pirs 167 web

‫نیگەرانی سەرۆک بارزانی‬ ‫بەرامبەر مالیکی ڕاست‬ ‫دەرچوون‬ ‫ل‪2‬‬

‫‪167‬‬

‫سامی فەیلی‪:‬‬ ‫بەهیچ شێوەیەک پارێزگاری هەولێر‬ ‫هاوکاری ماددی نەکردووین‬

‫باڵوکراوه‌یه‌کی ئازاده‪ ‌،‬یه‌کێتی الوانی دیموکراتی کوردستان مانگی دوو جار ده‌ری ده‌کات‪ .‬سێشه‌ممه‌ ‪2012/11/27‬‬

‫ل‪3‬‬

‫دەسەاڵت یاخود ئۆپۆزیسیۆن هۆکارە بۆ دواخستنی هەڵبژاردنی‬

‫ئەنجومەنی پارێزگاکان؟‬

‫هەرسێ الیەنی ئۆپۆزیسیۆن داوا دەکەن هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکانی هەرێمی‬ ‫کوردستان لەگەڵ هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکانی عێراق ئەنجامبدرێت کە بڕیارە لە‬ ‫ساڵی داهاتوودا ئەنجامبدرێت‪ ،‬هاوکات ئاماژەش بەوەدەکەن کە پێویست ناکات چیتر‬ ‫وادەی ئەو هەڵبژاردنە دوابخرێت‪ ،‬دەسەاڵتیش لەالیەن خۆیەوە ئۆپۆزیسیۆن بە هۆکار‬ ‫دەزانێت بۆ دواکەوتنی وادەی هەڵبژاردنەکان‪.‬‬ ‫نزیکەی حەوت ساڵە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان نەکراوە‪ ،‬خۆی دەبوایە سێ‬ ‫ساڵ لەمەوبەر ئەو هەڵبژاردنە بکرایە‪ ،‬بەاڵم ئۆپۆزیسیۆن داوای هەمووارکردنەوەی یاسای‬ ‫هەڵبژاردنەکان دەکات‪ ،‬بە تایبەتی ماددەکانی سێ و چوار لە یاسای هەڵبژاردنەکان‪ ،‬کە‬ ‫تایبەتن بە دەسەاڵتی ئەنجومەنی پارێزگاکان و چۆنیەتی هەڵبژاردنەکان‪ ،‬ئەگەرچی تاوەکو‬ ‫ئێستا چاککردنی ئەو یاسایە لە پەرلەمان گفتوگۆی لەسەر نەکراوە‪ ،‬بەاڵم پێشبینی دەکرێت‬ ‫دوای چاککردنی ئەو یاساییە ئینجا هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان بەڕێوەبچێت‪.‬‬

‫ل‪4‬‬

‫سلێمانی‪ ،‬قوربانیی ملمالنێی پارتە سیاسییەکان و‬ ‫باڵەکانی یەکێتی‬

‫سااڵنێکە دەوترێ سلێمانی لە گەشەکردن وەستاوە و وەک پێویست خزمەت ناکرێ و پرۆژەکانی بەنیوەچڵی‬ ‫ماوەنەتەوە‪ ،‬سەرەڕای ئەوەی کە وەک پارێزگاکانی تری هەرێم بودجەی خۆی هەیە و سااڵنە پرۆژەی بۆ تەرخانکراوە‪،‬‬ ‫هەندێک چاودێر ئەمە دەگێڕنەوە بۆ ملمالنێی سیاسی پارتەکان و باڵەکانی ناویەکێتی‪ ،‬ئاماژە بەوە دەکرێ کە ملمالنێی‬ ‫حزبایەتی‪ ،‬شلێمانی کردۆتە قوربانی و دەستێوەردانی حزبی و شەخسی زۆرە لە راییکردنی کارەکانی حکومەتدا‪.‬‬

‫ل‪6‬‬

‫برزۆ مەجید‪:‬‬ ‫هیچ حیزب و الیەنێک‬ ‫کێشەیان بۆ دروست‬ ‫نەکردووین‬

‫ل‪7‬‬

‫‪2‬‬

‫ژماره‌ ‪167‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫‪2012/11/27‬‬

‫الیەنەکان‪ :‬نیگەرانی سەرۆک بارزانی بەرامبەر مالیکی ڕاست دەرچوو‬ ‫هەڵوێستی الیەنەکان بەرامبەر فەرماندەیی ئۆپەڕاسیۆنەکانی دیجلە چییە‬

‫راپۆرت‪ :‬پرس‬ ‫هاتنە پێشەوەی فەرماندەیی ئۆپەڕاسیۆنەکانی دیجلە‪ ،‬بووە هۆی‬ ‫یەکخستنی گوتاری سەرجەم هێز و الیەنەکان لە هەرێمی کوردستان‪،‬‬ ‫بەشێک لە چاودێرانی سیاسی و رۆژنامەنوسان و بەرپرسانی حزبی‪،‬‬ ‫هەڵوێستی الیەنەکان بەرز دەنرخێنن و ئاماژە بەوەدەکەن کە یەکگوتاریی‬ ‫و یەکهەڵوێستی کورد وایکردووە مالیکی بترسێت‪ ،‬هەروەها لەالیەن‬ ‫خۆشیانەوە حزبەکان مەترسیەکانی سەرۆک بارزانی بەرامبەر سیاسەتی‬ ‫مالیکی بەڕاست دەزانن‪ ،‬کە لە چوارچێوەی پەیامێکدا لە نەورۆزی ئەم‬ ‫ساڵدا خستییەڕوو‪.‬‬ ‫هەڵوێستی الیەنەکان‬ ‫جیا لە هەموو ڕووداو و پرسێک‪ ،‬ئەمجارەیان سەرجەم الیەنەکان‬ ‫هاوهەڵوێست بوون بەرامبەر فەرماندەیی ئۆپەڕاسیۆنەکانی دیجلە و‬ ‫جەختیان لەوەکردۆتەوە کە پێویستە هەموو الیەک یەک دەنگبن بۆ‬ ‫بەهێزبوونی کورد و ڕووب��ەڕووی بوونەوەی ئەو هێزە‪ .‬بەپێی وتەی‬ ‫چاودێرانی سیاسیش‪ ،‬ئەو رووداوە تاکە ڕووداوب��ووە کە ئۆپۆزیسیۆن‬ ‫بایکۆتی نەکات یاخود پشتی تێنەکات‪.‬‬

‫الیەنە سیاسیەکان هەڵوێستێکی جوان و کوردانەیان هەبوو‪ ،‬هیوادارم‬ ‫لەسەرجەم پرسە نەتەوەییەکان بە یەک ئاواز بخوێنین»‪.‬‬ ‫شوان محەمەدی ڕۆژنامەنوس‪ ،‬هەڵوێستی الیەنەکان بەرز دەنرخێنێت و‬ ‫پێیوایە دەبێت الیەنە سیاسیەکان بەردەوام بن لەو هەڵوێستانەیان‪ ،‬ئەو‬ ‫دەڵێت «لە هەموو حاڵەتەکان ئەو یەکڕیزییە باشە و‪ ،‬نابێت بوەستێت‪،‬‬ ‫بە تایبەتی بۆ دەس��ەاڵت‪ ،‬دەبێت ببێتە هۆکارێک بۆ گوێ گرتن لە‬ ‫ئۆپۆزسیۆن»‪.‬‬ ‫لەالیەکی ترەوە دکتۆر یوسف محەمەد‪ ،‬بەرپرسی ژووی لێکۆڵینەوەی‬ ‫سیاسیی بزوتنەوەی گۆڕان‪ ،‬دەڵێت «یەکخستنی نێو ماڵی کورد و‬ ‫یەکگوتاری کورد پەیوەستە بە دیموکراسی و ئاڵوگۆڕی دەسەاڵت‪،‬‬ ‫بێگومان توندبونی ملمالنێ ناوخۆکان دەبێتە هۆی الوازبوونی کورد‬ ‫بەرامبەر بەغدا»‪.‬‬ ‫پێشبینەکانی سەرۆکی هەرێم بەرامبەر مالیکی‬ ‫سەرۆکی هەرێم لە نەورۆزی ئەمساڵدا‪ ،‬لە پەیامێکیدا مەترسیەکانی‬ ‫سیاسیەتی مالیکی خستەڕوو‪ ،‬ئاماژەی بەوەکرد کە مالیکی عێراق بەرەو‬ ‫دیکتاتۆریەت دەبات و تاکڕەوانە بڕیاردەدات و‪ ،‬پێویستە کورد لە ناوخۆدا‬

‫کێشەکانی نێوان هەرێم و بەغدا ئەوەندە قوڵببۆوە‪ ،‬تا وای لێهات‬ ‫مەسەلەی وەرگرتنەوەی متمانە لە مالیکی سەرۆک وەزیرانی عێراق‬ ‫هاتە بەرباس و‪ ،‬بەشێک لە الیەنەکان کۆکبون لە وەرگرتنەوەی متمانە‪،‬‬ ‫ئەو کۆدەنگیەش لەسەر ئاستی عێراق و هەرێمی کوردستان بوو‪ ،‬لە‬ ‫کوردستان پارتی و کۆمەڵ و یەکگرتوو‪ ،‬هاوهەڵوێست بوون و داوایان‬ ‫کرد متمانە لە مالیکی وەربگیرێتەوە‪ ،‬بەاڵم یەکێتی و گۆڕان لەگەڵ ئەو‬ ‫کارەدا نەبوون‪ ،‬بە تایبەتی گۆڕان‪ ،‬ئەوان لەسەرەتاوە ئاماژەیان بەوەدا‬ ‫لەگەڵ وەرگرتنەوەی متمانەنین لەسەرۆک وەزیران‪ ،‬ئەگەرچی چەند مانگی‬ ‫بەسەردا تێپەڕیوە‪ ،‬بەاڵم ئێستا گۆڕان و یەکێتیش سیاسەتی مالیکی‬ ‫بە دیکتاتۆر وەسف دەکەن و پێیانوایە دەبێت متمانەی لێوەربگیرێتەوە‪.‬‬ ‫ئەندامەکەی سەرکردایەتی یەکگرتووی ئیسالمی‪ ،‬دەڵێت «لە پێناو‬ ‫بەرژەوەندی خەڵکی کوردستان‪ ،‬هاوڕابوین لەگەڵ بارزانی بۆ ئەوەی‬ ‫متمانەی لێوەربگیرێتەوە‪ ،‬چونکە پێمان وابوو هەنگاوەکانی مالیکی‬ ‫خزمەت بە پرۆسەی دیموکراسی ناکات»‪.‬‬ ‫ئەگەرچی هیچ بەرپرسێکی یەکێتی ئامادەنیە لەسەر ئەو بابەتە لێدوان‬ ‫بۆ پرس بدات‪ ،‬هاوکات ئارێز عەبدوڵاڵ‪ ،‬ئەندامی سەرکردایەتی یەکێتی‪،‬‬ ‫دەڵێت «ئەو بابەتە لە ئێستادا کۆتایی پێهاتووە‪ ،‬نەورۆز بوو ڕۆیشت‪ ،‬با‬ ‫هەوڵبدەین لەسەر بارودۆخی ئێستا قسەبکەین»‪.‬‬

‫دکتۆر محەمەد بازیانی‪:‬‬ ‫ئۆپەڕاسیۆنەکانی دیجلە نیعمەتێک بوو‬ ‫بۆ کورد‪ ،‬چونکە وای کرد زیاتر حزبە‬ ‫کوردییەکان بە خۆیاندا بچنەوە و هەست‬ ‫بکەن ترس هەیە لەسەر پرسەکە‬

‫هێزەکانی سوپای عێراق‬

‫ئەندامێکی مەکتەبی سیاسی یەکگرتوو‪:‬‬ ‫هەموو کاتێک لەگەڵ هەڵوێستی‬ ‫بارزانیدا بوینە‬

‫هەڵوێستی (پارتی و یەکێتی)‬ ‫هەردوو مەکتەبی سیاسی پارتی و یەکێتی‪ ،‬دوای تەواوبوونی چەند‬ ‫کۆبونەوەیەک‪ ،‬لە چوارچێوەی بەیاننامەیەکدا هەڵوێستی فەرمی خۆیان‬ ‫ڕاگەیاندووە‪ ،‬کە بەهەموو شێوەیەک دژی پێکهێنان و هاتنەوەی پێشەوەی‬ ‫ئەو هێزەن‪ ،‬بە هەموو شێوەیەکیش ئامادەن بۆ ڕووبەڕووبونەوەی هەر‬ ‫حاڵەتێکی لەناکاو‪.‬‬ ‫هەڵوێستی ئۆپۆزسیۆن ( یەکگرتوو‪ ،‬کۆمەڵ‪ ،‬گۆڕان)‬ ‫لە زۆر پرسی نەتەوەییدا یەکگرتوو و کۆمەڵ‪ ،‬هەڵوێستی نەتەوەیی‬ ‫خۆیان دەنوێنن و‪ ،‬ئیدانەی هەر جۆرە کارێک دەکەن کە مەترسی بێت‬ ‫بۆ سەر خاکی هەرێمی کوردستان‪ ،‬بەاڵم تاڕادەیەک خەم ساردی بە‬ ‫بزوتنەوەی گۆڕانەوە دەبیندرێت بە تایبەتی لە هەندێک پرس و کۆبونەوە‬ ‫کە تایبەتن بە پرسە نەتەوەییەکان‪.‬‬ ‫دکتۆر محەمەد بازیانی‪ ،‬چاودێری سیاسی‪ ،‬بە «پرس»ی راگەیاند کە‬ ‫ئۆپەڕاسیۆنەکانی دیجلە نیعمەتێک بوو بۆ کورد‪ ،‬چونکە وایکرد زیاتر‬ ‫حزبە کوردییەکان بە خۆیاندا بچنەوە و هەست بکەن ترس هەیە لەسەر‬ ‫پرسەکە‪.‬‬ ‫فەرهاد مەال ساڵح‪ ،‬ئەندامی مەکتەبی سیاسی یەکگرتووی ئیسالمی‪،‬‬ ‫جەخت دەکاتەوە کە یەکڕیزی و یەکگوتاری حزبە کوردییەکان باشترین‬ ‫وەاڵمدانەوەیە بۆ مالیکی و سیاسەتەکەی‪ ،‬ئەو دەڵێت «سەرجم‬

‫هەڵوێست وەربگرێت‪ ،‬بەاڵم بەشێک لە الیەنەکان ئەو وتانەی سەرۆکیان‬ ‫بە سیناریۆ و کێشەی شەخسیی زانی‪ ،‬بە تایبەتی گۆڕان و یەکێتی‪ ،‬وەک‬ ‫وەبیر هێنانەوەیەک ئەوکاتیش یەکگرتوو و کۆمەڵ پشتگیری و پشتیوانی‬ ‫خۆیان بۆ وتەکانی سەرۆکی هەرێم دووپاتکردەوە‪ ،‬هەربۆیەش دوای‬ ‫تێپەڕبوونی نزیکەی هەشت مانگ بەسەر ئەو پەیامەی سەرۆک‪ ،‬ئێستا‬ ‫گۆڕان و یەکێتی لەسەر قسەکانی سەرۆک کۆکن و هاوڕان‪.‬‬ ‫بەرپرسەکەی ژووری لێکۆڵینەوە سیاسیەکانی بزوتنەوەی گۆڕان‪،‬‬ ‫ئاشکرای دەکات کە ئەوکات نەیانزانیوە کێشە هەرێم و بەغدا لەسەرچی‬ ‫بووە‪ ،‬ئەو بۆ پرس وتی «لە نەورۆزدا ئەوکات نەماندەزانی کێشەکانی‬ ‫نێوان سەرۆکی هەرێم و مالیکی لەسەرچی بوو‪ ،‬وادەبیندرا و وتراوە‬ ‫کێشەکە لەسەر هاتنی کۆمپانیا بیانیەکان بووە بۆ هەرێم‪ ،‬ئەگەرچی‬ ‫لەسەر هەرکێشەیەکی نەتەوەیی بوایە هەڵوێستمان دەبوو‪ ،‬هەروەک چۆن‬ ‫لە ئێستادا لەسەر فەرماندەی ئۆپەڕاسیۆنەکانی دیجلە بە دەنگ هاتین»‪.‬‬ ‫دکتۆر محەمەد بازیانی‪ ،‬تەئکید دەکاتەوە کە پێشبینیەکانی سەرۆک‬ ‫بارزانی ڕاستدەرچوو‪ ،‬ئەو دەڵێت «تەنها جەنابی سەرۆکی هەرێم لە‬ ‫پرسە نەتەوەییەکان دەست پێشخەری دەکات و‪ ،‬پێشبینەکانی ڕاست‬ ‫دەرچ��ووە‪ ،‬ئەوکاتیش دەبوایە حزبە سیاسیەکان پشتگیرییان لە‬ ‫پەیامەکەی بکردابایە و‪ ،‬کۆتاییان بەو بابەتە بهێنابایە»‪.‬‬ ‫مەسەلەی متمانە سەندنەوە لە مالیکی و‪ ،‬بۆچونی حزبە کوردییەکان‬

‫لەالیەکی ترەوە‪ ،‬دکتۆر یوسف محەمەد‪ ،‬بەرپرسی ژووری لێکۆڵینەوە‬ ‫سیاسیەکانی بزوتنەوەی گۆڕان‪ ،‬روونیکردەوە‪ ،‬کە لەسەر زاری رێکخەری‬ ‫گشتی بزوتنەوەی گۆڕان راگەیاندرا‪ ،‬ئەو کاتەی مالیکی بۆ پەرلەمان‬ ‫بانگدەکرێت‪ ،‬هەڵوێستی فەرمی خۆمان ڕادەگەیەنین‪ ،‬چونکە دوو رێگا‬ ‫هەیە بۆ لێسەندنەوەی متمانە لە مالیکی‪ ،‬یان ئەوەتا سەرۆک کۆمار‬ ‫داوا لە ئەنجومەنی نوێنەران دەکات بۆ لێسەندنەوەی متمانە‪ ،‬یاخود‬ ‫ژمارەی پەرلەمانتاران زیاتربێت لە ‪ ،١٦٦‬بەاڵم ئەوەی لە ڕابردوودا‬ ‫کرا لە دەرەوەی ئەو دوو ڕێکارە دەستورییە بوو‪ ،‬تەنها بریتی بوو لە‬ ‫پڕۆسەیەکی ئیمزا کۆکردنەوە لە دەرەوەی ئەنجومەنی نوێنەران‪ ،‬بۆیە‬ ‫بڕیارمدا لە ئەنجومەنی نوێنەران هەڵوێستی فەرمیمان ڕابگەیەنین»‪.‬‬ ‫نیگەرانی سەرۆک بارزانی‪ ،‬لە مالیکی ڕاست دەرچوو‬ ‫ترسی سەرۆک بارزانی بەرامبەر سیاسەتی مالیکی‪ ،‬ڕاست دەرچوو‪،‬‬ ‫چونکە ناوبراو بە وردی ئاماژەی بە سیاسەتی مالیکی کردبوو‪ ،‬بە‬ ‫مەترسی زانی بوو بۆ سەر هەرێمی کوردستان‪ ،‬بەاڵم جگە لە هەردوو‬ ‫حزبە ئیسالمیەکە‪ ،‬یەکێتی و گۆڕان پشتگیرییان نەکرد‪ ،‬لە میانەی ئەو‬ ‫ڕاپۆرتەی پرسدا‪ ،‬کاتێک لەوبارەیەوە پرسیار لە سەرکردەکانی ئەو دوو‬ ‫حزبە دەکەیت‪ ،‬هیچ وەاڵمێکیان النیە‪ ،‬بەشێکیشیان دان بە هەڵەی‬ ‫حزبەکانیاندا دەنێن‪.‬‬ ‫هاوکات سەرجەم حزبەکان بە دەسەاڵت و ئۆپۆزیسیۆنەوە مەترسیەکانی‬ ‫سەرۆک بارزانی بەرامبەر سیاسەتی مالیکی بە ڕاست دەزانن‪ ،‬هەروەها‬ ‫ئاماژە بە دیکتاتۆری و تاکڕەوی مالیکی دەکەن‪ ،‬کە سەرۆکی هەرێم‬ ‫چەند مانگێک لەمەوبەر لە چوارچێوەی پەیامێکدا ئاماژەی پێکردبوو‪.‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫ژمار ‌ه ‪167‬‬

‫‪2012/11/27‬‬

‫‪3‬‬

‫کۆمەڵەی کوردە فەیلییەکان لە ساڵی ‪١٩٩٨‬دامەزراوە‪ .‬سامی فەیلی‪،‬‬ ‫سەرۆکی کۆمەڵەکە نیگەرانە لە خراپی بارودۆخی کوردە فەیلییەکان و‬ ‫رایدەگەیەنێت کە تاوەکو ئێستا حکومەت بەهیچ شێوەیەک هاوکاری‬ ‫نەکردون‪ ،‬سەرۆکی ئەو کۆمەڵەیە دەشڵێت «لە ئێستادا نزیکەی ‪٥٠٠‬‬ ‫خێزانی کوردی فەیلی دانیشتوی هەرێمی کوردستانن و بەشێکیان‬ ‫ڕەوشی ژیانیان لە خراپیدایەو‪ ،‬پێویستە حکومەت هاوکارییان بکات و‬ ‫بێبەشیان نەکات لە دامەزراندن»‪.‬‬ ‫دیدار‪ :‬توانا شێخانی‬

