november 2012 • nr 3
Vitaal Opsterland 2
Voorwoord Graag stel ik me aan u voor. Ik ben Piet van Dijk en de nieuwe wethouder dorpenbeleid. Ondanks dat ik nog maar net wet houderhouder ben, ben ik een geboren en getogen Opsterlander en weet ik hoe belangrijk dorpsvoorzieningen en -accommodaties zijn. Ze vormen de ruggengraat van ieder dorp. Sinds mijn benoeming op 8 oktober jl. heb ik het project Vitaal Opsterland 2 van mijn voorganger wethouder Klaas de Boer overgenomen. Ik besef hoe belangrijk dit project voor de dorpen is en het heeft dus mijn eerste prioriteit gekregen. Met het maken van de scenarionotitie Vitaal Opsterland 2 is het project in een laatste projectfase beland. In de notitie worden voor ieder dorp scenario’s met ontwikkelrichtingen op het g ebied van voorzieningen en accommodaties beschreven. De ontwikkel richtingen zijn in samenspraak met de dorpen tot stand gekomen. Naar verwachting stelt de gemeenteraad de scenarionotitie in december 2012 vast. Deze nieuwsbrief geeft de stand van zaken weer ten aanzien van het project maar gaat niet in op specifieke dorpsscenario’s of dorpsontwikkelingen. Alle individuele dorpsscenario’s vindt u op www.opsterland.nl/Actueel/Projecten/Vitaal_Opsterland_2. Deze nieuwsbrief beschrijft ook het veranderende beeld ten aan zien van bevolkingsopbouw en maatschappelijke en techno logische ontwikkelingen. Op basis van al deze informatie wordt een visiedocument (einddocument) gemaakt. In dit visiedocu ment komen per dorp de conclusies en aanbevelingen te staan over het in stand houden, vernieuwen en/of opheffen van voor
zieningen en accommodaties. Naar verwachting stelt de raad dit visiedocument in januari of februari 2013 vast. Ik heb me goed over de achtergronden en actualiteiten van het project geïnformeerd en laten informeren. Met alle plaatselijk belangen en betrokken maatschappelijke instellingen heb ik kennisgemaakt of ga ik binnenkort kennismaken. Het project Vitaal Opsterland zit goed en solide in elkaar, biedt veel infor matie en maakt het mogelijk met elkaar in gesprek te gaan over de toekomst. Het is een uniek en waardevol project. Het blijkt ook nu weer dat Opsterland in Nederland koploper is met het op vernieuwende wijze ontwikkelen van dorpenbeleid. En dat is iets om trots op te zijn. Het is mijn ambitie om samen met u te zorgen voor kwalita tief goede voorzieningen en accommodaties. Voor nu en in de toekomst. Dat kan alleen als we daarin samen optrekken. Want alleen samen kunnen we ervoor zorgen dat wonen en leven in Opsterland ook in de toekomst een groot genot blijft. Piet van Dijk Wethouder dorpenbeleid
Stand van zaken project Vitaal Opsterland 2 Scenarionotitie Vitaal Opsterland 2 is klaar
Op naar de laatste projectfase; vaststellen visiedocument
Het afgelopen halfjaar is er door de dorpen, maatschappelijke instellingen en gemeente gewerkt aan de ‘Scenarionotitie Vitaal Opsterland 2’. In de scenarionotitie staat per dorp: • Een inventarisatie van de voorzieningen en accommodaties; • Een beschrijving van de demografische- en andere relevante ontwikkelingen; • Een beschrijving van de knelpunten ten aanzien van voorzie ningen en accommodaties; • Een beschrijving van specifieke mogelijkheden/capaciteiten van het dorp om knelpunten te beperken en kansen te benutten; • Een beschrijving van mogelijke ontwikkelrichtingen en de effecten daarvan op andere voorzieningen binnen het eigen dorp, buurdorpen en/of gemeente/regio.
Nu de scenarionotitie klaar is kan de laatste projectfase worden gestart. Deze fase bestaat uit het maken van het visiedocument (einddocument). Hierin komen per dorp conclusies en aanbeve lingen te staan over het in stand houden, vernieuwen en/of op heffen van voorzieningen en accommodaties. Naar verwachting stelt de raad dit einddocument in januari of februari 2013 vast. Op basis van dit visiedocument neemt het gemeentebestuur per dorp concrete besluiten.
Planning en stappen in het project Vitaal Opsterland 2009 Introductie project Vitaal Opsterland 1 en start eerste ronde dorpsgesprekken. 2010 Uitwerken dorpsbeelden tot indeling in 3 dorpen en tweede ronde dorpsgesprekken. 2011 Start Vitaal Opsterland 2, maatwerk per dorp. Opstellen criteria en uitgangspunten voor de toe komst van voorzieningen en accommodaties. 2012 Vaststellen algemeen scenario Opsterland en indivi duele dorpsscenario’s. 2013 Vaststellen visiedocument (einddocument).
