IMA01-2020 bijsluiter by Industrielinqs pers en platform

www.imaintain.info

01 20 ZEVENTIENDE JAARGANG – LOSSE VERKOOPPRIJS € 19,-

RELIABILITY ENGINEER PLAATST TRENDS CONDITIEMONITORING IN CONTEXT

IMA A Cover.indd 1

18-02-20 16:43

Van het volgen van uw voertuigen tot het maximaliseren van de productiviteit TomTom Telematics is nu Webfleet Solutions

OPTIDRIVE-INDICATOR Alle bestuurders | Vandaag

8,0

DAGELIJKS AANTAL GEREDEN KILOMETERS Alle voertuigen | Vandaag

72,5

Express 003

71,0

Service 002

70,8

Express 005

68,3

Service 008

65,3

Service 033 Km

VOLTOOIDE ORDERS PER DAG Alle voertuigen | Vandaag | Totaal

75,0

Orders

TOTAAL

Sinds de lancering 20 jaar geleden zijn we uitgegroeid tot een wereldleider op het gebied van telematica, waarmee we meer dan 50.000 bedrijven helpen hun voertuigen te beheren en de productiviteit te maximaliseren. Door de recente overname door Bridgestone is onze naam nu veranderd van TomTom Telematics naar Webfleet Solutions. Onze doelstelling blijft dezelfde: innoveren van fleet management en bouwen aan een toekomst voor mobiliteitsoplossingen. Letâ&#x20AC;&#x2122;s drive business. Further.

webfleet.com

WFS_Ad_S&M_210x297_NL.indd 1 IMA A Cover.indd 2

21/11/2019 14:44 18-02-20 16:43

INHOUD 3

08 Motes, robots en predictive maintenance bij Nouryon Bij de voortdurende behoefte om haar processen te verbeteren, schakelt chemiebedrijf Nouryon de hulp in van technostarters. Met Semiotic Labs gaat het een stevige samenwerking aan op het gebied van voorspellend onderhoud. Innovatiedirecteur Marco Waas kijkt uit naar deze samenwerking.

12 Toekomst van conditiebewaking: zelflerende algoritmen en slimme software Conditiebewaking binnen het onderhoud is een belangrijk issue. Sensoren worden sneller, rekenkracht van computers neemt toe. Daarnaast kunnen gegevens gemakkelijker worden gecommuniceerd. Welke mogelijkheden schept dit, wat gaat er veranderen op gebied van onderhoud?

26 Eerste total plant shutdown bij AVR Voor het eerst sinds de ingebruikname is in september 2019 in Rozenburg de hele plant van afvalenergiebedrijf AVR stilgelegd. Groot preventief onderhoud aan de gedeelde systemen maakte dat noodzakelijk. Met een logo gaf het bedrijf zelfs een gezicht aan deze unieke operatie.

En verder 05 COMMENTAAR

25 VEILIGHEID IN INDUSTRIE GEBAAT BIJ DIGITALISERING

06 ACTUEEL

30 ONDERHOUDSPROJECTEN

18 MAINTENANCE MANAGER: NA ONDERHOUDEN KOMT

34 AGENDA

ONTMANTELEN 22 SOCAR BRENGT RISICO, PERFORMANCE EN KOSTEN IN BALANS

iMaintain 20

IMA B Inhoud.indd 3

18-02-20 16:46

RTD IWEX

APPLUS+ RTD PRESENTS:

A PROVEN AND QUALIFIED 3D DEFECT IMAGING TECHNOLOGY THE LATEST INNOVATION IN ‘FULL MATRIX CAPTURE’ AUT: RTD IWEX

We deliver reliable solutions for non-destructive testing (NDT), inspection and certification to capital-intensive, high risk oil & gas, energy, chemical and power industries and provide a one-stop solution, covering NDT, Inspection and certification from initial design, manufacturing, construction, commissioning, during operations and after repair.

> RTD Rayscan (RTR)

> RTD Trekscan (DTI)

Our capabilities:

New weld inspection (NC) • Inline in-service inspection (ILI)Maintenance and Repair (MRO) • Engineering (ECA) services and consultancy • Third party services • Review NDT reports and QAQC audits • Training services

applus.com

ADOPTEER EEN PUP ADOPTEER EEN PUP Arbeidsbemiddeling voor Ingenieurs

Wij brengen technische professionals en industriële opdrachtgevers bij elkaar.

EN HELP ’M BLINDENGELEIDEHOND WORDEN.

WWW.ADOPTEEREENPUP.NL

Meer weten? Neem contact met ons op! sabdetachering.nl | 0251 – 26 72 72

IMA Advertenties.indd 4

WWW.ADOPTEEREENPUP.NL

18-02-20 16:43

COMMENTAAR 5

De jonge generatie De geluiden zijn niet nieuw, want twintig jaar geleden werd er ook al gewaarschuwd voor krapte op de arbeidsmarkt voor technici. En elke keer sloegen we ons er weer doorheen. En soms verstomde ook deze klaagzang. Zo is de krapte veel meer voelbaar tijdens economisch hoogtij en hebben we tijdens crises heel andere zaken aan ons hoofd. Ook werden er telkens oplossingen gevonden in automatisering, waardoor er gewoonweg steeds minder mensen nodig waren. De krapte op de arbeidsmarkt gaf de nodige urgentie om op dit vlak in beweging te komen. Misschien is de situatie nu wel anders. Meer dan ooit begint de schaarste aan technisch personeel voelbaar te worden. En het gekke is: meer dan ooit dienen zich geweldige innovaties aan op het gebied van digitalisering. Of dit met elkaar te maken heeft, weet ik niet, maar de stappen die worden gezet in het slimmer maken van installaties worden steeds groter. Een mooi voorbeeld is de samenwerking tussen Nouryon en Semiotic Labs, die uitgebreid in het hoofdinterview van deze iMaintain aan bod komt. Samen rollen ze een technologie uit in de Europese chlooren zoutfabrieken van Nouryon. Met elektrische golven wordt ingeschat wanneer roterende onderdelen als pompen, compressoren en bijvoorbeeld transportbanden zouden kunnen falen. Marco Waas van Nouryon ziet voorlopig nog wel een heel belangrijke rol voor ervaren vakmensen. De informatie moet nog steeds worden geïnterpreteerd. En daarbij zijn mensen vooralsnog onmisbaar. ‘Een ervaren technicus kan aan het geluid van een motor horen of en wat er mee aan de hand is. Het is belangrijk dat die kennis ook aan het informatiesysteem wordt toegevoegd.’ Het is wel goed mogelijk dat systemen de analyses op den duur beter gaan doen dan mensen. Ze leren elke dag bij. Dus op de korte termijn zijn er wellicht niet veel minder mensen nodig, maar op den duur waarschijnlijk wel. Maar misschien zijn er vooral ook andere mensen nodig. Data-analisten en mensen die goed kunnen omgaan met serious gaming. Die digitale twins kunnen bouwen en verbeteren. De jonge generatie dus. Niet alle reden voor pessimisme! Wim Raaijen Dat gezegd hebbende, zijn we natuurlijk wel op zoek naar Techniekhelden. Mensen die een voorbeeld kunnen zijn voor de jonge generatie. Ken je er één? Meld hem of haar bij me aan! wim@industrielinqs.nl

COMMERCIEEL MANAGER

Janet Robben 020 3122 085 janet@industrielinqs.nl NUMMER 1 - 2020

UITGAVE VAN

Industrielinqs pers en platform Gedempt Hamerkanaal 155 1021 KP Amsterdam

MEDEWERKERS

Monique Harmsen, Broer de Boer, Joost Boers, David van Baarle, Evi Husson, Inge Janse

LAY-OUT

Bureau OMA BV, Wehl

COVER

Adobestock

UITGEVER EN HOOFDREDACTIE Wim Raaijen 020 3122 081 wim.raaijen@industrielinqs.nl

EINDREDACTIE

Miriam Rook 020 3122 086 Liesbeth Schipper 020 3122 083 redactie@industrielinqs.nl

REDACTIE

Dagmar Aarts 020 3122 084 redactie@industrielinqs.nl

TRAFFIC

Breg Schoen 020 3122 088 abonnementen@industrielinqs.nl

ADVERTENTIEVERKOOP

Jetvertising www.jetvertising.nl Rob Koppenol

rob@jetvertising.nl | 070 3990 000

Arthur Middendorp

arthur@jetvertising.nl | 070 3990 000

DRUKWERK

PreVision Graphic Solutions

ABONNEMENTEN (EXCL. BTW) Nederland/België € 105,Introductie NL/B 25% € 78,50 Overig buitenland € 131,Losse verkoopprijs € 19,Studenten € 43,Proefabonnement 3 mnd € 30,50

OPZEGGEN

Dit magazine hanteert de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Proef- en kennismakingsabonnementen worden niet automatisch verlengd en stoppen na het aantal aangegeven nummers. Opzeggen en wijzigen kan via abonnementen@industrielinqs.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn is acht weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door ons is ontvangen. Als u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement. Overige vragen kunt u stellen via abonnementen@industrielinqs.nl of neem telefonisch contact met ons op via 020 312 20 88.

INDUSTRIELINQS PERS EN PLATFORM

Prijswijzigingen voorbehouden. ISSN: 2211-6826 © Industrielinqs pers en platform BV Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder toestemming van de uitgever.

Papier binnenwerk: PAPER & BOARD MADE OF

AGRI-WASTE WWW.PAPERWISE.EU

Papier omslag:

Gedempt Hamerkanaal 155 1021 KP Amsterdam 020 3122 088 abonnementen@industrielinqs.nl

iMaintain 20

IMA C Commentaar Wim.indd 5

18-02-20 16:18

6 ACTUEEL

Een aantal onderdelen van de sluizen Heumen en Weurt in de omgeving van Nijmegen heeft het einde van de technische levensduur bereikt. Daarom krijgen de sluizen een stevige onderhoudsbeurt. De sluizen dateren van 1927. De laatste grote onderhoudswerkzaamheden zijn in 2008 uitgevoerd. Rijkswaterstaat is in februari begonnen met de onderhoudswerkzaamheden aan Sluis Weurt. De hijskabels van één van de drie hefdeuren in de westkolk worden vervangen. Daarna volgt dit jaar ook nog de renovatie van de hefdeur aan de Waalzijde. Bovendien voert Rijkswaterstaat klein onderhoud uit aan een van de roldeuren van de oostkolk. De sluizen in Weurt en Heumen liggen beide in het Maas-Waalkanaal. Hoewel ze de komende jaren beide een stevige onderhoudsbeurt krijgen, ligt de nadruk vooral op de sluizen van Weurt.

Continu verbeteren met maintenance software Dat sensortechnologie, big data en geavanceerde maintenance software de technische dienst kunnen helpen om continu te verbeteren, is inmiddels wel bewezen. Vele bedrijven zijn al geëvolueerd van reactief naar preventief en zelfs predictief onderhoud. Impazz Maintain, ingenieursbureau voor ontwerp, realisatie en maintenance engineering, ziet deze ontwikkeling ook. ‘Maar het is nog steeds de mens die het verschil maakt’, stelt Arjan Bijker, directeur en oprichter van het bedrijf. Hij vierde in 2019 het vijfjarig bestaan van zijn bedrijf en deed dit op een bijzondere manier. ‘We hebben zeven softwareleveranciers gevraagd om te spreken over hun visie op maintenance software.’ Lees verder op www.imaintain.info

Een op drie productiebedrijven ervaart achterstand in digitalisering Werknemers in producerende bedrijven ervaren voor 31 procent bij hun bedrijf een achterstand in digitalisering en innovatie. Dit blijkt uit onderzoek van Axians onder 575 medewerkers en leidinggevenden in de industrie. Ondanks dat driekwart van de bedrijven zich (actief) bezighoudt met digitalisering, zegt een derde van de ondervraagden dat het voor hun organisatie moeilijk is om digitale ontwikkelingen te vertalen naar de eigen business. Bij het onderzoek is een doorsnee van producerende bedrijven in uiteenlopende sectoren en met een grootte van vijf tot pakweg vijfhonderd werknemers betrokken. Het onderzoek focuste op het brede spectrum van industriële digitalisering en automatisering. Van de ondervraagden stelt 36 procent dat managers en leidinggevenden binnen hun organisatie onvoldoende kennis hebben van digitalisering en digitale ontwikkelingen. Daarnaast zijn ook de eventuele gevolgen van digitalisering voor de organisatie volgens de ondervraagden onvoldoende bekend. Uit het onderzoek blijkt verder dat 42 procent van de ondervraagden graag ziet dat hun organisatie verder digitaliseert. Al is het maar om het hoofd te kunnen bieden aan verder gedigitaliseerde concurrenten.

Glasvezel brengt zonlicht in tunnel RijnlandRoute

01 20 iMaintain

IMA D Actueel.indd 6

Shell Pernis bereidt zich voor op grote onderhoudsstop

FOTO: SHELL

De tunnel van de Rijnlandroute krijgt een wereldprimeur. Een systeem van lenzen en glasvezel voor transport brengt direct zonlicht tot honderd meter in de tunnel. De innovatie kan leiden tot een reductie van tien tot twintig procent van het totale energieverbruik van de tunnel in de RijnlandRoute. Om de ogen van de weggebruiker te laten wennen aan de overgang van licht naar donker, is extra licht nodig bij de inrit van de tunnel. Bovengrondse lenzen vangen daarvoor licht op en draaien mee met de zon. Via bundels glasvezel wordt het zonlicht de tunnel in gevoerd. Hoe meer licht er buiten is, hoe meer licht er nodig is in de tunnelmond om de ogen van weggebruikers te laten wennen. Het mooie van het gebruik van zonlicht is dat er dan automatisch ook meer zonlicht de tunnel in komt. Aannemer Comol5, die ook de eerste vijftien jaar onderhoud voor zijn rekening neemt, gebruikt dit principe voor het eerst in een tunnel. De techniek wordt in het buitenland al wel toegepast in scholen en kantoren.

FOTO: RIJKSWATERSTAAT

Rijkswaterstaat is begonnen met onderhoud Sluis Weurt

BEDRIJVENNIEUWS

Shell Pernis heeft in mei en juni een grote onderhoudsstop. Tijdens de stop gaat het bedrijf onder andere vaten, torens en warmtewisselaars inspecteren, vervangen en reinigen, zodat ze er weer drie tot zes jaar tegenaan kunnen. Shell vervangt tijdens de stop onder andere een grote strippenkolom van 32 meter. De kolom is net iets groter dan de kolom die nu in de fabriek staat, dus het wordt een flinke klus om hem op z’n plek te krijgen, stelt Henk Zorge, turnaround block leader. Tijdens de onderhoudsstop werken ongeveer 1.500 mensen extra op het terrein. In totaal komen er ongeveer 2.000 extra mensen. Vijfhonderd daarvan zijn nu al bezig met het bouwen van steigers en het verwijderen van isolatie. Shell Pernis is de grootste raffinaderij van Europa. De 66 fabrieken op het terrein verwerken samen twintig miljoen ton olie per jaar. Vorig jaar heeft het bedrijf ook al dertien fabrieken onder handen genomen tijdens een onderhoudsstop in februari en maart. Tijdens die stop bleek dat een kolom in de Girbotolsfabriek, waar de propeen- en propaanstromen uit de kraker worden ontzwaveld, moest worden vervangen. Nog in hetzelfde jaar, eind november, heeft Shell een nieuwe kolom geïnstalleerd.

