Catch Gratis maandblad - Juni 2012 - Jaargang 1 - www.catchmagazine.be
Lifestyle voor kids
Waarom cupcakes zo populair zijn bij jongeren
Schoonheidsschool Denise GrĂŠsiac is beste opleiding
Colofon
Met dank aan
Einderedactie
Aminat Elmurzayeva ASP Forcki Bo Tijskens van TVLimburg De leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar van Basisschool Sint-Ursula Lisp Ellen Crollet Eva Menten van ‘t Bakjuweel Hyacinth Isabo Bilsen en Anne van Coillie Jade Calder van Casey’s Cupcakes Jana Linden Jeannie Lee van Sweet by Holly Mathieu Deflem van de universiteit van South Carolina Natasja van de Catsije van de Vrije Lagere School Lede Nicole Schwartz van Sprinkles Cupcakes Pedro Moutinho Sandra Wolska Sara Dubelloy Sara Gramling van Magnolia Bakery Sarah Joris Schoonheidsschool Denise Grésiac Stephanie Balls van Peggy Porschen Cupcakes Veer Vincent
Teksten Eva Linden door Klaudia Walloch Teksten Klaudia Walloch door Eva Linden
Redactie Eva Linden Klaudia Walloch
Vormgeving Eva Linden Klaudia Walloch
Foto’s Eva Linden Klaudia Walloch
Coverbeeld Klaudia Walloch
Website www.catchmagazine.be
2
In dit magazine CATCHY 4 5
Sprinkles cupcakes veroveren New York Steeds meer jongeren op ‘Facebook’ Gezocht: meisjes met pit Kaviaar op je nagels Kleur je lentetrends
KOKEN 6
Waarom cupcakes zo populair zijn bij jongeren
BEAUTY 12 15
Antwerpse schoonheidsschool ‘Denise Grésiac’ is erkend als beste opleiding Fotoreportage ‘Denise Grésiac’
MUZIEK 20
Lady Gaga: “Als ik een leider kan zijn, zal ik dat ook zijn”
VREEMD 29
“Ik heb mezelf toegelaten om het in België leuk te vinden en te blijven”
32
“Nederlands is nu mijn favoiete vak”
REIZEN 35
ASP Forcki - “In de zomervakantie hebben we ons eigen circus”
38
Fotoreportage ‘Wat doe jij deze vakantie?’
3
catchy
Sprinkles cupcakes veroveren New York In Los Angeles staat sinds kort een cupcake-automaat, waar je dag en nacht de heerlijkste cupcakes uit kunt halen. De Automatische Cupcake Machine (ACM) bevindt zich tussen de zaak van Sprinkles Cupcakes, en hun gloednieuwe Sprinkles Ice Cream Shop. “We verkopen dagelijks honderden cupcakes, de wachtrijen aan de automaat zijn gigantisch!”, vertelt Candace Nelson, de eigenares van Sprinkles Cupcakes. Een groot succes dus, daarom wil Sprinkles deze zomer nog drie automaten bijzetten. Foto: Sprinkels Cupcakes
Eva Linden
Steeds meer jongeren op Facebook Jongeren tot 12 jaar gebruiken steeds meer en steeds vaker sociale netwerksites zoals Facebook, Myspace en Netlog. Uit een onderzoek van EUKidsOnline blijkt dat in België bijna 40% van jullie een profiel op één of een andere sociale netwerksite heeft. Uit het onderzoek blijkt verder nog dat Facebook de populairste website is bij jongeren. Eva Linden
4
© Eva Linden
Gezocht: meisjes met pit Deze zomer gaat TV Limburg op zoek naar de Vlaamse ‘it-girls’: jonge, knappe vrouwen die eigenlijk geen speciale talenten of interessante job hebben, maar wél enorm populair zijn. “We zoeken meisjes met pit en ambitie”, vertelt Bo Tijskens van TV Limburg. “Meisjes met een sterke uitstraling of x-factor. Ze moeten hun mannetje kunnen staan in de mediawereld, maar het belangrijkste is dat ze zichzelf durven zijn.” Eva Linden
Kleur je lentetrends
Kaviaar op je nagels Het Britse beautymerk Ciaté brengt op 26 maart Caviar Manicure op de markt. Het product bestaat uit gekleurde kaviaarvormige parels met bijhorende nagellak. De kracht van de parels tovert een 3D-effect op je nagels. De nagelkit is te verkrijgen in wit, zwart of een mix van flashy regenboogkleuren. Volgens Vogue magazine de nieuwe zomerhit. Hoewel de Caviar Manicure nog niet in België verkrijgbaar is, kan je het wel al in Sephora winkels kopen tegen een prijs van 18 pond (ofwel 21,52 euro). Klaudia Walloch
De lente is weer in het land, dus is het tijd voor een nieuwe garderobe. De topper van dit seizoen zal absoluut Tangerine Tango zijn. Deze mandarijnrode kleur werd door kleurenbedrijf Pantone uitgeroepen tot ‘de kleur van het jaar’, omdat die zo levendig en warm is. Ook de mode-industrie heeft deze kleur in hun collecties opgenomen, meldt de Britse krant Telegraph. Volgens modemagazine Elle zijn ook dit najaar fluobroeken erg in, zowel als jeansbroeken met prints. Voor diegenen die het niet al te fel willen houden, adviseert Elle de pasteltinten. Munt, koraalroze en de nude tint doen het dit jaar. Deze zachte kleuren werken echter relaxerend en geven je uiterlijk een heel natuurlijke uitstraling. Klaudia Walloch
5
rubriek koken
“Cupcakes zijn een perfecte combinatie van koken en knutselen” Waarom cupcakes zo populair zijn bij jongeren
Cupcakes zijn hip, kleurrijk en heel erg populair op het moment. Zo populair zelfs, dat je in elke stad in Vlaanderen minstens één shop vind die de mafste spullen verkoopt om cupcakes mee te maken en te versieren. Eén van die cupcakewinkels is eigendom van Isabo Bilsen (13) en haar mama Anne. Samen runnen ze Cupcakeshop Bilsen in Lier. Isabo vertelt hoe het allemaal begon: “Een jaar geleden kreeg mijn mama een klein receptenboekje voor cupcakes bij Libelle. De cakejes in het boekje zagen er superschattig uit en op internet vonden we een winkeltje met cupcakespullen waar we allerlei dingen kochten.” De eerste cupcakes die Isabo maakte waren heel gewone vanillecupcakes, met een simpele
versiering erop. “Ze waren vrij goed gelukt, maar als je ziet wat ik nu allemaal kan maken, waren ze natuurlijk maar gewoontjes.” En zo begon de cupcake-gekte in het huis van Isabo. Maar wat zijn cupcakes nu eigenlijk? En vooral: wat maakt ze zo speciaal? De eerste cupcake werd in 1828 gemaakt door de Engelse Elisa Leslie. Tijdens een theekransje met haar vriendinnen gaf ze hen een klein cakeje dat in een theekopje (cup in het Engels) zat: een cup-cake dus. Maar pas in 2009 raakte iedereen in België in de ban van de schattige cakejes. Omdat ze zo klein zijn, het perfecte tussendoortje. Omdat je er zoveel verschillende kanten mee uit kunt, en een rare smaakcombinaties uitproberen (zoals chocolade en courgette). Of gewoon, omdat ze zo leuk zijn om te maken en te versieren.
Creatief met cupcakes
© Eva Linden
6
Cupcakes maken is verslavend. Zodra je er eentje hebt gemaakt, wil je er steeds maar lekkerdere en mooiere proberen te maken. “Stiekem maak ik liever cupcakes dan aan mijn carrière te werken”, vertelde een vrouw onlangs nog op een cupcakeforum. En ze heeft groot gelijk. “Cupcakes zijn zo ontzettend mooi”, vertelt Isabo. “Ik kan er al mijn creativiteit in kwijt en
rubriek
© Eva Linden
daarom maak ik er vaak. Meestal eet ik er zelf een stuk of vijf op. Je zou denken dat ik het al lang beu ben, maar dat is zeker niet zo!” Maar wie maakt nu de mooiste cupcakes: volwassenen of jongeren? “Jongeren zijn veel creatiever”, weet Anne, de mama van Isabo. “Niet alles hoeft even realistisch te zijn, een bloem bijvoorbeeld hoeft niet altijd gekleurde blaadjes en een groene stengel te hebben. Daarom zijn hun cupcakes vaak veel mooier dan die van volwassenen.” Creativiteit is inderdaad iets wat je nodig hebt om unieke cupcakes te maken. En die creativiteit kan vanuit verschillende hoeken komen: “We hebben thuis een hele boekenkast vol cupcakeboeken.” vertelt Isabo. “Ik kijk graag naar de prentjes om inspiratie op te doen. En via internet vind je ook veel filmpjes waarin ze receptjes voordoen.” Tieners zijn heel handig met computers. Websites bezoeken, Youtube-filmpjes bekijken, berichten posten op een forum, tegenwoordig is het allemaal geen probleem voor jongeren. Ook cupcakemakers weten dit, en zo komt het dat we op internet honderden webpagina’s van cupcakebakkerijen vinden. “De website van Peggy Porschen is mijn favoriete”, vertelt Isabo. “Ze heeft een
5 snelle vragen aan Peggy Porschen Wat is jouw favoriete cupcake? Dat verschilt van seizoen tot seizoen, momenteel zijn onze toffee-cupcakes mijn absolute nummer één.
