11 minute read
4. Onze resultaten
We zijn trots op de in 2022 behaalde resultaten. Onze activiteiten hebben geleid tot een additioneel geïnvesteerd privaat vermogen van € 2,2 miljard en de creatie van 5.752 nieuwe arbeidsplaatsen in de regio. Daarnaast waren eind 2022 bij onze portfoliobedrijven (excl. COL) 3.769 mensen werkzaam.
Noordwijk
Den Haag
Leiden
Alphen aan den Rijn
Nissewaard
Internationaliseren (landingen)
Investeren (investeringen)
Innoveren (projecten)
Rotterdam
Gouda
Dordrecht
Sommige activiteiten zijn verspreid over twee steden; in dit geval zijn beide steden in de kaart opgenomen. Daarnaast zijn diverse activiteiten niet toe te wijzen aan één of meer specifieke locaties; deze zijn derhalve niet opgenomen in deze kaart.
SDG 9: Industrie, innovatie en infrastructuur
SDG 7: Betaalbare en duurzame energie
SDG 12: Verantwoorde consumptie en productie
SDG 13: Klimaatactie
SDG 3: Goede gezondheid en welzijn
SDG 8: Eerlijk werk en economische groei
SDG 2: Geen honger
SDG 10: Ongelijkheid verminderen
SDG 11: Duurzame steden en gemeenschappen
Innoveren
InnovationQuarter heeft in 2022 72 projecten gerealiseerd met een waarde aan uitgelokte investeringen van € 55 miljoen. Zowel qua aantal gerealiseerde projecten als qua investeringsbedrag zijn we hiermee ruim boven de gestelde targets uitgekomen en hebben we ook een grotere direct economische impact gerealiseerd dan in 2021. Van deze 72 projecten zijn er 28 in 2022 gestart en uit voorgaande jaren liepen er 44 door in 2022.
De projecten, programma’s en business cases die achter deze cijfers schuilgaan, dragen ook bij aan het versterken van ecosystemen en clusters en aan maatschappelijke impact op andere SDG’s.
Deze cijfers laten zien dat het realiseren van maatschappelijke impact hand in hand gaat met strategische en direct economische impact. Hoe de business unit dit doet en welke projecten en programma’s er zijn opgezet, is op de volgende pagina's per team uitgewerkt. Bij deze projecten is InnovationQuarter altijd één van de partners en doet dus maar een gedeelte van het werk.
Duurzaam en Schoon
Het team Duurzaam & Schoon werkt aan de ambities van de sectoren Energie en Circulair. Juist in onze regio met een relatief hoge uitstoot van CO2 zijn er op dit vlak grote uitdagingen, maar ook veel economische kansen.
Energie
Binnen het Innovatieprogramma Energie & Klimaat zijn 32 projecten van start gegaan met een totaal projectbudget van € 3,2 miljoen (waarvan € 1,6 miljoen subsidie) waarbij circa 56 mkb’ers betrokken zijn en vijf samenwerkingen tussen fieldlabs zijn gerealiseerd. De komende tijd ligt de focus op de daadwerkelijke uitvoer van projecten en de vormgeving van het van het vervolg van het programma.
Samen met de sector HTSM is er onderzocht wat de kansen voor Zuid-Holland op de waterstoftransitie zijn. Het bleek dat er al veel initiatieven worden ontwikkeld in de gehele keten, maar ook nog genoeg kansen liggen in de ontwikkeling van bedrijven en het ecosysteem. Primair wordt gekeken naar verduurzaming van de (proces-)industrie en zwaardere transport en logistieke middelen. Concreet wordt er gewerkt aan vier projecten: 1) Een groeifondsvoorstel voor een elektrolyse innovatiehotspot in Rotterdam,
2) Het realiseren van waterstofopwekking- en verbruik in Sliedrecht en Rotterdam, 3) Het realiseren van een kalibratiefaciliteit voor industrieel waterstoftransport in Rotterdam en
4) een kennis-, test- en opleidingshub die de vele bestaande faciliteiten verbindt en versterkt.
