IMA09-2019

www.imaintain.info

09 19 ZESTIENDE JAARGANG – LOSSE VERKOOPPRIJS € 19,-

iMaintain Nr. 09 - 2019

FLEXIBILITEIT WORDT DOOR TRANSITIE STEEDS BELANGRIJKER 14:56

IMA09 los.indd 1

16:24 08-10-19 16:21

Van het volgen van uw voertuigen tot het maximaliseren van de productiviteit TomTom Telematics is nu Webfleet Solutions

OPTIDRIVE-INDICATOR Alle bestuurders | Vandaag

0

8,0

10

DAGELIJKS AANTAL GEREDEN KILOMETERS Alle voertuigen | Vandaag

72,5

Express 003

71,0

Service 002

70,8

Express 005

68,3

Service 008

65,3

Service 033 Km

VOLTOOIDE ORDERS PER DAG Alle voertuigen | Vandaag | Totaal

75,0

Orders

TOTAAL

Sinds de lancering 20 jaar geleden zijn we uitgegroeid tot een wereldleider op het gebied van telematica, waarmee we meer dan 50.000 bedrijven helpen hun voertuigen te beheren en de productiviteit te maximaliseren. Door de recente overname door Brigestone is onze naam nu veranderd van TomTom Telematics naar Webfleet Solutions. Onze doelstelling blijft dezelfde: innoveren van fleet management en bouwen aan een toekomst voor mobiliteitsoplossingen.

Let’s drive business. Further.

webfleet.com

Adverte WFS_Ad_S&M_210x297_NL.indd 1 IMA A Cover.indd IMA09 los.indd 22

03/10/2019 15:18 08-10-19 16:24

INHOUD 3

08 Flexibiliteit wordt door transitie steeds belangrijker Als beheerder van het industriepark in Emmen kijkt Emmtec verder dan de dagelijkse praktijk. Met name op het gebied van energie verkent ze de toekomst. Volgens directeur Hendrik van der Ploeg zal flexibiliteit daarbij steeds belangrijker worden.

12 ‘Algoritmes vervangen geen lagers’ De belangrijkste taak voor Ron Wever is om het bagagesysteem van Schiphol optimaal te laten renderen. Dit hangt samen met het hoofddoel van Schiphol Group om reizigers een zorgeloze reiservaring te bieden.

Dat betekent dus een zo hoog mogelijke beschikbaarheid en betrouwbaarheid van de installatie.

20 Aandacht voor de M in DBFM Voor het project ‘Nieuwe Keersluis Limmel’ is gekozen voor een DBFM-contract (design, build, finance en maintain).

Volgens Rijkswaterstaat is het voor het eerst dat de realisatie van een nat kunstwerk is vastgelegd in een DBFM-contract.

En verder 05 COMMENTAAR 05 ACTUEEL

24 MAINTENANCE MANAGER: ‘OPTIMALISEREN ZIT IN DE KLEINE GETALLEN’

18 AGENDA

26 TOEKOMSTIGE STAAT VAN SPOOR MOET UITGANGSPUNT ZIJN

19 MEER EXPORT VAN ONDERHOUD, REPARATIE EN LEASEDIENSTEN

29 SINTERFABRIEK THERMPHOS TOT ONTPLOFFING GEBRACHT

23 TECHNIEKHELD: ‘EERST CHAOTISCH MEEDOEN EN DAN STUREN

30 ONDERHOUDSPROJECTEN

EN REGELEN’

09

iMaintain 19

IMA B Inhoud.indd 3

08-10-19 16:15

MAGAZINE

NIEUWS BEREIK NETWERK EVENEMENTEN KENNIS DELEN BRANDED CONTENT ONLINE

www.imaintain.info

04 19 ZESTIENDE JAARGANG – LOSSE VERKOOPPRIJS € 19,-

VERGUNNING NET ZO BEGRIJPELIJK ALS HET WEERBERICHT

Het iMaintain platform informeert en inspireert door kennis te delen over trends en ontwikkelingen op het gebied van asset management en onderhoud Het iMaintain platform deelt kennis door middel van een crossmediale aanpak met online berichtgeving, magazines, netwerk, nieuwsbrieven, films, congressen en andere events.

Het iMaintain platform versterkt uw netwerk.

Het iMaintain platform kent experts, leden en partners.

Meer weten: Janet Robben +31(0)20 31 22 085 janet@industrielinqs.nl

Het iMaintain platform biedt experts, gebruikers en leveranciers van producten en diensten zichtbaarheid en gelegenheid tot constructieve samenwerking.

www.imaintain.info iMaintain platformadvertentie nieuw.indd 1 IMA Advertenties.indd 4

16-07-19 16:27 14:56 08-10-19

COMMENTAAR 5

Anticiperen We hebben momenteel hooguit de eerste stapjes gezet in een enorme energietransitie.

Door de noodzaak om te verduurzamen, neemt waterstof de komende decennia mogelijk een enorme vlucht. En nu al zorgt het groeiende aanbod aan decentraal duurzaam opgewekte stroom hier en daar voor kopzorgen. Eén ding is duidelijk, van de huidige assets verwachten we straks andere prestaties.

Een gedeeltelijke ombouw van het aardgasnet lijkt nog relatief eenvoudig. Volgens deskundigen van TNO kost het ongeveer zevenhonderd miljoen euro om alle grote industrieclusters in Nederland aan elkaar te verbinden met een waterstofnet. Doordat de grote aardgasaders maar liefst vierdubbel zijn uitgevoerd, lijkt het interessant om één van de leidingen op relatief korte termijn al om te bouwen naar waterstof.

Volgens Hendrik van der Ploeg van Emmtec kan vooral Noord-Nederland een belangrijke rol spelen. ‘Misschien hebben we hier wel het beste energienetwerk ter wereld’, stelt hij in deze editie van iMaintain. Met name de verbinding van noord naar zuid is een ware gassnelweg.

Het gaat in de toekomst minder om keuzes, maar meer om opties. Waar voorheen het elektriciteitsnet en de gasinfrastructuur los van elkaar stonden, versmelten ze steeds meer met elkaar. Bij energietransport over grote afstanden lijkt het zinvol om stroom eerst in waterstof om te zetten, om er later weer stroom van te maken. Het transporteren van moleculen is goedkoper dan het verplaatsen van elektronen. Bij grote afstanden worden zodoende de kosten voor de omzetting gecompenseerd.

In de Duitse Noordzee staan al meer windmolens dan in de Nederlandse wateren. Met eerdergenoemde investering is er ook een connectie mogelijk tussen die windparken en Zuid-Duitsland. De energie kan omgezet in waterstof bij de Eemsdelta in het net worden gebracht. Ter hoogte van industriepark Chemelot in Geleen is een aansluiting te maken met een Midden-Duits waterstofnet. Op die manier zijn mogelijk enorme investeringen in stroomkabels te voorkomen.

Eén ding is ook duidelijk. Er liggen enorme uitdagingen voor het assetmanagement in de energiesector. Nu kan ze daar al op anticiperen, door meer flexibiliteit in te bouwen.

TRAFFIC

Breg Schoen 020 3122 088

COMMERCIEEL MANAGER NUMMER 9 - 2019

UITGAVE VAN

Industrielinqs pers en platform Gedempt Hamerkanaal 155 1021 KP Amsterdam

Janet Robben 020 3122 085 janet@industrielinqs.nl

MEDEWERKERS

Monique Harmsen, David van Baarle, Evi Husson, Inge Janse

LAY-OUT

BureauOMA BV, Wehl

COVER

Laura van der Linde

UITGEVER EN HOOFDREDACTIE Wim Raaijen 020 3122 081 wim.raaijen@industrielinqs.nl

Laura van der Linde 020 31 22 083 laura@industrielinqs.nl

EINDREDACTIE

Miriam Rook 020 3122 086 Liesbeth Schipper 020 3122 083 redactie@industrielinqs.nl

REDACTIE

Dagmar Aarts 020 3122 084 redactie@industrielinqs.nl

ADVERTENTIEVERKOOP

Jetvertising Rob Koppenol | rob@jetvertising.nl 070 3990 000 www.jetvertising.nl

DRUKWERK

PreVision Graphic Solutions

ABONNEMENTEN (EXCL. BTW) Nederland/België € 105,Introductie NL/B 25% € 78,50 Overig buitenland € 131,Losse verkoopprijs € 19,Studenten € 43,Proefabonnement 3 mnd € 30,50

Wim Raaijen Reageren? Wim@industrielinqs.nl of via Twitter : @wimraaijen

OPZEGGEN

Dit magazine hanteert de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Proef- en kennismakingsabonnementen worden niet automatisch verlengd en stoppen na het aantal aangegeven nummers.

Opzeggen en wijzigen kan via abonnementen@industrielinqs.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn is acht weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door ons is ontvangen. Als u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement.

Overige vragen kunt u stellen via abonnementen@industrielinqs.nl of neem telefonisch contact met ons op via T 020 312 20 88.

Prijswijzigingen voorbehouden.

ISSN: 2211-6826 © Industrielinqs pers en platform BV Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder toestemming van de uitgever.

Papier binnenwerk: PAPER & BOARD MADE OF

AGRI-WASTE WWW.PAPERWISE.EU

Papier omslag:

INDUSTRIELINQS PERS EN PLATFORM

Gedempt Hamerkanaal 155 1021 KP Amsterdam +31(0)20 312 20 88 abonnementen@industrielinqs.nl

09

iMaintain 19

IMA C Commentaar Wim.indd 5

08-10-19 16:16

6 ACTUEEL

Het eerste circulaire viaduct in Nederland is goed door zijn testperiode gekomen. De betonnen elementen van het viaduct zijn na negen maanden gebruik en de daaropvolgende demontage ongeschonden. Ze zijn daardoor volledig opnieuw te gebruiken.

Het prototype van het circulaire viaduct begon eind 2018 zijn testperiode bij Kampen. Het bouwverkeer van de Reevesluis heeft het negen maanden lang getest.

Deze maand is het viaduct op locatie uit elkaar gehaald tot vijf liggers. Elke ligger bestaat uit acht betonnen elementen die in elkaar grijpen als een soort LEGO-blokken.

Een van de liggers is vervolgens voor nader onderzoek weer gedemonteerd tot de acht oorspronkelijke circulaire bouwelementen.

Deze demontage verliep soepel. ‘Het was verrassend om te zien hoe gemakkelijk de elementen na negen maanden weer los van elkaar kwamen’, vertelt Kees Quartel van Consolis Spanbeton. Dit is een van de initiatiefnemers van het circulaire viaduct. Andere initiatiefnemers zijn aannemer Van Hattum en Blankevoort en Rijkswaterstaat.

Aan de onderzijde van en in het brugdek zitten meetsensoren die bewegingen tot 0,1 millimeter kunnen registreren. De bouwpartners gaan deze meetgegevens, samen met de bevindingen van de demontage, analyseren. Ze bundelen de inzichten in een integraal advies dat in november beschikbaar komt.

Kerncentrale heeft veiligheidsbewuste teamspelers nodig Het mag geen verbazing wekken dat een kerncentrale als Borssele een zeer hoge veiligheidscultuur kent. Het aantal, soort en de mate van omvang van projecten is echter dermate wisselend dat EPZ externe technische experts moet inhuren. Dat die binnen de veiligheidscultuur moeten passen, is evident. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de kerncentrale al jaren samenwerkt met dezelfde partners. Stratt+ weet al veertig jaar de match te vinden tussen de hoge eisen van EPZ en de competenties van zijn technische experts. En daarvan profiteren beide partijen.

Henk Balk (EPZ): ‘De toegevoegde waarde van Stratt+ is dat ze zeer nauw betrokken zijn in het selectieproces. Zij zijn op de hoogte van onze cultuur en hoge eisen en kunnen daardoor snel een match vinden.

Deze werkwijze scheelt tijd en geld, wat we liever in verbetertrajecten stoppen.’ Lees meer over deze samenwerking op www.imaintain.info.

Platform NAM krijgt energie van zonnepanelen

09 19 iMaintain

IMA D Actueel.indd 6

FOTO: VONK/NAM

Dow legt in Terneuzen kraker stil voor groot onderhoud Het groot onderhoud aan kraker LHC 1 bij Dow in Terneuzen is begonnen.

Meer dan 1.500 extra medewerkers van verschillende externe bedrijven voeren onderhoudswerkzaamheden uit. De voorbereidingen zijn al in 2017 begonnen.

LHC staat voor Light Hydro Carbons, oftewel koolwaterstoffen. De kraker splitst nafta – een afgeleide van ruwe olie – in koolwaterstoffen, zoals etheen, propeen, benzeen en butadieen. Dat zijn de grondstoffen voor de andere Dow-fabrieken die er chemicaliën en kunststoffen van maken.

De bouw van LHC 1 begon in 1969.

Het was de eerste kraker van Dow in Terneuzen en hij werd het hart van de vestiging. De bouw van deze eerste naftakraker kostte toen 400 miljoen gulden. De tweede kraker LHC 2 had in 2017 een stop voor groot onderhoud. Dow heeft in Terneuzen drie naftakrakers.

FOTO: RIJKSWATERSTAAT

Elementen circulair viaduct komen verrassend gemakkelijk los

BEDRIJVENNIEUWS

NAM moderniseert alweer het vierde platform in de Noordzee. Het gaat om platform K83, een onbemand gaswinningsplatform dat het bedrijf op afstand bestuurt. Belangrijk onderdeel van de modernisering is het installeren van 152 zonnepanelen. Zij leveren de benodigde elektriciteit voor de gaswinning.

Platform K83 was tot voor kort nog een bemand platform dat vier keer per jaar een onderhoudsbeurt kreeg. Inmiddels is het platform vereenvoudigd en onbemand. Het heeft nog maar één keer per jaar een onderhoudsbeurt nodig.

Onderhoudspersoneel gaat dan via het walk-to-work-schip de Kroonborg naar het platform. Vervoer per helikopter is daardoor niet meer nodig.

Nu krijgt de K83 opnieuw een make over. NAM vervangt verouderde apparatuur door een plug and play-systeem. Leverancier Vonk heeft dit systeem enkele jaren geleden op verzoek van de NAM ontwikkeld.

Het is al op drie andere NAM-platforms geïnstalleerd, waaronder het Engelse platform Leman Echo op de Noordzee.

