SHIFT IZEN MAGAZINE 100% SLIMME ENERGIE
IZEN.BE
3
INTRO In 2030 heeft IZEN alle kerncentrales vervangen In 2025 zullen de kerncentrales sluiten. De eerste kan vervangen worden door een IZEN groene stroom centrale in 2023. Inderdaad. We zullen er 36 jaar over gedaan hebben om in 2023 1 GW groenestroom vermogen te installeren. Om de volgende kerncentrale te coveren hebben we slechts drie jaar nodig. Immers installeren we in 2020, 250 MW en met een groei van ca 30% zijn we in drie jaar klaar. Als we deze redenering extrapoleren zal IZEN alle zeven kerncentrales met een totaal vermogen van 6000 MW in 2030 volledig hebben vervangen door groene stroom centrales. Een fijne gedachte. De energietransitie grijpt om ons heen. We willen er niet alleen deel van uitmaken, maar er ook invloed op hebben. Dit gaat veel verder dan zonnepanelen.
REDACTIE
Energiemanagement, energieopslag, elektrische
Jelle Henneman, Wouter Kersbergen, Pieter
mobiliteit, energiehandel,‌ het is complex en
Callebaut, Gie Verbunt, Alex Polfliet, Emma
strategisch. Europa heeft ambitieuze klimaat en
Hendrickx, Denise Fiers, Charlotte Claeys
hernieuwbare energie doelstellingen. Daar zullen wij ons steentje toe bijdragen. En dat zal gebeuren dankzij een sterke groei.
LAYOUT Ayla Geldhof - Spindokter
We doen dit met partners en binnen onze grote VINCI familie. Economie en ecologie gaan hand
HOOFDREDACTIE EN FOTOGRAFIE
in hand. Climate change = mindful change. Geen
Wouter Kersbergen
angst, enkel hoop voor de toekomst.
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER GIE VERBUNT
Gie Verbunt
CEO IZEN group
IZEN IZEN Magazine verschijnt twee maal per jaar en wordt passioneel samengesteld door het IZEN marcom team met input en hulp van 160 fijne collega’s en een heleboel gewaardeerde partners.
IZEN Magazine
4
INHOUD 06
Krijg de kleren
11
Valentijn voor groene stroom
12
Duurzame trends met Emma en Denise
16
Klimaatopwarming en Belgische wijn
20
Botanical gastronomy bij Humus & Hortense
UITGELICHT
06
KRIJG DE KLEREN
12
EMMA EN DENISE
Het Ministerie Van Unieke Zaken voert volgens de dictatuur
Twee eigenwijze dames vertalen hun eigenzinnige selectie
van de goesting een vrolijke jihad tegen eenheidsworst en
duurzaam design, milieuvriendelijke mode en ecologische
zurigheid.
evenementen tot klimaatvriendelijk koopadvies.
IZEN Magazine
5
24
Zonnepanelen, nu!
30
Het vierde gewas
33
Spirit en opportunity
34
Marc Lemaire
40
Zuhal Demir
UITGELICHT
20
HUMUS EN HORTENSE
24
ZONNEPANELEN, NU!
De liefde voor de planeet en de natuur vormt voor Caroline
Met de introductie van de digitale meter vervalt bij eigenaars
Baerten en Nicolas Decloedt de drijfveer om de kloof tussen
van zonnepanelen het voordeel van de terugdraaiende teller,
duurzaamheid en gastronomie te overbruggen.
tenzij je installeert voor het einde van dit jaar.
IZEN Magazine
6
KRIJG DE KLEREN Het Ministerie Van Unieke Zaken voert volgens de dictatuur van de goesting een vrolijke jihad tegen eenheidsworst en zurigheid. Wenskaarten, kalenders en Co vind je rechtstreeks vanuit het brein van Cis Bauwelinckx in het departement Verwensingen. De betere shirts en sweaters tref je in het departement Krijg de Kleren. IZEN ging op audiĂŤntie en ondernam een poging tot gesprek met de Minister hemzelve. Tekst door Wouter Kersbergen
IZEN Magazine
7
”
geopend. Grote merken maken die switch, hoewel mondjesmaat, gelukkig ook. ”Als zij
Koop minder en ga voor kwaliteit. Bovendien hoef je nauwelijks meer te betalen voor goed spul. - CIS BAUWELINCKX
er helemaal klaar mee zijn, kan ik stoppen met T-shirts maken.” De minister haalt de schouders op. “Weet je, dit is allemaal heel geestig, maar het is niet mijn ultiem doel in het leven. Het maken van die shirts, dat is immers ook maar organisch gegroeid. En daarom is het een organisch product, haha!”
NO NO ZALANDO “Of mijn webshop en de dispatching niet
“Ik ben geen donkergroene jongen. Maar wat ik
slecht is voor het milieu?” Cis fronst de
doe en hoe ik onderneem, definieert wel wie ik
wenkbrauwen. “Hmm, Dat valt mee. Ik ben
ben. Winst maken als ondernemer is belangrijk,
bol.com of Zalando niet he. Die grote spelers
maar winstmaximalisatie is voor mij niet heilig.
hebben een belastend returnbeleid.” Het
Ik wil vooral ‘een proper product’ in de markt
Ministerie werkt samen met een klein, lokaal
zetten. Consumenten en handelaars zijn soms
logistiek bedrijf uit Malle. “Alleen de naam van
toch een beetje lui als het daarop aankomt.
dat dorp vind ik al interessant! We draaien
Ik vind dat als je het aanbod kan sturen met
bovendien niet mee in de ratrace van de
duurzame producten, je dat moét doen. Dat
‘binnen de 24 uur levering’ - hectiek. Het
hoeft niet eens moeilijk of complex te zijn.”
Ministerie levert maar 1 keer per week. Dat
Cis knipoogt. “Je kan met mijn T-shirts heel oud
is economisch ook interessanter én het
worden, trouwens. Tenzij je heel erg dik wordt.
verlicht de werkdruk. Onze verpakkingen zijn
Dan moet je maar wat gaan fietsen, ook goed
allemaal ‘proper’: gerecycleerd materiaal op
voor jezelf en het milieu.’’
brievenbusformaat. Onze producten worden afgeleverd, ook als je niet thuis bent. Ik wil bovendien niet dat er geretourneerd wordt.
NO NO BANGLADESH “Koop minder en ga voor kwaliteit. Bovendien hoef je nauwelijks meer te betalen voor goed spul. Als je beseft dat duurzaam katoen met gigantisch minder water en nauwelijks pesticiden en kleurstoffen wordt geproduceerd, dan weet je het toch wel zeker? Het productieproces alleen al is zoveel beter voor het milieu. Dat is wetenschappelijk bewezen én bovendien controleerbaar. Ook het menselijke aspect speelt voor mij een grote rol. De ramp in Bangladesh heeft me de ogen
IZEN Magazine
De maattabellen zijn duidelijk en mijn klanten hebben ogen.”
8
NO NO MADE IN CHINA “De kaartjes in het Departement Verwensingen worden lokaal gedrukt bij Bulckens (Zwart op Wit, net zoals dit magazine nvdr.) in Herenthout. Zij werken zo energieneutraal mogelijk en alles is FSCgecoverd. Ze zijn betrokken en hebben de expertise.” De minister glimlacht minzaam. “Ze pakken het zo goed aan hier. In China zou ik het niet zo heel veel goedkoper kunnen laten produceren hoor. Met de mannen en vrouwen van Bulckens kan je trouwens pràten. Met die Chinezen ligt dat net iets moeilijker.”
