MMER SC
NU
o of cont pr
ENING: RE
? T H E MA ra
MEDISCH INFORMATIEBLAD JESSA ZIEKENHUIS NR. 31 JUNI 2019
JESSA ERKEND ALS ELSO-CENTRUM
20 JAAR NACHTELIJKE HEMODIALYSE
MULTIDISCIPLINAIRE BENADERING PARKINSON WERKT
WERELDAUTORITEIT OVERHANDIGT KWALITEITSLABEL VOOR PROTHESECHIRURGIE AAN KLINIEK VOOR UROLOGIE De Kliniek voor Urologie, de grootste urologenassociatie van het land, wordt erkend als Center of Excellence. De Amerikaanse prof. dr. Steven K. Wilson – een wereldautoriteit in de prothesechirurgie – overhandigde het internationaal kwaliteitslabel op 26 april. De Kliniek voor Urologie telt 12 urologen. Ze zijn verbonden aan het ziekenhuisnetwerk Zuid-West Limburg
STRENGE CRITERIA De erkenning krijg je niet zomaar. Het centrum moest aan tal van strenge criteria voldoen: > Het centrum voert al 5 jaar lang minimaal 50 operaties per jaar uit. > Andere centra verwijzen door voor complexe casussen. > Collega-artsen beschouwen de hoofdchirurg als een belangrijke opinieleider in de prothesechirurgie. > De hoofdchirurg doceert en publiceert klinische artikels in biomedische tijdschriften. > Steven K. Wilson moet minstens 1 keer met de hoofdchirurg van het centrum hebben samengewerkt en getuige zijn geweest van zijn of haar uitstekende vaardigheden.
(Jessa, az Vesalius, Sint-Franciscus en Sint-Trudo). De Kliniek voor Urologie is de eerste Belgische associatie die het kwaliteitslabel voor prothesechirurgie ontvangt. Tien jaar geleden werden er in ons land zo’n 120 erectieprotheses geplaatst. Vandaag zijn er dat ruim 250 per jaar. Prof. dr. Koenraad van Renterghem voert ongeveer de helft van de operaties uit.
2 JessaLinea Gescand
prof. dr. Koenraad van Renterghem (links) en prof. dr. Steven K. Wilson
G-SPORTCOACH
Het Revalidatie- en Gezondheidscentrum (ReGo), een
Tinne Vermeiren, G-sportcoach van Parantee-Psylos,
afdeling binnen Jessa, is sinds april 2019 EAPC-geaccre-
is sinds kort elke woensdag aanwezig in het revali-
diteerd. Het EAPC is de Europese Associatie voor Preven-
datiecentrum op campus St.-Ursula in Herk-de-Stad.
REVALIDATIECENTRUM MET EAPC-ACCREDITATIE
GESCAND
REGO HASSELT EERSTE EUROPEES
IN REVALIDATIECENTRUM ST.-URSULA
tieve Cardiologie. Ze behoort als zijtak van het ESC tot de top van de wereld op gebied van research, educatie en
Samen met de therapeuten bekijkt zij welke revalidanten
beleid in cardiovasculaire gezondheid en primaire en
met een beperking interesse hebben om weer te
secundaire preventie.
gaan sporten. Het gaat om zowel ambulante als gehospitaliseerde patiĂŤnten.
Het ReGo behaalde dit kwaliteitslabel voor zijn gespecialiseerde aanpak in cardiale revalidatie en secundaire preventie.
De coach stoomt de revalidanten via
Mede dankzij deze internationale erkenning zal het ReGo zijn
bewegingsprogramma’s klaar om te
expertise verder uitbreiden en delen met andere centra
sporten binnen hun eigen ambities en
gespecialiseerd in hartrevalidatie.
mogelijkheden. Vervolgens gaat ze samen met hen op zoek naar een
Het ReGo heeft de ambitie om deze accreditatie voor het
gepaste sportclub. Tinne Vermeiren is
volledige ReGo-netwerk binnen te halen. Hiertoe behoren
de enige G-sportcoach in Limburg.
ook de cardiale revalidatiecentra van de ziekenhuizen SintFranciscus in Heusden-Zolder en Sint-Trudo in Sint-Truiden.
Tinne Vermeiren
JessaLinea Gescand
3
SAMENWERKINGSPROTOCOL MET POLITIEDIENSTEN EN PARKET Op 26 april 2019 ondertekenden de vertegenwoor-
Specifiek medisch attest
digers van Limburgse algemene ziekenhuizen,
Een concreet gevolg van dit samenwerkingsprotocol
Limburgse politiezones en het Limburgs parket een
is dat een arts het parket kan meedelen dat een
samenwerkingsprotocol. Het doel: nóg efficiënter
lopende zoekactie naar een vermist persoon mag
samenwerken met respect voor het beroepsgeheim.
stoppen, indien deze zich op de spoeddienst bevindt. De toestemming van de patiënt is in dit geval niet
De noodzaak aan het akkoord drong zich onder meer
nodig. Op die manier worden tijd en kosten gespaard.
op sinds de invoering van de nieuwe Europese privacy-
Een andere nieuwigheid is het ‘specifiek medisch
wetgeving in 2016. Met het protocol leggen de
attest’. Hierin mag de arts medische informatie die
betrokken partijen een aantal heldere afspraken vast
nodig is voor het gerechtelijk onderzoek, delen met
die de interactie tussen politie en gespecialiseerde
de politie. De toestemming van de patiënt blijft in de
spoedgevallenzorg optimaliseren. De Limburgse Orde
meeste gevallen wel vereist.
der Artsen gaf een positief advies.
v.l.n.r.: Philip Pirard (Korpschef Politiezone Limburg Regio Hoofdstad), Guido Vermeiren (Procureur des Konings Parket Limburg en prof. dr. Dirk Ramaekers (Medisch directeur Jessa)
4 JessaLinea Gescand
GESCAND
WAAKMANDEN OP PALLIATIEVE AFDELING De laatste levensdagen van een patiënt wegen ook voor familieleden vaak bijzonder zwaar. Daarom lanceert het palliatief supportteam van het Jessa Ziekenhuis zogenoemde ‘waakmanden’. “De manden versterken het warme gevoel dat de palliatieve eenheid van Jessa wil creëren”, zegt Marleen Van Overloop, coördinator van het supportteam. “Zo voorzien we een aromatoestel met diverse geuren, puzzels, een deken en zelfs een lampje om een huiselijke sfeer te creëren.” De manden bevatten ook een informatiebrochure met
Marleen Van Overloop, Lies Vaes en Jurgen Breemans
antwoorden op veelgestelde vragen. Er zitten ook concrete waaktips in, zoals hoe je kinderen kan leren omgaan met een naderend afscheid. Ook voor verpleegkundigen is de
Lees de brochure ‘Waken, hoe doe je dat?’ op www.jessazh.be/palliatievezorgen
infobrochure een handig hulpmiddel.
OVER HANDHYGIËNE
EN MOLLEN
‘Wie is de mol?’ Dat was de centrale vraag in het spel dat de dienst
verlaagd. Een 50-tal medewerkers gedroeg zich gedurende een maand niet volgens de normen van
ziekenhuishygiëne onlangs
handhygiëne. Collega’s probeer-
organiseerde. Het doel: extra
den deze ‘mollen’ te ontmaskeren.”
focussen op de basisvoorwaarden van handhygiëne en de ‘aanspreekcultuur’ in het ziekenhuis verbeteren. Het initiatief kaderde in de achtste nationale campagne rond handhygiëne.
Een zaak van iedereen Ook patiënten en bezoekers werden betrokken. “Zij konden na ontsmetting van de handen meteen in de UV-lichtbak controleren of ze dat goed hadden gedaan. De actie haalde het
“We merkten dat het vaak moeilijk is om collega’s aan te
VRT-journaal”, legt Forier uit. “Het is belangrijk dat we
spreken die de handhygiënevoorschriften niet naleven”,
ziekenhuishygiëne allemaal samen hoog op de prioriteiten-
zegt Anne-Marie Forier. “Met dit spel hebben we de drempel
lijst zetten, in het belang van de patiënt.”
JessaLinea Gescand
5
dr. Johan Vijgen
INHOUD 2
Gescand
25
Kwaliteitsindicatoren intensieve zorgen
7
Voorwoord
26
Dialyse
8
Dossier: zin en onzin van screening
30
Jessa heeft nu ook ELSO-center
13
Nieuwe artsen
32
Uitgelicht: Jessa in beeld
16
Belgisch rapport over hoofd-halscarcinoom
34
MR stressonderzoek van het hart
18
Systematische aanpak evaluatie parkinsonpatiënt
36
Digitaal nieuws
20
Jessa & Wetenschap
38
Plastische microchirurgie bij facialisparalyse
22
Het Vragenkabinet
39
Handige telefoonnummers
nr. 31 - juni 2019
COLOFON VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: vzw Jessa Ziekenhuis, Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt HOOFD- EN EINDREDACTIE: dienst communicatie Jessa Ziekenhuis, Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt tel. 011 33 53 50, jessalinea@jessazh.be in samenwerking met ZINNIG LAYOUT: Sigrid Beunckens DRUKWERK: Chapo www.jessazh.be
info@jessazh.be
www.facebook.com/jessaziekenhuis www.twitter.com/jessaziekenhuis
6 JessaLinea Inhoud
Sinds 25 mei 2018 zijn de nieuwe privacyregels van kracht. Je krijgt daarom de mogelijkheid om aan te geven dat je dit magazine enkel nog digitaal wenst te ontvangen. Vraag dit aan via de (gratis) app ‘Quick Scan’. Scan met je smartphone deze QR-code, je komt meteen op de juiste plek terecht.
OH, OH, IK HEB ZORGEN? Op de valreep publiceerde minister
schap Zorg & Gezondheid bij de grootse
De Block de wet op de locoregionale
eerstelijnsconferentie in 2017 klonk
klinische ziekenhuisnetwerken in het
het nog visionair: de huisarts zou een
Staatsblad. Daarin staat ook het
cruciale rol spelen. De voorzitter van de
principe van ‘co-governance’.
