Bursztynisko 24 by International Amber Association

OD REDAKCJI

SPIS TREŚCI Sprawy organizacyjne

Ostatnie promyki słońca jeszcze przypiekają nam nosy, a już czas na podsumowanie kolejnego bursztynowego lata. Staje się tradycją, że wiele imprez skierowanych do turystów i mieszkańców Pomorza popularyzuje bursztyn, który powoli staje się symbolem naszego regionu.

Zebrania Członków MSB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Firmy rekomendowane. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Członkowie MSB. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Z prac komisji kwalifikacyjnej rzeczoznawców MSB - G. Gierłowska. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Kursy i szkolenia organizowane przez MSB. . . . . . . . . . 6

W lipcu plaże Zatoki Gdańskiej od Gdyni do Krynicy Morskiej wypełniły się poszukiwaczami uczestniczącymi w VII Mistrzostwach Świata w Poławianiu Bursztynu.

8. Dzień Bursztynu - P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Bursztyn na Międzynarodowej Konferencji Fykologów - E. Sontag . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

Podczas Dnia Bursztynu tworzyliśmy i p r z e k a z a l i ś m y m i a s t u B u r s z t y n o w ą K o ro n ę wspomagając ideę kreowania wizerunku Gdańska jako Światowej Stolicy Bursztynu. Ponieważ sierpień przebiegał pod znakiem 25-lecia Solidarności, ruchu społecznego, który na wszystkich z nas wywarł silne piętno, również i my włączyliśmy się w te obchody. Wspólna realizacja odlewu wykonanego na murze Srebrnej Solidarności na Srebrny Jubileusz połączyła w s z y s t k i c h z e b r a n y c h n a Ta r g u W ę g l o w y m przywołując emocje z dawnych lat. Dobiegła również końca realizacja niezwykle ważnego dzieła Bursztynowo-brylantowej sukienki dla Jasnogórskiego Wizerunku Królowej Polski wykonana w Pracowni Mariusza Drapikowskiego. Mamy nadzieję że z zainteresowaniem przeczytacie Państwo relacje z tych wszystkich wydarzeń. Polecamy Państwa uwadze artykuł pani prof. Barbary Kosmowskiej-Ceranowicz poświęcony badaniom bursztynu z wykorzystaniem mikrosopu elektronowego pozwalającego oglądać powierzchnię bursztynu w powiększeniu nawet 4000 krotnym. Badania trwają, jednak możliwe, że dzięki tej metodzie porównanie mikrostruktur bursztynu i jego imitacji ułatwi ich rozróżnianie. W tym numerze przekazujemy niezwykle ważne, nie tylko dla środowiska bursztynniczego, „Nazewnictwo i określenia kamieni jubilerskich z bursztynu bałtyckiego (sukcynitu)” opracowane w maju przez Komisję Kwalifikacyjną Rzeczoznawców MSB. Wszystkich nas czeka trudne zadanie wprowadzania jej w życie tak aby poprzez rzetelną informację budować markę bursztynu i zaufanie klientów.

Działalność Stowarzyszenia

Wydarzenia Bursztynowe TOTUS TUUS - P. Kowalczuk . . . . . . . . . . 9 VII Mistrzostwa Świata w Poławianiu Bursztynu - P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Targi Baselworld - E. Rachoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 JCK Show, Las Vegas 2005 - E. Rachoń . . . . . . . . . . . 13

O bursztytnie O Mikrostrukturach bursztynu i jego imitacji - B. Kosmowska-Ceranowicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

Kursy i szkolenia Warsztaty biżuterii unikatowej na gdańskiej ASP - P. Kowalczuk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Sympozjum poświęcone technologiom jubilerskim - A. Wiśniewska. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

Muzea Nowoczesne Muzeum Bursztynu w Gdańsku - P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

Sylwetki Projektantka spod znaku słonecznika - P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 WYDAWCA Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników ul. Beniowskiego 5 hala B6, pokój 116A, 80-382 Gdańsk, Poland Tel./Fax: +48 58 554 92 23, info@amber.org.pl; www.amber.org.pl

Redakcja dziękuje wszystkim Autorom za nieodpłatne udostępnienie artykułów i zdjęć REDAKCJA Elżbieta Sontag - Redaktor Naczelny, esontag@tlen.pl Ewa Rachoń - ewa.rachon@mtgsa.com.pl WSPÓŁPRACA Piotr Kowalczuk - piotr@polskabizuteria.pl REKLAMY I DYSTRYBUCJA Alicja Wiśniewska - info@amber.org.pl TŁUMACZENIE: Piotr Łuba, bap@pro.onet.pl SKŁAD: Elżbieta Sontag, esontag@tlen.pl

BURSZTYNISKO Nr 24

Sprawy organizacyjne ZEBRANIA CZŁONKÓW Walne Zebranie Członków MSB Dnia 31 marca 2005r., w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku, odbyło się Walne Zebranie Członków Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników. W czasie zebrania Zarząd przedstawił bilans i rachunek wyników za rok 2004. Odczytano sprawozdania z prac Zarządu, Komisji Rewizyjnej i Sądu Koleżeńskiego. Wszystkie wnioski, zgodnie z porządkiem obrad, zostały zatwierdzone uchwałami Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia.

Kwartalne Zebranie Członków MSB W dniu 21 czerwca 2005r., tradycyjnie już w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku, miało miejsce Kwartalne Zebranie Członków MSB. W trakcie zebrania Komisja Kwalifikacyjna Rzeczonawców przedstawiła obowiązującą nomenklaturę kamieni jubilerskich z bursztynu wraz z dokonanymi korektami i uzupełnieniami. Obecni na Zebraniu członkowie mogli również zapoznać się z wynikami badań mikrostruktur bursztynu i jego imitacji. Pani prof. Barbara Kosmowska-Ceranowicz przedstawiła prowadzone we współpracy z Instytutem Paleobiologii PAN badania bursztynu na mikroskopie skaningowym. (Artykuł poświęcony badaniom znajdziecie Państwo na str. 15 bieżącego numeru Bursztyniska).

FIRMY REKOMENDOWANE PRZEZ MSB Firmy posiadające aktualny certyfikat, który daje prawo do używania znaku towarowego Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników.

FROM THE EDITORS COMPANIES RECOMMENDED BY THE IAA Below are given firms that have been granted certificate, which gives the right to use our trademark.

S&A BURSZTYNOWA BIŻUTERIA SP. Z O.O. - Adam Pstrągowski DEJWIS - Marian Dejcz ART. 7 - Wojciech Kalandyk VENUS - Jacek Leśniak BALT - Leszek i Adam Dulinski DAGENIT SC - Marek Trocha RAV - Krzysztof Basiukiewicz STENEX - Stefan Plota ART-SILVER KRAUSE - Leszek Krause SOLO - Bożena Przytocka DRABIK - Marcin Drabik GALLERY NORD AMBER - Anna Elzbieta Najder VESSEL INTERNATIONAL INC - Stephanie Stepień AMBERMODA - Mariusz Gliwinski AD ART SILVER - Andrzej Drozdowski NATALEX - Stanisław Stępień STANIMEX BIS SP. ZO.O. - Alicja Darkowska KOLIA - Jarosław Lis GOLDMAJOR GROUP - Robert Rontaler ANELL - Helena Lejko YIDKAMBAR - Zdzislawa Czerniak

ENZO - Józef Soszyński DANZIGER BOWKE - Grzegorz Nikiel PRACOWNIA ARTYSTYCZNA EDMAR - Jolanta i Edward Marzec HELENA - Jan Podżorski IMAGE SILVER - Piotr Szulta Piotr Szymański BONSTO - Witold Bongart SAWAMBER - Cezary Kosieradzki OTOKA AMBER COLLECTION - Dorota i Krzysztof Otoka BC BURSZTYNOWE CENTRUM - Piotr Wedekind LUX - Joanna, Jan Bryksy SILVART - Dimitris Nikolopoulos ZIMMERMANN - Arkadiusz Zimmermann AMBER ART GUTOWSKI - Marek Gutowski NOBLE ENTERPRISES INTERNATIONAL - Filip Kaniecki , Chiny ART POL - Wojciech Malinowski AMBERSTONE - Anna Machnik AS WIGO - Andrzej Sietko Sierkiewicz, Witold Gorbacz AMBERSTO - Józef Stopyra AG - Aleksander Gliwiński

BURSZTYNISKO Nr 24

Sprawy organizacyjne FIRMY OCZEKUJĄCE W TRYBIE REGULAMINOWYM NA PRZYZNANIE ZNAKU RECOMMENDED COMPANIES ON THE WAITING LIST GEDAN - Eugeniusz Gowkielewicz GOLDSTEIN - Kazimierz steinke DONAT - Krystyna Martyna-Tyburska FH"SSA-RLA" - Andrzej Sietko-Sierkiewicz

FPHU BUTON - Leszek Herlik Herlikiewicz T/A ROYAL AMBER - Robert Rudniak INKLUZJA - Jacek Kocieniewski

CZŁONKOWIE PRZYJĘCI MIĘDZY 07.03.2005-23.08.2005 (na dzień 23.08.2005 roku Stowarzyszenie liczy 238 członków)

NEW MEMBERS OF THE IAA ACCEPTED BETWEEN 07.03.2005-23.08.2005 (on 23 August 2005 the Association had 238 members) Bongart Marek Bongart Piotr Cymborski Bogumił Cymborski Rafał Darowska Małgorzata

Fijałkowski Sławomir Gronuś - Dutko Barbara Majkut Miłosz Mierzwińska Elżbieta Janina Plewiński Lech

Z PRAC KOMISJI KWALIFIKACYJNEJ RZECZOZNAWCÓW MSB W tekście ostatniego komunikatu Z prac Komisji Kwalifikacyjnej Rzeczoznawców MSB (Bursztynisko Nr 23 s.2) dokonano nieuprawnionych zmian merytorycznych. Dodano cały ostatni akapit, jednocześnie pominięto, nie opublikowano ustalonego przez KKRz. w dniu 7.01.2005 r. - Nazewnictwa kamieni jubilerskich z bursztynu.*

Na posiedzeniu w dniu 9 maja br., które odbyło się w bibliotece Centrum Ekumenicznego w Gdańsku, Komisja Kwalifikacyjna Rzeczoznawców ponownie zajęła się sprawą Nazewnictwa kamieni jubilerskich z bursztynu. Ważnym powodem skoncentrowania się na bursztynie bałtyckim i celem pracy rzeczoznawców

Rudniak Robert Sawatzki Hubert Taylor Barbara Patricia Zhang Jin Hong

naszego Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników było: „Zapewnienie bursztynowi bałtyckiemu wysokiej rangi w Polsce i na rynku światowym,.. ” (§ 6 pkt 1 Statutu) Bursztyn bałtycki (sukcynit) jest bowiem w centrum zainteresowania polskich bursztynników. Jest on znany i ceniony za swoje wyjątkowe walory już od XIII tysiąclecia p.n.e. To bursztyn bałtycki w przeszłości łączył antyczny świat śródziemnomorski z morzami północy. Bursztynowe dzieła z najświetniejszego okresu bursztynnictwa (XVI i XVII w.) były znane, cenione i znajdowały się we wszystkich znaczących kolekcjach prywatnych i muzealnych. Odwiedzający nasz kraj dyplomaci i podróżnicy od wieków zauważają go i niemal powszechnie jest on łączony z Polską. Obecnie ponownie polskie firmy bursztynnicze, przez ekspansję biżuterii z bursztynu i srebra na rynki całego świata,

* Odpowiedź Redakcji: W Sprawozdaniu KKRz opublikowanym w nr 23 Bursztyniska nie wprowadzono żadnych zmian merytorycznych. Były to jednie zmiany edytorskie. Ze względu na dużą objętość numeru pominięto tylko nazewnictwo, które w identycznie brzmiącej wersji zostało opublikowane w numerze 21 Bursztyniska str. 12. Natomiast cały tekst, łącznie z akapitem, jest zgodny z przesłanym Redakcji w dn. 1 marca 2005 przez Pana Wiesława Gierłowskiego. Redaktor naczelna składająca pismo nie wiedziała, że przesłane zmiany nie były konsultowane z Autorką sprawozdania. Za zaistniałą sytuację Redakcja przeprasza Autorkę. Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników

International Amber Association

BURSZTYNISKO Nr 24

Sprawy organizacyjne przypomniały niezwykłe walory bursztynu bałtyckiego. Ponownie bursztyn bałtycki (sukcynit) szeroko zaistniał w świecie. Aby nasze bursztynnictwo nadal mogło się rozwijać rzeczoznawcy uznali za konieczne ustalenie nazewnictwa bursztynu bałtyckiego we wszystkich fazach procesu produkcyjnego i obrotu handlowego. Dokonali korekt i uzupełnień oraz jednogłośnie przyjęli Nazewnictwo i określenia kamieni jubilerskich z bursztynu bałtyckiego, jednocześnie rekomendując je Zarządowi jako, w całości obowiązujące dla firm korzystających ze znaku MSB. Nazewnictwo i określenia kamieni jubilerskich z bursztynu bałtyckiego (sukcynitu) Bursztyn bałtycki (sukcynit) - naturalny, poddany jedynie obróbce mechanicznej (na przykład szlifowanie, cięcie, toczenie, polerowanie) bez jakichkolwiek zmian naturalnych właściwości. Bursztyn bałtycki (sukcynit) - poprawiany w którym wywołano sztucznie w obróbce termicznej zmiany właściwości fizycznych między innymi przezroczystość i barwę. Bursztyn bałtycki (sukcynit) - kamień łączony składający się z dwu lub więcej części naturalnego, poprawianego lub prasowanego bursztynu bałtyckiego sklejony odpowiednim bezbarwnym spoiwem. Bursztyn bałtycki (sukcynit) prasowany rekonstruowany, kamień z okruchów, mączki lub okruchów i mączki sprasowanych pod wpływem podwyższonej temperatury i wysokiego ciśnienia bez dodatkowych składników. Uwaga: Dopuszcza się, dla podkreślenia lub zmiany naturalnej barwy bursztynu, użycie folii i płatków metali szlachetnych oraz tła barwnego z emalii i farb w wyrobach jubilerskich dekorowanych kamieniami z bursztynu bałtyckiego (sukcynitu), niedopuszczalne jest malowanie spodu kamieni.

i makroskopowe (dostępne bezpośredniej obserwacji) badanie z uwzględnieniem pochodzenia z określonego złoża, masy, formy i budowy bursztynu, jego przezroczystości i występujących w nim organicznych zanieczyszczeń. Parametrów które mają znaczący wpływ na jego wykorzystanie. 2. Klasyfikację imitacji bursztynu bałtyckiego (sukcynitu). 3. Klasyfikację żywic kopalnych.

Klasyfikacja surowca i półfabrykatów z bursztynu bałtyckiego (sukcynitu)

· Pochodzenie ze złoża - bursztyn z Bałtyku (w tym z kopalnych plaż) - bursztyn z nagromadzeń lodowcowych - bursztyn z Sambii (ze złóż sambijskich) - bursztyn z Ukrainy (bursztyn ukraiński) - bursztyn z Bitterfeldu (bursztyn saksoński)

· Formy surowca - pękate - płytkowe - krople, sople - nieregularne

· Budowa - masywny, lity - warstwowy

· Przezroczystość - przezroczysty - przeświecający - nieprzezroczysty

· Zanieczyszczenia substancjami organicznymi - czysty - z niewielkimi wtrąceniami - zanieczyszczony, porowaty

· Masa (tabela) Podział klasyfikacyjny surowca bursztynowego oparty na masie bryłek zatwierdzony przez KKRz. w dniu 20 listopada 1999 r.

Surowiec prefabrykowany Komisja Kwalifikacyjna Rzeczoznawców we wspomnianym już dniu 9 maja br. opracowała i jednogłośnie przyjęła także: 1. Klasyfikację surowca i półfabrykatów z bursztynu bałtyckiego (sukcynitu).

