FORUM OKNA 2013 Polish English Edition

Page 1

Polska gospodarka Polepszenie klimatubudowlana w polskiej rozruszała gospodarcesię budowlanej Upswing of theofPolish Building Climate Industry Improvement the Economic in the Polish Building Industry Eksport dużą szansą dla Wzrost prywatnego rynku budowproducentów nictwa mieszkaniowego w Polsce Export Offers Chances to Polish Increase in Poland's Residential Window Producers Construction Market Stabilizacja budownictwa mieszkaPolska gospodarka producenci niowego w EuropieiŚrodkowej okien odporni na kryzys Central European Residential Polish Economy and Window Producers Construction to Stabilise in 2012-2014 Resistant Against Crisis

5,80 EUR

07.12.11 12:23

Russland: 16 Milliarden Euro Bauindustrie in Russland wächst weiter für den Wohnungsbau РФ: Окна из ПВХ на пути все Оконный из ПВХ большегопрофиль распространения доминирует на рынке России Russland: Kunststofffenster Kunststoff ist das dominierende auf dem Vormarsch Fensterprofil in Russland Россия вкладывает в жилищное Строительная промышленность строительство 16 млрд. евро России продолжает расти Застойный периодввстроительной жилищном Вздох облегчения строительстве остановлен экономике России Talfahrt imin Wohnungsbau gestoppt Aufatmen Russlands Bauwirtschaft

FENSTER FORUM

FORUM OKNA FORUM OKNA

5,80 5,80EUR EUR

##EK EK40608 / Nr.13 /2013 40608 / NR.12 /2012

FORUM FORUMOKNA OKNA//WINDOW WINDOW FORUM FORUM // Nr. Nr.12 13 // 2012 2013

WINDOW FORUM

# EK 40608 / Nr.13/2013 40608 / NR.12/2012

Umschlag2012_5mm.indd 1

FORUM OKNA / FENSTER FORUM / Nr. 13 12 / 2013 2012

FORUM OKNA FORUM OKNA


FO_Anzeige_2012_Logistik_pol.indd 1

26.10.2012 12:54:00

URBAN GmbH & Co. Maschinenbau KG | Dornierstr. 5 | 87700 Memmingen Tel.: +49 8331 858-0 | Fax.: +49 8331 858-58 | urban@u-r-b-a-n.com | www.u-r-b-a-n.com

KOMPLETNE URZĄDZENIA | CIĘCIE | OBRÓBKA STALI | ZGRZEWANIE | OCZYSZCZANIE | MONTAŻ OKUĆ | LOGISTYKA

МОГУ Я ПРИОБРЕСТИ НА URBAN ТОЛЬКО МАШИНЫ? НЕТ. ПОЛНОСТЬЮ ПРОДУМАННЫЕ КОНЦЕПТЫ.

OKUCIE LOGISTYKA СВАРИВАНИЕ OCZYSZCZANIE CIĘCIE

ПОРЕЗКА

ОЧИСТКА ZGRZEWANIE МАТЕРИАЛЬНОТЕХНИЧЕСКОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ МОНТАЖ ФУРНИТУРЫ

CZY W URBAN DOSTANĘ TYLKO MASZYNY? NIE. KOMPLEKSOWO PRZEMYŚLANE KONCEPCJE.

ПРОИЗВОДСТВЕННЫЕ ЛИНИИ | ПОРЕЗКА | ОБРАБОТКА ПРОФИЛЯ | СВАРИВАНИЕ | ЗАЧИСТКA | МОНТАЖ ФУРНИТУРЫ | МАТЕРИАЛЬНО-ТЕХНИЧЕСКОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ URBAN GmbH & Co. Maschinenbau KG | Dornierstr. 5 | 87700 Memmingen Tel.: +49 8331 858-0 | Fax.: +49 8331 858-58 | urban@u-r-b-a-n.com | www.u-r-b-a-n.com

FO_Anzeige_2012_Logistik_rus.indd 1

26.10.2012 12:42:44


Spis treści

FORUM OKNA

Strona

Od redakcji Stabilizacja budownictwa mieszkaniowego w Europie Środkowej Pozytywna prognoza na lata 2012-2014

7

W Czechach oczekiwany zdrowy wzrost W Polsce wiele mieszkań jest pustych

8

5

Polska branża budowlana rozwija się

9

Na rok 2012 prognozowany wzrost 5%

Polska gospodarka budowlana rozruszała się Dobre perspektywy na przyszłość

Eksport dużą szansą dla producentów

11

Komentarz Janusza Bubienia

16

Przedsiębiorstwo

23

Impressum

62

Abonament

63

Page 5

Central European Residential Construction to Stabilise in 2012-2014

7

Healthy Growth Expected in Czechia Many Empty Flats in Poland

8

Polish Construction market poised to grow 5 % in 2012

9

Upswing of the Polish Building Industry Good Prospects for the Future

11

Export Offers Chances to Polish Window Producers Comment by Janusz Bubien

12

High Season of the Russian Building Business Mortgage Financing Continuous to Increase

14

Russia: Profitable Building Construction Vendors BeneFit From High Rental Charges

16

Companies

23

Imprint

62

Subscription

63

Content

Editorial

3


Do I oNly GeT MACHINes AT URBAN? No. sopHIsTICATeD All-IN-All solUTIoNs.

WELDING

CUTTING

CORNER CLEANING

LOGISTICS

METAL FITTING

CoMpleTe pRoDUCTIoN lINes | CUTTING | BAR pRoCessING | welDING | CoRNeR CleANING | MeTAl FITTING AsseMBly | loGIsTICs URBAN GmbH & Co. Maschinenbau KG | Dornierstr. 5 | 87700 Memmingen Tel.: +49 8331 858-0 | Fax.: +49 8331 858-58 | urban@u-r-b-a-n.com | www.u-r-b-a-n.com

FO_Anzeige_2012_Logistik_engl.indd 1

26.10.2012 12:46:02


6:02

Od Redakcji Editorial

FORUM OKNA

Wydawca

by Ingo Jensen

Ingo Jensen

Znów jest postęp: gospodarka budowlana w Europie Wschodniej w końcu odnotowała skok, a wraz z nim rosną także perspektywy rozkwitu dla branży okiennej. Wyzwania są wielkie, gdyż działania w nowym budownictwie oraz przedsięwzięcia renowacyjne mają swoje centrum uwagi również w obszarze energooszczędności. Rosną z tym również wymagania wobec przemysłu okiennego. Partnerzy FORUM OKNA już dziś prezentują Państwu rozwiązania na przyszłość. Obojętnie, czy to materiały szczególnie termoizolacyjne, czy innowacyjne technologie dla

Publisher maszyn, czy też wydajne przebiegi robocze dzięki nowym rozwiązaniom Software. W niniejszym wydaniu ponownie znajdą Państwo ważne wskazówki i sugestie, by zmierzyć się z wyzwaniami przyszłości. Życzę Państwu wielu sukcesów w roku okien 2013 i cieszę się, że znów możemy Państwu towarzyszyć.

It’s booming again: Finally the construction business can register an economic recovery in Eastern Europe. And due to this, recovery growth perspectives for the window building business rise as well. The challenges are quite big as new construction projects and renovation projects have clearly set their focus on energy saving measures as well. This is also going to increase the requirements to the window industry. Today the partners of FORUM OKNA will present you the solutions of tomorrow. No matter whether especially insulated frame materials, innovative machine technology or efficient

working processes due to new software solutions. In this issue you will find again important tips and suggestions how to handle future challenges. I wish you a lot of success in the window building year 2013 and I am also looking forward to accompanying you again.

5


When you aim

high, you should trust in quality. Kto chce wysoko zajść, potrzebuje najwyższej jakości.

QUALITY. SAFETY. RELIABILITY. JAKOŚĆ. ZAUFANIE. BEZPIECZEŃSTWO. For over 40 years now the name VEKA stands for premium profile quality. 3,300 employees on three continents work every day to make our pledge to excellence reality, and turn it into a lasting success lever for VEKA partners – with groundbreaking innovations and detailed solutions that make VEKA quality the first choice in window technology. Od ponad czterdziestu lat nazwa VEKA to synonim najwyższej jakości. 3300 pracowników na trzech kontynentach dokłada codziennie wszelkich starań, aby partnerzy VEKA także w przyszłości czuli się bezpiecznie. W tym celu tworzą innowacyjne standardy oraz przemyślane i szczegółowe rozwiązania w zakresie techniki okiennej o najwyższej jakości, z czym zawsze i wszędzie kojarzy się VEKA.

www.veka.com

www.veka.pl

The Quality Profile

VEKA AG · Dieselstrasse 8 · D-48324 Sendenhorst · Tel.: +49 2526 29-0 · Fax +49 2526 29-3710 · www.veka.com VEKA Polska Sp. z o.o. · ul. Sobieskiego 71 · 96-100 Skierniewice · tel. +48 46 / 833 48 80 · fax +48 46 / 833 44 74 · www.veka.pl

VEK-306812 Image-Anzeige - Forum Okna_E-P RZ.indd 1

17.10.12 15:09


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Stabilizacja budownictwa mieszkaniowego w Europie Środkowej Pozytywna prognoza na lata 2012-2014 Moskwa (pmr). W roku 2011 rynek mieszkaniowy w Europie Srodkowej doznał takiego załamania, jakiego jeszcze w tym regionie nie widziano od początku rozkwitu mieszkaniowego. Eksperci wychodzą z założenia, że w nadchodzących latach sytuacja lekko się poprawi. Jednak wyniki szczytowe nie będą już tak szybko osiągalne. Według najbardziej aktualnego raportu "Rynek mieszkaniowy w Europie Środkowej - przegląd rozwoju na lata 2012 - 2014", w roku 2011 zostało oddanych do użytku 242.205 mieszkań, prawie o jedną trzecią mniej niż w szczytowych czasach budownictwa mieszkaniowego. Prognoza na 2012 do 2014 liczy na małe odprężenie w regionie, mimo że w nadchodzących latach nie będą osiągnięte wyniki szczytowych lat. Największy spadek odnotowały Węgry, gdzie w roku 2011 budowali mieszkania zarówno prywatni inwestorzy (- 61% w porównaniu do roku szczytowego 2005), jak i firmy budowlane ( - 76%). Katalizatorem jest tutaj klasa średnia, która przeważnie dla potrzeb własnych inwestuje w nowe pomieszczenie mieszkalne, a do dyspozycji ma mniej środków finansowych. Do tego przedsiębiorstwa budowlane planują mniej inwestycji, ponieważ spadają ceny za pomieszczenie mieszkalne, a do tego trudniej jest sprzedać nowe mieszkania. Drugi największy spadek jest odnotowany w Słowacji, w najmniejszym państwie regionu. Warte uwagi jest to, że rynek w minionych latach lekko urósł, mimo że rynek hipoteczny wciąż jest jeszcze bardzo słabo rozwinięty. Spadek w liczbie pomieszczeń mieszkalnych oddanych do użytku jest wynikiem zmniejszonej aktywności inwestorów i mniejszej liczby obywateli, którzy mogą sobie pozwolić na kupno nieruchomości za gotówkę. Podobnie jak na Słowacji, w 2009 odnotowano w Bułgarii najwyższy

15:09

stan pomieszczeń mieszkalnych oddanych do użytku, później niż w innych państwach regionu. Obecnie główne najsłabsze miejsce bułgarskiej gospodarki i rynku mieszkaniowego znajduje się w silnym handlowo-finansowo-technicznym powiązaniu z Grecją, które to powiązanie w obrębie państw środkowoeuropejskich jest najsilniejsze.

Central European Residential Construction to Stabilise in 2012-2014 In 2011, the residential market in Central Europe fell to levels not seen since the beginning of the residential boom in the region. The situation is expected to improve slightly in the coming years. However, record results will not be reached soon.

harder to market new dwellings. In fact, the large 1,000+ dwelling construction projects that were numerous a few years ago have now disappeared from the market. In 2012 we expect a further decrease, albeit much smaller, in homes completed, of approx. 5%. The market is expected to improve no sooner than in 2014. The second largest decline was registered in Slovakia, the region’s smallest country. It is worth noting that, although the Slovak mortgage market is still underdeveloped, it has grown slightly in the past three years. With interest rates going down and increased certainty arising from the country’s switch to the Euro currency (compared to the neighbouring countries, where the currency risk has played a role in restraining further growth of the mortgage markets), the Slovak market has not experienced any decline in the mortgage market during the past

three years. So the fall in homes completed is due mostly to the reduced activity of residential developers (meaning less flats completed on the market) and the lower number of citizens that can afford to buy a property in cash. In Bulgaria, similar to Slovakia, the peak of homes completed was noted in 2009, later than in other countries of the region. At present, the main weaknesses in the short­term outlook of the Bulgarian economy and the residential market are strong trade and financial connections with Greece, the strongest connections among Central Europe countries. Bulgarian banks’ market share reaches only 30% of the total banking market, which may deepen the outflow of capital from the Bulgarian economy should the Greek crisis escalate (i.e. Greece’s exit from the eurozone and a partial failure of the Greek banking system). Furthermore, a significant part (about 10%) of FDI stock comes from Greek investors.

According to our latest report entitled “Residential Construction Market in Central Europe – Development Forecasts for 2012-2014”, in 2011 the total number of homes completed in the six countries of the region was 242,205, nearly one third lower compared to residential construction’s peak years. The forecasts for 2012-2014 assume the region will recover slightly, although the results recorded in the peak period will not be reached in the coming years. The steepest declines were noted in Hungary, where both individuals (-61% compared to peak 2005) and companies (-76%) constructed a record low dwellings in 2011. This is the result of the middle class − which primarily invests in new dwellings for own use – having lower financial resources. Also, companies are planning fewer developments as dwelling prices are falling and it is also

7


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

W Czechach oczekiwany zdrowy wzrost W Polsce wiele mieszkań jest pustych Moskwa (pmr). Według ekspertów z PMR jest bardzo nieprawdopodobne, że sytuacja sektoru budownictwa mieszkaniowego w Rumunii znacząco poprawiłaby się w następnych latach, ponieważ, aby spełnić warunki ramowe, pod uwagę branych jest kilka lat.

tamentów pod koniec 2011 był jeszcze bardzo wysoki. W samej Pradze pomimo nie sprzedanych 2000 nowych apartamentów to koniec roku 2011 był magnesem dla dużych działalności w budownictwie mieszkaniowym, zakładano, że w ciągu kolejnych dwóch lat będzie przekazanych 20.800 apartamentów.

Pierwszym warunkiem dla poprawy sytuacji jest wzrost gospodarczy, co znów obudziłoby wzrost siły nabywczej konsumentów i nawiązało do aktualnie wysokiej podaży na rynku mieszkaniowym. Później mogłoby to znów ośmielić banki do ponownego przejmowania finansowań, a przez to do wzrostu działalności przedsiębiorców budowlanych. Pomimo spadających cen za własne domki jednorodzinne, inwestorzy w Rumunii nie są w stanie doprowadzić do końca rozpoczęte projekty mieszkalne, nie mówiąc już o rozpoczęciu nowych projektów.

W Polsce nabywca decyduje o pomieszczeniu mieszkalnym budowanym przez firmy budowlane. Powodem tego jest duża podaż apartamentów, które od kryzysu są nie sprzedane. Od końca 2011 oferowanych jest 48.000 mieszkań, które ze znajdującymi się jeszcze w budowie mieszkaniami tworzą udział 77% podaży. Liczba mieszkań oferowanych na rynku na nowo od roku 2010 wzrosła mniej więcej o 37.500 jednostek (25%). Po czasie relatywnie stabilnych planów inwestycyjnych w latach 2009 - 2010 właśnie wśród pojedynczych sponsorów ostatnie dwa lata naznaczone były wyraźnie zmniejszoną gotowością inwestorów do modernizacji pomieszczeń mieszkalnych. Niewielka liczba sponsorów planuje wejście w projekty budownictwa mieszkaniowego, prowadzo-

W Czechach wychodzi się z założenia, że budowa mieszkań w kolejnych latach znów może odnotować zdrowy wzrost, nawet jeśli udział nie sprzedanych apar-

8

na bezpośrednio ograniczoną dostępnością pożyczek na budowę mieszkań, a eksperci z PMR wychodzą z założenia, że sytuacja w 2012 roku się poprawi. Długoterminowa prognoza dla sektoru budownictwa mieszkaniowego w Europie Środkowej pozostaje dobra, głównie z powodu oczekiwanego wzrostu gospodarczego w okolicy i dużej luki między wielkością udziału mieszkaniowego a liczbą gospodarstw domowych.

Healthy Growth Expected in Czechia Many Empty Flats in Poland In Romania, the situation in the residential construction sector in the following years is unlikely to improve significantly as it could take several years until the conditions are met. The first prerequisite for an improved situation is economic growth, which would trigger an increase in consumers’ purchas-

ing power, taking up part of the current high offer in the residential real estate market. Later on, this could encourage banks to resume financing, in turn triggering more activity from the developers. Despite falling house prices in Romania, developers are still unable to finalise already started residential projects, let alone start new projects. In the Czech Republic, although the stock of unsold flats was still high at the end of 2011, residential construction is expected to return to relatively healthy growth in the coming years. In Prague alone, which remains a magnet for large residential constructions despite roughly 3,000 new flats being unsold at the end of 2011, another 20,800 flats are expected to be delivered over the course of the next two years. In Poland the market for developer-built dwellings is also driven by buyers. The underlying reason is a huge supply of units which have remained unsold since the time of the crisis. As at the end of 2011, developers were offering around 48,000 apartments, with units under construction representing nearly 77% of the supply. The number of new homes on offer increased by approx. 37,500 units (or 25 %) from 2010. Also among the individual investors, after a period of relatively stable investment plans in 2009-2010, the last two quarters have been characterised by significantly reduced investors’ willingness regarding plans for housing modernisation. A reduced number of investors planning to embark on housing projects directly follows from the limited availability of housing loans and we do not expect this situation to improve in 2012. However, the long-term outlook for the Central European residential construction sector remains strong, mostly because of the expected economic growth in the region and the large gap between the size of the housing stock and the number of households.


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Polska branża budowlana rozwija się Na rok 2012 prognozowany wzrost 5% Warszawa (pmr). Na podstawie wartości oddanych do użytku projektów, polski przemysł budowlany w dalszym ciągu pokazał silny wzrost również w 2012. Wprawdzie zmniejszona liczba planów budowy dróg z trudnością osiągnie wynik branży budowlanej na lata 2013 do 2014. Długoterminowo wzrost w budownictwie będzie napędzać przede wszystkim obszar wytwarzania energii razem z obszarem budowy szyn kolejowych. Gospodarka budowlana w roku 2012 przypuszczalnie doświadczy wzrostu w wysokości około 5%, przy czym w latach 2013 i 2014 prawdopodobnie nastąpi uspokojenie się rynku. Głównym powodem będzie spadek w volumenie wykończeniowym branży budowlanej. Według raportu przygotowanego przez PMR "Branża budowlana w Polsce, H1 2012 - perspektywy rozwoju na lata 2012 do 2014", projekty budowy dróg na krótko przed oddaniem do użytku, już w 2013 będą miały uboczny efekt na budownictwo lądowe nadziemne oraz budownictwo drogowe i podziemne. Od 2006 sektor budownictwa lądowego nadziemnego oraz drogowego i podziemnego mógł odnotować rosnące liczby. Wartościowy był rok 2011 ze wzrostem o około 16% i zakończeniem roku na poziomie 58 miliardów PLN (15 miliardów Euro) - rekordowy rok dla branży. Ostatni rok osiągnął swoją najwyższą markę z 60% w udziale rynkowym jako część całkowitego wyniku w budownictwie i montażu. Ten ponadprzeciętny wynik branży w 2011 został napędzony oddaniem do użytku projektów inwestycyjnych, które zostały przygotowane na Piłkarskie Euro 2012, i przez bieżące projekty współfinansowane środkami UE i przez Polskę w latach od 2007 do 2013. Co ważne jest dla długoterminowego planowania projektu gospodarki budowlanej, to dobra wia-

domość wstępnej wersji nowych kierunków finansowych UE na lata 2014 do 2020, które wskazują, że branża budowlana do roku 2020 będzie miała dużo inwestycji. Główne zadanie leży teraz w przetrzymaniu okresu wyrzeczeń. Rozpoznawalny trend, który rozwinął się wskutek oczekiwanych zmian w branży budownictwa lądowego nadziemnego i drogowego oraz podziemnego, tkwi w przekształcaniu firm i przeprowadzce na nowe tereny przemysłowe, by jedną nogą przedostać się do sektora budowlanego, ponieważ tutaj oczekiwane są większe możliwości wzrostu.

Polish ­Construction ­Market Poised to Grow 5% in 2012 The Polish construction market will continue to show strong performance in 2012 in terms of the value of projects completed. However, the reduced number of road construction schemes will seriously impact the sector’s results in 2013-2014. In the long term, the power sector, accompanied by the railway construction segment, will drive the growth of civil engineering construction. The construction market is projected to see an increase of around 5% in 2012, but the years 2013 and 2014 are likely to see a market slowdown, with the chief reason behind the downturn being a lower volume of output generated by the civil engineering construction sector.

tion segment already in 2013. Civil engineering has reported continued growth since 2006. 2011 was a record­breaking year for the sector – in terms of value, the segment grew approx. 16% and closed the year with an output worth PLN 58bn (Euro14bn). The sector’s share, as a proportion of the total construction and assembly output, reached its all-time high last year at 60%. The segment’s outstanding performance in 2011 was driven by the completion of investment projects prepared for the Euro 2012 championships and the on-going projects co-financed by the EU budget allocated to Poland for 2007-2013.

According to ”Construction Sector in Poland, H1 2012 – Development Forecasts for 2012-2014”, a report prepared by our company, road construction projects nearing completion will have an adverse effect on the results of the civil engineering construc-

What’s relevant to long-term projections for the construction industry, good news has emerged regarding the preliminary version of the new EU financial perspective for 2014-2020, which suggests that construction companies will have plenty of work on their

hands until 2020. However, the key issue is now to wait through the projected slowdown. An observable trend, which has emerged in anticipation of the expected changes in civil engineering, consists in companies undergoing restructuring and moving into new business areas so as to gain a foothold in construction segments which are considered to offer greater prospects for growth. It is by all means certain that rail and power construction sectors will be among these segments. The building construction sector, in particular office, industrial and retail construction segments, will increase their shares in total construction and assembly output in the coming years at the expense of civil engineering construction. Stable conditions for the growth of these branches of the construction industry will help, to some extent, to offset the temporarily difficult situation in civil engineering construction.

9


Nr 1 wśród europejskich marek okieNNych

europe’s No. 1 wiNdow braNd

Lider ryNku:

markeT Leader:

ponad 20 milionów wyprodukowanych okien stawia internorm

internorm is europe’s largest window brand with over 20

na pierwszym miejscu wśród europejskich producentów.

million window units produced.

Lider iNNowacji:

iNNoVaTioN Leader:

od dziesięcioleci internorm wyznacza standardy w branży i

For decades, internorm’s set new standards across europe

jest prekursorem trendów w produkcji okien i drzwi w całej

and is now, the trendsetter of the window and door industry.

europie.

desiGN Leader: Lider desiGNu:

internorm offers a wide range of sash and frame designs –

internorm oferuje duży wybór wzorów skrzydeł i ościeżnic – na

whether it is flush, frameless, rounded or profiled.

przykład oszklenie bezramowe, okna zlicowane, zaokrąglone lub profilowane.

