1
cover Zeiss Stemi SV11 Moleskine notitieboekje vergroting 10 x 1,6 binnenkant Zeiss Stemi SV11 Papier Canson vergroting 10 x 1,0 2
Vormen en structuren onder de microscoop
3
Op school was biologie altijd al één van de vakken die me het meest interesseerde. Voornamelijk dan de structuren van de dieren en de planten. Mijn herbarium dat ik moest samenstellen in het tweede jaar was dan ook één van mijn leukste en meest succesvolle opdrachten van het secundair. Nu, zeven jaar later, kreeg ik de kans om me te verdiepen in de wondere wereld van de biologie, meer bepaald de microbiologie. Ik kwam tot dit thema vanuit de geometrie, een thema dat we in groep het vorige semester uitgebreid hebben onderzocht. Met de hulp van Wim de Belder, toezichter van de Bioruimte op campus Groenenborger van de UA, kon ik foto’s nemen door de daar beschikbare microscopen. Daar ging ik aan de slag met mijn eigen materiaal, maar ook met de preparaten van de UA zelf. Jolien Cuyvers
5
INH materiaal zoom in op schetsen het alledaagse in beeld de structuren van de natuur woordenlijst
8 14 32 50 92
HO 7
NIKON D90 MET MACRO-LENS Voor ik met de microscopen van de UA in aanraking kwam, trok ik eerst foto’s met een macrolens. Deze mocht ik van mijn oom lenen. Ook stelde hij me zijn studio ter beschikking zodat ik in de ideale omstandigheden rustig kon fotograferen. Enkele van deze foto’s vind u terug in het hoofdstuk “Het alledaagse in beeld”.
ZEISS AXIO LAB.A1
8
Ontwikkeld voor biomedische laboratoriums, universiteiten en cursussen: de Axio Lab.A1 is wat betreft prestaties en optisch systeem ongeĂŤvenaard. Uiterst ergonomisch, makkelijk te bedienen en met een uitmuntende beeldkwaliteit voor de meest uiteenlopende medische toepassingen. Betrouwbare microscopische beelden zijn vooral bij het werk in het laboratorium onontbeerlijk. Met de Axio Lab.A1 kunt u erop vertrouwen dat uw microscoop rendabel is en optimaal presteert. Het bijzonder pluspunt voor iedereen die er langdurig mee werkt: ergonomie met het TĂœV-keurmerk. De Axio Lab.A1 is voor het dagelijkse werk in het laboratorium gemaakt. Alle toepassingen in helderveld, donkerveld, fasecontrast en fluorecentie kunnen moeiteloos worden uitgevoerd, en dat allemaal met het hele assortiment aan ZEISS IC2S-objectieven. Preparaten van de UA
9
ZEISS STEMI SV 11 Microscoop Merk Type Vergroting Objectief Oculairs Verlichting
nr. 1119 Zeiss Stemi SV11 Trinoculaire Ergokop 180° maximaal 66x Plan S 1X 12. T* Doorvallen licht inclusief Scott KL1500 koudlichtbron
Met deze microscopen kon ik alles goed en nauwkeurig bekijken. Dankzij de camera die erop geïnstalleerd was, was het gemakkelijker om foto’s te nemen. Bij elke foto staat telkens de vergroting genoteerd. Dit is de vermenigvuldiging van de vergroting van het objectief met die van het oculair.
