Jaarverslag 2012
2
jaarverslag 2012 inhoud
Kwaliteit,
patiëntveiligheid,
innovatie, samenwerking met externe partners en engagement naar onze medewerkers. Deze en andere begrippen willen we als Jessa Ziekenhuis iedere dag hoog in het vaandel dragen. Daarnaast lag de focus in 2012 sterk op servicegerichtheid en werd kostenbewustzijn een hot item. Tussendoor legden we ook nog heel wat stukjes van onze verhuispuzzel op hun plaats door gelijkaardige of aanverwante afdelingen samen te brengen op één van de drie campussen. Ook al blijft er nog wel wat werk aan de puzzel. Wil je weten hoe ons jaar 2012 verlopen is? Kijk dan even met ons mee.
jaarverslag 2012
3
4
jaarverslag 2012 - Inhoudstafel
Quality time
6
Onze kwaliteitslabels
6
Wat vinden de patiënten van onze zorg?
8
Kwaliteit meten om te verbeteren
13
Servicegericht en hoffelijk
14
We willen onze patiënten supertevreden naar huis zien gaan.
Safety first
14
16
De juiste cultuur?
16
Concrete patiëntveiligheidsprojecten
18
Samen sterk
20
Over je grenzen heen kijken, biedt nieuwe opportuniteiten
20
Nieuw in ons zorgaanbod
22
22
Onze belangrijkste vernieuwingen
Speciale gelegenheden
26
Powered by people
28
Ons engagement naar onze medewerkers
28
Jessa actief op sociale media
30
Ons sociaal engagement
31
Jessa spaart
32
Jessa 2012 in cijfers
34
Kwaliteit van de zorg
34
Productiecijfers
48
Inhoudstafel - jaarverslag 2012
5
Quality time
"Kwaliteitslabels zijn een signaal dat patiënten Kwaliteit ziekenhuisbreed...
... en op onze afdelingen ...
In het voorjaar van 2012 behaalde het Jessa Zieken-
Ook op onze afdelingen zetten artsen en medewer-
huis als eerste Belgische ziekenhuis voor de tweede
kers kwaliteit hoog op hun prioriteitenlijst. Zo mag
keer een ziekenhuisbrede NIAZ-accreditatie, nu voor
bijvoorbeeld de afdeling electrofysiologie van ons
de drie campussen. “Dit internationale kwaliteitslabel
hartcentrum zich sinds juni 2012 ‘Center of Excellence
is een signaal dat patiënten, verzekeraars en overhe-
Electrophysiology’ noemen. Deze titel, die slechts een
den vertrouwen kunnen hebben in een goed en veilig
10-tal Europese ziekenhuizen mogen dragen, wordt
georganiseerd ziekenhuis,” zegt algemeen directeur
door de firma St.-Jude uitgereikt. Artsen van over de
dr. Yves Breysem. “We zijn dan ook fier dat we dit label
hele wereld kunnen live ablaties komen mee volgen in
zo kort na de fusie behaald hebben. Toch betekent dit
het nieuwe, tweede cathlab waarover ons ziekenhuis
niet dat er niets meer kan foutlopen. Bovendien zijn er
sinds eind 2011 beschikt. Dit lab wordt door St. Jude
sowieso nog een hele waslijst aan punten die we nog
‘the lab of the future’ genoemd.
moeten en zullen verbeteren. Kwaliteitsverbetering is en blijft een prioriteit.”
6
jaarverslag 2012 - Quality time
vertrouwen kunnen hebben in ons ziekenhuis." ... leidt tot goede reputatie Eind maart maakte de consumentenorganisatie TestAankoop een reputatie-index van ziekenhuizen bekend op basis van een ondervraging bij huisartsen en specialisten in Vlaanderen en Brussel. Voor 13 specialismen werd de reputatie van de verschillende ziekenhuizen bevraagd. De vier die volgens TestAankoop tot de beste ziekenhuizen gerekend werden, waren UZ Leuven, UZ Brussel, UZ Gent en het Jessa Ziekenhuis. Bekwaamheid en/of specialisatie van het medisch personeel was hierbij de belangrijkste reden. Dit onderzoek van test-Aankoop geeft de mening van de bevraagde artsen weer. We hebben dus als Jessa Ziekenhuis een goede reputatie hoog te houden.
Quality time - jaarverslag 2012
7
Wat vinden de patiënten van onze zorg? Patiënt tevreden? Kwaliteitslabels zijn een mooie opsteker, maar de hamvraag is: “wat vinden onze patiënten van onze zorg en dienstverlening?” In het najaar peilen we jaarlijks tijdens een tevredenheidsmeting bij zo’n 2 500 patiënten naar hun ongezouten mening over ons ziekenhuis. Op sommige vlakken geven ze ons een prima rapport, op andere vlakken scoren we eerder gemiddeld (zie ‘de mening van de patiënt’). Er is dus zeker nog werk. Alle afdelingen van het ziekenhuis krijgen hun individuele resultaten van de meting. We verwachten van hen dat ze gerichte acties nemen voor de verbeterpunten die patiënten aangeven. In dat proces ondersteunen we hen door bijvoorbeeld gerichte workshops te organiseren en checklists ter beschikking te stellen. De volgende meting start in september 2013. Streefdoel is om tegen dan vooruitgang geboekt te hebben voor de verbeterpunten.
De mening van de patiënt Uit de vergelijking met de vorige patiëntentevreden-
Patiënten waren zeer
tevreden over:
heidsmeting (najaar 2011) blijkt dat de punten waar-
Onthaal op de afdeling
op we toen sterk scoorden, ook nu sterke domeinen
Aandacht van en behandeling door verpleegkundigen
zijn. Bovendien zijn er enkele aandachtsgebieden uit
Snelheid bij beloproepen
de vorige meting weggewerkt. Dat is positief, maar
Uitleg over medicatie
toch zijn er ook een aantal punten waar we zeker ver-
Tijdig krijgen van medicatie
der aan moeten werken.
Bestrijding van pijn Uitleg over de nazorg Manier waarop het ontslag uit het ziekenhuis gebeurde
8
jaarverslag 2012 - Quality time
Aandachtspunten blijken voornamelijk: Aandacht en uitleg van de arts over aandoening, onderzoek en behandeling Rust op de afdeling Beschikbare ruimte en rust op de kamer
Verbeterpunten waar we zeker aan moeten werken: Algemeen onthaal in het ziekenhuis Informatie van de arts over kosten van het ziekenhuisverblijf en de ziekenhuisfactuur Smaak en variatie van de maaltijden Bereikbaarheid van het ziekenhuis
Quality time - jaarverslag 2012
9
Enkele cijfers uit de patiëntentevredenheidsmeting
Tevredenheid van de patiënt over de aandacht en tijd die het verpleegkundig personeel aan hem/ haar besteedde In 2012 was 73% van onze patiënten “zeer tevreden” over de aandacht en tijd die zij van de verpleegkundigen kregen. Dit is opnieuw een lichte stijging ten opzichte van de voorgaande jaren. Een sterk punt!
80,0%
71,5%
70,0%
72,3% 73,0%
60,0% 50,0% 40,0% 30,0%
24,0% 22,9%
20,0%
23,1%
10,0% 0,0% zeer ontevreden
ontevreden
misschien tevreden
tevreden
2010
zeer tevreden
2011
2012
Tevredenheid van de patiënt over de aandacht die de arts aan hem/haar besteedde 57,6% van de patiënten was in de meting van 2012 ‘zeer tevreden’ over de aandacht en tijd die artsen aan hem of haar besteedde. Het aandeel ‘zeer tevreden patiënten’ is de laatste jaren wel licht gestegen, maar toch blijft dit een aandachtspunt. 80,0% 70,0%
55,1%
60,0%
53,4%
50,0%
57,6%
40,0%
27,6%
30,0%
27,1%
20,0%
26,7%
10,0% 0,0% zeer ontevreden
ontevreden
misschien tevreden
tevreden
2010
10
jaarverslag 2012 - Quality time
zeer tevreden
2011
2012
Tevredenheid van de patiënt over de uitleg door de arts over de aandoening, het onderzoek en de behandeling Ook op dit vlak kan de score beter. Het gaat dan bijvoorbeeld om: kregen patiënten voldoende uitleg van de arts, was de uitleg in verstaanbare taal. 56% van de patiënten is hierover ‘zeer tevreden’. Ook dit aandeel is wel lichtjes gestegen, maar het blijft een aandachtsgebied. 80,0% 70,0% 60,0%
54,8%
55,8%
50,0%
56,1%
40,0%
30,6% 30,5%
30,0%
29,4%
20,0% 10,0% 0,0% zeer ontevreden
ontevreden
misschien tevreden
tevreden
2010
zeer tevreden
2011
2012
Zou u Jessa aanraden aan familie of vrienden? 78,6 % van onze patiënten gaf in 2012 aan dat ze Jessa zeker zouden aanraden aan vrienden en familie. Dit aandeel is gestegen ten opzichte van 2011 maar lag in 2010 iets hoger. Wel goed, maar toch nog wat werk aan de winkel! 81,5%
80,0%
78,0%
78,6%
70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0%
20,9% 20,4%
20,0%
16,9%
10,0% 0,0% neen, zeker niet
neen, waarschijnlijk niet
ja, waarschijnlijk
2010
ja, zeker
2011
2012
Quality time - jaarverslag 2012
11
12
jaarverslag 2012 - Quality time
Kwaliteit meten om te verbeteren We willen onze patiënten de mogelijkheid bieden om
Samen sleutelen aan kwaliteit
goed geïnformeerd voor een ziekenhuis te kiezen.
