Oppervlaktetechnieken editie 5 van 2022

Organische Deklagen

Elektrochemie en Metallieke deklagen

Toeleveranciers en Geassocieerden

Algemeen

Vereniging ION

UW SPECIALIST IN COATING & ADHESIVE EQUIPMENT

www.paintit.nl T: 0318-643260

WWW.GRACO.COM

ert-67x50mm_4C.indd 1

13/04/20

straalmiddelen.nl straalinstallaties.nl Zie ook pagina 42

WAAROM HARDER WERKEN?

WERK SLIMMER

Elcometer straalapparatuur, gebouwd om langer mee te gaan, intensiever te gebruiken en beter te presteren elcometer.com

Hét vakblad voor de professional in de oppervlaktetechnologie

Organische Deklagen

Elektrochemie en Metallieke deklagen

Toeleveranciers en Geassocieerden

Algemeen

Vereniging ION

jaargang 66 nummer 5 september 2022

UW SPECIALIST IN COATING & ADHESIVE EQUIPMENT

www.paintit.nl T: 0318-643260

WWW.GRACO.COM

ert-67x50mm_4C.indd 1

13/04/2022 09:10

straalmiddelen.nl straalinstallaties.nl Zie ook pagina 42

VRIJDAG 7 OKTOBER 2022

Let’s go sustainable together!

HYBRIDE KENNIS- EN NETWERKEVENT

WAAROM HARDER WERKEN?

WERK SLIMMER

Elcometer straalapparatuur, gebouwd om langer mee te gaan, intensiever te gebruiken en beter te presteren elcometer.com

Thema poedercoaten, natlakken, galvaniseren en anodiseren

UW SPECIALIST VOOR LAKKEN, LIJMEN EN KITTEN

TEL.: 0318-643260 www.paintit.nl

2 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

WWW.GRACO.COM

JAAP VAN PEPERSTRATEN Hoofdredacteur Oppervlaktetechnieken

Van de hoofdredacteur

Wij hopen dat u een fijne zomer heeft gehad en uitgerust en verkwikt aan het werk bent gegaan met nieuwe energie.

Bij ION heeft men ook niet stilgezeten. Er is een nieuwe directeur a.i. aangesteld en samen met onze Belgische zusterorganisatie een congres over duurzaamheid georganiseerd, waar oplossingen worden geboden die passend zijn voor onze branche. Energietransitie en CO2-reductie zijn enkele kernwoorden die in praktische zin worden uitgewerkt. Het Nederlandse event vindt plaats in Burgers’ Zoo in Arnhem.

Iedere OT geeft een beeld van de vraagstukken en uitdagingen waar applicateurs voor staan en oplossingen die daarvoor worden geboden. Behalve inhoudelijke vraagstukken over applicaties, gaat het de laatste tijd steeds vaker over energie, circulaire economie, krapte op de arbeidsmarkt en wet- en regelgeving. In deze editie blikken we nadrukkelijk vooruit op het kennis- en netwerkevent over duurzaamheid dat Vereniging ION en VOM België samen organiseren op 7 oktober op maar liefst drie locaties tegelijk. Circulaire economie, duurzaam werken, duurzaam inkopen, energiebesparing enzovoorts vragen nu veel aandacht van applicateurs.

Wat houdt dit allemaal in en wat kunt u nu al doen? Op dit kennis- en netwerkevent worden praktische tools gepresenteerd die u nu al kunt inzetten. Reden voor deze dag zijn de vraagstukken en uitdagingen op het gebied van energie

waar applicateurs steeds dwingender mee te maken krijgen. Als opwarmer hebben we in deze OT een artikel van KWA-bedrijfsadviseurs over een planmatige aanpak voor energietransitie en CO2-reductie.

In deze editie hebben we vanzelfsprekend ook artikelen over bedrijven die op het gebied van applicaties geconfronteerd werden met uitdagende vraagstukken en daarvoor iets slims hebben bedacht. Daartoe zijn we geweest bij anodiseerbedrijf KO-AR waar in een bijna serene stilte louter handmatig maar zeer nauwkeurig gewerkt wordt, bij Loko Gramsbergen waar men voor het elektrolytisch verzinken beschikt over het UltraProtect 1000-procedé, wat met de Dickschichtpassivering en een nieuwe topcoat resulteert in ruim duizend uur in de zoutsproeitest, bij Donk Industries dat zelf allerlei aluminium producten maakt, er een nabewerking op toepast en ze zelf allemaal poedercoat. Ook waren we op de koffie bij Bruns & Broekhuis, een looncoater die zowel poedercoat als natlakt en het liefst hoogwaardig “moeilijk” werk doet waar veel maskering in zit. En doelbewust terugging van drie ploegen naar twee ploegen.

Ook hebben we in totaal vier pagina’s met actuele nieuwsberichten uit de breedte van ons werkveld. Ik wens u weer veel leesplezier en zie u graag op 7 oktober! O

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 3

Compacte Spuitoplossing met Robot(s) Light Metal Solutions | Aluminium anodisatie en conversiecoatingtechnologieën voor automobiel, architectuur en consumptiegoederen. ‫ ظ‬In de industrie bewezen technologieën voor de oppervlaktebehandeling van aluminium en legeringen. ‫ ظ‬Globale vertegenwoordiging en ondersteuning ‫ ظ‬Ervaring, innovatie en duurzaamheid Neem voor meer informatie contact met ons op via : macdermidenthone.com/industrial

Lagere energie - Hogere winst Probeer onze nieuwe rekentool en zorg voor een revolutie in de prestaties van uw coatinginstallatie

Ga naar naar: ccc ccc.hangon.com hangon com

4 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

Met behulp van onze geautomatiseerde monorail (verrijdbare draaischijf) kunnen wij een passende oplossing bieden met als resultaat een hogere RXWSXW HQ HႈFLsQWLH +HW V\VWHHP LV YROOHGLJ WH DXWRPDWLVHUHQ HQ NDQ geïntegreerd worden in uw huidige productieproces.

RFID

Track & Trace

&LUFXODLU 6\VWHHP

QR-Code

4XDOLW\ /RJ

LEAN advies

Ruimte besparend

Industrie 4.0

Toepasbaar in iedere installatie

www.railtechniek.nl info@railtechniek.nl Tel. +31 344 61 6363

Inhoud Vereniging ION

Organische deklagen

20 Nieuwe interim-directeur ION

22 Zonnige toekomst voor productie-

In de zomer is bij Vereniging ION een nieuwe interim-directeur aan de slag gegaan. Ze heeft al met een groot aantal mensen kennis gemaakt, meer er is natuurlijk alle reden om haar ruimte te geven zichzelf aan de lezers van OT voor te stellen. En dat dat doen we bij deze.

Algemeen

16 Veel nieuwe toepassingen

in een modern bedrijf Loko Gramsbergen is gespecialiseerd in elektrolytisch verzinken en passiveren: blauw en Dickschichtpassivering. Voor het elektrolytisch verzinken beschikt het bedrijf over het UltraProtect 1000-procedé, wat met de Dickschichtpassivering en een nieuw ontwikkelde topcoat resulteert in ruim duizend uur in de zoutsproeitest. Die topcoat heeft ook nog eens bepaalde glijeigenschappen. Genoeg reden dus voor een nadere kennismaking.

bedrijf dat zelf poedercoat Donk Industries ontwerpt en maakt allerlei aluminium producten, geeft ze een nabewerking en doet ook het poedercoaten zelf. Dit vanuit de bedrijfsfilosofie dat ze hun klanten van a tot z willen ontzorgen. Ze hebben nooit overwogen het poedercoaten uit te besteden. Alles zelf doen voorkomt communicatieproblemen en leidt makkelijker tot een constante, hoge kwaliteit, is de redenering. Wat betekent dit alles voor het productieproces?

30 “Onze medewerkers zijn

onze beste verkopers” Een looncoater die zowel poedercoat als natlakt en dat doelbewust is teruggegaan van drie ploegen naar twee ploegen vanwege de rust die dat creëerde. En de betrokken medewerkers ziet als de beste verkopers van het werk dat verricht wordt. Zo valt Bruns & Broekhuis te kenschetsen dat in 1994 uit een fusie is ontstaan.

Elektrochemie en metallieke deklagen

12

Kwaliteitsbesef doorslaggevend bij anodiseren kleine producten Kleine producten heel nauwgezet behandelen om de gewenste kwaliteit te krijgen en te behouden.

In de kern is dat het werk bij anodiseerbedrijf KO-AR. Hier geen bovenloopkranen bij de badenreeksen, maar louter handmatig werk in een bijna serene stilte. Via herhaalde metingen en controles wordt de kwaliteit bereikt. Medewerkers die liever hetzelfde doen als gisteren, hebben hier weinig te zoeken.

38 Buitenlandse media 40 Grenzeloos 43 Brancheregister

Bij de voorpagina: Op 7 oktober bent u allen hartelijk welkom in het Safari Meeting Centre van Burgers’ Zoo in Arnhem voor het kennis- en netwerkevent. Hier draait alles om duurzaamheid, energie(besparing) en circulaire economie. Op dit kennis- en netwerkevent, georganiseerd door Vereniging ION en VOM België samen, worden praktische tools gepresenteerd die u nu al kunt inzetten. En dit in een omgeving waar makkelijk nieuwe inzichten en inspiratie opgedaan kunnen worden.

18

Let’s go sustainable together!

Vereniging ION en VOM België organiseren op 7 oktober op maar liefst drie locaties tegelijk een kennis- en netwerkevent. Circulaire economie, duurzaam werken, duurzaam inkopen, energiebesparing enzovoorts vragen nu veel aandacht van applicateurs. Wat houdt dit allemaal in en wat kunt u nu al doen?

Tijdens dit event worden praktische tools gepresenteerd die u nu al kunt inzetten.

Planmatige aanpak van energietransitie en CO2-reductie In de komende decennia vindt een energietransitie plaats om de klimaatverandering te beperken.

In Nederland geldt een CO2reductiedoelstelling van 55%.

Een enorme uitdaging. Dit artikel behandelt twee belangrijke aspecten die bijdragen aan CO2-reductie en toont een stappenplan hoe dit in een OT-bedrijf gerealiseerd kan worden.

26 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 5

Agenda

Een activiteit melden? Mail de redactie: Oppervlaktetechnieken@ellemmi.nl

Kennis- en netwerkevent over duurzaamheid Vereniging ION en VOM België organiseren samen een een kennis- en netwerkevent. Steeds verdergaande wet- en regelgeving op het gebied van klimaat en milieu betekent voor bedrijven dat ook zij aan de bak moeten. Circulaire economie, hernieuwbare energie, energiebesparing en CO2-reductie: wat houdt dit allemaal in en wat kunt u nu al doen? Op het kennis- en netwerkevent worden praktische tools gepresenteerd die u nu al kunt inzetten. In totaal wordt het event georganiseerd op drie locaties tegelijk, waarvan twee in België. De derde locatie is in Arnhem. Op elke locatie is een eigen programma met sprekers, maar kan ook middels streaming de programma’s van de andere locaties gevolgd worden.

VRIJDAG 7 OKTOBER 2022

Let’s go sustainable together!

HYBRIDE KENNIS- EN NETWERKEVENT

SEPTEMBER

O Start klassikale examentraining In-house Control Medewerker 14 september www.vereniging-ion.nl O Kunststoffenbeurs 2022 14-15 september, ’s-Hertogenbosch www.kunststoffenbeurs.nl O SMAFACC - The Smart Manufacturing Congres 20 september, Genk www.smafacc.vom.be O Aluminium 27-29 september, Düsseldorf www.aluminium-exhibition.com O Chemiebeurs 28 september, Dordrecht www.chemiebeurs.nl

OKTOBER

O Staalbouwdag 2022 4 oktober, Leusden www.staalbouwdag.nl

O METAVAK 4-6 oktober, Gorinchem www.metavak.nl O Centraal (her)examenmoment 5 oktober, Nieuwegein www.vereniging-ion.nl O Start klassikale cursus Galvaniseren deel 1 5 oktober www.vereniging-ion.nl O Start klassikale cursus Poedercoaten niveau 2 6 oktober www.vereniging-ion.nl O Congres van ION en VOM België over duurzaamheid 7 oktober www.vereniging-ion.nl O Start klassikale cursus Afvalwaterbehandeling en zuiveringstechnieken 10 oktober www.vereniging-ion.nl

Vijf vakbeurzen tegelijk in de Brabanthallen In de periode 11 - 13 oktober zijn er maar liefst vijf vakbeurzen tegelijk waar ook oppervlaktebehandelaars veel bruikbare kennis kunnen ophalen. Ook in onze branche speelt energiebesparing en -transitie een belangrijk rol.

Wat is voor uw bedrijfssituatie nuttig, haalbaar, efficiënt en betaalbaar? Het moet wel heel gek zijn als er in Brabanthallen geen antwoord op deze vraag te vinden is. Vooral Energie 2022 en Industrial Heat & Power springen er voor applicateurs uit.

6 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

O Vakbeurzen Energie 2022, PREFAB Industrial Heat & Power Zero Emission | Ecomobiel 11-13 oktober, ’s-Hertogenbosch O parts2clean 11-13 oktober, Stuttgart www.parts2clean.de/en O Start klassikale cursus Anodiseren niveau 2 13 oktober www.vereniging-ion.nl O Start klassikale cursus Poedercoaten niveau 3 18 oktober www.vereniging-ion.nl O Frosio Paint Inspector Course incl. examen 24-27 oktober O Frosio Insulation Inspector Course 25-28 oktober, Rotterdam www.frosio-inspector.com O Klassikale examentraining In-house Control Medewerker 26 oktober, omgeving Tilburg www.vereniging-ion.nl

ION actueel nieuws

Lees meer nieuws op www.vereniging-ion.nl

Het meest actuele nieuws vindt u op de website en in de nieuwsbrief. Dat geldt zeker ook voor het IONnieuws dat regelmatig geactualiseerd wordt. Op deze pagina wel een kort overzicht van dat nieuws.

Door de QR-code* te scannen, komt u op de website met het uitgebreide en meest actuele nieuws.

Abonneer u op de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen binnen uw branche!

Met stip in uw agenda: kennis-en netwerkevent ‘Let’s go sustainable together’ Vereniging ION en VOM België organiseren op vrijdag 7 oktober in het Safari Meeting Centre van Burgers’ Zoo in Arnhem een kennis- en netwerkevent.

Circulaire economie, duurzaam werken, duurzaam inkopen, duurzaam opslaan, energiebesparing enzovoorts. Wat houdt dit allemaal in en wat kunt u nu al doen? Op het Netwerkevent worden praktische tools gepresenteerd die u nu al kunt inzetten.

In totaal wordt het event georganiseerd op drie locaties tegelijk, waarvan twee in België. De derde locatie is Burgers’ Zoo in Arnhem. Door voor drie locaties te kiezen, wil de organisatie een goed voorbeeld geven als het gaat om CO2-reductie. Door de drie locaties zal voor een groot deel van de bezoekers de reistijd in verhouding beperkt blijven, terwijl iedereen wel alle

sprekers kan horen. Op elke locatie is een eigen programma met sprekers, maar kan ook middels streaming de programma’s van de andere locaties gevolgd worden.

Steeds verdergaande wet- en regelgeving op het gebied van klimaat en milieu betekent voor bedrijven dat ook zij aan de bak moeten. Het toepassen van hernieuwbare energie, energiebesparing en CO2-reductie zijn enkele onderwerpen die om concrete maatregelen vragen op de bedrijfsvloer en soms daarbuiten. Maar wat kun je nu het best doen? Hoe kan aan meerdere doelen tegelijk gewerkt worden? Hoe snel kunnen investeringen worden terugverdiend?

Veel relevante vragen die om een antwoord vragen. Daarom hebben Vereniging ION en VOM-vzw de handen ineengeslagen voor de organisatie van een gezamen-

lijk event om bedrijven te voorzien van praktische kennis en inzichten, toegespitst op de branche. Dit onder de noemer Let’s go sustainable together! Diverse sprekers vanuit verschillende achtergronden zullen in hun presentaties kennis, inzichten en ervaringen delen.

