www.imaintain.info
02 14 TIENDE JAARGANG – LOSSE VERKOOPPRIJS € 16,50
iMaintain Nr. 02 - 2014
LAAT ASSETS MEEBEWEGEN MET DE MARKT 001_2_67_68_omslag_trad_HU_SKF.indd 4
18-02-14 12:29
er ard n w n wi ld A Go EC
AC
complexe processen grote risico’s integraal onder controle
AMprover software borgt uw totale risicobeheersing in één pakket ®
Bij verantwoorde risicobeheersing draait alles om het borgen van uw veiligheid en kwaliteit. Dat begint bij uw product en het functioneren van
fysieke bedrijfsmiddelen. Maar kijkt ook naar processen, systemen, mensen, regelgeving en milieu. AMprover® software geeft overzicht en inzicht in de diverse risicovraagstukken en de kosteneffectieve maatregelen die het best
aansluiten op uw bedrijfsspecifieke situatie. AMprover® is ontwikkeld door
Traduco, de mensen die Asset Management opnieuw hebben gedefinieerd. En dat biedt u een ander perspectief. www.traduco.nl
winnaar 2013 ACEC New York Gold Award
Infra Projectteam 2012
Onderscheidingen voor Kademuren Modellering Systeem Traduco heeft i.s.m. met het Canadese SIMCO Technologies het ‘Kademuren Modellering Systeem’ (KMS) voor het Havenbedrijf Rotterdam ontwikkeld. Dit systeem maakt het mogelijk om investeringsbeslissingen rondom de kapitaalintensieve havenassets te prioriteren, m.b.v. de software applicaties SAP, AMprover® en Stadium. Voor KMS is internationaal grote belangstelling. Bekroond door NVDO (Infra Projectteam 2012) en winnaar 2013 ACEC New York Gold Award.
a wider perspective, focused on you
12021967_6 Adv. 210x297+5mm.indd 1 001_2_67_68_omslag_trad_HU_SKF.indd 5
07-02-14 10:0512:29 18-02-14
FC_A
inhoud 3
10 Assetmanagement moet meegroeien met marktomstandigheden De industrie kiest nog niet massaal voor afschrijving van zijn assets en dus staat life time extension in de belangstelling. Toch zou de kapitaalintensieve industrie beter moeten kijken naar de relatie tussen investeringskosten en operationele kosten.
14 Maintenance in de procesindustrie In het kader van het thema van dit nummer: hoe moet de industrie omgaan met de verouderende assets? En hoe staat het met de personeelstekorten in de procesindustrie? Verder vertelt Wintershall wat er allemaal komt kijken bij het afbreken van een boorplatform.
5 COMMENTAAR 7 ACTUEEL 14 PROCESINDUSTRIE BIEDT GOED LOOPBAANPERSPECTIEF 16 DEFINITIEF EINDE VOOR PLATFORM K10-B 19 PRODUCTEN 20 ‘MENSEN ONDERSCHATTEN RISICO’S EN OVERSCHATTEN HUN KUNNEN’ 23 UNDER CONSTRUCTION 24 WHAT’S NEXT 66 VOLGEND NUMMER
Maint
NL
Het magazine van de NVDO
29
In deze editie van MaintNL gaan we van storingzoekende speurhonden naar de lancering van het Greenlease Dashboard en de nijpende onderhoudssituatie van voormalig concentratiekamp Auschwitz-Birkenau. Ook stellen we de genomineerde Maintenance Managers of the Year aan u voor en blikken we vooruit op het congres iMaintain op 20 maart.
Op bezoek bij de MMY’s van 2014 Nieuw gas vraagt om nieuwe assets Shell Pernis neemt Safety Centrum in gebruik Gezond werken zonder stress Discussie splitsing NS-ProRail loopt hoog op Trendbreuk in de Nederlandse onderhoudsindustrie Auschwitz-Birkenau zoekt miljoenen voor onderhoud Storingen zoeken met speurhonden Column Frans Stokbrood Assetmanagement aanzet tot multidisciplinaire samenwerking Greenlease Dashboard gelanceerd
32 34 40 42 46 50 52 54 57 60 62
02
iMaintain 14
003_C_inhoud.indd 3
18-02-14 15:57
3P Quality Services zoekt: 3P Quality Services B.V. is een onafhankelijk technisch inspectiebureau binnen de petrochemische industrie, process industrie, offshore en energiesector. Wij bieden een breed scala aan support services, Onze sleutelwoorden zijn: Inspectie, Maintenance en Vendor inspectie activiteiten.
3P Quality Services B.V. bemiddelt vanuit een projectmatige aanpak en/of vanuit een vaste bemiddeling binnen de vakgebieden Engineering, Construction management, Shutdown management en Project management. Voor diverse nationale en internationale functies op het gebied van inspectie en aanverwante diensten, zijn wij doorlopend op zoek naar:
Werktuigbouwkundigen MBO/HBO niveau De ideale kandidaten beschikken minimaal over: • MBO/HBO werktuigbouwkunde • Opleiding IKT/SKK (II/III) – en/of MLT/EWT/IWT • Beheersing van Microsoft Office • Goede contactuele eigenschappen • Grote mate van zelfstandigheid 3P Quality Services biedt kansen en mogelijkheden ook voor 50 plussers en starters op de arbeidsmarkt. 3P Quality Services is gecertificeerd volgens ISO 9001/VCA. Een kwaliteitsgarantie gaat echter niet alleen om systemen en standaarden, maar vooral om mensen. Daarom investeren wij voortdurend in onze professionals door middel van opleidingen en coaching. Voor meer informatie en vragen kunt u contact opnemen met Dhr. C.J. de Graaf of Dhr. K. van Oevelen T +31(0)161 438 500. Bent u onze juiste kandidaat? Mail dan uw sollicitatie met CV naar 3pqs@3pgroup.com onder vermelding van 3P zoekt werktuigbouwkundigen en jong talent.
030_3pquality.indd 1 004_3P.indd 1
3P zoekt ook jong talent 3P heeft in samenwerking met diverse klanten een overeenkomst om jonge talenten een kans te geven. 3P en onze klanten willen graag investeren voor nu en in de toekomst en 3P verzoekt kandidaten die als lasser of NDO-er reeds 5 jaar ervaring hebben en een MTS diploma hebben en/of dit willen behalen te solliciteren. In overleg en in samenwerking met onze klanten zoekt 3P een geschikte werklocatie om op termijn door te groeien naar een volwaardige QC-er en/of inspecteur. Voor een volledig overzicht van de vacatures bekijk het aanbod op: www.3pgroup.com
Continuïteit door deskundigheid.
27-08-13 15:01 14:22 17-02-14
COMMENTAAR 5
Beleving Zoals u waarschijnlijk weet, maken we bij Industrielinqs meer dan iMaintain. We hebben platforms voor de procesindustrie en maakindustrie, duurzame producties, energievoor ziening en onderhoud. En zo kwam ik voor een persbijeenkomst voor ons platform voor de maakindustrie bij een leverancier van ontwerpsoftware. In die wereld is 3D al jaren een begrip en kunnen verschillende partijen door het land en zelfs over de wereld op basis van één gegevensset de levenscyclus van ontwerp tot en met de sloop van een machine volgen. Collaborative engineering voor een kortere time to market. Dat is voor een techniekliefhebber als ik altijd smullen. En waar ze nu mee kwamen, was die tech niek eigenlijk nog een stap voor. Want nog voor iets echt ontworpen wordt, kun je er al via een sociaal netwerk over meepraten, aanvullingen op schetsen en kleuren, vormen en functies aan plakken. Een belangrijke reden om die nieuwe feature te ontwikkelen, was volgens het bedrijf de beleving. Voor consumenten maakt het niet zozeer meer uit wat goed is, maar wel wat de beleving is. En bij bedrijven, waar het wat serieuzer aan toe gaat, is de beleving van vorm, functie en maatvoering belangrijk. Het klonk me eerst wat glad en marketingachtig in de oren, maar ik kon me er steeds meer bij voorstellen. Want als je een product zodanig kunt ontwerpen dat je klant er al blij mee is, nog voor hij het echt vast heeft gehouden, dan werk je aan de beleving. Als je een iPhone koopt omdat je de knopjes op het display zo mooi vindt … da’s beleving. De software was van confectie tot de bancaire sector geschikt om gezamenlijk te beleven wat het nieuwe product zou worden. Bij goed onderhoud lijkt de beleving soms averechts te werken. Hoe minder je beleeft … hoe beter het is onderhouden.
Mark Oosterveer @M_Oosterveer
HOOfdREdACTiE
Mark Oosterveer 020 3122 793 mark.oosterveer@industrielinqs.nl NUMMER 02 2014
David van Baarle 020 3122 082 david.vanbaarle@industrielinqs.nl
UiTgAvE vAN
EiNdREdACTiE
Industrielinqs pers en platform Veembroederhof 7 1019 HD Amsterdam Postbus 12936 1100 AX Amsterdam
PARTNER
Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud (NVDO) Postbus 138, 3990 DC Houten
Elise Quaden 020 3122 084 elise.quaden@industrielinqs.nl
MEdEwERkERs
Inge Janse, Liesbeth Schipper, Erik te Roller, Renske van den Berg, Ingrid Rompa, Pieter Pulleman, Teus Molenaar, Francis Voermans
LAy-OUT
Gabriele Köbbemann
COvER
Caiman Energy LLC en US Navy
AdvERTENTiEvERkOOP Ahoy Rotterdam NV Ahoyweg 10 3084 BA Rotterdam Postbus 5106 3008 AC Rotterdam Organisator van
UiTgEvER
Wim Raaijen 020 3122 081 wim.raaijen@industrielinqs.nl
Jetvertising BV Arthur Middendorp T: 070 399 00 00 F: 070 390 24 88 arthur@jetvertising.nl
TRAffiC
Breg Schoen 020 3122 088
dRUkkERij
DeltaHage, Den Haag
ABONNEMENTEN (EXCL. BTw)
Nederland/België € 93,– Introductie NL/B 25% € 69,50 Overig buitenland € 116,50 Losse verkoopprijs € 16,50 Studenten € 38,50 Proefabonnement 3 mnd € 27,00 Digitaal jaarabonnement (tablet) € 55,– Digitaal 1 editie (tablet) € 5,99
OPzEggEN
Dit magazine hanteert de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwij gend met een jaar verlengd. Proef en kennismakingsabonnementen worden niet automatisch verlengd en stoppen na het aantal aangegeven nummers. Opzeggen kan via www.aboland.nl, per post of per telefoon. De opzegter mijn is 8 weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door Abonnementenland is ontvangen. Indien u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement. Adreswijzi gingen kunt u doorgeven via www. aboland.nl, per post of per telefoon. Overige vragen kunt u stellen op www.aboland.nl of neem telefonisch contact met Abonnementenland op.
ABONNEMENTENLANd
Postbus 20 1910 AA Uitgeest Tel. 0900ABOLAND of 0900226 52 63 € 0,10 per minuut Fax 025131 04 05 Site: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter. Stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten. Prijswijzigingen voorbehouden. ISSN: 22116826 © Industrielinqs pers en platform BV Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder toestemming van de uitgever.
02
iMaintain 14
005_commentaar.indd 5
19-02-14 09:12
Integraal asset management Om integraal asset management te laten slagen binnen uw organisatie, is een algehele benadering vanuit het perspectief van onderhoud, productie, veiligheid en financiĂŤn van doorslaggevend belang. De Ultimo EAM-software ondersteunt u hierbij op gebruiksvriendelijke en flexibele wijze, al dan niet conform PAS 55, NEN of andere standaarden in de markt.
Modulaire opbouw = Lean implementeren
Met de Ultimo software managet u correctief, preventief, conditiegebaseerd en risicogestuurd onderhoud. Daarnaast is het mogelijk om een langetermijnvisie voor het beheer van assets op te stellen, waarbij u rekening houdt met financiĂŤle implicaties. Door eveneens gebruik te maken van de HSE-suite creĂŤert u een veiligere werkomgeving en borgt u de voor u relevante regelgeving.
www.ultimo.net Uw processen optimaal ondersteund met de meest gebruikte asset management software van Nederland.
006_ultimo.indd 1
17-02-14 15:01
actueel 7
Onderzoek naar sterkte grasmat op dijken Tegen de dijk bij de Zeelandbrug (Noord Beveland) staat de komende weken een golfoploopsimulator. Rijkswaterstaat, Waterschap Scheldestromen en kennisinstituut Deltares onderzoeken hiermee de sterkte van de grasmat op de dijk. Bij een combinatie van storm en een hoge waterstand kan golfoploop optreden. Het gras op een dijk draagt bij aan de stevigheid van de dijk en moet daarom opgewassen zijn tegen golven en stroming. Met de golfoploopsimulator wordt getest bij welke golfoploop het gras de stevigheid verliest. Vanaf medio februari tot medio maart vindt het onderzoek plaats. De simulator, die gevuld is met een grote hoeveelheid water, stroomt herhaaldelijk in één keer leeg, waardoor er grote golfkrachten op de dijk komen. Zo wordt de extreme situatie gesimuleerd van hoogwater die samenvalt met harde wind. De golfbelasting wordt opgevoerd totdat er schade ontstaat aan de grasmat. Na de proeven wordt de schade aan de grasmat meteen hersteld, zodat de dijk veilig de winterperiode kan doorstaan. Bij een (naderende) storm of vorst worden de proeven uitgesteld.
Opnieuw aanhouding fraude VCA-examen De directie Opsporing van de Inspectie SZW heeft een 25-jarige man aangehouden op verdenking van examenfraude. Hij werd onlangs in Rotterdam tijdens een VCA-examen (Veiligheid, Gezondheid en Milieuchecklist Aannemers) op heterdaad betrapt. Het is niet de eerste keer dat de Inspectie SZW aanhoudingen verricht voor fraude bij VCA-examens. Eind vorig jaar werden ook al meerdere personen aangehouden op verdenking van examenfraude. De verdenking bij deze aanhouding is dat de verdachte met de identiteit van iemand anders het examen heeft afgelegd. Ook bestaat het vermoeden dat hij dit op deze wijze al meerdere keren gedaan heeft. Het VCA-diploma van de verdachte is overigens enige maanden geleden ingetrokken, naar aanleiding van een eerdere fraudezaak met examens. Afgelopen december haalde hij opnieuw zijn diploma en heeft daarna nog minimaal één keer, maar vermoedelijk vaker, namens iemand anders het examen gedaan.
MeeSt GeleZeN ONlINe 1. Mogelijke sluiting Shell Pernis ‘te voorbarig’ Het nieuws van RTL dat Shell Pernis mogelijk gesloten wordt, is ‘spectaculairder dan het is’. Dat zegt Shell desgevraagd. Wereldwijd verkeren raffinaderijen in zwaar weer en die dans ontspringt Shell Pernis niet. Maar dat de Rotterdamse locatie daarbij meer gevaar loopt dan andere plekken, dat is volgens Shell een te voorbarige conclusie. Lees verder op pagina 7
2. twee onderhoudsmedewerkers komen om bij umicore in België Bij Umicore in het Belgische Olen vond 23 januari tijdens onderhoudswerkzaamheden een ontploffing plaats. Hierbij kwamen twee onderhoudsmedewerkers om het leven. De ontploffing zou te wijten zijn aan een chemische reactie bij las- en slijpwerken in een silo die buiten het gebouw stond. Lees verder op pagina 9
3. Shell meldt incident bij Raffinaderij Pernis Shell meldde onlangs een klein gaslek in een compressor van een van zijn ontzwavelingsunits. Het gelekte waterstofsulfide is naar een veilige locatie afgelaten en er zijn geen ongelukken gerapporteerd. Lees verder op www.imaintain.info
Duurder onderhoud Amsterdamse metro niet problematisch Al meerdere jaren achtereen werkt de gemeente Amsterdam, op en af, aan de renovatie van het Amsterdamse metrostelsel. Vooral de Oostlijn bleek steeds weer een grote bottleneck door onverwachte problemen en budgetoverschrijdingen. Om erachter te komen hoe ernstig de problemen met de Oostlijn zijn, deed de Rekenkamer Amsterdam onderzoek naar het Meerjaren Vervangingsprogramma Metro (MVP). Hieruit blijkt dat er ruimte is om de tekorten bij de renovatie van de Oostlijn op te vangen. Dit zou geen consequenties hebben voor de totale scope van het programma. Het college van B&W is blij met deze constatering en kan zich op hoofdlijnen vinden in de conclusies van de Rekenkamer. De Rekenkamer heeft gekeken naar het langjarige budget dat de Stadsregio Amsterdam ter beschikking stelt voor vervanging van de metro-infrastructuur. Dit loopt van 2003 tot 2031 en is vorig jaar op verzoek van het college door de Dienst Metro uitgebreid doorgelicht. Uit de analyse van alle afspraken en budgetten is afgelopen maart duidelijk geworden dat er honderd miljoen euro ruimte is gevonden.
Kijk voor meer nieuwsberichten op www.imaintain.info
007_8_9_D_actueel.indd 7
4. Petrochem Platform lanceert vacaturesite Sinds kort biedt Petrochem Platform op zijn website vacatures aan voor banen in de (petro)chemische industrie. Op Vacatures.Petrochem.nl bereikt Petrochem professionals in de olie, chemie, procesindustrie en aanverwante sectoren. Lees verder op www.imaintain.info
5. Discussie splitsing NS-ProRail loopt hoog op Maak van ProRail en de NS weer één bedrijf. Daarmee zouden alle problemen op het spoor worden opgelost. Een onafhankelijke adviseur zou hiervoor pleiten. Lees verder op pagina 46
02
iMaintain 14
18-02-14 13:13
8 actueel
BeDRIJVeNNIeuWS Heijmans renoveert Zeelandse bruggen Heijmans gaat in opdracht van Rijkswaterstaat de Kreekrakbruggen over het Schelde-Rijnkanaal (A58 bij Rilland) versterken en renoveren. Het doel daarvan is een levensduur van ten minste dertig jaar voor de bruggen te waarborgen na afronding van het project. De opdracht heeft een contractwaarde van ruim twintig miljoen euro. De Kreekrakbruggen bestaan uit twee stalen en twee betonnen bruggen. Bij deze integrale opdracht zijn zowel Wegen als Civiel onderdelen van Heijmans betrokken en worden diverse specialismen ingezet voor bijvoorbeeld het vijzelen van de pijlers en de toepassing van hoge sterktebeton (HSB) als overlaging.
Siemens sluit raamcontract met ProRail De divisie Smart Grid van Siemens Nederland heeft een raamcontract afgesloten met ProRail voor de levering van gelijkstroom verdeelinrichtingen voor het Nederlandse spoorwegennetwerk. Het contract houdt in dat Siemens voor een periode van zeven jaar alle leveringen en voor 37 jaar ondersteuning van het onderhoud voor zijn rekening neemt, bij zowel nieuwbouw als renovatieprojecten. Een gelijkstroomverdeelinrichting zorgt ervoor dat treinen via de bovenleiding van stroom worden voorzien. Daarnaast beveiligt het - elektrotechnisch gezien - ook het baanvak, door in geval van een storing of een calamiteit de stroom en spanning snel af te schakelen.
Nedtrain en DI-WcM nieuwe partners iMaintain Platform Het iMaintain Platform is in januari 2014 uitgebreid met twee nieuwe partners. NedTrain en het Dutch Institute World Class Maintenance (DI-WCM) hebben zich verbonden aan het initiatief dat experts, gebruikers en leveranciers van producten en diensten bijeen brengt om bij te dragen aan transparante informatievoorziening rond onderhoud en assetmanagement.
Mogelijke sluiting Shell Pernis ‘te voorbarig’ Het nieuws van RTL dat Shell Pernis mogelijk gesloten wordt, is ‘spectaculairder dan het is’. Dat zegt Shell desgevraagd. Wereldwijd verkeren raffinaderijen in zwaar weer (en dan vooral in Europa en het Midden-Oosten), en die dans ontspringt Shell Pernis niet. Maar dat de Rotterdamse locatie daarbij meer gevaar loopt dan andere plekken, dat is volgens Shell een te voorbarige conclusie. ‘Enerzijds verkeert Pernis in een sterke positie, anderzijds bestaan er geen heilige koeien binnen Shell.’ Het nieuws over de mogelijke sluiting van Shell Pernis ontstond nadat Nederlandse journalisten tijdens de persconferentie van Shell-topman Ben van Beurden specifiek naar Pernis vroegen, waarna de opvolger van Peter Voser aangaf dat elk gezond bedrijf constant naar zijn hele portfolio behoort te kijken.
Defensieminister op de bres voor maintenancecluster Woensdrecht Samen met het bedrijfsleven, de gemeente Woensdrecht, de provincie Noord-Brabant en het onderwijs zal de minister van Defensie, Jeanine HennisPlasschaert zich blijven inspannen om het Aviolanda Business Park tot een succes te maken. Dit werd duidelijk tijdens een recent bezoek van de minister aan de Vliegbasis Woensdrecht. Aviolanda moet het centrum worden voor world class (militair) vliegtuigonderhoud in Nederland. Cruciaal hiervoor is het binnenslepen van het onderhoud aan de motoren van de nieuwe F35. Een businesscase van de Luchtmacht zal eind dit jaar duidelijkheid moeten geven over de haalbaarheid hiervan. De provincie Noord-Brabant heeft naast Vliegbasis Woensdrecht in Business Park Aviolanda ruimte ter beschikking gesteld aan bedrijven die zich bezighouden met luchtvaartonderhoud, voor zowel militaire als civiele vliegtuigen en helikopters, als ook onbemande vliegtuigjes (UAS). Doel van het project is uiteindelijk een verzameling technologische hoogwaardige bedrijven te centreren rondom de Vliegbasis. Voor de regio betekent dit werkgelegenheid, de luchtmacht heeft zijn onderhoudspartners dicht bij huis en de bedrijven kunnen gebruik maken van de start- en landingsbaan van de Vliegbasis.
Europese Commissie pleit voor industriële renaissance De Europese Commissie (EC) gaat voor een industriële renaissance in Europa. De industrie speelt een hoofdrol in de Europese groeistrategie, vindt Europa. Dit blijkt uit het plan dat onlangs is gepresenteerd door Eurocommissaris Tajani en als naam heeft meegekregen: ‘For a European Industrial Renaissance’. Europa is van plan om de economische neergang die de (maak)industrie de afgelopen jaren is doorgegaan weer op te vijzelen. Kwantitatief wordt er gestreefd naar een aandeel van de industrie van twintig procent in het Bruto Binnenlands Product in 2020. Om het investeringsklimaat in Europa te verbeteren wil de EC meer coherent beleid tussen de lidstaten op het gebied van markt, kwaliteit van openbaar bestuur, handel, onderzoek en energie. Ook komt er budget vrij om de industriële innovatie te stimuleren. FME is blij met dit signaal maar benadrukt dat Europa ervoor moet waken de industrie niet tegen te werken met overmatige regelgeving. FME-voorzitter Ineke Dezentjé HammingBluemink: ‘Zonder industrie geen Europa. De verdienkracht van Europa ligt in een sterke innoverende en exporterende industrie.’
02 14 iMaintain
007_8_9_D_actueel.indd 8
18-02-14 13:13
actueel 9
Wegdek viaduct Kethelplein bijna één meter opgekrikt Op vier meter boven de Hargalaan in Schiedam heeft aannemerscombinatie A4all een wegdek van een viaduct van het Kethelplein bijna één meter opgekrikt met vijzels. Zo kan het in opdracht van Rijkswaterstaat reparatie- en vervangingswerkzaamheden aan het wegdek uitvoeren, die nodig zijn om straks de definitieve aansluiting van de nieuwe A4 Delft-Schiedam met de A20 te maken. Met behulp van vier vijzels op elk tussensteunpunt - een vijzel is een soort hydraulische krik - en zes vijzels op elk landhoofd is het wegdek van het viaduct over een lengte van zestig meter en een breedte van twintig meter, negentig centimeter opgetild. Het totale gewicht van het wegdek is ruim 1.500 ton. Het wegdek blijft negen weken in deze positie ‘hangen’. In deze periode repareert A4all het beton en vervangt zij de huidige 184 blokken van de steunpunten waar het wegdek normaliter op rust, door nieuwe. Na het afronden van deze werkzaamheden wordt het dek van het viaduct ‘afgevijzeld’ en komt deze op zijn nieuwe plek vijftig millimeter hoger te liggen dan oorspronkelijk. Dit is nodig om de definitieve aansluiting met de A20 te kunnen maken.
Twee onderhoudsmedewerkers komen om bij Umicore in België Bij Umicore in het Belgische Olen vond 23 januari tijdens onderhoudswerkzaamheden een ontploffing plaats. Hierbij kwamen twee onderhoudsmedewerkers om het leven. De ontploffing zou te wijten zijn aan een chemische reactie bij las- en slijpwerken in een silo die buiten het gebouw stond. De silo is ook omgevallen, maar er is geen brand ontstaan. Samen met autoriteiten wordt de precieze oorzaak van het ongeval onderzocht. Op geen enkel moment was er gevaar voor omwonenden of milieu. Het bedrijf liet nog het volgende weten in een persbericht: ‘Umicore betreurt dit voorval ten zeerste, al onze aandacht gaat naar de slachtoffers, familieleden en medewerkers.' De familieleden van de slachtoffers werden zo snel mogelijk ingelicht en Umicore biedt hen bijkomende ondersteuning. Ook voor de Umicore-medewerkers is opvang geregeld om het ongeval te verwerken.
Nieuw samenwerkingsverband gaat industrie ‘fit for the future’ maken FME, het ministerie van Economische Zaken, TNO, VNO-NCW en de nieuwe Kamer van Koophandel hebben samen met bedrijven een initiatief genomen om de industrie ‘fit for the future’ te maken. Dat gebeurt met een verkenning naar de internationale en technologische ict-ontwikkelingen. Het doel: beter zicht krijgen op de impact die de technologische ontwikkelingen wereldwijd voor de Nederlandse industrie hebben. De initiatiefnemers hebben de ambitie om de Nederlandse industrie in de wereldtop te laten excelleren. Deze verkenning is een eerste stap om de ontwikkelingen en de kansen en bedreigingen voor de industrie in kaart te brengen. Ook komt er een overzicht van activiteiten die de overheden en branches nu al uitvoeren en welke aanvullingen daarop wenselijk zijn.
BeDRIJVeNNIeuWS alstom levert windturbines aan windpark Hartelkanaal Alstom levert voor een bedrag van dertig miljoen euro een nog onbekend aantal ECO 110 windturbines aan Investment Engineering. De turbines worden geplaatst in het Hartelkanaal-windpark in de Rotterdamse haven. De overeenkomst is inclusief installatie en diensten. In het havengebied wordt tot en met 2016 door de bouw van nieuwe windparken en de installatie van grotere turbines 150 megawatt extra capaciteit gerealiseerd. Alstom zal tevens gedurende vijftien jaar de exploitatie en het onderhoud aan de turbines verrichten.
Stedin investeert in infrastructuur Stedin investeert dit jaar vijfhonderd miljoen euro aan het verbeteren, aanleggen en vervangen van energienetten. Zo maakt de netbeheerder het terugleveren van energie door consumenten en bedrijven mogelijk. Ook het stoomnet in de Rotterdamse haven valt onder het investeringsbedrag. De netwerkbeheerder van de provincies Zuid-Holland, Utrecht en delen van de regio’s Noordoost Friesland, Kennemerland en Weert investeert het bedrag in gas- en elektriciteitsnetten. Het aanbieden van digitale, op afstand uitleesbare energiemeters bij huishoudens betekent een nieuwe investering voor Stedin. De komende jaren krijgt het merendeel van de Nederlanders deze slimme meter. In 2014 startte Stedin met het grootschalig aanbieden bij bijna 40.000 klanten in de gehele Hoeksche Waard. Voor de grote projecten zet Stedin ongeveer 380 miljoen euro in. Daarnaast wordt 125 miljoen gebruikt voor regulier onderhoud. De keuze voor deze projecten is gemaakt in samenwerking met de meer dan honderd gemeenten.
uw mailbox? Al het nineuvoworsoninze nieuwsbrief op
iMaintain.info!
Meld u aa
02
iMaintain 14
007_8_9_D_actueel.indd 9
18-02-14 13:13
10 Maintenance in de procesindustrie
assetmanagement moet meegroeien met marktomstandigheden als de belasting van kapitaalgoederen toeneemt of de functionele eisen veranderen, staan asset owners voor de keuze van een retrofit of vervanging. de industrie kiest nog niet massaal voor afschrijving van zijn assets en dus staat life time extension in de belangstelling. toch zou de kapitaalintensieve industrie beter moeten kijken naar de relatie tussen investeringskosten en operationele kosten. Want hoge investeringen aan de voorkant van de levenscyclus zouden wel eens veel kosten kunnen besparen. David van Baarle
Nederland kent een aantal grote industriële clusters. In het Rotterdam-Rijnmond-gebied, Terneuzen, Eemshaven, Delfzijl en SittardGeleen is zeer veel kapitaalintensieve industrie te vinden. Maar ook Tata Steel in IJmuiden, dat een industrieel complex op zichzelf is, is een voorbeeld van de industriële groei die Nederland doormaakte na de Tweede Wereldoorlog. De bloeitijd waren de jaren zestig en zeventig en veel van de assets stammen dan ook uit die tijd. Nu moet dat wel enigszins worden genuanceerd. De machines, procesapparatuur en infrastructuur mogen op dezelfde plek staan; vaak lijken ze door stretching, debottlenecking, modificaties en optimalisaties niet veel meer op het origineel. Toch heeft de industrie te maken met veroudering van de assets en staat het in veel gevallen voor de keuze om de levensduur van de kapitaalgoederen te verlengen of de installaties af te schrijven en te vervangen voor de nieuwste technologie. ‘Die laatste keuze komt in de praktijk eigenlijk maar weinig voor’, zegt Ruud Schenk. ‘De Nederlandse industrie profiteert juist van het feit dat de kapitaalgoederen economisch zijn afgeschreven maar
iMaintain platform
Veranderende eisen
Het iMaintain Platform brengt experts, gebruikers en leveranciers van producten en diensten bijeen om bij te dragen aan transparante informatievoorziening rond onderhoud en assetmanagement. Partners en een expertpanel bieden de redactie ondersteuning door te vertellen over wat er speelt in de sector. Onderdeel van het platform zijn vier rondetafeldiscussies waarin telkens een actueel onderwerp wordt besproken. Deelnemers aan deze discussie: • Kees van der Hoop, DI-WCM • Ruud Schenk, Cofely West Industrie • Robert Sonke, Evides Industriewater • Ton Hamberg, NedTrain • Rob van Dongen, Mainnovation • Hans Sintmaartensdijk, Tata Steel • Giel Jurgens, Havenbedrijf Rotterdam
02 14 iMaintain
010_11_13_Q_artikel.indd 10
technisch kunnen concurreren met nieuwere installaties.’ Het is dan ook de vraag of die oudere installaties nu een andere benadering van het asset management vergen. Veranderingen in belasting van een asset vragen bijvoorbeeld om meer aanpassingen dan de leeftijd ervan. Toch is er steeds meer belangstelling voor life cycle costing (LCC) en life time extension. Als hogere investeringskosten (capex) de operationele kosten (opex) omlaag kunnen brengen, kan de totale investering aan het einde van de rit namelijk wel eens een stuk gunstiger uitpakken. Maar dan heb je wel inzicht nodig in de levenscyclus van een machine. En die wordt zoals gezegd lang niet alleen door de technische levensduur bepaald. De kunst is dan ook om vooral de langetermijn assetmanagementplannen zo in te richten dat assets kunnen meebewegen met veranderingen in de marktomstandigheden. Of zoals Rob van Dongen het verwoordt: ‘Hoe beter het gedrag van de assets is te voorspellen, hoe meer grip je op de productie krijgt. Gepland onderhoud kun je sturen, alles wat anders is dan regulier onderhoud gaat de boeken in als een tegenvaller. Dat moet je zoveel mogelijk zien te voorkomen.’