Ieder jaar organiseren we een kwaliteitshappening.
Daarom geven we via onze website inzage in de kwali-
In 2012 liep deze onder de noemer ‘geef je projecten
teit van onze zorg door een aantal resultaten van onze
extra zuurstof’. We bedachten hiervoor een nieuw con-
zorgprocessen ter beschikking te stellen. Het gaat dan
cept dat sterk de nadruk legde op acties die plaats-
bijvoorbeeld om resultaten in verband met het verhin-
vonden op de afdelingen zelf en die gebundeld waren
deren van het ontwikkelen van MRSA-infecties, het
rond 5 grote thema’s:
dragen van correcte identificatiebandjes, de tijd die
servicegerichtheid
patiënten doorbrengen op de spoedgevallendienst en
efficiëntie
het verhinderen van het ontwikkelen van doorligwon-
transfer
den. Onze concrete resultaten vind je vanaf pagina 34.
dossieranalyse zorg voor de medewerker
Vlaams indicatorenplatform Mede onder impuls van de ziekenhuiskoepels werd in
De verhuispuzzel
de zomer van 2011 een breed Vlaams indicatorenfo-
Je kon er in 2012 niet naast kijken: de talrijke verhui-
rum opgestart. De Vlaamse minister en de Vlaamse
zen binnen en over onze campussen heen. Verpleeg-
overheid, de Vlaamse Vereniging van Hoofdartsen,
afdelingen, raadplegingsactiviteiten en ondersteu-
het Vlaams Ziekenhuisnetwerk KULeuven, de mu-
nende diensten, er bewoog heel wat. Soms loopt de
tualiteiten, het Vlaams Patiëntenplatform, de Vlaamse
omschakeling vlot, voor andere afdelingen betekent
Verpleegunie en de ziekenhuiskoepels maken deel uit
een verhuis een gigantische verandering in gewoon-
van dit indicatorenforum. Momenteel werkt men aan
ten, gebruiken, werkorganisatie, team. In heel wat ge-
de uitwerking van een basisset van kwaliteitsmetin-
vallen gaat het comfort voor de patiënt er in de nieuwe
gen. Ook ons ziekenhuis neemt hieraan deel. 2012
locatie op vooruit, een enkele keer is dat niet het geval
en 2013 zijn voorbereidingsjaren. In 2014 willen we
en moeten we kiezen voor tijdelijke - minder optimale
hierover niet alleen intern, maar ook extern kunnen
- oplossingen. Prioritair in het hele verhuisgebeuren
rapporteren.
blijft uiteraard een onverminderd kwaliteitsvolle en patiëntveilige zorg. Enkele van de grootste ‘bewegingen’ in 2012 waren de (bijna volledige) centralisatie van geriatrie op campus Salvator en de centralisatie van oncologie/hematologie op campus Virga Jesse.
Quality time - jaarverslag 2012
13
Servicegericht en hoffelijk
"We willen onze patiënten supertevreden naar “We willen allemaal graag onze patiënten superte-
Servicegerichtheid op spoed
vreden naar huis zien gaan," zegt algemeen direc-
De samensmelting van de spoedgevallendiensten van
teur dr. Yves Breysem. "Een uitstekende medische
de Hasseltse campussen in 2011 was een complexe
en verpleegkundige zorg is daarbij essentieel. Maar
verandering die niet altijd van een leien dakje liep. Dat
patiënten beoordelen onze service uiteraard ook op
vertaalde zich soms in ontevreden patiënten. Daarom
de manier waarop we met hen omgaan en communi-
zette de spoedgevallendienst in 2012 een groot traject
ceren. Daarom kozen we in 2012 ‘servicegerichtheid
uit om de servicegerichtheid te verhogen. Belangrijke
en hoffelijkheid’ als centraal thema waarnaar het hele
stappen hierin waren de oprichting van een ‘werkgroep
jaar extra aandacht uitging." Heel wat diensten namen
servicegerichtheid’, een op maat gemaakte trainingses-
initiatieven om hun servicegerichtheid te verbeteren.
sie ‘klantgerichte communicatie’ waaraan alle artsen
Dat ging van gerichte opleidingen voor diverse, soms
en medewerkers van de spoedgevallendienst deelna-
zeer grote personeelsgroepen van zorgverstrekkers of
men, maatregelen om wachttijden te verminderen en
ondersteunende medewerkers tot allerhande mooie
het opstellen van SLA’s (service level agreement). Meer
acties. Enkele voorbeelden:
over de wachttijden op spoed op pagina 39.
14
jaarverslag 2012 - Servicegericht en hoffelijk
huis zien gaan." Week van het extraatje
Informatiemap borstkankerpatiënten
De afdeling abdominale heelkunde campus Salvator or-
Borstkankerpatiënten krijgen tijdens hun behandeling
ganiseerde begin 2012 ‘de week van het extraatje voor
heel wat hulpverleners te zien en er komt een grote
de patiënt’. Tijdens die week peilden de verpleegkundi-
hoeveelheid informatie op hen af. Het borstcentrum
gen telkens bij de patiënten waarmee ze hen een ple-
bundelde al deze informatie – voorheen ruim 25 ver-
zier konden doen. Hiermee was meteen de toon gezet
schillende brochures – in één map in handtasformaat.
voor een reeks van 4 themaweken, verspreid over het
De informatie wordt telkens afgestemd op de behoef-
hele jaar. De overige drie thema’s? Privacy, postopera-
te van de patiënt. Een zeer handig onderdeel is bij-
tieve uitleg bij ontslag en acute postoperatieve pijn.
voorbeeld de ‘wie is wie’, een fotoboek met contactgegevens zodat patiënten gemakkelijk een naam kunnen plakken op de vele gezichten van de zorgverstrekkers met wie ze te maken krijgen.
Servicegericht en hoffelijk - jaarverslag 2012
15
Safety first
De juiste cultuur?
Score per dimensie voor het
Patiëntveiligheid prijkt even hoog op onze prioriteitenlijst als kwaliteit. En dat werpt resultaten af. Een onderzoek over de patiëntveiligheidscultuur in 141 ziekenhuizen wees begin 2012 uit dat het Jessa Ziekenhuis voor zes van de twaalf gemeten items bedui-
overdracht en teamwerk doorheen de ziekenhuisafdelingen
dend beter scoorde dan het gemiddelde van de sector en dat er een lichte vooruitgang was ten opzichte van de vorige meting. “Work done?Toch niet! Op het item ‘bestaffing’ scoren we enkele percentages lager
ziekenhuismanagement ondersteuning voor patiëntveiligheid
dan het gemiddelde,” vertelt stafmedewerker patiëntveiligheid Thijs Nelis. “En voor de aspecten ‘teamwork doorheen ziekenhuisafdelingen’, overdracht van informatie bij het transfereren van patiënten’ en ‘het melden van (bijna-)incidenten’ scoren we bovengemiddeld, maar is er toch nog heel wat ruimte voor verbetering.”