Zo zal Edwin Lokkerbol van Het Projectenbureau concrete zaken presenteren op het gebied van duurzaamheid waaronder emissiereductie en de betekenis hiervan voor de OT-branche, zullen Norbert Beljaars en Roland van Meer een succesvol praktijkvoorbeeld presenteren van samenwerking op het gebied van Chroom(VI) vervanging en CO2-reductie, en zal Martine Bolhuis van Centraal Beheer laten zien wat de directe voordelen zijn van werken aan duurzame inzetbaarheid. Ook zal Berry de Jong van KWA Bedrijfsadviseurs aan de hand van praktijkvoorbeelden laten zien hoe aan veranderende wetgeving invulling gegeven kan worden en hoe u alle verplichte (administratieve) inspanningen kunt gebruiken als springplank voor de lange termijn. Verder zal Sandra Brandts van Burgers’ Zoo laten zien hoe dit bedrijf duurzaamheid integreert als één van de vijf kernwaarden in de bedrijfsprocessen.

Op de pagina’s 18-19 vindt u meer informatie over dit kennis- en netwerkevent.

Er wordt nog gewerkt aan verdere invulling van het programma. Het volledige programma is in de eerste week van september definitief en zal verschijnen op de websites van Vereniging ION en VOM-vzw.

Daar vindt u ook het aanmeldingsformulier. Tevens wordt er een uitnodiging per e-mail verstuurd. O

M Meer informatie i f ti over b bovenstaande t d nieuwsberichten i b i ht vindt i dt u op de d website. b it *Een *E QR-code QR scan je met een smartphone of iPad. Er zijn apps te downloaden om codes te scannen, op nieuwe toestellen werkt de standaard camera-app als QR-scanner.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 7

Kort nieuws

Onderzoek naar MIC-bacterie in Kanaal van Gent naar Terneuzen In België is een onderzoek gestart naar een ijzeretende bacterie in het Kanaal van Gent naar Terneuzen. Die werd vorig jaar ontdekt in de jachthaven van Zelzate aan het kanaal. De bacterie kan zich dwars door het ijzer van verschillende boten eten. Ook bestaat de vrees dat de bacterie de stalen damwanden van het kanaal kan aantasten. Als dat gebeurt, kan dat ernstige gevolgen hebben.

Onderzoekers van de diverse universiteiten in België en Endures in Nederland gaan onderzoeken hoe de bacterie zich verspreidt. Het kanaalwater wordt geanalyseerd. Ook worden er ijzeren testplaatjes in het water gehangen. In normale omstandigheden roest er bij boten onder de waterlijn maximaal 0,1 millimeter ijzer

per jaar weg. Maar in de haven van Zelzate bleek vorig jaar augustus soms een halve centimeter per jaar te ‘verdwijnen’. Als verdachte wordt de MIC-bacterie gezien, (microbieel geïnduceerde corrosie), ook wel roestbacterie genoemd.

“De bacteriën vreten het schip als het ware op. Nooit gezien hoe snel deze bacterie toeslaat”, aldus Kris De Baere, hoogleraar aan de Hoge Zeevaartschool in Antwerpen. Hij sluit niet uit dat de bacterie zich via het open water kan verspreiden, dus ook naar Nederland. Niet alleen booteigenaren maken zich zorgen, maar ook beheerders van kunstwerken. De stalen damwanden van het kanaal en misschien zelfs de nieuwe sluis bij Terneuzen zouden gevaar kunnen lopen. Het onderzoek moet daarover uitsluitsel bieden. Volgens Nanni

Noël, werkzaam bij Endures en specialist op het gebied van MIC, is het onderzoek een vervolg op vorig jaar gestart onderzoek nadat vele schepen in Zelzate schade hebben gehad. “De vraag is of die schade is veroorzaakt door MIC gerelateerde organismen of dat er misschien toch een probleem is met de coating van de schepen.

Door het onderzoek zullen we hopelijk te weten komen of de ijzergerelateerde micro-organismen echt de schade hebben veroorzaakt. Maar vaak is het gewoon een secundair effect, bijvoorbeeld eerst een probleem met de coating en dan grijpen de organismen hun kans. Met een goede coating is er meestal niets aan de hand.”. O

MEER INFORMATIE www.endures.nl

Nieuw bedrijfspand voor Hevami Oppervlaktetechniek Deze zomer heeft Hevami Oppervlaktetechniek hun nieuw bedrijfspand in Veghel in gebruik genomen. Hiermee heeft het bedrijf meer ruimte om nieuwe machines te demonstreren en gebruikte machines te reviseren voor de verkoop. Hevami Oppervlaktetechniek is leverancier van straalma-

8 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

chines, ontbraammachines, richtmachines, bandschuurmachines, polijstmachines en toebehoren. Op dit moment beschikt Hevami al over verschillende ontbraammachines die kunnen worden gedemonstreerd. Het machinepark ter demonstratie zal verder worden uitgebreid. O

Hun nieuwe adres: Pater van den Elsenlaan 51 5462 GG Veghel Tel: +31(0) 413 376602 MEER INFORMATIE www.hevami.nl

Galvano Hengelo viert 25-jarig bestaan Al sinds de oprichting op 4 augustus 1997 ontwikkelt Galvano Hengelo zich als specialist in oppervlaktebehandelingen. Dit jaar vieren zij dan ook hun zilveren jubileum. Al 25 jaar lang hebben zij veel ervaring opgedaan met diverse oppervlaktebehandelingen: van chemisch goud tot keramische oxidelagen, van verzilveren van stroomvoerende delen tot het ontwikkelen van hun eigen super corrosiewerende zinknikkelproces genaamd Protalloy®.

In de afgelopen 25 jaar heeft Galvano Hengelo, inmiddels met ruim 40 mensen en ruim acht miljoen euro omzet, naast het op de markt brengen van Protalloy®, zich sterk ontwikkeld. Zo waren zij in 2008 als eerste oppervlaktebehandelingsbedrijf in Nederland gecertificeerd conform ISO14001 en is er in 2012 via nieuwbouw een state-of-the-art productiebedrijf neergezet dat zich momenteel nog steeds laat gelden als vooruitstrevend.

“De afgelopen 25 jaar heeft in het teken gestaan van het zoeken naar de best mogelijke oplossing voor oppervlaktebehandelingsvraagstukken, het constant kunnen leveren conform onze hoge kwaliteitstandaard en onze zeer korte doorlooptijd.

Met als rode draad het continu verbeteren en optimaliseren van onze technieken en processen”, zegt algemeen directeur Ivo

Aansnijden van de feesttaart Galvano Hengelo 25 jaar door de oprichters Peter Bebseler en Robin Smit samen met de huidige directeur Ivo Willemsen.

Willemsen die trots is op wat er tot op heden is bereikt.

Gelet op de toekomst is vooral duurzaamheid een speerpunt op de markten waar Galvano Hengelo actief is. “Duurzaamheid is en blijft belangrijk. Daarom blijven we voortdurend werken aan het verkleinen van onze footprint door bijvoorbeeld afvalstromen te verminderen en efficiënt om

te springen met (duurzame) energie”, aldus Willemsen. Het bedrijf wil de huidige processen blijven verfijnen om efficiënter te kunnen werken en te kunnen anticiperen op nieuwe vraagstukken en bewegingen in de markt. O

MEER INFORMATIE www.galvanohengelo.nl

Overzicht recent geslaagden Vereniging ION-cursussen GALVANISEREN DEEL 1 M. Brugman, A.A. Orru (Galvano Hengelo) VERFSPUITER R.E. Silberie (Giesen Assembly B.V.) POEDERCOATEN NIVEAU 2 R. van Bommel, H. Epskamp, M. Epskamp, R. Jolink (Dijkman Coating BV), K.J.C. Knoop (Lens BV), M. Olde Hendrikman, S.W.H. Verbraaken (Jonkman Coating), G.H. Otten, M.A.M. Rutjes (Eromesmarko bv), V.V. Verduyckt (NTS Finish).

Wij feliciteren de geslaagden van harte met het behalen van hun diploma! O OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 9

Kort nieuws Commentaar geven op interessante normontwerpen Al geruime tijd bestaat de mogelijkheid voor leden om commentaar te kunnen geven op een select aantal normontwerpen. Omdat dit feit wellicht onvoldoende bekend is, schenken we er hier aandacht aan. Om commentaar te kunnen geven, hoeft een lid alleen maar een gratis account aan te maken op https://normontwerpen.nen.nl.

De normcommissie (waarin V-ION en OnderhoudNL zitten) houdt zelf de beslissende stem of het commentaar ook daadwerkelijk zal worden verwerkt. De zorgvuldige procedure om commentaargevers te beantwoorden, blijft gehandhaafd. Ingediende commentaren worden door de normcommissie beoordeeld en eventueel verwerkt in de definitieve versie van de norm. Na beoordeling wordt aan

commentaargevers het resultaat van de behandeling van het commentaar door de normcommissie teruggekoppeld. Als commentaar niet wordt overgenomen, wordt dit onderbouwd in de terugkoppeling.

Ralph Bot, technisch adviseur bij ION, houdt mensen die zich voor de V-ION en ONL-normcommissies hebben opgegeven op de hoogte van alle normstemmingen (zowel NEN, CEN als ISO). Ingediend commentaar op normen kan hij daardoor net iets daadkrachtiger doorzetten. Toch is het commentaar kunnen geven op normontwerpen voor leden interessant, juist voor normen waarvan V-ION en ONLnormcommissies niet in de commissies zitten, maar voor leden wel relevant zijn.

Denk aan milieu, bouw en gas & water.

Deelnemen hieraan is een win-win: voor

de normcommissie omdat ze betere feedback krijgen en voor onze leden omdat ze al een ruwe vorm van de norm (gratis) te zien krijgen en dat ze invloed hebben om eventuele incorrecte of moeilijk haalbare punten in de norm aan te kaarten met constructieve feedback.

Vereniging ION en OnderhoudNL zitten gezamenlijk in de normcommissie “Verfwaren”. Daarnaast zit Vereniging ION in de normcommissie “Metallieke deklagen en corrosie van metalen en legeringen”. O

MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl

Kunststoffenbeurs in het teken van Future Proof Plastics Sustainability & Recycling, Smart Production & Digitalization en Innovation & Knowledge, dat zijn de drie thema’s die Mikrocentrum centraal stelt tijdens de 23e editie van de Kunststoffenbeurs op 14 en 15 september in ’s-Hertogenbosch. De drie thema’s zorgen ervoor dat de Kunststoffenbeurs dé plek is waar samen gewerkt kan worden aan de toekomstbestendigheid van kunststof. Samen op weg naar Future Proof Plastics.

Door de nauwe samenwerking met onder andere NRK, Rethink Plastics en PlasticsEurope is het beurspubliek verzekerd van de nieuwste ontwikkelingen rondom dit thema. De ambitie van de Nederlandse overheid is onder meer 50% minder grondstofverbruik in 2030 en in 2050 volledig circulair ondernemen.

De kunststof- en rubberindustrie loopt hierin voorop en werkt continu aan de verduurzaming van (eind)producten.

De basis voor future proof kunststof ligt bij een krachtig productontwerp, slim grondstofgebruik, reshoring, geoptimaliseerde productiemethodes als spuitgieten, 10 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

extruderen en vacuümvormen en de beste kwaliteit matrijzen en gereedschappen. Zo wordt plastic afval steeds vaker gerecycled of hergebruikt, zijn steeds meer kunststoffen biobased of biologisch afbreekbaar en wordt de inzet van eindige grondstoffen zoals aardolie flink gereduceerd. Verduurzaming stopt niet bij het (eind)product, de industrie werkt aan het gehele (productie)proces: van energiebesparing in de productie tot procesoptimalisatie en de algehele verlaging van de CO2-afdruk. Als ontmoetingsplek voor de gehele kunststof- en rubberketen is de Kunststoffenbeurs het platform om samen de kansen en uitdagingen in het

kader van verduurzaming aan te gaan.

Er is onder meer speciale aandacht voor multidisciplinaire samenwerking, innovatie en kennisdeling en slimme oplossingen rondom digitalisering, automatisering en robotisering. O

Praktische informatie 14 en 15 september 2022 09.30 - 17.00 uur Brabanthallen, Diezekade 2, ’s-Hertogenbosch Toegang gratis, maar registratie via de website is verplicht www.kunststoffenbeurs.nl

Oplossingen voor Oppervlaktebehandelingen

Waterzuiveringsinstallaties voor de oppervlaktebehandelingsbranche Proceswater • waterrecycling • afvalwaterzuivering Klantgerichte oplossingen en service Duurzaam Kosten besparend Robuust Volautomatisch

Airblast Metalisatie installaties www.airblast.com sales@airblast.com

Bes Bespaart u al op uw gas en energiekosten? ko Ontdek hoe u een directe kostenreductie in de chemische reiniging van 10% kunt realiseren op 4 fronten:

mail vrijbl Gratis ijven d naa bespa r r che mica ingsa d ls@a dinte vies rnati onalb v.com

EnviroChemie BV Waarderweg 52c 2031 BP Haarlem Tel: +31 23 5345405 www.envirochemie.nl

Internationaal: Duitsland (hoofdvestiging) · Zwitserland Oostenrijk · Groot-Brittannië · Denemarken Noorwegen · Zweden · Finland · Bulgarije Midden-Oosten · Marokko · Rusland · Brazilië

In need of project-based R&D resources?

Let's talk.

AgfaLabs offers analytical and development R&D services as well as consulting to a variety of industries. With access to the latest scientific insights and specialist equipment we help solving problems or shortening your product's time-to-market.

Proud to already serve some great companies around the world, we are open to discuss also your needs.

is a part of AD International

adinternationalbv.com

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 11

Elektrochemie en metallieke deklagen

Thema Poedercoaten, natlakken, galvaniseren en anodiseren

Kwaliteitsbesef doorslaggevend bij anodiseren kleine producten Kleine producten heel nauwgezet behandelen om de gewenste kwaliteit te krijgen en te behouden. In de kern is dat het werk bij anodiseerbedrijf KO-AR. Hier geen bovenloopkranen bij de badenreeksen, maar louter handmatig werk in een bijna serene stilte. Via herhaalde metingen en controles wordt de kwaliteit bereikt.

Medewerkers die liever hetzelfde doen als gisteren, hebben hier weinig te zoeken.

Een medewerker moet dus niet denken: als ik het ietsje minder doe, valt het niet op.

Kaarsgaarn: “Als ze dan merken dat je dat wel ziet, weten ze ook waarom je dat extra stukje energie en aandacht in dat product moet steken. Niemand zal proberen iets door de baden te krijgen wat eigenlijk beter had gekund. Die betrokkenheid aan de baden krijg je door er zelf regelmatig tussen te lopen. Er is niemand in mijn bedrijf die bij me komt en zegt: we krijgen dit niet beter. Als dat zo is, dan is het ook echt zo.

Als je dat met z’n allen bewust bent, dan kun je voor een blijvend hoge kwaliteit

De bedrijfskeuze om zich louter te richten op kleine producten is van grote invloed op de inrichting en werkhouding binnen het bedrijf. “We hebben heel gemotiveerde mensen nodig en die krijg je niet zomaar”, zegt directeur Marco Kaarsgaarn.

“Wij moeten gigantisch selectief zijn aan de poort. Soms moeten we al na een dag of vijf afscheid nemen van een nieuwe medewerker, omdat die niet uit het juiste hout gesneden is. Het zou te veel tijd en energie vergen om die persoon naar het hoge niveau te krijgen. Ik zeg altijd: we spelen hier Champions League. Om

daar te komen, is best moeilijk, maar om daar met z’n allen te willen blijven en vol voor de kwaliteit te willen blijven gaan, vergt een bepaalde werkhouding. Om de eerste tachtig procent van de kwaliteit te bereiken, heb je twintig procent van de energie nodig. Maar voor die laatste twintig procent heb je tachtig procent van de energie nodig om op dat kwaliteitsniveau te blijven. Soms is het echt moeilijk om dat over te brengen. Maar op het moment dat ze het wel begrijpen en zien dat je daarmee kwaliteit blijft leveren, krijg je mensen daarin mee.”

Marco Kaarsgaarn

Alle producten gaan handmatig van bad tot bad.

12 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

Een deel van de badenreeks.

gaan. We sturen onze mensen ook naar ION voor de anodiseercursus. Dat is de enige cursus in Nederland die nog bestaat op ons vakgebied. Er zijn ook niet zoveel anodiseurs in Nederland. We denken dat er per jaar maximaal acht of negen nieuwe anodiseurs worden opgeleid. Het vak zit een beetje in de verschrompeling terwijl de kwaliteitsvraag steeds hoger wordt.”

