cyanmagentayellowblack
3
ÔÅÕXÏÓ 30
ÅËËÇÍÉÊÇ ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÇ ÅÔÁÉÑÅÉÁ Ôï ðåñéïäéêü áõôü áðåõèýíåôáé óå Üôïìá ìå äéáâÞôç êáé óå åðáããÝëìáôá õãåßáò ðïõ Ý÷ïõí ó÷Ýóç ìå ôï äéáâÞôç Åêäßäåôáé áðü ôçí ÅëëçíéêÞ ÄéáâçôïëïãéêÞ Åôáéñåßá ÄéáíÝìåôáé ÄùñåÜí Ôá êåßìåíá ôùí äéáöçìßóåùí åßíáé õðü ôçí åõèýíç ôùí äéáöçìéæïìÝíùí êáé ü÷é ôçò ÅëëçíéêÞò ÄéáâçôïëïãéêÞò Åôáéñåßáò
Äéïéêçôéêü Óõìâïýëéï ÅëëçíéêÞò ÄéáâçôïëïãéêÞò Åôáéñåßáò Ðñüåäñïò Áíôéðñüåäñïò Ãåíéêüò Ãñáììáôåýò Ôáìßáò ÌÝëç
Ìåëéäþíçò ÁíäñÝáò Éùáííßäçò ÉùÜííçò Ðáíáãéþôïõ ÈåìéóôïêëÞò ÌáêñõëÜêçò Êùíóôáíôßíïò Âáóéëüðïõëïò ×Üñçò ÄéäÜããåëïò ÔñéáíôÜöõëëïò Ìðïýóìðïõëáò Óôáýñïò ÐáðÜò Óôáýñïò Öéëéððßäçò Ößëéððïò
ÓõíôáêôéêÞ ÅðéôñïðÞ "ÄéáâçôïëïãéêÜ ÍÝá": Åðßôéìïò Ðñüåäñïò: ÁëéâéæÜôïò ÉùÜííçò Õðåýèõíïò Óýíôáîçò: Âáæáßïõ ÁíäñéáíÞ Ãñáììáôåýò: Äçìïóèåíüðïõëïò ×Üñçò ÌÝëç: ÁëáâÝñáò Áíôþíçò Êïößíçò ÁèáíÜóéïò Áíáóôáóßïõ ÅëÝíç ÌçôñÜêïõ Áóçìßíá Âáóéëüðïõëïò ×Üñçò ÌáêñõëÜêçò Êùíóôáíôßíïò Éùáííßäçò ÉùÜííçò ÌðåíñïõìðÞ ÌáñéÜííá Çñáêëåéáíïý ÓôõëéáíÞ Ôåíôïëïýñçò Íéêüëáïò ÈõìÝëëç ÉùÜííá ÔïõñíÞò Óõìåþí ÊåöáëÜò Íßêïò
Ôá÷. Äéåýèõíóç: ÅëëçíéêÞ ÄéáâçôïëïãéêÞ Åôáéñåßá ÌáéÜíäñïõ 9 - ÁèÞíá 11528 http://www.ede.gr ÉäéïêôÞôçò: ÅËËÇÍÉÊH ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊH ÅÔÁÉÑÅIÁ - Åêäüôçò: ÅØÉËÏÍ
3
cyanmagentayellowblack
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ
NOVONORDISK 2
4
4
cyanmagentayellowblack
5
ÔÅÕXÏÓ 30
ÄéáâçôïëïãéêÜ ÍÝá
ÅËËÇÍÉÊÇ ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÇ ÅÔÁÉÑÅÉÁ
ÐÅÑÉÅ×ÏÌÅÍÁ NÝá áðü ôï 65ï ÅôÞóéï ÓõíÝäñéï ôçò ÁìåñéêáíéêÞò ÄéáâçôïëïãéêÞò Åôáéñåßáò (ÁDA) ............................................................................................................................................... 9 Íéêüëáïò ÊåöáëÜò, ÁíäñéáíÞ Âáæáßïõ, ÅëÝíç Áíáóôáóßïõ, Áíôþíçò ÁëáâÝñáò Ôï äéáâçôéêü ðüäé ........................................................................................................................................ 16 Íßêïò Ôåíôïëïýñçò ×ñÞóéìåò ðëçñïöïñßåò ãéá ôá Üôïìá ìå äéáâÞôç ó÷åôéêÜ ìå ôçí ðåñéðïßçóç ôùí ðïäéþí ..................................................................................................................................................... 19 Ãåùñãßá ÌÜñêïõ Té ìðïñåß íá ðéåé ôï Üôïìï ìå äéáâÞôç ôï êáëïêáßñé; .............................................................. 23 ×Üñçò Äçìïóèåíüðïõëïò ÍÝá áðü ôï 1ï ÄéåèíÝò Óõìðüóéï ãéá ôïí «ÐñïäéáâÞôç» êáé ôï Ìåôáâïëéêü Óýíäñïìï ....................................................................................................................... .................................. 27 Êùíóôáíôßíïò ÌáêñõëÜêçò ÐáãùôÜ êáé óáê÷áñþäçò äéáâÞôçò ................................................................................................... 31 ÁíäñéáíÞ Âáæáßïõ
5
cyanmagentayellowblack
6
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ
ÊÁÔÁËÏÃÏÓ ÓÕÍÅÑÃÁÔÙÍ
Áíôþíçò ÁëáâÝñáò
ÔÅÕ×ÏÓ 30ï
Ðáèïëüãïò, ÁíáðëçñùôÞò ÄéåõèõíôÞò Á´ ÐáèïëïãéêÞò êëéíéêÞò Íïóïêïìåßï Åñõèñüò Óôáõñüò
ÅëÝíç Áíáóôáóßïõ
Åíäïêñéíïëüãïò, Á Åíäïêñéíïëïãéêü ÔìÞìá-Äéáâçôïëïãéêü ÊÝíôñï ÐÃÍ ÁëåîÜíäñá
ÁíäñéáíÞ Âáæáßïõ
Ðáéäßáôñïò, ÅðéìåëÞôñéá Á´, Á´ ÐáéäéáôñéêÞ ÊëéíéêÞ, Äéáâçôïëïãéêü ÊÝíôñï, Íïóïêïìåßï Ðáßäùí Ð & Á Êõñéáêïý
×Üñçò Äçìïóèåíüðïõëïò
MÌedSci. SRD, Këéíéêüò Äéáéôïëüãïò- Âéïëüãïò, Ëáúêü Ãåíéêü Íïóïêïìåßï Áèçíþí
Íéêüëáïò ÊåöáëÜò
Ðáéäßáôñïò - Åíäïêñéíïëüãïò
Ãåùñãßá ÌÜñêïõ
Íïóçëåýôñéá Äéáâçôïëïãéêü ÊÝíôñï Ëáúêü Íïóïêïìåßï
Êùíóôáíôßíïò ÌáêñõëÜêçò
ËÝêôïñáò Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí Ëáúêü Íïóïêïìåßï
Íéêüëáïò Ôåíôïëïýñçò
ËÝêôïñáò ÉáôñéêÞò Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí Á ÐñïðáéäåõôéêÞ ÐáèïëïãéêÞ ÊëéíéêÞ, Ëáúêü Íïóïêïìåßï
6
cyanmagentayellowblack
7
ÔÅÕXÏÓ 30
BAYER 3
7
cyanmagentayellowblack
8
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ
Áðü ôç Óýíôáîç H óõíôáêôéêÞ åðéôñïðÞ ôùí "Äéáâçôïëïãéêþí ÍÝùí" óôçí ðñïóðÜèåéá âåëôßùóçò ôçò áéóèçôéêÞò ôïõ ðåñéïäéêïý áðïöÜóéóå íá äþóåé ìéá åéêáóôéêÞ íüôá ó'áõôü ðñïâÜëëïíôáò ôáõôü÷ñïíá ôï Ýñãï ôùí óýã÷ñïíùí ÅëëÞíùí æùãñÜöùí. Ó'áõôü ôï ôåý÷ïò óôï åîþöõëëï öéëïîåíåßôáé Ýíá Ýñãï ôïõ ê. Áðüóôïëïõ ÃéáãéÜíïõ. Èá èÝëáìå íá åõ÷áñéóôÞóïõìå èåñìÜ ôïí êáëéôÝ÷íç ãéá ôçí áöéëïêåñäÞ ðñïóöïñÜ ôïõ Ýñãïõ ôïõ ãéá ôç öéëïôÝ÷íçóç ôïõ ðåñéïäéêïý êáé ôç èåñìÞ ôïõ áíôáðüêñéóç. Ôá Ýñãá ôïõ êïõ ÃéáãéÜíïõ ðñüôåéíå óôçí óõíôáêôéêÞ åðéôñïðÞ ç äéïñãáíþôñéá åéêáóôéêþí åêèÝóåùí ê.Ãùãþ ÊïëõâÞñá ôçí ïðïßá éäéáßôåñá åõ÷áñéóôïýìå ãéá ôç âïÞèåéÜ ôçò.
Ï Áðüóôïëïò ÃéáãéÜíïò ãåííÞèçêå óôçí Ôñßðïëç Áñêáäßáò ôï 1945. Ôï 1960 åãêáôáóôÜèçêå óôçí ÁèÞíá. ÊáôÜ ôçí ðåñßïäï 1965-67 óðïýäáóå ãñáöéêÝò ôÝ÷íåò óôïí Á.Ô.É. ìå äáóêÜëïõò ôïõò Á. ÔÜóóï, Ç ÄåêïõëÜêï, Ä ÌõôáñÜ, åíþ êáôÜ ôçí ðåñßïäï 1971-73 óõíÝ÷éóå ôéò óðïõäÝò ôïõ óôï åñãáóôÞñéï ôïõ Çëßá ÄåêïõëÜêïõ. Ôï 1968 ßäñõóå êáé äéçýèõíå ôï åñãáóôÞñéï ÅöáñìïóìÝíùí Ôå÷íþí "ÌïñöÞ". Ôï 1974 åãêáôÝëåéøå ôéò ÅöáñìïóìÝíåò ôÝ÷íåò êáé áöïóéþèçêå óôç æùãñáöéêÞ. ¸÷åé ðñáãìáôïðïéÞóåé 54 áôïìéêÝò åêèÝóåéò óôçí ÅëëÜäá, Ãáëëßá, ÂÝëãéï, Áããëßá, Éóðáíßá, Éôáëßá, Êýðñï. ¸÷åé ëÜâåé ìÝñïò óå ïìáäéêÝò åêèÝóåéò óôçí ÅëëÜäá, Êýðñï, USA, ÊáíáäÜ, Áõóôñáëßá, Áããëßá, Ãáëëßá, ÂÝëãéï, Éôáëßá, Ïëëáíäßá, Ãåñìáíßá, Åëâåôßá, Éóðáíßá, Éóëáíäßá, Âïõëãáñßá. ¸÷åé åéêïíïãñáöÞóåé âéâëßá ÅëëÞíùí óõããñáöÝùí. Äçìïóßåõóå ëïãïôå÷íéêÜ êåßìåíá óå äéÜöïñá ðåñéïäéêÜ. Áó÷ïëÞèçêå ìå ôç ëáïãñáößá êáé ôá åéêáóôéêÜ ôïõ èåÜôñïõ óêéþí "Öéãïýñåò", "ÓêçíéêÜ", Åêä. ÅñìÞò", 1975-1076. Ôï 2003 åîåäüèç ôï ìõèéóôüñçìÜ ôïõ "Ãêïõíô ìðÜú öïñÝâåñ", åêäüóåéò 'ÊÜêôïò'. ¸ñãá ôïõ âñßóêïíôáé óôçí ÅèíéêÞ ÐéíáêïèÞêç ôçò ÅëëÜäáò, óôï Ìïõóåßï Áéãáßïõ, óôï Ìïõóåßï ÂïññÝ,, óôï Ìïõóåßï Öñéóßñá, óôï Õðïõñãåßï Ðïëéôéóìïý, óôçí ÅèíéêÞ ÔñÜðåæá ÅëëÜäáò, óôçí ÔñÜðåæá ÅÔÂÁ, óå Ðñåóâåßåò ôçò ÅëëÜäïò óôçí Åõñþðç, óå äçìüóéá, äçìïôéêÜ êáé éäéùôéêÜ ìïõóåßá, óå éäéùôéêÝò óõëëïãÝò óôçí ÅëëÜäá êáé ôï åîùôåñéêü. ¸ñãá ôïõ Ý÷ïõí êáôá÷ùñçèåß óôïõò êáôáëüãïõò ôùí ïßêùí 'Sotheby's' êáé Christie's. Zåß êáé åñãÜæåôáé óôçí ÁèÞíá.
* Åîþöõëëï: Áðüóôïëïò ÃéáãéÜíïò «ÍåêñÝò öýóåéò» 1996
8
cyanmagentayellowblack
9
ÔÅÕXÏÓ 30
NÝá áðü ôï 65ï ÅôÞóéï ÓõíÝäñéï ôçò ÁìåñéêáíéêÞò ÄéáâçôïëïãéêÞò Åôáéñåßáò (ÁDA) ðïõ ðñáãìáôïðïéÞèçêå óôï San Diego ôçò Êáëéöüñíéáò ôùí ÇÐÁ áðü 10-14 Éïõíßïõ 2005
Åðßäñáóç ôçò Üóêçóçò óôï íõ÷ôåñéíü ãëõêáéìéêü Ýëåã÷ï óå ðáéäéÜ ìå ôýðï 1 óáê÷áñþäç äéáâÞôç (Ô1ÓÄ) Ç âñáäéíÞ õðïãëõêáéìßá ìåôÜ áðü áåñïâéêÞ Üóêçóç Ý÷åé áíáãíùñéóôåß êëéíéêÜ, áëëÜ äåí Ý÷åé ìåëåôçèåß áñêåôÜ. Ãéá íá ìåëåôçèåß ç åðßäñáóç ôçò Üóêçóçò áñãÜ ôï áðüãåõìá óôéò âñáäéíÝò ôéìÝò óáê÷Üñùí, ç ïìÜäá DirecNet äéåîÞãáãå ìéá ìåëÝôç óå íïóçëåõìÝíïõò áóèåíåßò. Ïé ôéìÝò áõôÝò óõãêñßèçêáí ìå óÜê÷áñá áßìáôïò ðïõ ëÞöèçêáí áðü ôïõò ßäéïõò áóèåíåßò, êáôÜ ôç äéÜñêåéá ìéáò çìÝñáò ðïõ äåí õðÞñ÷å Üóêçóç. Ç Üóêçóç ðåñéëÜìâáíå 4 15ëåðôá óå êõëéüìåíï ôÜðçôá, ìå óôü÷ï êáñäéáêü ñõèìü 140 óöõãìïýò áíÜ ëåðôü. ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò Üóêçóçò ôï óÜê÷áñï áßìáôïò åëáôôþèçêå ó÷åäüí êáé óôïõò 50 óõììåôÝ÷ïíôåò (çëéêßá 12-17 åôþí, ìÝóç Á1c 7,8%) ¸íôåêá áð’áõôïýò åß÷áí õðïãëõêáéìßá. Ç ìÝóç ãëõêüæç áßìáôïò áðü ôéò 10ìì – 6ðì Þôáí ÷áìçëüôåñç ôçí çìÝñá ôçò Üóêçóçò óå ó÷Ýóç ìå ôçí çìÝñá ÷ùñéò Üóêçóç (131 vs 154 mg/dl). Õðïãëõêáéìßá ðáñïõóéÜóôçêå ðéï óõ÷íÜ êáôÜ ôéò íý÷ôåò ìåôÜ áðü Üóêçóç (26%), óå ó÷Ýóç ìå åêåßíåò ÷ùñßò Üóêçóç (6%). ÐáñáôçñÞèçêå åðßóçò, üôé êáôÜ ôéò íý÷ôåò ìåôÜ áðü ìéá çìÝñá ÷ùñßò Üóêçóç, ç âñáäéíÞ õðïãëõêáéìßá Þôáí åîáéñåôéêÜ óðÜíéá áí ôï óÜê÷áñï ðñï ôïõ ýðíïõ Þôáí >130 mg/dl. Ïé åñåõíçôÝò óõìðåñáßíïõí üôé ç âñáäéíÞ õðïãëõêáéìßá åßíáé óõ÷íÞ óôá ðáéäéÜ ìå Ô1ÓÄ ìåôÜ áðü Üóêçóç êáé ðñïôåßíïõí áëëáãÞ óôïí ôñü-
ðï åëÝã÷ïõ ôïõ äéáâÞôç ðñïêåéìÝíïõ íá áðïöåõ÷èïýí [ÏìÜäá DirecNet (Diabetes Research in Children Network].
