakasalanan:

3Bakalumakiangakingmgakamangmangan,atangaking mgakasalananaysumaganasaakingpagkawasak,atakoay bumagsaksaharapngakingmgakalaban,atangaking kaawayaymagalaksaakin,naangpag-asaaymalayosa iyongawa

4OPanginoon,AmaatDiyosngakingbuhay,huwagmo akongbigyanngmapagmataasnatingin,ngunititalikodmo angiyongmgalingkodpalagimulasamayabangnapag-iisip 5Ilayomosaakinangwalangkabuluhangpag-asaat pagnanasa,atiyongitataassiyanalagingnagnanaisna maglingkodsaiyo

6Huwagangkasakimanngtiyanoangpitanglamanang humawaksaakin;athuwagmongibigaysaakinangiyong lingkodsaisangwalanggalangnapag-iisip

7Dingginninyo,Ohmgaanak,angdisiplinangbibig:siyang nagiingatnitoayhindimadadalakailanmansakaniyangmga labi

8Angmakasalananaymaiiwansakaniyangkamangmangan: kapuwaangnagsasalitangmasamaatangmayabangay mabubuwaldoon

9Huwagmongsanayinangiyongbibigsapagmumura;ni gamitinangiyongsarilisapagpapangalansaBanal

10Sapagka'tkungpaanongangalipinnapatuloyna hinahampasayhindimawawalanngasulnamarka:gayonang sumusumpaatpatuloynanagpapangalansaDiyosayhindi magigingwalangkapintasan

11Angtaonggumagamitnglabisnapagmumuraay mapupunongkasamaan,atangsalotayhindihihiwalay kailanmansakaniyangbahay:kungsiya'ymagkasala,ang kaniyangkasalananaymapapasakaniya:atkunghindiniya kinikilalaangkaniyangkasalanan,siya'ygagawangdobleng pagkakasala:atkungsiyaaysumumpangwalangkabuluhan, hindisiyamagigingwalangkasalanan,ngunitangkanyang bahayaymapupunongmgakapahamakan

12Mayisangsalitananadadamitanngkamatayan: ipagkaloobnawangDiosnahindimasumpungansamanani Jacob;sapagka'tanglahatnggayongbagayaymagiging malayosamakadiyos,athindisilalulubogsakanilangmga kasalanan

13Huwagmonggamitinangiyongbibigsawalangpagaalinlangangpagmumura,sapagkatnaroonangsalitang kasalanan

14Alalahaninmoangiyongamaatangiyongina,pagkaikaw aynauuposagitnangmgadakilangtaoHuwagkang makalimotsaharapnila,atsagayonikawsaiyongkaugalian aymagingisangmangmang,atiyonghilinginnanawa'yhindi kaipinanganak,atiyongsumpainangarawngiyong kapanganakan

15Angtaongsanaysamgamasasakitnasalitaayhindi magbabagosalahatngmgaarawngkanyangbuhay

16Dalawanguringtaoangnagpaparamingkasalanan,atang ikatloaymagdadalangpoot:angmainitnapag-iisipaygaya ngnagniningasnaapoy,hindikailanmanmapapatay hanggangsaitoaymaubos:angisangmapakiapidsakatawan ngkanyanglamanayhindititigilhanggangsamasunogniya angisangapoy

17Lahatngtinapayaymatamissaisangnakikipagtaliksa mgapokpok,hindisiyaaalishanggangsasiya'ymamatay.

18Angisangtaonasumisirangkasalan,nanagsasabing ganitosakaniyangpuso,Sinoangnakakakitasaakin?

Naliligiranakongkadiliman,tinatakpanakongmgapader,at walangnakakakitasaakin;anoangkailangankongkatakutan? hindiaalalahaninngKataastaasanangakingmgakasalanan: 19Anggayongtaoaynatatakotlamangsamgamatangmga tao,athindinakakaalamnaangmgamatangPanginoonay sampunglibongbesesnamasmaliwanagkaysasaaraw,na minamasdananglahatngparaanngmgatao,atkinokonsidera angmgapinakalihimnabahagi

20Alamniyaanglahatngbagaybagopamansilanilikha; gayondinpagkataposnasila'ymagingsakdalaytiningnan niyasilanglahat

21Angtaongitoayparurusahansamgalansangannglungsod, atkungsaanhindiniyapinaghihinalaansiyaaydadalhin

22Ganitorinangmangyayarisababaenainiwanang kaniyangasawa,atnagdadalangtagapagmanasaiba.

23Sapagka'tuna,sinuwayniyaangbatasngKataas-taasan;at ikalawa,siyaaynagkasalalabansakanyangsarilingasawa;at pangatlo,siyaaynagpakapokpoksapangangalunya,at nagdalangmgaanaksaibanglalaki

24Siyaaydadalhinsakapisanan,atpag-uusisainang kaniyangmgaanak.

25Angkaniyangmgaanakayhindimag-uugat,atang kaniyangmgasangaayhindimagbubunga

26Iiwanniyaangkanyangalaalaupangsumpain,atang kanyangkahihiyanayhindimapapawi

27Atsilananatitiraaymalalamannawalangmasmabuti kaysasapagkatakotsaPanginoon,atnawalangmasmatamis kaysasapag-iingatsamgakautusanngPanginoon

28DakilangkaluwalhatianangpagsunodsaPanginoon,atang pagtanggapniyaaymahabangbuhay.

KAPITULO24

1Pupurihinngkarununganangkaniyangsarili,atluluwalhati sagitnangkaniyangbayan

2SakapisananngKataastaasanayibubukaniyaangkaniyang bibig,atmagtatagumpaysaharapngkaniyangkapangyarihan

3AkoaylumabassabibigngKataastaasan,attinakpanko anglupanaparangulap.

4Ako'ytumahansamatataasnadako,atangakingluklukan aynasaisangmaulapnahaligi

5Akolamanganglumibotsapalibotnglangit,atlumakadsa ilalimngkalaliman

6Samgaalonngdagatatsabuonglupa,atsabawattaoat bansa,nakakuhaakongpag-aari.

7Salahatngitoaynaghanapakongkapahingahan:atsa kaninongmanaakotatahan?

8Kaya'tangLumikhanglahatngmgabagayaynagbigaysa akinngisangutos,atsiyanagumawasaakinaypinagpahinga angakingtabernakulo,atnagsabi,Nawa'ymapasakayJacob angiyongtahanan,atangiyongmanasaIsrael.

9Nilikhaniyaakomulasasimulabagopaangmundo,at hinding-hindiakomabibigo

10Sabanalnatabernakuloaynaglingkodakosaharapniya; atakoaynatatagsaSion

11Gayondinnamansabayangminamahalaybinigyanniya akongkapahingahan,atnasaJerusalemangaking kapangyarihan

12Atakoaynag-ugatsaisangmarangalnatao,magingsa bahagingpamanangPanginoon.

13Ako'ynataasnaparangsedrosaLibanus,atparangsipres samgabundokngHermon

14Ako'ynataasnaparangpunongpalmasaEn-gaddi,at gayanghalamangrosassaJerico,gayangmagandangpuno ngolibosamaligayangparang,atlumakiakongparangpuno ngplanesatabingtubig.

15Nagbigayakongmasarapnaamoynaparangkanelaat aspalathus,atnagbungaakongmasarapnaamoynaparang pinakamasarapnamira,gayanggalbanum,atonix,at matamisnastorax,atgayangusokngkamangyansa tabernakulo

16Gayangpunongturpentineayiniunatkoangakingmga sanga,atangakingmgasangaaymgasangangkarangalanat biyaya.

17Kungpaanongangpunongubasaynaglalabasakong masarapnaamoy,atangakingmgabulaklakaybungang karangalanatkayamanan

18Akoanginangmagandangpag-ibig,attakot,atkaalaman, atbanalnapag-asa:akonga,bilangwalanghanggan,ay ibinigaysalahatngakingmgaanaknapinangalananniya.

19Lumapitsaakin,kayonglahatnanagnanaissaakin,at punuinninyoanginyongsarilingakingmgabunga

20Sapagka'tangakingalaalaaymatamiskaysapulot,atang akingmanakaysapulot-pukyutan

21Angkumakainsaakinayhindimagugutom,atang umiinomsaakinayhindimauuhaw.

22Siyanasumusunodsaakinayhindikailanmanmalilito,at silanagumagawasapamamagitankoayhindigagawang mali.

23Anglahatngmgabagaynaitoayangaklatngtipanng KataastaasangDios,samakatuwidbaga'yangkautusanna iniutosniMoisesnapinakamanasamgakongregasyonni Jacob

24HuwagmawalannglakassaPanginoon;upangkayo'y mapatibayniya,aydumikitkayosakaniya:sapagka'tang PanginoongMakapangyarihansalahatayDioslamang,at libansakaniyaaywalangibangTagapagligtas

25Pinunoniyaanglahatngbagayngkanyangkarunungan, gayangPhisonatTigrissapanahonngmgabagongbunga 26KaniyangpinasaganaangunawanagayangEuphrates,at gayangJordansapanahonngpag-aani

27Pinapakitaniyaangaralngkaalamannaparangliwanag,at gayangGeonsapanahonngpag-aani

28Hindisiyanakilalangunanglalakinglubos:hindinasiya mahahanapnghuli

29Sapagka'tangkaniyangmgapagiisipayhigitkaysadagat, atangkaniyangmgapayoaylalongmalalimkaysamalaking kalaliman.

30Akonamanaylumabasnaparangbatismulasailog,at gayangagossaisanghalamanan

31Akingsinabi,Akingdidiliginangakingpinakamabuting halamanan,atakingdidiliginngsaganaangakinghigaan:at, narito,angakingbatisaynagingisangilog,atangakingilog aynagingisangdagat.

32Akingpasisilanginpaangaralnaparangumaga,at ipapadalakoangkaniyangliwanagsamalayo

33Ibubuhoskopaangdoktrinabilanghula,atiiwankoitosa lahatngpanahonmagpakailanman

34Masdannahindiakonagsumikapparasaakingsarili lamang,kundiparasalahatngnaghahangadngkarunungan.

KAPITULO25

1Satatlongbagayakoaypinaganda,attumayongmagandasa harapngDiyosatngmgatao:angpagkakaisang magkakapatid,angpag-ibigsakapuwa,anglalakiatisang asawangnagkakasundo

2Tatlonguringmgataoangkinasusuklamanngaking kaluluwa,atako'ylubhangnasaktansakanilangbuhay:isang dukhanamayabang,isangmayamannasinungaling,atisang matandangmangangalunya

3Kungwalakangnatiponsaiyongkabataan,paanoka makakasumpongnganumansaiyongedad?

4Oanongmagandangbagayangkahatulanparasamgauban, atparasamgasinaunangtaonamakaalamngpayo!

5Okaygandangkarununganngmatatanda,atpagkaunawaat payosamgataongmaykarangalan

6Maramingkaranasanangkoronangmatatanda,atang pagkatakotsaDiyosangkanilangkaluwalhatian

7Maysiyamnabagaynaakinghinatulansaakingpusona masaya,atangikasangpungbahagiayakingbibigkasinng akingdila:Isangtaonamaykagalakansakaniyangmgaanak; atsiyananabubuhayupangmakitaangpagbagsakng kanyangkaaway:

8Mabutiangtumatahangkasamangasawangmayunawa,at hindinadulasngkaniyangdila,athindinaglingkodsaisang taonalalonghindikarapat-dapatkaysasakaniyangsarili:

9Mabutiangnakasumpongngkabaitan,atsiyangnagsasalita sapandinigngnakikinig:

10Opagkadakilaniyananakasumpongngkarunungan! gayonma'ywalanghigitsakaniyananatatakotsaPanginoon 11Nguni'tangpagibigngPanginoonayhumihigitsalahatng mgabagayparasakaliwanagan:anghumahawaknito,saan siyaitutulad?

12AngpagkatakotsaPanginoonaypasimulangkaniyang pag-ibig:atangpananampalatayaaypasimulangpagkapitsa kaniya

13Bigyanmoakonganumangsalot,huwaglangangsalotng puso:atanumangkasamaan,huwaglangangkasamaanng isangbabae:

14Atanumangkapighatian,huwaglangangkapighatianmula samganapopootsaakin:atanumangpaghihiganti,huwag langangpaghihigantingmgakaaway

15Walangulosaitaasngulongahas;atwalangpootna hihigitsapootngisangkaaway

16Ibigkopangtumiranakasamangisangleonatngdragon, kaysamakipagbahaysaisangmasamangbabae

17Angkasamaanngisangbabaeaybinabagoangkaniyang mukha,atnagpapadilimngkaniyangmukhanaparangsakong magaspang.

18Angkaniyangasawaayuuposagitnangkaniyangmga kapitbahay;atkapagnarinigniyaitoaymagbubuntonghiningangmapait.

19Anglahatngkasamaanaymaliitlamangsakasamaanng babae:mahulognawasakaniyaangbahagingmakasalanan

20Kungpaanongangpag-akyatsamabuhangingdaanaysa paananngmatanda,gayonangasawangpunongmgasalitasa isanglalakingtahimik

21Huwagkangmatisodsakagandahanngbabae,athuwag mosiyanghangarinsakasiyahan

22Angisangbabae,kungkungsiyaangbubuhaysakanyang asawa,aypunonggalit,walanggalang,atlabisnakadustaan.

23Angmasamangbabaeayhumihinanglakasngloob, nagpapabigatngmukhaatsugatannapuso:angbabaena hindiumaaliwsakaniyangasawasakabagabaganay nagpapahinangmgakamayatpinapahinaangmgatuhod

24Sababae(Eve)nagmulaangpasimulangkasalanan,atsa pamamagitanniyaaymamamataytayonglahat.

25Huwagbigyanngdaananangtubig;niisangmasamang babaeangkalayaanggumala

26Kunghindisiyayumaongayangibigmosakaniya, putulinmosiyasaiyonglaman,atbigyanmosiyang kasulatanngpaghihiwalay,atpalayainmosiya

KAPITULO26

1Mapaladangtaonamaymabutingasawa,sapagka'tang bilangngkaniyangmgaarawaydoble

2Angmabaitnababaeaypinapagalakangkaniyangasawa,at kaniyangtutuparinangmgataonngkaniyangbuhaysa kapayapaan

3Angmabutingasawaaymabutingbahagi,naibibigaysa bahaginilananatatakotsaPanginoon.

4Magingangisangtaoaymayamanomahirap,kungsiyaay maymabutingpusosaPanginoon,siyaaymagagalaksalahat ngpanahonnamaymasayangmukha

5Maytatlongbagaynakinatatakutanngakingpuso;atsa ikaapataynatakotakongmainam:angpaninirang-purisa isangbayan,angpagtitiponngmasasamangkaramihan,atang kasinungalingan:anglahatngitoaylalongmasamakaysa kamatayan.

6Datapuwa'tangkapighatianngpusoatkalungkutanayisang babaenanaiinggitsaibangbabae,atisangsalotngdilana nakikipag-usapsalahat.

7Angmasamangasawaayisangpamatoknainalog-alog:ang humahawaksakaniyaayparangmayhawaknaalakdan

8Angisanglasingnababaeatisanggalaaynagdudulotng malakinggalit,athindiniyatinatakpanangkaniyangsariling kahihiyan

9Angpagpapakapokpokngisangbabaeaymaaaringmakilala sakanyangmapagmataasnatinginattalukapngmata

10Kungangiyonganaknababaeaywalangkahihiyan, ingatanmosiyangmahigpit,bakaabusuhinniyaangkaniyang sarilisalabisnakalayaan

11Bantayanmoangwalanggalangnamata:athuwagkang magtakakungsiya'ymagkasalalabansaiyo.

12Ibubukaniyaangkaniyangbibig,naparanguhawna manlalakbaypagkasiya'ynakasumpongngbukal,atiinomng bawa'ttubignamalapitsakaniya:satabingbawa'tbakoday uuposiya,atbubuksanangkaniyanglalagyansabawa't palaso

13Angbiyayangasawangbabaeaynakalulugodsakaniyang asawa,atangkaniyangkarununganaymagpapatabang kaniyangmgabuto

14Angtahimikatmapagmahalnababaeaykaloobng Panginoon;atwalanghalagaangmakakatumbassaisangisip namahusaynatinuruan.

