ۇدشلۇرۇدلوتنەلشبنۇناقرلناغشدشيۆسىنۇىۇديەدزشىىنشسرەنناغلوبىزارىزۆىرلناغشدشقروقنشدراگشدرەۋرەپ16 ۇدشلشقكشلرەتمەكىنشرشلناجادشدلاىڭشنرلۇىەۋۇديلراييەتىنشبلەقڭشنرلۇىرلناغشدشقروقنشدراگشدرەۋرەپ17 .قادنۇشۇمشتشمھەر،ىقۇلغۇلۇىڭشنۇىىكنۈچ،زشمشلاقپۈشۈچاغشلوقڭشنزشمشببەرىكلەب،سەمەىاغشلوقڭشنرلناسنشىزشب18« 3باب نشغلشقنشيېكنشدڭشنۇى،لااىىنشپېگڭشنااداد،رلشلابيەى1 ىدشلتاپسشىىنشقۇقوھناغلوباغرللۇغوىڭشنشناىەۋىدلشقتەمرۆھاغرلشلاباغاتاىراگشدرەۋرەپ،ىكنۈچ2 :ۇدشرېبتەراپاكنۈچۈىىرشلھانۇگڭشنۇىىاشكنەگشلتەمرۆھىنشسشتاى3 شاااوىاغناغشلقاسىنشنشزەاىاشكنەگشلتەمرۆھىنشسشناى4 ۇدشنشلااىۇى،ادناغۇقوىىنزامانۇدشلوبلاشۇانشدشرشلشلابزۆىىاشكنەگشلتەمرۆھىنشسشتاى5 .ۇدشرېبىللەسەتاغشسشناىىاشكناغلشقتەىاتشىەگشببەر.ۇدشرۆكرۈمۆىنۇزۇىىاشكنەگشلتەمرۆھىنشسشتاى6 ۇدشلشقتەمزشاكەدشرشلنشياجوااغشسشناى-اتاىەۋۇديەلتەمرۆھىنشسشتاىىاشكناغشدشقروقنشدراگشدرەۋرەپ7 ۇديەلشتتاەبنشدرلۇىلشدنۇش،نشغلشقتەمرۆھەتتەكشرەھەۋزۆسىنااناى-اتاى8 .ۇديلشاتپۇرۇموقنشدشزشتلشيىنساساىىاشغراقڭشنشناىاممەى.ۇدشلشقاپرەبىنشرشليۆىرلشلابىتشكشرەبڭشناتاى،ىكنۈچ9 سەمەىپەرەش-ناشاااسىاشلشقسۇمونڭشنااتاىىكنۈچنشگشمگەتاغشسۇمونڭشنااداد10 تەراقاھناغنشلشقاغرلشلاباناىزشسسۇمونەدمەھرۇدنشدشپشرەشڭشنشسشتاىىپشرەش-ناشڭشنناسنشى،ىكنۈچ11 .لاساغۇغياقىنۇىەچۇغلوبتاياھۇى،لشقمەدرايادشاېيڭشنااداد،مۇلغوى12 ڭاملشقرااىنۇىنەلشبزشڭشچۈكنۈتۈپنشغلشقرۋەساغڭشنۇى،اسلوبپۇلغەمىسشچنەشۈچڭشنۇىرەگەى13 ۇدشرۈدنەلچۈكىنېساغشنروىڭشنھانۇگۇدياملۇتنۇىىبازاىڭشنااتاى،ىكنۈچ14 .ۇدشتېكپشرېىۇمزشڭشرشلھانۇگكەدزۇمىكشدشياراۋاھقشسسشىىاااي.ۇدشنشلسەىۇىەدڭشنۈكتەبۇقوى-بازاى15 ۇديارچۇىەكتەنەلىاشكناغنلقشچچاىاغشسشناىشاااوىاغناغلشققۇلرۇپۇكىاشكنەكتەۋشلشاتىنشسشتاى16 .ڭۈيۆسنشدشاشكناغنلقشتسەتۇى،ادناغلوبقادنۇش.ڭۇرۇتشلماۋادنەلشبقشلمشيلۇمىنزشڭشدوس،مۇلغوى17 .نەسشاشرېىاغشرۇزۇھڭشنزشمشببەرنەلشبكشلرەتمەكەچنۇش،ڭاسلوبڭوچەچناقنەس18 ىدنلشراكشاىرلرشساغرلمشيلۇماممەى،قشلاادەۋزشگېىرەلشاشكنۇغرۇن19 ۇدشنشلتەمرۆھنشدرەلشكشدنەۋۆتۇى،غۇلۇىىتشردۇق-چۈكڭشنراگشدرەۋرەپ،ىكنۈچ20 .ڭەمشدزشىۇمشنرەلشسرەننەكتەكپشاېىنشدزشڭشچۈك،ڭەمشدزشىىنرەلشسرەنناغلوبسەتكەبەگزشڭشزۆى21 زشستەجاھشۈرۆكنەلشبڭشزۆكزۆىىنرلاشىيشپاەمىكنۈچ،ڭليوىنەلشبتەمرۆھىنرەلشسرەنناغلۇريۇباااس،نشكېل22 ۇدشلشتشسرۆكەسرەنپۆكۇمنشدنەگنەشۈچرلناسنشىەگزشسىكنۈچ،ڭامقشزشقاغرلاشىناغشملوبرۈرۆز23 ىدشلشاتپۇرۇدغاىىنشمۈكۆھڭشنرلۇىمۈكۆھنامايىدنادلاىنەلشبىاشراقزۆكەدۇھشبڭشنشزۆىرەلشاشكنۇغرۇنىكنۈچ24 ڭامتيېىىنمشلشبناغشديەملشبااۇش،زشسشلوبقشلجايشتھېىاغرۇناسشملوبزشڭشزۆك25 .ۇدشلوبكلاھادڭشنۇىمەداىناغشدشرۆكىااايىنرەتەا.ۇدشلۇتۇقنشتقشلنامايادشرشااىبلەقلشھاج26 ۇدشلاىەگشتسۈىىنھانۇگمەداىنامايىدلوتاغۇغياقبلەقلشھاج27 ىتتراتزشتلشيكۈلمۈسۆىقشلنامايادڭشنۇىىكنۈچقويەراچقادناقچېھادشسازاجڭشنرلرۇرغەم28 .ىسۇزراىڭشنمەداىقشللشقەىاسلوبقلۇقناچتايشتھېى.ۇدشنششۈچىنلشسمەترشبىبلەقڭشنلشقەى29 .ۇدشرېبتەراپاكنۈچۈىىرشلھانۇگەقشدەس.ۇدشرۈچۆىىنشنۇقلايتوىۇس30 ۇديلارۇتەدرەيۇى،ەسشۈچپشلشقشيۇديەلسەىىنتەرشااىىاشكناغلشقپەلەتىنشۇلۇرۇبىاااي31 4باب .ڭامشلقاسقازۇىىنرەلزۆكجاتھوم،ڭاملشقلەغەبمەكىنششۇمرۇت،مۇلغوى1 ۇدياملشققۇلۇقتارتۇقىنمەداىەتتەبۇقوى-بازاىڭاملاساغۇغياقىنمەداىناغلاقچاى2 ڭۈرۈتكشچېكىنكشلسەمرەبەگشاشكقشلجايشتھېىەدمەھڭامشوقكشلشچشراۋاىپۆكۇمشخېتەككەرۈيناغلوبمشرېيىلاۆك3 .ەمتەۋۈرۆىزۈينشدلەغەبمەكىناۈزۈي.رلااملشقتەرىنشساىۇدڭشنرلشچۇغنلبازاى4 ڭەمرەبتەسرۇپكەدۇغۇقوىتەنەلاغڭشنۇى،ڭامرۇتشلقارشينشدرلجاتھومىنزشڭشزۆك5 ۇدشنشلااىىساىۇدڭشنۇىىاشكناغلشقىنۇى،اسۇقوىتەنەلاااسادشقشچچاىڭشنشھورۇى،ىكنۈچ6 .ڭشگېىشابەگمەداىغۇلۇىەۋڭشاشرېىەگشسۈگيۆسڭشنتەىاماج7 نشگرەبباۋاجەناتسودنەلشبقشلمشيلۇماغڭشنۇى،پشلېسقلۇقەگرلەغەبمەك8 ڭاملشقمشرېيىنزشڭشلاۆكادناغرۇتلوىەدمۈكۆھنشغرۇدلۇتۇقىنشچۇغلشقمۇلۇزنشدشلوقڭشنشچۇغلشقمۇلۇز9 ىنزشسۇى،ڭۇلوبكەدشلغوىڭشنادۇاغۇلۇىنشدشممەھ،ادناغلوبقادنۇش،ڭۇلوبادشنروىڭشنشرېىاغشسشناىڭشنرلۇى،ڭۇلوباتاىاغرلزشسمشتېي10 ۇدشرۆكىااايكەركەبۇمنشدزشڭشپاى ۇدشتۇتىنرەلشچۈگشدزشىىنۇىەۋۇديلغۇلۇىىنشرشلشلابتەمكېھ11 .ۇدشلوتاققشللاشۇارلناغشديەدزشىرۇدلابىنۇى.ىاشكنەگيۆسىنۈگيۆس12 ۇدشلشقاتاىتاەباغڭشنۇىراگشدرەۋرەپ،ەسرشكەگرەيەقۇىۇدشاشرېىەكپەرەش-ناشىاشكناقتۇتىنۇى13 ۇدشرۆكىااايىنۇىرەلنەگيۆسىنراگشدرەۋرەپ،ۇدشلشقتەمزشاەگشاشكسەددەقۇمرلناغلشقتەمزشااغڭشنۇى14 .ۇدياشايرەتەخشبىاشكناقشانتاقاغڭشنۇى.ۇدشلشقمۈكۆھەگرەلتەللشمۇى،اسلاسقلۇقاغڭشنۇىمشك15 ۇدشلاۋشلشگشىىنۇىىرشلدلۋەىڭشنۇىۇدشلشققشلسشراۋاغڭشنۇىۇى،اسشلاشغېبىنشزۆىاغڭشنۇىمەداىرشبرەگەى16 ۇديلبازاىىنۇىنەلشبىمازشتنشىڭشنۇىەۋۇدشلېكپشلېىچنۇقروقەۋچنۇقروقاغڭشنۇى،ۇدشاامنەلشبرللويياقوت-ىرگەىنەلشبڭشنۇىەتپەلسەدۇى،ىكنۈچ17 .ۇديانشسنەلشبىرشلنۇناقىنۇى،پشنشاشىاغشھورڭشنۇىۇىىكات، ۇدشرېبپشتشسرۆكىنشرشسڭشنۇىەۋۇدشرېبىللەسەتاغڭشنۇى،پشتياقاغڭشنۇىلۇدۇىۇىنشدناى18 ۇدشلشقكلاھىنۇى،پلشاتىنۇىۇى،اسلاقپۇلوباتااۇىرەگەى19 .ڭاملشقسۇمونادناغلوبكشلتەۋشسانۇماغزشڭشھور.ڭشلشقتايشتھېىنشتقشلناماي،ڭشلشقتەققشدەكتەسرۇپ20 رابسۇمونناغلوبتەقپەشەۋپەرەش-ناشرابسۇمونناغشدشلېكپشلېىھانۇگ،ىكنۈچ21
نۇسشمتەۋشرشمشيىنېسىتشمرۆھڭشنمشكچېھ،املشقلۇبوقىشراقاغڭشنېجىنمشكچېھ22 ڭامرۇشويەدشكشللەزۈگڭشنۇىىنزشڭشتشساراپ-لشقەى،ڭشنشلقاسنشتكشلسەمشلزۆس،ادناغلوبتەسرۇپاقاشلشققشلشاااي23 .ششنشگۆىقشلشقراىلشت،ۇدشنشلشبتەساراپ-لشقەىقشلشقراىزۆس،ىكنۈچ24 نشغلشقسۇموننشدشقشلاتااڭشنڭشقشلنادانڭاملشقزۆسىشراقەكتەقشقەھۇمزشگرەھ25 ۇديامشلروزىنشلويڭشنايرەدەدمەھڭاملشقسۇموننشتاشلشقپارشتېىىنزشڭشرشلھانۇگ26 .ڭاملشقلۇبوقىنمەداىكشلتەردۇق.ڭامناياتەگمەداىقەماەىىنزشڭشزۆى27 ۇدشلشقشەرۆكنۈچۈىزشسراگشدرەۋرەپ،ڭشاشرشتنۈچۈىمۈلۆىنۈچۈىتەقشقەھ28 ڭشلشقنامياشۇپەۋقشلااشوبەدزشڭشرشللەمەى،ڭامشرشدلاىادزشڭشلشت29 .ڭەمشەليشددشجادشسشراىزشڭشرشلراكتەمزشا،ڭاملوبكەدرششەدزشڭشيۆى30 امشقاتادناغرۇتياقزرەق،نشغشمتازۇىىناۇلوقنۈچۈىششلشقلۇبوق31 5باب كشلرەتېياغمشتاياھڭشنېم،ڭەمېدڭاميوقاغزشڭشرشللامىنزشڭشلاۆك1 :ڭشڭېمادشلويڭشنزشڭشبلەق،ڭەمشەگەىەگزشڭشتشۋۋۇق-چۈكەۋزشڭشلاۆك2 ۇدشلاىچۆىمۇقوچنشدڭشرۇرۇغڭشنېسراگشدرەۋرەپىكنۈچ؟ۇدشلاۋۇسوتىنېممشكنۈچۈىمشتشمزشاڭشنېم«،رلاەمېد3 ۇديەمرەبپۇيوقزشگرەھىنېسۇى،ناچرۋەسراگشدرەۋرەپىكنۈچ؟ىدلوبنايشزەمېنااام،مشدلشقھانۇگنەم،ڭامتيېى4 :ڭامقروقنشتشۇشوقھانۇگاقھانۇگ،كەسلەكاققشلراكسۇببەشەت5 ىپشزەغڭشنۇى،ۇدشلېكپەزەغەۋتەقپەش-مشھەراغڭشنۇىىكنۈچ،ۇدشلوبمەجرشتاانۈچۈىمشرشلھانۇگنۇغرۇنڭشنېمۇىڭەمېدغۇلۇىىتشمھەرڭشنۇى6 قشلغاباغرلراكھانۇگ ەۋزشسشلوبكلاھەدزشڭشكشلرەتەخشب،ۇدشقشچىپشزەغڭشنزشمشببەرزشسقۇيۇتىكنۈچ،ڭاملاقپاتاوتەگنۈك-نشدنۈك،ڭامشرشدلاىەكاشنشلزۈياغراگشدرەۋرەپ7 زشسشلوبكلاھىنۈكساسشق .ۇديەمزۈكتەيادياپەگزشسىنۈكتەپاىرلۇىىكنۈچ،ڭامشلغاباغرللامنەكاشرېىقەھانىنزشڭشلاۆك8 .قادنۇشۇمراكھانۇگقشللشتشوقىكنۈچ،ڭامرابەكپەرەترەھ،ڭەماەيادلاماشرشبرەھ9 نۇسلوبشاااوىڭۈزۆسڭۇرۇتڭشچەدزشڭشچنەشۈچ10 نشگرەبباۋاجنەلشبقشلناچرۋەسنۇسلوبيشمشمەسرلڭشتاياھڭارشدلاىاقشلااى11 .ڭۇيوقاغزشڭشزغاىىنزشڭشلوق،اسشملوبقادنۇىرەگەى.ڭشرېبباۋاجاغزشڭشنشوق،زشڭشسلوبناغشدشنششۈچرەگەى12 ىاشلشقشيڭشنۇىىلشتڭشنناسنشى،ۇدشنشلزۆسسۇمونەۋپەرەش13 ۇدشنشلبشيەىادلشتىككشىقشلزشسسۇمون،قشلشرغوىىرغوىىكنۈچ،ڭامرۇتپلقاسىنزشڭشلشت،ڭامشلرشچشپ14 ڭاملوبرادرەۋەانشدرلاشىكشچشكىكايششىڭوچ15 6باب قادنۇشۇمراكھانۇگقشللشتشوقنەسشلشققشلسشراۋەكتەراقاھەۋسۇمون،مشسشىنامايقشلشقراىۇب،ىكنۈچڭاملوبنەمشۈداغشنروىڭشنتسود1 .نۇسشمتەكپشنشلشچراپكەداقۇبنەكتەكپشلشترشيزۇغلايڭشنېج.ڭامشتاامىنزشڭشزۆىەتتەھشسەنىكشدزشڭشلاۆكزۆى2 .ڭۇيوقپلشاتەكاەرەدقۇرۇقىنزشڭشزۆى،پشتشقويىنزشڭشۋېم،پەيىنزشڭشرشلقامرۇپوي3 ۇدشلشقەرشخسەمىنشرشلنەمشۈدەۋۇدشلشقكلاھىنمەداىرابادڭشنۇىھورلشزەر4 .ۇدشرۇشاىىنملاسىااايلشتقشليارشچ:ۇدشتيەپۆكىنرلتسودلشتقشلتات5 رابىسشچتەھشلسەمڭشمۇمشتقادنۇش،ڭۇلوبچشنېتنەلشبرەلشاشكنۇغرۇن6 ڭامشرشدلاىەكشەلرشدەقىنۇىەدمەھڭلتاپسشىىنۇىنەلشبىدلاى،زشڭشسلوبىچقاملاىتسودرەگەى7 .ۇدياملاقەدزشڭشرشلنۈكقشلشچنشيشق،ۇدشلوبتسودنۈچۈىىتشسرۇپزۆىرەلشاشكىزەبىكنۈچ8 ۇدياقيابىنڭشاشلبشيەىڭشنېسارشجام-لەدېج،ۇدشنشلزۈيەككشلنەمشۈدۇى،رابتسودرشبەنەي9 ۇديامشلماۋادەدزشڭشرشلتەبۇقوى-بازاى،پۇلوبىھارمەھادناخشتسادرلتسودىزەبەنەي10 .ۇدشلوبلشداداغزشڭشرشلراكتەمزشا،شاااوىەگزشڭشزۆىۇىەدزشڭشاشنشللۈگنشكېل11 ۇدشرۇشويىنشزۆىنشداۈزۈيەۋۇدشرۇتىشراقاااسۇى،ڭەسشۈچەگنەۋۆترەگەى12 رلڭشلشقتەققشداغرلڭشرشلتسود،نشغلشرياىنشدرلڭشنشمشۈد13 .ىتاشرېىەگشنشزەاىاشكناقپاتىنمەداىقادنۇب،رۇدەئشپادۇمكۈلچۈكتسودقشداس14 كشلتەممشقىقشللشسېىڭشنۇى،ۇديامرۇتىشراقەسرەنچېھاقتسودقشداس15 ۇدشپاتىنۇىرلناغشدشقروقنشدراگشدرەۋرەپىسشرودڭشنتاياھتسودقشداس16 .ۇدشلوبقادنۇشۇمشسشنشوقڭشنۇىىكنۈچ،ۇديلشاباغلويارغوتىنشقۇلتسودڭشنۇىرلناغشدشقروقنشدشببەر17 لپوتمشلەتلپلشابنشدڭشتقاۋشاي،مۇلغوى18 اممەى،زشسيامتراتاپاجپۆكەتشەلاشىقشلاپاجنۈچۈىڭشنۇىزشسىكنۈچ،ڭلقاسىنشرشلشۋېمىااايڭشنۇى،پشلېكاغشنېيڭشنۇىكەدناغشرېتپەديەھرەي19 .زشسيەيلزېتىنشسشۋېمڭشنۇى ۇدياملاقادشنېيڭشنۇىمەداىنەگشمنەشۈچ:زشسمشقېيكەباغرلناغشمۇقوىۇى20 ۇديلشاتنشدڭشنۇىىنۇىليەمتۆىنۇزۇىۇىىتتاتايەدشتسۈىڭشنۇىەدشتشپۈسىاېتقانشسقشتتاقۇى21 .سەمەىناياىەگرەلشاشكنۇغرۇنۇى،ۇدشلوبەچشيوبىمسشىڭشنۇىتەمكېھ،ىكنۈچ22 ،املشقتەرىنمشتشھشسەن،لشقلۇبوقىنمشتشھشسەنڭشنېم،لاسقلۇقاغمشقشلۇق،مۇلغوى23 ڭشلېسەگرشجنەزىنزشڭشنيوب،اغشرغابڭشنۇىىنزشڭشتۇپ24 .ڭامرۇغياقنەلشبىسشتاشرڭشنۇى،ڭۈرۈتۆكىنۇى،پشگېىىنزشڭشرۈم25 ڭلقاسىنشرشللويڭشنۇىنەلشبزشڭشچۈكنۈتۈپ،ڭشلېكاغشاېقڭشنۇىنەلشبزشڭشدۇجۇۋنۈتۈپ26 ڭەمتەۋۇيوقىنۇى،نشيېكنشدناغلاۋۇتۇتىنۇىۇدشلوبناياىەگزشسۇى،ڭەدزشى،ڭەدزشى27 .ۇدشتياقاغزشڭشقشللاشۇاۇى،زشسيلاپاتىنشاشلېىماراىڭشنۇىادشرشااىڭەى،ىكنۈچ28 ۇدشلوبىمشيشكپەرەش-ناشىرشلرشجنەز،ۇدشلوبەئشپادۇمكۈلچۈكەگزشسىرشلرشجنەزڭشنۇىنشدناى29