Hoeveel cupcakes eet je elke dag? Ik moet elke dag nieuwe recepten bedenken, en daarvoor moet ik vaak proeven. Ik eet dus elke dag wel een paar cupcakes.
Proef je alle cupcakes die je verkoopt? Natuurlijk!
Kan je elke dag even enthousiast zijn om cupcakes te maken? Cupcakes maken is mijn passie, ik hou enorm veel van ze te bakken en decoreren, en daarom ben ik elke dag blij dat ik dit werk kan doen.
Hoe kwam je op het idee om een cupcakeshop te openen? Toen ik klein was, kreeg ik elk jaar een geweldige cake voor mijn verjaardag. Die cake was elk jaar weer het hoogtepunt van de dag, ik was overdonderd door de smaak en het uitzicht ervan. Toen ik 14 jaar werd, besloot ik om zelf cupcakes te gaan maken. Sindsdien ben ik er niet meer mee gestopt!
7 © Eva Linden
Red velvet cake
koken cupcakewinkeltje in Engeland, en op haar website post ze regelmatig mooie foto’s van haar cupcakes. Haar cakes zijn altijd heel romantisch en dat vind ik er leuk aan.”
Proeven, proeven, proeven Welke de lekkerste cupcakes in de Verenigde Staten zijn, vind je op de volgende bladzijde. Natuurlijk heeft iedereen zo zijn eigen smaak, en kan je alleen ontdekken welke cupcake jij de lekkerste vindt door te proeven. “De populairste cupcakes hier in België zijn de gewone vanille-cake en ook de cakes met drank in”, zegt Anne. “In Amerika houden de mensen meer van zoet, daarom zal de Red Velvet cake waarschijnlijk op nummer één staan.” Voor Isabo is het duidelijk welke haar lievelingscake is: “Mijn favoriete cupcake is eentje
© Eva Linden
Royal icing
met vers fruit door het deeg gemengd. En die versier ik dan met een spuitzak met royal icing (een soort van crème die na een tijdje hard wordt en waarmee je allerlei figuurtjes kunt spuiten). Mmm, echt lekker!” De vrienden van Isabo vinden haar hobby superleuk: “We wisselen regelmatig receptjes uit. Soms neem ik zelfgemaakte cupcakes of koekjes mee naar school, en dan wil iedereen proeven.”
8
Isabo denkt er niet aan om ooit te stoppen met cupcakes maken: “Mijn grote droom is om een winkeltje te openen zoals Peggy Porschen. Dan maak ik taarten op bestelling. Wat zou dat geweldig zijn!” Naast de cupcakeshops, zijn er ook talloze cupcake-workshops, waar je cupcakes leert maken en versieren. Zo is er bijvoorbeeld ‘t Bakjuweel, waar ervaren cupcakemaakster Eva Menten allerlei workshops aanbiedt: je leert er lekkere koekjes, mooie cupcakes of hippe cakepops (cupcakes op een stokje) maken én versieren. Eva raakte in oktober 2010 verslaafd aan cupcakes: “De eerste keer dat ik een cupcake maakte was tijdens een workshop bij een collega. Al gauw had de ‘cupcake-microbe’ me te pakken, en ik oefende zoveel dat ik uiteindelijk zelf workshops kon beginnen geven.” Sinds kort geeft Eva ook workshops voor jongeren en kinderen vanaf 5 jaar. Hoewel de workshops voor oudere mensen heel erg populair zijn, zijn deze voor jongeren dat nog meer. “Kinderen en jongeren houden van koken en van knutselen, en een cupcake combineert die twee dingen perfect. Daarom wil elk kind een cupcakeparty voor zijn verjaardag.” Hoe gaat zo’n workshop in z’n werk? “De deelnemers moeten op voorhand een thema kiezen waar we rond gaan werken. Tijdens de workshop maak ik eerst zelf een voorbeeldcupcake, en daarna mogen de deelnemers aan de slag gaan, en hun mooiste creaties op tafel toveren.” Eva weet heel goed waarom ze zo van cupcakes houdt. “In België is er nog weinig te doen rond cupcakes, maar de glimlach van een kind als hij zijn zelfgemaakte cupcake laat zien, daar doe ik het voor.” Eva Linden
rubriek
9
koken
De perfecte cupcake Allemaal goed en wel, maar hoe maak je nu die ene perfecte cupcake? Wij vroegen het aan Jade Calder van de Californische cupcakeshop Casey’s Cupcakes. Zij vertelt ons het geheim. “Bij Casey’s cupcakes proberen we elke dag opnieuw perfecte cupcakes te maken, zoals onze klanten van ons verwachten. Hoe we dat doen, vertellen we hier exclusief aan Catch Magazine.”
Tips van Jade 1. Begin met een simpele cupcake te maken, zoals eentje met vanille of chocolade. Als je dit onder de knie hebt, kun je beginnen te experimenteren met andere smaken. Mijn favorieten zijn cupcakes van oreokoekjes, gummibeertjes of vers fruit. Maar maak het vooral niet te ingewikkeld. 2. Zoek voordat je begint een thema uit en probeer daarrond te werken. Tijdens de vakantie kun je bijvoorbeeld ‘de zee’ als thema kiezen, en blauwe cupcakes maken met visjes van suikerpasta. Het is leuk als je cupcakes bij elkaar passen. 3. Gebruik zoveel mogelijk verse ingrediënten in je cupcakes (zoals verse aardbeien of ander fruit). Je proeft echt dat ze vers zijn, en daardoor wordt je cupcake lekkerder van smaak. 4. Probeer ook eens met producten uit je eigen streek te werken. Belgische chocolade is de beste ter wereld, gebruik deze dan ook zeker en vast in je cupcakes. 5. Als je nooit proeft van wat je aan het maken bent, kun je ook niet weten welke smaken je lekker vindt en welke niet. Daarom is het belangrijk om alles te proeven en zoveel mogelijk smaken te leren kennen. 6. Een té zware cake is nooit lekker. Zorg er daarom voor dat je cake vochtig blijft, door alle ingrediënten op voorhand uit de koelkast te halen zodat ze op kamertemperatuur zijn. Verder gebruik je best alleen glazuur die licht en luchtig is, smeer geen dikke laag op je cupcake. 7. Tot slot is er niets zo lekker als een superverse cupcake. Wacht dus niet te lang en eet je cupcakes zo snel mogelijk op, of geef er ook een paar aan je vrienden als het er te veel zijn. Veel succes met het maken van jouw cupcake!
10
Lavendelcupcakes Als je al iets meer ervaring hebt in de keuken, kun je eens proberen om de heerlijke lavendelcupcake van ‘Casey’s Cupcakes’ na te maken. Jade Calder van ‘Casey’s Cupcakes’ vertelt: “Onlangs deden we met ‘Casey’s Cupcakes’ mee aan het Amerikaanse tv-programma ‘Cupcake Wars’, waarin verschillende teams de jury proberen te overtuigen dat hun cupcake de beste is. We maakten een speciale lavendelcupcake, omdat lavendel zo’n typische subtiele smaak heeft. We overdonderden de jury helemaal, en wonnen de eerste prijs.” Hieronder vind je het recept voor een lavendelcupcake!
Voor 12 cupcakes Mix 125 gram zelfrijzende bloem, 125 gram gesmolten boter, 2 eieren en 125 gram gezeefde lavendelsuiker tot een geheel. Voeg er dan 3 eetlepels melk aan toe en mix nogmaals 2 tot 3 minuten, totdat je een glad mengsel krijgt. Verdeel het deeg over 12 bakvormpjes, maar zorg ervoor dat de vormpjes niet meer dan Foto: Magnolia’s Cupcakes 2/3 gevuld zijn. In de oven worden de cupcakes nog dikker, en als je de vormpjes te vol doet hangt je hele oven vol deeg. Verwarm de oven voor op 180 graden. Bak de cupcakes ongeveer 20 minuten tot ze gaar zijn (dit kun je controleren door er met een cocktailprikker in te steken. Als er deeg aan de prikker blijft hangen, zijn de cakejes nog niet klaar). Laat ze daarna nog even afkoelen in de oven, zodat ze niet inzakken. Als de cupcakes afgekoeld zijn, kun je ze afwerken met bijvoorbeeld paarse suikerpasta en echte lavendelbloemetjes. Eva Linden
beauty
Antwerpse schoonheidsschool Denise Grésiac is erkend als beste opleiding Oud-leerlinge Ellen Crollet richtte in 2008 haar eigen schoonheidsinstituut op. Ellen Crollet (23) startte in 2006 haar vijfde jaar bij schoonheidsschool Denise Grésiac. Twee jaar later heeft ze al haar eigen schoonheidsinstituut Beauty Elle in Wommelgem, en doet ze wat ze het liefste doet op de wereld. Denise Grésiac, gelegen in de Koninklijkelaan in Antwerpen - Berchem, heeft een naam ontwikkeld in de beautywereld. Specialisten erkennen de middelbare school als de beste schoonheidsopleiding van het land en de Benelux. Voor velen biedt de school toekomstmogelijkheden. In maart stond de school nog in de kijker tijdens het realityprogramma Beautyschool, waar leerlingen en docenten allerlei tips meegeven aan de kijkers.