Éíóïõëßíç glargine (Lantus) óå íåáñïýò áóèåíåßò ìå ôýðïõ 1 óáê÷áñþäç äéáâÞôç: ìéá ðñïïðôéêÞ ìåëÝôç. Óôï óõíÝäñéï ôçò ADA õðÞñ÷áí áñêåôÝò ðáñïõóéÜóåéò ãéá ôï áíÜëïãï éíóïõëßíçò ìáêñÜò äñÜóçò ãëáñôæßí (Lantus). Öáßíåôáé üôé êåñäßæåé óçìáíôéêü Ýäáöïò ãéá ôïí Ô1ÓÄ, áëëÜ êáé ãéá ôïí ôýðï 2. Ç éíóïõëßíç Lantus Ý÷åé Ýíá öáñìáêïäõíáìéêü ðñïößë ÷ùñßò áé÷ìÝò êáé ìå äéÜñêåéá ðåñßðïõ 24 þñåò. Ìéìåßôáé ðéï áðïôåëåóìáôéêÜ ôï öõóéïëïãéêü ðñïößë ôçò âáóéêÞò åíäïãåíïýò éíóïõëßíçò. Ìéá áíôéðñïóùðåõôéêÞ ìåëÝôç ãéá ôç ÷ñÞóç ôçò Lantus óå áóèåíåßò ìå ÓÄÔ1 ðñïÝñ÷åôáé áðü Ýíá êÝíôñï ôçò ÃÝíïâáò óôçí Éôáëßá. Óõììåôåß÷áí 84 áóèåíåßò ( 45 Üíôñåò – 39 ãõíáßêåò) ðïõ Üëëáîáí áðü Ýíá óýóôçìá åíÝóåùí ðïõ åß÷å ùò âáóéêÞ éíóïõëßíç ôçí NPH óå Ýíá óýóôçìá ðïëëáðëþí åíÝóåùí ìå Lantus êáé éíóïõëßíç Regular Þ ôá÷åßáò äñÜóçò áíÜëïãá, ìå óôü÷ï íá âåëôéùèåß ï ìåôáâïëéêüò ôïõò Ýëåã÷ïò. Ç Ýíåóç ôçò Lantus ãéíüôáí êÜèå âñÜäõ êáé ç ôá÷åßáò äñÜóçò 3 öïñÝò ôçí çìÝñá, ðñïãåõìáôéêÜ. Ïé äüóåéò ôçò éíóïõëßíçò ðñïóáñìïæüôáí áíÜëïãá ìå ôéò ìåôñÞóåéò óáê÷Üñïõ áßìáôïò. Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí áóèåíþí Þôáí ôá åîÞò: çëéêßá 6-31 åôþí, äéÜñêåéá íüóïõ 9
cyanmagentayellowblack
10
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ
6 ìÞíåò – 24,3 ÷ñüíéá, áíÜãêåò óå éíóïõëßíç 0,88 +/- 0,21 ìïí/kg êáé HbA1c 5,6-13,7% (ìÝóç ôéìÞ 8,2%). ÌåôÜ áðü ðáñáêïëïýèçóç 6-14 ìçíþí ïé áíÜãêåò óå éíóïõëßíç åëáôôþèçêáí óçìáíôéêÜ: 0,84 ìïí/kg. Ç HbA1c äåí äéÝöåñå óçìáíôéêÜ (8,1%). Äåí óçìåéþèçêå êáìßá âñáäéíÞ õðïãëõêáéìßá. ÓõìðåñáóìáôéêÜ ç Lantus éíóïõëßíç äåí âåëôßùóå èåáìáôéêÜ ôïí ìåôáâïëéêü Ýëåã÷ï, áëëÜ åëÜôôùóå ôéò õðïãëõêáéìßåò êáé ôçí áíÜãêç óå éíóïõëßíç (D’Annunzio et al, Genoa Italy) ÄéÜöïñåò ìåëÝôåò ãéá ôç ÷ñÞóç ôçò Lantus óå áóèåíåßò ìå ÓÄÔ1 Ý÷ïõí äåßîåé ïôé ç Lantus äåí âåëôéþíåé áðáñáßôçôá ôï ìåôáâïëéêü Ýëåã÷ï, ÷ùñßò áíÜëïãç ðñïóáñìïãÞ ôùí äüóåùí ôçò ôá÷åßáò Þ õðåñôá÷åßáò äñÜóçò éíóïõëßíçò, óýìöùíá ìå ïñéóìÝíïõò ìåëåôçôÝò. Åëáôôþíåé, ùóôüóï, ôéò õðïãëõêáéìßåò êáé ðñïóöÝñåé Ýíá ðéï åõÝëéêôï ôñüðï æùÞò. Íéêüëáïò ÊåöáëÜò Ðáéäßáôñïò-Åíäïêñéíïëüãïò
ôùí äýï ôýðùí, ãéá ôï ëüãï áõôü ÷ñåéÜæåôáé ðñïóï÷Þ óôçí êáôÜôáîç. Ç Dr Becker õðïóôÞñéîå ïôé ðåñßðïõ 25% ôùí ðáéäéþí ìå óáê÷áñþäç äéáâÞôç ôýðïõ 1 åßíáé ðá÷ýóáñêá êáé Ý÷ïõí üëïõò ôïõò ÷áñáêôÞñåò ôïõ äéáâÞôç ôýðïõ 2. Áðïôåëïýí äçëáäÞ óõíäõáóìü ôùí äýï ôýðùí äéáâÞôç, ãéá áõôü êáé ï äéáâÞôçò ðïõ Ý÷ïõí ïíïìÜæåôáé äéðëüò äéáâÞôçò Þ äéáâÞôçò ôýðïõ 1 ½. Ç Dr Becker êáé ïé óõíåñãÜôåò ôçò Ý÷ïõí äçìïóéåýóåé ìåëÝôåò óýìöùíá ìå ôéò ïðïßåò ç áíôßóôáóç óôçí éíóïõëßíç ðïõ ðáñïõóéÜæåôáé óôá ðá÷ýóáñêá ðáéäéÜ öáßíåôáé üôé åðéôá÷ýíåé ôçí åìöÜíéóç ôïõ äéáâÞôç ôýðïõ 1 ìå áðïôÝëåóìá íá åìöáíßæåôáé ï äéáâÞôçò óå ìéêñüôåñç çëéêßá ìå ìåñéêþò êáôåóôñáìÝíá â-êýôôáñá ëüãù áõôïáíïóßáò. ÕðÜñ÷ïõí, Ýðßóçò, ðáéäéÜ ðïõ Ý÷ïõí äéáãíùóèåß ìå äéáâÞôç ôýðïõ 2 ëüãù ðá÷õóáñêßáò êáé Üëëùí åõñçìÜôùí áíôßóôáóçò óôçí éíóïõëßíç êáé Ý÷ïõí óôïé÷åßá äéáâÞôç ôýðïõ 1, üðùò áõôïáíôéóþìáôá. Ôá ðáéäéÜ áõôÜ åíäÝ÷åôáé íá åõíïçèïýí áðü óõíäõáóìü èåñáðåßáò äçëáäÞ éíóïõëßíçò êáé éíóïõëéíïåõáéóèçôïðïéçôéêþí öáñìÜêùí. Óôá ðáéäéÜ ôï ìüíï éíóïõëéíïåõáéóèçôïðïéçôéêü öÜñìáêï ðïõ Ý÷åé åãêñéèåß åßíáé ç ìåôöïñìßíç. ÕðÜñ÷ïõí êáé ðñüóöáôåò ìåëÝôåò ìå ãëéôáæüíåò, äåí Ý÷åé ùóôüóï áêüìá äïèåß Ýãêñéóç ãéá ÷ñÞóç ôïõò óôçí ðáéäéêÞ çëéêßá.
Óáê÷áñþäçò ÄéáâÞôçò ôýðïõ 1, 2 Þ 11/2 óôá ðáéäéÜ; Ç Dorothy Becker JD ÊáèçãÞôñéá ôçò ÐáéäéáôñéêÞò êáé Äéåõèýíôñéá ôïõ ôìÞìáôïò ÐáéäéáôñéêÞò Åíäïêñéíïëïãßáò êáé ÄéáâÞôç óôï Íïóïêïìåßï Ðáßäùí ôïõ Éáôñéêïý ÊÝíôñïõ ôïõ Ðáíåðéóôçìßïõ ôïõ Ðßôóìðïõñãê áìöéóâÞôçóå ôçí êëéíéêÞ óçìáóßá ôçò ôáîéíüìçóçò ôïõ äéáâÞôç óå ôýðï 1 Þ 2 óôá ðáéäéÜ. ÕðÜñ÷ïõí ðáéäéÜ ðïõ Ý÷ïõí ôýðï 1 äéáâÞôç ðïõ ïöåßëåôáé óôçí êáôáóôñïöÞ ôùí â-êõôôÜñùí ôïõ ðáãêñÝáôïò êáé ÷ñåéÜæïíôáé éíóïõëßíç Þ Ý÷ïõí ôýðï 2 ðïõ ïöåßëåôáé óôç äéáôáñá÷Þ ôçò Ýêêñéóçò ôçò éíóïõëßíçò óå óõíäõáóìü ìå ôçí áíôßóôáóç ôùí éóôþí ó'áõÅéêüíá 1. GuardianTM RT ôÞí êáé äåí ÷ñåéÜæïíôáé éíóïõÓýóôçìá óõíå÷ïýò êáôáãñáöÞò ëßíç. Öáßíåôáé, üìùò, üôé õðÜñãëõêüæçò áßìáôïò ÷åé áëëçëïåðéêÜëõøç ìåôáîý 10
ÓõóôÞìáôá óõíå÷ïýò êáôáãñáöÞò ãëõêüæçò áßìáôïò. H åôáéñßá PreciSense áðü ôç Äáíßá, äçìéïýñãçóå Ýíá áéóèçôÞñá ãëõêüæçò ðïõ åßíáé âéïáðïóõíôçèÝìåíïò ìå ìÝóç äéÜñêåéá ëåéôïõñãßáò 14 çìåñþí. Ï áéóèçôÞñáò åíßåôáé áðü ôïí áóèåíÞ ìå ìéá åéäéêÞ óõóêåõÞ óôï óþìá ôïõ êáé áðïññïöÜôáé ìåôÜ ôç ÷ñÞóç. Ïé ðåñéóóüôåñïé áéóèçôÞñåò ãëõêüæçò ðïõ õðÜñ÷ïõí óÞìåñá åßíáé çëåêôñï÷çìéêïß êáé äéáèÝôïõí çëåêôñüäéá ðïõ ôïðïèåôïýíôáé óôïí õðïäüñéï ÷þñï ìÝóù ôïõ äÝñìáôïò. ¸÷ïõí ìÝóï üñï
cyanmagentayellowblack
11
ÔÅÕXÏÓ 30
Åéêüíá 2. Óýóôçìá óõíå÷ïýò êáôáãñáöÞò ãëõêüæçò áßìáôïò CGMS
æùÞò 3-7 çìÝñåò.Ôï óýóôçìá ôçò PreciSense äéáèÝôåé õðïäï÷Ýá ãëõêüæçò áíèñþðéíçò ðñïÝëåõóçò (ÇGR) êáé ÄåîôñÜíç. Ï áéóèçôÞñáò áõôüò ìåôñÜ åðßðåäá ãëõêüæçò áíÜ 5 min. ¸÷åé äïêéìáóèåß óôï åñãáóôÞñéï êáé ïé ìåëÝôåò Ýäåéîáí üôé ôï óýóôçìá Ý÷åé óôáèåñüôçôá êáé äåí áðáéôåß óõ÷íÞ ñýèìéóç. ÐñïêëéíéêÝò ìåëÝôåò Ýäåéîáí üôé ï áéóèçôÞñáò ìðïñåß íá ëåéôïõñãåß in vivo. Aðáéôïýíôáé, ùóôüóï, êëéíéêÝò ìåëÝôåò ðïõ èá äåßîïõí ôçí áðïôåëåóìáôéêüôçôá êáé áîéïðéóôßá ôïõ óõóôÞìáôïò óôçí êáèçìåñéíÞ êëéíéêÞ ðñÜîç. Ç ðáéäßáôñïò Dorothy Deiss áíáêïßíùóå ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò ðñþôçò ðéëïôéêÞò ìåëÝôçò ÷ñÞóçò ôïõ óõóôÞìáôïò Guardian RTÒ Medtronic MiniMed, óå 18 áóèåíåßò, 12 ðáéäéÜ êáé 6 åíÞëéêåò ìå Óáê÷áñþäç äéáâÞôç ôýðïõ 1. Ôï óýóôçìá áõôü áðïôåëåßôáé áðü Ýíá áéóèçôÞñá ãëõêüæçò ðïõ Ý÷åé çëåêôñüäéá êáé ôïðïèåôåßôáé óôïí õðïäüñéï ÷þñï äéáäåñìéêÜ, ìåôñÜ óÜê÷áñï áíÜ 5 min, óôÝëíåé äå ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò ìÝôñçóçò ìå ôçëåìåôñßá óå ìéá äåýôåñç óõóêåõÞ ðïõ öÝñåé ï áóèåíÞò åðÜíù ôïõ (Åéêüíá 1). Ôï óýóôçìá äåß÷íåé ôéò ôéìÝò ãëõêüæçò ðïõ áíôéóôïé÷ïýí ôç óôéãìÞ ôçò ìÝôñçóçò êáé Ý÷åé áëÜñì ãéá õðïãëõêáéìßá êáé õðåñãëõêáéìßá. Ïé áóèåíåßò Ýöåñáí ôï Guardian RT ãéá 10 çìÝñåò êáé ÷ñçóéìïðïéÞóáí ôéò ðëçñïöïñßåò áðü ôï óýóôçìá ãéá íá ðñïóáñìüóïõí ôç äüóç ôçò éíóïõëßíçò, ôç äßáéôá êáé ôï óôýë æùÞò ôïõò. Äåêáôñåßò áóèåíåßò áíÝöåñáí ìåãáëýôåñç éêáíïðïßçóç ùò ðñïò
ôç ñýèìéóç ôïõ ãëõêáéìéêïý åëÝã÷ïõ óå ó÷Ýóç ìå ôéò áðëÝò ìåôñÞóåéò óáê÷Üñïõ ìå ôñé÷ïåéäéêü áßìá ìå ôïõò óõíÞèåéò ìåôñçôÝò. Ç ìåëÝôç áõôÞ åßíáé ðéëïôéêÞ óôá ðëáßóéá ðïëõêåíôñéêÞò, ôõ÷áéïðïéçìÝíçò ìåëÝôçò ìå ìÜñôõñåò, ðïõ äéåîÜãåôáé óå 8 êåíôñá óå 162 áóèåíåßò ìå óáê÷áñþäç äéáâÞôç ôýðïõ 1 êáé ðôù÷ü ãëõêáéìéêü Ýëåã÷ï êáé Ý÷åé ùò óôü÷ï íá äéåñåõíÞóåé êáôÜ ðüóïí ç ÷ñÞóç ôïõ Guardian RT õðåñôåñåß ùò ðñïò ôïí êáèçìåñéíü ðñïóäéïñéóìü ãëõêüæçò áßìáôïò ìå ôïõò óõìâáôéêïýò ìåôñçôÝò óôç ñýèìéóç ôïõ óáê÷Üñïõ áßìáôïò. Ïé áóèåíåßò èá ÷ùñéóèïýí óå 3 ïìÜäåò: 54 áóèåíåßò èá ÷ñçóéìïðïéÞóïõí ôï Guardian RT óõíå÷þò, 54 áóèåíåßò äýï öïñÝò ôçí åâäïìÜäá êáé 54 èá ÷ñçóéìïðïéÞóïõí ìåôñÞóåéò ôñé÷ïåéäéêïý áßìáôïò ìå ôïõò óõíÞèåéò ìåôñçôÝò ãëõêüæçò óå óõíäõáóìü ìå ôï óõìâáôéêü óýóôçìá óõíå÷ïýò êáôáãñáöÞò ãëõêüæçò áßìáôïò CGMS. Ôï óýóôçìá CGMS áðïôåëåßôáé áðü Ýíá çëåêôñüäéï ðïõ óõíäÝåôáé ìå êáëþäéï ìå ôç óõóêåõÞ êáôáìÝôñçóçò. Ôá äåäïìÝíá áðü ôéò ìåôñÞóåéò ðïõ ðñáãìáôïðïéïýíôáé áíÜ 5 min áðïèçêåýïíôáé åðß 4-7 óõíå÷åßò çìÝñåò óôç óõóêåõÞ êáé óôç óõíÝ÷åéá öïñôþíïíôáé óå çëåôñïíéêü õðïëïãéóôÞ. Ï áóèåíÞò âëÝðåé ôéò ôéìÝò ôïõ óáê÷Üñïõ ìáæß ìå ôï ãéáôñü ôïõ ìåôÜ ôï ôÝëïò ôçò åîÝôáóçò(Åéêüíá 2). Ïé áóèåíåßò ôçò ìåëÝôçò èá åêôéìçèïýí ìå HbA1c êáé åñùôçìáôïëüãéá éêáíïðïßçóçò êáé ðïéüôçôáò æùÞò ðñéí, 1 êáé 3 ìÞíåò ìåôÜ ôçí åöáñìïãÞ ôïõ óõóôÞìáôïò. Ôá áðïôåëÝóìáôá 11
cyanmagentayellowblack
12
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ
ôçò ìåëÝôçò ðñüêåéôáé íá áíáêïéíùèïýí ðïëý óýíôïìá. Óáê÷áñþäçò äéáâÞôçò êáé êýçóç. ÌåéùìÝíç Ýêêñéóç éíóïõëßíçò óôá ðáéäéÜ ìçôÝñùí ìå äéáâÞôç. Ïé Salbe êáé óõíåñãÜôåò Ýäåéîáí üôé ôá ðáéäéÜ ìçôÝñùí ìå äéáâÞôç ðïõ åìöáíßóèçêå êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò êýçóçò ðáñïõóéÜæïõí áõîçìÝíï âÜñïò óþìáôïò êáé äéáôáñáãìÝíç Ýêêñéóç éíóïõëßíçò áêüìá êáé áðü ôçí çëéêßá ôùí 9 åôþí óå ó÷Ýóç ìå ôá ðáéäéÜ ìçôÝñùí ðïõ ðáñïõóßáóáí äéáâÞôç ìåôÜ ôç óõãêåêñéìÝíç åãêõìïóýíç. Ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò ìåëÝôçò áíáöÝñïíôáé óå 65 ðáéäéÜ ôçò öõëÞò éíäéÜíùí Ðßìá. Äåí õðÞñ÷å äéáöïñÜ ùò ðñïò ôá åðßðåäá ãëõêüæçò áßìáôïò ìåôáîý ôùí äýï ïìÜäùí. ÁíäñéáíÞ Âáæáßïõ, Éáôñüò
Ç ðñþéìç êáé åíôáôéêïðïéçìÝíç êáëÞ ìåôáâïëéêÞ ñýèìéóç ôçò ãëõêüæçò ìåéþíåé óçìáíôéêÜ ôçí åìöÜíéóç ìåëëïíôéêþí êáñäéáããåéáêþí åðåéóïäßùí óå áóèåíåßò ìå ÓÄ1. Ïé åñåõíçôÝò D. Nathan êáé R. Cohen åê ìÝñïõò ôçò ïìÜäáò ôçò DCCT (1983-1989) áíáêïßíùóáí íÝá áðïôåëÝóìáôá áðü ôçí óõíå÷éæüìåíç ðáñáêïëïýèçóç ôùí áóèåíþí (EDIC) 15 ÷ñüíéá áðü ôçí ïëïêëÞñùóç ôçò áñ÷éêÞò ìåëÝôçò. Ùò ãíùóôüí, ï óêïðüò ôçò ìåëÝôçò DCCT Þôáí ç ÷ñçóéìïðïßçóç åíôáôéêïðïéçìÝíïõ ó÷Þìáôïò éíóïõëéíïèåñáðåßáò ìå óõ÷íü êáèçìåñéíü áõôïÝëåã÷ï ãëõêüæçò áßìáôïò ìå óôü÷ï ãëõêïæõëéùìÝíç Hb üóï ôï äõíáôü ðëçóéÝóôåñá óôï 6% (áíþôåñá öõóéïëïãéêÜ üñéá) óå óýãêñéóç ìå ôá óõìâáôéêÜ ó÷Þìáôá éíóïõëéíïèåñáðåßáò. Ðåñéóóüôåñïé áðü 1400 áóèåíåßò ìå ÓÄ1 çëéêßáò 13-39 åôþí óõììåôåß÷áí óôçí áñ÷éêÞ ìåëÝôç. Ìå ôï ôÝëïò ôçò ìåëÝôçò óôá 6 ÷ñüíéá 12
äéáðéóôþèçêå óçìáíôéêÞ ìåßùóç êáôÜ 50-70% ôùí ìéêñïáããåéáêþí åðéðëïêþí (áìöéâëçóôñïåéäïðÜèåéá, íåöñïðÜèåéá êáé íåõñïðÜèåéá) óôçí ïìÜäá ôçò åíôáôéêÞò éíóïõëéíïèåñáðåßáò, ðïý ðÝôõ÷å HbA1c 7%, Ýíáíôé ôçò ïìÜäáò óõìâáôéêÞò éíóïõëéíïèåñáðåßáò (HbA1c 9%). Ôüôå äåí ðáñáôçñÞèçêå äéáöïñÜ óôá ðïóïóôÜ ôùí êáñäéáããåéáêþí óõìâáìÜôùí ãéáôß Þóáí åëÜ÷éóôá êáé óôéò äýï ïìÜäåò. ÌåôÜ ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò DCCT, áðü ôï 1989, ç áíôéìåôþðéóç ôùí áóèåíþí ìå ÓÄ1 Üëëáîå óçìáíôéêÜ êáé ôá ó÷Þìáôá åíôáôéêïðïéçìÝíçò éíóïõëßíçò áðïôÝëåóáí ôçí èåñáðåßá åêëïãÞò ãéá üëïõò ôïõò áóèåíåßò. ÌåôÜ ôï ôÝëïò ôçò DCCT óõíå÷ßóôçêå ç ðáñáêïëïýèçóç êáôÜ ôáêôÜ ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá ôùí áóèåíþí ãéá ôçí êáôáãñáöÞ ôùí íÝùí åìöáíéæüìåíùí åðéðëïêþí. Óôï äéÜóôçìá áõôü äåí õðÞñ÷å ðëÝïí äéáöïñÜ óôçí HbA1c ìåôáîý ôùí äýï ïìÜäùí (êáé ïé äýï ïìÜäåò ðáñïõóßáóáí HbA1c 8%). ÐáñÜ ôáýôá, ç ïìÜäá ìå ôçí áñ÷éêÞ êáëÞ ñýèìéóç óõíÝ÷éóå íá ðáñïõóéÜæåé óçìáíôéêÜ ìéêñüôåñá ðïóïóôÜ åðéðëïêþí ü÷é ìüíï óôçí ìéêñïáããåéïðÜèåéá, áëëÜ êáé óôá ðïóïóôÜ åìöÜíéóçò áñôçñéïóêëÞñõíóçò. Óôçí ðñüóöáôç áíáêïßíùóÞ ôïõò, 22 ÷ñüíéá ìåôÜ ôçí áñ÷éêÞ óõììåôï÷Þ ôïõ ðñþôïõ áóèåíïýò óôçí DCCT, ïé åñåõíçôÝò ðáñïõóßáóáí ôá åîÞò ðïëý óçìáíôéêÜ áðïôåëÝóìáôá: Ç ïìÜäá ôçò åíôáôéêïðïéçìÝíçò èåñáðåßáò ðáñïõóßáóå óçìáíôéêÜ ëéãüôåñá êáñäéáããåéáêÜ óõìâÜìáôá áðü ôçí ïìÜäá ôçò åíôáôéêÞò èåñáðåßáò! ÁðïôÝëåóìá Ìåßùóç ó÷åôéêïý Ñ êéíäýíïõ ÓõíïëéêÜ êáñäéáããåéáêÜ 42% 0.016 óõìâÜìáôá ÅìöñÜãìáôá, áããåéáêÜ 57% 0.018 åðåéóüäéá, êáñäéáããåéáêüò èÜíáôïò
cyanmagentayellowblack
13
ÔÅÕXÏÓ 30
Ï åñåõíçôÞò Nathan ôüíéóå üôé «ôá áñ÷éêÜ 6 ÷ñüíéá ôïõ êáëïý ìåôáâïëéêïý åëÝã÷ïõ óõíå÷ßæïõí íá ðñïóôáôåýïõí 12 ÷ñüíéá áñãüôåñá áðü ôéò ìéêñïáããåéáêÝò êáé ìáêñïáããåéáêÝò åðéðëïêÝò ôïõò áóèåíåßò ìå ÓÄ1. Ç ìåßùóç áõôÞ êáôÜ 57% ôïõ êéíäýíïõ óïâáñþí êáñäéáããåéáêþí óõìâáìÜôùí óôïõò áóèåíåßò ìå ÓÄ1 åßíáé áêüìç ìåãáëýôåñç áðü üôé Ý÷åé ðáñáôçñçèåß óå Üëëïõò ðëçèõóìïýò ìå ôçí åöáñìïãÞ åðéèåôéêÞò áíôéìåôþðéóçò ôçò õðÝñôáóçò êáé ôçò õðåñ÷ïëçóôåñéíáéìßáò». ÅëÝíç Áíáóôáóßïõ, Éáôñüò
ÍÝá áðü ôï Áìåñéêáíéêü Äéáâçôïëïãéêü ÓõíÝäñéï: Ç áíáóôïëÞ ôïõ åíæýìïõ PKC Óôï ðñüóöáôï óõíÝäñéï ôçò ÁìåñéêáíéêÞò ÄéáâçôïëïãéêÞò Åôáéñåßáò (American Diabetes Association) ðïõ Ýëáâå ìÝñïò ôïí Éïýíéï ôïõ 2005 óôï Óáí ÍôéÝãêï ôùí ÇÐÁ, áöéåñþèçêå Ýíá ðïëýùñï óåìéíÜñéï óôéò íÝåò ðñïïðôéêÝò áíôéìåôþðéóçò ôùí áããåéáêþí åðéðëïêþí ôïõ äéáâÞôç. Ï äéáâÞôçò êáé ïé áããåéáêÝò åðéðëïêÝò Åßíáé ãíùóôü üôé ï äéáâÞôçò ó÷åôßæåôáé ìå åðéðëïêÝò ôùí áããåßùí. Ìðïñåß íá ðñïóâÜëëåé ìéêñÜ áããåßá ðïõ âñßóêïíôáé óôïí ïöèáëìü, ôïí íåöñü Þ ôá íåýñá êáé íá ðñïêëçèåß äéáâçôéêÞ ìéêñï-áããåéïðÜèåéá Þ ôá ìåãÜëá áããåßá ðïõ âñßóêïíôáé óôïí åãêÝöáëï êáé ôçí êáñäéÜ ïðüôå ìéëÜìå ãéá ìáêñï-áããåéïðÜèéåá.