Algemeen beeld Opsterland; sterke wijziging vraag en gebruik voorzieningen en accommodaties Uit de scenarionotitie Vitaal Opsterland 2 komt naar voren dat de totale bevolking in Opsterland tot 2030 vrijwel gelijk blijft met circa 30.000 inwoners. Wel treedt er een behoorlijke ver andering op in de bevolkingsopbouw en blijken maatschappelijke en technologische ontwikkelingen ook grote invloed te hebben. De belangrijkste ontwikkelingen in de periode tot 2030 zijn: • Het aantal jongeren tot 15 jaar neemt sterk af met circa 16% (van 5.800 naar 4.600); • Het aantal 65-plussers stijgt met 64% (van 4.700 naar 7.700); • Het aantal 75-plussers stijgt met 76% (van 2.100 naar 3.750); • De beroepsbevolking (werkenden tussen 15 en 65 jaar) neemt met 10% af; • Het aantal leerlingen in het basisonderwijs neemt met circa 570 af (-18%); • Het aantal huishoudens stijgt door de gezinsverdunning; • Een toename van de mobiliteit en bereidheid om te reizen voor winkels, werk en voorzieningen; • Een toename van de individualisering (mensen worden zelf standiger/minder afhankelijk en hechten meer aan privacy); • Voorzieningen zijn steeds beter toegankelijk via internet. Het ontmoeten van mensen gebeurt minder fysiek en in toe nemende mate via sociale media; • Nieuwe visie op leefbaarheid. De leefbaarheid van dorpen wordt steeds meer bepaald door de kwaliteit van de woon omgeving en menselijk kapitaal en niet door de lokale aan wezigheid van voorzieningen (voorzieningen moeten wel bereikbaar blijven).
Vraag en aanbod moeten opnieuw op elkaar afgestemd worden
De gemeente hanteert het uitgangspunt dat voorzieningen en accommodaties voor alle Opsterlanders goed bereikbaar blijven. Toch zullen bijvoorbeeld scholen, sporthallen en gymzalen op termijn niet allemaal meer om de hoek zijn. Als gemeente willen we het beste voor alle Opsterlanders. En daarom zullen we altijd voor kwaliteit kiezen. En met creatieve en effectieve maatregelen is veel mogelijk. Denk hierbij maar eens aan de mogelijkheid om allerhande activiteiten en voorzieningen op het gebied van ontmoeten, sport, beweging, cultuur, muziek, peuters enz. onder één dak te brengen. Als gemeente zien we hierbij een sleutelrol weggelegd voor de brede scholen, dorps huizen en/of multifunctionele centra.
Over welke voorzieningen en accommodaties moeten keuzes worden gemaakt? Onderwijs basisscholen (inclusief gymzalen), peuterspeel zalen; Sport sportterreinen, kleedruimtes, kantines e.d., sporten gymzalen, zwembaden; Ontmoeten dorpshuizen, (multifunctioneel) evenementen terreinen, activiteitencentra, ouderen- en jeugd sozen; Zorg informatie, advies en doorverwijzing, onder steuning informele zorg (informele thuishulp, mantelzorg); Wonen woningen, openbare ruimte (groen, straten, stoepen) en speelplekken.
Om toekomstbestendig te zijn moeten vraag en aanbod van voor zieningen en accommodaties opnieuw op elkaar worden afge stemd. Dit vraagt om stevige keuzes en daadkracht van de politiek.
Welke voorzieningen en accommodaties vallen niet onder dit project? • Voorzieningen in de private of commerciële sfeer (winkels, kinderopvang, pinautomaten, recreatieve/toeristische voor zieningen); • Zelfstandige zorgondernemers (huisartsen, tandartsen, ver loskundigen, apothekers); • Voorzieningen en accommodaties rond kunst en cultuur (musea, muziekscholen, bibliotheken); • Jongerenontmoetingsplaatsen, caravans, keten, ijsbanen.
november 2012
Communicatie Inwoners en geïnteresseerden worden regelmatig via huis-aanhuisblad De Woudklank en nieuwsbrieven over het project Vitaal Opsterland geïnformeerd.
Vragen over dit project? Voor vragen of reacties over het project Vitaal Opsterland kunt u contact opnemen met:
Alle beschikbare projectinformatie zoals een projectbeschrijving, een toekomstvisie, de Vitaliteitbarometer, presentaties van bij eenkomsten, nieuwsbrieven, huidige voorzieningen en accommo daties, de nota ‘Criteria en uitgangspunten’ en de dorpsscenario’s vindt u op www.opsterland.nl/Actueel/Projecten/Vitaal_Opster land_2.
Jacob Ottens projectleider Vitaal Opsterland 2, teamleider Samen Werken, afdeling Ontwikkeling, gemeente Opsterland T (0512) 386 388 E jacob.ottens@opsterland.nl Joke van der Veen deelprojectleider Vitaal Opsterland 2, adviseur afdeling Ontwikkeling gemeente Opsterland T (0512) 386 434 E joke.vander.veen@opsterland.nl
Colofon Uitgave Gemeente Opsterland Postbus 10.000 9244 ZP Beetsterzwaag
T (0512) 386 222 E gemeente@opsterland.nl I www.opsterland.nl
Tekst Foto’s Oplage
Gemeente Opsterland Gemeente Opsterland 500 exemplaren - november 2012