Przedmiotem tej klasyfikacji jest surowiec i półfabrykaty z bursztynu bałtyckiego w obrocie handlowym. Obejmuje ona pomiarowe

ociosany bryłki korowane w młynkach piaskowany po obróbce termicznej (prażony) w ciałach sypkich i cieczach - w autoklawach - całe bryłki bursztynu sprasowane na kształt kaboszonów, kulek i innych form

BURSZTYNISKO Nr 24

Sprawy organizacyjne Półfabrykaty prasowane - płyty i wałki bursztynowej o jednolitej strukturze, bez dodatku spoiwa, przezroczyste, jasne - płyty i wałki ze sprasowanego bursztynu o jednolitej strukturze, mętne i nieprzezroczyste - wypraski z bursztynu jednolite, z dodatkiem pigmentów - wypraski z bursztynu ze śladami styku ziaren lub smugami czerwonej zwietrzeliny - płyty i wałki bursztynowe o niejednolitej strukturze z dodatkiem spoiwa - czystej mączki bursztynowej

Klasyfikacja imitacje bursztynu bałtyckiego (sukcynitu) Imitacje bursztynu bałtyckiego (sukcynitu) to surowiec, półfabrykaty lub wyroby wykonane z zastępczego, najczęściej tańszego materiału, podobnego wyglądem do bursztynu, ale o innych właściwościach chemicznych i fizycznych. Są to: 1. naturalne lub modyfikowane żywice subfosylne na przykład kopal kolumbijski, nowozelandzki kopal kauri. 2. tworzywa sztuczne: szkło, celuloid, poliestry, żywice fenolowe i inne. 3. bursztyn bałtycki (sukcynit) prasowany z dodatkami mas plastycznych lub kopali. 4. okruchy bursztynu bałtyckiego (sukcynitu) zatopione w żywicach naturalnych i sztucznych.

Klasyfikacja żywic kopalnych Żywice kopalne określone nazwą bursztyn (w znaczeniu szerszym: jako żywica kopalna, a nie jako sukcynit) i przymiotnikiem określającym rejon ich występowania. Są to występujące na rynku wyrobów: bursztyn dominikański, bursztyn meksykański, bursztyn z Borneo, których zawartość kwasu bursztynowego waha się w granicach 0-3%. Także wiele innych żywic kopalnych o znaczeniu kolekcjonerskim i naukowym.

Żywice kopalne mające nazwy własne nadane przez badacza = kreatora typu danego rodzaju żywicy, który je odkrył i po raz pierwszy opublikował ich właściwości. Są to, występujące na rynku wyrobów: birmit, rumenit, symetyt. Także wiele innych żywic kopalnych o znaczeniu kolekcjonerskim i naukowym. Komisja Kwalifikacyjna Rzeczoznawców przedstawia Zarządowi Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników postulat wyłączenia z rekomendacji tych firm, które dokonują obrotu wyrobami z w/w skróconej klasyfikacji żywic kopalnych i imitacji. Żywice kopalne towarzyszące bursztynowi bałtyckiemu w złożach: 1. g e d a n o - s u k c y n i t j e s t m o ż l i w y d o zdefiniowania jedynie w badaniach laboratoryjnych. W obróbce nie różni się prawie wcale od sukcynitu. Wyróżniamy natomiast tak zwane żywice towarzyszące złożom sukcynitu, z których niektóre dość łatwo odróżnić od bursztynu bałtyckiego: 2. żółty, przezroczysty gedanit o typowej białej powierzchni zwietrzenia, 3. niezmiernie rzadki, czarny stantienit dający bardzo dobry poler („czarny bursztyn” pojawiający się na rynku jest uzyskiwany albo w procesie prasowania, albo zmiany barwy w autoklawie: mylony z gagatem). 4. inne czarne żywice „miękkie i „twarde”, występujące w nieco większej ilości w złożu w Bitterfeldzie, różniące się od stantienitu twardością, 5. g l e s s y t , w r ó ż n y c h o d m i a n a c h kolorystycznych, daje się dobrze polerować, liczniej występujący w nagromadzeniach bursztynu na Łużycach i w złożu bitterfeldzkim, 6. zygburgit naturalny polistyren, znany również z terenu Niemiec, barwy brudnobiałej. Komisja Kwalifikacyjna Rzeczoznawców zaleca poinformowanie producentów wyrobów bursztynowych o naukowym znaczeniu okazów żywic towarzyszących i celowości ich kolekcjonowania. Do obrotu gospodarczego mogą być dopuszczone wyroby z gedanosukcynitu. sekretarz KKRz. Gabriela Gierłowska

BURSZTYNISKO Nr 24

Sprawy organizacyjne KURSY I SZKOLENIA ORGANIZOWANE PRZEZ MIĘDZYNARODOWE STOWARZYSZENIE BURSZTYNNIKÓW KURS WIEDZY O BURSZTYNIE Kurs Wiedzy o Bursztynie organizowany przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników od kilku lat cieszy się powodzeniem nie tylko wśród członków naszej organizacji. Wiele osób niezrzeszonych chętnie zdobywa wiedzę na temat bursztynu, korzystając z możliwości przyjazdu do Gdańska i wzięcia udziału w szkoleniu. Coraz częściej dokształcają się właściciele firm wraz ze swoimi pracownikami ugruntowując nabytą już wiedzę oraz zapoznając się z nowymi zagadnieniami. W ten sposób podnosi się standard i obsługa sprzedaży bursztynowej biżuterii. Zainteresowanie bursztynem jest coraz większe. Klienci coraz częściej wymagają fachowej wiedzy i porady, są bardziej dociekliwi i po prostu ciekawi tego, co kupują. Mamy nadzieję że nasze kursy przyczynią się do podniesienia świadomości i wiedzy na temat bursztynu nie tylko wśród samych uczestników , ale również potencjalnych klientów. Informujemy, że Stowarzyszenie organizuje najbliższy kurs wiedzy o bursztynie na przełomie października i listopada b.r. Tematyka kursu będzie obejmowała wiele zagadnień w tym: - dzieje obróbki bursztynu - współczesne techniki obróbki bursztynu - handel - współczesne techniki wytwórczości - kaminie jubilerskie i ekspertyzy - charakterystyka bursztynu bałtyckiego

- zagadnienia surowca - inkluzje w bursztynie - komunikacja z klientem Wykłady prowadzone są przez naukowców, badaczy bursztynu i doświadczonych specjalistówpraktyków. Kurs kończy się egzaminem i otrzymaniem dyplomu ukończenia szkolenia. KURS RZECZOZNAWCÓW BURSZTYNU Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników wznawia zapisy na Kurs Rzeczoznawców Bursztynu. Przewidywany termin to październiklistopad tego roku. Kurs obejmuje wykłady i prelekcje oraz ćwiczenia praktyczne. Szczegółowa tematyka wykładów i ćwiczeń praktycznych będzie dostarczona uczestnikom przed rozpoczęciem kursu. Warunki przyjęcia na kurs:

- członkostwo Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników Jubilerskich

lub

Rzeczoznawców

-posiadanie uprawnień rzeczoznawcy jubilerskiego lub w dziedzinie bursztynnictw

- dla kandydatów nie będących jeszcze rzeczoznawcami: wykształcenie średnie i praktyka zawodowa. Osoby zainteresowane wzięciem udziału w kursach proszone są o kontakt z biurem MSB: tel/fax (0-58) 554-92-23 info@amber.org.pl

Działalność Stowarzyszenia Piotr Kowalczuk www.PolskaBizuteria.pl

8. DZIEŃ BURSZTYNU Wspólne dekorowanie bursztynem Korony dla Gdańska oraz happening Srebrna Solidarność na Srebrny Jubileusz stały się kanwą 8. Dnia Bursztynu podczas Jarmarku św. Dominika w Gdańsku. 14.08. Targ Węglowy przemienił się w Plac Bursztynowy. Mieszkańcy i goście Trójmiasta mogli wspólnie bawić się, godnie wspominać 25.

rocznicę powstania Solidarności, jednocześnie promując bursztyn. To niezwykłe wydarzenie połączyło środowisko bursztynników i artystów Pomorza. Tuż po rozpoczęciu imprezy, wspólnie z Prezydentem Miasta Gdańska, panem Pawłem Adamowiczem, szefem Solidarności, panem Januszem Śniadkiem oraz prezesem Międzynarodowych Targów Gdańskich, panem Andrzejem Spikerem goście Jarmarku mogli uczestniczyć w rozpaleniu urządzeń, służących do podgrzania srebra, by można było wypełnić nim

BURSZTYNISKO Nr 24

Wydarzenia wykonany w murze kultowy napis Solidarność. Wykonanie tego typu pracy inspirowała piosenka „Mury” Jacka Kaczmarskiego. Projekt Srebrna Solidarność na Srebrny Jubileusz powstał dzięki zaangażowaniu Kazimierza Kalkowskiego, Krystyny Janiszewskiej, Janusza Wosika, Kazimierza Pomianka i Jerzego Zaulicznego. Przedsięwzięcie koordynowała Ewa Rachoń, wiceprezes Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników.

Działalność Stowarzyszenia autorów trafił do Muzeum Bursztynu, działającego w strukturze Muzeum Historycznego Miasta Gdańska. Będzie dowodem talentu artystycznego gości Jarmarku. Korona to także dowód życzeń, by Gdańsk szybko mógł w pełni nosić miano Światowej Stolicy Bursztynu.

Fot: Studio Polska Biżuteria

Srebrna Solidarność na Srebrny Jubileusz. Fot: Studio Polska Biżuteria

Proces odlewania srebrnych liter trwał cały dzień. W podsumowaniu powiemy, gdzie trafił tak przygotowany eksponat. Gdy rosła temperatura srebra, prezydent i goście zabrali się za Wspólne dekorowanie bursztynem Bursztynowej Korony. Została ona zaprojektowana przez dr. Sławomira Fijałkowskiego, a ufundował ją pan Adam Pstrągowski, prezes S&A Bursztynowa Biżuteria z Gdyni. Nim trafiła do Gdańska została pozłocona przez firmę Galvanoaurum, którą prowadzi dr Sławomir Safarzyński. Przez cały czas trwania happeningu każdy mógł ozdobić koronę bursztynem. Pomysły na to były różnorodne, a efekt, ze specjalną metryczką, zawierającą podpisy

Pod okiem znanych artystów: Pauliny Binek, Mai Gasperowicz, Eugeniusza Gowkielewicza, Doroty Kos i Daniela Orłowskiego, można było przygotować własną ozdobę bursztynową. Warsztaty Biżuterii z Bursztynu cieszyły się ogromną popularnością.

Fot: Mariusz Gliwiński

Bursztyn królował również na wybiegach modelek. Galeria Centrum z Gdańska prezentowała swoje najnowsze kolekcje, uzupełniając je bursztynową biżuterią. Biżuterię do pokazu przygotowało Bursztynowe Centrum z Sobieszewa oraz firma Aleksandra Gliwińskiego. Wspaniałą atmosferę wzmagał występ zespołu Detko Band. Kolejny raz poprowadzono eliminacje do Mistrzostw Świata w Poławianiu Bursztynu. Finały, odbędą się w Jantarze dopiero za rok, ale

BURSZTYNISKO Nr 24

Działalność Stowarzyszenia piaskownica z bursztynem była miejscem doskonałej zabawy dla dużych i małych.

Fot: Mariusz Gliwiński

Goście Jarmarku mogli uczestniczyć w aukcji Radość Wolności. Została ona zorganizowana przez Stowarzyszenie Promocji Artystów Wybrzeża Era Art. z Gdyni z myślą o niepełnosprawnych umysłowo artystach. Podczas całego dnia można było obejrzeć kolekcje inkluzji roślinnych i zwierzęcych prezentowane przez Muzeum Inkluzji w Bursztynie Uniwersytetu Gdańskiego. Swoją wystawę prac zorganizowali uczestnicy pierwszego Kursu Projektowania Biżuterii na ASP w Gdańsku. Firma Progold z Gdańska zorganizowała prezentację komputerowego projektowanie biżuterii. Pokazy szlifowania i obróbki bursztynu prowadziło Bursztynowe Centrum z Sobieszewa. Galeria Bursztynowa Narcyza Kalskiego ze Słupska prezentowała bicie monety z niedźwiadkiem

Elżbieta Sontag

BURSZTYN NA MIĘDZYNARODOWEJ KONFERENCJI FYKOLOGÓW W dniach 19-22 maja 2005 roku odbyła się w Krynicy Morskiej XXIV Międzynarodowa Konferencja Sekcji Fykologów Polskiego Towarzystwa Botanicznego. Organizatorem konferencji był Instytut Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego. Konferencja poświęcona była problemowi współczesnej ekologii - toksycznym zakwitom sinic. Jednak jak powiedział główny koordynator Konferencji dr Waldemar Surosz Pobyt na Jantarowym Wybrzeżu nie mógł odbyć się bez bursztynu. Otrzymane od Stowarzyszenia materiały informacyjne o bursztynie oraz wykład o genezie i badaniach nad inkluzjami, przeprowadzony przez

słupskim. Dawne techniki wytwarzania biżuterii z bursztynem propagował Zenon Śmigel z Tucholi. Po bursztynowych szlakach oprowadzał Orbis Travel. Mennica Państwowa prezentowała medal wybity z okazji 25-lecia Solidarności, a Międzynarodowego Stowarzyszenie Bursztynników książki i wydawnictwa o bursztynowej tematyce. Wszyscy złaknieni, mogli skosztować bursztynowej zupy, hitu kulinarnego przygotowanego przez Stowarzyszenie Polskich Kucharzy i Cukierników Regionu Pomorskiego. Moc atrakcji sprawiła, że goście Jarmarku bawili się świetnie. Gdy Dzień Bursztynu dobiegał końca. Imponujący efekt srebrnej pracy został przekazany przez Mariusza Gliwińskiego, prezesa Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników na ręce Jerzego Borowczaka z Fundacji Centrum Solidarności z myślą o powstającym w Gdańsku Muzeum Solidarności. Bursztynowa Korona trafiła zaś do Muzeum Bursztynu. Środowisko bursztynników zapisało kolejną kartę w historii bursztynowego miasta. Patronat honorowy: Komitet Obchodów 25-lecia Solidarności Sponsorzy: S&A Bursztynowa Biżuteria, Galvanoaurum, Image Silver, Progold, Art.-7, Amber Apple Joanna Kreja - Wójcikiewicz, Rav, Amber Art. Gutowski, Ambersto, Bonsto, Silvam, Złotnictwo J. Zauliczny. Organizatorzy : Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników Międzynarodowe Targi Gdańskie S.A. Galeria Centrum

autorkę artykułu, wprowadziły uczestników w niezwykły świat bursztynu. Przekazany przez MSB bursztyn pozwolił rozegrać Mistrzostwa Fykologów w Poławianiu Bursztynu. Spośród 120 uczestników Konferencji w zawodach wzięło udział 30, nie zwracając uwagi na późną porę, wiatr, dość niską temperaturę powietrza i wody naukowcy związani na co dzień z sinicami na kolanach wybierali z zapałem rozsypane na brzegu bursztynki. Bursztynowe drzewka przekazane przez Pana Marka Gutowskiego pozwoliły uhonorować zwycięzców. Na ręce Prezesa MSB zostało przekazane podziękowanie, podpisane przez dr Waldemara Surosza i Rektora Seniora UG Prof. dr hab. Marcina Plińskiego. Jak czytamy „uczestniczący w konferencji goście z kraju i zagranicy wyjechali z przekonaniem że Gdańsk jest niekwestionowaną, światową stolicą bursztynnictwa”

BURSZTYNISKO Nr 24

Wydarzenia Piotr Kowalczuk www.PolskaBizuteria.pl

BURSZTYNOWE TOTUS TUUS Niezwykłe w swej wymowie wydarzenie spotkało środowisko bursztynników i wszystkich rozmiłowanych w tej skamieniałej żywicy. W gdańskiej pracowni Mariusza Drapikowskiego powstała bursztynowo-brylantowa sukienka dla Jasnogórskiego Wizerunku Królowej Polski, nazwana „Sukienką Zawierzenia”. Sukienka zostanie uroczyście poświęcona w Święto Matki Boskiej Częstochowskiej (26.08.) przez abp. Stanisława Dziwisza, metropolitę krakowskiego, który ozdobi wizerunek koronami papieskimi, które w przeddzień śmierci poświęcił Sługa Boży Jan Paweł II. Wydarzenie to upamiętni 350-lecie obrony Jasnej Góry, 50-lecie powstania modlitwy Apelu Jasnogórskiego, 25-lecie Solidarności oraz będzie wotum Matce Bożej za życie i świętość papieża Polaka. Wiele ważnych wydarzeń sprawiło, że bursztyn będzie odtąd zauważony w najważniejszym polskim sanktuarium.