كشلاەرەاپەنشبىرشلغاۋلەبڭشنۇى،رابتەننشزنۇتلاىرشبەدشتسۈىڭشنۇىىكنۈچ30 نەسشرۇدنلياىاغشجاتقشللاشۇاىنۇى،پشلشقىمشيشكپەرەشىنۇىنەس31 .نەسشلوبقشللشقەى،ڭاسنللوقىنڭشلقەىرەگەى،نەسشتشگۆىاااس،ڭاسشلاارەگەى،مۇلغوى32 زشسشلوبقشللشقەى،زشڭشسگەىشاباغزشڭشقشلۇقرەگەى،زشسشاشرېىەگزشڭشاشنششۈچ،زشڭشسرۆكىااايىنشلااىرەگەى33 ڭشاشلپاچەگمەداىقشللشقەىرلاۇرۇتادشپوترللاقاسقاى34 .نۇسشمتەكپشچېقنشدزشسىرشللشسمەتششنششۈچ.ڭۇرۇتراييەتاقشلااىىنزۆسرشبرەھنەگلەكنشدادۇا35 نشگيشكىنشسيەپمەلەپڭشنكشاشىىنڭشتۇپەۋنشغلشققشلشاااياغڭشنۇى،ڭەسرۆكىنمەداىكشلاشنششۈچرەگەى36 زشڭشاشھاازۆىەۋۇديەلمەكھەتسۇمىنزشڭشبلەقۇى،ڭۇرۇتپشنشليوىيامشتاوتەدشرشلرمەىڭشنۇىەۋنۇسنۇسيوباغشرشلقۇريۇبڭشنراگشدرەۋرەپزشڭشللاك37 .ۇدشرېبلشقەىەچشيوب 7باب ۇديەملەكنايشزەگزشسااۇش،ڭاملشققشلناماي1 ۇديۈرۆىزۈينشدنەسمۇلۇز،نشغلشرياىنشدرلمشلاز2 .نەسياملاۋشغشيەسسەھەتتەيىنرلۇى،ڭامچاچاغشرشلنشقېىڭشنكشلزشستەلاداى،مۇلغوى3 ڭەمشدزشىىنشتشمرۆھ-تەززشىڭشنھااشداپەۋىنكۈلنۈتسۈىنشدراگشدرەۋرەپ4 ڭەمنەلرشاەپنەلشبتەساراپ-لشقەىادشدلاىڭشنھااشداپرلاامشلقاىىنرلاۈزۆىادشدلاىڭشنراگشدرەۋرەپ5 .نۇسشملاقپۇلوبڭاشاكشلتۇپاداۇلويارغوت،پۇقروقنشدمەداىكۈلچۈكتشقاۋرەھ.ڭەدزشىىنقشلسامراقشچمۈكۆھ،يامللۇتۇقنشتقشلزشسھانۇگ6 رلاامشلشاتىنرلاۈزۆىادشسشراىقلەانشدناى،رلاامرۇتىشراقەگشكۈلپۆكڭشنرەھەش7 نەسيامنلازاجەدشرشب،ىكنۈچڭامشلغابەگشسرشبەنەيىنھانۇگرشب8 .ۇدشلشقلۇبوقۇى،ادمشنشغلشقمشدقەتاغادۇاغۇلۇىڭەىنەم،ۇدياراقاغمشرشلقشلنابرۇقنۇغرۇنڭشنېمادۇا،ىكاامتيېى9 ڭاراقلەسەككشلسەمرەبەقشدەس،ڭاملشقمشرېيىنزشڭشلاۆكادناغلشقتەۋلشت-اىۇد10 .رابىچۇغلشقغۇلۇىەۋكشلرەتمەكىكنۈچ،ڭاملشقەرشخسەمادشقشچچاىڭشنشھورڭشنمشكچېھ11 .ڭاملشقىنرلاشىشاااوىاغزشڭشتسود.ەمشلزۆسناغلاياغڭشاشدنشرېق12 سەمەىىااايىتشداىڭشنۇىىكنۈچ،ڭاملشققشلشچناغلاي13 ڭاملشقپەگپۆكادناغلشقاىۇد،ڭەمتەلاشىزۆسپۆكادرللاقاسقاىنۇغرۇن14 .ڭەمرۆكنامايىنقشلشچشمقابناغيوقپشلشقنۈتسۈىنشدشممەھمەھ،ىنتەمزشارشداقەگشممەھ15 ۇديامراباغنۇزۇىپەزەغ،ىكنۇسلوبەدزشڭشسېىىكلەب،سەمەىادشراتاقرلراكھانۇگنۇغرۇن16 ترۇقەۋتوىىاشلېىچۆىڭشنرلزشسادۇاىكنۈچ،ڭۇتۇتڭوچىنشزۆى17 سەمەىاكاىقشداسۇمنۈچۈىىرشلنۇتلاىڭشنرشفوىڭەمترەگزۆىاققشلشااايقادناقرەھىنتسود18 نۈتسۈىنشدنۇتلاىىتشقپەشڭشنۇىىكنۈچ،ڭاملاقپۇتنۇىىنلاياىىااايەۋقشللشقەى19 .رۇۋلايامنللايناغشديلاشغېبىنشزۆىيەلنۈتۈپاااسىكاي،نۇسشملشققشلناماياغڭشنۇى،اسلشقششىيشقشقەھڭشراكتەمزشا20 نۇسشملاىنشتكشلنشكرەىىنۇى،نۇسيۆسىنراكتەمزشاىااايڭشھور21 نشغشلقاسادڭشنېيىنرلۇى،اسلوبنۈچۈىڭشتەىەپنەمڭشنېسرلۇىرەگەى،رابڭۈزۆكاغرلۇى؟ۇمرابلاك22 .ڭشگېىىنشنيوبپلشابنشدشتقاۋشاي،ڭشرېبەمتەسرۆكاغرلۇى؟ۇمرابزشڭشرشلشلاب23 .ڭەمتەسرۆكنەلشبقشللاشۇااغرلۇى،ڭۈلۆبلۈاۆكەگشنشدەبڭشنرلۇى؟ۇمرابزشڭشرشلزشق24 ڭشرېبەگمەداىناغشدشنششۈچىنۇىاممەى،زشڭشدلشقىناشىرشغېىپشلشققادنۇش،ڭشلشقيوتنەلشبزشڭشزشق25 .ڭەمرەبپۇرۇاپاتاغلاياىكشنېيىنزشڭشزۆىاممەى،ڭامشلشاتىنۇى؟ۇمرابزشڭشلاياىنشيېكنشدزشڭشلاۆك26 املاقپۇتنۇىىنشسۇغياقڭشنااناى،ەلتەمرۆھنەلشبڭشدۇجۇۋنۈتۈپىنااتاى27 ؟نەسيەلەرېبپەلۆتۇمقادناقاغرلۇىىنشرشلاشىناغلشقاااسڭشنرلۇىناغلۇغۇتنشدرلۇى،ىكنۇسلوبەدزشڭشسېى28 .ڭەلتەمرۆھىنشرشليشناھورەۋڭۇقروقنشدراگشدرەۋرەپنەلشبزشڭشدۇجۇۋنۈتۈپ29 ڭامشلشاتىنشرشلشچتەمزشاڭشنۇى،نشگيۆسىنناقتاراينەلشبڭشچۈكنۈتۈپىنېس30 ششلشققشلپلشااغنۇناق،رەلشۋېمىجنۇتڭشرېبىنشسشۋشسېناغڭشنۇىكەدناغلۇريۇباغڭشنۇىڭەلتەمرۆھىنيشناھورەۋڭۇقروقنشدراگشدرەۋرەپ31 .ىسشۋېمىجنۇتڭشنرەلشسرەنسەددەقۇمەۋىقشلنابرۇقششنشلكاپ،ششلشقەيشدەھەگشرۈم،ىرشلقشلنابرۇق ۇدشلوبلەممەكۇمڭشتاەب،نشغنۇسەگرلەغەبمەكىناۇلوق32 ۇديامرۇتپۇتۇتىنۇىرەلكۈلۆىرابتاغۋوسەدشرشزەنڭشنشاشكرشبرەھناغشدياشايتاياھ33 .رلااملشقمەتامەللشبنەلشبرلناغشلغشي،رلااملوبەللشبنەلشبرلناغشديلغشي34 ۇدشرۆكىااايىنزشسۇىىكنۈچ،ڭامشرشدلاىاقشلقويىنرلەسېك35 زشسياملشققشلنامايزشگرەھ،ڭۇتۇتەدزشڭشسېىىنشرشااى،زشڭشسلاىاغزشڭشلوقىنشمېن36 8باب .ڭاملاقپۈشۈچاغشلوقڭشنۇىاسشملوب،ڭاملشقشەرۈكنەلشبمەداىكۈلچۈك1 ىدشلشمرۇبىنشبلەقڭشنرلھااشداپەۋىدلشقكلاھىنرەلشاشكنۇغرۇننۇتلاىىكنۈچ،ۇدششۈچپشسېبىنزشسۇىاسشملوب،ڭاملوبكشلتەيشددشزنەلشبياب2 ڭەمتەۋشقېيتوىەگشتسۈىڭشنۇى،ڭاملشقشەرۈكنەلشبمەداىناغلوتنەلشبلشت3 .نۇسشملشقسۇمونزشڭشرشلدادجەى،ڭاملوبەللشبنەلشبمەداىلاپوق4 قشيلاغازاجزشمشممەھ،ىكنۇسلوبەدزشڭشسېى،ڭەمشلبشيەىىنمەداىنەگۈرۆىزۈينشتھانۇگ5 ىتتەكپشرېقزشمشرشلشزەباتتەھ،سەمەىرەىادناغشرېقڭشنۇىكشلزشستەمرۆھ6 .املاقپۇتنۇىىنزشمشقشلناغشدشلۆىڭشنزشمشممەھ،املوبلاشۇانشدشكشلنەگلۆىڭشنڭشنشمشۈدڭوچڭەى7 ەگرەلشاشكغۇلۇى،زشسشنشگۆىىنەيشبرەت-مشلەتنشدرلۇىىكنۈچ،ڭۇشۇنوتنەلشبىرشللشسمەت-لاقامڭشنرلۇىىكلەب،ڭاملشىەگزۆكىنشقتۇنڭشنرلاناد8 زشسشنشگۆىىناشلشقتەمزشاەچقشلناساىادناغلشققادناق باۋاجنەساساىاغجايشتھېىەۋزشسشلاۋشنشگۆىىناشنششۈچنشدرلۇى،ىدنەگۆىنشدشرشلشتاىۇمرلۇىىكنۈچ،ڭاميوقپشرېبنشدلوقىنشزۆسڭشنرللاقاسقاى9 زشسيەلەرېب
نۇسشمتەكپۈيۆكنەلشبىتوىڭشنۇىاسشملوب،ڭەمرۈديۆكىنشرشلرۈمۆكڭشنراكھانۇگ10 ۇدشلاقپشتېپەگڭشرشلزۆسڭشنېسۇىاسشملوب،ڭامرۇتنشدشنروىپشنشلقشچچاىادشدلاىڭشنشچۈگنەلمشاەز11 .زشڭشتتەكپۈتۈياممەى،ڭلباسېھىنۇى،زشڭشسلوبنەگرەبزرەقاغڭشنۇىرەگەى.ڭەمرەبزرەقەگشاشككۈلچۈكنشدزشڭشزۆى12 ڭشلشقتەققشدەكشەلۆتىنۇى،زشڭشسلوبلشپېكىكنۈچ،ڭاملوبنۈتسۈىنشدشچۈكڭشنزشڭشزۆى13 ۇدشلشقمۈكۆھاغڭشنۇىپاراقەگشپشرەشڭشنۇىرلۇىىكنۈچڭامراباغنۇناقنەلشبىچتوس14 ڭشنۇىنەلشبىقشلقەماەىڭشنۇى،ۇدشلشقەچشيوبىاشھاازۆىۇىىكنۈچ،ۇدشلاقپۇلوبرازاىەگزشسۇىاسشملوب،ڭاماامادلوينەلشبزشڭشھارمەھلشداد15 زشسشلوبكلاھنەلشب ۇىەدرەيناغشملوبمەدراي،سەمەىەسرەنچېھەدشرشزەنڭشنۇىناقىكنۈچ،ڭامراباغياجزۇغلاينەلشبڭشنۇى،ڭاملشقشەرۈكنەلشبمەداىنەگنەلپەزەغ16 .ۇدشرۇدغاىىنزشس ۇديامللشقتەھشسەنۇىىكنۈچرلاەمشەلتەھشلسەمنەلشبرەلقەماەى17 نەسيەملشبىنشقشلناغشدشلېكپشلېىەمېنڭشنۇى،ىكنۈچڭاملشقششىيشپاەمادشدلاىڭشنشاشكشۇنوتان18 .نۇسشسايشۇلۇرۇباااسۇىاسشملوب،امچاىەگمەداىرشبرەھىنڭشكشرۈي19 9باب ڭەمرەبسرەدنامايەگزشڭشزۆىاغڭشنۇى،ڭاملشقتەسەھاغشلاياىڭشنزشڭشكشركۆك1 ڭاميوقاغزشڭشرشللاياىىنزشڭشنېج2 .ڭاملاقپۈشۈچاغشرشلقازوتڭشنۇىاسشملوب،ڭەمشۈرۆكنەلشبلاياىەاشھاپ3 زشسيادلاىىنزشسنەلشبىقشلناچاشرشتڭشنۇىاسشملوب،ڭەمتەلاشىپۆكىنشھارمەھڭشنلاياىناغلوبىچشااان4 ڭەمتەكپۈشۈچنەلشبرەلشسرەنكشلتەممشقادڭشنۇى،ڭامشراقاغراكتەمزشا5 .ڭاميوقپشتشقويىنزشڭشرشلسارشم،ڭەمرەباغرللاياىەاشھاپىنزشڭشنېج6 ڭەمرۈيپشنشلياىەدشرېيزۇغلايڭشنۇى،ڭامشراقاغزشڭشپارتەىادشرشلشچوكرەھەش7 ،ىكنۈچ.ىدنادلاىنەلشبىكشللەزۈگڭشنرللاياىرەلشاشكنۇغرۇنىكنۈچ.ڭامشراقەگشكشللەزۈگڭشنرلشقشاب،ڭۇرۇتشلقارشيىنزشڭشزۆكنشدلاياىقشليارشچ8 .ۇدياااوىاقتوىتەببەھۇمۇب لشياماغڭشنۇىزشڭشكشرۈيڭەمشلجەاەللشبنەلشبقاراھىنزشڭشلۇپ،ڭامرۇتلوىادزشڭشقشچۇقنەلشبڭشنۇى،ڭامرۇتلوىزشگرەھنەلشبىلاياىڭشنرەىاقشاب9 زشسشلاقپۇلوبكلاھنەلشبزشڭشيۇزراى،اسشملوب نەلشبقشللاشۇاىنۇىادناغشرېقۇى.ۇدياااوىاقباراشىڭېيتسودىڭېي:ۇدياملوبىلشغرۇتاشلېساغڭشنۇىىنشڭېيىكنۈچ.ڭامشلشاتىنزشڭشتسودانوك10 زشسشچشى زشسيەملشبىنشقشلناغشدشلوبەمېنىدازڭشنۇىىكنۈچ،ڭاملشقتەسەھەگشپشرەش-ناشڭشنراكھانۇگ11 ۇديەملشرېبازاجەگشسشربەقرلۇى،ىكنۇسلوبەدزشڭشسېىرلااملوبلاشۇانشتاشىناغشدشلوبلاشۇارلراداۋقەت12 ىنزشڭشتاياھۇىاسشملوب،ڭاملشقرشداسھانۇگ،ڭەسلەكاغشنېيڭشنۇىرەگەى،نەسيامقروقنشدمۈلۆى،ااۇشنشغلشققارشينشدمەداىناغشديەلەرۈتلۆىىنېس13 .زشسشاامەدشرشلاەجڭشنرەھەش،پشرشكاغشسشراىرلقازوت،ىكنۇسلوبەدزشڭشسېى.ۇديەملەتېكپشلېى ڭشاشلتەھشلسەمنەلشبرلانادەۋڭشلشقزەرەپىنزشڭشنشوقەچشاشتېيڭشنزشڭشچۈك14 نۇسلوبادشنۇناقڭشنادۇانۈتسۈىنشدشممەھىنرلڭشرشلشقلاىقشلرابەۋنەلشبرلانادڭشپېگ15 .نۇسقروقنشدراگشدرەۋرەپڭشرشلپەرەش-ناش.نۇسنلازشغەللشبنەلشبنەسرلناسنشى16 .ىنارمۈكۆھانادڭشنقلەانۈچۈىىزۆسڭشنۇى،ۇديشزرەىاقشاتاامنەلشبىلوقڭشننەۋرەنۈھلوق،ىكنۈچ17 ۇدشنشلتەرپەناسلوبشارشدلاىەدشزۆسڭشنۇىكشلرەتەاەدشرشھەشڭشنۇىمەداىراچانىلشت18 10باب .ناغلۇريۇبىااايىتشمۈكۆھڭشنمەداىقشللشقەى.ۇدشتشگۆىىنشقلەازۆىىچتوساناد1 قادنۇشىسشممەھڭشنرلناغشدياشايەدرەيۇى،مەداىقادناقىقشلشابرەھەشقادنۇشۇمشرشلرادلەمەىڭشنۇى،كەدشنشغلوبىزۆىىسشچتوسقلەا2 ۇدياشايەدرەھەشنەلشبىقشلناچتايشتھېىڭشنرەلشاشكقۇلزۇپوناممەىۇدشلشقكلاھىنشقلەازۆىھااشداپزشسلشقەى3 .ۇدشاشرېىاغشدياپۇىەدنەگلەكىتقاۋ،پۇلوبادشلوقڭشنراگشدرەۋرەپىتشردۇق-چۈكڭشننشمېز4 ۇدشلشقتەمرۆھەگشپشرەشڭشنشچۇغزايۇىرابىاشنشللۈگڭشنناسنشىادشلوقڭشنھللاى5 ڭاملشقششىچېھنەلشبرلاشملشققشلنايشزەدمەھڭاملوبچۆىاغزشڭشنشوقنۈچۈىقشلاتاارشبرەھ6 .ۇدشلوبراكھانۇگىسشككشىرەھ،ۇدشنشلتەرپەنادشدلاىناسنشىەۋادۇارۇرغەم7 ناغنشلشقەمشجرەتەكقلەارشبەنەينشتقلەارشبقشلھااشداپۇب،نشتكشلنەكاشرېىنەلشبقشلشچمادلاىرلقشليابەۋرلاشنشلشراي،رەلشلشماىۇمقەھان8 ادشتقاۋتاياھۇىىكنۈچۇدشرۇتشلنۇروىاقاشتېسىنشنېجمەداىقادنۇبىكنۈچ:قويەسرەنراچانۇمنشدمەداىزۆكچاى؟ۇدشنشلرشاەپنۈچۈىەمېنلۈكەۋرەي9 .ۇديلشاتىنشرشليەچۈى ۇدشلۆىھااشداپرشبەتەىنۈگۈبىدزۈىىنلەسېكنۇزۇىرۇتاود10 ۇدشلشققشلسشراۋاغرلترۇقەۋرلناۋياھ،رەلشسرەنناغشديەلشمۆى،ەدنەگلۆىمەداى،ىكنۈچ11 .ەدنەگۈرۆىزۈينشدشچۇقتارايىبلەق،ادناقشلقارشينشدادۇا،ىاشنشلشابڭشنقۇلرۇرغەم12 ىدلەكپشلېىىنرەلتەپاىەتشلەغاغرلۇىراگشدرەۋرەپ،نۈچۈىڭشنۇشىتكۆتىنكشلچنشگرشيمەداىرابادڭشنۇى،ىاشنشلشابڭشنھانۇگقۇلرۇرغەم،ىكنۈچ13 ىدشلشاتپۇرۇدغاىيەلنۈتۈپىنرلۇىەۋ .ىدشلكشتىنرلمشيلۇماغشنروىڭشنرلۇى،پلشاتىنشرشلتاەتڭشنرەلشدازھاشرۇرغەمراگشدرەۋرەپ14 ىتكشتاغشنروىڭشنرلۇىىنرەلشكشدنەۋۆت،پۇرۇموقنشدشزشتلشيىنشزشتلشيڭشنرەلتەللشمرۇرغەمراگشدرەۋرەپ15 ىدلشقناريەۋاغشلۇىڭشنرەيىنرلۇى،پلشاتپۇرۇدغاىىنرەلتەللشمتايراگشدرەۋرەپ16 .ىتتەۋشتشتاوتنشدشزۈيرەيىنشرانۇمەرشتااڭشنرلۇىەۋىدلشقكلاھىنرلۇىەۋىتتەكپشلېىىنشرشلشزەبڭشنرلۇىۇى17 سەمەىششنشلقشچچاىاغرلناغلۇغۇتنشدلاياىىكاي،سەمەىششنشلرۇرغەمنۈچۈىرەلرەى18 قۇرۇىناغشديادلاىرلناغلشققشلپلشااققۇريۇبرۇدرەلكۈلمۈسۆىرەۋازاسەكتەمرۆھىنۇى،پۇلوبقۇرۇىنەمزەجرلناغشدشقروقنشدراگشدرەۋرەپ19 .قادنۇشۇمرلناغشدشقروقنشدراگشدرەۋرەپەدشرشزەنڭشنۇى.ۇدشلوبرەۋازاسەكتەمرۆھقشلشابەدشچشىرلشادنشرېق20 ششتشقويىنۇىقۇلرۇرغەمەۋقشللاپوقاممەى،ۇدشلېكنۇرۇبنشتاشاشرېىاققۇقوھشۇقروقنشدشببەر21
شۇقروقنشدراگشدرەۋرەپىپشرەش-ناشڭشنرلۇى،نۇسلوبلەغەبمەكىكايباناجيشلاى،يابىليەم22 سەمەىقشليلۇقۇماشتيااوچىنمەداىراكھانۇگسەمەىارغوتشلرااىنلەغەبمەكناغشدشنششۈچ23 غۇلۇىنشدرلناغشدشقروقنشدراگشدرەۋرەپىسشسياقچېھڭشنرلۇى،ىكۇبلاھ.ۇدشلوبرەۋازاسەكتەمرۆھرەلكۈلچۈكەۋرلشچتوس،رەلشاشكغۇلۇى24 ؟ۇمسەمەى ۇديامنلقشچچاىادناغنشلشقھلسشىىسشگشىمشلشب،ۇدشلشقتەمزشارلناغلشقكشلنشكرەىەگشدنەبقشللشقەى25 .ەمنەلرشاەپنەلشبڭۈزۆىەدشچشىتەبۇقوى-بازاى.ڭاملشقىنزشڭشدوس26 ىاااينشدشچۇغلشقپەلەتنانەۋناغشدشنشتاامنەلشبىزۆىىاشكناغلوبلوماتاشىەممەھەۋناقتراتاپاج27 نشغلشقتەمرۆھەگشتشمرۆھ-تەززشىڭشنۇىەۋڭلغۇلۇىىنڭشھورنەلشبقشلمشيلۇم،مۇلغوى28 ؟ۇديەلتەمرۆھىنۇىمشكناغلشقكشلزشستەمرۆھاغشتاياھزۆى؟ۇديلقاىمشكىنناغلشقھانۇگىشراقاغشھورزۆى29 ۇدشلوبرەۋازاسەكتەمرۆھنۈچۈىىقشلياباسلوبياب،رەۋازاسەكتەمرۆھنەلشبىتشراھامڭشنشزۆىلەغەبمەك30 ؟كشلشچناقاتقشلتارمانمەداىناغشدياملشقسۇموننشتقشلياب؟پۆكەچناققشلياب،مەداىناغلوبرەۋازاسەكتەمرۆھاتقشلتارمان31 11باب .ۇديەدنۈىاقشۇرۇتلوىادشسشراىرەلشاشكغۇلۇىىنۇى،پۈرۈتۆكىنشاېبڭشنمەداىىكشدشجشرەدنەۋۆتلشقەى1 ۇديەمرۆكنامايىنناسنشىنۈچۈىىتشپايشقىقشاتڭامشتاامنۈچۈىىكشللەزۈگىنمەداى2 ىقشلشابڭشنرەلشسرەنقشلتاتىسشۋېمڭشنۇىاممەىزاىشاااوىاغنشۋشچىسشرەھلەسەھ3 ،پشياجاىىرشلاشىڭشنراگشدرەۋرەپىكنۈچ،ڭاملشقنۈتسۈىىنزشڭشزۆىەدشنۈكتەمرۆھ،ڭەمنەلرشاەپنەلشبزشڭشرشلكەچېك-مشيشكەۋكەچېك-مشيشك4 ناغنۇرۇشويىرشلاشىىكشدشسشراىرلناسنشى نەگيشكىنجاتىرشبناغشمقابپليوىنشدلەزەىەدمەھىدرۇتلوىەدرەيرلھااشداپنۇغرۇن5 .ىدلشرېبپۇرۇاپاتاغشلوقڭشنرەلشاشكاقشابرەۋازاسەكتەمرۆھ.ىدلشقسۇمونرلرۇتابنۇغرۇن6 ڭەلبشيەىنشدناىپشنششۈچلاۋۋاى:ڭەمشلبشيەىنۇرۇبنشتشۈرۈاكەتىنتەقشقەھ7 .ڭەمتەۋۈزۈىىنشپېگڭشنرلۇى،ڭەمرەبباۋاجنۇرۇبنشتشلااىىنشبەۋەس8 .رلااملشقمۈكۆھنەلشبرلراكھانۇگ.ڭاماشرشتادرلاشىناغشديەملۆبلۈاۆكەگزشڭشزۆى9 پشچېقپشچېق،نەسيەملەاشرېى،ڭەسشەگەىاغڭشنۇىرەگەىنەسياملوبراكھانۇگ،ڭاسشلشراىپۆكىكنۈچ،امشلشراىاغرلاشىنۇغرۇن،مۇلغوى10 نەسيامللۇتۇق .رابىرشبناغلاقادشقراىەۋناغشدشلشققشلناسقارشدلاى،ناغشديلبازاى،ناغشدشكېچاپاج11 ەۋىدشراقنەلشبقشلشاااياغڭشنۇىىزۆكڭشنراگشدرەۋرەپ،نشكېلرابىرشبەنەيناغلوتاققشلتارمانەۋقشلجايشتھېى،جاتھومەگمەدراي،اتساىپشلېكەنەي12 ىدرۇتشلنۇروىنشدشيۆىنەۋۆتىنۇى ىدلاقناريەھاغڭشنۇىرەلشاشكنۇغرۇننەگرۆكىنۇىىدرۈتۆكىنشاېبنشتبازاى13 ۇدشلېكنشدزشمشببەرقشليابەۋقشلتارمان،قشلتامام-تاياھ،قشلزشسشۇاوىەۋششنشللۈگ14 .