Stoutmoedig by Thomas More Journalistiek

MEI 2018 | Nummer 1

Real queens fix each others crowns

EDITO

Hallo! Wij zijn Lien Van Dyck, Sarah Van Evercooren en Romy Geerts, drie studenten journalistiek aan de Thomas More Hogeschool in Mechelen en dit is ons magazine. Het is een maandelijks tijdschrift geschreven voor en door vrouwen en draagt als hoofdthema modern feminisme. We kaarten niet alleen zware onderwerpen aan, maar ook de luchtere thema’s zoals het opiniestuk: feministen scheren wél hun benen. Zowel een paaldanseres als een jonge moeder krijgen de kans om hun verhaal te delen. Zoals onze baseline al zegt: ‘Real queens fix each others crowns’ willen we dat vrouwen elkaar steunen, en niet alleen bij de toiletten tijdens het uitgaan.

2  STOUTMOEDIG

EDITO

Romy Geerts ©Sarah Van Evercooren

Lien Van Dyck ©Romy Geerts

Ik ben een 20-jarige spring-in-‘t –veld die geen nee zegt tegen een avondje uit. Optimistisch, twijfelachtig en onzeker zijn mijn voornaamste karaktereigenschappen. Op vlak van eten, kan je mij altijd een plezier doen met een fles rosé en wat mexicaanse burritos of enchiladas. Mijn guilty pleasures zijn: chick flicks, katten en reizen. Op mijn to do-lijst staan: Mexico, Zuid-Africa en Australië. Ik noem mijzelf zonder enige twijfel een feministe. Niet omdat ik een hekel heb aan mannen of mijn benen niet scheer, maar omdat vrouwen elkaar horen te steunen. Mijn favoriete girlpower quote? “Real queens fix each others crowns.”

Ik ben iemand die altijd lacht en altijd vrolijk is. Iemand die graag haar beste vriendinnen rondom haar heeft. Ik zeg dan ook niet snel nee tegen een avondje uit of een rustige chill-dag met hen. Ik ben ook iemand die heel hard kan genieten van lekker eten en drinken. Mijn lievelingseten is dan ook een lekkere steak bleu met frieten en een peperroomsaus daarbij. Maar ik kan ook genieten van een smakelijke Royal Crispy Bacon van McDonalds. Ook al smul ik graag ongezonde dingen, ben ik ook iemand die enorm met haar lichaam bezig is. Om het perfecte lichaam te bereiken, ga ik regelmatig naar de fitness en laat ik de ongezonde dingen dan ook achterwege. Deze interesse heb ik ontdekt door mijn vriend die erg gepassioneerd is in fitness, en alles wat daarmee te maken heeft. Ik noem mezelf geen feminist, maar ook geen antifeminist. Verder ben ik ook een reusachtige dierenvriend. Ik heb dan ook vier katten en zou later heel graag een Golden Retriever willen.

Sarah Van Evercooren ©Romy Geerts

Ik zie mezelf als een optimistisch iemand. Ik heb dan ook een leven waar weinig te klagen valt. Ik studeer wat ik graag doe, namelijk schrijven, heb een enorm leuke vriendengroep en een lieve familie. En drie katten, die zijn ook leuk. Ik kan echt genieten van een dagje op stap met vrienden, maar ook van een avondje thuis. Al ben ik lang en smal, kijk ik elke dag weer uit naar de volgende maaltijd. Van wereldkeuken tot simpele Belgische kost, ik lust het meeste wel. In mijn vrije tijd doe ik Urban Dance bij de dansschool waar ik al jaren ga en luister naar Koreaanse popmuziek. Ik ben een trotse feminist, wat betekent dat ik wil dat iedereen gelijke rechten heeft. Iedereen zou achter het idee van feminisme moeten staan, omdat de strijd tegen ongelijkheid iedereen aangaat.

STOUTMOEDIG  3

INHOUD

Colofon Redactrices

Lien Van Dyck Sarah Van Evercooren Romy Geerts

Fotobewerking Jonas van Bouwel, JVB photography en Polar Productions

Oplage Nummer 1

Drukkerij 2copy

Jaar van uitgave 29 Mei 2018

Plaats van uitgave

Thomas More Mechelen

Lettertypes

- Arapey Italic - Arapey - Alegreya Sans Regular - Alegreya Sans Bold - Alegreya Sans Medium - Minion Pro Regular - Helvetica Neue LT Std 77 - Bold Condensed -Helvetica Neue LT Std 47 - Light Condensed - Domine Regular

Papiersoort

Wit satijn 135g/m²

4  STOUTMOEDIG

INHOUD Interview

Diepgaand

Covermodel Kaat Uytterhoeven | 6

Goed mopje of regelrechte belediging | 11

Jonge mama Lore Hye | 14

Waarom meisjes aan sexting doen| 33

Paaldanseres Karin Vandeale | 55

Vanwaar komt de angst voor het feminisme? | 35

INHOUD

Maakt Barbie jonge meisjes onzeker? | 50 Diversiteit binnen vrouwenorganisaties | 53

Repo

Opinie

Feministisch Berlijn | 20

Feministen scheren wél hun benen | 40

Vrouwendag in Mechelen | 29

“Het feminisme behoort niet toe aan één bepaalde soort vrouw” | 48

STOUTMOEDIG  5

INTERVIEW COVERMODEL

In de Aldi van Mechelen liet ons model, Kaat Uytterhoeven, haar beste poses zien. © Sarah Van Evercooren

6  STOUTMOEDIG

INTERVIEW COVERMODEL

“Samen koken met vriendinnen, is het leukste dat er is”

Ook in de wasserette Netezon van Mechelen liet Kaat haar beste kanten zien. © Sarah Van Evercooren

Kaat Uytterhoeven is 19 jaar en woont in Keerbergen. Samen met haar beste vriendinnen Julie Vervloesem, Luna Goiris en Isabeau Desmet heeft ze een bedrijfje dat Picknick Unique heet. “De bedoeling van ons bedrijfje Picknick Unique is eigenlijk om eten, mensen en kunst bij elkaar te brengen”, vertelt Kaat. “Wij organiseren brunches op verschillende unieke plaatsen. Onze bedoeling is ook om het zeer toegankelijk te maken voor iedereen. We willen liefst een ruim publiek en ons niet focussen op alleen studenten. We houden het graag goedkoop en biologisch. Ook willen we ons eten seizoensgebonden houden. Met seizoenfruit en groenten. Onze gerechtjes maken we ook helemaal zelf. We komen samen en bedenken welke

gerechten we willen serveren tijdens onze brunch. Dan stellen we een lijstje samen met ingrediënten die we halen bij de winkel. En dan komt het leukste gedeelte, samen koken.” Kaat en haar vriendinnen willen hun brunches ook combineren met kunst. Ze zoeken plaatsen waar er al kunst wordt tentoongesteld en dan vragen ze of ze daar hun brunches mogen organiseren. “Wij nemen de catering dan op ons en zoeken iemand die zijn of haar kunst wil

tentoonstellen of we zoeken naar kunstmarktjes waar we mogen plaatsnemen.”

De oprichting Julie en Luna, Kaat haar twee beste vriendinnen, hebben samen met twee andere meisjes Picknick Unique opgericht. “Ik ben er later pas bijgekomen, nadat de twee andere meisjes weggegaan zijn omdat ze naar de hogeschool gingen, en het waarschijnlijk teveel werk ging worden. Mijn vriendinnen zijn met Picknick Unique gestart omdat er op Facebook, via de Start-Up Leuven pagiSTOUTMOEDIG  7

INTERVIEW COVERMODEL

na, werd gevraagd naar jonge ondernemers met een origineel concept, dat naar mensen toe gericht was. Dat zag er keitof uit en toen hebben ze meegedaan. Picknick Unique is dan opgericht met de hulp van start-up Leuven, en is steeds blijven groeien.” Start-up Leuven is gevestigd in Leuven, waardoor de meisjes brunches organiseren op verschillende plaatsen in Leuven. Maar er zijn ook veel geïnteresseerde die vragen om de catering op andere plaatsen te doen of soms bij hen thuis, voor afscheidsfeestjes of andere privé evenementen.

komen brunchen, dus we hadden eten voorzien voor ongeveer honderd man. Maar uiteindelijk was er bijna tweehonderd man gekomen. Toen werd het wel heel hectisch en was er veel paniek want het eten was ook bijna op. Maar we hebben het toch gehaald. Er komt toch wel veel volk op onze evenementen af, ook al zou je eerst denken van niet.

“Zo gewoon iets organiseren met vriendinnen en dat lukt, is een zalig gevoel!”

Brunchen in een klooster

Toekomst

“11 maart was onze eerste brunch van dit jaar. Deze was in Leuven, in het Kartuizerklooster. Dat hebben we gedaan in samenwerking met Ithaka. Ithaka is ook een organisatie van jonge ondernemers in Leuven. Zij houden op unieke plaatsen tentoonstellingen. En deze keer hielden ze een tentoonstelling in het Kartuizerklooster in Leuven, en vroegen ons of wij de brunch wouden organiseren. Dat was een enorm succes!”

“Ik wil dit zeker blijven doen, zolang het combineerbaar is met mijn studies en die van mijn vriendinnen. Het is gewoon supertof om dit te doen. Vooral het samen koken is superplezant. Het enige wat minder is, is dat we afhankelijk zijn van verschillende andere organisaties. In de toekomst willen we eens proberen om zelf een locatie te zoeken en zelf onze brunch te organiseren. Nu moeten we vaak zoeken naar locaties waar kunst al wordt aangeboden of waar al een evenement georganiseerd is, waarbij we ons moeten bijvoegen. Dus verdere plannen hebben we zeker. Ook zijn er nog maar net een paar meisjes weggegaan waardoor we misschien opzoek zijn naar iemand nieuw. Af en toe worden we ook ondersteund door vrijwillligers, wat ook echt super lief is natuurlijk, maar iemand vast is toch iets beter, vooral voor de organisatie. Maar daar zijn we nog niet zeker van. Tot nu toe blijven we het zeker doen.”

“Er gaat heel veel stress aan vooraf, dat zeker, maar achteraf krijg je zo een warm gevoel van voldoening. Zeker wanneer er oude vrienden en leerkrachten komen opdagen om van je zelfgemaakte gerechten te mogen proeven. Tijdens de brunches krijgen we ook vaak heel positieve reacties.” Inschrijven voor een evenement van Picknick Unique is helemaal niet nodig. Iedereen mag gewoon deelnemen. “Bij onze vorige brunch maakten we een evenement op Facebook zodat we een idee hadden hoeveel volk er ging komen opdagen. Zo’n tachtigtal geïnteresseerden zouden 8  STOUTMOEDIG

De meisjes willen hun concept ook uitbreiden. “We willen buiten kunst

ook graag muziek bij onze brunches brengen. Muziek maakt alles altijd veel gezelliger. Maar het probleem is dan dat we iemand moeten hebben voor het geluid en de andere dingen die met een muziekinstallatie gepaard gaan. En dat is nog meer geregel. Het is ook heel moeilijk om alles tegelijkertijd te doen. Dat hebben we al ondervonden. Nu moeten we al brunches maken, een locatie zoeken waar we bij mogen en het combineren met kunst. Maar dan zouden we er nog muziek willen bij zetten, en dat gaat alles nog moeilijker maken. Zeker als we alles alleen willen doen. Er is wel een organisatie die we misschien willen inschakelen voor de muziek alleen, Klank. Dat zijn jonge artiesten met veel instrumenten en installaties. Met hen zouden we wel willen samenwerken, zolang zij dan het geluid en alles daarrond op hun willen nemen, en wij ons kunnen concentreren op de brunches. “Als ik echt mag voorruit dromen dan wil ik er echt een soort festivalletje van maken. Onze brunches met leuke muziek en kunst, gecombineerd met schattige juwelenkraampjes en misschien iemand die henna-tattoos komt zetten. Echt een combinatie van alles wat gezellig is.”

“Omdat we alle drie ook studeren, en het vaak druk hebben, zien we elkaar door Picknick Unique weer vaker.” TEKST - Romy Geerts

INTERVIEW COVERMODEL

Kaat werkt met 3 andere meisjes samen bij Picknick Unique, en soms komen er ook vrijwilligers helpen. © Kaat Uytterhoeven

Het maakt niet uit wat ze moet doen, alles vindt Kaat leuk aan haar job. Zelfs soep uitschenken. © Kaat Uytterhoeven

Wat Kaat ook het leukste vindt, is wanneer er vrienden langskomen tijdens het brunchen. © Kaat Uytterhoeven

STOUTMOEDIG  9

FORMAT

Actie – reactie Elke maand zet de redactie een actie in de kijker rond feminisme. We bekijken het ontstaan en de gevolgen ervan, maar ook de reactie van het volk.

Actie: Op sociale media wordt sinds begin dit jaar de hashtag #TimesUp gebruikt. De actie strijdt tegen seksueel misbruik, intimidatie en ongelijkheid op de werkvloer. #TimesUp kwam als reactie op het grote Weinstein schandaal, waarbij aan het licht kwam dat deze Amerikaanse filmproducent meerdere vrouwen seksueel heeft misbruikt. Als gevolg hiervan kwamen er nog meer verhalen naar boven over de ongelijkheid in Hollywood. Eind 2017 schreef de Alianza Nacional de Campesinas (De Nationale Vrouwelijke Landarbeiders Associatie) een brief in solidariteit met deze Hollywood vrouwen. De brief vermeldde intimidatie en misbruik in de landbouwsector en sprak in naam van meer dan 700 000 vrouwen. De officiële Time’s Up account op Twitter

Op 1 januari werd de actie #TimesUp officieel bekend gemaakt in de krant ‘ The New York Times’. Dit initiatief is gestart door vrouwen in de entertainmentbusiness. Bij deze actie is ook een legal defense fund opgestart, dat de juridische kosten kan financieren bij bepaalde zaken van seksuele intimidatie op de werkvloer. Dit fonds heeft al meer dan 20 miljoen dollar opgeleverd dankzij donaties van mensen over de hele wereld.

Reactie: ten opzichte van #MeToo (waarbij mensen hun verhalen over seksueel misbruik delen) zijn de reacties op #TimesUp positiever. Er wordt minder aan victim blaming gedaan en veel beroemdheden praten over het belang van deze campagne. Maar zoals bij elke actie is er ook wel commentaar op sociale media. Velen vinden het namelijk niet kunnen dat er zo lang gezwegen werd over de problemen in Hollywood. Omdat meerdere beroemdheden nu pas over de ongelijkheid praten, vinden mensen het hypocriet. Toch wordt de actie door velen ondersteund en worden deze verhalen niet meer weggemoffeld, wat onder andere het doel was van #TimesUp.

De Britse actrice Emma Watson deelt op haar Instagram een quote die verduidelijkt waarom verschillende Hollywood vrouwen en mannen op grote evenementen kiezen voor een zwarte outfit.

TEKST - Sarah Van Evercooren

10  STOUTMOEDIG

#METOO

Goed mopje of regelrechte belediging? Mannen en vrouwen reageren anders op seksuele intimidatie Seksuele intimidatie komt nog steeds voor in het straatbeeld. Uit internationale studies blijkt dat 85% van alle vrouwen al eens lastiggevallen is op straat. Wanneer een vrouw wordt lastig gevallen op straat of in een andere ruimte, zijn het vooral andere vrouwen die hier op reageren en opkomen voor het doelwit. Hoe kunnen we dit verklaren?

