DIVE magazine

Think different. Read different.

juni 2012 € 4,50

“Mensen moeten zich bewust zijn van wat er om hen heen gebeurt”

- John, Maybeshewil

BODY

STYLE

DOSSIER TRANSSEXUALITY

FOOD

CAREER

CULTURE

Dive into diversity Diversiteit is een hot item. Van de televisie tot de werkvloer, overal probeert men door middel van opgelegde quota de verscheidenheid aan mensen te forceren.

Daar geloven wij van DIVE niet in. Diversiteit hoef je niet te zoeken of te maken, dat is er al. Je moet er gewoon oog voor hebben. Voor ons heeft diversiteit dan ook een ruimere betekenis.

We nodigen jou als lezer uit om eens buiten je referentiekader te stappen. Of het nu gaat om muziek, eten, mode of levensstijl. Je hoeft het roer niet direct om te gooien, maar kunt wel eens een kijkje nemen op andere wateren. DIVE is een magazine voor iedereen die wel eens iets anders wil. Of er in elk geval over wil lezen.

Think different. Read different.

DIVE

2

4

BODY

14

STYLEFILE

20

34

FOOD

Over stijl en inspiratie

48

CAREER

DOSSIER TRANSSEKSUALITEIT

57

CULTURE

Over hoe ver we gaan voor ons uiterlijk

Over genderidentiteit en hoe het verder moet als die verstoord is

Over waar naar toe te gaan als je eens anders uit eten wil en waar dat eten eigenlijk vandaan komt

Over niet-alledaagse beroepen

Over monsters uit Berlijn en postrock uit de UK

3

DIVEBODY Marylène overwon haar strijd tegen borstkanker

“Mijn vrouwelijkheid was aangetast”

4

DIVEBODY

Marylène Anzempamber (49) was 39 jaar toen ze te horen kreeg dat ze een zware vorm van borstkanker had en dringend onder het mes moest. Tien jaar later is ze gelukkig dat ze kan navertellen wat de ziekte met haar deed en hoe die haar leven veranderde.

“Ik merkte dat er wat mis was, dus ging ik op aandringen van mijn man naar de dokter,” aldus Marylène. “Na het nemen van een echografie en een mammografie mocht ik echter niet gewoon naar huis, maar werd ik dadelijk doorgestuurd naar een andere dokter.” Deze laatste vertelde Marylène dat ze kanker had en nam een stukje van het gezwel om het nader te onderzoeken. “Na dat eerste bezoek aan de dokter dacht ik dat het gewoon een klein bolletje was dat eruit moest en dat alles dan wel weer in orde zou zijn. Maar drie dagen later ging de telefoon om elf uur ’s avonds, en ik wist dat dat nooit veel goeds kon betekenen. Ik had heel wat kwaadaardige uitzaaiingen en moest zo vlug mogelijk onder het mes.”

Op het nippertje In deze ingreep werden geheel Marylènes linkerborst en haar lymfeklieren onder de oksel weggehaald. Drie dagen na de operatie kreeg ze te horen dat deze succesvol verlopen was en dat de dokters alle uitzaaiingen hadden kunnen verwijderen. Vervolgens kreeg Marylène zeven maanden chemotherapie voorgeschreven.

“Bestralingen waren niet meer nodig, want mijn borst was ik kwijt. Dat was gewoon een put.” Marylènes kanker werd echter heel vroeg ontdekt. “Mijn kanker was erg actief en kwaadaardig. Als ik twee weken later naar de dokter was geweest, hadden ze er simpelweg niets meer aan kunnen doen en was ik hier nu niet meer.”

Michel, de echtgenoot van Marylène, steunde haar doorheen heel haar gevecht tegen de ziekte. “Mijn vrouw en ik baten samen een kapsalon uit. Toen we het slechte nieuws te horen kregen, wilde ik alles dadelijk opgeven en verkopen zodat ik voor haar kon zorgen.

Het is zo een hectische periode en je hebt amper tijd om na te denken of er bij stil te staan, maar dat is misschien maar best ook.” Er zat minder dan een jaar tijd tussen het ontdekken van Marylènes kanker en het einde van haar chemokuur.

Die heeft echter ook wel heel wat blijvende gevolgen.

Zo kreeg Marylène suikerziekte na haar behandeling, kwam ze op 39-jarige leeftijd in de menopauze en is ze tegenwoordig veel vlugger moe.

Verminkt “Na zeven maanden stond ik voor de spiegel en besefte ik dat ik de ziekte de baas was, maar dat ik opgescheept zat met een verminkt lichaam. “Ik ben over alles nogal nonchalant, maar dit was toch anders. Mijn vrouwelijkheid was aangetast.” Daarom besloot Marylène een borstprothese te proberen. “Ik zwansde daar altijd mee. Gooide dat dan al eens naar mijn man zijn hoofd ‘Begint gij al maar aan het voorspel hè, ik kom er subiet aan!’ Die dingen waren eerder speelgoed voor mij dan iets anders, het voelde ook ongemakkelijk en helemaal niet echt.” Omdat deze protheses absoluut niets voor haar waren, besloot Marylène uiteindelijk een borstreconstructie te laten uitvoeren. Maar ook hier stond het geluk niet aan haar kant en de operatie verliep niet zoals gepland. De chirurg zou normaal weefsel van Marylènes overgebleven rechterborst gebruiken om een nieuwe, tweede, borst te maken en er zo ook voor te zorgen dat ze beide dezelfde maat zouden hebben.

“Ik was mijn ziekte de baas, maar zat opgescheept met een verminkt lichaam” 5

DIVEBODY Na enkele jaren kreeg ze echter last van pijn in beide borsten en uit angst voor terugkerende kanker besloot ze naar de dokter te gaan die haar enkele jaren ervoor al slecht nieuws had mogen brengen. “Deze keer kreeg ik niet te horen dat ik kanker had, maar wel dat de chirurg mijn beide borsten verpest had. De opvulling van mijn ene borst was beginnen lekken, en mijn andere borst die tot daar toe nog altijd gezond was, was aan het afsterven doordat de chirurg wat fout had gedaan bij het opereren.” Daardoor moest Marylène onder het mes om allebei haar borsten te laten weghalen, om daarna terug een borstreconstructie te ondergaan, weliswaar bij een andere chirurg.

Invloed

meer mooi en als ik mezelf in de spiegel bekeek, kreeg ik vaak huilbuien.” Daarom kwam Marylène op het idee om zich te laten tatoeëren en zo ook de zichtbare tekenen van haar kanker uit te wissen. Toch beseft Marylène heel goed dat dit een hoofdstuk is dat ze altijd mee zal dragen: “Kanker heeft een enorme invloed op je leven. Eerst pakken ze je leven af en dan geven ze het terug. Dat kan je altijd terug overkomen, want je bent en blijft een kankerpatiënt. Je wordt in dat boekje gezet en je komt daar nooit meer uit.” Maar dat wil niet zeggen dat Marylène en haar man Michel minder genieten van het leven. “Vroeger schoven we alles op de lange baan, we planden alles voor later. Nu laten we niets meer passeren en grijpen we zoveel mogelijk kansen. Ik wil niet elke ochtend opstaan met schrik.”

“Uiteindelijk had ik wel terug twee borsten, maar die stonden helemaal vol met littekens. Ik vond mezelf niet Tekst & foto’s: Stefanie Creten

Tekst: Stefanie Creten Foto’s: Stefanie Creten Sinds Marylène getroffen werd door kanker hebben zij en haar man Michel geleerd meer van het leven te genieten.

6

DIVEBODY Tim (20) is actief bezig met krachttraining

“Ik consumeer 8000 calorieën per dag”

Tim Bossuyt, een 20-jarige student met Koreaanse roots, probeert zijn lichaam op een extreme manier zo fit mogelijk te houden. Per week doet hij vier à vijf keer aan krachttraining.

Waarom ben je met bodybuilding begonnen?

Bossuyt: “Sinds september 2011 beoefen ik deze sport, ondertussen dus 1,5 jaar. Waarom? Omdat ik er mijn energie in kwijt kan. Wanneer ik in de gym ben kan ik alles van me af gooien, en me volledig concentreren op de oefeningen. Deze bestaan vooral uit pure krachttraining met zo zwaar mogelijke gewichten. Eigenlijk

ben ik ook aan de sport begonnen omwille van mijn grootte. Ik was altijd klein en smal, en daar wou ik iets aan doen.

De essentie van bodybuilding is het vetpercentage zo laag mogelijk houden. Het ideaal voor een jonge man is 10% tot 15%. Mijn huidige vetpercentage ken ik niet, maar vorig jaar bedroeg het 3,5%. Dat is dus heel wei-

7

DIVEBODY

nig, misschien wel té weinig. Voor mij is de sport gewoon een hobby. Om eerlijk te zijn ben ik eigenlijk niet breed genoeg om al als bodybuilder beschouwd te worden.”

Heb je een strak trainingsschema?

“Per week ga ik vier à vijf keer naar Fit Up, het sport- en fitnesscentrum in Kontich waar ik vele uren spendeer.

Elke week gaan er ongeveer tien uur van mijn vrije tijd naar de sport. Dat heb ik er zeker voor over.”

“Bodybuilding is niet vergelijkbaar met sporten zoals voetbal. Bij voetbal ga je bijvoorbeeld twee keer per week trainen en dan speel je op zaterdag of zondag een match. Voor krachttraining moet je veel meer tijd maken en je moet moeite willen doen om het vol te houden. Het is een fulltime job. Tegenwoordig is het voor mij al geen moeite meer om wekelijks te trainen, het is eerder een gewoonte geworden.”

Welke voedingsregels moet je in acht nemen?

“Ik tracht me aan een sportdieet te houden waardoor ik elke dag ongeveer 8000 calorieën binnenkrijg. In tegenstelling tot de meeste mensen eet ik geen drie maaltijden per dag, maar zes. Die maaltijden bestaan uiteraard niet uit frieten en pizza, maar wel uit bijvoorbeeld rijst, pasta, kip en vis. Mijn voeding moet in elk geval veel eiwitten en koolhydraten bevatten, want koolhydraten zijn de belangrijkste bron van lichaamsenergie.

Alcohol probeer ik zoveel mogelijk te vermijden, al mag een mens af en toe eens zondigen. Voor Aziaten is het trouwens zo dat we een beter metabolisme hebben dan Europeanen. We worden minder snel dik, maar we maken gemakkelijker spieren aan.”

Niet alle bodybuilders wil en in een klein broekje op een podium staan

8

“Krachttraining is eerder een gewoonte dan een verslaving.”

Sommigen vinden jouw spieren er onnatuurlijk uitzien.

“Er zijn altijd mensen die spieren niet mooi of aantrekkelijk vinden. Daar heb ik dan ook geen problemen mee. Veel mensen hebben jammer genoeg een verkeerd beeld van bodybuilders. Niet iedereen ziet eruit zoals die bodybuilders die met hun gigantische spieren en kleine broekje op een podium staan. Zo wil ik zeker niet worden, integendeel. Ik denk dat ik trouwens zelf moet beginnen inbinden, want als ik lang getraind heb, beginnen mijn spieren er ook al onnatuurlijk uit te zien.

Na de zomervakantie zal ik waarschijnlijk nog maar twee keer per week naar de gym gaan.”

Bodybuilding is een dure sport.

“Dat klopt. Ik betaal om de twee maanden 50 euro voor supplementen die ik bij de apotheker koop, zoals proteïneshakes. Per jaar is dat dan al 300 euro. Daarbij komt ook het fitnessabonnement, dat 400 euro per

jaar kost. Je moet het er dus wel voor over hebben, maar langs de andere kant is elke sport duur. Vroeger heb ik gevoetbald, en toen moest ik ook veel geld uitgeven aan kledij en schoenen. Al bij al valt het dus wel mee.”

Zou je durven zeggen dat je verslaafd bent?

“Krachttraining is voor mij eerder een gewoonte dan een verslaving. Momenteel heb ik een schouderblessure, wat wil zeggen dat ik negen maanden buiten strijd zal zijn. Ik heb nu al een week niet meer getraind en daar heb ik het eerlijk gezegd wel nogal moeilijk mee. Ik denk dat ik straks toch maar even ga fitnessen.”

Stel: ik wil beginnen met bodybuilding. Welke tips kan je DIVE meegeven?

“De oefeningen juist uitvoeren is een cruciaal punt in het fitnessen. Soms zie ik van die 15-jarigen die meteen met veel te zware oefeningen beginnen en ze dan ook nog eens verkeerd uitvoeren. Ze kunnen hierdoor ernstige rugletsels oplopen. Om dit soort zaken te vermijden kan je best een professionele coach raadplegen.

Ook de voeding is een aspect dat een grote rol speelt in het hele trainingsgebeuren. Beweging alleen is niet genoeg om tot een goed resultaat te komen, je moet een aangepast dieet volgen en je daar ook aan houden.

Anders heeft het allemaal geen zin.”

Tekst: Robyn Uytterhoeven Foto’s: Stefanie Creten en Robyn Uytterhoeven

Het nut van proteïneshakes Veel mensen drinken proteïneshakes voordat ze aan een workout beginnen, maar dat is niet de belangrijkste taak van de shake. Eigenlijk zijn ze vooral bedoeld om de spieren te herstellen na een inspanning en voor het aanmaken van spieren.

Proteïne is immers één van de belangrijkste hoofdbestanddelen van het menselijk lichaam en moet voortdurend via de voeding opgenomen worden. Wanneer het lichaam te weinig proteïnen bin-

nenkrijgt, verteert het lichaam de eigen lichaamseiwitten. Dit betekent dat men zich in het algemeen minder fit voelt.

Voor krachttraining zijn de shakes dus cruciaal.

Wanneer moet je proteïneshakes innemen?

Sommigen denken dat het ongezond is om meteen proteïneshakes te drinken na het sporten, maar dit is maar een fabeltje. Het is zo dat het snel consumeren van proteïne meer spiergroei op-

levert. Na trainingen wordt er zo minder spierweefsel afgebroken.

Als er shakes worden aangeboden in de gym zelf, let dan op met melkshakes vol suiker en vet. Een proteïneshake die veel sporters gebruiken (en aanraden) is de whey-shake, een shake in poedervorm die je zelf thuis kan mengen.