رۇدنشدراگشدرەۋرەپششنششۈچىنشنۇناقتارۋەتەۋمشلشب،تەمكېھ15 ۇدشتېكپشرېققشلناماينەلشبرەلنەگرۈتلەكپەرەش-ناشادڭشنۇى،ىدنلشابقۇلۇغااراقەۋقشلاتاانەلشبرلراكھانۇگ16 ۇدشلېكپشلېىششنشللۈگۈگاەمىتاپشتلشىڭشنۇى،ۇدشلوبەللشبنەلشبرلراداۋقەتىسشغۋوسڭشنزشمشببەر17 :ىمسشقرشبڭشنشرجەىڭشنۇىۇب،ناغشيېبنەلشبىاشسشقەۋىشۇرۇدنلھاگاىڭشنۇىەدرەيۇب18 پلشاتاغرلشقشابىنرەلشسرەنۇبەۋىنشقشلناغشدشلېكڭشنتشقاۋقادناقەگشزۆىۇى،ىكنەلاھەۋ.ىدېد»نەميەيمشىادىنمشرشللامرشزاھ،مشتپاتماراىنەم:«ۇى19 ۇديەملشبىنشقشلناغشدشتېكپۈلۆى، .ڭۇلوبمومەدزشڭشتشمزشا،ڭەلزۆسادڭشنۇى،ڭۇرۇتڭشچەدزشڭشدھەى20 ششلشقيابىنلەغەبمەكرشبزشسقۇيۇتىكنۈچ،ڭۇرۇتەدزشڭشكشگمەىەۋڭشلشقلۈككەۋەتەگزشمشببەراممەىڭاملاقناريەھاغشرشلاشىڭشنرلراكھانۇگ21 ششىناساىەدشرشزەنڭشنراگشدرەۋرەپ .ۇدشرۈدنلۈگىنشتشكشرەبڭشنۇىزشسقۇيۇت،پۇلوبەدشرجەىڭشنرلراداۋقەتىتشكشرەبڭشنراگشدرەۋرەپ22 ؟رابمشرشلشسرەنىااايقادناقنشيېكنشدڭشنۇب؟ەمېنىسشدياپڭشنمشتشمشزلۇمڭشنېم،ڭەمېد23 ڭەمېد»؟رابمشقشلنامايقادناقنشيېكنشدڭشنۇب،رابمشرشلشسرەننۇغرۇن،كشلرەتېيەدنەم:«ەنەي24 .ۇدياملوبشەلسەىىناشنشللۈگەدشنۈكتەبۇقوى-بازاى،ۇدشلاقپۇتنۇىىنتەبۇقوى-بازاىىنۈكششنشللۈگ25 ششىناساىشلتاپاكۇمەچشيوبىلويڭشنۇىىنناسنشىەدشنۈكمۈلۆى،ىكنۈچ26 ۇدياقيابىرشللەمەىڭشنۇىادشرشااى،ۇدشلاقپۇتنۇىىنقشللاشۇاىنناسنشىىبازاىڭشنتەىاسرشب27 .ۇدشلۇنوتادشرشلشلابمەداىىكنۈچ،ڭاملشقمۈكۆھپەدسەمەىكشلتاەبمشكچېھىرشگلشىنشتشۈلۆىۇى28 رابىرشلزشيوپنۇغرۇنڭشنشچمادلاىىكنۈچ،ڭەمرشكپشلېىەگزشڭشيۆىىنمەداىەممەھ29 ۇدشتشزۆكىنزشڭشاشلشقشيڭشنزشسۇى،شاااوىاقسۇساجقادنۇشۇمشبلەقڭشنرلرۇرغەم،شاااوىاغناغنلقاسەدزەپەقەۋناغنشلېىەكسەپەقىددۇا30 .ۇديەلبشيەىىنېسرلشاتاامقشيل،ۇدشرۇدنلياىاققشلنامايىنقشلشااايپۇرۇتپلقاسۇىىكنۈچ31 ۇديلقاسناقمەداىراكھانۇگ،ىدلشقېيرۈمۆكەۋۆدرشبنشدشنۇقلايتوى32 نۇسشملەكپشلېىقاچاپكۈلۈگاەماااسۇىاسشملوبۇدشلشققشلنامايۇىىكنۈچ،رلڭشلشقتايشتھېىنشدمەداىناماي33 .ۇدشرۇتياقنشداۈزۆىىنېسەۋۇدشلشقەراۋاىىنېسۇى،ڭشلشقلۇبوقەگزشڭشيۆىىنمەداىشۇنوتان34 12باب زشسشتيېىرۈكۈشاغزشڭشرشلشدياپناغلشقااۇشنەسشلشبىنڭشقشلناغلشقەگمشك،ادڭشنشغلشقىاااي1 رۇدنۈتسۈىنشدشممەھ،اسشملوبنشدڭشنۇىۇىرەگەىنەسشپاتباۋاسنەلشبڭشنۇب،نشغلشققشلشااايەگمەداىراداۋقەت2 .ۇدياملوبقشلشااايەگشاشكنەگشمرەبەقشدەس،ەگمەداىناغشدشنشللۇغۇشنەلشبقشلنامايەاشمەھ3 ڭاملشقمەدراياغراكھانۇگ،ڭشرېبەگشاشكراداۋقەت4 ىدلشقاغڭشنۇىۇدشرۇقشابىنزشسۇىاسشملوب،ڭەمرەباغڭشنۇى،پۇتۇتىننان،ڭەمرەباغرلراداۋقەتنشكېل،لشققشلشااايەگرلەغەبمەك5 .ۇديلقاسنشدشنۈككۈلچۈكڭشنازاجىنرلۇىەۋۇدشلاىىنشماقشتنشىڭشنرلزشسادۇا،ۇدشرۆكنامايىنرلراكھانۇگادۇارشداقەگشممەھىكنۈچ6 ڭاملشقمەدراياغراكھانۇگ،ڭشرېباققشلشاااي7
ڭشرېباغڭشنۇىپۇزوسىنزشڭشلوقنەساساىاغزشڭشرادشتقشى،ڭشلشققشلشاااياغزشڭشتسودىرشگلشىنشتشۈلۆى13 نۇسشمتەكپشاېىنشدزشسىمسشقرشبڭشنۇزراىىاااي،ڭامشدلاىىننۈكىاااي14 ؟ۇمكەرېكشۈلۆبىنڭشكشگمەىڭشنېس؟زشسماميوقپلشاتاغرلشقشابىنزشڭشرشلتەققەشۇم-اپاج15 قويششنشلازشغنشدشربەقىكنۈچڭشلشقسەددەقۇمەۋڭشلېى،ڭشرېبىنڭشنېج16 نەسشلۆىنەس:«رشااى-نشتشابەدھەىىكنۈچ،ىتتەكپشرېقكەدمشيشكرەلشۆگقشلراب17 ەنەي،ۇدشاشلرشااىىرشب،قادنۇشۇمشرشلدلۋەىڭشنناقەۋشۆگ.ۇدشسۆىىرشلشزەب،ۇدشلشقشيىرشلشزەب،شاااوىاغرلقامرۇپويلشاېيىكشتاەرەدنشلېق18 ۇدشلۇغۇتىرشب ۇدشاامەللشبىسشچاشىڭشنۇى،ۇدشلشتشقوي،پشرشچششىرشبرەھ19 !كشلتاەبرەدەقەنمەداىناغشديليوىىنرلاشىسەددەقۇمنەلشبىاشنششۈچەۋناغشديليوىىنرلاشىىااايەتتەساراپ-لشقەى20 ۇدشنششۈچىنشرشسڭشنۇىىاشكناغشليوىەدشبلەقىنشلويڭشنۇى21 ڭۇرۇتپلقاسادشلويڭشنۇى،ڭشڭېمنشدشنيەكڭشنۇى22 .ۇديلااىىنشكشاشىڭشنۇىۇمشاشكناغلشققشليشناھورەدشسشزشرېدڭشنۇى23 ۇديلغابخشمرشباغشرشلماتىاشكناغرۇتادشنېيڭشنشيۆى24 ۇدشرۇتاتقاتايرابرەلشسرەنىااايەۋۇدشرۇتشلنشقېياغڭشنۇىىنشرشدېچۇى25 .ۇدشيوقادشتساىڭشنشرشلااشەۋۇدشيوقاغشتساىڭشنشنروىششنشلھاناپىنشرشلشلابۇى26 ۇدياشايەدشپشرەش-ناشڭشنۇىەۋۇدشنشلپاقنشتقشسسشىۇىنەلشبڭشنۇى27 15باب ۇدشاشرېىاغڭشنۇىىاشكناغشدشلشبىنشنۇناقتارۋەت،ۇدشلشققشلشااايىاشكناغشدشقروقنشدراگشدرەۋرەپ1 .ۇدشلشقلۇبوقەدشتشپۈسنۇتواناغلشقيوتنەلشبزشقىنۇى،پۈشۈرۆكنەلشبڭشنۇىنەلشبىتشپۈسشۇلوباناى2 ۇدشرېبىيۈستەساراپ-لشقەىناغشدشچشىاغڭشنۇى،پشقېبىنۇىنەلشبىرشلنانششنششۈچۇى3 .ۇدياملوبلشجشا،ۇدشنشياتاغڭشنۇىەدمەھ.ۇديەمنەرۋەتەۋۇدشلاقەدشتسۈىڭشنۇىۇى4 .ىتچاىزشغېىادشسشراىتەىاماج،ۇدشلشقنۈتسۈىنشدشرشلشنشوقىنۇىۇى5 ۇدشلشققشلسشراۋاغمشسشىكۈلۈگاەمىنۇىۇىەۋۇدشاشرېىاغشجاتقشللاشۇاەۋقشللاشۇاۇى6 ۇديەمرۆكىنۇىرلراكھانۇگ،ۇديەملەتېياغڭشنۇىرەلشاشكقەماەىنشكېل7 .ۇديەملەيشلسەىىنۇىرەلرەىىچناغلاي،قارشينشتاشنشلرۇرغەمۇىىكنۈچ8 نەگشملشتەۋەىنشدشپشرەتزشمشببەرۇىىكنۈچ،سەمەىادشزغاىڭشنراكھانۇگەيشھدەم9 ۇدشرۈدنلۈگىنۇىراگشدرەۋرەپ،ۇدشلشتيېىنەلشبتەمكېھەيشھدەمىكنۈچ10 كەرېكڭشقشلساملشقىنرلاشىناغشدشرۆكچۆىۇىىكنۈچ،مشدلشقشيقشلشقراىمشببەرنەم،ىكاامتيېى11 قويىتشجاھڭشنراكھانۇگۇىىكنۈچ،ىدلشقاتااىنېمۇى،ڭامتيېى12 .ۇديەمرۆكىااايىنۇىرلناغشدشقروقنشدادۇا.ۇدشرۆكنامايىنرلاشىكشلچنشگرشيقشلرابراگشدرەۋرەپ13 ىديوقاغشلوقڭشنشتشھشسەنىنۇىەۋىتتارايرشااى-نشتشابىنناسنشىۇى14 نشغلشقلەمەىنەلشبكشلنەمتەقاداس،پشلشقلەمەىەگرەلرمەى،ڭاسشلاارەگەى15 .تازۇىىناۇلوقاغڭشنشغشلاا.ىديوقۇسەۋتوىاغڭشدلاىڭشنېسۇى16 .ۇدشلشرېباغڭشنۇى،اسرۇتقايىنۇى.ادشدلاىمۈلۆىەۋتاياھناسنشى17 ۇدشرۇتپۈرۆكىنشممەھ،رۇدرشداقەگشممەھ،غۇلۇىىتشساراپ-لشقەىڭشنراگشدرەۋرەپ،ىكنۈچ18 .ۇدشلشبىنشاشىرشبرەھڭشنرلناسنشىۇى،ىدشراقاغرلناغشدشقروقنشدڭشنۇىىرشلزۆكڭشنۇى19 ىدشمرەبتەزاجشىاقاشلشقھانۇگەگمشكچېھلقادنۇش،ىدشمۇريۇباقاشلشققشلنامايەگمشكچېھۇى20 16باب ڭاملوبلاشۇانشدرللۇغوىزشسادۇا،ڭاملشقۇزراىىنرلشلابنۇغرۇنناغشدياملاىادياپ1 .ەللشبنەلشبرلۇىشۇقروقنشدراگشدرەۋرەپتەقەپ،رلااملوبلاشۇاادرلۇى،ەستەكپشيشپۆكرلۇىەچرەگ2 لەزۋەىشۈلۆىزشسشلاب،ادناغشراقاغرلزشسادۇاىاااينشدڭشملشداىىكنۈچ،رلااملشقتەمرۆھاغشپوتڭشنرلۇى،ڭەمنەاشىاغشتاياھڭشنرلۇى3 ۇدشلوبناريەۋلزېتىرشلناقغۇتڭشنرەللشزەرنشكېل،ۇدشنشلقۇلوترەھەشنەلشبمەداىناغشدشنششۈچىكنۈچ4 .ىدشلااىىنرلاشىڭوچۇمنشدرلۇبمشقشلۇق،مۈدرۆكنەلشبمۈزۆكىنرەلشسرەننۇغرۇنقادنۇب5 ىتتەكتوىەكپەزەغەتتەللشمراكنايسشىۇدشلشقېيتوىەدشكشلشچتەىاماجرلراداۋقەت6 ىدشمنلچشنشتاغرلشابشتتاكانوكنەكتەكپشلشقشينەلشبىقشلقەماەىۇى7 .ىدرۆكچۆىىنرلۇىنۈچۈىىقشلراخشتپشىڭشنرلۇىىكلەب،ىدشمشياىۇمشنياجناغرۇتتۇلۇى8 ىدشملشقمشھەرەگرەلشاشكناغلوبكلاھنەگلشتېكپشلېىنشدشليەپۈتىرشلھانۇگۇى9 ەدايشپڭشمزۈيەتلاىناغلشغشينەلشبىقشلقشتتاقڭشنشبلەقڭشنرلۇى10 ۇى.ەللشبنەلشبڭشنۇىپەزەغەۋمشھەرىكنۈچ،ۇدشلوبقشلرلاقناريەھەستەكپشچېقزشسازاجۇى،ەستەكپۇلوبقشتتاقىسرشبادشسشراىرەلشاشكرەگەى11 رشداقەكشۈكۆتىنشقشلشزارانەۋاقاشلشقمۈرۈچەك ۇدشلشقمۈكۆھپاراقەگشكشگمەىڭشنشزۆىىنناسنشىۇىكەرېكششتشزۈتۇمشنۇى،كەدشنشغلوبغۇلۇىىتشقپەش-مشھەرڭشنۇى12 .ۇديەمنەلزشسدشمۈىىتشقات-رۋەسڭشنرلراداۋقەت،ۇديامللۇتۇقپشچېقنەلشبىرشلتەميشنەغراكھانۇگ13 ۇديلاپاتنەساساىەگشكشگمەىڭشنشزۆىمەداىرشبرەھىكنۈچ،ڭشچېىلوينۈچۈىششىكشلتەقپەشرشبرەھ14 ىدلشققشتتاقنۈچۈىىشۇلۇنوتاغاينۇدڭشنشرشلرەسەىكۈلچۈكڭشنۇى،نۈچۈىىقشلسامۇنوتىننۋەىرشفراگشدرەۋرەپ15 .ىدشرياىنەلشبكشليشئتەقنشتقۇلۇغااراقىنشرۇنڭشنشزۆىۇى.ناياىاققۇلاەمرشبرەھىتشمھەرڭشنۇى16 ىكنۈچ:نەميەملەيشلسەىىنېمادشسشراىرەلشاشكپۆكەچنۇش؟ۇمرابرلناغشديەلسەىنشدشرشقۇيىنېم،نەمشرۇشويىنمۈزۆىنشدمشببەرنەم،ىكنشقتيېى17 ؟ەمېنمشھورڭشنېمەدشچشىرلقۇلاەمزشسكەچقادنۇب .ۇدشلشكتۆيرەلشسرەنقشلرابىكشدڭشنۇىەۋنشمېز،رۇقاوچ،نامساى،نامساى،ادناغلشقتەرايشزۇى،انام18 ىتتەكپەرتشتپەرتشتىلۇىڭشنرەيەۋرلغات،ادشنشغشراقاغرلۇىراگشدرەۋرەپ19
؟ۇديللشقرۇۋۋەسەتمشكىنشلويڭشنۇى،ۇديەملەتېيپليوىقشيلىنرلاشىۇبمشكچېھ20 ناغنۇرۇشويىسشچنشپۆكڭشنشرشلرەسەىڭشنۇىىكنۈچ،نۇقپاچ-ناروبناغشديەملەرۆكمشكچېھۇى21 ىقشنشسڭشناشىەممەھ،قارشيىسشدھەىڭشنۇىىكنۈچ؟ۇديەلەرېبقشلشادرەبمشكاغرلۇىىكاي؟ۇديللشقنلېىمشكىنشرشلرەسەىتەلاداىڭشنۇى22 ىتشلرشااى ۇدشلشقلايشاىنقشلقەماەىمەداىقەماەىناقشلاتاا،ۇديليوىىنرلاشىەدۇھشبمەداىناغشديلااىناشنششۈچ23 .ەلشرشتاانەلشبڭشبلەقىنمشرشلزۆس،پشنشگۆىمشلشب،لااىىنمشپېگڭشنېم،مۇلغوى24 نەمشلشقنايابقشنېىىنشمشلشبڭشنۇى،پشتشسرۆكنەلشبقشلرشغېىىنتامشلەتنەم25 ۇدشلوبەدمۈكۆھرشااى-نشتشابىتشمزشاڭشنراگشدرەۋرەپ26 نشدشتشمزشالقادنۇش،ۇديامشچراچ،ۇدياملشقكەگمەىەنرلۇى:ىرشلقشلشابڭشنرلۇىدلۋەىۇمدلۋەىادشلوقڭشنۇى،ىدشلتەننشزكۈلۈگاەمىنشرشسەىۇى27 ۇدياملاقپاتاوت ۇديامنۇسيوبەگشزۆسڭشنۇىزشگرەھرلۇى،ۇدياملشققۇلنۇقسوتاغرلشقشابىسشسياقچېھڭشنرلۇى28 .ىدرۇدلوتنەلشبىرشلتەمېنىنۇىەۋىدشراقەگشزۈيرەيراگشدرەۋرەپ،نشيېكنشدڭشنۇش29 ۇدشلېكپشتياقاغڭشنۇىەنەيرلۇىىتپايىنشزۈيڭشنۇىنەلشبرلقشلناجلشارەھۇى30 17باب ىدرۇدنلياىاغڭشنۇىاتياقىنۇىەۋىتتارايىنناسنشىىكشدشزۈيرەيراگشدرەۋرەپ1 .ىدرەبتەۋۋۇق-چۈكەگرەلشسرەنىكشدڭشنۇىەۋتشقاۋاقسشق،نۈكەچچەنرشباغرلۇىۇى2 ىتتارايەچشيوبىتشرۈسڭشنشزۆىىنرلۇىەۋىدلشقاتاىتەۋۋۇق-چۈكاغرلۇى3 ىدلشققشلنارمۈكۆھاغرلشۇقەۋرلناۋياھاغڭشنۇى،پەلكۈياغرلناسنشىنۈتۈپىنشۇقروقنشدناسنشى4 .ىنامشجرەتڭشنرەلزۆسۇب،اسلوبادشقتۇنىچنشتتەي،ىدرەبەچنەشۈچاغرلۇىادنۇروىىچنشتلاى،ىدلشقلۇبوقىنشتلۇغشەمشەبڭشنراگشدرەۋرەپرلۇى5 ىدرەبەكاشنششۈچىنرلۇىكەرۈيەۋقلۇق،زۆك،لشترشب،تەھشلسەم6 .ىتتەسرۆكىنقشلنامايەۋقشلشاااياغرلۇىەۋىدرۇدلوتنەلشبىرشلمشلشبششنششۈچىنرلۇىۇى7 .ىتكشتزۆكەگشبلەقڭشنرلۇى،پەدنۇسلشقنايامانىنشقۇلغۇلۇىڭشنشرشلرەسەىڭشنرلۇىۇى8 ىدرۈتاشرېىەكپەرەش-ناشۈگاەمىنرلۇىنەلشبىرشلزشى-ششىپشياجاىڭشنشزۆىۇى9 ۇديەلشيشھدەمىنشمانسەددەقۇمڭشنۇىرلناغنللات10 .ىدرەبىنۇناققشلتاياھنۈچۈىسارشمەۋمشلشباغرلۇى،اقشابنشدرلۇب11 ىتتەسرۆكىنشرشلمۈكۆھاغرلۇىەۋىدزۈتەدھەىكۈلۈگاەمنەلشبرلۇىۇى12 ىدشلااىىنشزاۋاىقشلناشڭشنۇىىرشلقلۇق،ىدرۆكىنشقۇلغۇلۇىڭشنشپشرەش-ناشڭشنۇىىرشلزۆكڭشنرلۇى13 ىدرەبقۇريۇباغشسشنشوقەگشاشكرشبرەھۇىرلڭشنشلقاسنشتقشلنامايقشلراب:-اغرلۇىاسيەىىتشرزەھ14 ۇدياملۇرۇشوينشدشرشلزۆك،پۇلوبادشدلاىڭشنۇىىرشللويڭشنرلۇى15 .ىدشملايشسايىنرەلبلەقكۈلشۆگكەتشاتنۈچۈىىرشلزۆىرلۇىلقادنۇش.ۇدشلشرېباققشلنامايلپلشابنشدشكشچشكمەداىرشبرەھ16 :ىسشۋشسېنڭشنراگشدرەۋرەپەيشلشىارسشىاممەىىدلشققشلنارمۈكۆھنشدشتسۈىقلەارشبرەھۇى،ەتشۈلۆبىنرەلتەللشمىكشداينۇدنۈتۈپ،ىكنۈچ17 ۇديامشلشاتىنۇىششلشقاتاىىرۇنتەببەھۇماغڭشنۇىەۋۇدشنشلقۇزوىنەلشبمازشتنشى،اقچاغلوبىلغوىىجنۇتۇى18 .ۇدياااوىاقشايۇقىكشدشدلاىڭشنۇىىرشلاشىقشلرابڭشنرلۇى،نۈچۈىڭشنۇش19 ادشدلاىڭشنراگشدرەۋرەپىرشلھانۇگقشلرابڭشنرلۇىاممەى،ىدشملۇرۇشوينشدڭشنۇىىسشسياقچېھڭشنشرشلاشىنامايڭشنرلۇى20 ىدرۇدلۇتۇقىنرلۇىىكلەب،ىدشمشلشاتەۋىدشمشلشاتىنرلۇى،ىدلشبىنشرشلزشى-ششىڭشنۇى،پۇلوبكشلتەقپەش-مشھەرراگشدرەۋرەپ21 .ۇدشلشقەبۋەتاغشرشلزشق-لۇغوىەۋۇديلقاسكەدشسشملاىڭشنزۆكىنشرشللەمەىىااايڭشنناسنشى،پۇلوبەگلەبرشبنەلشبڭشنۇىىرشلەقشدەسڭشنناسنشى22 ۇدشرېباغشاېبڭشنرلۇىىنشاېبڭشنرلۇىەۋۇديلتاپاكۇمىنرلۇىپۇرۇتنشدشنروىۇى،نشيېكنشدڭشنۇش23 ىدرەبىللەسەتاغرلناغشمللشقرۋەسەۋىدرەبپۇرۇتياقىنرلۇى،اغرلناغلشقەبۋەت،نشكېل24 .