Przemoc seksualna i molestowanie seksualne w sporcie - przeciwdziałanie, reagowanie i procedury
Celem tej ulotki oraz procedur jest, by aktywność sportowa mogła się odbywać w bezpiecznym otoczeniu oraz by dzieci, młodzież i dorośli, niezależnie od płci lub innych uwarunkowań, mogli uprawiać sport i zgłaszać się po pomoc lub bronić swoich praw w przypadku incydentów lub naruszeń bez obawy o konsekwencje.
Wydane przez Íþróttabandalag Reykjavíkur w 2021 roku. Podczas tworzenia materiałów opierano się na ulotce Informasjon om og retningslinjer mot seksuell trakassering og overgrep i idretten, wydanej przez Norweski Związek Sportowy w 2010 roku. Íþróttabandalag Reykjavíkur otrzymało zgodę na tłumaczenie ulotki oraz zaadaptowanie do islandzkich realiów i prawa. Tłumaczenie na język islandzki: Birta Björnsdóttir Tłumaczenie na język polski: Marta Ewa Bartoszek Skład i grafika: Áslaug Sigurðardóttir Redakcja: Jóna Hildur Bjarnadóttir i Birta Björnsdóttir Korekta i doradztwo: Siðamálanefnd ÍBR, Biuro ds. Praw Człowieka Miasta Reykjavík, Wydział Rekreacji i Sportu Miasta Reykjavík, Islandzki Komitet Sportowy i Olimpijski, Islandzkie Zrzeszenie Towarzystw Młodzieżowych, Platforma Młodzieży, Urząd Lekarza Krajowego, Policja w regionie stołecznym, Urząd Ochrony Dzieci, Blátt áfram, Hafdís Inga Helgudóttir Hinriksdóttir i Þorbjörg Jónsdóttir. Serdecznie dziękujemy powyższym instytucjom i osobom za współpracę.
Rada Praw Człowieka, Innowacyjności oraz Demokracji Miasta Reykjavík dofinansowała druk tej ulotki oraz jej tłumaczenie na język polski i angielski o 500 000 kr.
Fundusz Edukacyjny i Projektowy UMFÍ dofinansował druk tej ulotki oraz jej tłumaczenie na język polski i angielski o 200 000 kr.
Spis treści Bezpieczne środowisko sportowe dla wszystkich
1
seksualnemu i przemocy seksualnej w sporcie
3
Fakty – kontekst i ocena
6
Kodeks etyczny Zrzeszenia sportowego miasta Reykjavík przeciwko molestowaniu Słownik
4
Badanie przemocy w sporcie
6
Konsekwencje molestowania i przemocy
Przeciwdziałanie molestowaniu seksualnemu i przemocy
Co należy zrobić w przypadku molestowania seksualnego lub przemocy seksualnej? Towarzystwo sportowe – Instrukcje i procedury
Towarzystwo sportowe – osoby poniżej 18 lat – instrukcje
Towarzystwo sportowe – osoby poniżej 18 lat – procedura
Towarzystwo sportowe – osoby powyżej 18 lat – instrukcje
Towarzystwo sportowe – osoby powyżej 18 lat – procedura
Sportowiec – instrukcje
Sportowiec – Poniżej 18 lat
ÍBR – pracownik ds. etycznych – procedura
8
11 11 11 12 13 14 15 16
Sportowiec – Powyżej 18 lat
Inne osoby – instrukcje
7
17
18
19
Bezpieczne środowisko sportowe dla wszystkich Przemoc jest karalna zgodnie z przepisami kodeksu karnego nr 19/1940. Przepisy dotyczą zarówno dorosłych, jak i dzieci. Dzieciom gwarantowana jest dodatkowo szczególna ochrona przed molestowaniem seksualnym, por. art. 200-202 kodeksu. W art. 98 i 99 ustawy o ochronie dzieci nr 80/2002 znajdują się ponadto przepisy karne za psychiczne, fizyczne lub seksualne wykroczenia przeciw dzieciom.
Społeczność sportowa potępia wszelką przemoc, dyskryminację oraz molestowanie w aktywności sportowej. Prawa człowieka powinny być przestrzegane bez względu na pochodzenie, narodowość, klasę społeczną, język, kolor skóry, religię lub jej brak, poglądy życiowe i polityczne, płeć, orientację seksualną, tożsamość płciową, ekspresję płciową, cechy płciowe, niepełnosprawność, wagę, budowę ciała, stan zdrowotny, talent lub inne uwarunkowania.
Zgodnie z ustawą o ochronie dzieci nr 80/2002 każda osoba, która ze względu
Íþróttabandalag Reykjavíkur (Zrzeszenie Sportowe Miasta Reykjavík) jest członkiem zrzeszenia stowarzyszeń Æskulýðsvettvangurinn (Platforma Młodzieży). Z ich deklaracji wynika, że istotne jest, by wszyscy się dobrze czuli podczas pracy i zabawy w ramach Æskulýðsvettvangurinn i żeby przestrzegano podstawowego prawa do bycia niemolestowanym.
na swoje stanowisko lub swoją pracę prowadzi sprawy dotyczące nieletnich, ma obowiązek zgłosić komisji ochrony dzieci, jeśli ma podstawy sądzić, że dziecko wychowuje się w nieodpowiednich warunkach, doświadcza przemocy lub innego uwłaczającego zachowania albo poważnie naraża swoje zdrowie lub rozwój. Wszystkie osoby, zatrudnione w towarzystwach sportowych i młodzieżowych,
Molestowanie i przemoc stanowią naruszenie praw człowieka, do którego dochodzi we wszystkich krajach i kulturach. Są szkodliwe zarówno dla osób, które ich doświadczają, jak i dla danego związku sportowego oraz ogólnie społeczności sportowej. Ważne jest stworzenie bezpiecznego środowiska w sporcie, niezależnie, czy w ramach towarzystwa sportowego, jego sekcji lub zrzeszenia stowarzyszeń danej dyscypliny albo regionu.
którym powierzana jest opieka nad dziećmi, ponoszą więc odpowiedzialność
W założeniach programowych Ministerstwa Kultury i Edukacji dotyczących sportu, obowiązujących w latach 2019-2030, przedstawiono, że ważne, by środowisko do uprawiania sportu oraz jego organizacja na Islandii ciągle ewoluowały oraz by wizją przyszłościową było zawsze umożliwienie jak największej liczbie osób uprawiania sportu w wybranej dziedzinie, czy to dla przyjemności, poprawy zdrowia, czy z myślą o sukcesie wyczynowym. Państwo oraz samorządy we współpracy ze społecznością sportową powinny dbać o bezpieczeństwo osób uprawiających sport oraz biorących udział w działalności sportowej zarówno jako wolontariusze, jak i opłacani pracownicy.
ne). To samo się tyczy osób, które otrzymały wyrok za naruszenie przepisów
zgodnie z ustawą o ochronie dzieci niezależnie, czy są to pracownicy, czy wolontariusze. Ten obowiązek zgłoszeniowy dominuje nad przepisami ustaw lub kodeksów etycznych o obowiązku zachowania poufności w danych zawodach. Zgodnie z ustawą o sporcie nr 64/1998 niedozwolone jest zatrudnianie u podmiotów, które podlegają pod te prawa i prowadzą zajęcia sportowe z dziećmi i młodzieżą poniżej 18. roku życia, osób, które otrzymały wyrok za naruszenie przepisów XXII rozdziału kodeksu karnego nr 19/1940 (przestępstwo seksualustawy o środkach odurzających i uzależniających nr 65/1974 w ciągu ostatnich pięciu lat. Przepis obowiązuje również osoby, którym powierzana jest opieka nad dziećmi i młodzieżą do 18. roku życia w ramach wolontariatu.