MET OF ZONDER KLEUR De markten waarvoor KO-AR werkt, zijn voornamelijk lucht- en ruimtevaart, automobielindustrie, medische apparatuur,

Opspannen onderdelen.

machinebouw, chipsindustrie, conductors en horloges. De te behandelen producten zijn klein en moeten met zorg behandeld worden. Dat begint al met controle van de opdrachtbon en de gewenste maatvoering die vooraf gemeten wordt. Als er iets niet klopt, wordt er contact opgenomen met de klant. Ook het opspannen van de producten op rekken die handmatig door de badenreeks gaan, moet zorgvuldig gebeuren, gelet op waar je de producten mag beetpakken en wat de zichtzijdes zijn. Daarna gaan de producten op uniek genummerde handvaten door de

badenreeks: ontvetten, beitsen, spoelen, salpeterzuur, spoelen, anodiseren, spoelen en dan is het de vraag of een product een kleur moet krijgen. Zonder kleur is het vervolg spoelen, sealen, spoelen en tot slot demiwaterspoelen. Met kleur: salpeterzuur, spoelen, kleuren, spoelen, spoelen, sealen en demiwaterspoelen. Salpeterzuur is voor het verwijderen van het bruine laagje. Na het laatste bad wordt het water er afgeblazen en volgt de droogoven.

Marco Kaarsgaarn. “Het zijn allemaal logische procesonderdelen, maar elk bad heeft zijn unieke procesparameters die gehandhaafd moeten worden voor een goed werkend bad. Dus de juiste badtemperatuur, pH-waarden en chemische badsamenstelling moeten per bad voor ieder product ingesteld en bewaakt worden.

Wat we niet willen, is dat iemand precies doet wat hij/zij de dag ervoor heeft gedaan. Men zal zich iedere dag opnieuw in de badenreeks moeten verdiepen. Zijn de parameters juist? Daarom worden er dagelijks metingen gedaan, twee keer in de week analyses uitgevoerd en worden de analyses eens per maand naar een extern bureau gestuurd om onszelf te kunnen controleren. Verder heb je een vakman nodig die op basis van de product- en badgegevens iets besluit, bijvoorbeeld over de OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 13

Opgespannen onderdelen klaar voor behandeling. badtijd of over de chemie. Als je dat onder de knie hebt, kun je ook echt anodiseren.

Een aantal medewerkers is belast met de metingen ’s ochtends aan de baden. Als we gaan kleuren, worden die metingen herhaald. Als we gaan hard anodiseren, brengen we de badtemperatuur omlaag naar nul graden.”

GESTAGE GROEI Het bedrijf kan in totaal 27 verschillende kleuren aanbrengen. Er staan altijd zeven kleurbaden klaar voor het aanbrengen van Behandelde onderdelen.

veelgevraagde kleuren zoals zwart, blauw, rood en goud. Maar kleuren als bijvoorbeeld groen, paars, turquoise staan opgeslagen. Daarvoor worden meestal kleinere baden gebruikt, omdat de oplages niet zo groot zijn. Een kleurwissel wordt in vijf kwartier uitgevoerd: de ongewenste kleur uit het bad halen, bad schoonmaken, andere kleurstof in het bad laten lopen, op de juiste temperatuur brengen, pH controleren en aan de slag. “Aluminium oxideert om zichzelf te beschermen. Door te anodiseren, brengen we op kunstmatige

wijze die oxidehuid aan op het aluminium.

De poriën die daarbij ontstaan, kun je inkleuren zodat de kleur in de poriën blijft hangen. Daarmee krijgt het hele product die kleur.”

Het bedrijf bestaat sinds 2007 en kent sindsdien een gestage groei. “Momenteel tellen we 13 medewerkers met mij erbij.

We zitten ongeveer op een groei van één medewerker per jaar. Dat vind ik een prima tempo, nieuwe medewerkers hebben tijd nodig om ingewerkt te worden. We willen kwaliteit kunnen blijven garanderen.

Daarom hebben we ook een kernteam, bestaande uit mensen die van de hoed en de rand weten. Groei je te snel, dan raak je dat kwijt.” O

MEER INFORMATIE www.ko-ar.nl Lees verder of reageer

14 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

Discover trending innovations – live!

parts2clean International Trade Fair for Industrial Parts and Surface Cleaning

11 – 13 October 2022 Stuttgart ▪ Germany parts2clean.de/en

Quality needs perfection

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 15

Algemeen

Thema Poedercoaten, natlakken, galvaniseren en anodiseren

Veel nieuwe toepassingen in een modern bedrijf Loko Gramsbergen is gespecialiseerd in elektrolytisch verzinken en passiveren: blauw en Dickschichtpassivering. Voor het elektrolytisch verzinken beschikt het bedrijf over het UltraProtect 1000-procedé, wat met de Dickschichtpassivering en een topcoat resulteert in ruim duizend uur in de zoutsproeitest. De Dickschichtpassivering wordt gepresenteerd als hoogwaardig alternatief voor blauw passiveren en kan gevolgd worden door een topcoat, de Gleitstar®, die bepaalde glij-eigenschappen heeft. Genoeg reden dus voor een nadere kennismaking.

Loko Gramsbergen behoort tot de grootste galvaniseerbedrijven van de Benelux.

Hun elektrolytisch verzinkproces resulteert in een dunne laag, die naar eigen zeggen voor een betere corrosiewering zorgt in vergelijking tot thermisch verzinken. Algemeen directeur Marten Dunnebier legt uit dat het bedrijf beschikt over moderne hang- en trommelgalvaniseerstraten en dat de geautomatiseerde bedrijfsvoering gezien kan worden als een digitale fabriek.

Want waar je ook bent: zolang je maar

Marten Dunnebier 16 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

kunt inloggen, kun je op het computerscherm alle processen en procesparameters zien, en desgewenst een programma aanpassen. Je kunt bijvoorbeeld de temperatuur van de centrifuges en de baden aflezen, de snelheid van de installatie, de takttijden, storingen en of bepaalde apparaten goed werken. De operators op de vloer kunnen zelf het programma aanpassen. Vroeger had je daar schakelkasten voor nodig, maar nu kun je ‘s morgens in één oogopslag zien of de installatie goed werkt. Ook kun je eenvoudig de output per dag of per week terugzien en mocht er een fout worden geconstateerd, dan kun je makkelijker terugvinden wat de oorzaak daarvan geweest kan zijn. Het bedrijf werkt 24 uur per dag, van zondagavond 22.00 uur tot vrijdagavond 22.00 uur, en heeft 26 medewerkers in dienst.

Marten Dunnebier: “De producten die wij behandelen, zijn voornamelijk verbindingsdelen, fittingen, uiteinden van gereedschap en soms klein constructiewerk. Het grotere constructiewerk gaat vaak naar bedrijven die thermisch verzinken. De voornaamste substraten die wij behandelen, zijn staal en gietijzer, en soms messing. Het gaat om gegoten delen, waar vaak delen aan gelast zijn.

We behandelen bijvoorbeeld producten

voor HR-ketels van Nefit, maar ook onderdelen voor de automobielindustrie, de bevestigingsindustrie, sanitaire industrie en installatietechniek. Sinds 2020 zijn wij voor honderd procent eigendom van het bedrijf Walraven, dat bevestigingsartikelen maakt voor de installatiebranche. Zij hebben een zoutsproeikast waarmee alle testen worden uitgevoerd voor de oppervlaktebehandelingen die wij aanbieden. De afgelopen jaren hebben we flink geïnvesteerd in installaties en bepaalde oppervlaktebehandelingen. Nu zijn we zover dat we ook meer voor afnemers buiten Walraven kunnen werken.”

NIEUW PROCEDÉ Loko Gramsbergen werkt met een zuur zinkprocedé, omdat daarmee goede resultaten worden behaald met gietijzer elementen. De procesvolgorde is in grote lijnen als volgt: eerst het digitaliseren van orders (als die niet al digitaal worden aangeleverd), gevolgd door het opstellen van een planning. Producten worden of getrommeld of hangverzinkt. De voorbehandeling bestaat uit de stappen afkookontvetting, beitsontvetting, beitsen, elektrolytisch ontvetten en aansluitend zuur dippen en elektrolytisch verzinken.

Dat laatste wordt dus uitgevoerd met het nieuwe procedé UltraProtect 1000.

Dickschichtpassivering creëert een wat doffer uiterlijk op de producten.

Producten met schroefdraden worden vaak behandeld.

Tussen al die stappen en na het verzinken wordt er gespoeld, gevolgd door passiveren. Tot slot kan eventueel een laklaag aangebracht worden. Het bedrijf kan twee soorten passivering toepassen: de ‘gewone’ blauwe passivering en de Dickschichtpassivering. De eerste biedt een corrosiebescherming tot 100 uur, de tweede tot 360 uur.

exclusieve recht in de Benelux verworven.

Potentiële afnemers die het eerst zelf willen testen, zijn welkom.”

Elektrolytisch verzinken met UltraProtect 1000 is volgens Marten Dunnebier een eenvoudig proces dat, in tegenstelling tot thermisch verzinken, een vrij dunne zinklaag aanbrengt waardoor je geen problemen hebt met schroefdraden in bevestigingsartikelen. Bovendien ‘scoort’ dit proces meer dan duizend uur in de neutrale zoutsproeitest, zo heeft Walraven met neutrale zoutsproeitesten volgens de norm NEN-EN-ISO 9227: 2017 aangetoond.

“Deze corrosiebestendigheid is veel sterker dan je met blauw passiveren haalt in de zoutsproeitest. De duizend uur wordt behaald door de samenstelling van ons zinkbad. Het product bestaat uit zuiver zink; we slaan zuiver zink neer. In ons proces is de opbouw van het zink anders, het is echt gericht op die hogere corrosiebestendigheid. Het procedé is samen met onze leverancier, dr. Hesse in Duitsland ontwikkeld en voor deze behandeling hebben we het

DICKSCHICHTPASSIVERING Het bedrijf wil nu met UltraProtect 1000 niet langer uitsluitend werken voor de ‘eigen’ Walraven-producten, maar ook de markt op voor andere toepassingen.

Dat kunnen allerlei toepassingen buiten zijn, maar ook de automobielindustrie en de agrarische sector worden gezien als interessante markten. Na het verzinkproces past Loko Gramsbergen bij voorkeur de Dickschichtpassivering toe, in plaats van blauw passivering. Die laatste wordt eigenlijk alleen toegepast voor het optisch effect, maar biedt geen corrosiebestendigheid. Daarentegen scoort Dickschichtpassivering juist hoog op corrosiebestendigheid en het vervangt eigenlijk het vroegere geel chromateren.

Dickschichtpassivering creëert een wat doffer uiterlijk op de producten, waardoor ze makkelijk te onderscheiden zijn van producten die blauw gepassiveerd zijn.

“Op verzoek kan na het passiveren nog een topcoat worden aangebracht, de Gleitstar, met als voornaamste bestanddeel polycarbonaten die door speciale toevoegingen optimale glij-eigenschappen bieden in combinatie met de verbeterde

corrosiebescherming. Deze smerende coating blijft ook goed werken bij hoge temperaturen, zeg boven 120 graden, wat interessant is voor toepassingen in het motorgedeelte van auto’s. Geen wonder dus dat bedrijven uit de automobielindustrie, maar ook uit de voedingsmiddelenindustrie regelmatig om dit product vragen. De uitgeharde laag zorgt ook voor een licht mat oppervlak en reduceert het afwassen van de passiveringslaag.” Tot slot wijst Marten Dunnebier erop dat behandelingen zonder topcoat door de juiste passiveringen resulteren in een laagdikte van zes tot tien micrometer. De totale laagdikte mét topcoat bedraagt acht tot twaalf micrometer. O

MEER INFORMATIE www.lokogalvano.nl www.walraven.com/nl Lees verder of reageer

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 17

Vereniging ION

VRIJDAG 7 OKTOBER 2022

Let’s go sustainable together!

HYBRIDE KENNIS- EN NETWERKEVENT

Inspiratie en oplossingen voor een duurzame oppervlaktebehandeling

Let’s go sustainable together!

Vereniging ION en VOM België organiseren op vrijdag 7 oktober op maar liefst drie locaties tegelijk het kennis- en netwerkevent over duurzaamheid. Circulaire economie, duurzaam werken, duurzaam inkopen, duurzaam opslaan en energiebesparing enzovoorts vragen nu veel aandacht van applicateurs. Wat houdt dit allemaal in en wat kunt u nu al doen? Op het kennis- en netwerkevent worden praktische tools gepresenteerd die u nu al kunt inzetten. Eén van de drie locaties is het Safari Meeting Centre van Burgers’ Zoo in Arnhem.

Voor onze toekomst is een gezonde planeet noodzakelijk. De klimaat- en milieuproblematiek is groot en eist ambitieuze acties van ons allemaal. Deze acties staan onder meer in de Green Deal, maar hoe is deze Green Deal ook alweer ontstaan?

Al in 2015 heeft de EU haar toezegging gedaan en zich daarmee verbonden aan het Klimaatakkoord van Parijs. Toch werd er onvoldoende vooruitgang geboekt, waardoor het Europees Parlement in 2019 een klimaatnoodtoestand uitriep, en de Commissie vroeg om met voorstellen hierop een antwoord te geven. De Commissie presenteerde daarop de Europese Green Deal: een routekaart of stappenplan voor Europa om klimaatneutraal te zijn uiterlijk in 2050.

Deze Green Deal wordt steeds concreter uitgewerkt en toont een transitie die ambitieus en uitdagend is voor het bedrijfsleven en zeker ook voor onze branche. Voor onze branche relevante wet- en regelgeving wordt herzien of vernieuwd.

De CO2-emissiereductie brengt wellicht de grootste uitdagingen met zich mee.

18 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

INSPIRATIE EN OPLOSSINGEN VOOR EEN DUURZAME OPPERVLAKTEBEHANDELING Helaas bestaat in de praktijk nog veel onduidelijkheid over hoe de maatregelen (effectief ) uitgevoerd moeten en kunnen worden. Daarom hebben Vereniging ION en VOM-vzw de handen ineengeslagen voor de organisatie van een gezamenlijk event op 7 oktober om bedrijven te voorzien van praktische kennis en inzichten, toegespitst op de branche. Informatie waar de bedrijven nu al mee kunnen beginnen, zoals bij het plannen van nieuwe investeringen.

De opzet van dit event ‘Let’s go sustainable together!’ is voor Vereniging ION en VOMvzw ludiek te noemen, want door een CO2vriendelijke organisatie wordt alvast het goede voorbeeld gegeven. Door voor drie locaties te kiezen, zal voor een groot deel van de bezoekers de reistijd in verhouding beperkt blijven, terwijl alle sprekers gehoord kunnen worden. Op elke locatie is een eigen live-programma, maar kan ook middels streaming de programma’s van de

andere locaties gevolgd worden. Voor de locatie in Nederland is gekozen voor het congrescentrum van Burgers’ Zoo in Arnhem. Een korte introductie van de sprekers en de onderwerpen leest u op de pagina hiernaast. Het volledige programma is in de eerste week van september definitief en zal verschijnen op de websites van Vereniging ION en VOM-vzw. Ook wordt er een uitnodiging per e-mail verstuurd.

Deelname aan dit event is voor ION-leden gratis en voor niet-leden € 95,- p.p. (incl. lunch en parkeerkaart). Aanmelden kan via het aanmeldingsformulier op de website van Vereniging ION of VOM vzw.

Wij kijken uit naar uw komst! O

MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl www.vom.be

Programma met sprekers Hier gaan we in op het programma in het congrescentrum van Burgers’ Zoo in Arnhem.

Aan het programma wordt nog gewerkt, maar zeker is dat de volgende sprekers een presentatie zullen geven.

WAT MOET IK DOEN ALS ONDERNEMER OP HET GEBIED VAN BIJVOORBEELD EMISSIEREDUCTIE? Spreker: Edwin Lokkerbol, directeur van Het Projectenbureau.

Om hier een antwoord op te krijgen, laat Edwin Lokkerbol u zien wat de OT-branche te wachten staat op (korte) termijn. Dit keer geen ‘ontwikkelingen’ of ‘trends’, maar concrete zaken op het gebied van duurzaamheid waaronder emissiereductie, wat voor eisen er gesteld worden en hoe u kunt inspelen op een andere vorm van aanbesteding. Ook behandelt hij de vraag wat dit betekent voor de investeringen de komende jaren.

VEILIGHEID EN DUURZAAMHEID IN EEN DIERENTUIN Spreker: Sandra Brandts, KAM-coördinator bij Burgers’ Zoo Naast veiligheid hecht Burgers’ Zoo veel waarde aan het milieu en onderneemt duurzaam en verantwoord. Maar hoe doet een dierentuin dat? Welke veiligheidsmaatregelingen zijn er genomen om calamiteiten te voorkomen? En hoe integreert men duurzaamheid, als één van de vijf kernwaarden, in de bedrijfsprocessen van Burgers’ Zoo? Als KAM-coördinator geeft Sandra Brandts antwoorden op deze vragen.

