IMA06-2019

www.imaintain.info

06 19 ZESTIENDE JAARGANG – LOSSE VERKOOPPRIJS € 19,-

INDUSTRIËLE REINIGING ONMISBARE SCHAKEL IN ONDERHOUDSPROCES 14:56

IMA06 omslag los.indd 1

16:42 18-06-19 16:40

ORANJERIE HYDEPARK | DOORN | 2 OKTOBER 2019

Een goede assetmanagement-strategie levert geld op. Maintenance wordt steeds vaker gezien als een profijtelijke bedrijfsfunctie.

Om de concurrentiepositie van onze bedrijven en onze installaties te versterken, is instandhouding alleen niet goed genoeg meer. Nieuwe kennis, innovaties en een integrale benadering maken het mogelijk om de technische dienst in te zetten als een verbetermotor die onderhoud combineert met levensduurverlenging, vervangingen en modernisering. Het doel: creëren van maximale economische waarde voor het bedrijf.

Om waarde te kunnen creëren, is het belangrijk om op onderbouwde wijze de juiste investeringen in onderhoudsprocessen en installaties te doen.

Tijdens iMaintain Prestatiemanagement krijgt u praktische handvaten om waarde te creëren met techniek, installaties, processen en mensen.

Met onderbouwing vanuit praktijkervaring en wetenschappelijk onderzoek.

Initiatiefnemers:

[Sch

rijf

nu i

n]

Programma 10.30 uur Aanvang congres • Opening door Laura van der Linde (hoofdredacteur iMaintain) • Keynotes van o.a. Mark Haarman (Mainnovation): ‘Op zoek naar de verborgen waarde van onderhoud - resultaten van 25 jaar onderzoek’.

12.00 uur

Netwerklunch

13.00 uur Middagprogramma: onderzoek Universiteit Twente • Willem Haanstra richt zich met zijn onderzoek op de vraag hoe assetmanagement-organisaties de levenscycluskosten en -baten van hun assets op een effectieve wijze kunnen evalueren en blijven volgen.

• Jan Jaap Moerman spreekt over ‘Lerende organisaties’ m.b.t. introducties nieuw equipment 14.30 uur

Netwerkpauze

15.00 uur Vervolg programma • Merishna Ramtahalsing (promovendus Universiteit Twente) over ‘Systeemintegratie SIRA’ (System Integration for Railway Advancements) • Interactief debat • Afsluitende lezing 17.00 uur

Netwerkborrel

www.imaintain.info/prestatie Hele PRES 2019.indd IMA Apagina Cover.indd 2 IMA06 omslag los.indd 2 1

14-06-19 18-06-1914:49 16:42

EemsD

INHOUD 3

10 ‘Snappen we met alle data de tandwielen nog?’

Met big data heeft de onderhoudssector goud in handen. Maar om de enorme potentie die predictive maintenance in zich heeft echt te realiseren, zijn er volgens hoogleraar Marielle Stoelinga van Universiteit Twente nog heel wat harde noten te kraken.

14 Veiliger reinigen door digitalisering Digitalisering en de energietransitie hebben een grote impact op de branche van industriële reiniging. Volgens Hans Buitendijk van de Stichting Industriële Reiniging maakt het vakgebied een gedaanteverandering door.

24 Turnaround vergroot betrouwbaarheid PTA-fabriek Eind april/begin mei vond bij BP Chembel in Geel groot onderhoud plaats aan één van de twee fabrieken voor de productie van PTA, een grondstof voor PET, fleece en andere verpakkingsmaterialen.

En verder 05 COMMENTAAR

23 TECHNIEKHELD: ‘GRENZEN KENNEN EN DAAR OVERHEEN GAAN’

06 ACTUEEL

28 INNOVATIE

18 NIEUW MIDDEL CONSERVEERT KETELS RWE

30 ONDERHOUDSPROJECTEN

22 AGENDA

34 MINI-INSPECTEURS ONDERZOEKEN LEIDINGEN

06

iMaintain 19

IMA B Inhoud.indd 3

18-06-19 16:41

Verhuur stoom- en heetwaterketels

Eco Ketelservice Verhuur bv

www.eco-steamandheating.com +31 (0)13 583 94 40 | info@eco-steamandheating.com

Intelligent & hoogwaardig Iedereen, die met gereedschap of met op gereedschap gebaseerde oplossingen werkt, verdient het om met kwalitatief hoogwaardige, intelligent vervaardigde en zijn persoonlijke veiligheid ondersteunende gereedschappen van GEDORE te werken!

gedore.com

IMA Advertenties.indd 4 Anz_Ged_Kachel_NL_230x146mm_0319.indd 1

18-06-19 16:47 02.04.19 16:30

COMMENTAAR 5

Geen campagne nodig Meer vrouwen in techniek. Er zijn heel wat campagnes gevoerd om dat voor elkaar te krijgen, vaak tevergeefs. Waar alle campagnes aan voorbij gingen, is de aantrekkelijkheid van het feitelijke werk zelf. Je kunt de buitenkant van het werk nog zo opdirken, maar het gaat uiteindelijk om de binnenkant. Het is eigenlijk net als in de liefde...

Maar nu lijkt dat zich vanzelf op te lossen. Met de opkomst van datagedreven onderhoud en besturing wordt de weg geplaveid voor meer vrouwen in de industrie en infra.

In andere sectoren waar data-analyse al eerder haar intrede deed, zijn het vooral vrouwen die ermee aan de slag gingen.

De verkiezing van Celeste Martens tot Maintenance Manager of the Year eerder dit jaar was natuurlijk kenmerkend. Datagedreven, jong en vrouw! En misschien heb ik last van selectieve perceptie, maar de onderhoudswereld heeft nu ook een vrouwelijke hoogleraar. Professor Marielle Stoelinga is hoogleraar risicomanagement van high-tech systemen, in zowel Twente als Nijmegen. Big data, het internet of things en predictive maintenance zijn dagelijkse kost voor haar.

Vrouwen lijken dus beter in staat om grote hoeveelheden data in bruikbare informatie om te zetten. Maar dat is niet het enige. Wat mij bij de verkiezing van Celeste opviel, was dat ze constant oog had voor haar team, voor de menselijke factor. Ook in het hoofdinterview van deze iMaintain heeft Marielle Stoelinga nadrukkelijk aandacht voor het menselijke element: ‘Bij onderhoud spelen niet alleen technische factoren, zoals de kwaliteit van de prognoses en de planningsalgoritmen, een belangrijke rol, maar ook menselijke factoren. Als je geen rekening houdt met hoe mensen met onderhoudsbeslissingen omgaan, en informatie interpreteren, dan kan alles voor niets geweest zijn.’

Minstens zo belangrijk. Vrouwen slaan direct een brug tussen mensen en innovatieve, vaak abstracte methoden. En gelukkig, vrouwen zijn daar gemiddeld genomen niet alleen beter in, ze vinden het vaak nog leuk ook. Woman are here to stay. Daar is geen enorme campagne voor nodig geweest.

Wim Raaijen Reageren? Via de mail: wim@industrielinqs.nl of via Twitter : @wimraaijen

TRAFFIC

Breg Schoen 020 3122 088

COMMERCIEEL MANAGER NUMMER 6 - 2019

UITGAVE VAN

Industrielinqs pers en platform Gedempt Hamerkanaal 155 1021 KP Amsterdam

Janet Robben 020 3122 085 janet@industrielinqs.nl

MEDEWERKERS

Monique Harmsen, David van Baarle, Evi Husson, Inge Janse

LAY-OUT

BureauOMA BV, Wehl

COVER

Laura van der Linde

UITGEVER EN HOOFDREDACTIE Wim Raaijen 020 3122 081 wim.raaijen@industrielinqs.nl

Laura van der Linde 020 31 22 083 laura@industrielinqs.nl

EINDREDACTIE

Miriam Rook 020 3122 086 Liesbeth Schipper 020 3122 083 redactie@industrielinqs.nl

REDACTIE

Dagmar Aarts 020 3122 084 redactie@industrielinqs.nl

ADVERTENTIEVERKOOP

Jetvertising Rob Koppenol | rob@jetvertising.nl 070 3990 000 www.jetvertising.nl

DRUKWERK

PreVision Graphic Solutions

ABONNEMENTEN (EXCL. BTW) Nederland/België € 105,Introductie NL/B 25% € 78,50 Overig buitenland € 131,Losse verkoopprijs € 19,Studenten € 43,Proefabonnement 3 mnd € 30,50

OPZEGGEN

Dit magazine hanteert de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Proef- en kennismakingsabonnementen worden niet automatisch verlengd en stoppen na het aantal aangegeven nummers.

Opzeggen en wijzigen kan via abonnementen@industrielinqs.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn is acht weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door ons is ontvangen. Als u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement.

Overige vragen kunt u stellen via abonnementen@industrielinqs.nl of neem telefonisch contact met ons op via T 020 312 20 88.

Prijswijzigingen voorbehouden.

ISSN: 2211-6826 © Industrielinqs pers en platform BV Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder toestemming van de uitgever.

Papier binnenwerk: PAPER & BOARD MADE OF

AGRI-WASTE WWW.PAPERWISE.EU

Papier omslag:

INDUSTRIELINQS PERS EN PLATFORM

Gedempt Hamerkanaal 155 1021 KP Amsterdam +31(0)20 312 20 88 abonnementen@industrielinqs.nl

06

iMaintain 19

IMA C Commentaar Wim.indd 5

18-06-19 16:45

6 ACTUEEL

MEEST GELEZEN ONLINE 1. NS Stations zoekt nieuwe partijen voor onderhoud technische installaties NS Stations, het bedrijfsonderdeel van vervoerder NS dat verantwoordelijk is voor de stations, startte onlangs een nieuwe aanbestedingsprocedure voor de reparatie en het onderhoud van de technische installaties in en rondom stations.

Lees verder op deze pagina

2. Nationaal onderzoeksproject voor veilig internet of things Met bijna 10 miljoen euro gaan universiteiten, bedrijven, maatschappelijke organisaties en overheid de veiligheid van het internet of things aanpakken.

Lees verder op pagina 7

3. SoDM: Gebrek aan alertheid oorzaak lekkage tankenpark NAM Een gebrek aan alertheid bij de NAM is een belangrijke oorzaak voor de lekkage van dertig kuub aardgascondensaat uit het tankenpark in Delfzijl.

Lees verder op pagina 7

4. DSM opent nieuwe productielijn DSM heeft begin juni in Emmen een nieuwe productielijn geopend voor hoogwaardige en duurzame specialty-polymeren. De nieuwe productielijn betekent een capaciteitstoename van twintig procent.

Lees verder op pagina 9

NS Stations zoekt nieuwe partijen voor onderhoud technische installaties NS Stations, het bedrijfsonderdeel van vervoerder NS dat verantwoordelijk is voor de stations, startte onlangs een nieuwe aanbestedingsprocedure voor de reparatie en het onderhoud van de technische installaties in en rondom stations. Geïnteresseerde partijen kunnen reageren tot en met 26 augustus 11.00 uur.

Voor een aantal locaties gaat het ook om WKO-installaties (het verwarmen en koelen van ruimtes door het opslaan van warmte of koude in de grond). NS wil een overeenkomst sluiten voor drie jaar met de mogelijkheid om te verlengen tot maximaal acht jaar.

Naast de elektrotechnische- en werktuigkundige installaties wil NS Stations ook de mogelijkheid hebben om tijdens de looptijd van de overeenkomst het beheer van de brandveiligheidsinstallaties op stations toe te voegen aan de overeenkomst. Het gaat hierbij onder meer om het beheer en onderhoud van brandmeldinstallaties en sprinklerinstallaties.

De opdracht is opgedeeld in zeventien regionale percelen, waarbij er maximaal zeven percelen aan partij worden gegund. Om onbekende reden is de toegang tot de aanbestedingsstukken beperkt, meer inlichtingen zijn te krijgen via nsprocurement.nl. De aanmelding en de rest van de aanbestedingsprocedure verloopt via het Arriba-platform waar NS gebruik van maakt.

Broedplaats voor robotica en automatisering West-Brabant heeft ruim vijfduizend tech-studenten, veel technische bedrijven en startups. Allemaal krijgen zij te maken met robotisering. Om daarin voorop te blijven lopen, wordt alle kennis, expertise en R&D-kracht in West-Brabant gebundeld in één krachtig cluster: Breda Robotics. Het wordt een broedplaats waar zowel onderwijs als bedrijfsleven kennis kan creëren, delen en effectief inzetten voor hun business en de maatschappij.

Bij Breda Robotics krijgen diverse aspecten van robotisering alle ruimte. Zo zijn er meerdere ‘robot experience centers’ waar demonstraties met robots worden gegeven en een skillslab waar studenten en bedrijfsleven workshops en trainingen kunnen doen. Het nieuwe cluster geeft bedrijven bovendien unieke kansen op het gebied van research & development. Ze kunnen in het fieldlab, samen met andere bedrijven, studenten en tech start-ups werken aan innovaties en prototypes op het gebied van robotica.

Op alle niveaus kunnen professionals en organisaties kennismaken met industrie 4.0 en er hands-on ervaring mee opdoen. Zo wordt de innovatieslagkracht van (tech)bedrijven en start-ups vergroot en kunnen technische studenten theoretische kennis koppelen aan de praktijk.

Breda Robotics is een initiatief van onder meer de gemeente Breda, Avans Hogeschool, REWIN, ExRobotics, WWA en Synchronlab. Er wordt op het moment nog gezocht naar een locatie voor het centrum.

5. Onderzoek naar veilig werken

FOTO: BREDA ROBOTICS

Als het goed gaat met de economie, is er te weinig tijd voor veilig werken.

Gaat het economisch minder goed, dan is er nóg minder aandacht voor veilige werkomstandigheden.

Lees verder op pagina 9

06 19 iMaintain

IMA D Actueel.indd 6

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

18-06-19 16:46

ACTUEEL 7

SoDM: Gebrek aan alertheid oorzaak lekkage tankenpark NAM

FOTO: PIXABAY

Nationaal onderzoeksproject voor veilig internet of things Met bijna tien miljoen euro gaan universiteiten, bedrijven, maatschappelijke organisaties en overheid de veiligheid van het internet of things aanpakken.

Van een internet dat puur bestaat uit met elkaar verbonden computers ontstaat in sneltreinvaart een internet waaraan apparaten verbonden zijn, zoals auto’s, boeken of koelkasten, maar ook sensoren, slimme huissystemen en complete energiecentrales. Dit internet of things (IoT) bevat naar verwachting in 2030 wereldwijd 75 miljard gekoppelde apparaten. Gegeven het feit dat er weinig controle is op de ontwikkeling ervan brengt de omvang van de technologie een groot veiligheidsrisico met zich mee.

Een nationaal onderzoeksproject met ruim 45 partijen – universiteiten, bedrijven, maatschappelijke organisaties en overheid – geleid door TU Eindhoven gaat de komende jaren onderzoek doen naar deze aanpak, door technisch onderzoek te combineren met juridische en criminologische benaderingen. Het project wordt voor bijna tien miljoen euro gesubsidieerd door NWO in het kader van de Nationale Wetenschapsagenda.

Volgens Sandro Etalle, hoogleraar cybersecurity aan de TU Eindhoven, zijn we op een keerpunt in de geschiedenis aanbeland. ‘Als we nu niets doen, lopen we het risico overrompeld te worden door een technologie die we niet overzien of controleren en onze privacy en cyberveiligheid geheel ondermijnt.’ Als oplossing voldoen huidige ad hoc veiligheidsmethodes als virusscanners of firewalls niet meer, aldus Etalle. ‘Een systematische aanpak is nodig, met bijvoorbeeld regels voor het ontwerp en beheer van IoT-systemen, om grip te krijgen op dit probleem.’

BEDRIJVENNIEUWS (branded content)

Vopak zeer tevreden na succesvolle pilot met sensormodules

FOTO: PIXABAY

Een gebrek aan alertheid bij de NAM is een belangrijke oorzaak voor de lekkage van dertig kuub aardgascondensaat uit het tankenpark in Delfzijl. Dat stelt het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). De lekkage van oktober 2018 is veroorzaakt door een opeenvolging van menselijk handelen en technisch falen. De NAM heeft inmiddels voldoende technische maatregelen genomen om herhaling te voorkomen. Echter, het gedrag van de mijnbouwonderneming voorafgaand aan het incident typeert de toezichthouder als ‘onvoldoende alert’.

Naar aanleiding van het oordeel heeft SodM de minister gevraagd om de veiligheidseisen in de vergunning van de NAM voor het tankenpark Delfzijl aan te scherpen. In oktober had de NAM op aandringen van SodM al een aantal extra maatregelen genomen om een eventuele nieuwe lekkage te voorkomen. Het verscherpt toezicht op het tankenpark dat SodM sinds het incident heeft ingesteld, blijft van kracht. SodM zal minstens drie keer per jaar het tankenpark inspecteren, waarvan twee keer samen met de Veiligheidsregio. Sinds het incident heeft SodM al twee inspecties uitgevoerd samen met de Veiligheidsregio.

SodM constateert tot slot dat de NAM onvoldoende pro-activiteit en openheid heeft getoond in de communicatie tijdens het incident. Niet alleen met SodM, maar ook met de gemeente, het Waterschap, de Omgevingsdienst en de Veiligheidsregio. SodM dringt er bij de NAM op aan de samenwerking met deze partijen te evalueren en de uitkomst daarvan vóór 1 september 2019 te delen met SodM.

