iMaintain 02 2013 by Industrielinqs pers en platform

www.i-maintain.nl

02 13 tiende JAARGANG – LOSSE VERKOOPPRIJS € 16,-

iMaintain Nr. 02 - 2013

handen ineen voor maintenance in procesindustrie

Als je iets wilt bereiken

Als je iets wilt bereiken als onderhoudsspecialist, vind je bij Riwal het meest uitgebreide assortiment hoogwerkers. Voor uiteenlopende soorten onderhoud, die efficiĂŤnt en veilig op hoogte worden uitgevoerd, heeft Riwal de meest geschikte hoogwerker te huur en te koop. De verhuurvloot in Nederland bestaat uit ruim 2.500 hoogwerkers in 100 soorten en maten.

HOOGWERKERS â&#x20AC;˘ VERREIKERS Huren - Kopen Onderhouden - Onderdelen Opleiden Telefoon: E-mail: Website:

Bezoek ons op Maintenance Next Hal 5, stand 5.208

088 - 618 18 88 info@riwal.com www.riwal.com

inhoud 3

10 Interview ProRails overgang van output procescontracten naar prestatiegericht onderhoud aan het spoor gaat niet zonder horten of stoten. Volgens Pieter Ahsman van Asset Rail kan prestatiegericht onderhoud wel degelijk een veilig en betrouwbaar spoor opleveren tegen lagere kosten.

13 Thema: Maintenance in de procesindustrie Onderwijs en bedrijfsleven slaan de handen ineen in het Centrum voor Innovatief Vakmanschap voor Maintenance en Procestechniek Rijnmond. ‘In het CIV gaat het erom meer mensen voor maintenance op te leiden zodat uiteindelijk de mensen beter gekwalificeerd zijn.’

5 6

COMMENTAAR ACTUEEL

14 CENTRUM VOOR INNOVATIEF VAKMANSCHAP VOOR MAINTENANCE EN

Maint

Het magazine van de NVDO

PROCESTECHNIEK VAN START

18 SNELLER EN SLIMMER ONDERHOUD DANKZIJ ASSET MANAGEMENT

22 27 28 30

WHAT’S NEXT PRODUCTEN TURNAROUND IN DE SNELKOOKPAN VOLGEND NUMMER

In deze editie leest u wat er komt kijken bij zzp'en in de onderhoudsindustrie, lanceren we een innovatief project om vijftig zij-instromers kennis te laten maken met techniek (en misschien wel om ze aan een nieuwe carrière te helpen) en vertelt Maintenance Manager of the Year 2005 Freek Hakvoort hoe het hem is vergaan na het winnen van de titel.

‘Onderhoud is mensenwerk’ Neem een week vrij … en kom lekker werken! Column Frans Stokbrood Veiligheid moet beloond worden ‘Minder onderhoud, meer geld in je zak’ Het goud ligt op de werkvloer Wie wordt de Maintenance Manager of the Year 2013? Focus en mensenwerk Woningcorporaties in het nauw Maintenance Manager of the Year heeft nog steeds de wil om te verbeteren

34 40 43 44 48 54 56 63 64 68

iMaintain 13

003_C_inhoud.indd 3

19-02-13 14:43

industrial events promotions

Uw partner bij werkzaamheden op hoogte. Height Specialists is één van de grootste IRATA bedrijven van Nederland en kan onderhoudswerkzaamheden professioneel en snel voor u uit voeren; zowel on- als offshore. Met veilige en duurzame Rope Access technieken komen wij op plaatsen waar geen steigers, hoogwerkers of platforms geplaatst kunnen worden.

Wij zijn gespecialiseerd in:  bekabeling  conserveren  herstelwerkzaamheden  industriële reiniging  inspectie en controle  installatie van pijpen

en constructies  kitten  lassen  niet-destructief

onderzoek (NDO)

Bekijk de mogelijkheden op www.heightspecialists.nl

Height

Specialists

ISO

9001,

Height Specialists

IRATA, TÜV en VCA-P gecertificeerd.

Weg en Land 48

Wij zijn u ook graag van dienst met

2661 KR Bergschenhoek

montagewerkzaamheden,

advisering,

inspectie, trainingen en materiaal.

Adv_EuropoortKringen_210x297mm_rechterpag.indd 1 004_height.indd 1

015 - 256 56 62 info@heightspecialists.nl

09-11-12 14:31 15:15 19-02-13

COMMENTAAR 5

Discussie ontspoord Onderhoud kan goedkoper, efficiënter en doelmatiger. Tot zover vertel ik u niets nieuws. Al jaren interview ik voor iMaintain professoren, vooruitstrevende maintenance managers, consultants en strategen die allemaal zeggen dat je door alleen het onderhoud goed uit te voeren dat daadwerkelijk nodig is, op het moment dat het beste uitkomt, veel kosten kunt besparen. Nog beter is om assets zo te ontwerpen dat ze helemaal geen onderhoud meer nodig hebben of zichzelf repareren zodra dat nodig is. Met reliability centered maintenance heeft de moderne maintenance manager inzicht in de faalkansen van assets en als dan ook de gevolgen van dat falen vastliggen, kun je weloverwogen risico’s incalculeren. Nog steeds, waarschijnlijk niets nieuws onder de zon. Toch lijkt de spoorbranche zich wel degelijk achter de oren te krabben nu een partij op een prestatiegericht onderhoudscontract voor klein onderhoud heeft geboden voor een fractie van de prijs die de andere spoorbeheerders boden. Ik heb het over Strukton versus Asset Rail. De visie van Asset Rail kunt u verderop in dit blad lezen. De stelling van Strukton is dat de prijs die Asset Rail heeft geboden irreëel is. Strukton zegt zelfs dat de veiligheid van het spoor op het spel staat en bovendien is men bang personeel te verliezen dat ze over enige tijd hard nodig zullen hebben. Er is inmiddels een quick scan uit een lade op het ministerie van Infrastructuur en Milieu opgedoken waarin de zorgen nog eens worden geventileerd. Let op: het is een quick scan, die bovendien een half jaar oud is. En zo lopen allerlei discussies door elkaar en is met name de politiek het spoor bijster. Toch laat de commotie wel zien dat de branche in beweging is. En als ik voorzichtige conclusies mag trekken, beweegt hij in de goede richting. Ik snap dat de partijen moeten wennen aan de nieuwe manier van risicodenken, maar dit is toch wat de burger wilde? Natuurlijk willen we met zijn allen een veilig en betrouwbaar spoor, maar wel tegen acceptabele kosten. En dat is precies de afweging die nu wordt gemaakt. Asset Rail ligt nu op een petrischaaltje en iedere misstap zal groot worden uitgemeten. Als er daadwerkelijk iets structureel mis is, zullen wij dat ook melden. Maar ontspoorde discussies helpen de branche niet in hun zoektocht naar de ideale contractvorm, als die al bestaat. David.vanbaarle@industrielinqs.nl

HOOFDREDACTIE

Mark Oosterveer 020 3122 793 mark.oosterveer@industrielinqs.nl NUMMER 02 - 2013

David van Baarle 020 3122 082 david.vanbaarle@industrielinqs.nl

UITGAVE VAN

EINDREDACTIE

Industrielinqs pers en platform Veembroederhof 7 1019 HD Amsterdam Postbus 12936 1100 AX Amsterdam

PARTNER

Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud (NVDO) Postbus 138, 3990 DC Houten

Elise Quaden 020 3122 084 elise.quaden@industrielinqs.nl

MEDEWERKERS

Evi Husson, Liesbeth Schipper, Erik te Roller, Renske van den Berg, Ingrid Rompa, Pieter Pulleman, Teus Molenaar, Francis Voermans

LAY-OUT

Gabriele Köbbemann

COVER BASF

ADVERTENTIEVERKOOP Ahoy Rotterdam NV Ahoy-weg 10 3084 BA Rotterdam Postbus 5106 3008 AC Rotterdam Organisator van

UITGEVER

Wim Raaijen 020 3122 081 wim.raaijen@industrielinqs.nl

Jetvertising BV Arthur Middendorp T: 070 399 00 00 F: 070 390 24 88 arthur@jetvertising.nl

TRAFFIC

Breg Schoen 020 3122 088

DRUKKERIJ

DeltaHage, Den Haag

ABONNEMENTEN (EXCL. BTW)

Nederland/België € 91,Introductie NL/België 25% € 68,25 Overig buitenland € 114,Losse verkoopprijs €16,Studenten € 37,75,Proefabonnement (3x) € 26,50

OPZEGGEN

Dit magazine hanteert de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Proef- en kennismakingsabonnementen worden niet automatisch verlengd en stoppen na het aantal aangegeven nummers. Opzeggen kan via www. aboland.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn is 8 weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door Abonnementenland is ontvangen. Indien u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement. Adreswijzigingen kunt u doorgeven via www.aboland. nl, per post of per telefoon. Overige vragen kunt u stellen op www.aboland.nl of neem telefonisch contact met Abonnementenland op.

ABONNEMENTENLAND

Postbus 20 1910 AA Uitgeest Tel. 0900-ABOLAND of 0900-226 52 63 € 0,10 per minuut Fax 0251-31 04 05 Site: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter. Stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten. Prijswijzigingen voorbehouden. ISSN: 2211-6826

iMaintain 13

005_B_commentaar.indd 5

19-02-13 14:43

6 actueel

BeDRIJVeNNIeuWS Boorschepen Shell naar azië voor onderhoud

Twee boorschepen van Shell, de Kulluk en de Noble Discoverer, worden vanuit de Amerikaanse staat Alaska overgebracht naar Azië voor reparaties en verbeteringen. Dat maakte het Nederlands-Britse olieconcern onlangs bekend. De twee schepen bezorgden Shell vorig jaar veel hoofdbrekens. Door technische mankementen kwam het bedrijf in 2012 nauwelijks aan olieen gasboringen toe in de zeebodem bij Alaska. De Kulluk liep bovendien op oudejaarsdag aan de grond terwijl het schip op weg was naar Seattle voor onderhoud. Shell heeft nu besloten dat de schepen beter voor onderhoud naar Azië kunnen worden gebracht.

Pools debacle kost Duitse Imtech-topmannen de kop

Minister bezuinigt op wegen en spoor De verdere ontwikkeling van de N23 in Noord-Holland, de vernieuwing van het aquaduct in Scharsterbrug in Friesland en de verbreding van de A67 bij Leenderheide worden geschrapt. Minister Schultz en staatssecretaris Mansveld hebben deze bezuinigingen bekendgemaakt. Dat er moest worden bezuinigd, is afgesproken in het regeerakkoord en in de aanvullingen daarop na het debat over de zorgpremie. De bewindslieden kondigden onder meer ook aan dat de verbeteringen aan het spoor tussen Schiphol en Lelystad minder duur mogen uitpakken en dat er minder ruimte komt voor goederenvervoer naar Oost-Nederland. Schultz en Mansveld benadrukken dat ze niet de kaasschaaf hebben gebruikt, maar dat ze een inhoudelijke afweging hebben gemaakt, per gebied en per vervoersvorm. Van de bezuinigingen komt 51 procent terecht bij de wegen, 33 procent bij het spoor. Volgens de minister en staatssecretaris gaat het overgrote deel van de projecten door. In totaal moeten Schultz en Mansveld tot 2028 bijna 6,5 miljard euro inleveren. Een deel daarvan is nu dus ingevuld.

Btw voor onderhoud naar zes procent De btw voor verbouwingen en renovatiewerken gaat per 1 maart van dit jaar voor een jaar lang omlaag naar zes procent. Dat is minister Blok overeengekomen met D66, de SGP en de ChristenUnie. Voor energiebesparende maatregelen komt er een fonds waarvoor het kabinet 150 miljoen euro reserveert. De verhuurdersheffing gaat van 2 miljard naar 1,7 miljard. Het volledig en annuïteir aflossen van hypotheken binnen dertig jaar blijft de norm. Wel komt er de mogelijkheid om naast de hypotheek een tweede lening af te sluiten tot vijftig procent van de waarde van de woning en een looptijd van maximaal 35 jaar. Deze tweede lening kan niet worden afgetrokken van de belasting.

Grote bedrijven bezorgd om innovatiebeleid

De bestuursvoorzitter van Imtech Duitsland is opgestapt naar aanleiding van het Poolse pretparkdebacle. Ook de financiële topman in Duitland zal de onderneming verlaten. Beide mannen waren bestuurlijk verantwoordelijk voor de Poolse activiteiten. Recent werd bekend dat Imtech zeker honderd miljoen moet afboeken op vier projecten in Polen, waarvan drie betrekking hebben op de bouw van Adventure World Warschau.

02 13 iMaintain

006_7_9_D_actueel.indd 6

Dertien grote bedrijven maken zich ernstige zorgen over het innovatiebeleid in Nederland. Dat schrijven ze in een brandbrief aan minister Henk Kamp van Economische Zaken. De bedrijven vinden dat zij te weinig geld krijgen van publieke financiers van wetenschappelijk onderzoek, zoals NWO en TNO. Het zogeheten topsectorenbeleid zou op een mislukking dreigen uit te lopen. AkzoNobel, DSM en Unilever behoren tot de bedrijven die de brief hebben ondertekend. Het topsectorenbeleid is erop gericht dat bedrijven en kennisinstellingen nauwer samenwerken om de innovatiekracht van de industrie te versterken. De bedrijven zeggen dat nu juist het tegendeel dreigt te gebeuren. De voortzetting van bestaande samenwerkingsverbanden loopt volgens de bedrijven gevaar. Het ministerie van Economische Zaken wil alleen kwijt dat het in gesprek gaat met de briefschrijvers.

Kijk voor meer nieuwsberichten op www.i-maintain.nl

19-02-13 14:41

actueel 7

Netbeheerder Stedin schroeft investeringen op Stedin investeert in 2013 bijna een half miljard euro in de aanleg, het verbeteren en vervangen van gas- en elektriciteitsnetten. Dat is meer dan voorgaande jaren werd uitgetrokken. ‘In 2008 bedroegen de investeringen 390 miljoen euro en in 2010 458 miljoen euro. We investeren elk jaar meer’, verklaart een woordvoerder. Stedin besteedt dit jaar 125 miljoen euro aan regulier onderhoud. De resterende 365 miljoen euro gebruikt de netbeheerder voor grote projecten als het vervangen van kabels en transformatorstations. Tot 2029 vervangt Stedin in haar hele verzorgingsgebied tevens honderden kilometers verouderde gasleidingen. De grootste vervangingsprojecten vinden dit jaar plaats in Delft, Den Haag, Dordrecht, Maassluis, Rijswijk, Rotterdam en Utrecht. In de regio’s Amersfoort, Bloemendaal en Noord-Oost Friesland zullen ook huisaansluitingen worden vervangen.

BeDRIJVeNNIeuWS ‘Mitros voor tonnen benadeeld bij onderhoud woningen’

Onderhoud sneltrams regio Utrecht hoeft niet naar Strukton Strukton Rolling Stock heeft het kort geding over het onderhoud van de sneltrams van BRU (Bestuur Regio Utrecht) verloren. De voorzieningenrechter van de rechtbank in Utrecht stelde BRU in het gelijk bij de zaak die Strukton had aangespannen. BRU is het samenwerkingsverband van negen gemeenten in de regio Utrecht. Strukton eiste dat BRU het levensverlengend onderhoud van 26 sneltrams alsnog aan Strukton zou gunnen. Na een niet-openbare aanbesteding kozen de Utrechtse gemeenten voor Vossloh Kiepe GmbH. Die keuze is rechtmatig, zo oordeelde de voorzieningenrechter. In het bestek voor de betreffende werkzaamheden had BRU de inschrijvende partijen gevraagd om een beschrijving van het risicodossier. Dit onderdeel van de aanbieding van Strukton beoordeelde BRU als onvoldoende, waarna BRU de inschrijving van Strukton ongeldig verklaarde. Strukton was het daar niet mee eens en stapte naar de rechter en vroeg om een heraanbesteding. De rechter ging daar niet in mee en wees de vorderingen van Strukton af. BRU voert momenteel groot onderhoud uit aan de sneltrams tussen Utrecht CS en Nieuwegein en IJsselstein. Dat bestaat uit drie fases. De eerste fase – het opknappen van de binnen- en buitenkant van de sneltrams – is onlangs afgerond. De revisie van de draaistellen van de trams, fase 2, is nu in uitvoering.

‘Kritisch rapport ProRail tijden in la’ Het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft een kritisch rapport over spoorbeheerder ProRail maandenlang achtergehouden. Dat schrijft de Volkskrant, die op basis van de Wet openbaarheid van bestuur inzage kreeg in het rapport. In het rapport concludeert de Inspectie Leefomgeving en Transport dat ProRail het spooronderhoud zo goedkoop aanbesteedt, dat vertragingen of ongelukken dreigen. Het rapport lag volgens de Volkskrant sinds 28 juni in een la op het ministerie. De krant schrijft dat staatssecretaris Mansveld ook andere kritische stukken over ProRail negeerde. Zo waarschuwde aannemer Strukton in november voor ‘Britse toestanden’ als de Tweede Kamer alle lopende aanbestedingen niet zou stilleggen. Mansveld noemde die noodkreet ongefundeerd en voorbarig. Een woordvoerder van Mansveld zegt dat het rapport niet openbaar is gemaakt omdat ProRail de inspectie in juni beterschap beloofde. Ook zou de spoorbeheerder hebben toegezegd om samen met aannemers een convenant op te stellen om de negatieve prijsspiraal voor het spooronderhoud te doorbreken. Directeur Schonebaum van Strukton zegt dat die gesprekken op niets zijn uitgelopen.

De Utrechtse woningbouwvereniging Mitros wordt genoemd in een grote fraudezaak. Het lijkt erop dat de woningbouwvereniging voor enkele tonnen is benadeeld door gerommel met bedragen voor het onderhoud aan woningen. Volgens het AD is de zaak gaan rollen tijdens het faillissement van schoonmaakbedrijf R&S. Deze onderaannemer beschuldigt medewerkers van Mitros en de VIOS Bouwgroep van malversaties. Tientallen rekeningen zouden stelselmatig zijn verhoogd. De Raad van Commissarissen laat met spoed een onderzoek instellen en de zaak is aangegeven bij het Meldpunt Fraude.

Hergebruik draagconstructie oude gebouwen De constructie, ofwel de draagstructuur van oude gebouwen, zou veel beter hergebruikt kunnen worden. Daarom is het Rotterdamse ingenieursbureau IMd een onderzoek begonnen naar het opnieuw gebruiken van oude gebouwen als donorskelet voor nieuwe gebouwen. ‘De draagstructuur wordt in dat geval zo uit elkaar gehaald dat de onderdelen in andere gebouwen kunnen worden gebruikt. Nu wordt bij de sloop van een gebouw ook de constructie tot puin verwerkt. Dat is eeuwig zonde’, vindt ingenieur Pim Peters van IMd. Het onderzoek, dat samen met studenten van de TU Delft wordt uitgevoerd, moet eind dit jaar klaar zijn.

iMaintain 13

006_7_9_D_actueel.indd 7

19-02-13 14:41

Woe n 10 ap sdag ril Jaarb 2013 eu Utrec rs ht

CAREER EVENT IN CHEMIE, LIFE SCIENCES, FARMA, FOOD, LABORATORIUM- EN PROCESTECHNOLOGIE POWERED BY

Programma: • Lezing: Netwerken via LinkedIn • Workshop: Aan de slag met solliciteren! • Hbo lezing: Doorstuderen of niet? Kijk voor actuele informatie over het programma op de website www.c2wcareerexpo.nl Beursvloer: • Meer dan 50 bedrijven en organisaties • Carrièreadvies en CV check • En nog veel meer!

TIS A R G ANG TOEG

Op de website vind je de actuele lijst van exposanten en activiteiten op de beursvloer.

REGISTREER NU : WWW.C2WCAREEREXPO.NL Partners

Organisatie UR

CCE Adv 2013 C2W 210x297 Bezoekers.indd 1 008_c2w.indd 1

ran

rec

. V.V

Sponsors

ym u

s Hogesc

16-01-13 09:57 11:48 20-02-13

actueel 9

DI-WCM reikt wederom Awards uit Het Dutch Institute World Class Maintenance (DI-WCM) is in 2012 gestart met het uitreiken van de jaarlijkse DI-WCM Maintenance Awareness en Innovation Research Awards. Ook in 2013 zullen de Awards worden uitgereikt tijdens het DI-WCM-jaarcongres in het najaar. Belangstellenden kunnen zich aanmelden tot 1 juli 2013 via info@worldclassmaintenance.com. Na aanmelding ontvangen deelnemers alle relevante informatie zoals voorwaarden en criteria die van toepassing zijn voor het winnen van de Awards. De inschrijving voor deze Awards staat open voor de gehele (onderhouds)industrie en studenten van hbo- en wo-opleidingen. De DI-WCM Maintenance Awareness Award wordt uitgereikt voor het beste voorstel dat het bewustzijn van het belang van industriële instandhouding bevordert binnen de (maak) industrie en onder de aandacht van het grote publiek weet te brengen. De DI-WCM Innovation Research Award richt zich meer specifiek op de onderwijs- en onderzoekinstellingen (hbo en wo). Studenten en onderzoekers met innovatieve ideeën of onderzoeksvoorstellen binnen de verschillende vakgebieden van maintenance, worden van harte uitgenodigd zich in te schrijven.

BeDRIJVeNNIeuWS Heijmans verzorgt onderhoud voor Instituut Verbeeten Heijmans Utiliteit gaat de komende vijf jaar het beheer en onderhoud verzorgen van de werktuigbouwkundige en elektrotechnische installaties op de drie locaties van Instituut Verbeeten. Dit ziekenhuis heeft vestigingen in Tilburg, ‘s Hertogenbosch en Breda. Het gaat om een prestatiegericht onderhoudscontract waarbij onder andere het waarborgen van primaire processen van de opdrachtgever, het handhaven van de kwaliteit van installaties maar ook het kosteneffectief beheren en onderhouden van de installaties tot de doelstellingen behoren.

Herstart kernreactors België uitgesteld België: 'Besparen op onderhoud spoorlijnen is absurd’ De Belgische PS-Kamerfractie verzet zich tegen elke vorm van besparingen op het onderhoud van spoorlijnen. Dat zegt Kamerlid Linda Musin naar aanleiding van een hoorzitting met de drie ceo’s van de Belgische Spoorwegen over het meerjareninvesteringsplan. De Franstalige socialisten zullen de directieleden vragen hun huiswerk op het vlak van het onderhoud van de sporen over te doen. De PS stelt zich vragen bij de indeling van de sporen in drie categorieën. Het gaat om prioritaire lijnen op het vlak van investeringen, lijnen waarvan het onderhoud en de investeringen niet langer dan vijf jaar meer gegarandeerd zouden zijn en lijnen waarvan het onderhoud en de investeringen opgeschort zijn. Musin noemt die derde categorie onaanvaardbaar. ‘Het onderhoud op een lijn opschorten komt neer op niet meer of minder dan een veroordeling’, legt ze uit. ‘Het is onaanvaardbaar dat de NMBS (de Belgische Spoorwegen, red.) een spoor met twee snelheden als enige toekomstvisie voorstelt.’ Musin ziet ook een paradox. Het onderhoud van de lijnen vormt de basis voor de spoorveiligheid, legt ze uit. ‘Erop besparen terwijl men tegelijkertijd massaal investeert in automatische veiligheidssystemen TBL1+ en ETCS, is absurd.’

Een besluit over de eventuele herstart van twee Belgische kernreactors is uitgesteld. De Belgische nucleaire waakhond FANC vraagt meer informatie van de exploitant voordat de knoop wordt doorgehakt. Een definitieve sluiting van de kernreactors wegens onregelmatigheden lijkt op dit moment niet nodig, aldus het FANC. De toezichthouder bekijkt sinds maanden of de reactors van respectievelijk de kerncentrales Doel en Tihange nog wel veilig genoeg zijn. Tijdens een routine-inspectie vorig jaar waren ‘fouten’ in het materiaal van de reactorvaten ontdekt.

Odfjell moet steigers stilleggen wegens lekkages

explosie zuiveringsinstallatie door slecht onderhoud

Tankopslagbedrijf Odfjell in de Rotterdamse Botlek heeft zondag 27 januari twee steigers voor zeeschepen moeten stilleggen. Dit melden meerdere bronnen binnen het bedrijf. Het gaat om de leidingen die onder de steigers 6 en 7 doorlopen. Hier zouden door een schip van Rijkswaterstaat zeventien gaten in zijn ontdekt, waardoor er vloeistoffen in de haven zijn beland. Het bedrijf mag de steigers pas weer in gebruik nemen als de leidingen zijn gerepareerd. Volgens de woordvoerder van Odfjell zou het gaan om een zogenaamde drainleiding: ‘Wij hebben ontdekt dat een drainleiding is gaan lekken als gevolg van de extreme vorst. Hierdoor is onder steiger 7 een geringe vervuiling ontstaan. Dit hebben wij onmiddellijk gemeld bij de autoriteiten. Vanwege het invallen van de dooi hebben we twee preventieve maatregelen genomen: een oilboom in het water gelegd en alle operationele werkzaamheden op de steigers 6 en 7 opgeschort. Betreffende leiding wordt gerepareerd.’

Het beheer en onderhoud van de rioolwaterzuiveringsinstallatie (rwzi) in Raalte voldeden niet aan de wettelijke regels. Dat heeft eigenaar waterschap Groot Salland gemeld. De zuiveringsinstallatie explodeerde in oktober 2012. Het onderhoud aan de biogasinstallatie, waarmee gas uit rioolslib wordt gewonnen, was onvoldoende. Mede hierdoor kon gas zich in een kelder van de installatie ophopen, blijkt uit een onafhankelijk onderzoeksrapport.

iMaintain 13

006_7_9_D_actueel.indd 9

19-02-13 14:41

10 IntervIew

turbulentie op het spoor door prestatiegericht onderhoud Prorails overgang van output procescontracten naar prestatiegericht onderhoud aan het spoor gaat niet zonder horten of stoten. Aannemers klagen over te lage aanbestedingssommen en vechten juridisch de aanbestedingsprocedures aan. een achtergehouden rapport over de situatie op het spoor leidt zelfs tot Kamervragen. volgens Pieter Ahsman van Asset rail kan prestatiegericht onderhoud wel degelijk een veilig en betrouwbaar spoor opleveren tegen lagere kosten. David van Baarle

De inspectie Leefomgeving en Transport kreeg signalen uit de markt dat er iets mis was met het beheer van en onderhoud aan de hoofdspoorinfrastructuur van ProRail en besloot een Quick Scan te maken. Men interviewde een aantal medewerkers van ProRail en sprak ook met de vaste railinfrabeheerders. Toen het rapport eind juni 2012 klaar was, belandde deze echter in een lade bij het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Toen de Tweede Kamer vervolgens een half jaar later lucht kreeg van het rapport, waren de rapen gaar. Al snel ging de discussie niet meer over de inhoud van het rapport, maar over het niet nakomen van verplichtingen van de minister. Minister

Schultz van Haegen en staatssecretaris Mansveld kregen de wind van voren en moesten zich verantwoorden over het ‘niet informeren van de Kamer’. De twee bekenden schuld en beloofden verbetering en het debat liep met een sisser af. Intussen is de inhoud van het rapport wel een teken aan de wand dat het onderhoud aan het spoor in een overgangsfase zit, met alle kinderziektes van dien. Dat die overgang niet zonder horten of stoten gaat, blijkt wel uit de commotie rondom de spoorinfrabeheerder. Want hoewel de nieuwe koers wordt gebracht als een manier om de kwaliteit van het onderhoud aan het spoor te verbeteren, ervaren veel aannemers de PGO-contracten als een manier om de kostprijs te drukken.

Rechtzaak

Pieter Ahsman: ‘Met zo’n negentig man personeel zijn wij wellicht niet zo’n grote speler, maar dat is tevens onze kracht.’

02 13 iMaintain

010_11_12_H_artikel.indd 10

Een van de spooraannemers, Strukton Rail, luidde als eerste de noodklok omdat men het idee had dat de onderhoudscontracten zodanig waren opgesteld dat van enige verduurzaming van het spoor geen sprake was. ProRail gaf toe dat het nog stappen moest nemen om prestatiegericht onderhoud op een goede manier uit te besteden en te toetsen. ProRail heeft de aanbieding van Eemland 1 van Strukton aangemerkt als onrealistisch. Niet zozeer de prijs, maar het aangeboden storingsprofiel was onrealistisch laag. In overleg met alle aannemers zijn vervolgens de aanbestedingsprocedures gewijzigd om onrealistische aanbiedingen te voorkomen. Het prestatiecontract bleef nagenoeg ongewijzigd. Vervolgens is de aanbestedingsprocedure voor Eemland 2 na een aantal maanden overleg en afstemming in juli 2012 weer opgestart. Na de nieuwe bieding ging Asset Rail echter met het contract aan de haal. Het bedrijf dat in de eerdere bieding als tweede eindigde, kwam in de laatste bieding uit de bus als Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI). Strukton Rail liet het hier niet bij zitten en besloot de

Abonnees lezen meer op www.i-maintain.nl

19-02-13 14:40

IntervIew 11

rechter in te schakelen. Strukton Rail probeert nu via een kort geding af te dwingen dat de aanbestedingsprocedure voor de tweede keer wordt overgedaan, op straffe van een dwangsom van tien miljoen euro. Een van de belangrijkste bezwaren van Strukton Rail is dat de lijst die ProRail opstelde voor het op het gewenste niveau brengen van het spoor tijdens de aanbestedingsprocedure in één week tijd van 2.900 punten werd teruggebracht tot 2.000. Ook noemt Strukton Rail de bieding van Asset Rail onrealistisch. ‘Waar ProRail dacht zeven miljoen euro kwijt te zijn aan het onderhoud, denkt Asset Rail die klus te klaren voor 1,3 miljoen euro. Alleen al het vervangen van 6.300 dwarsliggers kost twee miljoen euro’, stelt Strukton Rail in de dagvaarding.