Z tego powodu towarzystwa sportowe muszą wymagać zaświadczenia o niekaralności od wszystkich pracowników i wolontariuszy. Ten wymóg musi więc być publikowany w ogłoszeniach o rekrutacji, a umowa o
1
Oznacza to, że społeczność sportowa ponosi odpowiedzialność za zapobieganie i wykluczanie molestowania ze sportu. Pracownicy oraz wolontariusze zatrudnieni w branży sportowej powinni przestrzegać planów reagowania oraz procedur, a w przypadku podejrzenia molestowania seksualnego lub przestępstwa powinni je zgłosić i podjąć działania. Ważne, aby istniał funkcjonujący kodeks etyczny oraz zasady postępowania wraz z planem równości w celu zapobiegania molestowaniu oraz innej przemocy.
pracę musi zawierać odpowiednie zastrzeżenia. Przy podpisywaniu umowy o pracę kandydat jest informowany o wymogu i podpisuje zgodę na pobranie informacji z rejestru karnego dotyczących konkretnych (wymienionych wcześniej) rodzajów naruszeń. Należy również wymagać referencji od wcześniejszych pracodawców. W ustawie o równości i równouprawnieniu kobiet i mężczyzn nr 10/2008 zaznaczono, że pracodawcy oraz dyrektorzy urzędów i stowarzyszeń powinni podjąć specjalne środki, żeby zapobiec możliwości spotkania się pracowników, uczniów oraz podopiecznych z przemocą lub molestowaniem ze względu na płeć lub molestowaniem seksualnym w miejscu pracy, urzędzie, podczas działalności społecznej lub szkole.
2
Kodeks etyczny Íþróttabandalag Reykjavíkur przeciwko molestowaniu seksualnemu i przemocy seksualnej w sporcie Społeczność sportowa nie toleruje żadnego rodzaju przemocy, dyskryminacji ani molestowania w swojej działalności. Każde takie postępowanie jest niezgodne z podstawowymi wartościami ruchu sportowego. Niniejsze przepisy odzwierciedlają pracę, z którymi społeczność sportowa w Reykjavíku chce się utożsamiać. Ich celem jest zapewnienie bezpieczeństwa i dobrostanu osób uprawiających sport oraz innych osób biorących udział w zajęciach sportowych, m.in. pod kątem molestowania seksualnego oraz przemocy seksualnej, oraz umożliwienie społeczności sportowej zareagowania w razie potrzeby. Przepisy dotyczą wszystkich osób uczestniczących w jakikolwiek sposób w działalności sportowej, m.in. trenerów oraz innych pracowników, sportowców, kadry zarządzającej oraz wolontariuszy, sponsorów i in. 1. Traktuj wszystkich z szacunkiem i unikaj wszelkich kontaktów, zachowań lub
8. Unikaj romantycznej lub seksualnej relacji ze sportowcem lub osobą, wobec
postępowania, które mogłoby kogoś urazić lub obrazić.
której masz nadrzędną pozycję, jeśli jesteś trenerem, dyrektorem, pracowni-
2. Unikaj kontaktu fizycznego, który mógłby powodować dyskomfort lub niewygo-
kiem, wolontariuszem, członkiem ekipy zdrowotnej lub w inny sposób posia-
dę.
dasz władzę.
3. Unikaj wyrażania się w sposób, który może być odebrany jako zawierający podtekst seksualny.
4. Unikaj mówienia, żartowania lub wyrażania opinii, które są krzywdzące wobec cudzej płci lub orientacji seksualnej.
5. Unikaj przebywania sam na sam ze sportowcem lub inną osobą, wobec której masz nadrzędną pozycję.
6. Trzymaj profesjonalny dystans wobec sportowców oraz innych osób, względem
◦
Wszelki kontakt seksualny trenera ze sportowcem poniżej 18. roku
◦
Jeśli trener jest w relacji romantycznej lub seksualnej z pełnoletnim
życia jest absolutnie zakazany.
sportowcem, powinien natychmiast powiadomić o tym dyrektora/prezesa towarzystwa sportowego.
których masz nadrzędną pozycję. Wykazuj się odpowiedzialnością w kontaktach
7. Unikaj rozmawiania przez telefon lub komunikatory internetowe na tematy
9. Nie nadużywaj swojej władzy w celach seksualnych.
niewiązane z działalnością sportową.
3
Słownik Molestowanie
Istnieje różnica między flirtowaniem a molestowaniem seksualnym. Flirtowanie polega na obustronnym, pozytywnym zainteresowaniu, w odróżnieniu od molestowania seksualnego, które jest niechcianą atencją.
Molestowanie to zachowanie niepożądane przez osobę, która się z nim spotyka, i którego celem lub rezultatem jest naruszenie godności danej osoby, szczególnie jeśli zachowanie prowadzi do zastraszających, wrogich, poniżających, upokarzających lub uwłaczających sytuacji. Ważne jest zrozumieć, że za molestowanie odpowiedzialny jest sprawca, niezależnie od tego, czy jego zamiarem było skrzywdzić/obrazić, czy nie. Osoby mogą odbierać te same zachowania w różny sposób, więc nie jest pewne, że to samo postępowanie zostanie potraktowane jako krzywdzące przez wszystkich, którzy się z nim spotkają.
Przemoc Przemoc to czynności, które powodują u innej osoby ból psychiczny lub fizyczny, niezależnie od tego, czy wywołano go z premedytacją, czy nie. Przemoc można podzielić na: fizyczną, seksualną, materialną i psychiczną.
Przemoc ze względu na płeć
Molestowanie ze względu na płeć
Przemoc związana z płcią, która prowadzi lub mogłaby prowadzić do fizycznego, seksualnego lub psychicznego uszczerbku lub cierpienia osoby, która jej doznaje, lecz również groźba takiej przemocy, przymuszenie lub samowolne pozbawienie wolności, zarówno w życiu prywatnym, jak i w sferze publicznej.
Molestowanie związane z płcią osoby, która go doznaje, niechciane przez tę osobę i którego założeniem lub rezultatem jest naruszenie godności oraz stworzenie wobec niej zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery.
