Odkrywajmy Polskę!
W WNUMERZE NUMERZE• IN THIS ISSUE
Let’s discover Poland! Polska, nawet tuż za rogiem, ma do zaoferowania bardzo wiele i z każdym dniem coraz więcej. Dzieje się tak dzięki inicjatywie lokalnych społeczności i pozytywnie zakręconych pasjonatów rozwoju turystyki. Są to miejsca o niespotykanych walorach przyrodniczych, historycznych i kulturowych. W magazynie turystycznym OBIEŻYŚWIAT od dłuższego czasu namawiamy Państwa do podróżowania nie tylko po świecie, ale również po naszym kraju. Zapraszamy do lektury wydania specjalnego pn. POLSKA DLA CIEBIE, które już od stycznia 2011 będzie samodzielnym czasopismem. A zatem – odkrywajmy Polskę razem! Poland, even though just ‘round the corner’, has a lot to offer. Every day this offer is extended owing to the initiatives endorsed by local communities and enthusiasts full of positive energy, who are interested in tourism development. It encompasses sites of unparalleled natural, historical and cultural value. For a very long time, OBIEŻYŚWIAT Tourist Magazine has been encouraging its Readers to travel not only round the world, but also across our own country. In a similar vein, we would like to invite you to read this special bilingual edition of our periodical titled “Poland for you”. As of January 2011, the title will be published as an independent magazine. So, let’s discover Poland together! Redakcja / Editorial board
OBIEŻYŚWIAT – niezwykłe podróże zwykłych ludzi Magazyn turystyczny, ISSN 1641-4861
WYDANIE SPECJALNE – POLSKA DLA CIEBIE Zespół redakcyjny i współpracownicy: Łukasz Dobrzyński, Robert Krajewski, Bogusław Matuszkiewicz, Irena Matuszkiewicz, Jakub Matuszkiewicz, Grzegorz Micuła, Łukasz Wall, Monika Witkowska, Kamila Zabrocka Tłumaczenie: Marek Łukasik Adres redakcji: POLSKA DLA CIEBIE / POLAND FOR YOU ul. Świętokrzyska 36/31H, 00-116 Warszawa, tel. 22 42 42 772 Druk: ArtDruk www.artdruk.com, Nakład: 5 000 egz. Kolportaż: BEZPŁATNY Okładka: Conrado Moreno fot. Weronika Jurzyk
Wydawca: SUPER URLOP, ul. Norwida 61, 76-200 Słupsk tel./fax +48 59 842 49 53, e-mail: kuba@polskadlaciebie.eu www.polskadlaciebie.eu Marketing: Jakub Matuszkiewicz, tel. +48 695 382 943, tel. 22 42 42 772 marketing@polskadlaciebie.eu © Copyright by SUPER URLOP. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Powielanie i rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie bez pisemnej zgody SUPER URLOP jest zabronione. Zabrania się sprzedaży numerów bieżących i archiwalnych bez umowy kolportażowej oraz po innej cenie niż podana na okładce.
48 52 54
10
18
40
46
20
42 44
30 26
4 Polska da się lubić
32
Poland is likeable
10 Kraina
Kanału Elbląskiego Land of the Elbląg Canal
16 Mazury na cały rok! Masuria for the whole year!
19 Zagraj z nami Play with us
20 Pragnę,
pragniesz, PRAGA
The Desirable Praga District
26 Janów Lubelski 28 Lasy Janowskie 29 Puławy 30 Województwo
Świętokrzyskie
Rowerowy Szlak Architektury Obronnej
32 Bukowina Tatrzańska 37 Hawrań
Stacja Narciarska Ski Station
39 U Borzanka At Borzanek’s Inn
40 Aktywne chwile
w Pile...
Active leisure time in Piła
42 Województwo
Lubuskie
Kraina rozmaitości The land of variety
44 Żagań 46 Gryfino 48 Słupsk 50 Ustka 52 Gmina Gniewino Gniewino Commune
54 Miastko 56 Poradnik fotoamatora Amateur Photographer’s guide
58 Z Polski na Słowację From Poland to Slovakia
Polska da się lubić Wywiad z Conrado Moreno
Poland is likeable – An interview with Conrado Moreno
– Przebywasz w Polsce już od wielu lat. Czy da się ona lubić? Polska jest jeszcze nieodkrytym krajem, co jest jej niezwykłym atutem. Nieodkrytym przez samych Polaków jak również przez turystów zagranicznych, którzy zwiedzają Polskę w sposób ekspresowy i bardzo pobieżny. Dla mnie prawdziwym asem w rękawie Polski to jest dzika przyroda. Takie miejsca jak np. Puszcza Białowieska, są dla przeciętnego Hiszpana zupełnie niewyobrażalne, kojarzą się z miejscami istniejącymi tylko w bajkach i baśniach. To miejsce mnie fascynuje, byłem już tam czterokrotnie. Za każdym razem podziwiam to, że nic się tam nie zmienia od setek lat. Ogromne wrażenie wywarły na mnie Mazury i Warmia. Jest to miejsce, gdzie człowiek może naprawdę wypocząć. Popływać, wykąpać się w jeziorze, bez takich tłumów jak na plażach w Hiszpanii. Nikt nie traktuje mnie poważnie, gdy mówię, że najpiękniejsze plaże nadmorskie w Europie są w Polsce. Nigdzie w Hiszpanii nie ma tak pięknych naturalnych plaż z piaszczystymi wydmami, w otoczeniu pięknych lasów i z zimnym morzem, w którym można się ochłodzić w największe upały. – Z czym Twoim znajomym z Hiszpanii kojarzy się Polska? Piętnaście lat temu Hiszpanie mieli często problem, aby umiejscowić Polskę na mapie. Niektórzy szukali jej nawet nad Morzem Czarnym. Dziś Polska dla nich nadal jest krajem tajemniczym i nie mają jednoznacznych skojarzeń. Większość Hiszpanów skupia swoją uwagę na dwóch miastach Warszawie i Krakowie, ale spowodowane jest to brakiem oferty turystycznej z innych regionów. – Dla większości Polaków Hiszpania jest krajem egzotycznym, czy jest też odwrotnie?
4
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
Dla Hiszpanów cała Polska jest egzotyczna, gdyż wszystko to, czego nie posiadają u siebie wydaje się im egzotyczne. A więc na pierwszym miejscu przyroda. Z pewnością miasta, tak różne od hiszpańskich z niezwykłą socjalistyczną zabudową, pełne bazarów i ulicznych stoisk oraz dworce jakby z innej epoki. – Co egzotycznego według Ciebie jest w Polsce? Dla mnie egzotyczne są zawsze polskie drogi, które nie pozwalają zasnąć nocą za kierownicą i pobudzają lepiej niż kawa. Ale tej egzotyki skutecznie się pozbywacie. Z całą pewnością, może nie egzotyczny, ale zadziwiający jest smutek na twarzach ludzi. Brak radości takiej, jaka jest u Hiszpanów. Jednak pod tą maską smutku kryje się ogromna serdeczność, otwartość i gościnność. – Czy masz takie miejsca w Polsce, które chętnie pokazałbyś przyjaciołom z Hiszpanii i dlaczego? Tak. Wielkopolska. Im bardziej ją poznaję tym bardziej mnie zachwyca. Wspaniała gościnność. Urzekająca tradycja biesiadowania i przyjmowania gości zgodnie ze staropolską zasadą „Gość w dom Bóg w dom”. To właśnie kolejna egzotyka dla Hiszpanów – wspaniałe wystawne śniadania, uczty w staropolskim stylu, obfite obiady i dania, których na próżno szukać gdzieś indziej. Kuchnia polska ma bardzo dużo do zaoferowania. Przepadam za kapustą kiszoną, schabowym, pierogami i kluskami. Kiedyś wydawało mi się, że niektórych potraw nie tknę, a dziś zajadam się nimi. Ostatnio ze znajomymi zrobiliśmy sobie taką wyprawę po Warszawie i poznaliśmy kuchnię polską od przekąsek. Okazuje się, że tych przekąsek w Polsce jest całe mnóstwo. Jest takie miejsce przy Krakowskim Przedmieściu, które nazywa się „Zakąski Przekąski’, gdzie podają śledzia i tatara. Taki tatar to coś egzotycznego dla Hiszpana. Surowe mięso z surowym jajkiem, pewnie nie każdemu to smakuje. Tak jak ogórki kwaszone. Dla większości Europejczyków są one zepsute, a dla mnie są wspa-
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
CONRADO MORENO Urodził się w Madrycie, ale już w wieku 12 lat przeniósł się wraz z rodziną do Polski. Jego ojciec jest Hiszpanem, matka natomiast pochodzi z Warszawy. Szerszej publiczności pokazał się jako jeden z uczestników programu „Europa da się lubić”. He was born in Madrid, but at the age of twelve he moved with his family to Poland. His father is a Spaniard, whereas his mother comes from Warsaw. He became a widely recognised celebrity as a participant of a TV program titled “Europe is likeable” .
„Dla Hiszpanów cała Polska jest egzotyczna, gdyż wszystko to, czego nie posiadają u siebie wydaje się im egzotyczne.” „For Spanish people the entire Poland is exotic, because anything that doesn’t appear in Spain seems exotic to them.”
Fotografie autorstwa / Photographs by Weroniki Jurzyk SOLO STEREO PHOTOGRAPHY (studentki AKADEMII SZTUK PIĘKNYCH w Poznaniu) “Solo Stereo zrodziło się z PASJI Kobiety do Fotografii. SOLO STEREO to jedna Kobieta, która uruchamia wszystkie zmysły i umiejętności, by tworzyć. Dla Siebie. Dla Ciebie.” www.weronikajurzyk.iportfolio.pl
WYWIAD Z CONRADO MORENO niałe. Ja najbardziej lubię ten sok z ogórków. Polska kojarzy mi się z zapachem i aromatem koperku, pomidorów, marchewki, selerów, rzodkiewki, sałaty i owocami takimi jak mirabelki, agrest, czy porzeczki, zupełnie nieznanymi w Hiszpanii. – Widzę, że swoich znajomych Hiszpanów najchętniej przeprowadziłbyś przez kuchnię polską a nie po ciekawych miejscach. Najchętniej po piwnicach, gdzie stoją domowe przetwory. Dżemy i kompoty z mirabelek, porzeczek, agrestu i z żurawiny. A także różne nalewki, aroniowe, porzeczkowe. Cała paleta. Właśnie nalewki powinni Polacy promować. Bo na tym znają się dobrze i wiedzą, na co która pomaga. – W Polsce chętnie pijemy hiszpańskie wina. Czy coś z kuchni polskiej mogłoby na stałe zagościć na hiszpańskich stołach? Zawsze polecam gołąbki, pierogi z mięsem, z serem, czy z jagodami, zupy, których jest w Polsce bardzo dużo (i które lubię) żurek i polski rosół. W Hiszpanii nie jada się tak przygotowanego rosołu. Nie jest tak dobry. Moja mama jest Polką i jak mieliśmy gości w Hiszpanii to na deser podawała makowiec. Wszyscy się zajadali i bardzo im smakowało, może dlatego, że mak jest zupełnie tam nieznany. – Co dla Twoich rodaków może być na tyle atrakcyjne, aby spędzili urlop w Polsce? Chyba już wszystko wymieniłem wcześniej. Ja sam mam takie miejsca, jak np. Olsztyn, który ma niezwykły urok. Mały rynek, kolorowe domy, piękny zamek. Wspaniała niepowtarzalna atmosfera. Podobnie jest na Opolszczyźnie w Paczkowie. Tu zachowały się wspaniałe mury obronne i dlatego Paczków nazywany jest polskim Carcassonne. Gdyby ktoś z moich przyjaciół przyleciał do Warszawy to natychmiast pokazałbym mu Łazienki, Wilanów, Stare Miasto i pojechalibyśmy do Żelazowej Woli, bo bardzo lubię to miejsce. Później do Kazimierza nad Wisłą. Koniecznie trzeba zobaczyć Kraków i Wieliczkę, a potem Śląsk i Opolszczyznę. – A więc uważasz, że Polskę należy zwiedzać bardzo aktywnie? Polskę można zwiedzać na wiele sposobów. Nie tylko samochodem czy pociągiem, można np. rowerem. Jest coraz większa sieć ścieżek rowerowych, a Polacy lubią jeździć na rowerze i można poznać ciekawych ludzi. Niezwykłym sposobem na zwiedzanie jest spływ kajakiem po dzikich rzekach w całej Polsce. – Czy Hiszpanie lubią taki aktywny wypoczynek za granicą? Kiedyś nie. Urlop spędzali w Hiszpanii. Od kilku lat
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
wszystko się zmieniło. Chętnie podróżują po całej Europie. Są ciekawi świata. Kilka lat temu spotkałem Hiszpanów w Rumunii, która wcale nie była taka popularna i łatwo dostępna. – Zadowolony jesteś, że mieszkasz w Polsce? Tak, choć jak wszędzie – są dobre i złe strony. – Możesz powiedzieć, że Polska da się lubić? O tak, Polska da się lubić i warto, żeby polubili ją inni. Rozmawiał: Jakub Matuszkiewicz.
– You’ve been living in Poland for several years now. Is the country likeable? Poland still remains an undiscovered country, which is its unusual asset. Undiscovered by both Poles and foreign tourists, who sightsee Poland superficially and in haste. For me, the real ace up the Poland’s sleeve is its wild nature. Spots such as the Białowieska Forest are, for a typical Spaniard, totally unimaginable, and associated with places that exist only in fairy tales. I’m fascinated by it and have been there four times. And every time I visit the forest, I admire the fact that it has remained unchanged for hundreds of years! Also Warmia and Masuria are hugely impressive. This is a region where you can really rest. You can swim in a lake without the crowds that you normally encounter on the beaches of Spain. Nobody takes my words seriously when I say that the most exquisite European beaches are to be seen in Poland. Nowhere in Spain will you find so beautiful natural beaches with sandy dunes, surrounded by stunning forests on a cold-water sea, in which you can cool off during summer heat. – What do your Spanish friends associate Poland with? Fifteen years ago Spaniards often found it difficult to locate Poland on a map. Some had even been trying to find it on the Black Sea! Today Poland is still an enigmatic country for them. One which doesn’t raise any clear associations. Most Spaniards concentrate on two cities: Warsaw and Cracow, but, as this has its roots in the lack of tourist offer from other regions. – For most Poles, Spain is an exotic country. Does it also hold the other way around? For Spanish people the entire Poland is exotic, because anything that doesn’t appear in Spain seems exotic to them. First and foremost, the nature. Also, without any doubt, towns, which are so different from the Spanish ones, with their unusual socialist architecture, full of bazaars, street stalls and railway stations as if from a bygone age.