Het zogenoemde hybride powerpakket bestaat uit 152 zonnepanelen die hun energie opslaan in 48 batterijen van elk tweehonderd kilo. Niet direct gebruikte stroom kan zo worden gebruikt als de zon niet schijnt. Het platform produceert hiermee voldoende elektriciteit om het laatste gas uit de velden te halen.

De introductie van het hybride powerpakket is onderdeel van een grote operatie van de NAM om te besparen op de kosten van gaswinning. Dat is nodig omdat de grote gasvelden in de zeebodem leeg zijn. Op deze manier haalt de NAM de kleinere voorraden economisch rendabel uit de grond.

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

08-10-19 16:18

ACTUEEL 7

FOTO: SCHOLS FOTOGRAFIE

IAM awards voor assetmanagement uitgereikt Mart Folkerts van Asset Rail/Arcadis en het team Technisch Management Bagage van de Schiphol Group zijn tijdens het jaarcongres van de Nederlandse vereniging van the Institute of Asset Management (IAM NL) uitgeroepen tot respectievelijk Assetmanagement professional 2019 en Assetmanagement team 2019. Beide winnaars vonden het een grote eer dat ze de award, die voor het eerst in Nederland werd uitgereikt, in ontvangst mochten nemen.

IAM Nederland is de Nederlandse vereniging binnen het internationale netwerk van assetmanagement professionals, the Institute of Asset Management (IAM). Het IAM ontwikkelt en deelt kennis en ‘best practices’ op het gebied van assetmanagement om individuen, organisaties en de samenleving op dit gebied naar een hoger niveau te brengen. IAM Award assetmanagement professional 2019, Mart Folkerts, ontving de award van juryvoorzitter Mirjam de Boer Postmus: ‘Door een krachtige handson mentaliteit en een grote motivatie om asset owner ProRail zo goed mogelijk van dienst te zijn, is hij van grote toegevoegde waarde voor AssetRail. Hij heeft door zijn inzet de storingsfrequentie verkort en nuttige apps ontwikkeld.’ Ook medekandidaten Yamey Jack Newland, werkzaam bij Compris BV en Matthieu Verbogt, werkzaam bij de Koninklijke Luchtmacht/983 Logistiek Squadron, kregen een grote pluim van de jury.

Bij het kiezen van de winnaar van de verkiezing Assetmanagement team 2019 had de jury het ook moeilijk. Hanneke van de Ven van Royal HaskoningDHV, juryvoorzitter: ‘Asset management is een vak. En dat hadden alle genomineerden goed in de gaten.

We waren ook onder de indruk van de beide andere genomineerden – Draka Comteq Fibre BV, onderdeel van de Prysmian Group en het team van Tennet TSO BV – maar we waren echt blown-away door het team van Schiphol Group.’ De jury heeft vooral respect voor het feit dat zij voortdurend onder een vergrootglas liggen van directie en van het publiek. Ook de sterke focus dat alles dat het team doet in het teken moet staan van de klant, de reiziger, oogstte lof bij de jury. ‘De bedrijfsdoelen zijn goed vertaald naar de eigen organisatie.’

Na de bekendmaking vertelde Ron Wever, cluster manager bagage, dat het voor zijn team een enorme uitdaging is om de 144.500 vierkante meter installed base te managen. Het team wil data-driven zijn en wil blijven innoveren. ‘We zijn nooit klaar en altijd op zoek naar de volgende verbetering.’

FOTO: PIXABAY

Strategisch Actieplan en twee miljard euro voor artificiële intelligentie Artificiële intelligentie (AI) verandert op dit moment de wereld ingrijpend. Als Nederland en Europa mee willen blijven doen in de voorhoede van een wereldwijd concurrerende economie, moet er een gecoördineerde kabinetsaanpak komen. Hiervoor is op begin oktober het Strategisch Actieplan voor Artificiële Intelligentie (AI) van het kabinet gepresenteerd. De Nederlandse overheid wil samen met het bedrijfsleven en de wetenschap de komende zeven jaar twee miljard euro beschikbaar stellen voor investeringen in kunstmatige intelligentie. Het kabinet trekt daar dit jaar 64 miljoen euro voor uit en wil kijken of die bijdrage in de toekomst kan worden verdubbeld.

Door publiek-private samenwerking kunnen maatschappelijke en economische kansen op het thema AI worden benut. Daarnaast gaat de strategie in op voorwaarden als onderzoek, scholing, gebruik van data, en de benodigde digitale infrastructuur en de wijze waarop mensen en bedrijven erop kunnen vertrouwen dat AI zorgvuldig wordt ingezet.

Naast het actieplan is ook de Nederlandse AI Coalitie gelanceerd, een publiek-private samenwerking van 65 partijen. De coalitie, geleid door werkgeversorganisatie VNO-NCW, zorgt voor synergie, zodat Nederland kiest voor een geheel eigen aanpak waarbij de kansen van AI ten volle worden benut.

BEDRIJVENNIEUWS Primeur voor biobased lasgas in Amsterdamse haven Het Amerikaanse Taronis Fuels gaat in de Amsterdamse haven biobased lasgas produceren. De komende tijd begint het bedrijf met de ontwikkeling van de fabriek. Als alles volgens planning verloopt, kan de eerste productie volgend jaar beginnen.

Lasgas (acetyleengas) is onmisbaar bij autogeen lassen. Dit is een vorm van lassen waarbij een zeer hete vlam noodzakelijk is. De bouw en scheepsbouw maakt bijvoorbeeld gebruik van dit lasgas. Het bedrijf gaat hun bio-variant (MagneGas) in Amsterdam uit verschillende stromen afgewerkte rest-ethanol produceren.

Op het terrein in Amsterdam is plaats voor zeven vergassingsunits voor de productie van het lasgas. Het bedrijf begint echter met slechts één mobiele unit. Jaarlijks mag namelijk maximaal één ton sample-gas zonder vergunning worden verkocht. Daarmee kan het bedrijf zijn activiteiten lanceren en het gas alvast op de markt brengen.

Intussen loopt het vergunningsproces voor een schaalbare productiefaciliteit. Het bedrijf verwacht daarvoor zes tot twaalf maanden nodig te hebben.

Ioniqa, Hiber en Inreda Diabetic benoemd tot Nationale Iconen Oneindig hergebruiken van plastic PET-afval, een satellietnetwerk waardoor het Internet of Things (IoT) overal ter wereld te gebruiken is en een kunstalvleesklier voor mensen met diabetes. De innovaties van Ioniqa (PET-upcycling), Hiber (satellietnetwerk HiberBand) en Inreda Diabetic (kunstalvleesklier), zijn door het kabinet benoemd tot Nationale Iconen.

Het kabinet helpt de drie Nationale Iconen de komende drie jaar om hun ambities waar te maken. Zo krijgen de innovaties elk een minister of staatssecretaris als eigen ambassadeur. Dit biedt toegang tot een groot netwerk in binnen- en buitenland, helpt bij het vinden van financiering en nieuwe partners en geeft ondersteuning vanuit de overheid.

09

iMaintain 19

IMA D Actueel.indd 7

08-10-19 16:18

8 INTERVIEW

Flexibiliteit wordt door transitie steeds belangrijker

Het is volgens Hendrik van der Ploeg (Emmtec) belangrijk flexibel te zijn: ‘Het is verstandig om niet voor één energietype te kiezen.’

09 19 iMaintain

IMA H Hoofdinterview.indd 8

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

08-10-19 16:19

INTERVIEW 9

Als beheerder van het industriepark in Emmen kijkt Emmtec verder dan de dagelijkse praktijk. Met name op het gebied van energie verkent ze de toekomst. Waterstof en biomassa nemen gestaag de rol van aardgas over. Volgens directeur Hendrik van der Ploeg is flexibiliteit daarbij steeds belangrijker. Want de installaties van de parkbewoners moeten wel blijven draaien, ook tijdens de transitie.

Wim Raaijen

‘Soms hebben we in het Noorden het idee dat ze ons vergeten’, stelt Hendrik van der Ploeg. Of dat de aandacht in Den Haag voor deze regio vaak maar oppervlakkig is. ‘Zo is er in de Eemshaven wel een haven aangelegd, maar voor de ontsluiting zijn ze vergeten om een snelweg aan te leggen. Nu is deze moderne zeehaven alleen bereikbaar via een veredeld karrespoor’, stelt de directeur van Emmtec.

Dit staat volgens hem in schril contrast met de aanwezige energie-infrastructuur in Noord-Nederland. ‘Er ligt hier een geweldig energienet, met name voor gas. Ook voor elektriciteit is die omvangrijker dan elders. Misschien hebben we hier wel het beste energienetwerk ter wereld.’

Een groot deel van de Nederlandse stroom – ongeveer een derde – wordt opgewekt in de Eemsdelta. Of komt daar aan land, uit met name Noorwegen en straks van windmolens in de Noordzee. ‘Het elektriciteitsverbruik van heel Nederland is circa twaalf gigawatt. Een derde daarvan wordt vanuit de Eemsdelta naar de rest van Nederland getransporteerd. Dat is al enorm, maar dat verbruik van moleculen onder andere in de vorm van aardgas is nog eens vijfmaal zo groot, zestig gigawatt. We zijn dus hier echt de energiehub van Noord-Nederland.’

FOTO’S: WIM RAAIJEN

“

IMA H Hoofdinterview.indd 9

In Ommen wordt in de zogenaamde ‘gasrotonde’ jaarlijks 125 miljard kubieke meter aardgas verplaatst. Een heel groot deel van de aanvoer van dit gas loopt vanuit het Noorden naar Ommen.

Duitse achterland Met deze assets ziet Van der Ploeg ook een grote rol voor Noord-Nederland in de gewenste energietransitie. ‘Ik geloof niet zo in enkelvoudige oplossingen, maar ik denk dat waterstof wel een belangrijke rol gaat spelen bij de transitie. Vooral omdat waterstof andere ontwikkelingen kan versterken. We moeten inclusief denken en ook slim zijn. Follow the money, zou ik zeggen. Kijk bijvoorbeeld naar de Arabieren. Die denken jaren vooruit.’ Ze bereiden zich in het Midden-Oosten nu al voor op een andere toekomst. Eén waarin olie minder belangrijk zal zijn.

Van der Ploeg wijst op bouw van zonneenergieparken in het Midden-Oosten. We moeten volgens hem er niet van opkijken als we straks niet alleen olie, maar ook vloeibaar waterstof geleverd krijgen uit Saoedi-Arabië. ‘Maar ook hier wij hebben interessante mogelijkheden.’

De bestaande energie-infrastructuur in Noord-Nederland kan een stevige basis zijn voor een groeiende inzet van water-

Hendrik van der Ploeg: ‘Deze moderne Eemshaven is nu alleen bereikbaar via een veredeld karrespoor.’

09

iMaintain 19

08-10-19 16:19

10 INTERVIEW

grootschalige productie van groene waterstof als grondstof voor de industrie. Maar ook aan de opslag, transport en distributie van waterstof. Het is de bedoeling om bestaande aardgaspijpleidingen geschikt te maken voor het transport van waterstof.

Bovendien worden nieuwe waterstofleidingen aangelegd op het Chemie Park Delfzijl en mogelijk ook tussen het GZI-Next terrein en het Emmtec Industry & Businesspark in Emmen.

Voor Emmtec zijn deze ontwikkelingen vooral belangrijk om klanten op het park zekerheid te geven. En dat ze vol kunnen participeren in de energietransitie die nodig is. De levering van alle vormen van energie en water is immers een van de belangrijkste taken van de beheerder van het industriepark.

Op dat vlak is volgens Hendrik van der Ploeg flexibiliteit heel belangrijk. ‘Het is verstandig om niet voor één energietype te kiezen. Dat doen we nu ook niet, naast elektronen gebruiken wij ook moleculen.

Een unieke eigenschap van het industriepark in Emmen is dat wij kunnen opereren als eilandbedrijf. Zijn er bijvoorbeeld ongewenste fluctuaties in het elektriciteitsnet, dan kunnen wij hier zelf extra elektriciteit opwekken uit de beschikbare aardgas. Klanten op ons park hoeven in extreme omstandigheden dus niet af te schakelen. Twee jaar geleden moesten in Delfzijl door de gevolgen van ijzel installaties worden afgeschakeld, bij ons was dat niet nodig.’

Park-services

stof. Voor de productie van groen waterstof kan windenergie worden ingezet dat in de Eemsdelta aan land komt. Of misschien wordt straks waterstof al op zee geproduceerd en via de bestaande onderzeese gasinfrastructuur aan land gebracht.

Met relatief beperkte investeringen kan in de toekomst waterstof worden getransporteerd via bestaande gasverbindingen, met name naar industriële clusters als de industrieparken van Delfzijl, Emmen, maar ook ver daarbuiten. Denk aan Chemelot, of het Duitse achterland.

Eilandbedrijf Emmtec wil graag onderdeel zijn van deze ontwikkelingen. Zo is het park onder meer betrokken bij het project Hydrogen Valley. Doel daarvan is de ontwikkeling van een groene waterstofketen in NoordNederland. Het gaat om een publiekprivate samenwerking met een totale projectomvang van negentig miljoen euro, waarvan twintig miljoen uit een Europese subsidie komt. Het project is vooral gericht op de integratie van waterstofinvesteringen in Groningen en Drenthe. Denk aan

Het kunnen aanpassen aan wisselende omstandigheiden wordt nog veel belangrijker. ‘In de toekomst willen we minder aardgas inzetten en dan moeten we nu al alternatieven ontwikkelen. Daarvoor zien we twee belangrijke routes. Naast waterstof wordt ook het gebruik van biomassa steeds omvangrijker.’

Zo zijn er plannen om een deel van het aardgas te vervangen door biogas.

Starter Stercore wil op een perceel naast het terrein van Emmtec een installatie bouwen om van mest duurzame energie en koolstof te produceren. Nog even leek de stikstofproblematiek roet in het eten te gooien, maar door de installatie verregaand te elektrificeren lijkt het licht nu echt op groen te staan.