QuaLiTy Leader: as the only window brand in europe with nine passive house

Lider jakości:

certificates, internorm represents the leading expertise in

internorm może się pochwalić najlepszą w branży ofertą

highly insulating passive house windows and low-energy-

termoizolacyjnych okien do domów niskoenergetycznych i

house windows.

pasywnych. jako jedyny producent okien w europie posiada aż 9 certyfikatów domu pasywnego.

www.internorm.com


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Polska gospodarka budowlana rozruszała się Dobre perspektywy na przyszłość Warszawa (gtai). Polskiej gospodarce budowlanej znów nadają napędu przede wszystkim obiekty inżynieryjne oraz roboty budownictwa specjalnego. Sektor publiczny silnie inwestował w infrastrukturę komunikacyjną i wykorzystywał środki unijne w miliardowej wysokości. Budownictwo obiektów komercyjnych znów nabrało rozpędu; powstają nowoczesne budynki biurowe oraz centra handlowe. Obroty usług budowlanych i montażowych większych przedsiębiorstw w roku 2011 przekroczyły wartość 97 miliardów złotych (zł; około 23 mld. Euro, 1 Euro=4,14 zł; stan na 16.3.12). Odpowiadało to realnemu wzrostowi w wysokości 16,3% w stosunku do roku 2010. Szczególnie mocno wzrósł popyt na specjalistyczne roboty budowlane, jak podawał GUS, Główny Urząd Statystyczny. Dobre perspektywy pojawiły się również w dziedzinie nieruchomości przemysłowych. Według analizy CB Richard Ellis (CBRE) 12% ankietowanych potencjalnych inwestorów wymieniło Warszawę jako najbardziej atrakcyjne miejsce w Europie. Zgodnie z tym polska stolica plasowała się na drugim miejscu zaraz za Londynem (37%). Do nowych projektów zalicza się postawienie blisko warszawskiego lotniska, miasta biurowców za 1 miliard zł. Warszawski inwestor BBI Development chce wznieść w centrum stolicy drapacz chmur o wysokości 180 m, który składa się z dwóch połączonych razem wieżowców. Wychodząc z udzielonymi w 2010 pozwoleniami na budowę w obszarze niemieszkalnym, zarysowuje się trend większego budowania w dziedzinie handlowo-usługowej dla transportu i magazynowania oraz obiektów przemysłowych, podczas gdy w przypadku biurowców, instytucji publicznych zanotowano spadki. Również w budownictwie mieszkaniowym zaznaczyło się ożywie-

nie. Eksperci liczyli na dodatkowe zapotrzebowanie na co najmniej 1,5 milionów jednostek. Liczba pozwoleń na budowę w roku 2011 wzrosła według GUS do 184.100 jednostek mieszkalnych (+ 5,2%). Pod koniec stycznia 2012 roku 718.100 jednostek znajdowało się w trakcie budowy (+4,3%); 131.721 jednostek o łącznej powierzchni 14,2 mln m² (-1,6%) zostało oddanych do użytku w ciągu roku 2011 (-3,0% w porównaniu do 2010). Przeciętna wielkość obiektów nieco wzrosła. W międzyczasie znajdują większe zainteresowanie mniejsze mieszkania oraz o średniej wielkości, podczas gdy duże jednostki dłużej czekają na kupca.

Upswing of the Polish Building Industry Good Prospects for the Future Warsaw (gtai) Especially engineering objects and special construction projects have given the Polish building industry a new boost. The public sector invested considerably into the transportation infrastructure and used million of funds out of the EU-pot. The construction of commercial objects came to life again; modern office buildings and shopping malls are getting developed. Sales of construction- and assembly work of larger companies exceed the value of 97 billion Zloty (ZL; approx. 23 billion Euro, 1 Euro = 4.14 Zl) in 2011. This is a real increase of 16.3 % compared to 2010. Especially the demand in specialized construction workers increased considerably according to the statistical main office GUS. In the commercial real estate field good prospects existed as

well. According to CB Richard Ellis (CBRE) 12 % of the questioned potential investors stated that they consider Warsaw to be the most attractive location for this. So the Polish capital came second straight after London (37 %). The planned construction of an administrative complex close to the Warsaw airport in the value of 1 billion Zl belongs to one of the new projects. The Varsovian investor BBI Development plans to build a 180 m high skyscraper in the city centre of the capital which exists of two connected towers. To start from the issued building permits in non-residential areas looms a trend to more construction activity in the trade and service sector, transportation and warehousing as well as industrial objects. On the other hand a de-

cline can be seen with office buildings, public buildings and others.

Upturn is noticed An upturn can also be noticed in the residential building sector. Experts estimate an additional need of a minimum of 1.5 million units. The number of building permits increased according to GUS to 184.100 units (+5.2 %) in 2011. At the end of January 2012, 718.000 units are under construction (+ 4.3 %); 131.721 could get finished in 2011 (- 3.0 % compared to 2010) with a total area of 14.2 million m² (-1.6 %). The average size of the objects increased slightly. In the meantime however somewhat smaller and middle sized apartments are wanted while large units take some time to get sold.

11


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Komentarz Janusza Bubienia

Eksport dużą szansą dla producentów Niektóre przedsiębiorstwa bankrutują Pierwsze półrocze 2012 roku było dla polskich producentów stolarki bardzo dobre. Otrzymano zamówienia na prawie 5,5 mln sztuk okien i drzwi, co pozwoliło uzyskać wynik tylko o około 10% niższy od uzyskanego w 2008 roku, który był najlepszy w dotychczasowej historii branży. Natomiast przewidywania dotyczące zamówień w II półroczu 2012 już nie są tak optymistyczne. Krajowi producenci liczą na maksymalny wzrost sprzedaży w stosunku do ubiegłego roku średnio na poziomie do 2 %. Dotychczasowy optymizm o przychody na kolejny rok został zastąpiony powściągliwością w planach. Przypomnijmy jednak, że w tym roku ogłosiło upadłość kilka znaczących firm z branży. Ich zamówieniami zostali obdarowani inni producenci stolarki. Najgłośniej-

sza upadłość tego roku to OKNA Rąbień z wolumenem przychodów ponad 30 mln Euro. Rynek nie znosi pustki, klienci Okna Rąbień odeszli do innych dostawców stolarki, podobnie stało się w pozostałych przypadkach. Wielu producentów zanotowało wzrosty, ale tylko dzięki temu, że wprowadzili np. drugi system profili PVC do swojej oferty lub przejęli zamówienia i klientów firm upadłych lub mających problemy.

czasu wprowadzenia bardziej restrykcyjnej polityki kredytowej w budownictwie, odczuwalny jest spadek o około 20 % sprzedaży stolarki na rynku polskim. Być może od nowego roku Komisja Nadzoru Finansowego złagodzi kryteria przyznawania kredytów hipotecznych. Banki bardzo naciskają na liberalizację prawa bankowego w tej kwestii. W niektórych bankach akwizycja kredytów hipotecznych spadła o 70 %.

Oczywiste są wzrosty liderów branży, takich jak Drutex czy Oknoplast Kraków. Niestety, nie każdego producenta stać na taką wizualizację firmy i rozpoznawalność marki. Zainwestowany kapitał w marketing przynosi wymierne efekty. Rynek nie rośnie już tak dynamicznie jak w latach poprzednich, szczególnie rynek krajowy. Od

Wielu producentów otwarcie mówi, że gdyby nie eksport byłoby naprawdę ciężko funkcjonować wyłącznie na rynku polskim. Eksport jest jedyną szansą na wzrost i rozwój firm. Głównym odbiorcą polskiej stolarki okiennej i drzwiowej są Niemcy. Nie jest to zaskoczeniem, bliskie sąsiedztwo, kontakty interpersonalne i przygraniczne, atrakcyjna cena przy po-

równywalnej jakości oraz ogromny potencjał rynku są dla polskich producentów możliwością nie tylko orientacji proeksportowej, ale pod względem ekonomicznym uzyskania lepszych rentowności. Obecnie eksport okien i drzwi stanowi około 40% całej polskiej produkcji. W kolejnych latach tendencja ta może jeszcze rosnąć. Szczególnie w dobie globalnego kryzysu, gdzie dużo drożsi zachodnioeuropejscy producenci stolarki mogą być zastępowani przez tańszych i wcale nie gorszych jakościowo producentów z Polski. Według Centrum Analiz Branżowych na rok 2013 przewidywany jest brak wzrostu produkcji okien i drzwi przez polskich producentów stolarki, a w bardziej pesymistycznym scenariuszu po raz pierwszy od wielu lat przewidywany jest nawet spadek produkcji o około 2%.

Für eine neue Textqualität im Fensterbau Wir optimieren Ihre Pressetexte // Mailings // Anzeigen >> Schnell und professionell über unsere Online-Plattform >> Ü ber 15 Jahre Texterfahrung in der Fensterbaubranche >> Textpartner von FORUM OKNA 12

www.texttuner.de


Europa Wschodnia Eastern Europe

Comment by Janusz Bubien

Export Offers Chances to Polish Window Producers Branch Suffers Also of Many Insolvencies The first half of 2012 was very fortunate for the Polish window producers. They could register orders of a total of 5.5 million windows- and door elements. So the order volume was only 10% below the results of 2008 which went down in history as a record year. The order forecast for the second

half of 2012 was however not so optimistic. Local producers expect a maximum growth of 2 percent compared to last year. Altogether one shouldn’t ignore the fact that there have been quite a number of insolvencies. The orders of those bankrupt companies do now get handled by the remaining window producers. The most severe insolvency of this year is the one of Okna Rabien with an income of more than 30 million Euros. The customers of Okna Rabien changed to other window producers.

New systems Many producers in Poland can report a growth but only thanks to the extension of the procuct line by introducing a second PVC profile system or thanks to the orders of customers of bankrupt producers or producers with problems. The growths of the market leaders such as Drutex or Okoplast Krakow have

FORUM OKNA

been predictable. Unfortunately not every producer is able to position his label just as successful. So the capital invested in marketing leads to measurable results. The market no longer grows as dynamically as the years before. Especially the Polish market stagnates. Since the introduction of a restrictive credit policy in the construction branch, sales in the window branch dropped by approx. 20 % on the Polish market. Perhaps the finance control commission is going to soften the criteria for

www.forumokna.com

granting loans in the new year. In this field, the banks put pressure onto the liberalisation of the bank law. For some banks the sales of loans dropped by 70 %. Many producers announce very openly that the export is the only chance for their companies to grow and develop these days. The major part of Polish windows and doors is bought by Germans. That’s no surprise as the close neighbourhood, a favourable price with comparable quality as well as an enormous market share is for Polish producers a possibility to reach a high profit thanks to the export. The export of windows and doors of the total Polish production comes up to approximately 40 % at the moment. This tendency can increase in the years to come.

Analysts expect an decrease However, the Centre for Branch Analysis does not expect a growth of the windows- and door production of Polish window producers for 2013 and even for the first time in many years predicts in a very pessimistic scenario a production decrease of approx. 2 %.

13


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Wysoka koniunktura w rosyjskim budownictwie mieszkaniowym Finansowanie hipotek nadal rośnie Moskwa (gtai). W Rosji branża budowlana jest aktualnie podporą dla wzrostu gospodarczego, a zatem silnikiem napędzającym. Liczba zatrudnionych na budowie, według danych urzędowych wzrosła w roku 2011 o 200.000, odpowiednio o 7%.

dynków, które postawione były w 2011, 210.900 to domy mieszkalne - odpowiada to udziałowi 94,2%. Mierząc powierzchnię budowlaną, wynika jednak zróżnicowany obraz. Według tego udział budownictwa mieszkaniowego wynosi 15% (62,3 miliony m² powierzchni mieszka-

Krasnodaru z 3,7 milionami m², Sankt Petersburg z 2,7 milionami m² i region Tjumen z 2,1 milionami m². W Moskwie powstało 1,8 milionów m² powierzchni mieszkalnej - należy tutaj odczekać, jak tutaj na rynku nieruchomości w maju 2011 odbiło się nałożone dla centrum miasta zawieszenie budownictwa. Wpływowi instytucjonalni inwestorzy już omijali ograniczenia lub częściowo po prostu ignorowali je. Jak się ten rozkwit potoczy przy obecnym tempie w budownictwie - liczba pomieszczeń mieszkalnych przez lata pozostanie prawie taka sama, zarówno w stolicy, jak i w regionach. Zasięg finansowania hipotek wzrośnie w latach 2012/2013, nawet jeśli poziom odsetek będzie raczej wzrastał niż spadał. Przecież instytucje finansowe mogą dać rynkowi więcej środków do dyspozycji: Centralny Bank Rosji zrewidował swoje rozporządzenie z października 2011 i nakazał bankom utrzymywać niski poziom zaległości za kredyty hipoteczne. Przez to zwolnią się środki pieniężne. To poluzowanie spotkało się z protestem w gospodarce bankowej. Protestowi przewodziły wpływowe państwowe instytucje finansowe.

High Season of the Russian Building Business Mortgage Financing Continuous to Increase Rzeczywiste liczby mogłyby wypaść nawet jeszcze wyżej, ponieważ nierzadko imigranci z Azji centralnej znajdują nieformalne zatrudnienie jako robotnicy w tej gałęzi przemysłu. Przy tym nie są ujmowani ani przez Urzędy Statystyczne, ani przez Urzędy Skarbowe, czy przez ubezpieczenia społeczne. Panuje brak siły roboczej.

14

Budownictwo mieszkaniowe zajmuje centralną pozycję w życiu budownictwa. Z 223.800 bu-

niowej kontra 407,7 milionów m² łącznie przekazanej powierzchni). W ubiegłorocznym porównaniu stawiana powierzchnia mieszkaniowa wzrosła o 6,6%. Równocześnie wartość zbliżała się do swojego historycznego stanu z roku 2008, gdy przekazanych zostało 64,1 milionów m². Obszar moskiewski (bez miasta) w roku 2011 został otoczony 8,2 milionami m² powierzchni mieszkalnej. W kolejności dalej obszar

Moscow (gtai) As of now the building sector is a pillar of the economic growth and in addition to that a job motor. The number of employees in the construction business increased in 2011 by 200,000 according to official statements respectively by 7 %. The actual number might even be still higher as often work immigrants from Central Asia find an

informal job as a day labourer in this branch. Thereby they do not get registered neither of the tax authorities nor the Social Security. A labour shortage dominates. The building business has a major position in the construction business. 210,900 out of 223,800 buildings finished in 2011 have been residential homes – this comes up to a share of 94.2 %. Compared to the building space, a different impression revealed. According to that the share of the building business was 15 % (62.3 million m² living space versus a total of 407.7 million m² finished space). Compared to last year the built living space increased by 6.6 %. At the same time the value comes close to the historical peak level of 2008, when 64.1 million m² could get delivered. In the region of Moscow (with the urban area) with 8.2 million m² the by far most extensive living space was finished in 2011. In sequence followed the region of Krasnodar with 3.7 million m², St. Petersburg with 2.7 m² and the region of Tjumen with 2.1 million m². 1.8 million m² of living space have been build in Moscow – lets see how the building moratorium imposed for the city centre in 2011 will influence the real estate market. Powerful institutional building contractors have already worked around the restrictions or ignored them at all. No matter how this is going to develop, with this kind of tempo living space will remain limited for the years to come, in the capital as well as in other regions. The amount of mortgage financing is going to increase in 2012/12, even so the interest rate is more likely to increase than decrease. But financial institutes can provide more funds to the market: the Central Bank of Russia revised its decree of October 2011 and instructed the banks to a lower provision level for mortgage loans. Due to this more money is available. This easing took place despite the protest of the banking economy. Powerful federal financial institutes had led the protest march.


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Dobry nastrój w rosyjskiej gospodarce budowlanej Odprężenie w branży Moskwa (gtai). Rosyjska gospodarka budowlana odpoczęła po kryzysie rynku finansowego w 2008. W przybliżeniu połowa wszystkich inwestycji w roku 2011 była w sektorze budowlanym. Według danych Viktora Basargina, do niedawna jeszcze Ministra Rozwoju Regionalnego, w 70 regionach rozszerzył się zasięg działalności budowlanych. Na początku 2012 roku obiekty o łącznej powierzchni 82 milionów m² znajdowały się w fazie budowy. Mimo, że budowana powierzchnia mieszkalna w roku 2011 wzrosła o ponad 6 %, to w kolejnych latach produkcja pozostanie na prawie takim samym poziomie. W dalszym rozwoju branży wiele zależy od tego, czy rozkwit z roku poprzedniego będzie kontynuowany po utworzeniu no-

wego rządu. Rolę odgrywały tutaj nie tylko czynniki zewnętrzne, jak kryzys zadłużenia na terenie Europy oraz sytuacja w Ameryce Północnej i Azji. Jednak w porównaniu do kilku europejskich państw, rosyjski rynek nieruchomości i rynek budowlany wyróżnił się pozytywnie, nawet jeśli stopy wzrostu w 2012 spadły w porównaniu z rokiem poprzednim. Według ankiety Federalnych Służb Statystycznych Rosstat, wśród Prezesów Zarządu dużych koncernów budowlanych i nieruchomości, 21% z nich liczyło na polepszenie koniunktury budowlanej. Jako czynniki ryzyka Prezesi Zarządu wymieniali najczęściej obciążenie podatkowe, opóźnienia w płatnościach ze strony zleceniodawców oraz wzajemną konkurencję. W porównaniu do ankiety z roku poprzedniego zmalało znaczenie pierwszych dwóch czynników,

wzrósł jednak wpływ konkurencji. Pozwala to na wnioskowanie, że ogólne warunki fiskalne i koniunkturalne dla gospodarki budowlanej lekko się ustabilizowały. Ważniejsze dla sukcesu w interesach stały się aspekty przedsiębiorczości. Wartość rzeczywistych usług budowlanych wzrosła w roku 2011 o realne 5,1% do 5.062 miliardów rubli (174,55 mld. US$, 1 US$ = 29 rubli). Najważniejszy rynek regionalny przedstawiła Moskwa o wartości 535,66 miliardów rubli, gdzie wykonano 10,6% wszystkich usług budowlanych. Oprócz tego to region Tjumen (8,6% wszystkich usług budowlanych), region Krasnodar (7,5), Sankt Petersburg (6,6) i Region Moskwa (bez terenów miejskich) z 5,6%. Jeśli Moskwa ze swoim administracyjnie autonomicznym otoczeniem będzie traktowana wspólnie, to skoncentruje się tutaj 16,2% wszystkich usług budowlanych.

Russian Construction Business is Reliefed Branch Recovered Considerably Moscow (gtai) The building economy in Russia has recovered from the financial crisis in 2008. In 2011 close to 50% of all investments were made in the building sector. According to Viktor Basargin, till recently regional development minister, building activities increased in 70 regions. In spring 2012 projects with a total area of 82 million m² have been in the construction phase. Even so the built living space increased by 6 % in 2011 housing is going to be tight in the years to come. For a continuous development of the

branch it was more than relative to whether the last year’s upturn remains steady after the restructuring of the government or not. External factors played not least a decisive part, e.g. the dept crisis in Europe as well as the economic situation in North-America and Asia. Compared to some European states the Russian real estate and building market marked itself off positively even so the growth rates of 2012 came out to be below the last year numbers.

Improvement expected According to a survey of the Federal Statistics Service Rosstat among the chairmen of large building concerns and real estate developers, 21 % of them expect an improvement of the building activities. Most often the chairmen named the tax burden, payment defaults of the customers as well as the competition among each other to be the risk factors. The impact of the first two factors decreased compared to the year before but the influence of the competition increased. So the implication is that the fiscal and economic frame conditions of the building trade stabilized slightly. The management quality became more important to the business success. The value of the construction services rendered increased in 2011 actually by 5.1 % to 5.062 billion rouble (174.55 billion US $, 1 US $ = 29 roubles). The most important regional market is the city of Moscow where 535.66 billion rouble respectively 10.6 % of all construction services were generated. Up next was the region of Tjumen (8.6 % of all construction services), the region of Krasnodar (7.5), St. Petersburg (6.6) and the region of Moscow (without the urban region) with 5.6 %. When Moscow and its administrative surrounding region is regarded together, 16.2 % of all construction services are concentrated here.

15


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Rosja: Lukratywne budownictwo mieszkaniowe Oferenci korzystają z wysokich cen wynajmu Moskwa (gtai). Budownictwo mieszkaniowe w Rosji odpoczywa po kryzysie rynku finansowego w latach 2008/09. Liczby pierwszego półrocza roku 2012 dają okazję do optymizmu. Rosną nie tylko inwestycje publiczne, ale też prywatne. Przez wzrost kosztów wynajmu budownictwo mieszkaniowe jest coraz bardziej lukratywne dla firm budowlanych. Do tego prywatne gospodarstwa domowe inwestują więcej we własność mieszkaniową. Od stycznia do czerwca 2012 banki przyznały kredyty hipoteczne na ponad 44 miliardy rubli - wzrost około 52,7%. W okresie od stycznia do czerwca 2012 zostało zbudowanych więcej niż 200.000 m² nowych powierzchni mieszkalnych. Dalsze 85.000 m² znajdowało się w różnych etapach budowy. Obie dane o powierzchniach dały razem wzrost w wysokości 23,2% w porównaniu do roku 2011. Firmy tej branży podkreślają, że wartości te odnoszą się wyłącznie do prywatnych projektów. Gdyby wliczyło się zlecenia publiczne, to wzrost

16

procentowy wypadłby jeszcze wyżej. W pierwszym półroczu roku 2012 wybudowano 26.069.800 m² publicznych powierzchni budownictwa mieszkaniowego. Dynamikę w budownictwie mieszkaniowym należy częściowo wyjaśnić lukratywnymi cenami wynajmu. Między wrześniem roku 2011 a marcem roku 2012 ceny wynajmu w Moskwie wzrosły o 6,1%. W porównaniu międzynarodowym ceny wynajmu wzrosły w tym samym czasie w Dubaju tylko o 1%, a w Londynie spadły nawet o 0,8%. Boom kredytów konsumenckich również uskrzydlił budownictwo mieszkaniowe. Zaciąganie kredytów przez prywatne gospodarstwa domowe w pierwszym półroczu w roku 2012 wzrosło w Rosji o 18,4%. Przy tym w pierwszym półroczu roku 2012 przyznano o 52,7% więcej kredytów hipotecznych niż w pierwszym półroczu roku 2011. Volumen kredytowy do roku 2012 sumował się na około 44,3 miliardów rubli, jak informuje Agencja Informacyjna Prime.

Russia: Profitable Building Construction Vendors Benefit From High Rental Charges Moscow (gtai) Building construction in Russia recovers from the financial crisis of 2008/09. The numbers of the first half year of 2012 gave rise to optimism. Not only the public but also the private investments have increased. Due to the increase of rental costs housing construction becomes more and more profitable. In addition to that private households invest more in property ownership. From January to June 2012 the banks allowed mortgage loans in the amount of 44 billion roubles – an increase of 52.7 %. More than 200.000 m² living space has been completed from January to June 2012. An additional 85.000 m² has been at various

construction stages. The two indicated space numbers summed up to a total increase of 23.2 % compared to 2011. Other companies in this line of business point out that this value refers to private projects only. When public projects would get included too, the percentage increase would be even higher. In the first half year of 2012 the public housing construction completed 26.069.800 m² of spaces. The dynamic on the building construction can to some extend be explained in the proFitable rental charges. Between September 2011 and March 2012 rental charges increased by 6.1 % in Moscow. Compared to international standards rental charges in Dubai increased by 1 % only and in London even decreased by 0.8 % in the same time period. Also the consumer loan boom stimulated the building business. 18.4 % more private households took out a credit in Russia in the first half of 2012. In doing so 52.7 % more mortgage loans have been raised in the first half of 2012 compared to the same time period in 2011. The credit volume in 2012 sums up to approximately 44.3 billion roubles according to the news agency Prime.


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

W Rosji nadal rośnie przemysł budowlany Programy państwowe wzmacniają wzrost Moskwa (pmr). W drugim półroczu 2011 rosyjska gospodarka budowlana w końcu znów zwyżkowała, przy czym prace w budownictwie lądowym nadziemnym i budownictwie drogowym oraz podziemnym, jak i budowa mieszkań, były dla wzrostu głównymi sprężynami napędowymi. Większość firm budowlanych w minionym roku mogła odnotować wzrost zamówień. W pierwszym kwartale 2012 wartość projektów oddanych do użytku w Rosji wzrosła o 5,2% do 793,9 miliardów rubli (26,5 miliardów dolarów), co oznacza, że mogło być zachowane tempo z początku roku 2012. Aby zająć się obszernymi wymaganiami ludności w odniesieniu do poprawy standardu życia, rząd wprowadził program wspierania budownictwa mieszkaniowego, program mieszkaniowy na lata 2011 do 2015 z kolei znów zastąpił program z lat 2002 do 2010. Program przewiduje 50%-wy wzrost działalności w budownictwie mieszkaniowym do 90 milionów m² w roku 2015. Według tego programu w 2016 poziom powinien wynosić 100 milionów m² i wychodzi się z założenia, że do roku 2020 wzrośnie on do 140 milionów m² (mniej więcej 1m² na osobę na rok). Jednym z głównych czynników, dlaczego w kolejnych latach miałoby dojść do wzrostu volumenu budowlanego, jest uproszczenie procedur udzielania pozwoleń przy budowie własności mieszkaniowych. Gdy tylko będą wprowadzone zmiany, skróci się przeciętny czas udzielania pozwoleń do rozpoczęcia działalności budowlanej z 946 do 367 dni. Gdy tylko będzie można to osiągnąć, czas skróci się jeszcze raz do 180 dni. Rosyjscy urzędnicy są pewni, że w nadchodzącym roku zostanie wybudowanych 67 milionów m² powierzchni mieszkaniowej, prawie 3 miliony m² więcej niż rekor-

dowa liczba z roku 2008. W pierwszym kwartale 2012 w Rosji zostało wybudowanych 111.800 nowych jednostek mieszkaniowych o kombinowanej powierzchni kondygnacyjnej 9,8 milionów m², co jest wzrostem o 5,7% w porównaniu do pierwszego kwartału 2010. Przemysł budowlany w Rosji wciąż napędzany jest w pewnej mierze dużymi kompleksowymi projektami, które planowane są z ogromnymi wydatkami inwestycyjnymi.

