Western Frisian - Judith

Page 1


HAADSTIK 1 1 Yn it tolfde jier fen it regear fen Nabukodonosor, dy’t regearre to Nineve, de greate stêd; yn 'e dagen fan Arpaksad, dy't regearre oer de Meden yn Ekbatane, 2 En hy boude yn Ekbatane muorren rûnom fen stiennen úthuggen trije jelne de breedte en seis jelne lang, en makke de hichte fen ’e muorre sauntich jelne, en syn breedte fyftich jelne; 3 En set syn tuorren op syn poarten hûndert jelne heech, en de breedte derfan yn ’e stifting sechtich jelne; 4 En hy makke hjar poarten, poarten dy’t op ’e hichte wierne fen sauntich jelne, en de breedte derfan wie fjirtich jelne, ta it útgean fen syn machtige legers, en ta de gearstalling fan syn fuotgongers. 5 Ek yn dy dagen fierde kening Nabukodonosor oarloch mei de kening Arpaksad yn ’e grutte flakte, dat de flakte is yn ’e grinzen fen Ragau. 6 En der kamen ta him allegearre dy’t yn it berchtme wennen, en allegearre dy’t by Eufraat wennen, en Tigris en Hydaspes, en de flakte fen Arioch, de kening fen ’e Elymeeërs, en in protte folken fen ’e soannen fen Chelod, gearkommen. oan 'e slach. 7 Do stjûrde Nabukodonosor, de kening fen ’e Assyriërs, nei allegearre dy’t yn Perzië wennen, en nei allegearre dy’t yn it westen wennen, en nei dyjingen dy’t wennen yn Kilicië, en Damaskus, en Libanus, en Antilibanus, en allegearre dy’t wennen oan ’e kust fan ’e see, 8 En oan dy ûnder de folken dy’t út Karmel en Galeäd wieren, en it hegere Galiléa, en de grutte flakte fan Esdreloem, 9 En allegearre dy’t yn Samaria wieren en syn stêdden, en oer de Jordaan ta oan Jeruzalem ta, en Betane, en Chelus, en Kades, en de rivier fen Egypte, en Taphnes, en Ramesse, en it hiele lân fen Gesem; 10 oant jimme kommen binne foarby Tanis en Memphis, en ta al de biwenners fen Egypte, oant jimme kommen binne oan ’e grinzen fen Ethiopië. 11 Mar al de biwenners fen it lân makken it gebod fen Nabukodonosor, de kening fen ’e Assyriërs, ljocht, en hja teagen net mei him yn ’e striid; hwent hja wiene net bang foar him: ja, hy wie foar hjar as ien man, en hja stjûrden syn ambassadeurs fan hjar ôf sûnder effekt en mei skande. 12 Dêrom waerd Nabukodonosor tige lilk op dit hiele lân, en swarde er by syn troan en keninkryk, dat er grif wreke wirde scoe op al dy kusten fen Silisië, en Damaskus, en Aram, en dat er alle biwenners fen ’t swird deadzje scoe. it lân fen Moäb, en de bern fen Ammon, en hiele Judéa, en allegearre dy't yn Egypte wierne, oant jimme kommen binne oan 'e grinzen fen 'e beide seeen. 13 En hy teach yn it santjinde jier yn ’e slach mei syn macht tsjin ’e kening Arpaksad, en hy hie de oerwinning yn syn striid; 14 En hy waerd heer oer syn stêdden, en kaem to Ekbatane, en naem de tuorren, en forwoaste hjar strjitten, en makke hjar pracht yn skande. 15 En hy naem Arpaksad yn ’e bergen fen Ragau, en sloech him troch mei syn pylken, en fordylge him dy deis. 16 Do gyng er dêrnei werom nei Nineve, hy en syn hiele selskip fen ferskate folken wierne in tige greate

mannichte fen kriichslju, en dêr makke er rêst, en hy en syn leger, hy en syn leger, hûndert en tweintich dagen. HAADSTIK 2 1 En yn it achttjinde jier, de twa en tweintichste deis fen ’e earste moanne, waerd der praat yn it hûs fen Nabukodonosor, de kening fen ’e Assyriërs, dat er, lyk as er sein hie, him wreke scoe op ’e hiele ierde. 2 Do rôp er al syn amtners en al syn eallju ta him, en die syn geheime rie mei hjar, en besloech de ellinde fen ’e hiele ierde út syn eigen mûle. 3 En hja bisletten alle flêsk to fordjerren, dat it gebod fen syn mûle net harke. 4 En do’t er syn rie beëinige hie, rôp Nabukodonosor, de kening fen ’e Assyriërs, Holofernes, de oerste fen syn leger, dy’t neist him wier, en sei tsjin him. 5 Sà seit de greate kening, de Hear fen ’e hiele ierde: Sjuch, dû scilst út myn oantlit útgean en mannen mei dy nimme dy’t op har eigen krêft fertrouwe, hûndert en tweintich tûzen fuotgongers; en it tal hynders mei hjar ruters tolve tûzen. 6 En dû scilst optsjen tsjin it hiele lân fan it westen, om’t hja myn gebod net hearden. 7 En dû scilst forklearje dat hja ierde en wetter foar my tariede: hwent Ik scil yn myn grime tsjin hjar útgean en scil it hiele oantlit fen ’e ierde bedekke mei de foetten fen myn leger, en Ik scil se jaen ta in bút oan harren: 8 Dat hjar deaden hjar dellingen en beken folje scil, en de rivier scil fol wirde mei hjar deaden, oant hja oerrint; 9 En Ik scil hjar finzen liede ta it uterste fen ’e hiele ierde. 10 Den scilstû útgean. en nim foar my al hjar grinsgebieten foarôf; 11 Mar oangeande de opstannelingen, lit dyn each hjar net sparje; mar slacht se en fordylgje se wêr't jo hinnegeane. 12 Hwent sa’t ik libbe en troch de macht fen myn keninkryk, hwet ik ek sein haw, dat scil ik dwaen mei myn hân. 13 En pas op, datstû gjinien fen ’e geboaden fen dyn hear oertrêddest, mar folbringe se folslein lyk as Ik dy hjitten haw, en doch it net út om se to dwaen. 14 Do teach Holofernes út it oantlit fen syn hear, en rôp al de steedhâlders en de oersten, en de legeroffisieren fan Assur; 15 En hy sammele de útkarde mannen ta de striid, lyk as syn hear him hjitten hie, ta hûndert en tweintich tûzen en toalftûzen bôgesjitters te hynders; 16 En hy helle se út, lyk as in great leger besteld is ta de oarloch. 17 En hy naem kamielen en ezels ta hjar weinen, in hiel grut tal; en skiep en kij en geiten sûnder tal foar har foarried; 18 En in protte fiedsel foar elke man út it leger, en in protte goud en silver út it hûs fen ’e kening. 19 Do gyng er út, mei al syn macht, om foar it oantlit fen ’e kening Nabukodonosor to gean op ’e reis, en om ’e hiele ierde nei it westen to dekken mei hjar weinen, en ruters en hjar útkarde fuotgongers.


20 Ek kamen in grut tal ferskate lannen mei hjarren as sprinkhoannen en as it sân fen ’e ierde: hwent de mannichte wie sûnder tal. 21 En hja teagen út Nineve, trije dagen reis nei de flakte fen Bektileth, en legeren hjar fen Bektileth by de berch dy’t lofterhân fen ’e boppekant fan Kilikië is. 22 Do naem er syn hiele leger, syn fuotgongers, en ruters en weinen, en teach dêrwei it berchtme yn; 23 En hja fordylge Phud en Lud, en fordylge al de bern fen Rasses, en Israëls bern, dy’t oan ’e woastenije wierne, súdlik fen it lân fen ’e Kellen. 24 Do gyng er oer Eufraat, en gyng troch Mesopotaamje, en fordylge al de hege stêdden dy’t oan ’e rivier de Arbonai wierne, oant jimme by de sé kommen binne. 25 En hy naem de grinzen fen Kilicië, en deade allegearre dy’t him forsette, en kaem by de grinzen fen Jafet, dy’t nei it suden wierne, tsjinoer Arabië. 26 En hy omsingele al de bern fen Madian, en forbaernde hjar tabernakels, en bedarre hjar skieppehokken. 27 Do teach er del yn ’e flakte fen Damaskus yn ’e tiid fen ’e weetrispinge, en forbaernde al hjar fjilden, en forneagje hjar keppels en kij, en ferneatige hjar stêdden en forwoaste hjar lannen, en sloech al hjar jongelju mei de râne fan it swurd. 28 Dêrom foel de eangst en eangst foar him oer al de biwenners fen ’e kusten fan ’e see, dy’t yn Sidon en Tyrus wierne, en dy’t yn Sur en Ocina wennen, en al dy’t to Jemnaän wennen; en dy't yn Azotus en Ascalon wennen, frezen him tige. HAADSTIK 3 1 Sa stjûrden hja ambassadeurs nei him ta om frede to bihanneljen, sizzende: 2 Sjuch, wy, de tsjinstfeinten fen Nabukodonosors, de grutte kening, lizze foar dy; brûk ús sa't goed wêze sil yn jo eagen. 3 Sjuch, ús huzen en al ús plakken, en al ús nôtfjilden, en skiep en kij, en al ús tinten lizze foar jins oantlit; brûk se sa't it dy wol. 4 Sjuch, ús stêdden en hjar biwenners binne jins tsjinstfeinten; kom en doch mei hjarren lyk as dy goed liket. 5 Do kamen de mannen to Holofernes, en forklearren him op dizze wize. 6 Do kaem er del nei de seekust, hy en syn leger, en sette garnizoenen yn ’e hege stêden, en naem út hjar útkarde mannen ta help. 7 En hja en it hiele lân rounom namen hjar oan mei krânsen, mei dûnsen en mei tamboeren. 8 En hy smiet hjar grinzen del, en hjarre hjar boskjes ôf, hwent hy hie bisletten al de goaden fen it lân to fordjerren, dat alle folken allinne Nabuchodonosor oanbidde scoene, en dat alle tongen en stammen him as god oanroppe scoene. 9 Ek kaem er tsjin Esdraelon oan by Judéa, tsjinoer de grutte seestrjitte fan Judéa. 10 En hy lei him op twisken Geba en Scytopolis, en bleau dêr in hiele moanne, om al de weinen fen syn leger byinoar to sammeljen.