Ook ziet Van der Ploeg veel in zogenoemde black pellets. Er is een techniek om van

09 19 iMaintain

IMA H Hoofdinterview.indd 10

08-10-19 16:19

INTERVIEW 11

resthout pellets te maken die kolen vervangen. Van der Ploeg: ‘Gewoon van snoeihout uit de omgeving en niet uit Canada of bijvoorbeeld Zuid-Amerika.’ Een voordeel van deze techniek is dat tegelijkertijd de chemische bouwsteen fufural wordt gewonnen. ‘Samen met de NOM – de Noordelijke Ontwikkelings Maatschappij – onderzoeken we nu de mogelijkheid voor de gecombineerde productie van black pellets en fufural. Dat geeft het meteen meer toegevoegde waarde.’

Silo’s Naast levering van utilities heeft Emmtec verschillende andere taken en verantwoordelijkheden. Zo kunnen klanten terecht in het laboratorium en heeft het een eigen engineeringsafdeling. Daarnaast biedt de parkbeheerder verschillende parkservices aan, waaronder brandweer, beveiliging, catering en het beheer van de wegen op het terrein. ‘De kosten van deze services worden zonder opslag verdeeld over de bedrijven op het park. Een soort gemeen-

“

We moeten inclusief denken en ook slim zijn.

Follow the money, zou ik zeggen’

telijke belasting? Ja, zo zou je het wel kunnen zien.’

Ook op logistiek vlak ondersteunt Emmtec de aanwezige bedrijven. Daarin is het haar tijd lang vooruit. Al vanaf 2002 heeft het park een vernuftig systeem waardoor minder vrachtwagenbewegingen binnen de hekken nodig zijn. Onder luchtdruk worden kunststofkorrels vanaf de productie-installaties via leidingen naar silo’s aan de rand van het terrein geblazen.

Concept Het beheren van industrieparken is een vak apart, waarvan het moederbedrijf van Emmtec, Getec een specialisme heeft gemaakt. Het bedrijf beheert bijvoorbeeld

ook parken van Novartis en Clariant in het Zwitserse Basel. Vorig jaar opende Emmtec een vestiging in Delfzijl. Een opstapje naar meer? ‘De vestiging in Delfzijl richt zich op engineeringactiviteiten.

Niet direct op beheer’, antwoordt Van der Ploeg. Toch doet hij er niet geheimzinnig over. ‘Natuurlijk hebben we interesse om het beheer van andere industrieparken over te nemen en daar zijn ook heus wel gesprekken over. We hebben natuurlijk een sterke formule. Laatst hadden we bijvoorbeeld vertegenwoordigers van het Havenbedrijf van Rotterdam over de vloer. Die wilden eens bekijken hoe we dat doen. Een concept voor op de Maasvlakte? Zou natuurlijk prima kunnen.’ ■

09

iMaintain 19

IMA H Hoofdinterview.indd 11

08-10-19 16:19

12 THEMA: LOGISTIEK

‘Algoritmes vervangen geen lagers’ Innoveren is doorgaans een traject van vallen en opstaan. En als de innovatie uiteindelijk dusdanig volwassen is, dat het op grote schaal kan worden getest, wordt het tijd dat de hele keten gaat meebewegen. Maar technologieinnovaties gaan tegenwoordig zo snel, dat contractvormen het maar moeilijk bijhouden.

Laura van der Linde

In deze vierde industriële revolutie is, door gebruik te maken van nieuwe kennis en technieken, opeens veel meer mogelijk.

Semiotic Labs is een van de bedrijven die hierop ingesprongen is. Oprichter Simon Jagers: ‘We hadden het idee om algoritmes toe te passen op de steeds groter wordende hoeveelheid machinedata.

Daarmee zouden we machinestoringen kunnen opsporen zodat ongeplande stilstand zou worden voorkomen. Met dat idee zijn we gestart en het was inderdaad een traject van vallen en opstaan.’

hebben we geleerd, maar we zijn nooit gestopt met geloven in de techniek. We zagen dat het mogelijk was. En we zagen de grote hoeveelheid motoren, pompen, compressoren en transportbanden in de markt. Dit moest goedkomen.’ Het doorzettingsvermogen werd beloond. ‘We zijn inmiddels een partnership aangegaan met Schneider Electric. Zij hebben onze SAM4 techniek geadopteerd en zetten het als eigen product in de markt. Dat zij over de hele wereld zitten en 24/7 support leveren, maakt het voor klanten makkelijker om ja te zeggen tegen deze innovatie.’

Daarnaast vond Semiotic Labs een aantal ‘early adopters’ die bereid waren om de techniek op grote schaal in de praktijk te testen. Het zijn niet de minste bedrijven die Semiotic Labs aan zich wist te binden: onder meer Nouryon, Vopak en Schiphol Group.

Ron Wever is clustermanager bagage binnen Schiphol Group. Hij erkent dat de medewerkers die zich bezighouden met onderhoud van het bagagesysteem in eerste instantie sceptisch waren. Wever: ‘Maar je moet de potentie van oplossingen durven zien. Je moet snappen wat een innovatie teweeg kan brengen in jouw organisatie. De pitch vertalen naar jouw situatie.’

Potentie Het bedrijf kreeg behoorlijke tegenslagen te verwerken maar onder het mom van ‘what doesn’t kill you, only makes you stronger’ gingen zij door. Jagers: ‘Van iedere tegenslag, iedere teleurstelling,

Simon Jagers (Semiotic Labs) en Ron Wever (Schiphol Group)

09 19 iMaintain

IMA I Thema.indd 12

FOTO: LAURA VAN DER LINDE

Resultaten delen De belangrijkste taak voor Wever is om het bagagesysteem optimaal te laten renderen. Dit doel hangt weer samen met het hoofddoel van Schiphol Group om reizigers een zorgeloze reiservaring te bieden.

Dat betekent dus een zo hoog mogelijke beschikbaarheid en betrouwbaarheid van de installatie. ‘Dan is het best spannend om daarin een nieuwe aanpak te introduceren. Je introduceert iets dat in potentie een gevaar is voor je bedrijfsdoelstellingen. Ik begrijp die sceptische reactie wel.’

De eerste stap was om met een kleine proef de werking te laten zien. ‘Je weet

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

08-10-19 16:21

FOTO’S: EELKJE COLMJON

THEMA: LOGISTIEK 13

pas wat iets kan opleveren, als je het hebt geprobeerd’, zegt Wever. Deze test verliep voorspoedig. De resultaten waren goed. ‘Maar de industrie is redelijk conservatief en de ‘ja maars’ bleven doorklinken.’ Omdat Wever van mening is dat vertrouwen de basis is voor een succesvolle implementatie van een innovatie, heeft hij stap voor stap de twijfel en angst weggenomen. ‘De eerste stap is om de positieve resultaten op kleine schaal te laten zien en om daarna de mensen mee te nemen in de visie wat dit op grote schaal zou kunnen betekenen. Maar echt niet puur hypothetisch. We hebben ook een risk assessment gedaan om aan te tonen dat er geen sprake zou zijn van negatieve effecten op de productielijnen. Ik was ervan overtuigd dat we alleen iets te winnen hadden en niet zoveel te verliezen.’

Taart Toch was er een partij die daar iets anders over dacht. ‘De servicepartijen, de contractors waren bang dat deze innovatie een deel van hun taart zou opsnoe-

pen’, legt Wever uit. Die gedachtegang is ook niet zo raar. Met sensortechnologie is de doelstelling honderd procent predictive maintenance haalbaar. Door conditiemonitoring kan het falen van motoren en roterende assets worden voorkomen. Het probleem kan namelijk worden opgelost,

Ron Wever (Schiphol Group): ‘ Zo lang er nog dingen stuk gaan die wij monitoren, kunnen we nog verbeteren.’

een Big Hairy Audacious Goal, maar wie zichzelf geen grootse doelen oplegt, komt er sowieso niet. Zolang we dit doel niet hebben bereikt, blijven we zoeken naar manieren om er wel te komen. Zo lang er nog dingen stuk gaan die wij monitoren, kunnen we nog verbeteren. Maar uiteindelijk gaan we heel dicht bij die honderd procent komen.’ Dit sluit goed aan op het doel van Wever van honderd procent predictive maintenance. ‘Maar het nemen van mitigerende maatregelen als je een storing ziet aankomen kost minder tijd – en dus minder geld – dan ongeplande downtime. En daar vind je consensus met de contractors.’

Profit-driven voor een storing optreedt. Dat betekent dat er wellicht meer gepland onderhoud plaatsvindt, maar ongepland onderhoud en ongeplande stilstand wordt tot een minimum gereduceerd. Jagers: ‘Ons doel is honderd procent betrouwbaar onderhoud. Dat is wel een beetje een BHAG,

Volgens beide heren gaan technologieinnovaties tegenwoordig zo snel, dat contractvormen het maar moeilijk bij kunnen houden. Maar Wever ziet het toch echt als iets positiefs dat de servicebedrijven niet meer hoeven te rennen om een storing op te lossen. ‘Als ik de keten meeneem in mijn bedrijfsdoelstellingen, dan kunnen

09

iMaintain 19

IMA I Thema.indd 13

08-10-19 16:21

Creating smart spaces for people to live, work and learn BEL GRATIS: 0800 485 0485

INFO.NL@ALGECO.COM

Algeco_imaintain_185x64mm.indd 1

WWW.ALGECO.NL

iMaintain

4/10/2019 12:11:52

geeft nog meer waarde voor uw geld

Meer nieuws dan ooit • • • • • • •

Arbeidsbemiddeling voor Ingenieurs

Actuele berichtgeving over de gehele onderhoudssector Alle productinnovaties overzichtelijk bij elkaar Volledig evenementenoverzicht Online catalogi met producten Multimediale bedrijfspresentaties Tweewekelijkse nieuwsbrief Volg de status van nieuwe projecten en uitbreidingen in de projectendatabase

iMaintain-abonnees krijgen meer • De nieuwste iMaintain staat een week voor verschijnen online • Abonnees krijgen toegang tot alle eerder verschenen artikelen • U kunt naar aanleiding van uw abonnement ook besluiten om bedrijfslid van het iMaintain platform te worden. Hierbij krijgt u onder andere voor twee personen toegang tot het jaarcongres iMaintain. Meer weten?

Kijk op www.imaintain.info/bedrijfslidmaatschap

Opgericht in 1950 door Koninklijke Hoogovens voor ingenieurs in industriële maintenance functies.

Ga direct naar imaintain.info/abonneren en blijf iedereen voor

sabdetachering.nl | 0251 – 26 72 72

ADVERTENTIE-INDEX

IMA_kwart_staand.indd 1

ADOPTEER EEN PUP

13-12-17 12:44

Abonnees ............................................................................................ 14 Algeco ................................................................................................. 14 European Industry&Energy Summit 10-11 december 2019 ................. 35 iMaintain platform ................................................................................. 4 KNGF ................................................................................................... 14 Mainnovation ....................................................................................... 36

EN HELP ’M BLINDENGELEIDEHOND WORDEN.

SAB Detachering.................................................................................. 14 TomTom Telematics Sales ....................................................................... 2

IMA Advertenties.indd 14

WWW.ADOPTEEREENPUP.NL

08-10-19 16:27

THEMA: LOGISTIEK 15

ze hierover meedenken en zorgen dat storingen worden voorkomen. Profit-driven maintenance noem ik dat en het hoeft echt niet zo te zijn dat alleen de opdrachtgever daarvan profiteert.’

In dit verband noemt Wever ook het probleem dat we allemaal kennen: het gebrek aan goed technisch personeel. ‘De mensen die er zijn, hebben we straks echt nog wel nodig. Maar niet meer om brandjes te blussen. We kunnen werken aan kwaliteitsverbetering, samenwerken aan honderd procent beschikbaarheid. Dat vraagt om een andere aanpak en ik denk ook om andere contractsvormen.’

Jagers is het hier mee eens: ‘We gaan meer naar output-afspraken. We moeten in contractvormen dus meer de belangen gelijkstellen en goed afstemmen hoe je vanuit die samenwerking doelen bereikt.’

Wever spreekt in dit geval van een winwin. ‘De win voor de contractor zit in de toename van kennisdeling. En het opdoen van kennis bij het ene bedrijf betekent dat dit kan worden ingezet bij een andere onderneming. Een mooie USP.’

Innoveren Het delen van resultaten helpt Jagers, als leverancier van de techniek en de sensorhardware, ook. ‘Ook wij gaan contracten aan waarin we samen de verantwoordelijkheid dragen. Wij zijn daarom ook heel transparant over verwachtingen en over

Simon Jagers (Semiotic Labs): ‘ We moeten in contractvormen goed afstemmen hoe je vanuit samenwerking doelen bereikt.’

de behaalde resultaten. Innoveren doe je samen, je hebt elkaar nodig. We kunnen allemaal leren van elkaars kennis en ervaringen. De computer is onvoldoende creatief. Innoveren is mensenwerk. Ook een monteur blijft belangrijk in deze hele keten. Een algoritme gaat immers geen lager vervangen.’

Innovatie is dus geen eng woord. Het is een synoniem voor ‘vernieuwen’. Wever: ‘We moeten op een kleine postzegel zo ongelooflijk veel doen en dat kan alleen als je blijft vernieuwen. We zien nieuwe technologie die ons daarmee kan helpen en nieuwe bedrijven die ons hierover kunnen adviseren. Ik sta daar zeer voor open.’ Dat het tijd, effort en aandacht kost is beide heren inmiddels duidelijk. ‘Maar het gaat wel gebeuren. De vierde industriële revolutie is in volle gang’, zegt Wever. Daarom het advies aan de servicebedrijven om mee te gaan en om te denken in toegevoegde waarde. ‘Maak duidelijk dat een betere efficiency kan worden bereikt. Misschien wel met minder manuren, maar als het resultaat beter is, zit de winst in de keten.’ Dit is naast het vergaren en delen van nieuwe kennis een tweede win voor de contractor.

Indirect wordt op deze manier niet alleen het individuele servicebedrijf, maar de markt aangezet tot verbeteren. ‘En dat is misschien wel de BHAG van Schiphol Group’, zegt Wever met een knipoog. ■

09

iMaintain 19

IMA I Thema.indd 15

08-10-19 16:21

Het iMaintain platform brengt experts, gebruikers en leveranciers van producten en diensten bijeen om bij te dragen aan transparante informatievoorziening rond onderhoud en asset management. Het platform belicht op een journalistieke en onafhankelijke manier innovaties, behandelt actuele onderwerpen en inspireert. Via het vakblad iMaintain, met de website www.imaintain.info, met drie rondetafelmeetings per jaar, diverse bijeenkomsten en met een jaarcongres bereikt het iMaintain platform haar doelgroep.