Het is opmerkelijk hoeveel langer de meeste kapitaalgoederen dienst doen dan waarvoor ze zijn ontworpen. ‘Een trein wordt gebouwd voor een technische levensduur van dertig jaar, maar wordt soms tot 45 jaar benut’, zegt Ton Hamberg. ‘En zelfs na die tijd is het nog de vraag of de technische levensduur echt is verstreken. De kosten nemen dan echter significant toe door veroudering van onderdelen of omdat het niet meer mogelijk is om de assets op het gewenste niveau, functioneel nieuw, te brengen. Ook veranderende Europese wetgeving speelt hierin een grote rol. Daarbij komt dat de klanten, oftewel de reizigers, com-
Abonnees lezen meer op www.imaintain.info
18-02-14 13:12
Maintenance in de procesindustrie 11
Hoe moet de industrie omgaan met de steeds ouder wordende assets? over dat onderwerp discussieerden de experts van het iMaintain platform.
fort verwachten dat bij de tijd past, denk daarbij aan infotainment, klimaatcontrole of bijvoorbeeld stiltezones. Een trein wordt regelmatig aan die klanteisen aangepast. En dus heb je over dertig jaar eigenlijk een andere trein dan in het begin. Tegelijkertijd krijgen de vervoerders een andere rol. Waar zij vroeger een eigen ingenieursbureau hadden en zelf de treinen technisch ontwierpen, wordt er nu functioneel en technisch gespecificeerd en in de markt uitgevraagd. Treinbouwers zijn daarentegen meer system integrators geworden met als gevolg dat deze de inhoudelijke systeemkennis niet meer hebben. Die ligt bij de OEM. Het aanwenden van intellectueel eigendom door treinbouwers en OEM’s krijgt ook meer invloed, wat je kwetsbaar maakt. Een goede beschrijving van FormFit-Function van strategische systemen en componenten kan hierbij een oplossing bieden. Die nieuwe eisen vagen om een andere manier van het managen en incontrol houden van prestaties en kosten.’
Boekwaarde Industriële installaties kennen die beperking niet, maar de wet- en regelgeving vraagt wel vaak om aanpassingen in het ontwerp
of extra beveiligingsmaatregelen. Tata Steel heeft ook nog installaties draaien uit de beginperiode. Niet dat de staalindustrie in zestig jaar niet is veranderd, maar de basis blijft toch het smelten van ijzererts en het verwerken tot staal. De meeste innovatie zit aan het einde van de pijplijn. Wat in de begintijd bij veel industriële bedrijven voorkwam, was dat machines zeer conservatief werden ontworpen. Om ervoor te zorgen dat ze in ieder geval de gevraagde output konden leveren, vroeg een opdrachtgever vaak om zowat de dubbele capaciteit. De ontwerper deed daar nog een schepje bovenop zodat machines zeer ruim bemeten waren. Het was dan ook vrij eenvoudig om de capaciteit op te voeren en met enige aanpassingen konden machines soms meer dan twee keer zoveel produceren als in eerste instantie was bedoeld. Daarmee nam de belasting van de machines uiteraard wel toe en dus moesten de onderhoudsplannen daar op worden aangepast. Inmiddels staat de staalindustrie behoorlijk onder druk en probeert men de kosten zoveel mogelijk te drukken. ‘Gelukkig heeft het management van Tata Steel wel stelling genomen en blijven we investeren in onderhoud’, zegt
Hans Sintmaartensdijk. ‘Verbetering van de meantime between failure levert nog steeds geld op. Daar komt bij dat oudere assets wel degelijk duurder kunnen worden. Met name de verscherpte milieuwetgeving zorgt ervoor dat de aanschaf van een nieuwe machine soms goedkoper is dan het aanpassen van een oude machine aan de nieuwe eisen.’ Het is dan wel de vraag tegen welke waarde de assets vervolgens worden afgeboekt. De vastgoedmarkt kampte onder meer met problemen omdat de boekwaarde vele malen hoger was dan de dagwaarde van de gebouwen. ‘Ik denk niet dat de industrie een vergelijkbare mismatch heeft tussen dagwaarde en boekwaarde’, zegt Van Dongen, ‘maar het blijft wel lastig om de vervangingswaarde van een asset vast te leggen. Veel bedrijven worstelen nog met die vraag. Dat is dan ook een van de onderzoeksvragen in het More4Coreonderzoek dat we uitvoeren onder honderd grote industriële bedrijven. Als bedrijven de vervangingswaarde kennen van hun assets, kunnen ze ook zorgvuldig overwegen of vervanging zinvoller is dan een retrofit of life time extension. Maar dat weten ze nu vaak niet.’
02
iMaintain 14
010_11_13_Q_artikel.indd 11
18-02-14 13:12
Durf
ánders onderhoud te plegen!
Ronny van Baal, Directeur van Sky Access, over de voordelen van Rope Access binnen de industrie.
Sky Access = Rope Access = Industriële touwtechniek = Out of the box denken! Sinds 2002 ben ik als techneut en bergbeklimmer bezig met industriële touwtechniek. De markt hiervoor is toegenomen. Daar waar ik in de eerste jaren veelvuldig moest uitleggen wat er mogelijk was –en dat dit uiteraard veilig gebeurt– wordt dit vandaag de dag steeds minder. U als lezer heeft ongetwijfeld al eens van Rope Access gehoord. In de beginjaren was een klant al snel tevreden met een oplossing. De vraag naar gecertificeerde techneuten kwam vaak niet eens aan bod. Gelukkig verandert dit, wat ik als techneut toejuich. U heeft immers een technisch probleem op een moeilijk bereikbare plaats, dat u met technische professionals wilt oplossen. En daar zit hem nu juist de crux. Sky Access heeft zich steeds gespecialiseerd in techniek, en werkt alleen met gecertificeerde technici. We denken niet alleen graag in oplossingen, maar denken ook out of de box. Zo worden onderhouds-
4_150_31_Ad_iMaintain_140217_V01.indd 1 012_sky.indd 1
of inspectieprojecten op een efficiëntere en kostenbesparende manier uitgevoerd. En dat is gegarandeerd anders dan men tot nu toe gewend is. Ik merk dat men in de industrie erg vast houdt aan dat wat bekent is, gewoon repeteren is veiliger dan veranderen. Waar zijn de managers die de risico’s van hun gebied kennen en daardoor kunnen inschatten of iets anders, en vooral efficiënter kan… Juist dáár zit voor de industrie een uitdaging.
Tankinspectie en -reparatie Na het bereikbaar maken van een sproeidroger in de voedingsindustrie voerde Sky Access een NDO inspectie uit, waarbij indicaties en scheurtjes werden gevonden. Deze zijn door middel van tig lassen gerepareerd. Na het goedbevinden van de lassen en het demonteren van onze hulpconstructie kon het productieproces –al na twee diensten– snel weer worden opgepakt. Uiteraard is dit slechts een voorbeeld. Graag denken we met u mee, en wellicht hebben we zelfs al een oplossing paraat! www.sky-access.com
17-02-14 14:26 18-02-14 10:36
Maintenance in de procesindustrie 13
Levensduurverlenging De leeftijd van de assets is dus niet zozeer het probleem. Een grotere uitdaging is het feit dat de toekomst zich lastig laat voorspellen. Zo had het Havenbedrijf Rotterdam nooit gedacht dat er zo snel containerschepen van vierhonderd meter lang en zestig meter breed zouden aanmeren, maar dat gebeurde wel vorig jaar. ‘De kademuren zijn ruim gedimensioneerd toen ze werden gebouwd, waardoor ze theoretisch wel tachtig jaar mee zouden kunnen’, zegt Giel Jurgens. ‘Maar er zijn wel grenzen aan de belasting. En als er zulke grote schepen aanmeren, zitten we sneller tegen de kritische grens aan. Dan veranderen ook de degradatiemechanismen.’ Het Havenbedrijf ontwikkelde zelf een Kademuur Modellering Systeem om het onderhoud dynamischer te kunnen plannen. Gezien de wereldwijde belangstelling voor het systeem is Rotterdam zeker niet de enige haven die met het probleem kampt. Rijkswaterstaat kende dezelfde problemen toen bleek dat er veel meer en zwaarder verkeer over zijn bruggen reed dan men kon vermoeden in de tijd dat ze werden ontworpen. Men heeft dan ook onlangs een groot renovatieproject opgezet om de stalen en betonnen bruggen voor dertig jaar te behouden. Het lijkt dus bijna een uitgemaakte zaak dat assets na een aantal jaren op welke manier dan ook een levensduurverlengende ingreep moeten krijgen. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor de assets van Evides Industriewater. Evides beheert en exploiteert complete waterbehandelingsinstallaties voor grote chemiebedrijven zoals Air Liquide, Shell, DOW, Dupont en BASF, zowel in Nederland als het buitenland. ‘Pompen en kleppen veranderen niet zo heel veel’, zegt Robert Sonke. ‘Maar apparatuur waar elektronica of software in zit wel, zoals procesbesturingssystemen, frequentieomvormers en andere veldapparatuur. Niet alleen omdat ze verouderen, maar ook omdat ze op enig moment niet meer worden ondersteund door de leverancier. Het product wordt obsolete. Daarnaast kunnen ontwikkelingen in de wereld om ons heen, zoals incidenten of scherpere milieueisen, weer leiden tot nieuwe eisen aan de installaties. Je kunt die systemen vervangen, maar dat zijn behoorlijke investeringen. Je zult je dus steeds moeten afvragen of zo’n investering zich terugverdient binnen de geschatte levensduur van de installatie, maar je moet
wel aan je License To Operate blijven voldoen. Dat geldt nu bijvoorbeeld voor een installatie bij een van onze klanten. Over drie jaar loopt het contract af en we weten nog niet of dit zal worden verlengd. Ga je dan investeren in het vervangen van de procesautomatiseringsinstallatie, zodat de installatie nog jaren mee kan, of zorg je ervoor dat hij in ieder geval de laatste drie jaar nog binnen de specs produceert, waarbij je voor het borgen van continuïteit mogelijk moet improviseren?’
Het is opmerkelijk hoeveel langer de meeste kapitaalgoederen dienst doen dan waarvoor ze zijn ontworpen. Daarmee stipt Sonke een algemeen bekend probleem aan: onderhoud en beheercontracten worden vaak voor een kortere periode afgesloten dan de technische of de economische levensduur van de assets. Aanbestedingen in de Europese railsector zijn daar misschien wel de meest extreme voorbeelden van. Na het niet verlengen van een vijftienjarige concessieperiode belandt de vloot van de vorige concessiehouder ergens op een rangeerterrein waar het materieel staat weg te roesten. ‘De luchtvaart lost dat op door leasecontracten aan te gaan’, zegt Kees van der Hoop. ‘Een luchtvaartmaatschappij is geen eigenaar van een vloot, dus als zij een concessie verliezen, verhuurt de leasemaatschappij de toestellen gewoon aan zijn opvolger.’ Nu kunnen treinen en vliegtuigen vrij eenvoudig voor elkaar worden ingewisseld.
Dat is voor industriële installaties lastiger. Maar ook de industrie is gebaat bij langere contracten. ‘Als je weet dat je een installatie vijf jaar of langer in conditie moet houden, ga je daar anders mee om dan als je weet dat je volgend jaar weer kunt aanbieden’, zegt Schenk.
Operationele kosten De keuze voor hoge investeringskosten of hoge operationele kosten is dus met name een strategische waarbij bedrijfstakken met een onzekere toekomst eerder zullen kiezen voor de laatste optie. De crisis heeft bij veel bedrijven de rem op onderhoud gezet en ook nieuwe investeringen worden nog even uitgesteld. Met zo’n korte horizon worden niet altijd de juiste keuzes gemaakt. Schenk vindt die ontwikkelingen zorgelijk: ‘De industrie staat onder druk en probeert aan alle kanten kosten te besparen. Tegelijkertijd wordt er nog zoveel werk dubbel gedaan. Wij worden er beter van als er veel onderhoud wordt gedaan, maar ik zou liever minder willen doen. Voor de BV Nederland is het beter om samen ervoor te zorgen dat we slimmer gaan werken. Kijk naar de overdrachtmomenten, vergunningensystemen of werkvoorbereiding. Als je elkaar vertrouwt, kun je veel sneller en efficiënter werken. Dat betekent wel dat klanten en toeleveranciers intensiever met elkaar moeten gaan samenwerken.’ Als er een conclusie mag worden getrokken, dan betalen hogere investeringen in de bouw- of constructiefase van kapitaalgoederen zich doorgaans terug. Als dan ook nog de ruis uit de operationele kosten wordt gehaald, kan de Nederlandse industrie zich blijvend meten met de internationale concurrentie. n
02
iMaintain 14
010_11_13_Q_artikel.indd 13
18-02-14 13:12
14 Maintenance in de procesindustrie
procesindustrie biedt nog steeds goed loopbaanperspectief de loftrompetten worden geschald: de economie is met 0,7 procent gegroeid ten opzicht van het derde kwartaal van 2013. desondanks vallen er ook nog steeds ontslagen. Volgens vakbond de unie hebben de afgelopen maand alleen al zo’n zesduizend tot achtduizend mensen te horen gekregen dat er geen werk meer voor hen is. de boodschap dat er in de toekomst arbeidstekorten kunnen ontstaan, klinkt in dit licht een beetje onwerkelijk. toch zou dat voor de procesindustrie kunnen gaan gelden. tijd om de mismatch tussen vraag en aanbod op te lossen. David van Baarle
Ook de procesindustrie kent een structurele krimp in werkgelegenheid. Niet alleen omdat er bedrijven naar het buitenland vertrekken, maar het is ook een logisch gevolg van de toegenomen arbeidsproductiviteit. Ontslagen bij onder meer Aldel, Tata Steel en een aantal chemische bedrijven laten zien dat de markt nog steeds onder druk staat. De cijfers tonen dan ook dat tussen 2008 en 2011 de werkgelegenheid in de chemie, aardolie, farma, kunststof- en bouwmaterialenbranche met 7,8 procent is afgenomen. De prognoses tot 2018 laten zien dat deze trend zich blijft doorzetten. De voedings- en genotmiddelenindustrie, die ook onder de noemer procesindustrie valt, heeft een stabielere koers. Hoewel de werkgelegenheid ook daar afnam in de periode 2008 tot en met 2011, was dit met 0,8 procent bescheiden te noemen. Het UWV onderzocht de arbeidsmarkt in de procesindustrie en verwacht ondanks de negatieve berichten over de werkgelegenheid in de toekomst toch tekorten aan arbeidskrachten. Hoewel er op dit moment meer werkzoekenden zijn dan vacatures, zijn sommige vacatures binnen de procesindustrie nu al moeilijk te vervullen en de
02 14 iMaintain
014_15_O_artikel.indd 14
druk op de technische arbeidsmarkt zal in de toekomst waarschijnlijk alleen maar toenemen. Met name operators en monteurs op mbo-niveau 4 zijn volgens het UWV lastig te vinden, maar bedrijven zoeken ook vaak tevergeefs naar procestechnologen op academisch niveau. En, ook opvallend, het aanbod laaggeschoolden mag dan in potentie groot zijn, ook hier hebben werkgevers nog wel eens moeite met het vinden van personeel. De onderzoekers merken daarbij op dat het vereiste opleidingsniveau aan het verschuiven is. Op hbo- en wetenschappelijk niveau neemt de werkgelegenheid toe. In het middensegment verschuift de werkgelegenheid van mbo-niveau 2 naar mbo-niveau 3 en 4. Daarnaast wordt het belangrijker om te kunnen samenwerken met andere disciplines en om probleemoplossend te kunnen werken. Er blijft overigens wel werkgelegenheid op de lagere niveaus bestaan omdat een deel van het werk altijd handmatig gedaan zal worden.
Mismatch De bevindingen van het UWV leiden tot een aantal vragen. Want hoeveel tekorten dreigen er nu precies? Wanneer zijn die tekorten het grootst en aan welk opleidingsniveau en welke –richting is nu de grootste behoefte? Om die vragen te kunnen beantwoorden moet eerst naar de huidige samenstelling worden gekeken. Het opleidingsniveau is in de procesindustrie redelijk verdeeld: ruim een derde (38 procent) van de werkgelegenheid is op het niveau van elementair of lager geschoold. Een bijna gelijk percentage (39 procent) van de werkplekken wordt ingenomen door middelbaar geschoolde arbeidskrachten. Het overige percentage (22 procent) is hoger opgeleid. Het soort beroepen dat in de procesindustrie is terug te vinden, varieert van procesoperator tot laborant. De technische beroepen zijn het best vertegenwoordigd
in het lagere en middensegment terwijl in het hogere segment meer administratieve en commerciĂŤle functies te vinden zijn. Wat betreft maintenance maken de onderzoekers een driedeling in functies: technisch uitvoerend (mbo-niveau 2 en 3, soms ook mbo 4), technisch uitvoerend en aansturend (mbo 4) en technisch leidinggevend (hbo). Volgens het UWV is er vraag naar specialisten, naar multi-inzetbaar personeel en naar tussenliggende beroepen, die vaardigheden van enkele technische richtingen combineren. Wat ook opvalt is dat er geen volledige opleiding is voor maintenancewerk. Op mbo-niveau bestaan wel verschillende technische opleidingsrichtingen waarmee in de sector kan worden gewerkt. Via het Maintenance College is er in Rotterdam
Met name op wetenschappelijk niveau is de markt zeer krap. inmiddels wel een aparte uitstroomrichting binnen enkele bestaande opleidingen van het Albedacollege, ROC-Zadkine en het Scheepvaart & Transport College (STC). Wat betreft de arbeidsrelatie vormen vaste contracten nog de norm in de procesindustrie. Met name in de chemie, waar 88 procent van de werknemers een vast contract heeft. De voedingsmiddelensector kent meer seizoensarbeid en heeft dus een grotere flexibele schil. Over het algemeen is het aantal vacatures de afgelopen jaren in beide sectoren afgenomen, alhoewel de chemie in 2013 alweer een lichte stijging vertoonde. De prognoses voor de komende jaren laten dan ook een stijging zien in het aantal vacatures.
Zij-instromers Ondanks het behoorlijke aantal vacatures, is het aantal schoolverlaters dat voor de procesindustrie kiest zeer laag. Sommige opleidingen moeten zelfs wegens gebrek aan belangstelling sluiten. Het grootste deel van
Abonnees lezen meer op www.imaintain.info
18-02-14 16:00
FOTO: BLUE WATER
Maintenance in de procesindustrie 15
de procesindustrie heeft vooral moeite om operators en monteurs op mbo-niveau 4 te vinden. de vergrijzing slaat hier toe. dergelijke functies worden maar met mate ingevuld door de jongere garde.
de instroom bestaat dan ook uit zij-instromers die via de beroepsbegeleide leerweg (BBL) op het vereiste kennisniveau komen. Ook in de toekomst verwacht men tekorten. De vergrijzing slaat veelal toe bij de operationele functies. Die functies worden maar met mate ingevuld door de jongere garde. Met name de opleiding allround operator is nauwelijks in trek. Behalve de kwantiteit, is ook de kwaliteit van personeel een reden tot zorg. De toenemende automatisering, hoogwaardige technologie en de noodzaak tot innovatie vragen om een hoger kennisniveau. Omdat die instroom niet van het onderwijs komt, zijn bedrijven genoodzaakt om het eigen personeel op te leiden. De grotere bedrijven lijken dit eenvoudiger te kunnen dan het mkb. De maintenancesector kent dezelfde verschuiving naar een hoger vereist kennisniveau. Het traditionele onderhoud gaat naar asset- en procesgeĂŻntegreerde maintenance repair and overhaul. Ook de integratie van mechanica en elektronica vraagt om andere kennis, evenals de toename van diagnose- en analysesystemen en de verschuiving van breakdown onderhoud naar preventief en predicatief onderhoud. Daar komt nog bij dat steeds meer service en onderhoud op afstand kan worden gepleegd. Veel leveranciers leveren dan ook kapitaalgoederen inclusief MRO. De arbeidsmarkt voor maintenance is behoorlijk ondoorzichtig, met name omdat
veel onderhoudswerk wordt aanbesteed aan contractors. Daar komt bij dat er geen maintenanceopleiding is en de branche dus niet sterk is afgekaderd.
Perspectief Het UWV ziet in de procesindustrie nog geen tekorten. Een indicatie voor de arbeidsmarkt is het aantal WW-aanvragen. En dat aantal is tussen 2011 en 2013 gestegen met 45 procent in de voedingsmiddelenbranche en 33 procent in de chemie. De arbeidsmarkt is dan ook ruim te noemen. Toch kunnen er ook in een ruime arbeidsmarkt moeilijk vervulbare vacatures zijn. Met name de procesindustrie heeft hier last van. Men gaf vorig jaar nog aan 23 procent van de vacatures moeilijk te kunnen invullen. Het UWV ontwikkelde een zogenaamde spanningsindicator die aangeeft hoe lastig een vacature is in te vullen. Die indicator laat zien dat er op dit moment weinig spanning is, met als uitzondering het hogere segment. Met name op wetenschappelijk niveau is de markt zeer krap. Op de middellange termijn worden echter, zodra de economie aantrekt, wel weer problemen met werving van personeel verwacht. Het is echter lastig daar een getal aan te hangen omdat veel bedrijven de tekorten proberen op te lossen door efficiĂŤnter te werken of productieprocessen te automatiseren.
Toch zijn de kansen op een baan groot voor studenten die een opleiding kiezen die aansluit op de eisen van de procesindustrie. De kans op werk in met name de verssector is groot. Procestechniek biedt wat dat betreft iets minder perspectief, maar de perspectieven in de gehele procesindustrie zijn ruim voldoende tot goed. Ook het salarisniveau is bovengemiddeld. Het feit dat steeds minder mensen voor een opleiding kiezen die aansluit bij de procesindustrie heeft dan ook andere oorzaken. Hoewel er genoeg werklozen zijn opgeleid in een procestechnisch beroep, komt van deze groep maar acht procent ook weer aan een baan in de procesindustrie. Het gevraagde kennisniveau en competenties sluiten niet goed aan bij het aanbod. De meeste bij het UWV ingeschreven werklozen zoeken naar een elementaire of lage functie, en daar is momenteel weinig werk voor. Toch is er wel een aantal succesvolle initiatieven om ook deze groep in de procesindustrie te laten instromen. Een grotere kans is er voor zij-instromers en dan met name uit andere technische sectoren. Het rapport van het UWV maakt niet geheel duidelijk of er nu werkelijk tekorten aan technische arbeidskrachten zullen ontstaan in de procesindustrie. Toch biedt de sector nog steeds veel loopbaanperspectief. Nu is het zaak om jongeren te enthousiasmeren voor een technische opleiding. â–
02
iMaintain 14
014_15_O_artikel.indd 15
18-02-14 16:00
16 Maintenance in de procesindustrie
definitief einde voor platform K10-B in mei, juni en juli van dit jaar ontmantelt Wintershall platform K10-B op de noordzee, nadat het bedrijf hier meer dan tien jaar geleden met de productie van gas is gestopt. Het platform is het grootste dat van het nederlandse deel van de noordzee wordt weggehaald. de ontmanteling kost tientallen miljoenen euro’s. Erik te Roller
Het Nederlandse deel van de Noordzee telt zo’n 150 platforms. Vroeg of laat stoppen de olie- en gasmaatschappijen met de productie als de opbrengst van gas of olie uit een veld niet meer opweegt tegen de kosten hiervan. Ze zijn verplicht de platforms op den duur weg te halen, maar doen dat niet meteen en soms pas jaren later. De eerste jaren na het stopzetten van de productie houden ze de mogelijkheid open de productie te kunnen hervatten. Als de olie- of gasprijs namelijk flink stijgt of er betere winningstechnieken beschikbaar komen, kan dit aantrekkelijk zijn. ‘Ik heb eens geïnventariseerd wanneer de operators op de Noordzee verwachten dat er een einde aan de productie in bepaalde velden komt en de platforms vrijkomen. Van de planning bleek achteraf weinig te kloppen. De platforms blijven vaak langer produceren dan verwacht, want elke operator probeert zo veel mogelijk gas uit een veld te persen’, aldus Peter Valkenier, manager Engineering & Construction bij Wintershall. ‘Het weghalen van platforms na de olie- en gaswinning is een verplichting, waarvoor geld is gereserveerd’, vervolgt Valkenier. ‘Niet weghalen kost overigens ook geld, want het helidek moet worden onderhouden om gecertificeerd te kunnen blijven, de installaties voor de reddingsboten moeten blijven functioneren, de verlichting moet het blijven doen, et cetera. Dat brengt operationele kosten met zich mee. Ook moet de deugdelijkheid van de platformconstructie worden bewaakt. Dat vraagt om onder andere duikinspecties en die kosten veel geld.’
Goedkopere oplossing In 2011, tien jaar na het stopzetten van de productie, zijn de elf putten van K-10-B definitief gedicht. ‘Wintershall moest samen met de deelnemende partners het juiste moment kiezen om de putten definitief te dichten en het platform weg te
02 14 iMaintain
016_17_L_artikel.indd 16
halen’, zegt Mattijs Brugman, well services superintendent bij Wintershall. Het platform K10-B bestaat uit een wellhead-platform – een platform boven de putten – en een productieplatform. De twee zijn via een brug met elkaar verbonden. Ook is er onder meer een helidek, communicatietoren, werkdek en accommodatie voor de bemanning aanwezig. In 2011 was de uitdaging om de putten tegen zo laag mogelijke kosten te dichten. Gewoonlijk huren bedrijven een boortoren in om zoveel mogelijk van de stalen buizen uit een put te verwijderen. Voor elf putten loopt dat behoorlijk in de papieren. Daarom heeft Wintershall voor een goedkopere oplossing gekozen. De firma Balance Point Control heeft een zogenoemde hydraulic work-over (HWO) unit op het platform geplaatst, die buizen hydraulisch omhoog kan trekken. De HWO-unit was op een verplaatsbaar frame gemonteerd, zodat deze gemakkelijk van put naar put kon worden verschoven. Aan de oppervlakte bevinden de putten van K10-B zich op 2,5 tot 3 meter van elkaar. Het werk is in vier fasen uitgevoerd. Bij de eerste fase is alleen relatief licht gereed-
‘De zeebodem moeten we helemaal schoon achterlaten.’ schap gebruikt en is de inzet van zwaar materieel voorbereid. Gedurende de tweede fase is met de HWO-unit het zwaarste werk verzet. Hierbij zijn de langste stukken verbuizingen weggehaald en zijn cementpluggen geplaatst. Bij de derde fase is weer alleen relatief licht gereedschap gebruikt in de aanloop naar de laatste fase van de operatie: het weghalen van de ondiepere verbuizingen en het afwerken onder de zeebodem. Dit gebeurde met een zogenoemde casing jack unit, een uitgeklede variant van de HWO-unit. Dankzij
Abonnees lezen meer op www.imaintain.info
18-02-14 13:12
FOTO: FOTO & VIDEO HONING
Maintenance in de procesindustrie 17
in mei, juni en juli van dit jaar ontmantelt Wintershall platform K10-B op de noordzee. de ontmanteling kost tientallen miljoenen euro’s.
optimalisatie, dat wil zeggen het bekorten van de operationele fase 2 en 4, zijn de kosten van het project beperkt gebleven.
Cementpluggen De stalen buizen zijn met behulp van de HWO-unit zoveel mogelijk uit de boorput getrokken, waarna cementpluggen van twee- tot driehonderd meter lengte in het gat zijn aangebracht afgewisseld met spoelingen van een zware vloeistof. De pluggen en spoelingen zijn volgens voorschrift van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) zwaar genoeg om overdruk te kunnen weerstaan. Ze leveren een permanente afdichting op. Het gedeelte van de stalen buizen dat tijdens de bouw van de put is ingecementeerd, kon niet worden opgetrokken. ‘Je kunt niet alles lostrekken, maar dat hoeft ook niet. De buizen die achterblijven maken de put juist steviger’, legt Brugman uit. De verbuizingen in een put (binnenste buizen) bevatten doorgaans buizen van elf tot twaalf meter lengte die met een schroefdraad aan elkaar vast zitten. ‘Je haalt ze uit elkaar en legt ze op het dek. Afhankelijk van de diepte van de put, kan het in totaal om zo’n 350 buizen per put gaan. Ze gaan per schip naar de wal, waar ze als schroot worden verkocht’, aldus Brugman. Een deel van de buizen en cement is losgesneden met speciale messen of explosie-
ven: op 3,5 kilometer diepte, evenals op zevenhonderd meter, tweehonderd meter en zes meter beneden de zeebodem. Brugman: ‘Volgens voorschrift is alles tot minimaal zes meter onder de zeebodem afgesneden, dichtgemaakt en afgedekt met zand. Je ziet er niets meer van.’
Sloop Het K10-B platform is het grootste platform dat van het Nederlandse deel van de Noordzee wordt weggehaald. Tot nu toe zijn alleen kleinere platforms ontmanteld. ‘We halen eerst de venttoren en de brug weg’, zegt Valkenier. ‘Daarna het bovendek van de wellhead, het tussenframe en ten slotte het jacket (de dragende constructie, red.) van het platform. De afbraak van het productiedeel verloopt op ongeveer dezelfde manier. De onderdelen hiervan gaan op een bak van ongeveer dertig bij honderd meter waarna een sleepboot deze naar de haven brengt.’ Het jacket staat op de zeebodem en is met palen, die door het jacket heen lopen, in de grond geheid. Voorschrift is om de palen minimaal op zes meter onder de zeebodem door te snijden. Hiervoor moet eerst het zand uit de holle palen. Dit gebeurt met een zogenoemde airlift, waarbij gebruik wordt gemaakt van lucht. Na het lossnijden komt het jacket los. Met het resterende deel van de palen weegt deze
ongeveer duizend ton. Bij het productieplatform is de werkwijze ongeveer hetzelfde. Het hele platform gaat naar de sloop. ‘We kunnen het op de Noordzee en elders niet meer opnieuw gebruiken en aan de wal bewaren, is veel te duur’, stelt Valkenier. De firma Scaldis uit Antwerpen zet het kraanschip de Rambiz in om alle onderdelen op te hijsen en aan boord te nemen. Alles gaat naar een sloopwerf in Vlissingen. De platformdelen worden daar gestript, waarna het staal naar een staalfabriek gaat.
Voorbereiding ‘K10-B is nu schoon’, vervolgt Valkenier. ‘We zitten midden in de voorbereiding van de ontmanteling. Inmiddels hebben we ons plan naar het Staatstoezicht op de Mijnen gestuurd en wachten we op goedkeuring. De zeebodem moeten we helemaal schoon achterlaten. De restanten van de heipalen van de jackets, die straks zullen zijn doorgesneden, bevinden zich op minimaal zes meter onder de zeebodem. De gasleiding is losgekoppeld, schoongemaakt en bedekt met betonnen matrassen, zodat deze op de zeebodem op zijn plaats blijft liggen.’ De hele ontmanteling kost tientallen miljoenen euro’s. Behalve Wintershall betalen ook de andere partners mee, waaronder de Staat die altijd deelneemt in de olie- en gaswinning op de Noordzee. ■
02
iMaintain 14
016_17_L_artikel.indd 17
18-02-14 13:12
ROPE ACCESS?
SKY-ACCESS!
