IMA03-2017

www.imaintain.info

03 17 VEERTIENDE JAARGANG – LOSSE VERKOOPPRIJS € 17,50

iMaintain Nr. 03 - 2017

–

TRANSPARANTE KETEN VERLAAGT LEVENSDUURKOSTEN

IMA03 omslag los.indd 1

11:14 22-03-17 10:56

Smeermiddelen Smeermiddelen voor voor al al uw uw industriële industriële toepassingen toepassingen

Voor Voor uitgebreide uitgebreide informatie informatie over over onze onze mogelijkheden mogelijkheden kunt kunt u contact u contact opnemen opnemen met: met: Total Total Nederland Nederland NVNV / Industriële / Industriële smeermiddelen smeermiddelen 070 070 - 31 - 31 8080 408 408 smeermiddelen.industrie@total.com smeermiddelen.industrie@total.com www.total.nl www.total.nl

Energizing Energizingperformance. performance.Every Everyday day IMA03 IMA03 A Omslag.indd A Omslag.indd 2 22 IMA03 omslag los.indd

22-03-17 11:14

INHOUD 3

10 Maintenance Manager of the Year: ‘Geen standaardreceptjes’ Afgelopen maand is Binne Visser verkozen tot Maintenance Manager of the Year 2017. Vooral de manier waarop hij productie, maintenance en meer disciplines bij elkaar bracht in wat hij noemt Total Productive Manufacturing, spreekt tot de verbeelding.

16 Transparante keten verlaagt levensduurkosten Volledige ketenintegratie is wellicht nog een stap te ver voor veel eigenaren van kapitaalintensieve assets, maar de keten kan wel transparanter samenwerken om de lifecycle costs omlaag te brengen. Ketenoptimalisatie is dan wellicht een haalbaarder doel.

24 ‘We moeten wennen aan het werken met robots’ Er zijn grote technologische doorbraken op komst wat betreft robotica. Dit biedt ook grote kansen voor onderhoud in de (petro)chemische industrie, stelt Stefano Stramigioli, hoogleraar Advanced Robotics aan de Universiteit Twente.

En verder 5 COMMENTAAR

42 INNOVATIE

6 ACTUEEL

47 PROJECT

23 PRODUCTEN

49 TECHNISCHE DIENST ZEELANDIA WIL MINDER SLEUTELEN

29 WHAT’S NEXT

53 FOTOVERSLAG IMAINTAIN 2017

36 AUTONOOM OP DE WERKVLOER

54 AGENDA

38 TRANSITIE NAAR BIOPROCES VERLICHT DRUK OP ASSETS

03

iMaintain 17

IMA03 B Inhoud.indd 3

22-03-17 10:54

Werelds’ eerste klimmende robot BIZZ56'' De nieuwe standaard in webvertising voor inspectie van roestvaststalen assets op basis van een gepatenteerd statisch vacuüm systeem.

Presenteer uw bedrijf, innovatie of project volgens de nieuwe standaard in webvertising: BIZZ56”.

Vertel uw verhaal in uw eigen creatieve film van 56 seconden en de boodschap komt aan! Het doordachte stramien van BIZZ56” zorgt ervoor dat u en de filmers zich kunnen concentreren op het communicatieve en creatieve deel van uw boodschap. Bovenal zorgt BIZZ56” voor een snelle, complete en eigentijdse boodschap die Veilig; werk in besloten de aandacht vangeen uw doelgroep tot het ruimten einde vasthoudt. zijn multi-inzetbaar: EffiBIZZ56”-video’s ciënt; korte set-up tijd op uw website, via smartphones en tablets op Accuraat; HD camera systeem legtenbeelden vast, social media. scherper dan menselijk oog Historie; Inspectie eenvoudig herhaalbaar voor opbouw van asset historie

Verrijk uw teksten, advertenties en commerciële Veelzijdig platform dat boodschappen metmagnetisch een BIZZ56” video en tevens met een integreer beeld en en online voor een chassis tekst, is uit te voeren crossmediale boodschap. een draagvermogen heeft van circa 8 kilo.

Invert Robotics Ceresstraat 1 • 4811 CA Breda t: +31 76 7901091 e: invertnl@invertrobotics.com i: www.invertrobotics.com

Meer weten?

Als dit icoon bij een afbeelding staat, bekijk dan het bijbehorende filmpje door met uw smartphone of tablet de foto te scannen met de iLinqs app.

U vindt de gratis iLinqs app in de appstore voor andriod en apple. ®

Intelligent condition monitoring met Intellinova Parallel MB • • • •

BIZZ56”is een product van Movielinqs 4-kanaals continu trillingsmeetsysteem video & virals. iLinqs is een app van Ondersteund HD ENV en SPM HD technologie Industrielinqs pers en platform Intelligente alarmering en bandwaarde filtering Ideaal voor pompen, ventilatoren, koeltorens, generatoren etc.

• Eenvoudige integratie met PLC/DCS via Modbus

Neem contact op met Gijs Hoekstra (06 42 24 53 85) of movielinqs@industrielinqs.nl sp m i n st r u m e n t . n l

_A5_liggend_bizz56.indd 43

22-10-14 09:25

iMaintain.info

geeft nog meer waarde voor uw geld Meer nieuws dan ooit • • • • • • • •

Actuele berichtgeving over de gehele onderhoudssector Alle productinnovaties overzichtelijk bij elkaar Volledig evenementenoverzicht Online catalogi met producten en diensten Multimediale bedrijfspresentaties Tweewekelijkse Nieuwsbrief Live twitter updates LinkedIn interacted

iMaintain-abonnees krijgen meer • De nieuwste iMaintain staat een week voor verschijnen online • Abonnees krijgen toegang tot alle eerder verschenen artikelen • Volg de status van nieuwe projecten en uitbreidingen in de projectendatabase • Ga naar www.imaintain.info en kies abonneren

Ga direct naar imaintain.info en blijf iedereen voor IMA03 Advertenties.indd 4 56-59_MO_NVDO_ Roosterinterventie.indd 58 _adv_www_iMaintain-A5.indd 43 IMA5 advertenties.indd 18

22-03-17 10:57 26-11-14 20-10-14 10:44 14:33 19-05-15 16:39

COMMENTAAR 5

Probleemoplossers gezocht Het dreigend tekort aan technisch personeel, de vergrijzing, het behoud van kennis en ervaring; het lijken actuele thema’s. Maar zo nieuw zijn de zorgen niet. Er wordt al decennialang over geschreven, gedebatteerd en meer. Ook bij de recente verkiezing van de Maintenance Manager of the Year waren het weer belangrijk onderwerpen. Alle drie de kandidaten zagen grote uitdagingen.

Wel lijkt er een breuk te ontstaan die hoopgevend is. Niet langer wordt alleen maar geredeneerd vanuit het idee van vervanging van vertrekkende oudgedienden. Steeds meer wordt eerst afgevraagd wat er nodig is vanuit modern asset management. Wat is er straks nodig? Misschien worden dan wel heel andere kwaliteiten gevraagd.

Tegelijkertijd kan van de nood een deugd worden gemaakt. Het gebrek aan technici is – soms noodgedwongen – in het verleden opgelost met meer efficiëntie en beter geautomatiseerde systemen. Het gaat inmiddels zelfs zo ver dat bij het opereren van fabrieken, het besturen van vliegtuigen, metro’s of treinen, de menselijke operators steeds meer overbodig worden. Vorig jaar zijn bijvoorbeeld in het vliegverkeer meer ongelukken gebeurd door menselijk optreden dan zonder. Volgens veiligheidshoogleraar Ira Helsloot mag je stellen dat de automatische piloot inmiddels beter op de job is toegesneden dan zijn menselijke collega. De groeiende mogelijkheden van robotisering, gebruik van big data en de opkomst van industry 4.0 lijkt die trend zich alleen maar te versterken.

Daags na zijn verkiezing tot Maintenance Manager of the Year sprak ik Binne Visser over dit onderwerp. Hij ziet in de maakindustrie door deze trend van zelfsturende systemen juist veel mogelijkheden voor moderne onderhoudstechnici. Er moeten altijd mensen beschikbaar blijven om – al dan niet complexe – problemen op te lossen als de productie binnen een bedrijf niet alledaags verloopt. Het zou dus zo maar kunnen zijn dat juist de rol van onderhoudstechnici veel uitdagender wordt. Probleemoplosser in hightechomgevingen. Dat klinkt meteen veel aantrekkelijker! Als je op deze manier niet een mooi toekomstperspectief voor jongeren kunt opbouwen, weet ik het ook niet meer.

Wim Raaijen Reageren? Via de mail: wim@industrielinqs.nl of via Twitter : @wimraaijen

EINDREDACTIE

Miriam Rook 020 3122 086 miriam.rook@industrielinqs.nl NUMMER 3 - 2017

UITGAVE VAN

Industrielinqs pers en platform Gedempt Hamerkanaal 155 1021 KP Amsterdam

Liesbeth Schipper 020 31 22 083 liesbeth.schipper@industrielinqs.nl

REDACTIE

020 31 22 084 Dagmar Aarts Laura van der Linde

MEDEWERKERS

David van Baarle, Evi Husson, Ingrid Rompa, Inge Janse, Broer de Boer, Elias de Bruijne

PARTNERS

Rotterdam Ahoy Ahoy-weg 10 3084 BA Rotterdam Postbus 5106 3008 AC Rotterdam Organisator van

LAY-OUT

BureauOMA BV, Wehl

COVER

Laura van der Linde

ADVERTENTIEVERKOOP

Jetvertising Arthur Middendorp 070 39 90 000 arthur@jetvertising.nl www.jetvertising.nl

TRAFFIC UITGEVER EN HOOFDREDACTIE Wim Raaijen 020 3122 081 wim.raaijen@industrielinqs.nl

Breg Schoen 020 3122 088

DRUKKERIJ

PreVision Graphic Solutions

ABONNEMENTEN (EXCL. BTW) Nederland/België € 99,Introductie NL/B 25% € 74,25 Overig buitenland € 123,50 Losse verkoopprijs € 17,50 Studenten € 40,50 Proefabonnement 3 mnd € 29,-

OPZEGGEN

Dit magazine hanteert de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Proef- en kennismakingsabonnementen worden niet automatisch verlengd en stoppen na het aantal aangegeven nummers.

Opzeggen kan via www.aboland.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn is acht weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door Abonnementenland is ontvangen. Indien u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement.

Overige vragen kunt u stellen op www.aboland.nl of neem telefonisch contact met Abonnementenland op.

ABONNEMENTENLAND

Postbus 20 1910 AA Uitgeest 0900-226 52 63 (€ 0,10 p.m.)

Site: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen.

Prijswijzigingen voorbehouden.

ISSN: 2211-6826 © Industrielinqs pers en platform BV Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder toestemming van de uitgever.

Papier binnenwerk: PAPER & BOARD MADE OF

AGRI-WASTE WWW.PAPERWISE.EU

Papier omslag:

Adreswijzigingen kunt u doorgeven via www.aboland.nl, per post of per telefoon.

03

iMaintain 17

IMA03 C Commentaar.indd 5

22-03-17 10:53

6 ACTUEEL

De Merwedebrug over de A27 bij Gorinchem wordt vervangen door twee nieuwe betonnen bruggen. De huidige, pas gerepareerde brug, is aan het einde van zijn levensduur en kan niet voor langere tijd worden gebruikt. Dat meldde het ministerie van Infrastructuur en Milieu maandag 20 februari in het Kamerstuk A27 Houten – Hooipolder.

In oktober van vorig jaar ontstond een verkeerschaos toen bleek dat de de stalen draagbalken van de 55 jaar oude Merwedebrug mogelijk tekenen van overbelasting vertoonden. Uit nader onderzoek naar haarscheurtjes in de draagbalken van de zuidelijke boog van de Merwedebrug bleek dat de situatie ernstiger was dan bij de noordelijke boog, waar eerder onderzoek naar werd gedaan. Maandenlang was de brug voor vrachtvervoer afgesloten.

De versterkingsmaatregelen om de brug weer open te stellen zijn vooralsnog gefinancierd uit het bestaande beheer- en onderhoudbudget. De brug kan weer worden gebruikt voor al het vrachtvervoer. ‘Deze situatie is voor mij aanleiding geweest om te bekijken of de uitgangspunten van het project A27 Houten-Hooipolder betreffende de bruggen nog voldoende actueel zijn’, legt minister Schultz in het Kamerstuk uit. ‘De Merwedebrug kan ook vanwege het einde van de technische levensduur niet voor langere tijd worden hergebruikt, en deze zal ook worden vervangen. Dit betekent dat er twee nieuwe betonnen bruggen over de Merwede bij Gorinchem zullen worden gerealiseerd.’

De Merwedebrug is onderdeel van het project A27 Houten-Hooipolder waarvoor de minister in mei 2016 het ontwerp Tracébesluit heeft vastgesteld. Binnen dit project zijn 7 bruggen waarvan het uitgangspunt is dat deze zouden worden hergebruikt. Daarnaast worden drie nieuwe bruggen gebouwd: een brug naast de westelijke Hagesteinsebrug en een tweede Merwedebrug, beiden voor het verkeer van noord naar zuid, en een nieuwe Keizersveerbrug naast de huidige oostelijke brug.

De keuze voor het vervangen van de bruggen levert gedurende de levensduur, uitgaande van 100 jaar, een besparing op van 391 miljoen euro. Een belangrijk voordeel zit in het aanleggen van de nieuwe bruggen als betonnen bruggen, met veel minder onderhoud. De totale extra kosten voor vervanging van de bruggen bedragen 389 miljoen euro. De start van de realisatie kan naar verwachting pas in 2021 plaatsvinden.

1. Groot onderhoud krakercomplex LHC 2 Dow Terneuzen Van 2 maart tot en met 9 april vindt groot onderhoud plaats aan kraker LHC 2 bij Dow in Terneuzen. Gedurende een periode van zes weken voeren meer dan 1.500 extra medewerkers van verschillende externe bedrijven onderhoudswerkzaamheden uit.

Lees verder op deze pagina

2. Groot onderhoud aan Kaagbaan Heijmans en Schiphol starten op 18 maart met groot onderhoud aan de Kaagbaan. De werkzaamheden duren tot en met 24 mei. In deze periode wordt de Kaagbaan buiten gebruik gesteld.

Lees verder op pagina 7

3. OVV: ‘Veiligheid Brzo-bedrijven nog niet op orde na Odfjell’ De Onderzoeksraad voor Veiligheid constateert nog tekortkomingen in de beheersing van de veiligheid bij bedrijven die op grote schaal werken met gevaarlijke stoffen.

Lees verder op pagina 9

4. Nederlandse 3D-printingmarkt goed voor 100 miljoen euro De internationale markt voor 3D-printen groeit hard. Steeds meer eindproducten worden geprint en vooral metaalprinters produceren op industriële schaal voor de luchten ruimtevaart, medische markten, machinebouwers en maakindustrie.

Lees verder op pagina 7

Groot onderhoud krakercomplex LHC 2 Dow Terneuzen

03 17 iMaintain

IMA03 D Actueel.indd 6

FOTO: MARK NEELEMANS

5. Merwedeburg vervangen door twee betonnen bruggen De Merwedebrug over de A27 bij Gorinchem wordt vervangen door twee nieuwe betonnen bruggen. De huidige, pas gerepareerde brug, is aan het einde van zijn levensduur en kan niet voor langere tijd worden gebruikt. Dat meldde het ministerie van Infrastructuur en Milieu in het Kamerstuk A27 Houten – Hooipolder.

Lees verder op deze pagina

FOTO: RIJKSWATERSTAAT

Merwedeburg vervangen door twee betonnen bruggen

MEEST GELEZEN ONLINE

Van 2 maart tot en met 9 april vindt groot onderhoud plaats aan kraker LHC 2 bij Dow in Terneuzen. Gedurende een periode van zes weken voeren meer dan 1.500 extra medewerkers van verschillende externe bedrijven onderhoudswerkzaamheden uit. Tijdens de piek van de werkzaamheden loopt het totaal aantal medewerkers op tot 1.900.

LHC staat voor Light Hydro Carbons, oftewel koolwaterstoffen. De kraker splitst nafta – een afgeleide van ruwe olie – in koolwaterstoffen, zoals ethyleen en propyleen. Dat zijn de grondstoffen voor de andere Dow-fabrieken die er chemicaliën en kunststoffen van maken. LHC 2 vormt samen met twee andere naftakrakers het hart van de Terneuzense Dow-vestiging.

Om een fabriek draaiende te houden, is regelmatig onderhoud nodig. Omdat hiervoor de fabriek stil moet liggen, is tijdelijk geen productie mogelijk. Om geen kostbare tijd te verliezen, zijn alle werkzaamheden zo goed mogelijk op elkaar afgestemd. De voorbereidingen zijn in mei 2015 al begonnen.

Naar verwachting ontstaat door de onderhoudsstop extra verkeersdrukte. Om die op te vangen, wordt de calamiteitenroute (Wevelswaaldijk) van 6 maart tot en met begin april opengesteld voor personenvervoer tijdens de ochtendspits.

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

22-03-17 10:52

ACTUEEL 7

Nederlandse 3D-printingmarkt goed voor 100 miljoen euro

BEDRIJVENNIEUWS

De internationale markt voor 3D-printen groeit hard. Steeds meer eindproducten worden geprint en vooral metaalprinters produceren op industriële schaal voor de lucht- en ruimtevaart, medische markten, machinebouwers en maakindustrie. In 2015 bedroeg volgens Wohlers Associates de wereldwijde omzet in de 3D-printing markt 4,9 miljard euro: een stijging van 25,9 procent ten opzichte van 2014. Ook de Nederlandse omzet groeit sneller dan verwacht, concluderen ABN AMRO en Berenschot in een gezamenlijk rapport. In 2016 was de Nederlandse 3D-printing markt goed voor zo'n 100 miljoen euro: een verdubbeling ten opzichte van 2015. ABN AMRO en Berenschot verwachten dat de omzet in 2017 verder zal groeien naar 120 miljoen euro.

Steeds meer kleine desktop 3D-printers worden door industriële gebruikers gekocht. Niet alleen om mee te experimenteren, maar ook om tooling en eindproducten mee te maken.

Ook worden 3D-printers vaker in het onderwijs ingezet. Nederlandse fabrikanten van desktop printers presteren goed. ABN AMRO en Berenschot verwachten dat de Nederlandse markt voor desktop printers zal groeien naar 3 miljoen euro in 2017. Deze groei is mogelijk door nieuwe gebruiksvriendelijke modellen met dual extrusion, een hogere nauwkeurigheid, meer materiaalkeuze en grotere bouwvolumes.

In de markt voor professionele printers groeien de metaalprinters harder dan de kunststofprinters. Wereldwijd was in 2015 sprake van een groei van 47 procent ten opzichte van 2014 (van 505 naar 808 metaalprinters). Traditionele bouwers van metaalbewerkingsmachines, zoals Trumpf en DMG Mori, stappen ook in 3D-metaalprinting. ‘Met de introductie van de MetalFab1 van Additive Industries is de eerste Nederlandse metaal 3D-printer een feit. In Nederland worden metaalprinters veel ingezet in de medische en tandheelkundige sector’, zegt David Kemps, Sector Banker Industrie van ABN AMRO. ‘Ook de verkoop aan scholen, fablabs en kennisinstellingen is goed voor de adaptatie van 3D-printen.’

3D-printen is een internationale markt waarin spelers op wereldschaal moeten concurreren. Online platforms voor de aanschaf van 3D-geprinte producten storen zich niet aan landsgrenzen. Het van origine Nederlandse Shapeways is de grootste online marktplaats voor 3D-geprinte producten. Het eveneens Nederlandse 3D Hubs bedient op dit moment een miljard mensen bij het vinden van een lokale 3D-printer voor het produceren van een eigen design. ‘Nederland zit in de kopgroep. Maar om voorop te blijven lopen, zijn wel stevige investeringen nodig. In onderwijs bijvoorbeeld’, zegt Onno Ponfoort, Practice Leader 3D Printing bij Berenschot. ‘Ook is er nog ruimte voor grotere, industrie-specifieke dienstverleners op het gebied van 3D-printing.’

Groot aantal balkons woningen Breda onveilig verklaard De Bredase woningstichting WonenBreburg heeft na een inventarisatie onder 27.000 woningen nog eens 48 balkons ontdekt die mogelijk onveilig zijn. Met een steekproef wordt gecontroleerd of de 48 balkons van de huizen sterk genoeg zijn. De resultaten worden binnenkort verwacht. De bewoners zijn geïnformeerd. Ze hebben nog niet het advies gekregen om van het balkon te blijven. Begin maart sloeg WonenBreburg groot alarm nadat constructiefouten werden ontdekt bij 320 balkons van 160 flatwoningen in de stad. Berekeningen toonden aan dat de balkons naar beneden kunnen vallen. De balkons krijgen nu extra ondersteuning. Ook in Venlo werden balkons afgesloten vanwege een mogelijk risico. De Vereniging Bouw- en Woningtoezicht schat dat er in Nederland zeker duizend flatgebouwen zijn waarvan de balkons gevaarlijk kunnen zijn.

Prorail wil eigen elektriciteit opwekken met zonnedaken

Heijmans en Schiphol starten op 18 maart met groot onderhoud aan de Kaagbaan. De werkzaamheden duren tot en met 24 mei. In deze periode wordt de Kaagbaan buiten gebruik gesteld. Dit jaar is gekozen voor een integrale aanpak, waarbij in ruim negen weken tijd verschillende soorten werkzaamheden worden gecombineerd.

De baan wordt bijna in zijn geheel van nieuwe asfaltlagen voorzien, in totaal gaat het om 225.000 vierkante meter.

De versterkte hemelwaterafvoergoten waar de zwaarste categorie vliegtuigen overheen kan rijden, worden over een lengte van zes kilometer verhoogd en vernieuwd.

Ook worden de zijkanten van de baan vernieuwd en wordt de baan voorzien van antiskid, een stroeve bovenlaag. Daarnaast wordt de volledige verlichtingsinstallatie van 1.500 lampen en bijbehorende apparatuur vervangen door een energiezuinig systeem.