HAADSTIK 4 1 En de bern fen Israël, dy’t yn Judéa wennen, hearden alles hwet Holofernes, de oerste fen Nabukodonosor, de kening fen ’e Assyriërs, oan ’e heidenen dien hie, en op hokker wize er al hjar timpels bedjerre hie, en hjar forneatige hie. 2 Dêrom waerden hja tige benaud foar him, en waerden eangst foar Jeruzalem en om de timpel des Heare, hjar God. 3 Hwent hja wierne nij werom út de ballingskip, en al it folk fen Judéa waerd de lêste tiid forgearre; 4 Dêrom stjûrden hja nei al de kusten fen Samaria, en de doarpen, en nei Bethoron, en Belmen, en Jericho, en nei Choba, en Esora, en nei de delling fen Salem; 5 En hja besetten hjar foarôf al de toppen fen ’e hege bergen, en forsterken de doarpen dy’t dêryn wierne, en leinen fiedsel op ta oarlochsfiering; 6 Ek skreau Joacim, de hegepreester, dy’t yn dy dagen to Jeruzalem wie, oan dyjingen dy’t wennen yn Betulia, en Betomestham, dat tsjinoer Esdraelon leit oan it iepen lân, tichtby Dothaim, 7 Hwent hja biwarre de trochgongen fen it berchtme: hwent hjarren wier in yngong yn Judéa, en it wie maklik om hjar to tsjinhâlden dy't opkomme soenen, hwent de trochgong wie rjocht, foar op syn heechst twa mannen. 8 En Israëls bern diene lyk as Joäcim, de hegepreester hjarren hjitten hie, mei de âldsten fen al it folk fen Israël, dat to Jeruzalem wennen. 9 Do rôp alle man fen Israël ta God mei greate fûleindichheit, en mei greate heftichheit fornedere hja hjar sielen. 10 En hja, en hjar frouljue, en hjar bern, en hjar fé, en alle frjemdlingen en hierman, en hjar tsjinstfeinten, kocht foar jild, diene hjar sek om hjar heupen. 11 Sa foelen alle manlju en froulju, en de lytse bern en de biwenners fen Jeruzalem foar de timpel, en smieten jiske op ’e holle, en sprieken hjar sek út foar it oantlit des Heare; 12 En hja rôpen allegearre mei ien ynstimming ta de God fen Israël, dat Er hjar bern net ta in bút jaen scoe, en hjar frouljue ta bút, en de stêdden fen hjar erfdiel ta fordjer, en it hillichdom ta ûntheiliging en smaad, en foar de folken om bliid te wêzen. 13 Sa hearde God hjar gebeden, en seach hjar ellinde: hwent it folk fêste in protte dagen yn hiele Judéa en Jeruzalem foar it hillichdom des Heare de Almachtige. 14 En Joacim, de hegepreester, en al de preesters dy’t foar it oantlit des Heare stiene, en hja dy’t de Heare tsjinnen, hiene har heupen omgord mei in sek, en offeren de deistige brânoffers, mei de biloften en frijgeskinken fen it folk. 15 En hja hiene jiske op hjar mûtsen, en rôpen ta de Heare mei al hjar macht, dat Er it hiele hûs fen Israël mei genede oansjen scoe. HAADSTIK 5 1 Do waerd Holofernes, de oerste fen it leger fen Assur, forhelle, dat Israëls bern har klearmakke hiene ta de oarloch, en de trochgongen fen it berchtme ôfsletten hiene,


en al de toppen fen ’e hege heuvels forsterke hiene en hie belemmeringen lein yn 'e kampioenslannen: 2 Hwerom waerd er tige lilk, en rôp al de foarsten fen Moäb, en de oersten fen Ammon, en al de steedhâlders fen ’e seekust, 3 En hy sei tsjin hjar: Sis my nou, jimme soannen fen Kanaän, hwa dit folk is, dat yn it berchtme wennet, en hwet de stêdden binne dêr't hja biwenne, en hwet de mannichte fen hjar leger is, en wêryn hjar is. macht en krêft, en hokker kening oer hjar oansteld is, of de lieder fen hjar leger; 4 En hwerom hawwe hja besletten om my net to kommen, mear as al de biwenners fen it Westen. 5 Do sei Akior, de oerste fen al Ammons soannen: Lit myn hear no in wird hearre út ’e mûle fen jins tsjinstfeint, en ik scil dy de wierheit forklearje oangeande dit folk, dat by dy wennet en yn ’e berchlannen wennet. : en der scil gjin leagen út 'e mûle fen jins tsjinstfeint komme. 6 Dit folk is ôfstammet fan 'e Chaldeërs: 7 En hja wennen oant no ta yn Mesopotaamje, om’t hja de goaden fen hjar âffears net folgje woenen, dy’t yn it lân Chaldeä wierne. 8 Hwent hja forlieten de wei fen hjar âffears, en oanbidden de God fen ’e himel, de God dy’t hja kend hawwe; en hja smieten hjar út it oantlit fen hjar goaden, en flechten nei Mesopotamië, en wennen dêr in protte dagen. 9 Do gebea hjar God hjarren to gean fen it plak dêr’t hja as frjemdling wennen, en nei it lân Kanaän to gean, dêr’t hja wennen, en mei goud en sulver en mei in hiel soad fé forgroeid waerden. 10 Mar do’t in hongersneed it hiele lân Kanaän oersloech, teagen hja del nei Egypte, en wennen dêr as frjemdling, wylst hja iten waerden, en waerden dêr in greate mannichte, dat men hjar folk net telle koe. 11 Do gyng de kening fen Egypte tsjin hjar op, en die hjar sljochtsinnich, en brocht hjar del mei it arbeidzjen yn bakstien, en makke hjar as slaven. 12 Do rôpen hja ta hjar God, en Hy sloech it hiele lân fen Egypte mei ûngeneeslike pleagen; 13 En God droech de Reade See foar hjar oantlit, 14 En hja brochten hjar op ’e berch Sina en op KadesBarne, en smiet allegearre út dy’t yn ’e woastenije wennen. 15 En hja wennen yn it lân fen ’e Amoriten, en hja fordylgen troch hjar macht allegearre Esebon, en oer de Jordaen hinne giene hja it hiele berchtme yn besit. 16 En hja smieten de Kanaäniten, de Fereziten, de Jebusiten, en de Sichemiten, en al de Gergesiten foar hjar út, en hja wennen in protte dagen yn dat lân. 17 En wylst hja net sûndige foar it oantlit fen hjar God, hja wiene foarspoedich, om’t de God dy’t ûngerjuchtichheit hat, mei hjar wier. 18 Mar do’t hja ôfkaken fen ’e wei dy’t er hjar oansteld hie, waerden hja yn in protte fjildslaggen, mei tige sear, ferneatige, en waerden finzen brocht nei in lân dat hjar net wie, en de timpel fen hjar God waerd op ’e grûn smiten, en hjar stêdden wierne nommen troch de fijannen. 19 Mar nou binne hja weromkeard ta hjar God, en binne opkommen út ’e plakken dêr’t hja forstruid wierne, en