Klein onderhoud Aangezien de uitkomst van het kort geding tijdens het schrijven van dit artikel nog niet bekend is, spreekt Pieter Ahsman van Asset Rail niet over de inhoud ervan. Liever spreekt hij over de manier waarop het bedrijf waarvan hij directeur is, denkt voor de nieuwe PGO-contracten toch een betrouwbaar en veilig spoor te houden. ‘Laat ik beginnen met de discussie in het juiste perspectief te plaatsen’, zegt Ahsman. Het PGO-contract gaat over klein dagelijks onderhoud. Dus alle discussies over langetermijninvesteringen in veiligheid en duurzaamheid gaan niet over PGO-onderhoud, maar over grootschalig onderhoud en vernieuwing van ProRail. Daarnaast gaan de bedragen die worden genoemd over het oude OPC-contract en dat is significant

anders dan een PGO-contract. Uiteraard kunnen we ProRail wel adviseren over bepaalde investeringen en dat doen we dan ook. Als wij een repeterende storing tegenkomen, proberen we de oorzaak ervan te achterhalen en het probleem bij de bron aan te pakken. Moeten daar investeringen voor worden gedaan buiten ons contract, dan rapporteren we dat middels een vernieuwingsvoorstel netjes aan ProRail.’ Asset Rail is een jong bedrijf dat vijf jaar

Op basis hiervan worden de onderhoudsbehoefte en -frequentie bepaald. Die worden vastgelegd in een onderhoudsplan. De FMECA van Asset Rail is bij de kwaliteitsbeoordeling bij aanbesteding Eemland door ProRail veruit als beste beoordeeld. De door Asset Rail in deze aanbesteding geboden prijs houdt uiteraard verband met de wijze van onderhoud conform haar FMECA. Daarbij werken we met multidisciplinaire teams per techniekveld die heel goed op

‘Beweringen dat de manier waarop wij werken het spoor of onze eigen mensen in gevaar zou brengen, zijn niet op feiten gebaseerd. Tot nog toe hebben wij vijf jaar lang gewerkt zonder grote ongelukken.’ geleden is opgericht door Dura Vermeer (veertig procent aandeel), Imtech Infra (veertig procent aandeel) en Arcadis (twintig procent). De twee grootste aandeelhouders verzorgen de capaciteit bij het uitvoerende werk, terwijl Arcadis de kennis over onderhoud verzorgt. ‘Ik denk dat het grootste verschil tussen ons en de overige railinfraaannemers is, dat wij speciaal zijn opgericht voor het uitvoeren van prestatiegericht onderhoud’, vervolgt Ahsman. ‘We voeren FMECA-studies - Failure Mode, Effects and Criticality Analysis - uit en bepalen binnen de risicogrenzen onze onderhoudstrategie. We maken gebruik van de kennis van FMECA bij Arcadis uit andere industrieën. In een FMECA worden alle faalvormen die een object kan vertonen verzameld. Vervolgens worden de effecten van de faalvormen geanalyseerd en beoordeeld.

elkaar zijn ingespeeld. We investeren sowieso veel in onze monteurs en leggen ook veel verantwoordelijkheid bij hen neer. Met zo’n negentig man personeel zijn wij wellicht niet zo’n grote speler, maar dat is tevens onze kracht. We hebben niet veel overhead en een vlakke organisatie. Onze monteurs worden alleen ingezet voor onderhoud en storingen. Meestal op hetzelfde traject binnen ons contractgebied en niet voor projecten in het land. Het management weet heel goed wat er op de werkvloer speelt en weet welke storingen zich de afgelopen tijd hebben voorgedaan.’

Netwerk Asset Rail koos bewust voor een slanke organisatie, maar deinst er niet voor terug om waar nodig hulp in te schakelen.

iMaintain 13

010_11_12_H_artikel.indd 11

19-02-13 14:40

12 IntervIew

‘Waar we experts of extra capaciteit nodig hebben, kunnen we terugvallen op de organisatie van de aandeelhouders. Arcadis gebruikt ons voor het in de praktijk brengen van assetmanagement en toetst via ons zijn theoretische bevindingen op het gebied van risico- en assetmanagement.’ Toch is Ahsman de eerste om toe te geven dat je ook zelf beoordelend vermogen moet houden. ‘We kijken constant naar aanpassingen in de assets die de betrouwbaarheid vergroten of het onderhoud vereenvoudigen. Een simpel voorbeeld is om de gloeilampen in seinlampen te vervangen door LED-lampen. Daar waar een gloeilamp jaarlijks vervangen dient te worden, kan een LED-lamp wel tien jaar mee. Ik denk dan ook dat de beheerskosten de bodem nog niet hebben bereikt. Je kunt heel veel voorspellen met trendanalyses en we zijn nu samen met Arcadis bezig met datamining. Als je ziet hoeveel informatie boven water komt als je de relevante data eruit kunt filteren en kunt gebruiken in je risicoanalyses, dan weet je dat we nog veel efficiëntere voorspellingen kunnen doen. Dat begint uiteraard met het verzamelen van valide data. Ook daar trainen we onze monteurs in en we rusten ze uit met de juiste tools om dat snel en efficient te kunnen doen. Ik weet ook wel dat de andere partijen eveneens tablets gebruiken voor hun datacollectie, maar daar begint

lige contractgebieden Achterhoek en Maas en Waal. Het was een van de eerste experimenten van ProRail met prestatiegericht onderhoud. In plaats van het klein dagelijks onderhoud weg te geven aan de traditionele procescontractaannemers BAM, Volker Stevin en Strukton besloot ProRail dat werk openbaar aan te besteden op basis van prestatiecontracten. Nieuwkomer Asset Rail won het contract en ging, nauwkeurig in de gaten gehouden door ProRail, voortvarend aan de slag. ‘We hebben de hoogste scores op het dashboard infrabeschikbaarheid met betrekking tot werkplekbeveiliging van ProRail en ook de storingstijden hebben we aanzienlijk terug

‘Met prestatiegericht onderhoud kun je heel goed sturen op het verbeteren van de prestaties en worden beloond als je waarmaakt wat je belooft.’

het pas mee. Je moet die informatie kunnen vertalen naar verbeterprocessen, maar ook bijvoorbeeld naar je werkorders, werkvoorbereiding en voorraadbeheer. Dat laatste hebben we overigens uitbesteed aan Voestalpine Railpro. Ook dat is een besparing. We hebben goede afspraken gemaakt over levertijden en service levels, waardoor we zelf geen voorraden nodig hebben en geen magazijn beheren.’

Veilig Asset Rail startte in 2008 toen het onderhoud voor het contractgebied Gelre werd aanbesteed. Het Gelre-contractgebied is een samenvoeging van de twee voorma-

kunnen dringen’, zegt Ahsman, die zijn beweringen kan staven met storingstijdregistraties van ProRail. ‘In 2011 hadden we nog een gemiddelde niet-beschikbaarheid van 0,22 procent, wat al niet onaardig is, maar in 2012 hebben we dit percentage zelfs gehalveerd. Beweringen dat de manier waarop wij werken het spoor of onze eigen mensen in gevaar zou brengen, zijn niet op feiten gebaseerd. Tot nog toe hebben wij vijf jaar lang gewerkt zonder grote ongelukken. Onze IF rate (het aantal ongevallen tijdens spoorwerk met meer dan 24 uur verzuim per miljoen gewerkte uren, red) is momenteel nul. We doen er uiteraard alles aan om die nullijn

te behouden. Op de veiligheidsladder van ProRail zijn wij zelfs gecertificeerd op niveau drie.’

Open communicatie Een nieuw PGO-contract zal volgens Ahsman dan ook niet heel diep ingrijpen op zijn organisatie. ‘Met het contractgebied Eemland erbij is ons gebied weliswaar verdubbeld, maar dat houdt niet automatisch in dat onze organisatie twee keer zo groot hoeft te worden. Onze grootste kracht zit in de monteurs en daar investeren we dan ook het meeste in, maar er zijn bijvoorbeeld geen nieuwe stafafdelingen en teamleiders nodig en zo zijn er wel meer voordelen te halen.’ Ahsman juicht de nieuwe koers van ProRail alleen maar toe. ‘Met prestatiegericht onderhoud kun je heel goed sturen op het verbeteren van de prestaties en worden beloond als je waarmaakt wat je belooft. Het vereist wel een open manier van werken met de opdrachtgever. Wij proberen zo open mogelijk met ProRail te communiceren en houden onze inzichten of innovaties niet voor onszelf. Je moet eerlijk tegen elkaar zijn en ook durven vertellen wat je niet goed doet. Zo denk ik dat in het spoor nog veel kan worden gewonnen met standaardisatie van systemen en componenten. De variatie die nu nog in het spoor zit, vergt extra geld in het op voorraad houden van onderdelen, maar ook voor het onderhouden van het kennisniveau van de monteurs over die systemen. Ik denk dat als de spoorsector zich meer openstelt, vakkennis deelt en van elkaars expertise gebruik gaat maken, er nog veel te winnen valt.’ n

02 13 iMaintain

010_11_12_H_artikel.indd 12

19-02-13 14:41

THEMA 13

Maintenance in de procesindustrie

Foto: ProIndustry

Onderwijs en bedrijfsleven slaan de handen ineen in het Centrum voor Innovatief Vakmanschap (CIV) voor Maintenance en Procestechniek Rijnmond. â&#x20AC;&#x2DC;In het CIV gaat het erom meer mensen voor maintenance op te leiden en meer of betere faciliteiten te verzorgen zodat uiteindelijk de mensen beter gekwalificeerd zijn.â&#x20AC;&#x2122; Maar het is geen bedrijfsschool nieuwe stijl. In het CIV werken bedrijven en school samen. Over een paar jaar moeten tweehonderd procesoperatoren en driehonderd onderhoudstechnici uitstromen en aan de slag gaan in de procesindustrie.

iMaintain 13

013_I_themaspread.indd 13

19-02-13 14:40

14 Maintenance in de Procesindustrie

centrum Maintenance en Procestechniek van start Met het opzetten van een centrum voor innovatief Vakmanschap (ciV) Maintenance en Procestechniek rijnmond willen onderwijsinstellingen samen met het bedrijfsleven vorm en inhoud geven aan het opleiden van vakbekwame operators en onderhoudstechnici binnen een up-to-standard simulatieomgeving. ‘noem het alsjeblieft geen bedrijfsschool 2.0.’ Pieter Pulleman

Sinds een aantal jaren neemt het aantal leerlingen dat kiest voor techniek structureel af. Tegelijkertijd vraagt het bedrijfsleven steeds meer om goed gekwalificeerd personeel. De technologische ontwikkelingen maken de bediening van en het onderhoud aan installaties in de procesindustrie ingewikkelder. Voor een optimaal proces is een goede samenwerking van de vakgebieden procesoperating en maintenance cruciaal. Ook in het regulier onderhoud en in de cleaning doen zich technologische ontwikkelingen voor die van invloed zijn op het werk. Behalve deze technologische en bedrijfseconomische ontwikkelingen in de sector vormen maatschappelijke thema’s zoals duurzaamheid, gezondheid, klimaatveranderingen en veiligheid externe prikkels voor een groeiende vraag naar permanente scholing over deze onderwerpen.

Verdubbelen van de jaarlijkse uitstroom Het CIV moet zorgen voor voldoende personeel in de procesindustrie en voor innovatiekracht bij de operators en maintenancefuncties. De regio wil dit bereiken door de realisatie van een ‘bedrijfsschool van de toekomst’ met nationale uitstraling. Daar kunnen bedrijven, hogescholen en kenniscentra gezamenlijk jonge mensen en onderhoudsmedewerkers opleiden, om-, her- en bijscholen en hun talenten en ambities maximaal waarmaken. Het centrum wil in een paar jaar tijd toegroeien naar een reguliere uitstroom van vijfhonderd gediplomeerden (dat is meer dan een verdubbeling ten opzichte van het huidige aantal). Het gaat om tweehonderd procesoperatoren en driehonderd onderhoudstechnici. Volgens bestuurder Kooren van de STC-Group is dat aantal haalbaar. Bedrijfsleven en onderwijs zullen samen optrekken in de promotie van het centrum. Om de ambitie te verwezenlijken, wordt door alle partijen geïnvesteerd in software (kennis- en onderwijsontwikkeling), hardware (materialen en middelen op de locaties Brielle en RDM-campus) en orgware (samenwerking en clustering van initiatieven). De bedoeling is dat in vier jaar een centrum ontstaat waarin bedrijfsinvesteringen gebundeld worden en onderwijsinstellingen gezamenlijk kennis delen en ontwikkelen. Alle partijen zullen de komende vier jaren hierin investeren. Het gezamenlijk bedrijfsleven voor een begroot totaalbedrag van circa 2,75 miljoen en de gezamenlijke onderwijsinstellingen voor een begroot totaalbedrag van ongeveer 1,5 miljoen.

02 13 iMaintain

014_15_17_J_artikel.indd 14

Toegevoegde waarde Om deze problematiek het hoofd te bieden, is een gezamenlijke aanpak door onderwijsinstellingen en bedrijven noodzakelijk. Het Centrum voor Innovatief Vakmanschap, een initiatief van het ministerie van Onderwijs, dient als vehikel voor die gezamenlijke aanpak. In het CIV Maintenance en Procestechniek Rijnmond werken het Scheepvaart & Transport College (STC) en de ROC’s Zadkine en Albeda samen met de gemeente Rotterdam en brancheorganisatie Deltalinqs. Het STC leidt al procesoperators op en beschikt over moderne opleidingsfaciliteiten. Bij de ROC’s Zadkine en Albeda College ligt de focus meer op onderhoud. Ook bij deze scholen zijn goede faciliteiten aanwezig (zoals de RDM Campus). Toch levert het CIV straks toegevoegde waarde, meent Ron Kooren van het College van Bestuur van de STCGroup waaronder het STC valt. De STCGroup is tevens penvoerder van het CIV Maintenance en Procestechniek Rijnmond. ‘Dit plan speelt in op onderwijsinstellingen die verder willen, die willen innoveren.’

Projecttaal Kooren: ‘De onderwijskwaliteit in Nederland is helemaal niet zo slecht, maar op het gebied van mbo en innoveren valt nog wel wat te winnen.’ De STC-bestuurder geeft het voorbeeld van een dienstverlener die een nieuwe manier van werken ontwikkelt. ‘Komt dat systeem vervolgens ook in het onderwijs terecht? Of, omgekeerd, als een school een methode ontwikkelt om onderhoud aan een scheepsmotor sneller te doen, is dat wel bruikbaar in het bedrijfsleven? In het CIV zullen we de bedrijven dus nog meer betrekken.’ De businesscase rept over het opdoen van ‘opleidingsoverstijgende interdisciplinaire kennis’. Volgens Kooren is dat mooie projecttaal voor samenwerken. ‘Samenwerken tussen verschillende

Abonnees lezen meer op www.i-maintain.nl

19-02-13 14:39

Maintenance in de Procesindustrie 15

disciplines, bijvoorbeeld mbo-leerlingen met hbo’ers en operators en onderhoudstechnici. We werken dat nu uit in het plan van aanpak. Bij het STC in Brielle is dat eenvoudig te regelen, bijvoorbeeld in de oefenfabriek waar operators met maintenancemensen samenwerken en hbo’ers de aansturing doen.’

STC krijgt bijvoorbeeld van de topsector Water het CIV Maritieme Techniek en van de topsector Logistiek het CIV Logistiek toegewezen. ‘Omdat wij op het snijvlak

‘We bieden gedegen onderwijs dat opleidt tot een vak. Dat betaalt

1,9 miljoen

zich uit.’

De CIV Maintenance en Procestechniek Rijnmond valt onder de topsector Chemie. Er is een aantal van deze innovatieve centra voorzien voor heel Nederland, ook voor de andere topsectoren. Het

zitten van deze drie richtingen was het evident dat wij zouden inschrijven op deze drie tenders. Bovendien is het een logisch vervolg op de investeringen die

wij zelf de afgelopen jaren al deden.’ De rijksoverheid steekt 1,9 miljoen euro in elke CIV. Penvoerder STC-Group ontving eind vorig jaar het predicaat CIV van de minister van Onderwijs. Dat gebeurde op basis van het businessplan dat de partners maakten. Kooren: ‘We werken nu aan een plan van aanpak dat we in de stuurgroep bespreken en daarna verder zullen concretiseren.’ Dat gebeurt op twee locaties: bij het STC in Brielle waar de bestaande faciliteiten worden uitgebreid met een maintenance-lokaal en bij de RDM Campus die uitbreidt met faciliteiten voor de procesindustrie.

iMaintain 13

014_15_17_J_artikel.indd 15

19-02-13 14:40

YOUR EFFICIENCY PARtNER “challenge your efficiency” met een van onze experts op de maintenance next beurs Stork Technical Services is al 185 jaar een betrouwbare en wereldwijd opererende kennisorganisatie op het gebied van asset integrity management. Wij helpen onze klanten bij het optimaliseren van de productie door het onderhouden, repareren en verbeteren van hun industriële assets. Challenge your efficiency is het centrale thema waarmee wij graag in gesprek gaan met de beursbezoeker. U krijgt live een efficiency consult op onze stand. Ontdek ook onze efficiency creërende innovaties op de innovatieroute: de Hot Bolt Clamp en Laser Cladding.

Maintenance Next, Ahoy Rotterdam, 16-18 april Ontmoet ons op stand 6.701 in hal 6

AssEt LIFECYCLE INtEgRItY PARtNER

016_stork.indd 1

19-02-13 14:31

MAINTENANCE IN DE PROCESINDUSTRIE 17

Drie pijlers Bedrijven zijn vaak al op een of andere manier bij het onderwijs betrokken, bijvoorbeeld via een beroepenveldcommissie. Vaak zijn ze betrokken bij het onderwijs zelf, of bij de examinering, zegt Kooren. ‘Bovendien wisselt het per instelling.’ Het doel van het CIV is om de bedrijven ook bij die innovatie van het vakmanschap te betrekken. ‘Dat is nog vernieuwender dan de Centres of Expertise in het hbo. Zij werken immers al met lectoren en dergelijke.’ Het ‘upgraden van de kennis’ gebeurt samen met de industrie en rust op drie pijlers, zegt Kooren. ‘Via branchevereniging Deltalinqs dat een carrière-start-garantie afgeeft, via de stuurgroep en via de bedrijfstakcommissie Procestechniek waarin vertegenwoordigers zitten van de Rotterdamse industrie. Zij denken nadrukkelijk mee over het wie, wat, waar en hoe.’

Werven De gezamenlijke inspanning concentreert zich op het werven van leerlingen voor proces- en maintenancecolleges. ‘Ik kan niet spreken voor het Zadkine en het Albeda, maar onze opleiding Allround Operator Techniek, dat is inclusief maintenanceprocestechniek, groeide in tien jaar van honderd naar circa zeshonderd leerlingen.’ Er gebeurt dus al veel goeds op het gebied van werving, vindt Kooren, onder meer met de inzet van social media en scholenbeurzen. ‘Maar het mooiste is de mond-tot-mondreclame, want daar zit toch de succesfactor. Dat vaders willen dat hun zoon de opleiding gaat doen die zij zelf ook volgden. We bieden gedegen onderwijs dat opleidt tot een vak. Dat betaalt zich uit.’

Kwaliteit Het centrum is niet specifiek bedoeld om de kwaliteit van de huidige opleidingen te verbeteren. ‘Het gaat om innovatief vakmanschap’, zegt Kooren. ‘Maar tegelijkertijd werk je natuurlijk aan het uitbouwen van de kwaliteit. Onze afnemers zijn redelijk tevreden als het gaat om basishouding en -vaardigheden van onze leerlingen. In het CIV gaat het erom meer mensen voor maintenance op te leiden en meer of betere faciliteiten te verzorgen zodat uiteindelijk de mensen beter gekwalificeerd zijn. Denk bijvoorbeeld aan het zelf uitgeven van literatuur. Dat is er nauwelijks voor

Onderwijs en bedrijfsleven slaan de handen ineen in het Centrum voor Innovatief Vakmanschap voor Maintenance en Procestechniek Rijnmond. ‘In het CIV gaat het erom meer mensen voor maintenance op te leiden en meer of betere faciliteiten te verzorgen zodat uiteindelijk de mensen beter gekwalificeerd zijn.’

maintenance in de procesindustrie. Voor de maritieme sector doen we dat al.’ Wat merken de leerlingen van de nieuwe opzet? Kooren: ‘Deltalinqs geeft namens de bedrijven een baangarantie. De leerlingen krijgen hun boekengeld vergoed en ontvangen een bedrag als ze hun diploma halen. En ze krijgen dankzij het CIV mooiere spullen om mee te werken tijdens de opleiding. Bovendien ontvangen ze steun van bedrijfsmentoren. Eigenlijk is dat laatste de kern van het verhaal. Je moet het zien als een versterking van de BOLopleiding (Beroepsopleidende Leerweg, red.). Het gaat om de dagopleiding en om de instroom van jonge leerlingen, hoewel ook de beroepsbegeleidende leerwegleerlingen eraan mee kunnen doen.’ En wat betekent het voor de docenten? ‘Voor de docenten van STC betekent het CIV vooral voortborduren op wat we al doen. Onze docenten hebben al intensief contact met de bedrijven. Het hele CIVplan komt mede uit hun koker. Zij zijn degenen die dagelijks werken aan de opleiding in Brielle. Zij weten waar hun verantwoordelijkheid ligt en zijn zeer betrokken. Zij zien vooral kansen.’

En wat merken de bedrijven ervan? ‘De bedrijven zullen intensiever input leveren. Dat gebeurt onder meer met de inzet van bedrijfsmentoren die studenten intensiever zullen begeleiden dan een stagebegeleider bijvoorbeeld kan doen. Zij zullen leerlingen coachen, gastlessen verzorgen en zich inzetten bij practicumlessen. Je moet dan denken aan ploegleiders, monteurs, werkvoorbereiders en dergelijke. Medewerkers die echt dicht op de vloer zitten en weten hoe ze met mensen moeten omgaan.’ Maar, benadrukt Kooren: ‘Je moet het CIV niet zien als bedrijfsschool 2.0. Bedrijfsscholen zijn uiterst conjunctuurgevoelig en opgezet door bedrijven. Bij slecht economisch tij worden bedrijfsscholen net zo hard weer gesloten als dat ze geopend zijn. Zodra er een neerwaartse spiraal is, gooien ze het er weer uit. Vakonderwijs is er voor de langere termijn, het is een maatschappelijke opdracht. Bij een bedrijf is de basis winstmaximalisatie. Hier werken bedrijven en school samen. Ik ben niet tegen bedrijfsscholen, maar het is iets compleet anders.’ ■

iMaintain 13

014_15_17_J_artikel.indd 17

20-02-13 10:30

18 InnovatIe

Sneller en slimmer onderhoud dankzij assetmanagement De chemie voelt steeds meer de druk om veiligheid en duurzaamheid tot prioriteiten te maken. ondertussen groeit de concurrentie en is winst maken niet vanzelfprekend. op de korte termijn lijkt besparen op onderhoud de weg om de financiën in het gareel te houden. Maar op de lange termijn zal dit de industrie opbreken. assetmanagement, voor de lange termijn, is de oplossing. Francis Voermans

02 13 iMaintain

018_19_21_L_artikel.indd 18

Jarenlang probeerden veel bedrijven de onderhoudskosten zover mogelijk te reduceren. Op korte termijn lijkt dit te renderen, maar op lange termijn kan deze strategie zich wreken. De kosten over de hele levensduur van een installatie worden hoger, de assetprestaties nemen af, de risico’s nemen toe en de voorziene levensduur van het productiemiddel wordt niet gehaald. Een lange termijn asset management strategie draagt meer bij aan het maximaliseren van het bedrijfsresultaat en het veiligstellen van de bedrijfstoekomst, stelt Mark Geerars, consultancy manager bij Stork: ‘Asset management omvat alle activiteiten die gekoppeld zijn aan de volledige levenscyclus van het kapitaalgoed; van ontwerp via opereren, onderhouden en verbeteren tot en met ontmanteling van de asset. In plaats van al deze activiteiten afzonderlijk te optimaliseren streeft een integraal assetmanagement aanpak juist naar het optimaal afstemmen van al deze activiteiten. In vele bedrijven ligt hier nog een groot potentieel ter optimalisatie.’ Onderhoud speelt een grote rol in deze integrale aanpak. Het implementeren van assetmanagement brengt dan ook veranderingen mee voor de onderhoudsafdeling. ‘Er is een onderhoudsbeleid en -strategie noodzakelijk, de processen en organisatie moeten worden ingericht, de medewerkers moeten de juiste competenties hebben en de noodzakelijke middelen moeten worden voorzien’, aldus Geerars.

Stork heeft een consultancy team dat bedrijven helpt bij het opstellen van de juiste strategie en bij de implementatie daarvan. De koppeling van die twee activiteiten is belangrijk, zegt Geerars: ‘Vaak zie je dat managers mooie strategieën bedenken, maar tegelijkertijd blijft de werkvloer hetzelfde doen. Als er geen goed plan is voor de invoering, heeft het geen zin om een strategie op te stellen. Een belangrijk aspect is dat de mensen in de veranderingen meegaan.’ Asset management vereist dat de onzichtbare muurtjes binnen een organisatie worden afgebroken. ‘Mensen moeten uit hun gewoontes worden gehaald. Het is niet altijd de schuld van slecht onderhoud of van het slecht opereren. Er moet een cultuur komen waarbij mensen samenwerken aan een gemeenschappelijk doel waarbij ze hun ideeën kunnen inbrengen en daarbij serieus worden genomen.’ Stork besteedt bij het inrichten van assetmanagement daarom veel aandacht aan het bouwen van bruggen. ‘Vanaf dag één betrekken we ook de mensen op de werkvloer en de tussenlagen. We laten bijvoorbeeld door het middenkader een eerste presentatie doen voor de directie. Vanaf de eerste maand zijn er sessies met uitvoerend personeel en mensen uit de tussenlaag. Het zijn simpele dingen, maar op die manier zorg je voor draagvlak. Op het moment dat we starten met de invoering is het al hun ding.’

Bruggen bouwen

Meer kilo’s

De onderhoudsstrategie beschrijft hoe onderhoud bijdraagt aan de vereisten van de bedrijfsstrategie en de eisen van stakeholders. Maar ook hoe aan de wettelijke eisen wordt voldaan en hoe de veiligheid van medewerkers en omgeving wordt gegarandeerd. Daarbij moet de onderhoudsstrategie rekening houden met andere assetmanagement gerelateerde strategieën zoals voor het investeringsbeleid en operating.

Als de nieuwe strategie eenmaal is geïmplementeerd, merken de mensen snel dat er verbeteringen zijn. ‘De juiste dingen worden slimmer en sneller gedaan. Mensen zien dat er meer kilo’s uit de fabriek komen. De samenwerking tussen de diensten is verbeterd. De administratieve druk voor compliance en audits wordt minder. Dat zijn zichtbare resultaten.’ Die ervaring heeft ook Ewout Noorder-

Abonnees lezen meer op www.i-maintain.nl

19-02-13 14:39

FOTO: HUNTSMAN

InnovatIe 19

een assetmanagementstrategie voor de lange termijn zal de onderhoudskosten doen dalen. Maar invoering heeft nogal wat voeten in de aarde.

meer, directeur van Ultimo. ‘De onderhoudsmanager van een bedrijf dat net op een nieuw systeem is overgegaan, vertelde laatst dat de audits zo soepel waren verlopen.’ Ultimo levert softwareoplossingen voor de industrie, onder meer

Ultimo, dat dit jaar 25 jaar bestaat, is parallel gegaan aan de steeds verdere integratie bij haar klanten. ‘Ultimo begon als software voor de Technische Dienst. Van origine werd het gebruikt voor storingsanalyses, de planning van preventief

‘Veel bedrijven werken wel met risicogebaseerde onderhoudsconcepten, maar ze hebben weinig inzicht in de performance killers en cost drivers.’ ter ondersteuning van assetmanagement. Noordermeer ziet assetmanagement niet als een geheel nieuwe methode. ‘De integratie van de verschillende afdelingen binnen een bedrijf is in de loop der tijd steeds verder gegaan. Assetmanagement is een term die er nu wordt aangehangen, maar eigenlijk is het een ontwikkeling die al heel lang aan de gang is.’ De ontwikkeling van de software van

onderhoud en efficiënt voorraadbeheer en inkoop. In de loop van de tijd is het als een olievlek door de organisatie verspreid. Eerst was er de integratie met productie. Operators kregen ook toegang tot het systeem en zo werd de communicatie tussen productie en technische dienst verbeterd. Die integratie maakte het mogelijk om steeds meer taken bij productie neer te leggen, zoals inspectie en schoonmaken.

Daarna werd ook de engineering geïntegreerd en werden alle ontwerptekeningen en documenten eraan gekoppeld.’

