HAADSTIK 1
HAADSTIK 2
1 Ljeafje de gerjochtichheid, jimme dy’t rjochters binne fan ’e ierde: tink oan de Heare mei in goed (hert), en sykje Him yn ienfâld fan hert. 2 Hwent hy scil fûn wirde fen hjarren dy’t him net forsikje; en lit him sjen oan dyjingen dy't him net wantrouwen. 3 Hwent frjemde tinzen skieden fan God: en syn macht, as se bisocht wurdt, bestraft de ûnferstannigen. 4 Hwent yn in kweade siele scil gjin wiisheid ynkomme; net wenje yn it lichem dat ûnderwurpen is oan sûnde. 5 Hwent de hillige geast fen ’e tucht scil de bedrog flechtsje, en scil ôfkomme fen ’e tinzen dy’t sûnder forstân binne, en scil net bliuwe as ûngerjuchtichheit ynkomt. 6 Hwent wiisheid is in leave geast; en sil in lasterder fan syn wurden net frijlitte: hwent God is tsjûge fan syn nieren, en in wiere skôger fan syn hert en in harker fan syn tonge. 7 Hwent de Geast des Heare folt de wrâld: en hwat alle dingen bifettet, hat kennis fen 'e stim. 8 Dêrom, dy’t ûnrjuchtichheit sprekt, kin net forburgen wirde; 9 Hwent ynkwisysje scil makke wirde nei de rieden fen ’e goddeleazen: en it lûd fen syn wirden scil ta de Heare komme ta it toaniel fen syn goddeleaze dieden. 10 Hwent it ear fen jaloerskens heart alle dingen, en it lûd fen murken is net ferburgen. 11 Wês dêrom foar it murmjen, dat net nuttich is; en hâld dyn tonge fan 'e efterstân: hwent d'r is gjin wurd sa geheim, dat foar neat gean sil: en de mûle dy't leaut slacht de siel. 12 Siikje de dea net yn ’e dwaling fen jimme libben: en lûk gjin forneatiging oer jimmesels mei it wirk fen jimme hannen. 13 Hwent God hat de dea net makke; 14 Hwent Hy hat alle dingen skepen, dat hja hjar wêze mochten: en de slachten fen ’e wrâld wierne sûn; en d'r is gjin fergif fan ferneatiging yn har, noch it keninkryk fan 'e dea op 'e ierde. 15 (Want gerjochtichheid is ûnstjerlik:) 16 Mar goddeleaze minsken neamden it hjar mei hjar wirken en wirden: hwent do hja tochten it hjar freon to hawwen, fortearden hja ta neat, en makken der in forboun mei, om't hja it wurdich binne der mei to dwaen.
1 Hwent de goddeleazen seine, mei harsels redenearjend, mar net goed: Us libben is koart en saai, en yn 'e dea fan in minske is der gjin remedie; 2 Hwent wy binne berne by alle aventoer: en wy sille hjirnei wêze as wiene wy nea west: hwent de azem yn ús noasters is as reek, en in lyts fonk yn 'e beweging fan ús hert: 3 Dy't útbleaun is, ús lichem scil yn jiske wirde, en ús geast scil ferdwine as de sêfte loft, 4 En ús namme scil mei de tiid forgetten wirde, en gjin minske scil ús wurken yn oantinken hawwe, en ús libben scil foarbygean as it spoar fen in wolk, en scil ferspraat wirde as in dize, dy’t mei de balken fan ’e wei fordreaun wurdt. sinne, en oerwinne mei har waarmte. 5 Hwent ús tiid is in tige skaed dat foarbygiet; en nei ús ein komt der gjin werom: hwent it is gau fersegele, dat gjinien weromkomt. 6 Kom dêrom, lit ús genietsje fan de goede dingen dy't oanwêzich binne: en lit ús de skepsels gau brûke lykas yn 'e jeugd. 7 Lit ús ús folje mei kostbere wyn en salven, en lit gjin blom fen ’e maitiid by ús foarbygean; 8 Lit ús ússels kroane mei roazeknoppen, ear't se ferdwûn wirde: 9 Lit gjinien fen ús gean sûnder syn diel fen üs willekeur: lit ús toanen fen üs blydskip litte oer alle plakken: hwent dit is ús diel, en ús lot is dit. 10 Lit ús de earme rjuchtfeardige ûnderdrukke, lit ús de widdo net sparje, en de âlde grize hierren fen ’e âlden net earje. 11 Lit ús krêft de wet fen ’e gerjuchtichheit wêze: hwent dat swakke is neat wurdich bifûn. 12 Lit ús dêrom de rjuchtfeardige forwachtsje; hwent hy is ús net oan 'e beurt, en hy is rein yn tsjinstelling ta ús dwaen; 13 Hy beliedt de kennis fan God te hawwen, en hy neamt himsels it bern des Heare. 14 Hy is makke om ús gedachten te bestraffen. 15 Hy is ús sels slim om te sjen: hwent syn libben is net as dat fan oaren, syn wegen binne oars. 16 Wy wirde fen him oanachte as falskemunterij: hy hâldt him ôf fan ús wegen as fan smoarch; 17 Lit ús sjen oft syn wirden wier binne, en lit ús biwize hwet him barre scil. 18 Hwent as de rjochtfeardige man Gods soan is, scil er him helpe en him rêde út ’e hân fen syn fijannen. 19 Lit ús him ûndersiikje mei nettsjinsteande en marteling, dat wy syn sêftmoedigens kenne en syn geduld bewize.
20 Lit ús him foroardielje mei in skandelike dea, hwent troch syn eigen sizzen scil er respektearre wirde. 21 Soks stelden hja yn, en waerden ferrifele, hwent hjar eigen goddeleaze hat hjar blyn makke. 22 Wat de mystearjes fan God oangiet, hja wisten se net: hja hopen net op it lean fen ’e gerjuchtichheit, noch keagen se in lean foar ûnskuldige sielen. 23 Hwent God hat de minske makke om ûnstjerlik te wêzen, en makke him ta in byld fan syn eigen ivichheid. 24 Dochs kaam troch oergeunst fan 'e duvel de dea yn 'e wrâld: en dy't syn kant hâlde, fine it. HAADSTIK 3 1 Mar de sielen fen ’e rjuchtfeardigen binne yn ’e hân fen God, en der scil hjar gjin pining oanroare. 2 Yn 'e eagen fan 'e ûnferstannigen liken se te stjerren: en har fuortgean wurdt nommen foar ellinde, 3 En hjar fuortgean fan ús to wêzen in folsleine fordjer, mar hja binne yn frede. 4 Hwent al wirde hja straft yn ’e eagen fen ’e minsken, dochs is hjar hope fol ûnstjerlikens. 5 En as hja in bytsje tuchtich binne, scille hja tige beleane wirde: hwent God hat hjar biwiisd, en hjar for himsels weardich fûn. 6 Lykas goud yn ’e oven hat er se bisocht, en hy krige se ta in brânoffer. 7 En yn ’e tiid fen hjar bisiking scille hja skine, en hinne rinne as vonken ûnder de stoppels. 8 Hja scille de heidenen oardielje en hearskje oer it folk, en hjar Heare scil kening wêze yn ivichheit. 9 Dy’t har bitrouwen op him sette, scille de wierheid bigripe: en dyjingen dy’t trou yn ’e leafde binne, scille by him bliuwe: hwent genede en barmhertichheid is syn hilligen, en hy hat soarch foar syn útkarden. 10 Mar de goddeleazen scille straft wirde neffens hjar eigen forbylding, dy’t de rjuchtfeardigen forlet hawwe en de Heare forlitten hawwe. 11 Hwent hwa't wiisheid en opfieding forachtet, dy is ellinde, en hjar hope is idel, hjar arbeid is ûnfruchtber, en hjar wurken nuttich. 12 Hjar frouljue binne dwaes, en hjar bern binne goddeleaze; 13 Forflokt is hjar neiteam. Dêrom sillich is de ûnfruchtbere dy't ûnfersmoarge is, dy't it sûndige bêd net kend hat: hja sil frucht hawwe yn 'e bisiking fan sielen. 14 En sillich is de eunuch, dy’t mei syn hannen gjin ûngerjuchtichheit dien hat, noch goddeleaze dingen tsjin God foarsteld hat: hwent him scil him it
bysûndere kado fen it leauwe jûn wirde, en in erfskip yn ’e timpel des Heare, mear oannimlik foar syn geast. 15 Hwent hearlik is de frucht fen it goede wurk, en de woartel fen ’e wysheit scil nea weifalle. 16 En de bern fen oerbrekers, hja scille net ta hjar folsleinens komme, en it sied fen in ûnrjuchtich bêd scil útroege wirde. 17 Hwent al libje hja lang, dochs scille hja neat oansjoen wirde, en hjar lêste ieu scil sûnder eare wêze. 18 Of, as se gau stjerre, hawwe se gjin hope, noch treast yn 'e dei fan beproeving. 19 Hwent ôfgryslik is it ein fen it ûnrjochtfeardige geslacht. HAADSTIK 4 1 Better is it gjin bern te hawwen en deugd te hawwen: hwent it oantinken dêrfan is ûnstjerlik, om't it bekend is by God en by minsken. 2 As it oanwêzich is, nimme de minsken it foarbyld; en as it fuort is, begeare se it: it draacht in kroan en triomfeart foar altyd, nei't er de oerwinning helle hat, stribbet nei ûnbesmette beleanningen. 3 Mar it formannichfâldige krûd fen ’e goddeleazen scil net bloeie, noch djippe woartels nimme fen basterdslipen, en gjin fêste fûnemint lizze. 4 Hwent al bloeie hja in skoft yn tûken; mar as se net op 't lêst steane, scille hja troch de wyn skodde, en troch de krêft fen 'e wyn scille hja útroege wirde. 5 De ûnfolsleine tûken scille ôfbrutsen wirde, hjar frucht nuttich, net ryp om to iten, ja, om neat tomjitte. 6 Hwent bern berne út ûnwettige bêden binne tsjûgen fan goddeleaze tsjin hjar âlden yn hjar proef. 7 Mar al wirde de rjuchtfeardige troch de dea forhindere, dochs scil er yn rêst wêze. 8 Hwent eare leeftyd is net dat wat yn ’e tiid stiet, noch dat wurdt mjitten oan it tal jierren. 9 Mar wiisheid is it grize hier foar de minsken, en in ûnbevlekt libben is âlderdom. 10 Hy hie God behaagd, en hy waerd fan him leafste, dat er ûnder de sûnders wenne waerd er oerset. 11 Ja, hastich waerd er weinommen, dat dy goddeleaze syn forstân net foroarje scoe, en dat bedrog syn siele net ferrifelje soe. 12 Hwent de betovering fen ’e ûndúdlikens makket dingen dy’t earlik binne, ûndúdlik; en it swalkjen fan begrutsjen ûndermynt de ienfâldige geast. 13 Hy, dy’t yn koarte tiid folmakke wier, folbrocht in lange tiid: 14 Hwent syn siele wie de Heare behaagd; 15 Dit seagen it folk en bigrepen it net, en hja hawwe dit net yn ’e holle lein, dat syn genede en