Construction Industry in Russia Continues to Grow Moskau (pmr). In the second half of 2011, activity on the Russian construction market finally picked up, with civil engineering work and residential construction as the main two drivers of growth. Despite the unfavourable and challenging global economic sentiment, the industry is expected to continue to expand, with growth fostered by increases in spending on infrastructure development and healthy demand for residential properties. The continuing sovereign debt crisis in Europe and the global economic uncertainty have aroused fears of a double dip recession in many developed countries. This has had an effect on the Russian economy, which is, itself, in a relatively healthy condition, supported by high energy commodity prices on the world markets. The GDP growth rate for 2011 and the growth expected in 2012 are, however, more modest than those witnessed six months ago, with forecasts having been substantially reined in by all major financial institutions. This has prompted some companies in Russia to re-

consider or postpone their investment plans, with the result that construction activity has not been as robust as it could have been had the global economic environment been more favourable. The country’s construction industry is, however, continuing to recover, and business sentiment among Russian builders has been improving in recent quarters. Most construction companies saw an increase in their order portfolios last year. In Q1 2012, the value of projects completed in Russia increased by 5.2% to RUB 793.9bn ($26.5bn), which means that last year’s pace has been maintained in early 2012. In order to address the extensive needs of the population in terms of improvements in living standards, the government is implementing a residential construction support programme – the 2011-2015 housing programme, which follows the Housing 2002-2010 project. The programme envisages a 50% increase in annual housing construction levels, to 90 million m², by 2015. Beyond this programme, in

2016, residential construction levels should reach 100 million m², and this is expected to increase to 140 million m² in 2020 (approximately 1 m² per person per annum). One of the key factors which should lead to an increase in housing construction levels over the next few years is the planned simplification of the procedures associated with the construction of residential property. Once these changes have been implemented, the average time from the start of the procedures to the beginning of the construction work is expected to be reduced from 946 days to 367. Once this has been achieved, the time will be reduced again, to 180 days. The Russian authorities are certain that 67 million m² of housing will be built in the current year, almost 3 million m² more than the record 2008 figure. In the first quarter of 2012, 111,800 new housing units, with combined floor space of 9.8 million m², were built in Russia, a 5.7% increase compared to the first quarter of 2010.

17


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

W rosyjskim budownictwie mieszkaniowym zaplanowano duże projekty W regionach ogromne sumy na inwestycje Moskwa (gtai). W rosyjskich regionach na przyszłe lata czeka wiele dużych projektów. Grupa "Etalon" otrzymała pozwolenie na zabudowę powierzchni w Sankt Petersburg wielkości 680.000 m². Projekt nosi nazwę "Galaktika" i składa się z 22 budynków, każdy na wysokość 18 pięter. Firma spodziewa się dochodów ze sprzedaży w wysokości 2,2 miliardów US$. Na terytorium galaktyki Etalon planuje budowę trzech przedszkoli i trzech szkół. Do 2017 roku powinno być oddanych 180.000 m² powierzchni mieszkaniowych. W dalszym etapie Etalon podaje, że w roku 2012 chce przeprowadzić osiem nowych przedsięwzięć z łączną powierzchnią 1,5 mln m². Do tego przedsiębiorstwo chciałoby zwiększyć coroczne oddawane do użytku powierzchnie mieszkaniowe, do roku 2014 do 800.000 m², a do roku 2017 do miliona m². Firma budowlana JuIT Uralstroj zapowiedziała w maju 2012 roku, że na Uralu 6,5-krotnie zwiększy budownictwo mieszkaniowe w porównaniu do roku 2011. Rocznie należy oddać do użytku 39.000 m² powierzchni mieszkalnych. W Jekaterinburg i Tjumen przedsiębiorstwo nabyło działki za około miliarda rubli, aby móc tam budować mieszkania. W 2012 roku firma chce w Tjumen zacząć budowę 100 mieszkań. W dalszym etapie JuIT Uralstroj prowadzi rozmowy z administracją miast Tscheljabinsk i Perm. Od 2013 roku firma chce budować również i w tych miastach. Łącznie w 2013 roku powinno być oddanych do użytku około 50.000 m² powierzchni mieszkalnych.

18

Przedsiębiorstwo z branży nieruchomości Avgur Jestejt zaczęło roboty budowlane w miejscowości Kommunarka na terytorium tak zwanej Nowej Moskwy. Powierzchnia wynosi 670.000 m² i w ramach projektu będzie zabudowana "A 101". Łączna powierzchnia nowej dzielnicy miesz-

kaniowej "Moskwa A 101" wynosi 100 hektarów. Tutaj w pięciu etapach oddawanych jest do użytku 670.000 m² komfortowych powierzchni mieszkalnych, tak deweloper. Do tego dochodzą jeszcze dwa przedszkola, dwie szkoły, poliklinika, pięć garaży parkingowych, centrum handlowe i centrum rozrywki z Fitness Club, kawiarniami, sklepami, stacją benzynową i myjnią samochodową. Lemminkainen, fińska firma budowlana planuje w 2013 roku zacząć stawianie bloku mieszkalnego o łącznej powierzchni 150.000m². Wartość planowanego w Petersburgu projektu "Ilmatar" szacowana jest na 400 milionów Euro. Na tej powierzchni powinno powstać około 200 mieszkań, pomieszczenia handlu detalicznego, pomieszczenia biurowe, przedszkole i podziemny garaż parkingowy. Kompleks powinien być oddany do użytku w 2017 roku. Ponadto Lemminkainen planuje budowę osiedla "Ajno" klasy A. Volumen inwestycyjny na projekt z łączną powierzchnią 38.000 m² wynosi około 80 mln Euro. Na pierwszym piętrze mają powstać pomieszczenia biurowe. Zaplanowany jest również garaż parkingowy.

Nowe apartamenty Instytucje państwowe zapowiadają także nowe projekty. Fundusz Budowy Mieszkań w celu reformowania gospodarki komunalnej (SchKH) planuje do końca 2012 roku w każdym regionie Rosji postawić energooszczędny dom mieszkalny. Traktowane są one jako projekty pilotażowe. Do startu brakuje jeszcze potrzebnej dokumentacji projektu. Fundusz zapowiada jednak, że od 2013 roku będzie jeszcze popierać budowanie domów energooszczędnych. Przedsięwzięcie to jest wspierane przez rząd. Instalacja nowoczesnej technologii, między innymi dachów solarnych zmniejsza zużycie energii aż do 40%, tak twierdzą eksperci z SchKH.

Large-Scale Projects are planned Enormous amounts of investment in the regions Moscow (gtai) Many large-scale projects are planned in the Russian regions within the next couple of years. The “Etalon” group obtained the permission for the development of an area of 680.000 m² in St. Petersburg. The project is called “Galaktika” and exists of 22 buildings, each of them 18 storeys high. The company expects a proFit in the amount of 2.2 billion US $ for the sale of 8.700 apartments. Etalon has planed three preschool centres and three schools on the Galaktika territory. Until 2017 180.000 m² living space are to be completed. In addition to that Etalon declares to plan to realize 8 new projects with a total space of 1.5 million m² in 2012. The company also wants to increase the yearly completion of living space from 800.000 m² in 2014 to 1 million m² in 2017. In May 2012 the building company JulT Uralstroj announced to increase the construction activities in the Urals by 6.5 times compared to 2011. 39.000 m² are to be completed per year. The company buys properties in Jekaterinburg and Tjumen for 1 billion roubles in order to build apartments. In 2012 the company wants to start with the construction of 100 apartments in Tjumen. JulT Uralstroj is also in talks with the city administrations of Tscheljabinsk and Perm. Starting in 2013 the company intends to build there too. A total of 50.000 m² living space are to be completed in 2013. The real estate developer Avgur Jestejt has started with the construction work in the city of Kom-

munarka in the territory of the so called new Moscow. The area amounts to 670.000 m² and gets build on within the “A 101” project. The total space of the new residential district “Moskwa A 101” is 100 hectares. In five construction stages 670.000 m² of comfortable living space will be put up according to the developer. Two preschool facilities, two schools, one outpatient clinic, five parking garages, one shopping- and entertainment centre including fitness club, cafés, shops, one gas station and one car wash will complete the area.

New Apartments Lemminkainen, a Finish construction company plans for 2013 the construction of an apartment block with a total area of 150.000 m². The value of the project “Ilmatar” which is planned in St. Petersburg is valued at 400 million Euros. 200 apartments, retail shops and offices, 1 kindergarten and an underground car park are to be set up on this area. The complex is to be finished in 2017. In addition to that Lemminkainen plans the construction of the class A apartment building “Ajno”. The investment volume of this project is 80 million Euros for a total area of 38.000 m². Offices are to be set up on the first floor and a parking garage is planned as well. Government institutions announce new projects as well. The residential construction fund for the reforming of the municipal economy (SchKH) plans to set-up one energy efficient residence in each Russian region by the end of 2012. This is considered to be a pilot project. However the necessary project documentation in order to get started is not available yet. The funds however announced that starting in 2013 the construction of energy efficient homes only will be supported. The installation of modern technology among other things solar roofs, is going to reduce the energy consumption up to 40 %, so the SchKH experts.


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Przyszłościowy potencjał w rosyjskim budownictwie mieszkaniowym Projekty już na etapie planowania

Moskwa (gtai). Kilka firm budowlanych w Rosji jest zdania, że w rosyjskich regionach tkwi przyszłościowy potencjał. Na przykład SU-155, wywodzący się z czasów sowieckich kombinat budowlany, planuje projekty w Moskwie i jej okolicznych terenach. Wzrost liczby nowych budowli w pierwszym kwartale roku 2012 w moskiewskim otoczeniu był dziesięć razy wyższy niż na obszarze miasta. Podczas gdy eksperci branżowi mówią o stagnacji rynku nieruchomości w metropoliach, to Moskiewska Administracja Miejska zwiększa liczbę rozporządzeń odnośnie wspierania nowych budowli w jej obszarze ważności. Zatem Moskwa i otaczający ją teren pozostają ze sobą w konkurencji. Dlatego większość ludzi kupuje mieszkania w moskiewskich okolicznych terenach, ponieważ mieszkania w mieście są za drogie. Należąca do grupy SU-155 firma DSK-NN planuje postawić w Nischni Nowgorod cztery 17-piętrowe bloki o łącznej powierzchni 44.722 m². Grupa chce zainwestować w projekt 1,1 miliarda rubli. Domy klasy B budowane są w dzielnicy "Belyj Gorod". Don-Stroj Invest, rosyjska firma rozwoju projektów i firma budowlana, ma w tym czasie takie sa-

me zamiary. W Moskwie uzgodniono siedem projektów klasy A o powierzchni 450.000 m². Powstaną w miejscu dzielnicy Pljuschtschiha, SchK Barrin House, Smolensky de Luxe, dzielnicy Doliny Setun oraz Alye Parusa. Koszty budowlane wynoszą 3.000 US$ na metr kwadratowy. Do końca roku 2017 Don-Stroj Invest chce zabudować nie mniej niż 3,5 miliona m² powierzchni mieszkalnej. Obrót w wyniku powinien wynosić około 200 miliardów rubli (około 50 milionów Euro). Ze sprzedażą 70.300 m² mieszkań firma zarobiła w 2011 roku około 10,4 mln rubli (262.000 Euro, kurs wymiany EZB z 3.8.2012: 1 Euro = 39,68 rubli). W roku 2012 budowa powierzchni mieszkalnych w wysokości 77.200 m² powinna przynieść około 12, 98 milionów rubli. Na realizację projektu Don­-Stroj Invest otrzymał w roku 2011 od Vneschtorgbank (VTB) kredyt w wysokości 22 miliardów rubli. Zwrot płatności powinien nastąpić do końca 2017 roku. W przygotowaniu są dwa kolejne projekty z łączną powierzchnią 1,5 mld. m². Na skrzyżowaniu ulic obrzeżnych Karamyschewskaja i Schelepichenskaja w Moskwie zaplanowany jest wielofunkcyjny kompleks "Bolszoje City", o łącznej powierzchni 950.000 m². Dru-

gi projekt ma być kompleksem przemysłowym z pomieszczeniami handlowymi i biurowymi. W dalszym etapie budowany będzie salon samochodowy "Strogino".

Future Potential in the Russian Construction Market Projects Already Being Planned Moscow (gtai) Some of the Russian construction companies believe that there is high potential in the Russian regions in the years to come. So e.g. SU-155, a company which comes from the Soviet-era plans projects in Moscow and the surrounding area. In the first quarter of 2012 the increase in new buildings has been 10 times higher in the surrounding areas than in the city centre. While branch experts talk about a stagnation of the real estate market in the metropolis, the city administration increases the number of regulations for the new building

development with their area of validity. Consequently the city of Moscow is in close competition with the surrounding areas of Moscow. Most people only buy apartments in the surrouning areas of Moscow as the apartments in the city centre are unaffordable. DSKNN which belongs to the SU-155 group plans four seventeen-storey apartment blocks with a total area of 44.722 m² in Nizhniy Novgorod. The group wants to invest 1.1 billion Roubles into this project. Class B houses are going to be build in the “Belyi Gorod” district. The Russian project development and construction firm Don-Stroj Invest also plans several new projects. Seven A class projects with a total space of 450.000 m² has been arranged with the city of Moscow. They will get developed in the districts of Pljuschtschiha, SchK Barrin House, Smolensky de Luxe, Solina Setun and Alye Parusa. The construction costs will sum up to 3.000 US $ per m². Don-Stroj Invest plans to build a minimum of 3.5 million m² living space by the end of 2017. The turn-over result shall reach 200 billion roubles (approx. 50 million Euros). In 2011 the company earned approx. 10.4 million roubles (262.000 Euros, ECB exchange rate dated 03.08.2012: 1 Euro = 39, 68 roubles) with the sales of 70.300  m² of apartments. In 2012 the construction of 77.200 m² living space shall earn 12.98 million RUB. To realize this project, Don-Stroj Invest obtained a Vneschtorgbank (VTB) financed credit in the amount of 22 billion RUB. The repayment shall be effected by the end of 2017. Two more projects with a total space of 1.5 million m² are in process. So a multi-functional complex called “Bolschoje City” with an area of 950.000 m² is planned at the cross section Karamyschewskaja and Schelepichenskaja riverside road in Moscow. The second project is a commercial complex with shops and office space. In addition to that the car showroom “Strogino” is going to be integrated.

19


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Trend w ukraińskim sektorze budowlanym wskazuje w górę Mistrzostwa Europy 2012 rozkręciły gospodarkę budowlaną Kijów (gtai). Trend w ukraińskim sektorze budowlanym wskazuje w górę. Po trzech latach stagnacji volumen budowlany w roku 2011 po raz pierwszy wzrósł. Wydawałoby się prawdopodobne, że w roku 2012 rozwój będzie kontynuowany. Przemawiały za tym przede wszystkim liczne ważne projekty na Euro 2012. Pojawiały się dodatkowe impulsy z tego powodu, że na rosnącej liczbie miejsc budowy, które stanęły od czasów kryzysu, prace dalej były prowadzone.

tach sektora energetycznego i infrastrukturalnego oraz w obszarach powierzchni sklepowych, biurowych i logistycznych w budownictwie przemysłowym.

Gospodarka budowlana Ukrainy w roku 2011 odnotowała wyraźnie rosnące obroty. Nie w mniejszym stopniu dzięki w większym zakresie finansowanymi przez Państwo środkom na mistrzostwa piłki nożnej-EM 2012, ale również z powodu słabych przyrostów w roku poprzednim, Plus wypadł znacząco i wyniósł 11%.

the Building Sector

Za trend zwyżkowy w roku 2012 przemawiały przede wszystkim liczne ważne projekty na Euro 2012. Rozpoczęcie roku było jeszcze niewiele obiecujące. Zarejestrowany spadek w okresie od stycznia do lutego 2012 był jednak następstwem nietypowej dla Ukrainy długo utrzymującej się fali mrozów. Według zdania ekspertów z dziedziny budownictwa nie powinno się z tego wyciągać wniosku o negatywnym oddziaływaniu na dalszy rozwój roczny w budownictwie.

20

Odpoczynek oprócz impulsów w związku z Euro 2012 otarł się znacząco również o szereg pozostałych przedsięwzięć w budownictwie infrastrukturalnym i przemysłowym bez bezpośredniego odniesienia do wydarzeń sportowych. Dodatkowy wzrost miał przy tym o wiele mniejszy związek z całkiem nowymi projektami, raczej o wiele bardziej z rosnącą niedawno liczbą placów budowy, które miały przestój od kryzysu. W większości wypadków chodziło o kontynuację prac na obiek-

Trend in Ukrainian Building Sector Goes Up European Football Championship 2012 Boosts

Kiev (gtai) In the Ukraine, the trend in the building sector leads the way to the top. After three depressive years, the construction volume increased for the first time again in 2011. It was more than likely that the upward trend will continue in 2012. Indicative for this were especially numerous projects relevant for the Euro 2012. Additional impulses arose because an increasing number of building sites which came to a complete stop during the economic crisis continued their work. The Ukrainian building economy could register significant increased sales in 2011. Not least thanks to the important government funded measures prior to the European Football Championship 2012 but also due to the weak numbers of the last year, the plus with 11 % turned out very well. Numerous projects relevant for the Euro 2012 speak for the upswing in 2012. The start into the New Year was still unpromising. The economic weakness registered from January to February 2012 was due to an extremely long coldwave which was very unusual even for the Ukraine. According to building experts this should however not influence the development of the construction activities negatively.

Besides the impulses of the Euro 2012, the economic pick-up was based on a number of other projects in the infrastructure- and commercial construction business without direct connection to the sport event. The additional boost was not only caused by completely new projects but the

fact that already existing projects which came to a standstill during the crisis got started again. Also it was a matter of work process on objects in the energy sector and transport infrastructure construction as well as the field of shop-, office- and logistics space in the commercial construction field.


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Rosja: Okna z tworzyw sztucznych obejmują szerszy zasięg Dobre perspektywy wzrostu Moskwa (gtai). Producenci materiałów konstrukcyjnych i budowlanych w Rosji cieszą się z odprężenia w branży. Załamania w wysokości 30%, z którymi trzeba było się pogodzić w latach 2008 i 2009 są już w dużej mierze przezwyciężone. Niektóre firmy w 2011 odnotowały wzrost obrotów od 10 do 15% natomiast w pierwszych miesiącach roku 2012 do 20%(każdorazowo na porównywalnej bazie ubiegłorocznej). Rynek ram i parapetów okiennych z tworzywa sztucznego wykazuje najwyższe perspektywy wzrostu. W roku 2010 produkcja ożywiła się o 25%, a w 2011 o dalsze 12,1% - z wielkością produkcyjną 20,5 milionów m². Zapotrzebowanie na wymianę okien w budynkach przez lata było wysokie szczególnie na prowincji. Na tej przesłance grupa badań rynkowych O.K.N.A wyliczyła na rok 2011 łączne zapotrzebowanie na 44 miliony m². Jak dotąd połowa z tego musi być importowana.

Russia: Vinyl Windows on the Rise Good Growth Perspectives Moscow (gtai) The Russian producers of building and construction materials are pleased with the economic recovery of their branch. The sharp market decline of 30% which they had to accept in 2008 and 2009 could get compensated to a great extend. Some companies could even register a sales increase of 10 to 15 % in 2011 and in the first couple of months in 2012 (on a year-on-year basis).

The market for window frames and sills has first-class growth perspectives. In 2010 the production increased by 25 % and an additional 12.1 % in 2011 with an output of 20.5 million qm. The demand to exchange windows in existing buildings will remain high for many years to come, especially in rural regions. Due to this background, the market research group O.K.N.A came up with a total demand of 44 million m². So far 50 % of this demand needs to get imported.

Prices increase with the demand Compared to June 2011, the prices for vinyl windows increased by

1.8 % to more than 4.700 roubles per m² in July 2011. And an additional surcharge of 4 % followed in August. The price including delivery and installation was 7.600 roubles. Compared to vinyl, the production of wooden window frames decreased by 20.3 % to 0.97 million m² in 2011. A similar tendency could be seen with doors however with other quantity proportions. The production of doors and frames made out of vinyl increased in 2011 by 25.6 % to 1.14 million m². The production of doors made out of wood was with 9.1 million m² many times higher than the production of vinyl doors in 2011 but the output of wooden doors decreased by 6.4 % compared to the year before.

Wraz z popytem rosną ceny. W porównaniu do czerwca 2011 roku okna z tworzywa sztucznego podrożały w lipcu 2011 o 1,8% na ponad 4.700 rubli za m². W sierpniu była kolejna zwyżka, prawie o 4%. Cena z dostawą i montażem wynosiła 7.600 rubli. W odróżnieniu od tworzywa sztucznego produkcja drewnianych ram okiennych spadła w roku 2011 o 20,3% do 0,97 milionów m². Podobna tendencja pokazała się w przypadku drzwi, chociaż w innych proporcjach ilościowych. Produkcja drzwi i ram z tworzywa sztucznego wzrosła w roku 2011 o 25,6% do 1,14 milionów m². W tym samym roku produkcja drzwi drewnianych z 9,1 mln m² była wprawdzie ilościowo wielokrotnie większa od produkcji drzwi z tworzyw sztucznych, to jednak ich wielkość produkcyjna w porównaniu do roku poprzedniego spadła o 6,4%.

21


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Okna z tworzywa sztucznego decydują o rynku na Ukrainie Udział rynkowy niezmienny wobec roku ubiegłego Kijów (gtai). Pomimo odczuwalnego spadku obrotów na Ukrainie, udział rynkowy okien z tworzyw sztucznych pozostawał w roku 2011 niemal niezmienny. Tak jak w roku poprzednim ten najważniejszy segment w obrotach zajął 70%. Równolegle z tym okna z profili aluminiowych w porównaniu z rokiem poprzednim mogły podnieść swoją pozycję rynkową z 15 na 25%, podczas gdy okna z ramą drewnianą musiały liczyć się ze spadkiem z 15 na 5%.

W dalszym ciągu w segmencie określającym rynek, okna z tworzywa sztucznego, które oferowane są po cenie 60 $ za m², sprzedawały się najlepiej w 2011. Według oceny ekspertów penetrowanie rynku przez okna tej klasy cenowej, zwiększyło się w latach 2010 do 2011 z 60 do 70%. Podczas gdy równocześnie okna z tworzywa sztucznego "Premium" (cena powyżej 110 $ za m²) trzymały się stabilnie w okolicach 20%, to udział rynkowy okien z profili PCV średniej kategorii cenowej (od 60 do 110$ za m²) zmniejszył się z 30 do 20%.

www.forumokna.com

In

Vinyl Windows: Market Leader in the Ukraine Market Share Almost Steady Compared to Previous Year Kiev (gtai) Despite the noticeable sales decrease in the Ukraine, the market share of vinyl windows remained almost steady in 2011. As in the year before the by far most important segment earned around 70 % calculated in turnovers. At the same time aluminium windows could extend their mar-

ket position from 15 to 25 % compared to the previous year whereas wooden windows had to deal with a downturn from 15 to 5%.

Top seller In the still market-dominant segment vinyl windows have been the top seller in 2011 which are offered at prices of up to 60 $ per m². According to expert estimations the market penetration of windows in this price range increased between 2010 and 2011 from 60 to 70 %. Whereas premium vinyl windows (more than 110 $ per m²) remained steady at 20 % the market share of vinyl windows in the middle price range (from 60 to 110 $ per m²) decreased at the same time from 30 to 20 %.

owacja jest siłą.

Duże przeszklone powierzchnie są bardzo często stosowanym elementem we współczesnej architekturze. Żeby zachować optyczną lekkość i łatwość obsługi konieczna jest wydajna i silna konstrukcja. Dlatego SIEGENIA-AUBI stworzyła system okuć PSK do drzwi uchylno-przesuwnych. Rozwiązania techniczne zostały tak zoptymalizowane, że skrzydła ważące nawet do 200 kg można obsługiwać łatwo przy użyciu jednej ręki. Więcej na temat bezpieczeństwa, swobody projektowania i wersji kolorystycznych systemu PSK na www.siegenia-aubi.pl.

22 AZ_PSK_Kraftvoll186x123_pl.indd 1

01.10.2012 13:35:49


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Ukraina: dominacja lokalnych producentów okien Stagnacja zbytu na okna PCV - wzrost dopiero w 2012 Kijów (gtai). Rozwój ukraińskiego rynku okien przebiegał w roku 2011 zróżnicowanie. Zbyt na okna z tworzywa sztucznego i drewna pozostawał daleko w tyle wobec oczekiwań. Natomiast w przypadku okien z aluminium można było odnotować wyraźny wzrost. Rynek zdominowany jest produktami lokalnymi. Również rosnący zbyt na drzwi przemawia przeważająco na korzyść lokalnych producentów. Jednak na dłuższą metę perspektywy zbytu wydają się być korzystne. Według informacji gazety ekonomicznej Delovaya Stolitsa, na Ukrainie w roku 2011 spadła sprzedaż okien z profili PCV, tego najważniejszego segmentu - prawie o jedną trzecią w stosunku do roku poprzedniego. Właściwie było to oczekiwanie na kontynuację panującego trendu zwyżkowego z roku 2010. Według ekspertów rynkowych rozczarowująco wypadły przede wszystkim miesiące jesienne, wrzesień i październik, które na ukraińskim rynku okiennym dotychczas tradycyjnie uważane były jako sezonowe. Jedynym światłem w tunelu był odczuwalny popyt w grudniu, który w roku 2011 zapisał się jako ten z łagodnymi temperaturami. Tylko w tym miesiącu w porównaniu do odpowiedniego okresu rok wcześniej został odnotowany Plus na zbycie w wysokości od 15 do 20%.