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

18-02-20 16:18

ACTUEEL 7

FOTO: PEXELS

Alliander investeert 882 miljoen euro in energienetten Netwerkbedrijf Alliander investeert 882 miljoen euro in de uitbreiding en onderhoud van zijn energienetten in 2020. Die investeringen zijn noodzakelijk omdat zowel huishoudens als bedrijven steeds meer elektriciteit gaan verbruiken. Ook leveren steeds meer partijen duurzaam opgewekte stroom terug aan het net. Komend jaar werkt Alliander op ruim dertig locaties aan de bouw van nieuwe of grotere elektriciteitsverdeelstations en nieuwe kabelverbindingen. Bijna de helft van de investeringen doet de netbeheerder komend jaar in Noord-Holland en Amsterdam. Daar is door de economische groei en energietransitie een grote vraag naar extra capaciteit. De energietransitie blijft versnellen en dit brengt veel extra werk met zich mee. Er is een snelgroeiende capaciteitsvraag van onder meer zonneparken, datacenters en andere snel ontwikkelende energieintensieve sectoren. Daardoor raakt het elektriciteitsnet op steeds meer plekken vol. Zo is het aantal aanvragen van grootzakelijke klanten, zoals ontwikkelaars van zonneparken, voor een aansluiting op het elektriciteitsnet de afgelopen twee jaar verzesvoudigd. Nederland is niet op deze ontwikkelingen ingericht.

Uitstel onderhoud oudere gasleidingen door asbest De Nederlandse netbeheerders onderzoeken een bepaald type oudere verbindingen in gasleidingen omdat ze asbest kunnen bevatten. Het werken hieraan kan risico opleveren voor de monteur. In verband daarmee stellen de netbeheerders een deel van de geplande werkzaamheden uit. Het onderzoek betreft verbindingen met hennep. Die kunnen zijn afgedicht zijn met een kit die in sommige gevallen asbest bevat. Veel branches gebruikten deze kit tot en met 1978. De verbindingen kunnen voorkomen in bijvoorbeeld oudere cv-installaties en riolering. Vanaf de buitenzijde is niet te zien of de gebruikte kit asbest bevat. De verbinding vormt geen risico. Alleen het losdraaien of loszagen van de verbinding kan leiden tot het vrijkomen van asbestdeeltjes, wat voor monteurs een gezondheidsrisico kan vormen. Medewerkers van de netbeheerders inventariseren de komende periode asbestverdachte verbindingen. Daarna weten ze waar geplande werkzaamheden wel of niet door kunnen gaan. De netbeheerders laten zich door onafhankelijke experts adviseren over een werkwijze om verbindingen met asbesthoudende kit te kunnen vervangen. Dit kan enkele maanden in beslag nemen, omdat een andere manier van werken uitvoerig wordt getest.

Rijkswaterstaat gunt onderhoud bediening Maasobjecten Rijkswaterstaat heeft het vaste en variabele onderhoud voor de bediening van bijna alle objecten in de Maas en de Maaskanalen gegund aan de combinatie Mourik-Dynniq. De combinatie verzorgt de komende vier jaar het onderhoud op het gebied van elektrotechniek, werktuigbouwkunde en industriële automatisering voor sluizen, stuwen, gemalen en bruggen. Mourik-Dynniq begint door zich de komende maanden het areaal eigen te maken. Vanaf juni 2020 neemt de combinatie de werkzaamheden definitief over van de huidige vier onderhoudsaannemers. Zo komt het onderhoud bij één gespecialiseerde partij te liggen. Bij deze opdracht gaat het om specialistisch werk bij vitale onderdelen van de vaarweginfrastructuur. Dat verschilt wezenlijk van het ‘groene’ en ‘grijze’ onderhoud in prestatiecontracten. Nagenoeg alle vaarwegobjecten in de Maas behoren tot het onderhoudspakket van Mourik-Dynniq. Evenals de bediencentrale Maasbracht van waaruit operators sluizen, stuwen, pompgemalen en een beweegbare brug op afstand bedienen. In totaal gaat het om ruim honderd objecten. Groot onderhoud met betrekking tot elektrotechniek, werktuigbouwkunde en industriële automatisering van de Maasobjecten zit niet in deze opdracht. Dat is onderdeel van een integraal contract voor zowel vast als (groot) variabel onderhoud, dat over enkele jaren in werking moet treden. Rijkswaterstaat buigt zich nog over de vraag hoe een dergelijke complexe en omvangrijke aanbesteding het beste vorm kan krijgen.

BEDRIJVENNIEUWS Staatssecretaris wil alcohol- en drugstest op werkvloer Staatssecretaris Tamara van Ark (SZW) wil een verkenning voor een alcohol- en drugstest op de werkvloer houden. In eerste instantie richt zij zich op BRZO-bedrijven waar een zwaar ongeval grote maatschappelijke gevolgen kan hebben. ‘Waar zich grote veiligheidsrisico’s kunnen voordoen doordat werknemers onder invloed verkeren van alcohol of drugs moeten deze werknemers van de werkvloer kunnen worden geweerd. Niet alleen voor hun eigen veiligheid, maar ook voor die van hun collega’s’, verwoordt de staatssecretaris in haar brief aan de Tweede Kamer.

Energietransitie en onderhoud bieden kansen voor Den Helder TNO heeft voor Port of Den Helder met acht stakeholders onderzoek gedaan naar de kansen voor het havengebied. En die zijn er door groei van offshore-wind op de Noordzee. In 2030 zal het geïnstalleerd vermogen van offshore windenergie parken op het Nederlandse deel al 11,5 gigawatt zijn. Tot 2050 komt daar zo’n 2 gigawatt per jaar bij. In de komende tien jaar komen er drie grote windparken in het noordwestelijke deel van de Noordzee bij: Hollandse Kust west, IJmuiden Ver en Ten Noorden van de Waddeneilanden. TNO noemt de geografische ligging van de haven, de goede infrastructuur en de nabijheid van een vliegveld als belangrijke elementen die Den Helder tot een ideale locatie maken voor nieuwe bedrijvigheid en werkgelegenheid. Ook de locatie van toekomstige windparken en hun afstand tot de haven zijn van belang. Via Den Helder Airport kan onderhoudspersoneel snel naar windparken komen, ook onder weerscondities die met schepen niet mogelijk zijn.

uw mailbox? Al het nineuvoworsoninze nieuwsbrief op

iMaintain.info!

Meld u aa

iMaintain 20

IMA D Actueel.indd 7

18-02-20 16:18

8 INTERVIEW

Motes, robots en predictive maintenance bij Nouryon

Marco Waas, innovatiedirecteur bij Nouryon, kijkt uit naar de samenwerking met technostarter Semiotic Labs. Hierdoor kan het chemiebedrijf versneld stappen zetten op het gebied van voorspellend onderhoud.

01 20 iMaintain

IMA H Hoofdinterview.indd 8

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

18-02-20 16:20

INTERVIEW 9

Bij de voortdurende behoefte om haar processen te verbeteren, schakelt chemiebedrijf Nouryon de hulp in van technostarters. Zo gaat het met Semiotic Labs een stevige samenwerking aan op het gebied van voorspellend onderhoud. Innovatiedirecteur Marco Waas is bijna vereerd dat Nouryon strategische partner van de technostarter kan zijn.

Wim Raaijen

Sinds 2017 organiseert chemiebedrijf Nouryon haar Imagine Chemistry Challenge. Een wedstrijd waarbij met nametechnostarters opdrachten en samenwerkingscontracten kunnen verdienen, om zo de transities waarvoor het bedrijf staat waar mogelijk te versnellen. De eerste drie edities leverden al interessante samenwerkingen op. Opvallend is dat innovaties op het gebied van inspectie en voorspellend onderhoud het snelst uit de startblokken lijken te schieten. Zo mag een van de winnaars van de 2019-editie al bijzondere sensoren leveren aan Nouryon. Ingu Solutions – van origine Nederlands, maar opererend vanuit Canada – ontwikkelde sensoren met de grootte van een pingpongbal, ook wel motes of pipers genoemd. Die kunnen op eigen kracht door pijpleidingen bewegen en informatie verzamelen. Ze worden al gebruikt in de Canadese olieen gasindustrie. Toepassing in de chemie is echter nieuw. Nouryon start in februari twee proeven waarbij de motes een zoutleiding inspecteren. In Hengelo gaat het om een leiding van enkele kilometers lang en in Denemarken om een pijp van 27 kilometer. Innovatiedirecteur van Nouryon, Marco Waas, is daarnaast enthousiast over Invert Robotics. Dit bedrijf uit Nieuw-Zeeland

FOTO’S: NOURYON

“

IMA H Hoofdinterview.indd 9

was een van de winnaars in 2018. Het ontwikkelde een robot die tegen wanden van opslagtanks kan opklimmen en die zowel van binnen als van buiten kan inspecteren. ‘In Deventer hebben we een lege tank staan, waar we verschillende test mee hebben gedaan. De robot blijkt defecten foutloos te detecteren. Net zo goed als mensen. Dat biedt alleen al op het vlak van functionaliteit veel kansen. De robot kan tijd en kosten besparen omdat er bijvoorbeeld voor inspectie geen steigers hoeven te worden opgebouwd. Er zijn bovendien minder mensen nodig en ook op het gebied van veiligheid kan het voordelen opleveren.’ De robots kunnen ook op plaatsen komen die voor mensen relatief onveilig en misschien zelfs onbereikbaar zijn.

Betrouwbaarheid Qua omvang van de samenwerking zet het Nederlandse Semiotic Labs, gespecialiseerd in het voorspellen van onderhoud, vooralsnog de toon. Het is zeer snel gegaan nadat de technostarter een van de winnaars was in 2018. Binnen anderhalf jaar hebben Nouryon en Semiotic Labs een technologie op het gebied van predictive maintenance beproefd en geïmplementeerd in een Duitse chloorfabriek. Onlangs maakte het chemiebedrijf bekend

Marco Waas (Nouryon): ‘De afgelopen jaren hebben een digitaliseringsagenda opgesteld.’ 01

iMaintain 20

18-02-20 16:20

10 INTERVIEW

geïnterpreteerd en daarbij zijn mensen vooralsnog onmisbaar. ‘Een ervaren technicus kan aan het geluid van een motor horen of en wat er mee aan de hand is. Het is belangrijk dat die kennis ook aan het informatiesysteem wordt toegevoegd. Zodat dat ook steeds beter kan analyseren. Of intelligente systemen die interpretatie op den duur ook beter doen dan mensen? Ongetwijfeld.’ Maar zo ver is het volgens Waas nog lang niet en de mens zal nog lang een rol blijven houden bij het interpreteren van de data en de controle daarvan.

Extra motivatie

dat alle zeven Europese fabrieken van het onderdeel Industrial Chemicals de technologie de komende tijd uitrollen. In Nederland gaat het om fabrieken in Rotterdam, Delfzijl en Hengelo. De technologie maakt gebruik van elektrische golven om in te schatten wanneer roterende onderdelen als pompen, compressoren en bijvoorbeeld transportbanden zouden kunnen falen. Tot zelfs vijf maanden van tevoren. Dit geeft tijd om kritieke apparatuur te repareren of te vervangen tijdens een geplande onderhoudsstop. Daardoor zijn onverwachte productieonderbrekingen te voorkomen. Bovendien verwacht Nouryon de betrouwbaarheid en veiligheid van productieprocessen te verbeteren.

Ervaren technicus Marco Waas is haast vereerd dat Nouryon met Semiotic Labs mag samenwerken. De technostarter heeft naast het chemiebedrijf ook Vopak en Schiphol uitgekozen als belangrijkste strategische partners. Door de samenwerking kan Nouryon versneld stappen zetten op het gebied van voorspellend onderhoud. De informatie die Semiotic Labs bij andere partners ophaalt,

kan ook waardevol zijn voor Nouryon. ‘Om de toestand van bijvoorbeeld pompen goed te kunnen voorspellen, heb je heel veel informatie nodig van heel veel pompen in uiteenlopende omstandigheden. Dat is nodig als je statistisch te werk gaat. Semiotic Labs verzamelt niet alleen informatie over onze installatie-onderdelen, maar brengt ook de informatie van andere partners in. Daardoor worden de voorspellingen steeds betrouwbaarder.’ Voor het opereren van industriële installaties kan deze aanpak een behoorlijk stap voorwaarts zijn. Waas: ‘Vooropgesteld dat de fabrieken van Nouryon al heel efficiënt werken. Er gaan niet zo vaak onderdelen kapot, maar als dat wel gebeurt, heeft dat ook meteen grote gevolgen. Dus dat willen we met alle macht voorkomen.’ Dat moet echter niet leiden tot een doorlopende angst dat onderdelen kapot gaan. Waas: ‘We zitten niet te wachten op veel valse alarmen, dat werkt ook verstorend. Doordat we de toestand van onderdelen preciezer kunnen voorspellen, kunnen we dat voorkomen.’ Overigens ziet hij voorlopig nog wel een belangrijke rol voor ervaren vakmensen. De informatie moet nog steeds worden

Dat digitalisering de industrie aantrekkelijker maakt voor meer jonge mensen, staat volgens Waas wel buiten kijf. Maar dat geldt volgens hem ook voor andere uitdagingen binnen de industrie. ‘We merken dat onze hele transitieagenda aantrekkingskracht uitoefent op onder andere jonge academici. Speerpunten als groen waterstof, circulaire processen en het hergebruik van CO2 zijn net als industrie 4.0 erg belangrijk voor ons bedrijf en werken stimulerend.’ Dat geldt niet alleen voor jonge mensen. Ook veel ervaren medewerkers willen onderdeel zijn van de transitie. Nouryon wil dat aanwakkeren en heeft daar een speciaal programma voor opgesteld: Reboot Yourself. De doelstelling van het programma is om alle medewerkers en ook het bedrijf ‘fit for the future’ te krijgen. Elk jaar wordt een nieuwe groep mensen grofweg twintig procent van hun tijd uit hun vertrouwde omgeving gehaald om in projectteams met automatiseringsprojecten bezig te gaan. Daarbij worden ze begeleid en extra opgeleid. Niet alleen worden die projecten daarmee versneld, ook komen de meeste mensen na dat jaar fris en geïnspireerd in de productie-omgeving terug. Waas ziet dat ouder personeel weer extra motivatie krijgen.