16
jaarverslag 2012 - Safety first
bestaffing niet bestraffende respons op
Jessa Ziekenhuis en benchmark Belgische ziekenhuizen globale perceptie over veiligheid transfer
80% 60% 40%
frequentie van event rapporting
manager/supervisor verwachtingen en acties die patiĂŤntveiligheid bevorderen
20%
de wijze waarop de organisatie leert en voortdurend tracht te verbeteren
0%
teamwerk binnen afdelingen fouten
openheid naar communicatie feedback en communicatie over veiligheid
Jessa Ziekenhuis
2011 Benchmark
Safety first - jaarverslag 2012
17
Concrete patiëntveiligheidsprojecten
Naast het scheppen van een positieve cultuur rond
Deze campus werkte de afgelopen jaren een mul-
patiëntveiligheid, werken we ook heel gericht aan tel-
tidisciplinair project uit om de verspreiding van re-
kens nieuwe patiëntveiligheidsprojecten. Enkele voor-
sistente kiemen zoals MRSA en andere te beperken
beelden:
terwijl de revalidanten toch zoveel mogelijk therapie kunnen volgen. Bij dit project zijn alle beroeps-
Op afdelingsniveau kreeg onze dienst zieken-
groepen betrokken: artsen, verpleeg- en zorgkun-
huishygiëne in november 2012 van de Stichting
digen, therapeuten, paramedici, schoonmaak en
euPrevent-EMR het kwaliteitszegel ‘patiënt-
technisch medewerkers. Iedere beroepsgroep weet
veiligheid door hygiëne en bescherming tegen infecties’. Voor het uitreiken van dat
wat te doen en ook waarom er binnen een andere
kwaliteitszegel kijkt euPrevent vooral of een zie-
de revalidanten zelf spelen een rol in het geheel.
kenhuis er alles aan doet om het aantal ziekenhuis-
Het resultaat: er worden nu minder revalidanten in
infecties zoveel mogelijk terug te dringen.
strikte isolatie behandeld en het aanbod aan thera-
beroepsgroep soms andere richtlijnen gelden. Ook
pietijd is flink gestegen. In het voorjaar van 2012 organiseerde campus St.-Ursula een kick-off rond hun uniek beleid
Preoperatieve richtlijnen en procedures
‘infectiepreventie en revalidatietherapie’.
zijn voor een ziekenhuis een sleutelfactor in een kwaliteitsvolle en patiëntveilige zorg. Ook voor de huisarts bieden ze een houvast voor een optimale begeleiding van patiënten die een medische ingreep moeten ondergaan. Welke medicatie moet je stoppen voor een ingreep? Welke onderzoeken zijn nodig? Wat zijn de regels rond het al dan niet stoppen van bloedverdunnende medicatie? Al deze richtlijnen en procedures kregen in 2012 een update. Enerzijds werden ze over de campussen van het Jessa Ziekenhuis heen op elkaar afgestemd, anderzijds gebeurde er een actualisatie conform de nieuwste wetenschappelijke inzichten.
18
jaarverslag 2012 - Safety first
6 tips voor meer patiëntveiligheid Kris Claes, referentieverpleegkundige patiëntveiligheid op onze dialyseafdeling, geeft graag zijn tips voor meer patiëntveiligheid.
1 Op ronde In 2012 gebeurde er voor het eerst ook een evaluatie van de ‘veiligheidsrondes’ waarmee we begin
2
Ga voor een cultuurverandering: incidenten melden is de enige manier om problemen aan te pakken.
Creëer een omgeving waarin medewerkers zich zo veilig voelen dat ze spontaan onveilige situaties melden.
2011 van start gingen. Een observatieteam komt tijdens zo’n ronde op de afdeling kijken hoe een hele reeks cruciale kwaliteits-, patiëntveiligheids-, medewerkersveiligheids- en bezoekersveiligheidsitems aangepakt worden. De algemene conclusie uit de evaluatie? 89% van de geobserveerde items
3
was prima in orde. Aan de 11% die nog niet in orde
Schud de groep af en toe wakker met feiten – negatief of positief – en onderneem acties zodat iedereen merkt dat je er echt mee bezig bent.
is, werken we nu via verbeteracties. De belangrijkste positieve punten en aandachtspunten uit de evaluatie :
Prima zo!
• 96% van de patiëntendossiers is correct ingevuld • 97% van de observaties ziekenhuishygiëne is in orde • 98% van de medische toestellen is in orde (onderhoud)
4 5
Wijs niet met de vinger en viseer niemand, anders krijg je een tegengesteld effect.
Verzamel zo veel mogelijk informatie over een incident. Hoe meer je weet, hoe gerichter de oplossing.
Opgelet voor!
• Er duiken regelmatig afgedrukte procedu res op, ondanks de inspanningen die we via ons intranet JessaZorgnet doen. • Er was tijdelijk een dalende kennis van de noodnummers, maar die zijn intussen via
6
Blijf volharden en herhalen, maar doe niet te veel ineens. Doseer acties, overweeg je prioriteiten en rem eerder af
posters opnieuw onder de aandacht gebracht.
in plaats van mensen te over-
• Voor steriele verpakkingen was bij 8% van
laden.
de observaties de vervaldatum overschreden.
Safety first - jaarverslag 2012
19
Samen sterk
"Over grenzen heen kijken biedt nieuwe Samenwerken met universiteiten, andere ziekenhui-
van patiënten ouder dan 65 jaar met cognitieve
zen of andere partners? Dat doen we al sinds jaar en
stoornissen zoals dementie. De behandeling is
dag, maar de laatste jaren winnen dergelijke samen-
sterk belevingsgericht: ‘Hoe voelt de patiënt zich,
werkingsinitiatieven nog aan belang. En wees eerlijk:
wat heeft hij meegemaakt in het verleden.’ De afde-
over je grenzen heen durven kijken, biedt nieuwe op-
ling heeft plaats voor 20 patiënten. Door de samen-
portuniteiten waar je patiënten uiteindelijk de vruch-
werking met Asster kunnen we beroep doen op de
ten van plukken. In 2012 sprongen opnieuw een aan-
kennis en ervaring van hun artsen en medewerkers
tal samenwerkingsverbanden in het oog.
op het vlak van psychogeriatrie. Twee artsen, twee verpleegkundigen en een hoofdverpleegkundige
Het LOC (Limburgs Oncologisch Centrum) doorstond in januari 2012 met glans zijn eerste audit
werken vanuit Asster op de nieuwe afdeling in ons ziekenhuis.
binnen het ‘nationaal kankerplan actie 16’ en werd door het college van radiotherapie beoordeeld als
Het Tele-Rehabsysteem van de Universiteit
‘center of excellence’ op het vlak van kwali-
Hasselt en het Jessa Ziekenhuis won in 2012 de
teit en patiëntveiligheid. Het LOC is een samenwer-
Agoria Health Award en sleepte meteen ook de
kingsverband tussen het Jessa Ziekenhuis en het
prijs voor beste Tele-Health en Tele-Care Project in
Ziekenhuis Oost-Limburg.
de wacht. Met Tele-Rehab volgen het ziekenhuis en de universiteit van op afstand de gezondheidstoe-
Samen met het psychiatrisch ziekenhuis Asster
stand van chronische hartpatiënten op. Het doel:
startten we in oktober 2012 met een gezamenlijke
chronische hartpatiënten op een veilige, gecon-
afdeling psychogeriatrie op campus Salvator.
troleerde manier en op individuele basis, via een
Deze dienst is gespecialiseerd in de behandeling
websitegestuurde en interactieve applicatie laten
20
jaarverslag 2012 - Samen sterk
opportuniteiten" werken aan hun fysieke conditie om zo hun cardio-
burgs Initiatief Geestelijke Gezondheidszorg). Zo is
vasculair risicoprofiel te verbeteren.
Anita Jans - zorgmanager Psychiatrie in Jessa - voorzitter van de werkgroep ‘Mobiel team’ van Reling en
De leeftijd van een oudere automobilist zegt maar
is verpleegkundige Raf Remans van de PAAZ in Jes-
weinig over zijn of haar rijvaardigheid. De fysieke
sa nu fulltime naar Reling gedetacheerd als team-
en mentale capaciteiten blijken veel belangrijker te
leider in het mobiel team voor acuut psychiatrische
zijn in het verklaren van de rijprestaties. Dat is de
patiënten. “We werken binnen Reling met 21 part-
belangrijkste conclusie uit een uniek onderzoek
ners samen om ervoor te zorgen dat de patiënt de
over de rijvaardigheid van senioren dat
steun krijgt die nodig is, in acute situaties maar ook
het Instituut voor Mobiliteit van de UHasselt (IMOB)
in nazorg,” aldus Anita Jans.
en het Jessa Ziekenhuis in november 2012 voorstelden. Het is de eerste keer dat deze relatie op wetenschappelijke manier onderzocht werd in België. Het project werd gerealiseerd met steun van LSM (Limburg Sterk Merk). Sinds mei 2012 zijn er in Limburg teams ingezet om psychiatrische patiënten in hun thuis-
situatie te begeleiden. Vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg is de ambitie. Het Jessa Ziekenhuis trekt mee aan de kar van dit project, dat de naam Reling kreeg (Regionaal Lim-
Anita Jans, zorgmanager:
werken binnen Reling met “ We 21 partners samen om ervoor te zorgen dat de patiënt de steun krijgt die nodig is, in acute situaties maar ook in nazorg.