‫سامی فەیلی‪ ،‬سەرۆکی کۆمەڵەی کوردە فەیلییەکانی کوردستان بۆ پرس‪:‬‬

‫بەهیچ شێوەیەک پارێزگاری هەولێر هاوکاری ماددی نەکردووین‬ ‫پ��رس‪ :‬ژم��ارەی ک��وردە فەیلییەکانی دانیشتوی هەرێمی‬ ‫کوردستان چەندە؟‬ ‫سامی‪ :‬ئێمە ئامارێکمان لەبەردەستە سەد لە سەد تەواوە‪،‬‬ ‫کە تێکرای خێزانە کوردە فەیلییەکان لە هەرێمی کوردستان‬ ‫ژمارەیان نزیکەی ‪ ٥٠٠‬خێزانن‪ ،‬ئەگەری هەیە ژمارەکە زیاتریش‬ ‫بێت‪ ،‬بەاڵم تۆمار نەکراون‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬ژمارەی ئەو خێزانانە چۆن چۆنی دابەشبوونە‪ ،‬لە‬ ‫رووی سنوری جوگرافیەوە‪ ،‬ئایا زیاترینیان لە قەزاو ناحیەکانن‪،‬‬ ‫یاخود سەنتەری شار؟‬ ‫سامی‪ :‬کوردە فەیلییەکان زیاتر لە سنوری پارێزگای هەولێر‬ ‫نیشتەجێن‪ ،‬زیاترینیشیان لە ناو سەنتەری شارن‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬کۆمەڵەی کوردە فەیلییەکان‪ ،‬چ گرنگیەکی هەیە بۆ‬ ‫ئەو خێزانە فەیلییانەی روو لە هەرێمی کوردستان دەکەن؟‬ ‫سامی‪ :‬پێش دامەزراندنی ئەو کۆمەڵەیە‪ ،‬هەر خێزانێکی فەیلی‬ ‫سەردانی کوردستانی بکردابایە دەبوایە ئیقامەی هەبێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫دوای چەند کۆبونەویەک لەگەڵ وەزیری ناوخۆ توانیمان مەرجی‬ ‫وەرگرتنی ئیقمامە بۆ کوردە فەیلییەکان هەڵبگرین‪ ،‬ئێستا‬ ‫هەر خێزانێکی فەیلی بیەوێت لە کوردستان نیشتەجێبێت‪ ،‬بۆ‬ ‫مانەوەی تەنها پێویستە ناسنامەی ئێمەی هەبێت‪ ،‬دواتر ئێمە‬ ‫ئاسانکاری تەواوی بۆ دەکەین‪ ،‬بە تایبەت لە ئاسایش و پارێزگا‬ ‫و هەروەها لەو گەڕەکەی لێی نیشتەجێ دەبێت‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬ئایا وەک ک��وردە فەیلییەکان‪ ،‬پشکتان هەیە لەو‬ ‫دامەزراندنانەی کە سااڵنە حکومەت پێویستی پێیەتی؟‬ ‫سامی‪ :‬نەخێر‪ ،‬بەهیچ شێوەیەک لەو دامەزراندانانە پشکمان‬ ‫نییە‪ ،‬دەبوایە دامەزراندنی دەرچووانی کوردە فەیلییەکان هیچ‬ ‫جیاوازییەکی نەبێت لەگەڵ کوردێکی تر‪ ،‬بۆیە داواک��ارم لە‬ ‫الیەنی پەیوەندیدار سااڵنە چەند کەسێکمان بۆ دابمەزرێنی‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬گلەیی و گازندەتان لە حکومەت چییە؟‬ ‫سامی‪ :‬کێشەوگرفتمان یەکجار زۆرە‪ ،‬هێندەی مەسیحی و‬ ‫ئێزدییەکان گرنگی بە ئێمە نادرێت‪ ،‬لە کاتێکیشدا ئێمە کوردین‬ ‫و رۆڵمان هەبووە لە ئاشتی و ئارامی کوردستان‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬ئایا ئێوە وەکو کۆمەڵە‪ ،‬مانگانە هیچ هاوکارییەکی‬ ‫ماددی دەدەن بە خێزانە کوردە فەیلییەکان؟‬ ‫سامی‪ :‬خۆمان بودجەمان سێ ملیۆن دینارە‪ ،‬مانگانە‬ ‫بڕێکی زۆر پ��ارە دەدەی��ن��ە کرێی ب��ارەگ��ا‪ ،‬ه��ەروەه��ا چەند‬ ‫فەرمانبەرێکیشمان هەیە‪ ،‬سەڕەڕای ئەوەش مانگانە لەو سێ‬

‫ملیۆنە بڕە هاوکارییەک دەدەین بەو خێزانانەی کە پێویستیان‬ ‫بە هاوکارییە‪ ،‬زۆرجارانیش لە گیرفانی خۆم پارە بۆ کۆمەڵە‬ ‫سەرف دەکەم‪ ،‬داواکارم لە حکومەت میزانیەکەمان زیاد بکات‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬ئایا هیچ الیەنێکی سیاسی هاوکاریتان دەکات؟‬ ‫سامی‪ :‬ڕاستیەکەی ج��ارە ج��ارە‪ ،‬بەرێز عەلی حوسێن‬ ‫بەرپرسی لقی دووی پارتی سەردانمان دەکات و هاوکاریی‬ ‫مەعنەویمان دەکات‪ ،‬پارێزگاری هەولێریش چەند جارێکیش‬ ‫سەردانی کردوین‪ ،‬بەهیچ شێوەیەک هاوکاری ماددی نەکردوین‪،‬‬ ‫چونکە ئەو دەتوانێت بە هەموو شێوەیەک هاوکاریمان بکات‪،‬‬ ‫ئەگەر مەبەستی بێت‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬خێزانە کوردە فەیلییەکان‪ ،‬لە چ شارێکی عێراقی‬ ‫ژمارەیان زۆرە؟‬ ‫سامی‪ :‬بەغداد‪ ،‬کوت‪ ،‬خانەقین‪ ،‬عیمارە‪ ،‬حلە‪ ،‬مەندلی‪،‬‬ ‫هەروەها لە زۆر شاری تریش کوردی فەیلیی لێیە‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬ئایا تائێستا داوایان نەکردووە‪ ،‬بگەڕێنەوە هەرێمی‬ ‫کوردستان؟‬ ‫سامی‪ :‬نەخێر‪ ،‬چونکە هەموویان لە شاری خۆیانن و سەرقاڵی‬ ‫کارکردن‪ ،‬بگەڕێنەوە کوردستان چی بکەن؟ گوزەران لە هەولێر‬ ‫زۆر زەحمەتە‪ ،‬زۆر گرانییە‪ ،‬بێنە کوردستان گوزەرانی ژیانیان‬ ‫زەحمەت دەبێت‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬پێتوایە حکومەتی هەرێم تاچ ڕادەی��ەک گرنگی بە‬ ‫کوردە فەیلییەکان داوە؟‬ ‫سامی‪ :‬پێموایە لە ‪ %٥‬کەمتریش حکومەت گرنگی پێماندایە‪،‬‬ ‫هەروەک دەبینین حکومەت گرنگیەکی ئەوتۆی بە ئێمە نەداوە‪،‬‬ ‫تائێستاش چەندینجار داواکاریمان بۆ جەنابی سەرۆک بارزانی‬ ‫و سەرۆکی حکومەت بەرزکردۆتەوە‪ ،‬بەاڵم نازانین بۆ وەاڵممان‬ ‫نادەنەوە‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬ئێوە لە پەرلەمانی کوردستان و پەرلەمانی عێراق‪،‬‬ ‫نوێنەراتان نیە‪ ،‬ئایا تاوەکو ئێستا داواتان نەکردووە کورسی‬ ‫پەرلەمانتان بۆ تەرخانبکرێت‪ ،‬بەشێوەی کۆتا؟‬ ‫سامی‪ :‬نەخێر‪ ،‬تائێستا بێبەشین لەوەش‪ ،‬هیچ کەسێک نیە‬ ‫نوێنەرایەتیمان بکات‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬ئێوە بە بەراورد لەگەڵ پێکهاتەکانی تر‪ ،‬لە وەرگرتنی‬ ‫پۆستە سیادییەکان بێبەشکراون‪ ،‬ئایا لە کابینەی حەوتەم‬ ‫داواتان نەکردووە کە پۆستێکتان پێبدرێت؟‬ ‫سامی‪ :‬بەڵێ‪ ،‬ل��ەوەش بێبەشکراوین و‪ ،‬هەستدەکەین بە‬

‫هەموو شێوەیەک پشتگوێ خراوین‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬لێرەولەوێ‪ ،‬باس لەوەدەکرێت کە ئێوە زیاد لە پێویست‬ ‫گرنگی پێدراون‪ ،‬بە تایبەتی لە ڕووی ماددیەوە؟‬ ‫سامی‪ :‬نەخێر بەهیچ شێوەیەک وانیە و هیچ گرنگیەکمان‬ ‫پێنەدراوە چ جای ئەوەی زیاد لە پێویست بێت!‬ ‫پرس‪ :‬ئێستا لە سەروبەندی بەڕێوەچوونی مەڕاسیمی رۆژی‬ ‫عاشوراین‪ ،‬ئایا ئێوەش سااڵنە وەکو شیعەکان ئامادەکاری بۆ‬ ‫دەکەن؟‬ ‫س��ام��ی‪ :‬ب��ەڵ��ێ‪ ،‬ئێمەش ئامادەکاریمان ب��ۆی ک���ردووە‪،‬‬ ‫زۆربەداخەوە هەندێک الیەنی سیاسی قسەی هەڵەمان پێدەڵێن‬ ‫و‪ ،‬لەو مەڕاسیمەش زۆر ئەزیەتمان دەدەن‪ ،‬لێرەوەش پێیان‬ ‫دەڵێن با ئیحتڕامی خۆیان بگرن‪ ،‬ئەگەر نا‪!!..‬‬

‫هەر خێزانێکی فەیلی سەردانی کوردستانی‬ ‫بکردبایە دەبوایە ئیقامەی هەبێت‬ ‫کوردە فەیلییەکانی ناوەڕاست و باشور‬ ‫ئامادەنین بگەڕێنەوە هەرێمی کوردستان‪،‬‬ ‫چونکە رەوشی ژیانیان خراپتر دەبێت‬ ‫حکومەت نیو هێندەی مەسیحی و‬ ‫ئێزدییەکان گرنگیمان پێنادات‬ ‫هەستدەکەین لە هەموو شتێک‬ ‫بێبەشکراوین‬

‫‪4‬‬

‫ژماره‌ ‪167‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫‪2012/11/27‬‬

‫ئۆپۆزیسیۆن داوا دەکات‪ ،‬لەگەڵ عێراق هەڵبژاردنی ئەنجومەنی‬ ‫پارێزگاکانی هەرێم‪ ،‬بکرێت‬ ‫ئایا دەسەاڵت یاخود ئۆپۆزیسیۆن هۆکارە بۆ‬ ‫دواخستنی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان؟‬

‫راپۆرت‪ :‬توانا شێخانی‬ ‫هەرسێ الیەنی ئۆپۆزیسیۆن داوا دەکەن هەڵبژاردنی ئەنجومەنی‬ ‫پارێزگاکانی هەرێمی کوردستان لەگەڵ هەڵبژاردنی ئەنجومەنی‬ ‫پارێزگاکانی عێراق ئەنجامبدرێت کە بڕیارە لە ساڵی داهاتوودا‬ ‫ئەنجامبدرێت‪ ،‬هاوکات ئاماژەش بەوەدەکەن کە پێویست ناکات‬ ‫چیتر وادەی ئەو هەڵبژاردنە دوابخرێت‪ ،‬دەسەاڵتیش لەالیەن خۆیەوە‬ ‫ئۆپۆزیسیۆن بە هۆکار دەزانێت بۆ دواکەوتنی وادەی هەڵبژاردنەکان‪.‬‬ ‫نزیکەی حەوت ساڵە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان نەکراوە‪،‬‬ ‫دەبوایە سێ ساڵ لەمەوبەر ئەو هەڵبژاردنە بکرایە‪ ،‬بەاڵم ئۆپۆزیسیۆن‬ ‫داوای هەمووارکردنەوەی یاسای هەڵبژاردنەکان دەکات‪ ،‬بە تایبەتی‬ ‫ماددەکانی سێ و چوار لە یاسای هەڵبژاردنەکان‪ ،‬کە تایبەتن بە‬ ‫دەسەاڵتی ئەنجومەنی پارێزگاکان و چۆنیەتی هەڵبژاردنەکان‪،‬‬ ‫ئەگەرچی تاوەکو ئێستا چاککردنی ئەو یاسایە لە پەرلەمان گفتوگۆی‬ ‫لەسەر نەکراوە‪ ،‬بەاڵم پێشبینی دەکرێت دوای چاککردنی ئەو یاساییە‬ ‫ئینجا هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان بەڕێوەبچێت‪.‬‬ ‫ڕەفیق ساڵح‪ ،‬ئەندامی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی‪ ،‬لە‬ ‫لێدوانێکیدا بۆ پرس‪ ،‬دەڵێت «ئەگەرچی کاتی خۆی ئێمە تەنها بۆ‬ ‫یەک ساڵ هەڵبژێردراین‪ ،‬بەاڵم دواتر بووبە چوار ساڵ‪ ،‬کەچی دوای‬ ‫ئەو چوارساڵەش هەر نەکرا‪ ،‬واتە حەوتە ساڵە هەڵبژاردن نەکراوە‪،‬‬ ‫بەمەیش نیگەرانی الی ئێمە و ئەندامانی ئەنجومەن دروستکردووە»‪.‬‬ ‫زیاتر وتیشی «سەرجەم ئەندامانی ئەنجومەن بە دەس��ەاڵت و‬ ‫ئۆپۆزیسیۆن داوا دەکەن بە زووترین کات هەڵبژاردنی ئەنجومەنی‬ ‫پارێزگاکان بکرێت‪ ،‬بەاڵم چاککردنەوەی یاسای هەڵبژاردنەکان کێشەی‬ ‫دروست کردووە و هۆکارە بۆ دواخستنی هەڵبژاردنەکان»‪.‬‬ ‫مەسعود عەبدولخالق‪ ،‬چاودێری سیاسی‪ ،‬پێیوایە ماناکانی دیموکراسی‬ ‫ئەو ڕۆژەیە کە هەڵبژاردنێکی شەفافی تێدا بەڕێوەبچێت‪ ،‬ئەو دەڵێت «بۆ‬ ‫ئەوەی نمونەیەکی جوانی دیموکراسی پیشانی واڵتانی عەرەبی بدەین‪،‬‬ ‫دەبێت ڕاستەوخۆ لە کات و ساتی خۆیدا هەڵبژاردنەکان بەڕێوەبچێت»‪.‬‬ ‫ئەو چاودێرە سیاسیە لەبارەی دواخستنی هەڵبژاردنەکانەوە دەڵێت‬ ‫«هیچ پاساوێک نییە بۆ بەڕێوەنەچوونی هەڵبژاردن و نابێ دەسەاڵت‬ ‫دوای بخات»‪.‬‬ ‫هاوکات عەلی عەونی‪ ،‬ئەندامی ئەنجومەنی سەرکردایەتی پارتی‪،‬‬ ‫دەڵێت «لەڕووی نەتەوەییەوە باشترە بە هەموو شێوەیەک لەگەڵ‬ ‫هەڵبژاردنەکانی عێراق جیابین‪ ،‬تەنانەت بە ڕۆژێکیش پاش هەڵبژاردنی‬ ‫ئەنجومەنی پارێزگاکانی عێراق بێت»‪.‬‬ ‫زانا رۆستایی‪ ،‬بەرپرسی لێژنەی چاودێری یاسایی کۆمەڵی ئیسالمی‪،‬‬ ‫بە ڕاشکاوانە دەڵێت «هیچ گرەنتیەک نیە بۆ وادەی ئەنجامدانی‬ ‫هەڵبژاردنەکانی هەرێمی کوردستان و‪ ،‬بە گومانین لەوەی لە کاتی‬ ‫خۆی ئەنجام بدرێت‪ ،‬چونکە لە کۆتاییدا هەردوو مەکتەبی سیاسی‬ ‫بڕیاردەدەن‪ ،‬بێ ئەوەی گفتوگۆ لەگەڵ هیچ الیەنێکی تر بکەن»‪.‬‬ ‫چ الیەنێک هۆکارە بۆ دواخستنی هەڵبژاردن؟‬ ‫دەسەاڵت و ئۆپۆزیسیۆن یەکتری تۆمەتبار دەکەن بە دواخستنی‬ ‫هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان‪ ،‬بە جۆرێک بەشێک لە حزبەکانی‬ ‫ئۆپۆزیسیۆن جەخت لەوەدەکەنەوە کە دەسەاڵت هەر جارە و بە‬ ‫پاساوێک هەڵبژاردنەکان دوادەخات ئەمەیش لە پێناو بەرژەوەندی‬ ‫خۆی‪ ،‬لە بەرامبەریشدا دەسەاڵت‪ ،‬ئۆپۆزیسیۆن تۆمەتبار دەکات بە‬ ‫دواخستنی هەڵبژاردنەکان‪ ،‬چونکە وەک ئاماژەمان پێیدا ئۆپۆزیسیۆن‬ ‫داوای هەمووارکردنەوەی یاسای هەڵبژاردنەکان دەکات‪ ،‬چاودێرانی‬ ‫سیاسیش پێیانوایە هەردوو لە دەرئەنجامی هەڵبژاردنەکان دەترسن‪،‬‬ ‫بۆیە بەردەوام پاساو دەهێننەوە‪.‬‬ ‫عەلی عەونی ئەندامی سەرکردایەتی پارتی‪ ،‬ئۆپۆزیسیۆن بە هۆکار‬ ‫دەزانێت بۆ دواخستنی هەڵبژاردن‪ ،‬ئەو دەڵێت «ئۆپۆزیسیۆن‬ ‫بەردەوام کێشە دروست دەکات‪ ،‬داوا دەکەن یاسای هەڵبژاردنەکان‬ ‫هەموار بکرێتەوە‪ ،‬ئینجا هەڵبژاردن بکرێت‪ ،‬دواتریش هەر خۆیان دەڵێن‬ ‫دەسەاڵت کاتی هەڵبژاردنەکان دوا دەخات»‪.‬‬ ‫زانا رۆستایی‪ ،‬دواخستنی وادەی هەڵبژاردن دەخاتە ئەستۆی‬

‫دەسەاڵت و دەڵێت «دەسەاڵت دەیەوێت بە دواخستنی هەڵبژاردن‪،‬‬ ‫زیاتر ق��ەرەب��ووی خۆی بکاتەوە‪ ،‬ب��ەداخ��ەوە ئ��ەوان تەنها بیر لە‬ ‫کەمبوونەوەی رێژەی کورسیەکانی خۆیان دەکەنەوە»‪.‬‬ ‫ڕەفیق ساڵح‪ ،‬ئەندامی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی‪ ،‬ڕەخنە لە‬ ‫دەسەاڵت دەگرێت‪ ،‬بە جۆرێک دەڵێت «واهەست دەکەم ئەوانەی لە‬ ‫دەسەاڵتن باوەڕێکی تەواویان بە مەرکەزیەتی ئیداری نەبێت‪ ،‬بۆیە‬ ‫هەڵبژاردنەکە دوادەخەن»‪.‬‬ ‫هەروەها چاودێرێکی سیاسی سەر بە ئۆپۆزیسیۆن‪ ،‬کە نەیویست‬ ‫ناوەکەی ئاماژە پێبکرێت‪ ،‬بۆ پرس وتی «ئەوەندەی تێبینم کردووە‪،‬‬ ‫ئۆپۆزیسیۆن نایەوێت لە ئێستادا ئەو هەڵبژاردنە بکرێت‪ ،‬چونکە‬ ‫دەبینین بە هیچ شێوەیەک پێداگری لەسەر ناکات‪ ،‬بێگومان ئەوەش لە‬ ‫بەرژەوەندی خۆیاندایە‪ ،‬چونکە ئەوان پێیانوایە رۆژ لە دوای رۆژ رێژەی‬ ‫دەنگیان لە زیادبوندایە‪ ،‬لە کاتێکدا وای نابینم»‪.‬‬ ‫هەڵوێستی الیەنە سیاسیەکان چۆنە؟‬ ‫ب��ەرەی ئۆپۆزیسیۆن کە پێکهاتووە لە هەرسێ حزب (کۆمەڵ‪،‬‬ ‫گۆڕان‪ ،‬یەکگرتوو) بۆچونی جیاوازییان هەیە و‪ ،‬تاوەکو ئێستا ناکۆکن‬ ‫لەسەر وادە و دەسەاڵتی ئەنجومەنی پارێزگاکان‪ ،‬بەشێکیان پێیانوایە‬ ‫کێشە نیە‪ ،‬ئەگەربێت و پێش ئەوەی یاساکە چاکبکرێت‪ ،‬هەڵبژاردن‬ ‫بەڕێوەبچێت‪ ،‬بەاڵم بەشێکی تریش ئاشکرای دەکەن‪ ،‬پێویستە یاساکە‬ ‫چاکبکرێت ئینجا هەڵبژاردن بکرێت‪ ،‬هەرچۆنێک بێت هەڵبژاردن بە‬ ‫زووترین کات ئەنجام بدرێت‪.‬‬ ‫پارتی و یەکێتی چی دەڵێن؟‬ ‫عەلی عەونی‪ ،‬لەبارەی ئامادەبونی پارتی بۆ هەڵبژاردن دەڵێت‬ ‫«پارتی هەموو کاتێک ئامادەی هەڵبژاردنە‪ ،‬هەرکێشەیەک لە نێو‬ ‫حزبەکانی تر هەبێت‪ ،‬بەاڵم لە ناو پارتیدا نیە‪ ،‬هیچ بیانویەکیشمان‬ ‫نیە»‪.‬‬ ‫کۆمەڵ و یەکگرتوو و گۆڕان‪ ،‬چی دەڵێن؟‬ ‫بەرپرسانی بااڵی بزوتنەوەی گۆڕان زۆر بە کەمی باسی دواکەوتنی‬ ‫هەڵبژارنی ئەنجومەنی پارێزگاکانیان دەکرد‪ ،‬هاوکات لە هەندێک شوێن‬ ‫بە گومان بوون لە رێژەی دەنگەکانیان‪ ،‬بۆیە لە ئێستاشدا تەنها باسی‬ ‫دواکەوتنی ئەو هەڵبژاردنە دەکەن و هیچی تر ناڵێن‪ ،‬لەالیەکی ترەوە‬ ‫کۆمەڵ و یەکگرتوو‪ ،‬کە رێژەی دەنگەکیان دیارە‪ ،‬خۆیشان دەزانن‬ ‫لە چ شوێنک سەرکەوتن بە دەستدێنن‪ ،‬بۆیە پێداگری لەسەر کاتی‬ ‫بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنەکە دەکەن و‪ ،‬ئاماژە بەوەدەکەن کە زیاد لە‬ ‫پێویست کاتەکەی دواخراوە‪.‬‬ ‫کۆمیسیۆنی بااڵی سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان‪ ،‬چی دەڵێت؟‬ ‫هەندرێن محەمەد‪ ،‬بەرپرسی ئۆفیسی هەولێری کۆمیسیۆنی بااڵی‬ ‫سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان‪ ،‬ڕایدەگەیەنێت کە وەک کۆمیسۆن‬ ‫چاوەڕوانی چاککردنی یاسایی ژمارەی سێ و چواری هەڵبژاردنەکان‬ ‫دەکەن‪ ،‬چونکە سەرجەم حزبەکان داوای چاککردنی ئەو یاسایەیان‬ ‫ک��ردووە‪ ،‬هەروەها ناوبراو ئاماژەشیدا کە بەو زووان��ە هەڵبژاردن‬ ‫بەڕێوەناچێت‪.‬‬

