LES 1.1.4: Strategieë om selfvertroue en vertroue by ander te bou

Fasiliteerdersgids

G10 ~ Lewensoriëntering

Eenheid 1 Help leerders om hierdie aktiwiteit te voltooi. Hulle kan die tabel hieronder, wat ook in die handleiding verskyn, gebruik. Vir die doel van hierdie aktiwiteit moet hulle op een doelwit fokus.

My persoonlike ontwikkelingsplan Visiestelling

SMART-doelwitte

Skryf jou doelwit hier: S: Is dit spesifiek? M: Kan dit gemeet word? A: Kan dit behaal word? R: Is dit realisties? T: Is dit tydgebonde?

SWOT-ontleding

Sterk punte Swakhede

Geleenthede Bedreigings

Aksieplan

Aksies Wie is betrokke? Wat het ek nodig? Wanneer moet dit klaar wees?

• Bespreek selfvertroue met die leerders. • Maak hulle bewus van hoe mense vol selfvertroue sal optree. • Bespreek maniere om selfvertroue te verbeter. (Skills You Need, s.j.) • Leerders moet: ○ kommunikasievaardighede ontwikkel ○ deursettingsvermoë ontwikkel om take te voltooi ○ probleme kan oplos en doeltreffende besluite neem

Verbeter kommunikasievaardighede

• Bespreek doeltreffende kommunikasievaardighede met die leerders • Deel en bespreek die volgende wenke met die leerders:

Wenke vir selfversekerde kommunikasie

• ’n Stabiele, duidelike stem. Oefen om te praat sonder om te fluister of te stotter. • Maak oogkontak met jou gehoor. • Luister aandagtig na ander. • Wees selfversekerd. Moenie selfvertroue met aggressiwiteit verwar nie. • Praat uit die hart uit – as jy geesdriftig is oor wat jy sê sal jy meer selfversekerd voel. (Matta, 2012)

Beplan om opdragte suksesvol en betyds te voltooi

Behoorlike tydsbestuursvaardighede is net so belangrik soos behoorlike kommunikasievaardighede.

• Bespreek met leerders die positiewe invloed van die suksesvolle en tydige afhandeling van take. • Moedig leerders aan om hierdie riglyne te volg.

Nuttige riglyne

• Hou ’n beplanningsboek waarin jy al jou aktiwiteite beplan en jou tyd bestuur om jou spertye te haal. • Verwyder alle afleidings, bv. TV, sosiale media, foon. • Wens jouself geluk vir elke taak wat suksesvol en betyds afgehandel word, en beloon jouself.

Probleemoplossing en besluitneming

• Help die leerders om die basiese probleemoplossingsmetode toe te pas soos hieronder geïllustreer. Wanneer hulle dit onder die knie het, sal hulle moeilike situasies veel makliker kan hanteer en begin om beter besluite in hul lewens te neem. • Deel en bespreek ook die volgende probleemoplossing- en besluitnemingsriglyne met leerders.

Probleemoplossing en besluitneming Enkele nuttige riglyne om probleme op te los of besluite te neem

• Identifiseer die probleem of die kwessie duidelik. Probeer verstaan waarom jy dink dat daar ’n probleem is. • Probeer om moontlike oorsake van die probleem te kry. Maak ook staat op ander mense se insette en luister na hul menings. • Identifiseer alternatiewe wyses waarop jy die probleem kan benader om dit op te los. • Hou ’n dinkskrum met ander om moontlike oplossings te vind. • Besluit wat die beste moontlike oplossing vir die probleem is.

• Implementeer jou finale besluit. • Evalueer die uitkoms. Het jou plan gewerk? Was dit die beste oplossing?

Probleemoplossingsmetode

Ons neem dikwels besluite volgens ons emosies. Om seker te maak dat die besluit lewensvatbaar en die beste beskikbare persoonlike opsie is, moet ’n logiese benadering geïmplementeer word. Steun op baie verskillende menings van diegene wat nie emosioneel by die probleem betrokke is nie.