NDT
Painting
Bolt Tensioning Heat Treatment
Special Lifting Rescue Teams
G 6 Welders Paint Inspection
WWW.SKY-ACCESS.COM
SKY-ACCESS, Weerterveld 69 6231 NC Meerssen, The Netherlands T. +31 (0)88 - 12 33 600 info@sky-access.com
www.hi-force.com
018_hiforce_sky.indd 1
18-02-14 12:23
PRODUCTEN 19
Producttrends op www.imaintain.info
1
Efficiëntere en grotere flowsensors
Als reactie op de toenemende vraag uit de markt naar efficiëntere en grotere flowsensors (voor perslucht) heeft SMC, de belangrijkste leverancier van pneumatische systemen ter wereld, een reeks digitale flowsensors met tweekleurige display gelanceerd. De nieuwe modellen uit de PFMB-serie (verkrijgbaar in drie verschillende maten) hebben niet alleen een breder en hoger meetbereik door één enkele unit, maar zijn ook compacter dan de vorige digitale flowsensors van SMC. Ze halen hogere reactiesnelheden. www.smcpneumatics.n
2
Kantenfrezen met hoog vermogen
3
Arbeidsongevallen door uitglijden op de werkplek
Nieuw bij Atlas Copco Tools is de kantenfrees SMA 30-P waarmee staalplaat of non-ferrometaal ergonomisch en netjes kan worden gefreesd. Met een speciale freeskop kunnen gebruikers snel en precies afschuiningen maken met een breedte van 0,5 tot 8 millimeter en een radius van 2 tot 4 millimeter. Daarvoor wordt het gereedschap heel eenvoudig langs de kanten van de metalen onderdelen geleid. www.atlascopco.com
Uitglijden en vallen is op één na de meest voorkomende oorzaak van arbeidsongevallen in Europa. Het Vigil Antislip elementenprogramma biedt daarvoor een breed assortiment duurzaam geproduceerde en eenvoudig aan te brengen producten. Afhankelijk van het vervuilingsniveau waaraan de ondergrond wordt blootgesteld zijn de elementen voorzien van een siliciumcarbide laag met een drietal antislip gradaties t.w. Offshore, Industrial en Commercial. www.dipaq.nl
4
Serviceanalyser
Euro-Index introduceert met de Multilyzer STe een veelzijdig instrument voor het in bedrijf stellen, inspecteren en onderhouden van stook- en verwarmingsinstallaties. Er zijn diverse sensorconfiguraties beschikbaar voor inspectie van zowel huishoudelijke als industriële verbrandingsinstallaties. Afhankelijk van de gekozen configuratie is de Multilyzer STe geschikt voor PO/PI en EBI in SCIOS scope 1 tot en met 6. www.euro-index.nl
5
Industriële tablet-pc voor technici
6
Verbeterde ladderveiligheid met statusmarkering
7
Racksysteem
8
Slimme drukregelaar
Panasonic Toughbook heeft de nieuwste versie van de robuuste industriële tablet, de Toughbook CF-D1, gepresenteerd. De tabletpc, die werd ontwikkeld voor technici die in een werkplaats of onderweg diagnoses uitvoeren aan motoren, auto’s, vrachtwagens of machines, is in dit marktsegment een van de meestgebruikte tablets. De CF-D1 is nu beschikbaar met het Windows 8.1 Pro besturingssysteem en biedt nog betere prestaties en connectiviteit. www.toughbook.eu
Ongelukken met ladders gebeuren meestal omdat het verkeerde type ladder wordt gebruikt, omdat de ladder verkeerd wordt gebruikt, of omdat de ladder in slechte staat is. Een laddertag kan hulp bieden bij het voorkomen van ongevallen met defecte of versleten ladders. Een laddertag is een gemakkelijk bruikbaar systeem van insteekkaarten dat altijd toont welke ladder klaar is voor gebruik. De insteekkaart toont een eenvoudig leesbaar inspectieoverzicht, met zowel de geplande inspectiedata, als de handtekeningen van specialisten die de ladder hebben goedgekeurd. www.bradycorp.com
HPS Industrial voegt het 19” TS IT-rack van Rittal toe aan het assortiment. Dit racksysteem is geschikt voor netwerkbehuizing en serverracks in diverse industriële omgevingen. Het systeem heeft een hoge belastbaarheid van 1.500 kilogram, is eenvoudig in elkaar te zetten en heeft een hoge luchtdoorlaatwaarde van 85 procent. Het racksysteem heeft een Flex-Block die uit een kunststofsokkel met een metalen plaat bestaat om snel en zonder gereedschap te kunnen monteren. www.hpsindustrial.nl
Bij het gebruik van luchtgereedschap leidt een overmatige werkdruk tot een grotere kans op slijtage, storing of zelfs (onherstelbare) schade. Dit resulteert in extra energieverlies of productieonderbrekingen. Ter Horst biedt u hiervoor een oplossing met de Toolreg. Een slimme, innovatieve drukregelaar waarmee u snel en gemakkelijk onnodig energieverlies én beschadiging van uw luchtgereedschap voorkomt. De ToolReg is een vooraf ingestelde in-line drukregelaar die op elk luchtgereedschap of in elk persluchtsysteem gemonteerd kan worden. www.terhorst.com
Kijk voor meer productinnovaties op www.imaintain.info
019_G_producten.indd 19
02
iMaintain 14
18-02-14 13:12
20 VEILIGHEID
‘Mensen onderschatten risico’s en overschatten hun kunnen’ Al 38 jaar doet Victor Roggeveen onderzoek naar veiligheidsincidenten, en daarbij kunnen de olie- en chemische industrie op zijn warme aandacht rekenen. Kijkt hij terug, dan ziet hij als rode draad dat iedereen structureel risico’s onderschat, en eigen kunnen overschat. De sleutel voor een veiliger werkklimaat ligt volgens hem daarom bij de CEO’s van deze wereld.
Het wordt zijn laatste kunstje, dat weet veiligheidskundige Victor Roggeveen bijna zeker, en dus is hij daar extra trots op. Want als het goed is, dan is over drie jaar zijn promotie-onderzoek afgerond, met daarin het antwoord op zijn meest prangende vraag: kunnen leiders ongevallen voorkomen? Dat onderzoek vormt het sluitstuk van bijna veertig jaar professioneel onderzoek naar ernstige ongevallen. Wat begon met een carrière als techneut bij de marine, veranderde al snel in de functie van veiligheidsmedewerker bij een Amerikaanse offshore-oliemaatschappij. Na tien jaar had Roggeveen alle aspecten van die functie wel gezien en concludeerde hij dat werken voor een baas niet zijn sterkste kant was. De veiligheidsman begon daarom voor zichzelf, en met succes: het door hem in 1984 gestarte AdviSafe kent nu (onder leiding van zijn toenmalige compagnon Jan Hinrichs) zo’n 85 medewerkers. En het bijbehorende Flying Squad bestaat uit twintig onderzoekers die wereldwijd kijken naar de achterliggende oorzaken van incidenten.
Gok De belangrijkste gebeurtenis in zijn periode bij AdviSafe was de ontwikkeling van Tripod Delta, een analyse-instrument waarmee de procesbeheersing van organisaties in kaart kan worden gebracht. De organisatie deed dit in opdracht van Shell, wat nogal een gok was, aangezien hij werd gevraagd dit gratis te doen. ‘Shell zei: “We willen heel graag dat je meedoet,
02 14 iMaintain
020_21_K_interview.indd 20
Inge Janse
maar we hebben geen geld. But if you manage, we’ll treat you.” En zelfs dát stond niet op papier!’ Toch besloot Roggeveen om vier jaar lang drie medewerkers fulltime op de researchklus te zetten. Hoewel het bedrijf door de kosten hiervan bijna kapseisde, was het resultaat ernaar. ‘Toen we klaar waren, kwam Shell met drie man naar Den Helder. Wij gaven een presentatie, en vervolgens pakte iemand van Shell een vuistdik contract uit een tas. Daarin stond dat wij voor een periode van tien jaar het exclusieve exploitatierecht kregen om Tripod Delta op de kaart te zetten.’
Promotie En nu gaat hij dus promoveren, het magnum opus van zijn carrière, naar de centrale vraag of leiders ongevallen kunnen voorkomen. ‘Ik weet dat de halve wereld zit te wachten op het antwoord op mijn vraag.’ Aan de basis daarvan ligt Roggeveens observatie van een grote tegenstrijdigheid. ‘Als je kijkt naar wat er in de industrie gebeurt aan veiligheid, dan is het duidelijk: de CEO is eindverantwoordelijk. Valt er bijvoorbeeld een dode, dan moet de leider voor de rechter komen als vertegenwoordiger van de BV. Maar diezelfde CEO krijgt helemaal geen veiligheidstrainingen. Op geen enkele manier! Hoe maak je deze tent veilig? Hoe manage je de risico’s? De meeste leiders weten het gewoon niet, en dus laten zij dat, als goede managers, over aan anderen.’ Ondertussen worden operators helemaal knettergek getraind en opgeleid, weet
Roggeveen. ‘Zo’n operator leert daarin dat hij niet op de verkeerde knop moet drukken. Maar ondertussen zit er bovenin iemand die geen idee heeft wat er in die operator omgaat en zegt: “Ik wil dat en dat resultaat hebben en als het daarvoor nodig is om op die knop te drukken, dan doe je dat”.’ Natuurlijk gaat Roggeveen niet blanco de promotie in, want in zijn loopbaan als incidentenonderzoeker hebben hij en zijn (ex-)collega’s van AdviSafe al heel wat analyses van incidenten gemaakt en weten ze inmiddels aardig waarop ze moeten letten. Bundel die informatie en er verschijnen al snel duidelijk zichtbare patronen. Uiterst behoedzaam formulerend concludeert hij: ‘De rode draad, en die is echt heel sterk aanwezig, is dat mensen de risico’s waaraan ze worden blootgesteld onderschatten en hun eigen kunnen overschatten. En dat geldt voor alle lagen in de organisatie.’
Hypothesen Maar ondanks die duidelijke uitspraak kent hij de uitkomst van zijn onderzoek nog niet. ‘Kom over drie jaar maar terug! Ik weet het oprecht niet en ik ga er ook zo blanco mogelijk in.’ Wel heeft hij zo zijn hypothesen. ‘Misschien zouden leiders zich anders moeten opstellen. Maar ja, zij hebben als taak de toko overeind te houden, en dan heb ik het alleen nog maar over de continuïteit van de organisatie en nog niet eens over maximalisatie van winst. Met die focus is het bijzonder moeilijk om daarnaast voldoende aandacht te
Abonnees lezen meer op www.imaintain.info
18-02-14 13:12
VEILIGHEID 21
geven aan het beheersen van risico’s. De gedachte dat zoiets nodig is om je doel te bereiken, is nog niet tot iedereen doorgedrongen.’ Veiligheid is volgens Roggeveen daarom altijd een afweging tussen maximaal haalbare winst en beperking van de kans op incidenten. In geld verdienen met veiligheid, een gangbare gedachte in de sector, gelooft hij dan ook niet. ‘Er zijn legio veiligheidsadviseurs, van die gladde superconsultants, die proberen veiligheid aan bedrijven te verkopen met de boodschap dat veiligheid zichzelf terugverdient. Maar ik heb nog nooit iemand gesproken die dat heeft uitgerekend. Veel verder dan “nachtrust” als eindproduct komen ze niet.’ Bovendien: wat zijn eigenlijk de gevaren die je wilt voorkomen?, vraagt Roggeveen zich af. ‘Ook al wil je het nog zo graag, je krijgt nooit alle risico’s in kaart. Neem mijn eigen onderzoeken naar ernstige incidenten, die zijn incompleet en subjectief. Ik krijg namelijk geen antwoord op de vragen die ik níet stel, en de vragen die ik wél stel, stel ik op basis van wat ik in mijn eigen rugzak heb. Dat is trouwens een lastige realiteit voor mensen die net een klein vermogen hebben neergelegd om mijn kijk op het incident te krijgen.’
Life Saving Rules De promovendus heeft ook veel gekeken naar hoe je operators zo ver krijgt dat ze veilig werken en de regels opvolgen. Wat blijkt: angst is een uitstekende drijfveer om mensen gewenst gedrag te laten vertonen. ‘Autorijden doe je het meest veilig zonder alcohol, en dus is de AA een goede organisatie. Om een organisatie veilig te krijgen, heb je ook een AA nodig: Aandacht en Angst.’ Ter illustratie haalt hij de Life Saving Rules van Shell aan. Het olie- en chemiebedrijf analyseerde hiervoor de afgelopen jaren alle oorzaken van dodelijke ongevallen en vond zo twaalf regels waarmee een groot deel van die doden voorkomen konden worden. Dat de Life Saving Rules werken, blijkt uit de resultaten. Inmiddels zijn er wereldwijd bij Shell per jaar namelijk zeventig procent minder doden te betreuren. ‘Dat is een giga-prestatie! Er is geen enkele andere organisatie die daaraan kan tippen.’ En opvallend genoeg nam ook het aantal incidenten met letsel af. ‘Hoe dat komt? Omdat mensen in de frame of mind gaan zitten van: wij volgen de regels. Ze volgen dan niet alleen die twaalf levensreddende regels, maar er gebeurt ook iets tussen hun oren.’
FOTO: WIM RAAIJEN
Veiligheidskundige Victor Roggeveen: ‘Als je kijkt naar wat er in de industrie gebeurt aan veiligheid, dan is het duidelijk: de CEO is eindverantwoordelijk. Maar diezelfde CEO krijgt helemaal geen veiligheidstrainingen. Op geen enkele manier!’
Bovendien heeft Shell ook in kaart gebracht waarom sommige mensen tóch nog wel eens een Life Saving Rule overtreden. ‘Wat blijkt dan? Ze doen dat niet om het zichzelf makkelijker te maken. Nee, tachtig procent overtreedt de regels met de intentie de baas te helpen. Ze denken dat het goed is voor het bedrijf.’ Maar er is méér mogelijk dan regels alleen, denkt Roggeveen. ‘De volgende stap in veiligheidsmanagement is dat we afgaan van het lineaire model waarin je een holistische werkelijkheid vertaalt naar een tweedimensionaal dingetje, het Zwitserse-kaasmodel. We moeten mensen leren dat de wereld niet tweedimensionaal lineair in elkaar zit, maar eerder lijkt op een complexe Rubiks-kubus. Daar zitten drie lagen in: managers, leidinggevenden en operators. En willen de operators hun kleurtje compleet maken, dan verstieren ze de kleuren van de anderen.’ Hij wil maar zeggen: er is heel veel tijd, kennis en vaardigheid voor nodig om de hele kubus goed in elkaar te zetten. ‘Daarvoor heb je dus heel slimme mensen nodig, of ze moeten willen samenwerken. Ik ga voor het laatste, want ik geloof niet dat de eerste oplossing veel kans maakt.’ ■
02
iMaintain 14
020_21_K_interview.indd 21
18-02-14 13:12
Het iMaintain Platform brengt experts, gebruikers en leveranciers van producten en diensten bijeen om bij te dragen aan transparante informatievoorziening rond onderhoud en assetmanagement. Het platform belicht op een journalistieke en onafhankelijke manier innovaties, behandelt actuele onderwerpen en inspireert. Via het vakblad iMaintain, met de website www.imaintain.info, met vier rondetafelmeetings per jaar, diverse bijeenkomsten en met een jaarcongres bereikt het iMaintain Platform haar doelgroep.
De volgende bedrijven zijn partner van het iMaintain Platform:
Scan de foto en bekijk het filmpje Wanneer u dit icoon bij een afbeelding ziet staan, dan kunt u het bijbehorende filmpje bekijken door met uw smartphone de foto te scannen. Hoe werkt het? 1) Installeer op uw smartphone of tablet de app‘iLinqs’ 2) Start de app op uw smartphone of tablet 3) Scan de foto waarbij het icoon is geplaatst 4) Het bijbehorende filmpje verschijnt op smartphone of tablet
Wilt u meer weten over lidmaatschap of partnering van het iMaintain Platform, kijk dan op www.imaintain.info of neem contact op met Anouk Bouwmeester: Anouk@industrielinqs.nl – 020 3122 797
Het expertpanel van het iMaintain Platform bestaat uit de volgende specialisten:
02_advertentie_IMAplatform.indd 1
Henk Akkermans Hoogleraar dynamiek van toeleveringsnetwerken, Universiteit Tilburg Wetenschappelijk directeur DI-WCM
Geert-Jan van Houtum Professor Reliability, Quality en Maintenance, TU Eindhoven
Leo van Dongen Professor Maintenance Engineering, Universiteit Twente Directeur Fleet Services, NedTrain
Cor van de Linde Directeur innovatieplatform iTanks Maintenance Manager of the Year 2012
Roelf Venhuizen Voorzitter Profion, Bestuurlid Veiligheid Voorop, Voormalig CEO NAM
De partnerstructuur van het iMaintain Platform bestaat uit complementaire marktpartijen. De samenstelling waarborgt de objectiviteit van het platform en zorgt voor een verregaande integratie in de doelgroep.
18-02-14 16:46
UNDER CONSTRUCTION 23
Houthakker hakt palen om: zeshonderd gezinnen zonder stroom Een blijkbaar erg verstrooide houthakker heeft een ware ravage aangericht in het plaatsje Adair in de Amerikaanse staat Oklahoma. De man hakte namelijk een aantal elektriciteitspalen om waardoor zeshonderd gezinnen zonder stroom kwamen te zitten. De palen stonden naar verluidt in een bosrijke omgeving en niet langs een straat of verharde weg. Vandaar wellicht de pijnlijke vergissing van de overijverige houthakker. Net omdat de palen moeilijk bereikbaar zijn, zal het nog even duren alvorens de schade hersteld is. Er is opvang voorzien voor de getroffen gezinnen. Elektriciteitsmaatschappij Ozark Electric trekt zich de zaak erg aan en zet alles in het werk om het probleem zo snel mogelijk op te lossen.
Per ongeluk cement in Londense metro Een drukke metrolijn in het centrum van Londen, de Victoria Line, is weer open - nadat bouwvakkers per ongeluk nat cement in een controlekamer hadden laten stromen. Ze lieten cement door een tunnel stromen voor een nieuw perron, maar blijkbaar zat er ergens een gat of scheur. Daardoor stroomde het de controlekamer binnen. Dat veroorzaakte flink veel vertraging. Metrostellen kwamen stil te staan in de tunnels, toen de seinen uitgingen. Maar inmiddels rijden de treinen weer. En als cement opdroogt, heb je een nog groter probleem. Maar de mensen die de puinhoop moesten opruimen, dachten snel na en haastten zich naar een supermarkt om suiker te kopen. Door suiker over cement te strooien, droogt het minder snel. Daardoor konden ze het cement op tijd uit de ruimte scheppen.
Gemeente Noordenveld bespaart op onderhoud kunstwerken De gemeente Noordenveld zoekt naar mogelijkheden om te besparen op onderhoud van gemeentelijke kunstwerken. Daarvoor is bureau Kunstwacht in de arm genomen. Besloten is het onderhoud van kunstwerken die bij scholen staan te laten onderhouden door de scholen zelf. Verder wordt geprobeerd kunstwerken bij bedrijven en zorginstellingen te laten adopteren. Medewerkers van Openbare Werken gaan van de Kunstwacht leren hoe ze zelf verzets- en bevrijdingsmonumenten tiptop kunnen houden. Mogelijk dat de gemeente een deel van het kunstbezit van de hand doet.
Zijn u curieuze berichten opgevallen in het nieuws voor onze under construction-rubriek? Stuur deze dan naar redactie@industrielinqs.nl 02
iMaintain 14
023_F_under_construction.indd 23
18-02-14 13:11
24 WHAT’S NEXT
In 2014 laten de meeste sectoren een bescheiden groei zien. Sectoren als de groothandel, industrie en transport groeien door de aantrekkende export. De oplopende werkloosheid en lage koopbereidheid bij consumenten zorgt ervoor dat het volume in de detailhandel in 2014 nog krimpt. Het onderwijs groeit door extra investeringen. Dit staat in het kwartaalbericht sectoren van het ING Economisch Bureau.
Lichte groei in meeste sectoren INduSTrIE TrEkT dE kAr De industriĂŤle productie is in het vierde kwartaal van 2013 duidelijk aangetrokken. De verplichtstelling van de Euro-VI-motor voor vrachtwagens heeft voor een tijdelijke impuls gezorgd binnen de transportmiddelenindustrie. De machinebouw liet flinke groeicijfers zien door een aantrekkende vraag uit het buitenland. In Nederland was er ook sprake van licht aantrekkende investeringen, mogelijk door de tijdelijke fiscale stimulering waarbij ondernemers tot eind 2013 de helft van nieuwe bedrijfsinvesteringen konden afschrijven en van de belasting konden aftrekken. De hoge vertrouwenscijfers (NEVI-index), behorende tot de hoogste binnen Europa, geven ook voor 2014 goede moed voor de Nederlandse industrie. In de transport zit vooral het internationale vervoer weer in de lift. Zo is de goederenoverslag op Schiphol eind 2013 in een versnelling gekomen. Door de zwakke binnenlandse vraag zal het wegtransport in 2014 nog nauwelijks verbeteren. De stabiel groeiende agrarische sector krijgt in 2014 met lagere afzetprijzen te maken doordat bij meerdere deelsectoren de vraag in de afzetgebieden minder hard groeit en het productieaanbod wereldwijd is gestegen.
Nog gEEN HErSTEL IN zAkELIjkE dIENSTvErLENINg De zakelijke dienstverlening is hoofdzakelijk binnenlands georienteerd en profiteert alleen met vertraging van het exportgeleide herstel. De lichte groei in de uitzendbranche van de laatste maanden van 2013 zet verder door in 2014. Van een sterke toename is door het uitblijven van herstel op de arbeidsmarkt echter geen sprake. In de bouw daalt de productie al enkele kwartalen niet meer. Het zijn vooral de transformatie, renovatie en verduurzaming van bestaande gebouwen die zorgen voor een bodem van het bouwvolume. Nieuwbouw staat wel nog steeds onder druk. Een aantrekkende woningmarkt kan de nieuwbouw op termijn een impuls geven.
In 2014 laten de meeste sectoren een bescheiden groei zien, dat zegt het ING Economisch Bureau. De vertrouwenscijfers, behorende tot de hoogste binnen Europa, geven goede moed voor de Nederlandse industrie.
oNdErWIjS groEIT, pubLIEkE SEcTor krIMpT Overheden hebben de inkoop van producten en diensten sterk teruggeschroefd en ook het eigen personeelsbestand sinds 2010 met ruim 6 procent laten krimpen. Het is voor het eerst in 45 jaar dat de krimp van de overheid langer dan een jaar aanhoudt. De overheid steekt wel structureel meer geld in het onderwijs. Daarmee komt zij tegemoet aan de groeiende uitdagingen waar scholen voor staan, onder meer vanwege ontgroening, vergrijzing en hogere eisen vanuit overheid en ouders. De zorg verandert snel: opsplitsing van de AWBZ, een grotere rol voor gemeenten en de eerstelijnszorg en zowel spreiding als concentratie van verschillende soorten ziekenhuiszorg. Door de focus op kostenbeheersing ontwikkelt de zorg zich in 2014 van een groeinaar een krimpmarkt.
02 14 iMaintain
024_25_26_@7_R_whatsNEXT.indd 24
18-02-14 13:11
WHAT’S NEXT 25
prÜfTEcHNIk ALS EErSTE ISo cAT Iv gEcErTIfIcEErd voor TrILLINgSANALySETEcHNIEk Als eerste dienstverlenend bedrijf in de Benelux behaalde een medewerker van PRÜFTECHNIK Machinery Service het ISO 18436-2 Categorie IV-certificaat. Trillingsanalyse, machinediagnose en conditiebewaking als methodes om toestandsafhankelijk onderhoud te organiseren zijn al jarenlang ingeburgerd. Maar bedrijven die dienstverleners, consultants en trainers inschakelen vinden het vaak moeilijk om te evalueren of de technicus over voldoende praktische en theoretische vakbekwaamheid beschikt om analyses op niveau uit te voeren. Iedereen kan immers een FFT-datacollector kopen en z’n diensten aanbieden. Om dit te verhelpen werd door ISO initieel in 2003 een richtlijn opgesteld die nauwkeurig omschrijft aan welke voorwaarden en aan welke theoretische maar ook praktische eisen meettechnici moeten voldoen om conditiebewaking en trillingsanalyse uit te voeren. Deze richtlijn bestaat uit vier niveaus (Categorie 1 tot en met 4). Door een officieel examen af te leggen bij een erkend opleidingsinstituut kan het bedrijf aantonen dat haar medewerkers voldoen aan de gestelde eisen. Steeds vaker specificeren bedrijven daarom het minimumniveau waaraan een meettechnicus moet voldoen om een bepaald type opdracht uit te voeren. Door het behalen van het ISO 18436-2 Categorie IV-certificaat kan PRÜFTECHNIK voortaan het volledige spectrum aan specialismen aanbieden in het kader van een programma voor conditiebewaking en machinediagnose. Categorie IV handelt onder andere over geavanceerde analysemethodes zoals modaalanalyse, ODS, rotordynamica, balanceertechnieken voor flexibele rotoren en vibratiecontrolesystemen.
SIEMENS SLuIT LANgjArIg rAAMcoNTrAcT MET prorAIL De divisie Smart Grid van Siemens Nederland heeft een raamcontract afgesloten met ProRail voor de levering van gelijkstroomverdeelinrichtingen voor het Nederlandse spoorwegennetwerk. Het contract houdt in dat Siemens voor een periode van zeven jaar alle leveringen en voor 37 jaar ondersteuning van het onderhoud voor zijn rekening neemt, bij zowel nieuwbouw als renovatieprojecten. Een gelijkstroomverdeelinrichting zorgt ervoor dat treinen via de bovenleiding van stroom worden voorzien. Daarnaast beveiligt het - elektrotechnisch gezien - ook het baanvak, door in geval van een storing of een calamiteit de stroom en spanning snel af te schakelen. ‘Wij zijn bijzonder blij met dit langjarig contract met ProRail’, aldus Erik van der Heijden, hoofd van de divisie Smart Grid. ‘Siemens is al lange tijd een belangrijke partner voor ProRail in meerdere segmenten: elektrificering, signalering en beveiliging van het spoor. We zijn verheugd dat we met deze overeenkomst onze samenwerking verder uitbouwen.’
Siemens gaat gelijkstroomverdeelinrichtingen leveren aan ProRail. Ook gaat het 37 jaar lang het onderhoud ondersteunen.
buSSEMAkEr bLIj MET groEIENdE INSTrooM bIj TEcHNIEk
Minister Jet Bussemaker: ‘Werkgevers moeten zich blijven inspannen om technici voor het vak te behouden als ze eenmaal zijn afgestudeerd.’
Minister Jet Bussemaker is blij dat jongeren weer vaker voor technische opleidingen kiezen. Wel moeten werkgevers zich inspannen om deze technici voor het vak te behouden als ze eenmaal zijn afgestudeerd. Vorig studiejaar was al een lichte stijging van de instroom aan technische opleidingen te zien, memoreert Bussemaker in een brief aan de Tweede Kamer. Dit jaar is de toename groter: twaalf procent aan de universiteiten en zeven procent aan hogescholen. Wel lijkt de minister zich enige zorgen te maken over technici die hun vak de rug toekeren. Maar liefst 39 procent van de technisch afgestudeerden vindt een niet-technische baan in een niet-technische sector. Het is een uitdaging om afgestudeerde technici voor de techniek te behouden, stelt Bussemaker, in de eerste plaats voor werkgevers. In haar brief heeft ze ‘begrip’ voor de studentenstop aan sommige technische opleidingen. Die lijkt misschien op gespannen voet te staan met de roep om meer technici, maar het toelaten van te veel studenten kan ook de onderwijskwaliteit in gevaar brengen. Er moeten immers wel genoeg docenten, collegezalen en laboratoriumplaatsen zijn.
02
iMaintain 14
024_25_26_@7_R_whatsNEXT.indd 25
18-02-14 13:11
26 WHAT’S NEXT
MrI-ScANNEr TooNT kookgEdrAg vAN WATEr IN bEToN Hoe ontstaat schade aan beton bij brand? Hoe verloopt betonrot precies? En hoe maken we een verliesvrije ‘warmtebatterij’ waardoor geen gas of elektriciteit meer nodig is om je huis te verwarmen? Dit soort vragen staat centraal bij het Darcylab van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) dat donderdag 6 februari officieel geopend is. Om antwoord te krijgen, kijken de onderzoekers met geavanceerde ziekenhuisapparatuur hoe water en de erin opgeloste zouten zich verplaatsen in poreuze materialen. Niet lang geleden brachten dagelijks nog tientallen patiënten kostbare minuutjes door in de MRI-scanner die nu in het Darcylab staat. Nu stoppen TU/e-onderzoekers er bouwmaterialen in, die ze voor onderzoek naar brandgedrag opstoken tot soms wel 600 graden Celsius. Ze bekijken daarbij het kookgedrag van water in bouwmaterialen. ‘Wij zijn de enigen ter wereld die dit doen’, vertelt onderzoeker dr. ir. Leo Pel van de TU/e-faculteit Technische Natuurkunde. ‘In een apparaat dat intern gekoeld is tot -72 graden Celsius.’ Behalve een MRI-scanner heeft het Darcylab onder meer een NMR-scanner en een CT-scanner. Pel: ‘Op een MRI-scan kunnen we de verplaatsing van vocht en ionen (de in het water opgeloste zouten, red.) zien. Met de CT-scanner zien we de dichtheid van het materiaal, en daarmee dus of er schade is. Door die combinatie kun je de relatie zien tussen vocht, zout en schade. Zo kunnen we bijvoorbeeld chlorides meten in beton. Dat is normaal bijna niet te meten. Chloride meten is belangrijk, want als het bij wapeningsstaal komt, ontstaat roest en dus betonrot. Hier kunnen we zien hoe dat precies verloopt.’ De hoofdfocus van het Darcylab zal echter verschuiven naar de ontwikkeling van betere materialen voor energieopslag. Er zijn tal van manieren om duurzaam energie op te wekken, maar het schort nog aan goede opslagmiddelen zodat de energie op elk moment beschikbaar is. Wat onderzoeker Pel betreft, is de ontwikkeling van een verliesvrije warmtebatterij op basis van zouthydratatie het ultieme doel. Een eerste promovendus werkt daar nu aan en er komen er naar verwachting binnenkort tien bij.
SKF opent in 2016 zijn Global Technical Center Europe in Nieuwegein. Hiermee creëert het de komende jaren meer dan honderd nieuwe arbeidsplaatsen.
Skf opENT r&d-cENTruM IN NIEuWEgEIN SKF, een Zweedse multinational in lagers en smeersystemen, creëert de komende jaren meer dan honderd nieuwe arbeidsplaatsen in Nederland. Het bedrijf opent in 2016 zijn Global Technical Center Europe in Nieuwegein. Het van oorsprong Zweedse bedrijf kiest voor Nederland als vestigingsplaats voor het Europese onderzoeks- en kenniscentrum vanwege de goede logistieke en technologische infrastructuur, een aantrekkelijke arbeidsmarkt met flexibele, hoog opgeleide, meertalige professionals en een innovatief zakelijk klimaat. Als ‘The knowledge engineering company’ ontwikkelt SKF momenteel vier van dit soort centra in de wereld (China, India, Zweden en Nederland). Het doel is om de innovatieve krachten binnen het bedrijf te bundelen. Hannie Kroes, company director SKF: ‘We zijn verheugd over de uitbreiding van onze vestiging in Nederland. Doorslaggevend voor die keuze is geweest dat we de Product Development onder één dak kunnen brengen met het Engineering & Research Center, dat hier al gevestigd is. Daarnaast is het gunstige businessklimaat in Nederland voor een R&D-centrum een belangrijke reden geweest.’ NFIA (Netherlands Foreign Investment Agency) hielp SKF om het hoofdkantoor in Zweden van de juiste informatie te voorzien voor de uitbreiding van de internationale activiteiten.
gkN STArT SErvIcEWErkpLAATS IN WAALHAvEN zuId
In het Darcylab van de Technische Universiteit Eindhoven wordt een MRIscanner uit het ziekenhuis ingezet om te onderzoeken hoe water en de erin opgeloste zouten zich verplaatsen in poreuze materialen. Onderzoekers komen zo meer te weten over de relatie tussen vocht, zout en schade aan bijvoorbeeld beton.
GKN Service Benelux heeft een nieuwe servicewerkplaats geopend in de Rotterdamse haven. Men heeft gekozen voor het centraal gelegen bedrijventerrein Waalhaven Zuid, aan de Smirnoffweg, om de dienstverlening zo snel mogelijk te maken. Het bedrijf verkoopt, fabriceert, reviseert en onderhoudt cardan- en homokinetische assen voor bedrijfsauto’s, scheepvaart en industriële toepassingen. Tevens fabriceert het Stromag hoogelastische koppelingen, industriële remmen en eindschakelaars. GKN Service Benelux met vestigingen in Halfweg, Brussel, Sint Truiden en nu Rotterdam, is onderdeel van GKN Global Services en heeft negentig werknemers. Het bedrijf is wereldmarktleider in de automotive, off-highway- en luchtvaartindustrie. GKN heeft wereldwijd 50.000 medewerkers met vestigingen in meer dan dertig landen.