barmhertigens by syn hilligen is, en dat er syn útkarden oansjen hat. 16 Sa scil de rjuchtfeardigen dy’t dea binne, de goddeleazen dy’t libje feroardielje; en jongerein dy't gau folmakke wurdt, de protte jierren en âlderdom fan 'e ûnrjochtfeardige. 17 Hwent hja scille it ein fen ’e wizen sjen, en hja scille net bigripe hwet God yn syn rie fen him bisletten hat, en hwet de Heare him yn feilich stellen hat. 18 Hja scille him sjen en him forachtsje; mar God scil hjar laitsje, en hja scille hjirnei in ôfgryslik lyk en in smaad wêze ûnder de deaden foar altyd. 19 Hwent Hy scil hjar skuorre en hjar op de holle smite, dat hja sprakeleas wêze scille; en hy scil se skodzje fan 'e stifting; en hja scille folslein forwoaste wirde, en hja scille yn fortriet wêze; en hjar oantinken scil forgean. 20 En as hja de rekken fen hjar sûnden opsmite, scille hja komme mei eangst; HAADSTIK 5 1 Den scil de rjuchtfeardige man stean yn grutte frijmoedigens foar it oantlit fen dyjingen dy’t him forneatige hawwe, en gjin rekken hâlde mei syn arbeid. 2 As hja it sjogge, scille hja forbjustere wirde mei freeslike eangst, en hja scille forbjustere wirde oer de frjemdens fen syn heil, sa fier boppe alles hwet hja nei sochten. 3 En hja, dy’t har bikeare en kreunen fen ’e eangst fen ’e geast, scille by hjarsels sizze: Dit wie hy, dy’t wy soms yn spot hienen, en in sprekwurd fen smaed: 4 Wy dwazen rekken syn libben waansin, en syn ein sûnder eare: 5 Ho is er teld ûnder Gods bern, en syn lot is ûnder de hilligen! 6 Dêrom binne wy dwaald fan ’e wei fen ’e wierheit, en it ljocht fen ’e gerjuchtichheit hat ús net skynd, en de sinne fen ’e gerjuchtichheit is net oer ús opkommen. 7 Wy hawwe ús wurch makke op ’e wei fen goddeleaze en fordjer, ja, wy binne troch woastenijen gongen, dêr’t gjin wei lei, mar de wei des Heare, dy hawwe wy net kend. 8 Hwet hat ús grutskens nut? of wat goed hat ús rykdom mei ús roem brocht? 9 Al dy dingen binne foarby gien as in skaed, en as in foarbygongspost; 10 En as in skip dat oer de weagen fan it wetter giet, dat as it foarby is, it spoar derfan net te finen is, noch it paad fan ’e kiel yn ’e weagen; 11 Of as in fûgel troch de loft flein is, der is gjin teken fan har wei te finen, mar de ljochte loft dy't
mei de wjukken slein wurdt en skieden wurdt mei it geweld en de beweging fan har, wurdt trochjûn; en dêryn is gjin teken te finen wêr't se hinne gie; 12 Of lyk as wannear’t der in pylk op in mark sketten wurdt, skiedt er de loft, dy’t daliks wer byinoar komt, dat in minske net wit wêr’t er trochhinne gyng: 13 En sa bigounen wy, sa gau as wy berne wierne, nei ús ein to kommen, en hiene wy gjin teken fan deugd to toanen; mar binne fortard yn ús eigen kwea. 14 Hwent de hope fen ’e goddeleazen is as stof dat mei de wyn ôfwaaid wirdt; as in tin skuim dat mei de stoarm fuortdreaun wurdt; lykas de reek dy't hjir en dêr mei in stoarm ferspraat wurdt en foarby giet as it oantinken oan in gast dy't mar in dei bliuwt. 15 Mar de rjuchtfeardige libje yn ivichheit; hjar lean is ek by de Heare, en hjar soarch is by de Allerheechste. 16 Dêrom scille hja in hearlik keninkryk krije, en in moaie kroan út de hân des Heare: hwent mei syn rjuchterhân scil er hjar biskermje, en mei syn earm scil er hjar biskermje. 17 En hy scil him syn jaloerskens nimme ta in folsleine harnas, en it skepsel ta syn wapen meitsje ta wraak fen syn fijannen. 18 Hy scil de gerjuchtichheit oanmeitsje as in boarstskild, en wier oardiel yn plak fen in helm. 19 Hy scil hilliging nimme ta in ûnoerwinlik skyld. 20 Syn swiere grime scil er for in swird skerpe, en de wrâld scil mei him stride tsjin de ûnferstannigen. 21 Den scille de tongerbollen dy’t rjochts rjochtsje, nei it bûten gean; en út 'e wolken, as fan in goed lutsen bôge, scille se nei it mark fleane. 22 En hagelstiennen fol grime scille smiten wirde as út in stiennen bôge, en it wetter fen ’e sé scil tsjin hjar raze, en de floeden scille hjar wreed fordrinke. 23 Ja, in machtige wyn scil tsjin hjar opstean, en as in stoarm scil hjar fuortwaaie: sa scil ûngerjuchtichheit de hiele ierde forwoastje, en kweade hanneling scil de troanen fen ’e machtigen omkeare. HAADSTIK 6 1 Harkje den, o keningen, en forstean; lear, jimme, dy't rjochters binne fan 'e einen fan 'e ierde. 2 Jou it ear, jimme dy’t it folk hearskje, en roemje yn ’e mannichte fen ’e folken. 3 Hwent macht is jimme jûn fen ’e Heare, en hearskippij fen ’e Allerheechste, dy’t jins wirken probearje scil en jins rie útsykje. 4 Hwent jimme, dy’t tsjinstfeinten fen syn keninkryk binne, hawwe net rjocht oardiele, noch de wet hâlden, noch nei de rie Gods omgien;
5 Ferskriklik en hastich scil er oer dy komme, hwent in skerp oardiel scil wêze foar dyjingen dy’t yn de hichten binne. 6 Hwent barmhertichheid scil de slimsten gau ferjaan: mar machtigen scille machtich pinige wirde. 7 Hwent Hy, dy’t Hear is oer alles, scil gjinien syn persoan freesje, en hy scil gjin eang wêze foar de greatens fan ien; 8 Mar in swiere beswiering scil komme oer de machtigen. 9 Dêrom sprek ik ta jimme, o keningen, dat jimme wiisheid leare meije en net ôffalle. 10 Hwent dy’t hillichheit hâlde, scille hillich bioardiele wirde; 11 Jou jo genede dêrom op myn wirden; winskje se, en jimme scille ûnderrjocht wirde. 12 De wiisheid is hearlik en ferdwynt nea: ja, hja is maklik te sjen oan dyjingen dy't har leafhawwe, en fûn fan dyjingen dy't har sykje. 13 Hja forhindert hjar, dy't hjar begeare, troch hjar earst bikend to meitsjen. 14 Hwa’t hjar ier siket, scil gjin greate swierrichheit hawwe, hwent hy scil hjar sitten by syn doarren fine. 15 Om hjar to tinken is de folsleinens fen wysheit: en hwa’t foar hjar wachtet, scil gau sûnder soarch wêze. 16 Hwent hja giet hinne, siikjen dyjingen dy’t hjar wirdich binne, docht hjar goed to sjen op ’e wegen, en komt hjar yn alle gedachten temjitte. 17 Hwent it wiere bigjin fen hjar is de begearte ta tucht; en de soarch foar tucht is leafde; 18 En de leafde is it hâlden fen hjar wetten; en it achtsjen op har wetten is de wissichheid fan ûnfergonklikens; 19 En ûnfergonklikens makket ús ticht by God: 20 Dêrom bringt de winsk fen wysheit ta in keninkryk. 21 As jimme wille den hawwe oan troanen en scepters, o jimme keningen fen it folk, eare de wiisheid, dat jimme keningen meije yn ivichheit. 22 Wat wiisheid oanbelanget, hwat hja is, en hoe't hja opkommen is, scil Ik jimme sizze, en scil ik jimme gjin geheimen forbergje, mar scil hjar siikje fen it bigjin fen hjar bernetiid ôf, en hjar kennis yn it ljocht bringe, en sil de wierheid net oergean. 23 En ik scil net gean mei fortærjende oergeunst; hwent sa'n man scil gjin mienskip hawwe mei wysheit. 24 Mar de mannichte fen ’e wizen is it wolwêzen fen ’e wrâld, en in wize kening is de ûnderstean fen it folk. 25 Untfang dêrom tucht troch myn wirden, en it scil jimme goed dwaen.