نشغلشقەنشغزاىەۋنشغلشقادشدلاىڭشنۇىىنڭشرشلاىۇد،لشاتىنرلڭشرشلھانۇگەۋرلڭشتياقاغراگشدرەۋرەپ25 چۆىىنكشلچنشگرشيەۋۇدشرشكپلشاباغشرۇنقشلملغاسنشتقۇلۇغااراقىنزشسۇىىكنۈچ،ڭۇرۇتقارشينشدمۇلۇزەۋڭشنشلزۈياغادۇانۈتسۈىنشدشممەھ26 زشسشرۆك ؟نۇسشتااممشكىنغۇلۇىڭەىەدشربەق27 ۇديەلشيشھدەمىنراگشدرەۋرەپملغاسەۋكشرشتىكشدشبلەقۇدشلشقويكەدناغلاقوينشدرەلكۈلۆىرەلرۈكۈش28 !غۇلۇىنەگېدشمېنىتشقپەش-مشھەرناغلوبەگرەلنەگنەلزۈيەككشلسەددەقۇمەۋىتشقپەش-رشھېمڭشنزشمشببەرناغلوبزشمشراگشدرەۋرەپ29 .سەمەىسەملۆىىلغوىناسنشىىكنۈچ،ۇديامللوبادرلناسنشىەسرەنەممەھىكنۈچ30 ۇدشلشقرۇۋۋەسەتىنقشلنامايناقەۋشۆگۇديەمچۆىىغشرشچڭشنۇىاممەى؟ەمېنقۇرويۇمنشتشايۇق31 اقشابنشدلۈكەۋرەيىسشممەھڭشنرلناسنشىىدرۆكىنشكشلزشگېىڭشننامساىۇى32 18باب .ىتتاراينەمۇموىىنشسرەنەممەھناغلوبتاياھۈگاەم1 قويمشكچېھاقشابنشدڭشنۇى،مەداىيشناققەھتەقەپراگشدرەۋرەپ2 ىنرەلشسرەنسەددەقۇمنەلشبىتشردۇق-چۈكڭشنشزۆىۇىىكنۈچ،ۇدشنۇسيوبەگشسشدارشىڭشنۇىەسرەنەممەھەۋناغشدشرۇقشابنەلشبىنشقلاىڭشنشزۆىىناينۇد3 .ۇديشرياىنشتقشلكاپان ؟ۇدشلشبمشكىنشرشلاشىلشسېىڭشنۇى؟ىدرەبقۇقوھەگمشكاقاشلشقنلېىىنشرشلرەسەىۇى4 ؟ۇديەلەرېبپشتيېىۇممشكىنشتشقپەش-مشھەرڭشنۇى؟ۇدياناسمشكىنشچۈكڭشنشقۇلغۇلۇىڭشنۇى5 .ۇدياملشپېتۇمشقشرپۇتڭشنرلۇىەۋۇدياملۇيوقەسرەنچېھاغرلۇى،ۇديامنشلېىەسرەنچېھنشدرلۇى،كەسلەكاغشرشلاشىپشياجاىڭشنراگشدرەۋرەپ6 ۇدشلوبقشلنامۇگۇى،ادناققشچاغلويۇىۇديلشابۇى،نشيېكنشدناغلوبپشلشقمەداىرشب7 ؟ەمېنىقشلشااايڭشنۇى؟ەمېننەگېدناسنشى8 .ۇدشلوبلشيزۈيادناغلوبپۆكڭەىڭشنمەداى9 رۇدرەلنۈكيشدەبەىۇمرللشيڭشمشاتلشغېشادناغرۇتاشلېساغمۇقەۋۇسەچماترشباغزشڭېد10
ىنېمنەدەبقادناقچېھ،ناغشلپاقىنېمرلمات،ناغلاشروقنەلشبقۇلۇغااراقنەم؟ۇدشرۆكمشكىنېم:«ىدېدقادنۇمەدشلاۆك،ىاشكناغزۇبىنھاكشن18 ۇدياملاقپۇتنۇىىنمشرشلھانۇگڭشنېمادۇاغۇلۇىنشدشممەھ؟نەمشقروقنشدشمېننەمۇديەمرۆك قشلرابڭشنرلناسنشى،ىنشكشلنەكشىقۇرويەسسەھڭشمنوىنشتشايۇقڭشنشزۆكڭشنراگشدرەۋرەپ،ۇدشقروقنشدشرشزەنڭشنرەلشاشكتەقەپمەداىقادنۇب19 ۇديەملشبىنشقشلناقشليوىىنرەلپەرەتيشپاەمڭەى،پۈرۆكىنشرشللوي ىدشراقەگشسشممەھڭشنرلۇىنشيېكنشدنەكشلەممەكۇمرلۇىنەلشبڭشنۇشىتتەلشبلنۇرۇبنشتاشلشتشرايىنشسرەنەممەھۇى20 .ۇدشتېكپشلېىىنۇىاسشمنلنامۇگ،ۇدشنشلازاجادشرشلشچوكرەھەشىاشكۇب21 ۇدشلوبەللشبنەلشبىلاياىناغشدشلېكپشلېىىسشراۋڭشنشرشباقشابەۋناغلشرياىنشدشرېىۇى22 ،پانيوىەاشھاپادانشزۇى،ىسشچنشچۈىناغلشققشلپلشاەگشرېىزۆىۇى،نشدشچنشككشىىدلشققشلپلشااغشنۇناقڭشنادۇاغۇلۇىنشدشممەھۇى،نەلشبىدلاى23 .ىدلەكپشلېىىنرلشلابنشدشپشرەترەىرشباقشاب ۇدشلۈرۈتشۈرۈسنشدشرشلشلابەۋۇدشنشلېكپشلېىەكتەىاماجۇى24 ۇديەمرەبەۋېمىرشلااش،ۇديامتراتزشتلشيىرشلشلابڭشنۇى25 .ۇديەملۈرۈچۆىىرشلتەمھۆتڭشنۇى،ۇدشرۇدلاقەكتەنەلىنشسشمشلسەىڭشنشزۆىۇى26 ۇدشلشبىنشقۇلقويەسرەنقشلتاتۇمنشتاشلېسقلۇقەگشرشلرمەىڭشنراگشدرەۋرەپ،ىنشقۇلقويەسرەنىاااينشتشۇقروقنشدراگشدرەۋرەپرلناغلاق27 رۈمۆىنۇزۇىششلشقلۇبوقىنۇى،پەرەش-ناشغۇلۇىششاشگەىەگشببەر28 24باب .ۇدشنشتاامادشسشراىىقلەازۆى،ۇديەلشيشھدەمىنشزۆىتەمكېھ1 ۇدشلشقەبشلەغادشدلاىىتشردۇق-چۈكڭشنۇى،پشچېىىنشزغاىۇىەتكشلشچتەىاماجنۈتسۈىنشدشممەھ2 مشدشلپاقكەتتۇلۇبىنشزۈيرەي،پشقشچنشدشزغاىڭشنادۇارشداقەگشممەھنەم3 .ەتكۈرۋۈتقۇلتۇلۇبمشتاەت،مۇدرۇتادرلياجزشگېىنەم4 مشدااماتقۇلرۇقاوچ،پاروىىنشسشمنلياىڭشنتەننەجزۇغلاينەم5 .مۇدلوبەگشىنەمەتتەللشمەۋقلەارشبرەھ،ەدشزۈيرەي،ادشنۇقلودزشڭېد6 ؟نەمشلاقادشسارشمڭشنمشك،مشدلاىماراىنەلشبىسشممەھڭشنرلۇب7 ،نۇسلوباتپۇقايڭۇغلارۇت:«پۇرۇدلاىماراىىنمشرشدېچىاشكناقتارايىنېم،ىدرۈشۈچقۇريۇبااامىچۇقتارايىنشسرەنەممەھ،نەلشبڭشنۇش8 ىدېد»نۇسلاقسارشمەدەيشلشىارسشى .نەمياملوبپۇلغەمزشگرەھنەم،ىتتارايلنۇرۇبنشداينۇدىنېمۇى9 مشدلۇرۇقادنوئشسنەمپشلشققادنۇشمشدلشقتەمزشاادشدلاىڭشنۇىادرشدېچسەددەقۇمنەم10 ىدشىرابمۈچۈكڭشنېمادمېلاسۇرېي،ىدرەبماراىااامۇىەدرەھەشكۈلمۈيۆسلشاااوى11 مشتتراتزشتلشيەدرەلشاشككشلتەمرۆھۇمشدشمسشقرشبڭشنشسارشمڭشنزشمشببەرنەم12 مشدنلغۇلۇىكەدشخشرەدياغشراقىكشدشغېتنومرېھ،كەدرشدېكىكشدناۋشلنەم13 ۇس،پۇلوبزشگېىكەدشخشرەدنۇتيەزلشداىىكشدزشتېىقشلمشقېي،كەدشرشلكۈلمۈسۆىلۈگرشتەىىكشدوخشرېى،كەدشخشرەدامرواىكشدشدداگ-نېىنەم14 مۇدلوبڭوچكەدشخشرەدخەرەدىكشدشيوب ىكشدشرشدېچەۋىقشرۇپقشلتات،سشكنوى،نابلاگشاااوىاغمۇھرەمىااايڭەىەدمەھ،مشدرەبقارۇپقشلتاتشاااوىاقسۇتلاپساىەۋنشچرادنەم15 .مشدراقشچقارۇپقشلمشقېيكەدرلقارۇپيۇبشۇا .ىرشلااشڭشنتەقپەشەۋپەرەشمشرشلااش،پۇزوسىنمشرشلااشكەدشخشرەدناپرۇت16 ىسشۋېمڭشنقشليابەۋپەرەشمشرشللۈگ،ىدراقشچقارۇپقارۇپشۇاااامىلېتمۈزۈى17 .نەمشسشناىڭشندشمۈىسەددەقۇمەۋمشلشب،شۇقروق،تەببەھۇملشداىنەم18 رلاۇرۇدلوتنەلشبمشرشلشۋېمەۋرلڭشلېكاغمشنېيڭشنېمىسشممەھڭشنرلناغلوبيشلاانشدنەم19 قشلتاتۇمنشدلەسەھمشرشلسارشم،قشلتاتۇمنشدلەسەھمەرشتااڭشنېمىكنۈچ20 .ىدشسسۇىرەلنەكچشىىنېم،ۇدشلوبچاىلشنەيرلناغشديەيىنېم21 ۇدياملشققشلنامايرلناغلشقششىنەلشبنەم،ۇدياملوبلشجشازشگرەھرلناغلشقتەىاتشىااام22 نۇناقناغۇريۇباقشۇرۇدلاقسارشمەگشرشلتەىاماجپۇقاياسۇماتتەھ،ىباتشكەدھەىڭشنادۇاغۇلۇىڭەىىسشممەھڭشنرلۇب23 ادشنېيڭشنۇى،ادۇازۇغلايراگشدرەۋرەپرشداقەگشممەھىكنۈچ،ۇدشلاۋشلشسېىمەكھەماغڭشنۇى،ۇدشرۈتشەلنەييەىۇمىنېسۇى.رلااملوبكۈلچۈكەدزشمشببەر24 قويراكتاجشناقشاب ۇدشرۇدلوتىنشسرەنەممەھنەلشبىتشساراپ-لشقەىشاااوىاقسشرگشتەۋنوسشفەدرەلشۋېمىڭېيۇى25 .ۇدشتيەپۆككەدەيشنادروئشىادشتقاۋلۇسوھ،شاااوىاغشسايرەدتارشفىناشنششۈچۇى26 ۇدشتشسرۆككەدنوئېگەدشلشگزەممۈزۈى،قۇلقۇرويىنشتامشلەتمشلشبۇى27 ۇدياملاپاتىدمەىىنۇىمەداىىقرشااى،ىتتيامۇنوتلەممەكۇمىنۇىىاشكىچنشرشب28 .رۇقاوچنشتقۇلرۇقاوچرۇقاوچىرشلتەھشسەن،پۆكنشدزشڭېدىرشللايشاڭشنۇىىكنۈچ29 مشتقشچپۇلوبڭەتسۆىاقغاب،كەدنشقېىنشدايرەدۇمنەم30 مشدېد»مشدراغۇسپۆكىنمشتشۋشراكغاب،مشدراغۇسىنمشغېبىااايڭەىنەم:«نەم31 .نەمشتەۋەىاغرلقارشيىنشرۇنڭشنۇى،پشرېبتامشلەتناغشديارشقراپكەدنەگشتەىىخېتنەم32 نەمشرۇدلاقەگرەلرۋەدقشلرابىنۇى،پۈكۆتەدشتشپۈسكشلرەبمەغيەپىنتامشلەتلشنەينەم33 مشدلشقتەمزشالنۈچۈىرلناغشديەدزشىتەساراپ-لشقەىىكلەب،سەمەىلنۈچۈىمۈزۆىنەمانام34 25باب -رەى،ىتشببەھۇمڭشنرلشنشوق،ىقشلقاپشتتشىڭشنرەلرەدارۇب:مۇدرۇتنشدمۇنروىلەزۈگادشدلاىڭشنرەلرەىەۋڭشنشراەت،پۈلۈرۈتشلەزۈگنەماتاشىچۈى1 نەگلەكەككشلرشبلاياى ناغشدشلشقانشزەۋ،يابىچناغلاي،لەغەبمەكناغشدشنشلرۇرغەم:مشدشجنەرقشتتاقنشدشتاياھڭشنرلۇىنەم،ۇدشرۆكنامايىنمەداىلشاچۈىمشھورڭشنېم2 .انشزىرېق ؟زشسيلاپاتەسرەنۇمقادناقادزشڭشتقاۋشاي،زشڭشسلوبناغشمشلپوتەسرەنچېھادزشڭشتقاۋشاي3
!ششىلەزۈگنەگېدشمېنىاشلشبىنتەھشسەنڭشنرەلشاشكىكمشدەق،ەگرەلكۈتڭەرلۈكيەى4 !لەزۈگنەگېدشمېنششلشقتەھشسەنەۋششنششۈچەگرەلشاشككشلتەمرۆھ،ىتشساراپ-لشقەىڭشنرلناغناشايىى5 .ىپشرەش-ناشڭشنرلۇىشۇقروقنشدادۇا،ىجاتڭشنرلناغناشايەبشرجەتنۇغرۇن6 شۈرۆكىنشاشلشقشيڭشننەمشۈدمەداىناغلوبلاشۇانشدشرشلشلاب:نەميەدنەلشبمشلشتىنشسشچنشنوى،رابششىزۇققوتناغلشقمۈكۆھاقشۇلوبلاشۇاەدمۈلاۆك7 :رلناغشدياشاينۈچۈى .ىااايىاشكناغشملشقتەمزشاەگرەىقشيلۇمنشدشزۆىەۋناغشملشريشسنەلشبىلشت،ناغشدشرۇتەللشبنەلشبىلاياىكشلاشنششۈچ8 ىااايىچۈگشلزۆساغشقشلۇقڭشنرلناغشديلااىەۋناقپاتىنتەساراپ-لشقەى9 قويمشكچېھناغشدشقروقنشدراگشدرەۋرەپ،اقشابنشدڭشنۇى!غۇلۇىنەگېدشمېنمەداىناقپاتتەساراپ-لشقەىىى10 .ۇدشرېبپۇتۇرويىنشسرەنەممەھىتشببەھۇم-رشھېمڭشنراگشدرەۋرەپ،نشكېل11 ىاشنشلشابڭشناشنشلغابمەكھەماغڭشنۇىداقشتېى،ىاشنشلشابڭشنشسۈگيۆسڭشنۇىشۇقروقنشدراگشدرەۋرەپ12 نشگرەباباۋبلەقاممەى،اباۋقادناقرەھااام13 .ىاشلېىچۆىڭشنرەلنەمشۈدتەقەپششلېىچۆىەۋىرشلتەبۇقوى-بازاىڭشنرلناغشدشرۆكچۆىىنېماممەى،تەبۇقوى-بازاىقادناقرەھ14 قويپەزەغنشدشتسۈىىپشزەغڭشننەمشۈدقويىاېبڭشنشاېبڭشننلشي15 مشتتەرۆكىااايىنشۇرۇتەللشبنەلشباھشدجەىەۋرشش،ەرۆكنشتشۇتۇتيۆىنەلشبلاياىلشزەرنەم16 .ۇدشرۇتشلۇغااراقكەدنەگيشكمشيشكىددۇاىنشيارشچەۋۇدشترەگزۆىىنشيارشچڭشنۇىىكشللشزەرڭشنلاياىرشب17 ۇدشنشلقشچچاىقشتتاقنشيېكنشدناغشلااىۇىۇدشرۇتلوىادشسشراىىرشلشنشوقىرېى18 نۇسشۈچەگشتسۈىڭشنۇىىمسشقرشبڭشنراكھانۇگ:رۇدزاىنۈچۈىىكشللشزەرڭشنرللاياىرەلكشللشزەرقشلراب19 .قادنۇشۇمشلاياىناغلوتنەلشبزۆسەگرەىتشجمشج،شاااوىاغشتۇپڭشنرلناغناشايششاشماياغشلويقۇلمۇق20 ڭاملوبيشلاانشدشقشللاشۇاڭشنۇى،ڭاملاقپۈشۈچەگشكشللەزۈگڭشنلاياى21 ناغلوتەگرەلتەراقاھنۇغرۇنەۋقشلزشساياھ،ششنشلقشچچاى،اسلاقپلقاسىنشرېىلاياى22 ىنرلزشتزشجاىەۋلوقزشجاىلاياىناغشديەمرەبيشللەسەتەگشرېىاتقشلشچنشيشق:ۇدشتشرايىنكەرۈيناغنلشرايەۋىيارشچ،ۇدشتيەسەپىنتەراساجلاياىلشزەر23 ۇدشلشق .زشمشلۆىزشمشممەھقشلشقراىڭشنۇى،ىدنلشابھانۇگنشدلاياى24 .قويىكشلنشكرەىداگەدلەئتەچۇملاياىلشزەر.ڭەمرەبلوياغۇس25 ڭشرېبپۇيوقىنۇىەۋڭشرېبىنشنولاتششاشرجاىەۋڭشتېۋۈزۈىنشدزشڭشنېتىنۇى،اسشمرابەچناغشلاازشسۇىرەگەى26 26باب ۇدشلوبەسسەھرشبىناسنۈكڭشنۇىىكنۈچ،كشلتاەبرەىرابىلاياىكشلتەلشزەپ1 ۇدشزۈكتۆىمەجرشتااىنشرشللشيڭشنشرمۆىۇى،ۇدشلوبلاشۇاەگشرېىلاياىكشلتەلشزەپ2 ۇدشلشرېباغرلناغشدشقروقنشدراگشدرەۋرەپلاياىىاااي3 .ۇدشلوبلاشۇانەلشبيارشچلاشۇاتشقاۋرەھۇى،اسلوببلەقىااايەگشببەر،نۇسلوبلەغەبمەكىكاييابىليەم4 ەۋىاشلشغشيڭشنشپوترەلشاشكزشسالشپوت،ىاشلشقتەمھۆتڭشنرەھەشرشب:مشتتەكپۇقروقكەبنەممشتېقىچنشتۆترابششىچۈىناغشدشقروقنشدمشبلەقڭشنېم5 راچانۇمنشدمۈلۆىىسشممەھڭشنرلۇب:شەلبشيەىناغلاي .ىسەئشجاپلشتناغشدشلشقەقلاىنەلشبمەداىەممەھەۋلاياىناغشدشلشقتەسەھاغلاياىرشباقشابتەرسەھ-ۇغياقەۋتەرسەھ-ۇغياقاممەى6 .كەدناقتۇتناياچىاشكناقتۇتىنۇى:قۇرۇتنۇيوبنەگنەرۋەتپۇلوبنشيېك-ىرشگلشىنۇتوالشزەر7 ۇديامپايىنشسۇمونڭشنشزۆىۇى،ۇدشلشقاديەپپەزەغقشتتاقرلرشجلاغىكشدلەئتەچەۋلاياىتسەم8 .نشكمۇمىاشنشلشبادشقشپاقەۋىتشپايشقرۇببەكەتڭشنۇىىقشلزاۋشاشھاپڭشنلاياى9 ۇديلرواىنشزۆىنەلشبكشلنشكرەىكەبۇىاسشملوب،ڭۇتۇتقشتتاقىنۇى،اسشملشقسۇمونزشڭشزشقرەگەى10 ڭاملاقناريەھاسلشققشلپلشاەگزشسۇىرەگەى،ڭشلشقتەققشدەگزۆكزشساياھ11 .ۇدشچشىىنۇسرشبرەھىكشدشنېيەۋۇدشچاىىنشزغاىكەدشچتەھاياسقۇلزۇسسۇى،ادناقپاتىنقلۇبۇى12 ۇدياروبىنشرشلكەاۆسڭشنۇىىتشساراپ-لشقەىڭشنۇى،ۇدشلشقلاشۇاىنشرېىىتشقپەشڭشنشلاياى13 قويەسرەنكشلتەممشقەچنۇىكەدنەكتەگۆىىااايىنلشقەىەدمەھىسشغۋوسڭشنزشمشببەرلاياىكۈلمۈيۆسەۋرۇغمشج14 .ۇدياملوبەكشەلرشدەقىنشقۇلقۇرۇقڭوچڭشنۇى،تەقپەش-رشھېمشوقلاياىنەمتەقاداسەۋزشسسۇمون15 قادنۇشۇمشكشللەزۈگڭشنشلاياىىااايەدشپشترەتڭشنشيۆىشاااوىاقشايۇقنەگلۈرۈتۆكادنامساى16 قادنۇشۇمشكشللەزۈگڭشنيارشچىكشدرۋەدناقاشپكەدشنشغلوبرۇنكۈزۈسەدشتسۈىڭشنماشسەددەقۇم17 .قادنۇشۇمرلتۇپلشداىنەلشبكەرۈييامشتاوت.ەدشتسۈىڭشنشۈمۈكرەلكۈرۋۈتنۇتلاى18 ڭەمرەبەگرەلشاشكشۇنوتانىنزشڭشتشۋۋۇق-چۈكلقاسىنلۈگىكشدڭشاېي،مۇلغوى19 ڭشلشقچنەاشىاغشقشلشااايڭشنزشڭشرشبماى،ڭشرېتنەلشبڭشقۇرۇىزۆى،ادڭشغېچنەكاشرېىاغلۇسوھلومادزشتېىنۈتۈپ20 .ۇدشلوبەگشىەكچنەاشىناغلوبنشدشتشۇپىااايڭشنرلۇىڭشقرشىناغرۇدلاقنەس،پشلشققادنۇش21 رانۇمىشراقەگمۈلۆىەگشرېىلاياىناغلشقيوتاممەىۇدشنشلباسېھكۈرۈكۈتلاياىەاشھاپ22 ۇدشلشرېبەگشاشكناغشدشقروقنشدراگشدرەۋرەپلاياىراداۋقەتنشكېل،ۇدشلشرېبەدشتشپۈسىسشۋشسېنەگرەىلشزەرلاياىلشزەر23 .ۇديەلتەمرۆھىنشرېىلاياىيشمشمەساممەى،ۇديەلبشيەىىنسۇمونلاياىزشستەيشمشمەس24 ۇدشقروقنشدراگشدرەۋرەپىاشكناغلشقسۇموناممەىۇدشنشلباسېھتشىلاياىزشسسۇمون25 ۇدشنشلباسېھزشسادۇانشدشممەھىاشكناغلشقكشلزشستەمرۆھنەلشبىقۇلرۇرغەمىنۇىاممەىۇدشلشراقپەدقشللشقەىنشدشممەھلاياىناغلشقتەمرۆھەگشرېى26 .كەرېكشلغوقىنرەلنەمشۈدقشلشقراىشللشتەۋلاياىنەكتەكپارشقراج-پارشقراۋقشتتاق27 رەلشاشكنەگشمنەشۈچەۋىچاەجناغلوبراچۇداققشلتارمان:ۇدشرۈدنەلپەزەغىنېمىسشچنشچۈىرابششىىككشىناغشدشلاساغۇغياقىنمشكشرۈيڭشنېم28 ۇديلراييەتىنچشلشقراگشدرەۋرەپىاشكناغشدشتياقاقھانۇگنشتقشليشناققەھ .ۇدياملوبيشلاانشتھانۇگرېككاا.كەرېكىشۇرۇتشلقارشينشتاشلشقمۇلۇزىنشزۆىرەگشدوس29 27باب ۇدشيوقپشرياقىنشرشلزۆكىاشكنەگشلزۆكىنكۈلپۆكىدلشقھانۇگنۈچۈىششىكشچشكرەلشاشكنۇغرۇن1
