Öğrenme Şekilleri
Değerli Velilerimiz, Öğrenme, bireyin olgunlaşma düzeyine göre çevresiyle olan etkileşimi sonucunda yeni davranışlar kazanması ya da eski davranışlarını geliştirmesi sürecidir.
sistemlerini belirleyip uygulayabilmesi için kendi
öğrenme
şekillerini
iyi
tanıması önemlidir. Kimi öğrencilerde bu alanlardan birinin diğerlerine göre daha ön planda kullanıldığı görülürken kimi öğrencilerde
ise
öğrenme
şekillerinin
birden
fazlasının aynı anda kullanıldığı görülebilir. Öğrenme biçiminin ne olduğunu belirledikten sonra
“Daha
etkin
nasıl
zor bilgiyi öğrenmeye hazırlanırken, öğrenirken ve hatırlarken farklı ve kendilerine özgü yollar kullanmasıdır. Öğrenme şekilleri, öğrenirken ve başkaları ile ilişkide bulunurken
Bir bireyin etkili ve verimli ders çalışma öncelikle
Öğrenme şekilleri her bir öğrencinin yeni ve
öğreniriz?”
in
yöntemlerini öğrenmek ve diğer öğrenme
bizim benzer yönlerimizi ve bunun yanında kendimize özgülüğümüzü ortaya koyar. Her insanın birbirinden farklı ve kendine özgü bir öğrenme tekniği vardır. Öğrenme şekilleri görsel, işitsel, kinestetik diyebileceğimiz üç ana özellikte toplanabilir: -
Görsel Öğrenici
-
İşitsel Öğrenici
-
Kinestetik Öğrenici
biçimlerini geliştirmeye çalışmak öğrenmenin kalitesini arttırırken aynı zamanda öğrenmeyi de
kalıcı
hâle
getirir.
Bu
amaçlar
doğrultusunda biz de Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Servisi olarak bu ay “Öğrenme Şekilleri” konusunu gözden geçirmeye karar verdik. Sizlere öğrenmeyle ilgili yeni bir bakış açısı sağlaması ve ışık tutması dileğiyle… Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Servisi
Bir kişiyi üç öğrenme türünden biriyle sınıflandırmak, bu kişinin diğer iki öğrenme
türünü kullanmayacağı anlamına gelmez.
En büyük özellikleri düzenli olmalarıdır.
Çoğunlukla biri daha ağırlıklıdır ama ikisine ya
Karışıklık
da üçüne de sahip olunabilir. Kişinin etkili ve
duyarlar.
ve
dağınıklıktan
rahatsızlık
verimli ders çalışma sistemini oluşturabilmesi için öğrenme şeklini ve bu öğrenme şeklinin özelliklerini,
baskın
olan
öğrenme
İşlerini planlamayı severler ve program-
şekli
lıdırlar. Öğrenecekleri konuların da belli bir
dışındaki öğrenme şekillerinden hangisine
düzen ve program içinde karşılarına
yakınsa, bilmesi gerekir.
çıkmasını
isterler,
disiplinli
olmak
en
belirgin özellikleridir.
Görsel Yolla Öğrenme
Sınıf içerisindeki ufak tefek kusurlara karşı
Televizyon ve yıllar içinde artan bilgisayar
duyarlıdırlar. Kendilerince yanlış olan bir
kullanımının da etkisiyle nüfusun %60’ ının
değişikliğin yerine
görsel olduğu bir dünyada yaşıyoruz. Görsel ve sık nefes alırlar. Görseller öğrenirken
Kendi kendilerine kural belirlerler: Başlıkları
görme belleğini kullanırlar. Görsel öğrenciler,
kırmızı renkle alt başlıkları sarı ile yazıyorsa
derste işlenen konuyla ilgili öğrendiklerini önüne
getirerek
hâlinde
dersi takip etmekte zorlanırlar.
öğrenenler hızlı düşünür, hızlı konuşur, hızlı
gözlerinin
gelmemesi
ve yanlışlıkla alt başlığı kırmızı ile yazarsa
hatırlamaya
mutlaka o sayfayı yırtıp yeniden yazmayı
çalışırlar.
göze alabilirler. Defterlerinde karalama olmaz,
defterlerini
temiz
kullanmaya
gayret ederler. Yönergelerin tahtaya yazılmasını isterler. Genellikle
gördükleri
şeyleri
görüntü
olarak belleğe kaydeder ve görüntü olarak hatırlarlar. Yazarken kelimelerin yazılışı gözlerinin önüne gelir. Kinestetik ve işitsellere göre çok az yazım, noktalama hatası yaparlar.
Görsel Öğrenme Şekline Sahip
Okudukları metinlerdeki yazım, noktalama
Kişilerin Özellikleri
ve diğer dil bilgisi kurallarına duyarlıdırlar ve bu hataları çabuk fark ederler.
