Interview / Duurzame én betaalbare warmtevoorziening dankzij unieke boortechnologie

Ongeveer de helft van de energie in Europa wordt gebruikt voor het opwekken van warmte. Daarvoor zijn nog altijd vervuilende en steeds duurdere kolen en gas nodig. Aardwarmte, ook wel geothermie, is een emissievrij en betrouwbaar alternatief.

Hierbij wordt warm water van een halve tot vier kilometer diepte omhoog gepompt.

Maar zo diep boren vraagt grote investeringen en is daardoor vaak onrendabel. De nieuwe gestuurde steel-shotboortechnologie van startup Canopus Drilling Solutions zorgt dat aardwarmteboringen meer opbrengen tegen aanzienlijk lagere kosten per energie-eenheid. De innovatie kan een doorbraak betekenen in de energietransitie.

Oprichters Diederik Wawoe en Jan Jette Blangé, allebei met tientallen jaren ervaring in de energiesector, zien geothermie als de ideale oplossing voor de huidige energiecrisis.

‘Aardwarmte is overal beschikbaar’, zegt Jan Jette. ‘Je kunt op iedere plek ter wereld boren naar de warmte onder je voeten. Op dit moment telt Nederland zo’n dertig diepe geothermische boorputten. Dat zouden er veel meer kunnen zijn, maar helaas zijn de boringen op veel plekken nog te duur om daarmee woningen te verwarmen of de industrie van energie te voorzien. Om de opbrengst van een boorput te maximaliseren, is horizontaal boren essentieel. Maar met conventionele boortechnieken is dat erg kostbaar.’

De innovatiekracht

Canopus maakt het mogelijk om op kilometers diepte bochten van 90 graden te maken en lange horizontale vertakkingen in een aardlaag te boren. De Haagse startup voegt hiervoor herbruikbare stalen korrels toe aan de boorspoeling, wat de boortechniek lichter, soepeler en wendbaarder maakt. Met gestuurd boren is de opbrengst aan warm water tot wel drie keer zo hoog. Diederik en Jan Jette zijn wereldwijd de enigen die aan deze technologie werken. ‘Er wordt wel onderzoek gedaan naar bijvoorbeeld water- en laserboren, maar nog met weinig resultaat voor gestuurd boren’, vertelt Jan Jette. ‘Onze oplossing heeft zich al bewezen in het laboratorium en is zeer kostenefficiënt.’

Diederik Wawoe:

De maatschappelijke waarde

De steel-shotboortechnologie biedt uitkomst voor energiebedrijven als Eneco en Shell, maar ook voor kleinere spelers die de horizontale secties van aardwarmteputten aanleggen.

Diederik: ‘Door onze toevoeging kan een boorput straks op grote schaal woonwijken voorzien van betaalbare warmte. Erg belangrijk in de huidige warmtecrisis en het helpt om sneller onafhankelijk te worden van conventionele warmtebronnen, zoals Russisch gas.’ De werkgelegenheid in de regio profiteert eveneens. ‘We hebben straks techneuten nodig om de techniek toe te passen, maar ook managers om het bedrijf te helpen leiden. Daarnaast zijn er specialisten nodig voor de warmtenetten die de duurzame warmte naar woningen en bedrijfspanden transporteren.’

De rol van InnovationQuarter

In 2022 ontving Canopus een investering van ENERGIIQ en SHIFT Invest, gekoppeld aan een subsidie uit het programma GEOTHERMICA van de Europese Unie. Bijelkaar bedroeg de kapitaalinjectie € 2,6 miljoen. In datzelfde jaar begeleidde InnovationQuarter de ondernemers bij hun subsidieaanvraag voor Kansen in West, waarmee ze nog eens € 400.000 ophaalden.