Molestowanie seksualne
Przemoc seksualna
Molestowanie seksualne może być fizyczne, werbalne albo nawet może to być treść graficzna pokazana danej osobie. Jako przykład można podać dociekliwe pytania dotyczące życia prywatnego, nieproszone komentowanie wyglądu lub ubioru oraz niestosowne dowcipy. Molestowanie seksualne może np. polegać na propozycjach czynności seksualnych lub domaganiu się ich. Może również wyrażać się przez telefon, SMS-y, wiadomości w mediach społecznościowych lub przez e-mail. Molestowanie seksualne może także polegać na niepotrzebnym i niestosownym dotyku o podtekście seksualnym, np. szczypaniu, ocieraniu się, próbach całowania lub głaskania danej osoby. Tym, co łączy wszystkie rodzaje molestowania seksualnego, jest to, że osoba go doznająca uznaje je za krzywdzące i/lub obraźliwe.
Przemoc polega na naruszeniu prawa innej osoby. Przemoc seksualna polega na wykorzystaniu innej osoby, podczas którego sprawca stosuje przemoc, grozi nią lub przymusza ofiarę w inny sposób pod względem seksualnym. Pod przemoc seksualną podlega również użycie podstępu, żeby zmusić osobę do wzięcia udziału w czynności seksualnej, w której dana osoba nie chce uczestniczyć lub nie jest wystarczająco dojrzała, żeby wyrazić zgodę. To nadużycie może być macaniem, głaskaniem lub użyciem wulgarnego języka, aż do dokonania gwałtu w rozumieniu kodeksu karnego. Seksualne wypowiedzi, obnażanie się i podglądanie oraz pokazywanie dziecku materiałów pornograficznych stanowią przykład czynów, które nie polegają na bezpośrednim dotyku, ale są klasyfi-
4
kowane jak przemoc seksualna. Kodeks karny dotyczy wszystkich osób, które stosują przemoc seksualną, niezależnie od tego, czy robią to werbalnie czy fizycznie, w miejscu publicznym, w obecności lub blisko osoby, która nie udzieliła na to zgody, w obecności lub blisko dzieci poniżej 18. roku życia lub wobec osób w każdym wieku, jeśli mają zaburzenia rozwoju.
Sieć wsparcia Sieć wsparcia tworzą osoby, które wspierają osobę praktykującą sport w osiągnięciu sukcesu w swojej dziedzinie. Przykładem osób z sieci wsparcia są pracownicy oraz kierownicy towarzystwa sportowego, trenerzy, rodzice oraz inne osoby w zespole zdrowotnym związanym ze sportowcem.
Przemoc cyfrowa Przemoc cyfrowa polega m.in. na molestowaniu, wymuszaniu pieniędzy, groźbach, kradzieży tożsamości, dystrybucji prywatnych materiałów oraz zdjęć i filmów bez pozwolenia w internecie. Przykładem cyfrowej przemocy seksualnej jest wykonywanie zdjęć osoby bez jej zgody i rozsyłanie ich, wysyłanie do sportowca niestosownych, niechcianych zdjęć oraz rozsyłanie dalej zdjęcia wysłanego przez daną osobę w zaufaniu.
Uwodzenie Uwodzenie stanowi narzędzie, którego sprawca używa, żeby znaleźć się w pozycji, z której może naruszać dobro osoby. Sprawca wybiera sobie dziecko/nastolatka, któremu okazuje szczególnie duże zainteresowanie i zdobywa jego zaufanie. Kontakty sprawcy i dziecka/nastolatka mogą trwać przez wiele lat bez zdawania sobie sprawy przez ofiarę, co sprawca planuje. Gdy sprawca narusza dobro danej osoby, istnieje między nimi zaufanie, które sprawia, że ofiara ma problemy ze stawianiem oporu. Badania wykazały, że zachodzi to szczególnie w przypadku związków młodych sportowców oraz nieco starszego trenera lub innej osoby, która imponuje sportowcowi, której on ufa i do której czuje podobne przywiązanie jak dziecko do rodzica.1
1 The grooming process in sport: Narratives of sexual harassment and abuse: Karl Fasting – 2005.
5
Ważne jest, aby edukować, otwarcie rozmawiać o problemach oraz zwracać uwagę na konsekwencje molestowania seksualnego dla ofiar, towarzystwa sportowego oraz sportu w ogóle. Badania wykazały, że w środowisku, gdzie proporcje płci są równe, molestowanie występuje rzadziej niż w nierównym środowisku4.
Fakty kontekst i ocena Badanie przemocy w sporcie
Badania wykazują, że bardzo niewiele osób zgłasza, że spotykają się z molestowaniem seksualnym i przemocą5. W badaniu, które objęło 25 norweskich wyczynowych sportsmenek, które padły ofiarą molestowania seksualnego, wynikło, że żadna z nich nie złożyła formalnej skargi ani nie opowiedziała o swoich przeżyciach. Niektóre ze sportsmenek natomiast kontaktowały się z innymi osobami w towarzystwie sportowym i
Badania wskazują, że do molestowania seksualnego dochodzi we wszystkich dyscyplinach sportu i na wszystkich poziomach2. Sportowcy spotykają się z molestowaniem ze strony osób sobie równych oraz z tych z sieci wsparcia / przełożonych. Zarówno mężczyźni, jak i kobiety spotykają się z molestowaniem ze strony obu płci. Badania wykazują, że do większości przypadków molestowania kobiet i dziewczyn dochodzi ze strony mężczyzn3. Ważne jest mieć na uwadze, że wiele przypadków nie jest zgłaszanych i dotyczy to szczególnie czynów przeciwko chłopcom i mężczyznom. Molestowanie seksualne i przemoc seksualna są w większości przypadków nadużyciem władzy. Przykład relacji władzy w sporcie stanowi np. relacja między osobą posiadającą duże wpływy w zarządzie, grupie trenerów lub sieci wsparcia a sportowcem; np. trener, który pomaga młodym sportowcom osiągać swoje cele sportowe. Te relacje charakteryzuje duża dysproporcja władzy, w której osoba posiadająca wpływy może nadużywać swojej pozycji oraz stosować molestowanie seksualne i przemoc. Dlatego ważne jest, żeby dorosłe osoby pracujące ze sportowcami dawały dobry przykład, zachowywały się profesjonalnie, były świadome swojej odpowiedzialności oraz granic między stosownym a niestosownym zachowaniem. Dotyczy to również kontaktów między sportowcami. Molestowanie seksualne jest problemem, który utrzymuje się w pewnych okolicznościach oraz kulturach. Za molestowanie nigdy nie jest odpowiedzialna osoba, która go doznaje. W przypadku molestowania seksualnego należy natychmiast zareagować, zająć się sprawą oraz poprawić kulturę organizacji. 2 Brackenridge, & Fasting, IOC section work, 2015
5 Fasting, K., Brackenridge, C. & Walseth, K. (2002). Consequences of Sexual Harassment in Sport. The Journal of Sexual Aggression, 8 (2), 37-48.
