Pirs 186 web

‫رۆژنامەنووس و سكرتێری یەكێتی الوان‪،‬‬

‫ئومێد خۆشناو ژمارە ‪ 22‬لەسەر لیستی ‪110‬ی پارتی‬

‫ل‪7‬‬

‫‪186‬‬ ‫باڵوکراوه‌یه‌کی ئازاده‪ ،‬یه‌کێتی الوانی دیموکراتی کوردستان مانگی دوو جار ده‌ری ده‌کات‪ .‬سێشه‌ممه‌ ‪2013/9/3‬‬

‫بودجەی حزبەكان بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن‬ ‫یەكێتی و شیوعی زۆرترین پارەیان بۆ‬ ‫بانگەشەی هەڵبژاردن تەرخانكردووە‬ ‫ئەگەرچی لە كوردستان سیستەمێك نیە بۆ ئەوەی بەشێوەیەكی فەرمی بزانرێت حزب و الیەنەكان بڕی چەند پارە‬ ‫بۆ بانگەشەی هەڵبژاردنەكان خەرج دەكەن‪ ،‬بەاڵم بەپێی ئەو بەدواداچوونەوەی پرس كردویەتی‪ ،‬دەركەوتووە یەكێتی‬ ‫نیشتیمانی كوردستان زۆرترین بڕی پارەی بۆ بانگەشەی هەڵبژاردنەكان تەرخانكردووە بە بەراورد لەگەڵ حزبەكانی‬ ‫تر‪ ،‬هاوكات لە حزبە بچووكەكانیش حزبی شیوعی زۆرترین بڕی پارەی بۆ ئەو مەبەستە تەرخانكردووە‪ ،‬بەرپرسێكی‬ ‫كۆمیسیۆنی بااڵی سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانیش ڕایدەگەیەنێت‪ ،‬لە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاكان حزبەكان ناچار‬ ‫دەكەن بڕی ئەو پارەیە ئاشكرا بكەن كە بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن تەرخانی دەكەن‪ ،‬هەروەها ناوبراو دەڵێت «گومانمان‬ ‫هەیە بەشێك لە حزبەكان لە دەرەوەی هەرێم پارەیان بۆبێت»‪.‬‬

‫ل‪4‬‬

‫دەنگدانت بە لیستی ‪110‬‬ ‫زامنی ماف و ئایندەی ژیانتە‬

‫‪110‬‬

‫‪‬‬

‫‪2‬‬

‫ژماره‌ ‪186‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫‪2013/9/3‬‬

‫یەكێتی بۆ داپۆشینی شكستەكانی پەنا بۆ بیانووگرتن دەبات‬ ‫مامۆستایەكی زانستە سیاسیەكان‪ :‬یەكێتی دەترسێت ئەوەی لە هەڵبژاردنی پارێزگای موسڵ ڕوویدا‬ ‫لە پەرلەمانی كوردستان ڕووبداتەوە و ببێتە ئۆپۆزیسیۆن‬ ‫ڕاپۆرت‪ :‬توانا شێخانی‬

‫جگە لە حزب و الیەنەكانی تر‪ ،‬یەكێتی نیشتیمانی كوردستان‬ ‫زۆرترین ڕەخنە و تێبینی لەسەر هاتنەوەی ن��اوی تۆماری‬ ‫دەنگدەراندا هەیە‪ ،‬لەكاتێك یەكێتی خۆی هاوبەشی حكومەتەكەیە‬ ‫و وەزیری بازرگانی عێراقی سەر بە یەكێتییە‪ ،‬واتە هەر كەم و‬ ‫كوڕییەك هەبێ یەكێتی خۆی تێیدا هاوبەش و بەشدارە‪ ،‬لەبەرامبەر‬ ‫كۆمیسیۆنی ب��ااڵی سەربەخۆی هەڵبژاردنەكان تۆمەتەكانی‬ ‫یەكێتی رەتكردەوە‪ ،‬ڕۆژنامەنوسێكیش پێیوایە یەكێتی بە دوای‬ ‫بیانوویەكدا دەگەڕێت بۆئەوەی شكستی خۆی پێ داپۆشێت‪،‬‬ ‫مامۆستایەكی زانستەسیاسیەكانیش پێیوایە لە حكومەتی داهاتوو‬ ‫یەكێتی بێبەش دەبێت لە چەندین پۆستی گرنگ‪ ،‬بۆیە لە ئێستاوە‬ ‫خەریكی تانە گرتنە‪.‬‬ ‫بۆچی یەكێتی گومانی لە هاتنەوەی ناوی تۆماری دەنگدەران‬ ‫هەیە؟‬ ‫لەگەڵ هاتنەوەی ناوی تۆماری دەنگدەران یەكێتی دەستی بە‬ ‫ڕەخنەگرتن كرد و پێیوابوو چەندین ناوی دووبارە هەیە‪ ،‬هاوكات‬ ‫ناوی بەشێك لەو كەسانەی كە مردوون نەسڕاوەتەوە‪ ،‬لەالیەن‬ ‫خۆشیەوە كۆمیسیۆنی بااڵی سەربەخۆی هەڵبژاردنەكان ڕەتی‬ ‫كردەوە كە ناوی دووبارە لە لیستی تۆماری دەنگدەراندا هەبێت‬ ‫و كاتێك دوو كەس ناوی سیانیان لە یەكەوە نزیك بێت چ‬ ‫پەیوەندییەكی بە پارتی یان یەكێتی و حزبێكی ترەوە هەیە‪،‬‬ ‫هاوكات لە بارەی نەسڕانەوەی ناوی مردووان ڕایانگەیاند ئەو‬ ‫حاڵەتە پەیوەندی بە هیچ الیەنێكی سیاسیەوە نیە و بەڵكو‬ ‫دەبێت خانەوادەكان ناوی مردووانیان بسڕنەوە‪ ،‬چاودێرانی‬ ‫سیاسی و ڕۆژنامەنوسان پێیانوایە هەموو ئەو ڕەخنانەی یەكێتی‬ ‫تەنها بیانوویەكە و دەیانەوێت هۆكاری شكستی خۆیانی پێ‬ ‫داپۆشن‪.‬‬ ‫لەبارەی دووب��ارە بوونەوەی ناوی دەنگدەران و نەسڕانەوەی‬ ‫ناوی مردووان ئارێز عەبدوڵاڵ‪ ،‬ئەندامی سەركردایەتی یەكێتی‬ ‫نیشتیمانی كوردستان‪ ،‬پەنجەی تۆمەت بۆ پارتی درێژدەكات و‬ ‫ئاماژە بەوەدەكات كە نەوەك یەكێتی‪ ،‬بەڵكو هەموو الیەنەكان‬ ‫دەڵێن پارتی هۆكارە‪ ،‬ئەو ئەندامەی سەركردایەتی یەكێتی وتیشی‬

‫«بۆیە تانەمان لێداوە‪ ،‬چونكە دەوترێت پارتیەكان لە بڕی ئەوانەی‬ ‫مردوون دەنگ دەدەن»‪.‬‬ ‫لەبەرامبەر قسەكانی ئارێز عەبدوڵاڵ‪ ،‬بەرهەم عەلی‪ ،‬ڕۆژنامەنوس‪،‬‬ ‫دەڵێت «یەكێتی دەیەوێت تۆماری دەنگدەران وەك بیانوویەك لە‬ ‫هەڵبژاردنی پەرلەمان بەكاربهێنێت و بەهۆیەوە تانە لە ئەنجامەكەی‬ ‫بدات‪ ،‬هەروەها ئەو ڕۆژنامەنوسە وتیشی «قسەكانی یەكگرتو‬ ‫و كۆمەڵیش بۆنی ئەوەی لێدێت كە بیانووەكانی یەكێتی تەنها‬ ‫ترسێكە و هیچی ترنیە»‪.‬‬ ‫هەروەها بەرپرسانی پارتی لە بەرامبەر هاتنەوەی ناوی مردووان‬ ‫وەزارەتی بازرگانی عێراقیان تۆمەتباركردووە و ئەو وەزارەتەش‬ ‫وەزیرەكەی یەكێتیە‪ ،‬بەرهەم عەلی لەوبارەیەوە دەڵێت «بەپێی‬ ‫قسەكانی ئەوان بێت یەكێتی لەو حاڵەتەدا بەرپرسە‪ ،‬جگە لەوەش‬ ‫ئەوانەی مردوون خۆ تەنها پارتی نەبوونە»‪.‬‬ ‫هەڵسوڕاوێكی ب��زوت��ن��ەوەی گ���ۆڕان ك��ە نەیویست ن��اوی‬ ‫باڵوبكرێتەوە‪ ،‬بۆ پرس دووپاتی كردەوە كە یەكێتی تەواو لە‬ ‫ئەنجامی هەڵبژاردنەكان دەترسێت بۆیە ئەم و ئەو تۆمەتبار دەكات‬ ‫بە دووبارەبوونەوەی ناوی تۆماری دەنگدەران‪ ،‬ئەو هەڵسوڕاوە‬ ‫وتیشی «بەپێی قسەی یەكێتی بێت لە هەولێر و دهۆك خەڵك‬ ‫زۆرمردووە و لە سلێمانی خەڵك نەمردووە»‪.‬‬ ‫دكتۆر ساڵح مەال عومەر‪ ،‬مامۆستای زانستە سیاسیەكان لە‬ ‫زانكۆی سەاڵحەدین‪ ،‬ڕوونیكردەوە لە هەڵبژاردنەكانی ڕابردوو‬ ‫یەكێتی دڵنیابووە كە پارتی پۆستی پ��ێ��دەدات بۆیە هیچ‬ ‫بیانوویەكی نەگرتووە‪ ،‬بەاڵم یەكێتی لە ئێستادا دڵنیایە پارتی‬ ‫بەپێی ژمارەی كورسیەكانی پۆستی پێدەدات‪ ،‬نزیكترین نموونەش‬ ‫هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگای موسڵ بوو كە ئێستا یەكێتی‬ ‫لەوێ ئۆپۆزیسیۆنە‪ ،‬بۆیە ئەمجارەش ترسی لەوە هەیە ببێتەوە‬ ‫ئۆپۆزیسیۆن‪ ،‬بۆیەش یەكێتی ناچارە ڕەخنەی بێ بنەما لە پارتی‬ ‫بگرێت‪.‬‬ ‫ترسی یەكێتی لە ئەنجامی ڕاپرسییەكان‬ ‫لەگەڵ دەست پێكردنی بانگەشەی هەڵبژاردنەكان‪ ،‬چەندین‬ ‫ڕێكخراو و ناوەندی میدیای جیاواز دەستیان بە ئەنجامدانی ڕاپرسی‬

‫كردووە‪ ،‬بەپێی ئەو ڕاپرسیانەبێت یەكێتی نیشتیمانی كوردستان‬ ‫نزیكەی ‪ 20‬كورسی دێنێ‪ ،‬هاوكات جگە لە یەكێتی‪ ،‬سەرجەم و‬ ‫هێز و الیەنەكان بە بایەخەوە دەڕواننە ئەنجامی ئەو ڕاپرسیانە‪،‬‬ ‫بۆیەش یەكێتی گومانی هەیە لە ئەنجامی ئەو ڕاپرسیانە و پێیانوایە‬ ‫بە مەبەستی شكاندنی یەكێتی ئەو ڕاپرسیانە ئەنجام دەدرێت‪.‬‬ ‫بەرهەم عەلی‪ ،‬ڕۆژنامەنوس پێیوایە یەكێتی مافی خۆیەتی باوەڕ‬ ‫بە ئەنجامی ئەو ڕاپرسیانە نەكات كە لە بەرژەوەندی حزبەكەیدا‬ ‫نییە‪ ،‬وتیشی «بەداخەوە تاوەكو ئێستا لە كوردستان دەزگایەكی‬ ‫باوەڕپێكراو نییە بەشێوەیەكی ستاندارد ڕاپرسی بكات بە تایبەتی‬ ‫لە ماڵپەر و پێگە ئەلیكتڕۆنیەكان‪ ،‬نابێت پشتی پێ ببەسترێت»‪.‬‬ ‫ئارێز عەبدوڵاڵ‪ ،‬پێیوایە دەزگاكان بە ئامانجێكی مەبەستدار‬ ‫ئەو ڕاپرسیانە باڵودەكەنەوە‪ ،‬ئەو دەڵێت «نەبوونی دەزگایەكی‬ ‫سەربەخۆ وایكردووە ڕاپرسی بكرێت و حسابی بۆ نەكرێت و بۆ‬ ‫بەرژەوەندی الیەنێك كاربكات»‪.‬‬ ‫یەكێتی مافی خۆیەتی بترسێت‬ ‫زۆرئاساییە یەكێتی گومانی لە ناوی تۆماری دەنگدەران و‬ ‫ئەنجامی ڕاپرسیەكان هەبێت‪ ،‬چونكە ئەگەر یەكێتی ئەوەندە‬ ‫كورسیە بهێنێت بێبەش دەبێت لە چەندین پۆست و پلەی گرنگ‬ ‫كە لە ئێستادا هەیەتی‪ ،‬چونكە پارتی هاوپەیمان ڕایگەیاندووە كە‬ ‫بەپێی ژمارەی كورسیەكان پۆستەكانی حكومەت دابەش دەكرێت‪،‬‬ ‫بەو پێیەش بێت یەكێتی ناتوانێت پۆستی سەرۆكی حكومەت و‬ ‫چەندین پۆستی تر وەربگرێت‪ ،‬بەاڵم نابێت ئەوەش لە یادبكرێت‬ ‫كە پارتی بە هیچ شێوەیەك یەكێتی پەراوێز ناخات‪ ،‬چونكە‬ ‫دەبینین جیاوازی نێوان كورسیەكانی پەرلەمانی عێراقی یەكێتی‬ ‫و پارتی زیاتر لە دە كورسیە‪ ،‬بەاڵم پارتی بەبێ جیاوازی لەگەڵ‬ ‫یەكێتی پۆستەكانی دابەشكرد‪.‬‬ ‫لەوبارەیەوە دكتۆر ساڵح مەال عومەر‪ ،‬مامۆستای زانستە‬ ‫سیاسیەكان دەڵێت «ناتوانین یەكێتی زەڕبی سفربكەین‪ ،‬بەاڵم لە‬ ‫حكومەتی داهاتوو بێبەش دەبێت لە چەندین پۆست و پلەی گرنگ‬ ‫ئەمەش زۆر ئاساییە‪ ،‬چونكە لە هەموو واڵتێك پۆستە وەزارییەكان‬ ‫بەپێی كورسی پەرلەمانی بەشدەكرێت»‪.‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫ژمار ‌ه ‪186‬‬

‫‪2013/9/3‬‬

‫‪3‬‬

‫پێشبینی هێنانی ژمارەی كورسی الیەنە حزبی و سەربەخۆكان‬ ‫بەپێی پێشبینی سەرۆك لیستەكان بێت دەبێت پەرلەمانێكی نوێ‬ ‫دروستبكرێت‪ ،‬چونكە ئەو ژمارەیە لە ناو یەك پەرلەمان جێگایان نابێتەوە‬ ‫ڕاپۆرت‪ :‬توانا شێخانی‬

