Ania i jej przyjaciele. Powieści z życia skautów

9 788380 95707 7

[1923]/2019

Z O F I A

S I K O R S K A

A n ia i j e j p rz y j a c i e l e POWIEŚĆ Z ŻYCIA SKAUTÓW

SIKORSKA_Ania i jej przyjaciele.indd 1

Kraków 2019

01.10.2019 11:39:01

ROZDZIAŁ I

A n ia i Tedi W dużym murowanym domu, wyrastającym niespodziewanie wśród nędznych domków małego miasteczka, mieszkała jasnowłosa dziewczynka i biały puszysty pies, wabiący się Tedi. Oprócz tych dwojga byli oczywiście jeszcze inni mieszkańcy pięknego domu, ale Tedi nie uznawał nikogo więcej poza panienką i sobą. Tę śliczną i wesołą dziewczynkę kochał ślepo i wyłącznie. Ją też jedną tylko miał na świecie.

Matki swojej nie pamiętał. Była podobno rasowa i dumna, a panu swemu, staremu pułkownikowi, towarzyszyła we wszystkich wyprawach. Właśnie pułk był rozłożony kwaterą w miasteczku, gdy Tedi przyszedł na świat w domu miejscowego doktora. Po tygodniu matka, w towarzystwie pułkownika i żołnierzy, ruszyła w bój, pozostawiając bez żalu ślepego jeszcze szczeniaczka w rękach dwunastoletniej doktorówny.

SIKORSKA_Ania i jej przyjaciele.indd 3

—3—

01.10.2019 11:39:01

Rozdział II

Wyjazd z domu Było niezmiernie gorące południe i Tedi już od dłuższego czasu oczekiwał ukazania się Ani w drzwiach szkolnego pokoju. Nudził się. Dla zabicia czasu chodził po samotnych pokojach, zajrzał do kuchni, ale z oblicza kucharki nie wyczytał przychylności dla siebie, więc ociężałym krokiem powlókł się do ogrodu. Dwa koliste klomby śmiały się do słońca barwami jaskrawych astrów i pelargonii. Ale Tedi był nieczuły na piękno kolorów. Legł ciężko na ścieżce i zmrużył błyszczące oczy. Rozmyślał, czemu Ania tak marudzi nad książką.

Rwie się przecież tak jak i on do ruchu i do gonitw po polach, czemu więc siedzi tak długo w brzydkim pokoju szkolnym.

Nagle drgnął i podniósł głowę złożoną na wyciągniętych łapach. W drzwiach stała Ania. Tedi spojrzał na nią badawczo i zrozumiał, że zaszło coś niezwykłego. Ania rzadko płakała, a tego dnia miała wyraźnie zaczerwienione oczy. Co się stało?

Zerwał się i poskoczył ku niej, aby na powitanie liznąć jej różowy policzek, ale wstrzymał się nagle. Ujrzał tuż za Anią pana, a wiedział z doświadczenia, jak bardzo pan się gniewał za takie karesy.

SIKORSKA_Ania i jej przyjaciele.indd 9

—9—

01.10.2019 11:39:02

— Nie martw się, córeczko! — mówił pan, a głos jego był jak zwykle gruby, ale miły. — Na pensji będzie ci wesoło między rówieśniczkami. Pozbędziesz się swojej dzikości i staniesz się podobną do grzecznej panienki.

— Czy to naprawdę potrzebne, tatusiu? — płacząc, powątpiewała Ania.

Ale tatuś widocznie nie chciał odstąpić od swego zdania, bo uśmiechnął się tylko i nie mówiąc ani słowa, odszedł do swego pokoju.

Tedi był wzruszony, ale niemniej rozciekawiony w najwyższym stopniu. Co się stało? Co to za pensja, gdzie Ani tak ma być wesoło?

SIKORSKA_Ania i jej przyjaciele.indd 10

— 10 —

01.10.2019 11:39:02

Obiad upłynął dosyć ponuro, bo Ania zachowywała niezwykłą powagę. Tedi, siedząc na podłodze tuż przy jej krzesełku, gdyż w obecności pana nie wolno mu było zasiadać wprost przy stole, zauważył, że mimo zmartwienia miała dobry apetyt, a czerwone obwódki koło jej oczu znikały powoli.

Jakoż uspokoiła się widać zupełnie, bo w jej głosie, gdy zawołała: — Tedi, czy chcesz iść na spacer? — brzmiały dawne, niefrasobliwe tony dzwoneczka, które Tedi tak lubił. Odpowiedział jej natychmiast potakująco, wypełniając cały dom rozgłośnym ujadaniem.

Wybiegli w najlepszych humorach. Tedi oszczekiwał po drodze kury, grzebiące się w piasku, Ania odpowiadała na powitalne okrzyki malców, wybiegających na jej widok przed progi domów. Tedi nie lubił tych dzieci, ale Ania nieraz całowała je i obdarzała cukierkami.

W gruncie rzeczy Tedi czuł się trochę obrażony. Ania miała jakieś zmartwienie i nie podzieliła się z nim? Nie tracił jednak nadziei, że dowie się wszystkiego w „warowni”.

Była to urocza tajemnica, o której wiedzieli tylko Tedi, Ania i Jurek, od pewnego czasu obdarzany pełnym zaufaniem.