FOK DE GAZON “Het Ministerie is gestart van thuis uit. Thuis werken is in mijn ogen de toekomst, want het is super duurzaam. Mijn vorig huis werd te klein en ik ging op zoek naar een woonst/magazijn. Toen stootte ik op dit leegstaand bedrijfsgebouw dat ik tijdelijk en relatief goedkoop kon huren. Het lijkt op de villa van Harry en Olga uit ‘The Sky is the Limit’. Binnenkort gaat het tegen de vlakte. Hier komen 220 appartementen. De tuin die er uitzag als een biljartlaken hebben we heerlijk laten verwilderen. Alle bijtjes helpen. Heel af en toe maken we met de bosmaaier een paadje tot aan het kanaal. Als je op google earth inzoomt op deze plek, zie je slechts 1 belangrijke boodschap: fok de gazon.”
DUUR MERK - PARIS, NEW YORK, HERENTALS Het jongste product van het Ministerie van Unieke zaken is een reflex over de namaak-industrie én extreem dure merkkledij. “Mijn dochter wilde dat ik een GUCCI-shirt namaakte. Daar was ik vierkant tegen. De originelen kosten al gauw 300 euro, en ook dat is te absurd voor woorden. Eigenlijk verkopen ze simpelweg hun merk. Dàt kan het Ministerie natuurlijk ook. We lanceerden Duur Merk - shirts en sweaters die evenveel kosten als de A-merken. Maar met mijn kortingen die je sowieso krijgt, ben je voor 30 of 50 euro gesteld.” De ogen van Cis Bauwelinckx fonkelen. “Duur Merk is intussen ook een Trademark. Cool he? Het is een antwoord op de doorgeslagen commercialisering en mensen die hun identiteit willen ontlenen uit hun financiële draagkracht. Ik vind het lollig om dat te ontzenuwen zonder te moraliseren.”
IZEN Magazine
9
HET DEPARTEMENT VERWENSINGEN
”
Speelt met woord en beeld. Gevonden foto’s, gereanimeerd met kleur en diepte en meestal onderstreept met een gedachtenkronkel. En soms, heel soms, wordt er wat gemanipuleerd. Maar voor het goede doel mag
Ik werk zo energieneutraal mogelijk en alles is FSC-gecoverd.
dat.
- CIS BAUWELINCKX
bovenal mooi, duurzaam en degelijk.
HET DEPARTEMENT KRIJG DE KLEREN Speelt verder met beeld maar dan op textiel. Eigen productie en ontwerp. In kleine oplages vanaf 1 stuk. We werken uitsluitend met organisch en fairwear katoen. Absoluut geen ‘geitewollegedoe’ maar
ATELIER VON-B Is waar unieke dingen worden bedacht en geproduceerd. Het kan gaan van re-design, het pimpen der dingen, vaak met roots. Verlichting, experimentele
WWW.VON-B.BE
dingen of iets wat voortkomt uit de dictatuur van de Goesting met de grote en zachte G. Soms gebeurt hier gewoon niets met een F van foert.
IZEN Magazine
11
COLUMN
VALENTIJN VOOR GROENE STROOM Tekst door Alex Polfliet
Het is nog steeds een beetje taboe, maar ik leerde mijn vrouw via een datingsite kennen. 16 jaar later zijn we nog steeds gelukkig samen. Ik vond zo’n site super handig: Je maakt een profiel aan en geeft de karakteristieken op van wat je zoekt in een potentiële relatie: progressief ideeëngoed, geïnteresseerd in andere culturen, verdraagzaam, niet-roker, niet kleiner dan 1m60 (no offence voor de kleineren onder ons, maar ik ben zelf bijna 2 meter), rockliefhebber, wonende binnen een straal van 100 km.,… Met ‘Zero Emission Sourcing’, een ICT-platform
registreert zich op ons platform en geeft aan van
ontwikkeld door Zero Emission Solutions, passen
welke technologie hij stroom wil kopen.(zon, wind,
we datzelfde principe toe, zij het dan voor groene
biomassa, waterkracht, WKK), waar die installatie
stroom. Onze klanten zijn doorgaans bedrijven bij
gevestigd is, of het een nieuwe installatie betreft,
wie duurzaamheid hoog in het vaandel geschreven
of het een coöperatief project is, hoeveel de
staat. Zij willen ‘donkergroene’ stroom en sluitend
stroom mag kosten,… Als een op het platform inge-
kunnen traceren waar hun stroom vandaan komt.
schreven producent zich in die vragen herkend,
Want als je gewoon een standaard groene stroom
kunnen beide partijen gaan ‘daten’ en een contract
contract met een leverancier afsluit dan koop je
afsluiten. Zoals ik met m’n vrouw deed, we hebben
eigenlijk stroom en daarbovenop ‘garanties van
een huwelijkscontract...
oorsprong’ (GvO’s). Veelal weet je niet waar die GvO’s vandaan komen, maar bovendien kan het
Via het Zero Emission Sourcing platform kan de
perfect dat een producent zijn stroom aan
verbruiker dan, met één dag vertraging, uur per uur
leverancier A en zijn groene GvO aan leverancier
nagaan waar zijn stroom vandaan komt. ’s Nachts
B verkoopt. Dat blijft toch een warrig verhaal. Ik
bvb. van een biovergister in Haasdonk, tijdens de
ervaarde dat mijn klanten bereid waren om een
dag van een IZEN-zonnepark in Tildonk, en op een
lange termijn contract af te sluiten aan een vaste
grijze herfstdag van een windpark in Meerdonk.
prijs, op voorwaarde dat ze zelf kunnen kiezen waar hun stroom vandaan komt. Bovendien, budget-
En de leverancier? Die wordt niet buiten spel
zekerheid hebben voor bvb. 10 jaar is hen wat
gezet, maar speelt de rol die hij behoort te spelen:
waard en dat mag wat kosten. M’n klanten
leveren. Hij zorgt dat de stroom van bovenstaande
willen niet noodzakelijk de allergoedkoopste prijs: ze
parken uiteindelijk op het afnamepunt van onze
willen minder risico én traceerbare groene stroom. Zero
Emission
Sourcing
is
de
datingsite
tussen duurzame stroomverbruiker en groene stroom producent. De (industriële) verbruiker
klant in bvb. … euh… Mendonk terecht komt. Geniaal die datingsite. Het redde mij van eeuwig vrijgezelschap. Het is de redding van de hernieuwbare energiesector in het post-GSC-tijdperk…
IZEN Magazine
12
DUURZAME TRENDS EMMA & DENISE Tekst door Emma Hendrickx en Denise Fiers
Twee eigenwijze dames vertalen hun eigenzinnige selectie duurzaam design, milieuvriendelijke mode en ecologische evenementen tot klimaatvriendelijk koopadvies.
IZEN Magazine
13
Hallo, jij. In deze editie focussen we op de versmelting van duurzaamheid en design, wat resulteert in één van de coolste fietsen die je ooit zag. Vind je onze outfits van Arket leuk? We surely do! Wist je dat ze vervaardigd zijn van volledig gerecycleerd materiaal? Met deze outfits ben je klaar om hip en trendy naar het Paradise City Festival te trekken. Meer weten? #durftelezen
”
FESTIVAL CITY: ZE ZORGEN VOOR SPECIALE TENTEN DIE JE ACHTERAF KAN ACHTERLATEN. WEG TENT, WEG PROBLEEM! - Emma Hendrickx
xoxo Emma & Denise PARADISE CITY FESTIVAL + ECO NAAR FESTIVALS Na een festival vind je vaak een slagveld terug aan achtergelaten tentjes. Het eco-vriendelijk Paradise City Festival komt met dé oplossing. Ze zorgen voor speciale tenten die je achteraf kan achterlaten. De tenten worden gerecycleerd en krijgen een tweede leven. Weg tent, weg probleem! Zo hoef je je dus geen zorgen meer te maken wanneer je dat verdomde tentje met een kater niet opgeruimd krijgt. Paradise City Festival zet ook in op groene energie en future food. Foodtrucks verrassen je met biologische en seizoensgebonden gerechten. Zo geniet je van heerlijk eten, goede muziek én beperk je je ecologische voetafdruk. Ideaal toch?