‫الیەنە حزبی و سەربەخۆكان هەڵبژاردنی ئەمجارە بە جیاواز لە هەڵبژاردنەكانی‬ ‫ڕابردوو لە قەڵەم دەدەن و پێیانوایە دەركەوتنی كۆمەڵێك لیستی سەربەخۆ‬ ‫و دابەزینی پارتی و یەكێتی بە دوو لیستی جیاواز بانگەشە و ملمالنێی‬ ‫هەڵبژاردنەكانی گەرموگوڕتر كردووە‪ ،‬هاوكات پرس پێشبینی هێنانی ژمارەی‬ ‫كورسیەكانی سەرجەم لیستە حزبی و سەربەخۆكان باڵودەكاتەوە و سەرۆكی‬ ‫یەكێك لە حزبە سەربەخۆكانیش ڕایدەگەیەنێت‪ ،‬ئەگەر بەپێی پێشبینی سەرۆك‬ ‫لیستەكان بێت دەبێت لە ئێستاوە لە تەنیشت پەرلەمان بیانەیەكی نوێی‬ ‫پەرلەمان دروستبكرێت و بكرێتە دوو پەرلەمان‪ ،‬چونكە لە یەك پەرلەمان‬ ‫جێگایان نابێتەوە‪ ،‬هەروەها سەرۆكی لیستی یەكگرتووش دەڵێت «نابێت بە‬ ‫مەبەستی گەرمكردنی بانگەشەی هەڵبژاردن یەكتر ناشیرین بكەین»‪.‬‬ ‫جیاوازی هەڵبژاردنەكانی ڕابردوو لەگەڵ ئەمجارە‬ ‫هەڵبژاردنی ئەمجارە جیاوازترە لە جارانی پێشوو‪ ،‬چونكە بە لیستی‬ ‫نیمچەكراوەیە و دەنگدەر ڕاستەوخۆ دەنگ بە لیست و كاندیدەكە دەدات‪،‬‬ ‫هەروەها كاندیدەكانیش ڕاستەوخۆ بانگەشەی هەڵبژاردن بۆخۆیان دەكەن‪ ،‬جگە‬ ‫لەوەش دابەزینی پارتی و یەكێتی بە دوو لیستی جیاواز گڕوتینێكی تری داوەتە‬ ‫پڕۆسەكە و وا لە خەڵك دەكات بە پەرۆشەوە بەشداری هەڵبژاردنەكان بكەن‪،‬‬ ‫چونكە بەشێك لە ئەندامان و الیەنگرانی ئەو دوو حزبە لەبەر حزبی هاوپەیمان‬ ‫بەشداری هەڵبژاردنەكانیان نەدەكرد‪ ،‬هەروەها جگە لەوەش دەركەوتنی چەندین‬ ‫لیست و قەوارەی سەربەخۆ چاوەڕوان دەكرێت پێشبڕكێی هەڵبژاردنەكان گەرم‬ ‫و گوڕتر بكات‪ ،‬سەڕەڕای ئەو هەموو گۆڕانكارییە بەرپرسانی حزبەكان تەئكید‬ ‫لەوەدەكەنەوە كە گۆڕانكارییەكی ئەوتۆ لە ئەنجامی هەڵبژاردنەكان ڕوونادات و‬ ‫وەك ئەوەی باسی لێوەدەكەن هاوكێشە سیاسیەكان گۆڕانی بەسەردا نایەت‪،‬‬ ‫چونكە هەر حزبێك ئاستی جەماوەری خۆی دەزانێت‪.‬‬ ‫چاودێرانی سیاسی پێیانوایە بەشێك لەو حزبانەی كە ئێستا لە دەسەاڵتن‬ ‫بەهۆی كەمی كورسیەكانیانەوە لە خولی داهاتوو دەبنە ئۆپۆزیسیۆن و بەشێك‬ ‫لەو حزبانەی كە ئێستا لە بەرەی ئۆپۆزیسیۆندان لە حكومەتی داهاتوو‬ ‫بەشداردەبن و هاوكێشە سیاسیەكان سەروژێر دەبن‪ ،‬بەاڵم شوان قەاڵدزەیی‬ ‫سەرۆكی لیستی بزوتنەوەی ئیسالمی‪ ،‬بەدووری دەزانێت هاوكێشەكان گۆڕانی‬ ‫بەسەردابێت‪ ،‬بەاڵم دەشڵێت «ئەگەر گۆڕانی بەسەردابێت بەو شێوەیە نابێت‬ ‫كە باسی لێوەدەكرێت»‪.‬‬ ‫عەلی كەریم‪ ،‬سەرۆكی لیستی مافەكانی گەلی كوردستان كە لیستی نوێ و‬ ‫سەربەخۆیە‪ ،‬جیاوازی ئەو هەڵبژاردنە و هەڵبژاردنەكانی ڕابردوو بۆ دروستبوونی‬ ‫كۆمەڵێك لیست و قەوارەی سەربەخۆ دەگەڕێنێتەوە و بە وتەی ناوبراو ئەوان‬ ‫ملمالنێی هەڵبژاردنەكان گەرموگوڕتر دەكەن‪ ،‬وتیشی «پێویستە بە هەموو‬ ‫الیەكمان وا لە دەنگدەر بكەین بە گڕوتینەوە بەشداری هەڵبژاردن بكەن و‬ ‫میدیاكانیش ببنە هۆكارێك بۆ سەرخستنی پڕۆسەكە»‪.‬‬ ‫مەولود باوەموراد‪ ،‬سەرۆكی لیستی یەكگرتوو‪ ،‬پێیوایە بەهۆی لیستی نیمچە‬ ‫كراوەوە هیچ كاندیدێك مەغدور نابێت‪ ،‬چونكە دەنگدەر ڕاستەوخۆ دەنگ بە‬ ‫كاندیدەكە دەدات‪ ،‬بە پێچەوانەوە كاتێك هەڵبژاردن بە لیستی داخراوبوو‬ ‫كاندیدەكان بە گوێرەی ژم��ارەی دەنگەكانی حزبەكان بەشێوەی ڕیزبەند‬ ‫دەردەچوون»‪.‬‬ ‫جەمال مورتكە‪ ،‬سەرۆكی لیستی پارتی دیموكراتی كوردستان ئەگەرچی‬ ‫بەباشی نازانێت لە ئێستاوە قسە لەسەر ئەو بابەتە بكات‪ ،‬بەاڵم دەیوت لەو‬ ‫هەڵبژاردنەدا قەبارەی ڕاستەقینەی حزبەكان ئاشكرا دەبێت‪.‬‬ ‫پرس‪ ،‬چەندجارێك پەیوەندی بە ئەرسەالن بایز سەرۆكی لیستی یەكێتی‬ ‫نیشتیمانی كوردستانەوە كرد‪ ،‬بەاڵم ناوبراو بەهۆی نەبوونی كات ئامادە نییە‬ ‫قسە لەسەر ئەو بابەتەوە بكات‪.‬‬ ‫بانگەشەی هەڵبژاردن چۆن بەڕێوەدەچێت؟‬ ‫ئەگەرچی‪ ،‬هەرالیەنێك لە كاتی بەڕێوەچوونی بانگەشەی هەڵبژاردن تەشهیر‬ ‫و تۆمەت و ناوزڕاندن ئاڕستەی یەكتر بكەن لەالیەن كۆمیسیۆنەوە سزادەدرێت‪،‬‬

‫ئەندامانی مەكتەبی سیاسی و سەركردایەتی پارتی‪:‬‬ ‫‪ 40‬تا ‪ 45‬كورسی بەدەستدەهێنین‬

‫بەاڵم چاوەڕوان دەكرێت لە كاتی بەڕێوەچوونی بانگەشەی هەڵبژاردن الیەنە‬ ‫سیاسیەكانی بەشداربووی هەڵبژاردنەكان زۆرترین تەشهیر تۆمەت و ناوزڕاندن‬ ‫ئاڕاستەی یەكتر بكەن‪ ،‬سەرۆكی لیستەكانیش ئیدانەی ئەو كارە دەكەن و‬ ‫ناشی شارنەوە كە ئەم دیاردەیە لە هەڵبژاردنەكانی ڕابردوو هەبووە و تائێستا‬ ‫كاریگەری هەرماوە‪ ،‬هەروەها بە مەبەستی سەرخستنی پڕۆسەكە داوا لە‬ ‫ئەندامان و الیەنگرانیان دەكەن بە هیچ شێوەیەك زمانی تەشهیر بەكارنەهێنن‬ ‫و یەكتر ناشیرین نەكەن‪.‬‬ ‫مەولود باوەموراد‪ ،‬سەرۆكی لیستی یەكگرتوو‪ ،‬جەخت لە پابەندبوون بە‬ ‫ڕێنماییەكانی كۆمیسیۆن دەكاتەوە و دەڵێت «پێویست ناكات یەكتر ناشیرن‬ ‫و تۆمەتباربكەین و دەبێت بەشێوەیەكی ئەخالقیانە بانگەشەی هەڵبژاردن‬ ‫بكەین»‪.‬‬ ‫عەلی كەریمیش‪ ،‬بەباشی دەزانێت شێوازی بانگەشەكان لەسەر پێشكەشكردنی‬ ‫باشترین پڕۆژەی خزمەتگوزاری بێت و دووربێت لە ناوزڕاندن‪.‬‬

‫كورسیەكان ئاشكرابكەین‪ ،‬چونكە ژمارەی كورسیەكانمان ڕادەوەستێتە سەر‬ ‫متمانەی خەڵك»‪.‬‬ ‫یەكێتی نیشتیمانی كوردستان‪ ،‬كە لە ئێستادا ‪ 29‬كورسی پەرلەمانی هەیە‪،‬‬ ‫ئەگەرچی پرس پەیوەندی بە بەشێك لە ئەندامانی مەكتەبی سیاسی ئەو‬ ‫حزبەكرد‪ ،‬بەاڵم ئامادەنەبوون ژمارەی ئەو كورسیانە ئاشكرابكەن كە پێشبینی‬ ‫دەكەن بە دەستی بهێنین‪ ،‬هاوكات بە وتەی خۆیان بێت زیاتر لە ‪ 40‬كورسی‬ ‫بەدەستدەهێنن‪ ،‬بەاڵم بە پشت بەستن بەو ڕاپرسیانە كە لە ناوەندە حزبی و‬ ‫سەربەخۆكان باڵوكردەكرێتەوە ئەگەری هەیە یەكێتی ‪ 25‬كورسی پەرلەمانی‬ ‫بەدەستبهێنێت‪.‬‬ ‫بزوتنەوەی گۆڕان كە بەهێزی سێیەم ناسراوە‪ ،‬لە هەڵبژاردنی ڕابردوو ‪25‬‬ ‫كورسی پەرلەمانی بەدەستهێنا‪ ،‬هەڵسوڕاوانی ئەو بزوتنەوەیە پێشبینی دەكەن‬ ‫زیاتر لە ‪ 35‬كورسی پەرلەمانی بەدەستبهێنن‪ ،‬محەمەد تۆفیق ڕێكخەری‬ ‫ژووری پەیوەندییە دیپلۆماسیەكانی گۆڕانیش لەوبارەیەوە دەڵێت «موفاجەئەی‬ ‫گەورەمان پێیە و ژمارەی كورسیەكانمان زۆر زیاد دەكات»‪ ،‬بەاڵم بە پشت‬ ‫بەستن بەئەنجامی ڕاپرسی و هەڵبژاردنی سەندیكاكان گۆڕان لە ‪ 15‬كورسی‬ ‫زیاتر ناهێنێت‪.‬‬ ‫یەكگرتووی ئیسالمی كوردستان‪ ،‬لە هەڵبژاردنی ڕابردوو شەش كورسی‬ ‫پەرلەمانی بەدەستهێنا‪ ،‬بەرپرسانی ئەو حزبە پێشبینی دەكەن ئەمجارە ‪10‬‬ ‫كورسی پەرلەمانی بەدەستهێنن‪ ،‬مەولود باوەموراد‪ ،‬سەرۆكی لیستی یەكگرتوو‪،‬‬ ‫بۆ پرس وتی «ئەگەرچی زیادبوونی ژمارەی كورسیەكانمان ڕادەوەستێتە سەر‬ ‫متمانەی خەڵك‪ ،‬بەاڵم بە دڵنیاییەوە دەنگی زیاتر لە هەڵبژاردنی ڕابردوو‬ ‫دەهێنین‪ ،‬چونكە دەنگێكی زۆرمان بۆ الیەنەكانی تر ڕۆیشت»‪.‬‬ ‫كۆمەڵی ئیسالمی كوردستان‪ ،‬لە هەڵبژاردنی ڕابردوو چوار كورسی پەرلەمانی‬ ‫بەدەستهێنا‪ ،‬بەاڵم پێشبینی دەكەن ژمارەی كورسیەكانیان بەرزببێتەوە و‬ ‫بەرپرسانی ئەو حزبەش ڕایدەگەیەنن كە ئەگەری هەیە (‪ )12_10‬كورسی‬ ‫بەدەستبهێنن‪.‬‬ ‫لیستی سۆسیالست دیموكراتی كوردستان‪ ،‬لە هەڵبژاردنی ڕابردوو دوو كورسی‬ ‫پەرلەمانی بەدەستهێنا‪ ،‬لەئێستاشدا سەرۆكی لیستەكە پێشبینی دەكات چوار‬ ‫كورسی پەرلەمانی بەدەستبهێنن‪.‬‬ ‫لیستی بزوتنەوەی ئیسالمی‪ ،‬لە ئێستادا دوو كورسی پەرلەمانیان هەیە‬ ‫و لەالیەن شوان قەاڵدزەییەوە سەرۆكایەتی دەكرێت‪ ،‬پێشبینی دەكات پێنچ‬ ‫كورسی پەرلەمانی بەدەستبهێنن‪.‬‬ ‫لیستی ئایندە كە لەالیەن قادر عەزیزەوە سەرۆكایەتی دەكرد‪ ،‬لە هەڵبژاردنی‬

‫سەرۆكی لیستی یەكگرتوو‪:‬‬ ‫پێشبینی دەكەین ‪ 10‬كورسی بهێنین‬

‫سەرۆكی لیستی بزوتنەوەی ئیسالمی‪:‬‬ ‫پێشبینی دەكەین ‪ 5‬كورسی بهێنین‬

‫پێشبینییەكان‬ ‫‪ 31‬حزب و الیەنی سەربەخۆ بەشداری هەڵبژاردنی پەرلەمانیان كردووە و‬ ‫كۆی گشتی كاندیدەكانیش هەزار و ‪ 129‬كاندیدە و تێیدا پێشبڕكێ لەسەر‬ ‫بەدەستهێنانی ‪ 111‬كورسی پەرلەمانی دەك��ەن‪ ،‬پێشبینی الیەنەكان بۆ‬ ‫هەڵبژاردنی ئەمجارە جیاوازە‪ ،‬چونكە بەشێك لە حزبەكان لە هەڵبژاردنی‬ ‫ڕابردوو نەیانتوانیوە تەنانەت یەك كورسی پەرلەمانی بەدەستبهێنن‪ ،‬ئەمجارە‬ ‫دەڵێن پێنچ كورسی بەدەستدەهێنین‪.‬‬ ‫لیستە حزبیەكان‬ ‫پارتی دیموكراتی كوردستان كە خاوەنی گەورەترین بنكەی جەماوەرییە و‬ ‫لە هەڵبژاردنی ڕابردوو ‪ 30‬كورسی پەرلەمانی بەدەستهێنا پێشبینی دەكرێت‬ ‫ئەمجارە( ‪ )45_40‬كورسی پەرلەمانی بەدەستبهێنن‪ ،‬جەمال مورتكە‪،‬‬ ‫سەرۆكی لیستی پارتی‪ ،‬بۆ پرس دەڵێت «لە ئێستادا زووە بۆ ئەوەی ژمارەی‬

‫بزوتنەوەی گۆڕان‪:‬‬ ‫‪ 35‬كورسی بەدەستدەهێنین‬

‫‪4‬‬

‫ژماره‌ ‪186‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫‪2013/9/3‬‬

‫بڕی بودجەی حزبەكان بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن‬

‫یەكێتی و شیوعی زۆرترین پارەیان بۆ بانگەشەی‬ ‫هەڵبژاردن تەرخانكردووە‬

‫بێ رووتووش‬

‫بەدواداچوون‪ :‬توانا شێخانی‬

‫ئەگەرچی لە كوردستان سیستەمێك نییە بۆ ئەوەی بەشێوەیەكی‬ ‫فەرمی بزانرێت حزب و الیەنەكان بڕی چەند پارە بۆ بانگەشەی‬ ‫هەڵبژاردنەكان خەرج دەكەن‪ ،‬بەاڵم بەپێی ئەو بەدواداچوونی پرس‬ ‫كردویەتی‪ ،‬دەركەوتووە یەكێتی نیشتیمانی كوردستان زۆرترین بڕی‬ ‫پارەی بۆ بانگەشەی هەڵبژاردنەكان تەرخانكردووە بە بەراورد لەگەڵ‬ ‫حزبەكانی تر‪ ،‬هاوكات لە حزبە بچووكەكانیش حزبی شیوعی زۆرترین‬ ‫بڕی پارەی بۆ ئەو مەبەستە تەرخانكردووە‪ ،‬بەرپرسێكی كۆمیسیۆنی‬ ‫بااڵی سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانیش ڕایدەگەیەنێت‪ ،‬لە هەڵبژاردنی‬ ‫ئەنجومەنی پارێزگاكان حزبەكان ناچار دەكەن بڕی ئەو پارەیە ئاشكرا‬ ‫بكەن كە بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن تەرخانی دەكەن‪ ،‬هەروەها ناوبراو‬ ‫دەڵێت «گومانمان هەیە بەشێك لە حزبەكان لە دەرەوەی هەرێم‬ ‫پارەیان بۆبێت»‪.‬‬ ‫لەو ڕاپۆرتەی پرس بودجەی بەشێك لە حزبەكان بخوێنەوە كە بۆ‬ ‫بانگەشەی هەڵبژاردن تەرخانیان كردووە‪.‬‬ ‫ح��زب و الی��ەن��ەك��ان‪ ،‬ب��ڕی چەندیان بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن‬ ‫دیاریكردووە؟‬ ‫ئەگەرچی‪ ،‬بەشێك لە حزب و الیەنەكان ئامادەنین بڕی ئەو پارەیە‬ ‫ئاشكرا بكەن كە بۆ بانگەشەی هەڵبژاردنی حزبەكەیان تەرخانیان‬ ‫كردووە و بەشێك لە حزبەكانیش بێ ئەوەی بڕەكەی ئاشكرا بكەن ئاماژە‬ ‫بەوەدەكەن كە حزب هەڵساوە بە چاپكردنی پۆستەر و دروستكردنی‬ ‫ڕێكالم بۆ تەلەڤیزیۆنەكان بەبێ جیاوازی و بێ ئەوەی كاندیدەكە هیچ‬ ‫بڕە پارەیەك بدات‪.‬‬ ‫بەپێی وتەی بەرپرسی دەزگای هەڵبژاردنی یەكگرتوو‪ ،‬ئەوان زیاتر لە‬ ‫چل ملیۆن دیناریان بۆ دروستكردنی پۆستەر و ڕێكالمی كاندیدەكانیان‬ ‫تەرخانكردووە و لە ئێستاشدا سەرجەمی ئەو بڕەپارەیان خەرجكردووە‬ ‫بە جۆرێك بۆ هەر كاندیدێك بڕی ‪ 500‬هەزار دیناریان تەرخانكردووە‪،‬‬ ‫هەروەها بەرپرسی دەزگای هەڵبژاردنی یەكگرتوو بەیان نوری ئەوەی‬ ‫بۆ پرس ئاشكرا كرد‪ ،‬جگە لەو بڕەپارەیە ئەوان ئامادەنین تەنیا یەك‬ ‫دیناری تر بۆ كاندیدەكان خەرج بكەن و هەر كاندیدێكیش ئازادە لەوەی‬ ‫ڕێكالم لە ڕاگەیاندنێكی تر بكات بەدەر لە كەناڵی سپێدە و یەكگرتوو‪.‬‬ ‫هەروەها ناوبراو وتیشی «سەرجەم پۆستەر و ڕێكالمەكان دەزگای‬ ‫هەڵبژاردن لە یەك شوێن دروستی كردووە‪ ،‬چونكە نرخەكەی هەرزانتر‬ ‫ڕادەوەستا»‪.‬‬ ‫كۆمەڵی ئیسالمی كوردستان‪ ،‬بە هەمان شێوەی یەكگرتوو هیچ‬ ‫بڕەپارەیەكی نەداوەتە كاندیدەكانیان بۆ ئەوەی ڕێكالمی پێ بكەن‪،‬‬ ‫بەاڵم دەزگای هەڵبژاردنی حزبەكە هەڵساوە بە دروستكردنی ڕێكالم كە‬ ‫زیاتر لە سی ملیۆن دیناری تێچووە‪.‬‬ ‫هاوكات ئ��ارام شێخ كەمال‪ ،‬ڕێكخەری ژووری هەڵبژاردنەكانی‬ ‫بزووتنەوەی گۆڕان لەوبارەیەوە دەڵێت «بڕەپارەیەك بۆ ئەو مەبەستە‬ ‫تەرخانكراوە‪ ،‬بەاڵم ئاگاداری نیم چەندە‪ ،‬چونكە دەزگای چاپمان هەیە‬ ‫و هیچ بڕەپارەیەكی تێناچێت»‪.‬‬ ‫بەپێی زانیارییەكان كە پرس لە سەرچاوەیەكی باوەڕپێكراوەوە دەستی‬ ‫كەوتووە‪ ،‬گۆڕان زیاتر لە سێ سەد ملیۆنی بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن‬ ‫تەرخانكردووە‪.‬‬ ‫هەروەها بەرپرسی دەزگ��ای هەڵبژاردنی یەكێتی ئ��اگ��اداری ئەو‬ ‫بڕەپارەیەنیە كە حزبەكەی بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن تەرخانی كردووە‪،‬‬ ‫شۆرش ئیسماعیل بۆ پرس وتی «ئەوەندەی ئاگادارم یەكێتی تائێستا‬ ‫هیچ بڕەپارەیەكی بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن تەرخان نەكردووە‪ ،‬چونكە‬ ‫زیاتر لە پێنچ كەناڵی ئاسمانی و چەند چاپخانەیەكی هەیە و سەرجەم‬ ‫كاندیدەكانیش بەبێ جیاوازی لەو كەنااڵنە ڕێكالمیان بۆ دەكرێت»‪.‬‬ ‫بەپێی ئەو زانیارییانەی كە دەست پرس كەوتوون‪ ،‬یەكێتی لەسەرەتای‬ ‫بانگەشەی هەڵبژاردنەوە تاوەكو ئەمرۆ بەردەوامە لە بەخشینەوەی‬ ‫پارە بۆ كڕینی دەنگە جیاوازەكانی سلێمانی‪ ،‬هەروەها هەر بەپێی‬ ‫زانیارییەكان یەكێتی زیاتر لە‪ 800‬ملیۆن دیناری بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن‬ ‫تەرخانكردووە و تاوەكو ئێستاش بەشێكی زۆری خەرجكردووە‪.‬‬ ‫بە مەبەستی زانینی ئەو بڕەپارەیەی كە پارتی تەرخانی كردووە بۆ‬ ‫بانگەشەی هەڵبژاردن‪ ،‬پرس چەندجارێك پەیوەندی بە بەرپرسی دەزگای‬ ‫هەڵبژاردنی پارتیەوە كرد‪ ،‬بەاڵم ناوبراو وەاڵمی پەیوەندییەكەی نەدایەوە‬

