Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı HİPERTANSİF HASTAYA YAKLAŞIM n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h
Sunumu Hazırlayan i ğ e i n m r i t e i ğ D Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi E p ı n T o l y Acil Tıp Anabilim Dalı ci s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t Son Güncellenme Tarihi: Şubat 2011 t h Uzm. Dr. Mehmet Ali KARACA
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Olgu 1
64 yaşında, kadın, akut bronşit tanısı almış i ğ e İlk kan basıncı (KB) 250/130 mmHg i n m r i t e i ğ D İlaç kullanmıyor E p ı n T o l i y c s Hipertansiyon öyküsü yok a A t r n e t . y a i g y r k r Öksürük dışında yakınması yok r o Tü tan O .tatd. Taburcu için hazır mı? wKB = 210/110 sis
A ://ww p t t h Hastaya ne tür tedavi verirsiniz? A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Olgu 2
64 yaşında, kadın, akut bronşit tanısı almış i ğ e İlk kan basıncı (KB) 250/130 mmHg i n m r i t e i ğ D İlaç kullanmıyor E p ı n T o l i y c s Hipertansiyon öyküsü yok a A t r n e t . y a i g y r k r Öksürük dışında yakınması yok r o Tü tan O .tatd. Taburcu için hazır mı? wKB = 250/140 mmHg sis
A ://ww p t t h Hastaya tedavi için ne verirsiniz? A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Olgu 3
64 yaş, erkek, 3 saattir şiddetli göğüs ağrısı i ğ e İlk KB= 230/120 mmHg i n m r i t e i ğ D EKG normal E p ı n T o l i y c s Akciğer grafisinde mediastende genişleme a A t r n e t . y a i g y r k r Kontrol KB = 170/90 mmHg r o Tü tan O .tatd. “Bilgisayarlı Tomografi (BT) hazır” w sis
A ://ww p t t h Hastaya ne vermek istersiniz? A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Kaynaklar i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Sunum hedefleri Acil Serviste i ğ e Hipertansif acil nedir? i n m r i t e i ğ D Ne zaman yüksek KB tedavi edilmeli? E p ı n T o l i y c s Ne zaman yüksek KB tedavi edilmemeli? a A t r n e t . y a i g y r k r Ne zaman ayaktan tedavi başlanmalı? r o Tü tan O .tatd. Hangi ilaçları kullanabiliriz? w sis
w A w / Hangi koşullarda? / : p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Hipertansiyon Sınıflaması Sınıf
Sistolik (mmHg)
Diastolik (mmHg)
i ğ Normal <120 <80 e i n m r i t e i ğ Pre‐hipertansiyon 120‐139p D 80‐89 E ı n T o l i y Seviye 1 140‐159 90‐99 c s a A t r n e t . y a Seviye 2 ki >160 >100 g y r r r o . ü O d T t n a a t t . s i w Prehipertansiyon As ://ww p t t 130‐139/80‐90 mmHg h
Hipertansiyon gelişme riski iki kat fazla Yaşam tarzı & diyet düzenlenmesi önemli A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Serviste Yüksek Kan Basıncı Ölçüm doğru mu?