Bursztynowo-brylantowa sukienka dla Jasnogórskiego Wizerunku Królowej Polski. Fot: Mariusz Gliwiński

Myśl o powstaniu sukienki - nazwanej „Sukienką Zawierzenia” powstała w grudniu 2003 r. w Rzymie, podczas dorocznej pielgrzymki przeora Jasnej Góry, związanej z przekazaniem opłatków na stół wigilijny Jana Pawła II - mówi Mariusz Drapikowski. Był on uczestnikiem tego spotkania, gdyż wcześniej przygotowywał bursztynową monstrancję z okazji Roku Różańca Świętego. Proszono wówczas papieża o specjalne błogosławieństwo z okazji rocznicy Modlitwy Apelu i obrony Jasnej Góry. Mowa o bursztynowej monstrancji zainteresowała Ojca Świętego. Wtedy to przeor o. Marian Lubelski rzucił myśl, by może z tych okazji przygotować sukienkę dla Matki Bożej, właśnie z bursztynu. Uśmiech aprobaty papieża był widocznym znakiem, że trzeba zabrać się do pracy wspomina Drapikowski. Od początku jasne było tylko kiedy są rocznice i jak wygląda wizerunek na Jasnej Górze. A i to nie do końca. Jak doświadczył autor projektu wiele opisów różniło się, a tu nie mogło być mowy o żadnej pomyłce. Dotychczasowe sukienki, które montowane są na specjalną ramę, wykonane są z materiałów, które można dopasować. Sukienka bursztynowa, miała być całością. Niczego nie da się na niej naciągnąć, przesunąć. Mimo, iż w Częstochowie są sukienki z kamieniami szlachetnymi, to ta pierwszy raz w całości jest strojem jubilerskim. Autor by poznać obraz i warunki umieszczenia na nim pracy wielokrotnie bywał w jasnogórskich murach. Podczas jednej z konserwacji mógł zbliżyć się do obrazu i w ten sposób przemyśleć wykonanie ostatecznego dzieła, ściśle ograniczonego wymiarami i miejscem prezentowania. Oraz wieloma obostrzeniami, które skrywa tajemnica bezpieczeństwa. Praca wcale nie była łatwa - zauważa Drapikowski. Pomysł na takie wykonanie, by służyło ono Wizerunkowi, było dla niego bezpieczne, ale też widoczne i oddające intencje przygotowania sukienki rodził się bardzo długo. W końcu krok po kroku, pokonując trudności i wymyślając nowe rozwiązania udało się dojść do końca. W pamięci pozostawał mi fakt, iż ikony się pisze. Skoro ikony, to i sukienki do nich. Nie będzie przesadą jeśli powiem, że traktowałem to w taki właśnie sposób. Następnie rozpoczęła się mozolna praca. Projekt, który właściwie rozwijał się w trakcie, bo trudno było wszystko przewidzieć. Punktem ważnym było pozyskanie surowca. Ze względu na rozmiary potrzebna była znaczna jego ilość. Informacja o możliwości przekazania surowca na ten szczytny

BURSZTYNISKO Nr 24

Wydarzenia cel poszła w bursztynniczy świat. W ten sposób uzyskano część surowca. Było trzeba go więcej, a pozostał jeszcze zakup brylantów, srebra i złota. Choć praca pracowni Drapikowskiego do końca była pełnym wotum, to materiał trzeba było najzwyczajniej kupić. Wszelkie sprawy finansowe prowadzone były przez klasztor na Jasnej Górze. Drapikowski zgłaszał zapotrzebowanie, które było realizowane. Ostatecznym mecenasem przedsięwzięcia stały się Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo Kredytowe. To za ich przyczyną praca mogła być ukończona. Promotorem pozyskania tego mecenatu była znana gdańska społeczniczka, pani Ewa Sikorska-Trela. Wykorzystano: 1000 atestowanych brylantów, 30 kg surowca bursztynowego, znaczne ilości srebra i złota. Ostateczny efekt jest imponujący. Choć po pracy sukienkę zdobi ok. 9 kg bursztynu to jego dobór, ułożenie i ukazanie piękna zapewne podkreślą charakter ważnego dla narodu Wizerunku.

potwierdzały fakt głębokiego zaangażowania się w „pisanie sukienki dla ikony”. Radość oka wzbudzała umieszczona na sukience piękna bursztynowa róża. Skąd na nią pomysł? Papież odwiedzając sanktuaria pozostawiał w nich róże. Ta będzie tego pamiątką - ubiega mnie Drapikowski.

Fot: Archiwum Drapikowski Studio

Tak, on napisał na nowo tę ikonę i nowy rozdział w historii bursztynu. Z radością trzeba przyjąć fakt znalezienia mecenasów tego przedsięwzięcia. Może przychylą oni oko ku bursztynowemu ołtarzowi? Bursztyn wespół z brylantami. Przecież to marzenie bursztynników.

Fot: Archiwum Drapikowski Studio

Sukienka koronuje wiele wydarzeń, jednak w sposób szczególny związana jest z osobą Jana Pawła II. Totus Tuus wykonane z jubilerską precyzją nie pozostawia wątpliwości, że nie powstałaby, gdyby nie uśmiech aprobaty papieża. Może z tego właśnie powodu, korony jakie poświęcił na dzień przed śmiercią pasują tylko do niej? Drapikowskiemu udało się coś niezwykłego. W żadnym momencie kontaktu wzrokowego z dziełem nie odnosimy wrażenia, że to żałobny rapsod na cześć papieża. Wręcz przeciwnie, błyszczy i żyje, wskazując drogę jak drogowskaz. Subtelne znaki, symbole drzewa życia, jakie były montowane ostatnie, nie pozostawiają żadnych wątpliwości. Gdy miałem okazję być blisko tej pracy, uwagę przykuwało kilka charakterystycznych szczegółów. Niektóre bardzo osobiste dla jej autora, które

Mariusz Drapikowski. Fot: Mariusz Gliwiński

BURSZTYNISKO Nr 24

Wystawy Wydarzenia i sympozja Piotr Kowalczuk www.PolskaBizuteria.pl

VII

MISTRZOSTWA

ŚW IATA

POŁAWIANIU BURSZTYNU Polak, Dariusz Wierzchowski z Warszawy zwyciężył w VII Mistrzostwach Świata w Poławianiu Bursztynu, zakończonych 10 lipca w Jantarze na Mierzei Wiślanej. Zebrał 118 g bursztynu. Do zmagań stanęli uczestnicy z 7 krajów, najliczniej

Fot: materiały prasowe Organizatorów Mistrzostw.

z Polski i Niemiec oraz z Czech, Danii, Kanady, Litwy i USA. Wcześniej przeszli oni eliminacje, które odbyły się w Gdyni, Gdańsku, Sopocie, Krynicy Morskiej, Sztutowie i Jantarze. Bursztynu, rozsypanego i ukrytego przez organizatorów zawodów, można było szukać przez 10 minut. Stanowiska startowe utworzono na piasku, bursztyn skrywała “kidzina” - to wszystko co

Fot: materiały prasowe Organizatorów Mistrzostw.

wyrzuca morze. Do stanowisk poszukiwaczy trafiło łącznie 40 kg bursztynu. Organizatorzy Mistrzostw zapewnili moc atrakcji. Wystąpiły znane polskie zespoły. Imprezie towarzyszyło obozowisko starodawnej osady średniowiecznej, w którym prezentowano rzemiosło, dawne tańce i walki rycerskie. Rycerze walczyli dzielnie o białogłowy. Obozowało również Bractwo Zakonu Krzyżackiego zorganizowane przez Muzeum Zamkowe w Malborku. Wszystko to przeplatane wieloma konkursami o bursztynie dla dzieci, które organizowała dr Elżbieta Sontag pod auspicjami Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników i Muzeum Inkluzji w Bursztynie UG. Miłym dla oka były eliminacje do wyborów Miss Bursztynowego Wybrzeża - Jantar 2005. Fundatorem nagrody dla Miss Jantar- zestaw biżuterii z bursztynem - był członek Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników pan Marek Gutowski z firmy Amber-Art-Gutowski. Firma ta przekazała też wiele bursztynowych drzewek szczęścia, które otrzymali mistrzowie zawodów. Ważnym wydarzeniem towarzyszącym była konferencja popularnonaukowa: "Bursztyn Dawniej i Dziś". Zapis wykładów ukaże się w formie książki. VIII już Mistrzostwa Świata w Poławianiu Bursztynu w Jantarze dopiero za rok. Jak zapowiada szef Komitetu Organizacyjnego Ryszard Goliszek - mamy zaproszenie z Obwodu Kaliningradzkiego. Całkiem możliwe, że finały w Jantarze poprzedzą eliminacje w Jantarnym. Będziemy próbowali również poszerzyć zasięg na naszym Wybrzeżu. Trwają rozmowy z Władysławowem i Puckiem. Bursztyn może połączyć Wybrzeże i przekroczyć granice. Nasza zabawa daje ku temu doskonałą okazję. Wspaniała zabawa, bakcyl walki w mistrzostwach świata i coraz droższe nagrody sprawiają, że każdego roku uczestników jest więcej. Mistrzostwa Świata w Poławianiu Bursztynu to perełka turystyczna gminy Stegna i Mierzei Wiślanej.

BURSZTYNISKO Nr 24

Targi Ewa Rachoń

BASELWORLD Szerszą relację z targów można przeczytać w numerze 2/2005 Polskiego Jubilera

Bazylea pięknie otulona niewielkimi górami, w miejscu gdzie się spotykają granice trzech państw, jak co roku wita swoich gości kwitnącymi magnoliami i słoneczną wiosną. W centrum miasta wokół Placu Targowego udekorowanego żółtymi tulipanami znajduje się 6 potężnych hal wystawienniczych, gdzie co roku odbywają się w kwietniu Targi Zegarków i Biżuterii BASELWORLD. Wiodącą branżą na tej imprezie jest

Fot: Ewa Rachoń

szwajcarski przemysł zegarkowy, a u jego boku rozwinęła się część jubilerska, gemmologiczna i maszyny. Łącznie w targach wzięło udział 1 197 wystawców z 45 krajów, liczne prezentacje narodowe ale bez Polski oraz około 85 tys. zwiedzających z około 100 krajów.

Fot: Ewa Rachoń

W ciągu ostatnich kilkunastu lat obecność kupców z całego świata pozwoliła uformować największą na świecie imprezę targową koncentrującą wszystko co najciekawsze w dziedzinie zegarmistrzostwa i jubilerstwa. Konsekwentna i rozłożona na etapy modernizacja hal i twarda polityka cenowa organizatora spowodowały, że wystawiać się tu mogą tylko najlepsi z najlepszych. Ma to swoje dobre i złe strony. Luksusowe marki, najwyższej jakości kamienie jubilerskie i perły, maszyny i technologie prezentują zadziwiającą jakość kolekcji, a jednak brakuje urozmaicenia jakie niosą ze sobą artyści i bardzo ogranicza możliwość debiutu firmom dopiero rozpoczynającym budowanie swej renomy. Wiele najsławniejszych firm związanych z modą czy przemysłem perfumeryjnym od lat rozszerza zasięg swojej marki na kolekcje zegarmistrzowskie i jubilerskie, wprowadzając potężne budżety i kampanie reklamowe, dyktat mody we wzornictwie, rozpędzając nowe potrzeby konsumenckie i wprowadzając sporo zamieszania w świat tradycyjnego i mniej podatnego na sezonowość przemysłu zegarmistrzowskojubilerskiego. Interesującym debiutem gwiazdy mody była na tegorocznych targach Vivienne Westwood przedstawiając kolekcję Hardcore Diamonds. Jednym z jej znaków firmowych jest agrafka, co w połączeniu z pierścionkiem daje interesujący efekt. Biżuterię według projektów sławnej angielskiej projektantki wykonała znana nam z obecności na polskim rynku niemiecka firma Hellmuth działająca pod hasłem simply good. Firma Hellmuth pokazała na swoim własnym stoisku jeszcze coś, co wydaje mi się interesujące dla polskich jubilerów, mianowicie srebrną biżuterię w połączeniu z diamentami. Nie wszystko białe musi być platyną, a srebro jest naszym rodzimym skarbem. Zważywszy, że małe diamenty są w osiągalnych cenach - warto może się zastanowić nad osadzaniem ich w srebrze, skoro mit o niedopuszczalności takiego połączenia już upadł. Ciekawą biżuterię proponuje rosyjska firma Jewellery Theatre (Teatr Biżuterii), która po raz drugi wystąpiła w Bazylei. Właściciele i założycie firmy - Irina Dorofieva i Maxim Voznesenskij mieli uprzednio doświadczenie zawodowe w sztuce użytkowej i kreując swoją własną markę zadbali tak o wzornictwo inspirowane naturą jak i o szczególny sposób prezentacji. Połączenie oryginalnych pomysłów z doskonałym materiałem jubilerskim

BURSZTYNISKO Nr 24

Targi zapewniło firmie sukces już podczas ubiegłorocznego debiutu. Polska niestety jest w Bazylei nieobecna, a barw bursztynu broni od wielu lat firma Cool Design prowadzona przez zamieszkałego w Lozannie Ryszarda Kulczyńskiego. Wyselekcjonowane ze znawstwem bursztyny z różnych stron świata pokazują niezwykłą rozmaitość tego kamienia organicznego i zachęcają - 'noś mnie'. W śród stoisk projektantów było polskie srebro wystawiane przez niemiecką galerię Aniol prowadzoną przez panią Elżbietę Anioł. Niestety sektor projektantów kurczy się mimo dobrej lokalizacji, zabrakło stoiska Michaela Zobla - mistrz przeszedł właśnie na emeryturę, a dobrą szkołę złotnictwa reprezentowała greczynka Lina Fanourakis, którą można chyba nazwać tkaczką złota. W hali maszyn i technologii laikowi dość trudno się zorientować w skomplikowanych urządzeniach - ale widać jasno, że stół jubilerski wyposażony

w komputer do projektowania biżuterii to niedługo będzie już codzienność. Jest też dobra wiadomość dla krótkowidzów - mianowicie nowe urządzenie powiększające firmy Vision Engineereing z Francji. Jest to rodzaj mikroskopu, w który patrzy się niemal jak na ekran. Powinien bardzo ułatwić pracę zegarmistrzom lub przy osadzaniu drobnych kamieni jubilerskich bez konieczności poprawiania na nosie okularów. Przyznam się, że w tym roku zwiedzałam targi z poczuciem, że ucieka nam świat nowoczesnej biżuterii i nowych technologii. Brak systemu kształcenia w zawodzie jubilera, złotnika, bursztynnika i projektanta, zaczyna pogłębiać dystans pomiędzy nami, a silnie konkurującym jubilerstwem europejskim, które w dobie kryzysu postawiło na poszukiwanie nowych form zachęty klienta i rozwój. Kosztowne inwestycje w technologie również pozostają poza zasięgiem naszych firm, podobnie z profesjonalnym marketingiem...

Ewa Rachoń

Grupa koordynowana przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników zlokalizowana jest od wielu lat przy głównym ciągu komunikacyjnym. Ciekawa oferta 6 firm uczestniczących w targach Dejwis, S&A Bursztynowa Biżuteria , Helena, Solo, Stenex i Ambermoda ściągnęła uwagę kupców, a firmy Helena , Stenex i Ambermoda pozytywnie oceniają rezultaty. Firma Solo pani Bożeny Przytockiej uczestniczyła w tych targach po raz pierwszy, ma jednak doświadczenia handlowe z amerykańskim rynkiem gdyż od lat jeździ do

JCK SHOW, LAS VEGAS 2005 Szerszą relację z targów można przeczytać w numerze 4/2005 Polskiego Jubilera

Las Vegas - sen na pustyni, najdynamiczniej rozwijające się miasto Ameryki, do którego codziennie przybywa w poszukiwaniu pracy 800 osób. I pewnie ją znajdują, bo gigantyczne kasyna prawie co roku otwierają nowe, luksusowe podwoje. Dziś oglądamy wykop w wypalonej słońcem ziemi, za dwa lata będziemy zwiedzać wnętrze nowego Palazzo. Trochę wolniej idą inwestycje niezwiązane z hazardem i do takich należy rozbudowa centrum wystawienniczego Sands Expo. Toteż kolejka firm chcących uczestniczyć w JCK Show - największych targach jubilerskich w USA - nie maleje. W tym roku wystawiało się 2 750 firm, w tym 950 z zagranicy, wiele z nich w zorganizowanej w formie prezentacji narodowych. Była grupa firm polskich, narodowe wystąpienie producentów włoskich, francuskich ale i grupa meksykańska, brazylijska, ze Sri Lanki, Japonii i Hong Kongu. Wiele krajów szuka tutaj swojej szansy na dostęp do amerykańskiego rynku, o którym się mówi że jest w kryzysie ale w dalszym ciągu reprezentuje największą siłę nabywczą w sektorze jubilerskim, podobnie zresztą jak w wielu innych.