Óôéò ÷þñåò ôçò Äýóçò, ï äéáâÞôçò áðïôåëåß ôçí óõ÷íüôåñç áéôßá ôýöëùóçò, íåöñéêÞò áíåðÜñêåéáò êáé áêñùôçñéáóìïý ôùí êÜôù Üêñùí, âëÜâåò ðïõ ïöåßëïíôáé óôçí ìéêñïáããåéïðÜèåéá ôïõ ïöèáëìïý, ôïõ íåöñïý Þ ôïõ íåýñïõ. ¸íáò ëüãïò ðïõ ïé åðéðëïêÝò áõôÝò åßíáé ôüóï óõ÷íÝò óôéò áíáðôõãìÝíåò ÷þñåò ôçò Äýóçò åßíáé âÝâáéá äéüôé ïé Üëëåò áéôßåò ðïõ ðñïêáëïýí ôÝôïéá ðñïâëÞìáôá Ý÷ïõí ôåèåß õðü Ýëåã÷ï ðëÝïí. Ãéá ðáñÜäåéãìá äåí ðáñáôçñåßôáé ðéá ôñÜ÷ùìá ôïõ ïöèáëìïý ðïõ óôéò õðü áíÜðôõîç ÷þñåò áðïôåëåß óçìáíôéêÞ áéôßá ôýöëùóçò. Åðßóçò ðïëý óðÜíéá ðáñáôçñåßôáé ôýöëùóç ëüãù õðÝñôáóçò, áöïý ç õðÝñôáóç óå ìåãÜëï ðïóïóôü ôïõ ðëçèõóìïý åßíáé, ëßãï-ðïëý, õðü Ýëåã÷ï. ¼óïí áöïñÜ ôçí ìáêñïáããåéïðÜèåéá, áõôÞ åßíáé õðåýèõíç ãéá ôï Ýìöñáãìá êáé ôï áããåéáêü åãêåöáëéêü åðåéóüäéï. Ç Ýñåõíá óôïí ôïìÝá áõôü ôá ôåëåõôáßá 10-20 ÷ñüíéá Ý÷åé áðïäþóåé áîéïèáýìáóôá áðïôåëÝóìáôá ôüóï óôçí ðñüëçøç üóï êáé óôçí áíôéìåôþðéóç áõôþí ôùí åðéðëïêþí. Ç ìéêñïáããåéïðÜèåéá óõó÷åôßæåôáé ìå ôï ýøïò ôçò ãëõêüæçò. Ç åìöÜíéóç ôçò ìéêñïáããåéïðÜèåéáò êáé ôçò ìáêñïáããåéïðÜèåéáò óõó÷åôßæïíôáé ìå ôï ýøïò ôçò áñôçñéáêÞò ðßåóçò. ¸ôóé, üóï êáëýôåñá ñõèìéóôåß ç ãëõêüæç êáé ç áñôçñéáêÞ ðßåóç, ôüóï ìåéþíåôáé ç ðéèáíüôçôá ðñüêëçóçò Þ åðéâÜñõíóçò åðéðëïêþí.
Ç äéÜãíùóç ôùí åðéðëïêþí Åßíáé óçìáíôéêü íá äéáãíùóôåß ç ìéêñïáããåéïðÜèåéá íùñßò, þóôå íá áíôéìåôùðéóôåß ãñÞãïñá êáé áðïôåëåóìáÃëõêüæç – ÕðÝñôáóç – Õðåñ÷ïëçóôåñïëáéìßá – Ðá÷õóáñêßá – ÊÜðíéóìá ôéêÜ. ¸ôóé èá ðñÝðåé íá åëÝã÷åôáé ï âõèüò ôïõ ïöèáëìïý êÜèå ÷ñüíï PKC áðü ôïí ïöèáëìßáôñï, íá åëÝã÷åôáé ï íåöñüò ãéá ôçí ðéèáíÞ áðïâïëÞ ëåõêþìáôïò óôá AããåéïðÜèåéá ïýñá êÜèå ÷ñüíï, êáé, åðßóçò êÜèå ÷ñüíï íá Ó÷Þìá 1 åëÝã÷ïíôáé áðü ôïí èå13
cyanmagentayellowblack
14
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ
ñÜðïíôá ãéáôñü ôá ðüäéá ãéá ôçí ðéèáíÞ ðáñïõóßá íåõñïðÜèåéáò. Ç ðáèïãÝíåéá ôùí áããåéáêþí åðéðëïêþí ôïõ äéáâÞôç ¼ðùò áíáöÝñèçêå ðéï ðÜíù ïé áããåéáêÝò åðéðëïêÝò óôïí äéáâÞôç óõó÷åôßæïíôáé ìå áõîçìÝíåò ôéìÝò ãëõêüæçò êáé áñôçñéáêÞò ðßåóçò. Ôï èÝìá åßíáé âÝâáéá ëßãï ðéï ðïëýðëïêï. Åöüóïí ç ãëõêüæç ðáñáìåßíåé áõîçìÝíç åðß ìåãÜëï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá (2-3 ìÞíåò) áõôÞ óõìâÜëëåé óôçí äçìéïõñãßá óýíèåôùí ðñïúüíôùí, ãíùóôÜ ùò ãëõêïæõëéùìÝíá ëåõêþìáôá, ôá ïðïßá óõììåôÝ÷ïõí óôïí ìç÷áíéóìü ôùí åðéðëïêþí. Ðñüäñïìïò ïõóßá áõôÞò ôçò äéáäéêáóßáò åßíáé ç ãíùóôÞ ãëõêïæõëéùìÝíç áéìïóöáéñßíç ìå ôçí ïðïßá åëÝã÷ïõìå ôçí ñýèìéóç ðïõ åðéôõã÷Üíïõìå. ¸ôóé, óÞìåñá ãíùñßæïõìå üôé ðáñáôåôáìÝíåò åðß ìÞíåò Þ ÷ñüíéá áõîçìÝíåò ôéìÝò ãëõêüæçò ðñïêáëïýí äéáôáñá÷Ýò ðïõ èá ïäçãÞóïõí óå áããåéáêÝò åðéðëïêÝò, ìå áðïôÝëåóìá ôçí ðñïóâïëÞ üëùí ôùí ïñãÜíùí ðïõ ðñïáíáöÝñèçêáí ðéï ðÜíù. Ãíùñßæïõìå üìùò üôé êáé ç õðÝñôáóç êáé ôá ëéðßäéá êáé ôï êÜðíéóìá êáé ç ðá÷õóáñêßá, êõñßùò ç êïéëéáêÞ ðá÷õóáñêßá, áëëÜ êáé Üëëïé ðéï äõóíüçôïé ðáñÜìåôñïé üðùò ïé åëåýèåñåò ñßæåò ïîõãüíïõ, óõìâÜëëïõí üëá óôçí ðáèïãÝíåéá ôùí áããåéáêþí åðéðëïêþí. Ôï åñþôçìá ëïéðüí åßíáé áí üëïé áõôïß ïé ôüóï äéáöïñåôéêïß ðáñÜìåôñïé äñïõí áíåîÜñôçôá óôçí ðñüêëçóç áããåéáêÞò âëÜâçò Þ ìÞðùò õðÜñ÷åé êÜðïéï êïéíü óçìåßï óôï ïðïßï óõãêëßíïõí üëïé áõôïß ïé åðéâáñõíôéêïß ðáñÜãïíôåò ãéá ôçí ðñüêëçóç áããåéáêÞò âëÜâçò, üðùò öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 1. Ôï èÝìá, üðùò åßíáé åõíüçôï, Ý÷åé ôñïìáêôéêÞ óçìáóßá, áöïý, èåùñçôéêÜ 14
èá ìðïñïýóáìå ðáñåìâáßíïíôáò óôï óõãêåêñéìÝíï óçìåßï íá áíôéìåôùðßóïõìå ðïëëáðëÝò åðéðëïêÝò. Åêôüò áðü ôïí Ýëåã÷ï ôçò õðÝñôáóçò, ôïõ åðéðÝäïõ ôçò ãëõêüæçò êáé ôçò ÷ïëçóôåñüëçò êáé ôçí äéáêïðÞ ôïõ êáðíßóìáôïò, ðáñåìâÜóåéò ðïõ Ý÷ïõí áðïäþóåé óôçí áíôéìåôþðéóç ôçò äéáâçôéêÞò áããåéïðÜèåéáò, èåñáðåõôéêÝò ðñïóðÜèåéåò Ý÷ïõí ãßíåé êáé ìå Üëëá öáñìáêåõôéêÜ ìÝóá ðïõ áóêïýí ðïëý ðéï åéäéêÞ äñÜóç óôï áããåßï óôïí äéáâÞôç. Ïé ðåñéóóüôåñåò üìùò äåí áðÝäùóáí ôá áíáìåíüìåíá áðïôåëÝóìáôá. Ìéá ó÷åôéêÜ íÝá öáñìáêåõôéêÞ ðñïóðÜèåéá áðïôåëåß ç áíáóôïëÞ ôïõ åíæýìïõ PKC. Ôï Ýíæõìï áõôü êáôÝ÷åé êáßñéá èÝóç óôïí ðáèïãåíåôéêü ìç÷áíéóìü ôçò áããåéïðÜèåéáò, üðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá. ÕðÜñ÷ïõí óôïé÷åßá ðùò áíáóôÝëëïíôáò áõôü ôï Ýíæõìï, áíáóôÝëëåôáé ç åîÝëéîç ôçò äéáâçôéêÞò áìöéâëçóôñïåéäïðÜèåéáò, ôçò ÷áñáêôçñéóôéêÞò âëÜâçò ðïõ ðñïêáëåß ï äéáâÞôçò óôïí ïöèáëìü. Äåí ãíùñßæïõìå áêüìá áí åßíáé áðïôåëåóìáôéêü êáé óôçí íåöñïðÜèåéá êáé óôéò ìáêñïáããåéáêÝò åðéðëïêÝò. ¸÷ïõìå ðïëý äñüìï íá äéáíýóïõìå Ýùò üôïõ áðïóáöçíéóèåß ï áêñéâÞò ðáèïãåíåôéêüò ìç÷áíéóìüò ìÝóù ôïõ ïðïßïõ ç äéáâçôéêÞ êáôÜóôáóç ðñïêáëåß ôéò åðéðëïêÝò ôïõ. Ôï ó÷Þìá 1 ðáñïõóéÜæåé Ýíá ðïëý áðëïõóôåõìÝíï ìç÷áíéóìü, ìÝóù ôïõ ïðïßïõ ßóùò ï äéáâÞôçò ðñïêáëåß ïñéóìÝíåò áðü ôéò âëÜâåò ôïõ. ÌåëëïíôéêÝò Ýñåõíåò ßóùò äåßîïõí áí ç áíáóôïëÞ ôçò PKC áðïôåëÝóåé áðïôåëåóìáôéêÞ èåñáðåõôéêÞ ðñïóÝããéóç áíôéìåôþðéóçò ôçò äéáâçôéêÞò áããåéïðÜèåéáò. Áíôþíçò ÁëáâÝñáò Iáôñüò
cyanmagentayellowblack
15
ÔÅÕXÏÓ 30
ABBOTT 4
15
cyanmagentayellowblack
16
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ
Ôï äéáâçôéêü ðüäé Ôï äéáâçôéêü ðüäé Ï óáê÷áñþäçò äéáâÞôçò åßíáé ìéá ÷ñüíéá íüóïò ðïõ ðñïóâÜëëåé ôï 6-8% ôïõ ðëçèõóìïý. Ôá Üôïìá ìå äéáâÞôç ÷ñçóéìïðïéïýí óõ÷íüôåñá ôéò õðçñåóßåò õãåßáò, Ý÷ïõí óõ÷íüôåñåò åéóáãùãÝò óôá Íïóïêïìåßá, åíþ ç ðñüóâáóç óôçí áãïñÜ åñãáóßáò åßíáé äõóêïëüôåñç. Ïé ïéêïíïìéêÝò óõíÝðåéåò ôçò áíôéìåôþðéóçò ôùí åðéðëïêþí ôïõ äéáâÞôç åßíáé óçìáíôéêÝò, áöïý óÞìåñá Ýíá ðïóïóôü ôçò ôÜîçò ôïõ 3-4% ôùí áôüìùí ìå äéáâÞôç áðïññïöÜ ôï 12-15% ôùí êïíäõëßùí ãéá ôçí õãåßá. Ç óõ÷íüôçôá ôïõ äéáâÞôç ôýðïõ 2 åìöáíßæåé ìéá áýîçóç óå ðáãêüóìéá êëßìáêá ôÝôïéïõ âáèìïý ðïõ ðïëëïß ïìéëïýí ãéá åðéäçìßá. Ìå ôçí áýîçóç ôçò óõ÷íüôçôáò ôïõ äéáâÞôç áíáìÝíåôáé áýîçóç êáé ôùí åðéðëïêþí ôçò íüóïõ. Ìåôáîý ôùí óïâáñþí åðéðëïêþí ôçò íüóïõ, üðùò åßíáé ç óôåöáíéáßá íüóïò, ç íåöñéêÞ áíåðÜñêåéá êáé ç áðþëåéá ôçò üñáóçò, ðåñßïðôç èÝóç êáôáëáìâÜíïõí ôá ðñïâëÞìáôá ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå ôá ðüäéá, áöïý ïé áêñùôçñéáóìïß ôùí êÜôù Üêñùí åßíáé ðïëý óõ÷íüôåñïé óôá Üôïìá ìå äéáâÞôç. Ïé óõíÝðåéåò åíüò áêñùôçñéáóìïý åßíáé ðïëëáðëïß ãéá ôï Üôïìï (ìåßùóç ôçò äñáóôçñéüôçôáò, êáêÞ ðïéüôçôáò æùÞò, áíéêáíüôçôá ãéá åñãáóßá), ôï Üìåóï ïéêïãåíåéáêü ðåñéâÜëëïí êáé ôï êïéíùíéêü óýíïëï (Ýîïäá íïóçëåßáò êáé áðïêáôÜóôáóçò, áíéêáíüôçôá ãéá åñãáóßá, ðñüùñç óõíôáîéïäüôçóç). Ç ìÝóç åðßðôùóç ôùí áêñùôçñéáóìþí óôá Üôïìá ìå äéáâÞôç åßíáé ðåñßðïõ 4 ðåñéðôþóåéò óôá 1000 Üôïìá ôï ÷ñüíï. Áõôü óçìáßíåé üôé óôçí ÅëëÜäá, áí õðïëïãéóôåß üôé ç óõ÷íüôçôá ôïõ äéáâÞôç åßíáé ôçò ôÜîçò ôïõ 6-8%, óôá Üôïìá ìå äéáâÞôç ãßíïíôáé ðåñßðïõ 2.500 áêñùôçñéáóìïß ôï ÷ñüíï. Óå Ýíá ðïóïóôü ôçò ôÜîçò ôïõ 85% ôùí ðåñéðôþóåùí ôùí áôüìùí ìå äéáâÞôç ðïõ ïäçãïýíôáé óå áêñùôçñéáóìü, ç áéôßá åßíáé ç åìöÜíéóç åîÝëêùóçò óôá ðüäéá. Ç åîÝëêùóç ìå ôç óåéñÜ ôçò ìðïñåß íá åßíáé ôï ôåëéêü áðïôÝëåóìá ìéáò óåéñÜò ðáèïëïãéêþí äéåñãá-
16
cyanmagentayellowblack
17
ÔÅÕXÏÓ 30