Zorgraad moest bij voorkeur een lokale huisarts zijn. Op 5 april 2019 keurde de
Collega Maggie was sterk overtuigd
Vlaamse regering de erkenning en sub-
van de meerwaarde van artsenbetrok-
sidiëring van de Zorgraden principieel
kenheid in de organisatie van een
goed. Daarin lees je dat de huisarts
klinisch netwerk. Dat lijkt logisch, maar
één van een dozijn ‘eerstelijnszorgaan-
in de laatste rechte lijn van de politieke
bieders’ wordt. Welke rol de huisarts in
besluitvorming is er vanuit de zieken-
de vzw Zorgraad specifiek zal invullen,
huiskoepel nog een tegenoffensief
vind je daarin niet terug.
gelanceerd om de ‘macht’ van artsen in een netwerk te beperken. Maggie gaf
Bij Jessa volgen we de evoluties in de
geen krimp. De ‘co-governance’ zit nu
regelgeving op de voet. Wat co-gover-
stevig in de wet gebeiteld met een
nance betreft, is de overheid welkom
exhaustieve bevoegdheid aan ver-
voor een praktijkbezoek. We hebben
zwaarde adviezen en een verplicht
een sterke reputatie als artsgedreven
consensusmodel. Nostalgische
ziekenhuis. Dat merken we bij elke
aanhangers van het feodalisme slikten
selectiecommissie. Ons consensusmodel
een bittere pil.
tussen bestuur en medische raad wordt als een voorbeeld voor de sector
Co-governance is niet vrijblijvend voor
beschouwd.
artsen. Dat beseffen ook de betere
Hoe het zorgmodel zich zal ontwikkelen hebben we zelf in handen
stuurlui in de huidige medische raden.
Het unieke samenwerkingsmodel dat we
Het toekomstige voorzitterschap van
ontwikkelden samen met de collega’s
de medische netwerkraad wordt
huisartsen van Herkenrode en andere
minstens een deeltijdse bezigheid.
omliggende kringen, is ons erg dierbaar.
Hij/zij kan carpoolen met de medisch
Hoe dat zorgmodel zich zal ontwikkelen
directeurs. Die zullen vaak als een
met de komende ELZ’s (eerstelijnszones)
college ageren.
en het klinisch ziekenhuisnetwerk, hebben we zelf in handen. Een eerste vraag
Een andere wind waait er in Vlaanderen,
daarover vind je in deze editie terug.
dat sinds 2014 bevoegd is voor de organisatie van de eerstelijn. In de
Het zal alleszins met artsen zijn. Of het
officiële beleidsvisie van het Agent-
zal niet zijn.
prof. dr. Dirk Ramaekers
JessaLinea Edito
7
DOSSIER
Zin en onzin van screening “Laat het vooral een persoonlijke keuze van de patiënt zijn”
‘Het is onverantwoord om je
Er zijn wereldwijd tal van studies
Daarnaast zijn er traag evoluerende
niét te laten screenen op
over screening: van ambitieuze
kankers – de schapen – die zich
borstkanker.’ ‘Screening verlaagt
randomized controlled trials (RCT’s)
makkelijk laten vangen in een
het risico op borstkanker en kan
en observationele studies tot grote
screening maar waarvan het
zelfs de aandoening voorkomen’.
meta-analyses. Je zou dus denken
onduidelijk is of ze ooit gezondheids-
‘Screening halveert bovendien
dat het wetenschappelijk ondertus-
problemen opleveren. Bij screening
de mortaliteit van borstkanker.’
sen wel uitgeklaard is, maar toch
krijg je in dit geval een overdiagnose.
Dat zijn de ideeën die onder de
profileren fervente believers en
Daarnaast heb je nog de vals-positie-
bevolking leven, zo blijkt uit
fanatieke non-believers zich met
ve resultaten, waar dan regelmatig
studies. De realiteit is weten-
vaak een imponerende dans van
een invasieve test op volgt. Wist je
schappelijk wel wat complexer
cijfers, tabellen en grafieken.
dat na een vals-positieve uitslag bij
dan dat. Zo bleek op een recent
Intussen verbetert ook de medische
borstkanker de ongerustheid over
symposium over de pro’s en
behandeling van kanker. Mensen
het toch plots opduiken van de
contra’s van screening.
overleven daardoor almaar langer
ziekte tot drie jaar aansleept?”,
met kanker. Niet alleen dankzij
zegt Van den Bruel.
screening. Of ondanks screening, misschien? Op het symposium bracht
“Of screening de mortaliteit doet
prof. dr. Ann Van den Bruel een
dalen, is uiteindelijk nooit aange-
genuanceerd en persoonlijk verhaal.
toond. Onder meer omdat mensen vaak door een andere ziekte sterven
8 JessaLinea Dossier: zin en onzin van screening
Wolven en schapen
dan door hun opgespoorde kanker.
Van den Bruel is huisarts in Antwerpen
Voor alle duidelijkheid: ik ben niet
en professor huisartsgeneeskunde
tegen screening maar heb wel
aan de KU Leuven. Ze verbindt de
problemen met ‘naïeve’ en ondoor-
dagelijkse praktijk met de weten-
dachte screening. En nu spreek ik
schap. “We weten intussen dat er
even voor mezelf. Laat ik me
snelle agressieve kankers optreden
screenen op borstkanker? Nee.
– zogenoemde wolven – die zo vlug
Cervixcarcinoom? Ja, omdat de
groeien dat ze nooit op tijd door
opsporing van een precancereus
screening worden onderschept.
letsel uitstekende preventie
Van den Bruel: “Dit wordt hoe dan
Betrokken huisarts
nadelen. Colonkanker? Ik twijfel nog.
ook een moeilijk en emotioneel
Die persoonlijke keuze raakt meteen
De eerste cijfers zijn beloftevol maar
gesprek. En ik adviseer nu meteen
aan een ander gevoelig punt in de
we hebben nog onvoldoende zicht
het tegenovergestelde van wat ik
discussie over screening: het
op de eventuele schade.”
daarnet heb gedaan. Zeg in een
bevolkingsonderzoek. Dit stuit in
gesprek met een patiënt nooit wat je
medische kringen regelmatig op
Meer dan statistieken
zelf zou doen als je voor de keuze
kritiek. Niet om de ‘nobele’ doelstel-
Daar zit je dan als arts. Even
van een screening staat. Zoek in het
ling van het onderzoek, wel door de
verslagen als de patiënt. Je had
gesprek wel naar wat hij of zij het
manier waarop de boodschap bij de
recent nog een goed, geïnformeerd
belangrijkst vindt. Misschien is de
bevolking wordt overgebracht.
en helder gesprek over screening.
moeder van de patiënt overleden
Statistisch gezien zat de patiënt niet
door borstkanker en vindt ze een
Van den Bruel: “De overheid inves-
in de risicogroep. Hij of zij wilde zich
screening voor zichzelf daarom
teert fors in zo’n bevolkingsonder-
wel laten screenen maar op basis
belangrijk. Dat staat dan los van het
zoek. Uiteindelijk levert dit ook een
van het gesprek werd besloten het
feit dat – statistisch bekeken – de
goed georganiseerde screening op.
toch maar niet te doen. Voordelen,
meerderheid van de vrouwen die
Jammer genoeg sturen de begelei-
maar ook nadelen, weet je wel? Nu
borstkanker krijgen niet genetisch
dende campagnes de mensen in een
zit de patiënt tegenover je met het
voorbeschikt zijn. Tussen haakjes:
bepaalde richting. Een overheid heeft
verdict: kanker. Een nachtmerrie,
uiteraard is bij de aanwezigheid van
uitstraling en autoriteit: ze is een
voor patiënt en dokter.
BRCA1/2 in het genetisch materiaal
gezaghebbende en voor velen
wel een specifiek opvol-
objectieve bron. Precies daar wringt
gingstraject aangewezen.
het schoentje. Want de overheid
DOSSIER
oplevert, met slechts beperkte
beklemtoont de voordelen maar
prof. dr. Ann Van den Bruel
Ik herinner me bijvoorbeeld
minimaliseert vaak de nadelen van
een patiënte die absoluut
screening. Bovendien wordt de
geen screening op borstkan-
behandelende arts gebypasst. Hij of
ker wilde, omdat een
zij wordt wel op de hoogte gehouden
mogelijke overdiagnose haar
van de resultaten maar pas ná de
afschrikte. Bovendien was ze
screening. Volgens mij – en met mij
eerder al voor een andere
vele anderen – zou de arts al vóór de
kanker behandeld. Eén
screening bij het proces betrokken
kanker in haar leven vond ze
moeten zijn. Bijvoorbeeld met een
meer dan genoeg. De
‘gesprek vooraf’, zodat een evenwich-
beslissing om al dan niet te
tig geïnformeerde patiënt tot een
screenen moet, na overleg
persoonlijk besluit komt. Daarom
met de arts, vooral een
bereiden we momenteel – samen met
persoonlijke keuze van de
Kom Op Tegen Kanker – een nieuwe
patiënt zijn.”
patiëntencampagne voor.
>>
JessaLinea Dossier: zin en onzin van screening
9
Met onder meer affiches in wachtkamers die zowel de voor- als de nadelen van screening vermelden. Met de aansporing om met de
Meer levenskwaliteit door vroege opsporing borstkanker
huisarts over screening te praten. Als dan opnieuw een uitnodiging van Bevolkingsonderzoek in de bus valt, hebben de mensen hopelijk toch al
De immer flamboyante dr. Luc
is de voorbije jaren trouwens steeds
even over de kwestie nagedacht.”
Bonneux is een overtuigd tegen-
meer doelgericht en verfijnd. Dit
stander van screening op borst-
alles heeft een positieve impact op
kanker. Vanachter het spreekge-
de levenskwaliteit van de patiënt.