i ğ e i n m r i t e i ğ D E p Acil servisteki hastaların %25’de KB yüksek ı n T o l i y c s Beyaz önlük sendromu a A t r n e t . y a i g y r k r r Evdeki düzenli seri ölçümler daha gerçekçi o Tü tan O .tatd. Uygun manşon kullanılmalı s i w s w A w / / Hastanın rahatlamasına izin verilmeli : p t ht A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Serviste Yüksek Kan Basıncı Acil serviste KB ölçümü doğru mu? i ğ Asemptomatik hastalarının takibi mantıklı mı? e i
n m r i t e i ğ D E p ı n T o l ACEP Klinik politikası i y c s a A t r n e t – Eğer SKB sürekli > 140 mmHg veya . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. – Eğer DKB sürekli > 90 mmHg s i w s olası HT ve KB tedavisi için hasta yönlendirilmeli w A ://w p t t h Ann Emerg Med. 2006;47:237‐249
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Serviste Yüksek Kan Basıncı Asemptomatik hastalar hızlı KB i düşürülmesinden yarar görür mü? ğ e
i n m r i t e i ğ D E p n ACEP Klinik politikası l Tı o i y c s a A t ‐ Takip yapılabiliyorsa acilde tedavi başlamak gerekli değil r n e t . y a i g y r k r r o ‐ KB hızlı düşürülmesi gerekli değil, ve zararlı olabilir Tü tan O .tatd. ‐ Tedavi başlandığında KB yavaş hızla düşürülmeli s i w s w A ://w ‐ Acil serviste KB’nın normale dönmesi beklenmemeli p t t h Ann Emerg Med. 2006;47:237‐249
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Hipertansiyon Sınıflaması
Hipertensif Emergency (Acil) i ğ Hipertensif Urgency (Aciliyet) rne i m i t e i ğ D Yüksek Kan Basıncı E ıp
n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Hipertansiyon Sınıflaması
Hipertensif Emergency i ğ e ‐ Acil serviste parenteral ilaçlarla tedavi edilir i n m r i t e i ğ D Hipertensif Urgency E p ı n T o l i y c s ‐ Genellikle acil serviste tedavi edilmez a A t r n e t . y a i g y r k r ‐ Acil serviste tedavi edilirse, oral tedavi r o Tü tan O .tatd. ‐ Genellikle reçete verilir s i w s w A w / / Yüksek Kan Basıncı : p t t h ‐ Acil serviste tedavi edilmez ‐ Reçete verilebilir veya verilmez A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Hipertansif Emergency (Acil)
Yüksek Kan Basıncı (KB) bağlı organ hasarı bulunur i ğ ‐ Akut uç organ hasarı bulguları rne i m i t e i ğ D ‐ Genellikle beyin, kalp veya böbrekler E p ı n T o l i y c s Kan basıncı değerinden bağımsızdır a A t r n e t . y a i g y r k r (Ancak sıklıkla 180/120 mmHg’nin üzerindedir) r o . ü O
d T t n a a t t . s i w s w A ://w p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Hipertansif Emergency (Acil)
Akut aort diseksiyonu i ğ e i Akut pulmoner ödem n m r i t e i ğ D Akut koroner sendrom (AMI, UAP) E p ı n T o l i y c s Akut böbrek yetersizliği a A t r n e t . y a i g y r k r Preeklampsi, eklampsi, r o Tü tan O .tatd. HELLP sendromu s i w s w A w / / Hipertansif retinopati p:
htt
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Hipertansif Emergency (Acil)
Hipertansif ensefalopati i ğ e i Subaraknoid kanama n m r i t e i ğ D Kafa içi kanama E p ı n T o l i y c s Akut iskemik inme a A t r n e t . y a i g y r k r Akut postoperatif hipertansiyon r o Tü tan O .tatd. Sempatik kriz w sis
A ://ww p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Hipertansif “Urgency” (Aciliyet)
Yüksek KB bağlı akut organ yetmezliği bulguları yok i ğ e Tedavisiz kalırsa akut organ hasarı gelişme potansiyeli i n m r i t e i ğ D var E p ı n T o l i y KB’da önemli oranda yükselme c s a A t r n e t . y a (Sıklıkla 180/120 mmHg’nin üzerindedir) ry rki org
Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Tanısal Çalışmalar
Hipertansif emergency i ğ e ‐ Temel testler çoğunlukla yapılmalı i n m r i t e i ğ D ‐ Hastalığa spesifik çalışmalar da (örn, BT vs) E p ı n T o l i y c s yapılmalı A ta
r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Tanısal Çalışmalar
Hipertansif Urgency (Ayaktan tedavi başlanacaksa) i ğ e ‐ Tam kan sayımı, elektrolitler, BFT, glukoz, EKG i n m r
i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s Tesadüfen saptanan orta düzeyde KB yüksekliği a A t r n e t . y a i g y r k r ‐ Acil serviste araştırılması gerekli değil r o Tü tan O .tatd. ‐ İlgili polikliniğe yönlendirilir s i w s w A ://w p t t h A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Parenteral Vazodilatörler i ğ e Beta Blokerler i n m r i t e i ğ Kalsiyum Kanal Blokerleriıp D E n T o l i y c s Anjiotensin Dönüştürücü Enzim İnhibitörleri (ACEI) a A t r n e t . y a i g y r k r Anjiotensin II Reseptör Blokerleri (ARB) r o Tü tan O .tatd. Direkt Renin İnhibitörleri s i w s w A Diüretikler p://w tt h Diğerleri
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Parenteral Vazodilatörler Na Nitroprussid (Nipruss ™) i ğ e Arteriyel > venodilatör i n m r i t e i ğ D Avantajları E p ı n T o l i y c s –Acil tedavide en sık kullanılan ilaç a A t r n e t . y a i g y r k r –Oldukça etkili r o Tü tan O .tatd. –Çok kısa yarı‐ömür s i w s w A w / / Daha iyi ilaçlar var mı? p:
htt
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Parenteral Vazodilatörler Na Nitroprussid i ğ Potansiyel problemler e i n m r i t e i ‐ UV ışığa hassas ‐> ışıktan korunmalı ğ D E p ı n T o l ‐ Ortostatik hipotansiyon –> hasta yatırılmalı i y c s a A t r n e t . ‐ Siyanid’e metabolize olur ‐> tiyosiyanat y a i g y r k r r o ü O atd. ‐TYüksek dozda toksik n a t t . s i w s ‐ Damar dışına çıkarsa doku nekrozu w A ://w p ‐ İntrakraniyal basınçta artış t t h ‐Fetüse potansiyel olarak toksik A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Parenteral Vazodilatörler Nitrogliserin (Perlinganit ™) i ğ e Venodilatasyon > arteriyel dilatasyon n r
i m i t i ğ
e D E p ı n T o l i y c s ‐Konjestif Kalp yetersizliği ve anjina için iyi seçenek a A t r n e t . y a i g y r k r ‐Hipertansif kriz için iyi seçenek değil r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Beta blokerler
Avantajlar i ğ e –Koroner arter hastalığında iyi seçenek i n m r i t e i ğ D • Miyokardın oksijen ihtiyacını azaltır E p ı n T o l i y c s –Anksiyete için iyi seçenek a A t r n e t . y a i g y r k r – Oral kullanım için uzun etkili preparatlar r o . ü O
d T t n a a t t . s i w s w A ://w p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Beta blokerler
Acil tedavide en uygun ilaçlar i ğ e ‐ Metoprolol (Beloc ™) i n m r i t e i ğ ‐ Esmolol (Brevibloc ™) ıp D E n T o l i y c s (intravenöz, kısa etkili, kardiyoselektif) A ta
r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Kalsiyum Kanal Blokerleri Acil serviste (kan basıncı kontrolü için) i ğ e i ‐ Türkiye’de Acil HT için IV preparat yok n m r i t e i ğ Ayaktan tedavi (reçete) ıp D E n T o l y s ‐ Uzun etkili Aci a t r n e t . y a i g y r k r Amlodipin (Norvasc™) r o Tü tan O .tatd. Nikardipin (Loxen™) s i w s w A w / / Nifedipin (Adalat™) : p t t h ‐ Kısa etkili dihidropirinleri HT için kullanmayın (verapamil, diltiazem)