óéþí, ìå êïéíïýò ðáñáíïìáóôÝò ôç äéáâçôéêÞ íåõñïðÜèåéá Þ/êáé ôçí áñôçñéïðÜèåéá. Ç ôåëåõôáßá ðñïóâÜëëåé äýï öïñÝò óõ÷íüôåñá ôá Üôïìá ìå äéáâÞôç óå ó÷Ýóç ìå ôï ãåíéêü ðëçèõóìü. Ç ìÝóç óõ÷íüôçôá ôçò äéáâçôéêÞò íåõñïðÜèåéáò åßíáé ôçò ôÜîçò ôïõ 30% êáé åìöáíßæåé óçìáíôéêÞ áýîçóç ìå ôçí çëéêßá êáé ôç äéÜñêåéá ôïõ äéáâÞôç. Ç ðéèáíüôçôá åíüò áôüìïõ ìå äéáâÞôç íá åìöáíßóåé åîÝëêùóç óôá ðüäéá åßíáé ôçò ôÜîçò ôïõ 15%. Ç óõ÷íüôçôá ôùí ðñïâëçìÜôùí óôá ðüäéá ôùí áôüìùí ìå äéáâÞôç ðïõ ìðïñåß íá ïäçãÞóïõí óå äçìéïõñãßá åëêþí åßíáé ôçò ôÜîçò ôïõ 10% óôçí ÅëëÜäá. ÁíÜëïãá ðïóïóôÜ Ý÷ïõí ðåñéãñáöåß êáé óå ðïëëÝò ÅõñùðáúêÝò ÷þñåò. ÅðïìÝíùò, ç áíÜãêç ãéá ôçí ðñüëçøç ôùí åëêþí êáé ôùí áêñùôçñéáóìþí óôá ðüäéá åßíáé åðéôáêôéêÞ êáé ôïíßóôçêå óôç äÞëùóç ôïõ Áãßïõ Âéêåíôßïõ ôï 1993. Óôç äÞëùóç áõôÞ êáôÝëçîáí ïé åéäéêïß áðü ðïëëÝò åõñùðáúêÝò ÷þñåò êáé Ýèåóáí ùò óôü÷ï ôç ìåßùóç ôçò óõ÷íüôçôáò åìöÜíéóçò åëêþí óôá ðüäéá êáôÜ 50% óå ÷ñïíéêü äéÜóôçìá 5 åôþí. Ç äÞëùóç áõôÞ Þôáí áðïôÝëåóìá ðïëëþí ìåëåôþí ðïõ êáôÝäåéîáí üôé ç óõ÷íüôçôá åìöÜíéóçò åëêþí óôá ðüäéá, êáé êáôÜ óõíÝðåéá ôùí áêñùôçñéáóìþí, ìðïñïýóå íá ìåéùèåß ìÝ÷ñé êáé 80%. ÌÜëéóôá ðïëëÝò êõâåñíÞóåéò Åõñùðáúêþí ÷ùñþí õéïèÝôçóáí ôç äéáêÞñõîç áõôÞ êáé åöáñìüæïõí ðñïãñÜììáôá óå åèíéêÞ êëßìáêá ðñïêåéìÝíïõ íá ìåéùèïýí ïé áêñùôçñéáóìïß. Ðñïò ôçí êáôåýèõíóç áõôÞ êéíïýíôáé êáé ïé äñáóôçñéüôçôåò äéåèíþí ïñãáíéóìþí (ÄéåèíÞò Óõíåñãáæüìåíç ÏìÜäá ãéá ôï Äéáâçôéêü Ðüäé) êáé Åõñùðáúêþí Åðéóôçìïíéêþí Åôáéñéþí (ÅõñùðáúêÞ ÏìÜäá ÌåëÝôçò ôïõ Äéáâçôéêïý Ðïäéïý). Ç âëÜâç ôùí íåýñùí óôï äéáâÞôç (íåõñïðÜèåéá) ðñïêáëåß áðþëåéá ôçò áéóèçôéêüôçôáò. Ëüãù ôçò âëÜâçò áõôÞò ôá âëáðôéêÜ åñåèßóìáôá (ôñáõìáôéóìïß, åãêáýìáôá, åðéöáíåéáêÝò äéáâñþóåéò) äåí ãßíïíôáé áíôéëçðôÜ ãéáôß ïé áóèåíåßò äåí ðïíïýí. ¸ôóé, ïé ìéêñÝò âëÜâåò äåí áíôéìåôùðßæïíôáé Ýãêáéñá êáé ç âëÜâç ìåãáëþíåé ëüãù ôçò Ýëëåéøçò êáôÜëëçëçò öñïíôßäáò êáé ôçò óõíå÷éæüìåíçò äñáóôçñéüôçôáò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ìéá ìéêñÞ äéÜâñùóç áðü êáéíïýñãéá ðáðïýôóéá óå Ýíá Üôïìï ÷ùñßò äéáâÞôç ðñïêáëåß Ýíôïíï ðüíï êáé áðïöåýãåôáé ç ÷ñÞóç áõôþí ôùí õðïäçìÜôùí. ¼ìùò óå Ýíá Üôïìï ìå äéáâÞôç ç åðéöáíåéáêÞ âëÜâç ëüãù ôçò Ýëëåéøçò ôïõ ðüíïõ ìåãáëþíåé óå Ýêôáóç êáé óå âÜèïò êáé ìðïñåß íá åðéìïëõíèåß ëüãù ôçò óõíå÷éæüìåíçò äñáóôçñéüôçôáò. ÁñêåôÜ óõ÷íÜ ç âëÜâç ãßíåôáé áíôéëçðôÞ áðü ôçí ýðáñîç ðýïõ óôéò êÜëôóåò Þ óôï åóùôåñéêü ôùí õðïäçìÜôùí. Óôï Éáôñåßï Äéáâçôéêïý Ðïäéïý ôïõ Íïóïêïìåßïõ ìáò ðñïóÞëèáí áóèåíåßò ìå åãêáýìáôá áðü èåñìÜóôñåò Þ ìå åêôåôáìÝíåò âëÜâåò áðü ôçí ýðáñîç îÝíùí óùìÜôùí óôï åóùôåñéêü ôùí ðáðïõôóéþí (ìéêñÝò ðÝôñåò, êëåéäéÜ, êÝñìáôá, äéÜöïñá áé÷ìçñÜ áíôéêåßìåíá) ïé ïðïßåò Ýãéíáí áíôéëçðôÝò ìå ìåãÜëç êáèõóôÝñçóç, üôáí ïé âëÜâåò Þôáí áðåéëçôéêÝò ãéá ôï ðüäé Þ êáé ôç æùÞ ëüãù ôùí ëïéìþîåùí. Ìéá Üëëç óõíÝðåéá ôçò áðþëåéáò ôçò áéóèçôéêüôçôáò åßíáé êáé ç áãïñÜ õðïäçìÜôùí ðïõ åßíáé êáôÜ 1-3 íïýìåñá ìéêñüôåñá áðü ôï êáíïíéêü. Áõôü óõìâáßíåé ãéáôß ëüãù ôçò áðþëåéáò ôçò áéóèçôéêüôçôáò ôá Üôïìá ìå äéáâÞôç íéþèïõí üôé öïñïýí ðáðïýôóéá ìüíï üôáí áõôÜ åßíáé ðïëý óôåíÜ êáé áóêïýí óôï ðüäé ìåãÜëç ðßåóç êáôáöÝñíïíôáò íá åñåèßóïõí ôçí õðïëåéðüìåíç ëåéôïõñãéêüôçôá ôùí íåýñùí. Ç âëÜâç ôùí íåýñùí ðñïêáëåß êáé áôñïößá ôùí ìõþí ôïõ ðïäéïý, ç ïðïßá ìå ôç óåéñÜ ôçò ïäçãåß óå ðáñáìïñöþóåéò óôá ðüäéá. ×áñáêôçñéóôéêÝò ðáñáìïñöþóåéò åßíáé ç ãáìøïäáêôõëßá, ç ðñïâïëÞ ôùí êåöáëþí ôùí ìåôáôáñóßùí êáé ç ìåôáôüðéóç ôïõ õðïäüñéïõ ëßðïõò («ìáîéëáñÜêéá») êÜôù áðü ôéò êåöáëÝò ôùí ìåôáôáñóßùí ðñïò ôéò âÜóåéò ôùí äáêôýëùí.
17
cyanmagentayellowblack
18
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ
Ç ãáìøïäáêôõëßá, áí äå ëçöèïýí ìÝôñá ðñüëçøçò, ìðïñåß íá ïäçãÞóåé óôç äçìéïõñãßá åëêþí óôç ñá÷éáßá åðéöÜíåéá êáé óôéò êïñõöÝò ôùí äáêôýëùí. Ç ðñïâïëÞ ôùí êåöáëþí ôùí ìåôáôáñóßùí áõîÜíåé ôéò ðéÝóåéò óôçí ðåñéï÷Þ áõôÞ êáôÜ ôç âÜäéóç êáé áñ÷éêÜ äçìéïõñãåßôáé õðåñêåñÜôùóç (êÜëïò ðïõ äåí ðïíÜåé). Ï êÜëïò äñá óá íá õðÜñ÷åé Ýíá îÝíï óêëçñü óþìá óôï åóùôåñéêü ôïõ ðáðïõôóéïý êáé ðñïïäåõôéêÜ ðñïêáëåß åîÝëêùóç. Ãéá ôï ëüãï áõôü, ï óôü÷ïò ôùí áôüìùí ðïõ áó÷ïëïýíôáé ìå ôç öñïíôßäá ôïõ äéáâçôéêïý ðïäéïý åßíáé êáô’ áñ÷Þí ç ðñüëçøç ôçò åìöÜíéóçò õðåñêåñáôþóåùí êáé ç áöáßñåóÞ ôïõò, üôáí áõôÝò õðÜñ÷ïõí, óå ôáêôéêÜ äéáóôÞìáôá. Ç îçñïäåñìßá åßíáé ìéá Üëëç óõíÝðåéá ôçò äéáâçôéêÞò ÌõúêÞ áôñïößá ìå ãáìøïäáêôõëßá íåõñïðÜèåéáò. ÁõôÞ ðñïêáëåß ôçí åìöÜíéóç ñáãÜäùí óôá ðÝëìáôá, éäéáßôåñá óôéò ðôÝñíåò, ðïõ áí äåí áíôéìåôùðéóôïýí ìðïñåß íá åîåëé÷èïýí óå Ýëêç. Âáñýôåñç åðéðëïêÞ ôçò íåõñïðÜèåéáò åßíáé ç åìöÜíéóç íåõñï-ïóôåï-áñèñïðÜèåéáò (áñèñïðÜèåéáò Charcot), ç ïðïßá ðñïêáëåß, áí äå äéáãíùóôåß êáé áíôéìåôùðéóôåß Ýãêáéñá, ðëÞñç ðáñáìüñöùóç ôïõ ðïäéïý êáé áäõíáìßá âÜäéóçò. Ìéá Üëëç óïâáñÞ áéôßá ãéá ôçí ðñüêëçóç âëáâþí óôá ðüäéá åßíáé ç ðåñéöåñéêÞ áñôçñéïðÜèåéá, ç ïðïßá êÜíåé ôï äÝñìá ôùí ðïäéþí ëåðôü êáé åõðáèÝò óå ôñáõìáôéóìïýò. Ç ðáñï÷Þ áßìáôïò ìðïñåß íá åßíáé ïñéáêÞ êáé üôáí ïé áíÜãêåò ãéá ìåãáëýôåñç áéìÜôùóç êáé ïîõãüíùóç áõîçèïýí (ð.÷. áðü ìéá ëïßìùîç), ôüôå ïé áìõíôéêïß êáé åðïõëùôéêïß ìç÷áíéóìïß ôïõ ïñãáíéóìïý áíåðáñêïýí, ìå áðïôÝëåóìá ôçí åìöÜíéóç áðåéëçôéêþí ëïéìþîåùí. ¼ôáí ìÜëéóôá óõíõðÜñ÷åé êáé âëÜâç ôùí íåýñùí áðü ôï äéáâÞôç ôï âëáðôéêü áðïôÝëåóìá ôùí ôñáõìáôéóìþí åßíáé ðïëëáðëÜóéï. Óôçí êëéíéêÞ åîÝôáóç äåí åßíáé óðÜíéá ç äéáðßóôùóç ãÜããñáéíáò óôá äÜêôõëá ôùí ðïäéþí óå Üôïìá ìå äéáâÞôç, ç ïðïßá äåí åß÷å ãßíåé áíôéëçðôÞ áðü ôïõò ðÜó÷ïíôåò. Ôïíßæåôáé üôé ôá Üôïìá ìå äéáâÞôç ìðïñåß íá åìöáíßóïõí Ýëêç ìüíï üôáí õðÜñ÷åé âëÜâç ôùí íåýñùí Þ/êáé ôùí áñôçñéþí êáé üôé äåí êéíäõíåýïõí üëá ôá Üôïìá ìå äéáâÞôç íá åìöáíßóïõí âëÜâåò óôá ðüäéá. ¼ðùò ðñïáíáöÝñèçêå, ïé âëÜâåò óôá ðüäéá ôùí áôüìùí ìå äéáâÞôç ìðïñïýí íá ðñïëçöèïýí ìå ôçí ôÞñçóç ïñéóìÝíùí áðëþí ìÝôñùí. Ç öñïíôßäá ôùí áôüìùí ìå äéáâÞôç ðïõ Ý÷ïõí ðñïâëÞìáôá óôá ðüäéá ðñÝðåé íá ðáñÝ÷åôáé áðü ïñãáíùìÝíá êÝíôñá ðïõ äéáèÝôïõí ðñïóùðéêü ìå åìðåéñßá. ÁñêåôÜ óõ÷íÜ ðáñßóôáôáé ç áíÜãêç ãéá áíôéìåôþðéóç áõôþí ôùí áôüìùí áðü äéÜöïñåò åéäéêüôçôåò (äéáâçôïëüãïò, áããåéï÷åéñïõñãüò, ïñèïðåäéêüò, åéäéêïß ìå ãíþóç êáé åìðåéñßá óôçí êáôáóêåõÞ åéäéêþí ïñèùôéêþí õðïäçìÜôùí êáé ðÜôùí). Óôá ïñãáíùìÝíá áõôÜ êÝíôñá ãßíåôáé óõóôçìáôéêÞ åñãáóßá êáé ðñáãìáôéêÜ óþæïíôáé ôá ðüäéá ôùí áôüìùí ìå äéáâÞôç. Ãéá íá ãßíïõí áõôÜ ðéï ùöÝëéìá ãéá ôïõò áóèåíåßò ðñÝðåé ç ðïëéôåßá êáé ôá áóöáëéóôéêÜ ôáìåßá íá ìåñéìíÞóïõí ãéá ôçí êÜëõøç ôùí åîüäùí ãéá ôçí áãïñÜ êáé ôçí áíôéêáôÜóôáóç ôùí åéäéêþí õðïäçìÜôùí êáé ôùí ðÜôùí óôïõò áóèåíåßò ðïõ ôá ÷ñåéÜæïíôáé. Ìéá ìåëÝôç óôç Ì. Âñåôáíßá Ýäåéîå üôé ìüíï ôï êüóôïò ôçò ÷åéñïõñãéêÞò åðÝìâáóçò ãéá Ýíáí áêñùôçñéáóìü, ÷ùñßò íá ðåñéëáìâÜíïíôáé ïé äáðÜíåò ãéá áðïêáôÜóôáóç Þ ç áðþëåéá åñãáôï-ùñþí, áíôéóôïé÷åß óôï êüóôïò áãïñÜò 100 ðåñßðïõ æåõãáñéþí åéäéêþí õðïäçìÜôùí ãéá ôçí ðñüëçøç ôçò åìöÜíéóçò åëêþí óôá ðüäéá. Íßêïò Ôåíôïëïýñçò, Éáôñüò 18
cyanmagentayellowblack
19
ÔÅÕXÏÓ 30
×ñÞóéìåò ðëçñïöïñßåò ãéá ôá Üôïìá ìå äéáâÞôç ó÷åôéêÜ ìå ôçí ðåñéðïßçóç ôùí ðïäéþí Ãéá ðïéïýò ëüãïõò ðñÝðåé íá ðñïóÝ÷ïõìå ôá ðüäéá ìáò; 1. ÌåéùìÝíç áéóèçôéêüôçôá ëüãù âëÜâçò ôùí íåýñùí (íåõñïðÜèåéá ôïõ äéáâÞôç) Ï äéáâÞôçò ìðïñåß íá âëÜøåé ôá íåýñá ôùí ðïäéþí óáò ìå áðïôÝëåóìá íá Ý÷åôå åëáôôùìÝíç ôçí áßóèçóç ôïõ ðüíïõ, ôçò èåñìïêñáóßáò, ôçò ðßåóçò êáé ôçò áöÞò. Ç âëÜâç áõôÞ ðñïêáëåßôáé óôáäéáêÜ êáé åßíáé ðéèáíüí íá ìçí áíôéëçöèåßôå ôçí áðþëåéá áõôþí ôùí áéóèÞóåùí. Êáô’ áõôü ôïí ôñüðï, ìðïñåß íá ôñáõìáôßóåôå ôá ðüäéá óáò ÷ùñßò íá ôï áíôéëçöèåßôå êáé íá äçìéïõñãçèåß Ýôóé ìßá ìéêñÞ ðëçãÞ (Ýëêïò). ÅÜí áõôÜ ðåñÜóïõí áðáñáôÞñçôá, åðåéäÞ äåí áíôéëáìâÜíåóôå ôïí ðüíï ëüãù ôçò âëÜâçò ôùí íåýñùí, êáé äåí ðñïóå÷èïýí, ìðïñåß íá ìïëõíèïýí êáé íá åîåëé÷èïýí äçìéïõñãþíôáò óïâáñÞ âëÜâç. Ùóôüóï, ôá ðåñéóóüôåñá áðü ôá ðñïâëÞìáôá óôá ðüäéá ÌÐÏÑÏÕÍ ÍÁ ÐÑÏËÇÖÈÏÕÍ, åöüóïí ãßíïõí áíôéëçðôÜ óå ðñþéìï óôÜäéï êáé ôïõò äïèåß ç áðáñáßôçôç êáé ôáêôéêÞ öñïíôßäá êáé èåñáðåßá. Ç íåõñïðÜèåéá ìðïñåß åðßóçò íá ðñïêáëÝóåé “ðåñßåñãåò” áéóèÞóåéò óôá ðüäéá óáò (êÜøéìï, ôóéìðÞìáôá áðü âåëüíåò, “ìõñìçêéÜóìáôá”), ðïõ ãßíïíôáé ðéï Ýíôïíåò ôç íýêôá. ÅÜí áõôÝò åßíáé åíï÷ëçôéêÝò, íá ôï áíáöÝñåôå óôïí ãéáôñü óáò äéüôé õðÜñ÷ïõí äéáèÝóéìåò èåñáðåßåò.
2. ÊáêÞ êõêëïöïñßá - ÂëÜâåò ôùí áããåßùí (áããåéïðÜèåéá ôïõ äéáâÞôç) Ôüóï ï äéáâÞôçò üóï êáé ôï êÜðíéóìá, ìðïñåß íá âëÜøïõí ôéò áñôçñßåò ôùí ðïäéþí êáé íá ðñïêáëÝóïõí åëÜôôùóç ôçò ñïÞò ôïõ áßìáôïò ó’ áõôÜ. Ôï äÝñìá ôùí ðïäéþí óáò ìðïñåß íá ãßíåé åýèñáõóôï êáé íá äçìéïõñãçèïýí âëÜâåò ïé ïðïßåò åðïõëþíïíôáé äýóêïëá. ¸íá ðñþéìï óýìðôùìá ôçò ìåéùìÝíçò ñïÞò áßìáôïò óôïõò ìõò ôùí ðïäéþí åßíáé ï ðüíïò óôïõò ìõò ôçò ãÜìðáò êáôÜ ôï ðåñðÜôçìá. Ï óõíäõáóìüò äéáâÞôç êáé êáðíßóìáôïò åßíáé éäéáßôåñá åðéêßíäõíïò.