Doeltreffende probleemoplossing en besluitneming sal in graad 11 in meer detail gedek word.

Hoe om vertroue by ander te bou

Bespreek met leerders die persoonlike blydskap wat hulle kan ervaar deur iemand anders te help en hoe dit hul selfinsig kan verbeter.

Dit is nie altyd maklik om vertroue by ’n ander persoon te kweek nie. Jy kan hulle net aanmoedig om meer selfversekerd te wees. Kom ons kyk na ’n paar maniere om hulle aan te moedig.

• Vier sukses. Jou vriend het sy toets geslaag. Probeer om hom geluk te wens met sy sukses. Vertel hom hoe ongelooflik jy dink dit is. • Gee dikwels komplimente. Komplimenteer mense oor dinge wat hulle goed gedoen het. Baie mense is oorkrities van hulle optrede. Bevestiging dat iets goed gedoen is, sal hulle aanmoedig en motiveer. • Luister om te leer. Leer om te luister as iemand met jou praat. Moenie dit net wegwuif wanneer iemand uiting gee aan hul angs of onsekerheid oor iets wat hulle moet doen nie. Gee ondersteuning en goeie raad. Probeer om mense te ontmoet wat anders as jy is. Fokus op hulle uniekheid en wat jy van hulle kan leer.

• Erken en respekteer uniekheid en verskille. Probeer om meer te leer by mense wat anders as jy is. Hoe beter ons ander verstaan, hoe makliker kan ons hulle ondersteun.

VIR DIE NUUSKIERIGE Die krag van positiewe denke: Hoe gedagtes jou lewe kan verander

deur Brian Tracy

Moedig leerders aan om die volgende artikel te lees en te bespreek.

Brian Tracy is ’n Kanadees-Amerikaanse motiveringspreker en selfontwikkelde skrywer van meer as tagtig boeke. Hieronder volg ’n opsomming van die belangrikste aspekte van sy artikel.

Kan jy raai waaraan die suksesvolste en gelukkigste mense heel dag dink? Die antwoord is heel eenvoudig ...

Gesonde, gelukkige mense dink meestal aan wat hulle soek en hoe om dit te kry. Op hierdie wyse kan die ontwikkeling van ’n positiewe ingesteldheid jou lewe deur-en-deur verander.

Wanneer jy dink en praat oor wat jy wil hê en hoe om dit te kry, voel jy gelukkiger en beter in beheer van jou lewe. Wanneer jy aan iets dink wat jou bly maak, skei jou brein endorfiene af, wat jou ’n algemene gevoel van behaaglikheid gee. Gevolglik ontwikkel jy ’n positiewe ingesteldheid.

Hoe om positief te dink

Volgens baie sielkundige toetse blyk dit dat gelukkige mense ’n spesiale eienskap het wat hulle in staat stel om ’n beter lewe as die gemiddelde mens te leef.

Kan jy raai wat dit is? Dit is die eienskap van optimisme!

Die beste nuus oor optimisme is dat dit aangeleer kan word. Dit beteken dat jy kan leer hoe om positief te dink deur ’n optimistiese ingesteldheid in te neem.

Die wet van gevolg en oorsaak beteken dat indien jy doen en sê wat ander gesonde, gelukkige mense met positiewe gesindhede doen en sê, sal jy binnekort ook soos hulle voel, dieselfde resultate kry en dieselfde ervaringe geniet.

Gelukkige mense vind die goeie in die wêreld

Optimiste blyk om ander maniere te gebruik om die wêreld te hanteer, wat hulle van die gemiddelde mens onderskei.

1. Eerstens hou hulle hulle gedagtes op wat hulle wil hê en is altyd op soek na maniere om dit te kry. Hulle is duidelik oor doelwitte en hulle is vol vertroue dat hulle dit vroeër of later sal bereik.