Circulair
De Circulaire Actieagenda Zuid-Holland op basis van onderzoek van CE Delft en TNO is ontwikkeld en omarmd door de EBZ. De financiering en opening van Umincorp (‘Urban Mining Corp’) is gerealiseerd. Ook is er een consortium gevormd met deelneming van Shell, Vopak, Umincorp, Renewi en TNO, genaamd DEMO Plastics, met als doel om plastic feedstock aan te trekken, te sorteren en te verwerken. Er is bijgedragen aan Decom Cockpit, een consortium voor het recyclen van windmolenparken, waarvan de financiering is toegekend via de Horizoncall en toeleiding van het Just Transition Fund (JTF).
Daarnaast is er begeleiding geboden aan bedrijven die activiteiten hebben laten landen in de regio. Voorbeelden zijn:
▶ De pilotplant van Vertoro bij Plant One Rotterdam, waaronder toewijzing van een subsidie voor onderzoek naar hoogwaardige verwerking van cellulose.
▶ Een pilotplant van Deep Branch Biotechnology in het Westland voor de biokatalytische productie van eiwitten voor feed & food.
▶ De eerste commerciële productiefabriek van DMC Bio, voor de productie van aminozuren en sweetener.
Het programma gericht op het benutten van CO2 (CCU) heeft geleid tot de identificatie van kansrijke CCU-waardeketens en prioriteiten in Zuid-Holland en er is bijgedragen aan een groeifondsvoorstel voor CCU, FutureCarbonNL. Als laatste worden vanuit het Industry Transformers Platform 19 business cases ondersteund door de business units Innoveren en Internationaliseren voor landingen en financieringen van o.a. Coval Energy, Neocarbons en Kiverdi.
Financial Business Development
De financial business developers hebben afgelopen jaar een centrale rol vervuld bij het gefinancierd krijgen van duurzaamheidsprojecten en -bedrijven via o.a. subsidies. Zo zijn vier projecten begeleid voor Kansen voor West III en zijn er drie bedrijven succesvol geleid naar het EnergieTransitieBudget (ETB) van de gemeente Rotterdam. Daarnaast hebben de financial business developers geadviseerd over de business case van de projecten ‘Walstroominstallatie voor de Cruise Terminal’ (€ 11,25 miljoen bijdrage door de gemeente Rotterdam) en ‘Walstroom DFDS
Vlaardingen’ (€ 700.000 bijdrage door de provincie Zuid-Holland).
Verder zijn er twee edities van het IRP georganiseerd. Hierin zijn ongeveer twintig Zuid-Hollandse ondernemers door business developers en investment managers begeleid bij het valideren en aanscherpen van hun proposities.
Slim & Veilig
Onze regio kent een zeer sterk cluster rondom de technologische maakindustrie en vele kansen op het gebied van digitale sleuteltechnologieën. Het team Slim & Veilig richt zich op de sectoren Maritiem & Haven, HTSM, Aerospace en Digital Technology (inclusief Cybersecurity).
Aerospace
De aerospacesector in onze regio kent diverse ‘hotspots’ waarmee een nauwe samenwerking is gecontinueerd en op specifieke onderwerpen verder is verstevigd. Zo is met Unmanned Valley (UMV) in Valkenburg gewerkt aan de uitbreiding van het cluster met nieuwe partijen en het uitbreiden van de testfaciliteiten. Een belangrijke ontwikkeling is de realisatie van een BeyondVisual-Line-Of-Sight-corridor naar zee om met langeafstandsdronevluchten te kunnen vliegen. De eerste langeafstandsvlucht buiten het zicht van de piloot is inmiddels door het MavLab van de TU Delft uitgevoerd.
Daarnaast is eind 2022 op de Space Tech Expo in Bremen de nieuwe ‘merknaam’ Aerospace Delta, Zuid-Holland gelanceerd. Een overkoepelende branding voor alle aerospace-activiteiten in de regio.