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
7
WYWIAD Z CONRADO MORENO
– What is, in your eyes, so exotic about Poland? For me personally, these have always been Polish roads, which will not let you fall asleep behind the wheel at night and which stimulate more effectively than coffee does. Yet, Poles have successfully gotten rid of this ‘road exoticism’. Most certainly, if not entirely exotic, then surely astonishing is the sadness seen on people’s faces. Lack of this joy, which characterises the Spanish. However, hidden behind the mask of melancholy is remarkable cordiality, openness and hospitality. – Can you name places in Poland that you’d love to show your Spanish friends, and why? Yes. Greater Poland. The more I get to know the region, the more it astounds me. People showing generous hospitality; a wonderful tradition of feasting and entertaining guests according to the Old Polish proverb “A Guest in the house is God in the house”. And yet another exotic thing for Spaniards: delicious breakfasts, feasts in the Old Polish style, lavish lunches and dishes not to be found anywhere else. Polish cuisine has a lot to offer. I love sauerkraut, pork chops, pierogis and dumplings. Once I thought I’d never touch any of the dishes. Today, I can’t live without them! Recently, together with my friends we organised a kind of tour round Warsaw to get to know the Polish cuisine form the delicious perspective of snacks. It turned out that the Polish ‘world of snacks’ is quite rich. There’s a place at Krakowskie Przedmieście street named “Zakąski Przekąski” (“Starters and Snacks”), where they serve herring and steak tartare. For a Spaniard, the latter is totally exotic. Raw meat with raw egg, I guess not everybody likes it. It’s just like with pickled cucumbers. For most Europeans they’re just spoiled, for me – delicious. Personally, I like pickle juice the most. I associate Poland with the smell and aroma of dill, tomato, carrot, celeriac, radish, lettuce and fruits, such as mirabelle plums, gooseberries or currants, completely unknown in Spain. – I see that you would guide your Spanish friends through Polish cuisine rather than interesting places. Most keenly through cellars, where home-made preserves are stored. Jams and compotes from mirabelle plums, currants, gooseberries and cranberries, not to mention different liqueurs, such as chokeberry or currant ones. All sorts of things. Liqueurs is something that Poles should promote, because they’re good at making them and know, which one helps for which ailment. – We, Poles, fancy Spanish wines. Is there anything in the Polish cuisine that could permanently become
8
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
part of the Spanish menu? I always recommend stuffed cabbage, pierogis with meat, cottage cheese or blueberry filling, and soups, which come in all varieties in Poland (and which I really like), examples of which include żurek (traditional Polish sour soup) and Polish broth. In Spain, broth is prepared differently, and it’s not as tasty. My mother is a Pole and so every time we have guests from Spain, she serves poppy-seed cake for a dessert. Everyone gorges on the cake, the reason probably being that poppy-seeds are, again, not known to Spaniards. – What would be attractive enough for your fellow countrymen to spend their holidays in Poland? I guess I’ve already mentioned everything. I myself can name such places, for instance Olsztyn, which has retained its unique charm. A small marketplace, colourful buildings and a magnificent castle. Splendid exceptional atmosphere. One can feel similar vibes in Paczków, in the Opole Region. The town has preserved its impressive defensive walls, and that’s why it’s called the Polish Carcassonne. If one of my friends came to Warsaw, I’d immediately take him to the Baths Park (pl. Łazienki), Wilanów and the Old Town. I’d also show him round Żelazowa Wola, a town that I really fancy. Later on, Kazimierz on the Vistula River. What you absolutely have to see is Cracow and Wieliczka, as well as Silesia and the Opole Region. – So do you reckon Poland should be explored actively? Poland can be explored in many ways. Not only by car or train, you can always choose a bike if you like. The network of bicycle routes is continually expanding, and Poles like cycling, which helps you meet interesting people. An unusual way to get to know Poland is by a canoe, on wild rivers all over Poland. – Do Spaniards like spending their holidays abroad so actively? They didn’t use to in the past. They would spend their holidays in Spain. But everything has changed in the past few years. They travel throughout Europe more willingly. They’re more curious about the world. A couple of years ago I met Spanish tourists in Romania, a country which, at that time, hadn’t been either so popular or easily accessible. – Are you glad that you live in Poland? Yes, although, as everywhere else, there are advantages and disadvantages. – Can you say that Poland is likeable? Oh absolutely! Poland is likeable and worth to be liked! Interview conducted by Jakub Matuszkiewicz. WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
Kraina Kanału Elbląskiego Land of the Elbląg Canal
10
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
11
Fot. arch. ZLOT
WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO–MAZURSKIE
Fot. G. Micuła
KRAINA KANAŁU ELBLĄSKIEGO
Kraina Kanału Elbląskiego, to piękny i ciekawy teren pomiędzy Elblągiem, Ostródą i Iławą. Obok samego kanału, który właśnie w tym roku obchodzi 150 lecie swojego powstania, znajdziemy tu bogate historyczne miasta jak Elbląg, Pasłęk czy Zalewo, malownicze rzeki i jeziora w tym najdłuższe polskie jezioro Jeziorak, Pola Grunwaldzkie, liczne zamki i pałace. Jest tu największa polska depresja. Jezioro Drużno, przez które przebiega tor wodny, to jedno z największych miejsc lęgowych ptactwa wodnego w Polsce. Można tu spotkać blisko dwieście gatunków ptaków, nic więc dziwnego, że miejsce to jest „mekką” miłośników ptaków przybywających z całej niemal Europy. Dr Marek Jagodziński, prowadząc badania archeologiczne na wschodnim brzegu jeziora Drużno, odkrył w 1982 roku wzmiankowaną w starych kronikach zaginioną pruską osadę Truso. Na turystów czekają nowoczesne hotele SPA, klimatyczne noclegi w starych zamkach i pałacach oraz wygodne kwatery agroturystyczne ukryte w lasach i nad jeziorami. To świetne miejsce zarówno na weekendowy wypad jak i dłuższy urlop, piękne o każdej porze roku oferujące aktywny wypoczynek na wodzie – pływanie jachtami i kajakami czy statkiem po wspomnianym już kanale oraz na lądzie – wycieczki piesze, w tym coraz popularniejszy Nordic Walking, wyprawy rowerowe (ponad 600 km dobrze oznakowanych szlaków) i jazdę konną. Z okazji 150 rocznicy uruchomienia Kanału Elbląskiego otwarta została baza rekreacyjno-biwakowa przy pochylni Buczyniec, z której wszyscy chętni mogą korzystać bezpłatnie. Od wiosny do jesieni można popływać „statkiem po górach” na wózkach szynowych, pokonujących
12
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
na długości 10 km różnicę poziomów wody prawie 100 metrów dzięki systemowi 5 pochylni. Urządzenia techniczne kanału nie zmieniły się od 150 lat, kiedy to odpowiedzialny za jego budowę inżynier Georg Jacob Steenke połączył położone prawie na poziomie morza Jezioro Drużno z leżącym sto metrów wyżej systemem rzek i jezior koło Ostródy dla transportu towarów, zwłaszcza drewna. Powstał szlak wodny z Elbląga do Ostródy o długości 83 km, który wraz z odnogami do Starych Jabłonek, przez jezioro Jeziorak do Iławy oraz do Zalewa wynosi ok. 144 km i jest najdłuższym kanałem w Polsce. Rejs statkiem z Elbląga do Ostródy trwa ok. 11 godzin. Pierwotnie płynie on rzekami i jeziorami a następnie po 5 pochylniach, po których statki wciągane są po szynach w specjalnych wózkach wciąganych przy pomocy stalowych lin rozpiętych na olbrzymich kołach wyciągowych. Maszyny wyciągowe napędzane są przez poruszane siłą spadającej wody wielkie, 8-metrowe koła łopatkowe. Każda pochylnia jest dwukierunkowa, czyli podczas jednego „zjazdu” można jednocześnie wciągać jeden statek a opuszczać drugi. Dziś Kanał Elbląski nie odgrywa już większej roli gospodarczej, za to stanowi unikalną w skali świata atrakcję turystyczną. GRZEGORZ MICUŁA WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO–MAZURSKIE
The Land of the Elbląg Canal is a magnificent and fascinating region, stretching between Elbląg, Ostróda and Iława. Besides the canal itself, it also hides historically-rich towns, such as Elbląg, Pasłęk or Zalewo, picturesque rivers and lakes, including the longest lake in Poland, Lake Jeziorak, the Grunwald Fields, numerous castles and palaces. Geologically, the terrain constitutes the largest depression in Poland.
Fot. J. Matuszkiewicz
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
The 150th anniversary of the inauguration of the Elbląg Canal was an opportunity to open a recreational and camping site, situated at the Buczyniec incline. The site is available for everybody free of charge. From spring to autumn visitors can enjoy a cruise “up a hill” on rail carriages, covering a difference in water levels of 100 metres over a distance of 10 kilometres. Such pleasure is possible thanks to a system of 5 inclines. The canal’s facilities have not changed for the last 150 years, so since the engineer responsible for the construction, Georg Jacob Steenke, connected Lake Drużno lying almost at sea level with a system of rivers and lakes near Ostróda, situated 100 metres higher. Thus, with the aim to enable the transportation of goods, especially timber, an 83-kilometre-long shipping lane from Elbląg to Ostróda had been created. Together with its branches to Stare Jabłonki, across Lake Jeziorak to Iława and to Zalewo, the total length of the canal equals 144 kilometres, forming the longest canal in Poland to date. A cruise between Elbląg and Ostróda takes some 11 hours. The boat goes along rivers and lakes and passes through a system of 5 inclines, where boats are carried on special rail carriages pulled by means of steel lifting cables, the latter moving on huge hoist wheels. The hoist units are powered with falling water flowing through huge 8-metre wide paddle wheels. Each incline is bi-directional, which makes it possible to simultaneously lift one and lower another boat during one cycle. These days the Elbląg Canal plays little, if any, economic role, yet remains a unique tourist attraction, gaining worldwide attention. Fot. arch. ZLOT
Lake Drużno, a part of the canal’s fairway, is one of the most important breeding sites for waterfowl in Poland, with more than 200 different bird species to be found here. No wonder it has become a Mecca for bird enthusiasts, who come here from almost all over Europe. Marek Jagodziński, PhD, when conducing archaeological research on the eastern coast of the lake, discovered in 1982 the lost Prussian settlement of Truso, which had been mentioned in some old chronicles. There are several attractions waiting for tourists, including modern SPA hotels, romantic accommodation places in old castles and palaces, as well as comfortable agritourism lodgings hidden in forests and on lakes. This is an excellent site for not only a weekend outing, but also longer holidays. Delightful all year round, the location offers unique active leisure pursuits both on water, including kayaking, yachting or cruising by boat through the above-mentioned canal, and on land, with hiking, the popular Nordic Walking, bike excursions (there are over 600 kilometres of well-marked bike trails) and horse riding being the most popular.
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
13
KRAINA KANAŁU ELBLĄSKIEGO
1 4
OSTRÓDA nazywana letnią stolicą Warmii i Mazur to miasto położone nad 8 jeziorami gdzie można spróbować swoich sił w ślizgach na nartach wodnych oraz poczuć klimat największego w Polsce Festiwalu Reggae.
7
OSTRÓDA – also called the summer capital of Warmia and Masuria, is a town surrounded by eight lakes, where visitors can try their hand in waterskiing or feel the beat of the biggest Reggae Festival in Poland.
2
8
1 3 6
5 2
POLA GRUNWALDU – 15 lipca 1410 roku starły się tu w największej bitwie średniowiecza zastępy rycerzy Krzyżackich, Polaków i Litwinów, łamiąc potęgę Państwa Zakonnego. GRUNWALD FIELDS – a place where on 15th July 1410 Polish and Lithuanian armies fought and defeated the army of Teutonic Knights in the major battle of the Middle Ages.
0
12
24 km
3
4
ELBLĄG – jedno z najstarszych miast na terenie Polski założone przez Krzyżaków w 1237 roku. Najciekawsze zabytki to gotycka katedra św. Mikołaja i fragmenty miejskich murów obronnych z Bramą Targową.
IŁAWA – miasto z promenadą nad Małym Jeziorkiem z przytulnymi knajpkami. Warto wybrać się na Iławski Szlak Kulinarny a latem posłuchać szant, rocka albo jazzu na Międzynarodowym Festiwalu Jazzowym Złota Tarka.
ELBLĄG – one of the oldest towns within the territory of the present day Poland, founded by the Teutonic Order in 1237. The most interesting monuments include a gothic St. Nicholas Church and the remains of defence walls with the Market Gate.
IŁAWA – a town with a promenade along Lake Małe, dotted with cosy restaurants. Visitors may wish to follow the Iława Culinary Trail or listen to shanty, rock or jazz music during the International Jazz Festival “The Golden Grater”.
14
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
Polecamy
WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO–MAZURSKIE
We recommend
5
„PLATTÓWKA” – NOWE OBLICZE AGROTURYSTYKI Daleko od szosy, ale bliżej zdrowia – to gospodarstwo Marioli Platte. Zdrowe na wskroś, nie tylko dzięki położeniu na łonie przyrody i miłej, twórczej atmosferze, ale przede wszystkim dzięki pysznemu jedzeniu. Gospodyni prowadzi warsztaty z malowania na jedwabiu.
HOTEL MIŁOMŁYN ZDRÓJ MEDICAL SPA & VITALITY Polecamy tutaj skorzystanie z „Vital Program Oczyszczanie”. Dzięki niemu można skutecznie oczyścić organizm z toksyn i zrzucić zbędne kilogramy. Doświadczona kadra medyczna, nowoczesna baza lecznicza i dobre warunki pobytu za niewygórowane ceny są najlepszą rekomendacją centrum. MIŁOMŁYN ZDRÓJ HOTEL MEDICAL SPA & VITALITY We recommend taking advantage of the “Vital Program – Cleansing”. The program will enable you to effectively cleanse your body of toxins and to lose excess weight. Experienced medical staff, modern medical equipment and perfect accommodation conditions for reasonable prices are the best recommendation for the centre. www.milomlynzdroj.pl
7
“PLATTÓWKA” – A NEW FACE OF AGROTOURISM Far from the main road, yet closer to health – this could be the best description of the agrotourism farm run by Mariola Platte. Health of visitors is a priority here: the location of the farm in the bosom of nature, nice and creative atmosphere, and, most importantly, the delicious food, help to attain the goal. The host organises silk painting workshops. www.platte.pl
6
„STARA SZKOŁA” Jest to stylowy pensjonat Ewy i Jacka Traczów położony na terenie Krajobrazowego Parku Wzgórz Dylewskich, kusi chlebem i ciasteczkami wypiekanymi przez gospodynię oraz domowym masłem, konfiturami i serem.