Industry-4.0-ready Die motivatie toont ook dat ze zien welke voordelen digitalisering met zich mee kan brengen. Het is volgens Waas belangrijk om werknemers mee te krijgen. Er zijn mooie verhalen over de mogelijkheden van Industrie 4.0, maar je tovert een fabriek niet zo maar van de ene dag op de andere om. ‘De afgelopen jaren hebben we veel aandacht besteed aan digitalisering en een agenda opgesteld. Vier

01 20 iMaintain

IMA H Hoofdinterview.indd 10

18-02-20 16:20

INTERVIEW 11

elementen zijn heel belangrijk. Allereerst moet je de basis goed op orde zien te krijgen. Een bestaande fabriek is niet meteen industry-4.0-ready. Er moet bijvoorbeeld een volledige data-architectuur worden opgebouwd.’ Op dat vlak is de kennis van ervaren technici heel belangrijk.

Cybersecurity Ten tweede is het belangrijk om processen verregaand te automatiseren. Ze moeten onder andere worden voorzien van sensoren om data te verzamelen. Het kan ook zijn dat installaties al sensoren hebben die nog niet worden gebruikt voor analyses en sturing. Drie jaar geleden begon Nouryon op haar Rotterdamse site sensoren af te lezen die al in elektrolyzers voor chloorproductie waren ingebouwd. Door de informatie die beschikbaar kwam goed te analyseren, ontdekte het bedrijf mogelijkheden om structureel energie te besparen. ‘Wel heeft het twee jaar geduurd om dat voor elkaar te krijgen. Het was een uitdaging om de basisinfrastructuur die nodig was, goed aan te leggen. En om bijvoorbeeld de stroomleverancier bij het proces te betrekken.’ Een chloorfabriek kan namelijk een rol spelen bij het balanceren van vraag en aanbod van elektriciteit in het net. Op zonnige en winderige dagen is er meer aanbod en de stroomprijs lager. Dan kan de chloorfabriek het beste op volle toeren draaien. Op het moment dat er minder aanbod is en de prijs hoger ligt, schakel je het liefst wat terug. Om dit goed te doen, is een nauwe betrokkenheid van de stroomleverancier, Vattenfall in dit geval, heel belangrijk. Waas: ‘Met meteen uitdagingen op het gebied van onder andere cybersecurity.’ Bij verder automatiseren spelen tegenwoordig ook de zogenoemde digital twins een belangrijke rol, stelt Waas. Het is zeer handig om een digitaal equivalent van een installatie te hebben. Op die manier kunnen ontwerpers en bijvoorbeeld datawetenschappers – vaak op afstand – samen met operationele mensen werken aan de optimalisatie van fabrieken en ‘wat als’-scenario’s ontwikkelen. Zo kunnen ontwerpfouten worden opgespoord, bijvoorbeeld tijdens de bouwfase van een fabriek, het onderhoud en de revisie van installaties. Het maakt het ook mogelijk om bijvoorbeeld op grond van data-analyse de productiecapaciteit te vergroten. Tegenwoordig wordt bij nieuwe fabrieken vaak een digitale tweeling ont-

“

De basis moet goed staan om echt stappen te zetten op het gebied van industrie 4.0.’

wikkeld, maar het is volgens Waas ook goed mogelijk om digitale kopieën van bestaande installaties te bouwen.

Real-time Pas het derde element in de digitaliseringsagenda van Nouryon is predictive maintenance. Uit onderzoek blijkt dat niet veel bedrijven op dit vlak al forse stappen hebben gezet. Waas heeft niet het overzicht hoe andere bedrijven er voor staan. Als hij voorzichtig een verklaring zoekt, dan heeft hij het idee dat het vooral aan de basis ligt. ‘Wij zijn er achter gekomen dat de basis goed moet staan om echt stappen te zetten op het gebied van industrie 4.0 en het voorspellen van onderhoud.’ Bij het vierde onderdeel van de digitali-

seringsagenda gaat het om inspectie en controle. ‘Denk aan drones en robots, om real-time te kunnen reageren op afwijkingen op plekken waar mensen normaal gesproken niet kunnen komen. Die motes van Ingu zijn daar een voorbeeld van.’ Door de samenwerking met Semiotic Labs lijkt Nouryon haar stappen dus te versnellen op het gebied van industrie 4.0. ‘Voorlopig gaan we de technologie eerst uitrollen naar onze Europese chlooren zoutfabrieken, te beginnen bij de pompen. Eerst proberen we daarvan de vingerafdrukken goed te analyseren. Er is heel veel informatie nodig om de patronen te herkennen. Daarna komen andere apparaten aan de beurt, zoals bijvoorbeeld de compressoren.’ ■

iMaintain 20

IMA H Hoofdinterview.indd 11

18-02-20 16:20

12 THEMA: CONDITIEBEWAKING

Toekomst van conditiebewaking: zelflerende algoritmen en slimme software Het stilvallen van machines wil je voorkomen. Daarom is conditiebewaking binnen het onderhoud een belangrijk issue. En het wordt in de loop van de tijd veel gemakkelijker. Sensoren worden sneller, de rekenkracht van computers neemt toe. Daarnaast kunnen gegevens gemakkelijker worden gecommuniceerd. Welke mogelijkheden schept dit, wat gaat er veranderen op gebied van onderhoud?

Joost Boers

Rienk Minderman, projectmanager bij Van Meeuwen Lubrication, ziet duidelijk een trend: ‘Steeds meer mensen zien het belang van het gebruik van data in. Nieu we technieken en de ontwikkeling van bestaande technieken zorgen voor beter toegankelijke data. Met alle data komt ook de uitdaging de juiste informatie te destilleren uit deze vaak eindeloos grote massa van informatie.’ Dat kan met dashboards maar ook door intelligente analyse inzicht te laten geven. Minderman: ‘Door het gebruik van de nieuwe inzichten komt voorspelbaar of voorgeschreven onderhoud steeds dichter bij. Nieuwe apparatuur is vaak voorzien van sensoren en vooral ook de techniek om de verzamelde informatie te delen met het netwerk. Het benaderen, verzamelen en analyseren van de data is eenvoudi ger. Daardoor komt het actief inzetten van data voor meer bedrijven binnen hand bereik.’

Data op de goede plaats Ook bij Stork richt men zich op het voor komen van onverwachte stilstand en het minimaliseren van onderhoudskosten voor de klanten. Unit manager diagnostic servi ces Lennard Hofmeijer: ‘We monitoren de technische staat van machines, diagnosti ceren machineproblemen en lossen deze op. Intern worden deze services ook toe gepast als kwaliteitscontrole op de eigen werkzaamheden. Bijvoorbeeld op kritische tandwielkasten vindt na revisie altijd een trillingsmeting plaats om ervoor te zorgen dat de klant zonder problemen opstart.’ Door de huidige techniek en het snel digi taliseren van meetsignalen is het volgens Hofmeijer veel makkelijker de juiste pro cesdata te koppelen aan de conditieme tingen. ‘Hierdoor kan in detail naar afwij kende processen en connecties worden gekeken. Je kunt nu zien dat bijvoorbeeld de drukken in het systeem oplopen en dat er een afsluiter is dichtgestuurd. Met deze

01 20 iMaintain

IMA I Thema.indd 12

informatie kun je veel beter achterhalen waarom de conditie van het object veran dert, of het een eenmalig event is en wat de exacte oorzaak van de afwijking is.’ Commissioning engineer Eric Visser van Stork Turbo Service: ‘Op dit moment staan we op een kruising wat betreft de analyse van de data. Nu worden alarmwaarden en procesgegevens al aan elkaar gelinkt. Daarbij is steeds meer zichtbaar dat de systemen alvast alarmen voor de analist genereren. De analist bepaalt echter of deze alarmen relevant zijn en of er actie moet worden ondernomen. Daarbij neemt hij de opstelling, type fabriek, proces en historie mee in zijn afweging, iets dat in de toekomst wellicht ook door intelligente computersystemen kan worden geleerd dankzij betere algoritmes. Afwijkingen kunnen zo sneller kunnen worden gesig naleerd, in de toekomst ook op kleinere installaties. Het inrichten van de automa tische systemen kost nu veel tijd en geld. Alle data moet altijd op de goede plaats binnenkomen, gevalideerd en gelinkt worden aan elkaar. En daarna begint het systeem met leren.’

Menselijke terugkoppeling Voor een automatische analyse moeten bij Stork de verschillende parameters beschik baar zijn. Denk daarbij aan sensoren: installaties moeten om de goede data te verzamelen, zijn voorzien van bijvoor beeld vibratie-, temperatuur en ampèresensoren. Het proces van de fabriek speelt een belangrijke rol. Zo zorgt het opstarten van een plant of het veranderen van een product op een lijn waardoor de fabriek anders gaat draaien ervoor dat je met andere gegevens te maken hebt of deze op een andere manier moet interpreteren. Daarnaast moeten veranderingen van toe rental worden verwerkt in een database, zodat de schade-frequenties juist worden geanalyseerd. Visser: ‘Het menselijke aspect is een ver

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

18-02-20 16:20

THEMA: CONDITIEBEWAKING 13

FOTO: SKIF

09FOT

eiste. De algoritmes dienen nog steeds te worden voorzien van de bijkomende informatie naast de data om de juiste afwegingen te maken. Als er geen volle dige terugkoppeling is van de uitgevoerde werkzaamheden, kan het algoritme mogelijk niet het juiste advies geven. Het uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden bijvoorbeeld, is nog steeds een menselijke taak. Stel dat er door het systeem wordt geadviseerd om te smeren en dat wordt uitgevoerd, maar er is geen verbetering in het spectrum, dan is er mogelijk iets anders aan de hand. Door het ontbreken van deze menselijke terugkoppeling zal het systeem echter nog steeds hetzelfde verkeerde advies om te smeren geven.

Businesscase Bij Mainnovation laat Mark Haarman weten dat, op het gebied van condition monitoring, twee toepassingen van belang zijn. ‘Zo’n twintig jaar geleden is real-time condition monitoring geïntroduceerd. Vol

gens ons jaarlijkse onderzoek is dit inmid dels gemeengoed bij 22 procent van de bedrijven.’ Een veel kleinere groep, name lijk elf procent, richt zich op predictive maintenance met big data analytics (PdM 4.0). ‘Hierbij wordt niet alleen conditie data gebruikt, maar ook omgevingsdata, en machine learning.’

Mark Haarman (Mainnovation): ‘Het is in veel gevallen lastig om data uit de machines te halen. Je kunt niet zomaar sensoren plakken in een explosiegevoelige fabriek.’

Haarman ziet veel pilotprojecten op het gebied van deze vorm van predictive maintenance, zoals de bewaking van wis

sels bij ProRail of toepassingen bij Sitech en Nouryon. Haarman: ‘Dit wordt stukje bij beetje opgepakt. Het is in veel geval len ook lastig om data uit de machines te halen. Je kunt niet zomaar sensoren plakken in een explosiegevoelige fabriek. Verder heb je ook te maken met datasecurity.’ De eerste bottleneck is dus dat er geen of onvoldoende data beschikbaar is. Daarnaast is er een gebrek aan skills. ‘De rol van data-analist is in opkomst. Maar hij kan het niet alleen. Hij heeft ook de hulp nodig van een reliability engineer om conclusies en trends in de juiste context te kunnen plaatsen.’ Als derde voorwaarde voor succes noemt Haarman de businesscase. ‘Vaak zijn de kosten wel inzichtelijk te maken, maar zijn de baten onduidelijk omdat er op deze nieuwe innovatie nog te weinig referenties zijn.’ Uit het marktonderzoek blijkt wel dat met PdM 4.0 de uptime van equipment met negen procent omhoog gaat. Conditiemonitoring is bij SKF een volwas

iMaintain 20

IMA I Thema.indd 13

18-02-20 16:20

Woensdag 25 & dondergag 26 MAART 2020 | MARTINIPLAZA GRONINGEN

Op woensdag 25 en donderdag 26 maart komen vakgerichte bezoekers naar de derde editie van MAIN Industry 2020 in Martiniplaza Groningen. Op deze vakbeurs voor smart industry en maintenance ziet u de nieuwste trends op het gebied van industrie 4.0, technologie en innovatie, engineering en installatie, materialen, onderdelen en gereedschappen, assetmanagement, software en energiebeheer. MAIN Industry is hĂŠt platform voor de maakindustie in Noord-Nederland. Een inspirerende en informatieve ontmoetingsplek waar kennis wordt uitgewisseld, nieuwe contacten gelegd worden en alle sectorgerelateerde ontwikkelingen en innovaties met elkaar gedeeld worden. Op de beursvloer, maar ook tijdens een interessant kennisprogramma.

OPENINGSTIJDEN:

ONLINE TICKETS:

woensdag 25 maart

van 11.00 tot 21.00 uur

bestel uw toegangskaarten eenvoudig online

donderdag 26 maart

van 11.00 tot 18.00 uur

via: www.expo-tickets.nl

K I J K V O O R M E E R I N F O R M AT I E O P : W W W. M A I N I N D U S T R Y. N L VAKBEURS VOOR INDUSTRIAL MAINTENANCE & SMART INDUSTRY IMA Advertenties.indd 14

18-02-20 16:43

THEMA: CONDITIEBEWAKING 15

Marcel van Nielage (SKF): ‘Zeker bij complexe installaties heb je computerkracht en artificial intelligence nodig om veranderingen te detecteren en te

sen tak van sport geworden. Businessmanager condition monitoring Oskar Diergaarde ziet dat het denken over big data genuanceerder ligt in de loop van de tijd. ‘De parameters van verslechtering zijn hetzelfde: trilling, temperaturen en stromen. Hoe ga je de data krijgen? Technologie is goedkoper. Waar we aan werken, is dure handhelds vervangen door apps op een smartphone waarmee de data van sensoren kunnen worden uitgelezen, of sensoren en draadloze sensoren zelf de signalen laten sturen. Daar zit de vernieuwing in. Het gaat erom wat er achter de sensoren gebeurt. Dan kun je de trillingsspecialisten inzetten waar ze het beste in zijn: problemen oplossen. Het verzamelen van de data kan ook worden gedaan door mensen die al rondlopen om de apparatuur te smeren. Vroeger werd dat gedaan door de specialist die het probleem ook oploste.’ Het belangrijkste is dat de klant niet meer voor onverwachte gebeurtenissen komt te staan. ‘Tien jaar geleden was de elektronica duurder en complexer dan nu’, vertelt businessmanager asset management Marcel van Nielage van SKF. ‘Nu zijn er ook smeerpotten met 4G. Er is continu verbetering. Als het sneller of beter kan, dan doen we dat. Met sensoren kun je goed patronen herkennen in real time en de interpretatie van data gaat nu verder dan alleen de trillingsdata.’

