#RUBRIEK
7A M M AG A Z I N E 1
IN DIT NUMMER
WAT IS KOFFIE? 8 WIST JE DAT?
12
KAMPIOEN BARISTA LOUIS DONCK
14
DOOR DE LENS: KOFFIEBRANDERIJ
18
FAIR TRADE
24
KOFFIEKOKEN
28
LEZER IN DE SPOTLIGHT
30
7AM GAAT VREEMD: BERLIJN & ISTANBUL
31
KOFFIEMOBIEL
36
KOFFIE TREKPLEISTERS
38
ZELF STARTEN
45
THEE
52
JILI TEA
56
QUIZ
58
#TEAM
Indu Gorris 21 jaar Koffie-addict sinds: 2014 Uit: Turnhout Interesse: muziek en mode
Yosra Lagmaui 21 jaar Koffie-addict sinds: ik examens heb Uit: Zwijndrecht Interesse: Series en schrijven
Jelle Oderkerk 20 jaar koffie-addict sinds: 2011 Uit: Brasschaat Interesse: Films en reizen
4 7 A M M A G A Z I N E
We willen de lezer verder laten kijken dan hun kopje koffie en vaste koffiebar. - Jelle, Caramel Machiato drinker Koffie kan een dag maken of kraken en wij willen laten weten waarom. - Yosra, Cappucino drinker We willen de koffiedrinker zijn koffie nog aangenamer maken met ons magazine. - Indu, Café Mocha drinker
6 7 A M M A G A Z I N E
#EDITO
KOFFIEGEKTE DOOR INDU GORRIS Enkele maanden geleden kwam ik samen met Yosra Lagmaui en Jelle Oderkerk om te brainstormen over een nieuw magazine. 7AM is ontstaan in (hoe kan het ook anders) het Mechelse koffiehuisje Sister Bean, dat je zeker ook eens moet bezoeken. Sinds de start van dit koffiemagazine is er een hele nieuwe wereld voor me opengegaan. In amper vier maanden tijd kan ik mezelf met trots “een gebruiker zonder de suiker” noemen. Voor mijn twee mederedactrices had koffie niets nieuws meer te bieden. Vergeleken met mij waren ze allebei behoorlijke coffee addicts. Vreemd hoe het effect van koffie op ieder van ons verschilt. Sinds het eerste kopje koffie merkte ik wat het allemaal met mijn fysiek doet en hoe het soms wonderbaarlijk, positieve effecten heeft op mijn gemoedstoestand. Jawel, koffie maakt me ontzettend blij. Voor even lijken alle zorgen verdwenen te zijn. Althans, zo lang de cafeïne in werking is. Maar goed, dat even terzijde. Dit magazine wil vroege pendelaars die naar het werk of school vertrekken graag aangename en ontspannende lectuur geven. 7AM verwijst daarom naar het vroege uur waarop voor velen hun dag begint. We kozen daarom ook voor niet te zware lectuur zo vroeg in de morgen. Vergaap je aan de fotoreportage van Louis Donck zijn branderij in Roeselare en lees daarna meer over zijn koffiezaak in het interview. Roeselare was al behoorlijk ver maar we gingen zelfs nog verder voor goede koffie. Voor dit nummer gingen we op de koffie in Berlijn en Istanbul. Koffiehuis WestBerlin wil met koffie en glossy een nieuw concept aanbieden. Inwoners van Istanbul daarentegen willen hun kopje koffie liever straf en op de traditionele wijze. Ben je opzoek naar leuke adresjes die toch iets dichter bij huis zijn, dan raden we je graag zes adresjes aan over Antwerpen, Leuven en Mechelen. Als je door al die koffiezaakjes de kriebels voelt om zelf een (koffie)zaakje te starten, hebben we enkele belangrijke starterstips voor je. Dat en nog meer lees je allemaal in dit nummer. Enjoy your coffee!
7A M M AG A Z I N E 7
KOFFIE - KAFFA - QUAHWEH Tekst & foto ’s: Jelle Oderkerk
Koffie kent een lange geschiedenis. Het verhaal gaat dat het allemaal begon in Ethiopië. Daar woonde een geitenhoeder “Khaldi”. Zijn geiten proefden de zoete, rode koffiebessen die aan de koffieplant in het bos groeiden en werden erg energiek. Khalid, de geitenhoeder was verbaasd van de hyperactiviteit bij de geiten en ging daarom ook zelf experimenteren. Hij proefde de bessen, maar merkte dat er ook twee bonen in zaten, waar hij bij het kauwen daarop veel energie kreeg. Zo kwam hij op het idee om er een drankje van te maken waarbij hij eerst de bonen roosterde, ze dan maalde en uiteindelijk kookte tot koffie. De naam koffie komt dan ook van ‘Kaffa’, een provincie in Ethopië.
8 7 A M M A G A Z I N E
Een ander verhaal verteld dat koffie zijn origine of toch het verhandelen ervan zich terugvindt bij de Arabieren. Zij zagen in koffie een vervanging voor de wijn die zij niet mochten drinken als Moslim en noemden het Quahweh, wat sterkte betekent. Arabica en Robusta Arabica koffiebonen zijn over het algemeen van betere kwaliteit en kan je herkennen aan een vliesje binnen in de boon verduidelijkte winkeleigenaar van speciaalzaak Mattheus b, Nessy Cazier ons. Als je een koffieboon in tweeën breekt en je ziet geen vliesje is het sowieso een Robusta. Arabica bonen groeien in een subtropisch
#KOFFIEBOON
klimaat waardoor ze op grotere hoogten groeien en op rijkere bodems zoals die van een vulkaan groeien. Hierdoor kunnen deze bonen minder geoogst worden, waardoor ze duurder verkocht worden. De Robusta is zoals de naam al verklapt veel sterker en kan hierdoor op laagvlakten groeien. Van smaak verschillen de soort bonen ook. Een Arabica boon is eerder zacht en zoet van smaak en heeft een laag cafeïnegehalte. Een Robusta is scherper en bitter van smaak en bevat meer cafeïne. Het hoge cafeïne gehalte van Robusta is te wijten aan de lagere gebieden waar de plant groeit en daardoor sneller ziekte, schimmel of andere gebreken kan oplopen. Om zich hiertegen te beschermen produceert de plant de hogere dosis cafeïne. Onder de Arabica bonen rekenen we ook de exclusieve koffies. De prijs kan al snel oplopen tot 200 euro per kilo of zelfs meer voor de Kopi Luwak. De koffie die bekend is omdat de koffiebonen uit de uitwerpselen van de Civetkat worden gehaald. Nessy Cazier heeft ook haar favoriete koffie tussen de duurdere soorten: “Tussen de exclusieve koffietjes verkies ik een Rwanda. Dat is wat voller van smaak en heeft wat pit. Een koffie luwak vind ik een beetje overroepen, maar ieder zijn smaak en er zijn mensen die echt wel zeggen dat het dé koffie is.” Veel bedrijven combineren Arabica met Robusta bonen en maken er een mengeling van. Zo kunnen ze zelf beslissen hoe zuur ze de koffie maken.
Van plant tot kopje koffie Een koffieplan is eigenlijk een boom zoals een fruitboom. Een meerjarige plant waar eerst witte bloemen met jasmijngeur op komen en dan pas de besjes, die met het rijpen rood worden. Eens de bessen knalrood zijn, zijn deze rijp om te oogsten. Op dat moment hebben de bessen een hoog suikergehalte, wat uiteindelijk een zeer goede smaak aan de koffie geeft. Elke bes bevat telkens twee koffiebonen. Voor de koffiebonen uit de bes worden gehaald moeten de bessen gedroogd worden. Dit gebeurt op een droge of natte methode. De droge methode is het goedkoopst en eenvoudigst. Deze wordt ook vooral gebruikt voor bonen met mindere kwaliteit. Hierbij worden de bessen over droogvloeren in de zon gelegd. Na vier weken zijn de bessen zo goed als droog, waarbij de bonen los in de bes zitten en er gemakkelijk uitgehaald kunnen worden.
7A M M AG A Z I N E 9
#KOFFIEBOON
Als de bonen te droog zijn geworden is dit moeilijker. De natte droogmethode wordt gebruikt voor de betere bonen en vooral Arabica bonen. Bij deze methode wordt het vruchtvlees direct verwijderd met een geschikte machine. Dit gebeurd zo snel mogelijk na het oogsten van de bessen. Op plaatsen waar het regent gebruiken ze droogmachines. Er wordt ook telkens erg goed op gelet of er een slechte boon bij zit, want dit zou een volledige reeks bonen kunnen bederven. Tijdens het droogproces mag de hoornschil niet barsten. Na het drogen wordt de koffie op dat moment ‘Hoornschilkoffie’ genoemd. De hoornschil wordt er pas afgepeld op het moment dat de koffie wordt geëxporteerd. Na het pellen worden de bonen gesorteerd op grootte, dichtheid en daarna op prijsklasse. De kleine bonen worden meestal gebruikt voor grootverkoop en de grote voor de meer gespecialiseerde zaak. Eens de bonen gesorteerd zijn worden ze geëxporteerd naar de vragers of maken ze een tussenstop bij een plaatselijke branderij. De branding van de bonen is het proces waarbij de groene bonen verhit worden tot 200°C voor een vijftiental minuten, waarbij ze bruin van kleur worden. Het is bij
10 7 A M M A G A Z I N E
de branding dat het bekende aroma van koffie naar boven komt. Een donkere en dus langer gebrande koffieboon zorgt voor een meer bittere smaak en bevat minder cafeïne. Als de bonen gebrand zijn worden ze nogmaals gesorteerd en in zakken gestopt die ook worden gewogen. Hierna komen ze dan uiteindelijk terecht bij bedrijven, winkels en horeca. Om perfect bewerkte koffiebonen tot hun recht te laten komen is het als laatste stap natuurlijk erg belangrijk om de juiste zettechniek te gebruiken en voor elke soort koffie de geschikte boon te gebruiken. Methodes van koffiezetten Er zijn verschillende manieren om koffie te zetten. Je hebt de klassieke methode waarbij je via een machine water in een filter met koffiegruis giet en zo koffie verkrijgt. Die methode is nog steeds het populairst. Tegenwoordig beginnen koffiedrinkers ook terug hun koffie te zetten met de hand, zoals vroeger. Dit is volledig hetzelfde systeem als met een koffiezet, maar hierbij doe je alles zelf. Aan die methode heb je het meeste
#KOFFIEBOON
smaak omdat je de koffie zelf fijner kan malen en de koffie zolang je wilt kan laten doortrekken. De French Press is een manier van koffiezetten waarbij geen filter nodig Nanny C ezier , eigenaar Mattheus b is. Het koffiegruis wordt samen met kokend water in een cilindervormig glazen kannetje geschonken. Na dat dit een korte tijd heeft getrokken, druk je de zeef van het kannetje naar beneden waardoor de koffie van het koffiegruis gescheiden wordt. Nessy Cazier vindt dit een goede methode omdat je de koffie de tijd moet geven om het water te absorberen en daardoor de beste smaak verkrijgt. Bij het maken van een Espresso wordt de druk er snel doorgehaald waardoor je snel een krachtig een kopje koffie hebt. Espresso is goed voor mensen die niet goed tegen koffie kunnen wegens bijvoorbeeld hartkwalen. “Mensen met hartkloppingen mogen daarbij absoluut
geen melk bij hun koffie doen. Vanaf het moment dat je er melk bij begint te doen, heb je het hoogste gehalte van cafeïne. Daarbij komt dat wanneer je het langer laat staan er zich een olielaag op vormt. Zo’n soort koffie blijft eigenlijk maar een halfuur in je lichaam zitten en is dus ook snelWW weg. Behalve als je er vier achter elkaar dringt is het niet meer gezond” vult Nessy Cazier aan. Een echte ‘slow coffee’ is het zetten van koffie met een percolator. Deze wijze van koffiezetten was vooral in de jaren 50 en 60 populair, maar begint tegenwoordig ook terug meer in de smaak te vallen. De percolator werkt met een waterreservoir dat wordt verwarmd. Wanneer dit bijna of net kookt stuwt de druk het water via een pijpje naar boven, waarna het water over de gemalen koffie druppelt. Het water dat door het koffiegruis is gelopen wordt terug vermengd met het water en het proces herhaalt zich. Het moeilijke hieraan is om te beslissen hoe lang het proces precies moet duren. Als het te lang duurt wordt de koffie bitter.