Dit biedt een mooie gelegenheid om ‘achter de schermen’ van een dierentuin te kijken.

AAN DE SLAG MET DUURZAME INZETBAARHEID Spreker: Martine Bolhuis, business partner duurzame inzetbaarheid bij Centraal Beheer. Organisaties die werk maken van duurzame inzetbaarheid bouwen niet alleen aan de toekomst, maar plukken daar vaak ook direct de vruchten van. Het zorgt voor meer werkplezier, minder ziekteverzuim en een hogere arbeidsproductiviteit. Juist nu, in deze krappe arbeidsmarkt, is dat van grote waarde. Maar hoe maak je duurzame inzetbaarheid integraal onderdeel van de bedrijfsvoering?

De meest actuele versie van het Kennis- en netwerkevent vindt u op de ION-website. Hou die dus in de gaten!

INNOVATIE EN SAMENWERKING; EEN OPLOSSING VOOR BESPARING Sprekers: Norbert Beljaars, directeur van WeCoat, en Roland van Meer, businessunit manager bij AD Chemicals.

Aan de hand van een praktijkvoorbeeld willen Norbert Beljaars en Roland van Meer u laten zien hoe succesvol samenwerken kan zijn als je gebruik maakt van elkaars expertise én innovatie. Het project had als doel chroom(VI) te vervangen, besparingen te realiseren en de CO2-reductie te realiseren. De doelstellingen zijn bereikt en bewust ondernemerschap werd een feit.

WAT HOUDT DE ‘FIT FOR 55’ IN VOOR MIJ? Spreker: Berry de Jong, adviseur procestechniek en energie bij KWA Bedrijfsadviseurs.

Ook nu heeft de OT-branche weer te maken met een veranderende wetgeving op het gebied van energiebesparing, waaronder de informatieplicht voor alle bedrijven en de energiebesparingsplicht, zoals EED voor de grotere bedrijven. Aan de hand van praktijkvoorbeelden, worden ervaringen met u gedeeld en ingegaan op de vraag hoe aan veranderende wetgeving invulling gegeven kan worden.

Maar ook hoe u alle verplichte (administratieve) inspanningen kunt gebruiken als springplank voor het lange termijnplan van uw bedrijf.

MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 19

Vereniging ION

Nieuwe directeur bij ION enthousiast aan de slag “Vanaf medio juli ben ik werkzaam als interim-directeur van de Vereniging ION. Wat een warm welkom! Naast collega’s van het bureau en leden van het bestuur, heb ik ook met een aantal leden al kennis gemaakt. Tot op heden ervaar ik veel enthousiasme en een flinke ambitie!”

“Dat biedt een mooie basis om verdere plannen te ontwikkelen. En die zijn er volop. Het is onze ambitie om samen met het bestuur én de leden de toegevoegde waarde van het verenigingsbureau meer en versterkt zichtbaar te maken. Daarvoor is het niet alleen belangrijk een goede verbinding te maken met ‘het veld’, maar ook te weten wat er speelt aan wensen en behoeftes. Zodat we vanuit het bureau daar goed op in kunnen spelen en concreet aan oplossingen kunnen werken.

Uiteraard horen daar ook een goede informatievoorziening en krachtige inzet van communicatie bij. Zo zijn er al gedachten over een vernieuwde website, gaan we voor een modernere stijl van het vakblad OT in het komende jaar, en vinden we het interessant bij de leden te polsen of regionale kennisbijeenkomsten, bijvoorbeeld over de energietransitie, een geschikte manier kunnen zijn om elkaar te ontmoeten en kennis uit te wisselen.

20 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

Graag werken we als bureau samen met het bestuur én leden bovenstaande ideeen nader uit en komen we tot praktische én haalbare plannen. Want ondanks onze hoge ambitie, moeten we ook vaststellen dat niet alles tegelijk kan en we maken ook graag waar wat we beloven. Dat is best een uitdaging, maar die ga ik met veel plezier met alle collega’s, bestuur én leden aan!

Ik zie er naar uit mij in deze branche verder in te werken en meerdere leden te ontmoeten. Dat kan bijvoorbeeld al op vrijdag 7 oktober bij het gezamenlijke kennis- en netwerkevent van Vereniging ION en VOM België over duurzame oplossingen in de oppervlaktebehandeling onder de titel ‘Let’s go sustainable together’. En dat alles in Burgers’ Zoo: hoe leuk is dat!

Heel graag tot ziens!” O Ginette Veensma Interim-directeur

VRIJDAG 7 OKTOBER 2022

Let’s go sustainable together!

HYBRIDE KENNIS- EN NETWERKEVENT

Inspiratie en oplossingen voor duurzame oppervlaktebehandeling De Europese doelstelling is om tegen 2050 het eerste klimaat neutrale continent te worden. Om deze doelstelling te realiseren zijn de klimaatambities voor 2030, wat al over 8 jaar is, een uitstootvermindering van minstens 55 procent. Vereniging ION en VOM vzw zien dit als een serieuze uitdaging voor hun achterban en slaan daarom de handen in één. Dit gezamenlijke event vindt op drie locaties in Nederland en België plaats, en zal diverse cases en oplossingen – klein of groot – de revue laten passeren, die winst kunnen opleveren op elk niveau van het bedrijfsproces.

SPREKERS Aan de slag met duurzame inzetbaarheid Martine Bolhuis, Centraal Beheer Achmea Wat houdt de ‘Fit for 55’ in voor mij?

Berry de Jong, KWA Bedrijfsadviseurs Innovatie en samenwerking; een oplossing voor besparing Norbert Beljaars, WeCoat Roland van Meer, AD Chemicals Wat moet ik doen als ondernemer op het gebied van bijv. emissiereductie?

Edwin Lokkerbol, Het Projectbureau

LOCATIES

NL: Burgers’ Zoo, Arnhem BE: Renson, Waregem Xpand, Paal Beringen

www.vereniging-ion.nl www.vom.be

Duurzaamheid in Burgers’ Zoo Sandra Brandts, Burgers’ Zoo

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 21

Organische deklagen

Thema Poedercoaten, natlakken, galvaniseren en anodiseren

Zonnige toekomst voor productiebedrijf dat zelf poedercoat Donk Industries ontwerpt en maakt allerlei aluminium producten, geeft ze een nabewerking en doet ook het poedercoaten zelf. Dit vanuit de bedrijfsfilosofie dat ze hun klanten van a tot z willen ontzorgen. Voor al dat werk beschikt het bedrijf over veel verschillende afdelingen met in totaal 140 medewerkers. Ze hebben nooit overwogen het poedercoaten uit te besteden. Alles zelf doen voorkomt communicatieproblemen en leidt makkelijker tot een constante, hoge kwaliteit, is de redenering. Wat betekent dit alles voor het productieproces?

Een belangrijk gevolg van deze benadering is een groot aantal verschillende werkzaamheden en afdelingen. De matrijzen worden immers zelf gemaakt, evenals de tekeningen daarvoor. Het gewenste aluminium kan op verschillende manieren worden geproduceerd. Bijvoorbeeld handmatig coquille gieten voor klein seriewerk in matrijzen van stalen blokken, hogedruk spuitgieten voor grotere series of wat complexere delen, vacuüm gieten van aluminium als een heel hoge kwaliteit gewenst wordt, Zamak-spuitgieten met een zink-aluminium legering waarmee je heel dunwandig kunt spuitgieten, maar ook kunststof spuitgieten en tot slot handmatig slijpen.

De gehele productielijn kent veel verschillende afdelingen, zoals een gereedschapsmakerij, een gieterij, een nabewerkingsafdeling (frezen), een zagerij voor profielen, twee poedercoatlijnen en een assemblage-afdeling. “Wij maken heel veel verschillende producten voor veel verschillende markten en dat doen we al negentig jaar”, vertelt Gilbert Schmitz, hoofd verkoop. “We werken in ploegendiensten en zijn met name gespecialiseerd in klein en middelgroot seriewerk, zowel qua aantallen alsook qua gewicht van de producten. Dus vanaf twintig gram tot een kilo of tien maximaal.”

22 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

ALLES IN EIGEN HAND In-house worden talloze verschillende producten gemaakt en gepoedercoat, varierend van extrusieprofielen, aluminium gietstukken, diverse producten voor zonweringen en assimilatieverlichtingsbakken voor tuinkassen, tot allerlei behuizingen voor verlichtingsarmaturen en andere apparaten, alsook allerlei consumentenartikelen – eigenlijk ieder onderdeel van aluminium of waar iets van kunststof aan zit. De markten waarvoor het bedrijf produceert, lopen uiteen van elektronica, medische industrie, automobielindustrie

tot lucht- en ruimtevaart, offshore en zonweringsindustrie. “Voor de offshore-wereld hebben we in de loop van tientallen jaren heel veel ervaring opgedaan om de juiste combinatie te maken die lang bestand is tegen de inwerking van zout en zonlicht.

Die combinatie heeft betrekking op het gietstuk, de juiste aluminium-legering, de voorbehandeling en het poedercoaten. We hebben ook heel veel testen gedaan om die combinatie zo goed te krijgen. Daarbij gaat het onder meer om verlichtingsdelen op schepen, boortorens en op windmolens op zee.”

Handmatige poedercoatlijn voor klein seriewerk.

een spuiter in de cabine om op bepaalde plekken een extra laag aan te brengen. De totale laagdikte varieert van enkele micrometers tot ongeveer 200 micrometer.

Gilbert Schmitz.

De afdeling poedercoaten is opgesplitst in twee lijnen: een volledig geautomatiseerde lijn voor groot seriewerk en een handmatige lijn voor klein seriewerk en voor werk waarbij snelle kleurwissels gewenst zijn. De chemische voorbehandeling bestaat uit ontvetten, beitsen, spoelen en dan drogen in een droogoven. De baden zijn louter en alleen gemaakt voor de behandeling van aluminium. De ovenbehandeling heeft niet alleen als doel te drogen, maar ook om luchtinsluiting in de producten zoveel mogelijk tegen te gaan.

De automatische lijn en de handmatige lijn komen aan de achterkant weer bij elkaar voor de moffeloven. Op de producten wordt geen primer aangebracht, alleen één of meer lagen poedercoating. Voor offshore toepassingen zijn dat vaak drie lagen. Soms staat in de automatische lijn Voorbeelden van aluminium onderdelen

KWALITEITSCONTROLES “We hebben nooit overwogen het poedercoaten uit te besteden. We willen juist alles in eigen hand houden. Bij uitbesteding krijg je te maken met zaken als transport en communicatie, maar ook met eventuele beschadigingen en afkeur. En dan krijg je discussie; ook eventuele miscommunicatie kunnen we zodoende ondervangen. Verder neemt bij uitbesteden de doorlooptijd toe en die heb je dan niet in de hand. Wij kunnen vanaf de opdrachtbon in twee tot drie weken een product ontwerpen, maken, nabewerken, poedercoaten en assembleren. Al die handelingen hebben we op elkaar afgestemd. Wij zijn altijd volledig verantwoordelijk voor onze producten en hebben hier één aanspreekpunt. Ook als het bijvoorbeeld gaat om het assembleren van aluminium onderdelen waar een kunststof deel in moet passen.”

Die totale verantwoordelijkheid betekent ook: regelmatige kwaliteitscontroles in de hele productie. Een belangrijk aandachtspunt vormen de luchtinsluitingen die tijdens de productie kunnen ontstaan. Die zijn vast te stellen door simpelweg het gewicht van producten te meten. Als iets 1,8 kilo moet wegen en het weegt 1,76 kilo, dan zijn er dus luchtinsluitingen. Bij het

vervaardigen van prototypes maakt het bedrijf ook gebruik van moldflow analyseapparatuur, om vroegtijdig te zien waar luchtinsluitingen kunnen ontstaan. Verder worden visuele controles uitgevoerd bij het nabewerken, poedercoaten, assembleren en verpakken. Aandachtspunten zijn kleur, glansgraden en gewenste texturing op het eindproduct. Die controles zijn extra belangrijk vanwege de flexibiliteit in de bedrijfsvoering. Donk Industries kan alle genoemde bewerkingen doen, maar ook slechts een deel daarvan als de klant dat wil. Ook zijn er klanten met klein seriewerk, korte doorlooptijden of klanten die niet vast willen zitten aan een bepaalde levertermijn. Die flexibiliteit zou kunnen gaan botsen met de vereiste kwaliteit, wat het bedrijf door regelmatige controles en automatisering wil ondervangen.

GROENE TOEKOMST Hoe ziet het bedrijf de toekomst? Gilbert Schmitz: “Wij hebben maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel staan en kijken dus goed hoe we afval kunnen verminderen dan wel hergebruiken, en hoe we energiebesparing en -hergebruik kunnen realiseren. Wanneer je als productiebedrijf in Nederland wilt blijven voortbestaan, dan moet je op die gebieden echt stappen maken. Zo willen we zonnepanelen op ons dak gaan plaatsen en warmte uit de ovens gaan terugwinnen.

Ook willen we verder gaan met automatiseren, met name in de gieterij. Maar alles moet in samenhang bekeken worden, want als producten bijvoorbeeld sneller uit de gieterij komen, heeft dat invloed op alle stappen daarna. Verder zien we bij grote productiebedrijven in Europa de tendens om de productie van China naar Europa over te hevelen. Dan zullen wij ook vaker in beeld komen, zeker als we passen in het plaatje van groen ondernemen.” O MEER INFORMATIE www.donkindustries.nl Lees verder of reageer

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 23

24 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

Trots op het werk Het bedrijfsgebouw DK125 in Amsterdam is te zien als een waar kunstwerk. Het gebouw kenmerkt zich door golvende uitkragingen, geleverd door gevelbouwer Aldowa. De gevel is opgebouwd uit veel ronde delen in vier matte kleuren. De poedercoatings voldeden aan de vereisten van de bouwindustrie en zijn Qualicoat klasse 1 en GSB goedgekeurd. Door de radius van de gebogen en gelaste delen was het voor Schoen Poedercoating een uitdagende opdracht. Het bedrijf heeft voor dit project speciale ophanghaken moeten maken om het coatproces optimaal uit te kunnen voeren. Daarnaast was tussen opdrachtgever en poedercoater een afwijkende leverafspraak overeengekomen. De gecoate objecten werden zonder tussenkomst van de opdrachtgever direct bij het bouwproject afgeleverd. Daarvoor is ook een bepaalde verpakkingsmethode ontwikkeld. Door de levering werden de materialen per etage verwerkt. Een intensieve samenwerking in de keten, een goede planning en een strenge uitgangscontrole hebben bijgedragen aan een voorspoedig bouwproces.

De klant heeft ook gekozen voor een maximale conservering: een twee lagensysteem van 110 micrometer volgens Qualicoat SEASIDE.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 25

Algemeen

Planmatige aanpak van energietransitie en CO2-reductie In de komende decennia vindt een energietransitie plaats om de klimaatverandering te beperken. In het coalitieakkoord van december 2021 heeft de Nederlandse overheid op basis van het Europese “Fit for 55” de CO2-reductiedoelstelling verhoogd van 49% naar 55%. Een enorme uitdaging. Dit artikel behandelt twee belangrijke aspecten die bijdragen aan het reduceren van de CO2-uitstoot en toont een stappenplan hoe dit in een oppervlaktebehandelend bedrijf gerealiseerd kan worden.

De aspecten die bijdragen aan het reduceren van de CO2-uitstoot zijn: • Energiebesparing verbreedt zich naar CO2-reductie in scope 1, 2, en 3-maatregelen • Een langetermijnvisie op CO2-reductie en energiebesparing laat zien dat meer mogelijk is dan we nu denken, als we maar anticiperen en sturen op verandering en innovatie.

De energietransitie vindt plaats door CO2-reducerende maatregelen te nemen, de juiste keuzes te maken op natuurlijke momenten en het toepassen van innovaties. In de Europese Klimaatwet zijn doelen vastgelegd voor een klimaatneutrale EU in 2050 en een vermindering van broeikasgasemissie met 55 procent in 2030 ten opzichte van 1990. Deze doelen moeten worden verwezenlijkt enerzijds door energiebesparing en anderzijds door vergroening van de opwekking van elektriciteit en warmte, resulterend in CO2-reductie.