Partnernieuws Studie ‘Athos’ toont haalbaarheid aan Gasunie, EBN, Port of Amsterdam en Tata Steel, hebben een haalbaarheidsstudie naar afvang, transport, opslag en hergebruik van CO2 (CCUS) in het Noordzeekanaalgebied positief afgerond. In het gebied zijn voldoende mogelijkheden voor het aanleggen van een CO2-infrastructuur met opslag in lege gasvelden onder de Noordzee én hergebruik van CO2. In de komende maanden voeren de partijen voor verdere uitwerking van het CCUS-project diverse vervolgstudies uit. De haalbaarheidsstudie laat zien dat zo’n CCUS-netwerk technisch realiseerbaar is. Zo is naar voren gekomen dat bedrijven in het Noordzeekanaalgebied het potentieel hebben om in 2030, via CCUS, tot 7,5 MT CO2 per jaar aan uitstoot te reduceren.

Operator wervingscampagne werpt vruchten af De operator campagne die, vanuit acht bedrijven op Chemelot, in augustus van start ging, heeft inmiddels honderden sollicitaties opgeleverd. De eerste groep begint in november met de opleiding. De komende tien jaar gaat een groot deel van de huidige operators met pensioen. Daarom startten acht bedrijven een campagne om onder de gezamenlijke vlag van Chemelot nieuw personeel te werven en op te leiden. Anqore, Arlanxeo, Borealis, DSM, Fibrant, Sabic, OCI Nitrogen en Vynova verwachten de komende tien jaar ruim duizend operators op B- of C-niveau nodig te hebben. De operators in spe krijgen een gratis leerwerk-traject van twee jaar aangeboden.

BASF versterkt biotech-activiteiten Door de overname van Isobionics, een innovatieve leider in biotechnologie in de wereldwijde markt van natuurlijke smaken en geuren, en door een samenwerkingsovereenkomst met Conagen, leider in biotechnologisch onderzoek, treedt BASF toe tot de markt van natuurlijke ingrediënten voor smaken en geuren. BASF is bekend als leverancier van synthetische ingrediënten voor aroma’s. Met de overname en samenwerking breidt het bedrijf nu haar portfolio uit met natuurlijke ingrediënten. BASF wil de technologie voor aroma-ingrediënten op basis van biotechnologie opdrijven door haar eigen R&D-expertise samen te brengen met de knowhow van Isobionics en Conagen.

Partners van het iMaintain platform

Bekijk alle partnerfilmpjes op www.imaintain.info/partners-leden

Contentpartners Kennis- en innovatiecentrum Maintenance Procesindustrie

Leden van het iMaintain platform

Wilt u meer weten over lidmaatschap of partnering van het iMaintain platform, kijk dan op www.imaintain.info of neem contact op met Janet Robben: Janet@industrielinqs.nl – 020 3122 085

IMA G Platform.indd 16

08-10-19 16:22

‘Quotes’ ‘Ons doel is honderd procent betrouwbaar onderhoud. Dat is wel een beetje een BHAG, een Big Hairy Audacious Goal, maar wie zichzelf geen grootse doelen oplegt, komt er sowieso niet. Zolang we dit doel niet hebben bereikt, blijven we zoeken naar manieren om er wel te komen. Zo lang er nog dingen stuk gaan die wij monitoren, kunnen we verbeteren. Maar uiteindelijk gaan we heel dicht bij die honderd procent komen.’

‘Wij gaan contracten aan waarin we samen de verantwoordelijkheid dragen. Wij zijn daarom ook heel transparant over verwachtingen en over de behaalde resultaten. Innoveren doe je samen, je hebt elkaar nodig. We kunnen allemaal leren van elkaars kennis en ervaringen. De computer is onvoldoende creatief. Innoveren is mensenwerk. Ook een monteur blijft belangrijk in deze hele keten. Een algoritme gaat immers geen lager vervangen.’

Ron Wever, Schiphol Group, over honderd procent voorspelbaar onderhoud.

Simon Jagers, Semiotic Labs, over innovatie en kennis delen.

Het expertpanel van het iMaintain platform bestaat uit: Henk Akkermans Hoogleraar Supply Chain Management, Universiteit Tilburg

Mark Haarman

Nico van Kessel

Jan Stoker

Maarten Habets

Ton Klinkenberg

Roelf Venhuizen

Managing partner, Mainnovation

Principal consultant Asset Management, Tata Steel

Wetenschappelijk directeur WCM Erik Bijlsma Directie-adviseur asset management, Gemeente Amsterdam

Dennis Braamse

Manager asset management, LambWeston/Meijer

Senior global lead Maintenance & Asset management, Heineken Maintenance Manager of the Year 2018

Hans Hennekam

Manager IA Service Europe, Yokogawa

directeur, Phijns

Senior lecturer assetmanagement en maintenance, Hogeschool Utrecht

Bestuurslid, Veiligheid Voorop, Voormalig CEO NAM en voorzitter Profion

Theo Knijff

Senior maintenance & reliability manager, Dow Chemicals

Binne Visser

Director Prod. Eng. & Maintenance, Philips Maintenance Manager of the Year 2017

Annemarie Burgemeester

Senior asset manager civiel, Rijkswaterstaat

Michael Donders

Manager techniek & engineering, Delicia Eigenaar Donders RCM Consultancy

Leo van Dongen

Professor Maintenance Engineering, Universiteit Twente

Ivo van der Gaag

Operational director, Alpha Storage Group

Rob de Heus

Champion World Class Maintenance, Sitech Services

Cor van de Linde

Directeur innovatieplatform iTanks

Ivo van Vliet

Algemeen directeur, ENGIE Services West Industrie

Maintenance Manager of the Year 2012

Geert-Jan van Houtum

Professor Reliability, Quality en Maintenance, TU Eindhoven

Ton Huibers

Manager Technische Dienst, Nedschroef

Celeste Martens

Manager maintenance, Croonwolter&dros

Oprichter Semiotic Labs

Asset manager, Schiphol Group

Maintenance Manager of the Year 2019

Taco Mets

Johan Wolt

Mark Oosterveer

Tim Zaal

Technical director, Van Meeuwen Industries

Maintenance Manager of the Year 2013

Simon Jagers

Ron Wever

Programmamanager, iTanks

Maintenance manager, AkzoNobel lndustrial Chemicals MCA Delfzijl Maintenance Manager of the Year 2014 Consultant TZConsultancy

Bestuurslid WCM

Michel Grijpink

Learning & Development consultant, Hogeschool Utrecht

IMA G Platform.indd 17

Giel Jurgens Asset owner, Havenbedrijf Rotterdam

Peter Schokker

Maintenance manager, Koninklijke Vezet Maintenance Manager of the Year 2016

08-10-19 16:22

18 AGENDA

Oktober 29 oktober 2019 Filoform, Geldermalsen www.aanmelder.nl/7dutchpower2019 Energiecocktail van morgen CO2 reduceren tot nagenoeg zero CO2-emissie in 2050, dat is de opdracht. Zero CO2-emissie vraagt om inzicht in de spelers, de ontwikkelingen en de ‘key enablers’ op verschillende niveaus: van macro tot micro. De energietransitie heeft naast technologische en economische gevolgen, ook consequenties voor de internationale energiepolitiek. Welke energiedragers zijn ‘key enablers’ en maken deel uit van de energiecocktail van morgen?

Hoe kun je zelf een ‘key enabler’ zijn van de energietransitie?

29 oktober 2019 Mikrocentrum, Veldhoven www.technologyforautomotive.com Technology for Automotive 2019 Dit event, speciaal gericht op de innovatieve automotive industrie van Nederland, is een combinatie van het Automotive Congres en de AutomotiveNL Supplier Day. Technology for Automotive verbindt en inspireert met ontwikkelingen, interactie en expertise; van leveranciers tot OEMs tot materiaalspecialisten en alles daartussenin. De diversiteit aan thematische onderwerpen zoals green en smart mobility, manufacturing & logistics en materials & design dragen bij aan een sterke, onderscheidende rol voor de industrie.

29 oktober 2019 1931 Congrescentrum, Den Bosch www.efficientaandrijven.nl Event Efficiënt Aandrijven De focus van dit event ligt op energiebesparende oplossingen in de gehele aandrijfketen en niet uitsluitend op (IE-)motoren. Fabrikanten en leveranciers van componenten en systemen laten zien hoe zij samen met die industrie oplopende kosten kunnen reduceren – en met welke nieuwe ontwikkelingen zij helpen het verschil te maken. Alles uiteraard in lijn met de regelgeving, een ander belangrijk thema op deze dag.

30 oktober 2019 Railcenter, Amersfoort events.spoorpro.nl/trillingen-geluid Seminar Trillingen en Geluid De komende jaren zal het aantal reizigers- en goederentreinen naar verwachting flink stijgen. Deze toename in treinverkeer kan voor de omgeving geluids- en trillingsoverlast veroorzaken. Hoe vinden we samen met de betrokken partijen de juiste balans?

Op deze vraag en vele andere gaan we in op het seminar.

November 1 november 2019 NEN, Delft www.nen.nl/Evenementen Bijeenkomst ‘Platform Industrie & Veiligheid’ Op 1 november organiseert NEN samen met het ministerie van SZW de bijeenkomst ‘Platform Industrie & veiligheid’. Doel van het Platform Industrie & Veiligheid is om samen de actuele ont-

wikkelingen in standaardisatie en in de Europese en nationale wetgeving te bespreken. Het platform informeert over ontwikkelingen binnen de vakgebieden van machinebouw, druk­apparatuur, arbeid en ATEX. Onderwerpen op de agenda: Actuele ontwikkelingen op gebied van normalisatie voor machine- en arboveiligheid; cybersecurity in relatie tot wetgeving en de industrie; exoskeletten, en welke rol zij spelen bij fysieke belasting van werknemers en aan welke eisen ze moeten voldoen.

7 november 2019 Tennet, Arnhem www.aanmelder.nl/cigreb3werkenonderspanning Werken onder en in hoogspanning Werken onder spanning is conform de bepalingen in het Arbobesluit, in tegenstelling tot de Europese wetgeving, in Nederland wettelijk niet toegestaan, echter mondiaal geschiedt dit meer en meer. Naast de ‘klassieke’ methodes die niet altijd meer volstaan binnen de huidige bedrijfsvoeringsaspecten. Kortom, een groeiende uitdaging voor de gehele sector. Op donderdag 7 november wordt vanuit verschillende invalshoeken belicht welke concessies kunnen worden gedaan om werken onder spanning mogelijk te maken en de transitie naar efficiënter, goedkoper, maar nog steeds veilig, werken te realiseren.

12 november 2019 Postillon, Dordrecht go.emersonautomation.com/nextgen-2019 NextGen – The human aspect of digitalization Het innovatieplatform NextGen (van Emerson) brengt eindgebruiker, serviceverleners en specialisten uit de procesindustrie bij elkaar. Ervaringen en kennis worden uitgewisseld die meehelpen de betrouwbaarheid, beschikbaarheid en winstgevendheid van fabrieken te optimaliseren. Digitalisering en het voorspelbaar maken van onderhoud staan nog steeds hoog op de agenda.

Daarnaast gaat deze editie meer in op het menselijke aspect van digitalisatie. Van hoe starten we met digitalisering, het verkrijgen van data naar het omzetten tot bruikbare informatie, wat leidt tot actie­gerichte adviezen.

December Save the date!

10 en 11 december 2019 De Kromhouthal, Amsterdam www.industryandenergy.nl European Industry & Energy Summit (EIES) 2019 De procesindustrie kan een grote bijdrage leveren aan oplossingen voor klimaatproblemen. Dat moet gezien worden! Initiatiefnemers TNO, FME en Industrielinqs (uitgever van iMaintain) organiseren daarom de European Industry & Energy Summit (EIES) 2019, 10 en 11 december in De Kromhouthal Amsterdam.

Door veel aandacht te geven aan concrete oplossingen willen de initiatiefnemers van EIES 2019 deelnemers informeren, inspireren, verbinden en activeren. Met verschillende partners gaan ze op zoek naar integrale oplossingen, de symbiose tussen verschillende ketenonderdelen en industriële clusters. Lokaal, regionaal en grensoverschrijdend. Daarbij uitgaande van een inclusieve transitie. Het thema is: Energizing a Sustainable Future. Houd de website in de gaten voor het volledige programma!

09 19 iMaintain

IMA F Agenda.indd 18

08-10-19 16:25

ACTUEEL 19

Meer export van onderhoud, reparatie en leasediensten In de eerste zes maanden van 2019 hebben in Nederland gevestigde bedrijven voor 2,7 miljard aan onderhoud-, reparatie- en leasediensten voor het buitenland verricht. In de eerste zes maanden van 2014 was dat nog 2,2 miljard euro.

Dat meldt het CBS.

Bij de export van onderhoud en reparatiediensten gaat het om het onderhouden of repareren van goederen door Nederlandse bedrijven voor het buitenland, waarbij de goederen in buitenlands eigendom blijven. Bij de export van operationele leasediensten gaat het bijvoorbeeld om de verhuur van vervoermiddelen of machines aan buitenlandse bedrijven. De exportwaarde is dan de vergoeding die aan het buitenland in rekening wordt gebracht.

Nieuwe exporteurs

Europa Vooral binnen Europa is de groei van de internationale onderhoud-, reparatie- en leaseactiviteit toegenomen. Zo is Nederland in de eerste plaats meer gaan verdienen aan Frankrijk, Denemarken, Italië, Spanje en Ierland. In het geval van Denemarken, Italië en Spanje zit de toename grotendeels in leaseactiviteiten, waaronder het verhuren van machines en logistieke hulpmiddelen, zoals wagons en pallets.

Als naar het totale exportniveau in 2019 wordt gekeken, dan zijn de traditionele exportpartners het belangrijkst. Dit zijn Duitsland, België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Onderhoud en reparatie van transportmiddelen, windmolens en elektronica voor het buitenland zijn een belangrijke bron van inkomsten voor Nederland. ■

CIJFERS: CBS

Sinds 2014 is de export van onderhoudsen reparatiediensten gegroeid van 1,0 tot 1,2 miljard euro per half jaar en is die van operationele leasediensten toegenomen van 1,2 tot 1,5 miljard euro.