3 Fasting, K. og Sundgot-Borgen, J. (2000). Kvinner, Eliteidrett og Seksuell Trakassering, Olympiatoppen, kvinneprosjekt 2000. Oslo: Olympiatoppen, Kulturdepartementet og Norges idrettsforbund og olympiske komite. Fasting, K. og Knorre, N. (2005). Women in Sport in the Czech Republic. The Experiences of Female Athletes. Oslo and Prague; Norwegian School of Sport Sciences and Czech Olympic Committee.
4 Norwegian olympic and paralympic commitee and confederation of sports. (2010). Guidelines to prevent sexual harassment and abuse in sports.
6
bardziej prawdopodobne, że nie zgłoszą przemocy, której padną ofiarą10.
ostrzegały przed przebywaniem sam na sam z trenerem odpowiedzialnym za molestowanie. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na negatywny wpływ tego, że sportowiec, a w szczególności osoby z sieci wsparcia, pomijają zgłaszanie incydentów, o których wiedzą, z którymi się spotkały lub które podejrzewają. Aby zgłoszenie sprawy było możliwe, dana osoba musi wiedzieć, do kogo ma się zwrócić i co należy zrobić. Ważne, żeby istniały procedury, które zostały odpowiednio przedstawione. Wskazówki należy wdrażać szybko z dbałością o poufność, lecz obowiązek zgłoszeniowy do służb ochrony dzieci góruje nad przepisami prawa lub kodeksu etycznego dotyczącymi obowiązku zachowania dyskrecji przez dane grupy zawodowe.
W roku 2015 przeprowadzono duże międzynarodowe badanie (Out in the fields), w którym sprawdzano odczucia osób homoseksualnych i biseksualnych w krajach anglojęzycznych dotyczące sportów grupowych. Tylko 1% uczestników wierzyło, że osoby homo- i biseksualne są w pełni akceptowane w sporcie11. 81% uczestników spotkało się z homofobią lub było jej świadkami. 76% uczestników było zdania, że nieletnie osoby homo- lub biseksualne nie są bezpieczne w branży sportowej.
Konsekwencje molestowania i przemocy
Ważne, żeby społeczność sportowa / towarzystwo sportowe poważnie potraktowały problem i nie umniejszały go. Kluczową kwestię stanowi, żeby każda osoba, której prawa naruszono, była przekonana, że podjęte zostaną odpowiednie działania i że nie musi się obawiać nieformalnych kar. Jeszcze ważniejsze jest stworzenie środowiska, w którym molestowanie seksualne nie występuje.
Konsekwencje molestowania seksualnego i przemocy mogą być bardzo poważne zarówno dla praktykujących sport, jak i dla klubu. Okazało się również, że sprawy uznane za łagodniejsze molestowanie seksualne mogą mieć poważne następstwa dla sportowców, również po kilku latach. Konsekwencje mają w szczególności wpływ na stan ich zdrowia. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuje przemoc oraz molestowanie jako ogólny problem zdrowotny, który może wiązać się z poważnymi konsekwencjami dla danej osoby. Ważne jest zdać sobie sprawę, że nie wszyscy w ten sam sposób odczuwają tego rodzaju problemy, ale dla niektórych mogą one okazać się bardzo szkodliwe.
Z obserwacji wynika, że do molestowania seksualnego często dochodzi w szatniach, obiektach sportowych, podczas wyjazdów, w domu lub w samochodzie trenera oraz podczas imprez6. Jeśli chodzi o życie towarzyskie, to do molestowania seksualnego lub przemocy dochodzi najczęściej przy okazji spożywania alkoholu. Mimo że ofiara spożywała alkohol, molestowanie lub przemoc nigdy nie stanowi jej winy.
Dla ofiary takie przeżycia mogą mieć następujące konsekwencje: ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦
Niektóre grupy są bardziej zagrożone przemocą niż inne7. Badania wykazały, że w szczególnej grupie ryzyka znajdują się mniejszości etniczne, sportowcy LGBT, sportowcy wyczynowi oraz niepełnosprawni. Osoby niepełnosprawne są przynajmniej czterokrotnie bardziej zagrożone przemocą niż pełnosprawne, ryzyko jeszcze się zwiększa w przypadku osób z zaburzeniem rozwoju8. Niepełnosprawnym sportowcom zagraża od 2 do10 razy większe ryzyko spotkania się z przemocą seksualną niż pełnosprawnym9. Niepełnosprawni sportowcy są bardziej zagrożeni ukrywaniem cierpienia (ang. internalize pain) i dlatego jest 6 Brackenridge and Fasting, 2015. Denison E. Kitchen A (2015). Out in the fields
10 McHugh et al, 2017
7 Vertommen et al 2015 (Vertommen T, Schipper van Veldhofen NS, Hartill MJ, et al. Sexual harassment and abuse in sport: the NOC*NSF Helpline. Int Rev Sociol Sport 2015;50: 822–39).
8 Roeher Institute, 1994 (Sullivan & Knutson) 9 Vertommen, 2016
Mniejsza zdolność skupienia uwagi Bezsenność Lęk, depresja lub fizyczne objawy stresu Problemy ze snem Niska samoocena i wiara w siebie, np. w związku z uprawianiem sportu Problemy z zaufaniem innym Problemy w bliskim związku Zaburzona relacja trenera i sportowca Zaprzestanie uprawiania sportu Negatywny wpływ na życie towarzyskie Poczucie winy lub wstydu
11 Denison E, Kitchen A. (2015). Out on the Fields: The first international study on homophobia in sport.
7
Oczywiste jest, że takie konsekwencje lub reakcje mogą mieć wpływ na wyniki sportowca, niezależnie od jego poziomu. Na osoby, które są świadkami molestowania lub przemocy, również może to oddziaływać negatywnie. Molestowanie seksualne lub przemoc mogą również działać na niekorzyść sportu lub towarzystw sportowych. Opisywanie takich wydarzeń w gazetach może prowadzić do wycofania się sponsorów. Dlatego też molestowanie seksualne i przemoc mogą mieć negatywny wpływ finansowy na działalność klubów.
wywoływać emocje, często objawiające się kontaktem fizycznym, np. w przypadku wygranej lub przegranej. To samo tyczy się dotyku przy okazji nauki nowego ruchu lub techniki. Dlatego tak ważna jest szczera debata na ten temat, omówienie, gdzie powinny leżeć granice i co uznaje się za odpowiednie zachowanie. Należy również opracować instrukcje, np. kodeks etyczny, żeby zapobiec dyskryminacji, molestowaniu, mobbingowi oraz przemocy. Otwarte, zdrowe i bezpieczne otoczenie sportowe powinno zapewniać ochronę przed molestowaniem oraz fałszywymi oskarżeniami. Ważne, aby sieć wsparcia społeczności sportowej w miarę możliwości odzwierciedlała różnorodność, m.in. pod względem pochodzenia, płci oraz orientacji seksualnej. Przełożeni są odpowiedzialni za stworzenie bezpiecznego środowiska oraz podstaw dobrego stanu zdrowotnego oraz samopoczucia praktykujących sport. Zbudowanie takiego środowiska może być jednak trudne w przypadku niedostatecznej wiedzy nt. molestowania oraz jego konsekwencji dla osób uprawiających sport, towarzystw sportowych oraz społeczności sportowej. Wiedza nt. molestowania oraz przemocy seksualnej powinna więc wchodzić w zakres edukacji trenerów oraz informacji udzielanych przełożonym, wolontariuszom oraz sportowcom. Íþróttabandalag Reykjavíkur zaleca, by każde towarzystwo sportowe powołało dwie osoby kontaktowe do zajmowania się zgłoszeniami o molestowaniu seksualnym i przemocy, najlepiej jednego mężczyznę i jedną kobietę.