If all the people who have been sexually harassed or assaulted posted “Me Too” as a status, we might begin to understand the magnitude of the problem. Op 5 augustus 2017 plaatste het populaire YouTube platform: ‘Would you react’ een filmpje online. Het YouTube platform heeft als missie om sociale wantoestanden in de maatschappij aan te kaarten en elke betrokkene met de neus op de feiten te duwen. Dat doen ze door sociale experimenten op camera te zetten. De hamvraag van het experiment luidde: ‘zouden we tussenkomen als een vrouw ’s avonds lastig gevallen wordt in de metro?‘ Het antwoord was verbijsterend. In de meeste gevallen waren het andere vrouwelijke reizigers die het heft in eigen handen namen. De mannen negeerden de intimidatie of deden vrolijk mee.

Misplaatste grappen en girl power Er zijn twee redenen die verklaren waarom vrouwen sneller reageren. Seksuologe Mieke Mievis legt uit: “Vrouwen reageren sneller omdat ze verbaal sterker zijn en hun meer groepsgebonden voelen dan mannen. Vrouwen zijn in het algemeen verbaal sterker en woordgevoeliger. Ze zijn zachter en beter

besnaard in woorden en begrijpen sneller wat wel en wat niet kan. Wat voor mannen soms een goed mopje is, kan er voor vrouwen als snel overgaan. Mannen voelen niet hoe zeer de impact van woorden kan zijn en omdat straatintimidatie grotendeels voorkomt op verbaal vlak, is het dus logisch dat vooral vrouwen reageren. Ook voelen vrouwen zich meer groepsgebonden dan mannen. Dat heeft te maken met het verbale en het emotionele. Of simpelweg gezegd gewoon met de samenstelling van de hersenen.”

Vergeet de vrouwelijke daders niet Toch hebben we nog steeds een verkeerd beeld over seksuele intimidatie. Het overgrote deel zijn mannen, maar we mogen niet ontkennen dat maar liefst 10 % van de daders een vrouw is. Als je dat omrekent zijn dat ongeveer 200 000 daders in België. “Vrouwen zijn een stuk venijniger dan mannen. Ze gaan niet voor heel het straat ‘hé poepke’ roepen. Hun manier van werken is vooral verdoken via chatsessies of via telefoon. Dat wil zeggen dat ze minder werken met directe grootpraat maar meer met insinuaties en chanteringen. Zo zullen ze sneller in de lift tegen iemand aan gaan schurken en op een venijnige toon zeggen: ‘Waarom wilt gij mij niet?’ of ‘Zijde gij gene échte vent?’, zegt Mievis.

#I Have Na #MeToo heb je nu ook #Ihave als reactie op de stortvloed aan verklaringen van vrouwen over seksueel misbruik of seksuele intimidatie. Mannen bieden nu ook hun excuses aan. ‘Ik heb het gedaan. Seksuele intimidatie en aanranding. Ik ben een deel van het probleem geweest en ik werk eraan om een deel van de oplossing te zijn.’ De Amerikaan Neil Figuracion is een van de mannen die onder de hashtag #IHave een openbare biecht hebben afgelegd. Inmiddels geven honderden mannen op sociale media toe dat ze vrouwen hebben lastiggevallen. #IHave is nog lang niet zo groot als #MeToo, maar steeds meer mannen hebben al openlijk excuses aangeboden omdat ze een

STOUTMOEDIG  11

#METOO

vrouw hebben betast aan haar borsten en billen of schuldig zijn aan seksistische grappen. Thieme Engelborgs (19): “Soms gebeurt het wel eens op een voetbaltraining. Als we opwarmen en er andere vrouwen voorbijlopen, durven mijn vrienden weleens vieze opmerkingen te maken. De opmerkingen gebeuren altijd in groep en niet rechtstreeks tegen de vrouwen zelf. Toch zijn ze meestal luid genoeg, zodat de vrouwen ze hebben gehoord. Op dat moment zou ik er liever niet bijlopen. Ik reageer daar dan wel op. Dan zeg ik: ‘Doe eens normaal’ of ‘Laat het eens’.”

Oplossing? De hashtags van tegenwoordig hebben een enorme golf teweeg gebracht. Er zijn heel wat daders die voor het eerst schrik krijgen. Toch is een klacht indienen voor velen vaak een stap te ver. “Een ideale oplossing zou een centraal meldpunt zijn. Er zijn heel wat toeschouwers, die niet durven reageren of tussenkomen tijdens een handeling van ongewenste intimiteiten. Tegenwoordig heeft iedereen een smartphone waarmee ze filmpjes en foto’s kunnen maken tot in het detail. Waarom zou je daar dan geen gebruik van maken? Het zou zo gemakkelijk zijn om op het moment van de ongewenste handelingen je gsm te nemen en te beginnen filmen. Die filmpjes of foto’s kan je dan doorsturen naar een centraal meldpunt, die ook je locatie ontvangt. Daar zit dan een medewerker die bekijkt of het voorval de moeite waard is om in te grijpen. Als dat zo is, kunnen ze politie sturen naar de locatie vanwaar het bericht is verschenen”, zegt Mievis. Volgens psychologe Vanessa Muyldermans is er ook nog een andere oplossing: “Een persoon die passeert zal niet snel reageren omdat hij alleen is. Wanneer er nog een medestander aan de pas komt, zal hij wel helpen. Dus ik denk dat je vooral andere medestanders persoonlijk moet aanspreken, vragen of ze ook willen helpen.”

12  STOUTMOEDIG

Definitie seksuele intimidatie volgens Sensoa en Jong van zin Seksuele intimidatie zijn seksueel getinte gebaren, woorden, aanrakingen die je ongemakkelijk doen voelen. Het kan eender waar gebeuren. In een publieke ruimte, op je werk of je school en door zowel mannen als vrouwen. In steden maken ze met deze definitie duidelijk dat zulke handelingen illegaal zijn en dat je ze kan aangeven bij de politie.

Strafbaar? In Brussel, Sint-Niklaas en Mechelen is het plegen van seksuele intimidatie strafbaar. Je kan er een boete van 350 euro krijgen als je iemand nafluit.

TEKST - Lien Van Dyck

T O O H S T O O H S T O O H S T O O H S

RUBRIEK

STOUTMOEDIG  13

INTERVIEW

Lore ziet niets liever dan haar zoontje Eliano. © Lore Hye

14  STOUTMOEDIG

INTERVIEW

“Mijn zwangerschap heeft mij geleerd om niet afhankelijk te zijn van anderen” Lore Hye, 21-jarige zelfzekere en trotse mama

Lore Hye is een jonge vrouw van 21 jaar oud. Op haar 19 jaar ontdekte ze dat ze zwanger was van haar eerste zoontje, Eliano. Hierdoor moest ze stoppen met haar opleiding Toegepaste Jeugdcriminologie aan de Karel de Grote Hogeschool in Antwerpen. Ondanks haar volledige toewijding en liefde voor haar zoontje kampte Lore in het begin toch met twijfels. “Er gingen enorm veel gedachten door mij heen toen ik het ontdekte, zoals: gaat dit mij alleen wel lukken?”

“Toen ik erachter kwam dat ik zwanger was, was ik in eerste instantie een beetje in paniek. Er gingen enorm veel gedachten door mij heen. In de beginperiode van mijn zwangerschap ben ik heel bang geweest. Ik wist niet wat ik moest doen. Ik twijfelde of het mij wel zou lukken om een kindje alleen op te voeden, of ik daar wel geschikt voor was.” Omdat Lore het zo moeilijk had, heeft ze in de beginperiode heel veel geweend en voelde ze zich depressief. Ze stond er dan ook helemaal alleen voor.

Niet gewenst “Nadat ik erachter kwam dat ik in verwachting was, had ik meteen mijn toenmalige vriend en zijn ouders gebeld. Maar deze lieten mij al snel verstaan dat ze het kindje helemaal niet wilden en dat ik beter abortus zou plegen. Ook mijn toenmalige vriend maakte mij al snel duidelijk dat hij er niet voor wou gaan. Ik moest van hem kiezen tussen hem en de baby.” Lore had het gevoel alsof er iets niet klopte. “Een week nadat ik hem vertelde dat ik in verwachting was, kwam ik erachter dat hij mij meerdere keren had bedrogen. Ik heb daar heel veel van afgezien, maar ook omdat ik vanaf dat moment besefte dat ik er alleen voor stond. Steun van hem was dus absoluut niet aan de orde.”

“Hem loslaten is de beste keuze die ik ooit heb gemaakt!”

Familiale steun Maar helemaal alleen stond Lore er toch niet voor. “Ik heb wel vanaf het begin enorm veel steun gekregen van mijn ouders, mijn familie, maar ook van verschillende vriendinnen. Maar de meeste steun heb ik gekregen van mijn beste vriendin en haar familie. Zij hebben er eigenlijk voor gezorgd dat ik er terug bovenop kwam. Ik begon alles terug een beetje rooskleuriger te zien en had terug zin in mijn zwangerschap en het avontuur. Zonder hen, stond ik niet waar ik nu sta.”

“Ochtendmisselijkheid was absoluut het ergste aan mijn zwangerschap, ik vond dat echt verschrikkelijk. Ik stond nog maar op en ik kon al richting het toilet lopen.” Negatieve reacties “Tijdens de periode van mijn zwangerschap heb ik ontdekt wie mijn echte vrienden zijn en wie niet. En ik kan zeggen dat er niet veel vrienden zijn overgebleven. Toen ik openbaar zette dat ik zwanger was, kreeg ik veel lieve berichtjes, maar ook negatieve reacties. Sommigen dachten dat ik ermee aan het lachen was of dat ik ‘weer’ een poging zocht om aandacht te krijgen via sociale media. Er is enorm veel geroddeld geweest over mijn situatie. En dat begrijp ik helaas niet. Er waren ook mensen die ‘lelijk’ naar mij keken en slechte commentaar gaSTOUTMOEDIG  15

INTERVIEW

ven. Ze vertelden mij dan dat het mij niet zou lukken. Dat ik te jong was en mijn jeugd naar de klote ging doen. Het was op een moment zelfs zo erg dat ik anonieme berichten kreeg. Daar stond dan in dat ik een aandachtzoeker was, en dat ik beter uit het leven zou stappen omdat mijn kind niets zou krijgen. Dat vond ik echt een verschrikkelijke periode.”

“In het begin had ik enorm veel twijfels, maar dat is ergens wel normaal als 20-jarige snotneus.” Bevalling “Tijdens mijn zwangerschap had ik enorm veel last van mijn hormonen. Ik werd kwaad, ongeduldig maar vooral emotioneel. Ik begon te wenen voor het minste. Maar na mijn bevalling voelde ik mij blij en opgelucht. Ik was zo gelukkig toen Eliano eindelijk geboren was. Na de bevalling had ik mijn zoontje in mijn armen en vroeg ik mij af hoe ik het ooit over mijn hart zou hebben gekregen om abortus te doen. Zo een prachtig wondertje. De dagen nadien heb ik nog heel veel geweend. Maar blijkbaar is dat heel normaal. Het was echt een rollercoaster aan emoties. Ik herinner mij het nog als de dag van gisteren.”

Omdat Eliano zo snel groeit, probeert Lore zoveel mogelijk foto’s met hem te maken. © Lore Hye

Het mama zijn “Mama zijn is echt een onbeschrijfelijk gevoel. Wetende dat dat klein wezentje helemaal van jou is, dat je dat zelf hebt gemaakt. Dat maakt je toch wel trots. Ik vind het nu echt super om mama te zijn. Vanaf de eerste dag dat ik bevallen was, heb ik nog geen seconde spijt gehad.” “Een kind vraagt wel heel veel moeite en het is zeker wennen. Ik heb niet hetzelfde leven meer dat ik had voor dat ik Eliano had. Een kind vraagt veel verantwoordelijkheid. Maar ik kan zeker nog genieten van mijn ‘studentenleven’. Alleen is Eliano daar nu een deel van. Sommige momenten geraak je oververmoeid, maar dat is het allemaal waard. Sinds ik zelf een baby’ tje heb, is mijn respect voor mijn mama nog eens met de volle 100% gestegen. Een kind vraagt veel aandacht, maar je krijgt er zo veel liefde en warmte van terug. Mochten ze mij nu vragen of ik het allemaal opnieuw zou doen, zou ik dat zeker doen. Ik ben een trotse mama!”

“Ik kan mij gelukkig prijzen met zo’n schatten van mensen in mijn leven!” Wat Eliano het liefste doet, is lachen naar zijn mama. © Lore Hye

16  STOUTMOEDIG

INTERVIEW

“Ik zie de toekomst redelijk breed, zeker met nog een tweede of een derde kindje!” Het toekomstbeeld

Lore heeft haar geluk gevonden bij Jayson, die haar geweldig helpt met het opvoeden van haar kindje. © Lore Hye

Nieuwe vriend Lore heeft nu ook een nieuwe vriend. Zij vormen een koppel sinds augustus 2017. “Ik heb hem leren kennen in het begin van januari 2017. Wij zagen elkaar geregeld doordat we gemeenschappelijke vrienden hadden maar vormden toen nog geen koppel. Eind januari 2017 kwam ik erachter dat ik zwanger was. Hij wist dat dus, en daarom was het niet zo moeilijk om er met hem over te praten. Ik had dan ook nooit gedacht dat hij later mijn vriend zou worden. Begin augustus hebben we dan een paar keer afgesproken en toen is de vonk overgeslagen. Natuurlijk waren we in het begin bang voor de situatie waar we in zaten.”

Momenteel woont Lore nog bij haar ouders, samen met haar vriend. Dat is handig en financieel ook gemakkelijker. Ze krijgt alle hulp thuis, van zowel haar ouders als van haar vriend. Maar toch heeft Lore een breed toekomstbeeld voor ogen. “Ik ben vanaf mijn bevalling eigenlijk zes maanden thuis gebleven en heb dus echt kunnen genieten van het mama zijn. Nu ga ik sinds kort deeltijds werken, zodat ik toch nog voldoende tijd heb voor mijn zoontje en het huishouden. Ik probeer nu elke cent te sparen om te kunnen verhuizen en een echt gezin te kunnen vormen met een eigen huisje. Liefst wil ik natuurlijk ook een goede job, iets op zelfstandige basis. Ik had mij voorgenomen om na mijn bevalling terug te gaan studeren, in combinatie met mijn werk. Binnenkort begin ik met avondschool en ga ik een opleiding relatietherapeut en sekscouncelor volgen. Ik zie het echt helemaal zitten.”

“Geniet ten volle van je zwangerschap, de bevalling, de baby en alles wat erna komt. Want ze worden zo snel groot. Geniet van je kindje.” TEKST - Romy Geerts

Sinds kort vormen Lore, Jayson en Eliano een hecht gezinnetje. © Lore Hye

STOUTMOEDIG  17

18  STOUTMOEDIG

STOUTMOEDIG  19

BERLIJN

De verborgen kunstcollectie van Berlijn

Vanaf het binnenplein zie je tussen de andere appartementen de voorgevel van het museum. ©Romy Geerts

Het enige museum ter wereld dat enkel werken van vrouwelijke artiesten tentoonstelt, bevindt zich iets buiten het centrum van Berlijn. Het heet ‘Das Verborgene Museum’ en de naam slaat niet enkel op de toch wat moeilijk te vinden locatie. Het museum toont namelijk verschillende werken van onbekende vrouwelijke artiesten die rond 1984 gevonden zijn. Al heb je keuze genoeg uit kunstevenementen in Berlijn, dit kleine museum is zeker een bezoekje waard.