"
Samen sterk - jaarverslag 2012
21
Nieuw in ons zorgaanbod
Onze belangrijkste vernieuwingen Onze patiënten hebben er recht op dat we nieuwe we-
De belangrijkste vernieuwingen in 2012:
tenschappelijke inzichten op de voet volgen. Dat leidt regelmatig tot de aankoop van nieuwe technologi-
Revalidatiepatiënten van campus St.-Ursula kun-
sche apparatuur of de opstart van nieuwe initiatieven.
nen sinds 2012 gebruik maken van een geavanceerde staprobot, de Lokomat. Het toestel is een hulp om vroeger in het revalidatieproces te leren stappen. “Het is nog steeds de kinesist die de revalidant leert stappen, maar de Lokomat is een
Marc Michielsen, hoofdtherapeut revalidatiecampus:
“
Het is nog steeds de kinesist die de revalidant leert stappen maar de staprobot Lokomat is een belangrijke toevoeging aan de therapie.
"
22
jaarverslag 2012 - Nieuw in ons zorgaanbod
belangrijke toevoeging aan de therapie,” vertelt hoofdtherapeut Marc Michielsen. Intussen participeert onze revalidatiecampus in twee studies van de VUB over het gebruik van de Lokomat. Naast de Lokomat maakt Campus St.-Ursula ook gebruik van andere robotica en gaming in de revalidatie. “Zowel de robotarm Armeo, als de Biorescue Balance Plate
en de Wii helpen om op een aangename manier de
kenhuiscampus, maar buiten het ziekenhuis. Hier
intensiteit van de therapie te verhogen en tot be-
kunnen kankerpatiënten terecht voor verwen- en
tere resultaten voor de patiënten te komen.”
massagesessies, ontspanningstherapie en (informatieve) groepssessies. Het initiatief past in de inter-
Onze dienst radiologie nam in november 2012 een
nationale trend om naast de medische behandeling
nieuwe MR-scanner in gebruik, een type toe-
van kanker ook psychosociale en complementaire
stel dat voor het eerst in België geïnstalleerd is. De
therapieën aan te bieden. Dit gebeurt in ons cen-
hoogtechnologische investering levert onder meer
trum door professionele en goed opgeleide mensen.
een hogere beeldkwaliteit op en laat toe beelden
Als ziekenhuis stellen we de lokalen ter beschikking
sneller te verkrijgen.
en zorgen voor onderhoud en ondersteuning. De inrichting gebeurde dankzij belangrijke financiële
Op 13 september 2012 openden we ons nieuwe
inbreng van de Stichtingen Roparun (zie pagina 31)
Centrum voor aanvullende oncologische ondersteuning (O2+). Het gaat om drie hui-
en Tokap, particuliere sponsors en inzamelacties van oncologische diensten van ons ziekenhuis.
selijk ingerichte lokalen in een gebouw op de zie-
Nieuw in ons zorgaanbod - jaarverslag 2012
23
We lieten in 2012 renovatiewerken uitvoeren aan de polikliniek op campus St.-Ursula. Raadplegingsruimten, wachtzalen en lokalen voor functiemeting werden vernieuwd en het aantal raadplegingslokalen uitgebreid. PatiĂŤnten uit de regio kunnen hierdoor nu dichter bij huis terecht voor een groter aantal raadplegingen. In maart 2012 namen we een gloednieuwe afde-
ling geriatrie in gebruik. Daarmee verhuisde de laatste klassieke verpleegafdeling van onze revalidatiecampus in Herk-de-Stad naar campus Salvator in Hasselt. De nieuwe afdeling bevindt zich in een nieuwe vleugel en maakt gebruik van een aantal zeer moderne inzichten in ziekenhuisarchitectuur.
Ons geriatrisch centrum In totaal beschikken we over 149 erkende bedden voor geriatrie, verdeeld over 6 afdelingen waarvan er intussen 5 gecentraliseerd zijn op campus Salvator. Sinds 2012 zijn daar nog 20 bedden psychogeriatrie bijgekomen (zie pagina 20). Daarnaast biedt het geriatrisch dagziekenhuis op beide Hasseltse campussen plaats aan 6 bedden of zetels voor ambulante therapie en diagnostiek.
24
jaarverslag 2012 - Nieuw in ons zorgaanbod
Nieuw in ons zorgaanbod - jaarverslag 2012
25
Speciale gelegenheden
In een grote organisatie met ruim 3 000 medewerkers
ervoor dat iedereen – van jong tot oud – een boei-
doen er zich ieder jaar wel een paar 'speciale gelegen-
ende rondleiding op één of meerdere van onze cam-
heden' voor. We pikten er voor 2012 de twee opval-
pussen kon beleven. Er kwamen tal van positieve
lendste uit.
reacties, onder meer over het enthousiasme en de fierheid waarmee medewerkers hun dienst voor-
3 800 mensen kwamen op zondag 18 maart 2012
stelden en deskundige uitleg gaven over gespecia-
tijdens de Dag van de Zorg een kijkje nemen ach-
liseerde onderzoeken en apparatuur. Enkele cijfers:
ter de schermen van het Jessa Ziekenhuis. Heldere toelichtingen door onze eigen art-
380 affiches en meer dan 50 filmpjes zorgden voor
sen en medewerkers, posters en filmpjes, kleine
groepen bemanden een stand.
gadgets, een wedstrijd en leuke animatie zorgden
26
jaarverslag 2012 - Speciale gelegenheden
een informatieve en kleurrijke toets, 18 zelfhulp-
Op 3 april 2012 was het precies 20 jaar geleden dat dr. Urbain Mees de eerste Limburgse openhartoperatie in ons ziekenhuis uitvoerde. In die 20 jaar stond de Hasseltse hartchirurgie continu mee op de eerste rij bij innovatief onderzoek op het vlak van cardiochirurgie.
Enkele van de indrukwekkende mijlpalen van het team hartchirurgie in die 20 jaar waren: de lasertechniek die nieuwe bloedvaten doet ontstaan (1997 – Belgische primeur) de eerste overbruggingsoperatie met behulp van een miniatuurpompje (2000 – Belgische primeur) de eerste stamceltransplantatie tijdens een hartoperatie, een nieuwe techniek die op dat ogenblik nauwelijks toepassing vond in Europa (2004).
Speciale gelegenheden - jaarverslag 2012
27
Powered by people
Ons engagement naar onze medewerkers we een belangrijke opdracht te vervullen: een zo goed
Mens sana in corpore sano Geen nieuw jaar zonder Jessa New Year’s Party!
mogelijke werkgever zijn voor onze meer dan 3 000
Dat vonden ook de 1 200 enthousiaste Jessamede-
medewerkers en een aantrekkelijke organisatie voor de
werkers die op zaterdag 28 januari 2012 meteen in
ruim 350 artsen-stafleden en toegelaten artsen.
een uitbundige feeststemming zaten bij het zien van
Meer dan ooit beseffen we dat het werkleven in dit
het schitterende decor van Alden Biesen. Partyfood
hectische ‘postfusie’-tijdperk - waarin de middelen
en drank à volonté, dikke ambiance en collega’s die
in de gezondheidssector steeds schaarser worden -
‘The voice of Jessa’ tot leven brachten... Waar is da
voor onze medewerkers niet altijd van een leien dakje
feestje? Hier is da feestje!
Als één van de grootste werkgevers in Limburg hebben
loopt. Dr. Yves Breysem: "We waarderen het dan ook
Aan onze medewerkers met 25 en 40 jaar dienst lie-
bijzonder sterk dat ze iedere dag opnieuw het beste
ten we onze waardering zien door hen letterlijk en
van zichzelf geven voor onze patiënten. Die waarde-
figuurlijk in de bloemetjes te zetten.
ring proberen we in de praktijk te laten voelen door het ondersteunen van leuke initiatieven." Dit was ook in 2012 het geval.
Jessa heeft een patent op puike feesten. 750 artsen en medewerkers ondervonden dit opnieuw in Hangar 58 in Bokrijk waar ze op 15 juni 2012 een behoorlijk straf feestje bouwden: de Midsummer Party.
dr. Yves Breysem, algemeen directeur:
waarderen het sterk “ We dat onze medewerkers
iedere dag het beste van zichzelf geven.
28
jaarverslag 2012 - Powered by people
Om de vlam aan het lont te steken, had het organiserend team dansschool Cosmo uitgenodigd voor een
"
flashmob. Die ontplofte pas echt toen een vijftiental hoofdverpleegkundigen zich in de groep mengde.
Ons ziekenhuis won in juni 2012 de All Day Long
Toekomstige collega’s?