HAADSTIK 7 1 Ik bin sels ek in stjerlik man, lykas allegearre, en it neiteam fan Him dy't earst makke is fan 'e ierde, 2 En yn myn memme skerte waerd formakke om flêsk to wêzen yn ’e tiid fen tsien moanne, yn ’t bloed, fen it sied fen ’e minske, en de wille dy’t mei ’e sliep kamen. 3 En do’t ik berne waerd, luts ik de gewoane loft yn, en foel op ’e ierde, dy’t fan aard is, en de earste stim dy’t ik útsprutsen wie skriemend, lyk as alle oaren. 4 Ik waerd yn swaddleren socht, en dat mei soarch. 5 Hwent der is gjin kening dy’t in oar bigjin fen berte hie. 6 Hwent alle minsken hawwe ien yngong yn it libben, en sa útgean. 7 Dêrom bidde ik, en forstân waerd my jûn: ik rôp God oan, en de geast fen wysheit kaem ta my. 8 Ik hie hjar foarkar foar skepters en troanen, en achte rykdom neat yn forgelik mei hjar. 9 Ek haw ik gjin kostbere stien mei hjar forgelike, hwent al it goud oangeande hjar is as in lyts sân, en sulver scil foar hjar as klaai rekkene wirde. 10 Ik ljeaf har boppe sûnens en skientme, en keas foar har te hawwen ynstee fan ljocht: hwent it ljocht dat út har komt, giet noait út. 11 Alle goede dingen kamen by hjar ta my, en ûntelbere rykdom yn hjar hannen. 12 En ik bin bliid yn hjar allegearre, hwent de wysheit giet hjar foar út, en ik wist net, dat hja hjar mem wier. 13 Ik learde fleurich, en fertel har frijlik: ik ferbergje har rykdom net. 14 Hwent hja is in skat foar de minsken, dy't noait mislearret: dy't se brûke, wurde de freonen fan God, wurde priizge foar de jeften dy't út learen komme. 15 God hat my jown om to sprekken lyk as ik woe, en swier to wurden sa’t it gaadlik is foar de dingen dy’t my jown binne, om’t it is dy’t ta de wysheid liedt en de wizen rjochtet. 16 Hwent yn syn hân binne wy en ús wirden; ek alle wiisheid en kennis fan it fakmanskip. 17 Hwent Hy hat my bepaalde kennis jown fan 'e dingen dy't binne, nammentlik te witten hoe't de wrâld makke is, en de wurking fan 'e eleminten: 18 It begjin, it ein en yn 'e midden fan' e tiden: de feroaringen fan 'e omgong fan' e sinne, en de feroaring fan 'e seizoenen: 19 De sirkelgongen fen jierren, en de stân fen stjerren: 20 De natuer fan libbene wêzens, en de grime fan wylde bisten: it geweld fan 'e wyn, en de redenen fan' e minsken: de ferskaat fan planten en de deugden fan woartels:
21 En alle dingen dy't òf geheim òf iepenbier binne, se wit ik. 22 Hwent de wiisheid, dy't de wurker fan alle dingen is, hat my leard: hwent yn har is in forstannige geast hillich, ien inkeld, mannichfâldich, subtile, libbene, dúdlik, ûnbesmette, sljocht, net ûnderwurpen oan sear, leafhawwend fan it goede fluch, dy't net lit wurde litten, klear om goed te dwaan, 23 Kind foar de minske, stânfêst, wis, frij fan soarch, hawwende alle macht, tafersjoch op alle dingen, en giet troch alle ferstân, suvere, en meast subtile, geasten. 24 Hwent wiisheid is mear bidriuwend as alle biwegingen: hja giet troch en giet troch alle dingen fanwegen har suverens. 25 Hwent hja is de azem fen Gods macht, en in suvere ynfloed dy't útkomt út 'e hearlikheit fen 'e Almachtige: dêrom kin gjin ûnrein ding yn har falle. 26 Hwent hja is de glâns fen it ivige ljocht, de ûnbevlekte spegel fen Gods macht, en it byld fen syn goedens. 27 En as se mar ien is, kin se alles dwaen: en yn harsels bliuwend makket se alle dingen nij: en yn alle ieuwen yngean yn hillige sielen, makket se har freonen fan God en profeten. 28 Hwent God hat nimmen ljeaf, útsein dyjinge dy’t yn wiisheid wennet. 29 Hwent hja is moaier as de sinne, en boppe alles de folchoarder fen stjerren; 30 Hwent hjirnei komt de nacht, mar ûndeugd scil de wysheit net oerwinne. HAADSTIK 8 1 Wysheid rikt fan de iene ein nei de oare machtich, en swiet regelet hja alle dingen. 2 Ik hie hjar ljeaf, en socht hjar fan myn jonkheit ôf, ik woe hjar ta myn frou meitsje, en ik wie in leafhawwer fan hjar skientme. 3 Yn dat hja yn kunde is mei God, makket hja har adel grutsk: ja, de Heare fan alle dingen sels hat hjar leaf. 4 Hwent hja is yn ’e geheimen fen ’e kennis fen God, en in leafhawwer fan syn wurken. 5 As rykdom in winsk is yn dit libben; wat is ryker as wiisheid, dy't alle dingen docht? 6 En as foarsichtigens wurket; wa fan alles dat is is in slimmer arbeider as sy? 7 En as in man fan gerjochtichheid hâldt, is har arbeid deugden: hwent hja leart matiging en foarsichtigens, rjucht en moed: dat binne sokke dingen, om't minsken neat mear nuttich yn har libben hawwe kinne.