“Ik wou al veel vroeger een opleiding voor schoonheid volgen, maar ik mocht dat niet van mijn ouders omdat je dan vastzit aan een beroep”, vertelt Ellen. “Ze wilden ook zeker zijn dat het geen bevlieging was omdat mijn vriendin het ging doen. Ik heb dan lang zitten zagen zodat ik het in het vijfde middelbaar wel mocht volgen.” Denise Grésiac is geen gewone school. De regels die gelden op bijna elke middelbare school, worden hier overboord gegooid. “Ze is meer privé- en
12
hogeschoolgericht omdat je er veel vrijheid krijgt en ervoor moet zorgen dat je overal zelf terechtkomt”, vertelt Ellen. “Zo moesten we niet in rijen staan en mochten we roken op de speelplaats. We hadden twee uur middagpauze en vrijdag al gedaan om elf uur. We zaten soms zelfs met onze stijltang of gsm op de bank.” Met zijn 300 leerlingen is Denise Grésiac de grootste schoonheidsschool van Vlaanderen. Volgens Ellen onderscheidt de school zich door haar sterke karakter en kwaliteit. “Ik ben nu een specifieke lerarenopleiding aan het volgen en ben daarvoor in een andere school gaan observeren. Denise Grésiac is beter omdat ze zo goed en sterk is. De school waar ik was gaan observeren had maar één klas van elk jaar en Denise Grésiac is daarentegen veel groter. Omdat Denise Grésiac maar één richting heeft, kunnen ze ook meer aanbieden zoals bijvoorbeeld apparatuur”, legt Ellen uit. Vele schoolgangers bij Denise Grésiac hebben een mooie carrière opgebouwd. In de gangen van de school liepen zelfs enkele latere beroemdheden zoals Miss België 2004 Ellen Petri. “Toen ik in het vijfde zat, was er in het zesde of zevende jaar een Miss Diamant. Er zat ook een jongen op onze school die nu in het buitenland zit en er werkt als visagist.”
© Klaudia Walloch
Maar er oefenen ook velen hun beroep niet uit als schoonheidsspecialiste. “Van mijn klas zijn er maar drie of vier van de acht die nu hun beroep uitoefenen. Ik geloof dat ik de enige ben met een eigen schoonheidsinstituut.” Hoe komt het dan dat er zovelen afhaken na hun opleiding? “Er is veel vraag naar schoonheidsspecialisten, maar er zijn er ook al zoveel. En de verdienste is niet zo hoog als van, bijvoorbeeld, een verpleegster”, verduidelijkt Ellen. Ellen daarentegen heeft wel de eerste stap durven zetten en het risico genomen om haar een weg te banen in de wereld van de schoonheid. In juni 2008 studeerde ze af aan Denise Grésiac en in oktober
had ze al haar gloednieuwe zaak opgebouwd. “Ik wou eerst in bijberoep gaan, dus ben ik eerst in een kledingwinkel gaan werken. Maar ik had daar zo weinig loon dat ik moest bijwerken voor bijna niks. Dus dan heb ik die stap gezet en ben er volledig voor gegaan. Ik ben opgegroeid in een familie van zelfstandigen, dus ik durfde die stap sneller zetten”, verklaart Ellen. In het begin moet je altijd knokken, ook Ellen ervaarde dat. “Het begin is hard omdat je als zelfstandige veel kosten hebt en alles moet opbouwen. Ik moest echt vechten want toen ik mijn zaak opstartte waren er op een jaar tijd tien salons bijgekomen. Dus het is heel moeilijk om me te onderscheiden van de rest. Maar het lukt toch goed tot nu toe, dus daar ben ik wel fier op.”
13
beauty Het moeilijke begin compenseert zich echter later tijdens het uitoefenen van het beroep. “De mensen zijn altijd heel ontspannen en komen met een lach buiten. Als iemand met schimmels aan zijn voeten komt, geeft die je veel voldoening omdat ze er dan eindelijk vanaf geraken”, vertelt Ellen uit ervaring. Als je een beroep als schoonheidsspecialiste uitoefent, moet je alles doen wat je op je bord krijgt. “Ik vind het leuk dat ik alle dingen kan doen en variatie heb. Ik zie tegen niks op. Iemand met schimmelnagels vind ik zelfs nog leuk! En dat kom je veel tegen. Dus het is belangrijk dat je daar geen afschuw van hebt, anders zit je er ook niet met plezier aan te werken”, benadrukt Ellen. Toch kan je als zelfstandige eens de schrik van je leven beleven. “Ik heb al eens meegemaakt dat een man zijn wenkbrauwen kwam laten doen, en hier uiteindelijk stond met vier mannen. Toen had ik echt schrik. Je wilt niet meemaken dat ze je opeens met vier mannen vastpakken”, getuigt Ellen. Net als elke dokter, tandarts en verpleegster, moet ook een schoonheidsspecialiste zich blijven bijscholen. “Elk merk vernieuwt haar producten, dus is het belangrijk om opleidingen te volgen om je klanten te kunnen informeren en boeien. Maar ook om zelf op de hoogte te blijven en nieuwe be-
handelingen te kunnen aanbieden.” Ellen ziet haar beroep dan ook als belangrijk. “Schoonheidsspecialisten zijn nodig. Een pedicure is voor diabetici bijna verplicht. Want als die iets aan hun voeten hebben, kan er een deel afsterven. Dus het is heel belangrijk dat ze hun voeten goed verzorgen”, legt Ellen uit. Nochtans kan je het beroep snel aanleren. “Iedereen kan dat leren, maar je moet het ook heel graag doen. Je moet heel het lichaam in het Latijn en Nederlands kennen, wat niet zo gemakkelijk is. Maar om nu te zeggen dat het moeilijk is, dat ook niet.” Jong en oud kunnen zich dit beroep eigen maken, daarvoor moet je niet noodzakelijk een middelbare opleiding gedaan hebben. “Je kunt afstuderen en vanaf het vijfde jaar in Denise Grésiac beginnen. Dan heb je een hogeschool schoonheidsopleiding. Maar je kunt dat ook in beroepsgerichte centra doen zoals Civo en Syntra”, deelt Ellen mee. Ellen werkt ondertussen al vijf jaar als zelfstandige schoonheidsspecialiste. Net zoals in het prille begin, doet ze haar beroep doodgraag. “Ik heb mijn droomberoep gevonden. Ik heb er zo lang voor moeten zagen dat ik nu blij ben dat ik het mag doen. Ik zou nu niks anders meer willen.” Klaudia Walloch
© Klaudia Walloch
14
rubriek
“Denise Grésiac is groter dan elke andere school, en heeft maar één richting waardoor ze meer apparatuur kunnen aanbieden.” © Klaudia Walloch
15 © Klaudia Walloch
rubriek
Š Klaudia Walloch
16 Š Klaudia Walloch
rubriek
Š Klaudia Walloch
17 Š Klaudia Walloch
rubriek
Š Klaudia Walloch
18 Š Klaudia Walloch
rubriek
Š Klaudia Walloch
19 Š Klaudia Walloch
muziek
Lady Gaga: “Als ik een leider kan zijn, zal ik dat ook zijn” Lady Gaga - stijlicoon, popdiva en Twitterkoningin - domineert sinds 2008 de wereld. Lady Gaga is de eerste artieste in de muziekgeschiedenis om maar liefst vier nummer-één-hits op haar debuutalbum te behalen. Met meer dan 21 miljoen volgers op Twitter, is Lady Gaga de meest gevolgde artieste op het sociale netwerk. Twaalf smashhits en vijf albums verder, blijft Lady Gaga één van de invloedrijkste personages uit de showbizz. Haar unieke kleding- en muziekstijl maken haar tot een icoon voor vele fans. Lady Gaga – Mother Monster – heeft over de hele wereld volgelingen die zij haar Little Monsters noemt. Ze is er op hele korte tijd in geslaagd om de levens van haar monsters te beïnvloeden door hen te leren om van zichzelf te houden. Maar net als elke grote artiest, krijgt ook Lady Gaga kritiek.