KARCZMA WARMIŃSKA W GIETRZWAŁDZIE To niezłe miejsce na wzięcie udziału w niepowtarzalnym spotkaniu, jak np. Biesiada Warmińska, Wieczór Kozacki czy Wieczór Żydowski. Warto tu spróbować: dzyndzałek warmińskich (pierożki z mięsem wołowym, czosnkiem i cebulką na maśle). THE WARMIA INN IN GIETRZWAŁD GIETRZWAŁD It’s a great place, which allows you to take part in a unique event, for instance, the Warmia Feast, the Cossack Evening or the Jewish Supper. We recommend: dumplings filled with beef, garlic and onion fried in butter. www.karczma.pl
8
THE “OLD SCHOOL” It’s a period pension run by Ewa and Jacek Tracz, situated within the borders of the Dylewo Hills Landscape Park. It tempts its guests with bread and biscuits baked by the host, as well as with home-made butter, preserves and cheese. www.dylewska.pl WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
15
WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO–MAZURSKIE
Vademecum podróżnika Traveller’s Handbook
Niespełna 200 km na północ od Warszawy w kierunku Gdańska rozciąga się kraina Mazur Zachodnich. Podążając od Olsztynka do Iławy oraz Ostródy, a także w kierunku Olsztyna, trafiamy na region usłany jeziorami, położonymi wśród dziewiczych lasów. Sąsiedztwo Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego, Wzgórz Dylewskich, Rezerwatu Sosny Taborskiej, malowniczych okolic Pól Grunwaldzkich, Wysoczyzny Elbląskiej oraz fragmentu regionu Żuław – co roku przyciąga rzesze turystów, miłośników pieszych i rowerowych wędrówek, wędkarzy, kajakarzy oraz wodniaków. Jesienią i zimą z roku na rok rośnie zainteresowanie tym regionem Polski. Na szczęście ceny usług turystycznych zdecydowanie maleją i coraz łatwiej jest znaleźć nocleg prosto z marszu. Nearly 200 kilometres north from Warsaw in the direction of Gdańsk, stretches the Western Masuria Land. When travelling from Olsztynek to Iława and Ostróda or towards Olsztyn, we encounter a region strewn with lakes lying amidst virgin forests. The neighbourhood of the Iława Lake District Landscape Park, the Dylewo Hills Landscape Park, the Nature Reserve “The Pine Trees of Tabórz”, picturesque areas of the Grunwald Fields, the Elbląg Heights and part of the
16
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
www.it.ostroda.pl
Żuławy region – annually attracts crowds of tourists, hikers, bicycle tourism enthusiasts, anglers, canoeists and yachtsmen. Interest in the region during autumn and winter has systematically increased, whereas, fortunately, the prices of tourist services have greatly decreased and it is getting easier to arrange for accommodation straightaway.
WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFORMATION: www.it.ostroda.pl Centrum Informacji Turystycznej Plac 1000-lecia Państwa Polskiego 1A 14-100 Ostróda, Poland tel. +48 89 642 30 00, cit@mazury-zachodnie.pl NOCLEGI / ACCOMMODATION Hotele / Hotels: www.drirenaerisspa.com, www.hotelanders.com.pl, www.hotelplatinum.pl, www.hotelpanorama.ostroda.pl, www.karnity.pl, www.milomlynzdroj.pl, www.dworkraplewo.pl, www.sajmino.pl, www.elemis.alpha.pl, www.palacbaloszyce.com Agroturystyka / Agrotourism Farms: www.platte.pl, www.dylewska.pl, www.dylewianka.pl, www.dylewskaostoja.pl, www.wzgorza-dylewskie.pl, www.palacklonowo.pl, www.bielikmazury.pl, www.ostrovita.pl, www.idzbark.pl, www.starejablonki.pl, http://zrebaczowka.prv.pl/
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
Biznes Center komputer, fax, skaner, kserokopiarka i drukarka Sale konferencyjne na 40 i 80 osób rzutnik multimedialny, profesjonalne nagłośnienie Sala bankietowo - konferencyjna na 200 osób Sala bankietowa na 50 osób Hotel przyjazny dzieciom nowoczesny plac zabaw Pokoje rodzinne połączone ze sobą ze względu na wygodę rodziców i bezpieczeństwo dzieci
Specjalny pakiet
Święta Bożego Narodzenia i Sylwester
Business Centre computer, fax, scanner, photocopier and printer Conference halls for 40 and 80 people a multimedia projector, professional sound system A banquet and conference hall for 200 people A banquet hall for 50 people Children-friendly hotel modern playground Family suites with interconnected rooms for the comfort of parents and safety of children
Special package
for Christams and New Year’s Eve
Hotel i Restauracja „Stary Tartak” ul. Biskupska 5, 14-200 Iława tel.: +48 661 888 555, 661 888 222, 89 640 13 13 fax : +48 (89) 675 51 52 e-mail: recepcja@starytartak.com.pl
www.starytartak.com.pl
I Ł AWA
WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO–MAZURSKIE
Mazury na cały rok! Ziemia Giżycka Masuria for the whole year! The Giżycko Land
Wielkie Jeziora Mazurskie to jeden z najatrakcyjniejszych regionów Polski. Jeziora połączone kanałami tworzą niepowtarzalny szlak, ulubiony zwłaszcza przez żeglarzy. Mazury to również bogactwo zwierząt, szczególnie ptaków. W okolicach Giżycka istnieje kilkanaście rezerwatów przyrody. Na uwagę zasługuje Puszcza Borecka z zagrodą żubrów. Ziemia Giżycka przyciąga turystów nie tylko latem. Wiosna skłania do turystyki rowerowej. Jesień to z kolei wspaniały czas na wędkowanie i grzyby. Natomiast zimą jeziora stają się areną zawodów bojerowych i rajem dla wędkarzy łowiących pod lodem. Tu zjeżdżają się także miłośnicy ice i kitesurfingu, wykorzystując zamarznięte jeziora. Działają też wyciągi Morenowej Stacji Narciarskiej w Okrągłych, a w lasach znajdują się świetne trasy biegowe. W sezonie odbywają się imprezy folklorystyczne i festyny z muzyką na żywo. W każdy weekend w Amfiteatrze Twierdzy Boyen w Giżycku turyści bawią się na koncertach znanych zespołów oraz na festiwalach ogólnopolskich, takich jak Szanty w Giżycku, czy Mazury Hip-Hop Festiwal. The Great Lakes of Masuria is one of the most attractive regions in Poland. Channel connections between lakes make up unique water routes, much lo-
18
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
ved amongst yachtsmen. Masuria is also rich in animals, especially bird species. There are several nature reserves in the Giżycko surroundings, with the Borecka Forest, hosting a wisent enclosure, particularly worth of interest. The Giżycko Land also invites tourists beyond the summer season. Spring favours bicycle tourism, autumn is ideal for angling and mushroom picking, whereas in winter lakes become the arena for iceboat racing and a heaven for ice anglers. This part of the year is also a magnet for ice- and kitesurfing enthusiasts, who take advantage of the ice-bound lakes. Besides, there are ski lifts operating within the Moraine Ski Station in Okrągłe, while forests have excellent running paths. Summer abounds in various folk events and festivities with live music. At the weekends tourists are entertained at the Boyen Fortress Amphitheatre, which hosts concerts of famous bands and national festivals, examples being the Shanty Festival in Giżycko or the Masuria Hip-Hop Festival. WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFORMATION: www.gizycko.turystyka.pl Centrum Promocji i Informacji Turystycznej ul. Wyzwolenia 2, 11-500 Giżycko, Poland tel. +48 87 428 52 65, infogizycko@post.pl WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO–MAZURSKIE
Zagraj z nami Play with us
Golf to trudna gra, ale każdy może się jej nauczyć. Przy krajowej siódemce w Pasłęku powstało pole golfowe Sand Valley. Gra wydaje się dosyć prosta. Należy odpowiednią ilością uderzeń trafić do dołka o średnicy 4 cali piłeczką o wadze 45g i średnicy 43 mm. Decydujące znaczenie ma technika, harmonia ruchu, równowaga, umiejętność koncentracji i wyczucie dystansu, a nie siła fizyczna. Trening z fachowcem (Pro) pozwoli szybko poznać podstawy gry i zdać egzamin na „Zieloną kartę” i już po kilku lekcjach zapragniemy mieć własny kij. Polecam kupić Iron 7, 8 lub 9 (marka obojętna), bo to najlepsze kije do nauki. Na początek trochę rozgrzewki, poprawnie założony zamek, prawidłowa postawa, kolana lekko ugięte, wyprostowane ramiona, plecy proste i nic na siłę. Kilka uderzeń na „sucho” i jeśli za kolejnym razem uda się nam trafić w piłkę i uzyskamy jedynie 30-40 m ładnego lotu, to będzie to nasz pierwszy sukces. WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFORMATION: www.sandvalley.pl Sand Valley Golf & Country Club +48 552 482 400, info@sandvalley.pl
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
Golf is a difficult game, but everyone can learn to play it. A new golf facility, The Sand Valley Golf Course, has been opened in Pasłęk, by the National Road No. 7. The game of golf appears quite simple. You have to place a ball, measuring 43 millimetres in diameter and weighting 45 grams, in a hole (4 inches in diameter) in an appropriate number of strokes. Of decisive importance is the technique used, the harmony of movements, balance, concentration skills and the sense of distance, rather than the physical strength. Training sessions with a professional (Pro) will let you grasp the rules of the game and pass an exam for the “Green Card”. After a few lessons, you will want to have your own bat. I recommend buying Iron 7, 8, or 9 (brand not important), since these bats are best for learning. To begin with, some warm-up, proper interlocking and position, knees a little bent, arms stretched out, back straight, and, most importantly, nothing by force. A few ‘missed’ swings, and if another one lets the ball beautifully fly in the air, covering some 30-40 metres, you have experienced your first success. ŁUKASZ DOBRZYŃSKI
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
19
Pragnę, pragniesz, PRAGA przewodnik kulinarny The Desirable Praga District A Culinary Guide
20
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE WARSZAWA PRAGA PÓŁNOC
Stary obraz podejrzanych zaułków w przedwojennych kamienicach warszawskiej Pragi Północ powoli zanika. Nowy klimat dzielnicy tworzą pełne pozytywnych wibracji miejsca, w których kultura, sztuka, muzyka, moda i kuchnia wzajemnie się przenikają. The old depiction of the Warsaw North Praga district, full of disreputable backstreets has slowly become outdated. The new atmosphere of the quarter is being created by places full of positive vibes , where culture, art, music, fashion and cuisine merge.
1
SZWENKIER (ul. Jagiellońska 26, wejście od Kłopotowskiego) serwuje potrawy kuchni polskiej, warszawskiej, a nawet praskiej, czyli zjemy tu prawdziwe polskie pyzy czy warszawskie flaki z pulpetami i to w bardzo rozsądnych cenach. SZWENKIER (26 Jagiellońska Street, entrance from Kłopotowskiego Street) serves dishes of the Polish, Warsaw and even Praga District cuisine. Guests can have a bite of genuine Polish potato dumplings or Warsaw tripe with meatballs.
BABALU (ul. Kłopotowskiego 33) – restauracja typu „eat as much as you can” (zjedz, ile możesz), gdzie w stojących w centrum sali podgrzewaczach czekają gotowe dania. Bardziej odważni mogą wziąć z bufetu surowe kawałki warzyw, mięs, ryb, owoców morza i poprosić kucharza o usmażenie ich w oryginalnym chińskim woku oraz polanie jednym z pięciu sosów.
2
BABALU (33 Kłopotowskiego Street) – an ‘eat as much as you can’ restaurant, in which the centrally-situated chafing dishes are full of ready-cooked meals. Those more adventurous can take fresh pieces of vegetables, raw meat, fish or seafood and ask the cook to fry them in an original Chinese wok and to add one of the five sauces.
3
PORTO PRAGA (ul. Okrzei 23) to nowoczesna restauracja w starym młynie i miejsce dla koneserów poszukujących ciekawego smaku. Na samym dole jest doskonale zaopatrzony bar i parkiet do tańca otoczony lożami. Poziom środkowy to część restauracyjna, a najwyższe piętro zajmuje część klubowa. PORTO PRAGA (23 Okrzei Street). Occupying an old mill, the restaurant is a modern three-floor business, ideal for connoisseurs seeking interesting tastes. The middle floor houses a restaurant, while the higher floor was turned into a club room in the style of London or New York-based cigar smoking-rooms.
4 CAFÉ FOTO GALERIA KLITKA (Ząbkowska 12) jest połączeniem atelier fotograficznego i kafejki oraz miejscem, w którym można przebrać się za pradziadków, zamówić sobie portret w stylu „z epoki” lub zrobić zwykłe zdjęcia do dokumentów. W KLITCE warto chwilę odpocząć, rozgrzać się filiżanką herbaty, aromatycznej kawy lub spróbować deserów lodowych. Galeria prezentuje również prace mniej lub bardziej znanych artystów z całej Polski. Można tutaj kupić artystyczną biżuterię, obrazy, rzeźby, ramy, rameczki i albumy. KLITKA CAFÉ AND PHOTO GALLERY (12 Ząbkowska Street) combines a photographic studio with a cafe. It is a place where one can dress up as great-grandparents, order a portrait in the old style or just take ordinary photos for a CV. It is worth getting some rest in KLITKA, warm yourself up with a nice cup of tea or taste one of the ice desserts. The Gallery displays works of more or less known artists from all over Poland. You can purchase artistic jewellery, paintings, sculptures, frames and albums here.
