Een in de naam van Jezus Bijbelse Beginselen Waar De 'Broeders' Voor Staan
Wat is de ''Vergadering van Gelovigen''? Wat leren ''De Broeders'', want zo willen de broeders (en zusters) van de ''Vergadering van Gelovigen'' het liefst genoemd worden? Wat gebeurt er in hun samenkomsten? Waar komen ''De Broeders'' vandaan? Zijn ze een kerk of vormen ze een sekte? Dezer dagen verscheen het boek ''Een in de Naam van Jezus'', een boek, dat uitvoerig beschrijft wie ''De Broeders'' zijn en wat ze bedoelen. De ondertitel van het boek luidt dan ook ''Bijbelse beginselen waar de "Broeders" voor staan''. Het boek verscheen onder redactie van J. G. Fijnvandraat, W. J. Ouweneel en H. P. Medema, bekende namen uit de kring van de Broeders. Het werd uitgegeven door uitg. H. Medema, teh 270 blz. en kost Ć’ 19, 90. Ik moet zeggen, dat het een helder boek is geworden, dat aan de ene kant met de nodige bescheidenheid is geschreven en aan de andere kant duidelijk uiteenzet wat de Broeders beweegt. Vergadering van Gelovigen? Laat ik meteen maar zeggen: de Broeders willen geen sekte zijn, ook geen eigen kerk. Ze willen niet meer en niet minder zijn dan een vergadering van allen die de Heere Jezus Christus in oprechtheid liefhebben. Vandaar de naam ''Vergadering van Gelovigen''. Toch gebruiken de meeste Broeders deze naam liever niet: ze willen zich niet door een bepaalde naam van andere gelovigen afgrenzen en ze willen zeker niet dĂŠ vergadering van gelovigen zijn, uitstekend boven andere. Ze zijn niet meer dan eenvoudige gelovigen, die met elkaar samenkomen. We zouden ook kunnen zeggen: de Broeders leggen de nadruk op de ''onzichtbare'' kerk, ze zijn allen ware gelovigen, terwijl het de kerk de ''zichtbare'' kerk is. De naam ''Vergadering van Gelovigen'' is waarschijnlijk rond 1920 bij een aantal Broeders opgekomen i.v.m. de volkstelling, maar lang niet alle Broeders zijn met deze ''sektarisch aandoende naam'' (aldus het boek) gelukkig. Het gaat er niet om dat men tot een kerk behoort, zeggen de Broeders (en de naam ''Vergadering van Gelovigen'' zou aan een kerk kunnen doen denken), maar dat men oprecht gelooft in Jezus Christus. Ieder die een ware gelovige is, achten de Broeders een broeder of zuster en hij of zij kan zich bij de Broeders aansluiten. Geschiedenis Het ontstaan van de Broeders gaat terug tot het Reveil in de vorige eeuw. Als reactie op het modernisme ontstonden afgescheiden kerken, maar ook ''vergaderingen'' van de ''Broeders''. Deze Broeders wilden niets weten van een instituut kerk met vaste organisatiestructuren en regels, maar wilden gelovigen zijn, die net als de eerste christenen in alle eenvoud samenkomen om het Avondmaal te vieren, te bidden, te loven en het Woord van God te horen. Evenals bij het Reveil vinden we bij de Broeders een grote trouw aan de Bijbel als het Woord van God,
een sterk benadrukken van het persoonlijk geloof in Christus, een eenvoudige levenswijze waarbij alles wordt gemeden wat als werelds wordt ervaren, een sterke verwachting van de wederkomst van Christus en een zich toeleggen op evangelisatie, armenzorg en schoolwerk. John Nelson Darby Voor het ontstaan van de Broeders is vooral John Nelson Darby (1800-1882) belangrijk geweest. Hij was voorganger in een klein bergdorp in Ierland, maar had grote twijfels over de staatskerk vanwege haar menselijke (wereldse) organisatiestructuur en haar treurige geestelijke toestand. In 1828 keerde hij de Engelse staatskerk de rug toe en begon in alle eenvoud met ware gelovigen het Avondmaal te vieren. Er ontstonden al gauw ''vergaderingen'' in heel Ierland en Engeland en vele andere landen. Het Nederlandse Reveil In ons land kwamen de eerste Broeders bijeen in huissamenkomsten in de kringen van het Reveil, o.a. bij Isaac da Costa in Amsterdam (ca. 1824) en in de vergaderingen van de ''Christelijke Vrienden'', die van 1845 tot 1854 in Amsterdam op initiatief van ds. O. G. Heldring werden gehouden. Ze konden het echter, ^venals Darby in Ierland, met het kerkelijk standpunt van de Reveilvrienden niet vinden en haakten af. Bekende namen uit de geschiedenis van de Broeders in ons land zijn: G. Willink, H. C. Voorhoeve (de vader van de homeopathische arts dr. J. Voorhoeve, die bekend werd door zijn boek ''Homoeopathic in de praktijk''), H. J. Lemkes en G. P. Bronkhorst. Zondagmorgen Laten we eens naar de samenkomsten van de Broeders op de zondagmorgen kijken. Het eerste dat opvalt is, dat er geen vaste voorganger is. De ene na de andere broeder geeft een lied op, spreekt een dankzegging of een lofprijzing uit of leest een Schriftgedeelte voor. ledere gelovige kan daaraan meedoen, de ambten van dominee, ouderling of diaken kennen de Broeders niet. De vrouwen spreken niet, zij hebben te zwijgen in de gemeente (1 Tim. 2 : 12); zij hebben hun taak in het gezin en in allerlei werk in de gemeente, zoals evangelisatiewerk, ziekenbezoek, kinderclub, kringwerk enz. Gezongen wordt uit