7 A M M A G A Z I N E 11
#KOFFIEWEETJES
WIST JE DAT ? Tekst & foto ’s: Jelle Oderkerk
400 mg cafeïne per dag biedt voordelen voor hersenen en hart zonder neveneffecten. Oorspronkelijk werd koffie gegeten. Afrikaanse stammen mixten koffiebessen met vet als energieballen.
Bij het maken van een cappuccino kan je horen of die goed is. Wanneer de barista vaak klopt met het melkkannetje, is de melk niet goed opgeschuimd waardoor er meer lucht in moet worden gebracht.
De duurste koffie, Kopi Luwak is gemaakt van de stoelgang van de Sumatran wild cat of Civet kat die koffiebonen eet.
Wist je dat er 100 miljoen mensen direct of indirect bijdragen tot de productie van koffiebonen? In het oogsten, bewerken, vervoeren, etc. Je kan ook koffie als zelfbruiner gebruiken
Tijdens de oorlog dronken mensen koffie die door granen en eikels gemaakt werden.
12 7 A M M A G A Z I N E
#RUBRIEK
7 A M M A G A Z I N E 13
#INTERVIEW
Ik ben opgegroeid tussen de koffiezakken 14 7 A M M A G A Z I N E
#BARISTALOUISDONCK
Tweevoudig Belgisch kampioen barista Louis Donck Louis Donck heeft zijn eigen koffiebranderij in het West-Vlaamse Roeselare en is volledig gepassioneerd door koffie. Maar wat doet zo’n barista juist allemaal? tekst Indu
G orris | fotografie Yosra L agmaui & Jelle Oderkerk
In de koffiebranderij van Louis Donck hangt een zalige koffiegeur. Met een kleine groep werknemers zorgt Donko’s koffie dagelijks voor twee ton koffiebonen. De winkel ademt een rustige sfeer en klanten worden ontvangen met jawel, een kopje koffie. Hoe begint een productiedag? “We starten dagelijks om acht uur. Dan vergaderen we bij de koffiemachine met de vertegenwoordigers en mensen van de productie. Dit verloopt informeel met een tas koffie erbij, een voordeel van het product natuurlijk (lacht). Tijdens de vergadering overlopen we samen met de mensen van de verkoop wat er die dag moet gebeuren. Tegen half negen wordt alles opgestart. We branden altijd maandag en dinsdag omdat we wekelijks alle bestellingen vers branden. De rest van de week gebruiken we om alles aan te vullen en de productie af te werken.” Hoeveel personeel heeft u in dienst? “We werken in totaal met vier mensen waarvan twee op de baan, eentje op kantoor en één in de productie. ikzelf spring overal wat bij bij de klanten, op kantoor en in de productie.” Hoe ziet uw dag er zoal uit als barista en koffiebrander? “Dat hangt van dag tot dag af. Vanmorgen moest ik naar een klant die een probleem had met een koffiemachine. Voor de rest heb ik vandaag wel wat kantoorwerk. Straks om half twee komt er een nieuwe klant een bezoek brengen aan de branderij om te kijken of we tot een samen-
werking kunnen komen. Morgen moet ik dan weer de hele dag koffie proeven voor Test Aankoop. Het is voor een test van 30 grootwarenhuiskoffiemerken waarvoor ik als jury of professionele testpersoon ben gevraagd. De rest van de week heb ik nog wat klantenbezoeken en kantoorwerk. Er zit geen vaste routine in mijn job.” (lacht bescheiden) Komen de klanten uit de buurt of komen ze van verder? “Wij werken eigenlijk nationaal maar wel hoofdzakelijk in West-Vlaanderen. Ik heb ook al klanten gehad uit Antwerpen of Brussel. Bij 90% van onze klanten werken we met rechtstreekste levering.” Nog even over de productie. Hoeveel produceert u op een dag als vandaag? “Vandaag draaien wij ongeveer 240 kilo per uur en branden we een uur of 6 à 7 dus komen we aan 2 ton productie vandaag. Die verdelen we onder een 500-tal klanten” Waar komen uw bonen vandaan? “Wel... de koffieproducerende landen bevinden zich voornamelijk tussen de keerkringen boven en onder de evenaar. Vooral in Amerika, Zuid-Amerika, Afrika, Azië, enzovoort. Brazilië is natuurlijk de grootste koffieproducent dus daar komt een groot deel van. Daarnaast werken we ook nog veel met Centraal-Amerika zoals Guatemala, Nicaragua, Costarica. Een klein deel komt van Ethiopië. Ethiopische koffies maken meer en meer
7 A M M A G A Z I N E 15
#BARISTALOUISDONCK
een opgang omdat deze echt een typische smaak hebben. In het algemeen komen bonen eigenlijk van over de hele wereld.” Denkt u aan een mogelijke uitputting van koffiebonen? “Ik denk niet dat koffie ooit uitgeput zal zijn. Dat je met een systeem zit van vraag en aanbod is een andere zaak. Het is een natuurlijk product. De oogst van dit jaar is niet hetzelfde als die van volgend jaar, het is altijd een vraag wat de oogst zal worden afhankelijk van het klimaat. Nu bijvoorbeeld is er de laatste weken een droogte geweest in Brazilië waardoor er minder productie zal zijn. Omdat koffie een grondstof is, zit je inderdaad met het spel van vraag en aanbod wat zijn invloed heeft op de prijs. Dit zorgt voor een dagelijkse schommeling.” Denkt u dat in de toekomst een luxeproduct gaat worden, iets exclusiever? “Een luxeproduct denk ik niet. Ik zie wel naar de toekomst toe een groter verschil komen tussen bulgkoffie, warenhuiskoffie bedoel ik daar dan mee, met daarnaast de specialty koffie. Daar zie ik wel een groter verschil in komen.” Verandert de vraag van de klant? “Laat ons zeggen dat we de laatste vijf à tien jaar wel een kleine verandering zien. We hebben een periode gehad waarin koffie wat vervallen was tot een banaal product.
16 7 A M M A G A Z I N E
Het was zwart en het was warm en het was iets wat bij mijn grootmoeder te drinken was. Maar de laatste jaren is er terug een toffe trend gekomen, koffie is terug hip. De jeugd begint ook terug meer en meer koffie te drinken. We zien ook de opkomst van de espressobars met het ganse baristaverhaal. Dit komt enkel maar ten goede aan de koffie op zich.” Wat is daar de oorzaak van volgens u? “Een aantal koffiebranders kwam enkele jaren terug tot de conclusie dat de koffiemarkt verzadigd was. Er was weinig aanmoediging rond koffie. Daar is uiteindelijk wel wat op gewerkt in het algemeen.” Hoe is het hele koffieverhaal begonnen voor u? “Ik ben er eigenlijk in opgegroeid. Ik ben de derde generatie koffiebrander. Mijn grootvader is in de jaren ’30 gestart met koffiebranden. Dan heeft mijn vader de koffiebranderij overgenomen en dan een kleine twintig jaar geleden ben ik ook professioneel in de koffie begonnen. Ik ben hier dus eigenlijk opgegroeid tussen de koffiezakken. Een jaar of negen geleden heb ik dan de koffiebranderij overgenomen. Zo ben ik er eigenlijk ingerold.” Waar kwam het idee van om les te gevHoe bent u op het idee gekomen om les te geven? “Ja, hoe is dat eigenlijk allemaal begonnen dat hele baristaverhaal? Wij verkopen ook koffiemachines, wij doen een totaalservice aan ons horecacliënteel. Dan krijg je op een gegeven moment de vraag van klanten hoe je zo een Italiaanse cappuccino met schuim moet maken. En dan moet je uiteindelijk tot de conclusie komen dat je het eigenlijk zelf niet kunt (lacht). Toen is er een belletje beginnen rinkelen. Ik heb me toen nog meer verdiept in het product en enkele opleidingen gevolgd in het buitenland. Uiteindelijk begon ik ook aan die wedstrijden deel te nemen. Dan voel je die competitie die daar begint te borrelen. Op die manier geraak je er nog wat verder in en dan ja, voor je het weet win je tweemaal op rij.” (lacht trots)
#BARISTALOUISDONCK
Nog even over die competitie. Kunt u ons ook vertellen wat die zoal inhoudt en wat u toen heeft gemaakt? “Het baristakampioenschap op zich is eigenlijk een test waarin je gedurende 15 minuten aan een vierkoppige sensorische jury en twee technische jury’s een verhaal moet brengen. Je moet vier espresso’s, vier cappuccino’s en vier eigen creaties, signature drinks, presenteren én laten proeven in die 15 minuten. Vorig jaar maakte ik een koffie met Mexicaanse bonen. Fincachilipa uit Mexico, uit Pakamara. Diezelfde koffie heb ik ook gebruikt voor mijn cappuccino en mijn signature drink. Die was dus eigenlijk een referentie naar Mexico. Ik heb een combinatie van zout en limoen toegevoegd, een bee tje zoals bij een tequila maar dan met een espresso.” Gaat het om de smaak of speelt de presentatie ook een rol? “De jury kijk naar het technische, het visuele en de smaak. Je wordt beoordeeld op alles, hoe je het eigenlijk finaal in de tas bij de klant aanbrengt.” Hoe bent u eigenlijk op het idee gekomen om limoen toe te voegen? “De Pakamara-boon had een zekere assiliteit, een zuur, dat paste zeer goed bij de limoen. Ik heb dan de vergelijking gemaakt met de typische Mexicaanse drank, tequila. Zoals je de tequila drinkt met was zout en limoen, zo heb ik dat gedaan met de espresso. Het bittere en zure van de koffie en dan die limoen waarin de zuurte weer terugkomt en dan terug het bittere van de espresso. Zo bekom je een smaaksensatie die heen en weer gaat in je mond wat wel plezant is.” (maakt golfbeweging) Drinkt uzelf graag koffie? “Gelukkig wel!WW (lacht verrast) op allerlei manieren. Zowel puur als espresso als cappuccino en zelfs ook slow coffee. NVDR: Slow coffee heeft te maken met de tijdsduur die de zettechniek nodig heeft. Je moet dus de tijd nemen voor een goed kopje koffie.