Poczucie winy lub wstydu może być bardzo silne w przypadku, gdy przemoc miała miejsce między trenerem a sportowcem. Dzieje się to dlatego, że sportowiec jest gotów dużo poświęcić, żeby osiągnąć sukces, więc może czuć się odpowiedzialny za zaistniałą przemoc. Wiele osób doznało przemocy ze strony osoby, z którą czuły więź i mają w konsekwencji problem z zaufaniem własnym decyzjom. Może to mieć negatywny wpływ na kontakty interpersonalne, lecz również na inne sfery życia. Dla sportowca ta sytuacja może doprowadzić do tego, że nie będzie mógł kontynuować kariery sportowej.
Przeciwdziałanie molestowaniu seksualnemu i przemocy Wszystkie osoby, które uczestniczą w sporcie, oraz społeczność sportowa jako całość ponoszą wspólnie odpowiedzialność za rozpoznawanie przejawów molestowania i przemocy oraz przeciwdziałanie im. Jesteśmy również odpowiedzialni za stworzenie wewnątrz sportu jako dziedziny kultury charakteryzującej się wzajemnym szacunkiem oraz kładącej nacisk na bezpieczeństwo. Granica między molestowaniem seksualnym a przemocą często jest niejasna. Wszystkie środki, które przeciwdziałają molestowaniu seksualnemu, działają również na rzecz ograniczenia przemocy seksualnej. Osoby zajmujące się sportem, tak jak inni obywatele, mają różne opinie odnośnie do tego, co uznaje się za molestowanie i przemoc oraz jak należy im przeciwdziałać. To może być szczególnie problematyczne w kontekście sportu, ponieważ udział w nim może
Warunek utrzymania i wspierania dobrego środowiska sportowego stanowi, by przełożeni byli zgodni, co uznaje się za zdrowe otoczenie. Ważne są więc dyskusje, jakie poglądy i wartości powinny cechować pracę towarzystw sportowych – w jaki sposób chcemy, by wyglądały nasze kontakty, jakie oczekiwania mamy wobec rodziców, trenerów oraz kierowników, jak należy zarządzać towarzystwem sportowym itd. Kwestie, które należy mieć na uwadze w przypadku dzieci i młodzieży, to np. zachowanie w szatni, w jaki sposób dzieci i nastolatki ze sobą rozmawiają, organizacja wyjazdów na zawody i treningi, szczególnie w przypadku noclegów (miejsca do spania wydzielone według płci oraz dyżur dorosłego).
8
a szczególnie umieć pracować w ich ramach i mówić, jeśli ktoś je narusza. Dzieciom i młodzieży niezwykle trudno jest odnaleźć się w niepewnym otoczeniu. Zwłaszcza jeśli cieszący się zaufaniem dorosły, np. trener, popełnia wykroczenie. Wszyscy muszą więc respektować osobistą przestrzeń sportowca i nigdy nie naruszać jego granic. Kodeks etyczny oraz kryteria postępowania określają, gdzie leżą granice stosownego zachowania oraz codziennego kontaktu. Może to być zmienne w zależności od dyscypliny oraz wieku sportowca. Przykłady przepisów kodeksu etycznego w sporcie: ◦ Nie nadużywaj swojej pozycji ani władzy przez seksualne zachowania ani w żaden inny sposób. ◦ Nie spożywaj nigdy alkoholu ani nie używaj tytoniu lub narkotyków ze sportowcami na wyjazdach. ◦ Unikaj znajdowania się w sytuacji sam na sam ze sportowcem. Trener nie powinien rozmawiać ze sportowcem w szatni, tylko na otwartej przestrzeni. ◦ W naszym stowarzyszeniu trenerzy/kierownicy nie zapraszają pojedynczych sportowców do siebie do domu ani nie oferują podwiezienia samochodem. ◦ Unikaj wszelkiego kontaktu fizycznego ze sportowcami, chyba że stanowi niezbędną część treningu. ◦ W naszym stowarzyszeniu jest zawsze co najmniej dwóch sportowców na każdym treningu z trenerem. ◦ Informuj o dokuczaniu, mobbingu, przemocy lub molestowaniu. ◦ Przyczyniaj się do tworzenia pozytywnej atmosfery wolnej od przemocy fizycznej, psychicznej oraz seksualnej.
Edukacja i debata stanowią najlepszy środek zapobiegawczy wobec molestowania seksualnego i przemocy. Ważne, by towarzystwa sportowe podczas corocznego rozpoczęcia działalności edukowały wszystkie grupy związane z pracą klubu, np. pracowników, trenerów, wolontariuszy, sportowców oraz kibiców, poprzez informowanie o wartościach towarzystwa, kodeksie etycznym oraz kryteriach zachowania. Wszystkie umowy podpisywane z trenerami, pracownikami oraz starszymi sportowcami powinny zawierać kodeks etyczny oraz kryteria zachowania, których dana osoba zobowiązuje się przestrzegać w całej swojej pracy w stowarzyszeniu. Ponadto klub powinien wymagać zaświadczenia o niekaralności oraz referencji od wszystkich osób pracujących z dziećmi i młodzieżą. Sportowcy powinni być świadomi, jakie granice są dla nich akceptowalne i być zdolni uświadomić inne osoby, gdzie te granice leżą,
Na stronie internetowej Islandzkiego Komitetu Olimpijskiego i Sportowego, isi.is, znajdują się kodeks etyczny oraz kryteria zachowania. Na stronie trzeciej tej ulotki jest zamieszczony kodeks etyczny związany z molestowaniem seksualnym i przemocą. Na stronie internetowej Æskulýðsvettvangurinn, aev.is, znajduje się kodeks etyczny związany z komunikacją, przepisami oraz odpowiedzialnością.