NIEUW ONDERZOEK?
stoelte fileert hij de vele screening-
Prof. dr. Ann Van den Bruel
studies en komt steevast tot het
Jazeker, er bestaat bij elke vorm van
doceert ook evidence-based
besluit dat de voordelen van
screening een kans op overdiagnose.
medicine aan de KU Leuven. Van
screening verwaarloosbaar klein
Maar dit weegt niet op tegen de
nieuw onderzoek rond screening –
zijn. Er zijn alleen maar nadelen:
voordelen. Bovendien willen wij ons
ook al zijn het hoogwaardige
overdiagnose, bestralingsrisico,
focussen op de individuele patiënt,
RCT’s in plaats van observationele
geen bewezen overtuigende daling
de persoon die tegenover ons zit. We
studies – verwacht ze nog maar
van de mortaliteit. Dr. Nathalie Van
willen liefst dat zij in een zo vroeg
weinig heil.
den Rul, gynaecoloog bij Jessa,
mogelijk stadium de beste behande-
nuanceert.
ling krijgt. Daarom is borstkanker-
“Degelijk onderbouwde studies
screening via een mammografie nuttig,
kosten geld, veel energie en
“Ik wil er toch op wijzen dat een
zeker tussen 50 en 69 jaar. Uiteraard
vooral veel tijd – vaak tot 20 of
daling van de borstkankerspecifieke
na een geïnformeerde keuze.”
zelfs 30 jaar. We zullen het
mortaliteit in de groep van 50- tot
voorlopig moeten doen met de
69-jarigen wel degelijk is
studies die momenteel beschik-
aangetoond. De winst is klein
baar zijn. Bovendien evolueert
(3/1000 borstkankersterftes in
de behandeling van kanker
Vlaanderen) maar het is natuur-
voortdurend. In vele gevallen
lijk wél het hoofddoel van de
wordt de ziekte chronisch. Een
screening”, zegt Van den Rul.
groot aantal mensen zal nog vele jaren relatief comfortabel
“Bij een screening worden vaak
leven met kanker. Door deze
borstkankers in een vroeg
ontwikkelingen vermindert het
stadium opgespoord. Hierdoor is
relatieve belang van screening
de behandeling minder invasief:
en het onderzoek dat errond
minder amputaties, minder
gevoerd wordt.”
chemotherapie, minder okselklierdissecties. De behandeling
10 JessaLinea Dossier: zin en onzin van screening
DOSSIER
Sportscreening, de controverse nog niet voorbij
Niet alleen de studies rond
dood na inspanning, in de slaap, na
“Screening is met andere woorden
kankerscreening beroeren de
beademing, bij myocarditis enzovoort.
geen vloekwoord. En uiteraard
gemoederen in de medische
Er is ook geen registratiesysteem.”
moeten we niet iedereen screenen,
wereld. Zo is er een rapport uit
alleen de jonge mensen die op een
2015 van het Federaal Kennis-
“In dat opzicht is het advies van KCE
competitief hoog niveau sporten.
centrum voor de Gezondheidszorg
uiterst twijfelachtig. Dat is jammer.
Screening betekent in dit geval:
(KCE) dat tégen een systematische
Het doel van zo’n rapport moet toch
anamnese, klinisch onderzoek en
hartscreening bij jonge sporters
zijn: objectief adviseren. Maar het
een ECG volgens de ‘Seattle Criteria’.
adviseert. “Voor 5 tot 30 % van
lijkt hier alsof het KCE het bespa-
Slechts een klein aantal moet
jongeren zonder hartaandoening is
ringsbeleid van de overheid wil
vervolgens doorverwezen worden
de screening vals-positief”, zo
verantwoorden.”
voor verder onderzoek.”
verdedigt dr. Hans Van Brabant dit advies. “Ze zijn ‘veroordeeld’ om niet meer te sporten.” Bij 25 % wordt de ziekte door screening niet opgespoord en is het resultaat dus vals-negatief. “Het probleem is dat we op dit ogenblik niet goed weten waarom jonge sporters ‘uit het niets’ een hartstilstand krijgen”, zegt dr. Lieven Herbots, cardioloog in het Jessa Ziekenhuis. “We weten wel dat het voornamelijk om jonge mannen gaat. Maar voor ons land zijn geen cijfers beschikbaar van plotse dood bij sporters. We hebben geen statistisch overzicht van bijvoorbeeld plotse
JessaLinea Dossier: zin en onzin van screening
11
PSA niet geschikt voor breed bevolkingsonderzoek De PSA-test wordt al zeven jaar
“De resultaten van de studies staan
ingezet worden. Bij korte levens-
niet meer terugbetaald. Dr. Bram
vaak ter discussie”, zegt dr. Tom
verwachting (<10 jaar) heeft
Spinnewijn verdiept zich bij Domus
Tuytten, uroloog in het Jessa
PSA-screening geen zin.”
Medica in prostaatscreening. Hij
Ziekenhuis. “Er zal altijd een
wijst systematische en opportunis-
spanningsveld blijven tussen
Een knelpunt bij de diagnostiek van
tische screening af, op basis van
statistisch gebonden en persoons-
prostaatkanker is de vaak negatieve
diverse studies. Bovendien
gebonden geneeskunde. Van louter
biopsie bij verhoogde PSA. Een
pleiten, volgens hem, over-
populatiegebaseerd onderzoek
gestegen PSA-waarde betekent
diagnose, biopsie (kans op sepsis)
moeten we hoe dan ook afstappen.”
immers niet altijd prostaatkanker.
en angst (bij 45 % van de patiën-
Tuytten: “Gelukkig is er binnenkort
ten, zelfs na een negatieve
Volgens Tuytten ligt de sleutel van
de mpMRI (multiparametric MRI).
biopsie) tegen screening. Alleen
de screening momenteel bij de
Deze maakt het mogelijk een vrij
voor de goed geïnformeerde
risicoprofilering. “Een PSA-test vanaf
precieze indicatie te geven over de
patiënt tussen 55 en 69 jaar is er
50 jaar is als prognostische tool
eventuele aanwezigheid van klinisch
voor Spinnewijn nog een opening
bijzonder zinvol. Aan de hand van
relevante prostaatkanker. Hierdoor
voor screening.
risicofactoren kan dan verdere
kan vooral bij hoogrisicopatiënten
PSA-opvolging of diagnostiek
een biopsie veel selectiever uitgevoerd worden.”
12 JessaLinea Dossier: zin en onzin van screening
NIEUWE ARTSEN
Dr. Jeroen Lejon
Dr. Karlijn van Halem
Urgentiearts (spoed)
Internist-infectioloog
Dr. Jeroen Lejon behaalde in
Dr. Karlijn van Halem werd tot arts
2013 zijn artsendiploma aan de
opgeleid aan de universiteit van
KU Leuven, waar hij aansluitend zijn
Amsterdam. Binnen haar opleiding
vervolgopleiding Urgentiegenees-
deed ze 3 maanden een co-assistent-
kunde opstartte. De eerste 3 jaar
schap Tropengeneeskunde in het
liep hij stage in het OLVZ Aalst op
Sengerema Hospital in Tanzania.
de diensten urgentiegeneeskunde,
In 2013 startte ze aan het Leids
anesthesie-reanimatie en inwendige
Universitair Medisch Centrum met
geneeskunde. In 2016 trok hij naar
haar opleiding Interne Geneeskunde.
Roeselare: in het AZ Delta draaide
Daar beĂŤindigde ze op 1 april
hij een jaar mee op de afdeling
succesvol haar differentiatie
intensieve zorgen. Ook op de
Infectieziekten. De afgelopen jaren
afdeling pediatrische spoedgevallen
begeleidde ze studenten Genees-
van het UZ Brussel in Jette deed hij
kunde bij Vroege Praktijk Contacten
ervaring op. In RZ Tienen was hij
en gaf ze het vak infectieziekten als
werkzaam op de afdeling spoed en
nascholing voor verpleegkundigen.
heelkunde. Lejon rondt eind juli
De jongste jaren deed ze vooral
2019 zijn zesjarige opleiding tot
onderzoek naar vaccinaties tegen
urgentiearts af op de spoedgevallen-
gele koorts bij reizigers in Neder-
dienst van het UZ Leuven. In
land.
september 2019 start hij in het Jessa Ziekenhuis.
JessaLinea Nieuwe artsen
13
Dr. Ayla Ali
Dr. Xandrine Vanderspikken
Dr. Ciska-Anne Van Keerberghen
Urgentiearts (spoed)
Urgentiearts (spoed)
Nuclearist
Dr. Ayla Ali koos na haar opleiding
Dr. Xandrine Vanderspikken
Dr. Ciska-Anne Van Keerberghen
Geneeskunde aan de KU Leuven
beëindigde in 2013 haar opleiding
studeert in juli af als nucleariste aan
aanvankelijk voor huisartsgenees-
Geneeskunde aan de KU Leuven. Ze
de KU Leuven. Binnen die discipline
kunde. Ze studeerde in 2008 af.
startte meteen met haar specialisa-
verdiepte ze zich aan het UZ Leuven
Met haar brevet Acute Geneeskunde
tie Urgentiegeneeskunde. De eerste
en het UZ Saint-Luc Woluwe in de
deed ze 5 jaar klinische ervaring op
2 jaar werkervaring deed ze op bij
diagnostische en therapeutische
als spoedarts in het AZ Alma Eeklo
Jessa als assistent in de deeldomeinen
domeinen. Ze heeft ervaring met
en het AZ Sint-Lucas Gent. Hierna
gastro-enterologie, cardiologie,
SPECT- en PET-onderzoeken
stapte ze in de opleiding Urgentie-
urgentiegeneeskunde en anesthesie.
waaronder de oncologische en
geneeskunde. De voorbije 4,5 jaar
De volgende 3 jaren vergrootte ze
orthopedische toepassingen én de
liep ze stages in het OLVZ Aalst, het
haar klinische ervaring in de
diverse radionuclidetherapieën. Van
AZ Sint-Lucas Gent, het AZ Sint-Jan
intensieve zorgen, pediatrie,
Keerberghen start in augustus op
Brugge, het AZ Heilig-Hart Lier en
heelkunde en urgentiegeneeskunde
de dienst nucleaire geneeskunde in
tot voor kort in het UZ Gent. Ze
in het ZOL, UZ Brussel en bij Jessa.
het Jessa Ziekenhuis. Ze zal ook
rondt momenteel haar laatste
Vanderspikken heeft binnen de
werkzaam zijn in het AZ Vesalius
opleidingsjaar af. Ze start op
urgentiegeneeskunde een voorliefde
Tongeren.