Lady Gaga is zo’n groot wereldfenomeen geworden dat er zelfs een cursus over haar wordt gegeven. Mathieu Deflem (49) is een Belgische professor sociologie aan de universiteit van South Carolina, Verenigde Staten. Als hardcore fan van de popzangeres geeft hij sinds de lente 2011 een cursus genaamd Lady Gaga en de sociologie van
20
beroemdheid. “Mijn cursus biedt een sociologische benadering van de roem van Lady Gaga, en niet haar muziek”, legt Deflem uit. “Ik onderzoek de sociologische aspecten die de roem van Lady Gaga kunnen verklaren.” Maar waarom net een cursus over Lady Gaga? “Het opvallende aan haar carrière is dat ze net de laatste drie jaar zo beroemd is geworden, terwijl de populaire muziekwereld in zeer slechte staat is. Dit komt vooral door de neergang van de verkoop van cd’s. Lady Gaga is een goed voorbeeld om de veranderingen in de muziekwereld van vandaag beter te leren kennen”, verklaart Deflem.
Creatie Maar hoe kun je nu deze plotse roem van Lady Gaga verklaren? Er zijn acht factoren die een antwoord bieden op deze vraag. Lady Gaga weet als geen ander hoe ze haar producten moet verkopen. Ze werkt samen met merken en wordt gesponsord door bedrijven in ruil voor hun promotie. Daarbij slaagt de zangeres er nog steeds in om miljoenen cd’s en legale downloads te verkopen. Door haar albums en singles lang op voorhand aan te kondigen, wordt er een hype rond het nummer of album gecreëerd. Ook in muziek gelden wetten op copyright, contracten en handelsmerken. Ook Lady Gaga is al tientallen keren betrokken geweest in rechtszaken sinds haar toetreding tot de muziekwereld.
Foto: Peter Cruise, Flickr
Ze gebruikt de nieuwe media Twitter en Facebook om bekendheid te vergaren, maar blijft ook trouw aan de klassieke media als radio, tv en print. Haar hechte band met de fans kan beschreven worden als een nieuw fenomeen. Maar ook haar liveshows zorgen voor een intense interactie tussen Lady Gaga en haar fans, en tussen de fans onderling. Door aan haar shows een toegevoegde waarde te geven, bereikt ze een publiek dat verder reikt dan haar fans. Ze ontvangt alle fans met open armen. Zo komt de zangeres op voor de homocultuur en besteed daarvoor aandacht aan hen in haar muziek. Ze spreekt heel openlijk over haar steun aan homo’s en is actief bezig om ze meer rechten te geven. Homo’s zijn daarvoor één van de eersten die Lady Gaga’s muziek hebben geaccepteerd.
Naast haar sympathie voor homo’s, is de diva enorm gehecht aan enkele relgies en hangt als een artieste ook af van deze religieuze symbolen. Er is wat ophef geweest in medialand rond de sekse van de zangeres. Er deden geruchten de ronde dat Lady Gaga een hermafrodiet zou zijn (half man, half vrouw). Dit droeg uiteraard bij aan haar bekendheid. De Lower East Side in New York, haar woonplaats op 19-jarige leeftijd, is uiteindelijk de creatie van Lady Gaga geweest. Het aanbod aan kunst, Broadway spelen, rock ’n roll, pianolessen en elektronische beats in dansclubs, waren de voedingsbodem van de popzangeres.
21
muziek
Alexander McQueen Haar grote held in de mode-industrie is Alexander McQueen. De Britse modeontwerper ontnam zich het leven op 11 februari 2010. Hij wist de modewereld altijd te schokkeren met zijn seksistische en rebellerende ontwerpen. De manier waarop vrouwen zich de laatste 15 jaar kleden, is erg beï nvloed door de ontwerper. Hij ontwierp kledij voor beroemdheden zoals Rihanna en Lady Gaga. Zo zijn haar torenhoge hakken in de videoclip Bad Romance een creatie van de overleden ontwerper. Lady Gaga denkt dat nadat Alexander McQueen zelfmoord heeft gepleegd, hij terug is gaan beginnen werken door middel van haar. “Ik denk dat hij in de hemel zit met modetouwtjes in zijn handen en marionet aan het spelen is, en ondertussen alles aan het plannen is.” De zangeres verklaart dit doordat het uitkomen van haar single Born this way door haar platenfirma is opgeschoven naar net dezelfde datum waarop de ontwerper één jaar geleden is overleden. “Als ik dat hoorde, wist ik dat hij alles gepland had. Ik heb het liedje niet eens zelf geschreven. Hij heeft het gedaan”, getuigt de popdiva. Lady Gaga nam afscheid van de ontwerper door een foto van hen beiden te twitteren. “Hij is op zijn eigen planeet nu”, vertelt Lady Gaga. “Hij moet geen trends meer beantwoorden, of wat iemand anders aan het doen is. Hij is zo puur en doet alles vanbinnenuit, en hij inspireert mij gewoon. Ik hou ervan als ik zijn kleren kan dragen en kan tonen aan mijn fans wat het voor mij betekent. Want ik wil dat ze ontsnappen door middel van zijn kledij, net zoals ik dat doe.”
22
Foto: Peter Cruise, Flickr
Seksistisch Het is al langer geweten dat Lady Gaga een heel excentrieke persoonlijkheid heeft. Ze onderscheidt zich van iedere andere artiest. Ze overschrijdt grenzen en trekt zich van niemand iets aan. In plaats daarvan stelt ze haar eigen regels op. Je hoeft alleen maar naar haar kleren te kijken. Maar ook haar videoclips bevatten gevoelig beeldmateriaal. In Alejandro zie je Gaga enkele seksuele poses aannemen terwijl ze in bed ligt met een man. Het enigste wat ze draagt is een slip en bh. De videoclip wordt afgesloten met een orgie. Gaan we vervolgens kijken naar de tekst van Lovegame, merk je dat ook deze niet voor gevoelige luisteraars is: ‘Let’s have some fun, this beat is sick. I wanna take a ride on your discostick’ (vertaling: ‘Laten we plezier hebben, de beat is ziek. Ik wil
een ritje maken op je discostok’). Het woord ‘discostick’ heeft hier een heel dubbelzinnige betekenis, en verwijst naar het mannelijke geslachtsdeel. Maar gaat deze seksualiteit niet te ver? “Helemaal niet, want haar seksualiteit is anders en bizar, en niet sexy of pornografisch”, maakt Deflem duidelijk. “Er is naaktheid in haar shows en muziek, maar zonder typische seks. Ze stelt zich ook vaak op als een sterke vrouw, niet als een dom blondje.” Ondanks de vele blote beelden in haar videoclips, zien haar fans daar niks verkeerds in. Net omdat Lady Gaga niet bang is om haar seksualiteit te uiten en op te komen voor waarden die belangrijk zijn voor haar, is ze zo geliefd. Pedro Moutinho (16) is al sinds het prille begin een grote Lady Gaga-fan. “Ik vind de videoclip Alejandro en het begin van Born this way wat seksistisch”, geeft Pedro toe. “Maar hiermee drukt ze net haar creativiteit uit. Ik vind niet dat ze te ver gaat door zulke clips te maken. Net omdat ze anders is dan andere artiesten, is ze zo speciaal. Ik vind haar gewoonweg geweldig.” Dat Lady Gaga niet bang is om anders te zijn, bevestigt ze door haar mannelijke dansers in de videoclip Alejandro naaldhakken aan te doen. Daarmee wil ze een statement maken en tonen dat homo’s er mogen zijn. In de videoclip Lovegame wordt het nog beter gevisualiseerd. Daar zie je Lady Gaga kussen met een vrouw. Ook hier weer strijdt de zangeres voor de rechten van lesbiennes. Volgens haar mag er geen onderscheid gemaakt worden tussen seksen, want iedereen is gelijk. Vincent (26) is een fan van de zangeres en tevens een homo. “Ik vind het een heel wijze uitspraak van haar dat iedereen gelijk is, want zo is het ook”, verdedigt Vincent de
Mode is een Levensstijl Lady Gaga draagt de gekste outfits. Maar hoe bepaalt ze nu wat ze zal aandoen? De manier waarop Lady Gaga zich kleedt, wordt bepaald door het kunstzinnige aspect van de show in haar leven. “Het is geen keuze”, beweert de zangeres. “Het gaat om een levensstijl die ik leef en adem.” Toch voelt de diva zich als een vreemde eend in de bijt. “Er is een veronderstelling dat vrouwen in de muziek-en popcultuur zich op een bepaalde manier zouden moeten gedragen. En omdat ik mijn middelvingers opsteek, gedreven ben en doe wat mijn artistieke gevoel mij zegt, word ik verkeerd begrepen. Mensen zeggen van: ‘Ze kleedt zich op die manier om de aandacht te trekken’. Ofwel: ‘Jakkes, die vleesjurk!’ Mensen willen het gewoon begrijpen of uitleggen. De waarheid is, de mysterie en de magie is mijn kunst. Dat is waar ik goed in ben. Je bent net gefascineerd door dat ding dat je probeert te analyseren en ongedaan te maken. Wat ik van mij fans geleerd heb, is dat het mijn lot is om kogels op te vangen, maar dat mijn hart blijft kloppen. Je kunt me niet vernietigen want ik ben een kunstwerk.”
uitspraak van Lady Gaga. “Ik vind het super dat ze voor ons opkomt, dus we kunnen niet anders dan van haar houden.”