Vopak Vlaardingen is een pilot gestart met sensormodules die de conditie van een aantal pompen monitoren. Het opslagbedrijf kan daardoor het onderhoud aan deze pompen voorspelbaar maken. Deze vorm van onderhoud, predicitive maintenance, kan een bijdrage leveren aan een hogere uptime en betrouwbaarheid van assets. Het is daarom ook een belangrijk onderwerp binnen de vakbeurzen Pumps & Valves en Solids.

Lees meer over de pilot bij Vopak Vlaardingen op www.imaintain.info

Fieldlab Smart Maintenance Techport geopend Het Fieldlab Smart Maintenance Techport in de Academy van Tata Steel is officieel geopend voor gebruik.

Het Fieldlab is een proefopstelling voor het ontwikkelen van slimmer onderhoud in de maakindustrie. In het Fieldlab worden processen uit fabrieken gesimuleerd, sensoren getest en installatiedata omgezet in informatie en kennis. Dankzij de koppeling van installatie- en productiedata worden onderhoudsmodellen geoptimaliseerd en wordt falen honderd procent voorspelbaar. Dit leidt tot een optimale inzet van productiemiddelen met een maximale output, tegen minimale kosten. Het Fieldlab is één van de 39 nationale Smart Industry Fieldlabs.

Binnen het Fieldlab werken twaalf partijen (bedrijven en kennisinstellingen) samen aan onderhoudsinnovaties. (branded content)

Continu verbeteren vanuit inspirerend leiderschap Ongeveer tachtig leidinggevenden van de Businessunit Industrie van Visser & Smit Hanab hebben eerder dit jaar deelgenomen aan een speciale leiderschapsdag van de VOMI Academie. Het doel: komen tot authentiek en inspirerend leiderschap met de ambitie om vanuit leiderschap de communicatie en samenwerking te verbeteren. Lees meer over de leiderschapstraining op www.petrochem.nl

06

iMaintain 19

IMA D Actueel.indd 7

18-06-19 16:46

iMaintain

geeft nog meer waarde voor uw geld Meer nieuws dan ooit • • • • • • •

Actuele berichtgeving over de gehele onderhoudssector Alle productinnovaties overzichtelijk bij elkaar Volledig evenementenoverzicht Online catalogi met producten en diensten Multimediale bedrijfspresentaties Tweewekelijkse nieuwsbrief Volg de status van nieuwe projecten en uitbreidingen in de projectendatabase

iMaintain-abonnees krijgen meer • De nieuwste iMaintain staat een week voor verschijnen online • Abonnees krijgen toegang tot alle eerder verschenen artikelen • U kunt naar aanleiding van uw abonnement ook besluiten om bedrijfslid van het iMaintain platform te worden. Hierbij krijgt u onder andere voor twee personen toegang tot het jaarcongres iMaintain. Meer weten?

Kijk op www.imaintain.info/bedrijfslidmaatschap

Ga direct naar imaintain.info/abonneren en blijf iedereen voor IMA Advertenties.indd 8 IMA_half_liggend.indd 1

18-06-19 16:47

13-12-17 12:44

ACTUEEL 9

Onderzoek naar veilig werken

BEDRIJVENNIEUWS

Als het goed gaat met de economie, is er te weinig tijd voor veilig werken. Gaat het economisch minder goed, dan is er nóg minder aandacht voor veilige werkomstandigheden. Dat blijkt uit een onderzoek van Tagpoint Training onder meer dan vijftig KAM- en SHEQ-professionals. Uit het onderzoek blijkt dat veertig procent van de verantwoordelijken voor veiligheid aangeeft dat niet al hun collega’s precies weten hoe ze veilig moeten werken. Om ervoor te zorgen dat er structureel iets verandert en dat er minder ongevallen zijn, moeten we volgens de onderzoekers continu in gesprek blijven over veilige werkomstandigheden. Tagpoint pleit dan ook voor een focus op gedrag en bewustzijn, in plaats van meer regels en certificaten.

Het vermoeden dat de economische hoogconjunctuur van invloed is op de mate waarin er veilig gewerkt wordt, bestaat al langer. Het onderzoek laat zien dat er inderdaad bij een op de drie organisaties zoveel werk is, dat er niet genoeg tijd is om veilig te werken. Toch is de hoge werkdruk niet de grootste oorzaak van onveilig werkgedrag. Ook tijdens economisch minder goede tijden is de veiligheid in het geding. Meer dan vier op de tien verantwoordelijken voor veilig werkgedrag, geeft aan dat er op die momenten onvoldoende middelen voor veilig werken zijn. Zo’n 85 procent van de ondervraagde KAM- en SHEQ-verantwoordelijken stelt dat we als sector moeten investeren in veiligheid, om duurzame inzetbaarheid te realiseren.

Standic investeert 200 miljoen in chemieterminal in Antwerpen Het Nederlandse tankopslagbedrijf Standic gaat in Antwerpen een nieuwe opslagterminal voor chemische producten bouwen. De nieuwe terminal komt aan het vijfde Havendok. In de eerste instantie komt er 95.000 kubieke meter aan opslagcapaciteit, met een potentiële totale opslagcapaciteit van 230.000 kubieke meter. De oplevering staat gepland in het eerste kwartaal van 2021. Momenteel heeft Standic al een terminal in Dordrecht.

De Antwerpse terminal moet een verdubbeling opleveren van de volledige activiteiten. De ambitie van Standic is het bedrijven van terminals die uitvoerig zijn geautomatiseerd, volledig aangepast aan de wensen van de klant. De investeringsbijdrage voor de nieuwe terminal bedraagt zo’n 200 miljoen euro. Net als de terminal in Nederland, ligt de focus op de distributie van chemieproducten en chemische nichemarkten. De grootte van de opslagtanks variëren van 500 tot 3500 kubieke meter.

Vivienne de Leeuw nieuwe CFO van Havenbedrijf Rotterdam Vivienne de Leeuw (1975) wordt per 1 juli de Chief Financial Officer van Havenbedrijf Rotterdam en lid van de algemene directie. De Leeuw volgt daarmee Paul Smits op, die na acht jaar afscheid neemt. De Leeuw was hiervoor onder meer CFO bij RTL Nederland en KPN Consumer Residential. Zij begon haar financiële carrière in 1999 en bekleedde onder andere leidinggevende functies op het terrein van Corporate Finance en Investor Relations bij Arthur Andersen/Deloitte en Unibail-Rodamco. Tijdens haar carrière heeft zij ruime ervaring opgedaan als strategisch bestuurder op thema’s als data intelligence, procesoptimalisatie en transitie naar nieuwe verdienmodellen. ‘Ik zie een cruciale rol voor het Havenbedrijf Rotterdam in de energietransitie en digitalisering, waar ik graag mijn steentje aan bijdraag’, zegt De Leeuw. ‘In een sterk veranderende omgeving, kijk ik er naar uit de brug te slaan tussen de organisatie, haar strategie en de stakeholders en verdere professionalisering van de financiële processen te realiseren.’

Vergroten duurzame inzetbaarheid personeel Voor praktisch geschoolde medewerkers is duurzame inzetbaarheid een extra grote uitdaging. Zij hebben vaker te maken met ongunstige arbeidsomstandigheden. Doorgaans nemen deze medewerkers weinig deel aan activiteiten die duurzame inzetbaarheid kunnen vergroten. TNO heeft hiervoor het Actieprogramma Vitaal Vakmanschap ontwikkeld waarbij medewerkers en leidinggevenden gevraagd worden mee te denken over deze verduurzaming. Er wordt een analyse gemaakt van issues en de daarop aansluitende meest kansrijke interventies. Doordat medewerkers eerst doen wat ze zelf het belangrijkst vinden, is de kans op een positieve ervaring met verandering het grootst.

DSM opent nieuwe productielijn

FOTO: DSM

DSM heeft begin juni in Emmen een nieuwe productielijn geopend voor hoogwaardige en duurzame specialty-polymeren. De nieuwe productielijn betekent een capaciteitstoename van twintig procent. De nieuwe productielijn stelt DSM in staat om te voldoen aan de groeiende vraag naar Arnitel high-performance ThermoPlastic Copolyesters (TPCs). Deze materialen staan bekend om hun elasticiteit, hoge temperatuurweerstand, mechanische eigenschappen en verwerkingseigenschappen.

Arnitel wordt in een breed scala aan toepassingen gebruikt – van draden en kabels, luchtkanalen en bedrading in auto’s, tot verpakking en outdoor-kleding, meubels en 3D-printen. Daarnaast wordt het volgens DSM steeds vaker toegepast als lichter en milieuvriendelijker alternatief voor standaard rubber.

uw mailbox?

Al het nineuvoworsoninze nieuwsbrief op

iMaintain.info!

Meld u aa

06

iMaintain 19

IMA D Actueel.indd 9

18-06-19 16:46

10 INTERVIEW

‘Snappen we met alle data de tandwielen nog?’

Marielle Stoelinga, Universiteit Twente: ‘We willen ervoor zorgen dat het huidige maintenance personeel het werken met data en algoritmen gaat omarmen.’

06 19 iMaintain

IMA H Hoofdinterview.indd 10

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

18-06-19 16:44

INTERVIEW 11

Met big data heeft de onderhoudssector goud in handen. Aan de hand van big data algoritmen kunnen storingen aan infrastructuur en productiemiddelen beter worden voorspeld en kan onderhoud beter worden ingepland. Maar om de enorme potentie die predictive maintenance in zich heeft echt te realiseren, zijn er volgens UT-hoogleraar Marielle Stoelinga nog heel wat harde noten te kraken.

‘Als mensen niet met de techniek kunnen omgaan, als ze het niet begrijpen, heb je er niets aan.

Laura van der Linde

Marielle Stoelinga is hoogleraar risicomanagement van high-tech systemen.

Ze werkt zowel binnen de vakgroep Formal Methods and Tools van de faculteit Electrical Enginering, Mathematics & Computer Science van de Universiteit Twente, als aan de vakgroep Software Science aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Zij heeft zich gespecialiseerd in risicobeoordelingsmethoden voor hightechsystemen. ‘Wij houden ons bezig met het ontwikkelen van technieken om de betrouwbaarheid van complexe systemen te analyseren, voorspellen en verbeteren.

Hoe ontwerpen we robots, kerncentrales, spoorwegsystemen en hartmonitors zodanig dat ze veilig en betrouwbaar zijn?

Hoe zorgen we ervoor dat datacenters en watervoorzieningen altijd beschikbaar zijn? Hoe voorkomen we treinvertragingen, stroomstoringen of uitval van productiemachines?’

De hoe-vraag Onderhoud plegen om die betrouwbaarheid intact te houden, is belangrijk. Justin-time maintenance is volgens Stoelinga die ‘holy grail’ waar iedereen naar streeft.

‘Beter onderhoud en minder storingen

FOTO’S: LAURA VAN DER LINDE

“

tegen lagere kosten, dat wil iedereen. Met predictive maintenance is dit haalbaar.

De betrouwbaarheid van de assets kan omhoog en de kosten van onderhoud kunnen omlaag.’

We weten dat we dit graag zouden bereiken en we weten ook wat onze kritische assets zijn die hier een belangrijke rol in spelen. ‘Maar de hoe-vraag is de vraag waar velen mee worstelen. Het is goed als we begrijpen hoe, op basis waarvan, we uiteindelijk beslissingen kunnen nemen die ook echt gaan bijdragen aan het bereiken van die doelstelling.’ Stoelinga is van mening dat de valkuil van het internet of things en big data is, dat we te snel en te makkelijk over die hoe-vraag heen stappen. ‘Op basis van data kan een algoritme voorspellen wat de remaining usefull lifetime is. Dit is de tijd dat een machine waarschijnlijk blijft werken voordat deze moet worden gerepareerd of vervangen. De uitkomst is behoorlijk concreet en accuraat, maar ondertussen wordt het alsmaar lastiger om de algoritmen zelf te begrijpen. Algoritmen zijn veelal blackbox algoritmen. Intern zit een neuraal netwerk met een heleboel lagen die samen het antwoord vinden.’ Op basis

Marielle Stoelinga: ‘Hoe zorgen we ervoor dat datacenters en watervoorzieningen altijd beschikbaar zijn?’

06

iMaintain 19

IMA H Hoofdinterview.indd 11

18-06-19 16:44

12 INTERVIEW

van dat antwoord wordt vervolgens een onderhoudsbeslissing genomen. ‘Maar ik vraag me af of we met dat datagedreven werken nog wel voldoende kennis hebben over de fysieke prognostics. Snappen we de tandwielen nog? Naast data science is wat ons betreft die basiskennis over de natuurwetenschappen onontbeerlijk. Als je begrijpt wat er gebeurt, kun je nog beter ingrijpen.’

Data science Wikipedia geeft de volgende beschrijving van een algoritme: ‘Een algoritme is een eindige reeks instructies die vanuit een gegeven begintoestand naar een beoogd doel leidt. De instructies kunnen in het algemeen omgaan met eventualiteiten die bij het uitvoeren kunnen optreden.’ In het geval van bijvoorbeeld infrastructuur en productiemiddelen worden algoritmen gevoed door data over bijvoorbeeld het gebruik, de belasting, de temperatuur en de vochtigheidsgraad. Al deze parameters hebben invloed op de staat van de

assets. Het algoritme is de uitkomst van een berekening waarbij al deze data continu (real-time) wordt meegewogen. Verandert er iets – is er bijvoorbeeld lekkage of wordt het gebruik geïntensiveerd – dan wordt dit direct verwerkt en dan verandert de uitkomst. Daarnaast wordt ook de data over faalgedrag en onderhoud uit het verleden meegenomen. Stoelinga: ‘Het algoritme wordt gevoed door een veelheid aan gegevens. Op basis van deze gegevens kunnen we voorspellingen doen over de conditie en het storingsgedrag van een systeem. Je weet immers wat de status van een bepaalde machine of asset is bij x-gebruik en x-belasting. Dan weet je ook wanneer je buiten de toelaatbare marges van veiligheid, kwaliteit of kwantiteit gaat komen en wanneer je moet gaan vervangen of onderhoud moet plegen. Dit is de aanpak van data science.’

Complexiteit Voorspellend onderhoud valt of staat met de kwaliteit van de prognoseme-

thoden. ‘Garbage in, is garbage out.’

‘Sterker nog’, zegt Stoelinga, ‘onjuiste voorspellingen over de conditie van een brug of machine, kunnen zelfs leiden tot meer in plaats van minder fouten.’ Dat predictive maintenance potentie heeft, snapt iedereen. Dat hiervoor goede data nodig is, ook daarvan kan iedereen zich een voorstelling maken. ‘Maar waar en hoe begin je? Wat wil je precies weten en welke sensoren zou je waar moeten plaatsen om die gegevens boven tafel te krijgen? Vervolgens moet de data worden geanalyseerd en ook dit is een vak apart.

Beschikken we wel over de juiste kennis om op basis hiervan gefundeerde beslissingen te kunnen nemen?’ Wie inzet op predictive maintenance moet zich ervan bewust zijn dat dit ook een omschakeling in de bedrijfsprocessen vergt. Als algoritmen in plaats van onderhoudsexperts bepalen welke onderhoudsacties worden uitgevoerd, is die omschakeling nodig.

‘Er is heel weinig bekend over hoe onderhoudsmedewerkers en -planners omgaan

06 19 iMaintain

IMA H Hoofdinterview.indd 12

18-06-19 16:44

INTERVIEW 13

met de adviezen die uit big data algoritmen komen. Dat is onontgonnen terrein, waar we graag aan willen werken.’ Tot slot zit de complexiteit ook in het feit dat je onderhoudsacties zo veel mogelijk wil clusteren, zodat je niet twee keer achter elkaar een machine of spoorwegvak hoeft stil te leggen voor onderhoud. ‘Kortom, om predictive maintenance te realiseren zijn er heel wat harde noten te kraken, en die willen we binnen het project PrimaVera oplossen.’

Multidisciplinair In 2017 zijn de eerste stappen gezet voor het project PrimaVera, dat staat voor ‘Predictive maintenance for Very effective asset management’. Het consortium, bestaande uit een multidisciplinair team van wetenschappers en bedrijven, staat onder leiding van Stoelinga. ‘Bij onderhoud spelen niet alleen technische factoren, zoals de kwaliteit van de prognoses en de planningsalgoritmen, een belangrijke rol, maar ook menselijke factoren.

Als je geen rekening houdt met hoe mensen met onderhoudsbeslissingen omgaan, en informatie interpreteren, dan kan alles voor niets zijn geweest.’

Het bijeenbrengen van kennis over data science, fysieke prognostics, maintenance engineering en de human factors is leidend in dit project. Een ander kader wordt gevormd door de drie applicatiesectoren waar dit project zich op richt: hightech, maritiem en infra. Stoelinga: ‘Er is zo veel te doen. We moeten wel focus aanbrengen om uiteindelijk tot resultaat te kunnen komen. Uiteindelijk willen we in ieder geval beschikken over betere prognose algoritmen die schaalbaar zijn en over onderwijsmodules zodat de nieuwe generatie engineers al in de opleiding vertrouwd raakt met data science. Verder willen we weten op basis waarvan bedrijven een bewuste keus kunnen maken voor een bepaald type sensoren en metingen.

Die keus heeft invloed op het soort van voorspellingen dat men kan doen, en daarmee ook de kwaliteit van de voorspellingen. We willen ervoor zorgen dat het huidige maintenance-personeel het werken met data en algoritmen gaat omarmen.