Kristallen bol… Naar de toekomst toe gaat er meer gebeuren. Welke richting gaat het op? Welke bewegingen zijn er te zien op gebied van conditiemonitoring? Als nieuwe ontwikkelingen ziet Stork twee belangrijke bewegingen. De eerste is het op afstand en continu monitoren van machines door vaste trillingssensoren met een cloud-omgeving. Stork merkt dat

FOTO: VAN MEEUWEN

voorspellen wat er gaat gebeuren.’

klanten door bijvoorbeeld IoT, predictive maintenance of industrie 4.0 steeds vaker de meerwaarde zien van dergelijke oplossingen. Daarnaast is er de beweging van artificial intelligence in de vorm van zelflerende algoritmen en slimme software om grote hoeveelheden data te verwerken, betere diagnoses te stellen en om de technische conditie van de machine met een hogere precisie te voorspellen. De toekomst ziet Mainnovation met vertrouwen tegemoet. Steeds meer bedrijven zien de mogelijkheden en kansen van predictive maintenance. ‘Er wordt geïnvesteerd in sensortechnologie, IT-oplossingen en dashboards om de conditie te kunnen monitoren. Er ontstaan mooie start-ups die invulling geven aan nieuwe diensten‘, gaat Haarman verder. Ook de rol van LoRa-netwerken spelen een rol en op dat gebied ziet hij veel research en development. ‘Er moet nog veel worden ontwikkeld om de installaties beter te monitoren.’ Bij SKF staan ze ook al met één been in

de toekomst. Vragen die dan gaan spelen zijn er legio. Zijn de data veilig? Welke data wil de klant delen en met wie? Van Nielage: ‘Zelflerende computers en algoritmen worden belangrijker. SKF heeft in oktober Presento, een bedrijf op het gebied van artificial intelligence, overgenomen. Zeker bij complexe installaties heb je computerkracht en artificial intelligence nodig om veranderingen e detecteren en te voorspellen wat er gaat gebeuren. Dat wordt al in de nieuwere software ingebouwd.’ Van Meeuwen Lubrication signaleert dat nieuw aan te schaffen machines veelal zijn uitgerust met sensoren. Minderman: ‘Ook verzamelen steeds meer partijen data. De nadruk komt steeds meer te liggen op samenwerken en het koppelen van verschillende databronnen. Door de verrijking van data en de ontwikkeling van slimme algoritmes kan men beslissingen nemen op basis informatie en inzichten die van hoge kwaliteit zijn.’ ■

iMaintain 20

IMA I Thema.indd 15

18-02-20 16:22

Het iMaintain platform brengt experts, gebruikers en leveranciers van producten en diensten bijeen om bij te dragen aan transparante informatievoorziening rond onderhoud en asset management. Het platform belicht op een journalistieke en onafhankelijke manier innovaties, behandelt actuele onderwerpen en inspireert. Via het vakblad iMaintain, met de website www.imaintain.info, met drie rondetafelmeetings per jaar, diverse bijeenkomsten en met een jaarcongres bereikt het iMaintain platform haar doelgroep.

Partnernieuws Opleiding procestechniek bedrijfsschool Tata Steel beste van Nederland De opleiding procestechniek van de Academy van Tata Steel in IJmuiden is naar het oordeel van De Keuzegids niet alleen een topopleiding, maar ook de beste opleiding procestechniek van Nederland. De opleidingen Elektrotechniek en Werktuigbouwkunde scoorden ook hoog in het onderzoek. Daarmee is de bedrijfsschool van Tata Steel toonaangevend waar het gaat om technisch onderwijs. Praktijkbegeleiders van Tata Steel en docenten van het Nova College verzorgen de theorielessen. Er is een record gevestigd waar het gaat om het slagingspercentage. Dat ligt momenteel op 91%, terwijl het landelijk gemiddelde in het mbo 65% is.

Janssen op weg naar een kleinere ecologische footprint Janssen Nederland heeft de Green Deal Duurzame Zorg ondertekend en zet daarmee een belangrijke vervolgstap op weg naar verduurzaming van de zorgsector. Al meer dan 130 partijen sloten zich aan bij deze deal om structureel te werken aan duurzame zorg. Met R&D en productiefaciliteiten in Leiden is Janssen een belangrijke partij op het gebied van de ontwikkeling, productie en distributie van geneesmiddelen in ons land. Met de ondertekening bevestigt Janssen de inspanningen die zij doet om CO2-emissie terug te dringen, circulair te werken en medicijnresten in het milieu zo veel mogelijk te voorkomen.

Studenten ontwikkelen onderhoudsapplicatie voor niettechnisch geschoolde gebruikers Studenten van Hogeschool Utrecht hebben een app geprogrammeerd die het voor niet-technisch geschoolde gebruikers mogelijk maakt om een onderhoudscheck uit te voeren op een industriële warmtewisselaar. De studenten programmeerden de augmented reality-app met de naam ‘Smart Field Support’ in opdracht van startup Techbinder. In de app wordt de gebruiker stap voor stap uitgelegd wat moet worden gedaan. AR helpt bij het geven van standaardinstructies zodat een specialist alleen nodig is bij complexe zaken of vragen. De app, die half februari op de markt komt, wordt samen met klanten verder uitgebreid. In eerste instantie wordt hij ingezet voor maritieme en industriële toepassingen.

Partners van het iMaintain platform

Bekijk alle partnerfilmpjes op www.imaintain.info/partners-leden

Contentpartners Kennis- en innovatiecentrum Maintenance Procesindustrie

Leden van het iMaintain platform

Wilt u meer weten over lidmaatschap of partnering van het iMaintain platform, kijk dan op www.imaintain.info of neem contact op met Janet Robben: Janet@industrielinqs.nl – 020 3122 085

IMA G Platform.indd 16

18-02-20 16:09

‘Quotes’ ‘Bij Nouryon merken we dat onze hele transitieagenda aantrekkingskracht uitoefent op onder andere jonge academici. Speerpunten als groen waterstof, circulaire processen en het hergebruik van CO2 zijn net als Industrie 4.0 erg belangrijk voor ons bedrijf en werken stimulerend.’ Marco Waas, Nouryon, in het hoofdinterview in deze editie.

‘Het is lastig om data uit de machines te halen. Je kunt niet zomaar sensoren plakken in een explosiegevoelige fabriek. Verder heb je ook te maken met data security. [...] De rol van dataanalist is in opkomst. Maar hij kan het niet alleen. Hij heeft ook de hulp nodig van een reliability engineer om conclusies en trends in de juiste context te kunnen plaatsen.’ Mark Haarman, Mainnovation, over predictive maintenance in ons thema over condition monitoring.

Het expertpanel van het iMaintain platform bestaat uit: Henk Akkermans Hoogleraar Supply Chain Management, Universiteit Tilburg

Mark Haarman

Nico van Kessel

Jan Stoker

Maarten Habets

Ton Klinkenberg

Roelf Venhuizen

Managing partner, Mainnovation

Principal consultant Asset Management, Tata Steel

Wetenschappelijk directeur WCM Erik Bijlsma Directie-adviseur asset management, Gemeente Amsterdam

Dennis Braamse

Manager asset management, LambWeston/Meijer

Senior global lead Maintenance & Asset management, Heineken Maintenance Manager of the Year 2018

Hans Hennekam

Manager IA Service Europe, Yokogawa

Directeur, Phijns

Senior lecturer assetmanagement en maintenance, Hogeschool Utrecht

Bestuurslid, Veiligheid Voorop, Voormalig CEO NAM en voorzitter Profion

Theo Knijff

Senior maintenance & reliability manager, Dow Chemicals

Binne Visser

Director Prod. Eng. & Maintenance, Philips Maintenance Manager of the Year 2017

Annemarie Burgemeester

Senior asset manager civiel, Rijkswaterstaat

Michael Donders

Manager techniek & engineering, Delicia Eigenaar Donders RCM Consultancy

Leo van Dongen

Professor Maintenance Engineering, Universiteit Twente

Ivo van der Gaag

Operational director, Alpha Storage Group

Rob de Heus

Champion World Class Maintenance, Sitech Services

Cor van de Linde

Directeur innovatieplatform iTanks

Ivo van Vliet

Algemeen directeur, ENGIE Services West Industrie

Maintenance Manager of the Year 2012

Geert-Jan van Houtum

Professor Reliability, Quality en Maintenance, TU Eindhoven

Ton Huibers

Manager Technische Dienst, Nedschroef

Celeste Martens

Manager maintenance, Croonwolter&dros

Oprichter Semiotic Labs

Asset manager, Schiphol Group

Maintenance Manager of the Year 2019

Taco Mets

Technical director, Van Meeuwen Industries

Maintenance Manager of the Year 2013

Simon Jagers

Ron Wever

Johan Wolt

Maintenance manager, Nouryon MCA Delfzijl Maintenance Manager of the Year 2014

Mark Oosterveer

Programmamanager, iTanks

Tim Zaal

Consultant TZConsultancy

Bestuurslid WCM

Michel Grijpink

Learning & Development consultant, Hogeschool Utrecht

IMA G Platform.indd 17

Giel Jurgens Asset owner, Havenbedrijf Rotterdam

Peter Schokker

Maintenance manager, Koninklijke Vezet Maintenance Manager of the Year 2016

18-02-20 16:10

18 MAINTENANCE MANAGER

Na onderhouden komt ontmantelen Hoewel de technische levensduur van de Hemweg 8 kolencentrale minstens veertig jaar is, moet hij worden gesloopt. Er was al langer maatschappelijke weerstand tegen kolencentrales en in 2024 zou de Hemweg 8 zijn deuren sluiten. De Urgenda klimaatzaak versnelde dit proces nog eens en verplichtte de kolencentrale nog vóór 2020 zijn productie te staken. Maintenance manager Ruud van der Star zorgde ervoor dat de centrale tot het einde toe veilig draaide en leidt nu de ontmanteling.

David van Baarle

De geschiedenis van het terrein aan de Amsterdamse Hemwegcentrale is er een van grote pieken en dalen. De eerste kolencentrale daar was een teken van de wederopbouw en de acht schoorstenen van de centrale waren tot 1980 beeldbepalend voor het westelijk havengebied. Het terrein is meerdere malen uitgebreid met gasgestookte units en in 1994 nam eigenaar UNA daar een van de modernste poederkoolcentrales van Europa in gebruik: Hemweg 8. UNA staat overigens voor Utrecht, Noord-Holland, Amsterdam. Destijds de samenwerking tussen de provincies en gemeentes. UNA werd na de liberalisering van de energiemarkt overgenomen door Nuon en inmiddels is het Zweedse Vattenfall eigenaar van de productieassets op het Hemwegterrein. In de tussentijd is de energiewereld in een transitie geraakt naar CO2-emissievrije opwekking. Wat betreft CO2-uitstoot legt een kolencentrale het af tegen moderne gasgestookte centrales. Hoewel de poederkoolcentrale nog steeds beter presteert dan veel nog in gebruik zijnde centrales in Europa, besloot de overheid dat alle kolencentrales op den duur moeten sluiten. Projectmanager Ruud van der Star maakte een groot deel van de veranderingen

Hemweg 8 Hemweg 8 ging in 1994 in bedrijf en is één van de modernste kolengestookte centrales van Europa. De netto productiecapaciteit is 630 megawatt. Nadat de kolen zijn vergruisd tot kolenstof, worden ze de stoomketel ingeblazen, waar ze als brandstof dienen voor een vuurbal van 1200 à 1300 graden. Die hitte is nodig om hogedrukstoom te produceren. Dat gebeurt totdat er per seconde 550 kilo stoom van 540 tot 600 graden de turbine in wordt geperst onder een druk van 250 bar. De stoomketel bevat 36 low NOx-branders, die voor zowel kolen als aardgas kunnen worden gebruikt. In principe wordt er in de ketel steenkool gestookt. Het aardgas is voornamelijk nodig voor het opstarten van de installatie. Bij vollast is het kolenverbruik 225 ton per uur. In 2006 is een DeNOx-installatie, achter het ketelhuis van Hemweg 8 gebouwd. Deze installatie haalde 85 procent van de stikstofoxiden uit de rookgassen.

01 20 iMaintain

IMA J Maintenance manager.indd 18

mee. Hij begon ooit als werktuigkundige bij UNA in Utrecht, specialiseerde zich in de energieproductietechnologie en voerde diverse onderhouds- en modificatieprojecten uit. ‘De turbine is het hart van een energiecentrale en tevens de duurste asset’, zegt Van der Star. ‘Alles in een centrale is dan ook ingericht om de turbine aan het werk te houden. Dat betekent in de praktijk dat er veel redundantie zit in de centrales. Bijna iedere pomp is dubbel uitgevoerd zodat we altijd door kunnen draaien. Zo zijn we er zeker van dat we altijd stroom kunnen leveren als de klant er om vraagt. Natuurlijk is de focus van het maintenance-beleid de afgelopen jaren wel veranderd. Van het ambachtelijke breakdown-onderhoud zijn we langzaam overgegaan in lifecycle en asset management. De rol van maintenance is daarmee belangrijker geworden, omdat je met goed onderhoud kunt sturen op de laagste total cost of ownership. Desondanks blijft er een spanningsveld tussen operations en maintenance bestaan. Ook omdat je soms tegen je intuïtie in onderdelen preventief moet vervangen of juist kapot laat gaan.’

Uitdagend Van der Star heeft heel wat gas- en kolencentrales van binnen gezien, maar vindt het onderhoud aan een kolencentrale wel uitdagender. ‘Het bedrijven van een gascentrale is eerlijk gezegd relatief eenvoudig. De brandstof is homogeen, schoon en eenvoudig te transporteren en te verbranden. Kolen hebben heel specifieke eigenschappen, wat zijn weerslag heeft op de assets. Je transporteert een zware massa, die je vervolgens verpulvert en verbrandt. Bij vollast verstookt de centrale zestig kilo kolen per seconde. Dat maakt het onderhoud een stuk spannender en stelt je soms voor lastige kwesties. Zo hadden we redelijk snel na de ingebruikname van de centrale corrosieproblemen

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

18-02-20 16:12

FOTO'S: VATTENFALL

MAINTENANCE MANAGER 19

Maintenance manager Ruud van der Star staat aan het roer bij de ontmanteling van de Hemweg 8 kolencentrale.

aan de wanden van de vuurhaard van het lownox-combustiesysteem. Ondertussen een bekend fenomeen in dit soort systemen, dat te voorkomen is door andere materialen te gebruiken. Een root cause analyse (RCA) zette ons toentertijd op het spoor om de corrosie in de toekomst te voorkomen. De RCA liet zien dat veel te voorkomen was door stookmaatregelen te nemen, maar toen was de schade al geschied. We kwamen uiteindelijk met een creatieve oplossing. We besloten een inconel 625 laag aan te brengen op de aangetaste oppervlakken en vroegen de notified body, toen nog het Stoomwezen, of we die extra laag mee mochten nemen in de berekening van de sterkte van de wanddikte van de verdamperpijpen. We konden onder andere door middel van lasproeven voldoende aantonen dat we hiermee de integriteit van de installatie behielden, terwijl het ons uiteindelijk veel werk bespaarde. Anders hadden we de corrosie-aangetaste oppervlakken van de vuurhaardwanden stuk voor stuk moeten

uitsnijden en daar nieuwe panelen moeten inlassen. Onze methode was niet alleen sneller, maar leverde ook een betere installatie op. Inmiddels hebben we een risk based inspection routine opgezet en inspecteren we op gezette tijden de meest risicovolle plekken. Na de eerste vier jaar zag je nog steeds de lasrupsen zitten, wat maar aangeeft dat we het probleem bij de wortel hebben aangepakt.’