De whey-shakes bevatten naar eigen zeggen een hoog percentage aan eiwitten en bevat vrijwel vetten, lactose en koolhydraten.

9

DIVEBODY

“Ik hoef echt niet graatmager te zijn” Stien nam drastische maatregelen om af te vallen

Tekst & foto’s: Evelien Sinke

Stien Kohanchenko (20) kampt al van jongs af aan met overgewicht. Haar lichaam zet suikers meteen om in vetten, waardoor afvallen erg moeilijk is. Ze bracht een jaar in het Zeepreventorium door en liet zich al twee keer opereren.

10

DIVEBODY kend. Vooral aan het begin van de middelbare school was dat heel erg.”

Medische oorzaak Toen Stien zeven jaar was, nam haar moeder haar mee naar het ziekenhuis en vroeg hoe het kon dat haar dochter gezond at en toch bleef aankomen.

“Ze hebben toen een hormoononderzoek gedaan, waaruit bleek dat ik misschien iets teveel mannelijk hormoon zou hebben, maar verder eigenlijk niets. Later is er nog eens een onderzoek gedaan waarbij ik het sap van een citroen moest drinken en ze toen om het half uur mijn bloed kwamen prikken. Daar is uit gebleken dat ik geen suiker verwerk. Mijn lichaam stapelt dat gewoon op en zet het om in vetten. Ik heb dus eigenlijk een teveel aan vetten en zou me constant uit de naad moeten sporten, wil ik dat compenseren, terwijl ik normaal eet. Ik kan er dus niet zo veel aan doen.”

Zeepreventorium

“Als iemand een opmerking maakt over mijn gewicht, zullen ze mij niet zomaar voorbij zien lopen.”

Een jonge studente, klein van stuk, met een schattige lach. Dat is Stien Kohanchenko. Ze staat stevig in haar schoenen en neemt zichzelf zoals ze is. Toch heeft ze de laatste jaren al heel wat geprobeerd om gewicht te verliezen. Stien: “Als kind had ik als enige in mijn familie overgewicht. Mijn ouders zijn ‘gewoon normaal’. Daar denk je als kind niet echt over na. Ik was gewoon wie ik was en hield daar verder niet echt rekening mee.

Toen ik naar de middelbare school ging werd ik me er pas bewust van. Daarvoor weet je natuurlijk wel dat je te dik bent, maar wordt je er niet zo hard op afgere-

Toch weerhield dat Stien er niet van rigoreuse maatregelen te nemen. Toen ze 14 was ging ze naar het Zeepreventorium, een revalidatiecentrum voor kinderen en volwassenen met chronische aandoeningen, waar ook een afdeling is voor kinderen met overgewicht.

Ze woonde daar een jaar onder intensief toezicht. “Het Zeepreventorium is in De Haan, zo’n 100 kilometer van mijn huis vandaan. Ik vond het wel moeilijk. Je bent een jaar weg van huis.

Door de week zie je elkaar niet. Je kunt wel eens bellen en elke maand mag je twee weekenden naar huis, maar dat is toch niet hetzelfde. Toch was mijn tijd in het preventorium wel leuk. Je leert er heel wat nieuwe mensen kennen. Je zit in een groep van 20 tot 25 meisjes, allemaal leeftijdsgenoten. Die hadden allemaal obesitas.

Om binnen te komen moest je een BMI van boven de 40 hebben.”

Topsport In het Zeepreventorium sport je de hele dag door. “In de zomervakantie doe je eigenlijk niks anders dan heel de dag door sporten. Daarvoor sportte ik nooit, dus

11

DIVEBODY ik had totaal geen conditie toen ik er binnen kwam.

Die heb ik geleidelijk aan opgebouwd. Overdag doe je vooral spelsporten zoals volleybal en drie keer in de week heb je een sessie waarbij je door een kinesist gevolgd wordt, zoals een uur fitness, zwemmen of Start to Run. Je wordt daar dus professioneel bij begeleid.

Tijdens het schooljaar hadden we vanaf 9 uur school.

We moesten elke dag om 7 uur opstaan en konden om half 8 eten. Voor de lessen van start gingen moesten we dan weer een uur sporten en de rest van de dag na school ook.”

Eén maand fitness

Ook het eten werd tot in de puntjes bepaald. “Je mocht eigenlijk niet bepalen wat je at. Ze stelden gewoon een menu op en je kon alleen aan het begin van de week kijken wat daarop stond. Twee keer in de week had je de keuze tussen snoep of fruit, maar voor de rest beslisten zij dus wat je moest eten.”

Anderhalf jaar nadat ze het Zeepreventorium verliet, liet Stien een maagband plaatsten. “Die heb ik een half jaar gehad. In dat half jaar kon ik eigenlijk niets eten, enkel yoghurtjes. Ik viel dan ook 10 tot 15 kilo af. De arts liet de ring steeds losser en losser tot ik weer kon eten, maar toen werkte het weer niet.” Op aanraden van de dokter liet ze toen een gastric bypass plaatsen. Dat is nu een jaar geleden en ook daar viel Stien niets mee af. “Ik heb dat dan ook tegen de dokter gezegd en hij raadde me aan naar een diëtiste te gaan, omdat hij dacht dat ik misschien gewoon verkeerd at. Intussen heb ik al twee diëtistes versleten en is er nog altijd niks af. Ik heb nu een afspraak gemaakt voor een operatie om nog eens een stuk darm eraf te laten snijden. Ik sta inmiddels wel wat sceptisch tegenover diëtistes en operaties. Ik heb toch de angst dat het weer niet gaat werken. Dat zou teleurstelling nummer zoveel worden.”

Het echte leven Na een jaar verliet Stien het Zeepreventorium. Ze was toen 35 kilo afgevallen. De terugkeer naar het normale leven viel haar echter zwaar. “Je kunt in het Zeepreventorium niet in de snoepkast duiken en ook geen eten meesmokkelen, want dat wordt afgepakt. Bewegen doe je omdat iemand zegt dat het moet. Er was geen internet, zelfs geen computer en je gsm moest je tijdens de schooluren afgeven, dus er was weinig afleiding. Ik vond de voorbereiding op het ‘echte’ leven eigenlijk niet zo heel goed. Je kreeg wel een stuk of vijf kooklessen, maar daarin werden dingen verteld die je in eender welk dieetboek ook kunt lezen. De verleiding van eten is the tricky part. Ze zeggen wel dat je er in het preventorium mee zou moeten leren omgaan, maar daar is geen verleiding, dus leer je het eigenlijk ook niet. In de stad kun je nog wel zeggen ‘ik loop gewoon door’, maar thuis was het moeilijker. Mijn broer snoepte heel veel en kwam nooit een gram bij dus de snoepkast lag altijd vol. Dat was heel moeilijk te weerstaan. “

Ook het extreme sporten bleek moeilijk thuis vol te houden. “Het is heel moeilijk om als je terug buiten komt, de levensstijl die je daar had te behouden en zeker in combinatie met school. Ik ben samen met mijn broer een maand gaan fitnessen. Na een maand zei hij al ‘ga maar alleen’ en toen ben ik ermee gestopt. Ik ben een maand of twee maanden op gewicht gebleven en daarna ben ik op een half jaar ongeveer alles weer bijgekomen.”

Operaties

Zelfverzekerd Graatmager wil Stien niet zijn, ze voelt zich goed zoals ze is. “Vermageren doe ik een stuk voor mijzelf en ook wel een stuk om hoe de mensen mij zien. Ik zou al heel tevreden zijn als ik 75 of 80 kilo zou wegen. Het is dus niet dat ik het schoonheidsideaal van dunne meisjes nastreef. Gelukkig vind mijn vriend dat ook niet mooi, dus dat is mooi meegenomen. Als iemand een opmerking over mijn gewicht maak, antwoord ik daar wel op. Ze zullen mij niet gewoon voorbij zien lopen.”

Wat is een gastric bypass?

Een gastric bypass is een nagenoeg permanente operatie waarbij de maag verkleind wordt. Het verkleinde deel wordt dan direct op de dunne darm aangesloten, waardoor het grootste deel van de maag en het begin van de dunne darm ongebruikt blijven. De operatie is vrij ingrijpend en verandert het eetpatroon van de patiënt voor de rest van diens leven. Niet iedereen komt er dan ook voor in aanmerking. Om voor een gastric bypass in aanmerking te komen, moet je een BMI van minstens 35 hebben. De herstelperiode duurt meestal een paar weken en de voedselinname moet langzaam opgebouwd worden van vloeistoffen naar steeds vastere stoffen. De maag is dusdanig verkleind dat mensen met een gastric bypass meestal erg langzaam en in zeer kleine porties moeten eten.

12

COLUMN

Baby Perfect

DIVEBODY

‘Designer babies, zijn dat baby’s die in Prada-kleertjes hun wieg onveilig maken? Of zijn het kinderen van bekende modeontwerpers?’ Neen. Designer babies –ook baby’s op maat genoemd- zijn door een vruchtbaarheidsbehandeling genetisch gemanipuleerd om de perfectie na te streven. Zowel qua gezondheid als qua uiterlijk.

Blond haar, bruine ogen, lange benen en een fikse dosis intelligentie, u kan het allemaal zelf bepalen. Door wat te spelen met DNA creëren de buitenlandse dokters het ideale mini-mensje. Ik zeg buitenlands, omdat het in België en Nederland illegaal is. Terecht, want dit doet toch sterk denken aan rasveredeling, iets wat we in het verleden de nazi’s verweten.

Natuurlijk moeten we het kind niet met het badwater weggieten. De wetenschap heeft ontegensprekelijk ook zijn nut voor het ongeboren kind en een ingrijpen tijdens deze fase is soms zeker gewenst. Zo gaat het, wanneer één van de ouders een erfelijke ziekte heeft, om een bedreigende gezondheidskwestie en kan het embryo zo gemanipuleerd worden dat het die ziekte nooit zal krijgen.

Je zal ook maar de vrouw van vader Abraham zijn met zijn zeven zonen en hulpeloos smachten naar een uiteindelijke dochter. Stel je voor dat alle lapmiddeltjes van diëten, aangepaste seksstandjes, temperatuur- en ovulatieberekeningen geen zoden aan de dijk en geen dochter op de wereld brengen. Dan is het te begrijpen

dat zulke ouders de medische wetenschap te hulp roepen om het geslacht van hun kind zelf te kiezen. In de genderkliniek vriest de arts het sperma van de vader in en stuurt het vervolgens op naar de Verenigde Staten. Daar scheidt men het mannelijke y-chromosoom van het vrouwelijke x-chromosoom. Hierna wordt het teruggestuurd naar België en wordt een eicel van de vrouw bevrucht met het gewenste sperma. Ook dit valt dus nog te begrijpen, temeer aangezien sommige ouders een erfelijke, geslachtsgerelateerde ziekte kunnen hebben.

Ouders die echter het perfecte kind willen opvoeden louter om hun eigen imago te sterken, zijn het toppunt van naïviteit. Perfectie is immers een luchtbel die zo doorprikt kan worden. Hoe meer het kind voor de geboorte genetisch gemanipuleerd wordt, hoe meer eigenheid het verliest. Niemand zal nog uniek zijn. En als iedereen dezelfde interesses deelt, even slim is en er hetzelfde uitziet, zal het hier een verdomd saaie boel worden.

Tekst & foto: Robyn Uytterhoeven

13

DIVESTYLEFILE

Miora Tekst & foto’s: Robyn Uytterhoeven

“Mijn hond Pebbles is een deel van de outfit.” (lacht)

Miora en haar vriend Dieter gaan binnenkort trouwen.

Miora Jenné (19) wisselde de laatste jaren verschillende keren van kledingstijl. “Eerst kwam ik terecht in de goth scene, waar sommige mensen me oplegden wat ik moest dragen. Op een bepaald moment was ik het beu, en begon ik gewoon te dragen wat ík wilde.” Zo werd haar stijl meer glamrock en rockabilly. “Mijn inspiratie haal ik uit muziek. Hardcore, metal en rockmuziek helpen me bij het kiezen van kleding.”

14

DIVESTYLEFILE “Zonder mijn bandana ga ik de deur niet uit”

15

DIVESTYLEFILE DIVEBODY

Sofie Sofie koopt graag vintage kleding.

16

DIVEBODY

Sofie Rome (20) studeert Communicatiemanagement aan de Lessius Hogeschool Mechelen. De studente haar liefde voor mode ontstond al op jonge leeftijd. “Mijn tante ontwierp kinderkleding voor verschillende winkels en ik was de paspop van dienst. Ik vond het toen al fantastisch om kleding te dragen die niemand van mijn vrienden had.” Zoveel jaar later gaat Sofie nog steeds op zoek naar unieke doch betaalbare stukken. “Secondhand en vintage kleding zijn echt mijn ding. Het is gewoon leuk wanneer je niet met dezelfde kledingstukken als Jan en alleman over straat loopt.” Toch is het niet zo dat Sofie nooit kleding koopt in grote winkelketens als H&M, Zara of Primark. “Veel mensen zeggen dat ze uniek willen zijn door de kleding die ze dragen, maar uiteindelijk volgt toch bijna iedereen de trends. Dat wil daarom niet zeggen dat je geen leuke stijl kan hebben.”

Tekst & foto’s: Stefanie Creten

De liefde voor mode werd Sofie met de paplepel ingegoten.

17

DIVESTYLEFILE Ann-Sophie als Sweet Lolita

AnnSophie

“De kleuren die bij Sweet Lolita horen zijn vaak erg zomers.”

18

Tekst & foto’s: Stefanie Creten

DIVESTYLEFILE Ann-Sophie Vermeylen (21), studeert animatiefilm aan KASK (Koninklijke Academie voor Schone Kunsten) in Gent.

Vier jaar geleden ontdekte Ann-Sophie de Lolita kledingstijl. “Ik zag een foto van een meisje dat Lolita gekleed was en ging me erin verdiepen. Sindsdien ben ik er helemaal verliefd op.” Ondertussen heeft Ann-Sophie al een veertigtal jurken van verschillende Lolitamerken in haar kast hangen. “De stijl is afkomstig uit Japan. Daarom kan je deze kleding spijtig genoeg niet nieuw kopen in België. Veel jurken kan je wel tweedehands kopen, daar heb ik gelukkig al heel wat koopjes mee kunnen doen.”