Dat vraagt wellicht iets van de mensen, maar waarschijnlijk moeten we ook beter nadenken over het ontwerp van onze installaties. We willen uitzoeken hoe we onderhoudswerkzaamheden beter kunnen

“

Om predictive maintenance te realiseren zijn er heel wat harde noten te kraken.’

clusteren, hoe we big data algoritmen kunnen combineren met de natuurkundige modellen en hoe we deze gegevens kunnen implementeren in digital twins.’

Vijf miljoen Het zijn slechts enkele voorbeelden die onderstrepen dat het hier om een multi-disciplinaire aanpak gaat. ‘Het raakt meerdere vakgebieden, maar ook meerdere lagen binnen een organisatie. Zowel de ‘blue collar workers’ als de ‘white collar workers’ moeten bereid zijn om op een andere manier te denken en te werken.

Verder zijn zowel het wetenschappelijkals hbo-onderwijs betrokken.’

Het multidisciplinaire karakter van dit project was, naast de relevantie van het onderwerp en de waardering voor de

wetenschappelijke excellentie van het consortium, reden voor wetenschapsfinancierder NWO om vijf miljoen euro beschikbaar te stellen voor het project PrimaVera.

NWO verstrekt dit geld in het kader van de Nationale Wetenschapsagenda. ‘Ik ben zeer trots. Er zijn in totaal 320 aanvragen ingediend en er zijn slechts 17 aanvragen gehonoreerd en hier is PrimaVera er dus één van. Ik geloof er echt in dat we, mede dankzij deze steun, die enorme potentie die predictive maintenance in zich heeft, kunnen gaan realiseren. Uit diverse onderzoeken komt naar voren dat dankzij het internet of things enorme winst kan worden behaald met predictive maintenance.

Bedrijven zien dit ook, maar worstelen ontzettend met de hoe-vraag. Daar gaan wij helderheid over verschaffen.’ ■

06

iMaintain 19

IMA H Hoofdinterview.indd 13

18-06-19 16:44

14 THEMA: INDUSTRIËLE REINIGING

Veiliger reinigen door digitalisering Bij industriële reiniging gaat het uiteraard om de effectiviteit. Een object moet goed en snel worden gereinigd. Maar het gaat ook over veiligheid. De risico’s die dit werk met zich mee brengt, moeten worden gemanaged. Daarnaast zijn er twee ontwikkelingen – digitalisering en de energietransitie – die grote impact hebben op de branche. Volgens Hans Buitendijk van de Stichting Industriële Reiniging maakt het vakgebied een gedaanteverandering door.

Laura van der Linde

Industriële reiniging vormt een onmisbare schakel in het productie- en onderhoudsproces van petrochemische bedrijven, raffinaderijen en andere industriële productiebedrijven. De afgelopen tien jaar heeft deze branche een gedaanteverandering ondergaan waarbij het klassieke handwerk langzaam maar zeker plaats heeft gemaakt voor automaten en robots.

‘Deze omslag moest er komen om het veiligheidsniveau van de operators op een hoger peil te brengen en daarmee dit vak ook aantrekkelijk te houden’, vindt Hans Buitendijk. Hij is als bestuurslid van de Stichting Industriële Reiniging (SIR) verantwoordelijk voor de PR en de buitenlandse betrekkingen. Daarnaast is hij vicevoorzitter van de SIR.

Vuurlinie De SIR is de (pro)motor op het gebied van veiligheid in deze bedrijfstak waar gevaarlijk werk en werken in minder gezonde omgevingen onlosmakelijk aan het vak verbonden zijn. Met opdrachtgevers, aannemers en leveranciers van personeel en materiaal worden afspraken gemaakt over veiligheid en over hoe de door de SIR opgestelde veiligheidsvoorschriften snel en accuraat kunnen worden ingevoerd en opgevolgd.

Buitendijk: ‘De SIR heeft haar beleid van de afgelopen jaren vooral geconcentreerd op het uit de ‘vuurlinie’ halen van de mensen die deze werkzaamheden uitvoeren.

Met vuurlinie wordt bedoeld dat we te allen tijden willen voorkomen dat mensen in contact kunnen komen met hogedruk water – werkdrukken tot drieduizend bar zijn namelijk heel gewoon – maar ook het werken in gevaarlijke of toxische atmosferen zoals in tanks of reactorvaten.’

Al is iedereen doordrongen van het gevaar en van het belang van veilig werken, een ongeluk zit vaak in een klein hoekje. Zo is daar het voorbeeld van een cleaner die met zijn arm bekneld raakt

06 19 iMaintain

IMA I Thema.indd 14

in een 5 inch zuigslang van een vacuümwagen doordat de vacuümslang een ongecontroleerde beweging maakt als een vastgelopen brok cokes alsnog los schiet.

De vacuümslang greep de hand van het slachtoffer en trok, na een worsteling, de gehele arm naar binnen. Op dat moment is het slachtoffer flauwgevallen.

Technologie Dat de ontwikkelingen op het gebied van digitalisering en automatisering kunnen worden aangewend om hiermee de veiligheid van medewerkers te verbeteren, wordt onder andere aangetoond door Total Safety. Dit van oorsprong Amerikaanse bedrijf, dat zich richt op geïntegreerde veiligheidsoplossingen, gelooft sterk in het concept van de ‘connected worker’. Mark de Meer legt uit: ‘Het gaat hier over het blijven monitoren van een medewerker die in een bepaalde ruimte werkzaamheden moet uitvoeren. Er zijn verschillende technieken en tools beschikbaar om iemand in de gaten te blijven houden en zo de risico’s te minimaliseren.’ Zo kan bijvoorbeeld worden gewerkt met een badge-systeem waarbij iemand zich met een badge in- of uitmeldt zodat de buitenwacht weet hoe veel mensen en ook wie zich in een bepaalde ruimte begeeft. Met camera’s kan worden waargenomen of iemand wel de juiste PBM’s draagt en of alles zonder incidenten verloopt. De werker zelf kan worden voorzien van communicatiemiddelen, persoonlijke gasdetectie-aparatuur en een bodycam zodat anderen kunnen meekijken. ‘Maar bij reinigingswerkzaamheden heb je soms te maken met verminderd zicht. Denk aan zandstralen of hogedrukreinigen. Dan hebben camera’s geen nut.

In dat geval kan iemand worden voorzien van een man-down detectie apparaat.

Als iemand valt en vervolgens tot stilstand komt, registreert het apparaat dit en dan gaat er een signaal uit om de collega’s te allarmeren.’

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

18-06-19 16:47

FOTO: CEPHOTO, UWE ARANAS

THEMA: INDUSTRIËLE REINIGING 15

09FOT Robotica Een andere manier om de veiligheid van medewerkers te garanderen is om ze letterlijk buiten de vuurlinie te houden.

Buitendijk: ‘Mensen niet meer in direct contact met het echte gevaarlijke werk laten komen, kan door te werken met eerst semi-automaten, dan automatische reinigingssystemen en vervolgens te werken met robots. Deze robots of drones worden digitaal aangestuurd en werken een bepaald programma af of ‘zien’ zelf waar zich de meeste vervuiling bevindt.’

Sommige opdrachtgevers spelen in dit veranderingsproces een belangrijke rol omdat zij zelfs het binnengaan van een besloten ruimte, zoals een tank of een reactor, hebben verboden. Shell Pernis heeft vorig jaar in samenwerking met een van de huisaannemers, de firma Rohrer, een robot ingezet voor het reinigen van crudetanks. Deze robot, die van buiten de tank wordt aangestuurd, zuigt product af, kan product vermalen als dit te groot is of met heet water dunner maken. Via een slang wordt het product vervolgens afgevoerd naar de vacuümwagen. Met joysticks bedient één medewerker de robot, waar voorheen wel vier mensen hetzelfde werk deden.

Met de komst van drones is het mogelijk geworden om tankinspecties uit te voeren zonder dat mensen de (opslag)tank in gaan. RoNik Inspectioneering ontwikkelde een drone die door een mangat naar binnen kan en die door een piloot die buiten blijft staan, kan worden bestuurd. Dit scheelt enorm in veiligheidsmaatregelen die genomen moeten worden en in de doorlooptijd van een dergelijke inspectie.

Hans Buitendijk, SIR: ‘Ik zie dat de industriële reiniging steeds milieuvriendelijker wordt.’

De drone kan in de tank worden ingezet voor het maken van HD video- en fotoopnames zodat snel een beeld ontstaat van wat er gereinigd moet worden.

Of de robot van Fleet Cleaner die scheepshuiden van schepen reinigt en deze ontdoet van aangroei zoals slijm, algen en mosselen. De robot is in staat om het gehele schip te reinigen, zowel onder als boven water en over gekromde

oppervlakten van allerlei scheepstypes.

Door het verwijderen van aangroei kunnen rederijen een aanzienlijke hoeveelheid brandstof besparen en daardoor duurzamer opereren.

Duurzaamheid Naast digitalisering en automatisering is de energietransitie een tweede aspect dat een stevige stempel drukt op de industriële reiniging. Buitendijk: ‘Afvalstromen zijn onlosmakelijk met de cleaning verbonden, maar ik zie dat de industriële reiniging steeds milieuvriendelijker wordt. Bedrijven innoveren om methoden te kunnen aanbieden die minder schadelijk zijn.’ Er wordt bijvoorbeeld al geëxperimenteerd met elektrisch aangedreven hogedrukpompen.

Echter, de daarbij noodzakelijke elektrische vermogens zijn doorgaans nog niet voorhanden op een petrochemisch bedrijf.

Ook worden alternatieven gezocht voor de verwerking van het opgezogen product. ‘Een grote opslagtank voor aardolie met een capaciteit van 200.000 kubieke meter moet eens in de vijf à tien jaar voor inspectie open. Daarbij moet alle vervuiling, soms tot honderd ton, worden verwijderd. Vroeger werd die smurrie – bestaande uit asfalt, zand en roest – gedumpt

06

iMaintain 19

IMA I Thema.indd 15

18-06-19 16:47

ADVERTENTIE-INDEX A van Tilburg ........................................................................................ 16 Abonnees .............................................................................................. 8

Van onderhoud tot complete revisie www.avt.nl

✓ Tankoplegger/container keuringen en reparaties ✓ Pitting reparaties ✓ Afsluiter revisie ✓ Laad/los slangen & appendages testen

Centraal gelegen tussen Rotterdam en Antwerpen

✓ Vervaardigen gen van SIR gecertificeerde hogedrukslangen tot 4000BAR ✓ ADR/VLG/SIR keuringen ✓ Offshore ✓ Slangen

Eco Ketelservice Verhuur ........................................................................ 4 Eemsdeltavisie 16 oktober 2019 ......................................................... 35 Hateha................................................................................................... 8 Hogeschool Utrecht Centrum voor Natuur & Techniek ...................bijsluiter iMaintain Prestatiemanagement 2 oktober 2019 ................................... 2 Industrielinqs pers en platform ............................................................ 26 Kärcher ................................................................................................ 16 Mainnovation ....................................................................................... 36

Plaza 7-b, 4782 SL Moerdijk.

T +31 (0)168 38 60 00 E tankonderhoud@avt.nl

www.avt.nl

Technag ................................................................................................. 4

WOMA® WATERSTRAALTECHNIEK BENUT DE KRACHT VAN WATER.

Advertentie_iMaintain_185x132mm.indd 1

IMA Advertenties.indd 16

www.karcher.nl

17/06/19 10:18

18-06-19 16:47

FOTO: MARK TAYLOR

THEMA: INDUSTRIËLE REINIGING 17

maar tegenwoordig zijn er methoden om die enorme afvalstromen weer te herwerken en er bruikbare producten van te maken of te gebruiken als brandstof.’

Naast de klassieke hogedruk en vacuümreiniging speelt de chemische reiniging een steeds grotere rol. Het ultra sonoor reinigen van warmtewisselaars raakt steeds meer in zwang en de daarbij gebruikte chemische producten (het sapje) kan tegenwoordig tot bijna een jaar worden hergebruikt. ‘Probleem is ook hier weer de kostprijs want een dergelijke installatie is zeer duur.’

werken. ‘Maar het spreekt voor zich dat een dergelijke ontwikkeling veel geld kost en dat zien de cleaners niet terug in hun resultaten. Veel opdrachtgevers hanteren nog tarieven van de handmatige tijd en zijn niet bereid om voor de veel snellere en meer duurzame en veiliger werkende robots of automaten een eerlijke prijs te betalen.’

‘De leden worden gestimuleerd om steeds betere technieken

Investeren

te ontwikkelen om de continu

Volgens Buitendijk hebben de aannemers het afgelopen decennium veel geld geïnvesteerd in de ontwikkeling van de systemen en de opleiding van hun werknemers.

Zowel op het gebied van duurzaamheid als nieuwe technologieën. ‘Het is alleen spijtig dat hun opdrachtgevers niet helemaal synchroon lopen in dit proces. Aan de ene kant eisen zij wel het gebruik van de meest moderne apparatuur, maar zij willen daar vervolgens niet voor betalen.’

Natuurlijk is het zo dat een robot sneller en beter werkt dan een mens. Hij wordt niet moe en niet ziek en heeft geen last van koude of warmte en kan, mits goed aangepast in gevaarlijke omgevingen

complexer wordende installaties te kunnen blijven schoonmaken.’

Mark de Meer van Total Safety heeft wel het idee dat bedrijven bereid zijn om te investeren hoewel ook hij erkent dat men kritisch is als het over hogere offertes en extra kosten gaat. ‘Veiligheid kent geen prijs toch? Ik ken meerdere bedrijven die per se een monitoringssysteem willen als er reinigingswerkzaamheden in de tanks worden uitgevoerd. Zij willen graag het veiligheidsniveau verhogen om hiermee

de persoonlijke en ook de process safety te kunnen waarborgen, maar wel binnen een betaalbaar budget.’

Veiligheidsniveau Bedrijven doen wat nodig is om incidenten te voorkomen. Risico’s worden geïnventariseerd en er wordt een VGM-plan (Veiligheid, Gezondheid en Milieu) opgesteld. Vervolgens worden maatregelen genomen om de risico’s te verminderen en dit moet leiden tot een ‘zero accident beleid’. Voor de SIR is dit het ultieme doel.

Buitendijk: ‘De SIR blijft zich de komende jaren inzetten voor het nog verder verbeteren van het veiligheidsniveau. Daarbij worden de leden verder gestimuleerd om steeds weer nieuwe en betere technieken te ontwikkelen om de continu complexer wordende installaties te kunnen blijven schoonmaken om de zo belangrijke performance verder te kunnen blijven opvoeren.’ Buitendijk doet hierbij een beroep op de asset owners: ‘Het zal enorm bijdragen als zij hun bestaande of nieuw te ontwikkelen installaties zodanig aanpassen dat te reinigen installaties beter toegankelijk worden of zelfs tijdens het proces kunnen worden gecleaned zodat een dure stilstand kan worden vermeden. Design for maintenance, maar dan design for cleaning.’ ■

06

iMaintain 19

IMA I Thema.indd 17

18-06-19 16:47

18 INNOVATIE

Nieuw middel conserveert ketels RWE De omstandigheden noodzaken RWE om de warmtekrachtcentrale Moerdijk te conserveren. Om roestvorming tijdens stilstand te voorkomen, testte chemicus Corné van der Westen van RWE het conserveringsmiddel Anodamine. De resultaten van de proef waren zo goed, dat RWE ook andere centrales op dezelfde manier wil beschermen.

David van Baarle

06 19 iMaintain

IMA P RWE.indd 18

De warmtekrachtcentrale Moerdijk 1 van RWE draaide tot voor kort nog met mooie rendementen omdat het onderdeel was van de stoomketen van buurman Shell. De centrale kreeg hogedrukstoom van afvalverbrander Attero aangeleverd op een temperatuur van vierhonderd graden Celsius, waardeerde dit op naar vijfhonderd graden Celsius en stuurde dit onder de westelijke insteekhaven door naar Shell.

De contracten met zowel Attero als Shell liepen echter af en Attero gaat nu direct stoom leveren aan Shell.

Wanneer de centrale wel weer interessant wordt in het energiesysteem is onduidelijk en dus moet de conservering zorgvuldig gebeuren. ‘Voor conservering van de ketels hebben we een aantal keuzeopties’, zegt Van der Westen. ‘De eerste keuze is tussen het nat of droog conserveren van het water en stoomsysteem. Bij natte conservering voeg je bijvoorbeeld stikstof toe of zorg je voor een hoge PH-waarde van het water. Bij de eerste methode is het lastig te controleren of het stikstof daadwerkelijk alle delen van de installatie bereikt. En het verhogen van de PH-waarde heeft alleen invloed op het watersysteem terwijl het stoomsysteem ook moet worden beschermd.

Bij droog conserveren loop je het risico dat er alsnog water in het systeem ontstaat omdat de luchtvochtigheid tegen de honderd procent is. Het risico is dan erg groot dat plassen ontstaan in de ketels, die vervolgens corrosie in de hand werken. Om dit te voorkomen installeren sommige centrales mechanische drogers die het vochtgehalte omlaag brengen tot dertig procent. Dit is redelijk duur omdat de drogers constant stroom nodig hebben.

De installatie en eventuele de-installatie van drogers kost bovendien best wat tijd.

Ook zou je voor droge conservering met stikstof kunnen kiezen, waardoor zuurstof geen kans heeft de corrosiereactie in gang te zetten. Behalve dat dit redelijk

kostbaar is, brengt het gebruik van stikstof ook een behoorlijk risico met zich mee.