23
muziek Kritiek Toch krijgt Lady Gaga heel wat kritiek te verduren op haar seksualiteit en de manier waarop ze zich uit. Zowel de klassieke media als de nieuwe media worden gebruikt om het slechtste uit het verleden van de zangeres aan het licht te brengen. Ik nam eens een kijkje online om te zien wat ik hierover zou vinden, en ik stootte hierop. De krantensite dailytelegraph.com berichtte op 4 januari 2012 het volgende: ‘Lady Gaga in Satanic blood bath claim’ (vertaling: Lady Gaga in stanisch bloedbad bewering). De krant schreef dat Lady Gaga in het Intercontinental Hotel in Londen verbleef. Na haar vertrek vond een schoonmaakster een rode vloeistof in de badkuip terug. Ze was er sterk van overtuigd dat het bloed was. Ze beweerde dat het baden in een bad vol bloed een onderdeel was van een satanisch ritueel van de zangeres. “Dat is onzin”, beweert Deflem. “Het komt nu eenmaal samen met roem dat mensen ook totale onzin over je gaan verkopen. De citaten komen van het feit dat Lady Gaga tijdens haar shows namaakbloed gebruikt, dat ze dan na haar show moet wegwassen in het hotel. Maar anderen maken daar dan een spektakelverhaal van”, verklaart Deflem. Wordwakkerwereld.nl is een forum dat diverse onderwerpen aansnijdt. ‘Lady Gaga en satanisme’ is één van hen. Ik vond er verontrustende reacties van personen die er heel zeker van zijn dat Lady Gaga behoort tot de geheime orde van de Illuminati, en zich toelegt op duivelse praktijken. Lid Jelle plaatste de volgende post: “Ik weet niet of de meeste mensen enig idee hebben aan welke invloeden hun kinderen worden blootgesteld via de muziekindustrie. Ik ben er zelf niet zo in thuis, maar ik kan mij voorstellen dat er heel veel meisjes zijn die Lady Gaga als rolmodel hebben. Arme kinderen. Ze kan natuurlijk het satanisme ook ge-
24
Foto: Peter Cruise, Flickr
bruiken als een act. Maar ook in dat geval is het in mijn ogen verwerpelijk. Ook in veel van haar video’s worden veel Illuminati en satanische symbolen gebruikt.” Deze mensen zoeken manieren om gehoor te vinden bij anderen en een gezamenlijke mening te delen. Via deze weg proberen ze gelijk te krijgen over hun standpunt dat Lady Gaga niet deugt. Hyacinth (16) is een enorme fan van Lady Gaga. Daarom maakte ze een Youtube-filmpje voor de 26ste verjaardag van de zangeres. Ze kijkt toe hoe de wereld reageert op de zangeres. “Ik ben een christene en een gelovige, maar wat is er met de rest gebeurd?”, vraagt Hyacinth zich af. “Ze maken deze supervrouw zwart. Maar waarom redden ze haar niet? Ze is een toonbeeld voor alle gelovigen met een zwakheid.” Lady Gaga weet als geen ander dat ze het slachtoffer is van veel onbegrip. “Wat ik doe om mijn brood te verdienen is niet makkelijk. Het is niet goed of slecht, het is veel complexer dan dat”, legt Lady Gaga uit. “Als je excentriek bent, of een sterke identiteit hebt, of als een droomkoningin leeft… Als je anders bent, denken ze algauw dat er niets substantieels onder zit. Terwijl
ik volledig toegewijd ben aan mijn talent en mijn kunst, en tegelijk een stuk royalty ben. Het voelt nog altijd alsof ik naar hier gezonden ben vanaf mijn eigen planeet, Planet Goat (Government Owned Alien Territory, ofwel ‘het door de overheid bezette aliengebied’), om opschudding te veroorzaken.”
Born this way Ondanks dat Lady Gaga als raar en extreem wordt aanzien, maakt ze indruk op heel wat fans. Toen haar eerste single Born this way van haar derde studioalbum uitkwam, zette het de muziekindustrie op zijn kop toen er al na 5 dagen 1 miljoen exemplaren de deur uit gingen. Born this way is daarmee de snelst verkochte single in de geschiedenis van de muziek. Maar niet alleen verkocht het nummer aan een nog nooit gezien tempo, het heeft de levens van heel wat fans beïnvloed. “Op Born this way schrijf ik meer over popcultuur als mijn religie, en mijn identiteit als mijn religie. De impact van religie op het beleid is enorm. Religie beïnvloedt sociale waarden en zelfrespect, pestgedrag op school, tienerzelfmoorden, alles!”, zegt Lady Gaga. “Mijn boodschap is dan ook om van jezelf en je naasten te houden.” Deze boodschap heeft heel wat fans bereikt en geraakt. “Lady Gaga heeft me beïnvloed door te zeggen dat iedereen speciaal is op zijn eigen manier, zoals in haar liedje Born this way”, vertelt Pedro. “Ze betekent veel voor me en ze heeft ervoor gezorgd dat iedereen zelfzekerder is van zichzelf. De tekst inspireert mij gewoon. Ik heb wel eens een paar keer gedacht aan zelfmoord toen ik het thuis zwaar had. Maar dan luisterde ik gewoon naar haar liedjes en dacht ik aan de goede kanten van het leven.”
Andy Warhol Lady Gaga heeft de inspiratie voor haar modekeuze gehaald bij de avantgardisten. Avant-garde is een kunststroming die onstond in de 19de eeuw. Het begrip werd gebruikt om bewegingen te benoemen die nieuw of experimenteel te werk gingen. Intellectuelen of kunstenaars storten zich in het werk dat toen nog niet werd beoefend. Ze gingen radicaal in tegen de procedures van hun voorgangers, en maakten hun eigen ‘regels’. Later zou de grote massa pas deze ideeën overnemen. Binnen de avant-garde is pop-art een zeer belangrijke kunstroming. De persoon die daartoe heeft bijgedragen is Andy warhol, een Amerikaanse kunstenaar die in 1987 is overleden. Hij was innoverend: hij maakte gebruik van de zeefdruktechniek in zijn schilderijen. Alledaagse voorwerpen en verpakte producten werden in zeefdruk gemaakt. Zijn schilderij van Campbell’s soepblikken is wereldbekend geworden. Hij maakte ook portretten van beroemdheden uit de 20ste eeuw. Zijn portretschildering van Marilyn Monroe, een bekende Amerikaanse actrice en wereldicoon, blijft tot vandaag besproken. Lady Gaga beweert dat Any Warhol haar boodschappen stuurt vanuit zijn graf. ’s Nachts heeft ze gesprekken met hem, en hij is diegene die haar inspiratie geeft. Ze bepaalt haar leven en carrière door de gesprekken die ze met de kunstenaar voert. Zo zou haar huis heel wat schilderijen van Andy Warhol bevatten.
25
muziek De ironie van Born this way is dat Lady Gaga helemaal niet zo geboren is. Een voorbeeld hiervan is Rico, de getatoeëerde man in de videoclip. Hij is echter niet geboren met tatoeages, maar het is wel zijn lot om de man te worden die hij vandaag is. Dus we moeten onszelf aanvaarden zoals we zijn, want het is ons lot om zo te worden. Ook Hyacinth vond haar redding in het lied. “Mother Monster heeft me geleerd om van mezelf te houden. Om voorzichtig te zijn en van mijn vrienden te houden.” Met zoveel Little Monsters achter zich, is Lady Gaga uitgegroeid tot een inspiratiebron en rolmodel. “Ik wil dat de mensen in het universum mij gebruiken als een ontsnappingsweg. Ik ben jouw joker tot het koninkrijk. Ik ben je uitweg. Ik ben het excuus om jouw identiteit te verkennen. Om jezelf te zijn en geen schrik te hebben. Om jezelf niet te veroordelen en te haten”, zegt Lady Gaga. Veer (20) is afkomstig uit Mumbai in Indië, en heeft in de zangeres haar verlosser gevonden. “Lady Gaga maakt me gek”, getuigt Veer. “Ik kom in een andere wereld van rituelen terecht. Daar kan ik zo vrij leven als ik wil. Ik ben een Indiaan, maar als ik naar haar liedjes Bloody Mary, Alejandro en Judas luister, voel ik me erg aangetrokken tot het Christendom. Ze leert me ook hoe ik een gelukkig leven kan leiden volgens mijn omstandigheden. Ze doet haar werk heel goed door ons de kracht van het leven te geven, maar niet aan de slechteriken!”