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
ACE İnhibitörleri (ACEI)
Özellikle yararlı i ğ e –Diyabet i n m r i t e i ğ D –Böbrek yetersizliği E p ı n T o l y s –Kalp yetersizliğiAci a t r n e t . y a i g y r k r Potansiyel yan etkileri‐ bradikinin aracılı r o Tü tan O .tatd. –Öksürük s i w s w A w / / –Anjioödem (1/2,000) p:
htt
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
ACE İnhibitörleri (ACEI) Acil tedavide çok kullanışlı olanlar i ğ Acil serviste e i n m r i t e i Kaptopril (Kaptoril™) D Eğ
p ı n T o l i y c s a A t r n e t Ayaktan (reçete) tedavi seçenekleri . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. – Benazepril s i w s – Enalapril/enalaprilat (Enapril™) w A ://w p – Lizinopril (Rilace™, Zestril™) t t h – Quinapril (Accupril™)
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
ACE İnhibitörleri (ACEI)
i ACEI ile aynı tedavi etkisi ğ e i n m r i t e i ACEİ göre daha az yan etki, bradikinin yıkımını ğ D E p ı n engellemez. Bu yüzden: T o l i y c s a A t r –Bradikinin aracılı öksürük görülmez n e t . y a i g y r k r r o –Oldukça nadir anjiodem Tü tan O .tatd. s i w s Rx örnekleri: losartan (Cozaar™),valsartan (Diovan™) w A w / / : p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Diüretikler
Kan hacmini azaltır i ğ e Damarlarda dilatasyon i n m r i t e i ğ D 3 tip E p ı n T o l i y c s –Loop (furosemide) – diürez için en etkili a A t r n e t . y a i g y r k r –Tiazid (hidroklorotiazid) – kan basıncını düşürmede r o ü O atd. T n a en iyi t t . s i w s w A ://w –K+ tutucu (spironolakton)
p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Diüretikler Acil tıpta Yüksek KB tedavisinde değeri i ğ e Acil serviste YOK i n m r i t e i ğ Ayaktan tedavi (Reçete) ıp D E n T o l i y c s –Hidroklorotiazid A ta
r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Nadiren kullanılan eski ilaçlar
Ganglion blokerleri i ğ – Trimethophan (Arfonad™) e i n m r i t e i Santral sempatolitikler ğ D E p ı n T o l – Rezerpin i y c s a A t r n e t – Alfa metildopa (Aldomet™) . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. Direkt vazodilatörler s i w s – Hidralazine (Apresoline™) Pre‐ w A ://w /Eklemsi? p t t h – Minoksidil (Lonitin™)
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
ACİL SERVİSTE KAN BASINCININ i ğ e i n m r i t e i ğ D E p DÜŞÜRÜLMESİ GEREKEN ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a ÖZEL ACİL DURUMLAR g r ry rki o . Tü tan O .tatd s i w s w A ://w p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
HİPERTANSİF ENSEFALOPATİ
Serebral otoregülasyonu aşan Akut HT ‐> i ğ e – arteriolar spazm i n m r i t e i ğ D – serebral iskemi E p ı n T o l i y c s – vasküler geçirgenlik a A t r n e t . y a i g y r k r – ödem r o Tü tan O .tatd. – hemoraji w sis
A ://ww p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
HİPERTANSİF ENSEFALOPATİ Tedavi i ğ e Kan basıncında 1 saati aşan sürede kontrollü düşüş i n m r i t e i ğ D diyastolik < 110 E p ı n T o l i y c s –Labetalol a A t r n e t . y a i g y r k r –Nikardipin Türkiye’de IV formları yok r o Tü tan O .tatd. –Fenoldopam s i w s w A w / / –Na Nitroprussid ? : p t t h • İntrakraniyal basınç artar
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