GERECYCLEERDE FIETS RE:CYCLE : VÉLOSOPHY Na een festival vind je vaak een slagveld terug aan achtergelaten tentjes. Het eco-vriendelijk Paradise City Festival komt met dé oplossing. Ze zorgen voor speciale tenten die je achteraf kan achterlaten. De tenten worden gerecycleerd en krijgen een tweede leven. Weg tent, weg probleem! Zo hoef je je dus geen zorgen meer te maken wanneer je dat verdomde tentje met een kater niet opgeruimd krijgt. Paradise City Festival zet ook in op groene energie en future food. Foodtrucks verrassen je met biologische en seizoensgebonden
Wil jij ook graag naar het Paradise City Festival op 26-27-28 juni? Wees er dan snel bij, de tickets vliegen de deur uit.
gerechten. Zo geniet je van heerlijk eten, goede muziek én beperk je je ecolo-
WWW.PARADISECITY.BE
gische voetafdruk. Ideaal toch?
IZEN Magazine
14
IZEN Magazine
15
KLEDING Wat zou onze rubriek zijn zonder een stukje over fashion? De ontdekking van 2020 is voor ons het hippe Scandinavisch merk ARKET. Het is een moderne winkel met hippe basics voor mannen, vrouwen, kinderen en thuis. De missie van ARKET is om kwaliteit te democratiseren door middel van breed toegankelijke, goed gemaakte en duurzame producten, ontworpen om langdurig gebruikt en geliefd te worden.
ARKET draagt duurzaamheid hoog in het vaandel wat betreft de keuze van leveranciers, de keuze van materialen en het informeren van klanten over hoe ze de levensduur van hun producten kunnen verlengen. Van upcycling tot recycling: ARKET doet mee. PS. De naam ARKET is een knipoog naar de Scandinavische achtergrond. Het betekent ‘vel papier’ in het Zweeds.
IZEN Magazine
16
”
Mensen kunnen de klimaatopwarming vandaag ook al proeven. - JOYCE KÉKKÖ-VAN RENNES
INTERVIEW
HET KLIMAAT DOET DE WIJNWERELD ZWETEN Tekst door Jelle Henneman
De klimaatverandering is het grootste publieke geheim van de Europese wijnbouw. Een eeuwenlange traditie van appellaties, met de daaraan verbonden druivenrassen en beroemde domeinen, staat op het spel. En ja, België kan een onvervalst wijnland worden.
De omstandigheden benadrukken dat beeld nog wat: het is hier in het Limburgse Riemst echt Belgisch hondenweer, bovendien is het te vroeg voor wijn en zitten we aan de koffie. En toch: de grondregels om wijn te maken zijn hier dezelfde als op die zonnige bergflank in de Languedoc: druiven moeten rijp zijn. ‘Rijp’, legt keldermeester Van Rennes uit, “wil zeggen dat ze genoeg suiker moeten bevatten, genoeg
“Kijk, om wijn te maken moeten je druiven rijp zijn.” Joyce
zuren, en dat de tannines gerijpt zijn. Als die laatste, de pitten
Kékkö-van Rennes, de grande dame van de Belgische wijn,
en de stokjes van de druiven, nog groen zijn, is je wijn niet
begint het gesprek met een evidentie die er geen is. Net
drinkbaar. Als de druiven niet genoeg zuren bevatten, dan
zoals de setting: Genoels-Elderen, het grootste wijndomein
kan je hem niet goed bewaren. En het suikergehalte zorgt
van ons land, waar internationaal bekroonde wijnen worden
voor je hoeveelheid alcohol. Voor elke druif en in elke streek
gemaakt in een land zonder wijnreputatie.
verschilt het moment waarop de druif op die drie manieren
IZEN Magazine
17
rijp is, een oogstperiode die vaak al eeuwen hetzelfde is. En dat evenwicht wordt nu bedreigd door de klimaatopwarming. Hoe warmer het wordt, hoe sneller de druif suikerrijp is. En dat gebeurt steeds vaker voor de tannines rijp zijn. Gevolg: men laat de druiven nog langer hangen. Maar dan krijgen de druiven een suikergehalte dat ze niet meer door gisting in alcohol kunnen omzetten – meer dan 15% alcohol haal je niet. En dus maken de restsuikers de wijn zoeter. Zo zoet zelfs dat verschillende producenten de wijn vandaag al met water aanlengen. Ja, ook grote domeinen.” “Dat doen wij natuurlijk niet”, zegt Josep Grau, de man achter het het gelijknamige wijndomein in de Spaanse Montsant-regio, niet ver van Barcelona. “Maar onze druiven zijn vandaag inderdaad veel sneller suikerrijp. Om een idee te geven: 15 jaar geleden oogstten wij half oktober. Vandaag is dat half augustus. De alcoholgraad is wel degelijk een probleem. De wijnen uit onze regio zitten sowieso al op 15% alcohol, meer kan niet.
Dus oogsten wij vroeger en maken we wijnen van niet helemaal volrijpe druiven, zoals wij ze lekker vinden. Bovendien gooien we er de kleinste druiven uit, die zo zoet zijn als rozijnen. Iedereen heeft dit probleem, hoor. Een Franse bourgogne zat tot voor kort op zo’n 12% alcohol, maar vandaag zitten zij ook al op 14%.”
IZEN Magazine
18
VLOEKEN IN DE KERK “Mensen kunnen de klimaatopwarming vandaag dan ook al proeven”, bevestigt Van Rennes. “De meeste wijnen smaken zoeter, zijn hoger in alcohol en hebben minder zuren. Nu, dat de klimaatverandering gevolgen zou hebben voor wijnmakers wist iedereen al toen mijn vader en ik 30 jaar geleden dit domein oprichtten. Dat is dus geen verrassing”. “Wat mij wel verbaast, is hoe weinig de traditionele wijnlanden doen om zich aan die hogere temperaturen aan te passen. Iedereen klaagt, haast niemand neemt actie. De champagnes van de laatste jaren missen zuren, frisheid en bewaarpotentieel, dat wordt algemeen toegegeven. Maak dan van die chardonnay- en pinot noir-druiven, die in champagne gaan, stille wijnen. Dat zouden geweldige wijnen kunnen zijn. Maar niemand die het durft.” De appellaties in de wijnwereld zijn inderdaad berucht onbuigzaam. Wie een bourgogne wil maken, moet dat doen met chardonnay of pinot noir. Gebruikt de wijnbouwer andere druiven, dan maakt die voor de wetgever een ‘vin de pays’, zelfs al zit hij in het hart van de bourgogne-streek. “Eigenlijk zouden de wijnboeren in pakweg Bordeaux nu tempranillo, sangiovese of andere druivenrassen die beter bestand zijn tegen hitte, moeten aanplanten”, zegt Joyce. “Maar dat is daar nog steeds vloeken in de kerk.”