‫بێ رووتووش‬

‫*ل��ە تەلەفزیۆنی ‪ .....‬لە هەواڵی ژێرنووسی کەناڵەکە‬ ‫نوسرابوو‪ ،‬پشکێنەرێکی ئەمریکی دەڵێ عێراق گەندەڵترین واڵتی‬ ‫جیهانە‪( .‬گوایە تەرجەمی لێکۆڵەریان بە پشکێنەرکردووە)‬ ‫(دەترسم قورئانەکەش بەو تەرجەمە جوانەیانەوە دەرخواردی‬ ‫خەڵک بدەن)‬ ‫*لە بەرنامەیەکی رادیۆیی تایبەت بە پرسیارە شرعیەکان کە‬ ‫ئاراستەی میوانی بەرنامە دەکرا‪ ،‬یەکێک تەلەفۆنی کرد‪ ،‬گوتی‬ ‫مامۆستا پرسیارەکی شرعیم هەیە ( لەماڵەوە کارەبام بۆ سپلیت‬ ‫بە کێبڵ چەتاڵکردوە‪ ،‬ئەوە شرعیە؟)‪.‬‬ ‫( دەبێی لیژنەی بااڵی فتوا یەکالی بکاتەوە)‬ ‫*لە سۆران جوتیارێکی داماو دڕندەیەک بە مااڵتەکەی فێربوو‬ ‫بوو هەموو شەوێ یەکێکیانی لێ دەخوارد‪ ،‬ئەویش ئەم جارە‬ ‫ژەه��ری بە کەالکی گایەکدا رشتبو‪ ،‬بۆ بەیانی سەیر دەکات‬ ‫پڵنگێکی کوشتوە‪ ،‬کەچی حکومەت دەڵێ دەبێ سزابدرێ‪.‬‬ ‫(بەپێچەوانەوە دەبێ برادەرانی بەیتەریەو ڤێتێنەری سزا بدەن‪،‬‬ ‫ئەو داهێنانی کردوە پڵنگی دۆزیوەتەوە)‬ ‫*دەیانگوت ئەو رۆژەی بارانە زۆرەکە لە کەالر باری و الفاوی‬ ‫دروستکرد یەکێک بڕی سێ سەد هەزاری پارەی ئاو بۆ هاتبۆە‪،‬‬ ‫کابرا دەیگوت حکومەت ئاوی بارانیشی لەسەر من حیسابکردوە‪.‬‬ ‫(ئێ کاکە ئەویش لەسەر حکومەت بە پارە کەوتوە)‬ ‫*بەرپرسێکی بااڵی یەکێتی سەبارەت بە کێشەکانی نێوان‬ ‫هەرێمی کوردستان و ناوەند گوتی « فەخامەتی مام جەالل لە‬ ‫هەڵوێستەکانی مالکی نیگەرانە»‬ ‫(ئەو هەڵوێستە توند و هەڕەشە ئامێزە هەر لە شان و شکۆی‬ ‫فەخامەت دێت)‬ ‫*ل��ە بەرنامەی لیژنەکە ه��ات جوملەفرۆشێکی پەنیریان‬ ‫لەخەتگرت‪ ،‬زیاتر لە ‪ ١٠٠٠‬کیلۆ پەنیری لە نێو کابینەیەکدا‪ ،‬لەناو‬ ‫پیشەسازی باکور ئەمبارکردبوو‪ ،‬دەشیگوت کاتێک دەچمەژورێ‬ ‫بە گۆرەویەوە بەسەر پەنیرەکاندا دەڕۆم‪.‬‬ ‫(دەمگوت بۆ پەنیری خۆماڵی بۆنی گۆرەوی لێدێ؟؟)‬

‫ئەندامێکی سەرکردایەتی پارتی‪:‬‬ ‫هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکانی‬ ‫هەرێم‪ ،‬رۆژێک پاش عێراق بکرێت‪،‬‬ ‫باشترە لەوەی لەگەڵ عێراق بکرێت‬ ‫بەرپرسێکی بااڵی کۆمەڵی ئیسالمی‪:‬‬ ‫دەسەاڵت بە ویستی خۆی کاتی‬ ‫هەڵبژاردن دوادەخات‪ ،‬حیساب بۆ‬ ‫ئۆپۆزیسیۆن ناکات‬

‫ئەندامێکی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی‪:‬‬ ‫بەرپرسی ئۆفیسی هەولێری کۆمیسیۆنی‬ ‫ئەندامانی ئەنجومەن بە دەسەاڵت و‬ ‫بااڵی سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان‪:‬‬ ‫ئۆپۆزیسیۆن‪ ،‬داوا دەکەن بە زووترین کات‬ ‫بەو زووانە هەڵبژاردن ناکرێت!‬ ‫هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان بکرێت‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫ژمار ‌ه ‪167‬‬

‫‪2012/11/27‬‬

‫‪5‬‬

‫پێکهێنانی بەرە لە کوردستان بۆتە مۆدیل‬ ‫ڕاپۆرت‪ :‬پرس‪ ،‬سلێمانی‬

‫ڕێک کەوتین بەشێوەیەکی ڕێکخراوتر کۆببینەوەو دواتریش‬ ‫شۆڕ بێتەوە بۆ ئاستی ئەو لق و مەڵبەندانەی لەپارێزگاکان‬ ‫هەیە»‪.‬‬

‫پێکهێنانی لیژنەی هەماهەنگی نێوان سێ الیەنی سیاسی‬ ‫لەهەرێمی کوردستان بیروڕای جیاوازی لێ دەکەوێتەوەو‬ ‫توێژەرێکی سیاسیش پێی وایە ئەو الیەنانە بێ کاریگەرین‪.‬‬ ‫ئەندامێکی سەرکردایەتی یەکێتی‪ :‬پێکهێنانی ئەو لیژنەیە‬ ‫هاوکات ئەندامێکی سەرکردایەتی یەکگرتووی ئیسالمی‬ ‫کوردستانیش پێی وای��ە دەبێت ئەو الیەنانە یان لەبەری مەسەلەیەکی تایبەت بەخۆیانە‬ ‫بەبڕوای ع��ارف ڕوش��دی ئەندامی سەرکردایەتی یەکێتی‬ ‫ئۆپۆزۆسیۆن بن یاخود بەشداریەکی کارایان هەبێت لەحکومەتی‬ ‫نیشتیمانی کوردستان پێکهێنانی ئەو لیژنەیە مەسەلەیەکی‬ ‫هەرێمی کوردستان‪.‬‬ ‫م����اوەی س��اڵ��ێ��ک دەب���ێ سوسیالیست و ش��ی��وع��ی و تایبەت بەخۆیانەوەو لەم ڕووە دەڵێت «دیارە ئەو حیزبانە‬ ‫زەحمەتکێشان‪ ،‬لیژنەیەی هەماهەنگیان پێکهێناوە‪ ،‬هەر چەندە گەیشتونەتە ئەو بڕوایەی کەپێویستە هاوکاری یەکتربن و‬ ‫پێشتر ئەم ‪٣‬حزبە پێکەوە کاریان کردووە و لەگەڵ ‪٢‬حزبە تواناکانیان یەک بخەن بۆئەوەی بەشدار بن لەچارەسەرکردنی‬ ‫ئیسالمییە ئۆپۆزسیۆنەکە پێکەوە بوونە‪ ،‬بەاڵم بەهەر هۆکارێک گرفتەکانی هەرێمەکەمان و هەرنزیک بوونەوەو یەکگرتنێکیش‬ ‫بێت لێکهەڵوەشایەوە‪ ،‬ئێستاش بە نیازی دووبارە کردنەوەی لەپێناو باشترکردنی بەڕێوەبردنی هەرێمی کوردستان و‬ ‫دیموکراتیزەکردنی ژیانی کۆمەاڵیەتی و سیاسی و کارگێڕی‬ ‫هەمان سیناریۆن‪.‬‬ ‫بەهەنگاوێکی باش دەبینم»‪.‬‬ ‫حیزبی شیوعی‪ :‬ئێمە هاوبەشین لەدەسەاڵتدا بەاڵم مانای‬ ‫ئەندامێکی سەرکردایەتی یەکگرتووی ئیسالمی‪ :‬نەمبیستووە‬ ‫ئەوەنییە سەرنج و تێبینیمان نەبێت لەسەر کاری حکومەت‬ ‫لیژنەی کاری هاوبەشی سێ حیزبی کوردستانی کە پێک بەرەیەک هەبێت لەدەرەوەی ئۆپۆزسیۆن و دەسەاڵت‬ ‫ئەندامی سەرکردایەتی یەکگرتووی ئیسالمی کوردستان‬ ‫دێت لەحیزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان و حزبی‬ ‫زەحمەتکێشان و شوعی کوردستان‪ ،‬بۆ هەماهەنگی و کارکردنە «ئەبوبەکر هەڵەدنی» بۆ هەفتانەمەی پرس لەسەر ئەم‬ ‫لە ئەو بابەتانەی پەیوەندیدارن بە کوردستانەوە‪ ،‬هەرکارێکی لیژنە هاوبەشە گووتی «ئەوەی ئێمە لەڕێگەی میدیاکانەوە‬ ‫هاوبەشیش پەیوەندی بەکوردستان و هاوهەڵوێستیەوە هەبێت بیستوومانە‪ ،‬ئەو سێ الیەنەش دید و تێروانینی خۆیان‬ ‫و هەرسێ ال ڕێک بکەون لەسەری ئەوا کاری هاوبەشی لەسەر دەردەبڕن لەسەر کێشەکانی هەرێم و دەستور و ئەو یاسایانەشی‬ ‫دەکەن‪ ،‬ئەمە بەپێی گوتەی ئەندامی مەکتەبی ناوەندی حیزبی کەڕەهەندی نیشتیمانیان هەیە‪ ،‬ئێمەش ڕێز لە بیروبۆچوون‬ ‫وئیرادەیان دەگرین»‪.‬‬ ‫شیوعی دیموکراتی کوردستان «گۆران حوسێن»‪.‬‬ ‫ئەندامەکەی سەرکردایەتی یەکگرتووی ئیسالمی ئەوەشی‬ ‫سەبارەت بەچۆنیەتی وەرگرتنی هەڵوێستی پێکەوەییان‬ ‫ڕوونیکردەوە «ئێمە هاوبەشین لەدەسەاڵتدا‪ ،‬بەاڵم مانای خستەڕوو «ئ��ەوەی من بیستومە هەر ب��ەرەی دەس��ەاڵت و‬ ‫ئەوەنییە سەرنج و تێبینیمان نەبێت لەسەر کاری حکومەت ئۆپۆزیسیۆن هەیە‪ ،‬یان ئەوەتا بەشدار بێت لەحکومەت یاخود‬ ‫کە ئەنجام دەدرێت‪ ،‬ئەگەریش ناجۆر بێت لەگەڵ بیروبۆچون لەدەرەوەی حکومەت بێت و ئۆپۆزیسیۆن بێت‪ ،‬جگە لەوەش‬ ‫و ئاراستەی سیاسی ئێمەدا ئ��ەوا هەڵوێستی هاوبەش من هێزێکم نەبیستووە کە کاریگەری هەبێت و ڕۆڵی هەبێت‬ ‫وەردەگ��ری��ن»‪ .‬دەشڵێت «ئەگەر هەسێ الیەنەکەمان ڕێک لەڕووداوەکاندا»‪.‬‬ ‫نەکەوتین لەسەر مەسەلەیەک ئاساییە هەریەکەمان بۆچوونی‬ ‫توێژەرێکی سیاسی‪ :‬ئەم سێ حیزبە نەکاریگەرییان هەبووە‬ ‫تایبەتی خۆی دەبێت لەسەر هەربابەتێک»‪.‬‬ ‫پێشتر چەند جۆرێک لەناکۆکی هەبوو لەنێوان دەسەاڵت لەسەر دەسەاڵت و نە بەشداریی راستەقینەی دەسەاڵتیشن‬ ‫سەبارەت بەسەرکەوتنی کارەکانی ئەم بەرەیە لەهەرێمی‬ ‫و ئۆپۆزۆسیۆنی هەرێمی کوردستان‪ ،‬سەبارەت بەنێوەندگیری‬ ‫ئەو دوانەش ئەندامەکەی مەکتەبی ناوەندی حیزبی شیوعی کوردستان‪ ،‬توێژەی سیاسی دکتۆر «ساالر باسیرە» دەڵێت‬ ‫گووتی «پێم وانییە جۆرێک لەوەستانی پەیوەندیەکان هەبێت «لە ژیانی سیاسیدا ئاساییە دوو‪ ،‬یان زیاتر لە رێکخراو و‬ ‫لەنێوان دەسەاڵت و ئۆپۆزیسیۆن تاکو ئێمە هاوکار بین بۆ حیزبی سیاسی بۆ قۆناغێک لە قۆناغەکان بچنە بەرەیەکەوە‬ ‫دروستکردنەوەی پەیوەندیەکانیان‪ ،‬هەرشتێکیش بەئێمە بکرێت بۆ بەرژەوەندیەکی تایبەت‪ ،‬یان دژ بە الیەنێکی تر‪ ،‬یان بوونە‬ ‫لەو نێوەندەدا ئەوا ئێمە کەمتەرخەمی ناکەین و ئەرکی هەموو ئۆپۆزیسیۆن»‪ .‬گوتیشی «بەاڵم ئەوانەی دەچنە بەرەیەکەوە‬ ‫الشمانە هاوکاری یەکتر بین و هەماهەنگیمان هەبێت پێکەوە»‪ .‬دەبێت خاڵی هاوبەش هەبێت لەنێوانیاندا پێکەوەیان ببەستێت‬ ‫و لەسەر بەرنامەی هاوبەش‪ .‬پرسیارەکە لێرەدا ئەوەیە ئایا‬ ‫حیزبی زەحمەتکێشان‪ :‬هەرسێ حیزب ڕەسەنن و پێشتر چی ئەو ‪ ٣‬حیزبە بەیەکەوە دەبەستێت و بۆ کام ئامانج‬ ‫خەباتیان کردوە لەشاخ‬ ‫الی خ��ۆش��ی��ەوە ئ��ەن��دام��ی مەکتەبی سیاسی حیزبی‬ ‫زەحمەتکێشانی کوردستان «ئەنوەر ئەحمەد» سەبارەت‬ ‫بە کاری لیژنە هاوبەشەکە گووتی «لیژنەی کاری هاوبەش‬ ‫نزیکەی ساڵێک دەبێت هەیەو ئامانج لێشی خزمەت کردنی‬ ‫پڕۆسەی سیاسیە لەهەرێمی کوردستان و دەربڕینی زیاتری ئەو‬ ‫سێ الیەنەیە لەسەر کێشەکانی لەهەرێمی کوردستان هەیە و‬ ‫ئەوانەشی پپێی دەوترێت کێشە هەڵواسراوەکانی نێوان هەرێم‬ ‫وبەغداد و مەسەلەی چاکسازی‪،‬هەرسێ لەو حیزبانەش ڕەسەنن‬ ‫وکاتی خۆی لەشاخ و خەباتی ڕزگاریدا بەشداریان کردوەو‬ ‫ئێستاش لەپەرلەمان و حکومەتی هەرێمی کوردستاندا بوونیان‬ ‫هەیە»‪.‬‬ ‫سەبارەت بە شۆڕبوونەوەی کۆبونەوەکانیان لە مەکتەبی‬ ‫سیاسیەوە بۆ خ��وارەوە دەڵێت «مەرج نییە ئێمە لەهەموو‬ ‫شتەکان بیروڕای جیاوازمان هەبێت‪ ،‬بۆیە لەدواین کۆبونەوەشدا‬

‫دەیانەوێ بچنە بەرەیەکەوە؟ ئەم ‪ ٣‬حیزبە هەمویان بەشدارن‬ ‫لە حکومەتە بنکەفراوانەکەی هەرێمی کوردستان‪ .‬ئەگەر بە‬ ‫ژمارەی دەنگ بێت هیچ کام لەمانە ئەو رێژە سەدیە ناهێنن‬ ‫بگەنە کورسی پەرلەمان پێی‪ .‬لەبودجەی گەل پارەشیان‬ ‫ئەدرێتێ‪ .‬یان ئەم بەناو بەرەیە میتۆدێکە بۆ خزمەتی دەسەاڵت‬ ‫و بەهیوای راکێشانی کۆمەڵێک خەڵکە بەالی خۆیاندا بەهیوای‬ ‫بەدوور گرتنیان لە ئۆپۆزیسیۆن‪ ،‬یان دەیانەوێ فشار بخەنە‬ ‫سەر دەسەاڵت بۆ چەند دەستکەوتێکی خۆیان وەک هەمیشە‬ ‫بریتیە لە پارەو پۆست»‪.‬‬ ‫توێژەرەکە گومانی هەیە ئەم بەرەیە بتوانێ فشار دروست‬ ‫بکات‪ ،‬وەکخۆی گوتی «ئەمان هیچ کاریگەرییەکیان نەبووەو‬ ‫نیە لەسەر دەسەاڵت‪ .‬بودجەی دەوڵەت و سامانی گشتییان‬ ‫پێئەدرێ لەگەڵ کورسیەکی پەرلەمان یان حکومەت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بێکاریگەر»‪.‬‬ ‫دەشڵێت «هۆکاری سەرەکی ئەم دیاردە خراپە دەگەڕێتەوە‬ ‫بۆ چەوتیی سروشتی ئەو سیستەمی سیاسیەی لە هەرێمی‬ ‫کوردستان پیادە دەکرێ»‪.‬‬ ‫سەبارەت بەوەشی لە سیستەمی دیموکراسی و سیاسیدا‬ ‫بەرەی سێیەم ل��ەدەرەوەی دەسەاڵت و ئۆپۆزیسیۆن بوونی‬ ‫هەیە باسیرە دەڵێت «تۆ یان لەگەڵ دەسەاڵتیت‪ ،‬یان دەبیتە‬ ‫ئۆپۆزیسیۆن لێی‪ .‬ئەم سیانە وەک حیزبە بچوکەکانی تر نە‬ ‫ئۆپۆزیسیۆنن‪ ،‬نەکاریگەریشیان هەبووە لەسەر دەسەاڵت و نە‬ ‫بەشداریی راستەقینەی دەسەاڵتیشن»‪.‬‬ ‫دکتۆر ساالر باسیرە ئەوەشی گوت «ئەگەر ئۆپۆزیسیۆنن‬ ‫ئ��ەوا لەو حکومەتی بنکەفراوانە بێنە دەرەوەو بەرنامەو‬ ‫دروشمی ئۆپۆزیسیۆن بوون هەڵبگرن وەک ئەوەی حیزبی‬ ‫ئایندە کردی»‪ .‬پێشیوایە ئەم بەرەیە لە میدیاکان بایەخی‬ ‫پێنەدراوە و گرنگی خۆی وەرنەگرتوە‪.‬‬

‫ئەم ‪ ٣‬حیزبە هەمویان بەشدارن لە‬ ‫حکومەتە بنکەفراوانەکەی هەرێمی‬ ‫کوردستان‪ .‬ئەگەر بە ژمارەی دەنگ بێت‬ ‫هیچ کام لەمانە ئەو رێژە سەدیە ناهێنن‬ ‫بگەنە کورسی پەرلەمان‪ .‬لەبودجەی گەل‬ ‫پارەشیان ئەدرێتێ‬

‫‪6‬‬

‫ژماره‌ ‪167‬‬

‫‪2012/11/27‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫سلێمانی‪ ،‬قوربانیی ملمالنێی پارتە سیاسییەکان وباڵەکانی یەکێتی‬ ‫ڕاپۆرت‪:‬زیرەک عەبدولڕەحمان‪ ،‬سلێمانی‬

‫سااڵنێکە دەوترێ سلێمانی لە گەشەکردن وەستاوە و وەک‬ ‫پێویست خزمەت ناکرێ و پرۆژەکانی بەنیوەچڵی ماوەنەتەوە‪،‬‬ ‫سەرەڕای ئەوەی کە وەک پارێزگاکانی تری هەرێم بودجەی خۆی‬ ‫هەیە و سااڵنە پرۆژەی بۆ تەرخانکراوە‪ ،‬هەندێک چاودێر ئەمە‬ ‫دەگێڕنەوە بۆ ملمالنێی سیاسی پارتەکان و باڵەکانی ناویەکێتی‪،‬‬ ‫ئاماژە بەوە دەکرێ کە ملمالنێی حزبایەتی‪ ،‬سلێمانی کردۆتە‬ ‫قوربانی و دەستێوەردانی حزبی و شەخسی زۆرە لە راییکردنی‬ ‫کارەکانی حکومەتدا‪.‬‬

‫کۆمەڵی ئیسالمی‪ :‬فرەکوێخایی وایکرد بودجەکە وەکو پێویست‬ ‫لەسلێمانی سەرف نەکرێت‬ ‫هەر سەبارەت بەم پرسە‪ ،‬ئەندامی مەکتەبی سیاسی کۆمەڵی‬ ‫ئیسالمی «بیالل سلێمان» بەهەفتەنامەی پرسی ڕاگەیاند‬ ‫«کاتێک سەیری شاری سلێمانی دەکەیت هەست دەکرێت کە‬ ‫خزمەتگوزاریەکانی کەمترە ل��ەوەی چ��اوەڕێ ک��راوە‪ ،‬ئەمەش‬