OP WEG NAAR CO2-REDUCTIE De koolstofemissies (CO2) worden voor een groot deel veroorzaakt door het gebruik 26 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

van fossiele brandstoffen. Bedrijven zetten momenteel volop in om hun CO2-emissies te reduceren. Je kunt zeggen dat de focus op energiebesparing verbreedt naar CO2reductie. Wat houden die CO2-emissies in? Volgens het toonaangevende GHG Protocol (Green house Gas) worden de broeikasgasemissies van een bedrijf ingedeeld in drie scopes: Scope 1-emissies Dit zijn directe emissies van middelen die eigendom zijn van en gecontroleerd worden door het bedrijf. Met andere woorden: emissies komen in de atmosfeer als direct gevolg van activiteiten op bedrijfsniveau (zoals ovens, stoomketels, branders, oplosmiddelen, procesemissies, voertuigmotoren).

Scope 2: indirecte emissies Scope 2-emissies zijn indirecte emissies die ontstaan door de opwekking van bijvoorbeeld elektriciteit, warmte en koeling in installaties die niet tot de eigen onderneming behoren, doch die door de organisatie worden ingekocht en gebruikt.

Voor de meeste bedrijven en organisaties

zal elektriciteit de enige bron van scope 2-emissies zijn.

Scope 3: indirecte emissies Scope 3-emissies zijn alle indirecte emissies die niet opgenomen zijn in scope 2, maar plaatsvinden in de waardeketen van een bedrijf. Deze zijn te onderscheiden in stroomopwaartse emissies (bijvoorbeeld gebouwen, aankoop machines, technologie, voertuigen) en in stroomafwaartse emissies (bijvoorbeeld bij distributie, in de gebruiksfase), gekoppeld aan de bedrijfsactiviteiten.

De meeste bedrijven leggen bij hun CO2reductieplannen de focus op scope 1 en 2-maatregelen. Vaak zijn dit “vertalingen” van de energiebesparingen naar CO2reductie. Scope 3 voelt voor velen nog als buiten de invloedsfeer en lastig te beheersen en te kwantificeren. Echter: er zijn al veel initiatieven op dit vlak. Zo ziet de chemische sector in Nederland het recyclen van koolstofcomponenten als een belangrijke CO2-reductiemaatregel. Voor de oppervlaktebehandelende industrie kun je stellen dat zij positief bijdraagt aan

scope 3 via de verduurzaming van materialen door corrosievorming tegen te gaan.

Een bekend instrument is de CO2-Prestatieladder die bedrijven en overheden helpt bij het inzichtelijk maken en het reduceren van CO2 en kosten.

CO2-REDUCTIEOPTIES De kunst is om in een bestaande locatie het productieproces geleidelijk om te bouwen met nieuwe CO2-reducerende technieken die bruikbaar zijn in de branche oppervlaktetechnieken. Vaak zijn dit vergelijkbare processen als in de huidige situatie, maar slimmer op elkaar afgestemd, met minder verliezen, met sensoren die het proces exact naar behoefte regelen (Advanced process control, Smart Industry) en elektrificatie.

Als we dan de focus op aardgasreductie (scope 1) leggen, zijn de voorbeelden: • Hybride uitvoering van droogovens en moffelovens, deels elektrische, deels gas uitgevoerd • Goede isolatie van de ovens • Restwarmtegebruik zodat aardgasverwarming voor halverwarming en

gebouwen wordt geëlimineerd • Naverbranders vervangen door gaswassers, of de restwarmte ervan volledig gebruiken • Compartimenteren: alleen die secties verwarmen die functioneel zijn, de rest niet • Klanten goed opleiden om “onder”- en “over”-specificatie van coatings te voorkomen • Overleg met leveranciers over welke oppervlaktebehandelingstechnieken minder CO2-belastend zijn.

Ook elektriciteitsbesparing blijft nog steeds mogelijk (scope 2, is ook gasbesparend op basis van de huidige wijze van elektriciteitsopwekking). Denk aan optimaal geregelde afzuiging en ventilatie, led-verlichting in hallen, persluchtcompressoren vervangen door oplossingen met stappenmotoren om werkstukken in positie te brengen in plaats van persluchtcilinders te gebruiken, elektrisch intern transport, eigen opwekking met PV (zonnestroom).

HET CO2 OF ENERGIETRANSITIEPLAN Bij energiebesparende maatregelen denken we vaak aan de erkende maatregellijsten uit de Informatieplicht energiebesparing. Het kiezen van de juiste maatregelen met impact op de CO2-emissie in het vier-jaren-stramien van het Activiteitenbesluit milieubeheer of de Europese Energie Efficiëntie Richtlijn (EED) is niet eenvoudig.

Vroegtijdige vervanging om energieredenen is vaak niet aantrekkelijk. En hier zit nu juist het voordeel van het opstellen van een transitieplan tot CO2-neutraal produceren in 2050. Het transitieplan biedt meer vrijheid om oplossingen te bedenken en in te spelen op de natuurlijke vervangingsmomenten en innovaties van installaties, gebouwen en productieapparatuur. Er is dan sprake van meerkosten ten opzichte van een “standaard” investering. Bij deze vraagstukken wordt niet uitsluitend naar energiekosten en energiebesparingen gekeken, maar wordt naar CO2-reductie in combinatie met andere voordelen voor een bedrijf gezocht. Denk aan hogere productiecapaciteit per apparaat, betere productkwaliteit, logistieke voordelen, OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 27

η ZŽƵƚĞŬĂĂƌƚ

ϮϬϮϬ

ϮϬϮϭ

ϮϬϮϮ

ϮϬϮϯ

ϮϬϮϰ

ϮϬϮϱ

ϮϬϮϲ

ϮϬϮϳ

ϮϬϮϴ

ϮϬϮϵ

ϮϬϯϬ

ϮϬϯϭ

ϮϬϯϮ

ϮϬϯϯ

ϮϬϯϰ

ϮϬϯϱ

ϮϬϯϲ

ϮϬϯϳ

ϮϬϯϴ

ϮϬϯϵ

ϮϬϰϬ

ϮϬϰϭ

ϮϬϰϮ

ϮϬϰϯ

ϮϬϰϰ

ϮϬϰϱ

ϯ > ǀĞƌůŝĐŚƚŝŶŐ ŝŶ ŐĞŚĞůĞ ŚĂů Ϯ ĨĨŝĐŝģŶƚĞƌĞ ƉƌŽĚƵĐƚŝĞ ϭ EŝĞƵǁĞ ŽǀĞŶ ϲ /ŶŬŽŽƉ ŐƌŽĞŶĞ ĞůĞŬƚƌŝĐŝƚĞŝƚ ϰ tĂƌŵƚĞƚĞƌƵŐǁŝŶŶŝŶŐ ŚĂůǀĞƌǁĂƌŵŝŶŐ ϱ sĞƌǀĂŶŐĞŶ ƉĞƌƐůƵĐŚƚĐŽŵƉƌĞƐƐŽƌ ϳ ,LJďƌŝĚĞ ĚƌŽŐĞƌ

sŽŽƌďĞƌĞŝĚŝŶŐ

ZĞĂůŝƐĂƚŝĞ

KϮ ƌĞĚƵĐƚŝĞ

Figuur 1: Routekaart met CO2-reductie projecten in een tijdspad verdergaande automatisering, reductie van grondstoffenverbruik, arbo-veiligheid, waarde voor eigenaren en aandeelhouders, enzovoort.

Traditioneel komt de meeste CO2-reductie voort uit maatregelen voor utilities en de inkoop van hernieuwbare energie. Om CO2-reducties te realiseren van 50 tot 90 procent zijn echter ook maatregelen vanuit de kern van de processen nodig.

De verduurzamingsopties van toekomstige CO2-reducerende alternatieven zijn daarmee te vinden op de drie keuzevelden (KWA Triple Choices model): 1. De proces unit operations; CO2reductie in de productieprocessen (ovenproces, keuze ander type oppervlaktebehandelingsproces, temperatuurniveau, elektrisch in plaats van warmte) 2. De energieconversiesystemen; CO2-reductie in de utilities (zoals de stoomketel, koeling, perslucht) 3. De energiebronnen; CO2-reductie door de inzet van andere energiebronnen (CO2-arme of CO2-vrije energiebronnen, hernieuwbare energie).

ROUTEKAART Uiteindelijk leidt het uitwerken van de CO2-reductieopties tot een lijst van projecten die wordt gepland zoals in figuur 1 staat als voorbeeld. Zo ontstaat een routekaart op een tijdslijn naar 2030 en verder (figuur 2). Om de innovaties en grote veranderingen te implementeren, is een goede voorbereiding nodig. Vandaar dat de voorbereiding expliciet is meegenomen in deze routekaart. Per maatregel of project wordt CO2-reductie voor scope 1 en 2 berekend. Zo ontstaat een CO2-reductielijn die het uiteindelijke transitiepad naar CO2-neutraliteit inzichtelijk maakt.

Het KWA Triple C-model is als tool met handleiding op te vragen bij uw contactpersoon van KWA Bedrijfsadviseurs.

Realiseer je dat de energietransitie geen keuze is, maar de manier waarop je deze vormgeeft wel. Faseer, start met wat ertoe doet en breidt dit uit. Gun jezelf haalbare doelen en vier het behalen ervan. Zo wordt het nog leuk ook. O Fons Pennartz Senior-adviseur Energie en Procestechniek KWA Bedrijfsadviseurs

MEER INFORMATIE www.lokogalvano.nl www.kwa.nl www.co2-prestatieladder.nl/nl (Maatregellijst 2022)

Het transitieplan vraagt een lange termijnaanpak waar iedereen in het bedrijf zich aan conformeert en staat daarmee als een soort paraplu boven de organisatie.

Borgen ervan kan in een ISO-systematiek ofwel het Energiemanagementsysteem ISO 50001.

Lees verder of reageer

Figuur 2: Planningstool maatregelen en resultaat in verloop van de CO2-emissiereductie, indicatief

ŽĞůƐƚĞůůŝŶŐ KϮ ƌĞĚƵĐƚŝĞ ϭϬ͘ϬϬϬ

KϮ ĞŵŝƐƐŝĞ ΀ƚŽŶͬũĂĂƌ΁

ϵ͘ϬϬϬ ϴ͘ϬϬϬ ϳ͘ϬϬϬ ϲ͘ϬϬϬ ϱ͘ϬϬϬ ϰ͘ϬϬϬ ϯ͘ϬϬϬ Ϯ͘ϬϬϬ ϭ͘ϬϬϬ Ϭ

ϮϬϮϬ

ϮϬϮϭ

ϮϬϮϮ

ϮϬϮϯ

ϮϬϮϰ

ϮϬϮϱ

ϮϬϮϲ

ϮϬϮϳ

ϮϬϮϴ

ϮϬϮϵ

ϮϬϯϬ

ϮϬϯϭ

ϮϬϯϮ

ϮϬϯϯ

ϮϬϯϰ

ϮϬϯϱ

ϮϬϯϲ

ϮϬϯϳ

ϮϬϯϴ

:ĂĂƌƚĂů ^ĐŽƉĞ ϭ

28 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

^ĐŽƉĞ Ϯ

ŽĞůƐƚĞůůŝŶŐ

ϮϬϯϵ

ϮϬϰϬ

ϮϬϰϭ

ϮϬϰϮ

ϮϬϰϯ

ϮϬϰϰ

ϮϬϰϱ

ϮϬϰϲ

ϮϬϰϳ

ϮϬϰϴ

ϮϬϰϵ

ϮϬϱϬ

DECORRDAL 900-serie dunnelaagtechnologie Fosfaatvrij Vanaf kamertemperatuur toepasbaar Goede lakhechting Minimale slibvorming Nano keramisch Mini-Scuid, meet- en regelapparaat Constante monitoring van de procesparameters Data log via SD kaart Moeiteloos in te stellen grenswaarden

INNOVATIEVE

Diverse alarmsignalen mogelijk

METAALVOORBEHANDELING

Instellingen van doseringen online te volgen en aan te passen

www.kluthe.com

4201E 01E32329L3 2329L 0

EVOLVEMENT

Corall reeff – P Pulsating l i – Medusa M d Purple P l

There is an answer to every surface. IGP FOR SURE

igp-powder.com

IGP Benelux BV | Dokter Klinkertweg 10 | NL-8025 BS Zwolle | Phone +31 38 4600695 | info.benelux@igp-powder.com

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 29

Organische deklagen

Thema Poedercoaten, natlakken, galvaniseren en anodiseren

“Onze medewerkers zijn onze beste verkopers” Een looncoater die zowel poedercoat als natlakt en het liefst hoogwaardig “moeilijk” werk doet waar veel maskering in zit. Een bedrijf dat doelbewust is teruggegaan van drie ploegen naar twee ploegen vanwege de rust die dat creëerde. En de betrokken medewerkers ziet als de beste verkopers van het werk dat verricht wordt. Zo valt Bruns & Broekhuis te kenschetsen dat in 1994 uit een fusie is ontstaan.

In het bedrijf krijgen de metalen producten natuurlijk een voorbehandeling: stralen of een chemische voorbehandeling.

Het poedercoaten en natlakken gaat soms met de hand, maar meer repeterende delen gaan via de robotlijn. De producten die onder handen genomen worden, zijn vaak onderdelen als behuizingen, afsluiters, keyboards, rolstoel- en auto-onderdelen en voor duofietsen, halfgeleiders, machineframes, zoutstrooibakken enzovoorts.

Vaak is het werk van trouwe klanten die regelmatig hun onderdelen opsturen. Enkele markten zijn offshore, machinebouw en revalidatievoorzieningen. “Het liefst doen we het hoogwaardige moeilijke werk waar veel maskering in zit”, zegt mededirecteur Robin Woudstra. “Een rolstoel bijvoorbeeld waar iemand de hele dag in zit: daar mag niets aan mankeren. Dat werk nemen we graag onder handen.”

De afgelopen pakweg dertig jaar is het bedrijf via aan- en bijbouw gegroeid tot wat het nu is. Het bedrijf voert ook bedrukken en screenen uit. Het poedercoaten heeft men vele jaren in drie ploegen uitgevoerd, maar daar is men enkele jaren geleden mee gestopt. De huidige directie, bestaande uit Ben Broekhuis en Robin Woudstra, is geen fan van drie ploegen. “Gewoon omdat de meeropbrengst maar beperkt was en het wel veel gedoe opleverde”, zegt 30 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

Robin Woudstra. “De mensen in de nachtdienst doen zeker hun best, maar ‘s nachts lopen ze tegen dingen aan waarvan ze niet goed weten hoe ze dat moeten oplossen.

Ze willen ons natuurlijk niet iedere nacht bellen, dus zoeken ze elkaar op om te vragen of de ander een goed antwoord heeft.

Er ontstaat soms verwarring en uiteindelijk is de productiviteit over het geheel genomen minder, terwijl de uren wel duurder zijn en het ziekteverzuim omhooggaat. Er was wel omzetgroei, maar de marge ging gewoon naar beneden.”

Robin Woudstra KWALITEIT Hij vervolgt: “Je kunt wel zeggen dat je efficiënter met je installaties en energieverbruik omgaat, maar we zijn er gewoon geen fan van. De vraag werd natuurlijk hoe we het werk dan gingen doen. Aan de overkant hadden we een ruimte die we voor opslag gebruikten en die ruimte hebben we omgebouwd, zodat we daar al het handmatige poedercoatwerk konden uitvoeren. We hebben er dus een lijn bijgebouwd voor al het poedercoatwerk dat we liever niet door de robotlijn voeren. Denk hierbij aan 3D-frames en kleine orders.

Dus geen nachtdienst meer, maar werk in twee ploegen. Dat heeft ons vooral heel veel rust gebracht. Om kwart over acht ‘s avonds is het hier klaar en hebben we zelf ook rust. Als er ‘s nachts mensen aan

het werk zijn, dan lig je toch anders in je bedje.”

Eén van de redenen voor dit besluit was dat men goede grip wil blijven houden op de geleverde kwaliteit. Die stond altijd hoog in het vaandel. Omdat steeds meer klanten dat ook formeel vastgelegd wilden zien, beschikt het bedrijf sinds enkele jaren over een ISO 9001:2015 gecertificeerd kwaliteitsmanagementsysteem. “Eén keer per jaar worden we daarop gecontroleerd, maar daar worden we niet zenuwachtig van. Zonder dat certificaat vonden we kwaliteit ook al erg belangrijk. We zien dat ook als een sterk verkoopargument.