Integratie en planning Nog steeds gaat die integratie verder, vervolgt Noordermeer: ‘Sinds een jaar hebben we een module voor lange termijn assetplanning, waarmee voor een set installaties een planning kan worden gemaakt voor de hele levenscyclus. Het gaat dan om beslissingen als grote modificaties of vervangingen. Met zo’n systeem kun je een evenwichtige lange termijn planning maken, zodat je bijvoorbeeld niet in één jaar heel veel moet investeren. Zo wordt er weer een gat gedicht, namelijk dat tussen onderhoud en finance.’ Een nieuwe ontwikkeling is dat ook veiligheid wordt geïntegreerd. Dat betekent bijvoorbeeld dat de werkvergunningen automatisch worden gegenereerd binnen

iMaintain 13

018_19_21_L_artikel.indd 19

19-02-13 14:39

CONDITIE BEWAKING Bezoek onze stand tijdens Maintenance Brussel van 20-21/03 (standnr. BO21) & tijdens Maintenance Next in Rotterdam van 16-18/04 (standnr. 3007)

Trilingsanalyse

Infrarood thermografie

45 MG ULTRASOON DIKTEMETER * Eenvoudige en gemakkelijk te gebruiken ultrasone wanddiktemeter * Mogelijkheid om datalogger en A-scan toe te voegen * Compatibel met volledige reeks Olympus tasters * Min./ Max. Mode, hoog en laag alarm & differentiële modus * Op tijd gebaseerde B-scan * Versterking regelbaar * Toestel beveiligbaar met paswoord

Olieanalyse

Motordiagnose

iPLEX ULTRALITE VIDEO-ENDOSCOOP * Biedt betrouwbare inspecties in moeilijk toegankelijke en smalle ruimtes * Verrassend gebruiksvriendelijk, compact en lichtgewicht (700 g). * Schok-, regen- en stofbestendig. Ontwikkeld volgens de IP55 norm. * Uitwisselbare lenzen voor maximaal resultaat bij uiteenlopende toepassingen * Extreem slijtbestendige sonde met snelle

Ultrasoon analyse

en accurate articulatie OLYMPUS INDUSTRIAL BENELUX • Boomsesteenweg 77 • B-2630 Aartselaar• info@olympus.be • tel NL 0031/71 54 50 884 Tel BE 0032/3870 58 03 • www.olympus-ims.com/en/

www.coservices.eu

info@coser vices.nl

NL: +31 46 702 23 61 BE: +32 16 400 136

INNOVATIE MAAKT VAN GGB DE MARKTLEIDER The Global Leader in High Performance Bearing Solutions GGB luistert naar de response van zijn klanten. Het resultaat hiervan zijn superieure lagers die problemen vermijden. Meer weten? Surf dan naar onze website: www.ggbearings.be of scan de QR Code die u hieronder vindt. GGB Benelux Fountain Business Park, Building 5 C. Van Kerckhovenstraat 110 B-2880 Bornem Tel.: +32-(0)3 890 46 70 Fax: +32-(0)3 890 46 71 benelux@ggbearings.com

GGB_8949_BrndBenelux_iM_M.indd 1

020_ggb_coservice_oympus.indd 1

3/12/12 9:15 AM

19-02-13 14:30

InnovatIe 21

de technische werkorderportefeuille, waar dat voorheen in aparte systemen of met de hand ging. Ook kunnen risico-analyses worden geïntegreerd. ‘Een fabriek bestaat bijvoorbeeld uit duizend installaties, maar vijftig daarvan zijn het meest kritiek. Een bedrijf wil zijn tijd en geld investeren daar waar het de veiligheid en productie het meeste dient’, legt Noordermeer uit. Aan de andere kant gaat de integratie met het veld steeds verder. Condition monitoring systemen genereren automatisch werkorders voor de TD. ‘Een instrument meet bijvoorbeeld de diameter van een pijp. Zodra deze een paar millimeter dichtslibt, gaat er een signaal naar de TD.’ Door de omslag van interne netwerken naar webbased applications, wordt daarbij het bereik van de systemen veel groter.

Gesprekspartner Met al die uitbreidingen komen de van origine onderhoudssystemen als Ultimo op steeds meer terreinen en ontstaat er bijvoorbeeld overlap met ERP-systemen. Te meer daar ERP-leveranciers hun systemen verder naar ‘beneden’ uitbreiden door onderhoudsmanagement aan hun pakketten toe te voegen. ‘De systemen kunnen goed samen gaan, maar soms botst het. Er zijn technische diensten die worden gedwongen om met ERP te werken, omdat de managers één systeem in de hele organisatie willen hebben. Maar in bedrijven waar de TD meer te zeggen heeft, worden de systemen aan elkaar gekoppeld’, zegt Noordermeer. Een groot voordeel van het koppelen van de verschillende systemen is de betere communicatie. Noordermeer: ‘Een onderhoudsmanager heeft nogal eens moeite om zich in de taal van het bestuur uit te drukken. Met een goed systeem kan hij de financiële gevolgen van zijn ideeën inzichtelijk maken. Daarmee wordt hij een betere gesprekspartner voor het bestuur. Dat horen we uit de praktijk. Een onderhoudsmanager zat bijvoorbeeld altijd twee keer per jaar om de tafel met mensen van financiën en dat was een hele strijd. Nu heeft hij maandelijks contact en loopt het veel soepeler.’

Risicogebaseerd onderhoud Assetmanagement creëert meerwaarde door vanuit de bedrijfsdoelstellingen risicogebaseerd onderhoud te implementeren, maar daar moet wel tijd en geld

in worden geïnvesteerd. Daar schort het bij veel bedrijven aan, stelt Peter Bakkum, manager business development van SKF Benelux. ‘Bedrijven implementeren wel nieuwe risicogebaseerde onderhoudsconcepten, maar richten zich vaak op compliance; met name de BRZO-wetgeving of aanvullende eisen van DCMR. Daardoor hebben ze vaak onvoldoende tijd om verbetertrajecten uit te voeren die veel geld opleveren.’

‘Vaak zie je dat managers mooie strategieën bedenken, maar

met condition monitoring en ontwerpverbeteringen, maar groeide al snel uit tot compleet onderhoudsmanagement. Tien jaar geleden is daar assetmanagement bijgekomen’, vertelt Bakkum. De bijzonderheid aan SKF’s assetmanagement is dat het wordt ondersteund door de eigen engineering-afdeling, vervolgt hij: ‘Veel bedrijven werken wel met risicogebaseerde onderhoudsconcepten, maar ze hebben weinig inzicht in de performance killers en cost drivers. Wij proberen falingen te elimineren, door met onze ingenieursafdeling het ontwerp verder te optimaliseren. Op dat gebied is veel te halen.’

tegelijkertijd blijft de werkvloer

Benchmark

hetzelfde doen.’

SKF biedt haar diensten aan in 130 landen en heeft daarom een gestandaardiseerde methode ontwikkeld voor assetmanagement analyses. SKF werkt met twee modellen. Het eerste is asset efficiency optimisation, een model voor maintenancemanagement. Het tweede heet maintenance maturity en is een model dat per proces kijkt naar de volwassenheid. ‘Met behulp van de modellen bepalen we waar een bedrijf staat en waar de belangrijkste verbeterpunten liggen.’ De verbeteringen die uit assetmanagementanalyses naar voren komen, zijn niet alleen rendabel voor bedrijven die er pas mee beginnen. Onlangs sloot SKF een contract met Huntsman voor het up-to-date houden van de onderhoudsstrategie. ‘Zo’n tien jaar geleden was Huntsman een van de eerste bedrijven waarvoor we een risicogebaseerde onderhoudstrategie definieerden. We moeten er nu voor zorgen dat de strategie fit-for-purpose blijft.’ Een asset managementstrategie is namelijk nooit af. Bakkum: ‘De strategie moet meegaan met de veranderende bedrijfsdoelstellingen en omstandigheden.’ n

SKF biedt daarom assetmanagementdiensten aan waarbij het de klant waar mogelijk werk uit handen wil nemen. Dat bespaart de klant tijd en geld en het verlaagt de werkdruk op de eigen organisatie. ‘Met name goede maintenance en reliability ingenieurs zijn schaars. We doen daarom veel zelfstandig vanuit analyses, bij de klant of bij ons op kantoor. In een later stadium verifiëren we onze analyses bij de klant, met een nadrukkelijke focus op bedrijfskritische assets.’

Diensten SKF is oorspronkelijk – en al jaren ‘s werelds grootste – producent van lagers en aanverwante apparaten. Zo’n twintig jaar geleden begon het naast die producten ook diensten te verlenen. ‘Destijds bleken de lagers in de industrie niet de theoretisch gecalculeerde levensduur te halen. SKF ging daarom diensten verlenen om de MTBF – de gemiddelde tijd tussen falingen – te vergroten. Het begon

iMaintain 13

018_19_21_L_artikel.indd 21

19-02-13 14:39

22 WHAT’S NEXT

Maintenance NEXT brengt leveranciers en bezoekers bij elkaar om producten en diensten af te stemmen op de vraag uit de markt. En die vragen zijn ook vaak de aanjager voor vernieuwing. Een aantal exposanten van de technologie- en onderhoudsexpo presenteert van 16 tot en met 18 april haar innovaties op de Maintenance

NEXT Innovaties CoATINg

UlTrASooN CoNdITIEMoNITorINg

Carrecon Piguillet toont op Maintenance NEXT op stand 2.108 CPMICSHIELD-coating voor een optimale in- en uitwendige bescherming van sprinklers en HVAC-buizen tegen MIC-corrosie. MIC-corrosie kan voor grote problemen zorgen in pijpleidingsystemen van bijvoorbeeld sprinkler- en HVA- installaties. Dat zijn problemen die storingen en of verhoogd onderhoud veroorzaken. Met de nieuwe CP Phenolics MIC SHIELD coating wordt MICcorrosie in de leidingsystemen voorkomen. Om de coating aan te brengen, worden de pijpen eerst gestraald. Dan wordt een meerlaags phenolic coatsysteem aangebracht aan de binnenzijde van de pijpleidingen. Elke laag wordt afzonderlijk in de polymerisatieoven ingebrand op het metaal. Als de toplaag is aangebracht, wordt het geheel in een final curing-sessie in de polymerisatieoven behandeld op een hoge temperatuur. En daardoor ontstaat cross link-vernetting tussen de afzonderlijke coatlagen. Hierdoor wordt een diffuusdichte laag gevormd die dicht is voor vaste stoffen, gassen en vloeistoffen. De CPMICSHIELD-coatlaag is langdurig en hoog resistent tegen MIC-corrosieveroorzakende stoffen.

UE Systems op stand 3.204 toont met de Ultraprobe 15000 wat volgens het bedrijf de toekomst van ultrasoon conditiemonitoring is. Het product is een ultrasoon conditiemonitoringlaboratorium dat in de palm van uw hand past en eenvoudig met touchscreentechnologie wordt bediend. Het product beidt vele mogelijkheden voor gebruik in vele toepassingsgebieden.

AfdICHTINgEN ERIKS toont een innovatie op het gebied van afdichtingen, de Simrit Düse-profielen. Bij tunnelmachines, scheepvaartmotoren en laadluiken zitten grote afdichtingsvlakken waar standaard afdichtingen of O-ringen niet voldoen. Hiervoor zijn de nieuwe profielen ontwikkeld. ERIKS biedt als preferred supplier 3.500 standaardprofielen. Maar de profielen kunnen ook op maat worden gemaakt door ze te warmlassen of te vulkaniseren voor een nog sterkere verbinding. Meer informatie vindt u op stand nummer 2.409.

PUlSE rEflECToMETry Team Industrial Services presenteert Acoustic Eye op stand 3.211. Het bedrijf heeft een inspectiemethode voor piping ontwikkeld dat gebaseerd is op zogeheten ‘pulse reflectometry methods’. Hiermee worden zowel inner diameter- (ID) en outer diameter(OD) inspecties tegelijk mogelijk. De innovatie is na enkele jaren van ontwikkeling klaar voor de markt en maakt terecht onderdeel uit van de innovatieroute op de beursvloer.

02 13 iMaintain

022_23_24_25_26_O_whatsNEXT.indd 22

20-02-13 09:19

WHAT’S NEXT 23

TEMPErATUUrbEgrENzEr EN -bEWAkEr Nieuw voor JUMO is de STB/STW Ex Veiligheidstemperatuurbegrenzer/Veiligheidstemperatuurbewaker volgens ATEX. Deze serie apparaten representeert de nieuwste veiligheidstechniek en vult de JUMO-productgroep aan in dit bereik. De compacte en vrij te configureren safetyM STB/STW Ex conform ATEX kan nu ook worden ingezet voor detectie van potentiële gevaren in de Ex-zone. Deze gevaren kunnen leiden tot persoonlijke verwondingen, tot schade aan de omgeving, of zelfs tot vernietiging van het productiesysteem en industriële producten. Het apparaat is breed inzetbaar, bijvoorbeeld voor bewaking van lak- en drooginstallaties, spuitinstallaties en biogasinstallaties. Maar ook voor bescherming van graan en koren, zaagselsilo’s en natuurlijk opslag van brandbare stoffen, gas, damp of nevel. JUMO presenteert het product op stand 4.202.

Hoog-gElEgEErd MATErIAAl Visser & Smit Hanab presenteert op stand 4.002 het resultaat van de ontwikkeling van dochteronderneming Synex-Tube. Het bedrijf ontwikkelde een technologie om buismateriaal aan de binnen- of buitenzijde te bekleden met een laag hoog-gelegeerd materiaal, op basis van een explosie-lasproces. Met een explosie is het mogelijk een metallurgische verbinding tussen twee materialen te maken. De lasverbinding is een zogenaamde twee-fasenverbinding waarbij de materialen niet zijn opgemengd. Het energieverbruik is laag en het rendement van het gebruikte hoog-gelegeerde materiaal zeer hoog. Hierdoor is de technologie zeer duurzaam en zo ook economisch aantrekkelijk. De mechanische eigenschappen van Synex-Tubes zijn zodanig dat deze buizen zich zonder meer lenen voor iedere mechanische bewerking, zoals koud-buigen en -trekken, en voor warme bewerkingen als lassen.

CAvITATIEbESTrIjdINg CF Techniek toont op stand 4.204 onder andere een nieuw procedé voor cavitatiebestrijding in pockets van klepzittingen. Dit is een van de duurste schadeproblemen aan motoren. Ook kleine haarscheurtjes kunnen al schade veroorzaken waardoor de hele cilinderkop moet worden vervangen. Langzaam maar zeker worden de afdichtranden en de aangrenzende vlakken en boringen van de uitlaatklepzittingen aangevreten door koelwater. Opsporen is moeizaam en repareren vaak kostbaar of te laat. CF Techniek uit Krabbendijke heeft een methode ontwikkeld die het probleem van zowel de (ernstige) cavitatieschade als ‘wat te doen na de derde overmaat-zitting’ op geheel unieke wijze aanpakt en daarbij grote tijds- en kostenbesparingen oplevert. Eerst wordt de cavitatieschade met een CNC-gestuurde machine verwijderd. Daarna worden er speciaal ontworpen en geproduceerde cilindrische bussen, ‘sleeves’, in de voormalige beschadigde klepzitting-pockets gemonteerd. De sleeves zijn vervaardigd uit een zeer duurzame corrosiebestendige en hittevaste legering, die vooraf intensief is getest bij diverse merken en types dieselmotoren. Voordat de reparatie uitgevoerd wordt, is een gedegen vooronderzoek nodig. Dit bepaalt individueel de te volgen strategie, zodat een werkelijk succesvolle reparatie gegarandeerd is.

PErMANENTE bEWAkINg AdEMlUCHTkWAlITEIT Geveke Energy Services toont op de Innovatieroute een nieuw monitoringsysteem voor de permanente bewaking van ademluchtkwaliteit. Bij sommige onderhoudswerkzaamheden wordt gebruikgemaakt van ademlucht ter bescherming van de onderhoudsmonteur. Als perslucht als bron voor ademlucht wordt gebruikt, dient deze te worden gezuiverd. Luchtvervuiling zorgt ervoor dat vuil, vocht en koolwaterstoffen in grote concentraties door een compressor worden aangezogen. In die gevallen waar perslucht als ademlucht wordt gebruikt, zal de kwaliteit van de perslucht periodiek conform EN12021 worden getest. Momenteel gebeurt dat met reageerbuisjes waarbij op basis van verkleuring indicatief wordt gemeten. Geveke Energy Services introduceert geavanceerde meetapparatuur waarmee de ademluchtkwaliteit continu elektronisch wordt gemeten en wordt bewaakt. Dit biedt voordelen ten opzichte van traditionele meetmethoden voor ademluchtbewaking. Zo is bijvoorbeeld de kwaliteitsbewaking permanent in plaats van periodiek. Ook wordt bij de nieuwe meetmethode het oliedampgehalte elektro-

nisch gemeten, in plaats van middels indicatieve verkleuring met behulp van reageerbuisjes. Bij het bereiken van grenswaarden reageert het apparaat met een akoestisch alarm. Met deze meetmethode is de gebruiker verzekerd van een correcte borging van de risico’s die gepaard gaan met ademlucht. Geveke presenteert de innovatie op stand 4.106.

iMaintain 13

022_23_24_25_26_O_whatsNEXT.indd 23

20-02-13 09:19

24 WHAT’S NEXT

vEIlIgHEIdSToEzICHT Op stand 5.001 laat RBC een innovatieve manier van veiligheidstoezicht zien. Het bedrijf houdt toezicht bij risicovolle werkzaamheden in de industrie. Deze rol wordt vervuld door inzet van veiligheidsmensen die al dan niet uitgerust zijn met veiligheidsmiddelen. Maar de rol kan ook vervuld worden door een combinatie van mensen en techniek, zogenaamde technische oplossingen. Cameratechnologie, registratie van de aanwezige personen in risicovolle zones/besloten ruimten en continue detectie van omgevingslucht zijn door RBC samengebracht in een softwareplatform dat bruikbaar is voor industriële toepassingen.

CoNTrolE gASMEETINSTrUMENTEN Dräger toont op de beurs onder meer de zogeheten X-dockserie. Deze biedt de gebruikers van draagbare Dräger gasmeetinstrumenten volledige controle. Automatische bumptesten en kalibraties met een gereduceerd kalibratiegasverbruik en kortere testtijden besparen de gebruiker tijd en geld. De X-dock slaat alle relevante gegevens van de meetinstrumenten op en leest de verzamelde informatie van de gasmeetinstrumenten voor evaluatie naderhand. Zo heeft de gebruiker bij elke stap volledige controle. Door de gereduceerde gastoevoer (300 ml/min in plaats van 500 ml/min) per module worden de kosten voor kalibratiegassen gereduceerd. En korte testperiodes reduceren de totale onderhoudsinspanningen. Alle aangesloten X-dock-systemen kunnen in één netwerk worden aangesloten. De gegevens worden dus niet alleen lokaal in het systeem opgeslagen, maar ook in een centrale database. De X-Dock is in verschillende uitvoeringen leverbaar en wordt gepresenteerd op stand 4.402

oNlINE MoNITorINg Pruftechniek lanceert het nieuwe Vibguard systeem. Dit is een compact online monitoringsysteem waarbij real-time conditieparameters worden verzameld zodat nu ook machines met sterk dynamisch veranderende signalen bewaakt kunnen worden. Dergelijke systemen waren tot nu toe groot en kostbaar. Met Vibguard komt daar verandering in. De software is flexibel, biedt open rapportageformaten zoals HTML, heeft multi-user-ondersteuning, gebruikersondersteuning en een sterk visueel georiënteerde opzet. Het systeem kan worden ingezet voor bewaking van onder meer tandwielkasten in containerkranen, windturbines, complexe planetaire - en andere reductiekasten. Vibguard wordt gepresenteerd op stand 3.303.

boUTEN vErWIjdErEN Stork Technical Services toont op Maintenance NEXT in stand 6.701 haar innovatieve Hot Bolt Clamp. Volgens het bedrijf is dit een revolutionaire innovatie in de maintenancesector. De Hot Bolt Clamp werd ontwikkeld door Storks onsite machining & bolting team in Aberdeen. Deze methode is vooral geschikt voor vierbouts flenzen. Het systeem maakt het mogelijk om aangetaste bouten veilig te verwijderen en te vervangen op flensverbindingen zonder de productie te hoeven onderbreken. Dit vermindert het risico, helpt de integriteit te garanderen en verbetert de veiligheidsomgeving van een productiemiddel. Bovendien worden de bedieningskosten tegelijk verminderd en wordt de productiviteit geoptimaliseerd.

brANdbESCHErMINg Promat International is op Maintenance NEXT te vinden op stand 5.209. Het bedrijf is specialist in passieve brandbescherming van gebouwen en High Performance Insulation voor toepassingen in de industrie. Eén van de laatste ontwikkelingen in het gamma van plaatmaterialen op basis van Calcium Silicaat is PROMASIL-1100 Super. De voordelen van dit product zijn de lichtgewicht isolatieplaten op groot formaat met hoge stabiliteit met een wijd temperatuurbereik (tot 1050 graden Celsius). Het product heeft zeer lage thermische conductiviteit, is mechanisch zeer sterk en zodoende zeer economisch. De toepassingsgebieden van dit product zijn ovens en huishoudtoestellen. Maar ook in de glasindustrie (smelterijen en raffinaderij), bij branders in de olieen gasindustrie en in fuel cells.

02 13 iMaintain

022_23_24_25_26_O_whatsNEXT.indd 24

20-02-13 09:19

WHAT’S NEXT 25

VERBINDERSYSTEEM VOOR VERWARMINGSKABELS De innovaties op de route zijn uiteenlopend. Zo toont Huikeshoven uit Helden haar product El Clic, een snel verbindersysteem voor verwarmingskabels. Deze innovatie bevindt zich momenteel in een afrondend stadium (certificatie) en zal ten tijde van de beurs geïntroduceerd worden in de Nederlandse markt. Op dit moment zijn er voor deze toepassing twee soorten producten op de markt; krimpverbindingen en snelverbinders. Voor zowel de krimpverbindingen als de snelverbinders zijn verschillende soorten gereedschap nodig en zijn er voor standaard snelverbinders verschillende modules nodig voor bijvoorbeeld het maken van een aansluiting of een t-stuk. De El Clic moet dat veranderen, want het product maakt het mogelijk om verwarmingskabels aan te sluiten met alleen een mes en een schroevendraaier als gereedschap. Er zijn universele modules voor zowel het aansluiten van verwarmingskabels als het maken van T-stukken en de compacte uitvoering zorgt dat opname onder de isolatie mogelijk is. Deze eigenschappen zorgen ervoor dat de montagetijd op locatie korter wordt. De EL Clic is te vinden op stand 5.305.

COLUMN: SAMENWERKEN IN ONDERHOUD Op de beurs Maintenance NEXT zijn ruim driehonderd individuele bedrijven met hun diensten en producten vertegenwoordigd. Deze zin kunnen we op tal van manieren ontleden. Laten we ons beperken tot een blik op de drie kernbegrippen. De bezoekers van de beurs komen in essentie op bezoek bij de individuele bedrijven. Die vinden zichzelf natuurlijk de beste op hun terrein. En als ze dat niet vinden, mogen we in ieder geval hopen dat ze de beste willen worden. Want de bezoekers van Maintenance NEXT zijn natuurlijk op zoek naar excellente dienstverleners. Die moeten helpen om hun productieprocessen vlot en efficiënt te laten verlopen. Dat pompen daarbij essentieel zijn, hoeft hier verder geen betoog. Gezegd zij slechts, dat er op de beurs een flinke groep bedrijven is die deze componenten levert en onderhoudt. Zo komen we bij het tweede kernbegrip, namelijk de diensten en producten; meer specifiek die voor onderhoud. Reparatie, onderhoud en renovatie worden steeds belangrijker. Een bedrijf dat de kosten wil verlagen, moet zorgen dat zijn installaties blijven functioneren. Hoe geavanceerder het onderhoud, hoe beter de continuïteit is gewaarborgd. En wie energie wil besparen en de CO2-uitstoot wil verlagen, kan door effectief onderhoud veel bereiken. Maintenance NEXT helpt de bezoeker ongetwijfeld een heel eind op weg naar dit doel. Tot slot het begrip beurs. We kunnen dit communicatiemiddel - want dat is het - zien als een verzameling individuele bedrijven die hun waar aanprijst. Dit is een verouderde opvatting. Niemand heeft immers de waarheid in pacht en niemand kan in zijn eentje de problemen van de klant oplossen. Samenwerking tussen verschillende disciplines is daarom geboden. We zien dit terug op het Pomp NL Plein op de beurs. Hier zijn twaalf productie- en onderhoudsbedrijven op het gebied

van pompen verenigd. Het gaat om Desmi, Flowserve, Flux Pompen Benelux, Fristam Pumpen, Gardner Denver Nash, Geveke Pompen, Hydrauvision, Klaus Union, KSB Nederland, PompPlaats, Verder en Weir Minerals. Deze bedrijven zijn voor een deel zonder enige twijfel elkaars concurrenten. Maar door gezamenlijk op Maintenance NEXT te staan, versterken ze hun herkenbaarheid en zichtbaarheid op de onderhoudsmarkt. Dit is niet alleen voor hen interessant. Voor de bezoekers aan de beurs is één grote stand met twaalf exposanten een voordeel, want het is overzichtelijk. Bovendien zorgt de uitstekende hospitality ervoor dat het bezoek niet alleen nuttig is maar ook aangenaam. Het plein staat symbool voor de steeds nauwere relatie tussen klanten en leveranciers op het gebied van pompenonderhoud. Dit zijn en blijven individuele bedrijven. De bedoeling van Maintenance NEXT en de gezamenlijke stand is dat deze elkaar beter weten te vinden. Dit alles onder het even oude als toepasselijke motto ‘Samen staan we sterk’. Marcel Meijers, Pomp NL

iMaintain 13

022_23_24_25_26_O_whatsNEXT.indd 25

20-02-13 10:32

26 WHAT’S NEXT

NEXT TAlk Tijdens Maintenance NEXT wisselen exposanten en bezoekers informatie uit over ontwikkelingen, vraagstukken, producten en diensten. Maar een complete beurs biedt meer. Niet alleen het traditionele producten- en dienstenaanbod maar ook een inspirerend en inhoudelijk randprogramma maken het bezoek compleet. Ahoy en iMaintain verzorgen daarvoor een inhoudelijk programma tijdens de drie beursdagen. Elke beursdag krijgt een kick-off met een informatieve talkshow in de entree van Ahoy. Bezoekers van Maintenance NEXT komen vanuit de auto of het openbaar vervoer direct terecht bij het podium waar gasten uit de industrie praten met het publiek en de gespreksleiders. Elke ochtend vindt op deze plaats de talkshow NEXT Talk plaats. Op een vlotte journalistieke wijze worden actuele zaken en de dagthema’s behandeld met de gasten van de dag. Vanaf 09:30 uur wordt in 45 minuten gediscussieerd en gebouwd aan nieuwe inzichten die zorgen voor een inspirerend bezoek. In de loop van de dag zijn in het NEXT Theater op de beursvloer ook nog masterclasses (ochtend) en casepresentaties (middag) te bezoeken.

Who’s NEXT Tijdens de openingsdag van de technologie- en onderhoudsexpo staat de technische arbeidsmarkt centraal in het randprogramma. De verhouding tussen banen en beschikbare mensen staat steeds meer onder spanning. Kortweg is er te weinig gekwalificeerd personeel beschikbaar voor het beschikbare werk en dat wordt de komende jaren niet beter. Om daarover te praten, zijn de kopstukken van de drie brancheverenigingen voor de onderhoudssector aanwezig. Bas Kimpel van de NVDO, Aad Veenman van het DI-WCM en Roelf Venhuizen van Profion schuiven aan om het NU en NEXT van de technische arbeidsmarkt te bespreken. De NVDO heeft een aantal jaar terug met het Onderhoudskompas de technische arbeidsmarkt in 2020 in beeld gebracht. Profion heeft zich in de afgelopen jaren ingezet voor efficiencyverbetering met een hogere Hands on Tool Time en DI-WCM zoekt naar innovaties en ontwikkelingen die bijdragen aan duurzame winstgevendheid in de industrie. Hoe worden die initiatieven gecombineerd of gecoördineerd? Een terugkerende vraag voor de drie verenigingen is de rol die zij gezamenlijk of los innemen, bijvoorbeeld bij de aanpak van de arbeidsmarktproblematiek. Ook daar wordt verder

op ingegaan bij NEXT Talk op 16 april. Cees-Jan Asselbergs van Deltalinqs is aanwezig om meer te vertellen over de carrièrestartgarantie die de lokale industrie afgeeft aan jongeren die kiezen voor een technische opleiding. De carrièrestartgarantie heeft als doel mbo’ers enthousiast te maken voor hun opleiding, hen vertrouwen te geven in de toekomst en bevat onder andere een prestatiebeurs en een baangarantie.

Reliability NEXT Op de tweede beursdag staat betrouwbaarheid van de assets centraal onder de noemer Reliability NEXT. Een installatie of apparaat moet goed en veilig functioneren op het moment dat het wordt ingezet. Welk onderhoud is daar voor nodig en wat is de waarde van een beschikbare installatie? De balans tussen investering in onderhoud en geld verdienen met de installatie wordt steeds beter gezocht. Maar hoe ziet de toekomst van reliability er uit? Onder de gasten zijn Pieter Dings van Deltarail en Nico van Kessel van TATA Steel. Zij delen met de overige gasten, het publiek en de gespreksleider hun ervaringen en visie. Deze twee specialisten komen uit industrieën waar beschikbaarheid is gekoppeld aan het bedrijfsimago of de marges op de producten en zij kennen dus de waarde van Reliability NEXT.

Safety NEXT Veiligheid is ‘hot’. Na een roerig jaar met veel media-aandacht voor incidenten en mogelijk risicovolle situaties, is de focus op veiligheid in de industrie belangrijker dan ooit. Voor veel bedrijven is veiligheid een ‘way of life’ en anderen kunnen er nog in groeien. Op de derde beursdag schuiven tijdens NEXT Talk onder andere Victor Zuidema van VeiligheidNL en Karen Oude Hengel van TNO Focalpoint aan om de lopende initiatieven en campagnes te belichten. En natuurlijk is ‘het veld’ vertegenwoordigd door specialisten op het gebied van veiligheid en preventie. Dagelijks wordt bij NEXT Talk ook aan fact-checking gedaan in de rubriek NEXT Check. Een gevleugelde uitspraak of vaak als universele waarheid gebruikt kengetal uit de industrie wordt tijdens NEXT Talk eens onder de loep genomen en gecheckt door de redactie van iMaintain. De NEXT Talk-sessies zijn zo elke dag een inspirerende start voor een succesvolle beursdag.

