IMA05-2018

www.imaintain.info

05 18 VIJFTIENDE JAARGANG – LOSSE VERKOOPPRIJS € 18,50

STEIGERBOUW DOOR DIGITALISERING STEEDS EFFICIËNTER IMA05 omslag los.indd 1

23-05-18 16:19 23-05-18 16:07

WE MAKE SCAFFOLDING WORK

________

BILFINGER INDUSTRIAL SERVICES BELGIË/NEDERLAND www.is-bnl.bilfinger.com

IMA05 omslag los.indd 2 IMA A Omslag.indd 2

23-05-18 16:19

INHOUD 3

08 ‘Dijkversterkingsoperatie is een levensvoorwaarde’ Nederland heeft een haat-liefdeverhouding met het water. ‘Bescherming tegen hoog water is een levensvoorwaarde’, zegt Richard Jorissen, die als directeur van het hoogwaterbeschermingsprogramma sturing geeft aan de grootste dijkversterkingsoperatie ooit.

12 ‘Betere gegevens, minder verrassingen onderweg’ De steigersector werd lange tijd gezien als traditionele branche waar weinig ontwikkeling zichtbaar was. Door digitalisering worden de werkzaamheden binnen de steigerbranche steeds efficiënter én veiliger.

Een ontwikkeling waar zelfs andere sectoren van willen leren.

28 Standaardisatie tilt hoogspanningsnetwerk naar nieuw niveau De versnellende energietransitie plaatst Tennet, beheerder van het hoogspanningsnetwerk in Nederland, voor grote uitdagingen. De komende tien jaar gaat de netbeheerder voor een standaardisering die moet leiden tot meer flexibiliteit, meer veiligheid en efficiencywinst.

En verder 5 COMMENTAAR

22 ‘VOORAL NIET STUREN OP ONDERHOUDSKOSTEN’

6 ACTUEEL

31 PRODUCTEN

16 MONITOREN VAN INFRASTRUCTUUR BESPAART MILJARDEN

32 INNOVATIE

18 PROJECT: GROOTSE OPERATIE MOET BOTLEKBRUG

34 AGENDA

BETROUWBAARDER MAKEN

5

iMaintain 18

IMA B Inhoud.indd 3

23-05-18 16:10

‘MET INHOUD MAKEN WE VERSCHIL’ U kent ons wel van de platforms Petrochem, iMaintain of Het Nieuwe Produceren. De kwaliteit van onze informatie en sterke onderlinge relaties hebben daarbij steeds onze prioriteit.

Met diezelfde inzet verzorgen we ook inhoudelijke producties

Inspirerende samenwerking VOMI organiseert jaarlijks haar Safety Day. De branchevereniging van dienstverlenende ondernemers in de procesindustrie vroeg ons te helpen bij de logistieke organisatie en het modereren van het evenement. Een uitdagende coproductie die wij met vertrouwen zijn aangegaan. Dankzij onze ruime ervaring in de organisatie van evenementen weten we precies wat nodig is om de dag op rolletjes te laten verlopen. En we kunnen ook het inhoudelijke programma vanaf het podium regisseren.

Met kennis van de markt en enthousiasme kunnen we een goede inhoudelijke sfeer neerzetten. Bovendien bewaken we ook op die manier de structuur van de dag. Zo werd het een inspirerende samenwerking met VOMI.

voor onze klanten. Denk bijvoorbeeld aan bedrijfsmagazines, filmproducties, whitepapers, projectreportages, de organisatie van congressen en strategisch advies. Met combinaties daarvan kunnen we complete content-campagnes opbouwen.

‘De inzet van het team - de werkzaamheden van Catelijne tijdens de voorbereiding en het dagvoorzitterschap van Laura - hebben bijgedragen aan een geslaagde VOMI Safety Day 2018.’

Yorick Lieffering projectmanager bij VOMI

Ook samenwerken met Industrielinqs?

Neem dan contact op met

Laura van der Linde dagvoorzitter

Janet Robben:

Of kijk op onze website:

Catelijne Klaver

janet@industrielinqs.nl

www.industrielinqs.nl

congrescoördinator

020-3122085

www.industrielinqs.nl Advertentiepagina VOMI.indd 1

IMA 05 Advertenties.indd 4

30-04-18 11:16

23-05-18 15:57

COMMENTAAR 5

Nooit meer stoppen?

Onlangs was ik bij Dow Chemical in Terneuzen voor filmopnames. Wat een enorm chemisch compex is het toch. Fotogeniek ook. De enorme ventilatoren onder de koeltoren van Emergo bijvoorbeeld. Geweldig. Ik heb wel vaker zo’n overweldigend moment. Vijftien jaar geleden bijvoorbeeld. Met Diederik Samsom, die toen net Kamerlid was, kreeg ik een rondleiding bij BASF in Antwerpen. Ook hij vond het chemiecomplex indrukwekkend. ‘Rijd me nog een uurtje langer rond en ik ben helemaal om’, riep hij enthousiast.

Even daarvoor had hij nog een scherpe discussie met de top van BASF Antwerpen over de nadelen van de zware industrie.

Momenteel is er veel aandacht voor ageing assets. Terecht, want er zitten risico’s aan veroudering. Toch is dat wel een ruim begrip. De oudste kraker van Dow Benelux is bijna een halve eeuw oud, maar staat er volgens kenners beter bij dan ooit. Een verouderde fabriek? Door de jaren heen zijn er veel vernieuwingen en verbeteringen toegepast.

Een paar jaar geleden had ik een interview met Dik Schipper die net met pensioen was gegaan als plantmanager van de Dow-krakers. Hij heeft in de decennia die hij bij Dow werkte het onderhoud aan de installaties enorm zien verbeteren. Indertijd gingen de krakers volgens hem elke twee jaar in onderhoudstop. De frequentie van de onderhoudstops ligt nu op acht tot negen jaar. Niet vanwege kostenbesparingen, maar omdat onder andere innovatie en preventief onderhoud dit mogelijk maakt.

Inmiddels zijn we weer drie jaar verder en lijkt voorspellend onderhoud in een stroomversnelling te raken. Digitalisering gaat nog veel meer mogelijk maken om fabrieken continu in goede conditie te houden en zelfs te verbeteren. Tegelijkertijd nemen de mogelijkheden op het gebied van non-invasief onderhoud ook toe. Denk aan zelfherstellende pijpleidingen en bijvoorbeeld aan kleine onderzeeërs die tankonderhoud kunnen doen, zonder dat de opslagtanks leeg hoeven te worden gepompt. Wellicht dat de intervallen tussen onderhoudstops nog meer zijn op te rekken. Soms vraag ik me af of grote stops in de toekomst nog wel nodig zijn. Ok, de hele verre toekomst dan …

Wim Raaijen Reageren? Via de mail: wim@industrielinqs.nl of via Twitter : @wimraaijen

TRAFFIC

Breg Schoen 020 3122 088 NUMMER 5 - 2018

UITGAVE VAN

Industrielinqs pers en platform Gedempt Hamerkanaal 155 1021 KP Amsterdam

COMMERCIEEL MANAGER

Janet Robben 020 3122 085 janet@industrielinqs.nl

MEDEWERKERS

Monique Harmsen, David van Baarle, Evi Husson, Inge Janse

LAY-OUT

BureauOMA BV, Wehl

COVER UITGEVER EN HOOFDREDACTIE Wim Raaijen 020 3122 081 wim.raaijen@industrielinqs.nl

Laura van der Linde 020 31 22 083 laura@industrielinqs.nl

EINDREDACTIE

Miriam Rook 020 3122 086 Liesbeth Schipper 020 3122 083 redactie@industrielinqs.nl

REDACTIE

Dagmar Aarts 020 3122 084 Lotte Burger 020 3122 084 redactie@industrielinqs.nl

Gerrit Serné i.o.v. Rijkswaterstaat en ProRail

ADVERTENTIEVERKOOP

Jetvertising|Rob Koppenol 070 3990 000|rob@jetvertising.nl www.jetvertising.nl

DRUKWERK

PreVision Graphic Solutions

ABONNEMENTEN (EXCL. BTW) Nederland/België € 103,Introductie NL/B 25% € 77,Overig buitenland € 128,50 Losse verkoopprijs € 18,50 Studenten € 42,Proefabonnement 3 mnd € 30,-

OPZEGGEN

Dit magazine hanteert de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Proef- en kennismakingsabonnementen worden niet automatisch verlengd en stoppen na het aantal aangegeven nummers.

Opzeggen kan via www.aboland.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn is acht weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door Abonnementenland is ontvangen. Indien u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement.

Adreswijzigingen kunt u doorgeven via www.aboland.nl, per post of per telefoon. Overige vragen kunt u stellen op www.aboland.nl of neem telefonisch contact met Abonnementenland op.

Site: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen.

Prijswijzigingen voorbehouden.

ISSN: 2211-6826

© Industrielinqs pers en platform BV Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder toestemming van de uitgever.

Papier binnenwerk: PAPER & BOARD MADE OF

AGRI-WASTE WWW.PAPERWISE.EU

Papier omslag:

ABONNEMENTENLAND Postbus 20 1910 AA Uitgeest +31(0)251 25 79 24

5

iMaintain 18

IMA C Commentaar.indd 5

23-05-18 16:10

6 ACTUEEL

Producenten in de industrie behaalden in het eerste kwartaal van 2018 een omzetgroei van 3,0 procent vergeleken met een jaar eerder. De omzet van de producenten steeg hiermee voor het zesde kwartaal op rij. Wel zeggen ondernemers in toenemende mate te kampen met een tekort aan personeel. Dat meldt het CBS op basis van het kwartaalbeeld industrie.

De omzetgroei binnen Nederland kwam hoger uit dan de omzetgroei in het buitenland. De industriële omzet die Nederlandse producenten binnen Nederland behaalden lag 3,5 procent hoger, de buitenlandse omzet nam met 2,8 procent toe. De afzetprijzen in de industrie stegen in het eerste kwartaal van 2018 voor het zesde kwartaal op rij, en wel met 0,8 procent.

Het vertrouwen van industriële ondernemers is na januari afgenomen tot 8,2 in april.

Sinds begin 2014 overheerst het positieve sentiment onafgebroken. Per saldo verwacht 1 op de 5 ondernemers een hogere omzet te behalen in het tweede kwartaal. Ook denkt per saldo 15 procent van de ondernemers meer personeel aan te trekken in het tweede kwartaal. Nog niet eerder gaven zoveel ondernemers in de industrie aan meer personeel te willen aannemen.

Bedrijven zien het tekort aan personeel als één van de grootste belemmeringen. Aan het begin van het tweede kwartaal gaf 17 procent van de producenten aan dat de bedrijfsactiviteiten worden belemmerd door een tekort aan arbeidskrachten. Een jaar eerder was dit nog 10 procent. Dat het aantrekken van personeel lastiger is geworden, is ook zichtbaar in het aantal openstaande vacatures. Aan het eind van het eerste kwartaal stonden meer dan 20 duizend vacatures open, het hoogste aantal in bijna tien jaar.

Emerson neemt Aventics over Internationaal technologie- en engineeringbedrijf Emerson neemt Aventics over, een fabrikant van pneumatische componenten, systemen en speciale toepassingen. Emerson betaalt 527 miljoen euro voor het bedrijf.

Het hoofdkantoor van Aventics is gevestigd in het Duitse Laatzen en het bedrijf is wereldwijd actief. Het bedrijf was al vier jaar in eigendom van investeringsmaatschappij Triton dat Aventics met de verkoop aan Emerson een welvarende en duurzame toekomst wil bieden. Emerson ziet in Aventics een goede aanvulling op haar Fluid & Motion Control-afdeling.

Er is inmiddels overeenstemming bereikt over de voorwaarden.

De transactie zal naar verwachting in het derde kwartaal van 2018 worden afgerond onder voorbehoud van goedkeuringen door de toezichthoudende autoriteiten, voltooiing van het noodzakelijke overleg en andere gebruikelijke sluitingsvoorwaarden.

FOTO: PIXABAY

Industriële omzet stijgt, personeelstekort groter

BEDRIJVENNIEUWS

ProRail gebruikt voortaan MKI bij aanbestedingen In mei en juni voert Rijkswaterstaat onderhoud uit aan de Oostsluis in Terneuzen. In mei worden de vloeddeuren aan de Westerschelde-zijde aangepakt. De onderdraaipunten van deze sluisdeuren – nodig voor het openen en sluiten – worden dan gerenoveerd.

Omdat deze onderdelen zich onder de deuren op de sluisbodem bevinden, moeten deze voor de werkzaamheden worden verwijderd. De twee sluisdeuren worden uitgehesen en op pontons gelegd. Na de werkzaamheden plaatst de aannemer ze weer terug op de gerenoveerde onderdraaipunten. In juni vinden dezelfde werkzaamheden plaats aan de vloeddeuren aan de kanaalzijde.

Om de hinder zoveel mogelijk te beperken, worden ook diverse andere onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Zo wordt onder meer een onderdeel van de zuidbrug over de Oostsluis vervangen en inspecteren duikers de sluis en sluisbodem.

5 18 iMaintain

IMA D Actueel.indd 6

FOTO: PRORAIL|JOS VAN ZETTEN

Oostsluis Terneuzen in onderhoud

Bij het aanbesteden van projecten gaat ProRail structureel gebruikmaken van de Milieu Kosten Indicator (MKI) om zo zowel haar eigen organisatie als de verschillende spoorprojecten te verduurzamen. Ook wil de spoorbeheerder aannemers stimuleren om dit voorbeeld te volgen.

Met de MKI worden de negatieve effecten op het milieu inzichtelijk gemaakt. De MKI is opgebouwd uit elf verschillende milieueffecten, waaronder de CO2-uitstoot. In de MKI’s zitten variabelen zoals materiaalgebruik, bouwprocessen en transport verwerkt. Als al deze factoren geoptimaliseerd zijn en een zo klein mogelijk negatief effect hebben op het milieu, is de MKI-waarde laag. En vice versa.

Dankzij MKI zijn objectieve vergelijkingen van de duurzaamheid van werkprocessen en materiaalgebruik mogelijk. Het is als het ware een meetlat waarmee de duurzaamheid van producten en processen kan worden berekend. En zo kan er dus ook bij elk project worden gekozen voor de meest duurzame aanpak.

Het instrument waarmee de MKI’s voor infraprojecten worden berekend heet DuboCalc. DuboCalc maakt gebruik van levenscyclusanalyses, oftewel LCA’s. Deze zijn opgenomen in de nationale milieudatabase. De bedoeling is om DuboCalc structureel onderdeel te maken van aanbestedingen bij alle bovenbouwvernieuwingsprojecten en bij de aanleg van kunstwerken.

ProRail wil dat in 2020 duurzaamheid een integraal onderdeel is van aanbestedingen.

De spoorbeheerder heeft er daarom voor gekozen de MKI als gunningscriterium in te zetten en de markt daarmee te stimuleren. Bedrijven die in hun aanbesteding een lage MKI waarde kunnen aantonen, krijgen gunningsvoordeel. Daartegenover staat dat als een aannemer de doelstelling niet waarmaakt, er een boete wordt opgelegd.

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

23-05-18 16:05

ACTUEEL 7

Energiebesparing industrie relatief goedkoop

FOTO: MOURIK

Minder verbruik door ‘het Nieuwe Draaien’ Voor infrawerkzaamheden maakt Mourik Infra gebruik van groot materieel, zoals shovels, walsen en graafmachines. Het materieel is verantwoordelijk voor 30 procent van de CO2-uitstoot. Dit aandeel wil Mourik Infra verlagen, om zo ook de negatieve impact op de leefomgeving te verlagen. Er zijn in de afgelopen jaren al diverse maatregelen genomen om het brandstofverbruik van het materieel te reduceren. Zo is schoon en zuinig materieel aangeschaft met een aanzienlijk verminderd brandstofverbruik. Maar naast technische maatregelen zijn ook bewustwordingsmaatregelen van belang. Al in 2013 is Mourik daarom begonnen met het trainen van haar machinisten conform ‘Het Nieuwe Draaien’. Met dit initiatief worden machinisten bewust gemaakt van het inefficiënt en ineffectief gebruik van machines. Door deze bewustwording kunnen zij dit tegengaan en zodoende milieuvervuiling en onnodige onderhoudskosten voorkomen. In het keteninitiatief ‘CO2-reductie in de keten’ wordt nu samengewerkt met G. van Dijk, Gebr. Van Breda, Huigevoort, Van der Spek Loon- en Grondwerk en Van de Bijl & Heierman.

