WANDELROUTE

OOIT WAREN HET ER VIER Voor deze aflevering van onze wandelrubriek trekken we naar het drielandenpunt in het noordoosten van de provincie Luik. Bijzonder en door velen vergeten, is dat hier ooit nog vier landen bij elkaar kwamen. Dat vierde land heette Neutraal Moresnet en was een tijdje ‘niemandsland’. Maar was het ook echt een land?

TEKST: BART DE LANDTSHEER BEELD: JOHANNES VANDE VOORDE

HETDRIE LANDEN NTPU

Laten we dat alvast meteen ontkrachten: Neutraal Moresnet was geen land zoals voorgeschreven door het Congres van Wenen (1814-1815). Het ‘onzijdig’ gebied in de vorm van een ongelijkzijdige driehoek, nauwelijks 344 hectare groot, had geen eigen staatshoofd noch een regering. Het gebied behoorde tussen 1815 en 1919 zowel aan het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden als aan Pruisen toe. Kortom, van wie er woonde was niet duidelijk tot welk land ze behoorden. Temeer daar de kaarsrechte grenzen hier en daar dwars door huizen liepen. De verwarring was totaal. Welke nationaliteit hadden de inwoners en waar moesten ze hun dienstplicht vervullen? Aan welke staat dienden zij belastingen af te dragen? Wie was hun staatshoofd? Een en ander leidde er onder meer toe dat het kleine gebied een belastingparadijs werd, want

DE REGIO Het drielandenpunt ligt in een bosrijk gebied nabij het Nederlandse Vaals, het Duitse Aken en het Belgische Gemmenich. Wat de streek extra intrigerend maakt, is dat er zich op deze plek tussen 1815 en 1919 een niemandsland bevond: Neutraal Moresnet. Anno 2021 is de regio een topbestemming voor liefhebbers van natuur, lieftallige dorpjes en geschiedenis.

de lekkerste en mooiste haltes*

L’AUBERGE DE MORESNET Rue du Village 75, Moresnet (B) Frans restaurant, charmant kader Info: www.aubergedemoresnet.be

AU FIN BEC Rue de la Clinique 11, Moresnet-Chapelle (B) Frans restaurant Info: www.aufinbec.be

DE BOKKERIJDER Viergrenzenweg 232, Vaals (NL) Frans restaurant, kindvriendelijk, panoramisch uitzicht. Info: www.bokkerijder.nl

GEMMENICH GRILL RESTAURANT Rue César Franck, Plombières (B) Vleesrestaurant/grill Info: https://gemminich-grillrestaurant.business.site

RESTAURANT ALT KERIS Route de Liège 232, La Calamine (B) Frans restaurant Info: www.altkeris.be

* deze lijst werd samengesteld tijdens de gedeeltelijke lockdown eind vorig jaar; gelieve de status van de vermelde adressen vooraf te dubbelchecken. Dat geldt ook voor de hotels op de laatste pagina van dit artikel.

