Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı TÜRKİYE ve DÜNYADA ACİL TIP n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h
Sunumu Hazırlayan i ğ e i n m r i t e i ğ D SB İzmir Tepecik EAH, Acil Tıp Kliniği E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t Son Güncellenme Tarihi: Şubat 2011 t h Uzm. Dr. Özge Duman ATİLLA
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Kaynaklar i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp Nedir? Temel görevi, beklenmeyen bir sağlık ği
e i n m r i t e i ğ D probleminde veya yaralanma durumunda E p ı n T o l i y c s a A t r n e t hastayı değerlendirmek, tanımak, tedavi . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. vermek ve daha ileri sakatlık veya ölümden s i w s w A ://w p t t korumak olan bir uzmanlık dalıdır. h A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp Nedir? Wikipedia
i ğ e i Emergency Medicine is a specialty of medicine that focuses on the n m r i t e i ğ D E diagnosis and treatment of acute illnesses and injuries that require p ı n T o l i y c s immediate medical attention. a A t r n e t . y a i g y r k r These professionals practice in hospital EDs, in the prehospital setting via r o ü O atd. T n a t t EMS and other locations where initial medical treatment of illness takes . s i w s w A ://w place. Just as clinicians operate by immediacy rules under large emergency p t t systems, emergency practioners aim to diagnose emergent conditions and h
stabilize the patient for definitive care.
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp Nedir? International Federation for Emergency Medicine 1991
i ğ e i n m r i t e i ğ D based on the knowledge and skills required for the E p ı n T o l i y prevention, diagnosis and management of acute and urgent c s a A t r n e t . y a aspects of illness and injury affecting patients of all age i g y r k r r o . ü O d T t n groups with a full spectrum of undifferentiated physical and a a t t . s i w s w behavioral disorders. A ://w p t t h
Emergency medicine is a medical specialty ‐‐ a field of practice
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp Uzmanı Kimdir?
Akut hastalık ve yaralanma durumunda hastanın zaman
i ğ kaybetmeden tanınması, değerlendirme, bakım ve e i n m r i t e i ğ D sonuçlandırılmasını E p ı n T o l i y c s Acil tıbbi bakımın her yönüyle ilgili yönetim, araştırma ve a A t r n e t . y a i g y r k r öğretim etkinliklerini r o Tü tan O .tatd. Hastanın, hastane içinde veya dışındaki polikliniklerden s i w s w A w / / yararlanması için yönlendirilmesini : p t ht Hastane öncesi Acil Tıp Hizmetleri sisteminin yönetimini sağlayan hekimdir A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp Uzmanı i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp Uzmanı i ğ e i n m r i t e i ğ D E p Eğitim ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r Araştırma k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w Hizmet p t t h 4 Temel Görev
Yönetim
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp – Kronolojik 3 ana dönem • • •
• Dünyadaki gelişimi ABD i ğ ile paralel i ne
m r i t e i ğ D • Savaşlar ile ilişkili E p 1960 öncesi ı n T o l i y c s – Her savaş gelişime a A t r n e t . y a i katkıda bulunmuş g y 1960‐1990 arası r k r r o Tü tan O .tatd.– 1940 – II. Dünya Savaşı s i w s w 1990 sonrası A ://w – 1950 – Kore savaşı p t t – 1960 – Vietnam savaşı h – 1990 – Terörle savaş A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
1960 öncesi i ğ e i n m r i t e i ğ D E – Emergency Room (!) Tıp n o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r Tek hemşire / doktor r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w Özel bir bakım yok p t t h
• Genelde tek bir odada
• •
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