Ann-Sophie gekleed als Classic Lolita

Voor Ann-Sophie is dit geen dress up, ze kleedt zich dagelijks in deze stijl. “Ik voel me altijd zo saai wanneer ik typische kleding draag waar je duizend-en-één meisjes mee ziet rondlopen. Ik kleed me het meest als Classic Lolita, dat past namelijk in elk seizoen thuis. Maar in de zomer draag ik ook graag dingen die onder die de noemer van Sweet Lolita thuishoren en in de winter kleed ik me soms al eens als Gothic Lolita.”

19

DOSSIER TRANSSEKSUALITEIT

Het gezegde “Mens sana in corpore sano� wordt eerder een vloek als je uiterlijk niet overeenkomt met je gevoelens. DIVE ging op zoek naar enkele mensen die getracht hebben om hun leven volledig om te gooien.

Hun ieder specifieke, soms schrijnende verhaal, kun je hierna lezen.

DIVEDOSSIER

“Mijn transitie is mentaal en emotioneel voltooid” Julie Ann, transvrouw, zag af van een geslachtsoperatie Tekst & foto’s: Stefanie Creten

21

DIVEDOSSIER Julie Ann (36) kwam er vier jaar geleden achter dat ze in het verkeerde lichaam geboren was. Ze voelt zich helemaal vrouw maar heeft toch besloten om geen operaties te ondergaan.

Julie Ann Blansjaar was al van kleins af aan een introvert persoon en had regelmatig te kampen met terugkerende depressies. Velen in haar omgeving dachten dat Julie Ann, die toen nog door het leven ging als man, homoseksueel was. Om het tegendeel te bewijzen ging ze een relatie aan met een vrouw. “Ik zei soms wel eens dat ik dacht dat alles veel makkelijker zou zijn als ik een vrouw was, maar ik stond er verder niet bij stil en ging gewoon verder met m’n leven.” Dat was tot haar echtgenote haar erop wees dat ze ook gewoon vrouw kon worden, als ze zich daar beter bij zou voelen.

Openbaring Nog diezelfde dag, in juni 2008, zocht Julie Ann informatie over transgenderisme op. Die term klonk haar tot dan toe vrij onbekend in de oren. Ze begon getuigenissen van anderen te lezen en zich te verdiepen in wat genderdysforie nu net allemaal inhield. Het was pas toen dat Julie Ann besefte dat ze haar hele leven lang al tegen zichzelf had gelogen over wie ze eigenlijk was.

“Ik kampte jarenlang met depressies omdat ik niet wist wat er mis was.”

Een halve maand en heel wat research later, maakten Julie Ann en haar echtgenote een afspraak met de huisarts voor een doorverwijzing naar een therapeut en kocht ze voor het eerst vrouwenkleding. “Het eerste dat ik kocht was een beha. Het was doodeng om een winkel binnen te stappen en vrouwenkleding te kopen.

Ik had zo’n schrik voor starende blikken en grove reacties.” Toch viel dat al bij al wel mee, ook de reacties van haar naaste omgeving waren overwegend positief.

“Ik heb mijn moeder en vader op de hoogte gebracht van mijn beslissing vanaf het moment dat ik zeker wist dat ik ermee door zou gaan.” De moeder van Julie Ann had het er wel wat moeilijk mee om de beslissing van haar toenmalige zoon vanaf het eerste moment te begrijpen en accepteren, maar heeft haar altijd zo goed mogelijk gesteund. “In het begin merkte ik wel dat mijn moeder opvallend veel mijn toenmalige naam noemde, of dat ze erg nadrukkelijk hij zei, maar dat gebeurt blijkbaar wel vaker wanneer transseksuelen zich uitten aan hun ouders.”

Ik bloeide plots helemaal open

22

Emotional rollercoaster Het was pas nadat Julie Ann ontdekte wie ze echt was dat ze van een gesloten persoon veranderde naar een sociale en open vrouw. “Ik bloeide helemaal open en leerde een heel andere en nieuwe kant van mezelf kennen.” De weg die Julie Ann moest afleggen was echter nog heel lang. Slechts 15 maanden na het eerste van vele gesprekken bij de therapeut kreeg ze van een psychologe haar diagnose te horen: genderdysforie. Dit is een geslachtsidentiteitsstoornis waarbij een persoon verschil ervaart tussen zijn beleefde en zijn biologische seksuele identiteit. “Dit maakte echter weinig verschil.

Op dat moment kleedde ik me al anderhalf jaar als vrouw en had ik al lang voor mezelf uitgemaakt dat ik 100% vrouw was. Hetgene dat ik moeilijk kon accepteren was mijn mannelijke lichaam.” Maar ook dat begon te veranderen toen ze in augustus 2010, meer dan twee jaar na dat eerste gesprek bij de huisarts, de toestemming kreeg tot het nemen van hormonen. “De eerste weken waren echt een emotional rollercoaster. Maar eens de eerste shock voorbij was, merkte ik wel dat ik me veel beter voelde.”

DIVEDOSSIER Transitie voltooid Ook haar lichaam, dat onder invloed van hormonen sterke veranderingen heeft ondergaan, is Julie Ann gaan accepteren. “Vroeger verafschuwde ik mijn lichaam, ik droeg altijd wijde kleding die alles bedekte.

Nu is dat niet meer zo.” Daarom heeft ze na lang wikken en wegen ook besloten om de uiteindelijke geslachtsoperaties niet te ondergaan. “Mijn transitie is mentaal en emotioneel voltooid. Ik voel me prima met mijn lichaam hoe het nu is, dus waarom zou ik dan nog enige operaties ondergaan?”

Julie Ann’s blog, waarop ze vertelt over haar dagelijkse leven, kan je vinden op www.amorouseyes.com

Ik zei wel eens dat mijn leven veel makkelijker zou zijn als vrouw, maar dacht er verder niet bij na.

Transseksualiteit bij volwassenen

Alvorens men een geslachtsaanpassende behandeling mag of kan ondergaan, wordt er eerst een hele procedure overlopen.

1 Diagnostische fase De persoon in kwestie meldt zich aan bij het genderteam en wordt uitgenodigd voor een screeningsgesprek.

Hierin wordt nagegaan of je bij het genderteam aan het juiste adres bent. Er wordt onderzocht of een geslachtsaanpassende behandeling een oplossing zou bieden voor de genderdysforie van deze persoon, en of deze die behandeling op dat moment aankan. Verder worden er uitgebreide psychologische testen afgenomen en volgen er minimaal zes gesprekken met een psycholoog. Dit wordt afgesloten met een adviesgesprek waarin de diagnose wordt besproken en er advies wordt gegeven over eventuele medische en psychologische behandelingen. De wachtlijsten voor deze gesprekken zijn vaak echter heel erg lang, waardoor wachttijden kunnen oplopen tot een jaar.

2 Hormoonkuur en real life test Wanneer de diagnose gesteld is en er een genderidentiteitsstoornis is vastgesteld, wordt er van de persoon in kwestie verwacht om te leven in de rol van het gewenste geslacht (real life test). Op datzelfde moment start ook de hormonenkuur. Hierdoor worden de uiterlijke kenmerken van het andere geslacht geleidelijk aan ontwikkeld (borsten, afnemende of toenemende lichaamsbeharing).

3 Operatieve ingrepen In deze fase worden operatieve ingrepen als genitaliën en andere secundaire geslachtskenmerken (zoals borsten) gerekend. Soms wordt ook de adamsappel verwijderd bij man-naar-vrouw transseksuelen. Bij sommige man-naar-vrouw transseksuelen worden vaak meerder ingrepen gedaan die ook onder esthetische plastische chirurgie gerekend zouden kunnen worden, deze behoren niet tot de standaardbehandeling.

De wachttijden voor deze operaties zijn vaak erg lang en door de vakkundigheid van Thaïse dokters laten velen deze operaties dan ook uitvoeren in Thailand. Het vervolledigen van al deze operaties kan vier tot vijf jaar in beslag nemen.

23

DIVEDOSSIER

Moeder van een transvrouw vertelt:

“Wat er ook gebeurt, het is en blijft mijn kind” De wereld van Patrice Konings stond in 2004 even stil. Steve, haar zoon, vertelde haar dat hij geboren was in het verkeerde lichaam.

Tekst: Robyn Uytterhoeven Foto’s: Stefanie Creten

24

DIVEDOSSIER “Ik en mijn man zijn altijd zelfstandigen geweest, we hadden een goed draaiend restaurant. Dat betekende natuurlijk ook dat we heel laat werkten, ook in het weekend. De korte tijd dat we bij Steve waren, zagen we het niet. En ik denk dat je het als ouder ook niet wíl zien.” Toch waren er al mogelijke signalen: hij zat op een jongensschool maar wilde nooit meedoen met jongenssporten zoals voetbal. Ook wilde hij nooit met jongensspeelgoed spelen, de autootjes liet hij altijd links liggen. Steve werd altijd gezien als ‘anders’ en werd jarenlang gepest. Hij was heel erg in zichzelf teruggetrokken. “De laatste jaren begonnen we te denken dat onze zoon homoseksueel was. Zijn haren waren langer geworden en hij liet de haren op zijn gezicht weglaseren.” Ondertussen was het 2004, Steve was 22 jaar.

Toen is hij uit de kast gekomen.

Het begin “Toen Soffia (vanaf nu noemen we haar bij haar huidige naam) dit vertelde, was iedereen in de familie heel erg geschrokken. Maar ze bleef ons kind. Het was voor haar waarschijnlijk heel moeilijk om het ons te vertellen, omdat haar vader al eens had laten vallen dat hij niet zou willen dat zijn kind homo zou zijn. Dat maakte

Wat ze vroeger al beleefd had als jongen, herbeleefde ze opnieuw als meisje.

het natuurlijk nog lastiger.” Aan de klanten in haar restaurant heeft Patrice alles zelf verteld. “Ik wilde dat ze het van mij wisten. Zo was er zo weinig mogelijk ruimte voor foute roddels. Wanneer ik mensen naar me zag staren, vroeg ik ook meteen of er een probleem was.

Daardoor zijn de mensen vrij snel gestopt met erover te roddelen.”

Wat voor Patrice en haar man erg moeilijk was, was het feit dat er amper informatie over transseksualiteit te vinden was. “Als buitenstaander wist je letterlijk van niets. Op het internet kwam je dan ook altijd de verkeerde dingen tegen.

Transseksualiteit werd vaak gelinkt aan travestie, aan verkleden en aan ‘de homo met pluimen in zijn gat’. Dat zijn dingen waar sommige mensen niet mee gedefinieerd willen worden, ook al is ook hier niets vreemd aan en zijn het ook gewoon mensen.”

Toen haar ouders gewend waren aan het idee, beleefde Soffia haar hele puberteit opnieuw. “Wat ze al beleefd had als jongen, herbeleefde ze terug als meisje. Zoals elke ouder van een meisje moesten we al eens zeggen ‘Zo’n kort rokje mag je niet dragen!’ (lacht). Ze moest zo veel dingen ontdekken, vooral over zichzelf. Dat doet ze nu nog, ze is nog altijd op zoek naar welke vrouw ze echt is.”

Patrice steunde haar dochter Soffia doorheen haar transitie.

25

DIVEDOSSIER Om foute roddels te vermijden, zei ik iedereen precies waar het op neer kwam

De operaties Soffia en haar ouders gingen voor vijf weken naar het verre Thailand, waar hun dochter haar laatste operatie onderging in 2006. Het vervrouwelijken van het gezicht liet ze in Antwerpen uitvoeren. “Het belangrijkste dat ik mensen in dezelfde situatie kan meegeven, is dat ze klaar moeten staan voor hun kind, ook al zijn veel ouders bang voor het financiële aspect. Zij zeggen dan dat ze de operatie niet kunnen betalen, wat begrijpelijk is. Maar dan is het logisch dat ze tenminste helpen met de kleding. Soffia was 22 jaar en had nog nooit vrouwenschoenen of handtassen gekocht. Het is belangrijk dat je laat zien dat je achter je kind staat. Ook al is het niet altijd even gemakkelijk”, vindt Patrice.

Vriendschap en liefde “Al haar vrienden heeft Soffia verloren. Sommigen bleven in het begin, vooral uit nieuwsgierigheid, maar daarna haakten ze allemaal af. Ik denk dat het ze vooral afschrikte dat Soffia perfect weet hoe een man denkt.

Haar vrienden hebben al hun geheimen verteld tegen een meisje in plaats van tegen een jongen, en daar konden ze denk ik niet mee omgaan. Daarom is het zo belangrijk dat je je kind blijft steunen.”

Langs de ene kant vindt Patrice het heel goed dat veel transseksuelen zich in stilte integreren in de samenleving, maar langs de andere kant is het voor de buitenwereld zo onmogelijk om ze te leren kennen. “Het is jammer dat de media vaak puur voor de sensatie over transmannen of transvrouwen berichten. Daardoor krijgen mensen een totaal verkeerd beeld. Dat is de reden waarom ik zo graag aan artikels wil meewerken, want hoe meer mensen erover lezen, hoe minder vooroordelen er zullen bestaan. Ik vind het echt erg dat veel familieleden van transmannen of transvrouwen er niet over willen praten.”

26

Op het einde van het interview geeft Patrice ons een gedicht. Het werd geschreven door de vader van een transseksueel kind.

Mijn kind is niet roze, niet blauw. Het is een regenboog. Een kind waar ik van hou. Ieder kind heeft het recht zijn ik te zijn. Ook doet het soms pijn.

MENS! Vergeet voor een keer. Het is een hij of een zij, mijn kind is zijn ik. WIE ZIJN WIJ? De mens vergist zich… Er zijn te weinig vakjes. Slechts twee...

Wat nu? Mijn kind moet nog een eeuwigheid mee.

Wat als de mens zich verzetten zou? NIET ERG!! Het is mijn kind waar ik van HOU. Ouders van, ons kind.

Ook Soffia zelf (nu bijna 30) vertelt over de grootste verandering in haar leven.