15Angbabaengmaykahihiyanattapataydoblengbiyaya,at angkanyangkontinentengpag-iisipayhindimatutumbasan anghalaga.

16Gayangarawkapagsumisikatsakaitaasan;gayundinang kagandahanngisangmabutingasawasapag-aayosng kanyangbahay.

17Kungpaanongangmaliwanagnaliwanagaynasabanalna kandelero;gayundinangkagandahanngmukhasahinogna edad.

18Kungpaanongangmgagintonghaligiaynasamga tungtungangpilak;gayundinangmagandangmgapaanamay mabutingpuso.

19Anakko,ingatanmongmagandaangbulaklakngiyong kapanahunan;athuwagmongibigayangiyonglakassamga dayuhan.

20Kapagnakakuhakangmabungangpag-aarisabuong bukid,ihasikmoitongiyongsarilingbinhi,nanagtitiwalasa kabutihanngiyongpag-aari.

21Kaya'tangiyonglahinaiyongiiwanaydakila,namay pagtitiwalasakanilangmabutingangkan

22Angpokpokayituturingnadura;nguni'tangbabaingmay asawaayisangtorelabansakamatayansakaniyangasawa

23Angmasamangbabaeayibinibigaybilangbahagisa masamanglalake:nguni'tangbanalnababaeayibinibigaysa maytakotsaPanginoon

24Angsinungalingnababaeayhumahamaksakahihiyan: nguni'tangtapatnababaeayigagalangangkaniyangasawa 25Angbabaengwalangkahihiyanaymabibilangnaisangaso; ngunitsiyanamayhiyaaymatatakotsaPanginoon

26Angbabaenagumagalangsakaniyangasawaayhahatulan namatalinonglahat;ngunitanghumahamaksakanyasa kanyangkayabanganayibibilangnamasamanglahat.

27Isangmalakasnaumiiyaknababaeatisangsumbatay hahanapinupangitaboyangmgakaaway 28Maydalawangbagaynanagpapahirapsaakingpuso;at angikatloaynagpapagalitsaakin:isanglalakingmandirigma nadumaranasngkaralitaan;atmgataongmaypang-unawana hindiitinalaga;atisanabumalikmulasakatuwiransa kasalanan;inihahandangPanginoonanggayongtaoparasa tabak

29Angmangangalakalayhaloshindimapipigilanang kaniyangsarilisapaggawangmasama;atangisang nagbebentaayhindimapapalayasakasalanan

KAPITULO27

1Maramiangnagkasalasamaliitnabagay;atsiyana naghahanapngkasaganaanayiiwasangkanyangmgamata 2Gayangpakonadumidikitsapagitanngmgadugtunganng mgabato;ganundinnananatiliangkasalanansapagitanng pagbiliatpagbebenta

3Malibankungangisangtaoaymagsikapsakanyangsarili sapagkatakotsaPanginoon,angkanyangsambahayanay malapitnangmababagsak

4Kungpaanongnagsasalaangisangtao,angdumiay nananatili;ganundinangdumingtaosakanyangpananalita.

5Anghurnoaynagpapatunaysamgasisidlanng magpapalyok;kayaangpagsuboksataoaynasakanyang pangangatwiran

6Angbungaaynagpapahayagkungangpunoaynabihisan; gayondinangpagbigkasngkayabangansapusongtao

7Huwagpurihinangsinumanbagomomarinigsiyang magsalita;sapagkatitoangpagsuboksamgatao

8Kungsusundanmoangkatuwiran,makukuhamosiya,at ibibihissiya,bilangisangmaluwalhatingmahabangdamit 9Angmgaibonaysasamasakanilangkatulad;gayundinang katotohananaybabaliksakanilananagsasanaysakanya 10Kungpaanonaghihintayangleonsakaniyangbiktima; gayundinangkasalananparasakanilanagumagawang kasamaan

11Angdiskursongisangmakadiyosnataoaypalagingmay karunungan;Ngunitangisangtangaaynagbabagoparangang buwan

12Kungikawaykabilangsawalangkatuturan,obserbahan angoras;ngunitpatuloynamakisamasamgakalalakihanna maypangunawa

13Angdiskursongmgamangmangaynakakainis,atang kanilanglaroayangkahalayanngkasalanan.

14Angpananalitaniyanananunumpangmaramiay nagpapatayongbuhok;atangkanilangmgaawayanay nagpapatigilsamgatainga.

15Angalitanngmayabangaypagdanakngdugo,atang kanilangmgapagmumuraaymabigatsapandinig

16Sinomangtumuklasngmgalihimaynawawalanng kaniyangkapurihan;athindimakakahanapngkaibigansa kanyangisip

17Ibiginmoangiyongkaibigan,atmagingtapatkasakaniya: nguni'tkungipagkanulomoangkaniyangmgalihim,huwag monasiyangsundanpa

18Sapagkatgayangpagpuksangisangtaosakanyang kaaway;gayundinnawalaangpagmamahalngiyongkapwa 19Gayangnagpapaalisngibonsakaniyangkamay,gayon mopinayaonangiyongkapuwa,athindimonasiya makukuhangmuli

20Huwagmonasiyangsundan,sapagkatsiyaaynapakalayo; siyaaygayangusananakatakassapatibong.

21Kungtungkolsaisangsugat,itoaymaaaringmatali;at pagkataposngpaglalaitaymagkakaroonngpagkakasundo: nguni'tangnagtataksilngmgalihimaywalangpag-asa 22Angkumikindatngmgamataaygumagawangmasama:at angnakakakilalasakaniyaaylalayosakaniya

23Pagkaikawaynaroroon,siya'ymagsasalitangmatamis,at hahangaanangiyongmgasalita:nguni'tsawakasay pupuluputinniyaangkaniyangbibig,atsisiraanangiyong mgasalita

24Napootakosamaramingbagay,ngunitwalangkatulad niya;sapagka'tkapopootansiyangPanginoon.

25Angnaghahagisngbatosaitaasayibinabatosakaniyang sarilingulo;atangisangmapanlinlangnahampasay magdudulotngmgasugat.

26Sinomanghumuhukaynghukayaymahuhulogdoon:at siyangnaglalagayngpatibongaymahuhulidoon

27Siyanggumagawangkasamaan,itoaybabagsaksakaniya, athindiniyamalalamankungsaannanggaling

28Angpangungutyaatpanunuyaaymulasamayabang; ngunitangpaghihiganti,gayangisangleon,aymaghihintay sakanila

29Silangnagsasayasapagkahulogngmatuwidaymahuhuli sapatibong;atuubusinsilangdalamhatibagosilamamatay.

30Malisyaatpoot,magingitoaymgakarumaldumal;atang taongmakasalananaymagkakaroonnito

KAPITULO28

1Angnaghihigantiaymakakatagpongpaghihigantimulasa Panginoon,attiyaknaiingatanniyaangkanyangmga kasalanansaalaala

2Patawarinmoangiyongkapwasapananakitnaginawaniya saiyo,atangiyongmgakasalananaypatatawarindinkapag ikawaynananalangin.

3Nagtatanimngpagkapootangisangtaolabansaiba,at humihingisiyangkapatawaranmulasaPanginoon?

4Hindisiyanagpapakitangawasaisangtao,nakatuladniya: athihingisiyangkapatawaransakaniyangsarilingmga kasalanan?

5Kungsiyanalamanlamangaynagtatanimnggalit,sinoang magmamakaawangkapatawaranparasakaniyangmga kasalanan?

6Alalahaninmoangiyongwakas,atitigilandalitan; alalahaninangkatiwalianatkamatayan,atmanatilisamga utos

7Alalahaninmoangmgautos,athuwagkangmagdalang masamanghangarinsaiyongkapuwa:alalahaninmoangtipan ngKataastaasan,atkumindatkasakamangmangan

8Lumayokasapakikipagtalo,atiyongbawasanangiyong mgakasalanan:sapagka'tangtaonggalitnagalitay magpapaningasngpagtatalo,

9Angtaongmakasalananaybumabagabagsamgakaibigan, atnakikipagtalosakanilananasakapayapaan

10Kungpaanongangbagayngapoy,aygayonnagniningas: atkungpaanoanglakasngtao,gayonangkaniyangpoot;at ayonsakaniyangmgakayamananaybumabangonang kaniyanggalit;atkungmasmalakassilananakikipaglaban, lalosilangmag-aapoy.

11Angmadaliangpagtataloaynagpapaningasngapoy:atang pagmamadalingpakikipaglabanaynagdadanakngdugo 12Kungiyonghinipanangalab,itoaymagniningas:kung iyongduraan,itoaypapatayin:atangmgaitoaykapuwa lumalabassaiyongbibig

13Sumpainmoangbumubulongatmaydalawangdila: sapagka'tanggayonaysumisirasamaraminanasa kapayapaan.

14Angdilangmapanirang-puriaynakaligaligsamarami,at itinaboysilamulasaisangbansahanggangsaibangbansa: ibinagsaknitoangmgamatibaynabayan,atginibaangmga bahayngmgadakilangtao

15Itinaboyngdilangmapanirang-puriangmabubutingbabae, atpinagkaitansilangkanilangmgagawa.

16Sinomangnakikinigditoayhindimakakasumpongng kapahingahankailanman,atkailanmanayhinditatahang tahimik.

17Anghampasnglatigoaygumagawangmgamarkasa laman:nguni'tanghampasngdilaaynakakabalingmgabuto 18Maramiangnangabuwalsatalimngtabak:nguni'thindi kasingramingnangabuwalsadila

19Mabutiangipinagtatanggolsapamamagitanngkamandag niyaon;nahindihinilaangpamatokniyaon,onatalisa kaniyangmgatali

20Sapagka'tangpamatokniyaonaypamatoknabakal,atang mgapanaliniyaonaymgapanalinatanso.

21Angkamatayanniyaonayisangmasamangkamatayan, anglibinganaylalongmabutikaysakaniya

22HindiitomagpupunosakanilananatatakotsaDiyos,ni masusunogmansilangningasniyaon

23AngmgatumalikodsaPanginoonaymahuhulogdoon;at itoaymasusunogsakanila,athindimapapatay;ipadadalasa kanilanaparangleon,atlalamuninsilanaparangleopardo

24Tingnanmonaiyongbakuranangiyongpag-aarisa palibotngmgatinik,atiyongitaliangiyongpilakatginto, 25Attimbanginmoangiyongmgasalitasaisangtimbangan, atgumawakangisangpintoathalangparasaiyongbibig

26Mag-ingatkanahuwagdumausdosdoon,bakaikaway mabuwalsaharapniyananagbabantay

KAPITULO29

1Siyangmaawainaymagpapahiramsakaniyangkapuwa;at siyananagpapalakasngkanyangkamayaysumusunodsa mgautos

2Magpahiramkasaiyongkapwasaorasngkanyang pangangailangan,atbayaranmomuliangiyongkapwasa takdangpanahon

3Tuparinmoangiyongsalita,attapatkangmakitungosa kanya,atpalagimongmakikitaangbagaynakailanganpara saiyo

4Marami,kapagangisangbagayayipinahiramsakanila, itinuringnaitoaymatatagpuan,atinilagaysilasa kabagabagannatumulongsakanila

5Hanggangsamatanggapniya,hahalikanniyaangkamayng isangtao;atdahilsasalapingkaniyangkapuwaay magsasalitasiyangmaypagpapasakop:nguni'tkapagsiyaay dapatmagbayad,siyaaymagpapahabangpanahon,at magbabalikngmgasalitangpagdadalamhati,atmagdaingng panahon

6Kungsiya'ymanaig,bahagyaniyangtatanggapinang kalahati,atkaniyangibibilangnaparangkaniyang nasumpungan:kunghindi,kaniyanginalissakaniyaang kaniyangsalapi,atsiya'ynagkaroonngkaawaynawalang kadahilanan:kaniyangbinabayaransiyangsumpaatmga rehas;atparasakarangalanaybabayaranniyasiyang kahihiyan.

7Kaya'tmaramiangtumanggingmagpautangdahilsa masamangpakikitungongibangtao,satakotnadayainsila 8Gayonma'ymagtiiskasaisangtaongmahirap,athuwag kangmag-antalasapagpapakitangawasakaniya

9Tulunganmoangdukhadahilsautos,athuwagmong talikuransiyadahilsakaniyangkaralitaan.

10Iwalaangiyongperaparasaiyongkapatidatiyong kaibigan,athuwagitongkalawanginsailalimngisangbato upangmawala

11Magtiponkangiyongkayamananayonsamgautosng Kataastaasan,atmagdadalasaiyoitonghigitnapakinabang kaysaginto

12Isaramoanglimossaiyongmgakamalig:atililigtaska nitosalahatngkapighatian.

13Itoaymakikipaglabanparasaiyolabansaiyongmga kaawaynahigitpasaisangmakapangyarihangkalasagat matibaynasibat.

14Angtaongtapataypanatagsakaniyangkapuwa:nguni't iiwansiyangwalanghiyangtao

15Huwagmongkalilimutanangpakikipagkaibiganngiyong tiwala,sapagkatibinigayniyaangkanyangbuhayparasaiyo 16Angmakasalananaymagwawasaksamabutingkalagayan ngkaniyangtiwala:

17Atsiyanawalangutangnaloobayiiwansiyasapanganib nanagligtassakaniya

18Sinirangkatiyakanangmaraminamaymabuting kalagayan,atniyanigsilanaparangalonsadagat:itinaboy angmgamakapangyarihangtaosakanilangmgabahay,na anopa'tsila'ygumagalasagitnangmgaibangbansa.

19Angmasamangtaonalumalabagsamgautosng Panginoonaymahuhulogsakatiyakan:atsiyana nagsasagawaatsumusunodsanegosyongibangtaoparasa pakinabangaymahuhulogsamgakaso

20Tulunganmoangiyongkapwaayonsaiyong kapangyarihan,atmag-ingatnaikawmismoayhindimahulog sagayon

21Angpangunahingbagaysabuhayaytubig,attinapay,at damit,atisangbahayupangtakpanangkahihiyan.

22Maigiangbuhayngisangdukhasaisangmaliitnabahay, kaysamamahalingpagkainsabahayngibangtao

23Maliitmanomarami,makontentoka,nahindimomarinig angkadustaanngiyongbahay

24Sapagka'tisangmiserablenabuhayangmagbahay-bahay: sapagka'tkungsaankanakikipamayan,ayhindika mangangahasmagbukangiyongbibig

25Ikawaymaglilibang,atmagpipista,athindimagkakaroon ngpasasalamat:bukoddito'ymaririnigmoangmgamapaitna salita:

26Halika,ikawnadayuhan,atmaghandakangisanglamesa, atpakaininmoakongiyonginihanda.

27Bigyanmongdako,ikawnadayuhan,saisangmarangal natao;angakingkapatidaydumaratingupangtumira,at kailangankoangakingbahay.