hawwe Jeruzalem yn besit, dêr’t hjar hillichdom is, en sitte op it berchtme; hwent it wie woestenij. 20 Nou dêrom, myn hear en steedhâlder, as der ien of oare dwaling is tsjin dit folk, en hja sûndigje tsjin hjar God, lit ús bisinke dat dit hjar ruïne wêze scil, en lit ús optsjen, en hja scille oerwinne. 21 Mar as der gjin ûngerjuchtichheit is yn hjar folk, lit myn hear no foarbygean, dat hjar Hear hjar net bihâlde, en hjar God foar hjar is, en wy in smaad wirde foar de hiele wrâld. 22 En do’t Achior dizze wurden klear hie, murken al it folk dat om ’e tinte stie, en de foarsten fen Holofernes en allegearre dy’t oan ’e see en yn Moäb wennen, sprieken dat er him deadzje soe. 23 Hwent, sizze hja, wy scille net eangje foar it oantlit fen Israëls bern; hwent sjuch, it is in folk dat gjin krêft noch macht hat ta in sterke striid 24 Nou den, hear Holofernes, wy scille optsjen, en hja scille in proai wêze om fortard to wirden fen dyn hiele leger. HAADSTIK 6 1 En do’t it tumult fen ’e minsken dy’t oer de rie wierne ophâlde, sei Holofernes, de oerste fen it leger fan Assur, tsjin Akior en al de Moäbiten foar it hiele selskip fen oare folken: 2 En hwa bisto, Achior, en Efraïms hierlingen, datstû tsjin ús profetearre hast, en sein hast: wy scil gjin oarloch fiere tsjin it folk fen Israël, hwent hjar God scil hjar biwarje? en wa is God oars as Nabuchodonosor? 3 Hy scil syn macht stjoere en hjar fordjerre fen ’e ierde, en hjar God scil hjar net rêde; hwent hja kinne de krêft fen ús hynders net oanhâlde. 4 Hwent mei hjar scille wy hjar to foetten, en hjar bergen scille dronken wirde fen hjar bloed, en hjar fjilden scille fol wirde mei hjar deade lichems, en hjar fuotstappen scille net stean foar ús oantlit, hwent hja scille folslein omkomme; seit kening Nabuchodonosor, hear oer de hiele ierde, hwent hy sei: Gjinien fen myn wirden scil omdôch wêze. 5 En dû, Achior, in hierman fen Ammon, dy’t dizze wirden spritsen hast op ’e dei fen jins ûngerjuchtichheit, scilst myn oantlit net mear sjen fen hjoed de dei ôf, oant ik wraak nim fen dit folk dat út Egypte útkaam. 6 En den scil it swird fen myn leger, en de mannichte fen hjarren dy’t my tsjinje, troch dyn kanten gean, en dû scilst falle ûnder hjar forsleinen, as ik weromkomme. 7 Nou den scille myn tsjinstfeinten dy werombringe nei it berchtme, en hja scille dy sette yn ien fen ’e stêdden fen ’e trochgongen; 8 En dû scilst net omkomme, oant dû mei hjarren fordylge wirde. 9 En astû dysels yn dyn forstân oertsjûgje dat hja nommen wirde scille, lit dyn oantlit net falle: Ik haw it spritsen, en gjinien fen myn wirden scil omdôch wêze. 10 Do gebea Holofernes syn tsjinstfeinten, dy’t yn syn tinte wachte, Akior te nimmen en him to Betulië to bringen, en him yn ’e hannen fen Israëls bern oer te jaan.


11 Do namen syn tsjinstfeinten him en brochten him út it leger yn ’e flakte, en hja teagen út ’e flakte wei nei it berchtme, en kamen by de boarnen dy’t ûnder Betulia wierne. 12 En do’t de mannen fen ’e stêd hjar seagen, namen hja hjar wapens en teagen út ’e stêd nei de top fen ’e heuvel; 13 Do’t hja lykwols yn ’e hûs ûnder de berch kamen, bûnen hja Achior, en smieten him del, en lieten him oan ’e foet fen ’e heuvel, en kearden werom nei hjar hear. 14 Mar de Israëliten teagen del út hjar stêd, en kamen ta him, en makken him los, en brochten him nei Betulia, en brochten him oan de steedhâlders fen ’e stêd. 15 En dy wierne yn dy dagen Ozias, de soan fen Micha, fen ’e stam fen Simeon, en Chabris, de soan fen Gotoniël, en Charmis, de soan fen Melchiël. 16 En hja rôpen al de âldsten fen ’e stêd byinoar, en hjar hiele jonkheid rounen byinoar, en hjar frouljue, nei de gemeinte, en hja setten Akior midden yn hjar folk. Doe frege Ozias him wat der dien wie. 17 En hy antwirde en forhelle hjarren de wirden fen ’e ried fen Holofernes, en al de wirden dy’t er spritsen hie yn it formidden fen ’e foarsten fen Assur, en hwet Holofernes ek mei grutskens spritsen hie tsjin it hûs fen Israël. 18 Do foel it folk del en oanbea God, en rôpen ta God. siswize, 19 O Heare, God fen ’e himel, sjuch hjar grutskens, en meilijen mei it leechstean fen ús folk, en sjuch it oantlit fen dyjingen dy’t hjoed oan Jo hillige binne. 20 Do treaste hja Achior, en priizgen him tige. 21 En Ozias naem him út ’e gemeinte nei syn hûs, en makke in feest foar de âldsten; en hja rôpen de God fen Israël dy hiele nacht om help. HAADSTIK 7 1 De oare deis gebea Holofernes syn hiele leger en al syn folk dat kommen wier om syn diel to nimmen, dat hja hjar leger tsjin Betulia ôfsette scoene, om de opgongen fen it berchtme to fornimmen en oarloch to fieren tsjin Israëls bern. . 2 Do sette hjar sterke mannen hjar kampen op dy deis ôf, en it leger fen ’e kriichslju wier hûndert en sauntich tûzen fuotgongers, en toalftûzen ruters, njonken it bagaazje, en oare mannen dy’t ûnder hjar oanfierden wierne, in tige greate mannichte . 3 En hja legeren hjar yn ’e delling tichtby Betulië, by de boarne, en fersprate hjar yn ’e breedte oer Dothaim oant Belmaim ta, en yn ’e lingte fan Betulia ôf oant Cynamon, dat tsjin Esdraelon oan leit. 4 Do waerden de bern fen Israël, do’t hja hjar mannichte seagen, tige ûnrêstich, en seine elk tsjin syn neiste: Nou scille dy mannen it oantlit fen ’e ierde slikje; hwent de hege bergen, noch de dellingen, noch de heuvels binne by steat om har gewicht te dragen. 5 Do naem elk syn kriichswapens op, en do’t hja fjûren oanstutsen hiene op hjar tuorren, bleauwen hja en waerden dy hiele nacht. 6 Mar de twade deis brocht Holofernes al syn ruters út foar de eagen fen Israëls bern, dy’t to Bethulia wierne;

7 En hy seach de trochgongen op nei de stêd, en kaem by de boarnen fen hjar wetters, en naem se, en stelde garnizoenen fen kriichslju oer hjar, en hy sels sette ôf nei syn folk. 8 Do kaem al de oersten fen Ezau’s bern ta him, en al de steedhâlders fen it folk fen Moäb, en de oersten fen ’e seekust, en seine: 9 Lit ús hear no in wird hearre, dat der gjin omkearing is yn jins leger. 10 Hwent dit folk fen Israëls bern fertrout net op hjar spearen, mar op ’e hichte fen ’e bergen dêr’t hja yn wenje, om’t it net maklik is om op ’e toppen fen hjar bergen te kommen. 11 Nou den, myn hear, fjochtsje net tsjin hjar yn ’e slach, en der scil net sa folle as ien man út jins folk omkomme. 12 Bliuw yn jins leger, en hâld al de mannen fen jins leger, en lit jins tsjinstfeinten de wetterfontein yn hannen krije, dy’t útkomt fen ’e foet fen ’e berch. 13 Hwent al de biwenners fen Betulia hawwe dêr hjar wetter; sa scil hjar toarst deadzje, en hja scille hjar stêd opjaan, en wy en ús folk scille opgean op 'e toppen fen 'e bergen dy't tichteby binne, en scil hjar legerje, om to sjen dat nimmen út 'e stêd gyng. 14 En hja en hjar frouljue en hjar bern scille fortard wirde mei fjûr, en ear’t it swird tsjin hjar komt, scille hja omkeard wirde op ’e strjitten dêr’t hja wenje. 15 Sa scilstû hjarren in kwea lean jaan; om't hja yn opstân wiene en jins persoan net mei frede moete. 16 En dizze wirden wierne Holofernes en al syn tsjinstfeinten wol, en hy stelde to dwaen lyk as hja spritsen hiene. 17 Do teach it leger fen Ammons bern, en mei hjar fiif tûzen fen Assyriërs, en hja legeren hjar yn ’e delling, en namen it wetter en de boarnen fen ’e wetters fen Israëls bern. 18 Do teagen de bern fen Ezau op mei Ammons bern, en legeren hjar yn it berchtme tsjin Dothaim, en hja stjûrden guon fen hjarren nei it suden en nei it easten tsjin Ekrebel, dat tichtby Chusi leit, dat is by de beek Mochmur; en it oare fen it leger fen 'e Assyriërs legeren har yn 'e flakte, en bikken it hiele lân; en hjar tinten en weinen waerden opslein foar in tige greate mannichte. 19 Do rôpen Israëls bern ta de Heare, hjar God, om’t hjar hert mislearre, hwent al hjar fijannen hiene hjar omsingele, en der wie gjin wei om út hjar wei to ûntkommen. 20 Sa bleau de hiele selskip fen Assur by hjar hinne, hjar fuotgongers, en hjar weinen, en hjar ruters, fjouwer en tritich dagen, dat al hjar wetterreilen foelen al de remmers fen Betulia. 21 En de tanks waerden leech, en hja hiene gjin wetter om hjar fol to drinken ien dei; hwent hja joegen hjarren mei mjitte te drinken. 22 Dêrom waerden hjar jonge bern fen hert, en hjar frouljue en jongelju waerden flau fan toarst, en foelen del op ’e strjitten fen ’e stêd en troch de trochgongen fen ’e poarten, en der wier gjin krêft mear yn hjar. 23 Do kaem al it folk gear by Ozias en ta de oerste fen ’e stêd, beide jongelju, en froulju, en bern, en rôpen mei in lûde stim, en sei foar al de âldsten:


24 God scil rjuchter wêze twisken ús en jimme, hwent jimme hawwe ús in great forkearing dien, trochdat jimme gjin frede easke hawwe fen Assurs bern. 25 Hwent wy hawwe nou gjin helper, mar God hat ús yn hjar hannen forkocht, dat wy mei toarst en greate fordjer foar hjar del slein wirde scoene. 26 Rop se dêrom no ta, en jou de hiele stêd ta in bút oan it folk fen Holofernes en syn hiele leger. 27 Hwent it is better dat wy hjarren forheard wirde, as to stjerren fen toarst: hwent wy scille syn tsjinstfeinten wêze, dat ús siele libje mei, en de dea fen ús bern net foar ús eagen sjen, noch ús frouljue noch ús bern te stjerren. 28 Wy nimme de himel en de ierde tsjin jimme ta tsjûgenis, en ús God en de Heare fen ús âffears, dy’t ús straft neffens ús sûnden en de sûnden fen ús âffears, dat er net docht lyk as wy hjoed sein hawwe. 29 Do waerd der yn ’e gemeinte yn ’e gemeinte in great skriemen; en hja rôpen ta de Heare God mei in lûde stim. 30 Do sei Ozias tsjin hjar: Bruorren, wês moedich, lit ús noch fiif dagen duorje, dêr’t de Heare, ús God, syn barmhertichheid tsjin ús keare mei; hwent Hy scil ús net hielendal forlitte. 31 En as dizze dagen foarbygeane en der gjin help ús komt, den scil ik dwaen neffens jins wird. 32 En hy forspriede it folk, elk op syn eigen wacht; en hja teagen nei de muorren en tuorren fen hjar stêd, en stjûrden de froulju en de bern yn hjar huzen, en hja waerden tige leech yn 'e stêd brocht. HAADSTIK 8 1 En destiids hearde Judith derfan, dat de dochter wie fen Merari, de soan fen Okse, de soan fen Jozef, de soan fen Ozel, de soan fen Elcia, de soan fen Ananias, de soan fen Gedeon, de soan fen Rafaïm. , de soan fen Acitho, de soan fen Eliu, de soan fen Eliab, de soan fen Natanaël, de soan fen Samaël, de soan fen Salasadal, de soan fen Israël. 2 En Manasse wier hjar man, fen hjar stam en hjar sibben, dy’t stoar yn ’e gerrst. 3 Hwent do’t er stie to hâlden oer hjar dy’t skeaven yn it fjild bûnen, kaem de waarmte oer syn holle, en hy foel op syn bêd en stoar yn ’e stêd Betulia; en hja bigroeven him mei syn âffears yn it fjild twisken Dothaim en Balamo . 4 Sa wier Judith trije jier en fjouwer moanne widdo yn hjar hûs. 5 En hja makke har in tinte op ’e top fen hjar hûs, en hja sette in sek oan ’e heupen, en hja waerd hjar widdo’s klean. 6 En hja fêste al de dagen fen hjar widdo, útsein de jûnen fen ’e sabbatten, en de sabbatten, en de jûnen fen ’e nijmoannen, en de nijmoannen, en de feesten en feestdagen fen it hûs fen Israël. 7 En hja wier fen oansjen en tige moai om to sjen; en hja bleau by hjarren. 8 En der wie gjinien dy’t hjar in kwea wird joech; hwent hja freze God tige. 9 Do’t hja nou de kweade wirden fen it folk tsjin ’e steedhâlder hearde, dat hja flauw waerden troch gebrek oan wetter; hwent Judith hie al de wirden heard dy't Ozias

tsjin hjar spritsen hie, en dat er sward hie de stêd nei fiif dagen oan 'e Assyrjers to leverjen; 10 Do stjûrde hja hjar wachtfrou, dy’t de oerhearsking hie fen al hjar dingen, om Ozias en Chabris en Charmis te neamen, de âldsten fen ’e stêd. 11 En hja kamen ta hjar, en hja sei tsjin hjar: Harkje no nei my, o gûverneurs fen ’e biwenners fen Betulia, hwent jimme wirden, dy’t jimme hjoed foar it folk spritsen hawwe, binne net rjocht, oangeande dizze eed dy’t jimme makken en útsprutsen hawwe. tusken God en dy, en hawwe tasein de stêd oan ús fijannen oer te jaan, útsein as de Heare yn dizze dagen him keart om dy te helpen. 12 En hwa binne jimme nou, dy’t God hjoed forsocht hawwe, en steane yn Gods plak ûnder de minskebern? 13 En bisiket nou de Heare de Almachtige, mar jimme scille neat witte. 14 Hwent jimme kinne de djipte fen it hert fen ’e minske net fine, en jimme kinne de dingen dy’t er tinkt net fornimme; Né, myn bruorren, meitsje de Heare ús God net ta lilkens. 15 Hwent as er ús net helpe scil yn dizze fiif dagen, Hy hat macht om ús te ferdigenjen as er wol, sels alle dagen, of om ús te ferneatigjen foar ús fijannen. 16 Bine de rie des Heare ús God net, hwent God is net as in minske, dat er bedrige wirde mei; hy is ek net as in minskesoan, dat er wankelje scoe. 17 Lit ús dêrom wachtsje op it heil fen him, en him roppe om ús to helpen, en hy scil ús stim hearre, as it him wol. 18 Hwent der is gjinien opstien yn ús tiid, en der is no gjinien yn dizze dagen, noch stam, noch famylje, noch folk, noch stêd ûnder ús, dy’t goaden oanbidde, makke mei hannen, lyk as earder west hat. 19 Om hwerom’t ús âffears it swird en ta in bút jown wierne, en hja in greate fal hiene foar ús fijannen. 20 Mar wy kenne gjin oare god, dêrom fertrouwe wy, dat er ús net forachtsje scil, noch ien fen ús folk. 21 Hwent as wy sa nommen wirde, scil hiele Judéa forwoast lizze, en ús hillichdom scil bedarre wirde; en hy scil de ûntheiliging derfan út ús mûle easkje. 22 En it slachtsjen fen ús broerren, en de ballingskip fen it lân, en de forwoasting fen ús erfskip, scil Er ús oer de holle keare ûnder de heidenen, dêr’t wy ek yn slavernij wêze scille; en wy scille in mislediging en in smaad wêze foar allegearre dy't ús besitte. 23 Hwent ús tsjinstferliening scil net ta genede rjochte wirde, mar de Heare ús God scil it ta skande meitsje. 24 Nou dêrom, bruorren, lit ús ús broerren in foarbyld jaan, hwent hjar hert hinget op ús, en it hillichdom, en it hûs en it alter, rêste op ús. 25 En lit ús de Heare ús God tankje, dy’t ús bisocht, lyk as er ús âffears dien hat. 26 Tink oan hwet er Abraham dien hat, en hwet er Izaäk bisocht, en hwet Jakob bard is to Mesopotamië fen Aram, do't er de skiep fen Laban, syn memme broer, hâlde. 27 Hwent Hy hat ús net bisocht yn it fjûr, lyk as Er hjarren dien hat, om hjar hert te ûndersiikjen, en Hy hat gjin wraak op ús nommen; 28 Do sei Ozias tsjin hjar: Alles hwetstû spritsen hast, hast mei in goed hert spritsen, en der is gjinien dy’t jins wirden tsjinsprekke scil.