1960 ‐ 1990 i ğ e i n m r i t e Bu ölümlerde acildeki “tek oda”nın yetersiz kalması i ğ D E p ı n T o l i y Savaş alanlarındaki deneyim artışı c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Deneyimin sivil hayata uyarlanması Tü tan O .tatd. s i w s w Çok odalı acil servislerin açılması A ://w p t t h
• Toplumda kaza ve travmalara bağlı ani ölümlerde artış • • • •
• Yeni acil servislerde özel ekiplerin çalışmaya başlaması
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
1960 ‐ 1990 • Çok odalı sisteme geçiş
i ğ e i n m r i t e Özel ekiplerin çoğalması ve gruplaşması i ğ D E p ı n T o Gruplaşan ekiplerin resmileşmesi l i y c s a A t r n e t – Dernekler, cemiyetler . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. – Ambulans hizmetleri s i w s w Resmileşen kurumların kurallar koyması ! A ://w p t t – Eğitim ve Araştırma klinikleri h – Servis (departman) sistemi
• •
•
• Kuralların standardizasyonu – Yeterlik kurulları (ATYK) A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Süreç ‐ ABD ACEP
1968
Resmi uzmanlık dalı
1976
i ğ e i n m r i t e i ğ D İlk asistan 1969 E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . İlk program 1970 y a i g y r k r r o . ü O d T t n a a t t . s i w EMRA As 1974 w w / / : p t t h A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Süreç‐ Dünya i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
1990 sonrası
Üst uzmanlık dallarının ortaya çıkışı
Genişleyen hizmet ağı
i ğ e i n m r i İlkyardım t e i ğ D E p ı n T Hastane öncesi bakım o l i y c s a A t r n e t Olağan dışı durumlar . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. Terörizm s i w s Küreselleşme w A ://w p t Sistem çatışması t h
Anglo Amerikan Franko German A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
1990 sonrası
En Önemli Küresel Gelişme: Dil ve Anlam Birliği
i ğ e i Terminolojinin standardizasyonu n m r i t e i ğ D E p ı n T Acil Tıp tanımı il o y c s a A t r n e t . y a i g y Acil Durum tanımı r k r r o Tü tan O .tatd. s i Acil Hasta tanımı w s w A ://w p t t Acil Tıp Doktoru tanımı h Acil Servis tanımı YAPILDI A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
1990 sonrası
MEDYA
i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp ‐ Gelişimsel Arnold JL. International emergency medicine and the recent development of emergency medicine worldwide. Ann Emerg Med 1999;33:97‐103
i ğ e i n m r i t e i ğ D E Uzmanlık Sistemi Tıp n Gelişmiş o l i y c s a A t r n e t . y a iAcil Tıp ry Akademik g r k Gelişmekte Olan r o . ü O d T t n a a t t . s i w Acil Bakım Sistemi s w Gelişmemiş A ://w p t t h Yönetim
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp ‐ Gelişimsel Arnold JL. International emergency medicine and the recent development of emergency medicine worldwide. Ann Emerg Med 1999;33:97‐103
Acil Tıp Sistemini Gelişim Tablosu Değerlendirme Uzmanlık Sistemi •Ulusal organizasyon •Asistanlık eğitimi •Board sertifikasyonu •Resmi uzmanlık Akademik Acil Tıp •Uzmanlık dergisi •Araştırma •Veribankası/sistemi •Yan dal ihtisası Hasta bakım sistemi •Acil hekimi •AS direktörü •Hastane öncesi bakım •Transfer sistemi •Travma sistemi Yönetim Kalite değerlendirme Ön değerlendirme
< 1993 (0 / 15)
i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h Gelişmemiş
Gelişmekte Olan
Gelişmiş
Hayır Hayır Hayır Hayır
Evet Evet Evet Evet
Evet Evet Evet Evet
Hayır Hayır Hayır Hayır
Evet Evet Hayır Hayır
Evet Evet Evet Evet
Diğer hekimler Diğer hekimler Özel araç, taksi Hayır Hayır
Asistanlık eğitimi almış ATU ATU BLS/EMT ambulansları Hayır Hayır
Asistanlık eğitimi almış ATU ATU Paramedik/hekim ambulansı Evet Evet
Hayır Hayır
Hayır Hayır
Evet Evet
Lübnan, Nepal, Pakistan, Vietnam, Jamaika, Türkiye
Hong Kong, İsrail, Ürdün, Güney Kore, Çin
Avustralya, Kanada, ABD, İngiltere
