17e jaargang ✽ maart 2013 ✽ nr 3 ✽ losse nummers € 4,95
www.jmouders.nl VOOR OUDERS ✽ 17e jaargang ✽ NUMMER 3 — MAART 2013 ✽ losse nummers € 4,95
100.000 KINDER APPS
Zo kies je de beste
www.jmouders.nl
PESTEN
VEEL OUDERS MERKEN NIKS AP
15 GOEDE OPLOSSINGEN
SOLDAAT & MOEDER
‘Ik houd het afscheid altijd luchtig’
DIKKE OUDER
Als je zelf het verkeerde voorbeeld bent
jm3 cover.indd 1
OPA EN OMA
de ideale oppas
11-02-13 12:40
Soldaat en moeder Thulai: ‘Ik geef mijn werk echt niet op!’
14 — PESTEN
Wat je ertegen kunt doen
38 83 — Zelfgemaakt: knutselen met speksteen
32-50-64 — Grootouders over hun oppascarrière
MOLLIGE MOEDERS
44 ‘Als m’n kind
maar niet dik wordt!’
4
PSYCHOLOGIE
GEZONDHEID
PESTEN — Veel ouders merken niks Kinderen zijn als de dood dat hun ouders naar school stappen + 15 antipestaanpakken 14
DIKKE OUDER — Als je zelf het verkeerde voorbeeld bent De duivelse dilemma’s van een mollige moeder 44
EEN BOEK OVER ALLES — Hoe gaat dat: voor het eerst naar zwemles, uit eten of de begrafenis van opa? Het praktische verhalenboek van J/M’s opvoedcoach en kinderpsycholoog Tischa Neve 68
JIJ EN IK DE OPVOEDREGELS — ‘Ik dacht: ik heb drie honden, Hoe moeilijk kan een kind zijn?’ Schrijfster Marion Pauw over de opvoeding van Nadja en Jiri 26
MAATSCHAPPIJ SOLDAAT ÉN MOEDER — Ik houd het afscheid altijd luchtig’ Militair Thulai voedt haar dochtertje alleen op. 38 PRET MET DE KLEINKINDEREN — Opa en oma zijn de ideale crèche en naschoolse In beeld: 3 grootouders in functie Oma Hermien 32 Oma Marijke 50 Oma Jetty & opa Adri 64
MAART 2013
jm3 inhoud.indd 4
07-02-13 11:40
IN HO UD maart
26 - De opvoedregels
van Marion Pauw
IEDERE MAAND 6
VRIJE TIJD SCHOOL EN COMPUTERS — Op speciale cursussen leert je kind spelenderwijs blind typen Een must voor leerlingen in groep 7 en 8? 54
DUIZENDEN KINDERAPPS — Hoe kies je de beste? ‘Blijf wel even meekijken’ + nog meer slimme tips 58 OP CRUISEVAKANTIE — ‘Aan boord is voor iedereen zóveel te doen!’ Reportage van een gezinsreis bij uitstek 88
OP DE COVER
Susan (leerkracht) en Pieter Kraaijenbrink (accountmanager) met Julius (6) en Freek (4): ‘Ze kunnen echt boevenstreken uithalen, maar ze zijn elkaars beste vrienden. Elke keer ben ik weer verbaasd; wat worden ze groot! Julius kan zelfs al lezen.’
Familievragen – 5 gezinnen, 5 vragen 8 Nieuws 24 Wereldouders – Claire uit Iran Columns 37 Rocco Mooij 53 Steven Pont 57 Mijn puber en ik – Paul en Susanne 71 Samen uit, samen thuis – boeken, uitjes, op de site, hebben, recept 81 Vet / moddervet – pauzekoeken 83 Zelfgemaakt – speksteenknutsels 86 Vraag het Tischa 92 Familierapport – Diana en Marco 97 Geintje 98 Volgende maand / colofon
MAART 2013 5
jm3 inhoud.indd 5
07-02-13 11:40
14
maart 2013
jm3 Pesten.indd 14
06-02-13 11:18
Psychologie
Pest e n
‘Je moet van je afbijten’
werkt niet
Bijna tweederde van de kinderen die op de basisschool worden gepest, verzwijgt dat voor zijn ouders. Gepeste pubers zijn nog zwijgzamer: negentig procent zegt thuis niets. Wat kun je doen om dat te voorkomen? ‘Kinderen zijn als de dood dat hun ouders naar school of naar de pester stappen.’ Tekst Ditty Eimers Fotografie Duco de Vries
T
im Ribberink (20) pleegde vorig jaar zelfmoord. Hij vond dat hij maar beter dood kon zijn. Pas toen ontdekten zijn ouders dat hij al vanaf de basisschool was gepest. Erachter komen dat je kind wordt gepest, is erg. Maar hoe eenzaam moet je kind zich voelen als hij thuis niets durft te vertellen?