We gaan niet de weg op om klanten te werven, dat is niet onze kracht. Maar we

Handmatig poedercoatwerk. zien onze medewerkers als onze beste verkopers en dat maken we ook aan hen duidelijk. Als zij ervoor zorgen dat de producten hier goed de deur uitgaan en dat aan alle eisen wordt voldaan, dan heeft de klant geen reden om bij ons weg te gaan. Als wij ervoor zorgen dat we kwaliteit leveren, dan praat zich dat ook door.

We hoeven niet de goedkoopste te zijn, maar willen wel een betrouwbaar imago hebben. Daarvoor is het nodig dat de medewerkers op de vloer heel goed weten wat de kwaliteit moet zijn.”

MODERNISEREN Dit betekent óók meedenken met de klant.

Als de order vragen oproept, dan niet denken: het zal wel, maar de klant opbellen en vragen of het wel klopt. “Dat meedenken vinden we heel belangrijk. We verlangen van een toeleverancier dat die van bepaalOnderdelen die genatlakt zijn.

Kwaliteitscontrole. de aspecten meer weet dan wij. Andersom mag de klant van ons verwachten dat we navraag doen als een klant iets bijzonders vraagt. En als het niet klopt, dat we dan met een goede oplossing komen. We doen ons werk, omdat we dat leuk vinden en dat moet je ook uitstralen. En dat combineren met een gezonde bedrijfsvoering. In dat licht gaan we volgend jaar de natlakafdeling moderniseren en uitbreiden. Naar die uitbreiding is zeker vraag, bijvoorbeeld vanuit de offshore-markt, waar altijd gevraagd wordt om meerlaagse systemen met een hoge kwaliteit. Dat werk doen we al jaren. We gaan een hal van 900 vierkante meter erbij huren waarin we twee natlaklijnen gaan onderbrengen. Daar gaan we ons huidige werkaanbod uitvoeren. De huidige natlakinstallaties kunnen we dan ook vernieuwen en dan gaan we van twee naar vier spuitplekken. Bij dit alles gaan

we zeker ook kijken naar mogelijkheden om te robotiseren en om efficiënter met energie om te gaan. Dus kijken of we de restwarmte van de moffeloven kunnen benutten of dat wellicht het plaatsen van een elektrische oven verstandiger is. Maar we blijven een looncoater met een grote diversiteit aan producten.” O

MEER INFORMATIE www.bruns-broekhuis.nl Lees verder of reageer

Een voorbeeld van te behandelen onderdelen.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 31

Organische deklagen

Thema poedercoaten, natlakken, galvaniseren en anodiseren

Moderne poedercoatinstallaties voor zwaar belaste trailers Opleggers voor vrachtwagens reizen de hele wereld over en zijn onderhevig aan jarenlang intensief gebruik. Maximale corrosiebescherming is belangrijk voor de lange levensduur van deze voertuigen. Het Duitse middelgrote bedrijf System Trailers vertrouwt daartoe met veel succes op de combinatie van kathodische dompellak en poedercoating. Daartoe heeft het bedrijf zijn eigen coatingbedrijf Giga Coating GmbH opgericht en een ultramoderne fabriek gebouwd. Dit coatingbedrijf is opgericht om trailers en chassis met een lengte tot bijna 16 meter te beschermen tegen corrosie.

Nadat het poedercoaten door een jobcoater een uitdaging in de productie was geworden, loste directeur Ralf Saatkamp dit op door in 2015 Giga Coating GmbH op te richten als een in-house coatingbedrijf voor grootformaat componenten in automobielkwaliteit. Er is een grote hal gebouwd van circa 8.600 vierkante meter waarin zeer grote en zware werkstukken door middel van KTL en poedercoating corrosiebestendig worden gemaakt.

Om de automobielkwaliteit economisch verantwoord te kunnen bereiken, is op de werkvloer een hoge mate van automatisering toegepast met geoptimaliseerde productieprocessen.

Op zoek naar een geschikte partner voor het poedercoatingsysteem, kwam directeur Ralf Saatkamp in contact met Nordson - en met zijn dichte-fasetechnologie.

De zachte poederwolk van Nordson’s dichte-fasetechnologie met het Encore® HD-spuitsysteem en de gepatenteerde HDLV-pompen (High Density Low Velocity) zijn gericht op een volledige dekking in hoeken en uitsparingen en leveren poeder aan het spuitsysteem met een minimum aan lucht en met een uitgekiende regeling van de poeder- en luchtvolumes.

In de nieuwe fabriek verwerkt een geavanceerd transportsysteem de werkstukken, die tot bijna 16 meter lang kunnen zijn en tot 9 ton wegen, via het 11-traps voorbehandelingsproces van stralen, ontvetten, zinkfosfateren en kathodisch dompelen voordat ze aankomen bij één van de twee 32 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

ColorMaxE poederlakcabines. De tweede ColorMaxE-cabine is uitgerust met het Dynamic Contouring System voor complexe productgeometrieën en zorgt voor een nog nauwkeurigere besturing van de poederpistolen - zonder enige programmering. Scanners bij de ingang van de cabine detecteren de geometrie van het binnenkomende onderdeel. Het resultaat is een nog consistentere coating van de complexe geometrieën en een nog lager poederverbruik.

De cabines zijn ontworpen voor herhaaldelijke snelle kleurwissels, omdat de batchgrootte vaak niet groter dan één is.

De operator kan op elk moment de statusinformatie van alle modules opvragen. In elke cabine zorgen 22 Encore® HD automatische poederpistolen efficiënt voor een

uniforme poedertoepassing met maximale procescontrole. Er zijn ook twee Encore HD-handpistolen voor het coaten van zeer speciale vormen.

Een zoutsproeitest die Giga Coating op eigen initiatief heeft uitgevoerd, is na 3.000 uur gestopt omdat er nog niets gecorrodeerd was. Nadat enkele problemen in de opstartfase werden weggewerkt, is er nu capaciteit voor zo’n 50 trailers per dag. Het werk wordt uitgevoerd bij frequente kleurwisselingen in korte tijd en met maximale poederterugwinning. Van meet af aan zijn de installaties en capaciteiten ontworpen om ook orders van externe klanten met grote componenten te kunnen verwerken.

MEER INFORMATIE www.nordson.com/nl-nl/divisions/ industrial-coating-systems

In de poedercabines zorgen in totaal 22 Encore HD automatische poederpistolen efficiënt voor een zeer uniforme poedertoepassing.

AL MEER DAN 50 JAAR TOTAALLEVERANCIER VAN OPPERVLAKTETECHNIEKEN

PLUG-IN PLUG IN & SPRAY DE NIEUWE GRACO KING E-SERIE E-XTREME Z-SERIE •· GEEN COMPRESSOR NODIG •· DIRECT DIRECT AAN AAN TE TE SLUITEN SLUITEN OP OP • HET HET STROOMNET STROOMNET GEEN IJSVORMING IJSVORMING ·• GEEN MINDER LAWAAI LAWAAI ·• MINDER GESCHIKT VOOR VOOR BIJNA BIJNA ALLE ALLE ·• GESCHIKT • INDUSTRIËLE INDUSTRIËLE COATINGS COATINGS • ATEX GOEDGEKEURD VRAAG BIJ ONS DE UITGEBREIDE INFO AAN

VERFSPUITAPPARATUUR

STRAALHALLEN

SPUITCABINES

VERHUUR

AFZUIGINSTALLATIES

REPARATIE

STRAALAPPARATUUR

EN NOG VEEL MEER...

WWW.RASCO-CLEMCO.NL 010 437 01 66

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 33

Algemeen

Thema Poedercoaten, natlakken, galvaniseren en anodiseren

Parts2clean toont oplossingen op alle gebieden van industriële reinigingstechnologie Parts2clean (van 11 t/m 13 oktober in Stuttgart) is de toonaangevende internationale vakbeurs voor onderdelen- en oppervlaktereiniging. Hier staan kennisoverdracht, informatie en innovaties voor procesoptimalisatie in de reinheidsketen centraal.

Denk bijvoorbeeld aan hogere reinheidseisen, nieuwe reinigingstoepassingen met verbeterde prestaties of strengere normen voor energie-efficiëntie en klimaatbescherming. De exposanten op parts2clean zullen laten zien hoe deze uitdagingen succesvol en efficiënt aangepakt kunnen worden.

Veranderingen in productie- en coatingtechnologieën, nieuwe materialen en materiaalcombinaties, de digitalisering van de maakindustrie en de energietransitie zijn slechts enkele van de aandachtspunten die om nieuwe en aangepaste processen vragen in onderdelen- en oppervlaktereiniging. De aandacht gaat onder meer uit naar fijnstof, organische, anorganische en, in sommige gevallen, biologische verontreinigingen die als een film op het oppervlak kunnen liggen. Deze verontreinigingen zijn natuurlijk volledig in strijd met de geldende reinheidsspecificaties.

Maar hoe deze succesvol te verwijderen?

Op de beurs zullen oplossingen getoond worden op alle gebieden van industriële reinigingstechnologie om te voldoen aan de nieuwste eisen. Maar ook oplossingen voor verbeterde energie- en hulpbronnenefficiëntie, gecontroleerde omgevingscondities en grotere kosteneffectiviteit en flexibiliteit.

Het gaat om verbeterde technologieën voor industriële toepassingen om meer grip te krijgen op reinheidseisen op bepaalde materialen. Niet alleen de beursvloer, maar ook de nevenevenementen zoals een gespecialiseerd forum zullen hiertoe kennis en expertise aanbieden. Op allerlei aspecten van het hele reinigingstraject wordt op deze driedaagse diep 34 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

ingegaan, zoals de voorbehandeling, de selectie van de juiste chemie, het reinigen van containers en werkstukdragers, tot professionele bewaking van de bereikte reinheid met laboratoriumapparatuur en verpakking in een cleanroom. Door de hoge kwaliteit van informatie en presentaties is deze vakbeurs voor professionals wereldwijd een van de meest gewilde kennisbronnen op het gebied van onderdelen- en oppervlaktereiniging. Bekende experts uit de wetenschap en onderzoek, maar ook uit brancheverenigingen en de industrie zelf zullen hun kennis en expertise aanbieden.

Ook zijn er simultaan vertaalde (Duits <> Engels) lezingen over de volgende onderwerpen: basisprincipes van indus-

triële reinigingsprocessen, digitalisering, automatisering en procesbewaking en uitdagingen als gevolg van filmische contaminatie. Ook precisiereiniging voor extreme eisen, productieapparatuur voor DUV- en EUV-lithografie, het bewijzen van de bereikte technische reinheid zullen aan bod komen evenals oplossingen voor mediavoorbereiding, vervanging van kritieke of verboden stoffen en besparingen op energie en hulpbronnen.

Deelname aan het parts2clean technisch forum is gratis voor beursbezoekers. Daarnaast worden de presentaties live uitgezonden op de parts2clean event-website.

MEER INFORMATIE www.parts2clean.de

Holland Mineraal is al ruim 35 jaar een begrip op het gebied van oppervlakte behandelingsapparatuur en producent en leverancier van straalmiddelen en straalinstallaties.

Wat we maken en hoe het werkt, laten we u graag zien, in het filmpje op onze website of door de QR code te scannen met uw smartphone of tablet.

Wereldwijde standaard in finish oplossingen NTS Finish is als onderdeel van de NTSGroup een toonaangevende specialist op het gebied van voorbehandelen, natlakken, poedercoaten en bedrukken van metalen en kunststof producten. www.nts-finish.nl NTS Finish

Accelerating your business

www.hollandmineraal.nl

>01 3(;,5 < .9((. A0,5 >(; >, +6,5

2\UZ[Z[VM WVTWLU Ä S[LYZ`Z[LTLU ]VVY VWWLY]SHR[LILOHUKLSPUN Magneetpompen 1.8-130 m3/u Verticale pompen 2.4-104 m3/u -PS[LYZ`Z[LTLU Ä S[LYWHWPLY Ä S[LYRHHYZLU Ä S[LYaHR TPJYV Ä ILY

www.corode.eu

www.kinpomptechniek.nl

www.drenttechniek.nl

Uw partner in: ĂĚĞŶ ĞŶ ŝŶƐƚĂůůĂƟ ĞďŽƵǁͮ^ĞƌǀŝĐĞ ĞŶ ŽŶĚĞƌŚŽƵĚͮ ƵƚŽŵĂƟ ƐĞƌŝŶŐͮ WŽŵƉĞŶͮ&ŝůƚĞƌƐͮsĞƌǁĂƌŵŝŶŐͮ<ŽĞůŝŶŐͮ'ĞůŝũŬƌŝĐŚƚĞƌƐͮ ŶŽĚĞ Θ ŬĂƚŚŽĚĞ ŐĂƌŶŝƚƵƵƌͮdƌŽŵŵĞůƐͮZĞŬŬĞŶͮ ĨnjƵŝŐŝŶŐͮdŽĞďůĂĂƐͮ tĂƚĞƌnjƵŝǀĞƌŝŶŐͮ ĞŵŝǁĂƚĞƌͮdĞƐƚĂƉƉĂƌĂƚƵƵƌͮ ŚĞŵŝĐĂůŝģŶ ƌĞŶƚ dĞĐŚŶŝĞŬ ŝƐ Ăů ϰϬ ũĂĂƌ ŐĞƐƉĞĐŝĂůŝƐĞĞƌĚ ŝŶ ŽŶƚǁĞƌƉ͕ ďŽƵǁ͕ ŝŶƐƚĂůůĂƟ Ğ ĞŶ ŽŶĚĞƌŚŽƵĚ ǀĂŶ ĂƉƉĂƌĂƚƵƵƌ ĞŶ ŝŶƐƚĂůůĂƟ ĞƐ ǀŽŽƌ ŵĞƚĂĂůŽƉƉĞƌǀůĂŬƚĞͲ ďĞŚĂŶĚĞůŝŶŐ͕ ǁĂĂƌŽŶĚĞƌ ŐĂůǀĂŶŝƐĞƌĞŶ͕ ĂŶŽĚŝƐĞƌĞŶ͕ ĞͲƉŽůŝũƐƚĞŶ͕ ďĞŝƚƐĞŶ͕ ƌĞŝŶŝŐĞŶ ĞŶ ǀŽŽƌďĞŚĂŶĚĞůĞŶ͘ ^ŝŶĚƐ ϮϬϭϴ ŝƐ ĚĞ ŐƌŽĞƉ ƵŝƚŐĞďƌĞŝĚ ŵĞƚ ƌĞE d /ŶĚƵƐƚƌŝĞƐ ŐĞƐƉĞĐŝĂůŝƐĞĞƌĚ ŝŶ ƵůƚƌĂƐŽŽŶƌĞŝŶŝŐŝŶŐ ĞŶ ŶŝĞƚͲĚĞƐƚƌƵĐƟ ĞĨ ŽŶĚĞƌnjŽĞŬ

EŽŶ ĞƐƚƌƵĐƟ ǀĞ dĞĐŚŶŝƋƵĞƐ͗ Eddy Current Ultrasonic DĂŐŶĞƟ Đ Penetrant ZĂĚŝŽŐƌĂƉŚŝĐ Visual / scoping dŚĞƌŵŽ 'ƌĂƉŚŝĐ Non Destructive Testing and Cleaning Solution Provider www.drendt.com

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 35

Vereniging ION

Thema Poedercoaten, natlakken, galvaniseren en anodiseren

Cursus verfspuiten blijft niet zonder gevolgen Bij Straal-en coatingbedrijf Bakhuizen is vorig jaar bedrijfsintern de ION-cursus verfspuiten gegeven. De reden daartoe was om kennis op te frissen bij de “oude” medewerkers en nieuwe medewerkers sneller in te wijden in allerlei aspecten omtrent verfspuiten. Martina Boltjes, één van de deelnemers, kijkt terug op de cursus. “Zo’n cursus zou eigenlijk door meer mensen in een bedrijf gevolgd moeten worden.”

Bij familiebedrijf Straal & Coating Bakhuizen vormen de vader en een oom van Martina Boltjes de directie. Zijzelf is in dat bedrijf opgegroeid, maar werkt tegenwoordig als zelfstandig veiligheidskundige vooral voor andere bedrijven die haar inhuren voor allerlei veiligheidsaspecten.

Daartoe heeft zij diverse opleidingen gevolgd op het gebied van veiligheid, maar ook de opleiding tot auditor voor kwaliteitsmanagement voor ISO 9001.

“Er zijn bij ons meerdere spuiters in dienst die het klappen van de zweep wel kennen.

Maar toch dacht ik dat een cursus verfspuiten wel nuttig zou kunnen zijn. We wilden daarmee de kwaliteit verhogen en borgen.