Verder wordt er 130 kilometer aan nieuwe kabels gelegd, worden de omringende grasvelden hersteld en voorzien van drainage en nieuw gras. Hiervoor wordt ruim 15.000 kilogram graszaad gebruikt.

Circa 700 medewerkers werken dag en nacht in shifts om ervoor te zorgen dat de Kaagbaan weer op tijd in gebruik genomen wordt.

FOTO: WIKICOMMONS

Groot onderhoud aan Kaagbaan

Prorail wil in 2030 haar eigen elektriciteitsverbruik zelf op wekken. Het spoorbedrijf wil zonnepanelen plaatsen op stationsdaken, fietsenstallingen en perronoverkappingen en wil schermen langs het spoor plaatsen die spoorgeluid weren en tegelijkertijd energie opwekken. Daarnaast wordt onderzocht of er innovaties zijn die het mogelijk maken tussen en naast het spoor energie op te wekken. Prorail wil straks volledig CO2-neutraal zijn door onder andere energie te besparen, het wagenpark te verduurzamen en de jaarlijkse energie-efficiency met 2 procent te verbeteren.

Dit wordt bijvoorbeeld gedaan met door LED-verlichting op stations aan te brengen en een slim systeem te installeren dat ervoor zorgt dat op de meeste perrons de verlichting dimt als er geen reizigers zijn. In 2015 was het verbruik 135 miljoen kilowattuur.

Dat staat gelijk aan 38.570 huishoudens, vergelijkbaar met een middelgrote stad als Hengelo en Almelo.

03

iMaintain 17

IMA03 D Actueel.indd 7

22-03-17 10:52

[SAV

E TH

iNNOVATIEKRACHT | SPIJKENISSE | 8 JUNI

E DA TE]

NE T AB I K D U W S T R IE A H U SC IN D HE T E D VAN ME T

EIGENAARSCHAP De laatste jaren zijn steeds meer industriële bedrijven op zoek naar het gevoel van eigenaarschap. Hoe kan je medewerkers zo betrekken dat ze fabrieken beter laten lopen? En hoe blijven productiebedrijven zich verantwoordelijk voelen voor hun producten, ook al zijn ze al lang buiten hun bereik? Tijdens Deltavisie gaan we op zoek naar wat het gevoel van eigenaarschap kan opleveren.

Verder stelt Petrochem samen met Plant Manager of the Year 2016 Jeroen van Woerden een Schaduwkabinet van de Industrie samen, dat verschillende beleidsvoorstellen wil voorleggen aan de zaal. In de avond wordt de opvolger van Jeroen van Woerden gekozen, de tiende Plant Manager of the Year inmiddels. Ook wordt voor de derde maal de VOMI safety eXperience Award uitgereikt. Een dag om niet te missen!

Initiatiefnemer:

Contentpartners:

Programma 11.00 uur

Aanvang ochtendprogramma - Welkom door dagvoorzitters Jeroen van Woerden (Kemira) en Wim Raaijen (Petrochem) - 3 ochtendtalks met o.a.

Raymond van der Horst (ExxonMobil)

12.30 uur

Netwerklunch

13.30 uur

Aanvang middagprogramma - Debat met Schaduwkabinet van de Industrie - Parallel: businesscases, werkcolleges en pitches VOMI Safety eXperience Award

15.30 uur

Korte pauze

16.00 uur

Vervolg middagprogramma - Middagtalk Hero de Jager (Aliancys) over dienend leiderschap en zelfsturende teams - Interviews met voormalig PMY’s over hoe het gaat en over ‘Eigenaarschap’ - Pitches finalisten Plant Manager of the Year

17.30 uur

Netwerkborrel

18.30 uur

Aanvang avondprogramma met diner - uitreiking VOMI Safety eXperience award 2017 - bekendmaking Plant Manager of the Year 2017

Partners:

www.deltavisie2017.nl Deltavisie hele pagina 20170317.indd 1 IMA03 Advertenties.indd 8

20-03-17 10:57 17:06 22-03-17

ACTUEEL 9

OVV: ‘Veiligheid Brzo-bedrijven nog niet op orde na Odfjell’

FOTO: HES INTERNATIONAL

HES International ontwikkelt tankterminal op de Maasvlakte HES International ontwikkelt een tankterminal voor de op- en overslag van olieproducten en biobrandstoffen op de Hartelstrook, aan de zuidzijde van de Mississippihaven op Maasvlakte 1. Op het terrein van 27 hectare komen 52 tanks met een capaciteit van circa 1,3 miljoen kubieke meter. Het Havenbedrijf Rotterdam bouwt een kade van 1.100 meter voor drie grote of vijf kleinere zeeschepen. In de Hudsonhaven komen negen aanlegplaatsen voor de binnenvaart. De HES Hartel Tank Terminal wordt een onafhankelijke opslagterminal waar klanten olieproducten op- en over kunnen slaan. BP heeft een meerjarig contract waarmee zij haar activiteiten in Rotterdam vergroot en heeft plannen voor pijpleidingverbindingen tussen haar Rotterdamse raffinaderij en de terminal. Op de terminal worden zogenoemde ‘clean petroleum products’ opgeslagen zoals diesel, gasolie en benzine. Ook wordt het op de terminal mogelijk om producten te mengen, additieven toe te voegen en lading te homogeniseren. De tanks variëren in grootte van 5.000 tot 50.000 kubieke meter en zijn geschikt om verschillende producten in op te slaan. Aanen afvoer zal deels via pijpleidingen plaatsvinden, maar vooral via schepen. Aan de kade kunnen alle maten zeeschepen afmeren, zelfs VLCC’s (Very Large Crude Carriers) met een diepgang van 21 meter.

De investeringen in de terminal en de nautische infrastructuur bedragen samen enkele honderden miljoenen euro’s. Na ingebruikname is de terminal 24/7 operationeel en biedt deze aan ongeveer 100 mensen een baan. Volgens de planning wordt de terminal in 2018 en 2019 gebouwd en zal deze naar verwachting eind 2019 gereed zijn.

BEDRIJVENNIEUWS Meer studenten kiezen voor chemie-opleiding

FOTO: ODFJELL

De Onderzoeksraad voor Veiligheid constateert nog tekortkomingen in de beheersing van de veiligheid bij bedrijven die op grote schaal werken met gevaarlijke stoffen. Het gaat om circa 400 BRZO-bedrijven in Nederland en het toezicht daarop. Dit concludeert de Onderzoeksraad naar aanleiding van het onderzoek ‘Veiligheid BRZO-bedrijven: lessen na Odfjell’ dat begin maart is gepubliceerd.

In dit tweede onderzoek is nagegaan welke acties partijen hebben ondernomen na de stillegging van Odfjell en de aanbevelingen van de Onderzoeksraad uit 2013. De tekortkomingen in de sector liggen volgens de Raad met name op het vlak van samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheden. Zo stellen opdrachtgevers van BRZO-bedrijven zich te terughoudend op bij het maken van dwingende afspraken over veiligheid.

Ook verloopt de afstemming en samenwerking tussen de verschillende toezichthouders niet optimaal. Verder blijkt dat de Inspectie SZW met enige regelmaat ontbreekt bij de gezamenlijke BRZO-inspecties. Ten slotte is er nog steeds geen persoon of autoriteit die boven alle toezichthouders staat en kan ingrijpen indien noodzakelijk. De stillegging van Odfjell en het daaropvolgende onderzoek door de Onderzoeksraad leidde bij tankopslagbedrijven in Nederland tot meer bewustzijn van hun verantwoordelijkheid voor veiligheid. Er zijn verschillende initiatieven ontwikkeld in brancheverband, zoals de ontwikkeling van een audit-instrument, onderlinge benchmarks en het delen van best practices.

De Raad vindt het echter zorgelijk dat niet alle tankopslagbedrijven hieraan deelnemen.

Ook bij partijen in de keten – zoals de opdrachtgevers van Odfjell, certificerende instellingen en de grondeigenaar – is er meer aandacht voor veiligheid. De Raad is echter van mening dat ketenpartijen meer kunnen doen om te controleren of de veiligheid bij bedrijven waar zij zaken mee doen, goed wordt beheerst.

Vergeleken met tien jaar geleden kiezen bijna twee keer zoveel studenten voor een chemie-opleiding. Vooral op mbo4-, hbo- en universitairniveau maken steeds meer jongeren deze keuze. Dit blijkt uit onderzoek van het bureau Dialogic, uitgevoerd in opdracht van de Topsector Chemie.

Onno de Vreede (hoofd vernieuwing VNCI): ‘Het blijft ook in de komende jaren van belang om scholieren te stimuleren om te kiezen voor een chemie-opleiding. Nog steeds is er een tekort aan mbo-afgestudeerden in de procestechniek en onderhoud. Ook de doorontwikkeling van chemici tijdens hun loopbaan vraagt aandacht.

Ondanks een forse toename van het aantal goed opgeleide chemici blijven er veel vacatures voor vooral universitair geschoolde chemici.’

Het onderzoek maakt inzichtelijk dat afgestudeerde chemici in veel verschillende sectoren terecht komen en dus breed inzetbaar zijn. Maar liefst 30 tot 40 procent van de afgestudeerde chemici komt terecht in andere gerelateerde sectoren zoals energie, high tech systemen & materialen, agri & food en de gezondheidszorg.

Daarnaast gaat nog eens zo’n zelfde percentage in sectoren volledig buiten de chemie werken.

Niet alleen het aantal studenten, maar ook de doorontwikkeling van het curriculum is van belang. De industriële en maatschappelijke uitdagingen van de toekomst stellen nieuwe eisen aan de chemicus. Om invulling te geven aan het curriculum van de toekomst heeft de Topsector Chemie een human capital agenda (HCA) ‘Chemicus 4.0: veelzijdig excellent’ opgesteld, met als doel de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te verbeteren en de aantrekkingskracht van de sector te vergroten.

uw mailbox?

Al het nineuvoworsoninze nieuwsbrief op

iMaintain.info!

Meld u aa

03

iMaintain 17

IMA03 D Actueel.indd 9

22-03-17 10:53

10 INTERVIEW

Maintenance Manager of the Year:

Visser: ‘Als je je alleen richt op de voorspelbaarheid van het onderhoud, dan mis je de mogelijkheid om tot meer en soms grotere verbeteringen te komen.’

03 17 iMaintain

IMA03 H Hoofdinterview.indd 10

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

22-03-17 10:48

‘Geen standaardreceptjes’ Afgelopen maand is Binne Visser verkozen tot Maintenance Manager of the Year 2017. Vooral de manier waarop hij productie, maintenance en meer disciplines bij elkaar bracht in wat hij noemt Total Productive Manufacturing, spreekt tot de verbeelding. ‘Je moet zoeken naar alle verliezen in de hele keten, die kunnen bijvoorbeeld ook liggen in de logistiek of op het gebied van kwaliteit.’

Wim Raaijen

‘Ik kan me niet herinneren dat ik ooit om twee uur ‘s nachts met mijn ouders aan de telefoon heb gehangen. Afgelopen nacht dus voor het eerst. We waren net thuis uit Rotterdam. Ik hoorde mijn moeder mijn vader wakker maken om te vertellen dat ik had gewonnen. Geweldig toch dat mijn ouders zoiets nog mee mogen maken en dat ik het met ze kan delen’, vertelt Binne Visser, daags na zijn verkiezing tot Maintenance Manager of the Year (MMY) 2017, op zijn kantoor bij de scheerapparatenfabriek van Philips in Drachten.

Tijdens de avond van de verkiezing, kreeg hij om de haverklap appjes van zijn volwassen, ietwat ongeduldige kinderen. ‘Die waren zenuwachtiger dan ik. Ik vond het vooral geweldig dat ik mee kon doen, het is een ontzettend mooie belevenis, zo’n verkiezing. Het is helemaal fantastisch als je wint.’ Eerlijk is eerlijk, aanwezigen hebben niet vaak zo’n spontaan gejuich gezien van een MMY-winnaar toen de uitslag bekend werd gemaakt. Het lijkt helemaal te passen bij het karakter van Binne Visser: gedreven, enthousiast en open.

Dat merk je meteen als je hem spreekt.

Vaak wil hij meer woorden kwijt in een zin dan er feitelijk in passen. De positieve ontwikkelingen van de verkiezing hebben zijn woordenvloed alleen maar versneld.

Dat maakt het voor een interviewer soms lastig om alles goed vast te leggen. Maar er is gelukkig genoeg om te kiezen.

“

FOTO’S: WIM RAAIJEN

:

INTERVIEW 11

IMA03 H Hoofdinterview.indd 11

Grotere verbeteringen Het helpt dat hij op de hoofdlijnen heel duidelijk is. Maintenance moet volgens Binnen Visser niet een apart onderdeel zijn in bedrijven, maar het is effectiever om vanuit het geheel te kijken. ‘Totaalvoetbal? Ja, dat is wel een mooie vergelijking’, stelt Visser die vroeger zelf graag profvoetballer had willen worden. Een snelle rechtsbuiten, à la Marc Overmars.

Misschien is hij nu wel een soort snelle rechtsbuiten van Philips in Drachten, als onderdeel van het MT en pleitbezorger voor een integrale kijk op verbeteringen.

En zonder enige schroom om drieletterige afkortingen uit de theorieboekjes naar zijn hand te zetten. TPM is voor hem dus niet Total Productive Maintenance, maar Total Productive Manufacturing. ‘Je moet zoeken naar alle verliezen in de hele keten, die kunnen bijvoorbeeld ook liggen in de logistiek of op het gebied van kwaliteit.

Als je je alleen maar richt op de voorspelbaarheid van het onderhoud, dan mis je vaak de mogelijkheid om tot meer en soms grotere verbeteringen te komen.’

Niet onnozel Het is meteen ook een impliciete oproep om met voldoende gevoel en soms terughoudendheid met theoretische programma’s aan de slag te gaan. ‘Ik heb het te vaak gezien dat consultants worden ingehuurd om bijvoorbeeld TPM in te

Binne Visser: ‘Soms kun je problemen oplossen door een paar simpele vragen te stellen.’

03

iMaintain 17

22-03-17 10:48

KENNIS MOET JE OOK ONDERHOUDEN. • Hoeveel onderhoud is juist genoeg?

• Kunnen we met de onderhoudsfunctie geld verdienen?

• Hoeveel kan onderhoud bijdragen aan het bedrijfsresultaat?

• Wat is Excellent Onderhoud en hoe geef ik dit vorm?

DEZE OPLEIDIN ZIJN IN TE BRE GEN NG IN DE BACHEL EN WERKTUIGBOU OR WKUNDE DEELTIJD.

INFORMEER!

EXTRA START 17 BEGIN MEI 20 LOGIE N H C E O ONDERHOUDST EEN. IN HOOGEV

INFORMEER!

WAARDECREATIE DOOR GOED ONDERHOUD Een onderhoudsopleiding bij Hogeschool Utrecht helpt u in uw eigen bedrijf de antwoorden te vinden op deze vragen. In de afgelopen jaren zijn vele mooie resultaten en forse besparingen bereikt bij de deelnemende bedrijven. Door de brede scope op zowel Materiaalkunde, Engineering, Inspectie als Onderhoud bieden onze opleidingen op het gebied van Onderhoud precies die (integrale) kennis die nodig is om verder te kunnen kijken dan het eigen vakgebied, en daardoor aantoonbaar betere resultaten te boeken.

• Post-MBO Onderhoudstechniek (OTK) • Post-HBO Onderhoudstechnologie (OT) • Post-HBO Onderhoud en Management (OM) • Master of Engineering in Maintenance & Asset Management

Start 4 oktober 2017 Start 5 oktober 2017 Start 5 oktober 2017 Start februari/september

Alle genoemde opleidingen kunnen naar wens in-company (op maat) verzorgd worden.

Informeer naar de mogelijkheden.

Meer weten? Bel 088 481 88 88, mail naar info@cvnt.nl of kijk op www.cvnt.nl.

ER VALT NOG GENOEG TE LEREN

Eemsdeltakringen 2015-1012 FC_A4CERT.indd 1 IMA03 Advertenties.indd

04-11-16 22-03-17 11:52 10:57

INTERVIEW 13

voeren. De grootste fout die ze kunnen maken, is dat ze het er in willen rammen.’

Volgens Visser zijn er vaak ontwikkelingen bij bedrijven, onder andere op grond van eigen ervaring en kennis, die al in de richting komen van actuele theoretische modellen.

Of zoals voormalig Maintenance Manager of the Year Ton Huibers het tijdens het iMaintain-congres verwoordde: ‘Vaak kom je er achter dat wat je al in de praktijk doet, ook een chique term heeft.’

Bovendien is elke situatie weer anders.

Binne Visser: ‘Consultants moeten heel erg uitkijken voor het doorvoeren van standaardprogramma’s, zonder oog te hebben voor de specifieke situatie. Daarmee strijk je de mensen die belangrijk zijn voor de uitvoering alleen maar tegen de haren in. ‘We zijn toch niet onnozel’, is dan hun terechte reactie.’

Vaklui moeten volgens Visser het idee hebben dat ze worden geholpen door mensen met verstand van zaken en begrip voor de specifieke omstandigheden. ‘Laatst had ik een hele goede consultant binnen, maar die was zelf werktuigbouwkundige en had jarenlange ervaring op dat gebied. Dat merkte je gewoon aan alles. Hij snapte het gewoon. Ook dat hij er niet meteen van allerlei dogma’s in moest knallen.

Soms heb je een dokter nodig met een luisterend oor. Geen standaardreceptjes.’

Paar simpele vragen Zelf heeft Binne Visser binnen Philips ook meer en meer de rol gekregen van adviseur. Op het gebied van voorspelbaarheid van de totale productie is de scheerapparatenfabriek in Drachten internationaal binnen Philips tot ‘lead site’ uitgeroepen. Daar is hij best trots op. Het betekent ook dat Visser regelmatig bij andere sites is te vinden om die ook te helpen om stappen te zetten. ‘Ik mag inderdaad tijd vrij maken om Total Productive Manufacturing uit te rollen. En dat kan ook. Hier loopt het inmiddels zo goed, dat ik gerust een tijdje weg kan. Als ik nu wegloop, dan stopt het niet. Mij hebben ze er echt niet meer dagelijks bij nodig.’

Een paar weken geleden was hij bijvoorbeeld in het Oostenrijkse Klagenfurt, waar Philips Grooming trimmerelementen en elektrische tandenborstels produceert. ‘De site daar helpen doe ik overigens niet alleen. Er gaan ook regelmatig teamleden mee om juist hun peers te begeleiden en te trainen. Dat werkt veel beter.’

Vaak kunnen de vakmensen het onderling eenvoudig houden. Visser: ‘Je moet het meestal ook simpel houden. Ik zeg weleens glimlachend tegen hoogopgeleide marketing mensen: ‘Jullie hersencellen hebben altijd ruzie met elkaar’. Soms zijn zaken complex en hebben een complexe oplossing nodig, maar lang niet altijd.

Soms kun je problemen oplossen door een paar simpele vragen te stellen.’

Trots Naast de geïntegreerde aanpak is Total Productive Manufacturing vooral gericht op het analyseren van verliezen om ze mogelijk te kunnen elimineren. ‘De installaties kunnen ons enorm veel informatie verschaffen. Op het gebied van maintenance hebben we steeds meer tijd genomen om te onderzoeken waar bepaalde breuken of slijtage in installatieonderdelen door worden veroorzaakt. Elke monteur doet continu onderzoek naar de kwaliteit van de onderdelen, dat hoort nu bij zijn vaste werk.’

Tal van oorzaken van slijtage worden zodoende gevonden. ‘Zo kan een onderdeel overbelast zijn, omdat de aandrijving te vaak in overdrive gaat.

Soms is het materiaal waaruit een onderdeel bestaat gewoon niet sterk genoeg.

Dan moeten we dat vervangen door sterker materiaal. Of onlangs bleek een afdichting niet voldoende waterdicht, wat problemen veroorzaakte.’ Bij Philips in Drachten kan een vervanging van een klein onderdeel grote gevolgen hebben.

Er is al gauw sprake van een vermenigvuldigingsfactor. Er staan immers 260 robots van drie verschillende types. Als een onderdeel slijtvaster wordt gemaakt,

03

iMaintain 17

IMA03 H Hoofdinterview.indd 13

22-03-17 10:48

STRATT+ INDUSTRIAL MANAGEMENT

Divisies:

n Industry n Safety n Technical Documentation n Aerospace Stratt+ voor technische adviezen, projecten en processen in de industrie.

Extra kennis en capaciteit met persoonlijke aandacht en kwaliteit.

MAATWERK IN INDUSTRIE! Hoofdkantoor Stationsweg 45 3331 LR Zwijndrecht

IMA03 Advertenties.indd 14

Vestiging Zeeland Amundsenweg 29 4462 GP Goes

T. 078 - 6120 320 I. www.stratt.nl E. welkom@stratt.nl

22-03-17 10:57

INTERVIEW 15

dan kan dat op meerdere plaatsen worden doorgevoerd. Het werkt volgens Visser versterkend: door de installatieonderdelen minder gevoelig te maken voor slijtage, is minder onderhoud nodig en komt er meer tijd vrij voor preventie.

Bovendien werkt het enorm stimulerend voor de werknemers als ze iets hebben opgelost. Visser: ‘Ik merk dat monteurs en operators trots naar huis gaan als ze geld voor het bedrijf hebben bespaard.’

Logistieke uitdaging Volgens Visser kan Total Productive Manufacturing een opstap zijn naar Advanced Manufacturing. Nu al wordt veel informatie verzameld, geanalyseerd en gebruikt voor verbeteringen, maar over een jaar of vijf zullen de fabrieken in Drachten nog meer werken volgens de principes van wat tegenwoordig Industry 4.0 wordt genoemd. Verregaand gerobotiseerd zijn de fabrieken in Friesland al, maar dan zullen enorme hoeveelheden informatie naar verwachting worden ingezet om de productie continu en real time te monitoren en te verbeteren.