De exportgroei is vooral te danken aan nieuwe exporteurs. Voor een kleiner deel heeft de hogere exportwaarde betrekking op toegenomen activiteit bij exporteurs die in 2014 al als exporteur van deze diensten actief waren. De groeiende exportwaarde van operationele leasediensten is in zijn geheel te danken aan relatief

nieuwe exporteurs. Bij de onderhouds- en reparatiediensten geldt dat twee derde van de exporttoename komt door bedrijven die in 2014 nog niet actief waren als exporteur van deze diensten.

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

IMA M Artikel.indd 19

09

iMaintain 19

08-10-19 16:26

20 CONTRACTEN

Aandacht voor de M in DBFM Voor het project ‘Nieuwe Keersluis Limmel’ is gekozen voor een DBFMcontract (design, build, finance en maintain). Volgens Rijkswaterstaat is het voor het eerst dat de realisatie van een nat kunstwerk is vastgelegd in een DBFM-contract. Het onderhoud ‘uit handen geven’ voor een uniek object waarbij je absoluut moet kunnen vertrouwen op de beschikbaarheid en veiligheid, is voor Rijkswaterstaat een behoorlijk grote stap.

Laura van der Linde

In 2013 werd een tender uitgeschreven voor de ‘Nieuwe Keersluis Limmel’ in het Julianakanaal. Op dat moment had de oude sluis zo’n tachtig jaar zijn werk gedaan en het lagergelegen achterland ten noorden van Maastricht beschermd tegen hoogwater. Niet alleen de leeftijd van de sluis, maar ook de behoefte aan een waterdoorgang waar grotere binnenvaartschepen gebruik van kunnen maken, waren aanleiding voor de tender. Volgens Rijkswaterstaat kwam de beste aanbieding van Besix/Rebel Keersluis Limmel Company, aan wie de opdracht is vergund. Het bleek de start van een goed huwelijk.

Expertise van de markt De bouw van Keersluis Limmel werd gecoördineerd vanuit Grote Projecten en Onderhoud (GPO), één van de zeven landelijke organisatieonderdelen van

Rijkswaterstaat. In mei 2018 is de sluis opgeleverd en sinds die tijd valt de sluis onder de verantwoordelijkheid van Programma’s, Projecten en Onderhoud (PPO). Helle Peeters is projectmanager bij Rijkswaterstaat. Zij is verantwoordelijk voor het onderhoud van de vaarwegen in Zuid-Nederland. ‘Voor het wegennet zijn we wel gewend om te werken met DBFM-contracten. Asfalt is overal asfalt en ook een vangrail is nagenoeg overal hetzelfde. Maar de natte kunstwerken zijn allemaal uniek. Een andere bijzonderheid is dat vele van deze objecten nauwelijks worden gebruikt – naar verwachting moeten we deze sluis eens per vijf jaar sluiten – maar wel dusdanig moeten worden onderhouden dat het sluiten te allen tijde mogelijk is.’ Bij andere natte kunstwerken, zoals bijvoorbeeld de Deltawerken, heeft Rijkswaterstaat het onderhoud in eigen hand. ‘Dit geef je als overheid nu min of meer “uit handen” en dat betekent dat we veel meer vertrouwen op de expertise van de markt. Best spannend’, vertelt Peeters.

Kwaliteit Voor Besix, dat samen met RebelValley opdrachtnemer is, was het de derde keer dat zij zo’n keersluis bouwde. Voor dit project is samengewerkt met Agidens Infra Automation, dat voor de elektromechanische kant van de zaak instond. Deze drie bedrijven tekenden voor het ontwerp, de bouw, de financiering en het onderhoud van de keersluis. Thijs Lambert, vanuit Besix projectdirecteur Keersluis Limmel Company BV, legt uit dat deze brede DBFM verantwoordelijkheid invloed heeft op alle aspecten. ‘Onze aanbieding was niet alleen gericht op de realisatie van de sluis, maar ook op de dertig jaren onderhoud die volgen. Wanneer je ook daar verantwoordelijk voor bent, dan leidt dit tot andere keuzes voor je ontwerp. Dan ga je nadenken over hoe het ontwerp je later kan helpen om goed onderhoud te

09 19 iMaintain

IMA O Keersluis Limmel.indd 20

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

08-10-19 16:26

FOTO’S: JOEP DEUMES

CONTRACTEN 21

kunnen verrichten. Verder was een onderdeel van de aanbieding een risicobeheersplan en ook hiermee richten we ons op een termijn van dertig jaar.’

Het moeten durven vertrouwen op de markt is misschien even wennen, maar daar staat tegenover dat er een object wordt gebouwd dat meer solide is en op den duur zeer waarschijnlijk een lagere onderhoudsbehoefte heeft. Peeters: ‘Voor projecten waarbij wij het onderhoud zelf verzorgden, kregen wij doorgaans aanbiedingen waarbij bijvoorbeeld werd gekozen voor goedkopere oplossingen.

Dit leidde namelijk tot een lagere offerte zodat men op basis hiervan het project gegund zou krijgen. Dat kan ten koste gaan van de kwaliteit.’

Design for maintenance Doordat de volledige opdracht bij één partij is neergelegd, en de focus sterk lag op de betrouwbaarheid en beschikbaarheid, werd Besix ook uitgedaagd om al

in de ontwerpfase na te denken over de toepassing van innovaties. Lambert: ‘Van Rijkswaterstaat kregen we de ruimte om innovatieve oplossingen te verkennen. Zo ontwierpen we samen met Agidens een

Thijs Lambert (Besix): ‘Het hefmechanisme wordt in beweging gezet door het gewicht van de hefdeuren. Een eenvoudig systeem dat weinig onderhoud vergt.’

eenvoudig maar vernuftig hydraulisch hefmechanisme om de sluis in beweging te zetten. Het belangrijkste is dat de sluisdeur met zekerheid sluit wanneer het achterland wordt bedreigd. Hoe complexer zo’n mechanisme is opgebouwd, hoe meer er kan misgaan. Dus creëerde

onderaannemer Agidens een systeem met een minimum aan componenten. Het hydraulische hefmechanisme wordt in beweging gezet door het gewicht van de hefdeuren zelf. Een eenvoudig systeem dat bovendien het onderhoud minimaliseert.’

Verder zijn er in het beton sensoren aangebracht die in staat zijn om de conditie ervan te monitoren. Dat geldt ook voor de hydraulische systemen. Hiervan wordt doorlopend de druk en de temperatuur gemeten, zodat een voorwaarschuwing wordt afgegeven om te voorkomen dat er daadwerkelijk een storing optreedt. Op deze manier zijn al in de ontwerpfase keuzes gemaakt om het onderhoud te vergemakkelijken. ‘Design for maintenance’ dus.

Kennis uitwisselen Voor Rijkswaterstaat betekent dit aan de zijlijn meekijken, terwijl het onderhoud volledig wordt uitbesteed. Peeters: ‘Dat vraagt om een andere manier van denken. We werken met mensen die een

09

iMaintain 19

IMA O Keersluis Limmel.indd 21

08-10-19 16:26

09FOT

22 CONTRACTEN

grote passie hebben voor het areaal. Zij moeten erop vertrouwen dat het onderhoud bij een externe partij in goede handen is. Dat is vooral gewenning.

We geloven in deze nieuwe manier van samenwerken en we hebben ook alle vertrouwen in de opdrachtnemer.’

Voor Besix ligt er wel een informatieverplichting. Lambert: ‘We werken volgens de NEN ISO 55000 en dat hebben we zelf aangeboden. Hiermee wordt de sluis op een doelmatige, duurzame en kosteneffectieve wijze beheerd. Rijkswaterstaat wordt voortdurend op de hoogte gehouden zodat de medewerkers weten wat er speelt en wat er eventueel wijzigt.’ Het betalingssysteem, de vergoeding voor de exploitatie, is overigens ook afgestemd op de voortdurende beschikbaarheid.

Die moet dus ook om die reden worden aangetoond. ‘We worden betaald naar beschikbaarheid’, legt Lambert uit. ‘Rijkswaterstaat koopt eigenlijk een beschikbaarheidsdienst en niet alleen de bouw van de sluis. Dat zou je een vorm van servitisation kunnen noemen.’

Over dertig jaar wordt het object ‘teruggegeven’ aan Rijkswaterstaat. Gedurende

de contractperiode wordt ook groot onderhoud gepleegd. Peeters: ‘Waar ligt na dertig jaar de kennis over de sluis? Beschikken wij dan, doordat we doorlopend op de hoogte worden gehouden, over voldoende kennis? De tijd zal het leren.’

Helle Peeters (Rijkswaterstaat): ‘ Eigenlijk werk je pas echt goed samen als het contract in de kast blijft liggen. Dat is slechts een naslagwerk.’

Huwelijk Met een opdracht die een looptijd kent van enkele decennia, heb je ook te maken met de mogelijkheden van nieuwe technieken. ‘Het gebruik van iPads om de conditie te monitoren is nu in opmars’, vertelt Lambert. ‘En wie weet, kunnen we straks inspecties uitvoeren met drones. Op zich

ligt er een dichtgetimmerd contract maar je moet wel continu het gesprek aangaan en afspraken maken over dergelijke zaken die je nu nog niet goed kunt voorzien.

Soms leidt een aanpak tot een besparing van kosten, maar we kunnen ook voor extra kosten komen te staan.’ Peeters is het hier helemaal mee eens. ‘Eigenlijk werk je pas echt goed samen als het contract in de kast blijft liggen. Dat is slechts een naslagwerk.’

Communicatie is sowieso het geheim van een goed huwelijk, dus dit is ook hier van toepassing. Peeters: ‘Openheid in communicatie is enorm belangrijk. Wanneer je elkaars doelen kent, wanneer je elkaar echt begrijpt, dan kun je met elkaar gaan meedenken. We moeten vooral samenwerken vanuit de bedoeling en niet vanuit datgene dat ooit op papier is gezet.’

Lambert vult aan: ‘Als je er met elkaar een succes van wil maken, dan moet je open zijn over hoe het gaat. Dan moet je zowel de meevallers als de tegenvallers met elkaar delen. Als je dan de gezamenlijke kennis kunt inzetten om naar oplossingen te zoeken, dan is het ook nog eens een leerzaam traject voor alle partijen.’ ■

09 19 iMaintain

IMA O Keersluis Limmel.indd 22

08-10-19 16:26

TECHNIEKHELD 23

‘Eerst chaotisch meedoen en dan sturen en regelen’

FOTO: LAURA VAN DER LINDE

Toen Pip van Dijk een half jaar geleden tijdens Maintenance NEXT werd benoemd tot Techniekheld 2019, en de aanwezigen werden uitgenodigd om nieuwe techniekhelden voor te dragen, wezen Van Dijk en zijn collega’s van Cabot naar een man achterin de zaal.

De bescheiden Gert-Jan Boudewijns wimpelde de aandacht eerst af. ‘Tenzij je tompoucen mee neemt voor het hele team. Dan wil ik best mijn verhaal vertellen.’ Aldus geschiedde.

Laura van der Linde

Waarom heb je gekozen voor de techniek?

‘Ik ben niet zo van het leren. Laat mij maar fysiek bezig zijn. En ik vind het gevoel van vrijheid belangrijk. Ik ben graag buiten bezig. Daarom koos ik in eerste instantie voor een baan in de bouw, als metselaar.

Maar toen ik steigerbouwers aan het werk zag, heb ik een steigerbouwopleiding gevolgd, en daarna wilde ik kraanmachinist worden. Ik ben toen gestart met een tweejarige opleiding tot kraanmachinist en die heb ik in een jaar en twee maanden afgerond. Ik heb daarna ruim zeven jaar gewerkt bij Mammoet.’

Hoe ben je bij Cabot terechtgekomen?

‘Een vriend startte een onderhoudsbedrijf gericht op scheepvaart en hij bood me een baan aan. Het was ander werk dan ik tot dan toe had gedaan, maar ik was gemotiveerd en wilde veel leren. In de

praktijk! Toen dit bedrijf failliet ging, wilde ProRotating twee van de beste monteurs overnemen. Ik was een van die twee. Aan het eind van mijn eerste werkdag kreeg ik al een vast contract. Vanuit dat bedrijf ben ik als monteur ingezet bij Cabot waar ik na twee jaar ben bevorderd tot unitverantwoordelijke. Ik werkte toen nog als aannemer, dus dat was een bijzondere situatie.

In 2018 is mij gevraagd of ik niet wilde solliciteren op de functie van supervisor binnen Cabot. Zo kwam ik hier in dienst.’

Wat houdt jouw werk in?

‘Als supervisor is het mijn taak om de jongens op de werkvloer aan te sturen.

Ik houd de planning in de gaten en ik beoordeel de werkbonnen. Wat moet met spoed worden uitgevoerd en wat kan eventueel worden uitgesteld tot een onderhoudsswitch? Als productie een storing meldt, dan geef ik er een prioriteit aan en schakel de juiste mensen in om het probleem op te lossen. We proberen zoveel mogelijk naar gepland en voorspelbaar onderhoud te gaan. Daarom laten we maandelijks alle equipment analyseren en smeren.’

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

IMA L Techniekheld.indd 23

Waarom word jij gewaardeerd door je collega’s?

‘Ik vind het leuk om leiding te geven. Je kunt dan de visie die jij hebt op onderhoud, vertalen naar de monteurs. Mijn technische kennis en ervaring als monteur komt hier goed van pas. Als er een storing is die tot lichte paniek leidt, dan ben ik iemand die eerst heel even chaotisch mee gaat in die paniek, maar daarna kan ik snel schakelen en ga ik sturen en regelen. Ik weet dan ook de rust in het team te krijgen, wat wel grappig is, want ik ben zelf nogal hyper. Het gaat dan over relativeren, prioriteren en coördineren en dat ligt mij wel.’ ■

Techniekhelden Techniekhelden zijn technici die om bepaalde redenen onmisbaar zijn voor het bedrijf of die iets bijzonders doen of hebben gedaan met grote impact. Heeft u een collega die u in het zonnetje wilt zetten? Laat het ons weten via redactie@industrielinqs.nl

09

iMaintain 19

08-10-19 16:20

24 MAINTENANCE MANAGER

‘ Optimaliseren zit in de kleine getallen’ Nature’s Pride is de afgelopen jaren enorm gegroeid. De focus lag daar met name op, maar nu kijkt de im- en exporteur van exotische groenten en fruit ook hoe ze haar bedrijfsprocessen en organisatie steeds efficiënter en duurzamer kan maken. ‘Het optimaliseren van de productielijnen zit bij ons in de kleine getalletjes’, zegt technical manager Peter Fortuin.