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp ‐ Gelişimsel Arnold JL. International emergency medicine and the recent development of emergency medicine worldwide. Ann Emerg Med 1999;33:97‐103
1999 (3 / 15)
Acil Tıp Sistemini Gelişim Tablosu
i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h
Değerlendirme
Gelişmemiş
Gelişmekte Olan
Gelişmiş
Uzmanlık Sistemi •Ulusal organizasyon •Asistanlık eğitimi •Board sertifikasyonu •Resmi uzmanlık
Hayır Hayır Hayır Hayır
Evet Evet Evet Evet
Evet Evet Evet Evet
Akademik Acil Tıp •Uzmanlık dergisi •Araştırma •Veribankası/sistemi •Yan dal ihtisası
Hayır Hayır Hayır Hayır
Evet Evet Hayır Hayır
Evet Evet Evet Evet
Hasta bakım sistemi •Acil hekimi •AS direktörü •Hastane öncesi bakım •Transfer sistemi •Travma sistemi
Diğer hekimler Diğer hekimler Özel araç, taksi Hayır Hayır
Asistanlık eğitimi almış ATU ATU BLS/EMT ambulansları Hayır Hayır
Asistanlık eğitimi almış ATU ATU Paramedik/hekim ambulansı Evet Evet
Yönetim Kalite değerlendirme Ön değerlendirme
Hayır Hayır
Hayır Hayır
Evet Evet
Lübnan, Nepal, Pakistan, Vietnam, Jamaika
Hong Kong, İsrail, Ürdün, Güney Kore, Türkiye, Çin
Avustralya, Kanada, ABD, İngiltere
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp ‐ Gelişimsel Arnold JL. International emergency medicine and the recent development of emergency medicine worldwide. Ann Emerg Med 1999;33:97‐103
2008 – (11 / 15)
Acil Tıp Sistemini Gelişim Tablosu Değerlendirme Uzmanlık Sistemi •Ulusal organizasyon •Asistanlık eğitimi •Board sertifikasyonu •Resmi uzmanlık
i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h Gelişmemiş
Gelişmekte Olan
Gelişmiş
Hayır Hayır Hayır Hayır
Evet Evet Evet Evet
Evet ‐ 1995 Evet ‐ 1994 Evet Evet ‐ 1993
Hayır Hayır Hayır Hayır
Evet Evet Hayır Hayır
Evet ‐ 2001 Evet ‐ 1994 Evet Evet
Hasta bakım sistemi •Acil hekimi •AS direktörü •Hastane öncesi bakım •Transfer sistemi •Travma sistemi
Diğer hekimler Diğer hekimler Özel araç, taksi Hayır Hayır
Asistanlık eğitimi almış ATU ATU BLS/EMT ambulansları Hayır Hayır
ATU – 1999 ATU – 2001 Paramedik/hekim ambulansı 2006 Evet – 1993 Evet
Yönetim Kalite değerlendirme Ön değerlendirme
Hayır Hayır
Hayır Hayır
Evet – 2007 Evet
Lübnan, Nepal, Pakistan, Vietnam, Jamaika
Hong Kong, İsrail, Ürdün, Güney Kore, Çin
Avustralya, Kanada, ABD, İngiltere
Akademik Acil Tıp •Uzmanlık dergisi •Araştırma •Veribankası/sistemi •Yan dal ihtisası
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp – Avrupa i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp – Avrupa EuSEM kuruldu
i ğ 1998 İlk Avrupa Acil Tıp Kongresi ne i m r i t e i ğ D 2001 İlk Akdeniz Acil Tıp Kongresi E p ı n T o l i y c s 2002 TATD EuSEM’e üye oldu a A t r n e t . y a g y r ki r 2004üAB Acil Tıp Uzmanlık Komisyonu r o O atd. T n a t t . 2005 Avrupa Acil Tıp Dernekleri Başkanları Toplantısı s i w s w A w / / 2008 Avrupa Acil Tıp Çekirdek Eğitim Programı : p t ht
2012 Avrupa Acil Tıp Kongresi ‐ Türkiye
2008 İlk Avrasya Acil Tıp Kongresi ‐ Türkiye
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp – Avrupa • EuSEM
•
• Üye ülkeler
i ğ e i n Acil Tıp’ ı ayrı bir m r i t e i ğ D E p ı uzmanlık olarak tanır n T o l i y c s a A t r FEEMS n e t . y a i g y r k r r o . ü O d T t n Avrupa Acil Tıp a a t t . s i w s w A ://w Dernekleri p • İsviçre t t Federasyonu h – – – – – – –
İngiltere İsveç TÜRKİYE İtalya Yunanistan İrlanda Belçika
– Hollanda – İspanya – Romanya
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp – Avrupa i ğ e i n m r i t e 2004 yılına kadar sadece İngiltere ve İrlanda Acil Tıp’ i ğ D E p ı n T o l i ı tanıdı y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r 2007 yılına kadar İzlanda,İsveç, Çek Cum., o Tü tan O .tatd. s i Macaristan, Malta, Polonya ve Slovenya da resmen w s w A ://w tanındı.http
AB Acil Tıp uzmanlığını 1993 yılında tanıdı
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp – Avrupa AB Acil Tıp için ne öngörüyor?