Op dat vlak zou hij weleens een kijkje willen nemen bij een bedrijf dat al heel ver is met Industry 4.0 en het inzetten van big data. Visser: ‘Dat zal niet meevallen om die te vinden. Je moet dan sowieso de grens over, naar Duitsland. Daar is veel meer maakindustrie aanwezig dan hier.

Vaak wordt de auto-industrie als voorbeeld

“

Consultants moeten uitkijken voor het doorvoeren van standaardprogramma’s, zonder oog te hebben voor de specifieke situatie.’

genoemd. Maar heb je weleens een autofabriek vanbinnen gezien? Carrosserieën schuiven door de fabriek heen, bij elke stap worden extra zaken gemonteerd. Dat is eerder een logistieke uitdaging. Voor meer overeenkomsten met ons, kunnen we beter terecht bij de toeleveranciers van de auto-industrie.’

Gebakjes Wat de toekomst voor Binne Visser in petto heeft, laat hij maar op zich afkomen. ‘Er zijn zoveel interessante ontwikkelingen. Ik vind het bijvoorbeeld geweldig hoeveel creativiteit er bij technostarters aanwezig is. Het lijkt me uitdagend om een goed idee om te zetten in daadwerkelijke productie. Daar zou ik mijn kennis best wel voor willen inzetten.’

Ook het buitenland lonkt, zeker nu de kinderen uit huis zijn. Zo honkvast is de rasechte Fries dus ook weer niet. ‘Als het maar niet de binnenlanden van China is.

Daar heb ik niet zoveel te zoeken.’

Maar voor hetzelfde geld zit Binne Visser nog wel een tijdje in Drachten. Aan de collega’s zal het in ieder geval niet liggen. Tijdens het interview gaat de deur toch wel een keer of tien open waarna een collega hem feliciteert met de titel en de enorme beker die op de tafel prijkt.

Overal waar Visser die dag na de verkiezing langs kon komen, hangen A4-tjes met zijn foto. ‘Aanstaande dinsdag gebeurt ook iets leuks. De hele productie-site wordt op gebak getrakteerd. Dat zijn heel veel stukjes, kan ik je verzekeren!’ ■

Philips in Drachten Bij Philips in Drachten werken 2000 mensen van 35 nationaliteiten. Er worden innovatieve en consumentgerichte producten voor een wereldwijde markt ontwikkeld zoals Senseo-koffiezetapparaten, Ladyshaves, stofzuigers, baard- en haartrimmers en Wake-up Lights. Daarnaast is Philips Drachten al sinds 1950 hét ontwikkel- en productiecentrum van scheerapparaten.

03

iMaintain 17

IMA03 H Hoofdinterview.indd 15

22-03-17 10:48

16 MAINTENANCE EN DE SUPPLY CHAIN

Transparante keten verlaagt levensduurkosten Volledige ketenintegratie is wellicht nog een stap te ver voor veel eigenaren van kapitaalintensieve assets, maar de keten kan wel transparanter samenwerken om de lifecycle costs omlaag te brengen.

Ketenoptimalisatie is dan wellicht een haalbaarder doel, wat nog dichterbij komt dankzij de mogelijkheden van informatie- en communicatietechnologie.

David van Baarle

03 17 iMaintain

IMA03 I Thema.indd 16

Dat ketenintegratie mogelijk is en meerwaarde kan opleveren voor alle schakels in de keten bewijst waferstepperproducent ASML. Het heeft wel even geduurd voor het bedrijf dit niveau bereikte. ‘ASML is een spinoff van Philips’, zegt Arjan van Weele, die de leerstoel Inkoopmanagement bekleedt aan de TU Eindhoven. ‘De productie van wafersteppers was een noodlijdende activiteit die Philips liever kwijt dan rijk was. Het personeel had echter veel vertrouwen in de potentie van de wafersteptechnologie en besloot zelfstandig door te gaan. Enige probleem was dat men nog aan geld moest komen voor de doorstart. Die financiering vond men uiteindelijk bij de toeleveranciers. Op die manier ontstond noodgedwongen een ecosysteem van partijen die wederzijds afhankelijk zijn.’

Of het succes van ASML te kopiëren is, vindt Van Weele lastig te zeggen.

‘Het is geen trucje dat je kunt herhalen op andere ketens, daarvoor waren de omstandigheden te uniek. Maar dat ketens beter kunnen worden ingericht door betere samenwerking mag duidelijk zijn.

Ik bestudeer al een tijdje inkoopketens en zie nog steeds dat er veel slack ofwel verspilling zit in diverse industriële ketens, maar bijvoorbeeld ook in de bouw en de transportsector. Hoe langer de keten hoe meer kosten er ontstaan, bijvoorbeeld faalkosten, maar je ziet ook dat inkopers veel buffers aanbrengen om er zeker van te zijn dat er geen verstoringen in het primaire proces optreden. Bovenliggend probleem is dat prestaties nauwelijks worden gemeten, laat staan verbeterd. Men weet bijvoorbeeld wel dat een leverancier altijd te laat levert, dus bestelt men de materialen maar wat eerder. Of als een product veel kwaliteitsproblemen kent, bestelt men er gewoon te veel om daarna de foute producten er uit te kunnen sorteren. Dat klinkt allemaal heel pragmatisch, maar het kost wel veel tijd en geld. Door die

verspilling weg te nemen, kan je enorm veel geld besparen. En dan heb ik het niet over enige procenten, maar echt dubbele percentages.’

Principaal-agenttheorie Uit economische modellen blijkt dat samenwerking in de keten altijd meer oplevert dan de traditionele klant/ leveranciers-verhouding. ‘Voorwaarde voor zo’n samenwerking is wel dat de partijen elkaar vertrouwen en dat blijkt in de praktijk nog best lastig’, zegt Van Weele. ‘Hier komt de zogenaamde principaal-agenttheorie om de hoek kijken.

Het model beschrijft de problemen die ontstaan zodra partijen een commerciële relatie met elkaar aangaan.’

Het eerste probleem is dat automatisch een conflict of interest ontstaat. Eenvoudig gezegd wil de leverancier veel verdienen terwijl de klant zo weinig mogelijk wil betalen. Men zal moeten onderhandelen om tot een prijs te komen die beide doelen verenigen. Dit leidt in de praktijk vaak tot conflicten omdat in de onderhandeling doorgaans het recht van de sterkste geldt.

Daar komt bij dat er ook informatieasymmetrie ontstaat omdat de opdrachtgever een gebrek aan kennis heeft over de precieze kwaliteiten en wijze van werken van de opdrachtnemer. Die opdrachtnemer stelt doorgaans zijn eigen belang voorop en kan daarbij bijvoorbeeld kiezen voor de inzet van goedkoop personeel dat minder gekwalificeerd is. De opdrachtgever kan niet beoordelen of de opdrachtnemer alles in het werk stelt om een zo goed mogelijk product te leveren en heeft dus altijd een informatieachterstand op de opdrachtnemer.

Een derde potentieel probleem is de risicoallocatie. Een opdrachtnemer wil graag alle risico’s bij de opdrachtgever leggen en vice versa. Dit leidt in veel gevallen tot conflicten, dikke contracten en vaak jaren van jurisprudentie om claims af te

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

22-03-17 10:47

FOTO: ASML

MAINTENANCE EN DE SUPPLY CHAIN 17

handelen. Tot slot kan moral hazard een rol gaan spelen omdat de opdrachtnemer voor rekening en risico van de opdrachtgever werkt en het met diens budget niet zo nauw neemt. Dit alles staat samenwerking tussen partijen in de weg.

Machtspositie Een samenwerking zou dus op gelijkwaardige basis moeten gebeuren waarbij de partijen op de hoogte zijn van elkaars motieven en verdienmodellen. In zo’n samenwerking zou men kennis moeten delen en elkaar moeten vertrouwen op de motivatie om een zo goed en betaalbaar mogelijk product te leveren. ‘Dat blijkt in de praktijk nog erg lastig’, weet Van Weele. ‘Met name omdat een opdrachtgever een zekere machtspositie moet hebben richting de opdrachtnemer en die positie valt in de praktijk vaak tegen. In het geval van de NS heeft men de keuze uit een beperkt aantal dominante leveranciers zoals Bombardier, Siemens en Alstom.

Die fabrikanten leveren wereldwijd hun treinen en hebben momenteel hun handen vol aan met name opdrachten uit China.

In deze verkopersmarkt bepalen partijen zelf de marktcondities. Vaak bieden zij hun treinen aan tegen een lage prijs om de opdracht binnen te halen omdat ze

Van Weele: ‘Standaardisatie en modularisatie zijn de eerste stappen die de industrie zou moeten nemen voordat ze aan ketenintegratie kan beginnen.’ toch weten dat de opbrengsten gedurende de dertigjarige levensduur van die treinen aan service en onderdelen vele malen hoger zijn. In dat businessmodel van fabrikanten past ketenintegratie en lifecyclecosting niet zo goed.’

Wat Van Weele betreft koopt NS helemaal geen treinen meer, maar de dienst railtransport. ‘Veel beter zou zijn als zo’n dominante partij eigenaar blijft van de trein en NS afspraken maakt over de beschikbaarheid van de treinen of andere KPI’s zoals ongeplande stilstand. De NS zou vervolgens via prestatiecontracten kunnen sturen op maximale beschikbaarheid zonder daarvoor een eigen onderhoudsorganisatie in te hoeven richten.

Uiteraard moet je incentives afspreken om buitengewone prestaties te belonen, bijvoorbeeld als de klanttevredenheid toe-

09FOT

neemt. Maar gezien de machtspositie van de fabrikanten lijken dit soort moderne contractmodellen niet goed mogelijk.’

Optimalisatie Van Weele is optimistisch over de kostenbesparingen die met ketenintegratie kunnen worden behaald, maar pessimistisch over de uitvoering daarvan binnen de huidige inrichting van de Nederlandse industrie. ‘Het begint al bij het feit dat er nauwelijks standaardoplossingen zijn. Iedere fabriek wil toch zijn eigen aanpassingen aan een motor, installatie of reactor. Daardoor zijn er bijna alleen klantspecifieke oplossingen en is een grote afhankelijkheid van leveranciers ontstaan.

Standaardisatie en modularisatie zijn dan ook de eerste stappen die de industrie zou moeten nemen voordat ze daadwerkelijk aan ketenintegratie kan beginnen. Dat is met de huidige installed base moeilijk te realiseren. Het lijkt daarom praktischer om in de samenwerking met fabrikanten te sturen op projectmatige procesverbetering en -optimalisatie dan te richten op ketenintegratie.’

Zes miljard Volgens Leo van Dongen (CTO van NS en hoogleraar Universiteit Twente) botst

03

iMaintain 17

IMA03 I Thema.indd 17

22-03-17 10:47

GEÏNTEGREERDE OPLOSSINGEN Stork levert mono- en multidisciplinaire diensten voor een efficiënte en duurzame operatie van de assets van haar klanten.

We bieden geïntegreerde oplossingen voor het bouwen, onderhouden, herstellen en verbeteren van industriële installaties tijdens de volledige levenscyclus. Voortdurend streven we naar nieuwe werkwijzen om de prestaties van installaties te verhogen en kosten te verlagen.

Deelt u dezelfde uitdagingen?

Dan kan Stork u helpen.

WWW.STORK.COM MAINTENANCE | MODIFICATION | ASSET INTEGRITY

Bezoek ons op Maintenance NEXT - Hal 2, stand 2.206

© 2017 Stork, A Fluor Company. All Rights Reserved.

IMA03 Advertenties.indd STO 879_ADV geintegreerde18 oplossingen.indd 1

22-03-17 10:58 16-3-2017 11:03:01

FOTO:NS

MAINTENANCE EN DE SUPPLY CHAIN 19

de strategische visie van Van Weele met de dagelijkse praktijk van het vlootbeheer van verschillende materieelseries met een leeftijd variërend tussen de één en dertig jaar. ‘Ons asset management is niet alleen op techniek gericht, maar ook op flexibiliteit in inzetbaarheid van de vloot over de gehele levenscyclus. Met de nieuwe inzichten in de toekomstige vervoersomvang en de bijbehorende materieelinzet verschuiven we bijvoorbeeld actueel het onderhoud van onze materieelseries over onze vier werkplaatsen. In Leidschendam worden in de toekomst alleen nog Sprinters onderhouden. De intercity dubbeldekkers worden verdeeld over de werkplaatsen in Onnen en Maastricht. Met een veelvoud aan prestatiecontracten op verschillende locaties wordt dat lastig. Een vervangingswaarde van zes miljard euro en jaarlijkse onderhoudskosten ter grootte van 425 miljoen euro rechtvaardigen bovendien bezit en asset management in eigen huis.’

Van Dongen vervolgt: ‘Uiteraard zijn wij ook voorstander van standaardisatie en modulaire systemen omdat die de onderhoudspraktijk vereenvoudigen. We zijn gebonden aan Europese aanbestedingsrichtlijnen en moeten openbaar aanbesteden. Dat betekent dat we per aanbeste-

daar wordt aan gewerkt, maar dit

energievoorziening op 1500 Volt en de treinbeveiligingssystemen: ATB en ERTMS. ‘Harmonisatie op Europese schaal is zeker wenselijk, daar wordt aan gewerkt, maar dit is niet van de ene op de andere dag voor elkaar te krijgen.’

is niet van de ene op de andere

Nauwe relatie

Van Dongen: ‘Harmonisatie op Europese schaal is zeker wenselijk,

dag voor elkaar te krijgen.’

ding wel onze wensen kunnen aangeven, maar niet vooraf de systeemleveranciers kunnen uitkiezen. Overigens sturen we wel op zoveel mogelijk standaardisatie bij onze leveranciers en uniformiteit in de systeemkeuze. Bij het ontwerp van onze treinen zitten we met de industrie aan tafel om de onderhoudbaarheid op grond van onze ervaring in te brengen en in design freezes vast te leggen. Zo willen we bijvoorbeeld direct kunnen zien of een luik gesloten is, iets wat met de gebruikelijke vierkantsloten moeilijk haalbaar is. Zo’n verandering voeren we door bij alle luiken, zodat ook het gebruiksgemak wordt vergroot.’

Daar komt nog eens bij dat de systemen op de Nederlandse infrastructuur moet worden afgestemd: denk aan de

Ketenintegratie volgens het model van Van Weele is wellicht nog een stap te ver voor de omvangrijke vloot van NS, maar samenwerking in de keten is wel degelijk mogelijk. Van Dongen: ‘Dat hebben we bewezen in de recente samenwerking met CAF en leveranciers als Atlas Copco en Mitsubishi. We hadden in het verleden winterproblemen met compressoren en zijn, zonder direct naar garanties te grijpen en elkaar op verantwoordelijkheden te wijzen, gezamenlijk gaan zoeken naar oplossingen. Die aanpak leverde snel resultaat op en was voor beide partijen heel leerzaam en waardevol. Pas na afloop hebben we een financieel akkoord uitgewerkt.’

Dat de grote drie producenten machtig zijn, is volgens Van Dongen misschien wel waar, ‘maar dat wil niet zeggen dat we niet kunnen samenwerken. Met Alstom hebben we bijvoorbeeld een zeer goede relatie en gezamenlijk werken we ook aan

03

iMaintain 17

IMA03 I Thema.indd 19

22-03-17 10:47

Gebruiksvriendelijke & flexibele maintenance management software

Maintenance

NEXT

11 t/m 13 april Stand

5.203

Met de Ultimo software brengt u meer structuur aan in uw onderhoudswerkzaamheden, werkt u efficiĂŤnter en creĂŤert u ruimte om te besparen. Bovendien toont u met de inzet van de software eenvoudiger aan dat u aan belangrijke wet- en regelgeving voldoet. Heldere dashboards en rapporten verschaffen u en uw stakeholders meer inzicht in de prestaties.

03022017_Ultimo_adv_210x297_3mm.indd 1 IMA03 Advertenties.indd 20

MET ULTIMO IS MEER MOGELIJK: + Een uitgebreide HSE-suite voor ondersteuning op het gebied van Health, Safety & Environment. + Mobiel werken met de app Ultimo Go. + Standaard software, die eenvoudig op maat kan worden gesneden. + Een vrij instelbare, persoonlijke startpagina met ruimte voor grafieken, dashboards en andere overzichten. + Diverse standaard interfaces, bijv. met ERP-systemen. + Starten met Ultimo Lite, een eenvoudig, maar toch compleet systeem voor de kleine TD of als instapmodel.

03/02/2017 10:31 22-03-17 10:58

FOTO: GÉ DUBBELMAN

MAINTENANCE EN DE SUPPLY CHAIN 21

noodzakelijke aanpassingen van bestaande tractiesystemen. NS is op wereldschaal wellicht een kleine speler, maar als het op marktmacht aankomt, kunnen we ook samenwerken met onze gelijken in andere landen. Wij hebben tientallen elektrische locomotieven van het type waarvan de Franse spoorwegen er honderden hebben rijden. In het onderhoud werken we nadrukkelijk samen. Dat doen we ook met de Deutsche Bahn voor de revisie van onze dieselmotoren. De kern van de boodschap is dat je een relatie moet aangaan en er aan moet blijven werken om vertrouwen te winnen. Daar waar belangen samenkomen, kun je heel open en transparant ervaringen delen. De zaken die wij met onze leveranciers bespreken, pakken veelal positief uit voor beide partijen. Wij hebben immers jarenlang ervaring met het onderhoud van systemen. Door die kennis mee te nemen in nieuwe ontwerpen, wordt een product ook weer aantrekkelijker voor andere vlootbeheerders.’

Digitalisering Erik Bijlsma, asset owner van de nieuwe infrastructuur van de Gemeente Amsterdam, onderschrijft de stelling dat de technische branche moet streven naar een transparante keten. ‘Sterker nog: dankzij

Bijlsma: ‘Ik denk dat het in ieders belang is om er samen voor te zorgen dat de RAMS-eisen worden gehaald tegen de laagst mogelijke kosten gedurende de levenscyclus van de assets.’ de toenemende digitalisering, het internet of things en big data analyse, kan de keten zich niet meer verbergen. Een OEM kan maar beter open en eerlijk zijn over de prestaties van zijn assets, omdat asset owners dankzij betere en goedkopere sensoren die prestaties realtime kunnen meten. Dat wil overigens niet zeggen dat we daarmee in een blame-cultuur terechtkomen. Sterker nog, ik denk dat het in ieders belang is om er samen voor te zorgen dat de RAMS-eisen worden gehaald tegen de laagst mogelijke kosten gedurende de levenscyclus van de assets.

De opdrachtgevers hebben steeds meer door dat het uitknijpen van toeleveranciers uiteindelijk slechter voor ze kan uitpakken in de beheerfase. De OEM’s zien van hun

kant dat zij niet de enige partij zijn die kennis over hun assets heeft, maar dat hun klanten ook een onderdeel van hun keten gaan vormen. Je ziet bij asset owners dan ook langzaam een verschuiving van een focus op de laagste prijs naar die op de hoogste toegevoegde waarde.’

Bijlsma weet uit eigen ervaring hoe ketenintegratie de betrouwbaarheid van assets kan vergroten. ‘We zien dat bijvoorbeeld in onze eigen onderhoudsketen. We streven bij de gemeente Amsterdam naar integraal railinfrabeheer en dat betekent dat alle betrokkenen toegang tot het onderhoudsbeheersysteem hebben. Door die integratie kan netbeheerder Liander zien dat onze IT-systemen last hebben van piekstromen in het elektriciteitsnet. Het probleem is dan eenvoudig op te lossen met een filter die de pieken afvlakt. Ook OEM’s kunnen onderdeel worden van die keten. In onze trams en metro’s zitten bijvoorbeeld Siemenssystemen, maar diezelfde systemen zitten in onze railinfra.

In zo’n keten maakt het niet uit of je drie of driehonderd van die systemen hebt, uiteindelijk is de informatievoorziening hetzelfde. De kunstmatige intelligentie waar we voor alle systemen gebruik van maken, ziet geen verschil in kwantiteit, maar wel in kwaliteit.’ ■

03

iMaintain 17

IMA03 I Thema.indd 21

22-03-17 10:47

Vinçotte bunker Rotterdam •

Een grotere bunkercapaciteit voor radiografisch onderzoek

•

Uitstekende laad- en losfaciliteiten

•

Met een kraancapaciteit van 5 ton kunnen we nagenoeg alle objecten aan

Bezoek ons op stand: 2.107

Veiligheid, kwaliteit en milieuvriendelijkheid Met onze inspecties, certificatie en opleidingen bieden wij alle oplossingen onder één dak Veiligheid, kwaliteittesting, en milieuvriendelijkheid om u en uw omgeving veiligheid, duurzaamheid en kwaliteit te garanderen en te zorgen dat uw Met onze inspecties, testing, certificatie en opleidingen bieden wij alle oplossingen onder één dak om u en uw investeringen renderen. omgeving veiligheid, duurzaamheid en kwaliteit te garanderen en te zorgen dat uw investeringen renderen.

vincotte.nl follow us vincotte.nl // • follow us on on

IMA03 Advertenties.indd 22

22-03-17 10:58

PRODUCTEN 23

Producttrends

1

Energieloggers

Met de nieuwe Fluke 1732 en 1734 drie fasen elektrische energieloggers is het mogelijk om op een simpele manier energie te loggen en te bepalen waar energie verloren gaat. Met het apparaat kan worden bepaald waar en wanneer energie wordt verbruikt in een installatie vanaf de hoofdverdeler en onderverdelers tot de gebruiker.

Er kan een energieverbruikprofielschets worden gemaakt waarmee het mogelijk is om te bepalen waar energie kan worden bespaard. Met het softwarepakket voor energieanalyse is het mogelijk om een historie op te bouwen over een langere tijd zodat er kosten kunnen worden bespaard.

Meer informatie: www.fluke.com

2

Compacte netvoeding

De nieuwe 3-fase Emparro-schakelende netvoedingen van Murrelektronik zijn onderdelen voor hoogwaardige voedingssystemen. De nieuwste variant is speciaal ontwikkeld voor gebruik in ASinterface applicaties met een bedrijfsspanning van 30,5V. Deze heeft verder een MTBF-waarde van circa 1.000.000 bedrijfsuren en een geïntegreerde gasontlading overspanningbeveiliging beschermt de schakelende netvoeding tegen storingsimpulsen van maximaal 6 kilovolt. Een rendement van 92,5 procent zorgt voor weinig vermogensverlies.