“Toen ik het aan mijn ouders vertelde, reageerden ze in het begin heel dramatisch, al kan ik het ergens wel begrijpen. Ik heb inderdaad al mijn vrienden verloren, waardoor je erg wantrouwig wordt en iedereen begint te analyseren. Eén keer is er geweld tegen me gebruikt omdat ik transseksueel ben.”

Soffia valt op mannen, en heeft ook al enkele vriendjes gehad. “Ze haken na een tijdje allemaal af. Eentje was een tijdje met me samen, maar dat bleek al snel enkel voor de kick te zijn. Nog aan een andere jongen die interesse in me toonde legde ik mijn situatie uit, maar hij bleek een getuige van Jehova te zijn. Hij was extra gechoqueerd” (lacht).

Ik stop niet meer weg wie ik ben. Ik heb al lang genoeg in een wereld van leugens moeten leven.”

DIVEDOSSIER

27

DIVEDOSSIER

Nederland en België:

gelijkheid voor -toch bijna- iedereen Iedereen die wil, mag een kind op de wereld zetten.

Waarom wordt transgenders dat recht dan ontnomen?

COLUMN

Tekst: Evelien Sinke

Barbie is zwanger, het zal je niet ontgaan zijn. Inmiddels wordt de naam Barbie tot Mattels grote ergernis al niet meer geassocieerd met het populaire meisjesspeelgoed. Nee, ik heb het natuurlijk over haar nog blondere naamgenote, geboren als Samantha de Jongh, die al shotjes drinkend en dekkerend de Nederlandse en Belgische televisie onveilig maakte. De zonnebankverslaafde Haagse is natuurlijk erg verheugd over de komst van dit ongetwijfeld volledig geplande kindje, getuige haar uitspraak ‘fuck heel die kankerzwangerschap!’ in de reality-serie Barbie’s Bruiloft. Jaja, we kunnen na Oh Oh Cherso nu ook elke week genieten van Barbie’s trouwperikelen, want uiteraard moest er voor de heuglijke komst nog even snel getrouwd worden.

Boeketje voor die buik en gaan! Niemand zal er van wakker liggen dat de bevallige Barbie, die afgelopen jaar gearresteerd werd na de ontdekking van een hennepplantage, een kind op de wereld gaat zetten.

Kortom: heeft u het IQ van een stuk komijnenkaas?

Bent u rechtsextremist of heeft u een drugsverleden?

Geen probleem, baart u er vooral lustig op los. En terecht, want het recht op voortplanting is niet minder dan een fundamenteel mensenrecht, me dunkt.

Echter, een heel ander verhaal wordt het als u transseksueel bent. In België en Nederland kunnen mensen die handelen naar hun genderidentiteitsstoornis en

28

een geslachtsverandering ondergaan hun geslacht laten veranderen in hun paspoort. Natuurlijk, denkt u, wij zijn immers moderne landen waarin het homohuwelijk gelukkig toegestaan is en waar transgenderisme erkend wordt als zijnde een hersenafwijking en niet wordt afgedaan als iets wat ‘tussen de oren zit’. Helaas zitten er wel wat kleine lettertjes vast aan deze juridische verandering: je geeft hiermee namelijk je recht op voortplanting op. Het veranderen van het officiële geslacht kan alleen samengaan met aantoonbare sterilisatie. Dit houdt botweg in dat mensen die lijden aan een genderidentiteitsstoornis moeten kiezen tussen gelukkig zijn met zichzelf maar kinderloos blijven of ongelukkig zijn in hun lichaam, maar met een gezin. Een duidelijke reden heeft geen enkele minister hiervoor ooit gegeven en ik kan er ook geen bedenken. Zijn gelukkige ouders niet de beste ouders?

Gelukkig is Nederlands staatsecretaris Teeven het met mij eens hij beloofde vorig jaar een wetsvoorstel voor de afschaffing van de sterilisatie-eis in te dienen.

Wellicht had een standje van de Raad van Europa en verschillende mensenrechtenorganisaties er iets mee te maken. Erg veel vervolg heeft deze claim overigens niet gekregen, dus het ziet er naar uit dat er nog heel veel Nederlandse en Belgische transgenders voor een hartbrekende beslissing zullen komen te staan.

TRANSSEKSUALITEIT

1993

139

303

mannen werden vrouw

vrouwen werden man

€16 795

2008

prijs operatie (Thailand wegens gespecialiseerde dokters)

€10 912

totaal transmannen transvrouwen

geslachtsveranderingen in

47

België per gewest

309 55

DIVEDOSSIER Leo besefte dat hij zich als Leonie veel beter zou voelen

“Twijfel er niet aan, jij bent

100% transseksueel” Uit een studie uit 2008 van onderzoeker Joz Motmans blijkt dat slechts 0,2% van de 65 tot 74-jarigen een geslachtsoperatie laat uitvoeren. Leonie -vroeger Leo- ondergaat in juni 2013, als 67-jarige, zo’n operatie. Ook zij voelt zich al jaren een vreemde in haar eigen lichaam.

30

DIVEDOSSIER Psychiater Toen Leo’s moeder ontdekte dat hij de kleding van zijn zussen aandeed, werd hij meteen naar een psychiater gestuurd. “Na twee maanden van testen kwam ik als vijftienjarige oog in oog te staan met een dokter, die ik overigens erg sympathiek vond. Hij bekeek me even goed, zoals Siegmund Freud volgens mij zou doen, en hij vroeg hoe ik me voelde. Ik dacht dat hij op mijn gezondheid doelde, dus zei ik dat alles heel goed ging. Hij bekeek me nog eens een poosje en zei heel kalm dat hij het niet over mijn gezondheid had. ‘Voel je je meer jongen of meer meisje?’ vroeg hij. ‘Alles wijst er immers op dat je de instelling van een meisje hebt’. Ik stond als aan de grond genageld en dacht dat ik iets heel slechts gedaan had.” Leo’s moeder bleef met de dokter praten.

Tot 2011 was zij de enige die echt wist hoe haar zoon in elkaar zat.

“Toen ik jong was werd er absoluut niet gesproken over onderwerpen als transseksualiteit. Ik besefte ook niet dat ik transseksueel was, al kwam het vrouwelijke in me constant de kop opsteken.”

Zoon en dochter lachen haar uit Leo trouwde met zijn vrouw toen hij 25 was en heeft twee kinderen, een zoon en een dochter. “Ik wist niet wat ik moest doen en hoe ik die vrouwelijke gevoelens moest onderdrukken. Daardoor liep mijn huwelijk op de klippen en werd het contact met mijn kinderen verbroken.” Deze totale breuk kwam er toen Leo 45 was.

“Ik heb er enorm veel spijt van, maar ik krijg het niet hersteld.” Nu haar kinderen weten dat Leonie (haar huidige naam) haar lichaam wil veranderen, lachen ze haar uit. “Ook mijn twee zussen en mijn jongste broer vinden dat ik gek ben. Bijna al mijn vrienden hebben me de rug toegekeerd: ik heb maar één vriend overgehouden.”

Tekst: Robyn Uytterhoeven Foto’s: Leonie Vergauwen

Leonie (66) ondergaat volgend jaar een geslachtsoperatie.

“Hoe meer ik me verzette tegen de ‘Leonie’ in me, hoe onleefbaarder het werd. Het werd een obsessie, een nachtmerrie waarover ik nog steeds met niemand gepraat had. Uiteindelijk vertelde ik het tegen een vriend, een anesthesist. Hij was de enige die behalve mijn moeder van mijn probleem wist.” Die vriend verwees Leo door naar ANTHE (een groepspraktijk voor psychiatrie en psychotherapie). “’Twijfel niet’, zeiden ze, ‘jij bent 100% transseksueel’.” Toen besefte Leo dat hij als ‘Leonie’ veel gelukkiger zou worden.

Het psychische obstakel heeft Leonie reeds overwonnen, volgend jaar is het fysieke aan de beurt. Leonie heeft al een zekere leeftijd bereikt, maar leeft als een gezonde vrouw in Bretagne, Frankrijk. “Ik ben erg bang voor de operatie, aangezien ik nog nooit geopereerd ben en aangezien ik dan al 67 jaar oud zal zijn.

Toch heb ik alle vertrouwen in het professionele genderteam van het UZ Gent. De uitdaging is nu om een heel nieuw leven op te bouwen als vrouw.”

Hoe meer ik me verzette tegen de ‘Leonie’ in me, hoe erger het werd 31

DIVEDOSSIER

“Ik deed me voor als Sara Alexandra verborg haar vrouwelijke kant

Sara Alexandra staat nu gelukkig in het leven.

Een getrouwde man met een goede job. Dat was hij voor hij besloot om op 46-jarige leeftijd als vrouw met de naam Sara Alexandra verder door het leven te gaan.

Tekst & foto’s: Robyn Uytterhoeven

Sociale zelfmoord “Ik zat in een jongensschool, en daar was het zwemmen of verzuipen. Ik deed er alles aan om mijn gevoelens te verbergen. Ik begon in alles te overdrijven.” Als een klasgenoot tegen Sara zei dat hij de banden van de directeur ging plat zetten, zei Sara dat ze ze ging plat steken. “Ik begon alles te overcompenseren. Ik wilde aan iedereen, inclusief mezelf, bewijzen dat ik de übermacho was. Niemand had er een idee van.” Sara begon stilaan een muur rond zichzelf op te bouwen. “Als ik het toen tegen iemand gezegd zou hebben, zou dat sociale

32

zelfmoord geweest zijn. Dan had ik bij wijze van spreken even goed een koord kunnen nemen en mezelf ophangen.”

Genderteam Sara bleef zichzelf wijsmaken dat haar gevoelens deel uitmaakten van een bevlieging. Dat lukte ook een paar jaar. “Vijftien jaar geleden ging ik in Leuven eens naar een psycholoog. Bleek dat die man er minder van wist dan ikzelf. Daardoor begon ik al helemaal aan alles te twijfelen.” Toch kreeg Sara de gedachten dat ze in het

DIVEDOSSIER

de übermacho” Medisch

Stiekem kleedde ik me als vrouw als er niemand thuis was. Maar wat als er iemand zou aanbellen?

verkeerde lichaam zat niet uit haar hoofd. “Wanneer er niemand thuis was, begon ik me stiekem als vrouw te kleden. Maar wat als er iemand aanbelde?” Toen computers voor iedereen beschikbaar waren, begon Sara ‘transseksualiteit’ op het internet op te zoeken. “Dat was een ramp. Ik kwam van de ene pornosite op de andere terecht. Ik dacht wel ‘hm, die ziet er goed uit’, maar het was zeker niet waar ik naar zocht (lacht).”

“Wanneer ik later toevallig in een tijdschrift een artikel las over een jongen die een vrouw wilde zijn, wist ik ‘dát is het. Dat wil ik ook.’ Zo leerde ik het genderteam van het UZ Gent kennen.”

“Op dat moment heb ik mijn levensverhaal in een brief geschreven en naar het UZ in Gent gestuurd.” Er stond in wat Sara al allemaal had meegemaakt, en op welk kruispunt in haar leven ze zich op dat moment bevond.

“De brief schrijven alleen al was een enorme opluchting. Onderaan zette ik mijn telefoonnummer, niet verwachtend dat ik ooit antwoord ging krijgen. Tegen alle verwachtingen in kreeg ik een week later al telefoon, met de vraag of ik een afspraak in februari wilde maken. Ik dacht ‘yes, eindelijk!’. Ik wilde per se als vrouw naar die afspraak gaan.” Zwarte pumps, wit topje, pistachekleurige bloes, lichtgrijze mantel, grijze handtas en een blonde pruik. Zo zag Sara eruit toen ze voor de eerste keer haar huis verliet als vrouw.

“Toen ik naar de afspraak ging, kreeg ik te horen dat ik moest stoppen met roken als ik ooit een operatie wilde ondergaan. Roken kon immers tromboses veroorzaken. Helaas rookte ik al sinds ik 16 was, dus stoppen was niet evident. Tot de dokter Champix voorschreef.

Dat is een nicotinevrij geneesmiddel dat helpt bij stoppen met roken.” Sinds de dag dat Sara het geneesmiddel gebruikte, heeft ze geen sigaret meer aangeraakt.

“Dat was een enorm pluspunt, de operatie in acht nemend. Daarna begon ik met Androcur, (een anti-testosteronkuur, chemische castratie) en begon ik met het innemen van oestrogenen. Voor je in aanmerking komt voor een operatie, moet je een jaar naar een psychiater gaan en een jaar hormonen innemen.” Voorlopig heeft Sara nog geen operaties ondergaan.

Reacties van familie Sara was na haar tweede afspraak euforisch, en schreef een brief naar haar familie, vrouw en collega’s. “Ik ben al veertien jaar verantwoordelijke voor de werkplaats bij Moto’s Deschouwer. Mijn collega’s zeiden er eigenlijk niets over en accepteerden het ook heel snel, wat ik erg apprecieerde.”

Ook voor Sara’s ouders was het een grote schok. “Tegen hen zei ik dat ze me mochten laten vallen, me onterven, op dat moment maakte het niet uit. Het enige wat ik wilde was dat ze klaar stonden voor Chantal, mijn vrouw. Gelukkig lieten ze me niet vallen, maar voor Chantal was het echt heel erg. Ik heb haar toekomst eigenlijk aan diggelen gegooid. Chantal dacht oud te worden met een man, en dat zal dus niet gebeuren.”

Tijdens het eerste jaar had Sara constant ruzie met haar vrouw. Ze sloegen met deuren en riepen constant naar elkaar. “Dat was het moeilijkste aan heel het proces. ‘Ik ben niet lesbisch’, zei Chantal altijd.” Toch zijn Sara en Chantal nog altijd samen, na 24 jaar. “We bekijken het leven dag per dag.”

33

It ain’t easy being green.

Or is it?

Zijn we helemaal de kluts kwijt?

COLUMN De Belg eet gemiddeld 96 eieren per jaar. Lekker, zo’n omeletje af en toe, maar waar het vandaan komt, daar kraait geen haan naar (die worden namelijk bij de geboorte al afgemaakt). Van legbatterijen onder meer, of toch de kippen die erop zitten. Deze beesten hokken verplicht per vijf samen in een kooi waarin ze een persoonlijke beweegruimte hebben van minder dan een A4-pagina groot. Pers daar meer eens een ei op uit.