Hoe kijkt u naar grote bekende koffieketens als Starbucks die eigenlijk niet zo zeer op koffie gericht zijn maar meer op “candycoffee”? “Het is inderdaad candycoffee omdat het vrij zoet is. Starbucks is enerzijds positief voor de koffiewereld omdat het koffie als product toch wel wat terug op de kaart zet. Anderzijds zijn de producten eigenlijk meer melkdranken die wat naar koffie smaken maar die vooral veel te zoet zijn. Maar goed, het zij nu zo.” Hebt u nog plannen voor uw bedrijf? “Ik heb niet de ambitie heb om op groter volume te werken maar wel om kwaliteit te brengen. Ik geloof in een koffiebranderij die puur op kwaliteit focust. Maar goed, wij hebben onze capaciteit en zolang we die kunnen handhaven zijn we gelukkig. En zolang onze klanten ook gelukkig zijn natuurlijk. Daar doen we het voor.
7 A M M A G A Z I N E 17
#FOTOREPORTAGE
18 7 A M M A G A Z I N E
foto ’s :
Jelle Oderkerk & Yosra L agmaui
#FOTOREPORTAGE
De onverwerkte bonen uit Brazilië
De opslagplaats met juten zakken om de bonen tijdelijk in op te bergen
7 A M M A G A Z I N E 19
Het vuur dat voor vers gebrande bonen zorgt
20 7 A M   M A G A Z I N E
De gebrande bonen koelen af in deze koffiemolen
De werknemer weegt de bonen - Doncko’s brandt ca. 240 kilo per uur 7A M M AG A Z I N E
21
De opgeschuimde melk bij een espresso zorgt voor een lekkere cappucino
22 7 A M   M A G A Z I N E
“It’s just like when you’ve got some coffee that’s too black, which means it’s too strong. What do you do? You integrate it with cream, you make it weak. But if you pour too much cream in it, you won’t even know you ever had coffee. It used to be hot, it becomes cool. It used to be strong, it becomes weak. It used to wake you up, now it puts you to sleep.” - Malcolm X
#FAIRTRADE
FAIR TRADE Koop jij volgende keer Fair Trade koffie? Fair trade of het Max Havelaar label bestaat ondertussen 25 jaar. Max Havelaar is het keurmerk dat met zijn label toont welk product door eerlijke handel in de winkel is gebracht. Via dit symbool kan je dus sinds 1988 zien of iets zeker aan de voorwaarden van Fair Trade voldoet. Maar wat is fairtrade eigenlijk precies en vanaf wanneer krijgt een product dit label? Tekst & foto ’s: Jelle Oderkerk
Fair trade betekent letterlijk eerlijk handel voeren. Van boer tot winkel krijgt iedereen een eerlijk deel van de inkomsten en dit gebeurt op een ethische manier. Hiermee proberen fair trade organisaties een positieve invloed uit te oefenen op de armoede in ontwikkelingslanden en die op deze manier mee te bestrijden. Marijke Moyson van Oxfam Fair Trade verteld wat het betekent: ‘Fairtrade wereldwinkels is een manier om aan te tonen dat wereldhandel wel eerlijk kan verlopen. Wij zijn eigenlijk grote pleitbezorgers voor een eerlijke wereldhandel. De wereldhandel nu is oneerlijk en dat beperkt de keuzes voor de boeren in het zuiden. Door met hen eerlijk te gaan handelen, laten we zien aan de politici, aan de bedrijven dat eerlijke handel wel kan. Alle handel, alle wereldhandel zou eerlijk moeten verlopen’. Met Fair trade probeert men om het systeem van handel voeren te veranderen. Een product invoeren gebeurt namelijk vaak oneerlijk. Het product passeert dan langs vele tussenpersonen en groothandelaars waardoor het geld meer onder hen wordt verdeeld en maar een kleine opbrengst naar de oorspronkelijke boeren gaat. De boeren in het zuiden die het product leveren verdienen hierdoor erg weinig en komen zo in armoede terecht. Het is ook niet de bedoeling van Fair Trade om zomaar hulp
24 7 A M M A G A Z I N E
aan te bieden aan die boeren, maar wel degelijk handel mét hen te voeren. Hulp is uitputtend en heeft vaak geen blijvende werking en daarom is samenwerken met de boeren wel degelijk van belang. Zo kunnen zij beter op eigen benen staan en meewerken in het hele economisch gebeuren met een zekere financiële stabiliteit. Fair Trade label Het controleren van een product of het al dan niet fair is gebeurd door FLOCERT. Dit is een Fair Trade Labelling Organization en houdt zich bezig met de certificatiecontrole. Er zijn verschillende voorwaarden aan verbonden om als producent een Fair Trade certificaat/label te krijgen. Zo bevestigt FLOCERT niet alleen of er wordt voldaan aan de sociale standaard, maar ook de standaard op het vlak van milieu. Een andere belangrijke voorwaarde is dat de producenten de Fair Trade minimum prijs krijgen die alle productiekosten dekt en de verdiende premie ontvangen. Het is dit certificaat waarmee organisaties zoals Oxfam rekening houden wanneer ze een nieuw product aannemen in hun wereldwinkels. Er zijn over de hele wereld verschillende Fair Trad organisaties die producten aannemen die eerst langs de
Marijke Moyson van Oxfam-Wereldwinkels
#FAIRTRADE
goedkeuring van FLOCERT moeten passeren. In België alleen al heb je Oxfam-Wereldwinkels, Oxfam Magasins du Monde, Miel Maya Honing en Max Havelaar. Daarnaast kan je ook telkens in de plaatselijke supermarkten zoals Delhaize en Carrefour. Zij hebben hun eigen Fair Trade gamma. Het traject Het traject dat de producten moeten afleggen zoals bijvoorbeeld koffiebonen van de boeren tot in de winkel, begint bij een aantal heel kleinschalige boeren met een tuintje koffiestruiken. Wanneer de koffiebessen klaar zijn gaan ze die plukken. Hierna gaan ze die ofwel ter plaatse een eerste keer verwerken ofwel brengen ze die naar een coöperatie. Als de bessen dan verwerkt zijn tot boon krijg je de zogenaamde perkamentkoffie. Die koffie wordt van alle coöperaties en boeren verzameld en gaat naar een centraal verwerkingsfabriekje. Daar wordt het vliesje van de boon gehaald waardoor je groene koffiebonen krijgt. Voor de bonen dan per container naar België komen, wordt er een klein staaltje met de luchtpost naar
hier gestuurd en getest. Als het niet goedgekeurd wordt krijgt Oxfam een nieuwe staal. Wanneer het wel goed is mag de container vertrekken. Eens in België blijft de container nog even in quarantaine en wordt er opnieuw een staal genomen die weer wordt gebrand en geproefd. Hierna is het definitief goedgekeurd. Maar ook dan kan het nog afgekeurd worden waardoor heel het proces opnieuw moet gebeuren. Oxfam De bekendste organisatie voor eerlijke handel in België is Oxfam-Wereldwinkels. Marijke Moyson: ‘Voor het ontstaan van Oxfam kan je lang teruggaan tot ergens na de tweede wereldoorlog. in Oxford werd toen een comité opgericht om de honger in de wereld uit te roeien. Daaruit is dan Oxfam International ontstaan. Ondertussen zijn zij met 17 organisaties verspreid over meer dan 90 landen. Het merendeel daarvan is net zoals Oxfam Solidariteit in Brussel vooral bezig met noodhulp en fondsenwerving. Daarnaast heb je ook een aantal Oxfam organisaties zoals Oxfam-wereldwinkels, Magasins du monde-Oxfam in
7 A M M A G A Z I N E 25
#FAIRTRADE
Wallonië, Oxfam Australië en Oxfam Spanje die ook aan eerlijke handel doen en Fair Trade organisaties zijn.’ Oxfam probeert naast het zuiver aankopen en verkopen van Fair Trade producten, de mensen bewust te maken over onrechtvaardige wereldhandel door campagnes en acties te voeren en vormingen te geven. Daarnaast proberen ze overheden en bedrijven te overhalen om hier iets aan te veranderen. De laatste jaren hebben ze ook een aantal ontwikkelingspartners. Dit zijn partners die ze specifiek ondersteunen. Op dit moment focussen ze zich op koffieproducten uit Congo en rijst- en theeboeren uit Laos. Oxfam ondersteunt deze partners extra omdat ze door een probleem met kwaliteit of continuïteit nog geen volledige partner kunnen worden. Het is natuurlijk niet altijd even gemakkelijk o nieuwe partners te vinden. Zo is Oxfam in 2011 begonnen met koffie uit Congo en meer specifiek de streek van het Kivumeer. Dit is een heel arme streek, volledig verwoest door oorlog waardoor het niet de gemakkelijkste plek was om economische relaties met plaatselijke producten aan te knopen. Samen met een Fair Trade organisatie uit Groot-Brittannië hebben ze tot nu toe één producent zo ver kunnen krijgen om Fair Trade gecertificeerd te worden. Een andere producent is in onderhandeling voor een certificaat. Maar ook met die producent voeren ze wel al handel. Hierdoor zijn er af en toe bijvoorbeeld pakjes koffie in de winkel waar nog geen Fair Trade label opstaat, maar wat wel al verkocht wordt. Koffie is naast cacao en wijn een van de drie grootste productgroepen waar Oxfam mee werkt. De koffie die zij verkopen komt voor een groot deel uit Centraal-Amerika, maar ook voor een groot deel uit Afrika, Ethiopië, Congo, Tanzania en Uganda. Populariteit Fair Trade wordt steeds populairder en trekt vaker de aandacht van de winkelende mens. In bijna elke supermarkt vind je dan ook tegenwoordig wel iets van Fair Trade. Vooral binnen de koffiewereld en bij bananen groeit Fair Trade heel hard.