‫دیمەنێکی گردبوونەوەی ‪17‬ی شوبات‬

‫یەکێتی‪ :‬دەست وەرنادەینە ئیشی پارێزگا‬ ‫نەرمین عوسمان‪ ،‬ئەندامی سەرکردایەتی یەکێتی‪ ،‬روونیدەکاتەوە‬ ‫کە بەهیچ شێوەیەک یەکێتی نیشتیمانی کوردستان دەست‬ ‫وەرناداتە کاروبارەکانی پارێزگای سلێمانی وڕەنگە کێشەی‬ ‫هاواڵتیایەک بگەیەنێتە الیان «لەوانەش کێشەی خزمەتگوزاری‬ ‫و گەڕەکەکان یاخود ڕێکخراوێک داوای پڕۆژەیەک دەکات و‬ ‫ئێمەش دەینێرین بۆئەوەی بیخەنە بەرنامەی کاری خۆیانەوە‪.‬‬ ‫ئیدی ئێمە دەسەاڵتی جێبەجێ کردن نین تاکو دەست وەربدەینە‬ ‫کاروبارەکانیان»‪.‬‬ ‫سەبارەت بەو دەنگۆیانەی دەگوترێت پارێزگاری پێشوو‬ ‫کەمتەرخەمی هەبووە «نەرمین عوسمان» دەڵێت «هەموو‬ ‫کەسێک کەدەسەاڵت دەگرێت ئیدی تواناکانی خۆی ڕۆڵ دەبینێت‪،‬‬ ‫ئەگەرنا حیزب چ کاتێک دەستی وەرداوەتە کاروبارەکانی کاک‬ ‫دانا‪ ،‬ئەو پرۆژانەشی لەسلێمانی کراوە‪ ،‬ڕەنگە خەڵک زیاتر شتی‬ ‫سەرزەوی ببینێت‪ ،‬بەاڵم پڕۆژەی زۆر لەژێرزەوی سلێمانی کراوە‪،‬‬ ‫لەوانەش پڕۆژەی ئاو ئاوەڕۆی سلێمانی کە ئاو ئاوەڕۆی سلێمانی‬ ‫لەباشترینەکانی شارەکانی دیکەی عێراقەو بەپێی وەزارەت��ی‬ ‫پالندانی عێراقیش ژێرخانی ژێرزەوی سلێمانی لەهەموو شارەکانی‬ ‫دیکە پاکترە بۆیەش بایەخ دراوە بەو پڕۆژانەی ژێر زەوی»‪.‬‬ ‫لەبارەی هەولێرەوە ئەوەشی گوت «خەڵک کاتێک پڕۆژە‬ ‫تەالرەکانی هەولێر دەبینێت دەڵێت ڕەنگە جیاواز بێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەوانەی هەولێر زۆرینەی کۆمپانیاکانی دەرەوەن و جگە لەوەش‬ ‫وەکو پایتەخت بایەخی پێدراوە»‪.‬‬ ‫سەبارەت بەکاریگەری ملمالنێکانی ناو یەکێتیش لەڕابردوو‪،‬‬ ‫کاریگەری لەسەر پڕۆژەکانی سلێمانی ئەندامەکەی سەرکردایەتی‬ ‫دەڵێت «هەموو الیەک دەزانێت لەماوەی ڕابردوودا چەند مانگێک‬ ‫بەهۆی بارگرژیەکانی سلێمانی پڕۆژەکان دواکەوتن‪ ،‬بەاڵم ئەوە‬ ‫وای نەکردووە کە کاریگەری لەسەر بودجە هەبووبێت‪ ،‬جگە‬ ‫لەوەش لەسلێمانی کارەکان زۆر شەفافترن و بەشێوەی تەندەر‬ ‫کارەکان دەکرێت و بودجەکەش مانگی پێنج و شەش دەگات‬ ‫ئەوەش دەبێتە هۆی دواکەوتنی پڕۆژەکان»‪.‬‬ ‫دان بەوەشدا دەنێت کە لەهەر شوێنێکیش ملمالنێ و بارگرژی‬ ‫هەبێت کاریگەری دەکاتە سەر هەموو ب��وارەک��ان‪ .‬گوتیشی‬ ‫«ئەوەندەشی کۆمپانیای بیانی لەهەولێر هەیەو سەردانی‬ ‫ئەوێ دەکەن لەسلێمانی نایەن و نین‪ ،‬بۆیە دوای ئەوەی ئەو‬ ‫کۆمپانیایانە لێکۆڵینەوەیان کردوەو بۆیان دەرکەوتووە خەڵکی‬ ‫سلێمانی سەردانی هەولێر دەکات و دەچێتە مۆڵەکان شت دەکرێت‬ ‫ئینجا بیریان لەوەکردۆتەوە بێنە سلێمانی و سەرمایەکانیان بخەنە‬ ‫کار‪ ،‬لەهەمان کاتدا‪ ‬بارگرژیەکانی ڕابردوو بووە هۆی ئەوەی‬ ‫لەوکاتەدا چەند کۆمپانیایەک بڕۆن بەهۆی ئەوەی کۆمپانیاکان‬ ‫پارەیان خستۆتە کارو ئەوەش پێویستی بە کەش وهەوایەکی‬ ‫ئاسوودە هەیە»‪.‬‬

‫لەکاتێکدا بودجەی تایبەتی خۆی هەبووەو بەپێی پارێزگاکانیش‬ ‫دابەش کراوە‪ ،‬ئەوانەشی کەمتەرخەمن پێویستە لێپرسینەوەیان‬ ‫لەگەڵ بکرێت»‪.‬‬ ‫ئەندامەکەی مەکتەبی سیاسی کۆمەڵ ئەوەش دەخاتە ڕوو‬ ‫«ڕەنگە باڵباڵێن لەناو یەکێتی نیشتیمانی کوردستان کاریگەری‬ ‫هەبووبێت لەسەر پڕۆژەکانی سلێمانی‪ ،‬چونکە داهاتی سلێمانی‬ ‫لەبەردەستی یەکێتی دابووە‪ ،‬لەوانەشە ئەوە هۆکارێکی خرابوو‬ ‫بێت کە ئەو باڵباڵێنەو فرەکوێخاییە وایکردبێت کە بودجەکە وەکو‬ ‫ڕۆژنامەنووسێک‪ :‬کاریگەری زیانی پارێزگاری پێشوو تاکو‬ ‫پێویست سەرف نەکرابێت‪،‬هەندێک جاریش لەبەر خزم خزمێنە‬ ‫سەرف کرابێت»‪.‬‬ ‫ئێستاش ماوە‬ ‫نوسەرو ڕۆژنامەنووس»ئەنوەر حسێن» لەمیانەی لێدوانێکدا بە‬ ‫پەرلەمانتارێکی گۆڕان‪ :‬جێبەجێ کردنی پڕۆژەکان لەئاستی هەفتەنامەی پرسی ڕاگەیاند «کاتی خۆی پارێزگای سلێمانی کە‬ ‫پێویستدا نییە‬ ‫دانای ئەحمەد مەجید بوو زیانێکی گەورەی لەشاری سلێمانی داو‬ ‫پەرلەمانتاری لیستی گۆڕان لەپەرلەمانی کوردستان»ڕێباز بەشێکی زۆری پڕۆژەکانی دواخست‪ ،‬تاکو ئێستاش ئەو کاریگەریە‬ ‫فەتاح» بە هەفتەنامەی پرسی ڕاگەیاند «من وای نابینم لەسەر ئەم پارێزگایە ماوە‪ ،‬بەاڵم دوای هاتنی پارێزگاری نوێ‬ ‫لەناوچەیەکی دیاری کراوی کوردستاندا پڕۆژە جێبەجێ بکرێت و پڕۆژەکانی سلێمانی زۆر باش بووە‪ ،‬ئەمەش تاکو ئێستا نەبۆتە‬ ‫لەناوچەیەکی دیکەدا جێبەجێ نەکرێت‪ ،‬جێبەجێ کردنی پڕۆژەکان هۆی قەرەبوو کردنەوەی ئەو کاریگەرەی پێشووتری پارێزگاری‬ ‫لەسەرجەم وەزارەکان و ناوچەکانی کوردستانیش کێشەی تێدایە‪ ،‬سلێمانی»‪.‬‬ ‫بەاڵم ڕەنگە لەناوچەکدا کێشەکە زیاتر بێت ئەوەش مەسەلەیەکی‬ ‫ئەنوەر حسێن دەشڵێت «پێم وانییە ئەگەر لەهەولێر پارتی‬ ‫دیکەیە‪ ،‬بۆنموونە ئەگەر وەزارەتی تەندروستی بەنموونە وەربگرین دوو پرد دروست بکات پێی وابێت پڕۆژەبێت و لەسلێمانیش‬ ‫هەروەکوچۆن لەسلێمانی نەخۆشخانەی چوارسەد قەرەوێڵەییەکە یەکێتی دوو شەقام دروست بکات پڕۆژە بێت‪ ،‬بۆیە پێم وایە‬ ‫هەیە بەهەمان شێوە لەهەولێر تەنانەت پڕۆژەیەکی تازەتر بوونی حکومەت باش ئیشەکان ڕاناپەڕێنێت»‪.‬‬ ‫بەبڕوای ئەنوەر حسێن ئەوەی باس دەکرێت لەناو باڵەکانی‬ ‫نییەو لەو پڕۆژانەی کەلەسەردەمی ڕژێمی پێشوو بوونی هەبووە‪،‬‬ ‫نەخۆشخانەشمان هەیە لەسۆران چەندین کێشەی هەیەو جێبەجێ یەکێتی زیاتر کاریگەری سیاسی هەیە تاکو ئیداری‪ ،‬چونکە‬ ‫پارێزگاری سلێمانی سەر بەهیچ کام لەوانە نییەو کاری خۆی‬ ‫نەکراوە لە زاخۆش بەهەمان شێوە»‪.‬‬ ‫دکتۆر ڕێباز گووتیشی «ئەگەر هەولێر ڕوویەکی جوانتری دەکات‪.‬‬ ‫هەبێت لەسلێمانی من پێم وایە ئەوە کەرتی تایبەتە توانیویەتی‬ ‫ئەو سەرکەوتنە بەدەست بێنێت نەوەک پڕۆژەکانی حکومەتی‬ ‫ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی‪ :‬کارەکان وەکو پێویست نین‬ ‫هەرێمی کوردستان»‪.‬‬ ‫ئەندامی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی «پ��ەری جەالل»‬ ‫سەبارەت بەکاریگەری ملمالنێکانیش لەشاری سلێمانی بەهەفتەنامەی پرسی ڕاگەیاند «لەڕابردووشدا کاتی دانای ئەحمەد‬ ‫ئەندامەکەی پەرلەمانی کوردستان گووتی «هۆکارەکە هەرچی مەجید پاریزگاری سلێمانی‪ ،‬کار کراوە‪ ،‬ئێستاش بەهەمان شێوە‬ ‫بێت ئەنجامەکەی ئەوەیە جێبەجێ کردنی پڕۆژەکان لەئاستی کار دەکرێت و ناهەقییە بڵێیت کار بۆ سلێمانی نەکراوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫پێویستدا نییە‪ ،‬ڕەنگە ئەم ملمالنێیە هۆکار بێت‪ ،‬بەاڵم ناتوانین لەئاست سلێمانیدا نییەو دەبێت کاری دیکەش»‪.‬‬ ‫ئەندامەکەی ئەنجومەنی پارێزگاری سلێمانی ئەوەشی خستەڕوو‬ ‫هۆکاری گەندەڵی و بەشداربوونی بەرپرسەکان و پشکیان‬ ‫لەکۆمپانیاکاندا و زۆر جار بێخەم بوونی کۆمپانیاکان بەرامبەر کە ملمالنێ کاریگەری بووە لەسەر پڕۆژە خزمەت گوزاریەکان‪.‬‬ ‫ڕێ و شوێنەکان کەحکومەت بەرامبەریان بیکات ئەمەش بەهۆی‬ ‫ئەوەی بەرپرسێک لەپشتیانەوە هەیە‪ ،‬بۆیە هۆکاری بێ خەم‬ ‫بوونی کۆمپانیاکانی بەرپرس لەجێبەجێ کردنی پڕۆژەکان‬ ‫بەپاڵپشتی بەرپرسێکی دیاری کراو کاریگەری هەیە»‪.‬‬ ‫ئاماژە بەوەش دەکات کە دەستێوەردانی حیزبی لە بازاڕ و‬ ‫ئابووری و گرێبەستەکان هۆکارێکی گرنگە‪ ،‬زۆرجاریش کەسێک‬ ‫کە لەئاستی پێویست نەبووە‪ ،‬بەاڵم لەبەر ئەوەی مەیلی بۆ‬ ‫بەرپرسێک هەبووە لەو شوێنەدا ماوەتەوە‪.‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫ژمار ‌ه ‪167‬‬

‫‪2012/11/27‬‬

‫‪7‬‬

‫بەرپرسی باژێڕوانی بزوتنەوەی گۆڕان لە هەولێر (برزۆ‬ ‫مەجید)‪ ،‬هۆکاری دواکەوتنی کۆنگرەی بزوتنەوەکەی بۆ‬ ‫ئەوە دەگەڕێنێتەوە کە پێشتر شەڕی دەروونی و ئەمنی‬ ‫و ماددیان لەگەڵ ک��راوە‪ ،‬ئەو دەڵێت «لە ئێستادا لە‬ ‫نەفەسێکی ئارامداین و خەریکی خۆ رێکستنەوەین و لە‬ ‫کاتی گونجاودا کۆنگرە دەبەستین»‪ .‬هەروەها ناوبراو لەو‬ ‫دیدارەیەدا لەگەڵ هەفتەنامەی «پرس» ڕایدەگەیەنێت‪،‬‬ ‫دەبێت لەمەودوا دەسەاڵت لەوە تێبگات کە لە مەسەلە‬ ‫ن��ەت��ەوەی��ی و نیشتیمانیەکان هیچ الیەنێک پ��ەراوێ��ز‬ ‫نەخات و کۆدەنگیەک دروستبکات‪ .‬لەبارەی فەرماندەیی‬ ‫ئۆپەڕاسیۆنەکانی دیجلەشەوە جەخت دەکاتەوە کە لەمەودا‬ ‫حکومەتی مەرکەزی بۆی نییە‪ ،‬دەستدرێژی بکاتە سەر‬ ‫خاکی کوردستان و ئەو ج��ۆرە هەڵسوکەوتانە بکات‪.‬‬ ‫دەشڵێت «بە هەموو شێوەیەک ئامادەین ڕووبەڕوویان‬ ‫ببینەوە»‪.‬‬ ‫دیدار‪ :‬پرس‬

‫برزۆ مەجید‪ ،‬بەرپرسی باژێڕوانی گۆڕان لە هەولێر‪:‬‬

‫هیچ حیزب و الیەنێک کێشەیان بۆ دروست نەکردووین‬ ‫پرس‪ :‬پێتوایە فەرماندەیی ئۆپەڕاسیۆنەکانی دیجلە بە فیعلی‬ ‫جێگای مەترسی بن بۆ سەر خاکی هەرێمی کوردستان؟‬ ‫برزۆ‪ :‬بێگومان دروستکردنی هەر یەکەیەکی سەربازی لە دەرەوەی‬ ‫دەستور‪ ،‬کە بۆ هەڕەشە بەکاربهێندرێت جۆرێکە لە مەترسی و‬ ‫هەڕەشە‪ ،‬بەاڵم لێرەدا کێشە گەورەکە ئەوەیە ئەمە دەرئەنجامی‬ ‫شکست و ناکامڵبوونی سیاسەتی دەسەاڵتی هەرێمی کوردستانە‬ ‫کە لە هەردوو حزبی دەسەاڵتدار پێکهاتووە‪ ،‬هەروەها دوای روخانی‬ ‫رژێمی بەعس کورد لە پێکهێنانی حکومەت بەشداربووە‪ ،‬ئایا بۆ‬ ‫نەیویستووە ئەو مەسەالنەی کە ڕەهەندی نیشتیمانیان هەیە و‬ ‫ئەولەویەتی کارکردنی لە پێناو بەژەوەندی هەرێمی کوردستان‬ ‫بێت‪ ،‬ئەگەر ئەمانەی بکردابایە ئەولەویەتی کارکردنیان دڵنیام ئەوە‬ ‫بارودۆخە دروست نەدەبوو‪ ،‬ئەوەی ئێستاش هەیە دەرئەنجامی‬ ‫پێشووە‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬کەوایە ئەو دەرئەنجامە چۆن مامەڵەی لەگەڵ بکرێت؟‬ ‫برزۆ‪ :‬پەندێکی کوردی هەیە دەڵێت «لە هەموو شتێک دەرسێک‬ ‫وەبگرە»‪ ،‬ئەمە دەرفەتێکی زۆرباشە بۆ کورد و بە الیەنەکانی‬ ‫دەسەاڵت و ئۆپۆزیسیۆن و شەقام و هەموو دەنگەکان‪ ،‬هەروەها‬ ‫دەبێت دەس��ەاڵت لەوە تێبگات کە ئەو مەسەالنەی ڕەهەندی‬ ‫نیشتیمانیان هەیە پێویستە سەرجەم پێکهاتەکان تێیدا بەشداربن‪،‬‬ ‫هەروەها با پەرلەمان بکرێتە مەرجەح و ببێتە چارەسەری هەموو‬ ‫کێشەکان‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬وەکو بزوتنەوەی گ��ۆڕان‪ ،‬لەبارەی ئۆپەڕاسیۆنەکانی‬ ‫دیجلەوە چی دەڵێن؟‬ ‫برزۆ‪ :‬وەک ئەرکێکی نیشتیمانی و نەتەوەیی دەسەاڵت رێگەمان‬ ‫پێبدات و نەدات‪ ،‬ئێمە ڕووب��ەڕووی دەبینەوە و بەری لێدەگرین‬ ‫و دەبێت ئەو بۆچونە گشتیەش دروست بکەین کە حکومەتی‬ ‫مەرکەزی لەمەودا بۆی نیە ئەو جۆرە هەڵسوکەوتانە بکات‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لە کوردستانیش دەسەاڵت دەبێت لەسەر مەسەلە نەتەوەییەکان‬ ‫هەموو پێکهاتەکان بەشداری پێبکات‪.‬‬ ‫پ��رس‪ :‬لە ئێستادا بەشێک لە الیەنە سیاسیەکان گوتاری‬ ‫سیاسیان یەکخستووە بە تایبەتی لەسەر مەلەسەی ئۆپەڕاسیۆنی‬ ‫دیجلە‪ ،‬بەاڵم زۆرجار بزوتنەوەی گۆڕان بەوە تۆمەتبار دەکرێت‬ ‫کە لەسەر هەندێک مەسەلەی نیشتیمانی هاوڕانیە لەگەڵ پارتی‬ ‫و یەکێتی؟‬ ‫برزۆ‪ :‬ئێمە چەندینجار هۆشداریمانداوە‪ ،‬با هەموو الیەک بەشداربین‬ ‫لەوەی پێش ئەوەی ڕووب��ەڕووی کێشەیەک ببینەوە‪ ،‬بەاڵم تۆ‬ ‫پەراوێزم دەخەیت و هیچ خوێندنەوەیەک بۆ پڕۆژە و پێشنیازەکانم‬

‫ناکەیت و‪ ،‬خۆت هۆکاری بۆ کێشەکە‪ ،‬ئیتر چۆن داوامان لێدەکەی‬ ‫لەسەر یەک مێز لەگەڵت دابنیشم بۆ چارەسەرکردنی‪ ،‬بۆ مەسەلە‬ ‫نەتەوەییەکان هیچ حزب و الیەنێک ناتوانن موزایەدەمان بەسەرەوە‬ ‫بکەن‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬بە بۆچونی بەرێزتان‪ ،‬نۆ ساڵە سەرکردایەتی سیاسی‬ ‫کورد لە بەغدا کە گرنگرترین پۆستیان هەبووە‪ ،‬چیان کردووە؟‬ ‫برزۆ‪ :‬دەبوایە ئەولەویەتی کارکردنیان لە پێناو بەرژەوەندییە‬ ‫نەتەوەیی و نیشتیمانیەکان بوایە‪ ،‬بە تایبەتی مەسەلەی ماددەی‬ ‫‪ ١٤٠‬و ناوچە کێشە لەسەرەکان‪ ،‬نۆ ساڵە یەک مەتر زەوییان‬ ‫لە ناوچە کێشە لەسەرەکان نەگەڕاندۆتەوە بۆ سەر هەرێمی‬ ‫کوردستان‪ ،‬بەڵێ هۆکارەکەی حکومەتی بەغدایە‪ ،‬بەاڵم خودی‬ ‫خۆشمان هۆکاربووینە‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬سااڵنە حکومەتی هەرێم‪ ،‬وەفدی حزبی و حکومی ڕەوانەی‬ ‫بەغدا دەکات‪ ،‬بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان‪ ،‬بەاڵم تاوەکو ئێستا‬ ‫ئەو وەفدانە هیچ ئەنجامێکی ئەوتۆیان نەبووە‪ ،‬بۆ؟‬ ‫برزۆ‪ :‬ئێمە دەبێت لە ناوخۆ بەشێوەیەک خۆمان بەهێزبکەین‬ ‫کە هیچ الیەنێکی سیاسی پەراوێز نەخرێت و‪ ،‬ناوماڵی خۆمان‬ ‫یەکبەخەین و گۆڕەپانی سیاسی بۆ هەموو الیەک فەراهەم بکەیت‪،‬‬ ‫ئینجا دەتوانی بەهێزبیت و داوای مافی خۆت لە بەرامبەرەکەت‬ ‫بکەیت‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬مالیکی و چەندین حزبێکی تری شیعە‪ ،‬بڕیاریانداوە لە‬ ‫هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان‪ ،‬لە ناوچە دابڕێندراوەکان‪،‬‬ ‫بە یەک لیست بەشداری هەڵبژاردنەکان بکەن‪ ،‬ئایا پێتوانیە‬ ‫ئەمەش لەبەرامبەر هەڵوێستی حزبە کوردییەکانە؟‬ ‫برزۆ‪ :‬بزوتنەوەی گۆڕان نزیکەی مانگێکە رایگەیاندووە‪ ،‬کە‬ ‫لەگەڵ بەرەی کوردی لە ناوچە کێشە لەسەرەکان بە یەک لیست‬ ‫بەشداری هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان دەکات‪ ،‬بۆ ئەوەی لەو‬ ‫ناوچانە کورد سەنگ و قورسایی هەبێت و دەنگی زیاتر بەدەست‬ ‫بهێنێت و هیچ دەنگێک بە فیڕۆ نەڕوات‪ ،‬هەروەها وەک وەاڵمێکیش‬ ‫دەبێت بۆ بەغدا کە کورد یەک گوتاری هەیە و یەکگرتووە‪.‬‬ ‫پ���رس‪ :‬م���اوە م���اوە‪ ،‬ب��ەرپ��رس��ی م��ەک��ۆی گ���ۆڕان ل��ە هەولێر‬ ‫دەگۆڕدرێت‪ ،‬ئایا کێشەی ناوخۆتان هەیە‪ ،‬هۆکارەکەی چیە؟‬ ‫ب��رزۆ‪ :‬نەخێر بەهیچ شێوەیەک کێشەی ناوخۆمان نەبووە‪،‬‬ ‫هەروەها ئێمە ماوەیەکی کەمە دەستمان بە هەڵبژاردنی ناوخۆ‬ ‫کردووە و‪ ،‬ئەو ستافەی کە ئێستا کاردەکەن لە ئەنجامی هەڵبژاردن‬ ‫دەرچوونە‪ ،‬پێش ئەوکاتیش شێوازێکی تر هەبوو بۆ ڕایی کردنی‬ ‫کارەکان‪ ،‬ئەوانیش لە دۆخێکی ئاساییدابوونە و گۆڕانکارییەکانیش‬