IZEN Magazine
19
Het lost overigens het probleem van de nog zuidelijker gelegen wijnboeren niet op. Grau: ‘Wij telen hier carignan en garnacha, de druivenrassen die het best bestand zijn tegen hitte. Als het voor die druiven te warm wordt, is er een groot probleem. Wij laten nu de bladeren aan de wijnstokken zitten, om ze te beschermen tegen de zon. Of we planten ze verder van elkaar, zodat ze niet elkaars water afpakken. Zulke technieken moeten ons redden, naast innovaties die hopelijk nog komen.’ Van Rennes: ‘Vroeger verbouwde men ook veel wijn in Noord-Afrika, in Algerije bijvoorbeeld. Dat is grotendeels onmogelijk geworden. Dat lot kan ook Zuid-Europa treffen.”
HET NOORDEN KOMT ERAAN Is het omgekeerde ook waar? Kan België dan een echt wijnland worden? “Waarom niet? Sowieso gaat het noorden belangrijker worden als wijnregio. De oude stelregel dat je wijn kan verbouwen tussen de 30ste en de 50ste breedtegraad, zal opschuiven. Ik ken kwalitatieve wijngaarden in Nederland en in Denemarken. En wat ze vandaag doen met Britse schuimwijnen is indrukwekkend. Ook zogenaamde cool climate wines zullen aan belang winnen: druivenrassen die eigenlijk traditioneel zuidelijker verbouwd worden, maar in een koeler klimaat een heel ander resultaat geven. Kijk bijvoorbeeld naar het verschil tussen NieuwZeelandse en Australische wijnen. Vaak dezelfde druiven, maar geef mij maar die uit het koelere Nieuw-Zeeland.” “Dat wil natuurlijk niet zeggen dat wij immuun zijn voor het klimaat. Ook wij hebben te lijden onder extremer weer, 70% van onze oogst is vorig jaar kapot gebrand door twee dagen boven de 40 graden. En als de ijsheiligen in mei passeren na een ongewoon warme lente, hebben wij net zo goed een probleem. Niemand ontsnapt aan het klimaat.”
”
15 jaar geleden oogstten wij half oktober. Vandaag is dat half augustus. - JOSEP GRAU
IZEN Magazine
20
”
De liefde voor de planeet en de natuur vormt voor Caroline Baerten en Nicolas Decloedt de drijfveer om de kloof tussen duurzaamheid en gastronomie te overbruggen. Met de Gault & Millau-prijs voor de Beste Groentechef 2019 in de etalage, kan deze Brussels culinaire topper na amper 3 jaar tijd bogen op internationale erkenning, een vast publiek en vaak een wachtlijst om u tegen te zeggen.
We willen tonen hoe heerlijk de plantaardige keuken kan zijn. - NICOLAS DECLOEDT
Chef Nicolas: “Humus & Hortense verenigt twee begrippen:
BOTANICAL GASTRONOMY HUMUS & HORTENSE Tekst door Wouter Kersbergen
Humus staat voor het gastronomische gedeelte. Kruiden, planten en groenten staan centraal. Hortense staat voor de cocktails waarvoor we samenwerken met onze vaste mixoloog van dienst en sommelière Caroline Baerten. Hier kan je lekker eten, drinken en een fijne tijd beleven in een mooi kader. Simpel.” Nicolas glimlacht. “We willen tonen hoe heerlijk de plantaardige keuken kan zijn, maar niet hoe het moet. We zijn geen veggiemissionarissen. Hier waait een fluwelen revolutie wat de shift in de gastronomie betreft.”
CIRCULARITEIT, KORTE KETEN EN LOKAAL DESIGN Caroline: “We bereiden zero-waste cocktails omdat we tegen verspilling zijn. Dit betekent dat alle ingrediënten die we in het keukenteam niet gebruiken, in artisanale spirits worden verwerkt. Alle groenten en kruiden komen rechtstreeks van Dries, onze biologische boer. Zo krijg je een circulair systeem in een korte keten. We werken met lokale designers en gebruiken Belgisch PEFC hout voor onze tafels en stoelen. Ons uniform van eco-jeans is ontworpen door Façon Jacmin, een Brussels modemerk. Alle aspecten van Humus & Hortense ademen duurzaamheid.”
IZEN Magazine
21
ZORGZAAMHEID Nicolas: “We geloven in duurzame energie. De energie die we stoppen in het maken van dit heerlijk eten, dragen we indirect over op ons publiek. Voor ons voelt dit organisch, het groeit intrinsiek uit wie we zijn.” Nicolas verontschuldigt zich om enkele gasten gedag te zeggen, een vraag van een collega te beantwoorden en een reservatie in te plannen. Alles met zorgzame aandacht. “Die aandacht proef je en het bepaalt ook de sfeer. We nemen ook de tijd om op adem te komen. We draaien hier geen zeventig-uren weken en gunnen ons personeel de nodige rust.” We merken de rieten mandjes op de vloer op, waar handtassen in gelegd worden. Ook een vorm van zorgzaamheid? Nicolas glimlacht. “Jazeker. Je legt je jas toch ook niet zomaar op de grond?”
WWW.HUMUSHORTENSE.BE
WIN EEN ETENTJE BIJ NICOLAS EN CAROLINE. Stuur een mail naar humus@izen.be, vertel wat jij doet om duurzaam te leven en win!
IZEN Magazine
23
INHOUD 24
Zonnepanelen, nu!
30
Het vierde gewas
33
Spirit en opportunity
34
Marc Lemaire
38
Hoe leef je op 1,5 graden?
40
Zuhal Demir
UITGELICHT
34
Marc Lemaire, VINCI Energies België
40
Zuhal Demir, Vlaams minister van energie
IZEN, ooit begonnen als ‘koöperatieve vennootschap voor
De Vlaamse overheid is al een aantal jaar bezig met de uitrol van
zonneënergie’ maakt deel uit van het grote VINCI Energies,
publieke laadpunten. Stedelingen zullen om elektrisch te rijden
een groep van meer dan tachtigduizend werknemers in 56
voldoende laadmogelijkheden in de buurt vinden.
landen.
IZEN Magazine
24
ZONNEPANELEN, NU! (EN NA 1 JANUARI 2021 OOK, UITERAARD) Tekst door Pieter Callebaut, Charlotte Claeys en Wouter Kersbergen
IZEN Magazine
25
Sinds januari 2019 worden digitale meters in Vlaanderen geïnstalleerd. Met de introductie van die meter vervalt bij eigenaars van zonnepanelen het voordeel van de terugdraaiende teller, tenzij je die installeert voor het einde van dit jaar. Maar of dat een ramp hoeft te zijn? 100% SLIMME ENERGIE, OOK MÉT DE DIGITALE METER Pieter Callebaut: “Allereerst moet je nooit meer je meterstanden doorgeven, want de slimme meter
”
Zonnepanelen in combinatie met een slimme meter, Dat is een match made in heaven. Pieter Callebaut
doet dit voor jou. De slimme meter communiceert op vaste momenten met je energieleverancier en omgekeerd. Hij geeft je inzicht in realtime gegevens van je elektriciteitsverbruik en leert je hoe je energie kan besparen. Zonnepanelen in combinatie met een slimme meter, dat is eigenlijk een match made in heaven. Je ziet precies hoeveel elektriciteit je afneemt van het net als je zelf weinig of geen stroom produceert en omgekeerd. Op basis van hoeveel je afneemt en injecteert, wordt een verrekening gemaakt. Zo leer je steevast bij over de energie-
De Vlaamse regering garandeert echter dat iedere zonnepaneleninstallatie gedurende minstens 15 jaar het recht op de terugdraaiende teller zal behouden, als je je zonnepanelen installeert voor het einde van 2020.”
