Sinagtala 1 | August 2019

Sinagtala EDITORYAL

Limot na krisis Halos dalawang taon ang nakalilipas matapos ang isa sa pinakamahabang armadong bakbakan sa lungsod sa kasaysayan ng Mindanao, daang libong indibidwal ang patuloy pa ring nagbabakwit. Nasasakop ng kontrobersiya ang mabagal na rehabilitasyon habang hindi pa rin nakauuwi sa kanilang mga tahanan ang mga apektadong residente ng Marawi.

Ngunit, noong Hulyo 22, sa ikaapat na State of the Nation Address ni Pangulong Rodrigo Duterte, hindi binanggit ang mga kasalukuyang isyu at potensyal na solusyon para sa paghilom ng lungsod.

Sa halip, ikinabit sa suliranin ng illegal na droga ang nangyaring sagupaan.

Sa ganitong pagtingin, tayo’y mapapatanong, saan ang konsiderasyon sa pangkasaysayang konteksto ng marahas na ekstremismo? Bakit nga ba hindi natatapos ang mga engkwentro?

Paano na ang mga napag-iwanan, ang mga taong nawalan ng mga mahal sa buhay at nawasak ang mga tahanan?

Pagkatapos ng mga ingay, bomba at barilan, nakalimot na ba tayo na ang tunay na laban ay hindi natatapos sa bakbakan?

Batay sa Hunyo 2019 na ulat ng United Nations High Commission for Refugees Philippines (UNHCR), tinatantiyang 26, 390 na pamilya parin ang nanatili sa mga evacuation centers, transitory shelters o sa kanilang mga kamaganak. Higit pa rito, ilan sa mga hamong pinakahinaharap ng mga bakwit ay ang pantawid sa kanilang pang-araw-araw na pangangailangan katulad ng pagkain,

tubig, at hanapbuhay.

At ang isyung ito ay hindi lamang sa Marawi. Malawakang krisis ang displacement buhat ng armadong bakbakan sa iba’t ibang pook ng Mindanao -- ilang daang taon na ang nakalilipas.

Mula sa parehong ulat ng UNHCR, 42, 435 na indibidwal ang nagbabakwit sa Maguindanao, kung saan laganap din ang mga engkwentro.

Sa lungsod naman ng Zamboanga, 1, 080 katao o 216 na pamilya pa ang naninirahan sa mga transitory sites mahigit limang taon matapos ang Zamboanga Siege.

N g a y o n , paano nga ba matutugunan ang krisis pangkapayapaan sa Marawi at sa buong Mindanao?

ISYU 1 AUGUST 2019

Maaaring magsimula sa pag-alala sa mga pinaka apektado ng mga giyera, sa pag-alam sa kanilang mga kalagayan, pakikinig sa kanilang mga hinaing at pag-alalay sa kanilang paghilom.

Sa sitwasyon ng Marawi, nangangailangan ng malinaw na paliwanag at komunikasyon sa mga tao hingil sa mga isyu at planong rehabilitasyon.

Responsibilidad ng pamahalaan at ng mga kasaping ahensya na lalong pangalagaan ang interes at kapakanan ng komunidad, lalo na’t may panibagong dagdag sa pondo.

Mayroong P234 milyon galing Estados Unidos at P140 milyon mula Australia upang makatulong sa pagbangon ng lungsod.

Sa usaping krisis at pangarap na kapayapaan sa rehiyon ay kailanman

hindi limot ang sagot. Mahabag at mabilisang tugon ang makapapawi sa hinanakit at poot. Ito ang kailangan para tunay na makauwi ang mga tao at masimulan ang paghilom.

2

Sinagtala

5,000 residente ng Maguindanao makatatanggap ng libreng birth certificates

News Aug. 2019

Mikhaela Dimpas

Mahigit 5,000 na residente ng Maguindanao ang libreng mairerehistro at mabibigyan ng mga birth certificates upang mapalakas ang kanilang mga legal na karapatan at matulungan ang pag-akses sa mga batayang serbisyo.

“Ang isang tao na hindi rehistrado ay “stateless,” dahil doon ay wala ring nagiging obligasyon ang estado sa kanya,” ani Marco Bayadog, Project Coordinator ng Initiatives for Dialogue and Empowerment for Alternative Legal Services (IDEALS). “Maliit man ang dokumentong birth certificate, pero ang epekto nito ay mabigat. Ito ay nagsisilbing tulay sa pag-akses ng mga tao sa benepisyo mula sa gobyerno,” Ayon sa bagong datos ng Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao Humanitarian Emergency Assistance and Response Team (BARMM-HEART), umaabot sa 50,720 katao ang nananatiling displaced sa Maguindanao dahil sa mga krisis at giyera.