In 2022 heeft het HAPSS-project een bijdrage mogen ontvangen ter grootte van ca. € 100 miljoen uit het groeifondsproject Luchtvaart in Transitie. Begin 2023 zal een start worden gemaakt om een vijftigzits turbopropvliegtuig uit te rusten met een waterstof-brandstofcelelektromotor-aandrijflijn. De uitvoering van het programma vindt plaats onder leiding van het nieuw opgerichte bedrijf Conscious Aerospace, dat zich heeft gevestigd op Technology Park Ypenburg in Den Haag. Om dit te ondersteunen, is er op Rotterdam The Hague Airport een start gemaakt met het ontwikkelen van een nieuwe propositie om de noodzakelijke infrastructuur op orde te krijgen om elektrisch en waterstof vliegen mogelijk te maken.
HTSM
Veel aandacht is uitgegaan naar de digitalisering, automatisering en robotisering van de technologische (maak)industrie in ZuidHolland. Het SMITZH-programma is succesvol afgerond. Meer dan vierhonderd bedrijven zijn geholpen, meer dan duizend werknemers zijn opgeleid in digitale skills en er zijn zeven nieuwe opleidingen/modules opgezet. De negen hotspots hebben zich verder ontwikkeld, door succesvolle innovatieprojecten met de (lokale) industrie en door sterkere verbinding met verwante ecosystemen. Belangrijk is ook dat een infrastructuur van opleidingen, testfaciliteiten en een ‘hub’loket is opgebouwd. Dat krijgt een direct vervolg in de European Digital Innovation Hub (EDIH), die zich richt op de volle breedte van de industrie in Zuid-Holland.
Dit hele cluster heeft een stevige boost gekregen door het NXTGEN HIGHTECH groeifondsvoorstel (€ 470 miljoen subsidie). Daarbinnen zijn diverse Zuid-Hollandse deelplannen gehonoreerd waaraan InnovationQuarter een kleine of grote bijdrage heeft geleverd.
Digital Technology
In samenwerking met de provincie ZuidHolland, Quantum Delft, Quantum Leiden, de MRDH en diverse gemeenten is een regionaal quantum actieplan opgesteld, dat vanaf 2023 wordt uitgevoerd met € 400.000 budget. Quantum Delta heeft het projectvoorstel voor een onaftapbaar, multi-user quantumnetwerk voor kritieke communicatiesystemen van het Havenbedrijf en hun partners (denk aan
Portbase en douane) goedgekeurd en dit project is in september 2022 gelanceerd. Met Quantum for Business is gewerkt aan quantumcourses voor het bedrijfsleven. Een eerste roundtable is georganiseerd met geïnteresseerde partijen zoals Philips. Ook is een voorstel voor een Quantum Fieldlab uitgewerkt met de vijf startups van Impaqt, Demcon en Quantum Delft. Het projectvoorstel is in het vierde kwartaal van 2022 ingediend bij Quantum Delta.
In 2022 heeft InnovationQuarter een succesvolle pilot uitgevoerd van het digitaal innovatieprogramma De Datawerf. De doelstelling was om met minimaal vijf innovatieve mkb en midcap bedrijven uit de maritieme sector een gerichte aanpak die hen ondersteunt bij het uitwerken van een data gedreven business case, te testen en te valideren. De resultaten zijn gepresenteerd tijdens een bijeenkomst met bestuurders en deelnemende bedrijven die plaats vond bij Hatenboer in Schiedam. De vervolgstap is opschaling van dit programma in 2023.
Dit jaar heeft InnovationQuarter samen met de TU Delft een vervolg gegeven aan de coördinatie van de regionale AI-hub "Zuid-Holland AI". Een aantal hoogtepunten waren de oplevering van een regionale AI-agenda en de pitchvideoserie met tien veelbelovende AI-pioniers uit de regio. Ook is er een online portal gerund via een eigen website en LinkedIn, dat gegroeid is naar meer dan 1.600 volgers. Hier zijn alle nieuws, event en achtergrondartikelen - uit zowel bedrijfsleven als de wetenschap - op het gebied van AI gedeeld.
Onder leiding van InnovationQuarter en ROM Utrecht is landelijk een nieuwe MITregeling ontwikkeld die zich richt op AI R&D samenwerkingsprojecten. Vanuit Zuid-Holland zijn de meeste aanvragen ingediend (21) en vijf van de twaalf gehonoreerde projecten hadden een Zuid-Hollandse indiener. Vanwege het succesvolle verloop van deze MIT-regeling, zal deze de komende jaren herhaald worden vanuit het groeifondsprogramma AiNed.