Meer informatie: www.murrelektronik.nl

3

Systeem voor intelligente instelling spandruk

Het vaste scansysteem Schunk tribos Fixscanner biedt een hogere snelheid en een maximale procesveiligheid bij het verwisselen van gereedschap in Schunk tribos precisiegereedschapshouders voor de microverspaning. Het systeem wordt gemonteerd aan spansystemen en met een connector op de besturing aangesloten.

Bij het verwisselen van gereedschap combineert de gebruiker de precisiehouder met het bijpassende verloopstuk en steekt hij beide in de desbetreffende opening van het spansysteem. Daar meet het scansysteem via een Data-Matrix-Code op het verloopstuk de spandruk die nodig is en stelt dit automatisch op het apparaat in.

Meer informatie: nl.schunk.com

4

Design award voor veiligheidslaars

Dunlop Protective Footwear heeft een iF Design Award gewonnen met de Purofort Reliance laars. Deze award behoort tot een van de grootste en belangrijkste prijzen ter wereld op het gebied van

design. De jury was onder de indruk van de modieuze ‘rigger style’ laars, die fashion en optimale bescherming laat samenkomen. De laars is en licht en isoleert tot -20 graden Celsius. Daarnaast is de zool van de laars extreem slipbestendig.

Meer informatie: www.dunlopboots.com/nl

5

Elektronisch portier voor de bouwplaats

6

2-in-1 notebook

7

Digitale koppelmeetopnemer

Heras Smart Access is een eenvoudig en betrouwbaar systeem voor tijdelijke toegangscontrole en tijdsregistratie van Heras Mobile Fencing & Security. De module is vanaf maart 2017 te huur in Nederland en België. Met het systeem weet de uitvoerder te allen tijde wie er op het terrein is en was: personeel, leveranciers, uitzendkrachten, onderaannemers en relaties. Anti Climb bouwhekken, een schuifpoort (of slagboom) en een tourniquet (of looppoort) vormen de basis. Nieuw zijn de scanner (voor pas en optische vingerafdrukken) en smart box (installatiekast).

Meer informatie: www.heras.nl

Panasonic lanceert de eerste semi-rugged 2-in-1 notebook met een afneembare tablet. De 2-in-1 Panasonic Toughpad FZ-Q2 notebook heeft een grote 12,5-inch display en verschillende zakelijke poorten.

Het device kan door mobiele medewerkers flexibel ingezet worden als standalone tablet of als notebook in combinatie met het toetsenbord. Panasonic richt zich met de FZ-Q2 vooral op field sales en service professionals. De display van de FZ-Q2 is ideaal voor medewerkers die technische gegevens en formulieren willen bekijken of die detailafbeeldingen en presentaties van hoge kwaliteit aan potentiële klanten willen laten zien.

Meer informatie: www.toughbook.eu

De T12HP is met name ontwikkeld voor dynamische metingen in testbanken en is zeer nauwkeurig. De T12HP komt tegemoet aan de behoefte in de markt aan steeds flexibelere en efficiëntere testcycli. Dankzij de enorme nauwkeurigheid van de T12HP en de daarop gebaseerde FlexRange-functie kunnen gebruikers gedetailleerde analyses in elk deelbereik uitvoeren. Verschillende meettaken kunnen worden uitgevoerd door één enkele karakteristieke curve te gebruiken.

Meer informatie: www.hbm.com

03

iMaintain 17

IMA03 E Producten.indd 23

22-03-17 10:51

24 ROBOTISERING

‘We moeten wennen aan het werken met robots’ Er zijn grote technologische doorbraken op komst wat betreft robotica. Dit biedt ook kansen voor onderhoud in de (petro)chemische industrie. Denk aan pijpinspectie voor moeilijk bereikbare pijpleidingen, inspectie van ballasttanks en inspectie-drones. ‘Het uitvoeren van inspecties met robots is slechts de eerste stap’, stelt Stefano Stramigioli, hoogleraar Advanced Robotics aan de Universiteit Twente. ‘Er zullen uiteindelijk ook nieuwe reparatiemanieren ontstaan, dankzij robotica.’

Evi Husson

‘De technologische mogelijkheden van robotica zijn de laatste jaren enorm toegenomen. Steeds meer partijen zien in dat robotica behoorlijk kan bijdragen aan de kwaliteit van leven en welvaart, en dat veel zaken alleen kunnen worden opgelost met robotica. Zowel universiteiten als het bedrijfsleven zijn erg geïnteresseerd in wat er staat te gebeuren’, stelt Stefano Stramigioli, hoogleraar Advanced Robotics aan de Universiteit Twente. Hij richtte in 2008 het Nederlandse onderzoekscentrum voor robotica op en is onder meer vice-president Research van euRobotics, adviesorgaan van de Europese Commissie op roboticagebied.

‘Ook voor de (petro)chemische industrie wordt robotica interessant’, stelt hij. In de (petro)chemie is en blijft veiligheid het allerbelangrijkste, in de breedste zin van het woord. Veiligheid van zowel de mensen als de assets. Tegelijkertijd moet de downtime van installaties zoveel mogelijk worden voorkomen. Bij raffinaderijen kan een uur downtime oplopen tot miljoenen verlies. ‘Robotica is onder andere door deze twee aspecten een belangrijke technologie om in deze sector aandacht aan te besteden. Neem veiligheid. In de petrochemische sector is er sprake van explosiegevaar en het werken met chemicaliën. Als een robot in plaats van een mens bepaalde risicovolle onderhoudswerkzaamheden kan uitvoeren en er gaat

Maintenance NEXT 2017

Donderdag 13 april 2017 | 11.00-11.30u NEXT Theater

IMA03 O Robotisering.indd 24

Accurater Een tweede voordeel van robotica is de mogelijkheid om taken uit te voeren waartoe een mens niet in staat is. ‘Een mens heeft een bepaalde omvang en kan onmogelijk door een pijp met een kleine diameter heen kruipen. Een kleine robot kan dit wel, waardoor voor de mens moeilijk bereikbare plaatsen, toch kunnen worden bereikt.’

Robots kunnen bovendien bepaalde taken en metingen veel accurater uitvoeren dan mensen. ‘Mensen hebben zintuigen en houden vooralsnog beter overzicht en hebben meer inzicht dan robots, maar ze zijn vaak minder nauwgezet en maken soms domme menselijke fouten. Je kunt bijvoorbeeld robots ontwikkelen die je heel nauwkeurig kunt positioneren. Je kunt hen herhaaldelijk metingen laten uitvoeren op precies dezelfde tijdstippen per dag, op een exact bepaalde locatie, op een identieke manier. Na verloop van tijd ontstaat een database met historische data die je in staat stelt om voorspellingen te doen over wanneer onderhoud het beste kan plaatsvinden. Misschien hoeven assets in de toekomst uit veiligheidsoverwegingen niet te worden stilgelegd wanneer robots in plaats van mensen bepaalde onderhoudstaken uitvoeren. Op die manier gaat de downtime omlaag en worden aanzienlijke kosten bespaard.’

Stap voor stap

Kom tijdens Maintenance NEXT 2017 ook naar de lezing ‘Robotics, threat or opportunity’ van Stefano Stramigioli over kansen en de visie voor robotica in de onderhoudssector.

03 17 iMaintain

iets mis, dan is de kans op incidenten met persoonlijk letsel veel kleiner.’

Zover zijn we echter nog niet, maar er zijn genoeg redenen waarom robotica een essentiële technologie is voor de (petro)chemie om er nu al aandacht aan te besteden, zegt Stramigioli. ‘Te meer nu de olieprijs zo laag staat en de marges kleiner zijn. Dit is een goede basis voor ontwikkeling. De grote concerns hebben nooit eerder de noodzaak gehad om zo

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

22-03-17 10:35

FOTO: BMW

ROBOTISERING 25

In de maakindustrie wordt al volop gebruik gemaakt van robots.

effectief en efficiënt mogelijk te opereren als nu. Verschillende grote concerns, denk aan BASF, Dow Chemicals, Shell en Chevron zijn dan ook in diverse projecten betrokken om robotica stap voor stap in de sector te integreren (zie kader, red.).’

Een aantal uitdagingen zal echter nog wel moeten worden overwonnen. ‘Een van de uitdagingen rond roboticatechnologie is vooralsnog dat mensen nog niet gewend zijn aan het werken met robots. De ervaring ontbreekt. Er moet daarnaast rekening worden gehouden met ATEX-reguleringen, die in een tijdperk zonder vergaande integratie van robots is opgesteld. Het gebruik van een elektrische motor in een explosiegevaarlijk gebied is niet zonder meer mogelijk. Robots zullen volledig explosieveilig moeten worden gemaakt. Er zijn met andere woorden nog enige hobbels te nemen, maar de voordelen zullen uiteindelijk zo groot zijn, dat robots hun intrede in de petrochemische sector sowieso zullen maken.’

Een eerste stap richting robotica in de petrochemie gebeurt op inspectiegebied, stelt de robotprofessor. ‘Eerst moet men ontdekken en meten. Vergelijk het met het schilderen van de muren van je huis. Je moet eerst de muren inspecteren en weten

hoeveel verf je nodig hebt. Vervolgens ga je naar de bouwmarkt om verf en tools te kopen die je nodig hebt om het uit te voeren. Eerst waarnemen en vervolgens handelen.’

Stramigioli: ‘Een van de uitdagingen rond roboticatechnologie is vooralsnog dat mensen nog niet gewend zijn aan het werken met robots.

Nieuwe reparatiemogelijkheden Dus je moet eerst laten zien dat concepten werken. Pijpinspectie is zo’n concept. ‘We hebben al aangetoond dat pijpinspectie in moeilijk bereikbare pijpleidingen mogelijk is en met die kennis gaan we nu de markt op. Robotisering van de inspectie van ballasttanks is een ander gebied waar veel gaat gebeuren. Hetzelfde geldt voor inspectiedrones. Met dronetechnologie kun je op grote hoogte bijvoorbeeld de dikte van coatings bepalen of andere interessante metingen uitvoeren. Denk aan

windturbines, maar ook het onderzoeken van flares, hoe de verbranding bij het affakkelen plaatsvindt. En dat alles kom je te weten terwijl je veilig op de grond staat.’

Zodra eenmaal is aangetoond dat inspectie mogelijk is, kun je weer een stap verder gaan en zaken ook verbeteren. ‘Als je ziet dat meten en inspecteren probleemloos verloopt, kun je vervolgens andere tools op de robot plaatsen zodat je reparaties kunt doen. Soms moet de mens aan bod komen, soms niet, afhankelijk van de reparatie. Daarbij zullen ook nieuwe reparatiemanieren ontstaan, denk bijvoorbeeld aan het repareren van zwakke punten in leidingen. Robots kunnen deze in de toekomst wellicht met bepaalde polymeren van binnenuit opvullen. Zodra je hebt bewezen dat een concept werkt, kun je verder gaan met verbeteren.’

Hetzelfde geldt voor telemanipulatie versus volledige autonomie. ‘Sommigen roepen dat alles volledig autonoom moet worden, maar op die manier kom je niet tot wat je voor ogen hebt. Je kunt veel beter eerst een mechatronische ontwikkeling van een robot via telemanipulatie aansturen.

Mensen kunnen met hun kennis en inzicht ingrijpen en sturen zoals zij denken dat

03

iMaintain 17

IMA03 O Robotisering.indd 25

22-03-17 10:35

941028_SmartQB_225x300_NL.indd 1

IMA03 Advertenties.indd 26

22.09.2016 13:46:13

22-03-17 10:58

ROBOTISERING 27

het het beste is. Langzamerhand kan autonomie worden toegevoegd.’

Een grote uitrol, waarbij ook

Nieuwe assets

uitgekristalliseerd, verwacht ik over

We staan aan de vooravond van een revolutie. ‘Het thema robotica begint hot te worden, dus er komt daadwerkelijk beweging in. Je ziet veel meer samenwerkingsverbanden ontstaan. De komende twee, drie jaar zal een aantal user cases tot stand komen die gericht zijn op het daadwerkelijke gebruik in de industrie.

Een grote uitrol, waarbij ook alles rond wet- en regelgeving is uitgekristalliseerd, verwacht ik over vijf tot tien jaar.’

Ondertussen is nog meer onderzoek nodig. ‘Onderzoek rond bijvoorbeeld morfologie’, geeft Stramigioli aan. ‘Hoe de robot eruit moet zien om een bepaalde

alles rond wet- en regelgeving is vijf tot tien jaar.’

taak te kunnen uitvoeren zoals het nauwkeuriger meten, exacte locatiebepaling van een meting et cetera.’

Ook de user interface wordt nog verder doorontwikkeld. ‘Robots zullen steeds vaker autonoom dan wel via een operator worden bestuurd waardoor zo effectief mogelijke interfaces nodig zijn. En misschien wordt het zelfs mogelijk dat robots onderhoudstaken kunnen uitvoeren terwijl

de fabriek nog in bedrijf is, iets wat met werknemers vooralsnog uitgesloten is bij sommige taken. Ook op die terreinen is meer onderzoek nodig.’

Al deze aspecten zullen gevolgen hebben voor de inrichting van nieuwe assets.

‘Deze zullen anders worden gebouwd dan bestaande assets, rekening houdend met de mogelijkheden van automatisering en predicatief onderhoud. Houden bouwontwikkelaars bij huidige projecten met deze ontwikkelingen nog geen rekening, dan zal hen dit in de toekomst duur komen te staan. Het is belangrijk om altijd te kijken naar nieuwe mogelijkheden. Of zoals R. J. Kennedy het zegt: ‘There are those that look at things the way they are, and ask why? I dream of things that never were, and ask why not?’ ■

Robotprojecten in de procesindustrie Petrobot De Europese Commissie lanceerde onder leiding van Shell eind 2013 het Petrobot-project. Binnen dit project ontwikkelde een consortium van tien Europese bedrijven (Shell, Gasco, Chevron, Vopak, A.Hak, Dekra, Alstom Inspection Robotics, OC Robotics, Innospection en Quasset) robots die mensen kunnen vervangen bij inspecties in drukvaten en opslagtanks in de olie-, gas- en petrochemische industrie. De looptijd van het project was drie jaar en werd eind 2016 afgerond. Stramigioli, wetenschappelijk adviseur bij dit project: ‘Uit dit project is een aantal inspectierobots voor het inspecteren van drukvaten en opslagtanks naar voren gekomen die verder zullen worden getest in de olie-, gas- en petrochemische industrie.’

Smart Tooling Smart Tooling is een Interreg-project (Interreg VlaanderenNederland subsidieert grensoverschrijdende projecten voor slimme, groene en inclusieve groei) dat loopt van september 2016 tot en met augustus 2019. Het legt de focus op de ontwikkeling van prototypes van robots en tools om onderhoud veiliger, goedkoper, schoner en efficiënter te maken. Zo wordt de productiviteit van het industrieel onderhoud versterkt. In dit project wordt onder andere onderzoek gedaan naar inspectie-, cleaning-, en werkplaatsrobotica en drones. Dit laatste type, de vliegende robot, is voor inspecties in de procesindustrie nog minimaal in gebruik. Dankzij de ontwikkeling hiervan kan de veiligheid bij het inspecteren van bijvoorbeeld de binnenkant van tanks sterk worden verbeterd.

BASF en Dow Benelux fungeren als testlocatie. Kennis- en Innovatie Centrum voor Maintenance in de procesindustrie (Ki<|MPi) is de projectverantwoordelijke. Partners binnen dit

project zijn: Rewin Projecten, Bemas, Sirris, Dow Benelux, BOM Business Development & Foreign Investments, Universiteit Twente, N.V. Economische Impuls Zeeland, Stichting Avans, Universiteit Gent en BASF Antwerpen.

Spectors Spectors is eveneens een Interreg-project, dat loopt van 2016 tot en met 2020. Het is een Nederlands-Duits Hightech initiatief dat het marktpotentieel van civiele dronetechnologie onderzoekt door sensorinnovaties ten behoeve van remote-sensing en -monitoring.

Spectors is een strategisch initiatief op het gebied van hightech systemen en materialen. Het project stimuleert en versterkt zowel innovaties van mkb-bedrijven door coöperatieve onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten als langlopende, grensoverkoepelende competentienetwerken, relaties en synergiën van bedrijven, onderzoeksinstellingen en ontwikkelingscentra Hoofdpartner in dit project is ISIS-IC. Andere partners zijn: RheWaTech, Planungs- und Vermessungsgesellschaft Ansperger, GeSa Gesellschaft für Schaden- und Sicherheitsanalysen, IMST, jalasca, Thorsten Rümer Engineering & Technologieberatung, Naturschutzzentrum im Kreis Kleve, Landwirtschaftskammer Nordrhein-Westfalen, Regionalforstamt Niederrhein, Landesbetrieb Wald und Holz, Dronespective UG, Hochschule RheinWaal, Forschungszentrum Jäglich, Bureau Waardenburg, Innosieve Diagnostics, KnowH2O, Obtrasec, EagleView Netherlands, SoilCares Research, Alterra Wageningen UR, Oost NV - Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland, AeroVision, KWR Watercycle Research Institute, XpStagers, Universiteit Twente, Enschede, Wageningen UR, Van Den Borne aardappelen, Drone4Agro, Clear Flight Solutions, ProRail en GIS.

03

iMaintain 17

IMA03 O Robotisering.indd 27

22-03-17 10:35

Hoffmann Group wederom aanwezig op de Maintenance Next, van 11 – 13 april

Van 11 – 13 april a.s. vindt in Rotterdam Ahoy de Maintenance Next plaats Deze editie staat in het teken van Partners in Performance.

Dit thema sluit aan op de trend dat samenwerking en het delen van informatie van essentiële waarde is voor Asset Owners, toeleverings- en servicebedrijven en vanzelfsprekend de professionals die dagelijks verantwoordelijk zijn voor optimale prestaties tegen reële kosten.

Ook de Hoffmann Group zal zich zelf presenteren op de Maintenance en laten zien dat ook zij een uitstekende partner is op het gebied van o.a. 5S/ Lean en bedrijfsinrichting. Maar ook een selectie van kwaliteitsgereedschappen zal niet ontbreken.

Wij nodigen u dan ook van harte uit om ons te bezoeken, ons standnummer is 2.200 aan het hoofdgangpad. Maar onze volledig ingerichte gereedschapscontainer, die ook te bekijken is, zal ongetwijfeld uw aandacht trekken.

Hoffmann Group Stand 2.200 www.hoffmann-group.com

Scaffolding

Insulation

Painting

Welding & Piping

Logistics & Production

“UNIEK CONCEPT OLIE VRIJE PERSLUCHT” RTC Group B.V., introduceert op Maintenance NEXT 2017 voor het grote publiek haar olie vrije perslucht vloot.

RTC Group, is een vooraanstaand leverancier van olie vrije perslucht oplossingen voor de industrie.

De uitval van perslucht kan de productiviteit van een bedrijf volledig stil leggen. Op stand 2.210 laten zij zien hoe dat opgelost kan worden of hoe dat te voorkomen is.

“Compressed Air Beyond Limits” +31 653858217 www.oilfree-air.eu

www.grupacon.com

IMA03 Advertenties.indd 28

22-03-17 10:58

WHAT’S NEXT 29

In april wordt bekend wie de Safe Maintenance Award Benelux gaat winnen. Tijd dus om de zes genomineerden voor te stellen. De Safe Maintenance Award Benelux wordt jaarlijks uitgereikt aan de onderhoudsafdeling en de technische dienstverlener uit de Benelux die bewijst onderhoud op een veilige en verantwoorde manier uit te voeren. De verkiezing wordt verzorgd door Stichting Safety at Work en het iMaintain platform.

Tijdens een feestelijk diner tijdens de beurs Maintenance NEXT in Rotterdam Ahoy wordt de winnaar bekend gemaakt.

Finalisten Safe Maintenance Award Benelux Bilfinger Industrial Services Wat doen jullie?

‘Bilfinger Industrial Services is een multidisciplinaire contractor voor projecten en onderhoudswerkzaamheden aan industriële assets’, zegt een woordvoerder. ‘Onze dienstverlening richt zich op industriële isolatie, steigerbouw, rope-access, conservering, tracing, asbestverwijdering, vuurbescherming en lawaaibeheersing. HSEQ (Health, Safety, Environment and Quality) is één van de strategische pijlers van Bilfinger. Met ons HSEQ-beleid als leidraad, is een richtlijn opgesteld waarmee op gestructureerde wijze aandacht wordt besteed aan deze onderwerpen.’

Binnen de businessunits spelen de Regio Veiligheids en Kwaliteits Teams (RVKT’s) een belangrijke rol: zij vormen de doorsnede van de organisatie. ‘De RVKT’s stellen een Safety Works!-actieplan op om bij bepaalde onderwerpen, die leven binnen de businessunit, een trede hoger te komen op de HSE-cultuurladder.’

Waar ben je trots op?

‘Met speciaal ontwikkelde veiligheids- en kwaliteitsprogramma’s besteedt Bilfinger voortdurend aandacht aan het veiligheids- en kwaliteitsbewustzijn van de medewerkers en het verder versterken van ons vakmanschap. Er wordt veel aandacht besteed aan de boodschap en de wijze waarop deze gecommuniceerd dient te worden. Ook hebben we, dankzij de zogenaamde Tap-root cause analyse, een goed beeld van de risico’s. Vanuit deze analyses worden de trends zichtbaar waarop de werkwijze en procedures kunnen worden aangepast.’

Wat wil je anderen meegeven?

‘Creëer veiligheidsbewustzijn door verschillende communicatiemomenten met medewerkers te organiseren. Zo maken we collega’s continu bewust van de risico’s en hun gedrag. Onze principes bestaan uit het aanhoudend verbeteren van de bescherming van veiligheid en gezondheid en het zorgen voor een goede veiligheidscultuur. Maak veiligheid tot een verantwoordelijkheid van iedereen.’