29باب .ۇدشلشقلەمەىەگرەلرمەىىاشكنەكتيەچۈكىنشلوق.ۇدشرېبزرەقاغشسشنشوقىاشكلشدمشھەر1 ڭشرېبادشتقاۋاغزشڭشنشوق،ڭشرېبزرەقادناغلوبقشلجايشتھېىاغزشڭشنشوق2 زشسيلاپاتىنشسرەنقشلمشزلەگزشڭشزۆىمشىادنەس،لشقكشلنەمتەقاداسنەلشبڭشنۇى،لقاسىنڭشپېگ3 .ىدلشقراچۇدەككشلشچشراۋاىناغلشقمەدراياغرلۇى،پلباسېھىناشپېتىنۇى،ەدنەگرەبەكتەيشراىەسرەنرشباغرلۇىرەلشاشكنۇغرۇن4 تەرسەھ-ۇغياق،ۇدشترازۇىىنتشقاۋۇىادناغرۇتياقاممەى،ۇديەلزۆسپۇنۇسيوباغشلۇپڭشنشسشنشوقۇدشيوقپۈيۆسىنشلوقڭشنمەداىۇى،ەچۇغلشقلۇبوقۇى5 ۇدشنشرغاىنشتتشقاۋەۋۇدشرۇتياقىنشرشلزۆس زشسبەۋەسەۋىدلشقمۇرھەمنشدشلۇپىنۇىۇى،اسشملوبقادنۇىرەگەى:ۇدياناسكەدناقپاتىنۇىەۋۇديامللشقلۇبوقىنشمشرېيڭشنۇى،اسلشقەبشلەغۇىرەگەى6 ۇدشلشقسۇموناغڭشنۇىنۈچۈىپەرەشلويرۈمۆتەۋۇديەلۆتنەلشبتەنەلاغڭشنۇىۇى:ىدلشقنەمشۈداغڭشنۇى ىدلشقتەرىناشرېبزرەقەگشسشلشماىۇمراچانڭشنرەلرەىاقشابپەرشسنەىنشتشادلاىرەلشاشكنۇغرۇنااۇش7 .رۈتكشچېكىنقشلساملشقمشھەراغڭشنۇى،نشغلشقرۋەسەگمەداىىكشديۆىتارمانۇمشتقادنۇش8 ڭەمۈرۆىزۈيىنۇىنشدشبەۋەسىكشللەغەبمەك،ڭشلشقمەدراياغرلتارماننۈچۈىقۇريۇب9 نۇسشمتەكپشاشلتادادشتساىڭشنشاتۇى،ڭۇيوقپشتشقويىنزشڭشلۇپنۈچۈىزشڭشتسودەۋزشڭشاشدنشرېق10 .ۇدشلېكپشلېىادياپپۆكنشدنۇتلاىەگزشسۇى،ڭلقاسەچشيوبىرمەىڭشننۈتسۈىنشدشممەھىنزشڭشنشزەا11 ۇدشرۇدلۇتۇقنشدرەلتەبۇقوى-بازاىقشلرابىنېسۇى،ڭشلشقەقشدەسادزشڭشرشبماى12 ۇدشلشقڭەجقارشاااينشدەزيەنەۋناقلاقكۈلچۈكىشراقاغرلڭشنشمشۈدڭشنېسۇى13 .ۇديلشاتىنۇىىاشكزشسلشقەىاممەى،ۇدشلوبلشپېكاغشسشنشوقمەداىيشمشمەس14 ىدرەبىنشنېجنۈچۈىزشسۇىىكنۈچ،ڭاملاقپۇتنۇىىنشقۇلتسودڭشنزشڭشكشللشپېك15 :ۇديلشاتپۇرۇدغاىىنشكلۈمىااايڭشنكشللشپېكراكھانۇگ16 .ۇدشرۇدلاقەدشچشىرەتەاناغلاۋۇزۇقتۇقىنۇىىاشكناغشديەمتەيىلقەى17 ،پشرشقشچپلغوقنشدشرشليۆىىنۇىرەلشاشككۈلچۈك:ىديوقپشتشرۋەتكەدشنۇقلودزشڭېدىنرلۇى،پشلشقراكشبىنرەلكۈلۈمىاااينۇغرۇنپشاشتېرۇس18 .ىدرۈيپشنشلياىادشسشراىرەلتەللشمتاي اغڭشنۇىەۋناغلاىەگشتسۈىىنشتشراجشتڭشنرلشقشابنۈچۈىششلېىادياپ،ۇدشلاقپۈشۈچەككشللشپېكىاشكلشزەرناغلشققشلپلشاەگشرشلرمەىڭشنزشمشببەر19 ۇدشرشكاغاۋەدىاشكناغلشقلەمەى ڭشلشقتايشتھېىنشدزشڭشقشلساملاقپۇلوبشاااوىۇمڭشنزشڭشزۆى،ڭشلشقمەدرايپاراقەگزشڭشچۈكاغزشڭشنشوق20 .ىيۆىششپېيىنسۇمونەۋكەچېك-مشيشك،اكلوب،ۇسىمشھۇمڭەىڭشنقشلتاياھ21 ىاااينشتتەلېبكۇزانىكشدشيۆىڭشنيۆىاقشابىشۇمرۇتڭشنلەغەبمەك22 ڭۇلوبىزارنۈچۈىقشلسامشلااىىنشرشلتەراقاھڭشنزشڭشيۆى،نۇسلوبپۆكىكايزاىىليەم23 نەسيامللشقتەىرۈجاقاشچېىىنڭشزغاى،ڭاسلوبمەداىتايەدرەيەقنەسىكنۈچ،تاياھقشلاشنشچېىۇمشلوتششتياقەگيۆىنشديۆى24 زشسيلااىىنرەلزۆسقشچچاىاقشابنشدڭشنۇب،ڭاملشقرۈكۈش،ڭشلشقتەپايشز،ڭشچېىلۈاۆك25 .نشگرەبااامىنڭشرشلشسرەنناغشلراييەت،پلرشزاھناخشتسادرشبپشلېك،مەداىشۇنوتان26 جاتھومەگمۈيۆىڭشنېم،ۇدشلېكاققاتايماكاىنشگرەبنۇروىەگشاشككشلتەمرۆھ،مەداىشۇنوتانيەى27 شەلبشيەىىنشچۈگرەبزرەقەۋىشۈسۆىڭشنشسشگشىيۆىقشلاشنشچېىەگمەداىكشلاشنششۈچرلاشىۇب28 30باب .ۇدشرۈتاشرېىاققشلمارۇا-لاشۇاىنۇىىاشكناغشدشيۆسىنشلغوى1 ۇدشلوبلاشۇانەلشبىرشلشۇنوتەۋۇدشلوبلاشۇانشدڭشنۇىىاشكناغشلازاجىنشلغوى2 ۇدشلوبلاشۇاۇىادشدلاىىرشلتسود،ۇدشلاساغۇغياقىننەمشۈدىاشكنەكتەگۆىىنشلغوى3 .ىدرۇدلاقىنشرشبشاااوىەگشزۆىۇىىكنۈچ،كەدنەگشملۆىۇى،ۇمشسلوبنەكتەكپۈلۆىىسشتاى4 ىدشمرۇغياقەدنەگلۆىۇىىدلوبلاشۇاپۈرۆكىنۇى،ادشتقاۋتاياھۇى5 ىدرۇدلاقىناشلېىچۆىناغشدشلشققشلشاااياغشرشلتسودەۋىچۇغلاىچۆىنشدشرشلنەمشۈدادشسشقراىۇى6 .ۇدشلوبەراۋاىىيشچۈىڭشنۇىادناغشلغشيرشبرەھ.ۇديلغابىنشرشلتەھاراجڭشنۇىىاشكناغلشقپۆككەبىنشلغوى7 ۇدشلوبنەتسەقلابناغلۇرۇدلاقەگشزۆى،ۇدشلاقپۇلوبشابتاىناغشملۇزۇب8 ۇدشتېۋۇرۇتشلرشغېىىنزشسۇى،ڭانيوىنەلشبڭشنۇى،ۇدشيوقپۇتۇقروقىنزشسۇى،ڭشلشقزارواىنزشڭشلاب9 .زشسيەمشلاشچىنزشڭشاشچادشرشااى،پۇلوبۇغياق-مەغنەلشبڭشنۇىاسشملوب،ڭەملۈكنەلشبڭشنۇى10 ڭاممۇيزۆكەگشرشلشچۈكشەگەىڭشنۇى،ڭەمرەبكشلنشكرەىاغڭشنۇىادشتقاۋشاي11 ۇدشلېكپشلېىۇغياقەگڭشبلەق،نۇسشملاقپۇلوبزشستەىاتشىاااس،پۇلوبلشھاجۇى،نشغرۇىادشغېچكشچشكىنۇى،پشگېىىنشنيوبڭشنۇىادشتقاۋشاي12 .نۇسشملاقپۇلوبھانۇگاااسىرشلاشملشقيشناۋھەشڭشنۇىاسشملوب،نشقتۇتەككەگمەىىنۇىەۋنشغشلازاجىناۇلغوى13 ىاااينشديابناغنلبازاىەدشنشدەب،كۈلچۈكنۇناقيشساساىەۋملغاس،لەغەبمەك14 نۈتسۈىنشتقشليابزشسكەچنەدەبكۈلچۈك،نۈتسۈىنشدنۇتلاىقشلرابىكلۈمىااايڭشننەدەبەۋقشلملغاس15 .قويقشللاشۇاۇمنشدشقشللاشۇابلەق،قويقشليابەدشتسۈىڭشننەتملغاس16 ىاااينشدلەسېكزشسكۈلزۈىىكايتاياھقشچچاىمۈلۆى17 كەدشرشلناقشميلاقشۆگناغلۇيوقەگشربەقىددۇارەلتەمېن-ۇزاننەگلشتېىاغزشغېى18 .قادنۇشۇمشاشكناغلشقكشلشەكنايشزاغراگشدرەۋرەپ.ۇدياملوباقشارۇپەۋەكاشيېيۇىىكنۈچ؟رابىسشدياپەمېنڭشناشلشققشلنابرۇقاقتۇب19 كەدشقشلشابادروىناغشدشرۇتپشقېۋااھەۋپلقاچۇقىنزشقرشبىددۇا،ۇدشلشقەلانپۈرۆكنەلشبىزۆكۇى20 امنلبازاىنەلشبىتشھشسەنڭشناۈزۆى،ەمرەباققشلرشغېىىنڭشلقەى21 .ۇدشترازۇىىنشرمۆىڭشنۇىىقشللاشۇاڭشنناسنشى،ىتاياھڭشنناسنشىىقشللاشۇاڭشنبلەق22 قويادياپادڭشنۇى،ىدرۈتلۆىىنمەداىنۇغرۇنۇغياقىكنۈچ،نشغرۇتشلقارشينشدنەسىنۇغياق،نشگرەبىللەسەتەگڭشبلەق،يۆسىنڭشنېجزۆى23 ۇدشلېكپشلېىنۇرۇبنشتتشقاۋىنشايقشلناچتايشتھېى،ۇدشتراقسشقىنشرمۆىپەزەغەۋتەسەھ24 .ۇدشلۆبلۈاۆكەگشكشمچشى-كەمېيەۋىشۆگڭشنۇىكەرۈيىااايەۋيۇخشۇا25
31باب .ۇدشرۇتشلقارشيىنۇقيۇىىقۇلروخمەغڭشنۇى،ۇدشتشرواىنشۆگششتشزۆكىنقشلياب1 ۇدشزۇبىنۇقيۇىلەسېكقشرغاىىكنۈچ،ۇديەمتەكاغشسۇقيۇىڭشنمەداىششلشقششۋرەپ2 ىدلوتنەلشبىرشلكۇزانڭشنۇى،ادناغلاىماراىۇىرابىكشگمەىروزاتشلپوتقشليابڭشنرلياب3 .جاتھوملشنەيۇى،ادناققشچاغلويۇى.ۇديەلاشىەدشرېيتارمانڭشنۇىرلەغەبمەك4 ۇدشلوبكشلرەتېيىاشكنەكشەگەىەككشلكشرشچ،سەمەىمەداىيشناققەھمەداىناغشدشيۆسىننۇتلاى5 ىدلوبرشزاھىشۇلۇزۇبڭشنرلۇى،ىدلوبكلاھڭشنرەلشاشكنۇغرۇننۇتلاى6 .ۇدشتېكپشلېىىنۇىقەماەىرشبرەھ،ڭاشاكشلتۇپنۈچۈىرلشچۇغلشققشلنابرۇقۇب7 !كشلتاەبرەدەقەنرليابناغشماامنشيېكنشدنۇتلاى،ناغلشپېتزشسشتۈك-مەك8 ىدلشقىنرلاشىپشياجاىادشسشراىىقلەازۆىۇىىكنۈچ،زشميەدكشلتاەبىنۇىزشب؟مشكۇى9 ؟ۇمشدلشققشلنامايىكاي؟ىدشمشجنەر،ۇديەلەتشجنەرمشك.نۇسرۈتلەكپەرەش-ناشاغڭشنۇىنشدناى؟ناغلشپېتلەممەكۇمەۋناغنشلشققانشسقشلشقراىۇبمشك10 ۇدشلشقنلېىەقشدەستەىاماج،پۇلۇرۇقىرشللامڭشنۇى11 ڭەمېد»پۆكشۆگادڭشنۇى:«اغڭشنۇىەۋڭاملشقكۈلزۆكچاىاغڭشنۇى،زشڭشسرۇتلوىادناخشتسادلومزشسرەگەى12 .ۇديلغشيادنۇروسرەھۇىاقشلاۇش؟ەمېنەسرەنراچانۇمنشدزۆك،ڭۇتۇتەدزشڭشسېىىنشكشلنەكشىششىنامايڭشنزۆكناماي13 ڭامشلشاتاققاماتەللشبنەلشبڭشنۇىىنۇى،ڭامشراقەگرەيەقىنزشڭشلوقۇى14 ڭۇلوبقشللشقەىنشتتەھەجرەھ،ڭاملشقمۈكۆھەگزشڭشزۆىىنزشڭشنشوق15 .رلااملشقكشلنەمچۆى.ڭەيىنرەلشسرەنناغلۇيوقادزشڭشدلاى،شاااوىاغناسنشى16 نشغشمنۇيوتنشغلشرياىنەلشبىدلاىنۈچۈىقلاەى-پەدەى17 ڭامتازۇىىنزشڭشلوقنەلشبىدلاى،ادناغرۇتلوىادشسشراىرەلشاشكنۇغرۇن18 .ۇديامقشچلاماشاقتاۋشراكۇى،ەياپۇكەسرەنزاىىتشياھاننۈچۈىمەداىنەگنەلشيشبرەتىاااي19 ەللشبنەلشبڭشنۇىىتشساراپ-لشقەى،ۇدشرۇتنشدشنروىرۇدلابۇى:ۇدشلېكنشتاشنشلازشغلاھارۇتتوىشلاۇىملغاس20 .نشغلاىماراىپۇسۇق،رۇتنشداۇنروى،ڭاسلوبناغنلرۇبجەمەكاشيېيقاماترەگەى21 لەسېكقادناقچېھاااسااۇش،لوبزېتادڭشرشلاشىقشلراب:نەسيلاپاتكەدمشنشقتيېىاااسنەمادشرشااى،ڭەمرۆكسەپىنېم،لااىىنمشپېگ،مۇلغوى22 ۇديەملەك ۇدشنشاشىاغشتلكودششلشقىنشرشلاشىيۆىىااايڭشنۇىەدمەھۇديەلزۆسىااايىنۇىرەلشاشك،اسيوقنشكرەىىنششۆگڭشنۇىىكمشك23 .ۇدياملوباقاشنشلنامۇگنشدشقشلھاۋۇگڭشنشقشلاۋرەپشبڭشنۇىەدمەھ.ۇدشلشقتەياكششرەھەشنۈتۈپىشراقەگمەداىناغشديەيىنششۆگڭشنۇى،نشكېل24 ىدلشقكلاھىنرەلشاشكنۇغرۇنباراش،ىكنۈچەمتەسرۆكىنڭشقۇلرۇتاباتباراش25 ۇديلتاپسشىىنقاغرشققشلشقراىشلشچقاچوى26 ىكنۈچ؟ۇدشلوبقادناقتاياھنۈچۈىمەداىزشسباراشاتقادنۇى:ەسچشىقاراھلاھارۇتتوىۇىرەگەى،ىااايلشاااوىاقتاياھنۈچۈىناسنشىىقشراھمۈزۈى27 ناغلاساينۈچۈىششلشقلاشۇاىنرەلشاشكۇى :ۇدشلېكپشلېىقشللاشۇاەۋقشللاشۇاەكبلەقيەپنشديەپ،پۇلوبتسەمپشچشىقاراھىنقاراھ28 ۇدشرشقشچپۈرۈتلەكارشجام-لەدېجەۋششترات-شلاتىنقاراھششچشىپۆكىنقاراھنشكېل29 ۇدشلشقاديەپتەھاراجەۋۇدشتشلنەۋۆتىنچۈكۇى:ۇدشرۇشاىىنقشچچاىەچۈگرۈتلەكىنشپشزەغڭشنقەماەىششچشىقاراھ30 .ڭاملشقمشسېباغڭشنۇىپشلشقتەۋەدەكاشچشىىنۇى،ڭاملشقپەگاغڭشنۇى،ڭەمرۆكسەپىنۇىادشقشللاشۇاڭشنۇى،ڭەمشلبشيەىىنزشڭشنشوقاتباراش31 32باب ااۇش،ڭۈلۆبلۈاۆكنەلشبقشللشدشياتسەىاغرلۇىلوبادشراتاقڭشنرلۇىىكلەب،ەمرۈتۆكىناۈزۆى،ڭاسلاقپۇلوبىنشياجواڭشنتەپايشزنەسرەگەى1 ڭۇرۇتلوى .ڭشلېۋۇرۇاپاتجاتنۈچۈىزشڭششۇرۇتشلنۇروىىااايىنماريابەۋزشڭششۈتۆىمارۇا-لاشۇانەلشبرلۇى،نشيېكنشدناغشدنۇروىىنزشڭشپشزەۋنۈتۈپ2 ۇدشلشققۇلنۇقسوتاققشلساميوقاكشزۇمنەلشبمۈكۆھەنلشقاىاممەى،ۇدشلېكاااسۇىىكنۈچ،لاقاسقاىنەس،ڭەلزۆس3 ڭەمتەسرۆكتەساراپ-لشقەىنشتتشقاۋ،ڭەمكۆتىنرەلزۆسەدرەيرابتناكشزۇم4 .كەدشسشگلەبڭشننوبراكناغنشلېساغنۇتلاىىترېسنوكاكشزۇمرشبەتتەپايشز5 قادنۇشۇمشسشيشدولېمڭشنشكشزۇمنەلشبباراشقشلمشقېي،نەلشبىتشپۈسشۇلوبىسشگلەبڭشنتەرمۇزناغلۇيوقەگرەسەىنۇتلاى6 زاىىتشياھانادناغلاروسمشتېقىككشىاممەى،ڭەلزۆس،اسلوبقشلجايشتھېىەگزشسرەگەى،تشگشي7 .ڭۇلوبكەدناقتۇتىنشلشتڭشنۇىەۋناغشدشلشب.ۇدشنششۈچنەلشبزۆسزشغېىەچچەنرشب،نۇسلوباقسشقزشڭشپېگ8 ڭەمتەلاشىزۆسپۆك،ادناغلوبادشياجرەلشاشكىكمشدەقاملوبرەۋارابنەلشبرلۇى،ڭاسلوبنشدرەلمەداىغۇلۇىنەسرەگەى9 ىرشگلشىنشتاشنشلشااايمەداىزشسسۇموننۇرۇبنشتقامقاچامامرۈدلۈگ10 .ڭشتياقەگزشڭشيۆىپشكشچېكاممەى.ڭاملوبىسشقرشااىڭەى،ڭۈرۈتۆكىنتشقاۋ11 ڭاملشقھانۇگنەلشبزۆسرۇرغەماممەى،ڭشلشقىناشىناغشلاازشڭشزۆى،ڭشچېىلۈاۆكەدرەيۇى12 ڭەلشتتاەباغشچۇغرۇدلوتنەلشبىرشلشسرەنىااايەۋناقتارايىنېسنۈچۈىرلاشىۇب13 .ۇدشاشرېىاققشلشااايرلناغشديەدزشىرۇدلابىنۇى.ۇدشلاىىنشمازشتنشىڭشنۇىرلناغشدشقروقنشدشببەر14 ۇدشجنەرنشدڭشنۇبقشپانۇمنشكېل،ىدلوتنەلشبڭشنۇىرەلنەگشدزشىىنشنۇناقتارۋەت15 ۇدشرۇدنايكەدرۇنىنتەلاداىەۋۇديلاپاتمۈكۆھرلناغشدشقروقنشدراگشدرەۋرەپ16 .ۇديلاپاتەناھابەچشيوبىسشدارشىڭشنۇىىكلەب،ۇديەمنەلبشيەىمەداىراكھانۇگ17 ۇمشدرشدقەتنەگشمرەبتەھشلسەمنشدشزۆىاتتەھ،ۇديەمتەكپۇقروقمەداىرۇرغەمەۋەتشلەغاممەىۇدشلوبناچتايشتھېىىچتەھشلسەم18 ڭاملشقەبۋەت،نشيېكنشدناغلوبپشلشقمشتېقرشبڭاملشقتەھشسەن19 .ڭاملشقشيادشسشراىرلشات،اماامادلويناغشديەمشۈچپشلشقشي20 ڭاملشقچنەاشىەراكشاى-قۇچوى21 ڭشلشقتايشتھېىنشدزشڭشرشلشلابزۆى22 .رۇدشاشنشلشقارجشىڭشنرلقۇريۇبۇبىكنۈچ.ڭشنشاشىاغڭشھورزۆىاتاشىىااايرشبرەھ23 ۇدياملوبراچاننشدڭشنۇبىاشكنەگنەاشىاغڭشنۇىۇدشلاسقلۇقەگشرمەىرلناغلشقداقشتېىاغراگشدرەۋرەپ24