22
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE
Informacja turystyczna: InfoPraga, ul. Ząbkowska 36 Warszawska Informacja Turystyczna, ul. Okrzei 30
PRAGA PÓŁNOC
WARSZAWA
WARSZAWA
9
8
7
5 2 1 3
0
200
400 m
5
6
4
Strony internetowe: www.praga-pn.waw.pl www.infopraga.com.pl www.warsawtour.pl www.teatrpraski.jaaz.pl www.portopraga.pl www.babalu.pl www.czarnymotyl.pl www.klitka.com www.pawiarnia.pl www.sensnonsensu.pl www.saturator.art.pl www.hydrozagadka.waw.pl www.zwiazmnie.com www.oparyabsurdu.pl www.po2stronielustra.com www.lysypingwin.pl www.aucbella.pl www.fabrykatrzciny.pl www.cafeskene.pl www.studiomelon.pl www.winowajca.org www.hotelhetman.pl www.praski.pl www.laplaya.pl www.skladbutelek.pl www.szwenkier.pl
KLUB-GALERIA ŁYSY PINGWIN (ul. Ząbkowska 11) to lokal Andrzeja “Zielaka” Iwulskiego, buddysty Diamentowej Drogi. Nie przez przypadek w głębi sali barowej stoi posąg medytującego Buddy. Dobra muzyka, super nastrój, bogato zaopatrzony bar – to najkrótsza charakterystyka tego lokalu uważnego przez wiele osób za klub nr 1 przy ul. Ząbkowskiej. ŁYSY PINGWIN CLUB AND GALLERY (11 Ząbkowska Street) is a business owned by Andrzej “Zielak” Iwulski, a Buddhist of the Diamond Way. It is no coincidence that at the far end of the bar room stands a statue of a meditating Buddha. Good music, exquisite mood, well-supplied bar – this would be the shortest description of the place, regarded by many as the Number One club at Ząbkowska Street.
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
23
WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE
W OPARACH ABSURDU (ul. Ząbkowska 6) klub muzyczny Elżbiety Komorowskiej. Niedawno właścicielka otworzyła kolejny lokal „Sen pszczoły” przy ul. Inżynierskiej 3, w drugim podwórku. Nazwa nawiązuje do obrazu Salvadora Dali „SEN spowodowany przez lot PSZCZOŁY wokół owocu granatu na sekundę przed jej przebudzeniem” z 1944 roku.
6
W OPARACH ABSURDU (6 Ząbkowska Street) the music club of Elżbieta Komorowska. Quite recently its owner has opened a new establishment dubbed “Sen pszczoły” (“Dream of a bee”) at 3 Inżynierska Street, in the second backyard. Its name refers to a 1944 painting by Salvador Dali entitled “Dream Caused by the Flight of a Bee around a Pomegranate a Second Before Awakening”.
7
SENS NONSENSU (róg ul. Wileńskiej 23 i Zaokopowej) jest miejscem polecanym wszystkim spragnionym prawdziwej Warszawy, takiej jakiej już nie ma. Niepowtarzalne wnętrze z całą masą autentycznych przedmiotów, pamiątek i bibelotów nawiązuje do stylu lat 20. i 30. oraz do klimatów praskich. W pubie odbywają się koncerty oraz cykliczne imprezy tematyczne. Gości zaprasza Roksana Pietruczanis.
SENS NONSENSU (corner of 23 Wileńska Street and Zaokopowa Street) is a spot recommended to anyone yearning for genuine Warsaw, one that does not exist anymore. Unique interior with loads of authentic objects, souvenirs and knick-knacks evoke the Warsaw of the twenties and thirties of the previous century, and recreates the atmosphere of Praga. The pub is used for concerts and cyclic thematic events. Guests are invited by Roksana Pietruczanis
8 SKŁAD BUTELEK (ul. 11 Listopada 22) znalazł tu swoją siedzibę jako pierwszy prawie 6 lat temu. Inicjatorkami były urocze bliźniaczki Magda i Olga Błaszczak z zespołu NIC WIELKIEGO. Jest to kolejne miejsce spotkań, gdzie odbywa się wiele muzycznych wydarzeń. SKŁAD BUTELEK (22, 11 Listopada Street) was the first one to find its seat here almost 6 years ago. Two lovely twins, Magda and Olga Błaszczak from the NIC WIELKIEGO band, were the founders of the meeting place. It hosts a whole variety of music events.
9 HYDROZAGADKA (ul. 11 Listopada) to największy z lokali przy tej ulicy. Odrapane ściany i zdobyczne meble są tłem dla wszelakich działań wystawienniczych i teatralnych. Wygodne kanapy, duża scena i przestronny parkiet plus kameralne pięterko czekają na amatorów innego niż wszędzie wieczoru. HYDROZAGADKA (11 Listopada Street) is the biggest of the establishments at 11 Listopada Street. Shabby-looking walls and second-hand furniture are the background for all sorts of exhibition and theatrical events. Comfortable coaches, big stage, spacious dance floor and a cosy second floor wait for those craving for an evening different from others.
24
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
RESTAURACJA SZWENKIER to kuchnia polska z warszawskimi akcentami. Zjemy tu prawdziwe polskie pyzy czy warszawskie flaki z pulpetami. Bar zaopatrzony jest w polskie i czeskie piwa. Restauracja zlokalizowana jest w centrum Pragi, w budynku dawnego kina PRAHA, 3 km od Dworca Centralnego, 12 km od lotniska Okęcie, w pobliżu Zamku Królewskiego i Starówki. Szwenkier to operator kamery na planie filmowym. Ta żargonowa nazwa to odniesienie do pobliskiego Kina Praha. Kino daje strawę dla ducha, my – dla ciała. Na ścianach wiszą oryginalne fotosy z planów zdjęciowych, portretujące słynnych polskich operatorów, plakaty, reflektory czy też zegar ze szpuli filmowej. Jeśli chcesz zorganizować uroczystą kolację, spotkanie biznesowe, imprezę integracyjną do 150 osób to SZWENKIER jest dobrym wyborem. Restauracja jest przystosowana dla osób niepełnosprawnych.
Restauracja Szwenkier Cafe&Bar ul. Jagiellońska 26, Warszawa, Poland tel. +48 22 34 30 355 szwenkier@szwenkier.pl
SZWENKIER RESTAURANT offers Polish cuisine with Warsaw accents. Guests can have a bite of genuine Polish potato dumplings or Warsaw tripe with meatballs. The bar serves Polish and Czech beers. The restaurant is situated in the centre of the Praga quarter, in a building which used to house the PRAHA cinema, three kilometres from the Central Station, 12 kilometres from Warsaw Chopin Airport, in the neighbourhood of the Royal Castle and the Old Town. ‘Szwenkier’ means a camera operator on a film set. This jargon term is a reference to the nearby Praha Cinema. Whereas the cinema provides nourishment for your mind, we take care of your body. The interior walls are decorated with stills from film sets, portraying the most famous Polish camera operators, as well as posters, spotlights and a clock made from a film reel. If you wish to organise a formal dinner, business meeting, integration event, SZWENKIER is an excellent choice. The restaurant accommodates up to 150 people, and is adapted for handicapped guests.
W W W . S Z W E N K I E R . P L
JANÓW LUBELSKI Zielone destynacje The green destinations
Nieskażona ręką ludzką przyroda, atmosfera relaksu i spokoju – to rzadkość w dzisiejszych czasach. Janów Lubelski, miasto położone w otulinie Lasów Janowskich, jednego z największych kompleksów leśnych w Europie, w niczym nie przypomina przereklamowanych, tłocznych i gwarnych kurortów. Park Krajobrazowy Lasy Janowskie, ze swoimi rezerwatami, obszarami bagiennymi i stawami, stanowi prawdziwy przyrodniczy skarbiec. Poznawać go można pieszo, rowerem, konno lub w pojazdach terenowych. Atrakcją są także spływy kajakowe. Janów Lubelski to niewielkie, ale posiadające wyjątkowy klimat miasteczko. Zabytkom takim jak kościół p.w. św Jana Chrzciciela, czy budynek carskiego więzienia towarzyszy nowa architektura odnowionego rynku. W sezonie letnim Janów Lubelski jest często odwiedzany przez turystów z powodu rozległej piaszczystej plaży i zalewu, zasilanego kryształowo czystą wodą ze źródliska, mieszczącego się na terenie miasta. Do dyspozycji jest również pływalnia z bogatą ofertą rekreacyjną. W pobliżu miasta znajduje się wiele niezwykłych miejsc, takich jak uroczysko Kruczek, ostoja koni w Szklarni czy ośrodek garncarstwa, w którym organizowane są spotkania garncarskie, największa tego typu impreza w kraju. Atrakcją turystyczną jest również drewniany kościół w Mo-
26
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
motach Górnych, wybudowany samodzielnie przez proboszcza Kazimierza Pińciurka. W pobliskich miejscowościach Chrzanów i Batorz znajdują się oświetlone i sztucznie naśnieżane stoki z wyciągami narciarskimi. Miasto posiada zróżnicowaną bazę noclegową. Obiekty oferują bardzo dobre warunki dla organizacji konferencji czy spotkań biznesowych. Wyjątkowy charakter oferty turystycznej został dostrzeżony w Konkursie na Najlepszą Europejską Destynację Turystyczną EDEN. W konkursie tym Janów Lubelski zajął piąte miejsce. W ciągu dwu najbliższych lat ofertę wzbogaci budowa Parku Rekreacji ZOOM NATURY. Ideą parku jest połączenie funkcji edukacyjnych (m.in. poznawanie świata przyrody, zasad ekologicznego wytwarzania źródeł energii) z nowoczesnymi narzędziami przekazu i prezentacji oraz aktywnym udziałem odwiedzających. Powstanie także park linowy. Janów Lubelski to oferta dla osób poszukujących nowych wrażeń i wewnętrznej harmonii. To propozycja dla chcących obcować z przyrodą, tradycją i kulturą bez naruszania jej równowagi. To zaproszenie dla tych, którzy poszukują miejsc innych niż proponowane przez biura podróży.
WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE Nature without human interference and the atmosphere of relaxation and calmness are a real rarity these days. Janów Lubelski, a town situated in the buffer zone of Janowskie Forest, one of the largest forest complexes in Europe, is different when compared with the overrated, overcrowded and bustling resorts. Along with its reserves, marshlands and ponds, The Janowskie Forest Landscape Park Park is a real treasury of Nature. One can explore the beauty of the Park on foot, on a horseback, by bike or in a jeep. Canoeing is also a very attractive option. Janów Lubelski is a small town with a unique atmosphere. Monuments such as St. John the Baptist’s church or the tsarist prison stand side by side with modern architecture of the renovated marketplace. In the summer season, Janów Lubelski is frequently visited by tourists, who appreciate the wide and sandy beach and the lake, which is fed by crystal-clear water flowing from a spring in the town. There is also a swimming pool with a rich recreational offer. Not only the town itself, but also the surrounding areas are quite remarkable. Among the latter are Kruczek wilderness spot, wild horse sanctuary in Szklarnia or a pottery centre, which holds regular sessions for potters, the biggest such event in Poland. Another tourist attraction is a wooden church in Momoty Górne, which was personally erected by a parish priest Kazimierz Pińciurka. The nearby towns of Chrzanów and Batorz boast artificially snowed and lit ski slopes equipped with ski lifts. Janów Lubelski also provides varied lodging options. Accommodation centres offer excellent conditions for organising conferences and business meetings. The exceptional tourist value of Janów Lubelski has been recognised in the European Destinations of Excellence (EDEN) contest, with the town ranking the fifth place. In the next two years the offer will be enriched after the completion of the NATURE ZOOM R e c re a t i o n a l Park. The facility will combine the educational func-
tions (exploration of nature and principles of sustainable energy production, among other issues), and modern presentation tools aimed at active participation of the visitors. A rope park will also be erected. Janów Lubelski is best-suited for visitors seeking new thrills and internal harmony. It is an ideal place for guests who wish to commune with nature, local culture and customs, yet without disturbing their mutual balance. It is finally a spot other than those traditionally offered by travel agencies. WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFORMATION: www.janowlubelski.pl Informacja Turystyczna / Tourist Information ul. Zamoyskiego 52 23-300 Janów Lubelski, Poland tel. +48 15 871 75 75
LASY JANOWSKIE Ośrodek Edukacji Ekologicznej Environmental Education Centre
Ośrodek LASY JANOWSKIE w Janowie Lubelskim znajduje się w odległości ok. 2 km od centrum miasteczka. Położony wśród lasu stanowi znakomite miejsce do wypoczynku, organizacji spotkań, konferencji, szkoleń oraz imprez integracyjnych i szkolnych turnusów edukacyjnych. Obiekt ma 96 miejsc noclegowych w 42 dwuosobowych pokojach z łazienkami i 4 apartamentach. Na miejscu zapewniamy całodzienne wyżywienie. Ośrodek wyposażony jest w sale konferencyjne na 80, 50 i 30 osób oraz pracownię komputerową – 16 stanowisk. W pobliżu ośrodka, w leśnym otoczeniu znajduje się zadaszone miejsce na ognisko. Miłośnikom przyrody, szukającym odosobnienia w otoczeniu lasu proponujemy gościnę w Leśniczówce „Cegielnia” położonej w odległości ok. 4 km od centrum Janowa Lubelskiego. Znajdują się tam cztery miejsca noclegowe w dwóch sypialniach, pokój dzienny z kominkiem, kuchnia, łazienka, weranda, i zadaszenie z miejscem na ognisko. Zapraszamy do współpracy organizatorów konferencji, szkoleń, seminariów i spotkań integracyjnych. Zapraszamy do Lasów Janowskich przez cały rok. The education centre LASY JANOWSKIE is located around 2 kilometres from Janów Lubelski. Lying in the middle of a forest, the centre is an
28
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
excellent place for holidays, meetings, conferences, training courses as well as integration and educational events. The facility has 96 accommodation places in 42 double rooms with bathrooms and 4 apartments. Full board is available. The centre features conference halls for 80, 50 and 30 people, and a computer suite with 16 stations. There is a special canopied campfire place in the vicinity of the centre, on a forest edge. We have prepared a special treat for guests who love nature and are looking for seclusion in the heart of a forest, namely accommodation in a forester’s lodge “Cegielnia”, situated 4 kilometres from the centre of Janów Lubelski. It offers four places in two bedrooms, a living room with a fireplace, a kitchen, a bathroom, a veranda and a canopied campfire place. We kindly invite the organisers of conferences, training sessions, seminars and integration events to cooperation. You are welcome in Janowskie Forest all year round. WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFORMATION: www.lasyjanowskie.com Ośrodek Edukacji Ekologicznej Lasy Janowskie Nadleśnictwo Janów Lubelski ul. Bohaterów Porytowego Wzgórza 35 23-300 Janów Lubelski, Poland tel. +48 15 872 42 44, 608 203 395 oee@lasyjanowskie.com WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE
PUŁAWY