26 7 A M M A G A Z I N E
#FAIRTRADE
is het eigenlijk ook logisch dat er een aantal voorwaarden verbonden zijn aan duurzaam omgaan met productie en met milieu.’ De boeren krijgen sowieso al een betere prijs als ze met Fair Trade grondstoffen werken, maar om het partnerschap tussen het biologische aspect in combinatie met de eerlijke handel te handhaven zorgt Fair Trade er ook voor dat de boeren in het zuiden een extra premie krijgen als ze zich met biologische landbouw bezig houden. Marijke Moyson: ‘We merken dat er heel veel ijver is om over te schakelen op biologische landbouw. Het is ook zo dat bijvoorbeeld koffieboeren in Ethiopië niet biologisch gecertificeerd zijn, maar omdat ze te arm zijn om bestrijdingsmiddelen en pesticiden te kopen is hun productie vanzelf biologisch.’ ‘Fair Trade groeit elk jaar maar het blijft op dit moment nog een redelijk niche markt. Mensen worden wel meer en meer bewust van het feit dat als we iets willen veranderen, we dan ook bij onszelf moeten kijken en dat duurzaam boodschappen doen kan helpen. Dat kan op verschillende manieren, minder vlees eten, lokaal en bio of fairtrade kopen. Er zijn veel opties om duurzaam te handelen, Fair Trade is daar een van en ons aandeel groeit wel elk jaar.’ vult Marijke Moyson aan. Om mensen aan te trekken moet er natuurlijk reclame worden gemaakt. Vrijwilligersorganisaties zoals Oxfam proberen dit vooral te doen met campagnes en acties, omdat adverteren grote budgets vraagt die ze bewust voor andere dingen willen gebruiken. Zo was er de voorbije twee jaar een actie tijdens de week van de Fair Trade in oktober, waarbij je een chocopot van eender welk merk kon inruilen tegen een nieuwe chocopot in de wereldwinkel. Ook gebruiken ze vaak bekende Vlamingen om meer aandacht te trekken op affiches of bij de acties.
Ben jij geen boekenwurm, maar wil je toch meer te weten komen over Max Havelaar en het ontstaan hiervan., dan is deze strip van Suske&Wiske al zeker iets voor jou
Biologisch/ecologisch Fairtrade en bio groeien steeds meer naar elkaar toe. Dit is logisch omdat beiden duurzaamheid nastreven en niet enkel oog hebben voor handel, maar kijken naar het volledige plaatje op wereldvlak. Aldus Marijke Moyson: ‘Het is zo dat fairtrade en biologische landbouw hand in hand gaan. 40 procent van onze producten zijn niet alleen fairtrade maar ook biologisch gecertificeerd. Fair Trade is een duurzame manier van handel drijven. Dan
7 A M M A G A Z I N E 27
#KOFFIEKOKEN
Voor de échte koffieliefhebbers zorgde de redactie voor koffie op je bord. Naast koffie drinken, zijn er ook andere manieren om het dagelijks aroma van koffie in je op te nemen. Zo kwamen dit recept tegen bij Koffietcacao en probeerden het zelf uit. Tekst & foto: Jelle Oderkerk
Entrecote met knolselderij voor 4 personen • • • • • • • •
750g entrecote 400 ml melk 25 koffiebonen 250g aardappels In kleine blokjes gesneden 250g knolselderij In kleine blokjes gesneden 8 plakjes ontbijtkoek heel dun gesneden, ongeveer 2mm 2el boter peper en zout
1. Verwarm de melk samen met de koffiebonen in de pan. Laat op een laag vuurtje ongeveer 15 minuten trekken. Zeef daarna de koffiebonen eruit.
2. Voeg de aardaapel- en knolselderijblokjes toe aan de melk en kook ze gaar. 3. Verwarm de over voor op 160° C. Laat de plakjes ontbijtkoek op een bord tien minuten in de over drogen. Let op: ze worden pas krokant als ze weer afgekoeld zijn. Draai de over naar 140°C. 4. Smelt de boter in een koekenpan. Bestrooi de entrecote met peper en zout en bak hem aan beide kanten bruin. 5. Zet de pan daarna tien minuten in de over, of tot de gewenste gaarheid is bereikt. Snijd het vlees in dikke plakken.
28 7 A M M A G A Z I N E
#KOFFIEKOKEN
6. Verdeel de puree over de borden. Steek de twee plakjes gedroogde ontbijtkoek in en leg het vlees erbij.
De mening van 7AM Over het algemeen vonden we het een smakelijk, maar simpel geheel. We raden wel aan om meer koffiebonen bij de melk te voegen of deze in twee te snijden, want de smaak kwam er niet goed door. Ook vonden we het overbodig om het vlees in de oven te leggen, bakken is voldoende. En ten laatste, nootmuskaat in de puree kan naast peper en zout zeker niet ontbreken.
Het dessert: klassieke tiramisu 1. Zet 1 kopje sterke koffie 2. Meng 250g mascarpone, ...g suiker, .. eierdooiers en 4 el amaretto bij elkaar 3. Klop het eiwit apart op en voeg het bij het mascarpone mengsel 4. Giet het kopje koffie in een bakje met een scheutje amaretto bij en sop daar de vingerkoekjes in 5. Leg de doorweekte vingerkoekjes nadien in de potjes waarna je een laag van het mascarpone mengsel legt. Herhaal dit tot het potje vol is. 6. Werk af met cacao poeder
Smakelijk! 7 A M   M A G A Z I N E   29
#SPOTLIGHT
Lezeres en vaste koffiedrinker Ann D’Haese vertelt ons een verhaaltje over haar ervaring op reis om een tijdje zonder koffie te zitten. Tekst & foto: Jelle Oderkerk
“Estse oerbossen en espresso.
Dat ik elke ochtend uitkijk naar het mijn koffie ritueel wist ik al een beetje, maar dat het eigenlijk een verslaving is besefte ik pas echt enkele jaren geleden op reis. Mijn oudste dochter en ik schreven onszelf in voor een “natuur-overlevingskamp” in Estland om daar te leren overleven op zelf verzamelde bessen, paddenstoelen, planten etc… Ik keek er enorm naar uit, maar maakte me om twee dingen zorgen: het ontbreken van een wijntje na het eten en koffie bij het opstaan. Ik ging er namelijk van uit dat alcohol en koffie niet mee op het menu zou staan van de “oermensen” bij wie we twee weken gingen doorbrengen. Toen na aankomst de omstandigheden waarin we moesten slapen en eten nog primitiever waren dan verwacht verdween alle hoop op een dampende kop koffie… Bovendien bleken onze gastheren de gewoonte te hebben om thee te drinken uit grote kommen die ze dan bij wijze van ritueel doorgeven. Leuk, tof, maar ik kon enkel aan het geurige aroma van koffie denken! De eerste ochtenden moesten we vroeg uit de veren om zes uur om zonder ontbijt op “strooptocht” te gaan in het bos en al stappend en zoekend onze magen te vullen met wat we vonden. Een fantastische ervaring die wat overschaduwd werd door een zeurderige hoofdpijn die steeds erger werd. Pas na de derde dag realiseerde ik me dat dit wel eens abstinentieverschijnselen konden zijn en hoopte dat dit snel zou verdwijnen, maar nog meer dat er toch plots midden in het bos een pruttelende percolator zou opduiken. Op de vierde ochtend dacht ik dat ik begon te hallucineren. Een heerlijk aroma drong mijn neus binnen, maar toen ik mijn tent openritste zag ik dat één van onze gastheren koffie had gezet! Ik wist niet hoe snel ik in mijn kleren moest schieten om een mok te zoeken en deze te laten volschenken. De hoofdpijn verdween als sneeuw voor de zon en ik kon vanaf dan echt van het avontuur genieten.”
30 7 A M M A G A Z I N E
7AM GAAT VREEMD
7 A M M A G A Z I N E 31
#BERLIJN
32 7 A M M A G A Z I N E
#BERLIJN
COFFEE & GLOSSY IN WESTBERLIN KAN JE MAGAZINES LEZEN
Tekst : Jelle Oderkerk en Yosra L agmaui Foto ’s: Indu G orris
WestBerlin is een koffiezaak in West-Berlijn, een stad waar koffie en koffiebars momenteel een grote opmars maken. Kai Bröer kwam met een uniek concept. Naast een kopje koffie kan je er het laatste issue van je favoriete magazine lezen of kopen. Voor het opstarten van zijn eigen koffiezaak, was Kai Bröer interieurarchitect. Die ervaring liet hij niet achterwegen bij het inrichten van zijn eigen zaak. Hij wilde breken met de traditionele bruine koffiebar in Berlijn en maakte gebruik van veel wit om een moderne touch te creëren. De lichtinval maakt het lezen gemakkelijker en zorgt voor een uitnodigend gevoel. Op warme dagen kan je ook op het gezellig terrasje achteraan de zaak genieten van een koffie. Kai Bröer startte de koffiezaak anderhalf jaar geleden. Al van in het begin had hij het idee om er niet gewoon een typische bar van te maken. Eerder een ‘hangout place’, waar je magazines kan bekijken met een kopje koffie en een goed stuk cake ernaast. ‘Het was de News Bar in New York die met het idee kwam in de jaren ’90’, vertelt Bröer. ‘Een kleine zaak met onder andere koffie, muffins en bagels. Zij verkochten magazines en toonden er CNN op tv-schermen, zodat je er altijd op de hoogte was van het laatste nieuws. Ik was onmiddellijk g2wonnen voor het idee om tijdschriften aan te bieden en zo de klanten aan te sporen om een goed magazine te lezen. Anders zitten ze de hele dag op hun gsm-scherm te kijken.’ Uiteindelijk is het daarnaast ook meer een gespecialiseerde koffiezaak geworden door samenwerking met de juiste mensen. April, een Amerikaanse stond hem bij het opstarten vaak bij en vertelde hem alles wat hij moest weten.
deweekse cappuccino. De licht geroosterde bonen verminderen de bitterheid van de koffie en zorgen dat de fruitige smaak naar boven komt. Voor een goede koffiebar is elk aspect van import tot het koffiezetten erg belangrijk. Het is de juiste mix: de juiste bonen, de plaats waarvan ze komen, de branderijen, het materiaal en natuurlijk het koffiezetten zelf. De Five Elephant branderij reist zelf af naar de exportlanden om zo te zorgen voor een perfecte én eerlijke werking tussen de bedrijven. Bröer noemt het niet Fair Trade maar direct trade. ‘Onze klanten vinden dit interessant om te weten.’ Voorlopig is Bröer nog niet van plan uit te breiden en is hij tevreden met de klanten die hij heeft. Van zakenlui uit de buurt, tot buurtbewoners en veel toeristen die zich buiten de toeristische trekpleisters begeven.
Het succes achter WestBerlin zijn niet enkel de tijdschriften, maar ook de koffie zelf. Je krijgt er geen door-
7 A M M A G A Z I N E 33
#RUBRIEK
Straffe kahve
34 7 A M M A G A Z I N E
#ISTANBUL
OP STAP IN ISTANBUL tekst
& foto ’s Yosra L agmau
Istanbul is een bruisende stad met enorm veel toeristische trekpleisters. Maar Istanbul staat ook bekend om de koffie die ze serveren. 7AM proefde het straffe spul op het plein voor de Blauwe Moskee. Samen met Turks fruit is Turkse koffie een waar begrip geworden. Deze soort van koffie wordt niet alleen bereid in Turkije maar ook in de Arabische wereld, de Balkanlanden en de Kaukasus.
Door het koffiedik, is de koffie vrij sterk. We kregen ons kopje koffie geserveerd met een glas water. Echte fervente koffiedrinkers voegen wel eens een halve theelepel kardemom of een mespuntje nootmuskaat bij.