28Angmgabagaynaitoaymabigatsataongmayunawa;ang panunumbatsasilidngbahay,atpaninisingnagpapahiram

KAPITULO30

1Siyanaumiibigsakanyanganakaynagpapadamasakanya ngpamalo,upangsiyaaymagkaroonngkagalakansakanya sawakas

2Siyananagpaparusasakaniyanganakaymagkakaroonng kagalakansakaniya,atmagagalaksakaniyasagitnang kaniyangmgakakilala

3Siyangnagtuturosakaniyanganakaynagdadalamhatisa kaaway:atsaharapngkaniyangmgakaibiganaymagagalak siyasakaniya

4Bagamanangkaniyangamaaymamatay,gayonma'ysiya'y waringhindipatay:sapagka'tsiya'ynag-iwanngisanagaya niya

5Habangsiyaaynabubuhay,nakitaniyaatnagalaksakanya: atnangsiyaaynamatay,siyaayhindinalulungkot

6Siya'ynag-iwansalikuranniyangisangmanghihiganti labansakaniyangmgakaaway,atisanagumaganting kagandahang-loobsakaniyangmgakaibigan

7Siyananagpapalabissakaniyanganakaytatalianang kaniyangmgasugat;atangkaniyangmgabitukaay manginginigsabawa'tiyak

8Angkabayonghindinabaliaynagigingmatigasangulo:at angbatanapinabayaansakaniyangsariliaymagigingganun din

9I-spoilmoangiyonganak,attatakutinkaniya:makipaglaro kasakaniya,atdadalhinkaniyasakalumbayan

10Huwagkangmakipagtawanansakanya,bakaikaway magkaroonngkalungkutansakanya,atbakaikaway magngalitngiyongmgangipinsahuli

11Huwagmosiyangbigyanngkalayaansakanyangkabataan, athuwagkangkumindatsakanyangmgakamangmangan.

12Iyukomoangkaniyangleegsamantalangsiya'ybatapa,at paluinmosiyasatagiliransamantalangsiya'ybata,baka siya'ymagingmatigasangulo,atmagingmasuwayinsaiyo, atsagayo'ymagdalangkalungkutansaiyongpuso

13Paluinmoangiyonganak,atpagtrabahuinmosiya,baka angkaniyangkahalayanaymagingkasuklam-suklamsaiyo.

14Mabutipaangdukha,namatinoatmalakassakalusugan, kaysaisangmayamannanagdadalamhatisakaniyang katawan.

15Angkalusuganatmabutingkalagayanngkatawanayhigit salahatngginto,atangmalakasnakatawanayhigitsa walanghanggangkayamanan

16Walangkayamanankaysasamalusognakatawan,at walangkagalakankaysasakagalakanngpuso

17Angkamatayanaymasmabutikaysasaisangmapaitna buhayopatuloynakaramdaman

18Angmgamasarapnapagkainnaibinuhossabibigna nakakulongaygayangmgakarnenainilagaysalibingan

19Anongkabutihanangmaidudulotnghandogsadiyusdiyosan?sapagka'thindiitomakakainomakakaamoy:gayon dinangpinag-uusigngPanginoon

20Siya'ynakakakitangkaniyangmgamataatdumadaing, gayangisangeunuchnaniyayakapangisangbirhenat nagbubuntong-hininga

21Huwagmongibigayangiyongisipsakalumbayan,at huwagmongpagdadalamhatiinangiyongsarilisaiyong sarilingpayo

22Angkagalakanngpusoaybuhayngtao,atangkagalakan ngtaoaynagpapahabangkaniyangmgaaraw

23Ibiginmoangiyongsarilingkaluluwa,ataliwinmoang iyongpuso,ilayomoangkalungkutansaiyo:sapagka'tang kalungkutanaypumatayngmarami,atwalangpakinabang doon

24Anginggitatpootaynagpapaiklingbuhay,atangpagaalalaaynagdadalangedadbagoangpanahon

25Angmasayahinatmabutingpusoayaalagaanangkanyang karneatpagkain.

KAPITULO31

1Angpagmamasidsakayamananaylumalamonsalaman,at angpag-aalalaniyaonaynag-aalisngtulog

2Angpag-aalalaayhindimagpapatulogsatao,gayang malalangsakitnanagpapahintongtulog,

3Angmayamanaymaymalakingpagpapagalsapagtitipon ngmgakayamanan;atkapagsiyaaynagpapahinga,siyaay nabubusogngkanyangmgakayamanan

4Angdukhaaygumagawasakaniyangkahirapan;atkapag siya'ynatapos,siya'ynangangailanganparin.

5Siyanaumiibigsagintoayhindiinaaring-ganap,atsiyang sumusunodsakabulukanaymagkakaroonngsapatniyaon.

6Anggintoaynagingkasiraanngmarami,atangkanilang pagkawasakaynaroroon

7Itoaykatitisuransakanilananaghahaindito,atbawa't mangmangaykukuninniyaon

8Mapaladangmayamannanasumpungangwalangdungis,at hindihumahabolsaginto.

9Sinosiya?attatawaginnatinsiyangmapalad:sapagka't ginawaniyaangmgakamangha-manghangbagaysagitnang kaniyangbayan.

10Sinoangnasuboksapamamagitannito,atnasumpungang sakdal?pagkataposayhayaansiyanglumuwalhatiSinoang maaaringmakasakit,athindinagkasala?ogumawang masama,athindiginawa?

11Angkaniyangmgapag-aariaymatatatag,atangkapisanan aymagpapahayagngkaniyangmgalimos.

12Kungikawayuuposaisangmasagananglamesa,huwag kangmagingsakimdoon,athuwagmongsabihin,Mayroong maramingpagkaindoon.

13Alalahaninnaangmasamangmataayisangmasamang bagay:atanoangnilikhanghigitnamasamakaysasaisang mata?kayangaitoaylumuluhasabawatpagkakataon.

14Huwagmongiunatangiyongkamaysaanmanito tumingin,athuwagmongipasokkasamaniyasapinggan

15Huwagmonghatulanangiyongkapuwasapamamagitan ngiyongsarili:atmagingmaingatkasabawa'tpunto

16Kumainkaayonsanararapatsatao,yaongmgabagayna inihainsaharapmo;athuwagmasibasapagkain,bakaikaw aykapootan

17Maunakanglumisanalang-alangsamagandangkaugalian; athuwagmagingmatakaw,bakaikawaymasaktan.

18Kapagnaupokasagitnangmarami,huwagmaunangiunat angiyongkamay

19Angkauntingkauntiaysapatnaparasaisangtaong inalagaangmabuti,athindisiyakinakapossahanginsa kanyanghigaan

20Angmahimbingnatulogaynagmumulasakatamtamang pagkain:siya'ybumabangonngmaaga,atangkaniyangtalino aykasamaniya:nguni'tangsakitngpagpupuyat,atangpangaalipusta,atangmgasakitngtiyan,aynasataonghindi mabusog

21Atkungikawaypinilitnakumain,bumangonka,lumabas ka,sumukaka,atikawaymagkakaroonngkapahingahan.

22Anakko,dingginmoako,athuwagmoakonghamakin,at sawakasaymasusumpunganmoanggayangsinabikosaiyo: salahatngiyongmgagawaaymagmadali,sagayo'ywalang karamdamangdaratingsaiyo

23Sinomangmapagbigaysakaniyangpagkain,ay magsasalitangmabutiangmgataotungkolsakaniya;atang ulatngkanyangmabutingpag-aalagasabahayay paniniwalaan

24Nguni'tlabansakaniyanamadamotsakaniyangpagkain aybubulong-bulunganangbuongbayan;atangmgapatotoo ngkanyangkadamutanayhindipagdududahan

25Huwagmongipakitaangiyongkagitingansaalak; sapagka'tangalakaysumisirangmarami

26Anghurnoaysinusubokanggilidsapamamagitanng paglubog:gayondinangalaksapusongmayabangsa pamamagitanngpaglalasing

27Angalakaykasingbutingbuhaysaisangtao,kungito'y ininomnangkatamtaman:anongbuhayngasaisangtaong walangalak?sapagkatitoayginawaupangpasayahinang mgatao

28Angalaknakatamtamanatsakapanahunanaynagdudulot ngkagalakanngpuso,atkagalakanngpag-iisip:

29Nguni'tangalaknaininomnanglabisaygumagawang kapaitanngpag-iisip,namaypagtataloatpag-aaway

30Angkalasinganaynagdaragdagngpootngmangmang hanggangsasiya'ynatisod:nakakabawasnglakas,at nagdudulotngmgasugat

31Huwagmongsawayinangiyongkapuwasaalak,athuwag mosiyanghamakinsakaniyangkasayahan:huwagmosiyang bigyanngmgasalitangkasuklam-suklam,athuwagmo siyangpilitinnamaypaghihimoksakaniyanauminom

KAPITULO32

1Kungikawayginawangpinunongisangpiging,huwag mongiangatangiyongsarili,kundimagingkasamakanilana gayangisasaiba;ingatanmosila,atsagayonaymaupoka

2Atkapagnagawamonaanglahatngiyongkatungkulan, kumuhakangiyongpuwesto,upangikawaymaging maligayakasamanila,attumanggapngkoronaparasaiyong maayosnapagkakaayosngkapistahan.

3Magsalita,ikawnanakatatanda,sapagkatitoaynararapatsa iyo,ngunitnangmaytamangpagpapasiya;athindihadlangan angmusika.

4Huwagibuhosangmgasalitakungsaanmaymanunugtog, athuwagmagpahayagngkarunungannangwalasapanahon

5Angkonsiyertongtugtuginsaisangpigingngalakay parangsingsingngcarbunclenanakalagaysaginto

6Gayangisangpanatakngesmeraldananakalagaysaisang ginto,gayonanghimigngmusikanamaymabutingalak

7Magsalitaka,binata,kungkailangan:atbihiranakapag ikawaytinanongngmakalawa

8Hayaangmaikliangiyongpananalita,nanakauunawang maramisakakauntingsalita;maginggayangnakakaalam ngunitpinipigilanangkanyangdila.

9Kungikawaykabilangsamgadakilangtao,huwagmong ipapantayangiyongsarilisakanila;atkapagangmga matandangtaoaynasalugar,huwaggumamitngmaraming salita

10Bagoangkulogaykidlat;atsaharapngtaongmay kahihiyanayparoroonanglingap.

11Bumangonkangmaaga,athuwagkangmaginghuli; ngunitumuwikanangwalangpagkaantala

12Doonaymagsayaka,atgawinmoangiyongibig:nguni't huwagkangmagkasalasapamamagitanngmayabangna pananalita

13Atdahilsamgabagaynaitopagpalainmosiyanalumikha saiyo,atpinunankangkanyangmabubutingbagay

14AngsinumangnatatakotsaPanginoonaytatanggapng kanyangdisiplina;atsilangnagsisihanapsakaniyanang maagaaymakakasumpongnglingap

15Anghumahanapngkautusanaymapupunoniyaon:nguni't angmapagkunwariaymatitisoddoon.

16SilangnangatatakotsaPanginoonaymakakasumpongng kahatulan,atmagpapaningasngkatarungannaparang liwanag.

17Angtaongmakasalananayhindimagpapasaway,kundi nagdadahilanayonsakaniyangkalooban

18Angtaongnagbibigayngpayoaymagigingmaalalahanin; ngunitangisangkakaibaatmapagmataasnataoayhindi natatakot,kahitnasakanyangsariliaygumagawasiyang walangpayo

19Huwaggumawanganumannangwalangpayo;atkapag nagawamona,huwagkangmagsisi

20Huwagkanglumakadsadaannaiyongikabubuwal,at huwagkangmatisodsagitnangmgabato

21Huwagkangmagyabangsasimplengdaan.

22Atmag-ingatsaiyongsarilingmgaanak

23Sabawatmabutinggawamagtiwalasaiyongsariling kaluluwa;sapagkatitoangpagsunodsamgakautusan

24SiyanananiniwalasaPanginoonaynag-iingatsakautusan; atsiyananagtitiwalasakanyaayhindimagigingmas masaholpa.

KAPITULO33

1Walangmangyayaringkasamaansakaniyananatatakotsa Panginoon;ngunitsatuksokahitmuliayililigtasniyasiya

2Angpantasayhindinapopootsakautusan;ngunitsiyana isangmapagkunwaridoonayparangisangbarkosaisang bagyo

3Angtaongmayunawaaytumitiwalasakautusan;atang batasaytapatsakanya,bilangisangorakulo

4Ihandamoangiyongsasabihin,atsagayo'ymaririnigka:at italimoangturo,atpagkataposaysagutinmo.

5Angpusongmangmangayparanggulongngkariton;atang kanyangpag-iisipayparanggumugulongnaehe

6Angkabayonglalakiayparangmapanuksonakaibigan, siya'yumuungolsailalimngbawa'tnakasakaysakaniya

7Bakithihigitangisangarawsaisapangaraw,gayongang buongliwanagngbawatarawsataonaysaaraw?

8SapamamagitanngkaalamanngPanginoonsilaay nakikilala:atkaniyangbinagoangmgakapanahunanatmga kapistahan

9Angibasakanilaayginawaniyangmatataasnaaraw,at pinabanalsila,atangibasakanilaayginawaniyang karaniwangmgaaraw.

10Atanglahatngtaoaymulasalupa,atsiAdanaynilikha salupa:

11SamaramingkaalamanayhinatisilangPanginoon,at ginawangiba-ibaangkanilangmgalakad

12Angibasakanilaaykaniyangbinasbasanatitinaas,atang ibasakanilaaykaniyangpinabanal,atinilapitangkaniyang sarili;nguni'tangilansakanilaaykaniyangsinumpaat ibinaba,atiniwansakanilangmgadako

13Kungpaanongangputikaynasakamayngmagpapalyok, upanghubuginayonsakaniyangkagustuhan:gayonangtao aynasakamayniyaonglumalangsakaniya,upangibigaysa kanilaangayonsapinakamabutisakaniya.

14Angmabutiaylabansakasamaan,atangbuhaylabansa kamatayan:gayonangmakadiyoslabansamakasalanan,at angmakasalananlabansamakadiyos.

15Kaya'ttingnanmoanglahatngmgagawangKataastaasan;atmayroongdalawaatdalawa,isalabansaisa'tisa

16Ako'ynagisingnapinakahulisalahat,nagayang namumulotpagkataposngmgamamimitasngubas:sa pagpapalangPanginoonako'ynakinabang,atniyuyurakan angakingpisaanngubasnaparangmamimitasngubas.

17Isipinninyonaako'ynagpagalhindilamangparasaaking sarili,kundiparasalahatngnagsisihanapngpagkatuto

18Dingginninyoako,Ohkayongmgadakilangtaongmga tao,atdingginninyonginyongmgatainga,kayongmga pinunongkapisanan

19Huwagmongbigyanangiyonganakatasawa,angiyong kapatidnalalakiatkaibigan,ngkapangyarihansaiyohabang ikawaynabubuhay,athuwagmongibigayangiyongmgaariariansaiba:bakaikawaymagsisi,athinginmoulitparasa gayon

20Habangikawaynabubuhayatmayhiningasaiyo,huwag mongibigayangiyongsarilisakaninoman.

21Sapagka'thigitnamabutinahanapinkangiyongmgaanak, kaysatumayokasakanilangkagandahang-loob.

22Salahatngiyongmgagawaayingatanmosaiyongsarili angpagkadakila;huwagmag-iwanngmantsasaiyong karangalan

23Sapanahonnaiyongmatataposangiyongmgaaraw,at tatapusinmoangiyongbuhay,ipamahagimoangiyongmana 24Angkumpay,angpamalo,atmgapasan,ayparasaasno; attinapay,pagtutuwid,atgawain,parasaisang tagapaglingkod

25Kungiyongpagtrabahuinangiyonglingkod,ikaway makakasumpongngkapahingahan:nguni'tkungiyong pabayaansiyangwalangginagawa,ayhahanapinniyaang kalayaan.

26Angpamatokatisangkwelyoayyumuyukosaleeg:gayon dinangmgapagpapahirapatpagdurusasaisangmasamang lingkod.

27Ipadalasiyasapaggawa,upangsiya'yhuwagmaging tamad;sapagkatangkatamaranaynagtuturongmaraming kasamaan.

28Ilagaymosiyasapaggawa,ayonsanararapatsakaniya: kunghindisiyamasunurin,pagsuotinmosiyangmas mabibigatnatanikala.

29Ngunithuwagmaginglabissakaninoman;atkungwalang paghuhusgaayhuwaggawin

30Kungmayroonkangisangtagapaglingkod,hayaanmo siyanggayangiyongsarili,sapagkatbinilimosiyangmay halaga

31Kungikawaymayisangtagapaglingkod,ituringmosiya nagayangisangkapatid:sapagka'tikawaynangangailangan sakaniya,nagayangsaiyongsarilingkaluluwa:kungitrato mosiyangmasama,atsiya'ytumakassaiyo,saankapupunta upanghanapinsiya?