8 As in man in protte ûnderfining winsket, dan wit se dingen fan âlds, en tinkt goed wat der komme sil: se ken de subtiliteiten fan sprekwurden, en kin tsjustere sinnen útlizze: se foarsjocht tekens en wûnders, en de barrens fan seizoenen en tiden. 9 Dêrom bidoel ik hjar by my to nimmen om by my to wenjen, wittende, dat hja in riedsman fen goede dingen wêze scoe, en in treast yn soargen en fertriet. 10 Om hjar wille scil ik skatting hawwe ûnder de mannichte, en eare by de âldsten, al bin ik jong. 11 Ik scil yn it rjucht bifûn wirde mei in sljochtsinnichheit, en ik scil biwûndere wirde yn ’e eagen fen greaten. 12 As ik myn tonge hâld, scille hja myn frije tiid bidde, en as ik sprek, scille hja my goed ear jaan: as ik in protte sprek, scille hja de hannen op 'e mûle lizze. 13 En troch hjar scil ik ûnstjerlikens krije, en in ivich oantinken efter my litte foar dyjingen dy’t nei my komme. 14 Ik scil it folk yn oarder meitsje, en de heidenen scille my ûnderwurpen wêze. 15 De ôfgryslike tirannen scille eangje, as hja mar fen My hearre; Ik sil goed fûn wurde ûnder de mannichte, en dapper yn 'e oarloch. 16 Nei’t ik yn myn hûs kommen bin, scil ik my by hjar rêste, hwent hjar petear hat gjin bitterens; en mei har libjen hat gjin fertriet, mar wille en wille. 17 No’t ik dizze dingen yn mysels bisocht en der yn myn hert oer neitocht, hoe’t it ûnstjerlikens is om mei wiisheid ferbûn te wêzen; 18 En it is in protte wille har freonskip to hawwen; en yn it wurk fan har hannen is ûneinige rykdom; en yn 'e oefening fan konferinsje mei har, foarsichtigens; en yn it praten mei har, in goed ferslach; Ik gong om te sykjen hoe't ik har nei my nimme koe. 19 Hwent ik wier in geastich bern, en hie in goede geast. 20 Ja leaver, goed wêzen, kaem ik ûnbesmet yn in lichem. 21 Dochs, doe't ik fernaam dat ik har net oars krije koe, as God har my net joech; en dat wie ek in punt fan wiisheid om te witten waans jefte se wie; Ik bea ta de Heare en smeekte Him, en mei myn hiele hert sei ik: HAADSTIK 9 1 O God fen myn âffears, en Heare fen barmhertigens, dy't alles makke hat mei jins wird, 2 En troch jins wiisheid de minske ornearre, dat er hearskippij hawwe scoe oer de skepsels dy't jo makke hawwe,
3 En oarderje de wrâld neffens gerjochtichheid en gerjochtichheid, en fier it oardiel mei in oprjocht hert: 4 Jou my wiisheid, dy’t by jins troan sit; en fersmit my net út dyn soannen: 5 Hwent ik, jins tsjinstfeint en de soan fen jins tsjinstfaem, bin in swakke en fan in koarte tiid, en te jong foar it forstân fen rjucht en wetten. 6 Hwent al is in minske noch nea sa folslein ûnder de minskebern, mar as jins wiisheid net by him is, scil er neat oansjoen wirde. 7 Jo hawwe my útkard ta in kening fen jins folk, en in rjochter fen jins soannen en dochters; 8 Jo hawwe my gebean in timpel te bouwen op jins hillige berch, en in alter yn ’e stêd dêr’t jo yn wenje, in gelikensens fan ’e hillige tabernakel, dy’t jo fan it begjin ôf klearmakke hawwe. 9 En wiisheid wie by dy: dy’t jins wurken ken, en oanwêzich wie doe’tstû de wrâld makkest, en wist hwat goed wie yn jins eagen en rjucht yn jins geboaden. 10 O stjûr hjar út jins hillige himel en fen ’e troan fen jins hearlikheit, dat hja by my arbeidzje mei, dat ik witte mei hwet jins wolkom is. 11 Hwent hja wit en forstiet alle dingen, en hja scil my nuchter liede yn myn dwaen, en my biwarje yn har macht. 12 Sa scille myn wirken oannimlik wêze, en den scil ik jins folk rjuchtfeardich oardielje, en weardich wêze om yn myn heite sit te sitten. 13 Hwent hwa minske is it, dy't Gods rie witte kin? of wa kin tinke wat de wil des Heare is? 14 Hwent de tinzen fen stjerlike minsken binne jammerlik, en ús doelen binne mar ûnwis. 15 Hwent it forgonklike lichem drukt de siel del, en de ierdske tabernakel weaget de geast dy’t oer in protte dingen tinkt. 16 En amper riede wy goed oer dingen dy't op ierde binne, en mei arbeid fine wy de dingen dy't foar ús binne: mar de dingen dy't yn 'e himel binne, wa hat ûndersocht? 17 En hwa hat jins rie witten, útsein dat jo wysheit jowst en jins hillige Geast fen boppen stjûrdst? 18 Hwent sa waerden de wegen fen hjarren, dy’t op ’e ierde wennen, fornijd, en waerden de minsken leard de dingen dy’t Jo behaaglik binne, en waarden rêden troch wiisheid. HAADSTIK 10 1 Se bewarre de earst foarme heit fan 'e wrâld, dy't allinich skepen wie, en brocht him út syn fal, 2 En joech him macht om alle dingen te hearskjen.
3 Mar do’t de ûnrjochtfeardige yn syn grime fan hjar ôf gyng, kaam er ek om yn ’e grime dêr’t er syn broer mei fermoarde hie. 4 Om hwaens reden de ierde troch de floed fersûpt waerd, hat de wiisheid it wer bewarre, en de gong fan de rjuchtfeardigen rjochte yn in stik hout fan lyts wearde. 5 Fierders, de heidenen yn har goddeleaze gearspanning beskamsume wurden, fûn hja de rjuchtfeardige út, en biwarre him foar God sûnder skuld, en hold him sterk tsjin syn teare meilijen mei syn soan. 6 Do’t de goddeleazen omkamen, rêde hja de rjuchtfeardige man, dy’t flechte foar it fjûr dat foel oer de fiif stêden. 7 Fan hwaens kwea-aardichheid oant hjoed de dei de woastenije, dat smookt, in tsjûgenis is, en planten dy't frucht drage dy't nea ryp wurde: en in steande sâltpylder is in monumint fan in ûnleauwige siel. 8 Hwent oangeande de wiisheid net, hja krigen net allinne dit sear, dat hja net wisten it goede; mar ek lieten har oan 'e wrâld in oantinken oan har dwaasheid efterlitten: sadat se yn 'e dingen wêryn't se misledigen wiene net sasear ferburgen wurde koene. 9 Mar de wysheit forloste fen pine dejingen dy’t hjar oansjoen hawwe. 10 Do’t de rjuchtfeardige flechte foar de grime fan syn broer, lei hja him op rjochte paden, liet him it keninkryk Gods sjen, en joech him kennis fen hillige dingen, makke him ryk yn syn reizen, en formannichfâldige de frucht fen syn arbeid. 11 Yn ’e begearte fen ’e ûnderdrukten stie hja by him, en makke him ryk. 12 En hja biwarre him fen syn fijannen, en biwarre him fen ’e hoarnen, en yn in swiere striid joech hja him de oerwinning; dat er witte mocht dat goedens sterker is as alles. 13 Do’t de rjuchtfeardige forkoft wier, forliet hja him net, mar forloste him fen ’e sûnde: hja gyng mei him del yn ’e kûle; 14 En liet him net yn bannen, oant hja him de scepter fen it keninkryk en macht brocht tsjin dejingen dy’t him ûnderdrukten: hwa’t him oanklage hiene, hja liet sjen dat se ligers wiene, en joech him ivige gloarje. 15 En hja rêde it rjuchtfeardige folk en it ûnskuldich sied út it folk dat hjar ûnderdrukte. 16 En hja kaem yn ’e siele fen ’e tsjinstfeint des Heare, en stie freeslike keningen tsjin yn wûnders en teikens; 17 En hja joegen de rjuchtfeardigen in lean fen hjar arbeid, liede hjar op in wûnderlike wei, en wie
hjarren ta in deksel by de dei, en in ljocht fen stjerren yn ’e nacht; 18 Hy brocht se troch de Reade See, en late se troch in protte wetter; 19 Mar hja fordronke hjar fijannen, en smiet se op út ’e boaiem fen ’e djipte. 20 Dêrom bedarre de rjuchtfeardigen de goddeleazen, en priizgen jins hillige namme, o Heare, en forhearden mei ien mank jins hân, dy’t foar hjar striidt. 21 Hwent de wysheit iepene de mûle fen ’e stommen, en makke de tongen fen hjar dy’t net prate kinne. HAADSTIK 11 1 Hja brocht hjar wirken foarspoedich yn ’e hân fen ’e hillige profeet. 2 En hja teagen troch de woastenije dy’t net biwenne wier, en hja sloegen tinten op op plakken dêr’t gjin wei lei. 3 Hja stiene tsjin hjar fijannen, en waerden wrake fen hjar fijannen. 4 Do’t hja toarst hienen, rôpen hja dy oan, en der waerd hjarren wetter jown út ’e stiennen rots, en hjar toarst waerd út ’e hurde stien doarst. 5 Hwent dêrmei waerden hjar fijannen straft, dêrmei waerden hja yn hjar need nut. 6 Hwent yn plak fen in ivige rinnende rivier, bedoarn mei smoargens bloed, 7 Foar in dúdlike bestraffing fan dat gebod, dêr’t de bern troch deadien waarden, joegen Jo harren in oerfloed fan wetter op in middel dêr’t se net op hopen: 8 En troch dy toarst ferklearje hoe’tstû hjar fijannen straft hast. 9 Hwent do't hja bisocht waerden, al mar yn barmhertichheid tuchtich, wisten hja, hoe't de goddeleazen yn grime oardiele waarden en martele, en toarsten op in oare manier as de rjochtfeardigen. 10 Hwent dizze bisochten en bisochtstû, as in heit; 11 Oft hja nou ôfwêzich wierne of bywêzich, hja wierne likeminsk. 12 Hwent in dûbele fertriet kaem oer hjar, en in kreunen om de oantinken oan de foargeande dingen. 13 Hwent do't hja troch hjar eigen straffen hearden, dat de oare to baet wier, hienen hja hwet gefoel fen 'e Heare. 14 Hwent hwa't hja mei minachting respektearren, do't er al lang earder útsmiten waerd by it útwerpen fen de berntsjes, him op 't lêst, do't hja seagen hwet der barde, hja bewûnderen. 15 Mar om’t de dwaze plannen fen hjar goddeleaze, dêr’t hja mei ferrifelje, slangen sûnder ferstân oanbidden, en ôfgryslike beesten, hawwe jo in