1 oktober 2019 bij Jessa.
voor intensieve zorgen, prehospitale zorg en simulatieonderwijs. Momenteel rondt ze haar zesde en laatste jaar af als assistent-urgentiegeneeskunde aan het UZ Leuven. Om nog een bijkomende beroepstitel Intensieve Zorgen te behalen, volgt ze nog tot juli 2020 een aanvullende opleiding in het ZOL.
14 JessaLinea Nieuwe artsen
Nieuwe interventiecardioloog DR. YOANN BATAILLE: SPECIALIST IN BEHANDELING ‘CTO’
Sinds 1 april werkt interventiecardioloog dr. Yoann
kortademig en lijdt minder pijn. Bovendien is er steeds
Bataille in het Jessa Ziekenhuis. Met zijn ruime
meer wetenschappelijke evidentie dat de overleving na
expertise bij de behandeling van chronische totale
een CTO-procedure stijgt.”
occlusie (CTO) van de kransslagader versterkt hij het team interventiecardiologen.
Niet elke patiënt met CTO komt voor deze behandeling in aanmerking.
Bataille studeerde aan de Universiteit van Luik (ULg)
“Cruciaal voor een succes-
en verbleef twee jaar in Canada. Daar behaalde hij aan
volle interventie is dan
het Quebec Heart-Lung Institute een fellowship in de
ook een correcte selectie
interventiecardiologie. Tot voor kort werkte hij als
van de patiënten. Hierin
interventiecardioloog in CHR de La Citadelle in Luik.
spelen anatomische
Hij leidde daar een project rond CTO PCI (percutane
criteria maar ook
coronaire interventie). Verder behaalde Bataille in 2015
invaliderende symp-
zijn doctoraat aan de Universiteit van Luik met een
tomen en/of de ernst
proefschrift over CTO. Vanuit zijn wetenschappelijke
van de ischemie een
interesse schreef hij intussen diverse artikels over deze
belangrijke rol. We
subspecialisatie.
beslissen hoe dan ook altijd als een
Bij een CTO is een coronaire arterie gedurende tenminste
team, samen met
drie maanden volledig afgesloten door atherosclerose.
de hartchirurgen,
De CTO PCI is een complexe en hypergespecialiseerde
wat de beste
interventie die deze slagader weer opent.
behandeling voor de patiënt is.”
Beloftevolle ontwikkeling “Ik heb de voorbije acht jaar veel ervaring opgedaan met deze techniek”, zegt Bataille. “Het is een beloftevolle ontwikkeling die in de medische wereld steeds meer aan belang wint. De expertise groeit, het materiaal wordt almaar beter en de succesvolle interventies nemen toe. Het openen van de kransslagader verhoogt de levenskwaliteit van de patiënt. Hij is minder dr. Yoann Bataille
JessaLinea Nieuwe artsen
15
Belgisch rapport over behandeling hoofd-halscarcinoom
De beste cijfers van het land Het Jessa Ziekenhuis levert topzorg af, ook bij
Patiënten met een hoofd-halscarcinoom krijgen vaak een
complexe kankerbehandeling. Dat blijkt uit het
gecombineerde behandeling van radiotherapie, chirurgie
nationaal KCE-rapport over de behandeling van
en chemotherapie. De carcinomen liggen op een delicate
hoofd-halscarcinoom. De overlevingspercentages
plaats, en kunnen de spraak-, slik- en kauwfunctie impac-
van de patiënten behoren tot de beste van het land.
teren. Dat maakt de behandeling complex.
Een continue bewaking van optimale kwaliteitszorg en een multidisciplinaire aanpak liggen aan de basis
Uit het recente KCE Report ‘Kwaliteitsindicatoren aanpak
van dit resultaat.
hoofd- en halskanker’ blijkt dat de overleving van de patiënten na vijf jaar in het Jessa Ziekenhuis op 61,7 % ligt. Dat is duidelijk hoger dan het Belgisch gemiddelde van 49,3 %. Hogere overlevingskansen De patiënten die een radiotherapeutische behandeling kregen in het LOC – het Limburgs Oncologisch Centrum waarin Jessa als moedercentrum samenwerkt met Ziekenhuis Oost-Limburg – behalen de beste scores van het land. Van deze groep patiënten leeft 61,7 % nog na vijf jaar – een cijfer dat maar liefst 13,2 % hoger ligt dan het Belgisch gemiddelde. De patiënten die een ingreep ondergingen voor een hoofd-
16 JessaLinea Belgisch rapport over hoofd-halscarcinoom
halscarcinoom in het Jessa Ziekenhuis hebben met 66,1 %
MULTIDISCIPLINAIR TEAM
ook een beter overlevingsresultaat dan het nationale
Jessa beschikt over een artsenteam met
gemiddelde (60,5 %).
specifieke subspecialisaties voor de behandeling van hoofd-halscarcinomen:
Multidisciplinaire aanpak
> Dr. Annelies Requilé (medische oncologie)
Het LOC is een groot centrum dat ruimte biedt aan
> Dr. Kristof Deben (nko-oncologie)
diverse oncologische, radiotherapeutische en chirur-
> Dr. Jan Jacobs (maxillofaciale oncologie)
gische subspecialisaties.
> Dr. Annelies Maes (radiotherapie-oncologie, nko-oncologie)
De verklaring van het opmerkelijke resultaat is de
> Dr. Bruno Termote (hoofd-halsradiologie)
systematische multidisciplinaire samenwerking tussen
> Dr. Steven Schepers (hoofd-halsradiologie)
radiotherapeuten, oncologen en diverse chirurgische disciplines. De artsen van Jessa (zie kader) hebben wekelijks multidisciplinaire hoofd-halsraadplegingen. Daarnaast is er tweewekelijks overleg over nieuwe
> Dr. Erika Wisanto (pathologische anatomie) > Dr. Jean-Philippe Cambier (nucleaire geneeskunde) > Dr. Johan Orye (maxillofaciale chirurgie)
patiënten. De artsen volgen de internationale wetenschappelijke ontwikkelingen op de voet. Ze schreven ook handboeken uit met gedetailleerde behandelingsrichtlijnen.
9245 PATIËNTEN IN KCE-STUDIE
“We verliezen de kwaliteit van de zorg nooit uit het oog”,
Volgens de gegevens van het Belgisch Kanker-
zegt dr. Annelies Maes. “Dat geldt bijvoorbeeld voor de
register – dat ruim 98 % van de kankergevallen in
wondzorg tijdens de bestraling. De patiënten zijn
ons land omvat – telde ons land 15 339 patiënten
bovendien omringd door onder meer een voedings-
met hoofd-halskanker in de periode 2009-2014.
deskundige, een wondzorgverpleegkundige en een
Voor 12 536 van deze patiënten luidde de diagnose
sociaal verpleegkundige. Dit maakt het doorgaans
plaveiselcelcarcinoom (histologisch het meest
moeilijke en lange behandelingstraject comfortabeler
voorkomende bij hoofd-halskanker).
voor de patiënt.”
Van deze groep werden er uiteindelijk 9245 opgenomen in de studie. De statusgegevens van deze
Grondige analyses Het KCE Report is een lijvige studie met veel gegevens. “We rusten nu niet op onze lauweren”, zegt Maes. “We analyseren het rapport grondig en kijken wat we eventueel nog kunnen verbeteren. Zo werd pas een hoofd-halsverpleegkundige aangesteld die de patiënten
patiënten waren beschikbaar tot half december 2017. Zo was een opvolging van minimaal drie jaar mogelijk. In het rapport zijn 275 patiënten van Jessa opgenomen. Goed voor zo’n 3 % van het totaal.
met hoofd-halskanker begeleidt. Dat is een echte aanwinst. Met het hele team waken we hoe dan ook continu over de kwaliteit van de behandeling.”
JessaLinea Belgisch rapport over hoofd-halscarcinoom
17
bovenste rij: dr. Veronik Slachmuylders, An Dendas, Michelle Poncelet, Louisette Raymaekers onderste rij: dr. Nina De Klippel, Maarten Bossuyt, dr. Peter Soors, Kimberly Cams
Multidisciplinaire aanpak
Systematische evaluatie parkinsonpatiënt
Sinds begin dit jaar evalueert een multidisciplinair team van Jessa het groeiend aantal parkinsonpatiënten. Voor patiënten die vaak verscheidene jaren met de ziekte leven, leidt deze aanpak naar een nog betere behandeling en verhoogde levenskwaliteit.
18 JessaLinea Systematische aanpak evaluatie parkinsonpatiënt
Mensen worden almaar ouder. Hierdoor stijgt het aantal
starten met multidisciplinaire revalidatie in campus
patiënten met de ziekte van Parkinson. Bovendien leven
Sint-Ursula, kinesitherapie en logopedie thuis opstarten,
de patiënten langer met hun aandoening. In dit – door-
hen adviseren over mogelijke loophulmiddelen …
gaans jarenlange – traject is een regelmatige evaluatie aangewezen. Hoe evolueert de levenskwaliteit van de
De evaluatie staat open voor alle patiënten met de ziekte
patiënt? Kan de behandeling of medicatie eventueel
van Parkinson, zowel in vroege als latere fasen.
bijgestuurd worden? Tijdens de consultaties komen deze en andere vragen aan bod, maar tot nog toe gebeurde de evaluatie niet multidisciplinair. Gerichte bijsturing “Bij een routineconsultatie blijven mogelijke aandachtspunten weleens onder de radar”, zegt dr. Nina De Klippel, diensthoofd neurologie van het Jessa Ziekenhuis. “Daarom
Parkinsonverpleegkundige is absolute meerwaarde voor de patiënt
is een multidisciplinaire evaluatie een krachtig instrument om de behandeling bij te sturen – waar nodig of wenselijk.” Expertise Sinds kort kunnen parkinsonpatiënten voor zo’n multidiscipli-
In Vlaanderen is deze multidisciplinaire benadering van
naire evaluatie terecht op campus Sint-Ursula in Herk-de-Stad.
parkinsonpatiënten niet vanzelfsprekend. Alleen in het
In ongeveer tweeënhalf uur tijd consulteren ze achtereen-
AZ Delta in Roeselare bestaat een soortgelijke aanpak.
volgens een neuroloog (dr. Nina De Klippel of dr. Peter
In dat ziekenhuis loopt sinds enkele jaren een proefproject
Soors), een revalidatiearts (dr. Veronik Slachmuylders), een
van de federale overheid voor heel Vlaanderen. Het team
logopedist, een ergotherapeut, een kinesitherapeut en een
van Jessa deed er de nodige inspiratie op.
gespecialiseerde verpleegkundige. Het Jessa Ziekenhuis lanceerde het eigen project zonder De verpleegkundige heeft een parkinsonbijscholing achter
de financiële steun van de overheid. “Het ziekenhuis
de rug. Dit is bijzonder nuttig. Sommige patiënten hebben
draagt de financiering van de parkinsonverpleegkundige
een specifieke behandeling nodig, denk maar aan Deep
voorlopig zelf”, zegt De Klippel. “De aanwezigheid van een
Brain Stimulation (DBS) of de toediening van levodopa via
dergelijk aanspreekpunt voor de patiënt heeft een
een PEG-sonde. Een verpleegkundige is bovendien vaak de
absolute meerwaarde.”
zorgverlener aan wie de patiënten het eerst hun klachten of zorgen uiten.