02 14 iMaintain
024_25_26_@7_R_whatsNEXT.indd 26
18-02-14 13:11
WHAT’S NEXT 27
VijfTiEN rEgio’S VrAgEN EuropA oM NiEuW iNduSTriEbElEid Vijftien Europese industrieregio’s, waaronder Zuid-Nederland, vragen aan de Europese Raad van regeringsleiders om serieus werk te maken van een nieuw Europees industriebeleid. Deze regio’s, die zichzelf beschouwen als koplopers in Europa en zich nu samen presenteren onder de noemer ‘Vanguard’, pleiten ervoor maximaal in te zetten op de sterke, innovatieve industriële sectoren. Europa is sterk in innovatie, alleen de stap tussen ontwikkeling en productie is nog vaak een te grote horde. De regio’s willen op dat vlak het voorbeeld geven en zo bijdragen aan groei en werkgelegenheid.
oNdErTEkENiNg
samenwerken, maar ook met onderwijs- en onderzoeksinstellingen om innovatie te bevorderen. Regionale overheden kunnen interregionale samenwerking op verschillende manieren stimuleren.
SAMENWErkiNg De Zuid-Nederlandse samenwerking staat in deze opvatting zeker niet alleen. Initiatiefnemer Vlaanderen is een partner waarmee al wordt samengewerkt, net als met bijvoorbeeld de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen. Men werkt onder meer samen op het gebied van de vergroening van de chemie en de ontwikkeling van nieuwe zonneceltechnologie.
Op donderdag 30 januari 2014 is op de residentie van minister-president Kris Peeters van Vlaanderen in Brussel een volgende stap gezet in dit initiatief van de regio’s. Op uitnodiging van Peeters hebben vijftien regio’s in Brussel een brief ondertekenend die gericht is aan Herman van Rompuy, voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders. Namens Zuid-Nederland nemen gouverneur Bovens (provincie Limburg), Commissaris van de Koning Van de Donk (provincie NoordBrabant) en gedeputeerde De Reu (provincie Zeeland) deel aan de bijeenkomst.
EuropESE rEgio’S Het initiatief van de Europese regio’s probeert daarnaast een stimulans te zijn voor grensoverschrijdende samenwerking. Om effectief te kunnen concurreren zullen bedrijven moeten uitblinken op wereldschaal. Zij moeten steeds meer met elkaar
Vijftien Europese industrieregio’s, waaronder Zuid-Nederland, vragen aan de Europese Raad van regeringsleiders om serieus werk te maken van een nieuw Europees industriebeleid.
TEcHNici MoETEN iN bEWEgiNg blijVEN oM ArbEidSMArkT TE VErduurzAMEN Net als in de voorgaande drie kwartalen van 2013 lag de vraag naar technici in het vierde kwartaal ruim 20 procent hoger ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2012. De maandelijkse vraag lag over heel 2013 gemiddeld 20,8 procent hoger dan het voorgaande jaar en was relatief constant. Naar verwachting blijft de vraag naar technici in 2014 stabiel hoog. De lage bereidheid van technici om te veranderen van baan is echter bijzonder zorgelijk. Dit blijkt uit de analyse ‘Trends en ontwikkelingen op de technische arbeidsmarkt 2013’ van Yacht.
De lage bereidheid van technici om te veranderen van baan is bijzonder zorgelijk. Dat staat in een analyse van Yacht. ‘Als je te lang op één spoor blijft binnen de techniek, loop je meer dan ooit te voren het risico versneld achter te raken.’
De vraag naar hoogopgeleide technici is onveranderd hoog. Zo was er in 2013 maandelijks een gemiddeld aanbod van ruim 3.700 vacatures voor hoger opgeleide technici; in 2012 waren dit er gemiddeld 3.100 per maand. Ondanks dit grote aanbod is slechts 5 procent van de hoogopgeleide technici actief op zoek naar een nieuwe baan. Stijn Berden, onderzoeker bij Yacht: ‘Beperkte mobiliteit is op lange termijn funest voor organisaties, maar staat vooral een degelijke technische carrière in de weg. Met zo’n groot aanbod aan vacatures en de beperkte groep technici die actief op zoek is naar een nieuwe uitdaging, is het voor werkgevers noodzakelijk in te spelen op de behoeftes van technici om hen in beweging te krijgen. Maar ook voor technici zelf is het nodig in beweging te blijven om carrièremogelijkheden te blijven houden.’ De wereld van techniek verandert in een steeds hoger tempo; dat betekent ook dat technici steeds frequenter op zoek moeten naar nieuwe technologieën en oplossingen. ‘Als je te lang op één spoor blijft binnen de techniek, loop je meer dan ooit te voren het risico versneld achter te raken’, aldus Berden. Uit het onderzoek blijkt dat salaris een bovengemiddelde pullfactor is voor deze groep, maar ook flexibele werktijden en pensioen zijn belangrijke voorwaarden en scoren bovengemiddeld hoog.
02
iMaintain 14
024_25_26_@7_R_whatsNEXT.indd 27
19-02-14 09:13
Onafgebroken productie. Met de testo 885 warmtebeeldcamera identificeert u thermische afwijkingen zeer precies en effectief.
14TES14
• SuperResolution infraroodbeelden met 640 x 480 pixels (320 x 240 pixel detector) • Flexibel gebruik dankzij het ergonomisch roterend handvat en het draaibaar display • SiteRecognition technologie: Meetlocatie herkenning met automatische foto management
www.testo.nl/885
iMaintain.info
geeft nog meer waarde voor uw geld Meer nieuws dan ooit • • • • • • • •
Actuele berichtgeving over de gehele onderhoudssector Alle productinnovaties overzichtelijk bij elkaar Volledig evenementenoverzicht Online catalogi met producten en diensten Multimediale bedrijfspresentaties Tweewekelijkse Nieuwsbrief Live twitter updates LinkedIn interacted
iMaintain-abonnees krijgen meer • De nieuwste iMaintain staat een week voor verschijnen online • Abonnees krijgen toegang tot alle eerder verschenen artikelen • Volg de status van nieuwe projecten en uitbreidingen in de projectendatabase • Ga naar www.imaintain.info en kies abonneren
imaintain.info
Ga direct naar imaintain.info en blijf iedereen voor _adv_www_iMaintain-A5.indd 43 028_testo_abo.indd 1
13-02-14 15:02 16:54 17-02-14
Maint
NL
Het magazine van de NVDO
Shell Pernis neemt Safety Centrum in gebruik | Greenlease Dashboard gelanceerd | Honden sporen lekken in elektriciteitskabels razendsnel op 029_MA_NVDO_cover.indd 29
18-02-14 13:11
Discover the hidden treasure in Maintenance
In iedere onderhoudsorganisatie zit waarde verborgen. Ieder bedrijf heeft de potentie om verder te verbeteren, dit kan door op bepaalde kosten te bezuinigen of door slim onderhoud te plegen zodat de beschikbaarheid omhoog gaat. De vraag is alleen waar je als onderhoudsmanager deze verborgen waardes vindt en waar je moet starten. Het antwoord op deze vraag vindt u bij Mainnovation. Met Value Driven Maintenance速 en de bijbehorende tools zoals het VDM Control Panel, helpen wij u om de verborgen schat in uw organisatie te vinden. Wilt u de schat in uw onderhoudsorganisatie ontdekken? Ga naar www.mainnovation.com
CONTROLLING MAINTENANCE, CREATING VALUE.
MAINNOVATION_Adv A4_NL-iMaintain rest.indd 1 030_mainovation.indd 1
07-01-13 15:02 16:25 17-02-14
Van de voorzitter Een duurzame onderhoudsplanning is geen duurzaam onderhoud! Met een meerjarenonderhoudsplan lijkt een zeer bruikbaar instrument voor verduurzaming van gebouwen binnen handbereik. In plaats van geruisloos de onderhoudsplanning te volgen, wordt in een duurzame aanpak per gebouwelement of gebouwgebonden installatie een bredere, duurzamere afweging gemaakt. Bij de vervanging van kozijnen bijvoorbeeld, wordt in dit geval ook aan beter isolerend glas of aan ventilatievoorzieningen gedacht, of worden bij de vervanging van een cv-installatie meer duurzame en/ of energie-efficiëntere systemen voor warmteopwekking overwogen. Een duurzame afweging kan echter ook leiden tot het eerder vervangen van gebouwelementen of aanvullend aanbrengen van kwaliteitsverhogende voorzieningen. Het kritisch kijken naar de gebouw- en huisvestingskosten pakt inmiddels positief uit voor de duurzaamheid van tal van nieuw gebouwde of verbouwde gebouwen. In de onderwijssector bijvoorbeeld, waar de volledige verantwoordelijkheid voor de huisvesting bij de onderwijsinstellingen komt te liggen. Of in de zorgsector, waar gebouwen moeten kunnen inspelen op een steeds veranderende zorgvraag. En ook in de commerciële vastgoedsector worden gebouwen duurzamer ontwikkeld. Duurzaamheid biedt goede mogelijkheden voor ontwikkelaars en beleggers om zich te onderscheiden. Een goede meerjarenonderhoudsplanning helpt daar significant bij!
Voor alle duidelijkheid, ik praat u in deze column dus niet bij over duurzaam onderhoud, maar over een duurzame onderhoudsplanning! De rol van de gebouweigenaar en onderhoudsprofessional bij een duurzaam meerjarenonderhoudsplan is een veel actievere dan bij een traditioneel plan en vergt een aantal aanpassingen. Zo dienen ook op directieniveau concrete duurzaamheidambities geformuleerd te worden. De beheerder of onderhoudsprofessional wordt verantwoordelijk gesteld voor het bereiken en bewaken van de gestelde doelstellingen. In te schakelen adviseurs dienen expertise te hebben op het gebied van beheer en onderhoud én duurzaamheid, met name ten aanzien van energiezuinigheid en binnenmilieu. Concluderend kan ik zeggen dat duurzaam onderhoud dus feitelijk niet bestaat. Bij de planning en uitvoering van meerjarig onderhoud liggen wél volop mogelijkheden om de duurzaamheid van het gebouw te verbeteren. Maar dat is echt iets anders hoor. Daarom stel ik voor de term duurzaam onderhoud te vervangen door slim onderhoud, waardoor alternatieve technieken en producten in beeld komen die anders wellicht buiten beschouwing zouden blijven.
Voor alle duidelijkheid, ik praat u in deze column dus niet bij over duurzaam onderhoud, maar over een duurzame onderhoudsplanning!
Bas P. Kimpel Voorzitter
MaintNL 02 – 2014 31
031_MB_NVDO_Voorzitter.indd 31
18-02-14 13:10
Maintenance Manager of the Year
Op bezoek bij de MMY’s van 2014 Na afloop van het congres iMaintain op 20 maart in De Kuip wordt bekend wie zich komend jaar Maintenance Manager of the Year mag noemen. De drie genomineerden - Henk van Zuijlen, Ton Merkx en Johan Wolt - doen er alles aan om zichzelf in de kijker te spelen. MaintNL ging op bezoek en vroeg ze waarom juist zij het verdienen om MMY2014 te worden. De antwoorden legden we vast in woord en beeld. Wim Raaijen DELEN VAN KENNIS MAAKT STERKER
20 MAART 2014 • DE KUIP • ROTTERDAM
HÉT JAARCONGRES VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING VOOR DOELMATIG ONDERHOUD EN HET VAKBLAD IMAINTAIN
Winst door multidisciplinaire samenwerking
Koplopers uit de industrie hebben geen last meer van het ‘not invented here virus’ maar gaan juist op zoek naar de beste partij om mee samen te werken, zowel binnen als buiten de bedrijfsmuren. iMaintain 2014, het jaarcongres van het iMaintain Platform en de NVDO, staat in het teken van Winst door Multidisciplinaire samenwerking. Meer weten of inschrijven voor het congres? Kijk op www.imaintain.info/winst
HENK VAN ZUIJLEN Maintenance Manager bij HJ Heinz in Elst
Wie? Nadat Henk van Zuijlen in 2008 bij HJ Heinz in dienst kwam, heeft hij de technische organisatie stevig aangepakt. Inmiddels is tachtig procent van het onderhoud gepland tegen veertig procent in 2008. De rust en stabiliteit die dat geeft, is onder andere nodig om aan de eisen van een moderne en complexe fabriek te voldoen. Als er
FOTO’S: WIM RAAIJEN
Waar? In het Gelderse Elst staat een fabriek van HJ Heinz waar per dag een miljoen flessen tomatenketchup van de band rolt. Maar daarnaast produceert de fabriek ook sandwichspread en verschillende sauzen. Het grootste deel van de ketchup gaat naar het buitenland, met name het Verenigd Koninkrijk. Nederland is niet een echt ketchupland. Wij eten onze frieten liever met mayonaise. Opmerkelijk is verder dat klanten in Oost-Europa hun ketchup nog steeds in glas willen hebben, terwijl wij hier al lang onze ketchupfles uit kunnen knijpen. maar iets misgaat in de keten, dan kan de markt niet op tijd worden beleverd. Het afbreukrisicio is dus groot. De technische organisatie moet ervoor zorgen dat de schappen in de supermarkten niet leeg komen te staan. En dat de ketchupfles niet op onze eettafel ontbreekt. Oh ja, sinds Henk bij Heinz werkt, eet hij zelf ook meer ketchup. En er komt uiteraard geen ander merk bij hem in huis.
32 MaintNL 02 – 2014
032_33_ME_NVDO-artikel.indd 32
18-02-14 13:08
TON MERKX Manager Technische Zaken bij Walibi Flevo Waar? Vlak bij Biddinghuizen ligt het attractiepark Walibi Flevo. Misschien wel de meest indrukwekkende attractie is de Goliath, een enorme achtbaan. Het park heeft de laatste decennia verschillende eigenaren gekend en facelifts ondergaan. Zien hoe een koe wordt gemolken zoals vroeger in de Flevohof, is er niet meer bij. Het gaat nu allemaal om spanning, snelheid en adrenaline. Anders dan in bijvoorbeeld een industriële omgeving, is de belevenis de kick die de bezoeker ervaart in de machine zélf het product! Wie? Ton Merkx zorgt met zijn team van veertig vaste medewerkers voor het technisch beheer in het park. Onderhoud is wat Merkx betreft een doorlopend verbeterproces, waarbij ook analyses over het lopende onderhoud steeds weer nieuwe input vormen voor verbetering en procesbeheersing. Het groot onderhoud heeft plaats in de winter als het
park stil ligt. In de zomer is het team van Ton vooral bezig met herstelwerkzaamheden, met name in de ochtenden, voordat het park opengaat. Belangrijk is dat de attracties niet alleen veilig zijn, maar er ook veilig uitzien. De bezoeker moet zich veilig voelen. Dus alles moet er spik en span bij liggen. Of hij zelf wel eens in de Goliath te vinden is? Niet zo vaak eigenlijk, misschien een keertje of tien per jaar.
JOHAN WOLT Maintenance Manager bij AkzoNobel in Delfzijl Waar? In 2006 stelde AkzoNobel een nieuwe Mono Chloor Azijnzuur (MCA) plant in Delfzijl in bedrijf. De productie-installatie is ontworpen als een enkele productie en valt in Nederland onder de BRZO-wetgeving, wat inhoudt dat er bijzondere eisen aan de kwaliteit van onderhoud en organisatie worden gesteld. MCA wordt ondermeer gebruikt in zepen en shampoos maar ook als stabilisator voor pvc. Basis voor MCA is zout dat in Zuidwending uit ondergrondse zoutlagen wordt gewonnen. Het is overigens zeer corrosief en ook toxisch. Inademen, inslikken of contact met de huid kan brandwonden veroorzaken. Vergiftiging is zelfs mogelijk. Met een enorm streng veiligheidsregime moet dat worden voorkomen. Wie? Johan Wolt levert een enorme bijdrage aan de kwaliteit van de productie, aan de hand van doelstellingen, zoals het borgen van de installatie-integriteit, het borgen van hoge betrouwbaarheid en beschikbaarheid en het doelma-
tig en optimaal besteden van geld voor het in stand houden van de installatie op langere termijn. Het spreekt volgens hem voor zich dat het onderhoud plug & play dient te worden uitgevoerd en storingen binnen 48 uur opgelost moeten zijn. Het mag duidelijk zijn dat Johan Wolt in zijn vrije tijd nauwelijks met zijn product te maken krijgt. En wat MCA precies doet in make-up en shampoos? Hij weet het niet, of mag het misschien wel niet weten.
ILINQS APP Wanneer u dit icoon bij een afbeelding ziet staan, dan kunt u het bijbehorende filmpje bekijken door met uw smartphone de foto te scannen.
Hoe • • • •
werkt het? Installeer op uw smartphone of tablet de app ‘iLinqs’. Start de app op uw smartphone of tablet. Scan de foto waarbij het icoon is geplaatst. Het bijbehorende filmpje verschijnt op smartphone of tablet.
MaintNL 02 – 2014
032_33_ME_NVDO-artikel.indd 33
33
18-02-14 13:08
Asset management
Nieuw gas vraagt om nieuwe assets De aardgasproductie van het Groningenveld is aan banden gelegd. Gelukkig heeft de gebruiker steeds meer alternatieven voorhanden. Maar de productie, het transport en het gebruik van liquid natural gas (LNG), schaliegas en biogas vragen wel om andere assets en bijbehorend asset management. David van Baarle Aardgas is onlosmakelijk verbonden met Nederland. Niet dat wij nu de grootste gasvoorraad van de wereld hebben, maar we waren wel de eersten die aardgas commercieel exploiteerden. Het Groningengas is tot op heden de maatstaf voor laagcalorisch gas en Nederland heeft nog steeds ambities om gasrotonde van Europa te worden. Toch is de verworven positie niet zo heel stabiel meer. Het Groningenveld is op zijn retour en de winning van het gas leidde tot dermate hevige aardbevingen dat er inmiddels een productieplafond is gesteld. Tijd voor nieuw gas dus. Nu is nieuw gas misschien niet zo’n heel goed woord, in de meeste gevallen gaat het toch om methaan. Maar het nieuwe gas komt uit andere bronnen, wordt anders gewonnen of wordt in een andere vorm getransporteerd. Met dat nieuwe gas zijn ook nieuwe assets nodig. En om die goed te beheren is kennis nodig over de eigenschappen van LNG, LBM, schaliegas of groen gas. Gelukkig is die kennis ook overvloedig aanwezig in Nederland.
LNG Om maar gelijk met de grootste bron te beginnen: liquid natural gas (LNG) heeft de gaswereld een stukje kleiner gemaakt. Tot voor kort werd aardgas voornamelijk via pijpleidingen getransporteerd. Daardoor was het gasaanbod in Nederland beperkt tot landen die aan Europa grensden. Door gas diep te koelen (-161,5 graden Celsius) en onder hoge druk te brengen wordt het echter vloeibaar en neemt het volume met een factor zeshonderd af. Met dat kleinere
volume is het aantrekkelijk om LNG per schip te vervoeren en daarmee kan het gas in principe overal ter wereld terechtkomen. Ook in Nederland is de infrastructuur inmiddels aanwezig om de enorme LNGschepen te kunnen lossen en het gas de pijpleiding in te krijgen. De Gate Terminal in Rotterdam is speciaal gebouwd door Gasunie en Vopak om het koude gas op te slaan. Transport en opslag van LNG vraagt wel om specialistische kennis, al was het maar omdat de lage temperatuur en hoge druk hun weerslag hebben op pijpleidingen, koppelstukken, maar ook de opslagtanks zelf. De Gate Terminal ziet er van buiten uit als een betonnen vat, maar is van binnen bekleed met laaggelegeerd nikkelstaal. De eigenaren van de terminal verwachtten overigens bij de ingebruikname dat de tanks de komende 25 jaar ongeopend in bedrijf kunnen blijven. Veel van het hoogcalorische gas wordt eerst weer op temperatuur gebracht om vervolgens in het aardgasnet te worden ingevoed. Maar inmiddels is ook de transportsector geïnteresseerd in LNG als een schoon alternatief voor diesel. Om de distributie naar kleinere gebruikers te vereenvoudigen, bouwden Gasunie en Vopak de Break Bulk Terminal. Inmiddels zijn ook partijen als GDF Suez bezig met LNGstations waar binnenvaartschepen of vrachtwagens kunnen tanken. Ook hier geldt weer dat de cryogene omstandigheden om hoogwaardige materialen vragen, maar ook om nieuwe kennis. De wet- en regelgeving loopt nog achter wat betreft
veiligheidsvoorschriften bij extreme koude, waar bevriezing een groot gevaar oplevert. Tegelijkertijd zorgt diezelfde wetgever voor een vliegende start voor LNG. De emissienormen voor fijnstof en roet worden steeds strenger waardoor schepen bepaalde routes niet meer zouden mogen varen en vrachtwagens de binnensteden niet meer inkomen. LNG is een zeer schone brandstof die de normen op zijn sloffen haalt.
Schaliegas De tweede grote nieuwe gasbron, al is de potentie misschien nog veel groter dan die van LNG, is schaliegas. Waar ‘normaal’ gas is ingesloten in poreus gesteente, zit schaliegas in een veel minder doorlatende schalie(klei)laag. In de Verenigde Staten is de afgelopen jaren zoveel schaliegas gevonden dat men daar nagenoeg zelfvoorzienend is geworden en de energieprijs is gekelderd.
Het Groningenveld is op zijn retour en de winning van het gas leidde tot dermate hevige aardbevingen dat er inmiddels een productieplafond is gesteld. Tijd voor nieuw gas dus. Men schat zelfs in dat de VS straks exporteur wordt van aardgas. Tegelijkertijd heeft de manier van winnen in de VS wel voor de nodige ophef gezorgd. Om het gas te winnen, moet de grond worden opengebroken, ook wel fraccen genoemd. Dat fraccen gebeurt overigens al zestig jaar, maar in de VS deed men dit soms niet erg zorgvuldig. Om het gas
34 MaintNL 02 – 2014
034_35_37_MK__NVDO-artikel.indd 34
18-02-14 13:16
FOTO: SPH
Liquid natural gas (LNG) heeft de gaswereld een stukje kleiner gemaakt. Het volume ervan is kleiner dan dat van aardgas. Dat maakt het aantrekkelijk om LNG per schip te vervoeren en daarmee kan het gas in principe overal ter wereld terechtkomen.
te laten stromen wordt namelijk een mengsel van water, zand of glaskorreltjes en chemicaliën in de grond gespoten. De chemicaliën moeten voorkomen dat de scheuren dichtslibben door bacteriegroei. De Amerikanen vingen het proceswater in grote, open bassins op, waardoor chemicaliën en methaan die in het water zaten de grond en de lucht in gingen. Mede door deze verhalen stond de lokale bevolking dan ook niet te juichen toen in Boxtel schaliegas werd gevonden. Toch wilde EZ graag weten wat de potentie was van het veld en dus liet minister Kamp van Economische Zaken de experts onderzoek doen naar de risico’s van schaliegaswinning. Een van die partijen was Witteveen en Bos. Siefko Slob legt kort de bevindingen uit. ‘Laat ik beginnen te zeggen dat met alle industriële activiteit risico’s gepaard gaan, dus geheel zonder risico is schaliegaswinning niet. Maar schaliegas is zeker niet risicovoller dan de traditionele gaswinning. De kans op een blowout, waarbij er ineens heel veel gas in een put stroomt, is nihil. Ook de kans op
aardbevingen is veel kleiner bij schaliegas omdat er tijdens de winning geen bodemdaling kan optreden. Het fraccen zelf levert geen merkbare bodembeweging op. Het veld in Boxtel zit overigens wel in de buurt van een aantal actieve breuklijnen, maar als je daar ver genoeg van af boort, is daar ook niets aan de hand. Er bestaat dan ook een kleine kans dat het fraccen een aardbeving induceert, maar die zal niet groter zijn dan kracht 3 op de schaal van Richter. De emissies zijn bovendien goed te voorkomen als het proceswater dat voor het fraccen wordt gebruikt in tanks wordt opgeslagen. Er zijn wel operationele risico’s zoals het weglekken van boorvloeistof of methaan naar waterdragende lagen. Maar die zijn door goed boormanagement te minimaliseren. Dat betekent dat mensen goed moeten worden opgeleid en de booractiviteiten moeten worden gemonitord. Daarbij spelen de toezichthouders een belangrijke rol in de correcte naleving van de wetgeving.’ Een ander verschil met de conventionele gas-
winning is dat de putten niet zomaar volstromen, zoals in het Groningenveld wel het geval is. Daarom moeten bij schaliegaswinning meer putten worden geboord dan bij conventionele gaswinning en wordt ook soms horizontaal geboord om zoveel mogelijk gas te laten stromen. ‘De operationele risico’s worden daarmee groter’,vervolgt Slob. ‘Simpel gezegd omdat bij industriële activiteit, wat boren is, altijd risico’s bestaan. Dus hoe meer putten je moet boren, hoe groter het risico wordt.’ Boxtel is overigens niet de enige locatie waar in Nederland schaliegas te vinden zou zijn. Ook in de Noordoostpolder kan het ingesloten gas mogelijk gevonden worden. Om de daadwerkelijke capaciteit en kwaliteit van het gas te kunnen inschatten, zijn proefboringen nodig. Maar ook die stuiten op publiek verzet. Het is dan ook de vraag of in Nederland ooit schaliegas zal worden gewonnen. Het rapport dat Witteveen en Bos, Arcadis en Fugro schreven over schaliegaswinning laat zien dat de winning van schaliegas, mits het zorgvuldig MaintNL 02 – 2014
034_35_37_MK__NVDO-artikel.indd 35
35
19-02-14 11:44
ADVERTENTIE INDEX 3P Quality Services ................................................................. 4 Ahoy Rotterdam .............................................................. bijlage AIB Vincotte Nederland ......................................................... 36 BETA Publishers .................................................................... 48 easyFairs ....................................................................... bijlage Hi-Force Nederland ............................................................... 18
•
Piping Design 1 & 2
Hogeschool Utrecht Centrum voor N&T ................................... 67
•
Pipe Stress Analysis & Pipe Support
iMaintain 2014 .................................................................... 38
•
Ontwerp/Berekening Drukbelaste Componenten
iMaintain Platform ................................................................. 22
•
Corrosie-arm Ontwerpen
•
Workshop P.E.D.
•
Stroming/Transport in Leidingen
•
Piping & Mechanical Engineering 1
•
Keuze & Selectie van Afsluiters
•
Polymeer Extrusietechnologie prof.dr.ir. Leon Janssen, RuG
Mainnovation ....................................................................... 30 SKF ..................................................................................... 68 Sky Access .....................................................................12, 18 TCC Technology Consultancy Center ....................................... 36 Testo .................................................................................... 28 Traduco ................................................................................. 2
Inlichtingen: Ed van der Linde 06 - 2011 5926 • e-mail: linde@aog.nl www.tccenter.nl
Ultimo Software Solutions......................................................... 6 Visser Assen ................................................................... bijlage
YOUR REPUTATION IS MINE.
CaN YOuR rEpuTaTION bECOmE Our rEspONsIbILITy?
Vinçotte Nederland levert als onafhankelijke inspectie- en keuringsinstelling diensten aan op het gebied van veiligheid, kwaliteit en het milieu. Onze expertise omvat onder meer de controle van de integriteit van constructies, installaties, machines, apparaten en gebouwen en diensten rond arbeidsomstandigheden. Bij Vinçotte Nederland werken meer dan 100 technische deskundigen. Naast de hoofdvestiging te Breda hebben we ook kantoren te Rotterdam en Akersloot en logistieke steunpunten in het hele land. Vinçotte Nederland maakt deel uit van de internationale groep Vinçotte, die met zijn meer dan 2500 medewerkers een kenniscentrum vormt en wereldwijd in 14 landen vestigingen heeft. Kunnen wij met onze expertise ook van úw reputatie onze verantwoordelijkheid maken? Neem een kijkje op onze website:
safety, quality and environment
Industrieel Onderhoud_NEW.indd 1
036_index_aib_stopper.indd 1
WWW.VINCOTTE.NL
25/11/11 11:19
18-02-14 11:02
gebeurt, over het algemeen beheersbare risico’s oplevert. De interpretatie van die risico’s is aan de politiek.
Groen gas Groen gas is wat dat aangaat wat minder omstreden. Hoewel ook bij de inzet van biomassa als brandstof kritische geluiden opgaan over de inzet van gewassen voor de productie van energie die wij ook als voedingsmiddel kunnen gebruiken. Eenvoudig gezegd zijn er twee manieren om groen gas te verkrijgen: vergassen of vergisten. Bij vergassen wordt biomassa onder hoge temperaturen omgezet in gas, terwijl bij vergisten bacteriën de omzet van vaste stof naar gas voor hun rekening nemen. Cofely houdt zich voornamelijk bezig met vergisten, wat een bewezen technologie is, alhoewel moederbedrijf GDF Suez wel degelijk ook naar vergassen kijkt. Zo is de Franse energiereus betrokken bij het Gaya-project waar biomethaan wordt gemaakt uit tweedegeneratie biobrandstoffen, die niet concurreren met de voedselketen. Evert Mollema is business development manager bij Cofely en betrokken bij een aantal vergistingsprojecten. ‘Veel afvalproducten zijn een ideale bron voor biogas’, zegt Mollema. ‘Boeren vangen al langer met behulp van vergisting het methaan op dat in de mest van koeien en varkens zit en opwaardering van het biogas is slechts een stapje verder. Maar ook de afvalstortplaatsen en de afvalwaterzuiveringsinstallaties (AWZI’s, red.) hebben inmiddels ontdekt dat ze meer waarde kunnen halen uit afval. Een relatief nieuwe groep zijn industrieën
die hun reststromen willen vergisten, zoals de voedings- en genotmiddelenindustrie. Er is een trend van schaalvergroting van vergistingsinstallaties en professionalisering van de aanpak voor dit soort projecten. Met deze aanpak is een goede werking van de installaties bereikbaar, waarmee een wezenlijke bijdrage kan worden geleverd aan de doelstellingen van de overheid op het gebied van hernieuwbare energie.’ Aan het voortraject, het vergistingsproces, is het vooral zaak om de bacteriën die het afval eten en biomethaan als afvalproduct produceren zo goed mogelijk te laten gedijen. Onder gunstige, zuurstofloze omstandigheden produceren de bacteriën meer methaan en dus regelt men het proces via bijvoorbeeld de temperatuur. Het gas dat de bacteriën produceren, is echter nog niet van voldoende kwaliteit om zomaar te worden gebruikt. Voordat het gas kan worden verbrand in een warmtekrachtcentrale moeten eerst de onzuiverheden en het water eruit worden gehaald. Inmiddels bestaat ook de mogelijkheid om groen gas in het reguliere gasnetwerk te brengen, maar dan moet het wel dezelfde kwaliteit krijgen als fossiel aardgas. Er zijn verschillende technieken op de markt om het groene gas te filteren, ontvochtigen, te zuiveren en het overtollige CO₂ eruit te wassen. Veel waterschappen hebben dan inmiddels ook een installatie om het ruwe groene gas op te werken tot biomethaan. Professioneel onderhoud en beheer is een nieuwe uitdaging voor de exploitanten van biogasinstallaties. Mollema: ‘De configuratie van de assets is altijd afhankelijk van de
schaalgrootte, maar ook van de eigen energiebehoefte. Een AWZI verbruikt vaak veel energie waardoor het interessant is het gas in een warmtekrachtinstallatie te verbranden. Als de warmte ook nog nuttig kan worden gebruikt, neemt het rendement aanzienlijk toe. Waterschappen kunnen die warmte goed gebruiken aangezien de bacteriën beter werken naarmate het afvalslib warmer is. Voor de agrarische sector is de rekensom lastiger te maken, met name omdat de warmtebehoefte niet zo hoog is. Een keuze kan dan zijn om de biomassa naar een centraal punt te distribueren en te vergisten of het gas van meerdere boerderijen centraal op te werken tot biomethaan. Ook daar zitten overigens beperkingen aan. Als de leidingen te lang worden, moeten extra compressoren worden toegevoegd, wat het rendement weer nadelig beïnvloedt. Voor industriële vergistingsinstallaties is de configuratie van de assets afhankelijk van onder meer het soort biomassa en de opwerkingstechnologie. Ook hier zijn onderhoud en beheer cruciaal voor het rendabel bedrijven van deze installaties.’ Het gevolg van deze ontwikkeling voor serviceproviders is dat er een aantal grotere en ook kleinere gasbehandelinstallaties ontstaat, maar wel talrijk in aantal en zeer verspreid. ‘Gelukkig kunnen we veel op afstand monitoren’, zegt Mollema. ‘En in veel gevallen kunnen we zelfs op afstand ingrijpen. Omdat de gaskwaliteit per soort biomassavergisting verschilt, zijn de installaties vrijwel uniek. Onderhoud aan die installaties vraagt dus wel degelijk om specifieke kennis.’ n MaintNL 02 – 2014
034_35_37_MK__NVDO-artikel.indd 37
37
18-02-14 13:17
HÉT JAARCONGRES VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING VOOR DOELMATIG ONDERHOUD EN HET IMAINTAIN PLATFORM
Winst door multidisciplinaire
samenwerking , logistiek, kennis, winst, asset management, on netwerkeconomie 20 MAART 2014 • DE KUIP • ROTTERDAM
waardeketen, winst, samenwerken , pain&gain sharing, social return, vertr Steeds meer bedrijven gaan terug naar hun ‘core competenties’. Programma iMaintain 2014 Soms ontstaan er samenwerkingsverbanden waarbij de disciplines wen, consortium , kennisdeling, prestatiemanagement, winst, ervaring, delen van verschillende partijen elkaar aanvullen. Ieder doet waar hij goed in is, gezamenlijk wordt het best haalbare gerealiseerd. Deze manier van samenwerking vereist openheid en vertrouwen en biedt kans voor innovatie. netwerkeconomie, logistiek, kennis, winst, asset mana frisse inzichten, kennisdeling en winst! Wat is haalbaar en wat moet voor gebeuren? Tijdens iMaintain 2014, het jaarcongres van de ment,daar ontwikkeling , waardeketen, winst NVDO en iMaintain, gaan specialisten en het publiek dieper in op,desamenwerken, pain&gain sharing, soc kansen die multidisciplinaire samenwerking biedt. turn, vertrouwen, consortium, kennisdeling, prestatiemanagement, winst, ervari Voor wie is er winst te halen op iMaintain 2014? delen, open innovatie. netwerkeconomie, logistiek, kennis, wins asset management, ontwikkeling, waardeketen, winst, samenwerken, pain&ga sharing, social return, vertrouwen, consortium, kennisdeling, management, winst, ervaring, delen, open innovatie. netwerkec nomie, logistiek, kennis, winst, asset management, ontwikkel u nu in hrij,fsamenwerken waardeketen,Scwinst , pain&gain sharing, social return, vertrouw consortium, kennisdeling, kennis, winst, asset management, ontwikke waardeketen, winst, samenwerken, pain&gain sharing, social return, vertrouw ling,
iMaintain is bedoeld voor beslissers en beleidsmakers van onderhoudsintensieve asset owners en aanbieders van onderhoudsdiensten en -producten. Ook overheden en kennisinstituten die zich bezighouden met onderhoud kunnen winst behalen op het congres.