mannichte fan ûnferstannich beesten op hjar stjoerd om wraak te nimmen; 16 Dat hja witte mochten, dat hwermei in minske sûndiget, dêr scil er ek mei straft wirde. 17 Hwent jins Almachtige hân, dy’t de wrâld fen ’e stof sûnder foarm makke, woe gjin middel om in mannichte bearen of felle liuwen ûnder hjar to stjoeren, 18 Of ûnbekende wylde bisten, fol lilkens, nij makke, dy't in fûle damp útademe, of smoarge geuren fan fersprate reek, of ôfgryslike glâns út har eagen sjitte: 19 Hwêrfan net allinne it kwea hjar op ien kear útstjoere scoe, mar ek it freeslike gesicht hjar fordylgje. 20 Ja, en sûnder dy macht binne hja mei ien klap fallen, forfolge fen wraak, en forstruid troch de azem fen jins macht: mar dû hast alles oardere yn mjitte en tal en gewicht. 21 Hwent dû kinst jins grutte krêft sjen litte altiten astû wolst; en hwa kin de macht fen jins earm wjerstean? 22 Hwent de hiele wrâld is foar dyn oantlit as in lyts koarn fen ’e lykwicht, ja, as in dripke moarnsdauwe dy’t delfalt op ’e ierde. 23 Mar dû hast alles barmhertich; hwent dû kinst alle dingen dwaen, en knipegje nei de sûnden fen 'e minsken, om't hja foroarje moatte. 24 Hwent dû hâldst fan al hwet is, en hast neat ôf fen hwetstû makke hast; 25 En hoe soe ien ding úthâlden hawwe, as it net jins wil west hie? of bewarre bleaun, as net troch dy neamd? 26 Mar dû sparje allegearre, hwent hja binne dyn, Heare, sielenleafhawwer. HAADSTIK 12 1 Hwent jins ûnfergonklike Geast is yn alle dingen. 2 Dêrom tuchtigje Jo hjarren by in bytsje en bytsje, en warskôgje hjar troch hjar to tinken oan hwer't hja mei misledige hawwe, dat hja har kwea litte litte, o Heare, yn Jo leauwe meije. 3 Hwent it wie jins wil om dy âlde biwenners fen jins hillige lân troch de hannen fen ús âffears te ferneatigjen, 4 Dy’tstû hate, om’tstû de meast ôfgryslike wurken fan hekserij en goddeleaze offers dien hie; 5 En ek dy genedeleaze moardners fan bern, en fortarders fan it flêsk fan 'e minske, en de feesten fan bloed, 6 Mei hjar preesters út ’e midden fen hjar ôfgodstsjinstige bemanning, en de âlden, dy’t sielen mei hjar eigen hannen deade hawwe, dy’t gjin help hawwe:
7 Dat it lân, datstû boppe alles achtest, in weardige koloanje fan Gods bern krije mei. 8 Dochs sels dy’t jo as minsken sparre hawwe, en wespen, foarrinners fan jins leger, stjoerd hawwe, om se stadichoan te ferneatigjen. 9 Net dat jo net by steat wiene om de goddeleazen ûnder de hân fan 'e rjuchtfeardigen yn 'e striid te bringen, of se yn ien kear te ferneatigjen mei wrede beesten, of mei ien rûch wurd: 10 Mar troch jins oardielen byinoar út te fieren, jowst hjarren plak fan bekearing, net ûnwittend dat hja in stout slachte wiene, en dat hjar kwea yn hjar fokt waerd, en dat hjar hertstocht nea foroare wirde scoe. 11 Hwent it wier in ferflokt sied fan it begjin ôf; en jo hawwe har, út eangst foar ien, gjin ferjouwing jûn foar de dingen wêryn se sûndige hawwe. 12 Hwent hwa scil sizze: Hwet hastû dien? of hwa scil jins oardiel tsjinhâlde? of hwa scil dy oanklage om 'e heidenen dy't omkomme, dy't jo makke hawwe? of hwa scil komme om tsjin dy to stean, om wraak to wurden foar de ûnrjochtfeardige minsken? 13 Hwent d'r is ek gjin God útsein dû, dy't foar allegearre soarget, hwa'tstû oanjaan kinst, dat jins oardiel net ûnrjocht is. 14 Ek scil kening noch tiran syn oantlit tsjin dy sette kinne oer hwa’tstû straft hast. 15 Hwent do bist sels rjuchtfeardich, do bist alle dingen rjuchtfeardich oardiel: do tinkst dat it net gaadlik is mei jins macht om him te feroardieljen dy't net fertsjinne hat om straft te wurden. 16 Hwent jins macht is it bigjin fen ’e gerjuchtichheit, en om’t Jo de Heare fen alles binne, makket it Jo genedich foar allegearre. 17 Hwent as de minsken net leauwe wolle dat jo in folsleine krêft binne, dan litte jo jo krêft sjen, en ûnder dyjingen dy't it witte, makket jo har frijmoedigens iepenbier. 18 Mar dû, dy’t jins macht behearst, oardielet mei billikheit, en jou ús mei in great genede: hwent dû meist de macht brûke astû wolst. 19 Mar troch soksoarte wurken hawwe jo jins folk leard dat de rjochtfeardige man barmhertich wêze scoe, en jo hawwe jins bern in goede hope makke, datstû berou hast oer sûnden. 20 Hwent as jo de fijannen fen jins bern en de ta de dea feroardiele hawwe straft, mei sa'n oerlis, en jow se tiid en plak, wêrmei't se ferlost wurde kinne fan har kwea: 21 Mei ho great foarsichtich bistû rjuchtstû jins soannen, hwaens âffears jo sward hawwe, en forbounen makke fen goede biloften? 22 Dêrom, wylst jo ús tuchtigje, sjitstû ús fijannen tûzen kear mear, mei de bedoeling dat wy, as wy
oardielje, goed tinke oan jins goedens, en as wy sels oardiele wurde, wy sykje om barmhertichheid. 23 Dêrom, wylst de minsken loslitten en ûnrjochtfeardich libbe hawwe, hawwe Jo se pinige mei har eigen grouwels. 24 Hwent hja dwaalden tige fier ôf yn ’e wegen fen ’e dwaling, en holden se foar goaden, dy’t sels ûnder it beesten fen hjar fijannen ferachte waerden, ferrifeljend, as bern fen gjin forstân. 25 Dêrom hawwe jo hjarren, as bern sûnder reden, in oardiel stjoerd om har te spotten. 26 Mar dejingen dy't net herfoarme wirde woenen troch dy korreksje, dêr't er mei hjar yn gong, scille in oardiel fiele dat God wurdich is. 27 Hwent sjuch, om hwet hjar tochten, doe't hja straft waerden, dat is, om hjar, dy't hja tochten goaden to wêzen; doe't se it seagen, erkenden se dat hy de wiere God wie, dy't se foardat se net wisten te witten, en dêrom kaam der in ekstreme feroardieling oer harren. HAADSTIK 13 1 Wiswier binne alle minsken fan natuere, dy't ûnwittend binne fan God, en net út 'e goede dingen dy't sjoen wurde koenen Him dat is net kenne; 2 Mar achte òf fjûr, of wyn, of de swiete loft, of de sirkel fan de stjerren, of it gewelddiedich wetter, of de ljochten fan de himel, as de goaden dy’t de wrâld regearje. 3 Yn hwaens skientme, as hja wille hawwe, naam hjar ta goaden; lit se witte hoefolle better de Hear fan har is: hwent de earste skriuwer fan 'e skientme hat se skepen. 4 Mar as se fernuvere wiene oer har krêft en deugd, lit se dan troch har begripe, hoefolle machtiger hy is dy't har makke hat. 5 Hwent troch de greatens en de skientme fen ’e skepsels wurdt de makker fen hjar evenredich sjoen. 6 Mar dêrfoar binne hja dochs minder to forwyt: hwent hja hawwe miskien dwaze, God sykjend en begeare Him to finen. 7 Om't se yn 'e kunde binne yn syn wurken, sykje se him mei warberens, en leauwe har oansjen: om't de dingen moai binne dy't sjoen wurde. 8 Mar hja scille ek net ferjûn wirde. 9 Hwent as hja sa folle witte koene, dat hja op ’e wrâld mike koene; hoe hawwe se de Heare der net earder fûn? 10 Mar ellinde binne hja, en yn deade dingen is hjar hope, dy’t hjar goaden neame, dy’t it wirk binne fen ’e minskehannen, goud en sulver, om kunst yn to toanen, en likenissen fen beesten, as in stien dy’t neat is, it wirk. fan in âlde hân.