‫ئاسایی بوونە‪.‬‬ ‫پ��رس‪ :‬ئایا لە هەولێر هیچ الیەنێک کێشەتان بۆ دروست‬ ‫دەکات؟‬ ‫برزۆ‪ :‬نەخێر بەهیچ شێوەیەک هیچ و حزب و الیەنێک کێشەی‬ ‫بۆ دروست نەکردوین‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬لە هەولێر‪ ،‬پەیوەندیمان لەگەڵ حزبەکان چۆنە؟‬ ‫برزۆ‪ :‬لە چوارچێوەیەکی ئاساییدا‪ ،‬پەیوەندیمان لەگەڵ سەرجەم‬ ‫حزبەکان باشە‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬لە هەولێر‪ ،‬رێژەی نفوزتان چۆنە؟‬ ‫برزۆ‪ :‬لە ‪ ٧_٢٥‬بزوتنەوەیەکی تازەبوین و بەهیچ شێوەیەک‬ ‫خۆمان ڕێکنەخستبوو‪ ١١٢ ،‬ه��ەزار دەنگمان هێنا‪ ،‬لە دوای‬ ‫ئەوکاتەشەوە تاوەکو ئێستا رێژەی دەنگی گۆڕان لە زیادبوندایە‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬ئایا کێشەی فەرمانبەرە نانبڕاواکانتان ماوە‪ ،‬ئایا هیچ‬ ‫کەسێکتان ماوە نەگەڕابێتەوە سەر کارەکەی؟‬ ‫برزۆ‪ :‬بەڵێ‪ ،‬زۆرماوە کە تاوەکو ئێستا چارەسەر نەکراوە‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬بزوتنەوەی گۆڕان کەی کۆنگرە دەبەستێت؟‬ ‫برزۆ‪ :‬لە کات و ساتی گونجاودا بێگومان کۆنگرە دەبەستین‪،‬‬ ‫ئێمە شەڕی دەروونی و ماددی و ئەمنیمان لەگەڵ کراوە‪ ،‬بۆیە لە‬ ‫ئێستا خەریکی خۆ ڕێکخستنەوەین و لە کاتی خۆیشدا کۆنگرە‬ ‫دەبەستین‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬چەند هەڵسوڕاوێکتان لە ناوچانەی ڕانیە‪ ،‬دەستیان لە‬ ‫کارکێشایەوە‪ ،‬ئایا هۆکارەکەی چی بوو؟‬ ‫برزۆ‪ :‬زانیارییەکی ئەوتۆم نیە‪ ،‬بەاڵم لە هەموو حزب و الیەن و‬ ‫شوێنکدا کێشە هەر ڕوودەدات‪.‬‬

‫لەسەر مەسەلە نەتەوەییەکان هیچ الیەنێک‬ ‫ناتوانێت موزایەدەمان لەسەر بکات‬ ‫بە یەک لیستی دابەزینی کورد لە ناوچە‬ ‫دابڕێندراوەکان لە هەڵبژاردنەکان‪،‬‬ ‫وەاڵمێکە بۆ بەغدا کە کورد یەکگرتووە و‬ ‫یەک گوتاری هەیە‬

‫‪8‬‬

‫ژماره‌ ‪167‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫‪2012/11/27‬‬

‫ئیتر ئەو‬ ‫هەموو پشوە‬ ‫هیچ مانای‬ ‫نیە!‬ ‫ئومێد خۆشناو‬ ‫زۆر ئاساییە هەندێک لە تاکەکانی کۆمەڵ تەمبەڵ بن‪،‬بەاڵم قەت ئاسایی‬ ‫نیە بەشێکی زۆر لە کۆمەڵ و حکومەت تەمبەڵ بن! خەریکە ڕۆژەکانی‬ ‫ساڵ لەکارکردن دەبنە ژمارەیەکی زۆر کەم‪ ،‬ئەمەش بێشک ئەوە دەردەخا‬ ‫کە گەلێکی بەرهەمهێن نین بەڵکو بەرخۆرین‪.‬‬ ‫هەڵبەت لەو هەموو پشوەدا گومانم لەوە نیە کە حکومەت لە داخوازیەکانی‬ ‫هاواڵتی بێزارە بۆیە هێندە حەز بە پشوو دەکات و خوازیاری ئەوەیە دەرگا‬ ‫کانی دابخات تا ڕۆژێک کەمتر بێت لە خستنە ڕووی داواکاری واڵتیان‪.‬‬ ‫سەرەڕای ئەوەی ژمارە زۆری ڕۆژە پشوەکان کاریگەری لەسەر وەرگرتنی‬ ‫ئاستی زانیاری قوتابیان دەکات‪،‬لەهەمان دەمیشدا زیانێکی گەورەی ئابوو‬ ‫ریشی دەبێت وچەندە کاریگەریشی لەسەر مامەڵەی هاواڵتیان دەبێت‪.‬‬ ‫خۆ ئەگەر تێفکرینی خۆمان لە ناوخۆی واڵت لەمەڕ ئەو پرس و زیانانە‬ ‫نەبێت لەهەمبەر ئەو باسە ‪،‬ئەی دەبێت ئەو هەموو کۆمپانیاو نوێنەرایەتی‬ ‫وکارمەندو کرێکارە بیانیانە چیمان پێ بڵێن و چ خوێندنەوەیەکیان بۆمان‬ ‫هەبێت!‬ ‫ئیتر با بزانین کە ڕۆژەکانی ساڵ کە ژمارەیان ‪ ٣٦٥‬ڕۆژە چەندی‬ ‫دەمێنێتەوە بۆکار‪ ٩٦‬ڕۆژی ساڵ ڕۆژان��ی هەینی و شەممەن‪،‬چەند‬ ‫ساڵێکیشە ڕۆژە پشوەکانی هەردوو جەژنی ڕەمەزان و قوربان لە سێ‬ ‫چوار ڕۆژ بوینە بەنزیک بە دەڕۆژ‪،‬جەژنی نەورۆزیش هەر نزیکەی بە دە‬ ‫ڕۆژ سەری ساڵیش نزیکەی پێنج ڕۆژ ئەگەرالنی کەم پێنج ڕۆژیش بۆ‬ ‫ڕۆژانی نێوان دوو پشو دابنێین وئەوا هەر لە مانگی پڕ لە خێرو بەرەکەتی‬ ‫بەهاریش بگە ڕێن کە پڕاو پڕە لە ڕۆژانی خۆش و ناخۆش و کارەسات و‬ ‫دەسکەوت‪،‬ئیتر ئەو ڕۆژانە ش زۆرن کە ڕۆژی کرێکار و جوتیارو مامۆستاو‬ ‫الو و پیرە ژن و پیرە مێرد ودایک و خەریکە ڕۆژی مەسوالنیشی دێتە‬ ‫بانی‪ ،‬ئەوانە ش نزیک بە بیست ڕۆژێک دەبن لە ساڵ‪،‬‬ ‫لە هەموو سەیرتر ڕۆژی یەکی ئایارە کە گوایە ڕۆژی کرێکارانە لەو ڕۆژەدا‬ ‫پشووی هەمووانە تەنها کرێکارەکان لە کارن !‬ ‫هەر لەوە گەڕێ ئێستا شتێکیتریش بۆ تە مۆد هێشتا دە ڕۆژ بۆ جەژن‬ ‫ماوە تەواوی کارەکان ڕادەگیرێن هەر کارێکت دەبێت ‪،‬بێشک وەاڵمەکە‬ ‫ئەوەیە لێگەڕێ بۆ دوای جەژن‪،‬کەواتە بەڕاستی جەژن بۆتە جەژن‬ ‫هەر چەندە لە بیرکاری تۆزێکیش بیر کۆڵم بەاڵم بەو حیسابە بێت ئەو‬ ‫‪٣٦٥‬ڕۆژەی ساڵ نزیکەی ‪ ١٨٠‬ڕۆژی کار دەمێنن‪،‬کەواتە بەرهەمی ئێمە لە‬ ‫ساڵدا نیو ساڵە خواردنیشمان هی یەک ساڵە‪.‬‬ ‫خۆئەگەر بە پێی ستانداردی جیهانیش بێت لە هەفتەیەکدا شەش ڕۆژ‬ ‫کارو لە ڕۆژێکیش هەشت سعات کار ئەوا بە دڵنیایەوە زۆر قەردار دەبینەوە‬ ‫ئیتر ئەوەیە واڵتی کشتوکاڵ و پیشە سازی و بونیاد نانەوەی ژێرخانی‬ ‫ئابووری چی و چیتر!‬ ‫کەوایە هیچ شەرم نییە بڵێین ئێمە چ وەک تاک چ وەک کۆ چ وەک‬ ‫سیستەم و حوکمڕان تەمبەڵین‪،‬وەک ئەو بەسەرهاتەین کە دەگێڕنەوە‬ ‫‪،‬ڕۆژێک سێ برای تەمبەڵ بەیانیەکی زووی باراناوی دەچن بۆکار لە ڕێگادا‬ ‫برای بچوک بە برای مەزن دەرێ برام کوە ئەمڕۆ دونیا ساردە بگەڕێنەوەو‬ ‫نەچینە سەرکار ‪،‬برای گەورە دەڵێت لە خۆی باشتر نیە بابگەڕێنەوە‬ ‫و بەاڵم بە مەرجێک سبەیش ناچین ئیتر هەرسێکیان ڕێک دەکەون‬ ‫بگەڕێنەوە ‪،‬لەڕێگا دەبێتە شەڕیان برای ناوەندی دەڵێ هەردووکتان ڕەئی‬ ‫خۆتان دا بەس من ماوم دەبێت مادام وایە ڕۆژێکیش بۆخاتری من‬ ‫نەچین‪،‬ئەوانیش لەخودایان دەوێ و ڕازی دەبن ‪،‬ئیتر کە دێنەوە بۆماڵ‬ ‫باوکیان دەیان بینێت و پرسیار دەکات ‪،‬ئەوانیش بەسەر هاتەکەی بۆ‬ ‫دەگێڕنەوە‪،‬باوکەش لەوان تەمەڵترە دەڵێ کوڕەکانم وەرن بە هەتا دەمرین‬ ‫کار نەکەین خودا یەکەو دەرگا هەزار‬ ‫ئەو بەسەر هاتە ئەگەر ئەفسانەش بێت یان دروستکراو بێت ‪،‬بەاڵم زۆر‬ ‫لە ئێمە هاواڵتیانی براکان دەچێ و باوکەکەش حکومەتە کەمانە ‪،‬کەواتە‬ ‫با لێی بخەوین خودا یەکەو دەرگا هەزار ‪،‬ئایندەمان گەشە ڕۆژێکمان لە‬ ‫پێشە کە لەخەوین کاتێک هەڵدەستین ئیتر بوینە بەدەوڵەت خەونێکی‬ ‫خۆشیش دەبینین‬

‫میستەر رۆمێرت‪:‬‬

‫دەتوانم لە هۆڵەندا باسی ئەوە بکەم کە راهێنانم‬ ‫بە کەسە پایەبەرزەکانی پارتی و یەکێتی کردووە‪،‬‬ ‫بەاڵم لێرە ناتوانم‬ ‫دیمانە‪ :‬محەمەد عومەر‬ ‫میستەر رۆمێرت‪ ،‬راهێنەری سەرکردەکان ئێستا بۆ راهێنانی رۆژنامەوانی‬ ‫بە پارلەمانتارانی کوردستان لە هەولێرە‪ ،‬میستەر رۆمێرت تەمەن ‪ ٦٣‬ساڵ‬ ‫دانیشتووی واڵتی هۆڵەندایە لە ساڵی ‪ ٢٠٠٤‬ەوە ئاشنای ئیسماعیل خەیات‬ ‫دەبێت سەرسام دەبێت بە کارەکانی ئەو هونەرمەندە کە هێلی تەماسی نێوان‬ ‫پارتی و یەکێتی ڕەنگا و رەنگ کردبوو لە دێگەڵە لە پێناو بەرقەرار بوونی‬ ‫ئاشتی لەو کاتەوە تا ئێستا رۆمێرت ‪ ٢٧‬جار سەردانی کوردستانی کردووە‪.‬‬ ‫لەم دیمانەدا میستەر رۆمێرت باس لە راهێنانی رۆژنامەوانی سەرکردە‬ ‫و سەرۆکەکان دەکات دەڵێت سەرکردە کوردەکان پێویستیان بە راهێنانە‪.‬‬ ‫پ‪ :‬چۆن ئیسماعیل خەیاتت ناسی؟‬ ‫و‪ :‬کارێکی هونەری ئیسماعیل خەیاتم بینی لە پێشەنگای ئارام لە‬ ‫سلێمانی ئەو رۆژە خۆڵ و تۆز بوو لە سلێمانی زۆر گەرم بوو بە وەرگێرەکەم‬ ‫وت کە ناوی گۆران بابە عەلی بوو چ شوێنکی خۆش هەیە بچین وتی‬ ‫گەلەرییەک لە سلێمانی هەیە ئینجا رۆیشتن بۆ گەلەرییەکە یەکەمجار کاری‬ ‫ئیسماعیل خەیاتم بینی پێم جوان بوو پێشتر زانیاری لەبارەی هونەرەوە‬ ‫هەبوو هەر کاتێک کاری ئیسماعیل ببینێت دەزانی ئەوە کاری ئەو جۆرێتی‬ ‫نێودەوڵەتی هەیە‪.‬‬ ‫پ‪ :‬دوو بۆچوون لە بارەی میدیای کوردی هەیە بۆچۆنێک دەڵێت ئەوەی‬ ‫کە ئێستا هەیە لە ئازادی ڕادەبەدەرە بۆچوونێکی تر دەڵێت نەخێر ئازادی‬ ‫رۆژنامەنووسی نییە تۆ چی دەڵێیت؟‬ ‫و‪ :‬کاتێک کە هاتینە ئێرە هەموو میدیاکان سەر بە الیەنی حزبی و‬ ‫ئایینی بوون‪ ،‬سەربەخۆیی لە میدیادا نەبوو ئەگەر بەرواردی بکەی بە ئێستا‬ ‫میدیای ئەو سەردەمە منداڵێکی بچووک بوو‪ ،‬بەاڵم ئێستا میدیا هەرزەکارە‬ ‫هەندێکجار شتی پرۆفیشناڵ دەبینم و دەبیستم هەندێکجار ناپرۆفیشناڵە کار‬ ‫دەکەن هەندێجار خەڵک لە تەلەڤیزیۆنەکان پشتیان داوەتە کورسیەکان‪،‬‬ ‫بەاڵم ئەوە چاک دەبێت یەک و دوو ساڵی تری ماوە ئەو کەسانەی لە بواری‬ ‫میدیا کار دەکەن زۆر بە خێرایی فێر دەبن ئامۆژگاری من ئەوەیە چاو لە‬ ‫کەناڵەکانی جەزیرە و عەرەبیە بکەن چۆن رەفتار دەکەن یان رۆژنامە نێو‬ ‫دەوڵەتیەکان‪.‬‬ ‫پ‪ :‬کەناڵی جەزیزە ئێستا بۆتە شەرێکی قەتەر لەگەڵ سعودیە ئەگەر‬ ‫سەیری جەزیرە بکەین کاریگەری لەسەر پەیامی کوردی هەیە جەزیرە‬ ‫دەیوێت شۆڤیزمی عەرەب باس بکات تیرۆر بکاتە بابەت دەوێت دژایەتی‬ ‫هەندێ الیەن بکات لە بەرژەوەندی قەتەر لە بەرامبەردا کەناڵی العەرەبیە‬ ‫لە بەرژەوەندی سعودیە کار دەکات پێتوانییە دەبێت کورد سەیری کەناڵێک‬ ‫بکات پرۆڤیشناڵ بێت کاریگەری سیلبی لەسەر نەبێت؟‬ ‫و‪ :‬باسی سیاسەتیان ناکەم باسی ئەدا جوانەکەیان دەکەم کە لە‬ ‫جەزیرەدا هەیە باسی تەکنیکی ئەوان دەکەم باسی سیاسەتی ئەوان ناکەم‬ ‫لە ڕووی جۆرییەوە باشترین لە هۆڵەندا چاودێری جەزیرە ئینگلیزی دەکەم‬ ‫شێوازی بەکار هێنانی کامێرا و تەکنیکی و دەنگ و ئەو شتانەیان زۆر باشە‬ ‫زۆر شتیان لێ فێر دەبی‪.‬‬ ‫پ‪ :‬لە میدیاکانی کوردستان هەموو شتێک باس دەکرێت تەنانەت ئەگەر‬ ‫مەترسی بۆ سەر ئاسایشی نەتەوەیش هەبێت؟‬ ‫و‪ :‬بە شێوەیەکی زیرەکانە باس بکرێت رۆژنامەنووسەکان رۆڵێکی زۆر‬ ‫گرنگیان هەیە لەو کۆمەڵگایە کە بەرەو پێش دەچێت گەورە دەبێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫رۆژنامەوان نابێتە پاڵەوان‪ ،‬بەڵکو ئەو کەسەیە تێبینی لەسەر بابەتەکان‬ ‫دەبێت پەیوەندی دروست دەکات پێویست ناکات ببێتە پاڵەوان خۆم‬ ‫ترسنۆکم‪ ،‬بەاڵم هێشتا ماوم نەمردووم لە هەندێک وەزع دەرچوومە لە‬ ‫هەندێک حالەت خۆت بشارەوە زیرک بە‪.‬‬ ‫پ‪ :‬ئاگەداری میدیای کوردی چۆن هەڵسوکەوت لەگەڵ پرسی نەوت‬ ‫کردووە؟‬ ‫و‪ :‬ئاگەدار نیمە‪ ،‬بەاڵم دەزانم کە نەوتێکی زۆر هەیە ئاگەداری ملمالنێی‬ ‫نێوان بەغدا و هەولێرم لەسەر نەوت‬ ‫پ‪ :‬جەنابتان راهێنانی رۆژنامەوانیتان بە زۆرێ��ک لە سەرکردە‬ ‫سیاسیەکانی کوردستان کردووە دەکرێت بزانین ئەم سەرکردانە کێ بوون؟‬ ‫و‪ :‬ناتوانم باسی بکەم یەکێک لە یاساکانی میدیا ئەوەیە کە میسداقیەتی‬ ‫تێدایە ناتوانم ناو بدەم‪ ،‬ئێمەش دەبێت میسداقیەت بپارێزین ئازادی تەواویان‬ ‫پێ دەبەخشین بە راشکاوانە قسە بکەن لەوەش نەترسێن بۆ رۆژی دواتر‬