Brak ożywienia w sektorze nowych budowli Jako powody dla słabego spisania się okien z tworzyw sztucznych w całym roku 2011, eksperci wskazują na brak nadejścia wartego wzmianki ożywienia działalności w zakresie nowych budowli oraz rosnąca powściągliwość w dziedzinie renowacji. Właśnie wobec wymiany "stare na nowe" lokalni producenci okien, po do-

brych doświadczeniach z lat poprzednich, postawili wysokie oczekiwania wobec roku 2011. Jednak nie zostały one spełnione, ponieważ wielu potencjalnych klientów wśród właścicieli mieszkań i właścicieli mniejszych sklepów oraz restauracji wstrzymywało się przed zaplanowanym montażem termoizolacyjnych okien, przede wszystkim z powodów finansowych. Jednak na rok 2012 najwięcej producentów okien oczekiwało na znów rosnący popyt na okna z tworzywa sztucznego z szybami zespolonymi.

going to continue. Especially the autumn months of September and October have been very disappointing according to market players which traditionally used to be the high season on the Ukrainian window market. The only bright spot was a noticeable increase in demand in December which had very mild temperatures in 2011. Only in this month compared to the same period of the previous year, a sales plus of 15 to 20 % could get registered after all. Reasons for the underperformance of vinyl windows in 2011

are according to experts the failure to stimulate construction work as well as an increased reluctance in the renovation branch. Especially for 2011 the local window producers have set high expectation in the exchange of “old against new” after the good experiences of the previous years. They could however not be fulfilled as many potential customers among the real estate owners and operators of small shops and restaurants postponed their planned installation of heat isolating, multi-glazing windows due to financial aspects.

Dominant Local Window Producers in the Ukraine Sales of PVC windows at a Standstill Increase in 2012 Kiev (gtai). The development of the Ukrainian market for installed windows was very unstable in 2011. The sales of windows made out of vinyl and wood remained clearly behind the expectations. On the other side a considerable increase in aluminium windows could get registered. The market is dominated by locally produced products. Also the increasing number of doors affects the local producers positively. In the long term the sales prospective are said to be advantageous. According to the economic magazine Delovaya Stolitsa sales of vinyl windows – which is by far the most important field – declined in 2011 by approx. one third compared to the previous year in the Ukraine. Actually it was expected that the existing upward trend of 2010 is

23


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Czeska gospodarka budowlana w głębokim kryzysie Ale w regionach powoli idzie w górę Praga (gtai). Czeska gospodarka budowlana tkwi w głębokim kryzysie. Dotknięte jest nim również budownictwo mieszkaniowe. Liczba wybudowanych mieszkań w roku 2011 spadła po raz trzeci z rzędu. Jest jednak pociecha i nadzieja na nowe projekty. I tak w roku 2011 znów udzielono więcej pozwoleń na budowę, rynek hipoteczny ma za sobą bardzo owocny rok i rośnie volumen sprzedaży mieszkań. W wielu regionach Czech wykonawcy projektów mają odwagę i rozpoczynają budowę nowych dzielnic mieszkaniowych. Spoglądając wstecz, statystyka dla czeskiego budownictwa mieszkaniowego wygląda ożywiająco: przez trzy lata z rzędu zostało wybudowanych mniej mieszkań. A od roku 2008 jest coraz mniej nowych placów na budowę. Podaż na pomieszczenia mieszkalne w roku 2012 byłaby również wyraźnie większa niż popyt, tak określają badania doradcy ekonomicznego Deloitte. Wartość nieruchomości spadła

24

przede wszystkim na terenach budownictwa płytowego, w dzielnicach miast o niedogodnym połączeniu komunikacyjnym lub wysokim udziale ubogich grup ludności. Według raportu dziennika Hospodarske Noviny, ceny za mieszkanie dwupokojowe w Czechach spadły przeciętnie z 1,63 milionów koron czeskich (Kc; koniec 2008) na 1,29 milionów Kc (koniec 2011).

Symptomy końca stagnacji w budownictwie mieszkaniowym Ministerstwo Rozwoju Regionalnego liczyło na spadek w gospodarce budowlanej również w roku 2012. Po spadku volumenu budownictwa o 3,1% w 2011 roku, czeskie firmy budowlane, według ankiety, oczekiwały w 2012 nawet na minus w wysokości 9,2%. Ale przynajmniej w budownictwie mieszkaniowym pojawiły się znaki, że zanosi się na koniec stagnacji. I tak w roku 2011 lekko wzrosła liczba przyznanych pozwoleń na budowę.

Czech Building Business in a Deep Depression Regions Show a Slight Upward Trend Czech is experiencing a very grave crisis. This also affects the housing construction business. The number of completed units decreased for the third successive time in 2011. Nevertheless there is a silver lining and new projects. So more construction permits have been issued in 2011, the mortgage market has had a very successful year and the volume of real estate sales increases. In many Czech regions the project developers gather courage and start new residential districts. In retrospect is the statistics for the Czech construction business very disillusioning: Less housing units have been completed

for three years in a row. And since 2008 less and less construction sites get started. In 2012, the supply of living space is going to be much higher than the demand according to a study of the economic advisor Deloitte. Especially in prefabricated concrete building districts (plattenbau), districts with bad transport connections or a high percentage of socially weak population groups, the value of real estates decreases. According to the daily paper Hospodarske Noviny prices for a two-room apartment dropped from 1, 63 million Czech kronur (Kc; end of 2008) to 1.29 million Kc (end 2011). The Ministry of Regional Development expects another minus for the construction business in 2012. After the downturn of the construction volume by 3.1 % in 2011 the Czech building companies expect even a minus of 9.2 % for 2012 according to a survey. But at least for the housing construction the points raise that an end of the depression could come up. So the number of construction permits for new buildings has increased slightly in 2011.


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Budownictwo mieszkaniowe jest siłą napędową Słowacka gospodarka budowlana posuwa się do przodu Bratysława (pmr). Budownictwo mieszkaniowe i przemysłowe w słowackiej gospodarce budowlanej będzie pewnie w nadchodzących latach główną siłą napędową. Obszar wokół inżynierii powinien odczuwać skutki opóźnień oraz niewystarczającego przygotowania i planowania dla inwestycji w budownictwie lądowym nadziemnym oraz drogowym i podziemnym, przede wszystkim w obszarze budownictwa drogowego. Według najnowszego raportu ekspertów z PMR "Budownictwo na Słowacji 2012 - perspektywy rozwoju na 2012 do 2014" , budownictwo przemysłowe w następnych latach będzie przeżywać rosnący trend i pewnie będzie najbardziej stabilnym sektorem słowackiej gospodarki budowlanej. W 2012 sektor przemysłowy, logistyczny i handlowy wyjdzie z bolącej głębiny i wychodzi się z założenia, że będzie oddanych do użytku kilka dużych przedsięwzięć budowlanych. Znaczącym czynnikiem dla wzrostu

będzie również budowa obiektów biurowych. Ale w Bratysławie wciąż jeszcze jest wystarczający potencjał w obszarze przemysłowym i administracyjnym, który musi być najpierw wykorzystany. W budownictwie mieszkaniowym, które w 2011 roku tak nisko upadło, oczekiwane jest polepszenie. Liczby z 2011 roku znajdują się poniżej liczb z 2006 roku a więc zanim w Słowacji nastąpił boom budowlany. Ale w roku 2011 było kilka oznak dla odprężenia, ponieważ obszar rozwoju budownictwa zapowiedział nowe projekty i przejęcie starszych projektów, które zostały zaniechane podczas kryzysu gospodarczego. Mimo, że słowacki rynek hipoteczny jest wciąż w tyle, stale rósł w ciągu ostatnich trzech lat z 5.2 miliardów Euro w roku 2009 do ponad 6 miliardów Euro w roku 2011. W ostatnich trzech latach wraz ze spadającymi stopami procentowymi i rosnącą pewnością przejścia walutowego na Euro, słowacki rynek nie przeżył spadku rynku hipotecznego. Jako wynik te-

go nowego rozwoju PMR oczekuje wzrostu w kolejnych latach. Jednak nie zaprowadziło to słowackiego budownictwa mieszkaniowego na bardzo wysoki poziom, ponieważ dołączony jest do niego bardzo niski poziom usług. Przed rokiem 2014 jest raczej nieprawdopodobne, że wyniki budownictwa mieszkaniowego osiągną w kraju rekordową markę 1,7 miliardów Euro z roku 2007.

Buildings to be a Driving Force of the Slovak Construction industry in 2012 In the coming years residential and non-residential construction are expected to be the major drivers of the Slovak construction market. The engineering sector is likely to feel the consequences of the delays and the lack of proper preparation and planning for civil engineering investments, particularly in the road construction field. According to our latest report entitled “Construction Sector in Slovakia 2012 − Development Forecasts for 2012-2014”, in the years to come non-residential constructions will witness a rising trend and will be the most stable segment of the Slovak construction market. In 2012 the industrial, logistics and retail sectors will come out of the painful slump they experienced in 2010-2011 as several major constructions are expected to be completed in 2012. Office construction is also to be a larger growth contributor. Still, there is major potential for development in both the industrial and office sectors outside Bratislava, which has yet to be exploited. An improvement is also expected in residential construction, which in 2011 went down to low levels not seen since 2006, the year before the residential boom in the coun-

try. However, in 2011 it also saw some signs of recovery as a spate of developers announced new projects or decisions to resume older projects that were postponed during the economic crisis. Although the Slovak mortgage market is still underdeveloped, it has grown constantly in the past three years from Euro 5.2bn in 2009 to over Euro 6bn in 2011. With interest rates going down and increased certainty arising from the country’s switch to the Euro currency (compared to neighbouring countries, where the currency risk has played a role in restraining further growth of the mortgage markets), the Slovak market has not experienced any decline in the mortgage market during the past three years. As a result of these new developments, we expect a return to growth in the coming years. However, this will not push up the Slovak residential construction market to very high levels as they add to a very low level of output. Residential output in the country is therefore not likely to reach the record high of 2007’s Euro 1.7 bn before 2014. In 2012 the civil engineering sector is likely to feel the consequences of the delays and the lack of proper preparation and planning for civil engineering constructions, particularly in the road construction field. However, due to its vast size, road infrastructure construction is expected to remain the major segment of civil engineering construction in Slovakia for the following years. Nevertheless, it has to be noted that even in the most optimistic scenario with most of the planned road constructions to begin this year, total output in this segment is expected to suffer a decline. Many tenders are still to be organised, most of the constructions are yet to be started and a mere 5 km of motorways are to be completed in 2012. As more of the transport infrastructure orders kick in, recovery is expected to help this sector return by 2015 to the value of output it registered in 2008, before the crisis erupted.

25


Wir leben Profilbearbeitung Wir leben Seit über 30 JahrenProfilbearbeitung zählen wir zu den führenden Herstellern von CNCSeit über 30 Jahren zählen wir zu Bearbeitungs zentren für die breite den führenden Herstellern von Palette der Profilbearbeitung. CNCBearbeitungs zentren dieDemonstrabreite Erfahren Sie mehr beifür einer Palette der ProfilWerk, bearbeitung. tion in unserem bei einer Planung Erfahren Sie mehr beinutzen einer Demonstrain Ihrem Hause oder Sie die tion in unserem Werk, einer Planung Möglichkeiten unserer bei Homepage: in Ihrem Hause oder nutzen Sie die Möglichkeiten unserer Homepage: www.schirmer-maschinen.com

Centra tnące i obróbcze do profesjonalnej produkcji okien i drzwi Besuchen Sie mit uns gemeinsam „lebende“ z profili PCV, aluminium, drewno-aluminium lub stali

Produktionsstätten bei unseren zahlreichen und Besuchen SieKunden mit uns in gemeinsam „lebende“ zufriedenen der Fenster-, Fassaden-, Produktionsstätten bei unseren zahlreichen und Solar- etc. Technologie. zufriedenen Kunden in der Fenster-, Fassaden-, Solar- etc. Technologie.

www.schirmer-maschinen.com beitung

-

stranung

com

Besuchen Sie mit uns gemeinsam „lebende“ Produktionsstätten bei unseren zahlreichen und zufriedenen Kunden in der Fenster-, Fassaden-, Solar- etc. Technologie.

Żyjemy obróbką profili Od ponad 30 lat zaliczamy się do czołowych producentów centr obróbczych CNC dla szerokiej palety obróbki profili. Doświadczcie więcej podczas prezentacji w naszym zakładzie, podczas procesów planowania w naszej firmie lub skorzystajcie z możliwości na naszej stronie internetowej:

www.schirmer-maschinen.com Odwiedzcie wspólnie z nami „żywe“ miejsca produkcyjne naszych licznych zadowolonych klientów z dziedziny technologii okiennej, fasad, solarnej etc.

schirmerA4_pol_12.indd 1

01.12.11 16:33


Europa Wschodnia Eastern Europe

FORUM OKNA

Oczekiwane odprężenie w latach 2013 i 2014 Węgierska gospodarka budowlana z optymistycznymi perspektywami Budapeszt (pmr). Po złych latach 2009 do 2012 w 2013 roku oczekiwane jest wyraźne odprężenie w węgierskiej gospodarce budowlanej. Wzrost w roku 2013 i 2014 wyniknie z intensywnego przeprowadzenia inwestycji współfinansowanych przez UE oraz z działalności budowlanych przy obiektach przemysłowych.

d

Według najnowszego raportu PMR " Sektor budowlany na Węgrzech 2012 - przegląd rozwoju na lata od 2012 do 2014", słabe całościowe otoczenie gospodarcze, spadające zapotrzebowanie na inwestycje i złe finansowanie doprowadziły do tego, że węgierska gospodarka budowlana znajduje się w recesji od roku 2006. Wartość budownictwa w roku 2011 wynosiła prawie jedną trzecią poniżej wartości z 2005 roku.

d

W ostatnim kwartale 2011 przyrost rocznej wartośći produkcji zmalał do 1,4% jako bezpośredni rezultat wzrostu inwestycji publicznych finansowanych ze środków UE. Po 2012 roku polepszone całkowite warunki ekonomiczne i większe inwestycje publiczne prawdopodobnie obrócą w końcu negatywny trend.

16:33

Wychodzi się z założenia, że budownictwo hal i budownictwo przemysłowe wyjdzie z kryzysu. Handel hurtowy - i sektor handlowy w dalszym ciągu będzie cierpieć na umiarkowane podejście konsumentów z powodu brakującego popytu, ale też ze względu na dezyzje państwowe, które do roku 2015 utrudniają przyznawanie pozwoleń na budowę dużych projektów handlu detalicznego. Nieprawdopodobne jest to, że w 2012 roku zaczną się duże projekty rozwojowe. Jednak wychodzi się z założenia, że sektor ten zacznie się rozwijać najpóżniej już w 2015 roku. Mimo, że inwestorzy przemysłowi nie startują z żadnymi nowymi projektami, działalności budowlane są realizowane, a liczne budynki są modernizowane i remontowane. Sygnały odpoczynku po raz pierwszy pokażą się w 2013 roku , kiedy pojawi się wzrost usług budowlanych. Obecnie wydaje się, że renowacja w sektorze przemysłowym będzie wolniejszym procesem. Fakt prognozowania wzrostu na rok 2013 opiera się również na tak niskich usługach budowlanych w przemyśle z roku 2011 i 2012, gdzie już lekka pozytywna zmiana w nastrojach

ekonomicznych i zaufaniu do tran­ sakcji może poprawić sytuację.

Hungarian Construction Market to Recover in 2013-2014 Positive Prospects After a poor 2009-2012 for the Hungarian construction industry, in 2013 a visible market recovery is expected. The growth in 2013-2014 will result from the intense execution of EU co-financed infrastructure investments as well as some revival in building construction, particularly in non-residential buildings. According to our latest report, entitled “Construction Sector in Hungary 2012 – Development Forecasts for 2012-2014”, weak macroeconomic environment, falling investment demand and poor household finances led to the Hungarian construction sector being in recession

since 2006. As a result the value of gross value added in construction in 2011 was almost one third lower than in 2005. However, in the last quarter of 2011 the yearto-year decline of value added decelerated to only 1.4%, a direct result of accelerating public investment financed by EU funds. After 2012 the improving mac­ ro­economic condition and higher public investment are likely to finally reverse this negative trend. The non-residential construction, industrial and warehouse sector is expected to recover from the crisis first. The wholesale and retail sector will continue to suffer not only from the moderate consumption and as a result of poor demand, but also from the government’s regulation that will prevent the issuing of building permits to many huge retail construction projects until the beginning of 2015. It is unlikely that any large developments will start in 2012. However, it is expected that by 2015 the sector will recover. Although non-residential investors are not starting any new projects, they are initiating construction works, and many buildings are being modernised and renovated. The signs of recovery will be first visible in 2013, when an increase in output may take place. At the moment, it seems that restoring construction industry’s non-residential sector will be a slow process. The fact that an increase is forecasted for 2013 is also due to non-residential construction output in 2011 and 2012 being already so low that even a slight positive change in the economic atmosphere and business confidence can improve the situation.

27


Kompleksowy program do obróbki drewna litego! Weinig to zawsze technologiczna przewaga! I to niezmiennie od ponad 100 lat. Jakość Weinig-a czyni naszych partnerów z przemysłu i rzemiosła zwycięzcami na całym świecie. Z maszynami i systemami, które wyznaczają

nowe kierunki w jakości i zyskowności produkcji. Z inteligentnymi koncepcjami produkcyjnymi dla maksymalnej rentowności. I rozwiązaniami idealnie dopasowanymi do ich indywidualnych potrzeb- od zastosowania aż po usługi.

ROZKRÓJ · CIĘCIE POPRZECZNE · OPTYMALIZACJA · ŁACZENIE NA MIKROWCZEPY · KLEJENIE STRUGANIE I PROFILOWANIE · PRODUKCJA OKIEN · PRODUKCJA POJEDYNCZYCH ELEMENTÓW · AUTOMATYZACJA

ksper t EINIG e IG.COM W z s a W W.WEIN na W W

WEINIG OFERUJE WIĘCEJ


Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Porządek w logistyce Sortownik szkła Urbana oczyszcza

Wzmocniony po kryzysie finansowym, właśnie w Rosji może być obserwowany rozwój od kompletnego oferenta do oferenta specjalnego. Gdzie wcześniej producent okien połączył produkcję z dostawą pod jednym dachem, tak dziś jest to rozpoznawalnym trendem do specjalizacji. I tak w Rosji są liczne przedsiębiorstwa, które wyspecjalizowały się w produkcji szyby lub szyby izolacyjnej oraz wiele przedsiębiorstw w produkcji okien z tworzyw sztucznych. Tutaj następnie kupowana jest szyba. Przez to, że rozwój ten jest jeszcze relatywnie młody, wiele zakładów pod względem organizacyjnym jeszcze nie dostosowało się do tej sytuacji. Szyba jest dostarczana i nie może być bezpośrednio przyporządkowana projektowi. Powszechne warianty w temacie szyby znane są wszystkim producentom okien PCV. Szyba nie jest sortowana i dostarczana jest bez systemu. Pracownicy na produkcji szukają wtedy z wysiłkiem na stanie szyb, dotąd aż znajdą właściwą szybę. Teraz oznacza to sortowanie. Pęknięcia szkła i zadrapania są w taki sposób nieuniknione. Ale przecież zwyczajowo szyba izolacyjna jest dostarczona przez producentów szyb już opatrzona kodem kreskowym. Szy-

by mogą być następnie ujmowane skanerem urządzenia Urbana do sortowania szyb i zarejestrowane w systemie bazy danych. Teraz do dyspozycji są wszystkie dane do koniecznych etapów roboczych. Na końcu szyby sortowane są do przegród sortownika Urbana. Na życzenie do dyspozycji jest 100 przegród. Sterowanie produkcją wie teraz dokładnie, kiedy nastąpi jaki etap produkcyjny i kiedy potrzebna jest która szyba. Gdy tylko zbliży się skrzydło, pasująca szyba wydawana jest automatycznie przez sortownik szyb. Bez długiego szukania, bez niepotrzebnego układania w stosy itd. Pęknięcie szyby ograniczone jest do minimum. Będący do dyspozycji czas roboczy, wydłuża się. Szczególnie praktyczne są liczne wózki wyposażeniowe Urbana. Do każdego zlecenia przynależne profile, jak połączenia parapetowe, profile rolet, rozszerzenie itd., mogą być cięte i sortowane do odpowiedniego zlecenia w sposób przejrzysty i zoptymalizowany. Również tutaj wózek czy regał opatrywany jest kodem kreskowym. Gdy tylko stanie w kolejce etap roboczy "montaż wyposażenia", system sterowania produkcją wyświetla, który wózek kompletnie uzbrojony jest w odpowiednie wyposażenie. Co prawda, w pierwszym rzędzie musi być ujęte wyposaże-

nie do danego zlecenia i przeprowadzone sortowanie na wózku, w trakcie procesu produkcyjnego nie ma już potem żadnych opóźnień. W aspekcie wyposażenia technicznego, przekonstruowaniu czy nowej organizacji obszaru logistycznego nie są stawiane żadne granice. Często również z bardzo niewielkim volumenem inwestycyjnym można osiągnąć duży postęp.

New structure in the logistics field Glass Sorting Unit of Urban Tidies Up Due to the financial crisis especially in Russia a development fromward all-inclusive suppliers towards specialised suppliers can be noted. In former times window producers combined everything under one roof, from the production of glass to the shipment of windows. Today a trend towards industrial specialization is perceptible. So in the meantime numerous companies in Russia are specialized in the production of glass or insulation glass and other companies are

specialized in the production of vinyl windows. In this case the glass panels get purchased separately. As this development is rather new many companies had no chance to restructure their organisation yet. The glass panels get supplied and can not get assigned immediately to a project. All window producers know the typical situation when handling glass. The glass panels get supplied unsorted and without any kind of system. The window production employees than have to laboriously go through their glass stock until they find the correct panel. Now they have to resort everything. The breakage of glass and scratches are inevitable. Normally the insulating glass from the glass manufacturer is already provided with a barcode. This allows the registration of the glass panels via the scanner of the glass sorting unit of Urban directly into the data system. Now the data is available for all necessary work steps. After that the glass panels get sorted into the free racks of the Urban glass sorting unit. On request up to 100 racks are available. The production control system now knows exactly when which production step takes place and what glass panel is required. As soon as the sash is advancing the correct glass panel is given out by the glass sorting unit. No more searching, stock piling etc. The breakage of glass gets reduced to a minimum. Available work time gets increased. The numerous accessory trolleys of Urban are also very convenient. Accessory profiles such as window sill profiles, roller shutter profiles, extensions etc. can get sorted neatly, ideally cut and job-related into the trolleys. The trolley or rack is also registered via barcode. As soon as the work step “Assembly of Accessories” comes up, the production control system shows on the screen display which trolley is equipped with the correct accessories. Even so the project accessories need to get registered and sorted into a free trolley beforehand, no further delays occur during the production cycle. Appliance wise there are no limits set to the restructuring or new organisation of the logistics. Often a lot can be reached with a very small investment volume.

29


Hahn KT-FIX Raz wyregulowany, trwale ustalony

Od teraz profile nie będą się uginać! Dzięki specjalnym metalowym sztyftom, nowe mocowanie KT-FIX mostkuje powierzchnię profilu ze zbrojeniem i pozwala na właściwy montaż zawiasów, także w przypadku wysokich komór profili pod zawiasami. Dzięki temu, prawie całkowicie wyklucza się deformację profili. Mocowanie KT-FIX jako pierwsze znajdzie zastosowanie w zawiasach serii KT-N 6R oraz KT-V 6R, które w zależności od wykonania profili będą mogły unosić skrzydła drzwiowe o ciężarze do 160 kg.

Bogdan Wojciechowski · Mobile: +48 502 276 073 · Telefon: +48 (0) 22 722 07 56 · Fax: +48 22 722 0756 · E-Mail: sales@dr-hahn.com

Mig I n n o v a t I o n S are the window onto the future

t y.

It is almost impossible to imagine

modern, contemporary architecture without the generous use of glass surfaces. And to maintain a light and effortless image which is not hampered by fittings that are difficult to operate, sturdy designs are needed. SIEGENIA-AUBI has developed PSK fittings specifically for modern parallel tilt and slide doors. These fittings allow sliding elements weighing up to 200 kg to be opened and closed, tilted and slid with just one hand. Find out more about the safety, design freedom and colours of our PSK fittings at www.siegenia-aubi.com.