Grupa koordynowana przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników. Fot: Mariusz Gliwiński

BURSZTYNISKO Nr 24

Targi Tucson na targi minerałów i wyrobów jubilerskich. Jej fantazyjnie skomponowane bursztynowe naszyjniki cieszyły się zainteresowaniem spytałam więc o ocenę imprezy. Mówi, że jest za wcześnie żeby ocenić w pełni uzyskane kontakty, niemniej jednak odczuwa się obecność profesjonalnych odbiorców i to co Tucson trwa 2 tygodnie, tutaj można osiągnąć w krótszym czasie. Tak więc mimo wysokich kosztów uczestnictwa planuje powrót na tą imprezę w przyszłym roku. Nietypowa ekspozycja Ambermody i wyróżniająca się wzornictwem biżuteria również spotkały się z zainteresowaniem. Mariusz Gliwiński, mówi, że odniósł pozytywne wrażenia z targów, ma długofalowe plany związane z rynkiem amerykańskim i ocenia, że nawiązał dużo obiecujących kontaktów, a to oznacza wiele pracy by dobrze przygotować się do następnego spotkania już w sierpniu tego roku. Targi w Las Vegas to możliwość przyjrzenia się biżuterii amerykańskiej rzadko widywanej poza USA. Królują oczywiście diamenty i platyna ale pojawia się też białe złoto w oprawie zaręczynowych pierścionków, perły we wszystkich dostępnych barwach i kształtach, dość tradycyjne wzornictwo i dobry warsztat złotniczy. Emocje budziły kolorowe diamenty, które od kilku lat świętują stały wzrost cen i popularności. Penetrację targów zawsze zaczynam od centrum designu, w którym mieszczą się autorskie prezentacje artystów tak amerykańskich jak i zaproszonych gości z innych kontynentów. Surowe piękno nieoszlifowanych diamentów oprawionych w 22 karatowe złoto z pewnymi odniesieniami do biżuterii Michaela Zobla odnajduję w pracach Todda Reeda projektanta z Kolorado. Swobodna kompozycja jego biżuterii w mozaikowej formie zyskała mu miejsce w najlepszych galeriach Ameryki. Jego pasja do pracy w metalu zaczęła się w wieku 18 lat, kiedy postanowił zrobić srebrne guziki do swojej kolekcji skórzanych ubrań. Mark Schneider to również uznane nazwisko dojrzałej generacji. Projektant tworzy finezyjną biżuterię klasycznymi technikami używając wyszukanych kamieni jubilerskich. Wielokrotnie nagradzany ciągle zadziwia mistrzowskimi pracami, które tworzy z myślą o tym by przedmiot sam w sobie był dziełem sztuki, cieszył oko ale też miał odniesienie do mody i był wygodny w noszeniu. Interesującym debiutem na targach było pojawienie się ekskluzywnego House of Taylor Jewelry. Wielkie nazwiska trafiają do przemysłu jubilerskiego coraz częściej, ale znana z działalności

charytatywnej na rzecz zwalczania AIDS Elizabeth Taylor jest osobą szczególną. Jej wyjątkowa kolekcja klejnotów i książka „Mój romans z biżuterią” to mocne podstawy budowania marki. We współpracy z firmą Mirabelle z Los Angeles aktorka będzie firmowała projektowane z myślą o niej kolekcje wykonywane z najcenniejszych kamieni jubilerskich i pereł, często w delikatnych kolorowych zestawieniach. Drugą ambasadorką firmy jest modelka Kathy Island, która promuje dostępną cenowo linię dla kobiet, mam zajmujących się domem. Jest tu miejsce dla srebrnej biżuterii i co ciekawe przedstawiciele handlowi firmy rozmawiali o ewentualnej współpracy z Mariuszem Gliwińskim. W trakcie poszukiwania nowości spotkała mnie miła niespodzianka. Oglądając ekspozycję firmy Xen trafiłam na witryny z bardzo znajomą srebrną biżuterią. Kilka słów rozmowy i odnajduję norweskiego przedstawiciela grupy warszawskich projektantów, który zdecydował się promować polskie srebro w autorskim wykonaniu. Pewnie jeszcze za wcześnie na ocenę rezultatów, ale mam nadzieję, że wystawa przyniesie kolegom nowe zamówienia. Inne firmy prezentujące bursztyn to amerykańskie firmy często odwiedzające Gdańsk - Valerio 888 z Nowego Yorku, Gracjana z San Francisco, Scandinavian Boutique z Kalifornii oraz Gripediai z Litwy Targi w Las Vegas to również cykl seminariów, podczas których wiele uwagi poświęca się procesowi budowania zaufania klientów (Consumer confidence) oraz zasadom uczciwego handlu kamieniami jubilerskimi (Fair Gem Trade). Klient raz wprowadzony w błąd może utracić zaufanie a odwrócenie tego stanu trwa lata i nie zawsze jest możliwe. Tak więc organizacje takie jak CIBJO czy GIA mówią o przejrzystości źródeł dostaw kamieni jubilerskich, tak by nie wspierać regionów wykorzystujących swoje bogactwa naturalne do wspierania konfliktów narodowych lub terroryzmu, a także aby nabywca był poinformowany o procesach technologicznych jakim były poddane oferowane surowce jubilerskie. Optymistyczne dane związane z rosnącą siłą nabywczą konsumentów amerykańskich w wieku 45-54 lata powodują, że już dziś wielu producentów biżuterii w USA ale i we Włoszech obmyśla strategię działań rynkowych i wzornictwo. Ten tort jest pewnie do podziału wśród firm produkujących biżuterię z platyny i diamentów ale być może znajdą się amatorzy naszego złota północy.

BURSZTYNISKO Nr 24

O bursztynie Barbara Kosmowska-Ceranowicz

MI KR OS T R UKT UR ACH

BURSZTYNU I JEGO IMITACJI Dyskusja na zebraniu rzeczoznawców (KKRz) Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników (MSB) na temat metod wykrywania bursztynu rekonstruowanego i imitacji bursztynu zaowocowała podjęciem szerszych niż początkowo planowano badań mikrostruktury bursztynu bałtyckiego (sukcynitu). Zarząd MSB wyasygnował na ten cel środki finansowe, które pokryły część kosztów badań. Autorka przeprowadziła badania na mikroskopie elektronowym w Instytucie Paleobiologii PAN w Warszawie, wspólnie z dr Cyprianem Kulickim, korzystając z jego fachowej pomocy i dużego doświadczenia w badaniach skaningowych. Uzyskany materiał z przebadania 23 próbek jest obecnie szczegółowo analizowany i będzie przedmiotem wspólnej publikacji, która ukaże się w którymś z czasopism naukowych. Pierwsze wstępne wyniki przedstawione zostały na dorocznym VII Naukowym Zjeździe Polskiego Towarzystwa Gemmologicznego, które odbyło się 35 czerwca 2005 w Mierkach (krótkie omówienie Czytelnik znajdzie w czasopiśmie Zegarki i Biżuteria) oraz na Kwartalnym Zebraniu członków MSB w dniu 21 czerwca w Gdańsku. W czasie niedoboru surowca jaki przeżywają bursztynnicy i stosowania przeróżnych technik jego obróbki, szczególnie z zastosowaniem temperatury i ciśnienia, a także łączenia bursztynu z innymi substancjami postawiono pytanie czy elektronowomikroskopowe badania mogą posłużyć jako metoda identyfikacji kamieni jubilerskich? Niedobór surowca wywołuje niedające się powstrzymać szukanie również materiałów zastępczych i produkcję imitacji, niestety bardzo często sprzedawanych jako bursztyn. Na polskim rynku wg obowiązującego nazewnictwa dla kamieni jubilerskich sukcynitu, wprowadzonego przez MSB, w sprzedaży jest bursztyn naturalny obrabiany tylko mechanicznie, bursztyn poprawiany w autoklawach oraz bursztyn rekonstruowany (prasowany) z kawałków albo z pyłu bursztynowego, albo z obu frakcji razem. Istniały podejrzenia, które już dziś częściowo potwierdzają prowadzone badania, że w procesie prasowania do bursztynu dodaje się żywic subfosylnych (kopalu), albo

sztucznych, a także barwników. Nie ma dziś w zwyczaju rejestrowania patentów jak to było w 19 i na początku 20 wieku. Metody prasowania i poprawiania bursztynu należą do tajemnic firm, które niestety nierzadko sprzedają wszystkie swoje wyroby jako bursztyn naturalny. Badaniom poddano nieszlifowane, świeże przełamy próbek bursztynu naturalnego, poprawianego i prasowanego, a także dwóch imitacji i kopalu kolumbijskiego wybranych ze zbiorów Muzeum Ziemi PAN (MZ PAN), Laboratorium MSB i z próbek otrzymanych od wytwórców biżuterii bursztynowej. Szczególną uwagę skierowano najpierw na bursztyn naturalny i występujące w nim pęcherzyki gazu (układy dyspersyjne). W literaturze powtarzane są często dane KLEBSA z 1887 roku, który w mikroskopie świetlnym wyliczył dla trzech odmian bursztynu (obłoczkowatego, bastardu i kościanego) średnice pęcherzyków, ich liczbę w 1 mm2, i stosunek powierzchni pęcherzyków do powierzchni szlifu. Najbardziej dyskusyjna okazała się średnica pęcherzyków (SAWKIEWICZ 1970, M IERZEJEWSKI 1976), ale wobec ogromnej zmienności średnic w jednej odmianie, jaką przy obecnych badaniach stwierdzono, nie jest to zaskoczeniem. Najbardziej istotny i dający wyobrażenie o jakości struktury wydaje się być stosunek powierzchni pęcherzyków do powierzchni szlifu, jaką podaje KLEBS (1878): dla odmiany obłoczkowej (bursztyn przezroczysty z fragmentami zmętnień) - 0,10, dla bastardu (bursztyn nieprzezroczysty, żółty) - 0,25, a dla kościaka (bursztyn nieprzezroczysty, biały) - 0,42 - 0,52. Nawet bez dokładnych obliczeń prezentują to uzyskane w badaniach dwie fotografie wykonane przy zastosowaniu prawie tego samego powiększenia próbek, na których widoczny jest w zależności od odmiany, różny stosunek powierzchni pęcherzyków do litej struktury bursztynu: [1] obtoczona kropla z plaży w Ustce na powierzchni intensywnie żółta, w środku jaśniejsza nieprzezroczysta z pasami przeświecającymi (fig. 1); [2] otoczak płaski, odmiana biała, powierzchnia zwietrzała brudnożółta, bursztyn saksoński (fig. 2). Świadomość istnienia struktury piany stałej, czyli obecności licznych pęcherzyków w bursztynie nieprzezroczystym postawiła jeszcze jedno logiczne skądinąd pytanie dotyczące bursztynu

BURSZTYNISKO Nr 24

O bursztynie

Fig. 1. Pęcherzyki gazu w bursztynie nieprzezroczystym żółtym zajmują niewielki procent powierzchni o litej strukturze. Pow. 170 x (tab.23 Kulik C). Fot: Cyprian Kulicki

Fig. 2. W bursztynie nieprzezroczystym białym pęcherzyki gazu zajmują znaczną powierzchnię w stosunku do przedstawionej powierzchni badanej. Pow. 150 x (tab. 18 22628 A). Fot: Cyprian Kulicki

Fig. 3. Spłaszczone pęcherzyki w bursztynie prasowanym. Pow. 2000 x (tab.7 IR 650 10). Fot: Cyprian Kulicki

Fig. 4. Biała odmiana bursztynu naturalnego z kopalni Goitsche w Niemczech. Pow. 500 x (tab.10 kr-sak-M). Fot: Cyprian Kulicki

rekonstruowanego: czy w procesie prasowania pęcherzyki ulegają zgnieceniu? Wyniki okazały się zaskakujące: znaleziono wprawdzie spłaszczone pęcherzyki w bursztynie prasowanym (fig. 3), ale znacznie mocniej w białym bursztynie naturalnym z kopalni Goitsche w Niemczech (fig.4). Podobnie nie stwierdzono różnic w ukierunkowaniu ściśniętych pęcherzyków, które występują rzadko w bursztynie rekonstruowanym, ale rzadko i w naturalnym. Prasowany bursztyn z dwóch frakcji (bryłki i pył) wykazuje jedynie ukierunkowane ułożenie większych kawałków w pyle. Kierunki mikrostruktury w poszczególnych kawałkach pozostają jednak różne a więc nie

zmieniają się przez prasowanie. Oczywiście przy słabym stopniu sprasowania, które nie likwiduje granic między elementami prasowanymi (fig. 5). Skaningowy mikroskop elektronowy pozwala nie tylko obejrzeć powierzchnię badanego kamienia, ale stwierdzić zawartość innych pierwiastków, w przypadku bursztynu, cięższych niż tlen i węgiel. I dzięki temu możemy np. z całą pewnością stwierdzić nie tylko jak inne (fig. 6) i nieliczne są w nim pęcherzyki, ale i jaki barwnik dodaje się do imitacji białego bursztynu produkowanego dziś w Rosji. Udało się także ustalić, jakie pierwiastki obecne są w bursztynie prasowanym metodą stosowaną w Gdańsku pół wieku temu.

BURSZTYNISKO Nr 24

O bursztynie

Fig. 5. Fragment większego ziarna, na którego krawędzi dolepiły się bardzo szczelnie inne ostrokrawędziste okruchy; w lepiszczu widoczne liczne pustki. Pow. 500 x (tab. 4 2724 D). Fot: Cyprian Kulicki

Fig. 6. Imitacja bursztynu białego z Kaliningradu. Pęcherzyk gazu jakby utworzony z kilku nakładających się pustek. Pow. 4000 x (imit C). Fot: Cyprian Kulicki

Fig. 7. Inkluzja nieorganiczna: bardzo dobrze obtoczone i wygładzone ziarno kwarcu o średnicy 0,5x0,48 mm. Pow. 150x. (tab18 b-kulk i). Fot: Cyprian Kulicki

Fig. 8. Inkluzja nieorganiczna: mikrogeoda wypełniona kryształami markazytu. Pow. 300 x (tab. 17 b-kulk C). Fot: Cyprian Kulicki

To jedynie garść danych, które będą przedmiotem szerszego opracowania. Opracowanie ma pokazać jak najwięcej możliwości identyfikacji wyrobów dostępnych dziś na rynku, ale także wzbogacić wiedzę o mikrostrukturze różnych odmian bursztynu bałtyckiego. Pokaże również (po raz pierwszy dokładnie) nieorganiczne inkluzje z bursztynu jakimi są np.: bardzo dobrze obtoczone i wygładzone ziarno kwarcu (fig. 7) oraz mikrogeoda wypełniona kryształami markazytu (fig. 8).

