HAADSTIK 1
1 In ôfskrift fen in brief, dy’t Jeremy ta dejingen stjûrde dy’t troch de kening fen ’e Babyloniërs finzen nei Babel brocht wirde soene, om hjar to bitsjutten, lyk as it him fen God hjitten wier.
2 Fanwegen de sûnden dy’t jimme foar God dien hawwe, scille jimme troch Nabuchodonosor, de kening fen ’e Babel, finzen nei Babel fierd wirde.
3 Sa as jimme to Babel kommen binne, scille jimme dêr in protte jierren bliuwe en in lange tiid, nammentlik saun slachten;
4 No scille jimme yn Babel goaden sjen fen sulver, en fen goud en fen hout, droegen op ’e skouders, dy’t de heidenen eangje litte.
5 Wês dêrom foarsichtich, dat jimme op gjin inkelde wize as frjemdlingen binne, en jimme en hjar net wêze, as jimme de mannichte foar hjar en efter hjar sjogge, hjar oanbidde.
6 Mar sis yn jimme hert, o Heare, wy moatte Jo oanbidde.
7 Hwent myn ingel is by jimme, en ik sels soarge foar jimme sielen.
8 En hjar tonge, dy wirdt troch de arbeider polearre, en hja sels wirde forgulde en oerlein mei silver; dochs binne se mar falsk, en kinne net prate.
9 En hja nimme goud, as in faem dy’t graech to wirden wol, en meitsje kroanen foar de hollen fen hjar goaden.
10 Soms bringe ek de preesters fan hjar goaden goud en sulver oer, en jaen it hjarsels.
11 Ja, hja scille derfan jaen oan de gewoane hoeren, en hja scille hjar as mannen oanklaaie mei klean, dy’t goaden fen sulver en goaden fen goud en hout binne.
12 Dochs kinne dizze goaden harsels net rêde fen roest en mot, al binne hja bedutsen mei poarperen klean.
13 Hja fage hjar oantlit ôf om it stof fen ’e timpel, as der in protte op hjar is.
14 En dy’t ien dy’t him mislediget net deadzje kin, hâldt in scepter, as wier er in rjochter fen it lân.
15 Hy hat ek in dolk en in bile yn syn rjuchterhân, mar hy kin him net rêde fan oarloch en dieven.
16 Hwerby is bekend dat hja gjin goaden binne: eangje hjar dêrom net.
17 Hwent lyk as in gerei dat in minske brûkt, is neat wurdich as it stikken is; sa is it ek mei hjar goaden: as hja yn 'e timpel set wurde, binne hjar eagen fol stof troch de foetten fen hjar ynkommen.
18 En lyk as de doarren oan alle kanten biwarre wirde op dy’t de kening mislediget, sa’t er de dea lije litten hat, sa meitsje de preesters hjar timpels fêst mei doarren, mei slûzen en latten, dat hjar goaden net mei rôvers bedjerre wirde.
19 Hja stekke hjar kearsen oan, ja, mear as foar hjarsels, hwer hja gjin ien fen sjen kinne.
20 Hja binne as ien fen ’e balken fen ’e timpel, mar hja sizze dat hjar hert knaagd is troch dingen dy’t út ’e ierde krûpe; en as se se en har klean ite, fiele se it net.
21 Hjar oantlit binne swart troch de reek dy’t út ’e timpel komt.
22 Op hjar lea en op hjar hollen sitte flearmûzen, swollen en fûgels, en ek de katten.
23 Hjirmei meije jimme witte dat hja gjin goaden binne: eangje hjar dêrom net.
24 Nettsjinsteande it goud dat om hjar hinne is om hjar moai to meitsjen, as hja de roest net ôfveegje, scille hja net skine;
25 De dingen dêr't gjin adem yn is, wurde kocht foar in hege priis.
26 Hja wirde op ’e skouders droegen, sûnder foetten dêr’t hja de minsken mei forklearje dat hja neat wurdich binne.
27 Ek dy’t hjar tsjinje, skamje hjar: hwent as hja ris op ’e grûn falle, dan kinne hja net wer opstean fan harsels; kinne se har rjocht meitsje: mar se stelle har geskinken foar as oan deaden.
28 Hwet hjarren offere wirde, hjar preesters forkeapje en misledigje; sa lizze har froulju in part derfan yn sâlt; mar de earmen en ûnmachtich jouwe se der neat fan.
29 Menstruaasjefroulju en froulju yn it berntsje ite hjar offers: dêrmei meije jimme witte dat hja gjin goaden binne: eangje hjar net.
30 Hwent ho kinne hja goaden neamd wirde? hwent froulju stelden iten foar de goaden fen sulver, goud en hout.
31 En de preesters sieten yn hjar timpels, hjar klean skeard, en hjar holle en burd ôfskeard, en neat op hjar holle.
32 Hja raze en roppe foar hjar goaden, lyk as de minsken dogge op it feest as ien dea is.
33 Ek dogge de preesters hjar klean út, en kleie hjar frouljue en hjar bern.
34 Oft it kwea is dat men hjar docht, of goed, hja kinne it net forjildje: hja kinne gjin kening sette, noch delsette.
35 Sa kinne hja gjin rykdom noch jild jaen: al docht in man hjar in bilofte en hâldt dy net, hja scille it net easkje.
36 Hja kinne gjinien rêde fen 'e dea, en de swakke net rêde fen 'e machtigen.
37 Hja kinne in bline net werombringe ta it sicht, en gjinien helpe yn syn need.
38 Hja kinne gjin genede dwaen oan de widdo, noch goed dwaen oan de wees.
39 Hjar goaden fen hout, en dy’t mei goud en silver oerslein binne, binne lyk as de stiennen dy’t út ’e berch úthoun wirde;
40 Hoe scoe in minske den tinke en sizze dat se goaden binne, as sels de Chaldeërs har skande meitsje?
41 Hwa, as hja ien stomme sjen scille dy't net prate kin, hja bringe him en bidde Bel, dat er prate mei, as soe er forstean.