02 13 iMaintain

022_23_24_25_26_O_whatsNEXT.indd 26

20-02-13 09:20

PRODUCTEN 27

Producttrends op www.i-maintain.nl

Intelligente CXT-staaldraadtakels

Als kraanbedieners maar uit één of twee snelheden kunnen kiezen voor het hijsen en laten zakken van lasten, leiden stroompieken en het omschakelen van de hijsrichting en snelheid tot meer slijtage en een hoog energieverbruik. Zo’n situatie vraagt om traploos regelbare hijssnelheden. Conventionele frequentieregelaars vereisen een omvangrijke elektrische installatie die hoge investeringskosten met zich meebrengt. Om dit probleem te verhelpen, heeft Konecranes met ASR (Adaptive Speed Range - lastafhankelijke hijssnelheid) en ESR (Extended Speed Range - extra hoge hijssnelheid) twee regelaars ontwikkeld, die geavanceerde oplossingen bieden voor de traploze regeling van de hijssnelheid. www.konecranes.com

Handheld scanner

Gasabsorptiewarmtepomp

Duranmatic introduceert de kleinste en lichtste handheld scanner op de markt, de OPI3601. Deze 2D Opticon scanner is in staat om de meest beschadigde en moeilijkste Datamatrixcodes en QR-codes te lezen. De codes kunnen zowel geprint, via de smartphone als digitaal worden gelezen. www.duranmatic.nl

Door de plaatsing van een Remeha Gasabsorptiewarmtepomp (Gas HP) realiseren bestaande gebouwen vijftien tot dertig procent energiebesparing en een ongeveer vergelijkbare reductie van de CO2-uitstoot. Dit blijkt uit praktijkprojecten die in de afgelopen periode met de Gas HP zijn uitgevoerd. Om de voordelen van dit toestel voor de installatiewereld snel inzichtelijk te maken, heeft Remeha een online rekenmodule gelanceerd. Deze geeft de gebruiker binnen enkele minuten inzicht in het besparingspotentieel voor wat betreft het gasverbruik en reductie van de CO2-uitstoot. nl.remeha.com

Modulair veiligheidsrelais

Met Sirius 3SK1 presenteert Siemens Industry Automation een flexibele en modulair op te bouwen serie veiligheidsrelais. Het componentenportfolio is modulair op te bouwen, wat toepassing van de relais vereenvoudigt en tijd bespaart. De veiligheidsrelais zijn geschikt voor het aansluiten van zowel elektromechanische veiligheidscomponenten alsook elektronische veiligheidssensoren. www.siemens.nl

Kleine mobiele computer

Zelf veiligheidsschoenen beoordelen

Brandwerende coatings

Magneetventielen

De MC45 mobiele computer van Motorola Solutions is de eerste in een nieuwe categorie mobiele handheld computers. Deze computers, met het uiterlijk van een smartphone, zijn speciaal ontwikkeld voor intensief gebruik door buitendienstmedewerkers in kleine en middelgrote bedrijven. De MC45 is met name geschikt voor toepassingen op het gebied van customer relationship management (CRM), invoer van verkooporders, magazijnbeheer, pakketdiensten, direct store delivery (DSD) en routeplanning. www.motorola.com

Steel Blue heeft wetenschappelijk onderzoek naar veiligheid en comfort van werkschoenen vertaald in een test voor het beoordelen van veiligheidsschoenen. Met deze ‘zelfdoe-test’ kunnen professionals hun huidige veiligheidsschoenen onderzoeken en nieuwe schoenen beter beoordelen. Aan de hand van de test worden alle belangrijke aandachtspunten voor de aanschaf van nieuwe schoenen doorlopen. Naast zorgvuldig passen, komt ook de natuurlijke afwikkeling van de schoen en de torsie aan de orde. Het doel van de test is dat professionals veilige en comfortabele werkschoenen met plezier dragen, ongeacht het merk. www.steelblue.nl

Sika komt met een ontwikkeling op het gebied van brandwerende coatings; Sika Unitherm Platinum. Deze coating levert betrouwbare bescherming bij een brand als het gaat om staalconstructies. De thermische energie uit het vuur wordt omgezet en de oorspronkelijke millimeter dikke coating wordt een microporeuze schuimlaag die de staalconstructie isoleert tegen de hitte en de opwarming ervan vertraagt. Dit nieuwe, duurzame product is geurarm, slagvast, oplosmiddelvrij en CE-gemarkeerd volgens ETAG 018. www.sika.nl

De serie FP direct werkende magneetventielen en toebehoren voor klepaandrijvingen van de Engelse producent Bifold is compact vormgegeven, geschikt voor alle soorten NAMURklepaandrijvingen, heeft geen montageplaat nodig en voldoet aan VDI/VDE 3845. Doordat er minder leidingen, koppelingen, bevestigingsbeugels nodig zijn, is een snelle montage mogelijk. www.evac-valves.com

Kijk voor meer productinnovaties op www.i-maintain.nl

027_E_producten.indd 27

iMaintain 13

19-02-13 14:39

28 Turnaround

Turnaround in de snelkookpan Voordat de IBr-raffinaderij van Petroplus, dat failliet is gegaan, weer kon worden opgestart door overnamebedrijf Gunvor, moest er nog een turnaround worden uitgevoerd. Maar veel personeel was inmiddels vertrokken, alle kennis over de site met zich meenemend. In samenwerking met externe bedrijven wist Gunvor de turnaround toch tot een succes te maken. En dat in een recordsnelheid. David van Baarle

Independent Belgian Refinery (IBR) in de haven van Antwerpen kent een lange en bewogen geschiedenis. Sinds de raffinaderij in 1968 in gebruik is genomen, is hij constant aangepast aan de veranderende eisen van de tijd zoals de mogelijkheid tot destillatie van lichtere fracties en het viskeuzer maken van de zwaardere fracties. Daarna mochten transportbrandstoffen steeds minder zwavel bevatten en bovendien investeerde men in nieuwe processen die de flexibiliteit in het mengen van benzine verbeterden. Momenteel kan IBR dan ook vertrouwen op een volwassen raffinaderij die vele soorten kwaliteiten ruwe olie kan verwerken tot diverse fracties, waaronder nafta, benzine, stookolie en ongeveer alle raffinageproducten die daartussen zitten. Ook het eigendom van de raffinaderij is in zijn lange bestaan onderhevig geweest aan verandering, met als laatste feit de overname door Gunvor. Dit wereldwijd opererende bedrijf beheerst de gehele logistieke keten van fossiele brandstoffen – van upstream tot downstream – en heeft naast opslagfaciliteiten nu twee raffinaderijen. Het bedrijf is de op drie na grootste ruwe oliehandelaar ter wereld. Het bedrijf kreeg interesse in de raffina-

derij nadat de vorige eigenaar, Petroplus, zijn faillissement had aangevraagd. Marcel Mazenauer was toen refinery manager van de Antwerpse raffinaderij en is inmiddels technisch directeur Raffinaderijen bij Gunvor. Hij stelt dat IBR in goede conditie is en met andere raffinaderijen kan concurreren. ‘Vanaf het moment dat Petroplus in 2006 de scepter zwaaide, is er zo’n 250 miljoen dollar geïnvesteerd in deze site. De prestatie van de bestaande assets is verbeterd. Zo werd de zwavelrecuperatie eenheid omgebouwd tot een EuroClaus-eenheid om aan de strengere SO2-emissienormen te kunnen voldoen. In 2010 is zelfs geïnvesteerd in een grote cogeneratie-fabriek. Ondanks de investeringen, kon Petroplus financieel niet het hoofd boven water houden in de lastige Europese raffinagemarkt. ‘Zo’n dreigend faillissement heeft hoe dan ook zijn weerslag op een site’, zegt Mazenauer. ‘Veel werknemers kozen eieren voor hun geld en solliciteerden naar andere banen. Toen het faillissement uiteindelijk daadwerkelijk werd uitgesproken, moesten we de machines zelfs gecontroleerd afschakelen en in sluimerstand zetten. In februari analyseerden we de verschillende overnamevoorstellen, met het besef in het achterhoofd dat tijd kritiek was, aangezien een volledig faillissement voor de deur stond en we in dat geval alle activiteiten zouden moeten stoppen.

Team Mazenauer: ‘Maart 2012 werd het bod van Gunvor geaccepteerd en het bedrijf beloofde daarbij dat het ook de meer dan tweehonderd man personeel in dienst zou houden en de nodige investeringen zou doen om de veiligheids-, milieu- en operationele prestaties van de site te verbeteren. De activiteiten van de raffinaderij die sinds februari stilstonden werden binnen enkele dagen weer opgestart. Gunvor rondde tegelijkertijd de onderhandelingen

02 13 iMaintain

028_29_M_artikel.indd 28

Abonnees lezen meer op www.i-maintain.nl

19-02-13 14:49

Turnaround 29

met Petroplus Marketing af voor de overname van de overgebleven voorraden van de raffinaderij.’ Een voorwaarde van de overname was dat er alsnog een turnaround moest worden gedaan. Aangezien een groot deel van de medewerkers met turnaroundervaring was vertrokken, riep Mazenauer de hulp in van PDM. Het bedrijf kreeg de taak om zo snel mogelijk een team samen te stellen die de klus zo snel, goed en veilig mogelijk kon klaren. Jan Bosmans, Turnaround manager van IBR, was de counterpart van PDM. ‘We begonnen niet helemaal onvoorbereid’, zegt Bosmans. ‘In 2010 hadden we al een upgrade uitgevoerd waarbij we onder meer heel veel nieuwe veldapparatuur installeerden. Die data konden we nu gebruiken om voorspellingen te doen over de staat van de assets.’

Veel werk in weinig tijd Guus Schulze, Projectmanager PDM: ‘PDM kreeg de haast onmogelijke taak om zoveel mogelijk informatie boven tafel te krijgen. Met name voor de procesinstallaties met hoge risico’s moesten we van tevoren een beter beeld van de situatie krijgen. Door reeds vertrokken werknemers te interviewen, kregen we steeds

meer informatie. Daarna hebben we een geïntegreerd projectteam samengesteld waar zowel PDM, IBR als de contractors in vertegenwoordigd waren. We hebben met elkaar afgesproken dat we discussies niet uit de weg gaan, maar dat we ze alleen voeren om verder te kunnen, niet om het contract open te breken. Dat het project binnen de scope is voltooid, mag een klein wonder heten.

Dat het project binnen de scope is voltooid, mag een klein wonder heten. Schulze: ‘De voorbereidingen voor de turnaround begonnen eind mei, de turnaround begon op 1 oktober en medio november konden we weer opstarten. Dat betekent wel dat we voorbereidingsmaatregelen moesten nemen waar mogelijk en improviseren waar dit niet anders kon. Van tevoren hadden we de plant al onderverdeeld in categorieën en risicogroepen. Onderdelen waarvan we vermoedden dat ze wel eens zouden moeten worden vervangen, hadden we van tevoren al

FOTO’S: PDM

Veel kennis voor de turnaround bij de Gunvor-raffinaderij moest nog achterhaald worden. Toch zijn de werkzaamheden snel en goed verlopen, wat vooral te danken is aan de duidelijke afspraken tussen de samenwerkende partijen.

besteld. Door een goede risicoanalyse stonden we niet voor heel grote verrassingen. De grootste complexiteit zat eigenlijk voornamelijk in de hoeveelheid werk in een zeer krappe tijdsplanning. We waren dan ook erg tevreden over de manier van samenwerken met IBR, maar ook met de contractors. Ze hebben soms echt meer werk gehad dan we van tevoren konden inschatten, maar door de duidelijke afspraken vooraf heeft niemand het gehad over extra beloning voor aanvullend werk of werk dat over moest. Neem maar van mij aan dat we ook pittige discussies hebben gehad, maar we zijn er altijd beter uitgekomen. PDM is een onbekende raffinaderij ingegaan, in een onbekende omgeving met onbekende mensen om in zeer korte tijd een turnaround uit te voeren die de raffinaderij weer vier jaar veilig en efficiënt laat werken. Dat doen er niet veel na.’ Mazenauer heeft weer vertrouwen in de toekomst: ‘Gunvor heeft een solide basis en zorgt voor een stabiele stroom van ruwe olie. Hoewel de raffinage altijd wel een bewogen sector zal blijven, waar de marges echt minimaal zijn, geeft de ketenbenadering van Gunvor een voorsprong op de competitie.’ ■

iMaintain 13

028_29_M_artikel.indd 29

19-02-13 14:49

30 volgend nummer

In HeT volgende nummer Kernreactors onder druk Afgelopen zomer werden haarscheuren vastgesteld in het materiaal van de reactorvaten van Doel 3 en Tihange 2 en moesten de centrales sluiten voor onderzoek. Even was er paniek in Nederland omdat de reactorvaten van Borssele bij dezelfde Rotterdamse Droogdokmaatschappij zijn gesmeed. De paniek was niet nodig. Toch kijken we naar de situatie in België en het onderhoud aan Borssele om ervan te leren.

Windmolenmarkt De Verenigde Staten hebben meer opgesteld windvermogen dan gas of steenkoolcentrales. Wind is de grootste energiebron in Spanje en ook Duitsland en Engeland investeren nog behoorlijk in windenergie. De Nederlandse onderhoudsmarkt wil graag zijn diensten aanbieden voor het onderhoud aan de turbines. Hoe groot is de potentie van de markt en welke bijdrage wenst de windturbinemarkt van contractors? We zoeken het voor u uit.

What’s NEXT? De expo Maintenance NEXT 2013 komt eraan. Oplossingen, ontwikkelingen en ontmoetingen. Daar draait het om in Ahoy Rotterdam. Experts uit alle hoeken van de industrie delen hun visie en denken samen na over de toekomst van onderhoud. In iMaintain een voorbeschouwing.

THemA: maintenance en utilities Thema’s 2013 iMaintain 04-2013

EN VERDER MaintNL In de komende MaintNL gaan we kijken waarom Nederlandse maintenance-experts in het buitenland zo gewild zijn. Maintenance-kennis blijkt een belangrijk exportproduct. Ook vragen we de volgende ex-Maintenance Manager of the Year hoe het hem is vergaan na de verkiezing. En in het kader van vijftig jaar NVDO willen we ook voorzichtig vooruitblikken. Welke veranderingen zullen ons de komende vijftig jaar ten deel vallen?

iMaintain Nummer 3 verschijnt 30 maart 2013

maintenance neXT

iMaintain 05-2013

maintenance in de maakindustrie

iMaintain 06-2013

maintenance en informatie

iMaintain 07-2013 gebouwde omgeving

iMaintain 08-2013

maintenance en automotive/aerospace

iMaintain 09-2013 maintenance & food

iMaintain 10-2013

maintenance in de infra

02 13 imaintain

030_F_volgend nummer.indd 30

19-02-13 14:49

Maint

Het magazine van de NVDO

Maintenance Manager of the Year 2005 wil nog steeds verbeteren | Het goud ligt op de werkvloer | Neem een week vrij â&#x20AC;Ś en kom lekker werken!

031_MA_NVDO_cover.indd 31

19-02-13 14:49

Tijdelijk of semi permanent behoefte aan extra warmte en/of energie? Uw bron van informatie bij het kopen of huren van ketelinstallaties voor stoom, warm en heet water. Verhuur

• warmwaterketels tot 8 MW • heetwaterketels tot 12 MW • automatische expansie-inrichtingen • stoomketelunits tot 28 barg van 400 kg/hr tot 16.000 kg/st • ontgassers, voedingswatertanks, ontharders • olietanks 3, 5, 10 en 20m3 • in container, buitenopstelling of romneyloodsen

Services

• 24 uurs storingsdienst • leidingwerkmontage • onderhoud • engineering

Milieuzorg

• Low-NOx installaties • geluidsbesparende omhuizingen • CE normering

www.ecotilburg.com Postbus 899, 5000 AW Tilburg - Hectorstraat 23, 5047 RE Tilburg - Tel: 013 5839440 - Fax: 013 5358315 - E-mail: info@ecotilburg.com

032_eco_hathea.indd 1

19-02-13 14:30

van de voorzitter Vlaanderen Boven! Wij Nederlanders hebben historisch gezien een band met België. De betrekkingen tussen ons beiden gaan eeuwen terug vanwege de gezamenlijke geschiedenis die we delen. Tussen 1815 en 1830 vormden wij samen zelfs één land, het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. We zijn ongeveer even groot, ongeveer even welvarend, en we liggen in dezelfde regio, allebei ingeklemd tussen de grote Europese mogendheden. We zijn, althans vanaf de jaren na de Tweede Wereldoorlog, ook nog eens lid van dezelfde militaire allianties en van dezelfde internationale economische organisaties. Hoewel onze respectievelijke politieke systemen inmiddels aanzienlijke verschillen vertonen, behoren beide landen tot de groep westerse, liberale democratieën. We spreken, althans deels, dezelfde taal en delen in elk geval dezelfde West-Europese christelijke erfenis. Maatschappelijk delen Nederland en België vele kenmerken: verzuiling, breuklijnen, maar ook levendige rechtswetenschappen. Als het gaat om beheer en onderhoud, of asset management zoals u wenst, hebben we dezelfde agenda. Met onze zuiderburen brengen we die agenda ook op Europees niveau bij de EFNMS en de OSHA onder de aandacht. De actualiteit van vandaag laat zien dat we elkaar ook opzoeken! Wegens een groeiend tekort aan werknemers in de bouw is Vlaanderen namelijk dringend op zoek naar Nederlandse bouwvakkers en ingenieurs. Nederlanders genieten de voorkeur boven bijvoorbeeld Portugezen die eerst nog de taal moeten leren. Goed nieuws voor de doelgroep, want in ons land zijn er immers veel werkzoekenden in de bouw. In de Vlaamse

sector is echter steeds meer nieuw personeel nodig. Het aantal opdrachten in Vlaanderen blijft constant, maar veel mensen verlaten ook daar de sector door ouderdom en pensionering. Werken in Vlaanderen biedt voor individuele bouwvakkers dus kansen, gezien de almaar oplopende werkloosheid in Nederland. Maar voor de bouwsector als geheel is het natuurlijk geen oplossing. Sinds 2009 zijn er in de Nederlandse bouwsector bijna 40.000 arbeidsplaatsen verdwenen bij bedrijven die onder de CAO Bouwnijverheid vallen. Als we de vakbond mogen geloven, verliezen in ons land per week (!) zo’n 250 bouwvakkers hun baan. Het zou natuurlijk veel beter zijn als onze bouwvakkers gewoon hier aan het werk komen. Maar daar zijn investeringen voor nodig, waarvoor vakbonden, werkgevers en oppositiepartijen al langer pleiten bij het kabinet. Nederland krijgt bovendien na 2014 te maken met dezelfde ‘vergrijzingsproblemen’ als in Vlaanderen, wanneer naar verwachting de vraag naar nieuwe kantoren, ziekenhuizen en fabrieken toeneemt. Nu al worden zo’n 21.000 arbeidsplaatsen in de bouw vervuld door 55-plussers die de komende jaren met pensioen gaan, terwijl aan de andere kant steeds minder jongeren kiezen voor een opleiding tot bouwvakker. Dus Vlaanderen, natuurlijk zijn wij graag de goede buur in plaats van de verre vriend, maar mogen we onze jongens en meisjes over twee jaar wel weer terug?

Vlaanderen, natuurlijk zijn wij graag de goede buur in plaats van de verre vriend, maar mogen we onze jongens en meisjes over twee jaar wel weer terug?

Bas. P. Kimpel Voorzitter

MaintNL 02 – 2013 33

033_MB_NVDO_Voorzitter.indd 33

19-02-13 14:49

Ieder zijn vak

‘Onderhoud is mensenwerk’ Niet iedereen binnen de branche voor professioneel onderhoud is in loondienst. Ook zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) dragen hun steentje bij. André Pasman reist de wereld af om advies te geven over maintenance of projecten te leiden. ‘Het voordeel van een zzp’er is dat hij een zakelijke inslag heeft’, vertelt hij. Teus Molenaar

Pasman heeft zilt bloed. Na de middelbare zeevaartschool in Breda monsterde hij als zeventienjarige voor het eerst aan. Zijn vader moest vanwege zijn jeugdige leeftijd nog toestemming verlenen. ‘Maar ja, met mijn opleiding kwam ik toen eigenlijk niet verder dan wat soppen en schilderen. Terwijl anderen met gereedschap in de weer waren en het echte werk deden.’ Voor hem aanleiding de schoolbanken weer op te zoeken en de benodigde kennis en vaardigheden op te doen. Een zevenjarig werknemersverband bij het Rotterdamse bergingsbedrijf Smit Tak volgde. ‘Ik kwam er na de Herald of Free Enterprise en was al weer vertrokken voor de berging van de atoomonderzeeër Koersk. Maar ik heb zelf toch ook wel veel spectaculaire bergingen meegemaakt, zoals die van een brandende, Duitse tanker op de Bosporus.’ Hij werkte er als bergingsmachinist en technisch adviseur. ‘Daar heb ik een mooie tijd gehad en veel waardering gekregen voor technische vaardigheden. Het werk was wel gevaarlijk, zodat mijn vrouw opperde eens een baan aan de wal te zoeken. Ik was het met haar eens.’

Steeds onderweg Een opleiding in Vlissingen volgde. Hij haalde er zijn master Maintenance and Safety Manager. En hij ging bij HCG werken dat een tak Industrial Maintenance Services had opgezet. ‘Het was interessant werk; ik heb er veel geleerd. Maar op den duur was ik het toch wel zat om zoveel tijd in de auto door te brengen. Soms reed je het hele land door en

zat je op één dag vijf uur in de auto. Daar ben ik dan toch maar mee opgehouden.’ Hoewel hij toen (1998) al met het idee speelde zich als zelfstandige te vestigen, kon hij het aanbod om bij Kappa Packaging aan de slag te gaan niet afslaan. ‘In de loop der jaren was daar de Technische Dienst ‘eindstation moeilijke gevallen’ van de onderneming geworden. Mij was gevraagd er weer een goed lopende organisatie van te maken. Dan moet je dossiers van mensen gaan bijhouden, bepalen wie wel en wie niet bij het bedrijf past. Als het om onderhoud gaat, zit het probleem vaak helemaal niet in de techniek, maar in de mensen die ermee omgaan. Na anderhalf jaar zat mijn werk erop. Ik heb er geen vrienden gemaakt, maar dat kan ook niet met zo’n opdracht.’ Toen was voor hem gevoelsmatig het moment aangebroken zijn eigen bedrijf te beginnen. In 1999 schreef hij Annexis

Consultancy in bij de Kamer van Koophandel. Sindsdien reist hij de wereld af om adviezen te geven over verandermanagement en asset management. Altijd in relatie tot professioneel onderhoud.

Op en af Zo heeft hij nu een opdracht aangenomen van Maersk Oil Qatar om alle assets van het Shaheen productieveld bij Qatar in kaart te brengen. Maersk heeft negen platformen en subsea-stations bij het Arabische schiereiland. ‘De jongste van die boorplatformen is in 2007 opgeleverd. Tijdens de bouw lag heel sterk de nadruk op het tijdig opleveren van het geheel: platform en bijbehorende infrastructuur. De documentatie heeft daardoor niet de benodigde aandacht gekregen, en dat gaat nu ten koste van efficiënt en effectief onderhoud. Dat geldt trouwens ook voor de andere booreilanden. Ik geef nu leiding aan het project om alles te reviewen, analyseren en documenteren. Uiteindelijk zal er ook een goede maintenance master data upload komen voor het SAP-systeem dat Maersk gebruikt.’ Twee tot drie weken zit hij in Qatar, één week thuis. Op en af. Dat bevalt hem wel. ‘Maar denk nou niet dat ik helemaal niks te doen heb als ik in Nederland ben. Onlangs nog heb ik weer mijn offshore certificaten

TOT OP DE wERKVlOER Pasman is gespecialiseerd in verandermanagement in een technische omgeving. ‘Veranderingen moeten uiteindelijk hun beslag in de manier van werken krijgen, je moet tot op de werkvloer kunnen doordringen. Maar dat betekent dat je bovenaan begint. Het management moet commitment tonen, overtuigd zijn van het belang van een andere aanpak.’ Dat hij zelf als monteur met de voeten in de modder heeft gestaan en daarnaast zijn MBA heeft gehaald, betekent dat hij beider talen spreekt. ‘Als je iets wilt veranderen, dan moet je goed weten wat er aan de hand is, wat goed is en wat beter kan. Je hebt dan respect nodig van alle betrokkenen. Daarbij helpen mijn brede ervaring en kennis.’

34 MaintNL 02 – 2013

034_35_37_MD_NVDO-artikel.indd 34

19-02-13 14:48

FOTO’S: KAy IN ‘T VEEN

André Pasman: ‘Het voordeel van een zzp’er is dat hij een zakelijke inslag heeft.’

vernieuwd. Als je die niet op zak hebt, mag je niet eens in een helikopter meevliegen, laat staan dat je op een boorplatform mag komen. En binnenkort ben ik in wijster bij de afvalverbranding om een cursus onderhoud te geven.’ Zijn ruime ervaring met ‘olie en gas’ komt hem goed van pas bij Maersk. ‘Op het Deens continentaal plat zijn de oliehoudende lagen vrij dun. Je moet daar horizontaal boren om het spul uit de aardkorst te krijgen. Maersk heeft zich daarin gespecialiseerd. De geologische structuur bij Qatar lijkt op die bij Denemarken. Ook daar is het noodzakelijk horizontaal te boren. ‘Die offshore upstream kennis komt me nu goed

van pas’, vertelt Pasman. Voor de klus in Qatar is ongeveer anderhalf tot twee jaar uitgetrokken.

‘Een zzp’er die zijn vak niet beheerst, zal niet lang overleven als zelfstandige.’ In veel keukens Dat hij de opgedane kennis kan hergebruiken op nieuwe klussen, is volgens hem een van de voordelen om een zzp’er in te zetten. Hij heeft in veel keukens gekeken en

steeds nieuwe ervaringen opgedaan, geleerd wat wel en wat niet werkt. ‘Die expertise is wel bewezen. Een zzp’er die zijn vak niet beheerst, zal niet lang overleven als zelfstandige.’ Toch is het fenomeen in Nederland niet echt wijdverbreid. ‘In het buitenland zie je dat er veel meer zelfstandigen in de onderhoudsbranche aan het werk zijn. Negentig procent van mijn omzet haal ik in het buitenland. Daar kom je veel meer zelfstandige ondernemers tegen. Ik weet zo niet direct waar dat aan ligt. Misschien aan de historisch gegroeide arbeidsverhoudingen in Nederland. Hier bestaat vaak nog het idee dat, als je niet op de loonlijst staat, je geen MaintNL 02 – 2013

034_35_37_MD_NVDO-artikel.indd 35

19-02-13 14:48

The Power of Knowledge Engineering Delivering profit through reliability

•Asset Management •Global Maintenance Benchmarking •Maintenance Strategy Review (RCM) •Engineering Consultancy •Condition Based Maintenance •Spare Parts Optimization •Lubrication Management

036_SKF.indd 1

19-02-13 14:30

loyaliteit naar de werkgever zou tonen. Maar dat is grote nonsens. Als ik voor Maersk werk, dan voel ik me een Maersker; en als ik aan het werk ben voor BG Group – waarvoor ik een jaar in Trinidad heb gezeten – dan voel ik me een medewerker van BG. Het zou ook niet anders kunnen. Als ik me niet loyaal opstel ten opzichte van mijn opdrachtgever, dan kan ik mijn boeltje wel inpakken. Dat soort nieuws doet snel de ronde.’

‘Als ik me niet loyaal opstel ten opzichte van mijn opdrachtgever, dan kan ik mijn boeltje wel inpakken. Dat soort nieuws doet snel de ronde.’ De tent is de vent Het gezegde luidt ‘de vent is de tent’ om aan te geven dat de bestuurder van een organisatie het gedrag van die organisatie bepaalt. Maar bij een zzp’er is het volgens Pasman anders: daar is de tent de vent. ‘Niets meer en niets minder. Hier gaat het echt om de persoon zelf.’ Maintenance is volgens hem toch voornamelijk mensenwerk. ‘Er zijn drie elementen

van belang voor een goedwerkende onderhoudsfunctie: werkprocessen, systemen en gedrag. De balans tussen deze elementen is essentieel, maar wordt vaak niet onderkend. Vooral het gedrag van de mensen in de onderhoudsfunctie is vaak een ondergeschoven kindje. Het gaat niet zozeer om de techniek als wel om hoe je ermee omgaat. Als ik tegenover iemand zit bij een eerste kennismakingsbespreking en ik zie achter zijn rug in de boekenkast vijf ordners staan van vijf verschillende consultancybedrijven, dan is er toch iets aan de hand. Dan ligt het niet aan de techniek, maar wellicht aan de manager die tegenover me zit. Die heeft blijkbaar niet de vertaling kunnen maken om de gewenste veranderingen effectief door te voeren. Daar zal het gesprek dan ook over gaan. Ik neem geen blad voor mijn mond; ik ben niet bang om te zeggen wat ik van iets vind. Je moet vertrouwen in elkaar hebben; dat kan alleen als je open met elkaar communiceert. Als dat niet lukt, kan ik een opdracht niet aannemen. want een eventuele mislukking komt ook op mijn naam te staan.’ Hij geeft ook zijn ogen goed de kost als hij voor een eerste bezoek een fabriek of een installatie bezoekt. ‘Als ik pakkingen zie rondslingeren, deksels los zie zitten, gereedschap her en der zie liggen, dan weet ik al hoe er met onderhoud wordt omgesprongen. Ik hecht bijzonder aan de vijf S’en: Scheiden,

Schikken, Schoonmaken, Standaardiseren en Systematisch verbeteren. Ook ben ik een voorstander van risk based maintenance. Maar dat betekent natuurlijk wel dat je eerst helder moet hebben welke assets je allemaal hebt en welke bedrijfsrisico’s je loopt als iets uitvalt. Dat biedt een goede basis voor rationeel onderhoud.’