24 TOURING magazine de route ✂ allerhande reguliere wetten konden hier perfect omzeild of simpelweg genegeerd worden. Het scheelde zelfs 12 KM IDEALE STARTPLAATS niet veel of het gebied werd in navolging van Monaco een gokparadijs. Nabij de Koning Boudewijntoren. Je kan je auto parkeren Wat ook net niet gebeurde, is op de parking van het drielandenpunt (2 euro per dag, dat Neutraal Moresnet de allereerste enkel cash met muntstukken van 1 of 2 euro). Esperantostaat werd. Niet dat de Opgelet: deze route is niet optimaal bewegwijzerd en kan daarom enkel met een wandel-gps in de hand afgelegd worden. Maar er is een toeristisch kantoor vlak naast de uitkijktoren waar je informatie kan inwinnen toenmalige inwoners dat niet zagen zitten, integendeel. Esperanto werd in de plaatselijke scholen wel degelijk over alternatieve wandelingen in de buurt. aangeleerd en de bewoners hadden zelfs een naam voor Neutraal Moresnet in het Esperanto: Amikejo. Maar het ging fout toen de plannen spaak liepen om het Centrale Bureau van de Esperanto-beweging te verhuizen van het Zwitserse Genève naar het onooglijke Kelmis. De beweging kwam op zijn beloften terug en tot op heden is onduidelijk waarom. Onder druk van Pruisen wordt gefluisterd, maar dat wordt nergens bevestigd. Kortom, dit kleine gebied is best wel bijzonder vanuit geschiedkundig perspectief, maar een echt land was het dus nooit. Wie er het fijne van wil weten, kan in Kelmis zijn licht opsteken in het MVM (Museum Vieille Montagne). 37 86 87 20 UITSTEKEND WANDELGEBIED 0 km 1 km 1,3 km 1,7 km Terug naar het heden, terug naar het feitelijke drielandenpunt waar anno 7 74 81 34 2021 Nederland, België en Duitsland samenkomen. Op een boogscheut ligt 2,9 km 3,7 km 3,8 km 5,8 km trouwens het hoogste punt van Nederland, waardoor de omgeving 30 38 67 36 ook bij onze noorderburen bijzonder populair is. 5,9 km 6 km 6,5 km 7,7 km Voor onze wandeling starten we aan wandelknooppunt 37 nabij het 45 32 7 11 feitelijke drielandenpunt. Je kan je auto parkeren op zo’n 200 meter hier 8,2 km 8,5 km 9,3 km 10,8 km vandaan, aan de Viergrenzenweg in Vaals (Nederland). Op deze plek 27 37 bevinden zich onder meer een labyrint, een speeltuin, een paar 11,1 km 11,9 km eetgelegenheden, een toeristisch kantoor en de bekende Koning KNIP JE LIEVER NIET IN JE FAVORIETE MAGAZINE? Boudewijntoren. De 50 meter hoge toren staat – de naam verraadt het al – op het Belgische deel van de Deze code brengt jou naar het web, Vaalserberg en staat garant voor fraaie waar we alle relevante informatie voor panoramische vergezichten over jou hebben klaargezet. Nederland, Duitsland en ons eigen Hiernaast boven: de Viaduct van Moresnet. Daaronder: nabij het drielandenpunt bevindt zich een speeltuin met dit labyrint. Onderaan links: poseren in drie landen tegelijk naast de fameuze grenspaal. Onderaan rechts: het Museum Vieille Montagne in Kelmis.

landje. Uiteraard tref je hier ook de duchtig gefotografeerde grenspaal aan, pal op het drielandenpunt.

De wandelroute van 12 kilometer bevindt zich integraal op Belgisch grondgebied, en dat betekent in de praktijk dat we vanaf het drielandenpunt dwars door de bossen en velden afdalen naar Kelmis, het meest zuidelijke punt van het vroegere Neutraal Moresnet. Let wel, het knooppuntennetwerk staat op deze plek nog niet helemaal op punt, lees: er staan niet overal bordjes. Concreet wil dat zeggen dat je onze klassieke lijst met knooppunten enkel kan gebruiken met een wandel-gps. Geen wandel-gps bij de hand? Geen nood, want je kan het bosrijke gebied rond het drielandenpunt ook op eigen houtje ontdekken; de talrijke infoborden tonen de diverse mogelijkheden. De wandelpaden wijzen bovendien zichzelf uit en de 50 meter hoge Koning Boudewijntoren is – als het zicht niet belemmerd wordt door bomen – een baken waar je je altijd op kan oriënteren.

NIEMANDSLAND De wandeling vanaf de Koning Boudewijntoren naar het centrum van Kelmis loopt dwars door het voormalige niemandsland en bestaat voor meer dan de helft uit onverharde paden. De route is met andere woorden enkel voor wandelaars bedoeld, eventueel met kinderen die wat gewend zijn. Bovendien is de lus best pittig, want de tweede helft van

de wandeling gaat weer omhoog richting het drielandenpunt. Ook belangrijk om te weten: op een paar banken na zijn er onderweg niet zo veel rustplaatsen. Maar als je een adempauze nodig hebt, vind je in het centrum van Kelmis (ongeveer halfweg het traject) gelukkig heel wat mogelijkheden.

Absolute aanrader vlakbij, in Moresnet, is de Viaduct van Moresnet. Deze bijzondere brug ligt niet op onze wandelroute, maar is het kleine ommetje meer dan waard. Eveneens aan te bevelen is een bezoek aan het MVM, voluit: Museum Vieille Montagne. Zoals gezegd kom je daar meer te weten over het buitengewoon verleden van de streek, waaronder het verhaal van de zinkwinning die hier al bekend was in de tijd van de Romeinen.