VOORDELIG INSTALLEREN VANAF 2021: WELKOM THUISBATTERIJ! Vanaf 1 januari 2021 kan je bij installatie van IZEN zonnepanelen het voordeel door het wegvallen van
productie van je panelen.”
de terugdraaiende teller compenseren door een IZEN
EN HET VOORDEEL VAN DE TERUGDRAAIENDE TELLER DAN?
thuisbatterij te installeren. 30% van de stroom die je
Pieter Callebaut : “Op bepaalde momenten verbruik je
gebruik’. Pieter Callebaut: “Dat is het actuele verbruik
niet alle elektriciteit die door je zonnepanelen wordt
van stroom in je woning. 70% van je opgewekte stroom
opgewekt. Denk bijvoorbeeld maar aan een zonnig
(die voorheen op het net werd geladen), sla je nu op in
weekend wanneer je niet thuis bent. In dit geval
je thuisbatterij. Daar ga je in de toekomst heel creatief
stroomt de overtollige elektriciteit naar het openbare
mee kunnen omspringen. Je kan die stroom delen of
net (= injectie). Uiteraard is ook het omgekeerde
verkopen aan je buur bijvoorbeeld. En dat is niet alles:
mogelijk. ’s Nachts produceren je zonnepanelen geen
je elektrische wagen kan ook fungeren als thuisbatterij.
elektriciteit, maar verbruik je wel als je bijvoorbeeld
We zullen op een heel andere maar creatieve manier
een licht aandoet of het laat branden. In dit geval
met stroom omgaan in de nabije toekomst. Hiervoor zal
neem je elektriciteit van het net af (= afname). Bij de
IZEN een platform creëren waarop dit eenvoudig kan
introductie van de digitale meter vervalt het principe
gebeuren. Beschouw het als de Tinder van de slimme
van de terugdraaiende teller.
energie.”
IZEN Magazine
opwekt, wordt in principe gebruikt voor het ‘momentaan
26
IZEN Magazine
27
MEER OPBRENGST MET MINDER PANELEN IZEN introduceert het IZEN 350-paneel. Dit is het krachtigste paneel op de markt. Pieter Callebaut: “Je gaat zo veel mogelijk kunnen produceren zonder al te veel geld te investeren in een heel duur paneel. Het doel is slimme energie voor iedereen, ook voor mensen met kleinere dakoppervlakten en daken met redelijk wat schaduwpartijen.”
TERUGVERDIENTIJD Pieter Callebaut: “De combinatie van IZEN zonnepanelen en een thuisbatterij zullen vanaf 1 januari 2021 een maximale gemiddelde terugverdientijd van 10 jaar hebben. Zonnepanelen blijven in de toekomst dus sowieso ecologisch en economisch gezien een zeer sterke investering!”
WACHT NIET LANGER. VANG 15% KORTING TIJDENS DE VOORJAARSCAMPAGNE VAN 2020 IZEN pakt uit met een bijzonder interessant aanbod van 15% korting, wanneer je je zonnepanelen bestelt voor eind april 2020. Surf naar:
WWW.IZEN-ZONNEPANELEN.BE
IZEN Magazine
28
SECTORNIEUWS KORT EN KRACHTIG De energietransitie grijpt om ons heen. De toekomst is hier en nu. IZEN maakt er niet enkel deel van uit, maar heeft ook invloed door uit te leggen wat werkt en waar kansen liggen op gebied van hernieuwbare energie, milieu en mobiliteit. HERNIEUWBARE ENERGIE EN MILIEU Het zonnevermogen in België stijgt voor het zesde jaar op rij - Antwerpse leerlingen en scholen worden uitgedaagd om hun energieverbruik te verminderen en 30% CO2 uitstoot te besparen - De jongste generatie zonnepanelen heeft een hogere efficiëntie en wordt gemaakt met goedkope en niet-schaarse materialen - In de Chinese provincie Guangxi wordt ‘s werelds eerste bos-stad gebouwd om vervuiling te bestrijden - Voor de Britse kust wordt het grootste windpark ter wereld gebouwd, groot genoeg om 4,5 miljoen huishoudens van stroom te voorzien - Australisch onderzoek wijst uit dat groene waterstof veel goedkoper kan worden - Topwielerploeg Deceuninck Quick-Step kondigt aan dat het de eerste ploeg ter wereld wil worden die CO2 neutraal is - Tweezijdige zonnepanelen leveren 20 procent meer elektriciteit op.
MOBILITEIT In verschillende Vlaamse steden starten dit jaar deelprojecten met elektrische bakfietsen Op 13 snelwegparkings in Vlaanderen komen snellaadstations voor elektrische voertuigen - Er is een app die vertelt wanneer de stroom om je wagen op te laden het groenst én het goedkoopst is - Onderzoekers hebben een gebruikte batterij van een elektrische auto omgevormd tot een perfect functionerende thuisbatterij - Een autodeelproject uit Denemarken start in Antwerpen een proefproject met elektrisch aangedreven wagens - Belgen laden hun wagen het liefst thuis op. Of op het werk, als het om een bedrijfswagen gaat - De elektrische deelboot ‘Seabubble’ is beschikbaar in de Benelux, Denemarken en Dubai. De boot beperkt verkeersdrukte op landwegen - Het eerste elektrische watervliegtuig (foto) legt in Canada een succesvolle testvlucht van de volle 3 minuten af - De Lijn wil in Vlaanderen tegen 2025 in alle centrumsteden én in de Vlaamse Rand elektrisch rijden - Een elektrische wagen met een dak vol zonnepanelen bezorgt in ziekenhuis Sint-Lucia te Sint-Niklaas de maaltijden op alle afdelingen én brengt de was naar de wasserij.
IZEN Magazine
29
IZEN Magazine
30
HET VIERDE GEWAS AARDAPPELTELER WORDT ZONNEBOER Tekst door Wouter Kersbergen
Achter het land van Mathé Vermunt in Flevoland (NL) loopt een kanaal met een groenstrook. Hij wilde er ooit een windmolen-lijn neerzetten i.s.m. met de buren uit dezelfde straat, maar omwille van de luchthaven die tot net niet in de achtertuin reikt, kon dit niet. “We hebben het grondig overwogen hoor,” lacht Mathé. “Maar soms is een beperking een cadeau voor iets beters.”
Mathé: “Ik kwam terug uit Oostenrijk en reed door
domeingronden te verkopen. Ik kocht de gronden en verkocht
Duitsland. Ik was verbluft door de zonneparken langs
een deel aan een collega akkerbouwer in de buurt. Het is
de A3. Ik belde de installateur, die in het verleden de
nog steeds een akkerbouwbedrijf hoor, maar eentje met een
schuur al had belegd met zonnepanelen, en die zei
dubbele functie. Het aandeel landbouw is tot minder dan de
me: ‘Je hebt daar wel een vergunning voor nodig”.
helft gereduceerd. In de toekomst zorgen we er misschien wel
Mathé grinnikt. “Ik wilde maar wat graag bijdragen
voor dat we onder de zonnepanelen aardappelen, suikerbieten
aan de verduurzaming van de maatschappij, maar
en tarwe telen. Gras telen lukt me intussen al aardig tussen en
ik vond het vooral een hele fijne uitdaging! Ik
onder zonnepanelen, er is geen 5% verschil in de groeimarge
wilde die zonne-pionier zijn. ”Mathé kijkt uit over
met gras dat in open veld groeit. Maar eerlijk is eerlijk: zonne-
een zee van panelen en knikt. “Het gaat me niet
energie is mijn hoofdgewas geworden.”
enkel over een donkergroene overtuiging. In 2012 was er nog geen klimaatakkoord van Parijs, maar ik had in 2010 al wel zonnepanelen op mijn schuur. Zowel uit duurzaamheid- als economisch oogpunt. Ik had heel veel stroom nodig voor de ventilatie van mijn aardappelen. Je kon subsidies krijgen en ik werd uitgeloot. Dat betekende in één klap 100 zonnepanelen op ons dak!”