‫بچێتە سەر رووپەڕی رۆژنامە و گۆڤارەکان دەتوانم لێرە پێت بڵێم راهێنانم‬ ‫بە سەرۆک وەزیرانی هۆڵەندا کردووە‪ ،‬بەاڵم لە واڵتی خۆمدا ناتوانم بە هیچ‬ ‫شێوەیەک باسی بکەم دەتوانم لە هۆڵەندا باسی ئەوە بکەم کە راهێنانم بەو‬ ‫کەسە و پایە و پلە بەرزانە داوە لە پارتی و یەکێتی‪ ،‬بەاڵم لێرە ناتوانم‬ ‫باسی بکەم‪.‬‬ ‫پ‪ :‬لە چ ڕوویەکەوە راهێنان بە سەرکردە سیاسیەکانی کوردستان‬ ‫دەکەی؟‬ ‫و‪ :‬الیەنی تەکنیکی و چۆنیەتی دانیشتن و قسەکردن و چۆنیەتی دروست‬ ‫کردنی رستە و قسە و باشتر بێت بۆ وتنەوە زیاتر الیەنی تەکنیکی و‬ ‫الیەنی ناوەڕۆکە‪.‬‬ ‫پ‪ :‬ئەتەکێت و شێوەی سەرکردە کوردەکان لە کاتی دەرکەوتن و کاتی‬ ‫ئاسایی چۆنە؟‬ ‫و‪ :‬گۆڕانکارییان بەسەر هاتووە پێشکەوتوونە زۆربەی سیاسەتمەدارەکانی‬ ‫ئێرە کە وەاڵم دەدەنەوە تەواو نابێت زۆر درێژە هەر زانیاری دەنێرێت لەسەر‬ ‫یەک‪.‬‬ ‫پ‪ :‬لە سەرکردە بااڵکانی هەرێمی کوردستاندا کامە سەرکردە لە ڕووی‬ ‫قسە کردن و ئەتەکێتی رۆژنامەوانی باشترینە؟‬ ‫و‪ :‬ناتوانم ناو بێنم خۆت سەیری تەلەڤیزیۆن بکە وەاڵم بدەوە‪ ،‬بەاڵم بە‬ ‫شێوەیەکی گشتی گەنجەکان باشترن لە پیرەکان‪.‬‬ ‫پ‪ :‬نرخ و کرێ هەر راهێنانێک بە سەرکردەیەک چەندە؟‬ ‫و‪ :‬زۆر زۆر گرانە ناتوانم ژمارەتان بدەمێ لەبەر میسداقیەت لە هۆڵەندا‬ ‫یان لە بەریتانیا یان لە ئەمەریکا راهێنانێک بە سەرکردەیەک بدەی لە نێوان‬ ‫‪ ٣٠‬هەزار دۆالر تا ‪ ٥٠‬هەزار دۆالر بۆ رۆژێک بۆ ئێرە نییە‪.‬‬ ‫پ‪ :‬ئایا هەموو سەرکردەکانی جیهان راهێنان دەبینن کێن ئەوانەی‬ ‫راهێنان دەبین؟‬ ‫و‪ :‬لە رۆژئاوا هەموو سەرکردەیەک رۆژانە راهێنان دەبینن هەموو وەزیرێک‬ ‫هەموو سەرۆک وەزیرێک هەندێکیان هەموو رۆژێک راهێنان دەبین‪ ،‬سەرۆکی‬ ‫ئەمەریکا ئامادەی کورتیەکی راهێنان دەبێت کە پێویستە چ وشەیەک بەکار‬ ‫بهێنێت چی بڵێت بە چ شێوەیەک قسە بکات کەم سەرکردە هەیە ئەم‬ ‫شتانەی پێویست نەبێت دەتوانی فێر بی ببێتە قسەکەرێکی باش‪.‬‬ ‫پ‪ :‬راهێنانت بە کام لە سەرکردەکانی جیهان کردووە‬ ‫و‪ :‬ناتوانم ناو بهێنم‪ ،‬بەاڵم راهێنانم بە سەرکردەکان داوە لە واڵتانی‬ ‫هۆڵەندا‪ ،‬میسر‪ ،‬مەقدۆنیا‪ ،‬رۆمانیا بەرجیکا‪.‬‬ ‫پ‪ :‬راهێنانیت بە بارزانی و تالەبانی داوە؟‬ ‫و‪ :‬نەخێر‪ ،‬بەاڵم ئەگەر راهێنانیشم پێدا بانە هەر دەموت نەخێر‪.‬‬ ‫پ‪ :‬ئەگەر داوایان کرد؟‬ ‫و‪ :‬پێمخۆش دەبێت راهێنانیان پێدەکەم‪ ،‬بەاڵم وەرگێری باشم لەگەڵ‬ ‫بێت پارەی زۆر داوا دەکەم‪.‬‬ ‫پ‪ :‬پێویستیان بە راهێنان هەیە؟‬ ‫و‪ :‬بەڵێ زۆریش‪ ،‬بەاڵم دڵنیام ئێستا راهێنانی میدیا دەبینن راوێژکاری‬ ‫خۆیان هەیە‪.‬‬ ‫وەرگێڕانی لە ئینگلیزییەوە «ئاوارە»‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫ژمار ‌ه ‪167‬‬

‫‪2012/11/27‬‬

‫‪9‬‬

‫نوری مالیکی و ئۆپەراسیۆنی دیجلە!!‬ ‫سەباح شێخانی‬

‫نوری مالیکی سەرۆک وەزیرانی عیراق بڕیاریدا بە دروستکردنی‬ ‫هێزی سەربازی ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە‪ ،‬بە سەرۆکایەتی‬ ‫عەبدولئەمیر زەی��دی و ڕەوانەکردنیان بۆ ناوچەکانی نێوان‬ ‫هەردووپارێزگای (کەرکووک – دیالە) بە پاساوی پڕکردنەوەی‬ ‫بۆشایی ئەمنی نێوان کەرکووک و دیالە‪ .‬هەرچەندە لە سەرەتادا‬ ‫بەرپرسانی عیراق ڕایانگەیاند بارەگای سەرەکی فەرماندەییەکە‬ ‫لە کەمپی ئەشرەف لەپارێزگای دیالە دەبێت و بارەگای گەڕۆک‬ ‫و الوەکیان لە کەرکووک دەبێت‪ ،‬بەاڵم وەک بینیمان لە ماوەی‬ ‫ڕاب��ردوودا ئۆپەراسیۆنەکە ژمارەیەک چەکی قورسی لە جۆری‬ ‫تانک ‌و تۆپی دوورهاوێژی پێگەیشت و لە باشووری ڕۆژئاوای‬ ‫کەرکووک جێگیرکران‪ .‬بە بڕوای چاودێرانی سیاسیی فەرماندەی‬ ‫ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە زیاتر چاوی لەسەر کەرکوکوە وەکو‬ ‫لە دیالە‪ ،‬دیجلە لە بنەڕەتدا بۆ کۆنترۆڵکردنی ئەمنیەتی‬ ‫کەرکووک دروستکراوە‪ ،‬چونکە جگە لەخانەقین تەواوی ناوچە‬ ‫کوردستانییەکانی دیالە لەژێر کۆنترۆڵی حکوومەتی ناوەندیدایە‪.‬‬ ‫بە گوێڕەی زانیارییەکان دەسەاڵتەکانی ئەم هێزە لە سەروی‬ ‫دەسەاڵتی پارێزگاری کەرکووکەوە دەبێت‪ ،‬بەو پێیەی فەرماندەی‬ ‫ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە بڕیار لە هێزەکانی ناوخۆی عیراق‬ ‫وەردەگرێت‪ ،‬لە کاتێکدا بە پێی یاسا‪ ،‬پارێزگار سەرۆکی لیژنەی‬ ‫ئەمنی شارەکەیە‪ ،‬نەوەک هێزێکی دیکە‪.‬‬ ‫هێزی دیجلە و دەرهاویشتەکانی‬ ‫لەسەرەتای باڵوبونەوەی دەنگۆی هاتنی هێزی دیجلە بۆ‬ ‫هەردوو پارێزگای دیالە و کەرکووک‪ ،‬پاشان هاتنی ئەم هێزە بۆ‬ ‫ناوچەکە‪ ،‬ترس و دڵەڕاوکێ الی خەڵکی کەرکووک دروستکردوە‪،‬‬ ‫بە تایبەتی الی پێکهاتەی کورد‪ .‬بە دیدی بەغدا‪ ،‬لە دوای‬ ‫پڕۆسەی ئازادی عیراق لە ‪٢٠٠٣‬ەوە دەسەاڵتی کوردی لە کەرکووک‬ ‫حوکمڕانی دەکەن‪ .‬لەبەرئەوەی بەرپرسە بااڵکان‪ ،‬هێزی ئاسایش‪،‬‬ ‫بەڕێوەبەری پۆلیس لە نەتەوەی کوردن‪ .‬لە ماوەی ئەم نۆ ساڵە‬ ‫پێیان وایە‪ :‬بارودۆخی ئەمنی ئەم شارە نەک نەتواندراوە کۆنترۆل‬ ‫بکرێت بەڵکە بەرەو خراپتر چووە‪ .‬حکوومەتی مەرکەز وای‬ ‫دەبینێت کە بۆشاییەکی ئەمنی لە کەرکووک دروست بووە و بەم‬ ‫دەسەاڵتە پڕناکرێتەوە‪ ،‬بۆیە پێویستە لە بەغداوە هەوڵ بدرێت‬ ‫ئەو بۆشاییە پڕ بکەنەوە‪ .‬ئەمەش یەکێکە لە بیانووە بە هێزەکانی‬ ‫مالیکی لە ناردنی هێز بۆ کەرکووک‪ ،‬بەاڵم ڕووداوە سیاسیەکانی‬ ‫عیراق و عەقڵیەتی حوکمڕانی لە بەغدا و مامەڵەکردنی هەرێمی‬ ‫کوردستان لەگەڵ بەغدا‪ ،‬نا ڕوونی و نیاز خراپی لە پشت ناردنی‬ ‫ئەو هێزەوە دەبینرێت!!‪.‬‬

‫ناڕەزاییەکان بەردەوامی هەیە‬ ‫سەبارەت بەکەسایەتی عەبدولئەمیر زەیدی کە فەرماندەیی‬ ‫ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلەیە‪ ،‬دەگوترێت ئەو کەسە کەسێکی‬ ‫نەخوازراو و ناحەزە بەرامبەر بەکورد و پێشتر هەرچی زەوی‬ ‫و موڵکی کورد هەبووە لە کەرکووک و ناوچە دابرێنراوەکان‬ ‫داگیری کرد بوو‪ ،‬بۆ خۆی بەکاری دەهێنا‪ ،‬ئێستا هەر بۆ‬ ‫ئیستیفزازکردنی کورد ئەو کەسە کراوەتە سەرۆکی ئەو هێزە‪.‬‬ ‫ئەگەرچی فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە هێزێکی سەربازی‬ ‫تایبەتە و لەژێر سەرپەرشتی سەرۆک وەزیرانی عیراق هەڵسوکەوت‬ ‫دەکات‪ ،‬نوری مالیکی بۆ کۆنترۆڵکردنی سنورەکانی هەرێمی‬ ‫کوردستان و ناوچە دابڕێنراوەکانی هەرێم پێکیهێناوە و الیەنی‬ ‫کوردیش بەهێزێکی نایاسایی لەقەڵەمی دەدات‪ .‬هەر لەگەڵ هاتنی‬ ‫ئەو هێزە‪ ،‬فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنی دیجلە هیچ شەرعیەتێکی‬ ‫نییە‪ ،‬فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە بەوە تۆمەتبار دەکرێت‬ ‫کە پێشتر موڵک و ماڵی کوردی لە کەرکوک و ناوچەکانی دیکەی‬ ‫بردوە و بۆخۆی بەکارهێناوە‪ ،‬ئێستاش کراوەتە فەرماندەیی‬ ‫ئۆپەراسیۆنێک و سەالمەتی گیانی هاواڵتیانی پێسپێردراوە‪.‬‬ ‫کورد بەشێکە لە عیراق‪ ،‬داوای زیاتریشی نەکردووە لەوەی کە‬ ‫لە دەستووردا هاتووە و پێویستە بە کەمتریش ڕازی نەبێت‪.‬‬ ‫بەاڵم نابێت حکوومەتی ناوەندیش هەموو ڕۆژێک هەڕەشەی بڕینی‬ ‫بودجەی هەرێم بکات و تەگەرە بخاتە بەردەم یاسای نەوت و‬ ‫غاز و مەسەلەی پێشمەرگە و ماددەی ‪١٤٠‬ی دەستوور و هەموو‬ ‫ڕۆژێکیش بۆ دروستکردنی کێشە جولە بە هێزە عەسکەرییەکان‬ ‫بکات‪ ،‬وەک ئەوەی خانەقین و زوممار و لەم دواییە دامەزراندنی‬ ‫ئۆپەراسیۆنی دیجلە کە پێچەوانەی دەستوورە‪ ،‬پێویستە کورد‬ ‫تەماشاکەر نەبێت لەم بارودۆخە و هەڵوێستەکانی ئۆپەراسیۆنی‬ ‫دیجلە‪.‬‬ ‫شاندی کوردی لە بەغدا و ئاهەنگی ئۆپەراسیۆنی دیجلە‬ ‫ڕۆژی یەکشەممە ‪ ٢٠١٢\ ١٠\٢١‬لەگەڵ گەیشتنی شاندی حزبە‬ ‫سیاسییەکانی هەرێمی کوردستان بە سەرۆکایەتی د‪ .‬بەرهەم ساڵح‬ ‫بۆ بەغدا‪ .‬لە نزیک شاری کەرکووک ئاهەنگێک بۆ ئۆپەراسیۆنی‬ ‫دیجلە ساز کرا‪ .‬ئەگەرچی مەبەست لە کۆبوونەوەی شاندی‬ ‫هەرێم و هاوپەیمانی نیشتمانی عیراقی و الیەنە سیاسییەکانی‬ ‫تری عیراق بۆ ئاساییکردنەوەی گرژییەکانی نێوان هەولێر و‬ ‫بەغدا بوو‪ .‬بەاڵم لە کەرکووک ئاهەنگێک بە بەشداری فەرماندە‬ ‫سەربازییەکانی عیراق بەبێ ئامادەبوونی فەرماندە سەربازییە‬ ‫کوردەکان بەڕێوەچوو‪ ،‬ئەمەش پێچەوانەی ڕەوتی دانوستانەکانی‬ ‫بەغدایە‪ .‬شیاوی ئاماژەیە‪ ،‬لەو ئاهەنگەی ئۆپەراسیۆنەکانی‬ ‫دیجلەدا لە کەرکووک‪ ،‬هەریەک لە جێگری سەرۆک ئەرکانی‬

‫حەزی‬ ‫مەرگویستی‬ ‫فەرەیدون بێوار*‬

‫مەسەلەی خۆکوشتن و خۆسوتانی مرۆڤەکان پەیوەندە‬ ‫بە کۆمەڵێک فاکتەری خودی و بابەتییەوە‪ ،‬هەڵبەت ئەمەش‬ ‫بەگوێرەی پێشکەوتن و کولتووری کۆمەڵگەکان دەگۆڕدرێت‪.‬‬ ‫بە کەرەستەکردنی ژیان و بە ئامرازکردنی مرۆڤ بۆ قازانجی‬ ‫مادی و پێشکەوتنی تەکنەلۆجیا بەتایبەتی ئامڕازەکانی پەیوەندی‬ ‫کردن‪ ،‬مرۆڤی لە بەرگە سروشتییەکەی داماڵیوە و وەک رۆبۆتی‬ ‫لێهاتووە‪ ،‬مرۆڤی تووشی نامۆ بوون کردووە‪ ،‬لەرووی نەفسییەوە‬ ‫مرۆڤەکان تەنیا و گۆشەگیر و بێ هاوڕاز بوونە و پەیوەندی و‬ ‫کارلێکە کۆمەاڵیەتییەکانی الواز و سست و کەم کردۆتەوە‪ .‬ئەمانەش‬ ‫وایکردووە مرۆڤ هەست بە الوازی کەسێتی خۆی بکات و وا هزر‬ ‫بکات کە بەتەنیا ماوەتەوە‪ ،‬بۆیە کاتی سەرهەڵدانی بچوکترین‬ ‫کێشە یان گرفتێک‪ ،‬مرۆڤ پەنا بۆ خۆکوشتن و خۆسوتان‬ ‫دەبات‪ ،‬بەتایبەتی ئەم حاڵەتە زێتر لەناو ژناندا باوە و لە کێشە‬ ‫کۆمەاڵیەتییەکاندا‪ ،‬کە توانای زاڵبوون و چارەسەر کردنی نییە و‪،‬‬ ‫خۆی بەتەنیا دەبینێتەوە و پشت و پەنا شک نابات‪ ،‬ناچارانە‬ ‫رێگەی مردن هەڵدەبژێرێت‪ ،‬ئەمەش روویەکی تری هەیە بەتایبەتی‬ ‫لەهەرێمی کوردستان‪ ،‬ئەوەیە کە لەخێزانی کوردیدا پەیوەندییە‬ ‫خێزانییەکان مرۆییانە و هاوڕێیانە نین و تاک بەتایبەتی ئافرەت‪،‬‬ ‫ئەو ئازادی و مافەی نییە کە رای خۆی بدات و بتوانێ کێشەکانی‬ ‫بۆ ئەندامانی خێزانەکەی باس بکات و هاوکاری بن‪ ،‬هەروەها‬ ‫هێشتا کۆمەڵگەی ئێمە نەگەیشتۆتە ئەو ئاست و قەناعەتەی کە‬ ‫لە کاتی کێشەکان پەنا بۆ توێژەرانی کۆمەاڵیەتی و دەروونی ببات‬ ‫بۆ چارەسەری کێشەکانی‪ ،‬ئەمە وێرای ئەوەی کە کەسایەتی تاکی‬ ‫کوردی‪ ،‬الوازە و بونیادێکی پتەو و تەندروستی نییە و‪ ،‬بەرگەگر‬ ‫نییە‪ ،‬سەرەڕای ئەوەی بەهۆی جەنگە بەردەوامەکانەوە‪ ،‬لەبونیادی‬ ‫کەسایەتی کوردیدا هەمیشە توندوتیژی و کوشتن و خۆکوشتن و‬ ‫مەرگویستی ئامادەگی هەیە‪.‬‬ ‫لەهەرێمدا‪ ،‬بەهۆی پێشکەوتنی خێرای تەکنەلۆجی و الیەنی‬ ‫م��ادی و خاویی پێشکەوتنی الیەنی کولتوریی و مەعریفیی‬ ‫تاکەکان‪ ،‬بۆشایی و بەریەککەوتن دروست بووە و بەرهەمهێنەری‬ ‫سەدان کێشە و گرفتی کۆمەاڵیەتییە‪ .‬هەندێجار دەرەنجامی ئەم‬ ‫کێشە و گرفتانەش بە خۆکوشتنی مرۆڤێک کۆتایی دێت‪.‬‬ ‫بە کورتییەکەی‪ ،‬ژینگە کۆمەاڵیەتییەکە هۆکارە بۆ زۆربوونی‬ ‫ئەو حاڵەتانە‪ ،‬سەرەڕای بونیادی کەسایەتی تاکەکە و ئاستی‬ ‫مەعریفی کەسەکە‪.‬‬ ‫پێویستە هەوڵبدرێت رێ لەم حاڵەتە بگیرێت یان هۆکارەکانی‬ ‫کەمبکرێتەوە‪ ،‬بەرلەوەی لە دەست دەربچێت و ببێتە دیاردە‪.‬‬ ‫ئەمەش بەوە دەکرێ کە ژینگەی کۆمەاڵیەتی و پەروەردەیی و‬ ‫کولتوریی و دەستەبەرکردنی ژیانیی تاکەکان باشتر و خۆشتر‬ ‫بکرێت و تاک وەک مرۆڤ هەست بە مرۆبوونی خۆی بکات لەم‬ ‫واڵتەدا‪ .‬ئەرکی حکومەتی هەرێمە ئاوڕی جیدی لەم مەسەلەیە‬ ‫بداتەوە و چیتر وەک یاد و بۆنە سااڵنە ئیشی لەسەر نەکرێ و‬ ‫دەیان ملیۆن دیناری ئەم خەڵکە بۆ هوتێل و خواردن و گەشت‬ ‫و گوزار و کەسانی بەناو دەمڕاستی ئەم مەسەلەیە خەرج نەکرێ‪،‬‬ ‫بەڵکو کاریی جیدی و بنەڕەتی و بونیادنەرانە و کرداریانە‬ ‫بهاوێژرێت و لە کرۆکی کێشە و گرفت و هۆکارەکمان بکۆڵرێتەوە‪،‬‬ ‫نەک لە هۆڵەکان و هوتیلە راقی و ‪ ٥‬ئەستێرەییەکان‪ ،‬بە سمینار‬ ‫و کۆڕیی چەند خولەکی بۆ بەرپرسە هەمیشە دووبارە بووەکان‪ ،‬بۆ‬ ‫ماوەی هەفتەیەک مەلەسەکە باسی لێوەبکرێت و دواتر قەاڵوقوڵپی‬ ‫لێبکرێت‪.‬‬ ‫*توێژەری کۆمەاڵیەتی‬