Zeiss Stemi SV 11 Stereomicroscoop
Nikon camera Digital Sight
10
Nikon camera Digital Sight
11
Groene zaal practicumlokaal op campus Groenenborger UA Wilrijk
12
13
ZO zoom in op schetsen
OO 15
16
Zeiss Stemi SV 11 Chinese inkt 90 g/m2 papier van Canson vergroting 10 x 1,0
17
18
19
20
Zeiss Stemi SV 11 Blauwe ecoline 90 g/m2 papier van Canson vergroting 10 x 3,2
21
22
23
Zeiss Stemi SV 11 / rode acrylverf / 90 g/m2 papier van Canson / vergroting 10 x 1,6
Zeiss Stemi SV 11 / rode acrylverf / 90 g/m2 papier van Canson / vrgroting 10 x 1,6
25
26
27
Zeiss Stemi SV 11 houtskool Daler-Rowney 90 g/m2 papier van Canson vergroting 10 x 6,6
28
29
30
31
AL
LLE het alledaagse in beeld
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
ST
TRU de structuren in de natuur
Zeiss Axio Lab.A1 zea mays (ma誰s) vergroting 40 x 0,1 dwarsdoorsnede
Zeiss Stemi SV 11 zea mays (ma誰s) vergroting 10 x 1,0 dwarsdoorsnede
52
53
54
55
Zeiss Stemi SV 11 wortel pinus (den) vergroting 10 x 1,0 dwarsdoorsnede
56
57
Zeiss Stemi SV 11 wortel pinus (den) vergroting 10 x 1 dwarsdoorsnede
58
59
P. 60 Zeiss Axio Lab.A1 wortel pinus (den) vergroting 20 x 0,5 dwarsdoorsnede p. 61 Zeiss Axio Lab.A1 wortel pinus (den) vergroting 40 x 0,1 dwarsdoorsnede
60
61
p. 62 Zeiss Stemi SV 11 skimmia : huidmondjes vergroting 10 x 1, 0 dwarsdoorsnede p. 63 Zeiss Stemi SV 11 skimmia huidmondjes vergroting 10 x 5, 0 dwarsdoorsnede
62
63
Zeiss Stemi SV 11 stengel pinus (den) vergroting 10 x 0,8 dwarsdoorsnede
64
65
66
67
Zeiss Stemi SV 11 Hippuris vulgaris (lidsteng) vergroting 10 x 1,0 dwarsdoorsnede
68
69
70
71
Zeiss Axio Lab.A1 larve asteroidea (zeester) vergroting 4 x 0,1 dwarsdoorsnede
72
73
Zeiss Stemi SV 11 stengel deschampsia cespitosa (ruwe smele) vergroting 10 x 1,6 dwarsdoorsnede
74
75
76
77
p. 78 Zeiss Stemi SV 11 stengel Sambucus nigra (vlier) vergroting 10 x 1,0 dwarsdoorsnede p. 79 Zeiss Stemi SV 11 stengel Sambucus nigra (vlier) vergroting 10 x 6,6 dwarsdoorsnede
78
79
80
p. 80 Zeiss Stemi SV 11 Pteridium aquilinum (adelaarsvaren) vergroting 10 x 6,6 dwarsdoorsnede p. 81 Zeiss Stemi SV 11 Pteridium aquilinum (adelaarsvaren) vergroting 10 x 1,0 dwarsdoorsnede
81
Zeiss Stemi SV 11 wortel Vitis vinifera (druif) vergroting 10 x 1,0 dwarsdoorsnede
82
83
84
85
Zeiss Stemi SV 11 blad Ilex aquifolium (hulst) vergroting 10 x 1,0 dwarsdoorsnede
86
87
88
89
Zeiss Stemi SV 11 Chinese inkt 90 g/m2 papier van Canson vergroting 10 x 4,0
Zeiss Stemi SV 11 Rode acrylverf 90 g/m2 papier van Canson vergroting 10 x 2,5
Zeiss Stemi SV 11 Blauwe ecoline 90 g/m2 papier van Canson vergroting 10 x 1,6
Zeiss Stemi SV 11 houtskool Daler-Rowney 90 g/m2 papier van Canson vergroting 10 x 2,0
macrolens Nikon linnen zakje vergroting 70 mm lens
macrolens Nikon kam vergroting 70 mm lens
macrolens Nikon mascara Maybelline vergroting 70 mm lens
Zeiss Stemi SV 11 cornflake Kellog’s vergroting 10 x 1,6
Zeiss Stemi SV 11 verfborstel Talens vergroting 10 x 1,3
90
Zeiss Stemi SV 11 aquarel Winsor & Newton vergroting 10 x 0,9
Zeiss Stemi SV 11 roggebrood vergroting 10 x 0,9