20  STOUTMOEDIG

BERLIJN

Werkende vrouwen, strijdende mannen

De poort die je verder leidt naar het museum. © Romy Geerts

Niet echt verrassend dat een museum genaamd ‘Das Verborgene Museum’ niet zo gemakkelijk te vinden is. Dankzij een navigatie app vinden we de straat waarin het museum ligt toch nog redelijk snel. Maar na de woorden ‘u heeft uw bestemming bereikt’, staan we in een straat met opgeknapte herenhuizen en een gezellig Italiaans restaurant voor een geopende, zwarte garagepoort. Naast de poort hangen meerdere plakkaten met de naam van het museum op en de voorstelling die er op dit moment loopt: ‘Kriegsfotografinnen in Europa’, oftewel: ‘Vrouwelijke oorlogsfotografen in Europa’.

We wandelen door de poort en komen toe op een binnenpleintje omringd door meerdere appartementsgebouwen. Het gelijkvloers van één van deze gebouwen is omgebouwd tot het museum. Eenmaal binnen begroeten we de vrouw aan de inkom, Pira Schimtt, waarvan al snel duidelijk wordt dat ze geen woord Engels verstaat. “Two euros. No pictures”, is zowat het enige wat we van haar te horen krijgen. Het eerste wat opvalt is dat het museum heel klein is, het bestaat namelijk maar uit twee kamers. Dankzij het boekje dat Pira ons heeft gegeven, weten we dat de voorstelling die op dit moment loopt gaat over de periode van 1914 tot 1945. Hierin zitten de twee Wereldoorlogen en de Spaanse burgeroorlog als grote gebeurtenissen.

In de eerste kamer bevinden zich zwart-witfoto’s van vrouwen die tijdens de oorlog het werk thuis overnamen. Op de ene foto staat een tramconductrice trots naast haar voertuig, op de andere kijkt een verpleegkundige met een vriendelijke blik de lens in. De tentoonstelling bevat werken van achttien vrouwelijke artiesten, die de vrouwen thuis en de mannen op het slachtveld uit deze periode in beeld wilden brengen. Elk van deze fotografes heeft haar eigen verhaal. Bijvoorbeeld Gerda Taro, de meest bekende vrouwelijke oorlogsfotograaf in Europa. Zij legde in haar werk vooral de focus op hoe mensen leefden in de oorlog en niet op de wapens en militaire evenementen die er plaatsvonden. Een ander voorbeeld is de Oostenrijkse Alice Schalek, de eerste vrouw die als oorlogsfotograaf erkend werd. Door haar passie en enthousiasme kon ze samen met soldaten hun traject afleggen. Haar foto’s kan je in de tweede kamer zien, waar er vooral gefocust wordt op de mannen op het slagveld.

Niet deprimerend, maar inspirerend Bij een thema als oorlog denk je al snel aan de gruwelijkheden die er plaatsvinden, de slachtoffers, enzovoort. Maar wanneer je deze werken bekijkt, krijg je allesbehalve een triest gevoel. Doordat de foto’s mensen tonen die werken en

STOUTMOEDIG  21

BERLIJN

strijden voor hun land en voor wat zij belangrijk vinden, is de tentoonstelling eerder inspirerend dan deprimerend. En we zijn niet de enigen die er zo over denken. Claudia, een Duitse vrouw die met haar man het museum komt bezoeken, is ook onder de indruk van de werken: “Het geeft ons een nieuw perspectief op de oorlog en ook op vrouwen uit die periode. Deze elementen uit het verleden kennen, is volgens mij nog altijd belangrijk voor onze samenleving van vandaag.” Als we vragen hoe Claudia het museum gevonden heeft, wijst ze naar haar man. “Mijn man heeft dit museum gevonden, hij is erg goed in het ontdekken van nieuwe plaatsen. Ik had zelf nog nooit van het museum gehoord. Volgens mij is deze locatie nog redelijk onbekend bij toeristen en zelfs Duitsers.”

500 verborgen werken in West-Berlijnse kelders De geschiedenis over het ontstaan van het museum is zeer boeiend. “Rond het jaar 1984 werden er werken van meer dan 500 vrouwelijke artiesten gevonden in kelders van West-Berlijnse musea. Het merendeel hiervan was niet gekend. Noch de werken, noch de artiesten. Na deze ontdekking besloten twee vrouwelijke schilders: Gisela Breitling en Evelyn Kuwertz, dat deze kunstenaars en hun werk ook een plaats verdienden in musea. Zo ontstond in 1986 dus ‘Das Verborgene Museum’, wat vandaag nog altijd het enige museum ter wereld is dat enkel werken van vrouwen tentoonstelt”, vertelt Pira ons. Alle kunstvormen komen wel eens aan bod in het museum. Schilderijen, beeldhouwwerk, illustraties of zoals bij deze

tentoonstelling fotografie. Ook worden tentoonstellingen aangevuld met extra evenementen zoals lezingen. Pira: “Het museum heeft over de voorbije jaren veel connecties verworven met verschillende musea wereldwijd. Hierdoor worden werken op verschillende plaatsen tentoongesteld en is het doel van de twee oprichters toch bereikt: de ‘vergeten’ artiesten aan een breed publiek tonen. Ook wilden de twee oprichters vooral de gedachtegang van de oudere generatie beïnvloeden, omdat die mensen vaak nog traditioneel denken. Zij weten niet veel over deze vrouwelijke artiesten en journalisten.”

Verborgen parel Na het gesprek bedanken we zowel Pira als Claudia voor de interessante uitleg. Claudia en haar man gaan weer verder met hun dagje Berlijn. Al startte het gesprek met Pira met de woorden “no pictures”, krijgen we van haar wel de toestemming om van haar een foto te nemen. Ook wij vertrekken na een laatste dankjewel. Tevreden dat we deze verborgen parel in Berlijn hebben ontdekt, wandelen we de poort uit. En deze keer weten we wel de weg terug. Voor wie het museum zelf eens wil bezoeken, dit is het adres: Schlüterstrasse 70, 10625 Berlin – Charlottenburg. Op hun website, http://www.dasverborgenemuseum.de, is meer informatie te vinden over welke tentoonstelling op dit moment te zien is. TEKST - Sarah Van Evercooren

Pira Schimtt: de museumgids die eerst wat nors overkwam, maar graag informatie deelt over het museum. ©Romy Geerts

22  STOUTMOEDIG

BERLIJN

Homoseksueel monument doorbreekt taboe

Het gedenkteken voor de homoseksuele slachtoffers dat zich bevindt in het Tiergarten park te Berlijn. ©Romy Geerts

In 2003 werd het ‘Monument voor de onder het nationaalsocialisme vervolgde homoseksuelen’ opgericht in Berlijn. Dit meer dan 50 jaar nadat De Tweede Wereldoorlog in 1945 werd beëindigd. De bedoeling van het monument was om na WOII de gesneuvelde homoseksuele slachtoffers, te herdenken. Daar kwam kritiek op uit feministische hoek, omdat het monument alleen rond het mannelijke geslacht draaide. Het gedenkteken voor de homoseksuelen ligt verscholen tussen verschillende hoge bomen in het Tiergarten park in Berlijn. Het bevindt zich tegenover het holocaustmonument tussen de Potzdamer Platz en de Brandenburger Tor. Het lijkt alsof het monument verborgen wordt gehouden voor de buitenwereld, alsof niemand het mag ontdekken. Voorbijgangers vinden het een vreemde locatie voor het monument. De betonnen kubus wordt helemaal opzij geschoven in het mooie uitgestrekte park. Het voelt

aan alsof homoseksualiteit nog steeds niet volledig openlijk getoond mag worden in Berlijn. “Ik vind dat het beeld niet genoeg aandacht kan krijgen door het op deze locatie te plaatsen. Het ziet er niet geïsoleerd uit, maar het kan altijd meer aandacht krijgen, meer gepromoot worden”, zegt voorbijganger Inma Romera.

Roze ster De locatie waar het monument zich bevindt, geeft een zekere symboliek naar

het verleden. Tijdens De Tweede Wereldoorlog werden homoseksuelen net zoals Joden en communisten slecht behandeld. Zo kregen ze een speciale roze ster om hun seksuele identiteit weer te kunnen geven. Iedereen deed dan ook zijn uiterste best om hun seksualiteit zo goed mogelijk te kunnen verbergen voor de autoriteiten. De bezetters streefden er dan ook naar om alleen op grond van hun geaardheid de homoseksuelen op te sluiten, vaak niet eens voor strafbare feiten. STOUTMOEDIG  23

BERLIJN

Het Taboe Na WOII werd het gebruik van de roze ster verborgen gehouden. Dit om te verdoezelen dat de bevolking gevangen kon genomen worden wegens seksualiteit, maar ook omdat de homoseksuelen zelf niet wilden dat hun seksualiteit bekend werd gemaakt. Slachtoffers durfden na de oorlog hun homoseksualiteit niet meer te uiten. Ze durfden zichzelf zelfs niet meer homoseksueel te noemen. Het woord ‘homoseksualiteit’ werd na deze gebeurtenis zo veel mogelijk genegeerd.

Bezoekster Imna Romera vond het jammer dat het monument zo verborgen gehouden werd. © Romy Geerts

“Op het internet wordt er over de homoseksualiteit tijdens de Tweede Wereldoorlog amper iets verteld. Het internet staat vol met wat de Joden en communisten ondergingen in de concentratiekampen. Maar er is niet echt veel te vinden over hoe homoseksuelen behandeld werden tijdens deze gebeurtenissen. Voor mij is het dan ook wel duidelijk dat homoseksualiteit in die periode nog steeds taboe was”, Zegt Inma.

Wederopbouw Berlijn Na het einde van de Tweede Wereldoorlog volgde er de heropbouw van de hoofdstad. Heel snel daarna werden er herdenkingsplaatsen gebouwd om de Joodse slachtoffers te herdenken. Ook volgde er marsen ter eren van de gesneuvelde Joden. Maar een herden-

24  STOUTMOEDIG

kingsbeeld of mars om de homoseksuele slachtoffers te herdenken, was er niet. De homoseksuele slachtoffers werden na het einde van De Tweede Wereldoorlog in 1945 niet officieel erkend. Dit doordat de grootte van de Joodse slachtoffers zo een grote impact had op de wereld, waardoor de niet-Joodse slachtoffers op de achtergrond kwamen. Een andere reden daarvoor was dat homoseksualiteit nog steeds taboe was in die periode. Want pas meer dan 50 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog werd het monument om de homoseksuele slachtoffers te herdenken, gebouwd en konden de lang verzwegen slachtoffers eindelijk herdacht worden. Het initiatief voor het bouwen van het monument kwam van ‘Der homosexuellen NS-Opfer gedenken’ en het ‘Lesbenund Schwulenverband in Deutschland of LSVD. Er gingen wel zestien lange strijdjaren vooraf om het monument te kunnen realiseren.

Kussende mannen Het ‘Monument voor de onder het nationaalsocialisme vervolgde homoseksuelen’ is niet zomaar een grote grijze betonnen kubus. De herdenkingsplaats is een 3,60m hoge en 1,90m kubus, die ontworpen werd door het Scandinavische architectenpaar Ingar Dragset & Michael Elmgreen. In het midden van de kubus zit een klein venster waarin een kortfilm wordt gedraaid waarin twee mannen elkaar kussen. Dit geeft een sterk signaal dat homoseksualiteit in onze huidige maatschappij een plaats moet kennen.

Feministische kritiek Langs de kant van de Lesben- und Schwulenverband in Deutschland of LSVD kwam er enorm veel kritiek op het ontwerp van de kubus. En dan vooral op de kortfilm die werd getoond via het kleine venster in het monument. De LSVD vond het discriminerend om alleen een kussend mannenkoppel te laten zien in de video en vond dat er ook een koppel van het andere geslacht moest worden getoond. Na lang overleg werd de kortfilm, die werd gespeeld in het monument, toch gewijzigd. Nu wisselt de kortfilm om de twee jaar af tussen een kussend mannenkoppel en een kussend vrouwenkoppel, zodat ook lesbische vrouwen worden getoond.

Herdenkingsplaats Rond de kubus liggen er regelmatig een twintigtal bloemenkransen, die het monument een beetje meer kleur geven. Deze liggen er om de vroegere homoseksuele slachtoffers te herdenken, maar ook om de huidige discriminatie slachtoffers te herdenken. Voor het monument bevindt zich een bord in het Duits en in het Engels waarop de gebeurtenissen staan uitgeschreven, die de homoseksuele slachtoffers tijdens De Tweede Wereldoorlog moesten ondergaan. “Ik vind het heel belangrijk om te weten dat deze mensen ook bestonden tijdens de oorlog. Dat zij ook hebben geleden onder Hitlers’ terreurbewind, en dat het niet alleen de Joden waren. Ik vind dat dat aspect nog meer aandacht mag krijgen”, zegt Imna TEKST - Romy Geerts

BERLIJN

Berlijn en zijn verborgen feministen

Een verborgen, maar daarvoor niet minderwaardige boodschap op de East Side Gallery. © Lien Van Dyck

Onderstaande vrouwen hebben onbewust de stad Berlijn en zijn feminisme vormgegeven. Door hun politieke overtuigingen, boeken of lezingen zorgden ze voor een stad waar vrouwen gerespecteerd worden en deel uitmaken van de samenleving. Het waren stuk voor stuk sterke vrouwen, die geen blad voor de mond namen en hun mening krachtig duidelijk maakten aan iedereen die het wilde horen maar vooral aan degenen die het niet wilden horen. Want hé, dat is nu eenmaal wat een feminist doet.

Rosa Luxemburg: politiek activiste Rosa Luxemburg was een omstreden figuur . Zij was een Duits-marxistische politica en filosofe. Al van jongs af aan was ze bezig met politiek en alles wat daar mee te maken heeft. Door haar radicale houding bracht ze het grootste deel van de Eerste Wereldoorlog door in de gevangenis, maar dat belette haar niet om na haar vrijlating rustig verder te gaan met wat ze bezig was en een paar jaren later opnieuw gearresteerd te worden. In jaren 70 van de 20ste eeuw werd ze herontdekt door een vrouwenbeweging. Best merkwaardig, aangezien ze zichzelf niet associeerde met een feminist. Ze benadrukte dat de bevrijding van de vrouw deel moest uitmaken van de bevrijding van de arbeidersklasse en dat de bevrijding van de arbeidersklasse nooit volledig kan zijn zonder de bevrijding van de vrouw. Vandaag de dag vind je in Berlijn heel wat plaatsen, die genoemd zijn naar deze verborgen feministe.

Rosa Luxemburg was al van jongs af aan bezig met Politiek. Foto: CC lalentevioleta.wordpress.com

STOUTMOEDIG  25

BERLIJN

Irmgard Keun: mannenverslindster met humor We kennen haar vooral van de portretten die ze maakte van vrouwen tijdens de Weimarrepubliek en de beginjaren van nazi-Duitsland. Door heel wat zwaargewichten in de business werd ze omschreven als een vrouw met talent en humor. Wanneer de nazi’s in 1933 aan de macht kwamen, had ze twee grote boeken op haar naam staan: ‘Gilgi, eine von uns’ en ‘Das kunstseidene Mädchen’. Net zoals vele andere schrijvers, werden haar boeken verboden. Ze vertrok uit Berlijn en leefde een groot aantal jaren in ballingschap. Daarbovenop kreeg ze ook nog eens te maken met een alcoholverslaving. Een aantal jaren later werd ze ontdekt door enkele feministen, waarna ze de draad weer oppikte. Zelf beschouwde ze zich niet als een feminist aangezien ze gek was van mannen en dat niet onder stoelen of banken stak. Of ze het nu zelf wou of niet, haar boeken en haar persoonlijkheid hebben bijgedragen tot een feministischer Berlijn. Een plaat tegen de muur van haar geboortehuis doet je eraan herinneren dat haar boeken door het naziregime verboden werden.