Ruud van der Star (Vattenfall): ‘Bij vollast verstookte de centrale zestig kilo kolen per seconde. Dat maakt het onderhoud een stuk spannender.’ Uit gebruik nemen Hoe enthousiast Van der Star ook vertelt over het onderhouden van de centrale, de laatste jaren stonden vooral in het teken

van het stoppen van de activiteiten. ‘De centrale is nu vijfentwintig jaar oud en heeft een technische levensduur van minstens veertig jaar. We dachten in eerste instantie dan ook nog tot 2035 door te kunnen. Nu was er al langer maatschappelijke weerstand tegen het bedrijven van kolencentrales en we wisten dat in 2024 definitief een einde zou komen aan de Hemweg 8. Maar dankzij het vonnis van de rechter over de klimaatrechtzaak die Urgenda aanspande moest de kolencentrale nog vóór 2020 zijn productie staken.’ Het asset management verschoof dan ook langzaam van het in topconditie houden van installaties naar het veilig uit gebruik nemen van de kolencentrale. ‘Onze horizon van vijftien jaar werd vijf jaar en uiteindelijk nog maar driekwart jaar’, zegt Van der Star. ‘Onze stopinterval is gebaseerd op het principe van iedere twee jaar, vier jaar vooruit kijken. Na twee jaar houden we een kleine stop en inspecteren we alles om twee jaar later de preventieve

iMaintain 20

IMA J Maintenance manager.indd 19

18-02-20 16:12

iMaintain

geeft nog meer waarde voor uw geld Meer nieuws dan ooit • • • • • • •

Actuele berichtgeving over de gehele onderhoudssector Alle productinnovaties overzichtelijk bij elkaar Volledig evenementenoverzicht Online catalogi met producten en diensten Multimediale bedrijfspresentaties Tweewekelijkse nieuwsbrief Volg de status van nieuwe projecten en uitbreidingen in de projectendatabase

iMaintain-abonnees krijgen meer • De nieuwste iMaintain staat een week voor verschijnen online • Abonnees krijgen toegang tot alle eerder verschenen artikelen • U kunt naar aanleiding van uw abonnement ook besluiten om bedrijfslid van het iMaintain platform te worden. Hierbij krijgt u onder andere voor twee personen toegang tot het jaarcongres iMaintain. Meer weten? Kijk op www.imaintain.info/bedrijfslidmaatschap

Ga direct naar imaintain.info/abonneren en blijf iedereen voor

ADVERTENTIE-INDEX

IMA_half_liggend.indd 1

13-12-17 12:44

Abonnees ............................................................................................ 20

KNGF ..................................................................................................... 4

Applus RTD ............................................................................................ 4

Mainnovation ....................................................................................... 36

AST Expo ............................................................................................. 14

SAB Detachering.................................................................................... 4

Deltavisie congres: 11 juni 2020 ......................................................... 24

Stork Technical Services Holding .......................................................... 28

Endress + Hauser ................................................................................ 35

Webfleet Solutions ................................................................................. 2

Human Industries................................................................................. 20

TURBOMACINERY SERVICES Puntegaalstraat 85 3024 EB Rotterdam

De industrie specialisten in ondersteuning bij onderhoud en revisie van Turbomachinery. De flexibele schil van uw onderhoudsorganisatie. Field Service Engineers | Rotating Technicians | Werkvoorbereiders | Projectleiders | E&I Specialisten | Reliability Engineers

010-3510012 info@humanindustries.nl www.humanindustries.nl

IMA Advertenties.indd 20

18-02-20 16:44

MAINTENANCE MANAGER 21

revisies door te voeren in een grote stop. We zouden in 2022 weer zo’n grote stop hebben, maar we wisten al dat we die datum niet meer zouden halen. En dus ga je bij elkaar zitten en nadenken over waarom je bepaalde dingen doet. Sommige taken hebben we geschrapt en sommige rustig afgebouwd. Uiteindelijk moet je tot aan het einde veilig kunnen werken. Dus vroegen we ons bij iedere verstoring af: tast het de betrouwbaarheid of de beschikbaarheid aan? En kunnen we nog steeds veilig werken?’

Ontmanteling Van der Star staat nu aan het roer bij de ontmanteling van de centrale. Hij had al ervaring met het afbreken van de gascentrale Hemweg 7, die in 2011 is vervangen door een nieuwe STEG-centrale. ‘Mijn eerste prioriteit is om de decommissioning in ieder geval zonder ongevallen te laten verlopen. Het is bij Hemweg 7 gelukt de verbandtrommel dicht te houden, dus daar ligt opnieuw mijn prioriteit.’ De Vattenfall-medewerkers zullen de centrale niet zelf slopen, dat wordt Europees aanbesteed. Maar Van der Star en zijn team zijn wel bezig met de voorbereidingen. ‘Momenteel zijn we de diverse systemen aan het schoonmaken. Als de slopers straks aan het werk gaan, moeten er geen vliegas, bodemas, gips of andere restproducten meer in het systeem zitten. Momenteel halen ze nog gips uit het rookgasontzwaveling-systeem.’

‘Mijn prioriteit is om de decommissioning zonder ongevallen te laten verlopen.’ Ook bij de aanbesteding staat veiligheid op de eerste plek. Van der Star: ‘We beoordelen de aanbiedende sloopbedrijven niet alleen op hun ‘lost time incident’ score, maar ook op hun communicatievaardigheden We blijven gedurende de sloop in dialoog met het sloopbedrijf en moeten instemming geven op de sloopplannen. Dan wil je wel in het Nederlands kunnen communiceren.’ Het tweede criterium waarop Van der Star de sloopklus toekent, is duurzaamheid. Uiteraard moeten ook de kosten binnen de perken blijven. De vraag of er

nog assets worden hergebruikt, moet Van der Star weifelend ontkennen. ‘De sloper heeft voor de afbraak van Hemweg 7 nog kijkdagen georganiseerd. We hadden pompen en andere componenten die best ergens anders nog hun werk zouden kunnen doen. Helaas was de opkomst nul en kon de sloper alleen maar de oud ijzer prijs terugkrijgen. Ook voor Hemweg 8 geldt dat we spullen hebben die niet zo heel oud, nog in goede conditie zijn, maar het verwachte animo ervoor is niet heel groot. Bovendien ontmantelen we een kolencentrale niet om hem elders ter wereld opnieuw opgebouwd te zien. Dat past niet binnen onze ambitie om een fossielvrij leven mogelijk te maken binnen één generatie. We krijgen wel verzoeken van verzamelaars van typeplaatjes van stoomsystemen, en een stoomgemaal wil bepaalde onderdelen hergebruiken. En we kijken nog of we met een mbo-school in Delfzijl onze oefentafels kunnen inrichten voor onder andere het vak meet- en

regeltechniek. De leerlingen zouden bijvoorbeeld kunnen oefenen met het monteren van flenzen.’

Energiehub Hoewel Van der Star al eerder te kennen heeft gegeven het zonde te vinden om een mooi onderhouden en goed werkende installatie af te breken, heeft hij er nu wel vrede mee. ‘Ik ben inmiddels opa en ook mijn kleinkinderen willen een leefbare wereld. Het is de bedoeling dat we medio 2024 een leeg grasveld opleveren. Dan moet het terrein worden vrijgegeven voor een nieuwe duurzame energiehub. Vattenfall heeft plannen voor elektrolyzers voor waterstofproductie, synthesebrandstoffen en elektrische stadsverwarming. Met warmtepompen en warmtebuffers kunnen we de Amsterdammers betrouwbaar duurzame warmte leveren. Bovendien zitten we op de ideale plek om luchthaven Schiphol van synthetische kerosine te voorzien.’ ■

iMaintain 20

IMA J Maintenance manager.indd 21

18-02-20 16:24

22 ASSET MANAGEMENT

Socar brengt risico, performance en kosten in balans Socar, het staatsoliebedrijf van Azerbeidzjan, heeft in samenwerking met Stork een asset performance management systeem geïmplementeerd in haar bestaande petrochemische fabrieken en nieuwe greenfield raffinaderij in Turkije. Het bedrijf wil van een onderhoudsorganisatie veranderen in een asset management organisatie.

Dagmar Aarts

Het invoeren van de asset performance management systemen (APM) in de raffinaderij (STAR Refinery genaamd) en de petrochemische fabrieken (Petkim genaamd) zijn eigenlijk twee verschillende opdrachten voor Stork. Ze hebben namelijk allebei andere prioriteiten. De petrochemische Petkim-fabrieken staan er al een aantal jaar, maar de STAR-raffinaderij is pas in het laatste kwartaal van 2018 opgeleverd. De opzet is wel om beide dezelfde methodieken aan te leren, omdat de STAR-raffinaderij en Petkim in de toekomst misschien worden geïntegreerd. Bij Petkim wordt het APM overigens eerst in een pilot unit ingevoerd. Hier kunnen de medewerkers dan ervaring opdoen voordat ze het zelf in andere fabrieken gaan inzetten. In juli 2018 begon de uitrol van het implementatieplan. ‘Dat hebben we samen opgesteld met de projectmanager van Petkim en STAR Refinery, zodat we precies de verwachtingen van elkaar wisten’, legt Roland Dols, asset management consultant van Stork, uit. ‘Voor ons is het belangrijk om echt een partnerschap op te bouwen met Petkim en STAR Refinery medewerkers. We willen niet alleen een

Cultuur Bij het project werkten veel verschillende culturen samen. Nederlanders, Turken, Azerbeidzjanen en nog een heleboel andere nationaliteiten kwamen hier samen. En dat gaat niet altijd vanzelf. Stork had daarom de hulp ingeschakeld van het Tropeninstituut in Amsterdam. Dols: ‘Onze manieren van onderwijzen verschillen. Medewerkers van Petkim en STAR Refinery die wij lesgaven, verwachtten dat wij veel bleven voordoen, terwijl het top management en wij juist wilden proberen heel snel zelfredzaamheid te bereiken. Vraag niet meteen om hulp als je vastloopt, maar kijk eerst weer in je boek en vraag dan pas om hulp. Dan helpen wij je een stapje vooruit. Als wij het blijven voordoen, is de kans klein dat ze het straks zelf kunnen als wij weg zijn. Degenen die wij onderwijzen, moeten voorop lopen om de methodieken straks aan anderen in de organisatie uit te leggen.’ Van het Tropeninstituut kreeg Stork het advies de dialoog aan te gaan en ook een stuk mee te bewegen met de klanten.

01 20 iMaintain

IMA P Socar.indd 22

voorbijganger zijn die een softwarepakket en bepaalde methodieken aanleert. We willen duidelijk maken waarom asset management moet worden toegepast en motiveren waarom het een meerwaarde heeft. Opdat de organisatie het APM straks zelfstandig verder kan uitbreiden binnen de andere fabrieken.’ Om dat te bereiken, is het project opgedeeld in drie fases. In de eerste worden de medewerkers van Petkim en STAR Refinery onderwezen in de asset management methodieken. In de tweede fase zal de organisatie deze zelf toepassen, waarbij de medewerkers worden gecoacht door Stork. In de laatste fase doen de medewerkers in Turkije alles zelf en komt Stork auditeren. Dols: ‘Met deze aanpak kunnen we borgen dat de organisatie het uiteindelijk zelfstandig kan doen. Wat we hebben opgesteld vanuit eerdere assessments is ook gerelateerd aan ISO 55000, waardoor de bedrijven straks zijn voorbereid om het asset management certificaat te kunnen bemachtigen.’

Asset performance management systeem Wat wordt er eigenlijk gedaan bij het implementeren van een asset performance management systeem? Heel populair gezegd wordt gekeken waar een bedrijf over vijf tot tien jaar wil staan. Er wordt een risicomatrix gemaakt, gekeken naar faalgedrag en welke inspectie- en onderhoudsprogramma’s daartegenover moeten worden gezet. Daar komt een asset management strategie uit die aangeeft welke onderhouds- en inspectieplannen je moet uitvoeren om de risico’s beheersbaar te houden. Je wilt zo ongevallen en ongewenste stops voorkomen. ‘APM is de balans tussen risico, performance en kosten’, legt Dols uit. ‘Je moet proberen dat in balans te houden. Je kan alle risico’s wegnemen of de performance optimaal maken, maar dan heb je heel hoge kosten.’

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

18-02-20 16:14

FOTO: SOCAR

ASSET MANAGEMENT 23

De petrochemische fabrieken (Petkim) van Socar in Turkije.

Hiervoor is niet alleen de onderhouds- en inspectie-organisatie nodig, maar onder andere ook HR, de productie- en planningsafdeling. Dols: ‘Je wilt dat iedereen betrokken is bij het APM. De asset management strategie moet straks efficiënt worden uitgevoerd aan het ijzer. Dan heb je ook de productiemanager nodig die begrijpt dat een stilstand nodig is om te zorgen dat de beschikbaarheid en betrouwbaarheid buiten die stilstand is gewaarborgd. Medewerkers die de producten verkopen, moeten rekening houden met een stop of inspectie zodat ze weten wanneer ze misschien minder kunnen verkopen. En HR moet weten wanneer ze extra personeel in moet zetten om daarnaast te ondersteunen in het doorontwikkelen en borgen van de opgedane kennis vanuit een APM-competentiematrix.’

Verandering Bij STAR Refinery en Petkim was er wel een inspectie- en onderhoudsplan, maar het was niet gefundeerd op een asset management methodiek. Volgens Petkim reliability supervisor Ali Bahcivan worden met de benadering vanuit asset management enerzijds alle onderhoudsplannen geoptimaliseerd door bij elke stap effi-

ciëntie en effectiviteitsverbeteringen te bereiken. Aan de andere kant is er een gedragsverandering gewenst voor toepassing van de gewijzigde aanpak. Er zijn immers medewerkers die al lange tijd met dezelfde routine bij het bedrijf werken.

Ali Bahcivan (Socar): ‘We zorgen ervoor dat onze fabrieken duurzaam en betrouwbaar opereren.’ Onderhoudsmedewerkers waren overigens wel gemotiveerd om de verandering in te zetten, maar het was soms moeilijk om ook de andere afdelingen uitgelegd te krijgen wat de meerwaarde van asset management is. Bahcivan: ‘We hebben aan iedereen uitgelegd waarom dit belangrijk is. Als we dit doen, zorgen we ervoor dat onze fabrieken duurzaam en betrouwbaar opereren, rekening houdend met kosten, risico’s en performance. Het was soms wel lastig om de tijd te vinden om de workshops te doen omdat de productie gewoon doorgaat, maar het is gelukt. We zijn ervan overtuigd dat wij dit straks met

eigen mensen verder kunnen uitrollen, met support van ons top management.’

