Het enige opvoedblad voor 4-16 jaar www.jmouders.nl
voor ouders
PUUR GIF Ener
giedrankje s
Seksende pubers ‘Als ik maar niks hoef te horen’ 1000 x dezelfde mop Vrees niet: op een dag wordt je kleuter geestig
Sanne blogt over haar gehandicapte kind
‘Ik hield mezelf voor de gek’
Pushen is prima
De strijd tussen opfokouders en knuffelmama’s
15e jaargang - nummer 5 - mei 2011 - losse nummers € 4,35 J-M_Mei_2011_03.indd 1 jm5 omslag 1
06-04-2011 14:04:35 07 04 11 12:35:31
Inhoud mei 2011
Seksende pubers pag.
32 pag.
pag.
14
24 Pushen is prima
De strijd tussen opfok ouders en knuffelmama’s 16
Opvoedregels: Maureen du Toit ‘Ik ben een goedgenoeg-moeder’ 24 Puur gif
Energiedrankjes
pag. pag.
40
Sanne’s dochter is gehandicapt ‘Ik hield mezelf voor de gek’ 44
44 40
1000 x dezelfde mop
Vrees niet: op een dag wordt je kleuter geestig 54
pag.
69
pag.
52
Wereldouders 6 Nieuws voor ouders 11 Hebben 14 Column Rocco Mooij 23 Als je ‘t mij vraagt 39 Column Fleur Jurgens 51 School: de eindsprint 52 Boeken 60 J/M weet raad 64 In beeld: vakleerkrachten 69 Aan tafel: Terneuzen 74 Lezersrecept 77 Ouder en puber over elkaar 78 Geintje 81 Volgende maand 82
pag.
16
pag.
77 mei 2011 J/M
jm 5 inhoud 5
5
08 04 11 13:08:28
327 meldingen kreeg het Meldpunt Kinderporno in 2010 via de jongerensite Helpwanted.nl. Dat zijn bijna twee keer zoveel meldingen als het jaar daarvoor.
weten Nicotine schaadt puberbrein
Studio Ping
interview
Praat niet over lijnen Lijnende moeders hebben grote invloed op het slankheidsideaal van hun kinderen, zegt psycholoog Doeschka Anschütz, die onlangs op dit onderwerp promoveerde. Als moeders lijnen, gaan kinderen vaak ook aan de lijn? ‘Ja, en als moeders dat ook nog actief stimuleren, gaan kinderen niet alleen méér lijnen, ze worden ook ontevredener over hun lichaam. We hebben onderzoek gedaan onder vijfhonderd kinderen tussen 7 en 10 jaar. Volgens de kinderen was één op de vijf moeders aan de lijn. Eén op de tien kinderen wordt aangemoedigd af te vallen. Terwijl het hier gaat om kinderen met een normaal gewicht. En één op de tien kinderen gaf aan regelmatig te lijnen. Het effect van een lijnende moeder is even groot op jongens als op meisjes; 30 procent van de meisjes en 20 procent van de jongens wil dunner zijn. Uit eerdere onderzoeken bleek dat meisjes hiervoor gevoeliger zijn, maar nu zien we dat het uiterlijk ook voor jongens steeds belangrijker wordt.’ Kinderen die door hun moeder worden aangemoedigd om op hun gewicht te letten, eten juist meer wanneer ze naar voedselreclames kijken. Hoe kan dat? ‘Stimuleren om te lijnen werkt dan averechts. Als kinderen aanlokkelijke voedselreclames zien en hun moeder is niet in de buurt, dan zijn ze er gevoeliger voor en gaan ze juist meer eten. Als je kinderen iets verbiedt, wordt het aantrekkelijker. Vooral bij light producten werkt dit zo: die geven het idee dat ze “goed” zijn en dus mogen.’ Wat adviseer je lijnende moeders? ‘Vaak zijn moeders expliciet bezig met lijnen en praten ze erover. Je kunt het beste onopvallend lijnen zonder dit te laten weten aan je kind.’ mei 2011 J/M
jm 5 nieuws 13
Bron: Meldpunt Kinderporno
Roken richt blijvende hersenschade aan bij tieners, blijkt uit onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam, dat is gepubliceerd in het wetenschappelijk blad Nature Neuroscience. Het concentratievermogen neemt af en de impulsiviteit neemt toe. Daardoor kunnen de leerprestaties afnemen. Bij volwassen hersenen treedt geen schade op. Het is de eerste keer dat het effect van nicotine op hersenen van jongeren is onderzocht. Het onderzoek is gedaan bij ratten, maar het effect bij mensen is waarschijnlijk hetzelfde, denken de onderzoekers. Zij pleiten voor meer onderzoek naar hoe je pubers het beste van het roken kunt afhouden.