Netwerk Dat een zzp’er eigenlijk een bedrijfje in zichzelf is, brengt volgens Pasman het voordeel met zich mee dat hij een zakelijke inslag meeneemt naar zijn klussen. ‘wij zijn wat ons eigen bedrijf betreft overal verantwoordelijk voor. Dus je leert efficiënt handelen, goede inschattingen te maken van de omvang van het werk, je ervaart zelf hoe belangrijk het is om een goede administratie te hebben, om overzicht en inzicht te hebben. Dat zijn eigenschappen die heel nuttig zijn bij de opdrachten die ik voor derden uitvoer.’ Er zit wel een nadeel aan het werken met een zzp’er: hij werkt in zijn eentje. Als hij ziek wordt, ligt het werk stil. ‘Nu is het wel zo dat ik een uitgebreid netwerk heb van gelijkgestemde collega-zelfstandigen die in- of bij kunnen springen’, legt Pasman uit. ‘Dat is trouwens niet eenvoudig, want je zoekt iemand die dezelfde kwaliteit kan leveren als jij. Tenslotte blijf jij altijd verantwoordelijk voor het werk; ook al laat je het tijdelijk door iemand uit jouw netwerk uitvoeren.’ n MaintNL 02 – 2013

034_35_37_MD_NVDO-artikel.indd 37

19-02-13 14:48

KENNIS MOET JE OOK ONDERHOUDEN. • Hoeveel onderhoud is juist genoeg? • Kunnen we met de onderhoudsfunctie geld verdienen? • Hoeveel kan onderhoud bijdragen aan het bedrijfsresultaat? • Wat is Excellent Onderhoud en hoe geef ik dit vorm?

Kom naar stand 4.10 5

Maintenan

ce Ne

xt en ontdek uw kansen!

WAARDECREATIE DOOR GOED ONDERHOUD Een onderhoudsopleiding bij Hogeschool Utrecht helpt u in uw eigen bedrijf de antwoorden te vinden op deze vragen. In de afgelopen jaren zijn vele mooie resultaten en forse besparingen bereikt bij de deelnemende bedrijven. Door de brede scope op zowel Materiaalkunde, Engineering, Inspectie als Onderhoud bieden onze opleidingen op het gebied van Onderhoud precies die (integrale) kennis die nodig is om verder te kunnen kijken dan het eigen vakgebied, en daardoor aantoonbaar betere resultaten te boeken. • HBO Onderhoudstechniek • Post-HBO Onderhoudstechnologie • Post-HBO Onderhoud en Management • Master of Engineering in Maintenance & Asset Management

Start 2 oktober 2013 Start 3 oktober 2013 Start 3 oktober 2013 Start 2 september 2013

Alle genoemde opleidingen kunnen naar wens in-company (op maat) verzorgd worden. Informeer naar de mogelijkheden. Meer weten? Bel 088 481 88 88, mail naar info@cvnt.nl of kijk op www.cvnt.nl.

ER VALT NOG GENOEG TE LEREN

FC_A4(new).indd 038_HU.indd 1 1

10-01-13 11:09 19-02-13 14:30

Agenda

maart 5 t/m 7 maart Brabanthallen, Den Bosch www. metaalexpo.nl MetaalExpo MetaalExpo is een nieuwe vakbeurs midden in Brabant, het hart van metaalbewerkend Nederland. Deze beurs geeft de mogelijkheid om klanten en prospects uit de metaalindustrie te ontmoeten en hen te informeren over de laatste innovaties op het gebied van metaalbewerking. De focus ligt op netwerken en kennisoverdracht.

6 maart ‘t Techniekhuys, Veldhoven www.nvdo.nl Het Grote NVDO - Traduco Asset Management Congres Asset management omvat alle activiteiten die nodig zijn om uw fysieke bedrijfsmiddelen op een kosteneffectieve manier in te zetten. Wilt u uw bedrijfsmiddelen doelgericht en duurzaam beheren, dan vormt asset management dus een belangrijke basis. Het moet onderdeel uitmaken van het bedrijfsbeleid en goed zijn geborgd in de bedrijfsprocessen. Geef u om winst en optimale risicobeheersing? Dan geeft u om asset management.

20 maart Emerson, Ede www.kiviniria.net Excursie Emerson Ede KIVI NIRIA organiseert voor leden en niet-leden een excursie naar Emerson Process Management Flow, onderdeel van de wereldwijde Emerson-groep. Emerson is een van de marktleiders op het gebied van procesautomatisering in onder andere de olieen gaswinning, energieopwekking, chemische-, farmaceutische- en voedingsmiddelenindustrie. Emerson in Ede produceert en kalibreert meetinstrumenten. Met deze instrumenten wordt de hoeveelheid vloeistof of gas die door een leiding stroomt, gemeten.

20 maart Tata Steel, Velsen-Noord www.dagvandeingenieur.nl Dag van de Ingenieur Op 20 maart organiseren het Koninklijk Instituut Van Ingenieurs KIVI NIRIA en branchevereniging NLingenieurs samen met De Ingenieur en Technisch Weekblad de Dag van de Ingenieur. Op deze dag wordt de Ingenieur van het Jaar bekendgemaakt. Ook ontvangt de meest ingenieuze en vindingrijke ingenieursoplossing De Vernufteling. Kortom, op deze dag maken we het maatschappelijk belang van techniek zichtbaar.

21 maart De Kuip, Rotterdam www.i-maintain.nl/congres iMaintain 2013: Kracht Goed onderhoud zorgt dat de zaken die er toe doen, hun kracht behouden. Dat geldt van een losse machine tot aan de hele onderhoudsindustrie. De Nederlandse onderhoudsindustrie is volgens het NVDO Onderhoudskompas goed voor ruim dertig miljard euro omzet per jaar. Houdt die industrie het vermogen om aan de vraag te blijven voldoen? En wat is daarbij de kracht van een goed besluit, een nieuwe collega, de kracht van kennis of de kracht van innovatie? Tijdens iMaintain 2013 staat kracht centraal.

april 16 t/m 18 april Ahoy, Rotterdam www.maintenancenext.nl Maintenance NEXT Een vernieuwd expositieconcept, een nieuwe naam. Maintenance NEXT is een technologie- en onderhoudsexpo met meer technologie, meer inspiratie en meer interactie. Oplossingen, ontwikkelingen en ontmoetingen. Daar draait het om bij Maintenance NEXT 2013. De technologie- en onderhoudsexpo stelt de toekomst van onderhoud centraal. Onderhoudsprofessionals wisselen kennis en visies uit om de industrie in stand te houden voor morgen. Met als motto ‘NU klaar voor NEXT dimensies’.

24 en 25 april Klokgebouw, Eindhoven www.hightechsystems.nl High-Tech Systems 2013 Het congresprogramma en de expositie focussen op de hightech-systemenindustrie. Op High-Tech Systems 2013 (HTS 2013) maakt u kennis met mensen en bedrijven die werken aan het ontwikkelen, produceren en vermarkten van complexe systemen. Op 23 april kunnen deelnemers hightechbedrijven en onderzoeksinstituten in de regio Eindhoven bezoeken. High-Tech Systems richt zich op hightech-systeemontwikkeling en markten voor geavanceerde systeemengineering en technologie.

24 en 25 april Koningshof, Veldhoven www.fotonica-evenement.nl Fotonica Evenement Het Fotonica Evenement bestaat uit een uitgebreid congresprogramma en een expositie. Nieuwe lichttechnologieën en hun innovatieve toepassingen in onder meer ICT, gezondheidzorg, verlichting, zonne-energie, industrie en research staan centraal. Het evenement stimuleert de banden tussen onderzoek en ondernemerschap.

MaintNL 02 – 2013

039_MH_NVDO_agenda.indd 39

19-02-13 14:48

Arbeid en onderhoud

Neem een week vrij … en kom lekker werken! Hoe de economische wind ook waait, vandaag en op de korte termijn is er meer werk dan capaciteit. Een korte Google-actie levert indrukwekkende cijfers op: in 2014 wordt bij beperkte economische groei al een tekort van ruim 60.000 technische werknemers voorzien. Voor elk procent dat de economie sneller groeit, stijgt dit tekort met nog eens 13.000 technici. iMaintain en de NVDO proberen daar een creatieve wending aan te geven. Mark Oosterveer De onderhoudssector is verantwoordelijk voor een flink deel van de vacatures op de technische arbeidmarkt. En gelukkig starten er diverse initiatieven om in de toekomst meer technisch georiënteerde schoolverlaters te hebben. Maar wat gebeurt er voor vandaag en morgen? Waar halen we nú de nieuwe collega’s vandaan? Weten mensen wel welk werk er te doen is? Onbekend maakt nog altijd onbemind. Bij het iMaintain-congres op 21 maart in De Kuip in Rotterdam wordt daarom een project afgetrapt waar vijftig stageplaatsen van één week gecreëerd gaan worden bij allerlei bedrijven in en rond de onderhoudssector. Geïnteresseerden die werken in een andere branche of zoals dat heet ‘tussen banen zitten’, kunnen een week ervaren wat werken in de onderhoudsindustrie betekent. Van planning tot uitvoering en van advies tot logistiek. Het kost ze hooguit vijf vakantiedagen. Meer niet. Onder de noemer ‘de kracht van samenwerking’ roepen het vakblad iMaintain en de NVDO Kring West hun netwerk op om die stageplaatsen te verzorgen en om te laten zien welk perspectief de industrie biedt. Door heel Nederland worden bedrijven, verenigingen en media gevraagd om belangeloos hun medewerking te verlenen aan deze actie.

Arbeidsmarktperspectief De NVDO houdt als vereniging de technische arbeidsmarkt goed in de gaten. Dit doet het onder meer met het NVDO

Onderhoudskompas over de technische arbeidsmarkt in 2020 dat in 2010 is verschenen en met verdiepende onderzoeken door NVDO Sectie Suto. Zonder die rapporten integraal over te nemen, is een aantal ontwikkelingen zeer relevant voor de actie om vijftig zij-instromers de kans te geven eens te kijken wat werken in onderhoud betekent. Een open deur is de vergrijzing van de algehele beroepsbevolking en de beperkte instroom van nieuw talent op de arbeidsmarkt. Er is van vmbo tot en met wo een tekort aan mensen. Dat scheelt per niveau per regio, maar het tekort blijft. Bovendien treedt er een sterke flexibilisering van de arbeidsmarkt op. De ‘job for life’ komt steeds minder vaak voor. Mensen zoeken meer werkzekerheid dan baanzekerheid. En daarbij komt dat de arbeidsmarkt van ‘overmorgen’ veel kansen biedt. Door de toenemende vraag op de arbeidsmarkt, is de positie van werknemers beter. ICT maakt het in veel gevallen mogelijk om werk en privé beter te balanceren door thuis of flexibel te werken. Met dat perspectief kan een baan in de technische onderhoudssector een mooi alternatief zijn voor de huidige loopbaan.

Deelnemende bedrijven Al in de aanloop naar het congres iMaintain wordt bij de voorbereidingen enthousiast gereageerd op het plan. Ruim een maand van tevoren zijn op een bijna spontane manier al vijf stageplaatsen toegezegd en

hebben twee opleiders zich bereid getoond om voor en na de stages te helpen bij carrière- en opleidingsadvies voor de deelnemers. In de verdere voorbereiding wordt door iMaintain en de NVDO Kring West een vijftigtal bedrijven benaderd om het animo te polsen. Bedrijven uit heel Nederland die niet af willen wachten tot ze benaderd worden, kunnen ook zelf contact zoeken via de LinkedIn-groep van iMaintain of het bureau van de NVDO. De lat voor stageplaatsen is in eerste instantie gelegd op vijftig. Een mooi rond getal dat bovendien in het jubileumjaar van de NVDO een extra symbolische waarde krijgt.

Deelnemers Maar wie gaat er meedoen? Wie komt er heimelijk of openlijk een weekje meedraaien bij u op het bedrijf? Daar is geen uniform profiel voor. De zoektocht wordt bepaald door de beschikbaar gestelde stageplaatsen en het bijbehorende werk. Naar verwachting zal dat met enige bandbreedte rond MBO+-werken denkniveau zijn. En het gaat om mensen met werkervaring. Ze komen niet, zoals een stagiair van school, leren om te werken. Ze komen bij u kijken en meewerken. En met de ervaring uit hun eigen sector kunnen deze zeer tijdelijke collega’s u misschien verder brengen dan u al was. Tussen het bedrijf en de stagiair moet een klik zijn. De stage moet voor beide partijen wat opleveren en als die klik er bij een eerste gesprek niet is, zoeken beiden verder.

Voorbeelden Op kleine schaal worden al experts uit aanpalende industrieën benaderd en omgeschoold. Planners en werkvoorbereiders uit de infrasector kunnen hun expertise ook vast inzetten in de industrie, is de gedachte. Maar ook een medewerker van een technische dienst in een medisch centrum kan zijn waarde tonen in bijvoorbeeld E&I-

40 MaintNL 02 – 2013

040_41_MN_NVDO-artikel.indd 40

19-02-13 14:48

D m D n D k n g v Z

Stiekem altijd al een carrièreswitch naar de techniek willen maken? Nu is de kans er om een baan in het onderhoud voor een week uit te proberen.

werk in de procesindustrie. Bij ‘de bank’ is risicoanalyse een steeds belangrijker vaardigheid. Wellicht kan de industrie die kennis snel inzetten. De automotive industrie maakt geen gouden tijden door. Maar daar zijn wel veel vakbekwame sleutelaars vandaan te halen. Er zijn genoeg mogelijkheden als de traditionele oogkleppen van honderd procent match in ervaring en opleiding even worden afgezet.

Werving en Communicatie Uiteraard zal in iMaintain en de overige titels van uitgeverij Industrielinqs aandacht worden besteed aan dit stageplaatsinitiatief. Ook de NVDO zal in haar netwerk aandacht vragen. Maar de deelnemers moeten van buiten de sector komen. En daarvoor zijn social media zoals LinkedIn, Twitter en Facebook sterke vehikels. Er wordt een perskit samengesteld en bijgehouden die naar landelijke en regionale media wordt

gestuurd en er wordt gewerkt aan een website waar de deelnemende bedrijven hun stagegegevens kunnen plaatsen, met daarbij hun logo en bedrijfsinformatie.

In een week zal de stagiair geen grote toegevoegde waarde leveren aan de bedrijfsvoering. Maar het kan een nieuwe collega opleveren, of een ambassadeur van het bedrijf. Er zijn beperkingen. Niet iedereen kan zomaar een petrochemische plant op. Maar als er genoeg plekken zijn waar een VCA-

certificaat nodig is, is er wellicht een opleider bereid om voor een groep van vijf personen een VCA-training te verzorgen. En in een week zal de stagiair geen grote toegevoegde waarde leveren aan de bedrijfsvoering. Maar het kan een nieuwe collega opleveren, of een ambassadeur van het bedrijf. Er is veel mogelijk. Dagelijks zijn er bedrijven die stoppen en daar komt veel (technisch) talent bij vrij. Deze actie kan een van de initiatieven zijn om dat talent voor de onderhoudsindustrie te winnen. De looptijd van het project is een jaar. En tijdens dat jaar wordt binnen en vooral buiten de industrie aandacht gecreëerd voor werk in de industrie, en in het bijzonder in de onderhoudsindustrie. Gedurende het jaar na de aftrap worden de stages ingevuld en wordt van sommige stages een verslag gepubliceerd in iMaintain. Na het jaar wordt de balans opgemaakt bij het jaarcongres iMaintain 2014. n MaintNL 02 – 2013

040_41_MN_NVDO-artikel.indd 41

19-02-13 14:48

tHe storaGe terMInaL oPerators’

ConFerenCe & eXHIBItIon ANTwERp EXpO 19 - 21 MARcH 2013

tHe worLd’s Fastest GrowInG tank terMInaL event

PaCked ConFerenCe ProGraMMe

• Market developments - the impact of the eurozone crisis with refinery closures and new ownership • Diversification in the market for european crude • the importance of solid tank foundations and new technology to enhance safety and risk strategies

180+ world class exhibitors at the Free to attend exhibition. • SEE live demonstrations of the latest innovations in your industry • DISCOVER new, more cost-effective solutions to existing processes and test drive the latest products on the market • MEET the world’s leading suppliers and network with industry experts from the oil and chemical industries

Join us on: oFFICIaL PuBLICatIon

Partners & suPPorters: Kringen

sPonsors: Maintenance

INDUSTRIAL FIRE JOURNAL

Download your booking form or register for the FREE EXHIBITION now at

www.stocexpo.com

YOUR REPUTATION IS MINE.

CAN YOUR REPUTATION BECOME OUR RESPONSIBILITY?

Vinçotte Nederland levert als onafhankelijke inspectie- en keuringsinstelling diensten aan op het gebied van veiligheid, kwaliteit en het milieu. Onze expertise omvat onder meer de controle van de integriteit van constructies, installaties, machines, apparaten en gebouwen en diensten rond arbeidsomstandigheden. Bij Vinçotte Nederland werken meer dan 100 technische deskundigen. Naast de hoofdvestiging te Breda hebben we ook kantoren te Rotterdam en Akersloot en logistieke steunpunten in het hele land. Vinçotte Nederland maakt deel uit van de internationale groep Vinçotte, die met zijn meer dan 2500 medewerkers een kenniscentrum vormt en wereldwijd in 15 landen vestigingen heeft. Kunnen wij met onze expertise ook van úw reputatie onze verantwoordelijkheid maken? Neem een kijkje op onze website:

Safety, quality and environment

Industrieel Onderhoud_NEW.indd 1

042_esayUK_AIB.indd 1

WWW.VINCOTTE.NL

06/02/13 09:33

19-02-13 14:29

Column Liever Lui dan moe Laatst had ik weer zo’n discussie met mijn monteurs: ze vonden dat ze te veel werk deden dat niet direct tot hun taken behoorde. Op zich ben ik het met ze eens dat ze wel eens wat meer mogen doen waar ze voor zijn aangenomen, maar dat heeft dan meer betrekking op roken, praten en flauwe geintjes uithalen. Maar daar hadden ze het natuurlijk niet over, ze hadden het over het invullen van formulieren. Wij hebben ook een Enterprise assetmanagementsysteem dat veel geld kostte om aan te schaffen, dus moeten we het wel gebruiken. Ik vind dan ook dat mijn monteurs niet zo moeten zeuren en gewoon de formulieren goed moeten invullen. Want hoe vaak gebeurt het niet dat een operator een gebrek constateert en dat aangeeft als: ‘Vuller doet het niet ’. Over hun genomen acties wijdden ze doorgaans niet veel meer uit dan: ‘Vuller doet het weer!’ Grapje van de mannen. Kijk, daar koop ik dus niets voor. Ik heb de maintenance engineers dan ook op het hart gedrukt om ieder formulier dat niet goed is ingevuld, linea recta terug te sturen naar de monteur die het heeft ingevuld. En daar ontstaat al direct het eerste probleem, want ze vergeten zelfs hun naam bovenaan het formulier te zetten. Lekker is dat, heb je net zin om de shit die ik van boven krijg even door te schuiven naar beneden, is er niemand om je op uit te leven. Nu was ik nog niet zo heel lang geleden op een bijeenkomst van zo’n Kring die iets had georganiseerd over performance management en daar hoorde ik iets als ‘First Time Right’. Nu was dat iets waar ik eens rechtop voor ging zitten. In één keer goed. Of liever lui dan moe. Hoezo, zult u zeggen, liever lui dan moe? Men bedoelde: eerst eens gaan nadenken alvorens te rennen. Komt in eens mijn lang geleden overleden oma door mijn hoofd schieten met haar gevleugelde uitspraak: ‘Als

je je hoofd niet gebruikt, moet je je benen gebruiken’. En laat ze daar nu toch gelijk in hebben. Als de operator een storing doorgeeft waar je kop nog staart aan kan hangen, kost het je vaak veel loop- en vraagwerk om er achter te komen wat er nu precies aan de hand is. En dat moeten ze dus eigenlijk helemaal niet doen. Eigenlijk moeten we met de Technische Dienst de productie gaan vertellen dat ze eens een beetje duidelijker moeten zijn met het omschrijven van wat er nu precies mis is met wat. Alvorens de hele tijd op mijn mannen af te geven. Het is een wonder dat ze met zo weinig informatie de huidige prestatie leveren. Wat zouden we wel niet kunnen met een degelijk opgestelde storingsbon! Nu begon ik hierboven met mijn monteurs even in een bepaald daglicht te plaatsen, maar ik zal toch eerst even bij productie te rade moeten gaan om te horen wat hun instructies aan de operators zijn omtrent het melden van storingen. Ik ben het zat om de hele tijd met mijn mannen de discussie aan te gaan waarom die storingsbonnen zo lang uitstaan. Nee, dat ‘First Time Right’ klinkt wel logisch. Het lijkt me een perfecte tegenhanger voor ‘Shit in is shit Out’. Ik ga eens een gesprekje voeren met productie. Ik zag net nog een leuk artikel op mijn computerscherm voorbijkomen over ‘reducing operator error’ en u zult wel denken: ‘Wat heeft die arme operator daar nu weer mee te maken?’ Inderdaad helemaal niets, ‘reducing operator error’ is op het management gericht. Dat zal de lach van mijn productiecollega wel weer een week of vier van zijn gezicht houden.

Ik ben het zat om de hele tijd met mijn mannen de discussie aan te gaan waarom die storingsbonnen zo lang uitstaan.

Ing. Frans Stokbrood Directeur FS Virtual Enterprise

MaintNL 02 – 2013

043_MF_NVDO-Column.indd 43

19-02-13 15:04

Veiligheid en onderhoud

Veiligheid moet beloond worden Als je als opdrachtgever veiligheid bovenaan de prioriteitenlijst hebt staan, en je je contractors ook hieraan wilt houden, dan moet daar wel iets tegenover staan. Veiligheidsprestaties worden dan ook veelvuldig beloond, onder meer met awards en onderscheidingen. Want belonen werkt nog altijd beter dan straffen. ExxonMobil reikte onlangs de Excellent Award uit aan een van zijn aannemers en stelt hiermee een voorbeeld voor alle anderen. Elise Quaden De Excellent Award van ExxonMobil wordt elk jaar uitgereikt aan een contractor die zijn zaakjes op het gebied van veiligheid uitstekend op orde heeft. Dit keer was BIS Industrial Services Nederland aan de beurt om deze blijk van waardering van opdrachtgever te ontvangen.

Voorbeeld stellen De Award werd uitgereikt tijdens een bijeenkomst van het Contractor Safety

Committee. Tijdens deze bijeenkomst, die maandelijks wordt gehouden, komen alle contractors die voor ExxonMobil werken samen. Het moment van uitreiken was niet toevallig, zegt Ronald Harent, Mechanical Support Manager bij ExxonMobil en contracteigenaar voor het contract met BIS: ‘Voor dat moment is bewust gekozen. We kiezen ervoor om juist tijdens dit overleg en in aanwezigheid van collega-contractors de Excellent

Award uit te reiken. Een contractor als BIS is een voorbeeld voor anderen.’ Vooral het veiligheidsbeleid van contractors bepaalt of een bedrijf in aanmerking komt voor een onderscheiding. Harent: ‘We kijken naar de geleverde kwaliteit in algemene zin, maar vooral naar prestaties op veiligheidsgebied. Beleving en betrokkenheid spelen daarbij een belangrijke rol, ofwel de manier waarop in de dagelijkse praktijk met veiligheid wordt omgegaan. Van onze contractors verwachten we een proactieve houding. We vinden het belangrijk dat ze met ons meedenken over mogelijke veiligheidsrisico’s of problemen, over oplossingen, en hoe we samen de veiligheid nog verder kunnen verbeteren.’ Daarin verdient BIS wat Harent betreft alle lof: ‘BIS staat altijd open voor nieuwe ontwikkelingen en neemt daarin ook graag het voortouw. Voor ons is dat enorm waardevol.’

Nog MEER MIjlpAlEN Veiligheidsprestaties worden niet alleen bij BIS gevierd. Andere contractors streven ook naar optimale veiligheid en vieren mijlpalen samen met hun opdrachtgevers. Zo meldden Imtech & Kuwait Petroleum Europoort (KPE) recent dat ze samen al tien jaar ongevalsvrij werken. Volgens de bedrijven is dit te danken aan het gedegen veiligheidsprogramma dat de partijen hanteren. ‘Tien jaar ongevalsvrij is een geweldige prestatie. Veiligheid is één van de belangrijkste zaken in de industrie. De aandacht en eisen hiervoor nemen nog steeds sterk toe. Het belang hiervan voor mens, milieu en een betrouwbare winstgevende levering is enorm. Imtech en KPE besteden veel aandacht aan zogenaamde toolboxen en werkplekinspecties. Beide bedrijven voeren daarnaast hun eigen speciale veiligheidsprogramma’s via QHSE-managers om het bewustzijn van medewerkers en hun contractors te vergroten’, aldus Tom de Witt Hamer, regiodirecteur van Imtech.

‘KPE geeft de hoogste prioriteit aan het bieden van een veilige, gezonde werkplek voor iedereen werkzaam op de raffinaderij. Dat houdt in dat de fabrieksprocessen worden ontworpen, uitgevoerd en onderhouden tegen de hoogste veiligheidsstandaards. Veilig werken doen we niet alleen, we hebben hier ook onze contractors hard bij nodig’, aldus Ard Barendregt van de afdeling Maintenance van KPE. Imtech is één van de vaste contractors op de aardolieraffinaderij van KPE, en voert al vele jaren het onderhoud uit op gebied van elektrotechniek en instrumentatie (E&I), turnarounds en projecten. Imtech heeft een eigen veiligheidsprogramma, Safetecq genaamd, dat over de gehele organisatie is uitgerold. KPE voert momenteel onder de naam ‘Target to Zero’ een nieuwe veiligheidscampagne onder haar medewerkers en contractors. Er wordt doorlopend aandacht besteed aan ‘heart-to-heart’ en veiligheidsbewustwording bij iedereen die op het KPE-terrein werkzaam is.

44 MaintNL 02 – 2013

044_45_MQ_NVDO-artikel.indd 44

19-02-13 14:46

Onlangs beloonde ExxonMobil in Rotterdam een van zijn contractors met een award voor de goede veiligheidscultuur. Daarmee stelt de raffinaderij een voorbeeld voor iedereen die op de site aan het werk is.

‘Van onze contractors verwachten we een proactieve houding. We vinden het belangrijk dat ze met ons meedenken over mogelijke veiligheidsrisico’s of problemen, over oplossingen, en hoe we samen de veiligheid nog verder kunnen verbeteren.’ De opdrachtgever onderscheiden BIS zelf is trots op zijn reputatie. Niet alleen bij ExxonMobil valt de veiligheidscultuur

op. In november 2012 meldde het bedrijf dat het bij Dupont in Dordrecht al vijftien jaar zonder recordable incident heeft gewerkt. BIS is op de site van Dupont aanwezig als steigerbouwer en asbestverwijderaar. Als dank voor het scheppen van de juiste voorwaarden, reikte BIS een safety award uit aan paul Meyers, directeur van Dupont de Nemours Nederland. peter van den Berg is regiodirecteur bij BIS en licht toe: ‘Uiteraard zijn we trots op deze unieke prestatie. Een mijlpaal als deze kan alleen tot stand komen dankzij alle medewerkers van BIS en de samenwerking met Dupont. Veilig werken doen we bij uitstek samen. onderling vertrouwen is daarbij van groot belang.’ paul Meyers reikte daarbij op zijn beurt een onderscheiding uit namens Dupont. Hij voegde hieraan toe: ‘We zijn trots op de prestatie van BIS. Deze contrac-

tor heeft een uitstekende aandacht voor veiligheid.’

Veiligheid als pijler Eerder bereikte BIS ook al een veiligheidsmijlpaal over de gehele linie van de werkzaamheden: drie miljoen uren werk zonder verzuimongeval (lTI, lost time incidents). Volgens BIS is dit te danken aan de jarenlange focus op veiligheid als een van de pijlers van de dienstverlening en het dagelijkse functioneren. Het bedrijf heeft in het verleden diverse veiligheidscampagnes gevoerd, zoals ‘Keur de Keurder’, ‘BIS professional Workforce’, ‘Always online’ en Comply and Intervene’. Veiligheid is een voorwaarde om het werk bij opdrachtgevers te kunnen uitvoeren, vindt BIS. Het bedrijf blijft dan ook zoeken naar mogelijkheden om nog verder te verbeteren. n MaintNL 02 – 2013

044_45_MQ_NVDO-artikel.indd 45

19-02-13 14:46

BEHEER EN ONDERHOUD ASSET MANAGEMENT VEILIG WERKEN GROOTSTE ONDERHOUDSPLATFORM VAN EUROPA WET- EN REGELGEVING BELANGENBEHARTIGING INNOVATIE INFRA, ONROEREND GOED PROCESINDUSTRIE FOOD, BEVERAGE & FARMA MARITIEM, ONDERWIJS OVERHEID, FLEET MANUFACTURING INSPECTIEPLATFORM KENNISDELING NETWERK, FYSIEK & DIGITAAL ASSET OWNERSTOELEVERANCIERS MAINTENANCE ACADEMY

Kennis is onze kracht

nvdo.nl 046_NVDO_wervingsadvertentie.indd 46

19-02-13 14:46

Cursussen

Kennis is onze kracht! Inschrijven kan eenvoudig via de Maintenance Academy op www.nvdo.nl Locatie: NVDO Verenigingsgebouw, Houten 14 en 15 maart Praktijkgericht Risicomanagement voor Beheer en Onderhoud van Assets Binnen risicomanagement is het gebruik van risicomatrices een essentieel onderdeel om kosteneffectiviteit te realiseren voor het beheer en onderhoud van assets. Door gebruik te maken van risicomatrices en risicogetallen kunnen de risicogevolgen in kaart worden gebracht wat leidt tot beslissingsscenario’s. Hierdoor kunnen risico’s vermeden worden of bewust worden geaccepteerd op gebieden als productie, kosten, veiligheid, imago en milieu. Door het toepassen van risicomanagement op praktijkgerichte vraagstukken wordt niet alleen de kennis overgebracht, maar leert men ook wat de impact is van de methodiek voor uw organisatie. Ook wordt duidelijk wat de verhouding is tussen de kosten en de opbrengsten bij het implementeren van het risicomanagement. Deze cursus stelt u in staat om risicomanagement voor beheer en onderhoud toe te passen gedurende de gehele levenscyclus van een technische installatie.