‫و بەپێی زانیارییەكانیش پارتی تاوەكو ئێستا هیچ بڕە پارەیەكی بۆ‬ ‫بانگەشەی هەڵبژاردن تەرخان نەكردووە‪ ،‬چونكە چەندین دەزگای چاپ‬ ‫و باڵوكردنەوەی هەیە‪ ،‬هەروەها بە هەمان شێوەی حزبەكانی تر هەر‬ ‫كاندیدێكی پارتی بیەوێت لە دەرەوەی ڕاگەیاندنی حزبەكەی ڕێكالم‬ ‫بكات دەبێت لەسەر بەاڵنسی خۆی بیكات‪.‬‬ ‫حزبی شیوعی كوردستان‪ ،‬بڕی ‪ 400‬ملیۆن دیناری بۆ بانگەشەی‬ ‫هەڵبژاردن تەرخانكردووە و بەرپرسی دەزگای هەڵبژاردنی حزبی شیوعی‬ ‫سوبحی مەهدی بۆ پرس دەڵێت «پارەكە بەش ناكەین‪ ،‬بەڵكو بەو‬ ‫پارەیە بەبێ جیاوازی پۆستەر و ڕێكالم بۆ كاندیدەكانمان دروست‬ ‫دەكەین»‪.‬‬ ‫بەپێی ئەو زانیارییانەی كە دەست پرس كەوتووە‪ ،‬حزبە بچووكەكانی‬ ‫وەك زەحمەتكێشان و ئایندە و ڕزگاری و یەكێتی نەتەوەیی دیموكرات‬ ‫و سۆسیالست و پارتی كرێكاران و ڕەنجبەرانی كوردستان و بزوتنەوەی‬ ‫ئیسالمی‪ ،‬هەریەكەیان زیاتر لە ‪ 150‬ملیۆنیان بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن‬ ‫تەرخانكردووە‪.‬‬ ‫هەروەها بەشێك لە سەرۆك لیستە سەربەخۆكان ئاشكرای دەكەن كە‬ ‫چەندین كەلوپەلی پێویستی خۆیان فرۆشتووە بۆ ئەوەی بەو پارەیە‬ ‫بانگەشەی هەڵبژاردنی پێبكەن‪ ،‬جەالل پەرێشان سەرۆكی لیستی‬ ‫پەرێشان و هەژارانیش دەڵێت «بڕەپارەیەكی زۆرم قەرزكردووە بۆ‬ ‫ئەوەی بانگەشەی هەڵبژاردنی پێبكەم»‪.‬‬ ‫هاوكات سەرۆكی لیستە سەربەخۆكان ئامادەنین بڕی ئەو پارەیە‬ ‫ئاشكرابكەن كە بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن تەرخانیان كردووە‪.‬‬ ‫ترس لە ئاشكراكردنی بڕی پارەكە‬ ‫بەشێك لە حزبەكان بە تایبەتی گۆڕان و یەكێتی‪ ،‬لە دەرئەنجامی‬ ‫هەڵبژاردنەكان دەترسن‪ ،‬بۆیە نایانەوێت بڕی ئەو پارەیە ئاشكرابكەن‪،‬‬ ‫بە جۆرێك لە قسەی ئەو الیەنانە دەترسن كە پێیان بڵێت ئەو هەموو‬ ‫پارەیەتان بۆ هەڵبژاردن تەرخانكردو نەتانتوانی هێندەی ئەو پارەیە‬ ‫دەنگ بهێنن‪ ،‬بۆیە چاوەڕوانی دوای هەڵبژاردن دەكەن و ئەوكات بڕەكەی‬ ‫ئاشكرا دەكەن‪.‬‬ ‫چ الیەنێك زۆرترین پارەی بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن تەرخانكردووە؟‬ ‫هەروەك بەرپرسی دەزگای هەڵبژاردنی یەكێتی ئاماژەی بۆ دەكات‬ ‫كە یەكێتی تائێستا هیچ بڕەپارەیەكی بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن تەرخان‬ ‫نەكردووە‪ ،‬بەاڵم بەپێی زانیارییەكانی پرس یەكێتی زۆرترین پارەی بۆ‬ ‫بانگەشەی هەڵبژاردنەكان تەرخانكردووە كە زیاتر لە ‪ 800‬ملیۆن دینارە‪،‬‬ ‫دوای یەكێتی حزبی شیوعی كە یەكێكە لە حزبە بچووكەكان زۆرترین‬ ‫پارەی بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن تەرخانكردووە جگە لە دروستكردنی‬ ‫پۆستەر و ڕێكالم لەسەر بودجەی حزب دەزگای هەڵبژاردنیش بڕی ‪400‬‬ ‫ملیۆن دیناری تەرخانكردووە‪.‬‬ ‫گومان دەكرێت پارە لە دەرەوەی كوردستان هاوردەی هەرێم بكرێت‬ ‫لە كوردستان تاوەكو ئێستا هیچ پێوەرێك نیە بۆ ئەوەی بەشێوەیەكی‬ ‫یەكسان حزبەكان بڕەپارەیەك بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن تەرخان‬ ‫بكەن‪ ،‬هەر بۆیەش نازانرێت بەگشتی بڕی ئەو پارەیەی لە بانگەشەی‬ ‫هەڵبژاردنەكان خەرج دەكرێت چەندە؟‬ ‫كۆمیسیۆن بااڵی سەربەخۆی هەڵبژاردن گومان دەكات چەند الیەنێك‬ ‫پارە لە دەرەوەی هەرێم هاوردەبكەن و ناوبراو هۆكارەی بۆ ئەوە‬ ‫دەگەڕێنەوە كە تاوەكو ئێستا هیچ چاودێری و پێوەرێك نیە بۆ زانینی‬ ‫ئەو بڕەپارەی كە الیەنەكان بە مەبەستی بانگەشەی هەڵبژاردن خەرجی‬ ‫دەكەن‪.‬‬ ‫هەندرێن مەحمەد‪ ،‬بەرپرسی ئۆفیسی هەولێری كۆمیسۆنی بااڵی‬ ‫سەربەخۆی هەڵبژاردنەكان لە لێدوانێكدا بە پرسی ڕاگەیاند‪ ،‬كە لە‬ ‫ئێستا كار بۆ دروستكردنی سیستەمێكی خەرجكردنی پارەی حزبەكان‬ ‫دەكەن‪ ،‬هەروەها وتیشی «بەپێی ئەو سیستەمەی كە دروستمان كردووە‬ ‫دەبێت سەرجەم و حزب و الیەنەكان بڕی ئەو پارەیەمان بۆ ئاشكرابكەن‬ ‫كە بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن تەرخانیان كردووە‪ ،‬بەو مانایەی هەرحزبێك‬ ‫پۆستەرێك بكڕێت دەبێت ئاگاداربین‪ ،‬هەروەها ئەوەیشی وت «ئەو‬ ‫سیستەمە لە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاكان جێبەجێدەكرێت»‪.‬‬

‫*بانگەشەی رێكالمی هەڵبژاردن دەستی پێكرد‪ ،‬دروشمی‬ ‫عەجایب و غەرایب فڕێدەدەن و بەڵێن و وادەی بریقەدار بەخەڵك‬ ‫دەدەن‪.‬‬ ‫(سواڵی دەنگە)‬ ‫*بڕیاردرا بەنزین بكرێتە یەك جۆر و لەسەرجەم وێسگەكان‬ ‫یەك شێواز و بەیەك نرخ بێت‪ ،‬كەچی دوو رۆژ پاش بڕیارەكە لە‬ ‫بەنزینخانەی شێر بەنزین نەبوو‪.‬‬ ‫(لە خوا بەزیادبێ بەنزینخانەمان زۆرە)‬ ‫*كۆمیسۆن رایگەیاند كە هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی پارێزگاكان لە‬ ‫مانگی ‪ 11‬ئەنجام دەدرێ و هەموو ئامادەكاریەكانیشی بۆ كراوە‪.‬‬ ‫(جارێ با بزانین لەوەی پەرلەمان چی دەبێ؟)‬ ‫*كورد تا بەخۆی ساغ بێ هیچ پێویستی بە دووژمن نییە تا‬ ‫ئەرك بێكشێ و دژایەتی بكات و هەوڵی نانەوەی دووبەرەكی لە‬ ‫نێوانیان بدات‪.‬‬ ‫(رووداو و پەكەكە بەنموونە)‬ ‫*رێكالم الی ئێمە شتی خۆش و بەتام و زۆربەی جاریش بێ‬ ‫تام و بێ مەعنایە‪ ،‬بۆنموونە ئافرەت دێت دیعایە بۆ برنج دەكات‪،‬‬ ‫كەچی خۆی وا تیف تیفەداوە بینەر شێت دەكات‪.‬‬ ‫(ئەگەر دیعایە بۆ فیلمی قۆڕ بكەن چ دەكەن)‬ ‫*حزب هەیە رێژەی ئەندامانی ناگاتە هەزار كەچی سەد كەسی‬ ‫پااڵوتوە‪ ،‬كە لە راگەیاندەكانیش قسەدەكەن هێندە باوەڕیان‬ ‫بەخۆیە بەجۆرێك كە هەموو نوێنەرەكانیان دەردەچن‪.‬‬ ‫(خۆ گەر دەریش نەچن باس دەكرێن)‬ ‫*ماوەیەك تۆمەت خرایە مل پارتی كە ناوی مردووەكانی‬ ‫رەشننەكردۆتەوە و تەزویری پێكردوە‪ ،‬فازڵ میرانی لە دیمانەیەكدا‬ ‫گوتی «گەر قەرار بێت بەس لە پارتیەكان بمرن كەس نابێتە‬ ‫پارتی»‪.‬‬ ‫(وەاڵ راستە)‬

‫بەرپرسی دەزگای هەڵبژاردنی یەكێتی‪:‬‬ ‫ئاگاداری هیچ بڕەپارەیەك نیم‪ ،‬كە یەكێتی‬ ‫تەرخانی كردبێت بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن‬ ‫بەرپرسی دەزگای هەڵبژاردنی یەكگرتوو‪:‬‬ ‫بۆ هەر كاندیدێك ‪ 500‬هەزار دینارمان‬ ‫تەرخانكردووە‬ ‫بەرپرسی دەزگای هەڵبژاردنی گۆڕان‪:‬‬ ‫نازانم بڕی چەند پارە بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن‬ ‫تەرخانكراوە‬ ‫بەرپرسی دەزگای هەڵبژاردنی حزبی شیوعی‪:‬‬ ‫بڕی ‪ 400‬ملیۆن دینارمان بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن‬ ‫تەرخانكردووە‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫ژمار ‌ه ‪186‬‬

‫‪2013/9/3‬‬

‫‪5‬‬

‫یەك لە سێی‌ ئافرەتان بە جۆرێك لەجۆرەكان‬ ‫رووبەڕووی توندوتیژی دەبنەوە ئەو رێژەیەش زۆر‬ ‫ترسناكە‬ ‫لەم دیمانەیەدا (سورەیا فەالح) وەك نووسەر و چاالكڤانی بواری‬ ‫دەستەبەركردنی مافەكانی ئافرەتان‪ ،‬سەبارت بە پرسی ژن و جۆر و‬ ‫شێوازەكانی توندوتیژی دژ بەئافرەتان راوسەرنجی خۆی دە‌خاتە‌ڕوو‪،‬‬ ‫جەختیش ل��ەوە دەكاتەوە كە ئافرەت لە جیاتی ئ��ەوەی خەریكی‬ ‫دروستكردن و رێكخستنی كۆمەڵگە بێت و لە فێربوون و فێركاریدا‬ ‫جێگەی بكرێتەوە‪ ،‬بە وەستاندن و رووخاندن و لەناوبردنی‪ ،‬مافە‬ ‫ئینسانییەكانی پێشێل دەكرێ‪.‬‬ ‫دیمانە‪ :‬تارا محەمەد‬

‫سورەیا فەالح‪:‬‬

‫لە زۆر لە كۆمەڵگەكاندا بەهۆی وەزعی ئابووری و كولتوورێكی هەڵە‬ ‫توندوتیژی لە زكی دایكەوە دەستپێدەكات‬ ‫پرس‪ :‬توند و تیژی چییە و كەی وەكو حاڵەت و دیاردە ناسرا؟‬ ‫سورەیا‪ :‬توندوتیژی لەیاسای نێونەتەوەییدا لە راگەیاندراوی ‪20‬‬ ‫ی دیسەمبەری ساڵی ‪ 1993‬ی زایینی نەتەوەیەكگرتووەكان بۆ‬ ‫جاری یەكەم دیاردەیەك بە نێوی توندوتیژی باسكرا‪ .‬تەنانەت لە‬ ‫كۆمیسیۆنی بەرەنگاربوونەوەی رەگەزخوازی لە ساڵی‪ 1979‬ئەم‬ ‫وشەیە باس نەكرابوو‪ ،‬كۆڕ ‌ی گشت ‌ی رێكخراو ‌ی نەتەوەیەكگرتووەكانەوە‬ ‫بەپەسندكردنێكی تایبەتی لەساڵ ‌ی ‪‌ 1999‬ی زایینی زەمینەی‬ ‫داچەقاندنی تۆڕی یاسای بەرگری لە توندوتیژی لە زۆر لەو واڵتانەی‬ ‫كە كۆنوسیۆنەكانی نەتەوە یەكگرتووەكانیان واژو كردبوو پێكهێنا‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬جۆرەكانی توندوتیژی كامانەن؟‬ ‫سورەیا‪ :‬سەبارەت بە جۆرەكانی توندوتیژی‪ ،‬چەند جۆرێكی‬ ‫دەخ��ەم��ەڕوو كە لەالیەن ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكانەوە‬ ‫دەستنیشان كراون‪ ،‬كە بریتین لە‪:‬‬ ‫‪ .1‬توندوتیژی لە ماڵەوە و لە ناو ئەندامانی بنەماڵە‪ ،‬هەروەها‬ ‫لەالیەن هاوسەر و هاوبەشی ژیان‪.‬‬ ‫‪ .2‬توندوتیژی جینسی واتە سێكسی بەب ‌ێ رەزامەندی ژن‪.‬‬ ‫‪ .3‬توندوتیژی نەریتی و سوننەتی وەكو خەتەنەی كچ‪ ،‬كوشتن‬ ‫لەسەر شەرەف كە لەبڕێك لە واڵتەكاندا بوونی هەیە‪.‬‬ ‫‪ .4‬كڕین و فرۆشتنی ژنان و كچان‪.‬‬ ‫‪ .5‬توندوتیژی بەرامبەر بە ژنان لە كاتی شەڕی چەكداری‪.‬‬ ‫‪ .6‬توندوتیژی بە زمان و جنێودان كە كاریگەری زۆری لەسەر باری‬ ‫دەروونی ئافرەتان هەیە ‪.‬‬ ‫بە گوێرەی راپۆرت و داتاكان واپیشان دەدات كە هەر ژنێك لە‬ ‫درێژەی ژیانی خۆیدا بە جۆرێ لەجۆرەكان توندوتیژی كێشاوە‪ ،‬یەك‬ ‫لە سێ ‌ی ئافرەتان بە جۆرێك رووبەڕووی توندوتیژی دەبنەوە‪ ،‬ئەو‬ ‫رێژەیەش ڕێژەیەكی زۆر ترسناكە‪.‬‬ ‫توندوتیژی بەرامبەر بە ژن یەكێكە لە زیاترین توندوتیژییەكان‬ ‫كە بەرامبەر بە مافی م��رۆڤ دەك��رێ��ت و لە هەموو كەلتوور‬ ‫و كۆمەڵگەیەكیشدا بەئاستی جیاواز بوونی هەیە‪ .‬لە زۆر لە‬ ‫كومەڵگەكاندا بەهۆی وەزعی ئابووری و كولتوورێكی هەڵە توندوتیژی‬ ‫لە زكی دایكەوە دەستپێدەكات‪ ،‬پاشان كچەكە بەهۆی كچ بوونیەوە‬ ‫لەزۆر لەئازادییە كۆمەاڵیەتییەكان بێبەش دەبێت‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬چۆن و بەچ رێگەیەك دەتوانین بەسەر ئەو دیاردەیەدا زاڵبین؟‬ ‫سورەیا‪ :‬ئەم دیاردەیە پێویستی بە ئیشێكی زۆر هەیە بۆ ناسین‬ ‫وناساندنی بە كۆمەڵگە‪ ،‬دەكرێ وشیاری لە سەر زۆر شتی كولتووری‬