Ang patuloy na pagbabakwit ay nakaaapekto sa araw-araw na pamumuhay ng mga residente.

Ito ay nagreresulta sa kawalan ng permanenteng tirahan, kakulangan sa

MULAT

Ten internally displaced persons (IDPs) homeowners living in Sarimanok Tent City 1 transfer to Lakeview Shelter in Barangay Boganga on June 22 to give way to the Marawi Transcentral Road project.

Several tents housing at least 20 families were removed to give way to the road construction for improved travel going to and from Mindanao State University Marawi. Given this move, affected homeowner IDPs and their families were given temporary shelters. While home sharers chose to resetup the tents and remain in the cramped emergency shelter.

Write-up. Haron Ayo Photos. Raizza Bello, Haron Ayo

pagkain at nutrisyon, epekto sa mental health, at mga paglabag sa karapatang pantao.

“Ang malaking challenge ay yung displacement ng tao kaya di sila nakakapag-parehistro ng tama,” ani Bai Honney Unas Kalon ng Local Civil Registry ng Datu Saudi Ampatuan sa isang episode ng Sigay Ka Maguindanao.

Dahil dito ay nagsagawa ng mobile civil registration ang LCR at IDEALS sa Maguindanao upang masulusyonan ang problema sa pagrerehistro at matulungang magkaroon muli ng kopya ng mga nasirang civil documents sa giyera ang mga bakwit.

Sa mga bayan ng Salibo, Pagatin, Mamasapano, and Shariff-Aguak, mahigit 1,700 na birth certificates na ang libreng naipamahagi at mahigit 3,000 pa ang nasa proseso ng pagrerehistro Napansin rin ng mga organisasyon na tumaas ang interes ng mga magulang sa pagrerehistro ng kanilang mga anak.

Higit pa sa papel. Nabigyan ng libreng birth certificates ang 1,767 na residente ng Maguindanao dahil sa civil registration caravan ng IDEALS INC. at mahigit 3,000 pa ang nasa proseso ng pagrerehistro. Kuha ni Dada Grifon.

“Mas dumami ngayon yung nagpaprehistro kahit na alam natin na yung DSA ay madalas nagkakaroon ng conflict. Pero ngayon, active na yung mga parents kasi primary document ito sa pag-aaral,” pahayag ni Kalon.

Dagdag pa niya na ang mga batang hindi nakapag-aral ang madalas na isinasali sa extremist groups kung kaya’t ang pagrerehistro ay isang mahalagang hakbang tungo sa pag-unlad at kapayapaan.

Ang libreng mobile civil registration ay parte ng proyekto na “Comprehensive and Inclusive Response to the Forgotten Crisis in Mindanao” na pinagtutulungan

ng CARE, KFI, ACCORD Incorporated, Oxfam sa Pilipinas, United Youth of the Philippines, Community Organizers Multiversity at ng IDEALS Inc.

NEWS BRIEF

Mga IDPs na apektado ng baha, hirap gamitin ang mga bagong pasilidad para sa sanidad Diane Lim

Nabigyan ng mga water, sanitation, and hygiene (WASH) facilities ang mga internally-displaced persons nitong Hunyo ngunit hindi ito maayos na nagagamit dahil sa tuloy-tuloy na pag-ulan sa Datu Saudi Ampatuan.

Ayon sa mga pamilya ng IDPs sa Dapiawan, Datu Saudi Ampatuan, kahit na sila ay may mga pasilidad, hindi nila ito magamit ng maayos dahil sa matagal nang problema ng baha sa kanilang lugar.

Tubig-baha nalang raw ang kanilang nagagamit sa paglalaba, paghuhugas ng pinggan, at panligo.

Kabilang sa mga pasilidad na ito ay ang mga communal kitchens, solar powered lights, at water pump na itinayo ng Community Organizers Multiversity sa Kitangu at Dapiawan.

May mga WASH facilities rin na itinayo ang United Youth of the Philippines Women sa mga barangay ng Pusao, Pagatin, Tukanalipao, at Mahadlibutan ng Mamasapano.