Interesse in slimme bouwhub Amsterdamse haven Vanwege de groei van het aantal bouwprojecten in de regio Amsterdam is er behoefte om materiaal op een snelle en slimme manier op de bouwlocaties te krijgen. Gemeente Amsterdam, Port of Amsterdam, Waternet en TNO zijn een samenwerkingsproject rond bouwlogistiek gestart. De consortiumpartners faciliteren, in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, een multimodale bouwhub in de Amsterdamse haven.

Met deze bouwhub wordt vanuit één aan het water gelegen punt zoveel mogelijk bouwverkeer van de weg naar het water verplaatst. Lading wordt gebundeld en vervoerd naar de bouwplaats. Dit leidt tot minder vervoersbewegingen en daarmee minder congestie in de stad. In 2030 moeten de stadscentra vrij zijn van schadelijke emissies zoals fijnstof en CO2, is de ambitie van de Europese Commissie.

Tijdens een recente informatiesessie bleek dat bedrijven zeer geïnteresseerd zijn in een concrete pilot en actief willen meedenken in verbeteringen en oplossingen voor de toekomst. Het doel is dat bouwgerelateerde bedrijven uit de regio deze bouwhub gaan exploiteren en de hub gebruiken bij het optimaliseren van bouwstromen richting de bouwprojecten in de binnenstad van Amsterdam.

BEDRIJVENNIEUWS FOTO: WIM RAAIJEN

Energiebesparing in de industrie is een zeer kosteneffectieve klimaatmaatregel. Dat wordt eens te meer bevestigd door een onderzoek van Topsector Energie. Volgens het onderzoek kosten energiebesparende maatregelen in de Nederlandse industrie veel minder dan heel veel andere maatregelen.

Zo blijkt het een vier maal grotere impact te hebben dan een investering in een groot offshore windpark. Volgens het onderzoek kost energiebesparing in de industrie 7,2 miljoen euro per petajoule bespaarde fossiele energie. Offshore wind kost 29,9 miljoen euro per PJ opgewekte hernieuwbare energie.

Volgens de onderzoekers hebben kosteneffectieve besparingsmaatregelen een hogere prioriteit nodig bij overheid en industrie. Uit het onderzoek blijkt ook dat de markt voor industriële energie-efficiency in potentie zeer groot is. Alleen al de door de Nederlandse industrie voorgenomen maatregelen voor de periode 2017-2020 hebben een investeringsomvang van 2,2 miljard euro. Tegelijk concludeert het onderzoek dat de helft van de voorgenomen investeringsmaatregelen onzeker is. Er is gebrek aan investeringsruimte, handhaving, regie, kennis en adequate financieringsconstructies. In het onderzoek is uitgebreid gekeken naar de situatie in Italië, een land dat op gebied van energiebesparing koploper is in Europa. Daar wordt duidelijk anders omgegaan met financiering, handhaving, implementatie en incentivering van energiebesparende maatregelen.

Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het TKI Energie en Industrie van de Topsector Energie. Het is een samenwerking met onder andere FME, Energie Nederland, Universiteit van Utrecht, NLII, Deltalinqs, RVO, Rijksuniversiteit Utrecht en het ministerie van EZK.

Hoe houdt u kennis binnen uw organisatie?

Maintenance managers weten dat hun technische dienst draait op kennis over onderhoud. Zonder de kennis van onderhoudsmonteurs is het lastig de maintenance-organisatie goed te laten draaien. Het nadeel van kennis is dat het zich veelal in de hoofden van mensen ophoudt en dat het wordt opgedaan door jaren van leren en ervaren. Hoe zorg je er dan voor dat bij vertrek of pensionering van personeel al die belangrijke kennis binnen de organisatie blijft? Download het e-book Maintenance Issues: Hoeveel kennis gaat er bij u met pensioen? op www.ultimo.com/pensioen

Contract aanleg energieneutrale A16 getekend Rijkswaterstaat en de Groene Boog gaan, na het tekenen van een DBFMcontract, een nieuwe fase in: de realisatie van de nieuwe A16 Rotterdam in 2019. In 2024 gaat de weg open voor verkeer.

De nieuwe A16 is de snelweg tussen de A13 bij Rotterdam The Hague Airport en de A16/A20 bij het Terbregseplein. De elf kilometer lange snelweg zorgt dat het verkeer op de A13, A20 en omliggende lokale wegen straks vlotter door kan rijden.

De nieuwe verbinding draagt bij aan een betere bereikbaarheid en leefbaarheid van de regio.

De Groene Boog, een combinatie van Besix, Dura Vermeer, Van Oord, John Laing, Rebel en TBI (Mobilis, Croonwolter&dros), is verantwoordelijk voor zowel het ontwerp, de bouw als de financiering van het project en verzorgt na de realisatie twintig jaar het beheer en onderhoud. Het ontwerp van de weg is energieneutraal en houdt rekening met een optimale inpassing in het landschap. Zo wordt gebruik gemaakt van extra stil asfalt, geluidschermen en grondwallen. Ter hoogte van het Lage Bergse Bos ligt de A16 Rotterdam in een half verdiepte landtunnel.

5

iMaintain 18

IMA D Actueel.indd 7

23-05-18 16:05

8 INTERVIEW

‘Dijkversterkingsoperatie is een levensvoorwaarde’

Richard Jorissen geeft als directeur van het hoogwaterbeschermingsprogramma sturing aan de grootste dijkversterkingsoperatie ooit.

5 18 iMaintain

IMA H Hoofdinterview.indd 8

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

23-05-18 16:04

INTERVIEW 9

Nederland heeft een haat/liefde-verhouding met water. De liefde komt vooral naar boven in de zomer: we genieten van het strand, trekken erop uit met bootjes en we fietsen vele kilometers over dijken en door duinen. De haat, vooral gevoed door angst, heeft onder andere te maken met de Watersnoodramp van 1953. ‘Bescherming tegen hoog water is een levensvoorwaarde’, zegt Richard Jorissen, die als directeur van het hoogwaterbeschermingsprogramma sturing geeft aan de grootste dijkversterkingsoperatie ooit.

FOTO’S: LAURA VAN DER LINDE EN RIJKSWATERSTAAT (DIJKWERK)

Een oude benaming voor Nederland is de Lage Landen en dat is niet voor niets. Zo’n 26 procent van ons land ligt onder de zeespiegel en 29 procent kan overstromen vanuit de rivieren. ‘Dat betekent dat het leven van 70 procent van de bevolking en van onze economie zich afspeelt in overstroombaar gebied. Natuurlijk willen we dat beschermen.’ Aan het woord is Richard Jorissen. Ruim vijf jaar geleden maakte hij vanuit Rijkswaterstaat de overstap naar het hoogwaterbeschermingsprogramma, het HWBP. ‘Dat was een kleine stap. Ik blijf als het ware in dezelfde familie, want Rijkswaterstaat is onderdeel van de alliantie HWBP.’ In dit hoogwaterbeschermingsprogramma worden door de waterschappen en Rijkswaterstaat maatregelen uitgevoerd om de primaire waterkeringen aan de veiligheidsnorm te laten voldoen, nu en in de toekomst. Het gaat om meer dan 1.100 kilometer dijken en 256 sluizen en gemalen die tussen 2014 en 2028 worden aangepakt. Verspreid over bijna 300 projecten in heel Nederland, langs de kust, de grote rivieren en meren.

Asset management Nederland kent 43 verschillende soorten dijken en 9 verschillende dijksystemen.

Daarmee heeft ons land het meest uitgebreide dijkennetwerk ter wereld. Dankzij onze ervaringen met het water zijn we op dit gebied een absolute autoriteit. Het is niet voor niets dat andere landen onze

Laura van der Linde hulp inschakelen als ze een watergerelateerd probleem hebben. Zo was Jorissen ook betrokken bij de realisatie van een plan van aanpak voor risicovermindering en herstelkwesties van het kustgebied van Louisiana. ‘Nadat orkaan Katrina hier in 2005 vreselijk heeft huisgehouden, werd hulp ingeschakeld. New Orleans heeft geen zand, maar moerassen en een fikse storm is daar een orkaan.’ Intensief overleg heeft geleid tot The Dutch Perspective, een veiligheidsplan waarin de Nederlandse visie en ervaring sterk terugkomt.

Jorissen is nu volop gefocust op de Nederlandse dijkversterkingsoperatie. De assets waar in deze operatie naar wordt gekeken, zijn overigens niet alleen dijken.

Jorissen: ‘Het gaat in dit programma om de primaire waterkeringen. Dat is in Nederland 3.449 kilometer en daarbij behoren dijken, duinen, sluizen, gemalen, stormvloedkeringen en coupures. Dit zijn aangelegde doorgangen in dijken en kades.’

Koffiedik kijken De Watersnoodramp van 1953 was een directe aanleiding voor het Deltaplan met de afsluiting van veel zeegaten en de bouw van de Oosterscheldekering. Voor de langere termijn was het belangrijk om uit te gaan van een veiligheidsnorm, waarbij kosten en baten van dijkverbetering zijn afgewogen. Op basis van deze norm is gestart met het verbeteren van de dijken. Maar de omstandigheden

5

iMaintain 18

IMA H Hoofdinterview.indd 9

23-05-18 16:04

10 INTERVIEW

veranderen. Dijken verouderen, de bodem daalt en ook het land erachter verandert of wordt anders gebruikt. De groei van de bevolking, de toenemende investeringen en de wijziging van het klimaat zorgen ervoor dat je als land je inboedelverzekering moet indexeren. Jorissen: ‘Daarom is op 1 januari 2017 een nieuwe veiligheidsnorm van kracht geworden. Deze nieuwe norm biedt een basisveiligheid voor alle inwoners van het land, ongeacht waar iemand woont. Hierbij wordt extra kritisch gekeken naar de meest kwetsbare delen van het land.’ Deze nieuwe norm betekende wel een vergroting van de opgave die er al lag. Om in 2050 aan de nieuwe normen te voldoen, gaat het naar verwachting om 1.900 kilometer aan primaire waterkeringen. Dit met zo min mogelijk hinder voor de omgeving en zonder al te hoge maatschappelijke kosten.

Het Deltaprogramma is hiervoor het overkoepelende plan en het HWBP maakt hier onderdeel van uit, evenals bijvoorbeeld het (inmiddels afgeronde) programma Ruimte voor de Rivier en het project Afsluitdijk. ‘Het gaat hier heel sterk over lange termijn planningen en over samenwerking.

Het blijft koffiedik kijken, we weten niet

“

exact wat over dertig jaar de effecten van bijvoorbeeld de klimaatverandering zullen zijn. Het is belangrijk om doorlopend de vinger aan de pols te houden om tijdig effecten van klimaatscenario’s in onze uitvoeringsagenda te kunnen verwerken.’

Onderhoudscyclus Naast het normale onderhoud en een jaarlijkse beoordeling met het doel de primaire waterkeringen in de huidige toestand te handhaven, wordt iedere twaalf jaar een uitgebreide veiligheidsbeoordeling gehouden. ‘De waterkeringen die niet voldoen aan de norm, stromen in in ons programma. Op basis hiervan programmeren we, maken we planningen voor de komende jaren. De veiligheid is altijd het belangrijkste criterium en de norm heeft alle benodigde parameters in zich om een prioritering te kunnen aanbrengen.’ Dankzij dit risicogestuurde programma hebben de beheerders, programmadirectie en de minister een goed beeld van de toekomstige werkzaamheden. ‘We weten wat er nog op ons af gaat komen.’

Hierdoor is ook duidelijk hoeveel geld er ongeveer moet worden gereserveerd voor deze dijkversterkingsoperatie. Het

Jorissen: ‘Soms is het slechts slim gebruik maken van bijvoorbeeld de natuur.’

totale budget voor de periode tot 2028 bedraagt 7,8 miljard euro en de totale opgave richting 2050 zal ongeveer op het dubbele uitkomen. ‘We doen ongeveer vijftig kilometer per jaar en met een eenvoudige rekensom weten we dat we zes of zeven miljoen euro per kilometer beschikbaar hebben. Dat lijkt veel en voor sommige delen is dat ook zo, maar er zijn ook waterkeringen die zo complex zijn, dat de kosten neerkomen op wel 25 miljoen euro per kilometer. Denk bijvoorbeeld aan de zeedijken met hun zware bekledingen. Of aan de waterkeringen in historische steden waar we moeten voorkomen dat monumentale panden schade ondervinden van de werkzaamheden. Dat hoort er ook bij.’

Stimuleren van innovaties Om de werkzaamheden daadwerkelijk binnen de gestelde kosten te kunnen uitvoeren, zijn de uitvoerende partijen altijd op zoek naar manieren om de dingen slimmer te doen. ‘Kan het goedkoper, kunnen we de doorlooptijd verkorten, kunnen we de kwaliteit verbeteren? En ook integraliteit en duurzaamheid zijn thema’s die steeds meer een plek in onze projecten krijgen. Het gaat om gemeenschapsgeld, dus als deze bedragen omlaag kunnen, dan moeten we dat vooral doen.’

Om innovaties te stimuleren, is geen apart innovatiebudget gereserveerd, maar werken beheerders van waterkeringen nauw samen met kennisinstellingen en het bedrijfsleven om een projectvoorstel in te kunnen dienen met daarin verwerkt een plan voor een innovatie die eventueel ook op andere waterkeringen kan worden toegepast. ‘Als we er programmabreed van kunnen profiteren, dan levert dit geld op. Om die reden en om innovaties te stimuleren, krijgt zo’n project niet de reguliere vergoeding van 90 procent van de projectkosten, maar 100 procent.’

Proeflocaties Dit heeft al geleid tot diverse slimme oplossingen voor lastige problematiek.

Jorissen geeft een voorbeeld: ‘Piping is in de wereld van de waterkeringen een groot probleem. Het grondwater onder de dijk door kan bij hoogwater steeds harder gaan stromen en gaandeweg leiden tot grootschalig zandtransport. Dit kan er uiteindelijk voor zorgen dat een waterkering bezwijkt. Een zogenaamd verticaal ingebracht geotextiel, een soort kunststof gor-

5 18 iMaintain

IMA H Hoofdinterview.indd 10

23-05-18 16:04

INTERVIEW 11

dijn, zorgt ervoor dat het water wel kan stromen, maar dat het zand niet kan worden meegevoerd. Deze oplossing is niet alleen een ruimtebesparende oplossing, het zorgt ook voor minder omgevingshinder en is voordeliger dan een traditionele oplossing.’

Ook de zogenaamde grofzand barrière is veelbelovend en zeer effectief tegen piping. Hierbij wordt puur met natuurlijke materialen een filter van verschillende zandstructuren gemaakt, zodat piping geen kans heeft. De verwachting is dat op termijn dergelijke oplossingen toegepast kunnen worden bij zes- tot achthonderd kilometer aan dijk.

Soms hoeft voor een innovatie niets nieuws te worden ontwikkeld. ‘Dan is het slechts slim gebruik maken van bijvoorbeeld de natuur’, vertelt Jorissen. Langs de Houtribdijk (tussen het IJsselmeer en Markermeer) houdt Ecoshape een eerste grootschalige proef met een zandige vooroever. Een vooroever beschermt de dijk tegen golfslag, waardoor de dijk niet of minder hoeft te worden versterkt. Dit wordt langs de kust al vaker toegepast, maar nog niet in meren. Op de proeflocatie tussen Enkhuizen en Lelystad is 70.000 kubieke meter zand neergelegd en beplant met verschillende soorten vegetatie. De proeflocatie wordt gedurende vier jaar gemonitord.

Rekenmodellen en sensoren Een ander pijnpunt is macrostabiliteit (afschuiving). Net als voor de piping problematiek is hiervoor een projectoverstijgende verkennning opgezet. Bij de damwandbezwijkproef in Eemdijk werd een aangelegde proefdijk bewust tot bezwijken gebracht om meer inzicht te krijgen in het werkelijke vormingsgedrag en de sterkte van een bepaalde constructie in een dijk. Daarnaast is ook een dijk zonder damwand tot bezwijken gebracht om zo inzicht te krijgen in de verschillen. ‘We zijn zelden blij dat een damwand instort, maar hier werd een klein feestje gevierd.

We weten nu welke waarschuwingen we krijgen vlak voor hij bezwijkt, en hoe sterk de damwand feitelijk is. Gebleken is dat dunnere damwanden ook aan onze strenge veiligheidseisen kunnen voldoen.

Dankzij de proef kunnen we onder andere flink besparen op staal.’