9
Co należy zrobić w przypadku molestowania seksualnego lub przemocy seksualnej? Aby stworzyć lepsze środowisko do uprawiania sportu oraz zapobiegać molestowaniu i przemocy, ważne jest, żeby osoba, która doznaje przemocy, miała odwagę to zgłosić. Może to być trudne, szczególnie dla dzieci i młodych osób. Sportowcy, którzy spotkają się z molestowaniem seksualnym ze strony kogoś z sieci wsparcia, mogą obawiać się konsekwencji, odczuwać niepewność, wstyd oraz poczucie winy, a także obawę, że nikt im nie uwierzy. Dlatego ważne jest podkreślanie, że jeśli ktoś w ruchu sportowym będzie miał podejrzenia dotyczące molestowania seksualnego lub przemocy seksualnej, to należy je zgłosić. Nikt nie powinien być sam w takiej sytuacji. Ważne, żeby towarzystwo sportowe powołało dwie osoby kontaktowe, najlepiej mężczyznę i kobietę, do obsługi zgłoszeń dotyczących przemocy i molestowania seksualnego. Na następnych stronach znajdują się: Towarzystwo sportowe
Poniżej 18 lat – instrukcje Poniżej 18 lat – procedura Powyżej 18 lat – instrukcje Powyżej 18 lat – procedura
Sportowcy
Poniżej 18 lat – instrukcje Powyżej 18 lat – instrukcje
Inni
Instrukcje
Íþróttabandalag Reykjavíkur Procedura
11
Towarzystwo sportowe – Instrukcje i procedury Towarzystwo sportowe – osoby poniżej 18 lat – instrukcje Niniejsze instrukcje dotyczą: pracowników (wolontariuszy, trenerów, członków zarządu, rodziców, bliskich). Co należy zrobić, jeśli dziecko poniżej 18. roku życia powie ci, że spotkało się z molestowaniem/przemocą: 1. Jeśli dziecko zgłasza się do pracownika, należy mieć na uwadze następujące kwestie: ◦
Należy postarać się prawidłowo zareagować, zachować spokój oraz uważnie
◦
Przykłady zdań, których można użyć, gdy dziecko zakończy swoją wypowiedź:
wysłuchać dziecka bez przerywania mu.
1
Dziękuję za zaufanie i
2
opowiedzenie mi o tym. ◦
Czy chcesz mi coś
3
Chcę ci pomóc.
jeszcze
przekazać?
Nie wywieraj presji na dziecko, jeśli nie chce więcej mówić. Przyjmij in-
formacje, które dziecko ci przekazuje, bez zadawania naprowadzających
pytań. Pamiętaj, że ukierunkowane pytania mogą mieć wpływ na przebieg ◦
twoich pytań. To może prowadzić do tego, że gdy później opowie historię,
zeznania mogą brzmieć jako „wyćwiczone”, co może obniżyć wiarygodność wypowiedzi, jeśli sprawa trafi na policję / do sądu.
2. Towarzystwo sportowe powinno wszystkie zgłoszenia traktować poważnie. 3. Towarzystwo sportowe ma obowiązek chronić osobę, któr prawdopodobnie doznała molestowania lub przemocy i ułatwić jej dalsze aktywne funkcjonowanie w klubie. 4. Towarzystwo sportowe nie powinno samo prowadzić sprawy, lecz poprosić o to Barnavernd (Komisja Ochrony Dzieci), policję, Íþrótta- bandalag Reykjavíkur lub Æskulýðsvettvangurinn.
sprawy na policji.
powiedzialność za rozwiązanie sprawy. Niezbędne jest powiedzenie dziecku, muszą wiedzieć, co się wydarzyło, tak by dało się mu pomóc. Poprzez
◦
◦
Policja - Lögreglan Telefon: 444-1000 E-mail: lrh@lrh.is
powiedzenie dziecku prawdy zwiększasz jego poczucie bezpieczeństwa12.
Dzieci opowiadają czasem tylko o części tego, co się wydarzyło, lub zachowu-
◦
Zrzeszenie sportowe miasta Reykjavík - Íþróttabandalag Reykjavíkur Telefon: 535 3700 E-mail: sidamal@ibr.is
◦
Konsultant ds. komunikacji w działalności sportowej i młodzieżowej Telefon: 839 9100 E-mail: sigurbjorg@dmg.is
◦
Platforma młodzieży - Æskulýðsvettvangurinn Telefon: 568 2929 E-mail: aev@aev.is
ją się, jakby to spotkało kogoś innego, żeby sprawdzić reakcję dorosłych.
Mogą zamknąć się w sobie i nie chcieć mówić więcej, jeśli reakcja jest zbyt ◦
Komisja Ochrony Dzieci - Barnavernd Reykjavíkur Telefon: 441-9200 E-mail: barnavernd@reykjavik.is
Dziecko okazuje pracownikowi dużo zaufania, lecz to nie on ponosi od-
że odpowiedni ludzie (np. specjaliści lub pracownicy Komisji Ochrony Dzieci)
◦
◦
emocjonalna lub negatywna.
Jeśli zareagujesz na informacje złością lub niedowierzaniem, może to
prowadzić do tego, że dziecko wycofa swoje zeznania lub przestanie mówić o zdarzeniu.
Ważne jest słuchanie oraz pozwolenie dziecku na opowiedzenie bez prz-
erywania mu, inaczej może zmienić swoją wypowiedź lub dostosować ją do
12 Blátt áfram & Sigríður Björnsdóttir. 2017. Verndarar barna.
12
Towarzystwo sportowe – osoby poniżej 18 lat – procedura Jeśli jesteś osobą kontaktową / kierownikiem w towarzystwie sportowym i otrzymałeś zgłoszenie w sprawie, w której osoba poszkodowana ma mniej niż 18 lat, powinieneś wykonać następujące czynności: 1. Masz obowiązek zgłosić sprawę do Barnaverndarnefnd Reykjavíkur (Komisja Ochrony Dzieci). ◦ ◦ ◦
Zgłoszenia można dokonać telefonicznie pod numerem: 411 9200.
Możliwe są też zgłoszenia elektronicznie: https://reykjavik.is/tilkynningar-til-barnaverndar.
Zgłoszenie do Komisji Ochrony Dzieci odbywa się na odpowiedzialność i w
kierownika towarzystwa sportowego, należy skontaktować się bezpośrednio z Komisją Ochrony Dzieci.
Platforma młodzieży - Æskulýðsvettvangurinn Telefon: 568 2929 E-mail: aev@aev.is
Zgodnie z ustawą o ochronie dzieci nr 80/2002 każda osoba, która ze względu
W przypadku podejrzenia, że rodzic stosuje przemoc wobec dziecka, należy
na swoje stanowisko lub pracę prowadzi sprawy dotyczące dzieci, ma obowiązek
skontaktować się bezpośrednio z Komisją Ochrony Dzieci, bez informowania
zgłosić Komisji Ochrony Dzieci, jeśli ma podstawy sądzić, że dziecko wychowuje
rodziców.
3. Zapisz jak najszybciej informacje o sprawie, nieumożliwiające identyfikację, w odpowiednim formularzu i wyślij do Íþróttabandalag Reykjavíkur. Zob. formularz na: ibr.is. 4. Skontaktuj się z Íþróttabandalag Reykjavíkur / Æskulýðsvettvangur inn, by otrzymać wsparcie w dalszym postępowaniu wewnątrz towarzystwa sportowego.