News Aug. 2019

3

ICRC, PRC nangako ng patuloy na suporta sa Marawi Raizza Bello

Dalawang taon matapos ang bakbakan. Ginagamit ng mga pamilyang IDPs mula sa Marawi na kasalukuyang naninirahan sa Saguiaran ang mga water and sanitation facilities na kanilang natanggap mula sa mga proyekto ng ICRC. Kuha ni Raizza Bello.

Sinagtala Bumisita ang presidente ng International Committee of the Red Cross (ICRC) na si Peter Maurer sa Marawi noong Hunyo 3 upang alamin ang kasalukuyang kalagayan ng mga komunidad at tiyakin ang patuloy na tulong sa mga apektadong residente ng lungsod.

Dalawang taon makalipas ang bakbakan ay mahigit kumulang 100,000 indibidwal ang naninirahan pa rin sa mga emergency at transitory shelters o sa mga kamag-anak, batay sa pinakabagong datos na inilibas ng ICRC noong Mayo 23.

Kalakip nito, marami pa rin ang nangangailangan ng suporta sa mga pangunahing pangangailangan at mga isyung pang-kalusugan.

Sa kanyang pangalawang bisita sa Pilipinas, pumunta si ICRC Pres. Maurer sa Bualan Spring Improvement, isang proyekto ng international humanitarian organization upang makapagbigay ng water at sanitation facilities para sa mga bakwit ng Marawi na kasalukuyang naninirahan sa Saguiaran.

Pagkatapos ng pakikipag-usap sa komunidad, tumuloy si Pres. Maurer sa kapitolyo para kilalanin at pasalamatan

ang mga boluntaryong umaalalay sa mga gawaing rehabilitasyon ng ICRC. Kasama si Philippine Red Cross Chairman at Chief Executive Officer Senator Richard Gordon, sinigurado nila na mananatiling katuwang ang organisasyon sa paghilom ng mga mamamayan at pagbangon ng lungsod.

Pagkarating ng gabi, lumipad ang dalawang pinuno patungong Davao upang makipagpulong kay Presidente Rodrigo Duterte tungkol sa patuloy na krisis na ikininakaharap ng Marawi.

Sa maikling panayam sa media, ibinahagi ni Sen. Gordon na personal niyang hihilingin kay Presidente Duterte na pabilisin ang rehabilitasyon at rekonstruksyon ng lungsod.

Komunikasyon para sa kapayapaan isinusulong sa Mindanao Jerico Daracan

Magkasamang itinataguyod ng dalawang grupo ang proyektong ‘komunikasyon para sa kapayapaan’ sa iba’t-ibang parte ng Mindanao.

Layon ng Initiatives for Dialogue hubugin ang kakayahan ng mga kabataan and Empowerment for Alternative at maging bahagi ng programang Legal Services at Equal Access magtataguyod ng kapayapaan.

Kabilang dito ang programang International Philippines na gamitin ang ‘kapangyarihan’ ng mga plataporma ng S’bang Ka Marawi (Rise Up, Marawi) komunikasyon upang mapalaganap ang na mapakikinggan sa URadio 94.1 FM tuwing Lunes hanggang Huwebes, kapayapaan sa rehiyon.

Kabilang dito ang mga radio mula 1130 ng umaga hanggang ika-1 programs, radio drama, newsletters, at ng hapon, at Sigay Ka Maguindanao mga media trainings sa mga miyembro (Shine, Maguindanao) sa Voice FM 94.0, Lunes hanggang Huwebes, mula ika-1 ng komunidad.

“Sa mga conflict areas, madalas na hanggang ika-2 ng hapon.

Maliban dito ay may mga newsletters ating ibinibigay ay mga humanitarian aid at mga primaryang relief goods,” rin na ipinamamahagi sa mga eskwelahan ani Mikhaela Dimpas, Media Officer ng na naglalaman ng mga likha ng mga IDEALS Inc. ”Ngunit nakakaligtaan natin community patrollers at contributors sa na ang ugat ng conflict at giyera ay ang ibang bahagi ng Mindanao. kakulangan ng pag-unlad at kawalan ng “Itong ating programang Sigay plataporma upang mapakinggan ang Ka, Maguindanao ay isang tulay para hinaing ng mga apektado.” mabigyan ng platform ang ating mga Dagdag niya na ang patuloy na kabataan para makabuo ng mga local displacement at kawalan ng akses sa contents na mayroong positibong mga batayang pangangailangan gaya naratibo ukol sa kapayapaan na nararapat ng kabuhayan, edukasyon, hustisya, sa bawat komunidad ng Maguindanao, at kalusugan ay nagsisimula lang ng ng Cotabato, at ng mga apektadong panibagong siklo ng karahasan sa lugar. areas” ani Salic Sharief, Country Director Ang Marawi at Maguindanao ang ng EAI Philippines, sa isang episode ng dalawang lugar kung saan lumikha ng Sigay Ka Maguindanao. plataporma ang dalawang grupo upang Inanyayahan rin ni Sharief ang ibang