In het Jessa Ziekenhuis zijn zowat 300 tot 400 patiënten in behandeling voor de ziekte van Parkinson. Op
Betere behandeling
jaarbasis komen allicht zo’n 120 patiënten in aanmer-
De Klippel: “Na de consultaties bespreken we in het
king voor de multidisciplinaire evaluatie. De sessies
multidisciplinaire team de toestand van elke individuele
vinden twee keer per maand plaats. Als nog meer
patiënt. Nu al blijkt dat deze evaluatie de weg effent naar
patiënten zich aandienen, wordt de frequentie ver-
een nóg betere behandeling. We kunnen bijvoorbeeld
hoogd.
JessaLinea Systematische aanpak evaluatie parkinsonpatiënt
19
JESSA, CENTRUM VOOR
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK!
Donoren beter beschermd
De biobanken van het Jessa Ziekenhuis zijn aangemeld en geregistreerd bij het FAGG, conform een recent Koninklijk Besluit. De donoren van menselijk lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek krijgen binnen dit wettelijke kader een betere bescherming. De wet op biobanken dateert van 19 december 2008. Een KB van 9 januari 2018 bepaalt nu eindelijk de concrete uitvoeringsmaatregelen hiervan. Zo moest een bestaande biobank zich voor 1 mei 2019 aanmelden bij het FAGG. Na goedkeuring volgt de registratie. De biobanken van Jessa hebben dit proces sinds kort achter de rug. “We hanteerden al strenge technische en ethische normen maar nu werken we volledig binnen een duidelijk en wettelijk kader”, zegt biobankbeheerder prof. dr. Jean-Luc Rummens. Anoniem traceerbaar Een belangrijk onderdeel in de wet is de bescherming van de donoren. Elk staal bestemd voor wetenschappelijk onderzoek vereist een informed consent. Het materiaal mag voor geen andere doeleinden gebruikt worden. Het is volledig traceerbaar, maar tegelijk geanonimiseerd. Dr. Kimberly Vanhees, operationeel manager van de biobanken: “Patiënten moeten zich geen zorgen maken
20 JessaLinea Jessa & Wetenschap
over nieuwsgierige verzekeringsmaatschappijen of werk-
Limburg), een biobanksamenwerking tussen UHasselt, Jessa
gevers. Hun privacy is verzekerd als hun lichaamsmateriaal
en ZOL.
naar een biobank gaat.” Een biobank mag ook materiaal opslaan dat oorspronkelijk niet voor wetenschappelijke doeleinden is bestemd. Het gaat dan om residuair materiaal van bijvoorbeeld een diagnostische analyse of van na een ingreep. In dit geval is steeds de goedkeuring van een ethisch comité vereist.
We werken volledig binnen een duidelijk wettelijk kader
Onderzoekers die menselijk lichaamsmateriaal willen gebruiken, vragen dit nu aan bij een geregistreerde biobank.
“Een goed uitgebouwde biobank komt het wetenschappelijk
Zo kunnen onderzoekers van het LCRC (Limburgs Clinical
onderzoek ten goede”, zegt Rummens. “Ze helpt mee om tot
Research Center) terecht bij UBiLim (Universitaire Biobank
een beter inzicht te komen in tal van ziekteprocessen.”
prof. dr. jean-Luc Rummens en dr. Kimberly Vanhees
JessaLinea Jessa & Wetenschap
21
Het Vragenkabinet dr. Elie Balligand
Huisartsenpraktijk â&#x20AC;&#x2DC;t Hof in Beringen telt vier huisdokters en twee artsen in opleiding. In dit magazine polst dr. Elie Balligand naar de valproblematiek bij ouderen, de levensduur van nieuwe gewrichtsprotheses en het overleg tussen huisartsenkringen en ziekenhuisnetwerken.
22 JessaLinea Het Vragenkabinet
ZIT JE ZELF OOK MET VRAGEN VOOR JESSA? Mail ze naar communicatie@jessazh.be
VRAAG 1
VALPROBLEMATIEK GERIATRIE Onze patiëntenpopulatie vergrijst. In de komende
wordt opgenomen op de dienst orthogeriatrie zien we ook
decennia blijft dit vermoedelijk fors toenemen. Het
jaarlijks terug via het dagziekenhuis.
aantal vallende ouderen stijgt ongetwijfeld mee. Toch lijkt het dat botbreuken – onder andere door osteopo-
Patiënten die na een val zijn opgenomen in het ziekenhuis
rose – vaak onderbelicht blijven in vergelijking met
en die nood hebben aan revalidatie kunnen terecht op de
andere chronische aandoeningen. Hoe gaat Jessa
gewone afdeling geriatrie. In functie van de capaciteiten en
hiermee om? Wat betekent deze problematiek voor
revalidatienood van de patiënt bieden wij ook revalidatie
wachttijden in de valkliniek? Is een transmurale aanpak
aan op onze GIRA-eenheid (geriatrische intensieve revalida-
een logische zet?
tie afdeling, nvdr.) of op ambulante basis via het dagziekenhuis.” Dr. Stefan Wynants, dienst geriatrie: “Vallen bij ouderen is inderdaad een niet te onderschatten probleem. Vaak zelfs met nefaste gevolgen voor de mobiliteit, zelfredzaamheid en gezondheidstoestand.
OM OVER NA TE DENKEN Verbeteridee van Elie Balligand
Via de liaison-geriatrie zien wij in het ziekenhuis iedere opgenomen 75-plusser met een risico op
“Misschien is het nuttig om een gezamenlijk symposium te organiseren?”
vallen. We adviseren om het valrisico in te dijken en doen ook aan osteoporosescreening om de gevolgen van een
Stefan Wynants:
eventuele val te beperken. Hier ligt nog een belangrijke rol
“We houden in november een symposium over pre-
voor de huisarts. Hij of zij kan deze screening al doen nog
en rehabilitatie van de oudere patiënt. Alle Limburgse
vóór deze patiënten zijn opgenomen in het ziekenhuis. De
huisartsen krijgen hiervoor een uit-
veelheid aan medicatie die deze patiënten vaak nemen, is
nodiging. We staan er zeker voor open om in de
een belangrijk aandachtspunt. Hiervoor kan in overleg
toekomst samen met de huisartsen een symposium
eventueel een polyfarmaciescreening gebeuren in het
te organiseren.”
dagziekenhuis. De oudere patiënt die met een heupfractuur
JessaLinea Het Vragenkabinet
23
VRAAG 2
ORTHOPEDIE
VRAAG 3
OVERLEG TUSSEN HUISARTSENKRINGEN EN ZIEKENHUISNETWERK
Artrose tast de levenskwaliteit sterk aan. Als patiënten in aanmerking komen voor een gewrichtsprothese hebben we de neiging om alles zo lang mogelijk uit te
Er is regelmatig overleg tussen de huisartsenkringen en
stellen. Onder andere door de levensduur van de pro-
het ziekenhuisnetwerk. Toch is het voor de huisartsen
these. Hoe zit het met de huidige ‘nieuwe’ materialen?
nog wat zoeken naar een invulling hiervan op langere
Kunnen patiënten hiermee langer actief blijven? En in
termijn. Hoe ziet het ziekenhuisnetwerk dit? Is het de
welke mate beperkt dit de levensduur van de prothese?
bedoeling om dit overleg te verankeren? Of worden de zorgraden (cfr. vorming eerstelijnszones) in de toekomst
Dr. Wilfried Schollen, orthopedist:
de geprefereerde gesprekspartner van het netwerk?
“Prothesechirurgie is altijd een mogelijkheid, nooit een verplichting.
Prof. dr. Dirk Ramaekers, medisch
We zien meer en meer ‘jongere’
directeur: “Het regelmatig overleg
patiënten met een erg invaliderende
tussen huisartsenkringen en de
artrose. Voor hen is een prothese
artsen van het zich ontwikkelende
vaak de enige optie om hun actief
klinisch ziekenhuisnetwerk toont al in
leven terug te krijgen.
diverse concrete dossiers zijn
De problematiek van de actieve patiënt die met zijn prothese nog wil sporten, reizen, werken … zet ook de
meerwaarde. Het laat al toe om op basis van de verwachtingen van onze
orthopedische wereld aan het denken. De veranderingen in
verwijzers uniforme, goed afgestemde, praktische oplossin-
chirurgische techniek zijn een eerste belangrijke factor in
gen te vinden. Samen denken we ook na over zorgconcepten.
beter bewaarde mobiliteit en kracht na prothesechirurgie.
En over welke rol elk van ons straks zal opnemen.