Leider Lady Gaga is hier gekomen met een missie. Zelf had ze het heel moeilijk in haar tienerjaren. “Nee, ik was niet hard. Ik ben excentriek, openhartig, stoutmoedig en theatraal, en ik werd geviseerd. Op een keer werd ik in een vuilnisbak gegooid door een stel jongens die optrokken met meisjes
Nicola Formichetti Lady Gaga werkte al met bekende ontwerpers als Alexander McQueen en Giorgio Armani, maar ze werkt ook met jonge modeontwerpers die nog een voet moeten zetten in de mode-industrie. “Ik betaal voor veel mode zelf omdat ik jonge ontwerpers wil steunen”, vertelt Lady Gaga. Nicola Formichetti, een Japans-Italiaanse modeontwerper, -directeur en -redacteur, is sinds september 2010 actief als creatieve directeur bij het Franse modehuis Thierry Mugler. Daarnaast is hij ook werkzaam als stylist van Lady Gaga en behoort daarmee tot haar crew Haus of Gaga. De ontwerper was onder andere verantwoordelijk voor de styling in haar videoclip Born this way. Voor de Grammy Awards datzelfde jaar werkten Formichetti en Lady Gaga samen met modeontwerper Hussein Chalayan. Formichetti kwam met het idee om een eivormige schoen te maken voor haar nieuwe single Born this way die ze op de Grammy’s zou brengen. Lady Gaga breidde het idee uit en liet zich van de rode loper tot op het podium in een ei dragen. “Onze relatie heeft wel wat invloed op de show, maar ik wil er niet voor opdraaien. Nicola is mode. Hij is de meest opmerkelijke man”, vertelt de zangeres. uit mijn klas”, vertelt de popzangeres openhartig. Lady Gaga vertelt dat ze vroeger een rebel en slecht kind was (is ze nog steeds zegt ze): uit het huis sluipen, naar clubs gaan, drugs, alcohol, oudere mannen en jongere mannen. “Als ik naar mijn
fans kijk, zie ik mijzelf”, zegt de zangeres. “Elk optreden is er meer eyeliner, meer vrijheid en iets meer Ik geef niks om die pesters op mijn school! Daarom wil ik jouw coole zus zijn waar jij je mee verbonden voelt. Die je begrijpt en niet oordeelt over jou omdat ze het zelf heeft meegemaakt. Omdat, hoe grappig het ook is dat ik op de cover van Vogue sta, ik het meisje op school was dat de meeste kans had om slet, bitch, lelijk, grote neus, nerd of lesbienne genoemd te worden”, bekent Lady Gaga. De zangeres zet zich ook actief in om haar fans te helpen. Ze is erg toegewijd aan haar kleine monstertjes. In november 2011 verraste Lady Gaga één van haar Canadese fans door hem een persoonlijke videoboodschap door te sturen. De 17-jarige Jacques St Pierre werd op school homo genoemd omdat hij mee wou doen aan een toneelstuk. Wanneer hij van school veranderde, startte hij een campagne tegen pestgedrag om zijn schoolgenoten hiervan op de hoogte te brengen. Hierop e-mailde hij enkele beroemdheden voor steun, waaronder Lady Gaga. Door de ervaringen die de zangeres heeft meegemaakt op school, is ze nu zelf enorm bezig om pestgedrag te voorkomen. Zo heeft ze de president van de Verenigde Staten, Barack Obama, op de gevaren van pesten gewezen. Vincent kijkt enorm op naar de zangeres die zo ver geraakt is in haar leven op zo’n korte tijd. “Ze werd vroeger niet gerespecteerd, zelfs uitgelachen, en ze is er toch geraakt”, vertelt Vincent. “Ik bewonder die vechtlust, het gaan voor je droom en te laten zien van ‘ik kan het wel’. En ze staat er ook echt op een podium en blijft zichzelf. Daarbij weet ze dat ze heel veel aan haar fans te danken heeft en dat laat ze ook zien, ook tijdens haar concerten.”
Met miljoenen op haar bankrekening, is er maar één ding dat belangrijk is voor de diva. Dat is haar muziek en haar Little Monsters. “Ik wil geen beroemdheid zijn, ik wil een verschil maken”, zegt Lady Gaga. “Het was nooit mijn opzet om er mooi uit te zien op een podium en te zingen over dingen die we al zo vaak gehoord hebben. Veel liever een song schrijven zoals Judas, over verraad, vergeving en misbegrepen worden, en met fans praten en uitzoeken waar de samenleving behoefte aan heeft. Als ik een leider kan zijn, dan zal ik dat ook zijn.” Klaudia Walloch
Lady Gaga komt naar België Lady Gaga zal op 29 en 30 september het Antwerps Sportpaleis weer in vuur en vlam zetten. Ze zal haar nieuwste album Born this way komen voorstellen. Het voorprogramma van Born This Way Ball wordt verzorgd door de Britse rockband The Darkness en Lady Starlight.Het eerste concert was al na minder dan 40 minuten uitverkocht. Je kan echter wel nog een plaats bemachtigen voor het tweede concert op 30 september. De prijzen liggen tussen 50 en 218 euro. The Monster Ball Tour in 2010 werd al beloond met een Pollstar Concert Industry Award voor Major Tour of the Year in 2011. Dus dit concert zal ongetwijfeld ook een succes worden.
rubriek
Lady Gaga’s garderobe Lady Gaga komt opdagen in een jurk gemaakt van vlees. Benieuwd of ze fris zal ruiken. Foto: Beth77, Flickr
Lady Gaga schittert in een creatie van Giorgio Armani. Maar zouden deze schoenen wel gemakkelijk lopen?
Foto: Gagaboy2010, Flickr
Lady Gaga is ‘Queen of the night’!
28
Foto: The Untrained Eye, Flickr
Elke keer als Lady Gaga een podium opkomt, verbaast ze ons met haar unieke – soms toch rare – outfits. We nemen een kijkje in de kleerkast van mode-icoon Lady Gaga, en halen er de gekste kledingstukken uit. Op haar concert The Fame Ball Tour in 2009, verbaasde Gaga haar fans met een heel bubbelige jurk, gemaakt uit kunststof. Tijdens haar Monster Ball Tour in de Echo Arena in 2010, slaagde ze erin om alle zintuigen aan te wakkeren. Ze verscheen in een technologisch gestuurde ‘levende jurk’. De jurk opende zich langzaam, terwijl haar kroon bewegingen maakte. Lady Gaga slaagde er nogmaals in om haar publiek te overdonderen. De Grammy Awards 2010 waren een dag om niet te vergeten toen Lady Gaga kwam opdagen in niet in één, maar wel drie outfits. De meest merkwaardigste was de op maat gemaakte Giorgio Armani Prive-jurk. Ze droeg een zilvere-violette ronde jurk, gehuld in blinkende draden. In haar hand hield ze een glinsterende ster vast. Haar schoenen waren bekleed met Swarovski-kristallen, en ze steunde op een groot platform dat zich enkel aan de voorkant van haar schoenen bevond. Maar de outfit waarmee ze de meeste tumult veroorzaakte is ongetwijfeld de vleesjurk. Ze kwam op de MTV Video Music Awards 2010 aan in een jurk bestaande uit lapjes vlees. Zelfs haar schoenen, handtas en hoofddeksel waren een stuk vlees.
Bronnen: www.billboard.com www.harpersbazaar.com www.standaard.be
www.vogue.com www.timeout.com
“Ik heb mezelf toegelaten om het in België leuk te vinden en te blijven” We zitten in mijn tuin op het terras. Een felle zon staat hoog aan de lucht en zorgt voor een heerlijk zomers weertje. Naast mij zit Sandra Wolska (15), een Poolse immigrant en tevens ook mijn landgenoot, want ook ik ben vanuit Polen geëmigreerd naar België. Op 11-jarige leeftijd moest ze tegen haar zin haar vaderland verlaten met haar ouders om naar een land te verhuizen dat voor haar onbekend was. Ze moest opnieuw de taal leren, naar een nieuwe school gaan en nieuwe vrienden maken. Haar blond geverfde haren hangen los, haar gezicht is ongemaquilleerd. Ze draagt een jeansbroek en een top. Ze is volkomen op haar gemak en wacht rustig af tot ik mijn eerste vraag stel. Vertel eens Sandra, hoe zag je geboortedorp eruit? “Ik woonde in het dorp Przeźmierowo, in het Westen van Polen. Dat ligt ongeveer vijf km van Poznań. Poznań is één van de grootste steden in Polen en kan vergeleken worden met Antwerpen. Toen ik klein was, woonde ik met mijn ouders nog bij de ouders van mijn mama en haar drie broers. Dicht bij mijn huis bevond zich een groot park met twee grote speelpleinen. Daar werden altijd
© Klaudia Walloch
parkfeesten gehouden, en mijn opa trad daar altijd op als zanger. Er was een meer, een groot bos en een skatepark. Een paar straatjes verder was er een kerkhof en een kerk. Er waren winkels in de buurt. Alles bevond zich dichtbij.”
Beschrijf eens jouw school waar je in Polen naartoe ging. “Ik zat toen in het vijfde leerjaar. Mijn school bevond zich op vijf minuten van mijn huis. Elke school in Polen is katholiek. Maar er wonen daar geen zusters zoals in België soms nog het geval is. Mijn school was vrij groot, had twee grote sportzalen en voetbalpleinen, en een pleintje met bomen. Je
29
vreemd kon alles zien wat er op de speelpleintjes gebeurde vanop straat. Dat is heel anders dan hier.”
hier zou haten. En dat was eigenlijk slecht van mij. Maar ik was een kind.”
Waarom moest je Polen verlaten en in België komen wonen?