Jorissen vertelt dat er steeds meer gebruik wordt gemaakt van de kennis over de

“

We zijn zelden blij dat een damwand instort, maar hier werd een klein feestje gevierd.’

grond. ‘Er zijn natuurlijk ook steeds meer technieken om kennis op te doen over de eigenschappen van de grond. En er wordt meer en meer gebruikgemaakt van sensoren. Ook doen we veel met rekenmodellen en doen we proeven met schaalmodellen.

Maar een proef in de praktijk blijft het meest waardevol.’

Kracht van de groep Naast het steeds meer gebruiken van moderne technieken, zoals sensortechniek en ook inspecties met drones, ziet Jorissen een andere trend: ‘We zijn veel opener dan vroeger. Richting bewoners en overheden, maar ook richting onze samenwerkingspartners. Wanneer je in een vroeg stadium de bedrijven erbij betrekt, kun je maximaal profiteren van de kennis die zij in huis hebben. Ze denken mee over de uitvoerbaarheid van de gekozen oplos-

sing of hebben ideeën over wat de winst zal zijn als in het voortraject voor een iets duurdere oplossing wordt gekozen.’ Ook worden steeds vaker projecten op elkaar afgestemd.

Natuurlijk zijn er individuele projecten die toch iets tegen vallen qua kosten of doorlooptijd of innovaties die toch niets opleveren. Jorissen: ‘Maar over het geheel gezien gaat het erg goed met dit HWBP. Het is één grote familie van dijkwerkers, zoals we iedereen noemen die een bijdrage aan dit megaproject levert. En dan is het toch de kracht van de groep, het geheel. Je deelt successen met elkaar, profiteert van goede ideeën en briljante innovaties, maar je bent ook sterk genoeg om tegenvallers op te vangen. Ook vanuit een bereidheid om elkaar te helpen.’ Zo worden de Lage Landen met vereende krachten beschermd tegen het water. ■

5

iMaintain 18

IMA H Hoofdinterview.indd 11

23-05-18 16:04

12 THEMA: STEIGERBOUW

‘Betere gegevens, minder verrassingen onderweg’ De steigersector werd lange tijd gezien als traditionele branche waar weinig ontwikkeling zichtbaar was. Inmiddels lijkt een nieuw tijdperk te zijn aangebroken. Betere materialen komen op de markt en een nieuwe scholingsstructuur zorgt voor een upgrade van het vakgebied. Daarbij wordt het voorbereidende werk steeds vaker digitaal gedaan, wat de werkzaamheden binnen de branche efficiënter én veiliger maakt. Een ontwikkeling waar zelfs andere sectoren van willen leren.

Lotte Burger

Het inpakken van een brug of fabriek of het plaatsen van steigers in een sluiskolk.

Wie denkt dat het werk van een steigerbouwer enkel bestaat uit het opbouwen van een aantal stalen pijpen en planken, heeft het mis. Er moet bij de voorbereiding van gespecialiseerde steigerprojecten worden nagedacht over de meest uiteenlopende zaken. Denk bijvoorbeeld aan situaties waar je minder grip op hebt, zoals weersomstandigheden en verkeerssituaties. Het kost dan ook veel tijd en geld om alle interne en externe factoren in kaart te brengen.

Daarbij werkt men in de steigerbranche meestal samen met meerdere contractors.

Het bouwen van een constructie is de eerste stap. Daarna kunnen lassers en monteurs pas beginnen aan een onderhoudsbeurt of reparatie. Een steigerbouwer moet dus bij het ontwerp rekening houden met de verschillende partijen die bij het project betrokken zijn. ‘Je bouwt een steiger eigenlijk altijd voor iemand anders. En als de steiger goed staat voor de lasser, staat hij weer niet goed voor de elektricien. Je moet dus compromissen sluiten of vooraf mogelijke aanpassingen in beeld brengen, zodat er een gewogen besluit kan worden genomen zonder verrassingen achteraf. Dat wordt steeds makkelijker door de komst van het digitale werkproces’, vertelt Michael Meijer, commercieel manager bij steigerbouwbedrijf Van der Panne.

FOTO’S: BILFINGER

Virtual reality

3D modeling met ontwerp en eindresultaat.

5 18 iMaintain

IMA I Thema.indd 12

Bij Van der Panne werkt men sinds een jaar met software van PERI. Met dit digitale systeem is het mogelijk om vooraf het engineeringsproces en het materiaalmanagement in kaart te brengen. ‘Als wij 3D-tekeningen aangeleverd krijgen van een klant, kunnen wij met ons systeem de gehele steiger intekenen. De vloerhoogtes worden bepaald, werktekeningen en productienormen rollen eruit, en de hoeveelheden benodigd materiaal worden per element berekend. Eigenlijk verloopt de voorbereiding compleet geautomatiseerd’, aldus Meijer.

En het gaat volgens hem nog een stap verder. ‘Als het programma een 3D-tekening heeft gemaakt, van bijvoorbeeld een steigerconstructie rondom een fabriek, dan is het mogelijk deze te bekijken met een virtualreality-bril. Zo kunnen de verschillende contractors virtueel door de fabriek op onze steigers lopen om na te gaan of het ontwerp klopt. Zo wordt het mogelijk om vooraf belangrijke aanpassingen door te voeren, zodat het werk uiteindelijk efficiënter en veiliger kan worden uitgevoerd.’

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

23-05-18 16:09

THEMA: STEIGERBOUW 13

3D-camera’s Voorwaarde bij het maken van een digitaal ontwerp is dat er een 3D-tekening beschikbaar moet zijn van het object dat wordt voorzien van een steigerconstructie. Deze is niet altijd beschikbaar. Maar volgens Meijer is het tegenwoordig vrij eenvoudig alsnog een 3D-tekening te maken. ‘Door middel van 3D-camera’s is het mogelijk een project in te lezen.

Na het inlezen worden de camerabeelden omgezet in 3D-foto’s die vervolgens worden gebruikt bij het maken van een 3D-tekening. En die tekening dient weer als basis voor ons eigen digitale ontwerp.’

Via deze methode is ook gewerkt toen Van der Panne opdracht kreeg een steiger te ontwerpen voor de Willemsbrug in

Van der Gracht: ‘De discussie over een constructie wordt al in een vroeg stadium gevoerd, zodat je samen kan kijken naar slimme

Rotterdam. Een complex project waarbij rekening moest worden gehouden met een lange lijst aan factoren. Meijer: ‘De grootste uitdaging was dat de weg open moest blijven voor het verkeer. Zodoende waren per pyloon vijf nachtafsluitingen beschikbaar. We hebben toen besloten een onderconstructie met een vrije overspanning te maken, van ongeveer 25 meter, waarop uiteindelijk een steigerconstructie kon worden gerealiseerd. Mede door het digitale ontwerp dat we vooraf hadden gemaakt, kon het project goed worden uitgevoerd.’

Actuele situatie Een partij die al langere tijd met 3D modeling werkt, is Bilfinger Industrial Services. De digitale werkmethode wordt met name ingezet bij complexe steigerconfiguraties, waarbij vaak een onoverzichtelijke situatie met veel obstakels moet worden gebouwd. ‘Het 3D-model kan voor veel duidelijkheid zorgen bij de opdrachtgever.

Zo maakt onze software het mogelijk een opbouwlocatie vanuit allerlei zichtpunten te bekijken. Daarnaast hoeft de engineer minder ter plaatse te meten, omdat het

FOTO: PERI

oplossingen.

3D-model met voldoende nauwkeurigheid de actuele situatie laat zien’, aldus Michel van der Gracht, manager bedrijfsbureau bij Bilfinger.

Volgens Van der Gracht heeft 3D-laserscanning de afgelopen jaren een belangrijke groei doorgemaakt, met als gevolg dat steeds meer opdrachtgevers hun fabrieken inmiddels geheel of gedeeltelijk hebben ingescand. ‘Naarmate deze informatie makkelijker voorhanden is, wordt het voor ons eenvoudiger een steiger te modelleren in 3D-omgeving. Hierdoor krijg je uiteindelijk ook een betere installatie.’

En dat is niet het enige voordeel, denkt Van der Gracht. ‘Het digitale werkproces draagt bij aan de veiligheid. Je hebt betere gegevens, dus minder verrassingen

onderweg. Een 3D-tekening zorgt namelijk voor veel meer inzichten bij contractors.

Hierdoor wordt de discussie over een constructie al in een vroeg stadium gevoerd, zodat je samen kan kijken naar slimme oplossingen. Risico’s worden dus al vroeg in het proces aangepakt.’

Meer grip Hoewel Bilfinger 3D modeling voornamelijk inzet bij complexe steigerbouwprojecten, ziet Van der Gracht dat ook bij minder complexe opdrachten steeds vaker wordt gevraagd naar de nieuwe methode.

‘Denk bijvoorbeeld aan een turnaround in de fabriek. Onze taak in dit geheel is niet per se complex, maar het is voor de opdrachtgever vaak wel belangrijk om te weten wát onze taak precies inhoudt. Een

5

iMaintain 18

IMA I Thema.indd 13

23-05-18 16:09

iMaintain

ADVERTENTIE-INDEX

geeft nog meer waarde voor uw geld

Abonnees ............................................................................................ 14

Meer nieuws dan ooit • • • • • • •

Bilfinger Industrial Services .................................................................... 2

Actuele berichtgeving over de gehele onderhoudssector Alle productinnovaties overzichtelijk bij elkaar Volledig evenementenoverzicht Online catalogi met producten Multimediale bedrijfspresentaties Tweewekelijkse nieuwsbrief Volg de status van nieuwe projecten en uitbreidingen in de projectendatabase

EuroMaintenance 4.0 .......................................................................... 35

iMaintain platform ............................................................................... 24

iMaintain-abonnees krijgen meer • De nieuwste iMaintain staat een week voor verschijnen online • Abonnees krijgen toegang tot alle eerder verschenen artikelen • U kunt naar aanleiding van uw abonnement ook besluiten om bedrijfslid van het iMaintain platform te worden. Hierbij krijgt u onder andere voor twee personen toegang tot het jaarcongres iMaintain. Meer weten?

Kijk op www.imaintain.info/bedrijfslidmaatschap

Industrielinqs pers en platform .............................................................. 4

Masters of Industry: Industrial Internet of Things 18 juni ...................... 20

McNetiq ............................................................................................... 14

Ga direct naar imaintain.info/abonneren en blijf iedereen voor

Ultimo Software Solutions .................................................................... 36

IMA_kwart_staand.indd 1

13-12-17 12:44

(Advertorial) McNetiq Klinknagelstraat 2 3089 JP Rotterdam Nederland 085 130 21 61 www.mcnetiq.nl info@mcnetiq.nl

McNetiq Controlock Kostenefficiënter en veiliger steigers bouwen Controlock van McNetiq is een gepatenteerde magneettechnologie waarmee tijdelijke staalverbindingen kunnen worden gerealiseerd.

Met de Controlock technologie wordt voordat de magneetverbinding definitief wordt belast, eerst de maximale belastbaarheid van de magneet gemeten. Dit geldt voor zowel de trekkracht als de schuifkracht. Het kennen van de maximale belastbaarheid van een magneetverbinding is een absolute voorwaarde voor veiligheid.

Op deze wijze kunnen las- en boor-boutverbindingen voor tijdelijke duur kunnen worden voorkomen.

IMA 05 Advertenties.indd 14

De eerste gecertificeerde Controlock toepassing is het magnetisch Steigeranker. Hiermee kunnen steigers aan stalen oppervlakken worden bevestigd zoals opslagtanks, schepen en bruggen. Het grote voordeel van het verankeren van steigers is dat deze niet vrijstaand van het object hoeven te worden gebouwd. Hierdoor kan een steiger zonder veel steunberen worden uitgevoerd. Dit kan tot 80% op steigermateriaal en tot 30% op doorlooptijd besparen van een project (Shell World September 2017). Hiernaast neemt de veiligheid toe vanwege het significant beperken van het aantal bouwbewegingen en -uren. Het Controlock systeem is gecertificeerd door Lloyds en Dekra. McNetiq heeft in samenwerking met Scaffolding Training Europe een training “Controlock Operator” ontwikkeld.

23-05-18 15:58

FOTO: RIJKSWATERSTAAT

THEMA: STEIGERBOUW 15

turnaround heeft immers wel impact op het productieproces in de desbetreffende fabriek. Zodoende wil een opdrachtgever graag van tevoren weten wie welke taak op wat voor manier uitvoert, zodat hij meer grip krijgt op een project.’

Inmiddels krijgt het innovatieve systeem van Bilfinger steeds meer bekendheid, zowel binnen als buiten de branche.

Van der Gracht: ‘Onlangs vroeg een chemiebedrijf ons om op een Europese conferentie van ethyleenproducenten een presentatie te houden over 3D modeling.

Hier werd erg positief op gereageerd door de aanwezige asset owners.’ Het bedrijf wil dan ook graag haar expertise op dit gebied nog verder uitbreiden in de toekomst. ‘Zo kunnen we uiteindelijk nog efficiënter te werk gaan.’

Configuratiesysteem Een ander bedrijf dat zich richt op het ontwikkelen van digitale systemen voor de steigerbranche, is het internationale Zarges. In 2009 startte het bedrijf met de ontwikkeling van een innovatief configuratiesysteem, waarvan de software vorig jaar alweer is herzien en aangevuld met

nog meer mogelijkheden. ‘Het is eigenlijk een online configurator waarbij klanten uit de industrie op een eenvoudige manier een constructie kunnen samenstellen en bestellen. Deze wordt al binnen vijftien dagen geleverd’, aldus Johan van den Oetelaar, directeur van Zarges Het systeem biedt vooral mogelijkheden voor bedrijven die nog niet zelf over dergelijke software beschikken. Een unieke dienstver-

bestelt, is meestal eenvoudig te monteren.

Bij grotere klussen zet het bedrijf een eigen installatieteam in. ‘Als het gaat om onderhoudswerkzaamheden in de luchtvaart, spoor, railvervoer en bus, dan krijgt men een complete installatieploeg die de constructie monteert op locatie. Maar het pakket dat onze klanten krijgen, is eigenlijk als een soort IKEA-pakket in elkaar te zetten, waarbij de veiligheid van de constructie uiteraard is gewaarborgd.’

Van den Oetelaar: ‘De software is

Voorbeeldfunctie

zo gebouwd dat het systeem uit zichzelf zegt: Dit is niet mogelijk, ga een stap terug.’ lening. ‘Wij zijn eigenlijk het enige bedrijf dat zo’n geavanceerd configuratiesysteem heeft. De software is zo gebouwd dat als veiligheidsvoorschriften worden overschreden, of het ontwerp van de klant niet haalbaar is, het systeem uit zichzelf zegt: ‘Dit is niet mogelijk, ga een stap terug.’

De constructie die de klant bij Zarges

Uiteindelijk zal de omslag naar een digitaal werkproces steeds meer leiden tot efficiëntere werkvoorbereiding binnen de steigerbranche. Naast tijd en geld, zal deze ontwikkeling ook voordelen hebben voor de veiligheid binnen de sector, een aspect dat nieuwe ontwikkelingen misschien wel jarenlang in de weg heeft gestaan. Zodoende kan ook worden afgerekend met het conservatieve imago dat de branche lange tijd had. En wie weet kan de steigersector in de nabije toekomst zelf wel als voorbeeldfunctie dienen voor andere branches. ■

5

iMaintain 18

IMA I Thema.indd 15

23-05-18 16:10

16 SMART INDUSTRY

Monitoren van infrastructuur bespaart miljarden De civiele infrastructuur in Nederland, zoals (vaar)wegen, bruggen, sluizen, leidingen, viaducten en dergelijke, representeert een waarde van 360 miljard euro (CBS, 2014). Op jaarbasis worden enkele miljarden euro’s geïnvesteerd in het beheer en onderhoud hiervan. Door een vergrijzende infrastructuur moeten de komende jaren alle zeilen worden bijgezet om de beschikbaarheid op peil te houden. Smart maintenance kan hierin ondersteunen.

Laura van der Linde

Smart maintenance staat voor een innovatieve wijze van onderhoud uitvoeren met behulp van sensortechnologie en Internet of Things (IoT-)applicaties, waardoor de beschikbaarheid wordt geoptimaliseerd en kosten worden gereduceerd. Deze methode kan de overheid miljarden aan onderhoudskosten besparen en de gebruikers veel vertraging en ergernis schelen, zo concluderen technologische ondernemersorganisatie FME en vereniging World Class Maintenance in het rapport ‘De waarde van Smart Maintenance voor de Nederlandse Infrastructuur’. Dit rapport is op 22 mei aangeboden aan de Tweede Kamer commissievoorzitter Agnes Mulder. van Infrastructuur en Waterstaat.