De avond is gereserveerd voor de verkiezing van de Maintenance Manager of the Year 2014. Ton Merkx van Walibi Holland, Henk van Zuijlen van Heinz Nederland en Johan Wolt van AkzoNobel
Kijk op www.imaintain.info/winst voor meer informatie over bezoekers en deelnemende bedrijven Initiatiefnemers:
04_A4_iMaintain_2014.indd 2
Partners iMaintain Platform:
9.00 Business case door Platform Partners Onder andere door Accenture, Mainnovation en SKF 10.30 Ontvangst en registratie 11.15 Opening door de dagvoorzitters Ton Huibers, Maintenance Manager bij Vlisco, Maintenance Manager of the Year 2013 Mark Oosterveer, hoofdredacteur iMaintain 11.20 Winst door multidisciplinaire samenwerking Prof. dr. Dirk Pieter van Donk, Rijksuniversiteit Groningen 12.15 Pauze: lunch en rondleiding 13.30 Jouw discipline/Mijn discipline Een videoverslag, gevolgd door een multidisciplinaire discussie Rogier de Mulder van BP en Robert Fletcher van BAM 14.00 Winst van toegespitste ketens John Blankendaal van Brainport Industries 14.30 Winst van een gezamenlijke ambitie Pier-Jan Hettema en Dick van Ekelenburg namens NAP SIG 2x2 OPEX 15.00 Pauze 15.30 Columns en discussie Ton Merkx van Walibi Holland, Henk van Zuijlen van Heinz Nederland en Johan Wolt van AkzoNobel, genomineerden MMY 16.00 Winst in de servicelogistieke keten Roel Okhuijsen, Manager TOD Delta Terminal van ECT 16.30 De winst van een schaduwkabinet Hans Biesheuvel van ONL voor ondernemers 17.30 Afsluiting dagprogramma en netwerkborrel 18.15 Diner met verkiezing van de Maintenance Manager of the Year 2014
www.imaintain.info/winst Leden iMaintain Platform:
18-02-14 16:42
Cursussen
Kennis is onze kracht! Inschrijven kan eenvoudig via de Maintenance Academy op www.nvdo.nl Locatie: NVDO Verenigingsgebouw, Houten 18 en 19 maart Locatie: NVDO Verenigingsgebouw, Houten Praktijkgericht Risicomanagement voor Beheer en Onderhoud Assets Onderhoudsmedewerkers worden vaak betrokken bij risicoanalyses binnen analysemethodieken zoals RCM en FMECA. Hierin wordt gebruik gemaakt van risicomatrices en worden risicoprofielen opgesteld van technische componenten binnen de installaties. Veelal resulteert dit in keuzes ten aanzien van onderhoudsstrategieën. Door het toepassen van risicomanagement op praktijkgerichte vraagstukken wordt niet alleen de kennis overgebracht, maar leert men ook wat de impact is van de methodiek voor uw organisatie. Ook wordt duidelijk wat de verhouding is tussen de kosten en de opbrengsten bij het implementeren van risicomanagement. Deze cursus stelt u in staat om risicomanagement voor beheer en onderhoud toe te passen gedurende de gehele levenscyclus van een technische installatie.
Onderwerpen • • • • • • • •
Kader van risicomanagement Gebruik van risicomatrices Gebruik van risicogetallen Toepassen van kosteneffectiviteit Werken met scenario’s en tools Uitvoeren van risicoanalyse Interpreteren en communiceren van resultaten Realiseren van risicobewust denken, organisatiebreed
25, 26 en 27 maart Locatie: Aristo Eindhoven Leergang Reliability-centred Maintenance (RCM2) U leert de zeven RCM-vragen te beantwoorden en zo te beslissen welke periodieke taken de beste strategie vormen in de strijd tegen bepaalde storingen. U leert bovendien hoe te beslissen welke storingen beter op een andere manier kunnen worden bestreden, namelijk door een eenmalige wijziging van het ontwerp, de wijze van bediening, procedures en voorschriften of van kennis en vaardigheden.
Onderwerpen Dag 1 • Inleiding in Reliability-centred Maintenance • Definiëren van functies en normen voor de gewenste prestaties en definiëren van (functionele) storingen Dag 2 • Vaststellen van storingsoorzaken (storingsvormen) en bepalen wat er bij een storing gebeurt (storingseffecten)
• B eoordelen van storingsgevolgen: storingen die veiligheid of milieu bedreigen, storingen die productie c.q. bedrijfsvoering beïnvloeden, storingen die uitsluitend reparatie met zich mee brengen, storingen die het wegvallen van een beveiliging inhouden Dag 3 • Bepalen van strategieën in de strijd tegen storingen: periodieke vervanging/revisie, toestandsbeoordeling, storingsdetectie, eenmalige wijziging, bewust afwachten • Bundelen van taken tot onderhoudsschema’s • Toepassen van de RCM-methode: werkgroepen, facilitators, implementatiemethoden en opstarten
26 en 27 maart Locatie: NVDO Verenigingsgebouw, Houten (In company mogelijk) Meerjarenonderhoudsplanning Bij een meerjarenonderhoudsplanning gaat het erom dat de wensen van een organisatie vertaald worden naar de mogelijkheden van het gebouw waarin die organisatie gehuisvest is. Een goede meerjarenonderhoudsplanning maakt gebruik van de resultaten die verkregen zijn uit onderhoudsinspecties (bijvoorbeeld volgens NEN 2767). Elke onderhoudsplanning heeft twee belangrijke functies: het is een goed stuk gereedschap bij onderhoudsbeheersing en het is een goed communicatiemiddel bij het zichtbaar maken van de resultaten van onderhoudswerkzaamheden. De cursist is na afloop van de cursus Meerjarenonderhoudsplanning in staat: een Programma van Eisen voor Instandhouding op te stellen, bezien vanuit dwingend recht, regelend recht en beleid. Hij kan een meerjarenonderhoudsplanning van (bouwkundig) onderhoud maken en weet om te gaan met onderhoudskengetallen en projectanalyses om de eigen meerjarenonderhoudsplanning mee te kunnen vergelijken.
Start 2 april Locatie: Hotel de Bergse Bossen, Driebergen Leergang Asset Management Het achtdaagse programma bestaat uit vijf modules waarbij de technisch bedrijfskundige onderwerpen worden afgewisseld met onderwerpen ter versterking van de sociale aspecten, die een belangrijke rol spelen bij de implementatie van Asset Management. De leergang is zo opgezet dat de onderwezen theorie met praktijkoefeningen wordt ondersteund. Daarnaast wordt u gevraagd in groepsverband een opdracht uit te werken waarbij de theorie direct op een vooraf bepaalde bedrijfssituatie wordt toegepast. Resultaat van deze opdracht vormt aan het eind van de leergang voor u een leidraad die kan helpen bij invoering en borging van Asset Management binnen uw eigen bedrijf. MaintNL 02 – 2014
039_MI_NVDO_cursussen.indd 39
39
18-02-14 13:16
Veiligheid
Shell Pernis neemt Safety Centrum in gebruik ‘Alarm. Er is een gaslek van H2S van zes liter per seconde.’ Direct daarna: zwaailichten en alarmen van de voorbijsnellende bedrijfsbrandweer. Je zou zeggen: dat is wel het laatste waar Shell Pernis op hoopt als de pers op bezoek is voor de opening van een gloednieuw veiligheidscentrum. Bart Voet, directeur van Shell Pernis, hoort het alarm niettemin vooral geïnteresseerd aan. ‘Bij elk vermoeden van een incident maken we hier direct melding van. Beter rukt de brandweer honderd keer te veel uit, dan één keer te weinig.’ Inge Janse We bevinden ons eind januari op het terrein van Shell Pernis, één van de grootste industriële locaties in Europa. In deze loods van zo’n zestig vierkante meter (plus bijbehorende theorielokalen) krijgt iedereen die het terrein op wil drie uur theorieen praktijkles over persoonlijke veiligheid. Elke werknemer, ongeacht of het eigen of extern personeel is, moet deze loods eerst bezoeken en succesvol een afsluitende toets maken, wil hij het terrein op mogen om er te werken. Bovendien is de docent je eigen leidinggevende, zodat het geen eenmalige truc is die je vervolgens direct weer kunt vergeten. In het veiligheidscentrum staan tien werksituaties, waarbij de vaste contractors van Shell Pernis hebben geholpen bij de bouw en de materialen. Zo zijn er overalls en ketels van Cofely, buizen van Mourik, constructies van Mammoet en stellages van SIP’s. Bart Voet geeft samen met zijn veiligheidskundige Rob Verzijden een rondleiding door de loods. De manager benadrukt dat veiligheid geen lastig doel op zich is, maar de logische uitkomst van je werk goed plannen. ‘Als je bijvoorbeeld een onderhoudsstop goed voorbereid, dan betekent dat dat je het werk op tijd uitvoert voor de laagst mogelijke kosten en dat de kwaliteit gelijk goed is. De uitkomst daarvan is tegelijkertijd dat de veiligheid goed geregeld is. Veiligheid zit goed werken dus niet in de weg, maar is de uitkomst daarvan.’
Tijdelijke krachten Voet en Verzijden hebben op hun site te maken met twee aparte doelgroepen: vaste medewerkers (zowel eigen personeel als van contractors) die daar dag in dag uit rondlopen en tijdelijke krachten die bijvoorbeeld tijdens een onderhoudsstop via een aannemer worden gerekruteerd. Volgens Voet vormen de vaste medewerkers het veiligheidsbeleid, want
dat medewerkers niet even een anonieme video kijken en een obligate vragenlijst invullen. Verzijden: ‘Vaak had je een klasje, de mensen keken een presentatie, vulden een theoretische toets in en dachten: ‘dat was dat, en dan nu aan het werk!’. Nu begint het werk al in het veiligheidscentrum en dat gedrag continueert zich op de werkplek. Bovendien worden ze getraind door hun eigen voorman en volgen zij de cursus met de collega’s waar ze ook mee gaan samenwerken.’ Dat is volgens Voet dan ook de essentie: ‘De voorman wordt zo geprofileerd als leider voor veiligheid. Ook is er vanaf dag min één een discussie over veiligheid. Zo breken we het ijs.’ De voormannen worden van tevoren getraind door Verzijden en zijn collega’s, waarbij gekeken wordt welke veiligheidskundige het meeste weet over de werkzaamheden van de voorman en zijn team.
‘Het belangrijkste is dat als je wilt verbeteren, je nooit tevreden moet zijn. Want misschien gebeuren er wel geen grote ongevallen, maar dieper in de piramide kan iets gebeurd zijn wat ik niet weet, maar wat wel grote gevolgen kon hebben als het verkeerd afliep.’ zij worden elke dag doordrongen van de standaarden van Shell. Maar hoe tuig je de krachten op die slechts af en toe het terrein betreden? Daar komt het veiligheidscentrum om de hoek kijken. Voet: ‘Als je pas aandacht geeft aan veiligheid als mensen al in de fabriek werken, dan ben je te laat. De gedachte van het Safety Centrum is: dáár krijg je opleiding en normering en daarna kun je vanaf het eerste moment veilig aan het werk.’ Het unieke aan het veiligheidscentrum is
Vaste medewerkers Maar ook voor de vaste krachten is er nog altijd winst te boeken op veiligheidsgebied, bezweert Voet. Zijn methode: de veiligheidsdriehoek. ‘In de smalle top staan de serieuze ongevallen. Ga je verder naar beneden, dan wordt de basis met lichtere ongevallen breder. Het is de kunst van het continu verbeteren om steeds dieper de piramide in te gaan.’ Nu hebben ze bij Shell Pernis een luxeprobleem. Er is namelijk in 2012 en 2013 11
40 MaintNL 02 – 2014
040_41_MO_NVDO-artikel.indd 40
18-02-14 13:16
FOtO: SHEll
Onlangs heeft Shell Pernis het Safety Centrum in gebruikgenomen. Hier krijgt iedereen die het terrein op wil drie uur theorie- en praktijkles over persoonlijke veiligheid.
miljoen uur gewerkt zonder ongeval met verzuim, goed voor meer dan een jaar aan werk en dat levert een gebrek aan incidenten op waarvan je kunt leren. Voet: ‘We moeten dus dieper en kijken daarvoor naar waar het bijna mis ging, de near misses. Om daarvan te leren, heb je goed meldgedrag nodig. Stel dat iemand zich verstapt, van een ladder valt, maar zonder gevolgen. Dat moet gemeld worden, want daar kunnen we van leren!’ Daarnaast kijkt Shell regelmatig in de fabriek hoe alles loopt. ‘Dat scoren we in een veiligheidsindex en de resultaten communiceren we ook over de site. Dat levert competitie tussen afdelingen op en zo conditioneer je de normen die resulteren in goed veiligheidsgedrag.’ Shell Pernis moet dus blijkbaar al diep graven om nog veiligheidsverbeteringen te kunnen realiseren. Voet is desondanks niet snel tevreden. ‘Je zult mij niet snel op de borst zien kloppen. Het belangrijkste is dat als je wilt verbeteren, je nooit tevreden moet zijn. Want misschien gebeuren er wel geen grote ongevallen, maar dieper in de piramide kan iets gebeurd zijn wat ik niet weet, maar wat wel grote gevolgen kon hebben als het verkeerd afliep.’ Daarnaast,
benadrukt Voet, is veiligheid altijd in beweging. ‘Als ik nu kijk naar hoe Shell twintig jaar geleden werkte, dan zie ik dingen waar ik niet meer tevreden over bent. Over twintig jaar is dat precies hetzelfde, dan denk ik ook dat de normen van nu – met de kennis van dat moment - onvoldoende waren. Dat ongemak, dat moet je altijd voelen.’
Werkdruk versus veiligheid Dat klinkt prachtig, maar wie kent ze niet, de verhalen uit de praktijk waarin werknemers vanwege haast of efficiëntie de regels even overtreden? Werkdruk en veiligheid lijken geen allerbeste vrienden. Maar Voet vindt juist dat ze dat wél zijn. ‘Juist als je je werk efficiënt en dus snel wilt uitvoeren, moet je het goed voorbereiden en daarmee krijg je veiligheid. Als mensen druk voelen, dan bedoelen ze eigenlijk dat ze niet goed voorbereid zijn. Beter voorbereiden is beter én goedkoper uitvoeren. Daar is discipline voor nodig, maar de tijd die je daarin steekt, verdien je dubbel en dwars terug.’ Voet en Verzijden hameren in het veiligheidscentrum ook op een ander aspect van discipline: onveilig gedrag van de ander benoemen. Het centrum bevat daarom een
onderdeel waarin medewerkers elkaar aanspreken op een onveilige situatie. Voet: ‘Je ziet dat mensen zo opgaan in hun werk, dat ze het overzicht even missen. Op zo’n moment ben je afhankelijk van anderen die je daarop aanspreken. Het probleem is alleen dat mensen dat moeilijk vinden.Wie ben ik om hem daarop te wezen? Er is al meer interventie dan in de jaren hiervoor, maar het gebeurt nog niet altijd.’ Een andere veiligheidsuitdaging is ketenverantwoordelijkheid, want Shell Pernis is groter dan het eigen fabrieksterrein alleen. Zou Shell in de gehele keten ook niet meer verantwoordelijk moeten voelen voor andere bedrijven? Voet vindt het een lastige kwestie. ‘Voordat je zaken doet, doe je onderzoek, want je wilt natuurlijk weten met wie je werkt. Maar kunnen wij onze verantwoordelijkheid zo ver doortrekken dat we gaan sturen in een ander bedrijf? Heel vaak kennen bedrijven in de keten hun business beter dan wij. Er ligt dus duidelijk een verwachting qua ketenverantwoordelijkheid, maar hoe je die het beste kunt invullen, dat is een dilemma.’ n MaintNL 02 – 2014
040_41_MO_NVDO-artikel.indd 41
41
18-02-14 13:16
Veiligheid
Gezond werken zonder stress Op 4 februari werd het Strategisch Meerjarenplan 2014-2020 van het Nederlands Focal Point gepresenteerd. De strategie is een afgeleide van de nieuwe meerjarenstrategie van EU-OSHA, maar dan belicht vanuit de Nederlandse context en prioriteiten. Daarbij werd ook het werkprogramma voor de periode tot 2020 bekendgemaakt dat dit jaar start met een nieuwe campagne met aandacht voor stress op het werk. Mark Oosterveer Het Europees Agentschap voor Veiligheid en Gezondheid op het Werk (EU-OSHA) heeft als doel om informatie te verzamelen en te verspreiden die nuttig kan zijn voor mensen die betrokken zijn bij de veiligheid en gezondheid op het werk. Het Agentschap is opgericht omdat individuele landen, bedrijven of nationale organisaties niet alle informatie en deskundigheid op het terrein van veilige en gezonde arbeidsomstandigheden in huis kunnen hebben en houden. Het Europees Agentschap zorgt daarom voor de ontwikkeling, verzameling en verspreiding van arbo-informatie in alle lidstaten.
Informatiestroom EU-OSHA werkt daartoe met een netwerk van Focal Points in elke lidstaat. Het is de taak van de Focal Points om de informatiestroom naar de partners en de markt optimaal te laten verlopen. Het Nederlandse Focal Point (NL-FOP) stelt zich actief op en heeft de ambitie dé informatiebron te zijn over de arbeidsomstandigheden in Europa. In het bijzonder richt NL-FOP zich daarbij op de vergaring en verspreiding van kennis over onderwerpen die van bijzonder belang zijn voor de ontwikkeling van de arbeidsomstandigheden in Nederland. Manager van het Focal Point Jos de Lange: ‘Het Europese Agentschap wil werkplekken veiliger, gezonder en productiever maken. Het is destijds opgericht omdat individuele landen, bedrijven of nationale organisaties
niet alle informatie en deskundigheid op het terrein van veilige en gezonde arbeidsomstandigheden in huis kunnen hebben en houden. Het Europese Agentschap zorgt daarom voor de ontwikkeling, verzameling en verspreiding van arbo-informatie voor alle lidstaten. De afgelopen jaren zijn wij druk geweest met het dissemineren van de producten van EU-OSHA in Nederland. En er is daarnaast veel goede kennis vanuit Nederland naar Europa gestroomd. Bijvoorbeeld een instrument zoals de digitale RIE die door EU-OSHA is geadopteerd en nu als Online Interactive Risk Assessment-tool in andere Lidstaten wordt uitgerold. Dat is natuurlijk heel mooi, maar nog mooier is het als er op prioriteiten die
hier spelen ook kennis uit Europa naar Nederland stroomt. Dus wij willen de komende tijd ook kennis importeren.’ Het meerjarige werkprogramma van het Agentschap staat in het teken van de bijdrage die goede arbeidsomstandigheden kunnen leveren aan de doelstelling van de EU-2020-strategie. Maar ook op de nog langere termijn zijn goede arbeidsomstandigheden onontbeerlijk. Van belang daarbij is het besef dat de situatie niet in alle Europese landen gelijk is. Het Agentschap is daarom ook afgestapt van zijn ‘one size fits all’-benadering. Via de zogenaamde portfoliobenadering kan veel meer toegevoegde waarde in de diverse lidstaten bereikt worden. 2014 is het eerste jaar waarin deze benadering wordt toegepast.
Campagne in 2014 Medio april 2014 zal de Europese campagne 2014-2015 van start gaan met een bijeenkomst in het Europese Parlement met deelname op hoog niveau vanuit het Europese Parlement, de Europese Commissie, het Griekse voorzitterschap en het Agentschap. De campagne 2014-2015 heeft als titel ‘Healthy Workplaces Manage Stress’. In het
tHEMA’S Het Agentschap heeft de volgende thema’s geïdentificeerd als specifieke doelstellingen van de campagne: • De bevordering van het bewustzijn dat stress en psychosociale risico’s een groeiend probleem zijn • De bevordering van het bewustzijn van de positieve effecten van een vermindering van stress en psychosociale risico’s, met inbegrip van de businesscase daarvoor • De toename van het bewustzijn en de praktische kennis van ondernemingen met betrekking tot het onderkennen en de preventie van stress en psychosociale risico’s op het werk Kijk voor meer informatie, het strategisch meerjarenplan 2014-2020 en het werkprogramma 2014 op osha.europa.eu/fop/netherlands/nl
42 MaintNL 02 – 2014
042_43_MS_NVDO-artikel.indd 42
18-02-14 13:15
Nederlands is de titel: ‘Gezond werk is werk zonder stress’. De campagne wil bijdragen aan een beter begrip van het verschijnsel werkgerelateerde stress en psychosociale risico’s. De campagne beoogt ook het bevorderen van de praktische bekwaamheden om met werkgerelateerde stress en psychosociale risico’s om te gaan bij verschillende groepen belanghebbenden. Een grotere beschikbaarheid van praktische hulpmiddelen en richtlijnen om effectief met psychosociale risico’s op de werkplek om te gaan, zal de motivatie en betrokkenheid verhogen van partijen die al met de risico’s omgaan en van de partijen die daar nog aan moeten beginnen.
De extra aandacht voor stress op de werkvloer is nodig, want ook dat schaadt de economie (en de werknemer). De Lange: ‘Een belangrijk aandachtspunt is de toename van het aantal werkgerelateerde psychische klachten. Die worden onder andere veroorzaakt door werkdruk of agressie en geweld op de werkvloer en zijn verantwoordelijk voor één derde van het ziekteverzuim in Nederland. De verruwing in de maatschappij zie je ook terug op de werkvloer. De campagne van EU-OSHA 20142015 richt zich op het verbeteren van psychosociale arbeidsbelasting.’ Het Agentschap heeft voor begin 2014 al een
MISSIE EU-OSHA heeft zijn missie en visie voor de periode 2014-2020 opnieuw gedefinieerd. De nieuwe definitie brengt scherper de rol tot uitdrukking die EU-OSHA vervult als facilitator van kennis en dekt ook beter de actieve rol die het vervult bij communicatie en netwerken. In lijn daarmee wil het Agentschap de belangrijke rol benadrukken die intermediaire instanties spelen. Het NL-FOP heeft haar missie en visie van EU-OSHA afgeleid en als volgt gedefinieerd: Missie: Wij dragen actief bij aan de verdere ontwikkeling van veiligheid en gezondheid op het werk in Nederland en in Europa, door het importeren en exporteren van kennis, instrumenten en goede praktijkvoorbeelden. Visie: We zijn bekend en erkend als partij die de Europese en Nederlandse kennis met elkaar verbindt, ter bevordering van de veiligheidscultuur, slimme organisaties en een duurzame inzetbaarheid van werknemers.
aantal specifieke zaken aangekondigd. Er komt een rapport waarin een beschrijving zal worden gegeven van de stand van zaken van het probleem met psychosociale risico’s onder Europese werknemers, de zorgen van ondernemingen en hun behoeften aan ondersteuning om effectief met deze risico’s om te gaan, internationale en nationale beleidsprogramma’s als ook de verschillende types van organisatorische interventies gericht op het omgaan met psychosociale risico’s. Er verschijnt ook een rapport met als titel ‘Costs related to stress and psychosocial risks at work’. Daarin worden de economische gevolgen weergegeven van een ‘arme’ psychosociale werkomgeving op de niveaus van de maatschappij, de organisatie en het individu. Ook worden de economische voordelen aangegeven die het resultaat zijn van preventieve activiteiten op dit terrein. Voor de eerste helft van 2014 is ook een speciale toolkit aangekondigd voor de werkgevers en managers van zeer kleine en kleine bedrijven. De toolkit zal de voordelen benadrukken van een goede psychosociale werkomgeving. Het Focal Point zal dit materiaal in de loop van 2014 gericht naar de daarvoor in aanmerking komende doelgroepen verspreiden. Het Nederlandse Focal Point start met het inventariseren en benaderen van mogelijke partners om medio april samen met die partners actief te kunnen starten met de nieuwe campagne. n MaintNL 02 – 2014
042_43_MS_NVDO-artikel.indd 43
43
18-02-14 13:15
Conditiebewaking Veiligheid Maintenance Expertise - Techniek Netwerk en?
aan! e j d l Me .nl o d v n . www schap at
> lidma
Deel kennis en ervaring >> word lid! Ervaar netwerken in groter verband
De Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud
houdsprofessionals biedt de NVDO een ongeëvenaard
(NVDO) is de toonaangevende branchevereniging op het
netwerk van branchegenoten. De NVDO kent diverse bran-
gebied van onderhoud. Het overdragen van kennis en het
che- en aspectgerichte secties en regionale kringen. De
realiseren en in stand houden van het grootste onder-
vereniging draagt bij aan (wetenschappelijk) on-
houdsnetwerk van Europa, ziet de NVDO als belangrijke
derzoek en brengt trends, ontwikkelingen en visies
doelstelling. Met een groeiend aantal leden van onder-
binnen de branche in kaart.
Lidmaatschap van de NVDO biedt vele voordelen • • • • • • • • • •
Professioneel netwerk op het gebied van onderhoud Kringbijeenkomsten en seminars over specifieke thema’s Cursussen over onderhoudsmanagement Studiedagen met actuele thema’s Secties en werkgroepen gericht op specifieke onderhoudsaspecten Vacaturebank Lidmaatschap van de NVDO Group op LinkedIn (wetenschappelijke) Onderzoeken NVDO Corrosie Helpdesk Jongerenboard
• • • •
NVDO Onderhoudskompas Platform Materiaalkunde (wetenschappelijke) publicaties, waaronder Visiedocumenten Kortingen op ons cursusaanbod van de NVDO Maintenance Academy • Korting op NVDO-studiedagen • (gratis) abonnement op de vakbladen iMaintain/MaintNL en MaintWorld Asset Management, Duurzaamheid en Veiligheid zijn belangrijke thema’s waaraan de NVDO regelmatig en in breder verband aandacht besteedt!
Ga naar www.nvdo.nl en meld je aan... NVDO - Lange Schaft 7G - 3991 AP Houten | Postbus 138 - 3990 DC Houten Telefoon 030 - 634 60 40 | Fax 030 - 634 60 41 | E-mail info@nvdo.nl | www.nvdo.nl
044_MG_.indd 1
17-02-14 15:02
Agenda
maart 5 maart ProRail, Utrecht www.nvdo.nl Bijeenkomst Basisregistratie Grootschalige Topografie De NVDO Sectie Infra nodigt u uit om deel te nemen aan de bijeenkomst Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). Verschillende overheidsorganisaties zijn nu al bezig met de realisatie van deze basisregistratie waar een landelijke kaart uit voortvloeit. Vanaf 2017 is deze kaart een feit en kan iedereen hiermee aan de slag! Zowel de opdrachtgevers als de aannemers en andere toeleveranciers halen hieruit veel profijt. De opbouw van de kaart bestaat uit objecten als wegen, water, groen en spoor. Hierdoor wordt uiteindelijk zichtbaar wie eigenaar is van welk object. Dit zorgt voor een efficiënter beheerproces en een kwalitatief betere kaart.
11 t/m 14 maart Jaarbeurs, Utrecht www.technishow.nl Techni-Show Techni-Show is de grootste en belangrijkste vakbeurs van de Benelux op het gebied van industriële productietechnieken, verwerking en bewerking van metalen, toebehoren en hulpmiddelen. In deze hectische tijden is het bijzonder efficiënt om in vier dagen uw hele netwerk te ontmoeten en nieuwe contacten te leggen. In de afgelopen editie waren er veel activiteiten en deze hadden één gemeenschappelijk kenmerk: actualiteiten en noviteiten presenteren uit de hele breedte van de branche.
20 maart De Kuip, Rotterdam www.imaintain.info/winst iMaintain 2014 Steeds meer bedrijven gaan terug naar hun ‘core competenties’. In de meest primitieve vorm is het afstoten van nietprimaire bedrijfsprocessen daar een verschijnsel van. In een meer geëvolueerde vorm ontstaan er samenwerkingsverbanden waarbij de disciplines van verschillende partijen elkaar aanvullen. Deze relatief nieuwe manier van samenwerking vereist openheid en vertrouwen en biedt kans voor frisse inzichten, kennisdeling en winst! Welke winst is haalbaar? En belangrijker nog; wat moet daar nog voor gebeuren? Tijdens iMaintain 2014, het jaarcongres van de NVDO en iMaintain, gaan specialisten en het publiek dieper in op de kansen die multidisciplinaire samenwerking biedt.