COMBINATIE MET EEN CITYTRIP Je zal het tijdens jouw wandeling niet merken, maar als je de grens met Duitsland oversteekt, ben je eigenlijk al in Aken. Vanaf het centrum van Kelmis is het amper 10 km (rijden) naar het hart van Aken en in vogelvlucht ligt de buitenrand van Aken net geen 2 km van het drielandenpunt. Andere opties voor een combinatie met een verblijf in een (grote) stad nabij zijn het Belgische Verviers en Eupen, respectievelijk 22 en 13 km vanaf het zuiden van het voormalige niemandsland Neutraal Moresnet. Kortom, zoek niet verder als je op zoek bent naar een origineel weekendje weg.

een weekendje weg

HOTEL KASTEEL BLOEMENDAL (NL) Info: www.hotelbloemendal.nl

PARK HOTEL KELMIS (B) Info: https://parkhotelkelmis.be/nl

DOMICIL RESIDENZ HOTEL (D) Info: www.domicilaachen.de

LEKKER UIT DE REGIO HERVE UIT DE OVEN

Een veertigtal schattige dorpjes in het oosten van België, genesteld tussen glooiende groene weilanden, kronkelende beekjes en eindeloze hagen. Dat is het Land van Herve. Een regio geliefd bij wandelaars en fietsers, maar ook bij gastronomen. Met z’n vierkante vorm, warme baksteenkleur en typerende geur is de Hervekaas met voorsprong het bekendste streekproduct. De kaas dankt zijn uitzonderlijke smaak enerzijds aan de eeuwenlange tradities en het vakmanschap van de kaasmakers. Maar daarnaast speelt ook de natuur een belangrijke rol. Het is de specifieke roodbacterie Brevibacterium linens die de romige melk in een smeuïg oranje blokje transformeert. De Hervekaas behoort tot de familie van zachte kazen met gewassen korst. Elke kaas wordt meerdere keren per week gewassen en omgedraaid, waarbij hij langzaam zijn enigszins vette korst krijgt. Er bestaan drie types: de zachte, de pikante, langer gerijpte en de aromatische Remoudou op basis van volle romige melk. Recht uit de oven is een gesmolten Hervekaas een makkelijk en hartverwarmend hapje, na een koude winterwandeling bijvoorbeeld. Serveer met een goed glaasje gezelschap: een vintage portwijn, een Gewürztraminer of een abdijbier.

INGREDIËNTEN VOOR 4 PERSONEN

1 Remoudou Hervekaas (200 g) 1 blik peren op siroop 200 g gerookte spekreepjes 75 g gehakte walnoten 3 el echte Luikse siroop Zwarte peper Snuifje tijm Notenbrood • Snij de peren in lamellen en verdeel ze op de bodem van vier ovenschaaltjes • Snij de Remoudou Hervekaas overlangs door, in vier gelijke driehoeken • Leg het blokje in het midden van het schaaltje, besprenkel met 2 el sap van de peren • Zet de schaaltjes in een voorverwarmde oven van 180° • Bak de spekjes af, voeg de noten en de Luikse siroop toe • Laat even pruttelen op het vuur en werk af met de tijm • Haal de ovenschaaltjes uit de oven van zodra de kaas een goudgeel korstje krijgt • Schep de spekjes erop en geef een draai met de pepermolen • Dien warm op, samen met het notenbrood

REISLUSTIGE BELGEN OP INSTAGRAM: WIE ZIJN ZE, WAT DOEN ZE? IN DEZE NIEUWE RUBRIEK ZIEN WE DE WERELD DOOR DE LENS VAN HUN CAMERA.

SÉBASTIEN NAGY 33 JAAR

ONZE PLANEET VANUIT VOGELPERSPECTIEF

Sébastien Nagy is afkomstig uit Brussel en heeft altijd gehouden van fotografie. Maar hij is er pas écht mee begonnen toen hij vijf jaar geleden voor zijn verjaardag een camera kreeg van zijn vader. Hij besliste meteen om zijn omgeving anders te gaan bekijken en op zoek te gaan naar ongewone en verlaten plekken in zijn stad. Na enkele maanden was zijn honger in eigen land gestild en trok hij naar het buitenland om precies hetzelfde te doen. Hij liet zijn oog vallen op Instagram en bouwde lucratieve partnerschappen uit, waardoor hij vandaag naar alle uithoeken van de wereld kan reizen. Tijdens zijn omzwervingen kwam hij erachter dat fotografie zijn hoofdbezigheid moest worden. En dat gebeurde ook. Intussen overweegt hij om zijn ervaringen en passie te delen met anderen, onder meer via workshops.

Je kan Sébastien Nagy volgen op www.instagram.com/sebastien.nagy. Volg ook Touring via inspiration by Touring op www.instagram.com/inspiration.by.touring.