Innovaties Het doel van dit onderzoeksrapport is om bij te dragen aan de discussie over

hoe de vervangingsopgave van ‘vergrijzende’ infrastructuur het beste het hoofd kan worden geboden en in het bijzonder welke rol is weggelegd voor smart maintenance. Volgens de onderzoekers kan, door het inzetten van smart maintenance, onderhoud aan wegen, bruggen, viaducten, waterwegen en sluizen voorspelbaar worden.

Bij beheer staat het balanceren van kosten, risico’s en gewenste prestaties van de assets centraal. Nieuwe technologieën maken het echter mogelijk om deze drie aspecten gelijktijdig te verbeteren. Het een hoeft het ander niet uit te sluiten. Slimme sensoren, die steeds goedkoper worden, maken het eenvoudiger om op grote schaal de fysieke toestand van assets te monitoren. Steeds meer assets komen hierdoor in aanmerking voor condition based maintenance (CBM). Data-analytics en data-visualisatietechnieken ondersteunen bij het nemen van betere beslissingen.

Maar ook economische en organisatorische innovaties maken het mogelijk om onderhoud slimmer te maken.

FOTO: WCM

600 miljoen per jaar

Tweede Kamerlid Mustafa Amhaouch van de commissie Infrastructuur en Waterstaat met Lex Besselink en directeur WCM Henk Akkermans.

5 18 iMaintain

IMA K WCM.indd 16

Door de financiële crisis van 2008 stonden investeringen in en onderhoud aan de Nederlandse infrastructuur op een laag pitje. Vanaf halverwege dit decennium wordt er weer meer geïnvesteerd.

In de periode 2020-2030 moet ruim een derde meer vervangen worden dan in het voorgaande decennium om de beschikbaarheid van infrastructuur te kunnen garanderen. Dat kost miljarden.

Smart maintenance biedt een manier om de investeringsuitgaven en de jaarlijkse beheer- en onderhoudskosten te verminderen, op middellange termijn al structureel zeshonderd miljoen euro per jaar.

Bedrijven en overheid hebben direct financieel nadeel van problemen met de infrastructuur. Zo was in het najaar van 2016 de Merwedebrug bij Gorinchem afgeslo-

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

23-05-18 16:05

FOTO: JENSEN STIDHAM

SMART INDUSTRY 17

ten voor vrachtverkeer. Scheurtjes in de brug moesten met spoed worden gerepareerd, waardoor ook de scheepvaart vertraging opliep. De transportsector leed 33 miljoen euro schade en de overheid moest nadeelcompensaties uitkeren.

De aanwezigheid van een goede infrastructuur is erg belangrijk voor de Nederlandse economie. De toegevoegde waarde van de infrastructuur bedraagt op jaarbasis zo’n zeventig miljard euro, ruim tien procent van het bruto binnenlands product. De overheid is de grootste eigenaar van de Nederlandse infrastructuur.

Conditiemonitoring In het onderzoeksrapport wordt een inschatting gemaakt van de potentie van smart maintenance voor de Nederlandse infrastructuur. Volgens de onderzoekers zitten de grootste kansen in het optimaliseren van het beheer met conditiemonitoring en het integraal optimaliseren van systemen en processen. In het rapport ligt de focus op de waarde van conditiemonitoring. Het monitoren van de toestand kan bijvoorbeeld met visuele inspecties en directe conditiemetingen (zoals met behulp van dichtheidsmeters, scheurmeters

en vochtmeters), maar ook met indirecte bepalingen van de conditie (zoals met behulp van performance monitoring, statistical process control en zelflerende algoritmes).

Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink van FME: ‘Smart maintenance gaat in de toekomst problemen voorkomen. Door de conditie van de infrastructuur structureel te monitoren, kunnen vervangingen worden geprioriteerd en kunstwerken doelmatig in stand worden gehouden.’

‘Early warnings’ helpen om falen te voorkomen of – mocht het falen niet te voorkomen zijn – op het falen te anticiperen met beschermende maatregelen. ‘Smart maintenance maakt het mogelijk om een vervanging of reconstructie zowel financieel als operationeel te optimaliseren’, zegt Lex Besselink van World Class Maintenance.

Actie De komende jaren zal er veel moeten worden geïnvesteerd om de Nederlandse infrastructuur te verjongen, te vernieuwen en te verduurzamen. Op de langere termijn biedt smart maintenance een manier om structureel de investeringsuitgaven en

jaarlijkse beheer- en onderhoudskosten te verminderen. De onderzoekers verwachten dat conditiemonitoring in potentie de investeringsuitgaven met zestien procent kan verlagen en de beheer- en onderhoudskosten met elf procent. Omdat conditiemonitoring-toepassingen nog verder dienen te worden ontwikkeld en opgeschaald, is verder de verwachting dat in 2025 een kwart hiervan al kan worden gerealiseerd, wat neerkomt op een besparing van 0,6 miljard euro.

Maar, urgentie is geboden. Het is van groot belang dat de asset owners van de infrasector, in het bijzonder de overheid, actie ondernemen, zeggen de onderzoekers. Met het aanbieden van het rapport aan de Tweede Kamer hopen FME en WCM dat de politiek bereid is om dit proces te versnellen door urgentie te creëren, door het gebruik van smart maintenance te stimuleren en door barrières voor opschalen weg te nemen.

Extra beschikbaar gesteld budget zou een welkome katalysator zijn en kennisdeling is essentieel om de bekendheid van succesvolle, bewezen technologieën te vergroten en om de implementatie ervan te versnellen. ■

5

iMaintain 18

IMA K WCM.indd 17

23-05-18 16:05

18 PROJECT

5 18 iMaintain

IMA M Project.indd 18

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

23-05-18 16:02

PROJECT 19

De Nieuwe Botlekbrug is pas drie jaar in gebruik, maar nu al is besloten om dit jaar alle 64 omloopwielen inclusief lagers te vervangen. De brug werd de afgelopen jaren geteisterd door maar liefst 117 storingen. Rijkswaterstaat is inmiddels gestart met een grootschalige operatie die naar verwachting in augustus dit jaar wordt afgerond.

Met dank aan Gerrit SernĂŠ, Rijkswaterstaat en ProRail voor het beeld.

5

iMaintain 18

IMA M Project.indd 19

23-05-18 16:02

[Sch

ENDRESS+HAUSER | NAARDEN | 18 JUNI

rijf

nu i

n]

INDUSTRIAL INTERNET OF THINGS In de vierde industriële revolutie is alles met alles verbonden. Dat dit een positieve bijdrage kan leveren aan het optimaliseren van processen, begrijpen we.

Maar de grote vraag is natuurlijk: hoe?

Hoe maken we optimaal gebruik van het Industrial Internet of Things (IIoT)? Hoe kan automatisering helpen om zowel de bedrijfsvoering als de winstgevendheid te verbeteren?

Tijdens deze Masters of Industry kijken we ook naar de spreekwoordelijke ‘beren op de weg’: hoe zit het met de data security en privacy?

Er zijn nu nog veel bedrijven die de kansen die IIoT biedt, laten liggen. Zonde!

Na deze Masters of Industry, die wordt gehouden op maandag 18 juni bij en in samenwerking met Endress+Hauser in Naarden, heeft u mogelijk voldoende inspiratie en praktische handvaten om ermee aan de slag te gaan.

Initiatiefnemers:

Programma 15.00 uur

Ontvangst

15.30 uur Start bijeenkomst • Welkomstwoord Laura van der Linde (iMaintain) • Presentatie Jaap Westeneng (Productmanager Asset & Inventory Management, Endress+Hauser) • Tweede spreker nog niet bekend • Discussie met sprekers en publiek • Kijkje in de Endress+Hauser Experience Room en de kalibratie-installatie 17.00 uur

Netwerkborrel

18.00 uur

Einde bijeenkomst

AANMELDEN Op www.mastersofindustry.nl kunt u zich registreren voor deze bijeenkomst. Deelname kost € 195 excl. btw.

De bijeenkomst is KOSTELOOS voor partners en experts van al onze platforms en genodigden. Partners kunnen met hun VIP-code voor twee personen inschrijven voor dit event.

Bedrijfsleden van onze platforms kunnen de bijeenkomst met € 100 korting bijwonen. Uw VIP-code geldt hier als kortingscode.

www.mastersofindustry.nl Advertentie MoI 18 juni.indd20 1 IMA 05 Advertenties.indd

23-05-18 12:20 15:58

INFRA 21

Grootse operatie moet Botlekbrug betrouwbaarder maken De Nieuwe Botlekbrug in Rotterdam is in november 2015 officieel in gebruik genomen. Door storingen, die al snel invloed hadden op de verkeersbewegingen, kreeg de brug de bijnaam ‘de brug der zuchten’. Rijkswaterstaat is inmiddels gestart met een grootschalige operatie: het vervangen van de omloopwielen. Dit wordt naar verwachting in augustus dit jaar afgerond.

gegaan naar de oorzaak.’ De omloopwielen, waarvan er 64 in de brug zijn verwerkt, moeten permanent het volledige gewicht van de beweegbare brugdelen en contragewichten dragen (circa 10.000 ton per doorvaartopening). ‘Om de conditie van de lagers te bewaken, wordt het smeervet van alle lagers voortdurend gemonitord. Uit de analyse van het vet kunnen wij herleiden of een lager overmatige slijtage vertoont. Een eventueel mankement wordt zo vroegtijdig ondervangen.’

Laura van der Linde

Van Herwijnen: ‘Het zijn enorme wielen, maar tegelijkertijd is het precisiewerk met toleranties van tiende millimeters.’

In 2017 is de brug 6.056 keer opengegaan om schepen te laten passeren. In totaal waren er op deze brugopeningen 34 storingen, die 16 keer een afsluiting van de brug voor het wegverkeer en 33 keer een stremming van de Oude Maas voor de hoge scheepvaart veroorzaakten. De storingen zitten met name in de veiligheidssystemen en in de besturingssystemen. Daarnaast hebben de grote omloopwielen, die zijn verwerkt in de acht heftorens van de brug, in mei 2016 voor een langdurige storing gezorgd. ‘Uit inspecties bleek dat dit voor verdere problemen zou kunnen zorgen. We moesten actie ondernemen’, vertelt Peter-Bert van Herwijnen.

Slijtage Van Herwijnen is omgevingsmanager bij A-Lanes A15, een consortium van diverse bedrijven dat is opgericht voor de verbreding van een deel van de A15 en de bouw van de nieuwe Botlekbrug. Hij kan zich de storing nog goed herinneren.

‘Het lager van een van de omloopwielen was vastgelopen. We zijn direct op zoek

Een jaar lang is gezocht naar de beste structurele oplossing. Er werden nieuwe lagers ontworpen met een grotere diameter. Van Herwijnen: ‘Dat had nogal impact, want dat betekende dat ook de omloopwielen, waar de lagers in passen, moesten worden vervangen.’

Planning In de planning wordt rekening gehouden met diverse factoren, waarvan de veroorzaakte hinder één van de voornaamste is.

Joris Wiers, omgevingsmanager Rijkswaterstaat, legt uit: ‘We zijn bewust gestart met de heftorens aan de Oostzijde, de kant van Pernis/Hoogvliet, omdat de scheepvaart sowieso nog geen gebruik kan maken van deze kant. In juli/augustus is de vaargeul op diepte, dus dan kan het scheepverkeer onder het oostelijke deel van de brug door en kunnen wij starten met het deel Botlek/Spijkenisse.’

De nieuwe omloopwielen hebben een diameter van vier meter en een gewicht van circa zestien ton. Met mobiele hijskranen

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

IMA N Botlekbrug.indd 21

worden ze naar een hoogte van ongeveer vijftig meter gehesen. Vervolgens worden de wielen met een tolerantie van tiende millimeters gemonteerd. Van Herwijnen: ‘Het zijn enorme wielen, maar tegelijkertijd is het precisiewerk met toleranties van tiende millimeters. Tandartswerk bijna.’

Uitdagingen Natuurlijk brengt een dergelijke operatie uitdagingen met zich mee. Wiers: ‘Het weer is een allesbepalende factor die je niet in de hand hebt. Bij te veel wind is het niet mogelijk om op een hoogte van vijftig meter op een veilige manier die enorme wielen te plaatsen.’ Het hijsen van de wielen gebeurt sowieso bij daglicht, het monteren gaat ook daarna door. ‘Maar het weer wordt constant in de gaten gehouden. Dat kan per dagdeel veranderen en daar houden we rekening mee. Dan moet je soms inderdaad opnieuw naar je planning kijken.’

Van Herwijnen benoemt de beperkte ruimte op de brug een tweede factor om danig rekening mee te houden. ‘De 400 tons mobiele kraan neemt met haar ballastwagens heel wat ruimte in. Ook moeten we zowel de oude als de nieuwe wielen kwijt op het brugdek. Dat is een behoorlijke logistieke uitdaging. Zeker omdat ruimte een belangrijke voorwaarde is om veilig te kunnen werken.’

De operatie duurt naar verwachting in totaal vijf maanden en dat betekent dat in de loop van augustus alle 64 omloopwielen zijn vervangen. Wiers: ‘Het vervangen van de omloopwielen is eigenlijk een preventieve maatregel. Ondertussen loopt er ook een parallel traject waarin we kijken naar de andere storingen in de veiligheids- en besturingssystemen.’

Rijkswaterstaat houdt de Botlekbrug nauwlettend in de gaten. Iedere storing die zich voordoet wordt onderzocht. ‘Het is een doorlopend verhaal van grote en kleine verbeteringen.’ ■

5

iMaintain 18

23-05-18 16:05

22 MAINTENANCE MANAGER

‘Vooral niet sturen op onderhoudskosten’ Hij is wars van hokjes denken. Hij vindt ook dat je jezelf en anderen constant moet uitdagen om te verbeteren. Dit betekent soms dat je terug moet naar de basis en moet negeren wat niet mogelijk is. Geert-Jan Brandwijk, technical manager bij betonfabrikant VBI Consolis, is niet van de gebaande paden.

‘Soms moet je KPI’s opofferen. Dan moet je bijvoorbeeld niet willen sturen op de onderhoudskosten. Sterker nog: soms moeten die kosten omhoog.’

Laura van der Linde

Geert-Jan Brandwijk werkt nu 22 jaar bij VBI Consolis en het bevalt hem prima. ‘Bij mijn vorige werkgevers was ik zo’n vier jaar werkzaam en ik dacht dat dat voor al mijn functies zo ongeveer het tijdspad zou zijn. Dat liep anders. Ik blijf bij VBI uitdagingen zien en ik vind het een prachtige wereld. Mensen die hier voor het eerst komen hebben geen idee, maar ze gaan zwaar onder de indruk weer weg. Dat vind ik mooi.’

VBI Consolis is producent van kanaalplaatvloeren. Dit zijn betonnen prefabvloerelementen die worden gebruikt in de woningbouw en utiliteitsbouw. Het hoofdkantoor staat in Huissen en hier bevindt zich ook een grote productielocatie. ‘VBI heeft vestigingen door heel Nederland.

Dat moet ook, want je wil niet eindeloos veel kilometers maken met vrachtwagens om de zware betonnen vloerdelen op de bouwlocaties te krijgen.’

The big picture Brandwijk is begonnen als chef werkplaats en heeft zich opgewerkt tot hoofd technische dienst en uiteindelijk tot technical manager. ‘Onderhoud is voor mij een klein onderdeel van het totale plaatje. Ik kijk naar het totale functioneren van de technische installaties. Maar het allerbelangrijkste is voor mij het bedrag onder de streep. Het uiteindelijke bedrijfsresultaat. We zijn een commercieel bedrijf.

Dan gaat het toch echt om de winst die je maakt.’

Dit betekent soms dat er bewust keuzes worden gemaakt om de onderhoudskosten te verhogen. Om juist niet te gaan voor ‘just in time’ of ‘run to failure’, maar eerder vervangen. ‘Ja, het kan zijn dat een lager, of een ander onderdeel dat we vervangen, nog lang niet aan het eind van zijn technische levensduur is, maar toch investeren we in nieuwe lagers.

Waarom ik deze keuzes maak? Omdat ik naar het totaalplaatje kijk. Soms kun je

5 18 iMaintain

IMA J Maintaince Manager.indd 22

door het verhogen van onderhoudskosten grondstoffen besparen of je kunt stilstand voorkomen of verminderen. Dit heeft dan een dusdanig gunstig effect op het bedrag onder aan de streep, dat de investering wordt terugverdiend.’