3. ÁõîçìÝíïò êßíäõíïò ìïëýíóåùí Óôá Üôïìá ìå äéáâÞôç ïé ìéêñïß ôñáõìáôéóìïß, üðùò êïøßìáôá, ãñáôæïõíéÝò êáé öïõóêÜëåò, Ý÷ïõí ìåãáëýôåñï êßíäõíï ìüëõíóçò. Äéáôçñåßôå ôá ôñáýìáôá êáèáñÜ êáé êáëõììÝíá êáé êÜíåôå Ýëåã÷ï êáèçìåñéíÜ. ÆçôÞóôå âïÞèåéá åÜí äåí âåëôéþíïíôáé. Éäéáßôåñá íá ðñïóÝ÷åôå ôá ðüäéá óáò ìåôÜ áðü ðåæïðïñßá Þ ìåôÜ áðü êÜèå åßäïõò öõóéêÞ äñáóôçñéüôçôá (êïëýìðé, ôñÝîéìï, ðïäçëáóßá ê.ë.ð.).
19
cyanmagentayellowblack
20
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ
ÐÙÓ ÍÁ ÐÅÑÉÐÏÉÅÉÓÔÅ ÔÁ ÐÏÄÉÁ ÓÁÓ 1. ÅîåôÜæåôå ôá ðüäéá óáò êáèçìåñéíÜ ÅëÝã÷åôå ôá ðÝëìáôá êáé ôá äéáóôÞìáôá ìåôáîý ôùí äáêôýëùí êáèçìåñéíÜ. ÅÜí äåí ìðïñåßôå íá åëÝãîåôå ôá ðüäéá óáò, ÷ñçóéìïðïéåßóôå Ýíáí êáèñÝðôç Þ æçôÞóôå ôç âïÞèåéá åíüò ößëïõ Þ óõããåíÞ óáò. ØÜîôå ãéá: áëëáãÝò ôïõ óõíçèéóìÝíïõ ÷ñþìáôïò óôï äÝñìá, oßäçìá, øõ÷ñÜ óçìåßá, ðåñéï÷Ýò ìå åêêñßóåéò, äåñìáôéêÝò âëÜâåò, êïøßìáôá, öïõóêÜëåò, ãñáôæïõíéÝò Þ ó÷éóìÝò óôï äÝñìá óáò ðïõ ãßíïíôáé èåñìÝò Þ õãñÝò, öïõóêÜëåò Þ õãñü Þ áßìá êÜôù áðü êÜëïõò. ØÜîôå ãéá ïôéäÞðïôå äåí åßíáé öõóéïëïãéêü ãéá ôá ðüäéá óáò. ÅÜí áíáêáëýøåôå ïðïéïäÞðïôå ðñüâëçìá, åíçìåñþóôå áìÝóùò ôï Äéáâçôïëïãéêü ÊÝíôñï óáò Þ ôïí ðáèïëüãï óáò. ÁöÞóôå ôï ðüäé óáò íá áíáðáõèåß êáé ìçí åðé÷åéñåßôå íá ôï èåñáðåýóåôå ïé ßäéïé. ÊÜíåôå êáèçìåñéíÜ ðïäüëïõôñï ìå ÷ëéáñü íåñü êáé êáëýðôåôå ìå ãÜæá.
2. Íá åðéóêÝðôåóôå óõ÷íÜ ôïõò åéäéêïýò ãéá ôï äéáâçôéêü ðüäé. Ï åéäéêüò èá åîåôÜóåé êáé èá êüøåé ôá íý÷éá óáò ìå áóöÜëåéá êáé èá åëÝãîåé ôá ìåóïäáêôýëéá äéáóôÞìáôá ãéá ôõ÷üí áíÜðôõîç ìõêÞôùí. Ïé ìõêçôéÜóåéò äçìéïõñãïýí ðñïâëÞìáôá óôï äÝñìá, ðïõ ìðïñåß åýêïëá íá ñáãåß (ó÷éóôåß) êáé íá ãßíåé Ýëêïò (ðëçãÞ) ìå äõóÜñåóôá åðáêüëïõèá. Åßíáé ðéï áóöáëÝò íá ëéìÜñåôå ôá íý÷éá óáò, ðáñÜ íá ðñïóðáèåßôå ïé ßäéïé ÷ñçóéìïðïéþíôáò ìåôáëëéêÜ áíôéêåßìåíá (øáëßäé Þ íõ÷ïêüðôç). Áí äå ãßíåé ðñïóåêôéêÜ ç êïðÞ ôùí íõ÷éþí, ìðïñåß íá ôñáõìáôéóôåß Þ íá ìïëõíèåß ôï ãåéôïíéêü äÝñìá êáé ôüôå õðÜñ÷åé êßíäõíïò íá ðñïêëçèåß âëÜâç. Ìçí êüâåôå âáèåéÜ ôá íý÷éá êáé ìå óôñïããõëåìÝíåò Üêñåò. Áí äåí ìðïñåßôå íá ôï êÜíåôå ï ßäéïò æçôÞóôå âïÞèåéá áðü êÜðïéïí ößëï Þ óõããåíÞ óáò. Ïé óêëçñýíóåéò ôïõ äÝñìáôïò, ïé êÜëïé êáé ïé åðþäõíåò õðåñêåñáôþóåéò (óêëçñÝò ðá÷ýíóåéò ôïõ äÝñìáôïò ðïõ åßíáé ðïëý åõáßóèçôåò), èåñáðåýïíôáé êáëýôåñá áðü ôïí åéäéêü êé Ýôóé áðïöåýãïíôáé âëÜâåò ðïõ ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåôå åÜí åðé÷åéñÞóåôå ï ßäéïò ôç èåñáðåßá.
KÜëïò óôçí ðåëìáôéáßá ðåñéï÷Þ
3. Äéáôçñåßôå ôá ðüäéá óáò êáèáñÜ Íá ðëÝíåôå ôá ðüäéá óáò êáèçìåñéíÜ êáé íá ôá óôåãíþíåôå ðñïóåêôéêÜ, éäéáßôåñá áíÜìåóá óôá äÜêôõëá, ðñïóðáèþíôáò ôáõôü÷ñïíá íá ìçí ôá áðïìáêñýíåôå ðïëý ìåôáîý ôïõò. ×ñçóéìïðïéÞóôå óáðïýíé ìå ïõäÝôåñï pÇ êáé áöÞóôå ôá óôï íåñü ãéá ðåñßðïõ 7 ëåðôÜ. ÅÜí ôï äÝñìá ôùí ðïäéþí óáò îçñáßíåôáé, ðñÜãìá ðïõ óõìâáßíåé åÜí Ý÷åôå äéáâç-
20
cyanmagentayellowblack
21
ÔÅÕXÏÓ 30
ôéêÞ íåõñïðÜèåéá, ÷ñçóéìïðïéåßóôå êáèçìåñéíÜ ìéá åíõäáôéêÞ êñÝìá åéäéêÞ ãéá Üôïìá ìå äéáâÞôç. Ôï îçñü äÝñìá ìðïñåß íá ó÷éóôåß êáé íá ïäçãÞóåé óôç äçìéïõñãßá äåñìáôéêÞò âëÜâçò. Ãéá íá áöáéñÝóåôå ôá óêëçñÜ óçìåßá êõñßùò óôç öôÝñíá ÷ñçóéìïðïéÞóôå åëáöñüðåôñá. Åöáñìüóôå ôçí êñÝìá ìüíï óôç ñá÷éáßá êáé ðåëìáôéáßá åðéöÜíåéá êáé ü÷é ìåôáîý ôùí äáêôýëùí.
4. ÁãïñÜóôå ôá êáôÜëëçëá ðáðïýôóéá. ÅÜí Ý÷åôå íåõñïðÜèåéá, ìçí âáóßæåóôå ìüíï óôï ðüóï êáëÜ “íéþèåôå” üôé óáò ôáéñéÜæïõí ôá õðïäÞìáôá. ÌåôñÞóôå áêñéâþò ôá ðüäéá óáò êáé âñåßôå ôá áíôßóôïé÷á ðáðïýôóéá. ÐïëëÜ Ýëêç (ðëçãÝò) ïöåßëïíôáé óå õðïäÞìáôá ðïõ äåí ôáéñéÜæïõí óùóôÜ. Ôï êáëýôåñï ðáðïýôóé äéáèÝôåé âáèý êáé åõñý ðÝëìá, ÷áìçëü ôáêïýíé, ëåßåò åóùôåñéêÝò ñáöÝò êáé êïñäüíéá, ðïõ äÝíïõí þóôå íá êñáôïýí ôï ðáðïýôóé óôáèåñÜ óôï ðüäé óáò. Ôá ðáðïýôóéá ÷ùñßò êïñäüíéá åßíáé áêáôÜëëçëá, äéüôé ãéá íá åßíáé óôáèåñÜ óôï ðüäé ðñÝðåé íá åßíáé óöé÷ôÜ óôá äÜêôõëá êáé ôç öôÝñíá, êé Ýôóé ðåñéïñßæïõí ôï ðüäé. Ôá áèëçôéêÜ ðáðïýôóéá ìðïñåß íá ôáéñéÜæïõí ðïëý êáëÜ. ÖïñÜôå êÜèå æåõãÜñé êáéíïýñãéá ðáðïýôóéá ãéá 12 þñåò ôçí çìÝñá óôçí áñ÷Þ, êáé ìåôÜ åëÝã÷åôå ôá ðüäéá óáò ãéá ôõ÷üí åñåèéóìïýò óôï äÝñìá. ÊÜèå öïñÜ ðïõ öïñÜôå ôá ðáðïýôóéá óáò íá åëÝã÷åôå ôï åóùôåñéêü ôïõò ãéá ðåôñáäÜêéá, êÝñìáôá Þ Üëëá áíôéêåßìåíá êáèþò êáé ãéá ÷áëáóìÝíåò ñáöÝò Þ ÷áëáóìÝíïõò ðÜôïõò. Ïé êÜëôóåò íá ìçí åßíáé óõíèåôéêÝò, áëëÜ áðü âáìâÜêé êáé ÷ùñßò åóùôåñéêÝò ñáöÝò.
5. Ðñïóðáèåßôå íá áðïöåýãåôå ôá áôõ÷Þìáôá ÐñïóðáèÞóôå íá ðñïóôáôåýåôå ôá ðüäéá óáò üóï ôï äõíáôüí ðåñéóóüôåñï. ÄïêéìÜæåôå ôï íåñü ôçò ìðáíéÝñáò êáé ôïõ íôïõò ìå ôïí áãêþíá óáò, ðñéí êÜíåôå æåóôü ìðÜíéï. Áðïöåýãåôå íá ôïðïèåôåßôå ôá ðüäéá óáò ðïëý êïíôÜ óå öùôéÜ êáé èåñìÜóôñåò, êáé ìçí ôá áöÞíåôå ðïëëÞ þñá óôïí Þëéï (êßíäõíïò åãêáýìáôïò). ÖïñÜôå ðáðïýôóéá üëåò ôéò þñåò, ãéá íá ðñïóôáôåýåôå ôá ðüäéá óáò. ÐïôÝ ìçí ðåñðáôÜôå îõðüëçôïé, áêüìá êáé ìÝóá óôï óðßôé.
ÔÅËÏÓ ÌÇÍ ÎÅ×ÍÁÔÅ Íá áðåõèýíåóôå óôïõò åéäéêïýò ãéá ôï ðüäé, ïé ïðïßïé ìðïñïýí åðéóôçìïíéêÜ íá óáò êáôåõèýíïõí óùóôÜ, þóôå íá áðïöýãåôå ôá äõóÜñåóôá åðáêüëïõèá. Äåí áñêåß ìüíï íá öñïíôßæåôå ôá ðüäéá óáò ãéá íá ðñïëÜâåôå ôá Ýëêç êáé ôïí áêñùôçñéáóìü. ÐñÝðåé óå óõíåñãáóßá ìå ôï ãéáôñü óáò íá ðñïóðáèåßôå íá ñõèìßæåôå êáé íá ðáñáêïëïõèåßôå ôï óÜê÷áñü óáò üóï ôï äõíáôüí êáëýôåñá. Ìå áõôüí ôïí ôñüðï êáèõóôåñåßôå ôçí åìöÜíéóç êáé ôùí Üëëùí åðéðëïêþí ôïõ. Ãåùñãßá ÌÜñêïõ, Íïóçëåýôñéá 21
cyanmagentayellowblack
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ
ÖÁÑÌÁÓÅÑÂ 5
22
22
cyanmagentayellowblack
23
ÔÅÕXÏÓ 30
Té ìðïñåß íá ðéåé ôï Üôïìï ìå äéáâÞôç ôï êáëïêáßñé; Ôï êáëïêáßñé Ýöôáóå êáé ìáæß ïé õøçëÝò èåñìïêñáóßåò ôïõ, ðïõ êÜíïõí ôï áßóèçìá ôçò äßøáò ðéï óõ÷íü êáé Ýíôïíï. ÌÝóá áðü ôçí Üóêçóç áëëÜ êáé ôçí áðëÞ åêèåóÞ ìáò óôïí Þëéï ÷Üíïõìå ðïëëÜ õãñÜ ìÝóá áðü ôçí åößäñùóç. Ç ôáêôéêÞ ëÞøç ëïéðüí õãñþí åßíáé óçìáíôéêÞ ãéá ôç äéáôÞñçóç ôçò èåñìïêñáóßáò ôïõ óþìáôïò, ôçí áíáðëÞñùóç ôùí áðùëåéþí, áëëÜ êáé ôçí áðïöõãÞ ôçò óùìáôéêÞò êïýñáóçò êáé ôçí áýîçóç ôçò óùìáôéêÞò áðüäïóçò. Ðñïêýðôåé Ýôóé óõ÷íÜ ôï åñþôçìá «ôé íá ðéïýìå;» Ýôóé þóôå íá óâÞóïõìå ôç äßøá ìáò, áëëÜ íá êñáôÞóïõìå êáé ôï óÜê÷áñï óôáèåñü. Ïé åðéëïãÝò åßíáé óßãïõñá ðïëëÝò, áëëÜ áðáéôåßôáé ðñïóï÷Þ êáé Ýëåã÷ïò óôéò åôéêÝôåò. ÅðåéäÞ ëïéðüí ôï íåñü, áí êáé ç éäáíéêüôåñç ëýóç áöïý äåí Ý÷åé èåñìßäåò, æÜ÷áñç, ÷ïëçóôåñßíç Þ êáöåÀíç, äåí ìðïñåß íá åßíáé ðÜíôá ç åðéëïãÞ ìáò, üôáí äéøÜóïõìå, ðáñáèÝôïõìå ðáñáêÜôù Üëëåò åðéëïãÝò. Áíèñáêïý÷á ðïôÜ-ÁíáøõêôéêÜ: Óõ÷íÞ ðëÝïí åðéëïãÞ, áöïý ãéá ðïëëÜ Üôïìá ôá áíáøõêôéêÜ åßíáé ç óõ÷íüôåñç åðéëïãÞ êáôÜ ôçò äßøáò. ÕðÜñ÷åé ðëÝïí ðëçèþñá åðéëïãþí, ìå äéáöïñåôéêÝò ãåýóåéò êáé ìå / ÷ùñßò æÜ÷áñç. Ãéá ôïõò ðåñéóóüôåñïõò ôýðïõò áíáøõêôéêþí üðùò ð.÷. ôýðïõ êüëá, õðÜñ÷ïõí ðëÝïí ïé åðéëïãÝò “diet” “light”, “max”, “÷ùñßò æÜ÷áñç”, ðïõ äåí ðåñéÝ÷ïõí æÜ÷áñç, áëëÜ ôå÷íçôÜ õðïêáôÜóôáôá, üðùò ð.÷. áóðáñôÜìç, ôá ïðïßá äåí åðçñåÜæïõí ôá åðßðåäá ãëõêüæçò óôï áßìá. Êáé áõôÜ üìùò äåí ðñÝðåé íá õðåñêáôáíáëþíïíôáé Þ íá áíôéêáèéóôïýí ðëÞñùò ôï íåñü, áöïý ðñïêáëïýí åíôïíüôåñï áßóèçìá äßøáò êáé ðïëëÜ ðåñéÝ÷ïõí õøçëÜ ðïóïóôÜ êáöåÀíçò áëëÜ êáé áíèñáêéêïý. Ïé êáíïíéêÝò åðéëïãÝò ðïõ ðåñéÝ÷ïõí æÜ÷áñç ðñÝðåé íá êáôáíáëþíïíôáé ìüíï óå êáôáóôÜóåéò õðïãëõêáéìßáò, áöïý áíåâÜæïõí áðüôïìá ôá åðßðåäá ãëõêüæçò óôï áßìá. (1/2 êïõôß êüêá êüëá Ý÷åé 1 éóïäýíáìï õäá-
ôáíèñÜêùí äçëáäÞ 15 ãñ. õäáôÜíèñáêåò). ×õìïß öñïýôïõ: Ôï êáëïêáßñé, ç êáôáíÜëùóç ôùí ÷õìþí áíåâáßíåé êáôáêüñõöá. Åßíáé äñïóåñïß, äßíïõí åõ÷Üñéóôç ãåýóç, Ý÷ïõí (ïé ðåñéóóüôåñïé) âéôáìßíåò. Åßíáé üìùò êáôÜëëçëïé ãéá Ýíá äéáâçôéêü Üôïìï; ÕðÜñ÷ïõí äéÜöïñïé ôýðïé ÷õìþí, áíÜëïãá ìå ôï ðïóïóôü ôïõ öõóéêïý ÷õìïý, ðïõ áõôïß ðåñéÝ÷ïõí (êÜôé ðïõ åðçñåÜæåé êáé ôï ðïóïóôü ôçò ðñïóôéèÝìåíçò æÜ÷áñçò). ¼óïé åßíáé 100% öõóéêïß ÷õìïß óáöþò ìðïñïýí íá åíóùìáôùèïýí óå Ýíá éóïññïðçìÝíï äéáéôïëüãéï, ùò õðïêáôÜóôáôï êÜðïéïõ öñïýôïõ (óôá ðëáßóéá ôùí 5 ìéêñïìåñßäùí öñïýôùí êáé ëá÷áíéêþí ôçí çìÝñá). Áîßæåé íá óçìåéùèåß üôé 1/2 ðïôÞñé ÷õìüò (150 ml) éóïäõíáìåß ìå Ýíá öñïýôï (äçëáäÞ ìå 1 éóïäýíáìï õäáôáíèñÜêùí -15 ãñ-). Ãéá ðáñÜäåéãìá, ïé ÷õìïß: ðïñôïêÜëé, óáíãêïõúíé, ðñÜóéíï ìÞëï-ðñÜóéíï ôóÜú-êõäþíé, ñüäé-óôáöýëé, ðïñôïêÜëé Ù3, Ù6, ìáíôáñßíé-óáãêïõúíé, áíáíÜò-ãêñÝúð öñïýô-ëïõúæá, ñïäÜêéíï, öñÜïõëá, Power**, åîùôéêÜ öñïýôá, êáñüôïìÞëï-ðïñôïêÜëé Refresh ôçò åôáéñåßáò ÅÂÃÁ ðåñéÝ÷ïõí áíÜ 100 ml 10,5-12,2 õäáôÜíèñáêåò êáé åíÝñãåéá áðü 47-50 Kcal. ÐñÝðåé üìùò íá ðñïóÝîïõìå ôçí êáôáíÜëùóÞ ôïõò, ãéáôß ðáñáðÜíù ðïóüôçôá ìðïñåß íá ïäçãÞóåé óå áõîçìÝíá åðßðåäá ãëõêüæçò, äåäïìÝíïõ üôé ðåñéÝ÷ïõí óÜê÷áñá, áëëÜ ðáñÜëëçëá êáé ðïëý ëßãåò öõôéêÝò ßíåò, ïé ïðïßåò óõíôåëïýí óôç âñáäýôåñç áðïññüöçóç ôùí óáê÷Üñùí. Åðßóçò ÷õìïß ìå ôçí Ýíäåéîç «íÝêôáñ» Þ «öñïõôïðïôü», ïé ïðïßïé Ý÷ïõí ðåñéåêôéêüôçôá óå öñïýôï êáé öõóéêü ÷õìü ðåñßðïõ 20%, åßíáé áêáôÜëëçëïé, äåäïìÝíïõ üôé åßíáé ðëïýóéïé óå æÜ÷áñç, êáé ðñÝðåé íá áðïöåýãåôáé ç êáôáíÜëùóÞ ôïõò. ÓõìðõêíùìÝíïò ÷õìüò: Åßíáé ïé êëáóéêïß «÷õìïß» ðïõ äéáëýïíôáé óå íåñü ðñéí ôçí êáôáíÜëùóÞ ôïõò. Êõêëïöïñïýí óå äéÜöïñåò ãåýóåéò öñïýôï (ðïñôï23
cyanmagentayellowblack