Maritiem & Haven
In maart 2022 is de Regionale Maritieme Agenda overhandigd door Jeannette Baljeu aan Minister Mark Harbers van I&W. De agenda is een omvangrijke visie en strategie voor het regionale maritieme cluster in 2030. De agenda wordt ondersteund door tientallen bedrijven, onderwijsinstellingen, intermediaire organisaties en overheden uit de sector. Vanuit het Maritime Delta-programma monitoren we de agenda en voeren we verschillende activiteiten uit, zoals Duurzame Toer, waarbij we duurzame startups aan reders verbinden en intermediair overleggen waarbij we samen met andere intermediairs versplintering tegengaan. Maar ook kennissessies rond energietransitie en digitalisering met focus op de Datawerf en SMASH!. Met SMASH! zijn de mogelijkheden tot een 'digital and green corridor’ tussen Oslo en de Maritime Delta-regio verkend.
De inzet op human capital vanuit Maritime Delta was dit jaar groot, we hebben samen met de Human Capital Council van Nederland Maritiem Land de strategie vormgegeven. Daarnaast hebben we voor de regio de human capital initiatieven in kaart gebracht, dit inzicht wordt gebruikt om de strategie van Maritime Delta voor 2023 te bepalen. Daarnaast werkt Maritime Delta samen met de human capital coalitie energietransitie in de haven en TNO om diversiteit en inclusie bij bedrijven te versnellen. Daarnaast zijn er verschillende projecten begeleid naar realisatie en financiering, bijvoorbeeld Circulaire Werf en Offshore testlocatie Scheveningen.
Groen & Gezond
LSH
Om zorginnovatie in Zuid-Holland te stimuleren, lopen meerdere initiatieven. Zo is het innovatieprogramma ZorgTech doorgezet. De innovatieprojecten die in 2021 een voucher toegekend hebben gekregen, zijn succesvol afgerond en in 2022 is specifiek aandacht gegaan naar het thema ‘gezond oud worden’. De samenwerking van tech-bedrijven met zorgorganisaties wordt gestimuleerd door subsidievouchers aan projectconsortia toe te kennen. Acht projectconsortia zijn van start gegaan en ontwikkelen hun zorgtechnologische oplossing in de praktijk. Daarnaast zet ZorgTech in op de uitdaging van startups en scale-ups om tot structurele financiering te komen. Verschillende bijeenkomsten zijn hiervoor georganiseerd. Een Health Tech Accelerator (IRP) is in samenwerking met Gritd opgezet, waarin vijf bedrijven in hoog tempo richting een financieringsronde ontwikkelen. En binnen Kansen voor West 2 is een voucherregeling geopend waar bedrijven subsidie kunnen aanvragen om expertise in te huren om te adviseren op vraagstukken waarmee ze hun financierbaarheid verhogen.
Regionaal hebben we extra effort kunnen plegen voor zorginnovatie, in de Drechtsteden via de innovatieroadmap binnen de regiodeal en in Den Haag is er extra aandacht voor zorginnovaties in het sociaal domein. De gemeente Den Haag heeft een tweede ronde van de SocialTech Startup Network Series samen met Yes!Delft georganiseerd om innovatieve technologie te stimuleren waarmee het Haagse sociaal domein slimmer en betaalbaarder wordt en bewoners langer zelfstandig kunnen wonen. SocialTech is een programma waarmee startups toegang krijgen tot het Haagse sociale ecosysteem en het netwerk van InnovationQuarter. In 2022 is er gewerkt aan het vullen van de funnel voor investeren in proposities in het sociaal domein.
Daarnaast is InnovationQuarter partner in het meerjarige, Europees gesubsidieerde samenwerkingsverband Codex4SMEs dat mkb’ers ondersteunt bij het versneld ontwikkelen van hun innovaties in medische diagnostiek en personalised medicine. Dankzij de gezamenlijke inspanningen van InnovationQuarter en de BOM hebben tot nu toe 66 Nederlandse bedrijven gebruik gemaakt van uiteenlopende services in Europa, zoals o.a. het valideren van hun technologie op unieke biobankmaterialen, meet&match sessies met grote farmaceutische bedrijven en trainingen over Europese regelgeving en intellectueel eigendom door gerenommeerde experts.