KPI’s opofferen Om dergelijke rekensommen te maken wordt maximaal data verzameld. ‘We hebben uitgerekend wat voor productietijd het breekpunt is bij de neerwaartse lijn van de Overall Equipment Effectiveness (OEE) en de opgaande lijn van inkomsten vanuit productie. Daaruit kwam naar voren dat we maximaal twee minuten per baan stil willen staan. Bij een defect in onze machines gaat deze tijd snel omhoog. Om die reden hebben we ervoor gekozen om te investeren in een complete tweede machine die altijd paraat staat.

We hebben dus ook een minimale voorraad van onderdelen in ons magazijn.’

Het is niet zo dat de ene machine altijd wordt gebruikt en dat de ander puur als reserve paraat staat. Beide machines worden afwisselend ingezet in het productieproces. Een andere maatregel is optimaal gebruikmaken van de twee stops die jaarlijks gepland staan: één tijdens de bouwvak en één tijdens Kerst. ‘We doen precies zo veel dat we weer een half jaar of een jaar vooruit kunnen. Dus niet driekwart jaar, dat zou ongunstig zijn.’

Binnen het bedrijf wordt gestuurd op KPI’s en het is een heel natuurlijk mechanisme dat iedereen voor zich de eigen KPI’s zo laag mogelijk wil hebben. Brandwijk: ‘Maar het is dus heel goed mogelijk dat bepaalde KPI’s worden opgeofferd om op andere vlakken een beter resultaat te krijgen.’

Groeien en doorschuiven Brandwijk is zijn werkzame leven begonnen bij de Koninklijke Marine. ‘Ik was helikoptermonteur en ik ben ook op missie

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

23-05-18 16:01

FOTO’S: LAURA VAN DER LINDE

MAINTENANCE MANAGER 23

geweest. Dan moet je het doen met datgene dat je aan boord hebt. Ik heb hier wel geleerd hoe ik out-of-the-box moet denken en ik heb geleerd om samen te werken.

Je hebt immers de hele dag door dezelfde collega’s om je heen. Daar moet je het mee doen, of je elkaar nu mag of niet.’

Brandwijk vindt Defensie sowieso een goede leerschool en een uitstekende basis voor het werkzame leven. Wat hem betreft wordt de dienstplicht opnieuw ingevoerd.

‘Ik heb er in ieder geval veel geleerd.’

Dit heeft bij Brandwijk ook duidelijk gemaakt dat je overal kennis opdoet waar je nu of later iets mee kunt. ‘Ik ben een groot voorstander van het laten groeien van mensen in de organisatie. Mensen moeten door kunnen schuiven en dit daagt uit om continu de kennis te verbeteren.

Continuous improvement dus voor zowel de mensen als het bedrijf.’

Kennis is volgens Brandwijk van grote waarde. Kennis over het product en over de processen. ‘Daarom werken we zo min mogelijk met inhuur en zo veel mogelijk

met eigen medewerkers die naast technische kennis beschikken over bedrijfsgerelateerde proceskennis.’

Brandwijk: ‘Ik ben een groot voorstander van het laten groeien van mensen in de organisatie. Dit daagt uit om continu de kennis te verbeteren.’

Eigenaarschap Deze manier van werken sluit aan op een ander uitgangspunt dat bij VBI Consolis heel sterk in het dna zit. ‘Toen we in 1999 een nieuwe plantmanager kregen – die overigens kwam op het moment dat ik hoofd technische dienst werd en we gingen starten met de bouw van een nieuwe fabriek – hebben we deze gelegenheden aangegrepen om flinke aanpassingen

door te voeren. Tot aan dat moment hadden we een behoorlijk traditioneel opererende technische dienst. Door drukte liepen we constant achter de feiten aan.

Dat moest anders.’

Omdat Brandwijk van het hokjes-idee af wilde, werd iemand van kop tot kont verantwoordelijk gemaakt voor een eigen deel van de productie. ‘Eigenaarschap van probleem tot oplossing, maar dan ook voor de planning en de uitvoering en de monitoring na realisatie.’

Waar voorheen nog wel eens met de vinger naar een ander werd gewezen, ging iedereen nadenken over oplossingen en over hoe de zaken beter konden worden georganiseerd. Brandwijk: ‘Doordat mensen het volledige traject bleven volgen, kwamen trends naar boven. Iemand ontdekte dat telkens maar weer hetzelfde lagertje kapot ging. Hoe kon dit probleem worden opgelost? Op zoek naar de oorzaak, naar de oplossing en vervolgens zorgen dat deze oplossing wordt uitgevoerd. Zo zetten we stappen voorwaarts.’

5

iMaintain 18

IMA J Maintaince Manager.indd 23

23-05-18 16:01

09FOT

MAGAZINE ONLINE FILM EVENTS MEETINGS AWARDS EXPERTS LEDEN PARTNERS ZICHTBAARHEID BEREIK CONTACT KENNISDELING

Het iMaintain Platform brengt experts, gebruikers en leveranciers van producten en diensten bÄłeen om bÄł te dragen aan transparante informatievoorziening rond onderhoud en asset management.

Het iMaintain Platform deelt kennis en inspiratie door de integratie van netwerk, magazine, website, events, social media, film, verkiezingen, round tables en specials.

Het iMaintain platform versterkt uw netwerk.

Het iMaintain platform kent experts, leden en partners.

Meer weten: Janet Robben 020 31 22 085 janet@industrielinqs.nl

Het iMaintain platform biedt partners een optimale mix van zichtbaarheid, bereik, contact en kennisdeling.

www.imaintain.info 160920 iLinqs IMA_Platform.indd 1 IMA 05 Advertenties.indd 24

20-09-16 15:59 13:52 23-05-18

MAINTENANCE MANAGER 25

Duurzaamheid Omdat VBI Consolis grote massa’s produceert, is een aanpassing van een millimeter veel geld. ‘We gaan op zoek naar ondergrenzen zonder concessies te doen aan de veiligheid en de kwaliteit. Zo hebben we op enig moment de vloerdikte aangepast. Dit scheelt enorm veel grondstofverbruik.’

Een andere gouden vondst van het bedrijf is het aanbrengen van kanalen in de betonnen platen. Dat zijn uitsparingen en dus flinke besparingen van grondstoffen.

Om toch de sterkte van de plaat te kunnen behouden, zijn er strakgespannen staalkabels in verwerkt. ‘We proberen zo veel mogelijk lucht te verkopen’, zegt Brandwijk lachend, ‘ook omdat dit goed is voor de CO2-uitstoot. Vroeger maakten we massieve betonnen platen. Dit scheelt aanzienlijk.’

Deze aanpassing draagt eraan bij dat VBI over het algemeen groener is dan haar concullega’s. Brandwijk vult aan: ‘We doen meer. We zijn veel bezig met BREEAM, het duurzaamheidskeurmerk voor gebouwen en we kiezen heel bewust voor

ledverlichting in de fabriek. En het proces is dusdanig ingericht dat alleen gereed product de poort uit gaat. Alle beton dat niet wordt verwerkt, wordt weer ontleed en gaat terug in het productieproces.’

‘We gaan op zoek naar ondergrenzen zonder concessies te doen aan de veiligheid en de kwaliteit.’

Het kan altijd beter!

Nadenken hoe het beter of slimmer of duurzamer kan – of dit nu gaat over het product, het proces of de kosten – moet je volgens Brandwijk altijd doen. ‘Ook voor mij geldt dat ik van kop tot kont verantwoordelijk ben voor mijn werk. Ik daag mezelf dus ook continu uit tot verbeteren.’

Brandwijk volgde een cursus om betontechnoloog te worden. Het gaat hier over chemische samenstellingen, korrelpakkingen, betonsterktes. ‘Als ik op dit gebied

beschik over kennis, dan kan ik dit toepassen bij procesverbeteringen.’

Aan de Hogeschool Utrecht volgde hij de opleiding Onderhoudstechnologie. ‘Mijn scriptie kreeg de titel ‘De verborgen productiefabriek’. Ik heb mezelf uitgedaagd om de productiesnelheid drastisch te verhogen. Dat vroeg om een stevig staaltje out-of-the-box-denken. Ik heb een tekening gepakt van een productiemachine en toen heb ik zestien modificaties bedacht.’

Gedachten als ‘maar dat kan niet’ of ‘dat zal wel te duur zijn’, heeft hij genegeerd.

De focus lag puur op verbeteren. ‘Je moet blijven kijken naar je eindproduct. Dat moet goed zijn, daar verdien je je geld mee.’

Uiteindelijk bleek dat de productie met twintig procent omhoog kon. Er waren toen voorzichtige plannen voor het bouwen van een nieuwe fabriek. ‘Als we deze modificaties nu doorvoeren op al onze fabrieken en iedereen produceert op 120 procent, dan is die nieuwe fabriek niet nodig.’ En dat heeft, op zijn zachtst gezegd, een behoorlijk positief effect op het getal onder de streep. ■

5

iMaintain 18

IMA J Maintaince Manager.indd 25

23-05-18 16:01

Het iMaintain platform brengt experts, gebruikers en leveranciers van producten en diensten bijeen om bij te dragen aan transparante informatievoorziening rond onderhoud en asset management. Het platform belicht op een journalistieke en onafhankelijke manier innovaties, behandelt actuele onderwerpen en inspireert. Via het vakblad iMaintain, met de website www.imaintain.info, met drie rondetafelmeetings per jaar, diverse bijeenkomsten en met een jaarcongres bereikt het iMaintain platform haar doelgroep.

Partnernieuws Stijging CO2-uitstoot door asbestverontreiniging In de rapportage van de Europese Commissie over de CO2-uitstoot in 2017 wordt vermeld dat de uitstoot van CO2 bij Tata Steel in IJmuiden tien procent hoger was dan het jaar ervoor. De reden daarvoor is dat een deel van het gas van de Staalfabriek in 2017 niet kon worden afgevangen om naar de Nuoncentrale te worden getransporteerd (waar het gas in stroom wordt omgezet).

De gashouder waarin het gas wordt opgeslagen kon namelijk een deel van het jaar niet worden gebruikt toen bleek dat er tijdens werkzaamheden met door asbest verontreinigd straalgrit was gewerkt. De installatie moest daardoor eerst worden gesaneerd en bleef daardoor langer dan gepland buiten gebruik.

Binnenvaart opent Centre of Excellence Op 7 mei is het Binnenvaart Centre of Excellence officieel geopend. Gemeente Zwijndrecht stelt een locatie ter beschikking op het Zwijndrecht Innovation Park. Hier vinden projecten, workshops en innovatie-activiteiten plaats, bedoeld voor alle ondernemers in de binnenvaart. In het centrum bundelen ondernemers hun kennis. Het schip staat centraal en er wordt geconcentreerd op thema’s als duurzaamheid, automatisering en scholing. Concrete projecten worden door teams van ondernemers opgepakt.

Zij werken daarbij nauw samen met kennisinstellingen, innovatiecentra en branchestructuren. Het Binnenvaart Centre of Excellence verkleint zo de afstand naar kennisinstellingen en overheden.

Verhuizing hoofdkantoor Bilfinger Bilfinger Industrial Services Nederland verhuist haar hoofdkantoor naar de Waalhaven te Rotterdam. De verhuizing vanuit Zwartewaal naar Rotterdam staat gepland in juli 2018. Het nieuwe kantoorgebouw beschikt over ruim 3.200 m² kantoorruimte en ligt op een prominente locatie in de Waalhaven. Het gebied staat bekend als het maritiem zakelijk centrum van Rotterdam en ligt dichtbij de opdrachtgevers van Bilfinger in het Europoort- en Botlekgebied en de Maasvlakte. Daarnaast is de locatie centraal gelegen ten opzichte van uitvalswegen richting de operationele units in België en Nederland. Het gebouw beschikt tevens over een BREEAM-certificaat, wat goed aansluit bij het MVO-beleid van de organisatie.

Partners van het iMaintain platform

Bekijk alle partnerfilmpjes op www.imaintain.info/partners-leden

Contentpartners Kennis- en innovatiecentrum Maintenance Procesindustrie

Leden van het iMaintain platform

Wilt u meer weten over lidmaatschap of partnering van het iMaintain platform, kijk dan op www.imaintain.info of neem contact op met Janet Robben: Janet@industrielinqs.nl – 020 3122 085

IMA G Platform.indd 26

23-05-18 16:00

‘Quotes’ ‘We zijn veel opener dan vroeger. Richting bewoners en overheden, maar ook richting onze samenwerkingspartners. Wanneer je in een vroeg stadium de bedrijven erbij betrekt, kun je maximaal profiteren van de kennis die zij in huis hebben. Ze denken mee over de uitvoerbaarheid van de gekozen oplossing of hebben ideeën over wat de winst zal zijn als in het voortraject voor een iets duurdere oplossing wordt gekozen.’

‘Eigenaarschap van probleem tot oplossing, maar dan ook voor de planning en de uitvoering en de monitoring na realisatie.’ [..] Doordat mensen het volledige traject bleven volgen, kwamen trends naar boven. Iemand ontdekte dat telkens maar weer hetzelfde lagertje kapot ging. Hoe kon dit probleem worden opgelost? Op zoek naar de oorzaak, naar de oplossing en vervolgens zorgen dat deze oplossing wordt uitgevoerd. Zo zetten we stappen voorwaarts.’

Richard Jorissen over de grootste dijkversterkingsoperatie in het hoofdinterview in deze editie.

Geert-Jan Brandwijk, technical manager bij betonfabrikant VBI Consolis, over eigenaarschap in deze editie.

Het expertpanel van het iMaintain platform bestaat uit: Henk Akkermans Hoogleraar Supply Chain Management, Universiteit Tilburg

Mark Haarman

Nico van Kessel

Jan Stoker

Maarten Habets

Theo Knijff

Roelf Venhuizen

Managing director, Mainnovation

Principal consultant Asset Management, Tata Steel

Wetenschappelijk directeur WCM Erik Bijlsma Asset owner, Gemeente Amsterdam

Maintenance manager, Emerald Kalama

Senior maintenance & reliability manager, Dow Chemicals

Maintenance Manager of the Year 2018

Dennis Braamse

Manager asset management, LambWeston/Meijer

Manager IA Service Europe, Yokogawa

Bestuurslid, Veiligheid Voorop, Voormalig CEO NAM en voorzitter Profion

Cor van de Linde

Binne Visser

Maintenance Manager of the Year 2012

Maintenance Manager of the Year 2017

Directeur innovatieplatform iTanks

Director Prod. Eng. & Maintenance, Philips

Annemarie Burgemeester

Rob de Heus

Henk van der Meer

Ron Wever

Michael Donders

Geert-Jan van Houtum

Taco Mets

Johan Wolt

Leo van Dongen

Ton Huibers

Mark Oosterveer

Tim Zaal

Professor Maintenance Engineering, Universiteit Twente

Maintenance Manager of the Year 2013

Principal consultant Asset Management, Dimensys

Manager techniek & engineering, Delicia Eigenaar Donders RCM Consultancy Directeur NS Techniek

Champion World Class Maintenance, Sitech Services

Professor Reliability, Quality en Maintenance, TU Eindhoven

Supervisor Techniek, Nedschroef

Teamleider Events, BP Raffinaderij Rotterdam

Technical director, Van Meeuwen Industries

Productmanager SAM, Malmberg

Ivo van der Gaag

Simon Jagers

Ruud Schenk

Michel Grijpink

Giel Jurgens

Peter Schokker

Technical manager, VTTI

Learning & Development consultant, Hogeschool Utrecht

IMA G Platform.indd 27

Hans Hennekam

Sr. lecturer assetmanagement en maintenance, Hogeschool Utrecht

Oprichter Semiotic Labs, bestuurslid WCM

Asset owner, Havenbedrijf Rotterdam

Asset manager, Schiphol Group

Maintenance manager, AkzoNobel lndustrial Chemicals MCA Delfzijl Maintenance Manager of the Year 2014 Consultant TZConsultancy

Algemeen directeur, ENGIE West Industrie

Maintenance manager, Koninklijke Vezet Maintenance Manager of the Year 2016

23-05-18 16:00

28 ASSET MANAGEMENT

Standaardisatie tilt hoogspanningsnetwerk naar nieuw niveau De versnellende en grillig verlopende energietransitie plaatst Tennet, beheerder van het hoogspanningsnetwerk in Nederland, voor grote uitdagingen.