KAPITULO34

1Angpag-asangtaongwalangunawaaywalangkabuluhan atkasinungalingan:atangmgapanaginipaynagpapalakisa mgamangmang

2Sinomangnagmamasidsamgapanaginipaygayaniyaong kumukuhasaanino,atsumusunodsahangin

3Angpangitainngmgapanaginipayangpagkakahawigng isangbagaysaisapa,gayangpagkakahawigngmukhasa mukha

4Anoangmalilinissamarumingbagay?atsabagaynahindi totoo,anongkatotohananangmagmumula?

5Angmgahula,atmgapanghuhula,atmgapanaginip,ay walangkabuluhan:atangpusoaynananabik,gayangpusong babaesapagdaramdam.

6KunghindisilasinugongKataastaasansaiyongpagdalaw, huwagmongilagakangiyongpusosakanila

7Sapagka'tangmgapanaginipaydinayaangmarami,at sila'ynabigonanagtitiwalasakanila

8Angkautusanaymasusumpungangperpektonawalang kasinungalingan:atangkarununganaykasakdalansatapatna bibig

9Angisangtaonanaglakbayaynakakaalamngmaraming bagay;atsiyanamaymaramingkaranasanaymagpapahayag ngkarunungan

10Siyanawalangkaranasanaykakauntiangnalalaman: nguni'tsiyangnaglalakbayaypunongkasinupan.

11Nangako'ynaglakbay,nakakitaakongmaramingbagay; atnaiintindihankoanghigitpasaakingmaipahayag

12Akoaymadalasnanasapanganibngkamatayan:gayon ma'yiniligtasakodahilsamgabagaynaito

13AngespirituniyaongnangatatakotsaPanginoonay mabubuhay;sapagka'tangkanilangpagasaaynasakaniyana nagliligtassakanila

14AngsinumangnatatakotsaPanginoonayhindimatatakot; sapagkatsiyaangkanyangpag-asa

15MapaladangkaluluwaniyaongmaytakotsaPanginoon: kaninosiyatumitingin?atsinoangkanyanglakas?

16Sapagka'tangmgamatangPanginoonaynasakanilana umiibigsakanya,siyaangkanilangmakapangyarihang proteksiyonatmatibaynapananatili,isangdepensamulasa init,atisangtakipmulasaarawsatanghali,isang pangangalagamulasapagkatisod,atisangtulongsa pagkahulog.

17Kaniyangibinabangonangkaluluwa,atpinapaliwanagang mgamata:siya'ynagbibigayngkalusugan,buhay,at pagpapala.

18Siyananaghahainngbagaynanakuhangmali,ang kaniyanghandogaykatawa-tawa;atangmgakaloobnghindi makatarungangmgataoayhindikatanggap-tanggap.

19AngKataastaasanayhindinalulugodsamgahandogng masama;nihindisiyanapatahimiksakasalanansa pamamagitanngkaramihanngmgahain.

20Sinomangnaghahandogngpag-aaringdukhaay gumagawanggayangpumapataynganaksaharapngmga matangkaniyangama.

21Angtinapayngnangangailanganayangkanilangbuhay; siyangnanlilinlangsakaniyaniyaonayisangtaonamadugo

22Siyangkumukuhangkabuhayanngkaniyangkapuwaay pumapataysakaniya;atsiyanananlilinlangsamanggagawa nakanyanginupahanaynagdadanakngdugo

23Kapagangisaaynagtatayo,atangibaaynagbabagsak, anongpakinabangnilakundiangpaggawa?

24Kapagangisaaynananalangin,atangibaaynagmumura, kaninongtinigangdidingginngPanginoon?

25Angnaghuhugaspagkataposhumawakngbangkay,kung muliniyanghawakan,anoangpakinabangngpaghuhugas niya?

26Gayondinangisangtaonanag-aayunoparasakaniyang mgakasalanan,atyumayaonmuli,atginagawaanggayon: sinoangmakikinigsakaniyangpanalangin?oanoang pakinabangsakaniyangkaniyangpagpapakumbaba?

KAPITULO35

1Siyangtumutupadngkautusanaynagdadalangmgahandog nasapat:siyangnagiingatsautosaynaghahandognghandog tungkolsakapayapaan

2Siyanagumagantingmabutingpagbabalikaynaghahandog ngmainamnaharina;atangnagbibigaynglimosay naghahainngpapuri

3Anghumiwalaysakasamaanayisangbagaynanakalulugod saPanginoon;atangtalikdanangkalikuanayisang pagpapalubag-loob

4Huwagkanghaharapnawalanglamansaharapng Panginoon.

5Sapagkatanglahatngmgabagaynaitoaydapatgawin dahilsautos

6Anghandogngmatuwidaynagpapatabangdambana,at angmasarapnaamoyniyaonaynasaharapngKataastaasan 7Angsakripisyongmakatarungangtaoaykatanggap-tanggap atangalaalanitoayhindimalilimutankailanman.

8IbigaymosaPanginoonangkaniyangkarangalannamay mabutingmata,athuwagmongbawasanangmgaunang bungangiyongmgakamay

9Salahatngiyongmgakaloobaymagpakitangisang masayangmukha,atitalagaangiyongmgaikapunamay kagalakan.

10IbigaymosaKataastaasanayonsapagpapayamanniyasa iyo;atgayangiyongnakuha,ibigaymonangmaymasayang mata

11Sapagka'tangPanginoonangnagbabalik,atbibigyanka niyangpitongulit

12Huwagninyongisipingmagpapasamasapamamagitanng mgakaloob;sapagka'tangmgagayonayhindiniya tatanggapin:athuwagkangmagtiwalasamgahainnahindi matuwid;sapagka'tangPanginoonayhukom,atsakaniya'y walangpagtatangingmgatao

13Hindiniyatatanggapinangsinumanlabansaisangdukha, ngunitdiringginniyaangpanalanginngnaaapi

14Hindiniyahahamakinangdaingngulila;niangbalo, pagkaibinuhosniyaangkaniyangdaing.

15Hindiba'tangmgaluhaayumaagossapisngingbalo?at hindibaangdaingniyalabansakaniyananagpapabagsaksa kanila?

16SiyananaglilingkodsaPanginoonaytatanggapinnang maypaglingap,atangkaniyangpanalanginayaabot hanggangsaalapaap.

17Angdalanginngmapagpakumbabaaytumatagossamga alapaap:athanggangsadumating,hindisiyamaaaliw;at hindiaalis,hanggangsaangKataastaasanaymakakitaupang humatolngmatuwid,atmagsagawangkahatulan

18Sapagka'tangPanginoonayhindimagigingtamad,niang Makapangyarihanaymagtitiissakanila,hanggangsakanyang saktanangmgabalakangngmgawalangawa,atgumanting paghihigantisamgapagano;hanggangsakaniyangmaalis angkaramihanngmayayabang,atmabaliangsetrongdi matuwid;

19Hanggangsamabayaranniyaangbawattaoayonsa kanyangmgagawa,atsamgagawangtaoayonsakanilang

mgakatha;hanggangsakaniyangmahatulanangkadahilanan ngkaniyangbayan,atpinasayaniyasilasakaniyangawa 20Angawaaynapapanahonsapanahonngkapighatian,gaya ngmgaulapngulansapanahonngtagtuyot

KAPITULO36

1Maawakasaamin,OPanginoongDiyosnglahat,atmasdan mokami:

2Atipadalaangiyongtakotsalahatngmgabansanahindi humahanapsaiyo

3Itaasmoangiyongkamaylabansaibangmgabansa,at ipakitasakanilaangiyongkapangyarihan

4Kungpaanongikawaypinabanalsaaminsaharapnila: gayonkadumakilasagitnanilasaharapnamin.

5Atipaalamsakanilanamakilalaka,gayangpagkakilala naminsaiyo,nawalangDiyoskundiikawlamang,ODiyos 6Magpakitakangmgabagongtanda,atgumawakangibang kakaibangmgakababalaghan:luwalhatiinmoangiyong kamayatangiyongkanangbisig,upangkanilangmaipahayag angiyongkagilagilalasnamgagawa.

7Magtaaskanggalit,atibuhosmoangpoot:alisinmoang kalaban,atlipulinmoangkaaway

8Iksiangpanahon,alalahaninangtipan,athayaansilang ipahayagangiyongmgakamangha-manghanggawa

9Siyananakatakasaymasunogngpootngapoy;athayaan silangmapahamaknaumaapisabayan.

10Saktanmoangmgaulongmgapinunongmgabansa,na nagsasabi,Walangibakundikami

11TipuninmoanglahatnglipiniJacob,atmanahinmosila, gayangsimula

12OPanginoon,maawakasamgataongtinatawagsaiyong pangalan,atsaIsrael,naiyongtinawagnaiyongpanganay.

13OmagingmaawainsaJerusalem,angiyongbanalna lungsod,anglugarngiyongkapahingahan.

14PunuinmoangSionngiyongdi-masasabingmgasalita,at angiyongbayanngiyongkaluwalhatian:

15Magbigayngpatotoosamgayaongtinaglaymosasimula pa,atmagbangonngmgapropetananasaiyongpangalan 16Gagantimpalaanmosilananaghihintaysaiyo,atang iyongmgapropetaaymasumpungangtapat.

17OPanginoon,dingginangpanalanginngiyongmga tagapaglingkod,alinsunodsapagpapalaniAaronsaiyong mgatao,upangmalamannglahatngnaninirahansalupana ikawangPanginoon,angwalanghanggangDiyos

18Nilalamonngtiyananglahatngpagkain,gayonma'y mabutiangisangpagkainkaysasaiba.

19Kungpaanongangbibigaytumitikimngsari-saringuring karnengusa:gayonangpusongnakakaunawangmga kasinungalingangpananalita.

20Angsuwailnapusoaynagdudulotngkalungkutan:nguni't angtaongmaykaranasanaygagantihinsiya

21Angisangbabaeaytatanggapsabawatlalaki,ngunitang isanganaknababaeaymasmabutikaysasaiba

22Angkagandahanngisangbabaeaynagpapasayasamukha, atangisanglalakiaywalangminamahalnahigitnamabuti.

23Kungmayroongkabaitan,kaamuan,atkaaliwan,sa kanyangdila,kunggayonangkanyangasawaayhindigaya ngibangmgalalaki.

24Siyangnakakakuhangasawaaynagpasimulangpag-aari, isangtulongnagayaniya,atisanghaligingkapahingahan 25Kungsaanwalangbakod,doonangpag-aariaynasisira:at siyangwalangasawaaygumagala-galananagdadalamhati 26Sinongmagtitiwalasaisangmagnanakawnamahusayna nakatalaga,nalumuluksosabayanatbayan?kaya'tsinoang

maniniwalasaisangtaonawalangbahay,atnanunuluyan saanmansiyadalhinnggabi?

KAPITULO37

1Bawatkaibiganaynagsasabi,Akoaykaniyangkaibigandin: nguni'tmayisangkaibigan,naisangkaibiganlamangsa pangalan

2Hindibagakapighatianhanggangkamatayan,pagkaang isangkasamaatkaibiganaynagigingkaaway?

3Ohmasamanghaka-haka,saankanaparitoupangtakpan anglupangdaya?

4Maykasama,nanagagalaksakasaganaanngkaibigan, nguni'tsapanahonngkabagabaganaylabansakaniya

5Maykasama,natumutulongsakaniyangkaibiganparasa tiyan,atnagtatalagangkalasaglabansakaaway

6Huwagmongkalimutanangiyongkaibigansaiyongpagiisip,athuwagmongkalilimutansiyasaiyongmga kayamanan

7Angbawattagapayoaynagpupuringpayo;ngunitmayilan nanagpapayoparasakanyangsarili.

8Mag-ingatsaisangtagapayo,atalaminbagokunganoang kailanganniya;sapagkatsiyaaymagpapayoparasakanyang sarili;bakasiyaaymagsapalaransaiyo, 9Atsabihinsaiyo,Angiyonglakadaymabuti:atpagkatapos aytumayosiyasakabilangdako,upangtingnankunganoang mangyayarisaiyo.

10Huwagkangsumanggunisanaghihinalasaiyo:atikubli moangiyongpayosamganaiinggitsaiyo

11Nisumanggunisaisangbabaetungkolsakanyang pinagseselosan;nisaduwagsausapinngdigmaan;osaisang mangangalakaltungkolsapalitan;osaisangbumibilitungkol sapagbebenta;nisaisangtaongmainggitintungkolsa pasasalamat;nisaisangtaongwalangawatungkolsakabaitan; nisatamadtungkolsatrabaho;osaisangupahanparasa isangtaonngpagtataposngtrabaho;nisaisangtamadna manggagawatungkolsamaramingnegosyo:huwagmong pakingganangmgaitosaanomangbagayngpayo

12Ngunitpatuloynasumamasaisangmakadiyosnatao,na alammongtumutupadsamgakautusanngPanginoon,naang pag-iisipayalinsunodsaiyongpag-iisip,atmagdadalamhati kasamamo,kungikawaymagkamali

13Atangpayongiyongsarilingpusoaymanatili:sapagka't walangtaonghigitnatapatsaiyokaysarito.

14Sapagka'tangisipngisangtaoayminsangmagsasabisa kaniyanghigitsapitongbantay,nanakauposaitaasngisang mataasnatore.

15AthigitsalahatngitoayidalanginmosaKataastaasan,na ituroniyaangiyongdaansakatotohanan

16Hayaanangkatwiranbagoangbawatgawain,atangpayo bagoangbawataksyon

17Angmukhaaytandangpagbabagongpuso

18Apatnaparaananglumilitaw:mabutiatmasama,buhayat kamatayan:nguni'tangdilaaynagpupunosakanilanapalagi

19Mayisanamatalinoatnagtuturosamarami,ngunithindi kapaki-pakinabangsakanyangsarili.

20Mayisananagpapakitangkarunungansamgasalita,at kinapopootan:siya'ykakapusinnglahatngpagkain

21Sapagka'tangbiyayaayhindiibinigaysakaniyamulasa Panginoon,sapagka'tsiyaaypinagkaitannglahatng karunungan

22Angibaaymarunongsakaniyangsarili;atangmgabunga ngpagkaunawaaykapuri-purisakaniyangbibig

23Angpantasaynagtuturosakaniyangbayan;atangmga bungangkaniyangunawaayhindinagkukulang.

24Angpantasaymapupusposngpagpapala;atlahatng nakakakitasakanyaayaariinsiyangmasaya

25Angmgaarawngbuhayngtaoaymabibilang:nguni'tang mgaarawngIsraelayhindimabilang

26Angpantasnataoaymagmamanangkaluwalhatiansa gitnangkaniyangbayan,atangkaniyangpangalanay magigingmagpakailanman

27Anakko,subukinmoangiyongkaluluwasaiyongbuhay, attingnanmokunganoangmasamaparadito,athuwag mongibigayiyon

28Sapagka'tanglahatngmgabagayayhindi mapapakinabangansalahatngmgatao,niangbawa't kaluluwaaynalulugodsalahatngbagay

29Huwagkangmasibasaanumangmasarapnabagay,ni magingmasyadongsakimsakarne:

30Sapagka'tanglabisnapagkainaynagdudulotng karamdaman,atangpagmamalabisaymagigingkapanglawan

31Sapamamagitanngkatakawanaymaramiangnapahamak; ngunitangnag-iingataynagpapahabangkanyangbuhay

KAPITULO38

1Igalangmoangisangmanggagamotnamaykarangalang nararapatsakanyaparasamgagamitnamaaarimong makuhasakanya:sapagka'tnilikhasiyangPanginoon

2Sapagka'tsaKataastaasannanggagalingangkagalingan,at siya'ytatanggapngkarangalannghari.