İNME (İSKEMİK VEYA HEMORAJİK) Acil servise başvuruda akut KB yükselme i ğ – İnmede sık görülen yanıt e i n m r i t e i – Yararlı olabilir ğ D E p ı n T o l İskemik bölgede serebral kan akımını artırabilir i y c s a A t r n e t – Genellikle geçici . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. İskemik inmede tedavi etmeyin! s i w s – Çok yüksek seyretmiyorsa w A ://w – Serebral hipoperfüzyon için tehlikeli ttp
h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
İNME (İSKEMİK VEYA HEMORAJİK)
Eğer KB yüksek seyrederse, özellikle hemorajik inme i ğ e i n varlığında dikkatli şekilde KB düşürülmeli m r i t e i ğ D E p ı – MAP’da %10‐15 azalma n T o l i y c s a A t –Diyastolik basıncı 110 altına düşürme n e .tr y
a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w İskemik inmede t‐PA verilebilmesi için KB s w A ://w 185/110’a düşürebilir p t t h (MAP:ortalama arteriyel basınç) A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
İNME (İSKEMİK VEYA HEMORAJİK)
Na Nitroprussid i ğ e en iyi tercih olmayabilir i n m r i t e i ğ D – İntrakraniyal basıncı artırır E p ı n T o l i y c s –PaCO2 değişikliğine karşı serebrovasküler a A t r n e t . y a i g reaktiviteyi engeller y r k r r o ü O atd. T n a –Periferik KB düşmesine bağlı beyin perfüzyon t t . s i w s w A basıncında ani düşüşü artırır //w
: p t ht
DKB > 140 hariç (Na Nitroprussid kullanılabilir) A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
İNME – (İSKEMİK VEYA HEMORAJİK) Labetalol i inmede en iyi ilaç seçeneği ğ e i n m r i t (Türkiye’de YOK) e i ğ D E p ı – Alfa & beta adrenerjik bloker n T o l i y c s –Nikardipin, alternatif ilaç nta eA tr
. y a i g y r k r r o . ü O d T t n a a Na Nitroprussid eğer diyastolik > 140 t t . s i w As ://ww p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
AKUT AORT DİSEKSİYONU
Amaç i ğ e i –KB’da hipotansif sınıra kadar hızlı düşüş n m r i t e i ğ • Sistolik 100 ‐ 120 ıp D E n T o l i y c s • 20 dk içinde a A t r n e t . y a i g y r k r KB’da hızlı düşüşün endike/güvenli olduğu tek durum r o Tü tan O .tatd. –Refleks taşikardinin önlenmesi w sis
A ://ww p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
AKUT AORT DİSEKSİYONU
KB Düşürme: Vazodilatör i ğ e –Na Nitroprussid (en hızlı) i n m r i t e i ğ D Taşikardi önlenmesi: Beta bloker E p ı n T o l i y c s –Metoprolol veya esmolol A ta
r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
AKUT KORONER SENDROM & PULMONER ÖDEM
i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e neden genellikle yetersiz doz nitrogliserin t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s Nitrogliserin infüzyon hızı arttırılmalı w A ://w p t t h
Nitrogliserin Eğer KB yüksek seyrederse
Na Nitroprussid nadiren gerekli
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
EKLAMPSİ/PREEKLAMPSİ Tedavi i ğ e Klasik i n m r i t e i ğ D – IV hidralazin (Türkiye’de yok) E p ı n T o l i y c s Daha iyi alternatifler a A t r n e t . y a i g y r k r – Labetalol, nikardipin (Türkiye’de IV formları yok) r o Tü tan O .tatd. – Na Nitroprussid favoriliğini kaybetmekte s i w s w A w / / • Fetusta siyanid toksisitesi ! p:
htt
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
KOKAİN& AMFETAMİN ZEHİRLENMESİ
Benzodiazepinler i ğ e i n m r genelikle etkili ve yeterli i t e i ğ D E p ı alfa + beta bloker nadiren gerekli n T o l i y c s a A t –Fentolamin (alfa bloker) veya Na nitroprusit, r n e t . y a i g y r k r r o beraberinde Tü tan O .tatd. s i w –Beta bloker s w A