De onvoorspelbare groei van wind- en zonne-energie, het gebruik van warmtepompen en de toename van elektrische auto’s vergen grote investeringen in het hoogspanningsnet. De komende tien jaar gaat de netbeheerder 140 hoogspanningsstations en 1100 velden in het 110-150 kV netwerk vervangen. Inzet is een standaardisering die moet leiden tot meer flexibiliteit, meer veiligheid en een efficiencywinst die kan oplopen tot dertig procent.

Monique Harmsen

Het project is gestart vanuit de noodzaak om op bestaande hoogspanningsstations extra velden bij te plaatsen om de toename van zonne- en windenergie op te vangen. Dat bleek volgens André Lathouwers, strateeg Asset Management van Tennet, een lastige en arbeidsintensieve klus. ‘Het onderliggende 110-150 kV netwerk was tot 2008, toen het in onze handen kwam, eigendom van twaalf regionale netbeheerders die ieder hun eigen policy hadden, met een eigen inkoopbeleid, eigen assets en een eigen onderhoudsplan. Ons huidige onderhoud is conditioned based maintenance, waarbij je dat oppakt dat nodig is of dat je van tevoren kunt voorspellen.

Er zit echter zoveel onderhoud in een deel van de stations dat we die beter kunnen vervangen. En als we dat doen, gaan we tegelijk naar één Tennet-standaard.’

Minder contacttijd De grote uitdaging bij de vervanging van de stations is dat de ruimte waarop moet worden gewerkt zeer beperkt is en dat het werk snel moet gebeuren. Er is dan ook gekozen voor het werken met modules.

Lathouwers: ‘We willen de werkzaamheden zoveel mogelijk buiten het terrein voorbereiden. Waar eerder alles ter plekke opgebouwd werd in het station met hijskranen, willen we nu zoveel mogelijk modules voorbereiden en dan in een keer naar binnen rijden. Een soort ‘plug and play’. Terwijl we werken, moet de winkel doordraaien. Er mag geen uitval zijn, want elk station is een knooppunt van Nederland.’

Wouter Haasloop Werner, programmamanager veldvervanging, vult aan: ‘Het idee is dat je de contacttijd in de stations zo klein mogelijk maakt en dat je in alle rust de voorbereidingen kunt doen. Ergens in Nederland kun je die velden bouwen en assembleren en op het moment dat je er in een station aan toe bent, klik je de modules er snel in. Zo makkelijk is het in

5 18 iMaintain

IMA L TenneT.indd 28

de praktijk natuurlijk niet, maar dit is het concept. Het maakt het werk bovendien veiliger. Hoe minder contacttijd in het station, hoe kleiner de kans op ongelukken.’

Lathouwers stipt als bijkomend voordeel aan dat mensen die de werkzaamheden voorbereiden niet het station in hoeven en dus niet hoogspanningsgeschoold hoeven te zijn. Verder bevinden de meeste stations zich buiten, waardoor de werkzaamheden afhankelijk zijn van weer en verlichting. ‘Bij alles dat je in de assemblagehal kunt doen, is de veiligheid gegarandeerd. Het is beter te plannen waardoor ook je VNB (voorziening niet beschikbaar, red.) lager wordt.’

Combinaties vinden Er ligt volgens Lathouwers nog een civieltechnische uitdaging om de modules, waarvan sommige een omvang hebben van 13 bij 3,5 meter, snel te kunnen vervangen. ‘We denken daarbij aan een heel andere aanpak dan tot nu gewoon is. Neem bijvoorbeeld de GIS-installaties (Gas Insulated Switchgear), die staan binnen. Normaal zetten we eerst een gebouw met een grote deur neer, waarna met hijskranen veld voor veld naar binnen wordt gebracht. Nu kijken we of het niet handiger is het huis om de installatie heen te zetten. Dat is andersom denken.

We hebben een consultatie gedaan naar wat er in de markt beschikbaar is. Daarbij hebben we gekeken naar chemische plants en boorplatformen. Daar komen verfrissende ideeën uit voort.’

Haasloop Werner noemt het voorbeeld van super skids in de chemische industrie waarbij in het ontwerp rekening wordt gehouden met logistieke criteria, bijvoorbeeld de hoogte van bruggen. ‘Het is voor deze technologie nog niet eerder vertoond dat niet-technische aspecten bij het ontwerp worden meegenomen. Het zou kunnen dat de modules die we bedenken logisch bij elkaar horen, maar fysiek niet

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

23-05-18 16:02

FOTO’S: TENNET|CHRIS PENNARTS

ASSET MANAGEMENT 29

onder de brug door passen. Dan moet je een manier verzinnen om het bijvoorbeeld in tweeën te knippen en toch weer snel in elkaar te kunnen zetten. Dat hebben we in de petrochemische industrie gezien. Die zetten een nieuwe fabriek in een aantal stukken neer. Zij zijn daar heel ver in. Dat soort oplossingen zoeken we bij marktpartijen. We proberen combinaties te vinden waarbij het geheel meer wordt dan de som der delen. Als het lukt, hopen we in 2019 de eerste prototypes te hebben en te kunnen testen.’

Standaardisering met flexibiliteit Ondertussen heeft ook een inventarisatie plaatsgevonden bij fabrikanten, energiebedrijven in het buitenland en vakbroeders naar wat ze te bieden hebben op technologisch gebied en is de nieuwe Tennet-manier van werken vastgesteld.

‘We willen fabrikant-onafhankelijk zijn’, stelt Lathouwers. ‘Elke fabrikant heeft zijn eigen protocol, maar wij hebben gezegd

dat we onze eigen protocollen schrijven waaraan zij zich moeten houden. Zo voorkomen we dat we straks vastzitten aan de partij die we als eerste kiezen.’

Lathouwers: ‘We hebben gekeken naar chemische plants en boorplatformen. Daar komen verfrissende ideeën uit voort.’

De factor tijd speelt volgens Haasloop Werner in deze keuze een belangrijke rol. ‘Dit is technologie die heel lang mee moet gaan. Als je echt op technologie gaat standaardiseren, weet je dat je nu een keuze maakt die over een poosje een toekomstig probleem vormt.’ Hij maakt de vergelijking met bedrijven die kampen met grote legacy-problemen in hun ICT. ‘Beslissingen uit het verleden die

toen goed leken, zijn nu juist een blok aan het been. We zoeken naar een vorm van standaardisatie die niet vastzit aan keuzes voor individuele componenten en technologieën, maar die bewegingsruimte biedt. We kiezen voor modules en we standaardiseren op de interface van die modules met andere modules. Binnen zo’n module ben je flexibel. Een spanningstrafo van merk A, met een levensduur van vijftig jaar, moet over tien jaar moeiteloos kunnen worden vervangen door een van merk B die meer kan. Dan standaardiseer je en kun je tegelijkertijd de volatiliteit in de markt volgen.’

Nieuw onderhoudsconcept Met de modulaire aanpak ontstaat volgens Lathouwers een nieuw onderhoudsconcept. ‘We gaan niet meer het station in met een hijskraan en monteurs die dingen in elkaar sleutelen. Een kapotte module repareren we en die kunnen we weer ergens anders gebruiken. Dat houdt

5

iMaintain 18

IMA L TenneT.indd 29

23-05-18 16:02

09FOT

30 ASSET MANAGEMENT

in dat onze voorraad meer uit modules zal bestaan. Die zijn groter qua afmeting, maar minder in aantal.’

Toeval of trend Nieuwe digitale technieken in de hoogspanningsstations zorgen ervoor dat er een betere monitoring en sturing van onderhoud mogelijk is. ‘Nu werkt het in grote lijnen zo dat we kijken naar bepaalde typen componenten die meer dan gemiddeld storen en die vervangen we. Het kan zijn dat je dan goede spullen vervangt die nog deugdelijk zijn. Het kan ook zijn dat je andere delen liever veel eerder had willen vervangen en dat je de mazzel hebt dat die het nog doen.

Met real-time data kun je gewoon aan de hand van gedrag van componenten zaken aanpakken. Het is efficiënter en werkt preventief en is daarmee goed voor de continuïteit van de stroomvoorziening in Nederland’, concludeert Haasloop Werner.

Het voorspellende karakter van het gedrag van componenten wordt door standaardisatie ook sterk verbeterd. Lathouwers: ‘Nu hebben we heel veel verschillende componenten in kleine aantallen. Als er van de zes drie falen kun je niet zeggen: dan zullen die andere drie ook wel gaan falen. Straks heb je meer van hetzelfde en kun je op basis van grotere getallen een betere database opbouwen en beter monitoren. Als er dan een component stuk gaat, kun je zien of het toeval is of een trend. In dat laatste geval moet ik vooruit gaan vervangen.’

Vergroening van stations Met de vervanging van de hoogspanningsstations probeert de netbeheerder ook een vergroeningsslag te maken door het isolerende gas SF6 (zwavelhexafluoride) dat gebruikt wordt in de GISinstallaties, te vervangen door een gas dat minder belastend is voor het milieu en de gezondheid. ‘Het is elektrotechnisch gezien een heel fijn gas dat het mogelijk maakt om compact te bouwen’, legt Lathouwers uit. ‘Het heeft echter twee grote nadelen: 1 kilogram SF6 staat gelijk aan 22.300 kilogram CO2 en als het gas eenmaal is gebruikt, start een ontledingsproces. Zwavel en fluor zijn alle twee niet de meest gezonde moleculen.’

Internationaal ligt er druk op de industrie om van SF6 af te komen. Op het gebied van middenspanning zijn er al initiatieven

en nu wordt volgens Lathouwers ook gekeken naar het hoogspanningsniveau. ‘Op het 110 kV-net doen we een aanbesteding waarbij we als proef voor een onderstation de optie van een alternatief voor SF6 meenemen. We hebben al oriënterende gesprekken gevoerd met fabrikanten en

Haasloop Werner: ‘Als je echt op technologie gaat standaardiseren, weet je dat je een keuze maakt die een toekomstig probleem vormt.’

voor hoogspanningstechnologie is. ‘In Nederland is er maar één Tennet. Het is een internationaal spel. We hebben veel contact met buitenlandse collega’s. Toen we begonnen met dit project hebben we naar het buitenland gekeken of ze dit al hadden. Dat bleek niet het geval. We kijken nu zelf naar internationale partijen of zij geïnteresseerd zijn in ons concept.

In Europa zijn heel veel landen met een infrastructuur die is opgebouwd na de oorlog. Je mag verwachten dat die vervangingsgolf wordt opgepikt. De kans is groot dat, als wij van dit concept een succes maken, andere landen komen kijken.’

Proof of concept aangedrongen op alternatieven. Het is voor ons nog niet een uitgemaakte zaak of de technologie er al klaar voor is en of dit al tegen acceptabele kosten kan worden geleverd.’

Vervangingsgolf De snelheid van nieuwe ontwikkelingen in de hoogspanningstechnologie is in tegenstelling tot de IT- sector niet hoog. Dat is volgens Haasloop Werner het gevolg van het feit dat er geen concurrerende markt

Op dit moment is de netbeheerder bezig met de tendering en het zoeken van samenwerking met de markt. Als alles volgens plan verloopt, vinden in 2019 de eerste activiteiten op de hoogspanningsstations plaats. Als de eerste proof of concepts succesvol zijn, dan worden in tien jaar tijd 140 stations met 1100 velden vervangen. Hiermee is een bedrag gemoeid van circa 0,7 miljard euro. Dat is volgens Lathouwers veel geld; ‘maar als het lukt op deze manier is dat veel goedkoper dan op de conventionele manier.’ ■

5 18 iMaintain

IMA L TenneT.indd 30

23-05-18 16:02

PRODUCTEN 31

Kijk voor meer producten op www.imaintain.info

1

Accuschaar voor industriële kniptoepassingen

2

Industriële signaalconditioners

3

Biologisch afbreekbare werkhandschoen

Holmatro presenteert een compleet nieuwe serie accuscharen, speciaal ontwikkeld voor de recycling, sloop-, ontmantelings- en vervangingsindustrie. De gebruiker is niet langer afhankelijk van een externe stroombron en de afwezigheid van een slang geeft volledige bewegingsvrijheid. In combinatie met de ergonomische draagbeugel, wordt ook in de moeilijkste posities een optimaal werkcomfort geboden.

De scharen leveren exact dezelfde prestatie als hun equivalent met slang, met een maximale knipkracht van 65 ton. Dankzij onderdelen als de dodemansfunctie en de afscherming van alle bewegende onderdelen, wordt het risico op eventuele ongelukken aanzienlijk verkleind.

Meer informatie: www.holmatro.com

HBM Benelux heeft een nieuwe lijn industriële signaalconditioners onder de naam ‘ClipX’ geïntroduceerd. Met een nauwkeurigheidsklasse van 0.01 en een geïntegreerd, digitaal kalibratiecertificaat voldoet ClipX aan de eisen die aan de toekomstige, industriële process control worden gesteld. De ClipX-modules kunnen worden geïntegreerd in elke meettaak; of ze nu voor single- of multiple-channel toepassingen, testbanken, productiemachines of productiemonitoring worden gebruikt. De signaalconditioners zijn heel flexibel omdat ze zijn uitgerust met alle gangbare interfaces voor automatisering waarmee ze in alle (digitale) monitoringsystemen zoals PROFINET, PROFIBUS, Ethernet/IP, EtherCAT, digital-I/O, en analoog (V/mA) kunnen worden geïntegreerd.

Meer informatie: www.hbm.com

Showa heeft een dunne, chemisch bestendige handschoen gemaakt met de Eco Best Technology (EBT). Deze handschoen kan worden gebruikt bij het werken met onder andere oliën en vetten. De ‘Eco Best Technology’ versnelt de biologische afbraak van nitril in een natuurlijke omgeving. EBT is samengesteld uit organische materialen die enzymen afscheiden die bij aanraking van de grond het nitril afbreken. De dunne (0,23 mm dik) en lichte handschoen biedt chemische bestendigheid tegen oliën, vetten, koolwaterstoffen en oplosmiddelen.

Daarnaast is de 707HVO ook gekeurd voor het werken met voedingsmiddelen. De fluorescerende oranje kleur maakt de handschoen goed zichtbaar.

Meer informatie: www.wiltec.nl

4

Duidelijke markeringen voor onderhoud

5

Scheiden van non-ferro metalen

6

Lineaire positiesensor voor explosiegevaarlijke omgevingen

Met betrouwbare en perfect aanpasbare pictogrammen en labels kunnen de aandachtspunten bij het onderhoud van machines duidelijk worden gemarkeerd, kan apparatuur gemakkelijk worden geïdentificeerd en kunnen pictogrammen aanduiden welke zones deel uitmaken van toekomstige onderhoudsprojecten. Met de pictogrammen en visuele markeringen van Brady kunnen ook werkinstructies worden aangebracht op plaatsen waar dat belangrijk is, zodat elke onderhoudsmedewerker precies weet wat hij moet doen, waar dat moet gebeuren, welke gereedschappen hij nodig heeft en waar deze zich bevinden. Door een professionele labelprinter van Brady toe te voegen aan de onderhoudsset is vrijwel elke markering voor onderhoud onmiddellijk beschikbaar.

Meer informatie: www.brady.eu

Steinert heeft de Move ontwikkeld, een non-ferro scheider die flexibel inzetbaar is. Net voor de non-ferro scheider zit een magneet ingebouwd, om ook ferro-materialen eruit te halen. De Steinert Move komt als geroepen voor klanten die met een mobiele zeef werken. Klanten willen steeds vaker flexibel kunnen werken.

Met de Move is alles verplaatsbaar, het is een plug-and-play verhaal. Er zijn verschillende uitvoeringen van de machine, van grof tot zeer fijn. Deeltjes scheiden tot 0,5 mm behoort tot de mogelijkheden.

De toepassingen zijn zeer divers. Denk aan de houtindustrie, de bouw- en sloopsector, kunststofrecyclage, automobielrecyclage en bodemasverwerking.

Meer informatie: www.bulkid.be

Met zijn vele internationale goedkeuringen, zoals ATEX en IECex, biedt de BTL7-T500 positiesensor een breed scala aan toepassingen, samen met een hoge betrouwbaarheid en veilige werking in explosiegevaarlijke gebieden van Zone 0 en Zone 1. Dit betekent bijvoorbeeld dat de sensor ook kan worden gebruikt voor continue niveaumeting in tanks van raffinaderijen. De Profibus interface zorgt voor veel flexibiliteit. Het positiemeetsysteem kan snel worden aangepast, bespaart installatietijd en levert een snelle diagnose van mogelijke fouten. Dit verkort de inbedrijfstelling van systemen en van het onderhoud. Een enkele aansluitkabel is daarbij voldoende (BUS-in-out, voeding).