Sinds 2012 is het binnen de Europese Unie echter verboden om de dieren in zo’n omstandigheden hun ding te laten doen. Deze eitjes mogen dus ook niet meer verkocht worden in winkels, want dat is zo door de hoge heren der EU opgelegd. Dat klinkt allemaal erg nobel en diervriendelijk, maar in werkelijkheid heeft men gewoon de naam aangepast naar ‘verrijkte kooi’. Ach neen, daar lieg ik: ze hebben de ruimte per gepluimde tweevoeter vergroot met een halve stoeptegel. De rotverwende beesten hebben nu ook het recht om eens met de voetjes van de vloer te gaan en op een stok te zitten, na een hele dag staande arbeid te verrichten op een ergonomisch verantwoorde ondergrond van kippengaas.

Hoewel ze in hun pure, ronde vorm niet meer verkocht mogen worden in winkels, is het niet verboden om de batterij-eieren te verwerken in voedingsmiddelen. Want dan is de kans minder groot dat de consument het opmerkt, het staat namelijk niet altijd op de verpakking.

Laat ei nu net een bestanddeel zijn van heel wat lekkere dingen. Zo ook van de mayonaise van Devos Lemmens, hier gaat Gaia echter niet mee akkoord. Als onderdeel van hun Boycot-cot actie, waarmee ze het gebruik van batterij-eieren willen tegengaan, bestormde Gaia vorige week de poort van Devos Lemmens in Puurs. Tot mijn grote verbazing vonden mensen op de gezellige, mening spuiende, sociale netwerksite Facebook deze actie onnodig en de actievoerders “verziekers van de maatschappij”.

Zou zo een actie ook onnodig bevonden worden wanneer onze oh zo geliefde huisdieren, de teckel met het kwispelende staartje, of de snoezige kat, hetzelfde lot onderging? Is het ook oké wanneer deze na hun eerste worp afgeslacht worden omdat ze dan hun productiviteit verliezen? Oh, we doden ze trouwens door ze te vergassen, als u het wenst kunnen we ze ook wel levend vermalen tot afval. In dat geval serveer ik u met veel plezier uw geliefkoosde poedel, naaktkat of Deense dog met frietjes en een sausje van Devos Lemmens.

Smakelijk!

Tekst Stefanie Creten

VOEDSELPRODUCTIE in Nederland

in Nederland

JAARLIJKS

jaarlijks produceert een koe

jaarlijks legt een kip

liter melk eieren

dagelijkse hoeveelheid vlees en vis gegeten door Nederlanders

DAGELIJKS

gram

EXTRA

liter water

is nodig voor het produceren van

1 kg

miljard kilo mest

rundvlees komt in de Nederlandse bodem, lucht en water terecht

DIG IN MET DIVE De afhaalchinees kennen we nu wel en de frituur vinden we ook met onze ogen dicht. Voor wie wel eens iets anders wil, serveert Dive de leukste horeca in BelgiĂŤ en Nederland.

DIVEFOOD

Basis

Tekst & foto’s: Evelien Sinke

Voor wie een beetje krap bij kas zit, maar toch de ervaring wil van ‘uit eten gaan’ is Basis in Amsterdam the place to be. Je mag er namelijk je eigen eten meenemen.

37

DIVEFOOD DIY Een kop koffie, een glas wijn of een biologisch sapje kun je gewoon kopen bij Basis. Borden en bestek worden voorzien, evenals een magnetron, oven en een telefoon om bijvoorbeeld pizza te laten bezorgen.

Naast het concept is ook de inrichting van het pand aan de Vijzelstraat een kijkje waard. Vrienden Jan Schaberg (26) en Michiel Zwart (25) bouwden eind vorig jaar zowat alles zelf uit restmateriaal.

Michiel: “Wij werkten allebei in de horeca en kwamen er ook graag als gast. Een plek met de sfeer die ons precies voor ogen stond was er nog niet, dus besloten we zelf iets te openen. In Amsterdam zijn ongeveer duizend cafés. 800 tot 900 daarvan zijn niet echt van

Jan en Michiel bouwden Basis helemaal zelf uit restmateriaal

38

elkaar te onderscheiden. Wij wilden iets opzetten met karakter.”

Huiskamersfeer Dat karakter zit hem onder andere in het Bring Your Own Food-concept. “Als je een eettent opent, zit je redelijk vast aan een soort format,” zegt Michiel. “Mensen hebben bepaalde verwachtingen. Ze reserveren van te voren een aantal plekken en verwachten dat als ze iets bestellen, dat binnen zoveel tijd gebracht wordt.

Het is moeilijk om uit dat patroon te springen en mensen toch een mooie avond te bezorgen. Wij hebben dat verwachtingspatroon gewoon helemaal losgetrokken.

Bij ons heerst meer een huiskamersfeer, waar je spontaan binnenkomt en mág eten.”

DIVEFOOD Interactie Basis is natuurlijk voor iedereen, maar je bent er vooral op je plek als je openstaat voor andere mensen en ideeën. “Ons afwijken van een format creëert een heel ander soort interactie tussen mensen. De sfeer die we willen neerzetten is die van een huisfeestje in het weekend. Onze omgang met de gasten is ook anders dan in een restaurant. We staan meer op gelijke voet.

Mensen raken hier sneller met elkaar aan de praat terwijl ze elkaar nog niet kennen.”

Donderdag tot en met zaterdag draait er ’s avonds een DJ en op maandag worden gasten uitgenodigd om hun eigen muziek te draaien. Heb je dus zin om je afhaalpizza of restje spaghetti van de vorige dag (er is een magnetron) op een gezelligere locatie dan je studentenkamer op te eten? Basis biedt je sociaal contact, goede muziek en last but not least… doet je afwas.

Michiel Zwart, mede-oprichter Basis

“Onze huiskamersfeer begint al buiten”

39

DIVEFOOD

2 Klaveren

Tekst en foto’s: Evelien Sinke

Een pintje drinken in het café? Of toch liever een pokeravond met je vrienden? Als je eens in Amsterdam bent, hoef je niet meer te kiezen. Bridge- en schaakcafé 2 Klaveren in de De Clercqstraat biedt namelijk een perfecte combinatie van die twee.

40

DIVEFOOD Goed vol Anders dan de naam doet vermoeden kun je in bridgeen schaakcafé 2 Klaveren elk spelletje spelen wat je maar kunt bedenken. Van backgammon tot scrabble en van darts tot Mahjong. Die ouderwetse gezelligheid in combinatie met vriendelijke service maakt dat het café 27 jaar na oprichting op een gewone zondag in mei goed vol zit.

Al 27 jaar een begrip “2 Klaveren werd 27 jaar geleden opgericht door Luigi, een Italiaan”, weet barvrouw Mandy van der Lijcke (21) ons te vertellen. “17 Jaar later werd het overgenomen door drie dames, die het nu nog steeds runnen. Vroeger was het echt alleen een bridge- en schaakcafé, maar door de jaren heen is de collectie flink uitgebreid.”

Clubs Het café moet het veelal hebben van vaste klanten, die zich zelfs organiseren in clubs. “Onze vaste klanten zijn vooral oudere mensen, maar er zijn ook bepaalde clubs waar twintigers en dertigers op afkomen. Op maandagavond komt hier een club jongere mensen die Magic speelt.”

Of men anno 2012 niet liever tv kijkt in plaats van een spelletje te doen?

Mandy denkt van niet. “Er zijn toch een heleboel mensen die het leuk vinden om te doen. Dat blijkt ook, want we bestaan nog steeds. Maar je hoeft natuurlijk ook geen spelletje te spelen. Je mag ook gewoon wat drinken, hoor!”

Populaire spellen zijn risk, backgammon en schaken

41

DIVEFOOD

De oude casserolle

De oude casserole roept een nostalgisch gevoel op bij de bezoekers.

42

DIVEFOOD

Grootmoeders keuken, we hebben er allemaal heerlijke herinneringen aan. Wortelstoemp, tomatensoep met ballekes of witloof in den oven worden door het grote publiek nog altijd gesmaakt. Daar speelt Franky Janssens (36) op in met zijn restaurant De oude casserolle.

Franky Janssens, de uitbater, werkt ook als kok.

Mix van stijlen In het hart van het kleine dorp Onze-Lieve-Vrouw-Waver bevindt zich het restaurant met een mix van moderne en klassieke aspecten. Deze mengeling van oud en nieuw wordt niet alleen duidelijk door de inrichting van het restaurant, maar wordt doorgetrokken tot in de keuken. “Naast de klassieke gerechten bieden we ook hedendaagse cuisine aan”, aldus Franky. “Ik tracht altijd mee te gaan met de seizoenen. Momenteel is het het seizoen van de asperge, en die zal je dan ook zeker terugvinden op onze kaart.”

Extra Mensen kunnen eveneens bij De oude casserolle terecht voor andere gelegenheden. “Achter het restaurant hebben we een feestzaal met plaats voor 40 bezoekers.” Allen daarheen dus!

Het feestzaaltje achter het restaurant.

Tekst & foto’s: Robyn Uytterhoeven

43

Popoff

DIVEFOOD

Een heldere etalage vlak bij de Antwerpse Onze-Lieve-Vrouwekathedraal doet menig voorbijganger watertanden. Popoff: waar de droom van elke zoetekauw werkelijkheid wordt.

Tekst en foto’s: Stefanie Creten

44

DIVEFOOD

Naast taarten kun je bij Popoff ook hartige gerechten eten.

We staan allemaal wel eens aan te schuiven bij de bakker voor een brood wanneer we een overheerlijke taart zien staan. De vraag is dan of je die wel zou kopen? En als je die koopt, krijg je die dan wel helemaal op? En als je heel die taart zelf zou opeten, is dat dan niet heel erg gulzig van je? Dan is een bezoekje aan Popoff de perfecte oplossing!

Melkhuisje Reeds sinds 1986 is dit oude melkhuisje in handen van Marleen en Frank. Ze besloten het over te nemen toen de voormalige eigenaar het concept na een jaar wilde opgeven wegens te weinig succes. De toen 21-jarige Marleen, die op dat moment (1985) werkzaam was in Popoff, engageerde haar man Frank en samen zetten ze de stap. Zeventien jaar later houden ze samen de zaak nog altijd draaiende: Marleen is baas achter het fornuis en Frank runt de zaal.

Vers Hun geheim? “Marleen haar ziel ligt in ieder taartje”, weet Frank ons te verklappen. Laat Marleen dan wel een heel erg creatieve en zoete ziel hebben. Je kan bij Popoff echter niet alleen taart en gebak eten, maar ook pasta, salade, quiche, pies en heel wat seizoensgebonden gerechten. Bij Popoff worden er dus ook nooit diepvriesproducten gebruikt: “Wanneer we iets niet kunnen maken met verse producten, bieden we het op dat moment ook simpelweg niet aan. Zo kunnen we de beste smaak en prijs garanderen”.

Elk weekend zijn er 10 à 15 taarten beschikbaar waarvan kan je één, of meerdere stukjes kunt uitkiezen. Je kunt de taarten overigens ook gewoon in hun geheel kopen hoor, voor als je toch gewoon eens lekker gulzig wilt zijn en nog wat langer wilt nagenieten van dit zeemzoete genot.

45

DIVEFOOD

In hartje Antwerpen vindt je Lombardia: een gezellig, ietwat funky eethuisje dat gespecialiseerd is in vegetarische voeding op biologische basis, maar ook de fervente vleeseter kan op biologische wijze aan zijn trekken komen.

Tekst & foto’s: Stefanie Creten

46

DIVEFOOD Odette Buss richtte Lombardia op in 1972 als een natuurvoedingswinkel. Hoewel de markt ervoor toen nog klein was, speelde biovoeding reeds vanaf het begin een grote rol. Het was echter pas later, toen haar zoon Alain mee in de winkel stapte, dat ze besloten om deze winkel om te vormen tot een restaurant. De ideologie werd behouden en 40 jaar later bieden ze bij Lombardia nog altijd een grote verscheidenheid aan biologische, vegetarische en veganistische voeding om je vingers bij af te likken. Als je ons niet gelooft, dan getuigen de drukke muren met talloze foto’s en onderschriften van sterren als Sting, Jónsi, Moby, ... van waarheid.

Gingertea In 2006 bracht Lombardia-uitbater Alain Indria zijn eigen gemberthee op de markt. Deze cafeïne en theïnevrije thee werd positief onthaald door de klanten, en vrijwillige proefkonijnen, van Lombardia. De steen ging pas helemaal aan het rollen toen er in het Amerikaanse dagblad The Wall Street Journal een artikel verscheen waarin Lombardia en zijn ‘gingertea’ werden aangeraden als een van de 5 must-do’s in Antwerpen. Dankzij steun van de Vlaamse Overheid werd er zelfs een speciale machine ontworpen om deze thee te maken en de

Lombardia’s interieus is geïnspireerd door de vele reizen van uitbater Alain.

gemberthee werd uiteindelijk gedoopt tot Gingerlove.

Gingerlove kan momenteel op zoveel succes rekenen dat de organisatoren van de Olympische Spelen in Londen 2012 het ook willen aanbieden.

Authentiek, doch vernieuwend Hoewel het interieur van Lombardia met zijn opgewekte kleuren, vrolijke drukte en een gouden stier die je vanaf het plafond tegemoet duikt, je mee terug lijkt te nemen naar een tijd van flowerpower, zijn hun gerechten allesbehalve verouderd. Een salade is niet zomaar een salade, maar bestaat uit heel wat groenten en zaden waarvan we nog nooit gehoord hebben. Je krijgt verse producten voorgeschoteld, waaronder zelfgebakken brood. Daarmee wordt er naar gestreefd om zo vetvrij mogelijk te koken en de smaakpapillen toch een aangename sensatie te laten ervaren. Laat dat nu net het sterke punt zijn van Lombardia, zo weet ook Odette Buss zelf: “Het aanbod van restaurants die vegetarische- en biovoeding aanbieden is de laatste jaren erg gegroeid. Maar als we niet zouden uitblinken in ons vak, zouden we er al lang niet meer zijn hè.”