Literatura

M IERZEJEWSKI P.,1976: Próby zastosowania scaningowego mikroskopu elektronowego do badań organicznych inkluzji z bursztynu bałtyckiego (praca w jęz. ang.). Rocznik Pol. Tow. Geologicznego 46 z. 4, 291-297. Kraków. KLEBS R., 1887: Ueber Farbe und Lumination des Bernsteins. Schr. Physik-ökonom. Ges. Königsberg. Jg. 28. SAWKIEWICZ S., 1970: Jantar. Niedra, Leningradad

BURSZTYNISKO Nr 24

Kursy i szkolenia Piotr Kowalczuk www.PolskaBizuteria.pl

WARSZTATY BIŻUTERII UNIKATOWEJ NA GDAŃSKIEJ ASP - Gdyby z takim zaangażowaniem i tak sumiennie pracowali studenci studiów dziennych - rozmarzył się dr Janusz Szczypka z ASP. Od kwietnia br. na Wydziale Rzeźby ASP w Gdańsku trwały "Warsztaty biżuterii unikatowej". Brało w nich udział 14 osób. Byli wśród nich właściciele firm, projektanci oraz osoby stawiające pierwsze kroki w świecie projektowania biżuterii. Zakres warsztatów obejmował podstawowe pojęcia plastyczne dotyczące rzeźby, rysunku, projektowania biżuterii, a także część teoretyczną dotyczącą wzornictwa jubilerskiego oraz podstaw wiedzy o współczesnej sztuce złotniczej.

dr Janusz Szczypka - adiunkt na Wydziale Rzeźby ASP w Gdańsku, Pracownia Medalierstwa i Małych Form Rzeźbiarskich - Działania podjęte na tych warsztatach mają ugruntować i usystematyzować wiadomości jakie każdy z kursantów wniósł wraz z własnym doświadczeniem. Zaczynając od rysunku, przez podstawy rzeźby, duże formy, krocząc do małych form niezbędnych w pracy. W tych działaniach niezbędne są inspiracje i ciągłe twórcze zmagania. Wszystkim polecam podpatrywanie przyrody i rzeczywistości, które wnoszą najwięcej. Koletta Rychert - Jantar - Warsztaty pozwalają przygotować swoją pracę pod okiem znawców przedmiotu. Mogą oni na bieżąco korygować błędy i podsuwać ciekawe rozwiązania. Ta współpraca jest bardzo ważna." Joanna Gęsiarz - Amber - Projektowanie biżuterii pozwala mi spojrzeć całkiem inaczej na codzienną pracę związaną z jej sprzedażą. Co więcej warsztaty dają podstawę do zarażenia projektantów konkretnymi rozwiązaniami. Norbert Kotwicki - Pracownia Złotnicza, Złotów k. Piły

Zajęcia z rzeźby. Fot: Wojciech Kalandyk

Kursanci spotykali się w każdą sobotę by pod kierunkiem specjalistów podejmować twórcze wyzwania. Koszt kursu zamknął się kwotą 1.200 zł. Jeden z uczestników, Paweł Szott, to stypendysta Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników. Uzyskał on stypendium, na które środki pozyskali bursztynnicy podczas Balu Bursztynników. Kurs kończył się egzaminem a uczestnicy uzyskali certyfikat potwierdzający jego ukończenie. Wykonane podczas kursu prace prezentowane były na Targu Węglowym w Gdańsku podczas Dnia Bursztynu. W trakcie Kursu Serwis Prasowy Polskiej Biżuterii odwiedził kursantów w gmachu Wydziału Rzeźby ASP w Gdańsku i zapytał o oceny warsztatów.

- Przydatność zajęć nie budzi wątpliwości Poświęcam im wiele czasu, wstaję specjalnie o 5.00, by o 6.00 wyruszyć na nie do Gdańska. Warto! Prace w dużych i małych formach pozwalają zmierzyć się z pomysłami nad biżuterią unikatową. Zebrane doświadczenie przeniosę na mój warsztat pracy. Daniel Orłowski - Orłowski.Art - Rozwijanie świadomości twórczej to ciągłe wyzwanie. Poddajemy nasze projekty ocenie poprawności projektowej. Warto wiedzieć więcej by móc eksperymentować z różnymi materiałami. Agnieszka Pożoga - studentka filologii polskiej na UG, zajmuje się teatrem tańca - Nie mam doświadczenia w tym zakresie. Pierwszy raz mam w rękach wosk i glinę. To wspaniałe doświadczenie. Z racji zainteresowania teatrem, strojami sama przygotowywałam swoją biżuterię. Koraliki,

BURSZTYNISKO Nr 24

Kursy i szkolenia wisiorki. Taka hipisowsko-jarmarczna działalność. Sprawia mi to ogromną radość, a wyniki cieszą się sporym zainteresowaniem. Może spróbuję czegoś więcej. Wojciech Kalandyk - Art7 - To świetna inicjatywa. Chcąc podnosić walory artystyczne wyrobów, kształcić umiejętność oceny pracy innych, należy zacząć od podnoszenia własnych kwalifikacji. Z pewnością skorzystam ja osobiście, jak i moja firma. We wspaniałej atmosferze, podejmując różne wyzwania próbujemy odkrywać coś nowego. To jest fascynujące. Polecam wszystkim! Paweł Szott - Zespół Szkół Plastycznych w Gdyni, Stypendysta Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników - Podstawy jakie dała mi szkoła pozwalają sprawnie poruszać się po działaniach na tych warsztatach. Znajomość rysunku stworzyła szansę na wejście w rzeźbiarskie prace i eksperymentowanie. Nowe i ciekawe doświadczenia wykorzystam w dalszej nauce i przeniosę na warsztat pracy. Dziękuję również wszystkim bursztynnikom za ufundowanie stypendium!

Później będą trwały prace nad katedrą, aż zostanie powołany wydział. To nie jest prosta, ani krótka droga. Proszę nie zapomnieć, że potrzebni też są wykładowcy.

Przyszłość? - dr Szczypka odpowiada: Te pierwsze są sprawdzianem, również naszych możliwości. Co do dalszej przyszłości i rozważań o wydziale biżuterii na ASP w Gdańsku to trzeba pamiętać, że najpierw musi powstać pracownia, może dwie.

Dziś wiemy, że ASP wstępnie zaplanowała kolejny kurs w połowie października. Zainteresowani mogą kontaktować się w tej sprawie bezpośrednio z ASP (sekretariat dziekanatu tel 305 81 65) lub za pośrednictwem biura MSB.

Alicja Wiśniewska - informacja biura MSB

W trakcie sympozjum odbędzie się szkolenie dotyczące zagadnień odlewniczych. Firma Profilex z a p r e z e n tu je s wo im k lie n to m n a jn o ws z e technologie jubilerskie i wymieni się doświadczeniami w zakresie linii odlewniczych Yasui. Termin spotkania przewidywany jest na przełomie września i października b.r. Stowarzyszenie otrzymało 1 bezpłatne zaproszenie do udziału w szkoleniu. Prosimy o kontakt z biurem chętnych, którzy chcą wziąć udział w spotkaniu.

SYMPOZJUM

POŚWIĘCONE

TECHNOLOGIOM Z

WYKORZYSTANIEM

LINII

JUBILERSKIM OPATENTOWANYCH

ODLEWNICZYCH

YASUI

LIGUR

PROGOLD Informujemy, że firma Profilex z Gdańska wraz z firmą Yasui są organizatorami na Zamku w Rzucewie dwudniowego sympozjum poświęconemu zagadnieniom najnowszych technologii jubilerskich z wykorzystaniem opatentowanych linii odlewniczych Yasui i ligur Progold.

Pierścionek z wylewającym się srebrem - praca wykonana przez Norberta Kotwickiego. Fot: Janusz Szczypka

BURSZTYNISKO Nr 24

Muzea Piotr Kowalczuk www.PolskaBizuteria.pl

NOWOCZESNE MUZEUM BURSZTYNU W GDAŃSKU Trwają prace nad adaptacją zespołu Przedbramia, w którym od czerwca 2006 r. będzie się mieścić Muzeum Bursztynu w Gdańsku. Budynek przeszedł już prace konserwatorskie i rozpoczęło się przygotowywanie go na potrzeby nowoczesnego muzeum. Jak zapewniają znawcy tematu, sześciokondygnacyjne muzeum w niczym nie będzie budzić skojarzeń ze spokojem dawnych muzealnych sal. Światowe rozwiązania techniczne umożliwią nową jakość prezentacji eksponatów i pozwolą dotrzeć do młodego grona odbiorców. Pokazy medialne, aranżacja pomieszczeń, rodem z filmowych planów i możliwość obcowania z pięknem bursztynu, mają sprawić, że będzie to doskonałe miejsce rodzinnych spotkań. Pierwsza kondygnacja zapewni zaplecze socjalne dla pracowników i gości. Kolejna poprowadzi nas do bursztynu w przyrodzie. Historia powstania, inkluzje, bryły, wszelkie odmiany zostaną tu odpowiednio przedstawione i sklasyfikowane. Trzecie piętro ukaże ingerencję człowieka. Od wyrobów znalezionych podczas prac archeologicznych, przez zachowane dawne rzemiosło artystyczne i wykorzystanie bursztynu w różnych dziedzinach życia. Od zdobienia po lecznictwo. Wystawy wspomogą pokazy multimedialne, by maksymalnie wykorzystać małą, jak na taki przekrój tematyczny, powierzchnię. Jeśli plany miasta się powiodą, to czwarta kondygnacja zostanie przeznaczona na wybrane dzieła z ogromnej kolekcji Lucjana Myrty. Piąte piętro i jego antresola służyć będzie sztuce współczesnej. Muzeum ma aspiracje do tego, by stać się miejscem dokumentowania i obrazowania nowych trendów. Zainteresowane wzbudziły już prace znanych twórców: Pawła Fietkiewicza, Pauliny Binek, Mariusza Drapikowskiego, Bogdana Mirowskiego i wielu innych. Stworzona zostanie również szansa na wystawy czasowe. Jednym z p o m y s łó w j e s t k o l e k c j a fir m y A d a m a Pstrągowskiego, S&A Bursztynowa Biżuteria. Już dziś można podziwiać małą część bursztynowych aspiracji miasta. Przepiękne prace artystyczne, biżuteria, przedmioty użytkowe i okazy surowca udostępnione są zwiedzającym w Ratuszu

Głównego Miasta. Prace znanego artysty Lucjana Myrty, prezentowane są już po raz drugi w Muzeum Historycznym Miasta Gdańska. Atrakcją kolekcji jest skarbiec Marii Antoniny na przygotowanie

Fot: Alicja Firynowicz i Krzysztof Gollnau

którego zużyto pół tony bursztynu. Skarbiec udostępniono mimo, że trwają jeszcze nad nim prace. Wystawa cieszy się dużą popularnością. W otwarciu wziął udział były prezydent RP, pan Lech Wałęsa z małżonką.

Fot: Alicja Firynowicz i Krzysztof Gollnau

BURSZTYNISKO Nr 24

Events Muzea Udostępniono blisko 700 eksponatów należących do Myrty. Obok prac artystycznych ogromną część stanowią naturalne bryły bursztynu, których artysta jest miłośnikiem. Na wystawie znalazły się 22 okazy bursztynowe. W tym bryła, która jest drugą co do wielkości na świecie i waży 5.950 g. Władze i mieszkańcy Gdańska mają nadzieję, że prace nad nowym muzeum zostaną szybko ukończone. Ufamy, że zgodnie z kolejnymi

obietnicami Muzeum Bursztynu w Gdańsku będzie udostępnione w czerwcu 2006 r. Jak się dowiedzieliśmy, niezwykłą perełką otwarcia ma być wystawa ruchomego wyposażenia Bursztynowej Komnaty. Większa jej część to prace gdańskich bursztynników. Trzymamy kciuki, by udało się zaprezentować tę i wiele innych kolekcji, w nowoczesnym Muzeum Bursztynu w Gdańsku. www.mhmg.gda.pl

Sylwetki Piotr Kowalczuk www.PolskaBizuteria.pl

P R O J E K TA N T K A

SPOD

ZNAKU

zdziwi więc fakt, iż w swoich pracach łączy umiłowane drewno z tajemnicami jakie skrywa bursztyn. Jak sama podkreśla jest rzeźbiarką,

SŁONECZNIKA Mały, umieszczony na biżuterii, czy przedmiotach użytkowych znak słonecznika daje gwarancję, że praca powstała w pracowni Doroty Kos. Ta młoda, znana i rozpoznawalna artystka na stałe związana jest z Gdańskiem, bursztynowym miastem. Nie

Fot: Dorota Kos

Dorota Kos. Fot: Monika Dętkoś,

widzenie świata jakiego uczyła się w Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku na Wydziale Rzeźby odciska piętno na jej pracach. Drewno i bursztyn, drugi naturalnym produktem pierwszego, pełna symbioza. Ona ją dostrzega i próbuje pokazać światu. Obok projektowania i wykonywania swoich dzieł znajduje czas na działalność społeczną. Jest członkiem Zarządu Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników. Gdy odwiedzam pracownię Doroty trafiam do innego świata. Pośród produkcyjnych hal przedmieścia, mała oaza spokoju. W pracowni poznaję Wiesława Zabawę, męża Doroty, pracują razem od 9 lat. Ściany od sufitu po podłogę wyłożone drewnem. Pod sufitem praca dyplomowa z ASP, wielkie mapy stworzone z pestek słonecznika. Widać artystka od początku umiłowała ten kwiat. Dziś ozdabia nim efekt końcowy swoich prac. Wróćmy do drewna. Drewno niezwykłe, każdy kawałek ma swoją tajemnicę. Każdy z nich jest też na innym etapie historii jaka zaprowadzi go do biżuteryjnego świata. Dorota opowiada o nich z lubością, znając każdy "drzewno-drewniany" życiorys. - Ten trafił do

BURSZTYNISKO Nr 24

Sylwetki nas wprost z ogródków działkowych. Jest szczególny, zadzwoniła pewna pani i poprosiła byśmy go zabrali. Posadziła drzewo, gdy urodził się jej syn, dziś drzewo ma 50 lat i obumiera. Nie chce by skończyło jak inne kawałki drewna. Wie, że ręce Doroty sprawią, iż stanie się pięknym przedmiotem użytkowym lub damską, bądź męską ozdobą. Będzie żyło nadal.

Moment ten jest bardzo ważny. Tu ważą się ostateczne losy materiału. Coś pozostanie kostką, coś nadaje się na artystyczną podstawkę, inne uzupełnią fragmenty biżuterii. Efekty, wystarczy spojrzeć na zdjęcia. - Od samego początku prace wywoływały zainteresowanie. Ludzie zagubieni w wielkim świecie szukają czegoś, co pozwoli im się wyciszyć. Nasza biżuteria i przedmioty użytkowe dają na to szansę. To obcowanie z naturą w pełnym wymiarze. Drewno w znakomity sposób eksponuje bursztyn. Nie ochładza go zimnem metalu. Każdorazowa ekspozycja prac spotyka się z dużym odzewem. Do obowiązkowych już należy udział w targach Amberif w Galerii Projektantów. Jedno z takich spotkań zaowocowało współpracą z Larsem Torvaldssonem. Dziś w pracowni Doroty i Wiesława powstają wspaniałe rękojeście do noży ze stali damasceńskiej. Drewno i bursztyn otulają te niezwykłe w formie i zastosowaniu noże i nożyki. Efekt współpracy ze szwedzkim artystą można było obejrzeć w Galerii Bielak w Krakowie, Galerii Sztuki w Legnicy i Galerii Hankverket w Sztokholmie.

Fot: Dorota Kos

W pracowni unosi się specyficzny zapach drewna, ubogaca go szlifowany bursztyn. Myślę sobie darmowa aromatoterapia w centrum miasta. Słucham uważnie historii wiązów, jabłoni, orzechów, grochodrzewów... Barwy, odcienie i siła przetrwania. Ten ma darmową kąpiel, czemu skończył w słoiku, dopytuję? - To jeden z procesów, który pozwoli by efekt był trwały i cieszył nabywców. Wszystkiego nie możemy zdradzić - odpowiada Wiesław. Pełna natura, drewno, bursztyn, olej lniany i delikatność jaka je spotyka. Tajemnice natury. Prace artystów są niezwykłe. Od 3 lat dokonują na powrót symbiozy, jaka spowodowała powstanie bursztynu. Żywicodajne drzewo wydało żywicę, która skamieniała. Dziś pracownia Doroty łączy skamieniałą żywice z drewnem. Proces ogromnie czasochłonny. By powstał efekt końcowy trzeba wielu godzin żmudnej pracy. Kawałek po kawałku. Nie jakiś tam kawałek, a dobrany, wyczuty, ten jedyny... Tak przez tydzień, dwa, czasem miesiąc czy dwa, powstają wspaniałe bloki mozaikowe. Mienią się wieloma barwami i przyciągają uwagę. Nie skupiają jej jednak na sobie. Oddają ciepło i skrywaną głębię. Unosząc blok do góry możemy przejrzeć jego zawartość. Światło pozwala zajrzeć do wnętrza.