‫‪10‬‬

‫ژماره‌ ‪167‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫‪2012/11/27‬‬

‫سوپای عیراق و فەرماندەی هێزی پیادەی عیراق و فەرماندەی‬ ‫هێزەکانی ئۆپەراسیۆنی دیجلە و فەرماندەی فیرقە ‪١٢‬ی سوپای‬ ‫عیراق بەشداریان کرد‪.‬‬ ‫وەزیری پێشمەرگە‪« :‬هەر جوڵەیەک ئەو فەرماندەییە بیکات‬ ‫وەاڵممان دەبێ»‬ ‫ئەمەی مەترسیەکەی دروس��ت��ک��ردوە‪ ،‬جواڵندنی هێزە بۆ‬ ‫ناوچەکانی زوممار بەبێ هیچ رێککەوتنێکی پێشووتر‪ ،‬هاوکات‬ ‫دروستکردنی فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنی دیجلە بەبێ هیچ پاساوێک‌و‬ ‫پێویستییەک‪ ،‬وایکردوە کەشێکی نا ئارام دروستبێ‪ .‬لە کاردانەوە‬ ‫و سەردانێکیدا بۆ کەرکوک وەزیری پێشمەرگە‪ ،‬وتی ‪»:‬هەر‬ ‫جوڵەیەک ئەو فەرماندەییە بیکات وەاڵممان دەبێ ‌« وتەکانی‬ ‫وەزیری پێشمەرکە وەاڵمە بۆ جوڵەی فەرماندەیی دیجلە و ئەو‬ ‫هێزانەی کە جار جار جوڵەی پێدەکەن‪،‬لەگەڵ ئەوەشدا وەزیری‬ ‫پێشمەرگە ئەو فەرماندەییە بە نادەستوریش دەناسێنێت‪ .‬ڕۆژی ‪٤‬‬ ‫\‪ ٢٠١٢\ ١١‬بەشێک لە عەشیرەتەکانی کەرکوک ئۆپەراسیۆنەکانی‬ ‫دیجلەیان ڕەت کردەوە و دژی وەستانەوە‪.‬‬ ‫دیجلە و چاودێری حزبە کوردییەکان‬ ‫سەرەڕای دەسەاڵتەکانی لەڕووی ئەمنییەوە‪ ،‬حیزبە کوردییەکان‬ ‫دەڵێن ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە زانیاری لەسەر جموجۆڵ‌و‬ ‫بارەگاکانیان کۆدەکەنەوە‪ .‬هەندێک لە حیزبە کوردییەکان‬ ‫لەکەرکوک دووپاتیدەکەنەوە لەپێشینەی کارەکانی ئۆپەراسیۆنی‬ ‫دیجلە کۆکردنەوەی زانیارییە لەسەر بارەگاو جموجۆڵەکانیان‌و‬ ‫دەڵێن زانیاری ووردی��ان لەو بارەیەوە پێگەیشتووە‪ ،‬ئەوەش‬ ‫ترسی ال دروستکردوون‪ .‬لەسەرەتای پێکهێنانی ئۆپەراسیۆنەکانی‬ ‫دیجلە‪ ،‬سەرکردایەتی کورد مەترسی خۆی لەپێکهێنانی ئەو هێزە‬ ‫نیشاندا و ئاماژەشیان بەوەدا کە پێکهێنانی هێزەکە مەبەستی‬ ‫سیاسی لەپشتەوەیە‪ .‬بەپێی دەسەاڵتەکان کە لە بڕیارەکەی‬ ‫دیوانی ئەنجومەنی وەزیران ئاماژەی پێدراوە‪ ،‬ئۆپەراسیۆنەکە‬ ‫لە ڕووی ئەمنییەوە سەرۆکایەتی لیژنەی ئەمنی پارێزگاکە دەکات‬ ‫‌و تەواوی جموجۆڵی پۆلیس ‌و سوپا و پێشمەرگە و ئاسایش‬ ‫سەر بە وەزارەتی ناوخۆی حکوومەتی هەرێم لەژێر فەرمانی ئەو‬ ‫هێزەدا دەبن‪ ،‬کە لە ئێستا نەجمەدین کەریم پارێزگاری کەرکوک‬ ‫سەرۆکی یەکەی ئەمنیی پارێزگاکەیە‪ ،‬ئەوەش ترسێکی تری‬ ‫سەرکردایەتی کوردییە‪ ،‬لەبەرئەوەی کورد دەیەوێت ئەمنیەتی‬ ‫پارێزگاکە بە هاوبەشی بەڕێوە ببرێت لە نێوان حکوومەتی هەرێم‬ ‫‌و ناوەنددا‪ .‬ئۆپەراسیۆنەکە بە یەکێک لە هەستیارترین یەکە‬ ‫سەربازییەکانی سوپای نوێی عیراق لە ناوچە جێناکۆکەکان‬ ‫دادەنرێت و لەهەردوو فیرقەی ‪١٢‬ی سوپای عیراق لە کەرکووک‬ ‫‌و پێنجی دیالە پێکهێنراوە‪ ،‬کوردیش ئەو هێزە هەستیارە‬ ‫بەمەترسی گەورە دەزانێت‪ .‬بەپێی رێککەوتنێکی حکوومەتی‬ ‫هەرێم و ناوەند لەساڵی ‪ ،٢٠١٠‬ناوچە جێناکۆکەکان لەنێوانیاندا‬ ‫بەهاوبەشی بەڕێوەدەبرێن‪.‬‬ ‫پیالنی مالیکی بۆ کەرکوکە‬ ‫ماوەیەکە تەواوی خەڵکی کوردستان درک بەم ڕاستیە دەکەن‬ ‫کە ڕۆژ لە دوای ڕۆژ پێگەی بەغدا لە کەرکووک بەهێز دەبێ‪،‬‬ ‫ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە وردە وردە کار بۆ کۆنترۆڵکردنی‬ ‫کەرکووک‌و دەرهێنانی لەدەست کورد دەکەن‪ ،‬چونکە نایانەوێت‬ ‫خێرا کاربکەن‌و کاردانەی کورد بەرانبەر کارەکانیان دروست‬ ‫ببێت‪ .‬فەرماندەی ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە نیەتیان بەرانبەر کورد‬ ‫باش نییە‪ ،‬یەکێک لەپالنە نهێنیەکانیان دەرکردنی هێزە ئەمنییە‬ ‫کوردییەکانە لەکەرکووک‪.‬‬ ‫ئەمەش لە ڕێگەی‪:‬‬ ‫ بە لێشاو هێنانی‌ماڵی عەرەب بۆ کەرکووک‪.‬‬‫ دامەزراندنی خەڵکانی تایبەتمەند لە بەغداوە بۆ جومگە‬‫ئەمنی و سەربازیەکانی کەرکووک‪.‬‬ ‫ هێنانی کەتیبەی تۆپی دوورهاوێژ و سوپای مەشقپێکراوی‬‫سەربازی و کۆکردنەوەی هێزێکی زۆر و ناردنی جۆرەها چەکی‬ ‫قورس ‪....‬تد‬ ‫ دروستکردنی ئۆپەراسیۆنی دیجلە بۆ سەرکردایەتی کردنی‬‫پیالنەکەیان لە کەرکووک‪.‬‬

‫دام��ەزران��دن و ه��ەروەه��ا جێگیرکردنی فەرماندەیەکانی‬ ‫ئۆپەراسیۆنی دیجلە پێوەندی بە چەند کار و کاردانەوەیەکی‬ ‫سەر شانۆی سیاسی عیراقەوە هەیە‪ ،‬هەر بە نموونە دوای هاتنە‬ ‫دەرەوەی نوێنەرانی هاوپەیمانی کوردستانی و فراکسیۆنی گۆڕان‬ ‫و لیستی عیراقییە لە هۆڵی ئەنجومەنی نوێنەران و دەنگنەدانیان‬ ‫بەپڕۆژە یاسای ژێرخانی ئابووری کە برەکەی سی و شەش‬ ‫ملیار دۆالرە‪ ،‬بەالی لیستی دەوڵەتی یاساوە لەئێستادا پرسێکی‬ ‫جەوهەرییەو خودی مالیکی بەمەبەستی تێپەڕاندنی هاتە پەرلەمان‪،‬‬ ‫هەربۆیە کاردانەوەکانی ئەمجارەی س��ەرۆک وەزی��ران بەسەر‬ ‫کەرکوک و ناوچە دابڕێنراوەکاندا تاقیکرایەوە‪ .‬هاتنی هێزی دیجلە‬ ‫و جێگیرکردنیان لە کەرکووک بە جۆرێک لە جۆرەکان هاتنەدی‬ ‫ئەو پێشبینییەی جەنەراڵی خانەنشینکراو ڕیمۆند ئۆدێرنۆیە کە‬ ‫فەرماندەی هێزەکانی ئەمریکا بوو لە عیراق‪ ،‬بەر لەکشانەوەی‬ ‫وتی‌‪( :‬گەورەترین ئاستەنگی بەردەم عیراقییەکان و پرۆسە‬ ‫سیاسییەکەی بریتییە لەو بەیەکدا کێشانەی کە لەسەر کەرکووک‬ ‫و ناوچەکانی هاوشێوەی لەنێوان کوردو عەرەبدا ڕوودەدات لەدوای‬ ‫کشانەوەی هێزەکانمان لە عیراق) یان پراکتیزەکردنی برگەی‬ ‫‪٧٩‬ی ڕاسپاردەکانی تیمی بیکەر و هاملتونە کاتێک ساڵی‪٢٠٠٦‬‬ ‫کەرکووکیان بە بەرمیلێک ب��ارووت شوبهاند بوو کە لە هەر‬ ‫ئەگەرێکدا بە هەموو واڵتدا دەتەقێتەوە‪.‬‬ ‫سەرکردایەتی کورد و کەرکووک‬ ‫لە ‪ ٢٠٠٣‬وە سەرجەم حیزبە کوردییەکان‪ ،‬ک��ەم تا زۆر‬ ‫‪،‬هەریەکەیان بە پێی قەبارەی خۆیان بەرپرسیاری یەکەمن لە‬ ‫گەیشتنی کەرکووک بەو بارودۆخەی ئێستا‪ ،‬چونکە‪:‬‬ ‫یەکەم ‪ -‬لە سااڵنی ڕابردوودا بەڵێنی زۆریان بە کەرکووک داوە‬ ‫و جێبەجێیان نەکردووە واتە بەڵێنی سەرکردایەتی کورد بەرانبەر‬ ‫کەرکووک بێ کرداربووە !!‪.‬‬ ‫دووەم ‪ -‬لە چەندین بۆنەدا خەڵکیان دڵنیاکردووە لە‬ ‫جێبەجێکردنی مادەی ‪، ١٤٠‬کەچی دواتر هیچ!!‪.‬‬ ‫سێیەم ‪ -‬هەنگاوی پراکتیکیان نەناوە ب��ۆ‪ :‬گ��ەڕان��ەوەی‬ ‫ئاوارەکان بۆ کەرکووک ‪ ،‬بونیاتنانەوەی گوندەکانی کەرکووک و‬ ‫ئاوەدانکردنەوەیان ‪..........‬تاد‪.‬‬ ‫چوارەم ‪ -‬بوونی دوو ئاراستەی حیزبی لە کەرکووک‪ ،‬دیارترینیان‬ ‫بوونی دوو ئاسایش‪ ،‬دوو ئاراستەی جیاواز لە کارکردن‪.‬‬ ‫پێنجەم ‪ -‬شەڕی نەوت و غاز لە جیاتی داکۆکی کردن لە‬ ‫خودی کەرکووک‬ ‫شەشەم – بێدەنگی و نەرمی نواندن لە ئاست بەردەوامی‬ ‫پرۆسەی بەعەرەبکردنی کەرکووک‪.‬‬ ‫دەتوانین بەکورتی بڵێین‪:‬‬ ‫‪ -١‬پێکهێنانی هێزی دیجلە بەو شێوەیە و ناردنی بۆ کەرکووک‬ ‫و دیالە بەو دەسەاڵتە ئەمنیە زۆرەوە نایاسایی و نادەستورییە‪.‬‬ ‫‪ -٢‬کارەکانی بەغدا لە ناوچە داب��ڕاوەک��ان لەسەرخۆ و‬ ‫پالنداڕێژراوە‪،‬‬ ‫‪ -٣‬هەنگاوەکانی سەرکردایەتی کورد‪ ،‬بە درێژایی نۆ ساڵی‬ ‫ڕابردوو زیاتر کاردانەوە بووە نەک کار‪ ،‬بایەخدانی دەسەاڵتی‬ ‫کوردیش بە ناوچە دابڕاوەکان کەفوکوڵی پێوە دیارە‪.‬‬ ‫بەردەوامی هێرشەکان بەرانبەر سەرکردەکانی کورد‬ ‫جارێکی تر یەکێ لە ڕاوێژکارەکانی نووری مالیکی سەرۆک‬ ‫وەزیران هێرش بۆ سەر کورد دەکات و پێی وایە سەرکردەکانی‬ ‫کورد لە پشتەوەی قەیرانی سیاسی ئێستای عیراقن‪ .‬عەلی موسەوی‬ ‫ڕاوێژکاری راگەیاندنی سەرۆک وەزیرانی عیراق ڕایگەیاندووە کە‬ ‫قەیرانی سیاسی ئێستای عیراق بەهۆی ئەو سیاسەتەوەیە کە‬ ‫لەالیەن کوردەکان لە هەولێرەوە پەیڕەو دەکرێت‪.‬‬ ‫لە ماوەی پێشووتریشدا‪،‬پەرلەمانتار یاسین مەجید لەبارەی‬ ‫سەرۆکی هەرێم کە گوتبووی بارزانی مەترسی ڕاستەقینەیە بۆ‬ ‫سەر ئاسایشی نەتەوەیی عیراق‪.‬‬ ‫یاسین مەجید لە کۆنگرە ڕۆژنامەوانیەکەیدا بە ئاشکرا هۆکاری‬ ‫دژایەتی کردنی لیستەکەیانی بەرانبەر کورد و هەرێمی کوردستان‬ ‫خستە ڕوو‪ ،‬ئەمەش دەرخەری ئەو ڕاستیەیە کە بەغدا نایەوێ‬ ‫هەرێمی کوردستان پێش بکەوێ و مافە دەستووریەکانی پراکتیزە‬

‫بکات‪ .‬کەواتە دژایەتی کردنی دەوڵەتی قانون بۆ ت��ەواوی‬ ‫هاوواڵتیانی کوردستانە بە هەموو پارت و پێکهاتەکانییەوە‪.‬‬ ‫ئەمەش کرۆکی کێشەکانی نێوان حکوومەتی فیدراڵ و هەرێمی‬ ‫کوردستانە‪ .‬ئەوەی لە قۆناغی یەکەم دا وەک مەترسی گەورە‬ ‫دەبینرێت بریتییە لەوەی کە بەغدا بە هەموو شێوەیەک دەیەوێت‬ ‫کەرکووک بخاتە ژێر کۆنترۆڵی خۆیەوە و نەک هەر پێگەی هەرێمی‬ ‫کوردستان لەوێ الواز بێت‪ ،‬بەڵکوو وا دەکات کوردی کەرکووکیش‬ ‫لە هاوکێشەکەدا بکاتە پەراوێزەوە‪ .‬چاودێران وای بۆ دەچن جگە‬ ‫لەوەی پێکهێنانی ئەو هێزە مەبەستی سیاسیی لەپشتەوەیە‪،‬‬ ‫یەکێک لەئەرکەکانیان چاودێریکردنی بارەگا کوردییەکان و‬ ‫جموجۆڵی کوردە لە کەرکووک‪ .‬شتێکی حاشا هەڵنەگریشە‬ ‫کاتێک هەر هێزێکی سەربازی دروست دەبێت بەشێکی تایبەت‬ ‫دەبێت بە کۆکردنەوەی زانیاریی هەواڵگری‪ .‬چاودێریکردنی بارەگا‬ ‫کوردییەکان کە بەدەستپێکی کارەکانی فەرماندەی ئۆپەراسیۆنی‬ ‫دیجلەیە دادەنرێت ئەو گومانەی الی بەرپرسانی کورد دروستکردووە‬ ‫کە پالنی دەرکردنی هێزە ئەمنییەکان لەکەرکووک یەکێک بێت‬ ‫لەکارەکانی داهاتووی ئەو هێزە‪ .‬گومانیش لەوەدا نییە هەر کارێک‬ ‫هێزی دیجلە پێی هەستێت لە کەرکوک بۆ ئایندەی کورد خراپە‪.‬‬ ‫لەبەر ئەوەی دیجلە دەیەوێت گورزێکی کوشندە لەئایندەی کورد‬ ‫لە هەردوو پارێزگای کەرکووک و دیالە بدات بۆیە دەبێت کورد‬ ‫حساب بۆ ئەو جۆرە جواڵنەوانە بکات‪ ،‬پێویستە سەرکردایەتی‬ ‫سیاسی کوردستان بە چاوێکی ورتر تەماشای کەرکووک بکات و‬ ‫باشتر ئاگای لێی بێت‪ ،‬لە بەرانبەریشدا کە نیەتی بەغدا ڕوونە‪،‬‬ ‫دەبێ هێزە سیاسیەکانی کورد یەک رێز و یەک هەڵوێست بن بە‬ ‫بەرنامەیەکی هاوبەش ڕێ لەوە بگرن کە کەرکووک بەو ئاقارە‬ ‫دەبات‪ ،‬دەبێ تا هاوکێشەکان بە یەکجاری لە قازانجی بەغدا‬ ‫نین‪ ،‬رێگەی چارەسەری ڕیشەی بگرینەبەر‪ .‬پێویستە کورد بڕیار‬ ‫بدات پێشمەرگە بەرێتە ئەو دیوی کەرکووکەوە تا ئەگەر هەر‬ ‫گرفتێکیش دروست بوو مامەڵە لەگەڵ ئەنجام بکات‪.‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫ژمار ‌ه ‪167‬‬

‫‪2012/11/27‬‬

‫‪11‬‬

‫عەبدوڵاڵی حاجی مەحمود ئاماژە بەوە دەکات کە ئەوان پێیان باشە بە زووترین کات‬ ‫راپرسی بۆ دەستوور بکرێت‪ ،‬لەبارەی هەڵوێستی پەرلەمانیش دەربارەی ئۆپەراسیۆنی‬ ‫دیجلە دەڵێت کە پێویستە پەرلەمان مەرجەع بێت‪ ،‬دەشڵێت کە وەزارەتی کارەبا‪ ،‬کاراترین‬ ‫وەزارەتی حکوومەتە‪.‬‬ ‫دیمانە‪ :‬تریفە ئازاد‬

‫ئێستا وەزارەتی کارەبا کاراترین‬ ‫وەزارەتی کابینەیە‬ ‫عەبدواڵی حاجی مەحمود‪ ،‬سەرۆکی فراکسیۆنی حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان لە پەرلەکانی کوردستان‪:‬‬ ‫پ‪ :‬دەوترێ هەڵوێستی ئێوە لەناو پەرلەمان روون نیە‪ ،‬ئایا ئێوە‬ ‫معارەزەن یان الیەنی دەسەاڵتن؟‬ ‫و‪ :‬ئێمە لە حکومەتی هەرێم بەشدارین بە وەزارەت��ی کارەباو لە‬ ‫پەرلەمانیش وەکو فراکسیۆن دەنگمان بە پێکهێنانی کابینەی حکومەت‬ ‫داوەو ئێستاش وەزارەتی کارەبا فەعالترین وەزارەتی کابینەکەیە‪ ،‬ئەوەش‬ ‫دەستکەوتێکی گرنگە بۆ گەلەکەمان و جێگای شانازی هەمووانە‪.‬‬ ‫پ‪ :‬باس لەوە دەکرێ ئەوحزبانەی رێژەی کورسیان لەناو پەرلەمان‬ ‫کەمە‪ ،‬هیچ حسابێکیان بۆ ناکرێ؟‬ ‫و‪ :‬بە پێچەوانەوە‪ ،‬ئێمە وەکو فراکسیۆنێک مامەڵەمان لەگەڵ دەکرێت‬ ‫کە خاوەنی دوو کورسی پەرلەمانین‪ ،‬هیچ جیاوازییەک ناکرێت لەگەڵ‬ ‫فراکسیۆنەکانی تری ناو پەرلەمان بە فراکسیۆنی کوردستانیشەوە کە‬ ‫زۆرینەیە‪.‬‬ ‫پ‪ :‬هەڵوێستی ئێوە دەربارەی گەڕانەوەی دەستوور بۆ پەرلەمان چییە؟‬ ‫و‪ :‬ئێمە وەکو فراکسیۆنی حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان‪،‬‬ ‫ڕامان وایە کە پەلە بکرێت لە ڕاپرسی لەسەر دەستور لەالیەن جەماوەری‬ ‫کوردستانەوە‪ ،‬لەبەر دوو هۆ‪:‬‬ ‫یەکەم‪ :‬هەنگاوێکی گرنگە بۆ زیاتر چەسپاندن و بەرەو پێشچوونی‬ ‫دۆزی ڕەوای گەلی کوردستان و مافی چارەنووس لە کوردستان‪.‬‬

‫دووەم‪ :‬دەستور دەبێتە بنەمایەکی گرنگ بۆ ئایندەی هەرێمی‬ ‫کوردستان‪ ،‬بۆیە وا دەخوازێت تاک بە تاکی هاواڵتیانی کوردستان بە‬ ‫دەنگی خۆیان ئەوە یەکالیی بکەنەوە‪ ،‬کە ئەوەش زیاتر ئازادییەکان‬ ‫فەراهەم دەکات و دەیانخاتە چوارچێوەی یاسایی خۆیانەوە‪.‬‬ ‫هەر بڕیارێکیش لەالیەن گەلەوە بدرێت سەنگ و قورسایی گەورەی‬ ‫دەبێت‪ ،‬ب��ەاڵم بڕیاری ناو پەرلەمان دەچێتە چوارچێوەی بڕیاری‬ ‫سیاسییەوە‪ ،‬لەبەر ئەوە با خەڵک یەکالیی بکاتەوە‪.‬‬ ‫پ‪ :‬زۆربەی حزبەکان پێیان وایە ئەدای پەرلەمان سست و خاوە و‬ ‫نەیتوانیوە وەکو پێویست بەسەر حکومەتەوە چاودێر بێت؟‬ ‫و‪ :‬بە بۆچوونی من ئەگەر گرنگی بە لیژنەکانی پەرلەمان بدرێت و‬ ‫فراکسیۆنەکان گوێ لە نوێنەرەکانیان بگرن لەناو لیژنەکاندا وەکو ئەوەی‬ ‫لە هەموو پەرلەمانەکانی دنیادا بەو شێوازەیە‪ ،‬ئەوا ئەوەندە مەشغوڵی‬ ‫هەموار کردنەوەی یاساو پرۆژە یاساکان نابین و ئەو کات بەئاسانی‬ ‫دەتوانرێت پەرلەمان لەپاڵ ئەرکە تەشریعیەکەیدا بە ئەرکی چاودێریش‬ ‫هەڵسێت‪.‬‬ ‫لەگەڵ ئەوەشدا حکومەت ڕۆحی هاوکاری هەیەو هیچ بەربەستێک نییە‬ ‫لەبەردەم پەرلەماندا بۆ چاودێری کردن‪.‬‬ ‫پ‪ :‬هەڵوێستتان دەربارەی گەندەڵی چیە؟‬

‫و‪ :‬گەندەڵی کێشەیەکی جیهانییەو بەڕێژەی جیاواز لە هەموو واڵتێک‬ ‫هەیە‪ ،‬بەبۆچوونی من نیەتێکی باش هەیە لەالیەن هەمووانەوە بۆ کەم‬ ‫کردنەوەی گەندەڵی و زەمەن چارەسەری ئەو گرفتانە دەکات‪.‬‬ ‫پ‪ :‬بۆچی پەرلەمانی کوردستان لەبارەی هاتنی هیزی دیجلە بێ‬ ‫هەڵوێستە؟‬ ‫و‪ /‬ئیختیاری یەکەم گفتوگۆیەو بە بۆچوونی من پەرلەمان دوایین بڕیارە‬ ‫کە دەیدات لەمەڕ هەر مەسەلەیەکی سیاسی ستراتیژیی چارەنووس ساز‬ ‫و ئێمە لە چوارچێوەی عێراقداین و پێویستە هەموو هەوڵەکان بخەینە‬ ‫گەڕ‪ ،‬چ سیاسی بێت یان دیپلۆماسی لەگەڵ تەواوی پێکهاتەکانی عێراقدا‬ ‫لە ڕوانگەی دەستورەوە‪.‬‬ ‫وەکو فراکسیۆنی حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان پێشنیارمان‬ ‫ئەوەیە کە پەرلەکانی کوردستان بکرێتە دوا بڕیار‪.‬‬ ‫پ‪ :‬بۆچی زۆربەی ئەندام پەرلەمانەکان بە قسەی حزبەکانیان لە‬ ‫پەرلەمان کار ئەکەن‪ ،‬نەک لە بەرژەوەندی خەڵکی کوردستان ؟‬ ‫و‪ :‬حزب وەسیلەیە بۆ خزمەتکردنی میللەت و ئەو پەرلەمانەی‬ ‫ئێستاش هەمووی نوێنەری لیستی حزبەکانن و خەڵک دەنگی بە کاندیدی‬ ‫لیستی حزبەکان داوە‪ ،‬لە هەموو دنیاشدا وایە‪ ،‬زۆر زەحمەتە کەسێک‬ ‫ببێتە پەرلەمانتار لە دەرەوەی حزب بێت‪.‬‬