Ook popsterern als Sting eten graag bij Lombardia.

47

DIVECAREER

De dokter als detective Marc Pastijn (62) is al jarenlang wetsdokter en was ook enkele jaren lijkschouwer. Twee beroepen waarvoor je een taai vel moet hebben, want geconfronteerd worden met de dood is dagelijkse kost.

Tekst & foto’s: Robyn Uytterhoeven

48

DIVECAREER

RERUM COGNOSCERE CAUSAS *de oorzaken van dingen doorzien

Een alledaagse job heeft u niet. Waarom wordt iemand wetsdokter?

Pastijn: “In de eerste plaats heb ik gekozen voor de studie Geneeskunde omdat ik toen al wist dat dokters een gevarieerde job hadden. Ik begon als student al contacten te leggen en kreeg zo een stage in de gerechtelijke geneeskunde. Nu, zoveel jaar later, ben ik als enige in Mechelen erkend specialist in de gerechtelijke geneeskunde.”

“De recherche, het zoekwerk, de gerechtelijke sfeer, het oplossen van misdrijven en het gegeven ‘de dood’.

Dat zijn allemaal zaken die me aanspreken in deze job.

Uitzoeken wat er met de slachtoffers gebeurd is, dat is de kern van het beroep van wetsdokter.”

schermd). Op dat moment mag je als wetsdokter de crime scene nog niet eens betreden. Wanneer dit gebeurd is, mag ik aan mijn werk beginnen. Ik vraag me altijd drie dingen af: ‘Waarom is die persoon overleden?

Hoe lang is hij al overleden? En hoe?’. Op die vragen probeer ik dan een antwoord te vinden, wat niet altijd even evident is.”

Naast wetsdokter bent u ook huisarts.

“Ik ben inderdaad al bijna 36 jaar huisarts. Het is niet zo moeilijk om die twee jobs te combineren, aangezien ik als wetsdokter maar voor bepaalde jobs word opgetrommeld. Het is dus geen fulltime job.”

Wat houdt het beroep precies in?

“Dat is moeilijk te zeggen, aangezien ik een heel gevarieerde job heb. Een wetsdokter moet onder andere lichamen onderzoeken, informatie doorspelen aan de recherche en indien nodig, ook getuigen bij het Hof van Assisen. Mensen hebben vaak het verkeerde idee dat wetsdokters alleen maar dode mensen onderzoeken, maar niets is minder waar. Ook bijvoorbeeld slagen en verwondingen, verkrachtingen, intoxicatie en zelfs arbeidsongeschiktheid vaststellen behoort tot mijn takenpakket.”

Stel: er wordt een lichaam gevonden. Wat gebeurt er daarna?

Pastijn: “Het onderzoeken van kinderen is het moeilijkst”

“Ten eerste doet het labo een sporenonderzoek op de crime scene en alle sporen worden gevrijwaard (be-

49

DIVECAREER Televisieprogramma’s zoals CSI worden gesmaakt door het publiek. Komt de werkwijze in het programma ook overeen met die in het echte leven?

“Op wetenschappelijk gebied zijn die programma’s vrij correct. Het sporenonderzoek en alles wat daarmee te maken heeft wordt vrij realistisch uitgebeeld. Wat echter helemaal niet klopt is het feit dat ze in een halfuurtje een moord oplossen. Ook krijgen ze na een kwartier al de resultaten van bijvoorbeeld het toxicologisch of ballistisch onderzoek. In het echte leven kan dit weken duren.”

Wat dacht u toen u voor de eerste keer een lijk zag?

“Toen ik de eerste keer een lijk zag, zat ik waarschijnlijk in het eerste jaar Geneeskunde. Dan was ik dus 18 à 19 jaar oud. Sommigen vielen flauw en waren er niet goed van, maar ik denk dat ik er min of meer op voorbereid was.”

moeilijkste vind ik nog altijd de kinderen. Kinderen onderzoeken die gruwelen hebben meegemaakt is echt niet makkelijk.”

Wat is dan het ergste dat u ooit al heeft meegemaakt?

“Doodgeschoten kinderen. Of een meisje van één jaar dat van de trappen gegooid was. Uiteraard was ze overleden en ik moest het onderzoek doen. Ik had het gevoel dat er iets niet klopte, dus deed ik een vaginaal onderzoek bij de baby. Ik stuurde de resultaten op naar het labo, en wat bleek? Er waren spermacellen gevonden, ze was verkracht. Een baby van één jaar. De verdachte, haar stiefvader, deed eerst alsof hij van niets wist, maar wanneer hij met de feiten geconfronteerd werd, bekende hij dan toch. Het geeft voldoening wanneer gerechtigheid geschiedt.”

Zijn er mensen van wie u de doodsoorzaak nooit hebt kunnen achterhalen?

“Neen. Ik heb de doodsoorzaak altijd gevonden, al werd de dader niet altijd gevat. Het onderzoek van een lichaam is heel belangrijk voor de wedersamenstelling (de reconstructie van de moord). Zo kan je uitspraken van de verdachte bevestigen of tegenspreken. Een moord oplossen is een samenwerking tussen verschillende actoren zoals de politie, de recherche, het gerecht, de wetsdokter en het labo. Wanneer één van die actoren een fout maakt, is het eigenlijk afgelopen.”

Onderzoekt u de mensen alleen op fysiek gebied of wordt de mentale gezondheid ook getest?

“Het psychische welzijn onderzoeken behoort eveneens tot mijn takenpakket. Indien nodig kan dit ook resulteren in een collocatie, dat wil zeggen dat iemand verplicht moet opgenomen worden in een psychiatrische instelling.”

U heeft al veel ellende gezien, neem ik aan.

“Ja, echt enorm veel. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, zien lijken er niet altijd vredig of slapend uit. Bijvoorbeeld als iemand maanden in een bos heeft gelegen of wanneer iemand dagen in water heeft gelegen, herken je die mensen echt niet meer. Maar het

50

Het onderzoek van een lijk omvat vier punten: 1 Is het een lijk? De dokter moet allereerst zeker zijn dat de persoon wel degelijk overleden is.

2 Sinds wanneer is het een lijk? Daarna moet hij alle gegevens nagaan en verzamelen die kunnen bijdragen tot het nauwkeurig (of bij benadering) vaststellen van het tijdstip waarop de dood is ingetreden.

3 Van wie is het lijk? Verder onderzoekt hij de te-

kenen die eventueel de identificatie van het lijk mogelijk maken of bevestigen: lichaamsbouw, voedingstoestand, wijze waarop het haar is opgemaakt bij de vrouw, oude littekens enzovoort.

4 Waarom is het een lijk? Ten slotte moet hij trach-

ten de doodsoorzaak te bepalen.

Bron: Dr. J. Timperman (Docent R.U.G.) – gerechtelijke geneeskunde, 1982

DIVECAREER

“De Belgische game-industrie staat nog altijd niet op peil�

Sander en Bert richtten vlak nadat ze afgestudeerd waren samen een game and art studio op.

Tekst & portretfoto: Stefanie Creten

Sander Reynders (23) en Bert Lempens (26) zijn beiden de trotse vaders van Saber Studio, een game and art studio gevestigd in hartje Limburg. DIVE onderwierp hen aan een vragenronde, om erachter te komen hoe het nu net is om te evolueren van gamer naar gamedesigner, en of het zijn vruchten afwerpt.

51

DIVECAREER Laten we met de deur in huis vallen. Waar hebben jullie elkaar leren kennen?

Zouden jullie je liefst specialiseren in een bepaald soort game?

Bert: “Ik heb eerst Communicatie en Multimedia Design gestudeerd in Diepenbeek. Daar behaalde ik mijn bachelor in Audiovisuele Kunsten. Daarna ben ik dan een master in Gamedesign gaan studeren aan de Provinciale Hogeschool Limburg in Hasselt.”

Sander: “Ik wou vroeger altijd striptekenaar worden, dus ging ik eerst Ontwerp-Illustratie studeren. Die richting is echter vooral gericht op het tekenen van kinderboeken en er is niet echt een toekomst in op de arbeidsmarkt. Toen de richting Gamedesign geïntegreerd werd, heb ik dadelijk besloten me daar aan te wagen.”

Bert: “Toen we binnen de masteropleiding een eindproject moesten maken, was Sander al even bezig een pen by paper rollplaying game uit te werken (het interactief vertellen van verhalen). Ik zocht toen nog een project en vanaf dat moment vormden we een dreamteam.”

Sander: “Bert is trouwens heel sterk in 3D, daardoor sloten onze kwaliteiten erg goed op elkaar aan.”

Bert: “We zouden eigenlijk liefst onze opties zoveel mogelijk open houden om een zo groot mogelijk publiek te bereiken en meer investeerders aan te trekken.

De Belgische industrie staat namelijk nog niet op het punt om AAA-games (spelletjes met een hoge kwaliteit die ontworpen zijn aan een hoog budget) te maken. In het buitenland zijn er wel studio’s die daar de mogelijkheden toe hebben.”

Sander: “Momenteel maken we vooral iPhone apps en kiezen we zelf hoe die er uit zullen zien. Daar kruipt relatief weinig tijd en budget in.”

Jullie hebben begin dit jaar besloten samen jullie eigen gamedesignbedrijfje genaamd Saber op te richten. Wie van jullie draagt er eigenlijk de broek binnen deze verstandhouding?

Bert: “Sander ontwerpt de personages, de achtergrondverhalen, bedenkt de werelden enzovoort. En ik neem dan zijn ideeën en zet die om in een 3D-omgeving. Zo vullen we, net als bij ons masterproject, elkaar nog steeds aan.”

Het ontwerpen van een spel, hoe gaat dat er aan toe?

Sander: “We doen eerst een soort van marktonderzoek om te kijken welke games op dat moment erg in trek zijn. Zo hebben we meer kans om een spel te ontwikkelen dat succesvol gaat zijn.”

Kan je dan wel erg creatief zijn in het ontwikkelen, of ben je eigenlijk gebonden door hypes?

Bert: “Je kiest zelf in wat voor stijl je de game ontwikkelt. We kijken soms nog naar de oude Mario of Donkey Kong om een soort anker te hebben om op te bouwen.

Heel wat games zijn overigens gebaseerd op comics en afhankelijk van wat de klant wil kan je als maker ook wel je eigen stijl erin laten doorsijpelen.”

Een Photoshoptekening gemaakt door Sander

52

DIVECAREER Wat kunnen we verstaan onder ‘relatief weinig’?

Bert: “We werken ongeveer zes maanden aan een iPhone app. Dat houdt dan in dat we, net als bij eender welke ander game, tekeningen maken, programmeren, animaties maken, het spel testen, bugs er uit halen, enzovoort …”

Sander: “Het maken van zo’n app kost al vlug tussen 50 .000 en 300.000 euro. Dat is op zich nog vrij weinig in vergelijking met console- of computergames.”

Dat is niet niks. Waar halen twee jonge knapen al dat geld dan vandaan?

Sander: “We ontwikkelen het prototype van een spel in onze vrije tijd en momenteel nog op eigen kosten.

Met dat prototype kunnen we dan op zoek naar investeerders. Dat gebeurt vooral door naar evenementen te gaan waarop we ons werk laten zien. Daar komen we dan in contact met mensen die ons weer verder verwijzen naar anderen die onze diensten mogelijk kunnen gebruiken. Dat blijven we doen tot we de perfecte investeerder tegen het lijf lopen.”

Bert: “Het grootste deel van dat bedrag kruipt echter in het maken van reclame.

Banners en advertenties op websites of in de App Store. Zonder die reclame verkoopt een spel heel wat minder.”

Sander: “Tenzij je spel gekocht wordt door een groot gamebedrijf dat het dan onder hun eigen naam wil uitbrengen natuurlijk. Mensen gaan er dan veel vlugger vanuit dat het wel een goed spel zal zijn en het dus waard is om geld aan uit te geven. Maar zonder sponsoring moet je echt wel heel wat geld uitgeven om hopelijk wat geld terug te kunnen verdienen.”

andere games kruipt veel meer tijd en die heb ik niet.

Best een wijze beslissing dus.”

Is het jullie droom om heel erg groot te worden binnen de gamedesignwereld?

Sander: “De game-industrie is één van de best draaiende industrieën die er is. Toch bekijken we het vrij realistisch. De Belgische markt is op het gebied van gaming nog altijd niet erg uitgebreid. We hadden ook de keuze om na het afstuderen voor een ander bedrijf te gaan werken, dan zouden we weten hoe het er daar aan toe gaat. Maar ik wil ook wel graag weten hoe je een bedrijf moet runnen en misschien zelfs groot moet maken.”

Bert: “Alles is gewoon ervaring. Als dit niet lukt, kunnen we na drie jaar nog proberen om aan de slag te gaan in een groter gamebedrijf. Er is wel een kans dat we daarvoor dan naar het buitenland zouden moeten verhuizen.”

Welke games mogen niet ontbreken in jullie repertoire?

Sander: “Pokémon! Dat is écht een klassieker. Skyrim speel ik ook erg graag, en de nieuwe Guiltwars die binnenkort uitkomt gaat mij ook weer helemaal van mijn sokken blazen.”

Bert: “Uncharted en Metal Gear Solid, adventure games dus. Deze speel je eigenlijk maar één keer en that’s it. Adventure games speel je op twee dagen uit en dan leg je ze aan de kant. In die Sander en Bert, het gamedesigning dreamteam

53

DIVECAREER Nancy maakte van haar hobby haar beroep

“Bodypainting heeft niets met erotiek te maken, het is een kunst” Nancy Degryse (46) werkt bij Fantasy Worldwide, een grimebedrijf in Sint Niklaas. Naast administratieve werkzaamheden, is ze ook bodypainter. Ze paint onder andere voor bedrijven en doet mee aan wedstrijden.

Hoe bent u in de wereld van het bodypainten terecht gekomen?