Nóż ze stali damasceńskiej we współpracy z Larsem Torvaldssonem. Fot: Dorota Kos Dziś słonecznik rozpoznawany jest w wielu miejscach na świecie. Prace Doroty wystawione są w galeriach i gościnnych salonach firmowych. Ona ciągle poszukuje czegoś nowego. Nie zadowala się raz okiełznanym. Jest artystką zachłanną, która z drewna i bursztynu, chce wyciągnąć wszystko. Widzi to, co zakryte jest przed oczyma wielu odbiorców. Oni zauważają dopiero efekt produktu końcowego. Tak jak bursztyn jest kamieniem ciągle żywym, tak w pracowni Doroty i Wiesława życie przedłuża się drzewom. Naturalna symbioza spod znaku słonecznika.

FROM THE EDITORS The last rays of the August sun are still tanning our noses but it's already time to sum up another amber summer. It's become tradition that many events targeting the tourists and the residents of Pomerania promote amber, which is slowly becoming the symbol of our region. In July, the beaches of the Gulf of Gdańsk, from Gdynia to Krynica Morska were full of treasure th hunters taking part in the 7 World Championships in Amber Prospecting. During Amber Day we decorated the Amber Crown which we then gave to the City to support the idea of promoting Gdańsk's image as the World Capital of Amber. Since August has gone by under the banner of the 25 t h anniversary of the Solidarity social movement, which has left its indelible mark on us all, we too joined in the celebrations. The collective making of the Silver Solidarity for the Silver Anniversary cast in the wall united all those present in the historic Coal Market in Gdańsk bringing back the emotions of years gone by. We have also concluded the creation of another important work, the amber and diamond gown for the Icon of Our Lady, the Queen of Poland at Jasna Góra, made at Mariusz Drapikowski's studio. We hope that you will be interested to read the reports from all these events. We would like to recommend the article by Prof. Barbara Kosmowska - Ceranowicz about the research on amber performed with a scanning microscope, which enables one to examine the surface of an amber specimen magnified as much as 4,000 times. The research is still under way, but it might be that with this method the comparing of the microstructure of amber and its imitations will help to distinguish between them. In this issue, we would like to give you the Terminology and Designations of Baltic Amber (Succinite) Gemstones compiled in May by the IAA Expert Commission on Qualification, which is extremely important, not only for the amber jewellery community. Now we are all facing the difficult task of putting this terminology into effect in order to build the brand of amber and customer trust by providing reliable information.

TABLE OF CONTENTS Organising Matters IAA Members' Meetings . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Companies recommended by the IAA. . . . . . . . . . . . . . . . . 2 New members of the IAA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 From the Expert Commission on Qualification of the IAA - G. Gierłowska. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Association's Activity The 8th Amber Day - P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . 27

Events The Amber TOTUS TUUS - P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . 28 The 7th World Championship in Amber Prospecting - P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

Fairs Baselworld - E. Rachoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 JCK Show, Las Vegas 2005 - E. Rachoń . . . . . . . . . . . 33

About Amber On amber microstructures and amber imitations - B. Kosmowska-Ceranowicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Museums The Modern Amber Museum in Gdańsk - P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

Profiles A Designer from under the Sign of the Sunflower - P. Kowalczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 PUBLISHER The International Amber Association 5 Beniowskiego Str. hall B6, room 116A, 80-382 Gdańsk, Poland phone/fax: +48 58 554 92 23 info@amber.org.pl; www.amber.org.pl The Editors would like to thank all the Authors for submitting their articles and photos free of charge. EDITORS Elżbieta Sontag - Editor in Chief, esontag@tlen.pl Ewa Rachoń - ewa.rachon@mtgsa.com.pl COOPERATION Piotr Kowalczuk - piotr@polskabizuteria.pl ADVERTISING AND DISTRIBUTION Alicja Wiśniewska - info@amber.org.pl TŁUMACZENIE: Piotr Łuba, bap@pro.onet.pl DESIGNED BY: Elżbieta Sontag, esontag@tlen.pl

BURSZTYNISKO Nr 24

Organising Matters THE IAA MEMBERS' MEETINGS The Extraordinary General Meeting of the Members of the IAA

The Quarterly Meeting of the Members of the IAA

On 31 March 2005, the General Meeting of the Members of the International Amber Association took place at the Archaeological Museum in Gdańsk. During the Meeting the Management Board presented the balance sheet and the results account for 2004. Reports were read on the work of the Management Board, the Audit Committee and the Internal Arbitration Panel. All the motions were adopted by the resolutions of the General Meeting of the Members of the International Amber Association, according to the agenda of the session.

On 21 June 2005, the Quarterly Meeting of the Members of the IAA took place, as usual, at the Archaeological Museum in Gdańsk. During the meeting the Expert Commission on Qualification presented the current terminology of amber gemstones together with the corrections and supplements it introduced. The members present at the Meeting also had the opportunity to learn the results of the research on the microstructures of amber and its imitations. Prof. Barbara Kosmowska-Ceranowicz presented the research on amber performed with scanning microscope in partnership with the Institute of Paleobiology of the Polish Academy of Sciences. (You can find the article about the research on p. 35 of this issue of Bursztynisko).

FROM THE EXPERT COMMISSION ON

“Ensure a high profile of Baltic amber in Poland and in the global market,…” (§ 6(1) of the Statute) Baltic amber (succinite) is the focal point for Polish amber jewellers. It has been well known and highly valued for its unique properties since the 13th millennium BCE. It was Baltic amber that linked the Mediterranean world with the northern seas in the past. The amber artefacts of the grandest period of amber jewellery-making (in the 16th and 17th centuries) were well known, highly valued and had their place in all the significant museums and private collections. For centuries, when visiting our country, diplomats and travellers have taken note of amber and it is universally associated with Poland. Today, through the expansion of their amber and silver jewellery in the markets of the entire world, Polish amber jewellery companies have reminded the world of the uncommon virtues of Baltic amber. Baltic amber (succinite) has again made a name for itself in the world. In order for our amber industry to further develop, the experts have found it necessary to establish the terminology of Baltic amber in all the stages of the

QUALIFICATION OF THE IAA In the last report From the Expert Commission on Qualification of the IAA (Bursztynisko No. 23 p. 2) unauthorised material alterations were made. The entire last paragraph was added, and the Terminology of Amber Gemstones determined by the Expert Commission on Qualification on 7 January 2005 was omitted and remained unpublished.*

At the session which took place on 9 May this year at the library of the Ecumenical Centre in Gdańsk, the Expert Commission on Qualification again took up the issue of the Terminology of Amber Gemstones. At the session which took place on 9 May this year at the library of the Ecumenical Centre in Gdańsk, the Expert Commission on Qualification again took up the issue of the Terminology of Amber Gemstones.

* From the Editors There were no material changes introduced into the Report of the Expert Commission on Qualification published in issue 23 of Bursztynisko. The alterations were only editorial in nature. For reasons of space only the terminology was omitted, which had been published in an identical version in issue 21 of Bursztynisko on p. 12. The entire text, including the paragraph is identical to the one I received on 1 March 2005 from Mr Wiesław Gierłowski. The Editor-in-Chief was unaware that these alterations were not consulted with the author of the Report. We apologise to the author for this situation.

BURSZTYNISKO Nr 24

Organising Matters manufacturing process and commercial trade. They introduced corrections and supplements and unanimously adopted The Terminology and Designations of Baltic Amber Gemstones, recommending them to the Association's Management Board as binding in their entirety among the firms using the logo of the IAA.

appearing in it. The parameters which are of significance to its use. 2. Classification of Baltic amber (succinite) imitations 3. Classification of fossil resins.

Classification of the raw material and semi-finished products made of Baltic amber (succinite)

The Terminology and Designations of Baltic Amber (succinite) Gemstones

· Deposit origin Natural Baltic amber (succinite) - subject only to mechanical treatment (for instance: grinding, cutting, turning and polishing) without any change to its natural properties.

- amber from the Baltic (including beach mines) - amber from glacial accumulations - amber from Sambia (from Sambian deposits) - amber from the Ukraine (Ukrainian amber) - amber from Bitterfeld (Saxon amber)

Improved Baltic amber (succinite) - in which changes to its physical properties, including clarity and colour, have been artificially induced using thermal treatment.

· Form of raw material

Multi-element Baltic amber (succinite) gemstone consisting of two or more pieces of natural, improved or pressed Baltic amber glued together with the appropriate colourless binding material.

· Structure

Pressed - reconstructed Baltic amber (succinite) - gemstone made of small amber grains and/or amber meal pressed in high temperatures and under high pressure without additional components. Note: In order to underscore or change the natural colour of amber, it is permissible to use foil or flakes made of precious metals and colour backdrops made of enamel or paint in jewellery products decorated with Baltic amber (succinite) gemstones; colouring the bottoms of stones is inadmissible.

On 9 May 2005, the Expert Commission on Qualification also compiled and unanimously adopted the following: 1. Classification of Baltic amber (succinite) raw material and semi-finished products. The subject of this classification is the Baltic amber raw material and semi-finished products in commercial trade. This covers measurement and macroscopic (available to direct observation) testing while taking into account the amber's origin from a specific deposit, its weight, forms and structure, its transparency and the organic impurities

barrel-shaped plates drops, icicles irregular

- solid - layered

· Transparency - transparent - translucent - opaque

· Organic impuritiess - pure - with small inclusions - impure, porous

· Weight (table) The classification of raw amber material based on nugget weight approved by the Expert Commission on Qualification on 20 Nov 1999.

Prefabricated raw material -

hewed nuggets cleaned in grinders sanded subject to thermal treatment (roasted) in loose material and liquids - in autoclaves - whole amber nuggets pressed to form cabochons, beads and other forms

BURSZTYNISKO Nr 24

Organising Matters Pressed semi-finished products - amber plates and rolls with a uniform structure, without binding material, transparent and bright - plates and rolls made of pressed amber with a uniform structure, clouded and opaque - uniform pressed pieces of amber, with the addition of pigments - pressed pieces of amber with traces of the contact between grains or streaks of red detritus - amber plates and rolls with compound structure with the addition of binding material - pure amber meal

Classification of Baltic amber (succinite) imitations Baltic amber (succinite) imitations: raw material, semi-finished products or products made of surrogate, usually cheaper material, similar in appearance to amber, but with different chemical and physical properties. These are: 1. natural or modified sub-fossil resins, for instance Colombian copal and New Zealand Kauri copal 2. artificial materials: glass, celluloid, polyesters, phenol resins and others 3. Baltic amber (succinite) pressed with the addition of plastics or copal 4. small Baltic amber (succinite) grains imbedded in natural or artificial resins.

Classification of Fossil Resins Fossil resins are defined by the term “amber” (in the broader sense: as fossil resins, but not as succinite) and an adjective to determine the area of their occurrence. These include the following products in the market: Dominican amber, Mexican amber, amber from Borneo, whose content of amber acid varies from 0 to 3%. Also many other fossil resins of importance to collectors and scientists.

Fossil resins which have their own customary name given to them by a researcher, i.e. the creator of the type of the given variety of resin, who discovered it and was the first to publish its properties. These include the following resins which appear in the product market: burmite, rumenite and simetite. Plus many other fossil resins of importance to collectors and scientists. The Expert Commission on Qualification will present a motion to the Executive Board of the International Amber Association to exclude from its recommendations those firms who trade in products from the abridged classification of fossil resins and imitations referred to above. Fossil resins which accompany Baltic amber in its deposits: 1. gedano-succinite can be determined only in laboratory studies. In its treatment it is practically indistinguishable from succinite. We do, however, distinguish the so-called accompanying resins which occur with succinite deposits, of which some are quite easy to distinguish from Baltic amber: 2. yellow, transparent gedanite, with a typically white weathered surface. 3. the extremely rare black stantienite, which produces very good sheen (the “black amber” which occurs in the market is produced either by pressing or by changing its colour in an autoclave; it is confused with jet coal). 4. other “soft” and “hard” black resins, occurring in somewhat greater amounts in the Bitterfeld deposit, differing in hardness from stantienite. 5. glessite, in different colour varieties, polishes well, occurs more commonly in amber accumulations in the Łużyce region and in the Bitterfeld deposit. 6. zigburgite: natural polystyrene, occurs also in Germany, dirty-white in colour. The Expert Commission on Qualification recommends informing the manufacturers of amber products about the scientific importance of accompanying resin specimens and the purpose behind their collecting. Gadanosuccinite products are authorised for selling in the market. secretary of The Expert Commission on Qualification - Gabriela Gierłowska

BURSZTYNISKO Nr 24

Wydarzenia

Association's Activity

Piotr Kowalczuk www.polishjewellery.com

THE 8TH AMBER DAY The Crown for Gdańsk decorated with amber and the Silver Solidarity for the Silver Anniversary happening were the highlights of the 8th Amber Day during St Dominic's Fair in Gdańsk. On 14 August, the Coal Market turned into Amber Square. The residents of the Tri-City and its visitors joined in the fun, respectfully commemorating the 25 t h anniversary of the rise of the Solidarity movement, and taking part in the promotion of amber at the same time. This extraordinary event united the entire Pomeranian amber jeweller and artistic community. Right after the celebrations began, together with Mr Paweł Adamowicz, the Mayor of the City of Gdańsk, Mr Janusz Śniadek, the Head of the Solidarity Trade Union, and Mr Andrzej Spiker, the President of the Gdańsk International Fair Company, the guests of the Fair took part in the lighting up of the silver heating equipment, so that the Solidarity logo carved in the wall could be filled with it. The work was inspired by the well-known protest-song “Walls” [Mury] by Jacek Kaczmarski. The Silver Solidarity for the Silver Anniversary

During the entire event, everyone could decorate the Crown with amber. Photo: Mariusz Gliwiński Galvanoaurum Company run by Dr Sławomir Safarzyński. During the entire event, everyone could decorate the Crown with amber. The ideas were very diverse and the result, together with a special certificate containing the signatures of the decorators, was donated to the Amber Museum, a department of the Historical Museum of the City of Gdańsk, where it will remain as proof of the artistic talents of the guests of St Dominic's Fair. The Crown is also a testament to the wishes that Gdańsk may soon fully bear the name of the World Capital of Amber. Under the eye of well-known artists: Paulina Binek, Maja Gasperowicz, Eugeniusz Gowkielewicz, Dorota Kos and Daniel Orłowski, the members of the public made their own amber decorations. The Amber Jewellery Workshop was enormously popular.