33باب ۇدشرۇدلۇتۇقەنەيىنۇىاتشۇرۇتقشزېىاممەىۇدياملوبقشلناماياغرلناغشدشقروقنشدراگشدرەۋرەپ1 ۇدياااوىاقتوااراپىكشدناروبىاشكناغلوبقشپانۇمادڭشنۇىاممەىۇديەمرۆكنامايىنشنۇناقتارۋەتمەداىقشللشقەى2 .ۇدشلوبقشداساغڭشنۇىىنۇناقتارۋەت.ۇدشنشاشىاغنۇناقمەداىناغشدشنششۈچ3 ڭشرېبباۋاجنشدناىپلغابىنشمتەسرۆكزشسشنشلااىزشسادناغلوبقادنۇش،ڭلراييەتىنزشڭشنشگېدەمېن4 ۇدياااوىاققوىنەكشۈچپۈلۈرۆىىرشللايشاڭشنۇىۇدياااوىاغشۋراھىكشرۈيڭشنرەلقەماەى5 .ۇديامنۇسيوبەگشسشممەھڭشنرلناغرۇتلوىۇى،ۇدياااوىاقتسودناغشدشلشقەرشخسەمتاىتاى6 ؟ۇدشرۇتنۈتسۈىىنۈكرشبەنەينۈكرشبنۈچۈىەمېن،اسرۇتشاااوىاغشرۇنشايۇقىرۇنڭشننۈكرشبرەھىكشدشچشىلشي7 ىتترەگزۆىىنرلماريابەۋلشسەپۇىىدنەلقشرەپرلۇىنەلشبىشۇنوتڭشنراگشدرەۋرەپ8 .ىدلشقنۈكىكشتتەداىىنشرشلشزەب،ىدلشقسەددەقۇمىنرلۇى،پشلشقنۈكزشگېىىنشرشلشزەبڭشنرلۇى9 ىدلشتشراينشدشزۈيرەيملاسسشھيەلەىمەداى،نشدشزۈيرەيىسشممەھڭشنرلناسنشى10 ىدرۇتشللشاپۆكىنشرشللويڭشنرلۇىەۋىدلۆبىنرلۇىەدرەلمشلشبنۇغرۇنراگشدرەۋرەپ11 ەۋىدلشقسەپەۋىدشللشتىنشرشلشزەبڭشنرلۇىنشكېل،ىدرۇتشلنشقېيەگشزۆىەۋىدشلكاپىنشرشلشزەب،ىدشلغۇلۇى،ىدشلشتتاەبەگشرشلشزەبڭشنرلۇى12 ىتتەكپشقشچنشدشنروى رلااسايەچشيوبىاشھاازۆىىنۇى،كەدشنشغلوبادشلوقڭشنشچللۇكيل13 .ىشراقاغرلراداۋقەتراكھانۇگ،اغراكھانۇگرلراداۋقەت.ۇدشرۇتىشراقەگمۈلۆىتاياھ،اققشلنامايقشلشاااي14 رابىسشككشىىشراقەگشككشىىرشبەنەيرۇدنۈتسۈىنشدشممەھ،نۈچۈىڭشنۇش15 كەدشچۇقغشيمۈزۈىىنمشقشراھمۈزۈىەۋمشدلاىادياپنەمنەلشبىتشكشرەبڭشنراگشدرەۋرەپمشدناغيوىادشرشااىڭەى،كەدناغلشغشينشيېكنشدمۈزۈىنەم16 .مشتتەۋشترشي ڭليوىىنمشكشلنەگشلاشىنۈچۈىىسشممەھڭشنرلناغشديلااىناشنشگۆىىكلەب،سەمەىلنۈچۈىمۈزۆىتەقەپنەم17 .ىرشلرادمۈكۆھڭشنتەىاماج،رلڭشلېسقلۇقەگمۈزۆسڭشنېم،رەلقلەاكۈيۈبيەى18 ەگزشسۇىاسشملوب،ڭەمرەباغرلشقشابىنزشڭشرشللام،ڭەمرەبتەۋۋۇق-چۈكاغزشڭشتسودەۋزشڭشاشدنشرېق،زشڭشلاياى،زشڭشلغوىادزشڭشغېچناقتاۋاشاي19 زشسشلشقاىۇداتياقنەلشبڭشنۇش،ۇدشلشقەبۋەت ەمرەبەگمشكچېھىناۈزۆى،ڭاسلاىسەپەن،پۇلوبتاياھنەس20 .قارشاااينشدزشڭشنشغرۇتەدشتشمرۆھ-تەززشىڭشنزشڭشرشلشلاب،ىكنۈچ21 ڭامرۇدلاقغادەگزشڭشتشمرۆھ-تەززشىڭۇرۇتادنۇروىنۈتسۈىنشدشممەھادزشڭشرشلاشىقشلراب22 ڭشلشقمشسقەتىنزشڭشرشلسارشم،اتتشقاۋناغشدشرۇتشلرشااىىنزشڭشتاياھ،پۇرۇتشلرشااىىنزشڭشرشلنۈك23 شەلاشىەۋششتشزۈت،ناننۈچۈىراكتەمزشانۈچۈىكەاېىرەلكۈيەۋقايات،كەشەا-مەي24 ۇديەدزشىكشلنشكرەىۇى،زشڭشسيوقراكشبىنۇىاممەى،زشسيلاپاتماراى،زشڭشسلاسەككەگمەىىنزشڭشدنەبرەگەى25 .قادنۇشۇمرلبازاىەۋشانيشقنۈچۈىىچتەمزشاناماي،ۇدشگېىىننۇيوباقايەۋقۇرۇتنۇيوب26 ۇدشتشگۆىىنقشلناماينۇغرۇنقشلشچراكشبىكنۈچڭشتەۋەىەككەگمەىىنۇى،پەدنۇسشمتەكپۇلوبراكشبۇى27 ڭشيشكىنرەلرشجنەزرشغېىۇمشخېت،اسشملشقتەىاتشىۇىرەگەى،ڭەلاشىپشلشققشيلەگشزۆىىنۇى28 .ڭاملشقششىچېھزشسشرايشتخشىەۋ.ڭامشاىنشدشددەھەگمشكچېھنشكېل29 .ناغلاۋشتېسنەلشباھابىنۇىزشسىكنۈچ،نۇسلوبشاااوىەگزشڭشزۆىۇى،اسلوبزشڭشراكتەمزشارەگەى30 نشدنەسۇىەۋڭاسلشققشلناماياغڭشنۇىرەگەىجاتھومكەدڭشنېجزۆىاغڭشنۇىنەسىكنۈچ،ڭۈنۈتۆىكەدڭشاشدنشرېقىنۇى،اسلوبڭشراكتەمزشارەگەى31 ؟نەسيەدزشىىنۇىنەلشبلويىسياق،ەستەكپشچېق 34باب ۇدشرۈتۆكىنرەلقەماەىرەلشۈچ،ناغلايەۋەدۇھشبىرشلدشمۈىقويىسشچنەشۈچڭشنناسنشى1 ۇدياااوىاغناغاامپشاشگەىاغلاماشەۋناغلاۋۇتۇتادشياس،ەسرۆكىنشۈچمشك2 .رۇدشقشلناغشدياااوىەگزۈيڭشنزۈياتتەھ،ىقشلناغشدياااوىەگشسرەنرشبەنەيڭشنشسرەنرشبشۈرۆكشۈچ3 ؟ۇدشلوبقادناقتەقشقەھ،نشتقشلشچناغلاي؟ۇدشلوبىلشغشلكاپىنشمېننشدشسرەنكاپان4 ۇدشلوبەدۇھشبرەلشۈچەۋكشلرەگرشھېس،ششلېسلاپ5 .ڭاميوقاغرلۇىىنزشڭشلاۆك،ەسشملشتەۋەىنشدشاشكنۈتسۈىنشدشممەھەدزشڭشتشرايشزرلۇىرەگەى6 ىدلوببۇلغەمناغشدشنشاشىەگشزۆىرلۇى،ىدشدلاىىنرەلشاشكنۇغرۇنشۈچىكنۈچ7 ۇدشلوبلەممەكۇمنەلشبكشلنەمتەقاداستەساراپ-لشقەى،ۇدشلوبلەممەكۇمنشدناغلايىنۇناقتارۋەت8 .ۇديلراكاجىنتەساراپ-لشقەىرلرابىسشبشرجەتنۇغرۇن.ۇدشلشبىنرەلشسرەننۇغرۇنمەداىناغلشقرەپەس9 ۇدشلوبناچتايشتھېىمەداىناغلشقرەپەساممەى،ۇدشلشبزاىمەداىقويىسشبشرجەت10 نەمشنششۈچپۆكۇمنشدمشنشغشديەلەيشلشداپشىنەمەدمەھمۈدرۆكىنرەلشسرەننۇغرۇنادمشنشغلشقتەھاياسنەم11 .مشدلۇتۇقنشدشبەۋەسرلاشىۇبۇمشتقادنۇش،مشدلەكچۇدەگشپشۋەامۈلۆىمشىادنەم12 ەدمەداىناغشدشزۇقتۇقىنرلۇىىدشمۈىڭشنرلۇىىكنۈچۇدياشايىھورڭشنرلناغشدشقروقنشدشببەر13 ىدشمۈىڭشنۇىۇىىكنۈچۇديامقروقەۋۇديامقروقرلناغشدشقروقنشدشببەر14 ؟مشكىچۈكڭشنۇى؟ۇدياراقەگمشكۇى!كشلتاەبرەدەقەنىھورڭشنرلناغشدشقروقنشدشببەر15 نشتقشسسشى،ىشۇرۇتكۈلچۈكەۋىاشدغوقكۈلچۈكڭشنرلۇىۇى،ەدشتسۈىڭشنرلناغشدشرۆكىااايىنۇىىرشزەنڭشنراگشدرەۋرەپ،ىكنۈچ16 ىمشدرايڭشنشۈشۈچپشلشقشيەۋششنشلقاسنشدااشاكشلتۇپ،ششپېينشتشايۇقەتشۈچەۋششنشلەئشپادۇم .ۇدشلشقاتاىتاەبەۋتاياھ،قشلملغاسۇى.ۇدشرۇدنلرۇنىنزۆكەۋۇدشتۇغرۇىىنھورۇى17 ۇديامنشلشقلۇبوقىرشلتاغۋوسڭشنرەلرەىقەھانۇدشلوبكشلشكلۈكىاشلشققشلنابرۇقڭشنۇىىاشكناغلشققشلنابرۇقەگشسرەنقەھان18 ۇديامنلچشنشتنۈچۈىھانۇگنەلشبرلقشلنابرۇقنۇغرۇنۇىلقادنۇشسەمەىىزارنشدشرشلقشلنابرۇقڭشنرلمشلازىاشكنۈتسۈىنشدشممەھ19 .ۇدشلشقكەدنەگرۈتلۆىەدشرشزەنڭشنشسشتاىىنشلغوى،ەسلەكپشلېىىنشرشللامڭشنلەغەبمەكمشك20 مەداىقشلناقرلناغشدلاىىنۇىرۇدشتاياھڭشنرلۇىىرشلنانڭشنرلرابىقشلشچنشيشق21
روخناقمەداىناغشدلاىىنشچكەگمەىناغشللايەدمەھۇدشتېۋۈرۈتلۆىىنۇىىاشكناغلاۋشتراتىنشكشلكشرشتڭشنشسشنشوق22 ؟ەمېنىسشدياپاقشابنشتكەگمەىڭشنرلۇى،ەسشۈچپۈلۈرۆىىرشبەنەي،اسلۇرۇقىرشب23 ؟ۇديلااىىنشزاۋاىڭشنمشكزشمشببەر،اسۇقوىتەنەلىرشبەنەي،ادناغلشقاىۇدىرشب24 ؟رابىسشدياپەمېنڭشنششۇيۇيڭشنۇى،ەسگەتمشتېقرشبەنەياغڭشنۇى،ىاشكناغيۇيىنشزۆىنشيېكنشدنەكگەتەكتەسەج25 ؟رابىسشدياپەمېناغڭشنۇىىرشلكشلرەتمەكڭشنۇىىكاي؟ۇديلااىمشكىناىۇدڭشنۇىمەداىناغلشققادنۇشەنەيپشرېباتياق،ناقتۇتازورنۈچۈىىرشلھانۇگ26 35باب .ۇدشلشققشلنابرۇققشلچنشتىاشكناغلشقلەمەىەگشرمەى،ۇدشلېكپشلېىىنرلقشلنابرۇقكشلرەتېيىچۇغلشقەيائشراغشنۇناقتارۋەت1 ۇدشلشقنابرۇقىنشاتاامىاشكنەگرەبەقشدەسۇدشرېبنۇىلشسېىىچۇغلاۋشتېسلامىاااي2 رۇتقشلراكسۇببەشەتششچېكزاۋنشتكشلزشستەلاداىششىناغشدشلشقنەسرۇاىنزشمشببەرششاشلقارشينشتكشللشزەر3 .نەسيەمنۈرۆكقۇرۇقادشدلاىڭشنراگشدرەۋرەپنەس4 ۇدشلوبنشدشبەۋەسرمەىىسشممەھڭشنرلاشىۇب،ىكنۈچ5 رۇدنۈتسۈىنشدشممەھىقشرۇپقشلتاتڭشنۇى،ۇدشلشقغايىنشسشپۇسقشلنابرۇقىاشلشققشلنابرۇقڭشنرلشاااي6 .ۇدياملۇتنۇىۈگاەمىرانۇمەرشتااڭشنۇى.ۇدشنشلشقلۇبوقىاشلشققشلنابرۇقڭشنمەداىلشداى7 امتيازاىىنشسشۋېمڭشناۇلوق،نشغلشقاتاىىنشپشرەش-ناشڭشنۇىنەلشبتەمرۆھاغراگشدرەۋرەپ8 ڭلاشغېبنەلشبقشللاشۇاىنشرشبنشدنوى،ڭشتشسرۆكيارشچيۇخشۇاەدشسشممەھڭشنزشڭشرشلتاغۋوس9 .ڭشرېبنەلشبزۆكلاشۇا،كەدزشڭشنشكاشرېى.رۇدنۈتسۈىنشدشممەھ،كەدناقتشيېبىنرەلشسۇى10 ۇدشرېبەسسەھەتتەياااسەۋۇدشرېبمەلۆتراگشدرەۋرەپ،ىكنۈچ11 نەلشبڭشنۇى،ىچتوسزشمشببەرىكنۈچڭەمنەاشىاغرلقشلنابرۇققەھانۇدياملشقلۇبوقىنرلقادنۇبۇىىكنۈچڭامشليوىىنشۇلۇزۇبنەلشبتاغۋوس12 .ۇديەمشلتەمرۆھىنرەلشاشك ۇديلااىىنشساىۇدڭشنرلناغشرچۇىاغمۇلۇزىكلەب،ۇدياملشقلۇبوقىنمشكچېھىشراقەگلەغەبمەكۇى13 .ەدنەككۆتىنزرەىۇملاياىلۇت.ۇدياملشقتەرىنشساىۇدڭشنرەلمشتېيۇى14 ؟ۇمسەمەىىدايرەپناغلشقنشدشتسۈىڭشنۇىناغلوبىچبەۋەساغشاشلشقشيڭشنرلۇىەدمەھ؟ۇدمامقاىشايەگشزاەمڭشنلاياىلۇت15 ۇدشتېياغرلتۇلۇبىساىۇدڭشنۇىەۋۇدشنشلشقلۇبوقنەلشبقشلشااايىاشكناغلشقتەمزشاەگشببەر16 ەچۇغراقشچمۈكۆھ،ەچۇغراقشچمۈكۆھلشداى،رشداقەگشممەھۇدياملوبىللەسەتاغڭشنۇىەچۇقشلنشقېي،پشاېتىنرلتۇلۇبىساىۇدڭشنكشلرەتمەك17 .ۇدياملشقرۋەساغرلۇىمەداىكشلتەردۇقەۋۇديامشاشوبراگشدرەۋرەپ،رەدەقاغناغلاىچۆىنشدرەلتەللشمتاي،پۇرۇىىنشرشللەبڭشنرەلزشسمشھەرمشببەر18 ەچۇغرۇدنۇسىنشرشلقاياتڭشنرلمشلاز،پشلېىىنشپوتڭشنرلرۇرغەمۇىىكات ىنرلۇى،پشلشقمۈكۆھاغشرشلاشىڭشنشمۋەقزۆىۇىىكاتىدلشقششىەچشيوبىرشلزشى-ششىڭشنرلناسنشىەۋىرشللەمەىناغلشقەگمەداىرشبرەھۇىىكات19 ەچۇغلشقلاشۇانشدشتشقپەش-مشھەر ۇدشلوبكشللشسەپكەدشرشلتۇلۇبرۇغمايەدشلشگزەمقشلشچقاغرۇق،ادشتقاۋتەبۇقوى-بازاىتەقپەش-مشھەر20 36باب :ڭاراقەگزشب،نشغلشقمشھەرەگزشب،مشببەرىى1 .تەۋەىىناۇچنۇقروقەگرەلتەللشمقشلرابناغشديامشلغوقىنېس2 نۇسرۆكىناۈچۈكڭشنېسرلۇى،ڭۈرۈتۆكىناۇلوقەگرەلتەللشمتاي3 .نشغلوبغۇلۇىنشدشسشراىڭشنرلۇى،كەدڭشنشغلوبسەددەقۇمنەلشبزشبادشدلاىڭشنرلۇىنەس4 قويھلشىاقشابنشدنەس،ادۇاىى،نۇسۇنوتىنېسرلۇى،كەدزشمشنشغۇنوتىنېسزشب5 نايامانىنڭشرشلاشىپشياجاىڭشنېسرلۇى،ڭلغۇلۇىىناۇلوقڭوىەۋىناۇلوق:نشقتارايىنرەلشزشجۆمەتشلەغاقشابەۋتەسرۆكىنرەلشزشجۆمىڭېي6 .ۇديللشق ڭشتشقويىننەمشۈد،پشتشقويىننەمشۈد:ڭۈكۆتىنپەزەغەۋڭۈرۈتۆكىنپەزەغ7 نۇسشلراكاجىنزشڭشرشلرەسەىلشسېىڭشنزشسرلۇىەۋڭەلسەىىنشدھەى،پشتراقسشقىنتشقاۋ8 .نۇسلشقمۇلۇزىنقلەارلۇى.نۇستەكپۈيۆكنەلشبىپشزەغڭشنتوىىاشكنەكتەكپشچېق9 ۇديەد»قويمشكچېھاقشابنشدزشب:«رلۇى،ڭۇرۇدنۇسىنشاېبڭشنشرشلنارمۈكۆھڭشنرليشدۇھەي10 نشغلشققشلسشراۋاغرلۇى،پشغشيىنشرشلشلشبەققشلرابڭشنپۇقاي11 .نشغلشقمشھەراغلشىارسشىناغيوقمشسشىپەدڭۇلغوىىجنۇتەۋەگرەلشاشكناغلاتاىنەلشبڭشمسشىڭشنېس،مشببەرىى12 نشغلشقمشھەراغمېلاسۇرېيڭشھاگماراى،ڭشرشھەشسەددەقۇمىى13 نشغرۇدلوتنەلشبپەرەش-ناشىنڭشقلەاەۋڭشرشلزۆسناغشدياملوبىلشگشلزۆسىننوئشس14 .ڭۈرۈدلشرشتىنرەلرەبمەغيەپنەگلەكنەلشبزشڭشمسشىەۋڭشرېبقشلھاۋۇگاغزشڭشرشلناغلوبەگشىرشااى-نشتشاب15 نۇسلوبقشداسڭشرشلرەبمەغيەپ،ڭلتاپاكۇمىنرلناقتاۋلقاسىنېس16 ،ڭشببەرڭشنېسىسشممەھڭشنرلناغشدياشايەدشزۈيرەي،لااىىنشساىۇدڭشنڭشرشلشدنەب،نەساساىەگشتشمېنناغلشقەگڭشقلەاڭشننۇراھ،مشببەرىى17 .نۇسلشبىنڭشكشلنەكشىادۇاكۈلۈگاەم ىاااينشتشۆگرشبەنەيشۆگرشباممەى،ۇديەيىنرەلشۆگقشلرابقاسروق18 قادنۇشۇمبلەقناغشدشنششۈچىنرەلزۆسناغلاي،كەدناغشتېتىنشمەتڭشنرلشددامكشلرەھەزلشارەھكۇپلاك19 .ۇدشرېبمەلۆتاغڭشنۇىمەداىلومىسشبشرجەتاممەى،ۇدشرشقشچپۈرۈتلەكىنقشلرشغېىكەرۈيقاچنۇقروق20 ىاااينشدشرشبەنەيىزشقرشباممەى،ۇدشلشقلۇبوقىنرەىرشبرەھلاياى21 ۇديەمرۆكىااايىنشمشنچېھرەى،ۇدشلشقلاشۇاىنيارشچىكشللەزۈگڭشنلاياى22 .سەمەىشاااوىەگرەلرەىاقشابىرېىڭشنۇى،اسلوبىللەسەتەۋمشيلۇم،لۈاۆكقاىادشلشتڭشنۇىرەگەى23 ۇديلشاباقشۇلوبىكۈرۋۈتماراىەۋمەدرايشاااوىەگشزۆىىچۇغلاىنۇتوا24 ۇدشرۈيپشنشلياىەدشچشىتەرسەھ-ۇغياق-مەتامىاشكناغشملوبىلاياى،ۇدشلۇزۇبكۈلۈم-لام،اسشملوبۋاشروق25 ؟ۇدشنشاشىمشكاغڭشنۇى،اسرۇتەدرەيەقەچېك،ەگمەداىقويىيۆى،اتقادنۇى؟ۇدشنشاشىمشكاغشرغوىنەگنەلنشيەتىااايناغنلتاىەگرەھەشنشدرەھەش26