Er is een groot verschil tussen onze koffie en die van de Turken. Het heeft niets te maken met welke bonen je de Turkse koffie maakt, het gaat om de methode. Het branden en malen en de wijze van inschenken zijn essentieel bij het maken van deze koffie. Om Turkse koffie te bereiden, gebruik je vers medium-gebrande bonen die verpulverd zijn met een vijzel of stamper. Het branden van de koffiebonen duurt zeer kort, daarenboven worden de bonen zeer fijn gemalen. Deze gemalen bonen worden samen met water en evenveel suiker als koffie aan de kook gebracht in een soort van kannetje (cezve in het Turks). Het is de bedoeling dat de hoeveelheid water in verhouding overeenkomt met de hoeveelheid koffie. Bij een theelepel koffie, hoort een kwart kopje water. Het rare aan deze koffie is dat het vloeistofje met gemalen koffie en al in een kopje wordt geschonken. De bodem bevat een drabje dat je moet laten staan.
In de straten van Istanbul lopen er verkopers rond met een cezve en een plateautje met tasjes. Zo kan je voor 1 Turkse Lira (30 cent) een heel klein tasje koffie drinken. Het gaf ons alleszins de cafeïneboost die we nodig hadden. In Turkije zijn er veel tradities, ook koffie gerelateerde tradities. Het is bijvoorbeeld de gewoonte in Turkije om in je koffie te laten kijken. Wanneer de koffie op is, blijft er een laagje drab over. Je kan tegen betaling uiteraard, je toekomst laten voorspellen door waarzeggers. Aan de hand van het drab leest de waarzegger dan wat er komen zal. Drab heeft trouwens in het Turks dezelfde betekenis als toekomst. Een andere traditie is dat bij een huwelijk de aanstaande bruid Turkse koffie aan de bruidegom serveert. In plaats van suiker voegt ze er zout bij. Zo kan ze zijn temperament op de proef stellen. Pas wanneer hij vriendelijk blijft glimlachen, wordt er getrouwd.
In het centrum van Sultan-Ahmet in Istanbul, staat het koffiemuseum ‘Muzenin Kahvesi’. Het museum bevindt zich op de binnenplaats van het museum van Turkse en Islamitische Kunst. Voor maar liefst 20 Turkse Lira (7 euro) krijg je een demonstratie van 30 minuten waar barista koffie roostert, maalt en brouwt. Uiteraard krijg je ook een kopje koffie om te proeven.
7 A M M A G A Z I N E 35
#KOFFIEMOBIEL
‘T KAFFEEKABIENTJE Het Wetterse koppel Yvan en Veerle trekt met hun ‘t KaffeeKabientje sinds een jaar rond in België en verschillende Europese steden. Ze zijn barista’s met hart en ziel en zijn daarom altijd blij om je een kopje koffie aan te bieden. Ze reizen nog maar een jaartje rond maar ze ondervinden toch al enig succes. Tekst & foto ’s: Indu G orris
Goed begonnen is… In april 2013 startte het bescheiden koppel ‘t KaffeeKabientje. “We zijn begonnen met dit koffiekraampje omdat ik zelf heel graag koffie drink. Ik wilde graag van mijn hobby een beroep maken. Koffie trekt mensen massaal aan, dus dat voordeel heb ik wel met het commerciële aspect van
36 7 A M M A G A Z I N E
deze hobby.” Aldus een tevreden Yvan. De koffiemobiel is zo’n groot succes geworden, dat Yvan en Veerle na een jaar tijd al een tweede mobiel hebben aangeschaft. Zo is de hobby ondertussen tot een winstgevend bedrijfje gegroeid. De tweede koffiemobiel staat permanent in Gent. Daar heeft het koppel twee vaste plaatsen waar ze afwisselend staan. Een daarvan is de Gentse zaterdagmarkt en de andere is de zondagsmarkt. Op de markten beginnen Yvan en Veerle nu ook hun vast cliënteel te krijgen. In principe blijft het idee hetzelfde maar met de andere koffiemobiel. De mobiel, waarmee ze rondtrekken, onderhoudt het koppel zelf. Voor de andere in Gent hebben ze hun dochter ingeschakeld samen met haar vriend. Maar in examenperiodes zijn Yvan en zijn vrouw genoodzaakt om te splitsen omdat hun dochter dan moet studeren. “Dat is een beetje wikken en wegen” zegt Yvan.
#KOFFIEMOBIEL
Slim bekeken “Waarom we voor koffie kozen? Naast het feit dat ik een fervente koffiedrinker ben, moesten we ook rekening houden met het commerciële. Aangezien mijn vrouw en ik dit in bijberoep doen, moesten we ervoor zorgen dat we niet met overschotten van het product komen te zitten. We doen dit beroep enkel in het weekend dus door de week kan je niet alle voedingsproducten blijven bewaren. Je kan ze eventueel eenmaal of tweemaal invriezen maar of ze dan nog even lekker zullen zijn? Bij koffie heb je dit probleem niet. Koffie kan je zonder problemen een week bewaren en het erna terug in de koffiemolen steken en de koffie blijft even lekker. Dat was ook een van de hoofdredenen om zelfstandig te beginnen met koffie.” Java ‘t KaffeeKabientje verkoopt enkel Javaproducten maar doet dit wel op eigen basis. Daar koos hij bewust voor omdat het koppel niet afhankelijk wil zijn van Java. Zo zijn de twee vrij om te kiezen wat ze verkopen. “Waarom we voor Javaproducten kozen is een beetje toeval. Ikzelf ben fanatieke koffiedrinker en vindt Java één van de betere merken. Van in het begin was mijn standpunt al dat als ik ooit zelfstandig koffie zou gaan verkopen, ik heel graag met Javaproducten wilde werken. Het feit dat Java een primeurkoffie is, is mooi meegenomen. Het is een Belgisch topmerk dat al twee jaar op rij is verkozen tot beste koffie van de Benelux. Ik zie het zo dat als je met een zaak begint, je vanaf het begin al met kwaliteitsproducten moet starten.” Opleiding Toen Yvan wilde beginnen met de zaak, bezocht hij eerst Java voor kennis te maken met de producten. De medewerkers van Java waren enthousiast op zijn idee maar stelden de voorwaarde om een baristaopleiding bij Java te volgen alvorens ze zouden openen. De reden hiervoor was dat Java graag de kwaliteitstandaarden van hun producten hoog willen blijven houden. Af en toe krijgt Yvan ook inspectie van Java zelf. Ze komen dan kijken of hij de producten wel goed verkoopt en in hun naam goede koffie serveert. “Wat me opviel tijdens die baristaopleidingen was dat het baristaberoep toch wel een mannenwereld is. We waren in totaal met tien mensen om de
opleiding te volgen en er was slechts één vrouw aanwezig namelijk die van mij. Ondanks het feit dat ze de enige vrouw was, kon ze toch goed haar mannetje staan en zelfs meer!” deelt een fiere Yvan mee. Koffiehuisje “Voorlopig gaat het wel bij deze twee koffiemobiels blijven. Want het moet nog haalbaar blijven aangezien wij nog in de week een vaste job erbij combineren. Ikzelf ben bouwvakker in de wegenwerken. Dat is elke dag vroeg opstaan en na een tijdje begint dat wel door te wegen. Dan is zo’n kopje koffie heerlijk. Daar doe ik het voor.” Het werk in de weekends in de koffiemobiel is als het ware ontspanning voor het koppel. “Maar af en toe durft mijn vrouw wel eens te dromen van een klein, gezellig koffiehuisje. Wie weet, misschien later want met mij weet je nooit! Had je mij twee jaar geleden verteld dat ik zou gaan rondreizen met een koffiekraampje dat ook nog eens succes heeft, ik had je voor gek verklaard. Het is ook leuk dat mensen je na een tijdje beginnen te kennen. Gisteren had ik twee klanten die me aanspraken omdat ze me herkenden van in Oostende. Vandaag staan we in Turnhout, de andere kant van België als het ware. Dat vind ik een hele eer dat mensen je ondanks de afstand toch beginnen te herkennen.” (glimlacht fier)
7 A M M A G A Z I N E 37
#OPDEKOFFIEBIJ
COFFEE COLLEGE Leuven Tekst & foto ’s: Jelle Oderkerk
Drie jongens die gekend zijn met het studentenleven en samen in een studentenclub zaten, kwamen op het idee een koffiebar op te starten. Ze wilden iets nieuws en origineel. Zo kozen ze om hun koffiebar een studententhema te geven, wat goed past in het centrum van de studentenstad, Leuven. Om er een leuker concept van te maken brachten ze hier vooral het Amerikaanse studentenleven in terug met een schild als overal terugkerend symbool en namen voor koffie’s als ‘The Rich Kid’ met bijpassende tekening (zie foto links boven). ‘Enkel cheerleaders zouden hier nog moeten komen te staan, maar die kunnen we nog niet betalen’, voegde een van de eigenaars er lachend aan toe. Coffee College bestaat ondertussen al twee jaar in de Tiensestraat te Leuven en trekt veel studenten aan. Thiensestraat 72A, 3000 Leuven Openingsuren: Ma - Vr: 8:00 - 18:00 & Za: 10:00 - 18:00
38 7 A M M A G A Z I N E
#OPDEKOFFIEBIJ
MONT CAFE Leuven Tekst & foto ’s: Jelle Oderkerk
Op 100 meter verwijderd van koffiebar Coffee College, bevindt zich Mont Cafe op het Alfonds Smetplein. Mont Cafe is een klein barretje bedoeld om de opgekomen trend uit Amerika van afhaalkoffie in de spotlights te zetten. De naam Mont is gebasseerd op de bonen die ze gebruiken. Ze gebruiken namelijk de Arabica bonen die groeien op 1000 meter hoogte en dus in de bergen. Het symbool van de koffiebar lijkt op een aap maar stelt eigenlijk de Civetkat voor. Die kat eet koffiebessen in Bali waarvan hij alleen het vlees uitscheidt. Die uitscheiding zorgt voor de duurste koffie, de Kopi Luwak.
Alfons Smetsplein 1, 3000 Leuven Openingsuren: Ma - Vr: 8:00 - 18:00
7 A M M A G A Z I N E 39
#OPDEKOFFIEBIJ
CAFFÈNATION Antwerpen Tekst & foto ’s: Indu G orris
In Antwerpen-Zuid bevindt zich de koffiebar Caffènation. Bescheiden aan de buitenkant, groot en uitgesproken aan de binnenkant. Bezoek de koffiebar en snuif er de gezellige en rustgevende sfeer op. Het gemixte interieur van modern en licht samen met donker en vintage zorgt voor een speciaal effect en zo is er voor ieder wat wils. De trapmuziek geeft je de ervaring dat je niet in een alledaagse koffiebar zit. De barista’s die zelf gek zijn van koffie, brengen hun enthousiasme meteen over bij de klanten. Mechelsesteenweg16 Maandag - vrijdag: 8.30 - 19u, Zaterdag: 9 - 19u., Zondag: 11 - 18u.