Dagmar Aarts

09 19 iMaintain

IMA J Maintenance manager.indd 24

Nature’s Pride in Maasdijk (Zuid-Holland) is leverancier van 230 unieke groente- en fruitsoorten uit 59 landen. In de grote fabriekshal worden vooral mango’s, avocado’s, maar ook pepers, peulvruchten, bessen en exoten gesorteerd, verpakt en vervolgens naar klanten in binnen- en buitenland gebracht. Sinds 2005 rijpt het bedrijf mango’s en avocado’s in één van haar vijftig rijpcellen, waardoor consumenten ze meteen na aankoop kunnen opeten. Ze is dan het eerste bedrijf op het vasteland van Europa dat deze fruitsoorten rijpt.

De groei van het bedrijf is opvallend.

Zeventien jaar geleden begon Nature’s Pride met minder dan tien mensen. Inmiddels zijn er zo’n vijfhonderd medewerkers in dienst, levert het bedrijf aan meer dan driehonderd klanten in Europa en is de jaaromzet vierhonderd miljoen euro.

Grote koelkast Nature’s Pride had de focus op die groei, maar richt zich nu ook op het nog meer verduurzamen en optimaliseren van haar bedrijf. Technical manager Peter Fortuin is daar druk mee. Hij is verantwoordelijk voor gebouwgebonden installaties, schoonmaak, het wagenpark, de receptie, het bedrijfsrestaurant en de klimaatinstallaties. Die laatsten zijn heel belangrijk.

‘Eigenlijk is dit pand één grote koelkast.

Voor de productielijnen hebben we een technische dienst en die onderhoudt de technische installaties.’ Tot twee jaar geleden werden gegevens en storingen van die installaties en de assets waar Fortuin voor verantwoordelijk is, bijgehouden in Outlook en Excel. Nu is er een systeem van Ultimo waarin storingen, serviceverzoeken, wagenparkbeheer en schoonmaak automatisch worden bijgehouden.

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

08-10-19 16:19

FOTO’S: DAGMAR AARTS

MAINTENANCE MANAGER 25

Fortuin: ‘Eerst werd er nog wel eens een storing over het hoofd gezien, dat kan nu niet meer. Het systeem heeft ons ook heel veel inzicht gegeven in onze assets en het onderhoud.’

Exoskelet De assets in het gebouw bestaan uit allerlei machines voor het vouwen van dozen, wegen, verpakken, het stapelen van pellets en heel veel transportbanden. Een groot deel van het werk wordt door deze machines gedaan, maar er lopen ook nog veel medewerkers rond voor handelingen, zoals het stickeren van fruit en het vullen van installaties met fruit.

Die menselijke handelingen wil het bedrijf verminderen of gemakkelijker maken. ‘Op het moment wordt er een proef gedaan met het automatisch stickeren van mango’s’, legt Fortuin uit. Niet alleen tijdwinst speelt een rol bij dit soort optimalisaties, ook ergonomie is voor Nature’s Pride heel belangrijk. Fortuin: ‘We doen een proef met exoskeletten om medewerkers die fysiek zwaar werk doen te ontlasten.

Denk daarbij bijvoorbeeld aan het legen van dozen met fruit in een machine.’

Bij sommige productielijnen moeten medewerkers zelf dozen opstapelen, zwaar werk als je dat de hele dag moet doen.

Ook dat wordt geprobeerd gemakkelijker te maken door de pallet waar de dozen op worden geplaatst steeds op dezelfde hoogte te houden. Deze zakt dan langzaam de grond in.

Peter Fortuin (Nature’s Pride): ‘Als je één stickertje kunt besparen, dan gaat het meteen om miljoenen stickers.’

Milliseconden ‘Bij ons zitten optimalisaties in de kleine getalletjes’, legt Fortuin uit. ‘Als je één stickertje kunt besparen, dan gaat het meteen om miljoenen stickers. De wet van de grote getallen geldt hier.’ Dat geldt ook op andere gebieden dan stickeren.

Zo moeten medewerkers een avocado pakken en in een doos doen. Fortuin: ‘Als je die afstand verkleint, scheelt dat

milliseconden per handeling. Maar over miljoenen avocado’s bespaar je substantieel veel tijd. Omdat het over zulke grote aantallen gaat, zijn dit soort veranderingen rendabel.’

Verduurzaming Naast de optimalisaties, wordt ook hard gewerkt aan verduurzaming op allerlei gebieden. Een groot deel van het wagenpark is inmiddels elektrisch en in het productieproces wordt steeds minder verspild.

‘We verwaarden ons AGF-afval (aardappelen, groente en fruit, red.) steeds meer’, zegt Fortuin. ‘Een deel gaat naar de Voedselbank, een deel van de resten van avocado’s gaat naar een guacamolefabriek en een ander deel gaat naar een bedrijf dat er insecten mee voert die weer dienen als veevoer.’

In de toekomst wordt het groente- en fruitbedrijf nog moderner. Tegenover het huidige gebouw wordt een splinternieuw pand gebouwd. Halverwege volgend jaar gaat de eerste paal de grond in. Fortuin: ‘Dit pand wordt iets kleiner dan hetgene dat we al hebben, maar er wordt nog meer in geautomatiseerd.’ ■

09

iMaintain 19

IMA J Maintenance manager.indd 25

08-10-19 16:19

09FOT

26 VOORSPELLEND ONDERHOUD

Toekomstige staat van spoor moet uitgangspunt zijn De kilometers rails die overal liggen, bevatten een schat aan informatie. Nieuwe ontwikkelingen zorgen ervoor dat alle data, die iets kan zeggen over de staat van het spoor, beschikbaar komt voor asset owners en asset managers. Aan de ene kant worden meer gegevens uit het spoor gehaald, door vaker en efficiënter te inspecteren. Aan de andere kant zorgen datascientists ervoor dat die data tot nuttige informatie voor preventieve onderhoudsprogramma’s kan leiden.

Jacqueline van Gool

Spoorbeheerders willen problemen als spoorstaafdefecten, verzakkingen en wisselbeschadigingen zo snel mogelijk kunnen signaleren en oplossen. Een van de uitdagingen is de lengte waarover moet worden gemeten. Om een idee te geven, de spoorwegen in Nederland zijn ruim zevenduizend kilometer lang. Tel daar nog honderden kilometers metro, (snel-) tramlijnen en lightrail in de grote steden bij op.

Sensoren Momenteel wordt nog veel onderhoud standaard periodiek uitgevoerd. Maar, ieder stukje rails en iedere wissel heeft zijn eigen karakteristieken. Veroudering hangt erg af van omgevingsfactoren. Ligt de rails in de zon of in de schaduw? Op een vlakke ondergrond of op een helling?

Wat voor voertuigen rijden er overheen?

De rails en wissels zullen niet overal op dezelfde manier verouderen of op hetzelfde moment stuk gaan. Waar het ene al na een jaar onderhoud nodig heeft, kan het andere wellicht wel drie jaar mee.

Er zijn veel databronnen die meer over de gesteldheid van het spoor en de wissels zeggen. Trillingen van de wielen van treinen, temperatuur van wissels en wielen en bijvoorbeeld het geluidsniveau van passerende treinen kunnen indicatoren zijn voor schade. Al deze zaken kunnen met de huidige sensortechnologie op afstand worden gemonitord. Maar, hoewel er steeds meer goedkope, draadloze en energiezuinige sensoren op de markt zijn, is de toepassing nog lang niet standaard.

in te passen in de dienstregeling van het steeds drukker wordende spoor. In 2017 en 2018 is met behulp van helikoptervluchten het hele treinspoorsysteem in Nederland in kaart gebracht. Er wordt ook steeds meer gebruik gemaakt van het Bouw Informatie Model (BIM). Daarnaast rustte ProRail vorig jaar, als test, twee reizigerstreinen uit met verschillende sensoren die op stukken spoor continu allerlei gegevens verzamelen. Die test wordt nu uitgebreid en eind dit jaar zullen veertien reizigerstreinen deelnemen. In 2019 worden met name oppervlaktedefecten van de spoorstaaf opgespoord, de komende jaren worden ook afwijkingen in de interactie van de pantograaf met de bovenleiding en afwijkende temperaturen van de spoorstaaf gemeten.

Autonome inspectie Ook hebben verschillende partijen (autonome) voertuigen ontwikkeld om inspecties te doen op het spoor. Zo testte het GVB op het emplacement in Diemen een meetrobot die gegevens verzamelt over de spoorwijdte, verkanting, profiel en slijtage. Een consortium van drie bedrijven (I-Moss, Nomad Tech, PromAUT), researchinstituut TWI en de Universiteit van Birmingham ontwikkelden een een autonoom inspectiekarretje dat zogenaamde RCF (Rolling Contact Fatigue) schade kan meten. Doordat het scannen niet meer handmatig hoeft, kunnen veel grotere stukken rails worden geïnspecteerd.

RCF Data verkrijgen Veel inspecties worden nu nog handmatig uitgevoerd of met speciale meettreinen die een paar keer per jaar het spoor monitoren. Om een predictive onderhoudsprogramma op te zetten, moet meer data worden verzameld. Het doen van meer inspecties te voet is geen optie, het vaker inzetten van meettreinen is lastig

09 19 iMaintain

IMA N Rail.indd 26

RCF is volgens Marc de Vrind, manager asset management van het GVB, momenteel het grootste probleem op het metrospoor in de hoofdstad. ‘Sinds 2012 is geleidelijk een nieuw metrovoertuig ingevoerd. Het probleem van kleine putjes en scheurtjes in de rails bleek daarmee groter te worden.’ Het GVB heeft toen samen met Dekra Rail een onderzoek gedaan

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

08-10-19 16:18

FOTO’S: MARINA KEMP

VOORSPELLEND ONDERHOUD 27

naar de oorzaken. Er is een simulatiemodel gebruikt met daarin alle infrastructuur en de karakteristieken van de voertuigen.

‘De nieuwe treinen zijn langer en er zijn daarom meer wielpassages op het rails.

Daarbij is de starre wielophanging nadelig voor het spoor.’ Na een uitgebreidere inspectie van het spoor bleek dat een deel van de rails moest worden vervangen.

‘We kunnen het probleem wel ondervangen door de rails op een andere manier te slijpen. Eerst werd alleen aan de bovenkant geslepen, maar nu slijpen we de rails terug in profiel.’

Breuken RCF kan in het uiterste geval leiden tot breuken in het spoor. Als je een beschadiging snel ontdekt, dan kan daar nog preventief op worden ingespeeld. De kleinste schades, vanaf nul tot een halve milimeter kunnen met behulp van Eddy Current metingen worden gedetecteerd.

Grotere scheurtjes vanaf vier milimeter en dieper zijn met behulp van ultrasound te detecteren, maar dan is het eigenlijk al te laat om er iets aan te doen.

Het bedrijf Asset Insight ontwikkelde de zogeheten Eddy Current Lorrie om scheurtjes in spoorstaven op te sporen. Eddy Current metingen zijn niet nieuw, maar waar voorheen de inspecteurs met een handapparaat langs de rails liepen, wordt nu een lorrie gebruikt. De metingen worden uitgevoerd met een snelheid tot twintig kilometer per uur. Beide spoorstaven kunnen gelijktijdig worden geïnspecteerd.

Edo van Veen (Asset Insight): ‘Je kunt met dit model berekenen of een preventieve onderhoudsactie rendabel is.’

‘Schade kan daardoor eerder worden gedetecteerd en de rails kan worden hersteld door te slijpen of frezen. Dat is zeker goedkoper dan nieuwe rails leggen.’ De lorrie meet de impedantie over stukken spoor. ‘Een hoge impedantie kan een teken zijn van scheurtjes’, aldus Edo van

Veen van het bedrijf Asset Insight. ‘Maar ook in het geval van lassen is de impedantie hoger. Wij hebben nu een algoritme ontwikkeld dat de schade kan kwalificeren en kan herkennen dat het geen las is. Het algoritme wordt getraind om daar onderscheid in te maken, zodat de inspecteurs alleen naar de juiste plek toegaan om nader onderzoek te doen.’ GVB was het eerste bedrijf dat gebruik maakte van de lorrie om de staat van de Noord/Zuidlijn in kaart te kunnen brengen.

Om spoorstaafslijtage te kunnen voorspellen ontwikkelde Asset Insight een voorspellend model. ‘Dit model voorspelt voor iedere vijf meter spoor in Nederland het risico dat er het komende jaar een scheurtje van vier milimeter of dieper ontstaat.’

De onderhoudsmanager en inspecteurs kunnen samen met de datascientists kijken wat de impact is van zo’n scheurtje op lifecycle costs en betrouwbaarheid van het spoor. ‘Je kunt zo berekenen of een preventieve onderhoudsactie rendabel is.

Het uitgangspunt voor onderhoud moet de toekomstige staat van het spoor zijn, niet de huidige staat.’

09

iMaintain 19

IMA N Rail.indd 27

08-10-19 16:18

09FOT

28 VOORSPELLEND ONDERHOUD

Spoorverzakkingen Een ander probleem voor het Nederlandse spoor is de zachte ondergrond waardoor het kan verzakken en er hobbels in de rails komen. Dat is gevaarlijk, omdat dat zelfs kan leiden tot ontsporingen.

Ook betekent het dat de afstand tussen het spoor en de bovenleiding, ofwel de afstand tussen de bovenleiding en de pantograaf van de trein niet overal hetzelfde is. Dat kan volgens Van Veen wel een halve meter schelen. Dit kan ertoe leiden dat de trein geen stroom meer van de bovenleiding krijgt, of er kan een draadbreuk optreden. Als een verzakking op tijd wordt gesignaleerd, kan een stopmachine het spoor weer op de goede plaats terug leggen. ‘Nu wordt de afstand handmatig gemeten door een mal in het spoor te plaatsen en een laser te richten op de bovenleiding. Dat gebeurt steekproefsgewijs en is erg arbeidsintensief.’