Onderwerpen • • • • • • • •

Kader van risicomanagement Gebruik van risicomatrices Gebruik van risicogetallen Toepassen van kosteneffectiviteit Werken met scenario’s en tools Uitvoeren van risicoanalyse Interpreteren en communiceren van resultaten Realiseren van risicobewust denken, organisatiebreed

19 en 20 maart Meerjarenonderhoudsplanning Een goede meerjarenonderhoudsplanning maakt gebruik van de resultaten die verkregen zijn uit onderhoudsinspecties (bijvoorbeeld volgens NEN 2767). Elke onderhoudsplanning heeft twee belangrijke functies: het is een goed stuk gereedschap bij onderhoudsbeheersing en het is een goed communicatiemiddel bij het zichtbaar maken van de resultaten van onderhoudswerkzaamheden.

Onderwerpen • O nderhoudsplanning als onderdeel van de bedrijfsbeheersing (control): meetbare doelstellingen en meetbare output • Het verzamelen van gegevens via gerichte inspecties (bijvoorbeeld NEN 2767) • Welke eisen worden er per discipline aan een conditiemetingmeerjarenplan gesteld? • Directe toepassingen van inspecties NEN 2767. En hoe

doe je dat? • Indirecte toepassingen NEN 2767. Hoe doe je dat? • Afgeleide besturingsproducten van meerjaren beheerplannen • Rapporteren van bevindingen in een meerjaren onderhoudsplan

26, 27 en 28 maart RCMII U leert de zeven RCM-vragen te beantwoorden en zo te beslissen welke periodieke taken de beste strategie vormen in de strijd tegen bepaalde storingen. U leert bovendien hoe te beslissen welke storingen beter op een andere manier kunnen worden bestreden, namelijk door een eenmalige wijziging van het ontwerp, de wijze van bediening, procedures en voorschriften of van kennis en vaardigheden. De cursus is bestemd voor degenen die verantwoordelijk zijn voor het onderhoud van technische systemen, de inzet, het gebruik en de bediening van die systemen, het ontwerp van die systemen of voor de veiligheid, de arbeidsomstandigheden en het milieu.

17 april Storingsanalyse, maar dan Anders! De NVDO cursus Storingsanalyse, maar dan Anders! biedt deelnemers een complete aanpak voor het effectief en efficiënt oplossen van storingen. Deelnemers worden getraind in een stap voor stap aanpak, een systematische manier van denken voor het analyseren en oplossen van storingen. De deelnemer krijgt daarbij antwoord op de volgende vragen: • Hoe meld ik storingen duidelijk en welke vragen moet ik (mezelf) stellen om ervoor te zorgen dat ik alle relevante informatie verzamel die nodig is voor het oplossen van de storing? • Op welke wijze kan ik alle gegevens met betrekking tot een storing het beste (visueel) vastleggen, zodat de feiten door iedereen eenvoudig begrepen worden? • Hoe kan ik een nog niet opgeloste storing zorgvuldig overdragen aan een collega, zodanig dat hij direct met de analyse kan beginnen? • Hoe pak ik de analyse van de storing efficiënt en effectief wijze aan, zonder voorbarige conclusies te trekken? • Hoe bepaal ik op basis van de beschikbare informatie de juiste storingsoorzaak, zonder te vervallen in een aanpak van ‘trial and error’? • Hoe bepaal ik de beste maatregelen om de storingsoorzaak weg te nemen? Tijdens deze cursus worden eigen ervaringen uitgewisseld. Daarbij worden korte stukken theorie steeds af gewisseld met vele praktische voorbeelden en oefeningen. MaintNL 02 – 2013

047_MI_NVDO_cursussen.indd 47

19-02-13 14:45

50 jaar NVDO

‘Minder onderhoud, meer geld in je zak’ De NVDO bestaat vijftig jaar. Een mooie gelegenheid om terug te blikken met een aantal maintenance-experts van het eerste uur. Zij vertellen onder meer hoe onderhoud zich heeft ontwikkeld. ‘Er is veel bereikt de afgelopen jaren, maar er is ook nog veel te doen’, reageren oud-voorzitter en erelid van de NVDO Em. prof. ir. Klaas Smit en Ing. Jos Boode, voormalig maintenance manager bij Shell Moerdijk. Ingrid Rompa Volgens Smit hebben onze productiemiddelen een aanzienlijk hogere technische beschikbaarheid en bedrijfszekerheid gekregen. ‘En veel lagere onderhoudskosten per eenheid product. Het is spectaculair hoe deze bij bepaalde industrietakken zijn gedaald, met name in de elektriciteitsopwekking en de chemische procesindustrie.’ Niet alleen de ontwikkeling van de techniek en de ervaringsopbouw met het onderhoudsgedrag van de machines zijn hiervoor verantwoordelijk. ‘De professionalisering van de onderhoudsfunctie speelt zeker een belangrijke rol.’

Goedkoop blijkt duurkoop Smit noemt hierbij de luchtvaartindustrie, waar hij zelf jarenlang werkzaam was. Hij was onder meer technisch officier bij de Koninklijke Luchtmacht. Van 1985-2006 was Smit hoogleraar onderhoudsmanagement aan de TU Delft en daarnaast raadgevend ingenieur. Sinds 1970 is hij lid van de NVDO. ‘Het eerste jaarcongres dat ik meemaakte, ging over onderhoudsbewust ontwerpen. Professor Van der Mooren pleitte daar toen al voor. Wanneer je tijdens het ontwerp voldoende aandacht besteedt aan het toekomstig onderhoud, zullen de meerkosten daarvan zich in veelvoud terugverdienen in lagere exploitatiekosten gedurende de levensduur. We belijden het over de jaren heen met de mond, maar we doen het niet.’ Een actueel voorbeeld is de Fyra. ‘Het strategisch management wordt daarin niet

gesteund door de Europese aanbestedingsregels. Deze stimuleren de keuze voor de aanbieding met de laagste aanschafprijs. Goedkoop blijkt echter al gauw duurkoop.’

Onderhoudskosten reduceren De technische beschikbaarheid en bedrijfszekerheid kunnen in bepaalde branches aanzienlijk worden verbeterd, stelt Smit. ‘En daarmee kunnen de onderhoudskosten verder worden gereduceerd. We moeten daartoe beter gebruik maken van de onderhoudsgegevens in het onderhoudbesturingssysteem (OBS, red.).’ Smit vindt bovendien dat de ervaringskennis van de eigen vaklieden beter moet worden benut bij oorzaakanalyse en het vaststellen van het vereiste en noodzakelijke preventieve onderhoud. ‘Een deel van de maintenance en reliability engineers kennen de praktijk onvoldoende en maken veel te weinig gebruik van de kennis van technici en operators.’ Volgens Smit heeft gemiddeld twee derde van de vermeende technische storingen geen technische oorzaak. ‘Ze zijn een gevolg van foutieve procesinstellingen, bedieningsfouten of onjuiste specificaties. Juist daarom moeten we bij oorzaak- en risicoanalyses een beroep doen op operators en procestechnologen in de bedrijven die beschikken over de kennis van de producten en processen. Want onder hun verantwoording vinden we veel oorzaken van technische storingen terug.’

Er is bij de bedrijfs- en ondernemingsleiding te weinig inzicht in de relatie tussen vereiste technische systeemprestaties en de hiervoor noodzakelijke onderhoudskosten, meent Smit. ‘Omdat die inzichten ontbreken, zien we dingen gebeuren die niet goed zijn voor onderhoud, bijvoorbeeld het te veel uitbesteden van de uitvoerende en de indirecte taken onder vaak te simpele contractvormen.’ Een ander punt waar hij zich druk om maakt, is het verknippen van de onderhoudsverantwoordelijkheden van de TD-manager. ‘Deze wordt in sommige bedrijven gedegradeerd tot een interne uitvoerder.’

‘Wanneer je tijdens het ontwerp voldoende aandacht besteedt aan het toekomstig onderhoud, zullen de meerkosten daarvan zich in veelvoud terugverdienen. We belijden het over de jaren heen met de mond, maar we doen het niet.’ Ambachtsschool Smit maakt zich grote zorgen over de vergrijzing, de afname van beschikbare vaklieden en het vakmanschap. ‘En wat nóg erger is, is het feit dat vaklieden die van het vmbo en mbo komen over te weinig technische kennis en basisvakvaardigheden beschikken.’ Volgens Smit moeten we terug naar de ambachtsschool. ‘Het niveau van het technisch onderwijs is onvoldoende. De overheid heeft gefaald.’ Bedrijven hebben daar ook een eigen verantwoordelijkheid in, meent Smit. ‘Er moet een nog betere samenwerking plaatsvinden tussen

48 MaintNL 02 – 2013

048_49_51_ML_NVDO-artikel.indd 48

19-02-13 14:45

D m D n D k n g v Z

Meer life cycle costing, integratie van onderhoud en operatie en meer technici om tekorten op te vullen: er valt nog veel te verbeteren in de maintenancewereld, zeggen Klaas Smit en Jos Boode. Gelukkig is de conditiemonitoring verbeterd en speelt veiligheid een steeds grotere rol.

interne bedrijfsopleidingen, bedrijfsscholen en basisopleidingen zoals de ROC’s, maar het is een taak van de overheid mensen in voldoende mate op te leiden en dat gebeurt niet.’ Als positief punt noemt Smit de aandacht voor onderwijs op hbo- en TU-niveau. ‘Dat is echt heel hard nodig, want we zien bij sommige overheidsorganisaties dat men nieuwbouw en onderhoud in hoge mate heeft uitbesteed en dat de verantwoordelijkheden bij procesmanagers zonder technische achtergrond zijn neergelegd. En daar worden we nu mee geconfronteerd. Dat is geen goede ontwikkeling.’ Smit is tevens van mening dat men voldoende moet investeren in veiligheid. ‘Er zijn recente voorbeelden van calamiteiten bij industrieën die te weinig zorg besteedden aan de technische integriteit van hun productiemiddelen. Investeren in onderhoud voor borging van technische integriteit verdient zich ook terug in de operationele - en kostensfeer. Er ontstaan minder productiedervingen en uiteindelijk lagere

onderhoudskosten.’ Het heeft volgens Smit allemaal te maken met bewustwording, bedrijfscultuur, werkdiscipline en werken volgens werkprocessen. Niet alleen uit het oogpunt van veiligheid, maar ook vanuit het oogpunt van operationele effectiviteit en doelmatigheid.

Aandacht Onderhoud is cruciaal voor het behoud van de industriële bedrijvigheid in Nederland, meent Jos Boode, voormalig maintenance manager bij Shell Moerdijk. Ook hij maakt zich zorgen over de vaktechnische kennis in de komende jaren vanwege de vergrijzing en de beperkte instroom. ‘Goed onderhoud kun je alleen plegen met goede mensen en daarvoor heb je goed onderwijs nodig.’ Hij wijst onder meer op het feit dat veel bedrijven in de jaren 90 hun bedrijfsscholen hebben gesloten. ‘En de onderwijsinstellingen zijn niet meegegroeid om dat gat te vullen. Gelukkig zijn er de laatste jaren veel initiatieven geweest die onder meer

hebben geleid tot veel meer positieve aandacht voor maintenance als vakgebied.’ De bedrijven moeten zélf echter ook actiever worden, meent Boode. ‘Toen ik nog bij Shell werkte, organiseerde ik onder meer maintenancestages voor mbo-docenten. Dat is belangrijk, want dan kunnen ze beter kennismaken met het toekomstige werkveld van hun studenten.’ Bedrijven zouden wat hem betreft meer moeten samenwerken met onderwijsinstellingen. ‘Dat komt uiteindelijk de vakopleidingen ten goede.’ Boode heeft nog meer wensen voor de toekomst. ‘Meer focus op life cycle costing is iets waar nog heel veel winst te behalen is. Maintainability and operability moeten, net als veiligheid en kwaliteit, onderdeel zijn van het ontwerp van een installatie. Bij de huidige engineeringbedrijven werken nauwelijks mensen met operationele - of onderhoudservaring. Daar zou dus samenwerking gewenst zijn. Onderhoudsaspecten moéten worden meegenomen in het ontwerp. We hebben niets aan ‘salontechneuten’.’ MaintNL 02 – 2013

048_49_51_ML_NVDO-artikel.indd 49

19-02-13 14:45

Wij feliciteren de NVDO met haar 50-jarig jubileum About-Blank, Accenture, Ahoy Rotterdam, Ardee, Baker Tilly Berk, Balance, BAM, Bemas, BP, BraintainEr, Bureau Veritas, CMS Asset Management, Cofely-Noord, CoThink, D.O.N. Bureau, D&F Consulting b.v., Royal Haskoning DHV, Dijkoraad, EasyFairs, Ernst & Young, Europoort Kringen, Focal Point, Nederlandse Gasunie, Gekas & Boot Groep b.v., Hogeschool Utrecht, IJsseltechnologie, Kepner Tregoe, Kennis en Informatie Management (KIM), Lloyd’s Register EMEA, LT-People, Mainnovation, MaxGrip, Mikrocentrum, NedTrain, NEM Energy Services bv, Nexct, NoMondai, Operational Excellence Transfer, PDM, Quercus, Qurius, ROC van Amsterdam, SKF, SmartWare Solutions Facilitair en Asset Management Software, Traduco, Urenco, Van Soest Zuid, Vesta, Westfalen Gassen, WivÉ

Deel kennis en ervaring >> word lid! Ga naar www.nvdo.nl en meld je aan... NVDO - Voorveste 2 - Postbus 138 - 3990 DC Houten Telefoon 030 - 634 60 40 | Fax 030 - 634 60 41 | E-mail info@nvdo.nl | www.nvdo.nl

050_NVDO_felicitaties.indd 50

19-02-13 14:45

Verbeteringen In de loop der jaren zijn al veel verbeteringen doorgevoerd op het gebied van onderhoud, vindt Boode. ‘Het grappige is wel dat het veelal gaat om dezelfde installaties als veertig á vijftig jaar geleden. Dat betekent dat je nog steeds dezelfde installaties onderhoudt, maar wel op een andere manier. Natuurlijk wist men vroeger ook dat alles zonder onderhoud uiteindelijk stil komt te staan, maar toen werd onderhoud aangestuurd als ‘de partij die het maar in orde moest maken’. De technische afdelingen en de operationele afdeling leefden destijds in separate werelden. Nu wordt alles veel meer geïntegreerd.’ Dat men zich meer bewust is van het feit dat onderhoud en de operatie van een fabriek een gezamenlijke job is, heeft volgens Boode grote invloed op de onderhoudsintensiteit van de installaties. ‘In de drie jaar dat ik als maintenance manager heb gewerkt in Moerdijk zijn de onderhoudskosten met zo’n 25 procent gedaald, voornamelijk door efficiënter te werken en betere kwaliteit te leveren.’ De laatste jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor bad actors in de installaties, weet Boode. ‘Je verdient meer wanneer je onderhoud kunt voorkomen, dan wanneer je onderhoud efficiënt uitvoert. Door veel meer gegevens vast te leggen en condition monitoring te doen, kom je het onderhoud eerder op het spoor en wordt het voorspelbaarder en planbaarder.’ Het is daarom belangrijk

dat je het gedrag van je apparatuur kent. ‘Ik deed vroeger bijvoorbeeld aan handoplegging’, lacht hij. ‘Door even je hand op het lagerhuis van een pomp te leggen, wist je al meer over de conditie van het lager. Wanneer je regelmatig een condition monitoringrondje loopt en de data goed vastlegt, zie je wat de ontwikkeling is betreffende de degradatie van je apparatuur. Op die manier kun je het onderhoud veel beter voorspellen.’ Hij herinnert zich de tijd nog goed dat een werkorder op een briefje werd geschreven. ‘Maar wanneer je tegenwoordig een werkorder in het systeem zet, dan koppel je dat meteen aan de naam van het equipement en de onderliggende data en historie.’

‘Goed onderhoud kun je alleen plegen met goede mensen en daarvoor heb je goed onderwijs nodig.’ Ook de integratie met de operatie is fors verbeterd, meent Boode. ‘Het is belangrijk om dicht bij je collega’s van operatie te staan. Ik vind dat onderhoudsmensen op de plant moeten zijn en dáár hun belangrijkste voorzieningen moeten hebben. Men moet het werk goed voorbereiden en goed communiceren met de klant. Als wij de olieen de chemische industrie willen behouden voor Nederland, moeten we gebruikmaken van alle goede dingen die we hier hebben,

zoals infrastructuur en kennis. Maar je zult ook efficiënt en effectief moeten zijn in het onderhoud, want anders raak je tóch je marktaandeel kwijt aan de landen waar nu nieuwe fabrieken worden gebouwd, zoals in het Midden-Oosten.’

Veiligheid Wat veiligheid betreft is er ook ontzettend veel veranderd, aldus Boode. ‘Er was natuurlijk altijd al veel aandacht voor veiligheid, maar vroeger werd er meer geaccepteerd. ‘Waar gehakt wordt, vallen spaanders.’ Tegenwoordig heb je meer en betere veiligheidsprocedures. En de stelregel is nu: je werkt hier veilig of je werkt hier niet. Men is zich veel bewuster geworden van de risico’s en het feit dat alle ongevallen in principe kunnen worden voorkomen. Het is onderdeel van het denken geworden.’ Er is ook meer aandacht gekomen voor de integriteit van de installatie. ‘Er wordt gelukkig ook meer aandacht besteed aan MOC (management of change, red.). Dat betekent dat mensen die in het onderhoud werken zich vooraf moeten realiseren - en dat is dat bewustwordingsproces - wat de potentiële consequenties kunnen zijn wanneer zij wijzigingen toepassen. Dat geldt ook voor ogenschijnlijk kleine wijzigingen in de fabriek, en daardoor wordt er minder gefaald. En als je minder faalt, heb je minder onderhoud, en als je minder onderhoud hebt is je installatie betrouwbaarder en houd je je geld in de zak.’ n MaintNL 02 – 2013

048_49_51_ML_NVDO-artikel.indd 51

19-02-13 14:45

HÉT JAARCONGRES VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING VOOR DOELMATIG ONDERHOUD EN HET VAKBLAD IMAINTAIN

SC HR IJF

IN !

KRACHT

21 maart 2013 • De Kuip • rotterDam CONGRESINFORMATIE Kiki Nelson kiki@industrielinqs.nl 020-31 22 791

MEDIA ADVIES Anouk Bouwmeester anouk@industrielinqs.nl 020-31 22 797

www.i-maintain.nl/kracht Initiatiefnemers:

03_spread_iMaintain_adv_A4.indd 2

KRACHT Goed onderhoud zorgt dat de zaken die er toe doen, hun kracht behouden. Dat geldt van een losse machine tot aan de hele onderhoudsindustrie. Van food tot process en van infra tot hightech. De Nederlandse onderhoudsindustrie is volgens het NVDO Onderhoudskompas goed voor ruim dertig miljard euro omzet per jaar. Houdt die industrie het vermogen om aan de vraag te blijven voldoen? En wat is daarbij de kracht van een goed besluit, een nieuwe collega, de kracht van kennis of de kracht van innovatie? Tijdens iMaintain 2013 staat kracht centraal. Mediapartners:

19-02-13 13:40

FINALISTEN VERKIEZING MAINTENANCE MANAGER OF THE YEAR 2013:

PROGRAMMA 10.30 uur Ontvangst en registratie 11.15 uur Opening 11.30 uur De Kracht van samenwerking Tijdens iMaintain 2013 bundelt de onderhoudsindustrie haar krachten om 50 stageplekken voor 50 zij-instromers te organiseren 12.15 uur Lunch 13.15 uur De Kracht van het oude Ervaar het succes van vergrijzing. Met Francel Vos, TNO 13.45 uur De Kracht van techniek Met Martin van Pernis, Kivi Niria 14.15 uur Krachtige Pitches Met de ﬁnalisten van de Maintenance Manager of the Year-verkiezing 2013 15.15 uur Pauze 15.45 uur De Kracht van het nieuwe Welke innovaties versterken de onderhoudssector van morgen? Met Leo van Dongen, Universiteit Twente 16.10 uur De Kracht van een lange adem Waarom besteedt een fabriek van TATA Steel al haar onderhoud voor 10 jaar uit? Met TATA Steel en IJssel Technologie 16.45 uur De Kracht van een vraag Een interactieve ‘durf te vragen’- sessie toont de kracht van hulp vragen. Met Juul Martin, #durftevragen 17.30 uur Afsluiting van het dagdeel met een netwerkborrel 18.15 uur Diner met de verkiezing Maintenance Manager of the Year 2013

Arjen van Broekhoven, Volker Infra Asset Management

Mieke van Zon, Heijmans Infra Services

VERSTERK UW NETWERK EN BOUW AAN EEN KRACHTIGE TOEKOMST Het iMaintain-congres brengt al negen jaar 150 tot 200 bezoekers bijeen in een dagen avondprogramma. Ontmoet die bezoekers op iMaintain 2013 en discussieer met specialisten als u over hoe de onderhoudsindustrie komende jaren haar kracht kan behouden! Uw aanwezigheid versterkt het evenement en maakt de dag tot een succes. Ga naar www.i-maintain.nl/kracht voor tarieven en registratie.

Partners iMaintain Platform:

Leden iMaintain Platform:

Organisatie:

Ton Huibers, Vlisco SKF Asset Management Services

03_spread_iMaintain_adv_A4.indd 3

Download de ilinqs-app, scan de foto en bekijk de video op uw smartphone of tablet

19-02-13 13:40

Informatie en onderhoud

Het goud ligt op de werkvloer Met een Enterprise Asset Management-systeem kunnen bedrijven hun onderhoudsprocessen stroomlijnen, verbeteren en betrouwbaarder maken. Om zo’n systeem goed te laten werken, is wel een valide en betrouwbare input nodig van de onderhoudsprofessional. Dat dit niet altijd het geval is, ligt niet zozeer aan de professional als wel aan een verkeerd ingerichte werkomgeving. Gelukkig is daar wat aan te doen. David van Baarle Veel bedrijven investeren in een Enterprise Asset Management (EAM)-systeem, maar raken uiteindelijk teleurgesteld in de resultaten. In plaats van een systeem waarmee ze de bedrijfsprocessen kunnen sturen, zitten ze met onvolledige rapporten of een veredeld bonnensysteem. De Sectie Informatie en Communicatie in het ONderhoud (Sicon) van de NVDO is er van overtuigd dat er meer is te halen uit EAMsystemen en introduceerde de EAM Barometer. Er blijkt al veel mis te gaan bij het invoeren van gegevens, zo laten voorbeelden zien die Sicon-bestuurslid Ron Vonk aandraagt. Maar ook de rolverdeling, of liever gezegd de taken en bevoegdheden, is niet altijd duidelijk. Het zijn dan ook niet zozeer de systemen die falen, maar de mensen die ermee moeten omgaan.

Mens als onzekerheidsfactor Klaas Smit, emeritus hoogleraar Onderhoudskunde aan de TU Delft, ziet dat er grote sprongen zijn gemaakt tussen 1990, toen de eerste onderhoudsbeheersystemen werden geïntroduceerd, en nu. ‘Maar dat wil niet zeggen dat er optimaal gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheden’, zegt Smit. ‘In de beginjaren werd nog veel met papier gewerkt, waren de systemen weinig flexibel en hadden ze weinig intelligentie. Dat betekende dat je de inhoud zelf moest vaststellen, rapporten zelf moest specificeren en dat de classificatiestructuren gebrekkig waren.

Nu kan iedereen toegang tot de informatie krijgen die hij nodig heeft via draagbare terminals, ze aanpassen op de eigen behoeften en data uitwisselen met andere systemen. Maar dan moet de basis wel kloppen. Want als je Key Performance Indicators (KPI’s, red.) wilt destilleren uit de data, zul je eerst een goede classificatiestructuur moeten maken.’ De hoeveelheid data en de beschikbaarheid daartoe zijn dus verbeterd, maar de mogelijkheden van de systemen worden naar de smaak van Smit nog veel te weinig benut. ‘Een modern onderhoudsbeheersysteem heeft heel veel data-analysemogelijkheden, maar dat moet je wel weten te gebruiken. En op welke KPI’s ga je je processen sturen? Veel managers gebruiken een keur aan KPI’s en zien door de bomen het bos niet meer. Met als gevolg dat ze weinig evalueren en het OBS wel netjes vullen met data, maar niet gebruiken voor de uitvoering van hun werk en verbetering van hun werkprocessen.’ De systemen kunnen dus meer dan waarvoor ze momenteel worden gebruikt. Smit legt de vinger op de zere plek: ‘Zestig procent van de storingen in een systeem heeft geen technische oorzaak. Dat betekent dat mensen nog steeds de grootste onzekerheidsfactor zijn, ook in technische systemen. Het begint al bij de taakverdeling. Er zijn maar weinig bedrijven die de kennis die in de hoofden en handen zit van monteurs kunnen vastleggen in hun systemen.

Dat ligt niet zozeer aan die systemen, maar meer aan de hiërarchische muurtjes die zijn opgetrokken tussen de monteurs, technici en engineers. Behalve dat iedereen zijn eigen competenties moet beheersen, moet men dus ook weten welke informatie belangrijk is voor de andere disciplines. Engineers klagen nog wel eens dat de monteurs de documentatie verkeerd invullen, maar als monteurs niet weten waar die informatie voor wordt gebruikt, zullen ze ook niet gemotiveerd zijn hier verbetering in aan te brengen.’ Smit eindigt zijn betoog met een aanbeveling. ‘Er is veel verborgen goud op de werkvloer dat nu nog onbenut is. Je ziet dan ook steeds meer bedrijven die ook hun ir’s of ing’s eerst laten meelopen op de werkvloer zodat zij in ieder geval weten hoe hun theoretische verbeteringen uiteindelijk landen bij de monteurs. Ik zou het van harte toejuichen als meer bedrijven dat zouden doen.’

Gedragsanalyse De globale analyse van Ron Vonk over het gebruik van EAM sluit goed aan op die van Klaas Smit. ‘Het komt er in het kort op neer dat de kwaliteit van de gegevens vaak ondermaats is en de rapportages niet goed of van onvoldoende kwaliteit zijn. Met als gevolg dat kennis niet wordt geborgd en dat er te weinig informatie beschikbaar is om processen te verberen. Monteurs vullen storingsrapportages slecht of matig in, waardoor maintenance engineering een lastige klus wordt. De onderliggende vraag is waarom ze dat ongewenste gedrag vertonen.’ Vonk toont een overzicht van oorzaken van ongewenst gedrag. Hij maakt daarbij een onderscheid in drie oorzaken: ineffectieve werkomgeving, onvoldoende kennis en vaardigheden en persoonlijke tekortkomingen. De verdeling over deze drie oorzaken is redelijk ontnuchterend: zo’n 85 procent van het ongewenst gedrag wordt veroor-

54 MaintNL 02 – 2013

054_55_MO_NVDO-artikel.indd 54

19-02-13 14:45

FOTO: MOTION COMPUTINg

zaakt door de werkomgeving. Monteurs hebben simpelweg geen inzicht in wat er van ze wordt verwacht, krijgen geen ondersteuning in hun werk, laat staan feedback, en kennen vaak niet de consequenties van hun gedrag. Onvoldoende kennis of vaardigheden kunnen ook de onderliggende oorzaak zijn voor ongewenst gedrag, maar dat is maar in veertien procent van de gevallen de oorzaak. ‘De meeste mensen willen hun werk goed uitvoeren’, zegt Vonk. ‘Maar als ze goed werk willen verrichten met een slecht werkend systeem, zal het systeem van de goede bedoelingen winnen. Dat betekent dat je heel goed moet nadenken over wat je van een systeem verwacht en hoe je het gaat inzetten voordat je het inricht en informatie gaat verzamelen. Je moet je dus goed afvragen welke rapportages je nu daadwerkelijk nodig hebt. Als een monteur bij een storingsmelding niet de historie induikt, waarom zou je hem dat dan aanbieden?’ Vonk raadt bedrijven aan om te analyseren waarom hun werknemers ongewenst gedrag vertonen. ‘Niet om schuldigen aan te wijzen of voorbarige conclusies te trekken, maar om zorgvuldig en systematisch

de oorzaken te vinden voor ongewenst gedrag.’ Als voorbeeld noemt Vonk een onderhoudsmonteur die na afloop van zijn werkzaamheden een formulier niet goed invult. ‘En dat is een voorbeeld dat uit de dagelijkse praktijk is gegrepen’, weet Vonk. ‘Hoe vaak gebeurt het niet dat iemand in zijn rapportage invult: ‘was stuk’. En vervolgens als uitgevoerde handeling vastlegt: ‘gemaakt!’. We kunnen met zijn allen concluderen dat dit geen goede registratie is, maar de vraag is wat dan wel een goede registratie is. Heeft men wel duidelijk en meetbaar gespecificeerd wat een goede registratie van een onderhoudsvraag of uitgevoerde onderhoudsactiviteit is? En weten alle onderhoudsmonteurs ook wat er van ze verwacht wordt? Is de prioriteit van deze taak duidelijk en hebben de monteurs wel tijd genoeg om de taak te vervullen? En als ze tijd hebben, hebben ze dan wel toegang tot het systeem of een papieren hulpkaart? En dan is het nog de vraag of het systeem wel goed ingericht is voor een eenvoudige registratie van onderhoudsgegevens. Sommige formulieren of programma’s zijn bijna niet om door te komen. Als monteurs zoveel foutcodes uit hun hoofd moeten

leren dat ze halverwege de draad kwijtraken, zullen ze al snel de code voor ‘overige’ kunnen vinden. Een voorbeeld van hoe het ook kan, komt van energietransportbedrijf Enexis, waar een monteur slechts vier klikken nodig heeft om alle benodigde gegevens in het systeem in te vullen. Je zult dus goed moeten nadenken welke informatie je nodig hebt en geen gegevens laten invullen waar toch niets mee gebeurt. Het helpt ook als de monteurs weten waarom ze die gegevens moeten invullen. Wat ook nog helpt, is om consequenties te verbinden aan het niet goed invullen van formulieren. Ik ken bedrijven waar ze mensen die in de ploegendienst hebben gewerkt uit bed bellen als ze een formulier niet goed hebben ingevuld. Dat doen ze daarna niet meer zo snel. Kort gezegd is het te simpel om de monteurs de schuld te geven van verkeerd ingevoerde formulieren. Je zult een effectieve werkomgeving moeten creëren om de situatie te verbeteren.’ Dat is waar de EAM-Barometer bij kan helpen. Doet een onderhoudsbesturingssysteem wel wat het moet doen? Want enkel als de randvoorwaarden aanwezig zijn en een EAM optimaal wordt ingezet, zullen de resultaten meetbaar worden. n MaintNL 02 – 2013

054_55_MO_NVDO-artikel.indd 55

19-02-13 14:45

iMaintain Jaarcongres

Wie wordt Maintenance Manager of the Year 2013? Na een zoektocht van een jaar naar de beste maintenance managers van Nederland, is de selectie inmiddels bekend geworden. Arjan van Broekhoven van Volker Infra Asset Management, Ton Huibers van Vlisco en Mieke van Zon van Heijmans zijn de drie overgebleven kandidaten die strijden om de titel Maintenance Manager of the Year 2013. David van Baarle ARJEN VAN BROEKHOVEN Leeftijd:

40 jaar

Werkt bij: Volker Infra Asset Management

Arjan Van Broekhoven ging na zijn studie Civiele Techniek aan de TU Delft aan de slag bij het ingenieursbureau Tebodin, stapte over op telecombedrijf BEN, verkaste naar bouwbedrijf Heijmans en belandde uiteindelijk bij VolkerInfra. De dienstverlener heeft inmiddels negen onderhoudscontracten in de wacht gesleept. ‘Zodra zich een storing voordoet, bijvoorbeeld een schip dat tegen een sluisdeur is gevaren, moeten wij zo snel mogelijk ter plekke zijn om het op te lossen. Uit zijn BEN-tijd weet Van Broekhoven hoe efficiënt het is om te standaardiseren. ‘Rijkswaterstaat heeft de afgelopen honderd jaar nauwelijks gestandaardiseerd. Dat betekent dat er op het gebied van onderhoud nauwelijks synergie is geweest. Wij proberen dat nu wel te doen. Een probleem is dat Rijkswaterstaat al die jaren niet veel aan assetmanagement heeft gedaan. Er is amper geregistreerd welke assets ze hebben, en al helemaal niet wanneer welke onderhoud eraan is gepleegd. Wij zijn nu druk doende alles op te nemen in het onderhoudsbeheersysteem.’ Niet alleen aan de opdrachtgeverskant is een andere houding nodig bij de nieuwe contractvormen, ook de aannemer moet er nog aan wennen. ‘Dat betekent bijvoorbeeld dat je ook andere mensen nodig hebt, niet alleen de doeners, maar ook de zelfstarters: mensen die zelf kunnen bedenken wat ze moeten doen, van niets iets kunnen maken’, meent Van Broekhoven. Hij vindt dat de processen goed moeten zijn uitgedacht en beheerst moeten worden uitgevoerd. ‘De afgelopen twee jaar hebben we daaraan gewerkt. Voor dit jaar

FOTO’S: WIM RAAIJEN

Opleiding: TU Delft, Civiele Techniek

hebben we als doel te komen tot meer planbaar onderhoud. De focus ligt daarbij op maintenance engineering. Dusdanig ontwerpen en onderhouden dat je voorspelbaar onderhoud kunt plegen.’ Dit is des te meer nodig nu er ook onderhoudsprojecten op de markt komen met vervanging daarin, bijvoorbeeld van wegdekken. ‘Soms kun je met kleine aanpassingen aan een ontwerp efficiënter onderhouden. Dan kom je tot proactief beheer.’