‫جەعفەر مستەفا‪ ،‬بەرپرسی لقی ‪١٥‬ی خانەقینی (پ‪.‬د‪.‬ک)‪:‬‬

‫خەڵکی کوردستان بە یەکگرتوویی‪ ،‬وەاڵمی هەر دەستپێشخەرییەکی ئۆپەراسیۆنی دیجلە دەدەنەوە‬ ‫بۆ قسە کردن لە سەردوایین پێشهاتەکان وبارودۆخی ناوچەکە بە‬ ‫پێویستمان زانی ئەم دیمانە لەگەڵ شیخ جەعفەر بەرپرسی لقی ‪١٥‬ی‬ ‫خانەقینی (پ‪.‬د‪.‬ک) ساز بدەین‪.‬‬ ‫پ‪ :‬سەرەتا دەمانەوێ بزانین رەوشی جەماوەریی پارتی لە سنورەکە‬ ‫چۆنە؟‬ ‫و‪ :‬پارتیمان لە سنوری لقی‪١٥‬ی خانەقین زۆر باشە لە رووی ئەندام‬ ‫و الیەنگرەوە‪ ،‬چونکە خەڵکی ئەم ناوچەیە خەڵکێکی شۆڕشگێڕن و بە‬ ‫درێژایی شۆڕشی ئەیلول و گۆاڵن لە سەنگەری بەرگیری دابوون و باوەڕیشم‬ ‫وایە هەروا دەمێنێتەوە‪.‬‬ ‫پ‪ :‬فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە هاتونەتە ناوچەکە‪ ،‬ئێوە چ‬ ‫هەنگاو ێکتان ناوە لەمبارەیەوە؟‬ ‫و‪ :‬لەم ناوچەیە هیچ ئاڵۆزیەک دروست نەبووە‪ ،‬تا ئێستا ئەوەی هەبووە‬ ‫لە ناوچەی دووزخورماتوو بووە‪ ،‬بۆ ئەوەش هێزێکی زۆری پێشمەرگە‬ ‫رەوانەی ناوەچەکە کراوە و جەنابی سەرۆکی هەرێمیش هۆشداری داوەتە‬ ‫حکومەتی عێراق و ئاگاداری هێزی پێشمەرگەش کردووە لە روودانی هەر‬ ‫کارێکی نەخوازراو‪ ،‬هێزی پێشمەرگەش وەاڵمی توندی دەبێ‪ ،‬هەر چەندە‬ ‫حەزناکەین بگاتە ئەو رادەیە‪ ،‬بەاڵم خەڵکی کورستان بە یەکگرتویی وەاڵمی‬ ‫هەر دەستپێشخەرێکی ئۆپەراسیونی دیجلە دەدەنەوە‪.‬‬

‫دیمانە ‪.‬سەربەست برزۆ‬

‫خاوەنی ئیمتیاز‪:‬‬ ‫ئومێد خۆشناو‬ ‫سەرنووسەر‪:‬‬ ‫ئاڤان حه‌مه‌ ساڵح‬

‫‪0750-446 1301‬‬

‫جێگری سه‌رنووسه‌ر‪ :‬شاخه‌وان عومه‌ر سلێمان‬ ‫‪0750-448 0225‬‬

‫به‌ڕێوه‌به‌ری نووسین‪ :‬فەرەیدون بێوار‬ ‫‪0750-414 1910‬‬ ‫‪f_bewar@yahoo.com‬‬

‫ستافی پەیامنێران‪:‬‬ ‫توانا شێخانی‬ ‫شااڵو حەبیبە‬ ‫زیرەک عەبدولڕەحمان‬ ‫نه‌خشه‌ساز‪ :‬شێرکۆ‬

‫پ‪ :‬هەماهەنگیتان لە گەڵ الیەنە سیاسیە کان و ئیدارەی خانەقین چۆنە؟‬ ‫و‪ :‬پێشتر هەماهەنگی باش هەبووە و لە ئێستاشدا باشە و باشتر دەبێ‪.‬‬ ‫پ‪ :‬بۆ مەسەلەی هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی پارێزگاکانی عێراق‪ ،‬ئایا کورد‬ ‫لێرە بە یەک لیست بەشداری دەکات؟‬ ‫و‪ :‬هە وڵێکی وا لە ئارادایە و ئومێد دەکەین کە هەموو کورد بەیەک لیست‬ ‫بەشداری بکات لەم ناوچانە‪ ،‬بەاڵم ئەو مەسەلەیە پەیوەندی بەسەرکردایەتی‬ ‫الیەنە سیاسیەکانەوە هەیە و قسەشی لەسەر کراوە‪ ،‬بەاڵم تائێستا بەفەرمی‬ ‫رانەگەێینراوە‪.‬‬ ‫پرۆفایل‬ ‫جەعفەر مستەفا مەعروف‬ ‫*لە دایکبووی ‪١٩٥٧‬‬ ‫*لە ساڵی ‪ ١٩٨٠‬تاوەکو ‪ ١٩٩١‬پێشمەرگە بووە لە رێزەکانی پارتی‬ ‫دیموکراتی کوردستان‪.‬‬ ‫* بەرپرسی لیژنەی ناوچەی چوارتا بووە‪ ،‬پاشان کارگێڕی لقی‪ ٤‬بووە‪،‬‬ ‫لە دوای راپەرین قایمقامی شارەکانی پێنجوین و هەلەبجە و ئاکری بووە‪.‬‬ ‫* لە خولی دووەم��ی پەرلەمانی کورستان ئەندام پەرلەمان بووە و‬ ‫ئێستاش بەرپرسی لقی‪١٥‬ی خانەقینە‪.‬‬ ‫ناونیشان‪ :‬هەولێر‪ -‬بارەگای مه‌کته‌بی سکرتارییه‌تی یەكێتی‬ ‫الوانی دیموكراتی كوردستان–پشت ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران‬ ‫یان له‌ رێگه‌ی ئه‌م ئیمه‌یله‌وه‌ بابه‌ته‌کانتان بنێرن‪:‬‬ ‫‪shaxawanjournalist@yahoo.com‬‬

‫ژیان سان بارامی‪ ،‬پێشکەشکار لە کەناڵی ئاسمانی جەماوەر‪:‬‬

‫ئەو خەڵکی ناوچەی‬ ‫هەورامانە و چەند ساڵێکە‬ ‫لەبواری راگەیاندن کار‬ ‫دەکات‪ ،‬ئێستا لە کەناڵی‬ ‫ئاسمانی (جەماوەر)‬ ‫پێشکەشکاری بەرنامەی‬ ‫«ئێستای جەماوەر» و لە‬ ‫(رادیۆی دەنگی خەڵک)‪،‬‬ ‫پێشکەشکاری بەرنامەی‬ ‫«ئاسۆی خەڵک»ە‪.‬‬ ‫پێشتریش لە چەند کەناڵ‬ ‫و رۆژنامەیەک کاری‬ ‫رێگەیاندنی کردووە‪.‬‬

‫دیمانە‪ :‬شااڵو حەبیبە‪ ،‬سلێمانی‬

‫پرس‪ :‬بۆچی ئافرەت زێتر کاری بێژەری و پێشکەشکاری‬ ‫دەکات وەک لە کاری مەیدانی؟‬ ‫سان‪ :‬ئێمەی ئافرەت کە دەست ئەدەینە کارێک بەر لە‬ ‫هەموو شتێک وا فێر کراوین کە بیرێکی الواز بەردەوام بە‬ ‫مێشکماندا بێت و بەردەوام لە یەک بپرسین (کۆمەڵگە)‪،‬‬ ‫کەواتە تاکە هۆکار ئەویە کە هەمیشە ک��اری ناوخۆیی‬ ‫هەڵدەبژێرین‪ ،‬بۆ ئەوەیە کە لە دەرەوە دەرنەکەوین و وەک‬ ‫مرۆڤێکی بەستراو و وەستاو کارە ئاسانە ئامادەکراوەکان‬ ‫هەڵدەبژێرین‪ ،‬ئەگەر هەوڵ بدەین دەست بدەینە کاری‬ ‫پەیامنێری‪ ،‬ئەوە پێویست دەکات هەمیشە ل��ەدەرەوەی‬ ‫دەسەاڵتی خێزان و کۆمەڵگە بمێنینەوە‪ ،‬ئەمەش دەبێتە‬ ‫جێگەی ڕەخنەی هەموو الی��ەک‪ ،‬چوون کاری دەرەوەی‬ ‫بێژەری و پێشکەشکاری پێویستی بە جوڵەیە‪.‬‬

‫شادمان مەال حەسەن‬

‫ئێستا ئەوەندەی دەنووسرێت و باڵو دەکرێتەوە‪ ،‬ناخوێنرێتەوە‬

‫پێویستە حکومەت ئاگاداری‬ ‫پەروەردە بێت‬

‫پ��رس‪ :‬لە کوردستانا‪ ،‬کەسی یەکەمی دام و دەزگا‬ ‫راگەیاندنەکان زۆرینەی پیاوە‪ ،‬بۆچی ئافرەت نەگەیشتۆتە‬ ‫ئەو پلە و پۆستانە؟‬ ‫سان‪ :‬ئەمە ئەوە ناگەیەنێ کە ئافرەت نەگەیشتۆتە ئەو‬ ‫ڕادەی��ە‪ ،‬بەڵکو ئەوەیە کە تائێستەش وەک ووتم دیسان‬ ‫دەسەاڵت و کۆمەڵگەیە‪ ،‬نامەوێت بەراوردی واڵتەکەم بکەم‬ ‫بە واڵتانی دەرەوە کە کچان چۆن ڕۆڵ دەگێڕن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫خۆشبەختانە ئێستە کچانی ئێمە لەوە دەرچ��وون و لە‬ ‫پەڕلەمانتارو وەزیر و کۆمەڵێک پۆستی جیاواز هەیە کە‬ ‫ئافرەت بەڕێوەی دەبات‪..‬‬ ‫پ��رس‪ :‬زۆرج���ار دەوت���رێ ئ��ەو ئافرەتانەی لە ب��واری‬ ‫راگەیاندن کار دەکەن لە الیەن پیاوە بەرپرسەکانەوە تووشی‬ ‫تەنگهەڵپێچنین دەبنەوە‪ ،‬ئەم قسەیە لە چییەوە سەرچاوەی‬ ‫گرتووە؟‬ ‫س��ان‪ :‬سەرچاوەکەی ل��ەوەوە ب��ووە کە زۆرب��ەی کات‬ ‫ئافرەتان بە سۆز و نەرمی خۆی توانیویەتی زۆرینەی‬ ‫کارەکانی ڕابپەڕێنێت‪ ،‬زوو ڕایی کردنی کاریش جێگەی‬ ‫پرسیاری زۆرینەی خەڵکە‪ ،‬هەر بۆیە بەو شێوەیە لێک‬ ‫دەدرێتەوە‪ .‬ئەگەرنا لەئێستەیە کچان زۆر بە توانای خۆیان‬ ‫کار ئەکەن و کار ڕائەپەڕێنن و لە تواناشیاندا هەیە بەتوانای‬ ‫پیاوان کارەکانیان بەجێ بگەیەنێت‪.‬‬

‫پرس‪ :‬دەوترێ تەلەڤیزیۆنەکان زێتر بەدوای ئافرەتی‬ ‫جواندا دەگەڕێن بۆ بێژەری و پێشکەشکاری‪ ،‬رای تۆ لەم‬ ‫بارەوە چییە؟‬ ‫سان‪ :‬ئەمە ووتەیەکی زۆر ڕاستە‪ ،‬بەاڵم توانای مرۆڤ‬ ‫تەنانەت کوڕانیش لە جوانیدا دەرناکەوێت‪ .‬من بەڕێزەوە‬ ‫دەڕوانمە هەموو کارێکی ڕاگەیاندن‪ ،‬تەنها لەبەر ئەوە نییە‬ ‫کە خۆم ڕاگەیاندکارم‪ ،‬بەڵکو ڕاگەیاندن بەگشتی زەنگێکە‬ ‫بۆ وشیار کردنەوەو ئاگادار بوون لە ژیان و جیهان‪ .‬ئەو‬ ‫کەنااڵنەشی بەوشێوەیەو لەسەر ئەو بنەمایە کار دەکەن کە‬ ‫جوانی پێوەر بێت بۆهەڵبژاردنی کچان لە ڕاگەیاندن‪ ،‬ئەوە‬ ‫پ��رس‪ :‬لەئێستادا ئ��ەدای میدیای ک��وردی و هەبوونی‬ ‫من لێرەوە دڵنیایان ئەکەمەوە کە ئاستی ئەو بەرنامەیە ئافرەتانی راگەیاندنکار لەم نێوەندەدا چۆن هەڵدەسەنگێنی؟‬ ‫ئەوەنییە‪ ،‬بۆیە تەنها بەڕوخسار جەماوەر ڕادەکێشن‪،‬‬ ‫سان‪ :‬خۆشبەختانە زۆر باشەو دڵنیاشم بە لەبەر چاو‬ ‫ئەگەرنا زۆر بێژەر و پێشکەشکارمان هەیە کاتێک گوێ گرتنی توانای ئافرەتان و بینینی تواناکانیان ئەتوانم بڵێم‬ ‫لە بەرنامە و پێشکەشکردنی دەگری جیهانێکی ترت پێ باشتریش ئەبێت‪.‬‬ ‫دەناسێنێت‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬پێتوایە میدیا بە هەر سێ جۆرەکەیەوە بەشداری‬ ‫ک��ردووە لە گەشەپێدانی کۆمەاڵیەتی و بەرهەمهێنانی‬ ‫پرس‪ :‬ئایا راگەیاندنکارە ئافرەتەکان‪ ،‬گەیەنەری پەیامی مەعریفەی تاکەکان؟‬ ‫مێینەن‪ ،‬یان جێبەجێکاری پەیامی نێرینە؟‬ ‫سان‪ :‬لەئێستایە دەتوانین بڵێین بەڵێ‪ ،‬بەاڵم لەیادی‬ ‫سان‪ :‬ئەگەر وەک پێویست بۆیان بڕەخسێت ئەوا زیاتر نەکەین بەهۆی زنجیرەی بیانی و بوونی تۆڕە کۆمەاڵیەتییەکان‬ ‫لەبوارەکەی خۆیاندا کاردەکەن‪ ،‬بەاڵم لە ئێستادا بەهۆی خەڵکی لەشاشەو خوێندنەوە و تەنانەت بەڕێژە لە بیستنیش‬ ‫زۆری و ڕێگە گرتن لە چوونە ناو کارەکانی تایبەت (ئەمە دوور کەوتونەتەوە‪ ،‬بێگومان ئەگەر میدیا هەوڵ نەدا بۆ‬ ‫جگە لە پێدانی ئازادی) بۆیە زیاتر لە بواری پەیامی پیاواندا بەئاگا هێنانەوەی دووبارە و گەڕانەوەی جەماوەر‪ ،‬لەوانەیە‬ ‫بەکار دەهێنرێن‪ ،‬بەاڵم خۆشبەختانە ئافرەتی ڕاگەیاندکارمان کارەساتێکی گ��ەورە درووس��ت بێت‪ ،‬چ��وون لەئێستادا‬ ‫هەیە کە تائێستەش جیاواز لەوە کار دەکات کە پێی دراوە و ئەوەندەی ئەنووسن و دائەبەزێنن‪ ،‬ناخوێننەوە‪!!..‬‬ ‫هەموو پەیامی مێینە دەگەیەنن‪.‬‬

‫هەموو واڵت و نەتەوەیەک داهاتووەکەی لەسەر سیستەمی‬ ‫پ��ەروەردەی��ە‪ .‬چەند پرۆگرامەکانی خوێندن و پ��ەروەردەک��ەی‬ ‫پێشکەوتوو بێت و لەسەر بنەمایەکی زانستی سەردەم و مرۆڤ‬ ‫دۆستی داڕێژرابێ و خرابێتە بەرنامەی خوێندن و پەروەردەکردنەوە‪،‬‬ ‫ئەوە ئەوەندە لە داهاتوودا نەوەیەک بەرهەم دەهێنێ کەوا باوەڕی بە‬ ‫ئاشتی و پێکەوەژیان و گەلێکی ووشیار و پێشکەوتوو و شارستانی‬ ‫و خاوەن مەعریفە وتەندروستت پێ دەبەخشێ‪.‬‬ ‫لە هەرێمی کوردستان ماوەی چەند ساڵێکە کەرتی خوێندن‬ ‫و پەروەردە گەشەی زۆری بەخۆیەوە بینیوە و لەسەرجەم شارو‬ ‫شارۆچکەکانی هەرێم چەندین زانکۆ و پەیمانگا دامەزراوە و ڕێژەی‬ ‫نەخوێندەواری زۆر کەم بۆتەوە و ژمارەی هەڵگرانی بڕوانامەی‬ ‫بااڵ زیادی کردووە‪ .‬لەسەر ئاستی میللیش خەڵکی کوردستان بە‬ ‫شێوەیەکی گشتی جا بەهەر هۆکارێکی ئابوری و پیشەیی بێت‬ ‫ڕووی لە خوێندن و خوێندەوارییە‪ .‬بۆیە هەتا ڕادەیەکی باش‬ ‫سیستەمی پەروەردە چۆتە پێش‪ .‬بەاڵم هێشتا کەم و کوڕیی زۆری‬ ‫ماوە لە ڕووی پڕۆگرام و بیناو و ئاستی زانستی مامۆستایان و‬ ‫قوتابیان و خوێندکاران لە قوتابخانەکان و چەندین الیەنی تر‪ .‬لە‬ ‫هەمووی مەترسیدارتر نەبوونی چاودێرێکی وورد و زانستیانەیە بۆ‬ ‫سەرپەرشتی کردنی چۆنیەتی بەڕێوەچوونی پڕۆسەی خوێندن لە‬ ‫خوێندنگاکان‪.‬‬ ‫لەم ماوەیە لە نزیکەوە چەندین دیاردەی مەترسیدارم لە پڕۆسەی‬ ‫خوێندن بیست بەتایبەت لە هەولێری پایتەخت‪ .‬ئەویش بەزۆر جل‬ ‫لەبەرکردنی خوێندکار و قوتابیانی کچ‪ .‬ئەو جالنەی کە زیاتر لە‬ ‫ڕوانگەی ئایینی ئەم سەردەمە باوە‪ ،‬لەهەندێ قوتابخانە تەنانەت‬ ‫بەرێوەبەر و مامۆستا خوێندکاری قۆناغی بنەڕەتی داوەتە بەرشەق‬ ‫کەوا تەنورەکەی کورت بووە‪ .‬لەهەمووی مەترسیدارتر مامۆستا لە‬ ‫پۆل هەڕەشەی لە خوێندکاران کردووە‪ ،‬ئەگەر سەرپۆش بکەن و ببن‬ ‫بە ئیسالمی سیاسی ئەوە نمرەی زیاتریان دەداتێ‪ .‬بەپێچەوانەوە‬ ‫ئەوە نمرەی کەمیان دەداتێ‪ .‬ئەم دیاردانە لەچەندین قوتابخانەی‬ ‫کوردستان هەیە‪ .‬بەاڵم من زیاتر ئەوانەی هەولێرم بیستووە‪ ،‬بە‬ ‫حوکمی ئەوەی لە هەولێر نیشتەجێم‪ .‬بۆیە پێویستە بەرپرسانی‬ ‫پەروەردە زۆر بەووردی چاودێری پڕۆسەی خوێندن بکەن‪ .‬چونکە‬ ‫پڕۆگرامەکانی خوێندن وەک خۆی ناگات بە قوتابیان‪ ،‬ئەمەش بۆ‬ ‫داهاتوو نەوەیەکی توندڕەوی ئایدیا ئایینی بەرهەم دەهێنێ و ئاشتی‬ ‫کۆمەاڵیەتی لەهەرێم دەخاتە مەترسیەوە‪.‬‬ ‫بۆ ڕێگرتن لەم دیاردەیە پێویستە هەموو جۆرە دیاردەیەکی‬ ‫حزبی و بیروباوەڕێک کەبەناوی هەر ئایین و مەزهەبێک بێت دوور‬ ‫بخرێتەوە لە پڕۆسەی خوێندن‪ .‬گەلی کورد نەتەوەیەکی بەسروشت‬ ‫ئاشتی خوازە و هیچ جۆرە توندڕەویەکی ئاینی و مەزهەبی و‬ ‫نەتەوەیی تێدا نەبووە‪ .‬بۆیە با نەوەیەک لە داهاتوو دروست نەبێ‬ ‫هەڵگری بیروباوەڕێکی توندڕەوبێت کەوا ئاشتی کۆمەاڵیەتی لەهەرێم‬ ‫بخاتە ژێر پرسیارەوە‪.‬‬ ‫ئەم ئەرکەش تەنها بە حکومەت و بەرپرسانی پەروەردە دەکرێ‪.‬‬ ‫گەر حکومەت لەم الیەنەوە بەئاگانێیت ئێمە لە داهاتوودا دەبینە‬ ‫خاوەن نەوەیەک کەوا هەستی نیشتمانی و نەتەوەیی الی الواز‬ ‫دەبێ و بیروباوەڕێکی تر جێگا بە بیری نەتەوەیی و نیشتمانی‬ ‫و ئاشتیخوازانە دەگرێتەوە‪ ،‬ئەوکات هیچ بەربەستێک نامینێ بۆ‬ ‫ڕێگرتن لەگەشەکردنی ئەم بیروبۆچوونە ئایدیا توندڕەوانە‪ .‬ئەمەش‬ ‫بۆ کورد مەترسیدارە کەوا هێشتا قۆناغی ڕزگاری نیشتمانی تەواو‬ ‫نەکردووە ‪.‬‬