Fasiliteerdersgids

G10 ~ Lewensoriëntering

Eenheid 1 2. Tweedens, optimiste soek die goeie in elke probleem of moeilikheid. Wanneer dinge verkeerd loop, soos dikwels gebeur, sê hulle: “dis goed!” En dan begin hulle vir iets positief oor die situasie soek.

Ons weet dat indien jy vir iets goed of voordelig in ’n persoon of situasie soek, jy dit altyd sal vind. En terwyl jy soek sal jy ’n meer positiewe en vrolike mens wees.

Die krag van positiewe denke

Optimiste soek die waardevolle les in elke terugslag of ommekeer. Eerder as om ontsteld te raak en iemand anders te blameer vir wat gebeur het, neem hulle beheer van hul emosies deur te sê: “Wat kan ek uit hierdie ervaring leer?”

Besluit vandag om te leer hoe om positiewe denke en ’n positiewe ingesteldheid teenoor jouself, die mense om jou en jou lewe te ontwikkel.

Hoe leer jy jou brein om positief te dink?

Jy kan jou brein leer om positief te dink deur ’n eenvoudige konsep toe te pas. Jou brein het genoeg bandwydte om net op een gedagte op ’n slag te fokus. Al wat jy moet doen is om op opbeurende gedagtes te fokus tot jy dieselfde soorte senupaadjies vorm wat geskep word wanneer jy ’n nuwe gewoonte vestig.

Wanneer ’n negatiewe gebeurtenis voorkom, onthou dat dit jou reaksie is wat werklik die uitkoms bepaal. Soek altyd vir die positiewe reaksie of optimistiese les wanneer sulke gebeurtenisse voorkom.

Besluit om gelukkig te wees

Besluit om van nou af jou lewensglas as halfvol eerder as halfleeg te sien. Gelukkige mense sê dankie vir die baie seëninge in die lewe eerder as om te bekommer of te kla oor die dinge wat hulle nie het nie.

Veronderstel dat almal om jou die beste bedoelings het. Die meeste mense is ordentlik, eerlik en probeer om hul absolute beste te doen. Wanneer jy na iets goeds in hulle woorde en dade soek, sal jy amper altyd iets vind.

Jou positiewe ingesteldheid in werking

Dit is maklik om vrolik te wees wanneer alles volgens plan verloop. Maar dit is wanneer jy onverwagte terugslae en probleme teëkom dat jy aan jouself, en die wêreld om jou, wys watter soort ingesteldheid jy werklik het.

Maak seker dat dit ’n positiewe een is!

Hoe positiewe denke jou kan help

Die ontwikkeling van ’n positiewe ingesteldheid kan jou op meer maniere help as wat jy dalk besef. Wanneer jy positiewe gedagtes dink, laat jy nie toe dat jou bewussyn of onderbewussyn enige negatiewe gedagtes of twyfel het nie.

Nadat jy geleer het hoe om positief te dink, sal jy merkwaardige veranderinge oral om jou opmerk. Jou brein sal begin werk in ’n toestand van vryvloeiende goedvoelhormone wat endorfiene genoem word, wat jou ligter en meer gelukkig sal laat voel. Jy sal ook ’n groot versterking van vertroue opmerk en sal meer geskik voel om nuwe take en uitdagings te hanteer wat voorheen dalk buite jou gemaksone was.

Deur jou selfbeperkende sienings te verminder, sal jy in werklikheid jouself bevry om groei te ervaar soos jy jou nog nooit kon voorstel nie. In kort, jy kan jou hele lewe verander deur eenvoudig die krag van positiewe denke in te span.

Bron: bit.ly/3sZqDaF

Opsomming

Om as mens te kan ontwikkel en groei is dit belangrik om jou selfbewustheid te verhoog. As jy jouself beter verstaan, jou sterk punte en swakhede ken, bied dit jou ’n kans om strategieë te ontwikkel om jouself te verbeter. Jy moet verstaan wat jou eiewaarde kan beïnvloed en hoe dit jou vlak van selfvertroue en verhouding kan beïnvloed. Jy moet beheer oor jou eie persoonlike ontwikkeling neem. As jy jou eie visiestelling formuleer en duidelike en slim doelwitte ten doel stel, sal dit help om jou drome te vervul.