30 AZ_PSK_Kraftvoll186x123_en.indd 1

01.10.2012 13:21:10


Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

W pełni automatyczne okucie do skrzydła Urban FBA 2500/4 lub 2500/2 Dlaczego inwestować w nową maszynę, jeśli można również z dotychczasowymi maszynami? Dla wielu producentów okien z PCV znana jest sytuacja, że okucia wkręcane są na kilku stacjach do okuwania skrzydeł FAS. Oczywiście to też jest rozwiązanie. Przede wszystkim wtedy, gdy wynagrodzenia i koszty eksploatacyjne grają tylko podrzędną rolę. Właśnie w tym obszarze w Europie Środkowej i Wschodniej doszło do ogromnego rozwoju. Chociaż koszty wynagrodzeń leżą jeszcze wyraźnie poniżej niemieckiego poziomu, znacznie jednak zwyżkowały. Dla konstruktorów okien zdecydowanie interesujące staje się poważne zastanowienie się nad optymalizacją. W pełni automatyczne urządzenia do okuwania skrzydeł FBA 2500/4 i FBA 2500/2 Urbana oferują szybkie i komfortowe najróżniejsze obróbki. I tak FBA 2500/4 wyposażone jest w cztery osie i otwiera możliwość strukturalnego rozwiązania logistycznego oszczędzającego czas. Automatyczne odtransportowanie skrzydeł oraz logistyka dla przyporządkowania skrzydło/rama, wysoka elastyczność obróbek dzięki różnym podajnikom i automatyczne rozpoznawanie błędów, dbają o największe bezpieczeństwo jakości. Jako pendant FBA 2500/2 dostępna jest z dwiema osiami obróbczymi. W obu modelach specjalna koncepcja maszyny dba o to, że elementy skrzydeł nie są już więcej obracane. Oznacza to, że sterowane numerycznie osie nie są już stacjonarne na stałe, a skrzydło odpowiednio obracane, lecz agregaty obróbcze obracają się wokół skrzydła. Metoda ta czyni z automatów do okuwania skrzydeł FBA 2500/2 i FBA 2500/4 prawdziwych sprinterów, ponieważ obróbka zachodzi niezależnie od obsługującego maszynę, a zatem automaty do okuwania mogą przynieść pełną wydajność. Do tego z FBA 2500/2 można mocować okucie przy już

zeszklonych elementach z zamontowanymi słupkami. Elementy mogą być dociskane w każdym czasie niezależnie od tego co już w elementach zostało wykonane. Opcja ta oferuje klientowi jeszcze więcej elastyczności w organizacji i strukturyzacji przebiegu produkcji oraz rozdział stanowisk roboczych. FBAs mogą być zintegrowane z każdą posiadaną linią produkcyjną lub też znaleźć zastosowanie jako rozwiązanie pojedyncze. Z inwestycją w FBA dla producentów okien z PCV otwierają się całkiem nowe możliwości nowej strukturyzacji i optymalizacji swojej produkcji.

Fully Automated Sash Assembly Unit FBA 2500/4 And FBA 2500/2 of Urban Why invest in new machines when the old ones still work ok? Many PVC-window producers are very well familiar with a situation where the metal Fittings get installed at multiple FAS sash assembly stations. This is of course a good solution. Especially when wages and overhead costs play a minor part.

Especially in this field however Middle- and Eastern Europe experienced a rapid development. Even so costs for wages are still below the German level they did increase considerably. So it becomes more and more interesting for window producers to seriously consider optimisation possibilities. So the fully automated sash assembly units FBA 2500/4 and FBA 2500/2 of Urban offer a variety of fast and comfortable processing possibilities. The FBA 2500/4 is equipped with 4 axes and offers the possibility of a time-saving and structured logistic solution. The automated destacking of sashes as well as the logistic for the sorting of sashes and frames, high processing flexibility thanks to different infeed units and an automated error detection device guarantee highest possible quality assurance. The FBA 2500/2 with two processing axes is available as a counterpart. A special machine concept on both models allows a processing of the sash element without turning it. This means that the CNC controlled axes are no

longer fixed at one position und the sash is turned accordingly but now the processing aggregates moves around the sash element.

Real sprinters This system allows the sash assembly units FBA 2500/2 and FBA 2500/4 to be real sprinters as the processing takes place independently of the machine operator and therefore the sash assembly units can operate in full speed. In addition to that the FBA 2500/2 allows the installation of metal fittings at already glazed units or units with already installed transoms as well. This option offers even more flexibility to the customer when organising and structuring the production flow and work station configuration. The FBAs can get integrated into all existing production lines or operate as stand-alone solutions. With the investment in a FBA sash assembly unit, completely new production restructuring and optimisation possibilities open up to the PVC window producers.

31


Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Czarodziejskie słowo komunikacja Zasada pracy sterowana przez Software Tylko poprzez zasadę pracy sterowaną za pomocą Software sprzęt może pracować indywidualnie i w sposób zoptymalizowany. Specjalnie dla budowy okien Software ERP można dziś znaleźć w prawie każdym zakładzie okien PCV. Od realizacji zlecenia poprzez dyspozycję materiałami, aż do dostawy, wszystkie przebiegi sterowane są komputerowo. Dla produkcji wszystkie dane skupione wokół okna są decydujące. Te ujmowane najpierw przez system ERP dane dostają się następnie do produkcji, które są zoptymalizowane w wymiarach partii. Wszystkie ważne i potrzebne dla produkcji informacje jak np. ilość, typ profila, wymiar, rodzaj otwarcia itd., znajdują się w bazie danych. Ale jak komunikują się ze sobą Software ERP i maszyna? Obok elektroniki, mechaniki i pneumatyki indywidualne programowanie maszyn produkcyjnych jest sercem każdego urządzenia Urban. Sięga to od pojedynczej linii aż do wielkich urządzeń produkcyjnych o wysokich wydajnościach. Nowoczesne sieci komunikują się mię-

32

dzy sobą i są ze sobą połączone. Komunikacja jest czarodziejskim słowem, którą umożliwiają. Od początku łańcucha produkcyjnego każdy profil opatrzony jest kodem kreskowym. Wszystkie dalsze procesy wyzwalane są bezpośrednio, gdy tylko zeskanowany jest kod kreskowy. Poprzez ten krok bezpośrednio wkracza się do informacji banku danych. Każda maszyna, każdy proces i każdy obsługujący maszynę podczas skanowania otrzymuje "just in time" właściwą informację. Dzięki temu przejrzystemu łańcuchowi produkcyjnemu, kierownicy produkcji mogą w każdym czasie dokładnie rozpoznać, gdzie znajduje się poszczególny element, które etapy robocze są już załatwione, a które jeszcze są otwarte. Dyspozycje wysyłania generowane są automatycznie, sprzedaż może swoim klientom przekazywać dokładne informacje itd. Możliwości są niemalże nieograniczone. Szczególnie kompleksowo i obszerniej będzie jeszcze wtedy, gdy ma ze sobą współpracować kilka sprzężonych linii produkcyjnych czy maszyn. Wy-

magania zawsze dopasowywane są przez Urban indywidualnie do klienta. W takich wypadkach rośnie jednak ogromnie nakład związany z programowaniem z powodu sytuacji logistycznych. Dzięki indywidualnie programowanemu Software maszyn Urbana, połączonym z Software-ERP klienta spełnione są już dzisaj wszystkie wymagania nowoczesnej produkcji okien z PCV.

Communication is the Magic Word Software Controlled Work Principle Only thanks to a software controlled working principle a fixed hardware can operate in an individual and optimised manner. A specialized window production ERP-software system is nowadays available in almost every PVC-window production company. All working processes are com-

puter controlled, from the order processing up to the material disposition to the shipping of goods. For the production, all window relevant data is important. This in an ERP-system pre-registered data gets transferred to the production, formatted in batch sizes. For the production relevant and important information is available in a database e.g. quantity, profile type, size, opening direction etc. But how does the ERP-software communicate with the machines? Besides the electronic, mechanic and pneumatic components the individual programming of the production machines is the heart of each Urban machine unit. This goes from a single-line unit up to large production lines with high capacities. Modern networks communicate with each other and get connected with each other. Communication is the magic word and networks make it possible. At the beginning of a production chain each profile bar is labelled with a barcode. All other processes do get activated as soon as the barcode is scanned. This step actives the access to the database information. Each machine, each process and every machine operator gets the correct information ‘just in time’ when scanning. Thanks to this transparent production chain, production managers know anytime where each single element is located, which work step is done and which work step is not completed yet. Shipping dispositions get generated automatically and the sales department can forward detailed and updated information to their customers etc. The possibilities are almost unlimited. It becomes a sight more complex and extensive when several production lines or machines need to work with each other and get linked. Urban always adjusts individually to the requirements of the customer. In such cases however the programming effort increases enormously. With the individually programmed Urbanmachine-software combined with the customer’s ERP-software, Urban meets all requirements of a modern PVC-window production.


Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Słupek na trzy sposoby Urban oferuje liczne możliwości Słupki mocowane są w ramie okiennej w aspektach statycznych, optycznych lub kosztowych. Czy słupki są wkręcane czy zgrzewane, decyduje producent okien. W przypadku wariantu "zgrzewanie słupków" istnieje wiele możliwości. Jedna możliwość polega na doczołowym mocowaniu słupka przy ramie. To znaczy, że profil słupka przebiega w linii prostej do ramy. Zgrzewany jest tylko obszar między listwą przyszybową a przylgą i w widocznym obszarze nie tworzy się żadna spoina. Zatem odpada również etap roboczy "oczyszczanie". Drugi wariant to mocowanie słupka na kształt "V" lub mocowanie spiczaste przy profilu ramy. Słupek przycinany jest na kształt "V", a cięcie ujemne i tak odbywa się w ramie. Jeśli słupek jest zgrzewany, powstają spoiny, które oczyszczane są w dalszym etapie roboczym. Trzecia możliwość to trapezowe mocowanie słupka. Na wariant trapezowy decydują się przede wszystkim francuscy producenci ze względu na krawędź profi-

li lub z powodów optycznych. W przeróżnych zgrzewarkach swojej serii AKS Urban oferuje dużą szerokość zawiasu w możliwościach obróbczych. I tak np. można pracować z przylgą profila od dołu, z lustrem grzewczym od góry lub jeszcze inaczej. W ofercie jest szeroka głowica zgrzewająca słupka dla dwóch podwójnych zgrzewań, jedno za drugim lub jedna doczołowa głowica słupka z dwoma elementami grzewczymi, jedna od góry, jedna od dołu. W przypadku tego wyposażenia może być zaoszczędzony czas zbrojeniowy przy zmianie elementów grzewczych, ponieważ wymieniana jest tylko płyta justująca. Ponadto w Urbanie dostępne są również liczne konstrukcje specjalne do tego etapu roboczego.

www.forumokna.com

Three Different Transom Variants Urban Offers Numerous Variants Transoms get installed directly in a window frame because of static, optical or financial reasons. The window producer decides whether the transoms get welded or screwed. There are a number of possibilities available for the variant “welding of transoms”. Possibility no. 1 is to install a blunt transom in the frame. This means that the transom profile is positioned in a straight line parallel to the frame. Only the section between glass ledge and overlap is welded and no weld seam will appear in the visible area. Therefore the work step “cleaning” is not required. The second possibility is a V-shaped or acute installation of the transom at the frame profile. The tran-

som gets cut in a V-shape and the negative cut is carried out at the frame as well. When the transom gets welded a welding seam appears which needs to get cleaned in a second work step. The third possibility is a trapeze-shaped installation of the transom. French producers in particular decide in favour of the trapeze-shaped variant due to the given profile contours and due to optical reasons. At all different kind of welding machines of the Urban AKS-series an extensive portfolio of processing possibilities is available. So e.g. customers can produce with the profile overlap on the bottom, heater plates from the top or bottom etc. On offer is also a wide transom head for two tandem double weldings or a butt welding head with two heating elements, one from the top and one from the bottom each. Thanks to this equipment the set-up time for the exchange of the heater plates can get saved as only the adjustment plate needs to get exchanged. In addition to that various special constructions for this work step are available at Urban.

33


Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

„Dni Okien 2013“ w firmie Handl w Wels Międzynarodowe miejsce spotkań tant suppliers. Urban, Rapid and Schirmer are going to present new production solutions as well as complete production lines. A lot of renowned machine producers are presenting their latest production technologies. More than 200 new and used machines will be on display on more than 2,000 m². A very important topic of this trade fair is going to be the innovative CNC-controlled lines and production optimization in order to allow the customer to produce efficiently and of high quality.

Kompetentnych odpowiedzi na wszystkie pytania, które dotyczą branży okiennej, dostarczą ponownie „Dni Okien” firmy Handl w Wels (Austria). Od 13-go do 15-go lutego impreza znów będzie wezwaniem dla wszystkich producentów okien z sektora drewnianego, tworzyw sztucznych oraz aluminium. Cenionych wystawców, ciekawych wykładów oraz interesujących tematów oczekują również tego roku goście, którzy przyjadą na "Dni Okien" z całej Europy Środkowej. Główny punkt imprezy stanowić będą nowości oraz kolejne innowacje najważniejszych dostawców. W zakresie urządzeń firmy Urban, Schirmer i Rapid zaprezentują zwiedzającym najnowsze rozwiązania, jak również kompletne linie produkcyjne. Na 2000 m² powierzchni wystawowej przedstawionych zostanie ponad 200 nowych i używanych maszyn.

34

Ważnym tematem tych trzydniowych targów branżowych będą innowacyjne urządzenia sterowane za pomocą CNC, a co za tym idzie optymalizacja produkcji. Celem tego spotkania jest umożliwienie wymagające-

mu klientowi wysokojakościowej oraz ekonomicznej produkcji. Na nowo utworzonej stronie internetowej firmy Handl www. handl.at dostępna jest wielojęzyczna baza danych z używanymi maszynami. Platforma ze zdjęciami przeznaczona dla drewna, tworzywa sztucznego i aluminium, aktualizowana jest codziennie. „Dni Okien” firmy Handl prezentują się ze sprawdzoną koncepcją oraz obszernymi informacjami z całej branży okiennej. Producenci maszyn mają na miejscu odpowiednich doradców, a dzięki dobrze wyszkolonym pracownikom sprzedaży oraz serwisantom firmy Handl, możliwe jest prowadzenie intensywnych rozmów w małym gronie. Sekretariat firmy Handl jak co roku chętnie służy pomocą w rezerwacji hotelu lub ewentualnych formalnościach z wizą. Dziś firma Handl zatrudnia ponad 60 pracowników w czterech segmentach: obróbka drewna, obróbka tworzywa sztucznego i aluminium, technika urządzeń oraz CNC-Hightech, przy czym szczególną uwagę przykłada się przede wszystkim do montażu, serwisu oraz działu części zamiennych. Po-

nad 20 serwisantów jest do dyspozycji klientów w kraju i za granicą. Na Węgrzech, w Słowenii i Słowacji doradztwem i serwisem służą lokalni przedstawiciele handlowi oraz serwisanci.

"Fenster Tage 2013" at Handl in Wels International trade fair Once more the “HandlFenstertage” in Wels (Austria) are going to deliver competent answers to all questions the industrial sector of window construction is interested in. From the 13th until the 15th of February 2013, the traditional event is going to prove once more its excellent reputation as international platform for window manufacturers. Top exhibitors, exciting lectures and interesting topics are awaiting the visitors from all over Middle Europe. The event is going to focus on the novelties and developments of the most impor-

The used machinery park presented in the exhibition - and warehouse hall, demonstrates the variety of used machines and production lines for all window materials. Please check the redesigned website at www.handl. at together with the multilingual used machinery data base. This platform for wood, vinyl, and aluminium includes photos of the machines and get updated daily. The “Handl Fenstertage” with their proven conception offers information for the complete sector of a window production. There is the possibility to have intensive conversations with technical advisers of the machine suppliers and well-trained salesmen of Handl. Of course, also this year the office of Handl is at your disposal and will help you with your hotel reservation and with any visa formalities. Last year Handl celebrated its 90th anniversary. The family business was founded in 1917 as a workshop for the production of tools and devices for wood machining. Today Handl employs more than 60 people in four departments: the machining of wood, vinyl and aluminium, industrial engineering and CNC high tech. Handl especially directs its attention to the assembly and service of machinery as well as the storage of spare parts. More than 20 service technicians are at the customers` disposal in Austria and abroad. In Hungary, Slovenia and Slovakia Handl offers an advisory and technical service by local salesmen and service technicians.


Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Europa Wschodnia dalej w koncentracji Veka jako lider rynku wzmacnia pozycję Po wielkich ekonomicznych wyzwaniach minionych dwóch lat tak wielu rynków okiennych na których reprezentowana jest grupa Veka z filiami i oddziałami zbytu, rozpoczęto rok 2012 z wielkim optymizmem. Celem było wspólne z licznymi klientami aktywne pozycjonowanie dla ogółu produktu: okna z tworzywa sztucznego oraz ukazanie, jaki ważny wkład mogą wnieść okna do energetycznej restrukturyzacji budynków lub dla stającego się coraz bardziej ważnym, obszaru energooszczędności. Przede wszystkim na obu, tak ważnych dla grupy Veka rynkach okiennych Rosji i Polski mocno pracowano nad tą pozycją, a rozwój na miejscu w dalszym ciągu pokazuje nieprzerwany trend zwyżkowy. Przez to kierowana wciąż przez rodzinę grupa Veka zbiera żniwa konsekwentnie praktykowanej przez długie lata strategii rozwoju produktu in puncto, badania rynku i orientacji na klienta. Przede wszystkim w Veka Polska, która również w tym roku znów mogła zebrać szereg wyróż-

nień za swoje osiągnięcia na polskim rynku okiennym, okazuje się, że myślenie i praca zorientowana na klienta, również pod wysoką presją konkurencji w otoczeniu rynkowym, jest gwarantem nieprzerwanego sukcesu. Utworzone w 1994 roku przedsiębiorstwo mogło w ten sposób imponująco wzmocnić swoją pozycję, jako przedsiębiorstwo wiodące na polskim rynku okiennym. W Veka Rus z sukcesem zamknięte zostały rozpoczęte w ostatnim roku przeobrażenia strukturalne. Zatem w roku 2012 mogło być uruchomionych wiele środków, które wszystkie nastawione są na umożliwienie partnerom Veka optymalnego pozycjonowania jako kompetentnemu producentowi okien na miejscu. Ten rozległy plan ze względu na szczególną jakość produktu i liczne usługi przekonuje na rynku i już w bieżącym roku doprowadził do wielkiej liczby pomyślnych akwizycji. Zaczęły się już również przygotowania Veka Rus do udziału w kwietniu w targach Buildex 2013 w Moskwie. Na 600 m² zaprezentuje tam się znaczenie rynku ra-

zem z paletą usług Veka Rus. W zakresie produktów główna uwaga będzie skierowana na rosnący popyt na energetycznie zoptymalizowane systemy. Zaprezentuje się tam nowy system profili Softline 82 z wyrazistymi eksponatami. Wysoki już teraz popyt na ten system podkreśla, że zoptymalizowany energetycznie system profila wymagany jest przez rynek, ponieważ przede wszystkim w transakcjach z klientem końcowym należy odnotować rosnącą świadomość jakości.

Eastern Europe Still in The Spotlight Veka Strengthens Its Market Leader Position After the enormous economic challenges of the last two years, many window markets where the Veka group is present with divisions and sales offices started with great optimism into the year 2012. Together with numerous customers the goal was to actively continue to position the product ‘vinyl window’ in the public and to demonstrate the important contributions windows make to energy-saving measures of buildings in the energy saving field which becomes more and more important. Especially in the Russian and Poland markets,

which are both very relevant to the Veka group, progressively worked on this kind of positioning and the local development shows a continuous upward trend. Therefore after many years of consequently practiced strategies with regard to product development, market cultivation and customer orientation, the still family-managed Veka group can now reap the fruits of its labour. Especially Veka Polska which could again accept several awards for their performances on the Polish window market showed that customer-oriented thinking and acting guarantees a continuous success, even when the market is characterised by high competitive pressure. So the in 1994 founded company could very impressively strengthen its position as one of the market leading companies on the Polish window market. The structural changes which Veka Rus launched last year could successfully get completed. So many new measures could get started in 2012 which are all focused on an ideal positioning of the Veka partners as competent local window producers. This extensive concept made of special product quality and numerous services convinces on the market and has lead to many successful acquisitions this year. Veka Rus has already started with its arrangements for the trade show Buildex in April 2013 in Moscow. According to the market mindshare, Veka Rus is going to present itself on 600 m² with its complete scope of services. In the product range, the focus is going to be on the growing demand of energy optimized systems. This is where the new profile system Softline 82 is going to be on display with informative components. The already strong demand in this system only emphasises that the market requests an energy optimised profile system as especially the end customer market registers an increasing quality awareness.

35


UNI-JET CONCEALED



The fully concealed Tilt&Turn hardware system Okucie zabudowane w sposób niewidoczny MATERIAL-SPECIFIC HARDWARE VERSIONS FOR 130 KG SASH WEIGHT AS STANDARD

CIĘŻAR SKRZYDLA 130 KG- JAKO STANDARD

CE CONFORMITY TESTED FOR PASSIVE HOUSES

WARIANTY ZALEŻNE OD MATERIALU

ZGODNE Z CE

SPRAWDZONE ZASTOSOWANIE DLA DOMU PASYWNEGO

FOR ARCHED AND PITCHED WINDOWS BARRIER-FREE TESTED UP TO RC3

DO OKIEN OKRĄGŁYCH I TRAPEZOWYCH DOM BEZ PRZESZKÓD SPRAWDZONE DO KLASY RC3

www.g-u.com

UNI-JET_210x297mm_ru_d_pl_engl.indd 1

18.09.2012 13:57:19


:57:19

Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Czy mogą sobie Państwo pozwolić na nieinwestowanie? Andy Jones: Dyrektor Generalny Edgetech, przedsiębiorstwa grupy Quanex Każdy segment rynkowy jest zależny od koniunktury, dotyczy to także szkła i szklenia. Kiedy objąłem zarządzanie Edgetech w Europie, przedstawiłem następującą prognozę rozwoju: w pierwszej fazie, rynkowi, jak go w tym czasie zastaliśmy (2008), została pokazana technologia ciepłej krawędzi wobec tradycyjnych dominujących przekładek aluminiowych, traktowanych jeszcze jak "fajnie mieć" czy "luksus". Druga faza sterowana była przez ustawodawcę nowymi przepisami, aby polepszyć efektywność energetyczną na płaszczyźnie narodowej. Przejście do fazy trzeciej w końcu stanęło na nogach i teraz, kiedy mija rok 2012, staje się oczywiste, że jest ona prawie osiągnięta. Technologia ciepłej krawędzi całkiem szybko stała się standardem, a nowe wyzwanie dla producentów szyb izolacyjnych polega teraz na wyborze właściwej technologii ciepłej krawędzi, aby być w stanie produkować jednostki izolacyjne w możliwie korzystny cenowo sposób. W tej ostatniej fazie rozwoju - w której siły zewnętrzne wymuszają wzrost wydajności produktu - przedsiębiorstwa zaczynają szukać możliwości, eliminować koszty wynikające z zachowania standardów. Z powodu zapotrzebowania całej Europy na termicznie efektywne okna i drzwi, w kilku państwach stosowana jest technologia ciepłej krawędzi w przypadku więcej niż 50% sprzedanych okien, przy czym małe zakłady inwestują tak samo, jak ważni liderzy rynku. Wielu rozeznało się, że nie można zrezygnować z inwestycji w nową technologię. Na przestrzeni lat Edgetech bezpośrednio współprzeżywał, jak mniejsi producenci utrwalań zamykających inwestowali w maszyny 10.000 Euro do produkcji naszych "Super Spacer" i odtąd każdego roku zyskiwali 50.000 Euro dzięki zaoszczędzeniu. Pro-

szę sobie wyobrazić, że Państwa doradca finansowy powiedziałby: "Jeśli dzisiaj dadzą Państwo 10.000 Euro, od teraz każdego roku otrzymają Państwo 50.000 Euro." Oczywiście zapytaliby się Państwo, gdzie tkwi haczyk w sprawie. Ale, gdy tylko rozpoznają Państwo, że nie ma żadnego haczyka, stałoby się jasne, że podpiszą się Państwo pod tym! Kiedy zysk w stosunku do włożonego kapitału przewyższa w tym wymiarze inwestycję, inwestycja staje się całkiem prostą decyzją biznesową. Dla ambitnych przedsiębiorstw, które jeszcze długo chciałyby się utrzymać, pytanie dlatego nie brzmi, czy powinni inwestować, lecz czy mogą sobie pozwolić na nieinwestowanie.

Can You Afford Not To Invest? Andy Jones, Managing Director of Edgetech, a Quanex company, looks at the now maturing Warm Edge Technology market lifecycle and what it means for companies looking to invest in improving the thermal performance of their products. Every market is cyclical, and glass and glazing is no different. When I first took over the management of Edgetech in Europe, I set out my stall as to how I thought the warm edge technology sector would develop over the next few years. Back in 2008, the phases of development seemed quite clear. In Phase one, the market we were in at the time, warm edge technology was almost seen as ‘nice to have’ or a ‘luxury’ against the traditional aluminium spacers that had been dominant for years. Phase two was legislative driven with individual Governments across Europe instigating tighter laws and more stringent building regulations in their drive for improved national energy efficiency performance. Finally I suggested that

phase three would follow fast, and as we move to the end of 2012, it’s obvious we have reached it.

the hatches, how do you know when investment is a good idea and worthwhile and when it’s not?

