Praktyczny przewodnik z zakresu zajęć integracyjnych ukraińskich uchodźców poprzez sport

Wst P

Integracja nastoletnich uchodźców ze społeczeństwem przyjmującym od dawna stanowi wymagającą i kontrowersyjną kwestię. Spotyka się różne podejścia i strategie mające ułatwić ten proces. Jednym z podejść, które w ostatnich latach przyciągało coraz większą uwagę, jest wykorzystanie sportu i aktywności fizycznej jako narzędzia integracji.

Inwazja Rosji na Ukrainę, która rozpoczęła się 22 lutego 2022 roku stworzyła bezprecedensową sytuację geopolityczną w Europie i spowodowała największy napływ uchodźców w tej części świata od II wojny światowej. Integracja nastoletnich uchodźców z Ukrainy i innych krajów ze wspólnotami przyjmującymi może okazać się trudna, ponieważ mogą oni napotkać szereg barier na etapie dostosowania się do nowej kultury i sposobu życia. Jednakże jedno z rozwiązań okazało się skuteczne w ułatwianiu integracji nastoletnich uchodźców, a jest nim wykorzystanie do tego celu sportu i aktywności fizycznej.

Od początku konfliktu zbrojnego, Polska stała się wiodącą bramą do Unii Europejskiej, jak i miejscem schronienia większości osób ubiegających się o azyl z Ukrainy. Kraje bałtyckie (Estonia, Łotwa i Litwa) niegraniczące z Ukrainą również zapewniły schronienie znacznej liczbie osób (odpowiednio względem wielkości kraju).

Poprzez udział w sporcie (rozumianym jako aktywność fizyczna ukierunkowana na uczestnictwo i rozwój umiejętności) oraz zajęciach związanych ze sportem, uchodźcy mogą doświadczać licznych korzyści w zakresie zdrowia fizycznego i psychicznego, a także poczucia przynależności i wspólnoty. Ponadto sport może służyć jako narzędzie socjalizacji i rozwoju relacji, a także środek promowania wymiany kulturowej i wzajemnego zrozumienia. Trenerzy i nauczyciele odgrywają ważną rolę w pomaganiu młodym uchodźcom w integracji poprzez sport. Zapewniają wsparcie, wskazówki i wzorce do naśladowania, pomagają budować związki oparte na przyjaźni oraz doskonalić umiejętności językowe i społeczne, tworzą poczucie przynależności i oferują możliwość rozwoju osobistego i wzmacniania. Mogą również pomóc w przełamywaniu barier i budowaniu wzajemnego zrozumienia między młodymi uchodźcami a społecznościami przyjmującymi.

Niniejsze opracowanie uwzględnia podział młodzieży na różne grupy wiekowe przyjęty przez zaangażowanych partnerów w takiej formie, aby zaprezentować najlepsze praktyczne wskazówki, które z kolei przynoszą największe korzyści dla określonych grup wiekowych.

Chociaż wykorzystanie sportu do integracji uchodźców wiąże się z wyzwaniami, takimi jak finansowanie i kwestie logistyczne, można je przezwyciężyć dzięki starannemu planowaniu i wsparciu.

Praktyczny Przewodnik

Celem niniejszego przewodnika jest opisanie roli sportu w integracji młodych uchodźców ze społeczeństwem przyjmującym, ze szczególnym uwzględnieniem korzyści i wyzwań związanych z tym podejściem oraz praktycznych przykładów trenerów i nauczycieli z Polski oraz krajów bałtyckich, którzy wykorzystują aktywność fizyczną jako narzędzie ułatwiające integrację młodych uchodźców ze społecznościami przyjmującymi. Narzędzia te mogą być wykorzystywane w przypadku dzieci i młodzieży znajdującej się w niekorzystnej sytuacji, ponieważ obie grupy docelowe mają wspólne pochodzenie i mogły doświadczyć traumy, problemów ze zdrowiem psychicznym, izolacji społecznej oraz ograniczonego dostępu do zasobów i świadczeń. Przewodnik zawiera również cytaty członków personelu, trenerów, nauczycieli i członków Młodzieżowej Rady Konsultacyjnej, którzy zechcieli podzielić się swoimi osobistymi doświadczeniami. Przewodnik dostępny jest na stronie internetowej projektu w języku angielskim, estońskim, litewskim, łotewskim, polskim i ukraińskim.

Kilka słów o projekcie

Działania projektowe w ramach projektu We Play Together! [dalej: WPT!] koncentrują się na włączaniu i integracji młodzieży znajdującej się w niekorzystnej sytuacji (zwłaszcza przesiedlonych Ukraińców) w Estonii, Litwie, Łotwie i Polsce poprzez oddolne programy sportowe, oferując im coraz więcej wyższej jakości usług związanych z aktywnością fizyczną i sportem oraz możliwości zaangażowania. Część młodzieży stanie się bezpośrednimi uczestnikami programu poprzez działania projektowe, ale także pośrednimi beneficjentami, którzy skorzystają z szerszego dostępu do lepszych usług sportowych, które z kolei przyczynią się do ich dobrostanu społecznego, psychicznego i fizycznego.

Drugi priorytetet to zwiększenie innowacyjności, jakości i uznania pracy z młodzieżą w kontekście sportu amatorskiego poprzez zapewnienie dodatkowych szkoleń i międzynarodowego, partnerskiego dzielenia się wiedzą wśród trenerów sportowych, nauczycieli i instruktorów z czterech krajów uczestniczących oraz na arenie międzynarodowej poprzez webinaria online i wydarzenia upowszechniające.