Hoe volgde je de lessen, aangezien je de taal nog niet verstond?
“Mijn mama wou nooit in Polen wonen. Ze legde mij uit dat we in België meer geld zouden verdienen omdat hier de euro wordt gebruikt en in Polen de zloty. En dus zouden we hier toch een beter leven hebben dan in Polen. Ik en mijn papa zijn tijdens de grote vakantie voor een maand hierheen gekomen omdat mijn papa meebouwde aan het huis van mijn oom. Mijn oom stelde mijn papa dan voor om naar hier te komen want hij kon hem direct aan werk helpen waardoor hij meer geld zou verdienen dan in Polen.”
“Ik moest proberen mee te volgen ook al verstond ik het niet. Dat was moeilijk. Als de leraar iets op het bord noteerde, moest ik dat ook opschrijven om zo te leren schrijven. Ik moest ook enkel de toetsen van wiskunde meemaken. Als ik iets niet snapte van wiskunde, moest iemand het mij uitleggen. Maar omdat ik geen Nederlands kon, snapte ik nog steeds niets van die wiskunde.”
Hoe was het om naar een nieuwe school te gaan waar je niemand kende? “Toen ik naar het zesde leerjaar in de ‘Broederschool’ in Sint-Niklaas ging, was het niet makkelijk om vrienden te maken. Ik kon de taal niet, dus kon ik niet praten met mensen en verstaan wat ze zeiden. De kinderen dachten van ‘ze verstaat het toch niet, dus we laten haar achter’. Ik probeerde Engels te spreken, maar dan keken ze scheef naar mij omdat ze het niet verstonden.”
Op welke manier ervaarde je deze intense verandering in je leven? “Ik was boos op mijn ouders omdat ik niet naar hier wou komen. Ik had momenten dat ik triestig was omdat ik de taal niet kende en mijn vrienden en familie miste. Het was echt helemaal anders dan in Polen en ik had het daar moeilijk mee. Het eten was ook niet lekker in het begin. Maar eigenlijk vond ik het wel lekker, maar ik was zo kwaad omdat ik hier niet wou zijn dat ik tegen mijn eigen aan het praten was van dat is niet mooi, dat is niet leuk, dat smaakt mij niet. Gewoon opdat ik het
30
Was het dan leuk om in de les te zitten? “Ik vond het eigenlijk saai, maar aan de andere kant leuk omdat ik bijna geen toetsen moest maken en leren. Ik zat gewoon de hele tijd te tekenen of rond te kijken, maar na een tijdje werd dat wel ambetant.”
Hoe heb je de taal uiteindelijk geleerd? “Terwijl de kinderen Frans hadden, moest ik naar een aparte kamer gaan met een andere leerkracht. Ik kreeg toen een map met verschillende afbeeldingen en woordjes in, en een woordenboek Pools-Nederlands. Ik moest al die woordjes opzoeken en opschrijven naast de Nederlandse. Uiteraard ook door met andere mensen te praten.”
Was het makkelijk om helemaal vanaf nul een nieuwe taal te leren? “Zeker niet. De bijlessen hielpen mij wel maar ik vond het nog te weinig. Maar eigenlijk had ik er ook geen zin in omdat ik dacht dat als ik de taal niet kende, ik terug zou gaan naar Polen (lacht). Ik heb mij er dan overgezet want ik wist dat ik hier zou moeten blijven. Dus dan moet ik de taal ken-
nen om hier te kunnen leven. En ik wou vrienden maken.”
Ervaar je nu nog steeds moeilijkheden als je Nederlands moet spreken? “Nederlands praten blijft soms nog steeds moeilijk. Als ik eens een woordje ben vergeten, moet ik even nadenken, of vertalen in mijn eigen, en dan kan ik pas verder praten. Ik ben het ondertussen gewoon om deze taal te spreken, maar je kunt nog altijd foutjes horen. En je hoort zeker aan mijn accent dat ik niet van hier ben. Het is daarom dat ik nu nog steeds niet goed kan spreken omdat ik het vroeger niet wou leren. Maar ik spreek het nu wel graag.”
Waren je medeleerlingen heel anders dan in Polen? “Ik vond de kinderen uit het zesde leerjaar in België kei kinderachtig en wat dom. Mensen in België zijn niet zo slim als Poolse mensen. Met slim bedoel ik dat ze altijd een antwoord en oplossing op een vraag vinden, zelfs op een domme. Polen kunnen ook goed liegen. Ze spieken gewoon tijdens een toets. Ze kijken niet naar anderen en doen gewoon wat er niet mag. Ik deed dat ook, zelfs tot vandaag (lacht). In België doen ze dat niet snel omdat ze weten dat het niet mag. En niet alleen op school doen ze wat er niet mag. Als er ergens een bordje hangt met hier mag je niet binnen, doen ze dat toch. Gewoon om plezier te maken. We zijn wat stouter en we zijn niet bang van de politie. Je ziet niet echt meer brave mensen in Polen, zeker niet in mijn leeftijdsgroep.”
Wat vond je niet leuk aan de Belgische mensen? “Toen ik om hulp vroeg, waren ze niet echt blij. Want het is niet gemakkelijk om iets uit te leggen aan een buitenlander die de taal niet kent. En dat
was ambetant. Mensen in Polen zijn daarentegen lief en behulpzaam. Als je een probleem hebt, zullen ze je altijd helpen met plezier.”
Zijn er verschillen tussen het Pools en het Belgisch lager onderwijs? ‘In Polen is het op school moeilijker en ligt het niveau hoger. Als ik nu Engels heb, weet ik bijna alles al omdat ik het al eens gezien heb toen ik klein was. Zo krijg je in Polen al Engels vanaf de kleuterklas. Ook biologie en aardrijkskunde kreeg ik al vanaf het vierde leerjaar, en hier pas in het middelbaar. Wij zitten ook langer op school hier in België. In Polen beginnen de lessen om 8.00 uur, en om 12 of 13.00 uur mag je al naar huis. Elke dag ga je om een ander uur naar huis, maar je zit nooit tot 16.00 uur op school. En we hebben in Polen ook geen grote middagpauze, maar na elke les is er een pauze van tien minuten voorzien.’
Had je moeite met je aan te passen aan de Belgische levensstijl? “Niet echt. Ik bleef mezelf. Ik ben nog steeds mezelf. Ik verander toch voor niemand. Ze hebben mij wel geaccepteerd hoe ik ben.”
Zou je ooit willen terugkeren naar Polen? “Misschien later als ik al oud ben. Dan kan ik naar alle plaatsen gaan waar ik speelde toen ik klein was en alle herinneringen terug ophalen. Maar nu niet. Ik heb goede vrienden ontmoet en ik heb een lief. Ik heb ook een goede dansschool gevonden en ik doe mee aan wedstrijden. Zo heb ik mij ingeschreven voor So you think you can dance. Ik heb mezelf toegelaten om het hier leuk te vinden en te blijven. Ik heb niks meer tegen dit land.” Klaudia Walloch
31
vreemd
“Nederlands is nu mijn favoriete schoolvak” Aminat (12) kwam vanuit Tsjetsjenië naar België toen ze zeven was Terwijl het enkele dagen geleden nog prachtig weer was, is de zon nergens te bekennen tijdens mijn interview met Aminat Elmurzayeva. Integendeel, het is ijskoud en de regen stort met bakken tegelijk uit de hemel. Niks nieuws voor de twaalfjarige Aminat. Ze komt uit Tsjetsjenië, dat deel van Rusland waar het zelfs in het midden van de zomer vriest. Nu woont ze samen met haar ouders, broer en zus in een gezellig huisje in Lier, vlakbij de school. Ik vraag me af of ik wel bij de juiste deur heb aangebeld, want Aminat ziet er net zo uit als elk ander Vlaams meisje. Aminat, wat weet je nog over je leven in Tsjetsjenië? “Eigenlijk niet zo heel veel meer. We kwamen zo’n vijf jaar geleden naar België, toen ik zeven was. Ik weet nog dat ik net het eerste leerjaar gedaan had ginder toen we vertrokken. Mijn school daar was niet zo leuk, de juffen waren heel erg streng en we moesten allemaal een uniform dragen. Ook de lessen zelf waren minder tof dan hier, omdat we gewoon alles van het bord moesten overschrijven. In België mochten we af en toe eens een grapje maken of een verhaaltje vertellen tijdens de lessen.”
32
De juffen hier zijn dus minder streng. “Ja, zeker en vast. Omdat ik geen Nederlands kon, moest ik het eerste leerjaar nog eens overdoen. Buiten de taal, vond ik alles makkelijk want ik had het al eens geleerd. In het begin was het wel moeilijk om hier naar school te gaan, want ik begreep geen Nederlands of Engels. Daarom moesten de juf en de kinderen van mijn klas alles uitbeelden. Dat was best wel grappig!”