24
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ êÜëé, âýóóéíï) êáé åßíáé ðïëý ðëïýóéïé óå æÜ÷áñç. Åßíáé ìéá êáôçãïñßá ÷õìïý ðïõ ðñÝðåé íá áðïöåýãïõí ôá Üôïìá ìå äéáâÞôç, åêôüò áðü ôéò óðÜíéåò ðåñéðôþóåéò ðïõ ïé ÷õìïß áõôïß åßíáé «÷ùñßò æÜ÷áñç», ïðüôå ìéá ìÝôñéá êáôáíÜëùóç äå èá åðéöÝñåé áñíçôéêÜ áðïôåëÝóìáôá óôç ñýèìéóç ôïõ äéáâçôéêïý áôüìïõ (áí êáé ôÝôïéïé ÷õìïß åßíáé éäéáßôåñá äéáäåäïìÝíïé óå Üëëåò ÷þñåò, óôçí ÅëëÜäá ç êáôáíÜëùóÞ ôïõò åßíáé ó÷åôéêÜ ðåñéïñéóìÝíç). ÑïöÞìáôá óïêïëÜôáò óå óêüíç: åßíáé éäéáßôåñá äéáäåäïìÝíá, ôüóï ôïõò ÷åéìåñéíïýò ìÞíåò ùò æåóôÜ ñïöÞìáôá, üóï êáé ôï êáëïêáßñé ìå ðáãÜêéá. ÐåñéÝ÷ïõí óõíÞèùò æÜ÷áñç, áëëÜ êáé áñêåôü ëßðïò, óôïé÷åßá ðïõ ôá êáèéóôïýí áêáôÜëëçëá ãéá ôá Üôïìá ìå äéáâÞôç, éäéáßôåñá üóá Ý÷ïõí êáé ðñüâëçìá âÜñïõò. ÕðÜñ÷ïõí üìùò êáé êÜðïéá óêåõÜóìáôá ôá ïðïßá åßíáé ÷ùñßò æÜ÷áñç (Ý÷ïõí ðñïóèÞêç áóðáñôÜìçò), áëëÜ êáé ÷áìçëÜ óå ëßðïò (÷áñáêôçñéóôéêÜ Ýíá ðñïúüí ãíùóôÞò áããëéêÞò åôáéñåßáò äßíåé 40 èåñìßäåò áíÜ ñüöçìá!). ÁõôÜ óáöþò ìðïñïýí íá åíôá÷èïýí óôï äéáéôïëüãéï åíüò áôüìïõ ìå äéáâÞôç, äåäïìÝíïõ üìùò üôé ôï Üôïìï áõôü äåí õðåñêáôáíáëþíåé ãåíéêÜ ðñïúüíôá ôýðïõ «ëÜúô», üðùò ãéáïýñôéá, ðáãùôÜ êáé áíáøõêôéêÜ, þóôå íá áõîçèåß ç ðïóüôçôá ôçò ðñïóëáìâáíüìåíçò ðïóüôçôáò ãëõêáíôéêïý. ÐáãùìÝíï ãÜëá: ¸íá ðïôÞñé ðáãùìÝíï ãÜëá åßíáé óßãïõñá ìéá êáëÞ åðéëïãÞ ãéá ôï êáëïêáßñé, åßôå óôï ðñùéíü, åßôá óå ïðïéáäÞðïôå Üëëç óôéãìÞ ôçò çìÝñáò. Äåí ðñÝðåé üìùò íá îå÷íïýìå ðùò 1 ðïôÞñé ãÜëá, ðÝñá áðü ôï áóâÝóôéï, ôï öþóöïñï êáé ôï ìáãíÞóéï, äßíåé êáé éêáíïðïéçôéêÞ ðïóüôçôá õäáôáíèñÜêùí, ìå ôç ìïñöÞ óáê÷Üñùí, ïé ïðïßïé ðñÝðåé íá óõíõðïëïãßæïíôáé ìå ôïõò õðüëïéðïõò õäáôÜíèñáêåò, ùóôüóï, ðñÝðåé íá áðïöåýãïõìå ôçí õðåñêáôáíÜëùóç (1 ðïôÞñé ãÜëá 240 ml Ý÷åé 1 éóïäýíáìï õäáôáíèñÜêùí äçëáäÞ 12 ãñ. õäáôÜíèñáêåò). ÉóïôïíéêÜ áèëçôéêÜ ðïôÜ: Ôýðïõ Lucozate Gatorade ìðïñïýí íá ÷ïñçãçèïýí óå ðåñßðôùóç õðïãëõêáéìßáò (1/2 êïõôß = 1 éóïäýíáìï õäáôáíèñÜêùí = 15 ãñ. õäáôÜíèñáêåò). ÐåñéëáìâÜíïõí Ýíá óõíäõáóìü íåñïý, æÜ÷áñçò êáé çëåêôñïëõôþí. Áðïóêïðïýí óôçí áíôéêáôÜóôáóç ôùí õãñþí êáé ôçò åíÝñãåéáò, ðïõ ÷Üíïíôáé êáôÜ ôçí åíôáôéêÞ Üóêçóç. Ãéá ôá Üôïìá üìùò ðïõ äåí êÜíïõí ôáêôéêÞ êáé Ýíôïíç Üóêçóç ôÝôïéá ðïôÜ äåí ðñïôåßíïíôáé, áöïý èá ïäçãÞóïõí óå áõîçìÝíá åðßðåäá ãëõêüæçò óôï áßìá. Óå 24
áõôÝò ôéò ðåñéðôþóåéò ëïéðüí ç êáôáíÜëùóç ôùí áíôéóôïß÷ùí ðñïúüíôùí ðïõ äåí ðåñéÝ÷ïõí æÜ÷áñç, íåñïý Þ Üëëùí ðïôþí ÷ùñßò æÜ÷áñç åßíáé ç ðéï êáëÞ åðéëïãÞ. Êñýï ôóÜé: Åßíáé Ýíá ðïëý äñïóéóôéêü ñüöçìá ðïõ ìðïñåß íá áðïôåëÝóåé êáëÞ åíáëëáêôéêÞ ãéá ôá Üôïìá âÝâáéá ðïõ êáôáíáëþíïõí ôóÜé ãåíéêüôåñá, ðñïóäßäïíôáò ðáñÜëëçëá êáé ëéãüôåñç êáöåÀíç áðü ôïí êáöÝ. Ðñïóï÷Þ ÷ñåéÜæåôáé âÝâáéá óôçí êáôáíÜëùóç ôùí Ýôïéìùí ðñïúüíôùí óå êïõôß ôá ïðïßá ðåñéÝ÷ïõí æÜ÷áñç. ¸ôóé, áí êÜðïéï äéáâçôéêü Üôïìï èÝëåé íá ðéåé êñýï ôóÜé ðñÝðåé íá åðéëÝîåé áíÜìåóá óôá Ýôïéìá ðñïúüíôá ôýðïõ «ëÜúô» ðïõ êõêëïöïñïýí êáé óôçí åëëçíéêÞ áãïñÜ, Þ áêüìá áðëïýóôåñá íá ðáñáóêåõÜóïõí ìüíá ôïõò ôï êñýï ôóÜé, ìå ãåýóç Þ ÷ùñßò, ðñïóèÝôïíôáò ðáãÜêéá êáé äéáôçñþíôáò ôï óôï øõãåßï. Ìåôáëëéêü íåñü ìå ãåýóåéò: êõêëïöïñïýí óå äéÜöïñåò ãåýóåéò öñïýôïõ üðùò ëåìüíé, lime Þ ðïñôïêÜëé. Áí èÝëåôå íá êáôáíáëþóåôå ôÝôïéá ðñïúüíôá, áñêåß íá åëÝãîåôå ôçí åôéêÝôá ãéá íá äéáðéóôþóåôå áí ðåñéÝ÷ïõí æÜ÷áñç (óõíÞèùò åßíáé ÷ùñßò æÜ÷áñç êáé ôïõò Ý÷åé ãßíåé ðñïóèÞêç áñþìáôïò). Åßíáé ìéá êáëÞ åíáëëáêôéêÞ óå ÷õìïýò êáé åßíáé åõ÷Üñéóôá ãéá íá óâÞíïõí ôç äßøá ôïõò êáëïêáéñéíïýò ìÞíåò. ÖõóéêÞ ëåìïíÜäá: åßíáé ìéá ðñüôáóç ðïõ óßãïõñá èá óáò éêáíïðïéÞóåé ÷ùñßò íá åðçñåÜóåé ôá åðßðåäá ôïõ æá÷Üñïõ óáò. Áñêåß íá ðñïóèÝóåôå ôï öõóéêü ÷õìü áðü Ýíá óôõììÝíï ëåìüíé óå Ýíá ðïôÞñé óüäá êáé íá âÜëåôå, áí ôï åðéèõìåßôå, Ýíá êïõôáëÜêé ìå ôå÷íçôü ãëõêáíôéêü. Èá Ý÷åôå Ýíá ðïëý äñïóéóôéêü áíáøõêôéêü, ÷ùñßò êáèüëïõ æÜ÷áñç. Áêüìá ìéá ëýóç ãéá ôï êáëïêáßñé åßíáé ç êáôÜøõîç öõóéêïý ÷õìïý ëåìïíéïý Þ ðïñôïêáëéïý óå èÞêåò ãéá ðáãÜêéá êáé ç ðñïóèÞêç ôïõò óå áðëü Þ ìåôáëëéêü íåñü. ¼ðùò âëÝðïõìå õðÜñ÷ïõí ðïëëÝò åðéëïãÝò ãéá íá ìáò óâÞóïõí ôç äßøá, ÷ùñßò ôýøåéò êáé äõóÜñåóôåò åðéðôþóåéò ãéá ôï óÜê÷áñï ìáò. Áñêåß íá åßìáóôå ðñïóåêôéêïß, äåäïìÝíïõ üôé ç õãñÞ ìïñöÞ óõíôåëåß óôçí ôá÷ýôåñç áðïññüöçóç ôùí æá÷Üñùí êáé áíåâÜæïõí áðüôïìá ôá åðßðåäá ãëõêüæçò óôçí êõêëïöïñßá ôïõ áßìáôïò. ÐñïóÝîôå ëïéðüí êáé... óôçí õãåéÜ óáò. ×Üñçò Äçìïóèåíüðïõëïò, Êëéíéêüò äéáéôïëüãïò
cyanmagentayellowblack
25
ÔÅÕXÏÓ 30
ÆÅËÅ -ÆÙÃÑÁÖÏÓ 6
25
cyanmagentayellowblack
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ
METRONIC 7
26
26
cyanmagentayellowblack
27
ÔÅÕXÏÓ 30
ÍÝá áðü ôï 1ï ÄéåèíÝò Óõìðüóéï ãéá ôïí «ÐñïäéáâÞôç» êáé ôï Ìåôáâïëéêü Óýíäñïìï Âåñïëßíï, 13-16 Áðñéëßïõ 2005 Ïìïöùíßá (consensus) ôçò Ðáãêüóìéáò Ïìïóðïíäßáò ãéá ôï ÄéáâÞôç (International Diabetes Federation – IDF) ãéá ôïí ïñéóìü êáé ôç äéÜãíùóç ôïõ Ìåôáâïëéêïý Óõíäñüìïõ G. Alberti Ç óýã÷ñïíç åðï÷Þ ôïõ «Ìåôáâïëéêïý Óõíäñüìïõ» Üñ÷éóå ìå ôéò åñãáóßåò ôïõ Reaven, ï ïðïßïò ôï 1988 ðåñéÝãñáøå ôç óõó÷Ýôéóç áíÜìåóá óôç äõóáíåîßá óôç ãëõêüæç, ôçí õðÝñôáóç, ôç äõóëéðéäáéìßá êáé ôçí ðá÷õóáñêßá, ÷áñáêôçñßæïíôáò ôïõò 4 áõôïýò ðáñÜãïíôåò ùò áðïôåëïýíôåò ôï ëåãüìåíï «Óýíäñïìï ×», ìå ôçí áíôßóôáóç óôçí éíóïõëßíç íá áðïôåëåß ôï óõíäåôéêü êáé ßóùò áéôéïëïãéêü êñßêï áíÜìåóÜ ôïõò. Áêïëïýèçóå ìéá Ýêñçîç ìåëåôþí êáé äçìïóéåýóåùí, ìå ðñïóèÞêç ðïéêßëùí Üëëùí ìåôáâëçôþí óôç ëßóôá ôùí áíùìáëéþí ðïõ óõíäÝïíôáí ìå ôï óýíäñïìï. Ôï 1999 ç Ðáãêüóìéá ÏñãÜíùóç Õãåßáò (ÐÏÕ) áíáêïßíùóå Ýíáí ðñïôåéíüìåíï ïñéóìü ãéá ôï óýíäñïìï, ðïõ ðåñéëÜìâáíå ôçí áíôßóôáóç óôçí éíóïõëßíç ùò áðáñáßôçôç ðñïûðüèåóç, ìáæß ìå äõï ôïõëÜ÷éóôïí áðü ôéò Üëëåò ìåôáâëçôÝò (õðÝñôáóç, êåíôñéêÞ ðá÷õóáñêßá êáé äõóëéðéäáéìßá [áõîçìÝíá ôñéãëõêåñßäéá Þ/êáé ÷áìçëÞ HDL-÷ïëçóôåñüëç]). Ôï 2001 ôï Åèíéêü Ðñüãñáììá ÅíçìÝñùóçò ãéá ôç ×ïëçóôåñüëç ôùí ÇÐÁ áíáêïßíùóå ôï äéêü ôïõ ïñéóìü ãéá ôï óýíäñïìï, ôï ïðïßï Þôáí ëßãï ðéï áðëü, äßíïíôáò ëéãüôåñç Ýìöáóç óôçí áíôßóôáóç óôçí éíóïõëßíç (ðïõ ïýôùò Þ Üëëùò äåí ìåôñÜôáé óôçí êáèçìÝñá ðñÜîç) êáé ÷ñçóéìïðïéþíôáò ëßãï äéáöïñåôéêÜ üñéá ãéá ôéò Üëëåò ìåôáâëçôÝò ôïõ óõíäñüìïõ (õðÝñôáóç, äõóëéðéäáéìßá, êåíôñéêÞ ðá÷õóáñêßá, õðåñãëõêáéìßá). Ç ÅõñùðáúêÞ ÅðéôñïðÞ ãéá ôç ÌåëÝôç ôçò Áíôßóôáóçò óôçí Éíóïõëßíç (EGIR) åîÝäùóå åðßóçò ôï äéêü ôçò ïñéóìü, ìéá ðáñáëëáãÞ ôïõ ïñéóìïý ôçò ÐÏÕ, ôï 1999. Ãéá ôçí áðïóáöÞíéóç ôçò êáôÜóôáóçò, ç Ðáãêüóìéá Ïìïóðïíäßá ãéá ôï ÄéáâÞôç (International Diabetes Federation – IDF) äéïñãÜíùóå ìéá óõíÜíôçóç åéäéêþí ôï 2004 ãéá ôçí åîÝôáóç ôïõ èÝìáôïò. Ç ÅðéôñïðÞ óõìöþíçóå üôé ç áíôßóôáóç óôçí éíóïõëßíç, áí êáé óçìáíôéêü óõóôáôéêü ôïõ óõíäñüìïõ, äåí ìðïñåß íá ìåôñçèåß áðëÜ êáé áîéüðéóôá
óôçí êëéíéêÞ ðñÜîç êáé äåí ìðïñåß íá óõìðåñéëçöèåß óôïí ïñéóìü. Ç êåíôñéêÞ ðá÷õóáñêßá áíôßèåôá, éäéáßôåñá üôáí óõíïäåõüôáí áðü áõîçìÝíá ôñéãëõêåñßäéá Þôáí êáèïñéóôéêÞò óçìáóßáò. ¼ìùò óõìöùíÞèçêå üôé õðÜñ÷ïõí äéáöïñÝò áíÜìåóá óôïõò äéÜöïñïõò ëáïýò êáé êáôÜ óõíÝðåéá ôá üñéá ôçò ðåñéìÝôñïõ ôçò ìÝóçò èá ðñÝðåé íá äéáöÝñïõí áíÜëïãá ìå ôçí åèíüôçôá. ¸ôóé, ôá ôåëéêÜ óõìðåñÜóìáôá êáé ðñïôÜóåéò ôçò åðéôñïðÞò ôçò IDF ãéá ôç äéÜãíùóç ôïõ Ìåôáâïëéêïý Óõíäñüìïõ ðåñéëáìâÜíïõí ôçí ýðáñîç ïðùóäÞðïôå êåíôñéêÞò ðá÷õóáñêßáò êáé äõï ôïõëÜ÷éóôïí áðü ôïõò Üëëïõò 4 ðáñÜãïíôåò, äéáìïñöþíïíôáé äå ùò åîÞò: · ÊåíôñéêÞ ðá÷õóáñêßá (ðåñßìåôñïò ìÝóçò) - Ãéá ÊáõêÜóéïõò: 94 åê ãéá Üíäñåò Þ 80 åê. ãéá ãõíáßêåò - Ãéá ÍïôéïáóéÜôåò: 90 åê ãéá Üíäñåò Þ 80 åê. ãéá ãõíáßêåò - Ãéá ÊéíÝæïõò: 90 åê ãéá Üíäñåò Þ 80 åê. ãéá ãõíáßêåò - Ãéá ÃéáðùíÝæïõò: 85 åê ãéá Üíäñåò Þ 90 åê. ãéá ãõíáßêåò ìå åðéðñüóèåôç ðñïóèÞêç 2 ôïõëÜ÷éóôïí áðü ôá êáôùôÝñù: · ÁõîçìÝíá ôñéãëõêåñßäéá ïñïý: >150 mg/dl (1,7 mmol/L) · ×áìçëÞ HDL-÷ïëçóôåñüëç: <40 mg/dl (0,9 mmol/L) ãéá Üíäñåò êáé <50 mg/dl (1,1 mmol/L) ãéá ãõíáßêåò · ÁñôçñéáêÞ ðßåóç >130/85 mmHg Þ ëÞøç áíôéõðåñôáóéêÞò èåñáðåßáò · Ãëõêüæç ðëÜóìáôïò íçóôåßáò >100 mg/dl (5,6 mmol/ L) Ç ÅðéôñïðÞ èåùñåß üôé èá ðñÝðåé ôþñá íá áêïëïõèÞóïõí ðñïïðôéêÝò ìåëÝôåò ìå êáñäéáããåéáêÜ ôåëéêÜ óõìâÜìáôá åëÝã÷ïõ ãéá ôç äéáðßóôùóç ôçò ïñèüôçôáò ôùí êñéôçñßùí áõôþí íá ðñïâëÝðïõí ôïí êáñäéáããåéáêü êáé ôïí êßíäõíï áíÜðôõîçò äéáâÞôç. «ÐñïäéáâÞôçò» - Ìéá ðáãêüóìéá öùôïãñÜöçóç P. Zimmet Ç ôåñÜóôéá áýîçóç óôç óõ÷íüôçôá ôïõ äéáâÞôç (êõ27
cyanmagentayellowblack
28