◦
6. Sprawie powinno nadać się bieg tego samego dnia oraz zakończyć ją możliwie najszybciej.
2. Poinformuj rodziców/opiekunów prawnych dziecka o sprawie w porozumieniu z Komisją Ochrony Dzieci.
◦
Konsultant ds. komunikacji w działalności sportowej i młodzieżowej Telefon: 839 9100 E-mail: sigurbjorg@dmg.is
5. Jeśli domniemany sprawca jest pracownikiem, sportowcem lub wolontariuszem w towarzystwie sportowym, należy go tymczasowo odsunąć od działalności na czas rozpatrywania sprawy przez policję/ Komisję Ochrony Dzieci/ ÍBR/ Æskulýðsvettvangurinn.
imieniu towarzystwa sportowego, a nie pojedynczych pracowników. Jeśli z
jakichkolwiek powodów nie ma opcji zgłoszenia się do osoby kontaktowej /
◦
◦
Zrzeszenie sportowe miasta Reykjavík - Íþróttabandalag Reykjavíkur Telefon: 535 3700 E-mail: sidamal@ibr.is
13
się w nieodpowiednich warunkach, doświadcza przemocy lub innego uwłacza-
jącego postępowania lub poważnie naraża swoje zdrowie lub rozwój. Wszystkie osoby odpowiedzialne, zatrudnione w towarzystwach sportowych i młodzi-
eżowych, ponoszą więc odpowiedzialność zgodnie z ustawą o ochronie dzieci niezależnie, czy są to pracownicy, czy wolontariusze.
Towarzystwo sportowe – osoby powyżej 18 lat – instrukcje
4. Towarzystwo sportowe ma obowiązek chronić osobę, która prawdopodobnie doznała molestowania lub przemocy i ułatwić jej dalsze aktywne funkcjonowanie w klubie.
1. Jeśli osoba zgłasza się do pracownika, należy mieć na uwadze następujące kwestie: ◦
Ważne jest, aby postarać się prawidłowo zareagować, zachować spokój oraz
◦
Przykłady zdań, których można użyć, gdy osoba zakończy swoją wypowiedź:
1
Dziękuję za zaufanie i
opowiedzenie mi o tym.
2
Czy chcesz mi coś
3
Chcę ci pomóc.
6. Towarzystwo sportowe nie powinno samo rozwiązywać sprawy, lecz poprosić o to, w porozumieniu z osobą poszkodowaną, policję, Íþróttabandalag Reykjavíkur lub Æskulýðsvettvangurinn.
jeszcze
przekazać?
◦
Osoba okazuje pracownikowi dużo zaufania, lecz rozwiązanie sprawy nie leży
◦
Ważne jest przekazać osobie, że wszystkie decyzje w sprawie będą
◦
5. Towarzystwo sportowe nigdy nie powinno uniemożliwiać kontaktu z policją. Towarzystwo nie powinno również zniechęcać do kontaktu z policją.
uważnie wysłuchać zgłaszającego się bez przerywania mu.
po jego stronie.
podejmowane w porozumieniu z nią.
Zachęć osobę do zgłoszenia sprawy na policję. Możesz zaoferować, że udasz się z nią na komisariat.
2. Zwracaj uwagę, żeby wszystkie decyzje w sprawie były podejmowane w porozumieniu z osobą, której ona dotyczy.
◦
Policja – zgłaszanie przestępstw Telefon: 444 1000 E-mail: lrh@lrh.is
◦
Zrzeszenie sportowe miasta Reykjavík - Íþróttabandalag Reykjavíkur Telefon: 535 3700 E-mail: sidamal@ibr.is
◦
Konsultant ds. komunikacji w działalności sportowej i młodzieżowej Telefon: 839 9100 E-mail: sigurbjorg@dmg.is
◦
Platforma młodzieży - Æskulýðsvettvangurinn Telefon: 568 2929 E-mail: aev@aev.is
3. Towarzystwo sportowe powinno traktować wszystkie zgłoszenia poważnie.
14
Towarzystwo sportowe – osoby powyżej 18 lat – procedura Jeśli jesteś osobą kontaktową / kierownikiem w towarzystwie sportowym i otrzymałeś zgłoszenie w sprawie, w której osoba poszkodowana ma powyżej 18 lat, powinieneś wykonać następujące czynności: 1. Pracownik powinien jak najszybciej zapisać okoliczności oraz roz mowy ze względu na możliwe dochodzenie policji. Należy również spisać dane, uniemożliwiające identyfikację, w odpowiednim formu larzu i wysłać do Íþróttabandalag Reykjavíkur, zob. ibr.is.
5. Przedstaw osobie dostępne środki pomocy:
2. Zdecydowanie zaleca się, żeby osoba sama skontaktowała się z policją. Zaleca się również zaproponowanie pójścia na policję razem z nią. ◦
Policja – zgłaszanie przestępstw Telefon: 444 1000 E-mail: lrh@lrh.is
4. Skontaktuj się z Íþróttabandalag Reykjavíkur lub Æskulýðsvettvangurinn, aby otrzymać wsparcie. Zrzeszenie sportowe miasta Reykjavík - Íþróttabandalag Reykjavíkur Telefon: 535 3700 E-mail: sidamal@ibr.is
◦
Konsultant ds. komunikacji w działalności sportowej i młodzieżowej Telefon: 839 9100 E-mail: sigurbjorg@dmg.is
◦
Platforma młodzieży - Æskulýðsvettvangurinn Telefon: 568 2929 E-mail: aev@aev.is
Dyżur ratunkowy Szpitala Krajowego w Fossvogur Telefon: 543 2000 Czynne całą dobę
◦
Policja – zgłaszanie przestępstw Telefon: 444 1000 E-mail: lrh@lrh.is
◦
Stígamót – ośrodek dla ofiar przemocy seksualnej Telefon: 562 6868
◦
Bjarkarhlíð – ośrodek dla dorosłych ofiar przemocy Telefon: 553 3000
◦
3. Przekaż osobie, że wszystkie decyzje w sprawie będą podejmowane w porozumieniu z nią.
◦
◦
Kvennaráðgjöfin – ośrodek wsparcia dla kobiet Telefon: 552 1500 W Bjarkarhlíð oraz Kvennaráðgjöfin osoby obu płci mogą otrzymać bezpłatną
pomoc prawną.
6. Jeśli domniemany sprawca jest pracownikiem, sportowcem lub wolontariuszem w towarzystwie sportowym, należy go tymczasowo odsunąć od działalności na czas rozpatrywania sprawy. 7. Sprawie powinno nadać się bieg tego samego dnia oraz zakończyć ją możliwie najszybciej.
15
Sportowiec – instrukcje Sportowiec – Poniżej 18 lat Co masz robić, jeśli masz mniej niż 18 lat i doznałeś lub znasz kogoś, kto doznał molestowania seksualnego lub przemocy seksualnej? 1. Pamiętaj, że to, co się stało, nie jest twoją winą!
◦
Rodzic/opiekun
2. Jeśli doznałeś(-łaś) przemocy seksualnej i minęło mniej niż 7 dni od tego czynu, udaj się na dyżur dla ofiar przemocy seksualnej do Szpitala Krajowego w Fossvogur. Tam otrzymasz pomoc.
◦
Przyjaciel/przyjaciółka
◦
◦ ◦ ◦
Dyżur jest czynny całą dobę.