Pagbalik sa komunidad. Inilunsad ng Equal Access International - Philippines at ng kanilang mga community reporters ang radio drama episodes at simulation ng Listening and Discussion Action Groups sa mga piling IDP villages sa Marawi Ciy. Kuha

mga kabataan na makilahok sa mga “Tech Camps” at iba pang mga aktibidad ng kanilang organisasyon kung saan matututo ang mga kalahok ng conflict analysis skills at iba’t-ibang paraan ng paggamit ng social media para sa pagbabago.

“Naniniwala tayo sa kakayahan ng kabataan na wakasan ang ganitong siklo sa sarili nilang mga creative na paraan. Sila ang nakakaalam ng tunay na kalagayan sa lugar at sila rin ang makakaalam ng mga paraan upang masiguro ang kinabukasan,” ani Dimpas.

Sinagtala

Para sa komunidad, para sa kapayapaan

4

Features Aug. 2019

KAYA NG KABATAAN! Harif Bandar Baundi

Kilalanin ang isang peace hero na nais gamitin ang social media para sa pagbabago. Sino nga ba si Aldwin?

Ang isla ng Mindanao, partikular ang Maguindanao, ay hitik sa iba’t-ibang kultura, tradisyon, at relihiyon. Ang mga pagkakaibang ito ang isa sa mga dahilan ng hidwaan sa pagitan ng mga grupo at mga komunidad.

Ngunit para kay Aldwin Clark Fiesta, malaki ang ambag ng mga kabataan upang maipalaganap ang mensahe ng pagkakaisa at pagkakaintindihan.

Nakita niya ang potensyal at puso ng kabataan para sa pagbabago habang ginagampanan ang kanyang papel bilang Internal Affairs Secretary ng Notre Dame University Supreme Student Government at miyembro ng Responsible Young Leaders Organization.

Si Aldwin ay isang Ilonggo na ngayon ay matagal nang naninirahan sa Cotabato.

Kabilang sila sa mga settler communities sa Mindanao, kaya’t nakita niya ang pangunahing epekto

ng patuloy na hidwaan ng mga grupo.

Maswerte raw sila na tinuturing na kapamilya ang settlers ng mga local sa Cotabato, ngunit sa ibang parte ng Mindanao, hindi parin daw sila puspusang tanggap.

Kung may isa raw na problemang nakaaapekto sa kanilang lahat, ito ay ang kakulangan sa pagkakaisa ng kanilang komunidad. Marahil, ani ni Aldwin, ay malalim ang pinaguugatan nito.

Patuloy parin daw ang armed intimidation, paglaganap ng mga political dynasties sa kanilang lugar.

Paminsan rin ay nadadamay ang kanilang barangay sa mga barilan at gulo mula sa karatig na bayan.

Takot marahil ang pinaguugatan, ngunit kailangan paring umalpas dahil buong komunidad, at buong Mindanao, ang naapektuhan.

Dagdag ni Aldwin na laganap rin ang problema ng baha sa kanilang lugar sa Brgy. RH6, Cotabato City. Kaunting ulan raw ay bumabaha na agad dahil sa mga basura na hindi maayos na naitatapon.

Dahil sa mga karanasang ito, nakita ni Aldwin ang kanyang sarili na isinusulong ang youth empowerment

at environmental preservation sa pamamagitan ng social media at ng tamang paggamit nito.

Malaki ang naging ambag ng Equal Access International Philippines sa kamulatang ito dahil naging parte siya ng pagtitipon ng mga “university influencers” na mula sa iba’t-ibang parte ng Mindanao.