In dit huis in Charlottenburg is Irmgard Keun grootgebracht. © Romy Geerts

Hannah Arendt: politica met visie Arendt was geen katje om zonder handschoenen aan te pakken. Ze was een vrouw met een visie en had niet de intentie om die zomaar op te geven. Arendt werd op 14 oktober 1906 geboren in Linden dichtbij de stad Hannover. In 1914 vluchtte ze met haar familie naar Berlijn, waarna ze enkele jaren later startte met haar studie filosofie. In 1933 verliet ze de stad na een arrestatie. Ze vluchtte naar Parijs, waar ze ontmoetingen had met heel wat grote namen zoals: Raymond Aron, Alexandre Koyré, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. Wanneer het risico op vervolging dreigde in Parijs, vluchtte ze naar de Big Apple. Het was daar in New York dat ze haar bekendheid verwierf en verder groeide in de politiek. Ze werkte er onder andere tot 1945 mee aan het Duitstalige joodse weekblad Aufbau. TEKST - Lien Van Dyck

Hannah Arendt specialiseerde zich in filosofie en verdiepte zich in politieke systemen CC Flickr.com

26  STOUTMOEDIG

FORMAT

Girls Night done right Een leuke avond gevuld met vrouwelijke empowerment. Onze redactie raadt twee films aan en een bijpassende soundtrack om jouw avond compleet te maken.

Wolf Gang CC BY-SA 2.0

Chao Lam CC BY-SA 2.0

Hidden figures (2016)

Mulan (1998)

Dramafilm, historische fictie

Animatiefilm

Een Amerikaanse film die het waargebeurde verhaal brengt van de Afro-Amerikaanse wetenschapster Katherine Johnson en haar twee collega’s Dorothy Vaughan en Mary Jackson. Deze drie vrouwen werkten voor NASA, in het bijzonder bij de West Area Computing Unit, een groep die uitsluitend uit vrouwelijke Afro-Amerikaanse wetenschappers bestond. Al draait de film rond een gebeurtenis die plaatsvond in de jaren ’60, wordt het verhaal voor de eerste keer verteld dankzij deze film in het jaar 2016. Deze drie vrouwen, en al de andere vrouwen in die groep, speelden een cruciale rol in de ruimtewedloop. Dit was de strijd tussen de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten over de verovering van de ruimte. Dankzij hun berekeningen was Amerikaanse ruimtevaarder John Glenn de eerste Amerikaan die in een baan om de aarde vloog.

Is het genre drama niet echt jouw ding, dan raden we iets helemaal anders aan: de Amerikaanse animatiefilm Mulan. Elk kindje (en volwassene) moet deze film minstens één keer gezien hebben in zijn of haar leven. De animatiefilm is losjes gebaseerd op de Chinese legende van de legendarische krijger Hua Mulan. In zowel de legende als de film wordt Mulan haar vader opgeroepen om mee te vechten in het leger. Ondanks zijn vastberadenheid is zijn gezondheid niet optimaal. Uit schrik dat haar vader iets overkomt, neemt Mulan zijn plaats in bij het leger. Als vrouw mocht dit niet, maar ze kan haar identiteit een periode lang verbogen houden en leidt zo China naar de overwinning.

De film bevat een goede hoeveelheid humor, maar toont ook de problemen van seksisme en racisme uit die periode. Het zorgt ook voor zelfreflectie, want als je kijkt naar de samenleving vandaag, zijn er gebeurtenissen uit de film die jammer genoeg nog steeds actueel zijn.

Deze film is één van de enige Disney films met een Aziatisch hoofdpersonage. Mulan haar sterk karakter zie je doorheen de film evolueren. Ze toont aan dat je niet moet opgeven, zeker niet omdat je een meisje bent en ook niet omdat anderen je onderschatten. De juiste boodschap voor jonge meisjes dus! De film is een juiste combinatie tussen humor, kracht en romatiek. STOUTMOEDIG  27

FORMAT

Soundtrack Christina Aguilera – Can’t hold us down

Het nummer is al iets ouder en werd uitgebracht in 2009, maar de tekst is nog altijd toepasselijk vandaag. Hieronder de eerste vier zinnen van het nummer:

So what am I not supposed to have an opinion Should I keep quiet just because I’m a women Call me a bitch cause I speak what’s on my mind Guess it’s easier for you to swallow if I sat and smiled

This is for my girls all around the world Who’ve come across a man who don’t respect your worth Thinkin’ all woman should be seen not heard So what do we do girls? Shout louder

Christina bespreekt in haar nummer hoe mannen verwachten dat vrouwen zwijgen en mooi zijn. De buitenkant is belangrijker dan wat vanbinnen zit. Tijdens de eerste scène van haar muziekvideo is te zien hoe ze over straat wandelt en een man haar betast. Wanneer ze zich kwaad omdraait, kijkt de man alsof hij niets fout heeft gedaan. Vrouwen naroepen of lastigvallen op straat is nog altijd een actueel onderwerp.

Lettin’ ‘em know we’re gonna stand our ground

Met het nummer wil ze vrouwen van over de hele wereld motiveren om samen op te komen voor hun mening. Maakt niet uit wat ze draagt, de mening van een vrouw moet ook gehoord worden. Mannen moeten weten waar de grens ligt.

Nobody can hold us down, nobody can hold us down

Lift your hands high and wave them proud Take a deep breathe and say it loud Never can, never will, can’t hold us down

Nobody gonna hold us down, never can, never will

Hier het refrein, voor wie een stukje wil meezingen:

TEKST - Sarah Van Evercooren

28  STOUTMOEDIG

REPO

“Met de #MeToo-beweging tonen we dat geen enkele vorm van grensoverschrijdend gedrag kan en mag” Hoe staan de bezoekers van de vrouwendag in Mechelen tegenover #MeToo?

Dit jaar gaat de 46ste editie van vrouwendag door in het Scheppersinstituut te Mechelen. © Sarah Van Evercooren

Op 11 november 2017 vond de 46ste editie van de vrouwendag plaats in Mechelen. Door de opkomst van de #MeToo-beweging is dat geen overbodige luxe. Het evenement staat in het teken van actueel feminisme met debatten en workshops over allerlei thema’s. Vrouwendag wordt georganiseerd door Furia, een feministische denktank en actiegroep die ijvert voor een solidaire en meer gelijke samenleving. Maar hoe staan de bezoekers van deze vrouwendag nu tegenover de #Metoo-beweging?

Door de #MeToo-beweging wordt er aandacht besteed aan elke vrouw haar verhaal en krijgen vrouwen de mogelijkheid om te klagen.”

Dankuwel smartphone

13: 30 uur. Bombastisch, dat is onze eerste indruk. Er staan ongeveer een vijftigtal kraampjes met infobrochures en flyers. De markt is dé plek voor ontmoeting en uitwisseling. Twee feministische initiatieven worden hier gelanceerd. Een petitie voor gelijke sanitaire rechten en een bevraging onder de bezoek(st)ers over seksistische reclame. Uit het onderzoek komen we te weten dat 90% vragende partij is voor de oprichting van een infopunt gender en reclame en voor een app om klacht in te dienen. We starten met onze toer en merken meteen op hoe weinig mannen er aanwezig zijn. In heel de ruimte zijn er ongeveer een drietal mannen aanwezig. Alle drie hoogstwaarschijn-

13 uur. Na een lange zoektocht door de straten van Mechelen en dankzij de gps op onze smartphones, vinden we de school waar het evenement plaatsvindt. We betalen inkom en begeven ons naar de grote overdekte ruimte met verschillende kraampjes. Onderweg komen we Beatrijs Lelieur tegen, een vrolijke vrouw van in de vijftig en vragen haar opinie over de #MeToo-beweging. “Ik vind dat een heel goed initiatief en ik ben ervan overtuigd dat de actie verandering kan brengen. Seksuele intimidatie is iets dat al zo oud is als de straat en het wordt tijd dat het stopt.

“Je hoeft niet altijd verkracht te zijn om hiermee naar buiten te komen en er een punt van te maken.” Waar zijn al die mannen?

STOUTMOEDIG  29

REPO

lijk meegesleurd met hun vrouw. We struinen de kraampjes af en maken hier en daar een stop. Onze eerste stop, is bij de partij Zij-kant. Dit is een partij die zeer feministisch ingesteld is. We vullen een vragenlijst in via de IPad of onze smartphone en krijgen een aantal brochures mee. Als laatste stoppen we bij het instituut van genderongelijkheid. Els Jaeken is de verantwoordelijke van dit kraampje. “Ik denk dat de actie #MeToo zeker verandering kan brengen. Op deze manier geef je vrouwen de toelating om erover te praten en het taboe te doorbreken. Wat ik positief vind, is dat deze hashtag het toelaat om ook over kleine gevallen van grensoverschrijdend gedrag te praten. Je hoeft niet altijd verkracht te zijn om hiermee naar buiten te komen en er een punt van te maken. Ongewenst bepoteld of nageroepen worden, is al genoeg. Heel wat vrouwen die met seksuele intimidatie worden geconfronteerd, denken vaak dat ze overdrijven. Ze denken dan: ‘misschien stel ik mij aan en is het allemaal niet zo erg’, of ‘ik had maar geen rok moeten dragen’. Met de #MeToo-beweging tonen we dat geen enkele vorm van grensoverschrijdend gedrag kan en mag.”

Aan het werk 14 uur. We besluiten een kijkje te nemen naar de aangeboden workshops. Zo is er een workshop over intimidatie, weerbaarheidstraining en een boksinitiatie. We mogen in elke ruimte foto’s nemen, behalve in de zaal van de weerbaarheidstraining. Volgens de organisatrice nemen hier vooral kwetsbare vrouwen aan deel, die al heel wat meegemaakt hebben. We besluiten om een kijkje te nemen in de klas waar de boksinitiatie plaatsvindt. Het valt ons op dat we voornamelijk jonge moslima’s aantreffen en oudere vrouwen van rond de vijftig. We worden gedurende de workshop begeleid door drie jonge meisjes. Ze komen heel enthousiast en behulpzaam over.

Panelgesprek 15 uur. Er begint een panelgesprek. We komen iets later binnen en zetten ons vanachter op de tafel, aangezien alle stoelen al volzet zijn. In de zetels zitten vijf vrouwen inclusief de moderator. Het centrale panelgesprek heeft als gastspreker de Nederlands Anousha Nzume. Ze is auteur van ‘ Hallo witte mensen’ en focust op het racisme dat niet alleen in de samenleving aanwezig is, maar ook binnen de vrouwenbeweging zelf. Aangezien we het allebei nogal saai vinden, besluiten we om te vertrekken en nog eventjes langs de overdekte zaal te passeren.

30  STOUTMOEDIG

Daar komen we de Nederlandse Nasteha Mohamed tegen. Zij pleit voor meer diversiteit bij de vrouwenbewegingen. “De hashtag is een goed initiatief, dat vrouwen aanspoort om naar buiten te komen met hun verhaal. Ik vind het heel belangrijk dat vrouwen hulp zoeken en andere vrouwen aanmoedigen om hetzelfde te doen. Op deze manier geven ze elkaar de kracht om de draad weer op te pakken en verder te gaan. Via de hashtag creëer je de boodschap: ‘je bent niet de enige’.”

“Er zitten nog steeds niet voldoende vrouwen in het parlement en dat stoort mij enorm.” De vrijwillige feministe 18 uur. We besluiten dat het goed is geweest en trekken ons langzaam terug. Hierdoor zullen we de theatervoorstelling: ‘Het Mechels Dakterras’, niet meer kunnen zien. In ‘Het Mechels Dakterras’ vertellen Mechelse meisjes over vrijheid en identiteit. Op de weg naar buiten lopen we op een van de vrijwilligsters. Inez Hoeijmakers is ondertussen al tien jaar actief als vrijwilliger bij Furia. “Dit is mijn vijfde evenement denk ik. Furia is een feministische organisatie in België. Het ene jaar organiseren we dit evenement met andere Mechelse vrouwen die niet in onze organisatie zitten, maar wel feministisch denken. Het andere jaar organiseren we dit met organisaties uit verschillende steden, die niet feministisch denken. Met onze workshops kunnen we ze motiveren om feministischer te gaan denken. Op dit evenement zijn er een stuk of dertig vrouwen aanwezig en een paar mannen, maar niet veel. Ik vind het heel belangrijk dat dit wordt georganiseerd, omdat ik een hevige feministe ben. Vaak hoor je mensen zeggen: ‘Vrouwen in Europa hebben al alle rechten en er is niets meer om voor te vechten’, maar daar ben ik het absoluut niet mee eens. Kijk maar naar de #MeToo-beweging. Ik ben net terug van de workshop discriminatie en arbeid, waar je overduidelijk merkt dat vrouwen nog steeds gediscrimineerd worden. Dat is waarom ik kiesrecht een belangrijke factor vind. Er zijn nog steeds niet voldoende vrouwen in het parlement en dat stoort mij enorm. De #MeToo beweging vind ik zeker een goed initiatief, maar ik hoop wel dat er iets gaat veranderen. Tegenwoordig worden heel wat mensen aangeklaagd, maar met bewijzen komen is een stuk moeilijker. Alles heeft te maken met de verdeling van macht

REPO

en machtssituaties. Daarom vind ik dat we meer vrouwelijke macht moeten krijgen.” TEKST - Lien Van Dyck

Beatrijs Lelieur vindt het positief dat er door de actie #MeToo aandacht wordt besteed aan elke vrouw haar verhaal. © Sarah Van Evercooren

Els Jaeken is blij dat ook kleine gevallen van grensoverschrijdend gedrag kunnen worden gemeld. © Sarah Van Evercooren

STOUTMOEDIG  31

REPO

Nasteha Mohamed pleit voor meer diversiteit bij vrouwenbewegingen. © Sarah Van Evercooren

Inez Hoeijmakers is ondertussen al meer dan tien jaar vrijwilliger bij Furia. © Sarah Van Evercooren

Er zijn ook bokslessen te volgen op vrouwendag. © Sarah Van Evercooren

32 STOUTMOEDIG  STOUTMOEDIG  32

DIEPGA AND

“Het leukste aan sexting vind ik de aandacht en spanning” Waarom meisjes aan sexting doen

8,1% Van de jongeren heeft ooit al eens een seksueel getinte foto van zichzelf gemaakt en verspreid. CC Pexels.com

Sexting wordt steeds populairder onder jongeren. Seksueel getinte beelden worden met elkaar gedeeld als kauwgom en ja, ook meisjes doen hier aan mee. “Jongens sturen vaak dickpics uit zichzelf, zonder dat ik daarnaar moet vragen. Dan kies ik zelf wat voor foto ik terugstuur. Dat kan een decolletéfoto of foto van mijn achterste zijn.” De term sexting is een combinatie van de Engelse woorden “sex” en “texting”. Sexting is het verzenden en ontvangen van seksueel getinte beelden of tekstberichten door middel van een mobiele telefoon of internetapplicaties zoals Snapchat, Instagram en Twitter. Uit een onderzoek van de UGent in 2016 blijkt dat 8,1% van de jongeren ooit een seksueel getinte foto van zichzelf maakte en verspreidde. Bij 21,2% ging het om naaktfoto’s. Ook ontdekten ze dat jongens (30,7%) over het algemeen meer seksueel getinte foto’s ontvangen dan meisjes (21,8%), wat dus betekent dat meisjes meer naaktfoto’s sturen dan jongens. Het is belangrijk om hierbij een onderscheid te maken tussen de verschillende vormen. Seksueel getinte berichten zijn niet hetzelfde als seksueel getinte foto’s en seksueel getinte foto’s zijn niet hetzelfde als naaktfoto’s. Expert en onderzoeker Joris Van Ouytsel verklaart: “Er is een probleem met de definitie van sexting, hij is veel te breed. Het versturen van seksueel getinte berichten komt veel vaker voor dan seksueel getinte foto’s. Als een bericht uitlekt, kan je nog steeds zeggen dat je het niet zo

bedoelde, dat het een grap is, dat het uit de context genomen is of dat je het niet zelf geschreven hebt. De schade kan hierdoor beperkt worden. De mogelijke reputatieschade bij het uitlekken van een foto is veel groter.”