نۈچۈىنەسنۈگۈب،نۈچۈىنەمنۈگۈنۈتۇدشلوبقادنۇشۇمزشڭشكڭشنزشسىكنۈچ،ڭۇتۇتەدزشڭشسېىىنمشمۈكۆھڭشنېم22 ڭشرېبىللەسەتاغڭشنۇى،ادناغلشرياىنشدڭشنۇىىھورڭشنۇىنۇسلوبمەجرشتااىسشرشتااڭشنۇى،ادناغلاىماراىرەلكۈلۆى23 .ۇدشلوبقشللشقەىاسلوبىتشراجشتقارزاى،ۇدشلېكنەلشبىتشسرۇپششلېىمەدىتشساراپ-لشقەىڭشنمەداىكشلمشلشب24 اقۇبىپېگ،ناغشدشنشللۇغۇشنەلشبىكشگمەىڭشنرلۇىەۋناغشديەديەھىنرەلزۈكۆى،ناغشدشلشقپەرەش-ناشەدشكچۆى،ناغشدشلاۋۇتۇتاقوسپشلشققادناقۇى25 ؟ۇديەلەاشرېىەكتەساراپ-لشقەىقشلشرغوت .ۇدشاشرشتەكاشرېبمەياغشلاكەدمەھ.ۇدشرېبىنشنھېزنۈچۈىششنشغيوىۇى26 ىچمەلاشىەۋىچچاغايرشبرەھناغشديەلاشىقشلاپاجزۈدنۈك-ەچېك،ااۇش27 ىقشلقشسسشىڭشنقاچوىۇىەۋۇدشلشقپارسشىىنششۆگڭشنۇىىرشلراپڭشنتوى،ادناقشليوىىنشتشمزشاڭشنرۈمۆت،پۇرۇتلوىادشنېيڭشنرۈكاۆىەنەيىچرۈمۆت28 لەممەكۇمىنۇىەۋۇدشرۇتشلنۇروىىنشسشللاكنۈچۈىششتشگۈتىنشتشمزشاۇى.ۇدياراقلشنەيەگشسشزشدنەىڭشنشسرەنناغشسايۇىرەلزۆك.ۇدشلشقشۇرۇىنەلشب :ۇدشلشقتەققشداقشلقشلشس قشلرابەۋۇدشلشقششىنەلشبقشللشدشياتسەىەگشتشمزشاەاشمەھۇى،ۇدشرۇدنلياىنەلشبىتۇپىنشقاچ،پۇرۇتلوىەدشتشمزشاڭشنۇىىچللۇكنەلشبڭشنۇش29 .ۇديەلاشىنەلشبناسىنشتشمزشا ۇدشاشرشتاقشلشزاتىنقاچوىۇىۇدشنشللوقىنشزۆىنۈچۈىشەلكەتېيىنۇىۇدشگېىشابادشدلاىڭشنشتۇپ،پاسايىنيلنەلشبىلوقۇى30 ۇدشلوبانادەدشتشمزشاڭشنشزۆىمەداىرشبرەھ،ۇدشنشاشىاغشلوقڭشنرلۇىىسشممەھڭشنرلۇب31 :سەپ-زشگېىاي،ۇديامرۇتادياجناغشلاارلۇى،ۇدياملارۇترەھەشرشباسشملوبرلۇب32 رلۇى:ۇديەمنەشۈچىنشمۈكۆھمۈكۆھ،ۇديامرۇتلوىادشنروىڭشنرلشچتوسرلۇى:ۇديامرۇتلوىەتتەىاماجەۋۇدياملاروستەھشلسەمنشتكشلشچتەىاماجرلۇى33 ۇدياملشپېتەدرەينەگنەلزۆسلشسمەترلۇىۇديامللشقنلېىىنمۈكۆھەۋتەلاداى .ەتتەئنەس-رەنۈھىرشلۇزراىقشلرابڭشنرلۇى،ۇديلقاسىنشتشلاھڭشناينۇدرلۇىنشكېل34 39باب رەلتەرااېبەۋۇديەدزشىىنشتشساراپ-لشقەىڭشنرەلشاشكىكمشدەققشلرابىچۇغنللۇغۇشنەلشبشليوىىنۇىەۋنەگرەباغنۇناقنۈتسۈىنشدشممەھىنشلقەىاممەى1 .ۇدشنشللۇغۇشنەلشب .ۇدشلوبەدرەيۇى،اسلوبرەللشسمەتەكشچنشى،ۇديلقاسىنشزۆسڭشنرەلشاشكرۇھشەمۇى2 ۇديەلزۆسەدرەللشسمەتۇغااراقەۋۇديەدزشىىنشرشسڭشنرەلشلمۈجرشغېىۇى3 -ىااايڭشنرلناسنشىۇىىكنۈچۇدشتۆىپشنشلياىىنرەلتەلۆدتايۇىۇدشلوباديەپادشدلاىڭشنرەلشدازھاشەۋۇدشلشقتەمزشاادشسشراىرەلشاشكغۇلۇىۇى4 .ىدشنشسىنشرشلناماي نۈچۈىىرشلھانۇگەۋۇدشچاىىنشزغاىاداىۇدەۋۇدشلشقاىۇدادشدلاىادۇاغۇلۇىنشدشممەھەۋۇدشلشقتەئشجارۇمقاررۇدلابەگشببەرناقتارايىزۆىىنشبلەقۇى5 ۇدشلشقاىۇد ۇدشتيېىرۈكۈشەگشببەراداىۇد،پۈكۆتىنرەلشلمۈجكشلتەمكېھۇىۇدشتېكپۇلوتنەلشبىھورششنششۈچ،اسشلاازشمشببەرغۇلۇى6 ۇدشنشليوىەدشققەھىكشلتەيشپاەم،ۇديەلكەتېيىنشمشلشبەۋىتشھشسەنڭشنشزۆىۇى7 .ۇدشنشتاامنەلشبىسشدھەىڭشنراگشدرەۋرەپەۋۇدشرېبپشتشسرۆكىنشرشلنەگنەگۆىۇى8 دلۋەىۇمدلۋەىىمسشىڭشنۇى،ۇدياملاقىيشراسەرشتااڭشنۇىۇديەملۈرۈچۆىۇى،لشسرەبقشلشادرەباينۇدىدشتاامىنشاشنششۈچڭشنۇىرەلشاشكنۇغرۇن9 ۇدشاشلماۋاد .ۇديەلشيشھدەمىنۇىتەىاماج،ۇدشلشقنايامانىنشتشساراپ-لشقەىڭشنۇىرەلتەللشم10 .ۇدشتيەپۆكىنۇى،اسششايۇىرەگەى.ۇدشرۇدلاقمشسشىڭوچۇمنشدڭشم،ەستەكپۈلۆىۇىرەگەى11 مشدلوتكەدياىنۇلوتنەمىكنۈچرابمشرشلزۆسنۇغرۇنەنەيناققابپليوىنەم،نشكېل12 !رلشلابسەددەقۇميەى13 ەيشھدەمەگشببەرادشرشلاشىقشلراب،ڭشتيېىىنشسشااانەيشھدەم،پشتشقراتقارۇپ،پشنشللۈگكەدشليەل،پشلشقاتاىقارۇپقارۇپشۇاشاااوىاققارۇپشۇا14 ڭۇقوى .رەلشسيەلشيشھدەمىنۇى،نشغۇقوىەيشھدەمنەلشبىرشلزاس،ڭشرشلۋەل،رلالغۇلۇىىنشمانڭشنۇى15 ۇدشلشدنۇروىاتتشقاۋۇش،اسۇريۇبەگشمېنۇى،پۇلوبىااايىرشلاشىقشلرابڭشنراگشدرەۋرەپ16 لۇبوقۇسنەلشبىزۆسڭشنشزغاى،پۇلوبەۋۆدۇسنەلشبىرمەىڭشنۇى:ۇديەدزشىىنشممەھاتتشقاۋقشليلۇقىكنۈچ؟نۈچۈىەمېنۇب؟ەمېنۇب:«مشكچېھ17 .ىتتلشق ۇدشزۇقتۇقناچاقۇىۇدشلشقىناشىناغشلااىزۆىنەلشبىقۇريۇبڭشنۇى18 ۇدياملۇرۇشويەسرەنچېھنشدشرشلزۆكڭشنۇى،ادشدلاىڭشنۇىىتشمزشاڭشنرلناسنشىقشلراب19 .قويەسرەنلشسېىقادناقچېھادشدلاىڭشنۇى.رۇديشدەبەىنشتكۈلۈگاەمۇى20 ىتتاراينۈچۈىىاشتشلاشىڭشنرلۇىىنشسرەنەممەھۇىىكنۈچ؟نۈچۈىەمېنۇب؟ەمېنۇب:«مەداىرشب21 ىدراغۇسكەدنۈكلەكىنۇى،پشپېيكەدايرەدىنرەيقۇرۇقىتشكشرەبڭشنۇى22 .ۇدشلشققشلسشراۋەگشپشزەغڭشنۇىۇمرليشدۇھەي،كەدشنشغرۇدنلياىاغزۇتىنۇسۇى23 ۇدشلشققۇلنۇقسوتاغرلمشلازرلۇىكەدناغلوبقۇچوىەگرەلسەددەقۇمىرشللويڭشنۇى24 رلاشىناماينۈچۈىرلراكھانۇگ،رلاشىىااايناغلشتشرايرشااى-نشتشابقشلشاااي25 -مشيشكەۋيام،ىنېقڭشنمۈزۈىەۋتۈس،لەسەھ،ىنۇىيادغۇب،زۇتەۋرۈمۆت،توى،ۇسرلاشىقشلساساىىكشدشاشلشتشلاشىقشلرابڭشنشتاياھناسنشى26 كەچېك ۇدشنشلياىاققشلناماياغرلراكھانۇگااۇش،قشلشدياپاغرلراداۋقەتىسشممەھڭشنرلۇب27 ڭشنشاشكناقتارايىنرلۇى،پۈكۆتىنشرشلچۈكرلۇىادناغلوبكلاھ.ناغشرغاىقشتتاقىپشزەغڭشنرلۇى،رابرلھورناغلشتشراينۈچۈىششلېىچۆى28 ۇدشتيەسەپىنشپشزەغ ناغلشتشراينۈچۈىششلېىچۆىىسشممەھڭشنرلۇبمۈلۆىەۋقشلشچراچاى،رۈدلۆم،توى29 .ۇدشلشقكلاھىنرلنامايرلچشلشقەۋرلنلشي،رلناياچ،ىرشلاشچڭشنرلناۋياھىياۋاي30 ۇدياملشققشلپلشاەگشزۆسڭشنۇىرلۇى،ەدنەگلەكىتقاۋۇدشلوبراييەتەدشزۈيرەيادناغلوبجايشتھېى،ۇدشلوبلاشۇانشدشرمەىڭشنۇىرلۇى31 مۇديوقپشلشقامزايىنرلۇى،پليوىىنرلۇب،پشلېكەگشدارشىيشئتەقرشااى-نشتشابنەم،پلشابنشدڭشنۇش32 .ۇدشرېبادشتقاۋىنرەلشسرەنقشلجايشتھېىۇى،رۇدشااايىرشلاشىقشلرابڭشنراگشدرەۋرەپ33 ۇدشنشلقشتسەتىسشممەھڭشنرلۇىەدنەگلەكىتقاۋىكنۈچ،ۇديەملەيېد»راچانۇمنشدڭشنۇىۇب:«مەداىرشب34
شللشتنۈچۈىششلېىەۋششرېبششنشلۆيەكشۆگنەلشبزشڭشقشنرشتەدمەھقشلشرغوىەدشققەھىسشدھەىەۋىتشقشقەھڭشنادۇاەۋياجناغرۇتنەس19 شاراقاغلاياىەاشھاپششلشقتۈكۈسادشدلاىڭشنرەلنەگرەبملاساااس20 .شاراقاغشلاياىڭشنرەىرشباقشابىكاي.ششتېكپشلېىىنتاغۋوسىكايىنشمسشقرشبىكاي.شارۇبىناۈزۈينشدڭشرشلناقغۇت21 نشدنەگرەبرلقۇتۇنناغشدشلاساغناجاياھىنشاشكادشدلاىڭشنرلتسودىكايڭامشلنشقېياغشتشۋشراك،پۇلوبشارشدلاىەدايشزنشدشددەھنەلشبىرشلكەدېدىكاي22 ڭەمنەرۋەت،نشيېك .شلشراكشاىىنكشلتەيشپاەمەۋ.شەلزۆساتياقەۋشلراركەتىنزشڭشرشلناغشلااىىكاي23 زشسيلاپاتقشلشااايادشدلاىڭشنرەلشاشكقشلراب،پشلشقسۇموننەتەقشقەھ،پشلشققادنۇش24 42باب رلااملشقلۇبوقىنشاشلشقرشداسھانۇگڭشنمشكچېھەۋرلااملشقسۇموننشدرلاشىۇب1 .ششرشقشچمۈكۆھنۈچۈىشلقاىىنرلراداۋقەت.ىسشدھەىڭشنۇىەۋىنۇناقڭشنادۇارشداقەگشممەھ2 ششلشقەيشدەھاغشسارشمڭشنرلتسودىكايشلباسېھنەلشبزشڭشرشلشچتەھاياسەۋزشڭشرشلكشرېش3 ششاشرېىزاىىكايپۆكىكايىقشلشرغوتڭشنقشلرشغېىەۋقۇلاۇپاەت4 .شۇرۇدنلياىاغناقىنشپشرەتڭشنراكتەمزشانامايەدمەھششتشزۈتپۆكىنرلشلابىاشلشتېسزشساۋرەپڭشنرەلرەگشدوس5 مۇيىنڭشزغاىەدرەيرابلوقنۇغرۇنەۋىااايشلقاسىاااي،اسلوبلاياىكشلتەيشنناماي6 ڭشزېيىنشسشممەھڭشنرەلشسرەنناغلاۋۇرۇاپاتىكاينەگرەبزشسڭۈزۈكتەينەلشبقشلرشغېىەۋناسىنشسرەنەممەھ7 .رلااملشقسۇموننشتاشلشقرەۋەااغرلناغناشايناقشاىنشدشكېچناغشدشلشقششترات-شلاتنەلشبرلشايەۋەگرەلقەماەىەۋزشسلشقەى8 پشتشقويىنرلۈگىكشدشرۋەدقشلشاي،ادشتقاۋشايۇىۇدشتشقويىنۇقيۇىششلېىرەۋەانشدشلاھڭشنۇىۇدشنشغيوىنۈچۈىىزشقاتتشقاۋنەگشملشبمشكچېھىسشداد9 :ناغلشقيوتنۈچۈىىقشلساملاقپۇلوبچۆىۇىەدمەھنۇسشميوق ۇى،ادناغلشقيوتۇى.نۇسشملشقاتااىنشزۆىۇى،اسلاقپۇلوبىرېىەدمەھ.نۈچۈىىقشلساميوقپۇغۇتلابەدشيۆىڭشنشسشداد،پۇلوبكاپان،ادشتقاۋزشقۇى10 ۇدشلاقپۇلوبسامغۇت ادشدلاىكشلشچپۆك،پشلشقتەراقاھادشسشراىقلەاەۋزۆسزشغېىرشبەدرەھەش،ەكلۈكاغرلڭشنشمشۈدىنېسۇىاسشملوب،ڭشلشقتەققشداغزشقرشبزشسسۇمون11 .نۇسلشقسۇمون ڭامرۇتلوىادشسشراىرللاياى،ڭەمرۆكىنشكشللەزۈگڭشننەدەبەممەھ12 ۇدشقشچكشللشزەرنشدرللاياى،زاۋرەپنشدرەلكەچېك-مشيشك،ىكنۈچ13 .ىااايىقشلقشليارشچڭشنرەىنشدلاياى،لاياىكشلپەدەىناغشدشلېكپشلېىتەراقاھەۋسۇموننەم14 رابىتشمزشاڭشنۇىنەلشبىزۆسڭشنراگشدرەۋرەپ:نەمشلشقنايابىنمشرشلنەگرۆكەۋنەميەلسەىىنشتشمزشاڭشنراگشدرەۋرەپرشزاھنەم15 ناغلوتنەلشبىپشرەش-ناشڭشنراگشدرەۋرەپىتشمزشاڭشنۇى،ۇدياراقەگشسرەنەممەھشايۇقناغشدشرېبرۇن16 نلېىىنشرشلاشىپشياجاىقشلرابنەگنەلمەكھەتسۇمنۈچۈىىپشرەش-ناشڭشنشزۆى،پۇزۇغرۇتمەكھەتسۇمزشمشببەرراۋغۇلۇىاغرلايشلۋەىراگشدرەۋرەپ17 ىدشمرەبتەۋۋۇق-چۈكاقاشلشق ڭشناينۇدەۋۇدشلشبىنناغلوبناياىەگشممەھراگشدرەۋرەپىكنۈچ،ۇديليوىىنشرشلشنۈكسۈىرەگشليشھڭشنرلۇىەۋۇديەدزشىىنكەرۈيەۋرۇقاوچۇى18 ۇدشرۆكىنشرشلتەملاى ۇديلشراكشاىىنشرشلمەدەقڭشنرلاشىنۇرۇشويەۋۇدشلشقنايابىنرلاشىىكشدشسۈگلەكەۋىكشتشۈمتۆىۇى19 .ۇدياملۇرۇشويۇمزۆسقادناقچېھنشدڭشنۇى،ۇديامللۇتۇقپشچېقنشدڭشنۇىلايشاقادناقچېھ20 ەۋۇديەمشلنەۋۆت،ۇدياملۇشوقەسرەنچېھاغڭشنۇى.رۇديشدەبەىنشتكشليشدەبەىۇى،ىدرۈتلەكاغلوقىنشرشلرەسەىلشسېىڭشنشتشساراپ-لشقەىڭشنشزۆىۇى21 سەمەىجاتھومەگشچتەھشلسەمقادناقچېھ .ۇديەلەرۆكۇمشننۇقچۇىاتتەھمەداىرشباتتەھ!ىاااينەگېدشمېنىرشلرەسەىقشلرابڭشنۇى22 نەمتەىاتشىىسشممەھڭشنرلۇى،ۇدشنشلقاسۈگاەمەۋۇدياشايۈگاەمىسشممەھڭشنرلاشىۇب23 ىدشملشقلەممەكۇمىنشسرەنچېھۇى،ۇدشلوبىشراقەگشرشب-رشبەسرەنەممەھ24 ؟نۇسرۆكمشكىنشپشرەش-ناشڭشنۇى،ۇديەلشگلەبىنشرشبەنەيىكايىنقشلشااايەسرەنرشب25 43باب نەلشبىرشلپەرەش-ناشڭشنۇى،ىكشللەزۈگڭشنتەننەج،ىكشلمەكھەتسۇمكۈزۈس،ىراەپڭشنكشلزشگېى1 :ىدشلراكاجىنشرشسەىڭشنغۇلۇىڭەى،باۋسەىناغشدشرۇدلاقناريەھىنشكشلنەگرۈتۆكدەقڭشنۇى،ادناغلوباديەپشايۇق2 ؟ۇديادشچمشكاغشقشلقشسسشىنەگيۆكڭشنۇى،ۇدياشروقىنتەلۆدۇىەتشۈچ3 ۇدشلشقاۋۇغىنزۆك،پشتشقراترۇنقۇروي،پشنشلسەپەننشدروھقۇلتوىۇدشرۈديۆكەسسەھچۈىىنرلغاتشايۇقاممەى،اتقشسسشىمەداىناقتاۋشلېچقاچوى4 ىدرۈگۈيپارشدلاىنەلشبىرمەىڭشنۇىرۇدغۇلۇىراگشدرەۋرەپناقتارايىنۇى5 .ىدلشقتەمزشانۈچۈىىسشگلەبڭشناينۇدەۋششلشقنايابتشقاۋەدشرۋەدزۆىۇمشنياىۇى6 ۇديەلنەۋۆتەدشكشللەممەكۇمڭشنۇىرۇن،ىسشگلەبڭشنتەپايشزنشدياى7 ۇديارشقراپادشرۇنڭشنتەننەج،پۇلوبىلاروقڭشنرلنۇشوقىكشدشرشقۇي،پشيشچۈكپشياجاىەدشاشرشگزۆىڭشنۇى،ناغلاتاىنەلشبىمسشىڭشنۇىياى8 .تەننشزناغشدشرېبرۇنادشرشلياجزشگېىڭەىڭشنزشمشببەر،ىپشرەش-ناشڭشنرلزۇتلۇي،ىكشللەزۈگڭشنتەننەج9 ۇديامشاشوبزشگرەھەدشرشلتەىاس،ۇدشرۇتەدشپشترەتزۆىرلۇىنەلشبىرمەىڭشنشاشكسەددەقۇم10 قۇرويىتشياھانۇىنشغشتاامىنشچۇغشسايىنۇى،ڭاراقەگنەسۈھ-نەسەھ11 .ۇدشگېىىنۇىىرشللوقڭشنادۇارشداقەگشممەھ،ۇدشلاۋشروىنەلشبكەرشبمەچقشلناشىنتەننەجۇى12 ىتتەۋەىنەلشبكشلزېتىنشرشلقامقاچڭشنشمۈكۆھەۋىدرۈشۈچاقپاتپاىىنراقنەلشبىرمەىڭشنۇى13 ىتتەكپۇچۇىكەدرلشۇقرلتۇلۇب،ىدلشچېىرەلشنشزەانەلشبڭشنۇب14 .ۇدشنشلشچراپكشچشكرەلرۈدلۆم،ۇديەلمەكھەتسۇمىنرلتۇلۇبنەلشبىچۈككۈلچۈكڭشنشزۆىۇى15 ۇدشقشچىلشماشبۇنەجنەلشبىسشدارشىڭشنۇى،پەرتشترلغاتەدشرشزەنڭشنۇى16 ڭشنشكتەكېچىاشلشقشيڭشنۇى،ىتچاچىنراقۇىكەدرلشۇقناقتاۋۇچۇىقادنۇشۇمناروبەۋناروبيشلامشش،ۇديەرتشتىنشراشرەيىزاۋاىڭشنشمامرۈدلۈگ17 :شاااوىاغشغشرشچ ۇدشلاقناريەھكەرۈينشتقشلناقغايرۇغماي،ۇدشلاقناريەھەگشكشللەزۈگڭشنشقشلقاىڭشنۇىزۆك18
نۈچۈىىقشلناغشدياراايپلشابنشدنەگشتەىڭشنشناختەدابشىەۋىقشلناغشديەلەيشھدەمىنشمانسەددەقۇمڭشنۇى،پۈرۈتشلەزۈگىنشرشلتەپايشزڭشنرلۇىۇى10 ىدرۇتشلرشااىىنرلتشقاۋكشلشنەتنەت .ىدرەبىتاەتپەرەش-ناشەدەيشلشىارسشىەۋىسشدھەىرلھااشداپاغڭشنۇىۇى.ىدلشقزشگېىۈگاەمىنشزۈگاۈمەۋىدرۈچۆىىنشرشلھانۇگراگشدرەۋرەپ11 ىدلوبڭوچنۈچۈىڭشنۇى،پۇرۇتنشدشنروىلۇغوىرشبانادنشيېكنشدڭشنۇى12 ىاشلراييەتۈگاەمىنشياجسەددەقۇمڭشنۇى،پشلېسيۆىادشمانڭشنۇىادۇا،ىكنۈچىدلوبرەۋازاسەكتەمرۆھەۋىدلشقتەنەتلەساتتشقاۋچنشتناميلۇس13 .ىدلشقتشجمشجىنشپارتەىڭشنۇى،نۈچۈى !ڭشدشىقشللشقەىنەگېدشمېنكەدنۈكلەكناغلوتەكتەساراپ-لشقەى،ادرلڭشقشلشاي14 ڭۇدرۇدلوتنەلشبرەللشسمەتۇغااراقىنۇىنەس،ىدشلپاقىننشمېزنۈتۈپڭشھور15 .ڭشدشىكۈلمۈيۆسنۈچۈىڭشقشلچنشت.ىتتەكاغرللاراىڭشمسشىڭشنېس16 ىدلاقناريەھەگزشسرەلتەلۆدنۈچۈىزشڭشرشلرشبەتەۋزشڭشرشللشسمەت،زشڭشرشللشسمەت-لاقام،زشڭشرشلشااان17 ىنشۈمۈكەدشتشپۈسنۇشۇغوق،پشغشيكەديەلەقىننۇتلاى،نەلشبىمسشىڭشنادۇاراگشدرەۋرەپناغلاتاىپەدادۇاىراگشدرەۋرەپڭشنرللشىارسشى18 .ڭشتتيەپۆك ڭشدلۇرۇدنۇسيوبنەلشبڭشنېت،ڭشدشلغابلەباغرللاياى19 ڭشدشغلۇبىنڭشرشلدلۋەى،پۈزۈكگەتغادەگڭشتشمرۆھ-تەززشىزۆىنەس20 .ىدلشققشلنارمۈكۆھقشلھااشداپراكنايسشىنشدمشىارفەى،ىتتەكپۈنۈلۆبقشلھااشداپ،نەلشبڭشنۇش21 ،ۇديامتاقويۇمشنشرشلدلۋەىڭشنرلناغنلياس،ۇدياملوبكلاھۇمشرشسەىرەرشبڭشنۇى،ۇدياميوقپلشاتزشگرەھىنشتشقپەش-مشھەرراگشدرەۋرەپ،نشكېل22 ىتتراتزشتلشياقتۇۋادنشدڭشنۇىەۋىدرەبقۇدلاقاقپۇقايۇىاقشلاۇشۇدياملاۋشتراتۇمشنشقۇرۇىڭشننەگيۆسىنۇى ەۋىقشلقەماەىڭشنرەلشاشكاتتەھ،ىتتەكپۇرۇدلاقىنماىوبورنشدشرشلدلۋەىڭشنۇى،ىدلاىماراىەللشبنەلشبىرشلشۋوب-اتاىناميلۇسپشلشققادنۇش23 اقھانۇگىنەيشلشىارسشىۇى،پۇلوبرابۇمماىوبورەيىلغوىڭشنتابەنەنەيەدرەيۇبىديوقپشرياقىنرەلشاشكنەلشبىتشھشسەنڭشنۇىىاشكقويىسشچنەشۈچ :ىتتەسرۆكىنشلويھانۇگاغمشىارفەىەۋىدلشقراچۇد .