Ervaring Ook bij STAR Refinery is die overtuiging er. Maar ook daar was het lastig om tijd te vinden, vertelt integrity and reliability director Can Akyuz. ‘We waren in de commissioning fase van onze raffinaderij toen we dit project startten. Iedereen had het druk. We probeerden de workshops zo goed mogelijk te volgen. Maar omdat het een nieuwe operatie was, hadden we af en toe wat problemen die we moesten oplossen. We werkten hard en moesten wat workshops overslaan, maar die hebben we later kunnen compenseren.’ Gelukkig hadden veel leden van het team al ervaring met asset management uit vorige werkkringen. Akyuz: ‘Ze hebben hier al ideeën over. Tijdens het bouwen van onze raffinaderij besloten we dan ook dat asset management een must is om onze reliability te vergroten en op de meest optimale manier te werken.’ STAR Refinery ziet de implementatie van het asset performance management systeem dan ook niet als een eenmalig project. ‘We moeten dit continueren en blijven doorontwikkelen.’ zegt Akyuz. ■

iMaintain 20

IMA P Socar.indd 23

18-02-20 16:14

DELTAVISIE 2020

SCH

N RIJF

U IN

INNOVATIEKRACHT | SPIJKENISSE | 11 juni

OPEN DE POORT Industrie en samenleving worden vaak gezien als twee aparte werelden met daartussen een hek. Dat terwijl ze juist niet zonder elkaar kunnen om de grote uitdagingen op het gebied van klimaat, veiligheid en economische ontwikkeling aan te pakken. Zo heeft de industrie betrokken en goed opgeleide mensen nodig om te werken aan de energie- en grondstoffentransitie. De industrie wil iedere dag samen met andere partners innovatieve oplossingen ontwikkelen, zoals nieuwe medicijnen, lichtere autoâ&#x20AC;&#x2122;s en betere isolatie.

Daarom is het van groot belang om in contact met elkaar te blijven, met elkaar te discussiĂŤren, elkaar te inspireren en ook samen nieuwe richtingen uit te zetten. Deltavisie 2020 zet daarom op 11 juni de poort tussen samenleving en industrie wagenwijd open. Denk en debatteer je met ons mee?

Founding partners:

2020 2020

Partners:

www.deltavisie2020.nl IMA Advertenties.indd 24

18-02-20 16:44

VEILIGHEID 25

Veiligheid in industrie gebaat bij digitalisering Volgens de nieuwe voorzitter van Veiligheid Voorop, Jurgen Hoekstra, is veiligheid gebaat bij eenvoud. Shortcuts ontstaan volgens hem niet voor niets. ‘We moeten vooral ook kijken hoe we het simpeler kunnen maken. Praktischer. Laat ze daar ook over meedenken. Zorgen dat de praktijk eenvoudiger wordt.’

Regels zijn volgens Hoekstra – managing director van BASF Benelux – belangrijk, maar vooral als basis. ‘Als we afspreken dat we niet harder dan honderd kilometer per uur mogen rijden, dan zal dat eerst een tijdje moeten worden gecontroleerd. Maar uiteindelijk is het de bedoeling dat we de politieagent niet nodig hebben. Dat geldt ook in de industrie.’

Wim Raaijen

Normaal Tegelijkertijd moet de industrie eerlijk zijn over de risico’s. ‘Alles brengt risico’s met zich mee, ook als je bijvoorbeeld in de auto stapt. Nul risico bestaat gewoon niet. Bij veiligheid draait het niet om kpi’s. Borden bij de ingang met “al tien jaar geen ongeluk” kunnen bijvoorbeeld erg verhullend zijn. Het moet niet om cijfers, maar om mensen gaan. Mensen die ook familie hebben en elke avond veilig thuis willen komen. Veilig werken moet normaal zijn. En samen moeten we er voor zorgen dat we steeds veiliger gaan werken.’ Communicatie en uitwisseling van kennis is daar heel belangrijk bij, stelt hij. ‘Mensen op de werkvloer hebben zelf al vaak veel goede ideeën voor verbetering. Ze

zijn betrokken en willen ook een positieve impact hebben. Je moet ze daar voor waarderen. Onlangs heb ik uitgebreid gesproken met twee operators, over wat zij als mogelijke shortcuts zien in hun werkomgeving. Ze noemden er veel. Een voorbeeld is dat voor bepaalde reparaties een trap nodig is. Maar die hangt op een andere plek in de fabriek. Dan is het heel verleidelijk om even snel ergens bovenop te staan. Dan kan alles op papier goed afgedekt zijn, maar in de praktijk werkt het soms toch anders.’

Verbinding opzoeken De oplossing is volgens Hoekstra dan niet meteen de papieren regels erbij te halen. Shortcuts ontstaan niet voor niets. ‘We moeten vooral kijken hoe we het simpeler kunnen maken. Praktischer. Laat ze daar ook over meedenken. Zorgen dat de praktijk eenvoudiger wordt.’ Op dat vlak heeft Hoekstra veel vertrouwen in digitalisering. ‘Veel handelingen kun je automatiseren, waaronder inspecties. Voor operators blijven dan veel minder zaken over waar ze op moeten letten. Dat maakt het werk overzichtelijker en meteen ook veiliger. En waarom ook niet? De technologie is er al.’

Brede basis

FOTO: WIM RAAIJEN

Als voorzitter van Veiligheid Voorop wil hij daarom ook aandacht geven aan de menselijke kant. De verbinding opzoeken en vooral veel nadruk op het delen van kennis. ‘Er is enorme kennis beschikbaar, maar we moeten vooral een manier vinden om kennis en ervaringen goed onderling te verdelen in de industrie.’ Aan het commitment zou het in ieder geval niet moeten liggen. Aan Veiligheid Voorop zijn maar liefst achttien industriële brancheorganisaties verbonden. In totaal vierhonderd BRZO-bedrijven, waarvan driehonderd uit de chemie. Een brede basis dus. ■

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

IMA S Interview Jurgen Hoekstra.indd 25

iMaintain 20

18-02-20 16:14

26 PROJECT

Eerste total plant shutdown bij AVR Voor het eerst sinds de ingebruikname is in september 2019 de hele plant van afvalenergiebedrijf AVR in Rozenburg stilgelegd. Groot preventief onderhoud aan de gedeelde systemen maakte dat noodzakelijk. Met een logo gaf het bedrijf zelfs een gezicht aan deze unieke operatie.

Ongeveer twintig zelfstandig functionerende lijnsystemen bij AVR hebben vier gemeenschappelijke delers oftewel gedeelde systemen: koelwater, stoom, elektriciteit en automatisering. De lijnsystemen zijn individueel af te schakelen, zodat jaarlijks gepland onderhoud kan plaatsvinden. Bij de gedeelde systemen ligt dat totaal anders, die zijn sinds 1968 zonder onderbrekingen 24/7 in bedrijf geweest.

Broer de Boer

Tijdelijke opslag

Feiten en cijfers Aantal manuren tijdens de TPSperiode: 128.000. Gemiddeld achthonderd medewerkers op het terrein. De hier ondergenoemde lijninstallaties werden ‘schoon’ en volgens het LOTO-principe (Lock Out Tag Out) buiten bedrijf gesteld: • Zeven verbrandingsinstallaties • Vier vortex waterovens • Drie turbines • Twee biomassacentrales • Kunststof- en huisvuilscheidingsinstallaties. Met LOTO werd voorkomen dat er zich iets onverwachts kon afspelen in de gedeelde systemen. Voor de megaklus aan de gedeelde systemen is een speciaal logo ontworpen.

01 20 iMaintain

IMA O Project AVR.indd 26

Eén lijnsysteem afkoppelen, bijvoorbeeld een verbrandingslijn, heeft veel impact op het bedrijfsproces bij AVR. Maar allemaal tegelijk? Dat maakt het allereerst nodig om tijdelijk de constante aanvoer van te verwerken huishoudelijke en industriële reststromen op te slaan. Ook moeten klanten die warmte of stoom afnemen, worden geïnformeerd. En na de herstart breekt eveneens een zeer drukke tijd aan. Total Plant Shutdown (TPS)-manager Bas Nauts: ‘We moesten naast de reguliere reststromen ook de reststromen verwerken, die we onder meer tijdelijk hadden opgeslagen in drijvende Euro-barges en in gehuurde tanks. De essentie bij deze TPS lag evenwel bij de gedeelde systemen, waaraan we groot onderhoud uitvoerden: de koelwater- en stoomvoorzieningen en de elektriciteit en informatica.’

Analyses De voorbereiding van de shutdown startte drie jaar eerder dan het uur ‘nul’ in week 38 in 2019. De ploeg van tien medewerkers moest het hierbij zonder uitgebreide onderhoudshistorie of documentatie over de gedeelde systemen stellen. TPSmanager Bas Nauts stapte twee jaar voor de shutdown in. ‘Voor de duidelijkheid: voor de lijnsystemen is wel informatie beschikbaar via het Ultimo-pakket. Tijdens de voorbereidingsfase van de TPS hebben we vele ‘if-then’-scenario’s geschreven. Het was immers onbekend welke gebruiks-

schade we gingen aantreffen in de gedeelde systemen. Van tevoren hebben we nagedacht wat we konden verwachten en wat de te ondernemen acties moesten zijn onder die omstandigheden. We zorgden dat we de te vervangen onderdelen, soms met levertijden van meer dan veertig weken, op voorraad hadden. Eigenlijk waren de koelwatergoten aanvankelijk een grote zorg, hier stroomt namelijk elk uur 25.000 kuub water door. Het vormt de hartslag van ons bedrijf. Het koelwater stroomt zowel door tot twee meter diepe betonnen goten als door stalen pijpen met een diameter van 180 centimeter. In betonnen gootdelen konden we van te voren alleen boven de waterlijn kernboringen maken om alvast daar de betonkwaliteit en de wapening te beoordelen.’ De eerste stap na de totale, gefaseerde shutdown en inzekerheidsstelling van de installatie was de reiniging van het koelwatersysteem. Biofouling bleek hier vrijwel nihil dankzij een temperatuurverschil van twee graden Celsius en een hoge stroomsnelheid. Voor de schoonmaak, deels met robots en deels met hogedrukreinigers, schakelde AVR het bedrijf Solid Services in. Specialisten van dit bedrijf gaven advies over het schoonmaken van de circa twee kilometer betongoten en stalen buizen met diameters tot 190 centimeter. Soms kreeg AVR zelfs het advies om op sommige plekken de aangekoekte verontreiniging te laten zitten. Nauts: ‘Op enkele cruciale plekken was de stalen wapening in het beton zichtbaar. Het algemene beeld was niet schokkend en de beschadigingen waren goed te repareren. Dat gold ook voor de deels blanke en de deels berubberde stalen koelwaterbuizen. We hebben analyses gemaakt van de druksterkte, de dikte en carbonisatiegraad van het beton en kunnen rustig concluderen dat het gedeelde koelwatersysteem nog zeker tien jaar mee kan.’

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

18-02-20 16:15

FOTO: TIJMEN KIELEN

PROJECT 27

Veiligheid en taal Gemiddeld werkten er continu circa 800 mensen aan de grote klus, grotendeels afkomstig van ongeveer 60 contractors. Vanuit het personeel van AVR, ongeveer 350 medewerkers die in vijfploegendienst werken, werden zogenoemde areamanagers aangesteld. Nauts: ‘In grote lijnen droegen zij de verantwoording over de veiligheid en het voortgangsproces, met dagelijkse reportages. Dat gebeurde overigens op twee niveaus met construction- en areamanagers en daarnaast op papier tussen de contractors en het TPSmanagement. In de samenwerking met de contractors hebben we ook een Quality Assurance en Quality Control (QA/QC-) systeem geïmplementeerd. AVR controleerde de uitgevoerde werkzaamheden en gaf ze daarna pas vrij.’ Voor het personeelsverblijf van de enorme hoeveelheid onderhoudspersoneel heeft de facilitair manager aparte voor zieningen gebouwd op het terrein en de parkeerplaats, compleet met douches. Het toegangs- en parkeerbeleid ging op de schop. Het personeel van alle betrokken contrators onderging voor de eerste betreding een verplichte veilig heidsinstructie via een online portal.

Die werd in meerdere talen aan meer dan 2.000 onderhoudsspecialisten gegeven. Nauts: ‘De afspraak was dat de voorman van elke werkploeg minimaal Engels of Nederlands moest beheersen. En het ad hoc aanpassen van steigers door personeel was dus echt een ‘no go’. Aanpassingen om toch bij een lastige klep te kunnen komen, waren voorbehouden aan een team ingehuurde steigerspecialisten. Een belangrijke doelstelling was Goal Zero: geen ongevalsincidenten in de Categorie B tijdens de stop. Daarin zijn we geslaagd.’

Bas Nauts (AVR): ‘We hopen in de gedeelde systemen wat koelwater en stoom betreft weer vijftig jaar continu in bedrijf te blijven.’

doen, terwijl ze nooit defect zijn geweest. We hebben ze door exact dezelfde nieuwe kleppen vervangen, bewust zonder aanpassingen door te voeren. Uitgangspunt was verder het aanbrengen van identieke of betere verbindingen, via een speciaal flensprotocol: getorqed, lekvrij en geborgd.’ Hij laat een voorbeeld zien van een grote klep die het bijna vijftig jaar volhield. Moeilijkheid bij de vervanging was dat sommige machinebouwers van onderdelen allang niet meer bestonden. Ook moesten machinebouwers specifiek voor AVR tijdelijk hun productielijn aanpassen. ‘Dat resulteerde soms in lange levertijden, die we van tevoren al hadden ingeschat’, meldt Nauts. ‘De kwaliteit van het gebruikte materiaal hebben we laten controleren. Door exact dezelfde onderdelen en materialen te gebruiken, hopen we in de gedeelde systemen wat koelwater en stoom betreft weer vijftig jaar continu in bedrijf te blijven.’

Lange levertijden Nauts vertelt dat er tijdens deze TPS circa vierhonderd kleine en grote kleppen zijn vervangen in de stoom- en (koel) watersystemen, met enorme diameters: ‘Het is uniek om hieraan onderhoud te

Flexibiliteit Ook de E&I van de gedeelde systemen is voor het eerst na bijna vijftig jaar functioneren onder handen genomen. Nauts haast zich nogmaals te vertellen dat de

iMaintain 20

IMA O Project AVR.indd 27

18-02-20 16:15

YOUR PARTNER IN ASSET MANAGEMENT DE INDUSTRIE STAAT VOOR GROTE UITDAGINGEN. BEDRIJVEN MOETEN DE PRESTATIES VAN HUN ASSETS MAXIMALISEREN TEGEN MINIMALE KOSTEN EN DE INTEGRITEIT GEDURENDE DE TOTALE LEVENSDUUR VAN INSTALLATIES VERZEKEREN. Stork Asset Management Technology biedt hiervoor bewezen kennis en ervaring, en helpt klanten bij het inrichten en verbeteren van Asset Management en datagedreven onderhoud. Naast een strategische visie biedt Stork ook de capaciteit en expertise om die visie te implementeren en te realiseren.