Award 2012. Met deze award beloonde de
Op 5 januari 2012 organiseerden we in Kinepolis
groente- en fruitsector ons voor onze inspanningen
Hasselt onze eerste Movie Night voor studen-
ten voordele van de gezondheid van de werkne-
ten verpleegkunde en hun partner. De studenten
mers. Kim Gevaert overhandigde de award als am-
werden er opgewacht door een cameraploeg en
bassadrice van deze campagne.
gestrikt voor een ludiek interview. Dat kwam live op het grote witte doek in de bioscoopzaal. Na de
Campus St.-Ursula beleefde op zaterdag 1 septem-
voorstelling van de film hadden de studenten de
ber 2012 opnieuw een stralende familiedag, een
mogelijkheid om tijdens een receptie te praten
dag die volledig in het teken staat van het perso-
met medewerkers van ons ziekenhuis. Eind 2012
neel van deze campus en hun familieleden.
volgde een tweede editie. Dit keer waren er extra zitjes voorzien voor fans van onze facebookpagina,
Voor de vijfde keer op rij namen drie teams van het Jessa Ziekenhuis deel aan de Chambers Trophy
volgers van onze twitterpagina én een aantal eigen artsen en medewerkers.
van Voka Limburg. De blauw lampkes (spoedgevallendienst), parlapiepjeknoep (spoedgevallen) en
In juni 2012 gaven we studenten via digitale mai-
the Rego Academy (cardiale revalidatie) streden tij-
lings en facebook tips om de examenperiode
dens deze ‘Back 2 school’-editie voor wat ze waard
zonder kleurscheuren door te komen. Leuke
waren.
filmpjes met experten uit ons huis deden hen handige do’s en dont’s aan de hand over voeding, beweging, gezonde slaap en stress.
Powered by people - jaarverslag 2012
29
van de hamvragen “ Eén bij het gebruik van sociale media is: ‘zou je dit ook zeggen in een volle zaal?’
"
Jessa actief op sociale media 26 januari 2012 was de geboortedag van de facebookpagina van ons ziekenhuis. Een gebeurtenis die zonder ruchtbaarheid plaatsvond, maar al gauw stroomden de fans toe. Eind 2012 telde ons ziekenhuis 2 680 facebookfans
en 1 450 twittervolgers. Om artsen en medewerkers wegwijs te maken in het hele ‘sociale mediagebeuren’ volgde er in het najaar een policy sociale media. Daarin kregen alle medewerkers tips over hoe zij (vanuit professioneel perspectief) best actief zijn via sociale media. Eén van de hamvragen bij het gebruik van sociale media is: ‘zou je dit ook zeggen in een volle zaal?’
30
jaarverslag 2012 - Powered by people
Ons sociaal engagement
Jessamedewerkers hebben een warm hart en tonen
3. Gezondheidsprojecten in ontwikkelingslanden (bv.
hun engagement telkens weer. We vinden het belang-
onze steun in een Marokkaanse zusterstad van
rijk om dit engagement vanuit Jessa te ondersteunen.
Hasselt) 4. Projecten die de kwaliteit van de patiëntenzorg in het ziekenhuis verbeteren (bv. de inrichting van
Het Jessa Fonds
O2+, het wellnesscentrum voor kankerpatiënten in
Als ziekenhuis verlenen we regelmatig financiële
ons ziekenhuis (zie pagina 23).
steun aan initiatieven waarbij artsen en/of medewerkers van het ziekenhuis betrokken zijn. Om meer struc-
Inzamelen van geld gebeurt op diverse manieren. Zo
tuur te brengen in die sponsoring van goede doelen,
kiezen heel wat medewerkers er ieder jaar voor om tij-
richtten we in 2012 het Jessa Fonds op. Het Streek-
dens het personeelsfeest de 5 euro waarborg die ze bij
fonds Een Hart voor Limburg participeert samen met
inschrijving betaalden, aan een goed doel te schenken.
de Koning Boudewijnstichting en het Jessa Ziekenhuis
We selecteren hiervoor telkens een ander goed doel.
in dat fonds. Met het Jessa Fonds willen we vier soorten goede doelen ondersteunen: 1. initiatieven van medewerkers of artsen van ons
Lopen voor het goede doel
ziekenhuis die het algemeen belang dienen en die
Voor het derde jaar op rij trokken 25 superenthou-
verder gaan dan de dagelijkse werking van ons zie-
siaste Jessamedewerkers op zaterdag 26 mei 2012
kenhuis.
naar Parijs. Het doel: samen met 325 andere teams
2. Lokale zorgprojecten van derden met een link naar het ziekenhuis.
deelnemen aan de Roparun 2012, de langste estafetteloop ter wereld. Het Jessa Team 28 verzamelde zo 22 500 euro voor projecten voor kankerpatiënten. De voorgaande twee jaar liep het Jessa Team in totaal nog eens 50 000 euro bijeen voor dit goede doel.
Powered by people - jaarverslag 2012
31
Jessa spaart
In maart lanceerden we met de campagne ‘Jessa spaart’
Jocelijn Coenegrachts, financieel directeur:
blijven continu investeren “ We in de kwaliteit van onze zorg.
een warme oproep aan al onze artsen en medewerkers
"
om mee te denken over besparingsacties. Financieel directeur Jocelijn Coenegrachts: “Eén uitgangspunt: de service en kwaliteit naar de patiënt moeten minstens behouden blijven. ‘Jessa spaart’ kwam er omdat we bouwplannen hebben voor een nieuw ziekenhuis, maar intussen ook verbouwingen aan de huidige campussen doen om onze patiënten het nodige comfort te kunnen bieden. Daarnaast blijven we uiteraard ook investeren in de kwaliteit van onze zorg. Tijd dus om ons spaarvarkentje te vullen voor deze en andere grote uitgaven. ‘Jessa spaart’ is geen gemakkelijke opdracht, zeker niet in een tijd waarin de ziekenhuisbudgetten sowieso al krimpen door de besparingsmaatregelen van de overheid. Toch zochten tal van diensten naar mogelijke besparingen.”
Tandje bijsteken! Op het vlak van kostenbewustzijn bij de artsen en medewerkers deed deze campagne zeker zijn werk. De financiële impact in 2012 was voorlopig echter nog
32
jaarverslag 2012 - Jessa spaart
zeer beperkt, al werden er diverse grote en kleinere
op tegen de daling van de opnames. Verder zien we
projecten opgestart, zowel op ziekenhuisniveau als
ook dat onze kosten sterker blijven stijgen dan onze
op diensten. We hopen de eerste effecten daarvan in
inkomsten. Personeelskosten blijven een belangrijk
2013 te voelen. De campagne ‘Jessa spaart’ blijft ver-
aandeel in de kosten innemen. Ook zijn het afgelo-
der lopen. Onder meer door de toenemende besparin-
pen jaar diverse specialismen gecentraliseerd over
gen in de gezondheidszorg is de uitdaging voor 2013
de campussen heen en werden nieuwe locaties in ge-
zelfs nog groter geworden. We zullen zeker nog een
bruik genomen. Dit alles heeft een afgeleid effect op
tandje moeten bijsteken!
diverse kosten als energiekosten, afschrijvingslasten en vervoerskosten. Door ‘samen-aankopen’ binnen de vzw Hospilim, afstemming van contracten over de
Tegenvallende cijfers
campussen heen of bewuste kostenbeheersing waren
Op het ogenblik dat dit jaaroverzicht werd opgemaakt,
wel een beperkt aantal besparingen mogelijk bijvoor-
hadden we nog geen volledig zicht op onze financiële
beeld op wasserijkosten, onderhoudscontracten ICT
cijfers voor 2012. De voorlopige cijfers wezen wel uit
en aankopen endoscopische materialen. In het kader
dat het resultaat van het boekjaar 2012 aanzienlijk
van de begroting 2013 hebben we nu een aantal con-
minder positief is dan de voorgaande jaren. Dit heeft
crete doelstellingen gesteld die door een stuurgroep
in hoofdzaak te maken met de overheidsbesparingen
worden opgevolgd. Deze begrotingsdoelstellingen
die zich meer en meer laten voelen. Daarnaast zien we
zullen op basis van het gerealiseerde resultaat 2012
echter ook een lichte achteruitgang van onze produc-
bijgestuurd worden.
tiecijfers wat bijvoorbeeld opnames, ligdagen en ho-
Een volledig overzicht van onze financiële cijfers 2012
noraria betreft. Hiertegenover staat wel een stijging
(bedrijfsresultaat, financieel resultaat en uitzonderlijk
van het aantal daghospitalisaties die groter is dan
resultaat) is tegen eind juni beschikbaar op www.jes-
verwacht. Deze stijging weegt echter onvoldoende
sazh.be/jaarverslag.