Denk maar aan de direct anterieure toegangsweg die in onze dienst sinds 2011 bijvoorbeeld wordt toegepast bij
Na de officiële erkenning van het ziekenhuisnetwerk willen
primaire heupprothesechirurgie.
we dit overlegtype zeker verder structureel verankeren. Het biedt immers een opportuniteit om samen een zorgmodel
Recente literatuur leert ons dat de levensduur van de
uit te tekenen waarin we optimaal de verantwoordelijkheid
huidige generatie protheses duidelijk toeneemt. Gemiddeld
voor de gezondheid van de patiënten en burgers van een
20 tot 25 jaar. We stellen ook vast dat een actief leven de
grote regio kunnen opnemen.
levensduur van de prothese niet fundamenteel beïnvloedt. Uit een recent review-artikel in de Acta Orthopaedica blijkt
Of de huisartsen zich willen laten vertegenwoordigen door
dat zwemmen, wandelen, fietsen, zelfs tennis, vaak
hun kring – of door een toekomstige zorgraad of andere
mogelijk blijven. De mogelijkheden zijn niet onbeperkt, maar
structuur – is een vraag waar de huisartsen best zelf op
met de huidige materialen en technieken kan een actief
antwoorden. Voor de ziekenhuisartsen zijn de huisartsen
leven na prothesechirurgie alleen maar worden aangeraden.”
de geprefereerde gesprekpartner. Straks zullen er sowieso meer zorgverleners dan nu (digitaal) een gemeenschappelijk dossier van een patiënt behartigen.”
24 JessaLinea Het Vragenkabinet
Kwaliteitsindicatoren
intensieve zorgen Wat zijn de sterke punten van de
Collega Maarten Plessers: “Van
zal blijken dat er nog ruimte voor
Intensieve Therapie Eenheden
de ITE-patiënten zijn er veel data
verbetering is. Met deze objectieve
(ITE) in het Jessa Ziekenhuis? In
digitaal beschikbaar, onder meer in
indicatoren kunnen we doelgericht
welke domeinen is er nog
het elektronisch patiëntdossier dat
acties ondernemen.”
verbetering mogelijk? Dat moet
de Intensieve Therapie Eenheden
blijken uit de permanente meting
gebruiken (Metavision). Dat is een
Digitaal Q-dashboard
‘kwaliteitsindicatoren ITE’, een
belangrijk voordeel om bijkomende
Het doel is om in een tweede fase
onderzoek dat kadert in het
registratielast te beperken. Vijf
nog een aantal bijkomende kli-
beleidsplan van de cluster
masters in de verpleegkunde hebben
nische indicatoren te ontwikkelen.
kritieke diensten.
zich geëngageerd om deze indicatoren uit te werken. Dat biedt hun ook
Plessers: “Monitoring en opvolging
Met het project gaat Jessa na hoe
de kans om zich verder te ontwikke-
van resultaten via een digitaal
het de zorgkwaliteit op de Inten-
len binnen een specifiek domein.”
Q-dashboard zou hier een enorme
sieve Therapie Eenheden nog
meerwaarde betekenen. In de
verder kan verbeteren. Het
Streefwaarden worden bepaald op
toekomst is ook benchmarking
onderzoek richt zich daarbij op
basis van de huidige wetenschap-
binnen het netwerk mogelijk. Zo leren
indicatoren die als een maatstaf
pelijke literatuur. Geuns: “Mogelijk
we van elkaar via best practices.”
voor de kwaliteit van de geleverde zorg kunnen worden beschouwd. Focus op vier indicatoren “Na overleg met het medisch diensthoofd, verpleegkundigen en het clustermanagement selecteerden we in eerste instantie vier indicatoren”, zegt Tom Geuns, stafmedewerker kwaliteit en patiëntveiligheid in het Jessa Ziekenhuis. “Het gaat om incidenextubatie, heropname ITE binnen 48 uur en valincidenten.”
v.l.n.r.: Maarten Plessers, Laura Boden, Tom Geuns en dr. Michiel Van Tornhout
JessaLinea Kwaliteitsindicatoren intensieve zorgen 25
Davy Alentyns
Twintig jaar nachtelijke hemodialyse in het Jessa Ziekenhuis
“Als mijnwerkers ’s nachts door de gangen”
Exact twintig jaar geleden ging het Jessa Ziekenhuis van start met nachtelijke hemodialyse. In het begin voelde het aan als een avontuurlijk traject, vandaag is het een comfortabele routine.
26 JessaLinea Twintig jaar nachtelijke hemodialyse in het Jessa Ziekenhuis
DIALYSE
Jessa biedt nu plaats aan tien patiënten voor nachtelijke hemodialyse op maandag, woensdag en vrijdag. Dat is voorlopig de maximumcapaciteit. Er is een lange wachtlijst met patiënten die op nachtelijke dialyse willen overschakelen. “De patiënten met nachtelijke dialyse hebben overdag veel meer vrijheid”, zegt dr. Bart De Moor, nefroloog in Jessa. “Bovendien krijgen ze ’s nachts een ‘dubbelduur’-dialyse van acht uur. In vergelijking met de vier uur in het dialyse-
Davy Alentyns
centrum overdag levert dit doorgaans een betere klaring op. Bij ultrafiltratie wordt ook het onttrekken van vocht
Al 20 jaar nachtdialyse
aan het lichaam over een langere periode gespreid. Dit
Davy Alentyns uit Genk - nu 45 jaar - is al op zijn
heeft een minder negatieve invloed op onder meer de
zeventiende met dialyse begonnen. In de loop
bloeddruk.”
der jaren mislukten diverse pogingen tot niertransplantatie. Daarom koos hij in 1999 opnieuw voor dialyse. Het Jessa Ziekenhuis was
Ik draag door mijn ziekte al jaren een zwaar rugzakje mee. Maar ik heb dat omgebogen tot iets positiefs, onder meer door de Patiëntambassade
pas gestart met nachtdialyse en Davy was er meteen bij. Maandag, woensdag en vrijdag verblijft hij van 21.30 tot 5.30 uur in het dialysecentrum. Overdag gaat hij gewoon werken. Intussen heeft Davy Alentyns een zoon van tien jaar. “Hij begon zich op een bepaald moment vragen te stellen”, legt Davy uit. “Waarom gaat papa drie keer per week ’s nachts naar het ziekenhuis? Voor medicijnen? En wordt hij dan in slaap
Na twintig jaar zijn de nachtelijke dialyses in het Jessa
gedaan? Uiteindelijk is hij een avond meegeko-
Ziekenhuis een vertrouwde routine, zowel voor dokters
men. De dokter en ik hebben mijn zoon uitleg
en verpleegkundigen als voor patiënten. “Toen we ermee
gegeven. Dat heeft hem gerustgesteld.”
startten was dat wel anders”, zegt De Moor, die van in het begin bij de nachtelijke dialyse betrokken was. “Ik zie de
Davy maakt, samen met Annemie Reeckmans
verpleegkundigen nog met hoofdlampen door de zaal
(lees getuigenis bij thuishemodialyse) deel uit
lopen – als mijnwerkers – om te checken of alles wel veilig
van de Patiëntambassade. Tegenover een groep
en probleemloos verliep. De alarmen van de apparatuur
studenten van UHasselt getuigt hij over zijn
stonden op een geluidloos signaal en de ruimte was niet
leven als nierpatiënt.
verlicht, om de slaap van de patiënten niet te verstoren. Dat was best wel avontuurlijk.”
JessaLinea Twintig jaar nachtelijke hemodialyse in het Jessa Ziekenhuis 27
Annemie Reeckmans
Al twee jaar thuishemodialyse mogelijk bij Jessa
Thuis aan de kunstnier Het Jessa Ziekenhuis ging twee jaar geleden van start met thuishemodialyse. Tot nog toe werden hiervoor 15 patiënten opgeleid, twee bijkomende patiënten volgen momenteel nog een opleiding. Geen enkel ziekenhuis in Vlaanderen heeft zoveel patiënten die thuis aan de kunstnier gaan.
28 JessaLinea Al twee jaar thuishemodialyse mogelijk bij Jessa
DIALYSE
In vergelijking met geplande sessies in het ziekenhuis heeft thuishemodialyse tal van voordelen. “De patiënt krijgt eerst een screening en een opleiding waarmee hij onder andere leert omgaan met de apparatuur. Daarna kiest hij zelf wanneer en hoe vaak hij aan de kunstnier gaat”, zegt dr. Tom Cornelis, nefroloog in het Jessa
Annemie Reeckmans
Ziekenhuis. “Voorwaarde hierbij is natuurlijk wel dat de patiënt de minimumvereisten respecteert: tenminste
“Eindelijk weer plannen voor gezin”
12 uur dialyse per week en nooit meer dan één dag een
Annemie Reeckmans uit Laakdal staat al ruim
dialyse overslaan.”
acht jaar op de wachtlijst voor een nieuwe nier. Onder meer haar antistoffen bemoeilijken een
De patiënten zijn doorgaans heel enthousiast over hun
transplantatie. Ze heeft dan ook een vrij zware
thuishemodialyse. Hun levenscomfort stijgt, ze voelen
tijd achter de rug. De dialyses in het ziekenhuis
zich vitaler door de geïndividualiseerde dialyse die onder
maakten er het gezinsleven niet makkelijker op,
meer betere klaring geeft.
met een zoon (nu 8,5 jaar) en een echtgenoot die voor zijn werk van en naar Vilvoorde pendelt.
Gestegen levenskwaliteit Cornelis: “Die tevredenheid blijkt ook uit de cijfers. Met
“Maar met de thuishemodialyse ben ik niet meer
een KDQOL-vragenlijst (Kidney Disease and Quality of
gebonden aan de schema’s van het ziekenhuis. Ik
Life, nvdr.) peilden we naar de levenskwaliteit van
kan veel meer dingen plannen voor en met het
patiënten met thuishemodialyse. Ze vulden de vragenlijst
gezin, vooral omdat ik de dialyse ’s nachts
in bij de start en het einde van hun opleiding en nog eens
uitvoer. We hebben daarvoor een aparte slaapka-
na zes maanden hemodialyse thuis. Vrijwel iedereen gaf
mer ingericht. In het begin vond onze zoon dat
een opmerkelijke stijging van de levenskwaliteit aan.”
wat vreemd, maar nu helpt hij graag mee bij de
(zie infografiek)
voorbereiding van de dialyse.”