Czym jest fortepian bez dźwięku? What is a piano without sound? Puławy – malowniczo położone na prawym brzegu Wisły miasto o bogatej historii i wyjątkowym klimacie artystyczno-społecznym. Czym jest fortepian bez dźwięku? – nawet najpiękniejszy pozostaje głuchym, niepotrzebnym przedmiotem. W 1801 r. powstało pierwsze na ziemiach polskich muzeum. Stworzyła je w Puławach księżna Izabela Czartoryska. Muzeum wyrosło z narodowego nieszczęścia – rozbiorów. Klęska powstania listopadowego w 1834 roku była też klęską Czartoryskich i ich muzeum. Odrodziło się wprawdzie po latach w 1876 roku w Krakowie, ale Puławy pozostały jak ten bezdźwięczny fortepian. Blisko rok temu muzeum powróciło jednak do Puław, zrazu niewielkie i skromne, choć umieszczone w Pałacu Czartoryskich. Zbiory, jakie tu można oglądać, są najściślej związane z trzema pokoleniami Czartoryskich. Są one zapowiedzią muzeum, które już wkrótce obejmie Świątynię Sybilli, Dom Gotycki, a także najbardziej reprezentacyjne sale Pałacu. Wtedy dźwięk zabrzmi pełną mocą, przywracając Puławom ich duszę i tożsamość. 7 września br. Muzeum Czartoryskich zostało wyróżnione tytułem „Perełka Lubelszczyzny 2010”. Picturesquely situated on the right bank of the Vistula River, Puławy is a town with rich history and unique artistic and social atmosphere. What is a piano without sound? Even the most beauWWW.POLSKADLACIEBIE.EU
tiful instrument remains a hollow, unwanted object. In 1801 Puławy witnessed the foundation of the first Polish museum. It was set up by princess Izabela Czartoryska and had its roots in the national tragedy of the time, the Partitions of Poland. The collapse of the November Uprising in 1834 meant a disaster for the Czartoryski Family and their Museum. Admittedly, after several years, in 1876, it reopened in Cracow, but Puławy remained as hollow as the silent piano. However, nearly a year ago the Museum was moved back to Puławy, at first small and modest, yet situated at the Czartoryski Palace. The collection on exhibition includes objects closely connected with the three generations of the Czartoryski Family. It heralds the rebirth of the great museum that will soon comprise the Temple of the Sybil, the Gothic House and the finest suites of the Palace. The sound will then resound with full strength, restoring the soul and identity of Puławy. On 7th of September 2010 the Czartoryski Museum was awarded the title of the “Pearl of the Lublin Region 2010”. WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFORMATION: www.kazimierz-muzeum.pl Muzeum Czartoryskich w Puławach ul. Czartoryskich 8, 24-100 Puławy, Poland tel. +48 81 475 45 00 palacpulawy@kazimierz-muzeum.pl POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
29
Chęciny
Rowerowy Szlak Architektury Obronnej The Bicycle Route of Fortified Architecture Zamki, pałace, budowle obronne – wszystko to czeka na turystów lubiących odkrywać zakątki Ziemi Świętokrzyskiej z perspektywy dwóch kółek. Ramowy przebieg szlaku: Końskie – Modliszewice – Oblęgorek – Podzamcze Piekoszowskie – Chęciny – Małogoszcz – Sobków – Pińczów – Wiślica – Rytwiany – Kurozwęki – Szydłów – Ujazd – Sandomierz – Tudorów – Opatów – Ćmielów – Bodzentyn – Kielce. Długość – 500 km. Więcej informacji: Regionalne Centrum Informacji Turystycznej, tel. 041 348 00 60. Burzliwa historia chęcińskiego zamku królewskiego rozpoczęła się na przełomie XIII i XIV wieku. Za czasów Władysława Łokietka odbywały się tu
30
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
zjazdy rycerstwa, tu także przechowywano skarbiec koronny. Następca Łokietka, król Kazimierz Wielki rozbudował zamek, czyniąc go potężną twierdzą oraz ośrodkiem administracyjnym. W 1655 r. zamek w Chęcinach został podstępem zdobyty przez Szwedów, a w dwa lata później splądrowany przez wojska Rakoczego. Informacja: tel. 602 503 473, Paweł Górajski. Natomiast XIV-wieczny zamek w Kurozwękach to dawna warownia założona na sztucznym nasypie na terenie zalewowym rzeki Czarnej, przekształcona w następnych wiekach w rezydencję pałacową. Nieopodal mieści się stadnina koni arabskich i hodowla najprawdziwszych amerykańskich bizonów. WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE Obok pałacu znajduje się niewielkie zoo (m.in. strusie, wielbłąd, sarny, świnki wietnamskie) i ciekawy labirynt w kukurydzy, który co roku przybiera inną formę – www.bizony.com Zamek Krzyżtopór jest jedną z najwspanialszych rezydencji magnackich w Polsce. Wybudowany na początku XVII wieku przez Krzysztofa Ossolińskiego na planie regularnego pięcioboku obiekt składał się z zespołu pałacowego, mieszkalno-gospodarczego i bastionowego systemu fortyfikacji. Według legendy zamek posiadał 4 baszty – tyle co pór roku, 12 sal – tyle ile miesięcy, 52 pokoje – tyle ile tygodni oraz 365 okien – tyle ile dni w roku. Obecnie Krzyżtopór jest ruiną udostępnianą do zwiedzania – www.krzyztopor.org.pl Castles, palaces and defensive structures await tourists who love to discover various spots of the Świętokrzyskie Land on two wheels. Course: Końskie – Modliszewice – Oblęgorek – Podzamcze Piekoszowskie – Chęciny – Małogoszcz – Sobków – Pińczów – Wiślica – Rytwiany – Kurozwęki – Szydłów – Ujazd – Sandomierz – Tudorów – Opatów – Ćmielów – Bodzentyn – Kielce. Length: 500 km. More information: The Regional Centre for Tourist Information / Regionalne Centrum Informacji Turystycznej, tel. 041 348 00 60. The turbulent history of the Royal Castle in Chęciny started at the turn of the 13th and 14th century. During the times of Władysław Łokietek’s (Ladislaus the Short’s) rule, the place witnessed conventions of knights and was home to the royal treasures. His successor, Kazimierz Wielki (Casmir the Great), expanded the castle, turning it into a mighty stronghold and important administrative centre. In 1655, the Swedes captured the castle in Chęciny by deceit, and two years later is was plundered by Rakoczy’s army. Info: tel. +48 602 503 473, Paweł Górajski. The 14th century castle in Kurozwęki is an old fortress sitting on an artificial hill on the floodland of the Czarna River, turned into a residential palace in the next few centuries. An Arabian horse stud and a breeding farm of original American bisons can be found in the vicinity. Also neighbouring with the palace are a small zoo (home to a camel, ostriches,
roe deer and Vietnamese (pot-bellied) pigs) and an interesting labyrinth cut in a corn field, which takes a different shape each year. Info: www.bizony.com The Krzyżtopór castle is one of the greatest aristocratic residences in Poland. Built at the beginning of the 17th century by Krzysztof Ossoliński on a plan of a regular pentagon, the building consisted of a palace complex, residential and warehouse buildings and a bastion system of fortifications. According to a legend, the castle had 4 towers, that is as many as there are seasons, 12 halls, remaining in accordance with the number of months, 52 rooms and 365 windows, referring to the number of weeks and days in the year, respectively. Today the castle is merely a ruin, yet open to visitors. Info: www.krzyztopor.org.pl
Kurozwęki
WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFO:
www.swietokrzyskie.travel
Krzyżtopór
BUKOWINA TATRZAŃSKA Skarb Podhala
„Karczma Widokowa Szymkówka” „Szymkówka Viewing Inn”
32
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
Fot. arch. Szymkówka
Wyrób oscypka
Bartek Koszarek
Fot. Ł. Dobrzyński
Nieskażona przyroda, czyste wody rzeki Białki i gorące termy przyciągają przez cały rok rzesze turystów do gminy Bukowina Tatrzańska. Odwiedzają oni malownicze miejscowości u stóp Tatr: Bukowinę Tatrzańską, Białkę Tatrzańską, Leśnicę, Jurgów, Groń, Rzepiska, Brzegi. Są to doskonałe tereny narciarskie z siedmioma kolejkami krzesełkowymi i trzydziestoma wyciągami. Przyciąga również Łysa Polana z Morskim Okiem, Rysami, Orlą Percią, Wielką Siklawą, Świnicą i Doliną Pięciu Stawów. W karczmie „Szymkówka” (1,5 km od ronda w Bukowinie), chyba z najpiękniejszym widokiem na Tatry, turyści odkrywają smaki Podhala, jedząc wędzony oscypek z żurawiną, moskole z masłem czosnkowym, kwaśnicę i fizoły. Właściciele organizują spływy przełomem Dunajca, zjazdy na linie, zawody łucznicze w terenie, wyprawy konne w góry, rajdy skuterami śnieżnymi, kuligi, a nawet... napady zbójnickie na gości. Aż strach się bać! Sekretem zbójników jest, że skarbem Podhala są tutejsi ludzie. Bukowina Tatrzańska to gmina ludzi uzdolnionych, gospodarzących przez lata na niedostępnych wierchach, uczących się sztuki wprost od przyrody. Są potomkami skrzypaczki „Dziadońki”, poetów Józefa Pitoraka i Stanisława Chowańca, „polowaca” i pierwszego przewodnika tatrzańskiego Janka Budza, twórcy Domu Ludowego Franciszka Ćwiżewicza i wielu innych. Rzeźbiarstwo i snycerka, malo-
Fot. S. Pytel
The Treasure of the Podhale Region
wanie na szkle i kowalstwo artystyczne, hafciarstwo, śpiewy i tańce – tu, w Bukowinie, to domena mieszkańców. Poznajmy dwoje z nich. Bartek Koszarek przyznaje się do duchowego pokrewieństwa ze zbójnikami podhalańskimi, co akurat w gminie Bukowina Tatrzańska jest uważane za powód do dumy. Znany z tego, że przez lata prowadził kolejne edycje „Sabałowych Bajań”, „Karnawału Góralskiego” i magazynu narciarskiego „Ślizg” w TVP3 ze swadą, humorem i w pięknej gwarze tatrzańskiej. Zakochany w tej mowie z gór prowadzi zespół śpiewający na rockowo poezję góralską o nazwie „Rzoz” co oznacza zacięcie. Z wykształcenia jest etnologiem, a od dwóch lat dyrektorem Bukowiańskiego Centrum Kultury i prezesem Domu Ludowego. Barbara Rzepiszczak, dyrektor szkoły podstawowej w Czarnej Górze, przed spotkaniem z uczniami wydoi kozę, zada obroku koniom, wyplewi ogródek ziołowy... Ta niezwykła Krakuska imponuje miejscowym choćby swoją miłością do gór i ciężką pracą. Praca w szkole na pograniczu wielu kultur (spiskiej, podhalańskiej, słowackiej i romskiej) to nie lada wyzwanie. Jej gospodarstwo agroturystyczne „Rzepka” jest wzorowo prowadzone i jako jedyne na Podhalu należy do szlaku „Małopolska wieś pachnąca ziołami”. Pani Barbara wspólnie z mężem i córką, instruktorką hipoterapii, stworzyła to niezwykłe miejsce. Smaki koziego mleka i serków, w połączeniu z zapachem ziół i widokami z domu na cztery pasma górskie muszą być sekretnym źródłem energii pani Barbary. WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
Morskie Oko Panorama view on Morskie Oko
Fot. S. Pytel
WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE
Unspoiled nature, clean waters of the Białka River and hot thermal springs attract crowds of tourists to the Bukowina Tatrzańska Commune all the year round. The most frequently visited are the picturesque towns and villages at the foot of the Tatra mountains, including Bukowina Tatrzańska, Białka Tatrzańska, Leśnica, Jurgów, Groń, Rzepiska and Brzegi. The sites are perfect skiing areas, with seven chairlifts and thirty T-bar lifts. Łysa Polana along with Morskie Oko Lake, Mount Rysy, Orla Perć mountain path, Mount Świnica and Five Ponds Valley also attract many tourists. In the “Szymkówka” inn, situated some 1.5 kilometres from the roundabout in Bukowina Tatrzańska and offering probably the most breathtaking views over the Tatra Mountains, tourists have the chance to discover the tastes of the Podhale region, enjoying smoked sheep cheese with cranberries, potato pie with garlic butter, highlander’s sour cabbage soup and a bean soup. The owners organise rafting down the Dunajec River Canyon, abseiling, outdoor archery competitions, horse-riding up the mountains, snow scooter races, sleigh rides and even ... highland robbers’ attacks on guests. Extremely frightening! The secret of highland robbers is that the real treasure of the Podhale region is its local people. Bukowina Tatrzańska is a commune that is full of talented people who have managed the areas of inaccessible mountain tops, and who have learnt their skills directly from the nature. They are descendants of a violinist “Dziadońka”, poets such as Józef Pitorak and Stanisław Chowaniec, a hunter and the first guide through the Tatra Mountains, Janek Budz, the founder of the Folk House, Franciszek Ciżewicz, and other prominent figures. Here in Bukowina, sculpture, woodcarving, glass painting, artistic metalwork, embroidery, singing and dancing are the major occupations of its inhabitants. Let us meet two of them. Bartek Koszarek admits to spiritual kinship with highland robbers from the Podhale region, which, at
34
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
least in the Bukowina Tatrzańska Commune, is regarded as a source of pride. A well-known TV presenter, for several years he hosted consecutive editions of such programmes as “Sabałowe Bajania”, “Karnawał Góralski” and “Ślizg”, the latter addressed to skiing enthusiasts. The programmes, aired by Channel 3 of Polish Television (TVP3), were conducted with great enthusiasm, humour and in the beautiful Tatra dialect. Being in love with the highlander’s language, he has created a band dubbed “Rzoz”, or ‘passion’, which merges highland poetry with rock music. An ethnologist by education, he has, for two years, been a director of the Cultural Centre in Bukowina Tatrzańska and a manager of the Folk House. Barbara Rzepiszczak – a headteacher of a primary school in Czarna Góra, who milks a goat, feeds horses and weeds out a herbal garden before meeting her students at school... An unusual native of Cracow, she impresses the locals with her love of the mountains and hard work. Her work at school is a challenging one, since it entails coping with distinctive cultures, such as those originating from the Spiš and Podhale regions, as well as Slovak and Romani ones. Her agrotouristic farm called “Rzepka” is managed in an exemplary manner, and is the only one in the Podhale region which has become part of the tourist trail “Herb-smelling villages of Lesser Poland”. Barbara, along with her husband and daughter, a hippotherapy instructor, has designed this extraordinary place. The tastes of goat’s milk and cheese, in connection with the smell of herbs and views from the house over four mountain ranges, must be the secret source of her unlimited energy. ELŻBIETA TOMCZYK-MICZKA ŁUKASZ DOBRZYŃSKI
WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFORMATION: www.gmina.bukowinatatrzanska.pl Urząd Gminy Bukowina Tatrzańska ul. Długa 144, 34-530 Bukowina Tatrzańska tel. +48 18 20 77 202, fax +48 18 20 00 879 gmina@bukowinatatrzanska.pl
Kozica Chamois
Fot. W. Kruck
Napad zbójnicki w Szymkówce Highland robber’s attack at Szymkówka
Fot. Ł. Dobrzyński
WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
HAWRAŃ
WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE
Stacja Narciarska Ski Station
Centrum Rekreacji i Wypoczynku zostało założone w kwietniu 2004 roku przez mieszkańców wsi Jugów leżącej na terenie gminy Bukowina Tatrzańska. Góra znajduje się na uboczu wsi 200 metrów od przejścia granicznego ze Słowacją. Znakomite warunki śniegowe i wspaniała panorama Tatr przyciągają nowych narciarzy. Jest tu kilka tras zjazdowych o zróżnicowanym stopniu trudności w tym jedna z homologacją FIS. Czteroosobowe krzesło o długości 760 m przewozi do 2400 osób/h. Jest też orczyk 900 os./h a w planach – budowa kolejnego krzesła. Wszystkie trasy są oświetlone, ratrakowane i posiadają system sztucznego naśnieżania oraz darmowy parking. Znajduje się tu wypożyczalnia nart i punkt gastronomiczny. Być może tej zimy otwarta zostanie karczma. Wiosną 2010 roku SN Hawrań zwyciężyła w plebiscycie Najlepsza Stacja Narciarska Małopolski.