29 Hwent dit is net de earste deis dêr’t jins wiisheid bliken docht; mar fan it bigjin fen jins dagen ôf hawwe al it folk jins forstân kend, om't de geast fen jins hert goed is. 30 Mar it folk waerd tige toarst, en twong ús om hjar to dwaen lyk as wy sein hawwe, en in eed oer ússels to bringen, dy’t wy net brekke scille. 31 Dêrom, bid dû nou foar ús, hwent dû bist in fromme frou, en de Heare scil ús rein stjoere om ús putten te foljen, en wy scille net mear flauwe. 32 Do sei Judith tsjin hjar: Harkje nei my, en ik scil in ding dwaen, dat troch alle slachten ta de bern fen ús folk gean scil. 33 Jimme scille dizze nacht yn ’e poarte stean, en ik scil útgean mei myn tsjinstfrou; en yn ’e dagen dat jimme tasein hawwe de stêd oan ús fijannen oer to jaen, scil de Heare Israël bisiikje troch myn hân. 34 Mar freegje jimme net nei myn dieden: hwent ik scil it jimme net forklearje, oant de dingen folmakke binne dy't ik dwaen. 35 Do seine Ozias en de foarsten tsjin hjar: Gean yn frede, en de Heare God mei foar jins oantlit, om wraak te nimmen op ús fijannen. 36 Do gyng hja werom fen ’e tinte, en gyngen nei hjar siken.

hillichdom to ûntreinigjen en de tabernakel dêr't jins hearlike namme rêstet te ûntreinigjen en de hoarn fen jins alter mei it swird del to smiten. 9 Sjuch hjar grutskens, en stjûr jins grime op hjar hollen: jou yn myn hân, dy’t in widdo bin, de krêft, dy’t ik ûntfangt haw. 10 Slach troch it bedrog fen myn lippen de tsjinstfeint mei de foarst, en de foarst mei de tsjinstfeint: brek hjar stânfêstens ôf troch de hân fen in frou. 11 Hwent jins macht stiet net yn mannichte noch jins macht yn sterke mannen: hwent Jo binne in God fen ’e ellinde, in helper fen ’e ûnderdrukten, in bihâlder fen ’e swakken, in beskermer fen ’e forlitten, in rêder fen ’e sûnder hope . 12 Ik bid dy, o God fen myn heit, en God fen it erfskip fen Israël, Hear fen ’e himel en ierde, Skepper fen ’e wetters, kening fen alle skepsels, hear Jo myn gebed: 13 En meitsje myn rede en bedrog hjar wûne en slach, dy’t wrede dingen fan doel hawwe tsjin jins forboun en jins hillich hûs, en tsjin ’e top fen Sion, en tsjin it hûs fen it erfskip fen jins bern. 14 En lit alle folken en stammen erkennen datstû de God bist fan alle macht en macht, en dat der gjin oar is dy’t it folk fen Israël biskermet as dû.

HAADSTIK 9

HAADSTIK 10

1 Judith foel op hjar oantlit, en sette jiske op hjar holle, en ûntbleate it sek dêr’t hja mei klaaid wie; en oer de tiid dat it reekwurk fen dy jouns to Jeruzalem offere waard yn it hûs fen 'e Heare Judith, rôp mei in lûde stimme en sei: 2 Heare, God fen myn heit Simeon, dy’t Jo in swird jown hawwe om wraak to nimmen fen ’e frjemden, dy’t de riem fen in tsjinstfaem losmakken om hjar to ûntreinigjen, en de dij ûntdutsen hat ta har skande, en hjar jongfammesteed ûntreinige ta hjar smaed; hwent dû seinest: Sa scil it net wêze; en dochs diene se dat: 3 Dêrom joegen jo hjar oersten deaslein wirde, dat hja hjar bêd yn bloed ferve, en hja sloegen de tsjinstfeinten mei hjar hearen, en de hearen op hjar troanen; 4 En hja hawwe hjar frouljue ta in bút jown, en hjar dochters ta finzene, en al hjar bút om út to dielen ûnder jins leave soannen; dy't troch jins iver oanstutsen wiene, en de fersmoarging fan har bloed ôfgryslik wiene, en dy rôpen om help: O God, myn God, hear my ek in widdo. 5 Hwent dû hast dy dingen net allinne dien, mar ek de dingen dy’t earder útfallen binne en dêrnei kommen binne; do hast tocht oer de dingen dy't no binne en dy't komme sille. 6 Ja, hwetstû bisteld hast, wierne klear, en seine: Sjuch, wy binne hjir, hwent al jins wegen binne klear, en jins oardielen binne yn jins foarkennis. 7 Hwent sjuch, de Assyriërs binne formannichfâldige yn hjar macht; hja wurde ferheven mei hynder en man; hja roemje yn 'e krêft fan har fuotgongers; hja fertrouwe op skyld en spear, en bôge en slinger; en wit net dat jo de Heare binne dy't de fjildslaggen ferbrekke: de Heare is dyn namme. 8 Smyt hjar krêft del yn jins macht, en bring hjar macht del yn jins grime: hwent hja hawwe fan doel jins

1 En dêrnei hie hja ophâlden ta de God fen Israël to roppen, en oan al dy wirden in ein makke. 2 Hja gyng oerein, dêr't hja fallen wier, en rôp hjar tsjinstfaem, en gyng del yn it hûs, dêr't hja yn wenne hat, op 'e sabbatdagen en op hjar feestdagen; 3 En hja teach it sek út, dat hja oan hie, en die de klean fen hjar widdowens út, en woske hjar lichem oeral mei wetter, en salve hjar mei kostbere salve, en flette it hier fen hjar holle, en sette in bân op it, en die hjar klean fen blidens oan, dêr't hja mei klaaid waerd yn it libben fen hjar man Manasse. 4 En hja naem sandalen oan hjar foetten, en sette hjar earmbannen, en hjar keatlingen, en hjar ringen, en hjar earringen, en al hjar sieraden om hjar, en hja prakkesearre moedich, om de eagen fen alle minsken dy't hjar sjen scoene to lokjen. 5 Do joech hja hjar tsjinstfaem in flesse wyn en in krús oalje, en hja folde in bûse mei bakte nôt, en klompen figen en mei fyn brea; sa foel hja al dy dingen byinoar en lei se op har. 6 En hja teagen út nei de poarte fen ’e stêd Betulia, en fûnen dêr Ozias stean en de âldsten fen ’e stêd, Chabris en Charmis. 7 En do’t hja hjar seagen, dat hjar oantlit foroare wier, en hjar klean foroare wier, forwûnderen hja har tige oer hjar skientme, en seine tsjin hjar. 8 De God, de God fen ús âffears, jow dy genede, en meitsje jins ûndernimmingen ta de hearlikheid fen Israëls bern en ta de ferhevening fen Jeruzalem. Doe oanbeaen se God. 9 En hja sei tsjin hjar: Gebean dat de poarten fen ’e stêd my iepene wirde, dat ik útgean mei om de dingen to folbringen dêr’t jimme mei my spritsen hawwe. Sa