Schrijfwedstrijd voor lezers
De X Factor van ouders Waarschijnlijk kent iedereen er wel eentje. Een ouder die zó leuk met zijn kinderen omgaat dat je er af en toe met afgunst naar kijkt. Iemand die met het grootste gemak opvoedt, bij wie iedereen welkom is en mag blijven eten, bij wie alles mag en kan, en die altijd de juiste dingen zegt en doet. En dat elke dag. Misschien ben je zelf zo’n super-
ouder. Of je partner. Of ben je het juist helemaal niet, en is alleen die ene schoolpleinouder het. Doe mee aan de schrijfwedstrijd voor J/M-lezers en vertel ons jouw ervaringen of anekdote met de X Factor van ouders, in maximaal 400 woorden. De beste inzendingen publiceren we in het zomernummer van J/M. En de allerbeste wint € 300,-!
Mail je bijdrage vóór 3 mei naar redactie@jmouders.nl o.v.v. ‘schrijfwedstrijd’
Eerste hulp van Binkie Je kind heeft pijn, is gevallen of heeft rode uitslag. Wat moet je doen? Direct naar de huisarts of eerst een dagje aankijken? Dat is op te zoeken op de iPhone app Binkie (€ 2,39). Een praktisch menu met foto’s helpt je snel aandoeningen te herkennen. Er zijn 68 beschrijvingen in ondergebracht. Binkie is getoetst door huisartsen, aldus de initiatiefnemers (en jonge ouders) Wessel Tiessens en Inge Koolen. Koolen kwam op de app omdat ze de boekjes van het consultatiebureau weinig visueel informatief vond. 13
08 04 11 12:51:46
Tekst: Stan Verhaag | Fotografie: Govert de Roos
‘Ik ben een goedgenoegmoeder’ De opvoedregels van presentatrice
Maureen du Toit
Ze is geen perfecte moeder. Helemaal niet erg, vindt Maureen du Toit. ‘Dat zou mijn kinderen alleen maar frustreren. Zij zijn ook niet volmaakt.’ Zelfvertrouwen geven vindt ze belangrijker. En consequent zijn.
an het einde van het gesprek plaatst de in Lesotho geboren Maureen du Toit een oerHollandse bestelling voor haar dochters. ‘Zou u twee bruine boterhammen met kaas en twee met hagelslag willen maken?’ vraagt ze aan de medewerker van de trendy lunchroom in Bilthoven. Zo meteen zal ze op de fiets stappen en haar dochters Rosalie en Karlijn ophalen bij de basisschool waar ze vroeger zelf ook op zat. Daarna gaan ze naar de fotoshoot van een kledingmerk. ‘Kinderen zijn ongelofelijk kwetsbaar,’ zegt de Hart van Nederland-presentatrice. ‘Op weg van en naar school hebben Rosalie en Karlijn allebei een helm op. Aan het eind van onze rit heb ik dan een schorre stem van het 24
jm 5 de regels van 24
‘Op de fiets hebben Rosalie en Karlijn allebei een helm op’
Maureen du Toit (36) is presentatrice en kinderboekenschrijfster. Ze woont samen met Danny de Vries (45). Ze hebben twee dochters: Rosalie (7) en Karlijn (4). Maureen maakte als Lisa Zoomers haar acteerdebuut in de soap Goudkust. De laatste jaren presenteert ze Hart van Nederland op SBS6. Ook schreef ze twee kinderboeken: Het pyjamaprinsesje en Nonno & Nonna - Een bijzondere vakantie. J/M mei 2011
11 04 11 11:26:39
25
jm 5 de regels van 25
05 04 11 13:08:28
Interview
44
jm 5 Interview Sanne 44
J/M mei 2011
08 04 11 12:48:27
Tekst: Anouk Horsthuis | Fotografie: Duco de Vries
Journaliste Sanne Kloosterboer houdt op www.jmouders.nl een veelgelezen blog bij over haar gehandicapte dochter. Yaël is nu 6, maar heeft het ontwikkelingsniveau van een eenjarige. ’Ik ben nog steeds een babymoeder.’