of the Bukowina Tatrzańska Commune. The slope is on the outskirts of the village, some 200 metres from a border crossing with Slovakia. Excellent snow conditions and a wonderful panorama of the Tatra Mountains attracts more new skiers. The Centre operates several ski runs, characterised by a different degree of difficulty, including one certified by FIS. A four-person (quad) chairlift is capable of carrying 2400 persons per hour over a distance of 760 metres. There is also a drag lift with the capacity of 900 persons per hour. Another chairlift is also planned. All ski runs are illuminated, snow-groomed, equipped with an artificial snow system and a free car park. There is a ski rental shop and a small restaurant within the premises, and an inn will possibly be opened this coming winter. In Spring 2010 the Hawrań Ski Station was chosen by popular vote as the Best Ski Station of Lesser Poland. WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFORMATION: www.hawran.pl Centrum Rekreacji i Wypoczynku HAWRAŃ Jurgów 5, 34-532 Jurgów, Poland tel. +48 18 208 21 02, biuro@hawran.pl
The Centre for Leisure and Recreation was established in 2004 by the inhabitants of Jurgów, a village situated within the administrative borders WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
37
WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE
U BORZANKA
At Borzanek’s Inn
W Nowym Targu koniecznie należy zatrzymać się w „Karcmie u Borzanka”. – Jo się pise Borzęcki Michał, ale nazywom sie Borzanek, stąd nazwa – mówi właściciel. Zabytkowy zajazd z wozownią, wzniesiony pod koniec XVIII wieku z kamienia łupanego i cegły, z korpusem poprzedzonym portykiem wspartym na dwóch kolistych filarach, stoi przy ul. Waksmundzkiej 105. Przechodził z rąk do rąk i popadał w ruinę. W 1990 roku budynek zawalił się. Dawny właściciel Michał Borzęcki wystąpił o zwrot nieruchomości. W grudniu 2003 roku w wybudowanym tutaj na nowo obiekcie odbyła się pierwsza impreza sylwestrowa. Obecnie karczmę prowadzi córka Katarzyna z mężem Andrzejem. Pan Michał doczekał się gromadki wnucząt, które śpiewają: „Hej Borzankowe imię, nigdy nie zaginie! Ani na wiersycku, ani na dolinie”.
POLECAMY • WE RECOMMENDED • Kwaśnicę góralską z żeberkiem wędzonym i grulami (ziemniakami) • Swojską pieczoną szynkę wieprzową z sosem żurawinowym i czosnkowym • Przysmak bacowski – oscypek smażony z żurawiną, śliwka suszona z boczkiem oraz pieczarka zapiekana z serem. • Highlander’s sour cabbage soup with smoked rib and potatoes • Home-made roasted ham with cranberry and garlic sauces • Shepherd’s Delight – fried sheep cheese with cranberries, prunes with bacon and roasted mushroom with cheese.
ka Street, the building changed hands and had fallen into ruin. Finally, in 1990, the dilapidated structure collapsed. The previous owner, Michał Borzęcki, requested the return of the property. In December 2003 the first New Year Eve’s party was held in a newly erected building. Currently, the inn is run by the owner’s daughter Katarzyna and her husband Andrzej. Michał Borzęcki now has a cluster of grandchildren who sing cheerfully: “Hey, the name of Borzanek will never die! Neither in the Valley, nor the Mountains high!” WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFORMATION: www.uborzanka.pl KARCMA U BORZANKA ul. Waksmundzka 105 34-400 Nowy Targ, Poland tel. +48 18 264 10 87, karcma@uborzanka.pl
While in Nowy Targ, you absolutely have to visit “Karcma u Borzanka”. ‘My name is Borzęcki Michał, but everybody calls me Borzanek, hence the name of the inn’, says its owner. A historical inn with a coach house, built at the end of the 18th century, made of cut stone and brick, with the main part introduced by a portico supported by two round pillars. Situated at 105 WaksmundzWWW.POLSKADLACIEBIE.EU
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
39
Fot. R. Judycki
Aktywne chwile w Pile... Active leisure time in Piła
Piła – zielone miasto północnej Wielkopolski, malowniczo położone w dolinie rzeki Gwdy, otoczone wianuszkiem śródleśnych jezior, nazywane jest bramą do nadnoteckich lasów. To miejsce, w którym pięćset lat tradycji, natura i nowoczesne technologie tworzą doskonałą harmonię. Atrakcyjne położenie Piły oraz walory przyrodnicze najbliższego otoczenia stanowią nie lada gratkę dla amatorów aktywnego spędzania czasu. Z myślą o nich wytyczono szlaki turystyczne – piesze, rowerowe, kajakowe oraz konne. Wiodą one do najciekawszych miejsc, godnych odwiedzenia. Przez Piłę przebiega m.in. Międzynarodowa Trasa Rowerowa EuroRoute R-1 oraz odcinek północny Transwielkopolskiej Trasy Rowerowej. Osobliwością jest np. Kuźnik – najstarszy w regionie pilskim chroniony rezerwat krajobrazowy, usytuowany w granicach miasta. Należy on do najciekawszych i najcenniejszych przyrodniczo terenów w tym regionie. W Pile warto też zobaczyć interesujące obiekty sakralne, ponad 100-letni park miejski i odwiedzić muzea i galerie sztuki.
40
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
Swoim gościom miasto proponuje zróżnicowaną ofertę noclegową, gastronomiczną oraz nowoczesną infrastrukturę rekreacyjną. Zregenerować siły można korzystając z krytych basenów, kortów tenisowych, sali bowlingowej, toru kartingowego czy fitness klubów. Atrakcyjne propozycje posiada pilski aquapark – Centrum Rekreacji Wodnej, które zaprasza nie tylko miłośników wodnych rozrywek. Na terenie Centrum można m.in. pograć w squasha, pojeździć na rolkach a zimą na łyżwach, zrelakso-
WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE
Fot. C. Judycki
www.pila.pl
Fot. R. Judycki Fot. R. Judycki Fot. R. Judycki
Picturesquely lying in the Gwda River Valley, Piła is a town full of greenery, situated in the northern part of the Greater Poland region. Surrounded by a ring of lakes hiding between forests, the town is called a gate to the woodlands on the Noteć River. Here, the 500 years of tradition, nature and modern technologies mingle in perfect harmony. The attractive location of Piła as well as the undisputed value of its natural environment are a real treat for the enthusiasts of active leisure. With such demands of its guests in mind, special tourist trails have been prepared, including walking, horse, bicycle and canoe trails/routes. They lead to fascinating sites worth of interest. The International Bicycle Route, EuroRoute R-1, and the north section of the Transwielkopolska Bicycle Route, are among other bicycle routes that run through the town. A place of special attention is, for instance, “Kuźnik”, which is the oldest protected landscape reserve in the Piła region, located within the borders of the town. The reserve counts as the most interesting and environmentally most valuable area in this corner of the region. Piła also boasts remarkable sacred buildings and over a hundred-yearold city park. Besides, museums and art galleries are waiting to be discovered. The town has arranged diverse accommodation and gastronomic offer, along with modern recreational infrastructure for its visitors. They can recover their energy at indoor swimming pools, on tennis courts, in a bowling alley, on a karting racing circuit or in fitness clubs. The water park in Piła, or the Centre for Water Recreation, has prepared a unique offer, alluring not only water entertainment enthusiasts. One can play squash, roller skate (or ice skate in winter), relax in a sauna or try their skills on a climbing wall. The urban rhythm of the town is beaten out by attentiongrabbing cultural and sports events. Piła is a modern, well-kept, friendly and charming place. Be sure to visit Piła, as it’s worth spending even a short while here.
WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFORMATION: www.pila.pl Urząd Miasta Piły pl. Staszica 10, 64-920 Piła, Poland tel. +48 67 212 62 10, wpir@um.pila.pl
Fot. Z. Tomczak
wać się w saunie lub powspinać po specjalnej ściance. Rytm miejskiemu życiu nadają ciekawe imprezy kulturalne i sportowe. Piła to miasto nowoczesne, zadbane, przyjazne i pełne uroku. Zapraszamy do Piły, warto tu spędzić choćby chwilę …
KRAINA ROZMAITOŚCI THE LAND OF VARIETY W województwie lubuskim jest wiele miejsc, które powinien odwiedzić każdy turysta. Jeziora Niesłysz, Sławskie, Łagowskie, Lubikowskie, Paklickie Wielkie i Sołecko to cudowne zakątki, sprzyjające podziwianiu widoków, kąpielom, uprawianiu sportów Park Mużakowski, znajdujący się na liście UNESCO, należy do najwybitniejszych osiągnięć sztuki ogrodowej XIX wieku. Trzeba również wspomnieć o Parku Narodowym Ujście Warty czy o Gryżyńskim Parku Krajobrazowym. Wsród miłośników turystyki aktywnej dużym zainteresowaniem cieszy się rzeka Pliszka, na której organizowane są spływy. Trasa prowadzi przez zalesione tereny Puszczy Rzepińskiej. Świetnie będą się bawić tutaj również miłośnicy bunkrów. Międzyrzecki Rejon Umocniony to pełne tajemnic miejsce, sprzyjające wędrówkom, oczywiście z przewodnikiem. Natomiast w Muzeum Ziemi Lubuskiej
Spływ rzeką Pliszką Active tourism is the Pliszka River
Zamek Joannitów - Łagów Castle of the Order of Saint John in Łagów
42
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
w Zielonej Górze znajdują się ciekawe działy związane z historią miasta i regionu, np. Dział Sztuki Dawnej lub Dział Winiarski. Od niedawna istnieje tu Muzeum Tortur. Do ciekawych placówek należą także Muzeum Wojskowe w Drzonowie, Muzeum Bociana Białego w Kłopocie, czy Muzeum Lubuskie w Gorzowie Wlkp. Wycieczka po województwie nie miałaby sensu bez oglądania tutejszych zabytków architektury, jak np. renesansowy kościół w Klępsku, zwany także “perłą drewnianej architektury”. Ważnym zabytkiem jest cmentarz ewangelicki, obecnie Lapidarium Rzeźby Nagrobnej we Wschowie. Godnymi uwagi są też klasycystyczno-eklektyczny pałac w Glisnie z 1793 r., sanktuarium w Rokitnie (miejsce wielu pielgrzymek), Zamek Joanitów z XIV wieku w Łagowie, czy cmentarz żydowski w Skwierzynie. Zapraszamy serdecznie na Ziemię Lubuską pełną rozmaitości!
Rozlewiska Warciańskie Warta Mouth National Park
Międzyrzecki Rejon Umocniony The Międzyrzecz Fortified Region
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE There are several places in the Lubuskie Province that are not to be missed by any tourist. Lakes such as Niesłysz, Sławskie, Łagowskie, Lubikowskie, Paklickie Wielkie and Sołecko are those wonderful spots that encourage their visitors to admire the views, try their hand in water sports, swim or angle. One of the most exquisite parks of the region, the Mażakowski Park, had been entered into the UNESCO list. It counts as the most outstanding achievement of the art of gardening. Also worth mentioning are the Warta Mouth National Park and the Gryżyna Landscape Park. Very popular among the enthusiasts of active tourism is the Pliszka River, which is a perfect destination for canoeing lovers. The river runs through the woodlands of the Rzepin Forest. The region also hosts a must-be-there site for bunker explorers. Mysterious as it is, the Międzyrzecz Fortified Region is ideal for guided walking tours. The Museum of the Lubuska Land in Zielona Góra ofers interesting sections devoted to the history of the town and the region, the examples being the Old Art Section or the Wine Section. Quite recently the institution
has witnessed the opening of a new section, namely the Torture Museum. Other mind-absorbing museums of the region include the Lubuskie Military Museum in Drzonów, the Museum of the White Stork in Kłopot or the Lubuskie Museum in Gorzów Wielkopolski. A tour round the province would be pointless without even attempting to sightsee local monuments of architecture, such as a Renaissance church in Klępsk, also called “the pearl of wooden architecture” or an evangelical cemetery in Wschowa, currently the Lapidarium of Tombstone Sculpture. Among other attention-grabbing objects are the classicistic-eclectic palace in Glisno, dating back to 1793, a sanctuary in Rokitno, which is a popular pilgrimage destination, a 14th-century Castle of the Order of Saint John in Łagów and a Jewish cemetery in Skwierzyna. WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFO:
www.lubuskie.pl www.ziemialubuska.pl
Międzyrzecki Rejon Umocniony The Międzyrzecz Fortified Region
ŻAGAŃ CZOŁGIEM I TERENÓWKĄ BY TANK AND BY JEEP
Żagań to miasto otwarte, gościnne i dynamicznie się rozwijające. Bogata, ponad 800-letnia historia i jej pamiątki w postaci licznych doskonale zachowanych zabytków, to jego atuty. Najbardziej znanymi atrakcjami są: Pałac Książęcy ze 100-hektarowym parkiem oraz Zespół Poaugustiański z piękną biblioteką augustiańską, która ma najbogatszy zbiór średniowiecznych ksiąg klasztornych w Polsce. Warto też zwiedzić konwikt, w którego wieży działał punkt pierwszej na świecie sieci meteorologicznej Societas Meteorologica Palatina. Zachowały się tu freski z pobytem Johannesa Keplera w Żaganiu. Warto też przejść lub przejechać rowerem szlak Wielkiej Ucieczki prowadzący do Muzeum Obozów Jenieckich. Każdego roku przygotowywana jest widowiskowa inscenizacja historycznej ucieczki 80 jeńców ze Stalagu Luft III w Żaganiu w nocy z 24 na 25 marca 1944 r. Na co dzień każdy turysta może wcielić się w postać bohaterskiego uciekiniera.