Help die leerders met die volgende assesseringstaak. Gebruik dit as ’n instrument om vir die formele eksamen voor te berei.

LES 1.1: Assesseringsmemorandum

1. Lys DRIE effekte van ’n swak eiewaarde op ’n persoon se persoonlike ontwikkeling.

Enige DRIE van die volgende of enige ander soortgelyke en verwante effek.

• ’n Persoon met ’n swak eiewaarde waardeer nie homself nie, wat enige persoonlike ontwikkeling kan voorkom.  • ’n Swak eiewaarde kan veroorsaak dat ’n persoon verslaan en depressief voel sonder enige belang in persoonlike ontwikkeling.  • ’n Swak eiewaarde kan verhoed dat ’n persoon sy volle potensiaal

bereik omdat hy eerder op sy swakhede fokus as op sy sterk punte en

geleenthede.  • ’n Swak eiewaarde kan veroorsaak dat ’n persoon in ’n destruktiewe

verhouding verval sonder die hoop van enige verdere persoonlike

ontwikkeling.  • ’n Swak eiewaarde kan tot swak besluite en keuses lei wat sy lewe

negatief kan beïnvloed, sonder enige geleenthede vir persoonlike

ontwikkeling.  (3 × 1) = (3)

Fasiliteerdersgids

G10 ~ Lewensoriëntering

Eenheid 1 2. Wat is die verskil tussen selfbewustheid, eiewaarde en persoonlike ontwikkeling?

• Selfbewustheid is die bewuste kennis van jou eie karakter, vaardighede, gevoelens en die gebeure in jou lewe.  • Eiewaarde is vertroue in jou eie waarde of vermoëns.  • Persoonlike ontwikkeling is die stappe wat ’n persoon moet neem

om selfbewustheid en identiteit te verbeter en talente te ontwikkel om

sy potensiaal te bereik sodat sy lewensgehalte verbeter word.  (3 × 1) = (3)

3. Bespreek VIER maniere om eiewaarde te verbeter.

Enige VIER van die volgende of enige ander soortgelyke en verwante manier.

• Hou op om krities op jouself te wees en om jouself af te kraak.  • Erken jou bekwaamhede en wees trots op jouself.  • Hou op om jouself met ander te vergelyk.  • Moenie probeer om perfek te wees nie, niemand is perfek nie.  • Waardeer jou eie uniekheid.  • Aanvaar komplimente vriendelik.  • Ontwikkel ’n positiewe ingesteldheid.  (4 × 1) = (4)

4. Jou vriend sukkel met lae selfvertroue. Stel VIER strategieë voor wat jy kan inspan om jou vriend te help om sy selfvertroue te verbeter.

Enige VIER van die volgende of enige ander soortgelyke en verwante strategie.

• Vier jou vriend se suksesse en wys dat jy trots is op hulle.  • Gee eerlike en ware komplimente vir take wat goed gedoen is om jou vriend te laat goed voel oor wat hy bereik het.  • Wanneer jou vriend min selfvertroue het, moedig hom aan en motiveer hom sodat hy kan sien dat jy in sy welstand belang stel.  • Luister wanneer jou vriend gevoelens van onsekerheid wil deel, sodat hy kan sien dat hy jou aandag en empatie werd is.  • Moenie jou vriend se angs of onsekerheid wegwuif of spot nie, sodat hy kan sien dat jy omgee oor hoe hy voel.  • Waardeer jou vriend se uniekheid en verseker hom dat hy baie spesiaal is.  (4 × 1) = (4)

5. Verduidelik hoe belangrik dit is om ’n duidelike visie te hê om jou doelwitte te bereik.

’n Duidelike visie help jou om te fokus op en seker te wees van wat jy in jou lewe soek. Sonder ’n duidelike visie sal jy nie SMART-doelwitte kan stel om hierdie visie te bereik nie.  (2 × 1) = (2)