Toch is dat niet uitzonderlijk, zegt Laura Mol van expertisecentrum Pestweb. Op de chat van Pestweb spreekt ze veel kinderen die pesterijen angstvallig verborgen houden voor hun ouders. ‘Ze zijn als de dood dat die naar school of naar de pester stappen. Ze denken dat het dan alleen maar erger wordt.’
maart 2013 15
jm3 Pesten.indd 15
06-02-13 11:18
MARION PAUW (39)
was freelance journalist en werkte bij een reclamebureau toen ze in 2005 haar eerste roman Villa Serana publiceerde. Sindsdien is ze een zeer succesvol thrillerauteur. Voor haar boek Daglicht kreeg ze de gouden strop. Ze bewerkte het scenario voor de NCRV-serie In therapie en twee van haar boeken worden verfilmd. Ze woont op Aruba met haar kinderen Nadja (15) en Jiri (13).
jm3 opvoedregels.indd 26
06-02-13 12:54
de Opvoed regels van marion pauw
‘ Zonder kinderen was ik waarschijnlijk een egocentrische bitch’ De komst van Nadja en Jiri was een gezond en noodzakelijk lesje in nederigheid, vertelt schrijfster Marion Pauw. Nu woont ze op Aruba, omdat haar kinderen daar het beste gedijen. ‘Ik ben echt zo’n soccer mom geworden.’ Tekst Gijs Groenteman Fotografie Brenda van leeuwen visagie astrid timmer
Marion Pauw, een van onze meest succesvolle schrijfsters, is in het koude Amsterdam om haar nieuwe boek, De wilden, te promoten. Ze komt net van Aruba, waar ze sinds een half jaar weer woont. Vijftien jaar geleden kreeg ze op de Antillen haar dochter Nadja, ruim een jaar later kwam zoon Jiri. Maar toen ze ging scheiden - inmiddels bijna negen jaar geleden - verhuisde ze terug naar Nederland. Jiri, die autistisch is, ging later weer bij zijn vader wonen: hij aardde beter op de Antillen. ‘Mijn zoon heeft eerst zonder mij op Aruba gewoond, bij mijn ex-man. Ik reisde wel veel heen en weer, maar op een gegeven moment bedacht ik dat ik voor mijn werk best weer op het eiland kon gaan wonen. Waar ben ik eigenlijk mee bezig, vroeg ik me af. Straks is hij 18 en heb ik de helft van zijn jeugd gemist. Mijn dochter zag het ook wel zitten om terug te gaan, zij miste haar vader heel erg.’
Is het kinderleven hier totaal anders dan op Aruba?
‘Alleen al in praktische zin is het anders. In Amsterdam deed mijn dochter alles zelf op de fiets of met de tram. Naar de film, de stad in, noem maar op. Op Aruba moet ik haar altijd halen en brengen. Het openbaar vervoer is er heel slecht en fietsen kan eigenlijk ook niet. Ik ben echt zo’n soccer mom geworden. De eerste paar maanden was dat heel zwaar, voor ons allemaal. Ik ben even door een dal gegaan, maar ik denk dat het goed is om soms een crisis te hebben. En nee, als ik geen kinderen had, was ik nooit van m’n leven op Aruba gaan wonen. Maar ja, mét kinderen zijn je keuzes niet altijd meer geënt op wat je zelf het liefste wil.’
Was dat een overweging toen je kinderen wilde, dat ze je in je avonturendrang zouden kunnen belemmeren?
‘Nee joh, ik dacht: ik heb drie honden, hoe moeilijk kan een kind zijn? Ik dacht ook dat je ze overal mee naartoe kon nemen, dat dat wel goed zou gaan. Gooi ze in een draagzak, geen probleem! Toen kreeg ik mijn dochter: een huilbaby. Dat was een koude douche, ik vond het heftig. Ik was 24 en had het gevoel dat ik in een gevangenis was terechtgekomen. Niet dat de liefde voor mijn kind werd belemmerd, maar het moederschap is gewoon een pittig instituut.
maart 2013 27
jm3 opvoedregels.indd 27
06-02-13 12:54
‘Soms verrassen ze je, dat is prachtig’ Oma Hermien Bos (71) heeft vijf kleinkinderen: Zoë (7), Levi (11), Helena (18), Kees (17) en Sophie (14). Elke maandag en dinsdag past ze op Zoë en Levi. ‘Nee is nee en ja is ja: meer regels heb ik niet.’