ht
w / / tp:
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
FEOKROMOSİTOMA
Alfa + beta adrenerjik toksisite i ğ e Aort diseksiyonu gibi tedavi edilmeli i n m r i t e i ğ D –alfa & beta blokaj E p ı n T o l i y c s Fentolamin (alfa‐bloker) veya nitroprusit a A t r n e t . y a i g y r k r + beta bloker r o . ü O
d T t n a a t t . s i w s w A ://w p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
AKUT BÖBREK YETERSİZLİĞİ (ABY) Na Nitroprussid geleneksel ilaç i ğ e –Böbreklerden yavaş metabolize edilir i n m r i t e i ğ D –ABY’de siyanid toksisitesi riski E p ı n T o l i y c s Daha güvenli a A t r n e t . y a i g y r k r –Fenoldopam r o Tü tan O .tatd. –Nikardipin w sis
A ://ww p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
İlaç Seçimi Hipertansif Emergency (aciliyet) Tanı
Öneri i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h
Aort Diseksiyonu
Önerilen İlaç
Tedavide Amaç
Esmolol iv bolus ve SKB:100‐120 mmHg, sürekli infüzyon Na Nitroprussid IV infüzyon (B‐ Blokör sonrası) KB ve Nabızda azalma Nabız <60 /dk
Akut Hipertansif Pulmoner Ödem
Nitrogliserin SL, topikal veya İV infüzyon Na Nitroprussid IV sürekli infüzyon
KB’da %20‐30 düşüş, Vazodilatasyon sonrası diürez Semptomatik rahatlama
Tedavide risk
Hipotansiyon Na Nitroprussid sürekli KB takibi gerektirir. KOAH, Astım hastalarında solunum sıkıntısı varsa Esmolol yerine Diltiazem
Hipovolemiye dikkat, Her zaman iki koldan KB ölçümü, Vazodilatör öncesi mutlaka B‐Blokör kullanılmalı (Nitroprusit !)
Böbrek yetersizliğinin artması (diüretik,ACEİ) Diüretik öncesi nitrat verilmeli
İV nitrat düşük dozda venlerde yüksek dozlarda arterlerde dilatasyon ve KB düşüşü sağlar,
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
İlaç Seçimi Hipertansif Emergency (aciliyet) Tanı Akut MI
Öneri i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h Önerilen İlaç
Tedavide Amaç
Nitrogliserin SL, SKB >160 ise, en topikal veya İV fazla %20‐30 düşüş, infüzyon İskeminin azaltılması B‐Bloker, metaprolol
Tedavide risk
B‐Blokaj sol ventrikül yetersizliğini arttırır, KB>185/100 mmHg ise trombolitik kontrendike
B‐Blokaj mortaliteyi azaltır Hipotansiyona, Sağ ventrikül MI ve hipovolemiye dikkat
Akut Sempatik Kriz (Kokain, amfetamin)
Benzodiazepin bolus Nitrogliserin SL,topikal veya İV infüzyon
Aşırı sempatik uyarının azaltılması Semptomatik düzelme
İstenmeyen B‐blokaj alfa etkisinin artması ve kokain toksisitesinin artması,
Hipertansiyon genellikle zamanla ve benzodiazepinle düzelir Solunuma dikkat et
Akut Böbrek Yetersizliği
Labetolol bolus Nikardipin İV infüzyon Fenoldopam İV infüzyon Diyaliz
KB’da en fazla %20 düşüş
Hipotansiyon
Na Nitroprussid’den kaçın Akut durumda ACEİ kaçın
Türkiye’de yok
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
İlaç Seçimi Hipertansif Emergency (aciliyet) Tanı
Öneri i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h Önerilen İlaç
Tedavide Amaç Tedavide risk
Preeklemsi, Eklemsi, HELLP SEndromu
Labetolol bolus Nifedipin PO (veya Nikardipin)
<160/100 mmHg
Hipotansiyon Hidralazin önceden tahmin edilemeyen tedavi etkisi nedeniyle artık önerilmiyor
ACEİ kontrendike >45 yaş ve KAH varsa Nifedipin’den kaçın Nöbeti önlemek için MgSO4
Hipertansif Ensefalopati
Nikardipin İV infüzyon Fenoldopam İV infüzyon