40 7 A M M A G A Z I N E
#OPDEKOFFIEBIJ
SISTER BEAN Mechelen Tekst & foto ’s: Indu G orris
Op de Vismarkt in hartje Mechelen vind je het knusse Sister Bean. De gezellige koffiebar wordt gerund door twee zusjes die het verhaal van de zaak als een sprookje brengen. Dat merk je ook als je er op de koffie komt. Het heeft er veel weg van een zoet peperkoekenhuisje. De koffiebar bestaat vooral uit gerecycleerde meubels waarmee ze de gezelligheid van thuis willen evenaren. Proef ook zeker hun vers gemaakte quiches en heerlijke taarten.
Vismarkt 26 Open vanaf 10u
7 A M M A G A Z I N E 41
#OPDEKOFFIEBIJ
NOIR Deze trendy koffiebar in het hartje van Leuven is erg populair bij jong en oud. Met een terrasje aan de achterkant kan je er ook tijdens de zomer van koffie genieten.
Naamsestraat 49, 3000 Leuven Maandag - zaterdag: 9:00 - 18:00
Tekst & foto ’s: Jelle Oderkerk
KAFFEE INE
Een unieke koffiebar in Mechelen. Volledig gericht op de stijl van een gezellige hipsterkoffiebar kom je er geen tekort aan leuke details die je aandacht trekken.
Onze-Lieve-Vrouwestraat 6, 2800 Mechelen
42 7 A M M A G A Z I N E
#RUBRIEK
7 A M M A G A Z I N E 43
44 7 A M M A G A Z I N E
infografic :
Yosra L agmaui
7 A M M A G A Z I N E 45
#ZAAKOPSTARTEN
JE EIGEN KOFFIEBAR Doen of laten?
Een eigen koffiebar met een leuk interieur, een bruisende plek en een uniek concept. Velen denken er wel eens aan. Iedereen heeft er een bepaald droombeeld van. Maar wanneer je een koffiebar start komen er nog vele andere aspecten bij kijken. Tekst & foto ’s: Jelle Oderkerk
Volgens de startersgids van ondernemersorganisatie UNIZO blijkt dat het eerste waar je bij moet stilstaan is of je het allemaal op je eentje wilt aanpakken of liever samen met vennoten te werk gaat. Alleen is natuurlijk aangenaam, omdat je volledig je eigen visie kan doorvoeren en je geen rekening moet houden met anderen. Op andere vlakken maakt dit het juist veel zwaarder. Zo zal je zelf van een basiskennis bedrijfsbeheer moeten beschikken, waarvan je ook een bewijs moet leveren. Als dit niet het geval is kan je natuurlijk ook iemand inhuren of een familielid raadplegen die het beheer op zich wil nemen. Het gemakkelijkste en goedkoopste is vanzelfsprekend zelf over die kennis beschikken of een vennoot hebben met kennis van zaken.
te bezoeken. Of je kan natuurlijk ook het best gewoon bars binnenvallen en vragen beginnen te stellen, mensen lastig beginnen te vallen. Dat is ook de manier hoe wij het hebben gedaan. We hebben met zoveel verschillende mensen gesproken in zoveel diverse bars waar men koffie aanbiedt. Het valt eigenlijk goed mee, de meeste mensen zijn vrij tot zeer vriendelijk in het helpen van anderen met de opstart. Plus het feit dat de koffiewereld hier eigenlijk nog wel vrij klein is binnen het Antwerpse. Daardoor kent iedereen elkaar en heb ik de indruk dat ze jonge ondernemers nog wel willen helpen. Dat vond ik heel leuk, echt aangenaam dat ze je niet tegenwerken.” Adviseert dit.
Weet ook op voorhand dat je pas na een jaar of twee alles terugbeWanneer je samen met anderen taald zal krijgen en pas dan winst de zelfstandigheid induikt, moet Glenn Van Den Broucke, mede-eigenaar zal kunnen maken mits een goed je weten waaraan je begint. Zorg Mocambo Coffee draaiende zaak. Hierdoor zal je de dat je met de juiste mensen sameneerste jaren volle dagen moeten werken, aangezien je er werkt. Beiden financieel sterk staan is het altijd gemakwaarschijnlijk alleen of enkel met je vennoot voor staat. kelijk. Daarnaast moet je een businessplan of duidelijke Werknemers in dienst nemen kosten namelijk ook erg visie hebben die je deelt, zodat er zich later geen misverveel geld. Glenn, een van de eigenaars van Mocamstanden voordoen. bo coffee (kijk pagina .......) zit momenteel in de eerste maanden na de opening van de zaak en beaamt dit volMocht je toch geen goed starterskapitaal hebben, kan ledig: “De grootste onkosten zijn voornamelijk persoje altijd op zoek naar sponsors. Die vind je op bijeenneelskosten. Personeel is heel duur. België heeft een komsten en infosessies, voorzien voor werknemers of enorm hoge loonkost. Daar proberen we natuurlijk online als je volledig zelf op zoektocht wilt gaan. “De ook het meest op te besparen door zelf zoveel mogelijk juiste leveranciers vind je voornamelijk door beurzen
46 7 A M M A G A Z I N E
#ZAAKOPSTARTEN
te werken of zoveel mogelijk zelf in de zaak aanwezig te zijn. Natuurlijk zijn dat lange en vermoeiende dagen maar voorlopig lukt het nog.” Het businessplan Het business- of ondernemingsplan is het eerste dat een zelfstandige moet ondernemen voor hij de zaak kan starten. Hierin is elk aspect van de koffiebar beschreven en uitgewerkt tot in de puntjes. Van hoe het eruit zal zien tot de economische kant. De strategie wordt bepaald, waarbij wordt gekeken naar de omgeving om zo de sterke en zwakke punten te toetsen. In het plan van aanpak beschrijf je doelgerichte acties, productiemiddelen, beheersstructuur en salesbeleid. Dit alles wordt uiteindelijk omgerekend tot cijfers waarmee de verwachte levensvatbaarheid en winstgevendheid kan worden bepaald. Dankzij een businessplan zal je een duidelijk beeld krijgen van je idee en geconfronteerd worden met de te maken kosten.
combineren met bijvoorbeeld een reisbureau. Er zijn veel mogelijkheden en het is aan jou om iets te kiezen. Natuurlijk kan je ook gewoon bij de simpele koffiebar blijven die bij vaste koffiedrinkers zeker nog steeds in de smaak valt. Op die manier kan je meer aandacht schenken aan echte kwaliteitskoffie of een prachtig interieur en zo de gewenste sfeer creëren. Glenn voelt met Mocambo ook zeker de concurrentie, maar wist dit voor hij begon en probeert dit op te lossen met onder andere meer op kwaliteit te focussen. “Ik denk niet echt dat het een makkelijke buurt is hier. Het is een vreemde locatie. Er zijn vooral heel veel toeristen, veel passage maar vooral van mensen die gehaast zijn om hun trein te halen en dan denk ik dat Starbucks wel een betere locatie heeft dan ons. Maar anderzijds is onze kwaliteit beter als ik dat mag zeggen. Plus onze prijzen liggen ook veel lager. En dat zijn juist de zaken waarmee we willen uitpakken: betere kwaliteit voor een lagere prijs. Dat samen met een meer persoonlijke aanpak in plaats van een gemaakte, kompotachtige mens die er staat om je te bedienen.”
“Mond aan mond reclame is ook het beste: het gaat het vlotst en kost helemaal niets.”
Concept, plaats & klanten Als je een koffiezaak start is het belangrijk om te kijken naar je idee, welke mensen je wilt aantrekken en hoe je dit graag wilt uitwerken. Iedereen heeft een eigen invulling van hoe een koffiebar moet zijn. Sommige zullen meer aandacht schenken aan de gezelligheid, anderen aan de kwaliteit van de producten en voor de overige mensen is het misschien gewoon een koffiebar die op een ideale plek ligt. Jij, als eigenaar moet dus nadenken wat je het belangrijkste vindt of wat je het meest in de spotlights wilt zetten. Een totaalpakket is natuurlijk dé trekpleister en het recept voor een hippe koffiebar. Tegenwoordig komen er meer en meer koffiezaken de markt op, wat concurrentie betekent. Hierdoor moet je er op letten dat je je van de andere koffiebarretjes onderscheidt en je eigen uniek concept invult op een manier dat juist jouw zaak de aandacht trekt. Dit kan door iets origineels toe te voegen zoals naast koffie ook speciale lekkernijen te serveren die niet onderdoen aan de koffie zelf. Maar ook magazines aanbieden of je koffiezaak
Naast de koffiezaak zelf is de plaats waar je de koffiebar opent erg belangrijk. Een drukbezochte plek bijvoorbeeld of een mooie plaats waar nog een tekort is aan een goede koffiezaak is altijd mooi meegenomen. Het kiezen van een bepaalde plaats zal ook een grote invloed uitoefenen op welke doelgroep je aantrekt. Zo kan het zijn dat je de plaatselijke inwoners of passerende zakenlui aantrekt, of juist zo’n trendy koffiebar hebt waardoor je ‘hipsters’ die ook iets verder wonen aantrekt. Promoten Het is altijd gemakkelijk dat de eigenaar van zichzelf al over een groot netwerk beschikt. Zo kan je vanzelf zorgen voor veel mond aan mond reclame. Ook Mocambo coffee leeft voorlopig van deze promotie manier, aldus Glenn: “Voorlopig zijn we nog niet echt bezig met reclame maken, buiten wat mond aan mond reclame. We hebben wel flyers liggen maar die hebben we nog niet
7 A M M A G A Z I N E 47
#ZAAKOPSTARTEN
echt gebruikt. Mond aan mond reclame is ook het beste: het gaat het vlotst en kost helemaal niets.” Maar dit is vooral een korte oplossing. Daarnaast is het in deze moderne tijd vol internet erg handig om reclame te maken via ‘social media’. Zo maak je best een Facebook pagina aan, waarbij de informatie zich vanzelf verspreid via ‘likes’. Ook een officiële site met alle informatie erop dat klanten zou kunnen aantrekken is belangrijk. Het zou dan ook jammer zijn mocht een potentiële klant de naam van je koffiezaak zien passeren en deze niet vinden wanneer hij die wilt opzoeken en de koffiebar zo gewoon aan zich voorbij laat gaan. Via het internet bereik je een groot publiek en gaat het sneller dan vrienden die het moeten doorvertellen aan andere vrienden. Naast die vormen van reclame maken, kan je gemakkelijk ook flyers of posters laten maken die je dan laat uitdelen of zelf ergens gaat leggen. Leg of hang die dan ook telkens op een plek waar je te bereiken doelgroep zeker eens
48 7 A M M A G A Z I N E
passeert en de tijd zou nemen om de posters of flyers te belijken. Gratis ‘samples’ uitdelen van je speciale koffie of van gebakjes die je zou verkopen zullen passanten ook interessant vinden, waardoor ze een kijkje komen nemen. Grote kans dat ze hierdoor ook verkocht zijn door dit smakelijke kopje koffie of gebak en komen ze nog eens terug. Ook zorgt dit mogelijk voor mond aan mond reclame tussen mensen die je niet kent, maar die gewoon even passeerden. Een goede opening van de koffiebar is ook belangrijk. Dit zorgt direct voor reclame en laat de koffiebar niet onopgemerkt opkomen. Barista’s Zoals eerder vermeld is het zonder een zeer goed starterskapitaal, erg moeilijk om vanaf het prille begin al extra werknemers aan te nemen. Het is dus essentieel om als eigenaar van de koffiebar, zelf voldoende kennis