25 t/m 27 maart Evenementenhal, Gorinchem www.evenementenhal.nl Offshore NL Offshore NL is een trefpunt voor professionals die werkzaam zijn in de olie-, gas-, duurzame-, petrochemische-
en baggerindustrie. U treft hier een volledig aanbod van offshorebedrijven, waardoor u in korte tijd een grote en kwalitatief hoogstaande doelgroep kunt bereiken. De vakbeurs leent zich uitstekend om uw onderneming en innovaties te presenteren, waardevolle contacten te leggen en stelt u in staat op de hoogte te blijven van noviteiten en ontwikkelingen die spelen binnen uw branche.
april 11 april Marechausseemuseum, Buren www.nvdo.nl Honderd Euro Maintenance Lunch: Integraal Risicomanagement en ISO 31000 Honderd Euro Maintenance Lunch is een terugkerende lunchbijeenkomst met afwisselende thema’s. Het is uitermate leerzaam en heeft een hoge netwerkfunctie door de inhoud met het aangename te combineren. Bij deze bijeenkomst wordt ISO 31000 besproken, het raamwerk voor Risicomanagement. Tijdens deze lunchbijeenkomst nemen we u mee in de wereld van ISO 31000. Wat houdt dit raamwerk eigenlijk in? En hoe kan dit risicoraamwerk de risico’s verkleinen en de prestaties bevorderen?
mei 7 en 8 mei Brabanthallen, ‘s-Hertogenbosch www.hightechsystems.nl High-Tech Systems High-Tech Systems is een internationale conferentie en beurs rondom high-end system engineering. High-Tech Systems is gericht op ontwikkelaars, technisch managers en beslissers in de geavanceerde machinebouw. De focus van het conferentieprogramma en de beurs is hightechsysteemontwikkeling voor markten waar slimme engineering en technologie het verschil maken. Op High-Tech Systems maakt u kennis met mensen en bedrijven die u kunnen helpen bij het ontwikkelen, produceren en vermarkten van complexe systemen.
juni 5 juni Rotterdam www.deltavisie2014.nl Deltavisie 2014 Ketenefficiëntie is de sterke troef van de Europese industrie. Hoe kan zij deze kaart optimaal uitspelen als antwoord op de schaliegasrevolutie in Amerika en de investeringen die daar naartoe gaan? Petrochem Platform brengt tijdens Deltavisie 2014 in kaart wat de winnende productieketens zijn in de Rijnmond en andere havengebieden. Hoe blijven zij overeind in het internationale geweld, en wat kunnen anderen daarvan leren? Deltavisie is het jaarlijkse evenement van het Petrochem Platform voor de industrie in Nederland en België. MaintNL 02 – 2014
045_MH_NVDO_agenda.indd 45
45
18-02-14 13:15
Actueel
Discussie splitsing NS-ProRail loopt hoog op Maak van ProRail en de NS weer één bedrijf. Daarmee zouden alle problemen op het spoor worden opgelost. Dergelijke geluiden steken al jaren af en toe de kop op. Maar nu zou een onafhankelijke adviseur, ingeschakeld door NS en ProRail zelf, hiervoor pleiten. Deze conclusie stond echter niet in het rapport dat hij uitbracht. Wordt er iets in de doofpot gestopt of is er sprake van een storm in een glas water? Elise Quaden NS en ProRail hadden behoefte aan een frisse blik van een buitenstaander op de toekomst van het spoor. De twee bedrijven huurden daarom Jaap Bierman in, onafhankelijk adviseur en voormalig consultant bij McKinsey en oud-manager van Shell. Hij trekt een opvallende conclusie. Volgens Bierman zouden de twee bedrijven er goed aan doen de splitsing die sinds enkele jaren geldt, tussen vervoerder en beheerder, terug te draaien. Dit zou problemen op het spoor structureel kunnen oplossen. Op hun beurt zouden NS en ProRail dit statement niet op hebben genomen in het officiele onderzoeksverslag. Wel bracht Bierman een notitie uit waarin hij pleit voor een fusie tussen ProRail en NS. De Volkskrant heeft documenten in bezit gekregen waaruit deze mening blijkt. Ook sprak het met betrokkenen die beamen dat er een dergelijke memo is.
Eén partij De NS en ProRail zijn op de hoogte van de notitie en benadrukken dat het om ‘persoonlijke gedachten’ gaat van Bierman. Ook de minister van Infrastructuur is bekend met de memo en staatssecretaris Wilma Mansveld heeft er zelfs al over gesproken met de klankbordgroep Lange Termijn Spooragenda. Zo onofficieel lijkt de suggestie van Bierman dus niet te zijn. Terwijl de woorden pittig zijn. Bierman schrijft ‘te hebben gepoogd de discussies niet te laten vertroebelen door de deelbe-
langen van ProRail of die van de NS. We hebben ons laten leiden door het publieke belang: wat zouden we willen bereiken voor de samenleving en de treinreiziger.’ De splitsing had oorspronkelijk als doel meer marktwerking te creëren, maar aangezien beide bedrijven in handen zijn van de staat, is hiervan te weinig sprake. Bierman vindt dat materieel en infrastructuur meer als een geheel gezien hadden moeten worden. De problemen met de HSL laten zien hoe dit mis kan gaan. En omdat onderhoud aan het spoor invloed heeft op het vervoer van reizigers, het bepaalt mede de dienstregeling en de capaciteit, zou vervoer en beheer bij één partij moeten liggen die over beide het overzicht houdt. Een ongezouten mening die volgens bronnen rond de directies van zowel de vervoerder als de spoorbeheerder niet naar buiten mocht komen in het rapport genaamd ‘Eerst Beter, dan Meer’ dat in december is afgerond. (Het stuk moet nog naar de Tweede Kamer om te worden besproken.) De meest voor de hand liggende reden hiervoor is zelfbehoud: als het spoorbeheer weer onderdeel wordt van NS, wordt de hele directie van ProRail redundant.
Tegenstanders Bierman is niet de enige die vindt dat het vervoer van treinreizigers en het beheer van het spoor ondergebracht moeten worden bij één en hetzelfde bedrijf. Ook het Europees Parlement is hiervan voorstander
en pleit niet langer voor gedwongen splitsing. Bierman verwijst in zijn memo dan ook naar de situatie in andere landen: in Zwitserland en Japan, waar het vervoer over het spoor extreem goed geregeld is, is het spoorbeheer in handen van de vervoerder. In Frankrijk en Duitsland staat het spoorbeheer officieel los van het vervoer, maar in de praktijk is er nog steeds een eenheid. En reeds in 1992 meldde de adviescommissie Verzelfstandiging Spoorwegen met als voorzitter Herman Wijffels dat splitsing geen goed idee was. Toch werd dit plan doorgezet in 1995.
Bierman vindt dat materieel en infrastructuur meer als een geheel gezien hadden moeten worden. Onafhankelijke handen Anne Hettinga van de Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland (FMN) is tegen terugdraaien van de splitsing: ‘Deze discussie leidt af van de échte discussie: hoe regelen we goed vervoer? Voor de zoveelste keer zeggen we dat het een slechte ontwikkeling zou zijn als dat zou gebeuren. Er moet een goede scheiding zijn tussen de infra-operator en de verschillende gebruikers. Er zijn meer dan dertig goederenvervoerders en bijna tien personenvervoerders die allemaal gebruik maken van dezelfde infrastructuur. Dan moet je de infrastructuur wel in onafhankelijke handen laten. Neem een voorbeeld aan de samenwerking tussen ProRail en de regionale vervoerders en stel dát als norm.’ Volgens Hettinga is er niets mis met ProRail als bedrijf. ‘Er is geen enkele aanleiding om daar nu verandering in aan te
46 MaintNL 02 – 2014
046_47_49_MQ_NVDO-artikel.indd 46
18-02-14 13:15
FOTO’S: PRORAIL
NS en ProRail hadden behoefte aan een frisse blik van een buitenstaander op de toekomst van het spoor. Adviseur Bierman trekt nu een opvallende conclusie: de splitsing tussen de twee bedrijven kan volgens hem beter ongedaan gemaakt worden.
brengen. Wij hebben geen last van problemen met wissels en onderhoud van het spoor. En dat zet het wel in een curieus daglicht: misschien moet er op een iets andere wijze met ProRail worden samengewerkt, zodat er wel goed resultaat komt. Wij hebben ook goede ervaringen met ProRail tijdens de winterperiode.’ Hettinga is dus van mening dat ProRail er wel degelijk in slaagt om het spoor in topconditie te houden, het schort alleen aan de samenwerking met NS: ‘Beide partijen zouden elkaar recht in de ogen moeten kijken en moeten zien waarom een samenwerking tussen partijen als Arriva en Veolia wél lukt en tussen NS en ProRail niet. Ik heb daar geen oordeel over, maar ik stel het wel vast.’
Kamerdebat Inmiddels heeft de Tweede Kamer om opheldering van de kwestie gevraagd. SP, PVV, SGP, CDA en GroenLinks wilden zelfs op korte termijn een debat voeren, maar op verzoek van VVD, PvdA en D66 geeft het kabinet eerst uitleg in een brief. De Kamer wil het gesprek aangaan met minister Dijsselbloem van Financien en staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur. ‘Er zijn voortdurend signalen dat het niet goed zit met de verhouding NS-ProRail. Hier moeten knopen worden doorgehakt’, stelde SGP’er Roelof Bisschop. Renske Leijten van de SP vraagt zich bovendien af waarom de bewuste rapportage niet bekend is bij de Kamer. SP-leider Emile Roemer is voorstander van samengaan van NS en ProRail. Dit komt de kwaliteit van het
reizigersvervoer ten goede en zorgt voor meer efficiëntie en lagere kosten. ‘Rapport na rapport geeft aan dat de splitsing onverstandig is’, aldus Roemer.
Consequenties FNV Spoor denkt in dezelfde lijn als Roemer: de notitie van Bierman is opnieuw een bevestiging dat de splitsing tussen NS en ProRail meer negatieve dan positieve effecten oplevert. Het pleit dan ook al jaren voor terugdraaiing van het besluit uit 1995. Roel Berghuis, bestuurder van FNV Spoor: ‘Nu zeer prominente Nederlanders en Tweede Kamerleden met goede argumenten hebben aangetoond dat het een slecht idee was om NS en ProRail te splitsen, is de tijd rijp om deze woorden eindelijk om te zetten in daden. Bovendien hebben alle politieke MaintNL 02 – 2014
046_47_49_MQ_NVDO-artikel.indd 47
47
18-02-14 13:15
De vakbeurs vo
or professiona
ls in het labora torium
Jaarbeurs Utrec ht
4 - 5 juni
DERDE EDITIE
BEZOEKERS
Na twee succesvolle edities vindt de derde editie van Labtechnology plaats in juni 2014. Het concept blijft hetzelfde: kennisoverdracht tussen leverancier en eindgebruiker/afnemer, wederom op de uitgebreide beursvloer en in combinatie met een interessant inhoudelijk programma.
Ruim 1.500 labprofessionals bezochten Labtechnology 2013. Ook in 2014 zal deze vakbeurs worden bezocht door onder meer chemici, life scientists, voeding/farmaceutisch onderzoekers, labmanagers, labtechnici en labinkopers.
BEURSVLOER
Net als tijdens voorgaande edities zal er op beide dagen een interessant inhoudelijk programma zijn. In samenwerking met de Sectie Analytische Chemie van de KNCV en andere partners zullen er veel actuele thema’s worden belicht.
In november 2013 stonden meer dan 80 bedrijven op de uitgebreide beursvloer van Labtechnology. Zij toonden daar de nieuwste laboratoriumtechnologie en producten/diensten ter ondersteuning van de werkzaamheden in het laboratorium.
PROGRAMMA
MEER INFORMATIE Labtechnology 2014 is de ontmoetingsplaats van leveranciers en professionals in de laboratoriumwereld. Wilt u meer weten over de mogelijkheden, neem dan contact op met Bas van den Engel: +31 (0)33 453 94 50 of bas@archermedia.nl
048_betapub.indd 1 245_Advertentie_Labtechnology_210x297.indd 1
17-02-14 15:01 15-01-14 10:11
partijen destijds in hun partijprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezingen al beloofd wat aan de spoorordening te doen. Het stelligst was het CDA, dat de splitsing van de spoorbedrijven wilde opheffen. NS en ProRail ‘delen’ 7.000 kilometer gezamenlijk spoor, waar ze beide verantwoordelijk voor en afhankelijk van zijn. Alleen al dit gegeven lijkt me dat deze partijen eerder moeten worden verbonden dan gescheiden.’ En Berghuis gaat nog verder. Volgens hem moet de directie van ProRail direct opstappen. De manier waarop men omgaat met de conclusie van Bierman vindt hij ontluisterend: ‘Dit kan niet zonder consequenties blijven, er moeten per direct directeurskoppen rollen bij ProRail.’ Ook de voorbeelden van andere landen zonder splitsing die Bierman aanhaalt, vallen in goede aarde bij FNV. Jacqueline Lohle, bestuurder FNV Spoor: ‘Dat zijn landen met, net als Nederland, een hoge verkeersintensiteit. Die leveren dus een topprestatie. Gelukkig bevindt Nederland zich nog steeds in deze kopgroep – als nummer drie op de lijst – maar hoe lang duurt dit nog? Als we kijken naar alle pro-
blemen die Bierman opsomt, kan het niet anders dan dat we langzaam maar zeker naar beneden gaan afzakken. Het wordt tijd dat de politiek zijn verantwoordelijkheid neemt en de fouten uit het verleden terugdraait. De boodschap is nu keer op keer door niet de minste mensen duidelijk verteld en kan daarom probleemloos worden opgepakt: marktwerking op het Nederlandse spoor is een illusie, zeker met de halfslachtige keuzes die tot nu toe zijn gemaakt. Daarom is het beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald.’
daarmee eens, maar neemt de notitie wel serieus. Voorzitter Arriën Kruyt: ‘Deze kritiek zou er niet zijn als ProRail niet zo slecht had gefunctioneerd. In het Locov is ons verteld dat er gemiddeld dertig storingen per dag op het spoor zijn, waarvan het merendeel sein- en wisselstoringen zijn. Dit gaat zo niet langer.’
ProRail: ‘Er is geen conclusie uit het rapport geschrapt.’
Niets geschrapt Reizigersorganisatie Voor Beter OV reageerde milder dan FNV Spoor. Direct ontslag van de directie van ProRail is niet nodig en het beschuldigt Berghuis van enig populisme: ‘Bondsbestuurder Roel Berghuis gaat veel te ver, met zijn conclusies over een gejatte persoonlijke notitie. Leuk voor de achterban, maar verder in het geheel niet constructief. Ondanks ontevredenheid en bezorgdheid over de performance van ProRail ziet Voor Beter OV vooralsnog geen reden, het ontslag van de ProRail-top te verlangen.’ Reizersvereniging Rover is het
Enige dagen na het uitlekken van Biermans notitie, probeert ProRail de gemoederen te sussen. Volgens directeur Paul Dirix is er geen sprake van het achterhouden of schrappen van informatie uit het rapport. ‘Ik kan de berichtgeving daarover niet bevestigen, omdat het niet is gebeurd. Er is geen conclusie uit het rapport geschrapt.’ Ook zijn er volgens hem geen problemen tussen NS en ProRail: ‘Voor de treinloop is een goede samenwerking nodig en die gaat op dit moment uitstekend.’ n MaintNL 02 – 2014
046_47_49_MQ_NVDO-artikel.indd 49
49
18-02-14 13:15
Onderhoud en onderzoek
Trendbreuk in de onderhoudsindustrie Het NVDO Onderhoudskompas geeft jaarlijks een beeld van de belangrijkste feiten, cijfers en trends in de Nederlandse onderhoudsindustrie. Aanvullend op de marktanalyse wordt voor één discipline een Visiedocument gemaakt. Met de aangeleverde informatie kunnen geïnteresseerde bedrijven hun koers bepalen voor de komende jaren. De top drie van belangrijke ontwikkelingen in de markt laat een duidelijke verschuiving zien ten opzichte van de afgelopen jaren. Mark Oosterveer
investeringen wordt vanuit het perspectief van de investeerder een onzekere factor waardoor de focus komt te liggen op snel rendement. En hoewel het met enige regelmaat doen van kapitaalinvesteringen van wezenlijk belang is voor de continuïteit van een organisatie, valt het in tijden van economisch zwaar weer niet mee om ook aandeelhouders en financiers hiertoe bereid te vinden.
Goed genoeg Het NVDO Onderhoudskompas brengt jaarlijks in beeld wat er speelt en wat gaat spelen in de wereld van onderhoud en assetmanagement. De uitgave die dit jaar verschijnt, brengt op basis van een uitvoerig NVDO-onderzoek, uitgevoerd door Accenture en de ING Economisch Bureau, de markt in beeld met feiten en cijfers. Bovendien zorgen trendanalyses en scenariostudies voor plaats- en richtingsbepaling voor bedrijven in de Nederlandse industrie. De belangrijkste trends die het meeste impact hebben op onderhoudsorganisaties in de afgelopen jaren waren schaarste aan technisch geschoold personeel, behoefte aan uitbesteding en afhankelijkheid van technologie. Deze top drie is volledig vernieuwd met nieuwe toonaangevende ontwikkelingen. De belangrijkste trend in het Onderhoudskompas van dit jaar is de invloed van aandeelhouders en financiers. Dit wordt gevolgd door aanscherping van regelgeving en noodzaak tot compliance en daarna de behoefte aan ICT.
steld en vragen om efficiëntieverbetering in onderhoud hadden niet de hoogste prioriteit. Dat is verschoven. Alle budgetten worden als gevolg van de aanhoudende crisis onder de loep genomen en aandeelhou-
De belangrijkste trends die het meeste impact hebben op onderhoudsorganisaties in de afgelopen jaren waren schaarste aan technisch geschoold personeel, behoefte aan uitbesteding en afhankelijkheid van technologie. Deze top drie is volledig vernieuwd.
Onder de loep Dat de aandeelhouders en financiers veel meer invloed hebben gekregen, is volgens de onderzoekers een direct gevolg van de economische crisis. In de voorgaande jaren heeft de crisis de onderhoudssector relatief beperkt geraakt en nu is een duidelijke verschuiving zichtbaar. Het onderhoudsbudget was voor meerdere jaren vastge-
ders en financiers zoeken merkbaar naar ruimte voor besparing en versobering in de onderhoudsbudgetten. Het feit dat deze trend dit jaar als belangrijkste wordt gezien, geeft aan dat hun invloed merkbaar is. In het geval van onderhoud hebben met name kapitaalinvesteringen te lijden onder deze ontwikkeling. De terugverdientijd van
Daarnaast vragen aandeelhouders en financiers meer transparantie in wat wordt uitgegeven om de installaties in stand te houden. Zij zullen in veel gevallen het onderhoudsbudget terug willen brengen naar een laag niveau, maar wel naar een niveau dat voldoende is om te voldoen aan regelgeving en om compliant te zijn. Het onderhoud moet goed genoeg worden uitgevoerd waarbij veiligheid, beschikbaarheid en betrouwbaarheid zijn gegarandeerd, in ieder geval binnen de (wettelijk) gestelde kaders. De organisatie rondom voorschriften en wetten, compliance, krijgt een steeds belangrijkere positie op de onderhoudsagenda. Dit als gevolg van verscherpt toezicht en toename van weten regelgeving op velerlei gebied. De aanscherping vindt bijvoorbeeld plaats op milieugerelateerde zaken als energieverbruik, afvalverwerking en geluidshinder. En dat is sectorbreed merkbaar. Bedrijven in de industriële sectoren dragen, naast de veiligheid op het eigen terrein, vaak ook verantwoording voor de omgevingsveiligheid. Voorkomende incidenten worden regelmatig breed uitgemeten in de media. In combinatie met de kritische houding van de samenleving is het maken van ‘fouten’ steeds minder acceptabel en het toezicht op risicobedrijven wordt intensiever, waarbij controlerende instanties ook de bevoegdheid hebben om dwangsommen op te leggen. Onder de
50 MaintNL 02 – 2014
050_51_MN_NVDO-artikel.indd 50
18-02-14 13:15
In het NVDO Onderhoudskompas leest u elk jaar wat de belangrijkste trends zijn in de Nederlandse onderhoudsindustrie. Dit jaar met stip op 1: de invloed van aandeelhouders en financiers.
250 gevaarlijkste bedrijven in Nederland zijn in 2011 96 waarschuwingen wegens onveilige bedrijfsvoering uitgedeeld, tegenover 71 in 2010. De noodzaak om compliant te zijn en te voldoen aan regelgeving heeft mogelijk hierdoor de tweede plek gekregen.
Informatie Om een verantwoording voor investeringen en uitgaven te kunnen geven, is goed inzicht nodig in het effect van het onderhoudsbudget. Zowel voor compliance als voor het effect op de dagelijkse bedrijfsvoering. Dit inzicht in de investeringen en de gevolgen ervan zijn vaak afhankelijk van een goed ingericht ICT-systeem. Bovendien blijft de Nederlandse informatiemaatschappij zich ontwikkelen. Apparaten zoals tablets en smartphones behoren steeds meer tot de dagelijkse uitrusting tijdens het werk. Door ICT effectief toe te passen, verbeteren bedrijven hun concurrentiepositie. Op het moment heeft bijna elk bedrijf een
eigen website en werkt 58 procent van het personeel dagelijks met internet. Er is een toename zichtbaar in het gebruik van IT-systemen die vele bedrijfsprocessen ondersteunen. Inmiddels maakt 38 procent gebruik van ERP-software. Ook richt men zich steeds meer op de klant. ICT kan een goed hulpmiddel zijn voor het opslaan en analyseren van klantgegevens. 32 procent van de Nederlandse bedrijven gebruikt hiervoor CRM-software. Bedrijven spelen in op de snel groeiende technologische mogelijkheden door processen via ICT te optimaliseren. Zo wordt de ranking van ‘behoefte aan ICT’ door de onderzoekers verklaard.
Integraal Onderhoud versnelt de mogelijkheden om een integraal onderdeel te worden van de gehele organisatie. Daar waar bijvoorbeeld de planning van werkzaamheden en het opbouwen van storingshistorie van assets voorheen niet tot het blikveld van de onderhoudsafdeling behoorde, wordt dat met IT
steeds makkelijker. Grote hoeveelheden data geautomatiseerd bewerken gaat daarnaast veel sneller dan handmatige bewerking en kan tevens de kosten drukken. Het versnellen van informatievoorziening en bundelen van informatie over processen of assets kan ook de kwaliteit van onderhoud verbeteren. Het toepassen van analyse op verzamelde data maakt het effectiever inzetten van onderhoud makkelijker. De beschikbaarheid van dergelijke systemen voor zowel industriespecifieke doeleinden als zeer breed georiënteerde doeleinden neemt alsmaar toe. De top drie trendverschuiving is een van de opmerkelijke bevindingen in het NVDO Onderhoudskompas. Alle andere waardevolle informatie, zoals het nieuw toegevoegde Functiehuis, feiten, cijfers en trends leest u in het het NVDO Onderhoudskompas, waar deze editie het Visiedocument ‘European Vision on Asset Management’ in is opgenomen. Niet-leden kunnen het Onderhoudskompas bestellen via info@nvdo.nl n MaintNL 02 – 2014
050_51_MN_NVDO-artikel.indd 51
51
18-02-14 13:15
Actueel
Auschwitz-Birkenau zoekt miljoenen voor onderhoud Per jaar wordt het bezocht door honderdduizenden belangstellenden, en het is misschien wel een van Europa’s belangrijkste monumenten: het voormalige concentratiekamp AuschwitzBirkenau. Maar het ruim zeventig jaar oude terrein is in verval. De beherende stichting probeert al jaren geld los te krijgen bij Europa voor het noodzakelijke onderhoud nu en in de toekomst. Gelukkig besluiten steeds meer landen om dit werelderfgoed financieel te steunen. Elise Quaden Het voormalige concentratiekamp met bijbehorende gedenkplaats AuschwitzBirkenau is hard toe aan een grondige onderhoudsbeurt. Niet voor het eerst heeft de stichting die het terrein beheert verschillende landen verzocht om geld te schenken hiervoor. Inmiddels is er ruim honderd miljoen euro toegezegd, onder meer door Nederland. Volgend jaar moet worden begonnen met herstelwerkzaamheden aan de barakken in het vrouwenkamp die enkele jaren gaan duren. Voorwaarde is wel dat het beloofde geld dan is uitgekeerd. Het is nooit makkelijk geweest voor de stichting om voldoende middelen bijeen te schrapen om Auschwitz, gelegen bij de Poolse stad O’wi’cim, in stand te houden, maar nu lijkt de situatie nog nijpender dan voorheen. Woordvoerder Bartosz Bartyzel: ‘We hebben de tijd tegen.’
zei toen dat voor herstelwerkzaamheden aan het monument 62,5 miljoen euro nodig was. De Poolse overheid geeft het complex van Auschwitz een jaarlijkse bijdrage van omgerekend 3,1 miljoen euro. Eenzelfde bedrag komt elk jaar binnen uit de opbrengst van onder meer de boekenverkoop en rondleidingen. Volgens Cywinski is de buitenlandse financiële steun te mager. Hij vindt dat vooral de Europese Unie meer
Noodklok
Het is nooit makkelijk geweest om voldoende middelen bijeen te schrapen om Auschwitz in stand te houden, maar nu lijkt de situatie nog nijpender dan voorheen.
Veel gebouwen op het terrein verkeren in slechte staat. De meeste kosten voor onderhoud worden door de Poolse staat gedragen, maar de lasten worden te hoog. In 2008 al luidde de stichting daarom de noodklok en verzocht het de internationale gemeenschap bij te dragen aan de onderhoudskosten. Verschillende wachttorens waren op dat moment aan het versplinteren en barakken aan het verzakken. Voor de renovatie werd een fonds opengesteld. Directeur Piotr Cywinski van het monument
zou kunnen bijdragen. Als antwoord hierop zei Duitsland in 2009 zestig miljoen euro toe voor herstelwerkzaamheden, wat nog maar de helft was van het inmiddels flink opgelopen bedrag dat naar schatting nodig was om de honderden barakken en gebouwen op het terrein te behoeden voor verdere aftakeling. Het geld was ook nodig voor de restauratie van persoonlijke bezittingen van slachtoffers en de uitgebreide
kampadministratie. Toentertijd werd Duitse donatie als een cruciale stap gezien, omdat andere landen hierdoor eerder ook geld zouden geven. Noorwegen volgde met 220.000 euro voor het opknappen van het museum. ‘Auschwitz-Birkenau is wellicht het belangrijkste museum in Europa. Het museum vertelt een geschiedenis die men niet mag vergeten’, aldus de Noorse minister van Buitenlandse Zaken Jonas Gahr Stoere. Nederland stelde in 2010 400.000 euro beschikbaar voor de instandhouding. Toenmalig minister van Buitenland Zaken Maxime Verhagen sprong samen met Frankrijk op de bres voor Auschwitz en verzocht toentertijd de Europese Commissie om geld te reserveren op de begroting. ‘Auschwitz is als geen andere plaats verbonden met de donkerste dagen van ons continent. Meer dan 1 miljoen joden en andere mensen uit heel Europa zijn er om het leven gebracht. De herinnering aan hen levend houden is een zaak van ons hele continent.’
Eeuwig fonds En nu maakt de stichting wederom een ronde langs de verschillende Europese landen. Het heeft in totaal 120 miljoen euro nodig voor de restauratie van het voormalige vernietigingskamp, waarvan nu dus 100 miljoen is toegezegd. Duitsland neemt de helft van dit bedrag voor zijn rekening. Naast Nederland hebben onder meer Polen, Oostenrijk en de Verenigde Staten beloofd geld te doneren. Ook Rusland draagt bij met een miljoen dollar. De Stichting Auschwitz-Birkenau hoopt een speciaal eeuwig fonds te creëren om te zorgen voor consolidatie, restauratie en het onderhoud op lange termijn van het kamp. De kosten voor onderhoud van het kamp zijn hoog. Niet in de laatste plaatst omdat de stichting hiervoor zeer gespecialiseerd personeel in dienst heeft, zowel op het
52 MaintNL 02 – 2014
052_53_MP_NVDO-artikel.indd 52
18-02-14 13:14
Het voormalige concentratiekamp Auschwitz-Birkenau is groot en behoeft veel onderhoud: het betreft 155 gebouwen, 300 ruïnes, dertien kilometer aan hekken, 3.600 wachtposten en veel installaties.
gebied van landschapsbescherming als op het vlak van techniek. De conditie van Auschwitz-Birkenau wordt op regelmatige basis grondig gemonitord. Het betreft 155 gebouwen, 300 ruïnes, dertien kilometer aan hekken, 3.600 wachtposten en veel installaties. Ook lopen er kilometers aan weg over het terrein en zijn er afwateringsgeulen, sporen en rioolzuiveringsinstallaties aanwezig. Tot slot is de organisatie ook verantwoordelijk voor het behoud van alle vegetatie, zoals de historische bomen in de bossen in het gebied.
zoals 48 delen van boeken waarin alle doden werden bijgehouden, 248 delen aan gegevens van de Waffen SS en 8.000 brieven. De conservatieafdeling gebruikt de modernste techniek om hun werk te kunnen doen, maar wordt tegengehouden door het beperkte budget. Veel werk wordt uitgevoerd in het conservatielab, opgezet met hulp van de Ronald S. Lauder Foundation. In het lab staan allerlei microscopen, een spectrofotometer en nog meer analyseinstrumenten. Ook is er een chemielab waar
Laboratorium Een groot deel van de tijd wordt besteed aan het conserveren van losse objecten uit de museumcollectie. Meer dan 80.000 schoenen, 3.800 koffers, 12.000 potten en pannen, veertig kilo aan brillen, 460 protheses en 6.000 kunstwerken herbergt het museum. En in de archieven bevinden zich documenten die 250 meter aan plank beslaan,
DONEREN De stichting Auschwitz-Birkenau verwelkomt elke (financiële) steun, ook van particulieren. Meer informatie staat op: www.auschwitz.org
bepaald wordt welke restauratietechnieken het best passen bij bepaalde objecten. De nadruk ligt op het behoud van origineel materiaal. Men probeert zo weinig mogelijk te vervangen. De medewerkers staan voor een grote uitdaging vanwege de uitzonderlijke, emotionele en historische waarde van AuschwitzBirkenau en al zijn assets. Daarbij vraagt de grote variëteit aan materiaal om uiteenlopende expertise. De afgelopen jaren is de leiding van stichting bezig geweest om een masterplan te maken. Onderzoeken hebben bepaald wat er de komende jaren nodig is om Auschwitz-Birkenau klaar te maken voor de toekomst. Deze werkzaamheden zijn vastgelegd in een schema dat komende jaren punt voor punt wordt afgewerkt. Prioriteit heeft het Auschwitz II-Birkenau-terrein, dat nog in complete originele staat is. Als eerste zal er in dat deel werk uitgevoerd worden aan de bakstenen barrakken in sector BI waar gevangen vastgezet werden. n MaintNL 02 – 2014
052_53_MP_NVDO-artikel.indd 53
53
18-02-14 13:15
Ieder zijn vak
Storingen zoeken met speurhonden Storingen zoeken in elektriciteitskabels kost veel tijd en geld. The Sniffers, een Belgisch bedrijf gespecialiseerd in het opsporen van gassen, leidt hiervoor bijzondere speurhonden op. In korte tijd wijzen zij de exacte plek van de kortsluiting aan. Inmiddels is een Nederlandse netbeheerder met honden gaan werken in plaats van met meetwagens. Ingrid Rompa
Guido van Baelen is COO hondenopleidingen bij The Sniffers. Daarnaast is hij salesen marketingdirecteur in Oost-Europa en Azië. ‘Ik ben zeven jaar geleden bij The Sniffers komen werken om te helpen bij de groei van het bedrijf’, vertelt hij enthousiast. Het bedrijf is twintig jaar geleden opgericht door zijn jongste broer Rudi. Momenteel heeft Hans Hooybergs de leiding als CEO van het bedrijf. Zijn eerste functie bij The Sniffers was die van quality controler. Daarna heeft hij veel in de praktijk opgestoken. ‘Ik heb geen technische achtergrond, maar dat is niet erg. Ik heb alles in het veld geleerd.’
Daar doen ze alles voor. Een hoge stem is ook een beloning bij een hond. Een lage stem is correctie.’ Alle honden in opleiding wonen bij Van Baelen thuis. In totaal zijn dat er nu tien, maar het aantal groeit. ‘Met het opsporen van storingen willen we één op één gaan werken; één begeleider, één hond. Omdat het heel moeilijk en precies werk is. Veel moeilijker dan het speuren naar gassen.’ Het idee is afkomstig van zijn broer Rudi. In Zweden zag hij jaren geleden honden die gaslekken zochten, en dat concept sprak hem erg aan. De hondenclub waar hij lid van was, is vervolgens begonnen
met oefenen. In het begin was het zoeken naar gaslekken een hobby, maar een jaar later heeft hij samen met zijn oudere broer The Sniffers opgericht. Het is inmiddels uitgegroeid tot een bedrijf waar circa tachtig mensen werken. ‘We werken niet alleen met honden, maar ook met equipment.’ Het bedrijf is gespecialiseerd in emissies, zowel ondergronds als bovengronds (bij raffinaderijen, petrochemie, chemie, offstream, downstream en offshore). ‘Dat wil zeggen: wij zoeken en meten alle vluchtige organische stoffen die vrij kunnen komen in een proces van lekkage. Reparaties doen we niet. Dat zien we als conflict of interests. We ontwikkelen zelf software die resultaten, historie en reportage van metingen geeft, onder andere aan de overheid. De software is gelinked met al onze diensten.’