Meisjes komen van Venus en jongens van Mars 24,7% Van de jongens vindt dat je een naaktfoto van iemand anders mag tonen aan vrienden zonder toestemming, bij meisjes is dit slechts 7%. “Het doorsturen van seksueel getinte foto’s wordt door jongens gezien als normaal. Zelfs meisjes zien het als iets typisch voor jongens om dat soort foto’s naar elkaar te sturen. De reden dat jongens vaker foto’s tonen, is omdat ze denken dat ze daardoor populairder worden bij hun vrienden en hierover kunnen opscheppen. Ze verzamelen sneller foto’s en leggen een soort van plaatjescollectie aan, die ze dan delen met hun maten. Meisjes daarentegen zien hier de meerwaarde niet van in en vinden het dus ook niet nodig”, legt Joris Van Ouytsel uit.

STOUTMOEDIG  33

DIEPGA AND

“Ik ben op mijn 17 jaar begonnen met sexting toen ik via tinder in contact kwam met een jongen die hier subtiel mee begon.”` Deel van seksuele ontwikkeling Steeds vaker wordt gesuggereerd dat sexting populairder is dan echte seks. Het onderzoek van Joris Van Ouytsel vertelt ons dat jongeren aan sexting doen om aan te tonen dat ze klaar zijn om seks te hebben. Ze sturen een foto vaak als eerste experiment. Het is vaak een eerste stap naar offline seksueel getinte foto contact. Marie (19) studente aan de KU Leuven geeft toe dat regelmatig aan sexting doet. “Ik ben op mijn 17 jaar begonnen met sexting toen ik via tinder in contact kwam met een jongen die hier hier subtiel mee begon en het leek me wel spannend om eens te proberen. Ondertussen heb ik al fake Snapchat account, waar ik met verschillende jongens op stuur. Met sommige van die jongens spreek ik ook af, maar dat is dan vooral voor de seks.”

Verslaafd aan bevestiging Zowel jongens en meisjes doen aan sexting omdat ze dit zien als een manier van flirten en een ticket naar populariteit. Meisjes willen vooral fysiek aantrekkelijk gevonden worden en sturen af en toe seksueel getinte foto’s omdat ze schrik hebben van afwijzing. Jongens doen het vooral omdat ze een seksueel getinte foto terug willen krijgen en voor fysieke bevrediging. Marie getuigt: “Jongens sturen vaak dickpics uit zichzelf, zonder dat ik daarnaar moet vragen. Dan kies ik zelf wat voor foto ik terugstuur. Dat kan een decolletéfoto of foto van mijn achterste zijn. Het komt ook af en toe voor dat een jongen mij dwingt om een bepaalde foto te sturen, maar daar ga ik niet op in.” Joris Van Ouytsel: “In recente internationale studies met in totaal meer als 150 correspondenten, hebben ze ontdekt dat sexting even vaak voorkomt bij jongens als bij meisjes. Het is de bedoeling die verschilt. De meeste jongens sturen foto’s omdat ze verwachten dat ze er eentje terugkrijgen. Meisjes worden dan weer vaker gevraagd om seksueel getinte foto’s door te sturen.” 34  STOUTMOEDIG

“Offline seks hebben brengt voor meisjes meer risico’s met zich mee.” Stigma rond vrouwelijke seksualiteit Buitensporig sexten bestaat. Meisjes die op jonge leeftijd beginnen met sexting lopen sneller het risico op, om op latere leeftijd verslaafd te raken. Een seksverslaving bij vrouwen uit zich meestal in de vorm van sexting. Dit komt door het stigma rond vrouwelijke seksualiteit. Offline seks hebben brengt voor meisjes meer risico’s met zich mee. Meestal zijn vrouwen lichamelijk minder sterk dan mannen. Ze lopen het risico zwanger te raken en worden er sneller om veroordeeld. Marie: “Ik verkies pikante foto’s sturen over seks hebben. Zwanger worden van een vreemde staat niet op mijn bucketlist en daarom bewaar ik steeds een afstand tussen mij en de jongens waar ik mee stuur. Af en toe kan ik de verleiding niet aan en spreek ik af met een van die Jongens, puur voor de seks weliswaar.”

5 tips om veilig te sexten 1. Wees je bewust van de risico’s: foto’s die je online deelt, kunnen verspreid worden. 2. Zorg dat je hoofd of andere kenmerken zoals tattoos, moedervlekken of opvallende kleding niet zichtbaar zijn op de foto. 3. Stuur nooit een foto als de andere persoon niet meedoet of als je onder druk wordt gezet. 4. Maak afspraken over het verwijderen van de foto’s. 5. Niet ongevraagd: stuur nooit een sexy foto van jezelf naar anderen als zij deze niet willen ontvangen of als zij niet weten dat jij een foto naar hen gaat sturen. TEKST - Lien Van Dyck

DIEPGA AND

De feministische poster: WE CAN DO IT! Deze zorgde ervoor dat heel veel vrouwen de kracht kregen om te strijden voor hun rechten. © Wikipedia

STOUTMOEDIG  35

DIEPGA AND

Vanwaar komt de angst voor het feminisme? “Angst voor feministen is angst voor verandering”

Rachida Lamrabet over wat feminisme is en wat het niet is. © Wikimedia Commons

Zijn feministen vrouwen met een sterke mening of mannenhaters die de wereld naar hun hand willen zetten? En vanwaar komt de afkeer tegenover het feminisme? Rachida Lamrabet legt het uit: “De angst voor het label feminist is ontstaan omdat we eigenlijk niet echt begrijpen wat feminisme juist inhoudt.” Langs verschillende kanten is er enorm veel afkeer van feminisme. Kijk maar naar de president van de Verenigde Staten, Donald Trump. Hij is hét voorbeeld van een wereldleider die tegen feministen is. Op 28 januari 2018 publiceerde hij een tweet rond feminisme. Daarin stond: “BREAKING NEWS: President Trump has declared he is NOT a feminist. No, I wouldn’t say I’m a feminist. I mean, I think that would be, maybe, going too far. I’m for women, I’m for men, I’m for everyone.”

36  STOUTMOEDIG

Maar ook redactrice Marike Stellinga van het Nederlandse weekblad Elsevier heeft zo haar mening rond feminisme. “Het feminisme is heel erg tegen de man en tegen het moederschap. Vrouwen moeten carrière maken.” Deze afkeer tegenover feministen komt voor omdat vrouwen met een sterke mening vaak afgeschilderd worden als eeuwige klaagsters. Ze maken over alles problemen, en dan vooral over de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen. Feminisme staat volgens sommigen zelfs gelijk aan een drukkingsgroep vol met

DIEPGA AND

lesbische mannenhaters. Ze haten dus zogezegd de wereld en vooral omdat daar mannen in zitten. “Ik vind feministen vrouwonvriendelijke en bemoeizuchtige seksisten”, verklaart antifeministe Marike Stellinga.

vrouw is en haten daarom het feminisme, maar daar heeft het niets mee te maken.”

Volgens sommigen wil feminisme ook helemaal geen gelijkheid. “Feminisme gaat niet over gelijkheid. Sterker nog, dat is de grootste nachtmerrie van de feministen. Steeds wanneer de seksen echt gelijk dreigen te worden behandeld, komen ze in actie. Bijvoorbeeld toen er eens werd opgeroepen om evenveel vrouwen als mannen in het leger te krijgen”, verklaart journalist Peter Lloyd.

Mannenrechten

Deze critici staan niet alleen. Volgens een onderzoek van Knack vindt 20% van de vrouwen en 15% van de mannen dat feminisme een slechte reputatie heeft. 9,9% van de vrouwen en 18,9% van de mannen vindt het zelf een overdreven beweging. En 2,8% van de vrouwen en 8,7% van de mannen vindt dat het onze maatschappij nodeloos moeilijk maakt.

Agressieve actiegroepen Verschillende agressieve actiegroepen zoals FEMEN en Dolle Mina’s wekken vaak afkeer op. Deze actiegroepen vallen voornamelijk mannen met een hoge functie aan, zeer agressief en vaak helemaal naakt. Zo willen ze deze mannen choqueren om zo een verandering te krijgen in de ongelijkheid tussen de beide geslachten. Welk effect deze agressieve methode heeft, weet niemand zeker. Maar volgens verschillende mannen creëert het wel enige afstand tussen hen en het feminisme. “Ze krijgen een soort van angst voor vrouwen met een sterke mening, waardoor ze het nog moeilijker gaan vinden om hen te begrijpen. Door de misvattingen rond dit begrip en de negatieve bijklank dat het woord opwekt, durven minder en minder mannen en vrouwen zich feminist te noemen. Ze zijn bang voor negatieve commentaar en uitsluiting door anderen. Ik ben wel voor de actiegroepen. Want zonder actie gaan we geen veranderingen bereiken in de wereld. Maar ik ben wel tegen al dat geweld. Als we gewoon actie ondernemen met kleren aan en zonder mannen aan te vallen, zullen we er ook wel geraken”, zegt Rachida Lamrabet.

“Mannen zien het als een bedreiging wanneer hun leidinggevende een

Sommige mannen weten niet echt wat feminisme juist inhoudt. Ze vinden dat feminisme al lang niet meer om gelijke rechten draait maar om het verkrijgen van dominantie tegenover het mannelijke geslacht. Mannen zijn er dan ook van overtuigd dat feminisme niet voor hen bedoeld is. Sommige geloven dat elke vrouw een feministe is, maar de meerderheid ziet in dat ook vrouwen de gedachtegangen van de feministen niet altijd steunen. Ook geloven ze dat het negeren van unieke eigenschappen in beide geslachten kortzichtig is en schadelijk. Veel mannen zijn er dan ook van overtuigd dat de echte definitie van feminisme “gelijke rechten voor vrouwen” is. Feminisme is dus niet langer meer een gelijkheidskwestie maar een kwestie rond “wie het dominante geslacht mag zijn”, verklaart Mannenrechten, een organisatie voor mannen die tegen het feminisme zijn. “Een feminist is iemand die streeft naar dezelfde rechten voor zowel vrouwen als mannen. Ze streven niet naar het vooropstellen van het vrouwelijk geslacht, maar naar gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Ze willen op gelijke voet samenleven met het mannelijke geslacht. Ze willen niet domineren, maar willen dat de vrouwonvriendelijke levensstijl ophoudt”, verklaart Rachida. “De vooroordelen van mannen over vrouwen en met name feministen houden onvermijdelijk stand. Pas wanneer onze mannen begrijpen wat feminisme is, zal de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen verminderen. Wanneer mannen stoppen met vrouwen als een bedreiging of concurrent te zien, gaan we al een enorme verbetering tegemoet gaan. Onze mannen moeten gewoon beseffen dat het hier niet over dominantie gaat, maar over gelijkheid. Wanneer ze dat beseffen zal de loonkloof ophouden en er zullen evenveel vrouwen als mannen een hoge functie kunnen hebben. Deze twee principes zijn nog steeds een groot probleem bij ons in België. Of onze mannen er iets mee te maken hebben, doet hier niet ter zake. Maar het feit dat vrouwen nog altijd niet evenveel verdienen als mannen als het over dezelfde sector gaat, is onbegrijpelijk”, verklaart Rachida. “Wat maakt een man meer dan een vrouw?” STOUTMOEDIG  37

DIEPGA AND

64% van de vrouwen en 76% van de mannen vindt dat er gelijkheid heerst. Zo’n 12,3% van de mannen noemt zich feminist, 46% zegt volmondig ‘ja’ wanneer hen gevraagd wordt of ze feminist zijn, 17,9% voelt zich geen feminist en 17,9% wil liever niet zo genoemd worden, volgens een onderzoek van Knack.

Uit comfortzone stappen “De echte reden voor de angst of afkeer voor het woord feminisme is niet de onwetendheid of de negatieve achterklap. De meerderheid van de mensheid beseft wel dat feminisme eigenlijk gewoon een ander woord is voor verzetting tegen ongelijkheid. De angst ligt niet bij de betekenis van het woord, maar bij het doel ervan. De echte reden voor de afkeurende en afbrekende meningen tegenover feminisme is de angst voor verandering”, zegt Rachida. “Onze mensheid heeft enorm veel afkeer voor veranderingen”, vindt ze. “Wij Belgen houden liever alles zoals het is. Wij wonen graag heel ons leven in hetzelfde land, in hetzelfde dorp, in hetzelfde huis. Wij houden graag dezelfde vriendengroep en hetzelfde lief voor de rest van ons leven. We gaan zelfs graag altijd naar dezelfde winkels of restaurants. Alles wordt bij ons heel snel een gewoonte. Daarom dat feminisme ons zo hard afschrikt. Feminisme is net het tegenovergestelde van een gewoonte. Feminisme is het streven naar verandering, naar het opkomen voor gelijke rechten. Feminisme legt ons op om uit onze comfortzone te stappen en voor onze eigen vrouwenrechten op te komen.”

22,8% van de Belgische vrouwen ziet zich als feminist en 57% zegt volmondig ‘ja’ wanneer ze gevraagd worden of ze feminist zijn. 17,3% zien zich niet als feminist en 2,9% wil ook echt niet zo genoemd worden, blijkt uit een onderzoek van Knack. Niet alleen mannen, maar ook vrouwen hebben angst voor het label feminisme. Volgens een onderzoek van de Knack vindt de grote meerderheid van de Belgen dat vrouwen en mannen geen gelijke kansen hebben en dat dit moet veranderen. Dit komt omdat onze huidige generatie het feminisme te agressief en ouderwets vindt. 80% van de vrouwen en 59% van de mannen vindt dat feminisme moet blijven bestaan. Maar zo’n 6,6% van de vrouwen en 15% van de mannen vindt feminisme voorbijgestreefd en 3,9% van de vrouwen en 9,7% van de mannen denkt dat het zijn doel ondertussen heeft bereikt.

“Feminisme is eigenlijk iets eeuwenoud. Dat was er eigenlijk al vanaf het verhaal van Adam en Eva.”