Jessa spaart - jaarverslag 2012
33
Jessa 2012 in cijfers
Kwaliteit van de zorg Het ligt in onze cultuur om in openheid aan verwijzers, patiĂŤnten en andere relaties te tonen hoe ver we staan op het vlak van kwaliteit van zorg. Sommige resultaten zijn zeer goed, andere zijn voor verbetering vatbaar. De verbeterpunten zien we als een stimulans om verder te werken aan kwaliteitsverbetering. Onze cijfers krijgen regelmatig een update op www.jessazh. be>Jessa werkt continu aan kwaliteitsverbetering. GeĂŻnteresseerden kunnen daar de evoluties volgen. Ook in dit jaaroverzicht belichten ze graag een aantal kwaliteitsindicatoren.
34
jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
35
Patiënten met een correct identificatiebandje
Elke patiënt die in het ziekenhuis verblijft, krijgt een
Steekproeven
polsbandje met zijn of haar identificatiegegevens, en
Periodiek doen we een steekproef in het ziekenhuis
dit in een bepaalde kleur. De kleur verwijst naar risico’s
om te kijken:
waarvoor artsen en medewerkers attent moeten zijn.
of elke patiënt een correct polsbandje draagt
Wanneer meerdere risico's van toepassing zijn, krijgt
of de identificatiegegevens erop correct en goed
de patiënt meerdere kleurgecodeerde polsbandjes. Het systeem van gekleurde identificatiebandjes is be-
leesbaar zijn of de kleurcode van het bandje correct is.
doeld om de patiëntenidentificatie te optimaliseren en
Het streefdoel is dat 100% van de patiënten een cor-
fouten te vermijden.
rect identificatiebandje draagt. Uit de metingen blijkt dat de scores het afgelopen jaar stabiel gebleven zijn. Het streefdoel dat alle patiënten een correct identificatiebandje dragen, bereiken we nog niet. De belangrijkste oorzaak hiervan is dat patiënten het identificatiebandje zelf uitdoen. Dit gebeurt vooral bij geriatrische patiënten en kinderen.
% patienten dat een correct identificatiebandje draagt
36
jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
Oktober 2010
Januari 2011
Mei 2011
% patiënten met een identificatiebandje aan
88%
92%
94%
% patiënten met correcte en goed leesbare identificatiegegevens op hun identificatiebandje
84%
87%
91%
% patiënten met een identificatiebandje met een correcte kleurcode
79%
86%
88%
Tijdens de dagelijkse controles die verpleegkundigen
bare bandjes te vervangen, maar dit gebeurt nog
in het patiëntendossier doen, is de controle op het dra-
niet altijd.
gen van het identificatiebandje nu opgenomen. Hierdoor hebben patiënten nooit langer dan 12 uur geen
het uitdoen van identificatiebandjes door de patiënten zelf.
identificatiebandje aan. De vooruitgang in het dragen van een correct identificatiebandje die we via de metingen in ons ziekenhuis zien, is te vergelijken met de
Het patiëntveiligheidsteam en de betrokken afdelin-
cijfers die we terugvinden in de literatuur .
gen werken samen aan oplossingen voor deze pro-
1
bleempunten. Zo zijn we bijvoorbeeld op zoek naar een ander type bandje waarvan de inkt niet kan vervagen.
Aandachtspunten
Daarnaast sensibiliseren we onze patiënten om te par-
Belangrijke aandachtspunten in het gebruik van de
ticiperen in het veilig verlopen van hun zorgproces. Zo
identificatiebandjes blijven:
kunnen zij onze zorgverstrekkers steeds aanspreken
het vervagen en onleesbaar worden van patiënten-
als de gegevens op hun identificatiebandje niet goed
gegevens op de bandjes door het douchen of door
leesbaar of incorrect zijn, of als hun verwijderd bandje
het gebruik van handalcohol. Bedoeling is onlees-
niet vervangen werd door een nieuw.
September 2011
December 2011
Maart 2012
Juni 2012
September 2012
December 2012
Maart 2013
Evolutie
Streefdoel
93%
95%
97%
95%
96%
96%
98%
+ 10%
100%
91%
93%
94%
94%
95%
96%
97%
+ 13%
100%
89%
91%
91%
92%
91%
91%
95%
+ 16%
100%
1. Continuous wristband monitoring over 2 years decreases identification errors: a college of American Pathologists Q-Tracks Study, Arch Pathol Lab Med, Howanitz et al, 2002, Jul; 126(7): 809-15
Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
37
38
jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
Doorstroom op de spoedgevallendienst Jaarlijks komen meer dan 40 000 patiënten naar de
opgeleide urgentieartsen die binnen de spoedge-
dienst spoedgevallen van het Jessa Ziekenhuis. 40%
vallendienst zorgen voor een zo correct mogelijke
wordt gehospitaliseerd. 71,5% van de patiënten kan
(interne) doorverwijzing/behandeling. De noodza-
de spoedgevallendienst na minder dan 4 uur verlaten.
kelijke diagnostiek wordt dus binnen de spoedge-
Gemiddeld in de deelnemende ziekenhuizen van Navi-
vallendienst afgewerkt. In ziekenhuizen waar de
gator is dat 84% (meting 2012).
diagnosestelling hoofdzakelijk op de afdeling ge-
8,7% van de patiënten van Jessa verblijft langer dan 8
beurt, ligt de verblijfsduur op spoed uiteraard lager.
uur op de spoed, terwijl dat aandeel gemiddeld in de
We kiezen echter voor deze werkwijze omdat we zo
deelnemende ziekenhuizen maar op 4% lag. Van deze
een betere interne doorverwijzing van patiënten
patiënten kan echter nog 40% het ziekenhuis verlaten.
naar de juiste afdeling krijgen, waardoor de juiste
Het gaat om patiënten bij wie een ziekenhuisopname
behandeling sneller ingezet kan worden. Een steek-
voorkomen kan worden dankzij de doorgedreven diag-
proef wees uit dat 99% van de diagnoses op onze
nostiek en behandeling op onze spoedgevallendienst.
spoedgevallenafdeling juist gesteld is en in de defi-
Indien we specifiek de patiënten bekijken die na on-
nitieve ontslagbrief wordt weerhouden.
2
derzoek of behandeling het ziekenhuis kunnen verlaten, zien we dat 46% de spoed binnen de 2 uur verlaat
Het Jessa Ziekenhuis is sinds het najaar 2011 bezig
en 81% kan binnen de 4 uur naar huis.
om stapsgewijs gelijkaardige diensten op één campus samen te brengen. De verhuis van verpleegafdelingen zorgt ervoor dat de beddencapaciteit zie-
Waarom hogere verblijfsduur?
kenhuisbreed tijdelijk lager ligt en de doorstroom
De hogere verblijfsduur op onze spoed voor patiënten
van patiënten vanuit de spoedgevallendienst ver-
die opgenomen worden, kan verklaard worden door
traging oploopt. Om de (nacht)rust van opgenomen
meerdere factoren:
patiënten maximaal te verzekeren, gebeuren er na 21u in principe ook geen patiëntentransfers meer
De medische organisatie is anders dan op vele an-
naar de andere campussen.
dere spoedgevallendiensten. We werken met hoog
60,0%
54,8%
50,0% 40,0%
34,8%
36,7% 29,4%
30,0% 20,0%
14,8% 9,0%
10,0%
5,0%
2,8%
8,7%
0,0% <=2u
>2u, <= 4u
>4u, <= 6u
>6u, <= 8u
4,0%
>8u
Tijd die patiënten doorbrengen op de spoedgevallendienst Jessa 2012 Tijd die patiënten doorbrengen op de spoedgevallendienst gemiddelde deelnemende ziekenhuizen 2012 2 Navigator: een vergelijking van ziekenhuizen waar het Jessa Ziekenhuis aan deelneemt, georganiseerd vanuit het Centrum voor Ziekenhuis en Verplegingswetenschap van de KULeuven
Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
39
40
jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
Ontwikkelen van decubitus (doorligwonden) tijdens de ziekenhuisopname Vrijwel elke decubituswonde (doorligwonde) ver-
vastgestelde tijdstippen te inspecteren op roodheid,
oorzaakt klachten bij de patiënt. In sommige geval-
te zorgen voor een goede hygiëne van de huid, huid-
len kan decubitus tot complicaties leiden. Meestal
beschermende crème en speciale matrassen te ge-
leidt decubitus tot een verlenging van het verblijf in
bruiken en de patiënt op vastgestelde tijdstippen van
het ziekenhuis. Daarom hebben we in het Jessa Zie-
houding te wisselen. Het voorkomen van decubituslet-
kenhuis preventieve richtlijnen opgesteld voor alle
sels is een indicator van de kwaliteit van zorg door de
zorgverstrekkers. Een doorligwonde kan bijvoorbeeld
zorgverstrekkers.
voorkomen worden door de gekende drukpunten op
Ontwikkeling van decubitus (doorligwonden) tijdens ziekenhuisopname 2012 In 2012 slaagden we erin om de ontwikkeling van doorligwonden tijdens het verblijf van patiënten in het ziekenhuis te beperken. We scoorden op dat vlak beduidend beter dan het gemiddelde van de deelnemende ziekenhuizen in Navigator3.