#ZAAKOPSTARTEN
“In je hoofd heb je natuurlijk je droomkoffiebar, maar vanaf het moment dat je begint te verbouwen merk je dat er heel veel dingen niet kunnen.” van koffie te hebben. Zo zijn er voldoende opleidingen voor barista’s of kan je voor het oprichten van je eigen zaak, wat ervaring opdoen als werknemer bij een al bestaande koffiebar. Op die manier kan je wanneer het moment van personeel aanwerven aanbreekt je kennis handig gebruiken om de werknemers te selecteren of op te leiden. Ook is het mooi meegenomen om als baas de nodige kennis te hebben over koffie en zo op alle details te kunnen letten voor een perfecte koffiebar. De kleine lettertjes Naast al de punten waar je aan denkt bij het opstarten van je eigen koffiebar en zo te beginnen als een kleine zelfstandige, komen er nog andere dingen bij kijken. Glenn: “Ik verschoot eigenlijk van de stomste dingen toen ik met de zaak startte. In je hoofd heb je natuurlijk je droomkoffiebar, maar vanaf het moment dat je begint te verbouwen merk je dat er heel veel dingen niet kunnen. Je stuit bijvoorbeeld op muren die niet mogen gesloopt worden, bouwvergunningen aanvragen en dergelijke. Je moet veel aanpassen terwijl je aan het bouwen bent omdat je dan merkt dat er bepaalde zaken toch niet gaan. Daar zijn we toch wel wat van verschoten en hadden we van te voren niet echt rekening mee gehouden. Die problemen oplossen, dat was niet altijd even simpel.” Veel mensen merken pas eens ze zijn begonnen aan het uitwerken van hun project waar ze aan begonnen zijn en wat ze er nog allemaal bij moeten nemen. Om dit te voorkomen kan je best niet te hoge verwachtingen hebben en weten dat je van de eerste keer je droombeeld van jouw perfecte koffiebar kunt nastreven. Je zal waarschijnlijk tevreden moeten zijn met iets minder als je niet een onuitputtend startkapitaal bezit. Ook is het altijd slim om extra geld opzij te hebben gezet naast de geschatte kosten, want vaak lopen die hoger op dan verwacht. “Ik denk dat het vooral in het begin belangrijk is dat je niet te veel hooi op je vork wilt nemen. Want dat kan ervoor zorgen dat je snel gaat instorten
zeg maar. In het algemeen mag je niet te veel willen. Dat is in het begin vooral een probleem, je wilt te veel verschillende dinges. Bijvoorbeeld in de stijl en combinaties maken die eigenlijk nog te onrealistisch zijn. Die keuzes maken dat is wel moeilijk. Maar na een tijdje weet je ook beter hoe je de dingen moet aanpakken en went het wel.” Vertelt Glenn uit eigen ervaring. Natuurlijk zijn er ook leuke dingen verbonden aan het opstarten van je eigen koffiebar. Het plannen zelf heeft een bepaalde sfeer en vooral het effect nadien zal geweldig zijn. Het hebben van je eerste eigen zaak en meer specifiek je eigen koffiebar is iets speciaals en unieks. Dus als jij al jaren droomt van een koffiebar en klaar bent om er volledig in te vliegen, is het nu aan jou om ervoor te gaan. Voor een duwtje in de juiste richting kan je informatie vinden bij UNIZO, de Unie van Zelfstandige Ondernemers terecht.
Belangrijke zaken die je moet hebben een zichtrekening inschrijven bij KruispuntBank van Ondernemen (kost ongeveer 80euro (2012) per vestigingseenheid) onderneming inschrijven bij de controledienst van de BTW tussen 6 maanden voor de opening tot de opening aansluiten bij een erkend sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen. Aansluiten bij ziekenfonds Attest brandveiligheid Prijsaanduiding
7 A M M A G A Z I N E 49
#RUBRIEK
Hendrik, ondertussen 59 jaar verzamelde als kind suikerzakjes. Op vakantie of in Nederland, waar hij toen woonde. Overal nam hij er eentje mee. “Vroeger had elke koffiezaak wel een eigen soort zakje, tegenwoordig is het allemaal van dezelfde leverancier. Ik vind dit wel jammer omdat er hierdoor minder diversiteit en eigenheid is.” Tekst & foto ’s: Jelle Oderkerk
50 7 A M M A G A Z I N E
#RUBRIEK
7 A M M A G A Z I N E 51
#THEE
tekst
& foto ’s : Indu G orris
TO TEA OR NOT TO TEA Koffie dit koffie dat. In een magazine dat over koffie gaat, kan het haast niet anders. Maar hoe zit het met het zusje of broertje van koffie namelijk thee? Wat is thee? Hoe zet je het perfecte kopje thee? Wat zijn de verschillen tussen theïne en cafeïne? Wij pluisden het uit voor onze “underdog” theelezers. Of zijn ze dat wel? We trokken naar een koffie en thee-expertzaak in hartje Antwerpen genaamd Mattheus B. Eigenares Tyca De Wit is al jarenlang vertrouwd met thee en weet daardoor de do’s en dont’s over thee.
52 7 A M M A G A Z I N E
#THEE
Witte , groene of zwarte thee Het verschil van thee zit in het fermentatieproces. Witte thee wordt geplukt en daarna door de zon geoxideerd, daar wordt in principe niet zoveel aangedaan in het proces buiten de blaadjes in de zon te laten drogen. Blaadjes voor groene thee gaat men eerder wokken als drogingsproces en daarna worden de blaadjes bedekt met doeken om te voorkomen dat ze niet te lang door de zon worden gedroogd. Zwarte thee wordt nat gemaakt alvorens ze worden gedroogd in de zon en dat wordt iedere keer herhaald. Natmaken, in de zon laten drogen en opnieuw. Dit wordt gedaan om de antioxidanten vrij te krijgen waardoor de smaak beter vrijkomt. Door het droogproces heeft zwarte thee daarom ook een sterkere smaak. Theezakjes vs. verse kruidenthee Als we de vraag stellen welke van de twee beter is, krijgen we te horen dat het best een verwarrende vraag is. Thee heeft eigenlijk niets met verse kruiden te maken. Thee is afkomstig van een plant en het zijn de blaadjes van die plant die geplukt worden. Die blaadjes worden daarna gedroogd. Dat drogingsproces zorgt ervoor of je witte, groene of zwarte thee krijgt. Dat is niet zo als het om kruiden gaat. Bij kruiden gaat het om infusie en dat staat los van droging. Dus als je dan de vraag stelt of verse thee beter is dan thee in een zakje, is het antwoord natuurlijk ja. Want de producenten van theezakjes werken eigenlijk met de restjes, afval van wat er overblijft van verse gedroogde theeblaadjes. Tenzij je bijvoorbeeld kijkt naar de zelfgemaakte theezakjes van Mattheus B. Die bestaan nog uit de grote blaadjes van goede kwaliteit. Hier zitten nog theeblaadjes in, goed voor een drietal gram per zakje in vergelijking met zakjes van bijvoorbeeld Twining of Lipton waar maar een en halve gram in zit. Dus er bestaat weldegelijk super kwaliteit in theezakjes maar daar betaal je uiteraard wel meer voor.
drinken dan enkel koffie. “Volgens ons is thee de nieuwe wijn. Zo wordt dat wel eens genoemd.” Mensen verkiezen vaker thee omdat het goed is voor hen. “Daar zijn we blij mee want anders gaan we richting fenomenen als in Amerika waar ongezond leven de norm is geworden. Maar we willen er wel bijzeggen dat je ook weer niet mag overdrijven met thee of andere gezonde dingen.” Matheus B. raadt aan om een evenwicht te zoeken in alles waar je mee bezig bent. Want als je heel intensief bezig bent met trainen, in combinatie met heel veel thee kan dat ook neveneffecten geven. Theïne en cafeïne Theïne is een soort begrip. “Wij noemen het eigenlijk cafeïne, ook voor thee want het is eigenlijk hetzelfde.” Mensen denken vaak dat er een onderscheid is tussen de twee maar die is er niet. Het proces van theïne of cafeïne in je koffie geeft een zodanige boost dat je energielevel opeens heel hoog is. Maar wanneer het effect uitgewerkt is, merk je opeens een omgekeerd effect en heb je te kampen met vermoeidhei. Het boosteffect is dus snel uitgewerkt. Bij thee is dat een beetje anders. Het boosteffect wordt als het ware opgebouwd. Je merkt uit-
“Volgens ons is thee de nieuwe wijn. Zo wordt dat wel eens genoemd.”
Thee is populair Het is zo populair volgens Tyca De Wit van Matheus B. omat het gezond is. Mensen willen ook andere dingen
7 A M M A G A Z I N E 53
#THEE
Het enige dat er anders is aan die “afvalthee” is het feit dat er veel meer suiker in zit. Bij klassieke groene thee gaat iedereen ervan uit dat het gemaakt is van pure blaadjes van de theeplant en er niets ander is aan toegevoegd. Maar op de pakjes van afvalthee staat er meestal “aroma’s”. Als je de zakjes dan opendoet en de “aroma’s” gaat bekijken, zie je van die kleine kristalletjes. Uit een onderzoek in Nederland naar ingrediënten in Pickwick thee bleek fat deze kristalletjes eigenlijk pure suikers zijn. Thee: do’s & don’ts
eindelijk ook een soort van boost maar die komt trager in werking en blijft langer werken. Hierdoor krijg je niet de stress die sommige mensen bij koffie ervaren. Thee bevat ook een olie. Als die olie te sterk is, dan voel je het boosteffect harder. In zwarte thee bijvoorbeeld is die olie meer aanwezig dan in groene thee. Afvalthee, een mythe? Wat de smaak betreft heeft ieder zijn eigen smaak uiteraard. “We merken echter wel dat we bij groene thee toch een soort van zuiveringsproces in het lichaam krijgen.” Zwarte thee heeft dat effect dan weer een beetje minder dan groene. In witte thee zitten veel minder hoeveelheden theïne en veel meer antioxidanten wat ervoor zorgt dat de thee gezonder is dan zwarte en groene thee. Witte en groene thee zijn heel vochtafdrijvend, deze zijn dan ook een beetje detoxerend. Het neemt wat afvalstoffen in ons lichaam weg. Maar of je er effectief van zal afvallen? Neen, dat doe je eigenlijk nooit van thee. Er bestaat wel een soort thee, pu-erth thee. Dat is eigenlijk de echte zwarte thee, die het afvaleffect min of meer geeft door de stoelgang te bevorderen. Maar het is geen wondermiddel. De doosjes die je in de supermarkten vindt waarop staat “helpt afslanken” werken niet als je wilt afvallen en zijn dus pure onzin. “Dat is zelfs een beetje komisch dat mensen voor die trucjes vallen.”