Het is tenslotte zuurstofverdrijvend. Ook hier geldt dat het lang duurt voordat je een centrale weer kunt opstarten.’

Om het lijstje compleet te maken, moeten ook filmvormende aminen worden meegenomen. ‘Het idee is dat de aminen een beschermende laag vormen die de ketel en het stoomsysteem afsluiten van zuurstof. Helaas zien we in de praktijk dat de moleculen afbreken en zelfs mierenzuur en azijnzuur vormen. De organische zuren condenseren mee met het water. Doordat er weinig alkaliserend middel aanwezig is, heeft dat een negatief effect op de locatie waar het eerste condensaat ontstaat.’

Anodamine Toen Alwin Verstraeten van Anodamine Van der Westen benaderde om wat testen uit te voeren, was deze dan ook zeer geïnteresseerd. Verstraeten kwam zelf in aanraking met Anodamine toen hij nog chemical, environmental & fuel engineer was bij een andere gasgestookte centrale in Nederland. ‘In de Verenigde Staten gebruikt men Anodamine al twintig jaar, maar tot dusver hadden wij er nog nooit van gehoord’, zegt Verstraeten. De testen bij deze centrale gaven zeer goede resultaten wat aanleiding was om het product te blijven gebruiken. Inmiddels hebben we ook in Europa al meerdere centrales geconserveerd.’

Wat de exacte formulering van Anodamine precies is, weet zelfs Verstraeten niet. ‘Ik weet alleen dat het een groene oorsprong heeft, niet toxisch is en geen veiligheidsrisico’s kent. Het product heeft een aantal unieke eigenschappen die geen enkel ander op de markt verkrijgbaar product heeft. Zo is bijvoorbeeld het product thermisch zeer stabiel en ontstaan er geen organische zuren waardoor de eerder beschreven potentiële problemen niet aanwezig zijn.

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

18-06-19 16:49

INNOVATIE 19

FOTO: RWE

Maar misschien wel het belangrijkste is dat Anodamine een beschermende, hydrofobe film vormt op alle stoom- en water gerelateerde oppervlakken. Het product verdeelt zich gelijkmatig tussen de damp en waterfase waardoor alle oppervlakken worden behandeld. Gelukkig is er geen effect op de altijd aanwezige online kwaliteitsmetingen waardoor de bewaking van de kwaliteit van de stoom- water cyclus geen gevaar loopt.

Er zijn drie factoren nodig om een corrosie-reactie in gang te zetten: een anode, kathode en een elektrolyt. De anode in de corrosiereactie is het ketelsysteem. Door de anode te isoleren, voorkom je deze reactie.

Anodamine zorgt ervoor dat er een beschermende laag wordt gevormd op het basismetaal, onder de oxides. Vervolgens wordt de hele aanwezige oxidelaag verzadigd met Anodamine en blijft een hydrofobe beschermlaag over.’

Test Een praktijktest moest Van der Westen ervan overtuigen dat Anodamine ook voor de Moerdijk-centrale de juiste keuze was. Van der Westen: ‘De beloftes waren groot, maar ik wilde eerst zeker weten dat Anodamine ook onze ketels zou beschermen. Zo is van aminen bekend dat ze de kationgeleidbaarheid kunnen beïnvloeden.

Net als ammoniak kunnen amine-verbindingen een extra H+ kation opnemen en daarmee samen een positief geladen groep vormen. Dat heeft direct invloed op de geleidbaarheid en dus de kwaliteit van het demiwater en de stoom. Bij Anodamine zagen we deze kation-geleidbaarheid niet toenemen. Bijkomend voordeel is dat de geleidbaarheids- en PH-meters niet vervuilen zodat we ze niet meer hoeven schoon te maken en kalibreren.’

Na tien dagen doseren volgde een zogenaamde hot flush waarbij al het water uit het systeem werd gehaald. Tijdens die tien dagen werd de dosering van initieel twee parts per million (PPM) al vrij snel opgevoerd naar gemiddeld acht tot tien PPM. Opvallend was dat direct na dosering de kation geleidbaarheid in het condensaat toeneemt. ‘Dat komt doordat Anodamine eerst de verontreiniging die aanwezig is in de oxidelaag verwijdert’, zegt Verstraeten. ‘Deze verontreiniging bestaat uit anionen en kationen die zich in de oxidelaag bevinden. Hierdoor loopt de geleidbaarheid van de stoom- en condensaatstromen

wat op. Deze piek neemt daarna rap af en vervolgens blijven de geleidbaarheden van de verschillende stromen ruim onder de norm van 0,2 µSiemens per centimeter.

Geslaagd Toen de unit uit bedrijf genomen was, kwam het meest spannende deel van de test. RWE moest er immers op vertrouwen dat de beschermlaag ook na langere tijd nog actief bleef. Van der Westen: ‘Uit de proeven bleek dat Anodamine op de plekken waar we geïnspecteerd hebben aanwezig was en dat de beschermende laag inderdaad zijn werk deed. Ook niet onbelangrijk is dat in de praktijk bevestigd werd dat de dosering geen negatieve invloed had op de waterbehandeling. Het retourcondensaat uit de stoomcyclus wordt namelijk behandeld met een condensaat reinigingsinstallatie (kation – mengbed, red.). Als dit verstoord wordt, zou dit problemen kunnen opleveren in de stoomproductie, met name de kwaliteit van de geproduceerde stoom. Dankzij de lage toxiciteit van het conserveringsmiddel was goedkeuring voor het gebruik van het product snel geregeld bij de overheid. Daardoor kunnen we het water uit het systeem lozen via de normale route zonder dat we een extra behandeling nodig hebben.’

09FOT

Bewijs Het meest overtuigende bewijs dat Van der Westen kreeg, zag hij in een van de drums van de stoomketel. ‘Zoals eerder gezegd, is de luchtvochtigheid in het systeem zeer hoog. Als de temperaturen dalen, kan daardoor nog wel eens condensvorming optreden. In september zagen we na inspectie een plasje water in de betreffende drum. Normaal gesproken zou hier als snel corrosie ontstaan.

Dat was echter niet het geval. Toen we in januari nogmaals inspecteerden, was de plas verdwenen, maar konden we nauwelijks zien waar hij had gelegen. Geen corrosie en dus geen probleem.’

Inmiddels is Moerdijk I geconserveerd met Anodamine, maar Van der Westen is zo enthousiast geworden dat RWE ook andere centrales wil beschermen. ‘De marktomstandigheden zijn dermate gunstig geworden dat we de Clauscentrale in gebruik gaan nemen. De centrale heeft enkele jaren stilgestaan en zal moeten worden onderhouden voordat we hem kunnen starten. Anodamine kan daarbij helpen.

Maar ook als de centrale in gebruik is en meerdere keren per dag wordt gestart en gestopt, beschermt Anodamine het water en stoomsysteem.’ ■

06

iMaintain 19

IMA P RWE.indd 19

18-06-19 16:49

Het iMaintain platform brengt experts, gebruikers en leveranciers van producten en diensten bijeen om bij te dragen aan transparante informatievoorziening rond onderhoud en asset management. Het platform belicht op een journalistieke en onafhankelijke manier innovaties, behandelt actuele onderwerpen en inspireert. Via het vakblad iMaintain, met de website www.imaintain.info, met drie rondetafelmeetings per jaar, diverse bijeenkomsten en met een jaarcongres bereikt het iMaintain platform haar doelgroep.

Partnernieuws Tata Steel presenteert plan voor vermindering overlast Tata Steel neemt vanaf 2019 tot 2030 meer dan 25 maatregelen om de voornaamste bronnen van overlast voor de omgeving aan te pakken. Daarmee gaat het bedrijf de overlast door stof, geluid, geur en licht in de komende jaren fors verminderen. Dit doet het aan de hand van een nieuw, allesomvattend plan dat tot stand is gekomen na overleg met interne en externe stakeholders, waaronder de omwonenden. Voor dit integrale plan is de directe omgeving als uitgangspunt genomen. De financiering van de Roadmap 2030 zal integraal onderdeel uitmaken van de bedrijfsvoering en wordt meegenomen in de reguliere budgettering.

Built Environment opleiding levert moderne ingenieurs In juli studeren de eerste dertig studenten af aan de opleiding Built Environment van Hogeschool Utrecht: breed opgeleide stadsingenieurs die weten om te gaan met moderne vraagstukken rondom verstedelijking. Uit het adviesrapport HBO Techniek in Bedrijf (2013) bleek dat er in de beroepssector van de gebouwde omgeving behoefte is aan jonge professionals met een breder profiel, die voorbij de scheidslijnen tussen diverse disciplines (bouwkunde, civiele techniek, ruimtelijke ordening, planologie) kunnen kijken. Verstedelijking vraagt om een integrale aanpak van bouwopgaven, met aandacht voor thema’s als duurzaamheid, mobiliteit en luchtkwaliteit. Om daaraan te kunnen voldoen, zijn zes opleidingen (van bouwkunde tot milieukunde en civiele techniek) omgevormd tot één nieuwe: Built Environment. De afstudeerrichtingen zijn een afspiegeling van stedelijke ontwikkeling, met o.a. ‘circulaire stad’, ‘mobiliteit en infra’ en ‘smart city data.’

Jurgen Hoekstra nieuwe BASF directeur Benelux Jurgen Hoekstra (55) volgde op 1 juni Herbert Fisch op als managing director. Hoekstra werkt sinds 2006 voor BASF. In zijn vorige baan als vice president regional business management intermediates was hij vanuit Hong Kong verantwoordelijk voor Oost-Azië. Hij ziet voor BASF Benelux veel kansen voor innovatie en continu blijven verbeteren in veiligheid, ook in samenwerking met universiteiten, kennisinstellingen, overheden en klanten.

Partners van het iMaintain platform

Bekijk alle partnerfilmpjes op www.imaintain.info/partners-leden

Contentpartners Kennis- en innovatiecentrum Maintenance Procesindustrie

Leden van het iMaintain platform

Wilt u meer weten over lidmaatschap of partnering van het iMaintain platform, kijk dan op www.imaintain.info of neem contact op met Janet Robben: Janet@industrielinqs.nl – 020 3122 085

IMA G Platform.indd 20

18-06-19 16:54

‘Quotes’ ‘Bij onderhoud spelen niet alleen technische factoren, zoals de kwaliteit van de prognoses en de planningsalgoritmen, een belangrijke rol, maar ook menselijke factoren. Als je geen rekening houdt met hoe mensen met onderhoudsbeslissingen omgaan, en informatie interpreteren, dan kan alles voor niets geweest zijn.[...] We willen ervoor zorgen dat het huidige maintenance personeel het werken met data en algoritmen gaat omarmen.’

‘In de beginfase is het belangrijk om de specifieke patronen van de pompen te definiëren. Op die manier kan het systeem herkennen wat een gezond draaiende pomp is en wat niet. De machine learning programma’s worden gedurende een aantal weken ingewerkt. Na deze periode is het systeem in staat om realtime bruikbare informatie over de conditie, prestaties en het energieverbruik van de aangesloten assets te presenteren in een online dashboard.’

Hoogleraar Marielle Stoelinga, Universiteit Twente, in het hoofdinterview in deze editie.

Simon Jagers legt de beginfase uit van de recente pilot met sensormodules bij Vopak Vlaardingen. Lees meer op www.imaintain.info

Het expertpanel van het iMaintain platform bestaat uit: Henk Akkermans Hoogleraar Supply Chain Management, Universiteit Tilburg

Mark Haarman

Nico van Kessel

Jan Stoker

Maarten Habets

Ton Klinkenberg

Roelf Venhuizen

Managing partner, Mainnovation

Principal consultant Asset Management, Tata Steel

Wetenschappelijk directeur WCM Erik Bijlsma Directie-adviseur asset management, Gemeente Amsterdam

Dennis Braamse

Manager asset management, LambWeston/Meijer

Senior global lead Maintenance & Asset management, Heineken Maintenance Manager of the Year 2018

Hans Hennekam

Manager IA Service Europe, Yokogawa

directeur, Phijns

Senior lecturer assetmanagement en maintenance, Hogeschool Utrecht

Bestuurslid, Veiligheid Voorop, Voormalig CEO NAM en voorzitter Profion

Theo Knijff

Senior maintenance & reliability manager, Dow Chemicals

Binne Visser

Director Prod. Eng. & Maintenance, Philips Maintenance Manager of the Year 2017

Annemarie Burgemeester

Principal consultant Asset Management, Dimensys

Michael Donders

Manager techniek & engineering, Delicia Eigenaar Donders RCM Consultancy

Rob de Heus

Champion World Class Maintenance, Sitech Services

Geert-Jan van Houtum

Professor Reliability, Quality en Maintenance, TU Eindhoven

Ton Huibers

Professor Maintenance Engineering, Universiteit Twente

Maintenance Manager of the Year 2013

Ivo van der Gaag

Operational director, Alpha Storage Group

Directeur innovatieplatform iTanks

Ivo van Vliet

Algemeen directeur, ENGIE Services West Industrie

Maintenance Manager of the Year 2012

Leo van Dongen

Directeur NS Techniek

Cor van de Linde

Manager Technische Dienst, Nedschroef

Simon Jagers

Oprichter Semiotic Labs

Celeste Martens

Manager maintenance, Croonwolter&dros

Ron Wever

Asset manager, Schiphol Group

Maintenance Manager of the Year 2019

Taco Mets

Johan Wolt

Mark Oosterveer

Tim Zaal

Technical director, Van Meeuwen Industries

Programmamanager, iTanks

Maintenance manager, AkzoNobel lndustrial Chemicals MCA Delfzijl Maintenance Manager of the Year 2014 Consultant TZConsultancy

Bestuurslid WCM

Michel Grijpink

Learning & Development consultant, Hogeschool Utrecht

IMA G Platform.indd 21

Giel Jurgens Asset owner, Havenbedrijf Rotterdam

Peter Schokker

Maintenance manager, Koninklijke Vezet Maintenance Manager of the Year 2016

18-06-19 16:54

22 AGENDA

Juli 4 juli 2019 IFM Electronic, Harderwijk www.ifm.com/nl/informatieplicht-energiebesparing Kennissessie informatieplicht energiebesparing Heeft uw bedrijf in 2018 meer dan 50.000 kWh stroom of meer dan 25.000 kubieke meter gas verbruikt? Als dat zo is, dan valt uw bedrijf onder de informatieplicht en moet u voor 1 juli 2019 energiebesparende maatregelen doorgeven aan de RVO. In samenwerking met het FME en Energy Services organiseert IFM de kennissessie informatieplicht energiebesparing. In deze kennissessie wordt het beleid op EU en nationaal niveau behandeld.

Hierbij wordt er besproken welke gevolgen dit beleid heeft op uw organisatie, hoe u kunt voldoen aan de informatieplicht en hoe u dit kunt omzetten in voordelen voor uw bedrijf.

September 10 tot 12 september 2019 Evenementenhal Hardenberg, installateurvdtoekomst.nl Installatie & Elektro Vakbeurs: Installateur van de toekomst De ontwikkelingen in de installatie- & elektrobranche gaan razendsnel en de rol van de installateur is aan het veranderen.

Om al deze ontwikkelingen en veranderingen bij te houden, is vakkennis nodig. Daarom staan de twee vakbeurzen deze drie dagen in het teken van ‘De Installateur van de Toekomst’. Door praktische kennis aan te bieden over producten, diensten en weten regelgeving bereiden we de installateur in een korte tijd op zijn toekomst voor. Thema’s die hierbij een rol gaan spelen zijn: efficiënt werken, duurzaamheid en digitalisering.

17 september 2019 Van der Valk Hotel, Dordrecht iir.nl/events/maintenance-of-aging-assets Maintenance of Aging Assets Moet u levensduurverlengend onderhoud plegen of uw assets vervangen? Bij MoAA vertellen voorlopers hoe u een goede inspectie uitvoert, onderdelen controleert en over het effect van goed asset management. Met inzicht in de nieuwste technieken, om de conditie van uw assets nog beter te meten en te voorspellen. Er is ook aandacht voor de menselijke kant: hoe vergroot u de instroom van technisch personeel, behoudt u uw goede mensen en zet u ze effectiever in? Met als belangrijkste resultaat: een reële inschatting van de staat van uw industriële én menselijke assets. Sprekers: Mark Haarman (Mainnovation), Maurice Jilderda (Perfact Group) en Ruben Ogink (WCM Fieldlab Camino).

25 en 26 september 2019 NH Conference Centre Koningshof, Veldhoven kunststoffenbeurs.nl Kunststoffen 2019 Het gebruik van kunststof en rubber lijkt zo vanzelfsprekend. En dat is niet gek, in bijna al onze (gebruiks)voorwerpen is kunststof en rubber verwerkt. Niet voor niets spelen deze materialen een belangrijke rol in onze samenleving. De wereld verandert echter in rap tempo en innovaties en nieuwe ontwikkelingen zijn dan ook ontzettend belangrijk voor de industrie.

Oktober

Schrijf nu in!