“Feministen worden langs alle kanten eigenlijk volledig verkeerd begrepen, waardoor er een zeer negatieve sfeer rond de term zal blijven hangen.” Zijn alle vrouwen feministen? Feminisme wordt heel snel gelijkgesteld aan vrouwen. Maar zijn alle vrouwen wel automatisch feministen? “Zeker niet”, antwoordt feministe Rachida, “Er zijn enorm veel vrouwen die ook niet houden van veranderingen en alles gewoon accepteren hoe het nu is. Dat zijn vrouwen die niet constant bezig zijn met gelijkheid. Zij zullen het natuurlijk wel belangrijk vinden, maar dan op een andere manier. Zij geloven dat niet alles gelijk kan zijn en daar leggen ze zich ook bij neer.” 38  STOUTMOEDIG

Girl Power, dat is wat de wereld wat meer nodig heeft. © Shutterstock.com

DIEPGA AND

Verschil tussen feminisme van vroeger en nu “Feminisme is een oeroud gegeven dat er al was tijdens de periode van Adam en Eva en de holbewoners. Maar echt schriftelijk ontstond het in het begin van de 19de eeuw. De feministen uit die periode hebben veel harder moeten werken. De vrouwen van toen hadden geen stemplicht, moesten op de kinderen passen en mochten niet gaan werken en meisjes mochten niet naar school gaan. Ook werden incidenten zoals verkrachting, incest of ander seksueel geweld normaal bevonden. In die tijd werd de vrouw niet met respect behandeld, maar beschouwd als een lustobject”, vertelt Rachida.

“We zijn van holbewoners naar de technologische mens gegaan.” Het feminisme van nu is een totaal ander fenomeen. De vrouwen van nu hebben in hun ogen niet zo veel meer om voor te strijden. De moderne vrouw heeft het gevoel dat het feminisme niet meer van belang is voor haar. Alles is in orde gebracht door de vorige generaties. “De feministen van vroeger moesten veel meer strijden voor gelijke rechten en kansen dan dat de vrouwen van nu moeten. Veel vrouwen denken hierdoor dat we nu al de strijd hebben gewonnen en dat er niet veel meer kan veranderd worden. Maar de loonkloof is er nog steeds en sommigen lijken dat te vergeten. Ook worden vrouwen nog steeds seksueel mishandeld en blijven ze dus als een lustobject gezien worden”, verklaart Rachida.

Dat komt omdat zij er positieve discriminatie mee associëren. Dat vrouwen iets krijgen omdat ze vrouw zijn, niet omdat ze er goed in zijn. Daar hebben jonge vrouwen dan weer een hekel aan. Ze willen niet dat ze een functie of job krijgen omdat het moet, maar omdat ze er gekwalificeerd voor zijn. De jongere generaties hebben ook een andere, bredere kijk op het feminisme. “Het gaat niet meer alleen over gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Maar een feminist is iemand die opkomt voor iedereen. Voor holebi’s, maar eveneens ook voor bevolking met een verschillende etnische achtergrond. Dat is iets belangrijks dat velen vaak vergeten. Wanneer iemand dus tegen discriminatie is, op elk vlak, is die dus ook een feminist”, besluit Rachida.

“De vrouwen van een paar generaties terug hebben veel harder moeten strijden dan de vrouwen nu, daarom is het logisch dat zij er minder hard voor gaan. Maar dat betekent niet dat de strijd is gestreden.” TEKST - Romy Geerts

Een probleem binnen de jongere generatie is volgens redactrice Lien Buyck dat velen onder hen het feminisme ook niet meer goed begrijpen of er juist negatief tegenover staan. Dit komt omdat feministische acties niet meer op straat gebeuren of sporadisch in de media komen. Ook is er bij de nieuwe generaties een gebrek aan voorkennis over de historische processen van de vrouwenbewegingen. Het feminisme lijkt een beetje vergeten te worden en dat zien we in onze jongere generaties. Want zo’n 90 procent van de vrouwelijke eerstejaarsstudenten voelen zich niet verwant met of hebben zelfs een afkeer van het feminisme. Ze vinden het een ouderwets en agressief gegeven.

STOUTMOEDIG  39

OPINIE

“Feministen scheren wél hun benen” Hoe we de afkeer tegenover feminisme kunnen veranderen

We do as much, we eat as much, we want as much. Tegenwoordig is feminisme een onderwerp waar iedereen een mening over heeft. Al dan niet voorgekauwd. Vele boeken en artikels zijn al over dit onderwerp geschreven. De boodschap is duidelijk: ‘We should all be feminists’. Ook supersterren zijn het hiermee eens. Toch is het voor een groot deel van de bevolking niet duidelijk waarom we anno 2018 nog steeds moeten strijden voor gelijke rechten. Er hangt een soort vloek over het woord. Mensen zijn bang om besmet te worden en het label feminist te krijgen. Want hé, feministen zijn ofwel vrouwen die mannen haten en hun benen niet scheren, ofwel gigantische sletten die feminisme als een excuus gebruiken om zich losbandig te kunnen gedragen. Ik ben een feminist en ja, daar ben ik trots op. Dat wil niet zeggen dat ik een mannenhater of een enorme flirt ben. Feministen worden vandaag de dag nog steeds over één kam geschoren, waardoor ze moeten opboksen tegen de vele vooroordelen. Iedereen vergeet dat het individuen zijn met elk hun eigen mening en inspraak. ‘Ik zou willen zeggen dat je er goed uitziet in dat kleedje, maar dan ga je me aanklagen voor grensoverschrijdend gedrag’, die opmerking kreeg ik een tijd terug van een vriend. Waarop ik fel antwoordde: ‘Ik ben geen mannenhater. Ik ben nog steeds een vrouw die 40  STOUTMOEDIG

graag complimenten krijgt’, gek dat je in 2018 nog steeds hoort uit te leggen wat het verschil is tussen complimenten en grensoverschrijdende opmerkingen. Wie heeft er gezegd dat feministen niet graag complimenten krijgen over hun uiterlijk?

Leerstof Het wordt tijd om feminisme als leerstof op te nemen in ons onderwijssysteem. Ik heb ooit eens de vraag gekregen: ‘Hoezo ben je feminist, vrouwen hebben hier toch al rechten?’, waarop hij heel hard moest lachen. Ik voelde dat ik vanbinnen

warm werd. ‘Lach maar’, zei ik kokend van woede. ‘Maar besef goed dat terwijl je hier staat te lachen, je aan het lachen bent met de miljoenen meisjes die dit jaar alleen al kindbruid worden, de miljoenen meisjes die worden verkocht in de seks slavernij en 70 % van de vrouwen die in India jaarlijks slachtoffer worden van huiselijk geweld of verkrachting. Zo zie je maar hoe bekrompen het wereldbeeld van sommige mensen wel niet is.

Media De hashtags #WijOverdrijvenNiet en #MeToo hebben voor heel wat eye-ope-

OPINIE

ners gezorgd, maar ook voor heel wat onbegrip. Door deze online acties zijn er al heel wat daders gestraft. Toch zorgen de media er ook voor dat feminisme negatief in de aandacht komt. Denk maar aan de zaak Bart De Pauw. Niet de vrouwelijke slachtoffers zelf, maar de VRT kwam naar buiten met de zaak. Ze wilden aan hun kijkers laten weten, dat ze geen grensoverschrijdend gedrag tolereren op hun sets. Dit was echter in strijd met wat de vrouwelijke slachtoffers beoogden.

Sorry voor de hangjongeren Volgens heel wat onderzoekers ligt feminisme aan de bron van heel wat sociale problemen. Jongens kunnen geen jongens zijn, echte mannen ontbreken en de orde wordt verstoord. Dit zijn allemaal voorbeelden van problemen die te danken zouden zijn aan de vrouwenemancipatie. De Volkskrant vindt het zelfs nodig om in een ruim korte tijd uit te pakken met een reeks opiniestukken waarin het feminisme de schuld krijgt. Die stukken hebben grappig genoeg nog iets met elkaar gemeen: de angst voor verandering. We leven in een land waar we vrijheid van meningsuiting als excuus voor alles wat uit onze mond komt gebruiken. ‘Hé schatje’ naar een voorbijwandelende vrouw roepen, hoort daar volgens een groot deel van mannen ook bij. Wanneer vrouwen dan de ‘ballen’ hebben om hierop op te reageren, zijn het man hatende monsters die hun benen niet scheren. TEKST - Lien Van Dyck

STOUTMOEDIG  41

10 Self-care tips RUBRIEK

Jezelf af en toe in de watten leggen is een must, maar door onze drukke schema’s vergeten we dat soms weleens. Daarom komt onze redactie met 10 tips op de proppen, die voor een ultiem me-time moment zorgen.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Ga een dagje shoppen . Neem een warm bad met jouw favoriete producten . Maak een wandeling . Lees je favoriete magazine . Laat je smartphone en computer uit voor een dag . Trakteer jezelf op een koffie of warme chocomel .

Maak een heerlijk ontbijtje: spek, eieren, fruitsla en vers fruitsap in-

begrepen.

8. 9. 10.

Trakteer jezelf op een manicure of pedicure. Ruim je kledingkast op . Kijk jouw favoriete film .

42 STOUTMOEDIG  STOUTMOEDIG  42

RUBRIEK

CC Pexels.com

TEKST - Lien Van Dyck STOUTMOEDIG  43

FORMAT

Mannelijke feminist van de maand Ja, ook mannen kunnen feministen zijn. In deze rubriek gaan we op zoek naar de mannelijke feminist van de maand. Deze maand gaat de prijs van mannelijke feminist van de maand niet naar één, maar naar twee journalisten: Kenneth Dée en Sander Denayer. Ze ontdekten een databank met naaktfoto’s van meer dan honderden Vlaamse meisjes. Op de databank ruilen meer dan 3.000 Vlamingen en Nederlanders nudes alsof het Pokémonkaarten zijn. De journalisten infiltreerden in de chatbox van het platform en raakten aan de praat met enkele viezerikken. Op het platform worden niet alleen foto’s geruild, maar ook filmpjes en profielen van meisjes worden in de groep gegooid. De twee journalisten hebben zonder enige twijfel een klacht neergelegd en wachten op een verdere vervolging van de mannen. TEKST - Lien Van Dyck

44  STOUTMOEDIG

FORMAT

De vrouwenhater van de maand Phil Neville, bondscoach van Engelse nationale vrouwenvoetbalploeg

Phil Neville, de bondscoach van de Engelse nationale vrouwenvoetbalploeg, heeft zijn excuses moeten aanbieden aan zijn eigen ploeg. Eén dag nadat hij de opvolger werd van Mark Sampson, de vorige bondscoach die in september werd ontslagen voor onacceptabel gedrag naar vrouwen, ligt hij nu ook onder vuur. Er zijn oude tweets van hem uit 2012 opgedoken met een vrouwonvriendelijke toets.

Hij tweette dat ‘vrouwen altijd gelijk behandeld willen worden, totdat de rekeningen betaald moeten worden. #hypocrieten’. Als reactie op de gelekte tweets reageerde Neville: ‘Ik ben me bewust van de verantwoordelijkheden als bondscoach van het Engelse vrouwenteam en ben juist erg trots en vereerd dat ik deze baan heb gekregen.’ Eerder waren er al twijfels over de aanstelling van Neville als nieuwe bondscoach. Dit komt omdat hij voor zijn bondscoachschap alleen één wedstrijd eindverantwoordelijke is geweest bij Salford City, een club waar hij samen met zijn broer mede-eigenaar van is. Voor de rest was hij assistent bij Manchester United, Valencia en Engeland onder 21. TEKST - Romy Geerts

STOUTMOEDIG  45

Zijn er evenveel vrouwen als mannen in de wereld? Landen waar er minder vrouwen dan mannen wonen Landen waar er meer vrouwen dan mannen wonen Landen waar er evenveel vrouwen als mannen wonen

46  STOUTMOEDIG

STOUTMOEDIG  47

OPINIE

“Het feminisme behoort niet toe aan één bepaalde soort vrouw” Fourat Ben Chikha: geboren feminist

All men should be feminists. If men care about women’s rights, the world will be a better place - John Legend Op Internationale Vrouwendag vond in Leuven de voorstelling: ‘De Kleur van het nieuwe Feminisme’ plaats. Diversiteit was de rode draad doorheen de avond. Eén van de sprekers was Fourat Ben Chikha, projectmedewerker bij çavaria, een koepelorganisatie die opkomt voor de rechten van de LGBT-gemeenschap (lesbisch, gay, biseksueel en transgender). Hij bespreekt de recente trends in het feminisme en wat er nog moet veranderen.

Inclusief feminisme is een term die de laatste jaren populair is geworden. Wat houdt dit in? “Inclusief feminisme houdt rekening met elke vrouw en gaat in tegen alle vormen van discriminatie. Feminisme wordt nog al te vaak vanuit een dominant perspectief van de witte, heteroseksuele vrouw gezien. Maar dit zorgt voor problemen. Een goed voorbeeld hiervan is het hoofddoekendebat. Heel wat witte feministen zien het dragen van een hoofddoek als een vorm van onderdrukking, zonder ook maar te luisteren naar de vrouwen om wie het eigenlijk gaat. Een ander voorbeeld zijn transseksuele vrouwen, bij wie een aantal witte feministen moeite hebben om deze groep als onderdeel van de feministische beweging te beschouwen. Dit komt omdat heel wat transvrouwen gesocialiseerd zijn als man en pas in een later stadium van hun leven in transitie gaan, al dan niet volledig. Wat deze ‘feministen’ vergeten is dat deze mensen geboren zijn als vrouw, al dan niet in een ander lichaam, maar ze zijn evengoed een vrouw. Een groep zou niet mogen beslissen over wie dan wel of niet echt vrouw is.”

48  STOUTMOEDIG

“De laatste jaren zien we een shift in de feministische beweging. Er komt steeds meer diversiteit aan bod. Het feminisme behoort niet toe aan één bepaalde soort vrouw. Om inclusief feminisme voor elkaar te krijgen moet het feminisme, en eigenlijk iedere emancipatiestrijd, vanuit een bondgenootschap verder werken. Dat betekent dat het tegengaan van homofobie even belangrijk is voor de feministische gemeenschap als voor de LGBT-beweging. Racisme is ook een onderwerp dat iedereen aangaat. Ze kunnen bij deze problemen niet zwijgen en toekijken, maar moeten actie ondernemen.”