Narinig niya ang iba’t-iba nilang mga adbokasiya at kwento, at nakita niya kung paano pwedeng magtulungan ang kabataan sa pamamagitan ng mga skills kagaya ng pagbuo ng mga social media campaigns, photography, at pagsusulat.

Ang kabataan ay nagtataglay ng malaking papel sa pagkamit ng kapayapaan, malaki man o maliit

Ang kabataan ay nagtataglay ng malaking papel sa pagkamit ng kapayapaan, malaki man o maliit na paraan.

na paraan. May mga ideya silang makabago at maari nilang gawin ito sa social media.

“Napakalakas ng impluwensiya ng mga kabataan sa kapwa kabataan, lalo na pagdating sa internet,” ani Aldwin.

Kaya naman iminumungkahi niya na maari silang maglunsad ng isang kampanya na maaring makatulong sa pagkontra at pagpigil sa violent extremism, inter-religious dialogue, at marami pang iba.

Upang makamit ito, aanyayahan raw ni Aldwin sa kanyang mga kampanya ang kabataan na unti-unti nang simulan ang mumunting mga hakbang tungo sa kaunlaran at magsisimula ito sa kanilang mga sarili.

“Kailangan ng kabataan na maghawak-kamay sa kabila ng ating mga pagkakaiba at magtulungan tungo sa pagbuo ng maliwanag na hinaharap para sa Maguindanao at Mindanao,” ani Aldwin.

Para kay Aldwin, kung magkakaisa ang kabataan at makagagawa sila ng mga creative na kampanya ay magkakaroon ng pagbabago sa kanilang mga komunidad.

THE POWER IS IN THE YOUTH

Our everyday work is an encounter from which we all learn to respect our differences and appreciate our commonalities.

The people we meet and the community we serve are proof of the possibility of our vision to achieve peace through dialogue.

The challenges in our living faith experiences forge us to become the change we want to see.

An encounter. A dialogue. A life-changing experience. For the hundreds of volunteers who dedicated themselves to advocate peace through solidarity and dialogue, this is what Duyog Marawi truly means interfaith dialogical response to the Marawi crisis that is youth-led, faithbased peacebuilding, and integrated rehabilitation.

As youth, we do not just aspire for peace under the cloak of our leaders because we utilize ourselves for those aspirations.

We believe that our youth,

innocence, and idealism is not a hindrance to give life to the saying, “kabataan ang pag-asa ng bayan.”

Rather, it is an opportunity to work hard while we still have the energy and inspiration. This will awaken our passion to learn from our elders and lead by our own example.

It is, indeed, through empowering youth like us that adds value to our role in nation building.

We must insist to involve ourselves in matters that concern our future, integrate ourselves to development programs, and invest in our capacities as the hope and future breed of change makers.

However, believing is just the first step forward. Trusting our capacities and doing our responsibilities are the major pillars of our involvement.

Just as what Duyog Marawi Executive Director Reynaldo P. Barnido said, “the power is in the youth.”

Written by AM Acmad

Photos from Duyog Marawi

6

Sinagtala

Muslim alyas “terorista”

Special Aug. 2019

Bai Nhorjannah Ali

Parang sirang plaka kung bansagan ng madla ang mga Muslim bilang terorista.

Bakit nga ba nila tinatawag na ‘terorista’ ang mga Muslim? Bakit ang ating mga kapatid ang unang inaakusahan sa oras ng gulo? Bakit sila ang nakikita sa bawat pambobomba at karahasan na nagaganap sa ating bansa at sa iba pang panig ng daigdig?

Tuwing nakakasalubong ang mga babaeng balot na balot ang katawan at tanging mga mata lamang ang nakikita, o ng mga kalalakihang mahaba ang balbas at naka-kopya, karamihan sa mga tao ay natatakot at nag-iiba ng daan.

Ang iba pa’y nanghuhusga at sumisigaw ng “mamamatay tao” o di kaya’y mga “terorista” at iba pang nakasasakit na mga salita laban sa kanila na kung minsa’y humahantong sa labanang pisikal.

Habang ang iba nama’y dinadaan sa kani-kanilang mga social networking sites ang mga hinanakit at pangungutya.

Hindi naman sila masisisi dahil nakikita nila sa kanilang mga newsfeed, sa balita sa tv, naririnig sa radyo ang libolibong inosenteng buhay at mga siyudad na winasak ng mga nagpapakilalang “Muslim.”