Horticulture & Food
In 2022 vond de tweede call plaats om subsidievouchers aan te vragen voor ontwikkeling van innovaties op het gebied van hightech glastuinbouw in het innovatieprogramma AgriTech. Vijf innovatieprojecten hebben een subsidievoucher toegekend gekregen. Hiermee is in totaal € 607.000 beschikbaar gekomen voor innovatieprojecten.
Het RoboCrops-ecosysteem heeft tot doel de digitalisering en benodigde innovaties t.b.v. autonoom telen in de glastuinbouw te versnellen. Het biedt een loket waar bedrijven en kennisinstellingen terecht kunnen met vragen, het aanbieden van diensten, het opstellen van een roadmap richting automatisering en hierbij het ontwikkelen, stimuleren en inzetten van talent, onderzoek en bedrijven. In 2022 is er een tweedaags event georganiseerd, dat de start vormt van de verdere uitbreiding van het ecosysteem. Ook speelt RoboCrops een belangrijke rol binnen het innovatiepakket handsfree telen binnen de gehonoreerde groeifondsaanvraag NXTGEN HIGHTECH.
Eind 2021 rondde InnovationQuarter samen met TNO een verkenning af naar de potentie van de eiwittransitie voor onze regio. Eén van de belangrijkste conclusies van deze verkenning was dat Nederland een unieke uitgangspositie heeft om internationaal koploper in de eiwittransitie te worden. Hiertoe is samen met Planet B.io het initiatief genomen om een community van regionale koplopers te vormen onder de noemer Protein Port. Deze community zal zich richten op alternatieve eiwitten waarvoor Zuid-Holland sterk gepositioneerd is: gecultiveerde eiwitten, fermentatie, aquatische planteneiwitten en insecteneiwitten. In 2022 is dankzij de RINZ-regeling van de provincie ZuidHolland een mooie start gemaakt met de Protein Port. Inmiddels bestaat er een actief netwerk en ligt er een gezamenlijke versnellingsagenda voor de komende vier jaar. Meer dan 90 bedrijven, kennis- en educatieinstellingen, overheidsorganisaties en NGO’s hebben zich aangesloten bij dit initiatief. Ook is er een start gemaakt met het identificeren van de behoeften van bedrijven en organisaties om succesvol te zijn in het realiseren van de eiwittransitie. Op basis hiervan worden plannen voor 2023 -2027 verder uitgewerkt.
Innovatieroadmaps Drechtsteden
In de Drechtsteden werken we aan vijf innovatieroadmaps samen met Deal Drecht Cities en Economic Development Board
Drechtsteden (EDB) in het kader van de regiodeal. Dit gebeurt op vijf thema’s: digital mainport, smart manufacturing, duurzaam varen, deltatechnologie en zorginnovatie.
Zo wordt er in de Refit Alliantie Binnenvaart gewerkt aan een gestandaardiseerde, opschaalbare en flexibele oplossing voor kleine en grote vaarafstanden. Hierbij wordt geëlektrificeerd in combinatie met een range extender. Een ander voorbeeld is het in 2022 opgerichte INNOW, een technologieplatform ter bevordering van het delen en kennismaken met toegepaste zorgtechnologie in de Drechtsteden. De connecties zijn gelegd tijdens een Dare2Cross evenement en hebben geleid tot een positieve verkenning voor experimenten door onderwijs, overheid en zorg/welzijnsinstellingen. Verder hebben er twee bijeenkomsten voor zorgprofessionals op het thema toegepaste zorginnovatie plaatsgevonden.
Realisatie versus doelstellingen Innoveren
Zoals afgesproken in onze verantwoording telt een innovatieprogramma net zo zwaar als een klein project (allebei als één gerealiseerd project), terwijl er onder een innovatieprogramma vele projecten vallen. Hierdoor, en door de beperkte contactmogelijkheden tijdens corona, is het target 2019-2022 op de KPI ‘aantal businesscases en innovatieprojecten’ niet gehaald (target is 160, realisatie is 131). De doelstelling op uitgelokte investeringen is wel ruimschoots gehaald.