Nancy: “Mijn vader is kunstschilder, dus creativiteit zit eigenlijk wel in de familie. Als kind heb ik ook altijd al graag geknutseld en getekend, maar ik heb er geen echte opleiding voor gevolgd. Ik heb een opleiding Verpleegkunde gedaan. Ik weet het, het is nogal een carrièreswitch. Je trouwt, je krijgt kinderen, je hebt een man die heel vaak op reis is. Verpleegkunde is dan natuurlijk niet de ideale job, want je krijgt heel onregelmatige diensten. Dat verplichtte mij er eigenlijk toe om als moeder thuis te blijven. Dat heb ik acht jaar gedaan, maar ik verveelde mij thuis. Ik heb toen gezocht naar iets waar ik mij creatief mee bezig kon houden. Dat werd uiteindelijk een cursus grime. Ik heb dat er acht jaar gewoon naast gedaan en ben toen fulltime gaan werken bij Fantasy Worldwide.”

Wat doet u precies bij Fantasy Worldwide?

“Ik zit volledig in de wereld van de grime. Fantasy Worldwide is een bedrijf dat volledig gespecialiseerd is in grimeproducten en alle animaties daarbij. Wij hebben 15 grimeurs in dienst die voor ons animaties verzorgen. Ik maak voor hen ook de contracten en de planning. Natuurlijk doe ik zelf als bodypainter en grimeur ook mee aan de animaties. Daarnaast ben ik verantwoordelijk voor de verkoop van de producten die wij produceren. We worden veel gevraagd door bedrijven, voor promoties. Als je bijvoorbeeld door een bouwbedrijf gevraagd wordt om de promotie te voorzien, ga je stenen in de painting verwerken en het logo

54

van het bedrijf. Af en toe schrijf ik me ook in voor een wedstrijd.”

Wordt u alleen ingehuurd door bedrijven, of laten sommige mensen zich ook gewoon bodypainten omdat ze het leuk vinden?

“Er komen soms wel particulieren die zich willen laten bodypainten. Meestal is het daarvoor te duur. Je moet rekenen dat je aan een bodypaint de hele dag bezig bent. Als model is het heel moeilijk, je moet namelijk

DIVECAREER zes uur aan een stuk stilstaan. Ik heb wel een aanvraag gekregen van een meisje dat meedoet aan een missverkiezing. Zij wil zich laten bodypainten en in ruil daarvoor staat zij een keer gratis model voor mij. Een model inhuren voor een wedstrijd is voor mij namelijk heel duur. Die mensen zijn dan ook de hele dag in de weer.”

Heeft u of hebben de modellen soms moeite met het feit dat ze eigenlijk naakt zijn?

“Voor mij stelt dat niets voor. Als iemand voor de eerste keer gebodypaint wordt, doe ik het eerst bij mij thuis.

Dan test ik of ze wel zo lang stil kan staan, want zoals ik al zei is dat niet voor iedereen weggelegd. Verder is het natuurlijk wel degelijk naakt. Ze hebben alleen een string aan. Vrouw tegenover vrouw is dat misschien

niets, maar je moet natuurlijk ook publiek gaan bij zo’n promo-event. Daarom lopen thuis mijn gezinsleden, waaronder mijn twee zonen, gewoon rond. Zo moeten die vrouwen eraan gewend raken dat ze ook door mannen bekeken zullen worden. Als ze zich in mijn keuken goed voelen, is de stap naar de buitenwereld een stuk kleiner. Vanwege die gêne rond het naakt zijn, zorgen wij ook altijd, op wedstrijden en bij winkels, dat de borsten het eerst geschminkt zijn. We krijgen vaak van vrouwen de reactie dat ze zich daarna meteen een stuk minder naakt voelen. Bij wedstrijden is het ook zo dat wij al een uur voordat het publiek binnenkomt mogen beginnen. Zo blijft de drempel toch professioneel. De meeste mensen die komen kijken bij zo’n wedstrijd zijn natuurlijk ook professionals, maar soms zit er wel eens een fotograaf bij waarvan je ziet dat hij eigenlijk meer naar erotiek op zoek is. Wij zeggen ‘bodypainting is kunst’, het hoeft niet geassocieerd te worden met erotiek.

We worden wel eens gevraagd voor een erotiekbeurs. Dat kun je doen, als je je daartoe geroepen voelt, maar ikzelf doe het niet. Ik wil bodypainting bekijken als kunst, niet als erotiek. De schilderingen op zo’n beurs zijn ook veel uitdagender.”

Voor het thema kunst liet Nancy zich inspireren door Dalí, van wie ze groot fan is.

Krijgt u wel eens geschokte reacties?

“Er zijn eigenlijk twee reacties die je krijgt.

De een vindt het prachtig en gedurfd. De ander vindt het ongepast of schokkend, of zegt ‘er lopen kinderen rond’. Terwijl kinderen eigenlijk totaal nog niet zien dat het naakte meiden zijn. Laatst deden wij een promotie voor een restaurant dat zich specialiseert in kreeftenmenu’s. We hadden dus schilderingen gemaakt met een onderwaterthema. Die meisjes moesten zo gaan flyeren in centrum Antwerpen. Ze worden natuurlijk niet zomaar de straat op gestuurd. De meisjes hebben altijd begeleiding bij, zodanig dat ze niet lastig gevallen worden en beschermd zijn tegen eventuele handtastelijkheden. Wat ons in Antwerpen vooral opviel was dat het veelal jongere mensen waren die negatieve of geschokte reacties gaven. De meeste positieve reacties kwamen, tegen onze verwachting in, juist van oudere mensen. Wij vragen ons dan wel af waar die negativiteit vandaan komt. Is het jaloezie of gewoon

55

DIVECAREER conservatisme? Je zou denken dat tegenwoordig toch alles kan. Je model hoort die reacties ook en vindt dat op dat moment niet fijn. Ze loopt daar te werken en ze is kwetsbaar. Gelukkig is 85% van de reacties positief.”

“Omdat het als naakt gezien wordt, moeten we natuurlijk wel een vergunning aanvragen om modellen in de stad te laten lopen. We mochten in Antwerpen niet op de Meir en de Groenplaats lopen, maar verder overal.

We mochten bijvoorbeeld ook in de Nieuwstraat werken, waar de ‘chique’ mensen gaan winkelen. We verwachtten eerst dat we heel veel kritiek zouden krijgen, maar mensen kwamen met hun paskleding nog aan de winkels uit om ons te feliciteren en met de modellen op de foto te gaan.”

Is er een klus geweest die u heel bijzonder vond?

“Ik vind eigenlijk alle klussen wel bijzonder. Elke animatie is een heel gebeuren op zich. Het leukste vind ik toch wel als ik in een wedstrijd in de prijzen val. Dat is een kroon op je werk. Je wordt gejureerd door mensen die je soms wel, soms niet kent en als je wint is het toch een teken dat je werk hen aansprak.”

Is er een persoon die u nog eens zou willen painten, of een project dat u nog eens zou willen doen?

“Er is niet één persoon die ik nog eens zou willen painten, want ik vind dat iedereen dat recht heeft en daar plezier in kan hebben. Het enige wat ik echt nog eens zou willen, is meedoen aan het wereldkampioenschap in Oostenrijk. Daar meet je je tegen de allergrootsten.

Iets heeft me altijd al tegengehouden om dat te doen, maar ik hoop volgend jaar of binnen twee jaar toch de stap eens te wagen. Je moet foto’s insturen en dan word je hopelijk ingedeeld bij de amateurs of professionals. Dat is toch wel echt een droom.”

Welke nadelen kent uw beroep?

“Je werkt veel in de weekenden, want je doet natuurlijk veel evenementen. Die vinden plaats in de weekenden en op feestdagen. Als je gezin er niet achter staat, moet je afhaken. Mijn kinderen zijn het wel gewend. Het allergrootste nadeel is de associatie die mensen leggen met erotiek, als je zegt dat je bodypainter bent. Het wordt niet als een kunst gezien. Mijn moeder vindt het geen beroep. Ze is een beetje bijgedraaid na het zien van mijn werken, maar als iemand haar vraagt wat ik doe, zal ze nog altijd zeggen dat ik verpleegster ben.”

56

Voor het thema ‘De wonderen van de wereld’ maakte Nancy dit heelal

Tekst & Portretfoto: Evelien Sinke Foto’s modellen: Nancy Degryse

Hoe komt het dat bodypainting niet zo bekend is in België?

“In Nederland is bodypainting inderdaad veel bekender dan in België. Je hebt daar veel meer grimebedrijven. In België zijn we nog een stuk conservatiever. In Nederland is er zeker elke maand wel een bodypaintfestival. Hier in België is er alleen één in Putte. Als wij eens een festival organiseren doen er 10% Belgen mee en 90% Nederlanders, of soms Duitsers.”

DIVECULTURE Roland Brückner veroverde Berlijn met street art

“Ik wilde niets groots creëren, ik was gewoon dronken” Roland Brückner (28) is grafisch designer, hij woont en werkt in Berlijn. Samen met enkele andere illustrators en designers werkt Roland aan grafische projecten voor creative studio bitteschön.tv. Daarnaast brengt hij tweemaandelijks Mumpelmonster uit, een kinderboekje op gepast formaat dat dankzij het hanteren van zijn typische stijl erg authentiek aanvoelt.

Berlijn, stad der kunst en hippies Berlijn, eind maart en een aangenaam zonnetje dat sterk naar de zomerse temperaturen doet verlangen.

In een wereldse stad als Berlijn is creativiteit, ‘anders zijn’, een must wanneer men wil uitblinken. Voor de val van de muur in 1989 moesten alle West-Duitse mannen die niet in Berlijn woonden een verplichte legerdienst voltooien. “Dus al die wiet rokende hippies zakten af naar Berlijn en zijn na het vallen van de muur nooit meer vertrokken”, weet Roland Brückner. Maar hoewel die vrije en creatieve generatie nu al een tijd geaard is en tot rust is gekomen, wil dat niet zeggen dat Berlijn er minder creatief op is geworden.

Dat is ook wat Roland ondervond toen hij in 2003 van het rustige München naar het bruisende Berlijn verhuisde om er aan de Universität der Künste te gaan studeren. “Ik was mijn supersterrol in München zo gewoon, iedereen bewonderde mij er altijd omdat ik alles kon tekenen wat ik maar wou. Eens in Berlijn stond niemand er van versteld en stelde ik eigenlijk niets voor.”

Daarom begon hij gedurende die periode met street art, een toen nog onbekend begrip in Berlijn: “Ik wilde mijn naam bekend maken, en misschien mijn ego ook wel wat sussen.”

Linda’s Ex Rond 2003-2004 verschenen er overal in Berlijn op gebouwen afbeeldingen van een jongedame, een zekere Linda. Eerst werden de illustraties met graffiti op de ge-

57

DIVECULTURE bouwen zelf aangebracht, maar vervolgens met posters die op de muren werden geplakt. Hoewel het begon als een plotse ingeving op een dronken avond, leek het Roland en diens huisgenoot Luis wel leuk om er verder mee te gaan en er een soort ‘publiekelijk, verzonnen, liefdesverhaal’ van te maken. Veel mensen gingen op in het verhaal en schreven op de posters dat het ze het erg lief vonden. “Mensen namen het erg serieus en begrepen niet dat street art gewoon een concept is, dat het niet echt hoeft te zijn, gewoon omdat het op een poster staat.”

Dat is het moment waarop ze besloten om er iets kwaadaardigs van te maken.

Roland en Luis gaven de hele Linda’s Ex campagne een twist door er een stalkerige ondertoon aan te geven. Ze maakten posters met slagzinnen als ‘Linda, come back to me’, maar deze werden neergehaald of werden beschreven met boodschappen die aanzetten tot het stoppen van de campagne. Op een gegeven moment ontdekten meer en meer mensen dat Roland de maker van de posters was. “Ik werd zelfs enkele keren aangevallen terwijl ik de posters aan het ophangen was. Daarop gaf ik enkele interviews omtrent het onderwerp waardoor mensen begonnen te begrijpen dat het gewoon een concept was en geen echt verhaal.” Later volgde er ook nog een tentoonstelling in het Communicatiemuseum in Berlijn, dit beschouwde Roland echter als het definitieve eindpunt van de Linda’s Ex campagne. “Ik wilde niet eindigen als zo’n uitgebluste artiest die na enkele vruchtbare jaren rondloopt en zegt ‘Hé, ken je mij nog?

Ik was die kerel van Linda’s Ex.’”

Monsters Tegenwoordig kruipt veel tijd van de jonge vader in zijn grafische werk voor bitteschön.tv: een creative studio in het hartje van Berlijn die hij zelf oprichtte. Zijn grote trots zijn echter zijn Mumpelmonster boekjes.

In 2007 kwam Roland op het idee om iets nieuws te publiceren, zonder gebruik te hoeven maken van een uitgeverij. Hij ging op zoek in de grote aanbieding van gratis magazines naar een leegte in het assortiment.

Zo ontdekte hij de kindermagazines. Hoewel er al veel (gratis) kindermagazines op de markt waren, waren de meesten naar zijn mening vooral naar de ouders toe gericht. “Als ik zou zeggen dat ik Mumpelmonster ontworpen heb om ‘iets groots te creëren’, zou ik liegen.

Ik wilde een slim product maken. Een product dat een

Ik wilde mijn naam bekend maken, en ook mijn ego wat sussen

58

DIVEBODY

Tekst & foto’s: Stefanie Creten Kaderstuk: Evelien Sinke Roland zijn grote trots is zijn Mumpelmonster (zie foto links).

goed idee omvatte en een relatief grote kans had om verspreid te worden.”

Hoewel Mumpelmonster erg populair is bij het grote ‘kleine’ publiek, brengt het boekje niet erg veel geld op. Toch haalt Roland er veel plezier uit om deze illustraties speciaal voor kinderen te maken: “Ik zit vaak zelf te gniffelen terwijl ik de verhalen aan het schrijven

ben. Maar ook wanneer ik ’s ochtends een email in mijn mailbox vindt van een ouder die zegt dat zijn kinderen het leuk vinden, is mijn dag meteen helemaal goed!”

“Veel kinderen denken dat de Mumpelmonster er altijd al geweest zijn. Het is een deel van hun jeugd, en wanneer ze 50 jaar oud zijn zullen ze zich de monsters nog altijd herinneren.”