“Er is niets mis met wit en hetero zijn, maar ze moeten zich wel bewust zijn van hun privileges.” Wit en hetero worden als de norm gezien, hoe kunnen we dit veranderen? En wat kan deze bevolkingsgroep doen om te helpen? “Het is zo dat de norm de meeste macht heeft. Dat betekent dat deze bevolkingsgroep de macht heeft om het verhaal van

OPINIE

een emancipatiestrijd, de politiek en de media mee te bepalen. Dat hoeft niet vanuit een schuldmodel te vertrekken, want er is niets mis met wit en hetero te zijn, maar ze moeten zich wel bewust zijn van hun privileges. Wat je als witte persoon moet doen is de minderheden het recht geven om te spreken. Ook op de werkvloer moeten minderheden meer kansen krijgen om hogere functies in te vullen binnen een bedrijf.” Hoe zie jij de rol van mannen ingevuld in het feminisme? “Het is heel simpel. Wij hebben allemaal ons leven te danken aan een vrouw, een moeder, die ons op de wereld heeft gezet. Dus eigenlijk zijn wij allemaal geboren feministen. Helaas is dit niet wat de maatschappij, het onderwijs en de media ons leren. Het is opmerkelijk dat we nog altijd moeten zeggen dat mannen belangrijke bondgenoten zijn van vrouwen. Dat hadden ze altijd al moeten zijn. Het is zeer belangrijk dat we van jongs af aan de juiste dingen aanleren. Die stereotypen van jongens blauw, meisjes roos of jongens zijn sportief en luid, meisjes zijn rustig en stil, moeten we wegwerken. Wat de man zelf moet doen, is een bondgenoot zijn voor de vrouwen in zijn leven. Dit geldt voor iedereen: zie je dat iemand een seksistische opmerking maakt of een meisje lastig valt, zeg er dan ook iets over. We mogen op zo’n momenten niet vanaf de zijlijn toekijken, maar moeten duidelijk maken dat zo’n gedrag niet acceptabel is en waar de grens ligt.” ‘We hebben het hier in België goed, vrouwen moeten niet klagen’, wordt de laatste tijd wel eens gezegd. Hoe sta jij tegenover dit standpunt? “Ja, we zijn al ver geraakt in de strijd tegen ongelijkheid. Maar we zijn nog lang niet waar we moeten zijn. Twee actuele gebeurtenissen die dit aantonen zijn de hashtag #MeToo en Equal Pay Day. Iedere dag worden er vrouwen aangerand en vrouwen worden voor hetzelfde werk nog altijd minder betaald dan mannen. Ook de reacties op acties zoals #MeToo tonen aan dat de gedachtegang van het volk nog moet veranderen, omdat veel mensen de slachtoffers de schuld geven. Zowel op individueel als structureel niveau hebben we nog een hele weg af te leggen.”

minder waar. Het is zelfs zo dat heel het antiracismedebat in Vlaanderen hard gerelativeerd word door de linkse vleugel. Dat komt omdat heel ons politieke spectrum de laatste 30 jaar niet naar het centrum, maar zelfs naar rechts opgeschoven is. De linkerzijde schoof hiermee ook op en er is nu sprake van een verharding ten opzichte van verschillende minderheden. Dit is vooral omdat deze groepen op politiek vlak willen overleven. Ze zijn niet kritisch genoeg ten opzichte van hun privileges en dat leidt ertoe dat ze meegaan in de waan van de dag.”

“De vrouwenbeweging zou nooit zover staan vandaag, hadden vrouwen én mannen deze beweging niet gesteund.” Hoe kijk je naar de toekomst? “Eigenlijk voornamelijk positief, ondanks het feit dat de polarisering nog nooit zo fel is geweest in België en eigenlijk heel Europa. Maar het volk schiet zelf in actie en komt op straat. Er is weer een heropleving van de strijd tegen ongelijkheid. Mensen geven activisme een nieuwe invulling, door online acties bijvoorbeeld, en dat vind ik positief. Waar er wel nog een serieuze inhaalbeweging moet gebeuren is in de politiek en de media. Je kan het niet meer hebben over holebi’s in de politiek, als politici geen holebi’s zijn. Ik zeg niet dat deze groep niet kan gerepresenteerd worden door heteroseksuele politici, iedereen die opkomt voor de rechten van minderheden is natuurlijk welkom. De vrouwenbeweging zou bijvoorbeeld ook nooit zover staan vandaag, hadden vrouwen én mannen niet samen hun steun getoond. Maar ik vind wel dat de betrokkenen zelf het debat moeten voeren. Ik denk dan altijd aan de quote: ‘Nothing about us, without us’. Dus niets over ons, zonder ons. Maak de politiek toegankelijker en laat de mensen waarover het gaat mee in het gesprek. We zijn al op de goede weg, maar het kan nog beter. Het is tenslotte al 2018 he.” TEKST - Sarah Van Evercooren

Tijdens de voorstelling ‘De Kleur van het nieuwe Feminisme’ werd gezegd dat linkse groepen vaak het moeilijkst te overtuigen zijn in verband met discriminatie. Hoe komt dit? “Heel wat progressieve stemmen gaan ervan uit dat we al heel empowered zijn en dat ze heel inclusief zijn, maar niets is STOUTMOEDIG  49

DIEPGA AND

“Elk meisje wil die perfecte taille en dat lange blonde haar” Maakt Barbie jonge meisjes onzeker?

Een Amerikaanse studie vertelt ons dat Barbie haar “ideale” lichaamsmaten invloed hebben op de ontwikkeling van jonge meisjes en hun zelfbeeld. CC Pexels.com

Op 9 maart 1959 wordt de populaire Barbara Millicent aka Barbie geboren. Meer dan 50 jaar later bestaat ze nog steeds en is ze nog altijd even populair bij jonge kinderen. Elke seconde worden er dan ook minstens drie Barbiepoppen verkocht. We kunnen Barbie het beste omschrijven als blond met een figuur om door een ringetje te halen. Een Amerikaanse studie vertelt ons dat Barbie haar “ideale” lichaamsmaten invloed hebben op de ontwikkeling van jonge meisjes en hun zelfbeeld, ook al is een figuur als Barbie anatomisch onmogelijk. Waarom maakt Barbie jonge meisjes onzeker? Barbie is een creatie van Ruth Handler. Zij is een van de oprichters van Mattel, een Amerikaanse speelgoedfabrikant bekend van de merken Barbie, Hot Wheels en Fisher-Price. Ze kwam op het idee om een 3D-pop te maken toen ze dochter Barbara zag spelen met papieren poppen. Niet lang daarna, werd het idee uitgewerkt en ontstond Barbie. Barbie is dan ook genoemd naar de dochter van Ruth Handler. Haar mannelijke equivalent Ken, is vernoemd naar Kenneth. Hij is de zoon van Ruth Handler en ontstond twee jaar later.

50  STOUTMOEDIG

Onbereikbaar schoonheidsideaal Al meer dan zestig jaar wordt Barbie gecreëerd met een ellenlange benen, lange blonde lokken, blauwe ogen en een ieniemienie taille. Een schoonheidsideaal waar maar heel weinig meisjes en vrouwen aan voldoen. Volgens een Amerikaanse studie zou dit schoonheidsideaal een invloed hebben op het zelfbeeld van jonge meisjes. Fabrikant Mattel, snapt niet vanwaar al die kritiek ineens komt. Ze beweren dat het de bedoeling dat Barbie makkelijk aan- en uitgekleed kon worden omdat de stoffen juist gedraaid en genaaid moeten worden zodat de kleren netjes over haar lichaam vallen.

DIEPGA AND

Onderzoek Drie onderzoeksters verdeelden 112 meisjes in twee groepen van 6 tot 8 jaar. De meisjes speelden met Barbie en Tracy-poppen in verschillende outfits: van zwemkleding tot jurkjes. De ene groep kreeg een traditionele Barbiepop toegestopt en de andere een volslankere Tracy. Resultaat: in beide gevallen hadden de meisjes die met Barbie hadden gespeeld een lagere tevredenheid over hun eigen lichaam. Het maakte niet uit of de poppen nu een badpak aanhadden of bescheiden aangekleed waren, maar het effect is wel het grootst wanneer een kind speelt met Barbie in zwemkleding. Om hun bevindingen kracht bij te zetten, gebruikten de onderzoekers nog een groep waarin opnieuw met dunne en volslanke poppen gespeeld mocht worden. De kinderen wisten niet of het om Barbie of Tracy ging. Opnieuw werden dezelfde reacties vastgesteld. De meisjes die met de dunnere pop speelden voelden zich onzekerder over zichzelf.

“ Je moet zoveel factoren incalculeren bij de ontwikkeling van een kind, dat je bijna onmogelijk kan zeggen, dat die onzekerheid door die Barbiepop komt.” Snel effect Het onderzoek vertelt ons ook, hoe snel de poppen effect hadden op de meisjes. De kinderen werden slechts drie minuten blootgesteld aan de poppen. Hieruit kunnen we afleiden dat ook een korte speeltijd het zelfbeeld van een kind beïnvloedt. Nu kunnen we onszelf afvragen wat de gevolgen wanneer een kind dag in dag uit met te slanke Barbiepoppen speelt. Kinderpsychologe Isabelle Laenen trekt dit onderzoek in vraag: “Ik heb vroeger zelf met Barbiepoppen gespeeld en stel mij grote vragen bij het onderzoek. Je moet zoveel factoren incalculeren bij de ontwikkeling van een kind, dat je bijna onmogelijk kan zeggen, dat die onzekerheid door die Barbiepop komt. Er zijn zoveel factoren die meer invloed hebben op kinderen dan het wel of niet spelen met barbiepoppen.”

Wat te doen? De conclusie van de onderzoeksters is dat ouders, leerkrachten, artsen en psychologen het gesprek met jonge meisjes aan

moeten gaan om te voorkomen dat ze een negatief zelfbeeld krijgen. Ouders kopen best een pop waarvan het uiterlijk overeenkomt met dat van het kind. Een alternatief is om kinderen met verschillende poppen te laten spelen, zodat zij leren dat ieder mens anders is. Isabelle Laenen: “Voor mijn praktijk was ik zelf op zoek naar poppen met allerlei kleuren en vormen, maar dat vind je eigenlijk niet zo snel.” Kathleen Fijalka is mama van drie dochters en heel al wel wat barbiepoppen gezien in haar leven. “Ik heb drie dochters van 7, 10 en 12 jaar. Allemaal hebben ze met Barbiepoppen gespeeld en de jongste speelt er nog altijd mee. Wij hebben oude Barbies van toen ik klein was, maar ook de nieuwe met de brede heupen en kleinere borsten. Ze merken dat er een verschil is omdat de oude kleren niet op de nieuwe Barbies passen.

“Ik vind het tof dat die Barbies eindelijk een normaler figuur krijgen, want als kind let je daar niet zo op, maar als volwassene wel.” Inspirerende Barbie’s De producent van Barbie kon de roep naar meer diversiteit niet negeren en bracht in 2016 dan ook voor het eerst een reeks poppen uit met meer realistische lichamen. Mattel maakte kleine, heel grote en volslankere poppen. Uit een wereldwijd onderzoek kwam naar voren dat 86 procent van moeders zich zorgen maakt over de rolmodellen waarmee hun dochters te maken krijgen. In 1968 werd de zwarte Barbie voor het eerst geïntroduceerd en in 1997 een Barbie die in een rolstoel zit. “Ik vind het tof dat die Barbies eindelijk een normaler figuur krijgen, want als kind let je daar niet zo op, maar als volwassene wel”, zegt Kathleen Fijalka. Sandra is trotse mama van Claire (7), maar vindt het niet nodig om een gevarieerd aanbod aan Barbiepoppen te hebben. “Ik speelde vroeger zelf ook met barbiepoppen en ik denk dat elk meisje wel die perfecte taille wil en dat lange blonde haar, maar ik denk niet dat dat een heel groot effect op mij heeft gehad. Ook mijn dochter heeft geen moeite met de perfectie van Barbie. Het enige wat ze zou willen veranderen is haar haar. Ze heeft zelf van dat donker kroeshaar, dus zou ze zoals Barbie van dat lang steil haar willen.” STOUTMOEDIG  51

DIEPGA AND

De Inspiring Women-collectie bestaat uit zeventien vrouwen die allemaal een belangrijke rol gespeeld hebben in de geschiedenis en het heden. Amelia Earhart was de eerste vrouwelijke piloot die over de Atlantische Oceaan vloog, Frida Kahlo een Mexicaanse kunstenaar en feministische activist en Katherine Johnson was de eerste vrouwelijke ruimtewetenschapper bij NASA. Andere voorbeelden van vrouwen die een plaatsje in de nieuwe Barbie-lijn hebben bemachtigd, zijn onder andere bokskampioen Nicola Adams, windsurfer Çağla Kuba, volleybalkampioen Hui Ruoqi en de Iraans-Duitse designer en ondernemer Leyla Piedayesh.

7 wist-je-datjes over Barbie 1. In 1965 zette Barbie haar eerste stappen op de maan. Jaja, maar liefst vier jaar voor Neil Armstrong. 2. In 1992 verschijnt de totally hair Barbie in de winkel. Ze heeft haar dat tot haar tenen reikt en werd wereldwijd meer dan 10 miljoen keer verkocht. Ze is dan ook de bestverkochte Barbie. 3. Juwelenontwerper Stefano Canturi creëerde de duurste Barbie ooit. Barbie schittert met een ketting van drie karaat rond haar nek. 4. De eerste carrière die Barbie had, was als model. Sindsdien heeft ze meer dan 150 verschillende jobs gehad. 5. In 1959 was de gemiddelde prijs voor een Barbiepop: 2,40 euro. In 2018 kost een Barbie: 16,20 euro. 6. 41 Jaar na de geboorte van Barbie besloot Mattel om de pop te voorzien van een navel. De pop een realistischer lichaam geven was niet de bedoeling, wel een pop met navelpiercing. De vroege jaren 2000 markeerden immers het tijdperk van Britney Spears, Christina Aguilera en het blote middenrif. 7. Barbie heeft een eigen kleur: Barbieroze. De kleur is officieel opgenomen in de Pantonewaaier en heeft de code PMS219 TEKST - Lien Van Dyck

52  STOUTMOEDIG

DIEPGA AND

Diversiteit binnen vrouwenorganisaties En wat er nog moet veranderen Vrouwenorganisaties komen op voor de rechten van de vrouw en strijden tegen alle vormen van discriminatie. Maar wie is die vrouw precies? In onze maatschappij kunnen we vandaag niet meer spreken over ‘de Belgische vrouw’ of ‘de feminist’, omdat er zoveel diversiteit te vinden is in de bevolking. Maar wordt deze diversiteit ook weerspiegelt binnen de vrouwenverenigingen van België? “De drempel overgaan en bij een organisatie toetreden die grotendeels uit witte vrouwen uit de middenklasse bestaat, is moeilijk”, zegt Inge Rom van het KVLV (Katholiek Vormingswerk van Landelijke Vrouwen).

Als je de profielen opzoekt van de medewerkers bij de vrouwenorganisaties in België, zie je meestal ‘witte vrouwen’ van middelbare leeftijd. Niet representatief dus, maar veel organisaties proberen te verbeteren op het vlak van diversiteit. “Ik zal heel eerlijk zijn: ja, wij hebben zeer weinig vrouwen van een andere etniciteit in onze vereniging. Maar daar willen we zeker verandering in brengen”, zegt Inge Rom van het KVLV. Dat is een vereniging die deel is van Ons, een netwerk van organisaties en verenigingen die diensten verlenen aan vrouwen om hen te ondersteunen in hun dagelijkse zorg en het welzijn van de vrouw wil bevorderen. Zij is niet de enige die dit eerlijk toegeeft. Organisaties als Furia en Zij-kant vertellen ook dat er weinig variatie te vinden is binnen hun vereniging.

“Wat opvalt is dat deel zijn van een vereniging een enorm Vlaams principe is. Voor mensen met een andere cultuur is dit heel bizar.” De Vlaamse verenigingscultuur Wat opvalt is dat vrouwen met een andere etniciteit vaak niet weten van het bestaan van deze organisaties of de Vlaamse verenigingscultuur niet kennen. Inge Rom van KVLV: “Wij zijn een vereniging die zich situeert op het platteland. We bestaan al 100 jaar en zijn opgestart om de boerinnen en tuiniersters te steunen. Dit doen we nog altijd, maar deze groep is steeds kleiner geworden. Wij werken dus heel lokaal, wat betekent dat we bij dorpen zitten die dan vaak uit vooral witte mensen bestaan. Grote organisaties die zich situeren in de stad worden omringt door een divers publiek dat ze kunnen aanspreken. Groepen zoals Femma waren al jaren bezig met diversiteit,

terwijl bij ons die vraag pas later werd gesteld. Wat ook opvalt is dat lid zijn van een vereniging een enorm Vlaams principe is. We worden van jongs af aan naar de jeugdbeweging gestuurd en gaan later bij verenigingen voor onze vrije tijd. Dat is een bizar principe voor mensen van een andere cultuur.”