Uit contacten met de spuiters was ook wel gebleken dat zij zelf ook meer theoretische

kennis, meer verdieping, in het werk wilden en ook graag nieuwe technieken wilden leren. Ik heb zelf ook die cursus gevolgd, juist omdat ik op het spoor zit van kwaliteit en veiligheid. De cursus is wel technisch en praktisch, maar voor mij als adviseur toch heel waardevol, want ik kan nu met de jongens meepraten. Aan ION heb ik aangegeven dat ze deze cursus eigenlijk ook zouden moeten aanbieden aan veiligheidskundigen, kwaliteitsmedewerkers en mensen op kantoor. Want zo kun je klanten beter informeren over kwaliteit en oppervlaktebehandelingen en kun je betere ondersteuning op de werkvloer geven bij de processen.”

HEEL LEERZAAM De cursus was een basiscursus die op een

paar zaterdagen is gegeven. Het was niet heel diepgaand, maar toch hebben de deelnemers wel nieuwe dingen geleerd.

Martina Boltjes: “Voor mij was de theorie, maar zeker ook de praktijk heel leerzaam.

Ik kreeg veel nieuwe dingen te horen, zoals allerlei aspecten waar je op moet letten voordat je gaat spuiten. Bijvoorbeeld de verwerkingstijd en eigenschappen van verf, het lezen van productinformatiebladen, de pomp op de juiste manier afstellen enzovoorts. Voor mij allemaal nieuw, maar voor de spuiters bekende kost. Voor hen was het meer van oja, oja. Van sommigen dingen hadden ze wel eens gehoord, maar ze wisten niet meer hoe het nou precies zat. Dat is nu opgelost. We hebben met z’n allen ook examen gedaan en zijn allemaal geslaagd. Voor mij was de praktijkopdracht supermoeilijk. De spuiters hebben nu meer achtergrondkennis en weten nu bijvoorbeeld beter waarom er gemeten wordt. Zij waren ook best enthousiast over de cursus. Na de cursus kon je in het bedrijf zien dat het besef gericht op veiligheid en kwaliteit was toegenomen. Nu zijn bijvoorbeeld alle pompen geaard, voor de cursus waren sommige wel en sommige niet geaard. En ik heb mijn kennis bijgespijkerd op het gebied van het proces en veiligheid. Kortom: heel waardevol die cursus.” O

MEER INFORMATIE www.straalencoatingsbedrijf.nl www.vereniging-ion.nl 36 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

Protection upgraded

Speciaalchemie voor de industriële reiniging van onderdelen en voor de galvanotechniek n

Verwijderen van lasrestanten, oliën, vetten en pigmentstoffen voor het galvaniseren

n

Reinigen voor het opbrengen van een multi-metaal-conversielaag met de beste corrosieweerstand

n

Driewaardig decoratief verchromen van heel wit tot heel donker

n

Passiveringen en dikke laag passiveringen voor alle applicaties en kleuren, met en zonder kobalt

SurTec Benelux B.V. Molenweg 17 A Tel. +31 77 308 - 1590 5953 JR Reuver Fax. +31 77 476 - 2033 www.surtec.com heh@surtecbenelux.com

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 37

Buitenlandse media Noël Ruijters scant de buitenlandse bladen. De belangrijkste ontwikkelingen noteert hij in deze rubriek. Deze keer het juliaugustusnummer van het European Coatings Journal en het augustusnummer van het Journal für Oberflächentechnik.

VOORBEHANDELING Bij de voorbehandeling voor het thermisch verzinken moet met diverse aspecten rekening worden gehouden, zoals ruimtebeslag, milieueffecten en OPEX / CAPAX. Daarbij komen uitgaven voor de goedkeuring, benodigde chemicaliën, afvalwaterbehandeling en de CO2-balans van de processtappen. Er is één methode die op al deze terreinen voordelen biedt: de Retomax voorbehandeling op basis van fosfatering. Belangrijkste kenmerk is dat één enkel bad volstaat voor ontvetten, beitsen en fosfateren. De totale voorbehandeling bestaat uit drie stappen: Na het centrale proces van ontvetten, ontroesten en ontkalken volgt een kort fluxbad dat een zeer precieze reiniging mogelijk maakt en tegelijk oxidatie van het verzinken verhindert. Afsluitend wordt het werkstuk nog gedroogd. Het één-bad concept faciliteert de bouw van compacte installaties. Dat resulteert niet alleen in minder ruimtebeslag, maar beperkt ook de investeringen in vergelijking met conventionele zuurinstallaties met 40-60%. O www.retomax.de POEDERLAKKEN In de vroege jaren ’80 begonnen in de auto-industrie samengestelde componenten werkstukken uit metaal te vervangen.

De meest gebruikte componenten zijn vervaardigd middels BMC (Bulk Moulding Compound) en SMC (Sheet Moulding Component). Voor poederlakken is er nu ook een methode die meerdere processtappen in één enkele behandeling mogelijk maakt. Daarbij worden hoog-reactieve poederlakken op de pers aangebracht en vervolgens met een vaste druk en temperatuur overgebracht op het werkstuk. Het Turkse Truemold heeft een methode ontwikkeld die dit mogelijk maakt. Europese vertegenwoordiger van Truemold is het Duitse Pulvercoat. O www.iba.com.tr www.pulvercoat.de

38 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

BIO-BASED COATINGS In ECJ een special over bio-based coatings.

Het marktaandeel hiervan is op dit moment rond de 5% in waarde en 1% in volume. Toepassingen zijn in hout, automotive en bouw. Door de zorg om het milieu is er groeiende interesse voor bio-based coatings. De verwachting de komende jaren is een snelle groei in het gebruik van bio-based coatings. Decoratieve lakken en industriële houtcoatings leiden daarbij de trend. “Greenwashing” helpt op een oneigenlijke manier, doordat er geen wettelijke voorschriften en standaarden zijn, en fabrikanten hun producten ongestraft allerlei suggestieve namen kunnen geven. De beschikbaarheid en de prijzen van plantaardige basismaterialen zijn de grootste zorgen voor producenten. Als er op enig moment minimumeisen komen voor het percentage plantaardige basismaterialen zal de beschikbaarheid de bottleneck worden, niet de prestaties van deze coatings.

Toch blijft vooralsnog het prijsverschil en de huidige volatiliteit van de prijzen van plantaardige oliën het grootste nadeel met petrochemische producten. Technisch zijn er ook nog beperkingen, zoals vergeling, drogen en uitharden. Grootste potentie zit in donkerkleurige metaalbescherming,

maar ook de Europese “Green Deal” en “gezond leven” is vanuit de consument een drijver voor verdere groei. O UIT DE BRANCHE Akzo neemt Kansai Paint over met 12 vestigingen in Afrika. Kansai heeft € 280 miljoen. De voltooiing zal plaatsvinden in de loop van 2023.

Het Fraunhofer Instituut gaat met University of British Columbia samenwerken in het kader van de digitale transformatie in de industrie. O www.iwu.fraunhofer.de Noël Ruijters is directeur van Bâton Adviesgroep. www.baton.nl

Inogun M Handpistolen

Inogun A

Automatische pistolen

De nieuwe serie elektrostatische poederapparatuur p

Inocoat

Inogun R

Ook voor robot toepassingen

INOCOAT, INNOVATIEVE OPLOSSINGEN VOOR POEDERCOATING Hoge productiviteit W

Opmerkelijk duurzaam

LDWI OR

DE

Unieke applicatie prestaties Eenvoudig in gebruik en toe te passen in bestaande installaties Hoge poeder transfer efficiency dankzij de TEC-5 technologie

info@technospray.nl 0168 – 382 111 Plaza 23, 4782 SL Moerdijk

by Apply your skills www.sames-kremlin.com

Vanaf NU kies ik voor

echte service!

OP ZOEK NAAR DUURZAME OPLOSSINGEN

Sinds 1932

Zinc 786

Totale ontzorging van afvalstoffen.

Eigen verwerkingsmogelijkheden van o.a. ontvettings- en beitsvloeistoffen.

Reiniging en onderhoud van sproeitunnels en dompellijnen.

Mol Coatings ontwikkelt en produceert volgens klantspecifieke eisen en de laatste normen!

Innovatieve coatingsystemen voor ieder oppervlak Tel. +31(0)318-472020 - info@mol-coatings.com - mol-coatings.com

Het geven van veiligheidsadviezen.

NEDWASTE B.V. | De Sikkel 45 | 8181WD Heerde Tel.+31 578 695 393 | M.+31 610 287 434 | Email: info@nedwaste.nl Internet: www.nedwaste.nl

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 39

Grenzeloos In deze rubriek een overzicht van nieuwe technologische ontwikkelingen in het buitenland. Het is een vervolg op de rubriek Op zoek naar samenwerkingspartners, met nu een meer technische insteek. Het overzicht laat zien dat in vele landen op soms heel nieuwe manieren gezocht wordt naar verbeteringen in de oppervlaktebehandelingsprocessen.

Soms zit de oplossing in nieuwe technieken, soms blijken bestaande technieken uit andere werkvelden ineens verrassend bruikbaar voor onze branche. Ook gaat het om verbeterprojecten waarvoor partners in het buitenland worden gezocht (zeker ook in het MKB) om de onderzoeken te optimaliseren.

KOSTENBESPARENDE EN ZEER FLEXIBELE COATINGTECHNOLOGIE VOOR NIEUWE TOEPASSINGEN VAN MICRO-EN NANOLAGEN IN INDUSTRIE EN ONDERZOEK Een Oostenrijks bedrijf biedt nieuwe atmosferische plasmacoatingprocessen die nieuwe combinaties van coatings en substraten (zelfs papier, plastic, hout enzovoort) en complexe substraatvormen mogelijk maken. Het gaat om een gemakkelijke, snelle ontwikkeling en productie van nieuwe coatings (biocide, geleidend, anticorrosief, tribologisch enzovoort). De plug-and-play-oplossingen besparen 60% op de bedrijfskosten.

door middel van volledige of plaatselijke coatings (bijvoorbeeld geleidende, fotokatalytische, barrière- of corrosiewerende lagen). Het Oostenrijkse bedrijf is erin geslaagd nieuwe atmosferische plasmaspuitprocessen (APS) te ontwikkelen om problemen op het gebied van kwaliteit, doorloopsnelheid en kostenbeheersing het hoofd te bieden. Deze atmosferische coatingprocessen kunnen inline worden geïmplementeerd; bijna alle soorten materialen zoals papier, plastic, stof, hout en metalen kunnen met elk ontwerp worden gecoat. Dankzij hoge processnelheden kunnen laagdiktes van enkele nanometers tot 1000 micrometer worden bereikt.

Bij veel industriële toepassingen moeten materialen worden gefunctionaliseerd

De essentie van deze technologie is de gerichte toevoer van poeders of voorlopers in de plasmastraal, die tot enkele 10.000 °C heet is. Hierdoor kan bijna elk coatingmateriaal met een smeltpunt tot 2.000 °C worden verwerkt (afhankelijk van deeltjesgrootte, vorm en algemene veiligheidsvoorschriften). Door gelijktijdige lage thermische invoer van poedermaterialen of voorlopers in de plasmastraal kan een zeer hoge coatingkwaliteit worden bereikt.

Deze innovatieve technologie maakt materiaalcombinaties mogelijk die met andere coatingprocessen onder atmosferische druk niet mogelijk zijn. Met name hoogsmeltende poeders of glasachtige coatings kunnen op gevoelige oppervlakken worden aangebracht zonder dat die thermisch worden beschadigd.

De technologie wordt geleverd als plugand-play-oplossing of als R2R (roll-to-roll) set-up ten behoeve van een snel en betrouwbaar ontwikkelingsproces en een efficiënte en onderhoudsvriendelijke productie. Door modulair ontwerp, open interfaces en verschillende maatwerkopties kan het worden aangepast aan alle mogelijke coatings. In de coatingkamer kunnen substraten volledig geautomati-

40 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

seerd worden bewogen in elke gecoördineerde richting.

Technische details • Vermogen: 0,5 - 17 kW traploos regelbaar met hoge procesefficiëntie • Coatingsnelheden: tot 500 mm/s • Spuitbreedte: 10 - 90 mm • Microlagen: 10 - 1000 µm mogelijk • Nanolagen: 10 - 300 nm mogelijk • Substraatmaterialen: metalen, kunststoffen, keramiek (poreuze materialen zoals filters), glas, papier, hout, textiel, CRP’s (koolstofversterkte kunststoffen), folies • Coatingpoeders: koper, tin, zink, titaniumoxide, PEEK (Polyetheretherketon), voorlopers op basis van silicium; • Procesgas: argon.

Dankzij de hoge procesnauwkeurigheid en snelheid kunnen met dit nieuwe plasmacoatingproces geleidende, corrosiewerende, antivirale, antibacteriële, tribologische, wrijvingsarme of niet-klevende lagen en lagen met een verbeterde hechting worden ontwikkeld. De toepassingsgebieden reiken van elektronica en ICT tot biotechnologie, automobielindustrie, chemische toepassingen en lijmtechnologie.

Wereldwijd zijn er al verschillende soorten apparatuur voor verschillende toepassingen verkocht.

Enkele voorbeelden van de nieuwste toepassingen • Printplaten op dunne PET (polyethyleentereftalaat) folies voor elektrische componenten • LED-achtergronden/films, paneelverlichting, 3D ledlampen • Biocide coatings voor toepassingen in de publieke sector (transport, gezondheidszorg) • Coatings met lage wrijving op 3D-geprinte materialen.

Voordelen en innovatie • Zeer flexibel proces: verschillende combinaties van coatingmaterialen en substraten mogelijk • Afzetting van hoogsmeltende poeders of precursoren op temperatuurgevoelige substraten zoals papier, hout, textiel en elke soort plastic (lage thermische impact op de substraten) • Toepasbaar bij complexe substraatvormen (3D-geprinte materialen) • Full-body coatings en plaatselijke coatings (>500 µm2) mogelijk • Eenvoudig overschakelen van micro- naar nanolagen • Eenvoudige en snelle ontwikkeling van nieuwe coatingsystemen • Efficiënte en onderhoudsvriendelijke serie- of zelfs massaproductie • 60% besparing op bedrijfskosten in vergelijking met andere APS-processen (bij toepassing van hetzelfde poedermateriaal) • Volledig geautomatiseerd proces • Lage cyclustijden (multi torch design, hoge invoersnelheden, hoge depositiesnelheden) • Hoge proces- en depositie-efficiëntie.

Verdere voordelen • Elke coatingmachine is CE-gecertificeerd • Zeer makkelijk aanpasbare productielijnen • Implementatie van modulaire coating of plasmacellen in een bestaande productielijn • Essentiële besparingen op het gebied van productietijd, kosten en ruimte in vergelijking met PVD, CVD en galvanische baden (het nieuwe APS-proces heeft depositiesnelheden die minstens 500 keer hoger zijn dan die van CVD) • Geen vacuüminstallatie nodig.

Partner gezocht Het Oostenrijkse bedrijf is op zoek naar R&D-afdelingen, onderzoeksinstituten en industriële partners die geïnteresseerd zijn in deze nieuwe technologie in het kader van hun product- of procesinnovaties.

Het bedrijf biedt technische assistentie bij installatie en bediening, aanpassingen aan specifieke vereisten, licentieovereenkomsten en gezamenlijke ontwikkeling van nieuwe coatingtoepassingen via R&Dprojecten.

Gedacht wordt aan onderzoekers, ontwikkelaars en/of fabrikanten van coatings en oppervlaktebehandelingen voor toepassingen in elektronica, ICT, automotive, publieke sector (biocide coatings), biotechnologie, chemische industrie enzovoort. Ook met bedrijven die geïnteresseerd zijn in het ontwikkelen van nieuwe oppervlakte-eigenschappen voor hun bestaande of nieuwe producten wil het Oostenrijkse bedrijf samenwerken.

De technologie kan worden aangepast aan specifieke eisen van potentiële partners, bijvoorbeeld als het gaat om in-house ontwikkeling van coatings. O Aanbieding uit Oostenrijk Referentie: TOAT20220523016

Als u geïnteresseerd bent in mogelijke samenwerking met één van bovenstaande projecten, kunt u het project onder invoering van het referentienummer vinden op www.eennl.eu/pod

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 41

Kort nieuws Nominaties Nationale Staalprijs en Nationale Duurzaamheidsprijs Staal 2022 Voor de Nationale Staalprijs 2022 zijn 14 staalbouwprojecten genomineerd. De vakjury, onder voorzitterschap van architect Sjoerd Soeters, heeft de genomineerden gekozen uit in totaal 96 inzendingen. Alle ingezonden en genomineerde projecten zijn in 2021 of 2020 opgeleverd of in gebruik genomen. De ingezonden projecten nemen deel in één van de vijf categorieën.