2 oktober 2019 Oranjerie Hydepark, Doorn www.imaintain.info/prestatie iMaintain Prestatiemanagement: Creating value Om de concurrentiepositie van onze bedrijven en onze installaties te versterken, is instandhouding alleen niet goed genoeg meer. Nieuwe kennis, innovaties en een integrale benadering maken het mogelijk om de technische dienst in te zetten als een verbetermotor die onderhoud combineert met levensduurverlenging, vervangingen en modernisering. Het doel: creëren van maximale economische waarde voor het bedrijf. Om waarde te kunnen creëren, is het belangrijk om op onderbouwde wijze de juiste investeringen in onderhoudsprocessen en installaties te doen. Tijdens iMaintain Prestatiemanagement (een samenwerking met NVDO Suto) krijgt u praktische handvaten om waarde te creëren met techniek, installaties, processen en mensen. Met onderbouwing vanuit praktijkervaring en wetenschappelijk onderzoek.

2 en 3 oktober 2019 Rotterdam Ahoy www.pumpsvalves.nl en www.solidsrotterdam.nl Pumps & Valves en Solids Predictive maintenance komt uitvoerig aan bod tijdens het conferentieprogramma van Pumps & Valves en Solids op 2 en 3 oktober in Ahoy Rotterdam. Vakbeurs Pumps en Valves is gericht op de verwerking van vloeistoffen en gassen. Vakbeurs Solids is gericht op de verwerking van poeder en bulk. Samen vormen ze één evenement voor de procesindustrie.

Het programma van deze editie is samengesteld aan de hand van drie thema’s: duurzaam, machine & veiligheid. Bij het thema ‘duurzaam’ wordt aandacht geschonken aan de wijze waarop reststromen efficiënt kunnen worden uitgewisseld, oftewel circulair ondernemen. Het thema ‘machine’ zal worden toegespitst op predictive maintenance en energiezuinige installaties. Voor het thema ‘veiligheid’ gaat de aandacht vooral naar veilig werken binnen de sector chemie.

16 oktober 2019 Evenementenhal Delfzijl www.eemsdeltavisie.nl Eemsdeltavisie 2019 i.s.m. Behind the Scenes (VNCI) Tijdens Eemsdeltavisie onderzoeken we met enig historisch besef welke stappen er nu al in de Eemsdelta zijn te zetten. Ook schrijven we een wedstrijd uit voor whitepapers waarin de doelstellingen voor de langere termijn via backcasting worden vertaald naar natural steps voor de kortere termijn. Met name teams van studenten en young professionals worden uitgenodigd om deel te nemen. Zij hebben immers de toekomst. Dit jaar wordt Eemsdeltavisie geïntegreerd georganiseerd met Behind the Scenes van de VNCI.

06 19 iMaintain

IMA F Agenda.indd 22

18-06-19 16:55

TECHNIEKHELD 23

‘Grenzen kennen en daar overheen gaan’ De 41-jarige Carlo Weemaes werkt al bijna zijn halve leven bij Dow Chemicals in Terneuzen. ‘Zeker als je daar het jaar dat ik er via een uitzendbureau werkte bij op telt.’ In 1998 zat hij eerst als inhuurkracht op de functie van production technician, maar toen duidelijk werd dat deze jongen meer in zijn mars had, is hij in vaste dient gekomen.

Laura van der Linde

Hoe is je carrière binnen Dow verlopen?

Wat zijn de uitdagingen in je werk?

‘We hebben het nu over oktober 1999’, vertelt Weemaes. ‘Ik had toen mijn mbo opleiding werktuigbouwkunde afgerond en kwam in dienst bij Dow Chemicals in Terneuzen.’ Weemaes begon als production technician en wist zich in vijf jaar tijd te ontwikkelen tot production technologist. ‘Naast mijn werk volgde ik de mbo niveau-4 opleiding procestechniek. Tijdens mijn studie werden de promotie-eisen herzien waardoor ik de opleiding in feite niet meer nodig had. Ik heb de opleiding toch afgemaakt, waardoor ik nu een brede basis op zowel mechanisch als procestechnisch vlak heb. Hierdoor kwam ik al snel in aanmerking voor de functie van senior production technologist.’

De ambitieuze Weemaes bleef zichzelf ontwikkelen en in 2016 werd hij production technology leader in dagdienst. ‘Dat houdt in dat ik de productie coördinator ben van de 43 kraakfornuizen en van de feedstocks voor deze fornuizen. De kraakfornuizen staan aan de basis van de drie krakers hier op de site in Terneuzen.’

‘In mijn werk heb ik contact met productie en maintenance, maar ook met de feedstock-organisaties. Ik vind het leuk om mee te denken over wat economisch aantrekkelijk is om te kraken. Uiteindelijk is het een grote puzzel waarin onderhoud zo min mogelijk impact mag hebben op de productie en waarin de productie zo efficiënt en klantgericht moet worden uitgevoerd. Daar een planning voor maken en zorgen dat alles op rolletjes loopt, dat vind ik leuk.’

FOTO: DOW

Wat is kenmerkend voor jouw werkwijze?

Weemaes ziet het als een voordeel dat hij als coördinator heel goed weet wat het is om als operator in ploegendiensten te werken. ‘Omdat ik zelf achttien jaar in ploegen heb gewerkt, weet ik wat ik van ze kan vragen en dat helpt om een realistische planning te maken. Doordat je dezelfde taal spreekt en omdat mensen je kennen, is er wederzijds begrip en respect.’

Weemaes probeert zijn mensen uit te dagen om elke dag zo goed mogelijk te presteren. ‘Ik ben wel iemand die grenzen opzoekt. Uiteraard binnen de veiligheidskaders, die staan bovenaan. En ik geloof erin dat het werkt als je mensen erbij haalt die meer kennis hebben dan jij. Mijn motto komt daar uit voort: know the way, go the way, show the way.’

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

IMA L Techniekheld.indd 23

Hoe blijf je verbeteren?

Binnen Dow Chemicals heeft iedere medewerker, binnen bepaalde kaders, een grote mate van vrijheid zodat er ruimte is om met ideeën te komen. Dat Weemaes die ruimte pakt blijkt wel uit het feit dat een collega hem op zijn LinkedIn-pagina ‘deskundig en innovatief’ noemt.

Het blijkt ook uit het feit dat hij al drie keer tot het team behoorde dat de Dow Chemicals Technology Center Award wist te winnen. ‘Ook hier ging het over grenzen. We dachten dat we aan de grenzen van bepaalde specificaties zaten, maar wij zijn erin geslaagd om nieuwe grondstoffen te kraken. Mooi als je op die manier als team en als bedrijf stappen voorwaarts kunt zetten.’ ■

Techniekhelden Techniekhelden zijn technici die om bepaalde redenen onmisbaar zijn voor het bedrijf of die iets bijzonders doen of hebben gedaan met grote impact. Heeft u een collega die u in het zonnetje wilt zetten? Laat het ons weten via redactie@industrielinqs.nl

06

iMaintain 19

18-06-19 16:57

24 ASSET MANAGEMENT

Turnaround vergroot betrouwbaarheid PTA-fabriek Eind april/begin mei vond bij BP Chembel in Geel groot onderhoud plaats aan één van de twee fabrieken voor de productie van PTA, een grondstof voor PET, fleece en andere verpakkingsmaterialen.

De belangrijkste doelstelling van de turnaround van deze fabriek, de PTA2 is, naast het reguliere groot onderhoud, het verder vergroten van de betrouwbaarheid van de installatie die al sinds 1991 in gebruik is.

Monique Harmsen

Bij deze turnaround (TAR) was het mogelijk om een blik achter de schermen te werpen als tijdelijk verslaggever van De Safe City Gazette, een dagelijkse krant die tijdens de onderhoudsperiode uitkomt en die als belangrijkste thema veiligheid heeft. Deze positie verschafte toegang tot de site, het dagelijks voortgangsoverleg, safety-bijeenkomsten en gesprekken met projectleiders en veiligheidsmensen. Het gaf een goed inzicht in wat er allemaal vooraf en tijdens de stop moet worden geregeld om deze zo efficiënt, maar vooral zo veilig mogelijk te laten verlopen.

Voorbereiding Alles begint met de voorbereiding waarin niets aan het toeval wordt overgelaten.

In de aanloopweken naar de TAR is hard gewerkt om de installatie tijdig klaar te maken voor de start. Op verschillende plaatsen zijn generatoren opgesteld omdat de stroomvoorziening door werkzaamheden tijdelijk wordt onderbroken tijdens het onderhoud. In de hele fabriek zijn elektrische verdeelkasten geplaatst en er is extra verlichting omdat ook ’s nachts wordt gewerkt. Om alle hoge bouwwerken zijn stellingen gebouwd en netten aangebracht om te voorkomen dat gereedschappen of onderdelen van grote

hoogte vallen. Daar waar mogelijk is ook de isolatie alvast verwijderd.

De planningen zijn gemaakt en de benodigde onderdelen zijn besteld of al ter plekke. Ook zijn alle werkvergunningen voorbereid. Tijdens de TAR lopen er naast de BP-medewerkers op sommige dagen zo’n zeshonderd extra werknemers van externe firma’s rond. Die komen uit alle delen van Europa. Deze moeten allemaal voor aanvang van het werk de veiligheidsintroductie doorlopen en worden aangemeld bij de beveiliging. Op het terrein staat ook een safety-shop waar veiligheidsspullen als POM- en LEL-meters, veiligheidsharnassen, zuurpakken, maskers, handschoenen en portofoons kunnen worden geleend. Er is een verkeersplan opgesteld om het werkverkeer op de site in goede banen te leiden en er is een kantine met lockers ingericht.

Een week voor het begin van de turnaround is de productie stilgelegd. Alle leidingen en vaten zijn schoongemaakt en doorgespoeld om te voorkomen dat er tijdens de werkzaamheden nog chemicaliën vrijkomen. De fabriek is veilig afgesloten van de rest van de site zodat er geen chemicaliën de fabriek in kunnen komen tijdens de werkzaamheden.

Werkzaamheden aan PTA2 DCS-systeem - Er zijn in de afgelopen 28 jaar verschillende projecten uitgevoerd om de betrouwbaarheid en de productie van PTA2 te vergroten. Een van de belangrijkste projecten van deze stop is het upgraden van de hard- en software van het DCS-systeem, de sturing van de plant. Voor het begin van de werkzaamheden is alle nieuwe hardware geïnstalleerd. Het draaide bij deze turnaround om de implementatie van nieuwe applicaties, de bedrading en het testen van circa 2000 loops.

Toren - Op de grote dehydratietoren is een groot T-stuk bovenop de toren vervangen. Het T-stuk is op de grond gereed gemaakt en in zijn geheel naar boven gehesen. Hiermee is voorkomen dat er veel moet worden gesleuteld op grote hoogte. Ook zijn er in de toren de nodige laswerkzaamheden geweest.

Stroom - De 15 kV transformator die zorgt voor de stroomvoorziening van de fabriek is vervangen door een sterkere. Er is ook een nieuwe UPS-noodstroomvoorziening geïnstalleerd.

Nieuwe pompen - Een methylacetaat-pomp is vervangen door twee nieuwe pompen op een andere locatie. Hiervoor is het leidingwerk aangepast.

06 19 iMaintain

IMA O BP geel.indd 24

Leidingen vervangen - In bepaalde delen van de fabriek zijn roestvrijstalen leidingen vervangen door titanium leidingen.

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

18-06-19 16:58

ASSET MANAGEMENT 25

FOTO’S: BP

09FOT

Veiligheid

Zuurpakken

Naast praktische en technische zaken is er veel aandacht voor veiligheid. Tijdens de TAR schuif ik ‘s ochtends aan bij de dagelijkse voortgangsvergadering waaraan alle projectleiders deelnemen en waar de stand van de werkzaamheden wordt doorgenomen. Het vaste eerste agendapunt is milieu en veiligheid. De bevindingen van de veiligheidsrondgangen door het veiligheidsteam komen aan de orde en als er issues zijn, wordt gekeken hoe deze snel en goed kunnen worden opgelost.

In de eerste dagen is de aandacht vooral gericht op de veiligheid van de stellingen rond hoge werken en maatregelen tegen vallende voorwerpen. Ook wordt gewaarschuwd voor mogelijke resten van chemicaliën in de fabriek. Daarnaast spelen algemene veiligheidszaken een rol, zoals het extra informeren van alle tijdelijke werknemers over het dragen van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen en de locatie en bereikbaarheid van de eerstehulppost.

Het motto van BP is: ‘Iedere werknemer moet aan het eind van de dag gezond en wel naar huis gaan’. Dat vergt een collectieve inspanning. Om veiligheid goed tussen de oren van iedere medewerker

Ondanks alle inspanningen gaat er ook wel eens wat fout. Het blijft mensenwerk.

te krijgen en te houden, zet het concern vooral in op het belonen van positief gedrag. Tijdens de TAR worden de werknemers gestimuleerd om via de groene veiligheidsobservatiekaartjes aan te geven welke onveilige situatie ze hebben aangetroffen, wat ze hebben gedaan om de situatie te verbeteren of om suggesties te geven over hoe een taak beter en veiliger kan. Uit de ingezonden kaartjes wordt

iedere dag een aantal winnaars getrokken die een prijs krijgen. Dat werknemers betrokken zijn bij hun eigen veiligheid en die van collega’s blijkt uit 643 groene kaartjes die tijdens de turnaround zijn ingeleverd. Na iedere week zonder ‘te rapporteren incidenten’ wordt er bovendien getrakteerd op cake, bagels of een hamburger. Dat was iedere vrijdag smullen, want er deden zich geen te rapporteren incidenten voor.

Tijdens de wekelijks Safety Boost, een bijeenkomst waaraan iedereen deel moet nemen, wordt nog eens extra op een aantal veiligheidspunten gewezen. Hier worden onder de beste inzenders van groene kaarten van de afgelopen week een iPad en enkele cadeaucheques verloot. Deze worden onder luid applaus van collega’s in ontvangst genomen.

Ondanks alle inspanningen gaat er ook wel eens wat fout. Het blijft mensenwerk.

Zo wordt een slijptol gebruikt op een plek waar volgens de werkvergunning alleen koud werk mag plaatsvinden. Dit leidt tot

06

iMaintain 19

IMA O BP geel.indd 25

18-06-19 16:58

‘MET INHOUD MAKEN WE VERSCHIL’ U kent ons wel van de platforms Petrochem, iMaintain of Het Nieuwe Produceren. De kwaliteit van onze informatie en sterke onderlinge relaties hebben daarbij steeds onze prioriteit.

Met diezelfde inzet verzorgen we ook inhoudelijke producties

Inspirerende opdracht Voor onze partner Van Meeuwen maken we bedrijfsfilms en diverse andere producties. Zo he000bben we ook een bedrijfsmagazine geproduceerd. Wij werkten daarbij nauw samen met de directie van het bedrijf, wat resulteerde in een gezamenlijke redactie. Geweldig om te merken hoe gemakkelijk de partners van Van Meeuwen mee wilden werken aan een journalistiek inhoudelijke productie. Voor ons was het een inspirerende opdracht!

voor onze klanten. Denk bijvoorbeeld aan bedrijfsmagazines, filmproducties, whitepapers, projectreportages, de organisatie van congressen en strategisch advies. Met combinaties daarvan kunnen we complete content-campagnes opbouwen.

‘Het team heeft goed samengewerkt en een mooi magazine gecreëerd, waarop we uit de markt ook zeer positieve reacties krijgen.’

Rogier van Meeuwen, managing director Van Meeuwen Industries

Ook samenwerken met Industrielinqs?

Neem dan contact op met

Liesbeth Schipper

Laura van der Linde

eindredacteur

vakjournalist

Janet Robben:

Of kijk op onze website:

Miriam Rook

janet@industrielinqs.nl

www.industrielinqs.nl

eindredacteur

020-3122085

www.industrielinqs.nl Advertentiepagina Van Meeuwen.indd 1 IMA Advertenties.indd 26

13-02-19 16:48 17:05 18-06-19

ASSET MANAGEMENT 27

een klein brandje dat snel kan worden geblust. De dader wordt onmiddellijk van het werk verwijderd. Een hardnekkige overtreding van de veiligheidsregels, gelukkig maar door enkelen, is het gebruik van de GSM op de werkplek.

Dat is in verband met explosiegevaar ten strengste verboden. Het haalt maar liefst twee keer de Safe City Gazette.

Ook het gebruik van zuurpakken verloopt niet altijd volgens de regel dat na gebruik eerst het pak onder de douche moet worden afgespoeld en gedeponeerd in de daarvoor bestemde bakken voordat men naar de kantine gaat of verder werkt in de unit. Dit om besmetting te voorkomen.

De eigen veiligheidsmensen van BP en die van contractors vestigen hier nog eens extra de aandacht op en ook de Safe City Gazette maakt met behulp van foto’s duidelijk wat de bedoeling is.

Rustig blijven Ondanks enkele kleine veiligheidsincidenten verloopt de TAR verder voorspoedig.

Wat opvalt, is dat iedere periode in de turnaround een eigen dynamiek heeft. In de eerste fase is het meeste werk gericht op afbreken en de zaken toegankelijk maken voor werkzaamheden. Pas als alle vaten en bundels zijn opengelegd voor inspectie en de eerste druktests en scans zijn uitgevoerd, wordt duidelijk hoe groot de omvang van het project werkelijk is en welke extra werkzaamheden nodig zijn. Een aantal onderdelen is er slechter aan toe dan verwacht en moet worden gereviseerd of nieuw besteld. De lijst van extra werkzaamheden groeit deze week en de volgende week en er wordt gekeken hoe dit binnen de planning, of door extra diensten in het weekend of in de nacht, kan worden opgelost. Opvallend is dat ondanks de grote druk iedereen rustig blijft en zich coöperatief opstelt bij het vinden van oplossingen.

huurde firma’s hebben eigen veiligheidsmensen, zij moeten elkaar aanspreken op onveilige situaties en meedenken over mogelijke oplossingen. Daarnaast wordt nog eens gewezen op de eigen verantwoordelijkheid van iedere monteur, lasser of andere medewerker om voor dat ze beginnen een Last Minute Risico Analyse uit te voeren en te kijken of ze veilig kunnen werken. Kan dit niet dan moeten de werkzaamheden worden gestopt.