Niche Zoals bij zoeken naar emissies op de ‘normale’ manier, moet ook The Sniffers voldoen aan wet- en regelgeving. Daarom zijn
Gemotiveerd Van Baelen: ‘Om met honden te kunnen werken, moet je zeer gemotiveerd zijn. Je moet kunnen denken als een hond. Het is hetzelfde als equipment. Je kunt het beste gereedschap hebben, maar als de persoon die erachter staat niet begrijpt hoe hij daarmee moet werken, heb je geen resultaat. Met honden geldt dat nog sterker, want je werkt met levende wezens. Je moet in de meute kunnen passen als Alfa, als leider. Maar hóe je daarmee omgaat, is natuurlijk de vraag.’ De tijd dat er aan de hondenketting werd gesleurd is voorbij, knikt hij. ‘Ik heb het principe van positive reinforcement overgenomen. Beloon de hond op zijn goede gedrag en negeer het slechte. Gewoon de rug toedraaien. De hond zoekt altijd aandacht. Onze honden werken voor een bal.
Duitse herder Keesie is de meest ervaren hond van het Sniffers-team en gaat overal mee naartoe.
54 MaintNL 02 – 2014
054_55_56_MD_NVDO-artikel.indd 54
18-02-14 13:14
FOTO’S: THE SNIFFERS
Het bedrijf The Sniffers gebruikt Duitse en Mechelse herders om allerlei soorten emissies op te sporen, zoals lekkages bij raffinaderijen en storingen in laagspanningskabel. Honden werken veel preciezer en sneller dan meetapparatuur.
de honden en hun begeleiders TÜVgecertificeerd. Er was veel training nodig om te voldoen aan de criteria van TÜV. Samen met TÜV hebben The Sniffers verschillende lekdetectiesimulaties in een natuurlijke omgeving opgezet, die als test dienden voor de honden en mensen die met hen werken. Dit resulteerde in certificaten voor elke hond en een certificaat voor de trainingsmethode. Daarnaast past het bedrijf zich aan de regels van elk land, elke regio of klant aan, omdat hierin verschillen kunnen zitten. Ook zijn The Sniffers VCA- en ISO 9001-gecertificeerd. Om de data die met de honden worden verzameld te kunnen analyseren, heeft The Sniffers ook eigen software ontwikkeld. Hiermee kan men data over emissies beter managen. De opsporing van storingen met honden is een niche in de markt, vertelt Van Baelen. ‘We werken wereldwijd en richten ons op gaslekdetectie, olielekdetectie, illegale tappen, waterlekdetectie en storingen. Binnenkort komen daar narcotica, explosieven op (lucht)havens, en mensengeur (verstekelingen, red.) bij.’ Bang voor concurrentie is hij niet. ‘Onze honden zijn gecertificeerd door het Duitse certificatiebedrijf TÜF, en daar zijn we heel trots op. We zijn de enige in de wereld. Uniek dus.’
Er wordt gewerkt met Duitse herders en Belgische (Mechelse) herders. ‘We hebben daarvoor gekozen omdat we een robuuste hond nodig hebben die kan werken. Bovendien moet de hond een groot reukor-
‘Er zijn verschillende manieren om te speuren. Keesie krabbelt met haar poot over de grond als ze iets vindt.’ gaan, een werkdrive en een speurzin hebben. Dat is even belangrijk als intelligentie. Ze moeten tevens heel sociaal zijn, want ze werken vaak met verschillende begeleiders. We hebben vroeger labradors gebruikt, maar die hebben nog steeds jachtgenen. Het zijn heel goede honden, maar voor storingen zijn ze niet zo geschikt.’ Als de herders bij The Sniffers terechtkomen, zijn ze ruim anderhalf jaar oud. ‘Dan beginnen we meteen met de opleiding. De honden worden dagelijks getraind om de lat zo hoog mogelijk te leggen. De training zelf duurt een jaar.’ Terwijl Van Baelen vertelt, geeft hondentrai-
ner Bart van Broekhoven een demonstratie met de honden. ‘Dit is de basisopleiding voor de hond’, licht hij toe. ‘Die dozen hebben bovenin een opening om de geuren te onderscheiden. In een van de dozen zit de geurstof die de hond moet zoeken. Ze moeten het wel een paar honderd keer gedaan hebben voordat we zeker zijn dat ze het kunnen. Pas dan beginnen we in het veld.’ Op het oefenterrein bevinden zich zowel ondergronds als bovengronds diverse leidingen. ‘Die worden bediend vanuit het controlecentrum verderop’, wijst Van Baelen. ‘Er is een achttiental simulaties van kraantjes die we kunnen opendraaien waaruit gas vrijkomt voor de hond.’
Supergemotiveerd Belgische herder Bojaard is ondertussen druk bezig. ‘Dit is onze jongste hond in opleiding. Ze is supergemotiveerd. Zoals je ziet heeft ze een harnas aan. Waarom? Dan weet de hond dat het werk is. Als ze de halsband omkrijgt, weet ze dat het vermaak is. Dat onderscheid is belangrijk.’ Na een paar minuten snuffelen heeft de hond de geur gevonden. Ze kwispelt blij als ze wordt beloond met een bal. Na Bojaard geeft Duitse herder Keesie een demonstratie. ‘Zij is de oudste; zeven jaar. Ze gaat overal met me mee naartoe.’ Keesie doet het wat rustiMaintNL 02 – 2014
054_55_56_MD_NVDO-artikel.indd 55
55
18-02-14 13:14
Ieder zijn vak
ger aan. ‘Ja, er zijn verschillende manieren om te speuren. Keesie krabbelt met haar poot over de grond als ze iets vindt. Wanneer onze honden daadwerkelijk worden ingezet, zetten we ze op de leiding die een storing heeft. De kabel ligt op tachtig centimeter diepte, dus de moeilijkheidsgraad is behoorlijk hoog. We hebben op verzoek van Dierenbescherming Nederland een uiteenzetting gemaakt over onze trainingsmethoden en zij waren heel enthousiast.’ Wat houdt storing zoeken nu precies in? Van Baelen: ‘Wanneer een storing of kortsluiting plaatsvindt in een laagspanningskabel die elektriciteit aan woningen levert, ontstaat een bepaald gas. Op dat gas worden onze honden getraind. Op dit moment wordt de storing gezocht met meetwagens, veelal met een team mensen. Bovendien moeten alle huizen worden afgesloten van elektriciteit. Een hond werkt veel beter dan equipment. De meest sophisticated equipment kan maar zoveel delen per miljoen registreren. Een hond kan parts per biljoen opsnuiven. Honden kunnen vijftig meter links en vijftig meter rechts alle geuren opnemen. Equipment kan dat niet.’ De duur van het zoeken wordt door de honden aanzienlijk verlaagd en ook de kosten worden lager, meent Van Baelen. ‘Er wordt al gesproken over een besparing van een vijfde op jaarbasis, dus dat zijn heel grote bedragen. Om aan te geven hoe interessant het is: onze honden zijn gemiddeld twee uur bezig om een kortsluiting te vinden, terwijl een meetwagen er veel langer over doet. Daarbij komt ook nog de positieve aandacht in de
media. Dat is heel belangrijk voor onze klanten. En de mensen in de omgeving van de storing reageren ongelooflijk positief. Ze zien de honden bezig en de negatieve houding verdwijnt onmiddellijk.’
Jaarcontract The Sniffers hebben inmiddels hun eerste jaarcontract in Nederland. ‘We zijn bij een netbeheerder begonnen met een hond’, zegt Van Baelen trots. ‘Na een jaar willen ze - indien alles goed verloopt - vijf honden inzetten.’ Het is de eerste keer dat dit gebeurt. ‘Vorig jaar februari heeft iemand een voorstel gedaan. Ze vroegen ons of het mogelijk zou zijn storingen vlugger op te zoeken door middel van honden. Als er een
‘De mensen in de omgeving van de storing reageren ongelooflijk positief. Ze zien de honden bezig en de negatieve houding verdwijnt onmiddellijk.’ gas vrijkomt, moeten de honden dat kunnen, heb ik gezegd. We hadden toen al verschillende succesverhalen met gassen in Nederland. We zijn vervolgens mee gaan doen aan hun onderzoek. Na vier maanden hebben ze hun eigen simulatie gemaakt. De
honden hebben het honderd procent gedaan. De netbeheerder was zo onder de indruk dat ze de studie nog een aantal maanden hebben voortgezet totdat de honden de storingen konden markeren zonder hulp van een meetwagen.’ Door het succes zijn ook andere bedrijven geïnteresseerd geraakt. ‘In België heb ik een gesprek gehad met een Belgische netbeheerder. En zo is er nog een aantal andere netbeheerders dat interesse heeft getoond. Op dit moment hebben we zes honden in opleiding. Dat worden er sowieso meer.’ Het is trouwens niet alleen de hond die moet worden opgeleid; ook de begeleider krijgt een intensieve training. ‘We zijn in Nederland lokaal mensen aan het zoeken. Dat is belangrijk, want anders wordt de afstand te groot. Onze hoofdvestiging bevindt zich in België.’ Binnenkort gaat Van Baelen naar Japan. Opnieuw een primeur, glundert hij. ‘In Japan hebben ze zo’n 300.000 kilometer aan irrigatiesystemen. En er is ongelooflijk veel schade door aardbevingen. Ze kunnen niet genoeg lekken vinden met hun apparatuur. Wij gaan nu met honden waterlekken zoeken. We doen dat door er een geurstof aan toe te voegen. Het is een gas dat niet schadelijk is voor het milieu of voor de gewassen. Na een aantal dagen wordt dit gas geurloos. We zijn uitgenodigd een week mee te draaien op locatie. Het is dus echt een pilotproject; heel interessant.’ De oplossingen verzint hij allemaal zelf. ‘Innovatie is de toekomst van een bedrijf. Stil blijven staan is echt onmogelijk.’ n
56 MaintNL 02 – 2014
054_55_56_MD_NVDO-artikel.indd 56
18-02-14 13:14
Column
Maintenance XP Ik ga een onderhoudsconcept in de markt zetten, dat na een jaar of acht verloopt. Na die acht jaar MOET je zo ongeveer weer iets nieuws kopen, en dan vooral bij mij. Hoe ik dat ga doen, weet ik nog niet. Maar daar verzin ik wel wat op. Het oude product kan nog prima werken en voldoen, de klant haalt zijn targets voor veiligheid, beschikbaarheid en betrouwbaarheid tegen lage kosten, maar dat maakt me niets uit. Na acht jaar moet het gewoon vernieuwd worden. Want anders … Wat er dan gebeurt weet niemand, maar zo’n spannende stok achter de deur lijkt wel te helpen. De mensen die de kantoorautomatisering in de portefeuille hebben, herkennen het vast. Het is de Windows XP-variant van onderhoud. Misschien heeft u net als wij een prima draaiend netwerkje waar u als trotse mkb’er uw winkel mee staande houdt. Uw pc’s werken prima met XP en er gaat eigenlijk niets mis. Maar de ingehuurde IT-dienstverlener voert het afgelopen jaar de druk op om toch vooral te gaan investeren in een opvolger van het systeem. Want XP ‘loopt af’. En oh ja, die pc’s die het nog goed doen … die moeten
dan ook gelijk vervangen want met Windows 8 zijn die niet vooruit te branden. En doe het nu maar, want anders ... Ik sta ervoor en weet niet goed wat te doen. Het is niet kapot en de investering komt me slecht uit. En het verhaal dat elke hacker ligt te wachten tot de beveiligingspatches stoppen, maakt me waakzaam. Maar verdraaid, nu ik het zo opschrijf, hoor ik in gedachten de inkopers van mijn bestaande klanten praten. Niet over mijn Maintenance XP-idee, maar over nu. ‘Het werkt toch goed, waarom moet ik dan investeren in iets nieuws? Sterker nog, het kan waarschijnlijk wel voor minder.’ Het is de vloek van goed onderhoud, als je de boel goed draaiend hebt, omdat er in de juiste dingen is geïnvesteerd, dan is een nieuwe investering vaak weer lastiger uit te leggen dan wanneer de zaken slecht draaien.
Het is de Windows XP-variant van onderhoud. Misschien heeft u net als wij een prima draaiend netwerkje waar u als trotse mkb’er uw winkel mee staande houdt. Maar de ingehuurde IT-dienstverlener voert de druk op om toch vooral te gaan investeren in een opvolger van het systeem.
Ing. Frans Stokbrood Directeur FS Virtual Enterprise
MaintNL 02 – 2014
057_MF_NVDO-Column.indd 57
57
18-02-14 13:14
Nieuws
Inspectie SZW inspecteert op gevaarlijke stoffen en arbeidsveiligheid Vanaf februari 2014 bezoekt de Inspectie SZW een groot aantal bedrijven voor een inspectie. Inspecteurs kijken daarbij naar de blootstelling aan gevaarlijke stoffen en naar de arbeidsveiligheid van met name intern transport en werken met en rondom machines. In Nederlandse bedrijven hebben nog te veel werknemers te maken met (soms ernstige) arbeidsrisico’s. De wet is duidelijk op dit punt: het is de verantwoordelijkheid van de werkgever om te zorgen voor veilig en gezond werk. Werkgevers moeten weten welke risico’s hun werknemers lopen en die risico’s met maatregelen wegnemen of zoveel mogelijk beperken. De Inspectie SZW ziet erop toe dat bedrijven de wet naleven. De Inspectie richt zich daarbij vooral op de grootste arbeidsrisico’s. Denk bijvoorbeeld aan blootstelling aan gevaarlijke stoffen en de kans om een ongeval te krijgen bij het werken
aan machines of door onveilige arbeidsplaatsen (bijvoorbeeld aanrijdgevaar, onveilig werken op hoogte). Deze risico’s zijn hoog bij bedrijven in de sectoren aardolie, chemie, farmacie, kunststof en rubber. Daarom inspecteert de Inspectie SZW vanaf februari bedrijven uit deze sectoren. Er worden bedrijven
Criteria aanbesteding bij overheid verruimd Overheidsinstanties hoeven voortaan niet automatisch het laagste bod te kiezen in openbare aanbestedingen. Bij de aanschaf van goederen, diensten, aanbesteding van openbare werken of het afsluiten van concessiecontracten kunnen voortaan ook andere factoren worden meegewogen. Ook de mogelijkheden voor het mkb om mee te dingen naar overheidsopdrachten zijn verruimd. Dit is het resultaat van een wetgevingspakket dat onlangs is aangenomen. Openbare aanbestedingen zijn goed voor negentien procent van het Europese binnenlands product. Het akkoord - waar in juni 2013 met de lidstaten overeenstemming over werd bereikt beslaat drie nieuwe richtlijnen: een voor klassieke aanbestedingen, een voor publieke nutsfuncties en een voor concessies. Voortaan kunnen behalve de prijs ook kwaliteit, milieueffecten, sociale factoren en innovatiepotentieel een rol spelen bij de selectie. Denk bijvoorbeeld aan een aanbieder die kwalitatief hoogwaardige voeding in een crèche aanbiedt of een aanbieder die mensen in dienst heeft met een handicap. ‘Dit pakket vormt een stevig signaal naar de burgers die willen dat het publieke geld goed wordt besteed’, zei de rapporteur voor de aanbestedingsrichtlijn Marc Tarabella. ‘Met de introductie van nieuwe criteria komt er een eind aan het dictaat van de laagste prijs en wordt kwaliteit weer doorslaggevend’, voegde hij er aan toe.
bezocht die al geruime tijd geen inspectie hebben gehad maar ook bedrijven die recent al eens zijn geïnspecteerd. Constateert de inspecteur nu weer gebreken? Dan kan het bedrijf op basis van de ‘Wet aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW wetgeving’ een hogere sanctie krijgen.
NVDO biedt mogelijkheid tot behalen ATEX-certificaat Explosieve atmosferen kunnen ontstaan bij het werken met gassen, vloeistoffen en droge stoffen. Van gassen en vloeistoffen is dat ruimschoots bekend, maar minder bekend is dat ook meel en houtstof tot heftige explosies kunnen leiden. In de ATEX-richtlijnen is op logische wijze geregeld dat een bedrijf het explosierisico moet reduceren. Bedrijven waar explosiegevaar bestaat, moeten voldoen aan de ATEX-richtlijnen. Dat geldt niet alleen voor fabrieken en opslagterreinen, maar ook voor aannemers die hun personeel laten werken op die terreinen. De NVDO besteedt regelmatig aandacht aan deze richtlijnen, maar nog nooit eerder zo intensief als op 27 maart. Dan stelt het grootste onderhoudsplatform van Europa uit Houten deelnemers in de gelegenheid om als inspecteur, onderhoudsmonteur, keurmeester of ATEXdeskundige gecertificeerd te worden. Het examen bestaat uit een veertigtal meerkeuzevragen en er is zestig minuten de tijd om het examen te maken. Bij een score van 36 goede antwoorden of meer heeft u het examen positief volbracht. U krijgt dan een Certificaat van de Stichting ATEX, deze is drie jaar geldig. Naast het doen van het examen, volgen de deelnemers tevens de inhoudelijke studiedag. Meer informatie op www.nvdo.nl
58 MaintNL 02 – 2014
058_59_MJ_NVDO_neuws.indd 58
18-02-14 13:14
Nieuws
Miljoenen voor aanjagen innovatie en koolstofarme economie Oost-Nederland krijgt de komende jaren honderd miljoen euro van de Europese Unie om innovaties en een koolstofarme economie te stimuleren. Het Rijk doet daar nog eens zeventien miljoen bij. Voorwaarde is wel dat de provincies Gelderland en Overijssel en het bedrijfsleven zelf ook investeren in innovatie en in een economie die minder afhankelijk is van fossiele brandstoffen. Die zogenaamde cofinanciering betekent dat Gelderland en Overijssel samen met de grote steden er zelf 48 miljoen in steken. Verwacht wordt dat het bedrijfsleven 120 miljoen investeert. Alles bij elkaar betekent dat voor de jaren 2014-2020 in totaal 285 miljoen euro beschikbaar komt voor innovatie en voor een koolstofarme economie. Dat hebben de provinciebesturen van zowel Gelderland als Overijssel besloten. De beide provincies vormen
samen het werkgebied OostNederland van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Vooral het midden- en kleinbedrijf en kennisinstellingen in Overijssel en Gelderland kunnen de komende jaren aanspraak maken op EFRO-subsidies. Een dergelijke impuls blijkt het mees-
te effect te hebben als bedrijfsleven, onderwijs en overheid samen optrekken. Nederland krijgt in totaal 509 miljoen euro vanuit het EFROprogramma. Eerder al besloot het kabinet dat daarvan krap een vijfde (19,77 procent) naar Gelderland en Overijssel gaat.
Aardwarmte verwarmt kassen Honselersdijk Green Well Westland heeft met warm water van drie kilometer diepte duurzame energie beschikbaar gemaakt voor de aangesloten glastuinbouw bedrijven. Het terrein is maar liefst 6.000 vierkante meter groot. Het klaarmaken van de boorlocatie houdt in het aanleggen van een vloeistofdichte vloer met een opvangsysteem voor eventueel zout water of koolwa-
terstoffen die vrijkomen bij de boorwerkzaamheden. Tevens zijn er vier silo’s gebouwd voor opvang van water uit de boorput tijdens de testperiode en de aanvoer van water voor de boorvloeistof. Vijf kwekers in Honselersdijk hebben de krachten gebundeld en Green Well Westland opgericht. Zij zijn een jaar of twee geleden gestart met de eer-
ste aardwarmteboring in Westland. De locatie waar de aardwarmte wordt gewonnen ligt in Honselersdijk. Er worden twee boringen verricht met een diepte van ruim 2.800 meter. Het water dat wordt opgepompt, zo’n 120 tot 140 kubieke meter per uur, heeft naar verwachting een temperatuur van 85 graden Celsius. De bij Green Well Westland aangesloten bedrijven besparen door hun kassen te verwarmen met aardwarmte op jaarbasis circa 5,8 miljoen kubieke meter aardgas. Dat scheelt 10.500 ton CO2uitstoot per jaar, een reductie van circa 55 procent ten opzichte van de huidige uitstoot. Op 18 maart gaat de NVDO met haar InspectiePlatform op bezoek in samenwerking met het Platform Geothermie. Een zeer bijzonder evenement, want naast de rondleiding spreekt niet alleen het Platform Geothermie over de complexiteit van geothermieprojecten, ook Green Well Westland vertelt dan meer over dit unieke samenwerkingsproject. Meer informatie op www.nvdo.nl MaintNL 02 – 2014
058_59_MJ_NVDO_neuws.indd 59
59
18-02-14 13:14
iMaintain Congres
Disciplines werken samen in infra en raffinage Rogier de Mulder van BP Raffinaderij Rotterdam (BPRR) en Robert Fletcher van BAM Infra Asset management mogen een ander vertrekpunt hebben, maar dat multidisciplinair samenwerken voordelen biedt, staat voor beiden vast. Waar BP veiligheid en compliancy als drijfveer heeft, is de economische recessie voor BAM aanleiding geweest om het asset management te stroomlijnen en divisies op te lijnen. David van Baarle De Mulder trok naar de Rijksweg A12 om daar alles te horen over het twintigjarige onderhoudscontract van BAM voor het traject Poort van Bunnik en Fletcher werd uitgenodigd in de Europoort om inzicht te krijgen in de complexe pijpleidinginfrastructuur van de BPRR. Tijdens het iMaintain Congres laten we niet alleen zien wat beide heren deze leerzame dag hebben besproken, maar kunt u ze ook persoonlijk vragen wat voor hen de winst is van multidisciplinaire samenwerking.
Alle disciplines Rijkswaterstaat legt meer verantwoordelijkheid neer bij zijn aannemers en biedt daarbij vaak DBFM-contracten aan. Zo ook bij het project Poort van Bunnik waarbij aannemer BAM niet alleen de wegverbreding tussen Bunnik en Veenendaal uitvoerde, maar er ook voor zorgt dat de weg twintig jaar in topconditie blijft. Contractmanager Robert Fletcher van BAM Infra Asset Management vertelt trots hoe de diverse disciplines van de verschillende BAM-bedrijven samenkomen in dit project. ‘Een weg bestaat uit meer dan asfalt. Ook de geleiderails, de berm, technische systemen zoals matrixborden en verlichting hebben wij in beheer. Of wat te denken van de viaducten en ecoducten. Bij de aanbesteding was al duidelijk dat Rijkswaterstaat de verbreding van de A12 tussen Bunnik en Veenendaal integraal wilde aanbesteden. Het voordeel van een
bedrijf met ons formaat, is dat we alle disciplines onder de moedervleugel hebben. De winst van die multidisciplinaire samenwerking zit in de toenemende efficiency. Een weg afsluiten kost ons geld, dus proberen we bij een noodzakelijke afsluiting direct zoveel mogelijk werk uit te voeren. Om dit soort contracten goed uit te kunnen voeren, hebben we onlangs de PAS55-standaard ingevoerd en zijn we geauditeerd voor ISO 55000. Daarmee
ILINQS APP Wanneer u dit icoon bij een afbeelding ziet staan, dan kunt u het bijbehorende filmpje bekijken door met uw smartphone de foto te scannen. Hoe werkt het? • Installeer op uw smartphone of tablet de app ‘iLinqs’. • Start de app op uw smartphone of tablet. • Scan de foto waarbij het icoon is geplaatst. • Het bijbehorende filmpje verschijnt op smartphone of tablet.
koppelen we risicomanagement aan operational excellence en kunnen we door slimmer om te gaan met onze resources meer geld verdienen, zonder aan kwaliteit en veiligheid in te boeten.
Integriteit De drive voor de BPRR in de Europoort om multidisciplinair samen te werken heeft een financiële component, maar compliance is zeker nog wel belangrijker. ‘De wetgever en ook BP Global stelt hoge eisen aan de integriteit van onze assets en het is onze plicht daar invulling aan te geven’, zegt De Mulder. Maar de integriteit is ook geborgd in de eigen managementbeheersystemen van BP. ‘Veiligheid komt voor ons altijd op de eerste plaats en als je dat goed op orde hebt, komt dat ook de beschikbaarheid ten goede.’ De Mulder beheert voor BPRR circa 125 kilometer ondergrondse pijpleidingen en ziet toe op de integriteit en beschikbaarheid. Dit betreft zowel de voedingsleidingen vanaf de Maasvlakte naar de raffinaderij als de geraffineerde producten richting Botlek en Pernis. ‘Bovengronds is weliswaar bijna niets te zien, maar ondergronds is het één groot samenstel van kabels en leidingen’, zegt De Mulder. ‘We voeren dan ook zoveel mogelijk inspecties uit zonder te graven. Om dat te kunnen doen, maken we gebruik van ‘intelligent pigs’ die onder andere de wanddikte meten. Je ontkomt er echter niet aan dat we zo nu en dan ook moeten graven, bijvoorbeeld om de meetgegevens te verifiëren, een stuk te vervangen of reparaties uit te voeren. Op dat moment komt het erop aan om de verschillende disciplines samen te brengen om de klus zo efficiënt mogelijk te klaren. Het graven is namelijk civiel werk dat kennis vereist over de ondergrond. Je wilt een stabiele en veilig ontgraven kuip als werklocatie. Het onderhoud aan de pijpleiding zelf vereist een werktuigbouwkundige achtergrond terwijl de kathodische bescherming weer elektrotechnische kennis vereist. Gezien de complexiteit
60 MaintNL 02 – 2014
060_61_ML_NVDO-artikel.indd 60
20-02-14 08:49
FOTO: BP
De drive voor de BP Raffinaderij in de Botlek om multidisciplinair samen te werken heeft een financiële component, maar compliance is misschien nog wel belangrijker
van de diverse pijpleidingen en kabels in de ondergrond en de tijd benodigd om van de diverse stakeholders goedkeuring te krijgen, kijken we ook steeds meer naar het combineren van werkzaamheden, het zogenoemde ‘opportunity maintenance’. Graven is nu eenmaal een kostbare aangelegenheid’.
Kijkje in elkaars keuken Als De Mulder zich ’s ochtends meldt bij het Texaco-station langs de A12 staat de BAMbus al klaar. Fletcher legt uit dat de bus wordt gebruikt om de weg dagelijks te inspecteren. ‘In het twintigjarige onderhoudscontract zijn nauwkeurig de staat, conditie en prestaties van de diverse assets beschreven. Uiteraard staat er ook in wat de afwijking mag zijn en wanneer moet worden ingegrepen. Een matrixbord mag bijvoorbeeld niet langer dan een half uur buiten bedrijf zijn, anders worden er behoorlijke boetes gegeven.’ Ook de omgeving van het tankstation hoort bij het onderhoudscontract. En dus ondernemen de collega’s van Fletcher direct actie als ze zien
dat een informatiebord op het terrein scheef staat. ‘De inspecteurs van Rijkswaterstaat kijken net als wij naar de staat van het onderhoud en noteren wat buiten de afgesproken condities valt. Wij doen hetzelfde. Als we bijvoorbeeld graffiti zien, maken we er een foto van en hangen er een datum en locatie aan. We zijn verplicht die graffiti binnen een vastgestelde tijd te verwijderen. Dat doen we vervolgens, maar wel op het voor ons gunstigste tijdstip. Zo kunnen we ervoor kiezen om acties te bundelen en alle graffiti in één keer laten verwijderen of iets verwijderen als er ook andere werkzaamheden in de buurt moeten worden uitgevoerd. Door multidisciplinair samen te werken, besparen we de weggebruiker een hoop overlast en dat was dan ook een van de voorwaarden van de opdrachtgever om het contract gegund te krijgen. Om die reden voeren we ons onderhoudswerk alleen maar ’s nachts uit. De uitdaging voor de komende jaren is om dat slimmer en efficiënter te doen.’ Fletcher volgt De Mulder ’s middags naar de Botlek en Europoort, waar een tiental onder-
KIJK MEE BIJ BP EN BAM Tijdens het congres iMaintain, van de NVDO en het iMaintain Platform, ziet u het hele videoverslag van de bezoeken die De Mulder en Fletcher aan elkaar brachten. Ook praten ze daar, met u, verder over wat industrieën van elkaar kunnen leren. Kunt u niet wachten tot 20 maart? Scan de foto en zie alvast een teaser! Meer informatie staat op www.imaintain.info/winst
grondse leidingen variërend van 6 tot 42 inch zijn verbonden met BPRR. De inhoud van deze leidingen betreft producten zoals crude, gasolie, benzine, nafta en vliegtuigbrandstof. De leidingen staan in verbinding met die van derden en transporteren naar Schiphol en luchthavens en raffinaderijen in Duitsland. ‘We transporteren meer dan 23 miljoen ton product per dag’, zegt De Mulder, ‘een immense hoeveelheid. De pijpleidingen zijn de aorta van de olievoorziening en moeten dus altijd beschikbaar zijn. Om daarvoor te zorgen, is een uitgebreid beheer- en instandhoudingsprogramma actief. Maar uiteraard wordt ook het nodige preventieve onderhoud uitgevoerd.’ De Mulder heeft net een groot vervangingstraject afgerond op een plek die uitdagend was. ‘De pijpleidingdelen die we wilden vervangen van leidingen komend vanaf de MOT liepen onder het helikopterplatform van het Loodswezen door. Dat platform wordt dagelijks gebruikt. Voordat we dus überhaupt konden graven, moesten we eerst een nieuw tijdelijk platform bouwen. Daarbij kwam nog het feit dat we vlak langs het Beerkanaal moesten graven tot negen meter diep, waardoor we het risico liepen het Beerkanaal wat ‘breder’ te maken. We moesten dus allerlei preventieve civiele maatregelen nemen om veilig te kunnen werken. De werkzaamheden zijn goed gelukt en inmiddels is er nauwelijks meer iets van te zien. Maar dit soort projecten maakt het werk wel uitdagend.’ ■ MaintNL 02 – 2014
060_61_ML_NVDO-artikel.indd 61
61
20-02-14 08:49
Onderhoud en gebouwde omgeving
Greenlease Dashboard gelanceerd Platform Duurzame Huisvesting lanceerde onlangs het Greenlease Dashboard. De webtool helpt eigenaren en huurders van kantoorpanden bij het doorrekenen van duurzaamheidsambities. ‘Door verduurzaming van een gebouw is de verhuurbaarheid min of meer gegarandeerd. En hierdoor krijg je minder leegstand’, aldus Cees Jonker, projectmanager bij Vastgoed Belang. Ingrid Rompa
Bij verduurzaming van vastgoed krijgen eigenaren en huurders vaak te maken met ‘split-incentives’. Dat betekent dat de eigenaar betaalt en de huurder profiteert. Bijvoorbeeld doordat de energierekening lager wordt. In de praktijk is dit vaak een drempel voor het nemen van duurzaamheidsmaatregelen. Om deze problemen te ondervangen heeft het Platform Duurzame Huisvesting een werkgroep opgericht. ‘Vanaf het begin ben ik daar trekker van geweest’, vertelt Jonker enthousiast. ‘We hebben eerst gekeken naar de oplossingen op het gebied van ‘split-incentives’. Er waren er niet zoveel. Hoewel Greenlease nog in de kinderschoenen staat, zijn wij ons daar vervolgens op gaan richten als een van de oplossingen.’ Met Greenlease wordt een deel van de kosten om het gebouw te verduurzamen door
beide partijen betaald, legt Jonker uit. ‘Hiermee worden de ‘split-incentives’ opgeheven.’ Greenlease kun je zelfs nog verder doortrekken. ‘Je kunt bijvoorbeeld ook besluiten in een kantoor niets meer te kopen, maar een complete werkplek te leasen. Dat kan bijvoorbeeld via een cradle-to cradle-constructie, dus er wordt zeker gekeken naar het milieu. Men is nu echter nog niet zo ver, maar dat is wel waar we naartoe gaan.’