Görsel öğrenenler, resimli kitapları ya da
Etraflarındaki gürültüden işitseller kadar
resim yapmayı severler. Düz anlatımdan
rahatsız olmazlar.
tam yararlanamazlar. Düz anlatımı tam olarak anlaması için anlatımın görsel malzemelerle (harita, poster, şema, grafik gibi) desteklenmesi gerekir. 2
Görsel Öğrenen Öğrencilerin
İşitsel Yolla Öğrenme
Kullandıkları
İşitseller
Ders Çalışma Yöntemleri
nüfusun
%20’
sini
oluştururlar.
İşitseller tüm göğüsleriyle nefes aldıkları için konuşmaları ritmik ve melodiktir. Gözler sağa
Fosforlu kalemlerle önemli yerleri çizerek
ve sola giderken genellikle dinlenilen kişinin
öğrenirler.
tarafına doğru eğilir. İşitsel size “kulak veriyor” dur.
Ezberlenmesi gereken metinleri; bilgisa-
İşitseller
kullanırlar.
yarda ya da rahat okunabilecek bir yazıyla
öğrenirken
İşitsel
ses
öğrenciler;
belleğini konuşarak,
tartışarak ve başkalarının sözlü sorularını
hazırlayarak çalışırlar.
dinleyerek daha iyi öğrenirler.
Sınavlara yazarak hazırlanırlar. Detaylı not
İşitsel Öğrenme Şekline Sahip
alırlar.
Kişilerin Özellikleri
Sembolleştirerek ve renklendirerek öğrenirler.
Ses ve müziğe duyarlıdırlar. Sohbet etmeyi ve birileriyle çalışmayı severler.
Görsel algıyı kolaylaştırmak amacıyla resimler, tablolar, çizelgeler vb. araştırırlar
İşittiklerini daha iyi anlarlar. Konuşarak,
veya kendileri hazırlarlar.
tartışarak
daha
çok
öğrenirler.
Bir
kelimenin yazılışını hatırlamak için kelimeyi Öğrenirken dialardan, resim ve filmlerden,
sesli tekrar eder veya etmesi önerilir.
küçük notlardan yararlanırlar. Dinleyerek ve konuşarak öğrenirler. Defterlerini de resimlerle zenginleştirirler. Bilgi alırken dinlemeyi okumaya tercih Konularla ilgili karikatürler bulurlar veya
ederler.
kendileri çizerler.
ve
kavramları
birinin
anlatmasıyla daha iyi anlarlar.
Her şeyden önemlisi dikkatle gözlem yaparak,
Olay
fotoğraflaştırarak
Sınıf
hareketleri,
içindeki
sesten
rahatsız
olurlar.
Gürültülü ortamda öğretmenin anlattıkları-
formları, ölçüleri, renkleri akıllarında daha
nı takip etmekte zorlanırlar.
iyi tutabilirler. İşittiklerini unutmazlar. Ders araç-gereçleri olarak çalışma kâğıtlarını;
kitaplardan,
defterlerden
ve
Uzun anlatımlarda bile ilk söyleneni ha-
gazetelerden daha çok kullanırlar.
tırlarlar.
3
Birçok kişi için hiçbir şey ifade etmeyen
Hikâye alatırlar.
ses, ritim ve melodiler onların birçok şeyi Öğretmenin aktarımını dikkate alırlar.
hatırlamasına yardımcı olur. Az bir gürültüde dahi dikkatleri dağılabilir.
Kinestetik
Okumaktansa dinlemeyi tercih ederler.
(Hareket) Dokunsal Yolla
Yüzleri hatırlamakta zorlanır, isimleri kolay hatırlarlar.
Öğrenme
Yabancı dil öğrenmeye son derece yatkındırlar. Özellikle konuşma ve dinleme
Kinestetikler güldü mü tüm bedeniyle güler,
becerisi ile ön plana çıkarlar.
ağladı mı katıla katıla ağlayabilir ve duygularını göstermekten korkmazlar. Kinestetikler
Problem çözerken sesli düşünürler.
karnından derin nefes
alır. Bedenleriyle
iletişim hâlinde oldukları için ani hareketlere
Diagram ve şemalarla araları iyi değildir.
yatkındırlar.
Dokunmak
ve
dokunulmak
kinestetikler için hayati ihtiyaçtır. Dokunsallar
İşitsel
Öğrenen
öğrenirken kas belleğini kulla-nırlar. Dokunsal
Öğrencilerin
öğrenciler
en
kullanabilecekleri
Kullandıkları
iyi
dokunma
öğrenme
duyularını
ortamlarında
öğrenirler.
Ders Çalışma Yöntemleri
Kinestetik Öğrenme Şekline Sa-
Soru sorarlar.
hip Kişilerin Özellikleri
Konuları kasete alıp dinlerler. Kinestetik öğrenciler oldukça hareketlidir.
Öğrenmeleri gereken konuları tartışırlar.
Kas belleğine sahip oldukları için ancak yaparak algılayabilirler.
Dersteki tartışma ortamları öğrenmeleri için uygundur.