Warm edge technology is now the norm and the new challenge for IGU manufacturers is how to choose the right WET to be able to manufacture sealed units in the most cost effective way. It is in this final phase of development – as product performance is compelled by outside forces to increase – that companies start to look for ways to remove the cost out of compliance.

Over the years, Edgetech has directly witnessed smaller sealed unit companies invest fewer than 10,000 Euros in machinery to manufacture our Super Spacer product and beneFit from a saving of four times this much every year after that. Imagine if your financial adviser said to you, ‘Give us Euros 10,000 today, and enjoy a Euros 50,000 return, every year from now on.’ You’d certainly ask what the catch was, but once convinced there wasn’t one, it would be impossible not to sign on the dotted line!

Don’t assume you can’t afford it the Warm Edge Technology market is one that has grown substantially with the Pan European requirement for more thermally efficient windows and doors. In some countries, more than 50% of the window market is now using Warm Edge Technology with small companies as well as the major market players investing. But at a time when the status quo is to tighten belts and batten down

When the return on investment outweighs the investment to this degree, investing becomes a straight forward business decision. If you want to join them and enjoy the same benefits for the long term, maybe the question should not be whether to invest, but whether you can afford not to?

37


2013 2013

13. 2. - 15. 2. 2013

Contractual partner of


Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Ciepłe krawędzie w kierunku wyprzedzania Swisspacer na kursie wzrostu o światowym zasięgu Dla Swisspacer, stuprocentowej córki Vetrotech Saint-Gobain International AG z siedzibą w Kreuzlingen w Szwajcarii, rosnący, o światowym zasięgu popyt na termicznie optymalizowane ramki oferuje najlepsze warunki dla ekspansji. Poprzez zastosowanie "ciepłych krawędzi" w szkleniu izolacyjnym, koszty ogrzewania dają się zaoszczędzić do 5%.

ers offers best conditions for expansion. Thanks to the usage of the “warm edge” in the insulation glazing, up to 5 % heating costs can get saved.

"Wyłożyliśmy pieniądze na błyskawiczny rozwój i wciąż jesteśmy na kursie wzrostu", mówi Andreas Geith, Kierownik Działu Biznesu. Wreszcie roczny przyrost wyniósł każdorazowo między 40 a 50 procent.

Besides Kreuzlingen (Switzerland) and Uhsmannsdorf in Germany (since 2008), Swisspacer could open its third production facility in Gliwice near Krakow (Poland) in order to better serve the upcoming markets in Eastern Europe. “As a business of the Saint-Gobaingroup, we can profit of the know­ ledge transfer and know-how of a powerful network with four absolute development centres. “This always allows us to stay up to date technology wise”, says marketing & sales manager Peter Appel.

Po Kreuzlingen (Szwajcaria) i Uhsmannsdorf w Niemczech (od 2008) Swisspacer uruchomił teraz w Gliwicach koło Krakowa (Polska) swój trzeci zakład produkcyjny, aby stamtąd jeszcze lepiej niż dotyczczas móc zaopatrywać pnące się rynki we Wschodniej Europie. "Jako przedsiębiorstwo grupy Saint-Gobain korzystamy z transferu wiedzy i know-how silnej sieci zakładów z czterema centrami rozwoju. Przez to technologicznie zawsze możemy pozostawać na najnowszym stanie", mówi Kierownik Działu Zbytu i Marketingu Peter Appel. Z konwencjonalnym Swisspacer (folia aluminiowa 0,03 mm) i dalej optymalizowanymi wariantami Swisspacer V (folia ze stali szlachetnej 0,01 mm) przedsiębiorstwo oferuje już dzisiaj rozpórkę. Rozpórka Swisspacer jest wysoko izolacyjnym kompozytem tworzyw sztucznych z wielkim udziałem włókna szklanego, który obok swych górujących właściwości termoizolacyjnych, dysponuje również wysoką sztywnością. Ekstremalnie cienkie folie metalowe gwarantują szczelność dla gazu wypełniającego, jak również wykluczenie pary wodnej oraz doskonałą przyczepność dla wszystkich materiałów uszczelniających szyby zespolone. Poprzez zastosowanie Swisspacer V wartość Uw okna wo-

“We had a tremendously fast development and stay on the growth course”, says Andreas Geith, manager of the business unit. Lately, the yearly growth was between 40 and 50 percent.

bec konwencjonalnych profili aluminiowych może się obniżyć do 0,3 W / m2K, co odpowiada redukcji do 18 procent. Swisspacer spełnia wymagania EN1279, w szczególności części 2,3 i 6. Triumfalny pochód Swisspacer coraz bardziej wspierają producenci maszyn, tymczasem są trzy różne systemy automatycznej obróbki ciepłych krawędzi. Znani producenci, jak Lisec, Rottler & Rüdiger czy Seva oferują tutaj różne rozwiązania, co dalej ze światowym zasięgiem przyspiesza akceptację termicznie optymalizowanej ramki.

With the standard Swisspacer (with 0.03 mm aluminium foil) and the optimized variant Swisspacer V (with 0.01 mm stainless steel foil),

the company offers already today the distancer of tomorrow. The Swisspacer distancer is a highly insulating vinyl composite with a high percentage of fibreglass. Besides its excellent heat insulation features, it has a high rigidity as well. Extremely thin metal foils guarantee tightness of filling gas as well as the exclusion of steam and also an excellent bonding for all insulating glass sealing materials. With the use of Swisspacer V, the Uw-value of a window can get reduced by 0.3 W/m2K compared to regular aluminium distancers which results in a reduction of up to 18 percent. The Swisspacer meets the EN1279 requirements, especially parts 2, 3 and 6. More and more machine builders support the triumph of the Swisspacer. In the meantime there are three different systems for the automated processing of warm edges available. Well-known fabricator such as Lisec, Rottler & Rüdiger or Seva offer different solutions which push forward the acceptance of the thermally optimized distancers world-wide.

The Warm Edge on the Fast Lane Swisspacer is Word-Wide on a Growth Course For Swisspacer, an one hundred percent affiliate of the Vetrotech Saint-Gobain International AG located in the Swiss city of Kreuzlingen, the world-wide increasing demand in thermal optimized distanc-

39



Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Optymalizacja miejsca i usprawnienie czasów dostępu Systemy magazynu kompaktowego dla transportu wzdłużnego Usprawnić czasy dostępu do potrzebnych materiałów, optymalnie wykorzystać przestrzeń magazynową oraz móc mieć pod ręką dodatkowe rodzaje i kolory: Są to wymagania, które musi spełnić system magazynowy. W tym zakresie zadań specjalizuje się Centrum Kompetencji Hegla w Kretzchau. Z dostosowaniem do procesów produkcyjnych i przestrzeni magazynowej klienta, każdorazowo wypracowywany jest indywidualny i zintegrowany projekt. Szerokość taśmy wystarcza przy tym od manualnego magazynu kompaktowego dla małych i średnich potrzeb magazynowych, aż do w pełni zautomatyzowanego systemu z transportem portalowo-wahadłowym, integrowanym oprogramowaniem magazynowym i bezpośrednim połączeniem z linią produkcyjną. Przy tym wszystkie koncepcje Hegla mają wspólną zasadę: poszczególne regały stoją bezpośrednio jeden obok drugiego, zaoszczędzając w ten sposób miejsce. Dopiero do ładunku i rozładunku otwierana jest wnęka regału lub moduł regałowy ciągnięty jest do przodu, aby móc dostać się do palet lub towaru paczkowanego. Zaoszczędza to miejsce i optymalnie wykorzystuje przestrzeń magazynową. Również bez operatora materiał przy stanowiskach magazynowych dostępny jest na wysokości roboczej: przez otwartą z boku konstrukcję modułów wysięgowych odbiór może nastąpić bezpośrednio.

Cechy szczególne: » Systemy magazynu kompaktowego do palet do transportu wzdłużnego, palet Euro, towarów paczkowanych i towarów na sztuki » Oszczędność miejsca do 50% w porównaniu do powszechnych rozwiązań » Zwiększona pojemność magazynowa » Optymalizacja i obniżenie kosztów utrzymania magazynu » Koncepcja transportu wzdłużnego do listew profili, listew przyszybowych, zbrojeń stalowych » Możliwość integracji produkcyjnej » Dla profili do 6,50 m » Optymalne dopasowanie do warunków konstrukcyjnych i przebiegów procesów » Bezpośredni odbiór profili » Elastyczne rozszerzenie dzięki modułowej konstrukcji

Optimise Space and Improve Access Time Compact Storage System for Long Items To improve the access time of the required materials, to use the available storage space up to an optimum and have additional brands and colours on hand: these are the requirements a warehouse system has to meet. The Hegla-competence centre located in Kretzschau is specialized in this task. Geared to the production processes and the storage space of the customer, an individual and integrated concept is worked out. The spectrum reaches from manual compact warehouses for small to medium storage capacities up to fullautomated systems with portal shuttle, integrated storage software and direct connection to the production line. All Hegla concepts have one principle in common: The single shelves

are located beside each other with minimum space requirements. For loading and unloading, a self space gets opened or a shelf module pulled forward in order to have access to the pallets or bundlable articles. This saves space and uses the storage space to an optimum. Even without operator breaks the material is available at the storage space at working height. Due to the laterally open construction of the support arm modules, the unloading can take place immediately. Special performance characteristics: »C ompact storage system for long item pallets, euro pallets, bundlable items and piece goods » Up to 50% space saving compared to standard solutions » Increased storage capacity » Optimisation and cost reduction in warehousing » Long item system concept for profile ledges, glass ledges, steel reinforcements » Integration close to production is possible » For profiles up to 6.50 m » Perfect adjustment to structural conditions and process cycles » Direct profile unloading » Flexible extension due to modular set up

41


Wzdłuż-Technika logistyczna Storage Technology for PVCu Proles

Większy sukces dzięki innowacyjnym systemom logistycznym

Zoptymalizujcie czasy dostępu oraz zapotrzebowanie na miejsce Państwa magazynu. We wszystkich kompaktowych magazynach HEGLA materiał ułożony jest przejrzyście i zawsze znajduje się w szybkim zasięgu, nawet w przypadku wielości rodzajów.

More success with our innovative storage logistics • Wersja manualna wyciąganie wzdłużne • Manual Storage Longitudinal Travelling

Reducing access time and space requirements whilst increasing material range and storage capacity. HEGLA‘s compact storage systems for PVCu proles have been designed to solve these problems.

• Wersja radiowo-motoryczna przesuwanie poprzeczne • Semi-Automatic Storage Cross Travelling

• Całkowita automatyzacja z portalowym transportem wahadłowym • Widły paletowe Tele-podnoszenie • Pallet Fork Handler Telehub

Anz_Okna_gb-de_2012-10.indd 9

• Fully Automated Storage with Portal Shuttle

HEGLA Maschinenbau GmbH & Co. KG • Kompetenzzentrum Langgut-Profillager Industriering 5 • 06712 Kretzschau, Germany • Tel.: 034425 / 501-0 E-Mail: info@langgut-profillager.de • www.langgut-profillager.de • www.pvcu-storage.com

14.11.2012 15:44:12


4:12

Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Przyszłość w uchylno-rozwiernym! Całkowicie zasłonięte okucie Grupa GU rozszerza program produktów Po owocnym wprowadzeniu systemu okuciowego Uni-Jet Concealed, grupa GU, która na ponad 20 lat może spojrzeć wstecz ze swoim doświadczeniem w zasłoniętych leżących okuciach, rozszerza swój program produktów. Wymagania nowoczesnej architektury wobec wolności od barier, energooszczędności i komfortu, zostały zrealizowane ekonomicznie, kompetentnie i z duchem czasu, również w nowatorskich pomysłach i innowacji systemu okuciowego UniJet Concealed z Gretsch-Unitas. Uni-Jet Concealed - przyszłość dla okien drewnianych i z tworzyw sztucznych, kompletny program także dla kształtów specjalnych, okien uchylno-rozwiernych, zaokrąglonych i ze skosem. Zalety całkowicie zasłoniętych okuć podane są na dłoni. Z maksymalnymi ciężarami skrzydeł do 130 kg, szerokością otwarcia 100°, całkowicie zasłonięte leżące okucie Uni-Jet Concealed spełnia wysokie wymagania techniczne nowoczesnego systemu okuciowego. Z niezawodnym okuciem nie trzeba brać pod uwagę koloru elementów okuciowych. Okna perfekcyjnie dopasowują się do charakteru pomieszczenia, ponieważ osłony nie są potrzebne do widocznych elementów okuć. Dzięki temu okuciu już dzisiaj mogą być wykonywane różne rodzaje otwierań, jak uchylne, uchylno-rozwierne, rozwierne oraz rozwierno-uchylne, jak i specjalne rozwiązania specyficzne dla danego kraju, jak np. okna otwierane na zewnątrz. Jak dotąd jedynie z Gretsch-Unitas możliwe są okna zaokrąglone oraz ze skosami z całkowicie osłoniętą leżącą stroną zawiasu. Okna aluminiowe z rowkiem okiennym 16 mm i rowkiem ramowym 10/14 oraz 14/18 mogą być produkowane przez Gretsch­-U ­ nitas od zaraz, dodatkowo do klasycznych rozwiązań ­Gretsch-­Unitas dla leżących stron zawiasu "D" i "C" , razem z całko-

wicie osłoniętym leżącym okuciem Uni-Jet Concealed. W żadnym wypadku na profilach ram nie są potrzebne frezowania czy wiercenia. Całkowicie zdolna do zaciskania 130 kg strona zawiasu z kątem rozwarcia 100 ° oraz z pełną integracją modułowo skonstruowanego systemu zamykania centralnego z kleszczami o głowicy grzybkowej Cleverle, które automatycznie wyrównują luz przylgi, dopełniają innowację. Jako systemodawca dla profili drewnianych, Gretsch-Unitas może być niezależny i indywidualnie wychodzić naprzeciw wszystkim wymaganiom rynkowym. We współpracy z czołowym systemodawcą w zakresie systemów profili aluminiowych i z tworzywa sztucznego, przedsiębiorstwo rozwinęło i zrealizowało dużą liczbę rozwiązań - od certyfikowań CE przez kontrole RC 2, aż do specjalnych rozwiązań specyficznych dla danych obiektów. Jako renomowany na całym świecie producent okuć, przedsiębiorstwo oferuje niezawodne rozwiązania systemowe, które testowane są we własnym centrum kontroli i akredytowanych instytutach kontroli, a wszystkim klientom dostarcza jakości, jakiej wymagają od produktów.

The Future of Tilt & Turn! Fully Concealed Hardware GU-group with Extended Product Range The GU Group, which has over 20 years of experience with concealed hardware, is expanding its product range after the successful introduction of the Uni-Jet Concealed hardware system. Gretsch-Unitas has also compe-

tently implemented economical and contemporary solutions to meet modern architectural requirements for barrier freedom, energy efficiency and convenience in improvements and innovations to its Uni-Jet Concealed hardware system.

currently only available from Gretsch-Unitas. In addition to the classic face-fixed "D“ and "C“ hinge side solutions from Gretsch-Unitas, aluminium windows with 16 mm sash grooves and 10/14 and 14/18 frame grooves can be now be manufactured with Uni-Jet Concealed fully concealed hardware.

A lot of advantages

No milling or drilling work needs to be per-formed on the frame profile. The innovation is rounded off by a complete clip-on 130 kg hinge side with 100° opening angle and full integration of the modular central locking system with Cleverle mushroom cam, which automatically balances the clearance.

The advantages of fully concealed hardware are obvious. Designed for sash weights up to 130 kg, an opening width of 100° and a particularly high and clear open view width, the Uni-Jet Concealed fully concealed hardware range meets the high technical demands placed on modern hardware systems. With this tried and tested hardware, there is no need to take the colour of hardware into consideration. The windows fit perfectly into any interior design because cover caps for visible hardware components are not required. Today's concealed hardware allows for various opening types such as Turn-Only, Tilt-Only, Tilt & Turn and Tilt-First; country-specific solutions, e.g. outward-opening windows, can be realised as well. Round and pitched windows with a fully concealed hinge side are

As a system supplier of timber profiles, Gretsch-Unitas can independently and individually meet all market requirements. In cooperation with the leading suppliers of PVC and aluminium profile systems, the group has developed and implemented numerous solutions ranging from CE certifications and RC 2 tests right through to special project-related solutions, all of them tested at the group's own facilities as well as by accredited institutions. As a leading hardware manufacturer enjoying a worldwide reputation, the group supplies system solutions offering the customer the quality they require.

43


CZY W URBAN DOSTANĘ TYLKO MASZYNY? NIE. KOMPLEKSOWO PRZEMYŚLANE KONCEPCJE.

ZGRZEWANIE

CIĘCIE

OCZYSZCZANIE

LOGISTYKA OKUCIE

KOMPLETNE URZĄDZENIA | CIĘCIE | OBRÓBKA STALI | ZGRZEWANIE | OCZYSZCZANIE | MONTAŻ OKUĆ | LOGISTYKA URBAN GmbH & Co. Maschinenbau KG | Dornierstr. 5 | 87700 Memmingen Tel.: +49 8331 858-0 | Fax.: +49 8331 858-58 | urban@u-r-b-a-n.com | www.u-r-b-a-n.com

FO_Anzeige_2012_Logistik_pol.indd 1

26.10.2012 12:54:00


4:00

Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

PSK-Plus: w każdym przypadku przekonuje Synteza wyróżniającej się optyki z komfortem We współczesnej architekturze dominującym trendem są duże zaszklone powierzchnie, dlatego zainteresowanie rozwiązaniami tego typu w Rosji i w Polsce wciąż rośnie. Szczególnym powodzeniem cieszą się zwłaszcza systemy uchylno-przesuwne, a o ich sukcesie decyduje wygodna obsługa, łatwy montaż i stosunkowo niska cena w porównaniu do innych systemów przesuwnych. Jako wiodący producent okuć Siegenia-Aubi oferuje szeroką gamę rozwiązań do wszystkich typów skrzydeł przesuwnych w jakości "Made in Germany". Architekci pragną mieć możliwość swobodnego kształtowania przestrzeni, użytkownicy zaś chcą mieszkać w komfortowych i słonecznych wnętrzach. Rozwiązaniem, które bez wątpienia usatysfakcjonuje wszystkich są konstrukcje uchylno-przesuwne z okuciami PSK-Plus Siegenia-Aubi. W zależności od wielkości skrzydeł dostępne są różne rodzaje okuć: do mniejszych skrzydeł z drewna i z PCV o wadze do 100 kg najodpowiedniejsze będzie okucie PSK100-Plus, a w przypadku większych skrzydeł (do 160 kg) świetnie sprawdzi się okucie PSK160-Plus. Okucia PSK-Plus wyróżnia dopracowana w każdym detalu technologia oraz zadziwiająco łatwa obsługa. Aby ustawić skrzydło w pozycji uchyłu po prostu obracamy klamkę o 90°, a obrót o kolejne 90° pozwala bez wysiłku przesunąć skrzydło na bok. Atutem rozwiązania z punktu widzenia producentów okien jest to, że elementy ryglujące wykorzystywane w okuciach PSK100-Plus i PSK160-Plus są takie same jak w systemach okuć obwiedniowych SI-AU, co zmniejsza nakłady na logistykę i wpływa na obniżenie kosztów produkcyjnych. Niższy próg – więcej światła Poszczególne elementy okucia stanowią spójny system, a ich zredukowane wymiary decydują

o tym, że sprawdzą się w każdej sytuacji montażowej. Wysoka na 35 mm szyna jezdna oznacza mniejszą barierę i zapewnia bezpieczne przejście z domu na taras, pozwala także na zastosowanie większej powierzchni szkła i lepsze doświetlenie wnętrz. Dodatkowym atutem okuć PSKPlus jest nowy grzybek obrotowy, który gwarantuje zawsze optymalnie ustawiony system zamykania. Zapewnia prostszy, a przy tym absolutnie dokładny montaż dzięki płynnej regulacji wysokości, samodzielnie wyrównuje tolerancje luzu okuciowego i ogranicza znacznie konieczność regulacji w trakcie produkcji i montażu.

PSK-Plus Impressive in Every Respect The Perfect Blend of Elegance and Comfort Demand for large glazed window and sliding door elements continues to grow in Russia and Poland. Tilt and slide elements are particularly sought after: in addition to the fact that they do not require special profiles, they are inexpensive and are also easy to install. Lift and slide elements are also currently high in demand. With its ‘Made in Germany’ quality, the Siegenia-Aubi Group is market leader, offering a wide range of solutions for all opening types. Architects want variety and design flexibility, whilst clients set great store by large glazed surfaces that offer generous amounts of light and ease of operation. Tilt and slide elements with PSK-Plus hardware from Siegenia-Aubi offer a solution for both. Different hardware is available depending on the sash size: the PSK 100Plus is ideal for smaller timber

and PVC sashes weighing up to 100 kg, while the PSK 160-Plus has been designed for heavier sash weights up to 160 kg. Opening and closing the elements is exceptionally simple with both the PSK 100-Plus and the PSK 160-Plus. After turning the handle by 90°, the sash can be moved manually into the sliding position; a further turn enables the sash to be tilted. Furthermore, the optional Siegenia-Aubi central locking system enables every locking sequence to be performed without the need for additional components. PSK 100-Plus offers further advantages. The reduced number of components provides beneFits in terms of logistics, handling and fabrication, combined with the

highest standards of manufacturing quality and operating comfort. The hardware’s sleek, narrow dimensions are one of its defining characteristics. A 35 mm low door frame clearance creates a low threshold height, allowing both the use of large glazed areas and maintaining easy access to the outside. Since the design requires less material, this can bring added beneFits in terms of fabrication. The comfort mushroom provides yet another advantage. Its unique height adjustment compensates for air gap tolerances, thus guaranteeing a durable locking system that is optimally adjusted at all times. This intelligent detail also beneFits fabricators, as the comfort mushroom’s self-adjusting feature simplifies fabrication and on-site installation.

45


EdgeTech_AdvertA4_Eng_Pol_Layout 1 12/10/2012 11:52 Page 1

uiz : 1 Which company produces more than

: 1 Która firma produkuje każdego

: 2 Which company offers the most

: 2 Która firma oferuje na rynku

a quarter of a billion meters of warm edge spacer technology every year? thermally efficient spacers on the market?

: 3 Which company gives IGU

manufacturers the highest levels of productivity across all mainstream machinery suppliers?

roku ponad ćwierć miliarda metrów w technologii ciepłej ramki? najsprawniejsze ciepłe ramki?

: 3 Która firma zapewnia producentom

szyb zespolonych najwyższe poziomy produktywności spośród wszystkich najważniejszych dostawców maszyn?

: 4 Which company offers a range of

: 4 Która firma oferuje technologię

: 5 Which company with the coming

: 5 Która firma po połączeniu z

warm edge spacer technology to suit all levels of output?

together of Edgetech and Truseal are clear global leaders in the flexible warm edge spacer market?

ciepłych ramek do wszystkich rodzajów szyb?

Edgetech i Truseal jest globalnym liderem na rynku elastycznych ciepłych ramek?

...the answer to all of these questions and for all of your warm edge needs is Quanex.

...odpowiedzią na wszystkie te pytania i na wszelkie Wasze potrzeby związane z ciepłą ramką jest Quanex.

The Home of Energy Efficient Building Products

Tam, gdzie powstają produkty zwiększające efektywność energetyczną w sektorze budowlanym

For your tailor made Warm Edge options including award winning marketing, single, double and triple seal spacer systems, contact Edgetech

Odpowiedzi na wszystkie swoje pytania dotyczące ciepłej ramki, w tym związane z nagradzanymi formami marketingu, z systemami uszczelnień pojedynczych, podwójnych i potrójnych uzyskacie kontaktując się z Edgetech

Edgetech Europe GmbH Gladbacher Straße 23 52525 Heinsberg Germany [tel] +49 (0)2452.96491.0 [fax] + 49 (0)2452.96491.11 [email] info@edgetech-europe.com [internet] www.superspacer.com

Edgetech Europe GmbH Gladbacher Strasse 23 52525 Heinsberg Niemcy Tel.: +49 (0)2452.9649.1.0 Faks: + 49 (0)2452.96491.11 E-mail: info@edgetech-europe.com Witryna internetowa: www.superspacer.com


Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

I-tec: rewolucyjne technologie Internorm Innowacje I-tec firmy Internorm wyznaczają nowe standardy w branży okiennej Niezależne energetycznie zaciemnienie i mocowanie szyby na całym obwodzie –pod dźwięczną nazwą „I-tec”. Firma Internorm, wiodąca marka okienna w Europie, wraz z dwoma rewolucyjnymi technologiami Internorm wprowadza w tym roku nowe standardy. „Stylowa architektura zwiększa wymagania odnośnie designu, techniki, jakości i komfortu okien. W tym roku wprowadziliśmy na rynek serię „I-tec” z innowacyjnymi technologiami, które sprawiają, że okna są niezwykle nowoczesne” – mówi Christian Klinger, współwłaściciel i członek zarządu firmy Internorm International GmbH. Innowacyjna seria I-tec podbudowuje tradycyjną rolę prekursora, jaką pełni firma Internorm w opracowaniu nowoczesnych systemów okien.