N
oem Yaël (6) niet ‘ziek’, want volgens Sanne Kloosterboer (37) is ze dat geenszins. ‘Yaël is autistisch, verstandelijk gehandicapt en heeft daarnaast epilepsie. Ja, dat is een ziekte. Maar dat betekent niet dat zij dus ook ziek ís. Sterker, ze is op dit moment zo gezond als een vis.’ ‘Je hoort het vrouwen vaak zeggen: maakt mij niet uit wat het wordt, als het maar gezond is. Ik snap dat wel, dat heb ik zelf misschien ook gezegd voor ik Yaël kreeg,’ vertelt ze aan de keukentafel in haar Amsterdamse huis. ‘Maar ik weet inmiddels dat het voor je moederliefde niet uitmaakt of je kind gezond mei 2011 J/M
jm 5 Interview Sanne 45
is. Natuurlijk, het is fijner voor je kind en voor jezelf als het alle mogelijkheden van de wereld heeft. Maar mijn liefde voor haar is er niet minder om. Voor mij is zij net zo lief en belangrijk als ze geweest zou zijn als ze al die dingen niet had gehad.’ Al die dingen, ze vindt het bij nader inzien een slecht gekozen formulering. Nadenkend: ‘Autisme. Epilepsie. Verstandelijke beperking. Het zijn aanduidingen voor aandoeningen die de artsen bij haar hebben geconstateerd, maar het is wat mij betreft een kunstmatig onderscheid. In de praktijk werken ze immers als een eenheid op haar in en kun je het ene niet loszien van het andere.’ Toen Yaël zes jaar geleden werd geboren, leek er in eerste instantie geen vuiltje
aan de lucht. Sanne zegt het op een manier alsof ze zich er nog altijd over verbaast. Ze beviel weliswaar een maand te vroeg, maar niemand sloeg alarm en al snel mocht ze haar dochtertje mee naar huis nemen. ‘Zeker in het eerste jaar leefden we in de veronderstelling dat er met Yaël niets aan de hand was, dat ze gezond was. Ze was wél een erg zorgintensieve baby. Ze huilde veel, sliep
‘Ik wílde geen moeder zijn die zich overal zorgen om maakt’ 45
08 04 11 12:48:30
g
54
jm 5 humor 54
J/M mei 2011
08 04 11 13:00:43
! e j p a gr De kracht van humor
Van kiekeboe tot ironie: hoe ouder het kind, hoe verfijnder en veelzijdiger zijn grappen. Hoe verloopt de ontwikkeling van het gevoel voor humor precies? Tekst: Manja Gruson | Fotografie: Getty Images
4+
‘Kinderen lachen wel vierhonderd keer per dag, volwassenen slechts tien tot vijftien keer’ mei 2011 J/M
jm 5 humor 55
Gekke woorden en antwoorden ‘Doe je de wc-deur achter je dicht? Dat moet je echt leren, want dat hoort zo,’ zegt de moeder van Aram (4). Waarop Aram grijnzend antwoordt: ‘Dan word ik later toch gewoon de eerste man die nooit de wc-deur achter zich dicht doet.’ De grap van Aram toont een belangrijk ingrediënt van humor: tegenstrijdigheid. Om een grap te maken zoals deze, zet Aram in zijn hoofd twee tegenstrijdige ideeën naast elkaar: 1) hij weet best wat de regels zijn en 2) hij beseft dat je er bewust voor kunt kiezen om van die regels af te wijken. Deze paradox verwoordt hij vervolgens in een grap. Hij speelt met regels en verwachtingen. De soort humor die kleuters begrijpen en gebruiken, verschilt erg per kind. Maar over het algemeen begrijpen 4-jarigen dat het grappig is als iets buiten de normale orde valt. Want dat is wat humor in feite is: de ander op het verkeerde been zetten, verrassen, gekke combinaties maken, iets doen dat afwijkt van hoe het hoort. Niet voor niets lachen kinderen wel driehonderd tot vierhonderd keer per dag, terwijl volwas-
senen dat slechts tien tot vijftien keer doen. Ze doen dagelijks zoveel nieuwe ervaringen op, dat ze ook veel meer dingen zien die buiten hun verwachtingspatroon vallen. Kleuters kunnen zich ontzettend verwonderen over de klank van woorden. Vanaf ongeveer het 3e levensjaar beseffen kinderen dat alle objecten namen hebben en dat je daar ook verkeerde namen aan kunt geven. Woorden op elkaar laten rijmen of verhaspelen tot fantasiewoorden, vinden de meeste kleuters bijzonder grappig. Ook ontdekken ze dat je anderen aan het lachen kunt maken door expres een raar antwoord te geven of gekke woorden te zeggen, én dat je humor kunt gebruiken als vluchtweg. Het is voor hen een bijna magische ontdekking dat je na een uitspraak of handeling kunt zeggen: ‘Grapje!’ De meeste kleuters hebben een fase waarin ze dit te pas en te onpas roepen. Als ouder moet je je kind dus uitleggen wanneer het niet gepast is om te lachen. Doen alsof je pijn of verdriet hebt en dan ‘grapje!’ roepen, is niet leuk. Lachen als iemand valt en zich bezeert, is ook niet leuk. En lachen om andermans gevoelens of gebreken al helemaal niet. 55
08 04 11 13:00:49
J/M Lezersaanbieding
33%
korting
Vernieuwd! Kidsweek, dĂŠ weekkrant
voor kinderen vanaf 7 jaar! Vind je het ook belangrijk dat je kind op de hoogte is van wat er in de wereld gebeurt? Iedere donderdag staat in Kidsweek het laatste nieuws uit Nederland en de rest van de wereld. Ook andere nieuwtjes en feiten op het gebied van dieren- en shownieuws, moppen, strips en prijsvragen ontbreken niet.
Bovendien is Kidsweek geheel vernieuwd! Nu nog leuker, vrolijker en aantrekkelijker. Je zult zien dat ook jouw kind iedere week met heel veel plezier zijn of haar eigen krant van voor tot achter doorleest! Maak daarom gebruik van dit speciale aanbod voor J/M-lezers!
Ontvang nu 13 weken Kidsweek voor slechts â‚Ź 10,Het abonnement stopt automatisch.
Ga naar www.kidsweek.nl/jm 80
jm 5 werf Kidsweek 80
J/M mei 2011
05 04 11 13:42:07