Kris Goossens: ‘Er zijn twee dingen die we niet doen: concessies op het gebied van veiligheid en kwaliteit.’

Housekeeping In de tweede fase is er sprake van een kantelmoment in de TAR, dan begint men weer voorzichtig op te bouwen. In deze periode zijn er veel extra mensen in de unit aan het werk. Dit is een extra uitdaging omdat PTA2 een zeer compacte fabriek is en voorkomen moet worden dat mensen elkaar in de weg lopen. Het is dan erg belangrijk om de werkzaamheden op elkaar af te stemmen. Alle inge-

Onder deze drukke omstandigheden is het volgens de veiligheidsdeskundigen extra belangrijk om de werkplek ordelijk en overzichtelijk te houden om ongelukken te voorkomen. Iedere dag wordt tussen de middag een half uurtje uitgetrokken voor ‘housekeeping’ waarbij gereedschappen en onderdelen op veilige plekken worden opgeborgen en overbodig geworden

afzetlinten worden verwijderd. Als de discipline even dreigt te verslappen, wordt er meteen actie ondernomen.

Voorzichtige opstart De derde en laatste fase is het meest kritisch. Dan blijkt of alle radertjes in elkaar passen. Tegenvallers in deze periode zijn lastiger op te vangen. Na twee weken TAR slaat soms de vermoeidheid toe terwijl de druk om op tijd klaar te zijn toeneemt. Ook wordt er soms wat makkelijker omgesprongen met veiligheidsregels.

In de vergadering wordt opgeroepen extra alert te zijn op het nemen van short cuts die ten koste gaan van de veiligheid.

‘Er zijn twee dingen die we niet doen: concessies op het gebied van veiligheid en kwaliteit’, stelt Kris Goossens, maintenance en engineer manager. ‘Ook al leidt dit tot het worstcase-scenario dat de werkzaamheden uitlopen.’

Aan het eind van de derde week resten er nog enkele werkzaamheden die in het weekend en in het begin van de volgende week worden uitgevoerd. Dan wordt ook begonnen met een voorzichtige opstart van de fabriek. Op het gebied van veiligheid is de TAR geslaagd, er zijn geen grote incidenten geweest. Iedereen is veilig naar huis of de volgende klus gegaan. ■

06

iMaintain 19

IMA O BP geel.indd 27

18-06-19 16:59

28 INNOVATIE

Eerste zonneauto uit Noord-Nederland Kleine drone is licht en toch snel

FOTO: PXHERE

Algen als inspiratie voor superefficiënte zonnecellen

FOTO: TU DELFT

DEZE RUBRIEK WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR

FOTO: TOP DUTCH SOLAR RACING

Top Dutch Solar Racing, bestaande uit studenten van de Hanzehogeschool Groningen, Rijksuniversiteit Groningen, Friesland College en Noorderpoort, hebben begin juni de allereerste zonneauto van Noord-Nederland gepresenteerd. Met deze auto doet het team mee aan de Bridgestone World Solar Challenge (BWSC): een wedstrijd van ruim drieduizend kilometer door de outback van Australië.

De zelfgebouwde zonneauto kan een snelheid van 140 kilometer per uur halen. Aangezien de studenten in Australië uitsluitend op zonne-energie rijden, is het de kunst om deze energie zo effectief mogelijk in te zetten. Daarvoor ontwikkelde het team onder andere een speciaal model voor de juiste snelheid. Het model baseert zich op bijvoorbeeld windkracht en weersverwachtingen en geeft daardoor continu de meest effectieve snelheid aan. Een mobiel weerstation, dat meegaat in het autokaravaan, moet zorgen voor goede data.

Twee jaar geleden begonnen de studenten met het ontwikkelen van de auto. Vrijwel alle onderdelen hebben zij zelf gemaakt. Het team bereidt zich momenteel voor op het vertrek naar Australië. Met name voor de coureurs is dit een belangrijk proces: zij zitten tijdens de wedstrijd een paar uur per dag in een kleine ruimte, met een temperatuur die kan oplopen tot vijftig graden. Ze bereiden zich voor door middel van fysieke en mentale trainingen. Daarin krijgen ze hulp van bijvoorbeeld diëtisten en topsportcoaches en werken ze veel aan hun beheersing van de auto.

Wetenschappers van de TU Delft hebben de kleinste autonome race-drone ter wereld gemaakt. De grootste uitdaging bij het maken van de drone zat in het gebruik van slechts één kleine camera en in de zeer beperkte hoeveelheid gegevensverwerking. De belangrijkste innovatie is het ontwerp van robuuste, maar uiterst efficiënte algoritmen voor bewegingsvoorspelling en computervisie.

De drone van het drone-raceteam van MAVLab heeft een diameter van tien centimeter en weegt 72 gram. Met slechts één camera en zeer weinig rekenkracht aan boord vliegt hij autonoom door een racebaan met een gemiddelde snelheid van twee meter per seconde.

Drone-racen is een snelgroeiende e-sport met steeds meer beoefenaars, maar autonome race-drones zijn ook voor andere toepassingen nuttig. ‘Voor de meeste drones met vier rotoren betekent sneller vliegen domweg dat ze een groter gebied kunnen bestrijken. Voor sommige toepassingen, zoals het opsporen en redden van mensen of het afleveren van pakketten, is een grotere snelheid enorm voordelig’, stelt Guido de Croon, wetenschappelijk leider van het MAVLab. ‘Onze focus op lichte en goedkope oplossingen betekent dat hoge vliegsnelheden binnen bereik komen van een grote verscheidenheid aan drones.’

Wetenschappers van de Universiteiten van Utrecht en Birmingham ontrafelden een mechanisme, dat een inspiratiebron kan zijn voor superefficiënte zonnecellen. Eén ingenieus eiwitcomplex zorgt er voor dat algen het meest efficiënt zonne-energie kunnen vastleggen van alle bekende organismen.

Algen leggen, net als planten, via fotosynthese energie van de zon vast in biomassa.

Maar een plant legt gemiddeld 12 procent van de energie vast, een alg tot wel 98 procent. ‘Die enorme efficiëntie maakt algen uitermate geschikt voor energieopvang en -omzetting’, stelt promovendus aan de Universiteit Utrecht Sem Tamara in een persbericht.

De promovendus doet onderzoek naar de moleculaire structuur die de efficiënte fotosynthese in algen mogelijk maakt. Een alg bevat aan zijn oppervlak veel uitsteeksels die een belangrijk onderdeel van het systeem vormen om licht te oogsten. Tamara: ‘Het is een zeer complex systeem.

Elk uitsteeksel bestaat uit een aantal op elkaar gestapelde schijfjes. Binnenin ieder schijfje zit de zogenoemde gammabouwsteen, dat het licht doorschakelt verder het systeem in.’

Via massaspectrometrie ontdekte Tamara dat er misschien wel twintig verschillende gamma bouwstenen bestaan.

Hoogleraar Massaspectrometrie Albert Herck, begeleider het promotie-onderzoek: ‘Volgens mij maakt juist de diversiteit in gamma bouwstenen dat het systeem onder alle omstandigheden optimaal werkt. Het kan zich steeds aanpassen en is daarmee nog geraffineerder dan we al dachten.’ Heck hoopt dat de huidige zonnepanelen, met een opbrengst van hooguit twintig procent, uiteindelijk te verbeteren zijn met het systeem dat algen gebruiken.

06 19 iMaintain

IMA Q iTanks.indd 28

18-06-19 16:58

FOTO: PXHERE

INNOVATIE 29

Plannen voor productie groene kerosine in Delfzijl SkyNRG, KLM, SHV en Schiphol hebben plannen om Europa’s eerste productiefaciliteit voor duurzame vliegtuigbrandstof te bouwen in Delfzijl. Om aan voldoende waterstof te komen, denken Nouryon en Gasunie aan een uitbreiding van een geplande groene waterstofeenheid ter plaatse.

SkyNRG, de wereldwijde marktleider voor duurzame vliegtuigbrandstof, heeft de plannen voor de groene kerosinefabriek onlangs aangekondigd. Groene waterstof zou worden gecombineerd met afval- en reststromen zoals gebruikte frituurolie om 100.000 ton duurzame vliegtuigbrandstof en 15.000 ton bioLPG per jaar te produceren.

Vliegen met duurzame vliegtuigbrandstof levert volgens de initiatiefnemers een vermindering van de CO2-uitstoot op van ten minste 85 procent in vergelijking met conventionele kerosine. Het resulteert ook in lagere emissies van ultrafijne deeltjes en zwavel. De output van de Delfzijl brandstoffenfabriek zou gelijk zijn aan een jaarlijkse reductie van 270.000 ton CO2.

Om deze plannen waar te kunnen maken, is er een grote aanvoer van groen waterstof nodig. Daarom onderzoeken Gasunie en Nouryon hoe een inmiddels geplande waterstofinstallatie kan worden opgeschaald van twintig megawatt tot minstens zestig megawatt, wat een conversie van negenduizend ton groene waterstof per jaar mogelijk maakt.

FOTO: PEXELS

3D-printer maakt missies goedkoper Vredesmissies zitten vaak op afgelegen locaties, waardoor Defensie ter plekke een flinke voorraad reserveonderdelen moet hebben om alles draaiende te houden. Het meenemen van een 3D-printer op militaire vredesmissies, voor het printen van onderdelen, tonnen kan besparen en de downtime omlaag gaat. Dat blijkt uit het onderzoek van de TU Eindhoven.

De systemen van de landmacht hebben vele duizenden soorten reserveonderdelen. Bram Westerweel verwacht op basis van zijn promotieonderzoek dat in totaal tien tot twintig procent van de onderdelen van de landmacht kan worden geprint. De totale besparing door het 3D-printen op een relatief grote missie als Mali kan dan in de tonnen lopen. De printer zelf kost maar eenmalig 25.000 euro en verdient zich dus snel terug. De Nederlandse landmacht experimenteert in Mali al met een dergelijke printer.

3D-printers worden wel eens gezien als de definitieve oplossing: nul voorraden, alleen nog een printer die op afroep onderdelen maakt. Uit Westerweels werk blijkt dat dit niet haalbaar is. In veel gevallen is het gewoonweg te duur om een technisch systeem met een mankement stil te laten liggen tot een nieuw onderdeel geprint is. In die gevallen moeten onderdelen ‘op de plank’ liggen zodat ze direct kunnen worden vervangen.

Een grote efficiëntieslag blijkt wel mogelijk als machinebouwers overgaan van het verkopen en verschepen van fysieke onderdelen, naar het verkopen van licenties voor digitale ontwerpbestanden waarmee anderen, waar dan ook ter wereld, lokaal onderdelen kunnen printen.

DEZE RUBRIEK WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR

06

iMaintain 19

IMA Q iTanks.indd 29

18-06-19 16:58

30 ONDERHOUDSPROJECTEN DEFENSIE Wie: Koninkijke Luchtmacht Waar: Gilze-Rijen Wanneer: 2021 - 2022 Wat: moderniseren Apache-vloot

In totaal worden 28 Apache-gevechtshelikopters van de Koninklijke Luchtmacht herbouwd en gereviseerd. De AH-64D-helikopters worden voorzien van nieuwe rompen, transmissies en rotorbladen. Daarnaast wordt het vermogen van de motoren vergroot.

INFRA Wie: Gemeente Amsterdam Wat: programma Aanpak Wegtunnels Waar: Amsterdam Wanneer: 2019 - 2025

De gemeente Amsterdam gaat binnen het programma Aanpak Wegtunnels Amsterdam drie tunnels en de Verkeerscentrale aanpakken. De Piet Heintunnel moet worden aangepakt om te voldoen aan nieuwe wetgeving. De renovatie begint in het voorjaar van 2021 en duurt naar verwachting tot de zomer van 2022. Daarnaast worden in de Amsterdam Arenatunnel de technische installaties verbeterd en in de Michiel de Ruijtertunnel de brandbestendigheid van het beton.

Wie: NS Wat: modernisering 81 dubbeldekkers Waar: Haarlem Wanneer: tot met 2020

NS moderniseert tussen 2016 en 2020 81 dubbeldekkers. Er komen elk jaar ongeveer twintig nieuwe treinen op het spoor die weer jaren meekunnen.

Wie: NS Wat: modernisering 45 dubbeldekkers Waar: Haarlem Wanneer: vanaf 2020

De modernisering van 45 dubbeldekkers gaat om 242 rijtuigen met 24.500 zitplaatsen. De ombouw van het eerste treinstel is eind 2020 gereed. Na een testperiode met deze trein begint in de loop van 2021 de serieproductie en gaan ze het spoor op. Deze dubbeldekkers kunnen dan weer zo’n twintig jaar mee. Lees meer over dit project in iMaintain 2, 2019.

Wie: ProRail Wat: onderhoud emplacement Kijfhoek Waar: Barendrecht / Zwijndrecht Wanneer: tot en met 2023

Met 50 hectare, 43 verdeelsporen, 14 aankomstsporen en 12 opstelsporen is Kijfhoek het grootste emplacement van Nederland. Kijfhoek is meer dan veertig jaar oud en toe aan grootschalig onderhoud. In 2021 tot en met 2023 wordt het heuvelsysteem vernieuwd, en er worden sporen en wissels vervangen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: groot onderhoud A4, A8, A10 Waar: Noord-Holland Wanneer: in 2019 en 2020

Rijkswaterstaat laat groot onderhoud uitvoeren aan rijkswegen A4, A8 en A10 in Noord-Holland.

De werkzaamheden bestaan voornamelijk uit het vernieuwen van in totaal zeventig kilometer asfalt. Daarnaast vindt er op verschillende plaatsen onderhoud of vervanging plaats aan voegovergangen van bruggen en viaducten.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: onderhoud Nederrijnbrug Waar: Heteren Wanneer: maart 2019 - maart 2020

Het onderhoud aan de Nederrijnbrug omvat betonherstel aan de binnen- en onderzijde van de brug en conservering van de leuningen aan de buitenzijde van de brug

Wie: Rijkswaterstaat Wat: onderhoud Eefdesebrug Waar: Zutphen Wanneer: najaar 2019

Het onderhoud aan de Eefdesebrug omvat de reparatie aan het betondek, aanbrengen van nieuw asfalt, een nieuwe slijtlaag en het vervangen van voegovergangen. Daarnaast staat het onderhoud aan stalen leuningen, stalen hangers, steunpunten en de betonnen boogconstructie in de planning. De Eefdesebrug is de op één na westelijkste verkeersbrug over het Twentekaal en verbindt Eefde en Zutphen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie Waalbrug Waar: Nijmegen Wanneer: in 2019

De renovatie van de Waalbrug omvat het vervangen van het betondek, onderhoud- en schilderwerkzaamheden, herstel en versterking van de staalconstructie, een nieuwe brugindeling en onderhoud aan de verlichting en leuningen.

Mist u een project? Mail het naar redactie@industrielinqs.nl 06 19 iMaintain

IMA R Onderhoudsprojecten.indd 30

18-06-19 16:57

ONDERHOUDSPROJECTEN 31 Wie: Rijkswaterstaat Wat: groot onderhoud N57, N59 en A58 Waar: Zeeland Wanneer: in 2019

Het onderhoud aan de N57, N59 en A58 bestaat onder andere uit asfalteringswerkzaamheden, herstelwerkzaamheden aan het beton en de voegovergangen, werkzaamheden aan geleiderails en onderhoud aan kunstwerken.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: groot onderhoud aan de N200 Waar: Amsterdam Wanneer: in 2019

De N200 tussen Amsterdam A10 West en Halfweg is toe aan groot onderhoud en krijgt gedeeltelijk een nieuwe weginrichting. Het project omvat een dijkophoging, vervanging van drinkwatertransportleidingen en het vernieuwen van boezembruggen en een duiker.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie Wantijbrug Waar: Dordrecht Wanneer: in 2019

De opdracht voor de renovatie van de Wantijbrug is gegund aan Volkerbrug, een combinatie van Vialis, Volker Rail Nederland en Volker Staal en Funderingen. Volkerbrug gaat onder andere de twee vallen, het beweegbare deel, van de brug vervangen. Het industriĂŤle automatiseringsdeel van de renovatie is aan Siemens gegund.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: versterking Houtribdijk Waar: IJsselmeer Wanneer: 2019 - 2020

De Houtribdijk, de dam tussen het IJsselmeer en het Markermeer, of tussen Lelystad en Enkhuizen, voldoet niet meer aan de veiligheidsnorm van de Waterwet en wordt daarom over 25 kilometer met zand en steen versterkt. Na de versterking is de dijk bestand tegen stormen die gemiddeld eens in de tienduizend jaar voorkomen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie stuw Nederrijn en Lek Waar: Hagestein, Amerongen en Driel Wanneer: tot en met 2021

De renovatie van stuwensemble Nederrijn en Lek omvat het moderniseren van de bediening en besturingsinstallaties van stuwen en sluizen, het verduurzamen van sluisdeuren, vizier- en cilinderschuiven, het schilderen van betonnen delen van de stuwen, het repareren van de betonconstructies, de aanpassing van sluizen aan zwaardere schepen en de realisatie van centrale bediening.