Leidraad Gaandeweg kwam de werkgroep erachter dat de kennis over Greenlease wel zeer beperkt was. ‘We hebben vervolgens een leidraad Greenlease opgesteld. Die is verschenen in 2011. De leidraad geeft inzicht in wat Greenlease betekent en hoe je daarmee om zou kunnen gaan. Maar daar moet men
natuurlijk ook handen en voeten aan kunnen geven. Daarom is de menukaart bedacht.’ De duurzaamheidambities worden met behulp van de Greenlease Menukaart vastgelegd in concrete huurbepalingen. ‘Het was de bedoeling dat de Greenlease Menukaart onderdeel zou worden van het huurcontract, maar later bleek het beter deze als bijlage toe te voegen. De menukaart kun je namelijk ook toepassen op het moment dat je met je huurder in gesprek gaat. Ook als er al een bestaand huurcontract is.’
‘Het doel van het dashboard is zowel de huurder, de verhuurder én de facilitymanager meer inzicht te geven in het effect van bepaalde maatregelen.’ De Greenlease Menukaart is een document waar men bepaalde duurzaamheidsactiviteiten kan aanvinken. ‘Je kunt je eigen ambitieniveau invullen. Zo kan men het eerste jaar het energieverbruik bijhouden. Het tweede jaar wordt dan bijvoorbeeld bekeken wat er kan worden gedaan aan verlichting. Zo neemt men een aantal duurzaamheidsstappen en ga je van lichtgroen naar donkergroen.’ De menukaart is opgeleverd in 2012 en is goed ontvangen door de markt. ‘We kregen echter veel vragen over de financiële paragraaf. Daarom hebben we onlangs besloten voor het financiele deel een dashboard te maken, waar je aan een aantal knoppen kunt draaien zodat je kunt zien wat bij een bepaalde activiteit de terugverdientijd en de kosten zijn voor zowel huurder als verhuurder. Dit dashboard is eind januari 2014 gepresenteerd.’
62 MaintNL 02 – 2014
062_63_64_MR_NVDO-artikel.indd 62
18-02-14 13:13
Platform Duurzame Huisvesting lanceerde onlangs het Greenlease Dashboard. De webtool helpt eigenaren en huurders van kantoorpanden bij het doorrekenen van duurzaamheidsambities.
Met het Greenlease Dashboard kunnen goede afspraken worden gemaakt tussen huurder en verhuurder om de kosten en opbrengsten eerlijker te verdelen. Een gebouw kan al tijdens de looptijd van de huurovereenkomst duurzaam worden gebruikt en beheerd. Via een allonge op het huurcontract kunnen eigenaar en huurder direct met verduurzaming starten of kunnen ze nieuwe tussentijds gemaakte afspraken vastleggen. Op die manier is het mogelijk
gedurende de hele of resterende looptijd van de huurovereenkomst actief te zijn op het gebied van duurzaamheid en is het mogelijk om snel en flexibel in te spelen op nieuwe ontwikkelingen. ‘Het doel van het dashboard is zowel de huurder, de verhuurder én de facilitymanager meer inzicht te geven in het effect van bepaalde maatregelen: wat levert het op en wat zijn de kosten? Wat is de terugverdientijd, hoe kunnen we dat verdisconteren in
IntErEssE In HEt DasHBOarD? Het Greenlease Dashboard is een webtool voor eigenaren, huurders en bemiddelaars van kantoren om te helpen bij het eenvoudig doorrekenen van duurzaamheidsambities en deze vervolgens met behulp van de Greenlease Menukaart vast te leggen in concrete huurbepalingen. Het Greenlease Dashboard is een instrument om de financiële effecten van verschillende besparingsmaatregelen beter in beeld te brengen. Hiermee wordt inzicht verkregen in welke maatregelen zowel een rendement voor de eigenaar als voor de huurder opleveren. Om gebruik te maken van het dashboard kunt u zich aanmelden via het Platform Duurzame Huisvesting: www.platformduurzamehuisvesting.nl
de totale woonlasten? En hoe kunnen we dat eventueel gaan verdelen? Wanneer je een lage huur hebt maar ontzettend hoge
Bij verduurzaming van vastgoed krijgen eigenaren en huurders vaak te maken met ‘split-incentives’. In de praktijk is dit vaak een drempel voor het nemen van duurzaamheidsmaatregelen. servicekosten omdat je heel veel energie verbruikt per maand, dan is Greenlease heel aantrekkelijk. Het kan er zelfs voor zorgen dat een huurder zegt: dat geeft mij zoveel energiebesparing, daar heb ik wel wat geld voor over. De bedoeling is dus dat er een discussie ontstaat tussen de huurMaintNL 02 – 2014
062_63_64_MR_NVDO-artikel.indd 63
63
18-02-14 13:13
Onderhoud en gebouwde omgeving
der, verhuurder en de facilitymanager. Het initiatief kan van de huurder komen, maar ook van de verhuurder. Er is altijd een winwin-situatie.’
Knoppen Uiteindelijk wordt een definitieve berekening gemaakt op de maatregelen die kunnen worden toegepast, aldus Jonker. ‘En dan met de daadwerkelijke gegevens van het kantoor, het energieverbruik en de energieprijzen. De knoppen waaraan je kunt draaien zijn de vierkante meters, de energieprijs en het rendement dat je als verhuurder wilt hebben. Het is allemaal instelbaar op het Greenlease Dashboard.’ Je kunt ook het rentebedrag waartegen je een lening kunt krijgen instellen, licht Jonker toe. ‘Het dashboard rekent dan uit welke besparingen er zijn. Dat krijg je op een aparte pagina te zien. Je moet dan wel aangeven welke maatregen je gaat treffen: gevel, verwarmingssysteem, koeling et cetera. Zo kom je uiteindelijk tot een definitieve invulling van de financiële paragraaf.’
Positief Het idee voor het dashboard komt van het Platform Duurzame Huisvesting. ‘Het is echt ontstaan vanuit een behoefte. tot nu toe is er positief gereageerd. Onze leden vinden het een aardig handvat waarvan ze graag gebruik willen maken. Er zijn nog wel wat vragen. Die gaan we snel behandelen en daarna gaan we campagne voeren om het concept meer bekend te maken. tot nu toe is het alleen een lancering geweest. Het moet wat breder in de markt komen te staan’, zegt Jonker.
In eerste instantie beperkt het platform zich tot kantoren. ‘We hebben het hier dus over alle huurders en eigenaren van kantorenvastgoed. Een goed voorbeeld is de rijksgebouwendienst. Die doet er ook aan mee. Volgende maand gaan we praten of we dit ook kunnen vertalen naar de zorg of het onderwijs.’ Jonker verwacht dat een belangrijke stap kan worden gezet in het verder verduurzamen van kantoren. ‘De kantooreigenaren hikken nu een beetje tegen de investering
PlatfOrM DUUrZaME HUIsVEstInG Het Platform Duurzame Huisvesting is een alliantie van branche-, kennis- en koepelorganisaties die een belangrijke rol spelen bij huisvesting in de bestaande utiliteitsbouw, het onderhoud en beheer van gebouwen, het investeren en beleggen in gebouwen en het managen van de gebouwgebonden facilities. De partners in het Platform Duurzame Huisvesting, waaronder de NVDO (de Sectie Onroerend Goed in het bijzonder) verbinden zich aan de strategische doelstellingen van het platform, dat tot doel heeft om de samenwerking binnen de sector te stimuleren om zodoende de huisvestingsketen te verduurzamen. De platformleden hebben getekend voor het integreren van duurzaamheid in hun eigen organisatie. Daarnaast activeren zij hun achterban door oplossingen aan te dragen en instrumenten te ontwikkelen die ondersteunen en verduidelijking geven bij de verduurzaming van de huisvestingsketen.
aan. Ze krijgen straks ook nog het activiteitenbesluit waaraan ze moeten voldoen. Wanneer je met Greenlease je kantoor naar C of naar B brengt, dan heb je daar verder niets meer mee te maken. Dat is een groot voordeel. Je maakt een onderhoudsplanning waarin je ook de duurzaamheidsactiviteiten onderbrengt. En dan ga je met je huurders praten over waaraan zij eventueel willen bijdragen omdat hun totale huur lager gaat worden en omdat een deel van de servicekosten komt te vervallen.’ Er zijn ook eigenaren die zelf energiemaatregelen nemen. ‘En dat zijn voordelen voor de nieuwe huurder, waardoor hij sneller zijn vastgoed kan verhuren. En zo is er minder leegstand. En dat is wederom een win-win-situatie.’ Jonker merkt nu ook dat grote leden van Vastgoed Belang beginnen in te zien dat duurzaamheidsmaatregelen broodnodig zijn. ‘niet alleen omdat ze de gebouwen upto-date willen houden, maar ook omdat ze mee willen doen aan het Energieakkoord en de doelstellingen. Doordat je een gebouw verduurzaamt, kun je langere contracten afsluiten, krijg je een betere band met je huurders, is er een betere samenspraak en wordt het gebouw intensiever gebruikt. Dat moet de grootste drive zijn.’ n
64 MaintNL 02 – 2014
062_63_64_MR_NVDO-artikel.indd 64
18-02-14 13:13
Column Ook op zondag! De toeslag voor ‘s avonds of in het weekend werken is totaal uit de tijd en moet verdwijnen. Dat stelt MKB-Nederland-voorzitter Michael van Straalen. Van Straalen vindt dat ‘de bonden moeten snappen dat dit echt niet meer kan. De economie is flexibel en al lang niet meer gebonden aan tijden van negen tot zes.’ Volgens de voorman zijn de toeslagen niet meer op te brengen voor mkbondernemers en leidt dit in cao-overleggen steevast tot conflicten met de bonden. Of het algemene loonniveau dan omhoog moet, daarvoor heb ik nog nergens een aanvullend integraal voorstel gezien. Volgens de heer Van Straalen moet dat decentraal, per bedrijf en sector, worden uitonderhandeld. Uit de tijd? Werken in het weekend of in de avonduren is nog steeds extra belastend en hartstikke van deze tijd! Daar mag best wel wat tegenover staan vind ik, terwijl ik me realiseer dat ik in ons eigen straatje spreek. Want bij mij thuis wordt het leven juist nét even leuker vanwege die toeslag. Mijn echtgenoot is er heel vaak ’s avonds niet of moet om 04.30 uur opstaan en in het weekend moet hij op de plant verschijnen. Dat is belastend voor onze thuissituatie, mag daar wat tegenover staan. Nog zoiets. Eerst jarenlang gezeur over het openstellen van winkels op zondag en nu het zover is, wordt er gezeurd
over de kosten die dat met zich meebrengt. Winkels weer dicht is dan het gevolg, want volgens mij wil toch niemand op zondag werken als dat niet aantrekkelijk is. En dan heb ik het al helemaal niet over die honderdduizenden mensen die in de zorg werken en zich zorgen zijn gaan maken over het voorstel. Echter: ‘Blijf met je handen van onze portemonnee af’, sluit opvallend genoeg volledig aan bij de noodkreet vanuit het midden- en kleinbedrijf. Want als er íemand last heeft van zijn portemonnee dan is het wel de mkb’er. Het aantal faillissementen ligt ongekend hoog. Ondertussen zijn de collectieve uitgaven enorm verhoogd. Tegelijkertijd zijn we met zijn allen niet meer gaan verdienen. Het gevolg: de loonkosten zijn sinds 2005 met twaalf procent toegenomen, maar het reëel besteedbaar inkomen van werknemers is gedaald. Over de volle breedte zijn de lasten voor het mkb toegenomen en de rendementen staan onder druk. Hoogste tijd dus dat de overheid zich bezint op haar eigen bestedingspatroon en de werkgeverslasten naar beneden brengt. Zodat werkgevers en werknemers per sector op een fatsoenlijke manier tot afspraken kunnen komen waar zij beiden mee (en ván) kunnen leven, ook op zondag! Ellen den Broeder-Ooijevaar Verenigings Manager
Werken in het weekend of in de avonduren is nog steeds extra belastend en hartstikke van deze tijd! Daar mag best wel wat tegenover staan vind ik.
colofon
MaintNL is het verenigingsmagazine van de Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud. De naam MaintNL is eigendom van de NVDO.
Postbus 138 3990 DC Houten t +31(0)30 634 60 40 f +31(0)30 634 60 41
e info@nvdo.nl • www.nvdo.nl • www.nvdovac.nl
MaintNL 02 – 2014
065_MC_NVDO_Vmanager.indd 65
65
18-02-14 13:13
66 volgend nummer
In HeT volgende nummer Maintenance in de maakindustrie Welke rol kan onderhoud spelen om de Nederlandse maakindustrie concurrerend te houden? iMaintain gaat op onderzoek uit. In komend nummer ook alles over de trend remanufacturing, waarbij OEM’s verouderde machines bij klanten terughalen om ze te repareren, renoveren of opwaarderen en ze vervolgens weer te verkopen.
Energiecentrale gaat in de mottenballen De energie-efficiënte Claus C-centrale van Essent gaat vanaf juli in de mottenballen. De overcapaciteit die wordt veroorzaakt door de Duitse Energiewende maakt het niet rendabel de centrale nog te laten draaien. Hoe pakt Essent deze stillegging aan?
Contractors Shell en NAM concurreren niet op veiligheid 'Ik vertel geen moeilijk verhaal, het is vooral een leuk verhaal', aldus Sietse Wijnstra op Profion Maintenance Linqs van 14 februari. De voorzitter van de Contractor Alliance for Safety On Shell operations (CASOS) houdt de dingen graag simpel. Veiligheid is heus niet zo ingewikkeld. Als je maar vanuit de praktijk samen naar oplossingen zoekt.
Thema: maintenance in de maakindustrie Thema’s 2014 EN VERDER MaintNL In komende MaintNL presenteren we een nieuwe rubriek: ‘De vloer op’. Hierin kijken we elk nummer iemand op de vingers tijdens zijn werk. Wat doet hij of zij nou echt de hele dag? Dit kan een onderhoudsmonteur zijn in een koekjesfabriek, een civiel ingenieur of een scheepsbouwer. Ook is er in komende editie aandacht voor BIM in de bouw en de belofte van 3D-printen.
iMaintain 04-2014
imaintain congresspecial
iMaintain 05-2014
maintenance, opleiding en werk
iMaintain 06-2014
maintenance en informatisering
iMaintain 07-2014
maintenance en de gebouwde omgeving
iMaintain 08-2014
maintenance en industriële reiniging
iMaintain Nummer 3 verschijnt 29 maart 2014
iMaintain 09-2014
maintenance en risicomanagement
iMaintain 10-2014 maintenance in de infra
02 14 imaintain
066_F_volgend nummer.indd 66
18-02-14 15:59
10:05
KENNIS MOET JE OOK ONDERHOUDEN. • Hoeveel onderhoud is juist genoeg? • Kunnen we met de onderhoudsfunctie geld verdienen? • Hoeveel kan onderhoud bijdragen aan het bedrijfsresultaat? • Wat is Excellent Onderhoud en hoe geef ik dit vorm?
INFORMEER NAAR E
XTRA S ONDERHOUDS TARTS TECHNOL DIT VOORJAA OGIE R IN HOOGEVEE N EN REGIO ZUID
WAARDECREATIE DOOR GOED ONDERHOUD Een onderhoudsopleiding bij Hogeschool Utrecht helpt u in uw eigen bedrijf de antwoorden te vinden op deze vragen. In de afgelopen jaren zijn vele mooie resultaten en forse besparingen bereikt bij de deelnemende bedrijven. Door de brede scope op zowel Materiaalkunde, Engineering, Inspectie als Onderhoud bieden onze opleidingen op het gebied van Onderhoud precies die (integrale) kennis die nodig is om verder te kunnen kijken dan het eigen vakgebied, en daardoor aantoonbaar betere resultaten te boeken. • Post-MBO Onderhoudstechniek (OTK) • Post-HBO Onderhoudstechnologie (OT) • Post-HBO Onderhoud en Management (OM) • Master of Engineering in Integrated Service Engineering
Start 1 oktober 2014 Start 2 oktober 2014 Start 2 oktober 2014 Start februari/september
Alle genoemde opleidingen kunnen naar wens in-company (op maat) verzorgd worden. Informeer naar de mogelijkheden. Meer weten? Bel 088 481 88 88, mail naar info@cvnt.nl of kijk op www.cvnt.nl.
ER VALT NOG GENOEG TE LEREN
FC_A4_NEW.indd 1 001_2_67_68_omslag_trad_HU_SKF.indd 6
28-01-14 12:29 12:01 18-02-14
iMaintain Nr. 02 - 2014
The Power of Knowledge Engineering Delivering profit through reliability
•Asset Management •Global Maintenance Benchmarking •Maintenance Strategy Review (RCM) •Engineering Consultancy •Condition Based Maintenance •Spare Parts Optimization •Lubrication Management
001_2_67_68_omslag_trad_HU_SKF.indd 3
18-02-14 12:29
â–˛
digitale bijsluiters
Samen
voorbereid op onverwachte uitdagingen
uitnodiging Registreer nu voor een gratis toegangsbewijs! Ga naar www.emergencyexpo.nl en voer uw registratiecode (z.o.z.) in.
EMERGENCY EXPO Bezoek Emergency Expo op 8, 9 en 10 april 2014 in Ahoy Rotterdam en wissel kennis uit omtrent rampenbestrijding, risicomanagement en crisisbeheersing. Ontdek oplossingen van exposanten op het gebied van preventie, bestrijding en nazorg van calamiteiten. Kom naar het theater op de beursvloer waar iedere dag een toonaangevende keynote spreker is en doe kennis op over relevante veiligheidsonderwerpen als opleiding, innovatie, bedrijfscontinuïteit, maatschappelijke risico’s en de prijs van veiligheid. Ga naar www.emergencyexpo.nl voor een overzicht van exposanten en het kennisinhoudelijk programma of download de app met bookmarkfunctie.
EMERGENCY CONFERENCE Emergency Conference vindt plaats gedurende Emergency Expo. Hoofdthema’s van het congresprogramma zijn: wat bedreigt Nederland en hoe erg is dat? Wat moeten wij kunnen en wat hebben we nodig? Zijn we er klaar voor? Deze vragen vormen de kern van de crisisbeheersing in Nederland, analoog aan de Strategie Nationale Veiligheid. Emergency Conference wordt georganiseerd door Congres- en Studiecentrum VNG. Voor meer informatie, zie: www.emergencyexpo.nl/conference.
SAFETY&HEALTH@WORK Met uw entreebewijs van Emergency Expo heeft u tevens toegang tot Safety&Health@Work dat op dinsdag 8 en woensdag 9 april plaatsvindt in Hal 1 van Ahoy Rotterdam. Zie www.safetyandhealthatwork.nl.
OPENINGSTIJDEN Dinsdag 8 april: Woensdag 9 april: Donderdag 10 april:
LOCATIE 10:00 – 18:00 uur 10:00 – 18:00 uur 10:00 – 18:00 uur
Deze uitnodiging wordt u aangeboden door:
Dit is uw registratiecode:
491274
Ahoy Rotterdam, Hal 3, 5, 6 Ahoyweg 10 3084 BA Rotterdam
UITNODIGING
26 & 27 maart 2014 • Antwerp expo
PUMPS & VALVES De vakbeurs voor pompinstallaties en uitrusting voor industriĂŤle processing
Vakbeurs voor industrieel onderhoud, shutdown technologie, asset management en productiebetrouwbaarheid
Knowledge Partners
Media Partners Main Media Partners www.ecotips.eu
No PUMPS & VALVES without MAINTENANCE Hoe kun nen pom psystem afsluiters en, klepp optimaa en l blijven doeltreff werken z en end ond onder erhoud? Voor een do een juiste eltreffend & veil ig onderh keuze va oud is n onderd en partn ers cruc elen, me iaal. thodes
Oplossin gen uit d e proces onderho s udssect or, opnie ing- en uw same op één lo n catie!
n
0 ex
30 r dan
Mee
Wanneer Woensdag 26 Maart 2014 10:00 - 20:00 Donderdag 27 Maart 2014 10:00 - 18:00
easyFairs NV/SA • Jan Van Rijswijcklaan 191 • BE-2020 Antwerpen
pum om/
s.c
yfair
hops
rks n wo
e sies
s
fose
e in isch
n Tech
n AG e ! ISV
2
ver
Inda
ken
ezoe
ijfsb bedr
s
ratie
nst emo
ed
et liv
te m Rou
n
rrosio
co cy – cien ts s y effi o g s r c a e n .e cycle s–e www ique hip – life echn rs mp t f owne u p ost o ing – nitor – total c n g mo y ionin ic desig it nerg d n n ie co ble e - hyg ewa n x e e t R a om
s.c yfair
o
Antwerp expo Jan van Rijswijcklaan 191 BE-2020 Antwerpen
s-be
alve
ps-v
s w.ea • ww e-be
anc
ten /main
nt
eme
anag
tm asse
)inus S) Lum EMA (EDF he (B n y rg v e Bo nb e in w u a - Erw Vanc MS) Wim (EFN ay) aets (Solv an B s p rm o e Lyc )-H Alain roup m) lis G orea brico rts (B ofely Fa e A an e (C Herm e Denev p Philip
Dem
Waar
nte posa
oud
derh
Safe
en
ng
dagi
: Uit
at Deb
on en in
ce enan
t
Main
UITNODIGING
rd Awa
GRATIS BEZOEK
tie op Info en Registras-m aintenance mp pu m/ www.easyfairs.co code: xxxx Registreer u met
3B Controls A Hak Industrial Services BV ABB Benelux Action Sealtite Ajax Chubb Varel Aker Solutions Alma Amerplastics BV Applus RTD Arflu Industrial Valves Ateco Tank Technology Engineering Co Atreus Auma Riester GmbH & Co KG Avalon Automation AxFlow BV Baillie Tank Equipment (BTE) BCA - Benelux Coating Applications Belven Bernard Controls Bohlen & Boyen Borsig Membrane Technology GmbH Brainum BV Brodie International Bruno Falkenstein BTB Tanks Buracco SAS Busch BV Butterworth Inc Cameron Carbovac Cashco, Inc - Valve Concepts Cavotec Germany GmbH CB&I Cegelec Fire Solutions SA Concrete Canvas Confind SRL Cooley Group Corrocoat Benelux Corrocont NDTLtd. CTS Netherlands BV Dantec DCM EMBA Dr Sthamer - Hamburg Ebro-Armaturen Ecociprea Engineering SRL Econosto
Egemin Automation Elaflex Gummi Ehlers GmbH Elmac Technologies Emco Wheaton Emerson Process Management Enardo ENDEGS GmbH Endress+Hauser (Geldof) Engicon NV Ergil Group Eurad European Pump Sales BV Exalon Delft Fabricom BV FireDos Flexotech FNC Foamglas Industry GEA Wiegand GmbH Hempel (The Netherlands) BV HMT Inc. Holmatro Honeywell Enraf IDE Implico GmbH Inalco NV Industrial Info Resources Innospection InnoVfoam Inventure Technologies BV Isoil Impianti S.p.A Ivens NV J de Jonge Flowsystems BV Jongia Jordan Technologies Kametal Kanon Loading Equipment KAPPA GI SRL Kenbri Fire Fighting BV KH Engineering KITo Armaturen GmbH KPS (Kimman Process Solutions BV) KTW Umweltschultztechnik GmbH L&J Technologies LEMIS Process Lightning Eliminators & Consultants
Lightning Master Loadtec Lotus Mixers Inc MADESTA Mann Tek Marechal Electric Mascoat Meci SAS Mees Van Den Brink BV Mercon Steel Structures BV Mesa Rubber Company METALogic MFE MHT Technology Ltd Mistras MoPP BV Motherwell Bridge Ltd Motherwell Tank Gauging MPT Mess-und Prozesstechnik GmbH MTS Sensor Technologies Murphy Surveys MWH Global N.R. Koeling BV NDT Global Services Ltd Newson Gale Novaflex Ltd oCV Control Valves omniValve oPW FTG Europe bv oreco Peeters Painting Pentar Philadelphia Mixing Solutions Pieralisi PPG Protective and Marine Coatings Praxair Services Ltd Project Design Engineers Ltd Prompribor Protectoseal Protego Ragworm Revac Richards Industries Rockwell Automation Rosen Europe BV Rotork RS Roman Seliger
Plan your visit to StocExpo before the event
S.A. Fire Protection SABA Dinxperlo SafeRack LLC Safewaves SATAM SAS Saval Fire - Protection Schuf Benelux Schneider Electric Scully Signal Company SGB Siemens AG Silea Silverwing SNRI Stats Group Sterling SIHI Systems Navigator SZE Hagenuk Tank Farm Technip France The Sniffers Toptech Systems NV for Liquid Controls Group IDEX Total Control Systems (TCS) TReK STS BV Trimble Trisoplast TTK SAS Ultimo Software Solutions BV Unique Lights Nederland BV Vacono Valvospain Van Bouwel Verkoop and Service Van der Ende Straal - en Schilderwerken Vegase Controle Veolia Environmental Services Verwater Group VICoMA Engineering Wavin WINoA WLT liquid & gas loading technology BV Wolf Saftey Lamp Company WSB Finishing Equipment BV Yokogawa Europe Solutions BV Zipfluid SRL Zyme Flow Delcon Technology
Visit the website to register for free, see a full list of exhibitors, plus see what products will be showcased at the show! www.stocexpo.com
SE14 6PP Ticket.indd 3
INVITATION
Take a look at who is exhibiting: 18 - 20 March 2014 - ahOY, rOtterdaM the stOrage terMinal OperatOrs’ cOnference and exhibitiOn Official Media Partner
TH
10 Your unique registration number
*All information correct at time of going to print
“
18 - 20 March 2014 - ahOY, rOtterdaM the stOrage terMinal OperatOrs’ cOnference and exhibitiOn
Enjoyable show with a very good product range.
Exhibition opening times:
Venue:
Tuesday 18 March 2014: 10:00 - 18:00 Wednesday 19 March 2014: 10:00 - 17:00 Thursday 20 March 2014: 10:00 - 17:00
Ahoy Rotterdam Ahoyweg 10, 3084 BA ROTTERDAM, The Netherlands
Sharon Harris, Procurement Specialist, BP
”
For travel and accommodation information please visit us at www.stocexpo.com Sponsors
Follow us @StocExpo #StocExpo14
Join our StocExpo & Tank Storage Events group
Event Supporters Kringen
Register FREE at
INDUSTRIAL
Maintenance
FIRE JOURNAL
Maintenance
www.stocexpo.com
ST RAGE TERMINALS MAGAZINE
Organisers: easyFairs UK & Global 2nd Floor, Regal House, 70 London Road, Twickenham, TW1 3QS T: +44 (0)20 8843 8800 F: +44 (0)20 8892 1929
Register FREE TODAY
World ils
Organised by
www.stocexpo.com
05/02/2014 10:37
Connecting your tank storage business to the global industry The 10th edition of StocExpo will welcome visitors not just from within Europe, but also from all over the world, including Africa, Brazil, Egypt, Thailand, United Arab Emirates and the United States of America.
Register online in advance to take advantage of the following: • Fast-track entry to the exhibition on the day • Regular updates to maximise your planning in advance of the show • Access to the latest innovations & developments in your industry • Interact with potential clients and suppliers to discuss your individual company requirements • Entry to the evening drinks receptions to network with your peers
“
Positive exhibition and good range of products.
”
Gustavo Lopes, Mechanical Engineer, Stolt-Niellsen
“
Lots of different industry sector aspects which is something that is really good about StocExpo.
”
Miranda den Heijer, Inspectorate Oil and Petrochemicals for the ARA (Amsterdam-Rotterdam-Antwerp) region
Top reasons to attend StocExpo 2014 MEET suppliers face-to-face. See and compare products and discover more cost effective solutions to existing processes LEARN from over 25 expert speakers at the conference which boasts a programme packed full of strategic commercial regulatory and technical sessions NETWORK with your peers from the oil and petrochemical industries at one of the many networking opportunities INTERACT with potential clients and suppliers to discuss your individual company requirements SEE the latest innovations in your industry and test-drive the latest products on the market
%rated 85 e itors
c of vis experient their the even of od or o g s a llent e c x e
“
How can you register?
Register online now for your Simply visit www.stocexpo.com, click on the VISIT FREE button at the FREE exhibition entry: top of the page and enter your unique registration number on the back of www.stocexpo.com this invitation in to the online registration form.
SE14 6PP Ticket.indd 2
StocExpo is a premier event for the terminals industry and provides a very good forum for keeping up with the trends, learning about the latest technologies and most importantly networking with my peers.
”
Christopher Amstutz, Director, Oil & Gas Industry Solutions, Terminal Solutions
If you are involved in any of the following areas you should be at StocExpo:
• Automation and systems integration • Biofuels • Chemical storage • Corrosion protection and coatings • Engineering and turnkey solutions • Fire fighters and fire protection • Hoses and couplers • Inspection and certification • Leak detection • Lightning prevention • Loading equipment and gantries • Liquefied natural gas • Liquefied petroleum gas • Metering and measuring • Mixing equipment • Multimodal • Overfill prevention and equipment • Piping • Protective coatings • Pumps, valves and actuators • Roofs, domes and seals • Spill care and environmental services • Steel, aluminium and heavy duty metal • Tank cleaning • Tank design and construction • Tank maintenance • Tank safety • Unconventional gas • Underground storage • Vapour recovery
“
First of all, I would like to express my sincere thanks to you for your great organisation of this important event, and I will for sure visit the exhibition every year from now on. I am very glad to inform you that the exhibition has attracted special attention from tank terminal leaders from all over the world.
”
Osama Gharib, Terminal Manager, LPTT, Adabiya Port
Three days one conference The StocExpo 2014 conference programme is stepping up a level, by enabling terminal operators to gain a multi-faceted insight into the terminal market, operational health & safety and innovative new technologies. DAY ONE is designed to assist terminal sales and business development directors to gain a deeper understanding as to where the storage market is growing, opportunities for finance and growth, and discovering ways of securing new customers. DAY TWO centres around terminal safety. In this business, all publicity is definitely not good publicity and it is crucial to stay on top of changes to regulations, find new ways of identifying risks and use the latest techniques to minimise incidents. DAY THREE is reserved for the latest innovations enabling terminal operators to improve efficiencies, reduce costs and downtime, and increase profit margins.
INDUSTRY LEADING SPEAKERS
Key speakers include:
Over 25 respected industry experts will present on the latest industry trends and provide opportunities for discussion so that delegates can learn about numerous Dr. Frits Eulderink Edward Ruijs aspects of the industry and discover Executive Board Member Director, & Chief operating officer, First Reserve valuable solutions that they will be able to Royal Vopak take away and apply in their own business.
Sandra de Bont Director, VoToB
To book your place at the StocExpo conference and find out more about the discounts available visit www.stocexpo.com or phone: +44 (0)20 8843 8803 / +44 (0)20 8843 8807
05/02/2014 10:37
www.bouwatch.nl
BouWatch tijdelijke beveiliging Beveiligt bijna alles - Opslagterreinen
- Havens
- Leegstaand vastgoed
- Bouwplaatsen
- Autodealers
- Energieparken
EfficiĂŤnt beveiligen - BouWatch is Plug & Play en binnen 1 uur operationeel. Altijd snel beveiligd. - BouWatch detecteert alleen indringers en geeft geen valse alarmen. Nooit onnodige kosten. - BouWatch is altijd goedkoper dan conventionele oplossingen zoals manbewaking. - BouWatch is Kiwa-gecertificeerd. Elk project wordt opgeleverd met een Kiwa-certificaat. Kortom, kwaliteit gewaarborgd. - Korting op uw verzekeringspremie of eigen risico behoort tot de mogelijkheden bij vele verzekeraars.
Een veilig gevoel Door onze koppeling met Live View kan de meldkamer van de politie rechtstreeks meekijken met de camerabeelden. Hierdoor kan de politie sneller en adequater reageren en wordt de pakkans vergroot.
Meer weten? Of direct een scherpe prijs?
088 - 1181872 Of ga naar www.bouwatch.nl
Snel & effectief Plug & Play - 24/7 beveiligd
BouWatch tijdelijke beveiliging
Koperslagerstraat 5 9403 VM Assen T: 088 - 1181872 E: info@bouwatch.nl
www.bouwatch.nl