ProRail heeft een app in ontwikkeling, die ervoor zorgt dat machinistenmeldingen over ‘hobbels in het spoor’, automatisch in een database worden opgenomen en beoordeeld. Ook worden steeds vaker satellietbeelden en laserimages gebruikt om de hoogte van de grond te kunnen monitoren. Jordy Wesseling van Asset Insight: ‘Het is van belang dat precies bekend is hoeveel het spoor is verschoven.

Wij meten de spooras, het midden tussen de linker- en rechterspoorstaaf. Met een meettrein met een 3D-scanner brengen we het spoor en de omgeving in kaart.

Hieruit ontstaat een 3D-puntenwolk, een heel gedetailleerde kaart op basis van de laserscan. Met onze laser meten we wel een miljoen puntjes per seconde. Dat levert terabytes aan data op. We hebben een algoritme ontwikkeld om afwijkingen in de gps-positie te kunnen corrigeren en een exact inzicht te geven in de verschuiving van de spooras.’ Zo kan dan worden beslist of de rails terug moet worden gelegd.

nooit iets gebeurd met de meetresultaten.

De medewerkers waren niet enthousiast te krijgen. En het implementeren van dit soort zaken is toch voor een groot deel afhankelijk van de menselijke factor.’

Maar nu is de organisatie er wel klaar voor. ‘We hebben samen met ATOS een project gedaan waarbij grote hoeveelheden data over de slijtage van trambogen is geanalyseerd. Ik heb daar toen een

Marc de Vrind (GVB): ‘Het verwerven en verwerken van data geeft een extra transparantie over de staat van onze assets.’

Menselijke factor Al deze ontwikkelingen geven de onderhoudsmanager steeds meer data in handen die hij kan gebruiken om een preventief of predictief onderhoudsprogramma op te zetten. Maar het gaat niet alleen om de data. De Vrind: ‘Toen ik zo’n tien jaar geleden bij GVB terecht kwam, vroeg ik of er wel eens met een meettrein gewerkt was. Dat was inderdaad zo, maar er was

oudere (kritische) medewerker als projectmanager opgezet. Het project was een succes. Niet alleen omdat de proef slaagde en we de gegevens konden gebruiken, maar vooral ook omdat het enthousiasme was gewekt. De projectmanager is sindsdien bepleiter van het verkrijgen van meetdata.’ De technische ontwikkelingen gaan snel. Toch denkt De Vrind dat er voor het

GVB geen miljoenen te besparen zijn, zoals sommigen denken. ‘Het voordeel is het verbeteren van de betrouwbaarheid van de assets, het verbeteren van de beschikbaarheid en het verminderen van de overlast voor passagiers.’

Voor het GVB zelf is het volgens De Vrind erg belangrijk dat de kennis, die nu nog veelal in de hoofden van ervaren mensen zit, in software wordt omgezet. ‘We hebben nu nog veel onderhoudsmedewerkers, die kunnen bogen op een jarenlange praktijkervaring, maar de toekomstige medewerkers zullen geen dertig jaar meer in de sector blijven werken. De nieuwe generatie kan wel goed overweg met softwaretools. Ook geeft het verwerven en verwerken van data een extra transparantie over de staat van onze assets.’

De Vrind denkt dat de technologie de komende jaren steeds sneller gaat. ‘Ik ben ervan overtuigd dat als ik over zeven jaar met pensioen ga, alles barst van de sensoren. Ik denk dat er in 2027 een groot aantal datascientists bij GVB werken en dat in onze kantoren grote schermen staan waarop alle infrastructuur staat en waar onregelmatigheden met lichtjes op het scherm worden aangegeven.’ ■

09 19 iMaintain

IMA N Rail.indd 28

08-10-19 16:18

ACTUEEL 29

Sinterfabriek Thermphos tot ontploffing gebracht

FOTO: BEEVEEPHOTO

Begin oktober is de sinterfabriek van Thermphos tot springen gebracht. Het veertig meter hoge gebouw kan nu vanaf de grond verder worden geknipt en opgeruimd. Het schoonmaken van het voormalige Thermphos-terrein is een complexe klus en duurt nog minstens tot eind 2020. De kosten zijn geraamd op 87,7 miljoen euro.

In een sinterfabriek wordt fosfaarterts gemalen en verwerkt..

Thermphos is de voormalige fosforfabriek in de Vlissingse haven. Een verslechtering van de markt voor fosforproducten bracht de fabriek in financiële problemen. Bovendien dreigde VROM Inspectie in 2010 het bedrijf te sluiten vanwege de uitstoot van dioxine en zware metalen als cadmium.

Thermphos moest investeren in installaties om de uitstoot van afvalstoffen te verminderen. De fabriek ging in 2012 failliet.

Eind 2014 begon de ontmanteling en sanering van de installaties en het terrein.

Volgens een eerste planning had eind 2016 het fosforslib in de buizen en leidingen van de installaties verwijderd moeten zijn. Dit bleek echter geen haalbare deadline. Bijna tachtig procent van het materiaal was toen nog aanwezig en het budget was inmiddels volledig gebruikt.

Complexe klus Het opruimen van het Thermphos-terrein is een complexe klus, want nog nergens ter wereld is een fosforfabriek op een zo’n verantwoord mogelijke manier ontmanteld.

Inmiddels is voor de sanering van Thermphos een beheersorganisatie opgericht: Van Citters Beheer (VCB). De sanering bestaat uit twee delen. Het eerste deel is het passief veilig maken van de site. Dit houdt in dat VCB de hoeveelheid aanwezige fosforslik zover terugbrengt dat zeer

Abonnees lezen meer op www.imaintain.info

IMA P Artikel.indd 29

strenge veiligheidseisen niet meer nodig zijn. Het tweede deel is de verdere sanering en schoonmaak van het terrein, zodat het opnieuw kan worden uitgegeven.

Fosforslik De verwerking van het fosforslik gebeurt via voorbewerking in een speciaal daarvoor gebouwde installatie. Een filterpers scheidt fosfor en vaste stof af waarna dit in een verbrandingsoven gaat. Hoewel de gekozen manier van werken volgens externe deskundigen de best mogelijke is, vordert ook nu de verwerking minder snel dan verwacht. Allereerst heeft het bouwen en inregelen van de verbrandingsinstallatie veel tijd gekost. Maar ook bleek dat de hoeveelheid fosforslik op het terrein minstens twee keer zo groot is dan bij aanvang van de schoonmaak was verwacht.

Bovendien verouderen de bestaande installaties die nog in gebruik zijn voor het verwerken van het fosforslik.

Sinterfabriek In de nu tot ontploffing gebrachte sinterfabriek werd voorheen fosfaaterts gemalen en daarna met een kleipap op draaiende schotels tot balletjes ter grootte van een knikker gevormd. Deze werden gedroogd en bij achthonderd graden Celsius gebakken en weer afgekoeld. ■

09

iMaintain 19

08-10-19 16:17

30 ONDERHOUDSPROJECTEN DEFENSIE Wie: Koninkijke Luchtmacht Waar: Gilze-Rijen Wanneer: 2021 - 2022 Wat: moderniseren Apache-vloot

In totaal worden 28 Apache-gevechtshelikopters van de Koninklijke Luchtmacht herbouwd en gereviseerd. De AH-64D-helikopters worden voorzien van nieuwe rompen, transmissies en rotorbladen. Daarnaast wordt het vermogen van de motoren vergroot.

INFRA Wie: Gemeente Amsterdam Wat: programma Aanpak Wegtunnels Waar: Amsterdam Wanneer: 2019 - 2025

De gemeente Amsterdam gaat binnen het programma Aanpak Wegtunnels Amsterdam drie tunnels en de Verkeerscentrale aanpakken. De Piet Heintunnel moet worden aangepakt om te voldoen aan nieuwe wetgeving. De renovatie begint in het voorjaar van 2021 en duurt naar verwachting tot de zomer van 2022. Daarnaast worden in de Amsterdam Arenatunnel de technische installaties verbeterd en in de Michiel de Ruijtertunnel de brandbestendigheid van het beton.

Wie: NS Wat: modernisering 81 dubbeldekkers Waar: Haarlem Wanneer: tot met 2020

NS moderniseert tussen 2016 en 2020 81 dubbeldekkers. Er komen elk jaar ongeveer twintig nieuwe treinen op het spoor die weer jaren meekunnen.

Wie: NS Wat: modernisering 45 dubbeldekkers Waar: Haarlem Wanneer: vanaf 2020

De modernisering van 45 dubbeldekkers gaat om 242 rijtuigen met 24.500 zitplaatsen. De ombouw van het eerste treinstel is eind 2020 gereed. Na een testperiode met deze trein begint in de loop van 2021 de serieproductie en gaan ze het spoor op. Deze dubbeldekkers kunnen dan weer zo’n twintig jaar mee. Lees meer over dit project in iMaintain 2, 2019.

Wie: Port of Den Helder Wat: renovatie Zeedoksluis Waar: Den Helder Wanneer: tot en met maart 2021

Port of Den Helder heeft BAM Infra opdracht gegeven de Zeedoksluis in Den Helder te renoveren.

Het is de eerste grondige renovatie sinds de bouw van het dok in 1974. De sluis wordt voorzien van nieuwe elektrotechnische bedienings- en besturingsinstallaties. Verder worden de bewegingswerken van de sluisdeuren vervangen en krijgt het schilderwerk een opfrisbeurt.

Wie: ProRail Wat: onderhoud emplacement Kijfhoek Waar: Barendrecht / Zwijndrecht Wanneer: tot en met 2023

Met 50 hectare, 43 verdeelsporen, 14 aankomstsporen en 12 opstelsporen is Kijfhoek het grootste emplacement van Nederland. Kijfhoek is meer dan veertig jaar oud en toe aan grootschalig onderhoud. In 2021 tot en met 2023 wordt het heuvelsysteem vernieuwd, en er worden sporen en wissels vervangen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: groot onderhoud A4, A8, A10 Waar: Noord-Holland Wanneer: in 2019 en 2020

Rijkswaterstaat laat groot onderhoud uitvoeren aan rijkswegen A4, A8 en A10 in Noord-Holland.

De werkzaamheden bestaan voornamelijk uit het vernieuwen van in totaal zeventig kilometer asfalt. Daarnaast vindt er op verschillende plaatsen onderhoud of vervanging plaats aan voegovergangen van bruggen en viaducten.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: onderhoud Nederrijnbrug Waar: Heteren Wanneer: maart 2019 - maart 2020

Het onderhoud aan de Nederrijnbrug omvat betonherstel aan de binnen- en onderzijde van de brug en conservering van de leuningen aan de buitenzijde van de brug

Wie: Rijkswaterstaat Wat: onderhoud Eefdesebrug Waar: Zutphen Wanneer: najaar 2019

Het onderhoud aan de Eefdesebrug omvat de reparatie aan het betondek, aanbrengen van nieuw asfalt, een nieuwe slijtlaag en het vervangen van voegovergangen. Daarnaast staat het onderhoud aan stalen leuningen, stalen hangers, steunpunten en de betonnen boogconstructie in de planning. De Eefdesebrug is de op één na westelijkste verkeersbrug over het Twentekaal en verbindt Eefde en Zutphen.

09 19 iMaintain

IMA R Onderhoudsprojecten.indd 30

08-10-19 16:15

ONDERHOUDSPROJECTEN 31

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie Waalbrug Waar: Nijmegen Wanneer: in 2019

De renovatie van de Waalbrug omvat het vervangen van het betondek, onderhoud- en schilderwerkzaamheden, herstel en versterking van de staalconstructie, een nieuwe brugindeling en onderhoud aan de verlichting en leuningen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: groot onderhoud N57, N59 en A58 Waar: Zeeland Wanneer: in 2019

Het onderhoud aan de N57, N59 en A58 bestaat onder andere uit asfalteringswerkzaamheden, herstelwerkzaamheden aan het beton en de voegovergangen, werkzaamheden aan geleiderails en onderhoud aan kunstwerken.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: groot onderhoud aan de N200 Waar: Amsterdam Wanneer: in 2019

De N200 tussen Amsterdam A10 West en Halfweg is toe aan groot onderhoud en krijgt gedeeltelijk een nieuwe weginrichting. Het project omvat een dijkophoging, vervanging van drinkwatertransportleidingen en het vernieuwen van boezembruggen en een duiker.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie Wantijbrug Waar: Dordrecht Wanneer: in 2019

De opdracht voor de renovatie van de Wantijbrug is gegund aan Volkerbrug, een combinatie van Vialis, Volker Rail Nederland en Volker Staal en Funderingen. Volkerbrug gaat onder andere de twee vallen, het beweegbare deel, van de brug vervangen. Het industriĂŤle automatiseringsdeel van de renovatie is aan Siemens gegund.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: versterking Houtribdijk Waar: IJsselmeer Wanneer: 2019 - 2020

De Houtribdijk, de dam tussen het IJsselmeer en het Markermeer, of tussen Lelystad en Enkhuizen, voldoet niet meer aan de veiligheidsnorm van de Waterwet en wordt daarom over 25 kilometer met zand en steen versterkt. Na de versterking is de dijk bestand tegen stormen die gemiddeld eens in de tienduizend jaar voorkomen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie stuw Nederrijn en Lek Waar: Hagestein, Amerongen en Driel Wanneer: tot en met 2021

De renovatie van stuwensemble Nederrijn en Lek omvat het moderniseren van de bediening en besturingsinstallaties van stuwen en sluizen, het verduurzamen van sluisdeuren, vizier- en cilinderschuiven, het schilderen van betonnen delen van de stuwen, het repareren van de betonconstructies, de aanpassing van sluizen aan zwaardere schepen en de realisatie van centrale bediening.