11 En in timmerman, dy’t hout kapt hat, nei’t er in beam omseage hie, dy’t dêrfoar gaadlik is, en al de bast der omhinne mei kennis ôfhelle, en it kreas makke hat, en dêr in reek makke makke foar de tsjinst fen ’e minske; 12 En nei’t er it ôffal fen syn wirk besteegje litten hie om syn spiis te meitsjen, scil er him folmeitsje; 13 En it jiskefet nommen ûnder dejingen dy’t gjin nut hiene, in krom stik hout, en fol knopen, hat it fleurich útsnien, doe’t er oars neat to dwaen hie, en foarme it troch de feardigens fan syn forstân, en makke it nei it byld fan in man; 14 Of makke it lyk as in sljocht bist, en lei it oer mei fermiljoen, en mei ferve dy’t read kleurde, en alle plak dêryn bedekke; 15 En do’t er der in gaadlik plak foar makke hie, set dy yn in muorre, en makke it fêst mei izer; 16 Hwent hy soarge der foar dat it net falle mocht, wittende dat it himsels net helpe koe; hwent it is in byld, en hat help nedich: 17 Den docht er bidden foar syn guod, foar syn frou en syn bern, en skamje him net om to sprekken ta hwet gjin libben hat. 18 Om sûnens ropt er it swakke oan: hwent it libben bidt ta it deade; want help smeekt nederich itjinge dat it minste hat om te helpen: en om in goede reis freget er fan dat wat gjin foet foarút sette kin: 19 En om it winne en to krijen, en om it goede súkses fen syn hannen, freget fen him fermogen om to dwaen, dat it meast neat to dwaen is. HAADSTIK 14 1 Wer, ien dy’t him klearmakke om to farren en troch de razende weagen hinne te gean, ropt in stik hout dat rotter is as it skip dat him draacht. 2 Hwent wier de winsk nei winst betocht dat, en de arbeider boude it troch syn feardigens. 3 Mar jins foarsjenning, Heit, bestjoert it: hwent Jo hawwe in wei makke yn ’e sé en in feilich paad yn ’e weagen; 4 Toand datstû út alle gefaar rêde kinst: ja, al gyng in man sûnder keunst nei see. 5 Dochs woene jo net dat de wirken fen jins wysheit liddich wêze soene, en dêrom jouwe minsken har libben ta oan in lyts stikje hout, en troch de rûge sé yn in swak skip geane hja rêden. 6 Hwent ek yn ’e âlde tiid, doe’t de grutske reuzen omkamen, ûntkaem de hope fen ’e wrâld, dy’t troch dyn hân regearre, yn in swak skip, en liet oan alle ieuwen in sied fan generaasje oer. 7 Hwent sillich is it hout dêr’t gerjuchtichheit troch komt.
8 Mar hwat mei hannen makke is, is forflokt, likegoed as dy't it makke hat: hy, om't er it makke hat; en it, om't it bederflik is, it hjitte god. 9 Hwent de goddeleaze en syn goddeleazen binne beide haatlik foar God. 10 Hwent hwet makke is, scil bistraft wirde mei hwa't it makke hat. 11 Dêrom scil der sels oer de ôfgoaden fen ’e heidenen in bisiking wêze: hwent yn it skepsel Gods binne hja wurden in grouwel, en stroffelblokken foar de sielen fen ’e minsken, en in strik foar de foetten fen ’e ûnwizen. 12 Hwent it betinken fen ôfgoaden wie it bigjin fen geastlike hoererij, en de útfining fen hjarren de korrupsje fen it libben. 13 Hwent hja wiene ek net fen it bigjin ôf, en hja scille net wêze foar ivich. 14 Hwent troch de idele hearlikheid fen ’e minsken binne hja yn ’e wrâld yngien, en dêrom scille hja meikoarten ta in ein komme. 15 Hwent in heit, dy’t mei ûntiid rou bedarre hat, doe’t er in byld fan syn soan gau fuorthelle makke hat, eare him no as in god, dy’t doe in deade man wie, en levere oan dyjingen dy’t ûnder him wiene seremoanjes en offers. 16 Sa waerd yn 'e rin fan 'e tiid in goddeleaze gewoante, dy't sterk wurden wie, hâlden as in wet, en waarden gesneden bylden fereare troch de geboaden fan 'e keningen. 17 Dy’t de minsken yn it bywêzen net earje koenen, om’t se fierhinne wennen, namen se de ferfalsking fan syn gesicht fan fierren, en makken in útdruklik byld fan in kening dy’t se eare, oant it ein dat se him troch dit har foarútstribjend fladderje koene, dat wie ôfwêzich, as wie er oanwêzich. 18 Ek de bysûndere warberens fan 'e keunstner holp wol om de ûnwittenen foar te setten ta mear byleauwe. 19 Hwent hy, miskien wol om ien yn gesach te behagen, twong al syn feardigens om de gelikensens fan 'e bêste moade te meitsjen. 20 En sa naam de mannichte, ferlokke troch de genede fan it wurk, him no foar in god, dy't in bytsje earder mar eare wie. 21 En dit wie in gelegenheid om de wrâld te ferrifeljen: hwent de minsken, dy't òf rampen òf tiranny tsjinne, skreaunen oan stiennen en stokken de ûnferbidlike namme ta. 22 En dit wie hjarren net genôch, dat hja dwaalden yn ’e kennis Gods; mar wylst se yn 'e grutte oarloch fan ûnwittendheid libbe, neamden dy sa greate pleagen se frede. 23 Hwent wylst hja hjar bern deadzjen yn offers, of yn geheime seremoanjes brûkten, of frjemde riten makken;
24 Hja hâlde it libben noch it houlik mear ûnbesmetten, mar de iene deade de oare op ferriederlikheit, of fertriet him troch oerhoer. 25 Sa dat der yn alle minsken sûnder útsûndering hearsket bloed, deaslach, stellerij en dissimulaasje, korrupsje, ûntrou, tumulten, meineed, 26 Unrêst fan goede minsken, ferjitten fan goede wendingen, ûntreiniging fan sielen, feroaring fan aard, ûnrêst yn it houlik, oerhoer, en skamteleaze ûnreinens. 27 Hwent de oanbidding fan ôfgoaden dy't net neamd wurde moatte, is it begjin, de oarsaak en it ein fan alle kwea. 28 Hwent òf hja binne gek as hja fleurich binne, òf hja profetearje ligen, òf hja libje ûnrjochtlik, òf hja forswarde hjarsels lichtsinnich. 29 Hwent hjar bitrouwen is op ôfgoaden, dy’t gjin libben hawwe; al swarre se falsk, dochs lykje se net sear te wurden. 30 Mar hja scille om beide oarsaken rjucht straft wirde: sawol om’t hja God net goed tochten, hja achte op ôfgoaden, en ek ûnrjochtlik swarden yn bedrog, ferachtend hilligens. 31 Hwent it is net de macht fen hjarren, by hwa't hja swarre, mar it is de rjuchtfeardige wraak fen sûnders, dy't altiten de oertrêding fen 'e goddeleazen straft. HAADSTIK 15 1 Mar dû, o God, bist genedich en wier, langstme, en yn barmhertichheid alle dingen oardere, 2 Hwent as wy sûndigje, binne wy dyn, kenne jins macht; 3 Hwent dy kennen is folmakke gerjuchtichheit: ja, jins macht kennen is de woartel fen ûnstjerlikens. 4 Hwent ek hat de mislike útfining fen ’e minsken ús net ferrifele, noch in byld mei ferskate kleuren, it fruchtleaze wurk fan de skilder; 5 It oansjen dêr’t de dwazen nei ferliket, en dêrom begeare hja de foarm fan in dead byld, dat gjin azem hat. 6 Sawol dejingen dy’t se meitsje, dy’t se begeare, en dy’t hjar oanbidde, binne leafhawwers fan kweade dingen, en binne it wurdich om soksoarte dingen op te fertrouwen. 7 Hwent de pottebakker, dy’t sêfte ierde temperearret, makket elk ark mei in protte arbeid foar ús tsjinst; ja, fan deselde klaai makket er sawol it gerei dat tsjinje foar rein gebrûk, en likegoed ek allegearre dy’t tsjin it tsjindiel tsjinje: mar wat is it gebrûk fan beide soarten, de pottebakker sels is de rjochter. 8 En syn wirken sljochtsinnich oansette, makket er in idel god út deselde klaai, sels dy’t in bytsje
earder sels fen ierde makke waerd, en in lyts skoftke dêrnei weromkear nei dysels, út as syn libben dat him liend is scil wêze easke. 9 Nettsjinsteande syn soarch is, net dat er folle arbeid hawwe scil, noch dat syn libben koart is: mar stribbet der nei om goudsmeden en sulversmeden te oertsjûgjen, en besiket te dwaan lykas de arbeiders yn koper, en rekkenet it syn gloarje om falske dingen te meitsjen. 10 Syn hert is jiske, syn hope is smeriger as ierde, en syn libben is minder wurdich as klaai. 11 Om’t er syn Maker net koe, en dy’t him in aktive siel ynspirearre en in libbene geast ynademe. 12 Mar hja rekkene ús libben in tiidferdriuw, en ús tiid hjir in merk foar winst: hwent, sizze hja, wy moatte alle kanten krije, al is it mei kweade middels. 13 Hwent dizze man, dy’t fen ierdske stof brosse gerei en snien bylden makket, wit himsels boppe alle oaren te misledigjen. 14 En al de fijannen fen jins folk, dy’t hjar ûnderdanigje, binne dwaes en ellendiger as tige bern. 15 Hwent hja rekkene al de ôfgoaden fen ’e heidenen ta goaden, dy’t gjin eagen hawwe om to sjen, noch noas om azem to lûken, noch earen om to hearren, noch fingers fen hannen om to bihanneljen; en wat har fuotten oangiet, se binne stadich om te gean. 16 Hwent de minske hat se makke, en dy’t syn eigen geast liende, hat se foarme: mar gjin minske kin in god meitsje lyk as hysels. 17 Hwent hy stjerlik is, docht er in dead mei goddeleaze hannen: hwent hy sels is better as de dingen dy’t er oanbidt: wylst er ienris libbe hat, mar se nea. 18 Ja, hja oanbeaen ek dy bisten dy’t it meast haatlik binne: hwent byinoar forlike, binne guon slimmer as oaren. 19 Ek binne se net moai, safolle as it winsklik is foar de bisten, mar hja gongen sûnder de lof fan God en syn segen. HAADSTIK 16 1 Dêrom waerden hja weardich straft troch it liken, en troch de mannichte fen beesten pinige. 2 Ynstee fen hwa't straf, genedich omgean mei jins eigen folk, hawwe Jo hjarren it fleis fan in frjemde smaak klearmakke, ja, kwartels om hjar begearte op te roppen; 3 Ta it ein dat hja, dy’t iten begeare, om it ûnsjogge oansjen fen ’e beesten ûnder hjarren stjûrde, sels ôfkeare mochten, hwat hja nedich hawwe moatte; mar dizze, lije penury foar in koarte romte, koe wurde makke partakers fan in frjemde smaak.