ىدنلغوقنشتتەلۆد،پشيشپۆكەدايشزنشدشددەھىرشلھانۇگڭشنرلۇى24 ىدشدزشىىنرلقشلنامايقشلرابەچۇغلاىچۆىرلۇىىكنۈچ25 48باب ىديۆككەدغارشچىزۆسڭشنۇى،ىدزۇغرۇتنشدشنروىكەتتوىىنرەبمەغيەپسايلشىنشدناى1 .ىتتيازاىىنشناسڭشنرلۇىنەلشبىقشلنشغزشق،ىدلەكپشلېىقشلشچراچاىقشتتاقاغرلۇى2 ىدرۈشۈچىنتوىمشتېقچۈىەۋىدشقاتىننامساىۇىنەلشبىزۆسڭشنراگشدرەۋرەپ3 !نۇسرۈتلەكپەرەش-ناشاااسۇممشك؟زشڭشدلوبرەۋازاسەكتەمرۆھقادناقادزشڭشرشلاشىپشياجاى،سايلشىيەى4 ىدلشقنۈتسۈىنشدشممەھىنشنېجڭشنۇى،ىدرۈدلشرشتنشدمۈلۆىىنمەداىكۈلۆى5 ىدراقشچنشدشتشۋشراكىنرەلشاشككشلتەمرۆھ،ىدلشقكلاھىنرلھااشداپ6 :رلناغشلااىىناشلېىماقشتنشىاتبېروھەۋاديانشسڭشنراگشدرەۋرەپ7 ىدلشقرازشبىنشاشلشقەبشلەغنشدشنيەكڭشنرەلرەبمەغيەپەۋىنشاشلېىچۆىڭشنرلھااشداپ8 :رەلنەگلشتېكپشلېىادشسشۋراھتوىەۋەدشتشپاىتوى9 ەۋشۇرۇتياقاغشلغوىىنشكشرۈيڭشنشسشداد،نۇرۇبنشتاشنشلقشچچاى،ەكاشتيەسەپىنشپشزەغڭشنشمۈكۆھڭشنراگشدرەۋرەپ،اقاشلشقھشبنەتەدشرۋەدزۆىرلۇى10 .ىدلۇريۇبەكشۈرۈتلەكەگشلسەىىنشسشلشبەقپۇقاي زشمياشايمۇقوچزشب!كشلتاەبرەدەقەنرلناغشلاۇىەتتەببەھۇمەۋنەگرۆكىنېس11 ىنۇىمشكچېھ،ىدشمنەرۋەتادشرۇزۇھڭشنەدازھاشقادناقچېھ،ادشتقاۋتاياھۇى.ىدلوتاغشھورڭشنۇىسۇئشلېى،پۇلوبنەگمۆچاققشلنشقشات-مانياقسايلشى12 ىدشملارۇدنۇسيوب ىدرەبتەرااېبنشدلاىىتشسەجڭشنۇىنشيېكنشدنەگلۆىۇىىدشمللشقپۇلغەمىنۇىزۆسقادناقچېھ13 .ىدشىقشلرلاقناريەھىرشلرەسەىڭشنۇىادناغلوبتاپاۋ،ىتتارايەزشجۆمادشتاياھۇى14 ڭشناينۇد،پشلشرشقشچپلغوقنشدشنشمېز،پشنشلشقڭلات-ڭلۇبرلۇىىكات،ىدشملشرياىنشدشرشلھانۇگ،ىدشملشقەبۋەترەلشاشكىسشممەھڭشنرلاشىۇب15 :ىدلاقراتاغشرشلياجىسياقرەھ .ىتتيەپۆكىنرلھانۇگىرشلشزەب،ىدلشقىنرلاشىناغشدشلشقنەسرۇاىنادۇاىرشلشزەبەدشچشىڭشنۇب16 ىدشسايىنشرشلقۇدۇقۇس،پلوكنەلشبرۈمۆتىنشاتقشتتاقۇىىدرەبپشلشكەىۇساغشسشراىڭشنۇى،پەلمەكھەتسۇمىنشرشھەش17Ezekiyas ىدنلرۇرغەمەۋىدرۈتۆكىنشلوقىشراقاغنوئشس،پشتەۋەىىنسېسابار،پشلېكبشرېااننېسادشتقاۋزۆى18 .ىدنلبازاىكەدرللاياىناغلاقەدشچشىتەبۇقوى-بازاىرلۇى،ىتتەكپەرتشتىرشللوقەۋىكشرۈيڭشنرلۇىنشدناى19 ىنرلۇى،پلااىنشتشرەىىنرلۇىلاھرەدىاشكسەددەقۇمىتتازۇىىنشرشللوقاغڭشنۇىەۋىدرشقاچىنراگشدرەۋرەپكشلتەقپەش-مشھەررلۇى،نشكېل20 ىدزۇقتۇقنەلشبىتشمزشاڭشنياسەى .ىدلشقكلاھىنرلۇىىسشتاشرەپ،ىدرۇىىنشنۇشوقڭشنرلرۇسساىۇى21 ىدشىكۈلچۈكادشلويڭشنتۇۋادىسشدادەۋىدلشقىناشىناغشدشلشقنەسرۇاىنراگشدرەۋرەپ،Ezekiyasىكنۈچ22 ىتترازۇىىنشرمۆىڭشنھااشداپ،پشنېيەگشنيەكشايۇقادشتقاۋزۆى23 .ىدرەبىللەسەتاغرلناقتۇتمەتامادنوئشس،پۈرۆكنەلشبھورلشسېىىنشقشلناغشدشلوبڭشنرلاشىەمېنادرشااىۇى24 ىتتەسرۆكىنرلاشىنەگرەبزۈيىكايىنرلاشىيشپاەم،ىنرلاشىناغشدشرېبزۈيۈگاەمۇى25 49باب اغشكشزۇمەدشتشپايشزقاراھ،شاااوىەگلەسەھادرلزشغېىقشلرابۇى:ۇدياااوىەگشبشكرەتڭشنرشتەىناغلاسايقشلشقراىىتشئنەسنۇيپەىىسشمشلسەىڭشنايشسوي1 .ۇدياااوى ىدشلشاتپشلېىىنشكشلچنشگرشيڭشنمۇلۇزەۋىتتۇتارغوتىنشزۆىەتاشترەگزۆىىنرەلشاشكۇى2 ىدزۇغرۇتىناشلشقتەدابشىاغادۇاۇىەدشرۋەدرلزشسادۇا،ىتتاراقەگشببەرىنشبلەقۇى3 ۇمشرشلھااشداپەيشدۇھەياتتەھ،ىتچەكزاۋنشدشنۇناقڭشنادۇاغۇلۇىرلۇىىكنۈچ،ىدشىكۈتمەكىسشممەھاقشابنشدايشسويەۋ،Ezekiyasتۇۋاد4 ىدلوبپۇلغەم
ىدرەبەكتەللشمرشبتايىنشپشرەش-ناش،اغرلشقشابىنشتشردۇق-چۈكڭشنرلۇىۇى،نۈچۈىڭشنۇش5 ىدلشقناريەۋىنرلشچوكەۋىدرۈديۆكىنياجسەددەقۇمناغنللاتەچشيوبىتشرااېبڭشنايشمەرەيرلۇى6 ەنەيۇى.ۇدشلوبكلاھەۋۇديلبازاى،ۇدشتراتزشتلشي،پشنشلكاپادشقشسروقڭشنشسشناى،پۇلوبرەبمەغيەپۇىۇمشتقادنۇش،ىدشلشتقشلناماياغڭشنۇىرلۇى،ىكنۈچ7 ۇدشكشت،پۇرۇق ىدرۆكEzekiýelىنشۈنۈرۆككشلپەرەشنەگلشتشسرۆكاغشسشۋراھڭشنرلبۇرېك8 .ىدشلكەتېياغلويارغوت،پشلېىاغلشتىنرەلنەمشۈدادشتساىىتشرۈسڭشنرۇغمايۇىىكنۈچ9 ەۋىدرەبىللەسەتاقپۇقايرلۇىىكنۈچ،نۇسنلۈگاتياقنشدشياجزۆىىرشلكەاۆس،نۇسلوبكەرابۇمىرانۇمەرشتااەدشچشىڭشنرەبمەغيەپىككشىنوى10 ىدرۇدلۇتۇقنەلشبدشمۈىىنرلۇى :ىدشىكەدازمشىىكشتپەرەتڭوىۇىاتتەھ؟زشمشتيااوچقادناقىنلېبابوروززشب11 اناختەدابشىسەددەقۇمناغنلراييەتنۈچۈىپەرەش-ناشكۈلۈگاەماغراگشدرەۋرەپ،پشلېسيۆىادشتقاۋزۆىۇىىدشىقادنۇشۇماسيەىىلغوىڭشنكشدېسوي12 ىدرۇق پشتشنروىىنرلشناخقاۋاقەۋازاۋرەد،پەلكشتىنرلماتنەكشۈچپۈلۈرۆىەگزشبۇى،ىدشىرابۇمسايمېنناغلوبغۇلۇىىپشرەش-مانەدشچشىڭشنرلناغنلياس13 ىدشلكشتنشدشتياقىنزشمشلشباراا، نەگلشتېكپشلېىنشدشزۈيرەيۇىىكنۈچىدشملشتشرايشاااوىاقاۇناھمەداىەدشزۈيرەي،نشكېل14 .ىدشىقويۇمشايرشبناغلۇغۇتشاااوىەكپۈسۈيىسيشلاۋڭشنشرشلشادنشرېقەدرەيۇى15 ىدشىنۈتسۈىنشدرلقشلناجقشلرابناغلشتشرايمەداى،ىدلوبرەۋازاسەكتەمرۆھىتشياھانادشسشراىرلناسنشىتشيېسنەلشبمېس16 50باب :ىدشلمەكھەتسۇمىنشناختۇبادشنامازەۋىدلشقتنومېراتياقىنيۆىەدشرمۆىۇى،ىلغوىڭشناينوىنومشسيشناھورشاب1 .ىدلۇرۇقىسەئلەقزشگېىىكشدشپارتەىاناختەدابشىڭشنلشپېس،كشلزشگېىشوقنشدزشگېىۇىەگشتسۈىڭشنۇى2 :ناغنلپاقنەلشبسشمەساەت،پۇلوبساپموككەدزشڭېدقۇدۇقناغشدشلشقلۇبوقۇسەدشرۋەدڭشنۇى3 :ىدشلمەكھەتسۇمنشتاشلېىاغۋاشروقىنرەھەش،پۈلۆبلۈاۆكنۈچۈىىكشلسەمشۈچپشلشقشيڭشنشناختۇبۇى4 !ىدلوبرەۋازاسەكتەمرۆھقادناقادشسشراىرەلشاشك،ادناققشچنشدياجسەددەقۇمۇى5 :كەدياىنۇلوت،كەدزۇتلۇيكشلنەگشتەىادشسشرۇتتوىڭشنتۇلۇبۇى6 :كەدنەگرەبرۇنادرلتۇلۇبقۇروينەسۈھ-نەسەھ،كەدناغرۇتپارشقراپادشناختەدابشىنۈتسۈىنشدشممەھشايۇق7 :كەدشرشلااشڭشناەرەديۇبشۇاەدشلسەپزاي،كەدشرشلشليەلڭشنشسايرەدۇس،كەدشلۈگلۈگرشتەىادراھابلشي8 :ەدشتشپۈساچاقنۇتلاىناغلۇقوسناغنلشچاقرلشاتكشلتەممشقلشارەھەۋرلمۇيۇبيۇبشۇاەۋتوىادرلشچۇق-اچاق9 كەدشخشرەدسشپشسناغشدشسۆىەچشغرلتۇلۇب،كەدشخشرەدنۇتيەزكشلشۋېمناغشدشرېبەۋېم10 ىدلشقكشلپەرەشىنرەلمشيشكسەددەقۇم،ادناققشچاغشسشپۇسقشلنابرۇقسەددەقۇم،ەدنەگيشكىنشكشللەممەكۇمڭشنپەرەش-ناش،پشيشكىنسابشلكشلپەرەشۇى11 ىخشرەدامرواىدلاقادۋاشروقكەدرشدېكشايىكشدناۋشل،پۇرۇتادشقشچوىڭشنشسشپۇسقشلنابرۇقىزۆى،ادناغلاىنشدشلوقڭشنرليشناھورىنرەلكەلۆبۇى12 .كەدناغلاۋشروىىنۇى ىدلوبادشدلاىىرشلتەىاماجلشىارسشىنۈتۈپىرشلقشلنابرۇقڭشنراگشدرەۋرەپ،ەتپەرەش-ناشىسشممەھڭشنشرشللۇغوىڭشننۇراھ13 ىدشلماماتىنتەمزشاىكشدشسشپۇسقشلنابرۇق،نۈچۈىشەلتەننشزىنشرشلقشلنابرۇقڭشنادۇارشداقەگشممەھۇى14 .ىتكۆتقارۇپقشلتاتاقھااشداپغۇلۇىنشدشممەھاغشغشياىڭشنشسشپۇسقشلنابرۇقەۋىتكۆتىنشنېقڭشنمۈزۈىەۋىتتازۇىاغشقاولىنشلوقۇى15 .ىدراقشچزاۋاىقشتتاقنۈچۈىشەلشرشتااادشدلاىادۇاغۇلۇى،پشلېچياناكشۈمۈك،پلۋوتىنشرشللۇغوىڭشننۇراھ16 ىدلشقتەۋلشت-اىۇداغادۇاراگشدرەۋرەپرشداقەگشممەھ،پشلشقشيەگشزۈيرەي،پەنېت-پارشدلاىرەلشاشكقشلراب،نشيېكنشدڭشنۇش17 .ىدشراايەيشدولېمقشلتاتنەلشبرلزاۋاىلشارەھ،ىدۇقوىەيشھدەمنەلشبىزاۋاىۇمرلشچشااان18 ىدلشقاىۇدرەدەقاغناقشلرشااىىرشلتەۋلشت-اىۇدڭشنراگشدرەۋرەپ،پشلشقتەۋلشت-اىۇدادشدلاىڭشنزشمشببەرراگشدرەۋرەپ19 لاشۇاادشمانڭشنۇىەۋىدشلشتتاەباغراگشدرەۋرەپنەلشبىرشلۋەل،پۈرۈتۆكىنشرشللوقەگشتشىاماجرللشىارسشىنۈتۈپ،پۈشۈچەكسەپۇى،نشدناى20 .ىدلوب ىدلشقەدجەسنۈچۈىششلشقتەدابشىمشتېقىچنشككشىرلۇى21 ەگزشب،پۈرۈتۆكنشدزشمشقشسروقىنزشمشرشلنۈكڭشنزشبۇى،ۇدشلشقىنرلاشىپشياجاىەدرەيەممەھۇى،رلڭشتيېىاناسۇدمەھاغادۇاەدرەيەممەھ،ااۇش22 .ۇدشلشقەلشماىۇمنەلشبىتشقپەش-مشھەر ۇدشلوبكشلمەجرشتااۈگاەمادزشمشنامازەدەيشلشىارسشى،نۇسلشقاتاىىنشقشللاشۇابلەقەگزشبۇى23 !ۇدشرۇدلۇتۇقىنزشبادشتقاۋزۆى،پلتاپسشىىنشتشقپەش-مشھەرڭشنزشبۇى24 :سەمەىتەللشمىسشچنشچۈى،ۇدشلوبلشاىككشىكشلچنشگرشيمشكشرۈيڭشنېم25 رەلشاشكقەماەىناغشدياشايادمېچشسەۋرلناغشدياشايادشسشراىرەلكشلەيشتسشلشف،رلناغرۇتلوىادشغېتەيشراماس26 ناغزايىنشسشمتەسرۆكمشلشبەۋششنششۈچنەككۆتتەساراپ-لشقەىنشدشبلەقاتباتشكۇباسيەىىلغوىڭشناارشسقشلمېلاسۇرېي27 .ۇدشلوبانادىاشكناغلاسەگشبلەقىنرلۇى!كشلتاەبرەدەقەنرلشچۇغنللۇغۇشنەلشبرلاشىۇب28 ۇديەلكەتېيىنۇىىرۇنڭشنراگشدرەۋرەپناغلشقاتاىتەساراپ-لشقەىاغرلراداۋقەتىكنۈچ،ۇدشلوبكۈلچۈكاتاشىەممەھۇى،اسلشقىنرلۇىۇىرەگەى29 نشماى،نشماىنۇسلوبكەرابۇمۈگاەمىمسشىڭشنزشمشببەر 51باب ىنڭشمسشىڭشنېسنەم:ادۇامشراكتاجشنىى،نەميەلەيشھدەمىنېسەۋنەمشتيېىتەمھەراااسنەم،ھااشداپەۋمشببەرىى.ىساىۇدڭشناسيەىىلغوىڭشنچارشس1 نەميەلەيشھدەم ڭشنېمەۋڭشدشلقاسنشدرەلۋەلناغشديەلزۆسناغلايەۋنشدشرشلقازوتڭشنشرشللشتتەمھۆت،نشتتەكلاھىنمشنېت،مشچمەدرايەۋمشچۇغشدغوقڭشنېمنەسىكنۈچ2 :مشچمەدرايڭشنېمىشراقەگمشرشلنەمشۈد ەۋنشدشلوقڭشنرەلنەگشدزشىىنمشتاياھ،نشدشاشچڭشنرلناغنلراييەتەكاشيېيىنېم،نەساساىاغشقۇلغۇلۇىڭشنڭشمانڭشنېسەۋىتشقپەش-مشھەرنۇغرۇنىنېم3 ;رابەدنەمڭشدلاقپۇرۇدلۇتۇقنشدرەلتەبۇقوى-بازاىنۇغرۇن .نشدشچشىڭشنتوىناغشمرۇدناينەمەۋنشدششۇلۇغوبڭشنتوىنشتپەرەترەھ4 نشدرەلزۆسناغلايەۋنشدلشتكاپان،نشدشقۇلرۇقاوچڭشنشقشسروقڭشناازود5
ىتشلنشقېياقاازودىكشدشتساىمشتاياھ،ىتشلنشقېيەگمۈلۆىاتتەھمشھورقشلشقراىشەلبشيەىنشدلشتقەھانىنھااشداپ6 قويمشكچېھاممەى،مشدشدزشىىنشمشدرايڭشنرلناسنشىنەم:قويمەداىناغشدشلشقمەدرايااام،ىدلاۋشروىنشتپەرەترەھىنېمرلۇى7 نەمشرۇدلۇتۇقنشدشلوقڭشنرەلنەمشۈدىنرلۇى،پۇرۇدلۇتۇققادناقىنرلناغشلقاسىنېس،ەگڭشرشللەمەىىقنۇرۇبەۋەگڭشتشقپەش-مشھەرڭشنېس،مشببەرىى8 مشدشليوىپەد مشدلشقاىۇدنۈچۈىشۇلۇتۇقنشدمۈلۆى،پۈرۈتۆكنشدشزۈيرەيىنمشرشلاىۇدنشدناى9 .نۇسشمتەكپلشاتىنېماتتشقاۋناغشملوبمەدراي،ادرلتشقاۋرۇرغەمەۋەدمشرشلنۈكقشلشچنشيشقڭشنېمۇى،مشدرشقاچىنراگشدرەۋرەپىسشتاىڭشنمشببەر10 :ىدنلااىمشياىۇدڭشنېمپشلشققادنۇشنەميۇقوىەيشھدەمنەلشبشۈرۈدلشبقشلرادتەننشم،نەميەلەيشھدەممشىادىنڭشمسشىڭشنېسنەم11 ڭشدلاقپۇرۇدلۇتۇقنشتتشقاۋنامايىنېم،پۇرۇدلۇتۇقنشتتەكلاھىنېمنەس،ىكنۈچ12 .مشتتلشقپەلەتلشقەىەراكشاى-قۇچوىادمشياىۇد،ادمشتقاۋنەكتەكپشقشچەگلەئتەچىكاي،ادمشتقاۋشايىخېتنەم13 نەميەدزشىەچشغشرشااىىنۇىاتتەھ،مشدلشقاىۇدادشدلاىاناختەدابشىنۈچۈىڭشنۇىنەم14 مشدشدزشىىنۇىپشتراتنشدمشتقاۋشاي،ىدااماغلويارغوتمۇتۇپ:ىدلوبلاشۇانشدڭشنۇىمشكشرۈيەچۇغلوبپشاشپمۈزۈىنشدلۈگاتتەھ15 .مشدنەگۆىىنرەلشسرەننۇغرۇنەۋمشدلشقلۇبوقىنۇىپشلشگېىقارزاىاغمشقشلۇق16 نەمشلشقاتاىپەرەش-ناشاغشچۇغلشقاتاىتەساراپ-لشقەىااامااۇش،مشدلاىادياپنشدڭشنۇىنەم17 نەمياملوبلشجشانەمااۇشمشدلشقلەمەىنەلشبقشللشدشياتسەىاغرلاشىىااايەۋمشدشليوىىناشلشقنشدشنيەكڭشنۇىنەمىكنۈچ18 .مشدشلغشيىنمشقشلنادانڭشنۇى،پۇزوساغنامساىىنمشرشللوق:مشدشىقشنېىنەمادمشرشلاشى،ىدلشقشەرۆكنەلشبڭشنۇىمشنېجڭشنېم19 نەميەمچەكزاۋنشدڭشنۇبنەمااۇش،مشدلاۋۇشوقاغڭشنۇىرشااى-نشتشابىنمشبلەق:مشتپاتنەلشبقشلكاپىنۇىنەم،مشدشلشرغوتاغڭشنۇىىنمشنېجنەم20 مشتاشرېىەككۈلۈم-لامىاااينەمااۇش،ىدلوبەراۋاىمشكشرۈيپەدزشىىنۇى21 .نەميەلشيشھدەمىنۇىنەم،ىدرەبلشترشبااامنۈچۈىمشتاپاكۇمڭشنېمراگشدرەۋرەپ22 رلاۇرۇتەدشيۆىششنشگۆىەۋرلڭشاشلنشقېيااام،رەلزشسمشلشب23 ؟نەسيەدەمېناغرلۇب،پۈرۆكىنشقشلناغشسسۇىڭشنرلڭشھور،زشسشلوباتساىاقاشمېن24 .ڭشلېۋشتېسزشسلۇپىنۇى:«اغڭشنۇىەۋمشتچاىىنمشزغاىنەم25 سەتششپېتىنۇى،نۇسلاىەمتەسرۆكىنزشڭشھور،پۇيوقاغشتساىڭشنقۇرۇتنۇيوبىنزشڭشنيوب26 .ىدرەبماراىپۆكااام،ۇمشسلوبزاىمشكشگمەىڭشنېم،رلااراق27 .ڭشاشرېىاغنۇتلاىنۇغرۇننشدڭشنۇى،پشنشگۆىنەلشبلۇپنۇغرۇن28 ڭاملشقسۇموننشدشاشتاامڭشنۇى،نۇسلوبلاشۇانشدشتشمھەرڭشنۇىزشڭشھور29 ۇدشرېبتاپاكۇمەگزشسادشتقاۋزۆىۇى،ڭەلاشىادزشڭشتقاۋتەمزشا30