Zeiss Stemi SV 11 washandje vergroting 10 x 1,6
Zeiss Axio Lab.A1 zea mays (ma誰s) vergroting 10 x 1 dwarsdoorsnede
Zeiss Axio Lab.A1 larve asteroidea (zeester) vergroting 20 x 0,5 dwarsdoorsnede
Zeiss Axio Lab.A1 Hippuris vulgaris (lidsteng) vergroting 10 x 1 dwarsdoorsnede
Zeiss Axio Lab.A1 stengel deschampsia cespitosa (ruwe smele) vergroting 20 x 0,5 dwarsdoorsnede
Zeiss Stemi SV 11 wortel itis vinifera (druif) vergroting 40 x 0,1 dwarsdoorsnede
Zeiss Stemi SV 11 Foraminifera (eukaryotische eencelligen) vergroting 40 x 0,1 dwarsdoorsnede
91
WOORDENLIJST A acrylverf een sneldrogende verf die bestaat uit een kleurend pigment met een bindmiddel van kunststof polymeerhars uit de acrylgroep Asteroidea zeester aquarel transparante waterverf B binoculaire loep dubbele biconvexe lens, gebruikt als vergrootglas C cornflake maïsvlok chinese inkt een suspensie van lampzwart in water, waaraan gommen zijn toegevoegd, of uit een suspensie van lampzwart in dierlijke lijm D Deschampsia cespitosa ruwe smele E ecoline gekleurde inkt om mee te schilderen of te schrijven F Foraminifera eukaryotische eencelligen met een kalkskelet H Hippuris vulgaris lidsteng houtskool verkoold hout dat als brandstof gebruikt worden maar ook om te tekenen I Ilex aquifolium hulst M microscoop instrument waarmee voor het blote oog onzichtbare of moeilijk te onderscheiden voorwerpen sterk vergroot kunnen worden waargenomen mascara vloeistof ter kleuring van oogharen en wenkbrauwen macrofotografie het fotograferen op korte tot zeer korte afstand van onderdelen van mensen, dieren, planten of voorwerpen, met de bedoeling ze zo groot mogelijk af te beelden, zodat details zichtbaar worden die met het blote oog moeilijk of niet waarneembaar zijn. We spreken van macrofotografie wanneer de vergroting groter of gelijk is aan één. Wanneer de vergroting kleiner is dan één, spreken we over een close-up. Of anders gezegd: wanneer het beeld op film/sensor groter of gelijk is aan het gefotografeerde voorwerp, spreken we van macrofotografie. N Nikon cameramerk
92
P papier Door kunstmatige vervilting uit plantaardige vezels vervaardigde substantie. De uitvinding van het papier maken moet gesitueerd worden in de 1e eeuw in China en heeft zich in de 8e eeuw via de Arabieren verbreid tot in Spanje in de 12e eeuw Pinus den Pteridium aquilinum adelaarsvaren preparaat monster dat in het laboratorium onder een microscoop bekeken wordt S Skimmia een geslacht van overblijvende, groenblijvende planten uit de wijnruitfamilie Sambucus nigra vlier stereomicroscoop microscoop die twee objectieven en twee oculairen heeft, een van elk oog, om de gebruiker een beeld te geven waarin diepte wordt gezien. V Vitis vinifera druif Z Zea mays ma誰s Zeiss toonaangevend leverancier van optische en opto-elektronische producten
93
94
COLOFON Jaar van uitgave mei 2013 Redactie en grafisch ontwerp Jolien Cuyvers Lettertypes ProfileOT Biko Mede mogelijk gemaakt door Sint Lucas Antwerpen UA campus Groenenborger Wim de Belder Ludo Melis
95
96