Na de oplevering van het renovatieproject volgen nog achttien maanden onderhoud

Wie: Rijkswaterstaat Wat: versterken Afsluitdijk en sluizen Waar: Noord-Nederland Wanneer: 2019 - 2022

Rijkswaterstaat versterkt samen met consortium Levvel (Van Oord Aberdeen Infrastructure Partners, BAM PPP PGGM Infrastructure en Rebel) de Afsluitdijk. Levvel ontwerpt, bouwt, financiert en onderhoudt de versterking van de Afsluitdijk gedurende 25 jaar. Het project omvat het aanbrengen van 32 kilometer beschermende toplaag tegen overslaand water, het versterken van sluizen, aanleg van nieuwe stormvloedkeringen en inbouw van pompen bij Den Oever. Lees meer in iMaintain 2, 2019.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie Van Brienenoordbrug Waar: Rotterdam Wanneer: 2020 - 2021

De renovatie van de Van Brienenoordbrug omvat onder andere het versterken van de westelijke boogbrug (tweede Van Brienenoordbrug). Daarnaast zijn de oostelijke boogbrug (eerste Van Brienenoordbrug) en aanbruggen van beide bruggen toe aan een grondige inspectie. Ook de systemen voor bediening, besturing en bewaking van de beweegbare delen van de bruggen zijn aan vernieuwing toe. En de beweegbare delen van de oostelijke brug moeten worden vernieuwd.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: grootschalig onderhoud A79 Waar: Limburg Wanneer: 2020 - 2021

Rijkswaterstaat vervangt de deklaag van de snelweg A79 door stiller asfalt (zoab) en past onder andere de geleiderails, afwatering en bermen aan zodat deze weer voldoen aan de eisen van deze tijd. Daarnaast wordt een aantal op- en afritten verlengd om de komende jaren een goede doorstroming van het verkeer te kunnen waarborgen.

Mist u een project? Mail het naar redactie@industrielinqs.nl 09

iMaintain 19

IMA R Onderhoudsprojecten.indd 31

08-10-19 16:15

32 ONDERHOUDSPROJECTEN

Wie: Rijkswaterstaat Wat: groot onderhoud aan de N3 Waar: Dordrecht Wanneer: 2020 - 2022

Het asfalt en de fundering op de gehele N3 is aan vervanging toe. Daarom wordt er over tien kilometer nieuw asfalt gelegd. Over de gehele lengte komt daaronder ook een nieuwe funderingsconstructie te liggen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: dijkversterking Marken Waar: Marken Wanneer: in 2021

De dijk rond Marken heeft stabiliteitsproblemen en is op delen te laag. Op veel plekken ligt de steenbekleding los en bovendien is de dijk op dit moment slecht te onderhouden. Plan is om de Zuidkade en Westkade buitenwaarts te verplaatsen en te versterken

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie IJsselbruggen Waar: Arnhem Wanneer: in 2021

In 2021 laat Rijkswaterstaat renovatiewerkzaamheden uitvoeren aan de onderzijde van de twee stalen IJsselbruggen in de A12 richting Duitsland. De bruggen zijn na uitvoering van de renovatie dertig jaar vrij van groot onderhoud.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: onderhoud Oosterscheldekering Waar: Zeeland Wanneer: tot en met 2022

De constructie van de 124 cilinders en 32 schuiven van de Oosterscheldekering zijn van staal en gevoelig voor roest. Ze krijgen daarom iedere tien jaar een nieuwe, beschermende verflaag.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie brug Urmond Waar: Urmond Wanneer: 2022 - 2023

Tijdens het opknappen van brug Urmond over het Julianakanaal in 2017, waarbij de stalen boogconstructie werd geconserveerd en verstevigd, bleek dat er meer moest worden gedaan.

Rijkswaterstaat onderzoekt wat de beste oplossing is.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: versterking waterkering IJmuiden Waar: IJmuiden Wanneer: 2022 - 2024

De kering rondom het sluizencomplex bij IJmuiden voldoet op onderdelen niet meer aan de toekomstige veiligheidsnormen. De bekleding moet op delen van de kering worden verbeterd en de hoogte van de kering moet op delen worden opgehoogd.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie Heinenoordtunnel Waar: regio Rotterdam Wanneer: 2023 - 2024

De Heinenoordtunnel is toe aan een grote opknapbeurt. De tunnel krijgt een nieuwe vluchtgang en de technische installaties en systemen worden vervangen.

Wie: Rijkswaterstaat Wat: renovatie draaibruggen Sluiskil en Sas van Gent Waar: Zeeland Wanneer: tot en met 2024

De draaibruggen Sluiskil en Sas van Gent worden op afstand bedienbaar en daarna gerenoveerd. Het nieuwe bediensysteem biedt voor de toekomst mogelijkheden tot uitbreiden, aanpassen en onderhouden.

PROCESINDUSTRIE Wie: Air Liquide Wat: turnaround Waar: Rozenburg Wanneer: in september/oktober 2019

Tussen 19 september en 8 oktober heeft Air Liquide Rozenburg een grote onderhoudsstop. Het bedrijf produceert waterstof, koolmonoxide en stoom voor de chemische industrie. In Rozenburg staan zeven verschillende installaties die onafhankelijk van elkaar in stop gezet kunnen worden om onderhoud te kunnen plegen.

09 19 iMaintain

IMA R Onderhoudsprojecten.indd 32

08-10-19 16:15

ONDERHOUDSPROJECTEN 33

Wie: Arlanxeo Wat: onderhoudsstop EPT 3 Waar: Geleen Wanneer: november 2019

Arlanxeo heeft in november de zesjaarlijkse onderhoudsstop van haar rubberfabriek EPT 3. In de fabriek worden naast de reguliere inspecties, keuringen en revisies, diverse duurzaamheidsprojecten en procesoptimalisaties uitgevoerd.

Wie: Borealis Plastomers Wat: turnaround Waar: Geleen Wanneer: maart en april 2020

Borealis Plastomers heeft in maart en april 2020 een grote stop. Het bedrijf produceert op Chemelot in twee productielijnen polyolefinen onder de productnamen Queo en Stamylex.

Wie: Dow Wat: groot onderhoud aan LHC-1 Waar: Terneuzen Wanneer: in 2019

LHC staat voor Light Hydro Carbons, oftewel koolwaterstoffen. De kraker splitst nafta – een afgeleide van ruwe olie – in koolwaterstoffen, zoals etheen en propeen. Dat zijn de grondstoffen voor de andere Dow-fabrieken die er chemicaliën en kunststoffen van maken. De kraker stamt uit 1969.

Wie: LyondellBasell en Covestro Wat: onderhoudsstop POSM-fabriek Waar: Maasvlakte Rotterdam Wanneer: in 2019

De POSM-fabriek produceert propyleenoxide en styreenmonomeer. Met een zeven kilometer lange pijpleiding staat de site in verbinding met de Europoort-locatie. Tijdens de turnaround worden tie-ins gemaakt voor het Circulair Steam Project. Dit omvat een nieuwe biologische afvalwaterzuiveringsfabriek en verbrandingsinstallatie waarin de afvalstroom wordt omgezet in stoom.

Wie: Nouryon Wat: turnaround Waar: Hengelo Wanneer: najaar 2019

De turnaround van Nouryon in Hengelo omvat groot onderhoud van installatiedelen binnen de pekelzuivering, de indampinstallatie, centrifuges en koeltoren. Daarnaast worden er allerlei vervangings- en verbeterprojecten uitgevoerd die betrekking hebben op deze installaties.

Wie: Nouryon Wat: turnaround chloorfabriek Waar: Botlek Rotterdam Wanneer: in 2019

Nouryon heeft in 2019 een turnaround van de chloorfabriek gepland. Het bedrijf levert chloor aan Huntsman, Hexion en Shin-Etsu die daardoor tegelijkertijd een onderhoudsstop zullen inlassen. De huidige fabriek heeft een productiecapaciteit van 630.000 ton chloor en daar wordt een tweede, veel kleinere productielijn naast gebouwd. Zo kan vanaf 2021 tijdens een stop toch een basisproductie worden gedraaid voor de andere bedrijven in de keten.

Wie: OCI Manufacturing Fertilizers Wat: turnaround Waar: Geleen Wanneer: april 2020

OCI Manufacturing Fertilizers heeft in april 2020 een onderhoudsstop van drie weken. OMF produceert in Geleen salpeterzuur en kunstmest. Salpeterzuur wordt geproduceerd in drie fabrieken (SZF4, SZF5 en SZF6), kunstmest wordt gemaakt in de nitraatfabriek (NF2).

Wie: Sabic Wat: turnaround naftakraker Olefins 4 Waar: Geleen Wanneer: oktober 2019

Tijdens de laatste turnaround in 2013 is een aantal compressoren vernieuwd, zodat ze minder energie verbruiken. De grootste compressor, die het kraakgas comprimeert, kreeg nieuwe schroeven. Tijdens de turnaround in 2019 treft Sabic voorbereidingen voor de aansluiting van Olefins 4, een van de twee naftakrakers die Sabic in Geleen opereert, op een warmtenetwerk.

Wie: Sabic Wat: turnaround Waar: Bergen op Zoom Wanneer: september en oktober 2019

Bij Sabic in Bergen op Zoom worden vier fabrieken stilgelegd voor een turnaround in september en oktober. Om dat veilig te laten verlopen, traint Sabic 1.200 mensen in haar nieuwe safety skills center, een nagebootste fabriekshal. Het groot onderhoud aan de vier fabrieken vindt eens in de vier jaar plaats.

09

iMaintain 19

IMA R Onderhoudsprojecten.indd 33

08-10-19 16:15

34 ONDERHOUDSPROJECTEN

Wie: Yara Wat: turnaround ammoniakfabriek C Waar: Sluiskil Wanneer: in 2019

Er is 35 miljoen euro gereserveerd voor groot onderhoud en extra investeringen in Ammoniakfabriek C. Het grootste aandeel is bedoeld om de levensduur te verlengen. Daarnaast wordt gewerkt aan projecten om de fabriek te verbeteren op het gebied van veiligheid, emissies, betrouwbaarheid en energie-efficiëntie.

Wie: Yara Wat: turnaround ammoniakfabriek D Waar: Sluiskil Wanneer: in 2020

Ammoniakfabriek D krijgt sinds oktober 2018 overtollig waterstof van Dow Benelux via een bestaande loze gasleiding van Gasunie. In de turnaround die in 2020 op de planning staat, moeten nog meer verbeteringen worden doorgevoerd. Daarbij kan wellicht worden geprofiteerd van de onderhoudsstop van ammoniakfabriek E in 2018.

SLOOP Wie: EPZ Wat: ontmanteling kolencentrale Waar: Borssele Wanneer: 2019 - 2021

EPZ is begonnen met de ontmanteling van zijn kolencentrale in Borssele. De centrale is in 1987 in gebruik genomen en sinds 2000 wordt er ook biomassa meegestookt. Vóór de sloop is de installatie zoveel mogelijk gereinigd. Volgens de planning worden de ontmanteling en bodemsanering eind juli 2021 afgerond.

Wie: Tata Steel Wat: ontmanteling oude Kooksgashouder Waar: IJmuiden Wanneer: vanaf najaar 2019

In de kooksgashouder wordt het kooksgas van de twee kooks- en gasfabrieken opgevangen voor het via een pijpleiding wordt getransporteerd naar de Warmbandwalserij. Daar wordt het ingezet om de plakkenovens te stoken, zodat aardgas wordt uitgespaard. Na de ingebruikname van de nieuwe kooksgashouder in de zomer wordt de oude uit bedrijf genomen en ontmanteld.

UTILITIES Wie: Dunea Wat: modernisering productielocatie Waar: Katwijk Wanneer: tot en met 2025

De procesautomatisering van productielocatie Katwijk wordt vervangen door volautomatische procesvoering. Verder worden elektrotechnische installaties aangepast. BAM Industrie is in december 2018 begonnen met voorbereidingen voor de vernieuwing van de energievoorziening van het drinkwaterpompstation. Dunea wil de middenspanning distributie en noodstroomvoorziening herinrichten.

Wie: RWE Wat: onderhoud aan Clauscentrale Waar: Maasbracht Wanneer: tot en met 2020

RWE haalt de Clauscentrale in Maasbracht uit de mottenballen. De gascentrale werd in 2014 wegens overcapaciteit gesloten, maar wordt in 2020 weer in gebruik genomen. De centrale heeft vier jaar stilgestaan en hoewel er onderhoud is gepleegd, moet alles weer in topconditie worden gebracht. Daarom worden tot 2020 nog onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd.

Wie: TenneT Wat: grote vervangingsopgave Waar: Nederland Wanneer: tot en met 2028

TenneT vervangt assets op hoogspanningsstations. Het gaat om primaire assets (transformatoren tot vermogensschakelaars), secundaire (aansturing tot telecommunicatiesystemen) en tertiaire componenten van een station.

Wie: Waterschap Brabantse Delta Wat: renoveren afvalwaterpersleiding Waar: Noord-Brabant en Zeeland Wanneer: start medio 2019

De afvalwaterpersleiding transporteert afvalwater van industrieterrein Moerdijk en 35 dorpen en steden naar de RWZI in Bath. In 2019 start de renovatie van persstations bij Roosendaal, Bergen op Zoom en Bath. Ook wordt de leiding over 3,5 kilometer verdubbeld. De extra leiding is in 2020 in bedrijf en de gerenoveerde persstations in 2023.

Mist u een project? Mail het naar redactie@industrielinqs.nl 09 19 iMaintain

IMA R Onderhoudsprojecten.indd 34

08-10-19 16:15

[Sav e th

e da te]

The European process industry and energy sector is not only one of the causes of climate change, it can also make a major contribution to providing solutions. That must be seen!

Initiators TNO, FME and Industrielinqs are therefore organizing the European Industry & Energy Summit (EIES) 2019.

The event focuses on emission-free hydrogen, chemcycling, energy efficiency, electrification, carbon capture, usage and storage (CCUS), biobased chains and more. All these technologies can energize a sustainable future.

Program December 10th MORNING: PLENARY 09.30h Plenary morning program • Opening summit • Keynotes from among others Magnus Hall (CEO Vattenfall) and André Faaij (Director of Science ECN part of TNO) • Pitches Industrial Energy Enlightenmentz 2019 12.45h Lunch AFTERNOON: PARALLEL SESSIONS 13.45h Side-events, break out sessions, short talks and round tables 17.15h Network drinks

Side-event partners: Program December 11th WHOLE DAY: PARALLEL SESSIONS Part 1 09.00h Side-events, break out sessions, short talks and round tables 12.30h Lunch

Partners: Part 2 13.30h 17.00h

Side-events, break out sessions, short talks and round tables Network drinks

www.industryandenergy.nl Advertentie Industry and energy 2019 hele pagina.indd 1

01-10-19 12:14

2019 15:18 IMA09 los.indd 35

08-10-1916:25 16:21 08-10-19

iMaintain Nr. 09 - 2019

Adv Mainnovation 210x297 met afloop3mm.indd 1 IMA A Cover.indd IMA09 los.indd 36 1

19-09-18 14:56

08-10-19 16:25