PIEKEN TOT AAN DE MARGE Mathé: “We engineerden dit zonnepanelenpark samen met IZEN en René Blickman tot net onder de grens van 2 MW. Het is maar 2-3 procent per jaar dat je piekt,” weet Mathé, “maar daar draait alles natuurlijk wel om. Op een druilerige dag produceert het park ook stroom hoor, maar we halen die 2MW natuurlijk niet.
ZONNE-ENERGIE ALS HOOFDGEWAS “Ik had dit landbouwbedrijf overgenomen van mijn ouders,” vertelt Mathé. “Het was een erfpachtconstructie en het ministerie besliste om de
IZEN Magazine
31
MONKEY SEE, MONKEY DO: LANDBOUWERS IN TRANSITIE “Mijn project krijgt navolging, glundert Mathé, “IZEN-collega Koop Drost was recent hier met een aantal agrarische makelaars om het concept aan andere potentiële klanten te verkopen. Landbouwgrond wordt mondjesmaat omgezet naar ecologisch verantwoord industrieel gebied. Het inspireert de overheid ook, Flevoland wil 1000 hectare zonnepanelen in het landelijk gebied. Op golfbanen, gebeurt het
beleid uitstippelen.” Mathé fluistert:
inmiddels ook. En de gemeente
“Het gaat in een aantal gevallen
Zeewolde gaat het zélf doen. Ze
om pilootprojecten, ze zijn lang
starten met een pilot op agrarisch
nog niet zo operationeel als mijn
gebied en van daaruit gaan ze hun
zonneweide”.
IZEN Magazine
33
COLUMN SPIRIT & OPPORTUNITY FOR THE WIN Tekst door Pieter Callebaut
Stilaan droomt iedereen van een elektrische auto om geruisloos door het landschap te zoemen. De wetenschap leert ons dat elektrische bolide-rijders het gelukkigst zijn van alle bestuurders. En geef nu toe, elektrisch cruisen is toch ook een pak hipper dan bumperkleven in een puffende diesel. Echt gerust zijn we echter nog niet in onze
De zorgen over het elektrisch rijden lijken sterk op
elektrische wagen. We leiden aan (alweer twee
de bezorgdheden van toen. Nochtans vinden onze
nieuwe prachtige woorden voor de Dikke Van Dale)
kinderen zonnepanelen en elektrisch rijden intus-
‘laad- en reikwijdte - angst’.
sen de logica zelve.
We zijn bang dat we niet op tijd kunen bij e-tanken
Dat we elektrisch zouden rijden op planeet Aarde,
en/of dat we überhaupt niet op onze bestemming
dat wist het duo Spirit & Opportunity al in 2003.
geraken.
Straffer nog: ‘Alles wordt elektrisch!’ Daar geloven wij bij IZEN ook in. Voor het eerst in de geschiedenis
Schattig toch, die irreële angst? In 2003 stuurt
kunnen we ons in een gemotoriseerd voertuig ver-
NASA twee robotwagentjes op missie naar Mars
plaatsen waarbij we de ‘fuel’ zelf eindeloos kunnen
om daar op 100% zonne-energie rond te toeren. De
opwekken, zonder impact op het milieu. Zeg gedag
twee elektrische wagentjes kregen de naam Spirit
aan de angst.
en Opportunity. Het plan was om de robotjes daar 3 keer langer rond dan voorzien en waren ruim 5 jaar
8 ZONNEPANELEN OF 20.625 LITER BENZINE.
na hun landing nog steeds druk in de weer.
Een elektrisch wagen verbruikt gemiddeld 0,16 kWh
maanden veldwerk te laten verrichten. Ze reden 21
per kilometer, een gemiddelde Belg rijdt 15000 20 jaar geleden hadden we de ‘spirit’ om te geloven
km per jaar of omgerekend is dat 2 400 kWh op
in de ‘opportunities’ van zonne-energie op Mars,
jaarbasis. Het IZEN 350 zonnepaneel kan per jaar
een planeet op een astronomische afstand van
312 kWh aan elektriciteit opwekken. Inderdaad!
400 miljoen km van Brussel. Geen enkele weten-
8 IZEN 350 zonnepalen zijn genoeg om 15000 km
schapper werd overvallen door reikwijdte-angst.
per jaar te rijden. Daarbij komt dat zonnepanelen
Schattig toch, onze angst hier op aarde?
minstens voor de komende 25 jaar op je dak vrolijk energie opwekken. Als je door reikwijdte-angst
In 2003 hadden we met IZEN amper drie jaar ervaring
toch kiest voor benzinewagen, dan heb je de ko-
met het installeren van zonnepanelen. Ook toen was
mende 25 jaar 20.625 liter aan brandstof nodig,
er angst voor het onbekende: gaan zonnepanelen
dat zijn 130 vaten! 8 zonnepanelen nemen het op
wel lang mee? Ga ik dan nog wel stroom hebben?
tegen 130 vaten gevuld met benzine, echt straf!
IZEN Magazine
34
MARC LEMAIRE “WIJ KUNNEN DE KLIMAATUITDAGING AAN” Tekst door Jelle Henneman
Wie had dat gedacht? IZEN, ooit begonnen als ‘koöperatieve vennootschap voor zonneënergie’ maakt deel uit van het grote VINCI Energies, een groep van meer dan tachtigduizend werknemers in 56 landen. Een kwestie van gedeelde waarden en uitdagingen, luidt het. En een rotsvast vertrouwen in een betere wereld, zegt Marc Lemaire, CEO van VINCI Energies België, stellig. ‘De technologie is sterker dan de uitdaging.’ “In de 18de eeuw ging de voorloper van ons bedrijf
bedrijven op vlak van digitale transformatie, ener-
elke avond de kaarsen van de straatverlichting in
gie-transitie en efficiëntie van processen. Noem een
Parijs aansteken. Ik wilde de transitie naar her-
groot project - van het Antwerpse Havenhuis over
nieuwbare energie-opwekking in België niet missen.
het nieuwe NAVO-hoofdkwartier tot de ontwikkeling
Om nog actief in te stappen in de ontwikkeling van
van Bednet, de tool voor langdurig zieke kinderen
windenergieparken leek het te laat. Maar met IZEN,
om les te blijven volgen -, en VINCI Energies zit er
de Belgische marktleider wat betreft installatie van
wel tussen. Voor de Belgische tak alleen al werken
zonnepanelen, ontdekten we een boeiende partner.
2.750 mensen, verdeeld over een 60-tal Business
Het klikte langs twee kanten.”
Units. En daar behoren nu dus de Business Units van IZEN ook toe.