Zaciemnienie I-tec: zintegrowana żaluzja fotowoltaiczna z niezależnym zasilaniem Żaluzja napędzana silnikiem nie potrzebuje zewnętrznego źródła zasilania. Energia jest pozyskiwana bezpośrednio na oknie poprzez moduł fotowoltaiczny zintegrowany w osłonie żaluzji i jest magazynowana w akumulatorze. System działa również wtedy, gdy słońce nie świeci, ponieważ akumulator jest ładowany nawet przy rozproszonym świetle dziennym. Zaciemnienie I-tec działa od razu po zamontowaniu okna i można w nie doposażyć niemal wszystkie systemy okien zespolonych firmy Internorm. Ponieważ nie jest potrzebny żaden przewód elektryczny, nie trzeba kuć bruzd pod przewody. „Dzięki temu zaciemnienie I-tec znajduje optymalne zastosowanie również podczas renowacji” – mówi Klinger. Żaluzja jest sterowana przez dwukierunkowe łącze radiowe, a poszczególnymi żaluzjami można sterować osobno

We wszystkich oknach firmy Internorm seryjnie montuje się oszklenie I-tec, w przypadku którego stosowana jest opatentowana technologia fix-oround, która zapewnia przyklejenie szyby do ramy okna na całym obwodzie. Znacznie poprawia to stabilność, izolacyjność cieplną i dźwiękową, zabezpieczenie przed włamaniem i funkcjonalność okna w całym okresie jego użytkowania.

I-tec: Revolutionary Internorm Technologies Internorm is Setting New Standards in Window Branch Energy self-sufficient shading and continuous all-round fixing of the window pane – this year Internorm, Europe’s leading window branch, is setting new standards with two revolutionary Internorm technologies under the illustrious title of “I-tec”. „With architecture true to its original style the demands on design,

technic, quality and comfort of the windows are increasing. This year we’ve introduced a series of innovative technologies to the market with “I-tec”, which adds a revolutionary upgrade to the window in all areas, explains Christian Klinger, co-owner and director of Internorm International GmbH. The I-tec innovation series supports Internorm’s traditional pioneering role in developing window systems with a promising future. The motor driven blind requires no external power source – the energy is generated directly at the window in a photovoltaic module which is inte-

grated into the blind cover, and is stored in a battery. The system is still functioning when the sun doesn’t shine as the battery is already charging by means of diffuse daylight. I-tec shading is operative immediately once the windows are installed and can be retro-fitted in almost all Internorm composite window systems. As no electrical power connection is necessary, chiselling work does not need to be carried out. „This makes I-tec shading so practicable especially in refurbishments“, says Klinger. The blind is controlled via bidirectional radio; individual blinds can be controlled individually. All Internorm windows are fitted as standard with I-tec glazing, where the patented fix-oround technology with its continuous gluing ensures a gapless all around fixing of the glass pane to the window frame. Thereby, stability, thermal and sound insulation, burglary protection and functionality of the window over its entire life time are considerably improved.

47


FBA 2500/2

AUTOMAT DO OKUWANIA SKRZYDEŁ ŁATWO PRZEPROWADZONA OPTYMALIZACJA

KOMPLETNE URZĄDZENIA | CIĘCIE | OBRÓBKA STALI | ZGRZEWANIE | OCZYSZCZANIE | MONTAŻ OKUĆ | LOGISTYKA URBAN GmbH & Co. Maschinenbau KG | Dornierstr. 5 | 87700 Memmingen Tel.: +49 8331 858-0 | Fax.: +49 8331 858-58 | urban@u-r-b-a-n.com | www.u-r-b-a-n.com

FO_Anzeige_2012_FBA_Y.indd 1

26.10.2012 12:34:14


4:14

Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Optymalizacja obróbki Leitz rozszerzył swój asortyment o narzędzia do efektywnej produkcji okien i drzwi z tworzyw sztucznych i aluminium Po raz pierwszy na targach w Norymberdze, Leitz przedstawił rozszerzoną gamę narzędzi do okien i drzwi z tworzyw sztucznych i aluminium. Leitz podkreśla swoją wyjątkową pozycję jako jedynego na świecie producenta narzędzi oferującego pełen asortyment wyłącznie własnej produkcji. Powodem do świętowania jest premiera nowego katalogu narzędzi Leitz pt.: "Leitz pełna gama produktów: do profesjonalnej produkcji okien i drzwi wejściowych wykonanych z aluminium i tworzyw sztucznych". Pełna gama narzędzi do obróbki tworzyw sztucznych i aluminium. Coraz większym wyzwaniem dla producentów narzędzi jest produkcja wysokiej jakości okien z tworzywa sztucznego i aluminium. W tym celu należy sprostać rosnącym wymaganiom estetyki i izolacyjności materiałów, z czym wiele narzędzi sobie z tym nie radzi. Konieczne jest również tworzenie coraz mniejszych elastycznych procesów produkcyjnych. Nowoczesne profile okienne wykonane są z wysokiej jakości powłok powierzchniowych lub zbrojone włóknem, co wymaga wysokiej jakości obróbki i stosowanych narzędzi. Na nowo zoptymalizowane piły tarczowe do przecinania profili z tworzywa sztucznego biorą pod uwagę te wymagania uzyskując optymalną jakość cięcia. Praktyka pokazuje, że uzyskują one ponad 2000 cięć więcej i do 40 razy dłuższą żywotność w porównaniu do zwykłej piły z ostrzami z węglika wolframu. W zakresie frezów trzpieniowych do obróbki profili okiennych z tworzywa sztucznego i aluminium szczególnie polecany jest frez spiralny wstępno-wykańczający z powłoką utwardzającą. Dzięki powłoce Marathon przebiegi zostają wielokrotnie zwiększone oraz znacznie poprawia się jakość obrabianej powierzchni. Kolejną zaletą jest możliwość stosowania większych posuwów w porównaniu do zwykłych frezów zgrubnych. Dodatkowo frezy te są znacznie cichsze podczas pra-

cy. Noże do czyszczenia zgrzewów zamykają nowy kompletny program oferowanych narzędzi.

Optimised processing Leitz has expanded its Tooling Program for Efficient Production of Plastic and Aluminium Windows and Doors Leitz unveiled its expanded plastic and aluminium windows and doors tool program at the Holz-Handwerk and fensterbau/ frontale fair in Nuremberg.

This highlighted Leitz’s unique position as the global manufacturer with the in-house capability to develop and produce. The new extensive Leitz tool catalogue „The Leitz full range of products: For the professional and efficient production of aluminium and plastic windows and doors“ was released at the fair.

The full range of products for processing plastic and aluminium Producing top quality plastic and aluminium windows places even greater challenges to Leitz. Increasing demands on aesthetic and insulation result in material combinations hard to machine by many tools. Even smaller batch sizes demand flexible production. A high-quality finish coating plus

the fibre-reinforced plastics of modern plastic window profiles make high demands on cut quality and tool performance. New optimised crosscut sawblades meet the quality demands for processing plastic profiles when splitting the profile and seal. Trials show this sawblade is already more efficient after 2,000 cuts than a HW-tipped sawblade and has a performance 40 times longer. The Marathon coated spiral roughing / finishing router for plastic and aluminium window profiles is convincing in routing applications. Marathon coating increases the performance many times over with significantly improved cut quality. Additional advantages are higher feed speeds than conventional tungsten roughing cutters plus quiet running. Corner knives for cleaning the weld seams complete the new tooling programme.

49


THE „WARM EDGE“ FOR INSULATING GLASS

SWISSPACER V – the best solution!

Vetrotech Saint-Gobain (International) AG, Zweigniederlassung Kreuzlingen

• Energy saving up to 5 %, also available with SWISSPACER Georgian bars • Reduction of condensation at the edge of the glass • Aesthetics and individuality in a window, 17 different colours to choose from

Tel.: +41 (0)71 686 92 70 Fax: +41 (0)71 686 92 75 Engineered in Switzerland

AZ_ENG_A4_b.indd 1

Sonnenwiesenstrasse 15 8280 Kreuzlingen, Switzerland

E-Mail: info@swisspacer.com www.swisspacer.com

09.09.11 10:21


Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Nowy Conturex Compact firmy Weinig Zaawansowana technologia osiągalna dla niewielkich producentów okien Projekt Weinig Conturex dla numerycznej produkcji okien w jednym przebiegu dzięki swej precyzji, elastyczności i ekonomiczności umocnił się w czołówce światowej. Dzięki nowemu Conturex Compact technologia staje się teraz atrakcyjna również dla małych zakładów produkcyjnych. Nowe centrum do profili posiada wszystkie zalety serii Conturex, jak kompletna obróbka w jednym mocowaniu bez czasów na zbrojenie, uboga manualnie produkcja dzięki pełnej automatyzacji i różnorodności narzędzi. Inaczej niż wielkie urządzenia z możliwością rozszerzania ich niemal bezgranicznie, Conturex Compact przedstawia jednak zamkniętą serię ze świadomie zachowaną niewielką liczbą opcji. W ten sposób udaje się zaoferować Weinig wysoce zaawansowaną technologię do elastycznej produkcji okien i drzwi po szczególnie korzystnej cenie w stosunku do wydajności. Conturex Compact to centrum okienne o masywnej, jednoportalowej konstrukcji. Dwa siłowe stoły do mocowania zapewniają bezpieczne prowadzenie i dokładne pozycjonowanie elementu obrabianego. Idealnymi adresatami nowej konstrukcji Weinig są producenci okien z wydajnością od 20 do ponad 30 jednostek na zmianę. Dokładna wydajność produkcyjna zależy od preferowanego wykonania połączeń narożnikowych. Conturex Compact w wersji podstawowej może obrabiać elementy o długości od 175 do 3500 mm. Możliwe są przekroje między 25 x 40 a 150 x 260 mm. Oprócz stacji obróbczej do frezowania i wiercenia, urządzenie o wielkości 12 x 5 metra posiada także automatyzację wlotu i wylotu oraz pełną osłonę w obszarze obróbczym. Dzięki własnemu sterowaniu Nexus firmy Weinig, może być kontrolowanych więcej niż 12 osi. Magazyn narzędziowy dla 30 narzędzi dba o wystarczającą elastyczność. Wyższe wymagania definiowane i zaspokajane są przez kolej-

10:21

ne opcjonalne pakiety. Tutaj do dyspozycji jest zewnętrzny magazyn liniowy z kolejnymi 44 miejscami narzędziowymi. Dodatkowe wrzeciono kompaktowe czy uniwersalne wrzeciono kompaktowe z technologią 5-osiową zwiększa możliwości obróbcze. Do tego główne wrzeciono posiada opcjonalną oś C do obracania narzędzi lub agregatów kątowych wokół 360°, a już w standardzie energooszczędny zespół zasilania drugostronnego. Do wyboru główne wrzeciono, wrzeciono kompaktowe lub wrzeciono uniwersalne mogą być wyposażone w stację grawerską. W połączeniu z systemem czytającym kody kreskowe przy wlocie maszyny oraz drukarką etykiet na wylocie, osiągane są założenia inteligentnej i niezależnej od profili produkcji. Za pomocą cyklu dodawania, jako opcja możliwe są na rozszerzonym urządzeniu długości elementów obrabianych do 4500 mm. Automatyczne doprowadzanie za pomocą przenośnika poprzecznego podnosi komfort obsługi razem z pneumatycznym poziomowaniem elementów i sprawiają, że możliwa jest wyższa częstotliwość taktów.

New Weinig Conturex Compact Affordable High-Tech for Smaller Window Producers The Weinig Conturex-concept for CNC-window production in one cycle is established worldwide due to its precision, flexibility and profitability up to batch size 1. Now, with the new Conturex Compact, this technology is becoming interesting for smaller companies as well. The new profile centre has all advantages of the Conturex series such as the set-up time free complete processing in one setting, low staff production thanks to fully automation and the tool variety.

Other than the almost unlimited extendable units, the Conturex Compact is a closed machine series with only a limited number of processing possibilities which was kept small on purpose. So this allows Weinig to offer high-tech for a flexible window- and door production with an especially attractive price-performance ratio. The Conturex Compact has a heavy duty, single portal construction. Two power-grip-clamping tables guarantee an exact guiding and positioning of the work piece. Ideal addresses of the new Weinig development are window producers with a capacity of 20 up to more than 30 units per shift. The exact production performance depends on the required processing of the corner connections. In the basic version the Conturex Compact is able to process a length from 175 to 3500 mm. Cross cuts between 25 x 40 and 150 x 260 mm are possible. Besides the processing station for milling- and drilling applications the 12 x 5 meter large units include an infeed- and outfeed automation as well as a full panelling of the processing area. The Nexus controller made

by Weinig is able to control more than 12 axes. A tool magazine for 30 tools allows enough flexibility. Higher demands can get defined and covered thanks to additional optional packages. So an external linear hopper with 44 additional tool places is available. An additional Compact-spindle respectively the universal spindle Compact with 5-axes-technology extends the processing possibilities. The main spindle has also an optional C-axis for the turning of the tool piece or angle unit up to 360° and an energy saving refeed unit as a standard. The main spindle, Compact spindle or universal spindle can optionally get equipped with an engraving station. In connection with a barcode scanning system at the machine infeed and a label printer at the outfeed, the foundation for an intelligent and profile independent production is laid. With the aid of a readjust cycle optionally work pieces up to 4500 mm can get processed at the enlarged unit. The automated infeed with cross conveyor increases the handling comfort together with the pneumatic alignment of the parts and allows a faster cycle time.

51


Sprawdź nowy katalog narzędzi Leitz Use the QR-code to take you to the new Leitz tool catalogue

Leitz kształtuje przyszłość

Efektywne wykonywanie okien z tworzywa sztucznego i aluminium Z nową, rozszerzoną gamą narzędzi do okien i drzwi z tworzywa sztucznego lub aluminium Leitz podkreśla swoją specjalizację, oferując jako jedyny producent pełen zakres narzędzi własnej produkcji. Dla każdego wymogu dotyczącego budowy maszyny, materiału okien i drzwi, trwałości narzędzia, jakości obróbki czy wielkości produkcji, Leitz może znaleźć idealne rozwiązania, lub opracować je według specyfikacji klienta. Rozległe doświadczenie Leitz w piłowaniu, wierceniu i frezowaniu oraz związanych z nimi systemami montażowymi, poznacie Państwo z nowym katalogiem narzędzi Leitz wykorzystywanych produkcji okien i drzwi z tworzyw sztucznych i aluminium.

Efficient processing of plastic and aluminium windows Leitz new expanded tooling program for efficient plastic or aluminium window and door production emphasises its unique position as the only manufacturer worldwide with a full range of in-house developed and produced tools. For every request regarding machining, window or door material, performance time and production volumes Leitz has the perfect solution or a solution tailored to the customers’ needs. The comprehensive Leitz knowledge of sawing, drilling, routing and finishing plus associated clamping systems is detailed in the new extensive Leitz tooling catalogue for professional and efficient production of plastic and aluminium windows and doors.

Leitz GmbH & Co. KG Leitzstraße 2 73447 Oberkochen, Germany Tel. +49 (0) 7364 / 95 00 Fax +49 (0) 7364 / 95 06 62 leitz@leitz.org www.leitz.org

Leitz Polska Spółka z o.o. ul. Duńska 4 97-500 Radomsko Tel. +48 (0) 44/683 03 88 Fax +48 (0) 44/683 04 77 leitz@leitz.pl www.leitz.pl www.leitz.org


Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Raz wyregulowane, trwale zamocowane Nowe rozwiązanie dr Hahn do mocowania zawiasów przy drzwiach z tworzyw sztucznych Liczba i średnica wkrętów oraz trzpieni - to było spektrum, w którym dotychczas oscylowały mocowania zawiasów dla drzwi z tworzyw sztucznych. Niemiecki producent zawiasów drzwiowych, dr Hahn przedstawia konstruktorom drzwi zupełnie nowe stadium: zawiasy drzwiowe ze specjalnymi metalowymi trzpieniami. Przez rosnące wymagania wobec izolacji cieplnej profili, w przypadku wielu wersji profili, słabnie równocześnie ich twardość. Konsekwencją mocowania zawiasów drzwiowych jest to, że często można otrzymać sztywne połączenie korpusu zawiasu i profila, często tylko przez dodatkowe prace, jak wkręty podtrzymujące czy dolne wypełnienia. Na porządku dziennym, już przy średnich siłach dociągania są również wgłębiające się profile. Specjalistyczny doradca dr Hahn, Bogdan Wojciechowski tak to wyjaśnia: "W przypadku aktualnych faktów w konstrukcji profila ostateczne unieruchomienie zawiasów drzwiowych, nie tylko w przypadku ciężkich drzwi i dociskania, nie jest już wystarczające".

Nowość: zawiasy Hahn z KT-Fix KT-Fix to najmłodsza innowacja specjalistów od zawiasów drzwiowych z Mönchengladbach. Przy czym fix oznacza szczególną szybkość i wytrzymałość. Główna myśl rozumiana jest po prostu: Aby również w przypadku wysokich komór przednich można było osiągnąć stabilne łączenie zawiasu, specjalne metalowe cylindry pokonują drogę między powierzchnią profila a zbrojeniem stalowym, czy ściankami profila. Obróbka odbywa się w stopniu daleko idącym od tego, jak dotychczas było w zwyczaju. Dla dodatkowych połączeń znajdują zastosowanie wkręty wiercące. Użycie bez wstępnych wierceń jest ekstremalnie proste: również tą techniką dr Hahn już w prze-

szłości odnosił wielkie sukcesy. Specjalne metalowe cylindry dają dodatkową stabilność i jeszcze efektywniej zapobiegają przechylaniu się skrzydła drzwiowego - i to po 1.000.000 cyklach otwierania, nawet wśród niekorzystnych warunków. Wgłębianie profili jest przez KT-Fix wykluczone dzięki wygładzonej geometrii. Przy zawiasach serii Hahn KT-N 6R, Hahn KT-V 6R oraz Hahn KTEV, które w zależności od wersji profili poruszają skrzydłami drzwiowymi aż do 160 kg, stosuje się mocowanie KT-Fix. Nie tylko przydatność do drzwi mieszkaniowych i drzwi większych obiektów budowlanych czyni KT-Fix atrakcyjnym dla konstruktorów drzwi. Przez niemal kompletnie wstępnie montowaną linę mocującą i mniejsze otwory zaoszczędza on czas montażu, a na końcu pieniądze. Wojciechowski obiecuje: "z sumy niewielkich zalet wynika zadowalający efekt. Szybsze czasy obróbcze i mniejsze obciążenie elementu. Zawiasy, które mocowane są za pomocą KT-Fix Hahn, są trwale stabilne i zachowują odpowiedni kształt dla drzwi".

Adjusted Once, Fixed Permanentely New Dr. Hahn Solution for the Hinge Mounting of Vinyl Doors The quantity and diameter of screws and pivots – that was the product range in which hinge mountings for vinyl doors varied. The German door hinge manufacturer Dr. Hahn is now introducing a completely new approach: door hinges with special metal pivots. Due to the increased head insulation standards the rigidity of the

profile bars decreases on many profile variants as well. The consequences for the mounting of door hinges is that a rigid connection of hinge and profile can often only be accomplished by additional processing steps such as support screws or relining. Dented profiles even at medium acceleration are daily fare. Dr. Hahn technical advisor Bogdan Wojciechowski explains this as follows: “The final mounting of the door hinges via contact pressure – not only for heavy doors – is no longer sufficient in the current profile building business conditions.”

tremely simple: Dr. Hahn has been able to succeed very well with this technique in the past.

New: Hahn hinges with KT-Fix

Added value but no extra effort

KT-Fix is the latest innovation of the door hinge specialist located in Möchengladbach. Whereas fix stands for particularly fast and particularly solid. The basic idea is quite simple: In order to get a stable hinge connection even in the case of high pre-chambers, special metal pivots bridge the distance between profile surface and steel reinforcement respectively profile wall. The processing mostly takes place as usual.

Not only the suitability for doors in the residential – and industrial construction business makes KTFix attractive for door producers. Thanks to almost completely preassembled mounting ropes and less drillings assembly time and therefore ready cash can be saved.

Drill screws are used for the additional connection. This work step without pre-drilling is ex-

Special metal pivots stabilize even more and prevent more effectively the tilting of the door sash – and this after 1.000.000 opening cycles even under adverse conditions. Thanks to the very sophisticated geometry of the KT-Fix the denting of profiles is impossible. The KT-Fix mounting is used with the hinges of the Hahn series KT-N 6R, Hahn KT-V 6R and Hahn KT-EV which move door sashes up to 160 kg, depending on the profile type.

Wojciechowski promises: “The sum of small advantages adds up for the door producers to a very satisfying result. Faster processing time and less complaints of the element. Hinges mounted with Hahn KT-Fix are permanently stable and keep the attractive design of the door.”

53


Wir leben Profilbearbeitung Wir leben Seit über 30 JahrenProfilbearbeitung zählen wir zu den führenden Herstellern von CNCSeit über 30 Jahren zählen wir zu Bearbeitungs zentren für die breite den führenden Herstellern von CNCPalette der Profil bearbeitung. Bearbeitungs zentren dieDemonstrabreite Erfahren Sie mehr beifür einer Palette der Profil bearbeitung. tion in unserem Werk, bei einer Planung Erfahren Sie for mehr einer Demonstraabeiprofessional production of windows and doors in Ihrem Hause oder nutzen Sie die tion in unseremunserer Werk, bei einer Planung Möglichkeiten Homepage: PVC, wood-aluminium or reinforcement steel in Ihrem Hause oder aluminium, nutzen Sie die Besuchen Sie mit uns gemeinsam „lebende“ Möglichkeiten unserer Homepage: www.schirmer-maschinen.com Produktionsstätten bei unseren zahlreichen und Besuchen SieKunden mit uns in gemeinsam „lebende“ zufriedenen der Fenster-, Fassaden-, www.schirmer-maschinen.com Produktionsstätten bei unseren zahlreichen und Solar- etc. Technologie. zufriedenen Kunden in der Fenster-, Fassaden-, Solar- etc. Technologie.

Cutting and processing centres

beitung

-

tranung

com

Besuchen Sie mit uns gemeinsam „lebende“ Produktionsstätten bei unseren zahlreichen und zufriedenen Kunden in der Fenster-, Fassaden-, Solar- etc. Technologie.

Profile Processing is our Life For more than 30 years we are one of the leading producers of CNC processing centres for a wide variety of profile processings. Learn more about our machines and our company during a demonstration at our plant, during a visit to your facility or check the possibilities of our home page:

www.schirmer-maschinen.com Visit with us ‚live’ production locations at one of our numerous and satisfied customers in the windows-, façade-, solar- etc. technology.

schirmerA4_engl_12.indd 1

01.12.11 16:27


Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Software dla nowoczesnych okien i drzwi Spełnia potrzeby i wymagania Elektroniczne przetwarzanie danych oraz zastosowanie nowych technologii i urządzeń produkcyjnych jak i troskliwa opieka nad klientem połączona z paletą innowacyjnych produktów. To jest dzisiaj podstawą dla firm okiennych i drzwiowych zorientowanych na przyszłość.

mu zarządzaniu są przejrzyste i pozwalają się skalkulować. Organizacja biura i kalkulacja z Fen-Office stają się sprawą drugorzędną. Konstrukcja indywidualnych okien i drzwi aż do transmisji danych do nowoczesnych urządzeń produkcyjnych jest oczywista i dostosowana do zakładów

nio, następnie drukowane lub zapamiętywane w formacie DXF.

Tylko ten, który sprosta tym wymaganiom będzie dobrze przygotowany na walkę z konkurencją w nadchodzących latach. Prologic Computer GmbH od ponad 25 lat oferuje swoim klientom elastyczne rozwiązania w zakresie Software oraz indywidualne doradztwo w zakresie budowy okien i drzwi. Fen-Office to rozwiązanie Software dla organizacji produkcji od A do Z. Projekty klienta dzięki te-

o każdej wielkości. Zapasy magazynowe optymalizowane są poprzez gospodarkę materiałową, a dostawcy są zaopatrywani w poufne dane. Kontrola wydajności wspomaga planowanie produkcji i dostawę. Listy produkcyjne oraz dane mogą być indywidualnie dopasowane poprzez generator formularza ze strony klienta i optymalnie dostosowane do każdej potrzeby. Czasochłonne cięcia okien są wytwarzane bezpośred-

Informacja o znaku CE oraz obliczenie wartości "U" jest oczywiście dostępne poprzez naciśnięcie przycisku. Fen-Office to rozwiązanie Software, które w razie potrzeby i specjalnych wymagań klienta rozwijane jest dalej przez Prologic.