Na de oplevering van het renovatieproject volgen nog achttien maanden onderhoud

Wie: Rijkswaterstaat Wat: versterken Afsluitdijk en sluizen Waar: Noord-Nederland Wanneer: 2019 - 2022

Rijkswaterstaat versterkt samen met consortium Levvel (Van Oord Aberdeen Infrastructure Partners, BAM PPP PGGM Infrastructure en Rebel) de Afsluitdijk. Levvel ontwerpt, bouwt, financiert en onderhoudt de versterking van de Afsluitdijk gedurende 25 jaar. Het project omvat het aanbrengen van 32 kilometer beschermende toplaag tegen overslaand water, het versterken van sluizen, aanleg van nieuwe stormvloedkeringen en inbouw van pompen bij Den Oever. Lees meer in iMaintain 2, 2019.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie Van Brienenoordbrug Waar: Rotterdam Wanneer: 2020 - 2021

De renovatie van de Van Brienenoordbrug omvat onder andere het versterken van de westelijke boogbrug (tweede Van Brienenoordbrug). Daarnaast zijn de oostelijke boogbrug (eerste Van Brienenoordbrug) en aanbruggen van beide bruggen toe aan een grondige inspectie. Ook de systemen voor bediening, besturing en bewaking van de beweegbare delen van de bruggen zijn aan vernieuwing toe. En de beweegbare delen van de oostelijke brug moeten worden vernieuwd.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: grootschalig onderhoud A79 Waar: Limburg Wanneer: 2020 - 2021

Rijkswaterstaat vervangt de deklaag van de snelweg A79 door stiller asfalt (zoab) en past onder andere de geleiderails, afwatering en bermen aan zodat deze weer voldoen aan de eisen van deze tijd. Daarnaast wordt een aantal op- en afritten verlengd om de komende jaren een goede doorstroming van het verkeer te kunnen waarborgen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: groot onderhoud aan de N3 Waar: Dordrecht Wanneer: 2020 - 2022

Het asfalt en de fundering op de gehele N3 is aan vervanging toe. Daarom wordt er over tien kilometer nieuw asfalt gelegd. Over de gehele lengte komt daaronder ook een nieuwe funderingsconstructie te liggen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: dijkversterking Marken Waar: Marken Wanneer: in 2021

De dijk rond Marken heeft stabiliteitsproblemen en is op delen te laag. Op veel plekken ligt de steenbekleding los en bovendien is de dijk op dit moment slecht te onderhouden. Plan is om de Zuidkade en Westkade buitenwaarts te verplaatsen en te versterken

06

iMaintain 19

IMA R Onderhoudsprojecten.indd 31

18-06-19 16:57

32 ONDERHOUDSPROJECTEN Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie IJsselbruggen Waar: Arnhem Wanneer: in 2021

In 2021 laat Rijkswaterstaat renovatiewerkzaamheden uitvoeren aan de onderzijde van de twee stalen IJsselbruggen in de A12 richting Duitsland. De bruggen zijn na uitvoering van de renovatie dertig jaar vrij van groot onderhoud.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: onderhoud Oosterscheldekering Waar: Zeeland Wanneer: tot en met 2022

De constructie van de 124 cilinders en 32 schuiven van de Oosterscheldekering zijn van staal en gevoelig voor roest. Ze krijgen daarom iedere tien jaar een nieuwe, beschermende verflaag.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie brug Urmond Waar: Urmond Wanneer: 2022 - 2023

Tijdens het opknappen van brug Urmond over het Julianakanaal in 2017, waarbij de stalen boogconstructie werd geconserveerd en verstevigd, bleek dat er meer moest worden gedaan.

Rijkswaterstaat onderzoekt wat de beste oplossing is.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: versterking waterkering IJmuiden Waar: IJmuiden Wanneer: 2022 - 2024

De kering rondom het sluizencomplex bij IJmuiden voldoet op onderdelen niet meer aan de toekomstige veiligheidsnormen. De bekleding moet op delen van de kering worden verbeterd en de hoogte van de kering moet op delen worden opgehoogd.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie Heinenoordtunnel Waar: regio Rotterdam Wanneer: 2023 - 2024

De Heinenoordtunnel is toe aan een grote opknapbeurt. De tunnel krijgt een nieuwe vluchtgang en de technische installaties en systemen worden vervangen.

PROCESINDUSTRIE Wie: Dow Wat: groot onderhoud aan LHC-1 Waar: Terneuzen Wanneer: in 2019

LHC staat voor Light Hydro Carbons, oftewel koolwaterstoffen. De kraker splitst nafta – een afgeleide van ruwe olie – in koolwaterstoffen, zoals etheen en propeen. Dat zijn de grondstoffen voor de andere Dow-fabrieken die er chemicaliën en kunststoffen van maken. De kraker stamt uit 1969.

Wie: LyondellBasell en Covestro Wat: onderhoudsstop POSM-fabriek Waar: Maasvlakte Rotterdam Wanneer: in 2019

De POSM-fabriek produceert propyleenoxide en styreenmonomeer. Met een zeven kilometer lange pijpleiding staat de site in verbinding met de Europoort-locatie. Tijdens de turnaround worden tie-ins gemaakt voor het Circulair Steam Project. Dit omvat een nieuwe biologische afvalwaterzuiveringsfabriek en verbrandingsinstallatie waarin de afvalstroom wordt omgezet in stoom.

Wie: Nouryon Wat: turnaround Waar: Hengelo Wanneer: in 2019

De turnaround van Nouryon in Hengelo omvat groot onderhoud van installatiedelen binnen de pekelzuivering, de indampinstallatie, centrifuges en koeltoren. Daarnaast worden er allerlei vervangings- en verbeterprojecten uitgevoerd die betrekking hebben op deze installaties.

Wie: Nouryon Wat: turnaround chloorfabriek Waar: Botlek Rotterdam Wanneer: in 2019

Nouryon heeft in 2019 een turnaround van de chloorfabriek gepland. Het bedrijf levert chloor aan Huntsman, Hexion en Shin-Etsu die daardoor tegelijkertijd een onderhoudsstop zullen inlassen. De huidige fabriek heeft een productiecapaciteit van 630.000 ton chloor en daar wordt een tweede, veel kleinere productielijn naast gebouwd. Zo kan vanaf 2021 tijdens een stop toch een basisproductie worden gedraaid voor de andere bedrijven in de keten.

Wie: Sabic Wat: turnaround naftakraker Olefins 4 Waar: Geleen Wanneer: oktober 2019

Tijdens de laatste turnaround in 2013 is een aantal compressoren vernieuwd, zodat ze minder energie verbruiken. De grootste compressor, die het kraakgas comprimeert, kreeg nieuwe schroeven. Tijdens de turnaround in 2019 treft Sabic voorbereidingen voor de aansluiting van Olefins 4, een van de twee naftakrakers die Sabic in Geleen opereert, op een warmtenetwerk.

06 19 iMaintain

IMA R Onderhoudsprojecten.indd 32

18-06-19 16:57

ONDERHOUDSPROJECTEN 33 NIEUW PROJECT Wie: Sabic Wat: turnaround Waar: Bergen op Zoom Wanneer: september en oktober 2019

Bij Sabic in Bergen op Zoom worden vier fabrieken stilgelegd voor een turnaround in september en oktober. Om dat veilig te laten verlopen, traint Sabic 1.200 mensen in haar nieuwe safety skills center, een nagebootste fabriekshal. Het groot onderhoud aan de vier fabrieken vindt eens in de vier jaar plaats.

Wie: Vynova Beek Wat: turnaround Waar: Beek Wanneer: juni 2019

Vynova produceert suspensie-PVC door monovinylchloride te polymeriseren met behulp van water en additieven. De polymerisatie vindt plaats in een reeks reactoren die verdeeld zijn over vier productielijnen op de Chemelot-site. Begin juni heeft Vynova een grote turnaround, die wordt uitgevoerd in samenwerking met Sitech Services.

Wie: Yara Wat: turnaround ammoniakfabriek C Waar: Sluiskil Wanneer: in 2019

Er is 35 miljoen euro gereserveerd voor groot onderhoud en extra investeringen in Ammoniakfabriek C. Het grootste aandeel is bedoeld om de levensduur te verlengen. Daarnaast wordt gewerkt aan projecten om de fabriek te verbeteren op het gebied van veiligheid, emissies, betrouwbaarheid en energie-efficiëntie.

Wie: Yara Wat: turnaround ammoniakfabriek D Waar: Sluiskil Wanneer: in 2020

Ammoniakfabriek D krijgt sinds oktober 2018 overtollig waterstof van Dow Benelux via een bestaande loze gasleiding van Gasunie. In de turnaround die in 2020 op de planning staat, moeten nog meer verbeteringen worden doorgevoerd. Daarbij kan wellicht worden geprofiteerd van de onderhoudsstop van ammoniakfabriek E in 2018.

SLOOP Wie: EPZ Wat: ontmanteling kolencentrale Waar: Borssele Wanneer: 2019 - 2021

EPZ is begonnen met de ontmanteling van zijn kolencentrale in Borssele. De centrale is in 1987 in gebruik genomen en sinds 2000 wordt er ook biomassa meegestookt. Vóór de sloop is de installatie zoveel mogelijk gereinigd. Volgens de planning worden de ontmanteling en bodemsanering eind juli 2021 afgerond.

Wie: Tata Steel Wat: ontmanteling oude Kooksgashouder Waar: IJmuiden Wanneer: vanaf najaar 2019

In de kooksgashouder wordt het kooksgas van de twee kooks- en gasfabrieken opgevangen voor het via een pijpleiding wordt getransporteerd naar de Warmbandwalserij. Daar wordt het ingezet om de plakkenovens te stoken, zodat aardgas wordt uitgespaard. Na de ingebruikname van de nieuwe kooksgashouder in de zomer wordt de oude uit bedrijf genomen en ontmanteld.

UTILITIES Wie: Dunea Wat: modernisering productielocatie Waar: Katwijk Wanneer: tot en met 2025

De procesautomatisering van productielocatie Katwijk wordt vervangen door volautomatische procesvoering. Verder worden elektrotechnische installaties aangepast. BAM Industrie is in december 2018 begonnen met voorbereidingen voor de vernieuwing van de energievoorziening van het drinkwaterpompstation. Dunea wil de middenspanning distributie en noodstroomvoorziening herinrichten.

Wie: RWE Wat: onderhoud aan Clauscentrale Waar: Maasbracht Wanneer: tot en met 2020

RWE haalt de Clauscentrale in Maasbracht uit de mottenballen. De gascentrale werd in 2014 wegens overcapaciteit gesloten, maar wordt in 2020 weer in gebruik genomen. De centrale heeft vier jaar stilgestaan en hoewel er onderhoud is gepleegd, moet alles weer in topconditie worden gebracht. Daarom worden tot 2020 nog onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd.

Wie: TenneT Wat: grote vervangingsopgave Waar: Nederland Wanneer: tot en met 2028

TenneT vervangt assets op hoogspanningsstations. Het gaat om primaire assets (transformatoren tot vermogensschakelaars), secundaire (aansturing tot telecommunicatiesystemen) en tertiaire componenten van een station.

Wie: Waterschap Brabantse Delta Wat: renoveren afvalwaterpersleiding Waar: Noord-Brabant en Zeeland Wanneer: start medio 2019

De afvalwaterpersleiding transporteert afvalwater van industrieterrein Moerdijk en 35 dorpen en steden naar de RWZI in Bath. In 2019 start de renovatie van persstations bij Roosendaal, Bergen op Zoom en Bath. Ook wordt de leiding over 3,5 kilometer verdubbeld. De extra leiding is in 2020 in bedrijf en de gerenoveerde persstations in 2023.

06

iMaintain 19

IMA R Onderhoudsprojecten.indd 33

18-06-19 16:57

34

INSPECTIEMETHODEN

Mini-inspecteurs onderzoeken leidingen Veertig procent van de leidingen kan niet worden geïnspecteerd met traditionele in-line inspectieapparatuur, doordat ze scherpe bochten hebben, te weinig flow of een te kleine diameter. Pipers zijn kleine balletjes, die wel door deze leidingen kunnen om ze te inspecteren.

Ze worden al gebruikt in de olie- en gasindustrie, nu is ook de chemische industrie geïnteresseerd.

Dagmar Aarts

De Pipers hebben een diameter van zo’n vijf centimeter en kunnen met hun sensoren verschillende metingen doen in een pijpleiding. ‘Met behulp van de Pipers kunnen wij akoestische lekdetectie doen’, vertelt John van Pol, CEO van Ingu Solutions, het bedrijf achter de innovatie. ‘Daarnaast detecteert een druksensor of er sedimentatie is in de pijpleiding. Stoffen zetten zich af op de pijp wat vernauwingen tot gevolg heeft. Ook andere flowproblemen kunnen wij opsporen. Als laatste kijken wij naar de wanddikte. Dat kan niet met de nauwkeurigheid van andere apparatuur, maar wij geven ruwweg een indicatie van de wanddikte en -conditie in de pijpleiding.’

worden ze in die leidingen op de rug van een cleaning pig bevestigd. Deze apparaatjes maken leidingen schoon.

De data die de mini-inspecteurs verzamelen, wordt vervolgens door Ingu Solutions geanalyseerd. ‘Dan begint ons echte werk’, zegt Van Pol. ‘De Pipers leveren wij gratis aan bedrijven. Zij kunnen zelf bepalen wanneer ze ze gebruiken, ze hebben geen servicecrew nodig en processen kunnen gewoon door blijven gaan. Bedrijven betalen voor de data-analyse waarbij de prijs afhangt van het aantal kilometers.

Omdat de kosten van een inspectie laag zijn, kan je bij wijze van spreken elke week een inspectie doen. Je kan de data vergelijken en goed zien of er veranderingen in de leidingen zijn die de integriteit van de pijpleiding in gevaar brengen.’

Met de stroom mee Het werkt heel simpel. De balletjes worden in een leiding gegooid, laten zich met de stroom meedrijven en worden aan het eind weer opgevangen. Het gewicht van de Pipers wordt daarvoor aangepast aan het gewicht van de vloeistof. Voor een oliepijplijn is een ander gewicht nodig dan voor zout water. In gasleidingen kunnen de inspectietools zich overigens niet met de stroom laten meedrijven, daarom

FOTO: INGU SOLUTIONS

Chemische industrie

06 19 iMaintain

IMA S Actueeltje.indd 34

De Pipers worden momenteel al gebruikt in de olie- en gasindustrie. Ingu Solutions heeft nu iets meer dan twintig klanten waarvoor zij twee tot drie pijpleidingen per week inspecteren. Door de recente ‘Imagine Chemistry challenge’ van Nouryon gaat het bedrijf nu ook van start in de chemische industrie. Winnaars van deze wedstrijd krijgen de kans om met Nouryon hun ideeën verder uit te werken of zoals in het geval van Ingu Solutions, het in de chemische sector te commercialiseren.

Tijdens het event was het voor Ingu Solutions belangrijk om uit te zoeken of er aanpassingen aan de Pipers moesten worden gemaakt om in de chemische industrie te gaan, zoals het toevoegen van sensoren of andere functionaliteiten. Van Pol: ‘Wij hebben met Nouryon geconcludeerd dat de eisen voor het inspecteren van hun pijpleidingen vergelijkbaar zijn met die in de olie- en gasindustrie, waardoor wij de huidige Pipers zonder aanpassing kunnen gebruiken.’ Het doel is om dit jaar een eerste pijpleiding van Nouryon met de kleine balletjes te inspecteren. ■

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

18-06-19 16:53

oek an

nte ag en

[Sav i.s.m. Behind the scenes e th e da EVENEMENTENHAL DELFZIJL | 16 OKTOBER te]

NATURAL STEPS Met de industrie-agenda voor de Eemsdelta en de uitkomsten van de Industrietafel Noord-Nederland zijn stevige doelstellingen geformuleerd. Er is gekozen voor een purpose driven aanpak waarbij niet op voorhand voor een enkele oplossingsrichting wordt gekozen. Maar wat betekenen deze ambities voor de korte en middellange termijn? Welke stappen kunnen ons dichter bij ons uiteindelijke doel brengen? En hoe kunnen we leren van stappen die we in het verleden hebben gezet?

Tijdens Eemsdeltavisie onderzoeken we met enig historisch besef welke stappen er nu al in de Eemsdelta zijn te zetten. Ook schrijven we een wedstrijd uit voor whitepapers waarin de doelstellingen voor de langere termijn via backcasting worden vertaald naar natural steps voor de kortere termijn. Dat zijn stappen die nu logisch en natuurlijk voelen, ook mogelijk zijn en ons nu al dichter bij de uiteindelijke bedoeling brengen.