FOTO: BILFINGER

Waarom zouden jullie moeten winnen?

‘Opdrachtgevers en Bilfinger stellen strenge eisen aan de uitvoering van werkzaamheden en het niveau van veiligheidsbewustzijn. Onze resultaten bewijzen onze koers. Regelmatig wordt onze organisatie zowel individueel als collectief onderscheiden door opdrachtgevers. Denk hierbij aan onderscheidingen voor het preventief melden van onveilige situaties of een periode werken zonder een enkel incident. Al deze onderscheidingen delen we met onze organisatie en maken ons trots! Verder is Bilfinger, in samenwerking met verschillende andere partijen, bezig met het opstarten van de RDM Training Plant, die een levensechte oefenomgeving biedt waar industriële trainingen kunnen worden gehouden met de nadruk op het toetsen van inzicht in veiligheid.

Het uitdragen van veiligheid gaat bij Bilfinger dus verder dan datgene dat in de basis nodig is.’

03

iMaintain 17

IMA03 G WhatsNext.indd 29

22-03-17 11:08

bronswerk.com Bronswerk Heat Transfer Services is de service organisatie binnen de Bronswerk Groep welke compleet is toegelegd op het verrichten van industrieel onderhoud en het verlenen van service.

Bronswerk Heat Transfer Services wil een wereldwijde key-player zijn in het voorzien van de service- en onderhoudsbehoefte van de klant met betrekking tot “heat exchange equipment & systems” van alle fabrikanten. Dit wil Bronswerk realiseren door een hoge beschikbaarheid en betrouwbaarheid van deze apparaten en systemen te bewerkstelligen tegen zo laag mogelijke kosten en hoogst mogelijke efficiëntie.

“Goed onderhoud kost geen geld maar levert geld op” Bronswerk Heat Transfer Services is gevestigd te Vierpolders, in het hart van het Rotterdamse havengebied.

Core Business: - Condition assessment survey; mechanisch & roterend - Onderhoud; mechanisch & roterend - Debottlenecking surveys - Energie besparingsprogramma’s - Thermografische inspecties - Installatie & inbedrijfname - Trillingsmetingen & analyse - Turnaround activiteiten - Dynamisch balanceren - Spare part leveringen - Asset Monitoring Service - 24/7 call-out service - Uitwendig droogreinigen koeler bundels - Elbrons “fogging” systemen - Uitwendig natreinigen koeler bundels - Elbrons LNG schermen (Hete lucht recirculatie) - Service Level Agreements - Elbrons “Clean fin” schermen - Engineering support; mechanisch & roterend - Elbrons Semi automatische reinigingssystemen - Re-tuben

Nu met gratis FAST olieanalyse*

Dankzij haar toewijding aan technische ontwikkeling zet Eni continue nieuwe maatstaven voor productkwaliteit. Het is deze toewijding die heeft gezorgd voor een zeer complete en technisch uitstekende productlijn voor industriële oliën.

Neem contact op met Eni Benelux: T: 010 29 41 512 E: salesbenelux@eni.com

Eni industriële smeermiddelen en vetten * Neem contact met ons op om een voorstel op maat te ontvangen

IMA03 Advertenties2.indd 30

eni.com/nl

22-03-17 11:00

WHAT’S NEXT 31

Atlas Copco Rental Wat doet Atlas Copco Rental?

FOTO: ATLASCOPCO

Atlas Rental, onderdeel van multinational Atlas Copco, is genomineerd voor de Safe Maintenance Award Benelux. De Specialty Rental divisie verhuurt specialistisch materiaal aan de zware industrie zoals compressoren, aggregaten en stikstofgeneratoren. Deze worden vooral geleverd tijdens turnarounds of calamiteiten op een site. Atlas Copco Rental zorgt voor de apparatuur, installatie, de logistiek en eventueel ook voor operators.

Waar zijn jullie trots op als het gaat om veiligheid?

Michel Jasica, countrymanager van Atlas Copco Rental Nederland: ‘We zien vaak dat er bij calamiteiten of onderhoudswerkzaamheden makkelijk over de tijdelijke installatie wordt gedacht, terwijl er wel veel veiligheids- en milieuaspecten aanhangen. De focus van een bedrijf ligt dan vooral op het weer opstarten van het bedrijf. De nadruk op veiligheid tijdens een turnaround op een grote raffinaderij is hoog, maar meestal gericht op de eigen onderhoudswerkzaamheden. Wij zijn er trots op dat wij qua veiligheid en regelgeving van tijdelijke installaties heel goed op de hoogte zijn. Veel van onze klanten weten namelijk niet precies welke wetgeving van kracht is. Ik merk dat klanten voor een tijdelijke installatie certificaten opvragen voor componenten. Maar als je die componenten samen gaat voegen dan kan het best zo zijn dat de opbouw van

die installatie niet meer conform de wetgeving is en dat er een veiligheidsprobleem ontstaat.’

Wat zou je aan anderen willen meegeven?

Jasica: ‘Ik wil klanten meegeven dat ze moeten nagaan wat de impact is van een tijdelijke installatie. Wij merken vaak dat een tijdelijke installatie wordt neergezet met de nodige risico’s voor de eigen installaties en medewerkers. Ook bij onderhoudswerkzaamheden en stops is het van belang dat tijdelijk materiaal voldoet aan alle wet en regelgeving en de minimale veiligheidseisen.’

Waarom zouden jullie deze award moeten winnen?

is drievoudig ISO-gecertificeerd en daarnaast VCA petrochemie gecertificeerd wat uniek is op de verhuurmarkt. Het laat zien dat we kwaliteit, milieu, bedrijfsgezondheid en veiligheid hoog in het vaandel hebben staan. Met de award willen we onder de aandacht brengen dat het tijdens calamiteiten en onderhoudswerkzaamheden van belang is voor bedrijven en contractors om oog te hebben voor het tijdelijke aspect van een project. Er wordt nu niet echt stil gestaan bij de impact die tijdelijke installaties hebben al dan niet gebruikt door contractors en onderaannemers. De meeste ongevallen met perslucht gebeuren bijvoorbeeld met apparatuur die er tijdelijk staat. Op het gebied van veiligheid valt hier nog heel wat te winnen.’

Jasica: ‘Atlas Copco Rental Nederland

Storm Industriediensten Wat doen jullie?

‘Storm Industriediensten verzorgt industriële reiniging, klein technisch onderhoud en operationele assistentie en richt zich daarmee op efficiency en kostenbesparing’, vertelt de woordvoerder van het bedrijf.

‘We zijn werkzaam in verschillende marktsegmenten zoals de (petro)chemie, staalindustrie en de op- en overslagsector. De projecten die Storm Industriediensten doet voor haar klanten, worden uitgevoerd op basis van een VGM plan dat in samenwerking met de klant wordt opgesteld.

Al het personeel is VCA opgeleid en het bedrijf is VCA** gecertificeerd. Jaarlijks

wordt een Health Safety and Environment (HSE) jaarplan opgesteld in overleg met de verschillende afdelingen.’

Waar ben je trots op?

‘Veilig werken is al vele jaren ingebakken in de cultuur van ons familiebedrijf. Om de HSE-maatregelen door te kunnen voeren in het hele bedrijf hanteren we korte communicatielijnen en houden we on-thejob-trainingen. Op de werkvloer hebben de voormannen een voorbeeldrol. Zij observeren en stimuleren veilig gedrag en dit wordt overgenomen door alle medewerkers. Dit heeft onlangs geresulteerd

in het behalen van 5.000 dagen LTI-free werken bij één van de grootste petrochemische bedrijven.’

‘Aanvullend gebruiken we het in eigen beheer ontwikkelde e-learning systeem ‘Tagpoint’, waarvan het hoofddoel is om ‘Safety top-of-mind’ te houden. Tagpoint is een veiligheidsmanagementsysteem dat gecertificeerd is volgens VCA** en ISO 9001.’

Wat wil je anderen meegeven?

‘Dat communicatie over veiligheid en over HSE ontzettend belangrijk is. Intern moet er zowel top-down als bottom-up over

03

iMaintain 17

IMA03 G WhatsNext.indd 31

22-03-17 11:08

Redder.

Altijd.

Vrijwillig.

ENSURING SAFETY, QUALITY AND EXCELLENCE ■

Automation Civil and jacking ■ Electrical and Instrumentation ■ Engineering ■ Panelbuilding ■

■

Piping and mechanical ■ Protective coating ■ Tank maintenance and construction

OUR OFFICE LOCATIONS

The Netherlands, Belgium, France, Oman, Singapore, USA VERWATER GROUP BV

+31 (0)10 416 54 77 sales@verwater.com www.verwater.com

Word donateur!

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

www.knrm.nl

Hansen Industrial Gearbox Services Maintenance – preventive and predictive Alle merken tandwielkasten & +90 jaar ervaring!

Hansen Industrial Gearbox Services staat garant voor:     

onderhoud op maat en exibel servicen van al uw aandrijvingen eigen in-huis productie van onderdelen onderhoudscontracten op maat een eigen engineering- en on-site-team all-in-one kits (wisselstukken in totaalpakket)

Tot onze klanten behoren o.a. energiebedrijven, mijnsites, chemische & petrochemische fabrieken, papierfabrieken, waterzuiveringsinstallaties enz.

Expertise in service business with 24/7service hotline : +32 3 450 1234

Visit us: Hall 5, Stand 5.402

IMA03 Advertenties2.indd 32

Certified: ISO 9001 and 14001 VCA (Benelux)

Hansen Industrial Transmissions NV | Leveringsadres Services | Terelststraat 208 | B-2650 Edegem/Antwerpen services@hansenindustrialgearboxes.com | www.hansenindustrialgearboxes.com/services

22-03-17 11:01

FOTO: STORM INDUSTRIAL SERVICES

WHAT’S NEXT 33

gesproken worden. Maar ook de communicatie over veiligheid met externe partijen zoals onze klanten is belangrijk. We zijn betrokken in diverse overlegstructuren met klanten zodat consequenties van verande-

rende wet- en regelgeving direct binnen de organisatie kan worden geïmplementeerd.

Verder hebben we al bij verschillende klanten onze ‘less-is-more’ aanpak onder

de aandacht gebracht. Hierbij ligt de focus op training-on-the-job in plaats van een overkill aan veiligheidsinformatie en safety-meetings. Het standpunt ‘verras de klant’ geldt zeker ook voor veiligheid.

Door onze, soms niet standaard benadering, laten wij zien dat je ook op veiligheidsgebied klanten kunt verrassen.’

Waarom zouden jullie moeten winnen?

‘Onze aanpak, waarbij consequent aandacht wordt besteed aan veilig werken, gaat in op kennis, maar vooral ook op bewustwording en een gedragsverandering. Op die manier is het een way-of-life geworden van onze medewerkers waarmee we, zoals eerder gemeld, al ruim 5.000 dagen LTI-free gewerkt hebben bij een van de grootste petrochemische bedrijven. Uiteraard hebben we dat samen met de klant gevierd. We zouden graag opnieuw een feestje vieren.’

BAM Bouw en Techniek - Industrie ‘BAM Bouw en Techniek is een onderdeel van BAM Groep die zich richt op woningen utiliteitsbouw projecten. Het bedrijf BAM Bouw en Techniek - Industrie houdt zich bezig met onderhoud en projecten in de segmenten industrie en hightech/pharma.

Veiligheid is geïntegreerd in alles dat we doen. Vanuit ons motto ‘iedereen elke dag veilig naar huis’ is veiligheid integraal opgenomen in alle processen.

Wij geloven dat werken aan veiligheid een positieve impact heeft op het succes van ons hele bedrijf. Sterker nog, zonder veiligheid hebben we geen duurzaam operationeel succes.’

Waar ben je trots op?

‘Openheid in relatie met gelijkwaardigheid is bij BAM Bouw en Techniek - Industrie een belangrijke basis om van elkaar te leren en op die manier een veilige werkomgeving te creëren. We kijken tegen niemand op, we kijken op niemand neer.

We geloven niet in de top-down benadering. We denken dat bottom-up ons veel meer brengt. Elk incident en bijna incident wordt vastgelegd, onderzocht, er wordt lering uit getrokken en de resultaten wor-

den gedeeld met klanten en medewerkers.

Openheid brengt ons dichter naar ons ultieme doel: geen incidenten!’

Wat wil je anderen meegeven?

‘Wij zijn er van overtuigd dat het succes van de business hand in hand gaat met het succes op het gebied van HSEQ. Wij geloven dat betere resultaten worden behaald met een positieve benadering, waarin iedereen gelijkwaardig is. Om de veiligheid verder te verbeteren is een programma opgestart waar medewerkers diagonaal door het bedrijf heen aan meewerken; ‘Specialisten naar de Top’.

Op alle niveaus, vanuit verschillende afdelingen, wordt meegedacht en dat geeft een enorme betrokkenheid en energie. Er komen waardevolle ideeën naar boven.’

Zo werken we nauw samen met organisaties die zich hard maken voor de veiligheid binnen de gehele branche – zoals de VOMI – en met universiteiten die beschikken over wetenschappelijke kennis over veiligheid en aspecten die hiermee te maken hebben. Tot slot zien we dat we met BAM Bouw en Techniek - Industrie een voorbeeldfunctie hebben binnen het bouwbedrijf BAM en we hopen dat het winnen van deze prijs er aan bijdraagt dat we een voorbeeld kunnen zijn voor de hele bouwsector.’

Waarom zouden jullie moeten winnen?

‘Omdat we onze ambities op het gebied van veiligheid niet alleen intern maar ook extern in praktijk brengen.

FOTO: BAM

Wat doen jullie?

03

iMaintain 17

IMA03 G WhatsNext.indd 33

22-03-17 11:08

Elke dag verbeteren wij de procesindustrie Sitech Manufacturing Services levert de top in onderhoud en procesoptimalisatie. Ons doel: klanten helpen om succesvol te zijn. Met perfect werkende installaties versterken we hun wereldwijde concurrentiepositie. Ons verbeter- en innovatievermogen is de onderscheidende kracht. Het uitgangspunt is maatwerk, waarbij klantgerichtheid, kwaliteit en leverbetrouwbaarheid voorop staan.

Ambitieus? We maken het waar.

Wij noemen het World Class Manufacturing.

www.sitech.nl

SPECIALIST IN HEAT TREATMENT

+31(0)187 - 496940 | WWW.DELTA-HEAT-SERVICES.COM

ADVERTENTIE-INDEX 3P Quality Services.............................................................................. 55 Abonnees .............................................................................................. 4 Atlas Copco Rental .............................................................................. 40 Bronswerk Heat Transfer ....................................................................... 30 Delta Heat Services ............................................................................. 34 Deltavisie 2017 ..................................................................................... 8 Eni Benelux.......................................................................................... 30 Grupacon Industrial ............................................................................. 28 Hansen ................................................................................................ 32 Hateha................................................................................................. 50 Hoffman Quality Tools ..................................................................... 28,56 Hogeschool Utrecht Centrum voor Natuur & Techniek ........................... 12 Invert Robotics ....................................................................................... 4 Jetvertising ........................................................................................... 46

IMA03 Advertenties2.indd 34

Klemko Techniek .................................................................................. 50 KNRM .................................................................................................. 32 Mourik Services ................................................................................... 48 RTC Group ........................................................................................... 28 Schaeffler Nederland ........................................................................... 26 Sitech Services .................................................................................... 34 SPM Instrument ............................................................................... 4, 14 Stork Technical Services ....................................................................... 18 Stratt+ Industrial Management ............................................................ 14 Total Nederland...................................................................................... 2 Ultimo Software Solutions .................................................................... 20 Van der Linden & Veldhuis Isolatie ....................................................... 52 Verwater ............................................................................................... 32 Vinçotte Nederland .............................................................................. 22

22-03-17 11:01

WHAT’S NEXT 35

Wat doet uw afdeling bij Shell?

‘Met zo’n zes à zevenhonderd Shell- en contractorcollega’s zorgen wij gezamenlijk voor het dagelijks onderhoud van de assets van Shell Moerdijk’, zegt Marcel de Vreede (maintenance manager Shell Moerdijk).

Waar zijn jullie trots op als het om veiligheid gaat?

De Vreede: ‘Sinds de introductie van het Contractor Shell Board (CSB) zien wij een duidelijke verbetering van onze veiligheidsperformance op het gebied van persoonlijke veiligheid en procesveiligheid. Het CSB kent een onconventionele organisatiestructuur waarin Shell- en contractorcollega’s in clusters nauw samenwerken. In deze clusters worden alle aannemers uit verschillende disciplines vertegenwoordigd. Het sleutelwoord van het CSB is gelijkwaardigheid. Dit

Actemium Wat doet Actemium?

FOTOT: ACTEMIUM

Actemium houdt zich bezig met advies, studie, realisatie en ondersteuning van industriële processen. De organisatie is vooral actief in elektriciteit, instrumentatie, automatisering, clean-piping, constructies, inclusief montage en onderhoud. ‘We beschikken over verschillende gespecialiseerde teams met diepgaande kennis en know-how in verschillende marktsegmenten: beverages, dairy, chemicals, oil & gas, food and feed en life sciences, energy’, legt Daniel Knops, SHE-manager uit.

betekent dat we naar elkaar luisteren en dat we elkaars expertise volledig accepteren. We bespreken alles met elkaar en staan voor een open meldcultuur. Het is niet Shell die als opdrachtgever bepaalt wat en hoe iets moet gebeuren. Aannemers komen net zo goed met verbeterinitiatieven en oplossingen. Dit alles met slechts één doel: gezamenlijk willen wij de veiligheid op Shell Moerdijk verder verbeteren.’

Wat zouden jullie aan andere bedrijven willen meegeven?

‘Maak net als wij doen in het CSB gebruik van elkaars expertise, luister en wees open en eerlijk naar elkaar’, zegt De Vreede. ‘Alleen dan kan je écht leren en verbeteren. Het heeft ons heel veel opgeleverd.’

Waar zijn jullie trots op?

‘Veiligheid is een onlosmakelijk onderdeel van onze activiteiten en komt in praktisch alle operationele onderdelen aan bod’, zegt Knops. ‘Veilig werken begint met de afdelingsverantwoordelijken die het veiligheidsaspect even belangrijk vinden als onderdeel van de goede resultaten van hun afdeling. De verantwoordelijken hebben een rol als voorbeeld, voortrekker en als facilitator. Zij trachten een positieve, constructieve sfeer te houden binnen hun groep, waar iedereen met opmerkingen of goede ideeën terecht kan. De leden van de hiërarchische lijn nemen – elk op hun niveau – hun deel van het veiligheidsgebeuren op in hun dagelijkse taken op het vlak van calculatie, taakanalyse, voorbereiding, bestelling, instructies, coaching, begeleiding et cetera.’

De werknemers zelf zijn zich volgens Knops goed bewust dat zij in de frontlinie staan.

FOTO: SHELL

Shell

Waarom zou Shell deze award moeten winnen?

De Vreede: ‘Winnen staat hier voor mij niet voorop. De échte winst zou zijn wanneer het CSB-concept andere bedrijven zou kunnen inspireren om ook hun veiligheidsprestaties verder te verbeteren. Als we dan toch mogen winnen, winnen we met elkaar!’

‘Als er een incident gebeurt, zijn zij in de eerste plaats een mogelijk slachtoffer.

Met de invoering van een time-out boekje voor melding van gevaarlijke situaties hebben zij een duidelijke tool in handen waarmee zij toestanden of handelingen kenbaar kunnen maken die hun veiligheid in gevaar kunnen brengen. Deze meldingen leiden tot een directe actie om op z’n minst de gevaarlijke handeling te stoppen of de gevaarlijke situatie af te schermen van volgende potentiële slachtoffers. In de beste gevallen wordt de situatie helemaal veilig gesteld. Indien het niet lukt, kunnen zij zich altijd wenden tot hun verantwoordelijke om te bespreken hoe de toestand veilig kan worden gesteld. We hebben zo bij hen een stopreflex aangeleerd. De medewerkers weten zich gesteund door deze tool.’

Waarom zouden jullie deze award moeten winnen?

Knops: ‘Het winnen van deze award zou voor onze organisatie een terechte beloning zijn voor de voortdurende inspanning die iedereen levert om ervoor te zorgen dat iedereen in een veilige werksituatie kan werken.’

03

iMaintain 17

IMA03 G WhatsNext.indd 35

22-03-17 11:09

36 JOUW ONDERHOUD, MIJN ONDERHOUD

Autonoom op de werkvloer Het nieuwe Aliancys, voormalig onderdeel van DSM dat hoogwaardige harsen maakt, wil vooral verschil maken met haar klantgerichtheid. Daar kan het personeel in de fabrieken enorm bij helpen. Maintenance Manager of the Year 2013 Ton Huibers ging op bezoek bij sitemanager Hero de Jager om te zien hoe Aliancys haar klanten steeds beter wil bedienen. De video van dit bezoek is tijdens het congres iMaintain 2017 getoond.

Dagmar Aarts

03 17 iMaintain

IMA03 L JouwMijn.indd 36

Aliancys heeft in haar fabriek in het Drentse Schoonebeek een nieuwe manier van opereren en leidinggeven ingevoerd.

De Jager: ‘We hebben cellen gecreëerd die autonoom stukken van de fabriek runnen. Hierdoor zijn we nog sneller in staat om aan klanten te leveren en we hebben de kwaliteit veel reproduceerbaarder gemaakt dan die al was. Het effect van onze cultuurverandering is dat mensen met kennis van de procedure zoals operators, onderhouds- en logistiekmedewerkers dagelijkse basis bezig zijn om processen te verbeteren en de klant op tijd te leveren.’

Op deze manier wordt het potentieel van de organisatie veel beter benut. De Jager: ‘Een sitemanager kan een operator niet vertellen wat hij moet doen. Dat weet hij namelijk zelf heel goed. Hij moet alleen de juiste kaders scheppen, zodat de operator zijn werk in optimale vorm kan doen. Ik houd mij nu vooral bezig met de langetermijnzaken en niet meer met de dagelijkse productie en levering aan klanten.’