Meer informatie: www.balluff.nl

5

iMaintain 18

IMA E Producten.indd 31

23-05-18 16:03

32 INNOVATIE

VDL Groep en DAF presenteren elektrische truck

Nederland heeft sinds kort een nationale blockchain onderzoeksagenda. De agenda richt zich op de opkomende technologie blockchain waarin overheid, kennisinstellingen en bedrijfsleven gezamenlijk de thema’s hebben vastgesteld. Het document is tot stand gekomen dankzij een brede groep vertegenwoordigers van overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen, onder leiding van prof. dr.

J.C. van de Pol van de Universiteit Twente, voorzitter van de Dutch Advisory Committee on Blockchain. Vanuit meerdere organisaties wordt invulling gegeven aan de agenda waarmee uiteindelijk enkele miljoenen euro’s beschikbaar komen voor wetenschappelijk onderzoek.

Het is voor het eerst dat er in nationaal verband, en op wetenschappelijke grondslag, zo’n agenda is opgesteld. Volgens de makers een uniek concept. ‘Het heeft als uitgangspunt verantwoorde wetenschap, die gericht is op het ontwerpen van een aan de samenleving dienende technologie, gebaseerd op gedeelde publieke waarden. De overkoepelende zorgen (vertrouwen, duurzaamheid, bestuur) leiden tot een breed scala aan onderzoeksvragen, die nu op de agenda gezet worden’, aldus Van de Pol. Blockchain is een technologie die zich aan het begin van de technology life-cycle bevindt. Er zullen dus nog veel onderzoeksvragen dienen te worden beantwoord. Aan de hand van het document kunnen partijen in Nederland, waaronder hogescholen, universiteiten en andere onderzoeksinstellingen, hun onderzoeksactiviteiten verder programmeren rondom blockchainvraagstukken. De agenda

kan daarnaast een instrument zijn voor de Nederlandse bijdrage aan Europese programmering en werkprogramma’s op het gebied van blockchainonderzoek.

DEZE RUBRIEK WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR

VDL Groep en DAF Trucks hebben hun volledig elektrische truck gepresenteerd. De ondernemingen uit Eindhoven bundelen hun krachten rond de ontwikkeling van deze e-truck en zullen later dit jaar elektrische vrachtwagens aan klanten uitleveren. Met deze aankondiging spelen DAF en VDL in op de ontwikkeling dat emissievrij rijden en het nastreven van geluidsreductie steeds meer gemeengoed gaat worden, zeker in stedelijke gebieden.

De cabine en het chassis, afkomstig van de DAF CF-trekker, worden geleverd door DAF. VDL voorziet de vrachtwagen van een elektromotor, batterijen en de aansturing daarvan.

De ervaringen van klanten die de eerste CF Electric-trucks in gebruik nemen, zullen mede bepalen wanneer tot serieproductie zal worden overgegaan.

Het is niet gek dat VDL en DAF de handen ineenslaan voor deze e-truck.

DAF is een internationaal toonaangevende truckproducent en VDL is Europees marktleider op het gebied van de elektrificatie van zware voertuigen, zoals bussen en automatisch geleide voertuigen (AGV’s).

Uiteindelijk zal de e-truck als trekker-trailercombinatie worden ingezet voor binnenstedelijke distributie met een totaalgewicht tot 40 ton. De DAF CF Electric VDL E-Power beschikt over een elektrische motor met een vermogen van 210kW en 2.000Nm koppel. De motor wordt van elektriciteit voorzien middels een batterijpakket met een bruto capaciteit van 170kWh. Op één batterijlading kan ongeveer 100 kilometer worden gereden, voldoende voor de dagelijkse distributie van buiten de stad de stad in. Het tussentijds snelladen van de batterij gebeurt binnen 30 minuten. Een volledige oplaadbeurt geschiedt binnen 1,5 uur.

Van Oord bestelt twee nieuwe LNG-schepen Baggermaatschappij Van Oord heeft twee sleephopperzuigers met een beuninhoud van 10.500 m3 besteld. Beide schepen zullen worden uitgerust met een LNG-installatie (vloeibaar aardgas), een keuze die aansluit bij de duurzaamheidsambities van het bedrijf.

De nieuwe sleephopperzuigers vervangen bestaande schepen, waardoor de vloot economischer en energiezuiniger zal worden. Ze hebben een beuncapaciteit van ongeveer 10.500 m3 elk, zijn 138 meter lang en 28 meter breed. De schepen worden uitgerust met één zuigbuis met elektrisch aangedreven onderwater baggerpomp, twee binnenboord baggerpompen, vijf bodemdeuren en een totaal geïnstalleerd vermogen van 14.500 kW. De accommodatie is geschikt voor 22 personen.

Tijdens de ontwerpfase werd speciale aandacht besteed aan de energie-efficiëntie van de schepen. Zo worden de Tier III-schepen uitgerust met Dual Fuel-motoren. Daarbij omvat het ontwerp verschillende aspecten die resulteren in een aanzienlijke vermindering van het brandstofverbruik en bijgevolg een daling van de CO2-uitstoot. De schepen worden uitgerust met innovatieve en duurzame systemen en krijgen een Green Passport en Clean Ship Notation.

De nieuwe schepen gaan onder Nederlandse vlag varen. De huidige vloot van Van Oord bestaat uit meer dan honderd schepen met ruim twintig sleephopperzuigers met een capaciteit variërend van 1.000 tot 38.000 m3. De sleephopperzuigers werken wereldwijd en worden ingezet voor kustversterking, havenprojecten, het verdiepen van vaarwegen en landaanwinningsprojecten.

FOTO: VAN OORD

Eerste nationale blockchain onderzoeksagenda

5 18 iMaintain

IMA Q iTanks.indd 32

23-05-18 16:08

INNOVATIE 33

FOTO: PXHERE

TU Delft introduceert Internet of Plants Klimaatverandering, luchtvervuiling en voedselschaarste. Problematiek die gezien de almaar groeiende wereldbevolking en de verdergaande verstedelijking alleen maar zal toenemen. De TU Delft probeert hier met het Plantenna-programma op in te spelen.

Centraal in het project staat de ontwikkeling van sensortechnologie die binnenin planten informatie vergaart over de toestand van het gewas en van de directe omgeving daarvan. Door zulke met sensoren uitgeruste planten te koppelen in netwerken – een ‘internet of plants’ – kunnen de verzamelde waarnemingen gebruikt worden voor klimaat- en weermonitoring, en voor hogere gewasopbrengsten door efficiëntere bemesting en irrigatie.

Het Plantenna-programma, gecoordineerd door TU Delft-hoogleraar Peter Steeneken, brengt onderzoeksgroepen samen op het gebied van sensortechnologie, (micro)elektronica, nanotechnologie, communicatie, plantenfysiologie en milieumonitoring. Zij gaan zich enerzijds buigen over de technologische vraagstukken als het integreren van de elektronica in de plant en het onderling laten communiceren van planten; anderzijds houden zij zich bezig met de vraag hoe de verkregen informatie dan kan worden ingezet om gewas- en milieumonitoring daadwerkelijk te verbeteren. De onderzoekers houden hiervoor nauw contact met experts op het gebied van de agrobiologie en biotechnologie.

Vertegenwoordigers uit de hightechindustrie zijn ook bij het programma betrokken. Want minstens zo groot als de uitdagingen zijn de kansen die deze technologie op de lange termijn biedt. Staat deze nu nog in de kinderschoenen, cyberplanttechnologie heeft de potentie een sleuteltechnologie voor de toekomst te worden.

FOTO: AMPYX POWER

Drijvende Airbone Wind Energy-systemen haalbaar Airborne Wind Energy Systeem (AWES) ontwikkelaar, Ampyx Power, heeft een rapport gepubliceerd met de resultaten van een onderzoek naar de drijvende toepassing van hun systeem. Hieruit is gebleken dat een AWES-windpark technisch haalbaar is en daarbij ook nog eens als kostenconcurrerend kan worden beschouwd.

De kosten van windenergie op zee nemen aanzienlijk toe met de waterdiepte vanwege de hoge kosten voor de fundering. Ampyx Powers systeem dat windenergie opwekt met behulp van een vliegtuig aan een kabel dat op 500 meter hoogte vliegt, kan worden ingezet op relatief kleine verankerde drijvende platforms, op plaatsen waar de inzet van conventionele windturbines economisch of technisch onmogelijk is.

Het onderzoek, ‘Sea-Air-Farm’-project genaamd, werd uitgevoerd door een consortium van Ampyx Power, ECN (Energy Research Centre Nederland), Marin (Maritime Research Institute Netherlands) en Mocean Offshore. Het consortium deed onderzoek naar de offshore-toepassing van een drijvend systeem en de mogelijkheden en beperkingen van een volledig windpark met meerdere systemen, ver uit de kust in diepe wateren.

De cijfers die het onderzoek laat zien, zijn veelbelovend. Zeker gezien het feit dat AWES zich op MW-schaal nog in een vroege fase bevindt van technologische en commerciële ontwikkeling. Volgens een van de onderzoekers is het doen van onderzoek naar een ontwikkeling van nieuwe technologieën noodzakelijk om in de toekomst aan de elektriciteitsvraag te kunnen voorzien. De resultaten van het Sea-AirFarm-project bieden dan ook inzicht in een nieuwe manier van offshoreenergieopwekking.

DEZE RUBRIEK WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR

5

iMaintain 18

IMA Q iTanks.indd 33

23-05-18 16:08

34 AGENDA

Juni 11 juni 2018 12hoist4u, Houten www.12hoist4u.com Training ‘Wet- en regelgeving bij heffen en hijsen’ Het Arbobesluit schrijft voor dat alle handelingen voor het heffen of hijsen gepland moeten worden en onder adequaat toezicht moeten worden uitgevoerd (Arbobesluit art. 7.18 lid 8 en lid 9).

Om invulling te geven aan deze wettelijke verplichtingen is het van belang dat verantwoordelijke personen beschikken over voldoende kennis op het gebied van planning, beheersmaatregelen voor het veilig uitvoeren, mensen, middelen en omstandigheden.

12 juni 2018 Koning Willem II Stadion, Tilburg www.virtual-revolution.nl Virtual (R)evolution 2018 Tijdens Virtual (R)evolution ontdekt u in één dag de mogelijkheden van de laatste VR- en AR-technologieën voor uw bedrijf. Content makers, software & hardware bedrijven en andere deskundigen op dit gebied, profileren hun bedrijf voor bezoekers uit de industrie. Hoor tijdens het lezingenprogramma hoe onder andere Lamborghini, Ikea en Royal Delft deze technieken inzetten.

14 juni 2018 VNAB, Rotterdam smt.maritiemnederland.com Smart Maritime Technology Event 2018 Tijdens dit event worden baanbrekende technologieën in de maritieme sector gepresenteerd. Enkele van de onderwerpen: 3D printing & additive manufacturing in de maritieme maakindustrie, blockchain toepassingen in de maritieme sector, drones voor inspecties van haveninstallaties en schepen, big data analyse en predictive maintenance, augmented reality en slim onderhoud.

14 juni 2018 NEN, Delft www.nen.nl Bescherming van staalconstructies tegen corrosie NEN organiseert een informatiebijeenkomst om de wijzigingen in de normserie NEN-EN-ISO 12944 ‘Bescherming van staalconstructies tegen corrosie door middel van verfsystemen’ toe te lichten. Belangrijke verschillen: Uitbreiding van de duurzaamheidsklassen, introductie van nieuwe corrosiviteitsklassen, toevoeging van testmethodes voor thermisch verzinkte en -gespoten deklagen, toevoeging van deel 9 voor onder andere offshore-structuren.

Na deze Masters of Industry, die wordt gehouden bij en in samenwerking met Endress+Hauser in Naarden, heeft u mogelijk voldoende inspiratie en praktische handvaten om ermee aan de slag te gaan. Ook nemen we een kijkje in de Endress+Hauser Experience Room en de kalibratie-installatie.

September 24-27 september 2018 Flanders Meeting & Convention Center, Antwerpen www.euromaintenance.org Euromaintenance 4.0 Van 24 tot 27 september 2018 organiseert BEMAS Euromaintenance 4.0, een Engelstalige conferentie en beurs in Antwerpen.

We brengen een toonaangevend overzicht van de innovaties en evoluties op gebied van technisch onderhoud, betrouwbaarheid en asset management, gebracht door internationale topsprekers.

‘4.0’ verwijst naar de vierde industriële revolutie die zich momenteel ontwikkelt: meer digitalisering, (online) condition monitoring, Industrial Internet of Things, Big Data, enzovoort. Wat is de impact van dit alles op uw onderhoud en asset management?

Oktober Save the date!

3 oktober 2018 Oude Magazijn, Amersfoort www.imaintain.info iMaintain Prestatiemanagement Houd alvast deze datum vrij in uw agenda voor iMaintain Prestatiemanagement, het congres van het iMaintain platform en NVDO Sectie Suto.

9 oktober 2018 Midden Nederland Hallen, Barneveld www.business-software-event.nl Business Software Event De maakindustrie is in snel tempo aan het veranderen. Zo neemt de rol van software in de productieketen sterk in betekenis toe.

Veel ondernemingen maken momenteel de omschakeling van op papier naar digitaal werken. Deze omschakeling heeft effect op het gehele proces: van klantbehoefte via ontwerp tot aan de eindgebruiker. Het Business Software Event belicht de laatste softwareontwikkelingen om de maakindustrie bij deze transitie, oftewel de weg naar Industry 4.0, te helpen.

November

18 juni 2018 Endress+Hauser, Naarden www.mastersofindustry.nl Masters of Industry: Industrial Internet of Things

7-8 november 2018 LCW, Vliegbasis Woensdrecht seminars.amccentre.nl Seminar Asset Management Control 2018

Hoe kunnen we optimaal gebruikmaken van het Industrial Internet of Things (IIoT)? Hoe kan automatisering helpen om zowel de bedrijfsvoering als de winstgevendheid te verbeteren?

Tijdens deze Masters of Industry kijken we ook naar de spreekwoordelijke ‘beren op de weg’: hoe zit het met de data security en privacy?

Voor de zeventiende keer wordt door het ministerie van Defensie in samenwerking met het AMC Centre het seminar AMC georganiseerd. Dit jaar is het thema ‘Get Oriented’: To find the optimal balance. De locatie is het Logistiek Centrum Woensdrecht op de vliegbasis. Ook de excursie zal daar plaatsvinden. Commodore Denny Traas MSc is de gastheer van het seminar AMC.

5 18 iMaintain

IMA F Agenda.indd 34

23-05-18 16:03

Co-produced by

Petrol Blauw : pantone 315 100% pantone 315 55%

An initiative of

Groen : pantone 376 100% pantone 376 85%

Supported by

September 24 –27, 2018 | Antwerp, Belgium

ANTWERP

BELGIUM SEPTEMBER

24-27

visit: www.euromaintenance.org

EUROPE’S BIGGEST CONGRESS AND EXHIBITION ON INDUSTRIAL MAINTENANCE AND ASSET MANAGEMENT. Diamond Sponsor

Featured 4.0 Sponsor

Gold Sponsors

Silver Sponsors

Bronze Sponsors

IMA05 omslag los.indd 35

23-05-18 16:19 23-05-18 16:07

VIJFTIENDE JAARGANG – LOSSE VERKOOPPRIJS € 18,50

Smart Maintenance met Ultimo

Hoe richt u als Maintenance Manager uw onderhoudswerkzaamheden nog efficiënter in? En hoe maakt u onderhoud nou echt voorspelbaar? Koppel uw assets en processen aan elkaar en ga gewoon aan de slag. Voor meer inspiratie over Internet of Things, de rol van Ultimo hierbij en praktische voorbeelden nodigen wij u graag uit op ons blog: www.ultimo.com/blog

IMA05 omslag los.indd 36 IMA A Omslag.indd 1

INTEGRALE OPLOSSING Met Ultimo legt u niet alleen de verbinding tussen machines en mensen, maar ook tussen afdelingen en werkprocessen. Zet Ultimo in voor Maintenance Management, Safety Management (HSE), Fleet Management, Facility Management, IT Service Management en ondersteun in één gebruiksvriendelijk systeem al uw ondersteunende processen.