Niet elke nierpatiënt komt in aanmerking voor een thuishemodialyse. Daarom is er vooraf de screening, gevolgd door een gesprek. De voorbereiding van de
90,00
dialyse en de bediening van de apparatuur kunnen
85,00
moeilijke drempels zijn. “Die apparatuur neemt ook vrij
80,00
veel ruimte in beslag”, zegt coördinator thuishemodialyse Yvan Bollen. Vooral de component voor de waterspoeling is vrij groot. Niet iedereen wil een ziekenhuis in eigen
75,00 70,00 65,00 60,00
huis.” Voor elke dialyse is zeventig tot honderd liter water
55,00
vereist. De patiënten krijgen een vergoeding voor het
50,00
extra verbruik van water en elektriciteit thuis.
MEDIAAN LEVENSKWALITEIT
start opleiding
einde opleiding
6 maanden thuis
JessaLinea Al twee jaar thuishemodialyse mogelijk bij Jessa 29
Jessa heeft nu ook
ELSO-center v.l.n.r.: dr. Michiel Van Tornout, dr. Alaaddin Yilmaz,
Het ECMO-team van Jessa is geregistreerd
dr. Philippe jr. Timmermans en Jeroen Lehaen
als ELSO-center (Extracorporeal Life Support Organization). Nooit eerder kreeg een niet-universitair ziekenhuis in Vlaanderen deze erkenning. Het multidisciplinaire ECMO-team wil de goede resultaten van haar geĂŻntegreerde zorg binnenkort meten met de interna tionale ECMO-gemeenschap.
30 JessaLinea Jessa heeft nu ook ELSO-center
Extracorporele membraanoxygenatie (ECMO) is een
vier ECMO-toestellen, waarvan er altijd één ‘gebruiksklaar’
behandelingstechniek die de long- en/of hartfunctie
staat voor acute gevallen.
tijdelijk (van enkele uren tot maximaal ongeveer drie weken) overneemt. Het is een variant van de klassieke
“We hebben intussen een intern ECMO-handboek uitge-
hart-longmachine.
schreven”, zegt Timmermans. “Dit bevat duidelijke richtlijnen en protocols, ook voor de verpleegkundigen. Zo
Bij ECMO zijn er twee types van behandeling: veno-arteri-
wordt duidelijk wanneer ECMO aangewezen is en wan-
ële (VA) en veno-veneuze (VV). De VA-behandeling wordt
neer niet. Bovendien krijgt de patiënt hiermee de best
ingezet bij cardiorespiratoire insufficiëntie; de VV-behan-
mogelijke ECMO-zorg.
deling is bestemd voor geïsoleerd respiratoir falen. Jessa is voorlopig het enige ziekenhuis in Vlaanderen dat ECMO redt levens, bijvoorbeeld bij een zware hartaanval,
ECMO zo gestructureerd aanpakt. De resultaten zijn door
levensbedreigende ritmestoornissen of pneumonie (zoals
deze geïntegreerde zorg zodanig verbeterd, dat we ze
complicatie bij influenza). Ook bij patiënten die wachten
willen meten met de internationale ECMO-gemeenschap
op een left ventricular assist device (LVAD, een lange-
via ELSO-lidmaatschap. Dat geeft onze patiënten het
termijnkunsthart) speelt ECMO een belangrijke onder-
vertrouwen dat een state-of-the-art behandeling beschik-
steunende rol.
baar is. Daarnaast is het een middel om onze sterkes en eventuele tekortkomingen beter te identificeren.”
Het doel is onophoudelijk te verbeteren en te optimaliseren
ELSO ELSO (Extracorporeal Life Support Organization) is een internationaal consortium van zorginstellingen dat de ontwikkeling van innovatieve therapieën en de multidisciplinaire aanpak bij falende organen
Gestructureerde aanpak
(hart en longen) stimuleert. Vanuit de ELSO-centers
ECMO is een complexe vorm van zorg. Ze wordt bij
wereldwijd verzamelt de organisatie een grote
voorkeur door een gespecialiseerd en multidisciplinair
hoeveelheid gegevens over ECMO en deelt ze de
team uitgevoerd. Het Jessa Ziekenhuis ging in 2016 met
knowhow en expertise onder haar leden. Zo wil
een geïntegreerd ECMO-protocol van start en heeft dus
ELSO de behandeling met ECMO onophoudelijk
zo’n team. Het bestaat uit dr. Philippe jr. Timmermans
verbeteren en optimaliseren. Het Jessa Ziekenhuis
(cardioloog-intensivist), dr. Michiel Van Tornout (anesthe-
is als enige niet-universitair ziekenhuis in Vlaan-
sist), dr. Alaaddin Yilmaz (cardiothoracaal chirurg) en
deren geregistreerd als ELSO-center.
Jeroen Lehaen (perfusionist). Jessa beschikt in totaal over
JessaLinea Jessa heeft nu ook ELSO-center 31
Uitgelicht:
Jessa in beeld 450 kinderen lieten hun knuffel onderzoeken in het Teddy Bear Hospital.
2/3/2019
Jessa en de Huisartsenkring Herkenrode ontvingen in de Corda Bar in Kiewit de Limburgse huisartsen om te klinken op het nieuwe jaar.
20/1/2019
Scan me
Het kinderpijnteam nodigde dr. Piet Leroy,
en bekijk ons jaaroverzicht
kinderintensivist bij UMC+ Maastricht, uit als gastspreker op zijn infosessie voor alle Limburgse pijnverpleegkundigen.
22/1/2019
JAAROVERZICHT JESSA 2018
32 JessaLinea Uitgelicht: Jessa in beeld
Tijdens het Jessa & Wetenschap-symposium â&#x20AC;&#x2DC;Zin en Onzin van Screeningâ&#x20AC;&#x2122; beantwoordt een artsenpanel publieksvragen. v.l.n.r.: dr. Tom Tuytten, dr. Nathalie Van den Rul, dr. Luc Bonneux, dr. Lieven Herbots, dr. Bram Spinnewijn, dr. Hans Van Brabant en dr. Ann Van den Bruel
16/3/2019
20 jaar nachtdialyse, dat mag gevierd worden. Het team van het eerste uur, v.l.n.r.: Jos Dams, dr. Bart De Moor, Marcella Bammens, dr. Koen Stas, Regina Colson en Riet Vanwyck
19/4/2019
Dr. Carl Dierickx (tweede van links) en zijn team vierden 25 jaar schouderchirurgie in campus Virga Jesse.
1/4/2019
JessaLinea Uitgelicht: Jessa in beeld 33
MR stressonderzoek van het hart
Een performante opsporingsmethode voor myocardischemie In nauwe samenwerking met de cardiologen biedt de dienst radiologie van Jessa alle modaliteiten van de hartbeeldvorming aan. Daarom is de dienst nu ook gestart met MR stressonderzoeken voor de opsporing van myocardischemie.
34 JessaLinea MR stressonderzoek van het hart
Zoals bij elk MR-onderzoek wordt de patiënt in de MR-
Prognostische waarde
tunnel geschoven. Vóór het onderzoek krijgt hij of zij een
Begin februari publiceerde het medische tijdschrift JAMA
infuus in elke arm geprikt. Via het ene wordt gadolinium-
Cardiology een grote Amerikaanse studie*. Hierin werden
contraststof toegediend, via het andere adenosine. Deze
meer dan 9000 patiënten tot tien jaar lang opgevolgd. Uit
laatste stof veroorzaakt na 3 minuten een vasodilatatie
deze studie blijkt dat de stressperfusietest met MR belang-
waarbij ischemische zones in de hartspier kunnen worden
rijk kan zijn om de prognose in te schatten. Deze methode
opgespoord.
zal dan ook de volgende jaren ongetwijfeld aan belang
“Deze stressperfusietest is niet-invasief en duurt in
winnen.
principe ongeveer een halfuur”, zegt dr. Olivier Ghekiere, radioloog in het Jessa Ziekenhuis. “Het is een ambulant
MR stressonderzoek van het hart bij een 58-jarige
onderzoek, met vrijwel geen risico’s en zonder RX-straling.”
patiënt**
De diagnose van een coronaire vernauwing gebeurt meestal met een coronarografie of een CT coronarografie-onderzoek. Blijkt daaruit dat de patiënt een ernstige vernauwing heeft, dan wordt ofwel een katheter opgeschoven tot voorbij de stenose om het bloedvat open te maken met
A
B
C
een ballon. Ofwel wordt de patiënt verwezen voor bypasschirurgie. Bestaat er twijfel over de ernst van de vernau-
Tijdens adenosine-perfusie is er een hypo-intens perfusie-
wing, dan vindt een instantaneous free-wave ratio (iFR) of
defect in de linkerventrikel voorwand op de korte-as
een fractional flow reserve-meting (FFR-meting) plaats om
oriëntatie opname (witte pijl in figuur A), niet aanwezig
myocardischemie op te sporen.
tijdens de perfusie-opnamen in rust (figuur B), en overeenkomend met myocardischemie in het stroomgebied
Microvasculaire problemen
van ide LAD (left anterior descending coronary artery).
Bij sommige aandoeningen zoals suikerziekte blijven de
Coronarografie-onderzoek vertoont een matiggradige
grote bloedvaten gespaard terwijl de kleine bloedvaten het
vernauwing in de LAD-arterie (witte pijl in figuur C);
hard te verduren hebben.
invasieve FFR-meting was positief en de patiënt werd gerevasculariseerd door stentplaatsing.
“Het perfusieonderzoek kan erg nuttig zijn voor bijvoorbeeld diabetespatiënten”, zegt dr. Lieven Herbots, die als Jessa-cardioloog regelmatig patiënten naar Ghekiere doorverwijst. “Deze mensen hebben vaak microvasculaire problemen, die niet zichtbaar zijn op een klassieke film van de bloedvaten rond het hart. Deze nieuwe scan toont aan hoe de doorbloeding in het hartspierweefsel verloopt.”