42 Mar hja kinne dit sels net forstean, en litte hjar wei, hwent hja hawwe gjin kennis.
43 Ek de froulju mei koarden om hjar hinne, sittende op ’e wegen, forbaernje seal foar de reuk; mar as ien fen hjarren, lutsen troch guon dy’t foarbygeane, by him leit, dan forwyt hja har man, dat hja net sa weardich achte is as harsels , noch har koord brutsen.
44 Hwet der ûnder hjarren dien wirdt, is falsk: hoe scoe men dan tinke of sizze, dat hja goaden binne?
45 Hja binne makke fen timmerlju en goudsmeden: hja kinne neat oars wêze as de arbeiders hjar wolle.
46 En hja sels dy’t hjar makken hawwe, kinne nea lang bliuwe; hoe soene dan de dingen dy't fan har makke binne goaden wêze?
47 Hwent hja lieten leagen en smaad efterlitten oan de efternei.
48 Hwent as der in oarloch of pleach oer hjar komt, den rieplachtsje de preesters mei hjarsels, hwer hja by hjarren ûnderdûkt wirde meije.
49 Hoe kinne de minsken dan net ynnimme, dat se gjin goaden binne, dy't harsels net rêde kinne út oarloch, noch fan pest?
50 Hwent sjuch dat hja mar fen hout binne, en mei sulver en goud oerslein, scil it hjirnei bikend wirde dat hja falsk binne:
51 En it scil alle heidenen en keningen dúdlik bitsjutte, dat hja gjin goaden binne, mar it wirk fen ’e hannen fen ’e minske, en dat der gjin wirk fen God yn hjar is.
52 Hwa wit dan net dat hja gjin goaden binne?
53 Hwent hja kinne gjin kening yn it lân sette, en de minsken gjin rein jaen.
54 En hja kinne har eigen saak net oardielje, noch in ûnrjocht goedmeitsje, omdat hja net by steat binne: hwent hja binne as kraaien tusken himel en ierde.
55 En hwennear’t fjûr falt op it hûs fen goaden fan hout, of oerlein mei goud of sulver, den scille hjar preesters flechtsje en ûntkomme; mar hja scille sels forbaernd wirde as balken.
56 Boppedat kinne se gjin kening of fijannen tsjinhâlde: hoe kin men dan tinke of sizze dat se goaden binne?
57 En dy goaden fen hout, dy’t mei sulver of goud oerlein binne, binne net by steat om te ûntkommen fen ’e dieven noch by rôvers.
58 Hwaens goud en sulver en klean dêr’t hja mei klaeid binne, nimme de sterken en geane mei;
59 Dêrom is it better in kening to wêzen dy’t syn macht toand, of oars in nuttich reau yn in hûs dêr’t de eigener gebrûk fan hawwe scil, as sokke falske goaden; of in doar yn in hûs te wêzen, om soks yn te hâlden, as sokke falske goaden. of in pylder fan hout yn in paleis, dan sokke falske goaden.
60 Hwent sinne, moanne en stjerren, dy't helder binne en stjoerd binne om har amten te dwaan, binne hearrich.
61 Likegoed is de bliksem, as er útbriek, maklik to sjen; en op deselde wize waait de wyn yn elk lân.
62 En as God de wolken gebiedt om oer de hiele wrâld to gean, dogge se lyk as har hjitten is.
63 En it fjûr dat fan boppen stjûrd is om heuvels en bosken to fortarren docht lyk as it hjitten is: mar dy lykje hjar net yn toaniel noch yn macht.
64 Dêrom is it net te tinken noch te sizzen dat se goaden binne, om't se net by steat binne om oarsaken te oardieljen, noch goed te dwaan oan 'e minsken.
65 Wittende dêrom dat hja gjin goaden binne, eangje hjar net,
66 Hwent hja kinne keningen net flokke noch seingje;
67 En hja kinne gjin tekens yn 'e himel litte ûnder de heidenen, noch skine as de sinne, noch ljocht jaan as de moanne.
68 De beesten binne better as hjar, hwent hja kinne ûnder it dek komme en hjar sels helpe.
69 It is ús dan lang net dúdlik dat se goaden binne: eangje har dêrom net.
70 Hwent lyk as in fûgelskrik yn in tún fen komkommers hâldt neat: sa binne hjar goaden fen hout, en oerlein mei silver en goud.
71 En ek hjar goaden fen hout, en oerlein mei sulver en goud, binne as in wite toarn yn in hôf, dêr’t alle fûgel op sit; lykas ek oan in deade lichem, dat east yn it tsjuster is.
72 En jimme scille witte dat se gjin goaden binne troch de heldere poarperen dy’t op hjar ferrottet: en dêrnei scille hja sels iten wirde, en scille in smaed wêze yn it lân.
73 Better dêrom is de rjochtfeardige man dy’t gjin ôfgoaden hat, hwent hy scil fier wêze fen smaed.