3Angkarununganngmanggagamotaymagtataasng kaniyangulo:atsapaninginngmgadakilangtaoaymagiging kahanga-hangasiya

4NilikhangPanginoonangmgagamotmulasalupa;atsiya napantasayhindikapopootansila

5Hindiba'tangtubigayginawangmatamisngkahoy,upang angkabutihanniyaonaymakilala?

6Atbinigyanniyaangmgataongkasanayan,upangsiyaay parangalansakanyangmgakamangha-manghanggawa

7Sagayongparaanaynagpapagalingsiyangmgatao,at inaalisangkanilangmgasakit

8Angmgaitoaygumagawangisangpampalasa;atsa kanyangmgagawaaywalangkatapusan;atmulasakanya angkapayapaansabuonglupa,

9Anakko,saiyongkaramdamanayhuwagkangmagpabaya: kundimanalanginkasaPanginoon,atikawaypagagalingin niya.

10Iwanmoangkasalanan,atayusinmoangiyongmga kamaysamatuwid,atlinisinmoangiyongpusosalahatng kasamaan.

11Magbigaykayongmasarapnaamoy,atalaalangmainam naharina;atmaghandogngtaba,naparangwala

12Kungmagkagayo'ybigyanmongdakoangmanggagamot, sapagka'tnilalangsiyangPanginoon:huwagmonghayaang umalissiyasaiyo,sapagka'tkailanganmosiya

13Maypanahonnasakanilangmgakamayaymaymabuting tagumpay

14SapagkatsilaaymananalangindinsaPanginoon,na kanyangpaganahinyaong,nakanilangibinibigayparasa kaginhawahanatlunassapagpapahabangbuhay

15SiyananagkakasalasaharapngkaniyangMaylalang, mahulogsiyasakamayngmanggagamot.

16Anakko,hayaangbumagsakangmgaluhasamgapatay, atmagsimulangmanaghoy,naparabangikawaydumanasng malakingpinsalasaiyongsarili;atpagkataposaytakpanang kanyangkatawanayonsakaugalian,athuwagpabayaanang kanyanglibing

17Umiyakkanangmaykapaitan,atdumaing,atmanaghoy, ayonsanararapat,atisaodalawangaraw,bakaikaway

pagsalitaanngmasama:atkungmagkagayo'yaliwinmoang iyongsarilidahilsaiyongkalumbayan

18Sapagka'tsakabigatanaynanggagalingangkamatayan,at angkabigatanngpusoaysumisiranglakas

19Sakadalamhatiannamanaynananatiliangkalungkutan:at angbuhayngdukhaaysumpangpuso.

20Huwagkangmagdalangkabigatansaiyongpuso:itaboy moito,atbahaginanmoanghulingwakas

21Huwagmongkalilimutan,sapagka'twalangpagbabalik: hindimosiyagagawanngmabuti,kundisasaktanangiyong sarili

22Alalahaninmoangakingkahatulan:sapagka'tangiyo namanaymagiginggayon;kahaponparasaakin,atngayon parasaiyo

23Kapagangpatayaynagpapahinga,hayaanangkanyang alaalanamagpahinga;atmaaliwparasakanya,kapagang kanyangEspirituayhumiwalaysakanya

24Angkarununganngtaongnag-aralaydumaratingsa pagkakataonngmaramingoras:atsiyangmaykakaunting gawainaymagigingpantas

25Paanosiyamakakakuhangkarunungannahumahawakng araro,atnagmamapurisapanundo(gamitpang-araro),na nagtutulakngmgabaka,atpagodsakanilangmgagawain,at angpananalitaaytungkolsamgatoro?

26Ibinigayniyaangkaniyangisipnagumawangmgahukay; atmasipagmagbigayngkumpay(pagkain)sabaka

27Gayondinangbawa'tkarpenteroatmanggagawa,na nagpapagalgabiataraw:atsilangnagsisiputolatnaglalagay ngmgatatak,atnagsisikapnagumawangmalakingsari-sari, atnagbibigayngkanilangsarilisamgahuwadnalarawan,at nagpupuyatupangtapusinangisanggawain:

28Angpandaydinnanakauposatabingpalihan,at pinagmamasdananggawangbakal,angsingawngapoyay sumisirasakaniyanglaman,atsiya'ynakikipaglabansainit nghurno:angingayngmartilyoatngpatongaylagingnasa kaniyangmgatainga,atangkaniyangmgamataaytumitingin saanyongbagaynakaniyangginagawa;itinalaganiyaang kaniyangisipnatapusinangkaniyanggawain,atnagpupuyat upangpakinisinitonglubos:

29Gayondinangmagpapalayoknanakauposakaniyang gawain,atpinapaikotanggulongngkaniyangmgapaa,na lagingnakatalagasakaniyanggawain,atginagawaanglahat ngkaniyanggawainsapamamagitanngbilang;

30Kaniyanghinuhubogngkaniyangbisigangputik,at ibinababaangkaniyanglakassaharapngkaniyangmgapaa; inilalapatniyaangkanyangsariliupangpamunuanito;atsiya aymasikapnalinisinanghurno:

31Lahatngitoaynagtitiwalasakanilangmgakamay:at bawa'tisaaypantassakaniyanggawa

32Kungwalaangmgaitoayhinditatahananangisang lungsod:athindisilatatahankungsaannilaibig,oakyat-baba man:

33Hindisilahahanapinsapayongmadla,omauupomansa kapisanan:hindisilauuposaluklukanngmgahukom,o mauunawaanmananghatolngkahatulan:hindisila makapagpahayagngkatarunganatkahatulan;athindisila matatagpuankungsaansinasalitaangmgatalinghaga 34Ngunitpananatilihinnilaangkalagayanngdaigdig,atang lahatngkanilanghangarinaynasagawainngkanilang kasanayan

KAPITULO39

1Nguni'tsiyananagbibigayngkaniyangpag-iisipsa kautusanngKataastaasan,atabalasapagbubulay-bulay

niyaon,ayhahanapinangkarunungannglahatngmatatanda, atabalasamgahula

2Kaniyangtutuparinangmgasalitangmgakilalangtao:at kungsaannaroonangmgatusongtalinghaga,aynaroroondin siya

3Hahanapinniyaangmgalihimngmgamabigatna pangungusap,atmakakaintindisamgamalalimnatalinghaga 4Siya'ymaglilingkodsagitnangmgadakilangtao,at haharapsamgaprinsipe:siya'ymaglalakbaysaibangmga lupain;sapagkatsinubukanniyaangmabutiatangmasamasa mgatao

5Kaniyangibibigayangkaniyangpusoupanglumapitnang maagasaPanginoonnalumikhasakaniya,atmananalangin saharapngKataastaasan,atibubukaangkaniyangbibigsa panalangin,atmagsusumamoparasakaniyangmgakasalanan. 6KapagninaisngdakilangPanginoon,siyaaymapupuspos ngdiwangpang-unawa:siya'ymagbubuhosngmatalinong mgapangungusap,atmagpapasalamatsaPanginoonsa kaniyangpanalangin

7Siyaaymagtuturongkaniyangpayoatkaalaman,atsa kaniyangmgalihimaymagbubulay-bulaysiya.

8Ipahahayagniyaangkanyangnatutuhan,atluluwalhatisa batasngtipanngPanginoon

9Maramiangmagpupurisakanyangpagkaunawa;athangga't angmundoaynananatili,itoayhindimabubura;angkaniyang alaalaayhindimawawala,atangkaniyangpangalanay mabubuhaysasali'tsalinlahi.

10Ipahahayagngmgabansaangkaniyangkarunungan,at ipahahayagngkapisananangkaniyangkapurihan

11Kungsiya'ymamatay,siya'ymag-iiwanngisangpangalan nahigitsaisanglibo:atkungsiya'ymabuhay,kaniyang dadagdagan

12Gayonma'ymayroonpaakongsasabihin,naakingpinagisipan;sapagka'tako'ynapupunogayangbuwansakabilugan 13Dingginninyoako,kayongmgabanalnaanak,at namumulaklaknaparangrosasnatumutubosatabingbatis ngparang:

14Atmagbigaykayongisangmatamisnahalimuyakna paranginsenso,atyumabonggayangisangliryo,magpadala ngamoy,atumawitngisangawitngpapuri,purihinang Panginoonsalahatngkanyangmgagawa.

15Dakilahinangkanyangpangalan,atipahayagangkanyang papurisapamamagitanngmgaawitnginyongmgalabi,atsa pamamagitanngmgaalpa,atsapagpupurisakanyaay sasabihinninyosaganitongparaan:

16AnglahatnggawainngPanginoonaynapakabuti,at anumanangkanyangiuutosaymatutupadsatakdangpanahon.

17Atwalangmakapagsasabi,Anoito?bakitganun?sapagka't sapanahongangkopayhahanapinsilanglahat:sakaniyang utosaytumayoangtubignaparangbunton,atsamgasalita ngkaniyangbibigaymgasisidlanngtubig

18Sakaniyangutosayginagawaanganomangnakalulugod sakaniya;atwalangmakahahadlang,kungkailansiya magliligtas

19Angmgagawanglahatnglamanaynasaharapniya,at walangmaitatagosakaniyangmgamata.

20Nakikitaniyamulasawalanghangganhanggangsa walanghanggan;atwalangkahanga-hangasaharapniya

21Hindinakailangangsabihinngisangtao,Anoito?bakit ganun?sapagkatginawaniyaanglahatngbagayparasa kanilanggamit

22Tinakpanngkaniyangpagpapalaangtuyonglupana parangilog,atdinilignaparangbaha

23Kungpaanongginawaniyangasinangtubig,gayon mamanahinngmgapaganoangkaniyangpoot.

24Kungpaanongangkaniyangmgadaanaymalinawsa banal;gayonsila'ymgakatitisuransamasama

25Parasamabubutiaymabubutingbagayangnilikhamulasa pasimula:gayondinangmasasamangbagayparasamga makasalanan

26Angmgapangunahingbagayparasabuongpaggamitsa buhayngtaoaytubig,apoy,bakal,atasin,harinangtrigo, pulot,gatas,atdugongubas,atlangis,atdamit

27Anglahatngmgabagaynaitoaysaikabubuting makadiyos:kaya'tsamgamakasalananaynagigingmasama

28Maymgaespiritunanilikhaparasapaghihiganti,nasa kanilangpootayhumahampasngmgamasasakitnahampas; sapanahonngpagkawasakayibinubuhosnilaangkanilang lakas,atpinapayapaangpootniyaonglumikhasakanila

29Apoy,atgranizo,attaggutom,atkamatayan,lahatngito aynilikhaparasapaghihiganti;

30Mgangipinngmababangisnahayop,atmgaalakdan,mga ahas,atangtabaknanagpaparusasamasamahanggangsa pagkalipol

31Silaaymagsasayasakanyangkautusan,atsilaay magiginghandasalupa,kapagkailangan;atpagdatingng kanilangpanahon,hindinilasusuwayinangkaniyangsalita

32Kayangamulasasimulaakoaynagpasya,atinisipang mgabagaynaito,atiniwanangmgaitosapagsulat.

33LahatngmgagawangPanginoonaymabuti:atibibigay niyaangbawa'tbagaynakailangansatakdangpanahon

34Kaya'thindimasabingisangtao,Itoaymasmasaholpa kaysadoon:sapagka'tsatakdangpanahonsilanglahatay masusumpungangmabuti

35AtsamakatuwidaypurihinninyoangPanginoonnang buongpusoatbibig,atpurihinangpangalanngPanginoon

KAPITULO40

1Angmalakingpaghihirapaynilikhaparasabawattao,at isangmabigatnapamatokangnasamgaanakniAdan,mula saarawnasilaaylumabassasinapupunanngkanilangina, hanggangsaarawnasilaaybumaliksainanglahatngbagay

2Angkanilangpagiisiptungkolsamgabagaynadarating,at angarawngkamatayan,aybumabagabagsakanilangmga pagiisip,atnagdudulotngtakotsapuso;

3Mulasakaniyananakauposaisangluklukanng kaluwalhatian,sakaniyananakababasalupaatsaabo;

4Mulasakanyananakasuotngkulayubeatisangkorona, hanggangsakanyananararamtanngisanglino

5Poot,atinggit,kaguluhan,atkabagabagan,takotsa kamatayan,atgalit,atalitan,atsaorasngpamamahingasa kanyanghigaanangkanyangpagtulogsagabi,aynagbabago sakanyangkaalaman

6Kauntiowalaangkanyangkapahingahan,atpagkataposay siyaaynatutulog,gayangsaisangarawngpagbabantay, nababagabagsapangitainngkanyangpuso,naparangsiyaay nakatakasmulasaisanglabanan.

7Pagkaanglahatayligtas,siya'ynagigising,atnamamangha naangtakotaywalangkabuluhan

8Angganitongmgabagayaynangyayarisalahatnglaman, magingsataoatmagingsahayop,atiyonaypitongulitpasa mgamakasalanan

9Kamatayan,atpagdanakngdugo,alitan,attabak,mga kapahamakan,taggutom,kapighatian,atsalot;

10Angmgabagaynaitoaynilikhaparasamasasama,atpara sakanilaaydumatingangbaha

11Lahatngbagaynanasalupaaybabaliksalupa:atangnasa tubigaybabaliksadagat

12Lahatngpanunuholatkalikuanayaalisin:nguni'tang tunaynapakikitungoaymananatilimagpakailanman

13Angmgapag-aaringmasamaaymatutuyonaparangilog, atmaglalahosaingay,gayangmalakasnakulogsaulan 14Habangibinubukaniyaangkaniyangkamayaymagagalak siya:gayonangmgamananalangsangaymauuwisawala 15Angmgaanakngmasamaayhindimagbubungang maramingsanga:kundiparangmgamarumingugatsaibabaw ngmatigasnabato

16Angdamongtumutubosabawattubigatpampangngisang ilogaybubunutinbagoanglahatngdamo.

17Angkasaganaanaygayangpinakamabunganghalamanan, atangawaaynananatilimagpakailanman

18Angpaggawa,atangmagingkontentosatinatangkilikng tao,aymatamisnabuhay:nguni'tsiyangnakakasumpongng kayamananayhigitsakanilangdalawa

19Angmgaanakatangpagtatayongisangbayanay nagpapatuloysapangalannglalake:nguni'tangasawang walangkapintasanaybinibilangnahigitsakanilangdalawa 20Angalakatmusikaaynagpapagalaksapuso:nguni'tang pagibigngkarununganayhigitsakanilangdalawa

21Angplautaatangsalterioaygumagawangmatamisna himig:nguni'tangmaligayangdilaaynasaitaasnilangdalawa.

22Angiyongmataaynagnanaisnglingapatkagandahan: nguni'thigitkaysaparehongitoayangmaishabangitoay luntian.

23Angkaibiganatkasamahanayhindikailanman nagkakatagpongmali:nguni'thigitsadalawangitoayang asawangbabaesakaniyangasawa.

24Angmgakapatidatangtulongaylabansapanahonng kabagabagan:nguni'tangpaglilimosaymagliligtasnghigit kaysakanilangdalawa

25Anggintoatpilakaynagpapatibaysapaa:nguni'tang payoaypinahahalagahansakanilangdalawa

26Angkayamananatkalakasanaynagpapataasngpuso: nguni'tangpagkatakotsaPanginoonaynasaitaasnilang dalawa:walangkakulangansapagkatakotsaPanginoon,at hindinangangailanganngtulong

27AngpagkatakotsaPanginoonaymabunganghalamanan, attinatakpansiyanghigitsalahatngkaluwalhatian

28Anakko,huwagkangmabuhayngparangpulubi;dahil masmabutipangmamataykaysamagmakaawa

29Angbuhayniyanaumaasasahapagngibangtaoayhindi mabibilangnaisangbuhay;sapagka'tdinumihanniyaang kaniyangsarilisapagkainngibangtao:nguni'tangtaong pantasnainalagaangmabutiaymag-iingatdoon.