Het nieuwe werken heeft resultaat, want met hetzelfde aantal mensen kan Aliancys

nu 28 procent meer produceren. ‘Daarnaast zien we de totale integrale kosten van de site omlaag gaan’, zegt De Jager.

Asset management Ook het asset management is in de cellen neergelegd net als het preventief en correctief onderhoud. De Jager: ‘Als een operator hoort dat een pomp of klep een vreemd geluid maakt, neemt hij zijn collega mee het veld in en samen doen ze de analyse en bespreken hoe het verder moet. Ze zitten daardoor veel korter op de bal, waardoor kosten lager zijn. We wachten niet meer tot die pomp stuk gaat.’

Ton Huibers is geïnspireerd door de werkwijze van Aliancys. Zelf heeft hij in november Vlisco, dat mode voor de Afrikaanse vrouw maakt, verlaten en is voor zichzelf begonnen. Met zijn bedrijf Humaintain wil hij zijn ervaring delen zodat jong talent zich sneller kan ontwikkelen. ‘Iets waar ik 45 jaar over gedaan heb zou, met gewilde hulp, ook wel in vijf jaar kunnen.’

Huibers denkt dat het voor Aliancys belangrijk is om buiten de verschillende cellen in een groter geheel samen te werken. ‘In een cel is ook niet alle kennis aanwezig en daarom ben je soms genoodzaakt om kennis uit een andere cel te halen. Dat betekent dat je moet samenwerken met mensen die misschien net een ander belang hebben. Daarvoor en in het belang van asset management is het goed dat bijvoorbeeld een reliability engineer het overzicht over alle cellen heeft.’

Volgens de voormalig Maintenance Manager of the Year is het belangrijk om bij elkaar te komen als sector. ‘Hero en ik kunnen veel kennis met elkaar delen door op deze manier bij elkaar op bezoek te gaan. Dat kan op veel grotere schaal gebeuren, waardoor we als bedrijf en als land stappen kunnen maken.’

In de congreszaal worden de verhalen

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

22-03-17 10:45

FOTO’S: WIM RAAIJEN

JOUW ONDERHOUD, MIJN ONDERHOUD 37

Hero de Jager (l) en Ton Huibers zien het voordeel van kennis delen: ‘Dat kan op veel grotere schaal, waardoor we als bedrijf en als land stappen kunnen maken.’

uit de film herkend. Zo ziet Maintenance Manager of the Year 2016 Peter Schokker (Koninklijke Vezet) dat het succes van een bedrijf niet bij één afdeling of bij een technische oplossing ligt, maar bij de mensen en de kennis die vaak al in de eigen organisatie aanwezig zijn. ‘Het punt is: hoe krijg je die kennis bij elkaar en hoe zorg je dat er wat met die kennis wordt gedaan? Als je dat voor elkaar krijgt dan gebeuren er mooie dingen.’

Cultuurverandering In Schoonebeek heeft Aliancys dat dus voor elkaar gekregen met de cellen. In een interview in het vakblad Petrochem moest Hero de Jager overigens bekennen dat de cultuurverandering niet overal zo gemakkelijk gaat als in Nederland. Naast Schoonebeek heeft hij ook een site in het Franse Compiègne onder zijn hoede en daar is hij nog lang niet zo ver. ‘Dat ligt

De Jager: ‘Een sitemanager moet de juiste kaders scheppen, zodat de operator zijn werk in optimale vorm kan doen.’

vooral aan het sitemanagementteam. Als je mensen meer ruimte wilt geven voor meer eigen verantwoordelijkheid, moet je ze wel dat vertrouwen geven. Of de stereotypen over de rigide Franse cultuur kloppen? Ik ben bang van wel. Maar dat ligt echt niet aan de mensen op de werkvloer. Die willen echt wel betrokkenheid en eigenaarschap tonen. Daar ben ik heilig van overtuigd.’

Huibers herkent het verhaal helemaal.

‘Toen wij bij Vlisco begonnen met zelfstu-

rende teams waarin operators en monteurs samenwerkten, ging dat hartstikke goed. Als organisatie waren we alleen vergeten om de managementlaag erboven opdracht te geven. Op een gegeven moment ga je dan toch weer in hetzelfde patroon werken.’ Peter Schokker vult aan: ‘We zijn allemaal bezig met financiële controles en KPI’s, de kunst is om dat los te laten en vertrouwen, tijd en misschien ook geld aan het team te geven. Je moet mensen de mogelijkheid geven om fouten te maken en successen te boeken. Als medewerkers ergens aan beginnen waarvan jij je afvraagt of het wel belangrijk is dan moet je het ze toch laten doen.

Blijkbaar is het voor hen wel belangrijk.

Geef ze de ruimte en daarmee komt het vliegwiel op gang. Zelf probeer ik door efficiënter te werken tijd te genereren, want dat geeft een ruimer blikveld waardoor je mogelijkheden ziet.’ ■

03

iMaintain 17

IMA03 L JouwMijn.indd 37

22-03-17 10:45

38 ASSET MANAGEMENT

Transitie naar bioproces verlicht druk op assets Kemira stapt van een proces met hoge druk en navenante temperaturen over naar een enzymatische productie van acrylamide. In combinatie met een stroomlijning en automatisering van de processen, neemt de grip op de assets steeds meer toe. Volgens algemeen directeur Jeroen van Woerden staan meer chemische bedrijven voor de uitdagingen van een snel veranderend economisch en ecologisch landschap: ‘Het is de kunst om de organisatie zo in te richten dat je snel en proactief kunt inspelen op de veranderingen.’

David van Baarle

Het haven- en industriegebied in de Botlek werd in de jaren vijftig van de vorige eeuw aangewezen als uitbreidingsgebied voor de Rotterdamse industrie. Het gebied rondom Rozenburg en de Welplaat was ideaal voor containerterminals en de petrochemische industrie omdat het aan diep water lag, waardoor grote zeeschepen de fabrieken en terminals konden bedienen. In 1956 had Dow Chemicals dan ook de eer zich als eerste te mogen vestigen op het terrein. Sinds die tijd is het gebied zelf uitgebreid naar het westen en is de Maasvlakte, en recent de tweede Maasvlakte, aangelegd. De historie van het Rotterdamse havengebied loopt vrijwel parallel met die van andere grote industriegebieden zoals die van voormalig DSM-terrein Chemelot in Geleen of de Groningse Eemshaven. In de jaren zestig, zeventig en tachtig vestigden zich steeds meer chemische clusters rondom strategische posities in de havens of dicht bij grond- en hulpstoffen zoals steenkool, zout en aardgas.

Het is dan ook geen uitzondering dat een deel van de assets van de destijds gloednieuwe petrochemische sites inmiddels een leeftijd bereiken van dertig, veertig of soms zelfs vijftig jaar. Nu hebben de meeste bedrijven hun procesapparatuur de afgelopen jaren wel uitgebreid, verbeterd en in sommige gevallen gemoderniseerd, maar de meeste assets lopen wel tegen hun grenzen aan wat betreft technische levensduur.

Ageing assets Inmiddels is de petrochemische markt een wereldmarkt geworden met concurrentie in het Midden-Oosten waar bedrijven profiteren van lage grondstofprijzen, het Verre Oosten met lage personeelsprijzen en Noord-Amerika met lage energieprijzen. De installed base van assets die al jaren economisch zijn afgeschreven, maar technisch nog up-to-date zijn, zorgt ervoor

03 17 iMaintain

IMA03 N Ageing Assets.indd 38

dat de zware industrie in Nederland, maar ook in de rest van Europa, nog kan meespelen op de wereldmarkt. Het is echter de vraag hoe lang deze gevestigde bedrijven dit nog kunnen volhouden, aangezien de ageing assets ook steeds meer druk leggen op de investeringen.

Acrylamide De vestiging van chemiebedrijf Kemira in de Botlek is typerend voor een groot deel van de overige industrie in het gebied. Het bedrijf vierde dit jaar zijn vijftigjarig bestaan. ‘Daar zijn we trots op’, zegt algemeen directeur Jeroen van Woerden van Kemira Rotterdam. ‘We zijn niet alleen trouw aan onze omgeving, ook onze mensen werken vaak al jaren voor het bedrijf.’ László Németh is daar het levende bewijs van. De maintenance excellence manager is op de kop af 35 jaar in dienst en heeft daarmee nog niet eens het record in handen. Het bedrijf, dat eerst in handen was van het Amerikaanse Cytec, werd in 2006 overgenomen door de huidige eigenaar Kemira.

Al vanaf het begin wordt op de site één monomeer geproduceerd: Acrylamide.

Acrylamide wordt ingezet als grondstof voor de productie van flocculant in de waterbehandeling. Kemira levert chemicaliën die gebruikt worden in processen met intensief watergebruik. De grootste groep klanten van Kemira zijn dan ook afvalwaterzuiveringsinstallaties. Andere klanten zijn actief in de papierindustrie en de olieen gasindustrie. ‘Onze producten werken zeer goed om met enhanced oil recovery de olieproductie te verbeteren’, zegt Van Woerden. ‘Oliewinning is een proces met veel watergebruik en onze producten ondersteunen onze klanten om een efficiënt en schoon proces te bedrijven.’

Nieuwe koers Zoals gezegd heeft ook Kemira een rijke historie en de assets zijn dan ook redelijk

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

22-03-17 10:41

FOTO’S: WIM RAAIJEN

ASSET MANAGEMENT 39

Jeroen van Woerden: ‘Het is de kunst om de organisatie zo in te richten dat je snel en proactief kunt inspelen op veranderingen.’

gedateerd. Daar komt bij dat een deel van de producten die in Rotterdam worden gemaakt inmiddels wereldwijd door andere partijen worden geproduceerd. Tel daarbij op dat de olie- en gasbusiness in de crisisjaren behoorlijk inkromp, en de uitdagingen stapelen zich op. In 2014 stond het voortbestaan op het spel. Na een onzekere periode over de toekomst werd een plan gemaakt om de fabriek te moderniseren en meer kostencompetitief te maken. De Botlek-site kreeg hernieuwde aandacht van het management van Kemira. De nieuwe koers en een visie op een duurzame en gestroomlijnde productiesite werden enthousiast ontvangen. Wat ook hielp, was dat er zich nieuwe klanten hadden aangediend. Kemira besloot dat de fabriek een nieuwe toekomst kreeg waarbij zowel in nieuwe assets werd geïnvesteerd als in stroomlijning van de processen en automatisering van de site.

Daarbij krijgen zowel de elektrische als de mechanische systemen een upgrade.

‘We proberen het manuele werk zoveel mogelijk te reduceren en de interne logistiek zo goed mogelijk te stroomlijnen door op strategische plekken opslagtanks neer te zetten. Enkele van de grondstoffen voor de productie van flocculant worden in duizend kilogram containers aangeleverd

en vervolgens handmatig in de reactoren gepompt. Dit is arbeidsintensief en ook niet efficiënt. Door de grondstoffen in opslagtanks te stoppen, is ook dit proces te automatiseren waardoor de controle op het proces ook nog eens toeneemt.’

Van Woerden: ‘Biologische processen zijn vriendelijker voor de assets, de omgeving en het milieu.’

Enzymen De grootste verandering die de site krijgt is de overgang van een procesmatige productie naar de biologische productie van acrylamide. Momenteel zijn negen serieel geschakelde drukvaten verantwoordelijk voor de acrylamideproductie. Per vat neemt de concentratie product toe.

Van Woerden: ‘De basis voor het product blijft nog steeds een petrochemisch product, maar de omzetting zal door enzymen worden gedaan. Dat betekent dat we van een typisch chemisch proces met hoge drukken van dertien bar en temperaturen van 125 graden Celsius overgaan naar

biologische batchprocessen met enzymen die gedijen bij 25 graden Celsius onder atmosferische druk. Daarmee neemt de belasting van de assets af, omdat ze niet meer onderhevig zijn aan hoge temperaturen en hoge druk. Ook de druk op veiligheidsprocedures wordt kleiner.’

Proactief ‘Ik denk dat de uitdaging die wij hier in het klein het hoofd bieden, exemplarisch is voor de rest van de Nederlandse chemische industrie’, zegt Van Woerden. ‘De hoge personeelskosten dwingen bedrijven in hoge mate te automatiseren. Bovendien neemt de maatschappelijke druk toe op verduurzaming van de industrie. Zoals gezegd zijn biologische processen vriendelijker voor de assets, de omgeving en het milieu. We verwachten dan ook veel van dit proces, maar dat wil niet zeggen dat we over vijf jaar niet iets heel anders doen. De lifecycles worden korter omdat de wereld in transitie is. De uitdagingen waar we voor staan om de CO2-voetafdruk te verkleinen worden steeds groter terwijl grondstoffen schaarser worden. Nu gebruiken we nog fossiele grondstoffen, maar wellicht stappen we straks over op biologische varianten. Het is de kunst om de organisatie zo in te richten dat je snel

03

iMaintain 17

IMA03 N Ageing Assets.indd 39

22-03-17 10:41

ATLAS COPCO UW TOTAALLEVERANCIER Atlas Copco’s producten en diensten zijn gericht op het verhogen van de productiviteit van klanten. Door excellente service en onderhoud te verlenen verlagen we de kans op stilstand en beperken we de gevolgen bij stilstand tot een minimum.

Service en verhuur onder één dak

Voor elke perslucht-, vacuüm- en stikstoftoepassing bieden wij een passende, energiezuinige totaaloplossing. Ook voor noodvoorzieningen op het gebied van perslucht en energiemanagement kunt u terecht op hetzelfde adres. Vertrouw op onze professionele service- en verhuurorganisatie.

Regeren is vooruit zien

We bieden u nog meer zekerheid met onze EmergencyScan™ en SmartLink.

De EmergencyScan™ kan worden samengevat als de ontwikkeling van een goed “Plan B”. Samen met de klant stellen wij een plan op waarin alle vereisten op het gebied van machines, aanverwante accessoires,

Atlas Copco Nederland - Rental Merwedeweg 7, 3336 LG Zwijndrecht Tel: 00800 1768 1768 (24/7, gratis) of +31 (0)10 2310 110 E-mail: verhuur@nl.atlascopco.com www.atlascopcorental.nl

IMA03 Advertenties2.indd 40

toegang en aansluitingen opgenomen worden. In geval van nood staan wij onmiddellijk voor u klaar met de juiste verhuurapparatuur.

SmartLink geeft bedrijven online inzicht in hun persluchtproductie. Op die manier kunnen potentiële problemen tijdig worden gesignaleerd. We plannen pro-actief een afspraak in voor het onderhoud van uw compressor.

Wanneer het onderhoud op tijd wordt uitgevoerd, is dat van invloed op de levensduur en de prestaties van de compressor en dus het productieproces. Als back-up staan onze verhuurmachines 24/7 voor u klaar.

Vertrouw op onze professionele service- en verhuurorganisatie. Ons streven: Total Customer Care!

Atlas Copco Nederland - Service Merwedeweg 7, 3336 LG Zwijndrecht Tel: +31 (0)78 6230 230 E-mail: CTSsales@nl.atlascopco.com www.atlascopco.com/nlproducten/service

22-03-17 11:01

ASSET MANAGEMENT 41

en proactief kunt inspelen op de veranderingen.’

Condition based maintenance Die organisatieverandering is inmiddels al voor een groot deel doorgevoerd. Németh is verantwoordelijk voor de maintenanceorganisatie. Dat deze strakker is georganiseerd, is bijvoorbeeld te zien aan de werkplaats op het terrein. Het aantal bankschroeven verraadt het aantal monteurs dat voorheen aan falende equipment sleutelde. Nu werkt er nog maar één man.

‘De focus is verlegd van correctief onderhoud naar preventief onderhoud’, zegt Németh. ‘Inmiddels zijn alle zevenduizend assets die onder het inspectieregime vallen, vastgelegd in criticaliteitsclasses en voeren we zoveel mogelijk condition based maintenance uit. Sinds langere tijd laten we al trillingsanalyses uitvoeren door SKF, zodat we ook voorspellingen kunnen doen over de meantime between failure van rotating equipment. We hebben de grip op de assets echt verstevigd en daar profiteren we ook van op het gebied van bijvoorbeeld spareparts.’

Ook operations is betrokken bij de onderhoudsorganisatie en voert het eerstelijnsonderhoud aan de installaties zoveel mogelijk zelf uit. Van Woerden: ‘Het is daarbij de kunst om de balans te vinden tussen wat operators zelf kunnen en wat aan specialisten moet worden overgelaten. Een aantal jaren geleden was het overgrote deel van de onderhoudstaken neergelegd bij de operators, maar dat was iets te veel doorgeschoten. De mechanische werkzaamheden zijn vaak nog wel te doen maar met name de elektrotechnische kant van het onderhoud, vraagt om specialistische kennis. We hebben er dan ook bewust voor gekozen om de maintenance-organisatie te versterken.’

Inmiddels is een aantal operators omgeschoold tot monteur die de eerstelijns trouble shooting voor hun rekening nemen. ‘Ik moet eerlijk bekennen dat die omscholing best wat tijd heeft gevergd, maar achteraf gezien is dat ook logisch. Technische opleidingen duren niet voor niets vier jaar en dan duurt het ook nog even voordat iemand voldoende ervaring heeft opgedaan om die kennis toe te passen. Als we één ding geleerd hebben, is om veranderprocessen tijd te gunnen en niet direct als mislukt te bestempelen als het in het begin tegenzit.’

Németh: ‘We hebben de grip op de assets echt verstevigd.’

Németh: ‘Onlangs hebben we zelfs testen gedaan met niet-destructieve inspectietechnieken die wanddiktes onder isolatie kunnen meten.’

Samenwerking Een dergelijk afgeslankte organisatie, ontkomt er niet aan om zwaarder te leunen op services van OEM’s, maar ook van onafhankelijke serviceproviders. Van Woerden: ‘Op dat vlak heeft de industrie ook nog wel een uitdaging. Hoewel iedereen hard zijn best doet, is het vaak lastig om goed gekwalificeerd, extern personeel binnen te krijgen. Onze technische dienst is hooggekwalificeerd en heeft een hoog kennisniveau. We willen graag dat zij hun werk meer toespitsen op taken die toegevoegde waarde bieden. Het uitvoeren van meer generieke taken als smeerrondes of metingen zouden we graag door externe partijen willen laten uitvoeren. In de praktijk blijkt echter nog vaak dat de cultuurverschillen groot zijn, dat monteurs niet voldoende kennis hebben of dat het ervaringsniveau of specialisme nog niet voldoende is. Als we een goede specialist

inlenen, dan heb je niet de garantie dat je diezelfde persoon de volgende week weer over de vloer krijgt.’

Corrosie onder isolatie Inmiddels is de fundatie van de nieuwe bioreactor klaar en beginnen de werkzaamheden aan de installaties. ‘We houden de oude installatie nog even in bedrijf als back-up voor het geval er verstoringen in het nieuwe proces ontstaan’, zegt Németh. ‘Wellicht kunnen we oude tanks of andere onderdelen nog hergebruiken. De leidingen zullen in ieder geval in gebruik blijven.’ Die leidingen bieden nog wel een extra uitdaging vanwege de corrosie onder isolatie-problematiek waar de gehele chemische sector mee kampt.

‘We hebben verwarmde pijpleidingen die geïsoleerd zijn en die ook al heel wat jaren meegaan. De komende jaren zullen we die dan ook moeten blijven inspecteren en waar nodig repareren.’ Niet dat de veiligheid nu in het geding komt, maar het fenomeen corrosie onder isolatie vormt wel een significante kostenpost voor de industrie. ‘Gelukkig zie je dat een aantal partijen er een businesscase in zien om dit probleem aan te pakken. Het aantal inspectietechnieken neemt toe en onlangs hebben we zelfs testen gedaan met nietdestructieve inspectietechnieken die wanddiktes onder de isolatie kunnen meten.’ ■

03

iMaintain 17

IMA03 N Ageing Assets.indd 41

22-03-17 10:41

42 INNOVATIE

‘s Werelds eerste elektrisch aangedreven schip voor visteelt in bedrijf

Techbedrijven Viktor en Codure ontvangen groeifinanciering Viktor en Codure, spinoffs van het Delftse MOCS, ontvangen een kapitaalinjectie van InnovationQuarter.

Met de investering zijn de ondernemingen in staat zich door te ontwikkelen tot zelfstandige en winstgevende bedrijven. Het softwarebedrijf Viktor en hardwareproducent Codure krijgen met de investering de nodige impuls om de producten versneld te vermarkten.

MOCS is een onderneming die gevestigd is in de incubator YES!Delft. Het bedrijf combineert engineering- en DEZE RUBRIEK WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR

FOTO: SALMAR FARMING AS

Havenbedrijf Amsterdam maakt ruimte voor activiteiten die bijdragen aan de duurzame en circulaire economie.

Dat is de strategie die Havenbedrijf Amsterdam met haar vijfjarenplan heeft aangeboden aan het gemeentebestuur van Amsterdam. Gestimuleerd door duurzaamheidsdoelstellingen en om economische redenen, is Havenbedrijf Amsterdam begonnen met de transformatie zodat de haven verder kan groeien.

Bedrijven worden uitgedaagd tot efficiënter grondgebruik: meer activiteiten op minder vierkante meters.

Daarnaast trekt het havenbedrijf start-ups en scale-ups aan die zorgen voor diversificatie en innovatie, onder meer gericht op versnelling van de energietransitie. Tenslotte voorziet Havenbedrijf Amsterdam een dalende overslag van kolen. Daarom staat in het Strategisch Plan 2017-2021 dat het havenbedrijf zich voorbereidt op een scenario waarin de Amsterdamse haven in 2030 kolenvrij is. In de transitieperiode groeit vooralsnog de op- en overslag van fossiele transportbrandstoffen zoals benzine, diesel en kerosine. Voor de Amsterdamse haven blijven deze internationale ladingstromen belangrijk zolang hiervoor onvoldoende alternatieven zijn.

In Noorwegen is in februari ‘s werelds eerste door batterijenergie aangedreven werkschip voor visteelt in bedrijf genomen.