i ğ e i Ayrı bağımsız bir ana dal n m r i t e i ğ D E Uzmanlık eğitim süresi –ıp 5 yıl n T o l i y c s a A En az 3 yılı acil serviste geçecek t r n e t . y a i g y r k r r o Eğitim kurumları ve eğitmenlerin Ulusal Kurumlarca Tü tan O .tatd. s akreditasyonu i w s w A ://w Çekirdek içerikte yeterlik p t t h
Probleme dayalı öğrenim tabanı
Formal uzmanlık sınavı A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp neği i m r i t e i ğ D E p Türkiye Süreci ı T on li
y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp ‐ Türkiye
1990’ların başı
i ğ e i n m r i t e i İlk ve Acil Yardım – Uzmanlık Ana dalı ğ D E p ı n T 30 Nisan 1993 tarih ve 21567 sayılı RG o l i y c s a A t 3 yıl süre –y18 ay rotasyon r n e t . a i g y r k r r o 01.02.1994 Dokuz Eylül ÜTF Tü tan O .tatd. s Rektör Prof. Dr. Namık Çevik / Dr. John Fowler i w s w A w / / Acil Tıp Uzmanlığı : p t ht
SB tarafından düzenlenen toplantılar
19 Haziran 2002 tarih ve 24790 sayılı RG 5 yıl süre
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
39 Acil Tıp AD Aydın Adnan Menderes Ü. Acil Tıp AD Afyon Kocatepe Ü. Acil Tıp AD Akdeniz Ü. Acil Tıp AD Ankara Ü. Acil Tıp AD Atatürk Ü. Acil Tıp AD Başkent Ü. Acil Tıp AD Cumhuriyet Ü. Acil Tıp AD Çukurova Ü. Acil Tıp AD Dicle Ü. Acil Tıp AD
Harran Ü. Acil Tıp AD İnönü Ü. Acil Tıp AD İstanbul Bilim Ü. Acil Tıp AD Kafkas Ü. Acil Tıp AD Kahramanmaraş Sütçü İmam Ü. Acil Tıp AD Karadeniz Teknik Ü. Acil Tıp AD Kırıkkale Ü. Acil Tıp AD Kocaeli Ü. Acil Tıp AD Marmara Ü. Acil Tıp AD Mersin Ü. Acil Tıp AD Mustafa Kemal Ü. Acil Tıp AD Ondokuz Mayıs Ü. Acil Tıp AD Pamukkale Ü. Acil Tıp AD Selçuk Ü. Acil Tıp AD Süleyman Demirel Ü. Acil Tıp AD Ufuk Ü. Acil Tıp AD Uludağ Ü. Acil Tıp AD Yeditepe Ü. Acil Tıp AD Yüzüncü Ü. Acil Tıp AD
i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h
Dokuz Eylül Ü. Acil Tıp AD Düzce Ü. Acil Tıp AD Ege Ü. Acil Tıp AD Erciyes Ü. Acil Tıp AD Osmangazi Ü. Acil Tıp AD Fırat Ü. Acil Tıp AD Gazi Ü. Acil Tıp AD Gaziantep Ü. Acil Tıp AD Gaziosmanpaşa Ü. Acil Tıp AD GATA Hacettepe Ü. Acil Tıp AD
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
20 Eğitim Araştırma Hastanesi Ankara
İstanbul
Atatürk EAH
Bezm‐i Alem V.S.V.G. EAH
İzmir EAH
Taksim EAH
i ğ e i n Bakırköy Dr. Sadi Konuk EAH m r Dışkapı Yıldırım Beyazıt EAH i t e i ğ D İstanbul EAH E p Ankara EAH ı n T o l Göztepe EAH i y c s Keçiören EAH a A t r Haseki EAH n e t . y a i g Numune EAH y r k r r o Haydarpaşa EAH . ü O d T t n İzmir a a t t Kartal Dr. Lütfi Kırdar EAH . s i w Tepecik EAH As w Okmeydanı EAH w / / : Atatürk EAH p Şişli Etfal EAH htt Kayseri, Bursa, Adana………
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp ‐ Türkiye
Markalaşma: “Avrasya Acil Tıp Kongresi”
i ğ e i n m r i t e i ğ D E p ı n T o l i y c s a A t r n e t . y a i g y r k r r o Tü tan O .tatd. s i w s w A ://w p t t h
1 / 2nd Euroasian Congress on Emergency Medicine
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Türkiye’de Acil Tıp, Gelecek...
Uzmanlık Sistemi
i ğ e i n Akademik Acil Tıp m r i t e i ğ D Yan dal ihtisasları E p ı n T o l Hasta Bakım Sistemi ci y s a A t r İyi bir hastane öncesi bakım ve hasta transferi sistemi n e t . y a i g y r k r r Travma sistemi / Önlemeye yönelik çalışmalar o . ü O d T t n Pratisyen hekimlerin eğitimi a a t t . s i w s Halkın eğitimi w A w / / Tıp fakültesi öğrencilerinin eğitimi : p t Yönetim ht
Board sertifikasyonu
Kalite kontrol AS Standartları A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Türkiye’de Acil Tıp, Gelecek... i ğ e i n m r i t e i ğ D Orta Doğu E p ı n T o l i y c s a A t r Asya n e t . y a i g y r k r r o ü O atd. T n t Akdeniz ista . w s w A ://w p t Karadeniz t h
• Doğu‐Avrupa ve Balkanlar • • • •
LİDER
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012