56 MaintNL 02 – 2013

056_57_59_MM_NVDO-artikel.indd 56

19-02-13 14:44

MIEKE VAN ZON Werkt bij: Heijmans Infra Services Leeftijd:

44 jaar

Opleiding: Office Management, aangevuld met cursussen Projectmanagement

Mieke van Zon heeft geen technische opleiding in haar rugzak, noch de gangbare cursus Maintenance Management aan de Hogeschool Utrecht gevolgd. Nee, zij was educatief klaargestoomd voor het secretariaatsvak. Zo is zij haar arbeidzame leven ook begonnen, als secretaresse bij een installatiebedrijf. Uiteindelijk was zij hoofd bedrijfsbureau bij Kuijpers Installaties, een van de grotere installatiebedrijven in Nederland. Anderhalf jaar geleden is Heijmans Infra Services in het leven geroepen. Een organisatie van zo’n veertig mensen die het beheer en onderhoud van bijvoorbeeld parkeerterreinen, wegen en kunstwerken doet in opdracht van derden. Zij is er benoemd tot maintenance manager. Het aansturen van multidisciplinaire teams en het contact onderhouden met de klant spreken haar het meest aan in haar werk. Van Zon ziet een beweging in de markt waarbij (semi)overheidsinstanties en bedrijven zich toeleggen op hun kerntaken en het onderhoud en beheer van infrastructuur uitbesteden. De gemeente Amersfoort heeft met Vathorst een voortrekkersrol op zich genomen. ‘Wij spelen daar wel een andere rol dan we gewend waren’, zegt zij. ‘Want je hebt er rechtstreeks met bewoners te maken. Het is niet zo dat je, zoals bij bedrijven wel het geval is, kunt kijken of een bepaalde handeling past binnen de contractvoorwaarden.’ In de contracten is opgenomen dat Heijmans verbetervoorstellen doet. Veelal leiden die tot kostenbesparing. ‘Die besparing hoeft niet ten volle ten goede te komen aan de klant. Er moet een soort verdeelsleutel zijn om die mindere kosten onderling te verdelen; om een winwin-situatie te creëren. Wij zoeken daar nog naar. En dat geldt trouwens ook voor de opdrachtgevers. Het is een geheel nieuwe ontwikkeling. Daar moeten beide partijen nog in groeien’, legt zij uit. Van Zon doelt op contracten waarin zowel ontwerp, bouw als onderhoud (en soms ook nog financiering) in

IMAINTAIN KRACHT Traditiegetrouw wordt de Maintenance Manager of the Year na afloop van het congres iMaintain tijdens het feestelijke diner verkozen. Dit jaar staat kracht centraal op iMaintain. Wat is de kracht van een goed besluit, een nieuwe collega, van kennis of de kracht van innovatie? Kom luisteren en meedenken op iMaintain, 21 maart in De Kuip in Rotterdam. Meer weten? www.i-maintain.nl/congres

één hand worden gegund. Zij vindt dit wel een logische ontwikkeling. ‘Eigenlijk is het raar om iets te bouwen en vervolgens het onderhoud en beheer aan een andere partij over te laten. Want dan is er geen prikkel bij de constructeur om iets dusdanig te ontwerpen en te bouwen dat efficiënt onderhoud mogelijk is.’ Ook particuliere partijen schakelen in toenemende mate een ander bedrijf in om het onderhoud te doen. Heijmans is zo bijvoorbeeld ook actief voor Schiphol en op het terrein van Technische Universiteit Eindhoven. In mei van dit jaar heeft de Rijksgebouwendienst het consortium Heijmans PPP ingeschakeld om op de vroegere luchtvaartbasis Soesterberg het Nationaal Militair Museum te bouwen. Dit is een DBFMO-contract. ‘Het is prettig dat de bouwer hier ook verantwoordelijk is voor het onderhoud. Dan ben je er van het begin af aan bij betrokken. Want als je een fout maakt in het bouwontwerp, dan heb je daar 25 jaar lang last van bij het onderhoud.’

ILINQS Wanneer u dit icoon bij een afbeelding ziet staan, dan kunt u het bijbehorende filmpje bekijken door met uw smartphone de foto te scannen. Hoe werkt het?

• Installeer op uw smartphone of tablet de app ‘iLinqs’. • Start de app op uw smartphone of tablet. • Scan de foto waarbij het icoon is geplaatst. • Het bijbehorende filmpje verschijnt op smartphone of tablet.

MaintNL 02 – 2013

056_57_59_MM_NVDO-artikel.indd 57

20-02-13 10:33

ROPE ACCESS? SKY-ACCESS

DROOGIJSSTRALEN lsb Sky-Access BV Hofdwarsweg 1, Geleen The Netherlands T. +31 (0)46 - 474 24 10 info@lsb-sky-access.com

MILIEUVRIENDELIJK EFFECTIEF AFVALBESPAREND Droogijsstralen is een uiterst milieuvriendelijke reinigingsmethode waarbij droogijs (in vaste vorm samengeperst CO2) als straalmiddel wordt gebruikt. Door gebruik van deze methode bestaat de mogelijkheid vervuiling op een uiterst effectieve manier te kunnen verwijderen waarbij er een minimale hoeveelheid afval overblijft.

Bel: +31(0)416-670700 WWW.ALTENA.COM

www.LSB-SKY-ACCESS.COm

058_altena_sky.indd 1

ALS KWALITEIT VOOROP STAAT

19-02-13 10:28

TON HUIBERS

Leeftijd:

56 jaar

Werkt bij: Vlisco Opleiding: Maintenance management op hbo-niveau

Ton Huibers werkt al sinds 1972 bij Vlisco. Hij is er na zijn lbo-opleiding Elektro als monteur begonnen. In zijn vrije tijd heeft hij veel vakopleidingen erbij gedaan. Toen de vraag kwam of hij op de afdeling Research zijn technische kennis wilde inzetten, gaf hij daar graag gehoor aan. ‘Toen ben ik weer gaan studeren. Eerst op hboniveau proces- en besturingtechniek. Later nog post-hbo onderhoudsmanagement en onderhoudstechnologie. Daarna ben ik nog afgestudeerd op Technische Bedrijfskunde.’ Begin jaren negentig is de onderneming naar zijn kerntaken teruggebracht, en destijds vond de directie dat onderzoek daar niet toe behoort. ‘Zo ben ik op de maintenance-afdeling terecht gekomen.’ Op de maintenance-afdeling werken ongeveer zeventig mensen, van wie vijftien tot twintig procent is ingehuurd. ‘De specifieke Vlisco-kennis wil ik in huis houden, met een vaste ploeg mensen. Het standaardwerk kan ik uitbesteden.’ Hij hecht er waarde aan dat mensen met plezier werken. Dat staat ook op nummer één van de agenda van het ochtendoverleg. ‘Onze mensen moeten

U heeft in de afgelopen edities van iMaintain al de artikelen kunnen lezen over de bevlogen maintenance managers. Intussen is niet alleen de jury bij de managers langs geweest om ze het hemd van het lijf te vragen, maar ook onze cameraman. Om uw mening te kunnen vormen over wie

het beter doen dan de markt. Ze moeten zo zijn opgeleid en getraind dat ze ook aan het werk kunnen als Vlisco onverhoopt ophoudt te bestaan’, vertelt hij. ‘Met elkaar zorgen we voor de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van de fabriek. Daarbij geef je ieder zijn verantwoordelijkheden. Iemand is verantwoordelijk voor een bepaalde machine. Als hij weggaat om 17.00 uur, dan moet hij vrijwel zeker weten dat er de komende 24 uur geen storing kan optreden. Want hij wordt ’s nachts uit bed gebeld als het toch nodig is.’ De Vlisco-fabriek heeft een lange historie. Dat geldt ook voor het materieel. Toch valt het wel mee met de leeftijd, meent Huibers. De gemiddelde levensduur van de productiemiddelen is 31 jaar. ‘We hebben wel een risicomatrix opgesteld van alle machines. We hebben bij alles de risico’s in kaart gebracht. Nagegaan of onze mensen het kunnen repareren als iets kapot gaat. Mocht het toch falen, dan is er plan B: zorgen voor voldoende spare parts om tijdelijk een stilstand te verhelpen. Desnoods gaan we naar plan C: een alternatief bedenken.’

volgens u met de prijs naar huis zou moeten gaan, geven we hier nog even kort een overzicht van de managers. Ook de films kunt u vanaf nu online bekijken. Om het u nog gemakkelijker te maken, kunt u de foto’s van de maintenance managers scannen met uw tablet of smartphone. U

heeft daarvoor wel de iLinqs-app nodig. Deze is gratis verkrijgbaar in de App Store en Google Play Store. Als u de app heeft geïnstalleerd, hoeft u alleen maar de foto’s te scannen en u komt automatisch bij de film van de betreffende maintenance manager. ■ MaintNL 02 – 2013

056_57_59_MM_NVDO-artikel.indd 59

19-02-13 14:45

Nieuws

Bouwsector in brand, maar vak bonden willen niet onderhandelen Eind 2012 vond in Harderwijk de eerste onderhandelingsronde plaats tussen werkgevers en bonden over een nieuwe cao. Werkgevers willen spreken over een fundamentele wijziging van de cao omdat de huidige cao niet meer voldoet gezien de ontwikkelingen in de markt: de cao is niet concurrerend met aanpalende sectoren waardoor er versnippering en leegloop optreedt. Meer dan duizend werknemers per maand verdwijnen momenteel uit de cao Bouw en dat komt niet alleen door de crisis. Het aantal werknemers was in 2009 nog 170.000 nu zijn dat er nog maar 127.000 onder de cao Bouw. De voorspellingen van onder meer EIB laten een verdere daling van het aantal werknemers zien. De cao Bouw is niet concurrerend omdat kosten te hoog zijn door te veel improductiviteit (seniorendagen, roostervrije dagen, palliatief- en rouwverlof, et cetera), de instroom stagneert door de te hoge loonkosten voor leerlingen,

doordat er te weinig mogelijkheden zijn voor maatwerk op subsector- en ondernemingsniveau en omdat er te veel regels zijn. Bovendien: naast werkgevers dienen ook werknemers verantwoordelijkheid te nemen om duurzaam inzetbaar te blijven. Vakbonden stellen dat de huidige cao doorloopt tenzij er nieuwe afspraken worden gemaakt. Zij willen alleen

spreken over tijdelijke maatregelen om de gevolgen van de crisis op te vangen in plaats van structurele oorzaken aan te pakken. Vakbonden willen geen nieuwe afspraak voor caooverleg. Werkgevers hebben vol ongeloof kennis genomen van dit standpunt: de sector staat in brand en werkgevers roepen vakbonden op om aan de cao-tafel terug te keren.

Productie industrie iets hoger NVDO op Facebook Facebook werd door Mark Zuckerberg in 2004 geschreven en gelanceerd onder de naam ‘Thefacebook’. De bedoeling was heel simpel. Facebook betekent letterlijk gezichtenboek. Een soort van overzicht van gezichten en namen waardoor studenten elkaar gemakkelijk konden vinden. Alleen studenten van Harvard College mochten zich inschrijven. Al snel volgden andere universiteiten en de highschools kregen hun eigen versie in 2005. In 2006 werd Facebook opgesteld voor bedrijven en daarna voor iedereen van dertien jaar en ouder. Facebook begon zogezegd heel simpel. Je kon een profiel aanmaken en dat was het. Daarna volgde een hele waslijst aan mogelijkheden voor het gebruik van Facebook. Met de jaren is Facebook steeds sneller gaan groeien en halverwege vorig jaar stond de teller op 1.000.000.000 gebruikers. De NVDO kan niet achterblijven en heeft natuurlijk een eigen Facebookpagina. Wij roepen alle lezers van iMaintain en MaintNL op de pagina te liken en onder de aandacht te brengen bij (bij voorkeur) de volgende generatie. Zo draagt u een klein steentje bij aan het wekken van belangstelling voor beheer en onderhoud in het bijzonder en techniek in het algemeen.

De gemiddelde dagproductie van de Nederlandse industrie lag in november 0,7 procent hoger dan in november 2011. In de voorgaande maand kromp de productie met 1,7 procent. De productiegroei is vooral te danken aan de grootste branche binnen de industrie, de aardolie-, chemische -, rubber- en kunststofindustrie. Die produceerde zeven procent meer dan een jaar eerder. Verder was de productie van de elektrotechnische en machine-industrie drie procent hoger. Daar tegenover stond dat de productie van de transportmiddelenindustrie zeven procent lager was. Ook de voedings- en genotmiddelenindustrie en de basismetaal- en metaalproductenindustrie produceerden minder dan een jaar eerder. Na correctie voor werkdageffecten en seizoensinvloeden was de industriële productie in de periode oktobernovember 0,8 procent lager dan in augustus-september. De productie van de industrie ligt al twee jaar op ongeveer hetzelfde niveau.

60 MaintNL 02 – 2013

060_61_MJ_NVDO_neuws.indd 60

19-02-13 14:44

Nieuws

Nederland tekent VN-telecomverdrag niet Nederland gaat niet akkoord met nieuwe telecommunicatieregels die de Verenigde Naties (VN) wil afspreken. De voorstellen van de VN staan een vrij en open internet in de weg. Dat schrijft minister Kamp van Economische Zaken (EZ) in een brief aan de Tweede Kamer. Ook andere EU-lidstaten, de VS, Japan, Australië en Canada ondertekenen het VN-verdrag niet. Volgens Kamp staat het nieuwe verdrag op gespannen voet met een open en vrij internet zoals Nederland in de Telecommunicatiewet heeft vastgelegd. ‘Internetvrijheid is een groot goed’, aldus minister Kamp. ‘Het nieuwe verdrag maakt het voor overheden mogelijk om internet te censureren en de digitale vrijheid van mensen aan banden te leggen. Dat is voor Nederland niet acceptabel.’ Er bestaan al sinds 1988 internationale afspraken in VN-verband op het gebied van telefonie. Veel landen willen deze VN-afspraken moderniseren en uitbreiden naar internet. Voor de meeste westerse landen gaat dit veel te ver. Zo bevat het nieuwe verdrag bepalingen over veiligheid van netwerken en het voorkomen van spam die landen vergaande mogelijkheden geven om het internetgebruik van mensen te controleren en aan banden te leggen. Het nieuwe verdrag treedt op 1 januari 2015 alleen in werking voor de landen die wel hebben getekend.

‘Infrabouwer, wacht niet op minister Schultz’ ‘Infrabouwers, wacht niet op minister Schultz of op andere opdrachtgevers die bellen dat ze een klus hebben. Denk vooruit, ontzorg gemeenten en lever 24-uurservice.’ Zo reageert Daan Stuit, voorzitter van MKB-Infra, op de uitgelekte bezuinigingsplannen van minister Schultz (Infrastructuur). Stuit noemt de plannen ‘teleurstellend’, maar gaat er niet van uit dat de regering terugkomt op de plannen om de komende jaren 6,3 miljard euro te bezuinigen op het aanleggen van wegen en spoor. In de VVD die investeringen in infrastructuur decennialang promootte, gelooft hij ook niet meer. ‘De VVD heeft deze slag verloren toen het

regeerakkoord werd opgesteld.’ De bezuinigingen treffen tientallen projecten zo meldt het AD. Ook de verbetering van de A27 wordt genoemd. VVD’er Ton Elias spreekt tegen dat het hier gaat om de verbreding van de A27 bij Utrecht die is opgenomen in het regeerakkoord. Volgens het AD worden vooral de regio’s Amsterdam en Utrecht door de bezuinigingsplannen getroffen. Zo zou Schultz onder meer de tramverbinding naar de Uithof willen uitstellen. Bij Amsterdam wordt onder meer tweehonderd miljoen euro geschrapt in een project voor beter treinvervoer tussen Schiphol, Amsterdam, Lelystad en Almere.

LT People werft personeel Surinaamse raffinaderij

LT People heeft van Staatsolie Maatschappij Suriname de opdracht verkregen voor de werving van sleutelfuncties in het projectteam dat de inbedrijfstellingfase van de nieuwe raffinaderij moet voorbereiden. In het Raffinaderij Expansie Project wordt een complete raffinaderij opgezet om uit de Saramacca Crude hoogwaardige brandstoffen te produceren voor de lokale markt, zoals diesel en gasoline. Met een verwerkingscapaciteit van 15.000 vaten crude per dag, maakt deze raffinaderij de import van autobrandstoffen in de toekomst overbodig. De start van de constructiewerkzaamheden in Suriname is gestart op 25 februari 2012. De ingebruikstelling van de nieuwe raffinaderij zal medio 2015 een feit zijn. Voor de werkgelegenheid in Suriname biedt deze raffinaderij kansen, omdat het banen creëert voor jongeren die kiezen voor techniek en een toekomst willen opbouwen in eigen land. LT People gaat ervaren managers en specialisten werven in Nederland voor het readiness team. Het betreffen functies als maintenance managers, operational managers, HSEmanagers en managers projectcontrols. Nederland heeft een rijke traditie in de petrochemie en daarmee ook een stevige populatie aan ervaren mensen. Staatsolie maakt graag gebruik van deze ervaring. Staatsolie zoekt enthousiaste specialisten die willen bouwen aan de nieuwe organisatie en hun kennis en ervaringen willen inbrengen. MaintNL 02 – 2013

060_61_MJ_NVDO_neuws.indd 61

19-02-13 14:44

Datum: 06|06|13 • Locatie: RDM Campus Rotterdam

Hét evenement voor de industrie in de Rijn/Schelde-delta

INNOVEREN, COMBINEREN en COMMUNICEREN

Innoveren, combineren en communiceren Door het combineren van ideeën en technologieën ontstaan vaak nieuwe en waardevolle oplossingen. Deltavisie 2013 inspireert beslissers uit de industrie, politiek en wetenschap om die combinaties te zoeken. Innovaties in energie-efficiëntie, ketendenken en milieueffecten liggen binnen bereik. En ook innovaties in veiligheid en continuïteit zijn bijna voelbaar. Een onmisbare schakel in het zoeken naar die combinaties is open communicatie. Communicatie met elkaar en met de samenleving, want innoveren doe je samen. Tijdens Deltavisie 2013 onderzoeken we daarom met sprekers én congresdeelnemers hoe de industrie in de Rijn/Scheldedelta stappen voorwaarts kan maken door te combineren, te communiceren en daardoor proactief te innoveren.

Programma 11.00 11.45 12.30 13.00 14.00 14.30

uur uur uur uur uur uur

15.30 16.30 17.00 18.00 19.00

uur uur uur uur uur

21.30 uur

Partner cases Ontvangst en registratie Plenaire opening Masterclasses Pauze Plenaire discussie met kandidaten Plant Manager of the Year-verkiezing Masterclasses Pauze Plenair debat Borrel Diner en Plant Manager of the Year-verkiezing 2013 Sluiting

Congresinformatie: Kiki Nelson kiki@industrielinqs.nl • 020 - 31 22 791 Media advies: Anouk Bouwmeester anouk@industrielinqs.nl • 020 - 31 22 797 Deltavisie2013 is een samenwerkingsverband van:

Partner Petrochem Platform:

Leden Petrochem Platform:

www.deltavisie2013.nl 02_A4_Deltavisie.indd 2

19-02-13 14:32

Onderhoud en assetmanagement

Focus en mensenwerk De Nederlandse focus op integraal assetmanagement groeit sterk. Assetmanagement omvat alle activiteiten die nodig zijn om de fysieke bedrijfsmiddelen op een kosteneffectieve manier in te zetten. Het moet onderdeel uitmaken van het bedrijfsbeleid en goed zijn geborgd in de bedrijfsprocessen. Die processen worden beheerd en beleefd door mensen, misschien wel de belangrijkste assets van een bedrijf. Mark Oosterveer

De menselijke factor is cruciaal bij de implementatie van een complete assetma nagementaanpak. Assetmanagement gaat dan ook veel verder dan procedures en consultancy. Op 6 maart organiseren de NVDO en Traduco een congres over asset management in Veldhoven. Daar wordt onder de noemer ‘de kracht van assetma nagement’ dieper ingegaan op de huidige stand van zaken, worden praktijkervarin gen gedeeld en zal een aantal specialisten uit de industrie hun visie op het onderwerp delen. Er zal worden gekeken naar de ont wikkelingen binnen assetmanagement in brede zin en worden ingezoomd op de implementatie van assetmanagement als het gaat om de relatie met Human Resource Management.

Trends Traduco presenteerde vijf jaar geleden, in opdracht van de NVDO, het rapport ‘Asset Management is Duurzaam’ over de ontwik keling van assetmanagement in Nederland.

Dit rapport is het startpunt en referentieka der van de dag. Tijdens het congres wordt het nieuwe rapport ‘European Vision document Asset Management’ gepresen teerd. Dit rapport is tot stand gebracht door de European Federation of National Maintenance Societies (EFNMS) en biedt een kijk op de huidige trends binnen asset management. Niet alleen vanuit het rapport worden trends behandeld. Vertegenwoordigers uit verschillende branches geven tijdens het congres een korte pitch over de waarde en impact van assetmanagement voor hun branche en met name voor hun eigen orga nisatie. Zo is het Havenbedrijf Rotterdam hard op weg om zich medio april 2013 te certificeren voor de PAS55 en zal dan als eerste haven ter wereld PAS55 gecertifi ceerd zijn. Maar de spreiding is groot. Andere partijen zijn nog lang niet zo ver. Vanuit verschillende sectoren als infra, pro cess, food en building delen specialisten hun vragen, status en voortgang.

DESKuNDigEN Tijdens de dag zullen niet alleen lezingen maar ook korte pitches worden verzorgd. Deze worden op een interactieve manier behandeld door het aanwezige deskundigenpanel. • Maritiem: Boskalis (Peter van der Linde, directeur) • Infra: Haven van Rotterdam (Paul de Beijer, directeur Asset Management) • Voeding: Zeelandia (Gerlof van Hoek, operationeel directeur) • Farma: MSD (Martin van Collenburg, operationeel directeur) • Gebouwen: TBI (Roger Knubben, directeur) • Industrie: Sabic (John Bruijnooge, Plant Manager) • Industrie: Huntsman (Martin Janssen, HRM-manager) Meer weten of inschrijven? www.nvdo.nl

Cultuur Met discussies, lezingen en pitches wordt het onderwerp verder uitgewerkt. En daar bij zijn de factoren mens en gedrag min stens zo belangrijk als de procedures en installaties. Het zogeheten ‘human capital’ wordt in de discussies over het beheren van de kapitaalintensieve goederen nog wel eens over het hoofd gezien. Maar juist de mensen maken dat de programma’s worden ingevoerd en dat de plannen tot een succes kunnen worden gemaakt. Daarvoor zijn de juiste kennis en cultuur nodig. Kennis van de installaties, van de bedrijfsdoelen en van de juiste onder houdsstrategieën. En met de juiste cultuur wordt die kennis ook doelmatig ingezet om de assets langdurig, goed te beheren. Want een cultuur is een collectief eigendom dat zichzelf in stand houdt en dat met de juiste aanpassingen kan zorgen voor de ideale omgeving. Het zal ook 6 maart blijken; draagvlak is essentieel voor een geslaagde implementatie van assetmanagement. n MaintNL 02 – 2013

063_MR_NVDO-artikel.indd 63

19-02-13 14:37

Onderhoud en gebouwde omgeving

Woningcorporaties in het nauw Woningcorporaties snijden drastisch in uitgaven voor nieuwbouw, renovatie en onderhoud, met het oog op de Wet Verhuurderheffing die eraan komt. Volgens het wetsvoorstel van minister Stef Blok van Wonen en Rijksdiensten moeten woningcorporaties dit jaar vijftig miljoen euro Verhuurderheffing betalen, wat oploopt tot jaarlijks twee miljard euro per 2017. Hoewel de minister op voorspraak van de Eerste Kamer nog eens kritischer moest kijken naar de nieuwe huuropbrengsten, neemt de zorg in corporatieland nauwelijks af. Renske van den Berg ‘Woningcorporaties gaan failliet door de verhuurdersbelastingen in het regeerakkoord’, vreest voorzitter Marc Calon van de koepel van woningcorporaties Aedes. ‘Als de heffing doorgaat, zal het de komende jaren niet lukken om te investeren in nieuwe huizen, om huizen te renoveren en om te herstructureren, terwijl dat hard nodig is. Corporaties die failliet gaan zullen dan weer door de andere corporaties gered moeten worden.’ Dit domino-effect zou op termijn tot het faillissement van de hele sector kunnen leiden, zo waarschuwde Calon de Eerste Kamer afgelopen december in een brief. Het huidige wetsvoorstel gaat hand in hand met een nieuw systeem voor maximum huurprijsberekening. Niet een waardering op basis van een puntensysteem, maar een grens van 4,5 procent van de woz-waarde bepaalt de maximum huurprijs. Ook mogen corporaties de huurprijzen voor scheefwoners, mensen met een hoger inkomen in een goedkoop huis, verhoudingsgewijs harder laten stijgen naar dat maximum. Uit de inkomensafhankelijke huurverhogingen kan een deel van de heffing worden bepaald, redeneert de minister. Volgens Blok is de paniek bij woningcorporaties voorbarig.

Doorrekeningen Met de plannen van Blok sloegen verschillende instituten aan het rekenen, wat ver-

schillende berekeningen opleverde, maar overwegend zorgelijke conclusies. Volgens Aedes gaat de huurverhoging niet genoeg opleveren. Ook voorzien het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting (CFV) en Ortec Finance van hoogleraar Johan Conijn problemen met het nieuwe stelsel. De minister gebruikte voor de nieuwe huurinkomsten cijfers van het CPB, die nog gebaseerd waren op veel te rooskleurige scenario’s over de ontwikkeling van huizenprijzen en waarin nog is gerekend met woz-waarden die inmiddels zijn gedaald in plaats van gestegen, stelde Aedes in de brief aan de Eerste Kamer, geruggesteund door berekeningen van Conijn. Het CFV, financieel toezichthouder op de corporatiesector, berekende dat het vermogen van woningcorporaties met zeventien miljard afneemt. Dat betekent voor 110 van de 338 corporaties (die samen wél de helft van de corporatiewoningen bezitten) een financiële positie die geen investeringen meer toelaat, schreef scheidend CFVdirecteur Jan van der Moolen aan de minister. Daarvan krijgen 41 corporaties, goed voor 400.000 woningen, zelfs een negatief vermogen van 4,6 miljard. Ook het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) schreef de minister een verontrustende brief. Het WSW rekende door dat een groot aantal woningcorporaties door de heffing enerzijds en dalende woz-

waarden anderzijds zodanig in de problemen kunnen komen dat zij rente en aflossing niet meer kunnen betalen. Het fonds beperkte daarom sinds november de borgingsruimte voor alle corporaties, totdat duidelijk is hoe de heffing en het nieuwe huurbeleid gaat uitpakken voor elke corporatie. Dit heeft logischerwijs direct tot gevolg dat corporaties veel moeilijker aan investeringsgeld kunnen komen.