De Elfrida van de Noorse zalmteler Salmar Farming AS wordt ingezet voor de kust van Midden-Noorwegen. In opdracht van de lokale scheepswerf Ørnli Slipp heeft Siemens het complete elektrische voortstuwings- en besturingssysteem ontwikkeld en geleverd. Het dubbelwandige schip is circa veertien meter lang en acht meter breed en is dagelijks ongeveer vijftig minuten onderweg naar het twaalf kilometer verderop gelegen visteeltstation. Op normale achturige werkdagen is honderd procent batterijbedrijf mogelijk.

De werkboot wordt gebruikt om voer en uitrusting te transporteren, viskooien te repareren of te verleggen, verankeringen te controleren en inspecties uit te voeren. Het elektrische voortstuwingssysteem is ontwikkeld in het Noorse Trondheim en is gebaseerd op oplossingen, ontworpen voor offshore-schepen.

Het elektrische voortstuwingssysteem bespaart niet alleen brandstof, maar reduceert ook de bedrijfskosten, want een elektromotor vergt minder onderhoud dan een dieselmotor.

Bovendien is het werk op de Elfrida milieuvriendelijker, omdat de elektromotor, anders dan de dieselmotor, geen uitlaatgassen, trillingen en lawaai veroorzaakt.

Nieuw veldlab moet leidingbreuk voorspellen Gasnetbeheerders en drinkwaterbedrijven kunnen straks met behulp van sensortechnologie voorspellen wanneer een leidingbreuk gaat optreden. Op de campus van de Groningen Universiteit is het veldlab STOOP (Sensortechnologie Toegepast Op Ondergronds Pijpleidingen) geopend. Binnen het STOOP-project wordt door alle gastransport en bijna alle drinkwaterbedrijven in Nederland, Deltares, TNO en Sky Geo toegepast onderzoek gedaan naar het beter voorspellen van leidingbreuken ten gevolge van grondzakkingen.

Aanleiding zijn de bijna incidenten met gebroken gasleidingen. Op basis hiervan heeft de Onderzoeksraad voor Veiligheid aanbevolen om maatregelen te nemen.

STOOP bouwt aan een monitoringsysteem. Dat gebeurt op basis van big data over de opbouw van de ondergrond, historische informatie over gas- en watertransportleidingen en bouwkundige constructies. Hiermee kan worden voorspeld wanneer een leiding dreigt te bezwijken, zodat deze tijdig kan worden vervangen. Die technologie wordt in het veldlab in Groningen, een praktijkomgeving waarin kennisinstellingen en bedrijven samen aan de oplossingen werken, getest.

Het monitoringsysteem is ook zeer geschikt voor waterleidingen, riolering, stadsverwarming, olieleidingen, telecomleidingen en ondergrondse hoogspanningsleidingen.

FOTO: DELTARES

Amsterdamse haven wil energietransitie versnellen

03 17 iMaintain

IMA03 Q iTanks.indd 42

22-03-17 10:30

INNOVATIE 43

Solliance presenteert dunne film pv-printer

FOTO: MAERSK

Maersk Tankers drijft schip aan met wind Maersk Tankers gaat een van haar schepen uitrusten met Flettner-rotoren. Het project zal de eerste installatie van windaangedreven energietechnologie op een tankschip zijn. De rotoren moeten tot een brandstofbesparing van zeven tot tien procent leiden.

Het gaat om een gemoderniseerde versie van de Flettner rotor: een draaiende cilinder die het Magnus-effect gebruikt om windenergie te benutten om een schip voort te stuwen.

Het lijkt op het effect van een zijl. Wanneer windomstandigheden gunstig zijn, kunnen de rotoren worden aangezet en hoeven de hoofdmotoren minder hard te draaien. Hierdoor wordt brandstof bespaard en is er minder CO2-uitstoot.

De rotoren, met een hoogte van dertig meter en een diameter van vijf meter, worden in de eerste helft van 2018 gemonteerd op het schip. Tot het einde van 2019 wordt data verzameld om de technologie te testen.

advieswerk met het lanceren van nieuwe producten in de maritieme, offshore en civiele sector. De producten die ondergebracht zijn in de spinoffs Viktor en Codure brengen een doorbraak teweeg binnen respectievelijk de design engineering softwaremarkt en die van waterleidingherstel. Het platform Viktor biedt een geautomatiseerde oplossing voor complexe en herhaalde ontwerpprocessen. Door de toepassing van parametrisch ontwerpen besparen klanten tijd en geld en worden menselijke fouten voorkomen. Codure maakt koppelstukken voor leidingen die worden vervangen via de ‘cured-in-place piping’ methode, waarbij de leiding van binnenuit wordt vervangen zonder dat deze hoeft te worden opgegraven. De MOCS-koppelstukken zijn te gebruiken om de CIPP-methode ook bij drinkwaterleidingen toe te passen.

FOTO: TU/E

De Vlaams-Nederlandse-Duitse onderzoekssamenwerking Solliance kondigt een rol-tot-rol machine aan die dunne film perovskiet zonnecellen kan drukken met een efficiency van 12,6 procent. Met deze industriële opschaling kan zonne-energie weer een stuk goedkoper worden.

Perovskiet zonnecellen zijn een belofte voor toekomstige zonnecellen. De materialen zijn licht, semi transparant en kunnen op flexibele en dunnen onderlagen worden geprint.

Enige nadeel ten opzichte van mono en multi kristallijn silicium is de opbrengst van de cellen en over de levensduur van het materiaal is ook nog niet alles bekend. Daar tegenover staat weer de lage productiekosten en eenvoudigere integratie van de cellen in daken, gevels of zelfs ramen.

Nu worden op laboratoriumschaal regelmatig doorbraken gehaald wat betreft efficiency en nieuwe toepassingen van perovskiet, maar Solliance richtte zich juist op de industriële verwerking van het materiaal. Samen met VDL Enabling Technologies Group, Smit Thermal Solutions en Bosch-Rexroth ontwikkelde men een zogenaamd roll-to-roll proces waarbij perovskietkristallen op dertig centimeter brede rollen kunststof folie worden geprint, gedroogd en geconserveerd met een snelheid van vijf meter per minuut. Dit proces gebeurt bovendien op temperaturen beneden de 120 graden Celsius en atmosferische druk.

Met de snelle ontwikkelingen in de laboratoria van de technische universiteiten verwachten de onderzoekers van Solliance dat de rendementen van de commercieel geproduceerde dunne filmcellen in de toekomst kunnen oplopen tot vijftien procent. In het lab zijn inmiddels zelfs percentages van 22,1 procent gehaald, maar het opschalen van dit soort nieuwe productiemethodes is nog een uitdaging.

Solliance is een samenwerking tussen Nederlandse, Vlaamse en Duitse onderzoeksinstituten die zich concentreert op de productie van perovskiet gebaseerde pv-modules. Naast de onderzoeksinstituten zijn ook industriële partners bij het project betrokken zoals Solartek, Dyesol en Panasonic.

Wifi met lichtstralen: 100 keer sneller Onderzoekers van de Technische Universiteit Eindhoven hebben een draadloos netwerk ontwikkeld gebaseerd op ongevaarlijke infraroodstralen (‘optical wireless network). De capaciteit is niet alleen enorm (meer dan 40Gbit/s), ze hoeft ook nog eens niet gedeeld te worden, doordat elk apparaat zijn eigen lichtstraal krijgt. Het in Eindhoven bedachte systeem is eenvoudig van opzet. De draadloze data komt van enkele centrale ‘lichtantennes’, bijvoorbeeld aan het plafond. Deze antennes kunnen lichtstralen, die worden aangevoerd via een glasvezel, heel nauwkeurig richten. Dit zonder bewegende delen, en dus onderhoudsvrij en zonder stroomverbruik. Het systeem gebruikt infraroodlicht met frequenties die meer dan duizend keer hoger zijn, zo’n 200 terahertz. Daardoor is de datacapaciteit van lichtstralen veel hoger. Het duurt nog ongeveer vijf jaar voor deze nieuwe techniek commercieel beschikbaar is.

DEZE RUBRIEK WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR

03

iMaintain 17

IMA03 Q iTanks.indd 43

22-03-17 10:30

Het iMaintain platform brengt experts, gebruikers en leveranciers van producten en diensten bijeen om bij te dragen aan transparante informatievoorziening rond onderhoud en asset management. Het platform belicht op een journalistieke en onafhankelijke manier innovaties, behandelt actuele onderwerpen en inspireert. Via het vakblad iMaintain, met de website www.imaintain.info, met drie rondetafelmeetings per jaar, diverse bijeenkomsten en met een jaarcongres bereikt het iMaintain platform haar doelgroep.

Partnernieuws Biostoominfrastructuur Delfzijl officieel in gebruik genomen De levering van biostoom aan Chemie Park Delfzijl is medio februari officieel in werking gezet. AkzoNobel, Eneco en Groningen Seaports hebben gezamenlijk ongeveer 40 miljoen euro in het project geïnvesteerd. Voor de levering van biostoom heeft Eneco de biomassacentrale Bio Golden Raand omgebouwd tot een warmtekrachtcentrale die naast groene stroom nu ook biostoom levert. Gebruikmakend van de door Groningen Seaports aangelegde infrastructuur zet AkzoNobel de vrijgekomen stoom in op het chemiecluster.

BREEAM Award voor gebouw ENGIE De Energy Academy Europe (EAE) van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) heeft de internationale BREEAM Award 2017 in de categorie ‘Mixed Use & Other’ gewonnen.

De vakjury erkent hiermee dat op de Zernike Campus Groningen een bijzonder duurzaam en ambitieus gebouw is neergezet. Door een slim ontwerp wordt in dit gebouw de energiebehoefte laag gehouden. Bovendien is het gebouw in staat om meer energie te produceren dan dat het verbruikt. Hiermee is de Energy Academy Europe het meest duurzame onderwijsgebouw van Nederland. Engie heeft zicht toegelegd op de aanleg van de technische installaties. Het gebouw is in slechts achttien maanden gerealiseerd door bouwcombinatie Friso-Koopmans en Engie Services.

BASF investeert in nieuwe fabriek in China BASF investeert wereldwijd meer dan 200 miljoen euro om haar productienetwerk voor plastic additieven te verhogen. Een belangrijke stap is de bouw van een nieuwe plasticadditievenfabriek op haar Caojing-site in Shanghai in China. Deze installatie, met een jaarlijkse capaciteit van 42.000 ton, zal antioxidanten en bijbehorende mengsels gaan produceren. De bouw wordt naar verwachting in 2019 afgerond en de commerciële productie begint in 2020. Azië en vooral de Chinese markt bieden significante groeikansen voor BASF. De plant wordt gebouwd volgens hoge milieu-standaarden en zal een van de meest efficiënte productieprocessen hebben.

Partners van het iMaintain platform

Bekijk alle partnerfilmpjes op www.imaintain.info/platform

Contentpartners Kennis- en innovatiecentrum Maintenance Procesindustrie

Leden van het iMaintain platform

Wilt u meer weten over lidmaatschap of partnering van het iMaintain platform, kijk dan op www.imaintain.info of neem contact op met Janet Robben: Janet@industrielinqs.nl – 020 3122 085

IMA03 P Platform.indd 44

22-03-17 10:34

‘Expertquotes’ ‘Bij Vlisco waren we begonnen met zelfsturende teams waarin operators en monteurs samenwerkten en dat werkte hartstikke goed. Als organisatie waren we alleen vergeten om de managementlaag erboven opdracht te geven. Op een gegeven moment ga je dan toch weer in hetzelfde patroon werken.’

‘Om asset management zo efficiënt mogelijk in te richten en optimaal gebruik te maken van de digitale ontwikkelingen en mogelijkheden, is het van belang dat een bedrijfsproces in al zijn facetten betrokken is bij het asset management.’

Henk Akkermans over asset management in een interview met het Nederlands Instituut voor de Bouw.

‘Met wetgeving voorkom je geen ongelukken. Je moet altijd zelf blijven nadenken en de verantwoordelijkheid blijven houden.’

Peter Schokker, Vezet, tijdens iMaintain 2017 over het onderwerp wet- en regelgeving tijdens de presentatie van Gert Jan Windhorst, Nogepa.

Ton Huibers, Humaintain, in een discussie tijdens het congres iMaintain 2017 over zelfsturende teams.

‘Een OEM kan maar beter open en eerlijk zijn over de prestaties van zijn assets, omdat asset owners dankzij betere en goedkopere sensoren die prestaties realtime kunnen meten. Dat wil overigens niet zeggen dat we daarmee in een blame-cultuur terechtkomen.’

Erik Bijlsma, Gemeente Amsterdam, over ketenintegratie (pagina 16-21 in dit nummer).

Het expertpanel van het iMaintain platform bestaat uit: Henk Akkermans Hoogleraar dynamiek van toeleveringsnetwerken, Universiteit Tilburg Wetenschappelijk directeur WCM

Mark Haarman

Erik Bijlsma Asset owner, Gemeente Amsterdam

Hans Hennekam

Theo Knijff

Operational manager, Ki<|MPi

Peter Schokker

Maintenance manager, Koninklijke Vezet Maintenance Manager of the Year 2016

Manager IA Service Europe, Yokogawa

Cor van de Linde

Roelf Venhuizen

Maintenance Manager of the Year 2012

Voormalig CEO NAM en voorzitter Profion

Directeur innovatieplatform iTanks

Bestuurslid, Veiligheid Voorop,

Jac de Boer

Rob de Heus

Henk van der Meer

Ron Wever

Annemarie Burgemeester

Geert-Jan van Houtum

Taco Mets

Johan Wolt

Leo van Dongen

Ton Huibers

Mark Oosterveer

Professor Maintenance Engineering, Universiteit Twente

Maintenance Manager of the Year 2013

Senior consultant Asset Management & Maintenance, Tebodin

Principal consultant Asset Management, Dimensys

Directeur NS Techniek

Champion World Class Maintenance, Sitech Services

Professor Reliability, Quality en Maintenance, TU Eindhoven

Supervisor, Humaintain

Teamleider Events, BP Raffinaderij Rotterdam

Technical director, Van Meeuwen Industries

Giel Jurgens

Hans Peters

Michel Grijpink

Nico van Kessel

Ruud Schenk

Learning & Development consultant, Hogeschool Utrecht

Asset owner, Havenbedrijf Rotterdam

Principal consultant Asset Management, Tata Steel

Asset manager, Schiphol Group

Maintenance manager, AkzoNobel lndustrial Chemicals MCA Delfzijl Maintenance Manager of the Year 2014

Productmanager SAM, Malmberg

Ivo van der Gaag

Technical manager, VTTI

IMA03 P Platform.indd 45

Managing director, Mainnovation

Teammanager, Drinkwaterbedrijf Dunea Maintenance Manager of the Year 2015 Algemeen directeur, ENGIE West Industrie

22-03-17 10:34

www.imaintain.info

Wilt u gebruik maken van het iMaintain platform?

Neem contact op met Jetvertising (070) 399 00 00

iMaintain nieuwsbrief

Bekijk in browser

Nieuws & publicaties

iMaintain februarinummer: lees nu gratis g

Koole Contractors start ontmantelingsproject

online!

in Zweden

In het hoofdinterview spreken we met Leo Le van

Koole Contractors gaat een ethyleencracker in

Dongen. Onlangs zijn NedTrain en NS Reizigers

Stenungsund, Zweden verwijderen voor Borealis.

samengevoegd in NS Operatie. Volgens Volgen Leo van

Koole heeft onlangs het benodigde materieel en

Dongen, nu directeur NS Techniek, kan een

personeel gemobiliseerd naar Zweden. Het

vroege betrokkenheid van NS-technici bij het

ontmantelen van Furnace E is onderdeel van een

ontwerp van nieuwe rijtuigen de positieve positiev invloed

meerjarig renovatieplan voor meerdere crackers.

van onderhoud alleen maar versterken.

> Lees meer

> Lees meer

Centrum voor smart industry geopend

TU Delft wint Hyperloop competitie

Het Fraunhofer Project Center for Design and

Studenten van de TU Delft hebben bij de

Production Engineering for Complex High-Tech

íSpaceXìs Hyperloop Pod Competitieì het overall

Systems is geopend. Het is een gezamenlijk

klassement gewonnen en ze sleepten ook de

initiatief van de Universiteit Twente, het

prijs voor de beste constructie en ontwerp in de

Fraunhofer Institute for Production Technology

wacht. Uitgedaagd door Elon Musk bouwden 27

IPT en Saxion. Het centrum moet een bijdrage

teams uit de hele wereld het afgelopen jaar

leveren aan de belangrijkste uitdagingen binnen

ípodsì voor het futuristische transportconcept

de smart industry, in nauwe samenwerking met

Hyperloop, waarbij mensen en goederen met

het bedrijfsleven.

hoge snelheid door buizen reizen. > Lees meer

Het platform Het iMaintain platform brengt tal van beslissers en experts bij elkaar rond de thema’s onderhoud en asset management. Het platform belicht journalistiek en onafhankelijk nieuws, trends en innovaties.

Actuele onderwerpen worden uitgediept en het uitgebreide netwerk dient voor kennisdeling en inspiratie. > Lees meer

2

KLM breidt onderhoudscontract met

Thema’s komende edities van het magazine: mei: Steigerbouw juni: Lange termijn asset planning (nabeschouwing Maintenance NEXT) juli Documentatiebeheer september Smart Industry oktober Robotisering november Veiligheid en arbo december Contractvormen

Dat gebeurt via verschillende media, die nauw met elkaar zijn verbonden. Via het vakblad iMaintain (tien edities per jaar), de website www.imaintain.info (dagelijkse updates, de nieuwsbrief (eens per twee weken) met verschillende ronde tafels per jaar, diverse bijeenkomsten Voor nadere informatie en/of reserveringen kunt u contact op en met jaarcongressen bereikt het platform haar doelgroep. nemen met Arthur Middendorp van Jetvertising, telefoon (070) 399 00 00, e-mail arthur@jetvertising.nl.

Xiamen uit

KLM op Schiphol doet de komende tien jaar het onderhoud aan de motoren van nog zes

Dreamliners van het Chinese Xiamen Airlines. > Lees meer

(Advertorial)

Inspecteren zonder uw productieproces te verstoren, kan Vinçotte dat?

Vinçotte Nederland, onafhankelijke inspectie- en keuringsinstelling, heeft een grote radiografie bunker op de locatie in Rotterdam waar

ruimschoots plaats is om een complete trailer

naar binnen te rijden. Met de kraancapaciteit van

5 ton kunnen we nagenoeg alle objecten aan. Op afspraak kunnen we ook oplossingen aanbieden voor zwaardere ladingen. Wij onderzoeken uw objecten op onze locatie, zodat uw

Nieuw trainingscentrum voor Falck

productieproces zonder belemmering door kan

Falck neemt in 2018 een nieuw

gaan! Hiervoor is Vinçotte uw ideale partner.

veiligheidstrainingscentrum op de Maasvlakte in

http://www.vincotte.nl/nl/home/

gebruik. > Lees meer

Platform events

IMA03 Advertenties2.indd 46

22-03-17 11:01

PROJECT 47

Schoorstenen IJsselcentrale opgeblazen De ontploffing was een spectaculair onderdeel van de sloop van de elektriciteitscentrale. De centrale in de gemeente Zwolle is sinds vorig jaar niet meer in gebruik en wordt daarom afgebroken.

De sloop duurt nog tot eind 2018, Koole Contractors is verantwoordelijk voor de ontmanteling. Daarna wil eigenaar Engie het terrein gaan gebruiken voor duurzame energieprojecten. Concrete plannen heeft het bedrijf echter nog niet.

De IJsselcentrale in Harculo werd in 1955 geopend. Het hoofdgebouw is 240 meter lang en 50 meter hoog en had oorspronkelijk één schoorsteen. Later zijn er vier bijgebouwd. Tot voor kort stonden er nog twee van de vijf schoorstenen overeind, maar die zijn nu dus ook met de grond gelijk gemaakt. Van origine werd er in de centrale steenkool gebruikt voor het opwekken van energie, maar later werd overgestapt op aardolie. ■

FOTO’S: ENGIE

De twee schoorstenen van Centrale Harculo, ook wel de IJsselcentrale genoemd, zijn zaterdag 18 maart opgeblazen met explosieven. Binnen een paar seconden lagen de 112 meter hoge pijpen op de grond.

03

iMaintain 17

IMA03 M Stelling.indd 47

22-03-17 10:44

EEN PARTNER

Is meer dan een contractor

www.mourik.com

Uw installaties vereisen reiniging, onderhoud en vernieuwing.

Uw voorwaarden zijn simpel: snel, veilig en goed.

Daar zijn wij sterk in. Wij denken graag met u mee en leveren maatwerk voor uw installaties.

Wij ontwikkelen continu, we denken vooruit. Over wat uw installaties zo efficiënt mogelijk laat produceren.

Dat is voor u belangrijk en daarmee natuurlijk ook voor ons.

Uw kennispartner vanaf vandaag: Mourik. +31-10-296 54 00.

Ahoy Rotterdam, 11-13 april Hal 5, stand 5.301

Bezoek ons op: Nederland: T +31-10-296 54 00 E industrie@mourik.com

@MourikHolding /MourikHolding /company/mourik

INFRASTRUCTUUR  INDUSTRIEBOUW  UTILITEITSBOUW  INDUSTRIËLE REINIGING  CATALYST HANDLING MILIEUTECHNIEK  ASBESTSANERING  ENGINEERING  MECHANICAL  CONSTRUCTIE W, E & I INSTALLATIES  BETONREPARATIE  CONSERVERINGEN  TOTAL TANK CARE

499152_Mourik_adv maintenance next_210x297.indd 1 IMA03 Advertenties2.indd 48

06-03-17 22-03-17 16:21 11:02

IEDER ZIJN VAK 49

Technische dienst Zeelandia wil minder sleutelen Hoewel het onderhoudssysteem van Zeelandia nog steeds goed functioneert, gaat de producent van bakkerij-ingrediënten geleidelijk over op een methode waarin nieuwe technieken worden gebruikt. ‘Ik wil minder sleutelen, nog beter gaan functioneren met onze technische dienst’, zegt Kees Krijger, hoofd technische dienst. Daarvoor is ook een zeer nauwe samenwerking nodig tussen de productie en de technische dienst.