Jednym z walorów miasta i okolic są malownicze lasy, które w połączeniu z otaczającymi miasto poligonami stały się bazą do stworzenia najdłuższej w Europie trasy dla pojazdów terenowych, liczącej 90 km. Nazwa trasy Off Road 44 nawiązuje do najdłuższej, legendarnej amerykańskiej autostrady Route 66. W Żaganiu organizowanych jest kilka rajdów: H4x4, Drezno-Wrocław, Cross Country oraz najnowszy projekt Great Escape Rally, czy Family Adventure. Od 65 lat Żagań jest niekwestionowaną stolicą wojsk pancernych i siedzibą dowództwa 11. Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej. W plenerach miasta i na terenie otaczających Żagań poligonów nakręcono kilka odcinków Scena z filmu „Wielka Ucieczka” A scene from „The Great Escape” film.
44
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE kultowego do dziś dnia serialu „Czterej pancerni i pies”. W czerwcu br. władze miasta podjęły decyzję w sprawie utworzenia w Centrum Tradycji Wojsk Pancernych multimedialnego i interaktywnego Muzeum Czterech Pancernych. Jednym z eksponatów będzie czołg T-34, czyli „Rudy 102” oraz wiele gadżetów związanych z serialem i książką. Żagań is an open and hospitable town, which is developing rapidly. Its rich, over 800-yearlong history, as well as the treasures of history in the form of ideally preserved monuments, are amongst the chief assets of the town. The best known attractions include: the Duke’s Palace with its 100-hectare park and the Post-Augustinian Complex, along with a wonderful Augustinian library, which boasts the richest collection of medieval monastery books in Poland. Also worth seeing is a monastery school with its tower that housed a station of the world first-ever meteorological network, the Societas Meteorologica Palatina. The interior is decorated with well-preserved frescos depicting Johannes Kepler’s stay in Żagań. Visitors are also encouraged to follow the Great Escape Route, which leads to the Museum of Allied Prisoners of War Martyrdom. The Route can be explored either by bike or on foot. The escape of 80 prisoners of war from the Stalag Luft III camp in Żagań that had taken place on the night between 24th and 25th of March 1944 is staged every year. On a daily basis, tourists can temporarily assume the identities of the heroic escapees. Another great strength of the town and its neighbourhood lies in picturesque forests, which – along with the military training grounds surrounding the town – had become the base for the establishment of the longest route for off-road vehicles in Europe. The name of this 90-kilometre-long route, namely Off Road 44, refers to the legendary longest American highway, Route 66. Several rallies are held in Żagań, including H4x4, Drezno-Wrocław Rally, Cross Country, as well as the most recent projects, The Great Escape Rally and Family Adventure. For 65 years Żagań has been the unquestionable capital of armoured forces and the command headquarters of 11th Lubuska Armoured Cavalry Division. The town itself and the military
training grounds around it became a set for a few episodes of the cult Polish series “Four tankmen and the dog”. In June 2010, town authorities made a decision to set up, within the premises of the Centre for Tradition of Armoured Forces, a multimedia and interactive Museum of the Four Tankmen. The T-34 tank, dubbed “Rudy 102”, will become one of the exhibits, along with many other gadgets connected with the TV series and the book. WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFO: www.um.zagan.pl INFORMACJA TURYSTYCZNA / TOURIST INFO ul. Jana Pawła II 15, 68-100 Żagań, Polska tel. +48 68 477 10 90, it@um.zagan.pl
Kepler na zawsze w Żaganiu Kepler forever ... in Żagań
Pałac Książęcy The Duke’s Palace
Biblioteka Augustiańska The Augustinian Library
GRYFINO Przyroda i inspiracje Nature and inspiration
Co roku odbywa się tutaj Gryfiński Festiwal Miejsc i Podróży „Włóczykij”, który ściąga do miasta rzesze wszelakiej maści podróżników, globtroterów i włóczykijów. W kwietniu do miasta zjeżdżają artyści na Festiwal Intymnych Form Artystycznych „Fifart”. W połowie maja ekipy wioślarzy podczas Wyścigów Smoczych Łodzi próbują okiełznać nurt rzeki Regalicy, a we wrześniu w wyjątkowy klimat wprowadza wszystkich impreza pn. „Sztukowanie”. Wtedy ulice miasta należą do artystów ulicy, performerów oraz magików słowa i gestu. A osoby szukające zabawy w wodzie zaprasza Centrum Wodne „Laguna”. Piękne miejsca, nieskażona przyroda, przyjaźni i twórczy ludzie oraz cykliczne imprezy – to tylko niektóre powody, dla których warto odwiedzić Gryfino i jego okolice. Spotkajmy się w Gryfinie!
Fot. P. Lewandowski
Ponad 200 kilometrów naturalnych i sztucznych kanałów wodnych rzeki Odry tworzy przepiękny Park Krajobrazowy „Dolina Dolnej Odry”. Jest to największy skarb położonej na południe od Szczecina Gminy Gryfino. Park jest prawdziwym rajem dla wędkarzy, przyrodników i ornitologów. To tutaj można zobaczyć liczne okazy flory i fauny, zagrożone wyginięciem, takie jak orzeł bielik, myszołów, kania czarna, sowa błotna, wodniczka oraz paproć pływająca i grzybieńczyk wodny. Grupy zorganizowane mogą zwiedzać tereny parku łodziami kanadyjkami. Wielką atrakcją znajdującą się niedaleko Gryfina jest Krzywy Las. Ten niepowtarzalny na skalę europejską pomnik przyrody jest fragmentem lasu sosnowego, w którym około 400 drzew ma charakterystyczny pałąkowato wygięty kształt. Na temat powstania tego drzewostanu istnieje wiele hipotez i tajemniczych legend. Położona nad rzeką Regalicą stolica gminy, miasto Gryfino, to również miejsce warte odwiedzenia. Monumentalny, gotycki kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny, Brama Bańska czy Mury Obronne – na każdym zrobią niemałe wrażenie.
46
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFORMATION: www.gryfino.pl Urząd Miasta i Gminy w Gryfinie 1 Maja 16, 74-100 Gryfino tel. +48 91 416 20 11, burmistrz@gryfino.pl
of the Regalica River during the Dragon Boats Race. Everybody should experience the unique atmosphere created during a September event called “Sztukowanie”, when all streets in the town belong to street artists, performers and word and gesture magicians. And guests seeking water entertainment are invited to the “Laguna” Water Park. Magnificent spots, unspoiled nature, friendly and creative people and cyclical events are only a few of the reasons for which it is worth visiting Gryfino and its neighbourhood. Let’s meet in Gryfino!
Fot. P. Lewandowski
More than 200 kilometres of natural and artificial canals on the Odra River make up the most beautiful “Lower Odra Valley” Landscape Park. It is the greatest jewel in the crown of the Gryfino Commune, situated south from Szczecin. The park is a real heaven for anglers, naturalists and ornithologists. This is the site where one can observe numerous specimens of endangered plant and animal species, such as the white-tailed eagle, the buzzard, the black kite, the short-eared owl, the aquatic warbler as well as the floating fern and the fringed water-lily. Organised groups can explore the park area in Canadian canoes. The star attraction of the region in the immediate vicinity of Gryfino is the Crooked Forest. Unique on the European scale, this natural monument is part of a pine forest, in which some 400 trees have developed a characteristic bow-shaped trunk. There are several hypotheses and mysterious legends concerning the emergence of this forest stand. The capital of a commune, situated on the Regalica River, Gryfino is also a town worth sightseeing. Monumental gothic church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary, the Bańska Gate or the Defence Walls will most certainly impress every visitor. Gryfino is home to the annual Festival of Places and Travel, dubbed “Włóczykij”, which attracts crowds of travellers, globetrotters and gadabouts of all sorts. April, on the other hand, sees artists coming for the Festival of Intimate Artistic Forms “Fifart”, whereas in mid-May teams of rowers try to harness the currents
SŁUPSK podwójne urodziny double birthday
Zadbane, z piękną secesyjną architekturą tonącą w zieleni, położone o krok od morza miasto festiwali pianistyki polskiej i największej na świecie kolekcji portretów Witkacego, zwane jeszcze przed wojną Paryżem Północy – to po prostu Słupsk. W 2010 roku miasto obchodzi swoje podwójne urodziny: 745-lecie nadania praw miejskich z rąk księcia gdańskiego Świętopełka oraz 700-lecie relokacji na prawie magdeburskim. Z tej okazji odbywa się tu wiele imprez i koncertów, a także wybito okolicznościowe monety – 1 Dollar z serii „Miasta Hanzy” oraz 10 Gryfitów z serii „Ptaki drapieżne”. W Słupsku poza zabytkami, takimi jak Zamek Książat Pomorskich czy pierwszy w Polsce pomnik Powstańców Warszawy, warto zwrócić uwagę na kilka ciekawostek. Nie wszyscy wiedzą, że urodzili się tutaj – Otto Freundlich, wybitny malarz abstrakcjonista oraz Heinrich von Stephan, twórca kartki pocztowej. W domu towarowym przy placu Zwycięstwa znajduje się najstarsza w Europie drewniana i działająca winda osobowa, a przed Nową Bramą postawiono stary słupski tramwaj. Inną ciekawostką
48
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
jest figurka niedźwiadka z bursztynu, będąca talizmanem łowcy niedźwiedzi. Natomiast w parku przy Alei Sienkiewicza od wiosny do jesieni układana jest codziennie aktualna data z... kwiatów. Miasto ma swoją Słupską Spiżarnię słynącą z regionalnych smakołyków, a przede wszystkim z sera camembert „Słupski Chłopczyk”. Tak więc z pełnym brzuchem na zwiedzanie Paryża Północy można wyruszyć wypożyczonym rowerem lub pieszo po znakach w kształcie odcisku podeszwy. Zapraszamy! Słupsk is a well-kept town, with a beautiful Art Nouveau architecture, covered in greenery, situated just a step from the sea, hosting the Polish Piano Festival and possessing the great-
WOJEWÓDZTWO POMORSKIE est collection of portraits by Witkacy in the world. Before World War II the town used to be called the Paris of the North. In 2010 the town is celebrating its double birthday: 745th anniversary of granting the city rights to Słupsk by a Gdańsk duke Świętopełek, and 700th anniversary of the town’s relocation based on the Magdeburg Law. The celebrations include numerous events and concerts. Two occasional coins have also been minted, one with the face value of 1 Dollar, launched in the series “Hanseatic Cities”, and another with the face value of 10 Griffins, issued in the series “Predatory birds”. Apart from monuments, such as the Castle of Pomeranian Dukes or the Warsaw Uprising Memorial (the first to have been built in post-war Poland), Słupsk also boasts numerous interesting facts and features. Few people know that several famous people were born here, among whom the most eminent were Otto Freundlich, an outstanding abstractionist painter, and Heinrich von Stephan, who introduced the postcard. The department store at Plac Zwycięstwa houses the oldest wooden and still working passenger lift in Europe, while an old tram decorates a little square in front of the New Gate. Another interesting item is an amber statuette of a bear, which used to be a talisman of a bear hunter ages ago. From spring to autumn the park at Sienkiewicza Avenue is decorated, on a daily basis, with a current date ... arranged from flowers. The town has its own “Słupsk Pantry” (“Spiżarnia Słupska”) famous for regional goodies, especially for the camembert cheese “The Boy of Słupsk” (“Słupski Chłopczyk”). With your belly full, it is now time to set off for
a sightseeing tour of the Paris of the North, either by a hired bike or on foot, following the signs resembling footprints. Welcome to Słupsk! WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFO: www.slupsk.pl Centrum Informacji Turystycznej „ZIEMIA SŁUPSKA” ul. Starzyńskiego 8, 76-200 Słupsk, Poland tel. +48 59 842 43 26, it@um.slupsk.pl
USTKA
piękna przez cały rok beautiful all the year round
Nad polskim morzem jest wiele urokliwych miejscowości i tętniących atrakcjami miast. Choć trudno się wśród nich wyróżnić Ustka jest miasteczkiem na swój sposób niepowtarzalnym – warto to sprawdzić, spędzając tu ciekawe wakacje lub przyjemny weekend. Ustka oferuje rozmaitość form wypoczynku – łączy w sobie bowiem dwie różne plaże, dwa typy architektury, dwa sezony i dwie funkcje: uzdrowiskową i wakacyjno-wypoczynkową. Zaraz po podróży zapraszamy na spotkanie z morzem. Szeroka, czysta plaża, przykryta złotym piaskiem, podzielona jest molem, sięgającym w morze na 400 m, podzielona na plaże: wschodnią i zachodnią. Część wschodnia w sezonie letnim tętni atrakcjami. Sektory sportowe i promocyjne nie pozwalają się nudzić dorosłym ani dzieciom. Gdy zmęczy nas plażowanie, dobrze zasiąść w jednej z restauracji lub kafejek na promenadzie ciągnącej się wzdłuż wschodniej plaży. Tutaj też odbywają się koncerty, występy kabaretów, wystawy, krótko mówiąc stale coś się dzieje! Dla poszukujących spokoju
50
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
polecamy plażę zachodnią, równie szeroką i czystą, ale zdecydowanie spokojniejszą. Po plaży, albo w mniej pogodny dzień zapraszamy na spacer po Ustce, wśród secesyjnych willi uzdrowiskowych lub po wpisanej do rejestru zabytków Starej Osadzie Rybackiej. Uliczki w tej części miasta biegną tak samo jak przed setkami lat. Obecnie stare miasto w Ustce jest rewitalizowane przy udziale środków z Unii Europejskiej. W latach 20092013 planuje się odbudować aż 28 chat rybackich. Ustka nie zamiera wcale poza sezonem letnim. Licznie przybywający tu kuracjusze (dziennie jest ich około 800) oraz miłośnicy spokojnego wypoczynku wiedzą, że najwięcej jodu na usteckiej plaży jest w czasie jesiennych sztormów. Morze też bywa
WOJEWÓDZTWO POMORSKIE wtedy najbardziej widowiskowe – huczy i ogromnymi falami próbuje wedrzeć się głębiej na plażę. Wrażenia są niezapomniane! There are a couple of charming little towns and cities full of attractions on the Polish coast of the Baltic Sea. And although it would seem difficult to stand out from the company, Ustka is in some ways unique. This certainly is worth checking out, thus you are welcome to spend your marvellous holidays or a nice weekend here. Ustka suits a variety of leisure patterns, since it has two different beaches, reveals two types of architectural styles, serves two seasons and two functions, being both a health and a holiday resort. Do not waste your time after your journey and visit the beach as soon as possible. With its glittering golden sand, the wide and clean beach is divided by a 400-metre long pier into the Eastern and the Western Beach. The Eastern Beach is full of attractions in the summer. Sports and promotional sectors keep both adults and children busy. Yet, if you feel tired of sunbathing, it is time to sit in one of the restaurants or cafes on the promenade, which runs along the Eastern Beach. This is the place where concerts, cabaret shows and exhibitions take place. Put simply, it is busy all the time! For visitors yearning for quietness, the Western Beach, which is also wide and clean, yet a lot quieter, will be an ideal choice. After sunbathing or when the weather is less favourable, we recommend a walk round Ustka, among spa villas built in the Art Nouveau style or through the Old Fishermen’s Settlement, the latter entered into the Register of Historic Monuments. Interestingly, all the streets in this part of the town have preserved their original layouts for hundreds of years! The Old Town is currently being revitalised with the help of the European Union funding. There are plans to reconstruct as many as 28 fishermen’s cottages between the years 2009-2013. Ustka has a lot to offer beyond the summer season. Numerous health resort visitors (there are around 800 of them on an average day), as well as guests who prefer to spend time in calmness, know that the concentration of iodine on the beaches in Ustka is highest during autumn storms. The sea is also the most spectacular then, with its humming noises and waves trying to penetrate the beach as deeply as possible. The impression is unforgettable!
WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFO: www.ustka.pl Urząd Miasta Ustka, Wydział Promocji ul. ks. Kard. S. Wyszyńskiego 3 76-270 Ustka, Poland promocja@um.ustka.pl
GMINA GNIEWINO Oko Kaszub
GNIEWINO COMMUNE – The eye of Kashubia
Przemierzając trasę z Wejherowa na północ w kierunku latarni morskiej Stilo, nie sposób ominąć urokliwej i najdynamiczniej na Pomorzu rozwijającej się Gminy Gniewino. Na szczególne zainteresowanie zasługuje tu kompleks turystyczno-rekreacyjny „Kaszubskie Oko”. Widziany z lotu ptaka obiekt przypomina swoim kształtem oko, którego źrenicę stanowi 44 m wieża widokowa. Na jej szczyt można dostać się windą lub pieszo, pokonując 212 stopni. Z góry roztacza się widok na zbiornik wodny największej w Polsce elektrowni szczytowo-pompowej „Żarnowiec”, Jezioro Żarnowieckie, fermę wiatraków, a przy sprzyjającej pogodzie także na Bałtyk. Dodatkowymi atrakcjami obiektu są trzy naturalnej wielkości figury dinozaurów, pole do mini-golfa, plac zabaw dla dzieci, tereny spacerowe i punkty gastronomiczne. W Gniewinie znajduje się także centrum kultury z bowlingiem i salą widowiskowo-kinową oraz kryta pływalnia ze zjeżdżalnią wchodząca w skład nowoczesnego kompleksu sportowo-rekreacyjnego. Swoją ofertą turystyczną kusi miejscowość Nadole. Mieści się tu Skansen z XIX-wieczną zagrodą gburską, a także przystań na Jeziorze Żarnowieckim. Urok je-
52
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFORMATION: www.gniewino.pl Informacja Turystyczna w Gniewinie Kompleks Turystyczno-Rekreacyjny „Kaszubskie oko” z Wieżą Widokową tel. +48 58 670 66 44 kaszubskie.oko@gniewino.pl
ziora i terenów wokół niego podziwiać można z pokładu statku wycieczkowego „Nadolanin” oraz szybkich łodzi motorowych „Parana” i „Iguasu”. Systematycznie zarybiane jezioro przyciąga amatorów wędkowania. Turystów zapraszają miejscowe dwory, stadniny koni oraz gospodarstwa agroturystyczne. Niewielka odległość od morza, piękno lasów i okolicznych WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
WOJEWÓDZTWO POMORSKIE
jezior i stale rozszerzająca się oferta atrakcji dla odwiedzających – zachęcają do spędzenia urlopu w tym uroczym zakątku Pobrzeża Kaszubskiego. Travelling from Wejherowo northwards, in the direction of the Stilo lighthouse, it is impossible to miss a picturesque and the most dynamically developing commune of the Pomerania Province, namely the Gniewino Commune. Worthy of interest there is the “Kashubian Eye” (“Kaszubskie Oko”) leisure and recreational complex. A bird’s eye view reveals an eye-shaped facility, whose ‘pupil’ comprises a 44-metre high observation tower. One can get to the top of the tower using a lift or climbing a flight of 212 stairs. The view from the tower stretches to Lake Żarnowiec, which is one of the reservoirs of the biggest pumped-storage hydroelectric power station in Poland, a wind farm, and, weather permitting, also to the Baltic Sea. The complex also features three original-size dinosaur statues, a mini-golf course, a playground, walk-
ing areas and places to eat out. Gniewino also boasts a cultural centre, equipped with bowling alley and a theatre and entertainment arena, as well as a swimming pool with a water slide, which is a part of a modern sports and recreational complex. Another place of special interest for tourists is a small town Nadole. The town hosts an open-air museum with a 19th century Gbursk Croft, as well as a marina on Lake Żarnowiec. The beauty of the lake and the surrounding areas can be admired from a pleasure boat “Nadolanin” and fast motor boats “Parana” and “Iguasu”. Systematically restocked with fish, the lake attracts angling enthusiasts. Tourists are very welcome in local manor houses, agritourism and stud farms. The proximity of the sea, the beauty of the woodlands and local lakes as well as the tourist offer, which is being constantly expanded, encourage visitors to spend their holidays in this lovely spot of the Kashubian Coast.
MIASTKO
Gdzie Rummel bogatych łupił A place where Rummel robbed the rich
To tu przed wiekami grasował zbój Rummel, który ze swoją drużyną łupił bogatych a biednym rozdawał. Przedstawiciele rodu Massowów zaproponowali mu w końcu, aby wsiadł na konia i ile ziemi od świtu do zachodu słońca zdąży objechać, tyle od nich dostanie. W ten sposób przekazali mu we władanie ziemię miastecką ze stolicą nazwaną Rummelsburg. Dziś Rummel znowu tu powrócił i swoją kryjówkę ma w pobliskim lesie. Jego rzeźba stoi w centrum 12-tysięcznego Miastka, położonego w południowozachodniej części województwa pomorskiego, w powiecie bytowskim.
54
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
Z serii „naj” – gmina Miastko jest obszarowo jedną z największych gmin w kraju a największą w województwie pomorskim; największym jeziorem jest tutaj Jezioro Bobięcińskie Wielkie (524,6 ha), które jest największym w Polsce jeziorem lobeliowym. W Miastku warto zobaczyć: późnobarokowy kościół NMP Wspomożenia Wiernych, cerkiew greckokatolicką i ratusz. Można też pospacerować ścieżkami przyrodniczymi nad rzeką Studnicą. Okolice przyciągają turystów bogactwem nieskazitelnie czystej przyrody, a także bliskością morza. Szlaki turystyczne doskonale nadają się tu do uprawiania nordic walking. Z kolei w leśnych ostępach odbywają się rajdy samochodami terenowymi w ekstremalnej jeździe na czas. Gmina Miastko przyciąga też amatorów grzybobrania, zbierania runa leśnego i łowienia taaaaaaakich ryb. Po cóż więc jeździć gdzie indziej? Miastko to przecież prawdziwa Brama do Natury!
WOJEWÓDZTWO POMORSKIE same time is the biggest lobelia lake in Poland. The buildings worth seeing include the late-baroque St. Mary’s church, the Greek Catholic church and the town hall. Visitors can also stroll along nature trails by the Studnica River. With is impeccably clean nature and the vicinity of the Baltic Sea, the region attracts many tourists. Tourist trails are ideal for Nordic walking, while forest tracks are a paradise for extreme offroad rallies. The Miastko Commune is also a magnet for mushroom and forest fruit pickers as well as anglers targeting big fish. Why go anywhere else? Miastko is the real Gate to Nature! WIĘCEJ INFORMACJI / MORE INFO: www.miastko.pl Urząd Miejski w Miastku ul. Grunwaldzka 1, 77-200 Miastko, Poland tel. +48 59 857 20 81/86
Miastko is the place where Rummel, the robber, operated with his companions ages ago, stealing from the rich and giving out to the poor. Members of the Massow family finally offered him a deal: he would get as much land as he could trot through on a horse from dawn to dusk. In this way the land around Miastko, with its capital named Rummelsburg, was handed over to the robber. Today Rummel is back again, and his hiding place is in a nearby woods. A sculpture of him decorates the centre of Miastko, a town of 12 thousand inhabitants, situated in the south-western part of the Pomerania Province, in the Bytów District. Fast facts. Taking into account the area, the Miastko Commune is one of the biggest communes in Poland, and certainly the biggest one in the Pomerania Province; the largest lake of the area is Lake Bobięcińskie Wielkie (524.6 hectares), which at the
PORADNIK FOTOAMATORA AMATEUR PHOTOGRAPHER’S GUIDE
Używając zooma na dużym zbliżeniu, czas naświetlania powinien być przynajmniej dwukrotnie krótszy niż ogniskowa obiektywu. Ustawiając dłuższe czasy musimy się liczyć z możliwością poruszonych zdjęć. When using long zoom, the exposure time should be at least half shorter than the focal length of a lens. With longer exposure times, we have to take into account the fact that pictures may appear blurry.
Linia horyzontu nigdy nie powinna znajdować się na środku zdjęcia. Ideałem jest, jeśli znajduje się na 1/3 od dołu lub góry zdjęcia. The horizon line should never go through the middle of a picture. Ideally, it should pass the 1/3 mark, either from top or the bottom of the picture.
56
POLSKA DLA CIEBIE • POLAND FOR YOU 1/2010
WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
Osoby niebędące z fotografią „za pan brat” dla bezpieczeństwa powinny korzystać z odpowiednich dla sytuacji programów tematycznych lub ustawić lustrzankę w trybie AUTO bądź PROGRAM. Readers who are not so keen on photography, should, for their own convenience, use thematic programs or set their reflex to AUTO or PROGRAM mode.
Zdjęcia „zachodzącego słońca” powinny mieć intensywny pomarańczowo-czerwony kolor. Aby go uzyskać nie należy doświetlać zdjęcia, w tym celu ustawiając korektę ekspozycji przynajmniej na –1 EV . Photos of a sunset should have intense orange-red colour. To obtain the effect, one should not overexpose a picture, but rather set the exposure value to at least–1 EV.
Chcąc mieć miękko rozmytą wodę należy ustawić czas dłuższy niż 1/40 s. W przypadku stosowania długich czasów naświetlania wypada mieć ze sobą statyw. If you want to obtain slightly blurred water, the shutter speed should be set to 1/40 s. or longer. Longer exposure times necessitate a tripod. SERGIUSZ KORNATOWSKI WWW.POLSKADLACIEBIE.EU
U S Ą S I A D Ó W • AT O U R N E I G H B O U R S
Z POLSKI NA SŁOWACJĘ FROM POLAND TO SLOVAKIA While touring the southern regions of Poland, you may wish to organise a trip to Slovakia, where prices, despite already in Euro, are still reasonable. In practice, most ski centres open here in November. It is also worth visiting Bratislava, with its historical Old Town, countless numbers of galleries and museums, and a castle overlooking the Danube River. The Small Carpathian Wine Route runs in the vicinity, allowing one to relish the taste of this noble drink and try the specialities of the regional cuisine. Zwiedzając południowe regiony Polski warto zrobić wypad na Słowację, gdzie ceny, mimo że w euro, wciąż są umiarkowane. Praktycznie od listopada rusza tutaj większość ośrodków narciarskich. Warto też wybrać się do Bratysławy z historycznym centrum, z mnóstwem galerii i muzeów oraz z górującym nad Dunajem potężnym zamkiem. W okolicy przebiega Małokarpacki Szlak Wina, na którym można delektować się smakiem tego szlachetnego trunku oraz specjałami kuchni regionalnej.
www.slovakia.travel
HOTEL PLUS** w Bratysławie posiada 235 miejsc noclegowych. Znajduje się w miejskiej dzielnicy Trnávka przy obwodnicy D61, w pobliżu Portu Lotniczego. W odległości 700 m od hotelu mieści się Centrum Handlowe Avion Shopping Park i ośrodek rekreacyjny nad jeziorem Złote Piaski (sporty wodne). Z głównego dworca kolejowego oraz z dworca autobusowego Mlynské Nivy można dojechać trolejbusem do Hotelu Plus i również do oddalonego o 5 km centrum miasta. Dzienna taksa turystyczna dla osób dorosłych wynosi 1,65 €. ZAKWATEROWANIE • 56 NOWYCH pokoi Standard Plus** • Apartament** • 24 Pokoje Studio System* 2- i 3-osobowe z TV, z łazienką i toaletą. Dogodne dla grup i rodzin.
SUP ER CEN Y
dla młodzieży 1 osoba/1 noc już od:
12 €
USŁUGI GASTRONOMICZNE • Restauracja • Degustacja wina • Uroczyste kolacje z muzyką • Lobby bar, Bufet, Bistro POZOSTAŁE USŁUGI • Kantor • Wifi internet • Biliard, rzutki, tenis stołowy • Parking dla samochodów i autobusów na terenie hotelu WYCIECZKI Z BRATYSŁAWY: • Wiedeń /60km/ • termalne kąpielisko Mosonmagyarovar /30km/ • Aquapark Senec /25km/ • Budapeszt /200 km/
ZAP RAS ZAM Y
DO ODN OWI ONYCH POKOI