30Angpagmamalimosaymatamissabibigngwalang kahihiyan:nguni'tsakaniyangtiyanaymasusunogangapoy

KAPITULO41

1Ohkamatayan,gaanokapaitangpag-alaalasaiyosaisang taongnamumuhaynangmatiwasaysakaniyangmgapag-aari, sataongwalanganomangnanggugulosakaniya,atmay kasaganaansalahatngbagay:oo,sakaniyanamay kakayahangtumanggappangkarne!

2Okamatayan,katanggap-tanggapangiyonghatolsa nangangailangan,atsakanyanaanglakasaynabibigo,na ngayonaynasahulingkapanahunan,atnababagabagsalahat ngbagay,atsakanyananawalanngpag-asa,atnawalanng pasensya!

3Huwagmongkatakutananghatolngkamatayan,alalahanin mosilananaunasaiyo,atyaongdaratingpagkatapos; sapagka'titoanghatolngPanginoonsalahatnglaman

4AtbakitkalabansakaluguranngKataastaasan?walang pagsisiyasatsalibingan,kungikawaynabuhayngsampu,o isangdaan,oisanglibongtaon.

5Angmgaanakngmgamakasalananaymga kasuklamsuklamnaanak,atsilangmganakikipanayamsa tahananngmasama.

6Angmanangmgaanakngmakasalananaymawawala,at angkanilangmgalahiaymagkakaroonngwalanghanggang kadustaan.

7Angmgaanakaymagrereklamosaisangmasamangama, sapagka'tsila'ykahihiyaandahilsakaniya

8Saabaninyo,masasamangtao,natumalikodsabatasng kataas-taasangDiyos!sapagka'tkungkayo'ymagsisirami, ito'ymagigingsainyongkapahamakan:

9Atkungkayo'yipanganak,kayo'yipanganganaksasumpa: atkungkayo'ymamatay,isangsumpaangmagigingbahagi ninyo

10Anglahatngnasalupaaybabaliksalupa:kaya'tang masamaaypupuntamulasasumpatungosakapahamakan

11Angpagluluksangmgataoaynasapalibotngkanilang mgakatawan:nguni'tangmasamangpangalanngmga makasalananaymapapawi

12Igalangmoangiyongpangalan;sapagkatiyanay mananatilisaiyonanghigitsaisanglibongmalalaking kayamananngginto

13Angmabutingbuhayaymayilangarawlamang:nguni't angmabutingpangalanaynananatilimagpakailanman.

14Akingmgaanak,ingatanninyoangdisiplinasa kapayapaan:sapagka'tangkarunungannanakukubli,atang kayamanannahindinakikita,anongpakinabangsakanilang dalawa?

15Angtaongnagkukublingkaniyangkamangmanganay maigikaysasataongnagkukublingkaniyangkarunungan

16Kaya'tmagkaroonkayonghiyaayonsaakingsalita: sapagka'thindimabutinapanatilihinanglahatngkahihiyan; niitoaylubosnasinasang-ayunansalahatngbagay.

17Mahiyakasakapokpokansaharapngamaatngina:atng kasinungalingansaharapngprinsipeatngmakapangyarihang tao;

18Saisangpagsuwaysaharapngisanghukomatpinuno;ng kasamaansaharapngisangkongregasyonatmgatao;ng hindimakatarungangpakikitungosaharapngiyongkapareha atkaibigan;

19Attungkolsapagnanakawtungkolsalugarkungsaanka nakikipamayan,attungkolsakatotohananngDiyosatsa kanyangtipan;atsandalanngiyongsikosakarne;atng panunuyasamagbigayatkumuha;

20Atngkatahimikansaharapngmgabumabatisaiyo;at tuminginsaisangpokpok;

21Atihiwalayangiyongmukhasaiyongkamag-anak;o kumuhangbahagioregalo;opagmasdanangasawangibang lalaki

22Omaginglabissakaniyangkatulongnababae,athuwag lumapitsakaniyanghigaan;ongmgamasasakitnapananalita saharapngmgakaibigan;atpagkataposmongmagbigay, huwagkangmagalit;

23Ongpag-ulitatpagsasalitamulingiyongnarinig;atng pagsisiwalatngmgalihim

24Sagayo'yikawaytunaynamayhiyaatmakakasumpong nglingapsaharapnglahatngtao

KAPITULO42

1Huwagmongikahiyaangmgabagaynaito,athuwagkang tumanggapngsinomangtaonamagkasaladahildoon: 2NgkautusanngKataastaasan,atngkaniyangtipan;atng paghatolupangbigyang-katwiranangmasama; 3Ngpagtutuossaiyongmgakasamaatmgamanlalakbay;o ngkaloobngpamanangmgakaibigan;

4Ngkatumpakanngtimbanganatmgatimbang;ong pagkuhangmaramiokaunti;

5Atngwalangmalasakitnapagbebentangmga mangangalakal;ngmaramingpagwawastongmgabata;at upangdumugoangtagiliranngisangmasamanglingkod

6Angpag-iingataymabuti,kungsaannaroroonang masamangasawa;attumahimik,kungsaanmaramingkamay 7Ihatidanglahatngbagaysabilangattimbang;atisulatang lahatngiyongibinibigay,otinatanggap.

8Huwagmongikahiyanaturuanangmangmangattanga,at salubhangmatandananakikipagtalosamgakabataan:sa gayo'yikawaytunaynamaypinag-aralan,atsinasang-ayunan nglahatngmgataongnabubuhay

9Angamaaynagigisingparasaanaknababae,nangwalang nakakaalam;atangpag-aalalasakanyaaynag-aalisngtulog: kapagsiyaaybatapa,bakamawalaangbulaklakngkanyang edad;atpagigingkasal,bakasiyaaykapootan:

10Sakaniyangpagkabirhen,bakasiyaaymadungisanat mabuntissabahayngkaniyangama;atsapagkakaroonng isangasawa,bakasiyaayhindikumilosngmaayos;atkapag siyaaymayasawa,bakasiyaaymagingbaog.

11Panatilihinmongbantayanangisangwalangkahihiyang anaknababae,bakaikawaygawinniyangkatatawanansa iyongmgakaaway,atisangkakutyaansabayan,atkakutyaan sagitnangmgatao,atmapahiyakasaharapngkaramihan 12Huwagmasdanangkagandahanngbawatkatawan,at huwagumuposagitnangmgababae.

13Sapagka'tsamgadamitnanggagalingangisanggamugamo,atsamgababaeaykasamaan

14Masmabutiangkakulitanngisanglalakikaysasaisang babaengmagalang,angisangbabae,sabiko,nanagdudulot ngkahihiyanatkadustaan

15AalalahaninkongayonangmgagawangPanginoon,at ipahahayagkoangmgabagaynaakingnakita:Samgasalita ngPanginoonangkaniyangmgagawa.

16Angarawnanagbibigayngliwanagaytumitinginsalahat ngbagay,atanggawainnitoaypunongkaluwalhatianng Panginoon

17AngPanginoonayhindinagbigayngkapangyarihansa mgabanalnaipahayaganglahatngkanyangkagila-gilalasna mgagawa,namatatagnaitinalagangMakapangyarihang Panginoon,upanganumanangnaitatagayparasakanyang kaluwalhatian

18Kaniyanghinahanapangkalaliman,atangpuso,at kinokonsideraangkanilangmgatusongkatha:sapagka't nalalamanngPanginoonanglahatngmalalaman,atkaniyang nakikitaangmgatandangsanglibutan.

19Kaniyangipinahahayagangmgabagaynanakaraan,at darating,atinihahayagangmgahakbangngmgabagayna natatago.

20Walanginiisipnanakatakassakaniya,nianomangsalita angnalilihimsakaniya

21Kaniyangpinalamutianangmgadakilanggawang kaniyangkarunungan,atsiyaaymulasawalanghanggan hanggangsawalanghanggan:sakaniyaaywalang maidaragdag,nisiyamanaymababawasan,athindisiya nangangailanganngsinomangtagapayo

22Ohgaanokanais-naisanglahatniyanggawa!atupangang isangtaoaymakakitakahitsaisangkislap.

23Anglahatngmgabagaynaitoaynabubuhayatnananatili magpakailanmanparasalahatnggamit,atsilanglahatay masunurin

24Anglahatngmgabagayaydoblelabansaisa'tisa:atwala siyangginawangdi-sakdal

25Isangbagayangnagtatatagngmabutioiba:atsinoang mapupusposngpagmasdanangkaniyangkaluwalhatian?

1Angkapalaluanngkataasan,angmaaliwalasnakalawakan, angkagandahannglangit,ngkaniyangmaluwalhatingpalabas; 2Angarawkapaglumilitaw,aynagpapahayagsakanyang pagsikatngisangkamangha-manghangkasangkapan,ang gawangKataastaasan:

3Sakatanghalianaynagpapatuyonglupain,atsinong makakatagalsanagniningasnainitniyaon?

4Angtaonghumihipnghurnoaygumagawasainit,nguni't sinusunogngarawangmgabundokngtatlongulit;humihinga ngnagniningasnasingaw,atnagpapadalangmatingkadna sinag,itoaynagpapalabosamgamata

5DakilaangPanginoonnagumawanito;atsakaniyangutos aytumatakbongnagmamadali.

6Ginawarinniyaangbuwanupangmaglingkodsakanyang kapanahunanparasaisangpagpapahayagngmgapanahon,at isangtandangmundo.

7Mulasabuwanaytandangmgakapistahan,isangliwanag nabumababasakanyangkasakdalan

8Angbuwanaytinawagayonsakanyangpangalan,tumataas ngkamangha-manghasakanyangpagbabago,bilangisang instrumentongmgahukbosaitaas,nanagniningningsa kalawakannglangit;

9Angkagandahannglangit,angkaluwalhatianngmgabituin, isangpalamutingnagbibigayliwanagsapinakamataasna dakongPanginoon.

10SautosngBanalaytatayosilasakanilangkaayusan,at hindimanghihinasakanilangmgapagbabantay

11Masdanmoangbahaghari,atpurihinmosiyanagumawa nito;napakagandanitosaningningnito

12Nililibotnitoanglangitsapalibotngisangmaluwalhating bilog,atniyukoitongmgakamayngKataastaasan.

13Sapamamagitanngkaniyangutosaypinabagsakniyaang niyebe,atipinadadalangmatulinangmgakidlatngkaniyang kahatulan

14Sapamamagitannitoaynabubuksanangmgakayamanan: atangmgaulapaylumilipadnaparangmgaibon

15Sapamamagitanngkaniyangdakilangkapangyarihanay pinatatagniyaangmgaulap,atangmgagranizoaynabibiyak

16Sakaniyangpaninginaynayayanigangmgabundok,atsa kaniyangkaloobanayhumihihipanghangingtimugan

17Angingayngkulogaynagpapanginigsalupa:gayondin angbagyosanorteatangipoipo:gayangmgaibong lumilipadaypinangangalatniyaangniyebe,atang pagkahulogniyaonayparangpagdapongmgatipaklong:

18Angmataaynamamanghasakagandahanngkaputiannito, atangpusoaynamamanghasapag-ulannito

19Atanghamognanagyelonagayangasinayibinubuhos niyasalupa,atpalibhasa'ynaninigas,ito'ynalalatagsatuktok ngmatutulisnatulos

20Pagkaangmalamignahanginghilagaayhumihip,atang tubigaynaninigasnanagingyelo,ito'ytumatahansabawa't pagtitiponngtubig,atbinibihisanangtubignaparangbaluti

21Nilamonnitoangmgabundok,atsinusunogangilang,at tinutupokangdamonaparangapoy.

22Angkasalukuyanglunassalahatayisangambonna dumaratingnamabilis,anghamognadumaratingpagkatapos nginitaynagpapaginhawa.

23Sapamamagitanngkaniyangpayoaykaniyang pinapaginhawaangkalaliman,atnagtatanimngmgapulo doon

24Silananaglalayagsadagataynagsasabingpanganib niyaon;atkapagnaririnignatinitongatingmgatainga,tayo aynamamanghadoon.

25Sapagka'tdoonaymaykakaibaatkamangha-manghang mgagawa,iba'tibanguringmgahayopatmgabalyenana nilikha.

26Sapamamagitanniyaangwakasngmgaitoaymay masaganangtagumpay,atsapamamagitanngkanyangsalita anglahatngbagayaynabubuo.

27Tayoaymaaaringmagsalitangmarami,atgayonma'y nagkukulang:kaya'tsakabuuan,siyaaylahat

28Paanonatinsiyamadadakila?sapagka'tsiya'ydakilasa lahatngkaniyangmgagawa

29AngPanginoonaykakilakilabotatnapakadakila,at kamangha-manghaangkanyangkapangyarihan.

30KapagniluwalhatininyoangPanginoon,dakilainsiyasa abotnginyongmakakaya;sapagka'tsiya'yhihigitpanghigit: atpagkasiya'yinyongitinaas,ilabasninyoanginyongbuong lakas,athuwagkayongmangapagod;sapagka'tkailanma'y hindikamakakaratingnangsapat

31Sinoangnakakitasakaniya,upangkaniyangmasabisa atin?atsinoangmakapagpapalakisakanyabilangsiya?

32Mayroonpangmganakatagongmasdakilangbagaykaysa samgaito,sapagka'tnakitanatinangiilanlamangsa kaniyangmgagawa

33SapagkatginawangPanginoonanglahatngbagay;atsa makadiyosaybinigyanniyangkarunungan.

KAPITULO44

1Purihinnatinngayonangmgatanyagnatao,atangating mgamagulangnananganaksaatin

2AngPanginoonaygumawangdakilangkaluwalhatiansa pamamagitannilasapamamagitanngkanyangdakilang kapangyarihanmulapasasimula

3Yaongmganamamahalasakanilangmgakaharian,mga taongkilalasakanilangkapangyarihan,nagbibigayngpayosa pamamagitanngkanilangpang-unawa,atnagpapahayagng mgahula:

4Angmgapinunongmgataosapamamagitanngkanilang mgapayo,atsapamamagitanngkanilangkaalamansa pagkatutoaynararapatparasamgatao,matalinoatmagaling magsalitaangkanilangmgatagubilin:

5Tuladngnalamanangmgahimigngmusika,atbinibigkas angmgataludtodnangnakasulat:

6Mgamayayamangtaonabiniyayaanngkakayahan,na namumuhaynangpayapasakanilangmgatahanan:

7Lahatngitoaypinarangalansakanilangmgalahi,atnaging kaluwalhatianngkanilangmgapanahon

8Mayroongsakanila,nanag-iwanngpangalansalikuran nila,upangangkanilangpapuriaymaiulat

9Atmayroongiba,nawalangalaala;nanapahamak,napara bangsilaayhindikailanmannaging;atnagingparanghindi paipinanganak;atangkanilangmgaanakpagkataposnila

10Datapuwa'tangmgaitoaymgataongmahabagin,naang kanilangkatuwiranayhindinakalimutan.

11Sakanilangbinhiaymananatilingmabutingmana,atang kanilangmgaanakaynasaloobngtipan

12Angkanilangbinhiaytumatayongmatatag,atang kanilangmgaanakdahilsakanila

13Angkanilangbinhiaymananatilimagpakailanman,atang kanilangkaluwalhatianayhindimapapawi.

14Angkanilangmgakatawanayinilibingsakapayapaan; ngunitangkanilangpangalanaynabubuhaymagpakailanman

15Angmgataoaymagsasabingkanilangkarunungan,atang kapisananaymaghahayagngkanilangpapuri

16NilugodniEnochangPanginoon,atnailipat,bilangisang halimbawangpagsisisisalahatnghenerasyon.

17SiNoeaynatagpuangsakdalatmatuwid;sapanahonng pootsiyaaykinuhabilangkapalitngmundo;anupa'tsiyaay iniwanbilangisangnatirasalupa,nangdumatingangbaha.

18Isangwalanghanggangtipanangginawasakanya,naang lahatnglamanayhindinamapahamaksapamamagitanng baha.