Aan het woord is Marc Lemaire, CEO van VINCI Energies België, bij een ochtendlijke koffie in zijn
“Eind jaren 80 stond IZEN, toen nog IZON, te roepen in
woonplaats. VINCI, dat kent iedere Vlaming vanop
de woestijn, als absolute pioniers van zonneënergie
zijn jaarlijkse autorit naar het zuiden van Frankrijk,
in ons land”, verklaart Pieter Callebaut, sales coach
als hij of zij staat aan te schuiven aan de péages op
en oudgediende bij IZEN. “Nu, meer dan 30 jaar
de Autoroute du Soleil. Maar de groep omvat wel
later - intussen de marktleider in eigen land en
iets meer dan dat. Als een van ‘s werelds grootste
internationaal actief van Nederland tot Roemenië -,
bouwbedrijven en uitbaters van luchthavens, snel-
bleken we ondanks alles nog steeds klein. De markt
wegen en parkings is VINCI goed voor een wereldwijd
voor zonne-energie is intussen ontploft, maar dat
omzetcijfer van 48,1 miljard euro en stelt het 222.400
zijn ook de uitdagingen. Zeker op het vlak van
mensen te werk. VINCI Energies is het onderdeel van
de stijgende digitalisering in de energietransitie
de groep dat zich toelegt op dienstverlening naar
belooft het snel te gaan, met tools die het
IZEN Magazine
35
IZEN Magazine
36
energieverbruik van gezinnen en bedrijven zo efficiënt mogelijk verdelen. Wilden we morgen nog meespelen, dan konden we het niet alleen.” “Het gaat vandaag erg snel”, bevestigt Lemaire. “Vroeger kon een bedrijf met een goed zakenmodel decennia verder, vandaag moet je om de paar jaren in de spiegel kijken om af te stemmen of je nog relevant bent. Kijk maar naar de uitdagingen rond de klimaatopwarming: je kan het je niet permitteren om daar afzijdig te blijven. Al stel ik me in het maatschappelijk debat rond klimaat wel op als een volbloed ingenieur: we kunnen dit oplossen. Het zijn uitdagingen, dat zeker, maar dan toch eerder opportuniteiten dan bedreigingen. De technologie is sterker dan de uitdaging, daar ben ik zeker van. Let wel: de bezorgdheid bij heel wat mensen over de klimaatopwarming is terecht.
”
Maar voor doemdenken is bij ons geen plaats, integendeel: de wereld wordt alsmaar béter. Zit het maatschappelijk debat vol emotie en hart, dan
Vroeger kon een bedrijf met een goed zakenmodel decennia verder, nu moet je vaker in de spiegel kijken of je nog relevant bent.
Marc Lemaire
IZEN Magazine
willen wij graag de hersenen zijn.”
37
”
Wij zijn een ecosysteem van heel wat verschillende bedrijven.
Marc Lemaire
ECOSYSTEEM Net om de stijgende snelheid van het bedrijfsleven te kunnen volgen, is VINCI Energies onderverdeeld in autonome merken en 1.800 business units. “VINCI Energies is een ‘employer brand’, ‘iedereen werkt voor VINCI Energies’. Maar wij zijn eigenlijk een ecosysteem van heel wat verschillende bedrijven, die onder verschillende merken opereren. Al die business units kan je eigenlijk zien als kleine kmo’s. Er is dus geen logge bedrijfsstructuur, maar zij behouden hun snelle reactievermogen, flexibiliteit en ondernemerschap. Het voordeel is de kruisbestuiving die daaruit voortkomt, en de
“Energietransitie en
bottom-up aanpak die je als groep scherp houdt. Zo
digitalisering vormen
moeten al die business units elk jaar een Strategisch
cruciale uitdagingen voor
Plan opstellen – in de spiegel kijken, zeg maar. Dat is
bedrijven.”
onze kracht.” Het was ook de reden waarom een bedrijf als IZEN, met zijn wortels in de groene beweging, een veilige haven zag in een multinational als VINCI Energies. “Onze waarden “Zit het maatschappelijk
zijn erg gelijklopend”, aldus Callebaut. “Dit is geen
debat vol emotie en hart,
klassieke overname, waarbij een bedrijf eenvoudigweg
dan willen wij graag de
onze business bij hun eigen grotere geheel voegt. Er
hersenen zijn.”
heerst bij VINCI Energies een groot vertrouwen, zowel in de bedrijfsleiders alsook in elke individuele werknemer.” “Wat betreft hernieuwbare energie moet IZEN het speerpunt worden voor VINCI Energies België. En daarbuiten misschien ook, dat zou ik niet uitsluiten”, zegt Lemaire.
“VINCI Energies heeft
“Dat is heel wat. Energietransitie en digitalisering vormen
groot vertrouwen in de
cruciale uitdagingen voor bedrijven. Daar kan IZEN een
bedrijfsleiders en in elke
bijzonder mooie rol in spelen.”
werknemer.”
IZEN Magazine
38
ONDERZOEK HOE LEEF JE OP 1,5°C? Tekst door Jelle Henneman
In Parijs heeft de wereld afgesproken om de klimaatopwarming tegen 2050 niet verder dan 1,5 graad Celsius te laten stijgen. Dat is ambitieus, als je bekijkt hoeveel CO2 wij allemaal dan minder mogen uitstoten. Toch proberen! Kinderloos en arm blijven. Dat is volgens onderzoek
Of geen. Het voordeel van de studie is vooral dat
een geweldig efficiënte manier om je persoonlijke
het in kaart brengt welke levenswijzen de grootste
CO2-uitstoot te beperken. Rijke mensen stoten
reductie opbrengen. Mobiliteit staat met stip op 1.
drastisch meer uit dan de modale burger, in een
Niets schroeft je uitstoot zoveel terug als je brand-
vruchteloze poging om hun fortuin te spenderen. Wil
stofwagen thuislaten en overstappen op openbaar
dat zeggen dat jij en ik dan wel armeluizen zijn, maar
vervoer. Hem inruilen voor een elektrische of zelfs
tenminste klimaatneutraal? Helaas, de vergelijking
een hybride wagen gaat ook een heel eind mee (als
geldt ook internationaal. De gemiddelde koolstof-
die bij het schroot mag toch, zo’n wagen bouwen
afdruk van een Belg zit op 10 ton CO2 per jaar, die
stoot ook heel wat CO2 uit). Opvallend: minder
van een Indiër op 2. Geen kinderen dan maar? Om
vliegen weegt ook flink door, maar een stuk minder
de menselijke C02-uitstoot dan maar bij de wortel
dan autorijden. Behalve als je op gezinsvakantie
aan te pakken? Dat wordt erg eenzaam, want ook
gaat naar Thailand, natuurlijk. Dan ben je 3 ton per
huisdieren zijn uiteraard not done. Daarom: drie
persoon kwijt – dat is je jaarbudget! Nog opvallender:
domeinen waarin je jouw uitstoot wel degelijk naar
omdat meer thuiswerken maar voor een beperkt
beneden krijgt, mét een mooi gezin én heel veel geld
aantal werknemers mogelijk is, sluit die maatregel
(al moet je daar wel zelf voor zorgen).
het efficiëntielijstje. Met dat argument kan je dus niet meer naar je baas.