23-05-18 16:19

en Deze opleiding gen in zijn in te bren elorde deeltijd bach ktuigopleiding Wer bouwkunde. r de Informeer naa . mogelijkheden

Waardecreatie door goed onderhoud POST-MBO ONDERHOUDSTECHNIEK POST-HBO ONDERHOUDSTECHNOLOGIE POST-HBO ONDERHOUD EN ASSET MANAGEMENT MASTER OF ENGINEERING IN MAINTENANCE AND ASSET MANAGEMENT

JE KAN VERDER! Asset Management is als vakgebied steeds in beweging. Het werk groeit in waarde en aanzien.

Van het oplossen van problemen tot een sterke schakel in de waardeketen. Hoge waardes voor veiligheid, betrouwbaarheid en beschikbaarheid van installaties zijn het resultaat van goed onderhoud. Parallel daaraan groeit voor de onderhoudsprofessional de complexiteit van de vraagstukken en de uitdaging processen zo in te richten dat het zichtbaar waarde toevoegt. Het cursusaanbod van Centrum voor Natuur & Techniek (CvNT) biedt voor werkende onderhoudsprofessionals steeds de juiste tools om de volgende stap te kunnen zetten: Asset Management als aanjager van verbeteringen. Van de post-mbo opleiding Onderhoudstechniek tot en met de Master of Engineering in Maintenance and Asset Management sluit de cascade van opleidingen van CvNT op elkaar aan. Op je werk en op je kennisbehoefte. Je kan verder.

Deeltijd Werktuigbouwkunde De deeltijdopleiding Werktuigbouwkunde is een praktijkgerichte bacheloropleiding. U wordt opgeleid tot werktuigbouwkundig ingenieur in de sectoren Bouw, Transport en Logistiek of Industrie en Energie. De opleiding is in nauw contact met bedrijven uit deze sectoren ontwikkeld. Daardoor bent u verzekerd van concrete, bruikbare en actuele vakkennis. Tijdens de opleiding is ‘leren door te doen’ het uitgangspunt; u ontwikkelt de competenties die een werktuigbouwkundig ingenieur nodig heeft door de kennis, vaardigheden en werkervaring die u opdoet. Wat u in theorie leert past u direct toe in uw dagelijkse praktijk.

Opleidingen als Onderhoudstechnologie, Onderhoud en Asset Management en Inspectie- en Keuringstechnieken Level 3 kunnen deel uitmaken van deze opleiding. Informeer naar uw mogelijkheden.

POST-MBO

Onderhoudstechniek Onderhoud is je werk. Je merkt dat je een talent hebt om problemen op te lossen en misschien zelfs te voorkomen.

En je wilt verder.

De post-mbo opleiding Onderhoudstechniek brengt je verder. Je leert om anders naar onderhoud te gaan kijken.

Het is niet alleen je dagelijkse werk, het is een belangrijke schakel in de waardeketen van het bedrijf.

Jouw onderzoek zal het uitwijzen.

Als technisch specialist krijg je meer handvatten om de techniek aan te pakken en om er beter over te communiceren.

Je bent praktijkgericht en dat komt goed uit. Al tijdens de opleiding ga je aan de slag om in je eigen werkomgeving verbetervoorstellen uit te werken voor onderhoudsplannen en technische systemen. Je kan verder.

Bij de opleiding onderhoudstechniek leer je daarom wat onderhoudsmethodieken inhouden en wat jouw bijdrage kan zijn aan verbetertrajecten. Als ervaringsspecialist weet je uit de praktijk wat er beter kan, nu leer je hoe je dat kunt doorvoeren.

Een verbetering is meer dan techniek.

Dat gaat verder.

Je leert de waarde van onderhoudsinformatie voor een probleemanalyse.

Denk hierbij aan de mogelijkheid van voorspellend onderhoud. En met die analyse kun je een verbetervoorstel uitwerken, presenteren en uitvoeren. Dat kunnen verbeteringen zijn aan installaties en materialen maar ook aan werk en werkwijzen.

ALS ERVARINGSSPECIALIST WEET JE UIT DE PRAKTIJK WAT ER BETER KAN, NU LEER JE HOE JE DAT KUNT DOORVOEREN

POST-HBO

Onderhoudstechnologie Onderhoud en Asset Management U acteert op mbo/hbo-niveau en wilt verder. De post-hbo opleidingen Onderhoudstechnologie en Onderhoud en Asset Management bieden daar de juiste tools voor.

Onderhoudstechnologie is het,

op basis van uitgangspunten van Asset Management, in kaart brengen van de juiste onderhoudsbehoefte, het goede onderhoudsconcept en het sturen van het onderhoudsproces. Hierbij is het cre ren van waarde steeds de drijfveer. Je leert de onderhoudsconcepten zo in te zetten dat door jouw werk geld wordt verdiend met onderhoud!

Onderhoudstechnologie is een opleiding die je helpt met de volgende stappen in je werk. De stap naar effectiever onderhoud, een hoger kennisniveau en wellicht de volgende stap in je carri re.

Om verder te komen in je werk, leer je meer over de verschillende fases van de levensduur van je installaties. an onderhoudsbewust ontwerpen tot lean en continue verbeteringen van onderhoudsconcepten. De verworven kennis is zowel op technisch- als managementniveau.

Materiaalkennis, schadeanalyse en reparatietechnieken gaan hand in hand met bijvoorbeeld conditiebewaking, inspectiemethoden en onderhoudsmanagementtechnieken. oorspellend onderhoud doet hier zijn intrede. En het gaat verder.

Tijdens de opleiding maak je gebruik van specialistische kennis van de docenten en pas je de nieuwe kennis meteen toe in je eigen werkomgeving. Daarbij steek je ook veel op van de kennis n de vragen van je medecursisten.

Als afronding werk je een eigen business-

case uit. a de opleiding beschik je over een stevige basiskennis van industrieel onderhoud. Je kunt de juiste onderhoudsbehoefte in kaart brengen en een bijbehorend onderhoudsplan opstellen.

Je weet wat er te koop is aan onderhoudstechnieken en je kunt het in de praktijk toepassen. Je hebt het totale onderhoudsproces in kaart en in je vingers. Bovenal heb je geleerd hoe onderhoud bijdraagt aan verhoging van het bedrijfsresultaat en verbetering van de kwaliteit.

De gevolgen van jouw werk beperken zich niet tot de installaties. Dat gaat verder.

Binnen en buiten de organisatie hebben onderhoud, projecten en de installaties uiteenlopende stakeholders. De opleiding heeft daarom ook aandacht voor certi cering, veiligheid en milieuwetgeving en voor besluitvorming en bedrijfskundige processen binnen organisaties.

Met docenten en medecursisten uit de industrie vertegenwoordig je een geweldig praktijkinzicht. Samen werk je in een perfecte mi tussen theorie en praktijk om dat inzicht verder te verbeteren.

JE LEERT DE ONDERHOUDSCONCEPTEN ZO IN TE ZETTEN DAT DOOR JOUW WERK GELD WORDT VERDIEND MET ONDERHOUD Onderhoud en Asset Management biedt een unieke combinatie van

techniek, bedrijfseconomie en organisatiekennis, op basis van uitgangspunten van Asset Management. Merk je als leidinggevende technicus dat je verder moet met onderhoud en je onderhoudsorganisatie, dan ligt deze opleiding op je route.

Bij de opleiding Onderhoud en Asset Management leer je wat er allemaal komt kijken bij ef ci nt en effectief onderhoudsmanagement. Zo breng je de onderhoudsorganisatie verder en kom je verder in je eigen loopbaan. Je kan verder De opleiding Onderhoud en Asset Management heeft aandacht voor onderhoud en beheer en voor de processen rond het onderhoud zoals Asset Management en verandermanagement, het managen van innovatieprocessen, integrale kwaliteitszorg en niet in de laatste plaats projectplanning en -bewaking.

De opleiding biedt je bovendien de kans een sterk netwerk in de onderhoudsindustrie op te bouwen en uit te breiden.

Docenten uit de industrie behandelen de lesstof aan de hand van voorbeelden uit hun professionele praktijk. Aanvullend op de lesstof worden lezingen door toonaangevende professionals uit het werkveld gegeven. De kracht van al deze kennis en ervaring ondervind je in deze opleiding door de inbreng van je eigen vraagstukken en projecten. Je maakt de theorie direct tot jouw praktijk en je komt verder.

MERK JE DAT JE VERDER MOET MET ONDERHOUD EN MET JE ONDERHOUDSORGANISATIE, DAN LIGT DEZE OPLEIDING OP JE ROUTE

Master of Engineering in Maintenance and Asset Management Je werkgebied groeit en de zwaarte van je functie ook. Projecten worden complexer, belangen wegen zwaarder en de samenwerking met nationale en internationale partners is minstens zo belangrijk als de technische eindresultaten van je projecten. Je wilt je vaktechnische kennis op het volgende plan brengen en je wilt verder bouwen aan e persoonlijke vaardigheden.

De Master of Engineering in Maintenance and Asset Management is je volgende stap, bijvoorbeeld naar een seniorfunctie als onderhoudsmanager, maintenance engineer, system engineer, project manager of een meer leidinggevende functie als plant manager of hoofd technische dienst.

Met deze masteropleiding verdiep en verbreed je jouw vaktechnische competenties en je interpersoonlijke vaardigheden.

JE ONTWIKKELT JE TOT EEN SPECIALIST DIE EEN MULTIDISCIPLINAIRE SAMENWERKING ZIET ALS EEN DOORSLAGGEVENDE SUCCESFACTOR VOOR INNOVATIE

Je ontwikkelt je tot een specialist die een multidisciplinaire samenwerking ziet als doorslaggevende succesfactor voor innovatie. En als het nodig is, kan je dit samenwerkingsproces ook regisseren.

Je kijk op bedrijfsvoering wordt breder. Je ziet de organisatie niet meer als een reeks opeenvolgende processen maar juist als een parallel en geïntegreerd geheel van product- en procesontwikkeling. Door toegepast onderzoek stel je bedrijven in staat om sneller en ef ci nter productvernieuwingen te realiseren. En een dergelijke vergroting van de innovatiekracht is essentieel in de concurrentiestrijd die draait om lage productiekosten en snelle ontwikkeling van comple e producten.

Met de Master of Engineering in Maintenance and Asset Management kom je verder.

Materiaaltechnologie

oor goed onderhoud is materiaalkennis van groot belang. Door een juiste materiaalkeuze en kennis van toekomstige materiaalgedragingen, kunnen risico s beter worden ingeschat en aanzienlijke besparingen worden gerealiseerd. In onze onderhoudsopleidingen zit altijd een materiaalkundige component. Specialisatie op het gebied van bijvoorbeeld Metaalkunde of Corrosiebeheersing behoort tot de mogelijkheden.

Lassen en Inspecteren

Om complexe inspectieproblemen op te kunnen lossen en de integriteit van installaties te kunnen waarborgen, is er een steeds grotere behoefte aan gespecialiseerde scholing en hoger gekwali ceerd personeel. aast International Welding Engineer IWE , International Welding Technologist IWT en IWI-c bieden wij ook de opleidingen Inspectie- en Keuringstechnieken Level en 3 I K en I K3 . Door integratie van delen van de opleidingen ontstaan interessante vrijstellingsmogelijkheden. Informeer naar de mogelijkheden.

Projectmanagement voor Engineers

Eisen die gesteld worden aan de uitvoering van projecten binnen het technisch domein nemen toe. Projectbeheersing speelt hierin een belangrijke rol. Onnodige budget-overschrijdingen worden minder geaccepteerd.

Als projectleider bent u verantwoordelijk te komen tot stabiele projecten met een gezond rendement. Maar hoe komt u in control van uw projecten Hoe weet u risico s en kansen optimaal te benutten en vermindert u faalkosten en onnodige bijstellingen

Permanent competent Hogeschool Utrecht, Centrum voor Natuur & Techniek (CvNT) heeft een breed scala aan onderhoudsgerichte opleidingen voor professionals. Het aanbod van opleidingen biedt zowel verdieping als verbreding van kennis. Van materiaalkunde tot inspectie enw van post-mbo niveau tot en met masteropleidingen. Met een sterke verankering in de beroepspraktijk geven de opleidingen steeds de ondersteuning voor permanente competentie-ontwikkeling van de onderhoudsprofessional.

Veel praktische kennis en kunde uit de beroepspraktijk is in de opleidingen verzameld en gebundeld. Specialisten uit de industrie dragen de kennis over aan de deelnemers. Deelnemers die op hun beurt steeds met eigen situaties, projecten en vragen komen. Daarmee is het geen eenrichtingsverkeer van feitjes, maar een gezamenlijke beweging naar een hoger niveau.

situatie te ondervangen. Tenminste, als je weet wat je doet. En daar zijn de opleidingen van v T de ideale tool voor.

In de breedte en in de diepte.

Met opleidingen van materialenkennis tot gecerti ceerd inspecteur en van post-mbo Onderhoudtechniek tot en met de Master of Engineering in Asset and Maintenance Management.

Het unieke aanbod van opleidingen voor Onderhoud evolueert. Kijk bijvoorbeeld werkende professionals op het gebied naar de verregaande integratie van IT of van materialen, inspectie en onderhoud de beschikbare technieken voor conditievan v T is door de hele onderhoudsbewaking. Predictive Maintenance komt organisatie in te zetten. Deze cascade hier binnen handbereik. De onderhoudsinformatie van installaties kan tot jaren terug van kennisaanbod houdt de onderhoudsprofessional permanent competent. worden uitgediept om een terugkerende

Materiaalkunde/Engineering

JE KAN VERDER!

Master of Engineering in Maintenance and Asset Management

Metaalkunde

Onderhoud en Asset Management (OM)

Laspraktijkingenieur

HBO+ niveau: asset manager

I&K3

Corrosiebeheersing Onderhoudstechnologie (OT)

Adviseur Vastgoed

Deeltijd Werktuigbouwkunde

Middelbare Lastechniek

Master niveau: innovator en onderzoeker

Onderhoudstechniek (OTK)

I&KT

HBO/HBO+ niveau: adviseur of manager

HBO niveau

Inspecteur Vastgoed

MBO+ niveau: uitvoerend

Actief inspelen op opleidingsvragen Centrum voor Natuur & Techniek, het na- en bijscholingsinstituut binnen het domein Engineering & Design, verzorgt ­beroepskwalificerende kennisoverdracht voor professionals. Primaire aandachtsgebieden zijn de technische en daaraan verwante bedrijfskundige vakgebieden.

• Bedrijfskunde • Engineering • Built Environment • ICT & Installatietechniek • Life Sciences & Chemistry • Materialen • Onderhoud & Inspectie

Meer weten?

Je bent enthousiast geworden en wilt graag verder? Informeer dan naar de uitgebreide informatie van de afzonderlijke opleidingen.

Bestaat de behoefte aan persoonlijk contact, bijvoorbeeld over opleidingen op maat, vraag dan naar Michel Grijpink, studieadviseur Engineering.

Maakindustrie

Advies Bouw

Opleidingen op maat Op uw specifieke kennisvraag zoeken wij graag een antwoord. Zo kunnen wij ­opleidingen op maat voor u ontwikkelen die qua inhoud, niveau en duur worden afgestemd op uw behoeften.

Ook als de opleidingsvraag nog niet helder is, kan het nuttig zijn bedrijfs­ vraagstukken te spiegelen aan onze kijk op opleiden. Gezamenlijk zoeken wij graag naar de beste oplossing voor uw bedrijf.

Deze in-company opleidingen verzorgen wij bij u in huis, in uw regio of op onze eigen locaties binnen Hogeschool Utrecht.

CvNT levert een breed pakket aan ­opleidingsactiviteiten op zowel post-mbo-, post-hbo als masterniveau en voert kennisscans en onderwijsinnovatieprojecten uit.

Wij werken samen met relevante branche­ organisaties en andere instellingen uit de onderscheiden vakgebieden. Deze samenwerking, en het nauwe contact met

Chemie

­ pdrachtgevers en individuele professioo nals, staat garant voor innovatief onderwijs en up-to-date kennis.

Vastgoed

Infra

Hogeschool Utrecht Centrum voor Natuur & Techniek Tel. 088 481 88 88 info@cvnt.nl

www.cvnt.nl

Food Contracting

Energie

“MET ONDERHOUD EN MANAGEMENT HEB IK MIJN KENNIS VERDIEPT, MAAR VOORAL EEN ONTWIKKELING DOORGEMAAKT IN HET EFFECTIEF TOEPASSEN DAARVAN.” DANNY HARTMAN MAINTENANCE MANAGER, DSM SPECIAL PRODUCTS ROTTERDAM