gebean se de jongelju om har iepen te meitsjen, lyk as se spritsen hie. 10 En do’t hja dat dien hiene, gyng Judith út, sy en hjar tsjinstfaem mei hjar; en de mannen fen 'e stêd seagen hjar oan, oant hja de berch del wier, en oant hja de delling foarby wier en hjar net mear sjen koe. 11 En hja teagen rjocht út yn ’e delling, en de earste wacht fen ’e Assyriërs trof har, 12 En hy naem hjar en frege hjar: Fan hwat folk bistû? en wêr komme jo wei? en wêr geane jo hinne? En hja sei: Ik bin in frou fen 'e Hebreeërs, en bin flechte foar hjarren; 13 En ik kom foar Holofernes, de oerste fen dyn leger, om wirden fen wierheit to forklearjen; en ik scil him in wei sjen litte, dêr't er hinnegean scil en it hiele berchlân winne, sûnder it lichem of it libben fan ien fan syn mannen te ferliezen. 14 En do’t de mannen hjar wirden hearden en hjar oansizzen seagen, forwûnderen hja har tige oer hjar skientme, en seine tsjin hjar: 15 Do hast dyn libben rêden, trochdatstû hast hast delkomme hast foar it oantlit fen ús hear; 16 En astû foar him stean hast, eangje net yn dyn hert, mar lit him sjen neffens dyn wird; en hy scil dy goed smeekje. 17 Do keasden hja hûndert man út hjar en hjar tsjinstfaem mei; en hja brochten hjar nei de tinte fen Holofernes. 18 Do waerd der in gearkomst yn it hiele leger: hwent hjar oankomst waerd razen ûnder de tinten, en hja kamen om hjar hinne, wylst hja bûten de tinte fen Holofernes stie, oant hja him fen hjar fortelden. 19 En hja fernuveren har oer hjar skientme, en bewûnderen de bern fen Israël om hjar, en elk sei tsjin syn neiste: Hwa scoe dit folk forachtsje, dat sokke froulju yn hjar formidden hat? it is wis net goed, dat der ien fan harren oerbliuwt, dy't loslitten wurdt, de hiele ierde ferrifelje kin. 20 En dy’t by Holofernes leine teagen út, en al syn tsjinstfeinten en hja brochten hjar yn ’e tinte. 21 En Holofernes rêste op syn bêd ûnder in luifel, dat weefd wie mei poarper en goud, en smaragden en kostbere stiennen. 22 En hja lieten him fen hjar sjen; en hy kaem út foar syn tinte mei sulveren lampen foar him út. 23 En do't Judith foar him en syn tsjinstfeinten kaem, fernuveren hja har allegearre oer de skientme fen hjar oantlit; en hja foel del op hjar oantlit, en die eare foar him, en syn tsjinstfeinten namen har op. HAADSTIK 11 1 Do sei Holofernes tsjin hjar: Frou, wês goed treast, eangje net yn dyn hert, hwent ik haw noait ien kwea makke dy’t Nabukodonosor, de kening fen ’e hiele ierde, tsjinje woe. 2 Nou den, as jins folk, dat yn ’e bergen wennet, net troch my ljocht makke hie, den scoe Ik myn spear net tsjin hjar opsjitte: mar hja hawwe harsels dizze dingen dien. 3 Mar fortel my nou hweromsto hjarren flechte bist, en bisto ta ús kommen; wês fan goede treast, do silst libje dizze nacht, en hjirnei:

4 Hwent gjinien scil dy sear dwaan, mar smeekje dy goed, lyk as hja dogge de tsjinstfeinten fen ’e kening Nabukodonosors, myn hear. 5 Do sei Judith tsjin him: Untfang de wirden fen jins tsjinstfeint, en lit jins tsjinstfaem foar jins oantlit sprekt, en ik scil myn hear dizze nacht gjin leagen forkundigje. 6 En astû de wirden fen jins tsjinstfaem neikomme scille, den scil God it ding folslein by dy foarby bringe; en myn hear scil syn doelen net ûntbrekke. 7 Sa’t Nabukodonosor, de kening fen ’e hiele ierde, libbet, en sa wier as syn macht libbet, dy’t dy stjûrd hat om alle libbene wêzens to ûnderhâlden; en de fûgeltsjes fan 'e loft scille troch jins macht libje ûnder Nabuchodonosor en syn hiele hûs. 8 Hwent wy hawwe heard fen jins wiisheid en jins belied, en it is oer de hiele ierde bekend, datstû allinne mar treflik bist yn it hiele keninkryk, en machtich yn kennis, en wûnderlik yn oarlochsprestaasjes. 9 En oangeande de saak, dy’t Achior yn jins ried spriek, hawwe wy syn wirden heard; hwent de mannen fen Betulia rêdden him, en hy forhelle hjarren alles hwet er tsjin dy spritsen hie. 10 Dêrom, o hear en steedhâlder, achtsje syn wird net; mar leit it op yn dyn hert, hwent it is wier: hwent ús folk scil net straft wirde, en it swurd kin net oerwinne tsjin hjar, as hja sûndigje tsjin hjar God. 11 En no, dat myn hear net forslein wirde en syn foarnimmen net fergriemd wirde, sels de dea is no op hjar fallen, en hjar sûnde hat hjar oerfallen, hwermei hja hjar God grime scille, hwa't hja dwaen scille hwet net to wêzen is. dien: 12 Hwent hjar fiedsel fait hjar, en al hjar wetter is min, en hja hawwe bisletten de hannen op hjar fee to lizzen, en hja hawwe fan doel al dy dingen te fortardjen, dat God hjarren forbean hat to iten troch syn wetten; 13 En hja binne bisletten de earstefruchten fen ’e tsienden fen wyn en oalje, dy’t hja hillige hiene, út to bringen, en forhâlden foar de preesters dy’t to Jeruzalem tsjinje foar it oantlit fen ús God; de dingen dy't it net tastien is foar ien fan 'e minsken safolle as se mei har hannen oanreitsje. 14 Hwent hja hawwe guon nei Jeruzalem stjûrd, om’t ek dy’t dêr wenje soks dien hawwe, om hjarren in lisinsje to bringen fen ’e senaat. 15 En as hja hjar boadskip bringe scille, scille hja it dwaen dwaen, en dy scille hja dy jûn wirde om fordylgje to wirden. 16 Dêrom bin ik jins tsjinstfaem, dit alles wittend, flechte foar hjar oantlit; en God hat my stjûrd om dingen mei dy to dwaen, dêr't de hiele ierde forbjustere scil, en hwa't it hearre scil. 17 Hwent jins tsjinstfeint is godstsjinstich en tsjinnet de God fen ’e himel dei en nacht; no dêrom, myn hear, scil ik by dy bliuwe, en jins tsjinstfeint scil nachts útgean yn ’e delling, en ik scil ta God bidde, en hy sil my fertelle wannear't se har sûnden dien hawwe: 18 En Ik scil komme en it dy oanjaan; 19 En Ik scil dy liede troch it midden fen Judéa, oantstû foar Jeruzalem komst; en Ik scil jins troan yn it midden deryn sette; en dû scilst se driuwe as skiep dy't gjin hoeder hawwe, en in hûn scil net sasear syn mûle foar dy iepenje:


hwent dizze dingen binne my ferteld neffens myn foarkennis, en se binne my forklearre, en ik bin stjoerd om te fertellen dy. 20 Do wieren hjar wirden Holofernes en al syn tsjinstfeinten wol yn; en hja fernuveren har oer har wiisheid, en seine: 21 Der is net sa'n frou fen it iene ein fen ’e ierde oant it oare, fen ’e skientme fen ’t gesicht en fen ’e wizheit fen ’e wirden. 22 Sa sei Holofernes tsjin hjar. God hat goed dien om dy foar it folk te stjoeren, dat de krêft yn ús hannen wêze soe en ferneatiging op dyjingen dy't myn hear min oansjen. 23 En nou bistû sawol moai yn jins oantlit, as geastich yn jins wirden; ierde. HAADSTIK 12 1 Do gebea er hjar binnen to bringen dêr’t syn skûtel set wier; en bea dat hja hjar fen syn eigen iten klearmeitsje scoene, en hja fen syn eigen wyn drinke scoe. 2 En Judith sei: Ik scil der net fan ite, dat der gjin oertrêding is; 3 Do sei Holofernes tsjin hjar: As jins foarried mislearret, ho scille wy dy sa jaen? hwent der is gjinien by ús fen jins folk. 4 Do sei Judith tsjin him, sa wier as jins siele libbet, myn hear, jins tsjinstfaem scil dy dingen dy’t ik haw net útjaan, foar it oantlit des Heare mei myn hân de dingen dy’t er bepaald hat, wurkje. 5 Do brochten de tsjinstfeinten fen Holofernes hjar yn ’e tinte, en hja sliepte oant middernacht ta, en hja makke har oerein doe’t it tsjin ’e moarnswacht wier. 6 En hy stjûrde to Holofernes, forlossend: Lit myn hear nou gebea dat jins tsjinstfaem útgean mei ta it gebed. 7 Do gebea Holofernes syn wacht, dat hja har net oanhâlde scoene; sa bleau hja trije dagen yn it leger, en gyng nachts út yn ’e delling Betulia, en wosken har yn in wetterfontein by it leger. 8 En do’t hja útkaam, bad hja de Heare, de God fen Israël, om hjar wei to rjochtsjen ta de opwekking fen hjar folks bern. 9 En hja kaem rein, en bleau yn ’e tinte, oant hja de jouns har spize iet. 10 En de fjirde deis makke Holofernes in feest allinne foar syn eigen tsjinstfeinten, en rôp gjinien fen ’e ofsieren ta it banket. 11 Do sei er tsjin Bagoas, de eunuch, dy’t oer alles hwet er hie tahâlden hie: Gean no en oertsjûgje dizze Hebrieuske frou dy’t by dy is, dat hja ta ús komt en mei ús ite en drinke. 12 Hwent sjuch, it scil in skande wêze foar ús persoan, as wy sa’n frou gean litte litte, dy’t hjar selskip net hân hawwe; hwent as wy har net ta ús lûke, den scil hja ús laitsje. 13 Do gyng Bagoas fen Holofernes wei, en kaem ta hjar, en hy sei: Lit dizze moaije jonkfrou net eangje ta myn hear to kommen en yn syn oantlit eare wirde, en wyn drinke, en fleurich wêze mei ús en wêze makke dizze dei as ien fan 'e dochters fen 'e Assyriërs, dy't tsjinje yn it hûs fen Nabuchodonosor.