Dat kan ik geloven. Je werd dus goed opgevangen toen je hier aankwam? “Ja, de juffen en kinderen van mijn klas hielpen me als ik iets niet verstond. Op de speelplaats was het anders, daar speelde ik in het begin alleen met m’n broer en zus. De andere kinderen begrepen ons niet, ze vonden ons altijd zo raar omdat we geen Nederlands spraken. Maar we deden ons best om elkaar te verstaan, en na een tijdje ging het beter. Dat vond ik nog het moeilijkste van al: nieuwe vrienden maken.”
Spreken jullie thuis ook Nederlands? “Met mijn broer en zus spreek ik meestal Nederlands, maar voor mijn ouders is het moeilijker om de taal te leren. Ze hebben hun hele leven in Tsjetsjenië gewoond, en daar spreekt niemand Nederlands. Enkele maanden geleden is mijn mama Nederlands beginnen leren via de avondschool. Mijn papa ging niet mee naar de les, maar
Wil je ooit nog teruggaan naar Tsjetsjenië? “Ik ben niet meer teruggegaan sinds ik zeven was, en ik weet nog niet of ik ooit terug wil. Misschien om eens te kijken hoe het daar nu is, want je vergeet veel als je ergens anders woont. Maar eigenlijk zijn de mensen hier hetzelfde als die in Tsjetsjenië: we hebben hetzelfde karakter en eigenlijk ook hetzelfde geloof, want er zijn veel verhalen die ik tijdens de lessen godsdienst hoor die ik al ken, maar dan met andere personages. Vanbinnen zijn we allemaal hetzelfde.” Eva Linden
© Eva Linden
hij leert wel veel nieuwe woorden op zijn werk. En van mij en m’n broer en zus pikken ze ook wel wat woorden op. Verder hebben we hier in Lier nog andere Tsjetsjenen ontmoet, en met hen kunnen mama en papa makkelijker hun Nederlands oefenen. Dan komen ze langs bij ons, en hebben we een gezellige namiddag ondertussen.”
En hoe gaat het tegenwoordig op school? “Heel goed, ik heb ondertussen veel vrienden gemaakt. We gaan vaak samen naar de winkelstraat, om te shoppen of gewoon wat met elkaar te babbelen. En raad eens? Nederlands is mijn favoriete vak op school! Ik ben er heel erg goed in geworden na al die tijd. Binnen twee jaar ga ik naar het middelbaar, dan zal ik een nieuwe school moeten zoeken. Hopelijk kan ik goed volgen, want later wil ik graag dokter worden.”
Te weinig allochtone studenten Aminat wil later graag dokter worden, maar daarvoor heeft ze nog een lange weg af te leggen. Er zijn namelijk te weinig allochtone leerlingen die nog verder studeren na de middelbare school. “Hun ouders leggen de lat veel lager, ze zijn al blij als hun kinderen een beroepsdiploma halen”, zegt Paul van Cauwenberge van de universiteit in Gent. Met enkel een beroepsdiploma kun je jammer genoeg geen dokter worden, daarvoor moet je eerst naar de universiteit. Studeren aan een universiteit is nooit makkelijk, maar zeker niet voor een allochtone student. Vaak zijn ze minder taalvaardig dan Vlaamse studenten, en missen ze belangrijke informatie over de opleiding.
33
vreemd
Kaart Polen
34
Kaart TjetsjeniĂŤ
Een avonturenspeeltuin in Berlijn
“In de zomervakantie hebben we ons eigen circus!” Bij ons in België bestaan ze niet, maar in Berlijn vind je er één op elke straathoek: de zogenaamde ‘abenteuerspielplätze’, of kortweg ASP. Catch magazine trok naar de Friedrichshain wijk in Berlijn om te onderzoeken wat er zo speciaal is aan deze ‘avonturenspeeltuinen’. Waarom zijn ze zo populair, en wat kun je allemaal beleven in een ASP?
© Eva Linden
© Eva Linden
35
reizen Wanneer we rond de middag aankomen bij ASP Forcki, een bekende speeltuin aan de rand van Berlijn, ziet het terrein er eenzaam en verlaten uit. Nergens zijn er spelende kinderen te horen of te zien. Wat is er hier aan de hand? Na wat speurwerk vinden we een vriendelijke mevrouw in het felgekleurde gebouwtje aan de achterkant van de ASP: Mieke werkt hier als stagiaire, en staat te popelen om ons alles over de speeltuin, de kinderen, en vooral de activiteiten te vertellen.
Veilig in de Kokon Het gebouw waarin we ons bevinden heet ‘de Kokon’. Hier kunnen de kinderen zich eventjes terugtrekken als ze willen. Ondertussen kunnen ze rustig een boekje lezen, huiswerk maken of gewoon een dutje doen. Kortom, de Kokon is een plek waar ze zich ‘veilig’ voelen, net zoals een rups die in een cocon zit. “Onze ASP is bedoeld voor kinderen van zes tot veertien jaar oud”, vertelt Mieke enthousiast. “Ze kunnen hier elke dag na school terecht, terwijl hun ouders nog aan het werk zijn. De ASP heeft zelfs een eigen keuken en bar, waar de kinderen eten en drinken kunnen krijgen. Ze hoeven © Eva Linden eigenlijk niet meer naar huis te gaan!”, lacht Mieke. “Kinderen die willen komen spelen, hoeven zich niet op voorhand in te schrijven, maar als er grote groepen komen, willen we dat wel graag op voorhand weten zodat we genoeg eten en drinken in huis kunnen halen. Niemand mag iets tekort komen.”
36
© Eva Linden
Hoewel het buiten nog een beetje frisjes is, gaan we buiten op een bankje zitten. Al gauw komen er meer en meer kinderen tevoorschijn. Ze zaten verstopt in de leuke houten huisjes die overal op het domein staan. “De huizen die je hier ziet staan, zijn helemaal door de kinderen zelf gebouwd”, gaat Mieke verder. “Ze kiezen een leegstaand huisje uit, dat ze dan zogezegd ‘huren’. Daarna mogen ze het helemaal naar hun eigen smaak inrichten.” Enkele kinderen zijn op dat moment aan hun huisje aan het werken. Met de hulp van Rodrigo, een man die eruitziet als een lieve knuffelbeer, ontwerpen de kinderen hun droomhuis. Ze zagen planken op maat, timmeren er lustig op los, en schilderen het resultaat in hun lievelingskleur.
Verantwoordelijkheid Intussen staan er een tiental enthousiaste kinderen rondom het bankje waar we op zitten. Als ik hen vraag wat ze het leukste vinden aan ‘hun’ ASP, roepen ze allemaal door elkaar: “Pizza’s bakken in de grote oven!”, “Pizza’s eten!”, “De zweethut
achter in de tuin!”, “Hoppel en Moppel verzorgen!”. Na deze laatste woorden moet ik hen toch wel even vragen wat een ‘hoppel’ en een ‘moppel’ eigenlijk zijn. Mieke antwoordt: “In de ASP willen we de kinderen ook een aantal belangrijke dingen leren. Eén daarvan is verantwoordelijkheid. Daarom hebben we twee konijntjes, Hoppel en Moppel, waar de kinderen zelf voor moeten zorgen. Verder hebben we ook een tuintje, waar de kinderen groenten kunnen kweken. Op die manier ontdekken ze hoe planten groeien.” Aan één van
de muren van de ‘Kokon’ hangen een heleboel foto’s. Daarop zien we een gigantische circustent, een kampvuur, een prachtige draak, een reuzegrote verjaardagstaart, en nog veel meer. Bij ASP Forcki houden ze duidelijk van feesten. “Eén keer per maand houden we een groot ‘verjaardagsfeest’ voor alle kinderen die de afgelopen maand verjaard zijn. Daarnaast vieren we ook samen Halloween met zelfgemaakte lampions en een kampvuur, zoeken we paaseieren in de speeltuin, houden we een kerstfeestje, enzovoort. Maar het allerleukste is ons circus tijdens de zomervakantie! Dan kamperen we hier met z’n allen in de speeltuin. Ondertussen leren we allerlei circustrucjes, zoals jongleren en acrobatiek. Op het einde van de vakantie bouwen we een grote circustent in de tuin, en dan kunnen alle ouders komen kijken naar wat we geleerd hebben.” Maar waarom is deze ASP nu eigenlijk zo speciaal? “In Berlijn zijn er heel veel andere clubs, maar de meeste zijn enkel voor kinderen ouder dan twaalf jaar. Bij ons mogen er ook jongere kinderen komen spelen: onder de zes jaar als hun ouders erbij zijn, en vanaf zes jaar helemaal alleen.” Tot slot is er ook de regel dat de kinderen zelf ook ideeën kunnen inbrengen. “Ik vond dat we een dag moesten hebben waarop ouders niet binnen mogen in onze ASP.”, lacht één van de kinderen. “Dan kunnen we dingen doen die ze niet mogen zien. Het is onze ‘no-parents-day’ geworden!” Eva Linden
© Eva Linden
37
reizen
Wat doe jij deze vakantie? Mauranne
Joke © Eva Linden
© Eva Linden
38
© Eva Linden
Liese Tahnee
© Eva Linden © Eva Linden
Chloë
© Eva Linden
39