‫بدرێتە تاكەكان‪ ،‬بۆ نموونە لە بڕێك لە جێگەكان لە كۆمەڵگەی‬ ‫كوردیدا‪ ،‬لێدان وجنێودان بە توندوتیژی نازانن‪ ،‬پیاوان بە مافێكی‬ ‫خۆیانی دەزانن كە بەسەر رەگەزی مێینەدا دەستدرێژی فیزیكی بكەن‪،‬‬ ‫بۆچی؟‬ ‫بۆ روونكردنەوەی ئەمە چەند فاكتەری پێكهێنەری توندوتیژی‬ ‫دێنمەوە‪ ،‬لەوانە دابەشكردنی نایەكسانی هێز و كۆنتڕۆڵ كردنی‬ ‫تواناكانی ژنان‪ ،‬كولتوری دژ بە ژن و بە راوردی ژن وەك كەلوپەل‬ ‫و موڵك و دارایی پیاو و دەوڵەت‪ ،‬ئێعتیادی ناسینی توندوتیژی‬ ‫دژ بەژنان‪ ،‬بێ موباالتی دەوڵەتەكان و دەسەاڵتداران لەبەرامبەر‬ ‫ئەو دی��اردەی��ە‪ ،‬لەپێكهێنانی ئەم پرۆسەیە هەموو ئەنستیتوتە‬ ‫كۆمەاڵیەتییەكان و سیاسییەكان بەشدارن‪ ،‬مەبەست لە ئەنستیتوتە‬ ‫كۆمەاڵیەتی و سیاسییەكان چییە؟ ئەوانە هەر ئەو دەسەاڵتەن بەسەر‬ ‫ئێمەدا حوكم دەكەن‪ ،‬دەسەاڵت دوو بەشە‪ ،‬یەكێكیان دەسەاڵتی‬ ‫رەسمی و سەرەوە وەك‪ :‬دەوڵەت كە بریتییە لە هەرسێ دەزگای‬ ‫یاسادەركەر‪ ،‬بەڕێوەبەر و هێزی دادوەری‪ ،‬ناسینی چەمكەكانی ئەم‬ ‫توندوتیژییانە بەتەنیا گرنگ نییە‪ ،‬بەڵكو‪ ،‬ئەرك خستنە سەرشانی‬ ‫دەوڵەت بۆ نەهێشتنی ئەو بنەمایانەی كە توندوتیژی پێكدێنن گرنگە‪.‬‬ ‫دەوڵەتەكان لەچەند ئامێری ناسراو كەڵك وەردە گرن وە كو‪ :‬زیندان‬ ‫و بەندیخانە‪ ،‬لەناوبردنی فیزیكی وە ك ئێعدام و سێدارە و‪..‬هتد‪،‬‬ ‫پێكهێنانی توندوتیژی لە ناوچەی كونفلیكت وكاتی شەڕ و پاش‬ ‫جەنگ بەرانبەر بەو ژنانەی وا لەهێزی سەربازی و سوپای چەكدار‬ ‫ئیش دەكەن‪ ،‬یاخود لە نزیكی سەبازخانەكان ئەژین‪ ،‬كەڵك وەرگرتن‬ ‫لە دەستدرێژی سێكسی و توندوتیژی بۆ ترساندنی پیاوان لە واڵتانی‬ ‫بندەست و بۆ تێكشكاندنی نەتەوە بندەستەكان و پەرەپێدان بە‬ ‫كولتووری زۆرلێكردن و توندی نواندن پاش شەڕ‪ ،‬زۆرجار دەبینیرێت‬ ‫كە دەستدرێژی سێكسی زۆر دەبێت‪ .‬پاش شەڕ و جەنگ كولتووری‬ ‫كۆمەڵگە و بنەماڵە كولتوورێكی توندوتیژە و زیاتری ئەو توندوتیژییە‬ ‫داوێنی ژن ئەگرێتەوە‪.‬‬ ‫دووەم دەس���ەاڵت‪ ،‬دەس��ەاڵت��ی خ��وار و ناڕەسمیە‪ ،‬نموونەی‬ ‫بنەماڵە‪ ،‬پیاو (باوك‪ ،‬برا‪ ،‬مێرد‪ ،‬كوڕ) كلیسا و مزگەوت و تمپڵ‬ ‫(ئەنستیتوتە كۆمەاڵیەتییەكان) كورپوریشنەكان ‪corporations‬‬ ‫ئەم ئەنیستیتوتوانە دەسەاڵتێكی زۆریان بەسە ر ژیانی رۆژانەی‬ ‫ئێمەدا هەیە‪ ،‬ئەوان لەكاتی كاركردنی ئێمە‪ ،‬كڕینی خواردەمەنی‬ ‫ئامێرە پێویستەكانی ژیان‪ ،‬دوعاكردن و رۆیشتن بۆ جێگەی ئایینی‪،‬‬ ‫هاوسەرگیری و مردن و دەستیان بەسەر ژیانماندا هەیە‪ ،‬ئەوان لەوە‬

‫دەچن كە هەمیشە گەورەن و لە ناو چونیان نییە‪ ،‬وادەزانن هیچیان‬ ‫بەسەر نایەت؟ ناگۆڕێن و كاریگەریان تەواو نابێت؟ بەپێچەوانەوە‬ ‫گۆڕانی حكومەت ئاسانە‪ ،‬بەاڵم بڕێك لەئەنستیتوكان كە لەسەر‬ ‫مێشك و روحی تاك كاردەكەن زۆر زەحمەتە بگۆڕێن‪ ،‬زۆریان بڕوایان‬ ‫بە شەڕە كە هەزاران ساڵ هاتووە و پێویستیان بە لەناوچوون نییە‪،‬‬ ‫بەاڵم پێویستیان بەگوڕان و مودیفای كردنە‪ ،‬وەك ئەنستیتۆی ئایین‬ ‫و مەزهەب‪ ،‬كولتووری نەریتی‪ ،‬هەموو ئەو ئەنستیتۆتانە ئەژین‪،‬‬ ‫چونكە ئێمە بڕوایان پێدەكەین و ساپورتیان دەكەین و لە گەڵیان‬ ‫رێ دەكەین‪ ،‬یەك فاكتمان لەبیرنەچێت ئەویش ئەوەیە كە گۆڕانكاری‬ ‫دەوڵەت كارێكی ئاسانە‪ ،‬بەاڵم گۆڕانی بیر و بڕوا زۆر سەختە‪ ،‬چونكە‬ ‫بنەمای لەسەر بیر و بڕوا و كولتوور و ئایین دامەزراوە ‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬باسی توندوتیژی بنەماڵەت كرد ئەوە تاچەند لەناو كۆمەڵگەدا‬ ‫بەرجەستەیە؟‬ ‫سورەیا‪ :‬رەوتی توندوتیژی لەالیەن دەسەاڵتە ناڕەسمییەكان وەكو‬ ‫پیاو لەماڵەوە باسێكی ناسك و حەساسە‪ ،‬توندوتیژی بنەماڵە و‬ ‫پیاو (باوك‪،‬برا‪ ،‬مێرد‪ ،‬كوڕ) یەكێك لەو دیاردانەیە كە لەزۆر لە‬ ‫كولتوورەكاندا دەبینرێت و چونیەتی دروستبوونی زۆرێك لەرێكخراوەی‬ ‫ژنان شەرح دەدات ‪.‬‬ ‫ئە نستیتوتە كۆمەاڵیەتییەكانی دیكە كە بەشێكن لەدەسەاڵت‬ ‫لەنێو كۆمەڵگەدا ناشێ لەبیر بكرێن‪ ،‬وەك��و كڵیسا و مزگەوت‬ ‫و تمپڵ‪ ،‬بەاڵم تێبینی كردن و ناسینی تەواوی ئەو ئەنستیتوتە‬ ‫كۆمەاڵیەتییانە مومكین نییە‪ ،‬زۆر لەو ئەنستیتوتە كۆمەاڵیەتییانە‬ ‫وەكو كورپریشنەكان ‪ corporation‬بە یارمەتی بەشەكانی دیكە‬ ‫بۆ ئنتفاعی ماڵی دەست بەتوندوتیژی ئەدەن‪ ،‬بەاڵم ئەوان بەچەند‬ ‫جۆر دەسەاڵت و هێزی خۆیان بە سەركۆمەڵگەدا دەسەپێنن و دەبن‬ ‫بەهۆی بڕێك لەم دیاردانە‪ ،‬وەكو‪ :‬هاوسەرگیریی لەتەمەنی هەرزەكاری‬ ‫و منداڵی‪ ،‬هاوسەرگیریی زۆرەملێ‪ ،‬پشكنینی زورەملێی پەردەی‬ ‫كچێنی‪ ،‬لەشفرۆشی زۆرەملێ‪ ،‬رەشەكوژ‪ ،‬خەتەنەی كچان‪ ،‬فرە ژنی‪،‬‬ ‫وێڕای كەڵك وەرگرتن لەچەكی سووك وەكو ترساندن یا كوشتن بە‬ ‫دەمانچە‪ ،‬توندوتیژی لەرێگەی كڕین و فرۆشتنی ژنان و قاچاخی ژنان‬

‫تەنیا ناسینی چەمكەكانی توندوتیژی گرنگ نییە‪،‬‬ ‫بەڵكو ئەرك خستنە سەرشانی دەوڵەت بۆ نەهێشتنی‬ ‫ئەو بنەمایانەی كە توندوتیژی پێكدێنن گرنگە‬

‫‪6‬‬

‫ژماره‌ ‪186‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫‪2013/9/3‬‬

‫الوان پشتگیری لەكاندیدبوونی ئومێد خۆشناو دەكەن‬ ‫راپۆرت‪ :‬پرس‬

‫رۆژن��ام��ەن��ووس و سكرتێری یەكێتی الوان��ی دیموكراتی‬ ‫كوردستان‪ ،‬ئومێد خۆشناو بە ژم��ارە ‪ 22‬لەسەر لیستی‬ ‫ژم��ارە ‪110‬ی پارتی دیموكراتی كوردستان‪ ،‬كاندیدە بۆ‬ ‫پەرلەمانی كوردستان‪ .‬سەرجەم ناوەندە بااڵكانی یەكێتی‬ ‫الوان لەسەرتاسەری هەرێمی كوردستان پشتیوانی خۆیان بۆ‬ ‫ئومێد خۆشناو دەردەبڕن و لەم راپۆرتەدا راو بۆچوونی ئەوان‬ ‫سەبارەت بە ئومێد خۆشناو بخوێننەوە‪.‬‬ ‫بەبڕوای شێرازد شیخانی‪ ،‬بەرپرسی ناوەندی بااڵی هەولێر‪،‬‬ ‫چوونی راستەوخۆی کاک ئومێد خۆشناو لە پۆستی سکرتێری‬ ‫الوانەوە بۆ ئەندامی پارلەمانی کوردستان‪ ،‬چوونی نوێنەری‬ ‫سەرجەم الوانی کوردستانە هەر لەزاخۆەوە تاوەکو خانەقین‬ ‫و‪ ،‬نەهێشتنی هەموو فلتەرەکانە لە نێوان الوان لە الیەک و‬ ‫دەسەاڵت و پارلەمان لە الیەکی تر‪.‬‬ ‫ئەو روونیدەكاتەوە كە پێشتر یەکێتی الوان لە رێگەی‬ ‫دامەزراوە و الیەنەکانی دیکەوە داواکارییەکانی الوانی دەگەیاندە‬ ‫ناوەندە بڕیار بەدەستەکانی کوردستان‪ ،‬بەاڵم بە چوونی‬ ‫سکرتێری الوان بۆ پارلەمان هەموو ئەو فلتەر و ڕااڵنە الدەچن‪.‬‬ ‫شێرزاد شێخانی‪ ،‬ئەوەشی گوت «یەکێتی الوان چ لە ئاستی‬ ‫ناوخۆ چ لە ئاستی نێو دەوڵەتی و جیهانی خاوەن ئەزمونێکی‬ ‫زۆرە‪ .‬گواستنەوەی ئەو ئەزمون و بەرنامە و دروشمانەی الوان‬ ‫بۆ پارلەمان لە رێگەی کاک ئومێدەوە گەورەترین خزمەتە بە‬ ‫ئەزمونی هەرێمی کوردستان»‪.‬‬ ‫بەرپرسی ن��اوەن��دی ب��ااڵی هەولێر‪ ،‬ب��اس لە لێهاتوو و‬ ‫كەسایەتی ئومێد خۆشناو دەكات و دەڵێت «لە‬ ‫ماوەی سکرتاریەتی کاک ئومێد یەکێتی الوان‬ ‫بووە ئەندامی کارا لە رێکخراوی یەکێتی الوانی‬ ‫دیموکراتی جیهانی‪ ،‬وای کردووە رێکخراوەکە‬ ‫لە رێکخراوێکی لۆکاڵیەوە ببێتە رێکخراوێکی‬ ‫ن��ێ��ودەوڵ��ەت��ی‪ ،‬ل��ەس��ەر ئاستی کوردستانی‬ ‫گەورەش یەکێتی الوانی دیموکراتی کوردستان‬ ‫ڕۆڵی سەرەکی بینیوە لە زۆرێک لە کۆنفراسە‬ ‫نەتەوەییەکانی هەر چوار پارچەی کوردستانی‪،‬‬ ‫کاک ئومێد خۆشناو سکرتێری یەکێتی الوان لە‬ ‫هەر دوو کۆنفراسی نەتەوەیی هەولێر و دۆمیز‬ ‫ڕۆڵی بەرچاوی هەبوە لە کۆنفراسەکاندا»‪.‬‬ ‫شێخانی پشتگیری ناوندە بااڵكەی بۆ ئومێد‬ ‫خۆشناو دەردەب��ڕێ��ت و دەڵێت «س��ەرەڕای‬ ‫ئ��ەوەی کاک ئومێد رۆژنامەنووس و نووسەر‬ ‫و رۆشنبیرێکی دیارە‪ ،‬ئێمە لە ناوەندی بااڵی‬ ‫هەولێری یەکێتی الوانی دیموکراتی کوردستان‬

‫پاڵپشتی تەواو بۆ سکرتێرەکەمان دەڕدەبڕین‪ ،‬بە شانازییەوە‬ ‫کار بۆ لیستی ژمارە ‪ 110‬ی پارتی دیموکراتی کوردستان و‬ ‫کاندید و خۆشەویستی الوان کاک ئومێد خۆشناو دەکەین‪».‬‬ ‫توانا تەقێدین‪ ،‬بەرپرسی ناوەندی بااڵی سلێمانی پێیوایە‬ ‫كاندید كردنی هەڤاڵ ئومێد خۆشناو بۆ پەرلەمانی كوردستان‪،‬‬ ‫مانای پێویستبوونی دەنگی گەنجانە دەك��ات لەپەرلەمانی‬ ‫كوردستان‪ .‬دەشڵێت «ناوبراو نوێنەرایەتی سەرجەم الوانی‬ ‫كوردستان دەكات بەبێ جیاوازی بیرواو ئایدۆلۆژیای سیاسی‪،‬‬ ‫بۆیە لەو روانگەیەوە بەئەركی سەرشانی خۆمانی دەزانین وەكو‬ ‫الوانی كوردستان بە دڵسۆزییەوە كار بۆ كاك ئومێد بكەین و‬ ‫بەدەنگی خۆمان متمانە بە نوێنەری الوان بدەین بۆ پەرلەمانی‬ ‫كوردستان»‪.‬‬ ‫بەرپرسی ناوەندی بااڵی سلێمانی‪ ،‬پشتگیری ناوەندەكەشی‬ ‫لە سلێمانی بۆ كار كردن و دەنگدان بە ئومێد خۆشناو دەربڕی‬ ‫و رایگەیاند «دڵنیاین ئومێد خۆشناو لە پەرلەمانی كوردستان‬ ‫دەبێتە نوێنەری راستەقینەی الوان و بەدەرچوونی ئەویش‪،‬‬ ‫پرسەكانی الوان لەپەرلەمانی كوردستان بەرەو پێشدەچن و‬ ‫ئاوڕی زیاتر و جدیتر لە كێشەكانی الوان دەدرێتەوە»‪.‬‬ ‫فەرهاد محەمەد‪ ،‬بەرپرسی ناوەندی بااڵی دەروبەری هەولێر‪،‬‬ ‫جەخت لەوە دەكاتە كە هەڤاڵ ئومێد كەسێكی شیاوو لێهاتووە‪.‬‬ ‫ئەو دەستكەوت و چاالكییەكانی رابردووی یەكێتی الوان بە‬ ‫نموونە دەهێنێتەوەو بەپێوەری سەركەوتنی ئومێدخۆشناوی‬ ‫دەزانێ‪.‬‬