32
MAART 2013
jm3 Opa en Oma 1.indd 32
07-02-13 12:33
Opa & oma
maart 2013 33
jm3 Opa en Oma 1.indd 33
07-02-13 12:33
38
maart 2013
jm3 Militaire moeder.indd 38
06-02-13 13:29
Maatschappij
‘Ik ga mijn beroep echt niet opgeven’
MOEDERS MET LEF
Opvoeden is keuzes maken. Je eigen normen en waarden, maar ook die van familie, vrienden, de politiek, je werkgever en je kind zetten je voortdurend op scherp. Thulai (31) koos bewust voor haar werk bij Defensie. Ze voedt Lyahna (7) alleen op. TEKST SIMONE ARTS FOTOGRAFIE IVONNE ZIJP
MAART 2013 39
jm3 Militaire moeder.indd 39
06-02-13 13:29
jm3 Dikke kinderen.indd 44
07-02-13 12:37
Gezondheid
kind & gewicht
Duivels dilemma voor mollige moeders Aanleg voor overgewicht is erfelijk. Hoe breng je je kind een onbekommerde gezonde leefstijl bij, als je zelf geregeld tegen de snoeptrommel vecht? Tips voor moeders met ‘dikke genen’. Tekst Anne Elzinga Illustratie grootzus
maart 2013 45
jm3 Dikke kinderen.indd 45
07-02-13 12:37
VOOR SLECHTS € 1,99
J/M DOSSIER
Alles over pesten
Eén op de zes kinderen wordt regelmatig gepest. En één op de twintig is zelf een pester. Dat betekent dat in elke klas gemiddeld zo’n vier tot vijf gepeste kinderen zitten en minstens één pester. Toch bespreken maar weinig kinderen dit thuis. Ze schamen zich. J/M stelde een handig en compact online mini-magazine (50 pagina’s) samen, waarin je alle informatie over pesten bij elkaar vindt.
Met onder andere: ✽ Wetenschappelijk onderzoek naar pesten ✽ Leiders, meelopers en helpers in de klas ✽ Online pesten ✽ Meidenvenijn: subtiel pesten ✽ Persoonlijke verhalen ✽ Wat kun je doen om je kind weerbaarder te maken?
DIGITAAL DOSSIER ‘Alles over pesten’ kost € 1,99. Het mini-magazine is volledig digitaal en dus te lezen op je tablet, computer of telefoon. Uitprinten kan natuurlijk ook.
MEER INFO EN BESTELLEN: WWW.JMOUDERS.NL/DOSSIER
jm3 werf Pesten.indd 95
07-02-13 11:51
Ook zo’n zin in een OPGERUIMD huis en een georganiseerd huishouden? De huishoudcoach geeft tips
HOOFDREDACTEUR Evert de Vos ARTDIRECTOR Céline van Gennep CHEF REDACTIE Monique Montanus REDACTIE Anne Elzinga, Manja Gruson, Daniëlle van der Leest (stagiaire) Stella Reydon(eindredacteur)en Florrie Walraven (stagiaire) WEBREDACTIE www.jmouders.nl Donato Ranzato
OPVOEDEN
SECRETARIAAT Jeannine Loman
GEBRUIK JE VROUWELIJKE ÉN JE MANNELIJKE KANT MIJN KIND IS ZÓ MAGER.
KAN DAT KWAAD?