Nad wijącą się w przedziwnych skrętach rzeką, w odległości wiorsty od miasteczka wznosił się niewielki pagórek, dźwigający na szczycie stłoczoną gromadkę czarnych świerków i kilka powiewnych wesołych brzózek. Niewyraźna tradycja, błąkająca się tu i ówdzie w okolicy, przywiązywała do tego miejsca podanie o zameczku obronnym, o księżnej mazowieckiej i o jej córce, w kaczkę przemienionej. W oczach Ani rzecz cała przedstawiała się jako pewnik, nieulegający wątpliwości. Z przejęciem starała się dośledzić resztek murów obronnych, a nawet

SIKORSKA_Ania i jej przyjaciele.indd 11

— 11 —

01.10.2019 11:39:02

wskazywała Tediemu miejsce, gdzie niewątpliwie zwieszał się kiedyś most zwodzony. Tedi nie trudził się roztrząsaniem tak zawiłych kwestii, za to z zadowoleniem odgrzebywał z przeróżnych skrytek zapasy, które Ania co pewien czas odnawiała „na wypadek oblężenia”.

Tego dnia dostrzegli z daleka Tomka, skubiącego trawę u podnóża warowni. Tomek nie lubił wdrapywać się na strome wzgórze. Nie licowało to zresztą z powagą jego podeszłego wieku. Bądź co bądź obecność Tomka wskazywała, że gdzieś w pobliżu musiał być i Jurek.

Jakoż ujrzeli go rozciągniętego wygodnie w centrum twierdzy i obserwującego z zajęciem sunącą po dłoni biedronkę. Ania wydała na jego widok powitalny okrzyk, zapożyczony z powieści o czerwonoskórych, po czym usiadła opodal,

SIKORSKA_Ania i jej przyjaciele.indd 12

— 12 —

01.10.2019 11:39:02

S

p

I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. XIII. XIV. XV. XVI. XVII. XVIII.

is rz

z

y

Ania i Tedi . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Wyjazd z domu . . . . . . . . . . . . . . . . .

Pierwsze wrażenia . . . . . . . . . . . . . . .

Dzień Ani i Tediego . . . . . . . . . . . . . .

Srebrna staruszka . . . . . . . . . . . . . . . „Muszę zostać skautką” . . . . . . . . . . . .

W Królewskim lesie . . . . . . . . . . . . . .

Niewola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „Wilczki” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

W błękitnym pokoiku . . . . . . . . . . . . .

Zwierzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

W białej sali . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Przysięga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Praca i piosenki . . . . . . . . . . . . . . . . „Wojenko, wojenko!...” . . . . . . . . . . . . .

Uchodźcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Dzień krwi i chwały . . . . . . . . . . . . . .

Za ojczyznę . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3 9 17 23 32 41 48 62 68 75 80 86 92 98 105 111 121 129

SIKORSKA_Ania i jej przyjaciele.indd 134

e

c

01.10.2019 11:39:06

Zofia Maria z Sikorskich Bogusławska – urodzona 14 sierpnia 1900 roku w Baku na Kaukazie. Córka Leona Sikorskiego i Kazimiery z Kochanowiczów. Zmarła 15 listopada 1993 roku w Warszawie. Polonistka, autorka książek dla młodzieży.

1920–1925 – ukończyła wydział filologiczny Uniwersytetu Warszawskiego, następnie pracowała społecznie w Rodzinie Wojskowej, P.B.K. 1934–1935 – p rzewodniczyła Konfraterni Artystów w Toruniu Redaktorka „Głosu Literackiego” i tygodnika naukowego przy „Dniu Pomorskim”.

Autorka książek: Ania i jej przyjaciele, Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska”, Warszawa [1923] – książka dla młodzieży na tle inwazji bolszewickiej i obrony Płocka; Dziewczynka z Przewozu. Powieść dla młodzieży, Gebethner i Wolff, Warszawa 1930 – nagrodzona w konkursie magistratu miasta stołecznego Warszawy; Przygody małego Michasia, 1930 – powieść przyrodnicza dla dzieci w ilustracjach.

Była autorką wielu nowel, krytyk literackich, artykułów pedagogicznych opublikowanych w pismach: „Ilustracja Polska”, „Bluszcz”, „Polska Zbrojna”, „Głos Literacko-Naukowy”, „Ruch Kobiecy” oraz reportaży i opowiadań dla dzieci w Rozgłośni Pomorskiej.

SIKORSKA_Ania i jej przyjaciele.indd 135

01.10.2019 11:39:06

Łoza S. (red.), Czy wiesz kto to jest?, Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, Warszawa 1938, s. 56–57. https://mojecmentarze.blogspot.com/2013/08/zofia-bogusawska.html, dostęp: 28.09.2019.

SIKORSKA_Ania i jej przyjaciele.indd 136

01.10.2019 11:39:06

W serii „Przywrócić Pamięć” ukazały się:

SIKORSKA_Ania i jej przyjaciele.indd 137

01.10.2019 11:39:06

SIKORSKA_Ania i jej przyjaciele.indd 138

01.10.2019 11:39:06

© Copyright by Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2019 Projekt, redakcja i realizacja serii: hm. Wojciech Śliwerski Redakcja wydawnicza: Danuta Porębska Redakcja techniczna: Anna Bugaj-Janczarska Projekt graficzny okładek serii: Ewa Beniak-Haremska Rysunki w tekście, pochodzące z pierwszego wydania, wykonał Aleksander Świdwiński ISBN 978-83-7850-615-7 ISBN 978-83-8095-707-7

Oficyna Wydawnicza „Impuls” 30-619 Kraków, ul. Turniejowa 59/5 tel./fax: (12) 422 41 80, 422 59 47, 506 624 220 www.impulsoficyna.com.pl, e-mail: impuls@impulsoficyna.com.pl

SIKORSKA_Ania i jej przyjaciele.indd 140

01.10.2019 11:39:06