MOBILITEIT Jammer voor wie het allemaal aan de industrie
VOEDING
wilde overlaten, maar een onderzoek van de Finse
Veganisten redden het klimaat, dat moet worden
Aalto-universiteit heeft aangetoond dat ons per-
gezegd. Met de vegetariërs recht achter hen. Vee
soonlijk gedrag wel degelijk veel uitmaakt, als we de
boert en laat winden, en herkauwt bovendien twee
klimaatopwarming onder de 1,5 graad Celsius willen
derde van àl de groenten die ’s werelds landbouwers
houden. Die zogenaamde 1,5°-levensstijl komt neer
telen (!). Da’s veel CO2. Dat wil ook zeggen dat zuivel
op een uitstoot per persoon van 3 ton in 2030, 2 ton
vervangen door plantaardige alternatieven als haver
in 2040 en minder dan 1 ton in 2050. Zeker voor dat
of soja een stuk in de richting gaat. En ben je echt
laatste hopen wij met jou mee dat de technologie
verknocht aan vlees (wij begrijpen dat), dan is een
nog oplossingen zal formuleren, want anders belooft
kip of zelfs een varken een stuk CO2-zuiniger dan dat
het jaar 2050 weinig uitspattingen.
stuk lekkere steak van een rund. Er zijn ook
IZEN Magazine
39
WONEN compromissen mogelijk: een jaar lang 1 dag in de
Omarm de luxe! Kleiner gaan wonen, korter douchen
week vegetarisch eten, spaart je al de CO2-uitstoot
of de thermostaat lager draaien levert je wel wat
van bijna 2000 kilometer autorijden uit. Maar
CO2 op, maar bijlange na niet zoveel als je verbruik
sowieso staat ons eetpatroon voor een revolutie. Wat
overschakelen op hernieuwbare energiebronnen. En
zuiniger zijn en minder voedsel de vuilbak in gooien,
dan vooral je verwarming, met een warmtepomp. Of
brengt je volgens de cijfers niet ver. Groentjes eten!
je elektriciteit op zonne- of windenergie. Dat kan met zonnepanelen, maar ook met de keuze voor een groene energieleverancier. Let in dat laatste geval wel op voor greenwashing. Heel wat zogezegd groene leveranciers leveren je kernenergie, die ze via de Europese emissiehandel vergroenen. Op elke IJslandse energiefactuur staat dat hun stroom afkomstig kan zijn van kerncentrales, hoewel dat land er geen enkele heeft. Een gevolg van de emissiehandel, waar Europese kernenergie wordt ‘geruild’ met onder meer hernieuwbaar opgewekte IJslandse stroom. Ook je huis isoleren is een no-brainer. En opvallend: een kamer van je huis verhuren voor de helft van het jaar betekent eveneens een fikse CO2-reductie van je persoonlijke uitstoot. Je elektrische toestellen vervangen door meer energiezuinige machines maakt dan weer niet zoveel uit – al voel je dat natuurlijk wel in je portemonnee.
”
Kinderloos en arm blijven!
IZEN Magazine
40
ZUHAL DEMIR “ENERGIEDELEN KOMT ERAAN” Tekst door Jelle Henneman
Een half jaar ver, stoot het beleid van de nieuwe Vlaamse minister voor Omgeving en Energie op fikse kritiek uit groene hoek. Zuhal Demir antwoordt met laadpalen voor elektrisch rijden, energiedelen onder buren én relativering van de gevolgen van haar beleid. “Ik kan investeerders geruststellen.”
1.
Stedelingen zitten binnenkort met een probleem, als ze elektrisch willen rijden. Een garage met laadpaal is niet iedereen gegeven. Hoe zorgen we ervoor dat zij niet achterblijven?
Zuhal Demir: “De Vlaamse overheid is al een aantal jaar bezig met de uitrol van publieke laadpunten die voor alle elektrische voertuigen toegankelijk zijn. Op dit moment bestaat er al een basisnetwerk van ongeveer 3.700 publieke laadpunten. Met dit basisnetwerk willen we het voor iedereen mogelijk maken om elektrisch te rijden. Aanvullend hebben we een systeem ‘paal-volgt-wagen’ ontwikkeld, waarbij mensen met een elektrische wagen een publieke paal in de buurt van hun huis kunnen aanvragen als ze zelf thuis geen laadmogelijkheden hebben. Op die manier moet het ook mogelijk zijn voor stedelingen om elektrisch te rijden met voldoende laadmogelijkheden in de buurt.”
IZEN Magazine
41
IZEN Magazine
42
2.
Hetzelfde probleem bestaat voor mensen die geen zonnepanelen kunnen leggen. Zijn er plannen om gezinnen toe te staan hun teveel aan hernieuwbaar opgewekte stroom door te verkopen aan de buurt?
Demir: “Het is inderdaad de bedoeling om, in het kader van de omzetting van de Europese richtlijnen, de mogelijkheid te voorzien dat eigenaars van zonnepanelen de stroom die ze niet zelf verbruiken - en vandaag dus injecteren op het net - kunnen verkopen aan een andere afnemer in de buurt. Maar ook energiedelen zal gefaciliteerd worden. Hierdoor zullen bewoners van bijvoorbeeld een appartementsgebouw die gezamenlijk investeren in zonnepanelen op het dak van het gebouw, de zonnestroom onder elkaar kunnen delen zonder dat hiervoor afzonderlijke fysieke connecties naar de verschillende wooneenheden moeten worden gemaakt. Deze vorm van energiedelen zal trouwens ook mogelijk worden gemaakt in het kader van energiegemeenschappen, waar afnemers zich in een rechtspersoon kunnen groeperen om bepaalde marktactiviteiten te gaan uitoefenen.”
3.
Het Vlaamse klimaatbeleid krijgt kritiek wegens te weinig ambitieus. Het antwoord van de regering is dat CO2-afbouw jobs in het gedrang brengt. Zien jullie ook economische groeipolen in een klimaatbeleid?
Demir: “Het klopt dat de verwachte impact van het klimaatbeleid op de traditionele energiesector negatief is, als gevolg van de dalende vraag naar fossiele brandstoffen. Daartegenover staan wel de investeringen in de productie van hernieuwbare energie en in energie-infrastructuur. Die zijn vaak gekoppeld aan arbeidsintensieve sectoren. Globaal genomen zouden de klimaatmaatregelen dus een positief netto effect op de werkgelegenheid hebben.”
”
Globaal genomen zouden de klimaatmaatregelen een positief netto effect op de werkgelegenheid hebben. - ZUHAL DEMIR
IZEN Magazine
43
”
Het is de bedoeling dat eigenaars van zonnepanelen de stroom die ze niet zelf verbruiken, kunnen verkopen aan een andere afnemer in de buurt. - ZUHAL DEMIR
4.
Investeerdersonzekerheid is ook een terugkerende klacht, zeker in het energiebeleid van de afgelopen jaren. Ook nu ligt de nucleaire uitstap opnieuw ter discussie. Kan hernieuwbare energie floreren in combinatie met kernenergie?
Demir: “Ik kan investeerders geruststellen. De discussie over de kernuitstap betreft maar een beperkt deel van het geïnstalleerd nucleair vermogen, niet alle kerncentrales zouden openblijven. Daarbij komt dat het effect enkel speelt op de groothandelsprijzen voor elektriciteit, en dus zeer beperkt zal zijn. Voor de meeste verbruikers is de invloed van de groothandelsprijzen op hun elektriciteitsrekening dan ook nog eens zeer beperkt. Er zal dus uiteindelijk zo goed als geen invloed zijn voor wat de rendabiliteit van zonnepanelen betreft.”
5.
Vanaf volgend jaar dalen de subsidies voor zonnepaneleneigenaars, en glipt de terugverdientijd boven de 10 jaar. Is de overheid van plan om die terugverdientijd te verkorten?
Demir: “De subsidies worden elk jaar berekend op basis van de laatste marktinformatie. Als de prijzen van zonnepanelen dalen is het logisch dat de subsidies ook dalen. Bovendien zien we dat de kwaliteit en levensduur van de installaties elk jaar beter worden. Meerdere keren per jaar komen sector en overheid samen om voorstellen uit te werken om de doelstellingen van het Vlaams Energie en Klimaatplan te halen: voor zonnepanelen is de doelstelling ongeveer een verdubbeling tegen 2030.”
IZEN Magazine
SHIFT - IZEN MAGAZINE IZEN.BE Editie voorjaar 2020
IZEN Magazine verschijnt twee maal per jaar en wordt passioneel samengesteld door het IZEN - marcom team met input en hulp van 160 fijne collega’s en een heleboel gewaardeerde partners.