19SiAbrahamaydakilangamangmaramingtao:sa kaluwalhatianaywalanggayaniya;

20NainingatanangkautusanngKataastaasan,at nakipagtipansakaniya:kaniyangitinatagangtipansa kaniyanglaman;atnangsiyaaynapatunayan,siyaay nasumpungangtapat.

21Kayangatiniyakniyasakanyasapamamagitanngisang panunumpa,napagpapalainniyaangmgabansasakanyang binhi,atpararamihinniyasiyabilangalaboknglupa,atitataas angkanyangbinhibilangmgabituin,atpamanahinsilamula sadagathanggangsadagat,atmulasailoghanggangsa kahulihulihangbahaginglupain.

22KayIsaacaykaniyangitinatagnagayondin,alang-alang kayAbrahamnakaniyangama,angpagpapalasalahatng mgatao,atangtipan,AtipinatongsauloniJacob.Kaniyang kinilalasiyasakaniyangpagpapala,atbinigyansiyangmana, athinatiangkaniyangmgabahagi;salabindalawangtriboay pinaghiwalayniyasila.

KAPITULO45

1Atsiya'ynaglabassakaniyangisangtaongmahabagin,na nakasumpongngbiyayasapaninginnglahatnglaman,sa makatuwidbaga'ysiMoises,naminamahalngDiosatngmga tao,naangalaalaaypinagpala

2Ginawaniyasiyanggayangmaluwalhatingmgabanal,at pinalakisiya,naanopa'tangkaniyangmgakaawayay nangatakotsakaniya

3Sapamamagitanngkanyangmgasalitaaypinatigilniyaang mgakababalaghan,atginawasiyangmaluwalhatisapaningin ngmgahari,atbinigyansiyangutosparasakanyangmgatao, atipinakitasakanyaangbahagingkanyangkaluwalhatian

4Pinabanalniyasiyasakanyangkawalang-katapatanat kaamuan,atpinilisiyasalahatngtao

5Ipinarinigniyasakanyaangkanyangtinig,atdinalasiyasa madilimnaulap,atbinigyansiyangmgautossaharapng kanyangmukha,magingangbatasngbuhayatkaalaman, upangmaituroniyakayJacobangkanyangmgatipan,atang Israelngkanyangmgakahatulan

6KaniyangitinaassiAaron,isangbanalnataonagayaniya, samakatuwidbaga'yangkaniyangkapatid,satriboniLevi.

7Isangwalanghanggangtipanangginawaniyasakanyaat binigyansiyangpagkasaserdotesamgatao;kaniyang pinagandasiyangmagagandangpalamuti,atdinamitansiya ngbalabalngkaluwalhatian

8Inilagayniyasakaniyaangsakdalnakaluwalhatian;at pinalakassiyangmayayamangkasuutan,ngmgasalawal,ng mahabangbalabal,atngepod

9Atpinaligiranniyasiyangmgapomegranates,atng maraminggintongkampanasapalibot,upangsakanyang paglakadaymagkaroonngtunog,atisangingaynamaaaring marinigsatemplo,bilangisangalaalasamgaanakng kanyangmgatao;

10Namaybanalnakasuutan,namayginto,atbughawna seda,atkulay-ube,nayaringburda,namaypektoralng kahatulan,atmayUrimatThummim;

11Namaypilipitnapula,nagawangbihasangmanggagawa, namaymgamahalagangbatonainukitnaparangmgatatak, atinilagaysaginto,nagawangmag-aalahas,namaysulatna inukitnapinakaalaala,ayonsabilangngmgatribongIsrael

12Siya'ynaglagayngkoronanagintosamitra,nadoonay inukitanngkabanalan,isangpalamutingkarangalan,isang mamahalinggawa,angnaisngmgamata,namabutiat maganda

13Naunasakaniyaaywalangganyan,nisinomangtaga ibanglupaangnagsuotngmgayaon,kundiangkaniyangmga anaklamangatangmgaanakngkaniyangmgaanak magpakailanman

14Angkanilangmgahainaylubusanguubusinaraw-arawna dalawangbesesnapalagi

15ItinalagasiyaniMoises,atpinahiransiyangbanalna langis:itoayitinakdasakaniyasapamamagitanngisang walanghanggangtipan,atsakaniyangbinhi,habang nananatilianglangit,upangsilaaymangasiwasakaniya,at magsagawangkatungkulanngpagkasaserdote,atpagpalain angmgataosakanyangpangalan

16Piniliniyasiyasalahatngmgataongnabubuhayupang mag-alayngmgahainsaPanginoon,insenso,atmasarapna amoy,bilangisangalaala,upanggumawangpagkakasundo parasakanyangbayan

17Ibinigayniyasakaniyaangkaniyangmgautos,at kapamahalaansamgapalatuntunanngmgakahatulan,upang kaniyangiturokayJacobangmgapatotoo,atipaalamsa Israelangkaniyangmgakautusan.

18Angmgatagaibanglupaaynagsabuwatanlabansakaniya, atnilapastangansiyasailang,samakatuwidbaga'yangmga lalakenanasapanigniDathanatniAbiron,atangkapisanan niCore,namaykapusukanatpoot

19Ito'ynakitangPanginoon,athindiniyakinalugdan,atsa kaniyanggalitnapootaynangasunogsila:siya'ygumawang mgakababalaghansakanila,upangwasakinsilangmainitna apoy

20Nguni'tkaniyangginawanglalongmarangalsiAaron,at binigyansiyangmana,atbinahagisakaniyaangmgaunang bungangani;lalona'tnaghandasiyangtinapaynasagana: 21SapagkatkumakainsilangmgahainsaPanginoon,na ibinigayniyasakanyaatsakanyangbinhi

22Gayonma'ysalupainngbayanaywalasiyangmana,ni nagkaroonmansiyanganomangbahagisagitnangbayan: sapagka'tangPanginoondinangkaniyangbahagiatmana 23AngikatlosakaluwalhatianaysiPhineesnaanakni Eleazar,sapagka'tsiya'ynagkaroonngsikapsapagkatakotsa Panginoon,attumindignamaymabutingtapangngpuso: nangangbayanaytumalikod,atgumawang pakikipagkasundoparasaIsrael

24Kaya'tnagkaroonngisangtipanngkapayapaannaginawa sakanya,nasiyaaymagigingpinunongsantuwaryoatng kanyangmgatao,atnasiyaatangkanyangmgainapoay magkakaroonngdignidadngpagkasaserdote magpakailanman:

25AyonsatipannaginawakayDavidnaanakniJesse,sa triboniJuda,naangmananghariaysakaniyanglahilamang: gayondinnamanangmananiAaronsakaniyangbinhi.

26BibigyankangDiyosngkarunungansaiyongpusoupang hatulanangkanyangbayansakatuwiran,upangangkanilang mabubutingbagayayhindimasira,atupangangkanilang kaluwalhatianaymanatilimagpakailanman

KAPITULO46

1SiJoshuanaanakniNunaymatapangsamgadigmaan,at nagingkahaliliniMoisessamgapropesiya,naayonsa kanyangpangalanayginawangdakilaparasapagliligtasng mgahinirangngDiyos,atpaghihigantisamgakaawayna bumangonlabansakanila,upangmailagayniyaangIsraelsa kanilangmana

2Anongdakilangkaluwalhatianangkaniyangnatamo,nang kaniyangitaasangkaniyangmgakamay,atiniunatang kaniyangtabaklabansamgabayan!

3Sinongnaunasakaniyaangtumayonggayon?sapagkatang Panginoonmismoangnagdalangkanyangmgakaawaysa kanya.

4Hindibabumalikangarawsakanyangparaan?athindiba kasinghabangdalawaangisangaraw?

5Siyaaytumawagsakataas-taasangPanginoon,nangang mgakaawayaynagpupumilitsakaniyasalahatngdako;at narinigsiyangdakilangPanginoon

6Atsapamamagitanngmgagranizongmakapangyarihang kapangyarihanayginawaniyangmarahasnabumagsakang labanansamgabansa,atsapagbabangBeth-horonaynilipol niyaangmgalumalaban,upangmalamanngmgabansaang buonglakasnila,sapagkatsiyaaynakipaglabansapaningin ngPanginoon,atsinundanniyaangMakapangyarihan

7SapanahondinniMoisesaygumawasiyangisanggawang awa,siyaatsiCalebnaanakniJephone,sakanilang pagsalansangsakapisanan,atpinigilangbayansakasalanan, atpinatahimikangmasamangpagbulong-bulungan.

8Atsaanimnaraanglibongtaonanaglalakad,silangdalawa aynaingatanupangdalhinsilasamana,hanggangsalupaing binubukalannggatasatpulot.

9BinigyandinngPanginoonnglakassiCaleb,nananatilisa kaniyahanggangsakaniyangkatandaan,naanopa'tsiya'y pumasoksamatataasnadakonglupain,atnakuhang kaniyangbinhinapinakamana:

10UpangmakitanglahatngmgaanakniIsraelnamabutiang sumunodsaPanginoon

11Attungkolsamgahukom,bawa'tisasapangalan,naang pusoayhindinagpakapokpok,ohumiwalaysaPanginoon, pagpalainnawaangkanilangalaala.

12Hayaangumunladangkanilangmgabutomulasakanilang kinalalagyan,atangpangalannilanapinarangalanaymanatili sakanilangmgaanak

13SiSamuel,angpropetangPanginoon,naminamahalng kanyangPanginoon,aynagtatagngisangkaharian,at nagbuhosnglangissaulongmgaprinsipesakanyangmga tao

14SapamamagitanngkautusanngPanginoonayhinatulan niyaangkapisanan,atangPanginoonaymaypaggalangkay Jacob

15Sapamamagitanngkanyangkatapatanaynatagpuan siyangisangtunaynapropeta,atsapamamagitanngkanyang salitaaynakilalasiyangtapatsapangitain

16Siya'ytumawagsamakapangyarihangPanginoon,nang angkaniyangmgakaawayaynagpupumilitsakaniyasalahat ngdako,nangkaniyanginihandogangpasusuhinnatupa

17AtangPanginoonaykumulogmulasalangit,atsaisang malakasnaingayayipinarinigangkaniyangtinig

18AtkaniyangwinasakangmgapinunongmgatagaTiro,at anglahatngmgaprinsipengmgaFilisteo.

19Atbagoangkaniyangmahabangpagtulogaynagpahayag siyasapaninginngPanginoonatngkaniyanghinirang,Hindi akokumuhangpag-aaringsinomangtao,gayangisang sapatos:atwalangsinumangnag-akusasakaniya

20Atpagkataposngkanyangkamatayanaynagpropesiyasiya, atipinakitasahariangkanyangwakas,atitinaasangkanyang tinigmulasalupasapropesiya,upangpawiinangkasamaan ngmgatao

KAPITULO47

1AtpagkataposniyaaybumangonsiNathanupangmanghula sapanahonniDavid

2Kungpaanonginalisangtabasahandogtungkolsa kapayapaan,gayonpinilisiDavidsamgaanakniIsrael

3Siya'ynakipaglarosamgaleonnaparangmgabata,atsa mgaosonaparangmgatupa

4Hindibasiyapumatayngisanghigante,nangsiya'ybatapa? athindibaniyainalisangkadustaansamgatao,nangiangat niyaangkanyangkamaykasamaangbatosatirador,at ibagsakangpagyayabangniGoliath?

5Sapagkatsiyaaytumawagsakataas-taasangPanginoon;at binigyanniyasiyanglakassakanyangkanangkamayupang patayinangmakapangyarihangmandirigmangiyon,atitayo angsungayngkanyangmgatao.

6Kaya'tpinarangalansiyangmgataongsampu-sampung libo,atpinurisiyasamgapagpapalangPanginoon,na binigyanniyasiyangkoronangkaluwalhatian.

7Sapagka'tkaniyangwinasakangmgakaawaysabawa't dako,atinilagaysawalaangmgaFilisteonakaniyangmga kalaban,atbinaliangkanilangsungayhanggangsaarawna ito

8SalahatniyanggawaaypinuriniyaangBanalna Kataastaasanngmgasalitangkaluwalhatian;nangbuong pusoayumawitsiyangmgaawit,atminahalniyaang gumawasakanya

9Naglagaydinsiyangmgamang-aawitsaharapngdambana, upangsapamamagitanngkanilangmgatinigaymakapagawit silangmatamisnahimig,ataraw-arawayumawitngmga pagpurisakanilangmgaawit.

10Pinagandaniyaangkanilangmgakapistahan,atinayos niyaangmgatakdangpanahonhanggangsawakas,upang kanilangpurihinangkaniyangbanalnapangalan,atupang angtemploaytumunogmulaumaga

11InalisngPanginoonangkaniyangmgakasalanan,at itinaasangkaniyangsungaymagpakailanman:binigyanniya siyangtipanngmgahari,atngluklukanngkaluwalhatiansa Israel.

12Kasunodniyaaybumangonangisangmatalinonganak,at alang-alangsakanyaaytumirasiyanangmalaya

13SiSolomonaynagharisamapayapangpanahon,at pinarangalan;sapagka'tpinatahimikngDiosanglahatsa palibotniya,upangmakapagtayosiyangbahaysakaniyang pangalan,atmaihandaangkaniyangsantuariomagpakailan man

14Anongkatalinuhanmosaiyongkabataanat,gayangbaha, pusposngunawa!

15Tinakpanngiyongkaluluwaangbuonglupa,atpinunomo itongmaitimnatalinghaga

16Angiyongpangalanaynapuntasamalayosamgapulo;at parasaiyongkapayapaanayminahalka

17Angmgalupainaynamanghasaiyodahilsaiyongmga awit,atmgakawikaan,atmgatalinghaga,atmga pakahulugan

18SapangalanngPanginoongDiyos,natinatawagna PanginoongDiyosngIsrael,umiponkanggintonaparang lata,atnagparamikangpilaknaparangtingga

19Iyonginiyukoangiyongmgabalakangsamgababae,atsa pamamagitanngiyongkatawanaypinasakopka.

20Iyongdinungisanangiyongkarangalan,atdinumhanmo angiyongbinhi,naanopa'tikawaynagdalanggalitsaiyong mgaanak,atnalungkotdahilsaiyongkamangmangan.

21Sagayo'ynahatiangkaharian,atmulasaEphraimay naghariangisangmapanghimagsiknakaharian

22NgunithindikailanmaniiwanngPanginoonangkanyang awa,nihindimawawalaangalinmansakanyangmgagawa, nihindiniyaaalisinangsalinlahingkanyangmgahinirang,at angbinhiniyanaumiibigsakanyaayhindiniyaaalisin:

kaya'tnagbigaysiyangnalabikayJacob,atmulasakanyaay isangugatkayDavid

23Sagayo'ynagpahingasiSolomonnakasamangkaniyang mgamagulang,atsakaniyangbinhiayiniwanniyasalikuran niyasiRoboam,samakatuwidbaga'yangkamangmanganng bayan,atwalangunawa,nalumihisngbayansapamamagitan ngkaniyangpayoNandoondinsiJeroboamnaanakniNabat, nanagpakasalasaIsrael,atnagturokayEphraimngdaanng kasalanan:

24Atangkanilangmgakasalananaylabisnadumami,kung kaya'tsilaayitinaboypalabasnglupain

25Sapagka'tkanilanghinanapanglahatngkasamaan, hanggangsadumatingsakanilaangpaghihiganti

KAPITULO48

1Nangmagkagayo'ytumindigsiEliasnapropetanaparang apoy,atangkaniyangsalitaaynagniningasnaparanglampara.

2Nagdalasiyangmatindingtaggutomsakanila,atsa pamamagitanngkanyangsigasigaybinawasanniyaang bilangnila.

3SapamamagitanngsalitangPanginoonaykaniyangisinara anglangit,attatlongbesesdingnagpababangapoy

4OElias,gaanokapinarangalansaiyongkamanghamanghangmgagawa!atsinoangmaaaringmagluwalhati tuladmo!