4 Hwent it wie eask, dat oer hjarren it útoefenjen fan tiranny de boete komme scoe, dy't hja net ûntkomme koenen; 5 Hwent do’t de ôfgryslike fûleindichheit fen beesten oer dizze kaem, en hja omkamen mei de stekken fen kromme slangen, hâldde dyn grime net foar ivich út; 6 Mar hja waerden in lyts tiidlang ûnrêstich, dat hja, mei in teken fen heil, formanen wirde mochten, om hjar to tinken oan it gebod fen jins wet. 7 Hwent dy’t him dêrta kearde, is net rêden troch it ding dat er seach, mar troch jo, dy’t de Ferlosser fan alles bist. 8 En hjiryn hawwe jo jins fijannen beliden litten, datstû it bist dy’t forlost fen alle kwea; 9 Foar hjar deade it biten fen sprinkhanen en miggen, en der waerd gjin remedie foar hjar libben fûn: hwent hja wierne weardich dêrmei straft to wirden. 10 Mar jins soannen hawwe net de tosken fen giftige draken oerwûn: hwent jins genede wie altyd by hjarren, en genes hjar. 11 Hwent hja waerden prikke, dat hja jins wirden yntinke scoene; en waarden gau rêden, dat se net yn djippe ferjitlikens falle, en hyltyd jins goedens yntinke mochten. 12 Hwent it wie gjin krûd, noch sweljende pleister, dy’t hjar wer sûn makke, mar jins wird, o Heare, dat alle dingen genêzen. 13 Hwent dû hast macht fen libben en dea; 14 In minske slacht wier troch syn kwea; ek de opnomde siel komt net wer. 15 Mar it is net mooglik om jins hân te ûntkommen. 16 Hwent de goddeleazen, dy’t wegere om dy to kennen, waerden gisele troch de krêft fen jins earm: mei frjemde reinen, hagel en buien waerden hja forfolge, dat hja net ûntkomme koene, en troch fjûr waerden hja fortard. 17 Hwent, hwat it meast to wûnderjen is, it fjûr hie mear krêft yn it wetter, dat alle dingen útblúst: hwent de wrâld fjochtet foar de rjuchtfeardigen. 18 Hwent ris waerd de flamme forswakke, dat hja de beesten, dy’t tsjin de goddeleazen stjûrd wierne, net forbaernje; mar sels koenen sjen en fernimme dat se waarden ferfolge troch it oardiel fan God. 19 En in oare kear baarnt it sels midden yn it wetter boppe de macht fen fjûr, dat it de fruchten fen in ûnrjochtfeardich lân fordjerre scoe. 20 Ynstee dêrfan hawwe jo jins eigen folk iten mei ingels iten, en út 'e himel stjoerd brea, klearmakke sûnder har arbeid, by steat om elks wille te befredigjen, en yn elke smaak yn te stimmen. 21 Hwent jins libben hat jins swietens forhelle oan jins bern, en tsjinne nei de begearte fen ’e iter, temperearre nei elk syn sin.
22 Mar snie en iis fernearen it fjûr, en smolten net, dat hja witte mochten, dat it fjûr, dat yn ’e hagel brânde en yn ’e rein fonkelde, de fruchten fen ’e fijannen fordylge. 23 Mar dit forgeat ek wer syn eigen krêft, dat de rjuchtfeardige ûnderfed wirde mochten. 24 Hwent it skepsel dat dy tsjinnet, dy’t de Maker is, fergruttet syn krêft tsjin de ûnrjuchtfeardigen om hjar straf, en fermindert syn krêft ta it nut fen dyjingen dy’t har bitrouwe op dy. 25 Dêrom, sels doe, waard it feroare yn alle moade, en hearde it oan jins genede, dy't alle dingen voedt, neffens de winsk fan dyjingen dy't need hienen: 26 Dat jins bern, o Heare, dy’t Jo leafhawwe, witte meie, dat it net it groeien fan fruchten de minske is, mar dat it jins wird is dat de biwarren biwarret dy’t op Jo fortrouwe. 27 Hwent hwet net forwoaste wirde fen it fjûr, waerd forwaarmd mei in lyts sinnestraaltsje, smolt al gau fuort; 28 Dat it bikend wirde scoe, dat wy de sinne forhinderje moatte dy te tankjen, en by de moarntiid ta dy bidde. 29 Hwent de hope fen ’e ûntankberen scil forsmelle as de rimfrost fan ’e winter, en scil fuortrinne as ûnnut wetter. HAADSTIK 17 1 Hwent jins oardielen binne grut, en kinne net útsprutsen wurde: dêrom hawwe ûnkoarste sielen dwaald. 2 Hwent doe’t de ûnrjochtfeardige minsken tochten it hillige folk te ûnderdrukken; se opsletten yn har huzen, de finzenen fan it tsjuster, en keppele oan de bannen fan in lange nacht, leine dêr ferballe út de ivige foarsjenning. 3 Hwent wylst hja ferburgen lizze soene yn hjar geheime sûnden, waerden hja ferspraat ûnder in tsjustere sluier fan ferjitlikens, ôfgryslik ferbjustere, en benaud mei frjemde skyningen. 4 Hwent ek de hoeke dy’t hjar hâlde koe hjar net biwarje fen eangst: mar lûden as fen delfallende wetters klonk om hjar hinne, en tryste fizioenen ferskynden hjar mei swiere oantlit. 5 Gjin krêft fan it fjûr mocht hjar ljocht jaen: ek koene de felle flammen fen ’e stjerren net úthâlde om dy ôfgryslike nacht lichter te meitsjen. 6 Allinne kaem hjarren in fjûr oan, dat fan himsels oanstutsen wie, tige freeslik: hwent hja wiene tige kjel, en tochten dat de dingen dy't hja seagen slimmer wiene as it gesicht dat hja net seagen. 7 Wat de yllúzjes fan toverkunst oangiet, hja waerden delsetten, en hjar roem yn wiisheid waerd mei skande bestraft.
8 Hwent hja, dy’t tasein hawwe om eangsten en problemen út in sike siel te ferdriuwen, wiene sels siik fan eangst, it wurdich om út te laitsjen. 9 Hwent hoewol gjin freeslik ding hjar freze; noch bang foar bisten dy't foarbygeane, en sissen fan slangen, 10 Hja stoaren út eangst, ûntkenden, dat hja de loft seagen, dy't oan gjin kant útwike koe. 11 Hwent de goddeleaze, foroardiele troch hjar eigen tsjûge, is tige eangstich, en mei it gewisse yndrukt, foarseit hja altyd slimme dingen. 12 Hwent eangst is neat oars as in ferrieden fan it heil dat it ferstân biedt. 13 En de ferwachting fan binnen, dy’t minder is, telt de ûnwittendheid mear as de oarsaak dy’t de pine bringt. 14 Mar hja sliepten dy nachts deselde sliep, dy't yndie ûnferdraachlik wie, en dy't op hjar kaam út 'e boaiem fan 'e ûnûntkombere hel, 15 Hja waerden foar in part wurch fan meunsterlike forskikkings, en foar in part flau, hjar hert forsloech hjar: hwent in hommelse eangst, en net socht, kaem oer hjar. 16 En hwa't dêr delfoel, waerd strang bewarre bleaun, opsletten yn in finzenis sûnder izeren balken, 17 Hwent oft hy wier boer, as hoeder, as in arbeider yn it fjild, hy waerd ynhelle, en fernear dy need, dy't net te ûntkommen wie: hwent hja wiene allegearre bûn mei ien keatling fan tsjuster. 18 Oft it nou in fluitjende wyn wie, of in lûde lûd fen fûgels ûnder de útspriedende tûken, of in noflike fal fen wetter, 19 Of in ôfgryslik lûd fan delstutsen stiennen, of in rinnen dy't net sjoen wurde koe fan oerspringende bisten, of in razende stim fan 'e measte wylde bisten, of in weromspringende echo út 'e lege bergen; dizze dingen makken har ta swym fan eangst. 20 Hwent de hiele wrâld skynde mei klear ljocht, en gjinien waerd hindere yn har arbeid: 21 Allinnich oer hjar waerd in swiere nacht ferspraat, in byld fen dat tsjuster, dat hjar neinei oannimme scoe, mar hja wiene dochs slimmer foar harsels as it tsjuster. HAADSTIK 18 1 Dochs hienen jins hilligen in tige great ljocht, waans stim hja hearden en hjar foarm net seagen, om't hja ek net itselde litten hiene, hja rekkenen hjar bliid. 2 Mar dêrfoar diene hja hjar nou, hwa't hja earder ûnrjocht oandien hiene, net sear, hja betanke hjar, en smeeken hjar om ferjouwing, dat hja fijannen west hiene.