54 7 A M M A G A Z I N E
“Klanten zijn tegenwoordig vooral bezig met hun gezondheid en daar hoort theedrinken vaak bij.” Zeker kruidenmengsels vallen momenteel in de smaak. Kruiden zijn inderdaad gezond maar je moet weten wat je wel en of niet mag nemen. “Wat wij vooral afraden is kruidenmengsels zelf gaan samenstellen.” Wat ook heel schadelijke gevolgen kan geven, zijn kruidenmengsels gecombineerd met bepaalde medicatie. Bijvoorbeeld het Sint-Janskruid mag je niet zomaar nemen met eender welk medicijn. Een ander voorbeeld is pepermunt dat zwangere vrouwen ook niet mogen consumeren. Maar de meeste kruiden mag en kan je wel combineren. Zo is bijvoorbeeld munt met kaneel een hele populaire com-
#THEE
binatie. Die kan je gerust in water laten koken en dan laat je dat gemiddeld vijf tot tien minuten trekken. Voor de meeste soorten thee is de trektijd tot drie minuten, voor groene en zware thee is dat vijf minuten. Witte thee mag dan weer gerust tien minuten trekken, rode thee tot zeven minuten. De beste manier om je thee te maken is de thee in een tas apart te zetten zodat de smaak telkens per kopje het beste is. Als je thee in een pot maakt, zullen de kruiden blijven trekken. Zelfs een groene of witte thee gaan ze bitter van smaak worden. Het is wel zo hoe bitterder de smaak is, hoe gezonder de thee eigenlijk is. maar dat geldt natuurlijk niet voor iedereen. Mensen zijn sneller geneigd om de thee niet te drinken als die een bittere smaak heeft. Maar als je een tas thee leert drinken,, moet je thee eerst leren appreciëren. Hoe langer je de thee ook laat trekken, hoe meer antioxidanten er vrij komen. Dat is eigenlijk wel goed maar niet iedereen kan daar even goed tegen.
Het perfecte kopje thee Essentieel voor een goed kopje thee is dat je weet hoe je hem moet zetten. Hoeveel gram kruiden je per hoeveelheid water, tot de bepaalde temperatuur je hem moet koken en hoelang je de thee moet laten trekken. Daarnaast is het ook essentieel voor jezelf dat je je eigen smaak wat kent zodat je weet wat je wel en niet lekker vindt. Sommigen houden van een aromatiserende thee met wat toevoegingen van fruit of bloesem. Anderen houden dan weer van heel klassieke thee. Volgens Tyca De Wit is het beste wat je kan doen voor jezelf uitzoeken wat je lekker vindt en dat doe je uiteraard door van alles wat eens te proberen. Dus durf te proberen en ga niet alleen af op de geur. Want geur heeft niet altijd iets te maken met de smaak die je proeft. “Wij raden aan wanneer er één ingrediënt die je niet zo lekker vindt in een thee zit. Je het toch een kans moet geven. Want wie weet vind je de combinatie wel heerlijk.”
7 A M M A G A Z I N E 55
#THEE
JILI BUBBLE TEA In hartje Antwerpen, midden in de Nationalestraat bevindt zich het hedendaagse theehuisje Jili Bubble Tea. Maar wat is deze bubble tea precies? We brachten een bezoekje aan het theehuisje en vroegen de medewerkers even om een woordje uitleg. Tussen het theemaken door wilde Jiaen Hu, het zusje van de eigenaars graag over bubble tea praten. Tekst & foto ’s: Indu G orris
Iets unieks Bubble tea is best wel populair in Nederland. Maar in België merkte Jiaen Hu dat het nog niet zo gekend is. Ze wilde daarom de jongeren met iets nieuws kennis laten maken. De thee is ook veel gezonder dan frisdrank. “Veel mensen drinken frisdrank en de bubble tea is daar een gezond alternatief voor.” Twee Nederlandse broers Jin Hu en Hui Hu zijn anderhalf jaar geleden met de zaak gestart in Antwerpen. Wat Jili Tea zo speciaal maakt volgens Jiaen, het zusje van de twee broers Hu, is het feit dat ze de eerste zijn in Antwerpen die met dit bubble tea concept kwamen. “We willen graag iets unieks bieden aan de klanten maar we willen vooral uitdagender zijn dan de gemiddelde bubble tea-zaak. Daarom hebben we naast de bubble tea ook specialty cupcakes en warme drankjes zoals espresso’s.” Oorsprong Het idee van bubble tea komt oorspronkelijk uit Taiwan om de kinderen van frisdrank af te helpen. Maar in Taiwan is het nog een beetje anders dan hier. Daar wordt er vooral melkthee gemaakt waar tapiocaparels aan worden toegevoegd. Dat zijn van die gellystructuur-achtige bolletjes. Hier in België en Nederland wordt er over het algemeen de gewone boba’s snoeptoppings in de vorm van bolletjes verkocht die ontploffen in je mond wanneer je er zachtjes op bijt. De melkthee is hier ook verkrijgbaar maar valt niet zo in de smaak als de groene en zwarte thee. De meeste mensen denken dat bubble van bubble tea staat voor de bolletjes die er aan toegevoegd worden. Maar de bubble staat eigenlijk voor het schuim dat je krijgt door het schudden van de thee. Er bestaan
56 7 A M M A G A Z I N E
#THEE
daarvoor speciale machines. Als je thee gaat schudden met ijsklontjes, krijg je een soort schuim. En het zijn die kleine schuimpjes waar de naam bubble tea eigenlijk vandaan komt. Gezond Mensen denken wel vaak dat de bubble tea even ongezond is als frisdrank omdat het ook heel zoet smaakt maar dat lijkt alleen maar zo. De thee wordt zwart gezet. We voegen er dan enkel nog een fruitsiroop en de boba’s aan toe. De boba’s zijn het zoetst van deze drie ingrediënten daarom doen ze er enkel een bodempje in. De tapiocaparels bevatten enkel zetmeel. Dat is op
zich niet heel ongezond maar het is niet toegestaan in bepaalde diëten waarbij je vooral zetmeel wilt vermijden. De nieuwe snoepparels die een fruitsmaakje hebben, zijn zoeter en bevatten meer suiker. “We merken dat deze parels ook vooral populair zijn bij de jeugd. We hebben dan ook voornamelijk jonge klanten en dat zijn dan meestal ook nog eens meisjes waarbij de bubble tea erg in de smaak valt.” vertelt Jiaen Hu. Wil je ook eens genieten van deze zoete maar gezonde thee? Dan kan ook jij van maandag tot zondag tussen 11:30 en 18:30u in de trendy theebar terecht van Antwerpen in Nationalestraat 100.
7 A M M A G A Z I N E 57
#QUIZ
Welk koffiedrankje ben jij? Tekst : Jelle Oderkerk & Yosra L agmaui
1) Duurt het lang voor je weet welke koffie je gaat bestellen? a. Dat hangt af of ik met of zonder slagroom vraag b. Geen idee, ik ga voor thee c. Koffie, ik wil KOFFIE d. Cappuccino – latte – cappuccino – latte keuzeprbleem 2) Hoe vaak drink je koffie? a. De vraag is, wanneer niet? b. Dat is de foundation voor m’n wallen c. Wanneer ik in m’n hipstermood ben d. Wanneer er geen thee is
6) Wat voel je na een tas koffie? a. Waar is de wc? b. Ik had beter thee gekozen c. Ik wil al mijn taken maken terwijl ik vrijwilligerswerk doe in Afrika en mijn huis opkuis d: Eindelijk 7) Ik drink mijn koffie het liefst... a. Thuis en alleen b. In de plaatselijke koffiebar c. Tussen mijn vorige en volgende tas koffie d. Niet
3) Let je op de smaak?
8) Wat doe je als je gestrest bent?
a. Ja, die 30 min. Langer gebrande boon is beter b. Cafeïne is cafeïne c. ‘Hebt u soms melk en suiker?’ d. Koffie smaakt toch naar bittere chocolade?
a. Rustig de tijd nemen met mijn theetje en oma’s koekjes b. Ik eet iets en neem er waarschijnlijk koffie bij c. Ik loop weg voor ik iemand vermoord d. Ik drink koffie en alles is terug in orde
4) Ben je bereid om veel te betalen voor je kopje koffie? a.Wat zijn de prijzen van Starbucks nu weer? b. Voor goede koffie heb ik wel een centje meer over c. Enkel gratis kan ik ervan genieten d. Duur of niet, ik moet mijn dosis koffie hebben 5) Welk land produceert het meeste koffiebonen? a. Alaska b. België c. Brazilië d. Vietnam
58 7 A M M A G A Z I N E
9) Hoe drink je je koffie? a. When you go black you never go back b. Een beetje melk, beetje suiker, beetje slagroom, beetje chocolade, ... c. Zolang ik de koffie niet meer proef d. Ik ga voor een mooi mokkakleurtje 10)Uit wat drink je koffie het liefst a. Een grote mok b. Een kartonnen meeneem cup met mijn naam op c. Gewoon rechtstreeks uit de koffiemachine, kraan,.. d. een longdrink
#QUIZ
A
B
C
D
1 2 3
2 4 4
1 3 3
4 2 2
3 1 1
4 5 6 7 8 9 10
2 2 2 3 1 4 3
4 1 1 2 3 2 2
1 4 3 4 2 1 4
3 3 4 1 4 3 1
Tussen 1 en 10 – Thee Ai! Jij neemt liever een tasje thee. Je bent relaxed en je hebt niet echt een pick-me-up nodig. Gelukkig zijn er genoeg barretjes met een breed assortiment aan thee. Je drinkt van tijd tot tijd ook graag je thee tje met een scheutje melk. Tussen 11 en 20 punten – Frappuccino Je drinkt niet echt graag koffie, maar het is toch o zo gezellig om in Starbucks rond te hangen. Daarenboven hou je van zoete dingen in het leven en een kilogram slagroom meer of minder op je drankje maakt je helemaal niets uit. Tussen 21 en 30 punten - Cappuccino Proficiat, jij bent het cappuccino-type. Je zit graag in alternatieve koffiebars met je laptop of boek. Je hebt wel nood aan de cafeïne, maar liefst niet teveel. Koffie is in jouw geval een gezelligheidsdrankje waar je naartoe leeft. Meer dan 31 punten - Espresso Hot shot! Jij bent een echte espresso. Je hebt koffie nodig om te overleven. Allen aan de kant, je hebt veel te verwezenlijken. Je schrikt niet op van 2 espresso’s na elkaar.
7 A M M A G A Z I N E 59
Als dit koffie is, breng me dan alstublieft thee, maar als dit thee is, breng me dan alstublieft koffie - Abraham Lincoln “Even bad coffee is better than no coffee at all.” David Lynch
Goede koffie behoort zwart te zijn als de duivel, heet als de hel en zoet als de liefde - Hongarije
60 7 A M M A G A Z I N E