IMA Advertenties.indd 28

18-02-20 16:44

lijninstallaties qua software en elektriciteit up-to-date zijn en er uitstekend grip is op het planbare onderhoud. ‘Echter, de gedeelde systemen werkten nog altijd met de originele software van Siemens. Verdeelkasten en vermogens- en lastschakelaars zijn vervangen door honderden nieuwe exemplaren. Trafo’s zijn voorzien van nieuwe olie en we hebben nieuwe PLC’s geïnstalleerd.’ Ook hier viel de goede toestand van de installatie op: bijvoorbeeld qua isolatie van de elektriciteitskabels en de schakelkasten in de soms vrij corrosieve omgevingen. Het hele elektriciteit- en informatiesysteem is geactualiseerd. Het laatste uiteraard voornamelijk vanwege de aansturing en controle van de vele schakelaars, sensoren en kleppen. De E&I-voorzieningen bedienen ze bij AVR nu vanuit een vernieuwde regelkamer, die tijdens de TPS zonder functie was. Nauts: ‘Tijdens de shutdown hebben we diverse persluchtsystemen ingehuurd. Met circa twintig aggregaten hebben we de stroomvoorziening verzorgd, want onze eigen elektriciteitsvoorziening stond stil. Die vernieuwde regelkamer is nog wel iets bijzonders. AVR produceert zowel stoom, warm water als stroom. De stoom gaat onder meer naar bedrijven als Tronox, heet water vindt zijn weg naar de stadsverwarming. Als bedrijf wekken we zelf elektriciteit op voor de bedrijfsprocessen, maar net als de utilities, stoom en warm water kan onze energiedesk dit vanuit de regelkamer naar behoefte en op basis van productie aan de externe netwerken leveren. We zijn hierin dus zeer flexibel.’

Reinigen van de koelwatergoot.

op bedrijfstemperatuur gebracht. Na verwijdering van alle locks en het gefaseerd vrijgeven van de installatie is de verbranding van alle zeven lijnen gefaseerd weer opgestart.’ Hierbij tekent Nauts aan dat in deze shutdown naast de gedeelde systemen ook vier van de zeven verbrandingslijnen, de biomassacentrale en de nascheidingsinstallatie onderhoud kregen. ‘Alle lijninstallaties aanpakken lukte helaas niet qua begeleiding door eigen personeel en beschikbaarheid van contractors. We werken er jaarrond natuurlijk altijd aan om de total running time van de installaties zo hoog mogelijk te houden.’

Beschikbaarheid Hoe start je zo’n volledig koude plant weer op? Normaliter zorgen de zeven verbrandingsinstallaties uiteindelijk voor warmte, stoom en elektriciteit. Nauts: ‘Bij onze installatie is warmte in de vorm van stoom essentieel. Dit is nodig om de turbines voor stroomvoorziening opnieuw te starten. Ook hebben we stoom nodig om onze rookgasreinigingen op te starten. Die zorgen ervoor dat we meteen onder de emissieniveaus van schadelijke stoffen blijven, zodra het verbrandingsproces op gang komt. Koelwater vormt het bloed, maar een immense warmtewisselaar vormt het hart van de locatie. Deze hebben we ditmaal met behulp van fossiele brandstoffen in bijna twee werkdagen

FOTO: AVR

PROJECT 29

‘Het tijdrovende maken van ‘if-then’-scenario’s heeft zeker bijgedragen aan het succes.’

Documenteren Zowel de hele operatie van het groot onderhoud als de heropstart verliep binnen het tijdschema. Hoewel er veertien volledige dagen gepland stonden voor de TPS, was AVR op dag twaalf alweer volledig in bedrijf. De ervaren Bas Nauts kijkt tevreden terug op deze unieke klus: ‘Vaak gaat het bij shutdowns mis door

een slechte planning, dat je te veel wilt doen of door gebrekkige communicatie. Wij hebben het hele plan van A tot Z met de betrokkenen in meerdere sessie doorgesproken. Het tijdrovende maken van ‘if-then’-scenario’s heeft zeker bijgedragen aan het succes.’ Ging alles dan probleemloos? Nauts bekent: ‘Bijna! Bij de opstart ging er iets niet vlekkeloos. We verwijderden alle locks en hebben gefaseerd alle onderdelen in het productieproces weer vrijgegeven. Daarna kon de verbranding in de lijnsystemen starten. Maar daar haperde het even. Dat had alles te maken met nieuwe PLC’s. Die moeten worden gevoed met gegevens uit de verbrandingsinstallaties: een stilstaande, koude installatie doet dat niet vanzelf. De veiligstelling van de gegevens van de ‘oude’ PLC’s bleek dus opeens heel belangrijk. Die gegevens konden we gemakkelijk alsnog inladen. Verder verliep het groot onderhoud en de heropstart volgens de planning.’ Nauts berekende dat met de TPS ruim 128.000 arbeidsuren gemoeid waren. Hij hoopt in zijn carrière de uitdaging van een stop zonder volledige onderhoudsgeschiedenis niet weer mee te maken. Daarom is hij samen met het onderhoudsteam druk bezig om de gedeelde systemen en alle nieuwe onderdelen gedegen te documenteren. En daarna? Dan wacht de volgende klus alweer. ■

iMaintain 20

IMA O Project AVR.indd 29

18-02-20 16:26

30 ONDERHOUDSPROJECTEN DEFENSIE Wie: Koninkijke Luchtmacht Waar: Gilze-Rijen Wanneer: 2021 - 2022 Wat: moderniseren Apache-vloot

In totaal worden 28 Apache-gevechtshelikopters van de Koninklijke Luchtmacht herbouwd en gereviseerd. De AH-64D-helikopters worden voorzien van nieuwe rompen, transmissies en rotorbladen. Daarnaast wordt het vermogen van de motoren vergroot.

INFRA Wie: Gemeente Amsterdam Wat: programma Aanpak Wegtunnels Waar: Amsterdam Wanneer: 2019 - 2025

De gemeente Amsterdam gaat binnen het programma Aanpak Wegtunnels Amsterdam drie tunnels en de Verkeerscentrale aanpakken. De Piet Heintunnel moet worden aangepakt om te voldoen aan nieuwe wetgeving. De renovatie begint in het voorjaar van 2021 en duurt naar verwachting tot de zomer van 2022. Daarnaast worden in de Amsterdam Arenatunnel de technische installaties verbeterd en in de Michiel de Ruijtertunnel de brandbestendigheid van het beton.

Wie: NS Wat: modernisering 81 dubbeldekkers Waar: Haarlem Wanneer: tot met 2020

NS moderniseert tussen 2016 en 2020 81 dubbeldekkers. Er komen elk jaar ongeveer twintig nieuwe treinen op het spoor die weer jaren meekunnen.

Wie: NS Wat: modernisering 45 dubbeldekkers Waar: Haarlem Wanneer: vanaf 2020

De modernisering van 45 dubbeldekkers gaat om 242 rijtuigen met 24.500 zitplaatsen. De ombouw van het eerste treinstel is eind 2020 gereed. Na een testperiode met deze trein begint in de loop van 2021 de serieproductie en gaan ze het spoor op. Deze dubbeldekkers kunnen dan weer zoâ&#x20AC;&#x2122;n twintig jaar mee. Lees meer over dit project in iMaintain 2, 2019.

Wie: Port of Den Helder Wat: renovatie Zeedoksluis Waar: Den Helder Wanneer: tot en met maart 2021

Port of Den Helder heeft BAM Infra opdracht gegeven de Zeedoksluis in Den Helder te renoveren. Het is de eerste grondige renovatie sinds de bouw van het dok in 1974. De sluis wordt voorzien van nieuwe elektrotechnische bedienings- en besturingsinstallaties. Verder worden de bewegingswerken van de sluisdeuren vervangen en krijgt het schilderwerk een opfrisbeurt.

Wie: ProRail Wat: onderhoud emplacement Kijfhoek Waar: Barendrecht / Zwijndrecht Wanneer: tot en met 2023

Met 50 hectare, 43 verdeelsporen, 14 aankomstsporen en 12 opstelsporen is Kijfhoek het grootste emplacement van Nederland. Kijfhoek is meer dan veertig jaar oud en toe aan grootschalig onderhoud. In 2021 tot en met 2023 wordt het heuvelsysteem vernieuwd, en er worden sporen en wissels vervangen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: groot onderhoud A4, A8, A10 Waar: Noord-Holland Wanneer: in 2019 en 2020

Rijkswaterstaat laat groot onderhoud uitvoeren aan rijkswegen A4, A8 en A10 in Noord-Holland. De werkzaamheden bestaan voornamelijk uit het vernieuwen van in totaal zeventig kilometer asfalt. Daarnaast vindt er op verschillende plaatsen onderhoud of vervanging plaats aan voegovergangen van bruggen en viaducten.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie Waalbrug Waar: Nijmegen Wanneer: in 2019 en 2020

De renovatie van de Waalbrug omvat het vervangen van het betondek, onderhouden schilderwerkzaamheden, herstel en versterking van de staalconstructie, een nieuwe brugindeling en onderhoud aan de verlichting en leuningen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: groot onderhoud aan de N200 Waar: Amsterdam Wanneer: in 2019 en 2020

De N200 tussen Amsterdam A10 West en Halfweg is toe aan groot onderhoud en krijgt gedeeltelijk een nieuwe weginrichting. Het project omvat een dijkophoging, vervanging van drinkwatertransportleidingen en het vernieuwen van boezembruggen en een duiker.

Mist u een project? Mail het naar redactie@industrielinqs.nl 01 20 iMaintain

IMA R Onderhoudsprojecten.indd 30

18-02-20 16:18

ONDERHOUDSPROJECTEN 31

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie Wantijbrug Waar: Dordrecht Wanneer: in 2020

De opdracht voor de renovatie van de Wantijbrug is gegund aan Volkerbrug, een combinatie van Vialis, Volker Rail Nederland en Volker Staal en Funderingen. Volkerbrug gaat onder andere de twee vallen, het beweegbare deel, van de brug vervangen. Het industriĂŤle automatiseringsdeel van de renovatie is aan Siemens gegund.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: versterking Houtribdijk Waar: IJsselmeer Wanneer: 2019 - 2020

De Houtribdijk, de dam tussen het IJsselmeer en het Markermeer, of tussen Lelystad en Enkhuizen, voldoet niet meer aan de veiligheidsnorm van de Waterwet en wordt daarom over 25 kilometer met zand en steen versterkt. Na de versterking is de dijk bestand tegen stormen die gemiddeld eens in de tienduizend jaar voorkomen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie stuw Nederrijn en Lek Waar: Hagestein, Amerongen en Driel Wanneer: tot en met 2021

De renovatie van stuwensemble Nederrijn en Lek omvat onder andere het moderniseren van de bediening en besturingsinstallaties van stuwen en sluizen, het verduurzamen van sluisdeuren, vizier- en cilinderschuiven en de realisatie van centrale bediening. Na de oplevering van het renovatieproject volgen nog achttien maanden onderhoud

Wie: Rijkswaterstaat Wat: versterken Afsluitdijk en sluizen Waar: Noord-Nederland Wanneer: 2019 - 2022

Rijkswaterstaat versterkt samen met consortium Levvel de Afsluitdijk. Levvel ontwerpt, bouwt, financiert en onderhoudt de versterking gedurende 25 jaar. Het project omvat het aanbrengen van 32 kilometer beschermende toplaag tegen overslaand water, het versterken van sluizen, aanleg van nieuwe stormvloedkeringen en inbouw van pompen bij Den Oever. Lees meer in iMaintain 2, 2019.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie Van Brienenoordbrug Waar: Rotterdam Wanneer: 2020 - 2021

De renovatie van de Van Brienenoordbrug omvat onder andere het versterken van de westelijke boogbrug (tweede Van Brienenoordbrug). Daarnaast zijn de oostelijke boogbrug (eerste Van Brienenoordbrug) en aanbruggen van beide bruggen toe aan een grondige inspectie. Ook de systemen voor bediening, besturing en bewaking van de beweegbare delen van de bruggen zijn aan vernieuwing toe. En de beweegbare delen van de oostelijke brug moeten worden vernieuwd.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: grootschalig onderhoud A79 Waar: Limburg Wanneer: 2020 - 2021

Rijkswaterstaat vervangt de deklaag van de snelweg A79 door stiller asfalt (zoab) en past onder andere de geleiderails, afwatering en bermen aan zodat deze weer voldoen aan de eisen van deze tijd. Daarnaast wordt een aantal open afritten verlengd om de komende jaren een goede doorstroming van het verkeer te kunnen waarborgen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: groot onderhoud aan de N3 Waar: Dordrecht Wanneer: 2020 - 2022

Het asfalt en de fundering op de gehele N3 is aan vervanging toe. Daarom wordt er over tien kilometer nieuw asfalt gelegd. Over de gehele lengte komt daaronder ook een nieuwe funderingsconstructie te liggen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: dijkversterking Marken Waar: Marken Wanneer: in 2021

De dijk rond Marken heeft stabiliteitsproblemen en is op delen te laag. Op veel plekken ligt de steenbekleding los en bovendien is de dijk op dit moment slecht te onderhouden. Plan is om de Zuidkade en Westkade buitenwaarts te verplaatsen en te versterken

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie IJsselbruggen Waar: Arnhem Wanneer: in 2021

In 2021 laat Rijkswaterstaat renovatiewerkzaamheden uitvoeren aan de onderzijde van de twee stalen IJsselbruggen in de A12 richting Duitsland. De bruggen zijn na uitvoering van de renovatie dertig jaar vrij van groot onderhoud.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: onderhoud Oosterscheldekering Waar: Zeeland Wanneer: tot en met 2022

De constructie van de 124 cilinders en 32 schuiven van de Oosterscheldekering zijn van staal en gevoelig voor roest. Ze krijgen daarom iedere tien jaar een nieuwe, beschermende verflaag.

iMaintain 20

IMA R Onderhoudsprojecten.indd 31

18-02-20 16:18

32 ONDERHOUDSPROJECTEN

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie brug Urmond Waar: Urmond Wanneer: 2022 - 2023

Tijdens het opknappen van brug Urmond over het Julianakanaal in 2017, waarbij de stalen boogconstructie werd geconserveerd en verstevigd, bleek dat er meer moest worden gedaan. Rijkswaterstaat onderzoekt wat de beste oplossing is.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: versterking waterkering IJmuiden Waar: IJmuiden Wanneer: 2022 - 2024

De kering rondom het sluizencomplex bij IJmuiden voldoet op onderdelen niet meer aan de toekomstige veiligheidsnormen. De bekleding moet op delen van de kering worden verbeterd en de hoogte van de kering moet op delen worden opgehoogd.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie Heinenoordtunnel Waar: regio Rotterdam Wanneer: 2023 - 2024

De Heinenoordtunnel is toe aan een grote opknapbeurt. De tunnel krijgt een nieuwe vluchtgang en de technische installaties en systemen worden vervangen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie draaibruggen Sluiskil en Sas van Gent Waar: Zeeland Wanneer: tot en met 2024

De draaibruggen Sluiskil en Sas van Gent worden op afstand bedienbaar en daarna gerenoveerd. Het nieuwe bediensysteem biedt voor de toekomst mogelijkheden tot uitbreiden, aanpassen en onderhouden.