‫ئەو بەرپرسەی ناوەندە‪ ،‬كە چەندین ساڵە كاریی رێكخراوەیی‬ ‫لەگەڵ ئومێد خۆشناو دەكات و لە نزیكەوە دەیناسێ‪ ،‬بۆیە‬ ‫بە باوەڕبەخۆبوونەوە رایدەگەیەنێت كە ئومێد خۆشناو‬ ‫دەتوانێ متمانەی دەنگی الوان بەدەست بێنێت و دەرچوونی‬ ‫بۆ پەرلەمانی كوردستان مسۆگەر بێت‪ .‬راشیدەگەیەنێت كە‬ ‫بەچوونی ئومێد بۆ پەرلەمانی كوردستان‪ ،‬پرس و كێشە و‬ ‫داواكانی الوان قۆناغێك دەچێتە پێش و الوان نوێنەری خۆیان‬ ‫دەبێ لەپەرلەمان‪ ،‬ئەوسا الوان دەتوانن راسەوخۆ لەگەڵ‬ ‫نوێنەری خۆیان لە پەیوەندی و هەماهەنگی دابن»‪.‬‬ ‫فەرهاد محەمەد‪ ،‬بەرپرسی ناوەندی ب��ااڵی دەوروب��ەری‬ ‫هەولێر‪ ،‬پشتگیری ناوەندەكەی بۆ ئومێد خۆشناو دەربڕی و‬ ‫رایگەیاند كە بەهەموو توانایەكە كار بۆ دەرچوواندنی ئومێد‬ ‫خۆشناو دەكەن و دەنگی پێدەدەن‪.‬‬ ‫كامەران غەریب‪ ،‬باس لەكەسایەتی و ناسین و هاوڕێتی‬ ‫نێوان خۆی و ئومێد خۆشناو دەكات و دەڵێت «ماوەیەکی‬ ‫زۆرە ئەیناسم‪ ،‬وریایە‪ ،‬دەزان��ێ دەرفەتەکان بەکاربێنێ بۆ‬ ‫بەرژەوەندی خۆی‪ ،‬دەزانێ چی دەکات‪ ،‬هەنگاوەکانی دەبژێرێ‪،‬‬ ‫ڕێز لە هەموو کەس دەگرێ‪ ،‬زۆر کەم تووڕە دەبێ‪ ،‬بەاڵم کە‬ ‫تووڕە بوو دۆ و دۆشاو تێکەڵ ئەکات‪ ،‬لە ڕاگەیاندندا دەرکەوت‬ ‫و ئەمەش بووە هۆی سەرکەوتنی لە الواندا‪ ،‬لە الواندا جێ‬ ‫پێی خۆی جێگیر کردو ئەمەش بووە هۆی کاندید کردنی بۆ‬ ‫پەرلەمان‪ ،‬هەندێ کەمتەرخەمی تێدایە و زۆر جار کێشەکان‬ ‫دەداتە دەستی زەمەن چارەسەریان بکات»‪.‬‬ ‫ئەو لە قسەكانی لەسەر ئومێد خۆشناو بەردەوام‬ ‫دەبێت و دەڵێت «گەنجێکی قۆزە‪ ،‬بەاڵم داوێنپاکە‪،‬‬ ‫بە شەرمەوە دەدوێ‪ ،‬ب��ەاڵم قسەکانی زۆر جار‬ ‫توانجێکی تاڵی تیایە‪ ،‬بە وەسفکردنی ئیحراج ئەبێ‬ ‫و هیچی پێ نامێنێ بیڵێ‪ ،‬هیچ ڕۆژێک وشەیەکی‬ ‫ناشیرینم لێی نەبیستووە‪ ،‬زۆر کەم خەڵک ڕووشکێن‬ ‫دەکات‪ ،‬نەمبینیوە جنێو بدات‪ ،‬زۆر جار پێدەکەنێ‪،‬‬ ‫جگەرەکێشێکی عەجایبە‪ ،‬قسەزانە و ب��ە بێ‬ ‫نوسینەوە دەتوانێ ماوەیەکی زۆر ڕستە بە دوای‬ ‫یەکدا ڕیز بکات و لە کاتی وتارداندا ناشڵەژێ‪ ،‬لە‬ ‫کاتی گونجاودا دەتوانێ خاڵی الوازی بەرامبەر و‬ ‫هەندێ جار هاوڕێ و هاوکارەکانی بەکاربێنێت»‪.‬‬ ‫به‌بڕوای كامه‌ران غه‌ریب به‌رپرسی ناوه‌ندی بااڵی‬ ‫ده‌وروب��ه‌‌ری سلێمانی‪ ،‬ئومێد خۆشناو لە پارە و‬ ‫داراییدا ڕەزیل نیە‪ ،‬بەاڵم زۆر گیرە»‪ .‬ده‌شڵێت‬ ‫«دڵنیام دەتوانێ لە پەرلەماندا کەسێکی جیاواز‬ ‫بێت‪ ،‬هیوای سەرکەوتنی بۆ دەخوازم»‪.‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫ژمار ‌ه ‪186‬‬

‫ئومێد خۆشناو ژمارە ‪22‬‬

‫رۆژنامەنووس و سكرتێری یەكێتی الوان‪ ،‬پاڵێوراوە‬ ‫بۆ پارلەمانی كوردستان لەسەر لیستی ‪110‬ی پارتی‬ ‫دیموكراتی كوردستان‬ ‫پرس‬

‫یەكێتی الوانی دیموكراتی كوردستان رێكخراوێكی قازانج‬ ‫نەویستی خۆبەخشی الوانەیە كار لەسەر كێشەكانی الوان و‬ ‫پرانسیپەكانی مافی الوان و نەتەوەیی دەكات‪ ،‬وەكو پردێك‬ ‫كێشە و گرفتەكانی الوان دەگەینێتە ناوەندەكانی دەسەاڵت و‬ ‫پارلەمان‪ ،‬لەمڕوەوە داواكارییەكانی الوان كردۆتە ئەولەویەتی‪،‬‬ ‫كارەكانی یەكێتی الوان بە هۆی پەیوەندیە بەهێزەكانی لەگەڵ‬ ‫ئۆرگانە حكومی و حزبەكانی هەرێمی كوردستان زۆرترین‬ ‫داواكارییەكانی الوان بەدی هێناوە‪ ،‬چوونی سكرتێری یەكێتی‬ ‫الوان راستەوخۆ لە پۆستی سكرتێری الوانەوە بۆ پارلەمانی‬ ‫كوردستان چوونی نوێنەری سەرجەم الوانی كوردستانە هەر‬ ‫لە زاخۆوە تاوەكو خانەقین و نەهێشتنی فلتەر و راڵەیەكانی‬ ‫دیكەی نێوان الوان و دەسەاڵت و پارلەمانە‪ ،‬كە پێشتر یەكێتی‬ ‫الوان لە رێگەی دامەزراوە و الیەنەكانی دیكەوە داواكارییەكانی‬ ‫الوان دەگەیاندە ناوەندە بااڵیەكانی تر بە چوونی سكرتێری‬ ‫الوان هەموو ئەو فلتەر و رایەاڵنە الدەچن‪.‬‬ ‫یەكێتی الوان بەو باكگراوندە مێژووییە و ئەو پەیوەندییە‬ ‫بەهێزەی چ لە ئاستی ناوخۆ چ لە ئاستی نێو دەوڵەتی و جیهانی‬ ‫گواستنەوەی بەرنامە و دروشم و ئەولەویەتی رێكخراوەكەبۆ‬ ‫پارلەمان گەورەترین خزمەتە بە ئەزمونی هەرێمی كوردستان‪،‬‬ ‫لە ماوەی چوار ساڵی رابردوودا یەكێتی الوان بووە ئەندامی كارا‬ ‫لە رێكخراوی یەكێتی الوانی دیموكراتی جیهانی كە رێكخراوێكی‬ ‫جیهانییە لەو ماوەدا سكرتێری الوان بەشداری چەندین كۆنگرە‬ ‫و كۆنفراس و سمنیاری رێكخراوە جیهانییەكانی ك��ردووە‪،‬‬ ‫لەمڕوەوە دیداری چەندین سەرۆك كۆمار و سەرۆكی واڵتانی‬ ‫ك��ردووە ئەوانەش وای ك��ردووە رێكخراوەكە لە رێكخراوێكی‬ ‫لۆكاڵیەوە ببێتە رێكخراوێكی نێودەوڵەتی لەسەر ئاستی‬ ‫كوردستانی گەورەش یەكێتی الوانی دیموكراتی كوردستان ڕۆڵی‬ ‫سەرەكی و میوانداری زۆرێك لە كۆنفرانسە نەتەوەییەكانی هەر‬ ‫چوار پارچەی كوردستانی بینیوە‪ ،‬ئومێد خۆشناو سكرتێری‬ ‫یەكێتی الوان لە هەر دوو كۆنفراسی نەتەوەیی هەولێر و دۆمیز‬ ‫رۆڵی رێكخەری كۆنفرانسەكانی بینیوە لە دوایین كۆبونەوەی‬ ‫سەركردایەتی یەكێتی الوانی دیموكراتی كوردستان پاڵپشتیان‬ ‫بۆ سكرتێری یەكێتیەكەیان دەڕبڕی بۆ پارلەمانی كوردستان‬ ‫لەسەر لیستی پارتی دیموكراتی كوردستان‪.‬‬ ‫پرۆفایل‬ ‫ناو‪ :‬ئومێد عەبدولڕەحمان حەسەن‬ ‫موالید‪١٩٧٧/٦/١ :‬‬ ‫ئاستی خوێندن‪ /‬پەیمانگای تەكنیكی بەشی ڕاگەیاندن‬ ‫پیشە‪:‬سكرتێری یەكێتی الوانی دیموكراتی كوردستان‬ ‫‪١٧‬ساڵ لەبواری میدیا كاری كردوە لە كەناڵەكانی‬ ‫ڕادیۆی گواڵن‬ ‫ڕادیۆی پێشكەوتن الوان‬ ‫تەلەفزێونی كوردستان كە ناڵی مەركەزی‬ ‫دەزگای ناوەندی ڕادیوو تەلەفزێونی كوردستان‬ ‫كەناڵی ئاسمانی زاگرۆس‬ ‫ئەو كارانەی لە میدیا كردووە‬

‫*دەنگ و باس‬ ‫*پێشكەشكردنی بەرنامەی سیاسی‬ ‫*پەیامنێر‬ ‫*دەستەی نوسەرانی هەواڵ‬ ‫بەشداری چەندین خولی پێگەیاندنی كردووە‬ ‫*خولی زمانی ڕاگەیاندن‬ ‫*خولی ڕاهێنانی میدیای‬ ‫*خولی خولی پێشكەشكردنی بەرنامە‬ ‫(ئینتەر ڤیوو)‬ ‫*خولی ڕۆشنبیری بەشداری سیاسی‬ ‫*خولی دیموكراسی و مافی مرۆڤ‬ ‫*خولی یاساكانی ڕۆژنامەنوسی‬ ‫*خولی كادیرانی حزبی‬ ‫*خولی ڕێكخراوەكانی مەدەنی‬ ‫*خولی زمانی جەستە‬ ‫*چ��ەن��دی��ن خ��ول��ی ج���ۆراو ج���ۆری ك��اری‬ ‫ڕێكخراوەی و بەشداری سیاسی و میدیای هتد‪...‬‬ ‫ئەندامی سێ كۆنگری یەكێتی الوانی دیموكراتی‬ ‫كوردستان‬ ‫كۆنگری ‪ ٥‬ساڵی ‪١٩٩٨‬‬ ‫كۆنگری ‪٦‬ساڵی ‪٢٠٠٤‬‬ ‫كۆنگری ‪ ٧‬ساڵی ‪٢٠٠٩‬‬ ‫ئەندامی كۆنگری ‪١٣‬پارتی دیموكراتی كوردستا ساڵی‬ ‫‪٢٠١١‬‬ ‫ئەندامی كۆنگری بەرنگاربوونەوەی تیرۆر‬ ‫ئەندامی كۆنگرەی بەیەكەوە ژیان و برایەتی‬ ‫ئەندامی كۆنگرەی الوانی ئەوروپا‬ ‫ئەندامی كۆنگرەی الوانی جیهانی‬ ‫ئەندام و بەشداربوو لە چەندین كۆنفراسی زانسی و پیشەی‬ ‫وەك‬ ‫كۆنفراسی زانستی چارەسەری كێشەكانی الوان‬ ‫كۆنفراسی پەرە پێدان وپێشكەوتن‬ ‫كۆنفراسی تەكنەلۆجیاو زانیاری‬ ‫كۆنفراسی میدیاو ئاشتی كۆمەاڵیەتی‬ ‫كۆنفراسی زانكۆو كاریگەری لەسەر كۆمەڵگا‬ ‫كۆنفراسی تەبای نێوان ئاینەكان‬ ‫كۆنفراسی نەتەوەی الوانی هەر چوار پارچەی كوردستان لە‬ ‫ئاماد و هەولێر و دۆمیز‬ ‫لەگەڵ چەندین كۆنفراسی سیاسی و میدیای و ڕێكخراوە‬ ‫مەدەنیەكان‬ ‫دووتوێژینەوەی زانستیی هەیە‬ ‫*توێژینەوەی ڕۆڵی الوان لە نێو پارتی دیموكراتی كوردستان‬ ‫*ڕۆڵی ڕاگەیاندنی الوان لەسەر هزری نەتەوەی‬ ‫كتێبێكی بەناوی (گەنج گۆمی سیاسەت دەشلەقێنی) لەساڵی‬ ‫‪ ٢٠١٢‬چاپ كردووە‬ ‫دووكتێبی تری ئامادەیە بۆ چاپ‬

‫‪2013/9/3‬‬

‫‪7‬‬

‫‪8‬‬

‫ژماره‌ ‪186‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫‪2013/9/3‬‬

‫بەناوی بانگەشەی هەڵبژاردنەوە‬ ‫بزوتنەوەی گۆڕان خەڵكی سلێمانی هەراسان دەكات‬ ‫ڕاپۆرت‪ :‬پرس‬