Referenties: *JAMA Cardiol. 2019;4(3):256-264. ** Int J Cardiovasc Imaging 2019; 35(3):559-568
JessaLinea MR stressonderzoek van het hart 35
Stuur je verwijsbrieven digitaal naar Jessa Binnenkort kunnen huisartsen hun verwijsbrief digitaal
Berichten belanden op basis van het rijksregisternummer
doorsturen naar het ziekenhuis en de arts-specialist
meteen in het juiste patiëntendossier. Dat versnelt de
vanuit hun eigen elektronisch medisch dossier via
werking én vermindert de papierverspilling. Patiënten
e-healthbox. In de huisartsenpakketten CareConnect en
kunnen bovendien hun verwijsbrief niet meer vergeten.
HealthOne is er een e-form ‘Verwijsbrief Jessa Ziekenhuis’ beschikbaar. Daktari en mogelijk nog andere
Na een eerste testfase met enkele key users volgt een
pakketten volgen later in een tweede fase.
grote communicatiecampagne voor huisartsen. Zowel via mail als de huisartsenkringen, het Jessa Zorgverlenersportaal en de website. Elke huisarts ontvangt binnenkort een handleiding met stappenplannen en screenshots. Zo kan iedereen er vlot mee aan de slag.
Resultaten uitstrijkjes
automatisch naar de huisarts Sinds enkele weken krijgen huisartsen automatisch een
“Op verzoek van de huisartsenkringen krijgen nu ook de
kopie van het verslag van de uitstrijkjes van hun
huisartsen systematisch een verslag van het uitstrijkje”,
patiënten. Tot voor kort ontving enkel de aanvragende
zegt dr. Katrin Wouters, diensthoofd pathologische
arts/gynaecoloog het verslag. Hij of zij kon dan wel nog
anatomie. “Tenzij de patiënt uitdrukkelijk vraagt om dit niet
handmatig aangeven of er ook een kopie naar de
te doen.”
huisarts zou verzonden worden. De artsen geven doorgaans zelf aan of ze de verslagen in analoge (brief) of digitale vorm wensen te ontvangen.
36 JessaLinea Digitaal nieuws
INNOVATIE
Patiënt regelt afspraak met Jessa-arts via smartphone Jessa lanceert begin juni MijnJessa, een handige app
liteiten voor de toekomst. Naast het consultatiebeheer
waarmee patiënten zelf hun consultaties bij de
biedt de app ook de mogelijkheid aan zwangere vrouwen
Jessa-artsen vastleggen, annuleren of wijzigen.
om de resultaten van hun NIPT in te kijken.
Tot voor kort konden patiënten alleen telefonisch of via
De applicatie is grotendeels ontwikkeld op de IT-afdeling
de afsprakenbalie hun consultaties bij de Jessa-artsen
van het Jessa Ziekenhuis, na een bevraging bij patiënten-
regelen. “Voortaan kunnen ze een groot deel van hun
verenigingen. Uiteraard ging bijzondere aandacht uit
consultaties via de app vastleggen”, zegt Thijs Nelis,
naar beveiliging en privacy.
stafmedewerker van de medische directie. “Alleen in een beperkt aantal gevallen is dat niet mogelijk. Bijvoorbeeld
Thijs Nelis: “Aan MijnJessa kunnen later nog andere
bij een subspecialisme als cardiochirurgie, waar de
functies toegevoegd worden – bijvoorbeeld informatief
patiënt via een specialist wordt doorverwezen.”
materiaal, een patiëntbevraging of een dagboekfunctie. De app is in de eerste plaats een aanvulling op de
Jessa telt jaarlijks ongeveer 200 000 unieke patiënten.
interactie met onze zorgverleners.”
“Alle patiënten die al een contact in het ziekenhuis hebben en van wie we het e-mailadres en telefoonnum-
MijnJessa is geschikt voor
Android en
iOS
mer kennen, kunnen een login aanvragen. Overigens kunnen patiënten de consultaties vanaf juni ook met de pc beheren via www.mijn.jessazh.be.” Via het zorgverlenersportaal legt ook de huisarts voortaan vlot een afspraak voor zijn of haar patiënt vast. Datzelfde portaal geeft bovendien aan of zijn of haar patiënt een afspraak maakte. Een consultatie aanvragen kan natuurlijk ook nog altijd gewoon telefonisch of via
AFSPRAKEN
HISTORIEK
JESSA ZIEKENHUIS
PERSOONLIJKE GEGEVENS
de afsprakenbalie. Ontwikkeld na bevraging MijnJessa is een patiënttool met interessante functiona-
MEDISCHE GEGEVENS
JessaLinea Digitaal nieuws 37
Plastische microchirurgie
beste behandeling bij facialisparalyse
Een platysma-transfer ter vervan-
orbicularis oculi. Negen maanden
belangrijke reden van succes bij dit
ging van de musculus orbicularis
later werd op die plaats een platysma
type ingreep. “Niet voor niets is het
oculi is de meest geschikte
getransfereerd op de neurovasculaire
principe van like with like een
methode bij de behandeling van
vaatsteel (pedunculus). De revascu-
gouden standaard in de plastische
een langdurige facialisparalyse.
larisatie gebeurde via de temporale
chirurgie”, besluit Guelinckx.
Dat blijkt uit een studie die prof.
vaten.
dr. Paul-Julien Guelinckx heeft gepubliceerd in Plastic and
Opnieuw knipperreflex
Reconstructive Surgery Global
De resultaten van deze ingreep zijn
Open.
bijzonder goed: 87 % van de patiënten kan hun oog adequaat
Guelinckx is een autoriteit op vlak
sluiten en 62 % vertoont opnieuw
van reconstructie met zenuw- en
een knipperreflex. Ook op esthetisch
spiertransplantatie bij facialispara-
vlak is de ingreep geslaagd. De
lyse. In het Jessa Ziekenhuis maakt
patiënten zijn doorgaans dan ook
hij deel uit van de dienst plastische,
erg tevreden.
esthetische en reconstructieve geneeskunde.
Guelinckx: “Opnieuw knipperen met de oogleden of de ogen weer
In zijn studie nam Guelinckx 24
(volledig) kunnen sluiten, heeft een
patiënten met langdurige aange-
gunstige impact op de levenskwali-
zichtsverlamming op bij wie hij
teit. De alternatieven, zoals de
tussen 2004 en 2014 ingrepen
implantatie van goudgewichtjes in
uitvoerde. De behandeling verliep
het ooglid, ervaart de patiënt als
telkens in twee stappen. Eerst werd
minder positief.”
een CFNG (Cross Facial Nerve Graft) uitgevoerd. Dit is een transplantatie
Het platysma en de musculus
van de gezichtszenuw naar het
orbicularis oculi hebben een soort-
‘defecte’ deel van de musculus
gelijke weefselstructuur. Dat is een prof. dr. Paul-Julien Guelinckx
38 JessaLinea Plastische microchirurgie beste behandeling bij facialisparalyse
INGEBLIKT
Filmpje Nieuw bevallingsbad
HANDIGE TELEFOONNUMMERS JESSA Callcenter medische beeldvorming 011 33 55 66
011 33 79 79 Callcenter (voor afspraken) 011 33 55 77 Abdominale heelkunde 011 33 75 00
In het Jessa Ziekenhuis bevallen jaarlijks zo’n 1600 vrouwen. Ongeveer 5 % kiest voor een onderwatergeboorte. De vraag
Cardiologie 011 37 35 65 Cardiothoracale en vasculaire heelkunde 011 33 71 00
om zo natuurlijk mogelijk te bevallen stijgt. Daarom investeert Jessa in een nieuw bevallingsbad. “We gebruiken het bad alleen voor
Endocrinologie 011 33 72 80 Fysische geneeskunde 011 33 88 00
zogenoemde ‘laagrisicopatiënten’”, zegt dr. Annick Schreurs. “Dat zijn vrouwen die minstens 37 weken zwanger zijn, bij wie de zwangerschap ongecompliceerd verliep én
Gastro-Enterologie 011 33 76 00 Geriatrie 011 33 78 00
waarvan we verwachten dat de arbeid en bevalling probleemloos verlopen.”
Scan de QR-code en bekijk het filmpje.
Medische oncologie, hematologie en radiotherapie
Gynaecologie 011 22 82 19 Infectiologie 011 33 76 50 Klinisch laboratorium en ambulante bloedafname Campus Virga Jesse: 011 33 82 00 Campus Salvator: 011 33 83 00 Materniteit/Kraamkliniek Balie verpleegafdeling: 011 33 93 20
Nefrologie 011 33 87 00 Neurochirurgie 011 33 75 70 Neurologie 011 33 78 70 Nucleaire geneeskunde 011 33 81 90 ORL 011 33 74 20 Orthopedie 011 33 77 40 Pneumologie 011 24 11 81 (privépraktijk) Psychogeriatrie (enkel op maandag tussen 12 en 13u) 011 33 78 16 Travel Clinic 011 33 83 38 (tussen 9 en 16u) Urologie 011 33 76 70 Specialismen die niet in deze lijst opgenomen zijn, bereik je via het secretariaat raadplegingen: 011 33 55 70
JessaLinea Contactgegevens 39
SYMPOSIA 2019 SYMPOSIUM ‘ONDER WATER BEVALLEN‘ DATUM:
12 oktober 2019
LOCATIE: Jessa Ziekenhuis, aula campus Virga Jesse
SYMPOSIUM ‘(P)REHABILITATIE BIJ OUDEREN: VAN FRAIL NAAR FIT‘ DATUM:
30 november 2019
LOCATIE: Jessa Ziekenhuis, aula campus Salvator
SYMPOSIUM ‘EERSTELIJN VROEDVROUWEN EN HUISARTSEN‘ DATUM:
najaar 2019
LOCATIE: Jessa Ziekenhuis, aula campus Virga Jesse
SYMPOSIUM ‘KINDER- EN JEUGDGENEESKUNDE’ DATUM:
december 2019
LOCATIE: Jessa Ziekenhuis, aula campus Salvator
SYMPOSIUM ‘CARDIO 2019’ DATUM:
7 december 2019
LOCATIE: Kinepolis Hasselt
Dit is een voorlopige lijst van symposia. Voor een geactualiseerd overzicht en inschrijvingsmodaliteiten kan je terecht op www.jessazh.be/symposia
40 JessaLinea Rubriek