Ingrid Rompa/Liesbeth Schipper

Het onderhoud binnen Zeelandia kan goedkoper en sneller, stelt Kees Krijger, hoofd technische dienst. ‘We kunnen de betrouwbaarheid van de machines gegarandeerd verhogen en de storingsinterval verkleinen als we de mensen op de werkvloer nog beter opleiden in het autonoom onderhoud.’ Ook de monteurs moeten nog beter worden opgeleid. ‘We moeten daar echt tijd, geld en energie in stoppen zodat hun kennis en kunde verbetert. Het zou prachtig zijn als ik het bedrijf op die manier kan achterlaten als ik over een jaar of drie met pensioen ga. Maar zover is het nu nog niet.’

Zeelandia is een Nederlands familiebedrijf dat bakkerij-ingrediënten ontwikkelt, produceert, verkoopt en distribueert, zowel voor brood als banket. Het bedrijf heeft een natte en een droge afdeling.

Op de droge afdeling worden grondstoffen voor bakkerijen geproduceerd, poeders om brood en banket van te maken, maar ook voor bijvoorbeeld banketbakkersroom. De natte afdeling produceert grondstoffen als marsepein, gelei, jam en fondant. Krijger: ‘Voor de droge productie hebben we drie aparte fabrieken met in totaal zestien lijnen. In de twee natte fabrieken hebben we in totaal elf lijnen.’

Zoveel mogelijk zelf doen De officiële tijd voor het oplossen van storingen bij Zeelandia is maximaal 72 uur.

Krijger: ‘De schillenmethodiek – met de operator in de kern voor het eerstelijns onderhoud en kleine storingen, en de maintenance engineers en monteurs voor de grotere storingen en het preventief onderhoud – werkt in mijn optiek het beste en het snelste. Waar ik de komende tijd met mijn team nog naartoe wil, is “zoveel mogelijk zelf doen”. Ik wil naast het oplossen van storingen ook specialistische kennis in huis hebben, niet afhankelijk zijn van mijn leveranciers. We moeten het zelf ook kennen en kunnen. Echter, het is niet zo dat we alles zelf moet kunnen, want dan moeten er drie keer zo veel mensen staan. Voor zeer specialistisch werk huren we mensen in. Het gaat mij vooral om de kwetsbare kennis en kunde in de kritische productielijn. Die moeten we zelf bezitten.’

Twee procent stilstand Krijger werkt sinds 2013 bij Zeelandia in Zierikzee. Zijn team bestaat uit vier elektromonteurs en drie mechanisch monteurs.

‘Momenteel heb ik drie vacatures, dus het team is nog niet compleet.’ Met ondersteuning van werkvoorbereiding en een administratieve medewerkster bestaat de technische dienst in totaal uit dertien man.

Zijn afdeling richt zich tot nu toe vooral op structureel preventief onderhoud op basis van ervaring, opgedaan in het verleden. ‘Dit is misschien niet meer de meest moderne vorm van onderhoud, maar voor bestaande installaties is dat nog wel voldoende.’ Wat storingen betreft doet Zeelandia het dan ook helemaal niet slecht.

‘We hebben minder dan twee procent stilstand, maar dat kan uiteraard nog beter.’

Voor het preventief onderhoud werkt het bedrijf met het Ultimo onderhoudsbeheersysteem. ‘We kijken daarbij naar de werkzaamheden, gebaseerd op het verleden.

Zo krijgen alle lijnen één of twee keer per jaar periodiek onderhoud. En omdat een lijn dan toch twee dagen – tot maximaal een week – stilligt, pakken we meteen ook alle werkbonnen op die zijn ingediend.

Na het onderhoud aan een lijn doen we ook altijd een evaluatie van de stop, waaruit verbeteracties voortkomen voor de volgende stop. Hierdoor is de Plan-DoCheck-Action-cirkel weer gesloten.’

De kleine onderhoudsbeurten aan de lijnen worden gedaan door vier eigen medewerkers, vertelt Krijger. ‘Maar er is ook groot onderhoud, zoals bijvoorbeeld aan het Goederen Doseer Systeem. Op zo’n moment ligt een hele fabriek stil en staat er wel vijftig man op de werkvloer.

Groot onderhoud vindt twee keer per jaar plaats. We proberen ook dan zoveel mogelijk werkbonnen weg te werken.’

Minder stilstand Niet aan alle machines wordt alleen structureel preventief onderhoud op basis van

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

IMA03 K Vloer op.indd 49

03

iMaintain 17

22-03-17 10:46

COMFORTABEL PRAKTISCH INNOVATIEF

Ervaar het zelf op stand 2.303 IMA03 Advertenties2.indd 50

22-03-17 11:02

FOTO: ZEELANDIA

IEDER ZIJN VAK 51

Kees Krijger, hoofd technische dienst en maintenance engineer Erik Goedhart, willen meer tijd, geld en energie in het opleiden van mensen stoppen.

ervaring gedaan. ‘We zijn bezig met een overgang van het oudere – nog steeds goed functionerende – systeem naar een methode waarin nieuwe technieken worden gebruikt’, legt Krijger uit. ‘De reden voor die overgang is dat ik minder wil sleutelen. Ik wil minder stilstand en nog beter gaan functioneren met onze technische dienst. We zijn daarom nu bezig met trillingsmetingen. Daarmee kun je per machine conditiebepalingen doen.’

Ook worden voor nieuw aangeschafte machines sinds kort toekomstgerichte onderhoudsconcepten geschreven. Degene die zich daar met name mee bezighoudt, is maintenance engineer Erik Goedhart.

‘Hij zit in de Engineering groep’, licht Krijger toe. ‘Deze groep bestaat uit zeven mensen die allerlei projecten doen.’

Goedhart werkt nu vier jaar bij Zeelandia en voor die tijd huurde Zeelandia hem al vijfenhalf jaar in als projectleider. Hij werkt voor vijftig procent voor de technische dienst en in de andere helft van zijn werktijd ondersteunt hij de projectleiders.

‘Voor de technische dienst houd ik me bezig met de betrouwbaarheid van de installaties door middel van risicoanalyses, Pareto-analyses en de inventarisatie bij nieuw aan te schaffen installaties’, legt hij uit. ‘Aanschaf en vervanging van nieuwe installaties doe ik met een standaardisatieprotocol. Dat houdt in dat we de meest voorkomende onderdelen zoveel mogelijk

standaardiseren.’ Voor zijn scriptie voor de opleiding Onderhoud en Management aan de Hogeschool Utrecht heeft Goedhart de huidige onderhoudsmethodiek van Zeelandia in kaart gebracht. ‘Ik heb me daarbij met name gericht op het mechanische stuk onderhoud. Op basis van de vervangingsinvesteringen zitten we op tweeënhalf procent onderhoudskosten. Dat is vrij normaal, ook bij andere bedrijven in de industrie.’

Krijger: ‘Ik minder wil sleutelen.

Ik wil minder stilstand en nog beter gaan functioneren met onze technische dienst.

Samenwerking Voor het onderhoud nieuwe stijl wil Goedhart gebruikmaken van het systeem van House of Excellent Maintenance. Deze nieuwe onderhoudsmethode kan volgens hem echter niet zomaar een-twee-drie worden geïmplementeerd. ‘De methode is afdeling-overschrijdend. De medewerkers moeten daar dus in worden getraind. Dit nieuwe systeem is gebaseerd op een zeer nauwe samenwerking tussen de productie en de technische dienst.’

Het onderhoudssysteem is gebaseerd op een aantal pilaren en Goedhart richt zich nu vooral op drie ervan. ‘Pilaar 1 is missie, visie, doelen. Met pilaar 3 vertaal je de doelen van de afdeling naar de KPI’s.

Pilaar 4 is de uitvoering van het onderhoud. Daarbij komt het erop neer dat de operators de oren en de ogen van de technische dienst zullen worden.’

In de toekomst gaan de productiemedewerkers van Zeelandia zich dan ook bezighouden met autonoom onderhoud.

Goedhart: ‘Daar hebben we inmiddels op ingezet bij een van de lijnen, en daar loopt dat al heel goed. Je ziet dat de betrokkenheid van de medewerkers wordt versterkt door de eigen verantwoordelijkheid. Binnenkort starten we ook met werkplek-opleiden, zodat alle productiemedewerkers hun machines op dezelfde manier met dezelfde methodiek bedienen.

Dit geldt niet alleen voor nieuwe medewerkers, maar ook voor onze huidige mensen.’

Autonoom onderhoud Krijger is enthousiast over Goedhart’s plannen, maar hij blijft wel realistisch: ‘We hebben onze handen hier de komende jaren wel vol aan.’ Het eerste groepje productiemedewerkers wordt nu opgeleid.

Zij worden de eerste zintuigen in het House of Excellent Maintenance systeem.

En ook voor het autonoom onderhoud. ■

03

iMaintain 17

IMA03 K Vloer op.indd 51

22-03-17 10:46

201303adv A4 18-03-13 08:39 Pagina 1

VAN DER LINDEN & VELDHUIS

● INDUSTRIËLE ISOLATIE ● BRANDBESCHERMING ● STEIGERBOUW ● ASBESTVERWIJDERING

Is o l a t ie a l s t w e e de na t u u r Van der Linden & Veldhuis Isolatie B.V., Edisonstraat 5, 3133 KG Vlaardingen Postbus 232 - 3130 AE Vlaardingen, Telefoon 010 - 445 66 00, Telefax 010 - 435 64 80 Vestigingen: Sas van Gent en Wormerveer www.lindveld.nl IMA03 Advertenties2.indd 52

22-03-17 11:02

FOTOVERSLAG 53

iMaintain 2017 Tijdens het jaarcongres van het iMaintain platform en de NVDO stonden diverse lezingen op het programma die allemaal in het teken stonden van het thema ’Share’, want delen is het nieuwe hebben. Tijdens het feestelijke diner is de nieuwe Maintenance Manager of the Year bekend gemaakt. Die eer viel te beurt aan Binne Visser van Philips, die met enkele teamleden dus niet voor niets uit Drachten was afgereisd naar Rotterdam.

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

IMA03 Z Fotoverslag.indd 53

Er waren diverse lezingen: Eertwijn van den Dool vertelde over de groeiambities van Groningen Seaports, Gert-Jan Windhorst vertelde over het belang van onderhoud en kennisdeling bij Nogepa en Wilbert Wijns (NS) sprak over transparante ketens.

Foto’s: Laura van der Linde

03

iMaintain 17

22-03-17 10:29

54 AGENDA

April 11-13 april 2017 Rotterdam Ahoy www.maintenancenext.nl Maintenance NEXT 2017 Maintenance NEXT 2017 bouwt van 11 tot en met 13 april aan de onderhoudsindustrie van vandaag én morgen. Deze editie staat in het teken van Mastering Assets; Partnering for Performance. Dit thema sluit aan op de trend dat samenwerking en het delen van informatie van essentiële waarde is voor asset owners, fabrikanten (OEM), toeleverings- en servicebedrijven en vanzelfsprekend de professionals die op dagelijkse basis verantwoordelijk zijn voor optimale prestaties tegen reële kosten.

11-13 april 2017 Houten www.nvdo.nl Cursus Werkvoorbereiding van Onderhoudswerkzaamheden Werkvoorbereiding geeft antwoord op onder meer de volgende vragen: Hoe moet het werk worden uitgevoerd? Welke materialen zijn benodigd? Hoeveel uren zijn nodig? Wat is de doorlooptijd van het werk en welke specifieke hulpmiddelen/gereedschappen en veiligheidsmaatregelen zijn noodzakelijk?

Het doel van de cursus is te leren om op een verantwoorde en efficiënte manier om te gaan met het werkvoorbereidings- en planningsproces en daarnaast inzicht te krijgen in de complexiteit en toegevoegde waarde van de werkvoorbereidingsfunctie.

19 april 2017 KWR, Nieuwegein www.h2owaternetwerk.nl Beslissingsondersteunende systemen in de watersector IT-systemen helpen steeds vaker mee om besluiten te nemen in waterbeheer, waterzuivering en waterproductie. Operators baseren operationele keuzes in hun dagelijkse bedrijfsvoering op informatie die een systeem hun aanbiedt, technologen en bestuurders sturen op basis van prestatie-indicatoren die worden ingekleurd door een computer. Werkt dat? En hoe ver kunnen en willen we hiermee gaan in de watersector?

Mei 2-4 mei 2017 RAI, Amsterdam www.apexshow.com APEX 2017 Op APEX 2017 in de RAI zullen internationale fabrikanten van verreikers, werkliften, schaarliften, telescoophoogwerkers, verticale werkplatforms, mast hoogwerkers en hoogwaardig steigermateriaal zich met hun producten presenteren. Naast bekende fabrikanten uit Europa en de VS zullen ook acht fabrikanten uit China acte de presence geven. Bezoekers krijgen de kans om hun mening over actuele onderwerpen en trends te ventileren, om kennis en ervaring uit te wissel en om state-of-the-art technologie en innovatie te bekijken.

31 mei – 1 juni 2017 NH Conference Centre Koningshof, Veldhoven www.materials.nl Materials 2017 Materialen zijn de bouwstenen van alles om ons heen. Bijna vergeten we hoe bijzonder ze zijn en welke uitdagingen het keuze-, creatie- en productieproces met zich mee brengt. Om maar niet te spreken over ontwikkelingen en innovaties. Op Materials vindt u een all-in concept gebaseerd op vier bouwstenen voor oplossingen bij materiaaluitdagingen: (nieuwe) materialen, materiaalanalyse, oppervlaktetechnieken en verbindingstechnieken.

Juni

SAVE THE DATE! 8 juni 2017 Innovatiekracht, Spijkenisse www.deltavisie2017.nl Deltavisie 2017 Noteer 8 juni 2017 in uw agenda. Dan vindt in Innovatiekracht in Spijkenisse Deltavisie 2017 plaats met als thema Eigenaarschap. Ook presenteren we het schaduwkabinet van de industrie.

Samen met Plant Manager of the Year 2016 Jeroen van Woerden wordt de komende maanden dit schaduwkabinet samengesteld.

Tijdens de vorming van het kabinet vragen we verschillende experts en beslissers welke maatregelen volgens hen goed zijn voor een sterke procesindustrie in Nederland. Meer informatie over het programma en aanmelden volgt binnenkort.

September 19-21 september 2017 Evenementenhal Hardenberg www.evenementenhal.nl Technische Industriële Vakbeurs (TIV) De beursthema’s voor TIV Hardenberg 2017 zijn Food Industry en Smart Industry. Door alle vernieuwingen is het beursprofiel geüpdatet en bestaat komende editie uit 7 sectoren: grondstoffen & materialen, aandrijf- & besturingstechniek, personeel & organisatie, industriële toelevering, industriële productietechnieken (METAVAK), industriële automatisering en digitalisering.

Oktober 10 en 11 oktober 2017 NH Conference Centre Koningshof, Veldhoven www.metaal2017.nl Metaal 2017 Metaal 2017 is een nieuw evenement voor de metaalbewerkende- en verwerkende industrie. De metaalindustrie kent een grote diversiteit aan technologieën, applicaties en marktgebieden in de verspanende industrie, de niet-verspanende industrie en de wereld van 3D-metaalprinten. Metaal 2017 biedt kansen voor cross-overs tussen deelnemende vertegenwoordigers uit vele domeinen.

03 17 iMaintain

IMA03 F Agenda.indd 54

22-03-17 10:51

3P 3PQuality QualityServices Serviceszoekt: zoekt: 3P3P Quality Quality Services Services B.V. B.V. is een is een onafhankelijk onafhankelijk technisch technisch inspectiebureau inspectiebureau binnen binnen dede petrochemische petrochemische industrie, industrie, process process industrie, industrie, offshore offshore en en energiesector. energiesector.

WijWij bieden bieden een een breed breed scala scala aan aan support support services, services, Onze Onze sleutelwoorden sleutelwoorden zijn: zijn: Inspectie, Inspectie, Maintenance Maintenance en en Vendor Vendor inspectie inspectie activiteiten. activiteiten.

3P3P Quality Quality Services Services B.V. B.V. bemiddelt bemiddelt vanuit vanuit eeneen projectmaprojectmatigetige aanpak aanpak en/of en/of vanuit vanuit eeneen vaste vaste bemiddeling bemiddeling binnen binnen de de vakgebieden vakgebieden Engineering, Engineering, Construction Construction management, management, Shutdown Shutdown management management en en Project Project management. management.

Voor Voor diverse diverse nationale nationale en en internationale internationale functies functies opop hethet gebied gebied vanvan inspectie inspectie en en aanverwante aanverwante diensten, diensten, zijnzijn wijwij doorlopend doorlopend opop zoek zoek naar: naar:

QQUUAALLI ITTYY SSEERRVVI ICCEESS

Werktuigbouwkundigen WerktuigbouwkundigenMBO/HBO MBO/HBOniveau niveau DeDe ideale ideale kandidaten kandidaten beschikken beschikken minimaal minimaal over: over: • •MBO/HBO MBO/HBO werktuigbouwkunde werktuigbouwkunde • •Opleiding Opleiding IKT/SKK IKT/SKK (II/III) (II/III) – en/of – en/of MLT/EWT/IWT MLT/EWT/IWT • •Beheersing Beheersing vanvan Microsoft Microsoft Office Office • •Goede Goede contactuele contactuele eigenschappen eigenschappen • •Grote Grote mate mate vanvan zelfstandigheid zelfstandigheid 3P3P Quality Quality Services Services biedt biedt kansen kansen en en mogelijkheden mogelijkheden ookook voor voor 50 50 plussers plussers en en starters starters op op de de arbeidsmarkt. arbeidsmarkt.

3P3P QuaQualitylity Services Services is gecertificeerd is gecertificeerd volgens volgens ISOISO 9001/VCA. 9001/VCA. EenEen kwaliteitsgarantie kwaliteitsgarantie gaat gaat echter echter nietniet alleen alleen omom systemen systemen en en standaarden, standaarden, maar maar vooral vooral omom mensen. mensen.

Daarom Daarom investeren investeren wijwij voortdurend voortdurend in onze in onze professionals professionals door door middel middel vanvan op-opleidingen leidingen en en coaching. coaching.

Voor meer informatie vragen kunt u contact opneVoor meer informatie en en vragen kunt u contact opnemen met Dhr. C.J. Graaf of Dhr. Oevelen men met Dhr. C.J. de de Graaf of Dhr. K. K. vanvan Oevelen T +31(0)161 500.

T +31(0)161 438438 500.

Bent u onze juiste kandidaat?

Mail dan sollicitatie Bent u onze juiste kandidaat?

Mail dan uwuw sollicitatie met naar 3pqs@3pgroup.com met CVCV naar 3pqs@3pgroup.com onder onder vermelding vermelding vanvan 3P3P zoekt zoekt werktuigbouwkundigen werktuigbouwkundigen en en jong jong talent. talent.

IMA03 omslag los.indd 51

3P3P zoekt zoekt ook ook jong jong talent talent 3P3P heeft heeft in in samenwerking samenwerking met met diverse diverse klanten klanten eeneen overeenovereenkomst komst omom jonge jonge talenten talenten eeneen kans kans te geven. te geven.

3P3P en en onze onze klanten klanten willen willen graag graag investeren investeren voor voor nu nu en en in de in de toekomst toekomst en en 3P3P ververzoekt zoekt kandidaten kandidaten diedie alsals lasser lasser of NDO-er of NDO-er reeds reeds 5 jaar 5 jaar ervaring ervaring hebben hebben en en eeneen MTS MTS diploma diploma hebben hebben en/of en/of ditdit willen willen behalen behalen te te solliciteren. solliciteren.

In overleg en en in samenwerking met onze klanten zoekt 3P3P eeneen In overleg in samenwerking met onze klanten zoekt geschikte werklocatie omom opop termijn door te groeien naar eeneen geschikte werklocatie termijn door te groeien naar volwaardige volwaardige QC-er QC-er en/of en/of inspecteur. inspecteur.

Voor Voor eeneen volledig volledig overzicht overzicht vanvan de de vacatures vacatures bekijk bekijk hethet aanbod aanbod op:op: www.3pgroup.com www.3pgroup.com

Continuïteit Continuïteitdoor door deskundigheid. deskundigheid.

22-03-17 22-03-17 10:56 10:56 22-03-17 11:14

iMaintain Nr. 03 - 2017

DROOMVORM IN ÉÉN KLIK. Hardschuiminlays volgens uw individuele eisen voor elk gereedschap – nu zelf te creëren dankzij de scanondergrond. s op de n o k e Bezo Next e c n a n Mainte 2.200 stand www.hoffmann-group.com

IMA03 los.indd 152 IMA03omslag A Omslag.indd

22-03-17 11:14

PARTNERS IN PERFORMANCE

UITNODIGING REGISTREER NU VOOR EEN GRATIS TOEGANGSBEWIJS GA NAAR WWW.MAINTENANCENEXT.NL EN VOER DE REGISTRATIECODE (Z.O.Z.) IN.

Strategische partners

Organisatie

Kennis moet je onderhouden: Maintenance NEXT 2017!

Dinsdag 11 april tot en met donderdag 13 april in Rotterdam Ahoy

Maintenance NEXT 2017, dé belangrijkste technologie- en onderhoudsexpo van de Benelux. Hier komt de hele sector drie dagen bijeen met als doel het Nederlandse installatiepark zo optimaal mogelijk te laten functioneren.

Maintenance NEXT is niet alleen de broedplaats voor innovaties van slimme onderhoudsoplossingen, maar ook het platform voor het delen van kennis en ervaring op het gebied van asset management. “Niet geweest is een gemiste kans!”

Ga naar www.maintenancenext.nl voor het overzicht van alle exposanten en het actuele programma.

OPENINGSTIJDEN Dinsdag 11 april Woensdag 12 april Donderdag 13 april

10:00 - 18:00 uur 10:00 - 18:00 uur 10:00 - 22:00 uur

LOCATIE Rotterdam Ahoy Hal 2 t/m 6 Ahoyweg 10

Deze uitnodiging wordt aangeboden door:

Persoonlijke registratiecode:

www.maintenancenext.nl