14 Do sei Judith tsjin him: Hwa bin ik nou, dat ik myn hear tsjinsprekke scoe? Wiswier, hwat him wol, scil ik gau dwaen, en it scil myn freugde wêze oant de dei fen myn dea. 15 Do gyng hja oerein, en fersierde hjar mei hjar klean en al hjar froulike klean, en hjar faam gyng en lei hjar sêfte hûden op 'e groun tsjin Holofernes oan, dy't hja fan Bagoas krigen hie foar hjar deistich gebrûk, dat hja sitte mocht en yt op harren. 16 Do’t Judith nou binnenkaam en sitten gyng, waerd Holofernes syn hert oertsjûge mei hjar, en syn geast waerd bewuolle, en hy begeerde tige har selskip; hwent hy wachte in tiid om har te ferrifeljen, fan 'e deis ôf dat er har sjoen hie. 17 Do sei Holofernes tsjin hjar: Drink no, en wês fleurich mei ús. 18 Do sei Judith: Ik scil nou drinke, myn hear, hwent myn libben is hjoed yn my greater as al de dagen sûnt ik berne bin. 19 Do naem hja en iet en dronk foar him hwet hjar tsjinstfaem klearmakke hie. 20 En Holofernes hie great nocht oan hjar, en dronk mear wyn as er op ien dei dronken hie fen syn bernetiid. HAADSTIK 13 1 Do’t de joun nou wirde, makken syn tsjinstfeinten hastich om fuort te gean, en Bagoas sloech syn tinte bûten, en liet de tsjinners út it oantlit fen syn hear; en hja gyngen nei hjar bêden, hwent hja wiene allegearre wurch, om't it feest lang west hie. 2 En Judith bleau allinne yn ’e tinte, en Holofernes lei allinne op syn bêd, hwent hy wier fol mei wyn. 3 En Judith hie hjar tsjinstfaem gebean sünder hjar bêdkeamer stean to stean en op hjar to wachtsjen. útkommen, lyk as se deistich die, hwent hja sei dat hja útgean soe ta hjar gebeden, en hja spriek ta Bagoas neffens itselde doel. 4 Sa gyng allegearre út, en gjinien bleau yn 'e bêdkeamer oer, noch lyts noch great. Doe sei Judith, by syn bêd stean, yn har hert: O Heare, God fan alle macht, sjoch nei dit presintsje op it wurk fan myn hannen foar de ferhevening fan Jeruzalem. 5 Hwent it is nou de tiid om jins erfskip to helpen, en jins ûndernimmingen út te fieren ta ferneatiging fen ’e fijannen dy’t tsjin ús opstien binne. 6 Do kaem hja by de pylder fen it bêd, dy't by Holofernes syn holle wier, en naem syn tsjoen dêrwei del; 7 En hy kaem nei syn bêd, en naem it hier fen syn holle, en sei: Sterk my, Heare, God fen Israël, hjoed. 8 En hja sloech him twaris mei alle macht op ’e nekke, en hja naem syn holle fan him ôf. 9 En hy tute syn lichem fan it bêd ôf, en helle it luifel fan ’e pylders ôf; en anon nei't se útgong, en joech Holofernes syn holle oan har faam; 10 En hja die it yn har bûse mei iten, en hja gongen tegearre neffens hjar gewoanten ta it gebed; 11 Do sei Judith fan fierren tsjin de wachters by de poarte: Iepenje, doch de poarte iepen: God, ús God, is mei ús, om


noch yn Jeruzalem syn macht to toanen, en syn troepen tsjin de fijân, lyk as er sels hat. dien dizze dei. 12 En do’t de mannen fen hjar stêd hjar stim hearden, makken hja hastich del to gean nei de poarte fen hjar stêd, en rôpen de âldsten fen ’e stêd. 13 En do rounen hja allegearre byinoar, sawol lyts as great, hwent it wier hjarren nuver, dat hja kaem: hja diene de poarte iepen, en namen se oan, en makken in fjûr ta in ljocht, en stiene om hjar hinne. 14 Do sei hja mei in lûde stim tsjin hjar: Loovje, loovje God, priizgje God, sis ik, hwent Hy hat syn barmhertichheid net ôfnommen út it hûs fen Israël, mar hat ús fijannen dizze nacht troch myn hannen fordylge. 15 Do naem hja de holle út ’e bûse, en liet it sjen, en sei tsjin hjar: Sjuch, de holle fen Holofernes, de oerste fen it leger fen Assur, en sjuch de baldakin, dêr’t er yn syn dronkenens yn lei; en de Heare hat him slein troch de hân fen in frou. 16 Sa wier as de Heare libbet, dy’t my bewarre hat op myn wei dy’t ik gyng, myn oantlit hat him forlei ta syn fordjer, en dochs hat er gjin sûnde mei my dien, om my te ûntreinigjen en te skande. 17 Do waerd al it folk wûnderlik forbjustere, en bûgde hjar en oanbea God, en sei ienriedich: Seinge mei dû, ús God, dy’t hjoed de dei de fijannen fen jins folk forkeard hat. 18 Do sei Ozias tsjin hjar: O dochter, seinge bistû fen ’e Allerheechste God boppe al de froulju op ’e ierde; en priizge de Heare God, dy't de himel en de ierde skepen hat, dy't jo rjochte hat ta it ôfsnijen fan 'e holle fan 'e haad fan ús fijannen. 19 Hwent dit scil jins bitrouwen net ôfwike út it hert fen ’e minsken, dy’t de krêft Gods oant yn ivichheit tinke. 20 En God kearde dy dingen ta dy ta in ivige lof, om dy te bisiikjen yn goede dingen, om’tstû dyn libben net sparre hast foar de ellinde fen ús folk, mar wraak wreke hast foar ús fordjerring, rinnend in rjochte wei foar ús God. En al it folk sei; So be it, so be it. HAADSTIK 14 1 Do sei Judith tsjin hjar: Harkje no, myn bruorren, en nim dizze holle en hingje dy op it heechste plak fen jimme muorren. 2 En sa gau as de moarns forskine scil, en de sinne op ’e ierde opkomme scil, nim dan elk syn wapens, en gean út alle dappere man út ’e stêd, en set jimme in kaptein oer hjar, lyk as jimme wolle gean del yn it fjild nei de wacht fan 'e Assyriërs; mar gean net del. 3 Den scille hja hjar wapenrêst nimme, en scille yn hjar leger gean, en de oersten fen it leger fen Assur opwekke, en hja scille rinne nei de tinte fen Holofernes, mar scille him net fine; den scil hjar eangst oerfalle, en hja scille sil foar dyn oantlit flechtsje. 4 Sa scille jimme hjar efterfolgje en allegearre dy’t op ’e kust fen Israël wenje, en hjar omkeare ûnder hjar hinnegean. 5 Mar ear’t jimme dit dogge, neam my Achior, de Ammonit, dat er Him sjen en kenne dy’t it hûs fen Israël forachte, en dy’t him ta ús stjûrde as ta syn dea.