Colofon
EXTRA
de leukste uitjes voor je gezin
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE René van Achteren, Simone Arts, Steven van Drie, Marilse Eerkens, Ditty Eimers, Getty Images, Grootzus, Sasja Jansen, Joycelyn Heidweiller, Marcel Hulspas, Gerard Koster, Brenda van Leeuwen, Mark Mieras, Moker Ontwerp, Rocco Mooij, Tischa Neve, Wendy Panders, Steven Pont, Jinke Obbema, Isabella Roozendaal, Deborah van der Schaaf, Hapé Smeele, Studio 100% Laren, Rogier Veldman, Eveline Vink, Rob Voorwinden, Duco de Vries, Huib van Wersch en Ivonne Zijp. COVERFOTO Huib van Wersch MODELLEN Susan, Pieter, Julius en Freek VISAGIE Patricia Snoek voor Youngblood en label.m REDACTIEADRES Raamgracht 4, 1011 KK Amsterdam, tel. 020-551 84 06 Postbus 2813, 1000 CV, Amsterdam E-mail: redactie@jmouders.nl SERVICE Een index van alle artikelen uit J/M
staat op onze website. Voor vragen over het abonnement kun je terecht bij WPG Klantenservice, tel. 020-551 87 12, postbus 960, 1000 AZ Amsterdam, jm.abonnement@weekbladpers.nl. Alle in artikelen vermelde prijzen zijn richtprijzen. De redactie behoudt zich het recht voor om niet te reageren op ongevraagd ingezonden artikelen. J/M VOOR OUDERS © 2013 J/M Weekbladpers Media, ISSN 1875 - 1865 MARKETING Dominique Aleman en Susanne de Koning, 020-5518 520/628 ADVERTENTIES www.weekbladpers.nl, media@weekbladpers.nl COMMERCIEEL DIRECTEUR Ger Welbers MANAGER SALES Eva Donckers ACCOUNTMANAGERS Fleur Gianotten, Jos Hijmans, Astrid Lauw, Kokkie Rieffie, Arlette Schraa, Danny Tjaardstra, Judith Vis en Petra Wentholt MEDIA-ORDER Nel Visscher, 020-551 85 42 AFDELINGSCOÖRDINATOR Gerda de Graaf, 020-551 85 38 fax 020-421 24 76 MARKETING SERVICES Viola Rudelsheim, 020-551 85 47 UITGAVE Weekbladpers Media postbus 1050, 1000 BB Amsterdam. Tel. 020-551 87 11, www.wptonline.nl DIRECTIE Hylke van der Meer DRUK Corelio Printing BEZORGING TNT Post DISTRIBUTEUR Aldipress
ABONNEMENTEN
Abonnementsprijs € 48,50 (jaar, 11 nrs.), € 26,50 (half jaar). Europa (priority): € 85,90-, overig (priority): € 114,70. Bij betaling per acceptgiro geldt een toeslag van € 2,-. Voor het beëindigen van een abonnement geldt een opzegtermijn van één maand vóór afloop van de abonnementsperiode. Zonder wederopzegging worden abonnementen na de eerste abonnementsperiode omgezet in een abonnement voor onbepaalde tijd. Inning van het abonnementsgeld blijft gelijk aan de periode waarvoor het abonnement is aangegaan. Na omzetting van het abonnement naar onbepaalde tijd geldt een opzegtermijn van drie maanden vanaf de dag dat de opzegging J/M heeft bereikt. Eventueel te veel vooruitbetaald abonnementsgeld wordt automatisch teruggestort. Opzeggen kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Opzeggingen worden onzerzijds schriftelijk of per e-mail bevestigd. Vermeld bij opzegging altijd het adres waarop J/M bezorgd wordt. Zie ook www.jmouders.nl/abonnementsvoorwaarden. ONZE GEGEVENS: WPG Klantenservice, postbus 960, 1000 AZ Amsterdam of jm.abonnement@weekbladpers.nl of tel. 020-551 87 12. SELFSERVICE: voor adreswijzigingen of klachten ga naar: www.jmouders.nl/selfservice (vooraf eenmalig registreren). J/M OP IPAD: € 3,99 per editie, gratis voor abonnees. Ga naar de app store of naar www.jmouders.nl/ ipad. J/M IS ER OOK OP CD-ROM en in elektronische vorm voor mensen met een leeshandicap. INLICHTINGEN: Dedicom, postbus 24, 5360 AA Grave, tel. 0486-486 486. Wij maken je erop attent dat aan ons verstrekte persoonsgegevens zoals naam, (e-mail)adres en telefoonnummers worden opgenomen in het gegevensbestand van WPG Uitgevers BV. Dit bestand is aangemeld bij het College bescherming persoonsgegevens door WPG Uitgevers BV, de verantwoordelijke voor deze gegevens. Persoonsgegevens worden gebruikt voor onze abonnementen administratie, voor de uitvoering van met ons gesloten overeenkomsten en om je op de hoogte te houden van interessante informatie en aanbiedingen van producten en diensten van de verschillende WPGuitgeverijen, eventueel ook na beëindiging van je abonnement. Je kunt je gegevens opvragen en laten corrigeren of verwijderen door een kaartje te sturen naar: WPG Klantenservice, postbus 960, 1000 AZ Amsterdam of een e-mail aan jm.abonnement@weekbladpers.nl. Alle auteursrechten en databankrechten t.a.v. de inhoud van deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij Weekbladpers Media c.q. de desbetreffende makers. Voor het overnemen, opslaan en verspreiden van (delen van) de inhoud en gebruik van de vormgeving, op welke wijze dan ook, dient vooraf schriftelijke toestemming te zijn verkregen van de uitgever. Aangesloten bij de groep Publiekstijdschriften van het Nederlands uitgeversverbond.
HET APRILNUMMER VAN J/M LIGT VANAF 21 MAART IN DE WINKEL
jm3 volgende maand.indd 98
07-02-13 11:09