◦
Telefon: 543 1000
3. Skontaktuj się z jedną z następujących instytucji: ◦
Policja Telefon: 112
◦
Policja – Wydział przestępstw seksualnych Telefon: 444 1000
◦
Dyżur ratunkowy Szpitala Krajowego w Fossvogur. Telefon: 543 2000 Czynne całą dobę
◦
◦
◦ ◦
Barnahús – ośrodek pomocy dla dziecięcych ofiar przemocy seksualnej Telefon: 530 2500
◦
Barnavernd Reykjavíkur – Komisja Ochrony Dzieci Telefon: 411 9200
Nauczyciel Trener
Doradca zawodowy Psycholog szkolny
Pielęgniarka szkolna
Pracownicy przychodni zdrowia
5. Opowiedz komuś, komu ufasz wewnątrz towarzystwa sportowego: ◦
Kierownik ds. sportowych
◦
Przyjaciel/przyjaciółka
◦
Trener
6. Jeśli nie chcesz lub nie możesz się skontaktować z towarzystwem sportowym, możesz zgłosić się do poniższych osób:
Dyżur ratunkowy szpitala dziecięcego Barnaspítali Hringsins Telefon: 543 1000
◦
Starsze rodzeństwo
4. Zwierz się zaufanej osobie. Opowiedzenie komuś o przemocy pomaga ci ją zakończyć.
◦
Zrzeszenie sportowe miasta Reykjavík - Íþróttabandalag Reykjavíkur Telefon: 535 3700 E-mail: sidamal@ibr.is
◦
Konsultant ds. komunikacji w działalności sportowej i młodzieżowej Telefon: 839 9100 E-mail: sigurbjorg@dmg.is
◦
Przykłady osób, z którymi możesz się skontaktować:
16
Platforma młodzieży - Æskulýðsvettvangurinn Telefon: 568 2929 E-mail: aev@aev.is
Sportowiec – Powyżej 18 lat Co masz robić, jeśli masz powyżej 18 lat i doznałeś przemocy seksualnej lub molestowania seksualnego? 1. Pamiętaj, że to, co się stało, nie jest twoją winą! 2. Jeśli doznałeś(-łaś) przemocy seksualnej i minęło mniej niż 7 dni od tego czynu, udaj się na dyżur dla ofiar przemocy seksualnej do Szpitala Krajowego w Fossvogur. Tam otrzymasz pomoc. ◦
Dyżur jest czynny całą dobę. Telefon: 543 1000. Policja zostanie wezwana tylko za twoją zgodą. Wszystkie usługi są bezpłatne.
Policja - Lögreglan Telefon: 112
◦
Policja – Wydział przestępstw seksualnych Telefon: 444 1000
◦
Dyżur ratunkowy Szpitala Krajowego w Fossvogur Telefon: 543 2000 Czynne całą dobę
◦
◦
Bjarkarhlíð – ośrodek dla dorosłych ofiar przemocy Telefon: 553 3000
◦
Kvennaráðgjöfin – ośrodek wsparcia dla kobiet Telefon: 552 1500
pomoc prawną.
5. Opowiedz komuś, komu ufasz wewnątrz towarzystwa sportowego: ◦
Kierownik ds. sportowych
◦
Przyjaciel/przyjaciółka
◦
6.
4. Zwierz się zaufanej osobie. Opowiedzenie komuś o przemocy pomaga ci ją zakończyć. Przykłady instytucji, z którymi możesz się skontaktować: ◦
Stígamót – ośrodek dla ofiar przemocy seksualnej Telefon: 562 6868
W Bjarkarhlíð oraz Kvennaráðgjöfin osoby obu płci mogą otrzymać bezpłatną
3. Skontaktuj się z jedną z następujących instytucji: ◦
◦
Dyżur ratunkowy Szpitala Krajowego w Fossvogur Telefon: 543 2000. Czynne całą dobę Policja – zgłaszanie przestępstw Telefon: 444 1000 E-mail: lrh@lrh.is
17
Trener
Jeśli nie chcesz lub nie możesz się skontaktować z towarzystwem sportowym, możesz zgłosić się do poniższych osób: ◦
Zrzeszenie sportowe miasta Reykjavík - Íþróttabandalag Reykjavíkur Telefon: 535 3700 E-mail: sidamal@ibr.is
◦
Konsultant ds. komunikacji w działalności sportowej i młodzieżowej Telefon: 839 9100 E-mail: sigurbjorg@dmg.is
◦
Platforma młodzieży - Æskulýðsvettvangurinn Telefon: 568 2929 E-mail: aev@aev.is
Inne osoby – instrukcje Jeśli zdarzenie nie pasuje do powyższych procedur, można korzystać z następujących instrukcji: 1. Czy podejrzewasz lub słyszałeś o przemocy seksualnej lub molestowaniu? 2. Pomóż osobie, która doznała przemocy/molestowania. 3. Skontaktuj się z Komisją Ochrony Dzieci w Reykjavíku, jeśli domniemana osoba poszkodowana ma mniej niż 18 lat. ◦
Barnavernd Reykjavíkur – Komisja Ochrony Dzieci Telefon: 411 9200 E-mail: barnavernd@reykjavik.is
4. Skontaktuj się z policją, jeśli wiesz, że doszło do przestępstwa, lecz również, jeśli to podejrzewasz. 5. Zgłoś swoje podejrzenie do kierownika ds. sportowych towarzystwa, w którym doszło do przypuszczalnej przemocy/molestowania. 6. Zgłoś swoje podejrzenia do: ◦
Zrzeszenie sportowe miasta Reykjavík - Íþróttabandalag Reykjavíkur Telefon: 535 3700 E-mail: sidamal@ibr.is
◦
Konsultant ds. komunikacji w działalności sportowej i młodzieżowej Telefon: 839 9100 E-mail: sigurbjorg@dmg.is
◦
Platforma młodzieży - Æskulýðsvettvangurinn Telefon: 568 2929 E-mail: aev@aev.is
18
Íþróttabandalag Reykjavíkur – procedura 1. Zapisz imię i nazwisko oraz numer telefonu osoby, która dzwoni. 2. Zapisz informacje dotyczące sprawy: wiek osoby poszkodowanej i sprawcy, szczegóły i data przestępstwa. 3. Nadaj sprawie bieg: ◦
Poproś o pomoc specjalistów.
◦
Przekieruj sprawę do Æskulýðsvettvangurinn.
◦
Przekieruj sprawę do Konsultanta ds. komunikacji
4. Wykonaj kontrolę 7-10 dni po wpłynięciu zgłoszenia i określ, czy sprawa została zakończona: ◦
Skontaktuj się z osobą zgłaszającą
◦
Skontaktuj się z Konsultantem ds. komunikacji
◦ ◦ ◦
Skontaktuj się ze specjalistą
Skontaktuj się z Æskulýðsvettvangurinn Policja – zgłaszanie przestępstw Telefon: 444 1000 E-mail: lrh@lrh.is
19