Initiatiefnemers:

nte)

19 14:49

Eventpartners:

Programma 09.00 uur

Optioneel: Bustour met gids over het Chemiepark Delfzijl en langs omliggende chemiebedrijven

10.30 uur

Inloop en ontvangst congres

11.00 uur

Aanvang congres

• Opening Cas König (CEO Groningen Seaports) • Aandacht voor 100 jaar chemie VNCI • Virtuele rondleiding door fabrieksonderdelen en installaties die je normaal niet ziet of nog niet kunt zien • Keynote over stappen in het verleden • Pitches finalistenteams Northern Back from the Future

12.30 uur

Netwerklunch

13.30 uur

Aanvang middagprogramma

• Keynote over Natural Steps • Debat met stellingbrengers

14.45 uur

Korte pauze

15.15 uur

Vervolg programma

• Keynote over actuele stap met mogelijk grote gevolgen • Wrap up • Bekendmaking winnaar Northern Back from the Future

16.30 uur

Netwerkborrel

17.30 uur

Einde congres

www.eemsdeltavisie.nl EemsDeltavisie 2019 hele pagina.indd 1 IMA06 omslag los.indd 35

03-06-19 16:41 16:01 18-06-19 18-06-19 16:43

iMaintain Nr. 06 - 2019

Adv Mainnovation 210x297 met afloop3mm.indd 1 IMA A Cover.indd 1 IMA06 omslag los.indd 36

19-09-18 14:56 18-06-19 16:43

en Deze opleiding gen in zijn in te bren elorde deeltijd bach ktuigopleiding Wer bouwkunde. r de Informeer naa . mogelijkheden

Waardecreatie door goed onderhoud POST-MBO ONDERHOUDSTECHNIEK POST-HBO ONDERHOUDSTECHNOLOGIE POST-HBO ONDERHOUD EN ASSET MANAGEMENT MASTER OF ENGINEERING IN MAINTENANCE AND ASSET MANAGEMENT

JE KAN VERDER! Asset Management is als vakgebied steeds in beweging. Het werk groeit in waarde en aanzien.

Van het oplossen van problemen tot een sterke schakel in de waardeketen. Hoge waardes voor veiligheid, betrouwbaarheid en beschikbaarheid van installaties zijn het resultaat van goed onderhoud. Parallel daaraan groeit voor de onderhoudsprofessional de complexiteit van de vraagstukken en de uitdaging processen zo in te richten dat het zichtbaar waarde toevoegt. Het cursusaanbod van Centrum voor Natuur & Techniek (CvNT) biedt voor werkende onderhoudsprofessionals steeds de juiste tools om de volgende stap te kunnen zetten: Asset Management als aanjager van verbeteringen. Van de post-mbo opleiding Onderhoudstechniek tot en met de Master of Engineering in Maintenance and Asset Management sluit de cascade van opleidingen van CvNT op elkaar aan. Op je werk en op je kennisbehoefte. Je kan verder.

Deeltijd Werktuigbouwkunde De deeltijdopleiding Werktuigbouwkunde is een praktijkgerichte bacheloropleiding. U wordt opgeleid tot werktuigbouwkundig ingenieur in de sectoren Bouw, Transport en Logistiek of Industrie en Energie. De opleiding is in nauw contact met bedrijven uit deze sectoren ontwikkeld. Daardoor bent u verzekerd van concrete, bruikbare en actuele vakkennis. Tijdens de opleiding is ‘leren door te doen’ het uitgangspunt; u ontwikkelt de competenties die een werktuigbouwkundig ingenieur nodig heeft door de kennis, vaardigheden en werkervaring die u opdoet. Wat u in theorie leert past u direct toe in uw dagelijkse praktijk.

Opleidingen als Onderhoudstechnologie, Onderhoud en Asset Management en Inspectie- en Keuringstechnieken Level 3 kunnen deel uitmaken van deze opleiding. Informeer naar uw mogelijkheden.

POST-MBO

Onderhoudstechniek Onderhoud is je werk. Je merkt dat je een talent hebt om problemen op te lossen en misschien zelfs te voorkomen.

En je wilt verder.

De post-mbo opleiding Onderhoudstechniek brengt je verder. Je leert om anders naar onderhoud te gaan kijken.

Het is niet alleen je dagelijkse werk, het is een belangrijke schakel in de waardeketen van het bedrijf.

Jouw onderzoek zal het uitwijzen.

Als technisch specialist krijg je meer handvatten om de techniek aan te pakken en om er beter over te communiceren.

Je bent praktijkgericht en dat komt goed uit. Al tijdens de opleiding ga je aan de slag om in je eigen werkomgeving verbetervoorstellen uit te werken voor onderhoudsplannen en technische systemen. Je kan verder.

Bij de opleiding onderhoudstechniek leer je daarom wat onderhoudsmethodieken inhouden en wat jouw bijdrage kan zijn aan verbetertrajecten. Als ervaringsspecialist weet je uit de praktijk wat er beter kan, nu leer je hoe je dat kunt doorvoeren.

Een verbetering is meer dan techniek.

Dat gaat verder.

Je leert de waarde van onderhoudsinformatie voor een probleemanalyse.

Denk hierbij aan de mogelijkheid van voorspellend onderhoud. En met die analyse kun je een verbetervoorstel uitwerken, presenteren en uitvoeren. Dat kunnen verbeteringen zijn aan installaties en materialen maar ook aan werk en werkwijzen.

ALS ERVARINGSSPECIALIST WEET JE UIT DE PRAKTIJK WAT ER BETER KAN, NU LEER JE HOE JE DAT KUNT DOORVOEREN

POST-HBO

Onderhoudstechnologie Onderhoud en Asset Management U acteert op mbo/hbo-niveau en wilt verder. De post-hbo opleidingen ­Onderhoudstechnologie en Onderhoud en Asset Management bieden daar de juiste tools voor.

Onderhoudstechnologie is het,

op basis van uitgangspunten van Asset Management, in kaart brengen van de juiste onderhoudsbehoefte, het goede onderhoudsconcept en het sturen van het onderhoudsproces. Hierbij is het creëren van waarde steeds de drijfveer. Je leert de onderhoudsconcepten zo in te zetten dat door jouw werk geld wordt verdiend met onderhoud!

Onderhoudstechnologie is een opleiding die je helpt met de volgende stappen in je werk. De stap naar effectiever onderhoud, een hoger kennisniveau en wellicht de volgende stap in je carrière.

Om verder te komen in je werk, leer je meer over de verschillende fases van de levensduur van je installaties. Van onderhoudsbewust ontwerpen tot lean en ­continue verbeteringen van onderhoudsconcepten. De verworven kennis is zowel op technisch- als managementniveau.

Materiaalkennis, schadeanalyse en reparatietechnieken gaan hand in hand met bijvoorbeeld conditiebewaking, inspectiemethoden en onderhoudsmanagementtechnieken. Voorspellend onderhoud doet hier zijn intrede. En het gaat verder.

Tijdens de opleiding maak je gebruik van specialistische kennis van de docenten en pas je de nieuwe kennis meteen toe in je eigen werkomgeving. Daarbij steek je ook veel op van de kennis èn de vragen van je medecursisten.

Als afronding werk je een eigen business­

case uit. Na de opleiding beschik je over een stevige basiskennis van industrieel onderhoud. Je kunt de juiste onderhoudsbehoefte in kaart brengen en een bijbehorend onderhoudsplan opstellen.

Je weet wat er te koop is aan onderhoudstechnieken en je kunt het in de praktijk toepassen. Je hebt het totale onderhoudsproces in kaart en in je vingers. Bovenal heb je geleerd hoe onderhoud bijdraagt aan verhoging van het bedrijfsresultaat en verbetering van de kwaliteit.

De gevolgen van jouw werk beperken zich niet tot de installaties. Dat gaat verder.

Binnen en buiten de organisatie hebben onderhoud, projecten en de installaties uiteenlopende stakeholders. De opleiding heeft daarom ook aandacht voor certificering, veiligheid en milieuwetgeving en voor besluitvorming en bedrijfskundige processen binnen organisaties.

Met docenten en medecursisten uit de industrie vertegenwoordig je een geweldig praktijkinzicht. Samen werk je in een perfecte mix tussen theorie en praktijk om dat inzicht verder te verbeteren.

JE LEERT DE ONDERHOUDSCONCEPTEN ZO IN TE ZETTEN DAT DOOR JOUW WERK GELD WORDT VERDIEND MET ONDERHOUD Onderhoud en Asset Management biedt een unieke combinatie van

techniek, bedrijfseconomie en organisatiekennis, op basis van uitgangspunten van Asset Management. Merk je als leidinggevende technicus dat je verder moet met onderhoud en je onderhoudsorganisatie, dan ligt deze opleiding op je route.

Bij de opleiding Onderhoud en Asset Management leer je wat er allemaal komt kijken bij efficiënt en effectief onderhoudsmanagement. Zo breng je de onderhoudsorganisatie verder en kom je verder in je eigen loopbaan. Je kan verder!

De opleiding Onderhoud en Asset ­Management heeft aandacht voor onderhoud en beheer en voor de processen rond het onderhoud zoals Asset Management en verandermanagement, het m ­ anagen van innovatieprocessen, ­integrale kwaliteitszorg en niet in de laatste plaats projectplanning en -bewaking.

De opleiding biedt je bovendien de kans een sterk netwerk in de onderhoudsindustrie op te bouwen en uit te breiden.

Docenten uit de industrie behandelen de lesstof aan de hand van voorbeelden uit hun professionele praktijk. Aanvullend op de lesstof worden lezingen door toonaangevende professionals uit het werkveld gegeven. De kracht van al deze kennis en ervaring ondervind je in deze opleiding door de inbreng van je eigen vraagstukken en projecten. Je maakt de theorie direct tot jouw praktijk en je komt verder.

MERK JE DAT JE VERDER MOET MET ONDERHOUD EN MET JE ONDERHOUDSORGANISATIE, DAN LIGT DEZE OPLEIDING OP JE ROUTE

Master of Engineering in Maintenance and Asset Management Je werkgebied groeit en de zwaarte van je functie ook. Projecten worden complexer, belangen wegen zwaarder en de samenwerking met nationale en internationale partners is minstens zo belangrijk als de technische eindresultaten van je projecten. Je wilt je vaktechnische kennis op het volgende plan brengen en je wilt verder bouwen aan je persoonlijke vaardigheden.

De Master of Engineering in Maintenance and Asset Management is je volgende stap, bijvoorbeeld naar een seniorfunctie als onderhoudsmanager, maintenance engineer, system engineer, project manager of een meer leidinggevende functie als plant manager of hoofd technische dienst.

Met deze masteropleiding verdiep en verbreed je jouw vaktechnische competenties en je interpersoonlijke vaardigheden.

JE ONTWIKKELT JE TOT EEN SPECIALIST DIE EEN MULTIDISCIPLINAIRE SAMENWERKING ZIET ALS EEN DOORSLAGGEVENDE SUCCESFACTOR VOOR INNOVATIE

Je ontwikkelt je tot een specialist die een multidisciplinaire samenwerking ziet als doorslaggevende succesfactor voor in­novatie. En als het nodig is, kan je dit ­samenwerkingsproces ook regisseren.

Je kijk op bedrijfsvoering wordt breder. Je ziet de organisatie niet meer als een reeks opeenvolgende processen maar juist als een parallel en geïntegreerd geheel van product- en procesontwikkeling. Door toegepast onderzoek stel je bedrijven in staat om sneller en efficiënter productvernieuwingen te realiseren. En een dergelijke vergroting van de innovatiekracht is essentieel in de concurrentiestrijd die draait om lage productiekosten en snelle ontwikkeling van complexe producten.

Met de Master of Engineering in Maintenance and Asset Management kom je verder.

Materiaaltechnologie

Voor goed onderhoud is materiaalkennis van groot belang. Door een juiste materiaalkeuze en kennis van (toekomstige) materiaalgedragingen, kunnen risico’s beter worden ingeschat en aanzienlijke besparingen worden gerealiseerd. In onze onderhoudsopleidingen zit altijd een materiaalkundige component. Specialisatie op het gebied van bijvoorbeeld Metaalkunde of Corrosiebeheersing behoort tot de mogelijkheden.

Lassen en Inspecteren

Om complexe inspectieproblemen op te kunnen lossen en de integriteit van installaties te kunnen waarborgen, is er een steeds grotere behoefte aan gespecialiseerde scholing en hoger gekwalificeerd personeel. Naast International Welding Engineer (IWE), International Welding Technologist (IWT) en IWI-c bieden wij ook de opleidingen Inspectie- en Keuringstechnieken Level 2 en 3 (I&K2 en I&K3). Door integratie van delen van de opleidingen ontstaan interessante vrijstellingsmogelijkheden. Informeer naar de mogelijkheden.

Projectmanagement voor Engineers

Eisen die gesteld worden aan de uitvoering van projecten binnen het technisch domein nemen toe. Projectbeheersing speelt hierin een belangrijke rol. Onnodige budget-overschrijdingen worden minder geaccepteerd.

Als projectleider bent u verantwoordelijk te komen tot stabiele projecten met een gezond rendement. Maar hoe komt u in control van uw projecten?

Hoe weet u risico’s en kansen optimaal te benutten en vermindert u faalkosten en onnodige bijstellingen?

Permanent competent Hogeschool Utrecht, Centrum voor Natuur & Techniek (CvNT) heeft een breed scala aan onderhoudsgerichte opleidingen voor professionals. Het aanbod van opleidingen biedt zowel verdieping als verbreding van kennis. Van materiaalkunde tot inspectie enw van post-mbo niveau tot en met masteropleidingen. Met een sterke ver­ankering in de beroepspraktijk geven de opleidingen steeds de ondersteuning voor permanente competentie-ontwikkeling van de onderhoudsprofessional.

Veel praktische kennis en kunde uit de ­beroepspraktijk is in de opleidingen verzameld en gebundeld. Specialisten uit de industrie dragen de kennis over aan de deel­nemers. Deelnemers die op hun beurt steeds met ­eigen situaties, projecten en ­vragen komen. Daarmee is het geen eenrichtingsverkeer van feitjes, maar een gezamenlijke ­beweging naar een hoger niveau.

situatie te ondervangen. Tenminste, als je weet wat je doet. En daar zijn de opleidingen van CvNT de ideale tool voor.

In de breedte en in de diepte.

Met opleidingen van materialenkennis tot gecertificeerd inspecteur en van post-mbo Onderhoudtechniek tot en met de Master of Engineering in Asset and Maintenance Management.

Het unieke aanbod van opleidingen voor Onderhoud evolueert. Kijk bijvoorbeeld werkende professionals op het gebied naar de verregaande integratie van IT of van materialen, inspectie en onderhoud de beschikbare technieken voor conditie­ van CvNT is door de hele onderhoudsbewaking. Predictive Maintenance komt organisatie in te zetten. Deze cascade hier binnen handbereik. De onderhouds­ informatie van installaties kan tot jaren terug van kennisaanbod houdt de onderhouds­ professional permanent competent. worden uitgediept om een terugkerende

Materiaalkunde/Engineering

JE KAN VERDER!

Master of Engineering in Maintenance and Asset Management

Metaalkunde

Onderhoud en Asset Management (OM)

Laspraktijkingenieur

HBO+ niveau: asset manager

I&K3

Corrosiebeheersing Onderhoudstechnologie (OT)

Adviseur Vastgoed

Deeltijd Werktuigbouwkunde

Middelbare Lastechniek

Master niveau: innovator en onderzoeker

Onderhoudstechniek (OTK)

I&KT

HBO/HBO+ niveau: adviseur of manager

HBO niveau

Inspecteur Vastgoed

MBO+ niveau: uitvoerend

Actief inspelen op opleidingsvragen Centrum voor Natuur & Techniek, het na- en bijscholingsinstituut binnen het domein Engineering & Design, verzorgt ­beroepskwalificerende kennisoverdracht voor professionals. Primaire aandachtsgebieden zijn de technische en daaraan verwante bedrijfskundige vakgebieden.

• Bedrijfskunde • Engineering • Built Environment • ICT & Installatietechniek • Life Sciences & Chemistry • Materialen • Onderhoud & Inspectie

Meer weten?

Je bent enthousiast geworden en wilt graag verder? Informeer dan naar de uitgebreide informatie van de afzonderlijke opleidingen.

Bestaat de behoefte aan persoonlijk contact, bijvoorbeeld over opleidingen op maat, vraag dan naar Michel Grijpink, studieadviseur Engineering.

Maakindustrie

Advies Bouw

Opleidingen op maat Op uw specifieke kennisvraag zoeken wij graag een antwoord. Zo kunnen wij ­opleidingen op maat voor u ontwikkelen die qua inhoud, niveau en duur worden afgestemd op uw behoeften.

Ook als de opleidingsvraag nog niet helder is, kan het nuttig zijn bedrijfs­ vraagstukken te spiegelen aan onze kijk op opleiden. Gezamenlijk zoeken wij graag naar de beste oplossing voor uw bedrijf.

Deze in-company opleidingen verzorgen wij bij u in huis, in uw regio of op onze eigen locaties binnen Hogeschool Utrecht.

CvNT levert een breed pakket aan ­opleidingsactiviteiten op zowel post-mbo-, post-hbo als masterniveau en voert kennisscans en onderwijsinnovatieprojecten uit.

Wij werken samen met relevante branche­ organisaties en andere instellingen uit de onderscheiden vakgebieden. Deze samenwerking, en het nauwe contact met

Chemie

­ pdrachtgevers en individuele professioo nals, staat garant voor innovatief onderwijs en up-to-date kennis.

Vastgoed

Infra

Hogeschool Utrecht Centrum voor Natuur & Techniek Tel. 088 481 88 88 info@cvnt.nl

www.cvnt.nl

Food Contracting

Energie

“MET ONDERHOUD EN MANAGEMENT HEB IK MIJN KENNIS VERDIEPT, MAAR VOORAL EEN ONTWIKKELING DOORGEMAAKT IN HET EFFECTIEF TOEPASSEN DAARVAN.” DANNY HARTMAN MAINTENANCE MANAGER, DSM SPECIAL PRODUCTS ROTTERDAM