Photo: Studio Polska Biżuteria project took place thanks to the commitment of Kazimierz Kalkowski, Krystyna Janiszewska, Janusz Wosik, Kazimierz Pomianek and Jerzy Zauliczny. The event was co-ordinated by Ewa Rachoń, the Vice-President of the International Amber Association. The silver letters were cast all day long. In the summary to this report, we will say where the piece ended up. While the temperature of the silver rose, the Mayor and the guests began to decorate the Amber Crown with amber. The Crown was designed by Dr Sławomir Fijałkowski, and sponsored by Mr Adam Pstrągowski, President of S&A Amber Jewellery of Gdynia. Before it came to Gdańsk, the Crown was gilded by the

Photo: Mariusz Gliwiński

Amber was king also on the catwalk. The Centrum Gallery of Gdańsk presented its latest collections,

BURSZTYNISKO Nr 24

Association's Activity Design Course at the Academy of Fine Arts in Gdańsk held an exhibition of their works. The Progold Company of Gdańsk organised a presentation of computer-aided jewellery design. Amber polishing and processing shows were held by the Amber Centre of Sobieszewo. The Narcyz Kalski Amber Gallery of Słupsk minted coins with the Słupsk bear. Olden techniques of amber jewellery manufacturing were presented by Zenon

International Amber Association, to Jerzy Borowczak of the Solidarity Centre Foundation as a donation to the Solidarity Museum, which is being established in Gdańsk. The Amber Crown, in turn, was donated to the Amber Museum. And so, the amber community wrote yet another page in the history of the Amber City. Honorary Auspices: The Committee for the Celebration of the 25th Anniversary of Solidarity Sponsors: S&A Amber Jewellery, Galvanoaurum, Image Silver, Progold, Art-7, Amber Apple Joanna KrejaWójcikiewicz, Rav, Amber Art. Gutowski, Ambersto, Bonsto, Silvam, Złotnictwo J. Zauliczny. Organisers : International Amber Association The Gdańsk International Fair Co. The Centrum Gallery

Photo: Mariusz Gliwiński

Śmigel of Tuchola. Orbis Travel presented the amber routes. The State Mint presented a commemorative medal minted for the 25th anniversary of Solidarity, while the International Amber Association presented its books and publications on amber. Those who felt hungry could try a sip of amber soup, the culinary hit prepared by the Pomeranian Chapter of the Association of Polish Bakers and Confectioners. The wealth of attractions at Amber Day guaranteed fun for the guests of the Fair. When Amber Day drew to a close, the impressive result of the silversmithing work was handed over by Mariusz Gliwiński, the President of the

Events Piotr Kowalczuk www.polishjewellery.com

THE AMBER TOTUS TUUS An unusual and significant event took place in the amber-industry circles and all those who are in love with the fossil resin. An amber and diamond gown for the Holy Icon of Our Lady, the Queen of Poland, at Jasna Góra [the Mountain of Light], called “the Gown of Trust” was created at the Gdańsk studio of Mariusz Drapikowski. The gown will be

ceremoniously consecrated on the holiday of the Mother of God of Częstochowa (26 August) by Archbishop Stanisław Dziwisz, the Metropolitan of Cracow, who will decorate the Icon with Papal crowns which were blessed by Servant of God John Paul II a day before his death. This event will commemorate the 350th anniversary of the defence of Jasna Góra, the 50th anniversary of the Jasna Góra Appeal Prayer, the 25 t h anniversary of Solidarity, and will be a votive offering to the Mother of God for the life and sainthood of the Polish

BURSZTYNISKO Nr 24

Events Pope. Many important events will cause amber to be more conspicuous from now on in the most important Polish sanctuary. “The idea of making a gown called “The Gown of Trust” was conceived in December 2003 in Rome during an annual pilgrimage of the Prior of Jasna Góra related to the gift of traditional Christmas wafers [opłatki] for John Paul II's Christmas Eve table,” says Mariusz Drapikowski. He took part in this meeting because earlier he made an amber monstrance to celebrate the Year of the Holy Rosary. The Pope was then asked for a special blessing for the anniversary of the Appeal Prayer and the defence of Jasna Góra. The idea of an amber monstrance was of interest to the Holy Father. “It was then that Prior Father Marian Lubelski expressed his thought that a gown for Our Lady could indeed be made of amber to celebrate these occasions. The Pope's smile of approval was a visible sign that it was time to get down to work,” recalls Mr Drapikowski. From the beginning the only things that were clear were the dates of the anniversaries and what the Jasna Góra Icon looks like. And even that was not entirely certain. The author of the design learned that many descriptions differed, whereas he could make no mistake here. The existing gowns, which are fixed onto a special frame, are made of materials which can be adjusted. The amber gown was to be a whole. No part of it could be stretched or moved. Although Częstochowa has gowns with precious stones, this is the first attire made entirely of gemstones. In order to get acquainted with the Icon and the conditions of placing his work on it, the author went to Jasna Góra many a time. During one restoration session he was able to get close to the Icon and in this way think over the execution of the final piece, rigidly determined by its dimensions and presentation place. Plus by multiple restrictions which are concealed for security confidentiality reasons. “The work was not easy at all,” notes Mr Drapikowski. “The idea for a piece which would serve the Holy Icon, would be safe for it but also visible and which would reflect the intentions behind the creation of the gown developed very slowly. At last, step by step, overcoming obstacles and inventing new solutions, we managed to get to the end. At the back of my mind was always the notion that icons are 'written'. If icons, then also the gowns

that go with them. It won't be an exaggeration to say that I treated it in precisely such a way.” And then the arduous work began. The design was really developing as they went along, as it was hard to foresee everything. Obtaining raw amber was an important point. Due to the size of the piece, a considerable amount of amber was required. Information about the possibility of donating raw amber for this noble goal spread in the ambermaking world. In this way some of the material was gathered. More was needed, and on top of it there was the upcoming purchase of diamonds, silver and gold. Although the work at Drapikowski's studio was entirely a votive offering, the material had to be purchased, plain and simple. All the financial issues were dealt with by the Jasna Góra Monastery. Mr Drapikowski would put in an order which was then processed. Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo Kredytowe [The Co-operative Savings and Loan Funds] became the final patron of the venture. It is thanks to them that the work could be completed. Ms Ewa Sikorska-Trela, a wellknown community activist, was the promoter of obtaining this patronage.

An amber and diamond gown for the Holy Icon of Our Lady, the Queen of Poland, at Jasna Góra [the Mountain of Light] Photo: Mariusz Gliwiński

BURSZTYNISKO Nr 24

Events The material used: 1,000 certified diamonds, 30 kg of raw amber, considerable amounts of silver and gold. The final effect is very impressive indeed. Although the gown is decorated by about 9 kg of amber, its selection and arrangement will certainly emphasise the character of the Holy Icon, so important for the Polish nation. The gown is crowning many events, but it is particularly related to the person of John Paul II. Made with jeweller's precision, Totus Tuus leaves no

Photo: Drapikowski Studio Archive that we need to accept the fact of finding patrons for this venture. Maybe they will turn a favourable eye to the amber altar? Amber combined with diamonds. An amber-jeweller's dream indeed.

Photo: Drapikowski Studio Archive doubt that it wouldn't be created had it not been for the Pope's smile of approval. Maybe it is for precisely this reason that the crowns which he blessed a day before his death fit only this gown? Mr Drapikowski managed to achieve something extraordinary. At no point of eye contact with the work do we get an impression that it is a funereal rhapsody to honour the Pope. Quite the contrary, it shines and lives, showing the way like a road-sign. Subtle signs, the symbols of the tree of life, which were assembled at the very end, leave no doubt at all. When I had a chance to see the piece up close, my attention was drawn to a few characteristic details, some of which are very personal to its author and confirm the fact of his deep involvement in “writing the gown for the Icon.” A beautiful amber rose placed on the gown was a joy to the eye. Where did this idea come from? “When visiting sanctuaries, the Pope would leave roses there. This one will be its memento,” Mr Drapikowski anticipates my question. That's right, he wrote both this icon and a new chapter in the history of amber anew. It is with joy Mariusz Drapikowski. Photo: Mariusz Gliwiński

BURSZTYNISKO Nr 24

Events Piotr Kowalczuk www.polishjewellery.com TH

THE 7

WORLD CHAMPIONSHIPS IN

AMBER PROSPECTING Dariusz Wierzchowski from Warsaw, Poland, won the 7th World Championships in Amber Prospecting, which ended on 10 July in Jantar in the Vistula Sandbar. He collected 118 g of amber. The contestants came from 7 countries, most of them

Fot: materiały prasowe Organizatorów Mistrzostw.

from Poland and Germany, as well as from the Czech Republic, Denmark, Canada, Lithuania and the USA. Prior to the Championships, they went through qualifying rounds which took place in Gdynia, Gdańsk, Sopot, Krynica Morska, Sztutowo and Jantar. The contestants were allowed to look for the amber, scattered and hidden by the competition organisers, for 10 minutes. The starting

Fot: materiały prasowe Organizatorów Mistrzostw.

positions were set up in the sand, while amber was hidden by algae and all that is washed out to the shore by the sea. A total of 40 kilograms of amber reached the searchers' positions. The organisers of the Championships provided a lot of attractions. There were shows by famous Polish bands. The event was accompanied by a of a Medieval settlement camp in which handicraft, dances of old and chivalry duels were presented. The knights competed bravely for their ladies. There was also a camp of the Brotherhood of the Teutonic Order organised by the Castle Museum in Malbork. All this went hand in hand with many amber competitions for children organised by Elżbieta Sontag Ph.D. under the auspices of the International Amber Association and the Museum of Amber Inclusions of the University of Gdańsk. The qualifying rounds for the Miss Amber Coast Jantar 2005 beauty contest were a joy to the eye. Mr Marek Gutowski of Amber-Art-Gutowski, member of the International Amber Association, was the sponsor of the prize for Miss Jantar: a set of jewellery with amber. This company also donated many amber good luck trees which went to the Champions of the competition. A popular science conference, “Amber the Past and the Present,” was an important accompanying event. The lectures will be published in a book. The 8 t h World Championships in Amber Prospecting in Jantar are not due for another year. Mr Ryszard Goliszek, Head of the Organising Committee, says, “We have an invitation from the Kaliningrad Zone. It is quite possible that the finals in Jantar will be preceded by the qualifying rounds in Yantarny. We will also try to extend our coverage of the Polish Coast. We are in discussion with Władysławowo and Puck. Amber can unite the Coast and cross borders. The fun we are having creates a perfect opportunity for this.” Great fun, the allure of competing in a world championship event and the ever-more-precious prizes attract more and more participants year by year. The World Championships in Amber Prospecting are a tourist gem of the Stegna Municipality and the Vistula Sandbar.

BURSZTYNISKO Nr 24

Events Ewa Rachoń

BASELWORLD Beautifully surrounded by small mountains in a place where the borders of three countries meet, Basel as always greets its guests with blossoming magnolias and sunny spring. In the centre of the city around the Market Square decorated with yellow tulips there are 6 huge exhibition halls where each year in April BASELWORLD, the Watch and Jewellery Show,

Photo: Ewa Rachoń

takes place. The Swiss watchmaking industry is the leading sector at this event, while the jewellery, gemmology and machinery part developed at its side. A total of 1,197 exhibitors from 45 countries took part in the Fair, there were many national presentations, but without Poland, and ca. 85 thousand visitors from about 100 countries.

Photo: Ewa Rachoń

Wystawy i sympozja In the last dozen years or so the presence of merchants from all over the world made it possible to form the largest trade exhibition event in the world which attracts all that is the most interesting in watchmaking and jewellery. The consistent and gradual modernising of the halls and the organiser's strict pricing policy caused only the crème de la crème to be able to exhibit here. It has its good and bad aspects. Luxury brands, top quality gemstones and pearls, machines and technologies present an amazing quality of collections, and yet there is no variety which artists bring in, while the debut possibilities of firms which are only starting to build their reputation are very limited. Many of the most famous fashion or perfume industry firms have for years been extending the scope of their brands onto watch and jewellery collections by introducing huge budgets and advertising campaigns, and a fashion dictate in design, by stimulating new consumer needs and introducing a lot of commotion into the world of the traditional and less fashion-prone watchmaking and jewellery industry. Vivienne Westwood with the Hardcore Diamonds collection was an interesting debut of a fashion star at this year's Fair. A safety pin is one of her trademarks, which combined with a ring gives an interesting effect. The jewellery based on designs of the famous English designer was made by the Hellmuth Company of Germany, which is familiar to us due to its presence in the Polish market, and which operates under the motto of “simply good”. At its own stand, the Hellmuth Company presented something else, which should be interesting to Polish jewellers, namely silver jewellery combined with diamonds. Not all that is white has to be platinum and silver is our home treasure. Considering that small diamonds have accessible prices - it may be worthwhile thinking about setting them in silver, as the myth of the unacceptability of such a combination has already collapsed. Interesting jewellery was presented by the Russian Jewellery Theatre Company, which exhibited at Basel for the second time. The owners and founders of the company - Irina Dorofieva and Maxim Voznesensky had previous work experience in applied art and while creating their own brand they took care to include nature-inspired design and a special presentation method. A combination of original ideas with excellent jewellery material ensured the company's success even at its last year's debut.

BURSZTYNISKO Nr 24

Fairs Unfortunately, Poland was absent at Basel, and the amber team colours have for many years been represented by the Cool Design Company ran by Ryszard Kulczyński, who lives in Lausanne. Carefully selected, amber from all over the world shows the extraordinary variety of this organic stone and encourages: wear me! Among the designer stands there was Polish silver exhibited by the Aniol Gallery of Germany ran by Elżbieta Aniol. Unfortunately the designer section is shrinking, despite its good location: Michaela Zobel's stand was absent - the master had just retired, while the good school of goldsmithing was represented by Lina Fanourakis of Greece, who I think can be called a weaver of gold. In the machines and technology hall, a lay person finds it hard to find their way among the complicated devices - but it is evident that a jeweller's table equipped with a computer for the aiding of jewellery design will soon become everyday reality. There's also good news for short-sighted

Ewa Rachoń

JCK SHOW, LAS VEGAS 2005 Las Vegas - the Desert Dream, the fastest-growing city in America, where 800 people arrive every day looking for employment. And they probably get it too, because the giant casinos open new, luxurious outlets almost every year. Today we see a pit in the sun-scorched ground, in two years we'll visit the interior of a new Palazzo. Investments not related to gambling are developing somewhat slower and these include the development of the Sands Expo Exhibition Centre. That is one reason why the queue of firms wanting to take part in the JCK Show - the largest jewellery exhibition in the USA - is not getting any smaller. This year 2,750 firms exhibited there, including 950 from abroad, many of them organised into national presentations. There was a group of Polish firms, a national presentation of Italian and French manufacturers and also groups from Mexico, Brazil, Sri Lanka, Japan and Hong Kong. Many countries see Vegas as their opportunity to access the American market, which in spite of being said to be in crisis, still represents the greatest buying power in the jewellery sector, just like in many other industries. For many years now, the group co-ordinated by the International Amber Association has had its stand by the main aisle. The interesting portfolio

persons - namely a new magnifying device by the Vision Engineering Company of France. It is a kind of microscope into which you look almost as if it were a computer screen. It should facilitate greatly watchmakers' work or work at setting small gemstones without the need to adjust one's glasses on one's nose. Let me confess that this year I visited the Fair with a feeling that the world of modern jewellery and new technologies is slipping away from us. The absence of an education system in the jewellery, goldsmithing, amber-jewellery and designer profession is beginning to broaden the gap between us and the strongly competitive European jewellery industry, which at the time of crisis has focused on the search for new forms of customer incentive and development. Costly investments in technology also remain beyond the reach of our firms, and so does professional marketing ...

of the 6 firms which took part in the Show: Dejwis, S&A Amber Jewellery, Helena, Solo, Stenex and Ambermoda, attracted the attention of the merchants, and the Helena, Stenex and Ambermoda companies are pleased with the results. Ms Bożena Przytocka's Solo company was at the JCK Show for the first time, but, she has got considerable experience in trading with the American market as she has been travelling for years to the Tucson Gem, Mineral and Fossil Showcase. Her fancifully designed amber necklaces met with considerable interest so I asked about her

The group co-ordinated by the International Amber Association. Photo: Mariusz Gliwiński

BURSZTYNISKO Nr 24

Fairs view of the Show. She replied that it was still too early to fully assess the contacts she had established, but that she could notice the presence of professional purchasers and that what took two weeks to get in Tucson, you could achieve more quickly at JCK. So, in spite of the high costs, Ms Przytocka is planning to be back next year. Ambermoda's unusual exhibit and unique jewellery designs also met with interest. Mr Mariusz GliwiĹ&#x201E;ski, said that he had a positive impression of the Show and that he had long-term plans related to the American market. He feels he established many promising contacts and that means a lot of work to be well prepared for the next meeting in August this year. The fair in Las Vegas is an opportunity to see the American jewellery that is rarely exhibited outside the USA. Of course, diamonds and platinum are king, although we could also see white gold in the settings of engagement rings, pearls in all shapes and colours, rather traditional design and good goldsmithing technique. Colour diamonds, which for a number of years have consistently been enjoying a growth in price and popularity, stirred up a lot of excitement. I always begin my tour of the JCK Show with a visit to the design centre, where you can find the designer presentation of American jewellery artists and guests invited from other continents. In the works of Todd Reed, a designer from Colorado, I saw the raw beauty of uncut diamonds set in 22 karat gold and noticed a certain resemblance to the jewellery by Michael Zobel. The effortless composition of his jewellery in mosaic form has earned him a place in America's finest galleries. His passion for working in metal dates back to when he was 18 years old, when he decided to make silver buttons for his leather apparel collection. Mark Schneider is another renowned name of the mature generation of American jewellery artists. The designer creates fine jewellery with classic techniques using elaborate gemstones. With many awards to his name, Schneider still astonishes with his masterly works, which he creates with the idea that the object itself is to be a work of art and a delight to the eye, but should also be fashionrelevant and comfortable to wear. The appearance of the exclusive House of Taylor Jewelry was an interesting debut at the JCK Show. Celebrities are more and more often present in the jewellery industry, but Elizabeth Taylor, well known also for her charity work to combat AIDS, is a very special person indeed. Her unique collection of gems

and a book entitled My Love Affair with Jewelry is certainly a strong basis for brand building. The actress will lend her name to collections specially designed for her by the Mirabelle company of Los Angeles, made of the most precious gemstones and pearls, often in delicate colourful combinations. The company's other ambassador is the model Kathy Island, who promotes a line affordable for women who are homemakers. There's a place for silver jewellery in this collection and, interestingly, the company's commercial representatives talked of a possible collaboration with Mariusz GliwiĹ&#x201E;ski. In my pursuit for something new, I found a pleasant surprise. Looking over the stand of the Xen company, I encountered displays with some very familiar-looking silver jewellery. A few words of conversation and I found the Norwegian representative of a group of Warsaw designers who decided to promote Polish silver designer jewellery. It may still be too early to determine the results, but I hope that the Show will bring our colleagues new orders. Other firms who presented amber at the exhibition were American companies who often visit GdaĹ&#x201E;sk Valerio 888 of New York and Gracjana of San Francisco, as well as Scandinavian Boutique of California and Gripediai of Lithuania. The Las Vegas exhibition also included a series of seminars during which a lot of attention was paid to the process of developing consumer confidence and the principles of fair gem trade. Customers who are mislead once might lose their confidence in our products; reversing this situation may take years and sometimes may not be possible at all. And so, organisations such as CIBJO and GIA emphasise the transparency of the sources of gemstone supply, so as not to support regions which use their natural resources to support ethnic conflicts or terrorism, and also in order to keep the purchaser informed about the technological processes which the raw jewellery materials underwent. The optimistic data concerning the growing buying power of American consumers in the 45 - 54 age bracket makes many jewellery manufacturers in the USA and Italy rethink their marketing strategy and design. The pie is surely to be divided among the manufacturers of platinum and diamond jewellery but perhaps enthusiasts of our Gold of the North can also be found.