NIEUW PROJECT Wie: Rijkswaterstaat Wat: onderhoud sluizen Heumen en Weurt Waar: regio Nijmegen Wanneer: 2020 â&#x20AC;&#x201C; tweede kwartaal 2023

Een aantal onderdelen van de sluizen Heumen en Weurt in de omgeving van Nijmegen heeft het einde van de technische levensduur bereikt. Daarom krijgen de sluizen, die dateren van 1927, een stevige onderhoudsbeurt. De laatste grote onderhoudswerkzaamheden zijn in 2008 uitgevoerd.

PROCESINDUSTRIE Wie: Borealis Plastomers Wat: turnaround Waar: Geleen Wanneer: maart en april 2020

Borealis Plastomers heeft in maart en april 2020 een grote stop. Het bedrijf produceert op Chemelot in twee productielijnen polyolefinen onder de productnamen Queo en Stamylex.

Wie: Nouryon Wat: herstart Delesto 2 Waar: Delfzijl Wanneer: eind 2020

Nouryon gaat de warmtekrachteenheid Delesto 2 weer in gebruik nemen. De installatie op het Chemiepark Delfzijl zal eind 2020 gaan fungeren als start/stop-installatie voor de levering van elektriciteit aan het openbare net op piekmomenten. Dat is ruim acht jaar nadat de eenheid uit gebruik is genomen. De installatie is sinds 2012 zeer degelijk geconserveerd.

Wie: OCI Manufacturing Fertilizers Wat: turnaround Waar: Geleen Wanneer: april 2020

OCI Manufacturing Fertilizers heeft in april 2020 een onderhoudsstop van drie weken. OMF produceert in Geleen salpeterzuur en kunstmest. Salpeterzuur wordt geproduceerd in drie fabrieken (SZF4, SZF5 en SZF6), kunstmest wordt gemaakt in de nitraatfabriek (NF2).

NIEUW PROJECT Wie: Shell Wat: onderhoudsstop Waar: Pernis Wanneer: mei - juni 2020

Shell Pernis heeft in mei en juni een grote onderhoudsstop. Tijdens de stop worden er onder andere vaten, torens en warmtewisselaars geĂŻnspecteerd, vervangen en gereinigd, zodat ze er weer drie tot zes jaar tegenaan kunnen. Shell vervangt tijdens de stop onder andere een grote strippenkolom van 32 meter.

Mist u een project? Mail het naar redactie@industrielinqs.nl 01 20 iMaintain

IMA R Onderhoudsprojecten.indd 32

18-02-20 16:18

ONDERHOUDSPROJECTEN 33

Wie: Yara Wat: turnaround ammoniakfabriek D Waar: Sluiskil Wanneer: in 2020

Ammoniakfabriek D krijgt sinds oktober 2018 overtollig waterstof van Dow Benelux via een bestaande loze gasleiding van Gasunie. In de turnaround die in 2020 op de planning staat, moeten nog meer verbeteringen worden doorgevoerd. Daarbij kan wellicht worden geprofiteerd van de onderhoudsstop van ammoniakfabriek E in 2018.

SLOOP Wie: EPZ Wat: ontmanteling kolencentrale Waar: Borssele Wanneer: 2019 - 2021

EPZ is begonnen met de ontmanteling van zijn kolencentrale in Borssele. De centrale is in 1987 in gebruik genomen en sinds 2000 wordt er ook biomassa meegestookt. VĂłĂłr de sloop is de installatie zoveel mogelijk gereinigd. Volgens de planning worden de ontmanteling en bodemsanering eind juli 2021 afgerond.

Wie: NAM Wat: sloop locatie Sleen-4 Waar: Emmen Wanneer: voorjaar 2020

NAM heeft de gasproductie van de locatie Sleen-4 bij Emmen stopgezet. Na de voorbereidende werkzaamheden worden de twee op locatie aanwezige gasproductieputten opgeruimd. Naar verwachting zal dit in het voorjaar van 2020 gebeuren.

Wie: Tata Steel Wat: ontmanteling oude Kooksgashouder Waar: IJmuiden Wanneer: vanaf najaar 2019

In de kooksgashouder wordt het kooksgas van de twee kooks- en gasfabrieken opgevangen voor het via een pijpleiding wordt getransporteerd naar de Warmbandwalserij. Daar wordt het ingezet om de plakkenovens te stoken, zodat aardgas wordt uitgespaard. Na de ingebruikname van de nieuwe kooksgashouder in de zomer wordt de oude uit bedrijf genomen en ontmanteld.

Wie: Vattenfall Wat: ontmanteling Hemweg 8 Waar: Amsterdam Wanneer: vanaf 2020

Vattenfall heeft zijn kolencentrale aan de Hemweg in Amsterdam eind december 2019 gesloten. Het ontmantelingstraject van Hemweg 8 begint in 2020. Het terrein wordt een plek voor productie, doorvoer en tijdelijke opslag van fossielvrije elektriciteit en warmte.

UTILITIES Wie: Dunea Wat: modernisering productielocatie Waar: Katwijk Wanneer: tot en met 2025

De procesautomatisering van productielocatie Katwijk wordt vervangen door volautomatische procesvoering. Verder worden elektrotechnische installaties aangepast. BAM Industrie is in december 2018 begonnen met voorbereidingen voor de vernieuwing van de energievoorziening van het drinkwaterpompstation. Dunea wil de middenspanning distributie en noodstroomvoorziening herinrichten.

Wie: RWE Wat: onderhoud aan Clauscentrale Waar: Maasbracht Wanneer: tot en met 2020

RWE haalt de Clauscentrale in Maasbracht uit de mottenballen. De gascentrale werd in 2014 wegens overcapaciteit gesloten, maar wordt in 2020 weer in gebruik genomen. De centrale heeft vier jaar stilgestaan en hoewel er onderhoud is gepleegd, moet alles weer in topconditie worden gebracht. Daarom worden tot 2020 nog onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd.

Wie: TenneT Wat: grote vervangingsopgave Waar: Nederland Wanneer: tot en met 2028

TenneT vervangt assets op hoogspanningsstations. Het gaat om primaire assets (transformatoren tot vermogensschakelaars), secundaire (aansturing tot telecommunicatiesystemen) en tertiaire componenten van een station.

Wie: Waterschap Brabantse Delta Wat: renoveren afvalwaterpersleiding Waar: Noord-Brabant en Zeeland Wanneer: start medio 2019

De afvalwaterpersleiding transporteert afvalwater van industrieterrein Moerdijk en 35 dorpen en steden naar de RWZI in Bath. In 2019 start de renovatie van persstations bij Roosendaal, Bergen op Zoom en Bath. Ook wordt de leiding over 3,5 kilometer verdubbeld. De extra leiding is in 2020 in bedrijf en de gerenoveerde persstations in 2023.

iMaintain 20

IMA R Onderhoudsprojecten.indd 33

18-02-20 16:18

34 AGENDA

Maart 10-12 maart 2020 Rotterdam Ahoy www.stocexpo.com StocExpo 2020 StocExpo is een internationaal event voor de tankterminalindustrie. In het conferentieprogramma is onder andere een verkenning opgenomen van de toekomstige vraag naar waterstof en de impact daarvan op de opslagindustrie. Verder krijgt u inzicht in de groei van LNG en de toekomstige rol ervan in de energiemix en kunt u het potentieel van zonne-energieopwekking op de terminal verkennen. Maar u krijgt ook handvatten aangereikt om uw terminal tegen cybercriminelen te beschermen.

19 maart 2020 Atlas Theater, Emmen mailchi.mp/thewatgroup/congresgevaarlijkestoffen Congres Gevaarlijke Stoffen The WAT Group, Safety Analyse, het Nederlands Focal Point (TNO), gemeente Emmen en de Salvetti Foundation organiseren op 19 maart 2020 het congres Gevaarlijke Stoffen De doelstelling van dit congres is om vanuit de industrie te werken aan oplossingen voor de problemen en ongevallen die ontstaan door het werken met gevaarlijke stoffen. Het congres sluit aan bij de campagne van het Ministerie SZW ‘Werken met gezond verstand = veilig werken met (gevaarlijke) stoffen’.

24 maart 2020 Fieldlab Campione, Gilze-Rijen www.worldclassmaintenance.com Eindevent Corrosie onder Isolatie Corrosie onder isolatie is een wijdverbreid probleem in de proces- en (petro)chemische industrie. Corrosie zorgt voor storingen en hoge onderhoudskosten en vormt een groot (omgevings)risico. Een dertigtal partners uit de chemische industrie heeft samen met Veiligheid Voorop en World Class Maintenance een set van praktische tools ontwikkeld om corrosie onder isolatie beter te kunnen managen en delen deze in dit kennisdelingsevent.

25 en 26 maart Antwerp Expo, Antwerpen www.maintenance-expo.be & www.pumps-valves.be Maintenance en Pumps & Valves Belgium Geen productieproces dat ontsnapt aan de trends naar digitalisering. Maar kan u alles nog volgen? De combinatie van Maintenance en Pumps & Valves biedt u een volledig overzicht van alle nieuwe ontwikkelingen in onderhoud, shutdown-technologie, productiebetrouwbaarheid, procesapparatuur, kleppen en pompen. Meer dan driehonderd exposanten bieden samen een unieke combinatie voor industrieprofessionals. Aparte zones bundelen oplossingen voor het onderhoud en voor de vloeistof- en gastechnologie van de toekomst. In de masterclasses en krijgt u tips, tricks en trends rond onderhoudsstrategieën, productiebetrouwbaarheid, Industrie en Maintenance 4.0, en veiligheid. De beursorganisatie verwacht meer dan vijfduizend bezoekers die komen netwerken, zakendoen, kennis bijschaven en inspiratie opsnuiven.

31 maart 2020 Mercatorhalle, Duisburg events.nieuwsbladtransport.nl German Dutch Logistics Conference De top van de Nederlandse en Duitse logistiek komt bij elkaar om verschillende dilemma’s te bespreken: LNG, waterstof of toch diesel. Welke brandstof is geschikt voor uw transport? De nieuwe zwavelgrenswaarden gaan de vervoerskosten van zeescheepvaart beïnvloeden. Wie betaalt de rekening? Hinterland transport: Hoe gaan we om met de groeiende problemen: laag water en capaciteitstekort bij veel railterminals.

April 2 april 2020 STC, Rotterdam www.nen.nl/automationforum Automation Forum Automatisering in de industriële omgeving is een proces dat doorlopend aan verandering onderhevig is. Sterker nog: de afgelopen jaren zijn de ontwikkelingen harder gegaan dan ooit tevoren. Hoe worden de normen toegepast? Waar lopen we tegenaan en wat kan er beter of moet er anders? Dat zijn de belangrijkste vragen die er deze dag gesteld worden. Thema’s als IoT, cyber security, functional safety en smart manufacturing komen aan de orde.

21 - 23 april 2020 Evenementenhal Gorinchem www.maintenancegorinchem.nl & www.worksafe.nl Maintenance & Worksafe Gorinchem: Van praktijk naar ambitie Assets owners en gebruikers hebben te maken met grote uitdagingen. Assets moeten steeds slimmer en efficiënter worden ingericht, ook als deze “verouderd” zijn. Daarnaast moeten installaties minder CO2 uitstoten en moet het aantal ongevallen door menselijke fouten naar nul. Veiligheid wordt steeds belangrijker binnen de industrie en daarom vindt dit jaar Worksafe voor het eerst plaats in Nederland. Samen bieden de beurzen u een totaal aanbod voor veilig onderhoud. De drie pijlers Assets, Veiligheid & Human Factor vormen de basis voor het vrij toegankelijke kennisprogramma tijdens de beurs. In samenwerking met de NVDO is nagedacht over een onafhankelijke invulling van het programma.

Mei 19 mei 2020 1931 Congrescentrum, Den Bosch www.safetyevent.nl Engineering Event Safety Het evenement waar u praktische antwoorden krijgt op al uw vragen over machineveiligheid. Dit event is bestemd voor ontwerpers en constructeurs, werktuigbouwkundigen en elektrotechnici, machinebouwers, arbo-, milieu- en veiligheidsmanagers, onderhouds- en servicemanagers en personeel. Bezoekers worden geïnspireerd tijdens de plenaire sessies, kunnen kennis opdoen bij verschillende learnshops, en krijgen praktische antwoorden van de Safety doctors, die alle safety-gerelateerde vragen beantwoorden. Daarnaast is er een informatiemarkt met vakgenoten, fabrikanten en toeleveranciers.

01 20 iMaintain

IMA F Agenda.indd 34

18-02-20 16:17

MC2018-002

HEARTBEAT + MINDSET

Heartbeat Technology

Een nog eenvoudigere en betere controle van uw meetpunten Heartbeat Technology is een innovatieve geïntegreerde harden software die ervoor zorgt dat het instrument haar eigen operationele betrouwbaarheid verifieert zonder procesonderbreking en bovendien doorgeeft hoe kritisch de situatie is en wat men moet doen om het probleem op te lossen. Maximale veiligheid en betrouwbaarheid • Verhoogde langetermijnstabiliteit instrumentatie en installatie • Lagere onderhoudskosten door verhogen van de onderhoudsintervallen • Traceerbare fabriekskalibratie • Test coverage >95% • Prooftesten zonder procesonderbrekingen

Meer informatie: www.nl.endress.com/heartbeat

IMA A Cover.indd 35

18-02-20 16:44

Meer weten? Ga naar www.mainnovation.com

Adv v2 (met afloop).indd 1 Adv Mainnovation Mainnovation IMaintain NVDO jaarboek.indd 1 IMA A Cover.indd 36

4/02/20 12:33 05-09-18 09:41 18-02-20 16:44

25-26 maart 2020 Antwerp Expo

REGISTEER

NU!

REGISTREER VOOR GRATIS TOEGANG MET CODE: 3004 via www.maintenance-expo.be www.maintenance-expo.be

Gelijkï¿½jdig met

25-26 maart 2020 Antwerp Expo

REGISTEER

NU!

REGISTREER VOOR GRATIS TOEGANG MET CODE: 3004 via www.pumps-valves.be www.pumps-valves.be

Gelijktijdig met