Software for a Modern Window and Door Production Fen-Office from Pro-Logic is the Solution Electronical data processing and the use of new technology and production units as well as efficient customer service combined with an innovative product range – this is today the basis of a future oriented windowand door production company. Only who faces up to these challenges is well prepared for the competition of the years to come. The Prologic Computer GmbH offers to its customers flexible software solutions as well as in-

16:27

dividual consultation in the production of windows and doors for more than 25 years now. Fen-Office is the software solution for the company organization from A-Z. Customer projects become transparent and calculable with the project management tool. Office management and calculation become a minor matter with Fen-Office. The design of individual windows and doors and the data transfer to modern production units is a matter of course and available for all company sizes.

Material management Inventory gets optimized with the material management and suppliers get reliable data information. The capacity control supports the planning of production and shipment. Production relevant lists and data of the customers can individually get adjusted with the form generator and ideally designed for all needs. Time consuming window cuttings do directly get produced, printed or saved in a DXF-format. CE-mark information as well as U-value calculations are a matter of course and are available with one key stroke. Fen-Office is a software solution advanced to the requirements and special needs of the Prologic customers.

55


Verkauf ing

et

k

ar

M

Fin

an

ERP-SYSTEM

n

Pr

n

io

kt

u od

ze

Logistik

ADULO GmbH Hasenellern 1a 97265 Hettstadt

Ad m ini str at ion

+49 931 46886-0 +49 931 46886-88

GmbH High-End-Scans in Farbe + SW · Elektronische Bildbearbeitung MAC/DOS-Datenübernahme und -verarbeitung · Digitalproof · Fotosatz Illustrationen · 3D-Animationen Messerschmittstraße 27 · 89231 Neu-Ulm · Telefon 0731.724493/-94 · Telefax 0731.724475 e-mail: montana-media_gmbh@arcor.de · Internet: www.mm-druckvorstufe-junge.de

Repro · Werbung · Druckservice

Digitale Druckvorstufe

info@adulo.de www.adulo.de


Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Potrojony obrót w ciągu czterech lat Przesiadka na klejenie opłacalna dla BL Fenster AG Szwajcarski producent okien BL Fenster AG przed czterema laty zdecydował się przestawić na zespalane okna PCV. Samuel Lüscher, właściciel oraz Marcel Beglinger wyjaśniają, dlaczego wiele powodów przemawiało za rozwinięciem techniki klejenia i sprzedażą więcej niż 95% wszystkich okien jako zespolonych. Dlaczego BL Fenster AG zespala okna? Powodem jest mocne połączenie między skrzydłem a szybą. Rama i szyba tworzą jedność. Skrzydło nie nosi już szyby, a w zespolonym oknie ma przede wszystkim za zadanie mocowanie okucia i uszczelki. Innym powodem jest energooszczędność. Dzisiaj profil jest najgorszym energetycznym udziałem w oknie. Dzisiejsza potrójna szyba z małymi wartościami "U" jest lepiej izolowana. Poprzez zespalanie okien mogą być używane węższe profile bez wsadów stalowych.

Jak przebiegało przejście na zespalanie? Maszyna Urban została przygotowana pod klej Sika. To przejście dobrze funkcjonowało i natychmiast wykazało podniesienie jakości przy klejeniu. Wzrosło przy tym także zadowolenie naszych pracowników. BL Fenster AG klei około 150 skrzydeł dziennie. Czy zaoszczędzono czas w produkcji? Centrum obróbcze z oknami bez stali jest o ok. 15% szybsze. Można zaoszczędzić na obróbce stali. Nakład w szkleniu jest przypuszczalnie identyczny. Przygotowanie i klejenie odpowiada mniej więcej nakładowi oklockowania. Czy dzięki technice klejenia zakłady mogą zwiększyć swoje obroty? Nasz przykład pokazuje, że jesteśmy na właściwej drodze. W ciągu czterech lat obroty BL Fenster AG wzrosły trzykrotnie.

Why does BL Fenster AG use the bonding technology for windows? One reason is the fixed connection between sash and glass. Frame and glass build one unit. So the sash no longer carries the glass. With a bonded window the main task of the sash is to hold metal fittings and sealings. The second reason is the energy ef-

Jaką technologię klejenia stosuje BL Fenster AG? Przerabiamy zoptymalizowany pod względem klejenia system Energeto firmy Aluplast. Dzięki zespoleniu przylgi przy podstawie, dają się znosić dzięki profilom duże obciążenia. Od stycznia 2011 zespalamy automatycznie urządzeniem do zespalania Urban, ponieważ z automatem równomierność nanoszenia jest większa. Udział kleju wynosi dzisiaj 95%. Jakie było przestawienie się z produkcji konwencjonalnej na klejenie? W bardzo wczesnym stadium nawiązaliśmy kontakt z Sika. Wybrany środek klejący Sikasil WT -480 okazał się bardzo dobrze tolerowany ze wszystkimi znanymi uszczelkami przyszybowymi. Sikasil WT -480 jest klejem dwuskładnikowym, który również w przypadku niższych temperatur reaguje w sposób niezależny od wilgotności. Przy automatyzacji okazało się, że producent maszyn Urban jest już całkiem daleko zaawansowany w konstrukcji urządzeń do zespalania w zintegrowanych przebiegach produkcyjnych.

Turnover Tripled in Four Years Change to Bonding Pays off for BL Fenster AG Four years ago, the Swiss window producer BL Fenster AG decided to switch to bonded PVC windows. In an interview, Samuel Lüscher and Marcel Beglinger explain why many reasons speak for the extension of the bonding technology and sell today more than 95% windows bonded.

ficiency. Today a profile is the worst energetic part of a window. The present-day triple glass with low U-values isolates much better. Thanks to the bonding process, smaller profiles without steel reinforcements can get used. What kind of technology uses BL Fenster AG? We process the bonding optimised system Energeto of aluplast. The bottom notch bonding compensates a lot of pressure from the profiles. Since January 2011 we work with an automated glass bonding station of Urban as the evenness of the glue injection is higher with automated units. Today the bonding share reaches 95 %.

How was the conversion from a standard production to the bonding process? We contacted Sika at a very early stage. The selected glue Sikasil WT-480 proved to be very compatible with all well-known glass sealings. Sikasil WT-480 is a twocomponent adhesive which reacts humidity neutral and even with low temperatures. During the automation process it showed that the machine producer Urban is already a big step ahead in the development of bonding machines which are to get integrated into existing production cycles. How was the switch-over to the bonding cycle? The Urban machine was set-up and run-in with the Sika adhesive. The changeover went off well and an increase in quality at the bonding could get noticed immediately. As a result the satisfaction of our employees increased as well. About 150 sashes per day get bonded at BL Fenster AG. Did time get saved in the production? The processing unit is 15 % faster with steelless windows. The processing of steel is no longer necessary. The glassing effort is probably the same. The effort of gluing and bonding is as high as the effort for using glazing blocks. Can companies increase their turn over with the bonding technology? Our example shows that we are on the right track. Within 4 years BL Fenster AG could triple their turnover.

57


FBA 2500/2 SASH ASSEMBLY UNIT OPTIMISATION - EASY GOING

COMPLETE PRODUCTION UNITS | CUTTING | BAR PROCESSING | wELDING | CORNER CLEANING | METAL FITTING ASSEMBLY | LOGISTICS URBAN GmbH & Co. Maschinenbau KG | Dornierstr. 5 | 87700 Memmingen Tel.: +49 8331 858-0 | Fax.: +49 8331 858-58 | urban@u-r-b-a-n.com | www.u-r-b-a-n.com

FO_Anzeige_2012_FBA_Y_eng.indd 1

26.10.2012 12:30:05


0:05

Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Cała koncepcja trafia na wrażliwy punkt rynku Adulo przyciąga kompletnym rozwiązaniem coraz więcej zainteresowanych Produkty Software Adulo GmbH na rodzimym i międzynarodowym rynku zdobywają pozytywny wydźwięk. Najświeższa innowacja przedsiębiorstwa to Online-Aufmass-System Scotty, która konstruktorom okien oszczędza czas pracy na placu budowy. Dzięki Scotty w jednym cyklu można zmierzyć wszystkie ważne dane na miejscu: pracownik w budynku w stanie surowym, za pomocą techniki laserowej skanuje wymiary okna i przez Bluetooth może przekazać je bezpośrednio do tableta PC, a następnie przez Internet do siedziby firmy. I tak konstruktorzy okien zaoszczędzają na czasochłonnej pracy przy pisaniu, a do tego bezbłędna transmisja wymiarów wyklucza reklamacje. AVIP, Internetowa Platforma Sprzedaży Adulo, wnosi do branży okiennej przyszłościową technologię internetową. Internet poza umocnieniem pozycji rynkowej umożliwia również transparentny przepływ informacji między producentem a handlowcem przy profesjonalnej i jednolicie ukształtowanej odsłonie reklamowej. Rozwiązanie Cloud-Computing Adulo Hosting przygotowuje przez Internet Software wraz z danymi stałymi. Przy czym dane znajdują się w zewnętrznym centrum komputerowym o najwyższym standardzie bezpieczeństwa. Ponieważ dane stałe muszą być ujmowane tylko jednorazowo, ułatwiony jest do tego nadzór nad danymi stałymi. Niewielki miesięczny wkład kwotowy razem z doglądem nad Software znacznie minimalizuje wewnętrzne koszty eksploatacji. Dzięki Adulo Hosting rozszerzane są funkcje Adulo Fit - Technologia Informacji Produkcyjnych. Głównym elementem składowym nowego Fit jest Fit-stanowisko rozrządcze, centrum kontroli wszystkich procesów, które przebiegają w produkcji. Kompletne informacje produkcyjne każdego zlecenia mogą być przejrzane Online z każdego miejsca i o każdej porze ra-

zem z czasami zadanymi i rzeczywistymi, także przez Smartphone. Ostatni etap w obiegu procesów odkrywa Adulo Lima, zarządzanie dostawą z informacjami o czasie rzeczywistym przez Internet. Tutaj optymalnie i profesjonalnie wykrywana jest logistyka, montaż oraz zarządzanie reklamacjami, tutaj śledzone i dokumentowane są bez przerwy wszystkie artykuły oraz przechodzenie odpowiedzialności od miejsca załadunku aż do odbioru końcowego u klienta. Adulo, lider innowacji w branży, może zatem zaoferować takie rozwiązanie Software, które daleko wychodzi poza standardy oprogramowania do budowy okien. Adulo GmbH od ponad 25 lat tworzy w Hettstadt i integruje Software dla branży okiennej oraz branży budującej elementy okienne. Jako jeden z pierwszych oferentów Adulo był technicznym przodownikiem we wszystkich usprawnieniach oraz nowych opracowaniach i do dzisiaj jest przodownikiem w innowacji i kompetencji. Zbudowany z poszczególnych podzespołów potrafi w każdym czasie indywidualnie dostosować się do potrzeb klienta i wielkości zakładu - od Software sprzedającego, poprzez program dla wyspecjalizowanych konstruktorów okien, aż do obszernego rozwiązania ERP dla zakładów przemysłowych.

Overall Concept Has The Fingers on the Pulse Adulo Attracts More and More Interested Parties With Overall Concept The software products of Adulo GmbH receive a lot of positive feedback on the national and international market. The company’s latest innovation is the online-measurementsystem Scotty which saves the window builder working time on the construction site. With Scotty all relevant data can get measured in one single step on site: the window technician scans the window measurements by the use of laser technique at the construction site and sends this information via Bluetooth directly to a tablet-PC and after that per internet to the company. So the window builder no longer needs to handle the time consuming paperwork and an error free transfer of the measurement data reduces complaints as well. AVIP, the Adulo Internet Sales Platform brings the internet which

is the technology of the future, into the window building business. Besides a hardening of the market position, the internet allows also a transparent information flow between producer and retailer with a professional and uniformly designed website. The Cloud-Computing-Solution, the Adulo Hosting, has the software including master data ready via internet. Thereby the data is stored in an external data centre with highest possible safety standards. As the master data only needs to get entered once, the master data maintenance becomes easy. The low monthly contribution payment including software maintenance reduces the internal costs considerably. With Adulo Hosting the functions of Adulo Fit – ProductionInformation-Technology – do get extended. Main part of the new Fit is the Fit control station for all production processes. The complete production information of each order can get looked at everywhere at any time online, even with a Smartphone. The last step in the process circle is covered by Adulo Lima, delivery management in real-time via internet. Logistic, assembly and complaint management are optimally and professionally taken care off as all articles and all changes of liability from the loading point up to the final acceptance at the customer do get completely tracked down and documented. Adulo, innovation leader in the branch, can thus offer a software solution which far exceeds a standard window building software. For more than 25 years now Adulo GmbH develops and integrates software for the window- and building component branch in Hettstadt. As one of the first providers, Adulo has been a pioneer for all technical innovations and developments and till this day still stands for innovation and competence. The Adulo Software is used in almost 20 countries and is available in 8 different languages. Due to a modular set-up, the software can get adjusted to the customer’s requirements.

59


Sika Technologie-Zentrum Zürich, Schweiz. Architekt Andrea Roost.

Fenster: Baumgartner / Fassade: Schindler

Sika - Die Klebeexperten Innovative Systemlösungen für perfekte Fenster Geklebte Fenster – die neue Generation preisgekrönter Fenster mit der höchsten Energieeinsparung, der besten Schalldämmung, den schlanksten Flügelrahmen und einer dauerhaften Formstabilität. Mit Sikaflex®, Sikasil® und SikaFast® bietet Sika eine Reihe von ausgefeilten Kleb- und Dichtlösungen für die Fensterproduktion. Unsere erfahrenen Fensteringenieure unterstützen Sie bei der reibungslosen Integration der Klebetechnologie in Ihren Produktionsprozess. Sika Industry steht für die höchsten Qualitätsstandards für Fensterprodukte und einem herausragenden technischen Service – weltweit.

Sika Services AG, Facade and Fenestration Systems, Tüffenwies 16, CH-8048 Zürich, Schweiz Tel. +41 (0)58 436 52 87, Fax +41 (0)58 436 54 07

www.sika.com


Przedsiębiorstwo Companies

FORUM OKNA

Efektywność energetyczna faktorem konkurencyjności Koszty energi czynnikiem konkurencyjnym Im bardziej koszty energii stają się konkurencyjnym czynnikiem, tym bardziej opłacają się inwestycje w efektywniejsze energetycznie technologie. Ogromne potencjały tkwią w szczególności w elektrycznej technice napędowej. A tam jest przede wszystkim wiele mniejszych napędów, jak przykładowo w obrabiarkach numerycznych, które w sumie mogłyby spowodowaś lepszy bilans energetyczny. Ale jak otwierają się te potencjały? Najważniejsze strategie energooszczędne to indywidualne rozplanowanie napędów (w danym wypadku dzięki nowoczesnej metodzie symulacji), inteligentna regulacja i wykorzystanie energii hamowania za pomocą dynamicznego zasobnika energetycznego. Opcją jest także drugostronne zasilanie energii hamowania do sieci zasilającej za pomocą tak zwanych modułów zasilania drugostronnego. Ostatnie, lecz nie mniej ważne, jest rozmieszczenie silników, które wnosi tutaj istotny wkład. W celu zastosowania tych efektywnych strategii zgodnie ze specyfiką maszyn, Ferrocontrol Steuerungssysteme GmbH oferuje swoim klientom z branży okiennej i innych branż, przemyślaną paletę inteligentnych komponentów napędowych i techniki sterującej. Cyfrowe serwowzmacniacze osieciowane przez sprzężenie obwodu pośredniego z technologią buforową oraz energooszczędne serwosilniki synchroniczne Ferrocontrol, łączą przy tym ekonomię z wysoką dynamiką i dokładnością. Nowym wyróżnieniem palety Ferrocontrol jest innowacyjny moduł buforowy, który może być wykorzystywany w kombinacji systemu regulacji napędowej Darc E°. Wysoko dynamiczny moduł kondensatorowy o pojemności zapamiętywania 8 mF, przygotowuje maksymalnie 1,25 kWs energii użytkowej i max zasilanie 40 A. Maksymalne napięcie w pośrednim obwodzie prą-

du stałego wynosi 760 VDC, długotrwałe napięcie 560 VDC. Podczas każdego procesu hamowania moduł ładuje się energią hamowania, a następnie odpowiednio do potrzeby oddaje ją do pośredniego obwodu prądu stałego, np. dla kolejnych procesów przyspieszania. Przez to spala się mniej cennej energii hamowania niż ciepła utraconego poprzez opory hamowania. Elektroniczne transportowanie prowadzi do znacznych oszczędności energetycznych w zależności od zastosowania. W przypadku stosowania krótkich czasów cyklu lub szybkich aplikacji Start-Stop, szczególnie opłaca się wykorzystanie dynamicznego modułu buforowego. Typowy przykład z budowy okien to oczyszczarka z ograniczeniem wypływki zgrzewu. Z powodu niewielkiego wytwarzania ciepła, z reguły do klima-

tyzacji szaf rozdzielczych należy wpuszczać w obieg mniej energii. Oprócz efektu oszczędności energii moduł buforowy skutecznie równoważy także zakłócenia w zasilaniu sieciowym. Minimalizuje to spadki napięcia i podwyższa jakość podczas wytwarzania. W końcu moduł troszczy się także o większe bezpieczeństwo: ponieważ w razie spadku napięcia osie mogą przemieszczać się jeszcze przez krótki czas do bezpiecznej pozycji z dodatkową wydajnością w obwodzie pośrednim w kombinacji podłączonego zasilania 24V.

Electronic Buffering: Energy Efficiency as Competitive Advantage The more energy costs become a competitive factor, the more investments into energy saving technology pay off. There is enormous potential especially in the electrical drive engineering. And here especially the many smaller drives as e.g. found in CNC processing machines can in total provide for a better energy balance. But how can this potential be opened up? The most important energy strategy is the individual set-up of the drives (if applicable via modern simulation processes), intelligent controls and the usage of braking energy with the help of dynamic energy storage units. Also the energy recovery system of braking energy into the public power supply with so called energy recovery modules is an option as well. Last but not least the set-up of the motors makes a considerable contribution. Besides the machine specific realisation of this efficiency strategy, the Ferrocontrol Steuerungssys-

teme GmbH offers its customers of the window building business and other branches a sophisticated variant of intelligent drive- and control technology components. Digital servo controls – linked via intermediate circuit coupling with buffer technology – as well as energy saving synchronic servo motors of Ferrocontrol connect both economies with high dynamic and accuracy. New highlight of the Ferrocontrol product line is an innovative buffer module which can get used in combination with the E°Darc drive controller system. The highly dynamic capacitor module with a storage capacity of 8 mF provides a maximum of 1.25 kW available powers and a maximum of 40 A electricity. The maximum voltage in the direct current intermediate circuit is 760 VDC, the permanent voltage 560 VDC. During each slowing-down process the module is charged again with braking energy and returns it to the direct current intermediate circuit as needed, e.g. for subsequent acceleration processes. In this way less valuable braking energy puffs out as lost heat energy via braking resistances. The electronic buffering leads to enormous energy savings, depending on utilization. Especially when using short cycle times or faster start-stop applications, the utilization of the dynamic buffer module pays off. A typical example of the window branch is the corner cleaning machine. Due to the low heat generation, normally less energy is required for the cooling of the switch cabinets. Besides this energy saving effect, the buffer module also levels out disturbances of the mains supply efficiently. This reduces failures and increases the production quality. Finally the module offers more security: In the case of a power failure axes can still get moved to a secure position for a short time thanks to the additional intermediate circuit capacity in combination with the connected 24V power supply.

61


Przedsiębiorstwo Companies Wydawnictwo Forum Okna jest pierw­szym, czterojęzycznym magazynem fachowym w dziedzinie produkcji okien. Magazyn zostaje wydany raz w roku i kosztuje 5,80 Euro. Zamówienia prosimy przesłać na fax +49 8331 99188-10 Wydawca i Redakcja Jensen media Hemmerlestraße 4 87740 Memmingen Telefon +49 8331 99188-0 Telefax +49 8331 99188-80 E-Mail: info@jensen-media.de Internet: www.jensen-media.de Studio zecerskie/litografia: montana media Messerschmittstraße 27 89231 Neu-Ulm Telefon +49 731 724494 Telefax +49 731 724475 E-Mail: montana-media_gmbh@arcor.de Internet: www.mm-druckvorstufe-junge.de Druk: Uhl-Media GmbH Kemptener Straße 36 87730 Bad Grönenbach Telefon +49 8334 9832-0 Telefax +49 8334 9832-2 E-Mail: info@uhl-media.de Internet: www.uhl-media.de Zespól współpracujący: Planowanie projektu: Martin Urban, Werner Lindner, Yvonne Hüber, Ingo Jensen Ogłoszenia: Ingo Jensen Ferdinand Guggenberger Georg Bitter Redaktor: Ingo Jensen, Ferdinand Guggenberger, Jonas Jensen Tłumaczenia: Nelli Schweng­ler, Beate Urban, Edyta Draguła Korekta: Beate Urban, Josef Böhm, Edyta Draguła, Kristine ­Hakimova, Janusz Bubien, Josef Ziernik

62

Produkcja: Jürgen Junge, Andreas Uhl

P r z e d s i ę b i o r s t w o C O M P A N I E S

FORUM OKNA IMPRINT

Przedsiębiorstwo/ Companies:

Strona/ Page

Adulo

59

Dr. Hahn

53

Edgetech

37

Ferrocontrol

61

Gretsch-Unitas

43

Handl

34

Hegla

41

Internorm

47

Leitz

49

Pro-Logic

55

Siegenia-Aubi

45

Sika

57

Swisspacer

39

Urban

29

Urban Polska

12

Veka

35

Weinig

51

Forum Okna is actually the first quadrilingual window producer magazine. The magazine is published once a year and costs 5.80 Euro. You can order the magazine with attached order form or per fax: +49 8331 99188-10 Publisher and Editors: Jensen media Hemmerlestraße 4 87740 Memmingen Phone +49 8331 99188-0 Fax +49 8331 99188-80 E-Mail: info@jensen-media.de Internet: www.jensen-media.de Setting/Lithography: montana media Messerschmittstraße 27 89231 Neu-Ulm Phone +49 731 724494 Fax +49 731 724475 E-Mail: montana-media_gmbh@arcor.de Internet: www.mm-druckvorstufe-junge.de Print: Uhl-Media GmbH Kemptener Straße 36 87730 Bad Grönenbach Phone +49 8334 9832-0 Fax +49 8334 9832-2 E-Mail: info@uhl-media.de Internet: www.uhl-media.de The Team: Project development: Martin Urban, Werner Lindner, Yvonne Hüber, Ingo Jensen

Czy interesuje Państwa wzięcie­ udziału w FORUM

Advertisement: Ingo Jensen, Ferdinand Guggenberger, Georg Bitter

OKNA? Tutaj znajdziecie Państwo aktualne stawki reklamowe!

Editorial work: Ingo Jensen Ferdinand Guggenberger Jonas Jensen

Are you interested in advertising in FORUM OKNA? Scan here for our mediafacts!

Translation: Edyta Draguła, Beate Urban, Janusz Bubien, Nelli Schwengler Correction: Beate Urban, Josef Böhm, Nelli Schwengler, Kristine Hakimova, Janusz Bubien, Edyta Draguła, Josef Ziernik Production: Jürgen Junge, Andreas Uhl


Abonament Subscription

FORUM OKNA

FORUM OKNA

FORUM OKNA

ABONAMENT

SUBSCRIPTION

Prosimy, już teraz zamówić następne numery magazynu FORUM OKNA w cenie 5,80 Euro za egzemlarz, z doli­ czeniem opłaty pocztowej Waszego kraju.

Order now the following issues of FORUM OKNA at the price of 5.80 Euros each, Plus local postal fee.

Po zamówieniu, otrzymacie państwo magazyn FORUM OKNA, przysłany bezpośrednio od jednego z naszych reprezentantów.

You will then receive FORUM OKNA directly from one of our dealers.

Magazyn FORUM OKNA wydany jes raz w roku.

FORUM OKNA is published once a year.

Tak,

Yes,

w przyszłości chcę też otrzynać magazyn FORUM OKNA i zamawiam ten abonament.

I want to receive FORUM OKNA in the future and subscribe to FORUM OKNA herewith.

Data, Podpis

Date, Signature

Przyjąłem do wiadomości, ze zamówienie to mogę odmówić w ciągu jednego tygodnia, od daty zamówienia, bez podania przyczyn.

I have taken notice of the fact that I can void this order within one week without giving any reasons.

Podpis

Signature

FAX +49 8331 9  91  88 - 10 Firma Company

Imję First name

Nazwisko Last Name

Ulica Street

Nr. kodu Postal code

Miejscowość City

Kraj Country

Telefon Phone

Telefax

E-Mail

Internet

63


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.