‫دانیشتوانی شاری سلێمانی بەهۆی جۆریی بانگەشەی ئەندامان یوسف مەحمەد ڕەتیشیكردەوە كە هاتنەوە دەرەوەی الیەنگرانیان‬ ‫و الیەنگرانی بزوتنەوەی گۆڕان بێزاری دەردەب��ڕن و پێیانوایە خەڵكی سلێمانی نیگەران كردبێت‪ ،‬چونكە ئەو دەڵێت «سلێمانی‬ ‫ئەوەی گۆڕان دەیكات تەنها بۆ نانەوەی ئاژاوەیە‪ ،‬چاالكوانێكی گۆڕانە»‪.‬‬ ‫سەرۆكی لیستی گۆڕانیش ئەوەش دەڵێت «بەداخەوە هەردوو‬ ‫كۆمەڵی مەدەنیش هۆشداری دەدات لەوەی ئەوەی گۆڕان دەیكات‬ ‫تا كۆتایی بانگەشەی هەڵبژاردن بەردەوام بێت‪ ،‬ئەگەری هەیە حزبی دەسەاڵتدار لە سلێمانی هیچ شوێنێكیان بۆمان نەهێشتۆتەوە‬ ‫خەڵك لە پڕۆسەی دەنگدان بكشێتەوە و بایكۆتی هەڵبژاردن بۆ ئەوەی ڕێكالمی لێبكەین و الیەنگرانمان ناچارن شەوانە بێنە‬ ‫بكەن‪ ،‬سەرۆكی لیستی گۆڕانیش دەڵێت «الیەنگرانی ئێمەش دەرەوە و پشتگیری لیستەكەیان بكەن»‪.‬‬ ‫لە بەرامبەر قسەكانی سەرۆكی لیستی گۆڕان‪ ،‬دانا جەمال‪،‬‬ ‫وەك الیەنگرانی حزبەكانی تر شەوانە بە مەبەستی پشتگیریكردنی‬ ‫لیستەكەیان دێنە دەرەوە»‪ .‬پەرلەمانتارێكی یەكێتیش پێیوایە چاالكوانی كۆمەڵی مەدەنی لە شاری سلێمانی‪ ،‬دەڵێت «ئەو هەاڵ‬ ‫گۆڕان تەنها بە شان و باڵی خۆیدا هەڵدەڵێت و زەمی الیەنەكانی و فەوزایەی كە الیەنگرانی بزوتنەوەی گۆڕان دەیكەن دانیشتوانی‬ ‫سلێمانی نیگەران كردووە‪ ،‬بە جۆرێك شەوانە لەبەر قەڵەباڵغی‬ ‫تریش دەكات‪ ،‬ئەوەش قابیلی قبوڵكردن نیە»‪.‬‬ ‫ناتوانی بە شەقامی سالمدا تێپەڕیت و زۆرجاریش نەخۆشێك‬ ‫بەوێدا تێدەپەڕێت ئ��ەوان بە فیكە و دەنگەدەنگەوە بەڕێی‬ ‫گۆڕان دانیشتوانی سلێمانی بێزار دەكات‬ ‫لەگەڵ دەستپێكردنی بانگەشەی هەڵبژاردن‪ ،‬لە سلێمانی دەك��ەن»‪ .‬هەروەها ئەو چاالكوانە وتیشی «حزبەكان چەندین‬ ‫بزوتنەوەی گۆڕان شەوانە بە لێشاو ئەندامان و الیەنگرانی خۆی دەزگای ڕاگەیاندنیان هەیە پێویستە شەڕەكە بگوازنەوە بۆ ئەوێ‪،‬‬ ‫دەهێنێتە سەر شەقامەكان‪ ،‬بەهۆی هوتافكێشان و هۆڕینی چونكە ئەگەر تا كاتی بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنەكان وابێت لەوانەیە‬ ‫س��ەی��ارەوە لەسەر شەقامەكان و كۆاڵنەكان‪ ،‬دانیشتووانی خەڵك نەچێتە پڕۆسەی دەنگدانەوە»‪.‬‬ ‫گۆران ئازاد‪ ،‬پەرلەمانتاری یەكێتی‪ ،‬پێیوایە سەرجەم هێز و‬ ‫سلێمانی لێیان نیگەرانن و دەڵێن ئ��ەوەی الیەنگرانی گۆڕان‬ ‫دەیكەن لە ڕادەبەدەرە و پێویستە سەركردەكانیان بە شێوازی الیەنەكان ترسیان لەو هەڵبژاردنە هەیە‪ ،‬بۆیە پەنا بۆ هەموو‬ ‫بانگەشەكردنیاندا بچنەوە‪ .‬هاوكات جگە لەوەش بە وتنەوەی شتێك دەبەن‪ ،‬گۆران وتیشی «ئەوانەی شەوانە بە مەبەستی‬ ‫دروشمە جۆراوجۆرەكانیان دانیشتووانی سلێمانیان دوو هێندەی پاڵپشتی بۆ حزبەكەیان دێنە دەرەوە‪ ،‬ئەگەر لە چوارچێوەی‬ ‫تر نیگەران كردووە‪ ،‬جەماوەری سلێمانی دەڵێن «سلێمانی تەنها ڕێنماییەكان بێت ئاساییە‪ ،‬بەاڵم پێشێلكردنی ڕێنماییەكان قابیلی‬ ‫قبوڵكردن نیە»‪.‬‬ ‫موڵكی گۆڕان نیە»‪.‬‬ ‫ئەنوەر حوسێن‪ ،‬چ��اودێ��ری سیاسی‪ ،‬سلێمانی بە چەقی‬ ‫لەبارەی هاتنە دەرەوەی ئەندامان و الیەنگرانیان‪ ،‬یوسف‬ ‫مەحمەد‪ ،‬سەرۆكی لیستی گۆڕان‪ ،‬لە لێدوانێكیدا بۆ پرس وتی ملمالنێكان لە قەڵەم دەدات و دەڵێت «گۆڕان هەتا ئەو شوێنەی‬ ‫«جگە لە كاتی بانگەشەی هەڵبژاردن بۆنەی ترمان نیە تاوەكو بانگەشە بۆخۆی بكات ئاساییە‪ ،‬ب��ەاڵم كاتێك دەگاتە ئەو‬ ‫خەڵك كۆبكەینەوە و داوایان لێبكەین متمانەمان پێ ببەخشن»‪ .‬ئاستەی هێرش بكاتە سەر الیەنێكی دیاریكراو ئاسایی نیە و‬ ‫هەروەها وتیشی «شەوانە ئەندامان و الیەنگرانمان لە ڕێگەی هاتنە بەرامبەرەكەشی ناچارە وەاڵمی بداتەوە جا بە هەر شێوەیەك‬ ‫دەرەوەیان پشتگیری و پشتیوانیان بۆ گۆڕان دووپاتدەكەنەوە»‪ .‬بێت»‪ .‬ئەنوەر پێیوایە لەو هەڵبژاردنەش گ��ۆڕان بە هەمان‬ ‫تێڕوانینی پێشوو كاردەكات و وادەزانێت ئەوەی لە هەڵبژاردنی‬ ‫ڕابردوو ڕوویدا ئەمجارەش ڕوودەداتەوە»‪.‬‬

‫چاالكوانێكی كۆمەڵی مەدەنی‪:‬‬ ‫ئەگەر گۆڕان تا كۆتایی بانگەشەی‬ ‫هەڵبژاردن وابكات‪ ،‬لەوانەیە خەڵك‬ ‫نەچێتە پڕۆسەی دەنگدانەوە‬

‫سەرۆكی لیستی گۆڕان‪:‬‬ ‫وەك حزبەكانی تر الیەنگرانمان دەڕژێنە‬ ‫سەر شەقامەكان‬

‫هێرش كردنە سەر دەسەاڵت‬ ‫بزوتنەوەی گۆڕان شەوانە لە ڕێگەی كەناڵەكەیانەوە هێرشی توند‬ ‫دەكەنە سەر حزبەكانی دەسەاڵت و حكومەت و پەرلەمان‪ ،‬بە جۆرێك‬ ‫باس لە حكومەت و ڕابردوو دەكەن كە ئەوان لە هەسارەیەكی ترەوە‬ ‫هاتوون و دەیانەوێت چاكسازی بكەن‪ ،‬بەپێی وتەی چاودێرانی سیاسی‬ ‫و چاالكوانن ئەوەی گۆڕان ئێستا دەیكات تەنها بۆ كۆكردنەوەی دەنگی‬ ‫زیاترە و هیچی ترنیە‪.‬‬ ‫گۆران ئازاد‪ ،‬پێیوایە ڕەخنەگرتن و هەڵسەنگاندنی حكومەت ئاساییە‪،‬‬ ‫بەاڵم نەگاتە ئاستی تەشهیر و ناوزڕاندن ئەو دەڵێت «بەداخەوە گۆڕان‬ ‫بە شان و باڵی خۆیدا هەڵدەڵێت و بە خراپە زەمی حزبەكانی تریش‬ ‫دەكات‪ ،‬ئەوەش بەدەر لە ڕێنماییەكانی كۆمیسیۆنە»‪.‬‬ ‫ئەنوەر حوسێن ڕەخنەگرتن بە مافی ئۆپۆزیسیۆن دەزانێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بەو مەرجەی واقیعی بێت نەوەك دروستكراو‪ ،‬ئەو دەڵێت «ئەگەر‬ ‫ڕەخنەكانی گۆڕان واقیعی بێت ئەوا زۆر ئاساییە‪ ،‬بەاڵم بە پێچەوانەوە‬ ‫ئەگەر دروستكراوبێت ئەوا یەكێتی لە هەموو كاتێكدا وەاڵمی خۆی‬ ‫دەبێت»‪.‬‬ ‫گۆڕان لە دەرئەنجامی هەڵبژاردنەكان دەترسێت‬ ‫بەپێی وتەی چاودێران و الیەنە سیاسیەكان ئەوەی گۆران ئێستا‬ ‫دەیكات بەشێكە لە شكستەكانی و دەیەوێت بە هەر جۆرێك بێت‬ ‫ئەو دەنگەی كە لە هەڵبژاردنی راب��ردوو هێنای لەم هەڵبژاردنەش‬ ‫بیهێنێتەوە‪ ،‬بۆیە لە پێناو كۆكردنەوەی دەنگی زیاتر ئامادەیە هەموو‬ ‫كارێك بكات‪.‬‬ ‫یوسف محمەد ڕەتیدەكاتەوە لە ئەنجامی هەڵبژاردنەكان بترسێن‪،‬‬ ‫بەڵكو دەڵێت «ئەگەر لە دەرئەنجامی هەڵبژاردنەكان بترسین خەڵك‬ ‫شەوانە بە جۆشوخرۆشەوە پشتگیری و پشتیوانی بۆ لیستەكەیان‬ ‫دووپات ناكەنەوە» ئەوەشی گوت «لە ماوەی چوارساڵی پەرلەمان‬ ‫توانیومانە دەنگێكی زۆر كۆبكەینەوە و لەو ماوەیەشدا تەنها بانگەشە‬ ‫بۆ ژمارەی كاندیدەكانمان دەكەین»‪.‬‬ ‫بە پێچەوانەوەی قسەكانی سەرۆكی لیستی گۆڕان ئەنوەر حوسێن‬ ‫پێیوایە گۆڕان لە ئەنجامی هەڵبژاردنەكان دەترسێت و پەشۆكاوی‬ ‫پێوەدیارە و باش دەزانێت ئەو كورسیانەی لە ڕابردوو لە سلێمانی‬ ‫هێنایان ئەمجارە نایهێننەوە‪.‬‬

‫پەرلەمانتارێكی یەكێتی‪:‬‬ ‫ئەوەی گۆڕان دەیكات قابیلی قبوڵكردن نیە‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫ژمار ‌ه ‪186‬‬

‫‪2013/9/3‬‬

‫‪9‬‬

‫حەزدەكەم لەگەڵ باوكم بەشداری كاریی‬ ‫هونەری بكەم‬ ‫ئەو ڕاگەیاندنكارە كچی هونەرمەند ناسر حەسەنە و ئاواتی ئەوەیە‬ ‫دەرفەتێك هەبێت بۆ ئەوەی ڕۆژێك لە ڕۆژان لەگەڵ باوكی بەشداری كارێكی‬ ‫هونەری بكات‪ ،‬هەروەها ئەو ڕاگەیاندنكارە زیاتر لە دە ساڵە لە تەلەڤیزیۆنە‬ ‫عێراقیەكان كاردەكات و خۆزگە دەخوازێت لە كوردستان كەناڵێكی عەرەبی‬ ‫هەبێت‪ ،‬وەك خۆی دەڵێت «دەوروبەرمان زۆربەیان عەرەبن و ئاگاداری‬ ‫دەنگوباسی كوردەكان نین»‪.‬‬ ‫دیدار‪ :‬پرس‬

‫شیالن ناسر حەسەن بۆ پرس‪:‬‬

‫هونەرمەندی ئافرەتی كورد لەنێوان ئەستێرەی هونەر بوون و شووكردندا‬ ‫دەبێ دانەیەكیان هەڵبژێرێ‬ ‫هەروەها ناوبراو بەهۆی ئەوەی هاوسەرەكەی عەرەبە و لە‬ ‫كوردستان نەژیاوە ناتوانێت بە زمانی كوردی قسە بكات‪ ،‬بەاڵم‬ ‫هەر وەك خۆی دەڵێت «هەوڵدەدەم فێری زمانی كوردی بم»‪.‬‬ ‫شیالن ناسر ح��ەس��ەن‪ ،‬ل��ە ساڵی ‪ 1997‬پەیمانگای‬ ‫هونەرەجوانەكانی بەغدای تەواوكردووە و بەهۆی بارودۆخی‬ ‫ئ��ەوك��ات��ەی ع��ێ��راق‪ ،‬ڕووی ك��ردۆت��ە واڵت��ی ئ���وردن و وەك‬ ‫یاریدەدەری دەرهێنەری بەرنامەیەكی مندااڵن لە یەكێك لە‬ ‫تەلەڤیزیۆنەكان كاری كردووە‪ ،‬پاشانیش شووی بە پزیشكێكی‬ ‫ئەو واڵتە كردووە‪.‬‬ ‫ئەو كە كچی هونەرمەندی دەرهێنەر ناسر حەسەنە‪ ،‬لەبارەی‬ ‫دوورەپەرێزی لە بواری هونەردا دەڵێت «تائێستا دەرفەتێكی‬ ‫وەه��ام بۆ نەڕەخساوە بۆ ئ��ەوەی بەشدری ك��اری هونەری‬ ‫بكەم»‪ .‬گوتیشی «ئەو كارە هونەرییانەی باوكم ئەنجامیداوە‬ ‫لە دەرەوەی هەولێربووە و بەهۆی دەوام��ەوە نەمتوانیوە‬ ‫بەشداری تێدا بكەم‪ ،‬بیریشم لەوەكردۆتەوە لە داهاتوودا‬ ‫بەشداری كارێكی هونەری بكەم»‪.‬‬ ‫شیالن نزیكەی دە ساڵە لە بواری ڕاگەیاندندا كاردەكات و‬ ‫لە سەرەتاش زیاتر كاری یاریدەدەری دەرهێنەر و ئامادەكاری‬ ‫كردووە و زیاتر لە پێنچ ساڵیش وەك پەیامنێر لە تەلەڤیزیۆنە‬ ‫عێراقیەكانی وەك (ئەلعێراقیە‪ ،‬ئەلموتەحیدە‪ ،‬ئای تیڤی)‪،‬‬ ‫كاری ك��ردووەو ئێستاش پەیامنێری بەشی عەرەبی كەناڵی‬ ‫ئاسمانی كەركوكە‪ ،‬ناوبراو پێشنیازدەكات كە لە كوردستان‬ ‫كەناڵێكی ئاسمانی بەزمانی عەرەبی هەبێت بۆ ئ��ەوەی‬ ‫عەرەبەكانی دەوروبەرمان ئاگاداری هەواڵ و هەڵوێستەكانی‬ ‫كوردبن»‪.‬‬ ‫شیالن لەبەر ئەوەی لە بەشی عەرەبی كاردەكات و ئەوانەی‬ ‫بەشداری ڕاپۆرتەكانیشی دەكەن دەبێت بە عەرەبی قسەبكەن‪،‬‬ ‫لەبارەی دروستبوونی كێشەوە‪ ،‬ناوبراو رایگەیاند «هەندێك‬ ‫لەبەرپرسە كوردەكان نازانن بە عەرەبی قسەبكەن و ئەگەریش‬ ‫بزانن زۆرترین هەڵەی زمانەوانیان هەیە‪ ،‬بەو هۆیەوە زۆرجار‬ ‫ڕووبەرووی كێشە بوومەتەوە‪ ،‬چونكە دەبێت بۆیان چاكبكەم و‬ ‫قسەكانیان وەرگێڕمە سەر زمانی عەرەبی»‪.‬‬ ‫ئەو گلەیی لە كەناڵە كوردییەكان دەكات و دەڵێ «نزیكەی‬ ‫دە ساڵە لە ڕاگەیاندنە عەرەبیەكان كاردەكەم‪ ،‬تاوەكو ئێستا‬ ‫زۆرترین كەناڵی عەرەبی داوای لێمكردووە بۆ ئەوەی كاریان بۆ‬

‫بكەم‪ ،‬بەاڵم هیچ كەناڵێكی كوردی داوای لێنەكردووم كاریان‬ ‫لەگەڵ بكەم»‪.‬‬ ‫ئ��ەو ڕاگەیاندنكارە ڕەخنە لە بەرپرسانی دەزگاكانی‬ ‫ڕاگەیاندن دەگرێت و پێیوایە تەنها كارئاسانی بۆ پیاوان‬ ‫دەكەن‪ ،‬ئەو دەڵێت «بەداخەوە پیاوەكان تائێستا پێیانوایە‬ ‫تەنها خۆیان دەتوانن لە بواری پەیامنێریدا سەركەوتوبن‪،‬‬ ‫هەروەها بەرپرسانی ڕاگەیاندنیش پاڵپشتی و هاوكاری ئەوانن‬ ‫نەوەك ئێمە‪ ،‬بۆ نموونە چەندینجار داوام كردووە پڕۆگرامێك‬ ‫پێشكەشبكەم‪ ،‬بەاڵم پێشنیازەكەم ڕەتكراوەتەوە»‪.‬‬ ‫شیالن هەروەك خۆی باسی لێوەدەكات لە ساڵی ‪1997‬‬ ‫ش��ووی بە پیاوێكی ئوردنی ك��ردووە و پیشەی پزیشكە و‬ ‫ئێستاش ناوبراو لە ئوردن كاری پزیشكی دەكات و هەروەها‬ ‫بە وتەی خۆی بەپێی بوونی كات سەردانی یەكتر دەكەن‪،‬‬ ‫شیالن دەشڵێت «لەبەر ئەوەی هاوسەرەكەم عەرەبە‪ ،‬بۆیە‬ ‫فێری زمانی كوردی نەبوومە‪ ،‬چونكە قسەكردنمان تەنها بە‬ ‫عەرەبی بووە»‪.‬‬ ‫جگە لە كاری ڕاگەیاندیش شیالن مامۆستای وانەی هونەرە‬ ‫لە یەكێك لە قوتابخانەكانی شارۆچكەی عەنكاوەی سەر بە‬ ‫پارێزگای هەولێر‪.‬‬ ‫ئ��ەو خانمە ڕاگەیاندنكارە پێیوایە ه��ەر هونەرمەند و‬ ‫ڕاگەیەندنكارێكی ئ��اف��رەت كاتێك هاوسەرگیری دەك��ات‬ ‫تاڕادەیەك لە كارەكانیدا ساردەبێتەوە و بە پێكەنینەوە دەڵێت‬ ‫«هەر هونەرمەندێكی ئافرەت هاوسەرگیری نەكات‪ ،‬دەتوانێت‬ ‫ببێتە ئەستێرەی هونەر‪ ،‬بەاڵم كاتێك هاوسەرگیری دەكات‬ ‫هەلی بۆ ناڕەخسێت بۆ ئەوەی بەشداری كاری هونەری بكات‪،‬‬ ‫بۆیە ئافرەت دەبێت لەم دووانە یەكێكیان هەڵبژێرێت»‪.‬‬ ‫شیالن هەروەك خۆی بۆ پرس باسی لێوەدەكات‪ ،‬لە هەولێر‬ ‫تاوەكو ئێستا هیچ هاوڕێیەكی نیە و هاوڕێیەتی كەسیش ناكات‬ ‫و دەڵێت «بەداخەوە هاوڕێیەتی ئێستا تەنها بۆ بەرژەوەندییە‪،‬‬ ‫بۆیە بڕیارمداوە هاوڕێیەتی هیچ كەسێك نەكەم و تەنها گرنگی‬ ‫بە پیشەكەم و منداڵەكانم بدەم»‪.‬‬ ‫بەشێكی زۆر لە كچە هونەرمەند و ڕاگەیەندنكارەكان دەیان‬ ‫فیسبوكی ساختەیان بە ناوی كراوەتەوە‪ ،‬لەوبارەیەوە شیالن‬ ‫دەڵێت «خۆشبەختانە تاوەكو ئێستا هیچ فیسبوكێكی ساختەم‬ ‫بە ناو نەكراوەتەوە و هیواداریشم گەنجەكان واز لەو كارە‬