een eigen liederenbundel, zonder begeleiding van muziekinstrumenten. Soms vallen er in de samenkomsten lange stiltes. In de meeste vergaderingen zitten mannen en vrouwen apart; de vrouwen hebben het hoofd gedekt. Avondmaal Het tweede dat opvalt is, dat elke zondagmorgen het Avondmaal wordt gevierd. De Avondmaalsviering is het centrale van de eredienst, zeggen de Broeders. Er wordt niet gepreekt, alleen wordt een enkele keer een kort woord gesproken ter ondersteuning van de eredienst. Niet God spreekt tot ons, maar in de eredienst spreken wij (in aanbidding) tot God. En daar hoort, zoals het ook gebeurde in de eerste christengemeente, het Avondmaal bij. Het hoofddoel van het bijeenkomen van de gelovigen is God te loven en te prijzen. Het Avondmaal is bij de Broeders niet zozeer versterking van het geloof, maar lofprijzing, dankzegging en zegening (De drinkbeker der ''dankzegging'', die wij ''dankzeggende zegenen''). Wie kan eten en drinken tot gedachtenis aan Christus zonder Hem in zijn hart en met de lippen van harte te loven en te prijzen? Eenvoud Het derde dat opvalt is: er zijn geen bijzondere gewaden, geen symbolische handelingen, de vergaderzaal is eenvoudig en beslist geen kerk, er is geen orgel, er is alleen het samenzijn, de aanbidding in zang en gebed en er zijn de tekenen van brood en wijn. Andere samenkomsten
Naast de zondagmorgenbijeenkomst kennen de Broeders in de regel ook een samenkomst op de zondagmiddag of zondagavond. In deze dienst wordt, na lied en gebed door één of meerdere broeders en na een korte of langere stilte, een woord gesproken uit de Schrift. Het doel daarvan is niet zozeer uitleg van de Schrift, maar opbouw en vermaning en vertroosting van elkaar. Dit gebeurt door een van de broeders die zich op dat moment daartoe geroepen voelt. Hij spreekt uit het hoofd. Verondersteld mag worden dat hij het betreffende Schriftgedeelte wel bestudeerd heeft, maar dat hoeft niet in de week voorafgaande aan de samenkomst gebeurd te zijn; het kan ? elfs lange tijd geleden zijn. Op het moment dat hij gaat, spreken, weet hij zich echter geroepen. Op een doordeweekse avond (soms op de zondag) wordt een bidstond gehouden, waarbij achtereenvolgens door vele broeders gebeden wordt. Het bidden gebeurt knielend. Er is dankzegging en voorbede. Eveneens op een doordeweekse avond is er Bijbelstudie. Daarnaast kennen de Broeders zondagsschool, jeugdwerk, evangelisatiewerk, enz. In groter verband komt men bijeen in vergaderingen of conferenties waar bijbelse of actuele onderwerpen worden besproken. Ook zijn er Bijbellezingen, waar iedereen welkom is. De Broeders kennen officieel niet de christelijke feestdagen. Het wordt aan de vrijheid van een ieder overgelaten om kerstfeest of paasfeest te vieren. Soms is er wel een informele kerstsamenkomst, maar regel is dat niet. De christelijke feestdagen worden dikwijls aangegrepen om vergaderingen en conferenties te houden. De enige christelijke feestdag is echter de zondag, de opstandingsdag van Christus. ''Open en Gesloten Broeders'' Het aantal Broeders in ons land wordt ge schat op ca. 7500, verdeeld over ca. 80 ''vergaderingen''. Er is onderscheid tussen de ''Open Broeders'' en de ''Gesloten Broeders''. De ''Open Broeders" leren dat het elke ''vergadering'' vrij staat, eigen regels te hebben, los van de andere Broeders, terwijl de ''Gesloten Broeders'' leren dat besluiten van andere ''vergaderingen'' in principe moeten worden aanvaard. Bovendien kennen de ''Open Broeders'' een open beleid ta.v. het Avondmaal: iedere gelovige neemt aan het Avondmaal deel op eigen verantwoordelijkheid. De ''Gesloten Broeders'' kennen voor de toelating aan het Avondmaal strengere criteria, waarbij ze zich houden aan de besluiten van de andere ''vergaderingen'' van de Broeders. Het merendeel van de Broeders in ons land behoort bij de zgn. ''Gesloten Broeders''. Kerkbegrip Ongetwijfeld ontmoeten we in de Broeders medebroeders en - zusters die een hartelijke liefde hebben voor de Heere Jezus en voor het Woord van God en met wie we ons in veel opzichten verbonden weten. Over allerlei kleitie verschillen moeten we kunnen heenzien. Duidelijk is echter wel, dat de Broeders een heel ander kerkbegrip hebben dan waar we als reformatorische kerken voorstaan. Is dat kerkbegrip hetzelfde als de eerste christengemeente? Waren het daar allen gelovigen? Of was er niet veel kaf onder het koren? Is er juist niet de zichtbare kerk, die zijn vormen en structuren kent? Is de gemeente een gemeente van ware gelovigen of spreken er ook noties van het verbond mee? Daarover een'' volgende keer meer. ^
We hebben in dit boek een goed leesbaar boek over de Broeders ontvangen. Wie belangstelling heeft, neme en leze het. Een volgende keer meer over wat de Gemeente volgens de Broeders is.
Gepubliceerd op: 13 februari 1992
https://www.digibron.nl/search/detail/5babab812e6e27b367e3defa33135745/de-broeders-devergadering-van-gelovigen