MAP’da %15‐20 azalma MAP(mean arterial pressure‐Ortalama arteryel basınç)
Daha fazla KB düşüşü iskemik enfarkta neden olur
Serebral perfüzyonun otoregulasyonu bozulduğu için KB hızlı düşürülmemeli
Nikardipin İV infüzyon Esmolol bolus ve infüzyon
İntrakniyal basın artışı bulguları varlığında MAP 130 mmHg olacak şekilde tedavi et
KB ani düşüşten kaçınılmalı
İlk 6 saatte kanama artarak devam eder, bu süre için KB kontrolü önemli
Subraknoid Kanama
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
İlaç Seçimi Hipertansif Emergency (aciliyet) Tanı
i Öneri ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h Önerilen İlaç
Tedavide Amaç Tedavide risk
Akut İskemik İnme
Labetolol iv bolus (10 mg ile başla) veya İV infüzyon Nitrogliserin Nikardipin İV infüzyon
Fibrinolitik tedavi planlanıyorsa ve >185/100 mmHg ise, 15 dk aralıklarla 3 ölçümden ikisinde KB >220/120 mmHg ise tedavi et
Akut Postoperatif Hipertansiyon
Nikardipin İV infüzyon Labetolol İV bolus veya infüzyon Esmolol İV bolus sonra infüzyon
Operasyon öncesi Hipotansiyon tansiyona göre hafif yükselme kabul edilebilir Cerrahi yerlerden kanamayı göz önünde bulunudur <180/110 mmHg olmalı
KB fazla düşme iskemi ve defisitte artmaya neden olur İlk 24 saatte KB’da %10‐15’den fazla düşürülmemeli
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Yüksek KB ilk birkaç saatte kendiliğinden düşer
Öncelikle anksiyete, ağrı ve ateşi tedavi et
HİPERTANSİF URGENCY (ACİLİYET) KB >220/>120 ve akut organ yetmezliği/hasarı i ğ bulgusu yok e i n m r i t e i ğ D Oral Kaptopril E p ı n T o l i y • 6.25 ‐ 25 mg PO başlangıç c s a A t r n e t . y a i g Amaç : MAP’da %20 düşüş veya diyastolik basıncı y r k r r o . ü O d T t n 110’a indirmek ta .ta
s i w s w A ://w p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
İlaç Seçimi Hipertansif Urgency (aciliyet)
i ğ e i n m r i t e i ğ D Kaptopril* E p ı n T o l i y c s Nifedipin* a A t r n e t . y a i g y r k r r o Isradipin* ü O atd. T n a t t . s i w Furosemid* s w A w / / Amlodipin* : p t Pirazosin* ht İlaç
Felodipin*
Veriliş/doz
Etkinin Etki Süresi Dikkat edilecek noktalar başlangıcı
6,25‐25 mg PO
15 dak
4‐6 saat
Renal arter stenozunda verilmemeli
10‐20 mg PO/SL 5‐15 dak
3‐5 saat
Refleks taşikardi, ciddi hipotansiyon
1,25‐5 mg PO/SL
2 saat
30‐40 dak
Hipotansiyon
40‐80 mg PO/İV
Hızlı
4‐6 saat
5‐10 mg
1‐6 saat
30‐50 saat
Periferik ödem
1‐2 mg PO
1‐2 saat
2‐4 saat
Senkop, ortostatik hipotansiyon
5‐10 mg PO
2‐5 saat
11‐16 saat
Periferik ödem
PO: peroral SL:sublingual A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Sonuç Acil Serviste Hipertansiyon i ğ e Acil serviste yüksek KB saptandığında n r
e D –Genellikle taburculuk öncesi düşer E p ı n T o l i y –Nadiren acil serviste tedavi gerekir c s a A t r n e t . y a i g y –Hastanın hedef organ hasarı var mI? r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h
i m i t i ğ
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Sonuç ‐ Hipertansif Aciller
Hipertansif acil akut organ hasarı olan ve acilde iv i tedavi gerektiren durumdur ğ e i n m r i t e i Genel olarak ğ D E p ı n T o l –MAP en az 1 saatte %20 düşürülmeli ci sy
a A t r n e t . Aort diseksiyonu ‐> 20 dk y a i g y r k r r o . ü O d T t n –Diyastolik basıncı 110 dan aşağı düşürmeyin a a t t . s i w s w Diseksiyon varlığında 100 olması yeterli A ://w p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012