‫قێزەونە بێنن و چیتر فیسبوك بە ناوی كەسایەتیە دیارەكان‬ ‫نەكەنەوە و ناو و ناتۆرەیان بۆ دروست نەكەن»‪.‬‬ ‫هەروەها لەبارەی توڕەبونیشەوە دەڵێت «بە گشتی كاری‬ ‫ڕۆژنامەنوسی زۆرترین توڕەبونی تێدایە‪ ،‬چونكە دەبێت بە‬ ‫ئەمانەتەوە هەواڵ و قسەكانی بەرپرسان بگەیەنین‪ ،‬زۆرجاریش‬ ‫توڕەبومە‪ ،‬بەاڵم تەنها دوو سێ خولەك دەخایەنێت»‪.‬‬ ‫پڕۆفایل‪:‬‬ ‫لە ساڵی ‪ 1973‬لە خانەقین لە دایكبووە‬ ‫دەرچووی بەشی سینەمای پەیمانگای هونەرەجوانەكانی‬ ‫بەغدایە‬ ‫شووی كردووە و دوو منداڵی هەیە‬ ‫لە ئێستادا پەیامنێری كەناڵی ئاسمانی كەركوكە‬

‫تا ئێستا زۆرترین كەناڵی عەرەبی داوایان‬ ‫لێمكردووە كاریان بۆ بكەم‪ ،‬بەاڵم هیچ‬ ‫كەناڵێكی كوردی داوای نەکردووم‬ ‫هەندێك لەبەرپرسە كوردەكان نازانن‬ ‫بە عەرەبی قسەبكەن و ئەگەریش بزانن‬ ‫زۆرترین هەڵەی زمانەوانیان هەیە‬ ‫بەشێك لە بەرپرسە كوردەكان نازانن بە‬ ‫عەرەبی لێدوان بدەن و بوومەتە وەرگێریان‬

‫‪10‬‬

‫ژماره‌ ‪186‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫‪2013/9/3‬‬

‫بۆ نەتەوەکەی خۆم زۆر ناڕەحەتم کە ئێستا لە سوریا ئەنفال‬ ‫دەکرێت و ئێمەش دەستمان داوەتە چۆپی و هەڵدەپەڕین‬ ‫خانمە گۆرانی بێژی ڕۆژهەاڵتی کوردستان کۆمسایی‪ ،‬لەم دیمانەیەدا‬ ‫باس لە ئەزموونی کاری هونەری خۆی دەکات و پێشی وایە کارکردنی‬ ‫ئافرەت لەباشووری کوردستان زۆر سەختە‪ ،‬هەروەها تیشک دەخاتە‬ ‫سەر دواین پڕۆژەو ئەلبوومی خۆی‪.‬‬ ‫دیمانە‪:‬زیرەک عەبدولڕەحمان‬

‫کۆمسایی‬

‫لێرە داوای هەرشتێک بکەیت لەبەرامبەردا داوای شتێکت لێ دەکەنەوە‬ ‫پرس‪ :‬دەستپێکی تێکەڵ بوونت لەگەڵ هونەر دەگەڕێتەوە‬ ‫بۆ کەی؟‬ ‫کۆمسایی‪ :‬من لەتەمەنی دە ساڵیەوە ئارەزووی هونەرم کردووە‪،‬‬ ‫باوکیشم زۆر هاوکاری کردوم بۆ ئەوەی ئەو ڕێگایە بگرمە بەر‪،‬‬ ‫لەدەستپێکیشدا لە هونەری مندااڵنەوە دەستم پێکردو ماوەی شەش‬ ‫ساڵیش ژەنیاری ئامێری کەمانچە بووم و چەندین کۆنسێرتیشم‬ ‫لەشاری سنەی ڕۆژهەاڵتی کوردستان بۆ مندااڵن ساز کردووە‪.‬‬ ‫دواب��ەدوای ئەوەش گروپێکی ئافرەتانم پێک هێنا کە خۆشم‬ ‫تێیدا گۆرانیم دەووت‪ ،‬بەاڵم بەداخەوە بەهۆی ئەوەی کۆماری‬ ‫ئیسالمی ئێران ڕێگە نادات ئافرەت بەتەنها گۆرانی بڵێت نەمانتوانی‬ ‫بەردەوام بین‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬بۆچی لە ژەنینی ئامێرە چوویت بۆ هونەری گۆرانی‬ ‫گووتن؟‬ ‫کۆمسایی‪:‬نەک تەنها هونەری گۆرانی گووتن بەڵکو من ئارەزووی‬ ‫بەشەکانی دیکەی هونەریشم هەیە‪ ،‬تەنانەت چەندین تێکستی‬ ‫شیعریم نوسیوە‪ ،‬بەاڵم ئەو کاتەی ژەنیاری ئامێری کەمانچە بووم‬ ‫زیاتر ئارەزووی گۆرانی گووتم هەبووە‪ ،‬ئامانجیشم لەوە ئەوەبوو‬ ‫کەوا بوومە گۆرانی بێژ و قسەیەکم بۆ ووتن هەبێت‪ ،‬نەک تەنها‬ ‫لەگۆرانیەکانمدا باسی خۆشەویستی بکەم‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬دەکرێت ڕوونتر باسی ئەو پەیامە بکەیت کە تۆ نەتتوانیوە‬ ‫لەڕێگەی میوزیکەوە بیگەیەنیت و دەتەوێت بەگۆرانی بیگەیەنیت؟‬ ‫کۆمسایی‪ :‬میوزیک قسەی بۆ کردن نییە‪ ،‬کاتێک کەسێک‬ ‫میوزیکی خەمناک دەژەنێت ڕەنگە کەسێک هەبێت ئ��ارەزوو‬ ‫بکات گوێی لێبگرێت و بگری‪ ،‬لەبەرامبەریشدا ڕەنگە هەبێت‬ ‫ئارەزووی دەربڕینی کەیف و خۆشی بکات‪ ،‬بۆ ئەو مەبەستە گوێ‬ ‫لە میوزیكی ڕیتمی بەرز دەگرێت‪ ،‬بەاڵم کاتێک گۆرانی بێژێک‬ ‫دەیەوێت تێکستێک بکات بەگۆرانی و ئاوازێکی جوانیشی بۆ‬ ‫دابنێت‪ ،‬من پێم وایە بەشێوەیەکی باشتر دەتوانێت بیگەیەنێت‬ ‫بەخەڵک‪ ،‬ئێستاش کێشەیەک هەیە‪ ،‬ئەویش بریتیە لە هەژاری‬ ‫و سەرمایەداری‪ ،‬من یەکەمجارمە دێمە هەرێمی کوردستان‪،‬‬ ‫پێشتر پێم وابوو خەڵک ئاسوودەیەو کێشەی هەژاری نییە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لەئێستادا هەژارو فەقیرێکی زۆر دەبینم‪ ،‬دەمەوێت بەو کەسانە‬ ‫بڵێم کەوا سەرمایەداران پێیان وایە هیچ کێشەو گرفتێکیان نییە با‬ ‫چاو لە خوار خۆیان بکەن‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬کارکردنی ئافرەت لەڕۆژهەاڵتی کوردستان لەبواری‬ ‫هونەریدا چۆنە لەکاتێکدا باس لەچەق بەستووی سیاسی و کەپت‬ ‫کردنی ڕۆڵی ئافرەت دەکرێت؟‬

‫کۆمسایی‪ :‬بەداخەوە بەهۆی ئەوەی کۆماری ئیسالمی ئێران‬ ‫ڕێگری دەکات لەکارکردنی ئافرەتان لەبواری هونەردا‪ ،‬بۆیە زۆر‬ ‫کەمن‪ ،‬زۆر کەمن ئەو کچانەی دەیانەوێت گۆرانی بڵێن یان کاتێک‬ ‫گۆرانی دەڵێن ناوی خۆیان دەگۆڕن‪ ،‬بەاڵم من ڕەچەشکێنیم کرد‪،‬‬ ‫چونکە وا بیرم نەدەکردەوە کە دەبێت تەنها بۆ ڕۆژهەاڵت یاخود‬ ‫تەنها بۆ شارەکەی خۆم گۆرانی بڵێم‪ ،‬من ویستم تەواوی کوردستان‬ ‫بمناسێت‪ ،‬من بەگۆرانی فارسی دەستم پێکرد‪ ،‬بەاڵم هیچ کێشەو‬ ‫ناڕەحەتیەک لەناو فارسدا نابینم‪ ،‬بۆیە هیچ ووشەیەکم بۆیان‬ ‫نییە‪ ،‬چونکە ئەوان ئازادن و خۆش دەژین‪ ،‬بەاڵم بۆ نەتەوەکەی‬ ‫خۆم زۆر ناڕەحەتم کە ئێستا لە سوریا ئەنفال دەکرێت و ئێمەش‬ ‫دەستمان داوەتە چۆپی و هەڵدەپەڕین‪.‬‬ ‫دەمەوێت هەموومان یەکبین‪ .‬ڕاستە تاکو ئێستا دەوڵەتمان‬ ‫نییە‪ .‬بەاڵم چونکە یەک زمان و بەرژەوەندیمان هەیە‪ ،‬بۆیە دەبێت‬ ‫خەمی یەکترمان بێت‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬کەواتە بەبەراورد لەگەڵ ڕۆژهەاڵتی کوردستان کارکردنی‬ ‫هونەری بۆ ئافرەتان لەباشووری کوردستان چۆن دەبینیت؟‬ ‫کۆمسایی‪ :‬لێرە گۆرانی ووتن بۆ ئافرەتان زۆر سەختە‪ ،‬ڕاستە‬ ‫حکومەت هیچ گرفتێکی لەگەڵ گۆرانی گووتنی ئافرەتان نییە‪،‬‬ ‫بەاڵم نازانم ئاخۆ خەڵکی ئێرە چیان لەئافرەت بینیوە وا ڕێگە‬ ‫نادەن بەئافرەتان گۆرانی بڵێن‪ ،‬لێرە دەبێت ئافرەتان قوربانیەکی‬ ‫زۆر ب��دەن‪ .‬من لەگەڵ ئەوەدانیم ڕووخساری ج��وان جێگەی‬ ‫دەنگخۆشی بگرێتەوە‪ ،‬بەڵکو دەبێت گوێ لەگۆرانی و شیعرو‬ ‫هەست و پەیامەکەی بگیرێت‪ ،‬دەبێت خەڵکی ئێرە بڕوایان بەپاکی‬ ‫و حەیاو حورمەتی ئافرەت هەبێت‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬چۆن ئەو تێروانینەت ال دروست بووە بەرامبەر خەڵکی‬ ‫باشوور؟‬ ‫کۆمسایی‪ :‬بۆ نموونە لەبەرنامەی خۆشترین دەن��گ کە‬ ‫لەسلێمانی ساز کرا‪ ،‬تەنها سێ ئافرەت بەشداریان تێدا کرد‪ ،‬ئینجا‬ ‫نازانم کەئایا کچەکان خۆیان ناتوانن پاک و فریشتەبوونی خۆیان‬ ‫بسەلمێنن‪ ،‬یاخود کۆمەڵگە نایەوێت بڕوا بەوە بکات‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬بەشداری کردن لەبەرنامەی خۆشترین دەنگ ئەزموونێکی‬ ‫چۆن بوو بۆت؟‬ ‫کۆمسایی‪ :‬زۆر باش بوو‪ ،‬من قسە لەسەر کوالێتی و جۆری‬ ‫بەرنامەکە ناکەم‪ ،‬بەاڵم لەهەر چوارپارچەی کوردستان هاوڕێی‬ ‫بەمن ناساند‪ ،‬کە هەموویان هونەرمەند بوون‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬ساتە خۆش و ناخۆشەکانی بەرنامەکە چی بوون؟‬ ‫کۆمسایی‪ :‬کاتی پڕۆڤەکان بۆ من زۆر خۆش بوون‪ ،‬ساتێکی‬

‫ناخۆشی وا نەبوو‪ ،‬بەاڵم کاتێک گۆرانیەکەم تەواو دەکرد دەم‬ ‫ویست دووبارە گۆرانی بڵێمەوە‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬بەر لەکۆتایی بەرنامەکە تۆ کشایتەوە‪ ،‬بەاڵم جل و‬ ‫بەرگێکی تەواو دڕاوت پۆشی‪ ،‬مەبەستی تۆ چی بوو؟‬ ‫کۆمسایی‪ :‬پێش هەموو شتێک ئەگەر بابەتەکە خۆ دەرخستن‬ ‫بوایە ئەوا پێش خوێندنەوەی دەنگەکان لەالیەن هونەرمەند دیاری‬ ‫قەرەداخیەوە من نەدەکشامەوە‪ ،‬پۆشینی ئەو جل و بەرگەش‬ ‫تەنها لەبەر خاتری منداڵێک بوو‪ ،‬زۆر خەڵک هەبوو دەنگی بەمن‬ ‫داوە لەبەرامبەردا بڕێک پارەی داوە‪ ،‬بەاڵم کەسانێک هەبوون‬ ‫نەیبووە نامە بنێرێت‪ ،‬ئایا ئەوان هیچ مافێکیان لەو بەرنامەیەدا‬ ‫نەبووە؟ من تەنها هاوسۆزیم دەربڕیوە بۆ کەسە هەژارەکان‪،‬‬ ‫جگە لە دەرهێنەری بەرنامەکەش هیچ کەسێک ئاگاداری بڕیاری‬ ‫کشانەوەی من نەبووە لەو بەرنامەیە‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬پاش هاتنت بۆ کوردستان و بەشداریکردنت لەبەرنامەی‬ ‫خۆشترین دەنگ ئێستا دەنگۆی ئەوە هەیە لەالیەن کۆماری‬ ‫ئیسالمی ئێرانەوە کێشەت بۆ دروست بووە؟‬ ‫کۆمسایی‪ :‬کێشەکە کۆماری ئیسالمی ئێران بۆی دروست‬ ‫کردووم‪ ،‬من کاتێک بەشداریم لەو بەرنامەیەدا کرد‪ ،‬بڕوام نەبوو‬ ‫بگاتە ئەو ڕادەیەی ئێستا‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬داواکاریت چییە؟‬ ‫کۆمسایی‪ :‬هیچ داواکاریەکم نییە چونکە هەرشتێک داوا بکەم‬ ‫لەبەرامبەردا داوای شتێک لەمن دەکەن‪.‬‬ ‫پرس‪ :‬پاش خۆشترین دەنگ ئێستا نوێترین کارو پڕۆژەی‬ ‫هونەریت چییە؟‬ ‫کۆمسایی‪ :‬پێش بەشداری کردنم لەبەرنامەی خۆشترین دەنگ‬ ‫من ئەلبومێکی گۆرانیم ئامادە بووە‪ ،‬ئەلبوومەکەم ناوی «ماڵی‬ ‫دنیا»یەو لەهەشت تراکی گۆرانی پێک هاتووە‪ ،‬پێنج تێكست و‬ ‫ئاوازی دوانیان هی خۆمن‪،‬هەموو گۆرانیەکانی وەکو جگەر گۆشەی‬ ‫خۆم وان‪ ،‬بەاڵم یەکێک لەتراکەکانیشی کە ناوی ماڵی دنیایە‪ ،‬خۆم‬ ‫تێکستەکەم بۆ نووسیوەو یەکێکە لەجوانترین و خۆشەویسترین‬ ‫گۆرانیەکان‪.‬‬ ‫ئەلبوومەکەی من تەواو جیاوازەو هەرکەسێک گوێی لێبگرێت‬ ‫تەواو پەلێکێش دەبێت بۆ میوزیک و تێکستەکانی‪ ،‬هۆکاری‬ ‫خۆشەویستی زیاترم بۆ ماڵی دنیایە‪ ،‬ئەوەیە کە ئەو گۆرانیە بۆ‬ ‫هەژارەکانە‪،‬چۆن دەبێت کەسانێک هەژار بن و بەپارە سیدیەکەم‬ ‫بکڕن‪ ،‬بەاڵم یەک گۆرانی بۆ ئەوان تێدا نەبێت‪ ،‬تاکو مانگێکی‬ ‫دیکەش باڵو دەبێتەوە‪.‬‬