Per categorie is aan de volgende projecten een nominatie voor een Nationale Staalprijs 2022 toegekend: UTILITEITSBOUW (28 inzendingen) • Museum Arnhem, Arnhem • Kantoor Schiehaven (VORM), Rotterdam • Rechtbank Amsterdam, Amsterdam INDUSTRIEBOUW (9 inzendingen): • Uitgeverij Davo, Deventer • Wila, De Tool, Lochem WONINGBOUW (14 inzendingen): • De Meelfabriek, Leiden • Het Platform, Utrecht • 3 Woonsilo’s Harbour Club, Amsterdam

INFRASTRUCTUUR (21 inzendingen): • Jan Linzelviaduct, Den Haag • Prins Clausbrug, Dordrecht • Singelparkbruggen, Leiden KARAKTERISTIEKE STALEN BOUWDELEN (24 inzendingen): • Bruggen, balustrades en noodtrappen Little C, Rotterdam • Koepel Edge Amsterdam-West, Amsterdam • Nationaal Holocaust Namenmonument, Amsterdam Naast de Nationale Staalprijs is er de Nationale Duurzaamheidsprijs: een categorie-overstijgende prijs. Daarvoor zijn 29 projecten ingezonden. Daaruit heeft de jury twee ‘finalisten’ geselecteerd: • Biopartner 5, Leiden • Uitgeverij Davo, Deventer De winnaars van de Nationale Staalprijs en van de Nationale Duurzaamheidsprijs Staal 2022 worden bekend gemaakt tijdens de Staalbouwdag 2022 op 4 oktober in het AFAS Theater in Leusden. O MEER INFORMATIE www.nationalestaalprijs.nl

Colofon Vaktijdschrift voor opdrachtgevers, constructeurs, ontwerpers, applicateurs van oppervlaktetechnieken, verfdeskundigen, onderhoudsfunctionarissen en corrosiedeskundigen. Officieel orgaan van de vereniging Industrieel Oppervlaktebehandelend Nederland (ION).

Verschijnt acht maal per jaar in een oplage van circa 2.500 exemplaren.

REDACTIE Jetvertising (hoofdredactie), Jaap van Peperstraten (hoofdredacteur).

REALISATIE Hans de Rond (journalistiek binnenland), Chris Versteeg (ontwerp en opmaak), Armand van Wijck (technologische journalistiek).

COMMUNICATIERAAD Ralph Bot, (vereniging ION), Gertjan van de Braak (vereniging ION), Arjan de Bruin (Stichting Innovat.ION), Vincent IJff (Jetvertising), Mary Meys - Jim (vereniging ION), Jaap van Peperstraten (zelfst.).

REDACTIEADRES Jetvertising, Tiendweg 12, 2671 SB Naaldwijk Tel. 070-399 00 00, fax. 070-390 24 88 oppervlaktetechnieken@jetvertising.nl ABONNEMENTEN Abonnementsprijs: € 89,50, digitaal abonnement: € 44,75. Een abonnement kan ieder moment ingaan per de 1e van de maand en wordt genoteerd tot wederopzegging. Een opzegging voor het abonnement dient vóór 1 december bij Vereniging ION in bezit te zijn, om op te kunnen zeggen voor het eerstvolgende abonnementsjaar.

Een aanmelding/opzegging kan gestuurd worden per e-mail naar info@vereniging-ion.nl of post naar Vereniging ION, Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein. Bij een niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd tegen het daarvoor geldende tarief.

ADVERTENTIEVERKOOP Jetvertising tel. 070-399 00 00, fax. 070-390 24 88 Robbin Hofman, robbin@jetvertising.nl after-sales: advertenties@jetvertising.nl OPMAAK Chris Versteeg, Projekt C, www.projektc.nl DRUK PreVision, Eindhoven, www.pre-vision.nl UITGAVE Oppervlaktetechnieken is een uitgave van Jetvertising in opdracht van de vereniging Industrieel Oppervlaktebehandelend Nederland (ION), www.vereniging-ION.nl.

COPYRIGHT 2022 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever, vereniging ION en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie. ISSN 0923-1722

42 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

Brancheregister Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister kunt u contact opnemen met Robbin Hofman, tel: 070 399 00 00 / robbin@jetvertising.nl.

Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister

ADVIES PROJECTBUREAU / OPPERVLAKTEBEHANDELING- / COATING-INDUSTRIE

Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

ME-Metals & Technologies BV T. 0475 - 470710 sales@me-mt.com / www.me-mt.com

Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

Sir John b.v.

T. 0182-396931 info@sir-john.nl / www.sir-john.nl

ANODEN (OPLOSBAAR)

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com / www.vecom-group.com Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

AFVALVERWERKING

ME-Metals & Technologies BV T. 0475 - 470710 sales@me-mt.com / www.me-mt.com

BESCHERMKAPJES, PLUGGEN, TAPE

AFZUIGINSTALLATIES

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

ANODEN (TITAAN)

MAGNETO Special Anodes b.v.

T. 010-2620788 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

CHEMISCH NIKKEL

BEITSEN/PASSIVEREN Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

NEDWASTE B.V. T: +31 578 695 393 info@nedwaste.nl / www.nedwaste.nl

Kluthe Benelux b.v.

T. +31 (0)172-516 000 / F. +31 (0)172-439 494 info@kluthe.nl / www.kluthe.nl

C&T Technics T. 0413-331083 www.ct-technics.nl / info@ct-technics.nl

Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

Multinal Group T. 088-2055300 info@multinal.com / www.multinal.com

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

HangOn b.v.

T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

CHEMICALIËN/ OPP. BEHANDELING

Surtec Benelux b.v.

T. (077) 308 15 90 heh@surtecbenelux.com / www.surtec.com

COATINGINSTALLATIES SERVICE & ONDERHOUD Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 43

Brancheregister GLASPARELSTRAALCABINES

DROOGAPPARATUUR

Corode T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / www.corode.eu IST Benelux b.v.

T. 055-5050014 www.ist-uv.nl / info@bnl.ist-uv.com

Jac. de Vries Infraroodtechniek b.v.

Aambeeld 19 1671 NT Medemblik The Netherlands T. 0299-689020 info@infraroodtechniek.nl www.infraroodtechniek.nl

Hendor Pumps & Filters T. 0497-339389 info@hendor.com / www.hendor.com

Mefiag Filters & Pumps b.v.

Heerenveen T. 0513-630230 mefiagbv@onececo.com / www.mefiag.com

ELEKTROSTATISCH NATLAKKEN GALVANOTECHNIEK, GLANSMIDDELEN Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-437 0166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl

ELEKTROSTATISCH POEDERSPUITEN, INSTALLATIES

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

Parlevinkerweg 34 / 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

HangOn b.v.

T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

Surtec Benelux b.v.

T. (077) 308 15 90 heh@surtecbenelux.com / www.surtec.com

GALVANOTECHNIEK, INSTALLATIES

FILTERS (ANDREAE, COLUMBUS INDUSTRIES, PAINTSTOP)

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

Railtechniek van Herwijnen b.v.

T. 0344-616363 info@railtechniek.nl / www.railtechniek.nl

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

INFRAROOD VERWARMINGSAPPARATUUR

Jac. de Vries Infraroodtechniek b.v.

Aambeeld 19 1671 NT Medemblik The Netherlands T. 0299-689020 info@infraroodtechniek.nl www.infraroodtechniek.nl

KLEUR- EN OPPERVLAKTEMETING Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

GELIJKRICHTER SYSTEMEN EN BESTURINGEN

FILTERS & POMPEN

Apeq Wiwa b.v.

T. 078-6139610 info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl

Kluthe Benelux b.v.

T. +31 (0)172-516 000 / F. +31 (0)172-439 494 info@kluthe.nl / www.kluthe.nl

HAKEN

HANGBAANSYSTEMEN

MSP Systems b.v.

T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

La Maire Technology T. 0499-219900 / F. 0499-219905 info@la-maire-technology.com www.la-maire-technology.com

44 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

INDUSTRIËLE REINIGING

C&T Technics T. 0413-331083 www.ct-technics.nl / info@ct-technics.nl

Konica Minolta Sensing Europe b.v T. 030-2481193 info.benelux@seu.konicaminolta.eu / www. konicaminolta.eu/measuring-instruments

LAAGDIKTEMETERS

Helmut Fischer Meettechniek b.v.

Tarasconweg 10, Eindhoven T. 040-2482255 / F. 040-2428885 www.helmutfischer.nl info@helmutfischer.nl

Paint It The Application Company T. 0318-643 260 info@paintit.nl / www.paintit.nl Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

METALLISEREN/SCHOOPEREN NauMetrics PMI T. 074-3490022 info@naumetrics.nl / www.naumetrics.nl

Verlab-Hitachi Instruments T. 0162-320633 info@verlab.nl / www.verlab.nl

Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

MOFFELOVENS

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

ONDERHOUD AAN STRAALINSTALLATIES EN WERPSTRALERS

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

NATLAKSPUITAPPARATUUR METAAL OPPERVLAKTEBEHANDELING

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

Apeq Wiwa b.v.

T. 078 613 9610 www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl

ONTBRAMEN / ONTBRAAMMACHINES

ONTVETTINGSMIDDELEN

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

LAKSTRATEN

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Thermo-Clean Heusden-Zolder n.v.

T. 0032-13539060 Thermo-Clean Nederland b.v.

T. 0182 37 46 20

Surtec Benelux b.v.

T. (077) 308 15 90 heh@surtecbenelux.com / www.surtec.com

OPHANGHAKEN VOOR LAKSTRATEN/POEDERCOATEN

Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

HangOn b.v.

T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

OVENS Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl www.ontbraammachines.nl

Belco P.A.S. B.V. Surface Treatment Ned. Maasbracht / T. 0475-463835 www.surfacetreatment.nl info@surfacetreatment.nl

Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Muilwijk Finishing Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

ONTLAKKEN (IN LOON)

C&T Technics T. 0413-331083 www.ct-technics.nl / info@ct-technics.nl

AVA Luchttechniek b.v.

T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 45

Brancheregister SITE SERVICES

POEDERLAKKEN/ POEDERCOATINGS Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

POEDERCOATING (AFDEKMATERIALEN)

Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

HangOn b.v.

T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

POEDERCOATINSTALLATIES

AkzoNobel Powder Coatings Benelux T. +32 (0)2 254 77 51 interpon.benelux@akzonobel.com www.akzonobel.com/powder

Wagner Systemen Nederland T.030-2410688 info@wagnersystemen.nl www.wagnersystemen.nl

POEDERSPUITCABINES

SPUITCABINES EUROLACKE Tiel T. 0344-620662 info@eurolacke.nl / www.eurolacke.nl Axalta Coating Systems

IGP Benelux b.v T. 038- 4600696 info.benelux@igp-powder.com www.igp.powder.com

AVA Luchttechniek b.v.

T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl AVA Luchttechniek b.v.

T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com AVA Luchttechniek b.v.

T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com / www.vecom-group.com

Oxyplast Belgium n.v.

T.+32 9 3267920 info_be@theprotechgroup.com www.theprotechgroup.com

TIGER Coatings Belgium b.v.b.a T. +32 (0)89700016 www.tiger-coatings.com

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

MSP Systems b.v.

T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

POMPEN (MAGNETISCH AANGEDREVEN)

Holtrop & Jansma b.v.

Dokkum T. 0519 32 91 00 info@holtrop-jansma.com www.holtrop-jansma.com

POEDERSPUITAPPARATUUR Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

Indufinish b.v.

T. +31(0)591-630003 www.indufinish.com / info@indufinish.com

Corode T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / www.corode.eu

PROTECTIVE COATINGS MSP Systems b.v.

T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

Technospray Spuitapparatuur T. 0168-382111 info@technospray.nl / www.technospray.nl 46 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

STRAALAPPARATUUR

Mol Coatings b.v.

T: +31 (0)318 - 47 20 20 info@mol-coatings.com mol-coatings.com

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

STRAALMIDDELEN

l / www.emotech.nl

TRANSPORTSYSTEMEN

Muilwijk Finishing Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

STRAALCABINES

LTC International Vacuümstraalapparatuur T. 078-641 80 50 info@ltc-international.nl www.ltc-international.nl

Airblast-Abrasives b.v.

T. 072-5715569 info@airblast-abrasives.com www.airblast-abrasives.com

Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Muilwijk Finishing Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

STRAALINSTALLATIES

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com

STRAALKASTEN

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Clemco Straalapparatuur T. 010-4370592 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl

Railtechniek van Herwijnen b.v.

T. 0344-616363 info@railtechniek.nl / www.railtechniek.nl T. +32 9218 7180 Metals.benelux@cellmark.com www.ervin.eu

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

STROOMVOERINGEN (KOPER - KOPER/TITAAN)

TWEE-COMPONENTEN APPARATUUR

Apeq Wiwa b.v.

T. 078-6139610 info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl

Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl ME-Metals & Technologies BV T. 0475 - 470710 sales@me-mt.com / www.me-mt.com

TITAAN (BEVESTIGINGSMATERIALEN)

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl www.elacoatings.com

VERDUURZAMEN VAN METAAL

Clemco Straalapparatuur T. 010-4370592 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl

Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

Titanium-Webshop BV T. 0475 - 470710 silas@titanium-webshop.eu www.titanium-webshop.eu

TITAAN (PLAAT-BUIS-LASDRAAD-STAF)

Oxyplast Belgium n.v.

T.+32 9 3267920 info_be@theprotechgroup.com www.theprotechgroup.com

Titanium-Webshop BV T. 0475 - 470710 silas@titanium-webshop.eu www.titanium-webshop.eu

OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022 47

Brancheregister VOORBEHANDELINGSINSTALLATIES

VERFSPUITAPPARATUUR Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl Apeq Wiwa b.v.

T. 078 613 9610 www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Technospray Spuitapparatuur T. 0168-382111 info@technospray.nl / www.technospray.nl

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

VERWERKING AFVALSTROMEN

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

Muilwijk Finishing Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

MAGNETO Special Anodes b.v.

T. 010-26207 88 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

WERPSTRALERS

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl CAP Industrial b.v. tel- 010-4374737 info@cap-industrial.nl / www.cap-industrial.nl

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

WATERSTOF

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

Paint It The Application Company T. 0318-643 260 info@paintit.nl / www.paintit.nl

WATERBEHANDELING

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

MAGNETO Special Anodes b.v.

T. 010-26207 88 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister kunt u contact opnemen met Robbin Hofman, tel: 070 399 00 00 / robbin@jetvertising.nl.

Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister 48 OPPERVLAKTETECHNIEKEN SEPTEMBER 2022

Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com

EVOLVEMENT

Fjord country – Sophisticated – Emerald Green 4601A64405L10

There is an answer to every surface. IGP FOR SURE

igp-powder.com

IGP Benelux BV | Dokter Klinkertweg 10 | NL-8025 BS Zwolle | Phone +31 38 4600695 | info.benelux@igp-powder.com

HENDOR EXCELLENCE win now, win later

DE NIEUWE GENERATIE FILTERS

Draagt bij aan vergroening van de industrie door maximale energie-efficiëntie en minimaal ecologische voetafdruk, direct vanaf het moment van installatie.

Benieuwd?

Details en voordelen voor uw installatie vindt u op onze website via de QR code.

Hal 1, Stand C33/40 21 - 23 Juni 2022

T +31 497 339 389

info@hendor.com

WWW.HENDOR.COM

Opleidingsvoordelen voor ION-leden Kies nu voor een van de opleidingen die Vereniging ION aanbied en profiteer van o.a.: • 40% korting gespecialiseerde opleidingen • 40% korting opleidingen op maat • 5%-10% korting op cursussen/opleidingen bij derden (bijv. Mikrocentrum) • Gratis toegang congressen en seminars van Vereniging ION

Kijk voor meer informatie op www.vereniging-ion.nl/opleidingen

Paintit-adve

Paintit-adve

✔ V E R K OOP ✔ ONDE R HO U D ✔ S E R V IC E ✔ V E R HUUR

Specialisten op het gebied van straal- en spuitapparatuur

Together we make it work!

Rijksstraatweg 123, 3316 EG Dordrecht E-mail: info@apeqwiwa.nl

+31 (0)78 613 9610 WWW.APEQWIWA.NL