8 7 6 5 4 3 2 1
gemiddelde deelnemende ziekenhuizen
december
november
oktober
september
augustus
juli
juni
mei
april
maart
februari
januari
0
Jessa Ziekenhuis
3 Navigator: een vergelijking van ziekenhuizen waar het Jessa Ziekenhuis aan deelneemt, georganiseerd vanuit het Centrum voor Ziekenhuis en Verplegingswetenschap van de KULeuven
Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
41
Valincidenten met verwonding tot gevolg
Bepaalde groepen patiënten lopen een groter risico op
proberen het via gerichte preventieve acties zoveel
een valincident: ouderen, patiënten die al lang in het
mogelijk te beperken. Streefdoel is om het aandeel ‘val-
ziekenhuis liggen, mensen die niet goed te been zijn,
incidenten met verwonding tot gevolg’ iedere maand
patiënten die specifieke geneesmiddelen (vb. slaap-
onder de grens van 34% te houden. In 2012 slaagden
medicatie, vochtregelende medicatie) nemen.
we daar vier maanden niet in, de overige acht maanden wel.
Uit onderzoek blijkt dat patiënten die eenmaal gevallen zijn, een grotere kans lopen opnieuw ten val te ko-
Ongeveer 70% van de valincidenten brengt geen
men (secundaire val). Een goede registratie is daarom
verwonding voor de patiënt met zich mee. Voor val-
essentieel om nieuwe valincidenten te voorkomen. In
incidenten met verwonding, zien we dat het in
het Jessa Ziekenhuis hechten we belang aan volledige
2011 en 2012 vooral ging om een verwonding van
registratie van alle valincidenten, zowel zonder als met
ernstklasse 1 (lichte verwonding). Het mogelijke
verwondingen tot gevolg. We volgen het aandeel van
letstel na een valincident wordt als volgt ingedeeld:
‘valincidenten met verwonding tot gevolg’ nauw op en
aantal valincidenten
waarvan met verwonding tot gevolg
aandeel valincidenten met verwonding Jessa4
januari
62
21
33,87%
34,69%
februari
69
26
37,68%
31,67%
maart
69
21
30,43%
34,04%
april
48
15
31,25%
35,49%
mei
54
21
38,89%
34,92%
juni
69
23
33,33%
juli
71
25
35,21%
35,41%
augustus
51
24
47,06%
37,83%
september
54
15
27,78%
30,80%
oktober
55
11
20,00%
30,56%
november
30
7
23,33%
31,28%
december
57
16
28,07%
33,00%
2012
4 = (aantal valincidenten met verwonding tot gevolg / aantal valincidenten) x 100 5 Navigator: een indicatorsysteem van het Centrum voor Ziekenhuis- en Verplegingwetenschap
42
jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
streefdoel jessa
34%
gemiddeld aandeel valincidenten met verwonding van de deelnemende ziekenhuizen van Navigator5
35,60%
Geen: het incident heeft geen gevolgen voor de patiĂŤnt, er is geen zichtbaar letsel; Klasse 1 (licht): het incident veroorzaakt lichte symptomen of beperkt functieverlies bij de patiĂŤnt (vb. pijn, kneuzing, schaafwonde, kleine snijwond); Klasse 2 (matig): het incident veroorzaakt symptomen waarvoor verdere interventie (vb. hechting, verband) of een verlengde verblijfsduur in het ziekenhuis nodig is (vb. verrekking, diepe schaafwonde, diepe snijwond); Klasse 3 (ernstig): vb. breuk, bewustzijnsverlies, verandering in mentale of fysieke toestand die verdere medische interventie vereist of overlijden. In 2012 hadden we iets meer valincidenten die wel een verwonding met zich mee brachten dan in 2011. Het gaat daarbij voornamelijk om verwondingen met ernst klasse 1 (pijn, kneuzing, schaafwonde, kleine snijwond). Er waren in 2012 minder valincidenten met verwondingen van ernst klasse 2 of 3 tot gevolg. Dit laatste is een positieve evolutie. Positief is ook dat er zich de laatste vier maanden van 2012 beduidend minder valincidenten met verwonding tot gevolg voordeden. We hopen die evolutie in 2013 te kunnen doortrekken.
70,0%
70% 67%
60,0% 50,0% 40,0% 30,0%
24%
28%
20,0% 10,0%
5%
3%
0,0% geen verwonding
verwonding ernst klasse 1
verwonding ernst klasse 2
1%
2%
verwonding ernst klasse 3
Valincidenten Jessa 2011 Valincidenten Jessa 2012
Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
43
Percentage patiënten met acuut myocard infarct (hartinfarct) dat aspirine en bèta-blokkers voorgeschreven kreeg bij ontslag uit het ziekenhuis Bij patiënten die een acuut hartinfarct doormaakten,
Het gemiddelde van alle ziekenhuizen van het Vlaams
zorgt het gebruik van aspirine en bètablokkers ervoor
Ziekenhuisnetwerk KULeuven6 die in 2012 meededen
dat de kans op overlijden en op complicaties vermin-
aan de meting bedroeg 99%.
dert. Studies tonen aan dat het risico met 20% kan verminderen. Het toedienen van aspirine en bètablokkers
95% van de hartinfarctpatiënten in het Jessa Zie-
na een acuut hartinfarct om een nieuw hartinfarct te
kenhuis kreeg in 2011 correct bètablokkers voorge-
voorkomen, wordt dan ook aanbevolen in de medische
schreven (willekeurige steekproef). Bij de willekeurige
richtlijnen.
steekproef in 2012 daalde dit percentage tot 81%. We scoren hiermee onder het gemiddelde van de deelne-
Uit een willekeurige steekproef van patiënten in ons
mende ziekenhuizen. Een werkpunt!
ziekenhuis bleek dat alle (100%) patiënten met acuut hartinfarct correct aspirine voorgeschreven kregen bij ontslag, en dit zowel in 2011 als 2012.
% patiënten met acuut hartinfarct dat correct aspirine kreeg voorgeschreven bij ontslag 100,0%
100%
% patiënten met acuut hartinfarct dat correct bèta-blokkers kreeg voorgeschreven bij ontslag
100%
100,0%
99,80%
95%
90,0%
92%
94%
2011
2012
81%
80,0% 70,0% 60,0%
99%
99,0%
50,0% 40,0% 30,0% 20,0%
2011
2012
2011
2012
98,0%
10,0%
2011
2012
0,0% Jessa Ziekenhuis
gemiddelde deelnemende ziekenhuizen
Jessa Ziekenhuis
gemiddelde deelnemende ziekenhuizen
6 Het Vlaams Ziekenhuisnetwerk KULeuven is een samenwerkingsverband tussen het UZLeuven en 18 Vlaamse ziekenhuizen, met als doel het optimaliseren van kwaliteit en efficiëntie op het vlak van patiëntenzorg, opleiding, research en management (http://www.vznkul.be/home ) 44
jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
Percentage patiënten met een heupfractuur dat binnen de 24 uur geopereerd wordt
Heupfracturen treffen vooral oudere patiënten na een
Bij de steekproef in 2011 zagen we dat 71% van de
val. Het sterftecijfer bij deze aandoening is bij oudere
patiënten in Jessa binnen de 24 uur geopereerd wer-
patiënten hoog (10% mortaliteit). Uit literatuur blijkt
den. In 2012 daalde dit percentage tot 68%. Het ge-
duidelijk dat een snelle operatie en revalidatie cruciaal
middelde van de ziekenhuizen van het Vlaams Zieken-
zijn. Het percentage patiënten dat binnen de 24 uur
huisnetwerk steeg in 2012 tot 70% van de patiënten
geopereerd wordt, is dan ook een belangrijke indicator
die binnen de 24 uur geopereerd werden. We scoorden
voor de kwaliteit van de zorg. In sommige literatuur
daar in 2012 dus iets onder het gemiddelde. Al onze
spreekt men van 48 uur in plaats van 24 uur.
patiënten (100%) werden wel binnen de 48 uur geopereerd. Toch beschouwen we dit als een aandachtsgebied.