Ilan sa mga kilalang mga teroristang grupo ay ang ISIS, Al-Qaeda, at Abu Sayyaf. Ang Al-Qaeda ang grupong nasa likod ng pambobomba ng World Trade Center sa Estados Unidos noong Setyembre 11, 2001 na kumitil ng halos 3,000 na buhay. Samantalang ang ISIS

Panahon ng mga mananakop Sa Maguindanao ‘di tayo nagpasakop.

Dumating si Sultan Kudarat, Malakas ang hatak Si Mamalo at Tabunaway ipinanganak.

Kung ating iisipin magkakapatid tayong lahat, Naghalo ang dugo ng Intsik, Moro,

naman ang mastermind sa pambobomba sa Paris, France at sa walang katapusang giyera sa Syria.

Huwag na tayong lumayo sa ating sariling bakuran. Andito ang grupo ng Abu Sayyaf na siyang nandurukot ng mga dayuhan at nanghihingi ng malaking ransom. Kapag hindi nakapagbigay ang pamilya ng biktima o ang kanyang gobyerno, ang hostage ay papatayin.

Iisa ang sinasabi ng mga grupong ito -- ginagawa daw nila ito dahil ito ang utos sa Islam.

Ngunit sa likod ng lahat ng ito, iisa lamang ang katotohanan. Ang mga ganitong akto ay ipinagbabawal sa Islam.

Sa katunayan, nakasaad sa banal na aklat na Qur’an ang matinding kaparusahan na kapalit sa pagkitil sa buhay ng mga inosenteng tao. Mismong sa aklat na ito nakalagay na kailangan natin ipalaganap ang kapayapaan sa ating buhay.

Samakatuwid, ang gawain at ugali ng isang tao ay hindi batay sa kanyang pananampalataya at sa kanyang mga kasama. Batay ito sa kaniyang mga natutunan at napagdaanan sa buhay.

Mga karunungan at karanasan na humubog sa kaniyang pagkatao.

Para sa mga kapatid nating Muslim, itama natin ang maling konsepto ng mga tao sa ating relihiyon. Isabuhay natin ang kapayapaan dahil higit tayong malakas kaysa sa mga huwad na grupong sinisira ang ating pangalan at pagkakakilanlan

Half-blooded Moro Ersha Mustapha

dayuhan at Kristiyano.

Bagamat, Unti-unting natatanggap ng bawat isa ang layunin at prinsipyo ng bawat kampo, Respeto’t pagmamahal , yan ang susi ng mga tao.

Magkaisa tayo sapagkat tayong lahat ay Pilipino.

Mga daan, mga mukha. Walang pinagkaiba. Sa isang araw, halos daan-daang tao ang namimili at nagkakadaupang palad sa Cotabato Supermarket. Ito marahil ang isang lugar kung saan hindi alintana ng mga tao ang kanilang pagkakaiba sa kultura, relihiyon, opinyon, o paniniwala. Kuha ni Hazel Ligutom.

Sinagtala EDITORIAL BOARD

Mikhaela Dimpas Editor-in-Chief Diane Lim. Raizza Bello Managing Editors Mikhaela Dimpas Layout Director Diane Lim. Hannah Nera Graphics Naimah Abdulrahman. Sittie Kadir Researchers

Jerico Daracan. Haron Ayo. Harif Bandar Baundi. AM Acmad.

Bai Nhorjannah Ali. Writers Raizza Bello. Dada Grifon.

Hazel Ligutom. Equal Access International - Philippines.

Duyog Marawi Photos Sinagtala is the official newsletter of the Muslim Youth Voices for Peace Project. It is produced by IDEALS Inc. in partnership with Equal Access International Philippines.

Special Aug. 2019

7

Sinagtala

BARANGAY. GOBYERNO. LIDER. ANO ANG KANILANG TRABAHO?

Marami sa atin ang rehistrado at bumoboto tuwing halalan. Marami sa atin ang kilala ang mga kandidatong sinusuportahan natin -- marahil dahil sa pangalan, o sa mga imprastrakturang naipagawa. Ngunit alam ba natin talaga ang responsibilidad ng mga lider nating nasa pwesto?

MAY MGA KWENTO, LARAWAN, O TULA KA BANG NAIS IBAHAGI? ANG SINAGTALA AY TUMATANGGAP NG MGA KONTRIBUSYON! Mag-PM lamang sa S’bang Ka Marawi o Sigay Ka Maguindanao Facebook Page.