6 Do rôpen hja Akior út it hûs fen Ozias; en do't er kaem en de holle fen Holofernes yn 'e hân fan 'e man seach yn 'e gearkomst fan 'e minsken, foel er op 't oantlit, en syn geast foel. 7 Mar do’t hja him weromhelle hiene, foel er foar Judith syn foetten, en earbied foar hjar, en sei: Seinge bistû yn alle tinten fen Juda en yn alle folken, dy’t jins namme hearre scille forbjustere wirde. 8 Fertel my nou al hwetstû yn dizze dagen dien hast. Do fertelde Judith him te midden fan it folk alles wat se dien hie, fan 'e deis dat se útgyng oant dy oere dat se tsjin har spriek. 9 En do’t hja ophâlden hie mei praten, rôpen it folk mei in lûde stim, en makken in blide lûd yn hjar stêd. 10 En do’t Achior alles sjoen hie hwet de God fen Israël dien hie, leaude er tige yn God, en bisnien it flêsk fen syn foarhûd, en hy waerd oansletten by it hûs fen Israël oant hjoed de dei. 11 En do’t it moarns waerd, hongen hja de holle fen Holofernes oan ’e muorre, en elk naem syn wapens, en hja teagen út mei bannen nei de seestrjitte fen ’e berch. 12 Mar do’t de Assyriërs hjar seagen, stjûrden hja nei hjar oersten, dy’t kamen ta hjar oersten en tribunes, en ta elk fen hjar oersten. 13 Do kamen hja yn de tinte fan Holofernes, en seine tsjin him, dy’t de lieding hie oer al syn dingen: Wês nou wekker, ús hear, hwent de slaven hawwe it frijmoedich west om tsjin ús del to kommen ta de striid, dat hja mei de hiele fordylgje meije. 14 Do gyng to Bagoas, en klopte oan ’e doar fen ’e tinte; hwent hy miende dat er mei Judith sliept hie. 15 Mar om't gjinien antwirde, die er it iepen en gyng yn 'e bêdkeamer, en foun him dea op 'e flier smiten, en syn holle waerd him ôfnommen. 16 Dêrom rôp er mei in lûde stimme, mei skriemen en suchtsjen, en mei in sterke gjalp, en skuorde er syn klean. 17 Nei’t er yn ’e tinte gyng dêr’t Judith oernacht, en do’t er har net fûn, sprong er út nei it folk en rôp: 18 Dy slaven hawwe forriederlik dien; ien frou út 'e Hebreeërs hat skande brocht oer it hûs fan kening Nabuchodonosor, hwent sjuch, Holofernes leit sûnder holle op 'e grûn. 19 Do’t de oersten fen it leger fan Assyrië dizze wirden hearden, skuorden hja hjar jassen, en hja waerden wûnderlik ûnrêstich, en der kaem in gjalp en in tige great geraas yn it leger. HAADSTIK 15 1 En do’t dy yn ’e tinten wierne, it hearden, waerden hja fernuvere oer it ding dat dien wier. 2 En eangst en bibbering foel op hjar, dat der gjinien wie dy’t durste to bliuwen yn ’e eagen fen syn neiste, mar mei-inoar útraasten, flechten hja yn alle wei fen ’e flakte en fen ’e berch. 3 Ek dy’t har leger yn ’e bergen om Betulia hinne leine, flechten fuort. Do raasden de bern fen Israël, elk dy't in strider ûnder hjarren wie, op hjar ôf. 4 Do stjûrde Ozias nei Betomasthem, en nei Bebai, en Chobai, en Cola, en nei al de grinzen fen Israël, dy’t de


dingen sizze scoe dy’t dien wierne, en dat allegearre hjar fijannen oanstappe scoene om hjar to fordylgjen. 5 Do’t Israëls bern it nou hearden, foelen hja allegearre mei ien ynstimming op hjar, en sloegen hjar oan Chobai: likegoed ek dejingen dy’t kamen út Jeruzalem en út it hiele berchlân, (hwent de minsken hiene hjar sein hwet der dien wier) yn it leger fen hjar fijannen) en hja dy't yn Galeäd en yn Galiléa wierne, efterfolgen hjar mei in greate slach, oant hja foarby Damaskus en syn grinzen wierne. 6 En it oerbliuwsel dat to Betulia wennen, foel op it leger fen Assur, en bedjerre hjar, en waerd tige rykdom. 7 En de bern fen Israël dy’t weromkamen fen ’e slachterij, hiene it oerbleaune; en de doarpen en de stêden, dy't yn 'e bergen en yn 'e flakte wierne, gyngen in protte bút, hwent de mannichte wie tige great. 8 Do kamen Joacim, de hegepreester, en de âldsten fen Israëls bern, dy’t to Jeruzalem wennen, om de goede dingen to bisjen dy’t God Israël toand hie, en om Judith te sjen en hjar to groetsjen. 9 En do’t hja by hjar kamen, seingen hja har ienriedich, en seine tsjin hjar: Do bist de forhevening fen Jeruzalem, dû bist de greate hearlikheit fen Israël, do bist de greate freugde fen ús folk; 10 Dû hast al dizze dingen troch dyn hân dien: dû hast Israël in protte goed dien, en God hat der wol in behagen yn: seinge meie dû de Almachtige Heare yn ivichheit. En al it folk sei: Sa sil it wêze. 11 En it folk bedarre it kamp tritich dagen lang, en hja joegen Judith Holofernes syn tinte, en al syn plaat, en syn bêden, en gerei en al syn guod; en hja naem it en lei it op har mul; en makke hjar weinen klear, en lei se dêrop. 12 Do rounen al de froulju fen Israël byinoar om hjar to sjen, en seingenen hjar, en makken in dûns ûnder hjarren foar hjar; 13 En hja leine in krânse oliven op hjar en hjar tsjinstfaem, dy’t by hjar wier, en hja gyng foar al it folk yn ’e dûns, liedend al de froulju; yn harren mûle. HAADSTIK 16 1 Do bigoun Judith dizze tanksizzing to sjongen yn hiele Israël, en al it folk songen hjar dit lofsang nei. 2 En Judith sei: Begjin myn God mei tamboeren, sjong myn Heare mei simbalen; stim him in nije psalm ôf, ferhef him en rop syn namme oan. 3 Hwent God brekt de fjildslaggen: hwent ûnder de kampen, midden yn it folk, hat Er my rêden út ’e hannen fen ’e minsken dy’t my forfolgen. 4 Assur kaem út ’e bergen út it noarden, hy kaem mei tsjientûzenen fen syn leger, hwaens mannichte de streamen stoppe, en hjar ruters hawwe de heuvels bedutsen. 5 En hy prakkesearre dat er myn grinzen forbaernje scoe, en myn jongfeinten mei it swird deadzje, en de sûgbern tsjin ’e ierde smite, en myn soannen ta in rôf meitsje, en myn jongfammen ta in bút. 6 Mar de Almachtige Heare hat hjarren teloarsteld troch de hân fen in frou.

7 Hwent de machtige foel net troch de jongelju, en de soannen fen ’e titanen sloegen him net, noch sette hege reuzen op him; 8 Hwent hja die it kleed fen hjar widdowens út, ta forheffing fen de ûnderdrukten yn Israël, en salve hjar oantlit mei salve, en bûn hjar hier yn in bân, en naem in linnen kleed om him to forrifeljen. 9 En hjar sandalen forsloegen syn eagen, hjar skientme naam syn geast finzen, en de tsjoenster gyng him troch de nekke. 10 En de Perzen bibberen fen hjar frijmoedigens, en de Meden waerden forbjustere fen hjar hurdens. 11 Do rôpen myn ellinde fen blydskip, en myn swakken rôpen lûdop; mar hja wiene fernuvere: dy ferheffen har stimmen, mar se waarden omkeard. 12 De soannen fen ’e famkes hawwe hjar trochstutsen, en hjar ferwûne as bern fan flechtlingen: hja binne omkommen troch de striid des Heare. 13 Ik scil de Heare in nij liet sjonge: O Heare, do bist great en hearlik, wûnderlik yn krêft en ûnoerwinlik. 14 Lit alle skepsels jo tsjinje: hwent jo hawwe spritsen, en se binne makke, jo hawwe jo geast útstjûrd, en hy hat se makke, en d'r is gjinien dy't jo stimme wjerstean kin. 15 Hwent de bergen scille forskuorre wirde fen hjar fûneminten mei it wetter, de rotsen scille smel as waaks foar jins oantlit; 16 Hwent alle offer is te min foar in swiete reuk foar jin, en al it fet is net genôch foar jins brânoffer: mar dy’t de Heare freze, is altyd great. 17 Wee de heidenen dy’t opstean tsjin myn sibben! de Heare de Almachtige sil wraak nimme op harren yn 'e dei fan it oardiel, troch fjoer en wjirmen yn har fleis te setten; en hja scille se fiele, en skrieme foar altyd. 18 Do’t hja nou yn Jeruzalem kamen, oanbeaen hja de Heare; en sa gau as it folk suvere wier, offeren hja hjar brânoffers, en hjar frijoffers en hjar geskinken. 19 Judith wijde ek al it spul fen Holofernes, dat it folk har jown hie, en joech it luifel, dat hja út syn bêd helle hie, ta in geskink oan de Heare. 20 En it folk bleau trije moanne fiere to Jeruzalem foar it hillichdom, en Judith bleau by hjarren. 21 Nei dy tiid gyng elk werom nei syn eigen erfskip, en Judith gyng nei Betulia, en bleau yn har besit, en waerd yn har tiid eare yn it hiele lân. 22 En in protte begeare har, mar gjinien koe har al de dagen fen hjar libben, nei’t hjar man Manasse dea wier en forgearre waerd ta syn folk. 23 Mar hja waerd mear en mear yn eare, en waerd âld yn hjar mans hûs, hûndert en fiif jier âld, en makke hjar tsjinstfaem frij; en hja stoar to Betulië, en hja bigroeven har yn 'e grot fen hjar man Manasse. 24 En it hûs fen Israël klaagde oer hjar saun dagen; en ear't hja stoar, die hja hjar guod út oan allegearre dy't it neiste fen hjar man Manasse wierne, en oan hjar neiste fen hjar sibben. 25 En der wie gjinien dy’t Israëls bern mear bang makke yn ’e dagen fen Judit, noch in lange tiid nei hjar dea.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.