% patiënten met een heupfractuur dat binnen de 24 uur wordt geopereerd
% patiënten met een heupfractuur dat binnen de 48 uur wordt geopereerd
100%
100,0%
100,0% 90,0%
98,0%
80,0% 70,0%
71%
68%
65%
70%
60,0%
96,0%
95%
94,0%
50,0% 92,0%
40,0% 30,0%
91%
90,0%
20,0% 10,0%
88,0% 2011
2012
2011
2012
0,0%
2011
2012
2012
86,0% Jessa Ziekenhuis
gemiddelde deelnemende ziekenhuizen
Jessa Ziekenhuis
gemiddelde deelnemende ziekenhuizen
Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
45
Ziekenhuisinfecties
Het aantal ziekenhuisinfecties beperken, dat is de
Uiteraard kijken we ook wat de uitkomst is van de
hoofdopdracht van de dienst ziekenhuishygiëne. Om
genomen maatregelen. Halen we onze beoogde doel-
de infectiepreventie te verbeteren, maken we gebruik
stellingen? Hoeveel patiënten lopen een infectie op
van indicatoren. Zo meten we bijvoorbeeld het ver-
in ons ziekenhuis? Deze uitkomstindicatoren worden
bruik van handalcohol en koppelen dit terug naar de
sterk bepaald door een aantal factoren die we niet
afdeling. Op afdelingen waar te weinig handhygiëne
kunnen beïnvloeden. Als er bijvoorbeeld in het zieken-
wordt toegepast, gebeurt een bijsturing. Voor goed
huis meer ernstig zieke patiënten zijn opgenomen die
scorende afdelingen is de terugkoppeling een stimu-
heel vatbaar zijn voor infectie, dan is er ook meer kans
lans om het goed te blijven doen.
op infecties. Bij vergelijking van cijfers tussen ziekenhuizen is daarom voorzichtigheid geboden. De cijfers
Dergelijke procesindicatoren die nagaan hoe goed de
geven wel een zicht op het voorkomen van in het zie-
preventiemaatregelen worden toegepast, gebruiken
kenhuis opgelopen infecties: zijn er meer of minder in-
we ook bij heel wat andere processen zoals voorko-
fecties dan verwacht en is er in de tijd een toename of
ming van longinfectie bij beademing, katheterinfec-
een afname van het aantal infecties?
ties, urineweginfecties bij urinesondage. Door deze indicatoren te verzamelen, kunnen we onze zorgprocessen verbeteren.
2012
46
aantal patiënten die MRSA opgelopen hebben
streefdoel
tijdens hun verblijf in het ziekenhuis
jessa
januari
2 patiënten op 3453 opgenomen patiënten
februari
4 patiënten op 3237 opgenomen patiënten
maart
0 patiënten op 3367 opgenomen patiënten
april
1 patiënt op 3109 opgenomen patiënten
mei
0 patiënten op 3277 opgenomen patiënten
juni
0 patiënten op 3043 opgenomen patiënten
juli
2 patiënten op 2924 opgenomen patiënten
augustus
0 patiënten op 2877 opgenomen patiënten
september
1 patiënt op 3062 opgenomen patiënten
oktober
1 patiënt op 3385 opgenomen patiënten
november
1 patiënt op 3266 opgenomen patiënten
december
1 patiënt op 2913 opgenomen patiënten
jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
0 patiënten met in het ziekenhuis verworven MRSA
In het algemeen zien we een afname van het aantal
Ons streefdoel is uiteraard dat geen van onze patiën-
ziekenhuisinfecties. Helemaal geen infecties in een
ten tijdens hun verblijf de ziekenhuisbacterie MRSA
ziekenhuis is eerder onmogelijk. We geven hier een
oploopt. Concrete initiatieven hiervoor zijn bijvoor-
voorbeeld over het voorkomen van MRSA in ons zie-
beeld het vroegtijdig opsporen van MRSA bij de patiën-
kenhuis.
ten, het verplegen van besmette patiënten in isolatie en het permanent stimuleren van goede handhygiëne bij de zorgverstrekkers. De zogenaamde “search and
Het voorkomen van in het ziekenhuis opgelopen MRSA
destroy” strategie (= opsporen & bestrijden).
MRSA (de ziekenhuisbacterie) staat voor Methicilline
Door goede toepassing van deze voorzorgsmaatre-
Resistente Staphylococcus Aureus. Stafylokokken zijn
gelen lopen weinig patiënten een ziekenhuisinfectie
bacteriën die ongemerkt leven bij vele mensen, bij
in ons ziekenhuis op. In maart, mei, juni en augustus
voorkeur in de neus of op de huid. MRSA is een va-
2012 bereikten we ons streefdoel: geen enkele pa-
riant van deze bacterie en is niet meer gevoelig aan de
tiënt liep een infectie met de ziekenhuisbacterie op.
klassieke antibiotica. Doordat in een ziekenhuis veel mensen dicht bij elkaar verblijven, vergroot de kans op
De vergelijking via Navigator wees uit dat we in 2012
besmetting (uitwisseling van bacteriën). Bovendien
voor MRSA beduidend beter scoorden dan het gemid-
hebben patiënten vaak minder weerstand en zijn ze
delde van de deelnemende ziekenhuizen. De sensibili-
dus gevoeliger voor infecties.
seringscampagnes en procedures hebben effect!
MRSA, opgelopen tijdens ziekenhuisverblijf 2012 2,5 2 1,5 1 0,5
gemiddelde deelnemende ziekenhuizen
december
november
oktober
september
augustus
juli
juni
mei
april
maart
februari
januari
0
Jessa Ziekenhuis
Resultaat Jessa t.o.v. gemiddelde deelnemende ziekenhuizen Navigator (= (aantal patiënten met een positieve cultuur voor in het ziekenhuis opgelopen MRSA/aantal opgenomen patiënten) x 1000)
Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
47
48
jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
Productiecijfers
Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
49
Productiecijfers
opnames 2012
gemiddelde ligduur 2012 (dagen)7
rechtstreekse opnames 2011
gemiddelde ligduur 2011(dagen)8
acute diensten C
Heelkunde
14.391
4,73
14.565
4,21
D
Inwendige
14.671
5,08
14.789
4,95
E
Kinder- & jeugdgeneeskunde
2.333
3,17
2.242
3,28
2.651
20,00
2.469
17,04
296
3,71
291
3,90
2.146
4,79
2.195
4,76
283
37,77
266
42,80
27
13,52
25
15,36
625
18,13
665
13,40
Ad Dagpsychiatrie
115
24,15
142
18,84
Kd Kinderdagpsychiatrie
149
33,72
157
32,27
G
Geriatrie
I
Intensieve zorgen
M
Materniteit
SP diensten Sp Reva Sp Pall psychiatrie A
PAAZ
totaal Jessa 2012
37.695
Totaal jessa 2011
37.806
2012
2011
2.134
2.237
spoedaanmeldingen
43.480
41.306
daghospitalisaties
66.512
64.831
211.693
203.398
bevallingen
raadplegingen
Gemiddeld aantal patiĂŤntencontacten per weekdag: 1276 (opnames, dagopnames, raadplegingen & spoedcontacten)
aantal erkende bedden C
Heelkunde
284
D
Inwendige
282
E
Kinder- & jeugdgeneeskunde
G
Geriatrie
M
Materniteit
56
A
PAAZ
30
40 149
Ad Dagpsychiatrie
10
Kd Kinderdagpsychiatrie
20
sp loco
55
sp neuro
35
sp Palliatieve sp Psychogeriatrie
7 20
Totaal hospitalisatiebedden
988
Totaal daghospitalisatieplaatsen
211
7 aantal ligdagen / (aantal rechtstreekse opnames + aantal transfers naar die afdeling) 8 aantal ligdagen / (aantal rechtstreekse opnames + aantal transfers naar die afdeling) 50
jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
Cijfers Personeel & Organisatie Personeelsomvang (aantal FTE9 ) & organisatiegrootte (aantal personen)
Aantal FTE: 2.325
Aantal personen: 3.062
PersoneelcategorieĂŤn 2,25%
53,53% verplegend personeel
53,53% 18,39% 15,74% 10,09%
1 639
10,09% paramedisch personeel
309
15,74% aministratief personeel
482
18,39% keuken-, onderhouds- en technisch personeel
563
2,25%
ander personeel
44,8%
voltijds
1 372
55,2%
deeltijds
1 690
16,3%
mannen 499
83,7%
vrouwen
69
Aantal medewerkers voltijds / deeltijds
44,8%
55,2%
Aantal medewerkers mannen / vrouwen
16,3%
83,7%
2 563
Artsen Stafleden
293
Toegelaten artsen
72
Arts-specialisten in opleiding
50 0
50
100
150
200
250
300
9 Full Time Equivalenten
Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
51
vzw Jessa Ziekenhuis Campus Virga Jesse Stadsomvaart 11 3500 Hasselt Tel. 011 30 81 11
Campus Salvator Salvatorstraat 20 3500 Hasselt Tel. 011 28 91 11
www.jessazh.be info@jessazh.be www.facebook.com/jessaziekenhuis www.twitter.com/jessaziekenhuis
Campus St.-Ursula Diestsesteenweg 8 3540 Herk-de-Stad Tel. 013 55 17 11