Doen deze organisaties geen moeite om verschillende soorten vrouwen aan te trekken en te informeren? Sofie de Graeve van Furia: “Wij doen enorm veel acties om verschillende vrouwen aan te sporen lid te worden van onze vereniging, vooral op vrouwendag. Deze acties hebben invloed, maar niet zoveel als we willen. Waar we wel mee zijn gestart, is het samenwerken met andere vrouwenorganisaties die zijn opgestart door vrouwen met een andere origine. Ze zijn dan wel geen lid bij ons, maar we komen zo wel met elkaar in contact. Ook ondersteunen wij het BOEH! platform in Antwerpen, wat staat voor Baas Over Eigen Hoofd. Dit is een platform voor vrouwen met een hoofddoek.” Inge Rom van KVLV: “Wij proberen onze lokale groepen te overtuigen langs te gaan bij de asielcentra in hun buurt. Dan organiseren we meerdere activiteiten en praten we met de vrouwen daar. Dit heeft op verschillende locaties succes. Ook gaan we binnenkort samenwerken met een Turkse vereniging tijdens de Ramadan. Dan starten we met het initiatief ‘Kook mee’ en kunnen vrouwen bij moslimgezinnen koken en eten. We maken dan zowel Vlaamse als Turkse gerechten en zo is er toch een ontmoeting tussen de twee groepen. Deze Turkse vrouwen zijn dan wel geen lid van onze vereniging, maar het is toch al een stap in de goede richting.”

STOUTMOEDIG  53

DIEPGA AND

De K in KVLV Inge Rom van KVLV: “De K in onze naam staat voor Katholiek, maar ik ben er niet zo zeker van dat dit andere vrouwen tegenhoudt om lid te worden van onze vereniging. Als je kijkt naar katholieke scholen heeft dit maar weinig invloed op de diversiteit bij scholieren. De K is een deel van onze naam, maar elke vrouw is natuurlijk welkom in onze vereniging. Wat mij grotere obstakels lijken is ten eerste je bij een groep aansluiten die voornamelijk uit witte vrouwen uit de middenklasse bestaat. Als vrouw met andere etniciteit of sociale achtergrond kan dit wellicht een moeilijke stap zijn. Het tweede grote obstakel lijkt mij de taal. Als je die niet goed beheerst, is het omgaan met andere sowieso al wat moeilijker. Als je de meeste mensen niet verstaat, ga je je waarschijnlijk niet aansluiten bij een vereniging.”

“Wij vinden de rol van mannen in vrouwenbewegingen zeer belangrijk. We waren dan ook de eerste om een internationale mannendag te organiseren.” Hoe zit het met de mannen? Vera Claes van Zij-kant: “Wij vinden de rol van mannen in onze vrouwenbeweging (en vrouwenbewegingen in het algemeen) erg belangrijk. Vandaar dat Zij-kant ook de eerste was om een internationale mannendag te organiseren. We maakten vorig jaar de publicatie ‘Gezocht: femanisten’, waarin een reeks bekende en minder bekende mannen hun visie geven op het feminisme van vandaag. Deze ‘femanisten’ tonen aan dat ook mannen geloven in gendergelijkheid. Uit de persoonlijke verhalen die ze delen wordt bovendien duidelijk dat niet alleen vrouwen, maar ook mannen slachtoffer worden van seksistische denkbeelden en vastgeroeste rolpatronen. Al werken er op dit moment geen mannen in onze vereniging, we hebben wel een aantal mannelijke vrijwilligers.” Bij Furia zijn mannen nog niet welkom. Sofie De Graeve: “Het is nu eenmaal statutair bepaald bij het ontstaan van Furia in 1972 dat mannen geen lid mogen worden. Maar een aantal leden willen hier nu verandering in brengen. De laatste tijd is er veel discussie rond dit onderwerp, maar de uitkomst ervan kan ik nog niet voorspellen.” Bij KVLV en Femma zijn mannen ook 54  STOUTMOEDIG

welkom, maar ze blijven nog altijd een vrouwenvereniging.” Joke Callens van Femma: “Het aantal mannelijke vrijwilligers is bij ons beperkt, maar ze zijn er wel. We vinden het belangrijk om mannen erbij te betrekken, omdat we ons willen richten op de volledige samenleving. Bij de combinatie werk en gezin draait de vrouw nog vaak de meeste uren in het huishouden. Dit zouden we graag veranderen, zodat het gelijker wordt. We hebben dus al meerdere acties gedaan om mannen meer te betrekken, en mijn man is bijvoorbeeld ook lid. Maar we zijn natuurlijk nog altijd een vrouwenbeweging, dus op lokaal niveau kiezen de groepen zelf of ze bepaalde activiteiten onder vrouwen alleen willen houden of dat de partners bijvoorbeeld ook welkom zijn.”

Stap in de goede richting Elke vereniging doet niet alleen verschillende acties, maar neemt ook interne maatregelen. Inge Rom van KVLV: “Wij werken nu samen met Socius, een organisatie met de slogan ‘breng meer kleur in je organisatie’. Je kon je voor hun project inschrijven en zij kozen dan tien kandidaten uit om te coachen. Met dat project zijn we dus net gestart en dit gaat een aantal maanden duren. Zij richten zich op onze werknemers, freelancers en vrijwilligers, zodat de groep meer divers wordt.” Joke Callens van Femma: “Wij hebben een diversiteitsbeleid en zetten ons dus in om alle soorten vrouwen aan te sporen lid te worden of te werken voor onze vereniging. Op dit moment hebben we best veel mensen met verschillende godsdiensten die bij ons werken en ook één man. We willen de verschillen tussen vrouwen overstijgen en kijken naar het gemeenschappelijke: dat we vrouw zijn.” TEKST- Sarah Van Evercooren

INTERVIEW

Karin Vandeale is paaldanseres, coach en mama. CC paaldansles.be

STOUTMOEDIG  55

INTERVIEW

Paaldanseres, mama en coach Karin Vandeale (48) “Ik was een pionier in paaldansen” De eerste danspaal verscheen in een Canadese stripclub in de jaren 80. Tegenwoordig bestaat er zelfs een fitnessvariant genaamd: polefitness of paalsport. Dit is een erkende vorm van fitnesstraining en een goede oefening voor de spieren. Toch blijft paaldansen een discussiepunt. Waarom zou je half naakt aan een paal willen zwieren voor je plezier? Toch zorgt dat half naakt sporten voor een tikkeltje meer zelfvertrouwen. Ik sprak met Karin Vandeale, een 48-jarige paaldanslerares, die al sinds vroege leeftijd een passie heeft voor deze aparte sport.

Jong geleerd is oud gedaan Ze begon al op vroege leeftijd met dansen. Jazz, hiphop, ballet… You name it. Die dansmicrobe zit er na 20 jaren nog steeds in. “Ik ben begonnen in het jaar 2000 en was een van de eerste paaldanseressen in België. Mijn inspiratie was een vrouw genaamd Davina, die ik ook in het jaar 2000 heb leren kennen. Zij deed aan professionele striptease en begon haar eigen paaldansschool. Dat was toen een uniek concept in Vlaanderen. Ik heb mijzelf leren paaldansen aan de hand van een dvd. Die dvd heette ‘101 poletricks’ van ‘pantera’.”

“Mama, wat doe je nu?” Karin is mama van twee kinderen, die bij wijze van spreken tussen de palen zijn opgegroeid. “Mijn dochter is 18 en mijn zoon 11 en zijn hiermee opgegroeid. Toch is er een periode geweest, waarin mijn dochter zich schaamde en gepest werd. Op een bepaald moment, ben ik gevraagd voor een aflevering van ‘FC de kampioenen.’ De aflevering heette: ‘En dans’ en ging over Carmen die wou leren paaldansen. Ik merkte op dat mijn kinderen na de uitzending een stuk trotser zijn geworden op mij. Af en toe hoor ik mijn dochter nog zeggen: “Oh mama wat doe je nu, dat is zo marginaal”, maar dat is een normale reactie voor jongeren van die leeftijd

56  STOUTMOEDIG

“Veel meisjes beginnen in een T-shirt en naarmate ze vorderen, gaan die T-shirts allemaal uit.” Van T-shirts naar sportbeha’s Een paar jaren geleden richtte Karin een organisatie op die mannen en vrouwen leert paaldansen. “Onze organisatie telt alle soorten leeftijden, wat ik enorm positief vind. Toch merk ik dat het niet altijd even simpel is om die stap te zetten. Ik krijg vaak mails met de opmerking: ‘Ik schaam mij een beetje over mijn lichaamsgewicht, dus kan ik dan wel komen paaldansen?’ of ‘Ik ben niet een van de magerste, dus is het dan wel een goed idee?’. Ik geef toe, schaars gekleed zijn is een must als je goed wil kunnen paaldansen. Daar kan je nu eenmaal niet omheen. Een joggingbroek is echt een no go. Hoe minder kleren je draagt, hoe beter je blijft plakken.” “Als lesgeefster zie je dat zelfvertrouwen ook groeien. Veel meisjes beginnen in een T-shirt en naarmate ze vorderen, gaan die T-shirts allemaal uit en dragen ze een sportbeha als ondersteuning. Deels omdat je dan beter aan de paal blijft plakken, maar ook omdat hun zelfvertrouwen is gegroeid.”

“Paaldansen is een zeer verslavende en dure hobby.”

INTERVIEW

Paaldansen als sport In de jaren 80, draaide alles om erotiek. Nu, zoveel jaren later is paaldansen een sport geworden en niet zomaar eentje. “Toen ik begon was paaldansen nog niet gekend door het grote publiek en werd het vooral geassocieerd met erotiek. Vandaag de dag is het nog steeds populair en spreekt het nog steeds tot de verbeelding, vooral bij mannen dan. Die erotische connotatie is er al sinds de start en gaat volgens mij ook niet zomaar weg. Een dame uit Nederland, Denise Muylders, was een van de eersten die paaldansen in een moderner jasje heeft gestoken. Het concept werd al snel populair en is uitgegroeid tot een sport.” “Het grootste deel van mijn cursisten, wil trucjes leren en ziet paaldansen als een hobby. Een zeer verslavende en dure hobby weliswaar. Er zijn zoveel dingen die je kan leren en je raakt zowat verslaaft aan die trucjes. Heel wat cursisten besluiten dan ook om hun een eigen paal aan te schaffen, zodat ze wat vaker kunnen oefenen. Het is ook een nichesport, die je nog niet in elke stad kan beoefenen. Er zijn wel al een aantal fitnessketens in de grote steden die geprobeerd hebben om de paaldanssector te commercialiseren binnen hun fitnessprogramma. Zo ontstond het concept gymfitness vertaalt naar paalfitness of polepower. Zelf vind ik dat deze fitnessketens het concept uit zijn context halen. Wij geven 90 minuten les omdat een uur te weinig is. In een uur kan je hoogstens wat opwarmen en krachtoefeningen doen die spieropbouwend werken, maar trucjes leren zit er dan niet meer in.”

Positief imago Karin is dag in en dag uit bezig met het creëren van een positief imago voor haar paaldansschool en paaldansen in het algemeen. “Ik heb een website en een fan pagina op Facebook, waar wij tips en tricks over de paaldanssport op posten. Vorig jaar hebben wij een ‘pole for life’ gedaan voor Music For life. Studio Brussel is komen filmen en wij hebben in totaal een goede 1500 euro bij elkaar gedanst.” TEKST - Lien Van Dyck

Ze begon al op vroege leeftijd met dansen. CC paaldansles.be

STOUTMOEDIG  57

TIJDLIJN

Vrouwen eerst Een tijdlijn van vrouwen die geschiedenis schreven

1834 Ada Lovelace was een Britse wiskundige en wordt gezien als de ontwerpster van het eerste computerprogramma. Zij is bekend om haar beschrijving van de “analytische machine” gemaakt door Charles Babbage, een computer gemaakt om wiskundige vragen op te lossen.

1900 De Olympische Spelen waren in Parijs, waar vrouwen voor het eerst ook mochten deelnemen. Wel enkel in de onderdelen tennis en golf. In de komende jaren werd dit steeds uitgebreider en nu kunnen vrouwen aan elke sport deelnemen. De Britse Charlotte Cooper was de eerste vrouwelijke winnaar, ze was hiervoor al bekend als één van de beste tennissters ter wereld.

1860 Mary Edwards Walker was één van de eerste vrouwen die broeken droeg. Ze vond de verplichte lange rokken onhandig en onhygiënisch. Al werd haar keuze van kledij meerdere keren afgekeurd door mensen in haar omgeving, ze bleef dragen wat ze wou. In 1861 werd ze voor het eerst gearresteerd voor het dragen van mannenbroeken. Ondanks meerdere arrestaties heeft ze zich haar hele leven lang gekleed zoals ze wou .

Marry Edwards Walker gekleed in haar alledaagse ‘mannelijke’ kledij © Kentucky National Guard Public Affairs Office CC BY 2.0

1903

58  STOUTMOEDIG

Marie Curie: De eerste vrouw die een Nobelprijs ontvangt, die van de Natuurkunde. Deze kreeg ze samen met haar man Pierre Curie. In 1911 ontvangt ze haar tweede Nobelprijs, deze keer voor de Scheikunde. Zij was een pionier op het vlak van radioactiviteit.

TIJDLIJN

1911 Lilian Bland: De eerste vrouw die een vliegtuig ontwerpt, bouwt en ermee vliegt. Haar vliegtuig heette Mayfly en de eerste succesvolle vlucht was eerder een klein hopje van de grond. Na meerdere experimenten kon de Mayfly toch 10 meter in de lucht blijven.

1963

1940 Fantomah, ‘De mysterieze vrouw van de jungle’ was de eerste superheldin in stripboeken. Ze is een heldin die iedereen die de jungle en haar bewoners bedreigd, straft. Ze is een mooie blondine, maar wanneer ze haar krachten gebruikt veranderd haar gezicht in een blauwe schedel.

Valentina Tereshkova: De eerste vrouw in de ruimte. Ze vloog als Russische ruimtevaarder aan boord van de Vostok 6. Ze landde terug op aarde na een vlucht van bijna drie dagen.

1974 Marguerite De Riemaecker-Legot was de eerste vrouwelijke minister van Staat in België. Ze was al sinds 1946 politiek actief bij de CVP (Christelijke Volkspartij). In het begin van haar politieke carrière konden vrouwen nog niet eens stemmen. Het algemeen enkelvoudig stemplicht kwam er pas in 1948. Valentina Tereshkova bij het Nationale Museum van Wetenschap en Technologie in Zweden. © Tekniska museet CC BY 2.0

1975 Junko Tabei: De eerste vrouw die de Mount Everest heeft beklommen. Haar kleine gestalte (+/150 cm) hield haar niet tegen om met een groep van vijftien vrouwen de berg te beklimmen.

TEKST - Sarah Van Evercooren STOUTMOEDIG  59