‘Als eerste zullen de investeringen in nieuwbouw stilvallen. Maar onontkoombaar is dat op termijn ook op onderhoud en energiebesparing gekort zal worden.’ Ook het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) sloeg aan het rekenen. ‘Per saldo komen de corporaties samen in 2017 een miljard tekort’, berekende onderzoeker Michiel Mulder. Volgens hem zit er voor corporaties vooral nog veel ruimte in beheer- en bedrijfslasten. ‘Beheerskosten zijn tussen 2004 en 2011 met veertig procent gestegen, ten opzichte van twintig procent stijging van de huuropbrengst. Als corporaties tien procent besparen op deze beheerskosten en onderhoud samen, levert dat zeshonderd miljoen euro op. Dan moet dus nog vierhonderd miljoen op uitgaven voor investeringen bespaard worden.’ Met een kasstroom van twee miljard kregen de corporaties voor vijf miljard aan investeringen voor elkaar. ‘We verwachten met vierhonderd miljoen minder investeringen dan ook dat daardoor de totale bouwproductie door corporaties met 1,2 miljard afneemt: 1 miljard minder aan nieuwbouw

64 MaintNL 02 – 2013

064_65_67_MK_NVDO-artikel.indd 64

19-02-13 15:20

D m D n D k n g v Z

Door de nieuwe Wet Verhuurderheffing zouden woningcorporaties in geldnood kunnen komen. Onderhoud dreigt het kind van de rekening te worden.

en renovatie en tweehonderd miljoen minder aan onderhoud.’ Hoe het tekort van een miljard in de kasstromen werkelijk wordt opgebracht, hangt echter af van het gedrag van corporaties, benadrukt Mulder.

Gevolgen krimpregio’s Duidelijk is ook dat de Verhuurderheffing en het nieuwe huurbeleid heel verschillend kunnen uitpakken per regio. ‘In krimpregio’s zullen door het nieuwe huurbeleid de huuropbrengsten juist dalen’, voorspelt Mulder. Bij een nieuwe huurder wordt de nieuwe prijs volgens het nieuwe stelsel berekend. ‘Omdat de woz-waarden daar lager zijn, pakt dat lager uit’, legt hij uit. Volgens berekeningen in zijn rapport van 8 februari ‘Verhuurderheffingen en huurmaatregelen in krimpregio’s’ in opdracht van Zeeland, Limburg en Groningen, nemen de huurinkomsten daar niet toe, maar juist met 22 procent af. Ook kunnen juist deze regio’s minder verwachten van oplossingen zoals de verkoop van vastgoed.

Gedrag van corporaties Omdat corporaties van de toezichthouder CFV in hun begrotingen moeten anticiperen op het regeerakkoord, en ze bij WSW intussen minder borgingsruimte krijgen, kunnen zij minder geld lenen. Ze reageren dan ook op grote schaal met het schrappen en stilleggen van projecten, wat niet het beoogde doel van Blok was. Verzamelde nieuws- en persberichten op Aedes’ webpagina ‘Plannen corporaties in gevaar door regeerakkoord’ spreken daarover boekdelen. Tussen 5 november en 23 januari maken alleen al 21 corporaties daar gewag van geschrapte projecten. De NOS presenteert een enquête waarin 150 corporaties 16.000 nieuwe woningen á drie miljard schrappen. Ook krijgen volgens deze enquête 20.000 huurwoningen minder grondig onderhoud. Regio’s en stadsregio’s herzien nu hun woningmarktafspraken. Aedes-voorzitter Calon stelt dat investeringen in energiebesparende maatregelen, woningverbetering, onderhoud en investe-

ringen om wijken en dorpen leefbaar te houden in gevaar komen. ‘In 2011 gaven corporaties daar 3,4 miljard euro aan uit. Natuurlijk zullen ze alles in het werk stellen om een heffing van twee miljard zo min mogelijk ten koste te laten gaan van onderhoud en energieverbetering. Als eerste zullen de investeringen in nieuwbouw stilvallen. Maar onontkoombaar is dat op termijn ook op onderhoud en energiebesparing gekort zal worden.’ Met minister Spies spraken de corporaties kort geleden nog af dat de totale huurvoorraad in 2020 een energielabel B of hoger zou krijgen. Calon: ‘Dat het nu lastig wordt aan deze ambitie te voldoen met twee miljard minder investeringsruimte, lijkt me duidelijk.’ Calon stelt dat de corporaties ook naar hun eigen beheerkosten kijken. ‘Er liggen zeker nog kansen om efficiënter en goedkoper te werken. Aedes heeft het Corporatie Benchmark Center opgericht, zodat corporaties hun prestaties kunnen vergelijken. En we MaintNL 02 – 2013

064_65_67_MK_NVDO-artikel.indd 65

19-02-13 15:20

i-Maintain.nl

geeft nog meer waarde voor uw geld

Meer nieuws dan ooit • Actuele berichtgeving over de gehele onderhoudssector • Alle productinnovaties overzichtelijk bij elkaar • Volledig evenementenoverzicht • Online catalogi met producten en diensten • Multimediale bedrijfspresentaties • Tweewekelijkse Nieuwsbrief • Live twitter updates • LinkedIn interacted

iMaintain-abonnees krijgen meer • De nieuwste iMaintain staat een week voor verschijnen online • Abonnees krijgen toegang tot alle eerder verschenen artikelen • Volg de status van nieuwe projecten en uitbreidingen in de projectendatabase • Ga naar www.i-maintain.nl en kies abonneren

i-maintain.nl

Ga direct naar i-maintain.nl en blijf iedereen voor

_adv_www_iMaintain.indd 43

18-06-12 13:57

sturen erop aan werken ICT-processen eenduidiger in te richten. Maar de manier waarop kostenbesparing nu wordt afgedwongen, is onverantwoord en uiteindelijk ook kostenverhogend. Bovendien komt deze besparing dan niet ten goede aan de volkshuisvesting maar aan de blackbox van de schatkist.’

Mogelijke oplossingen Blok heeft het wetsvoorstel 18 september 2012 ingediend. De Tweede Kamer nam het wetsvoorstel in november gewijzigd aan, maar de Eerste Kamer wilde dat de minister eerst degelijker uitzoekt hoe wordt voorkomen dat corporaties alle investeringen terugdraaien. Inmiddels lijken de regeringsfracties af te stevenen op een akkoord met minister Blok. Een akkoord dat ‘een impuls geeft aan de bouwsector en voor doorstroming zorgt op de koop- en huurmarkt’, aldus de minister. De plannen voor huurverhogingen, strengere hypotheekregels en een heffing voor woningcorporaties worden afgezwakt. De maximale huurver-

hoging wordt waarschijnlijk verlaagd van 9 naar 6,5 procent. De woningcorporaties hoeven daardoor minder af te dragen aan de staat. Het btw-tarief voor onderhoud en

‘De manier waarop kostenbesparing nu wordt afgedwongen, is onverantwoord en uiteindelijk ook kostenverhogend. Deze besparing komt niet ten goede aan de volkshuisvesting.’ verbouwingen wordt verlaagd van 21 naar 6 procent, om de bouwsector te stimuleren. In het rapport in opdracht van de krimpre-

gio’s onderzocht EIB hoe de twee miljard verhuurderheffing minder ten laste van de krimpregio’s kan komen, en dus verhoudingsgewijs meer solidair wordt gedragen door alle corporaties. EIB schetst daarvoor in het rapport scenario’s waarbij de huur niet alleen afhangt van inkomen, maar ook van woz-waarde, zodat over de goedkopere woz-klassen hogere percentages kunnen gelden. Ook kan het tarief van de Verhuurderheffing zélf afhankelijk gemaakt worden van de woz-waarde. De grote wozwaarde-verschillen werken zo minder hard door in het nadeel van krimpregio’s. Aedes wil de Verhuurderheffing liefst helemaal van tafel. Calon: ‘Wij pleiten voor een investeringsagenda voor de corporatiesector. Dan komt de bouw niet stil te liggen. De twee miljard euro voor het begrotingstekort kan dan worden opgebracht uit btw en vennootschapsbelasting. Ook bespaart het rijk dan op uitkeringen. De minister zegt nu namelijk niets over het effect op de werkgelegenheid in de bouwsector.’ n MaintNL 02 – 2013

064_65_67_MK_NVDO-artikel.indd 67

19-02-13 15:20

Maintenance Manager of the Year

MMY 2005 wil nog steeds verbeteren Hoe is het de winnaars van de felbegeerde titel Maintenance Manager of the Year (MMY) vergaan na hun benoeming? Freek Hakvoort van Urenco ging in 2005 met de titel aan de haal. ‘Tegenwoordig doen we met onze zusterbedrijven aan peer reviewing, noem het maar collegiale toetsing. Daarbij geldt het Almelose maintenancemodel nog steeds als benchmark’, zegt hij met enige trots. Teus Molenaar Hakvoort ontving in 2005 de prijs onder meer omdat hij de onderhoudsafdeling had gestroomlijnd op basis van een goed gedocumenteerde procesbeschrijving, klantgeoriënteerde aanpak en hoog opgeleide medewerkers. Dit laatste was nodig om de verantwoordelijkheid werkelijk op de werkvloer te kunnen leggen. Korte lijnen, precies zoals in de rest van de Urencoorganisatie. Hij is gepokt en gemazeld binnen Urenco en heeft de gehele ontwikkeling van pilot-plant tot en met de grootste commerciële verrijkingsplant meegemaakt en tal van functies bekleed voordat hij in 2002 benoemd werd als maintenance manager. In 2006 is hij benoemd tot Head of Technical Services en MT-lid en in 2012 tot Senior Advisor bij Urenco in Almelo en Global Process Owner voor maintenance (GPO-maintenance) voor de gehele Urenco-groep. Tevens is hij manager van internationale georiënteerde projec-

ten zoals Urenco Energy Saving en van enkele verbeterprojecten. ‘Ik kan mooi al mijn ervaring inzetten in mijn rol als GPO en bij lopende projecten. Ik heb genoeg werk voor een vierdaagse werkweek tot aan mijn pensioen.’

Geen draaibank meer Zijn huidige, internationale rol vloeit voort uit zijn visie op maintenance en op het verbeteren van processen en structuren. Hij bracht de verschillende onderhoudsafdelingen terug tot twee: ‘Electric’ en ‘Mechanic’ en introduceerde een maintenancesupportgroep waarin maintenance (reliability) engineers specifiek aandacht besteden aan de ontwikkeling van onderhoudsplannen. ‘We hebben de draaien freesbanken de deur uitgedaan’, zegt hij. ‘Dat viel voor sommige mensen zwaar tegen, want dat was hun relatie met techniek: het vertrouwde sleutelwerk, zeg maar. Wij hadden hier werkplaat-

VErrIjKT UrAnIUM Urenco verrijkt uranium voor kerncentrales. Dat doet het met zijn ultracentrifugetechnologie. In Almelo produceert Urenco ook diverse isotopen voor industriële -, medische - en onderzoektoepassingen. Het bedrijf vormt een belangrijke schakel in de productie van betaalbare elektriciteit zonder CO2-uitstoot. Klanten zijn elektriciteitsbedrijven met kerncentrales wereldwijd. Met een marktaandeel van 29 procent en een portfolio van twintig miljard euro is de Urenco Groep de grootste aanbieder van licht verrijkt uranium.

sen met alle denkbare toeters en bellen en zijn overgegaan naar een kantooromgeving. Werkplaatsachtig onderhoud hebben we uitbesteed. Wij concentreren ons op onderhoudswerk waarvoor specifieke Urencokennis nodig is. Daar ligt onze toegevoegde waarde.’ In 2005 al had Hakvoort zijn Maintenance Masterplan, waarin het proces en de bijbehorende structuur is beschreven, uitgerold toen de jury van de MMY-competitie bij hem een kijkje kwam nemen. ‘Dat heeft waarschijnlijk indruk gemaakt.’

Werkplaatsachtig onderhoud hebben we uitbesteed. Wij concentreren ons op onderhoudswerk waarvoor specifieke Urenco-kennis nodig is. Daar ligt onze toegevoegde waarde.’ Overigens heeft zijn verkiezing hem geen sterrenstatus opgeleverd; daar zijn ze in Twente te nuchter voor. ‘Het heeft wel Urenco Almelo - als het gaat om maintenance - op de kaart gezet, zowel bij de Urenco-groep als bij andere bedrijven die meer wilden weten over onze visie en aanpak. Er heeft een stukje gestaan in ons bedrijfsmagazine en lokale kranten, maar dat was het dan wel.’

Het maintenanceproces Het maintenanceproces is volledig uitgeschreven en start met het onderhouden van allerlei gegevens van de installaties (asset data). In dat subproces wordt het importeren, controleren en onderhouden van tekeningen en data in SAP aangegeven. Vervolgens wordt voor kritische installaties

68 MaintNL 02 – 2013

068_69_71_ME_NVDO-artikel.indd 68

19-02-13 14:44

Freek Hakvoorts benoeming tot Maintenance Manager of the Year 2005 heeft hem geen sterrenstatus opgeleverd; daar zijn ze in Twente te nuchter voor. ‘Maar het heeft wel Urenco Almelo - als het gaat om maintenance - op de kaart gezet.’

samen met rCM2-gecertificeerde (reliability Centered Maintenance) medewerkers van diverse afdelingen een onderhoudsplan opgesteld. ‘Verder plannen wij al het onderhoud voordat mensen het gaan uitvoeren. De cirkel van het maintenanceproces sluit vervolgens met het uitvoeren van analyses om de onderhoudsplannen en dergelijke te optimaliseren, en om vast te stellen of vervanging of modificatie van een installatie wenselijk is.’ Volgens Hakvoort valt het werk van de maintenanceafdeling bij Urenco voor meer dan 90 procent onder de noemer ‘preventief’. ‘We doen nog wel correctief onderhoud’, vertelt hij, ‘daaraan valt natuurlijk niet te ontkomen, maar ook dat kun je plannen. Wij zitten op 98 procent gepland

onderhoud en dat geeft ‘rust’ in de organisatie.’ Dat het onderhoud maximaal gericht is op betrouwbaarheid, heeft onder meer te maken met de processen die bij Urenco plaatsvinden. Het verrijken van uranium en andere isotopen moet aan allerlei (internationale) standaarden voldoen en veiligheid voor personeel en omgeving staat op eenzame hoogte. Urenco heeft ook de 5S-methode doorgevoerd: Scheiden, Schikken, Schoonmaken, Standaardiseren, Systematiseren. Periodiek worden er 5S-audits uitgevoerd en de resultaten binnen de Urenco-groep vergeleken. ‘Een goede prestatie telt mee in de jaarlijkse resultaatafhankelijke uitkering voor alle werknemers. Dus nergens zie je dozen op kasten staan, gereedschap rondslingeren

en bureaus overladen met paperassen. Bovendien weet iedereen waar hij aan toe is. Ik hoor vaak van collega’s die hier op bezoek zijn dat het hier zo ‘relaxed’ is; dat we zo rustig met elkaar werken. Ik beschouw dat als een compliment.’

Organisatiestructuur Urenco heeft vier sites: in nederland (Almelo), in Duitsland net over de grens bij Enschede (Gronau), in het Verenigd Koninkrijk (Capenhurst) en de Verenigde Staten (Eunice, new Mexico). Waarom in Almelo en Gronau? In Twente is weinig tot geen seismologische activiteit. Een stabiele ondergrond is nodig voor een optimaal verloop van het proces omdat de centrifuges met een ultrahoge snelheid draaien. Uit doelmatigheidsoverwegingen is besloMaintNL 02 – 2013

068_69_71_ME_NVDO-artikel.indd 69

19-02-13 14:44

Service & Onderhoud Wie actief is in de wereld van de aandrijftechniek, weet dat de betrouwbaarheid en beschikbaarheid van systemen van vitaal belang zijn voor het bedrijfsproces. Niet voor niets worden dan ook hoge eisen gesteld aan de bijbehorende service en het onder-

Reliability

houd. Dat vraagt om een pro-actieve servicepartner die snel reageert en uw wensen als uitdaging ziet.

Measure

Hydrauvision is die partner.

Experience Analyse

www.hydrauvision.com

PROTECTIVE COATINGS

SIGMADUR™

DURABLE FINISH SOLUTIONS WITH EXCELLENT AESTHETICS

The innovative SIGMADUR durable finish range protects onshore and offshore structures throughout their lifetime offering excellent protection to the splash and spillage of mineral and vegetable oils, paraffins, aliphatic petroleum products and mild chemicals. • Innovative durable finish coatings cure down to –5°C • Excellent colour and gloss retention • Resistant to aggressive atmospheres, abrasive and corrosive conditions

www.sigmacoatings.com/protective

070_hydrau_PPG.indd 1

19-02-13 14:29

ten op internationaal gebied dezelfde bedrijfsprocessen te hanteren. In de organisatiestructuur zijn Global Process Owners (GPO) in het leven geroepen. Hun taak is om bedrijfsprocessen te vereenvoudigen en te verbeteren door de best practice in te voeren. Urenco kent GPO’s voor de primaire processen zoals voor Marketing, Operations en Logistiek, maar ook voor de supportprocessen zoals Procurement, recycling en Maintenance. Als GPO-maintenance deelt Hakvoort zijn visie met de Local Process Owner (LPOmaintenance) van de diverse sites. Met hen evalueert en verbetert hij het uitgerolde bedrijfsproces ‘maintenance’ voortdurend. De LPO’s zijn er verantwoordelijk voor dat de medewerkers het maintenanceproces op hun site toepassen en naleven. Daarbij krijgen zij ondersteuning van de Business Proces Leaders (BPL). Dat zijn de procesuitvoerders. Iedere afdeling kent diverse technische specialisten die een Subject Matter Expert (SME)-rol invullen. Deze specialisten nemen ook deel aan design reviews voor

nieuwe installaties. Op die manier speelt de maintenance-ervaring een rol bij nieuwe ontwerpen.

Presentaties en peer reviews Om de transformatie van het maintenanceproces op de sites verder te begeleiden en de juiste manier van denken te genereren, vinden regelmatig presentaties, workshops en peer reviews plaats. In de presentaties worden procesresultaten gepresenteerd, gebaseerd op gedefinieerde performance indicators. ‘Peer reviewing is een prachtige methode die wordt uit gevoerd onder de ‘gelijken’ en geen bedreiging kent zoals een audit. De LPO’s komen bij elkaar in de keuken kijken om te zien hoe het maintenanceproces is uitgerold en schrijven hierover een rapport inclusief verbeterpunten. We hebben enige structuur aangebracht door een vragenlijst samen te stellen op basis van het maintenanceproces, maar verder is men ook vrij om eigen vragen te stellen. Eigen bedachte vragen gaan vaak over zaken waar ze zelf

PIL ZOEKT DArMKAnKEr OP De afdeling Stable Isotopes van Urenco neemt deel aan het ontwikkelen van een pil die darmkanker in een vroeg stadium kan diagnosticeren. In de pil zit micro-elektronica en een radioactieve bron. Een persoon slikt de pil in en deze registreert tijdens zijn reis door het darmkanaal alles. De persoon draagt een armband die communiceert met de pil. Stable Isotopes onderzoekt de meest geschikte radioactieve bron en verwacht eind dit jaar met productie te kunnen starten.

mee worstelen en ze willen graag zien hoe de collega dat heeft opgelost. Als GPO geef ik presentaties over het maintenanceproces en de gemeten resultaten aan de managementteams van onze sites. Vragen vanuit de MT’s worden tijdens de presentatie vaak beantwoord door de LPO’s. We staan er als een groep en we zijn trots op ons proces en de wil om te verbeteren en dat stralen we ook uit. Prachtig vind ik dat.’

Assetmanagement Het werken met een Global Proceslandschap en één SAP-systeem is voor Urenco van strategisch belang om assetmanagement nog verder uit te rollen en zelfs noodzakelijk om de totale kosten gedurende de gehele levensduur van de installaties beter inzichtelijk te krijgen. Van design tot en met recycling. ‘In het Maintenance Masterplan zijn onder meer de performance indicators gedefinieerd. Die gelden nu voor alle sites’, legt Hakvoort uit. Tegelijk is ervoor gekozen het ondersteunende automatiseringssysteem voor maintenance en andere businessprocessen (Urenco werkt met SAP) voor alle sites eenduidig te gebruiken. ‘We hadden eerst vier verschillende instances’, zegt Hakvoort, ‘maar nu werken we met één instance. Dat maakt het bijvoorbeeld veel eenvoudiger inzicht te krijgen in welke assets er allemaal zijn, welke staat van onderhoud ze hebben en welk onderhoud eraan is gepleegd, inclusief de kosten. Bovendien maakt dit helder verandermanagement mogelijk.’ n MaintNL 02 – 2013

068_69_71_ME_NVDO-artikel.indd 71

19-02-13 14:44

Het Polytechnisch Zakboek is al meer dan 80 jaar een onmisbare vraagbaak voor technici uit vele vakgebieden. Het bevat een unieke verzameling gegevens in de vorm van definities, formules, tabellen, schema’s en grafieken. Nieuwe informatie is toegevoegd over (onder andere) impregneren, trillingsisolatie, wrijving, slijtage en smering. Alle onderwerpen zijn volledig afgestemd op de Eurocodessystemathiek. Het formaat is vergroot en de opmaak is verbeterd, waardoor het aflezen van figuren en tabellen een stuk eenvoudiger is geworden.

Ga voor meer informatie en uw bestelling naar www.sdu.nl/polytechnischzakboek POLYTECHNISCH ZAKBOEK, 52e druk Redactie Prof. Ir. F. van Herwijnen, Prof. Ir. P.H.H. Leijendeckers, Prof. Dr. Ir. G. de Roeck, Ir. G.A. Schwippert, Prof. Ir. Y. Verbakel ISBN 9789062287703 € 175,- excl. verzend- en administratiekosten

De nieuwe standaard in webvertising Presenteer uw bedrijf, innovatie of project volgens de nieuwe standaard in webvertising: Bizz56”. Vertel uw verhaal in uw eigen creatieve film van 56 seconden en de boodschap komt aan! Het doordachte stramien van Bizz56” zorgt ervoor dat u en de filmers van Movielinqs zich kunnen concentreren op het communicatieve en creatieve deel van uw boodschap. En bovenal zorgt Bizz56” voor een snelle, complete en eigentijdse boodschap die de aandacht van uw doelgroep tot het einde vasthoudt. Bizz56”-video’s zijn multiinzetbaar: op uw site, via smartphones en tablets en op social media.

Bizz56” is een product van Movielinqs, een onderdeel van Industrielinqs pers en platform

Scan de QR-code voor een voorbeeld van Bizz56”

Meer weten?

072_SDU_bizz56.indd _A5_bizz56.indd 43 1

Neem contact op met Ellen van den Burg (020-3122088) of movielinqs@industrielinqs.nl

19-02-13 15-03-12 14:29 14:46

column Leve het Oude Ambacht! Vroeger hing bij mijn ouders aan hun muur van siersteentjes, een meter of twee verder dan de open haard, een speculaasplank. U weet wel, zo’n plankje met drie figuurtjes; een zeilboot, een feniks en een molen. Voordat het aan die muur hing, werd het waarschijnlijk nog gebuikt door het deeg voor speculaas minstens één nacht afgedekt te laten rusten in de koelkast. Het deeg moest daarna op kampertemperatuur komen en in de vormen van die speculaasplank gedrukt worden. En dan los tikken, op de bakplaat en smullen maar! Nu word ik me er eigenlijk pas van bewust dat die plankjes ook gemaakt moesten worden en dat die arbeid echt een ambacht was. Maar, van speculaasplanksnijder tot oude scheepstechnieken; het uitoefenen van oude ambachten in Nederland dreigt in rap tempo te verdwijnen. Daarom gaat onder meer het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed uit Utrecht zich vooral komend jaar richten op het behoud van in eerste instantie tientallen oude ambachten. Doel is komende jaren in elk geval zeventig oude ambachten op de nationale lijst immaterieel cultureel erfgoed in Nederland te krijgen. Wat vindt u daarvan? Om in deze tijd van informatietechniek vol bewondering te kijken naar wat onze his-

torie kon maken met ‘primitieve’ middelen? En dat we daarmee mogelijk de interesse voor het oude ambacht verder laten komen dan wat te zien is op jaarmarkten en braderieën? In elk geval is bij de instandhouding ook het Fonds voor Cultuurparticipatie betrokken. Dat stelt voor komend jaar 800.000 euro beschikbaar om onder meer bedreigde ambachten in leven te houden. Probleem voor veel oude ambachtslieden is dat er weinig mensen zijn die het handwerk willen voortzetten. Want, heeft u wel eens een kind gesproken dat zei dat het later boekbinder wil worden? Of kent u een groep-8-leerling die zeker weet dat het bronsgieter wordt? Wil een ambacht op de lijst immaterieel cultureel erfgoed komen, dan moet er een erfgoedzorgplan zijn, waarin uiteen wordt gezet hoe het ambacht in leven wordt gehouden en hoe het wordt doorgegeven aan volgende generaties. De komende jaren moeten honderden tradities, rituelen en ambachten op de lijst terechtkomen. Er komt vast een handtekeningenlijst, bijvoorbeeld op Koninginnedag. Zet u uw stempel op behoud van de orgelbouwer, de fietsenmaker, de hoefsmid en de glasblazer?

Probleem voor veel oude ambachtslieden is dat er weinig mensen zijn die het handwerk willen voortzetten. Want, heeft u wel eens een kind gesproken dat zei dat het later boekbinder wil worden?

colofon

Ellen den Broeder-Ooijevaar Verenigings Manager

MaintNL is het verenigingsmagazine van de Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud. De naam MaintNL is eigendom van de NVDO.

Postbus 138 3990 DC Houten t +31(0)30 634 60 40 f +31(0)30 634 60 41

e info@nvdo.nl • www.nvdo.nl • www.nvdovac.nl

MaintNL 02 – 2013

073_MC_NVDO_Vmanager.indd 73

19-02-13 14:43

DIT TIJDSCHRIFT DEUGT Het tijdschrift dat u nu leest, is lid van H O I , het instituut dat de oplagen van gedrukte media controleert. Daardoor speelt dit tijdschrift open kaart met al haar adverteerders. Omdat die harde oplagecijfers keurig houvast bieden voor wat de advertentietarieven moeten waarmaken. Dat is eerlijk zaken doen. En inderdaad, dat geeft nogal te denken over uitgevers die zich niet hebben aangesloten bij H O I ...

DE HARDE CIJFERS Postbus 314, 1180 AH Amstelveen T 020 661 36 26 E info@hoi-online.nl W www.hoi-online.nl

2 & 3/10/2013 - AHOY ROTTERDAM

SOLIDS2013 DE NEDERLANDSE VAKBEURS VOOR DE BE- EN VERWERKING, OPSLAG EN TRANSPORT VAN VASTE EN DROGE STOFFEN Boek uw stand al vanaf 竄ｬ 2645* easyFairs.com/SOLIDS-NL of bel + 31 (0) 162 408 983

2 & 3/10/2013 - AHOY ROTTERDAM

PUMPS & VALVES2013

DE NEDERLANDSE VAKBEURS VOOR TECHNOLOGIE & INNOVATIE IN INDUSTRIﾃ記E POMPEN, KLEPPEN EN AFSLUITERS Boek uw stand al vanaf 竄ｬ 2645* easyFairs.com/PUMPS-NL of bel + 31 (0) 162 408 990 * Totale investering voor een stand van 12m2

WAREN ALLE VAKBEURZEN MAAR ZO GEMAKKELIJK! 185_64_SOLIDS_P&V_2013_NL_01.indd 1

16/01/2013 11:36:01

ADVERTENTIE INDEX IMAINTAIN

Abonnees .................................................................................. 66 Ahoy Rotterdam .....................................................................bijlage AIB Vincotte Nederland ............................................................... 42 Altena Cleaning.......................................................................... 58 C2W ........................................................................................... 8 Coservices International ............................................................... 20 CSA Group Europe ..................................................................... 75 Deltavisie2013 congress .............................................................. 62 Easy Fairs Belgiﾃｫ ...................................................................bijlage Easy Fairs Nederland .................................................................. 74 Easy Fairs UK Ltd ............................................................ 42, bijlage Eco Ketelservice Verhuur .............................................................. 32 GGB ......................................................................................... 20 Hateha ...................................................................................... 32

074_index_easy_strahl.indd 6

Height Specialists.......................................................................... 4 Hogeschool Utrecht Centrum voor N&T ......................................... 38 Hydrauvision .............................................................................. 70 iMaintain congres ................................................................. 56, 57 LSB Sky Access ........................................................................... 58 Olympus Belgium ........................................................................ 20 PPG Protective & Marine Coatings ................................................ 70 Profion Maintenance Linqs ............................................................. 8 Riwal ........................................................................................... 2 Sdu Uitgevers ............................................................................. 72 SKF ........................................................................................... 36 Stork Technical Services Holding................................................... 16 Straaltechniek International .......................................................... 74 Traduco ..................................................................................... 76

20-02-13 10:10

WEâ&#x20AC;&#x2122;LL GET YOU TO NORTH AMERICA. THE SAFER WAY. There are many ways to export your industrial control equipment to North America. Play it safe right from the start with the certification mark from CSA Group. For more than 90 years, we have developed safety standards for the North American market and have tested and certified products. The CSA Group global network provides you with local qualified testing and certification experts who will work through the entire process together with you. For further info go to www.csagroup.org Tel.: +49 69 509 571 555 E-Mail: csa.europe@csagroup.org