3 Ynstee dêrfan joegen Jo hjarren in baarnende fjûrkolom, sawol om in gids te wêzen op 'e ûnbekende reis, as in ûnskuldich sinne om har eare te fermeitsjen. 4 Hwent hja wieren it weardich fen it ljocht ûntnommen to wirden en yn it tsjuster finzene to wirden, dy t jins soannen opslút hâlden hiene, troch hwa't it ûnkorrupte ljocht fen 'e wet oan 'e wrâld jûn wirde scoe. 5 En do’t hja bisletten hiene de bern fen ’e hilligen to deadzjen, dêr’t ien bern útstutsen en forlost waerd, om hjar to biwizen, naem dû de mannichte fen hjar bern wei, en fordylge se alhiel yn in machtich wetter. 6 Fen dy nacht waerden ús âffears earder befêstige, dat se wis wisten oan hokker eden hja leauwen jûn hiene, hja dernei goedmoedich wêze mochten. 7 Sa waerd fen jins folk oannommen, sawol it heil fen ’e rjuchtfeardigen, as it fordjer fen ’e fijannen. 8 Hwent hwermei hastû ús fijannen straft, dêrmei hast ús forhearlikje, dy’t Jo roppen hawwe. 9 Hwent de rjuchtfeardige soannen fen ’e goede minsken offeren temûk, en makken mei ien ynstimming in hillige wet, dat de hilligen wêze soene as dieders fan itselde goed en kwea, en de âffears no de lofsangen sjonge. 10 Mar oan ’e oare kant klonk der in kweade gjalp fan ’e fijannen, en in jammerdearlik geraas waerd nei it bûtenlân brocht foar bern dy’t gûlde. 11 De hear en de tsjinstfeint waerden op ien wize straft; en lyk as de kening, sa lei de gewoane persoan. 12 Sa hienen hja allegearre byinoar ûntelbere deaden mei ien soarte dea; ek de libbenen wiene net genôch om se te begraven: want yn ien momint waard it edelste neiteam fan har ferneatige. 13 Hwent wylst hja neat leauwe woenen troch de tsjoenen; by de ferneatiging fan de earstberne erkenden se dat dit folk de soannen fan God wie. 14 Hwent wylst alles yn stille stilte wier, en dy nacht mids hjar flugge gong wier, 15 jins almachtige wird sprong fen ’e himel út jins keninklike troan, as in fûle kriichsman midden yn in lân fen ferneatiging; 16 En brocht jins ûnfeilige gebod as in skerp swird, en opstean fol alle dingen mei de dea; en it rekke de himel oan, mar it stie op 'e ierde. 17 Do makken hjar ynienen fizioenen fen ôfgryslike dreamen sear, en eangsten kamen oer hjar, sûnder nei te sjen. 18 En ien hjir smiten en in oar dêr, heal dea, joech de oarsaak fen syn dea oan. 19 Hwent de dreamen dy’t hjar ûnrêstige hawwe, hawwe dit foarsjoen, dat hja net omkomme, en net witte hwerom hja oandien wierne.
20 Ja, it smakke fen ’e dea rekke ek de rjuchtfeardigen oan, en der wier in fordjerking fen ’e mannichte yn ’e woastenije: mar de grime duorre net lang. 21 Hwent doe makke de ûnberikbere man hastich en gyng op om hjar to fortsjinjen; en bringt it skyld fan syn eigen tsjinst, sels gebed, en de fersoening fan reekoffer, sette himsels tsjin 'e grime, en sa makke de ramp in ein, ferklearjend dat hy jins tsjinstfeint wie. 22 Sa oerwûn er de fordjerger, net mei krêft fan lichem, noch mei wapenmacht, mar mei in wird ûnderwurpen dejinge dy’t straft, oanklagende de eeden en forbounen dy’t mei de âffears makke binne. 23 Hwent do’t de deaden nou by hopen op elkoar fallen wierne, dêrtusken stiene, bihold er de grime, en skiede de wei nei de libbenen. 24 Hwent yn it lange kleed wier de hiele wrâld, en yn ’e fjouwer rigen fen ’e stiennen wier de hearlikheit fen ’e âffears snien, en jins Majesteit op syn holle. 25 Dy joech de fordjerger plak, en hy waerd eang foar hjar, hwent it wie genôch, dat hja allinne de grime smakken. HAADSTIK 19 1 Wat de goddeleazen oangiet, grime kaem oer hjar sûnder genede oant it ein ta; 2 Hwet dat hja hjar talitten hawwe jown to gean, en hjar hastich fuortstjoerd hawwe, hja hjar bikeare scoene en hjar efterfolgje. 3 Hwent wylst hja noch rouwe en klaagden by de grêven fen ’e deaden, foege hja der noch in dwaze ried by, en efterfolgen hjar as flechtlingen, dy’t hja smeekten om fuort to wirden. 4 Hwent it lot, hwer't se it wurdich wiene, luts hjar ta dit doel, en liet hjar de dingen forjitte, dy't al bard wierne, dat hja de straf folbringe mochten dy't hjar piningen woene: 5 En dat jins folk in wûnderlike wei foarbygean mocht, mar in frjemde dea fine. 6 Hwent it hiele skepsel yn syn eigen soarte waerd wer op 'e nij foarme, en tsjinne de bysûndere geboaden dy't harren jûn wiene, dat jins bern sûnder kwea hâlden wurde mochten. 7 Sawol in wolk dy’t it leger skaadje; en dêr't wetter foar stie, ferskynde droech lân; en út 'e Reade See in wei sûnder hinder; en út 'e gewelddiedige stream in grien fjild: 8 Wêr’t al it folk trochhinne gyng, dat mei jins hân biskerme wier, sjoen jins wûnderlike frjemde wûnders.
9 Hwent hja gongen as hynders frij, en sprongen as lammen, en priizgje Jo, Heare, dy’t hjar forlost hie. 10 Hwent hja bedachten noch de dingen dy’t dien wierne wylst hja yn it frjemde lân tahâlden, hoe’t de ierde miggen útbrocht yn plak fen fee, en hoe’t de rivier in mannichte kikkerts opsmite yn plak fen fisken. 11 Mar neitiid seagen hja in nij geslacht fûgeltsjes, doe’t hja, mei hjar begearte lieden, sûchlik fleis fregen. 12 Hwent kwartels kamen ta hjar út ’e sé om hjar tofredenheit. 13 En straffen kamen oer de sûnders, net sûnder eardere teikens troch de krêft fan de tongers: hwent hja lije rjochtfeardich neffens hjar eigen kwea, om’t hja in hurder en hateliker gedrach tsjin frjemden brûkten. 14 Hwent de Sodomiten hawwe dejingen net oannommen, dy’t hja net wisten do’t hja kamen; 15 En net allinne dat, mar miskien scil der hwat oansjen fen hjarren, hwent hja brûkten frjemden, net freonlik: 16 Mar dy troffen hjar, dy’t hja mei feesten oannommen hiene, en hja waerden al mei hjarren dielnimme oan deselde wetten. 17 Dêrom waerden dy ek mei blinens slein, lyk as dy by ’e doarren fen ’e rjuchtfeardige man wierne: do’t elk de trochgong fen syn eigen doarren socht, omsingele troch ôfgryslike greate tsjusternis. 18 Hwent de eleminten waarden yn harsels feroare troch in soarte fan harmony, lyk as yn in psalternoaten de namme fan 'e wyt feroarje, en dochs binne altyd lûden; dat kin goed wurde waarnommen troch it oansjen fan 'e dingen dy't dien binne. 19 Hwent ierdske dingen waerden feroare yn wetter, en de dingen, dy’t eartiids yn it wetter swommen, gyngen nou op ’e ierde. 20 It fjoer hie macht yn it wetter, fergeat syn eigen deugd, en it wetter fergeat syn eigen útblusjende natuer. 21 Oan ’e oare kant hawwe de flammen it flêsk fen ’e forgonklike libbene wêzens net ferwoaste, hoewol’t hja dêryn rûnen; likemin smolten se it iiskâlde soarte fan himelske fleis, dat fan 'e natuer goed wie om te smelten. 22 Hwent yn alle dingen, o Heare, hast jins folk grutmakke en ferhearlike, en jo hawwe har net licht oansjoen, mar jo hawwe har bystien op elke tiid en plak.