Yaşadıklarını, dokunduklarını hatırlarlar.
Birileri ile soru cevap şeklinde öğrendik-
Oynayabildiklerini ve prova yapabildiklerini
lerini tekrar ederek çalışırlar.
takip eder, fiziksel etkinlikler içinde öğrenirler.
Metni sesli okuyarak öğrenirler. Yüksek
sesle
çalışırken
Dokunsal öğrenciler not tutarak daha iyi
vurgulamalara
öğrenirler.
dikkat ederler.
4
Dokunduklarını
ve
yazdıklarını
takip
Bir konuyu anlatacakları zaman, konuyu
ederler.
hatırlamalarının kolaylaşması için ayağa kalkmaya, hareket etmeye ihtiyaç duyarlar.
Konuşma sırasında bedenlerini
sıklıkla
kullanırlar.
Öğrenme
şekline
uygun
ders
çalışma
yöntemini uygulamak; daha hızlı, daha kolay Kinestetik çocuklar, eşyalarının düzensiz ve
ve zevk alarak öğrenmeyi sağlayarak okulda
karışık olmasından hiç rahatsız olmazlar.
hedeflenen başarının elde edilmesine yar-
Tertipli olmak için de bir çaba göster-
dımcı olacaktır. Öne çıkan, ağırlıklı olarak
mezler. Düzen onlar için gereksiz bir
kullanılan yöntem; özellikle yeni öğrenmeler
ayrıntıdır.
olduğunda zor konuların öğrenilmesinde öncelikle uygulanması gereken stildir.
Laboratuvar ortamında başarılıdırlar.
Kinestetik Öğrenen Öğrencilerin Kullandıkları Ders Çalışma Yöntemleri Oyunlar kullanırlar veya kendileri oyun geliştirirler. Yaparak öğrenirler. (maket yapmak vb.) Almak istedikleri bilgileri kendi yaşantılarıyla birleştirerek öğrenirler. (Örneğin fen dersinde şimşek ile ilgili konu işleniyorsa konuyu kötü havada yaşadıkları deneyimle birleştirirler.) Derslerde zengin materyal kullanarak sunum yapmayı severler. Sunumlarını gösteri ve deneyler kullanarak zenginleştirebilirler. Deneyler yaparlar, bunun için materyal temin edebilirler. Laboratuvarda çalışmaktan zevk alırlar.
5
Öğrenme Yöntemleri:
ÖĞRENME
ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
NASIL ALGILARLAR?
NASIL ÖĞRENİRLER?
Düzenli ve titizdirler. Görsel
Gördüklerini hatırlarlar. Metin
Bilgisayar grafikleri
malzemeler ile anlatılan
ve çizimleri takip eder;
kullanırlar. Görsel yap-
dersleri daha iyi öğrenirler.
insanları, eşyaları, resimleri
bozları, şemaları,
Harita, poster gibi araçlarla
gözlem yoluyla tanırlar.
karikatürleri inceleyerek ve
STİLLERİ GÖRSELLER
öğrendiklerini kolay
çizerek öğrenirler.
hatırlarlar.
İŞİTSELLER
Ses ve müziğe duyarlıdırlar.
İşittiklerini hatırlar. Sözel
Konuşarak, mülakat
Sohbet etmeyi ve birileriyle
ifadeleri takip ederler.
yaparak, soru sorarak ve
çalışmayı severler. Ahenkli ve
Dinleyerek ve konuşarak
cevap vererek öğrenirler.
güzel konuşurlar. İşittiklerini
öğrenirler.
daha iyi anlarlar. Konuşarak ve
tartışarak
daha
iyi
öğrenirler.
KİNESTETİKLER Oldukça hareketli olurlar.
Yaşadıklarını hatırlarlar.
Eşyaları yapıp bozarak,
Yaparak- yaşayarak
Oynayabildiklerini ve prova
model inşa ederek, deney
öğrenirler. Laboratuvar
yapabildiklerini takip ederler.
kurarak, rol oynayarak,
çalışmalarında ve bedensel
Fiziksel etkinlikler içerisinde
şeklini alarak, hareket
etkinlik isteyen faaliyetlerde
öğrenirler.
ederek öğrenirler.
daha başarılı olurlar.
Hiç kimsenin sadece görsel, işitsel ya da
KAYNAKÇA:
kinestetik olmadığını tekrar vurgulamamız
Boydak, A. Öğrenme Stilleri,
gerekir. Genelde birini daha fazla kullanırız;
Yayınları, 1. Baskı, İstanbul, 2001.
Beyaz
Fuller, C. Ben Farklıyım, Selis Kitapları,
diğer öğrenme biçimlerine ait becerilerimizi geliştirdiğimizde yaşamı daha iyi algılar, daha
1.Baskı, İstanbul, 2002.
etkin iletişim kurar ve daha başarılı oluruz.
www.yorumla.net/ilkogretim-lise www.howtolearn.com
6