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ ñßùò ôïõ ôýðïõ 2) óå ðáãêüóìéï åðßðåäï ðñïêáëåß ìåãÜëç áíçóõ÷ßá óôéò õðçñåóßåò õãåßáò üëùí ôùí ÷ùñþí, ôüóï ôùí áíáðôõãìÝíùí üóï êáé ôùí áíáðôõóóüìåíùí. Áêüìá ðéï áíçóõ÷çôéêÞ öáßíåôáé üôé åßíáé ç áýîçóç ôçò óõ÷íüôçôáò ôïõ «ðñïäéáâÞôç», äçëáäÞ ôçò äõóáíåîßáò óôç ãëõêüæç íçóôåßáò (óÜê÷áñï íçóôåßáò >100 mg/dl, IFG) êáé ôçò äõóáíåîßáò óôç ìåôáãåõìáôéêÞ ãëõêüæç (óÜê÷áñï áßìáôïò 2 þñåò ìåôÜ öüñôéóç ìå 75 g ãëõêüæçò: 140-200 mg/dl, IGT). Õðïëïãßæåôáé üôé ðåñßðïõ 10-25% ôïõ ðëçèõóìïý óôï äõôéêü êüóìï Ý÷åé ðñïäéáâÞôç. Áðü áõôïýò ðåñßðïõ 4%-9% êÜèå ÷ñüíï áíáðôýóóïõí äéáâÞôç. Ïé äõï êáôáóôÜóåéò ôïõ ðñïäéáâÞôç (IFG, IGT) äåí åßíáé ìåôáâïëéêÜ üìïéåò. Ç IGT åßíáé ðéï óõ÷íÞ áðü ôçí IFG êáé äåí õðÜñ÷åé óõ÷íÞ áëëçëïåðéêÜëõøç ôùí äõï. Ç IFG åßíáé ðéï óõ÷íÞ óôïõò Üíäñåò, åíþ ç IGT óôéò ãõíáßêåò. ÕðÜñ÷åé ðáãêüóìéï åíäéáöÝñïí ãéá ðñïóðÜèåéá äéáêïðÞò ôçò ðïñåßáò ôùí êáôáóôÜóåùí áõôþí ðñïò äéáâÞôç êáé ôá ðñþôá áðïôåëÝóìáôá áðü ìåëÝôåò áëëáãÞò ôïõ ôñüðïõ æùÞò åßíáé ðïëý åíèáññõíôéêÜ. Èåñáðåßá ôïõ Ìåôáâïëéêïý Óõíäñüìïõ: Ðïéá åßíáé ôá äåäïìÝíá P.J. Barter Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ìåôáâïëéêïý óõíäñüìïõ ðåñéëáìâÜíïõí ôçí êåíôñéêÞ ðá÷õóáñêßá, ôçí áíôßóôáóç óôçí éíóïõëßíç, ôç äõóëéðéäáéìßá êáé ôçí õðÝñôáóç. ÊáèÝíá áð’ áõôÜ óõìâÜëëåé óôçí áýîçóç ôïõ êáñäéáããåéáêïý êéíäýíïõ. Ç èåñáðåßá ôïõ óõíäñüìïõ ðåñéëáìâÜíåé êáôÜ óõíÝðåéá ìåôáâïëÝò ôïõ ôñüðïõ æùÞò (äßáéôá êáé Üóêçóç) þóôå íá åðéôåõ÷èåß áðþëåéá âÜñïõò, áíôéõðåñôáóéêÞ èåñáðåßá êáé ÷ñÞóç áíôéëéðéäáéìéêþí öáñìÜêùí (óôáôßíåò, öéìðñÜôåò, íéêïôéíéêü ïîý) ãéá ôç èåñáðåßá ôçò äõóëéðéäáéìßáò. ÖÜñìáêá ðïõ áõîÜíïõí ôçí åõáéóèçóßá óôçí éíóïõëßíç üðùò ïé PPAR-ã áãùíéóôÝò åßíáé ðéèáíüí íá ìåéþíïõí ôï óõíïëéêü êáñäéáããåéáêü êßíäõíï, áëëÜ äåí õðÜñ÷ïõí ðñïò ôï ðáñüí áðïäåßîåéò áðü ìåëÝôåò ãé’ áõôü. ÕðÜñ÷ïõí üìùò óïâáñÝò åíäåßîåéò üôé ïé öéìðñÜôåò (PPAR-á áãùíéóôÝò) ìåéþíïõí ôïí êáñäéáããåéáêü êßíäõíï ðïõ ó÷åôßæåôáé ìå ôï ìåôáâïëéêü óýíäñïìï, ìå äñÜóåéò åðéðñüóèåôåò ôùí áíôé28
ëéðéäáéìéêþí. Óôéò êëéíéêÝò ìåëÝôåò ôùí öéìðñáôþí ìå êáñäéáããåéáêÜ êáôáëçêôéêÜ óçìåßá, ç ìåßùóç ôùí êáñäéáããåéáêþí åðåéóïäßùí Þôáí ðïëý ìåãÜëç óôá Üôïìá ìå ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ìåôáâïëéêïý óõíäñüìïõ åíþ Þôáí ìéêñÞ ó’ åêåßíá ÷ùñßò ôÝôïéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ. Ôá äåäïìÝíá áõôÜ õðïóôçñßæïõí ôçí Üðïøç üôé ü öéìðñÜôåò èá ðñÝðåé íá èåùñïýíôáé ùò öÜñìáêá ðñþôçò åðéëïãÞò ãéá ôç ìåßùóç ôïõ êáñäéáããåéáêïý êéíäýíïõ óå Üôïìá ìå ôï ìåôáâïëéêü óýíäñïìï. ÄéáôáñáãìÝíç áíï÷Þ óôç ãëõêüæç (IGT) Ýíáíôé äéáôáñáãìÝíçò ãëõêüæçò íçóôåßáò (IFG): åßíáé ï êßíäõíïò ï ßäéïò; M. Hanefeld H IFG êáé ç IGT åßíáé äõï êáôçãïñßåò êéíäýíïõ ãéá ôçí áíÜðôõîç äéáâÞôç ôýðïõ 2. Óýìöùíá ìå ôïí ïñéóìü ôïõ ìåôáâïëéêïý óõíäñüìïõ, ìüíï ç õðåñãëõêáéìßá íçóôåßáò - êáé ü÷é ç ìåôáãåõìáôéêÞ õðåñãëõêáéìßá - èåùñåßôáé ùò ÷áñáêôçñéóôéêü ôïõ ìåôáâïëéêïý óõíäñüìïõ. Ï êßíäõíïò áíÜðôõîçò äéáâÞôç åßíáé ï ßäéïò êáé ãéá ôéò äõï áõôÝò êáôáóôÜóåéò, üðùò Ý÷åé äåé÷èåß åðáíåéëçììÝíùò áðü êëéíéêÝò ìåëÝôåò. Ïé äõï üìùò áõôÝò ðáèïëïãéêÝò êáôáóôÜóåéò Ý÷ïõí äéáöïñåôéêïýò ðáèïöõóéïëïãéêïýò ìç÷áíéóìïýò: ç IFG ó÷åôßæåôáé ðåñéóóüôåñï ìå ôçí áíôßóôáóç óôçí éíóïõëßíç êáé ç IGT ìå ôçí ðñþéìç äõóëåéôïõñãßá ôçò Ýêêñéóçò éíóïõëßíçò. Ðáñüëï ðïõ ç óõ÷íüôçôá ôùí Üëëùí ðáñáãüíôùí êéíäýíïõ ãéá êáñäéáããåéáêÜ íïóÞìáôá êáé ôùí ÷áñáêôçñéóôéêþí ôïõ ìåôáâïëéêïý óõíäñüìïõ åßíáé ðáñüìïéá áíÜìåóá óôçí IFG êáé IGT, ï êßíäõíïò áíÜðôõîçò êáñäéáããåéáêþí óõìâáìÜôùí åßíáé áõîçìÝíïò ìüíï ãéá ôçí IGT êáé ü÷é ãéá ôçí IFG. Ç IGT ð.÷. ó÷åôßæåôáé ìå ôçí ðÜ÷õíóç ôïõ Ýóù-ìÝóïõ ÷éôþíá ôùí êáñùôßäéêþí áñôçñéþí, Ýíá äåßêôç áèçñïóêÞñùóçò, áëëÜ üxé ç IFG. ÓõìðåñáóìáôéêÜ ëïéðüí öáßíåôáé üôé åíþ ï êßíäõíïò áíÜðôõîçò äéáâÞôç åßíáé ðáñüìïéïò ãéá ôçí IFG êáé IGT, ï êßíäõíïò áíÜðôõîçò êáñäéáããåéêþí óõìâáìÜôùí åßíáé áõîçìÝíïò ìüíï ìå ôçí IGT. ÐñïïðôéêÝò ìåëÝôåò óå Üôïìá ìå IGT äåß÷íïõí üôé ç èåñáðåßá ôçò ìåôáãåõìáôéêÞò õðåñãëõêáéìßáò ìåéþíåé ôçí ðñüïäï ôçò åîÝëéîçò ôïõ Ýóù-ìÝóïõ ÷éôþíá ôùí áñôçñéþí êáé Üñá ôçò áèçñïóêëÞñùóçò.
cyanmagentayellowblack
29
ÔÅÕXÏÓ 30 Äõóëéðéäáéìßá M-R. Taskinen Ôá äõï êýñéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò äõóëéðéäáéìßáò óôï äéáâÞôç ôýðïõ 2 êáé ôï ìåôáâïëéêü óýíäñïìï åßíáé ôá áõîçìÝíá ôñéãëõêåñßäéá ôïõ ðëÜóìáôïò êáé ç ÷áìçëÞ HDL-÷ïëçóôåñüëç. Ôåëåõôáßá, ç õðåñâïëéêÞ ìåôáãåõìáôéêÞ ëéðáéìßá êáé ôá ìéêñÜ-ðõêíÜ ìüñéá LDL áêüìá êáé ìå ó÷åôéêÜ ÷áìçëÜ åðßðåäá LDL-÷ïëçóôåñüëçò Ý÷ïõí áíáãíùñéóôåß ùò ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò äéáâçôéêÞò äõóëéðéäáéìßáò. ÁõôÞ ç óõíÜèñïéóç ôùí ëéðéäéêþí áíùìáëéþí èåùñåßôáé åîáéñåôéêÜ áèçñïãüíïò. Åßíáé áîéïðñüóåêôï üôé ç êáêïÞèçò áõôÞ öýóç ôçò äõóëéðéäáéìßáò äåí ãßíåôáé åýêïëá áíôéëçðôÞ ìå ôéò åîåôÜóåéò ëéðéäßùí ðïõ ãßíïíôáé óôçí êëéíéêÞ ðñÜîç. Ïé éäáíéêïß óôü÷ïé ðïõ Ý÷ïõí êáèïñéóôåß ãéá ôçí LDL-÷ïëçóôåñüëç åßíáé <100 mg/dl, ãéá ôá ôñéãëõêåñßäéá <150 mg/dl êáé ãéá ôçí HDL-÷ïëçóôåñüëç <40 mg/dl ãéá ôïõò Üíäñåò êáé <50 mg/dl ãéá ôéò ãõíáßêåò. Ôá äåäïìÝíá áðü ìåëÝôåò ìå óôáôßíåò äåß÷íïõí üôé ç ìåßùóç ôïõ êáñäéáããåéáêïý êéíäýíïõ åßíáé ôïõëÜ÷éóôïí 30% óå 5 Ýôç ãéá ôïõò äéáâçôéêïýò êáé /Þ Üôïìá ìå ìåôáâïëéêü óýíäñïìï. ¼ìùò ïé óôáôßíåò äåí ìðïñïýí íá åîáëåßøïõí ôïí êßíäõíï ðïõ óõíäÝåôáé ìå ôç ÷áìçëÞ HDL-÷ïëçóôåñüëç. ÐåñéÝñãùò íåüôåñá äåäïìÝíá äåß÷íïõí üôé ïé öéìðñÜôåò ìðïñåß íá åßíáé éäéáßôåñá áðïôåëåóìáôéêÝò óôç ìåßùóç ôïõ êáñäéáããåéáêïý êéíäýíïõ óå Üôïìá ìå ôï ìåôáâïëéêü óýíäñïìï. Ðñüóöáôá äåäïìÝíá õðïäçëþíïõí üôé ïé PPAR-á áãùíéóôÝò ìåéþíïõí ôçí ðñüïäï ôçò áèçñïóêëÞñõíóçò ü÷é ìüíï äéïñèþíïíôáò ôéò áíùìáëßåò ôùí ëéðéäßùí áëëÜ êáé ìÝóù Üìåóùí åðéäñÜóåùí óôç öëåãìïíþäç äéåñãáóßá êáé óôï áããåéáêü ôïß÷ùìá. Ôé èá ðñÝðåé íá êÜíïõí ïé êõâåñíÞóåéò ãéá ôçí ðñüëçøç ôïõ äéáâÞôç/êáñäéáããåéáêþí ðáèÞóåùí; P.H Bennett Ç Ýêôáóç êáé ôï ìÝãåèïò ôïõ ðáñüíôïò êáé ìåëëïíôéêïý öïñôßïõ äéáâÞôç êáé ôùí ó÷åôéæüìåíùí êáñäéáããåéáêþí íüóùí Ý÷åé ãßíåé êáëÜ áíôéëçðôÞ áðü ôçí éáôñéêÞ êïéíüôçôá óÞìåñá. Áí êáé õðÜñ÷ïõí áðïäïôéêÝò èåñáðåßåò, ç ÷ñçóéìïðïßçóÞ ôïõò ùöåëåß ìüíïí åêåßíïõò ðïõ Ý÷ïõí Þäç áíáðôýîåé ôéò íüóïõò áõôÝò. Ôï âáóéêü ðñüâëçìá, üìùò, ó÷åôßæåôáé ìå ôçí ðñüëçøÞ ôïõò. Ãéá ôï äéáâÞôç ôýðïõ 2 õðÜñ÷ïõí áäéáìöéóâÞôçôåò åíäåßîåéò üôé ïé ðéï óçìáíôéêïß ðáñÜãïíôåò êéíäýíïõ åßíáé ç ðá÷õóáñêßá êáé ç Ýëëåéøç óùìáôéêÞò äñáóôçñéüôçôáò. Ïé ðáñÜ-
ãïíôåò áõôïß Ý÷ïõí åìöáíéóôåß êáé åîáêïëïõèïýí íá áõîÜíïíôáé óå óõ÷íüôçôá êáôÜ ôïí ôåëåõôáßï ìéóü áéþíá, ëüãù áëëáãþí ôçò óõìðåñéöïñÜò ôïõ ðëçèõóìïý. ¸ôóé ç ðá÷õóáñêßá êáé ïé óõíÝðåéÝò ôçò åìöáíßæïíôáé ùò ôá êýñéá ðñïâëÞìáôá äçìüóéáò õãåßáò óôïí 21ï áéþíá. Ç áíôéìåôþðéóç ðñïâëçìÜôùí äçìüóéáò õãåßáò óôá ðëáßóéá ôçò ðñüëçøçò íüóùí áíáðüöåõêôá ðåñéëáìâÜíåé ôç óõììåôï÷Þ êõâåñíçôéêþí ðïëéôéêþí êáé áðïöÜóåùí. Ãéá ôçí ðñüëçøç ôçò åðéäåßíùóçò ôçò åðéäçìßáò ôçò ðá÷õóáñêßáò, êáé ßóùò ãéá ôçí õðïóôñïöÞ ôçò, ÷ñåéÜæåôáé ç åöáñìïãÞ óïâáñþí ðïëéôéêþí äçìüóéáò õãåßáò óå ôïðéêü, åèíéêü êáé äéåèíÝò åðßðåäï. Ïé ðéèáíÝò åíÝñãåéåò ôùí êõâåñíÞóåùí ãéá ôçí åðßëõóç ôïõ ðñïâëÞìáôïò áõôïý åßíáé ðïëëÝò êáé ðïéêßëåò. Áðü ðïëéôéêÝò ðïõ èá åíèáññýíïõí êáé èá ðñïÜãïõí ôçí åíçìÝñùóç ôïõ êïéíïý ãéá ôï ðñüâëçìá, Ýùò åíÝñãåéåò ãéá áëëáãÞ ôïõ åðéðÝäïõ óùìáôéêÞò äñáóôçñéüôçôáò êáé ôùí óõíçèåéþí äéáôñïöÞò ôïõ êïéíïý ãéá ôçí ðñüëçøç ôçò ðá÷õóáñêßáò. Ïé åíÝñãåéåò áõôÝò ìðïñåß íá áöïñïýí ôïí åðáíáó÷åäéáóìü ôùí ðüëåùí êáé ôùí óõóôçìÜôùí äçìüóéáò óõãêïéíùíßáò ãéá ôçí åíèÜññõíóç ôïõ âáäßóìáôïò ìå áóöÜëåéá êáé Üëëùí ìïñöþí óùìáôéêÞò äñáóôçñéüôçôáò êáèþò êáé ôç ìåôáâïëÞ ôùí ðñïãñáììÜôùí óôá ó÷ïëåßá Ýôóé þóôå íá åîáóöáëéóôåß ç ôáêôéêÞ óùìáôéêÞ Üóêçóç ôùí ðáéäéþí êáé ç ðñïáãùãÞ êáëýôåñùí óõíçèåéþí êáé óõìðåñéöïñþí äéáôñïöÞò. Ðéèáíþò áõôü íá ìðïñåß åðßóçò íá åðéôåõ÷èåß ìÝóù åêðáßäåõóçò ôïõ êïéíïý ãéá ôçí åðéèõìçôÞ äéáôñïöÞ, ìÝóù åíåñãåéþí ðñïò ôç âéïìç÷áíßá ôñïößìùí íá âåëôéþóåé ôéò ôáìðÝëëåò ôùí ôñïößìùí, íá ðåñéïñßóåé ôç äéáöÞìéóç Þ ìÝóù ôçò åðé÷ïñÞãçóçò åðéèõìçôþí ôñïößìùí êáé ôçò åðéâïëÞò áõîçìÝíçò öïñïëïãßáò óå ìç åðéèõìçôÜ ôñüöéìá ôá ïðïßá èåùñïýíôáé âëáâåñÜ, üðùò ôá õøçëÞò ðåñéåêôéêüôçôáò óå ëßðïò. Ç ðñüêëçóç áõôÞ åßíáé ðáñüìïéá, áëëÜ ßóùò ìåãáëýôåñç, áðü ôçí ðñüêëçóç ãéá ôç äéáêïðÞ ôïõ êáðíßóìáôïò. Ôá ôåëåõôáßá 40 ÷ñüíéá, ôïõëÜ÷éóôïí óôéò áíáðôõãìÝíåò ÷þñåò, Ý÷åé óçìåéùèåß ìéá óçìáíôéêÞ ìåßùóç óôç óõ÷íüôçôá ôïõ êáðíßóìáôïò, ùò áðïôÝëåóìá êõñßùò êõâåñíçôéêþí ðïëéôéêþí êáé åíåñãåéþí. Ïé åíÝñãåéåò óå êõâåñíçôéêü åðßðåäï ãéá ôçí ðñüëçøç ôçò ðá÷õóáñêßáò êáé ôùí óõíåðåéþí ôçò åðéäçìßáò ôïõ äéáâÞôç èá áðáéôÞóåé ðåñéóóüôåñï Ýíôïíåò êáé óõíôïíéóìÝíåò ðñïóðÜèåéåò, ãéá ðåñéóóüôåñá ÷ñüíéá. ¸÷åé öôÜóåé ç þñá ïé ôïðéêÝò, åèíéêÝò êáé äéåèíåßò êõâåñíÞóåéò íá âñïõí êáé íá åöáñìüóïõí ðïëéôéêÝò êáé åíÝñãåéåò ðïõ ìáêñïðñüèåóìá èá ìåéþóïõí ôï öïñôßï ôçò ðá÷õóáñêßáò êáé èá ðñïëÜâïõí ôéò óõíÝðåéÝò ôçò. Êùíóôáíôßíïò ÌáêñõëÜêçò Éáôñüò 29
cyanmagentayellowblack
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ
ÅËÁÉÓ 8
30
30
cyanmagentayellowblack
31
ÔÅÕXÏÓ 30