‫‪www.lawanikurdistan.com‬‬

‫ژمار ‌ه ‪186‬‬

‫‪2013/9/3‬‬

‫‪11‬‬

‫الوان ژمارە (‪)22‬یان بۆ پرۆسەی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان دەستنیشان کرد‬ ‫زی��ات��ر لەنیو س��ەدەی��ە‬ ‫یەكێتی الوانی دیموكراتی‬ ‫ك��وردس��ت��ان دام����ەزراوە‪،‬‬ ‫لەسەردەمی ش��اغ قۆناغ‬ ‫ب��ەق��ۆن��اغ ب��ۆ س��ەردەم��ی‬ ‫مەدەنیەت هەنگاوی ناوە‬ ‫تاكو گەیشتووە بەئەمڕۆ‪،‬‬ ‫ئەوەی جێگای سەرنجە و‬ ‫دەمەوێت باسی لێوە بكەم‪،‬‬ ‫خولی چوارەمی داهاتووی‬ ‫شەمسەدین هەركی‬ ‫پەرلەمانی كوردستانە كە‬ ‫چەند رۆژێكی ماوە بگەینە ئەم پرۆسەیە‪ ،‬هەروەك لە هەموو‬ ‫دنیادا پێوەری هەڵبژاردن وەك سیستەمێكی دیموكراسكی‬ ‫و شەرعی كاری پێدەكرێت بۆ هەڵبژاردنی نوێنەرانی گەل‪،‬‬ ‫حكومەتی هەرێمی كوردستانیش وەك باوەڕبوونی بە بنەماكانی‬ ‫دیموكراسی و دەس��ت��اودەس��ت كردنی دەس��ەاڵت لە ‪9/21‬‬

‫هەڵبژاردن بۆ خولی چوارەمی پەرلەمانی كوردستان دەكرێ‪.‬‬ ‫هەلبەتە ئێمەی الوان بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمان بێبەش نەكراوین‬ ‫لەدانانی نوێنەری الوان بۆ داكوكی كردن لەمافەكانی توێژی‬ ‫الوان‪ ،‬دەبێت ئێمەی الوان ئەمە لەبیر نەكەین كە كادیرانی‬ ‫ئەم رێكخراوە لەهەوڵدان بۆ هێنانەدی ئامانجەكانی الوان‪ ،‬جێی‬ ‫شانازی رێكخراوەكە و الوانە كە سكرتێری یەكێتی الوان بەرێز‬ ‫ئومێد خۆشناو بە ژمارە ‪ 22‬لەلیستی ‪110‬ی پارتیمان كاندیدە‪،‬‬ ‫بۆ هێنانەدی ئامانجەكانی الوان و دەرچوواندنی كاك ئومێد‪،‬‬ ‫ئەركی ئێمەی الوانە جدیانە بەشداری هەڵبژاردن بكەین و‬ ‫روو بكەینە سندوقەكانی دە نگدان بۆ بەدیهێنان و زامنكردنی‬ ‫مافەكانمان‪.‬‬ ‫لێهاتووی و دڵسۆزیی ئەو لەرابردوو و ئێستادا شاهێدی‬ ‫ئ��ەوەم��ان بۆ دەدەن كە ئومێد خۆشناو دەبێتە نوێنەری‬ ‫راستەقینەی الوان و گەیەنەری پەیمای الوان و داكۆكیكاری‬ ‫الوان‪.‬‬ ‫ئەو كە كوڕی شەهیدە و بێبەش بووە لە سۆزی باوكایەتی‪،‬‬

‫دڵنیام زۆر ب��اش لە معاناتی ك��ەس و ك��اری شەهیدان و‬ ‫ئەنفالكراوەكان و گەنجە باوك نەدیوەكان تێدەگات‪ .‬ئەو پەندە‬ ‫كوردییەكی دەڵێ‪ :‬كەشی شیاو بۆ شوێنی شیاو‪ ،‬رێك بۆ ئومێد‬ ‫خۆشناو گونجاوە‪ ،‬بەراستی ئومێد جێی ئومێدی سەرجەم چین‬ ‫و توێژەركانی كوردستانە‪ ،‬بەتایبەتی الوان‪ ،‬بۆیە پێموایە‬ ‫شیاوترین كەسە بۆ ئەندامی پەرلەمانی‪.‬‬ ‫ئەگەر بمانەوێ گۆڕانكاری لە ئەدای پەرلەمان و سیستمی‬ ‫ئیداری ئەم واڵتە بێتە ئاراوە‪ ،‬ئەوا پێویستە هەوڵبدەین بۆ‬ ‫سەرخستنی كاندیدە گەنجە خوێنەوار و بەئەزموون و كاراكان‪،‬‬ ‫وەك دەزانین الو داینەمۆی گۆڕانكاری و پێشختنە‪ ،‬لەم‬ ‫رانگەیەوە پێموایە ئومێد خۆشناو دەبیچتە داینەمۆی جواڵندن‬ ‫و پێشخستنی پرس و كێشەكانی الوان لەپەرلەمانی كوردستان‪.‬‬ ‫دەخوازم سەرجەم الوانی كوردستان و بەتایبەتی پارتیمان‬ ‫دەنگ بدەن بە ژمارە ‪ 22‬بەرێز ئومێد خۆشناو لە لیستی پارتیمان‬ ‫ژمارە ‪ ،110‬دەچوونی ئومێد دەستكەوت و شانازییەكی تر دەبێ‬ ‫بۆ رێكخراوی یەكێتی الوان و سەرجەم الوانی كوردستان‪.‬‬

‫درێژەی دیمانەی سورەیا فەالح‬ ‫لە واڵتێكەوە بۆ واڵتێكی دیكە‪.‬‬ ‫توندوتیژی لەرێگەی دەستدرێژی سێكسی كە چەندین جۆر و شێوازی‬ ‫هەیە‪ ،‬پێشتر تەنیا بە یەك شێوە دەناسرا‪ ،‬ئێستا هەموو شێوەیەك‬ ‫لەبێ حورمەتی كردن و سێكسی زۆرە ملێ لەرێگەی لەش یان دەم‬ ‫یان هەر ئەندامێكی تر بەدەستدرێژی سێكسی حیساب دەكرێت‪،‬‬ ‫لەهەر كاتێكدا باسی دەستدرێژی سێكسی دەكرێت هەموو كەس لە‬ ‫بەرامبەریدا دەوەستێتەوە‪ ،‬بەداخەوە لەزۆر لەكۆمەڵگە نەریتییەكان‬ ‫هێشتا وشەی «نا» نەناسراوە و پیاو كاتێ كە لەژنێك دەبیستێت‬ ‫كە نایەوێت لەگەڵیدا تێكەاڵوی جینسی بكات‪ ،‬بەاڵم پیاوەكە بەبێ‬ ‫گوێدانە هەستی ژنە بەمافی خۆی دەزانێت كە لەگەڵیدا تێكەڵ بێت‪،‬‬ ‫ئەمەش بەڕای من یەكێك لە زیاترین رەوشتی توندوتیژی جینسی‬ ‫بەرامبەر بە ژنانە‪ ،‬بەو كارە مرۆڤ لە بواری فیزیكی و روحیەوە‬ ‫بریندار دەبێ و ئەو كارە هەستی هاونەوعی و دڵسۆزی دەكوژێت و‬

‫نائینسانی پەروەردە دەكات‪ ،‬ئەو كەسەی دەستدریژی دەكرێتەسەر‬ ‫تووشی شۆك دەبێت و گێژ و مەنگە‪ ،‬وائەزانێ شتێكی لەدەستداوە‪،‬‬ ‫نازانی چییە‪ ،‬ئەوە هەستی ئینسانی و شانازی و سەربەرزی دەرونییە‬ ‫كە ئەشكێت‪ ،‬ئەو تاكە لەگەڵ خۆیا خەجاڵەت و شكاندنی ناموس‬ ‫دەبینێت‪ ،‬زیاتر هەستی قین وقێزكردنەوەی پێ ئەدات‪ ،‬هەستی‬ ‫گوناهی دەروونی بێئەوەی كە گوناهی كردبێت‪.‬‬ ‫لەكۆمەڵگەیەكدا دەژی ناتوانێ یەكسانی و عەدالەت و ئازادی‬ ‫دەستەبەر بكات‪ ،‬دەشێ لەكۆمەڵگەی مرۆییدا ئەو بۆچوونە نەمێنێ‬ ‫كەپێیانوایە توندوتیژی دیاردەیەكی حەتمیە الناچێت‪ ،‬بەڵكو‬ ‫چەسپاندنی ئەو بۆچوونە كە دەتواندرێ توندوتیژی حەتمی نەبێت‬ ‫و دەكرێ رێگری لێبكرێت و بەرەنگاری ببینەوە‪ ،‬ئەوەش دەبێتە‬ ‫ئەركێكی قوڕس و گەورەی ئافرەتانی چاالك لەمەیدانی خەبات و‬ ‫تێكۆشاندا بۆ چەسپاندنی عەدالەت و یەكسانی دوور لەتوندوتیژی‪.‬‬

‫پڕۆفایل‬ ‫سورەیا فەالح لە ‪2‬ی رێبەندانی ‪ 1967‬لە شاری بانە لە دایكبووە‪ .‬لە‬ ‫شاری سەقز خوێندنی سەرەتایی تەواو كردووە و لە سیاسەت و مافی‬ ‫نێودەوڵەتی لە زانكۆی تاران بڕوانامەی ماستەری وەرگرتووە‪ .‬لە دانیمارك‬ ‫لەگەڵ رێكخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی و خاچی سوور كاری كردووە و‬ ‫زیاتر لە ‪ 15‬ساڵە لە باكووری ئەمریكا هەڵسووڕاوێكی چاالكی مافی ژنی‬ ‫كوردە و ئەندامی كۆمەڵەی پشتگیری لە مافی مرۆڤ و ئازادی زیندانیانی‬ ‫سیاسی ئێرانە و سەرۆكی ئەنجومەنی قەڵەمی كوردی لە باكووری ئەمریكا‬ ‫و ئەندامی رێكخراوی واڵتەیەكگرتووەكانە (‪،)UNA-USA‬‬ ‫هەروەها بەرپرسی كۆمیتەی مافی ژنانە لە كۆنگرەی نەتەوەیی كورد‬ ‫لە ئەمریكا‪ :‬چەندین كتێبی لەسەر مافی ژن و سیاسەتی نێودەوڵەتی‬ ‫و سیاسەت وحكومەت‪ ،‬نووسیوە و دەی��ان لێكۆڵینەوە و شیكاری‬ ‫سایكۆلۆژی هەیە‪.‬‬

‫درێژەی راپۆرتی پێشبینی ژمارەی کورسییەکان‬ ‫ڕابردوو كورسیەكی پەرلەمانیان بەدەستهێنا و سەرۆكی لیستەكەش پێشبینی‬ ‫دەكات سێ كورسی پەرلەمانی بەدەستبهێنن‪ ،‬هاوكات لیستی زەحمەتكێشان‬ ‫كە لەالیەن بەڵێن عەبدوڵاڵوە سەرۆكایەتی دەكرێت پێشبینی دەكات دوو‬ ‫كورسی پەرلەمانی بەدەستبهێنن‪.‬‬ ‫لیستی یەكێتی نەتەوەیی دیموكراتی كوردستان‪ ،‬كە لەالیەن غەفوور‬ ‫مەخمورییەوە سەرۆكایەتی دەكرێت‪ ،‬لە هەڵبژاردنی ڕابردوو هیچ كورسیەكی‬ ‫بەدەست نەهێنا‪ ،‬بەاڵم لەم هەڵبژاردنە پێشبینی دەكەن دوو كورسی پەرلەمانی‬ ‫بەدەستبهێنن‪.‬‬ ‫حزبی شیوعی كوردستان‪ ،‬كە لە هەڵبژاردنی ڕابردوو لەگەڵ پێنچ الیەنی تر‬ ‫بەشداری هەڵبژاردنەكانیان كردبوو‪ ،‬لە ڕێگەی كۆتای ئافرەتانەوە كورسیەكی‬ ‫پەرلەمانیان بەدەستهێنا‪ ،‬لە ئێستاشدا پێشبینی دەك��ەن چوار كورسی‬ ‫پەرلەمانی بەدەستبهێنن و بە وتەی خۆشیان ئەمجارە توانیویانە بە كاری‬ ‫ڕێكخستنەكانیاندا بچنەوە و دەنگی زیاتر كۆكردۆتەوە‪.‬‬ ‫حزبی ڕزگاری كوردستان‪ ،‬لە هەڵبژاردنی ڕابردوو هیچ كورسیەكی پەرلەمانی‬ ‫بەدەست نەهێنا‪ ،‬سەرۆكی لیستەكەش پێشبینی دەكات دوو كورسی پەرلەمانی‬ ‫بەدەستبهێنن‪.‬‬ ‫خاوەنی ئیمتیاز‪:‬‬ ‫ئومێد خۆشناو‬ ‫سەرنووسەر‪:‬‬ ‫ئاڤان حه‌مه‌ ساڵح‬

‫‪0750-446 1301‬‬

‫لیستی سەربەخۆكان‬ ‫لیستی مافەكانی خەڵكی كوردستان‪ ،‬كە عەلی كەریم سەرۆكی ڕێكخراوێكی‬ ‫مافی مرۆڤ سەرۆكایەتی دەكات و لیستێكی سەربەخۆیە و پێشبینی دەكات‬ ‫زیاتر لە پێنچ كورسی پەرلەمانی بەدەستبهێنن‪ ،‬عەلی كەریم لە لێداونێكیدا‬ ‫بۆ پرس وتی «بە دڵنیاییەوە لە پەرلەمانی داهاتوو ڕۆڵمان دەبێت و بەشدار‬ ‫دەبین لە پرسە سیاسیەكان‪ ،‬بەپێی ئەو پێشوازیە گەرمەبێت كە خەڵك لێمانی‬ ‫كردووە‪ ،‬پێشبینی دەكرێت زیاتر لە پێنچ كورسی پەرلەمانی بەدەستبهێنین‪،‬‬ ‫بەاڵم واباشترە چاوەڕوانی دەرئەنجامی هەڵبژاردنەكان بكەین»‪.‬‬ ‫لیستی سەربەخۆكان‪ ،‬كە دوو ساڵ لەمەوبەر جیابوونەوەی خۆیان لە‬ ‫فراكسیۆنی بزوتنەوەی گۆڕان ڕاگەیاند‪ ،‬لەالیەن كاروان ساڵح و عەبدوڕەحمان‬ ‫زاخۆیی پەرلەمانتاری پێشووی گۆڕان سەرۆكایەتی دەكرێت‪ ،‬پێشبی دەكەن‬ ‫زیاتر لە چوار كورسی پەرلەمانی بەدەستبهێنن‪.‬‬ ‫لیستی چاكسازی و گەشە‪ ،‬كە لەالیەن سەركردەی پێشووی بزوتنەوەی‬ ‫ئیسالمی دكتۆر مەحمەد بازیانی سەرۆكایەتی دەكرێت‪ ،‬لیستێكی نوێ و‬ ‫سەربەخۆیە و سەرۆكی لیستەكەش پێشبینی دەكات پێنچ كورسی پەرلەمانی‬ ‫بەدەستبهێنن‪.‬‬ ‫لیستی پەرێشان و هەژاران‪ ،‬كە لەالیەن جەالل پەرێشان بێژەر و ڕۆژنامەنوسی‬ ‫جێگری سه‌رنووسه‌ر‪ :‬شاخه‌وان عومه‌ر سلێمان‬ ‫‪0750-448 0225‬‬

‫به‌ڕێوه‌به‌ری نووسین‪ :‬فەرەیدون بێوار‬ ‫‪0750-414 1910‬‬ ‫‪f_bewar@yahoo.com‬‬

‫وەرزشی سەرۆكایەتی دەكرێت‪ ،‬لیستێكی نوێیە و پێشبینی دەكات سێ كورسی‬ ‫پەرلەمانی بەدەستبهێنن‪.‬‬ ‫لیستی مافی گەل‪ ،‬كە لیستێكی سەربەخۆیە و لەالیەن هێرش خۆشناو‬ ‫بەرپرسی كەناڵی ئاسمانی هەولێر و كۆمپانیای ‪ 77‬سەرۆكایەتی دەكرێت‪،‬‬ ‫پێشبینی دەكەن پێنچ كورسی پەرلەمانی بەدەستبهێنن‪.‬‬ ‫هەروەها چەند لیست و قەوارەیەكی تریش هەیە‪ ،‬كە بە وتەی خۆیان‬ ‫پێشبینی دەكەن كورسی پەرلەمانی بەدەستبهێنن‪.‬‬ ‫ئەنجامی هەڵبژاردنەكان‬ ‫ئەگەر بەپێی پێشبینی سەرۆك لیست و حزبەكان بێت‪ ،‬لە هەزار و ‪129‬‬ ‫كاندید‪180 ،‬یان دەبنە پەرلەمانتار‪ ،‬پرس پێشبینی ژمارەی كورسیەكانی‬ ‫سەرۆك لیستەكانی كۆكردەوە و ‪ 180‬كورسی دەرچوو‪ ،‬لە كاتێكدا هەزار و ‪129‬‬ ‫كاندید پێشبڕكێ لەسەر ‪ 111‬كورسی پەرلەمانی دەكەن‪.‬‬ ‫عەلی كەریم لەوبارەیەوە دەڵێت «هەندێك الیەن بە مەبەستی بانگەشەی‬ ‫هەڵبژاردن ئەو ڕاپرسیانەی كردووە‪ ،‬ئەگەر بەپێی وتەی ئەوانیش بێت دەبێت‬ ‫دوو پەرلەمان دروست بكەین‪ ،‬چونكە ئەو هەمووە لە ناو یەك پەرلەمان‬ ‫جێگایان نابێتەوە»‪.‬‬ ‫ناونیشان‪ :‬هەولێر‪ -‬بارەگای مه‌کته‌بی سکرتارییه‌تی یەكێتی‬ ‫الوانی دیموكراتی كوردستان–پشت ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران‬ ‫یان له‌ رێگه‌ی ئه‌م ئیمه‌یله‌وه‌ بابه‌ته‌کانتان بنێرن‪:‬‬ ‫‪shaxawanjournalist@yahoo.com‬‬