Drie jaar eerder, toen ze net bestonden, deed Canopus al mee aan het Investor Readiness Program van InnovationQuarter. ‘Dat was voor ons het kantelpunt’, blikt Diederik terug. ‘We wisten ons verhaal daardoor te verhelderen en begrepen beter wie onze klanten zijn, wat zij nodig hebben en hoe we onze propositie interessant maken voor investeerders. Zonder dat programma waren we er niet gekomen.’

De toekomstplannen

De ondernemers gebruiken het opgehaalde kapitaal voor uitbreiding van het team en systeemtesten bij het Rijswijk Center for Sustainable Geo-Energy van TNO. Een ander deel wordt dit jaar ingezet voor de eerste veldtestboringen in Ede, Delft en Zwitserland. In 2024 wil Canopus commercieel operationeel zijn in meerdere Europese landen en de kansen in andere werelddelen verkennen. ‘Rond 2030 faciliteren we wereldwijd honderd boorunits voor rendabele aardwarmte’, verwacht Diederik. ‘Met zo’n zestien fte plus flexibele schil maken we dan een grote impact op de energiesector. Door geothermie rendabel te maken, reduceren we het gebruik van vervuilende brandstoffen en beperken we onze afhankelijkheid van Russisch gas. Uiteindelijk zorgen we zo dat er minder mensen in de kou zitten.’

TerugblIQ4

Oprichting Q*Bird

/ 4 oktober

De Bicycle Repair Man (TBRM) Group breidt haar internationale engineering-tak uit met een nieuw kantoor in Delft, waarmee ze zich naar eigen zeggen in het midden van technologische vooruitgang plaatsen.

/ 3 oktober

Een quantumcommunicatie-infrastructuur verzekert een onaftapbare verbinding in de haven van Rotterdam. QuTech’s spin-off Q*Bird uit Delft is de eerste die een nieuw type beveiligd kwantumnetwerk inzet.

Circulaire Actieagenda

/ 2o oktober

Startup RIFT heeft € 2 mln. opgehaald bij Rubio Impact Ventures, BOM en ETF-R voor hun game-changing technologie voor hogetemperatuurverwarming voor de industrie.

TBRM landt in Delft

/ 12 oktober

De EBZ-taskforce Circulaire economie heeft de circulaire ambities uit de Groeiagenda Zuid-Holland uitgewerkt in de ‘Circulaire Actieagenda Zuid-Holland’, en overhandigd aan Jaap Smit.

Opening Umincorp

€2 mln. voor RIFT (ETF-R)

/ 8 november

Een belangrijke stap in de transitie naar een circulaire industrie: de opening van de fabriek van Umincorp. Umincorp recyclet plastics uit huishoudelijk afval tot nieuwe PET-producten en met 80% minder CO2-uitstoot.

/ 9 november

De Economische Monitor Zuid-Holland werd gepresenteerd. De monitor draagt eraan bij dat alle sleutelspelers in de regio een gedeeld beeld hebben waar Zuid-Holland staat en welke uitdagingen er op de regio afkomen.

Economische Monitor 2022

/ 30 november

urban-gro, een wereldleider in Controlled Environmental Agriculture, vestigt in Dordrecht en werkt samen met regionale partners om innovatieve oplossingen voor wereldwijde uitdagingen mogelijk te maken.

urban-gro landt in Dordrecht

/ 7 december

22 partijen ondertekenen WE-IT 2.0. Een krachtige samenwerking tussen bedrijven, onderwijs en overheden om door middel van om- en bijscholing 3.000 mensen op te leiden in IT en digitalisering.

/ 7 december

Het door InnovationQuarter en TNO geleide SMITZH stopt, maar krijgt een direct vervolg in EDIH, waarbij deze succesvolle aanpak wordt verbreed van de maakindustrie naar alle industriële bedrijven in Zuid-Holland.

SMITZH stopt, door in EDIH

/ 13 december

De provincie Zuid-Holland en Rotterdam subsidiëren met Kansen voor West III voor € 6 mln. vier projecten die een belangrijke bijdrage leveren aan regionale doelstellingen op het gebied van verduurzaming en circulariteit.