ÐáãùôÜ êáé óáê÷áñþäçò äéáâÞôçò Ôï ðáãùôü åßíáé áðü ôá ðéï äçìïöéëÞ åäÝóìáôá ôïõ êáëïêáéñéïý. Ôá ðáãùôÜ, ùóôüóï, åßíáé óõíÞèùò ðëïýóéá óå õäáôÜíèñáêåò êáé ëßðïò. Ïé õäáôÜíèñáêåò áõîÜíïõí ôï ìåôáãåõìáôéêü óÜê÷áñï êáé ôï ëßðïò êáèõóôåñåß ôçí áðïññüöçóç ôçò ãëõêüæçò áõîÜíïíôáò ôá åðßðåäá ôïõ óáê÷Üñïõ áñãüôåñá áðüóï ôá ðåñéìÝíïõìå. Ðñïóï÷Þ ÷ñåéÜæåôáé åðßóçò áðü ôá Üôïìá ðïõ Ý÷ïõí äéáôáñáãìÝíá åðßðåäá ëéðéäßùí áßìáôïò Þ åðéèõìïýí íá ÷Üóïõí âÜñïõò, ãéáôß ôá ðáãùôÜ åßíáé ðïëëÝò öïñÝò êáôáóêåõáóìÝíá ìå êñÝìá ãÜëáêôïò Þ ðåñéÝ÷ïõí óïêáëÜôá ðïõ Ý÷åé ìåãÜëç ðåñéåêôéêüôçôá óå ëéðáñÜ êáé åßíáé ðëïýóéá óå èåñìßäåò. ÅðéôñÝðåôáé åðïìÝíùò ôï ðáãùôü óå Ýíá Üôïìï ìå äéáâÞôç; Íáé åö'üóïí ðñïóÝîåé êáé ëÜâåé êÜðïéá ìÝôñá üðùò ôï íá êáëýøåé ìå áíÜëïãç äüóç éíóïõëßíçò ôï ðáãùôü ðïõ ðñüêåéôáé íá êáôáíáëþóåé ëáìâÜíïíôáò õð'üøéí ôç óýóôáóÞ ôïõ Þ íá ôï áíôáëëÜîåé áöáéñþíôáò áðü ôï öáãçôü ôïõ éóïäýíáìï ðïóü õäáôáíèñÜêùí. Óôï åìðüñéï êõêëïöïñåß ìåãÜëç ðïéêéëßá ðáãùôþí. Èá Þôáí êáëýôåñï íá åðéëÝîåé êáíåßò ðáãùôÜ ìå 0% æÜ÷áñç êáé 0% ëßðïò. ÁëëÜ, áêüìá êáé åÜí åðéëÝîåé Ýíá êïéíü ðáãùôü ðïõ äåí åßíáé åëáöñý (light) êáëü èá Þôáí íá åßíáé óõíôçñçôéêüò óôçí ðïóüôçôá êáé íá ðñïôéìÞóåé ìéêñüôåñåò óõóêåõáóßåò Þ åÜí ðñïêåéôáé ãéá ìðÜëá ðáãùôïý íá åðéëÝîåé ìéá ìüíï [70 ãñáììÜñéá ðáãùôïý =1 ìðÜëá ðåñéÝ÷åé, óõíÞèùò, åíÜìéóç éóïäýíáìï õäáôáíèñÜêùí êáé åÜí ëçöèåß õð'üøéí êáé ï êþíïò (áíÜëïãá âÝâáéá ìå ôï ìÝãåèïò ôïõ êþíïõ) èá ðñÝðåé íá õðïëïãßóåé Ýíá áêüìç éóïäýíáìï äçëáäÞ óõíïëéêÜ 2 1/2 éóïäýíáìá Þ áëëéþò 37-38 ãñáììÜñéá õäáôÜíèáêåò, ðåñßðïõ äçëáäÞ óáí íá ôñþåé 21/2 öÝôåò øùìß Þ äéáöïñåôéêÜ 75 ãñáììÜñéá øùìß]. Óçìáóßá ãéá ôç ìåôáãåõìáôéêÞ ôéìÞ ôïõ óáê÷Üñïõ Ý÷åé ôï åÜí ðñüêåéôáé íá åðáêïëïõèÞóåé Üóêçóç ìåôÜ ôï ðáãùôü Þ ü÷é. ÅÜí åðéèõìïýìå íá êáôáíáëþóïõì Ýíá ðëïýóéï óå èåñìßäåò ðáãùôü üðùò ð.÷ åêåßíï ìå åðéêÜëõøç óïêïëÜôáò ìðïñïýìå íá åðéëÝîïõìå íá áóêçèïýìå óôç óõíÝ÷åéá. ¸íáò Üëëïò ðáñÜãïíôáò ðïõ åðßóçò êáèïñßæåé ôç ìåôáãåõìáôéêÞ ôéìÞ ôïõ óáê÷Üñïõ åßíáé ç ôéìÞ ôïõ óáê÷Üñïõ ðñéí êáôáíáëþóïõìå ôï ðáãùôü. ÅÜí Ý÷ïõìå õøçëüôåñç ôéìÞ êáëü åßíáé íá ðñïôéìÞóïõìå Ýíá ðáãùôü ìå ëéãüôåñïõò õäáôÜíèñáêåò êáé èåñìßäåò êáé èá Þôáí ðñïôéìüôåñï íá ôï êáëýøïõìå ìå éíóïõëßíç. Óå ðñïçãïýìåíá ôåý÷ç ôùí Äéáâçôïëïãéêþí ÍÝùí ï áíáãíþóôçò ìðïñåß íá áíáæçôÞóåé óôïé÷åßá ãáé ôç èñåðôéêÞ óýóôáóç ôùí ðáãùôþí ðïõ êõêëïöïñïýí óôçí ÅëëçíéêÞ áãïñÜ Óôï öåôåéíü ôåý÷ïò èá äþóïõìå ïñéóìÝíá óõìðëçñùìáôéêÜ óôïé÷åßá ãéá ôéò ôåëåõôáßåò êõêëïöïñßåò ôùí ðñïúüíôùí. Èá èÝëáìå íá åõ÷áñéóôÞóïõìå èåñìÜ ôéò åôáéñåßåò ãéá ôç óõíåñãáóßá ôïõò êáé ôç ðñïóöïñÜ óôïé÷åßùí ó÷åôéêÜ ìå ôç èñåðôéêÞ óýóôáóç ôùí ðáãùôþí 31
cyanmagentayellowblack
32
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ
Åßäïò
Êcal /100 ãñáì.
Ðñùôåúíåò /100 ãñáì
ËéðáñÜ /100 ãñáì.
Multi Mini 0% (6 ôåìÜ÷éá) ÎõëÜêé âáíßëéá 0%+0% ìå åðéêÜëõøç óïêïëÜôáò 0% æÜ÷áñç (3 ôåìÜ÷éá) êáé åðéêÜëõøç öñáüõëáò (3 ôåìÜ÷éá)
165
4,9
6,8
Âáíßëéá 0%+0% ìå åðéêÜëõøç óïêïëÜôáò 0% æÜ÷áñç
242
5,6
Âáíßëéá 0%+0%% ìå êïììÜôéá öñÜïõëáò 490 ãñ/750 ml
109
0% Yogurt
ÕäáôÜíè. /100 ãñáì.
ÌÝãåèïò ìåñßäáò ãñáì.
ÕäáôÜíè. /ìåñßäá ãñáì.
Êcal /ìåñßäá
Éóïäõí. õäáôÜíè. /ìåñßäá
30,4
40
12,2
65
0,8
13,6
33,8
85
28,7
206
2
3,2
0,054
32,3
70
22,6
76
1,5
77,8
3,7
0,2
24,3
95
23,1
73,9
1,5
Chill out push öñÜïõëá
78,2
ß÷íç
ß÷íç
21,6
75
16,2
58,7
1
Refresh öñÜïõëá
103
ß÷íç
ß÷íç
32,0
65
20,8
67
1,5
Êaraboia
162,1
4,6
5,2
24,5
60
14,7
97,3
1
Banana
200
4,4
9,4
25,0
50
12,5
100
0,8
Powermilk sandwich
353
6,6
24
49,5
70
34,7
247
2,3
Status Cookies
357
4,7
20,7
37,7
95
35,9
340
2,4
4 x 4 ãåìéóôÜ âáíßëéá
316
5,7
13,0
44,2
90
39,8
285
2,6
4 x 4 ãåìéóôÜ óïêïëÜôá
324
6,0
12,5
46,7
90
42,1
292
2,8
4X4 Trophy strawberry
242
4,4
9,5
33,9
100
33,9
242
2,3
EBÃÁ
32
cyanmagentayellowblack
33
ÔÅÕXÏÓ 30 Åßäïò
Êcal /100 ãñáì.
Ðñùôåúíåò /100 ãñáì
ËéðáñÜ /100 ãñáì.
Status bianco
328
4,5
18,1
No 1
252
4,4
Variete êáñõäüðéôá 490 ãñ
247
ÊáéìÜêé ìå âýóéíï
ÕäáôÜíè. /100 ãñáì.
ÌÝãåèïò ìåñßäáò ãñáì.
ÕäáôÜíè. /ìåñßäá ãñáì.
Êcal /ìåñßäá
Éóïäõí. õäáôÜíè. /ìåñßäá
38,1
95
36,2
312
2,4
13,1
32,1
90
28,9
227
2
3,6
8,8
37,8
70
26,5
173
2
199
4,4
9,5
34,6
110
31,5
219
2,1
Cookie bar
287
5,7
8,5
48
70
33,6
201
2,2
Chocolato
222
4,7
10
29,3
85
24,9
189
1,7
Variete Choco cup óïêïëáôÝíéï êýðåëëï ìå ðáãùôü âáíßëéá
278
4,7
15,5
30,4
45
13,7
125
0,9
Variete Choco cup óïêïëáôÝíéï êýðåëëï ìå ðáãùôü óïêïëÜôá
267
4,4
13,5
32,4
45
14,6
120
1,0
Cool and Slim (îõëÜêé âáíßëéáò 0% +0% ìå åðéêÜëõøç óïêïëÜôáò)
207
4.3
13.2
29.2
75
21.9
155
1,5
Cool & Slim êýðåëëï
108
3,4
3
33
82
27,66
89
1,8
Armonia Âáíßëéá (êýðåëëï)
165
3
5
27
85
23
140
1,5
Armonia ÓïêïëÜôá (êýðåëëï)
177
4
5
29
85
25,6
150
1,7
Armonia ÖëïñåÜë (îõëáê.)
256
4
16
24
50
12
128
0,8
Armonia ÊáñáìåëÝ (îõëáê.)
259
3
15
28
50
14
130
1
EBÃÁ
ÄÅËÔÁ
33
cyanmagentayellowblack
34
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ Åßäïò
Êcal /100 ãñáì.
Ðñùôåúíåò /100 ãñáì
ËéðáñÜ /100 ãñáì.
BOSS Classic (îõëÜêé)
325
4
21
NIRVANA Pralines & Cream (êýðåëëï)
263
4
Life Orange Sorbet (push-up)
100
ÐåéñáôÞò
ÕäáôÜíè. /100 ãñáì.
ÌÝãåèïò ìåñßäáò ãñáì.
ÕäáôÜíè. /ìåñßäá ãñáì.
Êcal /ìåñßäá
Éóïäõí. õäáôÜíè. /ìåñßäá
30
85
25,5
278
1,7
15
28
140
39
368
2,6
0
0
25
100
25
100
1,7
188
4
8
25
62
15,5
117
1
Fifty Fifty (óÜíôïõéôò)
271
6
7
46
60
27,6
163
1,8
ALOMA Âáíßëéá-ÊáêÜï-ÖñÜïõëá (2L Ïéêïãåíåéáêü)
174
4
6
26
70
18,2
122
1,2
ðáñöÝ êñÝìá
292
4,2
17,0
30,6
65
19,9
190
1,4
ðáñöÝ óïêïëÜôá
289
5,5
17,4
27,6
65
17,9
188
1,2
ðáñöÝ êáñáìÝëá
283
4,5
17,1
27,8
65
18,1
184
1,2
ðáñöÝ öñÜïõëá
297
4,6
16,1
33,3
65
21,6
193
1,5
G. almond caramel cream
202
4,5
9,2
25,3
65
16,4
131
1,1
êñÝìá âáíßëéá
158
3,4
6,6
21,3
65
13,8
103
1
óôñáôóéáôÝëá
165
3,8
6,3
23,3
65
15,1
107
1
óïêïëÜôá ãÜëáêôïò
190
3,9
8,0
25,7
65
16,7
124
1,1
êáúìÜêé
185
4,1
8,1
24,0
65
15,6
120
1
nuts 'n' berries yogurt
173
4,2
4,4
29,2
65
19,0
113
1,3
G.choco fudge
225
4,2
9,4
31,0
65
20,2
147
1,4
ÄÅËÔÁ
ÄÙÄÙÍÇ
34
cyanmagentayellowblack
35
ÔÅÕXÏÓ 30 Åßäïò
Êcal /100 ãñáì.
Ðñùôåúíåò /100 ãñáì
ËéðáñÜ /100 ãñáì.
Carte D'Or 900 ml Yougurt Fruits of the forest
127
2,3
7,6
Carte D' Or Ðáñöáß ÊñÝìá /óïêïëÜôá 2L
123,2
4,6
Carte D' Or Tiramissu 900 ml
189
Carte D' Or Origin vanilla 750ml
ÕäáôÜíè. /100 ãñáì.
ÌÝãåèïò ìåñßäáò ãñáì.
ÕäáôÜíè. /ìåñßäá ãñáì.
Êcal /ìåñßäá
Éóïäõí. õäáôÜíè. /ìåñßäá
28
70
17,1
19,6
1,3
12,8
28
70
19,6
86,2
1,3
4,3
8
25
70
18,2
132
1,2
123,3
4,1
12,0
26,0
70
18,2
86
1,2
Carte D' Or óïêïëÜôá (tartufo)
239
4
11
31
70
22
167
1,1
Carte D' Or ôõñáìéóïý
189
4,3
8
25
70
17,5
132
1,2
Ìágic 5 Senses Ôáste/ Touch/ Vision/ Aroma/ Sound
282-329
3,4-4,8
15-21
28,3-33
80-88
22,6-27
226-296
1,5-1,7
Cornetto strawberry
157,5
,5
10
38
70
26,6
110
1,8
Cornetto 90 ml
208,3
3,96
19,8
32,11
90
32,1
187,5
2
Cornetto Passion ðáíáêüôôá óïêïëÜôá
305
3,6
15
39
70
27
217
1,8
Cornetto Passion ðñáëßíá óôñáôóéáôÝëá
307
3,9
15
39
70
27,3
215
1,8
Big milk (âáíßëéá)
281
2,2
19
24
38
9,2
107
0,6
Big fruit (öñáãêïóôÜöõëï)
161
1,9
5
27
68
18
108
1,2
Big milk (âáíßëéá óïêïëÜôá)
140
3,3
7
16,7
42
7,8
70
0,5
Cremino îõëÜêé êñÝìá ìå åðéêÜëõøç óïêïëÜôáò ðáêÝôï 6 ôåìá÷ßùí
305
4
21
25
10
127
0,7
ALGIDA
ÁíäñéáíÞ Âáæáßïõ, Éáôñüò 35
cyanmagentayellowblack
ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ
ÂÉÁÍ /CADEREL 9
36
36
cyanmagentayellowblack
37
ÔÅÕXÏÓ 30
ÅÃÃÑÁÖÇ ÓÔÁ ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÁ ÍÅÁ ÅÐÙÍÕÌÏ: .................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................................... ÏÍÏÌÁ: ........................................................................................................................................................ .......................................................................................................................................................................... Ç äéåýèõíóç ðïõ èÝëù íá ëáìâÜíù ôï ðåñéïäéêü ÄéáâçôïëïãéêÜ ÍÝá åßíáé: ......................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... Ïäüò: .................................................................................................... Áñéè. ................................................ Ðüëç: .................................................................................................... Ôá÷. Êùä. : ..................................... Ôá÷õäñïìéêÞ Äéåýèõíóç: ÅëëçíéêÞ ÄéáâçôïëïãéêÞ Åôáéñåßá ÌáéÜíäñïõ 23 ÁèÞíá 11528
ÕÐÏÃÑÁÖÇ
Ôï ðåñéïäéêü ðñïóöÝñåôáé ÄÙÑÅÁÍ
ÏÄÇÃÉÅÓ ÃÉÁ ÔÏÕÓ ÓÕÃÃÑÁÖÅÉÓ ÄÉÁÂÇÔÏËÏÃÉÊÙÍ ÍÅÙÍ
(ãé' áõôïýò ðïõ áó÷ïëïýíôáé ìå ôï äéáâÞôç êáé èÝëïõí íá åíçìåñþóïõí) 1. ¢ñèñï 2-3 äáêôõëïãñáöçìÝíùí óåëßäùí. Ìéêñüôåñï Üñèñï, ìå ðñáêôéêÝò óõóôÜóåéò, ïäçãßåò Þ ìå óçìåßá õðåíèýìéóçò. 2. Óôï êýñéï Üñèñï, íá õðÜñ÷ïõí 1 Ýùò 2 óçìåßá, ôá ïðïßá èÝëåé ï óõããñáöÝáò íá ôïíßóåé óáí êýñéá ìçíýìáôá. ÁõôÜ èá ôõðùèïýí óå Üëëï öýëëï (èá åêôõðùèåß ìÝóá óôï Üñèñï óå åéäéêü ðåñéèþñéï). 3. Óå êÜèå Üñèñï íá õðÜñ÷ïõí 2 ìå 3 êýñéåò âéâëéïãñáöéêÝò ðáñáðïìðÝò. 4. Íá ðåñéêëåßïõí ìÝóá óôï Üñèñï, 1 Ýùò 2 óêßôóá áí õðÜñ÷ïõí, óå ó÷Ýóç ìå ôï èÝìá.. 5. ÅÜí åßíáé åöéêôü, ôï êåßìåíï íá åßíáé óå äéóêÝôá, óôï óýóôçìá word, version Windows 1995, ãéá PC ìå ìÝãåèïò ãñáììÜôùí 12. 6. Ôï Üñèñï íá óõíïäåýåôáé ìå ôï üíïìá ôïõ óõããñáöÝá, äéåýèõíóç êáé ôçëÝöùíï ôßôëï (ãéáôñüò, íïóçëåõôÞò ê.ëð.) êáé ôüðï åñãáóßáò, ìå çìåñïìçíßá áðïóôïëÞò. 7. Ôï Üñèñï íá óôáëåß: ÓõíôáêôéêÞ ÅðéôñïðÞ Ðåñéïäéêïý ÄéáâçôïëïãéêÜ ÍÝá ÌáéÜíäñïõ 23, 115 28 ÁèÞíá 37