BURSZTYNISKO Nr 24

About Amber Barbara Kosmowska-Ceranowicz

ON AMBER MICROSTRUCTURES AND AMBER IMITATIONS A discussion at a meeting of the Expert Commission on Qualification (ECQ) of the International Amber Association (IAA) regarding the methods of detecting reconstructed amber and amber imitations brought about broader research on the microstructure of Baltic amber (succinite) than originally planned. The IAA Board allocated financial resources for this purpose, which covered some of the research costs. The author performed tests on an electron microscope at the Institute of Paleobiology of the Polish Academy of Sciences (PAN) in Warsaw, together with Cyprian Kulicki Ph.D., using his expert help and vast experience in scanning tests. The material obtained from the tests performed on 23 samples is currently being analysed in detail and will be the subject of a joint publication which will appear in a scientific journal. The initial results were presented at the 7th Annual Scientific Convention of the Polish Gemmological Association, which took place from 3 to 5 June 2005 in Mierki (a short review can be found in Zegarki i BiĹźuteria [Watches & Jewellery] magazine) and at the Quarterly Meeting of the IAA Members on 21 June in GdaĹ&#x201E;sk. At a time of raw amber shortage experienced by amber jewellers and a time of using a great variety of processing techniques, especially methods which apply temperature and pressure, as well as combine amber with other substances, the question was raised: can electron-microscope tests be used as a method of identifying gemstones? The raw amber shortage causes the unstoppable search for substitute materials and the production of imitations, unfortunately very often sold as amber. According to the definitive terminology of succinite gemstones introduced by the IAA, the following types are sold in the Polish market: natural amber treated only mechanically, improved amber treated in autoclaves and reconstructed (pressed) amber made of amber pieces or dust, or both these fractions together. There were suspicions, which even today are partly confirmed by the tests performed, that subfossil resins (copal), artificial resins and dyes are added to amber in the pressing process. It is not customary at

present to register patents, which was the case in the 19th and at the beginning of the 20th century. Amber pressing and improvement methods are company secrets but unfortunately such firms often sell all their products as natural amber. The tests were performed on unpolished fresh fractures of natural, improved and pressed amber samples, as well as on two imitations and Colombian copal selected from the collection of the Museum of the Earth of the Polish Academy of Sciences, the IAA Laboratory and the samples received from amber jewellery manufacturers. At first, particular attention was paid to natural amber and the gas bubbles (disperse systems) which occur in it. Literature often quotes KLEBS' data from 1887, who made calculations in a light microscope for three varieties of amber (clouded, bastard and bone amber) regarding the diameter of the bubbles, their number in 1 mm2, and the ratio of the bubble area to the cut area. The bubble diameter proved to be the most debatable (SAWKIEWICZ 1970, MIERZEJEWSKI 1976), but it is not surprising in view of the huge diameter variability in one variety found during these tests. The ratio of the bubble surface to the cut area given by KLEBS seems to be the most significant and gives an idea of the quality of the structure: for the clouded variety (transparent amber with some opacity) - 0.10, for bastard amber (yellow opaque amber) - 0.25, while for bone amber (white opaque amber) - 0.42 - 0.52. Even without detailed calculations, two photographs made during tests using almost the same sample magnification show a different ratio of bubble surface to the solid amber structure, depending on the variety: [1] worn drop from a beach in Ustka, intensely yellow on the surface, inside lighter and opaque with strips showing through (Fig. 1); [2] flat cobble, white variety, weathered dirtyyellow surface, Saxon amber (Fig. 2). The awareness of the existence of the permanent foam structure, or the presence of many bubbles in opaque amber, posed one more logical question related to reconstructed amber: do the bubbles get squashed in the pressing process? The results turned out to be surprising: flattened bubbles were indeed found in pressed amber (Fig. 3), but much more so in white natural amber from the Goitsche mine in Germany (Fig.4).

BURSZTYNISKO Nr 24

About Amber

Fig. 1. Gas bubbles in yellow opaque amber take up a small percentage of the area with a solid structure. Magnification 170 x (tab.23 Kulik C). Photo: Cyprian Kulicki

Fig. 2. In white opaque amber gas bubbles take up a considerable area in relation to the presented area tested. Magnification 150 x (tab. 18 22628 A). Photo: Cyprian Kulicki

Fig. 3. Flattened bubbles in pressed amber. Magnification 2000 x (tab.7 IR 650 10). Photo: Cyprian Kulicki

Fig. 4. White variety of natural amber from the Goitsche mine in Germany. Magnification 500 x (tab.10 kr-sak-M). Photo: Cyprian Kulicki

Likewise, no differences were found in the orientation of the squeezed bubbles, which occur rarely in reconstructed amber, but equally rarely in natural amber. Amber pressed from two fractions (nuggets and dust) shows only the directional arrangement of larger pieces in the dust. However, the microstructure directions in the particular pieces remain different so they are not altered by pressing. Of course given a small degree of pressing which does not remove the borders between the pressed elements (Fig. 5).

A scanning electron microscope allows us not only to view the surface of the stone tested but also to specify the content of other chemical elements, in the case of amber those heavier than oxygen and carbon. And thanks to this we can, for instance, determine with full confidence not only how different (Fig. 6) and scarce the bubbles in it are, but also what dye is added to the white amber imitations produced nowadays in Russia. It was also possible to determine what chemical elements are present in amber pressed using a method applied in GdaĹ&#x201E;sk half a century ago.

BURSZTYNISKO Nr 24

About Amber

Fig. 5. A fragment of a large grain with other sharpedged crumbs stuck tightly to its edge; numerous voids visible in the binding agent. Magnification 500 x (tab. 4 2724 D). Photo: Cyprian Kulicki

Fig. 6. White amber imitation from Kaliningrad. Gas bubble as if made up of a number of overlapping spaces. Magnification 4000 x (imit C). Photo: Cyprian Kulicki

Fig. 7. Inorganic inclusion: very well worn and smoothed quartz grain, diameter 0.5 x 0.48 mm. Magnification 150x (tab18 b-kulk i). Photo: Cyprian Kulicki

Fig. 8. Inorganic inclusion: microgeode filled with marcasite crystals. Magnification 300 x (tab. 17 bkulk C). Photo: Cyprian Kulicki

This is only a handful of the information which will be the subject of a broader study. The study is to show as many methods as possible to identify the products currently available in the market but also to enrich the knowledge about the microstructure of different varieties of Baltic amber. It will also show (for the first time in detail) inorganic inclusions in amber for what they really are: very well worn and smoothed quartz grains (Fig. 7) and a microgeode filled with marcasite crystals (Fig. 8).

References

- MIERZEJEWSKI P.,1976: Próby zastosowania scaningowego mikroskopu elektronowego do badań organicznych inkluzji z bursztynu bałtyckiego (praca w jęz. ang.). Rocznik Pol. Tow. Geologicznego 46 z. 4, 291-297. Kraków. - KLEBS R., 1887: Ueber Farbe und Lumination des Bernsteins. Schr. Physik-ökonom. Ges. Königsberg. Jg. 28. - S A W K I E W I C Z S., 1970: Jantar. Niedra,

BURSZTYNISKO Nr 24

Museums Piotr Kowalczuk www.polishjewellery.com

NOWOCZESNE MUZEUM BURSZTYNU W GDAŃSKU Work is under way on the adaptation of the historic Fore-gate complex, in which the Amber Museum in Gdańsk will be located from June 2005. The building has already undergone restoration works and it is now being prepared for the needs of a modern museum. As the experts in the subject ensure, the 6-storey Museum will call up no associations with the serenity of old-fashioned museum halls. World-class technological solutions will open up new exhibit presentation possibilities and make it possible to reach a young audience. Multimedia presentations, room arrangement as if straight out of a movie set and the opportunity to experience the beauty of amber are to make the Museum a perfect place for family entertainment. The first floor will provide a common room for the staff and visitors. The next one will lead us to amber in nature. The story of its origin, inclusions, nuggets, every variety will be properly presented and classified here. The third floor will show humankind's role in the history of amber. From items found during archaeological excavations, through the preserved handicraft of old and the use of amber in various areas of life. From decoration to medicine. The exhibitions will be supported by multimedia presentations in order to use the area rather small for such a thematic cross-section to the maximum. If the City is successful in its plans, the fourth floor will be taken up by selected works from Lucjan Myrta's huge collection. The fifth floor and its mezzanine will be devoted to contemporary art. The Museum's ambition is to become the venue where new trends are documented and depicted. Works by renowned artists: Paweł Fietkiewicz, Paulina Binek, Mariusz Drapikowski, Bogdan Mirowski and many others have already caused much interest. There will also be an opportunity for temporary exhibitions. One such idea is the collection from Adam Pstrągowski's company, S&A Amber Jewellery. Even today we can admire a small part the City's amber aspirations. Beautiful works of art, jewellery, everyday objects and raw amber specimens are available to the visitors to the Main Town Hall.

Works by Lucjan Myrta, a renowned artist, are presented for the second time at the Historical Museum of the City of Gdańsk. The collection's attraction is Marie-Antoinette's treasure chest for which half a ton of amber was used. The treasure

Photo: Alicja Firynowicz i Krzysztof Gollnau

chest is on display despite the fact that it is still unfinished. The exhibition is very popular. Mr Lech Wałęsa, the former President of Poland, with his wife took part in its opening.

Photo: Alicja Firynowicz i Krzysztof Gollnau

BURSZTYNISKO Nr 24

Events Museums Almost 700 exhibits which belong to Myrta have been put on display. Next to works of art, a huge part is made up of natural amber nuggets, of which the artist is a true enthusiast. The exhibition presents 22 amber specimens, including a piece which is second largest in the world and weighs 5,950 g. The authorities and inhabitants of Gdańsk hope that the work on the new museum will soon be concluded. We trust that the Amber Museum in

Gdańsk will open in June 2006, as promised. We found out that the highlight of its opening is to be an exhibition of the movable furnishing of the Amber Chamber. Most of it is the work by amber jewellers from Gdańsk. We are keeping our fingers crossed for this and many other collections to be presented in the modern Amber Museum in Gdańsk. www.mhmg.gda.pl

Profiles Piotr Kowalczuk www.polishjewellery.com

beloved wood with the mysteries of amber. As Ms Kos herself emphasises, she is a sculptress, and the

A DESIGNER FROM UNDER THE SIGN OF THE SUNFLOWER A small symbol of a sunflower placed on jewellery or functional art pieces is a guarantee that the work comes from the studio of Dorota Kos. This young, well known and readily recognisable artist has permanent ties to Gdańsk, the Amber City. It is no wonder then that in her works she combines her

Photo: Dorota Kos

world view she learned at the Sculpting Department of the Academy of Fine Arts in Gdańsk has left its mark in her work. Wood and amber, the latter being the natural product of the former; a full symbiosis. Dorota sees this and tries to show it to the world. Apart from designing and producing her works, she also finds time for community work. She is a member of the Management Board of the International Amber Association. When I visit Dorota's studio, I enter into another world. A tiny oasis of serenity among suburbian factory halls. In the studio I meet Wiesław Zabawa, Dorota's husband, they have been working together for 9 years. The walls are lined with wood from floor to ceiling. Under the ceiling there is her graduation work from the Academy: giant maps made of sunflower seeds. It goes to show that the artist has loved the flower from the very beginning. Today, she decorates the results of her work with this motif. Let's get back to wood. It is very special wood, every piece holds its own mystery. Every one of them is at a different stage of the story which will take it to the world of jewellery. Dorota speaks of them lovingly, knowing every "tee to wood" biography. “We got this Dorota Kos. Photo: Monika Dętkoś,

BURSZTYNISKO Nr 24

Profiles one straight from the garden plots. It's special, a lady called us and asked us to take it. She planted the tree when her son was born. Today the tree is 50 years old and is dying. She didn't want it to end up like any old piece of wood.” She knew that Dorota's hands will turn it into a beautiful piece of applied art or a men's or women's accessory. It will live on.

we can see what's inside it. The light allows us to look inside. This moment is extremely important. It is then that the ultimate fate of the material is determined. Something will remain a block, something can be turned into an artistic stand, something else will be complimented by pieces of jewellery. To see the results, it is enough to look at the pictures. “Our works have met with interest from the very beginning. People who feel lost in this great big world are looking for something that will help them calm down. Our jewellery and applied art give people a chance to do just that. It's experiencing nature to the fullest degree. The wood perfectly showcases the amber. It doesn't cool it down with the cold of metal.” Every exhibition of their works meets with considerable response. It's par for the course to see them at the Designer Gallery during the Amberif Fair. One of these meetings lead to their collaboration with Lars Torvaldsson. Today, beautiful hafts for damascene steel knives are produced in Dorota's and Wiesław's studio. Wood and amber embrace these knives and blades which are quite unusual in form and in use. You can see the results of their collaboration with the Sewdish artist at the Bielak Gallery in Cracow, the Art Gallery in Legnica and the Hankverket Gallery in Stockholm.

Photo: Dorota Kos

The studio is full of the specific scent of wood, enriched by the aroma of polished amber. Just like getting free aromatherapy in the middle of the city. I listen intently to the stories of elms, apple trees, walnut trees, locust trees... Colours, tints and the strength to survive. “This one's taking a free bath, why did it end up in a jar?,” I ask. “It's one of the processes which will make the effect permanent and satisfy the purchaser. We can't give all our secrets away,” replies Wiesław. The fullest nature, wood, amber, flaxseed oil and the gentleness they are treated with. The secrets of nature. The artists' work is unique. For 3 years they have been recreating the symbiosis which lead to the forming of amber in the first place. The resinous tree produced the resin that fossilised. Today, Dorota's studio combines the fossilised resin with wood. It's an enormously time-consuming process. It takes many hours of painstaking work to achieve the final result. Piece by piece. And not just any old piece, but a selected and sensed piece… The piece. And so, over a week or two, sometimes over a month or two, beautiful mosaic blocks are formed. They shimmer with many colours and attract your attention. They do not focus it on themselves, however. They radiate warmth and a hidden depth. Picking the block up,

A damascene steel knife made in collaboration with Lars Torvaldsson. Photo: Dorota Kos Today, the sunflower symbol is recognised in many places all over the world. Dorota's works are on display in galleries and friendly showrooms. She is always looking for something new. She is never satisfied with what she's already mastered. Dorota is an insatiable artist who wants to get everything she can out of wood and amber. She can see what remains concealed to the eyes of much of the public. They only notice the effect of the end product. Just as amber is a living gemstone, so the life of trees is extended in Dorota's and Wiesław's studio. Natural symbiosis from under the sign of the sunflower.