Bitteschön.tv Bitteschön.tv is een creative studio in de alternatieve Kreuzbergbuurt in hartje Berlijn, die in opdracht animaties, illustraties en allerhande artwork maakt. De opdrachtgevers zijn onder andere reclamebureaus, tijdschriften, schrijvers, muzikanten en televisiezenders. Zo gaf BMW ter ere van de nieuwe MINI-Cabrio in 2008 opdracht tot het maken van 100 illustraties. Zitty Magazine is een van de steeds terugkomende opdrachtgevers.

De kleurrijke tekeningen van Bitteschön.tv komen vaak terug in artikelen. Zangeres Dota huurde de studio in om haar songbook van 18 tekeningen te voorzien. Naast Roland bestaat Bitteschön.tv uit Alexander Gellner (medeoprichter), Martina Hoffmann en Luis. F. Masallera. Daarnaast wordt het team bijna altijd aangevuld door meerdere stagiairs. Naast werken voor opdrachtgevers bedenken de tekenaars ook eigen projecten. Zo heeft Alex de graphic novel Schrottbot gemaakt en bedacht Roland natuurlijk het Mumpelmonster.

59

DIVECULTURE

“Wij zijn geen rockstars, just a couple of regula r guys”

Post-rockband Maybeshewill verovert Europa Sinds de release van hun laatste plaat I Was Here For A Moment, Then I Was Gone tourt Post-rockband Maybeshewill heel de wereld rond, van Istanbul tot Hong Kong. Toch vonden ze tijdens hun bezoek aan Berchem (Antwerpen) nog een plekje voor ons in hun overvolle agenda. DIVE sprak gitaristen John Helps en Robin Southby over inspiratie, geld, piraterij en… smarties. Gewoon, om dat het kan.

Tekst: Evelien Sinke Foto’s: Stefanie Creten

60

DIVECULTURE Wie,wat,waar Maybeshewill is een instrumentale band uit Leicestershire, Groot-Brittannië. De band, die in 2006 debuteerde met de EP Japanese Spy Transcript, bestaat uit 5 leden: James Collins (drums), Matt Daly (Keyboard), John Helps (gitaar), Robin Southby (gitaar) en Jamie Ward (basgitaar).

Daarnaast heeft de groep ook een eigen platenlabel, Robot Needs Home. Ze produceren al hun albums zelf, al worden die daarnaast vaak opgepikt door grotere labels, zelfs tot in Japan.

Naast de eerste EP heeft de band drie albums uitgebracht: Not For Want Of Trying (2008), Sing The Word Hope In Four-Part Harmony (2009) en I Was Here For A Moment, Then I Was Gone (2011).

De afgelopen vijf jaar hebben ze door Groot-Brittannië, de rest van Europa en Japan getourd.

ter. Het ziet er goed uit als je het geschreven ziet en het is fijn om te zeggen.

DIVE: Het wordt vaak gezegd dat jullie muziek niet honderd procent als post-rock beschreven kan worden. Hoe zouden jullie het dan zelf omschrijven?

Robin: We zijn het alleen maar post-rock beginnen noemen uit, hoe zal ik het zeggen, een soort luiheid.

John: Als iedereen zes jaar lang naar je muziek blijft verwijzen als post-rock dan ga je dat zelf ook maar doen.

Robin: We zijn nooit begonnen met het idee een postrock band te starten. We begonnen gewoon met het schrijven van muziek die een combinatie was van allerlei invloeden die John en ik hadden.

DIVE: Welke invloeden waren dat dan?

Robin: Heel veel dingen. We luisterden veel rock, posthardcore bands en elektronische muziek.

DIVE: Even opwarmen met wat random vragen.

Katten of honden?

John: Katten.

Robin: Het was altijd katten, maar nu denk ik honden. Ik houd van hun trouw en dat ze zo wanhopig om aandacht vragen. Katten zijn heel onafhankelijk en houden niet echt van mensen. Ze doen graag hun eigen ding en gebruiken je gewoon voor eten, onderdak en then they just piss off! Honden hebben een diepe liefde voor je die je niet krijgt van katten.

John: Ja, ze springen op en neer elke keer dat ze je zien en een kat heeft zoiets van ‘I don’t really care’.

DIVE: Als je een smartie was, welke kleur zou je dan zijn?

Robin: Wat was die smartie die er maar een poosje was? Die limited edition? Was dat blauw?

John: Nou, geweldig. They got rid of us.

Robin: En we waren zo uniek!

DIVE: Meest awesome superheld ooit?

Beiden: Bananaman! Dat was een Britse strip over een jongen die een banaan at en dan werd hij een superheld.

DIVE: Goed. Let’s get down to business. How kwamen jullie op de naam Maybeshewill?

John: Het is gewoon een groepje van lettergrepen die goed samenklinken. Er zit niet echt een betekenis ach-

James’ drumstel met het logo van de band, dat ontworpen werd door een vriendin

61

DIVECULTURE

Een optreden in Hasselt, als onderdeel van hun Europese tour van 2012

John: Het zijn veel verschillende dingen. Van de gitaarinvloeden van Britse rockbands als Refused en GlassJAW tot meer elektronische dingen.

Robin: …Aphex Twin, Squarepusher. Wat klassiekers betreft zijn we grote fans van Electric Light Orchestra en Tears for Fears. Ik was nogal gek van progrock toen ik jonger was, dus dingen als Yes en Genesis en the likes.

Al die dingen zijn een invloed geweest, maar naarmate we groeiden als band veranderde dat steeds. De nieuwe leden vinden ook weer andere dingen leuk, dus dat maakt het heel gevarieerd.

John: Er zijn eigenlijk niet veel bands waar we alle vijf regelmatig naar luisteren. We hebben allemaal een erg verschillende muzieksmaak. Het is dan ook heel moeilijk om muziek uit te kiezen waar we in de tourbus naar willen luisteren. Het kan ook wel leuk zijn, hoor, als iemand iets nieuws opzet en de anderen meteen vragen: ‘ooh, what’s this?’ en dan pikken zij dat ook op. Robin en ik wonen samen maar verder brengen wij vijven buiten de band niet veel tijd met elkaar door. Iedereen werkt en we wonen ook best ver uit elkaar. Soms komen we elkaar tegen maar we groeien meestal op onze eigen

62

manier. Die dingen brengen we dan terug naar de band en ik denk dat dat ook wel gezond is.

DIVE: Denk je dat er een bepaald soort publiek is dat naar jullie muziek luistert en naar de optredens komt?

John: Het verschilt per land, denk ik. Er is een bepaald soort postrockfan, maar soms komen er mensen die niet eens echt van postrock houden toch naar ons luisteren. Er valt moeilijk een vinger op te leggen.

Robin: Steeds als we denken te weten welk soort publiek we hebben, worden we verrast, want verschillende mensen komen naar onze concerten. Ook mensen waarvan je niet verwacht dat ze postrock houden of in elk geval van ons soort muziek.

DIVE: In het vorige album gebruikten jullie veel samples uit films. Waarom hebben jullie er helemaal geen gebruikt op het nieuwe album?

John: Omdat het simpelweg niet paste. Er was geen liedje waarvan we zeiden: ‘hier moet een sample onder’. We wilden het niet forceren als het niet nodig was, allen omdat dat is wat mensen van ons verwachten.

DIVECULTURE Robin: De nummers rolden er gewoon natuurlijk uit.

We vonden dat ze al druk genoeg waren, dus we hadden geen behoefte om er nog stukjes aan toe te voegen.

John: Sommige mensen waren wel een beetje teleurgesteld.

Robin: Yeah. We sluiten ook niet uit dat we nog eens samples gaan gebruiken, maar the mood paste gewoon niet bij dit specifieke album.

John: Als we er maar één sample op hadden gezet, zou het helemaal raar zijn. Zo van ‘oh dat hebben ze er maar gewoon tussengepropt omdat het moest’.

Robin: Er zitten wel wat vocals op: het koor in het eerste nummer en nog wat subtielere bits and pieces.

DIVE: Sommigen van de samples die jullie gebruikten hadden nogal een linkse vibe. Hoe komt dat?

John: Ik denk dat dat gewoon is waar Rob en ik vandaan komen, onze achtergrond. Het hoort niet echt

“Onze muziek is niet politiek, wel sociaal bewust”

politieke muziek te zijn op welke manier dan ook, maar als dat is hoe je over het leven denkt, komt dat er toch wel doorheen.

Robin: We proberen nergens voor te lobbyen met onze muziek, maar het bevat wel dingen die belangrijk zijn voor ons. Het is emotionele muziek, dus dat weerklinkt er wel in. Het is belangrijk om er dingen in te stoppen waar je sterke gevoelens of gedachten over hebt.

John: Het is niet zozeer politiek, eerder sociaal bewust.

Ik denk dat mensen zich bewust moeten zijn van wat er om hen heen gebeurt.

DIVE: Onze excuses om er dan toch een beetje politiek in te gooien, maar wat vinden jullie eigenlijk van ACTA en piraterij in het algemeen?

John: Het is echt een tweesnijdend zwaard. Aan de ene kant kunnen we niet leven van de band alleen. We moeten onze baan soms opgeven om op tour te gaan en dan weer werk zoeken als we terug komen. Aan de andere kant zouden we nooit in Rusland, Japan en het

merendeel van Europa geweest zijn als mensen onze plaat niet hadden gedeeld met elkaar. Dus het is onmogelijk om te zeggen dat je onze muziek niet moet delen want we profiteren ervan. Maar we zeggen wel dat het een enorme hulp is voor ons als je eens een Tshirt of een CD koopt, of zelfs maar naar een concert komt.

Robin: Het heeft ook meer met attitude te maken. Als mensen gewoon graag dingen gratis downloaden om het eens uit te proberen en dan later te kopen, geen probleem. Maar tegenwoordig is er zo’n mentaliteit waarin mensen er van uitgaan dat ze zomaar recht hebben op alles wat iemand produceert.

DIVE: Hebben jullie ooit muziek illegaal gedownload?

John: Dat doe ik niet. Nooit.

DIVE: En films dan?

John: Eh… Robin: Nu moet je niet hypocriet zijn, hoor!

John: Uiteraard begrijp ik de situatie waarin muzikanten zich bevinden. Het is gewoon veel makkelijker om op Itunes of Bandcamp te gaan en iemands muziek te downloaden dan om het helemaal op te zoeken.

DIVE: Kan het niet komen doordat mensen artiesten zoals 50 Cent zien met zijn vier huizen en er daardoor een misvatting ontstaat dat alle artiesten rijk zijn?

John: Ik word zo boos als mensen er van uit gaan dat we een soort belachelijke levensstijl hebben en zomaar geld in het rond smijten. Ik bedoel maar, gisteren sliepen we op één of andere kerels vloer en vanochtend hebben we als bedankje gewoon een ontbijt voor hem gemaakt. Dat is het soort leven dat wij leiden.

Robin: We zijn geen rockstars, we zijn gewoon een couple of regular guys.

DIVE: Als het dus niet om het geld gaat, waarom is het dit dan allemaal waard?

Robin: Muziek schrijven op zich is een van de beste dingen die je kunt doen. Het is een van de meest bevredigende ervaringen. Maar het dan ook echt naar de mensen toebrengen en het voor ze spelen, die live interactie, dat maakt de cirkel compleet.

DIVE: Wat hebben jullie te zeggen tegen mensen die zeggen dat muziek ophield na The Beatles en The Rolling Stones?

John: Ze zoeken niet hard genoeg. Vooral in het Verenigd Koninkrijk is er een hele hoop goede muziek. Er

63

DIVECULTURE zijn een boel coole bandjes. Begin gewoon eens met naar iets anders te luisteren. En als het je verveelt, luister dan gewoon naar een ander genre.

Robin: Het internet heeft het nog veel makkelijker gemaakt. Kinderen in de sixties hadden dat niet. Ze luisterden gewoon naar dingen die op TV en de radio waren. Als iemand The Beatles aan het pushen was, moest je er wel naar luisteren. Maar door de komst van het internet is het zoveel makkelijker om kleinere bands aan de andere kant van de wereld te vinden. Dus er is echt geen excuus voor het niet vinden van goede muziek.

Natuurlijk is het ook moeilijk want er treedt oververzadiging op. Ik denk dat een beetje het nadeel is van het hele internetgebeuren.

John: Ik kijk gewoon naar de platenlabels waar artiesten die ik heel goed vind bij ingeschreven zijn en luister dan naar andere bands van dat label.

DIVE: Wat zijn jullie vooruitzichten voor de toekomst?

John: We zouden wel willen groeien. Voor iedereen die muziek maakt is het denk ik wel het ultie-me doel om ervan te kunnen leven, afhankelijk van je levens-

Van links naar rechts: James , Jamie, Robin, John en Matt

64

standaard natuurlijk. We willen gewoon kunnen spelen voor meer mensen op een regelmatige basis en wat plekken bezoeken waar we nog niet zijn geweest.

Robin: Ja, er zijn zoveel mensen die ons vragen om naar hun land te komen, wat we ons gewoon niet kunnen veroorloven vanwege de kosten die het met zich meebrengt. Dus als we groeien tot een punt waarop het voor ons mogelijk wordt om meer shows te doen voor meer mensen‌ John: We lenen geld van de ene plaats om voor iets anders te betalen en dan moeten we weer een manier vinden om dat geld terug te betalen. Om maar een voorbeeld te geven: we zouden wat shows moeten doen in China na deze tour. Maar we hebben niet eens geld voor de vlucht omdat we dat geld op hetzelfde moment nodig hadden om er een tourbus van te betalen. Het zou gewoon fijn zijn om ons niet heel de tijd zorgen hoeven te maken over geld.

Colofon NUMMER Editie juni Prijs: â‚Ź4,50

REDACTIE Evelien Sinke Stefanie Creten Robyn Uytterhoeven

WEBSITE www.dive-magazine.be

EINDREDACTIE Eindredacteur Evelien: Robyn Uytterhoeven Eindredacteur Stefanie: Evelien Sinke Eindredacteur Robyn: Stefanie Creten

DRUKKERIJ Drukkerij Michiels bvba Eindeke 1b 2221 Booischot (Heist-op-den-Berg)

Claudia Neukermans

66

Monsters never lie door Alyssa Bers