5Nanagbangonngisangpataynataomulasakamatayan,at angkaniyangkaluluwamulasakinaroroonanngmgapatay, sapamamagitanngsalitangKataastaasan:

6Nasiyangnagdalangmgaharisapagkawasak,atmga marangalnataomulasakanilanghigaan:

7NanakarinigngsawayngPanginoonsaSinai,atsaHoreb angkahatulanngpaghihiganti:

8Nasiyangnaghirangngmgahariupangmaghiganti,atmga propetaupanghumalilipagkataposniya:

9Nadinalasaisangipoipongapoy,atsaisangkarong maapoynakabayo:

10Nasiyangitinalagaparasamgapagsawaysakanilangmga panahon,upangpatahimikinangpootngkahatulanng Panginoon,bagoitopumutoksapoot,atupangibalikang pusongamasaanak,atibalikangmgatriboniJacob.

11Mapaladsilananakakitasaiyo,atnatulogsapag-ibig; sapagkattayoaytiyaknamabubuhay

12SiEliasnga,natinakpanngisangipoipo:atsiEliseoay napusposngkaniyangespiritu:habangsiya'ynabubuhay, siya'yhindinakilossaharapanngsinomangprinsipe,ni sinomangmakapagpapasukosakaniya.

13Walangsalitaangmakakatalosakanya;atpagkataposng kanyangkamatayanangkanyangkatawanaynagpropesiya

14Gumawasiyangmgakababalaghansakanyangbuhay,at sakanyangkamatayanaykagilagilalasangkanyangmga gawa

15Salahatngitoangmgataoayhindinagsisi,ohumiwalay mansakanilangmgakasalanan,hanggangsasilaay nasamsamatnaalissakanilanglupain,atnangalatsabuong mundo:gayonma'ymaynaiwannamaliitnabayan,atisang pinunosasangbahayanniDavid:

16Nasakaniya'yginawangilanangkalugud-lugodsaDios, atangilanaynagparamingmgakasalanan.

17PinatibayniHezekiahangkaniyangbayan,atnagpapasok ngtubigsagitnaniyaon:kaniyanghinukayngbakalang matigasnabato,atgumawangmgabalonparasatubig 18SakaniyangkapanahunanayumahonsiSennacherib,at sinugosiRabsaces,atitinaasangkaniyangkamaylabansa Sion,atnaghambognamaykapalaluan.

19Nangmagkagayo'ynanginginigangkanilangmgapusoat mgakamay,atsila'ynagdurusa,gayangmgababaesa pagdaramdam.

20Nguni'tsila'ytumawagsaPanginoonnamahabagin,at iniunatangkanilangmgakamaysakaniya:atpagdaka'y dininigsilangBanalmulasalangit,atiniligtassilasa pamamagitanngministeryoniEsay

21SinaktanniyaanghukbongmgaAsiria,atnilipolsilang kaniyanganghel.

22Sapagka'tginawaniHezekiahangbagaynanakalulugodsa Panginoon,atnagingmalakassamgalakadniDavidna kaniyangama,gayanginiutossakaniyaniEsaynapropeta, nadakilaattapatsakaniyangpangitain

23Sakaniyangkapanahunanangarawaynapaatras,at kaniyangpinahabaangbuhaynghari.

24Nakitaniyasapamamagitanngisangnapakahusayna espiritukunganoangmangyayarisawakas,atinaliwniyaang mganagdadalamhatisaSion.

25Ipinakitaniyakunganoangmangyayarimagpakailanman, atangmgalihimnabagayokailanmanaydumating

KAPITULO49

1AngalaalaniJosiasaygayangkomposisyonngpabangona ginawangsiningngpabango:itoaymatamisnaparangpulot salahatngmgabibig,atparangmusikasapigingngalak 2Siyaaykumilosnangmatuwidsapagbabalik-loobngmga tao,atinalisangmgakasuklamsuklamngkasamaan

3ItinuroniyaangkanyangpusosaPanginoon,atsapanahon ngmasasamaayitinatagniyaangpagsambasaDiyos

4Lahat,malibankayDavidatEzekiasatJosias,aymay depekto:sapagka'tkanilangpinabayaanangkautusanng Kataastaasan,magingangmgaharisaJudaaynabigo.

5Kayangaibinigayniyaangkanilangkapangyarihansaiba, atangkanilangkaluwalhatiansaibangbansa.

6Kanilangsinunogangpinilingbayanngsantuario,at ginawangsiraangmgalansangan,ayonsahulaniJeremias

7Sapagka'tsiya'ykanilangginawanngmasama,nagayonpa manayisangpropeta,napinabanalsasinapupunanng kanyangina,upangsiyaaymagbunot,atmanakit,at magpuksa;atupangsiyaaymakapagtayorin,at makapagtanim

8SiEzekielangnakakitangmaluwalhatingpangitain,na ipinakitasakanyasakarongmgakerubin.

9Sapagka'tbinanggitniyaangmgakaawaysailalimng larawanngulan,atginabayanniyaangnagsisilakadsatama 10Atsalabingdalawangpropetaaypagpalainangalaala,at angkanilangmgabutoaymulingumusbongsakanilang kinalalagyan:sapagka'tkanilanginaliwsiJacob,atiniligtas silasapamamagitanngtiyaknapag-asa.

11PaanonatindadakilainsiZorobabel?magingsiyaay parangpanataksakanangkamay:

12GayondinsiJesusnaanakniJosedec:nasakanilang kapanahunanaynagtayongbahay,atnagtayongisangbanal natemplosaPanginoon,nainihandaparasawalanghanggang kaluwalhatian.

13AtkabilangsamgahinirangaysiNeemias,naang kabantuganaydakila,naitinaasparasaatinangmgapaderna bumagsak,atitinayoangmgatarangkahanatmgahalang,at itinaasmuliangatingmgaguho

14NgunitsalupaaywalangtaongnilikhangkatuladniEnoch; sapagkatsiyaaykinuhamulasalupa

15NiwalangbinatanaisinilangtuladniJoseph,isang gobernadorngkanyangmgakapatid,isangbantayngmgatao, naangmgabutoayitinuringngPanginoon.

16SinaSematSethaynasamalakingkarangalansamgatao, atgayundinsiAdanayhigitsabawatnabubuhaynabagaysa nilikha.

KAPITULO50

1SiSimonnamataasnasaserdote,naanakniOnias,nasa kaniyangbuhayaymulingnag-ayosngbahay,atsakaniyang mgaarawaypinatibayangtemplo:

2Atsapamamagitanniyaayitinayomulasapundasyonang doblengtaas,angmataasnapaderngkutasapalibotng templo:

3Sakaniyangmgaarawangbalonupangtumanggapngtubig, nanasakumpasnagayangdagat,aynatatakpanngmga laminangtanso:

4Iningatanniyaangtemploupanghindibumagsak,at pinatibayniyaanglungsodlabansapagkubkob:

5Ano'tpinarangalansiyasagitnangbayansakaniyang paglabassasantuario!

6Siyaaygayangtalasaumagasagitnangulap,atgayang buwansakabilugan:

7GayangarawnasumisikatsatemplongKataastaasan,at gayangbahagharinanagbibigayliwanagsamatingkadna ulap:

8Atgayangbulaklakngmgarosassatagsibolngtaon,gaya ngmgaliryosatabingmgailogngtubig,atgayangmga sangangpunongkamangyansapanahonngtag-araw:

9Gayangapoyatinsensosasuuban,atgayangsisidlanng pinukpoknagintonanakalagaysalahatnguringmahalagang bato:

10Atgayangmagandangpunongolibonanamumunga,at gayangpunongsipresnatumutubohanggangsamgaulap

11Nangisuotniyaangbalabalngkarangalan,atnararamtan ngkasakdalanngkaluwalhatian,nangumakyatsiyasabanal nadambana,ginawaniyangmarangalangdamitngkabanalan.

12Nangkaniyangkuninangmgabahagisamgakamayng mgasaserdote,siyarinaytumayosatabingapuyanng dambana,nanapalilibutan,gayangisangbatangsedrosa Libanus;atgayangmgapunongpalmaaykinukubkobnila siyasapalibot

13GayonanglahatngmgaanakniAaronsakanilang kaluwalhatian,atangmgaalaysaPanginoonsakanilangmga kamay,saharapngbuongkapisananngIsrael

14Attinataposangpaglilingkodsadambana,upangkaniyang palamutihananghandogngKataas-taasangMakapangyarihan salahat,

15Iniunatniyaangkaniyangkamaysasaro,atnagbuhosng dugongubas,kaniyangibinuhossapaananngdambanaang isangmabangongamoysaKataas-taasangHarisalahat

16Nangmagkagayo'ysumigawangmgaanakniAaron,at humihipngmgatrompetanapilak,atgumawangisang malakasnaingayupangmarinig,napinakaalaalasaharapng Kataastaasan.

17Pagkataposanglahatngmgataoaysama-samang nagmadali,atnagpatirapasalupasakanilangmgamukha upangsambahinangkanilangPanginoongDiyosna Makapangyarihansalahat,angKataas-taasan

18Angmgamang-aawitayumawitdinngmgapapurisa kanilangmgatinig,namayiba'tibangmgatunogdoonna ginawangmatamisnahimig

19AtangmgataoaynagsumamosaPanginoon,angKataastaasan,sapamamagitanngpanalanginsaharapniyana mahabagin,hanggangsanataposangkapistahanng Panginoon,atnataposnilaangkanyangpaglilingkod 20Nangmagkagayo'ybumabasiya,atitinaasangkaniyang mgakamaysaibabawngbuongkapisananngmgaanakni

Israel,upangibigayangpagpapalangPanginoonsa pamamagitanngkaniyangmgalabi,atupangmagalaksa kaniyangpangalan.

21Atsilaayyumukodupangsumambasapangalawang pagkakataon,upangsilaaymakatanggapngisangpagpapala mulasakataas-taasan.

22Ngayonnga'ypurihinninyoangDiosnglahat,na gumagawalamangngmgakagilagilalasnabagaysaanman,na nagbubunyisaatingmgaarawmulasabahay-bata,at gumagawasaatinayonsakaniyangawa

23Pinagkaloobanniyatayongkagalakanngpuso,atang kapayapaanaynawasaatingmgaarawsaIsraelmagpakailan man:

24Upangpagtibayinniyaangkaniyangawasaatin,atiligtas tayosakaniyangpanahon!

25Maydalawanguringmgabansanakinasusuklamanng akingpuso,atangikatloayhindibansa:

26SilananangakauposabundokngSamaria,atsilang tumatahansagitnangmgaFilisteo,atyaongmangmangna bayannatumatahansaSichem

27IsinulatniJesusnaanakniSiracngJerusalemsaaklatna itoangpagtuturongpagkaunawaatkaalaman,namulasa kaniyangpusoaynagbuhosngkarunungan

28Mapaladsiyanamasasanaysamgabagaynaito;atsiyana nag-iimbakngmgaitosakanyangpusoaymagigingpantas 29Sapagka'tkungkaniyanggagawinangmgaito,siya'y magigingmalakassalahatngmgabagay:sapagka'tang liwanagngPanginoonaypumapatnubaysakaniya,nasiyang nagbibigayngkarunungansamgabanalPurihinang pangalanngPanginoonmagpakailanmanAmen,Amen

KAPITULO51

1IsangPanalanginniJesusnaanakniSiracAko'y magpapasalamatsaiyo,OhPanginoonatHari,atpupurihin kita,OhDiosnaakingTagapagligtas:Ako'ynagbibigayng pagpupurisaiyongpangalan:

2Sapagkatikawangakingtagapagtanggolatkatulong,at iniingatanangakingkatawanmulasapagkawasak,atmulasa silongmapanirang-purinadila,atmulasamgalabina lumilikhangkasinungalingan,atnagingakingkatulonglaban saakingmgakalaban:

3Atiniligtasmoako,alinsunodsakaramihanngiyongmga awaatkadakilaanngiyongpangalan,mulasamgangipinnila nahandanglamuninako,atmulasamgakamayngmga yaongnaghahangadngakingbuhay,atmulasasamu'tsaring mgapaghihirapnaNagkaroonako;

4Mulasapagsakalngapoysabawatpanig,atmulasagitna ngapoynahindikosinindihan;

5Mulasakaibuturanngtiyanngimpiyerno,mulasa marumingdila,atmulasamgakasinungalingangsalita

6Sapamamagitanngisangparatangsaharimulasaisangdimatuwidnadilaangakingkaluluwaaylumapitsakamatayan, angakingbuhayaymalapitsaimpiyernosaibaba

7Kanilangkinubkobakosalahatngdako,atwalangtaong tumulongsaakin:ako'ynaghanapngsaklolongmgatao, nguni'twala

8Nangmagkagayo'yinisipkoangiyongkagandahang-loob, OhPanginoon,atangiyongmgagawanoonguna,kung paanongiyonginiligtasangmganaghihintaysaiyo,at iniligtassilasamgakamayngmgakaaway

9Nangmagkagayo'yitinaaskoangakingmgapagsusumamo mulasalupa,atnanalanginakoparasakaligtasanmulasa kamatayan

10NanawaganakosaPanginoon,angAmangaking Panginoon,nahindiniyaakoiiwansamgaarawngaking

kabagabagan,atsapanahonngmgapalalo,nangwalang tulong

11Akingpupurihinangiyongpangalannapalagi,ataawitng mgapagpurinamaypasasalamat;atkayadininigangaking panalangin:

12Sapagka'tiniligtasmoakosakapahamakan,atiniligtasmo akosamasamangpanahon:kaya'tako'ymagpapasalamat,at magpupurisaiyo,atpupurihinangiyongpangalan,Oh Panginoon.

13Noongako'ybatapa,okailanmanako'ynagtungosaibang bansa,ako'ynagnanaisngkarunungannanghayagsaaking panalangin.

14Ipinanalanginkosiyasaharapngtemplo,athahanapinko siyahanggangsawakas

15Magingmulasabulaklakhanggangsahinognaubasay natuwaangakingpusosakaniya:angakingpaaaylumakad samatuwidnadaan,mulasaakingkabataanayhinanapko siya.

16Iniyukokongkauntiangakingpakinig,attinanggapko siya,atnagkamitngmaramingpagkatuto

17Akoaynakinabangdoon,samakatwidayibibigaykoang kaluwalhatiansakanyananagbibigaysaakinngkarunungan

18Sapagka'takingbinalaknasumunodsakaniya,ataking masikapnasinunodangmabuti;kayahindiakomalilito.

19Angakingkaluluwaaynakipagbunosakaniya,atsaaking mgagawaaynagingsakdalako:akinginiunatangakingmga kamaysalangitsaitaas,attinangisankoangakingmga kamangmangantungkolsakaniya

20Itinuonkoangakingkaluluwasakaniya,atnasumpungan kosiyasakalinisan:angakingpusoaynakipagkaisasakaniya mulapasasimula,kaya'thindiakopababayaan

21Angakingpusoaynabagabagsapaghahanapsakaniya: kaya'tako'ynakakuhangmabutingpag-aari.

22BinigyanakongPanginoonngdilaparasaaking gantimpala,atsapamamagitannitoaypupurihinkosiya.

23Magsilapitkayosaakin,kayongmgawalangpinag-aralan, atmagsitahankayosabahayngpagkatuto

24Bakitkayomabagal,atanoangsinasabininyosamga bagaynaito,yamanganginyongmgakaluluwaaylubhang nauuhaw?

25Ibinukakoangakingbibig,atakingsinabi,Bilhinniyo siyaparasainyonangwalangsalapi

26Ilagayniyoanginyongleegsailalimngpamatok,at tumanggapngturoangiyongkaluluwa:siya'ymahirap mahanap

27Masdanninyosainyongmgamata,kunggaanoako kauntingnagpagal,atnagkaroonakongmaraming kapahingahan

28Kumuhangaralkasamangmalakinghalagangpera,at kumuhangmaraminggintosapamamagitanniya.

29Magalakangiyongkaluluwasakaniyangawa,athuwag niyongikahiyaangkaniyangpapuri

30Gawinniyoanginyonggawainngmaaga,atsakanyang panahonaybibigyankaniyangiyonggantimpala